ใบความรเรอง ความรเรองมลตมเดย (Multimedia)

แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง ความรเบองตนเรองมลตมเดย (Multimedia) หนวยการเรยนรท 2 รายวชา คอมพวเตอรมลตมเดย รหสวชา ง 30201 เวลา 10 นาท

ความรเบองตนเกยวกบมลตมเดย (Multimedia)การใชงานคอมพวเตอรในปจจบน ซอฟตแวรตาง ๆ ทเราใชสวนใหญ

จะประกอบดวยสอหลาย ๆ แบบ ไมวาจะเปน ขอความ รปภาพ เสยง และอน ๆ และแนวโนมของการพฒนาซอฟตแวรกจะมการนำาสอตาง ๆ เหลานมาใชรวมกนมากยงขน ซงเราไมสามารถหลกเลยงสงเหลานได เพอใหผใชงานสามารถใชงานไดสะดวก เพมสสรรของการใชงาน เกดการใชแบบปฏสมพนธ (Interactive) ระหวางซอฟตแวรและผใช และยงทำาใหเกดประโยชนในการใชงานสงสดความหมายของมลตมเดย (Multimedia)

เมอกลาวถงคำาวา มลตมเดย “ ” (Multimedia) มกจะมความหมายทคอนขางกวางไกล ทงนขนอยกบมมมองของผทจะนำามลตมเดยไปใชงานตามความตองการ ในมมมองของนกการศกษา อาจหมายถง การนำาสอหลากหลายประเภทมาใชจดทำาเปนสอการเรยนการสอน มมมองของผเยยมชมอาจหมายถงการนำาเสนอสงทนาสนใจททำาใหเขาใจไดงายขน แตในมมมองของคนทำางานดานผลตสอ อาจหมายถง การโตตอบและการปฎสมพนธกนระหวางคนกบคอมพวเตอร เปนตน

สำาหรบคำาวา มลต “ ” (Multi) หมายถง หลาย ๆ อยางผสมรวมกน (ซงมศพททใกลเคยงกน เชน Many , Much และ Multiple) สวนคำาวา มเดย “ ” (Media) หมายถง สอ ขาวสาร ชองทาง

การตดตอสอสาร เมอนำามารวมกนเปนคำาวา มลตมเดย จงหมายถง “ ”การนำาองคประกอบของสอ“

ชนดตาง ๆ มาผสมผสานเขาดวยกน ซงประกอบดวย ตวอกษร (Text) ภาพนง (Still Image) ภาพเคลอนไหวหรออนเมชน (Animation) เสยง (Sound) และวดโอ (Video) โดยผานกระบวนการทางระบบคอมพวเตอรเพอสอความหมายกบผใชอยางมปฏสมพนธ (Interactive Multimedia) และบรรลผลตามวตถประสงคการใชงาน

ความหมายของ มลตมเดย หรอ สอประสม มใชอยใน “ ” “ ” 2 ลกษณะดวยกน คอ

1. ใชในความหมายตามคำาแปล หมายถง สอทเกดจากการแสดงผลของขอความ ภาพ และเสยง พรอม ๆ กนในลกษณะใด ลกษณะหนง โดยใชอปกรณตาง ๆ ไดแก โทรทศน ภาพยนตร สไลด ประกอบเสยง หรอการใชวสดอปกรณตาง ๆ ในการสาธตหรอการสอน หรอหมายถง การใช สอมากกวา 1 สอ รวมกนนำาเสนอขอมลขาวสาร โดยมจดมงหมายใหผรบสอสามารถรบขอมลขาวสารไดมากกวา 1 ชองทาง และหลากหลายรปแบบ

2. ใชในความหมายปจจบน หมายถง การใชคอมพวเตอรเพอนำาเอาขอความ ภาพ และเสยงในแบบตาง ๆ ซงถกบนทกไวในรปขอมล มาแสดงผลแปลงกลบเปนขอความ ภาพ และเสยง ทางจอภาพและลำาโพง ผสมผสานกน รวมทงควบคมการแสดงผลของสอเหลานนโดยโปรแกรม (Program) สงงานคอมพวเตอร

โดยทวไปคนมกจะกลาวถงความหมายของคำาวา มลตมเดย โดย“ ”มงเนนไปทสอทใชงานบนเครองคอมพวเตอรเพยงอยางเดยวเทานน แตในความเปนจรงแลว สออน ๆ อกหลายประเภทเชน เครองโทรทศน และวทยกจดไดวาเปนมลตมเดย เชนกน แตอยางไรกตาม เครองคอมพวเตอรกยงจดเปนอปกรณทไดรบความนยมทใชสำาหรบการผลตสอ การนำาเสนอและการตดตอสอสารมากทสด เนองจากมขดความสามารถ

