mewarmis samagido wigni~ momzadda da gamoica

393
3 winasityvaoba winasityvaoba winasityvaoba winasityvaoba `mewarmis samagido wigni~ momzadda da gamoica `saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis~ mier. publikaciis mizania biznesmenebs, mediis warmomadgenlebsa da sxva dainteresebul pirebs miawodos informacia saqarTvelos biznesgaremoSi mimdinare procesebis Sesaxeb, aseve uzrunvelyos mewarmeebi saWiro informaciiT da misces maT rCevebi da rekomendaciebi biznesis efeqtianad marTvisaTvis. `mewarmis samagido wigni~ Seicavs biznesgaremos Sesaxeb ganxorcielebul sxvadasxva kvlevis Sedegebs (maT Soris, agvistos konfliqtis biznesze gavlenis Sesaxeb). publikaciaSi aRwerilia kerZo seqtoris mxardamWeri programebi, romlebsac axorcieleben saxelmwifo, saerTaSoriso da arasamTavrobo seqtorebi; ganxilulia saqarTveloSi mediis ganviTarebis done; aseve biznesisa da mediis urTierToba. samagido wignSi aseve mocemulia praqtikuli rCevebi gadasaxadebis gadaxdis, ganbaJebis procedurebis, biznesgegmis SemuSavebis, profesionalTa gundis dakompleqtebis, menejmentisa da marketingis sferoSi. publikaciaSi aseve Sesulia sasargeblo da sacnobaro informacia. `mewarmis samagido wigni~ momzadda `mewarmeobis mxardaWeris saerTaSoriso centris~ dafinansebiT proeqtis - `biznesgaremos gaumjobeseba saqarTveloSi~ farglebSi. proeqtis mizans warmoadgens saqarTvelos biznesgaremos ganviTarebis xelSewyoba kerZo seqtoris saWiroebebisa da problemebis gamovlenisa da advokatirebis gziT.

Upload: doxuyen

Post on 01-Feb-2017

274 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

3

winasityvaobawinasityvaobawinasityvaobawinasityvaoba

`mewarmis samagido wigni~ momzadda da gamoica `saqarTvelos

axalgazrda ekonomistTa asociaciis~ mier. publikaciis mizania

biznesmenebs, mediis warmomadgenlebsa da sxva dainteresebul

pirebs miawodos informacia saqarTvelos biznesgaremoSi mimdinare

procesebis Sesaxeb, aseve uzrunvelyos mewarmeebi saWiro

informaciiT da misces maT rCevebi da rekomendaciebi biznesis

efeqtianad marTvisaTvis.

`mewarmis samagido wigni~ Seicavs biznesgaremos Sesaxeb

ganxorcielebul sxvadasxva kvlevis Sedegebs (maT Soris,

agvistos konfliqtis biznesze gavlenis Sesaxeb). publikaciaSi

aRwerilia kerZo seqtoris mxardamWeri programebi, romlebsac

axorcieleben saxelmwifo, saerTaSoriso da arasamTavrobo

seqtorebi; ganxilulia saqarTveloSi mediis ganviTarebis done;

aseve biznesisa da mediis urTierToba.

samagido wignSi aseve mocemulia praqtikuli rCevebi gadasaxadebis

gadaxdis, ganbaJebis procedurebis, biznesgegmis SemuSavebis,

profesionalTa gundis dakompleqtebis, menejmentisa da

marketingis sferoSi. publikaciaSi aseve Sesulia sasargeblo da

sacnobaro informacia.

`mewarmis samagido wigni~ momzadda `mewarmeobis mxardaWeris

saerTaSoriso centris~ dafinansebiT proeqtis - `biznesgaremos

gaumjobeseba saqarTveloSi~ farglebSi. proeqtis mizans

warmoadgens saqarTvelos biznesgaremos ganviTarebis xelSewyoba

kerZo seqtoris saWiroebebisa da problemebis gamovlenisa da

advokatirebis gziT.

4

aRniSnuli proeqtis farglebSi pirvel etapze, romelic miznad

isaxavda saqarTvelos biznesgaremos 10 yvelaze mniSvnelovani

problemis identificirebas, ganxorcielda oTxi sxvadasxva

tipis kvleva: fokus-jgufebi, 1000 sawarmos raodenobrivi

kvleva, 15 CaRrmavebuli interviu eqspertTan da samagido kvleva

biznesregulirebis Sesaxeb.

proeqtis meore etapze, romelic iTvaliswinebs kvlevebis Sedegad

identificirebuli problemebis advokatirebas, ganxorcielda

radio programebi da gamoica perioduli Jurnali `Georgian

Business Today”. aseve, gaimarTa Sexvedrebi biznesmenebis,

Jurnalistebisa da saxelmwifo struqturebis warmomadgenlebis

monawileobiT.

2008 wlis agvistoSi saqarTveloSi ganviTarebuli movlenebis

gaTvaliswinebiT moxda proeqtis modificireba. ganxorcielda

raodenobrivi kvleva, romlis farglebSic Seswavlil iqna 1000

organizcia konfliqtis zegavlenis Sefasebis mizniT.

5

SinaarsiSinaarsiSinaarsiSinaarsi saqarTvelos biznesgaremo ........................................................................................... 7

biznesis mxardamWeri programebi .......................................................................... 25

saxelmwifo programebi ........................................................................................... 25

saerTaSoriso programebi ...................................................................................... 32

biznesis da biznesmediis urTierToba saqarTveloSi ............................. 42

media da biznesi ......................................................................................................... 50

biznesinteresebi biznesmediaSi .......................................................................... 56

momxmarebeli .................................................................................................................. 58

media da reklama ........................................................................................................ 59

saerTaSoriso organizaciebi .................................................................................... 68

saerTaSoriso indeqsebi ............................................................................................... 73

biznesgaremos kvlevis Sedegebi ............................................................................. 84

konfliqtis gavlena biznesze .............................................................................. 126

biznesgegma .......................................................................................................................... 143

biznesgegmis daniSnuleba ..................................................................................... 143

mosamzadebeli samuSaoebi .................................................................................... 143

biznesgegmis zogadi struqtura .................................................................... 148

biznesis registracia ................................................................................................. 159

individualuri sawarmo....................................................................................... 159

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoeba ............................................ 163

solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoeba ......................................... 171

komandituri sazogadoeba .................................................................................... 178

kooperativi .................................................................................................................. 185

saaqcio sazogadoeba .............................................................................................. 192

GSP da GSP+ .............................................................................................................. 200

zogadi nawili .......................................................................................................... 200

GSP+sqema..................................................................................................................... 216

GSP-s ZiriTadi sqemebi ...................................................................................... 219

binzesis maregulirebeli kanonebis mimoxilva ......................................... 234

gadasaxadebi da maTi gadaxdis wesi ................................................................ 239

ramdeni unda gadavixado? ................................................................................. 239

6

sagadasaxado samarTaldarRveva da pasuxismgebloba ....................... 277

biznesis sagadasaxado kontroli ...................................................................... 283

mimdinare kontrolis RonisZiebebi ............................................................. 285

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirveba .............................. 286

sagadasaxado Semowmeba ........................................................................................ 290

sabaJo procedurebi ................................................................................................... 296

warsadgeni dokumentebi da procedurebi sazRvarze ...................... 296

procedurebi da warsadgeni dokumentebi sabaJo damuSavebis

organoSi ........................................................................................................................ 303

ramdeni unda gadavixado? .................................................................................. 305

efeqturi PR biznesSi .............................................................................................. 309

profesionalTa gundi ................................................................................................ 319

personalis SeCevisas gasaTvaliswinebeli moTxovnebi ................... 319

daiwyeT TanamSromloba xelSekrulebis gaformebiT....................... 324

ratom unda zrunavdes menejeri kadrebis kvalifikaciis

amaRlebaze? .................................................................................................................. 335

praqtikuli rCevebi menejerebs ........................................................................... 340

praqtikuli rCevebi marketologebs ................................................................ 353

biznesskompiuteruli programebi ...................................................................... 366

kerZo seqtoris Sesaxeb Catarebuli kvlevebis mimoxilva ............... 371

sainformacio resursebi...........................................................................................379

7

saqarTvelos biznesgaremosaqarTvelos biznesgaremosaqarTvelos biznesgaremosaqarTvelos biznesgaremo

biznesgaremo warmoadgens socialur, teqnologiur, ekonomikur da

politikur garemos, romelic zemoqmedebs organizaciis

gadawyvetilebebze, strategiebze, procesebsa da saboloo jamSi

gansazRvravs biznesis ganviTarebis SesaZleblobebs.

qveyanaSi warmatebuli biznesgaremos formirebisaTvis grZeli gzaa

gasavleli. aucileblia Zlieri institutebis, stabiluri

sakanonmdeblo regulirebisa da, rac albaT yvelaze mTavaria,

biznesis operirebis Zlieri kulturisa da tradiciebis arseboba.

saerTaSoriso organizaciebis, adgilobrivi eqspertebisa da

qarTveli mewarmeebis pozicia saerToa imasTan dakavSirebiT, rom

ukanaskneli wlebis ganmavlobaSi biznesgaremo mniSvnelovnad

umjobesdeboda. Tumca, 2008 wlis agvistoSi ganviTarebulma

movlenebma, rasac daemata msoflio finansuri krizisi,

mniSvnelovnad Seaferxa qveynis ekonomikuri ganviTareba.

zogadad, biznesis keTeba saqarTveloSi SedarebiT gamartivebulia.

Tumca, SeiaraRebulma konfliqtma erT-erTi yvelaze didi dartyma

ekonomikis stabilurobas miayena. Sesabamisad, dRis wesrigSi

dadga adgilobrivi da ucxoeli investorebis ndobis aRdgena

qveynis biznesgaremosadmi. grZelvadian perspeqtivaSi aucilebelia

stabilurobis uzrunvelyofa, rac msxvili finansuri resursebis

mozidvis mTavari winapirobaa. ramdenad dabalic ar unda iyos

gadasaxadebis ganakveTi, Tu qveyanaSi ar iqneba stabiluri

sakanonmdeblo da politikuri garemo, SeuZlebeli iqneba

ganviTarebul da mimzidvel ekonomikaze saubari.

saqarTvelos biznesgaremos ganviTareba dadebiTi tendenciiT

xasiaTdeba. ganxorcielebuli ekonomikuri reformebis Sefasebis

mizniT, erT-erT saukeTeso saSualebad SeiZleba CaiTvalos

8

saerTaSoriso reitingebi da indeqsebi, romlebic yovelwliurad

afaseben qveynebis ekonomikis sxvadasxva aspeqtebs. saqarTvelo

biznesis keTebis simartivis mixedviT 2009 wlis monacemebiT

msoflioSi me-15 adgilzea, xolo ekonomikuri Tavisuflebis

indeqsis 2008 wlis monacemebiT 32-e adgilzea da eniWeba

zomierad Tavisufali ekonomikis mqone qveynis statusi. aseve

mniSvnelovania, rom korufciis indeqsis mixedviT saqarTvelo

2005 wels 130-e adgilze imyofeboda (msoflios 200 qveynidan),

xolo 2008 wels 67-e adgilzea, rac erT-erTi saukeTeso

maCvenebelia post-sabWoTa qveynebs Soris.

Cveni qveynis biznesgaremos mkveTri gaujobeseba 2003 wlidan

ZiriTadad gamowveulia axali mTavrobis gundis sakanonmdeblo

reformebiT (sagadasaxado, sabaJo, licenziebi da nebarTvebi da

sxv.). miuxedavad imisa, rom dReisaTvis biznesmaregulirebeli

kanonmdebloba mniSvnelovnad gaumjobesebulia da sagadasaxado

datvirTva sakmaod Semcirebulia, dadebiTi efeqtis misaRebad

aucilebelia procedurebis Semdgomi daxvewa/gamartiveba da

biznesmenebisTvis (gasakuTrebiT mcire da saSualo

kompaniebisTvis) Sesabamisi informirebulobis donis

uzrunvelyofa.

miuxedavad biznesgaremos gaumjobesebis tendenciebisa,

saqarTvelos biznesklimati kvlavac mravali mniSvnelovani

gamowvevis winaSe dgas. magaliTad, `globaluri

konkurentunarianobis~ angariSis mixedviT, romelic warmoadgens

globalur da 131 qveynis Sefasebas grZelvadiani ganviTarebis

SesaZleblobebis mxriv, saqarTvelo msoflios 131 qveynidan 90-e

adgilzea (2008-2009 wlebis reitingebis mixedviT). saqarTvelos

biznesgaremo jer kidev imyofeba ganviTarebis sawyis stadiaSi da

ganviTarebis maCvenebeliT mTeli rigi faqtorebi (kvalificiuri

9

muSaxeli, teqnologiebi da sxv.) sakmaod mwired aris

warmodgenili ekonomikaSi.

biznesgaremos aqtualuri problemebis mosagvareblad da

gamowvevebis warmatebiT gansaxorcieleblad, aucilebelia

gamarTuli dialogis praqtikis danergva saxelmwifosa da kerZo

seqtors Soris. mniSvnelovania, rom saxelmwifo programebi,

biujeti da biznesgaremosTan dakavSirebuli nebismieri

gadawyvetileba miRebul iqnas Sesabamisi biznesis interesebis

gaTvaliswinebiTa da konsultaciebiT.

aseve, aucilebelia sakanonmdeblo bazis daxvewa da misi martivad

aRqmis uzrunvelyofa. es sakmaod problematuri sakiTxia mcire

da saSualo biznesisTvis, romelTac xSir SemTxvevaSi ar aqvT

sakmarisi resursi kanonmdeblobis adekvaturi aRqmisTvis.

yovelive es sakmaod aferxebs qveyanaSi mcire biznesis

ganviTarebas da grZelvadian perspeqtivaSi iZleva uaryofiT

Sedegs samuSao adgilebis Seqmnisa da siRaribis dasaZlevad.

saqarTveloSi sakmaod dabalia mewarmeobrivi unarebi, rac erTi

mxriv, bunebrivicaa Tu gaviTvaliswinebT, rom qveyanaSi sabazro

ekonomikis principebis arsebobas arc Tu ise xangrZlivi istoria

aqvs. Tumca, saxelmwifos SeuZlia garkveuli mastimulirebeli

programebis ganxorcieleba, rac bizneskulturis ganviTarebas

SedarebiT moklevadian periodSi SeZlebs. magaliTad SeiZleba

dasaxeldes sakonsultacio-sainformacio centrebis Seqmna

adgilobrivi municipalitetebis doneze.

aseve problematuria Sromis bazari – erTi mxriv, maRalia

umuSevrobis done, meore mxriv ki damqiravebels Zalian uWirs

sasurveli kadris moZieba da daqiraveba. isev gamocdilebis,

teqnologiis, saWiro biznesunarebis an/da ubralod informaciis

10

arqonis gamo mravali kompania ver axerxebs verc adgilobriv

bazrebze adgilis damkvidrebas da, miT umetes, verc

saerTaSoriso bazrebze gasvlas.

qveynis ekonomikis warmatebis uzrunvelyofisaTvis

gansakuTrebuli roli, bunebrivia, saxelmwifos akisria, Tumca

warmatebis misaRwevad mniSvnelovania garemos gaumjobesebaSi

wvlili Seitanos da Zalisxmeva gawios sazogadoebis sxva

seqtorebmac – masmediam, arasamTavrobo organizaciebma da

uSualod kerZo seqtorma.

biznesgaremos mniSvnelovani Semadgeneli nawilebia: sakanonmdeblo

garemo; biznesis dawyebis SesaZleblobebi da biznesisTvis

finansebis xelmisawvdomoba; Sromis bazari; mewarmeobrivi unarebi,

codna/teqnologiebi; eqsportis SesaZleblobebi; sxvadasxva

dakavSirebuli institutebis ganviTarebis done da sxv. qvemoT

moyvanilia biznesgaremos ZiriTadi komponentebis zogadi

mimoxilva.

sakanonmdeblo sakanonmdeblo sakanonmdeblo sakanonmdeblo garemo da informirebulobis donegaremo da informirebulobis donegaremo da informirebulobis donegaremo da informirebulobis done

sagadasaxado sferosagadasaxado sferosagadasaxado sferosagadasaxado sfero

sagadasaxado kanonmdebloba mniSvnelovnad gaumjobesda da

gacilebiT liberaluri gaxda. sagadasaxado sistemaSi arsebuli

negatiuri mxareebis aRmofxvrisa da sistemis axleburad

mowesrigebis mizniT, saqarTvelos mTavrobaSi 2004 wlis

Semodgomaze momzadda da parlamentis mier miRebul iqna

saqarTvelos axali sagadasaxado kodeqsi. axali kodeqsi 2005

wlis 1 ianvridan amoqmedda da adre arsebul kodeqsTan SedarebiT

mniSvnelovani siaxleebi SemogvTavaza. kerZod:

• gadasaxadis saxeobebi 21-dan Semcirda 7-mde, aseve Semcirda

zogierTi maTganis ganakveTebi;

11

• sadavo sakiTxebis ganxilvis gamWvirvaleobisa da martivi

meqanizmis formirebis uzrunvelyofis mizniT, calsaxad

Camoyalibda davebis ganxilvis procedurebi da stadiebi;

• mTlianad Seicvala sagadasaxado kodeqsis struqtura da

wyoba. kerZod, kodeqsi Sedgeba zogadi da specialuri

debulebisagan.

2007 wlis zafxulSi sagadasaxado kodeqsSi Setanil iqna

cvlileba, romelic 2008 wlis ianvridan amoqmedda. cvlilebis

Sedegad gauqmda socialuri gadasaxadi da saSemosavlo

gadasaxadis ganakveTi 25 %-iT ganisazRvra. yovelive amis Sedegad

arsebiTad gamartivda xelfasis gacemasTan da administrirebasTan

dakavSirebuli procedurebi.

sagadasaxado kodeqsSi ganxorcielebuli cvlilebis Sedegad

saSemosavlo gadasaxadis ganakveTis Semcireba ganisazRvra wlebis

mixedviT. am angariSis momzadebis procesSi cvilebebi daigegma

saSemosavlo gadasaxadis Semcirebis etapebSi, Sesabamisad 2009

wlidan savaraudod amoqmeddeba 20%-iani ganakveTi saSemosavlo

gadasaxadze.

aseve, sagadasaxado sferoSi ganxorcielebul cvlilebebs Soris

aRsaniSnavia sagadasaxado organosTan eleqtronulad

urTierTobis SesaZlebloba. gadamxdelis portalis meSveobiT

biznesmeni Semosavlebis samsaxurTan urTierTobs Tanamedrove,

martivi da mosaxerxebeli formiT.

miuxedevad gaumjobesebis procesisa rogorc sakanonmdeblo, aseve

administraciul doneze, sagadasaxado sferos erT-erT

umniSvnelovanes naklovanebad SeiZleba CaiTvalos xSiri

sakanonmdeblo cvlilebebi, administraciuli TanamSromlebis

12

SedarebiT dabali kvalifikacia da mewarmeebis

informirebulobis/aRqmis dabali done.

magaliTad, sagadasaxado kodeqsSi ZalaSi Sesvlidan (2005

wlidan) Sesulia 36 cvlilebaTa paketi da SeiZleba

vivaraudoT, rom dagegmilia kidev mravali cvlilebis proeqtebis

warmodgena. aseve, biznesgaremosaTvis problematuri SesaZloa

iyos qvenormatiuli aqtebis simravle, romlebic, Tavis mxriv,

aseve xSirad icvlebian. yovelive es negatiur gavlenas axdens

mcire da saSualo biznesze, romlebsac uWirT axal normebTan

adaptacia da kanonmdeblobis adekvaturi interpretacia.

sabaJo sisabaJo sisabaJo sisabaJo sistemastemastemastema

patara qveynisTvis, rogoricaa saqarTvelo, romelic evropisa da

aziis savaWro gzaze mdebareobs, saerTaSoriso vaWrobas

gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba. qveynebs Soris vaWrobisas ki

yvelaze mniSvnelovania gamarTuli sabaJo sistemis arseboba da

funqcionireba.

saqarTvelos sabaJo sistema wlebis manZilze arasistematizebuli

da mouqneli iyo. mis mier gansaxorcielebeli funqciebi droSi

iweleboda, rac amcirebda sistemis efeqturobas da Sesabamisad,

saqarTvelosTan nebismieri saxis vaWrobis ganviTarebis

Semaferxebel faqtors warmoadgenda. sistema ver pasuxobda

Tanamedrove msoflioSi biznesis warmoebisTvis moqnili

biznesgaremos moTxovnebs, rac gulisxmobs biznesis warmoebisTvis

maqsimalurad moqnili pirobebis Seqmnas. gawelili sabaJo

operaciebi da korufciuli garigebebi saqarTvelos sabaJo

sistemisTvis damaxasiTebeli gaxldaT.

13

sabaJo sistemis gaumjobesebis procesi mimdinareobs mas Semdeg,

rac pirvelad iqna SemuSavebuli sabaJo kodeqsi (1997 wels).

Tumca, gaumjobesebisaken radikaluri nabiji gadaidga 2006 wels,

rodesac 25 ivliss parlamentis mier miRebul iqna axali sabaJo

kodeqsi. axali kodeqsi miznad isaxavda sabaJo procedurebis

gamartivebas, iseTi sakiTxebis detalur gaweras, romlebic wina

kodeqsiT ar iyo gansazRvruli an eqvemdebareboda ormag

interpretacias da evrokavSiris sabaJo sistemasTan harmonizacias.

sabaJo sistemaSi ganxorcielebuli sakanonmdeblo cvlilebebis

Sedegad gauqmda sabaJo brokeris licenzia, 15 sabaJo reJimi

Semcirda 7-mde, sabaJo Rirebuleba ganisazRvreba 6 ierarqiuli

TanmimdevrobiT dalagebuli meTodis mixedviT. sakanonmdeblo

cvlilebis Sedegad moxda sabaJo organos uflebebis gafarToeba.

kerZod, sabaJo organos funqciebs daemata fito-sanitaruli,

veterinaruli da sanitarul-sakarantino kontrolis

ganxorcielebis valdebuleba, ris Sedegadac garkveulwilad

gamartivda sabaJo procedurebi.

sabaJo sistemaSi isev arsebobs faqtebi, rodesac sabaJo

Rirebulebis gansazRvris meTodebis gamoyenebis ierarqiuli

Tanmimdevroba irRveva. kvlavac aqtiurad gamoiyeneba sarezervo

meTodi, romlis drosac Rirebuleba ganisazRvreba saqarTveloSi

arsebuli saqonelTa fasebis Sesaxeb monacemTa sistemis

safuZvelze, romelsac amtkicebs saqarTvelos finansTa

saministro. aRniSnuli meTodi ZiriTadad gamoiyeneba iseTi

qveynebidan Semotanili tvirTebis SemTxvevaSi, sadac didia

deklaraciasTan TandarTuli dokumentebis gayalbebis raodenoba.

erTiani saqonelTa fasebis Sesaxeb sistema miznad isaxavs

arakeTilsindisieri biznesmenebis mier Rirebulebis Semcirebis

riskebis aRmofxvras, Tumca am SemTxvevaSi zaraldebian is

keTilsindisieri Semomtanebi, romlebmac didi Zalisxmevis Sedegad

SesZles momwodeblis moZebna SedarebiT dabal fasad.

14

licenziebi da nebarTvebilicenziebi da nebarTvebilicenziebi da nebarTvebilicenziebi da nebarTvebi

wlebis ganmavlobaSi saqarTveloSi moqmedebda 900-ze meti

licenzia/nebarTva. aRniSnuli raodenobis licenzia/nebarTva ar

iyo sistemaSi moyvanili, rac warmoSobda barierebs samewarmeo

saqmianobisTvis, arTulebda administrirebas da qmnida niadags

korufciisaTvis.

salicenzio/sanebarTvo sistemis Camoyalibebisa da gamarTvisaTvis

unda Seqmniliyo sakanonmdeblo safuZveli, risTvisac momzadda

kanonproeqti licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb. kanonproeqti

momzadda saministroebTan TanamSromlobiT, romlis mixedviTac 85

%-iT Semcirda licenziebis/nebarTvebis raodenoba. aRniSnuli

kanonproeqti parlamentis mier miRebul iqna 2005 wlis 24

ivniss.

licenziebis/nebarTvebis sistemis gamartivebisa da barierebis

aRmofxvrasTan erTad kanonproeqti iTvaliswinebs `erTi

sarkmlisa~ da `dumili Tanxmobis niSanias~ principebs, rac erT-

erT yvelaze win gadadgmul nabijad SeiZleba CaiTvalos. `erTi

sarkmlis principis~ Tanaxmad, licenziis/nebarTvis gamcemi

administraciuli organo Tavad uzrunvelyofs damatebiTi

salicenzio an sanebarTvo pirobebis sxva administraciuli

organos mier dadasturebas. `dumili Tanxmobis niSanias~ principi

gulisxmobs, rom licenzia/nebarTva avtomaturad gacemulad

iTvleba, Tu mTavrobis mxridan gansazRvrul vadebSi ar

ganxorcielda Sesabamisi qmedeba. Semcirda licenziis/nebarTvis

gacemisaTvis saWiro dro.

saxelmwifo resursebis sargeblobis licenziebis gacemisaTvis

damkvidrda pirobebiani auqcionis principi. bunebrivi resursebiT

15

sargeblobisa da nebarTvebis mravali tipi gaxda gadacemadi da

dayofadi.

kanonis srulad amoqmedebisaTvis (2006 wels) momzadda da

ZalaSi Sevida mTavrobis aTobiT dadgenileba konkretuli

licenziis/nebarTvis gacemis wesisa da pirobebis Sesaxeb.

licenziebisa da nebarTvebis sitemis gaumjobesebis miuxedavad

arsebobs iseTi sferoebi, romlebic sakanonmdeblo regulirebis

miRma rCeba.

sakanonmdeblo sferos zogadi reziumesakanonmdeblo sferos zogadi reziumesakanonmdeblo sferos zogadi reziumesakanonmdeblo sferos zogadi reziume

`saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis~ mier

ganxorcielebulma biznesgaremos kvlevam aCvena, rom biznesisaTvis

10 yvelaze aqtualur problemebs Soris, rTulad aRsaqmeli

kanonmdebloba, orazrovani Canawerebi da kanonebis xSiri

cvalebadoba – yvelaze xSirad dasaxelebuli sakiTxebia.

naTelia, rom kanonebi Zalian martiv da yvelasTvis gasageb enaze

ver daiwereba da qvenormatiuli aqtebic aucileblia

proceduruli sakiTxebis regulirebisaTvis, rac isev kerZo

seqtoris operirebas uwyobs xels. Tumca, aucileblia

permanentuli RonisZiebebis gatareba, raTa moxdes kerZo seqtoris

informireba mimdinare sakanonmdeblo reformebze da rac yvelaze

mTavaria, uzrunvelyofil iqnas Sesabamisi ganmartebebis gacema,

raTa ar moxdes kanonebis interpretacia (magaliTad, sagadasaxado

sakiTxebTan dakavSirebiT informciisa da ganmartebebis mopoveba

Zalian problematuri iyo respodentTa 35%-saTvis).

informirebulobis donis amaRlebis mimarTulebiT mniSvnelovani

rolis Sesruleba SeuZlia masmediasa da arasamTavrobo seqtors.

16

saxelwmifom ki unda ganagrZos intensiuri muSaoba

kanonmdeblobis daxvewis kuTxiT, aseve mniSvnelovania, mewarmeebs

miewodos iseTi ganmartebebi da instruqciebi, romlebic

gamoricxavs interpretaciis SesaZleblobas rogorc kerZo

seqtoris, aseve saxelmwifo moxeleebis mxridan.

informaciis uzrunvelyofis formebze saubrisas aucileblia imis

gaTvalsiwinebac, rom Zalian bevri sawarmosaTvis, gansakuTrebiT

ki regionebSi internet-kavSiri ar aris xelmisawvdomi.

Sesabamisad, yvelaze informatiuli veb-gverdic ki ar aris

sakmarisi kanonis cnobadobis gazrdisaTvis.

aseve, biznesgaremos kvlevis Sedegad gamovlinda, rom

`licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb~ kanoni kerZo seqtorsaTvis

sakmaod kargadaa cnobili. respodentTa mxolod 3%-ma ar icoda

eqvemdebareboda Tu ara maTi saqmianoba licenzirebas. aRniSnul

kanonTan mimarTebaSi unda iTqvas, rom sferos srulfasovani

regulirebisaTvis aucileblia dargobrivi kanonebis SemuSaveba.

amasTan, rekomendirebulia, moxdes sargeblobis licenziis gacemis

wesis regulirebis gadaxedva, raTa miRweul iqnas

gamWvirvalobisa da resursebis efeqtianad gamoyenebis maRali

xarisxi.

sagadasaxado kodeqsTan mimarTebaSi aucilebelia zogadi

instruqciebisa da ganmartebebis momzadeba, rac yvelaze metad

mcire da saSualo biznesis warmomadgenlebs Seuwyobda xels.

aseve, mcire zomis kompaniebisaTvis problematuria jarimebis

moculoba. maTi azriT, ukeTesi iqneboda jarimis odenoba

darRvevis masStabze iyos damokidebuli. sxva SemTxvevaSi, jarima

msgavsi tipis darRvevisaTvis mcire zomis biznesisaTvis

SesaZloa damangrevelic ki iyos, xolo msxvili kompaniisaTvis -

mxolod mcire damatebiTi xarji.

17

aucilebelia mewarmeebis informirebulobis donis gazrda

sagadasaxado kontrolTan mimarTebaSi maTi uflebebisa da

movaleobebis Sesaxeb. miT umetes, rom sagadasaxado kodeqsiT

ganisazRvra 9 saxis kontrolis procedura. amasTan, ar aris

gamWvirvale Tu ra principiT xdeba kontrolis saxis SerCeva da

ris safuZvelze dgindeba erTi romelime meTodis upiratesoba

meoresTan SedarebiT.

imisaTvis, rom sakanonmdeblo baza gaxdes adekvaturi da

realurad administrirebadi, uSualod kanonebis damuSavebisa da

daxvewis garda, aucilebelia saxelmwifo da kerZo seqtorebs

Soris dialogis praqtikis danergva. im pirTa azris gonivruli

gaziareba da gaTvalswineba, visi saqmianobac unda daareguliros

ama Tu im kanonma, mniSvnelovnad xels Seuwyobs rogorc kanonis

mimarT keTilganwyobis formulirebas, aseve kanonis

maRalqmediTunarobas.

biznesis dawyeba da dafinansebabiznesis dawyeba da dafinansebabiznesis dawyeba da dafinansebabiznesis dawyeba da dafinanseba

biznesis dawyeba saqarTveloSi, saknonmdeblo kuTxiT Tu

ganvixilavT, Zalian martivia. SeiZleba Tamamad iTqvas, rom

finansuri an proceduruli barierebi sawarmos

daregistrirebisaTvis TiTqmis ar arsebobs, rac, Tavis mxriv,

namdvilad warmatebuli reformis Sedegia.

biznesis gafarToebisaTvis da, miT umetes, biznesis dawyebisaTvis

finansur resursebs gadamwyveti mniSvneloba aqvs. rac ar unda

martivi iyos kompaniis daregistrireba, Tu finansebi ar aris

xelmisawvdomi, yvelaze perspeqtiuli biznesideac ki ganwiruli

iqneba.

18

zogadad, sesxis aReba martivi da iafi unda iyos. dRes ki

kreditis aRebisaTvis ZiriTadad uZravi qonebis garantiaa saWiro.

mcire da saSualo biznesisaTvis sesxis aRebis pirobebi

mniSvnelovnad unda gamartivdes. amasTan, TiTqmis ar aris damwyebi

kompaniis dafinansebis precenedtebi.

`saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis~ mier

ganxorcielebuli biznesgaremos kvlevis mixedviT, gamokiTxuli

1000 respodentidan mxolod 344-ma SeZlo damatebiTi finansuri

resursebis mozidva. Seswavlil sawarmoTa 58% gayidvebis zrdis

ZiriTad SesaZleblobad finansuri resursebis mozidvas asaxelebs.

am mxriv, saxelmwifos namdvilad gansakuTrebuli rolis

Sesruleba SeuZlia. Zalian mniSvnelovania iseTi programebis

efeqtiani ganxorcieleba, rogorebicaa `dasaqmebis programa 2007:

dasaqmeba mcire da saSualo biznesis ganviTarebiT~ da `iafi

sesxi~. am programebis erT-erTi mTavari dadebiTi mxare isaa, rom

damwyeb biznessac SeuZlia sesxis miReba.

aRniSnuli tipis miznobrivi programebi uzurnvelyofs rogorc

prioritetuli dargebis ganviTarebas, aseve xels Seuwyobs mikro

da mcire biznesseqtoris srulfasovan Camoyalibebas.

Sromis bazris ganviTareba Sromis bazris ganviTareba Sromis bazris ganviTareba Sromis bazris ganviTareba

aravin davobs, rom umuSevroba qarTuli ekonomikis erT-erTi

mniSvnelovani problemaa, Tumca imavdroulad xelmisawvdomoba

adamianur resursebze kerZo seqtoris erT-erTi yvelaze

mtkivneuli sakiTxia.

rogorc `saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis~

ganxorcielebulma biznesgaremos kvlevam aCvena profesionalizmi

19

problemaa rogorc teqnikur, aseve mmarTvelobiT doneze. dRes

TiTqmis SeuZlebelia saWiro kvalifikaciisa da unarebis kadris

moZieba.

realurad, arc erTi umaRlesi saswavlebeli abiturientTa

miRebisaTvis ar Seiswavlis, Tu ra specialobis samuSao Zalazea

moTxovna. bevr qveyanaSi aseTi tipis kvelvas periodulad

atareben universitetebi an/da saxelmwifo. Sedegad ki

saganmanaTleblo organizaciebi Sromis bazars awvdian swored im

kvalifikaciisa da im raodenobis potenciur kadrebs, rogoricaa

moTxovna. saqarTveloSi es sistema gaumarTavad funqcionirebs,

Sesabamisad, kerZo trening da saganmanaTleblo centrebi

cdiloben Sromis bazris moTxovnebs upasuxon da arsebuli niSa

Seavson.

menejeruli kvalifikaciis mqone kadrebi met-naklebad

warmodgenilia bazarze, Tumca sruli krizisia teqnikuri

unarebis personalis kuTxiT, rac nawilobriv gamowveulia

profesiuli teqnikuri saswavleblebis ararsebobiT.

magaliTisTvis, samSeneblo biznesi ganviTarebis maRali tempiT

gamoirCeva. kvlevebma ki aCvena, rom am seqtoris kompaniebs

seriozuli problemebi aqvT iseTi xelobebis kadrebis moZiebaSi,

rogorebicaa: eleqtrikosi, SemduRebeli, mlesavi da a.S. rogorc

wesi, bazarze warmodgenil am profesiis samuSao Zalas codna da

unarebi tradiciuli meTodebiTa aqvT miRebuli da ar floben

aranair informacias Tanamedrove meTodebis, teqnologiebisa Tu

masalebis Sesaxeb.

amdenad, mniSvnelovania dasaqmebis programebis farglebSi

saxelmwifom uzrunvelyos pirTa gadamzadebis iseTi meqanizmi,

romelic maT grZelvadiani dasaqmebis saSualebas miscems.

profesiuli teqnikuri saswavleblebis maRal doneze aRorZineba

20

mniSvnelovnad ganaviTarebda Sromis bazars. Tumca, mniSvnelovania,

rom sworad SeirCes xelobebi, raTa kursdamTavrebulebi

flobdnen bazris moTxovnis adekvatur xelobasa da unarebs.

Sromis bazris saTanadod ganviTarebas, aseve umuSevarTa realuri

raodenobis gansazRvras, xels Seuwyobda dasaqmebis erTiani

saagentos Camoyalibeba. kvlevis Sedegad gamovlinda, rom xSir

SemTxvevaSi damsaqmebels ar gaaCnia unarebi da resursebi,

gamoacxados vakansia. es problema gansakuTrebiT aqtualuria

regionebSi. aseve, samuSaos maZieblisaTvisac rTulia informaciis

moZieba arsebuli SesaZleblobebis Sesaxeb. dRes, rogorc wesi,

informaciis ZiriTadi wyaroebia interneti da masmedia (es

ukanaskneli ki ZiriTadad saxelwmifo seqtorSi arsebuli

vakansiebis Sesaxeb) da bunebrivia, rom rTulia damqiraveblisa da

samuSaos maZieblis erTmaneTTan dakavSireba.

SeiZleba iTqvas, rom Sromis bazari saqarTveloSi naklebad

ganviTarebulia da aucilebelia iseTi institutebisa da

meqanizmebis Seqmna, romelic saboloo jamSi kerZo seqtors

uzrunvelyofs kvalificiuri samuSao ZaliT da imavdroulad

Seamcirebs umuSevrobas. xazgasmiT unda aRiniSnos, rom Sromis

bazris ganviTareba mniSvnelovnadaa damokidebuli umaRlesi da

profesiuli ganaTlebis sistemebze. amdenad, aucilebelia, rom

saganmanaTleblo organizaciebma gadawyvetileba saswavlo

kursebisa da specialobebis Sesaxeb Sromis bazris moTxovnis

gaTvaliswinebiT miiRon.

eqeqeqeqssssportis xelSeportis xelSeportis xelSeportis xelSewwwwyoba yoba yoba yoba

`saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciis~ mier

ganxorcielebuli biznesgaremos kvlevis mixedviT, Seswavlil

sawarmoTa mxolod 13% axorcielebda eqsportis an/da importis

21

RonisZiebebs. damatebiT argumentebs ar saWiroebs is debuleba,

rom qveynisaTvis mniSvnelovania arsebuli saeqsporto

potencialis sruliad aTviseba, Semdgom ki misi gazrda maSin,

rodesac 2008 wlis 6 Tvis monacemebiT uaryofiTi savaWro

saldo TiTqmis 3 miliardi aSS dolaria. damatebiT ki unda

aRiniSnos, rom saqarTvelos samomxmareblo bazari namdvilad

Zalian mcirea, Sedegad ki kompaniebis ganviTarebisaTvis

aucilebelia saerTaSoriso bazrebze gasvla. amasTan,

mniSvnelovania, rom gaizardos mza produqciis eqsportis wili.

erTi SexedviT, saqarTveloSi Seqmnilia mravali piroba

imisaTvis, rom mewarmem warmatebiT ganaxorcielos eqsporti –

Seicvala sabaJo kanonmdebloba da Sesabamisad administrireba,

aseve saqarTvelo sargeblobs preferenciaTa ganzogadebuli

sistemiT (GSP, GSP+), rac marTalac rom mniSvnelovani

SeRavaTebis SesaZleblobas aZlevs qarTul bizness. kerZod ki,

sawarmoebs SesaZlebloba aqvT, moaxdinon jamSi 9000-mde saxis

produqtis SeRavaTiani pirobebiT (maT Soris 7200 produqtze

nulovani ganakveTiT) eqsportireba 35-mde qveyanaSi.

Tumca, sawarmoebis umravlesoba araTu saerTaSoriso bazrebze,

adgilobriv bazrebzec ki ver axerxeben Tavis damkvidrebasa da

konkurirebas. amis erT-erTi mTavari mizezi isev da isev

informirebulobis Zalian dabali donea. biznesgaremos kvlevis

mixedviT, Seswavlil respodenTta 92%-saTvis sabaJo

kanonmdebloba rTulad aRsaqmelia da xSir SemTxvevebSi ver

axerxeben saWiro informaciisa da ganmartebebis moZiebas. garda

sakanonmdeblo informirebulobis problemisa, mewarmeebisaTvis

aseve ar aris xelmisawvdomi informacia saerTaSoriso gasaRebis

bazrebisa da bazrebze SeRwevis meTologiis Sesaxeb.

22

ekonomikuri ganviTarebis saministro axorcielebs `eqsportis

waxalisebis qveporgramas~, romlic farglebSic eqsportze

orientirebul kompaniebs SeuZliaT SeRavaTiani pirobebiT sesxis

miReba. amgvari programebis ganxorcieleba, ra Tqma unda, xels

Seuwyobs moqmed eqsportior kompaniebs. Tumca, aucilebelia,

paralelul reJimSi gatardes RonisZiebebi, romlis Sedegadac (1)

gaizrdeba mewarmeebis saerTaSoriso bazrebze gasvlis unarebi; (2)

metad xelmisawvdomi gaxdeba iformacia saerTaSoriso bazrebis

moTxovnebisa da saWiroebebis Sesaxeb.

xSirad tardeba saerTaSoriso gamofenebi, aseve arsebobs mravali

sadilero veb-gevrdi, maT Soris, saqarTveloSi registrirebuli

kompaniebisTvis arsebobs ufaso monacemebi sxvadasxva qveynebis

bazrebis Sesaxeb (magaliTad: www.cbi.eu gzamkvlevi da informacia

evropis bazrebis Sesaxeb). aseve sxvadasxva savaWro palatebsa da

gaerTianebebs SemuSavebuli aqvT mravali gzamkvlevi eqsportis

SesaZleblobebis Sesaxeb, romlebic xSir SemTxvevaSi ufasod

gaicema. Tumca, amgvari da sxva xelSemywobi informaciis erTiani

bazis momzadeba mniSvnelovnad Seuwyobda xels qarTvel

mewarmeebs, gansakuTrebiT ki agrarul seqtorSi, savaWro

partniorebis moZiebaSi. damatebiT unda aRiniSnos, rom

aucilebelia kerZo seqtoris preferenciaTa ganzogadebuli

sistemis Sesaxeb mewarmeTa detaluri informirebulobis

uzrunvelyofa.

mewarmeobrivi codna da unarebimewarmeobrivi codna da unarebimewarmeobrivi codna da unarebimewarmeobrivi codna da unarebi

biznesgaremos mimzidvelobas mravali faqtori ganapirobebs da

swored maszea damokidebuli biznesis ganviTarebis

SesaZleblobebi. Tumca, rac ar unda mimzidveli iyos garemo, Tu

kompaniis menejers ar gaaCnia arsebuli SesaZleblobebis

gamoyenebis unarebi, biznesi mainc ver miaRwevs warmatebas. miT

23

umetes, Tamamad SeiZleba iTqvas, rom qarTul bazarze mudmivad

izrdeba konkurenciis xarisxi.

informirebulobis, sakanonmdeblo garemosa da sxva problemebTan

erTad qarTuli biznesseqtoris ganviTarebis erT-erTi

mniSvnelovani faqtori dabali mewarmeobrivi unarebia. Zalian

uWirT ganviTareba mikro da mcire bizness, amis erT-erTi mizezi

aris amonagebi Tanxis reinvestirebis praqtikis TiTqmis

ararseboba.

sagulisxmoa Semdegi monacemebi: Seswavlil sawarmoTa 68%-is

muSaobis gamocdileba ar aRemateba 5 wels; 28% Tvlis, rom

konkurentebi safrTxes ar warmoadgenen; mxolod 18% miiCnevs,

rom gayidvebis gazrdisTvis saWiroa bazris Seswavla; 9%

saerToad ver xedavs axali momxmareblis mozidvis saWiroebas;

72% ki kompaniis arasakmarisi Semosavlebis mTavar mizezad

momxmarebelTa Semosavlebis dabal dones asaxelebs da a.S.

qarTvel mewarmeebs ar gaaCniaT sabazro urTierTobebisa da

momxmarebelze orientirebuli warmoebis gamocdileba, aseve

rTulia Sesabamisi codnisa da, miT umetes, unarebis miReba.

naklebadaa ganviTarebuli biznessakonsultacio momsaxurebis

bazaric. marTalia saqarTveloSi warmodgenilia konsaltinguri

servisis mimwodebeli kompaniebi, Tumca maTi momsaxureba sakmaod

ZviradRirebulia da araa xelmisawvdomi mcire da saSualo

biznesis warmomadgenlebisaTvis.

mewarmeobrivi unarebis gazrdis mimarTulebiT didi wvlilis

Setana SeuZlia arasamTavrobo seqtorsa da saerTaSoriso

organizaciebs. qarTul bizness dRes sWirdeba praqtikuli

treningebi, xelmisawvdomi bizneskonsultaciebi da informacia

sabazro SesaZleblobebis Sesaxeb.

24

grZelvadian periodSi aucilebelia, rom Camoyalibdes biznesis

operirebisa da marTvis tradiciebi, rodesac pirebi sakuTar

bizness imtom ki ar mokideben xels, rom sxva samsaxuri ver

moZebnes, aramed imitom, rom maT aqvs idea, unari da

SesaZlebloba daiwyon da marTon sakuTari biznesi.

masmedia masmedia masmedia masmedia da arasamTavrobo seqtori biznesda arasamTavrobo seqtori biznesda arasamTavrobo seqtori biznesda arasamTavrobo seqtori biznesgaremos garemos garemos garemos

gaumjobesebisaTvisgaumjobesebisaTvisgaumjobesebisaTvisgaumjobesebisaTvis

medias, rogorc sazogadoebrivi dakveTis Semsrulebels

gansakuTrebiT didi pasuxismgebloba akisria. is unda iyos

obieqturi movlenebis gaSuqebisas da aSuqebdes im informacias,

romelic biznesisaTvis saintereso da xSir SemTxvevaSi

aucilebelicaa. mniSvnelovania Jurnalistebis profesionalizmis

gazrda ekonomikuri kuTxiT, raTa maT SeZlon meti analitikuri

saxis informaciis miwodeba biznesisTvis. medias aseve

mniSvnelovani roli akisria _ iyos Suamavali biznessa da

saxelmwifo seqtors Soris.

mediis rolis mniSvnelobas TviTon kerZo seqtoric aRiarebs, miT

umetes, rom swored masmediaSi xedaven rigi problemebis gadaWris

gzebs. kvlevis Sedegad gamovlinda, rom bizness mediis mimarT

sami ZiriTadi moTxovna aqvs: 1. miawodos meti informacia

biznessakanonmdeblo siaxleebis Sesaxeb; 2. gaaSuqos biznesisaTvis

sxvadasxva aqtualur sakiTxebi da SesTavazos analizi; 3.

Seasrulos mediatoris roli da xeli Seuwyos saxelmwifo

organoebsa da kerZo seqtors Soris dialogis praqtikis

damkvdrebas. rogorc es araerTgzis aRiniSna, biznesgaremos

ganviTareba SeuZlebelia, Tu sazogadoebis yvela seqtorma ar

gawia Zalisxmeva am mimarTulebiT. niSandoblivia, rom xSirad

arasamTarobo organizaciis saqmianoba mxolod saxelmwifo

politikisa Tu programebis monitoringTan asocirdeba.

25

sazogadoebriv organizaciebs garkveulwilad unikaluri rolis

Sesruleba SeuZlia kerZo seqtoris ganviTarebis kuTxiT.

amisaTvis arasamTavrobo organizaciebis fokusireba unda moxdes

ori ZiriTadi mimarTulebiT: (1) mewarmeobrivi unarebis zrdis

xelSewyoba (treningebi, bizneskonsultaciebi, informirebulobis

uzurnveyofa da aS.); (2) kvleviTi da analitikuri samuSaoebis

Sesruleba da kerZo seqtoris Sesabamisi problemebis

advokatireba.

biznesis mxardamWeri programebibiznesis mxardamWeri programebibiznesis mxardamWeri programebibiznesis mxardamWeri programebi

saxelmwifo programebisaxelmwifo programebisaxelmwifo programebisaxelmwifo programebi

`daiwye biznesi meriis daxmarebiT~`daiwye biznesi meriis daxmarebiT~`daiwye biznesi meriis daxmarebiT~`daiwye biznesi meriis daxmarebiT~

periodi: 2006 _ mimdinare.

programa iTvaliswinebs bizneskonsultaciebs, treningebs

biznesunarebis SeZenisa da ganviTarebis msurvelTaTvis, biznesis

dawyebisa da arsebuli (mcire da saSualo) biznesis

ganviTarebisaTvis saWiro dafinansebis miRebaSi mxardaWeras.

proeqtisaTvis Tbilisis meriis mier gamoyofilia 500 000 lari.

finansdeba iseTi proeqtebi, romlebic xels uwyoben Tbilisis,

SemoerTebuli teritoriebisa da Zveli Tbilisis ganviTarebas,

axali samuSao adgilebis Seqmnas, teqnologiuri siaxleebis

danergvas, turizmisa da warmoebis ganviTarebas. proeqtis

farglebSi aseve SesaZlebelia, dafinansdes saqarTvelos

sxvadasxva regionebSi warmoebuli ekologiurad sufTa

produqciis Tbiliseli momxmareblisaTvis miwodeba.

26

sesxis gacemis pirobebi:

• moTxovnili minimaluri - maqsimaluri Tanxa: 5 000 -

50 000 lari;

• sesxiT sargeblobis wliuri ganakveTi (maqsimum): 10%;

• kreditis periodi: maqsimum 60 Tve;

• SeRavaTiani periodi sesxis gadaxdisas (proeqtis mixedviT);

• sesxis gacemis sakomisio: 0%.

monawile unda akmayofilebdes Semdeg pirobebs:

• iyos TbilisSi registrirebuli macxovrebeli an TbilisSi

registrirebuli biznesi;

• SeeZlos kreditis uzrunvelsayofad sakuTari an mesame

piris mier gacemuli garantiis warmodgena.

ganacxadi miiReba da ganixileba partniori bankis mier. SerCeuli

proeqtebis mxardaWeraze saboloo gadawyvetilebas iRebs q.

Tbilisis meria. SeRavaTiani sesxis gacema xorcieldeba bankis

mier.

proeqtis farglebSi meriis partniori bankia ss. `saqarTvelos

banki~.

`iafi sesxi~`iafi sesxi~`iafi sesxi~`iafi sesxi~

periodi: 2007 _ mimdinare.

proeqtis Sesaxebproeqtis Sesaxebproeqtis Sesaxebproeqtis Sesaxeb

`saqarTvelos 2008 wlis saxelmwifo biujetis Sesaxeb~

saqarTvelos kanonis 58-e muxlis safuZvelze damtkicda `iafi

kreditis~ saxelmwifo programis TandarTuli qveprogramebi:

`eqsportis waxalisebis~ qveprograma da `regionuli turizmis,

27

soflis meurneobisa da xalxuri rewvis ganviTarebis~

qveprograma.

aRniSnuli qveprogramebis mizans warmoadgens kerZo

mewarmeebisTvis SeRavaTiani sakredito resursis xelmisawvdomobis

gazrda da am gziT eqsportze orientirebuli sawarmoebis,

regionuli turistuli infrastruqturis, soflis meurneobisa da

xalxuri rewvis ganviTarebis xelSewyoba, aseve axali samuSao

adgilebis Seqmna.

saqarTvelos mTavrobis dadgenilebis1, `iafi kreditis~ saxelwifo

programis farglebSi saqarTvelos iuridiuli da fizikuri

pirebisTvis SeRavaTiani sesxebis gacemis uzrunvelyofa, misi

Semdgomi administrireba da monitoringi daevala ssip -

saqarTvelos municipaluri ganviTarebis fonds.

`iafi sesxis~`iafi sesxis~`iafi sesxis~`iafi sesxis~ pppprogramisrogramisrogramisrogramis `regionaluri turizmis, `regionaluri turizmis, `regionaluri turizmis, `regionaluri turizmis,

soflis meurneobisa da xalxuri rewvis soflis meurneobisa da xalxuri rewvis soflis meurneobisa da xalxuri rewvis soflis meurneobisa da xalxuri rewvis

ganviTarebis~ qveprogramaganviTarebis~ qveprogramaganviTarebis~ qveprogramaganviTarebis~ qveprograma2222

periodi: 2008 _ mimdinare.

qveprogramis mizania kerZo mewarmeebisaTvis SeRavaTiani sakredito

resursis xelmisawvdomobis gazrdiT regionaluri turistuli

infrastruqturis, soflis meurneobisa da xalxuri rewvis

ganviTarebisa da axali samuSao adgilebis Seqmnis xelSewyoba.

qveprogramis beneficiarebi arian zemoaRniSnul sferoSi momuSave

da biznesis dawyebis msurveli mewarme fizikuri da iuridiuli

pirebi.

1 mTavrobis 26 martis #74 dadgenileba.

2 damtkicebulia saqarTvelos mTavrobis mier 2008 wlis 26 martis

#75 dadgenilebiT.

28

saqarTvelos saxelmwifo biujetidan1 qveprograma finansdeba

10 000 000 lariT.

qveprogramis ZiriTadi mimarTulebebi, ganxorcielebis principebia:

saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministro mTavrobis

sxdomaze dasamtkiceblad waradgens winaswar SerCeul proeqtebs.

damtkicebuli proeqtebi finansdeba saxelmwifo biujetidan

Sesabamisi Tanxis sesxad gamoyofis meSveobiT.

beneficiar sawarmoebs moeTxovebaT proeqtebis Tanadafinanseba

(Tanamonawileoba) da sesxebis uzrunvelyofa. es ukanaskneli

dasaSvebia pirveladi ipoTekiT, maRalreitinguli komerciuli

bankebis garantiiT, maRalreitinguli sadazRvevo kompaniebis

mowmobiT (polisiT) an pirveladi giravnobiT.

beneficiari sawarmoebi kvartalurad amzadeben da warudgenen

informacias qveprogramis farglebSi dafinansebuli proeqtebis

Sesrulebis mimdinareobis Sesaxeb ssip _ municipaluri

ganviTarebis fonds, romelic, Tavis mxriv, warudgens maT

saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministros.

programaSi monawileobis miReba SeuZlia turizmis, soflis

meurneobisa da xalxuri rewvis seqtorebSi samewarmeo saqmianobiT

dakavebul, agreTve aRniSnul seqtorebSi biznesis dawyebis

msurvel fizikur da iuridiul pirebs, romlebic `iafi sesxis~

programis farglebSi sakuTar saqmianobas ganaviTareben

saqarTvelos regionebSi.

1 `saqarTvelos 2008 wlis saxelmwifo biujetis Sesaxeb~ saqarTvelos

kanonis 39_e muxliT gaTvaliswinebuli asignebebidan (oragnizaciiT

kodi 26 20 02).

29

sesxis gacemis pirobebi:

• sesxiT sargeblobis wliuri ganakveTi (maqsimum) _ 12%;

• sesxiT sargeblobis maqsimaluri vada _ 10 weli;

• maqsimaluri saSeRavaTo periodi _ 3 weli (vrceldeba

mxolod ZiriTad Tanxaze);

• iuridiuli pirebisaTvis gamosayofi sesxis minimaluri

moculoba Seadgens 20 aTas lars.

`iafi sesxis~`iafi sesxis~`iafi sesxis~`iafi sesxis~ programisprogramisprogramisprogramis `eqsportis `eqsportis `eqsportis `eqsportis

waxalisebis~ qveprogramawaxalisebis~ qveprogramawaxalisebis~ qveprogramawaxalisebis~ qveprograma

periodi: 2008 _ mimdinare.

`eqsportis waxalisebis~ qveprogramis mizania, saqarTvelos

mTavrobam iaf sesxze xelmisawvdomobis gazrdiT xeli Seuwyos

axali sawarmoebis Seqmnas saqarTvelos regionebSi, adgilobrivi

produqciis warmoebis zrdas da maT aqtiur damkvidrebas

saerTaSoriso bazarze. `eqsportis waxalisebis~ programa aseve

gulisxmobs axali samuSao adgilebis Seqmnasa da investiciebis

mozidvas ekonomikis sxvadasxva sferoSi.

programis saerTo fondi 25 000 000 laria.

sesxis gacemis pirobebi:

• moTxovnili minimaluri - maqsimaluri Tanxa: 100 000 -

2 500 000 lari;

• sesxiT sargeblobis wliuri ganakveTi (maqsimum): 10%.

sad SeiZleba sakredito ganacxadis miReba da Sevseba?

sakredito ganacxadis Sevseba da misi wardgena SegiZliaT:

30

ekonomikuri ganviTarebis saministroSi

kontaqti: Wanturias q. #12

tel: 99 69 96

faqsi: 92 18 45

www.economy.gov.ge

soflis meurneobis saministroSi

kontaqti: mis: marSal gelovanis gamz #6

tel: 37 80 09

www.maf.ge

`100 axali sasoflo`100 axali sasoflo`100 axali sasoflo`100 axali sasoflo----sameurneo sameurneo sameurneo sameurneo sawarmo~sawarmo~sawarmo~sawarmo~

periodi: ivlisi 2007 _ mimdinare.

sasoflosasoflosasoflosasoflo----sameurneo miwebi qarTuli produqtis Sesaqmneladsameurneo miwebi qarTuli produqtis Sesaqmneladsameurneo miwebi qarTuli produqtis Sesaqmneladsameurneo miwebi qarTuli produqtis Sesaqmnelad

programis mizania soflis meurneobis pirveladi warmoebis,

gadamuSavebisa da agrobiznesis ganviTareba, regionebSi soflis

meurneobis axali sawarmoebis amuSavebis gziT samuSao adgilebis

Seqmna, Semosavlebis zrda da Sedegad soflad mcxovrebi

mosaxleobis cxovrebis donis gaumjobeseba.

programis ganxorcielebis mizniT, mTavrobis mier SerCeul iqna

saxelmwifos sakuTrebaSi arsebuli sasoflo-sameurneo

daniSnulebis miwis nakveTebi, romlebic formirebul iqna 100-ze

met lotad. aRniSnuli lotebis garda SesaZlebelia, investorma

Tavad SearCios sasurveli miwis nakveTi saxelmwifos sakuTrebaSi

arsebuli sasoflo-sameurneo daniSnulebis (minimaluri farTi

5ha) miwis fondidan, an saxelmwifos sakuTrebaSi arsebuli

sawarmoebi, romelTa sakuTrebaSi aris sasoflo-sameurneo miwis

aranakleb 5ha.

31

programis amocanebia:

• soflis meurneobis sawarmoebis Seqmnis xelSewyoba;

• sasoflo-sameurneo produqciis gadamamuSavebeli

mrewvelobisa da marketingis ganviTareba;

• adgilobrivi warmoebis produqciis wilis gazrda Sida

bazarze;

• sasoflo-sameurneo produqciis moculobis zrda da

eqsportis xelSewyoba;

• regionebSi investiciebis mozidva;

• regionebSi axali samuSao adgilebis Seqmna.

programis ganxorcielebis ZiriTadi principebia:

• investori, gamarjvebis SemTxvevaSi, ixdis lotis

Rirebulebis 20%-s;

• winaswar SeTanxmebuli pirobebis Sesrulebis SemTxvevaSi,

investori miiRebs lotze 80%-ian fasdaklebas.

programaSi monawileobis miReba SeuZlia yvela msurvels,

risTvisac mas soflis meurneobis saministroSi unda

warmoadginos:

• Sevsebuli ganacxadis forma (arasrulad Sevsebuli forma

ar ganixileba);

• amonaweri sajaro reestridan da kadastruli ruka

(originali);

• proeqtis biznesgegma;

• sabanko garantia lotis Rirebulebis 5%-is odenobiT;

• Tu sainvesticio Tanxis odenoba aRemateba mTliani lotis

Rirebulebas, maSin sabanko garantiis moculoba isazRvreba

sainvesticio Tanxis 5%-is odenobiT.

32

programis farglebSi ganixileba sami tipis proeqti :

• piveladi warmoeba _ mecxoveleoba, mesaqonleoba, meRoreoba,

mefrinveleoba, mefutkreoba, meabreSumeoba, meTevzeoba da

a.S. agreTve, memcenareoba: mexileoba, meCaieoba, mevenaxeoba,

mebostneoba da sxv;

• gadamuSaveba _ daxarisxeba _ dafasoeba, Seyinva da meoradi

gadamuSaveba, gayinva, konservireba, preservireba;

• sawarmo jaWvi _ soflis meurneobis produqtis Senaxvis,

gadamuSavebis, sasaqonle saxis micemisa da bazarze

damkvidrebis mTliani cikli.

gamarjvebulis gamovlenis kriteriumebi:

• SemoTavazebuli umaRlesi fasi;

• warmodgenili biznesgegmis damajerebloba da aqtualoba;

• dadgenili samuSao adgilebis raodenoba;

• dadgenili investiciebis moculoba;

• proeqtis ganxorcielebis vada;

• gadasamuSavebeli nedleulisa da warmoebuli produqciis

SefasebiTi moculoba.

saerTaSoriso saerTaSoriso saerTaSoriso saerTaSoriso programebiprogramebiprogramebiprogramebi

`biznes`biznes`biznes`biznessakonsultacio momsaxurebis programa sakonsultacio momsaxurebis programa sakonsultacio momsaxurebis programa sakonsultacio momsaxurebis programa

((((BAS) saqarTveloSi~) saqarTveloSi~) saqarTveloSi~) saqarTveloSi~

periodi: 2003 _ mimdinare.

mcire da saSualo sawarmoTa ganviTarebis xelSewyobis mizniT,

TAM/BAS programebis gundi axorcielebs biznessakonsultacio

momsaxurebis programas (BAS) saqarTveloSi. 2003-2005 wlebis

ganmavlobaSi BAS programam SeiZina saTanado gamocdileba da 176

33

beneficiar sawarmosa da 100-mde sakonsultacio kompaniasTan

TanamSromlobiT ganaxorciela 223 proeqti.

BAS programa exmareba mcire da saSualo sawarmoebs sxvadasxva

tipis biznessakonsultacio momsaxurebis nawilobrivi

dafinansebis gziT. programa sTavazobs sawarmoebs profesiuli

sakonsultacio momsaxurebis farTo arCevans da gascems grants

proeqtis warmatebiT dasrulebis SemTxvevaSi.

sawarmos SeuZlia mimarTos BAS programas, raTa Seamciron

profesiuli sakonsultacio momsaxurebis Rirebuleba Semdeg

sferoebSi: biznesis dagegmva proeqtis dafinansebisaTvis saWiro

biznesgegmebisa da SesaZleblobaTa kvlevis CaTvliT, biznesis

Seswavla da marketinguli dagegmva, xarjTaRricxvis sabuRaltro

sistemebis danergva da xarjebis Semcireba, marTvis sainformacio

sistemebi (MIS) da sxva IT gadawyvetilebebi, sawarmos strategiis

ganviTareba, maT Soris, restruqturizacia, reorganizacia da

sawarmos marTva, sainJinro kvlevebi, arqiteqtura da dizaini,

xarisxis marTvis sistemebi da standartebis SemuSaveba,

biznespartniorebisa da investorebis Zebna, sxva saxis

sakonsultacio momsaxureba.

BAS programa ar afinansebs auditorul da iuridiul

momsaxurebas.

moTxovnebi: moTxovnebi: moTxovnebi: moTxovnebi:

• iuridiuli statusiiuridiuli statusiiuridiuli statusiiuridiuli statusi: sawarmo unda iyos registrirebuli,

rogorc Sps an saaqcio sazogadoeba;

• sawarmoSi dasaqmebul pirTa raodenobasawarmoSi dasaqmebul pirTa raodenobasawarmoSi dasaqmebul pirTa raodenobasawarmoSi dasaqmebul pirTa raodenoba: 10-dan 250 kacamde;

• mflobeloba:mflobeloba:mflobeloba:mflobeloba: aqciaTa umetesoba aris kerZo da adgilobrivi

moqalaqis/moqalaqeebis mflobelobaSi;

34

• sawarmos unda hqondes saqmianobis/ bazarze yofnis sul

mcire 2 wlis gamocdileba/istoria (regionul sawarmoebs

minimum 1 wlis istoria);

• menejmentis xarisximenejmentis xarisximenejmentis xarisximenejmentis xarisxi: mmarTvel gunds gaaCnia arsebuli

problemebis realisturi xedva, mzadaa sakonsultacio

momsaxurebis daxmarebiT maT gadasaWrelad da Tanaxmaa BAS

programasa da konsultantTan TanamSromlobisTvis;

• finansuri valdebulebafinansuri valdebulebafinansuri valdebulebafinansuri valdebuleba: sawarmo mzadaa da SeuZlia

gadaixados sakonsultacio momsaxurebis Rirebulebis

Sesabamisi nawili;

• damatebiTidamatebiTidamatebiTidamatebiTi: sawarmos ara aqvs an aqvs mowveul

konsultantebTan muSaobis mcire gamocdileba da/an ar

gaaCnia resursebi proeqtis srulad dasafinanseblad;

• regionuli sawarmoebisTvis programa iTvaliswinebs regionuli sawarmoebisTvis programa iTvaliswinebs regionuli sawarmoebisTvis programa iTvaliswinebs regionuli sawarmoebisTvis programa iTvaliswinebs

gansakuTrebul SeRavaTian pirobebs.gansakuTrebul SeRavaTian pirobebs.gansakuTrebul SeRavaTian pirobebs.gansakuTrebul SeRavaTian pirobebs.

SezRudvebiSezRudvebiSezRudvebiSezRudvebi

BAS programa ar gascems grants kompaniebze, romlebic

dasaqmebulni arian auditorul da sabanko saqmeebSi, saTamaSo

biznesSi, Zlieri alkoholuri sasmelebis, Tambaqos, samxedro

daniSnulebis saqonlisa da pirveladi soflis meurneobis

produqciis warmoebaSi, uZravi qonebis yidva-gayidvasTan

dakavSirebul operaciebSi.

• proeqtis xangrZlivoba SezRuduli ar aris, magram

SezRudulia grantis Tanxa, TiToeuli proeqtisaTvis

maqsimum 10 000 evros odenobiT.

• BAS programa ar exmareba sawarmoebs, romlebic saWiroeben

gadaudebel daxmarebas an radikalur restruqturizacias.

• BAS programa ar gascems subsidiebs warsulSi

ganxorcielebuli proeqtebis dasafinanseblad.

35

BAS programis ganxorcielebis etapebi:programis ganxorcielebis etapebi:programis ganxorcielebis etapebi:programis ganxorcielebis etapebi:

• mcire da saSualo sawarmoebi mimarTaven BAS programas

da/an BAS programis gundi ukavSirdeba maT;

• BAS programis gundi atarebs gasaubrebas mcire da saSualo

sawarmos xelmZRvanelebTan, raTa gansazRvros

sakonsultacio momsaxurebis aucilebloba;

• proeqtis ganacxadi da TandarTuli dokumentacia

waredgineba BAS programas;

• sawarmos Sesabamisobis Sefasebis Semdeg kompanias gaegzavneba

Setyobineba maqsimum 4 kviris vadaSi;

• sakonsultacio momsaxurebisTvis SemuSavdeba samoqmedo

gegma (TOR), sadac konkretulad iqneba miTiTebuli

proeqtis miznebi da mosalodneli dadebiTi Sedegebi;

• saTanado kvalifikaciis mqone konsultanti erToblivad

SeirCeva BAS gundisa da sawarmos mier;

• xeli moewereba sagranto xelSekrulebas da mxareebi

SeTanxmdebian proeqtis RirebulebaSi sawarmos finansuri

wilis Sesaxeb;

• proeqtis ganxorcielebas zedamxedvelobas da monitorings

uwevs BAS programis gundi.

• BAS programa gascems grants mxolod proeqtis saboloo

angariSisa da beneficiari kompaniis mier konsultantisTvis

Tanxis gadaricxvis damadasturebeli sabuTis wardgenis

Semdeg;

• proeqtis dasrulebis Semdeg Sedgeba proeqtis efeqturobis

ganxilva da saboloo Sefaseba.

kontaqti: marjaniSvilis q. #6 me-4 sarTuli

tel: 91 16 73

faqsi: (995 32) 91 16 74

www.bas.ge

36

qal qal qal qal mewarmeTa ganviTarebis programa mewarmeTa ganviTarebis programa mewarmeTa ganviTarebis programa mewarmeTa ganviTarebis programa

2006 wlis ianvridan Bas programam daiwyo axali iniciativa,

piloturi programa saxelwodebiT `qalebi biznesSi~, romelic

miznad isaxavda qal mewarmeTa mxardaWerasa da waxalisebas.

piloturi programa daafinansa kanadis saerTaSoriso ganviTarebis

saagentom (CIDA).

aRniSnuli programis farglebSi ganxorcielda 9 standartuli

sakonsultacio proeqti, sadac beneficiar kompaniebs flobdnen an

marTavdnen qalebi. amasTan erTad, piloturi programa

iTvaliswinebda treningebisa da seminarebis Catarebas rogorc

damwyebi, aseve ukve biznesSi damkvidrebuli qali mewarmeebisTvis.

treningebis cikli moicavda Semdeg sakiTxebs:

• daiwye da ganaviTare Seni biznesi;

• gadasaxadebi, finansebi da buRalteria;

• marketingi da biznesdagegmva;

• soflis turizmis ganviTareba aWaris maRalmTian raionebSi.

programa ganxorcielda sakmaod warmatebulad, rac aisaxa kidec

programis saboloo SedegebSi.

Bas programis xelmZRvanelobam da donorebma, piloturi

programis warmatebidan gamomdinare, gadawyvites am programis

gagrZeleba. 2008 wlis aprilidan programam miiRo axali

dafinanseba 2 wlis vadiT. amjerad programis donorebi arian

kanadis saerTaSoriso ganviTarebis saagento (CIDA), EBRD ETC

fondi da taivanis mTavroba.

`qalebi biznesSi~ programis farglebSi ganxorcielebuli

sakonsultacio proeqtebisTvis Bas programam SeimuSava

Tanadafinasebis specialuri pirobebi. sakonsultacio proeqtis

37

tipis, beneficiari sawarmos zomisa da registraciis (ZiriTadi

saqmianobis) adgilis mixedviT Tanadafinasebis ganakveTebi

sxvadasxvaa.

kontaqti: marjaniSvilis q. #6 me-4 sarTuli

tel: 91 16 73

faqsi: (995 32) 91 16 74

www.bas.ge

`gadamamuSavebel sawarmoTa mxardamWeri `gadamamuSavebel sawarmoTa mxardamWeri `gadamamuSavebel sawarmoTa mxardamWeri `gadamamuSavebel sawarmoTa mxardamWeri

programa~programa~programa~programa~

organizacia AgVANTAGE-is saqmianoba miznad isaxavs qarTveli

mwarmoeblebisa da gadamamuSaveblebis daxmarebas saeqsporto

gayidvebis gazrdaSi, saerTaSoriso bazrebze maTi

konkurentunarianobis gazrdis gziT.

aRniSnuli miznis miRwevas AgVANTAGE soflis meurneobis

produqtebis warmoebasTan, gadamuSavebasa da marketingTan

dakavSirebuli mniSvnelovani damabrkoleblebis SemsubuqebiT

axorcielebs. agreTve, sasoflo-sameurneo manqana-danadgarebis

lizingiT SeZenis danergvis gziT AgVANTAGE grZelvadiani

kreditis xelmisawvdomobis gazrdasac uwyobs xels.

prioritetuli produqtebi:

• nedli xili da bostneuli – vaSli, kartofili, sufris

yurZeni, mwvanili, mandarini, xaxvi, kenkra da a.S.;

• gadamuSavebuli xili da bostneuli – vaSlis wveni,

gayinuli bostneuli, tyemali, ajika, leRvis muraba da a.S.;

• specproduqtebi – soko, wabli, Txili da a.S.;

• importis Canacvleba – rZis produqtebi, mefrinveleobis

produqtebi, gadamuSavebuli xorcis produqtebi da a.S.

38

organizaciis saqmianoba:

• TanamSromloba qarTvel mwarmoeblebTan da

gadamamuSaveblebTan saerTaSoriso bazarze maTi warmatebiT

muSaobis mizniT;

• qarTuli sasoflo-sameurneo produqciis bazarze gasatanad

strategiebis damuSaveba;

• gadamuSavebis axali teqnologiebisa da warmoebis

gaumjobesebis meTodebis damuSaveba;

• ucxoeli myidvelebis moZieba da maTTan qarTveli

mwarmoeblebisa da gadamamuSaveblebis dakavSireba;

• qarTveli mwarmoeblebisa da gadamamuSaveblebis daxmareba

lizingis saSualebiT teqnikis SesaZenad saWiro dafinansebis

moZiebaSi.

kontaqti: WavWavaZis gamz.#39a

tel: 25 02 83

faqsi: 29 18 42

www.agvantage.org.ge

mcire da saSualo biznesis ganviTarebismcire da saSualo biznesis ganviTarebismcire da saSualo biznesis ganviTarebismcire da saSualo biznesis ganviTarebis proeqti proeqti proeqti proeqti

---- IESC

saerTaSoriso eqspertTa korpusi, aSS-is saerTaSoriso

ganviTarebis saagentos mxrdaWeriT, axorcielebs oTxwlian

proeqts mcire da saSulo biznesis ganviTarebisTvis. aSS-is

saerTaSoriso ganviTarebis saagentos oTxwlian proeqts

axorcielebs saerTaSoriso eqspertTa korpusi.

proeqtis ZiriTadi mimarTulebebia:

• finansebze xelmisawvdomobis gazrda;

• `biznessakonsultacio qseli – saqarTvelo~;

• turizmis ganviTareba;

39

• kerZo seqtorsa da mTavrobas Soris dialogis xelSewyoba;

• samewarmeo saqmianobis unaris ganviTareba.

kontaqti: CitaZis 3a;

tel: 92 23 55;

www.iesc.ge;

`̀̀̀biznessakonsultacio qseli biznessakonsultacio qseli biznessakonsultacio qseli biznessakonsultacio qseli –––– saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo~~~~

aSS-is saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mcire da saSualo

biznesis mxardaWeris proeqtis farglebSi saqarTvelos mTeli

masStabiT, arsebuli biznesasociaciebis bazaze, Camoayalibda

`biznessakonsultacio qseli-saqarTvelo~, romelic mewarmeebs

sTavazobs bizneskonsultaciebs, saswavlo kursebs/treningebsa da

bazris kvlevas. qseli gansakuTrebulad fokusirebulia mcire da

saSualo biznesis ganviTarebis xelSewyobaze da qselis

klientebTan urTierToba emyareba kvalificiur serviss, mWidro

kavSirebsa da ndobas. daarsebis (2006 weli) Semdeg qseli

gafarTovda da amJamad `biznessakonsultacio qsel-saqarTveloSi~

gaerTianebulia `Tbilisi konsaltingi~, `gori konsaltingi~,

`quTaisi konsaltingi~, `baTumi konsaltingi~, `zugdidi

konsaltingi~ da `Telavi konsaltingi~.

`Tbilisi konsaltingi~

kontaqti: orbeliani #35

tel: (995 32) 93 64 75

faqsi: (995 32) 92 24 61

www.bcng.ge

40

CHF saerTaSorisossaerTaSorisossaerTaSorisossaerTaSorisos Sesaxeb Sesaxeb Sesaxeb Sesaxeb

CHF saerTaSoriso asrulebs katalizatoris rols grZelvadiani

da pozitiuri cvlilebebisaTvis mcire da saSualo Semosavlian

TemebSi msoflio masStabiT. is exmareba maT, gaiumjobeson

socialuri, ekonomikuri da ekologiuri pirobebi.

CHF saerTaSoriso aris 50 wlis amerikuli arasamTavrobo,

arakomerciuli organizacia, romelic msoflios masStabiT

emsaxureba pozitiuri da grZelvadiani cvlilebebis

ganxorcilebas Temis, sacxovrebeli garemosa da ekonomikuri

mdgomareobis gaumjobesebis sferoSi. programis mizans

warmoadgens ukeTesi msoflios mSenebloba.

