revista alb islam 47

8/6/2019 Revista Alb Islam 47

1/68


2/68


3/68

E

DI

TO

RI

ALI

3Secili njeri sht peng i veprs s vetJa ku jemi srish,n nj takim t radhs me revistn ton "ALBISLAM" dhe nuk mund ta fshe-

him se, ndrkoh q prgatitet ardhja e numrit vijues, prreth nesh po ndodhin shum gjra, madjeedhe t prmasave botrore, ndikimi i t cilave sht i pamohueshm edhe n rrafshin lokal. S'domend se ktyre ditve, ajo q ka zn vend m s shumti n mediat botrore, jan dy ngjarje q kant bjn me shqiptart.

I tr opinioni botror sht prqendruar te zhvillimet q kan t bjn me prmbylljen e procesit tstatusit t Kosovs. Aktualiteti po dshmon se ky proces,prfundimin nuk e kishte edhe aq t thjeshtsi e kan paramenduar shumica. Kosovart, t dehur nga euforia e dshirs pr pavarsi dhe tmrzitur nga pritja e gjat, as q donin t mendonin pr problemin Rusi, pr Nnmadhen e serbve,e cila, sipas pritjeve t natyrshme, do t prdor peshn e vet pr t vshtirsuar procesin, n mos prasgj tjetr, ather pr t komercializuar ndonj prfitim t vetin n arenn ndrkombtare. Ditve

t fundit, edhe n vet opinionin kosovar kan filluar t shfaqen ndjenjat e pesimizmit dhe rezervs.Ajo m e rndsishmja, qndron n faktin se sht br e gjithnjohur se pr Kosovn kthim n Serbinuk ka. Gjithashtu, pr gjendjen, kthim n at t para 1999-s, gjithashtu nuk ka. Kjo, pa asnjmdyshje, pr shqiptart e Kosovs sht nj e arritje e pamohueshme.

Mendoj se njra nga strategjit e pavarsimit, sht duke na kushtuar shum m shtrenjt nga sae parashihnim. Fjala sht pr mungesn e platforms s mirfillt pr periudhn postserbe nKosov. Nuk dyshoj se ajo ka ekzistuar n qarqe t caktuara politike, por pr fat t keq, popullata egjer nuk ka qen e prgatitur dhe as e vetdijesuar pr problemet dhe sfidat e ksaj periudhe. Kjoka ndikuar q gjat ksaj periudhe tranzitore, t bhet shum pak pr ndrtimin dhe ngritjen e ven-dit n t gjitha aspektet. Ndoshta ka hapsir t arsyetohemi se, nuk jemi msuar q t jemi t zotte vendit ton, por nuk guxojm t lejojm q kjo t bhet pretekst pr neglizhencn, ngathtsin dhe

dshtimin ton.Ishim duke pritur q maji i ktij viti, krahas pranvers, t sillte edhe pavarsin n Kosov, porndodhi dika shum m e keqe. Fillimi i majit solli lajmin se n SHBA jan arrestuar gjasht per-sona q po planifikonin sulm mbi bazn ushtarake Fort Diks n Nju Xhersi. 'sht m e keqja,katr nga ata t gjashtit ishin shqiptar. Ky rast, shikuar nga t gjitha aspektet, sht pr t'u gjykuar.sht e dhembshme q n nj moment kaq t ndjeshm pr Kosovn dhe shqiptart n prgjithsi thapen prsri dosjet e terrorizmit dhe ekstremizmit islamik, ku protagonist t jen shqiptart. Kjo,edhe sikur t ishte e mundur t mnjanoheshin t gjitha dmet tjera, mjafton q sht nj shrbimshum i mueshm, q i bhet propagands serbe e cila historikisht sht dshmuar si antishqiptaredhe antiislame.

Detyra jon si musliman n kt koh, sht t distancohemi prej t gjitha akteve dhe veprimeve

t pamatura, gjithsesi joislame dhe t njjtn koh, t dshmojm se muslimani di t jet mirnjo-hs dhe se nuk tradhton. Njkohsisht, nuk ia japim askujt t drejtn q n emr t Islamit t'i bjdm, n radh t par, vet Islamit. E di se, t dukesh dhe t jetosh si musliman, sot sht nj gjshum e vshtir, megjithat duhet t jemi t durueshm dhe me pamjen, sjelljen dhe qndrimet tonat demantojm fuqishm propagandn e cila n mnyr shum agresive, tenton q secilin muslimanta paraqes si kriminel dhe terrorist potencial. N kt mnyr ata shkelin n mnyr shum fla-grante parimin demokratik se individi sht i pafajshm derisa t mos vrtetohet fajsia e tij.

N ann tjetr, Allahu n mnyr t mrekullueshme na mson se asnjri prej neve nuk do t bhetpeng i veprimeve t tjetrit. SECILI NJERI SHT PENG I VEPRS S VET.

n emr t redaksis: Ekrem B. Avdiu


4/68

Faqe 5 Rrfimi mbi "vehabit"

Faqe 10 JUST FOR KOSOVA

Faqe 12 Piromania dhe ferri

Faqe 15 Pr ballin e kombit

Faqe 18 Pengesat n t menduarit e drejt

Faqe 22 Umeti i krenaris dhe i fitores

Faqe 25 Normat etike

Faqe 30 "Vrasja e kohs"

Faqe 33 Palodhsia e Shejh Albanit

Faqe 35 konflikti ideologjik mes t vrtetsdhe t kots (2/3)

Faqe 40 Dispozita t nevojshme rreth leximit t

Kuranit (2/2)

Faqe 49 Efektet e punsimit masovik t grave n

shoqrin amerikane

Faqe 50 Ushqimi i prbashkt

Faqe 53 Si ta fitojm dashurin e bashkshortes 3/3

Faqe 55 Prgjigje pyetjeve tuaja

Faqe 58 Besimi n Kader 1/2

Faqe 62 Recension i Librit "Arratisje nga Lindja"


5/68

A

ktuale

5

1 Qershor 200715 Xhumadel ula 1428

Artikujt e paraqitur n kt rubrik jan mendime dhe komente personale t autorve dhe

nuk korrespondojn patjetr me at q redaksia i di pr t vrteta

Kohve t fundit shpesh manipu-lohet nga qarqe t ndryshme meterma ose etiketime ndaj musli-

manve ose hoxhallarve me qllim,diskreditimin e tyre dhe asgjsimin epuns s tyre, duke i etiketuar esatanizuar deri ne at pik, sa t drejto-hen akuza prej m t rndave, madjederi edhe n terrorizm. Pr kt ql-lim, zgjodha pjes nga nj intervist eResiu-l-ulemase s Bosnjs dheHercegovins, t nderuarit z. MustafaCeri dhn para do kohe gazets sprditshme boshnjake " Oslobodzenje"n Sarajeve, intervist t ciln mund tagjeni ne trsi n boshjakisht n faqen einternetit te Rijasetit t bashksisIslame t Bosnjes dhe Hercegovinswww.rijaset.ba Duke shpresuar se kjointervist, pak a shum, do t'i sqaroj

enigmat rreth etiketimit t muslimanveme fjalt "vehabi" dhe "vehabizm",shpresoj q edhe n trevat tona t ndiko-

j pr afrim pr nga e vrteta.Oslobodzenje: A jan kacafytjet e fun-

dit t vehabive dhe policis ne Sanxhakshkak i mjaftueshm pr brengosje sedika e till mund t ndodh edhe te nen B dhe H?

Reisu-l-ulema: Gjithsesi, rasti i sanx-hakut nuk na len indiferent. Dhunaasnjher nuk ka qen mnyr e argu-

mentimit brenda boshnjak. M e keqjaq ka mund t ndodh sht vrasja enjeriut. Por, rasti i sanxhakut nuk ka lid-hje me lvizjen vehabite si t ktill.Ajoq ka ndodhur n Sanxhak, sipas njo-hurive paraprake, sht fjala pr lvizjethixhra dhe tekfir. Prej asaj q dihet nga

Rrfimi mbi "vehabit"


6/68

6

A

ktuale


historia, kjo sht dukurie individve dhe grupevet cilat pranojn vetmbindjet e veta, pr ka

refuzojn bindjet e ttjerve (tekfir) dhe t ciltkomplotojn ikje dherebelim kundr shoqriss vendosur (hixhra).

Oslobodzenje: Si ekomentoni faktin se disaautoritete vehabite, kanzgjedhur pr veprimtarite tyre xhamit qendrore

n qytetin e Vjetr nSarajev, d.m.th n mes tmsimit t islamit tradi-cional dhe rrethit tndikimit t rendevedervishe, t cilat rende,dijetart vehabit i akuzojnpr "shtrembrim tislamit" ?

Reisu-l-ulema: Mua nukm sht e njohur se "autoritetetvehabite" kan zgjedhur pr veprimtar-it t tyre xhamit qendroren qytetin e Vjetr nSarajev. E para, nuk kaperson e as institucion nbot q prcakton ose jepdiplom, q t mund dikusht jet "autoritet vehabist".

E dyta, t gjitha xhamit nSarajev jan n pronsi tBashksis Islame dhe krejtaktivitetet n to bhen sipasplanit dhe programit tMexhlisit t B.I. tSarajevs. Ajo q ka ndod-hur lidhur me xhaminCareva, sht vetm inci-

dent i cili ka mund t ndod-

h kudo tjetr. E treta, Sarajeva gjith-mon ka qen qytet ku jan toleruar

interpretimet e ndryshmet islamit n fytyrn eprgjithshme t ShpalljesKur'anore, e cila paraqetshtat harfe, ose shtat tex-hvide, d.m.th mnyr emsimit dhe leximit t Kur

anit. Nuk sht kontestueselarmia e shprehjes sislamit. Kontestuese shtdhuna. far do qoft ajo.Sarajeva sht simbol ishumllojshmris dhe tol-erancs. N veanti toler-ancs mes muslimanve.Kam shpres se ata q

largohen nga qyteti dhe

Dr.MustafaCeriKa lindur n vitin 1952 n Velika ajna teVisoko. Ka diplomuar n Universitetin e Az'harit

ne Kajro m 1978. N ikago kreu studimet pos-tidiplomike, ku paralelisht me punn atje siimam, ka dhn edhe msim n kolegjinAmerikan n ikago. M von kthehet dhepunon si imam n xhamin e. Ka punuar si profe-sor i civilizimit islam n Kuala Lumpur neMalezi. N vitin 1993 zgjedhet zvends reisululema ne Sarajev, ndrsa n 1996 pranon men-

shurn pr kryerjen e detyrs s Reisul Ulema.Ai n vitin 2003 fiton shprblimin e UNESKO-spr paqe Felix Houphouet Boigny.sht themelues dhe antar i Kshillit Evropianpr fetva n krye t cilit sht Jusuf Kardavi.Gjithashtu edhe antar ne akademin e fikhutpran Rabits n Mek. N vitin 2005 rizgjedhetpr Reisul Ulema t Bosnjs dhe Hercegovins.

Pse pranojm tbhemi lugat duke

"zbuluar" gjegjsisht"paramenduar"

pikrisht at qEvrops i duhet sialibi pr t gjitha

lshimet q i ka brn Bosnje dhe

Hercegovin, dukelejuar gjenocidinndaj muslimanve

boshnjak.


7/68

A

ktuale

7


prap kthehen n t, nuk e kan harruarkt. N rast se harrojn, ka t till qdo t'i prkujtojn pr kt.

Oslobodzenje: Si e prjetoni infor-

matn, se edhe policia prcjell punn egrupeve vehabite dhe pr kt informon

prokurorin ?Reisu-l-ulema: Secili duhet t bj

punn e vet, po ashtu edhe policia duhett bj punn e vet, me korrektsi dhendershmri. Frika jon sht nga prnd-

jekja dhe kurthet e mediumeve rreth"vehabive" dhe "vehabizmit" e cila

ndonjher di, si tha njri, t shndrro-het n dhun t vrtet dhe n "grana-tim t mendjes muslimane". M tej,tregimi pr "vehabit" shpesh shndrro-het ne sulm ndaj B.I. dhe njerzit huto-hen se far sht ajo q dshirohet tearrihet me t: "shpartallim i ekstrem-izmit t individve" apo "rrnim t insti-tucionit t B.I."? Por, t gjith duhet taken t qart se kaluan

kohrat e kurtheve dhendjekjeve t shtrigave.Bashksia Islame ka obligimt mbroj t drejtat e gjithmuslimanve, edhe t atyreme t cilt nuk pajtohet ndisa shtje. Por, njkoh-sisht, t gjithve duhet tubhet e ditur se, ne vendin

ton duhet doemos t

respektohen normat e B.I. ne interpre-timin dhe praktikimin publik t Islamit.

Pra, n t gjitha xhamit, mektebet,medreset, fakultetet islame, n

xhenazet, mevludet dhe n manifestimet tjera islame publike, jan t thirrur enjkohsisht, prgjegjs t komentojnislamin dhe t udhheqin muslimantvetm persona t autorizuar nga ana eB.I.

Osloboxenje: Dgjohen vlersime semisionart vehabit jan m efikas se B.I.n punn me t rinjt. Pse sht kshtu?

Reisu-l-ulema: Nuk e di far nnkup-

toni ju me Bashksin Islame dhe farme misionar vehabit. Un ktu nukshoh dy pal t kundrta. BashksiaIslame sht nj pr t gjith musli-mant, duke i futur ketu edhe ata t cilt

ju i quani "misionar vehabit". Nukekziston "entitet" vehabit qe garon meBashksin Islame n misione n atmnyr, q "misonert vehabit" t jen

m efikas nga Bashksia Islame.Ekziston, megjithat, dika tjetr qshumkush nuk dshiron ta shoh.Muslimant jan ln trsisht pas dorenj gjysm shekulli, pr shkak t konti-nuitetit n kujtesn e tyre pr islamin,gjegjsisht n kujtesn "tradits islameboshnjake".Mos harroni se ne jemi gjen-erat e cila sht rritur, nn presionin e

rnd t shtetit ose ateizmit

agresiv dhe pr kt B.I. kaqen e pamundsuar t bjmisionin e trajnimit tmuslimanve me msimin eislamit tradicional dhe insti-tucional. Ndrkoh, situataka ardhur deri te hapja eprgjithshme e vendit tondhe muslimant boshnjak,

posarisht rinia, kan ven-

Shpresoj q kjo tjet pyetja e funditpr vehabit, prf-

shir edhe at, se ngajan dhe far bjn.