และรองรบการทำางานไดหลากหลาย จงทำาใหคำาจำากดความของมลตมเดยมกจะมงเนนไปทคอมพวเตอรเสยเปนสวนใหญ

อยางไรกตาม ความหมายของมลตมเดยในยคน ไมไดจำากดแตเพยงเรองของภาพและเสยงบนเครองคอมพวเตอรทใชงานแตลำาพง แตยงหมายถง ระบบอนเทอรเนตซงพฒนาขนจากการประยกตใชเทคโนโลยคอมพวเตอรประสานเขากบเทคโนโลยเครอขายโทรคมนาคม เกดเปนระบบทมลกษณะเฉพาะและมศกยภาพสงระบบหนง ซงการนำาเทคโนโลยททำาใหคอมพวเตอรมความสามารถในการแสดงขอมลในรปของการผสมผสานระหวาง ขอความ ภาพนง เสยง และ ภาพเคลอนไหว เขาดวยกน ตลอดจนมการนำาเอาระบบโตตอบกบผใช (Interactive) มาผสมผสานดวย

องคประกอบของมลตมเดยมลตมเดย (Multimedia) เปนการผสมผสานระหวางสอหลาย ๆ

สอ ประกอบดวย1. ขอความหรอตวอกษร (Text)2. ภาพกราฟก (Graphic) 3. ภาพเคลอนไหว (Animation)4. เสยง (Sound)5. ภาพวดโอ (Video)

1. ขอความหรอตวอกษร (Text)

ขอความ เปนสวนทเกยวกบเนอหาของมลตมเดย ใชแสดงรายละเอยด หรอเนอหาของเรองทนำาเสนอ ซงปจจบน เราสามารถแบงประเภทของขอความไดหลายรปแบบดงน คอ

1.1 ขอความทไดจากการพมพ เปนขอความปกตทพบไดทวไป ไดจากการพมพดวย โปรแกรม

ประมวลผลคำา (Word Processor) เชน NotePad, Text Editor, Microsoft Word อปกรณนำาเขาคอมพวเตอร (Input device ) ททำาใหเกดขอความ คอ แปนพมพ (Keyboard)

1.2 ขอความจากการสแกนดวยสแกนเนอร (Scanner)เปนขอความในลกษณะภาพ หรอ Image ไดจากการนำาเอกสารท

พมพไวแลว หรอเอกสารตนฉบบ มาทำาการสแกน ดวยเครองสแกนเนอร (Scanner) ซงจะไดผลออกมาเปนภาพ (Image) 1 ภาพ ซงในปจจบนสามารถแปลงขอความภาพทสแกนไดเปนขอความปกต โดยอาศยโปรแกรม ประเภท OCR (Optical Character Reader) เชน โปรแกรม DocScan OCR, Cuneiform Pro OCR เปนตน

1.3 ขอความไฮเปอรเทกซ (Hyper Text)เปนรปแบบของขอความ ทไดรบความนยมสงมาก ในปจจบน โดย

เฉพาะการเผยแพรเอกสารในรปของเอกสารเวบไซต เนองจากสามารถใชเทคนค การลงค หรอเชอมโยงขอความ ไปยงขอความหรอจดอนๆ ภาษาทใชในการสรางเอกสารไฮเปอรเทกซ คอ ภาษา HTML (Hyper Text Markup Language) เกอบทกหนวยงานในปจจบนนยมเผยแพรขอมลเปนขอความไฮเปอรเทกซผานเวบไซต กลมขอความทเปนไฮเปอรเทกซเมอคลกจะสามารถเชอมโยงไปยงหนาตอไปได เราเรยกลมขอความนวา ไฮเปอรลงค สถานะของเมาสจะเปลยนจากตวชเปนรปมอ (Anchor) นอกจากนเรายงพบเอกสารไฮเปอรเทกซไดท สวนของการใหชวยเหลอ (Help) ในโปรแกรมคอมพวเตอร

