สาขาวชานเทศศาสตรบรณาการ คณะศลปศาสตร

มหาวทยาลยแมโจ

การเตรยมตนฉบบสงพมพ และกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

• ความสาคญของตนฉบบและการเตรยมตนฉบบ

• แนวคดเกยวกบการเขยนเชงวารสารศาสตร

• การบรรณาธกรเนอหาสาหรบสอสงพมพ

• การบรรณาธกรภาพสาหรบสอสงพมพ

• การสงตวพมพและการพสจนอกษร

• กฎหมายสอสงพมพตามพระราช บญญตจดแจงการพมพ

พ.ศ.2550

นศ 222 การออกแบบสอสงพมพ 2 [CA 222 Printed Media Design 2] รวมรวม/เรยบเรยง โดย อาจารยณฏฐพงษ สายพณ

| 1 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

การเตรยมขอมลและตนฉบบสอสงพมพ

ในการเตรยมขอมลและตนฉบบสาหรบผลตสงพมพหรอหนงสอสกเลม ตองผานกระบวนการคดสรรเนอหา เพอรวบรวม

และเรยบเรยงออกมาเปนตนฉบบตามนโยบายและวตถประสงคทไดกาหนดไวกอนการผลต ซงเมอไดตนฉบบทผานการพจารณา

และตรวจสอบแลว จะสามารถนาไปสขนตอนการผลตไดตอไป ในการออกแบบภาพประกอบและตวอกษรใหสอดคลองกบเนอหา

และกลมเปาหมาย ซงการจะใหไดมาซงความถกตองขอมลนน ตองผานการพสจนอกษรกอนนาไปออกแบบและผลตเปนรปเลม

การบรรณาธกรสาหรบสอสงพมพ

ความหมาย

คาวา "บรรณาธกร" โดยทวไปมกเขยนวา "บรรณาธกรณ" ทงน มนกวชาการหลายทานอธบายวา คาวาบรรณาธกรณมา

จากคาบาลวา "บรรณ" รวมกบคาวา "อธกรณ" คาวา บรรณ หมายถงหนงสอ คาวา อธกรณ หมายถงเหต โทษ คด เรองราว ดงนน

คาวาบรรณาธกรณจงหมายถง เรองราวทเกยวกบหนงสอ ซงจะเหนวาเปนคาทกวางขวางมาก เพราะไมวาจะเปนเรองอะไรท

เกยวของกบหนงสอ กเรยกวาบรรณาธกรณไดทงสน สวนคาวา "บรรณาธกร" ตามพจนานกรม ฉบบบณฑตราชสถาน พ.ศ. 2525

คาวาบรรณาธกร เปนคาโบราณ หมายถง การรวบรวมและจดเลอกเฟนเรองลงพมพ จะเหนวาคา ๆ นนาจะตรงกบคาวา Editing

มากกวา

อยางไรกด ในวงการวารสารศาสตร กนยมใชทง 2 คา โดยใหความหมายทเหมอนกนวาตรงกบคาวา Editing ใน

ภาษาองกฤษ หมายถง การเตรยมการตรวจแกปรบปรงตนฉบบ การคดเลอกเรอง การคดเลอกอกษรพมพ การพสจนอกษร การ

พาดหวขาว การเขยนชอเรอง การใชภาพ และการวางรปแบบการเขาหนา

จะเหนวา การบรรณาธกรกคอกระบวนการเชอมตอระหวางการเขยนเรองและการเผยแพรออกไป เปนกระบวนการททา

ใหเรองซงเปนวตถดบนนกลายสภาพไปอยบนสอทจะสงถงผอานไดนนเอง

บรรณาธการ หมายความวา บคคลซงรบผดชอบในการจดทาตรวจแก คดเลอก หรอควบคมบทประพนธ หรอสงอนใน

หนงสอพมพ

ความสาคญของบรรณาธกรสอสงพมพ

สงพมพในปจจบนถาเทยบกบในอดตแลวนบวาพฒนาไปมาก ตงแตขนตอนการผลต การจดจาหนายจนมาถงมอของ

ผอาน อกทงเนอหาสาระกมมากมายหลากหลายประเภทในเราไดเลอกอานกนนบไมถวน ไมวาจะเปนหนงสอประเภท ตาราเรยน

ในสาขาหรอแขนงตางๆ แลวยงมหนงสอประเภทหนงสอพมพ นตยสาร นวนยาย เรองสน สารคด ชวประวต ซบซบดารา ฯลฯ มทง

ทเปนภาษาของเราเองและทแปลมาจากภาษาตางประเทศ ใหเราไดอานกน

โดยคณองอาจ จระอร (บก.อานวยการสานกพมพอมรนทรฯ) กลาวไวใน การอบรมเรองการหาตนฉบบและนกเขยนในป

ทผานมาวาจานวนหนงสอทออกใหมเพมขนทกๆ วน มากถง 2,000 เลมตอเดอน

| 2 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

เปนทนาดใจแทนนกอานทกทานทมหนงสอใหเลอกซอเลอกอานกนมากมายขนาดน แตจะมสกกคนทจะเลอกอานและ

ในสงทเลอกอานนนไมรวาจะมสาระมากนอยแคไหน เพราะหนงสอทผลตออกมานนกมาก มทงทไดมาตรฐาน และไมไดมาตรฐาน

ในเรองรปแบบและเนอหา จะเปนประโยชนหรออาจจะเปนการมอมเมาใหผอานหลงผด หากผอานยงมวฒภาวะยงนอย ไม

สามารถพจารณาไดวาดหรอไมดอยางไร อาจจะนาไปสการเลยนแบบ เมอเราเขาไปในรานหนงสอในแตละทจะเหนวา หนงสอสวน

ใหญจะเปนหนงสอทไมคอยมสาระ ผผลตเหนวาหนงสอประเภทไหนขายด กพากนผลตหนงสอประเภทนนออกมามาก โดยไม

คานงถงประโยชนทผอานจะไดรบ

ฉะนนการผลตหนงสอทดมคณภาพได จาเปนตองอาศย บรรณาธการ เพราะบรรณาธการจะเปนบคคลซงรบผดชอบใน

การจดทาตรวจแก คดเลอก หรอควบคมบทประพนธ หนงสอ วารสาร นตยสาร หรอสงอนในหนงสอพมพ

ความสาคญของการบรรณาธกร คอ การอานตนฉบบอยางละเอยดแบบ General reader เพอการตรวจขอเทจจรงและ

ตรวจภาษา ขดเกลาใหถกตองตามแบบแผนการสอสารหรอตามไวยากรณเปนสาคญ และมไดมงทการแกไขเปลยนแปลงสานวน

หรอลลาการเขยนของผเขยน แตจะคงความเปนแบบฉบบของผเขยนไว นอกจากน การบรรณาธกรอาจจะชวยขจดขอความทหมน

ประมาท และขอความทเขาขายละเมดลขสทธกไดอกดวย

ความรพนฐานสาหรบงานบรรณาธการ

เรองทบรรณาธการตองหาความรเพอเปนการเตยมตว หรอตองฝกฝนใหชานาญไดแก

1. วชาการ เมอบรรณาธการจะตองตรวจตนฉบบงานวชาการในสาขาใด จะตองอานหนงสอวชานนเพมเตม การอานใน

วชาชวยใหประเมนไดวาตนฉบบชนนนมประเดนสาคญทมคา ควรจดพมพในขณะนนหรอไม สวนการอานเรองทวไปจะทาใหผ

รอบรเหตการณ ความเคลอนไหวของวงการอนๆ และสภาวะสงคม ซงจะมสวนชวยในการตดสนใจจดพมพ รวมทงตองใชความ