Ndihem si me qenn bised informa-

tive policore.

Muhabetet se nuk munden tpunsohen n B.I. ata t ciltkan kryer n mnyr t rregulltstudimet e tyre islame n ArabinSaudite, nuk sht aspak evrtet.


8/68

8

dosur kontakte me muslimant e botsne prgjithsi dhe nga ta kan msuarpraktikimin e islamit i cili, jo do hersht identik deri n detaje me prak-

tikimin ton boshnjak, mendoj prmnyrn e t falurit dhe t ngjashme met.

Prandaj, kur t flitet se kush sht faj-tor pr rrnimin e islamit tradicional neB.H., duhet para s gjithash t drejtohetgishti n regjimin ateist t ish

Jugosllavis, i cili sht m prgjegjsipr faktin se muslimant boshnjak kanharruar traditn e tyre (boshnjake) t

islamit. B.I. thjesht nuk ka qen e aftt'u prgjigjet krkesave t gjith atyre, tcilt kan dashur t din menjhergjithka pr islamin dhe pikrisht prkt, shum prej tyre kan krkuar ndih-m nga t tjert, mirpo kjo nuk do tthot se ata jan jasht BashksisIslame. Sipas Kushtetuts se B.I. t gjithmuslimant jan antar t B.I. q nga

lindja e tyre.Oslobodzenje: Opinioni sht i njohurse disa organizata joqeveritare, kanpunuar n drgimin e t rinjve nga ktotroje, me studime nMedine dhe n disa qytetet Arabis Saudite, prej ngakthehen si kritikues sislamit tradicional,praktiksdhe msimit Hanefit n

Bosnje. Bashksia Islamenuk dshiron t'i punsoj nstrukturat e saj. Pse?

Reisu-l-ulema: Me sa edi un, t rinjt boshnjakkan shkuar n t gjitha ante bots, e po ashtu edhe nArabin Saudite, jo pse kandashur, por sepse kan qen

t detyruar nga agresioni n

vetlindjen e atyre. Por, muhabetet senuk munden t punsohen n B.I. ata t

cilt kan kryer n mnyr t rregulltstudimet e tyre islame n ArabinSaudite, nuk sht aspak e vrtet.Mirpo, nuk ndihem i obliguar ndaj kur-rkujt n kurrgj, q ti jap sqarime lidhurme kt shtje. Por, e ndiej nevojn tthem se, sikur me rastin e B.I. n B.H.,shtja e vehabive dhe vehabizmit,shndrrohet n sulm ndaj Mbretris s

Arabis Saudite e q n fakt, sht njndrmarrje tepr jo korrekte dhe shumdashakeqe. Para se gjithash duhet ditur seMbretria e Arabis Saudite sht m

shum se shtet.Arabia shtdjepi shpirtror i m shumse nj miliard musli-manve t bots.N t jandy qytetet e ndershmeMekka dhe Medina.

Pikrisht pr kt, ndi-hem shum i indinjuar dhe iturpruar njkohsisht,para faktit se dikush, i ciliende fshihet e nuk dihetkush sht, ka ngritur akt-padi pr terrorizm nemr t shtetit t Bosnjsdhe Hercegovins, kundr

princit Selman b. Abdulaziz1 Qershor 200715 Xhumadel ula 1428

A

ktuale

Duke shpresuar sekjo intervist, pak ashum, do t'i sqaroj

enigmat rreth etike-timit t musli-

manve me fjalt"vehabi" dhe

"vehabizm", shpre-soj q edhe n trevattona t ndikoj pr

afrim pr nga evrteta.

Nuk e di far nnkuptoni ju meBashksin Islame dhe far me

misionar vehabit. Un ktu nukshoh dy pal t kundrta.Bashksia Islame sht nj pr tgjith muslimant, duke i futurketu edhe ata t cilt ju i quani"misionar vehabit".


9/68

9

A

ktuale


Al Saudit, guvernatorit tRijadit, mikut t dshmuart Bosnjs dheHercegovins. Kt sigur-

isht nuk e ka br as musli-mani e as patrioti boshnjak.Kt mund ta bj vetm aii cili nuk ka as din e as iman,i cili nuk ka as shpirt e asfytyr. Mirpo, e gjith kjo,pr fat t keq, shkon n kur-riz dhe n nder t gjithvemuslimanve boshnjak, q d.m.th. se dot detyrohen t ndodhen n situatn e nj

vetvrasjeje morale. Sepse, boshnjaktnuk kan kurrgj tjetr prve moralit,edhe at duan t'ua vrasin.

Por, muslimant boshnjak e din mirse kush u ka ndihmuar n situatat m tvshtira, Princi Selman sht i pari nlistn e bamirsve dhe pr kt, do t'i

jemi mirnjohs prgjithmon, pa marrparasysh se kush dhe far mendon pr

kt shtje.Oslobodenje: N far mase lvizjavehabite drejtohet nga jasht? Kush qn-dron pas ksaj?

Reisu-l-ulema: Shpresoj q kjo t jetpyetja e fundit pr vehabit, prfshiredhe at, se nga jan dhe far bjn.Ndihem si me qen n bised informa-tive policore, por ju jeni gazetar dhekeni t drejt t pyetni far t doni. Por,

edhe un kam lirin t'iuprgjigjem n mnyrntime. Pra, un nuk di sadrejtohet lvizja vehabitenga jasht, dhe as nuk e dikush qndron prapa saj.Nuk jam i preokupuar met, sepse mendoj se prvendin ton, populli yn ka

shum pyetje m t rnd-

sishme t cilat vrtet meri-tojn vmendjen time. Duat them, jam shum i mrz-itur dhe i dshpruar, se ja

edhe prmjet pyetjevetuaja, problemi boshnjakmbetet n rrafshin e pyet-

jeve rreth "vehabive" dhe"vehabizmit". Kt e prje-toj si nnmim te intelig-

jencs ton, si sht edhenaivitet i llojit minor t

merremi me vetveten ksisoj, ndrsa nakontestohet e drejta pr kthim, na mer-

ret toka ne Kotor, ndrtohen kisha nprprona private boshnjake, na kontestohetnumri i prgjithshm i viktimave civilen Bratunc, zhvillohet aparteid n insti-tucionet shtetrore t Stocit, sulmohent kthyerit n Fazlagiq Kull etj. Me tvrtet sht e pakuptimt problemi ynt shikohet veanrisht nprmjetprizmit t "vehabizmit". Por, ku sht

inteligjenca pr t na nxjerr nga rrethivicioz n botn e prparimit kulturordhe ekonomik. Pse pranojm t bhemilugat duke "zbuluar" gjegjsisht "para-menduar" pikrisht at q Evrops iduhet si alibi pr t gjitha lshimet q i kabr n Bosnje dhe Hercegovin, dukelejuar gjenocidin ndaj muslimanve bosh-njak. Kjo vardisje ose shtirje, tashmnuk ka kurrfar kuptimi. Pr at duhet

kthyer pyetjeve t vrteta tjets. Duhen msuar fmijtt punojn dhe t luftojnpr t drejtat e tyre, pa patfrik nga askush, prve seprej Zotit.

Zgjodhi dhe prktheu:Sedat SHABANI

Sarajeva gjithmon

ka qen qytet kujan toleruar inter-pretimet e ndryshmet islamit n fytyrn

e prgjithshme tShpalljes Kur'anore.

Nuk ka person e asinstitucion n bot q

prcakton ose jepdiplom, q t mund

dikush t jet"autoritet vehabist".


10/68

A

ktuale

10


N gjith hallakatjen e ksaj qservohet dhe q na ka push-tuar tashm, sht shum

vshtir, t mos ket dika q bhetenkas pr neve. N t vrtet, njeriuka prirje t dshiroj q t bhet iveant me dika, por ai q sht iprapambetur kt prirje e kupton sidshir pr tu veuar sidoqoft, mefardo mimi, gj q sht gabim imadh. Nuk duhet gjithnj t jemindryshe prej t tjerve. Dallimi duhet

t bhet vetm ather kur e shohimse e keqja ka marr prmasa t mdhadhe shqetsuese. Shqetsimi yn, nat rast duhet t jet i orientuar kahmnyra e gjetjes s rrugdaljes nga ekeqja q i ka prfshir (apo mund t'iprfshij) shumicn e njerzve pr-reth nesh.

N t vrtet identiteti i njeriut

(individ apo bashksi) do t thot dal-lim prej t tjerve dhe ai identifikohetme ato gjra q e bjn t dallohet prejtyre. Nse ai i nnshtrohet shabllonit, icili n mnyr shum agresive, npr-mjet globalizimit, ka prfshir pjesnm t madhe t bots, ai me vullnetin evet ka hequr dor nga identitetivetanak. Kjo paraqet dshtim dhe hum-

bje, por kur kjo ndodh pasi q sht

JUST FOR KOSOVAShkruan: Ekrem AVDIU


11/68

11

A

ktuale


br sakrific e madhe pr ruajtjen eidentitetit, e m pas hiqet dor prej tijpa pasur ndonj zor, humbja bhet edhem e madhe dhe dshtimi rrnues

bhet edhe m i rnd.Ekzistojn disa gjra q t bjn tprftosh prshtypjen se jan duke uprodhuar dhe servuar vetm pr nektu n Kosov. Nj produkt i till,krejtsisht i padukshm, sht nguliturthell n mendjen e disa njerzve q

jetojn ktu. Mjerisht jan shum ata qmendojn se progresi arrihet nimitimin e t tjerve, gj q prbn

thelbin e nj mentaliteti t prdal,edhe n rastin kur ata t cilt imitohen

jan nga pjesa e prparuar e bots.Fatkeqsia qndron n imitimin gjys-mak, tmerrsisht negativnga ana e t prapambeturveq u bhet "prparim-tarve". Mendjelehtit men-dojn se kultura sht n

trendin n t cilin shtshum e vshtir t prcak-tosh n duhet ta quajm sigjysm veshje apo gjysmlakuriqsi. Ka humbur bal-ansi dhe orientimi pr ngavlerat dhe pr nga e buku-ra, aq sa n vend q t zbu-lohen mendjet, zbulohenkrthizat, prderisa dika e

till i trumbetohet progre-sit. Nganjher disave u duket se janvonuar n oroditje, andaj me nxitim tmadh kan marr rrugn e shfrenimitsa q, edhe ata q mbajn bajrakun noroditje jan ndalur dhe uditen meta. Nganjher t shkon mendja sendoshta edhe vet shejtani po msonprej t ktillve. Fatkeqsia m e madhe

n kt lajthitje t pa precedent, sht

ajo q t bn t qeshsh fakti, se si njsituat e rnd si kjo prfitohet si festkolektive.T qeshsh nga frika, se po tderdheshin lott q duhen derdhur pr

situatn ku jemi, kam frik do shkakto-jn ndonj vrshim t madh!Ndrsa njeriu ecn npr rrugt

tona, nga i gjith pluraliteti i orodit-jeve q hasim prreth, t krijohet pr-shtypja se njmend e gjith ajo q pr-bn ofertn e tregut, sht duke uprodhuar enkas pr Kosovn. Kt,madje, e vrtetojn edhe bilbordatgjithandej npr Kosov: JUST FOR

KOSOVA.Nuk do t ishte shum shqetsuese

sikur ato mbishkrime t mos shoqro-heshin nga pamje n ato reklama, pr t

cilat m s paku q mundt thuhet sht se jan tpakuptimta. Krthiza, tat-uazhe, fokusim i pjesve tturpshme, shpesh her nga

prapa e sidomos fundeshum t shkurtra t fem-rave. Dhe prap ndonjkrthiz... far t keqeka n gjith kt, dgjohetndonj z jo rrallher ifuqishm, por gjithnj ipaarsyeshm. Por, far ekeqe duhet t ndodh m emadhe se sa q fmijt

tan t edukohen n ksipamje dhe t rriten duke i par ato prdo dit? A nuk asocojn, n tshumtn e rasteve pamjet e tatuazhit ttheksuar, n "gjra" prcjellse si:droga, vjedhjet, plakitjet, vrasjet...?far t keqe, madje, kishte pamjashum irrituese e pjess m t turp-shme t pes femrave, t cilat n

mnyr shum nnmuese patn vr-

Ndrsa njeriu ecnnpr rrugt tona,

nga i gjith plu-raliteti i oroditjeveq hasim prreth, tkrijohet prshtypjase njmend e gjithajo q prbn ofer-tn e tregut, shtduke u prodhuar

enkas pr Kosovn.


12/68

A

ktuale

shuar n vendet m t dukshme trrugve t Kosovs? Dhe pr ka: prt reklamuar nj body lossion, apodika t ngjashme? Edhe kjo, sigurisht,

ka qen nga pjesa e produksionit,atbot, akoma i pashpallur JUSTFOR KOSOVA.

Kto dit ndodhi edhe nj fatkeqsiqesharake, nga ato m t kqijat.Dikush pyeste: a m mir sht t

jesh HIV pozitiv, apo HIV negativ.Njerzit prgjigjeshin n mnyra tndryshme. Disa, q nuk dinin, duke unisur nga logjika se pozitivja gjithnj

sht e mir, pohonin se m mirsht t jesh HIV pozitiv. shtqesharake, por nuk sht shum eturpshme. S paku jo aq e turpshmesa sht t qenit i infektuar mevirusin e inferioritetit flagrant, i cilidisa njerz i ka zhveshur nga dovler dhe i ka privuar nga do emir. Turp dhe marre sht q

njeriu t jet i infektuar me virusine oroditjes morale, shfrenimit dhepaturpsi s. Ndrsa smundjafizike, qoft ajo edhe nga ato m trndat, nuk e prek dhe nuk shtrrezik pr shpirtin e njeriut. S paku

jo, nse ai i shkreti, t paktn nuk eka merituar q t jet i infektuar,qoft edhe me HIV.