2. ภาพกราฟก (Graphics) ภาพกราฟกหรอภาพนง (Still Image) เปนภาพทไมมการ

เคลอนไหว เชน ภาพถาย ภาพวาด และภาพลายเสน เปนตน ภาพนงนบวามบทบาทตอระบบงานมลตมเดย (Multimedia) เปนสอในการนำาเสนอทด เนองจากมรปแบบทนาสนใจ สามารถสอความหมายไดกวางกวาขอความหรอตวอกษร (Text) ภาพจะให ผลในเชงการเรยนรหรอรบรดวยการมองเหนไดดกวา นอกจากนยงสามารถถายทอดความหมายไดลกซงมากกวาขอความหรอตวอกษรเพราะขอความหรอตวอกษรจะมขอจำากดทางดานความแตกตางของแตละภาษา แตภาพนนสามารถสอความหมายไดกบทกชนชาต ภาพนงมกจะแสดงอยบนสอชนดตาง ๆ เชน โทรทศน หนงสอพมพหรอวารสารวชาการ เปนตน

ทมาของภาพจาก http://www.facebook.com/pattama.lookpat

3. ภาพเคลอนไหว (Animation)

ภาพเคลอนไหว หมายถง ภาพกราฟกทมการเคลอนไหวเพอแสดงขนตอนหรอปรากฏการณทเกดขนอยางตอเนอง เชน การเคลอนทของอะตอมในโมเลกล หรอการเคลอนทของลกสบของเครองยนต เปนตน ทงนเพอสรางสรรคจนตนาการใหเกดแรงจงใจจากผชม การผลตภาพเคลอนไหวจะตองใชโปรแกรมทมคณสมบตเฉพาะทางซงอาจมปญหาเกดขนอยบางเกยวกบขนาดของไฟลทตองใชพนทในการจดเกบมากกวาภาพนงหลายเทา4. เสยง (Sound)

เสยงเปนองคประกอบหนงทสำาคญของมลตมเดย โดยจะถกจดเกบอยในรปของสญญาณดจตอลซงสามารถเลนซำากลบไปกลบมาได โดยใชโปรแกรมทออกแบบมาโดยเฉพาะสำาหรบทำางานดานเสยง หากในงานมลตมเดยมการใชเสยงทเราใจและสอดคลองกบเนอหาในการนำาเสนอ จะชวยใหระบบมลตมเดยนนเกดความสมบรณแบบมากยงขน นอกจากน ยงชวยสรางความนาสนใจและนาตดตามในเรองราวตาง ๆ ไดเปนอยางด ทงนเนองจากเสยงมอทธพลตอผใชมากกวาขอความหรอภาพนง ซงจะชวยใหเกดบรรยากาศทนาสนใจในการรบรทางห โดยนำาเสนอในรปของ เสยงประกอบ เพลงบรรเลง เสยงพด เสยงบรรยาย หรอเสยงพากย เปนตน 5. วดโอ (Video)

วดโอเปนองคประกอบของมลตมเดยทมความสำาคญเปนอยางมาก เนองจากวดโอ ในระบบดจตอลสามารถนำาเสนอขอความหรอรปภาพ ประกอบกบเสยงไปพรอมกนไดสมบรณมากกวาองคประกอบชนดอน ๆ ทำาใหเกดความนาสนใจในการนำาเสนอ มากยงขน แตปญหาหลกของการใชวดโอในระบบมลตมเดยกคอ การสนเปลองทรพยากรของพนทบนหนวยความจำาเปนจำานวนมาก เนองจากการนำาเสนอวดโอดวยเวลาทเกดขนจรง (Real-Time) จะตองประกอบดวยจำานวนภาพไมตำากวา 30 ภาพตอวนาท (Frame/Second) ถาหากการประมวลผลภาพดงกลาวไมไดผาน

กระบวนการบบอดขนาดของสญญาณมากอน การนำาเสนอภาพเพยง 1 นาทอาจตองใชหนวยความจำามากกวา 100 MB ซงจะทำาใหไฟลมขนาดใหญเกนขนาดและมประสทธภาพในการทำางานทดอยลง ซงเมอมการพฒนาเทคโนโลยทสามารถบบอดขนาดของภาพอยางตอเนองจนทำาใหภาพวดโอสามารถทำางานไดอยางมประสทธภาพมากยงขนและกลายเปนสอทมบทบาทสำาคญตอระบบมลตมเดย (Multimedia System)

สอทใชในการจดเกบขอมลมลตมเดยเนองจากสอทประกอบกนเปนมลตมเดย มทง ขอความ ภาพ เสยง

และวดโอ ดงนน ขนาดของไฟลขอมลจงมขนาดใหญ สอทใชในการจดเกบมลตมเดย จงเปนสอทสามารถจดเกบขอมลไดสง สอทใชในการจดเกบขอมลมลตมเดย สามารถแบงไดเปน