คดเหนของผทรงคณวฒในสาขาวชานนชวยพจารณา

2. ภาษา ควรเลอกอานภาษาในขอเขยนทใชภาษาด วรรณกร รมคลาสสก หนงสอทไดรบรางวลในทางการใชภาษา

รวมทงหาโอกาสอยในแวดวงของผ ทใชภาษาถกตอง

3. รจกผอาน เนอหาและทวงทานองการเขยนมสวนอยางมากในการกาหนดหรอกาจดกลมผอาน

4. เทคนควธการผลตสงพมพ ควรรจกขนตอนและวธการเบองตนพอทจะพจารณาใหความเหนและประสานงานกบผ

พมพได

5. กฎหมายและระเบยบตางๆ ทเกยวของกบการสรางสรรคงานเขยน การแปลหรอดดแปลง การไปเผยแพร เรองสทธ

การละเมดสทธการคมครองโดยกฎหมายรวมทงการเปลยนแปลงของกฎหมายดงกลาว

6. การตลาด บรรณาธการควรรเรองแวดวงการตลาดสงพมพอยางครบวงจร เพราะเกยวของกบความอยรอดของธรกจ

การบรการ เปนความรทจาเปนสาหรบบรรณาธการ ทงระดบบรหารและระดบปฏบตการ

| 3 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

ขนตอนการบรรณาธกร

บรรณาธการตอง ทาการบรรณาธกรทงเนอหาและภาพสาหรบทจะนามาใชผลตสงพมพตาง ๆ ซงประกอบไปดวย

ขนตอนดงตอไปน

1. ตดตอผ เขยนเพอเขยนตนฉบบ

2. ทาตางรางแผนงานใหผ เขยน

3. ประชมกบผ เขยนการสราง outline

4. จดหาขอมล รปภาพ เพอการบรรณาธกร

5. รบตนฉบบจากผ เขยน

เรมงานบรรณาธกร

6. เมอตนฉบบเขา เราเรมอาน และวางแผนการออกแบบเนอหาและรปเลม สราง icon และ สญลกษณตางๆ

7. ประชมกบฝายทเกยวของ คอ บรรณาธการ Art และ Marketing

8. ตรวจตนฉบบ เพอดความถกตองของภาษา และขอมล ความนาเชอถอของแหลงขอมล

9. ปรปรงแกไข รวมทงพสจนอกษรอก 3-4 ครง

10. สงงานตอไปทงาน Prepress และโรงพมพตอไป

ระดบของการบรรณาธกรตนฉบบ

งานของบรรณาธการโดยปกตตองทางานรวมกบบคคลหลายฝาย ซงมรายละเอยดทแตกตางกนไป ในทนจะขอกลาวถง

เฉพาะในสวนงานทเกยวของ หรอเปนงานหลกของบรร ณธการตนฉบบกอน นงคองานตรวจตนฉบบหรองานบรรณาธกรตนฉบบ

โดยสามารถแบงได ดงน 1. การพสจนอกษร (Proof Reading)

นบวาเปนงานสวนหนงของบรรณาธการ ทตองตรวจตนฉบบใหมความถกตองโดยเฉพาะการเขยน สะกดคา และวรรค

ตอน โดยปกตงานพสจนอกษรอาจแยกหรอรวมอยในกองบรรณาธการ หรอแมแตบางสานกพมพ บรรณาธการอาจตอง

ทาหนาทพสจนอกษรดวย โดยปกตหนงสอหรอสงพมพทกประเภทตองดาเนนการอยางนอยกอนพมพเผยแพรคอการ

พสจนอกษร 2. การปรบปรงตนฉบบ(Copy Editing)

นอกจากงานทตองดาเนนการดานความถกตองทางภาษาทงการใช และโครงสรางทางภาษาแลว รปแบบทตองใชแบบ

เดยวกนทงเลม เชน รปแบบการแบงเนอหาทใชเปนบท หรอเปน เรอง หรอรปแบบทเปนสไตลของสานกพมพ หรอของ

ผ เขยน 3. การพฒนาตนฉบบ (Substantive editing)

หรอบางครงเรยกวา การบรรณาธกรเนอหา หรอ การบรรณาธกรโครงสราง นอกจากตองบรรณาธกรใน 2 ขนแรกดวย

แลว การบรรณาธกรในระดบน อาจดาเนนงานตงแตการวางแผนการผลตหนงสอ หรอตนฉบบ จานวนเลมใน 1 ชด หรอ

จานวนชดทตองการ การวางโครงสรางเนอหา รปแบบการนาเสนอ

| 4 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

นอกงานนสงทเปนเปาหมายของหนงสอกอาจทาใหระดบของงานบรรณาธกรมความตองการในระดบทแตกตางกน เชน

• นวนยาย หรอ เรองสน อาจตองการเพยงในระดบ พสจนอกษร หรอมากทสด คอระดบการปรบปรงตนฉบบ เนองจากลกษณะของงานเขยน

นวนยาย หรอเรองสน มความตองการสานวน หรอภาษาทเปนภาษาของนกเขยน ทจะมลกษณะเฉพาะตว ดงนน งาน

ตนฉบบประเภทน บรรณาธการอาจใหความสนใจในเรองของความถกตองของการใชภาษาเปนหลกเทานน • นตยสาร วารสาร

สอสงพมพประเภทน ตองการ concept ทเปน House Style ของนตยสาร หรอ วารสารเลมนน อาจเรมตนในครงแรก

ดวย ระดบการพฒนาตนฉบบ (Substantive editing) แตหลงจากนนฉบบตอๆ ไป บรรณาธการอาจดาเนนการในระดบ

ปรบปรงตนฉบบ(Copy Editing) เพอรกษาความเปนเอกลกษณตอไป • หนงสอเรยน หนงสอสาหรบเดก

โดยปกตมกเปนในระดบของการพฒนาตนฉบบ เนองจากหนงสอประเภทนอาจตองการความร หรอตองการสอสารเพอ

การเรยนร และเปนหนงสอทมอายในตลาดคอนขางยาว จงตองมการวางแผนการผลตทตองคานงถงหลายประการ เชน

หลกสตร หลกการเรยนร คตสอนใจ และสงทสาคญคอความถกตอง ชดเจนของเนอหา และขอมล หรอความบนเทงท

ตองการสอดแทรกคตบางประการ ทาใหระดบของการบรรณาธการตองมงไปตามจดหมายของหนงสอในเลมนน หรอใน

ชดนน

การเตรยมขอมลและตนฉบบสอสงพมพ

การทาภาพประกอบ

ภาพประกอบหนงสอไมวาจะเปนภาพถายหรอภาพทวาดขนมาใหมควรมลกษณะสอดคลองกบเนอหาของหนงสอในเลม

เปนสาคญ ทงนรปแบบลวดลายหรอสไตลนนจะขนอยกบกลมเปาหมายเปนสาคญ นกออกแบบจงจาเปนตองเขาใจถง

วตถประสงคของหนงสอเลมนน โดยใชหลกจตวทยามาชวยจดวางองคประกอบและสอความหมายของเนอหาหรอขอความในหนา

นนๆ ใหดงดดและนาสนใจได

การเลอกตวอกษร

ตวอกษรหรอตวพมพเปนเครองมอสาคญททาใหการพมพแพรหลาย เปนอปกรณลาดบแรกของกระบวนการผลตสงพมพ

ทชวยนา “สาร” ไปยงผอาน ซงปจจบนนตวพมพถกออกแบบและพฒนาขนสาหรบคอมพวเตอรอยางมากมาย การเลอกใชตวพมพ

ควรพจารณาลกษณะของตวพมพ อนไดแก รปลกษณ ขนาด ความกวางของตวพมพ และระยะบรรทดของตวพมพ ดงนน ตวพมพ