CHF saerTaSoriso:

• qmnis anazRaurebad samuSao adgilebs, romlebic awarmoeben

Semosavals da exmarebian adgilobrivi ekonomikis

ganviTarebas;

• aZlierebs bizness sesxebisa da profesiuli treningebis

saSualebiT da aviTarebs bisnesasociaciebs;

• aumjobesebs sacxovrebel pirobebs sacxovrebeli adgiliT

uzrunvelyofis, agreTve gzebis aSenebisa an SekeTebis gziT,

wylis da sakanalizacio sistemebis mSeneblobiT, eleqtro

gayvanilobis da sxva socio-ekonomikuri infrastruqturebis

gaumjobesebiT;

• xels uwyobs mewarmeobis waxalisebas da mcire biznesis

ganviTarebas treiningebiTa da informaciis gavrcelebiT.

CHF saerTaSorisos saqmianobis sferoa:

• Temis ganviTareba;

• infrastruqturis aRdgena-ganviTareba;

• mikro-dafinanseba da finansuri ganviTareba;

41

• biznesisa da asociaciebis ganviTareba;

• demokratia da marTva;

• post-konfliqturi rekonstruqcia;

• xelmisawvdomi sacxovrebeli adgili;

• wyali da kanalizaciis sistemebi;

• ubeduri SemTxvevebis Semdgomi reabilitacia;

• ekologiuri marTva.

CHF saerTaSoriso saqarTveloSi

CHF xels uwyobs mdgrad zrdas programaSi monawile Temebisa da

klientebis SesaZleblobebisa da sakuTari Tavisadmi rwmenis

Canergvis meSveobiT. muSaobisas upiratesobas aniWebs saukeTeso

gamocdilebaze dafuZnebul inovaciur meTodebs, sistemebsa da

midgomebs, romlebic axdenen humanitarul daxmarebis mdgrad

ekonomikur ganviTarebad gadaqmnas.

proeqti miznad isaxavs ZiriTadi infrastruqturis gaumjobesebasa

da Semosavlis gazrdas saqarTvelos socialurad da ekonomikurad

gaZlierebuli moqalaqeebisTvis. xuTwliani proeqti, saxeliT

`saqarTvelos dasaqmebisa da infrastruqturis iniciativa~

(USAID) daiwyo 2004 wlis oqtomberSi da gagrZeldeba 2009

wlis seqtembramde.

proeqti, romelic CHF saerTaSorisom Seqmna da amJamad

xelmZRvanelobs, stimulirebas gauwevs Temebs, kerZo seqtorisa

da adgilobriv mTavrobis warmomadgenlebs Soris partniorobis

gziT warmarTul ekonomikur saqmianobas saqarTvelos 400-ze met

mcire, umetesad soflis TemSi.

kontaqti: mcxeTis quCa 3a;

tel: 26 69 02; 25 16 72;

42

biznesis da biznesmediis urTierToba biznesis da biznesmediis urTierToba biznesis da biznesmediis urTierToba biznesis da biznesmediis urTierToba

saqarTveloSisaqarTveloSisaqarTveloSisaqarTveloSi

biznesze orientirebuli masmediisNsaSualebebi saqarTveloSi

arsebobis daaxloebiT 10 wels iTvlis. miuxedavad amisa, qarTul

mediabazarze profesiuli biznesgamocemebi an biznesgadacemebi

Zalian cotaa. maTi sruli CamonaTvali ki sakmaod vrcelia.

qarTul biznesSi mimdinare movlenebs aSuqeben gazeTebi: `bankebi

da finansebi~; `nacionaluri biznesi~; `axali komersanti~; gazeT

`24 saaTis~ yoveldRiuri damateba `biznesi~; gazeT `rezonansis~

yovelkvireuli CanarTi `biznes rezonansi~; gazeT `kviris

palitris~ CanarTi `ekopalitra~; inglisurenovani gazeTebi:

`jorjian biznes viki~ da `fainenSeli~; Jurnalebi: `biznesi~,

`biznesniusi~ da `biznesi da kanonmdebloba~; satelevizio

gadacemebi: `bizneskurieri~ da `kapitali~; radio `komersanti~ da

radio `imedis~ gadacema `ekonomiqsi~, agreTve saagento `ji-bi-si~.

biznesmedia ZiriTadad biznesmenebzea gaTvlili da maTTvis saWiro

da sasurvel informacias aSuqebs. SeiZleba Tamamad iTqvas, rom am

gziT qarTuli media Tavis sarCen fuls akeTebs.

specifikuri biznesgamocemebisa da biznesgadacemebis warmoSoba

zogadad biznesis ganviTarebas ukavSirdeba: biznesSi dasaqmebul

adamianebs surT, am sferoSi mimdinare movlenebisa da

konkurentebis Sesaxeb informacia mudmivad hqondeT. maT surT

imis codna, vin Semodis bazarze, visi poziciebi sustdeba an

Zlierdeba. biznesis ganviTarebasTan erTad Sesabamisi axali ambebi

da sainformacio teqstebic gaCnda, Semdeg ki es teqstebi sxva

saxis sainformacio teqstebisgan gamocalkevda da specifikur

gamocemebad da gadacemebad Camoyalibda. am tipis mediaze moTxovna

biznesis ganviTarebam gaaCina. biznesmediam specialuri da mzardad

ganviTarebadi segmenti aiTvisa. biznesiT dainteresebulebsa da

dakavebulebs aRar uxdebaT yoveldRiur sainformacio qaosSi

43

informaciis Zebna, aramed maT SeuZliaT ufro swrafad miiRon

biznesinformacia specialuri biznesmediiT.

Cven medializirebul sazogadoebaSi vcxovrobT, romelSic

informacia warmatebis safuZvelia. visac ar aqvs informacia,

naklebi warmateba eqneba. `biznesmedia ganviTarebis etapzea da misi

ganviTarebis tempi qveyanaSi biznesseqtoris ganviTarebis

pirdapirproporciulia. biznesis sferoSi arsebul siaxleebze

interesi sazogadoebidan modis, media ki cdilobs sazogadoebis

es interesi daakmayofileos~, _ ambobs kompania `borjomis~

sazogadoebasTan urTierTobis samsaxuris ufrosi nica

ColoyaSvili.

eqspertTa SefasebiT, biznesmedia spontanurad da arasaxarbielo

tendenciiT viTardeba. umniSvnelovanesi problema ki mediis

warmomadgenlebis arasaTanado profesionalizmi da biznesis

Caketilobaa.

`biznesmediis ganviTarebis done Zalian dabalia. dRes

saqarTveloSi, ZiriTadad, arsebobs popularuli biznesmedia, anu

iseTi gamocemebi da gadacemebi, romlebic gasagebi da misaRebia

masisTvis. ufro sworad, es aris media, romelic muSaobs biznesis

popularul Tematikaze. Rrma, profesiuli daintereseba, gaSuqeba

da Tematika, faqtobrivad, jer ar Cans. esec bunebrivia, radgan

bazari am produqts jer ar Txoulobs~, - ambobs gazeT `axali

komersantis~ redaqtori manana maziaSvili.

radgan bazarze xarisxian mediaproduqtze moTxovna ar arsebobs,

amitom media cdilobs fuli ioli gziT iSovos da iseTi

produqti gayidos, rogorsac biznesi iTxovs. ,,es gaxda Cveni

mediis `puri arsobisa~. amiT isini sakuTar Tavs arCenen.

gansakuTrebiT, beWduri media, sadac Zalian mZime finansuri

44

mdgomareobaa. gazeTebis gayidviT arc erTi gazeTi ar cxovrobs,

amitom isini `biznespiarul~ teqstebs garkveuli anazRaurebis

sancvlod uSveben. aseTi tipis biznesgamocemebiT fulis keTeba

TiTqmis yvela gamocemam daiwyo. bevri biznesgazeTi saerTod ar

iyideba da usasyidlod vrceldeba da reklamebisa da finansuri

daxmarebebis xarjze cxovrobs, magaliTad, gazeTi `axali

komersanti~, inglisurenovani `jorjian biznes viki~ da

`nacionaluri biznesi~,- ambobs sakonsulatacio kompania `jepras~

aRmasrulebeli redaqtori kaxa maRraZe.

Jurnalistebis umetesobas biznesisa da ekonomikis Sesaxeb

empiriuli warmodgena aqvs. erTeulia saganmanaTleblo

dawesebulebebi, sadac am sferos normalurad aswavlian.

JurnalistTa profesionalizmis amaRlebaze ki arc media da arc

biznesi ar zrunavs. biznesmediis gamomcemlebi korespondentTa

datreningebaSi investiciebs ar deben, radgan aqcents saimijo da

sareklamo statiebiT motanil Semosavalze akeTeben. amitom,

biznesmediaSi gansakuTrebiT TvalSisacemi profesionalizmis

deficitia. roca adamiani biznesze wers, Zalian bevri rame unda

icodes am mimarTulebiT, statistikidan dawyebuli

biznesistoriebiT da `qeisebiT~ damTavrebuli. erT statiaSi

kompleqsurad unda ganixilos yvelaferi. biznesi aris sfero,

romelic garkveul tendenciebzea damyarebuli - umizezod iq

araferi xdeba. am yvelafers ganxilva da analitika sWirdeba.

,,qarTul mediaSi aseTi teqstebisa da siuJetebis naklebobaa.

qarTuli media momxmarebels mxolod informacias awvdis da

ekonomikis seqtorisa sferoebis Sesaxeb mimoxilvas da

analitikur analizs ar iZleva. mcdelobebi aris, magram

profesionalizmi moikoWlebs. Jurnalistebma ar ician ekonomika,

terminebi, ar aqvT statistikuri monacemebi - arc dasavluri da

arc qarTuli. ar ician Tanamedrove msoflioSi mimdinare

45

tendenciebi. arc erTi biznesgamocema am mimarTulebiT saTanadod

ar muSaobs,~- ambobs kaxa maRraZe.

PR-saagento `sarke fiaris~ xelmZRvaneli Tornike guruli

fiqrobs, rom biznesmediis sferoSi dasaqmebul JurnalistTa

profesionalizmi izrdeba: `bolo ramdenime wlis ganmavlobaSi

media, romelic ZiriTadad biznesis Temas aSuqebs, saqarTveloSi

mkveTrad ganviTarda. es gamoiwvia qveyanaSi binzesis ganviTarebam.

Tu qveyanaSi biznesi viTardeba, Sesabamisad, media da sareklamo

bazaric viTardeba. ukve ramdenime welia, pirveli

biznestelegadacemebi gaCnda, gaixsna biznesradio arxic, ukve

ramdenime gazeTi da Jurnalic arsebobs, romlebic mxolod

biznesis sferos aSuqebs. arseobobs sainformacio saagentoc,

romelic mxolod biznesTemebze muSaobs. ramdenime mediasaSualeba,

romelic biznesis sferos aSuqebda, daixura kidec. vfiqrob, rom

biznesmedia ganviTarebis sawyis etapzea. jer kidev aris moTxovna

Sinaarsobrivad saintereso biznesmediaze. ramdenime wlis win Tu

biznesis sferoze momuSave Jurnalistebi iSviaToba iyo, axla

ufro momravldnen da maTi Jurnalisturi naSromebic ufro

profesionaluria. Tumca, ganviTarebis potenciali jer kidev

sakmaod didia. yvelaferi damokidebulia imaze, Tu ramdenad

ganviTardeba qveyanaSi binzesi~, - ambobs Tornike guruli.

biznesis mxridan dabali xarisxis `niusze~ da `piarze~ moTxovnas

garkveulwidlad arakvalificiuri PR- specialistebic

ganapirobeben. cnobilia, rom ucxoeTSi kompaniebi mogebis 70

procents sazogadoebasTan urTierTobis sferos da

farTomasStabian PR da media strategiis Seqmnaze xarjaven.

saqarTveloSi ki es kultura sakmaod dabal donezea da

kompaniebi mediaSi mxolod saimijo statiebis ganTavsebas iTxoven.

Semdeg ki, roca kompanias krizisuli situacia eqmneba, swori

strategiis arqonis gamo mediaomSi konkurentTan marcxdeba.

46

`sazogadoebasTan urTierTobaa informaciis gavrcelebac.

sazogadoebasTan urTierTobis menejeri am informaciaSi kompaniis

imijisa da reputaciis dadebiTad warmoCenisTvis garkveul

aqcentebs akeTebs. samwuxarod, saqarTveloSi `piarad~ kargad

SefuTuli informaciis gaSvebis magivrad am informaciis gamuqeba

da gabuqeba miiCneva. xSir SemTxvevebSi kompania mis Sesaxeb

ararealur informacias iZleva. Tavis warmoCena yvelas dadebiT

WrilSi surs da amis gamo xSirad ararealur informacias iZleva.

ar arsebobs sistemuri da droSi gawerili PR da bizneskompaniis

ganviTarebis strategia. imis nacvlad, rom arsebuli problemebi

aRiaron da samomavlo gegmebze isaubron, qarTuli

bizneskompaniebi masmediis saSualebebebiT amtkiceben, rom yvelaze

magrebi da Zlierebi arian~ - ambobs kaxa maRraZe.

am SemTxvevaSi mediac da biznesic araprofesionalizms iCens.

ormxrivi araprofesionalizmi ki realobisgan gansxvavebul

suraTs gvaZlevs: biznesmediis erTi nawili amtkicebs, rom

yvelaferi kargadaa, maSin, roca meore nawili yvelafers muq

ferebSi aRwers. amdenad, mediaSi qarTuli biznesis ganviTarebis

Tu arsebuli mdgomareobis realuri suraTi ar arsebobs.

samwuxarod, qarTuli biznesmediis momxmarebeli biznesseqtoris

mdgomareobis Sesaxeb realur informacias ver iRebs.

profesionali imijmeikerebi da Jurnalistebi simarTles

striqonebs Soris kiTxuloben, Cveulebriv momxmarebels ki am

TvalsazrisiT seriozuli problemebi eqmneba.

es mxolod biznesmediis problema ar aris. `reportiorebi

sazRvrebs gareSes“ mier gamoqveynebul presis Tavisuflebis

msoflio reitingSi saqarTvelom pozicia 54 safexuriT gaiuaresa.

am organizaciam „presis Tavisuflebis msoflio indeqsi 2008“ 22

oqtombers gamoaqveyna.

47

axal reitingSi, sadac 173 qveyanaa Sesuli, saqarTvelos 31,25

quliT 120-e adgili ukavia. „reportiorebi sazRvrebs gareSes“

2007 wlis oqtomberSi gamoqveynebul reitingSi saqarTvelos 66-

e adgili ekava, 2006 wels _ 89-e, 2005 wels _ 99-e, 2004

wels _ 94-e, 2003 wels ki _ 73-e.

„reportiorebi sazRvrebs gareSe“ aRniSnavs, rom yvelaze

mniSvnelovani movlena yofili sabWoTa kavSiris periferiebSi

kavkasiaSi situaciis gauaresebaa: ori damoukidebeli qveyana –

somxeTi da saqarTvelo mniSvnelovani problemebis winaSe

aRmoCnda da maT sagangebo viTareba SemoiRes. saqarTveloSi

moulodnelad dawyebul oms ramdenime Jurnalisti Seewira.

„presis Tavisuflebis msoflio indeqsi 2008“-is mixedviT,

yofili sabWoTa kavSiris respublikebidan saqarTveloze

ukeTesi poziciebi aqvT estoneTs - me-4 adgili, latvias - 7

adgili, litvas - me-16, ukrainas - 87, moldovas - 98, somxeTs -

102, tajikeTs - 106, yirgizeTs - 111. axal reitingSi

saqarTvelos CamorCebian yazaxeTi - 125 -e adgili, ruseTi 141-e,

azerbaijani - 150-e, belorusia - 154-e, uzbekeTi - 162-e,

TurqmeneTi - 171-e. reitingSi pirvel adgilzea sami saxelmwifo -

islandia, luqsemburgi da norvegia. bolo, 173 - e safexuri

eriTrias ukavia.

presis Tavisuflebis dabali xarisxis garda, biznesmediis da

zogadad, mediis kidev erTi problema marketinguli samsaxuris

gaumarTaobaa. rogorc biznesis, ise mediis warmatebas kargi

marketingi ganapirobebs. kargi mediaproduqti Zviri Rirs. kargi

da ZviradRirebuli mediaproduqtis yidvis kultura ki

saqarTveloSi jer-jerobiT ar aris: ,,saqarTveloSi mediebi

ZiriTadad biznesis xarjze viTardebian da es Cveulebrivi

movlenaa, radganac Tu ramdenad kargad aqvs ama Tu im medias

48

awyobili marketingis samsaxuri, imdenad warmatebulia is.

TavisTavad media, romelsac kargi xarisxi aqvs da kargi

JurnalistebiTaa dakompleqtebuli, araa iafi. Cvens qveyanaSi

mediis yidvis kulturac araa maRali. ramdenadac CemTvis

cnobilia, saqarTvelos mxolod 4 qalaqSi arsebobs wignebis

maRazia. ganviTarebuli qveynebis did nawilSi moqalaqeebi

saabonentos ixdian televiziisa da radiosaTvis. Cven ki aqedan

jer Sors varT~ _ ambobs PR-saagento ,,sarke fiaris~

warmomadgeneli Tornike guruli.

imis gamo, rom qarTul biznesmedias ar aqvs fuli,

profesionalizmis TvalsazrisiT ver viTardeba. fuli aqvs

bizness da ,,musikasac is ukveTavs~. amitom, Sesabamisad qarTuli

biznesmediis sivrces dabali xarisxis PR da sareklamo statiebi

avsebs. biznesis mxridan mediasivrceSi yvelaze didi moTxovna

eleqtronul mediazea, kerZod ki televiziaze. Sesabamisad,

biznesi ufro met fuls am mimarTulebiT xarjavs, magram am

SemTxvevaSic aqcenti sareklamo siuJetebze keTdeba. PR-saagento

,,sarke fiaris~ kvleviT, bizneskompaniebma yvelaze meti fuli

swored satelevizio reklamaSi daxarjes. ,,sarke fiaris~

sareklamo menejeris monacemebiT mediaSi reklamis wilis 70-80

procenti televiziaze, 5 -5 procenti beWdur mediasa da

radioze, xolo 10-20 procenti gare reklamaze modis.

eqspertTa SefasebiT, 2008 wels saqarTvelos sareklamo bazris

moculoba mniSvnelovnad Semcirdeba. mizezi agvistos cnobili

movlenebia. 5-dRiani omis Semdeg sareklamo saagentoebs damkveTi

TiTqmis aRar yavT. sareklamo bazris lomis wili televiziebis

wilad modis. presis wili sakmaod mokrZalebulia. biznesi

biznesze orientirebul mediasaSualebebSi reklamas ise debs, rom

maT reitings ar ikvlevs. biznesmediis reitinguli kvlevis

49

monacemebi saqarTveloSi ar arsebobs. amisTvis fuls arc biznesi

imetebs da arc media.

,,bizneskompania, romelic reklamaSi did Tanxas debs, yvelaze

metad televizias irCevs. Semdeg adgilze radio modis. presas

mesame adgili uWiravs. bolo periodSi mniSvnelovnad gaizarda

internetreklamis moculoba. upiratesoba im segments eniWeba,

romlisTvisac reklama keTdeba. Tu kompaniis samizne auditoria

pensionerTa segmentia, Zalian rTulia, rom am segments

internetreklamiT miswvde. Tumca, internetreklamas momavalSi

zrdis didi perspeqtiva aqvs. organizaciebi aseTi tipis reklamis

momgebianobas aucileblad gaacnobiereben. saSualo da top

menejmentis adamianebis meti nawili yovel dRe ufro met dros

internetTan atarebs da televizias naklebad uyurebs.

gasaTvaliswinebelia aseve is faqtoric, rom yoveldRiurad

internetis qselSi ufro meti ojaxi erTveba. male saqarTveloSi

portatuli internetis moxmarebac ufro metad damkvidrdeba, rac

internetreklamis mniSvnelobas kidev ufro gazrdis.

internetreklama satelevizio reklamasTan SedarebiT gacilebiT

iafia da misi saSualebiT bevri segmentis miRweva ufro advilad

SeiZleba~ - ambobs Tornike guruli.

internet biznesmedia saqarTveloSi sakmaod mwirad aris

warmodgenili. arsebobs ramdenime internetgamocema, romlebic

ZiriTadad biznesniusebze arian orientirebulni.

internetgamocemebSi sareklamo banerebis fasi sakmaod dabalia da

baneris ganTavsebis periodulobis mixedviT misi fasi 50-dan 500

dolaramde meryeobs. biznesi mediagamocemas an internetsaits

reklamis ganTavsebis TvalsazrisiT ZiriTadad misi

popularulobis mixedviT irCevs. internetsaitebis reitings

internetportali top.ge vizitirebis raodenobis mixedviT adgens.

50

top.ge-s monacemebiT, yvelaze meti vizitori am etapze

telekompania `rusTavi 2-is~ vebgverdze Sedis.

eqspertebis SefasebiT, bisnesze orientirebul mediasaSualebebSi

reklamas imitom deben, rom maTze kritikuli masala ar gavides.

reklamis ganTavsebis TvalsazrisiT, televizia da gare reklama

lideroben. gazeTs SedarebiT mcire auditoria kiTxulobs,

televizors ki yvela uyurebs da bilbordsac yvela xedavs.

amitom, bizness reklamis ganTavsebis TvalsazrisiT televizia

urCevia. satelevizio reklamis siZviris gamo biznesi xSir

SemTxvevaSi pirdapir komunikaciaze gadadis - sareklamo

bukletebs pirdapir momxmarebels aZlevs.

saqarTveloSi biznesmedias biznesi marTavs. arada, ganviTarebul

qveynebSi bizness tendenciebs swored biznesmedia karnaxobs. presa

ubralo informaciis garda momxmarebels analitikur masalebsac

unda sTavazobdes. qarTul biznesmediaSi seriozuli masalebisa da

ganxilvebis deficits aseTi axsna aqvs: saqarTveloSi mediabiznesi

ar aris. is biznesis danamatia. rogorc wesi, misi meSveobiT

adamianebis garkveuli jgufi sakuTar bizness mfarvelobs an/da

mediasaSualebas gavlenis iaraRad iyenebs.

media da biznesi media da biznesi media da biznesi media da biznesi

biznesi ar aris gaxsnili da Jurnalistis interesi xSir

SemTxvevaSi SantaJis mcdelobad aRiqmeba. irakli leqvinaZe,

sainformacio saagento `jibisis~ xelmZRvaneli: `roca bazarze

gavediT, Cveni saagento adgilobrivi biznesmenebisTvis axali xili

aRmoCnda. isini Tvlidnen, rom Tu Cven informacias mogvawvdidnen,

amisTvis aucileblad garkveuli safasuri unda gadaexadaT. iyvnen

iseTebic, romlebic fiqrobdnen, rom am informacias maT

dasaSantaJeblad gamoviyenebdiT. finansuri informaciis mocemaze

51

saubaric ki zedmeti iyo. mizezi, albaT, is aris, rom wina wlebis

ganmavlobaSi biznesze weris kultura ar arsebobda. kompaniaze

mxolod negatiur WrilSi iwereboda. M

roca saagentos vqmnidiT, ra Tqma unda, vicodiT, rom

mediabiznesis bazarze damkvidreba da biznesis mxridan ndobis

mopoveba Zalian rTuli iqneboda - axal produqts yvela eWvis

TvaliT uyurebs. daaxloebiT 6 Tvis Semdeg biznesTan komunikacia

gagviadvilda - saagentos forma mieca da saitze yoveldRiurad

daaxloebiT 50-70 biznessiaxles vdebdiT. garda amisa, 6 Tvis

Semdeg saerTaSoriso partniorebi - `doujonsi~ da `evromani~

gamogviCndnen. isini qarTuli bizneskompaniebis Sesaxeb Cven mier

miwodebul informacias saerTaSoriso sistemebis saSualebiT

avrcelebdnen. saerTaSoriso qselSi qarTuli biznesniusebis

gaSvebis Semdeg ukusargebeli TviTon kompaniebmac naxes. Cven mier

saerTaSoriso qselSi maT Sesaxeb gaSvebuli informacia

sasargeblo aRmoCnda, maT mimarT interesi saerTaSoriso

kompaniebma gamoxates. amis Semdeg biznesi Cvens saagentosTan

urTierTobaSi met-naklebad Semovida~.

igive problema Seeqmna satelevizio gadacema `bizneskurieris~

wamyvansa da prodiusers akaki gogiCaiSvils. `bizneskuriers~ win

,,idea, fuli da erTi Sansi~ uZRvoda. am gadacemas sazogadoebisa

da biznesis mxridan didi daintereseba mohyva. gadacemis dagegmvisa

da dawyebis pirveli dReebi koSmaruli iyo: biznesis

warmomadgenlebi ver igebdnen, CvenTvis informacia ratom unda

moecaT. arsebobda SiSi, ra mohyveboda am informaciis eTerSi

gasvlas. biznesSi ar iyo informaciis gacemis kultura,

informacia iyo daxuruli da gaumWvirvale, amitom gadacemis

eTerSi gasvlis pirveli dReebi Zalian rTuli iyo. Semdeg ndobis

faqtori gaCnda da biznesic TandaTan gaixsna~, - ambobs akaki

gogiCaiSvili.

52

radioSi biznesgadacemebi gacilebiT ufro adre gaCnda, vidre

satelevizio mediaSi. am mxriv erT-erTi pirveli radio `imedis~

gadacema `ekonomiqsia~, romelic eTerSi yoveldRiurad gadis,

SabaTobiT ki msmenels analitikur gadacemas sTavazobs. gadacemis

avtori da wamyvani Tea SveliZe miiCnevs, rom biznesisa da mediis

urTierTobaSi garkveul SezRudvebs biznesis politizireba

iwvevs. `gadacema `ekonomiqsSi~ ZiriTadi aqcenti biznesniusebze

keTdeba. gadacema aris yoveldRiuri. misi Seqmnis auciulebloba

biznesniusze gaCenilma moTxovnam ganapiroba. Tumca, ver vityvi,

rom biznesi mediisTvis gaxsnilia. problemebi kvlavac arsebobs.

biznesi SeSinebulia da es mediisa da biznesis urTierTobis

brali ar aris. es garkveulwilad im politikis bralia,

romelsac qveynis xelisufleba biznesis mimarT atarebs. biznesi

politizirebulia da es mediasTan urTierTobaSi garkveul

SezRudvebs iwvevvs.

biznesinformaciis mopoveba delikaturi sakiTxia. bevri

informacia sajaroobas ar eqvemdebareba. xSirad Wirs biznesis

warmomadgenlebis imaSi darwmuneba, rom ama Tu im informaciis

gavrceleba da sazogadoebis informireba Tavad maTTvisaa

xelsayreli. am etapze biznesi arc medias da arc saxelmwifos ar

endoba~. G

bizness informaciuli karCaketiloba Zvirad ujdeba. miuxedavad

amisa, isini ukeTesi momavlis imediT realur problemebze

arasodes saubroben. `informaciulobis TvalsazrisiT, biznesi

Caketilia, frTxilia. Tavs arideben problemebze gulwrfel

saubars. icdian, ukeTesis molodinSi da ise eSlebaT xSirad

sakuTari biznesi, rom arafers ityvian. problemebze xmamaRla

saubari maTi stili ar aris. Sesabamisad, mediaSi bevria arazusti

informacia~ _ ambobs manana maziaSvili.

53

biznesseqtorSi arsebobs mediisTvis daxuruli sakiTxebi da

sferoebi. am mxriv winaaRmdegobebs is mediasaSualebebi waawydnen,

romlebic ZiriTadad biznesniusze arian orientirebulni. bevr

informacias saxelmwifo kompaniebic asaidumloeben, magaliTad

gazisa da navTobis saxelmwifo korporacia azerbaijanis

saxelmwifo navTobkompaniasTan dadebuli xelSekrulebis

detalebs ar axmaurebs, mizezad ki meore mxaris moTxovnas

asaxelebs.

,,bevri kompania finansuri monacemebis Sesaxeb informacias ar

gvaZlevs. rogorc kompaniebSi amboben, maTTvis saWiroa, rom

mediis mimarT ufro meti ndobis xarisxi arsebobdes. aris

SemTxvevebi, roca informaciis daxurvis mizezad bazarze

arsebuli konkurencia saxeldeba. biznesi sxva kompaniebs

konkurentebad moiazrebs da ar surs mowinaaRmdegeebs finansuri

mdgomareoba aCvenos. romel segmentSic ufro meti kompaniaa da

konkurencia ufro mZafria, im bazris Sesaxeb informacia ufro

metadaa daxuruli. ZiriTadad, rTuli mosapovebelia informacia

energetikuli kompaniebis finansuri mdgomareobis Sesaxeb, radgan

am bazarze gadawyvetilebebis miReba ori-sami kompaniis garigebis

Sedegad xdeba. amitom, am bazris moTamaSeebis finansuri

informacia mediisTvis daxurulia~ _ ambobs akaki gogiCaiSvili.

A

met-naklebad gamWvirvalea sadazRvevo da sabanko seqtori.

Tumca,Aam seqtorebSic informacis miRebis garkveuli zRvari

arsebobs. finanasuri informaciis gamoqveynebas maT kanonmdebloba

avaldebulebT. ,,TandaTan ukve mkvidrdeba kultura, radgan

kompaniebi Tvlian, rom informaciis micema mediisaTvis

aucilebelia. am sakiTxze gansakuTrebiT is kompaniebi saubroben,

romlebic safondo birJaze apireben operirebas. am SemTxvevaSi

kompaniis finansuri monacemebi unda iyos gamWvirvale da

mediisaTvis xelmisawvdomi. informacias finansuri mdgomareobis

54

Sesaxeb aqveyneben farmacevtuli firmebi. met-naklebad

gamWvirvalea mediisaTvis kavSirgabmulobisa da mobiluri

kavSirgabmulobis sferoSi moRvawe kompaniebi. aseve, samSeneblo

seqtorSi moRvawe kompaniebis nawili am tipis informacias met-

naklebad gvaZlevs.

Tumca, dResac rCeba ekonomikis bevri segmenti, romlis

warmomadgenlebic miiCneven, rom es informacia daxurulia da am

cifrebze saubars eridebian. zogierTi kompania Tavis finansur

monacemebze Riad rom saubrobs, es marto mediis damsaxureba ar

aris. Crdilovani segmenti qveyanaSi Semcirda da administrireba

kontrolirebadi gaxda. mediasa da bizness Soris DdRes arsebuli

urTierToba ar iZleva imis Tqmis saSualebas, rom mxareTa

Soris kargi komunikaciaa. bazarze saqmianoben kompaniebi,

romlebic garkveuli moculobis informacias CrdilSi toveben~ -

ambobs irakli leqvinaZe.

biznesi Zalian nela, magram mainc ixsneba da mediisaTvis TandaTan

gamWvirvale xdeba. biznesis warmomadgenlebic xedaven, rom

gamWvirvaleobas ufro meti dividendebi moaqvs, vidre informaciis

dablokvas. ,,am SemTxvevaSi martivi kanonzomiereba muSaobs _ Tu

informacias ar gauSveb da am informaciaze sazogadoebaSi

moTxovna arsebobs, sainformacio vakuums moaruli Worebi avsebs.

Sesabamisad, bizness urCevnia, rom maqsimalurad Ria iyos da

sakuTari biznesi araswori komunikaciisgan daicvas.

bazarze axali moTamaSeebi gamoCndnen – gazeT `24 saaTis~

yoveldRiuri damateba ,,biznesi~, `axali komersanti~,

`rezonansis~ CanarTi `biznesrezonansi~. is faqti, rom CanarTs an

damatebas `biznesi~ hqvia, ar niSnavs, rom is reklamas

aucileblad moizidavs. aSkaraa, rom profesionalizmis donis

amaRlebaze mediaSi ukve muSaoben. ra gziT akeTeben amas, ar vici.

55

amas mediis mxridan droisa da finansebis seriozuli investireba

sWirdeba, raTa arsebuli xarisxi gaumjobesdes~- ambobs kaxa

maRraZe.

biznesis Sesaxeb realuri kritika da analitikuri saxis

mimoxilva ar arsebobs. qarTuli kbizneskompaniebis sakadro

politikaze sakmaod mwvave siuJetebisa da statiebis momzadeba

SeiZleba. seriozuli ganxilvis sagnad SeiZleba iqces aseve

saqarTvelos Sromis kodeqsisa da qarTveli biznesmenis

kontraqtis erTmaneTTan Seusabamobac. faqtobrivad, arc erT

kompanias normaluri kontraqti ara aqvs. aqcentis gakeTeba

SeiZleba momxmarebelTa uflebebis uxeSi darRvevis faqtebzec.

biznesmedias uamravi problemuri sakiTxis wamoweva da ganxilva

SeuZlia. Tumca, biznesmedia am yvelafers Zalian xSirad gverds

uvlis da faqtebis mSrali gadmocemiT kmayofildeba.

eqspertTa azriT, biznesze orientirebuli biznesmedia am etapze

saintereso ar aris. media specifikuri sferoa da misi

momxmarebeli mxolod biznesi ar aris, amitom mediis gaTvla

ufro farTo segmentze unda iyos gakeTebuli. samwuxarod,

qarTuli mediis menejerTa midgoma aseTi ar aris. rogorc Cans,

maT xvalindel qaTams dRevandeli kvercxi urCevniaT da Tavis

damkvidrebis da gadarCenis iol gzas eZeben. `SeiZleba ar ician

da verc xvdebian, rom mediabazarze stabilur arsebobas sjobs

adgili profesionalizmiT daimkvidro. am gziT momavalSi ufro

meti dividendis miReba SeiZleba. stabiluroba mZime senia.

stabilur mdgomareobaSi yofna axla ukve stagnaciisken midis~ -

ambobs kaxa maRraZe.

56

biznesinteresebi biznesmediaSi biznesinteresebi biznesmediaSi biznesinteresebi biznesmediaSi biznesinteresebi biznesmediaSi

bizness biznesmediasTan mimarTebaSi mxolod erTi interesi aqvs -

unda, rom masmediis saSualebebiT mis Sesaxeb mxolod dadebiTi

informacia vrceldebodes. informaciis miRebis TvalsazrisiT,

isini mediaze damokidebulebi ar arian: `biznesmenebs informaciis

sakuTari wyaro aqvT. msxvili kompaniebi sakuTari momxmareblebis

Sesaxeb informacias TviTon agroveben, sakuTari monacemTa bazebi

aqvT da marketingul kvlevebsac TviTon atareben. garda amisa,

msxvili kompaniebi informaciebs erTmaneTSic cvlian. kompaniaTa

umetesobam dasavluri standartebi danerga da Zlieri

analitikuri samsaxurebi Camoayaliba, romlebic yvela tipis

informacias agroveben. Sesabamisad, msxvilma biznesma icis

qveyanaSi ra xdeba, amisTvis seriozul Tanxas xarjavs da mediidan

miRebuli informacia naklebad sWirdeba~ - ambobs kaxa maRraZe.

bizneskompaniebis sazogadoebasTan urTierTobis menejerebs

biznesmediaSi kompaniis miRwevebis, axali produqtebisa da

saqvelmoqmedo aqciebis afiSireba sWirdebaT: `kompaniebs yvelaze

metad sakuTari siaxleebisa da miRwevebis gaSuqeba ainteresebT.

saintersoa aseve konkurentebis Sesaxeb arsebuli informaciis

miRebac. gazeTebsa da JurnalebSi Zalian saintereso analitikuri

statiebi da prognozebi qveyndeba. sainteresod Suqdeba bazarze

arsebuli axali tendenciebic. vfiqrob, didia interesi im

studentebis mxridanac, romlebic momavalSi sakuTar Tavs

biznesSi moiazreben~ - ambobs kompania `borjomis~

sazogadoebasTan urTierTobis menejeri nica ColoyaSvili.

bizneskompaniebis warmomadgenlebi yvelaze mwvaved kritikul

siuJetebsa da statiebze reagireben. am mxriv yvelaze mZafr

reaqcias swored kompaniebis sazogadoebasTan urTierTobis

menejerebi avlenen. `bizness biznesze orientirebul mediaSi

57

ZiriTadad, saimijo an Tavis dasacavi publikaciebisa da

siuJetebis gamoqveyneba aintersebs. iniciativa yovelTvis maTgan

unda modiodes. sxva SemTxvevaSi, rogorc wesi, isini Caketilebi

arian~ - ambobs manana maziaSvili.

bizneskompaniebis pretenziebi yvelaze xSirad `araswori

informaciis~ gavrcelebas ukavSirdeba. `Cven aseTi informacia ar

mogviwodebia,~ `informacia Segnebulad daamaxinjeT~ - es frazebi

sazogadoebasTan urTierTobis menejerTa mxridan yvelaze xSirad

ismis. `media aris arakvalificiuri da aSuqebs sakiTxebs

arakvalificiurad. biznesi yovelTvis marTalia, media ki _

Casafrebuli. egeni Tu intriganebi ar arian, ra da ratom

ainteresebT? es maTi mTavari argumentia~ - ambobs manana

maziaSvili. eqspertTa SefasebiT, dasavlur presaSi gamoqveynebul

kritikuli masalaze aseTi mwvave reagireba ar xdeba. iq biznesi

daSvebul Secdomebs aRiarebs da bodiSsac ixdis. qarTul

sinamdvileSi ki Secdomis aRiarebisa da bodiSis moxdis

precedenti ar arsebobs.

msxvili biznesi biznesmedias ise uyurebs, rogorc adamians,

romelsac mudmivad unda efero, raTa mwvave siuJetebi da

gadacemebi ar akeTon. amitomac, biznesmediis saSualebebi msxvili

bizneskompaniebis biujetSi mudmivad zis. es swored is SemTxvevaa,

roca xeli xels bans. biznesmedia amiT xels iTbobs da sakuTar

usaxur arsebobas ixangrZlivebs, biznesi ki misTvis arasasurvel

informacias gavrcelebis saSualebas ar aZlevs.

,,vfiqrob saqarTveloSi etapobrivad vuaxlovdebiT im

standartebs, romelic dasavleTSia miRebuli. dasavleTSi

sazogadoeba, pirvel yovlisa, moiTxovs biznesis gamWirvalobas.

aqedan gamomdinare, didi kompaniebi, romlebic dRes saqarTveloSi

operireben, cdiloben danergon es midgoma. me vfiqrob, rom am

58

kiTxvaze Jurnalistebs SeuZliaT gascen gacilebiT kompetenturi

pasuxi~- ambobs nica ColoyaSvili.

momxmarebelimomxmarebelimomxmarebelimomxmarebeli

internetsait `jibisis~ momxmareblebis dinamika mzardia. Tu adre

saitze dReSi 100 kaci Sedioda, axla sainformacio saagentos

vebgverds dReSi 3 000 adamiani iyenebs. `jibisis~ momxmareblis

34 procenti saerTaSoriso momxmarebelia.

saagento `jibisis~ xelmZRvaneli irakli leqvinaZe ambobs, rom am

etapze momxmarebels yvelaze metad sabanko, samSeneblo da

safinanaso seqtorSi arsebuli informacia aintersebs. `am bolo

dros gaCnda interesi biznesis socialuri pasuxismgeblobis

Taobazec. momxmarebeli saganmanaTleblo institutebis Sesaxeb

arsebuli informaciiTac daintersda. am seqtorSi momuSave

kompaniebi axla informacias mizanmimarTulad gvawvdian. uaxlos

momavalSi Rvinis sferoSi specialuri blokis gakeTebas vgegmavT.

sainteresod viTardeba vaWrobis sferoc. bevri informaciaa

turizmisa da avtoSous seqtorebSic. aseTi saxis niusebi Cvens

saitze sul cota xanSi gaCndeba. radgan moTxovna gaCnda,

momxmarebels konkretul miznobriv segmentze morgebuli

Sesabamisi informacia aucileblad unda mivawodoT~ - ambobs

irakli leqvinaZe.

leqvinaZis azriT, mediabazarze Zlieri konkurenciaa. momavalSi

biznesinformaciaze moTxovna aucileblad gaizrdeba da bazarze

sxva moTamaSeebic gaCndebian. bazarze niSis dasakaveblad saagento

`jibisi~ momxmareblisTvis ufro meti siaxlis SeTavazebas

apirebs. `Cvens saitze gaCnda axali rubrikebi. kompaniebi mzad

arian, am rubrikebSi fuli Cadon. interesi maRalia.

biznesinformaciis saxe da banerebis raodenoba izrdeba. aseve

59

izrdeba internetis momxmarebelTa raodenobac. internetreklamisa

da banerebis Rirebuleba aucileblad gaizrdeba, radgan moTxovna

am momsaxurebaze mzardia~ - ambobs irakli leqvinaZe.

media da reklamamedia da reklamamedia da reklamamedia da reklama

reklamis gareSe dRes nebismieri kompaniis muSaoba

warmoudgenelia. sareklamo kompania yvela tipis biznesis

strategiis nawilia. TbilisSi pirveli sareklamo bilbordi

daxloebiT 90-ian wlebSi gamoCnda. mas mere sareklamo

momsaxureba daixvewa da dRes bilbordebisa da satelevizo

reklamebis garda, qarTuli sareklamo kompaniebi sagazeTo da

internetreklamazec muSaoben.

saqarTveloSi mravladaa sareklamo kompanibi, Tumca maTgan

umravlesoba ar funqcionirebs an profili aqvs Secvlili.

qarTuli sareklamo bazari gacxrilvisa da daxvewis procesSia.

bazarze arsebobs ramdenime kompania, romelic TamaSis wesebs Tavd

qmnis. qarTuli sareklamo kompaniebi mTavar miRwevad imas miiCnevn,

rom rogorc iqna qarTveli damkveTi reklamis saWiroebaSi

daarwmunes.

qarTul sareklamo bazarze `sarke~ yvelaze msxvil kompaniad

iTvleba. kopanias 8-wliani istoria aqvs. 1999 wels dafuZnebuli

sareklamo saagento dRes ramdenime kompanias aerTianebs. `sarke

jgufSi~ Sedis: `sarke konsaltingi~, `sarke studia~, da `sarke

idea~. `sarke~ sareklamo bazarze jer-jerobiT erTaderTia, vinc

momxmarebels integrirebul marketingul momsaxurebas sTavazobs.

`sarke kvleva~, romelic aris marketinguli kvleviTi

organizacia, sxva sakiTxebTan erTad mediaSi reklamis ganTavsebis

dinamikasac swavlobs. kompaniis mier Seqmnili produqtebidan

60

yvelaze meti Semosavali sakonsultacio momsaxurebas moaqvs,

meore adgilze ki mediamomsaxurebaa. rogorc saagentoSi

ganmartaven, mediasaSualebebis imijze ar muSaoben, radgan es

sakmaod Zviri Rirs da msgavsi dakveTiT aravis miumarTavs. rac

Seexeba mediareklamas, es bazari TandaTan izrdeba, Tumca yvlaze

mzardi dinamikiT telebazari gamoirCeva.

sareklamo kompania `ami~ saqarTveloSi franguli kompania M.M.I-

is partnioria. kompania 9 welia arsebobs. kompania momxmarebels

Semdeg momsaxurebas sTavazobs: sareklamo marTva, sareklamo

dizaini, gare reklama, poligrafia, specialuri beWdva, sareklamo

rgoli, reklama siTbur aerostatze, promo aqcia, BTL

marketingi. kompanias araerTi videorgoli aqvs gadaRebuli, maT

Soris yvelaze warmatebuli `Tibisi bankis~ sareklamo klipia.

`amis~ generaluri direqtori qeTi kitia acxadebs, rom

saqarTveloSi sareklamo biznesi jer kidev ganviTarebad

stadiaSia, Tumca xarisxze moTxovna wina wlebTan SedarebiT

sagrZnoblad gazrdilia.

qarTul sareklamo bazarze 15 welia saerTaSoriso sareklamo

kompania `maken eriqsoni~ moRvaweobs. kompanias msoflios 132

qveyanaSi aqvs filiali da am qveynebSi sakuTar klientebs

emsaxureba. kompaniis klientebi iseTi brendebi arian rogoricaa:

Coca-Cola, L’Oreal, BEELINE, SC Johnson, Japan Tobacco

International, Lufthansa, Mastercard, Novartis, Nycomed,

JSI/USAID, Agritechnics Group, Colgate Palmolive, BMS, Biocodex,

Bayer Cropscience, Metechi Group. `maken eriqsoni~ `ji ei ei

holdingis~ nawilia, romelic 7 kompanias aerTianebs. kompaniis

qarTuli warmomadgenloba igive saqmianobas sasomxeTSic

axorcielebs. `maken eriqsoni~ klientebs yvelanair sareklamo

mosaxurebas sTavazobs: dizaini, sareklamo klipebi,

poligrafiuli momsaxureba da a.S. kompaniis Semosavlebis 55%

61

Seadgens mediamomsaxurebiT miRebul Tanxas, 20% kreativs

uWiravs, beWdviT produqtebs _ 15%, xolo promo aqciebs _

10%.

bazarze xangrlivi muSaobis Semdeg kompaniaSi miiCneven, rom

sareklamo bazarze seriozuli cvlilebebi ar ganxorcielebula.

rogorc `maken eriqsonis~ kavkasiis warmomadgenlobis prezidentma

aRniSna, reklamaze moTxovnis seriozuli zrda ar dafiqsirebula,

Tumca bazars ganviTarebis perspeqtiva aqvs. gasul wlebTan

SedarebiT, bazarze didi cvlilebebi ar momxdara. sareklamo da

mediabiznesi pirdapir aris damokidebuli politikaze da qveynis

ekonomikur mdgomareobaze. nebismieri ryeva aisaxeba biznesze.

bolo wlebis ganmavlobaSi qveyanam bevri politikuri kataklizma

gadaitana.

bolo 10 wlis manZilze ekonomikis zrda bevrjer SeCerda da isev

daiwyo. sareklamo saagentoebis warmomadgenlebi miiCneven, rom

sareklamo bazris zrda dafiqsirda, Tumca es ar momxdara

klientebis ricxvis gazrdis xarjze. wina wlebSi Zalian cota

sareklamo kompania iyo da Sesabamisad _ cota damkveTi. dRes ki

bevri kompania muSaobs, magram damkveTTa raodenoba igivea.

sareklamo klipebs Tu saimijo statiebs mediasaSualebebSi

ZiriTadad bankebi da samSeneblo kompaniebi ukveTaven. aqtiuroben

kavSirgabmulobis komunikacis kompaniebi, romelTa marketinguli

strategia agresiuli sareklamo politikiT xasiaTdeba. reklamis

damkveTebis segments qveyanaSi mimdinare ekonomikuri procesebi

ganapirobebs. arsebuli statistikis Tanaxmad, qveyanaSi yvelaze

kargad sabanko seqtori, samSeneblo seqtori da savaWro segmentia

ganviTarebuli.

sareklamo bazarze ZiriTadad msxvili moTamaSeebi da msxvili

damkveTebi darCnen. kompaniebs gaezardaT biujetebi da saagentoebs

ufro didi moculobis reklama daukveTes. gaizarda sareklamo

momsaxurebis fasebic. rogorc saagentoebis top menejerebi

ganmartaven, fasebze inflacia moqmedebs, yvelaferi Zvirdeba, maT

Soris, maTi momsaxurebac da Sesabamisad, biujetic izrdeba.

sareklamo biznesSi yovelwliurad 30%-iani zrda fiqsirdeba,

magram es im SemTxvevaSi, Tu inflaciis tempi SenarCunebulia.

kompaniebs reklamis ganTavsebis TvalsazrisiT yvelaze met

eleqtronuli media izidavT. rogorc komunikaciebis

maregulirebel komisaiSi acxadeben, mkveTrad gamoxatuli

interesis Sesabamisad tele-radio mauwyeblebis Semosavlebis

dinamika izrdeba.

2007 wels tele-radio mauwyeblobis sferoSi kompaniebis

miRebulma saerTo Semosavalma 80 mln. lari Seadgina, rac imave

wels sakomunikacio bazris mTliani Semosavlebis 7.2%

(diagrama 1).

teleteleteletele----radio mauwyeblobisradio mauwyeblobisradio mauwyeblobisradio mauwyeblobis Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)

1999 wels qarTuli kompaniebi kamaTobdnen, iyo Tu ara saWiro

reklama. 5 weli dasWirda qarTul bazars da kompaniebs, rom

2003 2004 2005 2006 2007

18,879,242 25,874,095

31,728,950

52,224,224

80,060,284

62

ufro didi moculobis reklama daukveTes. gaizarda sareklamo

gentoebis top menejerebi

moqmedebs, yvelaferi Zvirdeba, maT

biujetic izrdeba.

iani zrda fiqsirdeba,

Tu inflaciis tempi SenarCunebulia.

isiT yvelaze metad

eleqtronuli media izidavT. rogorc komunikaciebis

iSi acxadeben, mkveTrad gamoxatuli

radio mauwyeblebis Semosavlebis

radio mauwyeblobis sferoSi kompaniebis mier

miRebulma saerTo Semosavalma 80 mln. lari Seadgina, rac imave

wels sakomunikacio bazris mTliani Semosavlebis 7.2%-s Seadgens

diagrama 1diagrama 1diagrama 1diagrama 1

Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)Semosavlebi wlebis mixedviT (lari)

1999 wels qarTuli kompaniebi kamaTobdnen, iyo Tu ara saWiro

reklama. 5 weli dasWirda qarTul bazars da kompaniebs, rom

2007

80,060,284

63

reklamis saWiroeba daenaxaT. axla is etapia, rom unda

darwmundnen, Tavad ki ar unda marTon marketinguli procesebi,

aramed sxvam da unda dainaxon, rom bazarze sareklamo kompaniebis

arseboba saWiroa.

bolo wlebis ganmavlobaSi dafiqsirebuli mzardi tendenciis

fonze mediareklamis bazari daaxlobiT 50 milioni dolaris

farglebSi ganviTarda. ,,Cveni masStabis sxva qveynebSi es

maCvenebeli 100, 150 milionamdea gazrdili. sakmaod mkveTri

zrdaa sasomxeTis bazarze. im periodSi, rodesac iq daviwyeT

muSaoba, saqarTveloSi Tu 500 bilbordi idga, sasomxeTSi erTic

ar iyo. Cvens Tvalwin ganviTarda sareklamo biznesi. satelevizio

reklama iq SedarebiT iafia da didia moTxovna. popularulia

gare reklamac. sasomxeTSi warmoeba ganviTarebulia da amitom,

reklamaze moTxovna mzardia. sxvaTa Soris, ekonomikuri

mdgomareobiT didad ar CamogvrCebian. saqarTveloSi aqtualuria

ucxouri reklamis gadmotana da bazarze ucxouri reklama

dominirebs” – ambobs sareklamo kompania `maken eriqsonis~

kavkasiis warmomadgenlobis prezidenti gia alxaniSvili.

samwuxarod, dsT-s sivrceSi es yvelaze dabali maCvenebelia, rac

bevri faqtoriTaa ganpirobebuli, maT Soris, mediabazrisa da

sareklamo bazris zrdis dinamikiT. am SemTxvevaSi gadamwyvet

rols biznesi asrulebs. bazarze ki mxolod msxvili moTamaSeebi

arian, radgan qveyanaSi mcire da saSualo biznesis ganviTarebis

dinamika Zalze dabalia, Tanac sareklamo segmentSi maTTvis

arsebuli maRali fasebis gamo, sareklamo kampanias mediaSi ver

awarmoeben, Tumca mis mniSvnelobaze ar kamaToben. msxvili

moTamaSeebi ki mediisa da saagentoebis mxridan soliduri

fasdaklebiT sargebloben, Tumca bolo monacemebiT, mediaSi

reklamis ganTavsebis tarifebi daaxloebiT 50 procentiT

gaizarda.

sareklamo kompania ,,sarkes~ monacemebiT, 2008 wlis ianvarSi

saqarTvelos mediasaSualebebSi sul 3 milion 499 906 dolaris

Rirebulebis sareklamo produqti gaiyida. aprilSi es maCvenebeli

daaxloebiT gaormagda, xolo piks maisSi miaRwia da 8 mi

495 840 aTasi dolari Seadgina (diagrama 2)

SefasebiT es garkveulwilad imanac ganapiroba, rom qveyanaSi

maisSi saparlamento arCevnebi Catarda da mediaSi ganTavsebuli

reklamidan didi nawili politikuri partiebis sareklamo

kampaniaze modis.

2008 wlis 8 Tvis2008 wlis 8 Tvis2008 wlis 8 Tvis2008 wlis 8 Tvis mediasaSualebebimediasaSualebebimediasaSualebebimediasaSualebebis s s s Semosavlebi Semosavlebi Semosavlebi Semosavlebi

((((sareklamo kompania,,sarkes~sareklamo kompania,,sarkes~sareklamo kompania,,sarkes~sareklamo kompania,,sarkes~monacemebi)monacemebi)monacemebi)monacemebi)

gazrdili Semosavlebis Semdeg ivnisidan mediasaSualebebSi

ganTavsebuli reklamis dinamika umniSvnelo klebas iwyebs da 7

milion 774 144 dolars utoldeba. aRsaniSnavia, rom

procentiani vardna fiqsirdeba 2008 wlis agvistoSi, roca

reklamis moculoba 7 milion 319 187 dolaridan 2 milion 597

131 dolaramde daeca.

3,499,906

3,817,010

4,812,242

6,383,524

8,495,540

7,774,114

ianvari Tebervali marti aprili maisi ivnisi ivlisi

64

wlis ianvarSi

saSualebebSi sul 3 milion 499 906 dolaris

Rirebulebis sareklamo produqti gaiyida. aprilSi es maCvenebeli

daaxloebiT gaormagda, xolo piks maisSi miaRwia da 8 milion

(diagrama 2). eqspertebis

es garkveulwilad imanac ganapiroba, rom qveyanaSi

maisSi saparlamento arCevnebi Catarda da mediaSi ganTavsebuli

reklamidan didi nawili politikuri partiebis sareklamo

diagrama 2diagrama 2diagrama 2diagrama 2

Semosavlebi Semosavlebi Semosavlebi Semosavlebi

monacemebi)monacemebi)monacemebi)monacemebi)

gazrdili Semosavlebis Semdeg ivnisidan mediasaSualebebSi

ganTavsebuli reklamis dinamika umniSvnelo klebas iwyebs da 7

aRsaniSnavia, rom mkveTri, 65

procentiani vardna fiqsirdeba 2008 wlis agvistoSi, roca

reklamis moculoba 7 milion 319 187 dolaridan 2 milion 597

7,774,114

7,319,187

2,597,131

ivlisi agvisto

65

cnobilma movlenebma kompaniebi aiZula, rom PR-biujetebi

SeemcirebinaT. rogorc sareklamo saagentoebSi ganmartaven, am

SemTxvevaSi klientebi or nawilad gaiyvnen: erTni, romlebic

ayvnen panikas da biujetebi Seamcires da meoreni, romelTac

finanasuri krizisis molodinSi kadrebis Semcireba sakuTar

kompaniebSi daiwyes. am fonze sareklamo bazarze PR-kompaniebis

Catarebis wili msxvil kompaniebs SeumcirdaT. agvisto-

seqtemberSi sareklamo saagentoebs, faqtobrivad, arc erTi

SekveTa ar miuRiaT.

Tumca cnobilia, rom PR-kampania ufro nakleb danaxarjebs

moicavs, vidre satelevizio reklama, magram sworad dagegmvis

SemTxvevaSi is ufro efeqturia.

bunebrivia, sareklamo Semosavlebis klebam mediis ganviTarebasa da

Semosavlebis moculobas Tavisi daRi daasva. gansakuTrebiT mZimed

es faqtori aisaxa biznesmediaze, radgan am profilis media

ZiriTadad sareklamo Semosavlebzea damokidebuli. cnobilia, rom

bizneskompaniebis warmomadgenlebma omis Sedegad miyenebuli

zaralis Tvla daiwyes, amitom bevri mediaproeqtis ganxorcieleba

am droisaTvis gadaido.

am faqtorma kidev erTxel aCvena, rom mediisa da biznesmediis

ganviTareba pirdapirproporciulad ukavSirdeba sareklamo bazris

ganviTarebas. amitom, qveyanaSi arsebuli politikuri da

biznesriskebi am sferoebis ganviTarebis dinamikaze tovebs Tavis

kvals.

analogiuri procesebi mimdinareobs ukrainis mediabazarze, oRond

am SemTxvevaSi sareklamo da mediabazarze krizisis mizezi

msoflio ekonomikuri krizisia. krizisis Sedegad dazaralebuli

66

bizneskompaniebis marketingis menejerebma PR-isa da reklamisTvis

gankuTvnili biujetebi Seamcires.

ss ,,gaerTianebuli mediis~ warmomadgenlis anna dorenkos

ganmartebiT, upirveles yovlisa, arsebuli krizisisagan sareklamo

saagentoebi, xolo Semdeg mediagamocemebi dazaraldnen, radgan maT

am krizisis fonze biujetebi SeumcirdaT da sareklamo

saagentoebSi TanamSromlebis Semcireba daiwyo. analogiuri

problemis winaSe aRmoCnda media, sadac jaWvuri reaqcia moxda da

TanamSromlebis xelfasebi Semcirda.

analogiuri problema daudga ruseTis mediasac, Tumca aq

sareklamo bazari ufro didi masStabisaa da bunebrivia, fasebic

gacilebiT maRalia. eqspertebis SefasebiT, investorebi ver

riskaven, Tu romel mediasaSualebaSi ganaTavson reklama, radgan

ar ician am mwvave krizisis fonze romeli mediasaSualeba

gadarCeba.

saqarTvelos mediabazarze omis Semdgomi krizisi ase mZafrad ar

aRiqmeba, rogorc ucxoeTSi. Tumca, agvistos bolos da

seqtemberSi ramdenime beWdurma gamocemam gverdebis raodenoba

Seamcira. krizisi imitom ar aris TvalSi sacemi, rom qarTuli

beWduri media sakmaod dabalbiujetiania, Tanac qveyanaSi arsebul

umuSevrobis dones Tu gaviTvaliswinebT, SezRuduli biujetisa

da dabali anazRaurebis miuxedavad, qarTveli Jurnalistebi

SesaSuri enTuziazmiT muSaoben. swored amitom, biznesgamocemebs

likvidacia an droebiTi SeCereba ar emuqrebaT.

sad aris gamosavali?sad aris gamosavali?sad aris gamosavali?sad aris gamosavali?

qarTuli media Tavs gaWirvebiT inaxavs. bevri maTgani dotaciaze

imyofeba. gansakuTrebiT ki regionaluri masmedia. isini TiTqmis 10

67

welze meti xnis ganmavlobaSi grantebisa da saerTaSoriso

donorebis xarjze arseboben. amis gamo isini Tavs rogorc

saTburSi, ise grZnoben da Tavs didad ar iwuxeben. albaT,

amitomacaa, rom saqarTveloSi Zalian advilia, kargi redaqtori

da Jurnalisti naxo, magram Zalian Znelia gamocdili

mediamenejeri da marketologi moiZio. is, rom qarTul medias

mogeba ara aqvs, ramdenime mizeziTaa ganpirobebuli. Cven maTgan

ramdenime mizezze SevCerdebiT.

mTels msoflioSi mediis ZiriTadi Semosavali reklamas moaqvs. im

qveynebSi, sadac Tavisufal presas arsebobis didi tradicia aqvs

da ufro ganviTarebulicaa, mediis Semosavlebis 70-80 procenti

reklamaze modis.

saqarTvelos sareklamo bazari sakmaod mcirea. 2005 wels am

bazarze 15 milioni aSS dolaris brunva dafiqsirda. sareklamo

aqtivobis mTavari stimuli konkurentuli garemoa. rac ufro

Tavisufalia biznesgaremo, miT ufro mZafria konkurencia da miT

ufro bevri reklama midis masmediis saSualebebSi. jer-jerobiT,

saqarTveloSi Tavisufali konkurentuli garemo ar arsebobs. aseT

viTarebaSi reklamis ganTavseba fulis tyuili xarjvaa.

arsebobs imedi, rom sicocxlisunarian, e.i. profesionalur

mediasaSualebebs arsebobisTvis brZolaSi bunebrivi gadarCevis

meTodi gafiltravs da gadaarCens. qarTuli mediis gadarCenis

erTi-erTi gza sainvesticio garemos gaumjobesebaa. Tu dasavluri

mediaholdingebi da didi sagamomcemlo saxlebi qarTul

mediakompaniebSi msxvil investiciebs Cadeben da dasavlur

menejments danergaven, es adgilobrivi mediisTvis axali sisxlis

gadasxmis tolfasi iqneba. Tumca, 2008 wlis agvistos saomarma

movlenebma aseTi perspeqtiva droSi sakmaod ukan gadaswia.

68

saerTaSoriso organizaciebisaerTaSoriso organizaciebisaerTaSoriso organizaciebisaerTaSoriso organizaciebi

amerikis savaWro palataamerikis savaWro palataamerikis savaWro palataamerikis savaWro palata

amerikis savaWro palata (American Chamber of Commerce;

AmCham) warmoadgens asociacias, romlis mizania saqarTvelos,

amerikis SeerTebuli Statebisa da saqarTveloSi saerTaSoriso

sazogadoebas Soris biznesurTierTobebis ganviTarebis xelSewyoba.

misi wervebi arian saqarTveloSi moqmedi wamyvani

biznesorganizaciebi, aseve individualuri pirebi da arasamTavrobo

organizaciebi.

kontaqti: nucubiZis q. #1

tel: 31 21 05

www.amcham.ge

amerikaamerikaamerikaamerika----saqarTvelos biznessabWosaqarTvelos biznessabWosaqarTvelos biznessabWosaqarTvelos biznessabWo

amerika-saqarTvelos biznessabWo Seiqmna 1998 wels amerikis

kompaniebis TxovniT. sabWos amocanaa saqarTvelos imijis

formireba CrdiloeT amerikaSi, rogorc Sesaferisi adgilis

investirebisTvis da biznesis sakeTeblad. amerika-saqarTvelos

biznessabWo aseve zrunavs TavinaTi wevrebisTvis saqarTveloSi

biznesSesaZleblobebis Seqmnaze.

kontaqti: 2300 M St NW Suite 800 Washington DC, 20037;

tel: (+1)202-416-1606

www.agbdc.com

69

evropaevropaevropaevropa----saqarTvelos biznessabWosaqarTvelos biznessabWosaqarTvelos biznessabWosaqarTvelos biznessabWo

evropa-saqarTvelos biznessabWo warmoadgens arakomeciul

asociacias, romlis saTao ofisi mdebareobs briuselSi. sabWos

erT-erTi misiaa: investiciebisa da vaWrobis xelSewyoba

saqarTvelosa da evrokavSirs Soris, aseve _ saqarTvelos

pozicionireba evropaSi, rogorc invistirebisTvis xelsayreli da

ganviTarebuli biznesgaremo.

kontaqti: Rue Neerveld 107,1200 Brussels, Belgium

tel: +32 (0)2 762 94 13

www.eugbc.net

saqarTvelos savaWrosaqarTvelos savaWrosaqarTvelos savaWrosaqarTvelos savaWro----samrewvelo palatasamrewvelo palatasamrewvelo palatasamrewvelo palata

saqarTvelos savaWro-samrewvelo palata aris arasamTavrobo

organizacia, romelic aerTianebs eqvs regionalur palatas,

aTasamde asociacias, firmas, banks da a.S. palatis mTavari

amocanaa, daicvas sakuTari wevrebis interesebi qveyanaSi da mis

sazRvrebs gareT. aseve, igi monawileobs ekonomikuri

kanonproeqtebisa da sxva aqtebis SemuSavebaSi.

kontaqti: beriZis q. 29

tel: 72 07 10

www.gcci.ge

biznesinkubaciis iniciativa saqarTveloSibiznesinkubaciis iniciativa saqarTveloSibiznesinkubaciis iniciativa saqarTveloSibiznesinkubaciis iniciativa saqarTveloSi

msoflio bankis infoDev programis da evraziis fondis kerZo

sawarmoTa ganviTarebis programis mxardaWeriT, `samoqalaqo

sazogadoebis mxardaWeris centri~ axorcielebs proeqts

`biznesinkubatoris struqturis strategiuli gegma

70

saqarTveloSi”. proeqtis mizania saqarTveloSi pirveli

biznesinkubatoris mizanSewonilobis kvlevis Catareba da

biznesgegmis SemuSaveba.

kontaqti: 11/23 aTonelis q.

tel: 98 37 78

www.bii.ge

saqarTvelos damsaqmebelTa asociaciasaqarTvelos damsaqmebelTa asociaciasaqarTvelos damsaqmebelTa asociaciasaqarTvelos damsaqmebelTa asociacia

asociacia warmoadgens arakomerciul organizacias, romelic

aerTianebs 600-mde did, saSualo da mcire zomis sawarmoebs.

asociacia warmodgenilia sxvadasxva adgilobriv da saerTaSoriso

komisiebSi. misi erT-erTi mizania wevri organizaciebis

ganviTarebaze zrunva.

kontaqti: i.nikolaZis 5a

tel: 25 03 90

www.employer.ge

saqarTvelos axalgazrda ekonomistTasaqarTvelos axalgazrda ekonomistTasaqarTvelos axalgazrda ekonomistTasaqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia (saea)asociacia (saea)asociacia (saea)asociacia (saea)

saea warmoadgens aramomgebian organizacias, romlis saqmianobis

ZiriTadi mimarTulebebia: biznesgaremos ganviTarebis xelSewyoba,

saxelmwifo ekonomkuri reformebis mxardaWera, axalgazrda

ekonomistebis profesiuli ganviTarebis xelSewyoba.

kontaqti: orbelianis 35

tel: 92 28 39

www.economiste.ge

71

fondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelosfondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelosfondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelosfondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelos

fondi warmoadgens aTaswleulis gamowvevis korporaciis

grantiors. man 2006 wels miiRo 293,3 milioni aSS. dolari 5-

wliani programis gansaxorcieleblad, romlis ZiriTadi

mimarTulebebia: 1. infrastruqturuli ganviTareba: samcxe-

javaxeTis gzis, energoinfrastuqturis, regionaluri

infrastuqturis reabilitacia; 2. sawarmoTa ganviTareba:

saqarTvelos regionaluri ganviTarebis fondi, agrobiznesis

ganviTarebis proeqti.

kontaqti: sanapiros q. 4

tel: 50 77 70

www.mcg.ge

mcire da saSualo biznesis mxardaWeris proeqti mcire da saSualo biznesis mxardaWeris proeqti mcire da saSualo biznesis mxardaWeris proeqti mcire da saSualo biznesis mxardaWeris proeqti

saerTaSoriso eqspertTa korpusi aSS-is saerTaSoriso

ganviTarebis saagentos mxrdaWeriT axorcielebs 4-wlian proeqts,

mcire da saSulo biznesis ganviTarebisTvis. proeqtis ZiriTadi

miznebia: finansebze xelmisawvdomobis gazrda, turizmis

ganviTareba, `biznessakonsultacio qseli-saqarTvelo~, samewarmeo

saqmianobis unaris ganviTareba.

kontaqti: CitaZis 3a; tel: 92 23 55;

www.iesc.ge;

Junior Achievement Georgia

Junior Achievement Georgia warmoadgens organizacias, romlis

amocanebia biznesekonomikuri codnis gavrceleba, saqarTvelos

72

axalgazrdobisTvis ekonomikuri ganaTlebis programebis SemuSaveba

da sxv.

kontaqti: j. bagrationis gamz. 6

tel: 38 36 60

www.jag.ge

saqarTvelo saqarTvelo saqarTvelo saqarTvelo niderlandebis biznesniderlandebis biznesniderlandebis biznesniderlandebis biznesportaliportaliportaliportali

portali Seqmnilia niderlandebis samefos finansuri

mxardaWeriT. misi mizania saqarTvelosa da niderlandebis

biznesebis erTmaneTan dakavSireba da sxvadasxva biznesganviTarebis

SesaZleblobebis Seqmna.

kontaqti: 899 14 36 33 (aleqsander sokolovski)

www.dobusinessingeorgia.ge

saqarTvelos sainvesticio saagento (saqarTvelos sainvesticio saagento (saqarTvelos sainvesticio saagento (saqarTvelos sainvesticio saagento (Invest in Georgia))))

saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministros sainvesticio

saagento warmoadgens organizacias, romlis ZiriTadi mizania

qveynis sainvesticio potencialis `promouSeni~.

kotaqti: xeTagurovis q. 6

tel: 43 34 33

www.investingeorgia.org

msoflio bankis saqarTvelos warmomadgenlobamsoflio bankis saqarTvelos warmomadgenlobamsoflio bankis saqarTvelos warmomadgenlobamsoflio bankis saqarTvelos warmomadgenloba

msoflio bankis saqarTvelos warmomadgenloba aris msofio bankis

jgufis wevri. organizacia saqarTveloSi axorcielebs biznesis

73

kvlevis da mxardaWeris sxvadasxva programebs. damatebiTi

informaciisTvis:

kontaqti: WavWavaZis gamz. 5a

tel: 91 30 96

www.worldbank.org.ge

saerTaSoriso finansuri korporacia (saerTaSoriso finansuri korporacia (saerTaSoriso finansuri korporacia (saerTaSoriso finansuri korporacia (IFC))))

saerTaSoriso finansuri korporaciis saqarTvelos

warmomadgenloba saqarTvelos biznessgaremos gaumjobesebisaTvis

axorcielebs sxvadasxva programebs. maT Soris aRsaniSnavia

`samwarmeo garemos xelSewyobis proeqti saqarTveloSi~. aseve,

IFC yovelwliurad aqveynebs saqarTvelos biznesgaremos

mdgomareobis kvlevis Sedegebs.

kontaqti: n. nikolaZis 7;

tel: 92 35 23;

www.ifc.org/georgia/bee

saerTaSoriso indeqsebisaerTaSoriso indeqsebisaerTaSoriso indeqsebisaerTaSoriso indeqsebi

yovelwliurad mravali qveyana fasdeba saerTaSoriso

organizaciebisa da institutebis mier sxvadasxva indeqsebis

meSveobiT. aRniSnuli indeqsebi gamoxataven qveynis ganviTarebis

dones. saerTaSoriso indeqsebiT naTlad Cans, Tu romeli qveynebia

mowinave da romel qveynebs gaaCniaT problemebi da barierebi

ekonomikis ganviTarebis kuTxiT.

saerTaSoriso indeqsebis gamoTvlisas gamoiyeneba gansxvavebuli

meTodologiebi da indeqsis dadgena xdeba kombinirebulad,

74

sxvadasxva maCvenebelze dayrdnobiT. maCveneblebi gansxvavebulia

indeqsebis specifikidan gamomdinare.

msoflioSi gamoiyeneba mravali saerTaSoriso indeqsi, Tumca maTi

nawili ar afasebs msoflios yvela qveyanas. saqarTvelo fasdeba

iseTi indeqsebiT, rogoricaa: ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi,

humanuri ganviTarebis indeqsi, korufciis aRqmis indeqsi, biznesis

keTebis simartivis indeqsi da a.S.

ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi (ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi (ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi (ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi (IEF))))

ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi Seiqmna Heritage Foundation-isa

da Wall Street Journal-is mier 1995 wels, romelic efuZneboda adam

smitis ekonomikur Teoriebs. 1995 wlis Semdeg ekonomikuri

Tavisuflebis indeqsis meTodologia daixvewa da amJamad

ekonomikuri Tavisuflebis indeqsi aris kombinirebuli indeqsi,

romelic gamoiTvleba aTi maCveneblis mixedviT. TiToeuli qveyana

fasdeba am maCveneblebiT da dgindeba, Tu ramdeni procentiT

akmayofilebs qveyana aRniSnul parametrebs. maCveneblebi

gamoiTvleba sxvadasxva kriteriumebis kombinirebiT. aRniSnuli

maCveneblebi da kriteriumebia:

1. biznesis Tavisuflebabiznesis Tavisuflebabiznesis Tavisuflebabiznesis Tavisufleba – biznesis dawyebis, marTvisa da

likvidaciis procesebis gamarTuloba, procedurebis

siswrafe da moqniloba, sakanonmdeblo regulirebis

zomiereba;

2. vaWrobis TavisuflebavaWrobis TavisuflebavaWrobis TavisuflebavaWrobis Tavisufleba – satarifo da arasatarifo

barierebis gavlena vaWrobis procesze, produqciis

importisa da eqsportis procedurebis moqniloba da

gamarTuloba, sabaJo reJimebis zomieri sakanonmdeblo

regulireba;

3. fiskaluri damoukideblobafiskaluri damoukideblobafiskaluri damoukideblobafiskaluri damoukidebloba – sagadasaxado ganakveTebi da

maTi gavlena rogorc fizikuri pirebis, aseve

75

sawarmoebis/organizaciebis saqmianobaze, sagadasaxado

Semosavlebis wili qveynis mTlian Sida produqtSi (mSp);

4. mTavrobisgan damoukideblobamTavrobisgan damoukideblobamTavrobisgan damoukideblobamTavrobisgan damoukidebloba – samTavrobo xarjebi, maT

Soris transferebi, mTavrobis mier warmoebul produqciaze

unda gaiweodes rac SeiZleba naklebi danaxarji;

5. monetaruli damoukidebloba monetaruli damoukidebloba monetaruli damoukidebloba monetaruli damoukidebloba –––– faswarmoqmnis procesebi,

fasebis stabiluroba, inflaciis done;

6. investirebis Tavisufleba investirebis Tavisufleba investirebis Tavisufleba investirebis Tavisufleba –––– kapitalis moZraobis

Tavisufleba, investirebis procesebisa da procedurebis

gamarTuloba;

7.7.7.7. finansuri Tavisufleba _ finansuri Tavisufleba _ finansuri Tavisufleba _ finansuri Tavisufleba _ sabanko seqtoris samTavrobo

seqtorisgan damoukideblobis done, samTavrobo seqtoris

mier bankebisa da sxva safinanso institutebis flobis done;

8. sakuTrebis uflebasakuTrebis uflebasakuTrebis uflebasakuTrebis ufleba _ individualuri pirebis mier

sakuTrebis flobis Tavisuflebis done, maregulirebeli

kanonmdeblobis gamarTuloba da moqniloba;

9. saxelmwifos Carevis done saxelmwifos Carevis done saxelmwifos Carevis done saxelmwifos Carevis done _ biznesis funqcionirebaSi

saxelmwifos mier uxeSi Careva, sadac gaiTvaliswineba

samTavrobo, sakanonmdeblo, sasamarTlo da administraciuli

Careva.

10. Sromis damoukideblobaSromis damoukideblobaSromis damoukideblobaSromis damoukidebloba _ individualuri pirebisa da

damsaqmeblebis Tavisufleba SromiTi urTierTobebis

Camoyalibebisas saxelmwifos Carevis gareSe; SromiTi

urTierTobebis maregulirebeli kanondeblobis gamarTuloba

da moqniloba.

ekonomikuri Tavisuflebis indeqsis aTi maCveneblis kombinirebiT

qveynebs eniWebaT sareitingo qulebi 0-idan 100-mde. amasTan, xdeba

qveynebis ekonomikis Tavisuflebis ranJireba:

76

# Sefaseba qula

1111 Tavisufali 80-100

2222 ZiriTadad Tavisufali 70-79.9

3333 zomierad Tavisufali 60-69.9

4444 ZiriTadad araTavisufali 50-59.9

5555 represirebuli 0-49.9

ekonomikuri Tavisuflebis indeqsiT saqarTvelo pirvelad Sefasda

1996 wels, rodesac daikava 123-e adgili da mieniWa

represirebuli qveynis statusi. 2008 wels saqarTvelom sxva 161

qveyanas Soris daikava 32-e adgili da mieniWa zomierad

Tavisufali qveynis statusi, rac sakmaod didi progresia

(diagrama 3).

diagrama 3diagrama 3diagrama 3diagrama 3

saqarTvelos Sefaseba ekonomikuri Tavisuflebis indesaqarTvelos Sefaseba ekonomikuri Tavisuflebis indesaqarTvelos Sefaseba ekonomikuri Tavisuflebis indesaqarTvelos Sefaseba ekonomikuri Tavisuflebis indeqsis qsis qsis qsis

mixedviT (1996mixedviT (1996mixedviT (1996mixedviT (1996----2008 ww)2008 ww)2008 ww)2008 ww)

2008 wlis monacemebiT saqarTvelo msoflioSi ekonomikuri

Tavisuflebis indeqsis mixedviT 32 adgilzea. Cveni qveyana am

maCveneblis mixedviT uswrebs iseT saxelmwifoebs, rogoricaa

latvia, safrangeTi, CexeTi da norvegia.