Shum e freskt sht n kujtimet

tona koha kur mburreshim me kom-paktsin e familjes kosovare, medlirsin dhe ndershmrin e rinis,me turpin e vajzave. Fatkeqsisht, ajosht vetm nj kujtes e mbl e njkohe shum t afrt, por e cila nuksht m. Krejt kjo, JUST FORKOSOVA.

12


Ditt e kaluara u befasuam kurmorm vesh se edhe nj xhami udogj nga njerz t panjohur.

Bhet fjal pr xhamin n Obednik,fshat i Demir Hisarit, Maqedoni. Djegiae xhamive n Maqedoni sht b nj gje zakonshme, pasiq nuk sht xhamia epar t cils dikush ia v flakn.

Kjo veti po bhet e prgjithshme nMaqedonin jugore. U dogj m hertxhamia e Prilepit dhe deri m sot akomanuk sht meremetuar edhe pse dona-tort i kan ofruar mjetet e duhura prmeremetimin e saj.

Dikush si duket dshiron q nprmjet

ktyre veprime vandale t'i bj presionmuslimanve t asaj ane q t shprn-gulen dhe t pastrohet ai vend nga mus-limant.

Kta njerz jan duke e vazhduarstrategjin e spastrimeve etnike q ka fil-luar ndaj shqiptarve dhe muslimanveq para lufts s par botrore q tintensifikohen pas lufts s dyt

botrore. Ather kishte marrveshje

Piromaniadhe ferriShkruan: Bekir HALIMI


13/68

13

A

rtikuj


pr lehtsimin e emigrimit t musli-manve t ish Jugosllavis pr n Turqikurse sot me kto presione dhe shtypjedshirohet t arrihet i njjti efekt.

Kto vite nuk sht udi nse sheh

njeri nga Manastiri, Prilepi, Velesi apoqyteteve jugore q sht shprngulur dhejeton n Strug, Gostivar apo Tetov. Kjosht dshmi se dikush atje u bn trysnit sistematizuar shqiptarve dhe musli-manve q t braktisin ato vende sikur qkan braktisur paraardhsit e tyre dhe sotmuslimant atje paraqesin pakic dhe kjo

me automatizm i sjell ata n nj situatt disfavorshme dhe t diskriminuar.

Shtoja ksaj edhe faktin se dikujt i pen-gon rindrtimi i xhamis n themelet eveta n nj fshat t Resnjes, edhe prskaj

rregullimit t krejt dokumentacioneve tduhura pr zhvillimin e ktyrepunimeve, ather na bhet e qart sedikush sht duke e orkestruar mir ktveprim dhe nuk sht i rastsishm.

Dikur na i rrnonin xhamit, kurse sotpasi q jetojm n "demokraci" nuk mundt na rrnohen me dekrete politike, atodigjen, q m n fund t asgjsohen.

Kshtu ndodhi edhe me Imaret xham-

in e Ohrit, n vend t cils ndrtuankish,kshtu ndodhi edhe me kryqet mbisahat kullat, kshtu ndodhi edhe meUrn e Gurit, kshtu kto veprime s'pondalen dhe s'po kan fund.

Ajo q na befason n krejt ktoveprime sht:

1- Mosmarrja msim nga e kaluara.Kto veprime t ktilla prher kan

qen dhe do t jen shkak i shtimit t ten-

E kush mund t jet m mizor seai q n xhamit e Allahut pengont prmendet emri i Tij (t bhetibadet) dhe prpiqet pr shkatr-rimin e tyre. Atyre nuk u takoi thyjn ndryshe n to, vetm dukeqen t friksuar. Ata n kt jetkan nnmim e n botn tjetrdnim t madh.

PamjengaxhamiaedjegurnObednik,Maqedoni


14/68

A

rtikuj

14

sioneve dhe acarimit t marrdhnievendretnike dhe ndrfetare, t cilat meautomatizm sjellin konflikte.

2- Heshtja ndaj ktyre veprimeve dhe

mosreagimi nga intelektualt e mirfilltmaqedonas. Andaj sikurse edhe thoshtenj gazetar i njohur "sot t sulmoshkryeministr apo kryetar shteti nuk shtasfare trimrie, sot trimri sht tmbroni dik n Maqedoni".

3- Heshtja ndaj ktyre veprimeve ngaintelektualt, politikant, gazetart dhepartit politike, kurse pr raste tjera kuaktor t ndonj gabimi apo akti jo civi-

lizues jan shqiptart dhe muslimantedhe pse t paargumentuara dhe pr pro-cese t pa prfunduara, ata jan shum tzhurmshm dhe i drejtojn ofendimetdhe akuzat n t gjitha ant.

Dikush prej popullit ton,q flet gjuhnton dhe ka ngjyrn ton, satanizon pop-ullin e vet m shum se tjert dhe luanrolin e nj mesiut, i cili paralajmruaka

popullin e vet nga rreziku i rikthimit tfes islame n mnyr aktive n jetn epopullit ton! Normalisht duke prdorurtermet tashm shurdhuese n media,sikur ekstremizmin, radikalizmin, veha-bizmin, etj. Kurse qllimi i vetm shtmbulimi i dshtimeve t tyre dhe pengimii daljes n shesh t do lloj iniciative e cilasht e sinqert dhe n dobi t popullit.

Allahu, subhanehu ve teala, n Kuran

na jep kt sqarim n lidhje me ata qmarrin guximin dhe bjn kso veprash,duke thn:

"E kush mund t jet m mizor se ai qn xhamit e Allahut pengon t pr-mendet emri i Tij (t bhet ibadet) dheprpiqet pr shkatrrimin e tyre. Atyrenuk u takoi t hyjn ndryshe n to, vetmduke qen t friksuar. Ata n kt jet

kan nnmim e n botn tjetr dnim t

madh". (El-Bekare: 114).Pra, sipas Fjalve t Allahut, ndrsa

askush nuk flet aq sigurt dhe bindshmsikurse Allahu, shohim se:

1- Zullumi do her ka fundin e keq.2- Ndalohet rrnimi i xhamive edhe naspekt konkret edhe n aspekt abstrakt.Domethn edhe rrnimi i tyre mekazm dhe lopat edhe pengimi i real-izimit t qllimit pr t cilin sht ndr-tuar xhamia.

3- Dnimi ndaj atij q vepron pr rrn-imin dhe shkatrrimin e xhamive shtposhtrimi dhe nnmimi i tyre n dynja

dhe dnimi i madh q i pret n ahiret.4-Secili gabim q paraqet zullum ndaj

njerzve, Allahu pr t ka prgatitur dydnime, nj n dynja dhe tjetrin nahiret. I jep dnimin n dynja q t'i qet-sohet zemra e atij q i sht br zullum.

5-Dnimi i ahiretit sht shum m imadh se dnimi i dynjas ashtu sikurseedhe begatit e ahiretit jan shum m t

mdha se ato t dynjas, mirpo Allahu umundson njerzve q t shohin nj pjest dnime dhe begative edhe n dynja, qtu binden m mir edhe krcnimeveedhe premtimeve.

6-Myzhde pr besimtart, sepse fundiu takon atyreve, kurse ata q ua kanshembur dhe djegur xhamit, ata do tturprohen dhe nnmohen n dynja dhedo t vij radha q ata t mos munden t

hyjn ndryshe prpos se t friksuar.Pr kt muslimant obligohen q tu

dalin zot objekteve t tyre fetare, tngren zrin ndaj ktyre padrejtsive dhet solidarizohen me vllezrit e tyre,kurse politikanve tan q marrin edhevotn e ktyre muslimanve tua mbrojninteresin dhe t merren sinqerisht meproblemet e muslimanve.



15/68

15

Shpesh her, kur mendoj pr gjend-

jen e popullit ton, pr rrnjosjene mkateve dhe sjelljeve amorale

n mesin e tyre, m vijn n mendje hox-hallart dhe puna e madhe q duhet tabjn ata pr gjith sa po ndodh.

N kt situat, ngaq ky makth mrreth-rrotullohet me kmbngulje nprkok, gjithnj m dendur vetes iparashtroj pyetjen: po ne hoxhallart,vall a e kryejm si duhet detyrn ton?!

Ksisoj, n vorbulln e ktij prjetimit dhembshm, m feks n ndjesi, mshungullon n vesh ajo ankes e madhe,

nj britme rrqethse t ciln ImamAbdullah b. Mubareku e thuri n vargune nj poezie:

O dijetart e tan!O kripa e vendit dhe umetit!Nse edhe kripa qelbet,

Kripn kush do ta pastroj?!

Shkruan: Bekir HALIMI

A

rtikuj


Pr ballin e kombit

Si do t mund t shfajsohemipara imamve dhe dijetarve qkan dhn nj kontribut aq tmadh n historin Islame, qishin n ball pr prhapjen eIslamit dhe mbrojtjen e tij,ndrkoh q edhe ne sot mba-

jm emrtime t bujshme sihoxhallar dhe dijetar?!


16/68

A

rtikuj

16


Duke marr n konsiderat rolin ehoxhallarve n shoqri, vrejm segjendja mbizotruese, te nj pjes bukure madhe syresh, sht prtesa dhe

plogshtia, gjendje e cila assesi nuk do tduhej t ishte veori e tyre. Nse pikr-isht ata nuk jan t vetdijshm pr rolinq duhet t ken, nse ata nuk gjejnenergji dhe nuk kan elan tmjaftueshm, nse m n fund, ata nuk

jan t gatshm t treten si qiriu pr tndriuar tjert, ather sisht e mundur t ndryshojgjendja e popullit ton?!

Hoxha dhe njeriu i ditur,detyrimisht duhet t marrinprsipr rolin e parala-

jmruesit besnik dhe gjith-sesi, n kohn e duhur t'utregojn njerzve prrrezikun e rezultateve q dot arrijn nse vazhdojn tecin n rrugn e devijimit, si

dhe pr ato rezultate q dot ken nse kmbgulin nrrugn e udhzimit t qart.

Pejgamberi, salAllahu ale-jhi ve selem, ka thn: "Vzhguesi nuk egnjen popullin e vet".

Mirpo ktu parashtrohet nj dilemshum e madhe n lidhje me rolin dhedetyrat q e shoqrojn kt rol. A jemivall ne pikrisht t till, q me do

kusht dhe n do aspekt mundohemi tparalajmrojm njerzit pr rrezikun qu kanoset nse ata largohen nga rruga eAllahut?! Apo mos vall jemi duke e trad-htuar popullin me heshtjen dheneglizhencn ton?! Por me sa duketkemi harruar rolin e dijetarve, t cilinua ka caktuar Allahu kur na ka treguar nKuran:

Dhe kur Allahu mori zotimin nga ata q

iu pat dhn libri: q gjithqysh t'ua pub-likoni at njerzve, e t mos e fshihni,porata e lan pas dore at pr pak send tksaj jete; pra, bn pun t keqe.

Mos mendo se jan t shptuar ata qgzohen pr at q bn (e fshehin sht- jen tnde) dhe dshirojn t jen tlavdruar pr at q nuk e punuan mosllogarit shptim pr ta (nuk e than tvrtetn), ata kan nj dnim t dhimb-shm". (Ali Imran: 187- 188)

Kjo beslidhje e madheq ka marr Allahu, sub-hanehu ve teala, prej dije-

tarve ka pasojat e veta nsenuk realizohet ashtu siduhet.

Nuk e di se cila n faktsht pozita jon me njerz-it q na rrethojn, pr aq sai kemi t gjalla emocionetdhe aq her sa na shkonnpr mend populli, kur na

dhimbset pr gjendjen emjerueshme n t cilnndodhet?!

Nse dshirojm vrtet t jemi trashgimtart e denj tPejgamberit, salAllahu alejhi ve selem,duhet t tretemi pr kt fe dhe prprhapjen e saj, pikrisht ashtu si janlodhur dhe si kan sakrifikuar pr ktfe, pejgambert, e veanrisht

Muhamedi, salAllahu alejhi ve selem.A kemi harruar gjith sa thuhet n

Kur'an pr lodhjen dhe prpjekjet eNuhut, Ibrahimit, Musait? Vite t tradhe dekada kan kaluar n thirrjen epopujve t tyre n fen e Allahut tLartsuar dhe nuk u ligshtuan aspakpr asnj ast. Megjithse t refuzuar,t nnmuar, t ofenduar prej popujve

t tyre, pr ta kjo asnjher nuk qe nj

Duke marr n kon-siderat rolin e hoxh-allarve n shoqri,vrejm se gjendja

mbizotruese, te njpjes bukur e madhesyresh, sht prtesa

dhe plogshtia,gjendje e cila assesi

nuk do t duhej tishte veori e tyre.


17/68

A

rtikuj

17


shkak q ata t braktisinpunn dhe detyrn e caktu-ar nga Zoti i botve. Atathirrn popullin e tyre n

fe ditn dhe natn, fshehu-razi dhe n mnyr publike,individualisht dhe kolek-tivisht, parin dhe masn egjer, me aq durim e km-bngulje saq vetm Nuhu,alejhisselam, kaloi nn-tqind e pesdhjet vjet nthirrjen e popullit t vet nfe dhe as nuk shfaqi lodhjen

e as nuk u mrzit prej saj.E ne! Akoma pa filluar si

ashtu duhet nj detyr, njmision, gjejm mnyrn q t shfaqimlodhjen. Fillojm t llogarisim sa dersedhe takime kemi br, u ikim detyravedhe prgjegjsive, nuk mendojm rrethdavetit dhe metodave t tij, nuk jemikreativ n gjetjen e metodave t suk-

sesshme pr t bindur njerzit, rrimindiferent, nuk japim sqarime prshum fenomene dhe ndodhi, nuk mar-rim iniciativa t dobishme dhe t mira,paraplqejm t bhemi tifoz dhespektator, refuzojm t jemi lojtar,nuk duam as t djersitemi, as t prthy-hemi, as t lodhemi, madje as gishtatnuk kemi dshir t'i lodhim, dukeshkruar apo prkthyer ndonj fjal t

dobishme pr t mirn e islamit dhemuslimanve n vendin ton!