จงมความสาคญในฐานะเปนเครองมอในการทาใหภาษาดารงคงอย ชวยดงดดสายตาผอาน ชวยสรางเอกลกษณและบคลก

เฉพาะใหกบสงพมพ ชวยในการจดลาดบความสาคญของเนอหาทนาเสนอ และชวยในการจดหนาหนงสอ

การเลอกตวพมพคอการกาหนดตวพมพเนอหาประเภทตาง ๆ ทนาเสนอในสอสงพมพ เพอใหสอสารความหมายไปยง

ผอานไดอยางชดเจน แบงเปนการสงตวพมพสาหรบขาว บทความ และคาบรรยายภาพ ซงการสงตวพมพในแตละประเภท ตอง

พจารณาจากโครงสรางการเขยน ความตองการเนนขอความสาคญ และการตกแตงหนาสงพมพใหสวยงามนาอานเปนหลก

| 5 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

ในการเลอกตวพมพนน รปลกษณอกษร ถอเปนสงสาคญเพราะ รปลกษณอกษรนน หมายถง ลกษณะรปรางหนาตาของ

ฟอนทหรอตวอกษรแตละชด โดยมความแตกตางกนออกไปตามการออกแบบ มชอเรยกเปนของตวเอง ซงในฟอนทชดเดยวกนจะ

มการออกแบบหนาตวพมพเปนแบบยอย ๆ ไดแก ตวปกต (normal) ตวเอน (italic) ตวหนา (bold) ตวหนาเอน (italic bold)

ตวบาง (light) ตวบางพเศษ (extra light) นอกจากนยงมตวพมพทมรปแบบคลายลายมอเขยน (script) ฯลฯ ทงนเพอใหเลอกใชให

เหมาะกบงานพมพ ไมวาตวพมพจะมแบบใหเลอกมากมายเพยงใด การเลอกใชมกใชใน 2 ลกษณะ ไดแก

1. ตวพมพเนอเรอง เปนตวพมพทใชพมพตวเนอหา หรอเนอเรอง (body text) ทมขอความจานนมาก มกเปน

ตวอกษรทมหวกลมโปรง สวยงามและอานงาย

2. ตวพมพตกแตง เปนตวพมพทมลกษณะพเศษตางจากตวพมพปกต เนองจากเปนการประดษฐใหสวยงามหรอ

สรางความแปลกตา เหมาะกบการทาพาดหว ทาตวโปรย หรอใชเนนขอความสน ๆ เพอตกแตงจดหนา หรองาน

พมพพเศษตาง ๆ เชน โปสเตอร การด เปนตน

ลกษณะของตวพมพ

แบบตวพมพมรปแบบใหเลอกใชมากมาย เรยกแบบตวพมพนวา “ฟอนท (Font)” สานกพมพบางแหงจะมการกาหนด

แบบตวพมพเฉพาะของตนขน หรออาจใชฟอนทใดฟอนทหนงทมในคอมพวเตอรกได อยางไรกตาม มสงทควรทาความเขาใจ

เกยวกบลกษณะพนฐานของการใชตวพมพ ดงน

1. รปแบบตวอกษร

ในการเลอกตวอกษรทเหมาะสมจะชวยใหงานออกแบบกราฟกนน สอความหมายไดอยางเตมท ซงปจจบนมรปแบบ

ตวอกษรตวพมพมากมาย อาจแบงไดดงน

ตวอกษรแบบมเชง เปนอกษรทมเสนยนของฐานและปลายตวอกษรในทางราบทเรยกวา Serif ลกษณะตวอกษรจะมเสน

ตวอกษรเปนแบบหนาบางไมเทากน ตวอกษรแบบนบราวเซอรหลายชนดจะใช ตวอกษรแบบนเปนหลก เชน Times New Roman,

Garamond, Georgia และ New Century Schoolbook ตวอกษรประเภทนเหมาะจะใชเปนรายละเอยดเนอหา แตตวอกษร

ประเภทนไมคอยเหมาะจะใชกบตวหนา (bold)

แสดงรปแบบตวอกษรแบบมเชง (Serif)

| 6 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

ตวอกษรแบบไมมเชง (Sans Serif) เปนลกษณะของตวอกษรอกแบบหนงทรปแบบเรยบงาย เปนทางการ ไมมเชง

หมายถงไมมเสนยนออกมาจากฐาน และปลายของตวอกษรในทางราบ ไดแก Arial, Helvetica, Verdana, Geneva และ Univers

ตวอกษรประเภทนเหมาะทจะใชกบหวขอหรอ ตวอกษรขนาดใหญ แตไมเหมาะสมกบลกษณะเอยง

แสดงรปแบบตวอกษรแบบไมมเชง (Sans Serif)

ตวอกษรแบบตวเขยน (Script) ตวอกษรแบบนเนนใหตวอกษรมลกษณะคลายกบการเขยนดวยลายมอ ซงมหางโยง

ตอเนองระหวางตวอกษร มขนาดเสนอกษรหนาบางแตกตางกน นยมทาใหเอยงเลกนอย

แสดงรปแบบตวอกษรแบบตวเขยน (Script)

ตวอกษรแบบตวอาลกษณ (Text Letter) เปนตวอกษรแบบโรมนแบบตวเขยนอกลกษณะหนง มลกษณะเปนแบบ

ประดษฐมเสนตงดาหนา ภายในตวอกษรมเสนหนาบางคลายกบการเขยนดวยพกน หรอปากกาปลายตด

แสดงรปแบบตวอกษรแบบตวอาลกษณ (Text Letter)

ตวอกษรแบบประดษฐ (Display Type) หรอตวอกษรตวพมพขนาดใหญ มลกษณะเดน คอ การออกแบบตกแตง

ตวอกษรใหสวยงามเพอดงดดสายตา มขนาดความหนาของเสนอกษรหนากวาแบบอนๆ จงนยมใชเปนหวเรอง

แสดงรปแบบตวอกษรแบบประดษฐ (Display Type)

| 7 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

ตวอกษรแบบสมยใหม (Modern Type) เปนตวอกษรทประดษฐขน มลกษณะเรยบงาย

แสดงรปแบบตวอกษรแบบสมยใหม (Modern Type)

2. ลกษณะและขนาดตวพมพ

ลกษณะของตวพมพ (Type Character)

จากรปแบบตวอกษรทหลากหลาย การสรางแบบอกษรกยงมความแตกตางทหลายรปแบบ ทาใหมลกษณะเฉพาะของ

ตวอกษรเปลยนแปลงไป เชน

ตวเอน (Italic)

ตวธรรมดา (Normal)

ตวบางพเศษ (Extra Light)

ตวแคบ (Condensed)

ตวบาง (Light))

ตวหนา (Bold)

ตวเสนขอบ (Outline)

ตวหนาพเศษ (Extra Bold)

ตวดา (Black)

แสดงลกษณะตวอกษรแบบตาง ๆ

ขนาดของตวพมพ (Size Type)

ขนาดของตวอกษรเปนการกาหนดขนาดทเปนสดสวนความกวางและสงและรปรางของตวอกษร โดยเอาความสงเปน

หลกในการจดขนาดเรยกวา พอยต (Point) ขนาดตวอกษรหวเรองมกใชขนาดตงแต 16 พอยตขนไป สวนขนาดของเนอหาจะใช

ขนาดประมาณ 6 พอยตถง 16 พอยต แลวแตลกษณะของงาน

12 พอยต = 1 ไพกา 6 ไพกา = 1 นว (2.5 ซ.ม.) 75 พอยต = 1 นว

ขนาดทางราบหรอทางกวางของตวอกษร เมอเรยงกนไปเปนคาหรอความยาวใน 1 บรรทด หรอเรยกวาเปน "ความยาว