1. Compact Disk (CD) CD-R ยอมาจาก Compact Disk Recordable เปนสอทจด

เกบขอมลทเปนจานแสง (Optical Disk) สามารถจดเกบขอมลไดมากถง 1GB แตในปจจบนทพบเหนทวไปจะสามารถ จดเกบขอมลท 650 MB-800 MB ลกษณะสำาคญของแผน CD-R คอ มลกษณะเปน Multisession Recording นนคอ สามารถทำาการบนทกขอมลเพมจากเดมทเคยบนทกไวจนเตมแผนได

ขอหยดพกสกคร

CD-R CD-RW ยอมาจาก Compact Disk ReWritable เปนแผน

CD ทใชในการบนทกขอมลเชนเดยวกบแผน CD-R แตสามารถทจะทำาการฟอรแมตเพอลบขอมลในแผน CD เพอเขยนขอมลลงไปใหมไดเหมอน Floppy disk และ Hard disk

CD-RWในการเขยนขอมลลงแผน CD-R และ CD-RW จะตองใช

อปกรณในการเขยนขอมล คอ CD-Writer หรอบางครงอาจเรยกวา CD-Burner CD-Writer ทกเครองจะมตวเลขเขยนกำากบ เชน 40 x /12 x /48 x ตวเลขกลมน มความหมายดงน

เมอ x คอ จำานวนเทาของ 150 กโลบต/วนาท (Kbps)40 xความเรวในการเขยนหรอบนทกขอมลลงแผน CD-R ได 40 Î 150 = 6000 Kbps12 xความเรวในการเขยนหรอบนทกขอมลลงแผน CD-RW ได 12 Î 150 = 1800 Kbps48 xความเรวในการอานขอมลจากแผน CD ได 48 Î 150 = 7200 Kbps2. DVD (Digital Versatile Disk, Digital Video Disk)

DVD เปนสอจานแสงทใชเกบขอมลเชนเดยวกบ CD แตมความสามารถในการจดเกบขอมลไดมากกวา คอ สามารถเกบขอมล ได ตงแต 4.7 GB – 17 GB นอกจากนไดรฟทใชอานแผน DVD ยงสามารถอานแผน CD ไดดวย แผน DVD แบงไดเปน

DVD+R (DVD + Recordable) เปนแผน DVD ทใชสำาหรบบนทกขอมลเชนเดยวกบ CD-R แต DVD+R สามารถบนทกหรอ

เขยนขอมลไดเพยงครงเดยวเทานน ขอมลนนจะถกเกบถาวรในแผน DVD ไมสามารถบนทกครงตอไปได

DVD+RW (DVD+ ReWritable) เปนแผน DVD ทสามารถบนทกขอมลและสามารถทำาการฟอรแมตและบนทกใหมไดอก เชนเดยวกบแผน CD-RWทงแผน DVD+R และ DVD+RW เปนแผน DVD ทสนบสนนการใชอปกรณของ Philips, Sony, Hewlett-Packard, Dell, Ricoh และ Yamaha ดงนนแผน DVD+R และ DVD+RW จงเลนไดกบเครองเลน DVD ทวๆ ไป

DVD-R (DVD-Recordable) เปนแผน DVD ทใชสำาหรบบนทกขอมลเชนเดยวกบ DVD+R สามารถบนทกหรอเขยนขอมลไดเพยงครงเดยวเทานน

DVD-RW (DVD-Rewritable) เปนแผน DVD ทสามารถบนทกขอมลและสามารถทำาการลบขอมลและบนทกใหมไดอก เชนเดยวกบแผน DVD+RW

DVD-RAM (DVD-Random Access Memory) เปนแผน DVD ทสามารถบนทกขอมล สามารถลบขอมลและบนทกใหมไดหลาย ๆ ครง แตจะใชอปกรณเฉพาะในการอานขอมลจาก DVD-RAM

แผน DVD ประเภทตาง ๆ ในการเขยนขอมลลงแผน DVD ตองอาศย DVD writer ซงความ

สามารถของ DVD writer นอกจากจะเขยนขอมลลงแผน DVD ไดแลว ยงสามารถเขยนลงแผน CD ไดดวย

ประโยชนของมลตมเดยปจจบนนสอมลตมเดย ไดเขามามบทบาทในชวตของคนเรามากยง

ขน โดยมประโยชน ดงน 1. มการประยกตใชมลตมเดยในการสรางสอการเรยนการสอน อน

สงผลใหเกดระบบหองสมดแบบดจทล (Digital Library) การเรยนการสอนทางไกล (Distance Learning) การสรางหองเรยนเสมอนจรง (Virtual Classroom) และการเรยนการสอนแบบกระจาย อนสงผลใหเกดการเรยนรอยางกวางขวาง