Subhanallah!Me far kapitali do t dalim para

Allahut?!Si do t mund t shfajsohemi para

imamve dhe dijetarve q kan dhnnj kontribut aq t madh n historinIslame, q ishin n ball pr prhapjen e

Islamit dhe mbrojtjen e tij, ndrkoh q

edhe ne sot mbajm emr-time t bujshme si hoxhal-lar dhe dijetar?!

A do t kemi fytyrn e

duhur e t radhitemi nradht e tyre, apo do tturprohemi?!

Me far do t krenohe-mi para fmijve dhenipave tan?!

Ku jan msimet,ligjratat, njerzit eudhzuar, veprat, shkrimetdhe prkthimet q kemi

ln pas vete?!A do t regjistrohemi n

historin e muslimanvetan si njerz q kan ln gjurm tndritshme n zhvillimin e tyre, apoaspak nuk do t prmendemi askund?!

Nuk them se veprat tona duhet t'ibjm vetm pr tu prmendur, jo, porkrkoj q t bjm t tilla vepra q do

t'i bjn emrat tan t paharruar,sikurse jan br emrat e dijetarve dheulemave nga brezat e kaluar.

Kemi ulema dhe dijetar edhe n ktshekull, q nuk kan qen arab, kanqen shqiptar, por me mundin, kon-tributin, prpjekjet, lodhjen, punn etyre ata jan radhitur krah pr krah medijetart e mdhenj arab, madje edheshum prej tyre ua kan kaluar. A nuk

mundemi edhe ne t bhemi si ata?!Duhet t rishqyrtojm pozitn ton,

aftsit tona, potencialin ton, kujdesindhe shkujdesjen ton, iniciativat dhemungesn e iniciativave, energjinton, kontributin ton, kapacitetet tonaintelektuale dhe seriozitetin nveprimet tona pr kt fe!

Allahu na udhzoft!

Mos mendo se jant shptuar ata qgzohen pr at q

bn (e fshehinshtjen tnde) dhedshirojn t jen tlavdruar pr at qnuk e punuan mos

llogarit shptim prta (nuk e than tvrtetn), ata kan

nj dnim tdhimbshm".


18/68

18

A

rtikuj


Ekzistojn nj numr pengesashq nuk u lejojn aftsive tona tmendojn si duhet.Ato na pen-

gojn n korrigjimin e keqkuptimevetona dhe prbjn pengesat m trndsishme pr t kup-tuarit ton t duhur tKur'anit dhe t msimeveislame. Ato na pengojnplotsisht n vlersimindhe participimin n botnq na rrethon.

Kto pengesa e vshtir-sojn edhe progresinshkencor, teknologjik dhekulturor. Prej tyre jan:

Tpasuariteverbr(imitimi)Njra nga pengesat m

t mdha n t menduarite kthjellt (kulluar) shtpasimi i dikujt n mnyr t verbr.

Pasimi i ishte edhe shkaku kryesor seprse pagant n Mek refuzuan ta pra-nojn islamin.

Allahu thot: "E kur u thuhet atyre

(idhujtarve): "Pranoni at q Allahu eshpalli!" Ata thon: "Jo, ne ndjekim atrrug n t ciln i gjetm prindrittan!" Edhe sikur prindrit e tyre tmos ken kuptuar asgj dhe t mos jen

udhzuar n rrugn e drejt(ata do t'i pasonin)?" - Sure

El-Bekare: 170.Pranimi i jokritik i asaj qsht trashguar ngastrgjyshrit (apo kujtdotjetr) sht i baraz membylljen (ndalimin) e plot-sishme t aftsive racionale.

Pasimi i verbr sht njqasje animale q ndalon dhepengon do shpres t

udhzimit, reformimit osezhvillimit.

Pejgamberi, paqja dheshptimi i Allahut qoft prt, ka thn: Mos u bni

lajkatar (shoqrues epshor) e t thoni:kur dikush sillet me ne mir edhe ne dot sillemi ashtu, e kur dikush na bnpadrejtsi edhe ne ia bjm t njjtn.

Por ju prgatiteni veten tuaj (n mirsi)

Pengesat n t

menduarit e drejtSelman b. Fehd el-Aude

"Un marr (pre-tendoj) mendimin

tim si t vrtet, porun pranoj munds-in se mund t jetedhe gabim. Un

pretendoj q mendi-mi tjetr sht

gabim, por un pra-

noj mundsin semund t jet edhe i

vrtet".


19/68

A

rtikuj

19


q kur t tjert sillen mir edhe ju tveproni kshtu, e kur ju bjn keq jumos bni padrejtsi ndaj tyre.

TrysniasocialeAutoriteti i shoqris dhe trysnia q

mund ta shfaq "mendja grupore" e sajparaqesin pengesa n t menduarit edrejt. Kjo sht arsyeja pse Allahu sub-hanehu ue teala kishte urdhruar tDrguarin e Tij, paqja dhe shptimi iZotit qoft pr t, q t'i urdhroj

pagant n Mek t lirojn veten e

tyre nga kjo trysni, kshtu q t mundt mendojn me iltrsi pr mesazhinq iu dha atyre.

Allahu thot: "Thuaj, un ju kshillojvetm me nj gj: pr hir t Allahut tangazhoheni sinqerisht dy nga dy osenj nga nj, e pastaj t mendoni thell(q ta kuptoni) se shoku juaj(Muhammedi) nuk ka ndonj men-duri. Ai nuk sht tjetr vetm q t'ju

trheq vrejtjen pr nj dnim t ash-pr (nse nuk besoni)". (Sebe': 46)

Kjo ndodh meq kur njerzit janvetm ose n grupe m t vogla, ata

jan shum m t prirur pr t qen tsinqert dhe t ndershm pr veten etyre dhe pr m tepr, t zhveshur ngapretendimet (shtirjet) q jan t pran-ishme n publik, i cili vepron si nj bar-

rier (penges) q t'i shohin njerzit

Kur njeriu paragjykon,aktiviteti mendor ndrpritetdhe gozhdohen konkludimetpr shtjet. Kjo ndodh kur

mendjet e dobta i shfrytzonnj magjistar, i cili pretendont ket dituri misterioze pr tpadukshmen dhe pr shtjettjera t fshehta.


20/68

A

rtikuj

20

dhe gjrat ashtu si jan n t vrtet.Allahu n Kur'an thot:"Jo, nuk sht

ashtu! Por t kqijat q i punuan, zem-rat e tyre ua mbuluan". -Sure

Mutaffifin: 14"Ata than: zemrat tonajan t mbyllura nga ajo qti na thrret dhe n veshttan kemi shurdhim trnd, kshtu q ndrmjetnesh dhe teje ekziston njperde, prandaj ti veprosipas tndes e ne vazhdo-

jm tonn!" (Fussilet: 5).

Shoqria mund tavshtirsoj njohjen dhepranimin e s vrtets,mund t'i pengoj nveprimet e tyre njerzit q

jan t sinqert.Mirpo, q t menduarit

ton t jet i qart shtesenciale q ta lsh prapa

ndikimin e tyre dhe t mosia vsh veshin presioneve ttyre. Nj person nuk mundt mendoj drejt dheobjektivisht t krkoj t vrtetn gjer-sa ndjenja e pengon dhe e turbullon,nn trysnin e fjalve me dy kuptimedhe n frik t opinionit publik.

Pr kt arsye, disa mendimtarperndimor kan studiuar dhe kan

konkluduar se: "Shoqria mund tbhet idol i fort q pengon t mend-uarit dhe arsyen e shndosh".

ParagjykimiNj studiues ka hulumtuar se fuqia

dhe ashprsia e bindjes fetare shtdrejtprdrejt e lidhur me dobsin e t

menduarit. Ktu, ajo far sht refer-

uar sht besimtari n prgjithsi, dukeprfshir ato praktika t shpikura fetaret fabrikuara nga njeriu, e q nuk jannga Allahu dhe i Drguari i Tij, paqja

dhe shptimi i Allahut qoft mbi t.Allahu ka br ktoobligime fetare t jashtmedhe risit baraz me ata q irefuzojn shenjat e Tij dhegjithashtu si nj mjet(mnyr) pr t'ia vshtir-suar njerzve rrugn e Tij.

Allahu thot: "Kushsht m mizor se ai q

ndaj Allahut shpif gnjesh-tra apo ka prgnjeshtruarfaktet e Tij". Sure El-En'am: 21

Paragjykimi pengonmendimin racional dhelogjik, duke ia shtuarmendjes misticizmin,magjin dhe dredhin.

Nj person q sht zhy-tur n mendime t tilla ikmbngul shpresat e tijn mrekullira.

Prkundrazi, Islami udhzon qnjerzit t prqendrohen n normat dheligjet natyrore q i ka vendosur Allahu.

T menduarit sht nj aktivitet men-dor q krkon prdorimin e arsyes qt'i organizoj proceset e t menduarit.

Kur njeriu paragjykon, aktivitetimendor ndrpritet dhe gozhdohenkonkludimet pr shtjet. Kjo ndodhkur mendjet e dobta i shfrytzon njmagjistar, i cili pretendon t ket diturimisterioze pr t padukshmen dhe prshtjet tjera t fshehta.

Nj magjistar i till kufizon veten e tijn prdorimin e mendjes se dobt.

Allahu thot: "...Ata kan zemra me1 Qershor 200715 Xhumadel ula 1428

Mos u bni lajkatar(shoqrues epshor) et thoni: kur dikush

sillet me ne miredhe ne do t sillemiashtu, e kur dikush

na bn padrejtsiedhe ne ia bjm tnjjtn. Por ju pr-gatiteni veten tuaj

(n mirsi) q kur ttjert sillen mir

edhe ju t vepronikshtu, e kur ju

bjn keq ju mos

bni padrejtsindaj tyre.


21/68

21

A

rtikuj


t cilat nuk kuptojn, kan sy me tcilat nuk shohin dhe kan vesh me tcilat nuk dgjojn. Ata jan si kafsht,madje edhe m t humbur, t till jan

ata t marrt". (Araf, 179)AbsolutizmiQndrimi se gjithka sht e qart,

sht nj penges serioze n t mend-uarit e drejt. Shtrngon mendjen tmerr nj qndrim o asnj. Madje nshtjet emocionale, ky qndrimkrkon q ju ose doni dika plotsisht,

ose e prbuzni at trsisht.Ali b. Ebu Talib na paralajmron

kundr ksaj tendence, duke thn:"Duaje mikun tnd me mas, sepse njdit mund t bhet armik i juaji; urre-

jeni at q ju ka ofenduar me mas,sepse nj dit, ai njeri mund t bhet idashur pr ty".

T menduarit absolutist e bn t

pamundur pr nj person t rishikojqndrimin e tij ose t korrigjoj kupti-min e tij pr gjrat. Nuk bn dialog apothn thjesht nuk e konteston shtjenpr t ciln ai ka bindje, qkur personime qndrimet e tij pohon formulimet(thniet) e tij n vend q t'i diskutojato.

Nj nga faktet m mendjemprehse qjan thn n lidhje me kt shtje ishte

formula (thnia) e juristit t madh ImamShafiut, Allahu e mshiroft. Fjalt e tijmund t merren si parime tprgjithshme pr at se si duhet t men-dojm.Ai thot: "Un marr (pretendoj)mendimin tim si t vrtet,por un pra-noj mundsin se mund t jet edhegabim. Un pretendoj q mendimi tjetrsht gabim, por un pranoj mundsin

se mund t jet edhe i vrtet".

Imam Shafiu konstaton se ai kon-sideron mendimin e tij t jet i sakt,sepse sht ajo se far ai ka rezultuarpas hulumtimeve dhe gjurmimeve t

konsiderueshme shkencore, puns sshumt dhe t vshtir dhe zhytjes nmendime.

Ai braktis hapjen e mundsis q aimund t jet gabim. Prandaj ai sht iaft t kontrolloj dhe t rishikojmendimin e tij dhe t diskutonmendimin e tij me t tjert. Ai sht ihapur pr kritikt dhe pr kshillat ngat tjert.

NdjeshmriandikonntmenduaritedrejtNse nj person reagon verbrisht

ndaj asaj q ndodh prreth atij, osesht nn ndikimin e faktorve sizemrimi dhe urrejtja q e bn at ner-voz ose t irituar (gjaknxeht), mendi-mi i tij do t jet i padrejt dhe i tur-

bullt. Kjo sht arsyeja psePejgamberi i jon, paqja dhe shptimi iZotit qoft pr t, ka thn: "Nukduhet marr ndonj vendim kur jeni tzemruar"

Zemrimi sht thjesht nj manifes-tim i nervozizmit q mjegullonmendimet e njeriut.

Nj musliman duhet t jet i maturdhe syel nga t gjitha kto pengesa q

mjegullojn t menduarit, veanrishtqkur Kur'ani na paralajmron dukethn: "A nuk e studiojn me vmend-

je Kur'anin? Por jo, ata jan zemra qkan drynat e vet?" (Muhamed, 24)

Lusim Allahun e madhruar q t nambroj mendjet tona nga kto pengesan t menduarit e drejt dhe t qart.