คอลมน" จะกาหนดเปนไพกา (Pica)

การเลอกขนาดพอยต ตองคานงถงการอานงายเปนหลก กลาวคอ ตองพจารณาถงกลมผอานดวยวา เปนกลมอายระดบ

ใด เชน ผสงอาย หรอเดก อาจตองเลอกใชตวพมพทมขนาดใหญกวาปกต นอกจากน หากตองเลอกใชตวพมพทตางฟอนทกน ใน

ขนาดพอยตเทากน อาจตองระวงดวยวาเมอมองดดวยสายตาจะรสกเหมอนวาขนาดของตวพมพไมเทากน

| 8 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

3. ระยะชองไฟและการจดวางตวอกษร

ระยะชองไฟของตวอกษร (Spacing)

การจดระยะชองไฟตวอกษรมความสาคญมาก เนองจากถามการออกแบบทเหมาะสม และสวยงามแลวจะทาใหผดอาน

งาย สบายตา ชวนอาน การจดชองไฟมหลกการใชอย 3 ขอดงน

1. ระยะชองไฟระหวางอกษร (Letter Spacing) เปนการกาหนดชองไฟระหวางตวอกษรแตละตว ทจะตองมระยะหางกนพอ

งาม ไมตดหรอหางกนเกนไป เราควรจดชองไฟโดยคานงถงปรมาตรทมความสมดลโดยประมาณในระหวางตวอกษร หรอ

เรยกวา ปรมาตรความสมดลทางสายตา

2. ระยะชองไฟระหวางคา ( Word Spacing) จะเวนระยะระหวางคาประมาณ 1 ตวอกษรปกต ถาหางเกนไปจะทาใหอาน

ยาก และชดเกนไปจะทาใหขาดความงาม

3. ระยะชองไฟระหวางบรรทด ( Line Spacing) ปกตจะใชระยะหาง 0-3 พอยต หลกสาคญในการกาหนดระยะระหวาง

บรรทดใหวดสวนสง และสวนตาสดของตวอกษร เมอจดวางบนบรรทดแลวตองไมซอนทบกน

ภาพแสดงระยะชองไฟของตวอกษร (Spacing)

แบบการจดตวอกษร (Type Composition)

การจดเนอหาของตวอกษรมการจดดวยกนหลายวธ ดงน

จดชดซาย หรอ เสมอหนา จะมปลายดานขวาไมสมาเสมอ เนองจากตวอกษรในแตละบรรทด มความยาวไม

เทากน แตผอานกไมสามารถหาจดเรมตนของแตละบรรทดไดงาย

จดชดขวา หรอเสมอหลง ถงแมรปแบบการจดตวอกษรแบบนจะนาสนใจ แตจดเรมตนในแตละบรรทดทไม

สมาเสมอ ทาใหอานยาก ผอานตองหยดชะงก เพอหาจดเรมตนของแตละบรรทด

จดกงกลาง จะใชไดดกบขอมลทมปรมาณไมมากนก และเหมาะกบรปแบบทเปนทางการ เชน คาประกาศ หรอ

คาเชอเชญ เปนตน

จดชดขอบซายและขวา หรอเสมอหนาและเสมอหลง เมอจดตวอกษรแบบ justify จะมพนทวางเกดขนระหวางคา

ขอดคอเกดความสวยงามและเปนระเบยบในคอลมนทไดจดวางเลยเอาทไว สงทควรระวงคอ เกดชองวาง ซงจะรบกวนความ

สะดวกในการอาน แตเปนสงยากทจะหลกเลยง ในคอลมนทมขนาดแคบ

อยางไรกตาม การกาหนดระยะและรปแบบตวอกษร ไมควรดเฉพาะหนาตาความสวยงาม แตใหพจารณาถงการอานงาย

เปนหลก

| 9 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

ความสาคญของตวพมพกบสงพมพ

1. เปนเครองมอทาใหภาษาดารงอย

2. เปนสงดงดดสายตาผอาน

3. ชวยสรางเอกลกษณและบคลกเฉพาะในสงพมพ

4. ชวยในการจดหนาสงพมพ (หนงสอ / นตยสาร / หนงสอพมพ)

5. ชวยจดลาดบความสาคญของเนอหา

ขอพจารณาในการเลอกตวพมพ

ไมวาตวพมพทเลอกจะใชในการผลตสงพมพประเภทใดกตาม ทง หนงสอพมพ นตยสาร หรอหนงสอเลม มขอพจารณาท

ตองคานงถง ดงน

1. นโยบายสงพมพ

สงพมพแตละประเภทจะมวตถประสงคในการนาเสนอทชดเจน ทงยงแบงประเภทยอยของเนอหาไดอกเปน

กลม ๆ เชน ขาวบนเทง ขาวกฬา วยรน ฯลฯ ทงน หนงสอพมพและนตยสารควรเลอกตวพมพทมลกษณะอานงาย มหว

และเสนขอบตวอกษรทชดเจน ขณะทหนงสอพมพบนเทงหรอนตยสารวยรน อาจใชตวพมพทมลกษณะเลนลวดลาย

ปลายตวด ไมตองมหวกได แตเนนใหดทนสมย หรอเขากบลกษณะเนอหาเปนหลก

2. ผอาน

เปนสงสาคญอนดบแรกทผผลตสงพมพตองคานงถงในลกษณะกลมผอานของตน เพอนามาเปนแนวทางใน

การกาหนดรปแบบตวอกษรหรอตวพมพทจะใช ตองทราบชวงอาย ระดบการศกษา หรอกลมอาชพ รวมถงรสนยมของ

กลมเปาหมายเปนสาคญ

3. ขนาดสงพมพ

ขนาดสงพมพจะตองเลอกใหเหมาะสม ถาเปนพอกเกตบคขนาดตวพมพอาจมขนาดเลก ขณะทหนงสอเรยน

จาเปนตองใชขนาดใหญกวา ขนาดตวพมพกจะมขนาดโตตามไปดวย อยางไรกตาม หลกการนเปนทยกเวนสาหรบ

หนงสอพมพ เนองจากสงพมพประเภทนมงเนนในการนาเสนอขาวสารเปนหลก การเลอกใชตวพมพขนาดเลกจะทาให

สามารถเสนอขาวสารไดหลายขาว ฉะนนจงไมมการคานงถงขนาดของสงพมพเหมอนเชนนตยสารหรอหนงสอเลม

4. ประเภทเนอหา

การเลอกตวพมพจะคานงถงสวนประกอบของขอเขยน ซงมจดเดน หรอจดเนนทตองใหความสาคญมากนอย

ตางๆ กนไป เชน ขาวในหนงสอพมพ จะมสวนของพาดหวขาว ความนา และเนอขาว ขณะทบทความ จะมสวนประกอบ

ของชอบทความและเนอเรอง เปนตน

หลกการเลอกตวพมพ

เนอหาทกเรองในสงพมพ เชน หนงสอพมพ หรอนตยสาร จะมตวพมพ 2 ลกษณะ คอ ตวพมพเนอเรอง (body text) และ

ตวพมพหวขาว/หวเรอง (non-body text) ซงมหลกในการเลอกใช ดงน

ตวพมพเนอเรอง หรอเรยกทวไปวา ตวพน เปนตวพมพทใชในขอความจานวนมาก มเกณฑดงน

| 10 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

1. ไดมาตรฐาน มตาแหนงสระ พยญชนะ วรรณยกต ถกตองตามอกขระไทย มขนาด ความกวาง และระยะ

บรรทดทไดเกณฑมาตรฐานสากล

2. อานงาย ขนาดความกวางเหมาะสม หรอใชลกษณะฟอนทมหวกลมโปรง

3. ใชสะดวก ควรพจารณาเลอกฟอนททมรปแบบชดตวพมพครบถวน เชนมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ม