44.1

46.5

47.9

52.558.3

56.7

58.6 58.9

56.4

63.5 69.3

69.2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1996 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

77

korufckorufckorufckorufciis aRqmis indeqsi (iis aRqmis indeqsi (iis aRqmis indeqsi (iis aRqmis indeqsi (CPI))))

korufciis aRqmis indeqsi Seiqmna Transparency International-is

mier 1995 wels. mas Semdg am indeqsis mixedviT yovelwliurad

fasdebian sxvadasxva qveynebi. korufciis aRqmis indeqsis

maCvenebeli dgindeba sxvadasxva saerTaSoriso organizaciebis mier

Catarebuli kvlevebis safuZvelze. kvlevebidan gamomdinare

dgindeba TiToeuli gamokvleuli qveynisTvis misaniWebeli qula.

Catarebuli kvlevebi SesaZloa gansxvavdebodes qveynebis

specifikidan gamomdinare. 2008 wels korufciis aRqmis indeqsis

gamosaTvlelad Sejamda eqvsi sxvadasxva kvlevis Sedegi:

1. `bertelsmanis fondis~ `bertelsmanis tranformaciis

indeqsi~ (Bertelsmann Transformation Index) (2008),

romelic afasebs xelisuflebis unars, gamoavlinos da

SezRudos korufciuli faqtebi;

2. msoflio bankis `qveynebis politikisa da institutuciuri

Sefaseba~ (Country Policy and Institutional Assesement)

(2007), romelic afasebs korufciis dones, interesTa

konfliqts, sabiujeto Tanxdebis gaflangvis SemTxvevebsa da

antikorufciuli kuTxiT gadadgmul nabijebsa da miRwevebs;

3. Tavisuflebis saxlis `gardamavali qveynebi~ (Nations in

Transit) (2007), romelic mTavrobaSi korufciis

gavrcelebis dones antikorufciul iniciativebis

ganxorcielebasTan erTad xalxis aRqmisa da mediis mier

aseTi faqtebis gaSuqebis mixedviT zomavs;

4. msoflio xedvis `qveynebis risk reitingebi~ (Country Risk

Rating) (2007), romelic afasebs sajaro moxeleebis

korumpirebulobis sixSires rogorc mcire biurokratiuli,

aseve masStaburi politikuri garigebebis kuTxiT;

5. saerTaSoriso savaWro jgufis `nacrisferi sivrcis

dinamika~ (Grey Area Dynamics) (2007), romelic ikvlevs

korufciis gavrcelebis xarisxs rogorc politikuri

Tanamdebobis pirebis, aseve rigiT sajaro moxeleebs Soris;

6. msoflio ekonomikuri forumis `globaluri

konkurentunarianobis kvleva~ (Global Competitiveness

Report) (2007), romelic yuradRebas amaxvilebs ukanono

gadasaxadebsa da qrTamebze, dakavSirebuls mTavrobis

sxvadasxva saqmianobasTan.

saqarTvelos korufciis aRqmis indeqsis maCvenebeli mniSvnelovnad

gaumjobesda `vardebis revoluciis Semdeg~. 2003 wels

saqarTvelos maCvenebeli Seadgenda maqsimaluri 10 qulidan 1.8

xolo 2007 wels _ 3,4-s (diagrama 4). 2007 wlis monacemebiT

saqarTvelom gamokiTxuli 180 qveynidan 79-e adgili daikava.

Sedegad saqarTvelo korufciis aRqmis indeqsis mixedviT aRar

Sedis im qveynebis ricxvSi, sadac korufcia pirveli da

dauZleveli problemaa. aseve aRsaniSnavia, rom yofili sabWoTa

kavSiris qveynebidan (2007 wlis monacemebiT) saqarTvelos

uswrebs mxolod sami qveyana: litva, latvia da estoneTi

(diagrama 5).

saqarTvelos korufciis aRqmis indeqsisaqarTvelos korufciis aRqmis indeqsisaqarTvelos korufciis aRqmis indeqsisaqarTvelos korufciis aRqmis indeqsi wlebiwlebiwlebiwlebissss

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

2003 2004 2005 2006 2007

1.82.0 2.3

2.8

78

korufciis gavrcelebis xarisxs rogorc politikuri

Tanamdebobis pirebis, aseve rigiT sajaro moxeleebs Soris;

msoflio ekonomikuri forumis `globaluri

Global Competitiveness

romelic yuradRebas amaxvilebs ukanono

gadasaxadebsa da qrTamebze, dakavSirebuls mTavrobis

saqarTvelos korufciis aRqmis indeqsis maCvenebeli mniSvnelovnad

gaumjobesda `vardebis revoluciis Semdeg~. 2003 wels

li Seadgenda maqsimaluri 10 qulidan 1.8-s,

). 2007 wlis monacemebiT

e adgili daikava.

Sedegad saqarTvelo korufciis aRqmis indeqsis mixedviT aRar

korufcia pirveli da

dauZleveli problemaa. aseve aRsaniSnavia, rom yofili sabWoTa

kavSiris qveynebidan (2007 wlis monacemebiT) saqarTvelos

: litva, latvia da estoneTi

diagrama 4diagrama 4diagrama 4diagrama 4

mixedviTmixedviTmixedviTmixedviT

2007

3.4

saqarRvelos saqarRvelos saqarRvelos saqarRvelos korufciis aRqmis indeqsikorufciis aRqmis indeqsikorufciis aRqmis indeqsikorufciis aRqmis indeqsi sxva qveynebTan mimarTebaSisxva qveynebTan mimarTebaSisxva qveynebTan mimarTebaSisxva qveynebTan mimarTebaSi

korufciis aRqmis indeqsis mixedviT pirveli aTeuli ukavia iseT

qveynebs, rogoricaa: dania, fineTi, axali zelandia, singapuri,

SvedeTi, islandia, holandia, Sveicaria, kanada da norvegia.

saqarTvelo uwsrebs iseT qveynebs, rogoricaa: egvipte, ukraina,

irani, ruseTi, azerbaijani, somxeTi da a.S. korufciia aRqmis

indeqsi qveynebs afasebs imis mixedviT, Tu ramdenad mwvave

problemad asaxeleben politikur korufcias

gamokiTxuli adgilobrivi da ucxoeli biznesis warmomadgenlebi

da analitikosebi.

0

1

2

3

4

5

6

7

1.72 2.1 2.1 2.1 2.1 2.1

2.32.7 2.8

33.4

79

diagrama diagrama diagrama diagrama 5555

sxva qveynebTan mimarTebaSisxva qveynebTan mimarTebaSisxva qveynebTan mimarTebaSisxva qveynebTan mimarTebaSi

korufciis aRqmis indeqsis mixedviT pirveli aTeuli ukavia iseT

qveynebs, rogoricaa: dania, fineTi, axali zelandia, singapuri,

Sveicaria, kanada da norvegia.

saqarTvelo uwsrebs iseT qveynebs, rogoricaa: egvipte, ukraina,

irani, ruseTi, azerbaijani, somxeTi da a.S. korufciia aRqmis

indeqsi qveynebs afasebs imis mixedviT, Tu ramdenad mwvave

problemad asaxeleben politikur korufcias am qveynebSi

gamokiTxuli adgilobrivi da ucxoeli biznesis warmomadgenlebi

4.8 4.8

6.5

80

biznesis keTebis simartivis indeqsi biznesis keTebis simartivis indeqsi biznesis keTebis simartivis indeqsi biznesis keTebis simartivis indeqsi ((((EDBI)

biznesis keTebis simartivis indeqsi Seqmnilia msoflio bankis

mier 2001 wels da dResdReisobiT afasebs 181 qveyanas. rac ufro

maRalia qveynis Sefaseba, miT ufro mimzidvelia misi biznesgaremo.

indeqsi ZiriTadad dafuZnebulia biznesis maregulirebeli

kanonmdeblobis Seswavlaze. am procesSi CarTulni arian

mTavrobis warmomadgenlebi, iuristebi, bizneskonsultantebi,

finansistebi da sxva iseTi profesiis adamianebi, romlebsac aqvT

yoveldRiuri praqtikuli Sexeba kanonmdeblobiT regulirebul

procedurebTan.

indeqsi iTvaliswinebs 10 maCvenebels, romelsac gaaCnia calkeuli

paramatrebi. aRniSnuli maCveneblebia:

1. biznesis dawyebabiznesis dawyebabiznesis dawyebabiznesis dawyeba – biznesis registraciisTvis

kanonmdeblobiT gansazRvruli procedurebis simartive,

registraciis procedurebisTvis saWiro dro, registraciaze

gaweuli xarjebi da minimaluri kapitalis odenoba;

2. licenzirebalicenzirebalicenzirebalicenzireba – licenziis miRebisTvis kanonmdeblobiT

gansazRvruli procedurebis simartive, procedurebisTvis

saWiro dro, licenziis miRebisTvis gaweuli danaxarjebi;

3. kadrebis daqiraveba kadrebis daqiraveba kadrebis daqiraveba kadrebis daqiraveba –––– sasurveli kadris daqiravebis

sirTulis indeqsi, kadris gaTavisuflebis sirTulis

indeqsi, daqiravebisa da gaTavisuflebis xarjebi;

4. sakuTrebis registrirebasakuTrebis registrirebasakuTrebis registrirebasakuTrebis registrireba – sakuTrebis registraciisTvis

kanonmdeblobiT gansazRvruli procedurebis simartive,

procedurebisTvis saWiro dro, sakuTrebis registraciaze

gaweuli xarjebi;

5. kreditis aRebakreditis aRebakreditis aRebakreditis aReba - iuridiuli uflebebis indeqsis

gamarTuloba, sakredito informaciis indeqsis

siRrmiseuloba;

81

6. investorebis dacvainvestorebis dacvainvestorebis dacvainvestorebis dacva – gamWvirvalobis donis indeqsi,

investiciis mimRebis uflebebisa da valdebulebebis done;

7. gadasaxadebis gadaxdagadasaxadebis gadaxdagadasaxadebis gadaxdagadasaxadebis gadaxda – gadasaxadebis raodenoba,

sagadasaxado procedurebze wliurad daxarjuli dro,

gadasaxadebis wili mTlian mogebaSi;

8. sabaJosabaJosabaJosabaJo procedurebiprocedurebiprocedurebiprocedurebi – saWiro dokumentebisa da

xelmowerebis raodenoba, eqsportisa da importis dros

gansaxorcilebel procedurebze daxarjuli dro;

9. kontraqtis Zalakontraqtis Zalakontraqtis Zalakontraqtis Zala – kontraqtis dadebisTvis

gansaxorcielebeli procedurebis simartive, procedurebis

ganxorcielebisTvis saWiro dro, kontraqtis momzadebaze

gaweuli danaxarjebi;

10. biznesis likvidaciabiznesis likvidaciabiznesis likvidaciabiznesis likvidacia – biznesis likvidaciisTvis saWiro

dro, biznesis likvidaciis procedurebze gaweuli

danaxarjebi, biznesis ganaxlebis SesaZleblobis siswrafe.

2009 wels biznesis keTebis simartivis indeqsiT Sefasda 181

qveyana, maT Soris saqarTvelo. aRniSnuli Sefasebis mixedviT

pirveli aTeuli ukaviaT Semdeg qveynebs: singapuri, axali

zelandia, aSS, hongkongi, dania, didi britaneTi, kanada, irlandia,

kanada da avstralia.

saqarTvelom qveynebis reitingSi daikava me-15-e adgili da

uswrebs iseT qveynebs, rogoricaa: germania, belgia, SvedeTi,

Sveicaria da a.S. saqarTvelom 2008 welTan SedarebiT 2009 wels

3 safexuriT win waiwia da me-15 adgili daikava (cxrili 1).

sxvadasxva saerTaSoriso organizaciebis mier ganxorcielebuli

kvlevebis Tanaxmad saqarTvelos biznesgaremo ukanasknel wlebSi

sagrZnoblad gaumjobesda. saerTaSoriso rekonstruqciisa da

ganviTarebis bankis mier ganxorcielebuli kvlevebis Tanaxmad

82

2008 wlis monacemebiT saqarTveloSi mcxovreb 100 adamianze

modis saSualod 15 biznesi.

cxrili 1cxrili 1cxrili 1cxrili 1

2009 wlis biznesis keTebis simartivis indeqsis reitingiO2009 wlis biznesis keTebis simartivis indeqsis reitingiO2009 wlis biznesis keTebis simartivis indeqsis reitingiO2009 wlis biznesis keTebis simartivis indeqsis reitingiO

(pirveli (pirveli (pirveli (pirveli 15151515 qveyana)qveyana)qveyana)qveyana)

qveyana

biznesis keTebis

simartivis aCvenebeli

biznesis dawyeba

licenzir

eba

kadrebis daqir

aveba

sakuTrebis

registrir

eba

kredit

is aReba

invest

orebis dacva

gadasaxadebis gadaxda

sabaJo

pr

ocedurebi

Kko

ntraqtis Zala

biznesis likvidacia

singapuri 1 10 2 1 16 5 2 5 1 14 2

axali

zelandia 2 1 2 14 3 5 1 12 23 11 17

a.S.S. 3 6 26 1 12 5 5 46 15 6 15

hong kongi,

CineTi 4 15 20 20 74 2 3 3 2 1 13

dania 5 16 7 10 43 12 24 13 3 29 7

didi

britaneTi 6 8 61 28 22 2 9 16 28 24 9

irlandia 7 5 30 38 82 12 5 6 18 39 6

kanada 8 2 29 18 32 28 5 28 44 58 4

avstralia 9 3 57 8 33 5 53 48 45 20 14

norvegia 10 33 66 99 8 43 18 18 7 7 3

irlandia 11 17 28 62 15 28 70 32 34 3 16

iaponia 12 64 39 17 51 12 15 112 17 21 1

tailandi 13 44 12 56 5 68 11 82 10 25 46

fineTi 14 18 43 129 21 28 53 97 4 5 5

saqarTvelo 15 4 10 5 2 28 38 110 81 43 92

biznesgaremos gaumjobeseba ukanasknel wlebSi ganxorcielebuli

reformebiTaa ganpirobebuli. saqarTvelom 2006/2007 wlebis

monacemebiT msoflios reformatori qveynebis aTeulSi mexuTe

adgili daikava. saqarTvelosTan erTad reformatori qveynis

statusi mieniWa iseT qveynebs, rogoricaa: egvipte, xorvatia, gana,

makedonia, kolumbia, saudis arabeTi, kenia, CineTi da bulgareTi.

83

humanuri ganviTarebis indeqsihumanuri ganviTarebis indeqsihumanuri ganviTarebis indeqsihumanuri ganviTarebis indeqsi ((((HDI))))

humanuri ganviTarebis indeqsi (HDI) Seqmnilia gaerTianebuli

erebis ganviTarebis programis (UNDP) mier. humanuri

ganviTarebis indeqsi warmoadgens sxvadasxva indeqsebis kompleqss,

romelic saSualod afasebs qveynis ganviTarebis miRwevebs. HDI

sami sxvadasxva indikatoris saSualebiT dgindeba. humanuri

ganviTarebis indeqsi warmoadgens am indikatorebis garkveul

Sewonil erTianobas. aRniSnuli indikatorebia:

• sicocxlis xangrZlivobis saSualo maCvenebeli;

• ganaTlebis done (wera-kiTxvis mcodneTa ricxvi, moswavleTa

raodenoba da sxv);

• cxovrebis donis maCvenebeli.

humanuri ganviTarebis donis gazomva erTi maCvenebliT

SeuZlebelia, Tumca HDI zomavs ganviTarebis sxvadasxva aspeqtebs,

Sesabamisad igi warmoadgens maqsimaluri informaciis momcvel

indikators, ganviTarebis donis Sefasebis sxva maCveneblebisgan

gansxvavebiT.

2007/2008 wlis monacemebiT humanuri ganviTarebis maCvenebliT

pirvel aTeulSia Semdegi qveynebi: islandia, norvegia, avstralia,

kanada, irlandia, SvedeTi, Sveicaria, iaponia, niderlandebi da

safrangeTi. saqarTvelos 96-e pozicia uWiravs sxva 177 qveyanas

Soris. saqarTvelos humanuri ganviTarebis indeqsi ki 0.754-s

warmoadgens. Cveni qveyana uswrebs iseT saxelmwifoebs, rogoricaa

azerbaijni, indonezia, egvipte, moldaveTi da sxv.

HDI indikatoris Sesabamisad qveynebi klasificirebulia

ganviTarebis doneebis mixedviT. am SemTxvevaSi saqarTvelos

uWiravs humanuri ganviTarebis saSualo donis qveynis pozicia.

84

biznesgaremos kvlevis Sedegebibiznesgaremos kvlevis Sedegebibiznesgaremos kvlevis Sedegebibiznesgaremos kvlevis Sedegebi

aRniSnul raodenobrivi kvlevis farglebSi Seswavlil iqna 1000º

sawarmos menejeris mosazreba biznesisTvis aqtualuri sakiTxebis

Sesaxeb. kvlevis mizans warmoadgenda saqarTvelos biznesgaremos

Sefaseba, masSi arsebuli sirTuleebisa da problemebis gamovlena.

SerCeva SemuSavda saqarTveloSi regionebis mixedviT

daregistrirebul mewarmeTa raodenobisa da maTi saqmianobis

sferoebis proporciebis gaTvaliswinebiT.

kvlevis ZiriTadi mignebebikvlevis ZiriTadi mignebebikvlevis ZiriTadi mignebebikvlevis ZiriTadi mignebebi

• gamokiTxul sawarmoTa 68%-is gamocdileba 5 wels ar

aRemateba, rac miuTiTebs, rom saqarTveloSi biznesis

marTvis kultura da tradiciebi jer kidev ar aris

Camoyalibebuli. amas isic emateba, rom saqarTveloSi

arsebuli biznesgaremo da Sesabamisad kanonmdebloba

arastabiluria da kvlavac ganviTarebis gzaze imyofeba;

• gamokiTxuli kompaniebis 61%-is zogadi SefasebiT

saqarTveloSi arsebuli biznesgaremo met-naklebad

normaluria, xolo 26% ki miiCnevs, rom arsebuli garemo

aferxebs biznesis ganviTarebas;

• biznesis mflobelTa da menejerTa mxolod 77%-ma

daasaxela sagadasaxado kodeqsi maTi saqmianobis

maregulirebel kanonad, 14%-ma ki saerTod ver gaixsena

verc erTi kanoni. sagadasaxado kodeqsis Semdeg modis

kanoni `mewarmeTa Sesaxeb~, romelic respodentTa 17%-ma

daasaxela. yvela sxva danarCeni kanonis cnobadoba ar

aRemateba 8%-s. aRniSnuli maCveneblebi naTlad warmoaCens

85

kerZo seqtoris cnobierebis dones sakanonmdeblo bazasTan

mimarTebaSi;

• gamokiTxulTa mxolod 8% aRniSnavs, rom sagadasaxado

kodeqsi savsebiT gamarTuli da gasagebia. ramdenadac

sagadasaxado kodeqsi adgens biznesgaremoSi operirebis

TamaSis ZiriTad wesebs, igi SedarebiT advilad aRsaqmeli

unda iyos yvela moTamaSisaTvis da ara mxolod mewarmeTa

mcire nawilisaTvis;

• sakanonmdeblo cvlilebebis Sesaxeb informacias

gamokiTxulTa umravlesoba iRebs uSualod sagadasaxado

organoebisa da masmediis meSveobiT, Tumca respodentTa

35%-sTvis saWiro informacia TiTqmis araa xelmisawvdomi;

• sagulisxmoa, rom respodentTa saqmianobis 77% ar

saWiroebs licenzias an/da nebarTvas da mxolod 3% ar iyo

informirebuli eqvemdebareboda Tu ara licenzirebas.

Sesabamisad, axalma kanonma licenziebisa da nebarTvebis

Sesaxeb dadebiTi zegavlena moaxdina biznesgaremoze da

informirebulobis donec sakmaod maRalia am mimarTulebiT;

• gamokiTxul mewarmeTa mxolod 13% axorcielebs eqsportis

an/da importis RonisZiebebs. es maCvenebeli, albaT, imazec

miuTiTebs, rom saerTaSoriso bazrebze gasvlas ZiriTadad

msxvili kompaniebi axerxeben;

• mewarmeebis 9%, romlebic axorcieleben eqsports an/da

imports, miiCneven, rom axali sabaJo kodeqsi savsebiT

gamarTuli da gasagebia, xolo danarCeni kompaniebi

garkveul problemebs awydebian kodeqsis aRqmasTan

dakavSirebiT;

86

• gamokiTxul mewarmeTa mxolod 32% flobs informacias

sabaJo kanonmdeblobisa da Sesabamisi cvlilebebis Sesaxeb.

mewarmeebis 49%-sTvis informaciis ZiriTad wyaros sabaJo

organoebi warmoadgenen;

• kvlevis Sedegad dadginda, rom respodentTa 35%

skeptikurad afasebs axal sabaJo kodeqss da fiqrobs, rom

araferi Secvlila, xolo 30%-is azriT, axalma kodeqsma

gaamartiva sabaJo procedurebi;

• kvlevaSi monawile biznesmenTa 40%-ma bolo erTi wlis

ganmavlobaSi damatebiTi finansuri saxsrebis mozidvisaTvis

mimarTa sxva pirs an/da organizacias. maTma 92%-ma

dafinansebisaTvis mimarTa sabanko seqtors, danarCeni 8% ki

mikrosafinanso organizaciebsa da samegobro/sanaTesao wreze

modis. im mewarmeTa umravlesoba, romlebmac banks mimarTes,

problemad miiCneven sesxis saprocento ganakveTs. aqve unda

aRiniSnos, rom respodentTa 58% gayidvebis zrdis ZiriTad

SesaZleblobad damatebiTi finansuri resursebis mozidvas

asaxelebs;

• respodentTa 62%-s uWirs konkurenciis gaweva, xolo 28%-

s miaCnia, rom misi biznesisTvis uaxloesi erTi wlis

ganmavlobaSi konkurentebi safrTxes ar warmoadgenen. es

kidev erTxel miuTiTebs dabal mewarmeobriv unarebze.

yvelaze `Tavdajerebuli~ dargi mSeneblobaa, xolo yvelaze

`frTxili~ _ vaWroba (64%) da soflis meurneoba (67%),

romlebic miiCneven, rom uWirT konkurenciis gaweva;

• mewarmeebis 38%-is SefasebiT, konkurentuli upiratesobis

miRwevisTvis aucilebelia produqtis/momsaxurebis fasis

Semcireba. aseve mniSvnelovan RonisZiebebad dasaxelda

87

produqciis/momsaxurebis xarisxis gazrda (28%) da bazrisa

da konkurenciis Seswavla (18%);

• axali momxmareblis mozidvis sakiTxis Sefasebisas

respodentTa 51%-ma aRniSna, rom maTTvis momxmareblis

mozidva rTulia, xolo 9%-s am etapze ar sWirdeba

damatebiTi momxmarebeli. gamokiTxulTa 72%-ma axali

myidvelis mozidvis sirTulis ZiriTad gamomwvev mizezad

Semosavlebis dabali done daasaxela;

• Sromis bazris funqcionirebas biznesmenebi

aradamakmayofileblad afaseben. respodentTa 55%-s uWirs an

saerTod ver axerxebs sasurveli kadris moZiebasa da

daqiravebas;

• kvlevis Sedegad gamovlinda qarTuli biznesisTvis yvelaze

aqtualuri 10 problema. ZiriTadad, mewarmeTa yuradReba

koncentrirebulia kanonebis irgvliv, Tumca, gamovlenil

problemebSi aseve aris Sromis bazris, informirebulobis,

finansebis xelmisawvdomobisa da sxva problemebi;

• respodentTa azriT, biznesgaremos gaumjobesebisaTvis

saxelmwifom unda uzrunvelyos moqmedi kanonmdeblobis

gamartiveba (67%) da daawesos SeRavaTebi garkveuli

dargebisa da mcire zomis sawarmoebisaTvis (63%);

• respodentTa 39%-is azriT, masmediam mewarmeebs unda

miawodos meti informacia biznessakanonmdeblo siaxleebis

Sesaxeb. 31% miiCnevs, rom biznesisTvis aqtualuri

sakiTxebis gaSuqebiT media xels Seuwyobs garemos

ganviTarebas. mewarmeebis 29% ki mediis rols saxelmwifo

organoebsa da kerZo seqtors Soris dialogis xelSewyobaSi

xedavs.

zogadi Sefasebebizogadi Sefasebebizogadi Sefasebebizogadi Sefasebebi

Seswavlili sawarmoebis 42%-s mxolod 1-dan 5 wlamde

operirebis gamocdileba aqvs. TiTqmis yovelTviurad izrdeba

registrirebul sawarmoTa raodenoba, Tumca bevri maTgani ver

axerxebs biznesis warmatebul marTvas da sakmaod mokle periodSi

tovebs bazars. yovelive es kidev erTxel adasturebs im

garemoebas, rom biznesis marTvisa da dagegmvis kultura Zalian

dabalia. am mimarTulebiT sakmaod bevria gasakeTebeli,

gansakuTrebul xelSewyobas ki mikro da mcire biznesi saWiroebs

(diagrama 6).

Seswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebiSeswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebiSeswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebiSeswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebi

Catarebul kvlevaSi Seswavlilia mewarmeTa damokidebulebebi da

xedvebi biznesgaremos sxvadasxva aspeqtebis mimarT. respodentebma

aseve moaxdines biznesgaremos zogadi Sefaseba _

0

5

10

15

20

25

30

35

40

4542.8

32

25.2

1-

5 weli da meti

1 welze

naklebi

88

organoebsa da kerZo seqtors Soris dialogis xelSewyobaSi

dan 5 wlamde

gamocdileba aqvs. TiTqmis yovelTviurad izrdeba

registrirebul sawarmoTa raodenoba, Tumca bevri maTgani ver

axerxebs biznesis warmatebul marTvas da sakmaod mokle periodSi

tovebs bazars. yovelive es kidev erTxel adasturebs im

a da dagegmvis kultura Zalian

dabalia. am mimarTulebiT sakmaod bevria gasakeTebeli,

e biznesi saWiroebs

diagrama 6diagrama 6diagrama 6diagrama 6

Seswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebiSeswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebiSeswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebiSeswavlili sawarmoebis funqcionirebis periodebi

mewarmeTa damokidebulebebi da

xedvebi biznesgaremos sxvadasxva aspeqtebis mimarT. respodentebma

gamokiTxulTa

-5 weli

5 weli da meti

1 welze

naklebi

umravlesobis (61%) azriT, biznesgaremo saqarTveloSi met

naklebad normaluria; 26% fiqrobs, rom arseb

aferxebs biznesis ganviTarebas; gamokiTxulTa mxolod 7%

aris arsebuli biznesgaremo pozitiuriA da xels uwyobs kerZo

seqtoris ganviTarebas (diagrama 7).

biznesgaremos zogadi Sefasebabiznesgaremos zogadi Sefasebabiznesgaremos zogadi Sefasebabiznesgaremos zogadi Sefaseba

biznesis operirebis ZiriTad wesebs awesebs saxelmwifo Sesabamisi

sakanonmdeblo baziT. swored kanonmdeblobazea damokidebuli

ramdenad gamWvirvale, samarTliani da moqnilia biznesgaremo.

Tumca, es medlis mxolod erTi mxarea. aranakleb mniSvnelovania

ramdenad floben mewarmeebi informacias maTi saqmianobis

maregulirebeli kanonisa Tu normatiuli aqtis Sesaxeb. kvlevis

Semdegi bloki miznad swored kanonmdeblobasTan mimarTebaSi

kerZo seqtoris cnobierebis donisa da damokidebulebis

gamovlenas isaxavda.

0

100

200

300

400

500

600

700615

267

7444

biznes garemo met

naklebad normaluria

arsebuli garemo aferxebs

biznesis ganviTarebas

arsebuli garemo xels

uwyobs biznesis

warmatebul ganviTarebas

miWirs pasuxis gacema

89

TveloSi met-

26% fiqrobs, rom arsebuli garemo

gamokiTxulTa mxolod 7%-saTvis

arsebuli biznesgaremo pozitiuriA da xels uwyobs kerZo

diagrama 7diagrama 7diagrama 7diagrama 7

bs saxelmwifo Sesabamisi

sakanonmdeblo baziT. swored kanonmdeblobazea damokidebuli

ramdenad gamWvirvale, samarTliani da moqnilia biznesgaremo.

es medlis mxolod erTi mxarea. aranakleb mniSvnelovania,

ramdenad floben mewarmeebi informacias maTi saqmianobis

maregulirebeli kanonisa Tu normatiuli aqtis Sesaxeb. kvlevis

Semdegi bloki miznad swored kanonmdeblobasTan mimarTebaSi

kerZo seqtoris cnobierebis donisa da damokidebulebis

biznes garemo met-

naklebad normaluria

arsebuli garemo aferxebs

biznesis ganviTarebas

arsebuli garemo xels

uwyobs biznesis

warmatebul ganviTarebas

miWirs pasuxis gacema

90

sakansakansakansakanonmdeblo regulirebis zogadi Sefasebaonmdeblo regulirebis zogadi Sefasebaonmdeblo regulirebis zogadi Sefasebaonmdeblo regulirebis zogadi Sefaseba

gamokiTxuli 1000 sawarmodan kiTxvaze: `romeli kanonebi

aregulirebs Tqvens bizness?~_ sagadasaxado kodeqsi 77%-ma

daasaxela. sxva kanonebze sakmaod dabali maCvenebeli modis

(cxrili 2), rac miuTiTebs imaze, rom mewarmeebis umravlesoba

ubralod ar flobs informacias, Tu romeli kanonebi

aregulirebs maT saqmianobas. zogadad, sagadasaxado kodeqsis

mxrivac sakmaod dabali maCvenebelia, anu Seswavlili sawarmoebis

23%-ma arc ki icis, romeli kanonis mixedviT ixdis

gadasaxadebs. amas adasturebs is faqtic, rom zogierTma mcire

mewramem kiTxvaze: `ra gadasaxadebs ixdiT?~ _ saSemosavlo

gadasaxadTan erTad eleqtroenergiis, gazisa da sxva komunaluri

gadasaxadebic daasaxela. respodentTa 14%-ma saerTod ver

gaixsena verc erTi kanoni, romelic mis bizness aregulirebs. es,

albaT, sakmaod sagangaSo monacemia.

cxrili 2cxrili 2cxrili 2cxrili 2 respodentebis mier dasaxelebuli kanonebi, romlebic respodentebis mier dasaxelebuli kanonebi, romlebic respodentebis mier dasaxelebuli kanonebi, romlebic respodentebis mier dasaxelebuli kanonebi, romlebic

aregulirebs maT saqmianobasaregulirebs maT saqmianobasaregulirebs maT saqmianobasaregulirebs maT saqmianobas

# dasaxelebuli kanoni raodenoba

1 sagadasaxado kodeqsi 771

2 mewarmeTa Sesaxeb kanoni 173

3 sabaJo kodeqsi 84

4 Sromis kodeqsi 64

5 kanoni miwis Sesaxeb 41

6 kanoni licenziebisa da nebarTvebis Sesaxeb 34

7 kanoni bankebis Sesaxeb 30

8 samoqalaqo kodeqsi 21

sxva kanonebi 26

ar vici 145

respodentTa TiTqmis 40%-s miaCnia, rom kanonebi

cvlilebebs; daaxloebiT 25%-is azriT, kanonmdebloba Zalian

xSirad icvleba da, amasTan, mravladaa rTuli da orazrovani

Canawerebi; mxolod mewarmeTa 9%-ma Seafasa qarTuli

biznesmaregulirebeli kanonmdebloba, rogorc gamarTuli

savsebiT gasagebi (diagrama 8).

arsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefasebaarsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefasebaarsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefasebaarsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefaseba

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

411

300

151

10995

18

kanonebi saWiroebs

cvlilebebs da sakmaod

dasaxvewia

kanonmdebloba met

gamarTuli da gasagebia

kanonebi Zalian xSirad

icvleba da maT Sesaxeb

informacia ar aris

xelmisawvdomi

kanonebSi mravladaa

orazrovni da rTulad

gasagebi Canawerebi

kanonmdebloba savsebiT

gamarTuli da gasagebia

sxva

91

s miaCnia, rom kanonebi saWiroebs

is azriT, kanonmdebloba Zalian

rTuli da orazrovani

ma Seafasa qarTuli

biznesmaregulirebeli kanonmdebloba, rogorc gamarTuli da

diagrama 8diagrama 8diagrama 8diagrama 8

arsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefasebaarsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefasebaarsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefasebaarsebuli kanonmdeblobis zogadi Sefaseba

kanonebi saWiroebs

cvlilebebs da sakmaod

kanonmdebloba met-naklebad

gamarTuli da gasagebia

kanonebi Zalian xSirad

icvleba da maT Sesaxeb

informacia ar aris

xelmisawvdomi

kanonebSi mravladaa

orazrovni da rTulad

gasagebi Canawerebi

kanonmdebloba savsebiT

gamarTuli da gasagebia

92

licenziebi da nebarTvebilicenziebi da nebarTvebilicenziebi da nebarTvebilicenziebi da nebarTvebi

licenziebi da nebarTvebi qarTuli biznesis erT-erTi mZime

tvirTi iyo wlebis ganmavlobaSi. 2004 wels miRebuli axali

kanonis Sedegad mniSvnelovnad Semcirda licenziebisa da

nebarTvebis raodenoba.

aRniSnuli reformis dadebiTi zegavlena kidev erTxel

daadastura Catarebulma kvlevam _ respodentTa mxolod 23%

saWiroebda licenzias; 3%-ma ki ar icoda, eqvemdebareboda Tu ara

maTi saqmianoba licenzirebas. aq isev informirebulobis

problemas vxvdebiT, Tumca, sxva kanonebisgan gansxvavebiT, am

mimarTulebiT mewarmeebi yvelaze metad arian informirebulni.

rac Seexeba im mewarmeebs, romlebic saWiroeben licenzias an/da

nebarTvas, maTi 96% ukve flobs Sesabamis licenzias/nebarTvas,

xolo danarCeni 4% ki kvlevis Catarebis periodisaTvis

Sesabamisi dokumentis miRebis procesSi iyo.

licenziis mflobelTa naxevarze metma procedura uproblemod

gaiara, xolo danarCenTaTvis licenziis/nebarTvis miRebis

procedura sakmaod problematuri aRmoCnda.

licenziis mflobelTa 31%-s miaCnia, rom aucilebelia

licenziis/nebarTvis misaRebad saWiro drois Semcireba; 31%-is

azriT, procedura gamarTulia da ar saWiroebs gaumjobesebas;

23% ki ukmayofiloa warsadgeni dokumentebis saxeebiTa da

raodenobiT (diagrama9).

licenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefasebalicenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefasebalicenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefasebalicenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefaseba

sagadasaxado kanonmdeblobasagadasaxado kanonmdeblobasagadasaxado kanonmdeblobasagadasaxado kanonmdebloba

rogorc aRiniSna, sagadasaxado kodeqsi yvelaze

dasaxelda mewarmeebis mier. zogadadac, es biznesis

maregulirebeli erT-erTi yvelaze mniSvnelovani iuridiuli

dokumentia. kvlevis erT-erTi mizani konkretuli mimarTulebebis

mimarT mewarmeebis cnobierebis donisa da damokidebulebis

Sefasebaa.

respodentebma Seafases sagadasaxado kodeqsi _ maT 27%

rom kanoni met-naklebad gamarTuli da gasagebia;

umravlesobis (41%) azriT, kodeqsi saWiroebs c

sakmaod dasaxvewia; 12%-isaTvis ki problematuria xSiri

sakanonmdeblo cvlilebebi (diagrama 10).

0

5

10

15

20

25

30

3531 31

23

1413

5

drois xangrZlivoba, romelic

saWiroa licenziis/nebarTvis

misaRebadprocedurebi gamarTulia da

ar saWiroebs gaumjobesebas

warsadgeni dokumentacis

saxeebi da raodenoba

makontrolebeli organoebis

raodenoba

sxva

tenderis forma (bunebrivi

resursebis sargeblobisTvis)

93

diagrama 9diagrama 9diagrama 9diagrama 9

licenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefasebalicenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefasebalicenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefasebalicenziis/nebarTvis miRebis procesis Sefaseba

rogorc aRiniSna, sagadasaxado kodeqsi yvelaze metjer

dasaxelda mewarmeebis mier. zogadadac, es biznesis

erTi yvelaze mniSvnelovani iuridiuli

erTi mizani konkretuli mimarTulebebis

nisa da damokidebulebis

maT 27%-s miaCnia,

naklebad gamarTuli da gasagebia; respodentTa

umravlesobis (41%) azriT, kodeqsi saWiroebs cvlilebebs da

isaTvis ki problematuria xSiri

drois xangrZlivoba, romelic

saWiroa licenziis/nebarTvis

procedurebi gamarTulia da

ar saWiroebs gaumjobesebas

warsadgeni dokumentacis

saxeebi da raodenoba

makontrolebeli organoebis

tenderis forma (bunebrivi

resursebis sargeblobisTvis)

gamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis Sefaseba

sagadasaxado kanonmdeblobasa da mewarmeebis cnobierebis doneze

saubrisas aucilebelia SevafasoT, ramdenad xelmisawvdom

informacia sakanonmdeblo cvlilebebisa da axali procedurebis

Sesaxeb _ respodentTa mxolod 27% fiqrobs, rom isi

informirebulni arian; 37% flobs maTTvis aucilebel ZiriTad

informacias, xolo 35%-sTvis ki informacia an saerTod araa

xelmisawvdomi, an Zalian uWirT kiTxvebze pasuxebis

(diagrama 11).

Seswavlil sawarmoTa 51% sagadasaxado informacias uSualod

sagadasaxado organoSi iRebs, rac sakmaod kargi maCvenebelia da

sagadasaxado organoebis muSaobis gaumjobesebaze m

aseve gamoikveTa masmediis roli. mewarmeTa 39% saWiro

0

100

200

300

400

500 417

272

122 93 84

saWiroebs cvlilebebs da sakmaod dasaxvewia

met-naklebad gamarTuli da gasagebia

Zalian xSirad icvleba da maT Sesaxeb informacia ar aris

xelmisawvdomimravladaa orazrovni da rTulad gasagebi Canawerebi

savsebiT gamarTuli da gasagebia

sxva

94

diagrama diagrama diagrama diagrama 10101010

gamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sagadasaxado kodeqsis Sefaseba

sagadasaxado kanonmdeblobasa da mewarmeebis cnobierebis doneze

saubrisas aucilebelia SevafasoT, ramdenad xelmisawvdomia

axali procedurebis

, rom isini sruliad

37% flobs maTTvis aucilebel ZiriTad

sTvis ki informacia an saerTod araa

Zalian uWirT kiTxvebze pasuxebis miReba

Seswavlil sawarmoTa 51% sagadasaxado informacias uSualod

sagadasaxado organoSi iRebs, rac sakmaod kargi maCvenebelia da

sagadasaxado organoebis muSaobis gaumjobesebaze miuTiTebs.

mediis roli. mewarmeTa 39% saWiro

12

Zalian xSirad icvleba da maT Sesaxeb informacia ar aris

mravladaa orazrovni da rTulad gasagebi Canawerebi

informacias televiziis, radios an/da gazeTis saSualebiT iReb

aqve, albaT, unda gaviTvaliswinoT finansTa saministros mier

warmoebuli kampaniebic (diagrama 12).

xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze

sagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebisagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebisagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebisagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebi

0

50

100

150

200

250

300

350

400 371

276

180 173

rogorc wesi ZiriTad

informacias vflob

diax, sruliad

informirebuli var

informacia ar aris

xelmisawvdomi

sakmado rTulad viReb

saWiro informacias

0

100

200

300

400

500

600513

397

135103 98

30

uSualod sagadasaxo organo

televizia/gazeTi/radio

megobari/naTesavi

sxvadasxva

broSurebi/bukletebi

sxva

sakonsultacio organizaciebi

95

informacias televiziis, radios an/da gazeTis saSualebiT iRebs.

winoT finansTa saministros mier

diagrama diagrama diagrama diagrama 11111111

xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze xelmisawvdomoba sagadasaxado informaciaze

diagrama diagrama diagrama diagrama 12121212

sagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebisagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebisagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebisagadasaxado informaciis ZiriTadi wyaroebi

rogorc wesi ZiriTad

informacias vflob

diax, sruliad

informirebuli var

informacia ar aris

xelmisawvdomi

sakmado rTulad viReb

saWiro informacias

uSualod sagadasaxo organo

televizia/gazeTi/radio

megobari/naTesavi

broSurebi/bukletebi

sakonsultacio organizaciebi

96

zogadad, respodentebma sagadasaxado procedurebi Seafases

rogorc uproblemo an naklebad problematuri. sakmaod

kritikulad Sefasda gadasaxadebis moculoba, miuxedavad

ganxorcielebuli reformebisa. unda gaviTvaliswnoT isic, rom

mewarmisaTvis yovelTvis sasurveli iqneba yvelaze dabali

gadasaxadis Semcirebac ki.

respodentTa 53%-is SefasebiT, Zalian maRalia saSemosavlo

gadasaxadi. rac Seexeba mogebis gadasaxads, mewarmeTa 40%-sTvis

misi ganakveTi normaluria, xolo 58%-sTvis _ maRali.

gamokiTxulTa TiTqmis 60% miiCnevs, rom aseve Zalian maRalia

damatebuli Rirebulebis gadasaxadi. qonebis gadasaxadis

Sefasebisas ki respodentTa umravlesobam (55%) aRniSna, rom misi

ganakveTi normaluria.

aRsaniSnavia, rom savele kvlevis procesisaTvis cvlileba

socialuri gadasaxadis gauqmebasa da saSemosavlos zrdasTan

dakavSirebiT sagadasaxado kodeqsSi ukve Sesuli iyo, Tumca ar

iyo ZalaSi Sesuli. respodentTa 49% ar flobda informacias am

mniSvnelovani cvlilebis Sesaxeb.

instruqciis Sesabamisad intervius procesSi maT miewodaT

Sesabamisi informacia. cnobilia, rom aRniSnul cvlilebas

araerTgvarovani reaqciebi da Sefasebebi mohyva.

sainteresoa uSualod mewarmeebis azri, Tu ra gavlenas moaxdenda

aRniSnuli cvlileba maT biznesze (digrama 13).

sakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefasebasakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefasebasakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefasebasakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefaseba

sabaJo kanonmdeblobasabaJo kanonmdeblobasabaJo kanonmdeblobasabaJo kanonmdebloba

Seswavlil sawarmoTa mxolod 13% axorcielebs eqsports an/da

imports. es maCvenebeli, albaT, imazec miuTiTebs, rom

saerTaSoriso bazrebze ZiriTadad msxvili kompaniebi

gasvlas. amdenad, aucilebeli iqneba eqsportis xelSemwyobi

RonisZiebebis gatareba.

sabaJo kanonmdeblobis Sefasebis analizisas aucileblad unda

gaviTvaliswinoT is faqtori, rom sabaJo kodeqsi SedarebiT

axali miRebulia da mravali qvenormatiuli aqti savele kvlevis

dros kvlavac SesamuSavebeli iyo. gamokiTxulTa 51%

rom kodeqsi sakmaod dasaxvewia; 25%-is azriT, sabaJo

kanonmdebloba met-naklebad gamarTulia, 13% ki fiqrobs, rom

kodeqsSi mravladaa orazrovani da rTulad gasagebi Canawerebi

(diagrama 14).

0

50

100

150

200

250

300

350

400 377

332

149

48 41 3518

araferi ar Seicvleba

miWirs pasuxis gacema

gaizrdeba xelfasebis

arsebuli ganakveTebi

saSualeba meqneba meti

TanamSromeli daviqiravo

TanamSromelTa raodenobis

Semcireba momiwevs

sxva

Semcirdeba xelfasebis

arsebuli ganakevTebi

97

diagrama diagrama diagrama diagrama 13131313

sakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefasebasakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefasebasakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefasebasakanonmdeblo cvlilebis zegavlenis Sefaseba

Seswavlil sawarmoTa mxolod 13% axorcielebs eqsports an/da

imports. es maCvenebeli, albaT, imazec miuTiTebs, rom

saerTaSoriso bazrebze ZiriTadad msxvili kompaniebi axerxeben

portis xelSemwyobi

sabaJo kanonmdeblobis Sefasebis analizisas aucileblad unda

gaviTvaliswinoT is faqtori, rom sabaJo kodeqsi SedarebiT

savele kvlevis

dros kvlavac SesamuSavebeli iyo. gamokiTxulTa 51%-s miaCnia,

is azriT, sabaJo

naklebad gamarTulia, 13% ki fiqrobs, rom

gasagebi Canawerebi

araferi ar Seicvleba

miWirs pasuxis gacema

gaizrdeba xelfasebis

arsebuli ganakveTebi

saSualeba meqneba meti

TanamSromeli daviqiravo

TanamSromelTa raodenobis

Semcireba momiwevs

Semcirdeba xelfasebis

arsebuli ganakevTebi

gamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis Sefaseba

informaciaze xelmisawvdomobis sakiTxebis gamovlenisas dadginda,

rom ZiriTad sabaJo informacias respodentebis 43% ukve flobs,

32%-s ki miaCnia, rom sruliad informirebulni arian (diagrama

15). rac Seexeba informaciis wyaroebs, respodentTa 49%

informacias uSualod sabaJo organoebidan iRebs, xolo 28% ki _

masobrivi informaciis saSualebebidan (diagrama 16).

0

10

20

30

40

50

60

51

25

13

9

2 1

saWiroebs cvlilebebs

da sakmaod dasaxvewia

met-naklebad gamarTuli

da gasagebia

mravladaa orazrovani

da rTulad gasagebi

Canawerebi

savsebiT gamarTuli da

gasagebia

Zalian xSirad icvleba

da maT Sesaxeb

informacia ar aris

xelmisawvdomi

sxva

98

diagrama 14diagrama 14diagrama 14diagrama 14 gamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis SefasebagamokiTxulTa mier sabaJo kodeqsis Sefaseba

informaciaze xelmisawvdomobis sakiTxebis gamovlenisas dadginda,

rom ZiriTad sabaJo informacias respodentebis 43% ukve flobs,

nformirebulni arian (diagrama

). rac Seexeba informaciis wyaroebs, respodentTa 49%

informacias uSualod sabaJo organoebidan iRebs, xolo 28% ki _

saWiroebs cvlilebebs

da sakmaod dasaxvewia

naklebad gamarTuli

da gasagebia

mravladaa orazrovani

da rTulad gasagebi

savsebiT gamarTuli da

Zalian xSirad icvleba

da maT Sesaxeb

informacia ar aris

xelmisawvdomi

xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze

sabaJo informaciis sabaJo informaciis sabaJo informaciis sabaJo informaciis ZiriTadi wyaroebiZiriTadi wyaroebiZiriTadi wyaroebiZiriTadi wyaroebi

sabaJo kanonmdebloba, SeiZleba iTqvas, sruliad Seicvala da

axali pirobebi dawesda. respodentebma Seafases sxvaobebi Zvel da

axal sabaJo kanondeblobas Soris: 35% sakmaod skeptikurad

afasebs axal kodeqss da miaCnia, rom araferi Secvlila;

0

10

20

30

40

5043

32

16

9

%

rogorc wesi ZiriTad

informacias vflob

diax, sruliad

informirebuli var

informacia ar aris

xelmisawvdomi

sakmaod rTulad viReb

saWiro informacias

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

5049

28

21

1310

4

%

uSualod sabaJo

organoebSi

televizia/gazeTi/radio

sxva

sxvadasxva

broSurebi/bukletebi

megobari/naTesavi

sakonsultacio

organizaciebi

99

diagrama 15diagrama 15diagrama 15diagrama 15

xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze xelmisawvdomoba sabaJo informaciaze

diagrama 16diagrama 16diagrama 16diagrama 16

ZiriTadi wyaroebiZiriTadi wyaroebiZiriTadi wyaroebiZiriTadi wyaroebi

sabaJo kanonmdebloba, SeiZleba iTqvas, sruliad Seicvala da

axali pirobebi dawesda. respodentebma Seafases sxvaobebi Zvel da

35% sakmaod skeptikurad

afasebs axal kodeqss da miaCnia, rom araferi Secvlila; 30%-is

rogorc wesi ZiriTad

informacias vflob

diax, sruliad

informirebuli var

informacia ar aris

xelmisawvdomi

sakmaod rTulad viReb

saWiro informacias

uSualod sabaJo

organoebSi

televizia/gazeTi/radio

sxvadasxva

broSurebi/bukletebi

megobari/naTesavi

sakonsultacio

organizaciebi

azriT, mniSvnelovani sxvaoba imaSi mdgomareobs, rom gamartivda

procedurebi, 8% ki miiCnevs, rom Semcirda tarifebi (diagrama

17).

sabaJo kodeqsis cvlilebis SefasebasabaJo kodeqsis cvlilebis SefasebasabaJo kodeqsis cvlilebis SefasebasabaJo kodeqsis cvlilebis Sefaseba

biznesis dafinansebabiznesis dafinansebabiznesis dafinansebabiznesis dafinanseba

biznesis warmatebuli operirebisaTvis

xelmisawvdomobas gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs. rogorc wesi,

msxvil kompaniebs, romlebic floben ZiriTad saSualebebs,

bankebTan urTierTobisas problemebi ar aqvT. Tumca

ar SeiZleba mcire da saSualo biznesze. aq problemebs vxvdebi

rogorc sesxis uzurnvelyofis mimarTulebiT, aseve

dokumentaciis momzadebis dabali unarebis kuTxiTac.

sagulisxmoa is monacemebi, rom gamokvleul sawarmoTa 40%

gasuli erTi wlis ganmavlobaSi mimarTa pirs an/da organizacias

damatebiTi finansebis mozidvisaTvis. aseTi sawarmoebis 92%

0

5

10

15

20

25

30

3535

30

24

8

4 42

%

araferi ar Secvlila

procedurebi gamartivda

miWirs pasuxis gacema

tarifebi Semcirda

procedurebi garTulda

tarifebi gaizarda

dadgenili vadebi

Semcirda

100

azriT, mniSvnelovani sxvaoba imaSi mdgomareobs, rom gamartivda

m Semcirda tarifebi (diagrama

diagrama 17diagrama 17diagrama 17diagrama 17

dafinansebaze

xelmisawvdomobas gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs. rogorc wesi,

msxvil kompaniebs, romlebic floben ZiriTad saSualebebs,

bankebTan urTierTobisas problemebi ar aqvT. Tumca, igives Tqma

ar SeiZleba mcire da saSualo biznesze. aq problemebs vxvdebiT

mimarTulebiT, aseve saWiro

dokumentaciis momzadebis dabali unarebis kuTxiTac.

sagulisxmoa is monacemebi, rom gamokvleul sawarmoTa 40%-ma

an/da organizacias

zidvisaTvis. aseTi sawarmoebis 92%-ma

araferi ar Secvlila

procedurebi gamartivda

miWirs pasuxis gacema

tarifebi Semcirda

procedurebi garTulda

tarifebi gaizarda

dadgenili vadebi

dafinansebisaTvis sabanko seqtors mimarTa, danarCeni 8% ki modis

mikrosafinanso organizaciebsa da samegobro/sanaTesao wreze.

sabanko seqtors sesxisaTvis mimarTa 379 respodentma. maTgan

91%-ma miiRo saWiro dafinanseba, xolo danarCen 9%

uTxres sxvadasxva mizezis gamo. yvela respodentma,

banks, Seafasa sesxis miRebis pirobebi da procedurebi

respodentTa umravlesoba (63%) isurvebda saprocento

ganakveTis Semcirebas, 22% ki ukmayofiloa warsadgeni

dokumentebis raodenobiTa da saxeebiT. Tumca, aqve unda

aRiniSnos, rom sabanko seqtori SesaZleblobis farglebSi

cdilobs, Tavidan aicilos maRali riskebi, rac dakavSirebulia

rogorc qarTuli biznesis ganviTarebis maCveneblebTan, aseve

zogierTi dargis arastabilurobasTan (diagrama 18).

sesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebassesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebassesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebassesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebas

0

10

20

30

40

50

60

7063

2219

9 9 9

%

saprocento ganakveTi

warsadgeni dokumentaciis

saxeebi da raodenoba

ar saWiroebs raime

gaumjobesebas

sesxis miRebis pirobebi

sesxis gacemis procesis

xangrZlivoba

sesxis dafarvis pirobebi

101

dafinansebisaTvis sabanko seqtors mimarTa, danarCeni 8% ki modis

ebsa da samegobro/sanaTesao wreze.

sabanko seqtors sesxisaTvis mimarTa 379 respodentma. maTgan

a, xolo danarCen 9%-s uari

uTxres sxvadasxva mizezis gamo. yvela respodentma, vinc mimarTa

banks, Seafasa sesxis miRebis pirobebi da procedurebi:

respodentTa umravlesoba (63%) isurvebda saprocento

ganakveTis Semcirebas, 22% ki ukmayofiloa warsadgeni

mentebis raodenobiTa da saxeebiT. Tumca, aqve unda

aRiniSnos, rom sabanko seqtori SesaZleblobis farglebSi

Tavidan aicilos maRali riskebi, rac dakavSirebulia

rogorc qarTuli biznesis ganviTarebis maCveneblebTan, aseve

).

diagrama 1diagrama 1diagrama 1diagrama 18888

sesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebassesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebassesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebassesxis miRebis procesSi ra saWiroebs gaumjobesebas

saprocento ganakveTi

warsadgeni dokumentaciis

saxeebi da raodenoba

ar saWiroebs raime

gaumjobesebas

sesxis miRebis pirobebi

sesxis gacemis procesis

xangrZlivoba

sesxis dafarvis pirobebi

102

konkurenciakonkurenciakonkurenciakonkurencia

sabazro ekonomikis erT-erTi mamoZravebeli Zala aris

konkurencia. warmatebuli biznesisaTvis ki aucilebelia, sawarmo

iyos maRalkonkurentunariani.

amisaTvis saWiroa, rom mewarmes hqondes Sesabamisi unar-Cvevebi da

SesaZlebloba, obieqturad Seafasos sakuTari biznesis statusi

konkurentebTan mimarTebaSi. gamokvleul sawarmoTa 62%-s uWirs

konkurenciis gaweva; TiTqmis 28% ki fiqrobs, rom maTTvis

uaxloesi erTi wlis ganmavlobaSi konkurentebi safrTxes ar

warmoadgenen, rac, unda davuSvaT, rom araswori damokidebulebaa.

sainteresoa konkurentuli poziciis TviTSefaseba dargobrivi

niSnis mixedviTac. yvelaze metad mewarmeebs agrarul seqtorSi

uWirT konkurenciis gaweva. amdenad, aucileblia garkveuli

RonisZiebebis gatareba, raTa xeli Seewyos adgilobrivi

fermeruli meurneobis ganviTarebas.

unda vivaraudoT, rom qarTuli agraruli seqtorisaTvis yvelaze

didi konkurentebi importiorebi arian. konkurentunarianobis

gazrda ar unda moxdes importze barierebis dawesebiT, aramed

unda gaizardos adgilobrivi warmoebis konkurentunarianoba.

konkurenciasTan dakavSirebuli problemebi aseve aRiniSneba

sacalo vaWrobasa da momsaxurebis sferoSi moqmedi

sawarmoebisaTvis (cxrili 3).

maRali donis konkurencias aRniSnul dargSi sawarmoTa simravle

ganapirobebs. saqarTveloSi daregistrirebul sawarmoTa TiTqmis

80% swored vaWrobis an/da momsaxurebis dargSi moRvaweobs.

103

cxcxcxcxrrrrili 3ili 3ili 3ili 3

konkurentebis Sefaseba dargebis mixedviT (%)konkurentebis Sefaseba dargebis mixedviT (%)konkurentebis Sefaseba dargebis mixedviT (%)konkurentebis Sefaseba dargebis mixedviT (%)

#### dargi

safrTxes

ar

warmoadg

enen

miWirs

konkuren

cia

konkuren

ti ar

myavs

miWirs

Sefaseba sul

1111 agraruli

seqtori 8,3 66,7 25,0 0,0 100,0

2222 warmoeba 33,3 59,4 5,2 2,1 100,0

3333 sacalo vaWroba

da momsaxureba 26,0 64,0 7,5 2,5 100,0

4444 turizmi 39,1 50,0 10,9 0,0 100,0

5555 mSenebloba 47,4 42,1 10,5 0,0 100,0

6666 transporti da

kavSirgabmuloba 35,0 40,0 25,0 0,0 100,0

7777 safinanso

seqtori 33,3 55,6 11,1 0,0 100,0

respodentebis 38% konkurentuli upiratesobis mopovebis gzad

produqtis/momsaxurebis fasis Semcirebas miiCnevs, rac kidev

erTxel adasturebs maTi mewarmeobrivi unarebis ganviTarebis

aucileblobas. 28% fiqrobs, rom Tu eqnebaT axali produqtebis

SemuSavebisa da axali teqnologiebis danergvis SesaZlebloba,

isini SeZleben bazarze konkurentuli upiratesobis mopovebas.

aseve sainteresoa is garemoebac, rom respodentTa 18%-is azriT,

konkurenciis gawevisaTvis aucilebelia bazris/konkurenciis

perioduli Seswavla (diagrama 19).

konkurentuli upiratesobis mopovebis gzebikonkurentuli upiratesobis mopovebis gzebikonkurentuli upiratesobis mopovebis gzebikonkurentuli upiratesobis mopovebis gzebi

axali momxmareblis mozidva biznesis ganviTarebis erT

mTavari meqanizmia. kvlevis Sedegebma cxadyo, rom respodentTa

51%-s uWirs axali momxmareblis mozidva, xolo aRniSnuli

sakiTxi 36%-isTvis problemas ar warmoadgens da isini axali

momxmareblis mozidvas uproblemod axerxeben. momxmareblisTvis

brZolis Tanamedrove periodSi, rodesac konkurentisTvis

momxmareblis `warTmeva~ kompaniebis mTavar mizans warmoadgens,

Znelia aseTi fufunebis saWiroebaze biznesmenma uari ganacxados.

38%

28%

18%

7%

6%

3%

produqciis/momsaxurebis

fasis Semcireba

produqciis/momsaxurebis

xarisxis gazrda, axali

teqnologiebi

bazris/konkurentebis

Seswavla

axali produqciis

gamoSveba/servisis

SeTavazeba

TviTRirebulebis

Semcireba

sxva

104

diagrama 19diagrama 19diagrama 19diagrama 19

konkurentuli upiratesobis mopovebis gzebikonkurentuli upiratesobis mopovebis gzebikonkurentuli upiratesobis mopovebis gzebikonkurentuli upiratesobis mopovebis gzebi

reblis mozidva biznesis ganviTarebis erT-erTi

mTavari meqanizmia. kvlevis Sedegebma cxadyo, rom respodentTa

s uWirs axali momxmareblis mozidva, xolo aRniSnuli

isTvis problemas ar warmoadgens da isini axali

xerxeben. momxmareblisTvis

brZolis Tanamedrove periodSi, rodesac konkurentisTvis

momxmareblis `warTmeva~ kompaniebis mTavar mizans warmoadgens,

Znelia aseTi fufunebis saWiroebaze biznesmenma uari ganacxados.

produqciis/momsaxurebis

fasis Semcireba

produqciis/momsaxurebis

xarisxis gazrda, axali

teqnologiebi

bazris/konkurentebis

axali produqciis

gamoSveba/servisis

SeTavazeba

TviTRirebulebis

Semcireba

kvlevis Sedegebis mixedviT, gamokiTxulTa 9% aRniSnavs, rom igi

ar saWiroebs axal momxmarebels, rac qarTvel mewarmeTa

cnobierebis dabal doneze migviTiTebs. biznesmenTa 4% ki

saerTod ver axerxebs axali momxmareblis mozidvas (diagrama

momxmareblis mozidvis SesaZleblobebimomxmareblis mozidvis SesaZleblobebimomxmareblis mozidvis SesaZleblobebimomxmareblis mozidvis SesaZleblobebi

rTulia konkretuli kompaniis an/da dargis progresze

Tu biznesi mudmivad ar viTardeba da Sesabamisad ar xdeba

gayidvebis zrdis tempis SenarCuneba. respodentebis 72%

maT gayidvebis moculobis gazrda imitom uWirT, rom dabali

mosaxleobis Semosavlebis done; 19% ki miiCnevs, rom efeqtiani

sareklamo kampania daexmareboda gayidvebis gazrdaSi (diagrama 21

51

36

94

miWirs momxmareblis

mozidva

advilia, ar maqvs

problema

am etapze ar

vsaWiroeb

saerTod ver vaxerxeb

105

iSnavs, rom igi

ar saWiroebs axal momxmarebels, rac qarTvel mewarmeTa

biznesmenTa 4% ki

saerTod ver axerxebs axali momxmareblis mozidvas (diagrama 20).

diagramadiagramadiagramadiagrama 20202020

momxmareblis mozidvis SesaZleblobebimomxmareblis mozidvis SesaZleblobebimomxmareblis mozidvis SesaZleblobebimomxmareblis mozidvis SesaZleblobebi

an/da dargis progresze saubari,

Tu biznesi mudmivad ar viTardeba da Sesabamisad ar xdeba

gayidvebis zrdis tempis SenarCuneba. respodentebis 72%-is azriT,

imitom uWirT, rom dabalia

19% ki miiCnevs, rom efeqtiani

gayidvebis gazrdaSi (diagrama 21).

miWirs momxmareblis

advilia, ar maqvs

am etapze ar

vsaWiroeb

saerTod ver vaxerxeb

amasTan, damatebiT unda aRiniSnos, rom mewarmeebi efeqtian

reklamad miiCneven mxolod ZviradRirebul mediamatareblebSi

ganTavsebul reklamas.

faqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvasfaqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvasfaqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvasfaqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvas

momxmareblis mozidva, bunebrivia, pirdapir kavSirSia gayidvebis

zrdis SesaZleblobasTan. respodentTa 58%-s miaCnia, rom isini

gayidvebis zrdas mxolod damatebiTi finansuri resursebis

mozidvis gziT miaRweven. sakmaod maRali maCveneli

sareklamo kampaniis Catarebis SesaZleblobaze.

sainteresoa is monacemic, rom gamokiTxulTa TiTqmis 30%

fiqrobs, rom gayidvebis moculobis gazrdis SesaZleblobas xels

Seuwyobs arsebuli sakanonmdeblo bazis gaumjobeseba da daxvewa

(diagrama 22).

0

100

200

300

400

500

600

700

800723

190

92 81 72

momxmareblebis Semosavlebis

done sakmaod dabalia

ver vaxerxeb efeqtiani

sareklamo kampaniis

warmoebas

sxva

axali bazrebis kvelva

sakmaod Zviria

profesionali kadrebi araa

xelmisawvdomi

106

amasTan, damatebiT unda aRiniSnos, rom mewarmeebi efeqtian

reklamad miiCneven mxolod ZviradRirebul mediamatareblebSi

diagradiagradiagradiagrama ma ma ma 21212121

faqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvasfaqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvasfaqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvasfaqtorebi, romlebic arTuleben momxmareblis mozidvas

momxmareblis mozidva, bunebrivia, pirdapir kavSirSia gayidvebis

s miaCnia, rom isini

gayidvebis zrdas mxolod damatebiTi finansuri resursebis

miaRweven. sakmaod maRali maCveneli – 38% modis

sainteresoa is monacemic, rom gamokiTxulTa TiTqmis 30%

fiqrobs, rom gayidvebis moculobis gazrdis SesaZleblobas xels

obeseba da daxvewa

momxmareblebis Semosavlebis

done sakmaod dabalia

ver vaxerxeb efeqtiani

sareklamo kampaniis

axali bazrebis kvelva

sakmaod Zviria

profesionali kadrebi araa

xelmisawvdomi

faqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdasfaqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdasfaqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdasfaqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdas

Sromis bazariSromis bazariSromis bazariSromis bazari

adamianuri resursebi, anu samuSao Zala iseve, rogorc finansuri

saxsrebi an/da ZiriTadi saSualebebi, im aucilebel warmoebis

faqtors warmoadgnes, romelic umniSvnelovanes rols asrulebs

biznesis warmatebulad marTvasa da ganviTarebaSi. saqarTveloSi

maRalia umuSevrobis maCvenebeli, magram imavdroulad Sromis

bazarze aSkarad igrZnoba profesionali kadrebis simcire. amasTan,

0

100

200

300

400

500

600578

357

295

220 199172 159

132

damatebiTi finansuri saxsrebi

sareklamo kampania

arsebuli sakanonmdeblo bazis gaumjobeseba/daxvewa

asortimentis gafarToveba

arsebuli da axali bazrebis Seswavla

arsebuli safaso politikis Secvla

samomxmreblo bazrebis Semosavlebis zrda

xarisxis gaumjobeseba, axali teqnologiebi

damatebiTi bizneskonsultaciebi

mizanmimarTuli saxelmwifo politika, romlic uzurnvelyofs gamarTul

konkurentul garemos

107

diagrama diagrama diagrama diagrama 22222222

faqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdasfaqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdasfaqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdasfaqtorebi, romlebic xels Seuwyoben gayidvebis gazrdas

adamianuri resursebi, anu samuSao Zala iseve, rogorc finansuri

saxsrebi an/da ZiriTadi saSualebebi, im aucilebel warmoebis

warmoadgnes, romelic umniSvnelovanes rols asrulebs

biznesis warmatebulad marTvasa da ganviTarebaSi. saqarTveloSi

m imavdroulad Sromis

bazarze aSkarad igrZnoba profesionali kadrebis simcire. amasTan,

10162

mizanmimarTuli saxelmwifo politika, romlic uzurnvelyofs gamarTul

es iseTi kategoriis problemaa, romelic yvelaze didi finansuri

inversticiebis ganxorcilebis pirobebSic ki ver mogvardeba

moklevadian periodSi.

bazarze maRali moTxovnaa rogorc saSualo da maRali donis

menejerebis profesionalebze, aseve konkretuli teqnikuri

profesiebis mqone kadrebsa da kvalificiur personalze

momsaxurebis sferoSi. respodentTa 55%-s uWirs an saerTod ver

axerxebs sasurveli kadris moZiebasa da daqiravebas (diagrama 23

kadris daqiravebis SesaZleblobakadris daqiravebis SesaZleblobakadris daqiravebis SesaZleblobakadris daqiravebis SesaZlebloba

gamokiTxul sawarmoebSi dadginda, rom TanamSromel

xorcieldeba qvemoT mocemuli kriteriumebis safuZvelze. kerZod,

damqiraveblebis 44%-s urCevnia Tavad SearCios kandidati

nacnobebis wridan, xolo 17%-mde iTvaliswinebs axloblis

pirad rekomendacias/Txovnas. vakansiis Taobaze gancxadebis

gamoqveynebas upiratesobas aniWebs gamokiTxulTa mxolod 16%.

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500 455

289

256

rogorc wesi, yovelTvis

vaxerxeb sasurveli kadris

daqiravebas

xSirad vaxerxeb sasurveli

kadris moZiebas, magram

rTulad an ver vTanxmdebiT

daqiravebaze

sasurveli kadrebis moZieba

TiTqmis SeuZlebelia

108

problemaa, romelic yvelaze didi finansuri

inversticiebis ganxorcilebis pirobebSic ki ver mogvardeba

bazarze maRali moTxovnaa rogorc saSualo da maRali donis

menejerebis profesionalebze, aseve konkretuli teqnikuri

adrebsa da kvalificiur personalze

s uWirs an saerTod ver

basa da daqiravebas (diagrama 23).

diagrama 23diagrama 23diagrama 23diagrama 23

gamokiTxul sawarmoebSi dadginda, rom TanamSromelTa daqiraveba

xorcieldeba qvemoT mocemuli kriteriumebis safuZvelze. kerZod,

s urCevnia Tavad SearCios kandidati

mde iTvaliswinebs axloblis

pirad rekomendacias/Txovnas. vakansiis Taobaze gancxadebis

nebas upiratesobas aniWebs gamokiTxulTa mxolod 16%.

rogorc wesi, yovelTvis

vaxerxeb sasurveli kadris

xSirad vaxerxeb sasurveli

kadris moZiebas, magram

rTulad an ver vTanxmdebiT

sasurveli kadrebis moZieba

TiTqmis SeuZlebelia

kvlevis periodisaTvis gamokiTxuli sawarmoebis mxolod 6%

hqonda gamocxadebuli vakansia. aRniSnuli vakansiebidan yvelaze

maRali moTxovna aRiniSna gamyidvelis poziciaze, TiTqmis igive

procenti aqvs buRaltris vakansias (Sesabamisad 23% da 20%).

gamokiTxulTa 41% CamoTvlili vakansiebis garda, asaxelebda

specialistebs sakuTari organizaciis specifikis Sesabamisad.

magaliTad: operatori, stilisti, mkeravi, mcxobeli da a.S.

saxelmwifos mier umuSevarTa raodenobis Semcirebi

ganxorcielebul 2006 wlis saxelmwifo dasaqmebis

dasaqmebulTa raodenobam gamokiTxul mewarmeTa Soris 7

Seadgina, Tumca grZelvadiani samuSao miiRo 1

gamokiTxul sawarmoebma, romlebmac miiRes 2007

dasaqmebis programaSi monawileoba, programis farglebSi sul

daasaqmes 50 824 adamiani, Tumca grZelvadian TanamSromlobas

damqiraveblebi gegmaven mxolod 5 181 kadrTan, anu SegviZli

davuSvaT, rom saSualod dasaqmebis programis Sedegad

grZelvadian periodSi saqmdeba yoveli me-10 adamiani

saxelsaxelsaxelsaxelmmmmwifo dasaqmebis programis efeqtiwifo dasaqmebis programis efeqtiwifo dasaqmebis programis efeqtiwifo dasaqmebis programis efeqti

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

2006 wlis

dasaqmebis programa

2007-08 wlis

dasaqmebis programa

7194

50824

1503 5181

109

kvlevis periodisaTvis gamokiTxuli sawarmoebis mxolod 6%-s

hqonda gamocxadebuli vakansia. aRniSnuli vakansiebidan yvelaze

gamyidvelis poziciaze, TiTqmis igive

ris vakansias (Sesabamisad 23% da 20%).

gamokiTxulTa 41% CamoTvlili vakansiebis garda, asaxelebda

specialistebs sakuTari organizaciis specifikis Sesabamisad.

magaliTad: operatori, stilisti, mkeravi, mcxobeli da a.S.

s Semcirebis mizniT

saxelmwifo dasaqmebis programiT

dasaqmebulTa raodenobam gamokiTxul mewarmeTa Soris 7 194

503 adamianma.

007-2008 wlis

dasaqmebis programaSi monawileoba, programis farglebSi sul

adian TanamSromlobas

181 kadrTan, anu SegviZlia

davuSvaT, rom saSualod dasaqmebis programis Sedegad

10 adamiani (diagrama24).

diagrama 24diagrama 24diagrama 24diagrama 24

wifo dasaqmebis programis efeqtiwifo dasaqmebis programis efeqtiwifo dasaqmebis programis efeqtiwifo dasaqmebis programis efeqti

miiRo

darCa

110

biznesis ganviTarebis gamowvevebibiznesis ganviTarebis gamowvevebibiznesis ganviTarebis gamowvevebibiznesis ganviTarebis gamowvevebi

biznesgaremos ganviTarebis Sesaxeb rekomendaciebs amzadeben

rogorc saerTaSoriso organizaciebi, aseve politikosebsac aqvT

sakuTari xedva, Tu rogor SeiZleba ganviTardes biznesi an/da

konkretuli dargi saqarTveloSi. Tumca sainteresoa, ras fiqrobs

kerZo seqtori, ra mimarTulebiT iTxovs igi mxardaWeras da

visgan.

mniSvnelovania, gatardes erTiani prolitika rogorc

saxelmwifos, aseve saerTaSoriso seqtoris mxridan, raTa

realurad moxdes biznesis winaSe mdgari problemebis mogvareba.

mizanmimarTuli RonisZiebebis gaxorcilebisaTvis ki aucilebelia,

zustad moxdes aRniSnuli problemebis identifikacia da

ranJireba.