2. ในสวนของภาคธรกจ โดยเฉพาะธรกจรปแบบใหมทเรยกวา E-Commerce อนจะชวยใหการนำาเสนอสนคา มความนาสนใจมากกวาเดม

3. ธรกจการพมพ นบเปนอกหนงธรกจทสมพนธกบเทคโนโลยมลตมเดย อนจะสงผลใหหนงสอ สงพมพตาง ๆ มความนาสนใจมากขน และปจจบนกม E-Magazine หรอ E-Book ออกมาอยางแพรหลาย

4. ธรกจการใหบรการขอมลขาวสาร เมอมการนำาเทคโนโลยมลตมเดยมาชวย จะทำาใหขอมลขาวสารทเผยแพรออกไป มความนาสนใจมากกวาเดม

5. ธรกจโฆษณา และการตลาด มการใชมลตมเดยเขามาชวยในการสรางสอโฆษณา ซงจะชวยดงดดคนเขามาชม ดวยเทคโนโลยใหม ๆ ทมความแปลกใหม

6. การแพทยและสาธารณสข ปจจบนมการสรางสอเรยนรดานการแพทย ชวยใหประชาชนทวไป มความสนใจศกษา เพอสรางความเขาใจทถกตองเกยวกบการดแลรกษาสขภาพตนเอง

7. นนทนาการ นบเปนบทบาททสำาคญมาก ทงในรปของเกมการเรยนร

8. มการประยกตใช Virtual Reality เพอใหเกดประโยชนในดานตาง ๆ มากยงขน

สรปความรเรองมลตมเดยระบบมลตมเดยมความหมายทคอนขางกวาง ทงนขนอยกบมมมอง

ของผทสนใจ อยางไรกตามกระแสนยมดานมลตมเดยมกจะนำาคอมพวเตอรมาประยกตใชงานรวมดวย เนองจากเปนอปกรณทมขดความสามารถในการผลตสอไดหลากหลายรปแบบ รวมทงยงสามารถนำาเสนอและตดตอสอสารไดอกดวย สำาหรบในทนคำาวา มลตมเดย หมายถง การนำาองคประกอบของ“ ”สอชนดตาง ๆ มาผสมผสานเขาดวยกน ซงประกอบดวย ตวอกษร (Text) ภาพนง (Still Image) ภาพเคลอนไหว (Animation) เสยง (Sound) และวดโอ (Video) เขาดวยกน โดยผานกระบวนการทางระบบคอมพวเตอรเพอสอความหมายกบผใชอยางมปฏสมพนธ (Interactive Multimedia) และไดบรรลผลตรงตามวตถประสงคการใชงาน และเนองจากโปรแกรมทใชสอแบบมลตมเดย สวนมากจะเปนโปรแกรมทมขนาดใหญกวาปกต เนองจากการแสดงสอทเปนเสยง, ภาพนง หรอภาพเคลอนไหว ทบนทกลงเปนรปแบบดจตอลเกบไวในคอมพวเตอรนน ตองอาศยเนอทในการเกบขอมลมากกวาขอมลทเปนขอความธรรมดา สอทมกใชในการเกบและแจกจายขอมลมลตมเดยนนจงมกอยในรปแบบของแผนจานแสง (Optical Disk) แบบตาง ๆ เชน ซด (Compact Disk : CD) หรอสอแบบใหมทเรยกวา ดวด (Digital Video Disk : DVD) เพอใชในการเกบขอมลมลตมเดยทมขนาดใหญ เหลานนเอาไว

อกแหลงหนงทจะพบขอมลมลตมเดยทสรางขนมาเพอแสดงออกถงขอมลขาวสาร จากทวทกมมโลก นนคอบรการเครอขายใยแมงมม เวลดไวดเวบ (WWW:World Wide Web:) ซงเปนบรการหนงทอยภายในเครอขายคอมพวเตอรของโลกทเรยกวาอนเตอรเนต (Internet) เปนสถานท ททกคนสามารถเขามาแลกเปลยนขอมลขาวสารซงกนและกนไดอยางอสระเสรโดยไมมพรมแดนมาขวางกน