รปแบบทงตวเอน ตวเอยง หรอตวหนา เปนตน

4. มความจของพนท ตวพมพแตละชดมความจพนทพมพไมเทากน ระยะบรรทดหรอความหางจงแตกตางกน

ดงนนตองดประเภทสงพมพดวยวาตองการบรรจเนอหามากนอยเพยงใด

5. มความสวยงาม ใหพจารณาถงความกลมกลนของรปลกษณอกษรทงชด รวมทงความสมาเสมอ สรางความ

สบายตากบการอานไดนาน ๆ

ตวพมพหวเรอง เปนตวพมพทมลกษณะพเศษ เหมาะกบการใชพมพขอความจานวนนอย เชน ชอเรอง ชอบทความ

หรอทาเปนตวโปรย เพอเนนขอความสาคญในเนอเรอง

ตวพมพประเภทนอาจใชตวพมพเดยวกนกบตวพนกได หรอเนนการทาใหสะดดตาดวยตวทใหญขน หรอทาเปนตวหนา

พบมากในหนงสอพมพ เชนเพมขนาดในสวนพาดหว 24-72 พอยต ความนาขาวจะใช 16-18 พอยต สาหรบนตยสาร ตองพถพถน

มากกวาหนงสอพมพ เพอใหหวเรองสามารถเรยกความสนใจและมความสวยงามกลมกลนไปกบเนอหาดวย อาจมขอพจารณา

ดงน

1. มบคลกชดเจน

2. สอสารความรสกไดตรงกบเนอหา เชน เนอหานากลว อาจเลอกรปแบบตวพมพทมลกษณะสยองขวญ หรอ

เนอหาเกยวกบประเทศจน เลอกรปแบบตวพมพเปนอกษรคลายๆ ตวอกษรจน เปนตน

| 11 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

ตวอยางรปแบบการจดหนาและการเลอกใชตวพมพในการจดหนาหนงสอ

| 12 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

| 13 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

| 14 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

การพสจนอกษร(Proof Reading)

ในยคของเทคโนโลยดจทลทการผลตเกอบทกขนตอนกระทาผานคอมพวเตอร กระบวนการผลตสงพมพจงมการปรบลด

ขนตอนลงมาเปนกระบวนการเดยวกนในปจจบนน กลาวคอ เมอตนฉบบขาวและบทความตาง ๆ ถกสงผานทางเครอขาย

คอมพวเตอรมายงฝายบรรณาธการ ในฝายนจะทาหนาทใหคาพาดหวขาว สงตวพมพ พสจนอกษร ตกแตงภาพ และจดหนา

ดงนน ขนตอนทลดไปจากเดมคอ การเรยงพมพ อกทงการสงตวพมพและการจดหนาจะกระทาไปพรอมๆ กน เสรจสนลงในจด

เดยวกน โดยใชบคลากรคนเดยวกน

การพสจนอกษร หรอ การปรฟ เปนการอานตนฉบบเพอตรวจแกการพมพใหถกตองทสดกอนสงเนอหาทงหมดไปส

กระบวนการผลตเปนรปเลม โดยเนนการตรวจแกไวยากรณและตรวจแกขอผดพลาดของเนอหา เชน การสะกดคา การใช

เครองหมายวรรคตอน การใชตวเลข การใชตวยอ เปนตน เพอใหขอเขยนตาง ๆ มความถกตองสมบรณ อนเปนผลทาใหสงพมพม

คณภาพนาเชอถอ และเปนการสบทอดหลกการ “ความถกตอง” ของการใชภาษา

ความสาคญในการพสจนอกษร มดงน

1. ทาใหเนอหามความถกตองสมบรณ

2. ทาใหสงพมพมคณภาพ นาเชอถอ

3. สบทอดหลกการความถกตองของภาษา

กฎหมายสอสงพมพตามพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550

กวาจะมาเปนพระราชบญญตจดแจงการพมพฉบบน ผประกอบวชาชพสอไดใชความพยายามอยางยงเพอปลดแอก

หนงสอพมพจากการควบคมอนเขมขนของรฐนบตงแตมหนงสอพมพเกดขนในประเทศไทย รฐไดใชอานาจในการออกกฎหมาย

และระเบยบตางๆ มาควบคมสอในทกยคทกสมย โดยเฉพาะอยางยงพระราชบญญตการพมพ พ.ศ. 2484 มผลบงคบใชมา

ยาวนานถง 60 กวาป อานาจรฐสามารถควบคมหนงสอพมพอยางเขมงวด ถอวาเปนกฎหมายกระทบตอเสรภาพและการทาหนาท

ของหนงสอพมพ ขดตอหลกการประชาธปไตยและปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชน ซงนานาชาตลงนามยอมรบขอตกลง

รวมกน

ทายทสดการตอสอนยาวนานเพอเรยกรองสทธและเสรภาพของหนงสอพมพไดรบการตอบสนอง ทประชมสภานต

บญญตแหงชาต (สนช.) ม นายมชย ฤชพนธ ประธาน สนช. เปนประธานการประชม มมตเปนเอกฉนท 80 : 0 เสยง เหนชอบราง

พระราชบญญตจดแจงการพมพ ในวาระ 3 เพอประกาศใชเปนกฎหมายตอไป ทงน พระราชบญญตดงกลาวถอเปนการพลก

ประวตศาสตรวงการสอมวลชน รฐประกาศยกเลกพระราชบญญตดงกลาวถอเปนการพลกประวตศาสตรวงการสอมวลชน รฐ

ประกาศยกเลกพระราชบญญตการพมพ พ.ศ. 2484, 2485, 2488 รวมทง คาสงประกาศคณะปฏรปการปกครองแผนดนฉบบท 5

ลงวนท 6 ตลาคม พ.ศ.2519 ซงถอเปนยาขมของสอมวลชน เพราะใหอานาจเจาหนาทสงปดหนงสอพมพไดโดยไมตองใชอานาจ

ศาล แลวประกาศใชพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 แทน

ประเดนเสรภาพ : อานวยความสะดวกมากกวาควบคมบงคบ ตอบสนองหลกการเสรภาพในการแสดงความคดเหนและ

ความรบผดชอบของหนงสอพมพ

พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ. 2550 มจดเดนทแตกตางจากพระราชบญญตการพมพ พ.ศ. 2484 หรอ

| 15 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

พระราชบญญตการพมพฉบบอนๆ ในประเดนการสนบสนนเสรภาพหนงสอพมพและสอสงพมพ รวมถงหนงสอพมพออนไลนและ

สอสงพมพออนไลนในอนาคต มากกวาการควบคมบงคบ ตามอานาจรฐบาล ซงขดตอการรบรองสทธและเสรภาพของรฐธรรมนญ

แหงราชอาณาจกรไทย ตามระบอบประชาธปไตย

พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ. 2550 มหลกการคอ เพยงแคแจงตอทางการใหทราบในการทา

หนงสอพมพหรอสอสงพมพ ตางจากกฎหมายในอดตตามพระราชบญญต การพมพ พ.ศ. 2484 ตองขออนญาตตอทางการใน

การพมพ เจาของบรรณาธการ บรรณาธการผ พมพโฆษณาตองถกสนตบาลตรวจสอบประวตยอนหลง กอนไดรบการอนญาตใหทา

หนงสอพมพหรอสอสงพมพ อนเนองมาจากรฐบาลทกยคทกสมยตองการควบคมสอมวลชนอยางเบดเสรจ หนงสอพมพเปน