Prshtati nga Anglishtja: Fitim NUHIU


22/68

A

rtikuj

22


Dijetart, thirrsit, madje edhebesimtart, q t gjith jan tmendimit dhe pajtohen me at

se, Umeti yn sht n prballje tmdha dhe po kalon kriza t shumta.Zakonisht shkaktart e ktyre krizavenuk jan besimtart, por nuk shtaspak e rastit kur sheh se edhe nga mesii besimtarve, ndodh t ket t till qproblemet i shkaktojn vet, i mbjellindhe i shumojn ato. Ky Umet, ra nsprova dhe prballje nga m t ndrysh-met, nga m t rrezikshmet dhe m terrtat, por, assesi nuk u shkatrrua.Mjafton t hedhim nj sy shkaraziprmes historis s Islamit dhe do t

vrejm se jo vetm ua cenuan t drej-tat, por edhe u rrahn dhe u mbytn nmnyrat m njerzore. Ua mohuanfen e tyre, u munduan t'i shfarosin,shprngulin dhe varrosin prgjith-mon. U futn sprova si n pasuri,dyshime n fe, epshe e mrzi. I lan tprapambetur, pa kurrfar t drejte, tpapun ndonse ishin m t zott dhem t shkolluarit. Sprovat nuk mbaruan

me kaq, ato vazhduan, madje u keq-

suan edhe m shum. Erdhi dita kur ushpalln luft haptas, duke i akuzuarpr terrorist, gjakpirs dhe t pash-pirt.

Disa nga myslimant me besim tdobt, por me qllim t mir, nga frika

e mosnjohjes pr gjithka po ndodh, fil-luan edhe t mrziten pr kt gjendjet mjerueshme, e cila me t vrtetsht pr t ardhur keq. Por, kjo gjnuk ishte pr tu uditur prej tyre, ngaseudia e vrtet ndodhi kur ata filluan tbesojn se Umetit t Muhamedit,salAllahu alejhi ve selem,po i vjen fundidhe se ai do t shkatrrohej.

Ndrkaq, n ann tjetr, dijetart me

prvojn dhe diturin e tyre, edhe psekishin dhimbje pr kta besimtar tsprovuar, filluan t gzohen dhe taprgzojn njri-tjetrin pr ndihmndhe fitoren, e cila po prgatitej dheishte duke u trokitur n der. Filluan tbesojn kshtu ngase ky ishte premtimii Zotit. Premtimi i Atij q gjithmonkur besimtarve u shtoheshin telashet,

pr aq edhe ua afronte ndihmn e

Umeti i krenarisdhe i fitoresShkruan: Lulzim SUSURI


23/68

A

rtikuj

23


premtuar. Sa m i papritur ishte sulmi iarmikut aq m e befasishme ishte edhe

ndihma e Allahut. Kurr ky Umet nuksht goditur me telashe e sprova, veseprfitimi, ndihma dhe riprtritja kaqen gjithmon m e madhe.

Veori e tij sht q sa her e godasinsprovat ai merr msim, kthehet nga evrteta dhe prmirsohet.

Andaj u them edhe dashamirsve eedhe urrejtsve t Islamit: kurr askushnuk do t mund ta shkatrroj kt

Umet, kjo ndrr asnjher nuk do tbhet realitet.

Me gjith vshtirsit npr t cilatsht duke kaluar, prap se prap pr tnuk ka arsye pr t'u friksuar ngamundsia hipotetike e shkatrrimit. KyUmet, sht Umet i qndrueshmris,ecjes prpara dhe ngjitjes n lartsit eadhurimit t Zotit Nj, hapat i hedh n

tokn e virtytit, arritja e tij sht

prmes rrugs s krenaris dhe fitores.Allahu assesi nuk dshiron shkatr-

rimin e tij, kush mundohet ta bj njgj t till, ai vetm se i ka shpallurluft Zotit t Plotfuqishm. Umet tcilit nga Zoti i sht caktuar qndrimideri n fund t ksaj bote. Ky shtpremtimi i Allahut, e Ai nuk shkelpremtimin e Tij.

Premtim i cili sht prgjigje e lutjess t Drguarit, salAllahu alejhi veselem, pr t cilin tregon duke thn:

"Krkova prej Tij q mos t'ia mundso-j asnj armiku ta mposht at (Umetin)e Ai ma pranoi..."(Shnon Tirmidhiunr. 2175, senedin e t cilit e saktsonAlbani.)

Allahu n hadithin kudsij si prgjigjet lutjes s t Drguarit, salAllahu ale-

jhi ve selem, thot: "Nuk do t'iamundsoj asnj armiku prej umeteve

tjera q ta mposhtin, e kshtu ta bjn


24/68

24


hallall nderin e tyre, edhe sikur tbashkoheshin t gjith ata kudo qofshinn fytyr t toks"( Shnon Muslimi nr.2889).

Andaj, nuk ka dyshim se Umeti ynsht ai i fitores, i fundit deri n ditn eshkatrrimit t ksaj bote. Por, nukduhet harruar fakti se n disa kohra ai

mund t kaloj npr kriza dhe sfida tndryshme.Besimtar, ju prgzoj me fjaln e

Allahut: "Me t vrtet ndihma eAllahut sht afr" (Bekare, 214).

Secili doemos duhet ta dij se Allahunuk dshiron ta vonoj ndihmn e Tijpr kt Umet por, ndoshta vepronashtu si do q tì shoh punt tona.Nse vren se ne mundohemi t bjm

dika pr vete dhe e meritojm ktndihm, ather na ndihmon eprndryshe ndihmn e Tij e vonon. I lbesimtart n vshtirsi, pikrishtather kur nuk e meritojn ndihmn eshpejt. Kjo ndodh me qllim q tkaliten pr prmirsim, sepse edhe arikur qndron m shum n zjarr pastro-het m tepr nga ndyrsit. Mos harro

se "Vrtet Allahu nuk e shkel prem-

timin e dhn". (Ali Imran, 9).Ndihma e Zotit pr kt sht e pat-

jetrsueshme, ajo vazhdon t vrteto-het her pas here sipas nevojs, por

ndihma e madhe do t vij patjetrather kur Allahu e sheh se ne e meri-tojm at. Ai thot: "Premtimi iAllahut, e Allahu nuk e shkel prem-timin e Tij, mirpo shumica e njerzvenuk e din". (Rum, 60).

Ndihma e Tij, vjen pasi t'i kryejmobligimet e krkuara, Allahu thot:"Nse i ndihmoni Allahut, Ai ju ndih-mon juve" (Muhamed, 55).

Nse besoni dhe punoni sipas urd-hrave t sheriatit do t bhenizvends t Tij n fytyr t toks:"Allahu u premtoi atyre q besuan dhebn pun t mira se do tì lrzvends n fytyr t toks" (Nur, 55).

Nuk ka koh pr mrzitje, as qaravit-je pr plagt, e as arsye pr demoraliz-im. sht koha pr ngritje nga gjumi,

ecje prpara dhe prmirsim. Punoniq t ndihmoheni. Bhuni t devotshmq gjendja t`ju prmirsohet, do t kor-rni sukses dhe ndrra e fitores do t`jurealizohet.

Pr kt shkak, Umeti yn ka nevojq dikush prej tyre tùa qartsoj"rrugn e drejt t Islamit","metodologjin e drejt t ndryshimitt ksaj gjendje" q t ec npr kta

binar t shndosh. Dikush q do tùatregoj atyre mnyrn e plotsimit tkushteve t krkuara nga Allahu, e pas-taj Ai t'ua drgoj ndihmn e Tij, ngasekush i plotson obligimet ndaj Allahut,ather edhe Allahu e drgon ndihmne Tij: "Premtimin e Zotit ojeni n venddhe Un do ta plotsoj premtiminTim"( Bekare 40).

A

rtikuj

Ndihma e Zotit pr kt sht epatjetrsueshme, ajo vazhdon tvrtetohet her pas here sipasnevojs, por ndihma e madhe dot vij patjetr ather kurAllahu e sheh se ne e meritojmat.Ai thot: "Premtimi iAllahut, e Allahu nuk e shkel

premtimin e Tij, mirpo shumicae njerzve nuk e din".


25/68

25

A

rtikuj


K

y kriter ndoshta sht m i

prhapuri n prdorimin ditorpr vlersimin e personave dheveprave t tyre. Shpeshher dgjojmkualifikime t llojit: Ky sht politikangnjeshtar, njeri i fes me shum fytyraose vlersimet si: Gruaja e ndershmedhe puntori besnik n punn q kryen.Dhe kshtu me radh...

Ky kriter i aplikuar nga t menurit e

popullit nuk ka nevoj t argumento-

het. Si i till, ai sht pjes e pandar e

logjiks njerzore.shtja q krkon shpjegim sht

debati dhe dyshimet q u nxitn ngadisa mendimtar perndimor rrethvlerave etike dhe lidhshmris s tyre,me urdhrat dhe ndalesat hyjnore.

Disa fetar n mesin e t cilve kaedhe mysliman, pretendojn se nor-mat etike si sinqeriteti, besnikria,

devocioni jan br t njohur me

Kriteret e t menurve (3/5)

NORMAT ETIKEDr. Xha'fer Shejh IDRIS


26/68

A

rtikuj

26


paraqitjen e feve dhe kan qen tpakuptimta prpara fes.

Disa tjer jan t mendimit se vetmbesimi sht nxitsi i njeriut pr

prkushtim ndaj ktyre vlerave, e thnndryshe, ai q nuk ka besim nuk ka assjellje morale.

Kundrshtart e tyreargumentuan se: Me an tperceptimit dhe prvojskemi msuar pr ekzis-tencn (pranin) enjerzve t sinqert dhebesnik, q nuk kan lidhje

me ndonj fe. Disa filo-zof, fetart q u prmba-hen vlerave etike, si sin-qeriteti dhe besnikria, iquajn tregtar q krko-

jn mimin e mallit t tyre.Kta njerz, shtojn ata,nuk kan lidhje as me nor-mat etike dhe as dlirsin

shpirtrore. M i dlirsht njeriu i cili e bn kt jo me shpresn pr shpr-blim dhe as nga frika prej dnimit. Aivepron kshtu, pikrisht pr t arriturte ndjenjat e mira pas veprs s mir.

Cili prej ktyre qndrimeve sht isakti?

S pari: Nuk ka dyshim se njerzit i

kan njohur vlerat etike, si sinqeritetit,besnikria, iltrsia, drejtsia dhe devo-cioni, para se t'i njohin fet. Njohja ektyre vlerave ka qen parakusht prnjohjen e fes.

Nse supozojm se njerzit nuk kanditur t bjn dallim mes s vrtetsdhe gnjeshtrs, mes faktit se e vrtetasht e mir n koh q gnjeshtra

sht e keqe, ather si do t bnin dal-

limin mes pejgamberit t vrtet dheatij q pretendon se sht pejgamber? Sido t bnin dallimin mes fjalve tAllahut dhe shpifjeve t trilluesve?

Falnderimi sht thelbi i adhurimitdhe gjith format e adhurimeve,namazi, agjrimi, haxhietj., jan vetm mnyra tndryshme pr ta shprehurfalnderimin ndaj Allahut.Ai q nuk e ka njohurfalnderimin si cilsi emir, si do t mund t'iprgjigjet thirrsve t

Allahut, t cilt i ftojnnjerzit pikrisht nadhurim t Allahut?

"O njerz, adhurojeniZotin tuaj, i cili ju krijoi

juve edhe ata q ishin para jush ashtu q t jeni tdevotshm (t shptuar).Ai, i cili pr ju bri tokn

shtrat (vendbanim) eqiellin kulm, e prej qiellit ju lshoi shi me t cilin ju

siguroi lloje t frutave si ushqim pr ju,pra mos i prshkruani Allahut shok,duke qen se ju e dini (q Ai nuk kashok)." (El Bekare, 21-22)

Thirrja q njerzit ta adhurojnAllahun n kto ajete, sht thirrje prt shprehur falnderimin pr begatit

q Allahu ia ka dhuruar njeriut. Tnjjtin qllim e ka edhe thirrja qAllahu ua drejton njerzve n ajetet epara q i ka shpallur. N kt mnyrata do t shprehin mirnjohjen e tyrendaj Allahut, i Cili i ka krijuar dhe i kabegatuar me dije. Ai njeri i cili nuk iprgjigjet ksaj thirrjeje dhe nuk efalnderon Zotin e botve, vetm

mashtron veten, sepse syresh mendon

Lumturia e njeriutvaret nga prkushti-mi i tij ndaj cilsive

t mira dhe kt gj,

nuk mundet ta sig-uroj askush tjetrprpos Krijuesit.Kjo lumturi e cila

nse, nuk realizohetn kt bot,

padyshim q do trealizohet n botnpas vdekjes, e cila

detyrimisht duhet tekzistoj.


27/68


28/68

28

hron drejtsin. Nse t shmtuarn edefinon si ajo t ciln e ka ndaluarAllahu dhe drejtsin si ajo t ciln e kaurdhruar Allahu, do t del kuptimi q

vijon: Allahu nuk urdhron at q e kandaluar por, urdhron at q e ka urd-hruar (lejuar).

S treti: Pse myslimani obligohet mevirtyte t larta? Prgjigja sht: Pr treshkaqe:

1. Sepse, si t gjith robrit e devot-shm t Allahut q i prmbahen dhe

jan t prqendruar n natyrn e tyre tpastr: edhe muslimani sht i sinqert,

zbaton premtimin, pr arsye se i dokto cilsi dhe i urren t kundrtat etyre. Zbatimin e ktyre vir-tyteve, ai e konsideronstolisje t vetvetes dhelargimin prej tyre, e kon-sideron njollosje.

2. Besimi n Allahun dhedashuria ndaj veprave q i

do Allahu, vetm e prfor-con kt ndjenje t natyr-shme.

2. Me kto vepra aishpreson shprblimin eAllahut, n veanti kur atvepr e prcjell sakrifica. N gjithaaspektet e jets ai vepron sipaskritereve t menuris.

Zbatimi i ktyre normave etike, disa

njerz i konsiderojn si vepra nkundrshtim me kriteret e menuris,sepse sipas tyre vepra e cila nuk sjellasnj dobi, sht e pakuptimt. Mefar cilsie, vlerat etike i prjashtojmnga rregulli i prgjithshm "veprimisipas dobis dhe dmit"?