Catarebuli kvlevebis Sedegad gamovlinda 10 yvelaze

mniSvnelovani problema, romlis winaSec dgas qarTuli biznesi

dResdReisobiT (diagrama 25).

yvelaze problematur sakiTxad kvlavac biznesis maregulirebeli

kanonmdebloba dasaxelda. miuxedavad imisa, rom mravali kanoni

gauqmda, mewarmeTaTvis mainc mniSvnelovan problemas warmoadgens

sakanonmdeblo bazis aRqma da sworad gageba. amasTan, xSiri

sakanonmdeblo cvlilebebi iwvevs informirebulobis sakmaod

dabal dones.

respodentTa mier yuradReba gamaxvilda Sromis bazris, kadrebis

daqiravebis problemaze. aseve erT-erT mniSvnelovan problemad

dasaxelda kredis maRali saprocento ganakveTi.

kerZo seqtorkerZo seqtorkerZo seqtorkerZo seqtoris 10 yvelaze mniSvnelovani problemais 10 yvelaze mniSvnelovani problemais 10 yvelaze mniSvnelovani problemais 10 yvelaze mniSvnelovani problema

kerZo seqtoris azriT, saxelmwifosa da masmedias

gansakuTrebuli rolis Sesruleba SeuZlia biznesgaremos

ganviTarebis xelSewyobis kuTxiT, rac sakmaod Seesabameba

gamovlenil problemebs. mewarmeTa azriT, saxelmwifos SeuZli

zomebis miReba, rac xels Seuwyobs biznesgaremos gaumjobesebasa

0

100

200

300

400

500

600

700

800 711

511479 456

384 382

320

252

kanonebi cvlilebebis saWiroeba da dasaxvewa

gadasaxadebis ganakveTebi

kanonebi Zalian xSiri cvalebadoba da maT Sesaxeb informacia

araxelmisawvdomobakanonebSi arsebuli mravali orazrovni da rTulad gasagebi Canawerebi

sasurveli kadrebis moZiebis sirTule

sesxis saprocento ganakveTi

gayidvebis gazrda

informirebuloba (sagadasaxado procesebTan dakavSirebuli)

sesxisaTvis warsadgeni dokumentaciis saxeebi da raodenoba

sagadasaxado kontroli

111

diagrama 25diagrama 25diagrama 25diagrama 25

is 10 yvelaze mniSvnelovani problemais 10 yvelaze mniSvnelovani problemais 10 yvelaze mniSvnelovani problemais 10 yvelaze mniSvnelovani problema

kerZo seqtoris azriT, saxelmwifosa da masmedias

gansakuTrebuli rolis Sesruleba SeuZlia biznesgaremos

ganviTarebis xelSewyobis kuTxiT, rac sakmaod Seesabameba

gamovlenil problemebs. mewarmeTa azriT, saxelmwifos SeuZlia

zomebis miReba, rac xels Seuwyobs biznesgaremos gaumjobesebasa

116 105

kanonebi Zalian xSiri cvalebadoba da maT Sesaxeb informacia

kanonebSi arsebuli mravali orazrovni da rTulad gasagebi Canawerebi

informirebuloba (sagadasaxado procesebTan dakavSirebuli)

sesxisaTvis warsadgeni dokumentaciis saxeebi da raodenoba

da arsebuli biznesebis swraf ganviTarebas. respodentebis

interesTa koncentracia isev da isev kanonebis gamartivebisken

aris mimarTuli, rodesac kanonis gamartivebisas

gaTvaliswinebuli iqneba biznesmenebis mosazrebebi. Sedegad ki,

kanoni praqtikaze ufro morgebuli da moqnili gaxdeba.Seswavlil

sawarmoTa 63%-is azriT, ekonomikis swrafi ganviTarebisTvis

aucilebelia dargebis an/da mcire sawarmoebisTvis SeRavaTebis

daweseba. es ukanaskneli mraval qveyanaSi aprobirebuli meTodia

strategiuli dargebis gasaviTareblad.konkretuli dargebisTvis

an mcire zomis sawarmoebisTvis SeRavaTebis dawesebisas SeiZleba

gamoviyenoT mdidari saerTaSoriso praqtika qarTuli realobis

gaTvaliswinebiT (diagrama 26).

saxelmwifos rolisaxelmwifos rolisaxelmwifos rolisaxelmwifos roli biznesgaremos ganviTarebaSibiznesgaremos ganviTarebaSibiznesgaremos ganviTarebaSibiznesgaremos ganviTarebaSi

0

200

400

600

800 670 634

314 277204

12362

gaamartivos kanonmdebloba (biznesis mosazrebebis gaTvaliswinebiT)

daawesos SeRavaTebi, garkveuli dargebisTvis an/da mcire zomis

sawarmoebisaTvisuzurnvelyos informirebulobis maRali done kanonebTan mimarTebaSi

uzrunveyos kerZo sakuTrebis uflebis maRali xarisxi

gazardos sakuTari kadrebis profesionalizmi

gaataros Zlieri antimonopoliuri politika

sxva

miWirs pasuxis gacema

112

da arsebuli biznesebis swraf ganviTarebas. respodentebis

interesTa koncentracia isev da isev kanonebis gamartivebisken

aris mimarTuli, rodesac kanonis gamartivebisas

iznesmenebis mosazrebebi. Sedegad ki,

kanoni praqtikaze ufro morgebuli da moqnili gaxdeba.Seswavlil

is azriT, ekonomikis swrafi ganviTarebisTvis

aucilebelia dargebis an/da mcire sawarmoebisTvis SeRavaTebis

anaSi aprobirebuli meTodia

strategiuli dargebis gasaviTareblad.konkretuli dargebisTvis

an mcire zomis sawarmoebisTvis SeRavaTebis dawesebisas SeiZleba

gamoviyenoT mdidari saerTaSoriso praqtika qarTuli realobis

diagrama 26diagrama 26diagrama 26diagrama 26

biznesgaremos ganviTarebaSibiznesgaremos ganviTarebaSibiznesgaremos ganviTarebaSibiznesgaremos ganviTarebaSi

24

gaamartivos kanonmdebloba (biznesis mosazrebebis gaTvaliswinebiT)

daawesos SeRavaTebi, garkveuli dargebisTvis an/da mcire zomis

uzurnvelyos informirebulobis maRali done kanonebTan mimarTebaSi

qarTuli biznesis azriT, masmediasac SeuZlia garkveuli rolis

Sesruleba biznesgaremos gaumjobesebis procesSi. respodentTa

39%-s miaCnia, rom mediam mewarmeebs unda miawodos meti

informacia biznessakanonmdeblo siaxleebis Sesaxeb; 31% fiqrobs,

rom biznesisTvis aqtualuri sakiTxebis gaSuqebiT media xels

Seuwyobs biznesgaremos ganviTarebas; mewarmeebis 29% ki mediis

rols saxelmwifo organoebsa da kerZo seqtors Soris dialogis

xelSewyobaSi xedavs (diagrama 27).

masmasmasmasmediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSimediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSimediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSimediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSi

0

100

200

300

400

392

315289

255 243

170

mewarmeebs miawodos meti informacia biznessakanonmdeblo siaxleebis Sesaxeb

ganaxorcielos da gaaSuqos biznesisTvis aqtualuri sakiTxebis analizi

xeli Seuwyos dialogs saxelmwifo organoebsa da biznesseqtors Soris

moawyos da gaaSuqos sxvadasxva dargebSi/biznesis seqtorebSi arsebuli

situaciis analizi gazardos biznessiaxleebis gaSuqebis moculoba

ver vxedav mas-mediis rols biznesis ganviTarebaSi

sxva

113

qarTuli biznesis azriT, masmediasac SeuZlia garkveuli rolis

Sesruleba biznesgaremos gaumjobesebis procesSi. respodentTa

s miaCnia, rom mediam mewarmeebs unda miawodos meti

iaxleebis Sesaxeb; 31% fiqrobs,

rom biznesisTvis aqtualuri sakiTxebis gaSuqebiT media xels

Seuwyobs biznesgaremos ganviTarebas; mewarmeebis 29% ki mediis

rols saxelmwifo organoebsa da kerZo seqtors Soris dialogis

diagramadiagramadiagramadiagrama 22227777

mediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSimediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSimediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSimediis roli biznesgaremos gaumjobesebaSi

170

91

mewarmeebs miawodos meti informacia biznessakanonmdeblo siaxleebis Sesaxeb

ganaxorcielos da gaaSuqos biznesisTvis aqtualuri sakiTxebis analizi

xeli Seuwyos dialogs saxelmwifo organoebsa da biznesseqtors Soris

moawyos da gaaSuqos sxvadasxva dargebSi/biznesis seqtorebSi arsebuli

114

biznesgaremos gaumjobesebis SesaZleblobebi da biznesgaremos gaumjobesebis SesaZleblobebi da biznesgaremos gaumjobesebis SesaZleblobebi da biznesgaremos gaumjobesebis SesaZleblobebi da

gamowvevebigamowvevebigamowvevebigamowvevebi

biznesgaremo warmoadgnes socialur, teqnologiur, ekonomikur da

politikur garemos, romelic zegavlenas axdens organizaciis

gadawyvetilebebze, strategiebze, procesebze da, saboloo jamSi,

gansazRvravs biznesis ganviTarebis SesaZleblobebs.

qveyanaSi warmatebuli biznesgaremos formirebisaTvis grZeli gzaa

gasavleli. aucileblia Zlieri institutebis, stabiluri

sakanonmdeblo regulirebisa da rac, albaT, yvelaze mTavaria,

biznesis operirebis Zlieri kulturisa da tradiciebis arseboba.

saerTaSoriso organizaciebis, adgilobrivi eqpertebisa da

qarTveli mewarmeebis pozicia saerToa imasTan dakavSirebiT, rom

ukanaskneli wlebis ganmavlobaSi biznesgaremo mniSvnelovnad

umjobesdeba. zogadad, biznesis keTeba saqarTveloSi SedarebiT

gamartivebulia. biznesgaremos Sefasebisas aucileblad unda

gaviTvaliswinoT mimzidveloba ucxoeli investorebisaTvis.

msxvili finansuri resursebis mozidvisaTvis, pirvel rigSi,

aucilebelia stabilurobis uzrunvelyofa. ramdenad dabalic ar

unda iyos gadasaxadebis ganakveTi, Tu qveyanaSi ar iqneba

stabiluri sakanonmdeblo da politikuri garemo, SeuZlebeli

iqneba visaubroT ganviTarebul da mimzidvel garemoze.

saqarTvelos biznesgaremos ganviTareba dadebiTi tendenciiT

xasiaTdeba, rac ZiriTadad gamowveulia sakanonmdeblo

reformebiT (sagadasaxado, sabaJo, licenziebisa da nebarTvebis da

sxv.). aqve unda aRiniSnos, rom aucilebelia sakanonmdeblo

sferos proceduruli nawilebis meti daxvewa/gamartiveba da

Sesabamisi informirebulobis donis gazrda.

115

qveynis ekonomikis warmatebis uzrunvelyofisaTvis,

gansakuTrebuli roli, bunebrivia, saxelmwifos akisria, Tumca

warmatebis misaRwevad mniSvnelovania garemos gaumjobesebaSi

wvlili Seitanos da Zalisxmeva gaswios sazogadoebis sxva

seqtorebmac – masmediam, arasamTavrobo organizaciebma da

uSualod kerZo seqtorma.

miuxedavad biznesgaremos gaumjobesebis tendenciebisa,

saqarTvelos biznesklimati kvlavac mravali mniSvnelovani

gamowvevis winaSe dgas, romelTa warmatebiT miRwevisaTvis

aucileblia gamarTuli dialogis praqtikis danergva

saxelmwifosa da kerZo seqtors Soris. aucilebelia

sakanonmdeblo bazis daxvewa da misi martivad aRqmis

uzrunvelyofa. aseve sakmaod dabalia mewarmeobrivi unarebi, rac

bunebrivicaa Tu gaviTvaliswinebT, rom qveyanaSi sabazro

ekonomikis principebis arsebobas arc Tu ise xangrZlivi istoria

aqvs. problematuria Sromis bazari – erTi mxriv, maRalia

umuSevrobis done, meore mxriv ki, damqiravebels Zalian uWirs

sasurveli kadris moZieba da daqiraveba. isev gamocdilebis,

teqnologiis, saWiro biznesunarebis an/da ubralod informaciis

arqonis gamo mravali kompania ver axerxebs verc adgilobriv

bazrebze adgilis damkvidrebas da, miT umetes, verc

saerTaSoriso bazrebze gasvlas.

sakanonmdeblo garemo da informirebulobis donesakanonmdeblo garemo da informirebulobis donesakanonmdeblo garemo da informirebulobis donesakanonmdeblo garemo da informirebulobis done

biznesmaregulirebeli kanonmdebloba mniSvnelovnad gaumjobesda

da gacilebiT liberaluri gaxda. gaumjobesebis procesma

moiTxova kanonebis xSiri cvalebadoba – xdeba axali kanonebis

miReba, aseve uamravi cvlileba Sedis Zvel kanonebSi. magaliTad,

sagadasaxado kodeqsSi, romelic ZalaSia 2005 wlidan, Sesulia

36 cvlilebaTa paketi da unda vivaraudoT, rom dagegmilia axali

116

cvlilebebis proeqtebis warmodgena. aseve, SesaZloa,

biznesgaremosaTvis problematuri iyos qvenormatiuli aqtebis

simravle, romlebic, Tavis mxriv, xSirad icvlebian.

Catarebulma kvlevam cxadyo, rom cvlilebebis aseTi sixSiris

Sedegi mewarmeTa informirebulobis dabali donea. kompaniebi

ganxorcielebul cvlilebSi garkvevas ver aswreben, rodesac

Sesabamisi saknonmdeblo aqti kvlav icvleba. aRniSnuli problema

gansakuTrebiT mZime tvirTad awveba mcire da saSualo zomis

kompaniebs. sagulisxmoa, rom biznesisaTvis 10 yvelaze aqtualur

problemas Soris rTulad aRsaqmeli kanonmdebloba, orazrovani

Canawerebi da kanonebis xSiri cvalebadoba – yvelaze aqtualuri

sakiTxebia.

naTelia, rom kanonebi Zalian martiv da yvelasaTvis gasageb enaze

ver daiwereba da qvenormatiuli aqtebic aucileblia

proceduruli sakiTxebis regulirebisaTvis, rac isev kerZo

seqtoris operirebas uwyobs xels. Tumca, aucileblia

permanentuli RonisZiebebis gatareba, raTa moxdes kerZo seqtoris

informireba mimdinare sakanonmdeblo reformebze da, rac yvelaze

mTavaria, uzurnvelyofil iqnas Sesabamisi ganmartebebis gacema,

raTa ar moxdes kanonebis interpretacia. (magaliTad, sagadasaxado

sakiTxebTan dakavSirebiT informaciis da ganmartebebis mopoveba

Zalian problematuri iyo 35%-saTvis).

informirebulobis donis amaRlebis mimarTulebiT mniSvnelovani

rolis Sesruleba SeuZlia masmedias da arasamTavrobo seqtors.

saxelmwifom ki unda ganagrZos intensiuri muSaoba kanondeblobis

daxvewis kuTxiT. mniSvnelovania, mewarmeebs miewodos iseTi

ganmartebebi da instruqciebi, romlebic gamoricxavs

interpretaciis SesaZleblobas rogorc kerZo seqtoris, aseve

saxemwifo moxeleebis mxridan.

117

informaciis uzrunvelyofis formebze saubrisas aucileblia imis

gaTvaliswinebac, rom Zalian bevri sawarmosaTvis, gansakuTrebiT

ki regionebSi internetkavSiri ar aris xelmisawvdomi. Sesabamisad,

yvelaze sainformacio veb-gverdic ki ar aris sakmarisi kanonis

cnobadobis gazrdisaTvis.

kvlevis Sedegad gamovlinda, rom licenziebisa da nebarTvebis

Sesaxeb kanoni kerZo seqtorsaTvis sakmaod kargadaa cnobili.

respodentTa mxolod 3%-ma ar icoda eqvemdebareboda Tu ara

maTi saqmianoba licenzirebas. aRniSnul kanonTan mimarTebaSi unda

iTqvas, rom sferos srulfasovani regulirebisaTvis aucilebelia

dargobrivi kanonebis SemuSaveba. amasTan, rekomendirebulia,

moxdes sargebloblobis licenziis gacemis wesis regulirebis

gadaxedva, raTa miRweul iqnas gamWvirvalobisa da resursebis

efeqtianad gamoyenebis maRali xarisxi.

sagadasaxado kodeqsTan mimarTebaSi aucilebelia zogadi

instruqciebisa da ganmartebebis momzadeba, rac yvelaze metad

mcire da saSualo biznesis warmomadgenlebs Seuwyobda xels.

aseve mcire zomis kompaniebisaTvis problematuria jarimebis

moculoba. maTi azriT, ukeTesi iqneboda jarimis odenoba

darRvevis masStabze yofiliyo damokidebuli. sxva SemTxvevaSi

jarima msgavsi tipis darRvevisaTvis mcire zomis biznesisaTvis,

SesaZloa, damangrevelic ki iyos, xolo msxvili kompaniisaTvis -

mxolod mcire damatebiTi xarji.

aucilebelia mewarmeebis informirebulobis donis gazrda

sagadasaxado kontrolTan mimarTebaSi maTi uflebebisa da

movaleobebis Sesaxeb. miT umetes, rom sagadasaxado kodeqsiT

ganisazRvra 11 saxis kontrolis procedura. amasTan, ar aris

gamWvirvale, Tu ra principiT xdeba kontrolis saxis SerCeva da

118

ris safuZvelze dgindeba erTi romelime meTodis upiratesoba

meoresTan SedarebiT.

imisaTvis, rom sakanonmdeblo baza gaxdes adekvaturi da

realurad administrirebadi, uSualod kanonebis damuSavebisa da

daxvewis garda aucilebelia saxelmwifo da kerZo seqtorebs

Soris dialogis praqtikis danergva.

im pirTa azris gonivruli gaziareba da gaTvaliswineba, visi

saqmianobac unda daareguliros ama Tu im kanonma, mniSvnelovnad

Seuwyobs xels rogorc kanonis mimarT keTilganwyobis

formirebas, aseve kanonis maRalqmediTunarobas.

biznesis dawyeba da dafinansebabiznesis dawyeba da dafinansebabiznesis dawyeba da dafinansebabiznesis dawyeba da dafinanseba

biznesis dawyeba saqarTveloSi, saknonmdeblo kuTxiT Tu

ganvixilavT, Zalian martivia. SeiZleba Tamamad iTqvas, rom

finansuri an proceduruli barierebi sawarmos

daregistrirebisaTvis TiTqmis ar arsebobs, rac, Tavis mxriv,

namdvilad warmatebuli reformis Sedegia.

biznesis gafarToebisaTvis da, miT umetes, biznesis dawyebisaTvis

finansur resursebs gadamwyveti mniSvneloba aqvs. rac ar unda

martivi iyos kompaniis daregistrireba, Tu finansebi ar aris

xelmisawvdomi, yvelaze perspeqtiuli biznesideac ki ganwiruli

iqneba.

zogadad, sesxis aReba martivi da iafi unda iyos. dResdReisobiT

kreditis aRebisaTvis ZiriTadad uZravi qonebis garantiaa saWiro.

mcire da saSualo biznesisaTvis sesxis aRebis pirobebi

mniSvnelovnad unda gamartivdes. amasTan, TiTqmis ar aris damwyebi

kompaniis dafinansebis precedentebi.

119

gamokiTxuli 1000 respodentidan mxolod 344-ma SeZlo

damatebiTi finansuri resursebis mozidva. Seswavlil sawarmoTa

58% gayidvebis zrdis ZiriTad SesaZleblobad finansuri

resursebis mozidvas asaxelebs.

am mxriv saxelmwifos gansakuTrebuli rolis Sesruleba SeuZlia.

Zalian mniSvnelovania iseTi programebis efeqtiani ganxorcieleba,

rogorebicaa `dasaqmebis programa 2007: dasaqmeba mcire da

saSualo biznesis ganviTarebiT~ da `iafi sesxi~. am programebis

erT-erTi mTavari dadebiTi mxare isaa, rom damwyeb biznessac

SeuZlia sesxis miReba.

aRniSnuli tipis miznobrivi programebi uzurnvelyofs rogorc

prioritetuli dargebis ganviTarebas, aseve xels Seuwyobs mikro

da mcire biznesseqtoris srulfasovan Camoyalibebas.

Sromis bazris ganviTareba Sromis bazris ganviTareba Sromis bazris ganviTareba Sromis bazris ganviTareba

aravin daobs, rom umuSevroba qarTuli ekonomikis erT-erTi

mniSvnelovani problemaa, Tumca, imavdroulad xelmisawvdomoba

adamianur resursebze kerZo seqtoris erT-erTi yvelaze

mtkivneuli sakiTxia.

rogorc Catarebulma kvlevebma aCvena, profesionalizmi problemaa

rogorc teqnikur, aseve menejerul doneze. dRes TiTqmis

SeuZlebelia saWiro kvalifikaciisa da unarebis kadris moZieba.

realurad, arc erTi umaRlesi saswavlebeli saswavlo procesis

dagegmvisas ar Seiswavlis, Tu ra specialobis samuSao Zalazea

moTxova. bevr qveyanaSi aseTi tipis kvlevas periodulad atareben

universitetebi an/da saxlemwifo. Sedegad ki saganmanaTleblo

120

organizaciebi Sromis bazars awvdian swored im kvalifikaciisa da

im raodenobis potenciur kadrebs, rogoricaa moTxovna.

menejeruli kvalifikaciis mqone kadrebi met-naklebad

warmodgenilia bazarze, Tumca sruli krizisia teqnikuri

unarebis personalis kuTxiT, rac nawilobriv gamowveulia

profesiuli teqnikuri saswavleblebis ararsebobiT. magaliTad,

samSeneblo biznesi ganviTarebis maRali tempiT gamoirCeva.

kvlevebma aCvena, rom am seqtoris kompaniebs seriozuli

problemebi aqvs iseTi xelobebis kadrebis moZiebaSi rogorebicaa;

eleqtrikosi, SemduRebeli, mlesavi da a.S. rogorc wesi, bazarze

warmodgenili am profesiis samuSo Zalas codna da unarebi

tradiciuli meTodebiT aqvT miRebuli da ar floben aranair

informacias Tanamedrove meTodebis, teqnologiebisa Tu masalebis

Sesaxeb.

amdenad, mniSvnelovania dasaqmebis programebis farglebSi

saxlemwifom uzurnvelyos pirTa gadamzadebis iseTi meqanizmi,

romelic maT grZelvadiani dasaqmebis saSualebas miscems.

profesiuli teqnikuri saswavleblebis maRal doneze aRorZineba

mniSvnelovnad ganaviTarebda Sromis bazars. Tumca, mniSvnelovania,

rom sworad SeirCes xelobebi, raTa kursdamTavrebulebi

flobdnen bazris moTxovnis adekvatur xelobasa da unarebs.

Sromis bazris saTanadod ganviTarebas, aseve umuSevarTa realuri

raodenobis gansazRvras xels Seuwyobda dasaqmebis erTiani

saagentos Camoyalibeba. kvlevis Sedegad gamovlinda, rom xSir

SemTxvevaSi damsaqmebels ar gaaCnia unarebi da resursebi,

gamoacxados vakansia. es problema gansakuTrebiT aqtualuria

regionebSi. samuSaos maZieblisaTvisac rTulia informaciis

moZieba arsebuli SesaZleblobebis Sesaxeb. dRes, rogorc wesi,

informaciis ZiriTadi wyaroebia interneti da masmedia (es

121

ukanaskneli ki ZiriTadad saxelwmifo seqtorSi arsebuli

vakansiebis Sesaxeb) da, bunebrivia, rom rTulia damqiraveblisa da

samuSaos maZieblis erTmaneTTan dakavSireba.

SeiZleba iTqvas, rom Sromis bazari saqarTveloSi naklebad

ganviTarebulia da aucilebelia iseTi institutebisa da

meqanizmebis Seqmna, romlebic saboloo jamSi kerZo seqtors

uzurnvelyofs kvalificiuri samuSao ZaliT da imavdroulad

Seamcirebs umuSevrobas. xazgasmiT unda aRiniSnos, rom Sromis

bazris ganviTareba mniSvnelovnadaa damokidebuli umaRlesi da

profesiuli ganaTlebis sistemebze. amdenad, aucilebelia, rom

saganmanaTleblo organizaciebma gadawyvetileba saswavlo

kursebisa da specialobebis Sesaxeb Sromis bazris moTxovnis

gaTvaliswinebiT miiRon.

eqeqeqeqssssportis xelSeportis xelSeportis xelSeportis xelSewwwwyoba yoba yoba yoba

Seswavlil sawarmoTa mxolod 13% axorcielbs eqsportis a/nda

importis RonisZiebebs. damatebiT argumentebs ar saWiroebs is

debuleba, rom qveynisaTvis mniSvnelovania arsebuli saeqsporto

potencialis sruliad aTviseba, Semdgom ki misi gazrda. damatebiT

ki unda aRiniSnos, rom saqarTvelos samomxmareblo bazari

namdvilad Zalian mcirea, Sedegad ki kompaniebis

ganviTarebisaTvis aucilebelia saerTaSoriso bazrebze gasvla.

amasTan, mniSvnelovania, rom gaizardos mza produqciis eqsportis

wili.

erTi SexedviT, saqarTveloSi Seqmnilia mravali piroba

imisaTvis, rom mewarmem warmatebiT ganaxorcielos eqsporti –

Seicvala sabaJo kanonmdebloba da Sesabamisad administrireba.

saqarTvelo sargeblobs preferenciaTa ganzogadebuli sistemiT,

romelic marTalac rom mniSvnelovani SeRavaTebis SesaZleblobas

122

aZlevs qarTul bizness. Sedegad sawarmoebs SesaZlebloba aqvT,

moaxdinon jamSi 9000-mde saxis produqtis SeRavaTiani

pirobebiT (maT Soris 7200 dasaxelebis produqtze nulovani

ganakveTiT) eqsportireba 35-mde qveyanaSi.

Tumca, sawarmoebis umravlesoba araTu saerTaSoriso, adgilobriv

bazrebzec ki ver axerxeben Tavis damkvidrebasa da konkurirebas.

amis erT-erTi mTavari mizezi isev da isev informirebulobis

Zalian dabali donea. Seswavlil respodentTa 92%-saTvis sabaJo

kanonmdebloba rTulad aRsaqmelia da xSir SemTxvevebSi ver

axerxebn saWiro informaciisa da ganmartebebis moZiebas. garda

sakanonmdeblo informirebulobis problemisa, mewarmeebisaTvis ar

aris xelmisawvdomi informacia saerTaSoriso gasaRebis bazrebisa

da bazrebze SeRwevis meTologiis Sesaxeb.

ekonomikuri ganviTarebis saministro axorcielebs `eqsportis

waxalisebis qveprogramas~, romlis farglebSic eqsportze

orientirebul kompaniebs SeuZliaT SeRavaTiani pirobebiT sesxis

miReba. amgvari programebis ganxorcieleba, ra Tqma unda, xels

Seuwyobs moqmed eqsportior kompaniebs. Tumca, aucilebelia,

paralelur reJimSi gatardes RonisZieba, romlis Sedegadac: (1)

gaizrdeba mewarmeebis saerTaSoriso bazrebze gasvlis unarebi, (2)

metad xelmisawvdomi gaxdeba informacia saerTaSoriso bazrebis

moTxovnebisa da saWiroebebis Sesaxeb.

xSirad tardeba saerTaSoriso gamofenebi, aseve arsebobs mravali

sadilero veb-gevrdi. amgavari da sxva xelSemwyobi informaciis

erTiani bazis momzadeba mniSvnelovnad Seuwyobda xels qarTvel

mewarmeebs, gansakuTrebiT ki agrarul seqtorSi, savaWro

partniorebis moZiebaSi. damatebiT unda aRiniSnos, rom

aucilebelia kerZo seqtoris preferenciaTa ganzogadebuli

123

sistemis Sesaxeb mewarmeTa detaluri informirebulobis

uzrunvelyofa.

mewarmeobrivi codna da unarebimewarmeobrivi codna da unarebimewarmeobrivi codna da unarebimewarmeobrivi codna da unarebi

biznesgaremos mimzidvelobas mravali faqtori ganapirobebs da

swored maszea damokidebuli biznesis ganviTarebis

SesaZleblobebi. Tumca, rac ar unda mimzidveli iyos garemo, Tu

kompaniis menejers ar gaaCnia arsebuli SesaZleblobebis

gamoyenebis unarebi, biznesi mainc ver miaRwevs warmatebas. miT

umetes, Tamamad SeiZleba iTqvas, rom qarTul bazarze mudmivad

izrdeba konkurenciis xarisxi.

informirebulobis, sakanonmdeblo garemosa da sxva problemebTan

erTad qarTuli biznesseqtoris ganviTarebis erT-erTi

mniSvnelovani faqtori dabali mewarmeobrivi unarebia. Zalian

uWirT ganviTareba mikro da mcire bizness, amis erT-erTi mizezi

ki amonagebi Tanxis reinvestirebis praqtikis TiTqmis ararsebobaa.

sagulisxmoa Semdegi monacemebi: Seswavlil sawarmoTa 68%-is

muSaobis gamocdileba ar aRemateba 5 wels; 28% miiCnevs, rom

konkurentebi safrTxes ar warmoadgenen; mxolod 18% fiqrobs,

rom gayidvebis gazrdisTvis saWiroa bazris Seswavla; 9%

saerTod ver xedavs axali momxmareblis mozidvis saWiroebas;

72% ki kompaniis arasakmarisi Semosavlebis mTavar mizezad

momxmarebelTa Semosavlebis dabal dones asaxelebs da a.S.

obieqturad rom SevafasoT, qarTvel mewarmeebs ar gaaCniaT

sabazro urTierTobebisa da momxmarebelze orientirebuli

warmoebis gamocdileba, aseve rTulia Sesabamisi codnisa da, miT

umetes, unarebis miReba. naklebadaa ganviTarebuli

biznessakonsultacio momsaxurebis bazaric. saqarTveloSi

124

warmodgenilia konsaltinguri servisis mimowodebeli kompaniebi,

Tumca maTi momsaxureba sakmaod ZviradRirebulia da araa

xelmisawvdomi mcire da saSualo biznesis warmomadgenlebisaTvis.

mewrameobrivi unarebis gazrdis mimarTulebiT didi wvlilis

Setana SeuZlia arasamTavrobo seqtorsa da saerTaSoriso

organizaciebs. qarTul bizness dRes esaWiroeba praqtikuli

treningebi, xelmisawvdomi bizneskonsultaciebi da informacia

sabazro SesaZleblobebis Sesaxeb.

grZelvadian periodSi aucilebelia biznesis operirebisa da

marTvis tradiciebis Camoyalibeba, rodesac pirebi sakuTar

bizness imitom ki ar mokideben xels, rom sxva samsaxuri ver

iSoves, aramed imitom, rom maT aqvT idea, unari da SesaZlebloba,

daiwyon da marTon sakuTari biznesi.

masmasmasmasmedia da arasamTavrobo seqtori biznesgaremos media da arasamTavrobo seqtori biznesgaremos media da arasamTavrobo seqtori biznesgaremos media da arasamTavrobo seqtori biznesgaremos

gaumjobesebisaTvisgaumjobesebisaTvisgaumjobesebisaTvisgaumjobesebisaTvis

medias, rogorc sazogadoebrivi dakveTis Semsrulebels,

gansakuTrebiT didi pasuxismgebloba akisria. is unda iyos

obieqturi movlenebis gaSuqebisas da aSuqebdes im informacias,

romlis biznesisaTvis saintereso da xSir SemTxvevaSi

aucilebelicaa. mniSvnelovania Jurnalistebis profesionalizmis

gazrda ekonomikuri kuTxiT, raTa maT SeZlon meti analitikuri

saxis informaciis miwodeba biznesisTvis. medias aseve

mniSvnelovani roli akisria _ iyos Suamavali biznessa da

saxelmwifo seqtors Soris.

mediis rolis mniSvnelobas TviT kerZo seqtoric aRiarebs, miT

umetes, rom swored masmediaSi xedaven rigi problemebis gadaWris

gzebs. kvlevis Sedegad gamovlinda, rom bizness masmediis mimarT

3 ZiriTadi moTxovna aqvs: 1. miawodos meti informacia

125

biznessakanonmdeblo siaxleebis Sesaxeb; 2. gaaSuqos biznesisaTvis

sxvadasxva aqtualur sakiTxebi da SesTavazos analizi; 3.

Seasrulos mediatoris roli da xeli Seuwyos saxelmwifo

organoebsa da kerZo seqtors Soris dialogis praqtikis

damkvidrebas.

rogorc es araerTgzis, aRiniSna, biznesgaremos ganviTareba

SeuZlebelia, Tu sazogadoebis yvela seqtorma ar gawia

Zalisxmeva am mimarTulebiT. niSandoblivia, rom xSirad

arasamTarobo organizaciis saqmianoba mxolod saxelmwifo

politikisa Tu programebis monitoringTan asocirdeba.

sazogadoebriv organizaciebs garkveulwilad unikaluri rolis

Sesruleba SeuZlia kerZo seqtoris ganviTarebis kuTxiT.

amisTvis arasamTavrobo organizaciebis fokusireba unda moxdes

ori ZiriTadi mimarTulebiT: (1) mewarmeobrivi unarebis zrdis

xelSewyoba (treningebi, bizneskonsultaciebi, informirebulobis

uzurnveyofa da aS.); (2) kvleviTi da analitikuri samuSaoebis

Sesruleba da kerZo seqtoris Sesabamisi problemebis

advokatireba.

126

konfliqtis gavlenakonfliqtis gavlenakonfliqtis gavlenakonfliqtis gavlena bizneszebizneszebizneszebiznesze

2008 wlis agvistoSi mimdinare konfliqtma mniSvnelovnad

Seaferxa saqarTvelos ekonomikis ganviTareba. konfliqtma da misma

Semdgomma periodma, rodesac adgili hqonda msoflio finansur

kriziss, SeiZleba iTqvas, yvela zomisa da tipis bizness

seriozuli zarali miayena.

saqarTveloSi 2008 wlis agvistoSi ganviTarebuli konfliqtis

biznesze gavlenis Sefasebis mizniT, `saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociaciam~ ganaxorciela kvleva `mewarmeobis

mxardaWeris saerTaSoriso centis~ dafinansebiT saqarTvelos

maStabiT (SerCevis zoma 1000 respodenti). aRniSnuli kvleva

ganxorcielda 2008 wlis 15-24 oqtombers satelefono

intervius meTodiT.

ZiriTadi mignebebiZiriTadi mignebebiZiriTadi mignebebiZiriTadi mignebebi

• gamokiTxulTa absoluturi umravlesobis azriT,

konfliqtma negatiuri gavlena iqonia biznesze. amasTan, 24

respodentis biznesi uSualod konfliqtis periodSi

dazaralda rusuli jaris maradiorobis Sedegad.

• kvlevaSi monawileTa 70%-saTvis gayidvebis procesi

garTulda, Tumca sainteresoa, rom krizisuli mdgomareoba

msxvil biznesze ufro metad aisaxa, vidre mcire zomis

kompaniebze. amasTan gasaTvaliswinebelia, rom mcire

kompaniebi ZiriTadad pirveladi saWiroebis produqtiT

vaWrobas ewevian.

• respodentebis 71% miiCnevs, rom gayidvebis moculoba

Semcirda momxmareblis moTxovnis Semcirebis gamo. SesaZloa,

127

moklevadian periodSi momxmareblebis Semosavali imdenad ar

Semcirebula, Tumca momxmarebeli upiratesobas danazogis

gakeTebas aniWebs, vidre iseTi produqtebisa da momsaxurebis

yidvas, romelic pirvelad saWiroebas ar warmoadgnes.

amasTan, gasaTvaliswinebelia isic, rom sabanko ganvadebebic

sakmaod SezRudulad gaicema. konfliqtamde ki, TiTqmis

yvela momxmarebels SeeZlo ganvadebiT eyida misTvis

sasurveli produqti, rac Sesabamisad zrdida moTxovnas.

• sagulisxmoa, rom konfliqtma erT-erTi yvelaze didi

dartyma turizmis dargs miayena. turizmis sferos

wamomadgenlebis 45%-s gayidvebis moculoba Seumcirda 80-

100 %-iT.

• konfliqtamde respodentTa 28% gegmavda biznesis

gafarToebas sxvadasxva gziT, romelTagan mxolod 12 %-ma

ganaxorciela dasaxuli gegmebi. danarCenma respodentebma an

ver miiRes saWiro dafinanseba, an TviTonve gadawyvites

biznesis gafarToebis gadideba gaurkveveli vadiT.

• gamokiTxul biznesmenTa SefasebiT, biznesi damoukideblad

saSualod 6 TveSi moaxdens reabilitacias, xolo

daxmarebis SemTxvevaSi vada SesaZloa ganaxevrdes.

• kvlevaSi monawileTa 66%-is SefasebiT, biznesis

daxmarebisaTvis sasurveli iqneba iafi kreditis

xelmisawvdomobis uzrunvelyofa.

• binzesmenTa azriT, biznesis reabilitaciaSi yvelaze

mniSvnelovani roli saxelmwifos (58%) da Tavad kerZo

seqtors (54%) aqvs.

zogadi Sefasebazogadi Sefasebazogadi Sefasebazogadi Sefaseba

konfliqtis Sedegebis ukeT asaxvis mizniT, respoden

dasawyisSive afasebdnen maTi biznesis zomas. aRniSnuli definicia

ar efuZneba raime raodenobriv maCvenebels da mTlianad

damokidebulia respodentis TviTSefasebaze, vinaidan ar arsebobs

oficialuri, saqarTveloSi aRiarebuli ganmarteba, romelic

moaxdenda sawarmoTa diferenciacias zomis mixedviT.

gamokiTxulTa Soris mcire kompaniebi Seadgenens 55,3

saSualo zomis kompaniebi _ 39,2%-s, xolo yvelaze naklebi

raodenoba 5,5%-iT didi kompaniebia warmodgenili (diagrama

gamokiTxuli biznesegamokiTxuli biznesegamokiTxuli biznesegamokiTxuli biznesebi maTi zomis mixedviT (%)bi maTi zomis mixedviT (%)bi maTi zomis mixedviT (%)bi maTi zomis mixedviT (%)

mniSvnelovania, Tu rogor Seafases respodentebma zogadad

biznesze konfliqtis gavlenis Sedegebi. gamokiTxulTa

absoluturi umravlesobis azriT, konfliqtma negatiuri (44%)

da Zalian negatiuri (42%) gavleba iqonia biznesze, mxolod 2

%-ma aRniSna, rom agvistos TveSi ganviTarebul movlenebs gavlena

ar mouxdenia biznesze (diagrama 29).

55.3

39.2

5.5

mcire

saSualo

didi

128

konfliqtis Sedegebis ukeT asaxvis mizniT, respodentebs saubris

maTi biznesis zomas. aRniSnuli definicia

ar efuZneba raime raodenobriv maCvenebels da mTlianad

damokidebulia respodentis TviTSefasebaze, vinaidan ar arsebobs

oficialuri, saqarTveloSi aRiarebuli ganmarteba, romelic

denda sawarmoTa diferenciacias zomis mixedviT.

cire kompaniebi Seadgenens 55,3%-s,

s, xolo yvelaze naklebi

warmodgenili (diagrama 28):

diagrama 28

bi maTi zomis mixedviT (%)bi maTi zomis mixedviT (%)bi maTi zomis mixedviT (%)bi maTi zomis mixedviT (%)

mniSvnelovania, Tu rogor Seafases respodentebma zogadad

biznesze konfliqtis gavlenis Sedegebi. gamokiTxulTa

absoluturi umravlesobis azriT, konfliqtma negatiuri (44%)

da Zalian negatiuri (42%) gavleba iqonia biznesze, mxolod 2

Si ganviTarebul movlenebs gavlena

mcire

saSualo

didi

biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)

ZiriTadi nawiliZiriTadi nawiliZiriTadi nawiliZiriTadi nawili

konfliqtis gavlenis zogadi Sefasebis Semdgom TiToeulma

respodentma Seafasa uSualod mis biznesSi momxdari cvlil

romlebic gamowveuli iyo konfliqtis Sedegad. Sedegebis

Sefasebisas igulisxmeboda konfliqtis Semdgomi ori Tvis

ganmavlobaSi momxdari cvlilebebi da ara uSualod konfliqtis

periodSi arsebuli moklevadiani efeqti.

intervius procesSi respodentebma Seafases, Tu ramdenad

garTulda biznesSi mimdinare sxvadasxva procesebi. gamokiTxulTa

SefasebiT, bazarze gayidvebis procesi garTulda 33%

garTulda 37%-iT, xolo kvlevaSi monawileTa 17,4 %

gayidvebi ar garTulebula (diagrama 30). aRsaniSnavia, rom

procentuli maCveneblebi sxvadasxva TanafardobiT gadanawilda

biznesebis zomis mixedviT. yvelaze metad gayidvebis procesi

gaurTulda didi zomis kompaniebs (cxrili 4).

2

12.1

43.9

42

aranairi gavlena ar

mouxdenia

met-naklebad negatiuri

negatiuri

Zalian negatiuri

129

diagrana diagrana diagrana diagrana 29292929

biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)biznesze konfliqtis gavlenis Sefaseba (%)

zogadi Sefasebis Semdgom TiToeulma

respodentma Seafasa uSualod mis biznesSi momxdari cvlilebebi,

romlebic gamowveuli iyo konfliqtis Sedegad. Sedegebis

Sefasebisas igulisxmeboda konfliqtis Semdgomi ori Tvis

ganmavlobaSi momxdari cvlilebebi da ara uSualod konfliqtis

s, Tu ramdenad

garTulda biznesSi mimdinare sxvadasxva procesebi. gamokiTxulTa

SefasebiT, bazarze gayidvebis procesi garTulda 33%-iT, Zalian

iT, xolo kvlevaSi monawileTa 17,4 %-sTvis

aRsaniSnavia, rom

centuli maCveneblebi sxvadasxva TanafardobiT gadanawilda

biznesebis zomis mixedviT. yvelaze metad gayidvebis procesi

aranairi gavlena ar

naklebad negatiuri

Zalian negatiuri

ramdenad garTulda gayidvebis procesiramdenad garTulda gayidvebis procesiramdenad garTulda gayidvebis procesiramdenad garTulda gayidvebis procesi

ramdenad garTulda gayidvebi ramdenad garTulda gayidvebi ramdenad garTulda gayidvebi ramdenad garTulda gayidvebi kompaniebis zomis mixedviT (%)kompaniebis zomis mixedviT (%)kompaniebis zomis mixedviT (%)kompaniebis zomis mixedviT (%)

kompaniis

zoma

ar

garTul

ebula

naklebad garTul

da garTulda

Zalian garTul

da

mcire 18,3 12,3 34,5 34,7

saSualo 16,3 13,3 30,9 39,5

didi 16,4 9,1 30,9 43,6

gayidvebis procesis garTuleba biznesis sferoebis mixedviT

gansxvavebulia. aRniSnuli problebis garTulebis (Zalian

garTulda) mixedviT, yvelaze maRali maCveneblebi turizmis

(69%), mSeneblobisa (44%) da momsaxurebis (40%) sferoebs aqvT

(idiagrama 31).

0

5

10

15

20

25

30

35

40

17.4

12.5

32.9

37.1

0.1

%

ar garTulebula

naklebad garTulda

garTulda

Zalian garTulda

miWirs Sefaseba/ver

vafaseb

130

diagrama diagrama diagrama diagrama 30303030

ramdenad garTulda gayidvebis procesiramdenad garTulda gayidvebis procesiramdenad garTulda gayidvebis procesiramdenad garTulda gayidvebis procesi

cxrili 4

kompaniebis zomis mixedviT (%)kompaniebis zomis mixedviT (%)kompaniebis zomis mixedviT (%)kompaniebis zomis mixedviT (%)

Zalian garTul

miWirs Sefaseba

0,2

sferoebis mixedviT

gansxvavebulia. aRniSnuli problebis garTulebis (Zalian

garTulda) mixedviT, yvelaze maRali maCveneblebi turizmis

(69%), mSeneblobisa (44%) da momsaxurebis (40%) sferoebs aqvT

ar garTulebula

naklebad garTulda

garTulda

Zalian garTulda

miWirs Sefaseba/ver

ramdenad garTulda gayidvebis procramdenad garTulda gayidvebis procramdenad garTulda gayidvebis procramdenad garTulda gayidvebis procesi sferoebis mixedviTesi sferoebis mixedviTesi sferoebis mixedviTesi sferoebis mixedviT

konfliqtis Sedegad saqarTvelos teritoriaze warmoiSva

rigi sirTuleebi produqtis transportirebasTan

respodentebma Seafases Tu ramdenad problematuri iyo maTTvis

aRniSnuli sakiTxi. kvlevaSi monawileTa 51 %-s uSual

Seuqmnia raime sirTule transportirebasTan dakavSirebiT,

darCenili nawilis absolutur uravlesobas sxvadasxva doniT

gaurTulda procesi (diagrama 32). Tumca, aqve unda aRvniSnoT,

rom mcire sawarmoebi TviTon ar uzurnvelyofen momaragebas,

Sesabamisad trasportirebis problemam yvelaze metad

sadistribucio kompaniebi daazarala.

0

10

20

30

40

50

60

70

22

18

14

8

27

19

8

1412

10

3

15

32

35 34

13

25

33

38

33

40

69

44

33

%

131

diagrama diagrama diagrama diagrama 31313131

esi sferoebis mixedviTesi sferoebis mixedviTesi sferoebis mixedviTesi sferoebis mixedviT

konfliqtis Sedegad saqarTvelos teritoriaze warmoiSva mTeli

produqtis transportirebasTan dakavSirebiT.

respodentebma Seafases Tu ramdenad problematuri iyo maTTvis

s uSualod ar

Seuqmnia raime sirTule transportirebasTan dakavSirebiT,

darCenili nawilis absolutur uravlesobas sxvadasxva doniT

Tumca, aqve unda aRvniSnoT,

rom mcire sawarmoebi TviTon ar uzurnvelyofen momaragebas,

ortirebis problemam yvelaze metad

ar

garTulebu

la

naklebad

garTulda

garTulda

Zalian

garTulda

ramdenad garTulda transportirebis procesiramdenad garTulda transportirebis procesiramdenad garTulda transportirebis procesiramdenad garTulda transportirebis procesi

samwuxarod, konfliqtis periodSi qarTuli biznesis nawili

maradiorobis msxverpli gaxda. gamokiTxul resopdetTa 2,4%

miadga materialuri zarali rusuli jarebis maradiorobis

Sedegad. aRniSnuli 24 kompania samegrelo-zemo svaneTisa da

Sida qarTlis regionebSia ganlagebuli. zaralis saSualo

maCvenebeli ki 133 000 lars Seadgens.

konfliqtis biznesze gavlenis ukeT Sefasebis mizniT Ses

iqna konfliqtis Semdgom preiodSi momaragebis sakiTxebic.

respodentTa 54 %-is SefasebiT, konfliqts gavlena ar mouxdenia

momaragebaze, xolo 32 %-s mommargebeli ver awvdis stabilurad.

aseve iyo SemTxvevebi, rodesac mcire gayidvebis gamo TviTon

mommaragebelma uari Tqva produqtis miwodebaze.

unda aRiniSnos, rom respodentTa 10% mcire gayidvebis gamo

ukveTavs arastabilurad da misi Semdgomi mdgomareoba

damokidebulia momxmarebelTa moTxovnaze (diagrama 33

0

10

20

30

40

50

6051.5

10.8

20.217.4

0.1

%

ar garTulebula

naklebad garTulda

garTulda

Zalian garTulda

miWirs Sefaseba/ver

vafaseb

132

diagrama diagrama diagrama diagrama 32323232

ramdenad garTulda transportirebis procesiramdenad garTulda transportirebis procesiramdenad garTulda transportirebis procesiramdenad garTulda transportirebis procesi

s periodSi qarTuli biznesis nawili

maradiorobis msxverpli gaxda. gamokiTxul resopdetTa 2,4%-s

materialuri zarali rusuli jarebis maradiorobis

zemo svaneTisa da

. zaralis saSualo

konfliqtis biznesze gavlenis ukeT Sefasebis mizniT Seswavlil

iqna konfliqtis Semdgom preiodSi momaragebis sakiTxebic.

is SefasebiT, konfliqts gavlena ar mouxdenia

s mommargebeli ver awvdis stabilurad.

aseve iyo SemTxvevebi, rodesac mcire gayidvebis gamo TviTon

unda aRiniSnos, rom respodentTa 10% mcire gayidvebis gamo

ukveTavs arastabilurad da misi Semdgomi mdgomareoba

33).

ar garTulebula

naklebad garTulda

garTulda

Zalian garTulda

miWirs Sefaseba/ver

konfliqtis gavlena momaragebazekonfliqtis gavlena momaragebazekonfliqtis gavlena momaragebazekonfliqtis gavlena momaragebaze

rogorc Cans, respodentebis 32 %-is momwodebeli veRar

uzrunvelyofs stabilur momaragebas. momaragebaSi cvlilebis

arsebobis SemTxvevaSi kompaniebma miuTiTes, Tu romel procentul

SualedSi gaizarda Tu Semcirda maTi momarageba. kompaniebis

maragebiT uzrunvelyofa gamokiTxulTa 29%-iT 21

SualedSi Semcirda (diagrama 34).

ramdenad Seramdenad Seramdenad Seramdenad Semmmmcirda kompaniebis momarageba, romlebsac cirda kompaniebis momarageba, romlebsac cirda kompaniebis momarageba, romlebsac cirda kompaniebis momarageba, romlebsac

mommaragemommaragemommaragemommaragebelibelibelibeli veRar amaragebs stabiluradveRar amaragebs stabiluradveRar amaragebs stabiluradveRar amaragebs stabilurad

0

10

20

30

40

50

6053.7

31.8

2.2

10.2

20.1

%

gavlena ar mouxdenia

momwodebeli ver mawvdis

stabilurad

momwodebeli saerTod veRar

uzrunvelyofs mowodebas

mcire gayidvebis gamo vukveTav

arastabilurad

mcire gayidvebis gamo

momwodebelma Sewyvita mowodeba

momarageba gaizarda Cemi moTxovnis

Sesabamisad

12.9

22.6

29.2

18.9

8.5

7.9<10

11_20

21_40

41_60

61_80

81_100

133

diagrama diagrama diagrama diagrama 33333333

is momwodebeli veRar

uzrunvelyofs stabilur momaragebas. momaragebaSi cvlilebis

arsebobis SemTxvevaSi kompaniebma miuTiTes, Tu romel procentul

SualedSi gaizarda Tu Semcirda maTi momarageba. kompaniebis

iT 21-40%-is

diagrama diagrama diagrama diagrama 34343434

cirda kompaniebis momarageba, romlebsac cirda kompaniebis momarageba, romlebsac cirda kompaniebis momarageba, romlebsac cirda kompaniebis momarageba, romlebsac

veRar amaragebs stabiluradveRar amaragebs stabiluradveRar amaragebs stabiluradveRar amaragebs stabilurad(%)(%)(%)(%)

gavlena ar mouxdenia

momwodebeli ver mawvdis

momwodebeli saerTod veRar

uzrunvelyofs mowodebas

mcire gayidvebis gamo vukveTav

mcire gayidvebis gamo

momwodebelma Sewyvita mowodeba

momarageba gaizarda Cemi moTxovnis

<10

11_20

21_40

41_60

61_80

81_100

mniSvnelovania, ra cvlileba ganicada kompaniis gayidvebma da ra

mizezebiT iyo ganpirobebuli aRniSnuli gamowveuli.

respodentebis 16 %-is SefasebiT, konfliqts gavlena ar

mouxdenia gayidvebis moculobaze, xolo 2 %-ma konfliqtis wina

periodTan SedarebiT ufro meti produqti gayida. respodentTa

umravlesobisaTvis moTxovna Semcirda sxvadasxva mizezebidan

gamomdinare, Tumca ZiriTadad Semcireba gamowveuli iyo

momxmarebelTa mxridan moTxovnis SemcirebiT (diagrama

gayidvebis gayidvebis gayidvebis gayidvebis moculobis cvlileba moculobis cvlileba moculobis cvlileba moculobis cvlileba

rogorc kvlevis Sedegebi gviCvenebs, gayidvebis moculoba

ZiriTadad momxmarebelTa aqtiurobis SemcirebiTaa gamowveuli.

Seswavlili kompaniebis gayidvebi saSualod 40-45%

(diagrama 36). aseve mniSvnelovania moTxovnis Semcirebis

maCveneblebi sferoebis mixedviT (cxrili 5). yvelaze kritikulia

turizmis sferoa, sadac gayidvebi 80%-iT Semcirda. aseve

sagulisxmoa, rom samSeneblo kompanebis gayidvebi TiTqmis

0

20

40

60

80

16.3

5.6

71.2

3.8 1

%

gavlena ar mouxdenia

saerTod aRar meyideba

Semcirda momxmareblebis moTxovnis Semcirebis gamo

Semcirda, radgan arasakmarisi maragebi mqonda

Semcirda, radgan ver movaxerxe produqtis droulad miwodeba

gayidvebi gaizarda

134

mniSvnelovania, ra cvlileba ganicada kompaniis gayidvebma da ra

mizezebiT iyo ganpirobebuli aRniSnuli gamowveuli.

is SefasebiT, konfliqts gavlena ar

ma konfliqtis wina

ti produqti gayida. respodentTa

umravlesobisaTvis moTxovna Semcirda sxvadasxva mizezebidan

gamomdinare, Tumca ZiriTadad Semcireba gamowveuli iyo

(diagrama 35).

diagrama diagrama diagrama diagrama 35353535

kvlevis Sedegebi gviCvenebs, gayidvebis moculoba

ZiriTadad momxmarebelTa aqtiurobis SemcirebiTaa gamowveuli.

45%-iT Semcirda

aseve mniSvnelovania moTxovnis Semcirebis

yvelaze kritikulia

iT Semcirda. aseve

sagulisxmoa, rom samSeneblo kompanebis gayidvebi TiTqmis

2.1

Semcirda momxmareblebis moTxovnis Semcirebis gamo

Semcirda, radgan ver movaxerxe produqtis droulad miwodeba

ganaxevrda. SedarebiT ukeTesi mdgomareobaa momsaxurebis sferoSi,

sadac gayidvebis moculoba Semcirda, Tumca saSualod 20

gayidvebis moculobis Semcirebagayidvebis moculobis Semcirebagayidvebis moculobis Semcirebagayidvebis moculobis Semcireba,,,, rrrraaaac gamowveulia momxmarebelTa c gamowveulia momxmarebelTa c gamowveulia momxmarebelTa c gamowveulia momxmarebelTa

aqtiurobis SemcirebiTaqtiurobis SemcirebiTaqtiurobis SemcirebiTaqtiurobis SemcirebiT

moTxovnis Semcireba sferoebis mixedviTmoTxovnis Semcireba sferoebis mixedviTmoTxovnis Semcireba sferoebis mixedviTmoTxovnis Semcireba sferoebis mixedviT

sferosferosferosfero %

<10 11_20 21_40 41_60 61_80

warmoeba 5.8 9.7 23.3 31.1 20.4

vaWroba 4.2 14.1 29.3 30.0 14.8

momsaxureba 6.6 13.0 26.6 28.9 10.3

turizmi 2.4 0.0 11.9 21.4 19.0

mSenebloba 2.8 13.9 16.7 30.6 19.4

sxva 11.1 11.1 44.4 11.1 5.6

udavoa, rom kerZo seqtoris ganviTarebis erT-erTi mniSvnelovani

maCvenebelia, Tu ramdenad axerxebs biznesi finansuri wyaroebis

mozidvas da gafarToebas. konfliqtis dawyebamde gamokiTxul

respodentTa 28% gegmavda sxadasxva saSualebebiT biznesis

gafarToebas. maTgan 55% apirebda kreditis aRebas, 8 % _

investoris moZiebas, xolo 37% TviTon apirebda amoRebuli

saxsrebis reinvestirebas.

5.6

12.9

27.2

28.1

13.5

12.6

<10

11_20

21_40

41_60

61_80

81_100

135

eobaa momsaxurebis sferoSi,

sadac gayidvebis moculoba Semcirda, Tumca saSualod 20-25%-iT.

diagrama diagrama diagrama diagrama 36363636

c gamowveulia momxmarebelTa c gamowveulia momxmarebelTa c gamowveulia momxmarebelTa c gamowveulia momxmarebelTa

cxrili cxrili cxrili cxrili 5555

moTxovnis Semcireba sferoebis mixedviTmoTxovnis Semcireba sferoebis mixedviTmoTxovnis Semcireba sferoebis mixedviTmoTxovnis Semcireba sferoebis mixedviT

61_80 81_100

9.7

7.4

14.6

45.2

16.7

16.7

erTi mniSvnelovani

Tu ramdenad axerxebs biznesi finansuri wyaroebis

mozidvas da gafarToebas. konfliqtis dawyebamde gamokiTxul

respodentTa 28% gegmavda sxadasxva saSualebebiT biznesis

gafarToebas. maTgan 55% apirebda kreditis aRebas, 8 % _

n apirebda amoRebuli

konfliqtis Semdgom sainvesticio procesebis 39% gadadebul

iqna garkveuli vadiT Tavad biznesmenis mier, 20%

bankma/investorma uari ganucxada da elodeba situaciis

gaumjobesebas (diagrama 37).

sasasasainvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegiinvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegiinvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegiinvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegi

kvlevis monacemebidan Cans, rom biznesis gafarTobisas yvelaze

gavrcelebul gzas bankidan/mikrosafinanso organizaciidan

kreditis aReba warmoadgens (55 %). im respodentebis 69%

romlebic bankidan konfliqtamde apirebda kreditis aRebas,

procesi dawyebuli hqondaT; xolo 31%-is procesi TiTqmis

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

40.0

6.46.46.46.4

13.213.213.213.2

19.619.619.619.6

38.838.838.838.8

10.010.010.010.0

aRar vgegmav Tanxebis investirebas

uari ganacxada bankma/investorma da vcdilob alternatiuli

dafinansebis mozidvas

uari ganacxada bankma/investorma da velodebi situaciis

gaumjobesebas

jer-jerobiT garkeuli vadiT gadavde

jer-jerobiT garkeuli vadiT gadamido investorma/bankma Tanxis

gamoyofa

miviRe dafinanseba.

136

konfliqtis Semdgom sainvesticio procesebis 39% gadadebul

iqna garkveuli vadiT Tavad biznesmenis mier, 20%-s ki

investorma uari ganucxada da elodeba situaciis

diagrama diagrama diagrama diagrama 37373737

investicio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegiinvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegiinvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegiinvesticio procesebze konfliqtis gavlenis Sedegi

kvlevis monacemebidan Cans, rom biznesis gafarTobisas yvelaze

gavrcelebul gzas bankidan/mikrosafinanso organizaciidan

kreditis aReba warmoadgens (55 %). im respodentebis 69%-s,

romlebic bankidan konfliqtamde apirebda kreditis aRebas,

is procesi TiTqmis

12.112.112.112.1

uari ganacxada bankma/investorma da vcdilob alternatiuli

uari ganacxada bankma/investorma da velodebi situaciis

jerobiT garkeuli vadiT gadamido investorma/bankma Tanxis

damTavrebuli iyo da Tanxebi biznesSi unda Cadebuliyo.

kreditis aRebis msurvel respodentTa 17 %-ma miiRo dafinanseba,

20 %-s uari uTxra bankma/investorma, magram igi mainc cdilobs

dafinansebis alternatiuli gzebis moZiebas (diagrama

konfliqkonfliqkonfliqkonfliqttttis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnenis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnenis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnenis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnen

bankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebasbankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebasbankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebasbankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebas

sxvadasxva saerTaSoriso organizaciis an saxelmwifo

struqturebisa da eqspertebis mier xdeba im periodis

prognozireba, romelc dasWirdeba qarTul bizness imisTvis, rom

daubrundes konfliqtamde arsebul maCveneblebs. am mxriv

mniSvnelovania, ras fiqroben Tavad biznesmenebi (diagrama

9.0

20.0

32.3

7.1

14.2

17.4

aRar vgegmav Tanxebis investirebas

uari ganacxada bankma/mikrosafinanso organizaciam da vcdilob

alternatiuli dafinansebis mozidvas

uari ganacxada bankma/mikrosafinanso organizaciam da velodebi

situaciis gaumjobesebas

jer-jerobiT garkveuli vadiT gadavde

jer-jerobiT garkveuli vadiT gadamido bankma/mikrosafinanso

organizaciam Tanxis gamoyofa

miviRe dafinanseba

137

damTavrebuli iyo da Tanxebi biznesSi unda Cadebuliyo.

ma miiRo dafinanseba,

magram igi mainc cdilobs

diagrama 38).

diagrama diagrama diagrama diagrama 38383838

is gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnenis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnenis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnenis gavlena respodentebze, romlebic gegmavdnen

bankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebasbankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebasbankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebasbankidan/mikrosafinanso organizaciidan sesxis aRebas(%)(%)(%)(%)

sxvadasxva saerTaSoriso organizaciis an saxelmwifo

struqturebisa da eqspertebis mier xdeba im periodis

ireba, romelc dasWirdeba qarTul bizness imisTvis, rom

daubrundes konfliqtamde arsebul maCveneblebs. am mxriv

biznesmenebi (diagrama 39).

uari ganacxada bankma/mikrosafinanso organizaciam da vcdilob

uari ganacxada bankma/mikrosafinanso organizaciam da velodebi

jerobiT garkveuli vadiT gadamido bankma/mikrosafinanso

biznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodibiznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodibiznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodibiznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodi

gamokiTxulTa 18 %-is SefasebiT, konfliqts maT biznesze

gavlena ar mouxdenia; 19 % reabilitacias 3 Tvemde periodSi

moaxerxebs, xolo gamokiTxulTa TiTqmis mesamedi reabilitacias

3-6 Tvemde periodSi SeZlebs. reabilitaciisTvis saWiro periodis

xangrZlivoba gansxvavebulia biznesis sferoebis mixedviT.

vaWrobis sferos warmomadgenelTa 66 %-is SefasebiT, maTi

biznesi damoukideblad eqvs Tvemde periodSi SeZlebs

reabilitacias, xolo turizmis sferos warmomadgenlebs 18 %

0

5

10

15

20

25

30

18.318.7

28.2

12.4

6.2

2.3

9.6

4.3

konfliqts gavlena

ar mouxdenia Cems biznesze

<3 Tve

3_6 Tve

6_9 Tve

9_12 Tve

12_18 Tve

18< Tve

uWirs Sefaseba

138

diagrama diagrama diagrama diagrama 39393939

biznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodibiznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodibiznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodibiznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodi (%)(%)(%)(%)

is SefasebiT, konfliqts maT biznesze

gavlena ar mouxdenia; 19 % reabilitacias 3 Tvemde periodSi

moaxerxebs, xolo gamokiTxulTa TiTqmis mesamedi reabilitacias

6 Tvemde periodSi SeZlebs. reabilitaciisTvis saWiro periodis

xvavebulia biznesis sferoebis mixedviT.

is SefasebiT, maTi

biznesi damoukideblad eqvs Tvemde periodSi SeZlebs

reabilitacias, xolo turizmis sferos warmomadgenlebs 18 %-is

konfliqts gavlena

ar mouxdenia Cems biznesze

<3 Tve

3_6 Tve

6_9 Tve

9_12 Tve

12_18 Tve

18< Tve

uWirs Sefaseba

139

azriT, maT reabilitaciisTvis Tvramet Tveze meti dro

dasWirdebaT (cxrili 6).

cxrili cxrili cxrili cxrili 6666

biznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis damoukideblad reabilitaciisTvis saWiro periodi

sferoebis mixedviTsferoebis mixedviTsferoebis mixedviTsferoebis mixedviT (%)(%)(%)(%)

sfero

konfliqts gavl

ena ar

mouxdenia Cems biznesz

e

<3 Tve

3_6 Tve

6_9 Tve

9_12 Tve

12_18 Tve

18< Tve

miWir

s Sefaseba

warmoeba 21.0 16.6 24.2 12.7 8.9 2.5 11.5 2.5

vaWroba 18.7 19.2 27.6 10.6 5.7 2.7 10.3 5.2

momsaxureba 15.5 20.4 32.5 15.2 4.6 1.5 6.4 3.9

turizmi 11.5 4.9 29.5 16.4 13.1 4.9 18.0 1.6

mSenebloba 30.5 11.9 23.7 13.6 6.8 3.4 6.8 3.4

sxva 18.5 25.9 18.5 7.4 11.1 0.0 18.5 0.0

reabilitaciis periodis SemcirebisaTvis mniSvnelovania, rom

daxmareba gaewios bizness sxvadasxva saxiT. gamokiTxulebma aseve

Seafases, ra periodSi SeZlebdnen reabilitacias, Tu adgili

eqneboda maTi biznesis xelSewyobas. Tu respodentTa 28 %

Tvlida, rom moaxdenda biznesis reabilitacias damoukideblad

mxolod 3-6 Tvis periodSi, daxmarebis SemTxvevaSi respodentTa

TiTqmis naxevari (48 %) miiCnevs, rom 3 TveSi SeZleben Zvel

parametrebze dabrunebas.

Sesabamisad SegviZlia davaskvnaT, rom saxelmwifo, saerTaSoriso

an sxva tipis mizanmimarTuli daxmarebis SemTxvevaSi biznesis

reabilitaciis periodi ganaxevrdeba(diagrama 40).

reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis

SemTxvevaSi (%)SemTxvevaSi (%)SemTxvevaSi (%)SemTxvevaSi (%)

biznesis rebiznesis rebiznesis rebiznesis reaaaabilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis

SemTxvevaSi sferoebis mixedviT (%)SemTxvevaSi sferoebis mixedviT (%)SemTxvevaSi sferoebis mixedviT (%)SemTxvevaSi sferoebis mixedviT (%)

sfero

konfliqts gavl

ena

ar mouxdenia Cems

biznesz

e

<3 Tve

3_6 Tve

6_9 Tve

9_12 Tve

12_18 Tve

warmoeba 21.0 41.4 15.9 7.6 2.5 1.9

vaWroba 18.7 47.8 12.8 5.2 1.2 1.7

momsaxureba 15.5 54.4 14.2 4.4 2.3 0.5

turizmi 11.5 37.7 13.1 14.8 8.2 3.3

mSenebloba 30.5 39.0 15.3 5.1 1.7 1.7

sxva 18.5 55.6 0.0 14.8 0.0 0.0

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

18.3

48.3

13.4

5.6

2.41.3

6.44.3

konfliqts gavlena ar

mouxdenia Cems biznesze

<3 Tve

3_6 Tve

6_9 Tve

9_12 Tve

12_18 Tve

18< Tve

uWirs Sefaseba

140

diagrama diagrama diagrama diagrama 40404040

reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis reabilitaciisTvis saWiro periodi biznesis daxmarebis

cxrili cxrili cxrili cxrili 7777

bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis bilitaciisTvis saWiro periodi daxmarebis

12_18 Tve

18< Tve

miWir

s Sefaseba

1.9 7.0 2.5

1.7 7.4 5.2

0.5 4.9 3.9

3.3 9.8 1.6

1.7 3.4 3.4

0.0 11.1 0.0

konfliqts gavlena ar

mouxdenia Cems biznesze

3_6 Tve

6_9 Tve

9_12 Tve

12_18 Tve

18< Tve

uWirs Sefaseba

gamokiTxul respodentTa SefasebiT, biznesmenebis daxmarebisaTvis

aucilebelia, gamoyenebul iqnas droebiTi sagadasaxado SeRavaTebi

(53%); aseve, respodentTa didi nawili(66%) miiCnevs, rom

xelmisawvdomi unda gaxdes iafi krediti, rac, maTi azriT,

mniSvnelovan gavlenas moaxdens biznesis ganviTarebaze.

gamokiTxulTa nawilis azriT (12%), unda moxdes mxardaWera

investorebis moZiebis mimarTulebiT (diagrama 41).

SeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios biznessSeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios biznessSeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios biznessSeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios bizness

gamokiTxulTa SefasebiT, kerZo seqtoris ganviTa

xelSewyobis kuTxiT, yvelaze didi mniSvneloba saxelmwifos

(58%) da uSualod kerZo seqtors (30%) eniWeba (cxrili

0

10

20

30

40

50

60

70

52.7

65.5

12.4

5.5

daawesos droebiTi

sagadasaxado

SeRavaTebi

uzrunvelyos iafi

kreditis

xelmisawvdomoba

ucxoeli/adgilobrivi

investoris moZieba

sxva

141

gamokiTxul respodentTa SefasebiT, biznesmenebis daxmarebisaTvis

aucilebelia, gamoyenebul iqnas droebiTi sagadasaxado SeRavaTebi

(53%); aseve, respodentTa didi nawili(66%) miiCnevs, rom

xelmisawvdomi unda gaxdes iafi krediti, rac, maTi azriT,

gavlenas moaxdens biznesis ganviTarebaze.

gamokiTxulTa nawilis azriT (12%), unda moxdes mxardaWera

diagrama diagrama diagrama diagrama 41414141

SeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios biznessSeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios biznessSeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios biznessSeRavaTebi, romlebic SeiZleba gaewios bizness

gamokiTxulTa SefasebiT, kerZo seqtoris ganviTarebisa da

xelSewyobis kuTxiT, yvelaze didi mniSvneloba saxelmwifos

eniWeba (cxrili 8).

daawesos droebiTi

sagadasaxado

SeRavaTebi

uzrunvelyos iafi

kreditis

xelmisawvdomoba

ucxoeli/adgilobrivi

investoris moZieba

142

cxrili cxrili cxrili cxrili 8888

seqtorebis mniSvneloba biznesis reabilitaciis procesSi(%)seqtorebis mniSvneloba biznesis reabilitaciis procesSi(%)seqtorebis mniSvneloba biznesis reabilitaciis procesSi(%)seqtorebis mniSvneloba biznesis reabilitaciis procesSi(%)

seqtori Zalian

mniSvnelovani

mniSvne

lovani

naklebad

mniSvelovani

seqtoris

rols

saerTod ver

vxedav

saxelmwifo

seqtori 58.4 24.0 13.9 3.7

arasamTavrobo

seqtori 18.7 37.8 30.3 13.2

saerTaSoriso

organizaciebi 15.5 35.1 35.9 13.5

uSualod

kerZo

seqtori

30.5 54.4 13.6 1.5

masmedia 18.2 22.4 31.9 27.5

kvlevis Sedegebidan Cans, rom agvistos movlenebma, romelTac

maleve moyva msoflio finansuri krizisi, mniSvnelovnad Seaferxa

qarTuli biznesis ganviTareba. SeiZleba iTqvas, rom uZlieresi

dartyma ganicades turizmisa da mSeneblobis seqtorebma. sabanko

sferoSi wamoWrilma problemebma ki Seamcira momxmareblebis

msyidvelobiTunarianoba.

mniSvelovania is garemoebac, rom kompaniebis nawili mainc gegmaven

gafarToebasa da biznesis ganviTarebas. aucilebelia

mizanmimarTuli politikis warmarTva rogorc saxelmwifo, aseve

saerTaSoriso seqtorebis mxridan. amasTan, aucilebelia,

masmediamac farTod gaaSuqos informacia biznesSesaZleblobebis

Sesaxeb. rogorc kvlevis Sedegebidan Cans, erToblivi Zalisxmevis

Sedegad SesaZlebeli iqneba biznesis reabilitaciis periodis

ganaxevreba da ganviTarebis axali etapis dawyeba.

143

biznesgegmabiznesgegmabiznesgegmabiznesgegma

biznesgegmis daniSnulebabiznesgegmis daniSnulebabiznesgegmis daniSnulebabiznesgegmis daniSnuleba

kargi biznes gegma kompaniisaTvis asrulebs ruqis rols, romlis

saSualebiTac SeiZleba moZebnoT saukeTeso gza dasaxuli miznebis

miRwevisaTvis. amasTan, biznesis amocanebis sworad gansazRvar

dagexmarebaT, gamoiyenoT dro da resursebi maqsimalurad

efeqtianad. saqmianobis winaswar dagegmviT Tqven meti Sansi

geZlevaT, gamoiyenoT SesaZleblobebi da Tavidan aiciloT

SesaZlo problemebi anda ufro momzadebulebi daxvdeT maT.

menejerTa erTi nawilis azriT, usargebloa biznesgegmis

SemuSaveba, radgan dinamiuri bazris pirobebSi igi maleve

Zveldeba. aRniSnuli mosazreba nawilobriv simarTlea, Tumca

biznesgegmis SemuSavebis procesi imdenadve mniSvnelovania,

ramdenadac Tavad biznesgegma. weris procesSi menejeri fiqrobs

biznesis TiToeul detalze dasaxuli miznidan gamomdinare, rac

aadvilebs Sesrulebuli samuSaos Sefasebas da uzrunvelyofs

swor dagegmvas. aseve samomavlo gegmis SemuSavebis dros ukeTesad

aanalizeb sad xar amJamad da risi miRweva gsurs.

aseve xSiria SemTxvevebi, rodesac kompaniebi biznesgegmas mxolod

maSin amzadeben, Tu maT gauCndebaT bankTan anda investroTan

urTierTobis saWiroeba da biznesgegmas ufro kompaniis wardgenis

saSualebad ganixilaven, vidre biznesis marTvis Zlier iaraRad.

mosamzadebeli samuSmosamzadebeli samuSmosamzadebeli samuSmosamzadebeli samuSaoebiaoebiaoebiaoebi

biznesgegmis weris dawyebamde gansakuTrebuli mniSvneloba unda

mieniWos mosamzadebel saqmianobebs. mosamzadebeli periodis

sworad warmarTva uzrunvelyofs procesis uwyvetobasa da

144

koordinirebul muSaobas. arsebobs momsamzadebeli saqmianobis

oTxi ZiriTadi etapi:

1. saWiro monacemebis Segroveba;

2. biznesgegmis zogadi monaxazis momzadeba;

3. biznesgegmis saxis gansazRvra;

4. Tavebisa da pasuxismgeblobebis gadanawileba.

saWiro informaciis SegrsaWiro informaciis SegrsaWiro informaciis SegrsaWiro informaciis Segrovebaovebaovebaoveba

biznesgegma imdenad aris warmatebuli, ramdenadac sworia

informacia, romelsac igi eyrdnoba. biznesgegmis weris procesi

ufro martivi da swrafia, rodesac winaswar moZiebulia da

martivad xelmisawvdomia saWiro informacia. am SemTxvevaSi weris

procesi aRar Sewydeba kritikul momentSi informaciis

mosapoveblad.

biznesgegmis dawerisaTvis saWiro ZiriTadi informaciabiznesgegmis dawerisaTvis saWiro ZiriTadi informaciabiznesgegmis dawerisaTvis saWiro ZiriTadi informaciabiznesgegmis dawerisaTvis saWiro ZiriTadi informacia

kompaniis aRwera:

• saxeli;

• samarTlebrivi forma;

• mdebareoba;

• ZiriTadi finansuri maCveneblebi;

• mewileebi, aqcionerebi.

organizacia da menejmenti:

• organizaciis struqtura;

• menejerTa gundi;

• direqtorTa sabWo;

• konsultantebi da mrCevlebi;

• kompensaciebi da sxva samuSao xelSekrulebebi;

• mewileTa uflebebi da gadawyvetilebebi.

145

bazari da konkurencia:

• bazris statistika;

• konkurentebis Sesaxeb informacia;

• bazrisa da momxmarebelTa kvlevebi.

produqti/momsaxureba:

• produqtis aRwera da teqnikuri maxasiaTeblebi;

• kontraqtebi da gayidvebi;

• konkurentuli upiratesobebi;

• patenti, licenzia, savaWro marka;

• nebarTvebi da sawarmoebis standartebi;

• saoperacio gegma;

• kvleva da ganviTarebis gegma.

marketingi da gayidvebi:

• marketinguli gegma;

• marketinguli saSualebebi;

• marketinguli masalebi.

finansuri informacia:

• gasuli xuTi wlis finansuri angariSi;

• finansuri prognozebi da varaudebi;

• saWiro finansuri resursebis moculoba da vadebi.

Tqven SegiZliaT, moaxdinoT arsebuli CamonaTvlis koreqtireba

Tqveni biznesis Taviseburebebidan gamomdinare.

biznesgegmis zogadi monaxazis SemuSaveba biznesgegmis zogadi monaxazis SemuSaveba biznesgegmis zogadi monaxazis SemuSaveba biznesgegmis zogadi monaxazis SemuSaveba

biznesgegma unda iyos naTlad gawerili Tavebad, sadac TiToeuli

Tavi aRwers kompaniis sxvadasxva aspeqts. biznesgegmis monaxazis

146

SemuSaveba Tavidanve naTels xdis, Tu ra sad iqneba dawerili.

aseve, zogadi monaxazi saSualebas aZlevs menejers, gansazRvros

ramdenad detaluri unda iyos gegma.

biznesgegmis saxis gansazRvra biznesgegmis saxis gansazRvra biznesgegmis saxis gansazRvra biznesgegmis saxis gansazRvra

adamianebi, romlebic pirvelad weren biznesgegmas, svamen kiTxvas:

`ra moculobis unda iyos biznesgegma?~ igi SeiZleba iyos

sxvadasxva zomisa da formis. ar arsebobs raime wesi, romelic

gansazRvravda mis moculobasa da formas. igi ZiriTadad

damokidebulia imaze, Tu risTvis aris gamiznuli da ramdenad

kompleqsuria kompania.

zogadad, arsebobs biznesgegmis sami saxeoba: Semajamebeli

biznesgegma, sruli biznesgegma da operaciuli biznesgegma.