สอมวลชนทมอทธพลทางความคดของคนในสงคมสงมาก อกทงยงเปนผ กาหนดวาระขาวสาร ( Agenda setter) ของสงคม ยอม

ทาใหทกรฐบาลตองใสใจในการควบคม เพอไมใหหนงสอพมพวพากษวจารณรฐบาลจนสนคลอนเสถยรภาพทางการเมอง

พระราชบญญตฉบบนจงเปลยนแนวคดจากการควบคม มาเปนสงเสรมเสรภาพและอานวยความสะดวกแก

หนงสอพมพ หากตองการลงโทษหนงสอพมพ ภาครฐและภาคประชาชนสามารถใชกฎหมายจากดเสรภาพ อาท ประมวล

กฎหมายอาญาวาดวยความรบผดฐานหมนประมาท ดหมน และประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยความรบผดชอบเรอง

ละเมดฟองรองเอาผดหนงสอพมพ ทงยงใชกระบวนการทางสภาการหนงสอพมพ หรอกระบวนการเครอขายผบรโภคในการ

รองเรยนความผดของหนงสอพมพ ซงเพยงพอตอการจากดสทธและเอาผดได

ประเดนหลกการสาคญทพระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ. 2550 เดนอกประการหนงคอ ความรบผดชอบ

ของหนงสอพมพ เมอยกเลกการพมพ หรอเปลยนแปลงเจาของ บรรณาธการ หรอบรรณาธการผ พมพโฆษณาของหนงสอพมพ

หรอสอสงพมพ ผ พมพโฆษณาจะตองแจงตอเจาหนาทใหทราบภายใน 30 วน นบจากวนยกเลกกจการ ทาใหฐานขอมลของ

หนงสอพมพปรบปรงทนสมยตลอดเวลา ตดตาม ตรวจสอบได แตกตางจากอดตทเมอมผประสงคทาหนงสอพมพหรอสอสงพมพก

จะตองขออนญาตจด “ชอหนงสอพมพ” หรอ “หวหนงสอพมพ” จดทงไวเฉยๆ กได บางครงชอหนงสอพมพซากน บางชอฉบบเปด /

ปดเฉพาะวาระ จงทาใหเจาหนาทหรอประชาชนไมสามารถแยกแยะตดตามตรวจสอบสอมวลชนกบผ ทแฝงตวในนามสอมวลชน

ออกจากกนได ความรบผดชอบของสอมวลชนเชนนเปนความโปรงใส เปดโอกาสใหสงคมตรวจสอบการทางานตามระบบ

ประชาธปไตย ยอมทาใหวชาชพไดรบความเชอถอศรทธาจากประชาชนระยะยาว

สาระสาคญ พระราชบญญตจดแจงการพมพ พ.ศ.2550 มรายละเอยดใหมดงน

หมวดทวไป

มาตรา 5 พระราชบญญตนไมใชบงคบกบสงพมพดงตอไปน คอ

(1) สงพมพของสวนราชการ หรอหนวยงานของรฐ

(2) บตร บตรอวยพร ตราสาร สงพมพ และรายงานซงใชกนตามปกตในการสวนตว การสงคม การเมอง และการคา

หรอสงพมพทมอายงานใชงานสน เชน แผนพบ หรอแผนโฆษณา

(3) สมดบนทก สมดแบบฝกหด หรอสมดภาพระบายส

(4) วทยานพนธ เอกสารคาบรรยาย หลกสตรการเรยนการสอน หรอสงพมพอนทานองเดยวกนทเผยแพรในสถานศกษา

มาตรา 5 วงเลบ (4) แตกตางจากพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 มาตรา 4 และมาตรา 6 ประเดนดงกลาวเกดขนจาก

กรณศกษา สภาการหนงสอพมพแหงชาตไดรบเรองรองเรยนจากนกศกษาภาควชานเทศศาสตร คณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร มหาวทยาลยบรพา ซงเปนผจดทาหนงสอพมพ “ลานมะพราว” หนงสอพมพฝกปฏบตการของนกศกษาวาถกตารวจ

ในพนทเตอนใหหนงสอพมพลานมะพราวจดทะเบยนใหถกตองตามาพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 และตงขอสงเกตวา

| 16 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

อาจจะเกดจากการนาเสนอขาวตารวจในทองทตงดานตรวจโดยรอบมหาวทยาลยบรพา เปนเหตใหตารวจไมพอใจ และการ

นาเสนอขาวนสตลารายชอคดคานการนามหาวทยาลยออกนอกระบบ (เวบไซตคมชดลก, 30 เม.ย. 2550) รวมถงกรณ

หนงสอพมพ “จนทรเกษมโพสต” หนงสอพมพฝกปฏบตการของนกศกษาโปรแกรมนเทศศาสตร คณะวทยาการจดการ

มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม ถกฟองหมนประมาทจากผบรหาร ไมไดจดหวหนงสอพมพตามกฎหมายเชนกน (เวบไซตคมชด

ลก, อางแลว) ภายหลงการตความ หนงสอพมพฝกปฏบตจงระบวาเปนสวนหนงของหลกสตรการเรยนการสอน จงไมจาเปนตอง

จดหวหนงสอพมพ

หมวด 1 สงพมพ

มาตรา 7 ผ พมพหรอผ โฆษณาสงพมพทพมพและเผยแพรในราชอาณาจกร ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงตอไปน

(1) มอายไมตากวา 20 ปบรบรณ

(2) มถนทอยประจาในราชอาณาจกร

(3) ไมเปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ

(4) ไมเคยตองโทษตามคาพพากษาถงทสดใหจาคก เวนแตพนโทษมาแลวไมนอยกวา 3 ป หรอเปนความผด

โดยประมาณหรอความผดลหโทษ

ในกรณนตบคคลเปนผพมพโฆษณา กรรมการ ผจดการ หรอผแทนอนของนตบคคลสน ตองมคณสมบต และไมมล

กษณะตองหามตามวรรคหนงดวย

มาตรา 7 (1) ระบอายชดเจนของผ พมพหรอผ โฆษณา ในขณะทพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ระบวาบรรลนตภาวะ

มาตรา 7(4) ใหโอกาสผ พมพหรอผ โฆษณา ทไดรบโทษและกลบมาทาหนาท เมอพนโทษแลวเกน 3 ป ในขณะทพระราชบญญต

การพมพ พ.ศ.2484 ไมมระบ

มาตรา 7/1 ในสงพมพทเปนหนงสอทไมใชหนงสอพมพและพมพขนในราชอาณาจกร ใหแสดงขอความดงตอไปน

(1) ชอของผพมพและทตงโรงพมพ

(2) ชอและทตงของผโฆษณา

(3) เลขมาตรฐานสากลประจาหนงสอ ทหอสมดแหงชาตไดออกใหเปนขอความตามวรรคหนงใหพมพไวในลกษณะท

เหนไดชด และบรรดาชอตาม (1) และ (2) มใหใชชอยอ หรอนามแฝง

สงพมพตามวรรคหนงใหหมายความรวมถงสงพมพทบนทกดวยวธการอเลกทรอนกสเพอขาย หรอใหเปลาดวย

มาตรา 7/1 (3) ใชความทนสมยของเทคโนโลยบารโคด (Barcode) เขามาชวยบนทกฐานขอมลหนงสอใดๆ ทตพมพตองขอเลข

มาตรฐานสากลประจาหนงสอ ซงในอดตเพยงแตสงสาเนาหนงสอไปทหอสมดแหงชาตเทานน นอกจากน สงพมพยงครอบคลมไป