Edhe ata q nuk besojn n Allahundhe Ditn e gjykimit, nuk u prmbahen

normave etike q nuk u sigurojn ndon-

j lloj dobie n jetn e ksaj bote. Disaprej tyre kt sjellje e praktikojn prshkak t ndikimit t mir n jetn e tyreshpirtrore, ose pr shkak t fams dhe

lvdatave q u destinohen atyre. Edhebujart e njohur si Hatim Et Ta'i nise-shin nga ky aspekt.

Pse ky shprblim simbolik i ksajbote t jet m i mir se shprblimi ipritur prej Allahut n botn e pastajme?

Kur n kohn e rinis mendoja rrethfjalve t ktyre filozofve vmendjenma trhoqi ky ajet i Kur'anit fammadh:

"Allahu tha: Kjo sht dita q t

drejtve (t sinqertve) u bn dobidrejtsia (sinqeriteti) e tyre. Ata kan

xhenete n t cilt rrjed-hin lumenj, jan pr jet tpasosur n ta. Allahu shti knaqur me ta dhe ata

jan t knaqur ndaj Tij.Ky sht shptim i madh."(Maide, 119)

Thash: Pasi q sin-qeriteti, q sht n kryet cilsive t larta morale,njeriut i siguron dobi tveant, ather dobia epritur pr sjelljen e mir

t ndonj individi, nuk ndeshet mepraktikimin e saj.

Ajet q ngjalli interesimin tim shtedhe ajeti n t cilin gjeta prgjigjen

pr dilemn e tyre:"A mund t jet shprblimi i veprs

s mir di tjetr, pos t mirs."(Rahman, 60)

q me fjal tjera mundet t parafrazo-het kshtu: At q ju e konsideronit tpaparamendueshme pr sjelljen e mir(dobi e pritur pr at sjellje) sht prejelementeve thelbsore t saj.

Disa filozof q iniciuan kt debat,A

rtikuj


Ai q nuk e ka njo-hur falnderimin si

cilsi e mir, si do tmund t'i prgjigjet

thirrsve t Allahut,t cilt i ftojnnjerzit pikrisht nadhurim t Allahut?


29/68

29

vet kan prmendur dilemn q ehedh posht pohimin e tyre. Kanti, filo-zofi gjerman q u b i njohur me teor-in e tij "Imperativi kategorik" sipas t

cils njeriu duhet t'u prmbahet vler-ave etike, jo pr ndonj shkakshpirtror apo faktor t jashtm, porpr t zbatuar detyrn e tij ndaj ligjit tcilin e quan "Ligji moral".

Vet Kanti n nj vend tjetr mepohimin e tij hedh posht kt teori:

Gjat analizs rreth argumenteve prekzistimin e Zotit ai thot se, nj prejargumenteve m t mir sht ligji

moral, q si imperativ e shpall drejts-in.Thn ndryshe: Lumturia e njeriutvaret nga prkushtimi i tij ndaj cilsivet mira dhe kt gj, nuk mundet ta sig-uroj askush tjetr prpos Krijuesit.Kjo lumturi e cila nse, nuk realizohet

n kt bot, padyshim q do t reali-zohet n botn pas vdekjes, e ciladetyrimisht duhet t ekzistoj.

Lexuesi mysliman argumentin

"moral" e gjen n shum ajete t Libritt shenjt: "A mos menduan ata qbjn vepra t kqija (krime) se do tna shptojn (t'i ikin dnimeve)? Sa ishmtuar sht gjykimi i tyre!" (ElAnkebut, 4)

"sht e sigurt se pr t devotshmitdo t ket te Zoti i tyre kopshte tbegatshme. A do t'i bjm krimineltt barabart me myslimant? 'sht

me ju, si gjykoni ashtu?" (El Kalem,34 - 36)

Prktheu:Talha KURTISHI

A

rtikuj



30/68

30

A

rtikuj


Lartsuar me Madhshti qoft Ai, nDor t t Cilit sht Mbisundimidhe Ai sht i Zoti pr t br do

gj. I Cili ka krijuar vdekjen dhe jetn,me qllim q t provoj kush nga ju shtm i miri n vepra. Dhe Ai sht i

Gjithfuqishmi, gjithnj Falsi i Madh.(Mulk, 1-2)

Salavati dhe selami i Allahut tLartsuar qoft mbi Muhamedin, paqjadhe bekimet e Allahut qofshin mbi t.

Besimi i muslimanit sht ntrekndshin bindje, shqiptim dheveprim. Ksisoj rilindja e besimit nzemr sht shtje e patjetrsueshme

dhe e domosdoshme pr do besimtar.

Kjo realizohet duke kryer detyrat obliga-tive, duke riorganizuar jetn n standard-et dhe normat e sistemit islam, po ashtuduke harmonizuar kohn gjat zhvil-limeve dinamike.

Prpjekja e do besimtari pr t riven-

dosur disiplin n administrimin e kohspasqyron mendjemprehtsin e njnjeriu serioz. Kshtu duhet t jet musli-mani, i till q n asnj rast t mosinjoroj rndsin e kohs dhe tveprimit.

sht me rndsi pr t theksojmktu, se muslimant sot nuk i kushtojnrndsi kohs.Marrzisht dhe n mnyr

krejt t padobishme e humbin kohn,

"Vrasja e kohs"Shkruan: Ulvi FEJZULLAHU


31/68

A

rtikuj

duke kaluar or t tra paraekranit dhe kjo, pr njnumr t konsiderueshmmuslimansh sht pothua-

jse normale.T marrim njshembull nga prditshmriajon:

Dy or koh e humburgjat ndjekjes s nj ndeshjefutbolli, nj or e humburgjat shikimit t serialit, paradhe mbrapa tyre reklamatafro nj or, pastaj, shfaqja efilmit pr gati dy or. T

gjitha kto deri tani lloga-riten gjasht or duke mos llogariturdramn, programet zbavitse dhehumoret.

Pra mbi gjasht or n dit humben kots koti.Vall, a nuk sht kjo mnyr e t

jetuarit, nj e met q s'e pikasim, por qmeriton urrejtjen ton ?!

Humbja e kohs nga ana jon, apo sipas

terminologjis s prdorur "vrasja ekohs" sht br vrtet nj lloj arti ikeq, "vrasje" e cila realizohet duke hapurmes nesh debate shterpe, t panevo-

jshme, duke grumbulluar pa nj synim tqart informata dhe lajme, n shumicn erasteve jo t sakta, duke u shrbyer mengjarje jo vetm t rndsishme, porshpesh edhe mjaft t dmshme, e t tjera,e t tjera.

Pr fatin ton t keq, kjo smundje etrashguar prej "injorancs", sht njdukuri mjaft e dendur edhe ndrmjetfetarve. Nj pjes e vllezrve, jo vetmq nuk jan t kujdesshm n lidhje meshfrytzimin e mir t kohs, porprkundrazi, paraplqejn t'i jepenpasivitetit, prjetimit t kotsis dheksisoj, shum koh ia falin gjumit t

zgjatur, ose limontis s pushimit afatg-

jat. Gjithsesi, ana m ekeqe e ksaj dukurie shtajo, kur kta "vrass tkohs" s vet, prpiqen t

bjn t njjtn edhe mekohn e t tjerve.Koha sht dhunti e

muar, nj dhurat mad-hore dhe kt nuk e kupto-

jn vetm ata t cilt sin-qerisht i pranuan, kuptuandhe praktikojn, porosit eAllahut t Lartsuar dhekshillat profetike. Ibn

Kajjimi thot: Kur Allahu iado t mirn besimtarit e ndihmon at nveprime. Kshtu veprimet e vazh-dueshme riprtrin energjin dhefuqin e besimit, kurse n ann tjetrlargohet lodhja, mrzia, plogshtia...

T part tan ishin t prkushtuar nruajtjen e kohs dhe ishin t piklluar,kur nj pjes e saj shkonte pa angazhim.

Disa u shprehn duke thn: O njeri! Tije dit, nse t shkon nj dit, ka shkuarnj pjes e jotja. T part tan ishin tinkurajuar pr vepra t mira dhe bninkonkurrence pr t'u dalluar n t mira.Ata shpejtonin pr t krkuar falje ngaAllahu i Lartsuar dhe ishin adhurues tdenj, gjer n vdekje. Kta ishin m tmirt n besim, m t fortit, m tdashurit dhe m t ngriturit te Allahu

Fuqiplot. Ishin t ngritur te Ai meprulje dhe sexhde, pr seciln sexhde qe bn ndaj Allahut, Allahu i Lartsuar ingriti me nga nj shkall.

T nderuar vllezr!T msojm nga veprimet e t parve

tan dhe mos t mashtrohemi, duke ineglizhuar dhuntit dhe t mirat me tcilat Allahu i Madhruar na begatoi.

Muhamedi paqja dhe bekimi qoft mbi t

31


Meditoni thell prmundsit dhe

hapsirat e pamat-shme q ofron fejapr veprat e secilit

njeri, nuk ka dyshimse larmia e

veprimeve n fesht shum m e

gjer sesa kuptimettona!


32/68

32

A

rtikuj


thot: ''N dy begati shumica e njerzvejan mashtruar, n shndet dhe kohn elir.'' (Shnon Buhariu)

Bni kujdes n lidhje detyrat dhe

obligimet q keni, mos iu nnshtronidembelis dhe papunsis, filloni tmendoni rreth ksaj shtje dhe vepronimenjher, pa humbur koh. Planifikonisipas kohs, gjith orarin e obligimeveprgjegjse pr do pjes t dits dhenats. Duhet t prpiqeni q patjetr tmsoni nj pjes nga Kurani dhe tapraktikoni at q msuat sipas sunnetitt Muhamedit paqja dhe bekimi qoft

mbi t. sht e domosdoshme njohjame akiden e t parve tan, si sht poaq e domosdoshme t thrrassh njerz-it n rrugn e Allahut t Lartsuar.

Po ashtu, prpiquni t dalloni rnds-in dhe vlern e udhzimit t secilitnjeri n fen e Allahut. Mos shpenzonikohn tuaj vetm pr pamjen tuaj t

jashtme, kujdesuni n praktikat tuaja

edhe pr ann e brendshme t asaj qflisni, si dhe asaj q veproni, sepsenjeriu m i mir sht ai q vepronfjalt e vrteta q thot dhe beson bind-shm n t vrtetn e zbritur nga Allahudhe n praktikn e t Drguarit t Tijpaqja dhe bekimi qoft mbi t.Veprat sikto kurrsesi mos i nn-moni, edhe nse n pamjet par iu ngjajn sikur

bhet fjal pr gjra tvogla.

Meditoni thell prmundsit dhe hapsirat epamatshme q ofron fejapr veprat e secilit njeri,nuk ka dyshim se larmia eveprimeve n fe shtshum m e gjer sesa

kuptimet tona!

Kto jan disa msime q tregojn

burimin e pashtershm e fes s Allahutdhe gjersin e prsosjes s Dhuntis sTij ndaj gjith njerzimit. Pikrisht kjogjersi e pamat e dhurats s Allahupr njerzit, na bn t kuptojm se nukka koh pr t humbur, as koh pr lojdhe as pr kotsi e shaka.

Besimtar i sinqert sht:- ai i cili i di detyrat dhe prgjegjsit e

veta,- ai i cili ka hartuar strategjin dheorarin e veprimit

- ai i cili e synon shprblimin eAllahut, Xhennetin Firdevs.

Besimtari i vrtet prjeton nj jet tmir e t lumtur n kt bot: "Kushdo

q bn pun t mir, burrapo grua, duke qen besim-tar (i vrtet), Ne do t'i

japim atij jet t mir (nkt bot), e (n botntjetr) do t'u japim shpr-blimin m t mir prveprat e tyre m t mira qata i kan punuar." (Nahl,97).

Allahu im! Na jep t miran kt bot dhe botn

tjetr.

Nj pjes e vllezrve, jovetm q nuk jan t

kujdesshm n lidhje meshfrytzimin e mir t kohs,por prkundrazi, paraplqejnt'i jepen pasivitetit, prjetimitt kotsis dhe ksisoj, shumkoh ia falin gjumit t zgjatur,ose limontis s pushimitafatgjat.

Besimi i muslimanitsht n

trekndshin bindje,shqiptim dhe

veprim. Ksisojrilindja e besimit nzemr sht shtjee patjetrsueshme

dhe e domosdoshmepr do besimtar.


33/68

A

rtikuj

33

Nj nat von, duke hulumtuar ninternet e gjeta kt shkrim, icili m plqeu pa mas dhe m

shtyri ta prkthej e t bhem shkak, prt sjell gzim n zemrat e muslimanve,duke par si shembull t gjall nj dijetarkaq t madh, i cili nuk ishte lodhur nkt rrug edhe pse i kishte mbushurtetdhjet e katr vjet.

Nse ky dijetar kaq i madh dhe me ktmosh nuk sht lodhur nga puna prfen e Allahut, n thirrjen e njerzve prudhzim n Sunnet, ka do t kishim

thn ne hoxhallart e rinj, t cilt prpak pun q bjm, nuk mbetet vend pai prmendur ato, apo nuk na mbetetvullnet dhe elan pr t shtuar edhe dikam shum n kto vepra t mira.

Kt rast q ua paraqesim vllezrve

tan sht nj shembull konkret nga kohajon, t gjith asaj q do t provojm t'uatregojm me fakte dhe argumente ngaKur'ani, Sunneti dhe jeta e sahabeve, qmos t thon se ajo q kan br ata,sht utopi dhe idealizim i paarritshm,por q mund t arrihet poqe se kemivullnet t elikt dhe aspirata t mdha.

N librin "Sahihu Mevaridudh-Dhem'an" nn hadithin me numr ren-

dor 2087, t cilin e transmeton EbuHurejre, radijAllahu anhu, ngaPejgamberi, salAllahu alejhi ve selem, icili na rrfen:

"Ymri i umetit tim sht mes tgjashtdhjetave dhe t shtatdhjetave,kurse nj pakic do ta kaloj kt kufi".Ibn Arefe tha: un jam nga ajo pakic.