SemajameSemajameSemajameSemajamebeli biznesgegmabeli biznesgegmabeli biznesgegmabeli biznesgegma.... Semajamebeli biznesgegma ZiriTadad

Sedgeba 10-15 gverdisagan da gamoiyeneba iseTi kompaniebis mier,

romlebsac ar aqvT didi istoria da ganviTarebis sawyis etapze

arian. Semajamebeli gegma SeiZleba gamoyenebuli iqnas gamocdili

menejeris mier, romelsac aqvs kargi reputacia. Semajamebeli

gegma unda moicavdes sakmaris informacias, raTa daarwmunos

potenciuri investori, rom menejeri kargad icnobs sakuTar

biznessa da bazars.

sruli biznesgegmasruli biznesgegmasruli biznesgegmasruli biznesgegma tradiciulad Sedgeba 20-40 gverdisgan da

gamoiyeneba finansebis mosazidad. aRniSnuli gegma ufro

detaluria da sasurvelia, rac ufro izrdeba saWiro Taxebis

moculoba. magaliTad, xuTi milionis mosazidad dagWirdebaT

ufro detaluri biznesgegma, romelic unda moicavdes: bazris

Rrma analizs, xuTi wlis finansur maCveneblebs, detalur

147

kvlevebs, ganviTarebis Sesaxeb informacias da finansur

monacemebs, rac ganapiroebebs dapirebebisa da miznebis miRwevas.

operaciuli biznesgegmaoperaciuli biznesgegmaoperaciuli biznesgegmaoperaciuli biznesgegma damaxasiaTebeli da ufro metad

mniSvnelovania kompaniis daarsebisas. igi warmoadgens

saxelmZRvanelos menejerisiTvis. operaciuli biznesgegma unda

iyos 40-100 gverdi, sadac gawerili iqneba TiToeuli detali,

romelic biznesis funqcionirebisas gxvdeba. aRniSnuli gegmiT

TiToeuli TanamSromeli mixvdeba sakuTar rols, mniSvnelobasa da

miznebis misaRwevad Sesasrulebel saqmianobas.

pasuxismgeblobebis ganawilebapasuxismgeblobebis ganawilebapasuxismgeblobebis ganawilebapasuxismgeblobebis ganawileba

biznesgegma SeiZleba momzadebuli iqnas sxvadasxva gziT. erT-erTi

aris is, rom TiToeuli menejeri, magaliTad, marketingis

menejeri, qmnis misi sferos Sesabamis sakuTar samuSao versias da

Semdgom ganixilavs mas aRmasrulebel direqtorTan. meore

midgomis mixedviT, biznesgegmis srul samuSao versias wers

aRmasrulebeli direqtori da gadascems Top-menejments

Sesworebisa da gadaxedvisaTvis.

am or midgomas Soris arsebobs mravali variacia da aucilebeli

ar aris, rom gamoyenebuli meTodi iyos ukeTesi, vidre sxva

romelime. TiToeul menejers SeiZleba daevalos biznesgegmis

werisaTvis mosamzadebel periodSi Sesabamisi informaciis moZieba

da damuSaveba.

aseve, SegiZliaT daiqiravoT konsultanti, romelic dagiwerT

biznesgegmas. Tumca gaiTvaliswineT, rom aRniSnul procesSi

kompaniis menejmenti aucileblad aqtiurad unda iyos CarTuli.

148

biznesgegmis zogadi struqturabiznesgegmis zogadi struqturabiznesgegmis zogadi struqturabiznesgegmis zogadi struqtura

gaiTvaliswineT, rom biznesgegmis struqtura, Tavebis

Tanmimdevroba SesaZloa iyos gansxvavebuli kompaniis profilis,

moculobis an Tundac menejerebis gemovnebis mixedviT. mTavaria,

igi iyos realisturi da asaxavdes kompaniis miznebsa da gegmebs.

zogadad, biznesgegma, Tavis mxriv, warmoadgens menejeruli,

marketinguli, operaciuli da finansuri gegmebis gaerTianebul

dokuments, romelic asaxavs, Tu rogor gegmavs kompania

resursebis gamoyenebas konkretuli drois monakveTSi.

warmodgenili biznesgegmis struqtura ar aris savaldebulo

formati, igi SeiZleba ganvixiloT rogorc sabaziso modeli,

romlis adaptirebac SesaZlebelia kompaniis profilis anda

biznesgegmis daniSnulebis Sesabamisad.

aRmasrulebeli winasityvaobaaRmasrulebeli winasityvaobaaRmasrulebeli winasityvaobaaRmasrulebeli winasityvaoba

gare auditoriisTvis SemuSavebuli nebismieri binzesgegmis

yvelaze mniSvnelovan nawils warmoadgens aRmasrulebeli

winasityvaoba. bankiri, investori, Tu kerZo piri kompaniaSi

fulis dabandebis an kreditis gacemisTvis yovelkvireulad

gansaxilvelad iRebs bevr biznesgegmas. imis gansasazRvrad, Rirs

Tu ara biznesgegmis bolomde wakiTxva, Tavdapirvelad

kiTxuloben aRmasrulebel winasityvaobas.

Tu aRmasrulebeli winasityvaoba imedismomcem Sedegebs gvpirdeba,

maSin mkiTxvelma SeiZleba biznesgegma bolome Seiswavlos,

winaaRmdeg SemTxvevaSi Tqveni saqmiani winadadeba uaryofili

iqneba. gegmis sxva nawilebs, romlebic Seicavs Rirebul

informacias, mniSvneloba ekargeba, Tu potenciuri investori mas

149

ar gaecno. aRmasrulebeli winasityvaobis upirvelesi mizania,

mkiTxvels gauRviZos danarCeni nawilebis wakiTxvis survili.

gasaRebi warmatebuli aRmasrulebeli winasityvaobisTvisgasaRebi warmatebuli aRmasrulebeli winasityvaobisTvisgasaRebi warmatebuli aRmasrulebeli winasityvaobisTvisgasaRebi warmatebuli aRmasrulebeli winasityvaobisTvis

ra unda gavakeToT, rom aRmasrulebeli winasityvaoba iyos

mimzidveli da interesis gamaRvivebeli?

upirveles yovlisa unda gvaxsovdes, rom aRmasrulebeli

winasityvaoba aris biznesgegmis yvelaze Semcirebuli varianti.

efeqturi aRmasrulebeli winasityvaoba moicavs yvela im

mniSvnelovan faqtebsa da prognozebs, romlebic biznesgegmis

sxvadasxva nawilebSia gafantuli. igi unda Seicavdes Semdeg

mniSvnelovan informacias:

• kompaniis strategiis mokle aRweras;

• menejerTa gundis gamocdilebis aRweras;

• bazris mokle mimoxilvas (warmatebis momtani faqtorebi,

romlebic gaxdis kompanias unikalurs bazarze);

• produqtis/momsaxurebis aRweras;

• wina periodis mniSvnelovan Sedegebs da iseT finansur

maCveneblebs, rogoricaa yovelwliuri Semosavali da

momdevno xuTi wlis wminda mogeba;

• saWiro dafinansebis moculobis Sefasebas, investiciis

gamoyenebis gegmasa da imis gansazRvras, rogor SeZlebs

investori dabandebuli Tanxis amoRebas.

biznesgegmis aRniSnuli nawili unda daiweros mas Semdeg, rac

daiwereba gegmis yvela sxva nawili.

150

kompaniis zogadi aRwerakompaniis zogadi aRwerakompaniis zogadi aRwerakompaniis zogadi aRwera

am TavSi unda gadmosceT yvela is mniSvnelovani informacia, rac

asaxavs kompanias, mis adgilmdebareobas, iuridiul formasa da

gamocdilebas bazarze.

Sesabamisad, am ganyofilebaSi unda aRweroT Semdegi monacemebi:

misiis debuleba: misiis debuleba: misiis debuleba: misiis debuleba: bevr kompanias aqvs misiis mokle gancxadeba,

Cveulebriv 30 sityva an ufro cota, rac xsnis maTi arsebobis

mizezs da wamyvan principebs.

biznesis profili, saqmianobis saxeoba: biznesis profili, saqmianobis saxeoba: biznesis profili, saqmianobis saxeoba: biznesis profili, saqmianobis saxeoba: kompaniis saqmianoba

mniSvnelovnadaa damokidebuli imaze, Tu ra dargSi saqmianobs igi

da konkretulad ra mimarTulebiT. erTi an ori abzaciT aRwereT,

ras akeTebs Tveni organizacia.

samizne bazarisamizne bazarisamizne bazarisamizne bazari: aq mokled aRwereT, vin aris Tqveni ZiriTadi

momxmarebeli da ratom. Tqven ufro mets axsniT da detalurad

gaaanalizebT bazars marketingis gegmis seqciaSi.

sakuTrebis forma: sakuTrebis forma: sakuTrebis forma: sakuTrebis forma: individualuri sawarmo, partnioroba,

korporacia, SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadeoba.

kompaniis istoria: kompaniis istoria: kompaniis istoria: kompaniis istoria: wlebi biznesSi, wina mflobelebi (aseTis

arsebobis SemTxvevaSi), warmatebebi, problemebi, arsebuli

reputacia, gayidvebisa da mogebis istoria _ ganixileT warsulSi

arsebuli mniSvnelovani problemebi da rogor SeZeliT maTi

amoxsna da gadalaxva.

faqtorebi da SesaZleblobebi: faqtorebi da SesaZleblobebi: faqtorebi da SesaZleblobebi: faqtorebi da SesaZleblobebi: ra faqtorebi Seuwyobs xels

kompaniis warmatebas? ra aris Tqveni mTavari konkurentuli

upiratesobebi? ra RonisZiebebs gaatarebT Tqveni biznesisaTvis?

151

grZelvadiani mizani: grZelvadiani mizani: grZelvadiani mizani: grZelvadiani mizani: ra aris Tqveni biznesis samomavlo gegmebi? _

gazrda? Tu asea, maSin ra tempiT da rogor miaRwevT amas?

produqtebi da servisebiproduqtebi da servisebiproduqtebi da servisebiproduqtebi da servisebi

detalurad aRwereT Tqveni produqtebi da momsaxureba.

(teqnikuri maxasiaTeblebi, naxazebi, suraTebi, broSurebi da

msgavsi masalebi gadaitaneT danarTebSi.)

gaaanalizeT faqtorebi, romlebic uzunvelyofen konkurentul

upiratesobebsa da aseve naklovanebebs. magaliTad, es SeiZleba

iyos xarisxis, anda produqtis raime unikaluri Tviseba.

rogoria Tqveni produqtis fasi, faswarmoqmnis sistema?

marketingis gegma marketingis gegma marketingis gegma marketingis gegma

Tqvens marketingul gegmaSi iyaviT rac SeiZleba konkretuli,

gamoiyeneT statistika, ricxvebi da resursebi. marketingis gegma

samomavlod iqneba Ziri yvelaze mniSvnelovani gayidvebis marTvaSi.

miuxedavad imisa, Tqveni produqti warmatebiT iyideba Tu ara,

kompania aucileblad unda flobdes informacias momxmareblisa da

konkurentebis Sesaxeb. momxmarebelTa gemovneba da myidvelobiTi

qceva icvleba. aseve, Tveni konkurentebic icvlebian da bazarze

axali midgomebiTa da meTodebiT gamodian. amdenad, biznesgegmis

momzadebisas mcire zomis kvlevebi mainc unda CaataroT. SesaZloa,

Tqvenive momxmareblebi gamokiTxoT da daadginoT, ra ar moswonT

Tqvens produqtSi da ratom yiduloben TqvenTan. amdenad,

marketinguli gegmis SemuSavebis pirveli etapia informaciis

mopoveba konkurentebisa da momxmareblebis Sesaxeb.

152

marketinguli gegema SesaZloa, sxvadasxva struqturiT iyos

gadmocemuli biznesgegmaSi, Tumca rekomendirebulia, rom igi

aRwerdes qvemoT CamoTvlil informacias:

• bazari, misi moculoba da Tqveni kompaniis wili;

• Tveni produqti da misi gnviTarebis gegemebi;

• momxmareblebi (segmeneti, myidvelobiTi Cvevebi);

• konkurentebi;

• komunikaciis strategia (rogor sareklamo kampanias gegmavT

da ratom?);

• faswarmoqna (rogor awesebT fasebs? fasdaklebis

periodebi);

• distribuciis arxebi (rogor yidiT Tqvens produqts an

serviss – sacalo Tu sabiTumo gayidvebi);

• gayidvebis prognozireba (realisturad da

argumentirebulad degegmeT gayidvebi).

saeqspluatacio gegmasaeqspluatacio gegmasaeqspluatacio gegmasaeqspluatacio gegma

aRwereT biznesis yoveldRiuri muSaoba – adgilmdebareoba,

aRWurviloba, adamianebi, procesebi da Sida garemo.

am ganyofilebis zogadi struqtura aseTia:

• warmoeba warmoeba warmoeba warmoeba (rogor da sad xdeba Tqveni

produqtis/momsaxurebis warmoeba?): teqnologia, xarisxis

kontrolis sistema, momxmareblis momsaxureba, maragebis

kontroli, produqtis ganviTarebis sistema;

• adgilmdebareoba adgilmdebareoba adgilmdebareoba adgilmdebareoba (Tqveni biznesisaTvis ra tipis

Senoba/ofisia saWiro?): fizikuri maxasiaTeblebi – farTi,

komunikaciebi, mdebareoba da a.S.;

• iuridiuli garemo iuridiuli garemo iuridiuli garemo iuridiuli garemo ---- nebarTvebi da licenziebi,

savaldebulo dazRveva da sxva sakanonmdeblo

valdebulebebi, romlebic unda daakmayofilos biznesma;

153

• personali personali personali personali ––––kadrebis saWiro raodenoba, unarebi da codna,

anazRaurebis sistema, treningis meTodebi da moTxovnebi,

fuqnciebis gadanawileba, samuSoas aRwerilobebi da a.S.;

• maragebi maragebi maragebi maragebi –––– ra tipis maragebi gWirdebaT da ra raodenobiT?

saSualo maragebis gamoTvla, Sesyidvebis sistema;

• momwodeblebi momwodeblebi momwodeblebi momwodeblebi –––– kompaniebi da maTi sakontaqto informacia,

mowodebis piroebebi, momwodeblebis Sefasebis sistema.

menejmenti da struqturamenejmenti da struqturamenejmenti da struqturamenejmenti da struqtura

es erT-erTi mniSvnelovani Tavia, romlis ukan mdgar

gadawyvetilebazea damokidebuli, ramdenad kargad da moqnilad

Sesruldeba biznesgegmaSi dasmuli amocanebi.

im SemTxvevaSi, Tu personalis raodenoba mcirea, rTuli

struqturis ageba saWiro araa. Tumca, nebismier SemTxvevaSi,

naTlad gamijneT ufleba-movaleobebi TanamSromlebs Soris.

biznesgegmis am nawilSi gawerili unda iyos samuSaos

aRwerilobebi (ZiriTadi funqciebi, valdebulebebi da uflebebi)

TiToeuli poziciisaTvis. fuqnciebi gadanawilebuli unda iyos

met-naklebad Tanabrad Sesasrulebeli samuSaos moculobis

gaTvaliswinebiT. zogadad, unda Candes rogor xdeba biznesis

marTva.

finansuri istoria da analizifinansuri istoria da analizifinansuri istoria da analizifinansuri istoria da analizi

wina wlebis finansuri monacemebis analizi mniSvnelovani

winapirobaa samomavlo finansuri maCveneblebis

prognozirebisaTvis. am ganyofilebaSi ZiriTadi finansuri

formebiT unda moiyvanoT inormacia kompaniebis Sesaxeb da

154

imavdroulad, warmoadginoT argumentirebuli analizi.

monacemebma unda gasces pasuxi Semdeg ZiriTad kiTxvebs:

• ra mogeba miiRo organizaciam Tavisi saqmianobidan?

• kompanias ramdeni aqvs sxvisi vali?

• sxvas ramdeni aqvs kompaniis vali?

aseve, sasurvelia, analizi warmoadginoT sxvdasxva koeficientebis

saxiT.

warmogidgenT finansuri analizis ZiriTad koeficientebs:

mogebis marJamogebis marJamogebis marJamogebis marJa = wminda Semosavali

gayidvebis moculoba

ukugeba investiciebzeukugeba investiciebzeukugeba investiciebzeukugeba investiciebze =wminda Semosavlebi

gayidebis moculoba×gayidvebis moculoba

aqtivebis Rirebuleba

mmmmaragebis brunvaaragebis brunvaaragebis brunvaaragebis brunva =gayidvebis moculoba

maragebis moculoba

mimmimmimmimdinare koeficientidinare koeficientidinare koeficientidinare koeficienti =mimdinare aqtivebi

mimdinare valdebulebebi

finansuri gegmafinansuri gegmafinansuri gegmafinansuri gegma

finansuri gegma moicavs 12-Tviani mogeba-zaralis, fuladi

saxsrebis mimoqcevisa da balansis dagegmarebas. aseve, nulovani

mogebis wertilis (BEP) gaTvlas.

yvela es uwyisi mTlianobaSi warmoadgens Tqveni kompaniis

finansuri momavlis racionalur Sefasebas. garda amisa, finansuri

gegmis Sedgenis procesi gaaumjobesebs Tqveni kompaniis finansuri

mdgomareobis obieqtur Sefasebas.

155

nulovani wertili gamoiTvleba formuliT:

BE ���

��

sadac,

BE _ nulovani mogebis wertili;

FC _ fiqsirebuli xarjebi;

Cm _ kontribucia.

kontribucia gamoiTvleba Semdegnairad: Cm = P - Vu

sadac,sadac,sadac,sadac, Cm _ _ _ _ aris kontribucia; P _ _ _ _ produqciis erTi

erTeulis gasayidi fasi; Vu _ _ _ _ cvalebadi xarji produqciis

erTeulze.

fuladi saxsrebis moZraobis uwyisi finansuri dagegmarebis erT-

erTi mniSvnelovani dokumentia. uwyisis ZiriTadi agebuleba

aseTia:

fuladi saxsrebis nakadi

operaciuli saqmianobidan

fuladi saxsrebis nakadi

investiciuri saqmianobidan

fuladi saxsrebis nakadi

finansuri saqmianobidan

fuladi saxsrebis wminda

zrda (an Semcireba)

+

+

=

156

danarTebidanarTebidanarTebidanarTebi

CarTeT detalebi da damatebiTi masalebi danarTis saxiT, rac

kidev ufro gaamyarebs Tqven mier warmodgenil analizsa da

prognozebs, magaliTad:

• broSurebi da sareklamo masalebi;

• dargis analizi;

• nimuSebi, naxazebi da gegmebi;

• adgilmdebareobis rukebi da fotoebi;

• gazeTebi an sxva statiebi;

• kuTvnilebaSi arsebuli an momavalSi SesaZeni

mowyobilobebis anda danadgarebis detaluri sia;

• ijarebisa da xelSekrulebebis aslebi;

• raime sxva masalebi, romlebic saWiroa gegmaSi arsebuli

varaudebis mxardasaWerad;

• bazris gamokvlevebi.

praqtikuli rCevebi bizpraqtikuli rCevebi bizpraqtikuli rCevebi bizpraqtikuli rCevebi biznesnesnesnesgegmis gegmis gegmis gegmis

SemuSavebisaTvisSemuSavebisaTvisSemuSavebisaTvisSemuSavebisaTvis

biznesgegmis SemuSavebis procesi imdenad kompelqsuri da

mravalferovania, advilad SeiZleba Secdomis daSveba da

mniSvnelovani elementis gamotoveba. gTavazobT ramodenime rCevas,

raTa Tavidan airidoT aseTi Secdomebi:

1. CamoayalibCamoayalibCamoayalibCamoayalibeT naTeli xedvaeT naTeli xedvaeT naTeli xedvaeT naTeli xedva – sanam detalebs SeeWidebiT,

CamoayalibeT Tqveni komapniis ganviTarebisa da Rirebulebebis

xedva. naTeli misiis debuleba unda gaxdes mkafiod gawerili

moklevadiani miznebisa da prioritetebis safuZveli. rogorc ki

sworad da naTlad dasaxavT kompaniis ganviTarebis veqtors, Tqven

aucileblad warmatebulad dagegmavT gasavlel gzas.

157

2. biujeti ar aris igivebiujeti ar aris igivebiujeti ar aris igivebiujeti ar aris igive,,,, rac gegemarac gegemarac gegemarac gegema. ver SeqmniT biznesgegmas

biujetisa da Sesabamisi finansuri formebis gareSe. Tumca

gaiTvaliswineT, rom biujeti aris produqti, romelic Seqmnilia

Tqveni gegmis TiToeuli elementis safuZvelze. anu Tu Tqven

sworad ar SeafaseT bazris moculoba, momxmarebelTa raodenoba,

konkurentebis saqmianoba biujetis Sedgenamde, savaraudod, Tqven

mier gadmocemuli cifrebi Sors iqneba realobidan.

3. ar ar ar ar gaukeToT ignorireba momxmgaukeToT ignorireba momxmgaukeToT ignorireba momxmgaukeToT ignorireba momxmaaaarebelsrebelsrebelsrebels. es SesaZloa, Zalian

martivad JRers, Tumca Zalian bevri mewarme Tvlis, rom maT

zustad ician ra saWiroebebi aqvs momxmarebels da saerTod araa

saWiro amis gamokvleva. aucileblad dauTmeT dro momxmareblebis

Seswavlas da biznesgegma swored maTi saWiroebebisa da survilis

gaTvaliswnebiT aageT.

4. yovelTvis gaiTvaliswineT konkureyovelTvis gaiTvaliswineT konkureyovelTvis gaiTvaliswineT konkureyovelTvis gaiTvaliswineT konkurennnntebitebitebitebi. Tu Tqven ifiqrebT,

rom xarT bazarze erTaderTi moTamaSe an araseriozulad aRiqvamT

arsebul konkurentebs, namdvilad waawydebiT problemebs. Tan ar

dagaviwydeT, rom Tqveni konkurentebi Zalian kargi informaciis

wyaro SeiZleba gaxdes imis Sesaxeb Tu ra muSaobs da ra ara.

ubralod, iswavleT sxvis Secdomebze.

5. mzad iyavT riskis gasawevad.mzad iyavT riskis gasawevad.mzad iyavT riskis gasawevad.mzad iyavT riskis gasawevad. biznesgegmis Sedgena ar niSnavs

riskebis Tavidan acilebas. biznesgegmis saSualebiT Tqven SeZlebT

sworad aRiqvaT da marToT riskebi. swored amitom, karg

biznesgegmaSi gaTvaliswinebulia SesaZlo gamowvevebi da Seicavs

ramodenime scenars aRniSnuli gamowvevebis gadalaxvisaTvis.

6. mmmmoioioioismine gare piris azri. smine gare piris azri. smine gare piris azri. smine gare piris azri. yvelaze gamocdil biznesmensac ki

SeuZlia sasargeblo rCevebi miiRos gansxvavebuli azris mosmeniTa

da gaziarebiT. im SemTxvevaSic ki, Tu Tqven xarT individualuri

mewarme, mimarTeT sxva kompetentur pirs, raTa gadaxedos Tqven

158

mier SemuSavebul biznesgegmas da mogceT rekomendacia misi

gaumjobesebisaTvis.

7. elodeT moulodnels. 7. elodeT moulodnels. 7. elodeT moulodnels. 7. elodeT moulodnels. yvela biznesgegmaSi unda iyos

gaTvaliswinebuli moulodneli SemTxvevebi. marketinguli da

finansuri nawilebi aucileblad moqnili unda iyos ise rom,

advilad iyos SesaZlebeli cvilebebis Setana. Tumca, yvelaze

mniSvnelovani isaaa, rom biznesis menejmenti mzad iyos

cvlilebebisaTvis. cvlilebisa da siaxleebis adaptirebisaTvis

pirveli nabiji adamianebis fsiqologiuri mzadyofnaa.

8. 8. 8. 8. gaxsovdeTgaxsovdeTgaxsovdeTgaxsovdeT ra gxdiT unikalurs. ra gxdiT unikalurs. ra gxdiT unikalurs. ra gxdiT unikalurs. kargad momzadebuli

biznesgegma dagexmarebaT saqmianobis dawyebaSi anda gagrZelebaSi,

magram es mxolod werilobiTi dokumentia da warmatebas

TavisTavad ver uzrunvelyofs. zogadad, biznesSi yofna

konkurentebze gamarjvebis pirdapirproporciulia. amitom,

zustad unda icodeT ra aris konkurentebis Zlieri mxare da ras

sTavazobT momxmrebels iseT unikalurs da gansxvavebuls, rom

biznesis am maraTonSi darCeT gamarjvebuli. . . .

9. dasaxeT droSi gawerili da gazomvadi miznebi.dasaxeT droSi gawerili da gazomvadi miznebi.dasaxeT droSi gawerili da gazomvadi miznebi.dasaxeT droSi gawerili da gazomvadi miznebi. biznesis

realuri awyoba niSnavs brZolasa da Zalian bevr Sromas. magram,

amavdroulad, unda arsebobdes naTeli molodini rogorc

TqvenTvis, aseve Tqveni TanamSromlebisaTvis. rodesac

biznesgegmaSi aRwerT miznebs, aseve miuTiTeT konkretuli da

gazomvadi Sedegebi, romelTa miRwevis Semdeg Tqven da Tvens

peronals gagezrdebaT motivacia, dainaxavT ra gaweuli

Zalisxmevis efeqtianobas.

10. da10. da10. da10. dabolos, Tqven gWirdebaT naTlad gawerili biznesgegma bolos, Tqven gWirdebaT naTlad gawerili biznesgegma bolos, Tqven gWirdebaT naTlad gawerili biznesgegma bolos, Tqven gWirdebaT naTlad gawerili biznesgegma

biznesis operirebis pirveli dRidan!biznesis operirebis pirveli dRidan!biznesis operirebis pirveli dRidan!biznesis operirebis pirveli dRidan! xSirad mewarmeebi miiCneven,

rom biznesgegmas mxolod maSin moamzadeben, rodesac biznesi win

159

waiwevs, an/da bankis kreditis aReba iqneba saWiro. ra Tqma unda,

dagegmva rTuli procesia da Zalian did ZalisxmevasTanaa

dakavSirebuli. imavdroulad, kargi gegma ar niSnavs biznesis

warmatebas. Tumca, ar daiviwyoT, rom kargi biznesgegma aris

saukeTeso saSualeba, Tqveni xedva gadaaqcioT realistur da

mdgrad biznesad.

biznesisbiznesisbiznesisbiznesis registraciaregistraciaregistraciaregistracia

biznesis dawyebis erT-erT winapirobas biznesis registracia

warmoadgens. am mizniT saWiroa saqarTvelos kanonmdeblobiT

dadgenili organizaciul-samarTlebrivi formis SerCeva da

Sesabamisi procedurebis gavla.

`mewarmeTa Sesaxeb~ kanoniT gansazRvrulia Semdegi

organizaciul-samarTlebrivi formebi:

• individualuri sawarmo;

• SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoeba (Sps);

• solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoeba (sps);

• komandituri sazogadoeba (ks);

• saaqcio sazogadoeba (ss);

• kooperativi.

individualuri sawarmoindividualuri sawarmoindividualuri sawarmoindividualuri sawarmo

individualuri sawarmo aris sawarmos dafuZnebis erT-erTi

organizaciul-samarTlebrivi forma. individualuri sawarmos

mflobeli aris individualuri mewarme, fizikuri piri, romlis

samewarmeo saqmianobisaTvis aucilebelia samewarmeo wesiT

mowyobili organizacia, mowesrigebuli sakaso da sabuRaltro

saqme.

160

samarTlebriv urTierTobebSi individualuri mewarme gamodis

Tavis saxeliT da aseve piradad agebs pasuxs kreditorebis winaSe

samewarmeo saqmianobidan warmoSobili valdebulebebisaTvis.

sawarmos registracia savaldebuloa. sawarmos ufleba-

movaleobaTa subieqti warmoiSoba mxolod samewarmeo reestrSi

registraciis momentidan. sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registracias axorcielebs registraciaze uflebamosili

sagadasaxado organo sawarmos adgilsamyofelis mixedviT.

individualuri sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciisaTvis individualuri mewarme an sawarmos

warmomadgenlobaze uflebamosili piri dazRveuli weriliT

gzavnis an uSualod waradgens gancxadebas.

gancxadebis Sesavsebad pirs ufleba aqvs, gamoiyenos sagadasaxado

organos mier gacemuli gancxadebis forma an misi asli. nebismier

pirs ufleba aqvs, sagadasaxado organoSi daubrkoleblad miiRos

gancxadebis forma, agreTve Tavisuflad da unebarTvod gadaiRos

misi asli.

gancxadeba unda Seicavdes Semdeg monacemebs:

• safirmo saxelwodebas;

• individualuri mewarmis saxels, gvars, moqalaqeobas,

sacxovrebel adgils, piradobis damadasturebeli

dokumentis (mowmobis, pasportis) nomers, pirad nomers,

Sevsebis TariRs;

• individualuri sawarmos adgilsamyofels (saqmianobis

adgils);

• individualuri mewarmis xelmoweras.

161

gancxadebas Tan erTvis piradobis damadasturebel mowmoba, xolo

gancxadebis dazRveuli weriliT gagzavnis an warmomadgenlis

meSveobiT wardgenis SemTxvevaSi - kanoniT dadgenili wesiT

damowmebuli piradobis mowmobis asli.

individualuri mewarmis saxelmwifo da sagadasaxado registracia

xorcieldeba saregistracio gancxadebis wardgenisTanave.

dauSvebelia zemoaRniSnuli dokumentebis garda, sxva

gauTvaliswinebeli dokumentis an informaciis moTxovna.

sagadasaxado organo valdebulia, registrirebul individualur

sawarmos mianiWos saidentifikacio nomeri da dauyovnebliv gasces

Sesabamisi saxelmwifo da sagadasaxado registraciis mowmoba.

individualuri sawarmos registraciaze uaris Tqma SesaZlebelia

mxolod im SemTxvevaSi, Tu:

• saregistraciod wardgenili gancxadeba ar aris Sevsebuli

wesebis dacviT;

• saregistraciod wardgenilia cru, araidentificirebadi an

arasrulyofili monacemebi.

registraciaze uflebamosili sagadasaxado organos uari

saxelmwifo da sagadasaxado saregistracio mowmobis gacemaze

SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi.

individualuri sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciisaTvis ar gadaixdevineba saxelmwifo baJi,

mosakrebeli an sxva raime gadasaxdeli. saxelmwifo da

sagadasaxado registraciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi

ganmcxadebels ubrundeba registraciis mizniT wardgenili

dokumentacia. Tu gancxadeba ar Seesabameba misTvis gansazRvrul

162

moTxovnebs an/da dokumentebi Seusabamoa, sagadasaxado organo

amis Sesaxeb werilobiT acnobebs ganmcxadebels da miscems mas 15-

dRian vadas xarvezis Sesavsebad. Tu am vadaSi ganmcxadebeli

Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo xarvezis Sevsebidan 2 dRis

ganmavlobaSi sawarmos atarebs saxelmwifo da sagadasaxado

registraciaSi. xarvezis SevsebisaTvis aRniSnuli vadis

ganmeorebiT micema dauSvebelia. aseT SemTxvevaSi gancxadebis

Setanis vada aiTvleba Tavidan.

registraciisaTvis savaldebulo faqtebis yoveli cvlileba

saWiroebs samewarmeo reestrSi cvlilebebis Setanas. cvlileba

ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo reestrSi Setanis Semdeg.

individualuri sawarmos registracia uqmdeba misi likvidaciis

SemTxvevaSi, rodesac sagadasaxado organo valdebulia,

ganaxorcielos gansazRvruli moqmedebani, ris Semdegac sawarmo

unda amoiSalos samewarmeo reestridan.

Tu sawarmo registrirebulia, magram igi ar akmayofilebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis pirobebs, an es

pirobebi mogvianebiT ispoba, mas xarvezebis gamosworebisaTvis

eZleva 3 Tvis vada.

Tu xarvezebi am vadaSi ar iqneba gamosworebuli, registracia

SeiZleba gauqmdes. amisaTvis sagadasaxado organom an

individualuri sawarmos warmomadgenelma xarvezebis

gamosasworeblad dadgenili 3-Tviani vadis uSedegod gasvlis

Semdeg unda mimarTos sasamarTlos likvidaciis procesis

dasawyebad. saxelmwifo da sagadasaxado registracia uqmdeba

mxolod likvidaciis procesis dasrulebis Semdeg.

163

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis gauqmebamde SecdomiT

registrirebuli sawarmo iTvleba uSecdomod registrirebulad.

SezRuduli pasuxismgeblobis saSezRuduli pasuxismgeblobis saSezRuduli pasuxismgeblobis saSezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebazogadoebazogadoebazogadoeba

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoeba (Sps) aris sawarmos

dafuZnebis erT-erTi organizaciul-samarTlebrivi forma. Sps

warmoadgens iuridiul pirs da igi, rogorc ufleba-movaleobaTa

subieqti, warmoiSoba mxolod samewarmeo reestrSi registraciis

momentidan.

sawarmos registracia savaldebuloa. Tu registraciamde

sazogadoebis saxeliT raime moqmedeba ganxorcielda, am

moqmedebis Semsruleblebi da damfuZneblebi pasuxs ageben

personalurad, rogorc solidaruli movaleebi, am moqmedebidan

warmoSobili yvela valdebulebisaTvis. es pasuxismgebloba ZalaSi

rCeba sazogadoebis registraciis Semdegac.

sazogadoebis wesdeba unda damowmdes sanotaro wesiT.

sazogadoebis dafuZnebisas wesdebas xels aweren sazogadoebis

damfuZnebeli monawileni - damfuZnebeli partniorebi, xolo

wesdebaSi cvlilebebis Setanisas wesdebaze partniorTa

xelmowera ar moiTxoveba. xelmowera rwmunebulis meSveobiT

daiSveba mxolod sanotaro wesiT damowmebuli mindobilobis

safuZvelze.

sazogadoebis dafuZnebisas an sawesdebo kapitalis gazrdisas

Sesatani SeiZleba daTqmuli iqnas da Sesruldes nebismieri

valutiT. sazogadoebis sabuRaltro wignebSi Tanxa aRiniSneba

erovnuli valutiT.

164

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis minimaluri sawesdebo

kapitalis formirebisas Sesatani SeiZleba ganxorcieldes

mxolod fuladi saxiT. sazogadoebis sawesdebo kapitalis

formirebisas Sesatani SeiZleba warmodgenili iqnas agreTve sxva

materialuri da aramaterialuri qonebrivi obieqtebis saxiT,

garda samuSaos Sesrulebisa da momsaxurebis gawevisa. arafuladi

Sesatani SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebebSi unda

Seafasos damoukidebelma eqspertma. aramaterialuri qonebrivi

obieqtebi, samuSaos Sesruleba an/da momsaxurebis gaweva SeiZleba

gadacemuli iqnas sazogadoebisaTvis; igi ar aisaxeba sawesdebo

kapitalSi, magram SeiZleba gaTvaliswinebuli iqnas partniorTa

ufleba-movaleobebis gansazRvrisas. Setanaze valdebuli

partniori sazogadoebis winaSe pasuxs agebs arafuladi Sesatanis

im RirebulebisaTvis, romelic am obieqts registraciis momentSi

hqonda; Tu obieqtis Rirebuleba daTqmul Tanxaze naklebia, maSin

igi unda Seivsos fuliT; Tu arafuladi Sesatanis Rirebuleba

aRemateba daTqmul Tanxas, zedmeti Tanxis ukan dabrunebis

moTxovna dauSvebelia.

Sesatanis ukan dabruneba SezRuduli pasuxismgeblobis

sazogadoebisTvis daiSveba mxolod sawesdebo kapitalis

Semcirebis gziT. amisTvis saWiroa cvlilebebis Setana

sazogadoebis wesdebaSi. sawesdebo kapitalis Semcireba

registrirebuli unda iqnas samewarmeo reestrSi.

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis partniori Sesatanis

saboloo Setanamde sazogadoebis kreditorebis winaSe pasuxs

agebs mis mier Seutaneli Sesatanis odenobiT. Sesatanis srulad

Setana ar aTavisuflebs pasuxismgeblobisagan im pirs, romelmac

pasuxismgeblobis SezRudvis samarTlebrivi formebi borotad

gamoiyena.

165

borotad gamoyenebad CaiTvleba, Tu ar iqna uzrunvelyofili

sabuRaltro wignebis iseTi warmoeba, saidanac calsaxad

gamomdinareobs Tu romeli qoneba ekuTvnis da ra valdebulebebi

akisria sazogadoebas da romeli _ ara.

partniorebs SeuZliaT wesdebiT an wesdebiT gaTvaliswinebul

SemTxvevaSi werilobiTi formiT dadebuli calke xelSekrulebiT

gansazRvron TiToeuli partnioris Sesatanis ganxorcielebis

wesi, vada, Sesabamisi wili da pasuxismgeblobis moculoba

dadgenili wesebis Seusruleblobis SemTxvevaSi.

Tu partniorma gadaacila Sesatanis Setanis wesdebiT an

xelSekrulebiT (aseTis arsebobis SemTxvevaSi) gansazRvrul

vadas, danarCeni partniorebi uflebamosilni arian mas

gadaxdisaTvis ganusazRvron damatebiTi vada. vadis uSedegod

gasvlis SemTxvevaSi partniori, romelmac ar ganaxorciela

gadaxda, kargavs wils da nawilobriv Sesrulebul valdebulebaTa

Sedegebsac, Tu sxva ram ar aris dadgenili mxareTa SeTanxmebiT.

Tu damfuZnebeli partniorebis mier Sesatanis Seutanlobis gamo

ar Seivseba SezRuduli pasuxismgeblobis sawarmosaTvis

dawesebuli minimaluri sawesdebo kapitali, Seusrulebeli

Sesatani nawildeba sxva damfuZnebel partniorebs Soris, maTi

wilebis proporciulad.

sazogadoebis sawesdebo kapitali aRniSnuli pirobebis Tanaxmad

Semcirebis Semdeg kvlav unda Seivsos kanoniT dadgenil

minimalur odenobamde. Tu Semcireba moxdeba Senatanis dabrunebis

an Seutaneli nawilis gadaxdisagan gaTavisuflebis mizniT, maSin

TiToeul partniorze darCenili Sesatanis Tanxa ar unda iyos 50

larze naklebi.

166

sawesdebo kapitalis Semcireba Sesatanebis ukan dabrunebiT im

Sesatanebis mimarT, romlebic partniorebis pasuxismgeblobis

moculobas gansazRvravs, SeiZleba ganxorcieldes sawesdebo

kapitalis Semcirebis registraciidan da gamoqveynebidan 12 Tvis

Semdeg, Tu sxva ram ar aris dadgenili partniorTa SeTanxmebiT.

Tu romelime partniors Senatani ukan daubrundeba sawesdebo

kapitalis registrirebuli Semcirebis gareSe, kreditorisaTvis

es dabrunebad ar miiCneva. partniori valdebulia, sazogadoebas

daubrunos miRebuli Tanxa.

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis partniorebs Tanabar

pirobebSi Tanabari ufleba-movaleobebi aqvT, Tu kanoniT,

sazogadoebis wesdebiT an/da wesdebiT gansazRvrul SemTxvevaSi

partniorTa calke xelSekrulebiT, romelic moiTxovs notariul

damowmebas, sxva ram ar aris dadgenili. partniorTa SeTanxmebiT

SesaZlebelia, wesdebaSi an wesdebiT gaTvaliswinebul SemTxvevaSi

calke xelSekrulebiT, maT mier ganxorcielebuli Senatanebisgan

damoukideblad ganisazRvros gansxvavebuli ufleba-movaleobebi.

SezRuduli pasuxismgeblos sazogadoebis saxelmwifo da

sagadasaxado registracias axorcielebs registraciaze

uflebamosili sagadasaxado organo sawarmos adgilsamyofelis

mixedviT. registracia xorcieldeba samewarmeo reestrSi saTanado

CanawerebiT, saidentifikacio nomris miniWebiT, saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmobis (administraciul-

samarTlebrivi aqtis) gacemis safuZvelze.

samewarmeo reestrSi Setanili monacemebi sajaroa. nebismier pirs

SeuZlia gaecnos samewarmeo reestris monacemebs da miiRos

sawarmos maregistrirebel sagadasaxado organoSi reestris

amonawerebi. amonaweri samewarmeo reestridan unda gaices

dauyovnebliv, moTxovnisTanave.

167

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebis saxelmwifo da

sagadasaxado registracia xdeba gancxadebisa da dadgenili

dokumentebis wardgenis safuZvelze. gancxadeba Seitaneba

registraciaze uflebamosil sagadasaxado organoSi sazogadoebis

adgilsamyofelis mixedviT.

gancxadeba unda Seicavdes Semdeg monacemebs:

• safirmo saxelwodebas (firmas);

• organizaciul-samarTlebriv formas;

• adgilsamyofels (iuridiul misamarTs);

• yoveli damfuZnebeli partnioris saxels, gvars,

sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers, xolo Tu damfuZnebeli iuridiuli piria - mis

safirmo saxelwodebas da registraciis monacemebs

(iuridiuli misamarTi, im organos dasaxeleba, romelmac

registraciaSi gaatara iuridiuli piri, registraciis

TariRi da saidentifikacio nomeri, organizaciul-

samarTlebrivi forma, misi warmomadgenlis monacemebi);

• warmomadgenlobis uflebamosilebas;

• sawesdebo kapitalis odenobasa da TiToeuli partnioris

wils sawesdebo kapitalSi (procentebSi, da TanxdebSi);

• sawarmos xelmZRvanlis (yoveli direqtoris) saxels, gvars,

sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers.

gancxadebas saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Sesaxeb

xels awers xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piri.

168

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebaSi wilis giravnobis

saregistraciod warmodgenili unda iqnas:

• damgiraveblisa da mogiravnis mier Sedgenili gancxadeba;

• sanotaro wesiT damowmebuli wilis giravnobis

xelSekruleba;

• sazogadoebis an partniorTa Tanxmoba, Tu es

gaTvaliswinebulia sazogadoebis wesdebiT.

gancxadebas erTvis Semdegi dokumentebi:

• sazogadoebis wesdeba;

• dokumentebi direqtorebis daniSvnis Sesaxeb;

• saregistracio mosakreblis gadaxdis damadasturebeli

dokumenti.

saregistraciosaregistraciosaregistraciosaregistracio mosakrebeli Seadgens 160 lars.mosakrebeli Seadgens 160 lars.mosakrebeli Seadgens 160 lars.mosakrebeli Seadgens 160 lars.

pirebi, romlebmac unda warmoadginon sazogadoeba, valdebulni

arian, waradginon xelmoweris is nimuSebi, romlebsac saqmian

urTierTobebSi gamoiyeneben. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciisaTvis warsadgeni xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis

piris xelmoweris nimuSi, agreTve TandarTuli dokumentebi an

maTi aslebi moiTxovs notariul damowmebas (dadasturebas).

xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmoweris nimuSi ar xelmoweris nimuSi ar xelmoweris nimuSi ar

saWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebas,,,, Tu igi Sesruldeba Tu igi Sesruldeba Tu igi Sesruldeba Tu igi Sesruldeba

maregistrirebel organoSi,maregistrirebel organoSi,maregistrirebel organoSi,maregistrirebel organoSi, registraciaze uflebamosili piris registraciaze uflebamosili piris registraciaze uflebamosili piris registraciaze uflebamosili piris

TandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiT....

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebis wardgenisTanave. Tu

sagadasaxado registracia ar ganxorcielda an ganmcxadebels

werilobiT ar ecnoba xarvezis an motivirebuli uaris Sesaxeb,

169

sawarmo registrirebulad CaiTvleba. registraciaze

uflebamosili sagadasaxado organo valdebulia, ganmcxadeblis

moTxovnis safuZvelze dauyovnebliv gasces saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmoba.

Sps-s saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

sagadasaxado organos uflebamosili piris mier samewarmeo

reestrSi saTanado monacemebis SetaniT, gadasaxadis gadamxdelis

saidentifikacio nomris miniWebiTa da saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmobis gacemiT.

SezRuduli pasuxismgeblobis sazogadoebas saxelmwifo da

sagadasaxado registraciaze uari SeiZleba eTqvas, Tu:

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze ar Seicavs kanoniT miTiTebul

monacemebs;

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze warmodgenilia xelmZRvanelobiTi

uflebamosilebis piris xelmoweris gareSe;

• ar aris warmodgenili xelmoweris is nimuSebi, romlebsac

sawarmos warmomadgenlebi gamoiyeneben saqmian

urTierTobebSi;

• saregistraciod warmodgenili dokumentebi ar aris

damowmebuli sanotaro wesiT;

• sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Taobaze

gancxadebas ar erTvis sazogadoebis wesdeba;

• ar aris gadaxdili saregistracio mosakrebeli;

• ganmcxadebelma sagadasaxado organos mier gansazRvrul

vadaSi ar Seavso xarvezi;

• ar aris gansazRvruli yoveli damfuZnebeli partnioris

Sesatanis odenoba da Sesabamisi wili;

170

• ar aris miTiTebuli yoveli direqtoris am kanoniT

dadgenili monacemebi da ar aris warmodgenili maTi

daniSvnis damadasturebeli dokumentacia.

registraciaze uflebamosili sagadasaxado organos uari

saxelmwifo da sagadasaxado saregistracio mowmobis gacemaze

SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi ganmcxadebels ubrundeba

registraciis mizniT wardgenili dokumentacia.

Tu gancxadeba ar Seesabameba kanoniT gaTvaliswinebul moTxovnebs

an/da ar erTvis kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebi,

sagadasaxado organo amis Sesaxeb werilobiT acnobebs

ganmcxadebels da miscems mas 15-dRian vadas xarvezis Sesavsebad.

Tu am vadaSi ganmcxadebeli Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo

xarvezis Sevsebidan 2 dRis ganmavlobaSi sawarmos atarebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciaSi. xarvezis

SevsebisaTvis am punqtSi aRniSnuli vadis ganmeorebiT micema

dauSvebelia. aseT SemTxvevaSi gancxadebis Setanis vada aiTvleba

Tavidan.

Tu Sps-s Seqmnis mizniT wardgenilia araswori monacemebi an

dafuZnebis xarjebis gamo sazogadoebas zarali miadga,

partniorebi, iseve rogorc sazogadoebis direqtorebi, rogorc

solidaruli movaleebi, valdebuli arian, gadaixadon Seutaneli

gadasaxdelebi, aanazRauron dafuZnebis xarjebis gadauxdelobiT

gamowveuli, agreTve am dros warmoSobili sxva ziani.

registraciisaTvis savaldebulo faqtebis yoveli cvlileba

saWiroebs samewarmeo reestrSi cvlilebebis Setanas. cvlileba

ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo reestrSi Setanis Semdeg.

171

cvlilebis registraciis uzrunvelyofis valdebuleba ekisreba

direqtors (direqtorebs). aRniSnuli valdebuleba ar zRudavs

partnioris/aqcioneris (partniorebis/aqcionerebis) da

sameTvalyureo sabWos wevrebis uflebamosilebas, uzrunvelyon

cvlilebis registracia.

Tu sawarmo registrirebulia, magram igi ar akmayofilebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis pirobebs, an es

pirobebi mogvianebiT ispoba, mas xarvezebis gamosworebisaTvis

eZleva 3 Tvis vada. Tu xarvezebi am vadaSi ar iqneba

gamosworebuli, registracia SeiZleba gauqmdes. amisaTvis

sagadasaxado organom an sazogadoebis nebismierma partniorma

xarvezebis gamosasworeblad dadgenili 3-Tviani vadis uSedegod

gasvlis Semdeg unda mimarTos sasamarTlos likvidaciis procesis

dasawyebad. saxelmwifo da sagadasaxado registracia uqmdeba

mxolod likvidaciis procesis dasrulebis Semdeg.

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis gauqmebamde SecdomiT

registrirebuli sawarmo iTvleba uSecdomod registrirebulad.

solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoebasolidaruli pasuxismgeblobis sazogadoebasolidaruli pasuxismgeblobis sazogadoebasolidaruli pasuxismgeblobis sazogadoeba

solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoeba aris sawarmos

dafuZnebis erT-erTi organizaciul-samarTlebrivi forma.

solidaruli pasuximgeblobis sazogadoeba warmoadgens iuridiul

pirs da igi, rogorc ufleba-movaleobaTa subieqti, warmoiSoba

mxolod samewarmeo reestrSi registraciis momentidan.

sawarmos registracia savaldebuloa. Tu registraciamde

sazogadoebis saxeliT raime moqmedeba ganxorcielda, am

moqmedebis Semsruleblebi da damfuZneblebi pasuxs ageben

personalurad, rogorc solidaruli movaleebi, am moqmedebidan

172

warmoSobili yvela valdebulebisaTvis. es pasuxismgebloba ZalaSi

rCeba sazogadoebis registraciis Semdegac.

sazogadoebis wesdeba unda damowmdes sanotaro wesiT.

sazogadoebis dafuZnebisas wesdebas xels aweren sazogadoebis

damfuZnebeli monawileni - damfuZnebeli partniorebi, xolo

wesdebaSi cvlilebebis Setanisas wesdebaze partniorTa

xelmowera ar moiTxoveba. xelmowera rwmunebulis meSveobiT

daiSveba mxolod sanotaro wesiT damowmebuli mindobilobis

safuZvelze.

solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoebis partniorebi

sazogadoebis valdebulebebze kreditorebis winaSe pasuxs ageben

solidarulad anu TiToeuli partniori valdebulebebze pasuxs

agebs uSualod, mTlianad, pirdapir, SeuzRudavad mTeli Tavisi

qonebiT. partniorebs Soris sxvagvari SeTanxmeba baTilia mesame

pirisaTvis.

sazogadoebis dafuZnebisas Sesatani SeiZleba daTqmuli iqnas da

Sesruldes nebismieri valutiT. sazogadoebis sabuRaltro

wignebSi Tanxa aRiniSneba erovnuli valutiT. Sesatani SeiZleba

warmodgenili iqnas agreTve sxva materialuri da aramaterialuri

qonebrivi obieqtebis saxiT, garda samuSaos Sesrulebisa da

momsaxurebis gawevisa. aramaterialuri qonebrivi obieqtebi,

samuSaos Sesruleba an/da momsaxurebis gaweva SeiZleba

gadacemuli iqnas sazogadoebisaTvis; igi ar aisaxeba sawesdebo

kapitalSi, magram SeiZleba gaTvaliswinebuli iqnas partniorTa

ufleba-movaleobebis gansazRvrisas. Setanaze valdebuli

partniori sazogadoebis winaSe pasuxs agebs arafuladi Sesatanis

im RirebulebisaTvis, romelic am obieqts registraciis momentSi

hqonda; Tu obieqtis Rirebuleba daTqmul Tanxaze naklebia, maSin

igi unda Seivsos fuliT; Tu arafuladi Sesatanis Rirebuleba

173

aRemateba daTqmul Tanxas, zedmeti Tanxis ukan dabrunebis

moTxovna dauSvebelia.

partniorebs SeuZliaT wesdebiT an wesdebiT gaTvaliswinebul

SemTxvevaSi werilobiTi formiT dadebuli calke xelSekrulebiT

gansazRvron TiToeuli partnioris Sesatanis ganxorcielebis

wesi, vada, Sesabamisi wili da pasuxismgeblobis moculoba

dadgenili wesebis Seusruleblobis SemTxvevaSi.

Tu partniorma gadaacila Sesatanis Setanis wesdebiT an

xelSekrulebiT (aseTis arsebobis SemTxvevaSi) gansazRvrul

vadas, danarCeni partniorebi uflebamosilni arian mas

gadaxdisaTvis ganusazRvron damatebiTi vada. vadis uSedegod

gasvlis SemTxvevaSi partniori, romelmac ar ganaxorciela

gadaxda, kargavs wils da nawilobriv Sesrulebul valdebulebaTa

Sedegebsac, Tu sxva ram ar aris dadgenili mxareTa SeTanxmebiT.

solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoebis saxelmwifo da

sagadasaxado registracias axorcielebs registraciaze

uflebamosili sagadasaxado organo sawarmos adgilsamyofelis

mixedviT. registracia xorcieldeba samewarmeo reestrSi saTanado

CanawerebiT, saidentifikacio nomris miniWebiT, saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmobis (administraciul-

samarTlebrivi aqtis) gacemis safuZvelze.

samewarmeo reestrSi Setanili monacemebi sajaroa. nebismier pirs

SeuZlia gaecnos samewarmeo reestris monacemebs da miiRos

sawarmos maregistrirebel sagadasaxado organoSi reestris

amonawerebi. amonaweri samewarmeo reestridan unda gaices

dauyovnebliv, moTxovnisTanave.

174

solidaruli pasuxismgeblobis sazogadoebis saxelmwifo da

sagadasaxado registracia xdeba gancxadebisa da dadgenili

dokumentebis wardgenis safuZvelze. gancxadeba Seitaneba

registraciaze uflebamosil sagadasaxado organoSi sazogadoebis

adgilsamyofelis mixedviT.

gancxadeba unda Seicavdes Semdeg monacemebs:

• safirmo saxelwodebas (firmas);

• organizaciul-samarTlebriv formas;

• adgilsamyofels (iuridiul misamarTs);

• yoveli damfuZnebeli partnioris saxels, gvars,

sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers, xolo Tu damfuZnebeli iuridiuli piria - mis

safirmo saxelwodebas da registraciis monacemebs

(iuridiuli misamarTi, im organos dasaxeleba, romelmac

registraciaSi gaatara iuridiuli piri, registraciis

TariRi da saidentifikacio nomeri, organizaciul-

samarTlebrivi forma, misi warmomadgenlis monacemebi);

• warmomadgenlobis uflebamosilebas.

gancxadebas saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Sesaxeb

xels awers xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piri.

gancxadebas erTvis Semdegi dokumentebi:

• sazogadoebis wesdeba;

• saregistracio mosakreblis gadaxdis damadasturebeli

dokumenti.

saregistracio mosakrebli Seadgens 60 larssaregistracio mosakrebli Seadgens 60 larssaregistracio mosakrebli Seadgens 60 larssaregistracio mosakrebli Seadgens 60 lars....

175

pirebi, romlebmac unda warmoadginon sazogadoeba, valdebuli

arian, waradginon xelmoweris is nimuSebi, romlebsac saqmian

urTierTobebSi gamoiyeneben. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciisaTvis warsadgeni xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis

piris xelmoweris nimuSi, agreTve TandarTuli dokumentebi an

maTi aslebi moiTxovs notariul damowmebas (dadasturebas).

xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar

saWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebas,,,, Tu igi SesrTu igi SesrTu igi SesrTu igi Sesruldeba uldeba uldeba uldeba

maregistrirebel organoSimaregistrirebel organoSimaregistrirebel organoSimaregistrirebel organoSi registraciaze uflebamoregistraciaze uflebamoregistraciaze uflebamoregistraciaze uflebamosili piris sili piris sili piris sili piris

TandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiT....

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebis wardgenisTanave. Tu

sagadasaxado registracia ar ganxorcielda an ganmcxadebels

werilobiT ar ecnoba xarvezis an motivirebuli uaris Sesaxeb,

sawarmo registrirebulad CaiTvleba. registraciaze

uflebamosili sagadasaxado organo valdebulia, ganmcxadeblis

moTxovnis safuZvelze dauyovnebliv gasces saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmoba.

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

sagadasaxado organos uflebamosili piris mier samewarmeo

reestrSi saTanado monacemebis SetaniT, gadasaxadis gadamxdelis

saidentifikacio nomris miniWebiT da saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis mowmobis gacemiT.

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registraciaze uari

SeiZleba eTqvas, Tu:

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze ar Seicavs miTiTebul monacemebs;

176

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze warmodgenilia xelmZRvanelobiTi

uflebamosilebis piris xelmoweris gareSe;

• ar aris warmodgenili xelmoweris is nimuSebi, romlebsac

sawarmos warmomadgenlebi gamoiyeneben saqmian

urTierTobebSi;

• saregistraciod warmodgenili dokumentebi ar aris

damowmebuli sanotaro wesiT;

• sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Taobaze

gancxadebas ar erTvis sazogadoebis wesdeba;

• ar aris gadaxdili saregistracio mosakrebeli;

• ganmcxadebelma sagadasaxado organos mier gansazRvrul

vadaSi ar Seavso xarvezi.

registraciaze uflebamosili sagadasaxado organos uari

saxelmwifo da sagadasaxado saregistracio mowmobis gacemaze

SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi ganmcxadebels ubrundeba

registraciis mizniT wardgenili dokumentacia.

Tu gancxadeba ar Seesabameba kanoniT gaTvaliswinebul moTxovnebs

an/da ar erTvis kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebi,

sagadasaxado organo amis Sesaxeb werilobiT acnobebs

ganmcxadebels da miscems mas 15-dRian vadas xarvezis Sesavsebad.

Tu am vadaSi ganmcxadebeli Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo

xarvezis Sevsebidan 2 dRis ganmavlobaSi sawarmos atarebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciaSi. xarvezis

SevsebisaTvis aRniSnuli vadis ganmeorebiT micema dauSvebelia.

aseT SemTxvevaSi gancxadebis Setanis vada aiTvleba Tavidan.

Tu sazogadoebis Seqmnis mizniT wardgenilia araswori monacemebi

an dafuZnebis xarjebis gamo sazogadoebas zarali miadga,

177

partniorebi, iseve rogorc sazogadoebis direqtorebi, rogorc

solidaruli movaleebi, valdebuli arian, gadaixadon Seutaneli

gadasaxdelebi, aanazRauron dafuZnebis xarjebis gadauxdelobiT

gamowveuli, agreTve am dros warmoSobili sxva ziani.

registraciisaTvis savaldebulo faqtebis yoveli cvlileba

saWiroebs samewarmeo reestrSi cvlilebebis Setanas. cvlileba

ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo reestrSi Setanis Semdeg.

cvlilebis registraciis uzrunvelyofis valdebuleba ekisreba

direqtors (direqtorebs). aRniSnuli valdebuleba ar zRudavs

partnioris/aqcioneris (partniorebis/aqcionerebis) da

sameTvalyureo sabWos wevrebis uflebamosilebas, uzrunvelyon

cvlilebis registracia.

Tu sawarmo registrirebulia, magram igi ar akmayofilebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis pirobebs, an es

pirobebi mogvianebiT ispoba, mas xarvezebis gamosworebisaTvis

eZleva 3 Tvis vada. Tu xarvezebi am vadaSi ar iqneba

gamosworebuli, registracia SeiZleba gauqmdes.

amisaTvis sagadasaxado organom an sazogadoebis nebismierma

partniorma xarvezebis gamosasworeblad dadgenili 3-Tviani vadis

uSedegod gasvlis Semdeg unda mimarTos sasamarTlos likvidaciis

procesis dasawyebad. saxelmwifo da sagadasaxado registracia

uqmdeba mxolod likvidaciis procesis dasrulebis Semdeg.

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis gauqmebamde SecdomiT

registrirebuli sawarmo iTvleba uSecdomod registrirebulad.

178

komandituri sazogadoebakomandituri sazogadoebakomandituri sazogadoebakomandituri sazogadoeba

komandituri sazogadoeba aris sawarmos dafuZnebis erT-erTi

organizaciul-samarTlebrivi forma. komandituri sazogadoeba

warmoadgens iuridiul pirs da igi, rogorc ufleba-movaleobaTa

subieqti, warmoiSoba mxolod samewarmeo reestrSi registraciis

momentidan.

sawarmos registracia savaldebuloa. Tu registraciamde

sazogadoebis saxeliT raime moqmedeba ganxorcielda, am

moqmedebis Semsruleblebi da damfuZneblebi pasuxs ageben

personalurad, rogorc solidaruli movaleebi, am moqmedebidan

warmoSobili yvela valdebulebisaTvis. es pasuxismgebloba ZalaSi

rCeba sazogadoebis registraciis Semdegac.

sazogadoebis wesdeba unda damowmdes sanotaro wesiT.

sazogadoebis dafuZnebisas wesdebas xels aweren sazogadoebis

damfuZnebeli monawileni - damfuZnebeli partniorebi, xolo

wesdebaSi cvlilebebis Setanisas wesdebaze partniorTa

xelmowera ar moiTxoveba. xelmowera rwmunebulis meSveobiT

daiSveba mxolod sanotaro wesiT damowmebuli mindobilobis

safuZvelze.

komandituri sazogadoebis personalurad pasuxismgebeli

partniorebi (komplementarebi) sazogadoebis valdebulebebze

kreditorebis winaSe pasuxs ageben solidarulad anu TiToeuli

partniori valdebulebebze pasuxs agebs uSualod, mTlianad,

pirdapir, SeuzRudavad mTeli Tavisi qonebiT. partniorebs Soris

sxvagvari SeTanxmeba baTilia mesame pirisaTvis.

sazogadoebis dafuZnebisas Sesatani SeiZleba daTqmuli iqnas da

Sesruldes nebismieri valutiT. sazogadoebis sabuRaltro

179

wignebSi Tanxa aRiniSneba erovnuli valutiT. Sesatani SeiZleba

warmodgenili iqnas agreTve sxva materialuri da aramaterialuri

qonebrivi obieqtebis saxiT, garda samuSaos Sesrulebisa da

momsaxurebis gawevisa. aramaterialuri qonebrivi obieqtebi,

samuSaos Sesruleba an/da momsaxurebis gaweva SeiZleba

gadacemuli iqnas sazogadoebisaTvis; igi ar aisaxeba sawesdebo

kapitalSi, magram SeiZleba gaTvaliswinebuli iqnas partniorTa

ufleba-movaleobebis gansazRvrisas. Setanaze valdebuli

partniori sazogadoebis winaSe pasuxs agebs arafuladi Sesatanis

im RirebulebisaTvis, romelic am obieqts registraciis momentSi

hqonda; Tu obieqtis Rirebuleba daTqmul Tanxaze naklebia, maSin

igi unda Seivsos fuliT; Tu arafuladi Sesatanis Rirebuleba

aRemateba daTqmul Tanxas, zedmeti Tanxis ukan dabrunebis

moTxovna dauSvebelia.

Sesatanis ukan dabruneba komanditur sazogadobisTvis daiSveba

mxolod sawesdebo kapitalis Semcirebis gziT. amisTvis saWiroa

cvlilebebis Setana sazogadoebis wesdebaSi. sawesdebo kapitalis

Semcireba registrirebuli unda iqnas samewarmeo reestrSi.

komandituri sazogadoebis komanditi Sesatanis saboloo

Setanamde sazogadoebis kreditorebis winaSe pasuxs agebs mis

mier Seutaneli Sesatanis odenobiT. Sesatanis srulad Setana ar

aTavisuflebs pasuxismgeblobisagan im pirs, romelmac

pasuxismgeblobis SezRudvis samarTlebrivi formebi borotad

gamoiyena. borotad gamoyenebad CaiTvleba, Tu ar iqna

uzrunvelyofili sabuRaltro wignebis iseTi warmoeba, saidanac

calsaxad gamomdinareobs, Tu romeli qoneba ekuTvnis da ra

valdebulebebi akisria sazogadoebas da romeli _ ara.

partniorebs SeuZliaT wesdebiT an wesdebiT gaTvaliswinebul

SemTxvevaSi werilobiTi formiT dadebuli calke xelSekrulebiT

180

gansazRvron TiToeuli partnioris Sesatanis ganxorcielebis

wesi, vada, Sesabamisi wili da pasuxismgeblobis moculoba

dadgenili wesebis Seusruleblobis SemTxvevaSi.

Tu partniorma gadaacila Sesatanis Setanis wesdebiT an

xelSekrulebiT (aseTis arsebobis SemTxvevaSi) gansazRvrul

vadas, danarCeni partniorebi uflebamosilni arian mas

gadaxdisaTvis gamusazRvron damatebiTi vada. vadis uSedegod

gasvlis SemTxvevaSi partniori, romelmac ar ganaxorciela

gadaxda, kargavs wils da nawilobriv Sesrulebul valdebulebaTa

Sedegebsac, Tu sxva ram ar aris dadgenili mxareTa SeTanxmebiT.

komandituri sazogadoebis saxelmwifo da sagadasaxado

registracias axorcielebs registraciaze uflebamosili

sagadasaxado organo sawarmos adgilsamyoflis mixedviT.

registracia xorcieldeba samewarmeo reestrSi saTanado

CanawerebiT, saidentifikacio nomris miniWebiT, saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmobis (administraciul-

samarTlebrivi aqtis) gacemis safuZvelze.

samewarmeo reestrSi Setanili monacemebi sajaroa. nebismier pirs

SeuZlia gaecnos samewarmeo reestris monacemebs da miiRos

sawarmos maregistrirebel sagadasaxado organoSi reestris

amonawerebi. amonaweri samewarmeo reestridan unda gaices

dauyovnebliv, moTxovnisTanave.

komandituri sazogadoebis saxelmwifo da sagadasaxado

registracia xdeba gancxadebisa da dadgenili dokumentebis

wardgenis safuZvelze. gancxadeba Seitaneba registraciaze

uflebamosil sagadasaxado organoSi sazogadoebis

adgilsamyofelis mixedviT.

181

gancxadeba unda Seicavdes Semdeg monacemebs:

• safirmo saxelwodebas (firmas);

• organizaciul-samarTlebriv formas;

• adgilsamyofels (iuridiul misamarTs);

• yoveli damfuZnebeli partnioris saxels, gvars,

sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers, xolo Tu damfuZnebeli iuridiuli piria - mis

safirmo saxelwodebas da registraciis monacemebs

(iuridiuli misamarTi, im organos dasaxeleba, romelmac

registraciaSi gaatara iuridiuli piri, registraciis

TariRi da saidentifikacio nomeri, organizaciul-

samarTlebrivi forma, misi warmomadgenlis monacemebi);

• warmomadgenlobis uflebamosilebas;

• yoveli komanditis Sesatanis odenobas.

gancxadebas saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Sesaxeb

xels awers xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piri.

gancxadebas erTvis Semdegi dokumentebi:

• sazogadoebis wesdeba ;

• saregistracio mosakreblis gadaxdis damadasturebeli

dokumenti.

saregistracio mosakrebli Seadgens 80 lars.saregistracio mosakrebli Seadgens 80 lars.saregistracio mosakrebli Seadgens 80 lars.saregistracio mosakrebli Seadgens 80 lars.

pirebi, romlebmac unda warmoadginon komandituri sazogadoeba,

valdebuli arian, waradginon xelmoweris is nimuSebi, romlebsac

saqmian urTierTobebSi gamoiyeneben. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciisaTvis warsadgeni xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis

piris xelmoweris nimuSi, agreTve TandarTuli dokumentebi an

maTi aslebi moiTxovs notariul damowmebas (dadasturebas).

182

xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar

saWiroebs notariul saWiroebs notariul saWiroebs notariul saWiroebs notariul damowmebasdamowmebasdamowmebasdamowmebas,,,, Tu igi Sesruldeba Tu igi Sesruldeba Tu igi Sesruldeba Tu igi Sesruldeba

maregistrirebel organoSi registraciaze uflebamosili piris maregistrirebel organoSi registraciaze uflebamosili piris maregistrirebel organoSi registraciaze uflebamosili piris maregistrirebel organoSi registraciaze uflebamosili piris

TandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiT....

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

saWiro dokumentebis wardgenisTanave. Tu sagadasaxado

registracia ar ganxorcielda an ganmcxadebels werilobiT ar

ecnoba xarvezis an motivirebuli uaris Sesaxeb, sawarmo

registrirebulad CaiTvleba. registraciaze uflebamosili

sagadasaxado organo valdebulia, ganmcxadeblis moTxovnis

safuZvelze dauyovnebliv gasces saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis mowmoba.

komandituri sazogadoebis saxelmwifo da sagadasaxado

registracia xorcieldeba sagadasaxado organos uflebamosili

piris mier samewarmeo reestrSi saTanado monacemebis SetaniT,

gadasaxadis gadamxdelis saidentifikacio nomris miniWebiT da

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis mowmobis gacemiT.

komanditur sazogadoebas saxelmwifo da sagadasaxado

registraciaze uari SeiZleba eTqvas, Tu:

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze ar Seicavs miTiTebul monacemebs;

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze warmodgenilia xelmZRvanelobiTi

uflebamosilebis piris xelmoweris gareSe;

• ar aris warmodgenili xelmoweris is nimuSebi, romlebsac

sawarmos warmomadgenlebi gamoiyeneben saqmian

urTierTobebSi;

• saregistraciod warmodgenili dokumentebi ar aris

damowmebuli sanotaro wesiT;

183

• sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Taobaze

gancxadebas ar erTvis sazogadoebis wesdeba;

• ar aris gadaxdili saregistracio mosakrebeli;

• ganmcxadebelma sagadasaxado organos mier gansazRvrul

vadaSi ar Seavso xarvezi;

• gancxadebaSi ar aris miTiTebuli yoveli komanditis mier

Sesrulebuli Sesatanis odenoba;

• ar aris warmodgenili yoveli komanditis mier

Sesrulebuli Sesatanis damadasturebeli sabuTi.

registraciaze uflebamosili sagadasaxado organos uari

saxelmwifo da sagadasaxado saregistracio mowmobis gacemaze

SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi ganmcxadebels ubrundeba

registraciis mizniT wardgenili dokumentacia.

Tu gancxadeba ar Seesabameba kanoniT gaTvaliswinebul moTxovnebs

an/da ar erTvis kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebi,

sagadasaxado organo amis Sesaxeb werilobiT acnobebs

ganmcxadebels da miscems mas 15-dRian vadas xarvezis Sesavsebad.

Tu am vadaSi ganmcxadebeli Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo

xarvezis Sevsebidan 2 dRis ganmavlobaSi sawarmos atarebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciaSi. xarvezis

SevsebisaTvis am punqtSi aRniSnuli vadis ganmeorebiT micema

dauSvebelia. aseT SemTxvevaSi gancxadebis Setanis vada aiTvleba

Tavidan.

Tu komandituri sazogadoebis Seqmnis mizniT wardgenilia

araswori monacemebi an dafuZnebis xarjebis gamo sazogadoebas

zarali miadga, partniorebi, iseve rogorc sazogadoebis

direqtorebi, rogorc solidaruli movaleebi, valdebuli arian,

gadaixadon Seutaneli gadasaxdelebi, aanazRauron dafuZnebis

184

xarjebis gadauxdelobiT gamowveuli, agreTve am dros

warmoSobili sxva ziani.

registraciisaTvis savaldebulo faqtebis yoveli cvlileba

saWiroebs samewarmeo reestrSi cvlilebebis Setanas. cvlileba

ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo reestrSi Setanis Semdeg.

cvlilebis registraciis uzrunvelyofis valdebuleba ekisreba

direqtors (direqtorebs). aRniSnuli valdebuleba ar zRudavs

partnioris/aqcioneris (partniorebis/aqcionerebis) da

sameTvalyureo sabWos wevrebis uflebamosilebas, uzrunvelyon

cvlilebis registracia.

Tu komandituri sazogadoeba registrirebulia, magram igi ar

akmayofilebs saxelmwifo da sagadasaxado registraciis pirobebs,

an es pirobebi mogvianebiT ispoba, mas xarvezebis

gamosworebisaTvis eZleva 3 Tvis vada. Tu xarvezebi am vadaSi ar

iqneba gamosworebuli, registracia SeiZleba gauqmdes. amisaTvis

sagadasaxado organom an sazogadoebis nebismierma partniorma

xarvezebis gamosasworeblad dadgenili 3-Tviani vadis uSedegod

gasvlis Semdeg unda mimarTos sasamarTlos likvidaciis procesis

dasawyebad. saxelmwifo da sagadasaxado registracia uqmdeba

mxolod likvidaciis procesis dasrulebis Semdeg.

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis gauqmebamde SecdomiT

registrirebuli sawarmo iTvleba uSecdomod registrirebulad.

185

kooperatikooperatikooperatikooperativivivivi

kooperativi aris sawarmos dafuZnebis erT-erTi organizaciul-

samarTlebrivi forma. kooperativi warmoadgens iuridiul pirs da

igi, rogorc ufleba-movaleobaTa subieqti, warmoiSoba mxolod

samewarmeo reestrSi registraciis momentidan.

sawarmos registracia savaldebuloa. Tu registraciamde

sazogadoebis saxeliT raime moqmedeba ganxorcielda, am

moqmedebis Semsruleblebi da damfuZneblebi pasuxs ageben

personalurad, rogorc solidaruli movaleebi, am moqmedebidan

warmoSobili yvela valdebulebisaTvis. es pasuxismgebloba ZalaSi

rCeba sazogadoebis registraciis Semdegac.

kooperativis wesdeba unda damowmdes sanotaro wesiT. wesdebas

xels aweren damfuZnebeli monawileni - damfuZnebeli

partniorebi, xolo wesdebaSi cvlilebebis Setanisas wesdebaze

partniorTa xelmowera ar moiTxoveba. xelmowera rwmunebulis

meSveobiT daiSveba mxolod sanotaro wesiT damowmebuli

mindobilobis safuZvelze.

kooperativis dafuZnebisas an sawesdebo kapitalis gazrdisas

Sesatani SeiZleba daTqmuli iqnas da Sesruldes nebismieri

valutiT. sazogadoebis sabuRaltro wignebSi Tanxa aRiniSneba

erovnuli valutiT. sawesdebo kapitalis formirebisas Sesatani

SeiZleba warmodgenili iqnas agreTve sxva materialuri da

aramaterialuri qonebrivi obieqtebis saxiT, garda samuSaos

Sesrulebisa da momsaxurebis gawevisa. aramaterialuri qonebrivi

obieqtebi, samuSaos Sesruleba an/da momsaxurebis gaweva SeiZleba

gadacemuli iqnas sazogadoebisaTvis; igi ar aisaxeba sawesdebo

kapitalSi, magram SeiZleba gaTvaliswinebuli iqnas partniorTa

ufleba-movaleobebis gansazRvrisas. Setanaze valdebuli

186

partniori sazogadoebis winaSe pasuxs agebs arafuladi Sesatanis

im RirebulebisaTvis, romelic am obieqts registraciis momentSi

hqonda; Tu obieqtis Rirebuleba daTqmul Tanxaze naklebia, maSin

igi unda Seivsos fuliT; Tu arafuladi Sesatanis Rirebuleba

aRemateba daTqmul Tanxas, zedmeti Tanxis ukan dabrunebis

moTxovna dauSvebelia.

Sesatanis ukan dabruneba kooperativebSi daiSveba mxolod

sawesdebo kapitalis Semcirebis gziT. amisTvis saWiroa

cvlilebebis Setana sazogadoebis wesdebaSi. sawesdebo kapitalis

Semcireba registrirebuli unda iqnas samewarmeo reestrSi.

kooperativis damfuZnebeli wevri Sesatanis saboloo Setanamde

sazogadoebis kreditorebis winaSe pasuxs agebs mis mier

Seutaneli Sesatanis odenobiT. Sesatanis srulad Setana ar

aTavisuflebs pasuxismgeblobisagan im pirs, romelmac

pasuxismgeblobis SezRudvis samarTlebrivi formebi borotad

gamoiyena. borotad gamoyenebad CaiTvleba, Tu ar iqna

uzrunvelyofili sabuRaltro wignebis iseTi warmoeba, saidanac

calsaxad gamomdinareobs, Tu romeli qoneba ekuTvnis da ra

valdebulebebi akisria sazogadoebas da romeli _ ara.

partniorebs SeuZliaT wesdebiT an wesdebiT gaTvaliswinebul

SemTxvevaSi werilobiTi formiT dadebuli calke xelSekrulebiT

gansazRvron TiToeuli partnioris Sesatanis ganxorcielebis

wesi, vada, Sesabamisi wili da pasuxismgeblobis moculoba

dadgenili wesebis Seusruleblobis SemTxvevaSi.