ถงสงพมพอเลกทรอนกสในอนาคต

มาตรา 7/2 ใหผพมพสงสงพมพตามมาตรา 7/1 จานวน 2 ฉบบ ใหหอสมดแหงชาตภายในสามสบวน

มาตรา 7/2 กาหนดระยะเวลาภายใน 30 วน ทตองสงสงพมพทตพมพ 2 ฉบบไปยงหอสมดแหงชาต ขณะทพระราชบญญตจดแจง

การพมพ พ.ศ.2484 กาหนดภายใน 7 วน

| 17 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

มาตรา 7/3 ใหผบญชาการตารวจแหงชาตมอานาจออกคาสง โดยประกาศในราชกจจานเบกษา หามสงเขาหรอนาเขาเพอเผยแพร

ในราชอาณาจกร ซงสงพมพใดๆ ทเปนการหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดรายพระมหากษตรย พระราชน รช

ทายาท หรอผสาเรจราชการแทนพระองค หรอจะกระทบตอความมนคงแหงราชอาณาจกร หรอความสงบเรยบรอย หรอศลธรรม

อนดของประชาชน โดยจะกาหนดเวลาหามไวในคาสงดงกลาวดวยกได

การออกคาสงตามวรรคหนง หามใหนาขอความทมลกษณะเปนการหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดราย

พระมหากษตรย พระราชน รชทายาท หรอผสาเรจราชการแทนพระองค หรอจะกระทบตอความมนคงแหงราชอาณาจกร หรอ

ความสงบเรยบรอย หรอศลธรรมอนดของประชาชนแสดงไวดวย

สงพมพทเปนการฝาฝนวรรคหนง ใหผบญชาการตารวจแหงชาตมอานาจรบและทาลาย

มาตรา 7/3 ใหอานาจหนาทแกผบญชาการตารวจแหงชาต ในการสงหามนาเขาสงพมพทขดตอกฎหมายในประเดนหมนพระบรม

เดชานภาพ กระทบความมนคงของชาต และศลธรรมอนดของประชาชน รวมถงใหรบและทาลาย ขณะทพระราชบญญตการพมพ

พ.ศ.2484 ใหอานาจแกรฐมนตรกระทรวงมหาดไทยแตงตงเจาพนกงานการพมพกบเจาหนาทอนมาดแล ไดแก อธบดกรมตารวจ

หรอผ รกษาการแทน และไมไดระบประเดนสงพมพทสงหามนาเขาอยางชดเจน

หมวด 2 หนงสอพมพ

มาตรา 2 หนงสอพมพซงพมพขนภายในราชอาณาจกร ตองจดแจงการพมพตามบทบญญตแหงพระราชบญญตน

ผยนจดแจงการพมพหนงสอพมพตองยนแบบการจดแจงการพมพและหลกฐานตองมรายการ ดงตอไปน

(1) ชอ สญชาต ถนทอยของผพมพ ผโฆษณา บรรณาธการหรอเจาของกจการหนงสอพมพแลวแตกรณ

(2) ชอของหนงสอพมพ

(3) วตถประสงคและระยะเวลาออกหนงสอพมพ

(4) ภาษาทหนงสอพมพจะออกใช

(5) ชอและทตงโรงพมพหรอสถานทพมพ

(6) ชอและทตงสานกงานของหนงสอพมพ

เมอพนกงานเจาหนาทไดรบแบบการจดแจงการพมพและหลกฐานตามวรรคสองแลว ใหรบจดแจงและออกหนงสอ

สาคญแสดงการจดแจงใหแกผยนจดแจงโดยไมชกชา เวนแตผยนจดแจงยงดาเนนการไมถกตองหรอครบถวนตามมาตรา 9/2

มาตรา 9/3 มาตรา 9/4 หรอมาตร 9/5 ใหพนกงานเจาหนาทแนะนาใหผยนจดแจงดาเนนการใหถกตองและครบถวนทกเรองใน

คราวเดยวกนภายใน 15 วน นบแตวนทไดรบแบบการจดแจงดาเนนการใหถกตองและครบถวนทกเรองในคราวเดยวกนภายใน 15

วน นบแตวนทไดรบแบบการจดแจงการพมพและหลกฐานการจดแจง เมอไดดาเนนการถกตองและครบถวนใหรบจดแจงพรอม

ออกหนงสอสาคญแสดงการจดแจงใหแกผแจงโดยพลน

มาตรา 9 ตองยนแบบจดแจงการพมพโดยมหลกฐานตามกฎหมายระบ พนกงานเจาหนาทใหรบจดแจงและออกหนงสอแสดงการ

| 18 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

จดแจงภายใน 15 วน ขณะทพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ตองขออนญาตในการพมพตอเจาพนกงานการพมพและไมระบ

ระยะเวลาการอนญาต และตองทาทะเบยนสงพมพแสดงเมอขอตรวจ ซงเปนลกษณะการควบคมมากวาการสงเสรม

มาตรา 9/1 ในหนงสอพมพใหแสดงขอความ ดงตอไปน

(1) ชอของผพมพและทตงโรงพมพ

(2) ชอและทตงของผโฆษณา

(3) ชอของกองบรรณาธการหนงสอพมพ

(4) ชอและทตงของเจาของกจการหนงสอพมพ

ขอความตามวรรคหนงใหพมพไวในลกษณะทเหนไดชด และบรรดาชอตามวรรคหนง มใหใชชอยอหรอนามแฝง

มาตรา 9/2 ชอของหนงสอพมพตองไมมลกษณะดงตอไปน

(1) ไมพองหรอมงหมายใหคลายกบพระปรมาภไธย พระนามาภไธย พระปรมาภไธย พระนามาภไธยยอ หรอ นามพระ

ราชวงศ

(2) ไมพองหรอมงหมายใหคลายกบราชทนนาม เวนแตราชทนนามของตน ของบพการ หรอของผสอสนดาน

(3) ไมซากบชอหนงสอพมพทไดรบการจดแจงไวแลว

(4) ไมมคาหรอความหมายหยาบคาย

มาตรา 9/2 ระบการจดแจงการพมพตองไมจดชอหนงสอพมพซาซอนกบรายชอหนงสอพมพทไดรบจดแจงไวแลว ซงใน

อดตไมไดระบ และไมตดตามตรวจสอบ จงมหนงสอพมพจดชอซากนจานวนมาก

มาตรา 9/3 บรรณาธการหนงสอพมพตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงน

(1) มอายไมตากวา 20 ปบรบรณ

(2) มสญชาตไทย หรอสญชาตแหงประเทศซงมสนธสญญากบประเทศไทย

(3) มถนทอยประจาในราชอาณาจกร

(4) ไมเปนคนไรความสามารถหรอเสมอนคนไรความสามารถ

(5) ไมเคยตองโทษตามคาพพากษาถงทสดใหจาคก เวนแตพนโทษมาแลวไมนอยกวา 3 ป หรอเปนความผดโดน

ประมาท หรอความผดลหโทษ

ผซงไมมสญชาตไทยผใดประสงคจะเปนบรรณาธการหนงสอพมพ ตองไดรยอนญาตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข

ทกาหนดไวในกฎกระทรวง

มาตรา 9/4 เจาของกจการหนงสอพมพทเปนบคคลธรรมดา ผพมพ หรอผโฆษณา ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม

ดงน

(1) มอายไมตากวา 20 ปบรบรณ

(2) มสญชาตไทย

(3) มถนทอยประจาในราชอาณาจกร

(4) ไมเปนคนไรความสามารถหรอเสมอนคนไรความสามารถ

| 19 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

(5) ไมเคยตองโทษตามคาพพากษาถงทสดใหจาคก เวนแตพนโทษมาแลวไมนอยกวา 3 ป หรอเปนความผดโดน