Shejh Albani, rahimehullah, e bn kt

koment duke thn: "Edhe un jam nga1 Qershor 2007

15 Xhumadel ula 1428

Palodhsia e Shejh

ALBANITShkruan: Bekir HALIMI

Disa her m shkon ndr mend

ta dshiroj vdekjen, pr shkakt devijimeve q i kan kapluarmuslimant n fe dhe pr shkakt nnmimit q i ka kapluar,madje edhe nga njerzit m tposhtr. Mirpo kt gabimnuk e kisha br duke e paspara syve t mi q nga fmijriahadithin e Enesit.


34/68

34


A

rtikuj

ajo pakic, pasi q tani kam kaluar ttetdhjet e katrn dhe e lus Allahun,subhanehu ve teala, q t jem nga ata q

jetojn gjat dhe bjn vepra t mira.Edhe prskaj t ksaj gjendje, disa herm shkon ndr mend ta dshiroj vdek-

jen, pr shkak t devijimeve q i kan

kapluar muslimant n fe dhe pr shkakt nnmimit q i ka kapluar, madje edhenga njerzit m t poshtr. Mirpo ktgabim nuk e kisha br duke e pas parasyve t mi q nga fmijria hadithin eEnesit, radijAllahu anhu, andaj nuk mtakon mua t them asgj tjetr prposasaj q m ka urdhruar Pejgamberi im,salAllahu alejhi ve selem: "Allahu im, m

jep jet prderisa jeta sht m mir pr

mua dhe ma merr shpirtin prderisavdekja sht m mir pr mua". Dheduke u lutur me at q na ka msuarPejgamberi, salAllahu alejhi ve selem:"Allahu im m b t knaqem medgjimin, shikimin dhe fuqin timeprderisa jam gjall dhe lri ato pasmeje".

Allahu ma dha kt begati dhe m bri

t knaqem me kto gjra, andaj ja un

akoma hulumtoj, prpunoj dhe shkruajme nj elan t papar, fali namazin nafilen kmb dhe vet vozis veturn n desti-nacione t largta, madje me nj shpe-

jtsi, pr t ciln disa t dashur mkshillojn ta ngadalsoj, por un prkt gj kam sqarim detal, t cilin e din

disa! Kt e them nn moton "begatit eZotit tnd tregoi", duke e lutur Allahun,subhanehu ve teala, q t mi shtoj tmirat e Tija dhe t gjitha kto t'i l pasmeje, t ma marr shpirtin si muslimandhe i kapur pr sunnet, pr t cilin kamzotuar tr jetn time, duke br thirrjen te,duke shkruar pr te dhe shpresoj tm shoqroj me shehidt, me burrat edevotshm, pasi q ata jan shoqria m

e mir, kurse Allahu sht Ai q Dgjondhe i Prgjigjet lutjeve".

Allahun e lusim q t'ia pranoj veprat emira hoxhs ton, t'i fal gabimet dhe t'idhuroj Firdeusin e lart, sepse kjo shtgrada m e lart e xhennetit, pr shkakt mundit dhe kontributit t madh q kadhn pr afrimin e njerzve meSunnetin e Pejgamberit, salAllahu alejhi

ve selem.Amin.


35/68

35

T

ema


Kshtu n kt gjendje, "shiizmi ipar" ishte i prshtatshm prsecilin q dshironte shkatrrimin

e Islamit. Pikrisht kt e prdorte seciliq kishte armiqsi me Islamin, secili qndjente neveri ndaj tij, secili q dshi-ronte t fus msimet e t parve ifut,krishter apo hindus dhe secili q dshi-ronte t pavarsohet dhe shkputet ngashteti Islam. T gjith kta, shfrytzonindhelprish "dashurin ndaj familjes sndershme" si mbules pr t gjitha planetdashakeqe q kishin".1

konflikti

ideologjik mes

t vrtets

dhe t kots

(2/3)Abdullah EL-XHERBU

1 Shih: Fexhrul Islam, nga Ahmed Emin, fq. 276


36/68

T

ema

36


I pari i ktyre rregul-luesve ishte Abdullah b. Sebeel-Humejri, i cili themeloisektin Sebeije. Madje, t

gjitha sektet e shiave ndod-hn si rrjedhoj e ideve t tij.Ai sht i pari q pretendoise Aliju, Allahu qoft iknaqur me t, sht ai qduhet t udhheq dhe se aido t rikthehet para se tprfundoj kjo bot.Ai shti pari q prhapi besimin nreinkarnacionin2 (mish-

rimin) e nj pjese t Zotit teAliju e pas tij, edhe teimamt. Bin Sebe po ashtuishte prej atyre q iniciuan rebelimin edisa njerzve kundr Othmanit, Allahuqoft i knaqur me t.

Bidati i ktij3 shiizmi ishte elsi krye-sor i ders s idhujtaris dhe respektimitekstrem t personaliteteve, adhurimit t

tyre dhe krkimit t bekimit te varret etyre.Ibn Tejmije thot: "Nprmjet tyre,

dyfytyrshit futn n Islam at q deshn,sepse i pari q shpiku fen e shiave ishteifut i pabes, q shfaqte Islam ndrsafshehte mosbesim,me qllim q hilet e tijt ken sukses n shtrembrimin e fes smyslimanve.Ai prdorte t njjtat dred-hi q Pali4 i prdori kur bri shtrem-

brimin e fes s krishterve. Ky, BinSebe, ndikoi n futjen e shum kallave,

saq u vra Othmani, radi-jallahu anhu, ndrsa pr fatt keq, ne mesin e mysli-manve doher ka t atill

q u prgjigjen ftesave tdyfytyrshve. Allahu iLartsuar kt na e tregoi,n ajetin: "Sikur t kishindal me ju, ata do t'jushtonin juve vetm t keqe,do t shtinin ngatrresamidis jush dhe do t ngjall-nin prarje, sepse edhendr ju ka nga ata q ua

vn veshin. Por Allahu injeh mir keqbrsit".(Teube 47).

Pastaj, kur u pra ummeti,n dogmne veant t tyre, q njihet si el-Imame(imamat) shpiku se imamt (udhheqsit)

jan t caktuar me tekst dhe jan tpagabueshm, m pas shfaqi fjalt e ndytakundr Ebu Bekrit dhe Omerit, Allahu

qoft i knaqur me ata dy. Kto fjal zunvend n disa zemra t mbushura mepadrejtsi dhe mosdije,edhe pse fillimishtishin mysliman.Tanim u shfaq shiizmi, icili hapi dern e idhujtaris.

Kur kta t pabes, u forcuan npushtet, urdhruan ndrtimin e vendevet "shenjta" dhe anashkalimin e xhamive,me pretekst se namazi me xhemat faletvetm pas personave t pagabueshm.

Pr t nxitur n ndezjen e qirinjve dhelutjen n ato vende t "shenjta", si dhe

N shekullin e shtat

nga Hixhreti, ide-ologjia sufiste tashmishte br moal i tgjitha ideve t kqijadhe shtrembrimevet rnda, t cilat u

importuan nga med-hhebet dhe fet tjera.

N shum sekte tsufijve nuk mund t

hassh asgj t fesIslame.

2 Reinkarnacion quhet pretendimi se pas vdekjes s njeriut, shpirti shprngulet dhe lind n trup tjetr.3 Bidat d.m.th. risi n fe. Bidati i shiizmit fillimisht ishte animi i tepruar nga ana e familjes s Resulullahut, salal-lahu alejhi ue selem.4 Pali apo ndryshe Shauli ishte ifut q kishte armiqsi t madhe me pasuesit e Isait, alejhi selam.Ai kishte rol kyn prndjekjen dhe vrasjen e tyre. Pas ngritjes s Isait, alejhi selam, ai u "konvertua" n fen e Isait, madje u bnj personalitet i dalluar i ksaj feje.Ai shtrembroi fen e Isait, ku e prhapi idhujtarin (politeizmin).Themeletkryesore q i shpiku ai, t cilat m von u bn edhe themele t krishterimit jan: feja e krishter sht pr tgjith, triniteti si teori e formsimit t Zotit prej Atit,Birit (Isait) dhe shpirtit t shenjt,prhapja e besimit se Isaisht bir i Zotit, se ai sht kryqzuar me qllim q t'i falen mkatet t gjith krishterve dhe se Isai qndron ulurnga e djathta e babait t tij. I Lartsuar dhe i Pastr sht Zoti prej ktyre fjalve. (shih: el-mesihije D-r. Ahmed

Shelebi fq. 104-115)


37/68

T

ema

37


madhrimin e tyre, kan rrfyer gnjesh-tra t tilla, q nuk i kam hasur as te gn-

jeshtrat q i kan br ifutt apokrishtert... dhe gnjyen n emr t

Muhamedit, paqja dhe bekimi i Allahutqoft mbi t, dhe familjes s tij, gnjesh-tra me t cilat e ndrruan kt fe, poredhe kt ummet krejtsisht. Shpiknidhujtarin q ndeshet direkt me njsimine Allahut (teuhidin), dhe ashtu bntubimin mes idhujtaris (shirkut) dhegnjeshtrs.

Ende pa prfunduar shekul-li i par, mundi i ktyre rreg-

ulluesve ziliqar dha frytet etij, u prhapn shum sekte tlajthitura shiite, me t cilt umashtruan shum mysliman.T gjith ata ishin prijsit eideologjive shkatrruese dhebesimeve t kota. U shprn-dan aneknd bots Islamedhe arritn t ken thirrs

dhe pseudodijetar tmsimeve t tyre, t ciltshkatrronin trupin eummetit nga brendia.

Karshi shiave, t cilt etepronin n "respektin" ndajAlijut, radijallahu anhu, ushfaq edhe sekti i havarix-hve5, i cili u themelua mbi baza trsishtt kota: mbi gjykimin e Othmanit dhe

Alijut se jan kafira (jobesimtar), mbigjykimin e secilit q bn mkat t madh sikafir dhe mbi besimin se rebelimi sht idetyrueshm ndaj do udhheqsi tpadrejt.

Kt situat (me havarixht) e shfry-tzuan ziliqar tjer, t cilt kur pan se

kto lloj dredhi kan sukses, morn edhenj hov kundr ehli sunetit. Kta (t tjerpra) filluan t shfaqen nprmjet sufizmitdhe asketizmit t shtrembruar, fillimi i t

cilit doli n pah, n fillim t shekullit tdyt nga hixhreti. Themelet m t rnd-sishme t ktij sekti ishin: t qenit sa masket n dije dhe sa m t angazhuar medhikr (prmendje e Allahut) dheadhurim - sipas supozimeve t tyre.

Kjo sht nj asfiksi tjetr e madhe dheplus nj tjetr vrim e rrezikshme pr

veprimtarit e ideologjiveshkatrruese.

Ky sekt kishte njzbraztir t rrezikshme,ajo sht: anashkalimi imetodologjis s pasuesvet hadithit n perceptimine dijes, q do t thotpraktikisht ndarje e duk-shme ndrmjet urdhre-save Kur'anore dhe sunetit

t Pejgamberit paqja dhebekimi i Allahut qoft mbit.Ata, pr t marr njo-huri mbshteten n shije,plqim, ndjenja, mahnitjeme hallet e njerzve dhepamjen e personave.Ktu, ata kan nj ngjash-

mri t madhe me shiitt.Kjo sht gjendje q u plqen shum

djajve, madje ua mundson edheveprimet e mallkuara.

Ibnul Xheuzi, duke i prshkruar ktanjerz dhe formn e mashtrimit t tyrenga ana e djajve, qofshin ata djaj njerzapo xhind, t cilt ndikuan n prishjen emendimeve dhe besimit t tyre, thot:

Ata prziejn tvrtetn me t

shtrembtn dhearrijn t bhenshmblltyr n

veprimin e asaj q,djajt paraprakishte kan hijeshuar n

zemrat e njerzve.Kta prfitojn dhevazhdimisht kan

sukses pr t trhe-qur pas vetes

njerzit naiv.

5 Havarixh quhen ata q u rebeluan kundr udhheqsit t drejt,Alijut, radijallahu anhu. M pas, u ndan edhe nshum nnsekte. Kta ekzistojn edhe sot, prej sekteve t tyre sht sekti ibadijeh (ky i fundit sht i prhapur nOman).T gjith sektet e tyre pajtohen se do mkat i madh sht kufr (mosbesim) dhe vepruesin e atij mkatiAllahu do ta dnoj prhershm. Kt e kundrshton vetm sekti nexhdat. (shih: el-ferku bejnel firek fq. 72 etj).


38/68

T

ema

38


"Thelbi i mashtrimit t tij ishte pengiminga nxnia e dijes duke i bindur se qlli-mi kryesor sht vetm veprimi. Pasi qu shuajt qiriu i dijes te ata, filluan t shko-

jn kuturu npr errsira, ashtu q diku-jt iu duk se qllimi kryesor sht largimii plot nga t mirat e ksaj bote dherefuzuan do t mir pr trupin e tyre...kta njerz, qllimet i kishin t pastra,mirpo nuk e kishin t qlluar metodn;dikush tjetr pr shkak dijes s cekt qkishte vepronte sipas transmetimeve ttrilluara, duke mos ditur se jan t trillu-ara; pastaj u paraqitn t tjer, t cilt fil-

luan t trumbetojn rreth uris, var-fris, vesveseve, mendimeve... e mvon erdhn t tjer, t cilt edhe m ezhvilluan shkolln e tesavvufit (sufizmit,asketizmit), duke i dhn veori me tcilat do t dallohet, sikur: veshja errobave t trasha, argumentimi me shije,vallzimi tek ata, fishkllima...

shtja merr nj shtrirje t mtejshme,

ndrsa shehlert e tyre har-tonin pr ta gjithka q donindhe flisnin ka dshironin.Por, a pajtoheshin t gjith atan faktin se jan larg dije-tarve? Jo, madje ata ishin tmendimit se zotrojnshkencn m madhshtore, tciln e quajtn "dija e brend-shme-ilmul batin", ndrkoh

q dija tjetr fetare, sipas tyre,sht vetm dije e jashtme.Disa prej tyre madje, arritnderi n fantazi t shfrenuaradhe t prishura, saq pretendonin sevetm ata zotrojn t vrtetn.T gjithkta gjenden mes kufrit dhe bidatit.