Tu partniorma gadaacila Sesatanis Setanis wesdebiT an

xelSekrulebiT (aseTis arsebobis SemTxvevaSi) gansazRvrul

vadas, danarCeni partniorebi uflebamosilni arian mas

gadaxdisaTvis ganusazRvron damatebiTi vada. vadis uSedegod

187

gasvlis SemTxvevaSi partniori, romelmac ar ganaxorciela

gadaxda, kargavs wils da nawilobriv Sesrulebul valdebulebaTa

Sedegebsac, Tu sxva ram ar aris dadgenili mxareTa SeTanxmebiT.

Tu damfuZnebeli partniorebis mier Sesatanis Seutanlobis gamo

ar Seivseba am formis sawarmosaTvis dawesebuli minimaluri

sawesdebo kapitali, Seusrulebeli Sesatani nawildeba sxva

damfuZnebel partniorebs Soris.

kooperativis sawesdebo kapitali, am aRniSnuli pirobebis

Tanaxmad, Semcirebis Semdeg kvlav unda Seivsos kanoniT dadgenil

minimalur odenobamde. Tu Semcireba moxdeba Senatanis dabrunebis

an Seutaneli nawilis gadaxdisagan gaTavisuflebis mizniT, maSin

TiToeul partniorze darCenili Sesatanis Tanxa ar unda iyos 50

larze naklebi.

sawesdebo kapitalis Semcireba Sesatanebis ukan dabrunebiT im

Sesatanebis mimarT, romlebic partniorebis pasuxismgeblobis

moculobas gansazRvravs, SeiZleba ganxorcieldes sawesdebo

kapitalis Semcirebis registraciidan da gamoqveynebidan 12 Tvis

Semdeg, Tu sxva ram ar aris dadgenili partniorTa SeTanxmebiT.

Tu romelime partniors Senatani ukan daubrundeba sawesdebo

kapitalis registrirebuli Semcirebis gareSe, kreditorisaTvis

es dabrunebad ar miiCneva. partniori valdebulia, sazogadoebas

daubrunos miRebuli Tanxa.

kooperativis saxelmwifo da sagadasaxado registracias

axorcielebs registraciaze uflebamosili sagadasaxado organo

sawarmos adgilsamyoflis mixedviT. registracia xorcieldeba

samewarmeo reestrSi saTanado CanawerebiT, saidentifikacio

nomris miniWebiT, saxelmwifo da sagadasaxado registraciis

mowmobis (administraciul-samarTlebrivi aqtis) gacemis

safuZvelze.

188

samewarmeo reestrSi Setanili monacemebi sajaroa. nebismier pirs

SeuZlia gaecnos samewarmeo reestris monacemebs da miiRos

sawarmos maregistrirebel sagadasaxado organoSi reestridan

amonawerebi. amonaweri samewarmeo reestridan unda gaices

dauyovnebliv, moTxovnisTanave.

kooperativis saxelmwifo da sagadasaxado registracia xdeba

gancxadebisa da dadgenili dokumentebis wardgenis safuZvelze.

gancxadeba Seitaneba registraciaze uflebamosil sagadasaxado

organoSi sazogadoebis adgilsamyoflis mixedviT.

gancxadeba savaldebulo wesiT unda Seicavdes:

• safirmo saxelwodebas (firmas);

• organizaciul-samarTlebriv formas;

• adgilsamyofels (iuridiul misamarTs);

• yoveli damfuZnebeli partnioris saxels, gvars,

sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers, xolo Tu damfuZnebeli iuridiuli piria - mis

safirmo saxelwodebas da registraciis monacemebs

(iuridiuli misamarTi, im organos dasaxeleba, romelmac

registraciaSi gaatara iuridiuli piri, registraciis

TariRi da saidentifikacio nomeri, organizaciul-

samarTlebrivi forma, misi warmomadgenlis monacemebi);

• warmomadgenlobis uflebamosilebas;

• sawesdebo kapitalis odenobasa da TiToeuli partnioris

wils sawesdebo kapitalSi (procentebSi, TanxebSi);

• sawarmos xelmZRvanelis (yoveli direqtoris) saxels,

gvars, sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers.

189

gancxadebas saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Sesaxeb

xels awers xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piri.

gancxadebas erTvis Semdegi dokumentebi:

• sazogadoebis wesdeba (2 egzemplari);

• saregistracio mosakreblis gadaxdis damadasturebeli

dokumenti.

saregistracio mosaregistracio mosaregistracio mosaregistracio mosakrebli Seadgens 120 lars.sakrebli Seadgens 120 lars.sakrebli Seadgens 120 lars.sakrebli Seadgens 120 lars.

pirebi, romlebmac unda warmoadginon kooperativi, valdebulni

arian, waradginon xelmoweris is nimuSebi, romlebsac saqmian

urTierTobebSi gamoiyeneben. registraciisaTvis warsadgeni

xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi,

agreTve TandarTuli dokumentebi an maTi aslebi moiTxovs

notariul damowmebas (dadasturebas).

xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar

saWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebas,,,, Tu igi SesrTu igi SesrTu igi SesrTu igi Sesruldeba uldeba uldeba uldeba

maregistrirebel organoSimaregistrirebel organoSimaregistrirebel organoSimaregistrirebel organoSi registraciaze uflebamoregistraciaze uflebamoregistraciaze uflebamoregistraciaze uflebamosili piris sili piris sili piris sili piris

TandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiT....

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebis wardgenisTanave. Tu

sagadasaxado registracia ar ganxorcielda an ganmcxadebels

werilobiT ar ecnoba xarvezis an motivirebuli uaris Sesaxeb,

sawarmo registrirebulad CaiTvleba. registraciaze

uflebamosili sagadasaxado organo valdebulia, ganmcxadeblis

moTxovnis safuZvelze dauyovnebliv gasces saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmoba.

kooperativis saxelmwifo da sagadasaxado registracia

xorcieldeba sagadasaxado organos uflebamosili piris mier

190

samewarmeo reestrSi saTanado monacemebis SetaniT, gadasaxadis

gadamxdelis saidentifikacio nomris miniWebiT da saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmobis gacemiT.

kooperativs saxelmwifo da sagadasaxado registraciaze uari

SeiZleba eTqvas, Tu:

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze ar Seicavs kanoniT dadgenil

monacemebs;

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze warmodgenilia xelmZRvanelobiTi

uflebamosilebis piris xelmoweris gareSe;

• ar aris warmodgenili xelmoweris is nimuSebi, romlebsac

sawarmos warmomadgenlebi gamoiyeneben saqmian

urTierTobebSi;

• saregistraciod warmodgenili dokumentebi ar aris

damowmebuli sanotaro wesiT;

• sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Taobaze

gancxadebas ar erTvis sazogadoebis wesdeba;

• ar aris gadaxdili saregistracio mosakrebeli;

• ganmcxadebelma sagadasaxado organos mier gansazRvrul

vadaSi ar Seavso xarvezi;

• ar aris gansazRvruli yoveli damfuZnebeli partnioris

Sesatanis odenoba da Sesabamisi wili;

• ar aris miTiTebuli yoveli direqtoris am kanoniT

dadgenili monacemebi da ar aris warmodgenili maTi

daniSvnis damadasturebeli dokumentacia.

registraciaze uflebamosili sagadasaxado organos uari

saxelmwifo da sagadasaxado saregistracio mowmobis gacemaze

SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi. saxelmwifo da sagadasaxado

191

registraciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi ganmcxadebels ubrundeba

registraciis mizniT wardgenili dokumentacia.

Tu gancxadeba ar Seesabameba kanoniT gaTvaliswinebul moTxovnebs

an/da ar erTvis kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebi,

sagadasaxado organo amis Sesaxeb werilobiT acnobebs

ganmcxadebels da miscems mas 15-dRian vadas xarvezis Sesavsebad.

Tu am vadaSi ganmcxadebeli Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo

xarvezis Sevsebidan 2 dRis ganmavlobaSi sawarmos atarebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciaSi. xarvezis

SevsebisaTvis am punqtSi aRniSnuli vadis ganmeorebiT micema

dauSvebelia. aseT SemTxvevaSi gancxadebis Setanis vada aiTvleba

Tavidan.

Tu kooperativis Seqmnis mizniT wardgenilia araswori monacemebi

an dafuZnebis xarjebis gamo sazogadoebas zarali miadga,

partniorebi, iseve rogorc sazogadoebis direqtorebi, rogorc

solidaruli movaleebi, valdebuli arian, gadaixadon Seutaneli

gadasaxdelebi, aanazRauron dafuZnebis xarjebis gadauxdelobiT

gamowveuli, agreTve am dros warmoSobili sxva ziani.

registraciisaTvis savaldebulo faqtebis yoveli cvlileba

saWiroebs samewarmeo reestrSi cvlilebebis Setanas. cvlileba

ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo reestrSi Setanis Semdeg.

cvlilebis registraciis uzrunvelyofis valdebuleba ekisreba

direqtors (direqtorebs). aRniSnuli valdebuleba ar zRudavs

partnioris/aqcioneris (partniorebis/aqcionerebis) da

sameTvalyureo sabWos wevrebis uflebamosilebas, uzrunvelyon

cvlilebis registracia.

Tu sawarmo registrirebulia, magram igi ar akmayofilebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis pirobebs, an es

192

pirobebi mogvianebiT ispoba, mas xarvezebis gamosworebisaTvis

eZleva 3 Tvis vada. Tu xarvezebi am vadaSi ar iqneba

gamosworebuli, registracia SeiZleba gauqmdes. amisaTvis

sagadasaxado organom an sazogadoebis nebismierma partniorma

xarvezebis gamosasworeblad dadgenili 3-Tviani vadis uSedegod

gasvlis Semdeg unda mimarTos sasamarTlos likvidaciis procesis

dasawyebad. saxelmwifo da sagadasaxado registracia uqmdeba

mxolod likvidaciis procesis dasrulebis Semdeg.

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis gauqmebamde SecdomiT

registrirebuli sawarmo iTvleba uSecdomod registrirebulad.

saaqcio sazogadoebasaaqcio sazogadoebasaaqcio sazogadoebasaaqcio sazogadoeba

saaqcio sazogadoeba (ss) aris sawarmos dafuZnebis erT-erTi

organizaciul-samarTlebrivi forma. ss warmoadgens iuridiul

pirs da igi, rogorc ufleba-movaleobaTa subieqti, warmoiSoba

mxolod samewarmeo reestrSi registraciis momentidan. sawarmo,

garda kooperativisa, romelSic 50-ze meti partnioria, unda

Camoyalibdes mxolod saaqcio sazogadoebis formiT.

sawarmos registracia savaldebuloa. Tu registraciamde

sazogadoebis saxeliT raime moqmedeba ganxorcielda, am

moqmedebis Semsruleblebi da damfuZneblebi pasuxs ageben

personalurad, rogorc solidaruli movaleebi, am moqmedebidan

warmoSobili yvela valdebulebisaTvis. es pasuxismgebloba ZalaSi

rCeba sazogadoebis registraciis Semdegac.

sazogadoebis wesdeba unda damowmdes sanotaro wesiT.

sazogadoebis dafuZnebisas wesdebas xels aweren sazogadoebis

damfuZnebeli monawileni - damfuZnebeli partniorebi, xolo

wesdebaSi cvlilebebis Setanisas wesdebaze partniorTa

193

xelmowera ar moiTxoveba. xelmowera rwmunebulis meSveobiT

daiSveba mxolod sanotaro wesiT damowmebuli mindobilobis

safuZvelze.

sazogadoebis dafuZnebisas an sawesdebo kapitalis gazrdisas

Sesatani SeiZleba daTqmuli iqnas da Sesruldes nebismieri

valutiT. sazogadoebis sabuRaltro wignebSi Tanxa aRiniSneba

erovnuli valutiT.

sazogadoebis sawesdebo kapitalis formirebisas Sesatani SeiZleba

warmodgenili iqnas agreTve sxva materialuri da aramaterialuri

qonebrivi obieqtebis saxiT, garda samuSaos Sesrulebisa da

momsaxurebis gawevisa. aramaterialuri qonebrivi obieqtebi,

samuSaos Sesruleba an/da momsaxurebis gaweva SeiZleba

gadacemuli iqnas sazogadoebisaTvis; igi ar aisaxeba sawesdebo

kapitalSi, magram SeiZleba gaTvaliswinebuli iqnas partniorTa

ufleba-movaleobebis gansazRvrisas. Setanaze valdebuli

partniori sazogadoebis winaSe pasuxs agebs arafuladi Sesatanis

im RirebulebisaTvis, romelic am obieqts registraciis momentSi

hqonda; Tu obieqtis Rirebuleba daTqmul Tanxaze naklebia, maSin

igi unda Seivsos fuliT; Tu arafuladi Sesatanis Rirebuleba

aRemateba daTqmul Tanxas, zedmeti Tanxis ukan dabrunebis

moTxovna dauSvebelia.

Sesatanis ukan dabruneba saaqcio sazogadoebebisTvis daiSveba

mxolod sawesdebo kapitalis Semcirebis gziT. amisTvis saWiroa

cvlilebebis Setana sazogadoebis wesdebaSi. sawesdebo kapitalis

Semcireba registrirebuli unda iqnas samewarmeo reestrSi.

saaqcio sazogadoebis damfuZnebeli aqcioneri Sesatanis saboloo

Setanamde sazogadoebis kreditorebis winaSe pasuxs agebs mis

mier Seutaneli Sesatanis odenobiT. Sesatanis srulad Setana ar

194

aTavisuflebs pasuxismgeblobisagan im pirs, romelmac

pasuxismgeblobis SezRudvis samarTlebrivi formebi borotad

gamoiyena. borotad gamoyenebad CaiTvleba, Tu ar iqna

uzrunvelyofili sabuRaltro wignebis iseTi warmoeba, saidanac

calsaxad gamomdinareobs, Tu romeli qoneba ekuTvnis da ra

valdebulebebi akisria sazogadoebas da romeli _ ara.

partniorebs SeuZliaT wesdebiT an wesdebiT gaTvaliswinebul

SemTxvevaSi werilobiTi formiT dadebuli calke xelSekrulebiT

gansazRvron TiToeuli partnioris Sesatanis ganxorcielebis

wesi, vada, Sesabamisi wili da pasuxismgeblobis moculoba

dadgenili wesebis Seusruleblobis SemTxvevaSi.

Tu partniorma gadaacila Sesatanis Setanis wesdebiT an

xelSekrulebiT (aseTis arsebobis SemTxvevaSi) gansazRvrul

vadas, danarCeni partniorebi uflebamosilni arian mas

gadaxdisaTvis ganusazRvron damatebiTi vada. vadis uSedegod

gasvlis SemTxvevaSi partniori, romelmac ar ganaxorciela

gadaxda, kargavs wils da nawilobriv Sesrulebul valdebulebaTa

Sedegebsac, Tu sxva ram ar aris dadgenili mxareTa SeTanxmebiT.

Tu damfuZnebeli partniorebis mier Sesatanis Seutanlobis gamo

ar Seivseba SezRuduli pasuxismgeblobis sawarmosaTvis

dawesebuli minimaluri sawesdebo kapitali, Seusrulebeli

Sesatani nawildeba sxva damfuZnebel partniorebs Soris, maTi

wilebis proporciulad.

saaqcio sazogadoebis sawesdebo kapitali aRniSnuli pirobebis

Tanaxmad Semcirebis Semdeg kvlav unda Seivsos kanoniT dadgenil

minimalur odenobamde. Tu Semcireba moxdeba Senatanis dabrunebis

an Seutaneli nawilis gadaxdisagan gaTavisuflebis mizniT, maSin

195

TiToeul partniorze darCenili Sesatanis Tanxa ar unda iyos 50

larze naklebi.

sawesdebo kapitalis Semcireba Sesatanebis ukan dabrunebiT im

Sesatanebis mimarT, romlebic partniorebis pasuxismgeblobis

moculobas gansazRvravs, SeiZleba ganxorcieldes sawesdebo

kapitalis Semcirebis registraciidan da gamoqveynebidan 12 Tvis

Semdeg, Tu sxva ram ar aris dadgenili partniorTa SeTanxmebiT.

Tu romelime partniors Senatani ukan daubrundeba sawesdebo

kapitalis registrirebuli Semcirebis gareSe, kreditorisaTvis

es dabrunebad ar miiCneva. partniori valdebulia, sazogadoebas

daubrunos miRebuli Tanxa.

saaqcio sazogadoebis saxelmwifo da sagadasaxado registracias

axorcielebs registraciaze uflebamosili sagadasaxado organo

sawarmos adgilsamyofelis mixedviT. ss-s saxelmwifo da

sagadasaxado registracia xorcieldeba samewarmeo reestrSi

saTanado CanawerebiT, saidentifikacio nomris miniWebiT,

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis mowmobis

(administraciul-samarTlebrivi aqtis) gacemis safuZvelze.

samewarmeo reestrSi Setanili monacemebi sajaroa. nebismier pirs

SeuZlia gaecnos samewarmeo reestris monacemebs da miiRos

sawarmos maregistrirebel sagadasaxado organoSi reestris

amonawerebi. amonaweri samewarmeo reestridan gaicema

dauyovnebliv, moTxovnisTanave.

saaqcio sazogadoebis saxelmwifo da sagadasaxado registracia

xdeba gancxadebisa da dadgenili dokumentebis wardgenis

safuZvelze. gancxadeba Seitaneba registraciaze uflebamosil

sagadasaxado organoSi sazogadoebis adgilsamyofelis mixedviT.

196

gancxadeba unda Seicavdes Semdeg monacemebs:

• safirmo saxelwodebas (firmas);

• organizaciul-samarTlebriv formas;

• adgilsamyofels (iuridiul misamarTs);

• yoveli damfuZnebeli partnioris saxels, gvars,

sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers, pirad

nomers, xolo Tu damfuZnebeli iuridiuli piria - mis

safirmo saxelwodebas da registraciis monacemebs

(iuridiuli misamarTi, im organos dasaxeleba, romelmac

registraciaSi gaatara iuridiuli piri, registraciis

TariRi da saidentifikacio nomeri, organizaciul-

samarTlebrivi forma, misi warmomadgenlis monacemebi);

• warmomadgenlobis uflebamosilebas;

• sawesdebo kapitalis odenobasa da TiToeuli partnioris

wils sawesdebo kapitalSi;

• sawarmos xelmZRvanelis (yoveli direqtoris) saxels,

gvars, sacxovrebel adgils, moqalaqeobas, piradobis

damadasturebeli dokumentis saxelwodebas, nomers da

piradi nomeri.

gancxadebas saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Sesaxeb

xels awers xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piri.

gancxadebas erTvis Semdegi dokumentebi:

• sazogadoebis wesdeba;

• dokumentebi direqtorebis daniSvnis Sesaxeb;

• saregistracio mosakreblis gadaxdis damadasturebeli

dokumenti.

sarsarsarsaregistracio mosakrebl Seadgens 360 lars.egistracio mosakrebl Seadgens 360 lars.egistracio mosakrebl Seadgens 360 lars.egistracio mosakrebl Seadgens 360 lars.

197

pirebi, romlebmac unda warmoadginon sazogadoeba, valdebuli

arian, waradginon xelmoweris is nimuSebi, romlebsac saqmian

urTierTobebSi gamoiyeneben. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciisaTvis warsadgeni xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis

piris xelmoweris nimuSi, agreTve TandarTuli dokumentebi an

maTi aslebi moiTxovs notariul damowmebas (dadasturebas).

xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar xelmZRvanelobiTi uflebamosilebis piris xelmoweris nimuSi ar

saWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebassaWiroebs notariul damowmebas,,,, Tu igi SesrTu igi SesrTu igi SesrTu igi Sesruldeba uldeba uldeba uldeba

maregistmaregistmaregistmaregistrirebel organoSirirebel organoSirirebel organoSirirebel organoSi registraciaze uflebamosili piris registraciaze uflebamosili piris registraciaze uflebamosili piris registraciaze uflebamosili piris

TandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiTTandaswrebiT....

sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registracia xorcieldeba

kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebis wardgenisTanave.

sagadasaxado registracia ar ganxorcielda an ganmcxadebels

werilobiT ar ecnoba xarvezis an motivirebuli uaris Sesaxeb,

sawarmo registrirebulad CaiTvleba. registraciaze

uflebamosili sagadasaxado organo valdebulia, ganmcxadeblis

moTxovnis safuZvelze dauyovnebliv gasces saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmoba.

saaqcio sazogadoebis saxelmwifo da sagadasaxado registracia

xorcieldeba sagadasaxado organos uflebamosili piris mier

samewarmeo reestrSi saTanado monacemebis SetaniT, gadasaxadis

gadamxdelis saidentifikacio nomris miniWebiT da saxelmwifo da

sagadasaxado registraciis mowmobis gacemiT.

saaqcio sazogadoebas saxelmwifo da sagadasaxado registraciaze

uari SeiZleba eTqvas, Tu:

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze ar Seicavs kanoniT gaTvaliswinebul

monacemebs;

198

• gancxadeba sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado

registraciis Taobaze warmodgenilia xelmZRvanelobiTi

uflebamosilebis piris xelmoweris gareSe;

• ar aris warmodgenili xelmoweris is nimuSebi, romlebsac

sawarmos warmomadgenlebi gamoiyeneben saqmian

urTierTobebSi;

• saregistraciod warmodgenili dokumentebi ar aris

damowmebuli sanotaro wesiT;

• sawarmos saxelmwifo da sagadasaxado registraciis Taobaze

gancxadebas ar erTvis sazogadoebis wesdeba;

• ar aris gadaxdili saregistracio mosakrebeli;

• ganmcxadebelma sagadasaxado organos mier gansazRvrul

vadaSi ar Seavso xarvezi;

• ar aris gansazRvruli yoveli damfuZnebeli partnioris

Sesatanis odenoba da Sesabamisi wili;

• ar aris miTiTebuli yoveli direqtoris am kanoniT

dadgenili monacemebi da ar aris warmodgenili maTi

daniSvnis damadasturebeli dokumentacia.

registraciaze uflebamosili sagadasaxado organos uari

saxelmwifo da sagadasaxado saregistracio mowmobis gacemaze

SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi. saxelmwifo da sagadasaxado

registraciaze uaris Tqmis SemTxvevaSi ganmcxadebels ubrundeba

registraciis mizniT wardgenili dokumentacia.

Tu gancxadeba ar Seesabameba kanoniT gaTvaliswinebul moTxovnebs

an/da ar erTvis kanoniT gaTvaliswinebuli dokumentebi,

sagadasaxado organo amis Sesaxeb werilobiT acnobebs

ganmcxadebels da miscems mas 15-dRian vadas xarvezis Sesavsebad.

Tu am vadaSi ganmcxadebeli Seavsebs xarvezs, sagadasaxado organo

xarvezis Sevsebidan 2 dRis ganmavlobaSi sawarmos atarebs

saxelmwifo da sagadasaxado registraciaSi. xarvezis

199

SevsebisaTvis am punqtSi aRniSnuli vadis ganmeorebiT micema

dauSvebelia. aseT SemTxvevaSi gancxadebis Setanis vada aiTvleba

Tavidan.

Tu sazogadoebis Seqmnis mizniT wardgenilia araswori monacemebi

an dafuZnebis xarjebis gamo sazogadoebas zarali miadga,

partniorebi, iseve rogorc sazogadoebis direqtorebi, rogorc

solidaruli movaleebi, valdebuli arian, gadaixadon Seutaneli

gadasaxdelebi, aanazRauron dafuZnebis xarjebis gadauxdelobiT

gamowveuli, agreTve am dros warmoSobili sxva ziani.

registraciisaTvis savaldebulo faqtebis yoveli cvlileba

saWiroebs samewarmeo reestrSi cvlilebebis Setanas. cvlileba

ZalaSi Sedis mxolod misi samewarmeo reestrSi Setanis Semdeg.

partniorebis Secvla saaqcio sazogadoebaSi ar moiTxovs

registracias.

cvlilebis registraciis uzrunvelyofis valdebuleba ekisreba

direqtors (direqtorebs). aRniSnuli valdebuleba ar zRudavs

partnioris/aqcionerisa (partniorebis/aqcionerebis) da

sameTvalyureo sabWos wevrebis uflebamosilebas, uzrunvelyon

cvlilebis registracia.

Tu saaqcio sazogadoeba registrirebulia, magram igi ar

akmayofilebs saxelmwifo da sagadasaxado registraciis pirobebs,

an es pirobebi mogvianebiT ispoba, mas xarvezebis

gamosworebisaTvis eZleva 3 Tvis vada. Tu xarvezebi am vadaSi ar

iqneba gamosworebuli, registracia SeiZleba gauqmdes. amisaTvis

sagadasaxado organom an sazogadoebis nebismierma partniorma

xarvezebis gamosasworeblad dadgenili 3-Tviani vadis uSedegod

gasvlis Semdeg unda mimarTos sasamarTlos likvidaciis procesis

dasawyebad. saxelmwifo da sagadasaxado registracia uqmdeba

mxolod likvidaciis procesis dasrulebis Semdeg.

200

saxelmwifo da sagadasaxado registraciis gauqmebamde SecdomiT

registrirebuli sawarmo iTvleba uSecdomod registrirebulad.

GSP da da da da GSP+

zogadi nawilizogadi nawilizogadi nawilizogadi nawili

saqarTvelos ekonomikis erT-erT prioritetul mimarTulebas

sagareo vaWroba da, pirvel rigSi, eqsportis stimulireba

warmoadgens, ramac qveynis savaluto Semosavlebis zrda unda

uzrunvelyos da xeli Seuwyos adgilobrivi warmoebis Semdgom

gafarToebas.

eqsportis momgebianobaze gadamwyvet gavlenas partniori qveynis

savaWro reJimi axdens, romelic, rogorc wesi, diferencirebulia

da amdenad, partnior qveynebTan xelsayreli savaWro reJimis

damyarebas udidesi mniSvneloba eniWeba vaWrobis Semdgomi

gafarToebisTvis.

saqarTveloSi arsebuli savaWro reJimis mixedviT, saqonlis

eqsporti gaTavisuflebulia dRg-is gadasaxadisgan. saqonlis

eqsport-importze ar arsebobs akrZalvebi, raodenobrivi

SezRudvebi da saeqsporto sabaJo gadasaxadebi. arsebuli

kanonmdeblobiT garkveuli nomenklaturis saqonlis Semotanisa da

gatanisTvis aucilebelia Sesabamisi samTavrobo uwyebebis

nebarTvebi, xolo importuli produqciis garkveul saxeobebze

dawesebulia vaWrobis msoflio organizaciasTan SeTanxmebuli,

diferencirebuli saimporto tarifebi.

201

saerTaSoriso ekonomikur urTierTobebSi monawile qveynebis

umravlesobas (gansakuTrebiT ki maRalganviTarebul qveynebs)

mravali saxis savaWro reJimi gaaCnia partnior qveynebTan.

aRniSnuli reJimebis xasiaTi SeiZleba ganisazRvros Semdegi

garemoebebiT:

• qveynebis ekonomikuri da politikuri interesebi;

• maTi monawileoba regionul da saerTaSoriso ekonomikur

gaerTianebebsa da organizaciebSi;

• ekonomikurad susti qveynebisTvis daxmarebis programebi da

a.S.

savaWro partniorebTan urTierTobis saxelSekrulebo-

samarTlebrivi bazis mixedviT, ormxrivi da mravalmxrivi

SeTanxmebebis safuZvelze, saqarTveloSi moqmedebs 4 ZiriTadi

savaWro reJimi:

1. sabazo sabazo sabazo sabazo (Cveulebrivi savaWro reJimi) _ _ _ _ am reJimiT qveyana

vaWrobs im qveynebTan, romlebTanac ara aqvs ormxrivi an

mravalmxrivi xelSekrulebis bazaze moqmedi gansxvavebuli

savaWro reJimi da ara aqvs damyarebuli saerTaSoriso

organizaciis wevrobidan gamomdinare savaWro urTierTobebi.

2. upiratesi xelSewyobis reJimi (MFN – Most Favorable

Nations) _ warmoadgens WTO-s aradiskriminaciuli vaWrobis

principis erT-erT umniSvnelovanes elements. igi

iTvaliswinebs WTO-s wevr MFNMFNMFNMFN savaWro reJimiT mosargeble

qveynisaTvis bazarze daSvebis erTnairi SeRavaTiani pirobebis

miniWebas.

3. preferenciuli reJimipreferenciuli reJimipreferenciuli reJimipreferenciuli reJimi _ rogorc misi dasaxelebidan Cans,

SeRavaTiani reJimiT vaWrobis pirobebs iTvaliswinebs.

gamoyenebis wesebis mixedviT, arsebobs preferenciuli

reJimebis ori tipi _ simetriuli da asimetriuli. qveynebs

Soris moqmedi simetriuli prefrenciuli savaWro reJimi

SeRavaTiani savaWro pirobebis/tarifebis urTierTdawesebas

202

iTvaliswinebs, xolo asimetriuli reJimis dros SeRavaTebi

calmxrivia.

• simetriul preferenciul reJimebs Soris yvelaze

gavrcelebuli formebia ubaJo/Tavisufali vaWrobisa da

sabaJo kavSiris reJimebi. Tavisufali vaWrobis reJimi

(FTA) gulisxmobs mxareTa teritoriaze warmoebuli

saqonlis, momsaxurebis, kapitalisa da muSaxelis SeuzRudav

gadaadgilebas nulovani sabaJo tarifebiT.

• asimetriuli preferenciuli reJimebiT vaWroba yalibdeba

ekonomikuri ganviTarebis sxvadasxva safexurze mdgom

saxelmwifoebs Soris. am saxis reJimebs ganviTarebuli

qveynebi ekonomikurad SedarebiT sust partnior qveynebs

aniWeben, rac gulisxmobs calmxriv sabaJo-satarifo

SeRavaTebis (sapasuxo SeRavaTebis moTxovnis gareSe)

miniWebas da ekonomikuri daxmarebis erT-erT formas.

asimetriuli preferenciiT mosargeble (beneficiari)

qveynebisTvis dawesebuli SeRavaTiani tarifebi ufro

dabalia, vidre (MFN) reJimiT gaTvaliswinebuli tarifebi.

asimetriuli preferenciuli savaWro reJimis erT-erTi

yvelaze farTod gavrcelebuli formaa `preferenciaTa

ganzogadebuli sistema~ (GSP - Generalizad Sistem of

Preferens), romlis mizania xeli Seuwyos ganviTarebadi da

naklebad ganviTarebuli qveynebidan produqciis eqsports.

arsebobs kidev ramodenime asimetriuli preferenciuli

vaWrobis reJimi, rogorebicaa: `gafarToebuli

preferenciuli reJimi ormocdacxra naklebad ganviTarebuli

qveynisTvis~ (LDC), `britanuli erebis gaerTianebis~ wevri

qveynebisTvis (BPT), reJimi `karibkani~ da sxv.

• mkacri/proteqcionistuli reJimimkacri/proteqcionistuli reJimimkacri/proteqcionistuli reJimimkacri/proteqcionistuli reJimi – aris adgilobrivi

kompaniebisTvis, ucxour kompaniebTan konkurenciaSi

xelSewyobis mizniT saxelmwifos mier gatarebuli

politika, romelic mniSvnelovnad zRudavs ucxouri

203

kompaniebis daSvebas adgilobriv bazarze. igi gamoixateba

antidempinguri an/da sakompensacio gadasaxadebis dawesebaSi,

diskriminaciuli kvotebis gamoyenebaSi, ama Tu im

produqciis saxeobaze an romelime qveynis produqciaze

embargos SemoRebaSi da sxv.

preferenciaTa ganzogadebuli sistema (GSP) SemuSavda 70-ian

wlebSi gaeros vaWrobisa da ganviTarebis konferenciis

(UNCTAD) egidiT. GSP-s ZiriTadi arsia, ganviTarebulma

qveynebma daxmareba gauwion ekonomikurad sust qveynebs eqsportis

ganviTarebaSi. am mizniT ganviTarebuli qveynebi GSP-s mosargeble

qveynebs (GSP-s beneficiarebs) aniWeben garkveul SeRavaTebs

sagareo vaWrobaSi. kerZod, aweseben beneficiari qveynebidan

eqsportirebul saqonelze saimporto tarifis sabazro

ganakveTebTan SedarebiT Semcirebul ganakveTebs. amgvari SeRavaTebi

aadvilebs maTi saqonlis SeRwevas ganviTarebuli qveynebis

bazarze, zrdis maT konkurentunarianobas da exmareba saeqsporto

warmoebis ganviTarebaSi. am mizniT GSP xels uwyobs

ganviTarebadi qveynebis industrializacias, maTi eqsportis

moculobisa da misgan miRebuli Semosavlebis zrdas.

unda aRiniSnos, rom GSP-s principebi gansxvavdeba tarifebisa

da vaWrobaze generaluri SeTanxmebis (General Agriment on Tatiffs

and Ttade - GAAT) Cveulebrivi wesebisagan, kerZod upiratesi

xelSewyobis reJimis gamoyenebis normebisagan. amitom, GSP-s

SemoRebam moiTxova GAAT-is specialuri gadawyvetileba,

romelic dafiqsirda GAAT-is debulebaSi uflebamosilebis

miniWebis Sesaxeb.

amJamad, GSP-s SeRavaTebs Tavis savaWro partniorebs aniWebs

evrokavSiris 25 saxelmwifo, aSS, kanada, iaponia, avstralia,

axali zelandia, Sveicaria, norvegia, ruseTis federacia da

204

belorusia. amaTgan saqarTvelosTvis SeRavaTebi ar miuniWebia

mxolod avstralias, axal zelandias da norvegias. rac Seexeba

ruseTis federacias da belorusias, maTTan saqarTvelos gaaCnia

SeTanxmebebi Tavisufal vaWrobaze, rac gulisxmobs

urTierTvaWrobaSi sabaJo tarifis srul gauqmebas.

dResdReobiT saqarTvelosTvis GSP-is beneficiaris statusi

miniWebuli aqvs Semdeg qveynebs: evrokavSirs (1995w.), Sveicarias,

CexeTs, slovakeTs, kanadas, iaponias, aSS-s (2001 w.), poloneTs

(2002 w.), TurqeTsa (2002 w.) da estoneTs (2003 w.).

GSP-s beneficiaris s beneficiaris s beneficiaris s beneficiaris statusis miniWebis statusis miniWebis statusis miniWebis statusis miniWebis

kriteriumebikriteriumebikriteriumebikriteriumebi

ganviTarebuli qveynebi aniWeben ganviTarebad qveynebs GSP-s

beneficiari qveynis statuss, Tu es qveyana akmayofilebs garkveul

moTxovnebs, romlebic zogadad SeiZleba Semdegi saxiT

Camoyalibdes:

• qveynis an teritoriis ekonomika unda iyos ganviTarebad

stadiaze;

• teritorias unda gaaCndes Tavisi savaWro-satarifo

sisitema;

• qveyanam an teritoriam sabaJo gadasaxadebSi GSP-s

SeRavaTebis miRebis TxovniT unda mimarTos ganviTarebuli

qveynis mTavrobas;

• preferenciis mimniWebeli qveynis mTavrobam unda miakuTvnos

beneficiari qveyana an teritoria maT ricxvs, romlebzec

SeiZleba Sesabamisi wesiT gavrceldes aseTi SeRavaTebi.

garda amisa, yvela qveynis GSP sqema individualurad

gansazRvravs damatebiT moTxovnebs, romelTa dakmayofilebac

moeTxoveba beneficiar qveyanas.

205

magaliTad, aSS romelime qveynisTvis preferenciebis miniWebisas

ekonomikur kriteriumebTan erTad garkveul politikur

midgomebsac iTvaliswinebs, kerZod:

• qveyana ar unda imyofebodes saerTaSoriso komunizmis

gavlenis an kontrolis qveS;

• beneficiar qveyanas unda gaaCndes ganviTarebadi ekonomika;

• unda sargeblobdes upiratesi xelSewyobis reJimiT aSS-Tan;

• iyos vaWrobasa da tarifebze generaluri SeTanxmebisa da

saerTaSoriso savaluto fondis monawile.

mxedvelobaSi miiReba agreTve:

• ramdenad izRudeba aramarTebuli saeqsporto praqtika;

• sakuTar muSa-mosamsaxureTa uflebebis saerTaSorisod

aRiarebuli wesebiT dacvis uzrunvelyofa;

• hqonda Tu ara adgili ucxoeli investorebis qonebis

eqspropriaciis an nacionalizaciis faqtebs da a. S.

zogierT SemTxvevaSi GSP-s beneficiari qveyana an teritoria

SeiZleba gamoiricxos beneficiarTa siidan. gamoricxvis ZiriTadi

kriteriumia qveynis Semosavlebis done _ Tu qveyana gaxdeba

maRalSemosavliani (am cnebis msoflio bankis gansazRvrebis

Sesabamisad), mas CamoerTmeva GSP-s SeRavaTebi.

Tumca, GSP sqemebi am SemTxvevaSic araerTgvarovania da TiToeul

qveyanas gaaCnia Tavisi damatebiTi kriteriumebi GSP-s gamoyenebis

SeCerebisTvis.

magaliTad, evrokavSirma GSP-s reJimi SeiZleba mouxsnas

beneficiar qveyanas nebismier dros garkveuli vadiT, mTlianad an

nawilobriv, Semdeg garemoebaTa dafiqsirebis SemTxvevaSi:

206

• iZulebiTi Sroma nebismieri formiT, romelic

gansazRvrulia Jenevis konvenciebiT, agreTve Sromis

saerTaSoriso konvenciebiT;

• patimarTa mier damzadebuli produqciis eqsporti;

• narkotikebis (arakanonieri nivTierebebis an sawyisi

masalebis) eqsportsa da tranzitze sabaJo kontrolSi

aSkara xarvezebi da fulis gaTeTrebis Sesaxeb

saerTaSoriso konvenciebis darRveva;

• TaRliToba an saqonlis warmoSobis qveynis damadasturebeli

sertifikatis (forma `A~) SemowmebisTvis administraciul

TanamSromlobaze uari;

• arakeTilsindisieri savaWro praqtikis aSkara SemTxvevebi,

maT Soris, evrokavSiris diskriminacia da urugvais raundis

msvlelobaSi miRebuli, bazarze daSvebasTan dakavSirebuli

valdebulebebis darRveva.

GSP-s SeRavaTebis droebiTi moxsna ar aris avtomaturi da

xorcieldeba garkveuli procedurebis mixedviT, evrokomisiis

mier Catarebuli gamokvlevis masalebze dayrdnobiT. es

procedura Riaa dainteresebuli mxareebisTvis, romelTac

SeuZliaT, mimarTon evrokomisias, raTa mosmenil iqnas maTi

pozicia.

zogierT SemTxvevaSi GSP-s sqemidan SeiZleba gamoiricxos ara

mTlianad qveyana, aramed beneficiari qveynis esa Tu is saqoneli.

konkretuli qveynis konkretuli produqciis gamoricxvis mizezi

SeiZleba gaxdes GSP-s reJimiT importirebuli produqcia,

romelic zarals ayenebs (an SeiZleba Seuqmnas zaralis miyenebis

realuri safrTxe) adgilobriv warmoebas, ris Sedegadac igi

ganicdis vardnas. amgvari gamoricxvis mizezi SeiZleba gaxdes

agreTve importis mier garkveuli zRvruli moculobis

gadaWarbeba.

207

magaliTad, iaponiis ministrTa kabinetis gankargulebiT

SesaZlebelia GSP----s CarCoebSi preferenciuli reJimiT moculi

produqciidan gamoiricxos konkretuli qveynis konkretuli

saqoneli, Tu:

• beneficiar qveyanaSi warmoebuli da iaponiaSi

eqsportirebuli produqcia aWarbebs iaponiaSi analogiuri

produqciis msoflio eqsportis 25 %-s an/da;

• beneficiari qveynidan iaponiaSi eqsportirebuli saqonlis

Rirebuleba aWarbebs 1 miliard iens.

aSS sakuTar GSP-s sqemaSi agreTve iyenebs e.w. `limitirebas,

konkurenciis dasacavad~ (Competitive-need Limitations - CNL),

romelic amerikis GSP-s qvekomitetis gadawyvetilebis

safuZvelze vrceldeba GSP-s beneficiari qveynebis calkeul

produqciaze.

subkomiteti yovelwliurad mimoixilavs importis statistikas

da Tu mocemuli qveynis konkretuli produqciis importi

miaRwevs garkveul zRvars, mas CamoerTmeva SeRavaTebiT

sargeblobis ufleba.

amerikis GSP-s wesebiT dainteresebul mxares gaaCnia ufleba,

mimarTos qvekomitetis limitirebisgan gaTavisuflebis TxovniT.

preferencialuri tarifiT sargeblobis preferencialuri tarifiT sargeblobis preferencialuri tarifiT sargeblobis preferencialuri tarifiT sargeblobis

ZiriTadi pirobebiZiriTadi pirobebiZiriTadi pirobebiZiriTadi pirobebi

imisaTvis, rom beneficiari qveynidan eqsportirebulma saqonelma,

romelic eqvemdebareba preferencialuri (SeRavaTiani) tarifiT

dabegvras, isargeblos am satarifo reJimiT, savaldebuloa

208

dadasturdes misi warmomavloba mocemuli qveynidan. amasTan,

eqsporti unda ganxorcieldes garkveuli moTxovnaTa dacviT.

transportirebis wesebi (pirdapiri transportirebis wesebi (pirdapiri transportirebis wesebi (pirdapiri transportirebis wesebi (pirdapiri

gadatvirTva)gadatvirTva)gadatvirTva)gadatvirTva)

transportireba unda moxdes preferenciis mqone eqsportiori

qveynidan uSualod preferenciebis mimniWebel qveyanaSi. amasTan,

gzaSi ar unda moxdes saqonlis gadamuSaveba, an masze garkveuli

operaciebis ganxorcieleba (garda im operaciebisa, romlebic

aucilebelia transportirebisas tvirTis normalur mdomareobaSi

SenarCunebisTvis).

Tu saqoneli gaivlis sxva qveynis teritorias, man dasaSvebia

preferenciebiT sargebloba ori pirobis dacvis SemTxvevaSi:

1. satranzito qveyanaSi saqonelze ar xorcieldeba raime

operacia, garda satransporto aucileblobiT gamowveuli

iseTi operaciebisa, rogoricaa gadatvirTva an droebiTi

ganTavseba sawyobSi;

2. gadatvirTva an sawyobSi droebiTi ganTavseba warmoebs

specialur sabaJo zonaSi, an sxva nebismier adgilas,

satranzito qveynis sabaJo samsaxuris meTvalyureobis qveS.

preferenciis mqone eqsportiori qveynidan preferenciebis

mimniWebel qveyanaSi Setanili saqoneli sargeblobs preferenciis

reJimiT im SemTxvevaSi, Tu Setanamde saqoneli gadatanili iyo

sxva qveynis teritoriaze, gamofenaze an bazrobaze da amasTan,

preferciis mimniWebel qveyanaSi misi Setana warmoebs

preferenciis mqone eqsportiori qveynidan am saqonlis uSualod

gadamtani piris mier. am SemTxvevaSic daculi unda iyos zemoT

aRniSnuli kriteriumebi.

209

warmoSobis kriteriumebiwarmoSobis kriteriumebiwarmoSobis kriteriumebiwarmoSobis kriteriumebi

imis gamo, rom msoflios qveynebs erTmaneTis mimarT sxvadasxva

savaWro reJimebi gaaCniaT, importiori qveynisTvis aucilebelia

produqciis warmoSobis qveynis dadgena, raTa gansazRvros, Tu

romeli savaWro reJimiT unda dabegros aRniSnuli produqti –

iqneba es MFN-is, Cveulebrivi vaWrobis, Tavisufali vaWrobis,

GSP-is Tu sxva reJimi.

imisaTvis, rom produqcia CaiTvalos ama Tu im qveyanaSi

warmoSobilad, igi unda akmayofilebdes garkveul kriteriumebs,

romelic mocemulia warmoSobis wesebSi. vinaidan sayovelTaod

unificirebuli `warmoSobis qveynis gansazRvris wesebi~ ar

arsebobs, ama Tu im savaWro reJimisTvis saqonlis warmoSobis

dadgenis kriteriumebi regulirdeba sxvadasxva mravalmxrivi an

ormxrivi SeTanxmebebis safuZvelze da erovnuli kanonmdeblobiT.

saxelmwifoTa erovnuli sistemebi, romlebsac isini iyeneben

saqonlis warmoSobis qveynis gansazRvrisTvis, mniSvnelovnad

gansxvavdeba erTmaneTisgan. amasTan, warmoSobis wesebi

SesaZlebelia icvlebodes imisda mixedviT, Tu ra mizans

emsaxureba igi (kvotebis administrirebisTvis, SeRavaTiani

satarifo mosakreblebis amoRebisTvis, warmoSobis ganmsazRvreli

damRebis gamoyenebisTvis da sxv.). aseT sistemaSi arsebuli

gansxvavebebis miuxedavad arsebobs ori ZiriTadi principi,

romlebsac isini efuZnebian:

1. warmoSobis dadgena produqciis sasaqonlo kodis warmoSobis dadgena produqciis sasaqonlo kodis warmoSobis dadgena produqciis sasaqonlo kodis warmoSobis dadgena produqciis sasaqonlo kodis

cvlilebiTcvlilebiTcvlilebiTcvlilebiT. msoflio sabaJo organizaciis mier SemuSavebuli

`saqonlis kodirebisa da aRweris harmonizebuli sistema~

moicavs 97 Tavs. TiToeul TavSi saqoneli rangirebulia

gadamuSavebis xarisxis mixedviT (dawyebuli nedleuliT,

Semdeg naxevrad damuSavebuli saqoneli da damTavrebuli

210

mTlianad gadamuSavebuli saqonliT). klasifikaciis am

sistemis gamoyenebisas saqoneli iTvleba eqsportior

qveyanaSi warmoebulad, Tu saeqsporto produqciis

sasaqonlo kodi oTxniSna doneze gansxvavdeba gadamuSavebis

procesSi mis sawarmoeblad gamoyenebuli yvela nedleulisa

da masalis sasaqonlo kodebisgan.

2. saqonlis warmoSosaqonlis warmoSosaqonlis warmoSosaqonlis warmoSobis dadgena damatebuli Rirebulebis bis dadgena damatebuli Rirebulebis bis dadgena damatebuli Rirebulebis bis dadgena damatebuli Rirebulebis

principiTprincipiTprincipiTprincipiT. am principis mixedviT, produqti CaiTvleba

eqsportior qveyanaSi warmoebulad, Tu man ganicada e.w.

`sakmarisi gadamuSaveba~, rac niSnavs, rom produqciis

`franko-qarxnis _ EXW~1 Rirebulebis garkveuli

procentuli wili miRebul unda iyos saboloo

gadamamuSavebeli da eqsportior qveyanaSi

gadamuSavebis/damuSavebis Sedegad. garda aRniSnulisa,

arsebobs `sakmarisi gadamuSavebis~ detaluri aRweris

meTodi, romelic pirdapir miuTiTebs, Tu ra operaciebis

ganxorcielebis Semdgom iTvleba saboloo produqti

gadamuSavebis qveyanaSi warmoSobilad.

produqcia sageblobs preferenciaTa reJimiT or SemTxvevaSi:

pirveli, Tu igi mTlianad warmoebulia beneficiar qveyanaSi.

mTlianad beneficiar qveyanaSi warmoebul produqciad iTvleba

Semdegi produqtebi:

• beneficiari qveynis miwis wiaRidan an zRvis fskeridan

amoRebuli mineraluri produqtebi;

1 `franko-qarxnis _ EXW~ termini gulisxmobs eqsportioris valdebulebas, Tavis

qarxanaSi an sawyobSi datvirTos importioris mier miwodebuli satransporto saSualeba.

datvirTvis Semdeg produqciis transportirebis yvela xarji da riski myidvelze gadadis.

EXW pirobis mixedviT, produqciis fasSi ar Sedis transportirebisa da sxva xarjebi,

romlebic gaweulia produqciis qarxnidan gatanis Semdeg. imisaTvis, rom ganisazRvros

ekuTvnis Tu ara produqcias GSP- tarifiT dabegvra, ganviTarebuli qveynebis sabaJo

organoebi produqciis sabazo fasad iReben swored EXW pirobis fass, saidanac Semdeg

axdenen produqciaSi Semavali importirebuli masalebis procentuli wilis gamoTvlas.

211

• beneficiar qveyanaSi miRebuli mcenareuli produqcia;

• beneficiar qveyanaSi Sobili da gazrdili cocxali

cxovelebi;

• beneficiar qveyanaSi cocxali cxovelebisgan warmoebuli

produqcia;

• beneficiar qveyanaSi nadirobiT an TevzWeriT miRebuli

produqcia;

• beneficiari qveynis kuTvnili sazRvao saSualebebiT

miRebuli sazRvao TevzWeris produqtebi;

• beneficiari qveynis kuTvnil sazRvao saSualebebze

damzadebuli sxva produqtebi, romlebic zeda punqtSi ar

moixsenieba;

• beneficiar qveyanaSi samrewvelo warmoebis Sedegad miRebuli

sawarmoo narCenebi;

• zemoaRniSnul punqtebSi CamoTvlili produqtebidan

beneficiar qveyanaSi warmoebuli produqcia.

meore, Tu produqcia benefiaciar qveyanaSi iwarmoeba

sazRvargareTidan iportirebuli masalebiT. aseTi produqcia,

SesaZloa, CaiTvalos beneficiar qveyanaSi warmoebulad mxolod

maSin, Tu moxdeba maTi sakmarisad gadamuSaveba, anu gadamuSavebis

xarjebi aRemateba produqciis Rirebulebis garkveul (zRvrul)

procents, romelic sxvadasxva qveynis GSP-s sqemebSi

sxvadasxvaa.

produqts beneficiar qveyanaSi warmoSobili an warmoebuli

produqtis statusi ar eniWeba mxolod maSin, Tu ganxorcielda

Semdegi operaciebi:

• transportirebisa da Senaxvis dros produqciis normaluri

mdgomareobis SesanarCuneblad aucilebeli operaciebis

ganxorcieleba (Sroba, gayinva, marilxsnarSi moTavseba da

sxva analogiuri operaciebi);

212

• ubralo daWra an gabneva;

• boTlebSi, yuTebSi an sxva analogiur WurWelSi, SesafuT

masalaSi moTavseba;

• xelaxali SefuTva, daxarisxeba an klasifikacia;

• markireba an etiketis mimagreba, aseve ganmasxvavebeli

aRniSvnis an msgavsi xarisxovani niSnebis mimagreba

produqciaze an mis SesafuT masalaze;

• importirebuli produqtebis martivi wesiT SerCeva;

• importirebuli produqtebis ubralod awyoba;

• importirebuli produqtebis nakeTobebidan ubralo nakrebis

Sedgena;

• zemoaRniSnul punqtebSi moyvanili 2 an meti operaciis

kombinacia.

GSP-iT mosargeble regionuli gaerTianebebidan importirebuli

produqcia SeRavaTebiT sargeblobs im SemTxvevaSi, Tu beneficiari

qveynebis erToblivi wili Seadgens produqciis damatebuli

Rirebulebis zRvrul procentze mets. umetes SemTxvevaSi

damatebuli Rirebuleba gamoiTvleba saqonlis gayidvis fasis

mixedviT. es aris fasi, romelic faqtobrivad gadaxdilia an

gadasaxdelia misi eqsportirebisas preferenciebis mimniWebel

qveyanaSi.

pasuxobs Tu ara produqcia GSP-s warmoSobis wesebis

moTxovnebs, gansazRvraven preferenciebis mimniWebeli qveynebis

sabaJo samsaxurebi.

SeRavaTebi ZiriTadad vrceldeba soflis meurneobis produqciaze

da igi exeba saqarTvelodan eqsportirebul mxolod im saqonels,

romelTac eqnebaT warmoSobis sertifikati (forma `A~).

213

warmoSobis sertifikati (forma `A~) adasturebs saqonlis

warmoSobas, romelic warmoadgens oficialur sabuTs da romlis

safuZvelzec importiori qveynis sabaJo organoebi Sesabamis

saqonels aniWeben SeRavaTebs.

warmoSobis sertifikati (forma `A~) gaicema mxolod

eqsportioris an misi uflebamosilebiT aRWurvili piris mier

werilobiTi gancxadebis wardgenis safuZvelze. eqsportiorma an

misma uflebamosilebiT aRWurvilma pirma gancxadebasTan erTad

unda waradginos nebismieri damatebiTi dokumentebi, romlebic

adastureben, rom eqsportirebuli produqcia pasuxobs warmo-

Sobis sertifikatis gacemisTvis saWiro yvela moTxovnas (mag.:

angariS-faqturebi, konosamentebi da a.S.).

Tu sertifikats gaCnia ramodenime asli, am SemTxvevaSi mxolod

originali ibeWdeba mwvane furcelze da egzavneba importior

qveyanas. sertifikati unda Seivsos inglisur an frangul enaze.

warmoSobis sertifikati (forma `A~) gaicema beneficiari qveynis

saTanado saxelmwifo organos mier da mas ekisreba

pasuxismgebloba saqonlis warmoSobisa da sxva informaciis Semo-

wmebaze.

warmoSobis sertifikati (forma `A~) unda waredginos

importiori qveynis sabaJo organoebs beneficiari qveynis

kompetentur saxelmwifo organos mier gacemis TariRidan aTi

Tvis manZilze.

sertifikatis gacemis wesi:sertifikatis gacemis wesi:sertifikatis gacemis wesi:sertifikatis gacemis wesi:

1. sertifikati gaicema saqarTvelos iuridiul da fizikur

pirebze maTi sakuTrebis formisa da registraciis adgilis

miuxedavad;

2. sertifikatis gaformeba xdeba specialur blankze;

214

3. sertifikatis miRebisTvis eqsportiori waradgens Semdeg

dokumentebs:

• gancxadebas saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis

saministros sajaro samarTlis iuridiuli piris

sainvesticio saagentos saxelze;

• mxareTa Soris kontraqts (originali an asli);

• angariS-faqturas (originali an asli);

• saqonlis kuTvnilebis cnobas ¿(originali);

• eqspertizis aqts saqonlis warmoSobis Sesaxeb

(originali);

• saeqsporto nebarTvis asls (im SemTxvevaSi, Tu saqonlis

eqsporti eqvemdebareba nebarTvas);

4. sertifikati gaicema mxolod dokumentis sruli paketis

wardgenis SemTxvevaSi;

5. eqsportiorze sertifikati gaicema erT egzemplarad,

amasTan, erT sertifikatSi SeiZleba CamoiTvalos sxvadasxva

dasaxelebis saqoneli, Tu isini igzavneba erTdroulad;

6. sertifikatis carieli adgilebi unda gadaixazos xeliT,

masSi damtkicebis Semdeg raime damatebis Tavidan acilebis

mizniT;

7. nebismieri saxis Sesworebebi da damatebebi sertifikatSi

dauSvebelia. Secdomisas an monacemebis Secvlisas axali

sertifikati gaicema adre gacemuli sertifikatis

dabrunebis Semdeg;

8. eqsportiori gancxadebisa da mis danarTebSi moyvanili

cnobebis sinamdvileze pasuxs agebs saqarTveloSi moqmedi

kanonmdeblobis Sesabamisad;

9. gancxadebis registracia warmoebs miRebisTanave, mocemuli

dokumentaciis sruli paketis wardgenis Semdeg specialur

zonargayril da beWdiT damowmebul reestris wignSi,

romlis yoveli gverdi unda iyos danomrili. igive wignSi

215

warmoebs gacemuli sertifikatebis registracia saTanado

CanaweriT;

10. saqonlis warmoSobis sertifikati (forma `A~) gaicema

kontraqtSi dafiqsirebuli vadebis farglebSi, magram ara

umetes 10 Tvis vadisa;

11. saqonlis warmoSobis sertifikati (forma `A~) gaicema

gancxadebis registraciidan ara ugvianes 5 samuSao dRisa.

uari saqonlis warmoSobis sertifikatis gacemaze unda iyos

motivirebuli (ganmcxadeblis moTxovnis SemTxvevaSi uaris

motivacia mas ecnobeba werilobiT);

12. sertifikati sruldeba inglisur an frangul enaze,

damkveTis survilisamebr;

13. saqonlis warmoSobis sertifikatis gacemisTvis saWiro

warmodgenili yvela sabuTi inaxeba saqarTvelos ekonomikuri

ganviTarebis saministroSi 3 wlis ganmavlobaSi.

saqarTveloSi dokuments, romelic daadasturebs produqciis

warmomavlobas, gascems ori uwyeba: saqarTvelos savaWro

samrewvelo palata da saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis

saministro.

warmoSobis damadasturebeli sertifikati (forma `A~) gaicema

saqarTvelos ekonomikuri ganviTarebis saministros mier, romelic

GSP-s sqemiT gaTvaliswinebuli warmoSobis kriteriumebTan

Sesabamisobas adasturebs. saqarTvelos savaWro-wamrewvelo

palatis mer gacemul sertifikats `CT-1~ iyeneben dsT-s qveynebi

da igi warmoSobis zogad wesebTan _ Sesabamisobis kriteriumebTan

Tavsebadobis safuZvelze gaicema.

216

GSP+sqemasqemasqemasqema

2004 wlis 20 oqtombers evrokomisiam SeimuSava preferenciebis

ganaxlebuli generalizebuli sistema (GSP+), romelic 2006-

2010 wlebSi imoqmedebs.

2005 wlis 27 ivniss evrokavSiris sabWom miiRo ganawesi

#980/2005, romlis mixedviTac 2005 wlis 1 ivlisidan

evrokavSiris preferenciaTa ganaxlebuli generalizebuli sistema

GSP+ amoqmedda da sxva qveynebTan erTad saqarTvelozec

gavrcelda.

axali GSP+ sqema gaTvaliswinebulia aramdgradi ekonomikis mqone

qveynebisaTvis (Vulnerable Countries), romlebsac esaWiroebaT

ganviTarebisaTvis gansakuTrebuli daxmareba. igi moicavs igi moicavs igi moicavs igi moicavs

daaxloebiT 7200daaxloebiT 7200daaxloebiT 7200daaxloebiT 7200 dasaxelebis produqcias, romlebic dasaxelebis produqcias, romlebic dasaxelebis produqcias, romlebic dasaxelebis produqcias, romlebic

evrokavSiris bazarze daiSva sabaJo gadasaxadebis gareSeevrokavSiris bazarze daiSva sabaJo gadasaxadebis gareSeevrokavSiris bazarze daiSva sabaJo gadasaxadebis gareSeevrokavSiris bazarze daiSva sabaJo gadasaxadebis gareSe. es metad

mniSvnelovani garemoebaa, vinaidan Tu Zveli sqemiT saqarTvelos

eZleoda SesaZlebloba evrokavSiris bazarze ubaJod Seetana

mxolod 3300 dasaxelebis produqcia da 6900 saqonelze

moqmedebda mxolod garkveuli SeRavaTebi, GSP+ -is beneficiaris

statusis miRebis Semdeg saqarTvelos mieca saSualeba,

evrokavSirSi ubaJod Seitanos 7200 dasaxelebis produqcia.

saqarTvelom sxva beneficiarebTan erTad daakmayofila Semdegi 3

kriteriumi:

1. evrogaerTianebaSi generalizebuli sistemiT xuT umsxviles

seqtorSi ganxorcielebuli importis moculoba unda

Seadgendes GSP-iT ganxorcielebuli importis saerTo

moculobis 75%-ze mets;

2. preferenciebis generalizebuli sistemiT am qveynebidan

importi unda Seadgendes evrokavSirSi preferenciebis

217

ganzogadoebuli sistemiT ganxorcielebuli importis

saerTo moculobis araumetes 1%-s;

3. preferenciebi eniWebaT im ganviTarebad qveynebs, romlebmac

moaxdines adamianis uflebebisa da Sromis uflebebis dacvis

maregulirebeli 16 ZiriTadi konvenciis, efeqturi marTvisa

da garemos dacvis sferos (11-dan) 7 konvenciis

ratificireba da efeqturi ganxorcieleba. amave dros,

beneficiarma qveynebma unda ikisron im saerTaSoriso

konvenciebis ratificirebisa da efeqturi ganxorcielebis

valdebuleba, romlebic jer ar aris maT mier

ratificirebuli. nebismier SemTxvevaSi, 2008 wlis 31

dekembramde yvela beneficiarma qveyanam unda moaxdinos 27-ve

konvenciis ratificireba.

saqarTvelos garda GSP+-is mimRebi qveynebia: bolivia, kolumbia,

kosta-rika, ekvadori, gvatemala, hondurasi, Sri-lanka, moldova,

monRoleTi, nikaragua, panama, peru, salvadori da venesuela.

xazgasasmelia, rom saqarTvelos garda evrokavSiris xazgasasmelia, rom saqarTvelos garda evrokavSiris xazgasasmelia, rom saqarTvelos garda evrokavSiris xazgasasmelia, rom saqarTvelos garda evrokavSiris

preferenciaTa ganaxlebuli generalizebuli sistema preferenciaTa ganaxlebuli generalizebuli sistema preferenciaTa ganaxlebuli generalizebuli sistema preferenciaTa ganaxlebuli generalizebuli sistema GSP+ dsTdsTdsTdsT----s s s s

sivrceSi mxolod moldovaze vrceldeba. zemoasivrceSi mxolod moldovaze vrceldeba. zemoasivrceSi mxolod moldovaze vrceldeba. zemoasivrceSi mxolod moldovaze vrceldeba. zemoaRniSnuli faqtori RniSnuli faqtori RniSnuli faqtori RniSnuli faqtori

dadebiTad imoqmedebs saqarTveloSi damatebiTi ucxouri dadebiTad imoqmedebs saqarTveloSi damatebiTi ucxouri dadebiTad imoqmedebs saqarTveloSi damatebiTi ucxouri dadebiTad imoqmedebs saqarTveloSi damatebiTi ucxouri

investiciebis mozidvis perspeqtivazeinvesticiebis mozidvis perspeqtivazeinvesticiebis mozidvis perspeqtivazeinvesticiebis mozidvis perspeqtivaze.

evrokavSiris bazrebze saqarTvelos SeuZlia ubaJod Seitanos

iseTi saqonli, rogoricaa Txili, kakali, Rvinis Zmari,

naturaluri Tafli, zogierTi ualkoholo sasmeli, aseve

sxvadasxva dasaxelebis samrewvelo produqcia (magaliTad,

amoniumis gvarjila). axali sqemis Sesabamisad, soflis meurneobis

saqonlis CamonaTvali sagrZnoblad gafarTovebulia da gazrdilia

iseTi produqciis asortimenti, rogoricaa magaliTad,

Tevzeuloba, sxvadasxva bostneuli, xili da sunelebi.

218

GSP+ sqemiT gaTvaliswinebuli zogierTi + sqemiT gaTvaliswinebuli zogierTi + sqemiT gaTvaliswinebuli zogierTi + sqemiT gaTvaliswinebuli zogierTi

perspeqtiuli saeqsporto produqciaperspeqtiuli saeqsporto produqciaperspeqtiuli saeqsporto produqciaperspeqtiuli saeqsporto produqcia

• sxvadasxva saxis xilisa da bostneulis konservebi;

• naturaluri Tafli;

• bostneuli;

• Txili/kakali;

• sazamTro;

• komSi;

• minis WurWeli (doqebi, surebi, qilebi, boTlebi da sxv.);

• teqstilis nawarmi;

• fexsacmeli;

• cementi;

• dafnis foToli;

• Zmari.

evrokavSirSi mineraluri wylebis importievrokavSirSi mineraluri wylebis importievrokavSirSi mineraluri wylebis importievrokavSirSi mineraluri wylebis importi

2005 wels saqarTvelodan evrokavSirSi mineraluri wylis

eqsportma 307 000 aSS dolari anu saqarTvelodan mTliani

eqsportis 0.9% Seadgina. evrokavSirSi mineraluri wylebis

importi gaTavisuflebulia sabaJo gadasaxadisagan. Tumca,

qarTuli mineraluri wylebi unda akmayofilebdnen evrokavSiris

mier dadgenil sakvebi produqciis usafrTxoebis moTxovnebs

(REGULATION (EC) No 178/2002 laying down the general

principles and requirements of food law, establishing the European

Food Safety Authority and laying down procedures in matters of

food safety). axlo warsulSi qarTuli `borjomis~ imports

xSirad eqmneboda Seferxebebi evrokavSiris qveynebis bazarze.

evrokavSiris Sesabamisi samsaxurebis mier gavrcelda informacia,

rom xsenebul mineralur wyalSi garkveuli mineralebis

219

Semcveloba (nitritebi, ftoridebi, bariumi, bori) bevrad

aRemateboda evrokavSiris mier dadgenil sufris wylis Sesabamis

standartebs, ris safuZvelzec aRniSnuli produqcia amoRebul

iqna evrokavSiris savaWro qselidan. aRsaniSnavia, rom es

SezRudva ar exeba `nabeRlavs~, romelic Seuferxeblad Sedis

evrokavSiris bazarze.

qarTuli produqciis evrokavSiris bazarze daSvebis kuTxiT

mniSvnelovania saqarTvelos mier uzrunvelyofil iqnas

evrokavSiris Sesabamisi standartebi, rac xorcieldeba

standartizaciis, sertifikaciisa da akreditaciis sferoSi

mimdinare reformebiT.

GSP-s ZiriTadi sqemebis ZiriTadi sqemebis ZiriTadi sqemebis ZiriTadi sqemebi

GSP-is sqemebi calkeuli qveynebis mixedviT erTmaneTisgan

gansxvavdebian qveynisTvis preferenciebis miniWebis kriteriumebiT,

produqciaze saimporto sabaJo gadasaxadebSi SeRavaTebis

gavrcelebis masStabebiTa da maTi doniT, aseve saqonlis

warmoSobis dadgenis wesebiT, misi damadasturebeli dokumentebis

gaformebis moTxovnebiTa da a.S.

amJamad Camoyalibebulia GSP-is praqtikuli ganxorcielebis sami

ZiriTadi sqema:

• evrokavSiri (sxvadasxva produqciaze SeRavaTebis sxvadasxva

done);

• iaponia (produqcia mTliand an nawilobriv Tavisufldeba

sabaJo gadasaxadisagan, magram moqmedebs SeRavaTiani

importis raodenobrivi SezRudvebi);

• amerikis SeerTebuli Statebi (sabaJo gadasaxadebisgan

mTlianad gaTavisufleba).

220

danarCeni saxelmwifoebi (kanada, Sveicaria, avstralia, axali

zelandia, TurqeTi) zemoaRniSnuli sami ZiriTadi sqemidan erT-

erTs iyeneben, Tumca TviTonac SeaqvT masSi garkveuli cvlilebebi

Tavisi qveynis ekonomikuri da politikuri interesebidan

gamomdinare.

periodulad xdeba qveynebis mier gamoyebuli sqemebis ganaxleba,

rac mTlianad damokidebulia erovnul mTavrobaze da gadasinjuli

sqemis moqmedebis xangrZlivoba meryeobs 1-dan 10 wlamde.

ganvixiloT sxvadasxva qveynis GSP sqemebis ZiriTadi

maxasiaTebeli niSnebi da Taviseburebani:

evrokavSiris sqemaevrokavSiris sqemaevrokavSiris sqemaevrokavSiris sqema

evrokavSiris preferenciaTa ganzogadebuli sistemis farglebSi

preferenciebi eniWeba ganviTarebad da yvelaze naklebad

ganviTarebul qveynebs. evrokavSiris preferenciaTa ganzogadebuli

sqema pirvelad amoqmedda 1971 wlis 1 ivnisidan da mas Semdeg

sistematurad xdeba misi ganaxleba. Tavdapirvelad evrokavSiris

reglamentebiT yovelwliurad dgindeboda GSP-is morigi sqemis

is SeRavaTebi, romlebic imoqmedebda momdevno wlis 1 ianvridan

31 dekembramde. amasTan, yovel aT weliwadSi unda moxdes sqemis

mTlianobaSi gadasinjva.

evrokavSirma 1999 wels Zireulad gadaxeda Tavis GSP sqemas

ganviTarebuli qveynebisTvis misi SeRavaTebis gazrdis mizniT.

axali sqema aRar iTvaliswinebda kvotebs, Tumca arsebobda

produqtebis dayofa `mgrZnobiarobis~ 4 kategoriad, romelTac

dauwesdaT MFN-is pirobebSi moqmedi sabaJo gadasaxadis

(Conventional Tariffs - CT) Semcirebis sxvadasxva done.

221

kategoriebis mixedviT GSP-s ganakveTi Seadgenda CT-s Semdeg

procents:

1. `Zalian mgrZnobiare~ (Very Sensitive) produqtebisTvis

(ZiriTadad teqstilis nawarmi da feroSenadnobebi) _

konvenciuri sabaJo tarifis (CT anu igive MFN tarifis) 85%-s

(SeRavaTi 15%);

2. `mgrZnobiare~ (Sensitive) produqtebisTvis (farTo gamis

nawarmi, iseTi, rogoricaa qimiuri mrewvelobis produqcia,

fexsacmeli, eleqtronika, avtomanqanebi da a.S) _ MFN-is

70%-s (SeRavaTi 30%);

3. `nawilobriv mgrZnobiare~ (Semi Sensitive) produqtebisTvis

_ 35%-s (SeRavaTi 65%);

4. `ara mgrZnobiare~ (Non Sensitive) produqtebisTvis _ 0%-s

(SeRavaTi 100%).

rogorc wina wlebSi moqmedi, aseve axali sqemis mixedviT,

ganviTarebad qveynebs ufleba eniWebaT evrokavSiris qveynebSi

Tavisi saqonlis eqsportisas importze dawesebul Cveulebriv

(saerTo) tarifTan SedarebiT SeRavaTiani tarifebiT isargeblos.

amave dros, amJamad moqmedi sqema isea agebuli, rom daxmareba

ekonomikis ganviTarebaSi upiratesad eniWeba im qveynebs,

romlebsac es sxvebze metad esaWiroebaT anu e.w. uRaribes da

naklebad ganviTarebul qveynebs.

warmoSobis wesebiwarmoSobis wesebiwarmoSobis wesebiwarmoSobis wesebi

evrokomisiis sabaJo komisiis warmoSobis wesebis ganyofileba

amtkicebs detalur reglaments, romelic adgens rogorc GSP-s

SeRavaTebiT mosargeble produqciis warmoSobis gansazRvris

222

wesebs (mTlianad an nawilobriv beneficiar qveyanaSi warmoebuli),

aseve maT dacvaze kontrolis ganxocielebis meTodebs.

sazogadod, produqcia, romelic ar aris `mTlianad warmoebuli~

beneficiar qveyanaSi, CaiTvleba `masSi warmoebulad~, Tu man aq

ganicada e.w. `sakmarisi gadamuSaveba~.

importirebuli produqciis gadamuSavebis SemTxvevaSi gadamuSaveba

miiCneva sakmarisad, Tu sawyisi produqcia da gadamuSavebis

Sedegad miRebuli saboloo produqcia ganekuTvneba harmonizebuli

sistemis (HS) sasaqonlo nomenklaturis gansxvavebul jgufebs

(oTxniSna doneze). amave dros, aRniSnuli wesidan mravali

gamonaklisi arsebobs, romlebic warmodgenilia e.w. `sakmarisi

gadamuSavebis~ aRweris saxiT an importirebuli produqciis

Semcvelobis maqsimalurad dasaSvebi procentiT (25-40%).

rodesac produqciis warmoSobaSi monawileobs ramodenime qveyana,

ukanaskneli damuSavebis Camtarebl GSP-is beneficiar qveyanas

ufleba aqvs isargeblos SeRavaTebiT mxolod im SemTxvevaSi, Tu

damuSavebis done sakmarisia, raTa produqcia am qveyanaSi

warmoSobilad CaiTavlos. am wesebisagan gamonaklisebi daiSveba im

SemTxvevaSi, roca gadamuSaveba Tanmimdevrulad warmoebs erTi

regionuli jgufis qveynebSi, romlebic sargebloben GSP-is

SeRavaTebiT.

arsebobs e.w. `donori qveynis elementis~ wesic, romlis Tanaxmad

evrokavSiris mier miwodebuli masalebi an Semadgeneli nawilebi

ganixileba, rogorc maTi gadamamuSavebeli beneficiari qveynis

produqcia. es stimuls aZlevs beneficiari qveynisa da

evrokavSiris sawarmoebs, Camoayalibon kooperaciebi da Seqmnan

erToblivi sawarmoebi.

223

Sualeduri nawarmis evrokavSirSi warmoSobis damadasturebel

dokuments warmoadgens blanki `EUR. 1~, romelic am SemTxvevaSi

aris warmoSobis damadasturebeli saboloo sabuTis (sertifikati

`forma `A~) gacemis safuZveli.

evrokavSiris zogierTi wevri qveynis warmoSobis wesebi iTxovs

`EUR. 1~-is damowmebas oficialuri struqturis (evrokavSiris

sabaJo) mier, xolo zogierTSi daiSveba misi gamartivebuli

forma, romelic praqtikulad eqsportioris deklaracias

warmoadgens da mis mierve ivseba.

evrokavSiris preferenciaTa ganzogadebuli sistemis marTva-

administrirebas uzrunvelyofs evrokomisiis pirveli generaluri

direqtoratis savaWro preferenciaTa da investiciebis

sammarTvelo. aRniSnuli sammarTvelo pasuxismgebelia GSP-s

politikis aspeqtebsa da mis monitoringze.

amerikis SeerTebuli Statebis sqemaamerikis SeerTebuli Statebis sqemaamerikis SeerTebuli Statebis sqemaamerikis SeerTebuli Statebis sqema

aSS-m GSP-s gamoyeneba daiwyo 1976 wlidan e.w 1974 wlis

savaWro aqtis mexuTe ganyofilebis safuZvelze, romelSic

Semdgom randenjerme ganxorcielda cvlilebebi.

1993 wlidan aSS-s GSP sqema ganaxlda 5-jer (1-2 wlis vadiT).

bolo ganaxlebas adgli hqonda 1999 wlis 17 dekembers, romelic

moqmedebda 2001 wlis 30 seqtembramde.

2001 wlis 29 ivniss aSS-s prezidentma jojr buSma miiRo

gadawyvetileba, saqarTvelo CarTos aSS-s preferenciaTa

ganzogadebuli sistemiT mosargeble qveynebis siaSi.

224

aSS-s preferenciul savaWro reJimSi moqceuli saqoneli

mTlianad Tavisufldeba sabaJo gadasaxadisagan, rac am qveynis

sabaJo-satarifo ganakveTebis gaTvaliswinebiT sakmaod Zlieri

SeRavaTia. sabaJo tarifis mTlianad moxsna SeRavaTebs

daqvemdebarebul produqciaze amartivebs aSS-s preferenciaTa

sqemis gamoyenebas sxva qveynebis sqemebTan SedarebiT. aSS-s GSP

sistema moicavs 4650 dasaxelebis saqonels SeerTebuli Statebis

harmonizebuli satarifo cxrilis 8-cifriani klasifikaciis

mixedviT, romelTa umravlesoba warmoadgens dasrulebul

samrewvelo produqcias da naxevarfabrikatebs.

aRniSnul siaSi Sedis agreTve sasoflo-sameurneo produqciis

garkveuli kategoriebi, magram SezRuduli odenobiTaa

warmodgenili saqonlis is nairsaxeobebi, romlebic aSS-sTvis

`mgrZnobiared~ iTvlebian importis kuTxiT. magaliTad, safeiqro

nawarmi, tansacmeli, majis saaTebi da sxv.