ประมาท หรอความผดลหโทษ

มาตรา 9/3 และมาตรา 9/4 กาหนดอายของบรรณาธการ เจาของกจการ ผพมพ หรอผโฆษณาชดเจน รวมถงสญชาต

ไทยหรอสญชาตทมความสมพนธกบไทย ทงยงใหโอกาสผพมพหรอผโฆษณาทไดรบโทษและกลบมาทาหนาท เมอพนโทษแลว

เกน 3 ป ขณะทพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ไมมระบ และตองขออนญาตเปนบรรณาธการผพมพ ผโฆษณา หรอเจาของ

ตอเจาพนกงานการพมพ ซงอาจจะขออนญาตหรอไมกได

มาตรา 9/5 เจาของกจการหนงสอพมพทเปนนตบคคล ตอมบคคลซงมสญชาตไทยถอหนไมนอยกวา 70 %

ของหนทงหมด และตองมกรรมการไมนอยกวาสามในส ของจานวนกรรมการทงหมดเปนผมสญชาตไทย

หามมใหบคคลใดถอหนแทนบคคลซงมไดมสญชาตไทยในนตบคคลทเปนเจาของกจการหนงสอพมพตามวรรคหนง

เจาของกจการหนงสอพมพทเปนนตบคคลสญชาตไทยถอหนหรอมกรรมการเปนผมสญชาตไทยนอยกวาจานวนทกาหนดไวใน

วรรคหนง ใหพนกงานเจาหนาทเพกถอนการจดแจง ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎกระทรวง

มาตร 9/5 เจาของตองมบคคลสญชาตไทยถอหน 70 เปอรเซนต และกรรมการคนไทยสามในสสวน เพอสงวนอาชพสอสาหรบคน

ไทย และไมใหบคคลใดถอหนแทนบคคลทไมไดมสญชาตไทยทเปนเจาของกจการหนงสอพมพ หากไมเปนไปตามเกณฑ พนกงาน

เจาหนาทเพกถอนการจดแจง ประเดนนไมปรากฏในกฎหมายเดม

มาตรา 11 ผพมพ ผโฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพ ผใดเลกเปนผพมพ ผโฆษณา บทบรรณาธการ หร

เจาของกจการหนงสอพมพ ตองแจงใหพนกงานเจาหนาททราบเพอยกเลกหรอเปลยนแปลง ภายใน 30 วนนบตงแตวนท

เลก

มาตรา 11 ตองแจงพนกงานเจาหนาททราบ หากมการเปลยนแปลงผ พมพ ผ โฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการ

หนงสอพมพ เพอยกเลกหรอเปลยนแปลงภายใน 30 วน ขณะทพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 ระบภายใน 15 วน

หมวดท 3 บทกาหนดโทษ

สวนท 1 โทษทางปกครอง ซงผ ฝาฝนตองระวางโทษปรบไมเกน 1-3 หมนบาท และถาการกระทาผดซงมโทษปรบทางปกครองเปน

ความผดตอเนองและพนกงานเจาหนาทสงลงโทษปรบ รายวนอกวนละไมเกน 1-3 พนบาท

สวนท 2 โทษอาญา มความผดตงแตจาคกขนตาคอไมเกน 6 เดอนหรอปรบไมเกน 1 หมนบาท หรอทงจาทงปรบ สวนโทษสงสด

กาหนดใหจาคกไมเกน 5 ป หรอปรบตงแต 5 แสนถง 5 ลานบาท และใหศาลสงใหเลกการใหความชวยเหลอหรอสนบสนน หรอสง

ใหเลกการรวมประกอบธรกจ หรอสงใหเลกการถอหนหรอการเปนหนสวนแลวแตกรณ หากฝาฝนไมปฏบตตามคาสงตองระวาง

โทษปรบวนละ 5 หมนบาท ถง 2.5 แสนบาท ตลอดเวลาทยงฝาฝนอย

| 20 การเตรยมตนฉบบและกฎหมายสาหรบงานวารสารศาสตร

บทเฉพาะกาล

หนงสอพมพหรอผใดเปนผ พมพ ผ โฆษณา บรรณาธการ หรอเจาของกจการหนงสอพมพ ซงไดแจงความแกเจาพนกงานการพมพ

ตามพระราชบญญตการพมพ พ.ศ.2484 อยกอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ใหถอวาหนงสอพมพดงกลาวเปนหนงสอพมพท

ไดจดแจงการพมพตามบทบญญตแหงพระราชบญญตนแลว

____________________________________________________________ บรรณานกรม

• Frank P. Hoy. 1986. Photo Journalism: the visual approach. London : Prentice-Hall, Englewood Cliffs, N.J.

• ชลด นมเสมอ. 2534. องคประกอบของศลปะ. กรงเทพมหานคร:สานกพมพไทยวฒนาพานช.

• ทองเจอ เขยดทอง. 2548. การออกแบบสญลกษณ. กรงเทพมหานคร:สานกพมพสปประภา.

• ธารทพย เสรนทวฒน. 2550. ทศนศลปการออกแบบพาณชยศลป. กรงเทพฯ : หลกไทชางพมพ.

• ปาพจน หนนภกด. 2553. หลกการและกระบวนการออกแบบงานกราฟกดไซน. กรงเทพมหานคร:บรษท ไอดซ พรเมยร จากด.

• ปราโมทย แสงผลสทธ. 2540. การออกแบบนเทศศลป. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ ว.เจ. พรนตง.

• มย ตะตยะ. 2547. สนทรยภาพทางทศนศลป. กรงเทพมหานคร:โรงพมพมตรสมพนธกราฟฟค จากด.

• มาล บญศรพนธ. 2550. วารสารศาสตรเบองตนปรชญาและแนวคด. กรงเทพมหานคร : สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

• วรณ ตงเจรญ. 2545. ประวตศาสตรศลปและการออกแบบ. กรงเทพมหานคร:สานกพมพอแอนไอคว.

• ศนยศกษากฎหมายและนโยบายสอมวลชน. 2556. คมอการสอนวชากฎหมายสอมวลชนและวชาจรยธรรมสอมวลชน.

กรงเทพมหานคร : บรษท จรลสนทวงศการพมพ จากด.

• สนน ปทมะทน. 2530. การถายภาพสาหรบหนงสอพมพ. กรงเทพมหานคร : สถาบนพฒนาการหนงสอพมพแหงประเทศไทย.

• สภาการหนงสอพมพแหงชาต. 2555. ขอบงคบวาดวยจรยธรรมแหงวชาชพหนงสอพมพสภาการหนงสอพมพแหงชาต พ.ศ.2541.

(ระบบออนไลน) แหลงทมา

http://www.presscouncil.or.th/th2/content/view/4/8/. (19 พฤศจกายน 2555)

• สรสทธ วทยารฐ. 2549. การสอขาว : หลกการและเทคนค. กรงเทพฯ : ศนยหนงสอสถาบนราชภฏสวนสนนทา.

• โสรชย นนทวชรวบลย. 2545. Be Graphic สเสนทางกราฟกดไซเนอร. กรงเทพมหานคร :บรษท เอ.อาร.อนฟอรเมชน แอนด พบลเคชน

จากด.

• อารยะ ศรกลยาณบตร. 2550. การออกแบบสงพมพ. กรงเทพมหานคร : วสคอมเซนเตอร.

ภาพประกอบบางสวนจาก

• www.asiancorrespondent.com

• www.lib.vit.src.ku.ac.th

• www.chrisdrogaris.com

• www.derby-web-design-agency.co.uk

• www.oliviagreavesdesign.com

• www.yanchaow.com