M von u degzuan edhe m shum,duke shpikur lloj-lloj tarikati ndrsa besi-

mi i tyre shtrembroi krejtsisht. Ashtuq disa prej tyre besojn se Allahu

mishrohet n trupin e ndonjrit prejnjerzve, apo te t gjith krijesat e Tij.Kshtu iblisi, nprmjet llojeve t bidatiti udhheq ata nga t doj ai".6

Kto fjal madhshtore nga ky dijetarshum i zgjuar na e bjn t qart sibashkpunojn djajt, njerz qofshin apoxhind, n lajthitjen e njerzve.Na e bjnt qart se si ata plotsojn punn e njri

tjetrit. Xhindt fusinvesveset dhe dyshimet nprzemra, ua zbukurojn tshtrembtn derisa t'i mah-nitin. Pastaj, djajt njerz,vijn me pamje t besimtar-it, asketit dhe devot-shmris, a n realitet ata

jan thirrs n fen e shej-tanit. Ata prziejn t

vrtetn me t shtrembtndhe arrijn t bhen shm-blltyr n veprimin e asajq, djajt paraprakisht e

kan hijeshuar n zemrat e njerzve. Ktaprfitojn dhe vazhdimisht kan suksespr t trhequr pas vetes njerzit naiv,q m von i nxjerrin nga imani, pr t'ihedhur m pas n errsirat e t kots.

Nprmjet tyre, dyfytyrshitfutn n Islam at q deshn,

sepse i pari q shpiku fen e shi-ave ishte ifut i pabes, q shfaqteIslam ndrsa fshehte mosbesim,me qllim q hilet e tij t kensukses n shtrembrimin e fes smyslimanve.

Karshi shiave, tcilt e tepronin n"respektin" ndajAlijut, radijallahuanhu, u shfaq edhesekti i havarixhve, i cili u themelua

mbi baza trsishtt kota.

6 Shih:Telbis Iblis, nga Ebul Ferexh b. Xhevzi, fq. 163-64.


39/68

39

T

ema


Kta njerz mashtrues, krahas t tjerave,mendojn edhe se jan duke vepruarmir.

Sufizmi pra, pas shiizmit, u b dera e

dyt npr t ciln hyn armiqt e Islamitpr ta luftuar dhe shembur Islamin pr-brenda.

Ihsan Dhahir, Allahu e mshiroft, kathn: "Sufizmi u shfaq me pamje t njmedhhebi t veant dhe me njerz tveant. Kt e prqafuannjerz dhe persona t ultdhe t thjesht, q nuk men-donin thell dhe seriozisht.

Ata mashtroheshin me aske-tizmin e tyre dhe metodn eafrimit kah Allahu. Por, asnuk dinin themelet mbi tcilt u bazua ky fetarizmdhe as rregullat me t cilat undrtua ky medhheb. Ataprqafonin kto ide me njnaivitet t papar. Mirpo

kishte t tjer, t cilt prqa-fuan kt medhheb, sepseduke u fshehur me mbulesne medhhebit n fjal, do tken mundsi shkatrrimin e Islamit dherregullave t tij,do t krijonin mundsi qn Islam t fusin idet e judaizmit dhekrishterimit,nga njra an,dhe idet zjar-rputiste me ato antiarabe n ann tjetr.Po ashtu nuk harronin edhe prhapjen e

ideve dhe besimeve t hindusve, budis-

tve dhe filozofve t Greqis. T gjithakto, me synimin q t arrijn rrzimin eshtyllave t Islamit, fshirjen e msimeve tMuhamedit, paqja dhe bekimi i Allahut

qoft mbi t, zhdukjen e Islamit dheshfuqizimin e sheriatit. Kt e zbukuroninme tingujt e panteizmit7, bashkimin e bes-imeve (feve), dhnien prparsi "evliave"para pejgamberve, kundrshtimin edituris, pretendimin e dallimit mes she-

riatit dhe hakikatit, thurjene prrallave dhe tregimevet mbushura me mrekulli t

jashtzakonshme (mux-

hize), si dhe shum bestyt-ni dhe menduri tjera".8

Ashtu si Bin Sebe dhethirrs t tjer nga batini-

jt9, kalruan me shiizminpr t prhapur ideologjishkatrruese, ashtu edhesufizmi ishte nj mejdan prt br mashtrime dhe

shtrembrime m t mdhadhe m t ndyta.Halaxhi10 prhapi iden e

panteizmit n shumicn etarikateve t sufizmit, e cila u b pjes erndsishme n msimet e tyre.Ai zgjod-hi nj terminologji tashm t pranuar nkokat e atyre e njerzve, n mnyr q taket m leht prhapjen e ideve t injo-rancs dhe mosbesimit.

Kt e pasoi Bin Arabiu11 i cili prhapte

Thelbi i mashtrimit t tijishte pengimi nga nx-

nia e dijes duke i bindurse qllimi kryesor shtvetm veprimi. Pasi qu shuajt qiriu i dijes teata, filluan t shkojnkuturu npr errsira,

ashtu q dikujt iu duk seqllimi kryesor shtlargimi i plot nga t

mirat e ksaj bote dherefuzuan do t mirpr trupin e tyre...

7 Panteizmi apo vahdetul vuxhud quhet mendimi i atyre q thon se gjithsia dhe Zoti jan nj, i Lartsuar shtAllahu nga kto fjal. Ata besojn se do gj sht Allahu, se gjithsia sht shfaqje e Qenies s Allahut dhe besojnse ekzistimi i gjrave sht vet ekzistimi i Allahut. I Pastr dhe I Lart je Allahu im, kto jan shpifje t rnda.8 Et-tesavuff - elmenshe uel mesadir, Ihsan Ilha DHAHIR, fq. 45.9 Batinij sht emr prmbledhs pr t gjitha sektet q pretendojn se ekziston dije e brendshme (fshehur) dhee jashtme. Me kto pretendime jan t njohur t gjitha sektet e shiave dhe sufijve.10 Emri i tij i plot sht: Husejn b. Mensur Halaxh. Ka prejardhje persiane, u shfaq para njerzve me asketizmdhe devotshmri. Shprehu panteizmin si besim, foli fjal shum t kqija dhe t flliqura, ai thoshte: Un jamHaku (i Vrteti d.m.th. Allahu). Dijetart dhan fetva se ai sht kafir dhe duhet t vritet. U b mir dhe ky ipacip u vra me urdhr t Muktedir el-Abbasi n vitin 309 H.11 I humburi, jobesimtari, msuesi i sufive ekstrem, Muhamed b. Alij b. Muhamed et-Tai, i njohur si Ibn Arabi.

Shum dijetar kan dhn fetvan se ky njeri sht jobesimtar.


40/68

T

ema

40


iden se Allahu sht mishruar n trupate t gjitha krijesave (vahdetul vuxhud).Aishkroi libra q prmbajn kufr t qart,ai mohon se Allahu ekziston me Qenien

e Tij, mohon se sht i ndar nga krije-sat dhe i njsuar m cilsit e plota. Meato libra, ai dshiron t shembthemelin kryesor, mbi t cilin ndrtohetIslami.Ai themel sht Teuhidi (njsimi iAllahut n zotrim, adhurim, n emratdhe cilsit e Tij).

Kta dy i pasuan edhe shum prishs tmvonshm.Me mendimet e tyre shumnjerz gabuan rrugn.

N shekullin e shtat nga Hixhreti, ide-ologjia sufiste tashm ishte br moal it gjitha ideve t kqija dhe shtrem-brimeve t rnda, t cilat u importuannga medhhebet dhe fet tjera. N shumsekte t sufijve nuk mund t hassh asgjt fes Islame, prpos emra, t cilat jannjollosur me t tilla baza nga injoranca.

Prej metodave t shiave dhe sufijve pr

shtrembrimin e t vrtets, sht edhendryshimi i kuptimeve t teksteve, pre-tendimi i dituris s jashtme dhe asaj tbrendshme. Kto rregulla i shfrytzuanpr t lozur me tekstet e Kur'anit sipasdshirs, ku futn do pikpamje t keqedhe ideologji shkatrruese, duke ikomentuar tekstet, sipas kuptimit dhedijes s brendshme (t fshehur - ilmulbatin).

Me kto rregulla t vendosura prej tyre(interpretimi prmes dijes s brend-shme), ata ndr t tjera, patn suksesedhe pr t'iu shmangur pyetjeve t drejt-prdrejta q bheshin lidhur me msimete tyre, t cilat duken fare qart se janshtrembrime t mdha dhe larg Islamit.

Prktheu:Omer BERISHA

4.PrekjaeKur'anitpaabdesShumica e dijetarve jan t mendimit

se nuk sht e lejuar t preket Kurani paabdes, madje Ibn Abdulberi (ngaulemat maliki) thekson se n kt kaixhma (konsensus). Sido q t jet pre-tendimi i ixhmas, nuk sht i qn-drueshm pasi q vrtetohet nga nj

grup i dijetarve t ken thn se, lejo-het prekja e Kuranit edhe pa abdes.

N vazhdim do t sjellim qndrimet et dy palve, por s pari duhet t`i bjmme dije lexuesit se, mospajtimi i dije-tarve n prekjen, respektivishtmosprekjen e Kuranit, ka t bj meorigjinalin e Kuranit; sht fjala ktu prprekjen e librit ku sht prmbledhur

mesazhi i zbritur i Allahut t Lartsuar

Dispozita t

nevojshme

rreth leximit t

Kuranit (2/2)Shkruajn:

Fadil MUSLIU dhe Alaudin ABAZI


41/68

T

ema

41


(mus`hafi n gjuhn arabe), e jo prkthi-mi ose komentimi i tij. Me fjal tjeralejohet t preken pa abdes, librat qprmbajn ajete t Kuranit, ose Kurani ibashkangjitur me prkthim, ose Kuranime komentim dhe kjo nuk sht objekt imospajtimit ndrmjet tyre.

Mendimi i par:

Qndrimi i katr imamve (EbuHanife, Maliku, Shafiu dhe Ahmedi) dhei shumics s dijetarve, si Ebu Jusufi,Muhamed ibn Haseni, Ibn AbdulBerri, Neveviu, Ibn Tejmije, Ibn Bazi(Allahu i mshiroft t gjith) dhe shumt tjer, sht se nuk lejohet t preket

mus`hafi pa abdes.Argumentet e tyre:1. Ata argumentuan me thnien e

Allahut t Lartsuar: "Se me t vrtet ai

sht Kur'an i famshm. sht n njlibr t ruajtur. At nuk e prek kush,vetm t pastrit. sht i zbritur prejZotit t botve." Vakia, 77-80.

Ajeti: "...At nuk e prek kush, vetmt pastrit", vrteton se nuk lejohet tpreket Kurani pa abdes.

2. Transmetohet n letrn eMuhamedit, salallahu alejhi ve selem, tciln ua kishte shkruar banorve t

Jemenit, mes t tjerash n t gjendet eshkruar: "...dhe mos ta prek Kuranin,vetm se ai q sht i pastr..."1

-"i pastr", sht pr qllim personi icili merr abdes, ashtu si thot Allahu iLartsuar n fund t ajetit me t cilinurdhron marrjen e abdesit para se tfalemi: "...Allahu nuk dshiron (meobligimin pr abdes e larje) t'iu sjell

ndonj vshtirsi, por dshiron t'ju pas-troj." Maide, 6.3. Ekziston nj numr i haditheve t

cilat vrtetojn se nuk i lejohet besimtar-it ta prek Mus`hafin pa abdes.T gjithakto hadithe, edhe pse n zinxhirin e

transmetimit kemi fjal qnuk jan t qn-

drueshme, ato sbashku prforco-

hen dhe arrijnshkalln e hasenit dhe

mund t argumentojmme to.

Pastaj sht e qart se n ktgjithsi nuk kemi ndonj fjal m t

madhruar dhe m t ndershme se1 Kjo letr te fukahat njihet si "Shkrimi i Amribn Shuajbit" dhe ata nxjerrin mjaft dispozitanga ajo, at e shnon Taberaniu, Darekutniu

dhe Bejhikiu.

Kur t lexojm Kuran, duhet tkemi parasysh se jemi duke ekryer nj adhurim mjaft t rnd-

sishm n Islam dhe duhet tmundohemi q, gjithmon ta lex-ojm at me abdes, t ulur, tprqendruar, etj. Kshtu, vrteto-het se Profeti bekimi dhe paqja eAllahut qofshin mbi t, kur bintepr t fjetur, lutjet dhe pjest eKuranit q zakonisht i lexontepara gjumit, ato i lexonte dukeqen i ulur n shtrat.


42/68

T

ema

42


fjala e Allahut t Lartsuar,prandaj detyra e myslimanitsht t shfaq respektin etij ndaj fjals s Allahut dhe

mos ta prek at pa abdes.Vrejteje: Ata dijetar tcilt kan thn se nuk lejo-het t preket Kurani paabdes, kan pr qllimprekjen e drejtprdrejt medor t Mus hafit, por nsemus`hafi kapet me di qndrmjetson prekjen edrejtprdrejt me dor, si

me dorz, apo dika tjetrather kjo sht e lejuaredhe tek ata.

Mendimi i dyt:Mendimi i nj grupi t dijetarve sht

se, lejohet t preket Kurani pa abdes, porn prgjithsi ata e kan urryer nj gj ttill.

Kt mendim e prfaqsojn nj grup

shum m i vogl i dijetarve, ndr ta:medh`hebi Dhahi

revista alb islam 47

Documents