SeRavaTiani reJimiT moculi produqciaSeRavaTiani reJimiT moculi produqciaSeRavaTiani reJimiT moculi produqciaSeRavaTiani reJimiT moculi produqcia

rogorc ukve aRvniSneT, aSS-s preferencialur savaWro reJimSi

moqceuli saqoneli mTlianad gaTavisuflebulia sabaJo

gadasaxadisgan, rac sakmaod mniSvnelovani SeRavaTia.

unda aRiniSnos, rom aSS-s `mravalreJimiani~ sabaJo-satarifo

sistemis pirobebSi GSP----is siebSi CarTul mTel rig produqciaze

e.w. `normaluri savaWro reJimis~ (NTR) ganakveTebic ki sakmaod

maRalia, rom araferi vTqvaT `mkacri~ (Non NTR) reJimis

ganakveTebze.

tarifis mTlianad moxsna amartivebs aSS-s GSP sistemis

gamoyenebas sxva qveynebis sqemebTan SedarebiT. magaliTad,

225

evrokavSiris GSP-is sqema iTvaliswinebs sxvadasxva

produqciisaTvis SeRavaTiani reJimis gansxvavebul doneebs

(tarifis sxvadasxva procentiT Semcirebas) evrokavSiris

bazrisTvis am produqciis `mgrZnobiarobis~ mixedviT. iaponiis

GSP----is sqema aseve iTvaliswinebs SeRavaTebis sxvadasxva dones

soflis meurneobisa da samrewvelo saqonelze, agreTve

SeRavaTiani importis kvotirebis rTul sistemas.

GSP-is saimporto SeRavaTebiT sargeblobisTvis metad

mniSvnelovania produqciis sasaqonlo kodis winaswar sworad

gansazRvra, radgan, rogorc wesi, is vrceldeba TiToeuli

saxeobis produqciis konkretul, xSirad sakmaod viwro

qvepoziciebze.

GSP-iT mosargeble produqtTa nusxis gansazRvrisas aSS iyenebs

harmonizebul sistemaze dayrdnobiT Sedgenil satarifo

cxrilebs, romelic ZalaSia 1989 wlis 1 ianvridan.

aRsaniSnavia, rom aSS-s preferenciuli reJimi vrceldeba

saqarTvelosTvis saeqsportod mniSvnelovani produqciis sakmaod

farTo speqtrze, maT Soris, kakalze; xilis Cirze; vaSlze;

atamze; xilisa da bostneulis gadamuSavebiT miRebul

produqciaze; mwvane Caize; saneleblebze (maT Soris dafna);

yvelze; cxovelebisa da frinvelis RviZlisgan damzadebul

produqciaze; mineralur wyalze; ludze; Rvinoze; spirtian

sasmelebze; eTerzeTebze; tyavze da tyavis produqciaze;

spilenZisa da tyviis madnebze; manganumze da misi gadamuSavebiT

miRebul produqciaze (maT Soris silikomanganumze); qvis,

TabaSiris, cementis, azbestis da farsis analogiuri masalebis

nawarmze; keramikul da minis nawarmze da sxv.

226

amasTan, aSS-s GSP-iT sargeblobisas garkveuli sifrTxilea

saWiro, radgan, rogorc wesi, is vrceldeba TiToeuli saxeobis

produqciis konkretul, xSirad sakmaod viwro qvepoziciebze,

amitom aucileblad unda dadgindes saeqsporto produqciis

zusti sasaqonlo kodi rvaniSna doneze, romelzec GSP-is

nusxebia Sedgenili.

aSS-s GSP-s dRes moqmedi wesebi ar moiTxovs, rom SeRavaTebiT

mosargeble saqonlis imports axldes didi raodenobiT

dokumentacia.

Tu ramdenime wlis win importiors aucileblad unda Seevso

warmoSobis sertifikatis specialuri (forma `A~), raTa

esargebla GSP reJimiT, dReisTvis es moTxovna moxsnilia.

amJamad sabaJo organoebs forma `A~-s nacvlad aseve SeiZleba

waredginos warmoSobis damadasturebeli sertifikatis sxva

forma da zeddebulSi HS-is sasaqonlo kodis win unda daisvas

prefiqsi `A~.

gamonakliss warmoadgens mxolod xelnakeTi safeiqro nawarmi,

romlis `xelnakeToba~ unda dadasturdes angariSfaqturaze

specialuri samkuTxa beWdiT, romelsac gankargavs uflebamosili

saxelmwifo organo. imisaTvis, rom saqarTveloSi warmoebul

xelnakeT safeiqro nawarmze gavrceldes GSP SeRavaTebi,

saqarTvelom aSS-sTan unda gaaformos damatebiTi SeTanxmeba.

pasuxobs Tua ara produqcia GSP-s warmoSobis wesebis

moTxovnebs, gansazRvravs aSS-s sabaJo samsaxuri.

produqcia sargeblobs aSS-s preferenciuli reJimiT, Tu igi

mTlianad warmoebulia beneficiar qveyanaSi, magram Tu produqcia

beneficiar qveyanaSi iwarmoeba sazRvargareTidan importirebuli

masalebis gamoyenebiT, adgilobrivi produqtebis Rirebuleba da

227

gadamuSavebis xarjebi unda aRematebodes aSS-Si importisas

produqciis Rirebulebis 35%-s.

importirebuli masalebi SesaZloa CaiTvalos beneficiar qveyanaSi

warmoebulad mxolod im SemTxvevaSi, Tu moxdeba maTi `sakmarisad

gadamuSaveba~. damuSaveba da gadamuSaveba iTvleba sakmarisad, Tu

miRebuli saqoneli ganekuTvneba HS satarifo pozicias, romelic

gansxvavdeba aRniSnuli produqciis sawarmoeblad gamoyenebuli

yvela importirebuli nedleulisa Tu masalis satarifo

poziciisgan (oTxniSna doneze).

rodesac produqcia aSS-Si importirebulia GSP-iT mosargeble

regionaluri gaerTianebebidan, sabaJo gadasaxadisagan

Tavisufldeba im SemTxvevaSi, Tu beneficiari qveynebis erToblivi

wili Seadgens produqciis Rirebulebis 35%-ze mets. dReisaTvis

arsebobs xuTi regionuli gaerTianeba, romelTac SeuZliaT am

debulebiT sargebloba.

umetes SemTxvevaSi damatebuli Rirebuleba gamoiTvleba saqonlis

gayidvis fasis mixedviT _ es aris fasi, romelic faqtobrivad

gadaxdilia an gadasaxdelia misi aSS-Si eqsportirebisas.

damatebuli Rirebulebis odenobaSi SeiZleba CaiTvalos Semdegi

xarjebi, Tu isini ar arian fasSi gaTvaliswinebulni:

1. myidvelis mier gaweuli SefuTvis xarjebi;

2. myidvelis mier miRebuli nebismieri saxis sakomisio;

3. nebismieri saxis daxmarebis Rirebuleba;

4. nebismieri saxis gadasaxadebi da salicenzio mosakrebeli,

romlis gadaxdac gamyidvels moeTxoveba rogorc gayidvis

piroba.

228

eqsportirebis portidan aSS-mde GSP-iT mosargeble saqonlis

transportirebasTan dakavSirebul gadazidvis da sxva saxis

xarjebs ar iTvaliswineben saqonlisa da fasis damatebuli

Rirebulebis gaangariSebaSi.

transportireba unda moxdes preferenciis mqone eqsportiori

qveynidan uSualod aSS-Si. nebismier SemTxvevaSi zeddebulSi aSS

unda iyos naCvenebi, rogorc saboloo daniSnulebis adgili.

amasTan, gzaSi ar unda moxdes saqonlis gayidva, gadamuSaveba, an

masze garkveuli operaciebis ganxorcieleba.

aSS-Si GSP-is gamoyenebas administrirebas uwevs aSS-s savaWro

warmomadgenlobis ofisi (U.S Trade Representative - USTR),

romelic Tavmjdomareobs savaWro politikis saxelmwifo

komitetis GSP-s qvekomitets. qvekomiteti pasuximgebelia

prezidentisTvis im rekomendaciebis miwodebaze, romlebic exeba

beneficiar qveynebs da rig saqonelze preferencialuri reJimebis

gavrceleba-argavrcelebis sakiTxebs.

GSP-is qvekomiteti yovelwliurad atarebs preferenciebis

programebis mimoxilvas, romelSic ganixilavs peticiaTa farTo

speqtrs. nebismier dainteresebul mxares – saelCoebs, samTavrobo

struqturebs, aSS-s an ucxour firmebs da a.S. SeuZlia mimarTos

GSP-is qvekomitets saqonlis siis modificirebis an qveyanaze

GSP reJimis gavrcelebis TxovniT. beneficiar qveyanas SeuZlia

gamoiyenos es yovelwliuri ganxilva, raTa sTxovos GSP-is

qvekomitets GSP reJimSi saqonlis damatebis Sesaxeb an droebiT

gadaavados SezRudvebi, romlebic gamoiyeneba konkretuli

saqonlis importis mimarT. sxva dainteresebulma mxareebma

SesaZloa moiTxovon, rom qvekomitetma daumatos an amoiRos

saqoneli GSP-iT mosargeble produqtTa siidan, gadaxedos

konkretuli qveynis mier GSP-iT calkeul saqonelze

229

sargeblobis uflebas, an mTlianad GSP reJimis moqmedebas

qveynis mimarT.

programis moqmedebis yoveldRiuri kontroli evaleba aSS-s

sabaJo samsaxurs, romelic warmoadgens saxelmwifo xazinis

departamentis qvedanayofs.

GSP-sTan dakavSirebiT politikur sakiTxebze pasuxismgebloba

ekisreba aSS-s savaWro wamomadgenlobis (USTR) ofiss da sxva

saagentoebs, xolo iuridiulad (formalurad) gadawyvetilebebi

miiReba aSS-s prezidentis mier, zemoT xsenebuli struqturebis

rCevaTa safuZvelze.

cvlilebebi, romlebic keTdeba yovelwliuri mimoxilvis Sedegad,

qveyndeba aSS-s federalur reestrSi.

iaponiis sqema iaponiis sqema iaponiis sqema iaponiis sqema

iaponiam preferenciaTa ganzogadebuli sistema 1971 wlis 1

agvistodan SemoiRo. iaponiis GSP sqemis gadasinjvis Sedegad

2001 wlis bolos miRebuli gadawyvetilebiT sqemis moqmedebis

vada gagrZelda kidev 10 wliT – 2011 wlis 31 martamde.

2001 wlis 1 aprils iaponiam SemoiRo naklebad ganviTarebul

qveynebSi warmoebuli samrewvelo produqciis axali CamonaTvali,

romelsac mieniWa gadasaxadisgan da kvotirebisgan Tavisufali

importis ufleba. amavdroulad, aseTive uflebebiT, GSP-is

beneficiaris statusis mqone yvelaze naklebad ganviTarebuli

qveynebis sias daemata: kongos demokratiuli respublika,

kiribati, tuvalu da zambia.

230

iaponiis GSP sqemis mixedviT SeRavaTian reJimSi moqceuli

produqcia iyofa 2 jgufad:L

1. sasoflo-sameurneo produqcia (HS 1-24 gjufebi) _

saimporto sabaJo gadasaxadis Semcirebis done MFNMFNMFNMFN reJimTan

SedarebiT 0-dan 100%-mde meryeobs;

2. samrewvelo produqcia (HS 24-97 gjufebi) _ maTi ZiriTadi

nawili mTlianad gaTavisuflebulia sabaJo gadasaxadebisgan,

xolo danarCen samrewvelo produqciaze SeRavaTebis doneebi

20-dan 100%-mde meryeobs.

iaponiis GSP sqema moicavs sasoflo-sameurneo (maT Soris yvela

tropikuli) da TevzWeriT miRebuli produqciis 74 oTxniSna

sasaqonlo pozicias. rac Seexeba SeRavaTebs samrewvelo

produqciaze, isini vrceldeba samrewvelo produqciis mTel

speqtrze, garda HS-is 27-e poziciisa. samrewvelo produqcia

100%-iT Tavisufldeba sabaJo gadasaxadisgan. gamonakliss

warmoadgens 66 dasaxelebis produqcia, romelTaTvisac

gaTvaliswinebulia mxolod 50%-iani SeRavaTi.

iaponiis GSP sqemas paralelurad gaaCnia `amoRebaTa nusxa~, rac

niSnavs, rom masSi moxvedril saqonelze SeRavaTebi saerTod ar

vrceldeba.

maSin, rodesac qveynebis umravlesoba saerTod ar iyenebs

limitebs GSP tarifebiT importirebuli produqciis mimarT,

iaponiis preferenciuli sqema limitebis aqtiuri gamoyenebis

praqtikiT gamoirCeva, romlebic vrceldeba samrewvelo

produqciis im nawilze, romelzec SeRavaTis doneebi 20-100%-mde

meryeobs. preferenciuli tarifebiT sargebloba grZeldeba manam,

sanam maTi importi dawesebul limits ar gadaaWarbebs.

231

yoveli wlis bolos iaponiis ministrTa kabinetis mier mtkicdeba

limitebi momdevno kalendaruli wlisTvis. im produqciis mimarT,

romelzec mimdinare Tves limiti amoiwura, momdevno Tvis

meTeqvsmete dRes MFNMFNMFNMFN tarifi amoqmeddeba, rac saSualebas aZlevs

beneficiari qveynebis eqsportiorebs, gaTvalon limitebis

amowurvis savaraudo vadebi.

produqciaze saerTo preferenciuli importis mimarT dawesebuli

limitebis garda iaponiis GSP sqema agreTve iTvaliswinebs

`maqsimaluri qveynobrivi kvotebis~ gamoyenebasac, rac niSnavs, rom

am wesis mixedviT beneficiar qveyanas ufleba aqvs preferenciuli

tarifiT Semoitanos yvela beneficiari qveynisTvis dawesebuli

saerTo odenobis maqsimum 1/4.

iaponiis GSP SeRavaTebiT sargeblobisTvis savaldebuloa, rom

produqcia CaiTvalos beneficiar qveyanaSi warmoSobilad.

produqcias beneficiar qveyanaSi warmoSobis statusi eniWeba im

SemTxvevaSi, Tu:

• igi mTlianad moipovebulia am qveyanaSi (sasoflo-

sameurneo produqtebi);

• damzadebuli produqcia, romelic mTlianad an nawilobriv

Seicavs sxva qveynidan importirebul, an ucnobi

warmoSobis, Tu mas `sakmarisi~ gadamuSaveba Cautarda.

iaponiis GSP sqema gamonakliss uSvebs iaponiidan importirebuli

masalebis gamoyenebisTvis, romlebic gaigivebulni arian

beneficiar qveyanaSi damzadebul produqtebTan. mniSvnelovania is

faqtic, rom Tu produqciis Rirebuleba ar aRemateba 200 000

iens, es sertifikati aRar moiTxoveba.

232

produqciis iaponiaSi eqsportirebisas preferenciebiT

sargeblobisTvis savaldebuloa iaponiis sabaJo organoebs

waredginos warmoSobis sertifikati (forma `A~).

rodesac beneficiari qveynebidan iaponiaSi eqsportirebuli

produqcia warmoebulia iaponiaSi warmoSobili da importirebuli

komponentebiT, produqcias Tan unda axldes `iaponiidan

importirebuli produqtebis/komponentebis~ damadasturebeli

sertifikati, romelic gacemuli iqneba beneficiari qveynis igive

uwyebis mier, romelmac am produqciaze gasca warmoSobis

sertifikati (forma `A~).

233

warmoSobis setifikati (forma `warmoSobis setifikati (forma `warmoSobis setifikati (forma `warmoSobis setifikati (forma `A~)~)~)~)

1. goods consign form (exporter's business name, adress, country)

reference No A 000000

generalized system of preference certifikate of origin

FORM A Issued in ……………………………

(country) see notes overleaf

2. goods consigned (consignee's name, adress, country)

3. means of transport and rout (as far as known)

4. for official use

5. Item number

6. marks and numbers of packages

7. number and kind of packeges; deskription of goods

8. origin criterion

(see notes overleaf)

9. gross wieght or

other quantity

10. Number and date of invoces

11. certifikation it is hereby certified, on the basis of control carried out, that the declaration by the exporter is correc

12.declaration by exporter The undersigned hereby declares that the above details and statements are correct; that all the goods were Prodused in ………………………………………............. (country) And they comply with the origin requirements spesified for those goods in the generalized system of preferences for goods exported to .............................................................................. (importing country) .............................................................................. Place and date, signature of autorized signatory

234

binzesis maregulirebeli kanobinzesis maregulirebeli kanobinzesis maregulirebeli kanobinzesis maregulirebeli kanonebis nebis nebis nebis

mimoxilvamimoxilvamimoxilvamimoxilva

kanoni mewarmeTaA Sesaxeb kanoni mewarmeTaA Sesaxeb kanoni mewarmeTaA Sesaxeb kanoni mewarmeTaA Sesaxeb

saqarTvelos kanoni mewarmeTaA Sesaxeb awesrigebs samewarmeo

saqmianobis monawileTa mowyobis organizaciul-samarTlebriv

normebs. samewarmeo saqmianobad miiCneva marTlzomieri da

araerTjeradi saqmianoba, romelic xorcieldeba mogebis mizniT,

damoukideblad da organizebulad.

magaliTad, Tu raime nivTis importi moxda erTjeradad da araa

didi raodenobis, ganixileba, rogorc nivTis importi piradi

moxmarebisTvis, magram Tu es qmedeba miiRebs mravaljerad xasiaTs,

maSin es ukve samewarmeo saqmianobad CaiTvleba.

sagadasaxado kodeqsisagadasaxado kodeqsisagadasaxado kodeqsisagadasaxado kodeqsi

sagadasaxado kodeqsi gansazRvravs saqarTvelos sagadasaxado

sistemis formirebisa da funqcionirebis zogad principebs,

gadasaxadis gadamxdelebisa da sagadasaxado organoebis

samarTlebriv mdgomareobas, sagadasaxado samarTaldarRvevis

saxeebs, sagadasaxado kanonmdeblobis darRvevisaTvis

pasuxismgeblobas, sagadasaxado organoebisa da maTi Tanamdebobis

pirebis aramarTlzomier qmedebaTa gasaCivrebis wessa da pirobebs,

sagadasaxado davis gadawyvetis wess, aregulirebs sagadasaxado

valdebulebis SesrulebasTan dakavSirebul samarTlebriv

urTierTobebs.

SeiZleba iTqvas, rom aRniSnuli kanoniT dgindeba yvela

gadasaxadi, rac ki dakavSirebulia ekonomikur saqmianobasTan.

yvela sxva saxis gadasaxadi ukanonoa. Tumca arsebobs

235

gadasaxdelebis sxva formebi, romlebsac sxva kanonebi awesrigeben

(mosakreblis Sesaxeb; saTamaSo biznesis Sesaxeb, licenziebis

Sesaxeb da a.S.)

sabaJo kodeqsisabaJo kodeqsisabaJo kodeqsisabaJo kodeqsi

saqarTvelos sabaJo kodeqsi awesrigebs saqarTvelos sabaJo

teritoriaze saqonlis Semotanasa da saqarTvelos sabaJo

teritoriidan saqonlis gatanasTan dakavSirebul samarTlebriv

urTierTobebs, gansazRvravs sabaJo zedamxedvelobisas, sabaJo

kontrolis da sabaJo procedurebis ganxorcielebisas

warmoSobil urTierTobebSi monawile pirebisa da sabaJo

organoebis samarTlebriv mdgomareobas, pasuxismgeblobas

saqarTvelos sabaJo kanonmdeblobis darRvevisaTvis, agreTve

sabaJo organoebisa da maTi uflebamosili pirebis

aramarTlzomier qmedebaTa gasaCivrebis wessa da pirobebs, sabaJo

davebis gadawyvetis wess.

unda gaviTvaliswinoT, rom sabaJo gadasaxadebs awesrigebs

sagadasaxado kodeqsi, xolo sabaJo mosakreblebs _ kanoni sabaJo

mosakreblebis Sesaxeb.

kanoni licenziebiskanoni licenziebiskanoni licenziebiskanoni licenziebisaaaa da nebarTvebis Sesaxaebda nebarTvebis Sesaxaebda nebarTvebis Sesaxaebda nebarTvebis Sesaxaeb

saqarTvelos kanoni licenziebisa da nebarTvebis Sesaxaeb

aregulirebs iseT organizebul saqmianobas an qmedebas, romelic

exeba pirTa ganusazRvrel wres, xasiaTdeba adamianis

sicocxlisTvis an janmrTelobisTvis mometebuli safrTxiT,

moicavs gansakuTrebiT mniSvnelovan saxelmwifo an sazogadoebriv

interesebs an dakavSirebulia saxelmwifo resursebiT

sargeblobasTan. kanoniT dadgenil SemTxvevaSi am kanonis moqmedeba

SeiZleba gavrceldes agreTve araorganizebul saqmianobaze an

236

qmedebaze. es kanoni aseve awesrigebs licenziiTa da nebarTviT

regulirebul sferos, gansazRvravs licenziisa da nebarTvis

saxeebis amomwurav CamonaTvals, adgens licenziisa da nebarTvis

gacemis, maTSi cvlilebebis Setanisa da maTi gauqmebis wesebs.

kanoni sabaJo mosakreblis Sesaxebkanoni sabaJo mosakreblis Sesaxebkanoni sabaJo mosakreblis Sesaxebkanoni sabaJo mosakreblis Sesaxeb

saqarTvelos kanoni sabaJo mosakreblis Sesaxeb adgens

saqarTvelos sabaJo kodeqsiT gansazRvruli sabaJo

procedurebisaTvis gadasaxdevinebeli mosakreblebis saxeebsa da

ganakveTebs, am mosakreblebis gadaxdevinebis wessa da vadebs.

saTamaSo biznesis mosakreblis Sesaxeb kanonisaTamaSo biznesis mosakreblis Sesaxeb kanonisaTamaSo biznesis mosakreblis Sesaxeb kanonisaTamaSo biznesis mosakreblis Sesaxeb kanoni

saTamaSo biznesis mosakreblis Sesaxeb kanoni gansazRvravs

kanoniT dadgenil saTamaSo biznesTan dakavSirebiT dawesebuli

mosakreblis saxeebsa da ganakveTebs, gadaxdis wessa da vadebs.

kanoni bunkanoni bunkanoni bunkanoni buneeeebrivi resursebis sargeblobisaTvisbrivi resursebis sargeblobisaTvisbrivi resursebis sargeblobisaTvisbrivi resursebis sargeblobisaTvis

kanonis mizania fasiani bunebaTsargeblobis principis

damkvidrebiT, garemos potenciuri SesaZleblobebisa da mdgradi

ganviTarebis principebze dafuZnebuli, saxelmwifo sakuTrebaSi

arsebuli bunebrivi resursebiT racionaluri sargeblobis

uzrunvelyofa.

saqarTvelos kanoni salicenzio da sanebarTvo mosakreblissaqarTvelos kanoni salicenzio da sanebarTvo mosakreblissaqarTvelos kanoni salicenzio da sanebarTvo mosakreblissaqarTvelos kanoni salicenzio da sanebarTvo mosakreblis

saqarTvelos kanoni salicenzio da sanebarTvo mosakreblis

Sesaxeb gansazRvravs saxelmwifos mier kanoniT dadgenil

salicenzio/sanebarTvo saqmianobis ganxorcielebis an/da

sargeblobis uflebis miniWebisTvis, agreTve saxelmwifo organos

237

mier gaweuli garkveuli momsaxurebisaTvis dawesebuli

mosakreblebis saxeebsa da ganakveTebs, maTi gadaxdevinebis wessa

da vadebs.

kanoni saqarTvelos teritoriidan saerTaSoriso kanoni saqarTvelos teritoriidan saerTaSoriso kanoni saqarTvelos teritoriidan saerTaSoriso kanoni saqarTvelos teritoriidan saerTaSoriso saavtomobilo saavtomobilo saavtomobilo saavtomobilo

gadamzidavi nebarTvis mosakreblis Sesaxebgadamzidavi nebarTvis mosakreblis Sesaxebgadamzidavi nebarTvis mosakreblis Sesaxebgadamzidavi nebarTvis mosakreblis Sesaxeb

saqarTvelos kanoni saqarTvelos teritoriidan saerTaSoriso

saavtomobilo gadamzidavi nebarTvis mosakreblis Sesaxeb

gansazRvravs saqarTvelos teritoriidan saerTaSoriso

saavtomobilo satvirTo gadazidvis nebarTvis mosakreblis

odenobas, misi gadaxdis wessa da vadebs.

kanoni salicenzio mosakreblis Sesaxebkanoni salicenzio mosakreblis Sesaxebkanoni salicenzio mosakreblis Sesaxebkanoni salicenzio mosakreblis Sesaxeb

saqarTvelos kanoni salicenzio mosakreblis Sesaxeb gansazRvravs

saxelmwifos mier kanoniT dadgenil salicenzio saqmianobis

ganxorcielebis an/da sargeblobis uflebis miniWebisaTvis

dawesebuli mosakreblis saxeebsa da ganakveTebs, am mosakreblis

gadaxdevinebis wessa da vadebs.

kanoni adgilobrivi mosakreblis Sesaxeb kanoni adgilobrivi mosakreblis Sesaxeb kanoni adgilobrivi mosakreblis Sesaxeb kanoni adgilobrivi mosakreblis Sesaxeb

adgilobrivi mosakrebeli aris aucilebeli gadasaxdeli

adgilobrivi TviTmmarTveli erTeulis biujetSi, romelsac

fizikuri da iuridiuli pirebi ixdian adgilobrivi

TviTmmarTvelobis organos mier gansazRvruli vadiT an uamisod,

kanoniT gaTvaliswinebuli saqmianobis ganxorcielebis an/da

sargeblobis uflebis miniWebisaTvis, agreTve adgilobrivi

TviTmmarTvelobis organos mier garkveuli momsaxurebis

gawevisaTvis.

238

saproeqtosaproeqtosaproeqtosaproeqto----samSeneblo saqmianobis licenzirebis Sesaxeb kanonisamSeneblo saqmianobis licenzirebis Sesaxeb kanonisamSeneblo saqmianobis licenzirebis Sesaxeb kanonisamSeneblo saqmianobis licenzirebis Sesaxeb kanoni

saproeqto-samSeneblo saqmianobis licenzirebis Sesaxeb kanoni

samewarmeo saqmianobis licenzirebis Sesaxeb saqarTvelos kanonis

Sesabamisad awesrigebs saproeqto-samSeneblo saqmianobis

licenzirebasTan dakavSirebul urTierTobebs, amasTan,

gansazRvravs saproeqto-samSeneblo saqmianobis licenziiT

nebadarTul saqmianobis saxeobebs da licenziis miRebisaTvis

gaTvaliswinebuli dokumentebisa da pirobebis damatebiT nusxas.

kanoni mSeneblobis nebarTvebis Sesaxebkanoni mSeneblobis nebarTvebis Sesaxebkanoni mSeneblobis nebarTvebis Sesaxebkanoni mSeneblobis nebarTvebis Sesaxeb

saqarTvelos kanoni mSeneblobis nebarTvebis Sesaxeb kanonis

safuZvels warmoadgens arqiteqturuli saqmianobis Sesaxeb da

samewarmeo saqmianobis licenziisa da nebarTvis gacemis

safuZvlebis Sesaxeb saqarTvelos kanonebi. es kanoni gansazRvravs

saqarTvelos teritoriaze mSeneblobis nebarTvis gacemis

damatebiT pirobebs. mSeneblobis nebarTva gaicema mSeneblobaze,

rekonstruqciasa da demontaJze.

kanoni samSeneblo saqmianobis Sesaxebkanoni samSeneblo saqmianobis Sesaxebkanoni samSeneblo saqmianobis Sesaxebkanoni samSeneblo saqmianobis Sesaxeb

saqarTvelos kanoni samSeneblo saqmianobis Sesaxeb gansazRvravs

saqarTvelos teritoriaze samSeneblo saqmianobis monawileTa

Soris urTierTobebis samarTlebriv, organizaciul da ekonomikur

Taviseburebebs, adgens am saqmianobasTan dakavSirebuli normebis

dacvisa da regulirebis meqanizms.

239

gadasaxadebi da maTi gadaxdis wesigadasaxadebi da maTi gadaxdis wesigadasaxadebi da maTi gadaxdis wesigadasaxadebi da maTi gadaxdis wesi

ramdeni unda gadavixadoramdeni unda gadavixadoramdeni unda gadavixadoramdeni unda gadavixado????

2005 wels miRebuli sagadasaxadi kodeqsiT da masSi

ganxorcielebuli cvlilebebis Sedegad darCa 6 gadasaxadi,

romelTagan 5 saerTo-saxelmwifoebrivi xasiaTisaa, xolo

darCenili 1 ki - adgilobriv gadasaxads miekuTvneba.

# gadasaxadis

dasaxeleba gadasaxadis ganakveTi gadasaxadis saxe

1111 saSemosavlo

gadasaxadi

25% saerTo-

saxelmwifoebrivi

2222 mogebis gadasaxadi 15% saerTo-

saxelmwifoebrivi

3333 aqcizi diferencirebuli saerTo-

saxelmwifoebrivi

ramdeni unda gadavixado?

rodis unda gadavixado da movaxdino

gadasaxadebis deklarireba?

ra sanqciebi ganxorcieldeba Cems mimarT Tu me davarRvev kanons?

vin arian gaTavisuflebuli

gadasaxadebisgan?

240

4444 dRg 18% saerTo-

saxelmwifoebrivi

5555 sabaJo gadasaxadi diferencirebuli saerTo-

saxelmwifoebrivi

6666 qonebis gadasaxadi ara umetes 1% adgilobrivi

imisaTvis, rom vicodeT Tu ramdeni unda gadavixadoT, pirvel

rigSi unda gaverkveT, varT Tu ara gadasaxadis gadamxdeli an ra

konkretul obieqtze/saqmianobaze vibegrebiT. swored amitom,

sagadasaxado kodeqsi yvela gadasaxadisTvis gansazRvravs

gadasaxadis gadamxdel pirs, gadasaxadiT dasabegr obieqtsa da

ganakveTs. ganvixiloT TiToeuli gadasaxadi cal-calke.

saSemosavlosaSemosavlosaSemosavlosaSemosavlo gadasaxadigadasaxadigadasaxadigadasaxadi

saSemosavlo gadasaxadis gadamxdelia:

• rezidenti fizikuri piri;

• ararezidenti fizikuri piri, romelic Semosavals iRebs

saqarTveloSi arsebuli wyarodan.

saSemosavlo gadasaxadiT dabegvris obieqtia rezidenti fizikuri rezidenti fizikuri rezidenti fizikuri rezidenti fizikuri

pirispirispirispiris dasabegri Semosavali, romelic ganisazRvreba, rogorc

sxvaoba kalendaruli wlis ganmavlobaSi miRebul erTobliv

Semosavalsa da am periodisTvis gaTvaliswinebul gamoqviTvebs

daqvemdebarebul xarjebs Soris.

saqarTveloSi arsebuli mudmivi dawesebulebis meSveobiT saqarTveloSi arsebuli mudmivi dawesebulebis meSveobiT saqarTveloSi arsebuli mudmivi dawesebulebis meSveobiT saqarTveloSi arsebuli mudmivi dawesebulebis meSveobiT

sasasasaqmianobis ganmaxorcielebeli ararezidenti fizikuri pirisqmianobis ganmaxorcielebeli ararezidenti fizikuri pirisqmianobis ganmaxorcielebeli ararezidenti fizikuri pirisqmianobis ganmaxorcielebeli ararezidenti fizikuri piris

saSemosavlo gadasaxadiT dabegvris obieqtia dasabegri Semosavali,

romelic aseve ganisazRvreba, rogorc sxvaoba kalendaruli wlis

ganmavlobaSi mudmiv dawesebulebasTan dakavSirebul saqarTveloSi

241

arsebuli wyarodan miRebul erTobliv Semosavalsa da am

periodisTvis gaTvaliswinebul gamoqviTvebs daqvemdebarebul

xarjebs Soris.

Tu ararezident fizikur pirsTu ararezident fizikur pirsTu ararezident fizikur pirsTu ararezident fizikur pirs wlis ganmavlobaSi gaaCnda iseTi

erToblivi Semosavali, romelic dakavSirebuli ar iyo mis

mudmiv dawesebulebasTan, es Semosavali ibegreba gadaxdis

wyarosTan gamoqviTvebis gareSe (dividendi, procenti, xelfasis

saxiT miRebuli Semosavali, da sxva). ararezidenti fizikuri

piri, romelic Semosavals iRebs qonebis realizaciiT,

warmoadgens saSemosavlo gadasaxadis gadamxdels kalendaruli

wlis ganmavlobaSi saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRebul

erTobliv Semosavalze, romelic mcirdeba am periodisTvis aseTi

Semosavlis miRebasTan dakavSirebuli gamoqviTvebis TanxebiT.

amgvarad, sagadasaxado kodeqsis mixedviT, saSemosavlo

gadasaxadiT dabegvris obieqts rezidentisa da ararezidentis

SemTxevaSi warmoadgens erToblivi Semosavali. erTobliv

Semosavals ganekuTvneba nebismieri formiT an/da saqmianobiT

miRebuli yvela Semosavali, kerZod:

• xelfasis saxiT miRebuli Semosavlebi;

• ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavlebi, romlebic

dakavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan;

• sxva Semosavlebi, romlebic dakavSirebuli ar aris

daqiravebiT muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan.

xelfasis saxiT miRebuli Semosavlebixelfasis saxiT miRebuli Semosavlebixelfasis saxiT miRebuli Semosavlebixelfasis saxiT miRebuli Semosavlebi

xelfasis saxiT miRebuli Semosavlebi SesaZloa iyos fizikuri

piris mier daqiravebiT muSaobis Sedegad miRebuli nebismieri

sazRauri an sargebeli, maT Soris, wina samuSao adgilidan

242

pensiis an sxva saxiT miRebuli Semosavali, an Semosavali

momavali samuSao adgilidan.

ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavaliekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavaliekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavaliekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavali

ekonomikuri saqmianobiT miRebul Semosavlebs, romlebic

dakavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan, ganekuTvneba

samewarmeo da arasamewarmeo ekonomikuri saqmianobiT miRebuli

Semosavlebi.

samewarmeo ekonomikuri saqmianobiT miRebul Semosavlebs

miekuTvneba:

• saqonlis/momsaxurebis miwodebiT miRebuli Semosavlebi;

• samewarmeo saqmianobisTvis gamoyenebuli aqtivebis

realizaciiT miRebuli nameti Semosavali;

• samewarmeo saqmianobis SezRudvis an sawarmos daxurvis

Sedegad miRebuli Semosavlebi;

• ZiriTad saSualebaTa realizaciiT miRebuli Tanxebi,

romlebic SemosavalSi Seitaneba rogorc erToblivi

Semosavali;

• kompensirebuli gamoqviTvebi;

• sxva samewarmeo saqmianobiT miRebuli Semosavlebi.

arasamewarmeo ekonomikuri saqmianobiT miRebul Semosavlebia:

• procentebis saxiT miRebuli Semosavlebi, dividendebi,

roialti;

• valebis CamoweriT miRebuli Semosavlebi;

• aqtivebis realizaciiT miRebuli nameti Semosavali,

samewarmeo saqmianobis Sedegad miRebuli nameti Semosavlis

garda;

• qonebis lizingiT, uzufruqtiT, ijariT, qiriT an sxva

amgvari formiT gacemiT miRebuli Semosavlebi;

243

• sxva ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavali, garda

samewarmeo saqmianobidan da xelfasis saxiT miRebuli

Semosavlebisa.

sxva Semosavlebisxva Semosavlebisxva Semosavlebisxva Semosavlebi

sxva Semosavlebs, romlebic ar aris dakavSirebuli daqiravebiT

muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan, ganekuTvneba nebismieri

Semosavali an sargebeli. magaliTad, piris mier sxva pirisagan

qonebis an sargeblis miRebis SemTxvevaSi, erTobliv SemosavlebSi

Sesatani qonebis an sargeblis Rirebuleba aris sxvaoba

gansazRvruli odenobiT miRebul sargebelsa da gadaxdil Tanxas

Soris.

saSemosavlo gadasaxadisgan gaTavisuflebasaSemosavlo gadasaxadisgan gaTavisuflebasaSemosavlo gadasaxadisgan gaTavisuflebasaSemosavlo gadasaxadisgan gaTavisufleba

saSemosavlo gadasaxadiT dabegvrisgan Tavisufldeba fizikur

pirTa Semdegi Semosavlebi:

• ararezidentis mier saqarTvelos teritoriaze ucxoeTis

diplomatiur da masTan gaTanabrebul dawesebulebebSi

daqiravebiT muSaobiT miRebuli Semosavlebi;

• fizikuri piris mier miRebuli granti, saxelmwifo pensia,

saxelmwifo kompensacia, saxelmwifo akademiuri stipendia,

magrovebadi da dabrunebadi xasiaTis arasaxelmwifo sapensio

sqemidan miRebuli pensia ganxorcielebuli Senatanebis

odenobiT, saxelmwifo stipendia, saxelmwifo biujetSi an

avtonomiuri respublikebis an adgilobriv biujetebSi

gaTvaliswinebuli asignebebiT gamoyofili daxmareba an

erTjeradi ganacemi (maT Soris, olimpiur TamaSebSi,

msoflios an/da evropis CempionatebSi gamarjvebisaTvis an/da

saprizo adgilebis dakavebisaTvis sportsmenebis da maTi

244

mwvrTnelebis mier miRebuli fuladi da sxva saxis

jildoebi);

• alimenti;

• ganqorwinebis safuZvelze fizikuri piris mier miRebuli

qonebis Rirebuleba (Semosavali);

• fizikuri piris mier 2 welze meti vadiT sakuTrebaSi

arsebuli materialuri aqtivebis realizaciiT miRebuli

nameti, garda am piris mier samewarmeo saqmianobis

farglebSi materialuri aqtivebis realizaciiT miRebuli

nametisa. zemoT aRniSnuli or wliani vada uZravi qonebis

realizaciis SemTxvevaSi iangariSeba saqarTvelos sajaro

reestrSi sakuTrebis uflebis registraciis mizniT

wardgenili (warsadgeni) sakuTrebis uflebis

damadasturebeli dokumentis Sedgenis TariRis mixedviT,

xolo `realizaciiT miRebuli nameti~ iangariSeba, rogorc

sxvaoba qonebis realizaciis fassa da masze sakuTrebis

uflebis warmoSobisas misi SeZenis fass Soris, garda

sakuTrebis uflebis usasyidlod (saxelmwifo qonebis

privatizebisas, qonebis CuqebiT an memkvidreobiT miRebisas

an sxva SemTxvevebSi) warmoSobisas, rodesac nameti

iangariSeba am qonebis realizaciis fassa da miRebis

momentSi usasyidlod miRebuli qonebis sabazro fass Soris;

• sagadasaxado wlis ganmavlobaSi I da II rigis memkvidreebis

mier CuqebiT an memkvidreobiT miRebuli qonebis Rirebuleba;

• sagadasaxado wlis ganmavlobaSi III da IV rigis

memkvidreebis mier 150 000 laramde Rirebulebis, CuqebiT an

memkvidreobiT miRebuli qonebis Rirebuleba;

• sagadasaxado wlis ganmavlobaSi fizikuri pirisgan 1000

laramde Rirebulebis, CuqebiT miRebuli qonebis Rirebuleba;

• fizikuri pirisTvis (donorisaTvis) gaRebuli sisxlis

sakompensacio kvebisaTvis gacemuli Tanxa;

245

• im mewarme fizikur pirTa Semosavali, romlebic ar iyeneben

daqiravebul pirTa Sromas da damoukideblad axorcieleben

mxolod „ekonomikuri saqmianobis saxeebis erovnuli

klasifikatoris“ (NACE) Sesabamisad gansazRvruli

calkeuli kategoriis ekonomikuri saqmianobidan erT-erTs;

• privatizebis wesiT (usasyidlod), aseve miwisZvriTa da sxva

stiqiuri movlenebis Sedegad dazaralebulebis mier

dazianebuli binebis sanacvlod imave dasaxlebul punqtSi an

ekomigrantebis mier sxva dasaxlebul punqtSi usasyidlod

miRebuli binebis Rirebuleba;

• droebiTi sacxovrebeli adgilis sanacvlod ltolvili an

iZulebiT gadaadgilebuli fizikuri piris mier privatizebis

programis farglebSi miRebuli kompensaciebi.

saSemosavlo gadasaxadiT ar ibegreba Semdeg fizikur pirTa

Semosavali:

piri

kalendaruli wlis

ganmavlobaSi miRebuli

Semosavali

bavSvobidan SezRuduli SesaZleblobis

mqone piris, mxedvelobis gamo I da II

jgufis SezRuduli SesaZleblobis mqone

piri

3 000 laramde

meore msoflio omisa da saqarTvelos

teritoriuli mTlianobisaTvis

brZolebis monawile saqarTvelos

moqalaqe

3 000 laramde

piri, romelsac miniWebuli aqvs

„qarTvlis dedis“ sapatio wodeba 3 000 laramde

martoxela deda 3 000 laramde

246

piri, romelmac iSvila bavSvi (Svilad

ayvanidan 1 wlis ganmavlobaSi) 3 000 laramde

piri, romelmac aRsazrdelad

(Svilobilad) aiyvana bavSvi 3 000 laramde

I da II jgufis SezRuduli

SesaZleblobis mqone piris mier

kalendaruli wlis ganmavlobaSi

miRebuli dasabegri Semosavali

1 500 laramde

maRalmTian regionebSi mcxovrebi

mravalSviliani (piris kmayofaze myofi 18

wlamde asakis sami an samze meti Svili)

piris mier aRniSnul regionebSi

saqmianobiT miRebuli Semosavali

3 000 laramde

maRalmTian regionebSi mcxovrebi, erTi -

an orSviliani (piris kmayofaze myofi 18

wlamde asakis erTi an ori Svili) piris

mier aRniSnul regionebSi saqmianobiT

miRebuli Semosavali

3 000 laramde

dasabegr Semosavalze

saSemosavlo

gadasaxadi mcirdeba

50%-iT

(mamamamagaliTigaliTigaliTigaliTi: martoxela dedis Semosavalma wlis ganmavlobaSi

Seadgina 8500 lari. mas am Semosavlidan daebegreba 5500 lari

(8500 – 3000 (gadasaxadisgan ganTavisuflebuli Tanxa) = 5500).

mogebismogebismogebismogebis gadasaxadigadasaxadigadasaxadigadasaxadi

sagadasaxado kodeqsis mixedviT mogebis gadasaxadis gadamxdelia:

• saqarTvelos sawarmo;

• ucxouri sawarmo, romelic saqarTveloSi saqmianobas

axorcielebs mudmivi dawesebulebis meSveobiT an/da

Semosavals iRebs saqarTveloSi arsebuli wyarodan.

247

saqarTvelos sawarmossaqarTvelos sawarmossaqarTvelos sawarmossaqarTvelos sawarmos mogebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia

dasabegri mogeba, romelic ganisazRvreba, rogorc gadasaxadis

gadamxdelis erTobliv Semosavalsa da kodeqsiT gaTvaliswinebul

gamoqviTvebs daqvemdebarebul xarjebs Soris sxvaoba.

ucxouri sawarmoucxouri sawarmoucxouri sawarmoucxouri sawarmo (garda saaviacio transportiT mgzavrTa

saerTaSoriso gadayvanisa da tvirTebis saerTaSoriso gadatanis

ganmaxorcieleblisa), romelic saqarTveloSi axorcielebs

saqmianobas mudmivi dawesebulebis meSveobiT, warmoadgens mogebis

gadasaxadis gadamxdels mudmiv dawesebulebasTan dakavSirebuli

saqarTveloSi arsebuli wyarodan miRebuli erToblivi

Semosavlis mixedviT, romelic mcirdeba gamoqviTvebis TanxebiT.

iseve rogorc saSemosavlo gadasaxadis SemTxvevaSi, mogebis

gadasaxadis obieqti rezidentisTvis aris saqarTveloSi da

saqarTvelos farglebs gareT miRebuli erToblivi Semosavali,

xolo ararezidentis SemTxvevaSi erToblivi Semosavali Sedgeba

saqarTveloSi arsebuli wyaroebidan miRebuli Semosavlebisgan.

ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavaliekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavaliekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavaliekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavali

ekonomikuri saqmianobiT miRebuli Semosavlebi, romlebic

dakavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan, ganekuTvneba

samewarmeo da arasamewarmeo ekonomikuri saqmianobiT miRebuli

Semosavali.

sxva Semosavlebisxva Semosavlebisxva Semosavlebisxva Semosavlebi

sxva Semosavlebs, romlebic ar arian dakavSirebulni daqiravebiT

muSaobasTan da ekonomikur saqmianobasTan, ganekuTvneba nebismieri

Semosavali an sargebeli, garda sawarmos partniorTa Senatanebisa,

romlebic zrdian am sawarmos wminda aqtivs.

248

iuridiuli piris amxanagobebSi da sxva analogiur warmonaqmnebSi

monawileobis SemTxvevaSi iuridiuli piris erTobliv SemosavalSi

unda CairTos misi wilis proporciuli mogeba (Semosavali)

amxanagobis dasabegr mogebaSi (SemosavalSi).

mogebis gadasaxadisgan gaTavisuflebamogebis gadasaxadisgan gaTavisuflebamogebis gadasaxadisgan gaTavisuflebamogebis gadasaxadisgan gaTavisufleba

mogebis gadasaxadiT dabegvrisgan Tavisufldeba:

• sabiujeto, saerTaSoriso an/da saqvelmoqmedo

organizaciebis mogeba, ekonomikuri saqmianobiT miRebuli

mogebis garda;

• organizaciis mier miRebuli grantebi, sawevro Senatanebi da

Semowirulobebi;

• saqarTvelos erovnuli bankis mogeba;

• saqarTvelos sapatriarqos mier religiuri daniSnulebiT

gamoyenebuli jvrebis, sanTlebis, xatebis, wignebisa da

kalendrebis realizaciiT miRebuli mogeba;

• samedicino dawesebulebebis samedicino saqmianobidan

miRebuli mogebis is nawili, romelic moxmardeba

reinvestirebas (dawesebulebis reabilitacia, teqnikuri

bazis uzrunvelyofa) da TanamSromelTa materialur

waxalisebas.

sagadasaxado kodeqsSi ganxorcielebuli cvlilebebis safuZvelze

mogebis gadasaxadis odenoba 2008 wlis 1 ianvridan 15%-s

Seadgens.

mogebis gadasaxadi gadaixdeba weliwadSi oTxjer wina wlis

Sedegebis mixedviT:

• 15 maisamde – 25%;

• 15 ivlisamde – 25%;

• 15 seqtembramde – 25%;

• 15 dekembramde – 25%.

249

damatdamatdamatdamatebuli Rirebulebis gadasaxadiebuli Rirebulebis gadasaxadiebuli Rirebulebis gadasaxadiebuli Rirebulebis gadasaxadi

damatebuli Rirebulebis gadasaxadis (dRg) gadamxdelad iTvleba

piri, romelic registrirebulia an valdebulia, gatardes

registraciaSi dRg-is gadamxdelad. piri, romelic ar aris dRg-

is gadamxdeli, magram axorcielebs saqonlis dasabegr imports an

droebiT Semotanas saqarTveloSi, dRg-is gadamxdelad iTvleba

mxolod am importze an droebiT Semotanaze. ararezidenti,

romelic eweva momsaxurebas saqarTveloSi dRg-is gadamxdelad

registraciisa da mudmivi dawesebulebis gareSe, dRg-is

gadamxdelad iTvleba am momsaxurebaze da eqvemdebareba

ukudabegvras.

dRgdRgdRgdRg----is ganakveTi Seadgens dasabegri brunvis an dasabegri is ganakveTi Seadgens dasabegri brunvis an dasabegri is ganakveTi Seadgens dasabegri brunvis an dasabegri is ganakveTi Seadgens dasabegri brunvis an dasabegri

importis 18 importis 18 importis 18 importis 18 %%%%----s.s.s.s.

dRgdRgdRgdRg----s s s s saangariSo periodad iTvleba kalendaruli Tve.saangariSo periodad iTvleba kalendaruli Tve.saangariSo periodad iTvleba kalendaruli Tve.saangariSo periodad iTvleba kalendaruli Tve.

piri valdebulia gatardes dRg-is gadamxdelad registraciaSi,

Tu:

• eweva ekonomikur saqmianobas da nebismieri uwyveti 12

kalendaruli Tvis ganmavlobaSi mis mier ganxorcielebuli

dRg-iT dasabegri operaciebis saerTo Tanxa aRemateba 100

000 lars, man am momentis dadgomidan ara ugvianes 2

samuSao dRisa sagadasaxado organoSi unda waradginos

gancxadeba dRg-is gadamxdelad registraciisaTvis;

• ekonomikuri saqmianobis farglebSi axorcielebs aqcizuri

saqonlis warmoebas an/da imports (garda msubuqi

avtomobilebis importisa an/da miwodebisa), igi unda

gatardes registraciaSi aqcizuri saqonlis miwodebamde;

• ekonomikuri saqmianobis farglebSi mosalodneli erTjeradi

operaciis Sedegad an/da erT dReSi dRg-iT dasabegri

250

operaciis Tanxa aRemateba 100 000 lars. piri

registraciaSi unda gatardes miwodebis ganxorcielebamde.

pirs, romelic ar aris valdebuli gatardes registraciaSi dRg-

is gadamxdelad, SeuZlia nebayoflobiT mimarTos sagadasaxado

organos dRg-is gadamxdelad registraciis moTxovniT. am

SemTxvevaSi aseTi piri dRg gadamxdelad iTvleba ganacxadis

Setanis momdevno Tvis 1 ricxvidan.

piri, romlis dRg-Ti dasabegri operaciebis saerTo Tanxa

gadaaWarbebs 100 000 lars da valdebulia, gatardes

registraciaSi, igi dRg-s gadamxdelad iTvleba registraciisaTvis

sagadasaxado organoSi gancxadebis wardgenis valdebulebis

momdevno dRidan.

Tu sagadasaxado organo gamoavlens dRgTu sagadasaxado organo gamoavlens dRgTu sagadasaxado organo gamoavlens dRgTu sagadasaxado organo gamoavlens dRg----s gadamxdelad s gadamxdelad s gadamxdelad s gadamxdelad

savaldebulo wesiT araregistrirebul pirs, sakuTari savaldebulo wesiT araregistrirebul pirs, sakuTari savaldebulo wesiT araregistrirebul pirs, sakuTari savaldebulo wesiT araregistrirebul pirs, sakuTari

iniciativiT axdens am piris registracias. iniciativiT axdens am piris registracias. iniciativiT axdens am piris registracias. iniciativiT axdens am piris registracias.

dRg-s gadamxdelad registrirebuli piri valdebulia, gamoiyenos

gadasaxadis gadamxdelis saidentifikacio nomeri da sertifikatis

nomeri yvela angariS-faqturaSi da sagadasaxado organosTvis

wardgenil yvela deklaraciasa da oficialur SetyobinebaSi.

dRg-iT dabegvris obieqtia dasabegri operacia da dasabegri

importi.

dRg-iT dasabegri operaciebia:

• saqarTvelos teritoriaze ganxorcielebuli

saqonlis/momsaxurebis miwodeba, maT Soris, usasyidlod

(garda kodeqsiT gaTavisuflebuli miwodebisa);

251

• dRg-Ti SeZenili saqonlis/momsaxurebis gamoyeneba

araekonomikuri saqmianobisTvis, Tu am

saqonelze/momsaxurebaze gadamxdelma miiRo dRg-s CaTvla;

• gadamxdelis mier saqonlis/momsaxurebis miwodeba Tavisi

TanamSromlebisTvis kompensaciiT an mis gareSe;

• dRg-s gadamxdelad registraciis gauqmebis SemTxvevaSi

saqonlis naSTi, romelzedac gadamxdels miRebuli an

misaRebi aqvs CaTvla (naSTi ganixileba rogorc dRg-s

dasabegri miwodeba);

• saqonlis eqsporti.

dasabegr operaciad ar iTvleba:

• aqtivebis miwodeba sawarmos reorganizaciis SemTxvevaSi;

• aqtivebis miwodeba Sesatanis saxiT sxva sawarmos sawesdebo

da saemisio kapitalSi.

dRg-s gadamxdelis mier sawarmos yvela aqtivis an am sawarmos

damoukideblad moqmedi qvedanayofis miwodeba erTi operaciis

farglebSi dRg-s meore gadamxdelisaTvis ar iTvleba dRg-Ti

dasabegr operaciad. garda im SemTxvevebisa, Tu mimwodebeli da

mimRebi mxareebi miwodebidan 15 dRis ganmavlobaSi werilobiT ar

atyobineben sagadasaxado organos aseTi miwodebis Sesaxeb.

dasabegri operaciis Tanxa ganisazRvreba dRg-is gadamxdelis mier

miRebuli an misaRebi kompensaciis Tanxis mixedviT (gadasaxadebis,

mosakreblebisa da sxva gadasaxdelebis CaTvliT) dRg-is gareSe.

dasabegri operaciis Tanxa ganisazRvreba saqonlis/momsaxurebis

sabazro fasiT (gadasaxadebis, mosakreblebisa da sxva

gadasaxdelebis CaTvliT) dRg-is gareSe:

• Tu dRg-is gadamxdeli dasabegri operaciis sanacvlod iRebs

an ufleba aqvs miiRos saqoneli/momsaxureba;

252

• Tu saqoneli/momsaxureba gamoiyeneba araekonomikuri

saqmianobisaTvis, romelzedac pirs miRebuli aqvs CaTvla, an

gadasaxadis gadamxdeli saqonels/momsaxurebas miawodebs

Tavis TanamSromlebs;

• Tu sagadasaxado organos ufrosi/misi moadgile gamoitans

gadawyvetilebas sabazro fasis gamoyenebis Sesaxeb;

• saqonlis/momsaxurebis kompensaciis gareSe miwodebis

SemTxvevaSi.

dasabegri importis Tanxadasabegri importis Tanxadasabegri importis Tanxadasabegri importis Tanxa tolia saqarTvelos sabaJo

kanonmdeblobiT gansazRvruli saqonlis sabaJo Rirebulebisa da

saqarTveloSi saqonlis importisas gadasaxdeli gadasaxadebisa da

mosakreblebis Tanxebis jamisa, saqarTveloSi gadasaxdeli dRg-s

CauTvlelad.

dRg-s nulovani ganakveTiT ibegreba:

• tvirTebis saerTaSoriso gadazidvisa da mgzavrTa

saerTaSoriso gadayvanis momsaxurebis miwodeba da maTTan

dakavSirebuli momsaxurebis miwodeba;

• saqonlis eqsporti;

• saqonlis/momsaxurebis miwodeba, romelic gankuTvnilia

ucxoeTis diplomatiur da masTan gaTanabrebul

warmomadgenlobaTa oficialuri sargeblobisaTvis, am

warmomadgenlobaTa da diplomatiuri misiis wevrebis (maTTan

mcxovreb ojaxis wevrTa CaTvliT) piradi sargeblobisTvis;

• saqarTvelos erovnuli bankisaTvis oqros miwodeba;

• turoperatorebis mier saqarTvelos teritoriaze ucxoeli

turistebis organizebuli Semoyvana da maTTvis turistuli

momsaxurebis paketis miwodeba;

• saqarTvelos sabaJo teritoriaze saqonlis gadamuSavebis

sabaJo reJimSi moqceuli saqonlis (gadamuSavebis produqtis

253

an gadaumuSavebeli saqonlis) saqarTvelos teritoriidan

gatana;

• saerTaSoriso sazRvao da saaviacio reisebis

gansaxorcieleblad bortze miwodebuli saaviacio sawvavi,

sapoxi da sxva damxmare saSualebebi.

saqonlis eqsportis mimarT dRg-is nulovani ganakveTis gamoyeneba

dasaSvebia mxolod im saangariSo periodisaTvis, rodesac

gadasaxadis gadamxdeli sagadasaxado organoSi waradgens Semdeg

dokumentebs:

• rezidentis mier ucxoel pirTan dadebul xelSekrulebas,

romelic iTvaliswinebs saqonlis eqsports;

• sabaJo deklaracias saqonlis eqsportis sabaJo reJimSi

gaSvebis Sesaxeb.

dasabegri operaciis drodasabegri operaciis drodasabegri operaciis drodasabegri operaciis dro

dasabegri operaciis ganxorcielebis drod iTvleba:

• saqonlis/momsaxurebis miwodebis momenti;

• saqonlis miwodebisas, romelsac Tan axlavs gadatvirTva –

saqonlis gadatvirTvis momenti.

ukudabegvraukudabegvraukudabegvraukudabegvra

dRg-is gadamxdelad araregistrirebuli ararezidenti piris mier

sagadasaxado agentisTvis saqarTvelos teritoriaze gaweul

momsaxurebaze vrceldeba ukudabegvra.

ukudabegvris miznebisTvis sagadasaxado agentad iTvleba ukudabegvris miznebisTvis sagadasaxado agentad iTvleba ukudabegvris miznebisTvis sagadasaxado agentad iTvleba ukudabegvris miznebisTvis sagadasaxado agentad iTvleba

nebismieri gadasaxadis gadamxdeli rezidenti, romelsac aqvs nebismieri gadasaxadis gadamxdeli rezidenti, romelsac aqvs nebismieri gadasaxadis gadamxdeli rezidenti, romelsac aqvs nebismieri gadasaxadis gadamxdeli rezidenti, romelsac aqvs

saidensaidensaidensaidentifikacio nomeri. tifikacio nomeri. tifikacio nomeri. tifikacio nomeri.

254

am dros sagadasaxado agenti awarmoebs dRgam dros sagadasaxado agenti awarmoebs dRgam dros sagadasaxado agenti awarmoebs dRgam dros sagadasaxado agenti awarmoebs dRg----is daricxvas is daricxvas is daricxvas is daricxvas

ararezidentisaTvis gasacem Tanxaze. ararezidentisaTvis gasacem Tanxaze. ararezidentisaTvis gasacem Tanxaze. ararezidentisaTvis gasacem Tanxaze.

Tu sagadasaxado agenti ar aris registrirebuli dRg-is

gadamxdelad, man daricxuli dRg unda gadaixados saqarTvelos

finansTa ministris mier dadgenili wesiT, momsaxurebis gawevis

Tvis momdevno Tvis 15 ricxvamde.

Sereuli operaciebiSereuli operaciebiSereuli operaciebiSereuli operaciebi

saqonlis/momsaxurebis miwodeba, romelic ZiriTadi

saqonlis/momsaxurebis miwodebis mimarT damxmare xasiaTisaa,

iTvleba am saqonlis momsaxurebis nawilad.

dadadadasabegri da gaTavisuflebuli saqonlis/momsaxurebis erTad sabegri da gaTavisuflebuli saqonlis/momsaxurebis erTad sabegri da gaTavisuflebuli saqonlis/momsaxurebis erTad sabegri da gaTavisuflebuli saqonlis/momsaxurebis erTad

miwodeba ganixileba, rogorc dasabegri da gaTavisuflebuli miwodeba ganixileba, rogorc dasabegri da gaTavisuflebuli miwodeba ganixileba, rogorc dasabegri da gaTavisuflebuli miwodeba ganixileba, rogorc dasabegri da gaTavisuflebuli

saqonlis/momsaxurebis miwodebis calsaqonlis/momsaxurebis miwodebis calsaqonlis/momsaxurebis miwodebis calsaqonlis/momsaxurebis miwodebis cal----calke operaciebi. calke operaciebi. calke operaciebi. calke operaciebi.

saqonlis/momsaxurebis miwodeba piris mier, romelic aris sxva

piris agenti, ganixileba rogorc am sxva piris operaciebi, garda

agentis mier im pirisTvis gaweuli momsaxurebisa, romlis

agenticaa. aRniSnuli ar exeba saqarTveloSi ararezidentis mier

rezidenti agentis meSveobiT saqonlis miwodebas, roca

ararezidenti ar aris registrirebuli dRg-s gadamxdelad

saqarTveloSi. am SemTxvevaSi dRg-iT dabegvris mizniT miwodeba

iTvleba agentis mier ganxorcielebulad.

dasabegri brunva aris saangariSo periodSi ganxorcielebuli dasabegri brunva aris saangariSo periodSi ganxorcielebuli dasabegri brunva aris saangariSo periodSi ganxorcielebuli dasabegri brunva aris saangariSo periodSi ganxorcielebuli

dasabegri operaciebis Tanxis jami. dasabegri operaciebis Tanxis jami. dasabegri operaciebis Tanxis jami. dasabegri operaciebis Tanxis jami.

dasabegri brunvidan biujetSi Sesatani dRgdasabegri brunvidan biujetSi Sesatani dRgdasabegri brunvidan biujetSi Sesatani dRgdasabegri brunvidan biujetSi Sesatani dRg----s Tanxa gs Tanxa gs Tanxa gs Tanxa ganisazRvreba, anisazRvreba, anisazRvreba, anisazRvreba,

rogorc sxvaoba dasabegr brunvaze daricxuli dRgrogorc sxvaoba dasabegr brunvaze daricxuli dRgrogorc sxvaoba dasabegr brunvaze daricxuli dRgrogorc sxvaoba dasabegr brunvaze daricxuli dRg----is Tanxasa da is Tanxasa da is Tanxasa da is Tanxasa da

255

CasaTvleli dRgCasaTvleli dRgCasaTvleli dRgCasaTvleli dRg----s Tanxebs Soris.s Tanxebs Soris.s Tanxebs Soris.s Tanxebs Soris.

dRgdRgdRgdRg----s CasaTvleli Tanxas CasaTvleli Tanxas CasaTvleli Tanxas CasaTvleli Tanxa

dRg-s CaTvlis ufleba aqvs dRg-is gadamxdelad registrirebul

pirs. CasaTvleli dRg-s Tanxa aris gadasaxadis Tanxa, romelic

gadaxdilia an gadasaxdelia gamowerili sagadasaxado angariS-

faqturebis an/da sabaJo deklaraciebis mixedviT dasabegr

operaciebze an/da dasabegr importze, Tu saqoneli/momsaxureba

gamoiyeneba an gamoyenebuli iqneba gadasaxadis gadamxdelis

ekonomikuri saqmianobisTvis.

dRg-s CasaTvleli Tanxa ganisazRvreba mxolod ekonomikuri

saqmianobisaTvis gamoyenebuli an gamosayenebeli

saqonlis/momsaxurebis Rirebulebis Sesabamisad. Tu SeuZlebelia

ekonomikuri da sxva saqmianobis gamijvna, dRg-s CaTvla

iwarmoeba proporciulad.

dRg-s CaTvla ar warmoebs:

• msubuq avtomobilebze, garda im pirebis mier SeZenili

msubuqi avtomobilebisa, romelTa ZiriTadi saqmianobaa

msubuqi avtomobilebis yidva-gayidva, lizingiT gacema,

gaqiraveba, aseve garda im SemTxvevisa, Tu am piris

Semosavlebi mxolod avtomobiliT momsaxurebazea

damokidebuli;

• saqvelmoqmedo an socialuri mizniT gasarTobi

RonisZiebebisTvis an warmomadgenlobiTi xarjebisas

gadaxdil dRg-s Tanxebze;

• im saqonelze/momsaxurebaze gadaxdil dRg-ze, romelic

gamoiyeneba mxolod dRg-sgan gaTavisuflebuli

saqonlis/momsaxurebis sawarmoeblad, miuxedavad imisa,

gaTvaliswinebulia Tu ara misi Semdgomi miwodeba;

256

• im sagadasaxado angariS-faqturebiT, romlebic ar iZleva

saqonlis/momsaxurebis gamyidvelis identificirebis

saSualebas.

dRgdRgdRgdRg----s CaTvla ar warmoebs im sagadasaxado angariSs CaTvla ar warmoebs im sagadasaxado angariSs CaTvla ar warmoebs im sagadasaxado angariSs CaTvla ar warmoebs im sagadasaxado angariS----faqturebiT, faqturebiT, faqturebiT, faqturebiT,

romlebic ar aris warmodgenili myidvelis (CaTvlis mimRebis) romlebic ar aris warmodgenili myidvelis (CaTvlis mimRebis) romlebic ar aris warmodgenili myidvelis (CaTvlis mimRebis) romlebic ar aris warmodgenili myidvelis (CaTvlis mimRebis)

mier dRgmier dRgmier dRgmier dRg----s saangariSo periodis damTavrebidan ara ugvianes 45 s saangariSo periodis damTavrebidan ara ugvianes 45 s saangariSo periodis damTavrebidan ara ugvianes 45 s saangariSo periodis damTavrebidan ara ugvianes 45

dRisa.dRisa.dRisa.dRisa.

dRg-s CasaTvleli Tanxa ganisazRvreba mxolod dasabegr

operaciebSi gamoyenebuli saqonlis/momsaxurebis Rirebulebis

Sesabamisad. Tu SeuZlebelia dasabegri da dRg-sgan

gaTavisuflebuli operaciebis gamijvna, dRg-s CasaTvleli Tanxa

ganisazRvreba saerTo brunvis TanxaSi dasabegri brunvis xvedriTi

wonis mixedviT, romelic gamoiangariSeba saangariSo Tvis saerTo

brunvaSi dasabegri brunvis xvedriTi wonis safuZvelze. aseT

SemTxvevaSi xvedriTi wonis mixedviT gansazRvruli dRg-s

CasaTvleli Tanxis dazusteba warmoebs mimdinare sagadasaxado

wlis dekembris Tvis deklaraciaSi wliuri dasabegri da

gaTavisuflebuli brunvebis xvedriTi wonis mixedviT.

dRgdRgdRgdRg----s gadamxdelad registrirebuli piri valdebulias gadamxdelad registrirebuli piri valdebulias gadamxdelad registrirebuli piri valdebulias gadamxdelad registrirebuli piri valdebulia,,,,

saqonlis/momsaxurebis mimRebis moTxovnisas, dasabegri operaciis saqonlis/momsaxurebis mimRebis moTxovnisas, dasabegri operaciis saqonlis/momsaxurebis mimRebis moTxovnisas, dasabegri operaciis saqonlis/momsaxurebis mimRebis moTxovnisas, dasabegri operaciis

ganxorcielebidan ara ugvianes ganxorcielebidan ara ugvianes ganxorcielebidan ara ugvianes ganxorcielebidan ara ugvianes meore dRisa, gamoweros meore dRisa, gamoweros meore dRisa, gamoweros meore dRisa, gamoweros

sagadasaxado angariSsagadasaxado angariSsagadasaxado angariSsagadasaxado angariS----faqtura da warudginos igi mimRebs, faqtura da warudginos igi mimRebs, faqtura da warudginos igi mimRebs, faqtura da warudginos igi mimRebs,

miuxedavad imisa, aris Tu ara es ukanaskneli gadasaxadis miuxedavad imisa, aris Tu ara es ukanaskneli gadasaxadis miuxedavad imisa, aris Tu ara es ukanaskneli gadasaxadis miuxedavad imisa, aris Tu ara es ukanaskneli gadasaxadis

gadamxdeli.gadamxdeli.gadamxdeli.gadamxdeli.

sagadasaxado angariSsagadasaxado angariSsagadasaxado angariSsagadasaxado angariS----faqtura aris mkacri aRricxvis dokumenti, faqtura aris mkacri aRricxvis dokumenti, faqtura aris mkacri aRricxvis dokumenti, faqtura aris mkacri aRricxvis dokumenti,

romliTac dasturdeba dRgromliTac dasturdeba dRgromliTac dasturdeba dRgromliTac dasturdeba dRg----Ti dasabegri operaciiTi dasabegri operaciiTi dasabegri operaciiTi dasabegri operaciis s s s

ganxorcielebis faqti. ganxorcielebis faqti. ganxorcielebis faqti. ganxorcielebis faqti.

257

dauSvebelia saqonlis/momsaxurebis mimwodeblis mier arasworad dauSvebelia saqonlis/momsaxurebis mimwodeblis mier arasworad dauSvebelia saqonlis/momsaxurebis mimwodeblis mier arasworad dauSvebelia saqonlis/momsaxurebis mimwodeblis mier arasworad

Sevsebuli sagadasaxado angariSSevsebuli sagadasaxado angariSSevsebuli sagadasaxado angariSSevsebuli sagadasaxado angariS----faqturis wardgena, romelic faqturis wardgena, romelic faqturis wardgena, romelic faqturis wardgena, romelic

Sesabamisi Tvis dRgSesabamisi Tvis dRgSesabamisi Tvis dRgSesabamisi Tvis dRg----s deklaraciasTan erTad waredgineba s deklaraciasTan erTad waredgineba s deklaraciasTan erTad waredgineba s deklaraciasTan erTad waredgineba

sagadasaxado organos misi gauqmebis mizniT.sagadasaxado organos misi gauqmebis mizniT.sagadasaxado organos misi gauqmebis mizniT.sagadasaxado organos misi gauqmebis mizniT.

saqarTvelos finansTa ministrs ufleba aqvs calkeul

saqonelze/momsaxurebaze, agreTve calkeuli kategoriis

myidvelebisTvis, SemoiRos gansxvavebuli formis specialuri

sagadasaxado angariS-faqtura da gansazRvros misi gacemis,

aRricxvisa da gamoyenebis wesi.

eleqtro, Tboenergiis, gazisa da wylis mimwodebeli

kompaniebisaTvis daSvebulia kompiuteruli wesiT amobeWdili

sagadasaxado angariS-faqtura, romelic myidvels waredgineba

saangariSo periodSi ganxorcielebuli miwodebebis mixedviT.

dRg-s gadamxdeli valdebulia:

• registraciis adgilis mixedviT sagadasaxado organoSi

waradginos dRg-s deklaracia yovel saangariSo periodze

ara ugvianes am periodis momdevno Tvis 15 ricxvisa;

• yovel saangariSo periodze deklaraciis warsadgenad

dadgenil vadaSi gadaixados dRg.

saangariSo periodSi, dRg-s gadamxdelis mier CasaTvleli dRg-s

Tanxis gadameteba daricxul dRg-s Tanxaze ubrundeba gadasaxadis

gadamxdels sagadasaxado organoSi gancxadebis wardgenidan 1 Tvis

ganmavlobaSi.

dRgdRgdRgdRg----s sxva gadamxdelebs CasaTvleli Tanxis gadameteba saangariSo s sxva gadamxdelebs CasaTvleli Tanxis gadameteba saangariSo s sxva gadamxdelebs CasaTvleli Tanxis gadameteba saangariSo s sxva gadamxdelebs CasaTvleli Tanxis gadameteba saangariSo

periodSi daricxul dRgperiodSi daricxul dRgperiodSi daricxul dRgperiodSi daricxul dRg----s Tanxaze CaeTvlebaT dRgs Tanxaze CaeTvlebaT dRgs Tanxaze CaeTvlebaT dRgs Tanxaze CaeTvlebaT dRg----s momavali s momavali s momavali s momavali

periodebis gadasaxdelebSi an ubrundebaT 6 Tvis Semdeg. periodebis gadasaxdelebSi an ubrundebaT 6 Tvis Semdeg. periodebis gadasaxdelebSi an ubrundebaT 6 Tvis Semdeg. periodebis gadasaxdelebSi an ubrundebaT 6 Tvis Semdeg.

258

dRgdRgdRgdRg----is CaTvla an dabruneba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu is CaTvla an dabruneba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu is CaTvla an dabruneba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu is CaTvla an dabruneba xdeba mxolod im SemTxvevaSi, Tu

gancxadeba sagadagancxadeba sagadagancxadeba sagadagancxadeba sagadasaxado organos waredgineba dasabegri operaciis saxado organos waredgineba dasabegri operaciis saxado organos waredgineba dasabegri operaciis saxado organos waredgineba dasabegri operaciis

ganxorcielebidan 3 TveSi. ganxorcielebidan 3 TveSi. ganxorcielebidan 3 TveSi. ganxorcielebidan 3 TveSi.

aqciziaqciziaqciziaqcizi

aqcizis gadamxdelia piri, romelic:

• awarmoebs aqcizur saqonels saqarTveloSi _ Tavis mier

warmoebul saqonelze;

• axorcielebs aqcizuri saqonlis imports saqarTveloSi _

Tavis mier ganxorcielebul importze;

• axorcielebs aqcizuri saqonlis eqsports _ Tavis mier

ganxorcielebul eqsportze;

• axorcielebs bunebrivi airovani kondensatis Aan/da

bunebrivi airis miwodebas avtosatransporto

saSualebebisaTvis _ aseT miwodebaze.

aqciziT dabegvris obieqtia dasabegri operacia da saqarTveloSi

aqcizuri saqonlis importi.

aqciziT dasabegri operaciebia:

• mwarmoeblis mier saqarTveloSi warmoebuli aqcizuri

saqonlis miwodeba an/da sawyobidan sarealizaciod gatana;

• mwarmoeblis mier damkveTis nedleuliT saqarTveloSi

warmoebuli aqcizuri saqonlis gadacema damkveTisaTvis;

• sakuTari warmoebis aqcizuri saqonlis gamoyeneba

araaqcizuri saqonlis warmoebisaTvis;

• aqcizuri saqonlis eqsporti;

• bunebrivi airovani kondensatis an/da bunebrivi airis

miwodeba avtosatransporto saSualebebisTvis.

259

dasabegri operaciisa da importis moculoba (Tanxa)

ganisazRvreba:

• saqarTveloSi warmoebuli saqonlisTvis (garda Savi an/da

feradi liTonebis jarTis, alkoholuri sasmelebis,

navTobproduqtebis, Tambaqos nawarmis msubuqi

avtomobilebisa da bunebrivi airovani kondensatis an/da

bunebrivi airis) – im Tanxis (aqcizisa da dRg-s gareSe)

mixedviT, romelic unda mieRo an miiRo gadasaxadis

gadamxdelma damkveTisgan an sxva pirisgan, magram aranakleb

saqonlis sabiTumo sabazro fasisa (aqcizisa da dRg-is

gareSe). gadasaxadis gadamxdelis mier sacalo sabazro

fasiT gayiduli saqonlis mimarT dasabegri operaciis Tanxa

ganisazRvreba sabiTumo sabazro fasis (dRg-sa da aqcizis

gareSe) mixedviT;

• saqarTveloSi saqonlis importisas (garda alkoholuri

sasmelebis, navTobproduqtebis, Tambaqos nawarmis msubuqi

avtomobilebisa da bunebrivi airovani kondensatis an/da

bunebrivi airis) – sabaJo kanonmdeblobiT gansazRvruli

saqonlis sabaJo Rirebulebisa da saqarTveloSi saqonlis

importisas gadasaxdeli mosakreblebisa da gadasaxadebis

Tanxis (aqcizisa da dRg-is gareSe) jamiT;

• Savi an/da feradi liTonebis jarTisTvis – jarTis woniT;

• alkoholuri sasmelebisTvis –sasmelis moculobiT;

• Tambaqos nawarmisTvis – nawarmis raodenobiT;

• navTobproduqtebisTvis – produqtis woniT;

• msubuqi avtomobilebisTvis – Zravis moculobiT;

• bunebrivi airovani kondensatisTvis an/da bunebrivi

airisTvis.

dasabegri operaciisa da dasabegri importis drod iTvleba:

260

• saqarTveloSi warmoebuli aqcizuri saqonlis miwodebisas

an/da sawyobidan sarealizaciod gatanisas _ moqmedebis

ganxorcielebis momenti;

• damkveTis nedleuliT saqarTveloSi warmoebuli aqcizuri

saqonlis gadacemisas damkveTisTvis _ gadacemis momenti;

• aqcizuri saqonlis importisas _ importis ganxorcielebis

dro;

• araaqcizuri saqonlis warmoebisaTvis sakuTari warmoebis

aqcizuri saqonlis gamoyenebisas _ saqonlis gamoyenebis

dawyebis dro;

• aqcizuri saqonlis eqsportisas _ eqsportis

ganxorcielebis dro;

• avtosatransporto saSualebebisTvis bunebrivi airovani

kondensatis an/da bunebrivi airis miwodebisas _ saqonlis

miwodebis momenti.

aqcizuri saqoneli ibegreba sxvadasxva ganakveTiT misi saxeobis

mixedviT.

aqcizuri saqonlis eqsporti ibegreba nulovani ganakveTiT, garda aqcizuri saqonlis eqsporti ibegreba nulovani ganakveTiT, garda aqcizuri saqonlis eqsporti ibegreba nulovani ganakveTiT, garda aqcizuri saqonlis eqsporti ibegreba nulovani ganakveTiT, garda

Savi an/da feradi liTonebis eqsportisa.Savi an/da feradi liTonebis eqsportisa.Savi an/da feradi liTonebis eqsportisa.Savi an/da feradi liTonebis eqsportisa.

nulovani ganakveTis gamoyeneba dasaSvebia mxolod im saangariSo

periodisTvis, romlisTvisac gadasaxadis gadamxdeli sagadasaxado

organoSi waradgens Semdeg dokumentebs:

• sagadasaxado angariS-faqturas da sagadasaxado angariS-

faqturaSi aRniSnuli aqcizis Tanxis momwodeblisaTvis

gadaxdis damadasturebel dokuments;

• rezidentis mier ucxoel pirTan dadebul xelSekrulebas,

romelic iTvaliswinebs saqonlis eqsports;

• sabaJo deklaracias saqonlis eqsportis sabaJo reJimSi

gaSvebis Sesaxeb.

261

aqcizis CaTvla an dabruneba xorcieldeba mwarmoeblis mier

angariS-faqturis an/da sabaJo deklaraciis wardgenisas, rac

adasturebs myidvelis mier aqcizis gadaxdas saqonlis

(nedleulis) mwarmoeblisTvis an/da aqcizuri saqonlis

(nedleulis) importisas.

aqcizi gadaxdas eqvemdebareba dasabegri operaciis ganxorcielebis aqcizi gadaxdas eqvemdebareba dasabegri operaciis ganxorcielebis aqcizi gadaxdas eqvemdebareba dasabegri operaciis ganxorcielebis aqcizi gadaxdas eqvemdebareba dasabegri operaciis ganxorcielebis

Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisTvis.Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisTvis.Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisTvis.Tvis momdevno Tvis 15 ricxvisTvis.

aqcizisgan gaTavisuflebaaqcizisgan gaTavisuflebaaqcizisgan gaTavisuflebaaqcizisgan gaTavisufleba

aqcizisgan gaTavisuflebulia:

• fizikuri piris mier sakuTari moxmarebisTvis warmoebuli

alkoholuri sasmelebi;

• fizikuri piris mier 2 litri alkoholuri sasmelisa da

200 Reri sigaretis importi;

• saqarTveloSi avtosatransporto saSualebiT Semomsvleli

piris avtosatransporto saSualebis im standartul avzSi

arsebuli sawvavi, romelic Zravis kvebis sistemasTan

konstruqciulad da teqnologiurad aris dakavSirebuli;

• aqcizuri saqonlis saqarTvelos teritoriaze tranziti,

droebiT Semotana an gatana sabaJo kodeqsiT

gaTvaliswinenuli sxvadasxva akrZalvebisa da proceduruli

RonisZiebebis dacviT;

• saerTaSoriso saaviacio/sazRvao reisebis gansaxorcieleblad

bortze misawodebeli saaviacio/sazRvao sawvavis, sapoxi da

sxva damxmare saSualebebis importi, risTvisac

gadaixdevineba aqcizi an saqarTvelos finansTa saministros

Sesabamisi samsaxuris mier daitoveba saqarTvelos sabaJo

kodeqsiT gaTvaliswinebuli garantia. importiors ubrundeba

gadaxdili Tanxa an uqmdeba garantia saerTaSoriso

262

saaviacio/sazRvao reisebis gansaxorcieleblad bortze

faqtobrivad miwodebuli am saqonlis moculobis mixedviT;

• „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT

gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis

gansaxorcieleblad navTobproduqtebis importi an/da

miwodeba;

• misarTis, gamxsnelisa da detonatoris importi, Tu igi ar

gamoiyeneba aqcizuri saqonlis warmoebisTvis. aRniSnuli

saqonlis importisas gadaixdevineba aqcizi, xolo im

dokumentaciis wardgenis Semdeg, romelic adasturebs

saqonlis gamouyeneblobas aqcizuri saqonlis warmoebisTvis,

gadasaxadis gadamxdels sabaJo organoebi ubruneben aqcizis

gadaxdil Tanxas.

qonebis gadasaxadi qonebis gadasaxadi qonebis gadasaxadi qonebis gadasaxadi

qonebis gadasaxadis gadamxdelia piri (agreTve lizingiT sagnis

mflobeli piri), romelsac saqarTvelos teritoriaze:

• sakuTrebaSi an lizingiT aqvs am gadasaxadiT dabegvris

obieqti;

• kanoniT gaTvaliswinebul sargeblobaSi an faqtobriv

mflobelobaSi aqvs saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli miwa

(faqtobriv mflobelobaSi igulisxmeba miwis faqtobrivi

floba an miwiT sargebloba, garda saqarTvelos

kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli miwis flobisa da miwiT

kanonieri sargeblobisa);

• faqtobriv mflobelobaSi an/da sargeblobaSi aqvs

gardacvlili piris sakuTrebaSi ricxuli am gadasaxadiT

dabegvris obieqti, garda im SemTxvevisa, rodesac

faqtobrivi mflobelis mier qonebiT sargebloba

xorcieldeba ijariT, qiriT, uzurfruqtiT an sxva amgvari

saxis xelSekrulebis safuZvelze.

263

qonebis gadasaxadis gadamxdelia agreTve piri, romelic iTvleba qonebis gadasaxadis gadamxdelia agreTve piri, romelic iTvleba qonebis gadasaxadis gadamxdelia agreTve piri, romelic iTvleba qonebis gadasaxadis gadamxdelia agreTve piri, romelic iTvleba

am gadasaxadiT dabegvris obieqtis crumagier mflobelad. am gadasaxadiT dabegvris obieqtis crumagier mflobelad. am gadasaxadiT dabegvris obieqtis crumagier mflobelad. am gadasaxadiT dabegvris obieqtis crumagier mflobelad.

dabegvris obieqtia qoneba, garda miwisa:

• saqarTvelos sawarmosTvis _ balansze ricxuli ZiriTadi

saSualebebi, daumontaJebeli mowyobilobebi, daumTavrebeli

mSenebloba da aramaterialuri aqtivebi;

• ucxouri sawarmosaTvis _ saqarTvelos teritoriaze

arsebuli qoneba (maT Soris, rezidenti pirisaTvis ijariT,

qiriT, uzurfruqtiT an sxva amgvari saxis xelSekrulebis

safuZvelze gacemuli da saqarTvelos teritoriaze

arsebuli qoneba);

• organizaciebisaTvis _ balansze ricxuli qoneba an qonebis

nawili, romelic gamoiyeneba ekonomikuri saqmianobisaTvis;

• fizikuri pirisaTvis _ sakuTrebaSi arsebuli an lizingiT

aRebuli qoneba.

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli an lizingiT miRebuli

qonebaa:

• uZravi qoneba (Senoba-nagebobebi an maTi nawili), garda

samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli qonebisa;

• ijariT, qiriT, uzurfruqtiT an sxva amgvari saxis

xelSekrulebis safuZvelze gacemuli qoneba;

• saqarTveloSi registrirebuli msubuqi avtomobilebi

(sagareo-ekonomikuri saqmianobis sasaqonlo nomenklaturis

8703 kodiT gaTvaliswinebuli saqoneli);

• saqarTveloSi registrirebuli iaxtebi (katarRebi),

TviTmfrinavebi, Sveulmfrenebi.

mewarme fizikuri pirisaTvimewarme fizikuri pirisaTvimewarme fizikuri pirisaTvimewarme fizikuri pirisaTvis, garda zemoT warmodgenili qonebisa s, garda zemoT warmodgenili qonebisa s, garda zemoT warmodgenili qonebisa s, garda zemoT warmodgenili qonebisa

da miwisa, qonebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia aseve da miwisa, qonebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia aseve da miwisa, qonebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia aseve da miwisa, qonebis gadasaxadiT dabegvris obieqtia aseve

samewarmeo da arasamewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli an samewarmeo da arasamewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli an samewarmeo da arasamewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli an samewarmeo da arasamewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli an

264

gankuTvnili ZiriTadi saSualebebi, daumontaJebeli gankuTvnili ZiriTadi saSualebebi, daumontaJebeli gankuTvnili ZiriTadi saSualebebi, daumontaJebeli gankuTvnili ZiriTadi saSualebebi, daumontaJebeli

mowyobilobebi, daumTavrebeli mSenebloba da aramateriamowyobilobebi, daumTavrebeli mSenebloba da aramateriamowyobilobebi, daumTavrebeli mSenebloba da aramateriamowyobilobebi, daumTavrebeli mSenebloba da aramaterialuri luri luri luri

aqtivebi. aqtivebi. aqtivebi. aqtivebi.

saqarTvelos an ucxouri sawarmosTvis, organizaciisTvis an/da

fizikuri pirisTvis gadasaxadiT dabegvris obieqtia:L

• sakuTrebaSi arsebuli miwa;

• kanoniT gaTvaliswinebul sargeblobaSi an faqtobriv

mflobelobaSi myofi saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli

miwa.

im pirebisaTvis, romlebsac faqtobriv mflobelobaSi an/da

sargeblobaSi aqvs gardacvlili piris sakuTrebaSi ricxuli

qoneba aseve crumagieri mflobelobis SemTxvevaSi dabegvris

obieqtad ganixileba faqtobriv mflobelobaSi arsebuli

Sesabamisi qoneba.

qonebis gadasaxadis ganakveTebiqonebis gadasaxadis ganakveTebiqonebis gadasaxadis ganakveTebiqonebis gadasaxadis ganakveTebi

saqarTvelos sawarmosTvis, ucxouri

sawarmosTvis/organizaciebisTvis dabegvris obieqtebze gadasaxadis

ganakveTi ganisazRvreba saSualo wliuri sabalanso narCeni

Rirebulebis (gamoiangariSeba wlis dasawyisisa da wlis

bolosaTvis aqtivebis saSualo Rirebulebis mixedviT) ara umetes

1 %-is odenobiT.

gadasaxadis wliuri ganakveTiT qonebis Rirebulebis ara umetes 1

%-s odenobisa ibegreba Semdegi qoneba (ix. sagadasaxado kodeqsi, ix. sagadasaxado kodeqsi, ix. sagadasaxado kodeqsi, ix. sagadasaxado kodeqsi,

muxli 211 da 183muxli 211 da 183muxli 211 da 183muxli 211 da 183----is meis meis meis me----3 nawili3 nawili3 nawili3 nawili):

• fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli an lizingiT aRebuli

qonebis (garda miwisa) ijariT, qiriT, uzurfruqtiT an sxva

amgvari xelSekrulebis safuZvelze gacemuli qoneba;

265

• mewarme fizikuri piris mier samewarmeo saqmianobisaTvis

gamoyenebuli an gankuTvnili ZiriTadi saSualebebi,

daumontaJebeli mowyobilobebi, daumTavrebeli mSeneblobebi

da aramaterialuri aqtivebi (garda fizikuri piris

sakuTrebaSi arsebuli an lizingiT aRebuli qoneba (garda

miwisa)).

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebul (garda miwisa) an lizingiT

aRebuli uZrav qonebaze, Senoba-nagebobebze an maT nawilze (garda

samewarmeo saqmianobisTvis gamoyenebuli, aseve ijariT, qiriT,

uzurfruqtiT an sxva amgvari saxis xelSekrulebis safuZvelze

gacemuli qonebisa) gadasaxadi diferencirebulia gadamxdelis

ojaxis mier sagadasaxado wlis wina wlis ganmavlobaSi miRebuli

Semosavlebis mixedviT da ganisazRvreba Semdegi odenobebiT:

• 40 000 laramde Semosavlis mqone ojaxebisaTvis – uZravi

qonebis sabazro Rirebulebis aranakleb 0,05 %-isa da ara

umetes 0,2 %-isa;

• 40 000 laridan 100 000 laramde Semosavlis mqone

ojaxebisaTvis – uZravi qonebis sabazro Rirebulebis

aranakleb 0,2 %-isa da ara umetes 0,4 %-isa;

• 100 000 lari da meti Semosavlis mqone ojaxebisaTvis –

uZravi qonebis sabazro Rirebulebis aranakleb 0,4 %-isa

da ara umetes 0,8 %-isa.

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebul an lizingiT aRebul

saqarTveloSi registrirebul msubuq avtomobilebze (sagareo-

ekonomikuri saqmianobis sasaqonlo nomenklaturis 8703 kodiT

gaTvaliswinebuli saqoneli) gadasaxadis wliuri ganakveTi

diferencirebulia msubuqi avtomobilis saxeobis Zravis

moculobis da xnovanebis mixedviT.

266

sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze qonebis gadasaxadis

wliuri sabaziso ganakveTi diferencirebulia administraciul-

teritoriuli erTeulebisa da miwis xarisxis mixedviT da

dgindeba erT heqtarze gaangariSebiT.

arasasoflo-sameurneo daniSnulebis miwaze qonebis gadasaxadis

ganakveTebi konkretuli miwis nakveTisaTvis ganisazRvreba

Sesabamisi sabaziso ganakveTis gamravlebiT teritoriul

koeficientebze, romlebic ar SeiZleba iyos 1,5-ze meti.

bunebrivi saZovrebisaTvis bunebrivi saZovrebisaTvis bunebrivi saZovrebisaTvis bunebrivi saZovrebisaTvis dadgenili ganakveTiT ibegreba bunebrivi dadgenili ganakveTiT ibegreba bunebrivi dadgenili ganakveTiT ibegreba bunebrivi dadgenili ganakveTiT ibegreba bunebrivi

resursebiT mosargeble pirisTvis Sesabamisi licenziis gacemis resursebiT mosargeble pirisTvis Sesabamisi licenziis gacemis resursebiT mosargeble pirisTvis Sesabamisi licenziis gacemis resursebiT mosargeble pirisTvis Sesabamisi licenziis gacemis

safuZvelze gamoyofili saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli safuZvelze gamoyofili saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli safuZvelze gamoyofili saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli safuZvelze gamoyofili saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli

sasoflosasoflosasoflosasoflo----sameurneo daniSnulebis miwa.sameurneo daniSnulebis miwa.sameurneo daniSnulebis miwa.sameurneo daniSnulebis miwa.

qonebis sabazro Rirebuleba ganisazRvreba danaxarjebis, SesaZlo

realizaciis fasis an misaRebi sargeblis gansazRvris meTodiT

(ix. sagadasaxado kodeqsi, muxli 22, punqti 6ix. sagadasaxado kodeqsi, muxli 22, punqti 6ix. sagadasaxado kodeqsi, muxli 22, punqti 6ix. sagadasaxado kodeqsi, muxli 22, punqti 6).

fizikuri piris ojaxis mier kalendaruli wlis ganmavlobaSi

miRebul SemosavlebSi Seitaneba yvela Semosavali (sargebeli)

sagadasaxado SeRavaTebis gaTvaliswinebis gareSe, maT Soris:

• xelfasis saxiT miRebuli Semosavali;

• ekonomikuri saqmianobiT miRebuli dasabegri Semosavali,

romelic dakavSirebuli ar aris daqiravebiT muSaobasTan;

• nebismieri Semosavali (sargebeli), romelic dakavSirebuli

ar aris daqiravebiT muSaobasTan da ekonomikur

saqmianobasTan.

aRniSnul SemosavlebSi ar gaiTvaliswineba ojaxis wevrebisagan aRniSnul SemosavlebSi ar gaiTvaliswineba ojaxis wevrebisagan aRniSnul SemosavlebSi ar gaiTvaliswineba ojaxis wevrebisagan aRniSnul SemosavlebSi ar gaiTvaliswineba ojaxis wevrebisagan

memkvidreobiT, CuqebiT an ganqorwinebis safuZvelze miRebuli memkvidreobiT, CuqebiT an ganqorwinebis safuZvelze miRebuli memkvidreobiT, CuqebiT an ganqorwinebis safuZvelze miRebuli memkvidreobiT, CuqebiT an ganqorwinebis safuZvelze miRebuli

qonebis Rirebuleba.qonebis Rirebuleba.qonebis Rirebuleba.qonebis Rirebuleba.

267

qonebis gadasaxadisgan gaTavisuflebulia:

• rezidenti fizikuri piris lizingiT, ijariT, qiriT,

uzurfruqtiT an sxva amgvari xelSekrulebis safuZvelze

arsebuli qoneba, sakuTrebaSi arsebuli sasaqonlo

nomenklaturis 8703 kodiT gaTvaliswinebuli msubuqi

avtomobilebi, saqarTveloSi registirebuli iaxtebi

(katarRebi), TviTmfrinavebi, Sveulmfrenebi da aseve

sakuTrebaSi arsebuli arasasoflo-sameurneo daniSnulebis

miwis nakveTebi (garda samewarmeo saqmianobisTvis

gamoyenebuli miwis nakveTebisa) Tu rezidenti piris ojaxis

mier sagadasaxado wlis wina wlis ganmavlobaSi miRebuli

Semosavlebi ar aRemateba 40 000 lars;

• mravalbinian sacxovrebel saxlSi mcxovrebi fizikuri piris

TanasakuTrebaSi arsebuli farTobis proporciulad

gansazRvruli dabegvris obieqti (miwis nakveTi), romlis

farTobi ar aRemateba 30 kvadratul metrs;

• miwis is farTobebi, romlebic uSualod aris dakavebuli

sarkinigzo transportis ZiriTadi saqmianobisTvis, maT

Soris liandagebisa da saliandago distanciebis, savagono

da salokomotivo depoebis, rkinigzis funqcionirebisTvis

aucilebeli Senoba-nagebobebisa da komunikaciebis,

sarkinigzo kodeqsiT gansazRvruli gasxvisebis zolisa da

damcavi zonis mier, garda samedicino, kulturul-

sayofacxovrebo, savaWro, sportul da uSualod rkinigzis

funqcionirebasTan kavSirSi armyofi obieqtebis mier

dakavebuli miwebisa. agreTve miwis gadasaxadisagan ar

Tavisufldeba rkinigzis vagzlis Senobis qveS arsebuli

miwis farTobebi;

• bunebis dacvisa da saxanZro usafrTxoebisaTvis gamoyenebuli

qoneba, garda miwisa;

• mimosvlis gzebi, sakomunikacio da eleqtrogadamcemi xazebi;

268

• sajaro samarTlis iuridiuli piris - standartebis,

teqnikuri reglamentebisa da metrologiis erovnuli

saagentos saetalono da sastendo mowyobilobebi.

• organizaciis qoneba, garda miwisa da ekonomikuri

saqmianobisaTvis gamoyenebuli qonebisa;

• saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli miwis nakveTis is nawili,

romelic gadacemuli aqvs sabiujeto organizacias, garda

samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli miwebisa;

• bunebisa da istoriuli Zeglebis dacvis organizaciebis

miwis farTobebi, romlebzedac ganlagebulia saxelmwifos

mier istoriul, kulturul an/da arqiteqturul Zeglebad

miCneuli nagebobebi, Tu isini ar gamoiyeneba samewarmeo

saqmianobisaTvis, romelSic ar igulisxmeba Sesasvleli

bileTebis realizacia;

• bunebrivi parkebiT, botanikuri da dendrologiuri baRebiT,

kulturisa da dasvenebis municipaluri parkebiT an/da

sasaflaoebiT, zoologiuri baRebiT an/da parkebiT,

okeaneriumebiT, skverebiT, xeivnebiT, daculi teritoriebiT,

satyeo organizaciebiT, agreTve Ria sauwyebo parkebiT,

baRebiT da tye-baRebiT dakavebuli miwebi, garda am

teritoriaze ekonomikuri saqmianobisaTvis gamoyenebuli

nakveTebisa;

• qalaqis wyalsacavebiT da maTi akvatoriebiT dakavebuli is

miwebi, romlebic gamoiyeneba satransporto da miwisqveSa

komunikaciebisaTvis da ar gamoiyeneba sasoflo-sameurneo

produqciis warmoebisa da ekonomikuri saqmianobisaTvis;

• hidrometeorologiuri centrebis, garemos dabinZurebis

kontrolis sadgurebisa da danadgarebis

funqcionirebisaTvis gamoyenebuli miwebi;

• sasmeli wyliT mosaxleobis momaragebisaTvis,

eleqtrosadgurebisa da samelioracio sistemebisa da maTi

funqcionirebisaTvis gankuTvnili wyalsacavebiT dakavebuli

269

miwebi da am obieqtebis sanitariul-dacviTi da teqnikuri

zonebi;

• „navTobisa da gazis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT

gansazRvruli navTobisa da gazis operaciebis (saqmianobis)

sawarmoeblad gamoyenebuli qoneba da miwis nakveTebi, Tu es

ukanaskneli sxva mizniT ar gamoiyeneba;

• saqarTvelos gemebis saxelmwifo reestrSi registrirebuli

da saqarTvelos saxelmwifo almiT mcuravi gemebi, garda

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli saqarTveloSi

dadgenili wesiT registrirebuli iaxtebis (katarRebis),

TviTmfrinavebisa da Sveulmfrenebisa;

• sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTebi, romelTa

nayofieri fenac sanaxevrod an metadaa dazianebuli stiqiis

Sedegad;

• saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli da gamouyenebeli

saTibebi, saZovrebi, sarekultivacio da samarago sasoflo-

sameurneo daniSnulebis miwebi;

• is miwebi, romlebic gamoiyeneba aerodromebis, aeroportebis,

vertodromebisa da aeronavigaciis usafrTxoebis zonebad da

miwisqveSa komunikaciebisaTvis, agreTve navsadgurebisaTvis

perspeqtiuli ganviTarebis mizniT damagrebuli miwis

nakveTebi, Tu isini ar gamoiyeneba ekonomikuri

saqmianobisaTvis;

• fizikuri da iuridiuli pirebi, romlebmac miiRes

axalasaTvisebeli sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwebi –

miRebidan 5 wlis ganmavlobaSi;

• nasoflarebis teritoriaze, agreTve gansaxlebis saxelmwifo

RonisZiebaTa Sesabamisad dasaxlebul moqalaqeTa ojaxebi –

dasaxlebidan 5 wlis ganmavlobaSi;

• 2004 wlis 1 martis mdgomareobiT fizikuri piris

sakuTrebaSi arsebuli, 5 heqtramde farTobis sasoflo-

sameurneo daniSnulebis miwis nakveTebi;

270

• „miwebis melioraciis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis

Sesabamisad sajaro samarTlis iuridiuli pirisaTvis

uzufruqtis xelSekrulebiT gadacemuli saxelmwifo

sakuTrebis samelioracio infrastruqtura, agreTve 2014

wlis 1 ianvramde „miwebis melioraciis Sesaxeb“

saqarTvelos kanoniT gansazRvruli samelioracio

asociaciebisaTvis gadacemuli, maTi momsaxurebis

teritoriaze arsebuli samelioracio infrastruqtura;

• meore msoflio omis invalidebi da maTTan gaTanabrebuli

pirebi –privatizaciis wesiT miRebul miwis nakveTebze;

• „maRalmTiani regionebis socialur-ekonomikuri da

kulturuli ganviTarebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT

gansazRvruli, kavkasionis qedis samxreT ferdobze

ganlagebuli raionebisa da aWara-guriis mTianeTis

soflebis, Temebisa da dabebis mcxovrebni – mocemul

teritoriebze arsebul miwis nakveTebze. samxreT

saqarTvelos maRalmTian regionebSi mcxovrebT mocemul

teritoriebze arsebul miwis nakveTebze miwis gadasaxadi

umcirdebaT 50 %-iT;

• samedicino saqmianobisaTvis gamoyenebuli samedicino

dawesebulebaTa qoneba, garda miwisa;

• samedicino dawesebulebebze damagrebuli miwis nakveTebi, Tu

isini ar gamoiyeneba arasamedicino ekonomikuri

saqmianobisaTvis;

• samecniero-kvleviTi, saswavlo, sacdel-saseleqcio,

eqsperimentuli, jiSTa gamocdis miwis is nakveTebi,

romlebic gamoiyeneba samecniero da saswavlo miznebisaTvis

da romlebzedac samuSaoebi finansdeba biujetidan;

• miwis nakveTebi, romlebic gamoiyeneba usinaTloebis, yru-

munjebis, gonebrivad CamorCenili da fizikurad

ganuviTarebeli bavSvebis, omis veteranTa sazogadoebebis,

moxucebulTa da bavSvTa saxlebis, mozardTa socialuri

271

adaptaciisa da SromiTi reabilitaciis centrebis, sajaro

samarTlis iuridiuli pirebis _ zogadsaganmanaTleblo

dawesebulebebis (skolebis) mier TavianTi ZiriTadi

funqciebis SesrulebisaTvis; miwis nakveTebi, gamoyenebuli

bavSvTa saxlebis, specialuri skola-internatebis, bavSvTa

soflebisa da sabavSvo baRebis mier, romlebic usasyidlod

ewevian bavSvTa movla-aRzrdas da maTTvis ganaTlebis

micemas, Tu isini ar gamoiyeneba ekonomikuri

saqmianobisaTvis;

• sasoflo-sameurneo daniSnulebis miwis nakveTebi,

romlebzedac moweuli mosavlis naxevarze metic ganadgurda

stiqiis (qariSxali, setyva, gvalva, wyaldidoba) da sxva

forsmaJoruli SemTxvevebis Sedegad. miwis gadasaxadisagan

gaTavisuflebis safuZvelia adgilobrivi TviTmmarTvelobis

warmomadgenlobiTi organos gadawyvetileba, romelic

miiReba saqarTvelos soflis meurneobis saministros

Sesabamis teritoriul organosTan SeTanxmebiT. komisiis

daskvna dgeba orjer – stiqiis damTavrebis momentidan 2

kviris vadaSi da mosavlis aRebis win;

• samonadireo meurneobebis mier dakavebuli miwebi.

gadasaxadis gamoangariSebis wesigadasaxadis gamoangariSebis wesigadasaxadis gamoangariSebis wesigadasaxadis gamoangariSebis wesi

qonebis gadasaxadis sagadasaxado periodad iTvleba kalendaruli

weli.

Tu kalendaruli wlis dawyebis Semdeg qoneba SeZenili an/da

realizebuli (gasxvisebuli an/da ganadgurebuli) iqna, am wels

sagadasaxado periodi qonebis gadasaxadze ganisazRvreba

gadasaxadis gadamxdelis sakuTrebaSi qonebis yofnis drois

proporciulad.

272

aRniSnuli wesi vrceldeba Semdeg dasabegr qonebaze:

• fizikuri piris/mewarme fizikuri piris sakuTrebaSi

arsebuli an lizingiT aRebuli uZravi qoneba, ijariT,

qiriT, uzurfruqtiT an sxva amgvari saxis xelSekrulebis

safuZvelze gacemuli qoneba;

• mewarme fikuri piris mier samewarmeo saqmianobisTvis

gamoyenebuli an gankuTvnili ZiriTadi saSualebebi,

daumontaJebeli mowyobilobebi, daumTavrebeli mSenebloba

da aramaterialuri aqtivebi;

• saqarTvelos, ucxouri sawarmos an fizikuri piris

sakuTrebaSi arsebuli miwa, kanoniT gaTvaliswinebul

sargeblobaSi an faqtobriv mflobelobaSi myofi

saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli miwa.

miwaze qonebis gadasaxadis sagadasaxado valdebuleba pirs

ekisreba miwis sakuTrebis an miwiT sargeblobis uflebis

warmoSobis, xolo saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli miwis

faqtobrivi mflobelobis SemTxvevaSi - faqtobriv mflobelad

gaxdomis Tvis momdevno Tvidan.

miwaze qonebis gadasaxadis daricxvis safuZvelia miwis sakuTrebis

damadasturebeli dokumenti, ijaris (qiravnobis) xelSekruleba an

sxva dokumenti, romelic adasturebs miwiT sargeblobis uflebas

an saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli miwis faqtobrivi

mflobelobas.

SenobaSenobaSenobaSenoba----nagebobebiT dakavebul miwis nakveTze, romelic ramdenime nagebobebiT dakavebul miwis nakveTze, romelic ramdenime nagebobebiT dakavebul miwis nakveTze, romelic ramdenime nagebobebiT dakavebul miwis nakveTze, romelic ramdenime

piris sakuTrebaSia, gadasaxadi piris sakuTrebaSia, gadasaxadi piris sakuTrebaSia, gadasaxadi piris sakuTrebaSia, gadasaxadi gadaixdeba calgadaixdeba calgadaixdeba calgadaixdeba cal----calke calke calke calke

nagebobisaTvis, TiToeuli piris TanasakuTrebaSi arsebuli nagebobisaTvis, TiToeuli piris TanasakuTrebaSi arsebuli nagebobisaTvis, TiToeuli piris TanasakuTrebaSi arsebuli nagebobisaTvis, TiToeuli piris TanasakuTrebaSi arsebuli

farTobis proporciulad.farTobis proporciulad.farTobis proporciulad.farTobis proporciulad.

gadasaxadis gadamxdeli (garda fizikuri pirisa) sagadasaxado

wlis 1 aprilamde sagadasaxado organos warudgens qonebis

273

gadasaxadis deklaracias mis sakuTrebaSi, kanoniT

gaTvaliswinebul sargeblobaSi an faqtobriv mflobelobaSi

arsebul miwaze.

deklaraciis wardgena unda moxdes sagadasaxado organoSi deklaraciis wardgena unda moxdes sagadasaxado organoSi deklaraciis wardgena unda moxdes sagadasaxado organoSi deklaraciis wardgena unda moxdes sagadasaxado organoSi

aRricxvis adgilis mixedviT, misi ararsebobis SemTxvevaSi aRricxvis adgilis mixedviT, misi ararsebobis SemTxvevaSi aRricxvis adgilis mixedviT, misi ararsebobis SemTxvevaSi aRricxvis adgilis mixedviT, misi ararsebobis SemTxvevaSi ----

sacxovrebeli adgilis mixedviT, xolo zemoaRniSnulTa sacxovrebeli adgilis mixedviT, xolo zemoaRniSnulTa sacxovrebeli adgilis mixedviT, xolo zemoaRniSnulTa sacxovrebeli adgilis mixedviT, xolo zemoaRniSnulTa

ararseboararseboararseboararsebobis SemTxvevaSi bis SemTxvevaSi bis SemTxvevaSi bis SemTxvevaSi ---- dasabegri obieqtis adgilmdebareobis dasabegri obieqtis adgilmdebareobis dasabegri obieqtis adgilmdebareobis dasabegri obieqtis adgilmdebareobis

mixedviT.mixedviT.mixedviT.mixedviT.

fizikuri pirebi qonebis gadasaxads ixdian sakuTrebaSi an

lizingiT aRebul Semdeg qonebaze:

• uZravi qoneba (Senoba-nagebobebi an maTi nawili), garda

samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli qonebisa;

• saqarTveloSi registrirebuli msubuqi avtomobilebi

(sagareo-ekonomikuri saqmianobis sasaqonlo nomenklaturis

8703 kodi);

• saqarTveloSi registrirebuli iaxtebi (katarRebi),

TviTmfrinavebi, Sveulmfrenebi;

• mis sakuTrebaSi arsebuli miwa;

• kanoniT gaTvaliswinebul sargeblobaSi an faqtobriv

mfolobelobaSi myofi saxelmwifo sakuTrebaSi arsebuli

miwa.

fizikuri pirebi qonebis gadasaxads ixdian ara ugvianes fizikuri pirebi qonebis gadasaxads ixdian ara ugvianes fizikuri pirebi qonebis gadasaxads ixdian ara ugvianes fizikuri pirebi qonebis gadasaxads ixdian ara ugvianes

sagadasaxado wlis 15 noembrisa. sagadasaxado wlis 15 noembrisa. sagadasaxado wlis 15 noembrisa. sagadasaxado wlis 15 noembrisa.

ojaxis nebismier srulwlovan fizikur pirs ufleba aqvs,

waradginos qonebis gadasaxadis erTiani (saojaxo) wliuri

deklaracia, romelSic aisaxeba rogorc am piris, aseve ojaxis

sxva wevrebis dabegvris obieqtebi. am SemTxvevaSi deklaraciis

warmdgen pirs ojaxis sxva wevrebTan mimarTebiT qonebis

274

gadasaxadSi sagadasaxado valdebulebis Sesrulebis mizniT eniWeba

gadasaxadis gadamxdelis warmomadgenlis uflebamosileba.

deklaraciaze savaldebuloa ojaxis wevrebis xelmowera

sagadasaxado organo sagadasaxado wlis 1 ivlisamde valdebulia

fizikur pirs warudginos `sagadasaxado moTxovna~ qonebis

gadasaxadis mixedviT daricxuli sagadasaxado valdebulebis

Sesaxeb Tu:

• fizikur pirs sakuTrebaSi an lizingiT aRebuli aqvs uZravi

qoneba (garda samewarmeo saqmianobisaTvis gamoyenebuli

qonebisa);

• fizikur pirs sakuTrebaSi aqvs miwa;

• fizikur pirs kanoniT gaTvaliswinebul sargeblobaSi an

faqtobriv mfolobelobaSi aqvs saxelmwifo sakuTrebaSi

arsebuli miwa.

qonebis gadasaxadi gadaixdevineba sagadasaxado aRricxvis adgilis

mixedviT mimdinare gadasaxdelis saxiT da biujetSi Cairicxeba

ara ugvianes sagadasaxado wlis 15 ivnisisa Semdeg dabegvris

obieqtebze:

• saqarTvelos sawarmos balansze ricxuli ZiriTadi

saSualebebi, daumontaJebeli mowyobilobebi, daumTavrebeli

mSenebloba da aramaterialuri aqtivebi;

• ucxouri sawarmos saqarTvelos teritoriaze arsebuli

ZiriTadi saSualebebi, daumontaJebeli mowyobilobebi,

daumTavrebeli mSenebloba da aramaterialuri aqtivebi (maT

Soris, rezidenti pirisTvis ijariT, qiriT, uzurfruqtiT

an sxva amgvari saxis xelSekrulebis safuZvelze gacemuli

da saqarTvelos teritoriaze arsebuli qoneba);

• organizaciis balansze ricxuli ZiriTadi saSualebebi,

daumontaJebeli mowyobilobebi, daumTavrebeli mSenebloba

275

da aramaterialuri aqtivebi an maTi nawili, romelic

gamoiyeneba ekonomikuri saqmianobisTvis;

• fizikuri piris sakuTrebaSi an lizingiT aRebuli da

ijariT, qiriT, uzurfruqtiT an sxva amgvari saxis

xelSekrulebis safuZvelze gacemuli qoneba;

• mewarme fizikuri piris mier samewarmeo an arasamewarmeo

saqmianobisTvis gamoyenebuli an gankuTvnili ZiriTadi

saSualebebi, daumontaJebeli mowyobilobebi, daumTavrebeli

mSenebloba da aramaterialuri aqtivebi.

zemoaRniSnul qonebaze sagadasaxado periodis mixedviT zemoaRniSnul qonebaze sagadasaxado periodis mixedviT zemoaRniSnul qonebaze sagadasaxado periodis mixedviT zemoaRniSnul qonebaze sagadasaxado periodis mixedviT

deklaraciis wardgena xdeba sagadasaxado wlis momdevno wlis 1 deklaraciis wardgena xdeba sagadasaxado wlis momdevno wlis 1 deklaraciis wardgena xdeba sagadasaxado wlis momdevno wlis 1 deklaraciis wardgena xdeba sagadasaxado wlis momdevno wlis 1

aprilamde. aprilamde. aprilamde. aprilamde.

mimdinare gadasaxdelebis saxiT biujetSi Caricxuli Tanxebi

CaiTvleba sagadasaxado periodis mixedviT gamoangariSebul

gadasaxadis Tanxad. Tu gadasaxadis gadamxdeli arsebobs mxolod

arasruli kalendaruli wlis ganmavlobaSi, igi gadasaxads ixdis

am periodis proporciulad.

sawarmos, romelic dafuZnda kalendaruli wlis dawyebis Semdeg, sawarmos, romelic dafuZnda kalendaruli wlis dawyebis Semdeg, sawarmos, romelic dafuZnda kalendaruli wlis dawyebis Semdeg, sawarmos, romelic dafuZnda kalendaruli wlis dawyebis Semdeg,

Sesabamisi sagaSesabamisi sagaSesabamisi sagaSesabamisi sagadasaxado periodis mixedviT am mimdinare dasaxado periodis mixedviT am mimdinare dasaxado periodis mixedviT am mimdinare dasaxado periodis mixedviT am mimdinare

gadasaxdelebis gadaxdis valdebuleba ar ekisreba. analogiuri gadasaxdelebis gadaxdis valdebuleba ar ekisreba. analogiuri gadasaxdelebis gadaxdis valdebuleba ar ekisreba. analogiuri gadasaxdelebis gadaxdis valdebuleba ar ekisreba. analogiuri

wesi gamoiyeneba mewarme fizikuri piris mimarT, Tu sagadasaxado wesi gamoiyeneba mewarme fizikuri piris mimarT, Tu sagadasaxado wesi gamoiyeneba mewarme fizikuri piris mimarT, Tu sagadasaxado wesi gamoiyeneba mewarme fizikuri piris mimarT, Tu sagadasaxado

aRricxvaze misi ayvana ganxorcielda kalendaruli wlis dawyebis aRricxvaze misi ayvana ganxorcielda kalendaruli wlis dawyebis aRricxvaze misi ayvana ganxorcielda kalendaruli wlis dawyebis aRricxvaze misi ayvana ganxorcielda kalendaruli wlis dawyebis

Semdeg. Semdeg. Semdeg. Semdeg.

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebul, saqarTveloSi dadgenili

wesiT registrirebul msubuq avtomobilebze gadasaxadis Tanxis

gadaxda xdeba yovelwliurad avtosatransporto saSualebaze,

romelic ar eqvemdebareba gzisTvis vargisobaze savaldebulo

periodul testirebas, ara ugvianes 15 noembrisa, xolo Tu xdeba

dabevris obieqtis gasxviseba aRniSnul vadamde _ maregistrirebel

276

organoSi registraciamde. am SemTxvevaSi qonebis mimRebs mimdinare

kalendaruli wlisaTvis dabegvris obieqtis mixedviT

sagadasaxado valdebuleba ar warmoeSoba.

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli saqarTveloSi dadgenili fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli saqarTveloSi dadgenili fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli saqarTveloSi dadgenili fizikuri piris sakuTrebaSi arsebuli saqarTveloSi dadgenili

wesiT registrirebul iaxtebze (katarRebze), TviTmfrinavebze, wesiT registrirebul iaxtebze (katarRebze), TviTmfrinavebze, wesiT registrirebul iaxtebze (katarRebze), TviTmfrinavebze, wesiT registrirebul iaxtebze (katarRebze), TviTmfrinavebze,

Sveulmfrenebze gadasaxadis Tanxis gadaxda xdeba yovelwliurad, Sveulmfrenebze gadasaxadis Tanxis gadaxda xdeba yovelwliurad, Sveulmfrenebze gadasaxadis Tanxis gadaxda xdeba yovelwliurad, Sveulmfrenebze gadasaxadis Tanxis gadaxda xdeba yovelwliurad,

ara ugvianes 15 noembrisa.ara ugvianes 15 noembrisa.ara ugvianes 15 noembrisa.ara ugvianes 15 noembrisa.

fizikuri piris sakuTrebaSi arsebul an lizingiT aRebul uZrav

qonebaze (Senoba nagebobebi an maTi nawili, garda samewarmeo

saqmianobisTvis gamoyenebuli, ijariT, qiriT, uzurfruqtiT an

sxva amgvari xelSekrulebis safuZvelze gacemuli qonebisa), aseve

sakuTrebaSi arsebul miwaze an kanoniT gaTvaliswinebul

sargeblobaSi an faqtobriv mflobelobaSi saxelmwifo

sakuTrebaSi arsebul miwaze fizikur pirs ufleba aqvs ar

waradginos deklaracia Tu:

• igi gaTavisuflebulia qonebis gadasaxadisgan;

• sagadasaxado organos mier qonebis gadasaxadis deklaracia

warmodgenilia an daricxulia saangariSo wlis wina

periodis mixedviT da ar xdeba momdevno saangariSo

periodebis mixedviT dabegvris obieqtis raodenobrivi da

xarisxobrivi cvlileba. am SemTxvevaSi iTvleba, rom

gadasaxadis gadamxdelma ganaxorciela sagadasaxado

angariSgeba, xolo sagadsaxado organom gadamxdels

warudgina `sagadasaxado moTxovna~, romlis mixedviTac

sagadasaxado valdebuleba tolia Sesabamisi periodis

mixedviT bolo deklarirebuli/daricxuli gadasaxadisa.

amasTanave, deklaracia CaiTvleba Sesworebulad Tu

SemdgomSi deklarireba ganxorcielda aRniSnuli periodebis

mixedviT.

277

sagadasaxadosagadasaxadosagadasaxadosagadasaxado valdebulebis Sesrulebis valdebulebis Sesrulebis valdebulebis Sesrulebis valdebulebis Sesrulebis

uzrunvelyofis RonisZiebebiuzrunvelyofis RonisZiebebiuzrunvelyofis RonisZiebebiuzrunvelyofis RonisZiebebi

gadasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado valdebulebis

arajerovnad Sesrulebis SemTxvevaSi SesaZlebelia mis mimarT

gamoyenebuli iqnas sagadasaxado valdebulebis uzrunvelyofis

Semdegi RonisZiebebi, romelTa rigiTobas konkretuli

situaciidan gamomdinare irCevs sagadasaxado organo:

• sagadasaxado ipoTeka/giravnoba;

• mesame piris mflobelobaSi arsebul qonebaze gadaxdevinebis

miqceva;

• qonebaze yadaRis dadeba;

• yadaRadadebuli qonebis realizacia;

• sabanko angariSebidan gadasaxadis, sauravisa da jarimis

Tanxebis Camowera

• gadamxdelis salarodan naRdi fuladi saxsrebis amoReba;

• sxva RonisZiebebi.

sagadasaxadosagadasaxadosagadasaxadosagadasaxado samarTaldarRveva da samarTaldarRveva da samarTaldarRveva da samarTaldarRveva da

pasuxismgeblobapasuxismgeblobapasuxismgeblobapasuxismgebloba

sagadasaxado samarTaldarRveva aris gadasaxadis gadamxdelis

marTlsawinaaRmdego qmedeba (moqmedeba an umoqmedoba),

romlisTvisac sagadasaxado kodeqsiT gaTvaliswinebulia

pasuxismgebloba.

marTlsawinaaRmdego qmedebisTvis pasuxismgebloba ekisrebaT

sawarmoebs/organizaciebs da fizikur pirebs mxolod sagadasaxado

kodeqsiT dadgenil safuZvelze da wesiT, Tu fizikuri piris mier

Cadenili samarTaldarRveva ar iwvevs sisxlissamarTlebriv

pasuxismgeblobas.

278

dauSvebelia erT sagadasaxado samarTaldarRvevaze ganmeorebiTi dauSvebelia erT sagadasaxado samarTaldarRvevaze ganmeorebiTi dauSvebelia erT sagadasaxado samarTaldarRvevaze ganmeorebiTi dauSvebelia erT sagadasaxado samarTaldarRvevaze ganmeorebiTi

pasuxismgeblobis dakisreba. pasuxismgeblobis dakisreba. pasuxismgeblobis dakisreba. pasuxismgeblobis dakisreba.

gadasaxadis gadamxdelis mimarT sagadasaxado sanqciis gamoyeneba gadasaxadis gadamxdelis mimarT sagadasaxado sanqciis gamoyeneba gadasaxadis gadamxdelis mimarT sagadasaxado sanqciis gamoyeneba gadasaxadis gadamxdelis mimarT sagadasaxado sanqciis gamoyeneba

ar aTavisuflebs mas kuTvnili gadasaxadebisa da sauravis ar aTavisuflebs mas kuTvnili gadasaxadebisa da sauravis ar aTavisuflebs mas kuTvnili gadasaxadebisa da sauravis ar aTavisuflebs mas kuTvnili gadasaxadebisa da sauravis

gadaxdis valdebulebisgan. gadaxdis valdebulebisgan. gadaxdis valdebulebisgan. gadaxdis valdebulebisgan.

sagadasaxado sanqcia aris pasuxismgeblobis zoma piris mier

Cadenili sagadasaxado samarTaldarRvevisaTvis. sagadasaxado

sanqciebi gamoiyeneba sauravisa da fuladi jarimis saxiT.

sagadasaxado samarTaldarRvevaTa erTobliobisas sagadasaxado

sanqcia gamoiyeneba TiToeuli samarTaldarRvevisaTvis cal-calke.

amasTan, ufro mkacri sanqcia ar STanTqavs naklebad mkacr

sanqcias.

sagadasaxado sanqcias sauravi ar ericxeba.sagadasaxado sanqcias sauravi ar ericxeba.sagadasaxado sanqcias sauravi ar ericxeba.sagadasaxado sanqcias sauravi ar ericxeba.

sagadasaxado samarTaldarRvevisTvis sanqcia ar ekisrebaT (garda

im gadasaxdelebisa, romelTa mimarTac pirs ekisreba sagadasaxado

agentis funqcia):

• saqonlis/momsaxurebis mimwodeblebs – „saqarTvelos

saxelmwifo biujetis Sesaxeb“ Sesabamisi wlis saqarTvelos

kanoniT da teritoriuli erTeulebis biujetebiT

gaTvaliswinebuli asignebebis safuZvelze „saxelmwifo

Sesyidvebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis dacviT

miwodebuli saqonlis/gaweuli momsaxurebis Rirebulebis

Semsyidveli organizaciis mier aunazRaureblobis gamo

warmoqmnil sabiujeto valdebulebebze, maTi Rirebulebis

faqtobrivi dafinansebis odenobisa da miwodebuli

saqonlis/gaweuli momsaxurebis saerTo moculobaSi

xvedriTi wilis proporciulad;

279

• saqarTvelos parlamentis mier ratificirebuli

saerTaSoriso xelSekrulebebiT gansazRvruli proeqtebis

(maT Soris, proeqtis mosamzadebeli etapis)

ganmaxorcielebel sajaro samarTlis iuridiul pirebs,

romlebTanac saqarTvelos finansTa saministros dadebuli

aqvs „proeqtis ganxorcielebis uflebamosilebis Sesaxeb“

xelSekruleba – am proeqtebis farglebSi warmoSobil

sagadasaxado valdebulebebze. zemoaRniSnuli proeqtebis

ganmaxorcielebeli sajaro samarTlis iuridiuli pirebis

nusxas amtkicebs saqarTvelos finansTa ministri.

Tu gadasaxadis Tanxa ar aris gadaxdili dadgenil vadaSi,

gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, gadaixados Sesabamisi

sauravi. sauravis gadaxda xorcieldeba sagadasaxado davalianebis

Tanxaze danamatis saxiT, miuxedavad gadamxdelis mimarT

gatarebuli sxva RonisZiebebisa.

sauravi Seadgens sagadasaxado davalianebis 0,07 sauravi Seadgens sagadasaxado davalianebis 0,07 sauravi Seadgens sagadasaxado davalianebis 0,07 sauravi Seadgens sagadasaxado davalianebis 0,07 %%%%----ssss TiToeuli TiToeuli TiToeuli TiToeuli

vadagadacilebuli dRisaTvis da misi daricxva xorcieldeba vadagadacilebuli dRisaTvis da misi daricxva xorcieldeba vadagadacilebuli dRisaTvis da misi daricxva xorcieldeba vadagadacilebuli dRisaTvis da misi daricxva xorcieldeba

sagadasaxado davalianebis warmoqmnis momdevno dRidan sagadasaxado davalianebis warmoqmnis momdevno dRidan sagadasaxado davalianebis warmoqmnis momdevno dRidan sagadasaxado davalianebis warmoqmnis momdevno dRidan

„sagadasaxado moTxovnis“ „sagadasaxado moTxovnis“ „sagadasaxado moTxovnis“ „sagadasaxado moTxovnis“ wardgenis an warudgenlobis miuxedavad. wardgenis an warudgenlobis miuxedavad. wardgenis an warudgenlobis miuxedavad. wardgenis an warudgenlobis miuxedavad.

Tu sauravis daricxvis valdebulebis dadgomis Semdeg gadasaxadis

gadamxdeli gadaixdis gadasaxadis ZiriTadi Tanxis nawils,

gadaxdis momdevno dRidan grZeldeba sauravis daricxva

sagadasaxado davalianebis darCenil nawilze. gakotrebis saqmis

warmoebis gaxsnis, reabilitaciis an sagakotrebo morigebis

damtkicebis Sesaxeb ganCinebis ZalaSi Sesvlidan Sesabamisi reJimis

dasrulebamde, sawarmos am reJimebis dawyebamde arsebul

vadagadacilebul sagadasaxado davalianebebze sauravi ar

daericxeba.

sagadasaxado organoebSi saxelmwifo registraciis an/da

gadasaxadis gadamxdelad aRricxvaze dadgomis wesis darRveva.

280

kerZod, ekonomikuri saqmianoba sagadasaxado organoSi saxelmwifo

registraciis an/da sagadasaxado aRricxvis gareSe, iwvevs

dajarimebas 200 laris odenobiT.

gadasaxadis gadamxdelis mier dadgenil vadaSi sagadasaxado

organoSi sagadasaxado deklaraciis wardgenis vadis darRveva,

iwvevs dajarimebas am deklaraciis safuZvelze dasaricxi Tanxis

5 %-is odenobiT, magram aranakleb 200 larisa, yovel

dagvianebul srul (arasrul) sagadasaxado Tveze.

vadis amowurvidan erT welze meti xniT deklaraciis

warudgenloba, Tu aseTi moqmedebis Sedegad gadauxdeli

gadasaxadis Tanxa aRemateba 25 000 lars, iTvleba gadasaxadebis

gadaxdisagan Tavis aridebad da iwvevs pasuxismgeblobas

saqarTvelos sisxlis samarTlis kanonmdeblobis Sesabamisad.

sisxlisamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado sisxlisamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado sisxlisamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado sisxlisamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado

moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT

gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.

sagadasaxado deklaraciaSi an/da gaangariSebebSi gadasaxadis

odenobis Semcireba iwvevs dajarimebas Semdegi odenobebiT:

• 15 000 laramde - Semcirebuli Tanxis 25%;

• 15 000-dan 25 000 laramde - Semcirebuli Tanxis 50%;

• 25 000 da meti - Semcirebuli Tanxis 75%,

sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba.

sisxlissamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado sisxlissamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado sisxlissamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado sisxlissamarTlebrivi devna ar daiwyeba, Tu `sagadasaxado

moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT moTxovnis~ miRebidan 45 samuSao dRis vadaSi daifareba damatebiT

gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.gadasaxdelad dakisrebuli gadasaxadebis ZiriTadi Tanxa.

281

sagadasaxdo kodeqsi aseve gansazRvravs sanqciebis odenobebs

Semdegi samarTaldarRvevisTvis:

• sagadasaxado organos Tanamdebobis pirisaTvis

winaaRmdegobis gaweva - 100 lari;

• yadaRadadebuli qonebis mflobelobis, sargeblobis an/da

gankargvis wesis darRveva - 3 000 lari;

• sagadasaxado organosaTvis saaRricxvo dokumentaciis an/da

dabegvrasTan dakavSirebuli informaciis warudgenloba,

masze uari an wardgenisagan Tavis arideba - 200 lari;

• gadasaxis arasworad CaTvla an dabruneba - CasaTvleli an

dasabrunebeli Tanxis 300 %;

• Semosavlebisa da xarjebis, agreTve gadasaxadiT dasabegri

sxva obieqtebis aRricxvis wesis darRveva (erT sagadasaxado

periodSi) - 1 000 lari;

• Semosavlebisa da xarjebis, agreTve gadasaxadiT dasabegri

sxva obieqtebis aRricxvis wesis darRveva (erT sagadasaxado

periodze meti xnis ganmavlobaSi) - 3 000 lari;

• Semosavlebisa da xarjebis, agreTve gadasaxadiT dasabegri

sxva obieqtebis aRricxvis wesis darRveva, romelmac

sagadasaxado bazis Semcireba gamoiwvia - gadauxdeli

gadasaxadis Tanxis 10 %, aranakleb 3 000 lari;

• gadaxdis wyarosTan gadasaxadis daukavebloba - daukavebeli

Tanxis 10 %;

• xelfasze dasakavebeli gadasaxadis daukavebloba -

minimaluri xelfasis 50-magi odenoba;

• gadasaxadis gadamxdelis mier kodeqsiT gaTvaliswinebuli

valdebulebebis Seusrulebloba, risTvisac

gaTvaliswinebulia jarima, magram ar aris gansazRvruli

jarimis odenoba - 100 lari.

282

dRg-isaTvis gaTvaliswinebuli moTxovnebis darRvevisas

gaTvaliswinebuli jarimebi:

• dRg-s gadamxdelad registraciis gareSe funqcionireba -

gadasaxdeli dRg-s 100 %;

• dRg-s sagadasaxado angariSfaqturis arasworad an/da

arasrulad Sevseba, Tu es iwvevs dRg-is Tanxis Semcirebas

an CasaTvleli Tanxis zrdas - Semcirebuli dRg-is Tanxis

an gazrdili CasaTvleli Tanxis 100 %;

• myidvelisTvis angariSfaqturis miucemloba - operaciis

mixedviT dRg-s Tanxis 100 %;

• sagadasaxado angariSfaqturis arasruli Sevseba - 200

lari.

sagadasaxo jarimebi da sainqciebi aseve gaiTvaliswineba iseT

samarTaldarRvevebze, rogoricaa:

• gadasaxadis gadaricxvis Taobaze sagadasaxado organos

sainkaso davalebisa da gadasaxadis gadamxdelis

sagadasaxado davalebis Sesrulebis vadis darRveva;

• bankebis mier gadasaxadis gadamxdelisaTvis angariSis gaxsnis

wesis darRveva da gadasaxadis gadamxdelis angariSebze

operaciebis SeCerebis Sesaxeb sagadasaxado organos

gadawyvetilebis Seusrulebloba

• dokumentebis gareSe transportireba da aRuricxavoba.

283

biznesis sagadasaxado kontrolibiznesis sagadasaxado kontrolibiznesis sagadasaxado kontrolibiznesis sagadasaxado kontroli

saxelmwifos mier ganxorcielebuli kontroli mimarTulia

moqmedi kanonebis, xelSekrulebebisa da normatiuli aqtebis

aRsrulebisken. kerZo seqtoris ekonomikuri saqmianobis

sagadasaxado kontrols, kanonis farglebSi, axorcielebs mxolod

sagadasaxado organo, xolo sabaJo kanonmdeblobiT gansazRvrul

SemTxvevebSi _ sabaJo organo. samewarmeo saqmianobis kontroli

SeiZleba ganaxorcielos makontrolebelma organom mxolod

sasamarTlos nebarTviT, garda:

• mimdinare kontrolis procedurebisa;

• gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirvebis

procedurebisa;

• kameraluri sagadasaxado Semowmebisa;

• gegmuri gasvliTi sagadasaxado Semowmebisa;

ramdeni saxis kontroli arsebobs?

ramden xans grZeldeba kontrolis procesi?

ra uflebebi da valdebulebebi aqvs pirs

kontolis procesSi?

sagadasaxado kontroli

gadasaxadis

gadamxdelis

saqmianobaze

mimdinare

kontrolis

procedureb

sagadasaxado

Semowmeba

284

• im sakontrolo gasvliTi sagadasaxado Semowmebisa, romelic

dakavSirebulia sawarmos/organizaciis reorganizaciasTan an

likvidaciasTan;

• gadaudebeli sakontrolo gasvliTi sagadasaxado

Semowmebisa;

• sagadasaxado organos gadawyvetilebis gasaCivrebisa da

sabWos sxdomis gadawyvetilebis safuZvelze, rom

gasaCivrebuli sakiTxi bolomde ar aris Seswavlili,

SeiZleba Catardes gasvliTi Semowmeba, Tu gadasaxadis

gadamxdeli Tanaxmaa, Semowmeba Catardes mosamarTlis

brZanebis gareSe.

mosamarTle mewarmis Semowmebis brZanebas gascems, Tu

makontrolebeli organo mas warudgens dasabuTebul informacias

da safuZvlian eWvs mewarmis mier kanonmdeblobis moTxovnebis

darRvevis Sesaxeb. am ukanasknelis safuZvlis arsebobis

SemTxvevaSi sxva saxelmwifo organos ufleba aqvs, mewarmis

saqmianobis Semowmebis winadadebiT mimarTos makontrolebel

organos. makontrolebeli organo amowmebs mxolod im sakiTxs,

razec arsebobs mosamarTlis nebarTva.

kanonis darRveviT miRebul mtkicebulebebs iuridiuli Zala ar kanonis darRveviT miRebul mtkicebulebebs iuridiuli Zala ar kanonis darRveviT miRebul mtkicebulebebs iuridiuli Zala ar kanonis darRveviT miRebul mtkicebulebebs iuridiuli Zala ar

aqvsaqvsaqvsaqvs. . . .

mosamarTlis brZanebis gareSe akrZalulia valdebuli piris

saqmianobis imave periodSi ukve Semowmebuli sakiTxis xelaxali

Semowmeba, garda im sakiTxebisa, romelTa mixedviT valdebuli

piri ukve Semowmebuli periodis gadasaxadebze Sesworebul

sagadasaxado deklaracias waradgens.

mocemuli debuleba ar vrceldeba im makontrolebel organoze,

romelic moqmedebs operatiul samZebro saqmianobis

285

ganmaxorcielebel organos TxovniT. moceul SemTxvevaSi

makontrolebeli organo nebarTvas iRebs mosamarTlisgan,

romelic, Tavis mxriv, erTpirovnulad iRebs gadawyvetilebas

nebarTvis gacemis Sesaxeb.

mimdinare kontrolis RonisZiebebimimdinare kontrolis RonisZiebebimimdinare kontrolis RonisZiebebimimdinare kontrolis RonisZiebebi

sagadasaxado organos ufross/mis moadgiles werilobiTi

brZanebis safuZvelze ufleba aqvs, moiTxovos gadasaxadis

gadamxdelisagan/sagadasaxado agentisagan an misi

warmomadgenlisagan saaRricxvo dokumentaciis an/da dabegvrasTan

dakavSirebuli informaciis wardgena.

saaRricxvo dokumentaciis an/da dabegvrasTan dakavSirebuli

informaciis wardgena xorcieldeba sagadasaxado organos

ufrosis/misi moadgilis motivirebuli werilobiTi moTxovniT,

sadac konkretulad unda mieTiTos warsadgeni saaRricxvo

dokumentaciis an/da dabegvrasTan dakavSirebuli informaciis

CamonaTvali da maTi wardgenis gonivruli vada. aslebis

damowmebas axorcielebs gadasaxadis gadamxdeli.

mimdinare kontrolis

procedurebi

gadasaxadis

gadamxdelis aRricxva

gadamxdelisgan informaciis

wardgenis moTxovnis aRricxva

zogadi analitikuri

procesebi

286

zogadi analitikuri procesebizogadi analitikuri procesebizogadi analitikuri procesebizogadi analitikuri procesebi

mimdinare sagadasaxado kontrolis zogadi analitikuri

procedurebi eyrdnoba gadasaxadis gadamxdelisagan miRebul

informacias. am informaciis saSualebiT xdeba SedarebiTi da

krebsiTi analizi, raTa moxdes analizis safuZvelze sagadasaxado

Semowmebisa da administrirebis RonisZiebebis dagegmva da

optimizacia, maT Soris:

• Semosavlebisa da gadasaxadiT dasabegri sxva obieqtebis

Sesaxeb informaciis Segroveba;

• sagadasaxado valdebulebaTa mixedviT davalianebis

warmoSobis mizezebis Seswavla;

• sagadasaxado SeRavaTebiT mosargeble gadasaxadis

gadamxdelis mier sagadasaxado valdebulebaTa Sesrulebis

analizi;

• sagadasaxado kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli aRricxvis

formebis gamoyeneba.

sagadasaxado organos mier Catarebuli zogadi analitikuri

procedurebis Sedegebi aisaxeba mimdinare kontrolis Sesaxeb

gaformebul cnobaSi.

daTvaliereba

gadasaxadis gadamxdelis dasaxadis gadamxdelis dasaxadis gadamxdelis dasaxadis gadamxdelis

saqmianobaze dakvirveba saqmianobaze dakvirveba saqmianobaze dakvirveba saqmianobaze dakvirveba

qronometraJi

sakontrolo

Sesyidva inventarizacia

287

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirveba xorcieldeba

sagadasaxado organos uflebamosili Tanamdebobis piris/misi

moadgilis motivirebuli brZanebis safuZvelze, gadasaxadis

gadamxdelis winaswari Setyobinebis gareSe. brZanebaSi unda

mieTiTos:

• dakvirvebis procedurebis Catarebis periodi (misi dawyebisa

da damTavrebis vadebi);

• procedurebis ganmaxorcielebeli sagadasaxado organos

uflebamosil pirTa CamonaTvali.

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirvebis dros

sagadasaxado organos uflebamosilma pirma gadasaxadis

gadamxdels unda warudginos:

• piradobis damadasturebeli mowmoba;

• sagadasaxado organos ufrosis/misi moadgilis brZaneba

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirvebis

sagadasaxado kontrolis procedurebis Catarebis Sesaxeb;

• am procedurebis Catarebis programa;

• gadasaxadis gadamxdelis uflebebis ganmartebiTi baraTi.

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirvebis ganxorcieleba

dasaSvebia mxolod gadamxdelis samuSao saaTebSi an/da

faqtobrivi muSaobis dros. dakvirvebis procedurebs unda

eswrebodes gadasaxadis gadamxdeli an misi warmomadgeneli, xolo

saWiroebis SemTxvevaSi _ mowveuli specialistic.

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze dakvirvebis sagadasaxado

kontrolis procedurebis Sedegebze dgeba oqmi, romelsac xels

aweren sagadasaxdo kontrolis ganmaxorcielebeli sagadasaxado

organos uflebamosili Tanamdebobis piri, gadasaxadis gadamxdeli

an misi warmomadgeneli, aseve mowveuli specialisti (misi

monawileobis SemTxvevaSi). Tu gadasaxadis gadamxdeli/misi

288

warmomadgeneli uars ganacxadebs xelis moweraze, oqmze keTdeba

Sesabamisi Canaweri.

qronometraJiqronometraJiqronometraJiqronometraJi

gadasaxadis gadamxdelis Semosavlebis, daqiravebul fizikur

pirTa raodenobisa da saqonlis/momsaxurebis miwodebis zusti

moculobis dadgenis mizniT sagadasaxado organos ufleba aqvs

gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze awarmoos dakvirveba

qronometraJis wesiT.

qronometraJi tardeba samuSao dRis ganmavlobaSi gadasaxadis

gadamxdelis mier warmoebuli an/da miwodebuli

saqonlis/momsaxurebis moculobis Sesaxeb uwyveti Canawerebis

warmoebiT. saWiroebis SemTxvevaSi, sagadasaxado organos

uflebamosil pirs ufleba aqvs daayenos mricxvelebi da sxva

sazomi xelsawyoebi da qronometraJis Catarebis yoveli dRis

bolos awarmoos maTi maCveneblebis registracia.

qoronometraJi tardeba kalendaruli Tvis ganmavlobaSi aranakleb

7 dRis periodSi sagadasaxado organos aranakleb 2

uflebamosili TanamSromlis mier da mocmeuli vada, saWiroebis

SemTxvevaSi, SeiZleba gagrZeldes momdevno TveSic.

qronometraJis Catarebisas sagadasaxado organos warmomadgenlebs

ufleba ara aqvT moiTxovon gadasaxadis gadamxdelis saaRricxvo

dokumentaciis an dabegvrasTan dakavSirebuli sxva informaciis

wardgena.

saqonlisa da momsaxurebis sakontrolo Sesyidvasaqonlisa da momsaxurebis sakontrolo Sesyidvasaqonlisa da momsaxurebis sakontrolo Sesyidvasaqonlisa da momsaxurebis sakontrolo Sesyidva

sagadasaxado organo gadasaxadis gadamxdelis mier miRebuli

289

Semosavlebis realuri moculobis dadgenis mizniT axdens

sakontrolo Sesyidvas an sakontrolo Sesyidvis SeTavazebas.

Tu sakontrolo SesyidviT Sesyiduli saqoneli ar tovebs

savaWro obieqtis teritorias da misi saxe da SefuTva ar

dazianebula, maSin sakontrolo Sesyidvis oqmis safuZvelze

operacia eqvemdebareba gauqmebas (Sesyiduli saqoneli ubrundeba

gamyidvels, xolo gadaxdili fuli - myidvels).

daTvaliereba daTvaliereba daTvaliereba daTvaliereba

kontrolis ganxorcielebis mizniT sagadasaxado organos

uflebamosil Tanamdebobis pirs ufleba aqvs, ganaxorcielos

gadasaxadis gadamxdelis teritoriebisa da Senoba-nagebobebis

daTvaliereba, garda fizikuri piris sacxovrebeli binisa

(fizikuri piris sacxovrebeli binis daTvaliereba dasaSvebia

mxolod sasamarTlos gadawyvetilebiT).

daTvalierebis procedurebi moicavs gadasaxadis gadamxdelis

teritoriebis, Senoba-nagebobebis gare da Sida sivrcis vizualur

daTvalierebas. daTvalierebis procedurebis Catarebisas

akrZalulia gadasaxadis gadamxdelis dokumentaciisa da

sasaqonlo-materialuri faseulobebis Semowmeba, aseve misgan

sityvieri da werilobiTi axsna-ganmartebis moTxovna.

daTvalierebis procedura ar moicavs seifis, karadis, ujrisa da

sxva msgavsi saTavsis SigTavsis vizualur daTvalierebasa da

Semowmebas.

inventarizaciainventarizaciainventarizaciainventarizacia

sagadasaxado organos ufrosi gamoscems brZanebas sasaqonlo-

materialuri faseulobis inventarizaciis Catarebis Sesaxeb.

290

araaqcizuri saqonlis mflobeli piris sasaqonlo-materialuri

faseulobis inventarizaciis brZaneba SeiZleba gaices

kalendaruli wlis ganmavlobaSi ara umetes 3-jer.

inventarizaciis gonivrul vadaSi Catarebis mizniT gadasaxadis

gadamxdelis xelmZRvanelis (direqtoris) mier iqmneba

sainventarizacio komisia, romelSic unda Sevidnen pirebi,

romlebic kargad icnoben sainventarizcio qonebas, ician misi fasi

da pirveladi aRricxva.

sainventarizacio komisia valdebulia, srulad da droulad

aRricxos sasaqonlo-materialuri faseulobebi warmoebisa da

maTi Senaxvis adgilze, aRricxvis Sedegebi Seadaros buRaltruli

aRricxvis Sesabamis monacemebs da Seitanos isini sasaqonlo-

materialuri faseulobebis aRweris oqmSi.

sagadasaxado inspeqciis uflebamosil pirebs ufleba aqvT,

sasamarTlos gadawyvetilebis gareSe inpeqciis samoqmedo

teritoriaze ganaxorcielon sakontrolo-salaro aparatebis

gamoyenebis wesebis dacvis kontroli.

gegmiuri

sagadasaxado Semowmebasagadasaxado Semowmebasagadasaxado Semowmebasagadasaxado Semowmeba

kameraluri gasvliTi

gadaudebeli

sakontrolo

sakontrolo

291

kameraluri kameraluri kameraluri kameraluri sagadasaxado Semowmebasagadasaxado Semowmebasagadasaxado Semowmebasagadasaxado Semowmeba

kameraluri sagadasaxado Semowmeba xorcieldeba adgilze

gausvlelad gadamxdelis mier wardgenili informaciis analizis

saSualebiT, dgindeba gadasaxadis gadamxdelis mier sagadasaxado

valdebulebis Sesrulebis Sesabamisoba kodeqsiT dadgenil

moTxovnebTan.

sagadasaxado organos xelmZRvanlis/misi moadgilis werilobiTi

brZanebis safuZvelze karelarul sagadasaxado Semowmebas atarebs

sagadasaxado organos uflebamosili Tanamdebebis piri

samsaxureobrivi uflebamosilebis Sesabamisad. kameraluli wesiT

Semowmebisas gadasaxadis gadamxdels SeiZleba mosTxovon axsna-

ganmartebisa da saaRricxvo dokumentebis wardgena. Tu

Semowmebisas gamovlinda Secdomebi, aRniSnulis Sesaxeb unda

ecnobos gadasaxadis gadamxdels, romelmac am dokumentebSi unda

Seitanos Sesworebebi.

Tu kameraluri Semowmebis Sedegad gamovlenili Secdomebi iwvevs

gadasaxadis Tanxis cvlilebas (Semcirebas an gazrdas), maSin

sagadasaxado organos uflebmosili Tanamdebobis piri adgens

sagadasaxado Semowmebis aqts da xels awers masze, romelsac

amtkicebs sagadasaxado organos ufrosi/misi moadgile.

kameraluri sagadasaxado Semowmebis Sedegad gadasaxadis

daricxuli Tanxis Sesaxeb gadamxdels egzavneba `sagadasaxado

moTxovna~.

gasvliTi sagadasaxado Semowmeba gasvliTi sagadasaxado Semowmeba gasvliTi sagadasaxado Semowmeba gasvliTi sagadasaxado Semowmeba

gasvliTi sagadasaxado Semowmeba iTvaliswinebs gadasaxadis

gadamxdelis saqmianobis adgilze gadasaxadebis gaangariSebasTan

dakavSirebuli dokumentaciis srul an SerCeviT Semowmebas,

292

romelic SeiZleba moicavdes gadasaxadis gadamxdelis saqmianobaze

dakvirvebis sagadasaxado kontrolis procedurebsac.

gasvliTi sagadasaxado Semowmebis daniSvnis brZanebas Tan unda

erTvodes Semowmebis programiT gaTvaliswinebuli moqmedebebi da

igi SeiZleba ganxorcieldes mxolod samuSao saaTebSi an/da

mewarmis faqtiuri muSaobis dros.

gasvliTi sagadasaxado Semowmebis Catarebis Sesaxeb

gadwyvetilebis miRebis Semdeg iqmneba sagadasaxado Semowmebis

jgufi, romelic valdebulia gadasaxadis gadamxdels warudginos:

• jgufis wevrTa piradobis damadasturebeli mowmobebi;

• sagadasaxado organos ufrosis/misi moadgilis brZaneba

sagadasaxado Semowmebis jgufis Seqmnis Sesaxeb;

• Semowmebis programa;

• gadasaxadis gadamxdelis uflebebis ganmartebiTi baraTi;

• sakontrolo gasvliTi sagadasaxado Semowmebisas –

mosamarTlis braZaneba, xolo Tu aseTi Semowmeba

dakavSirebulia sawarmos/organizaciis reorganizaciaTan an

likvidaciasTan – sagadasaxado organos ufrosis/misi

moadgilis brZaneba;

• gegmuri da gadaudebeli sakontrolo gasvliTi Semowmebisas

- sagadasaxado organos ufrosis/misi moadgilis brZaneba.

gadasaxadis gadamxdeli Semowmebis jgufis mier pirobebis dacvis

da saTanado dokumentaciis wardgenis Semdeg valdebulia,

Semowmebis jgufi dauyovnebliv dauSvas Tavis teritoriaze an/da

Senoba-nagebobebSi, Seuqmnas iseTi samuSao pirobebi, rogoric

Cveulebriv arsebobs mis organizaciaSi.

mewarmis mier Semowmebis jgufis teritoriaze an/da Senoba-

nagebobebSi dauSveblobis SemTxvevaSi sagadasaxado organos

293

Tanamdebobis piri adgens aqts, romelsac xels awers

Semmowmebeli da gadasaxadis gadamxdeli.

Tu sagadasaxado organos uflebamosili Tanamdebobis piri

miiCnevss, rom sagadasaxado samarTaldarRvevis damadasturebuli

dokumentebi SeiZleba ganadgurdes, damalul iqnas, Seswordes an

Seicvalos, igi uflebamosilia moiTxovos da miiRos sagadasaxado

valdebulebasTan dakavSirebuli saaRricxvo dokumentaciis an/da

dabegvrasTan dakavSirebuli informaciis gadasaxadis gadamxdelis

mier damowmebuli asli. aRniSnuli valdebulebis

Seusruleblobis SemTxvevaSi sagadasaxado organos Tanamdebobis

piri uflebamosilia, amoiRos aRniSnuli dokumentis an sxva

masalis dedani. amis Taobaze man unda Seadginos aRniSnuli

dokumentis an sxva masalis amoRebis aqti, romlis erTi

egzemplari gadaecema gadasaxadis gadamxdels. makontrolebeli

organo axdens dokumentebisa da masalebis aslebis gadaRebas,

xolo maT dedans 5 dRis vadaSi ubrunebs gadasaxadis gadamxdels.

rogorc gegmuri, ise sakontrolo gasvliTi sagadasaxado

Semowmeba SeiZleba gagrZeldes ara umetes 2 Tvisa. aucileblobis

SemTxvevaSi sagadasaxado organos ufross ufleba aqvs, es vada

gaagrZelos ara umetes 1 TviT. Tu ukanasklenili 3 wlidan erTi

wlis ganmavlobaSi gadasaxadis gadamxdelis erToblivma

Semosavalma 20 milions gadaaWarba, sagadasaxado organos

ufrosTan SeTanxmebiT mocemuli Semowmebis vada damatebiT

SeiZleba gagrZeldes 2 TviT.

sagadasaxado organos Tanamdebobis piris teritoriaze an/da

Senoba-nagebobebSi dauSvebloba iTvleba sagadasaxado

samarTaldarRvevad da iwvevs pasuxismgeblobas kanonmdeblobiT

dadgenili wesiT

294

gegmiurigegmiurigegmiurigegmiuri

gasvliTi Semowmebis erT-erTi saxea gegmuri gasvliTi

sagadasaxado Semowmeba, romelic tardeba sagadasaxado organos

ufrosis/misi moadgilis gadawyvetilebiT, ris Sesaxebac

gadasaxadis gadmxdels 10 dRiT adre egzavneba Setyobineba.

gegmuri sagadasaxado Semowmeba unda daiwyos Setyobinebis

gagzavnidan ar ugvianes 30 dRisa. SetyobinebaSi unda mieTiTos

gegmuri gasvliTi sagadasaxado Semowmebis safuZveli da sagani,

aseve Semowmebis Catarebis savaraudo dro. gegmuri gasvliTi

sagadasaxado Semowmeba tardeba kalendaruli wlis ganmavlobaSi

ara umetes erTxel.

sakontrolo sakontrolo sakontrolo sakontrolo

sakontrolo gasvliTi sagadasaxado Semowmeba tardeba

werilobiTi Setyobinebis gareSe. sakontrolo gasvliTi

sagadasaxado Semowmebis mizniT sasamarTlosaTvis mimarTvis an

gadaudebeli sakontrolo gasvliTi sagadasaxado Semowmebis

Catarebis Sesaxeb gadawyvetilebas iRebs sagadasaxado organos

ufrosi/misi moadgile, Tu:

• bolo sagadasaxado Semowmebisas gamovlinda gadasaxadis

gadamxdelis mier sagadasaxado valdebulebaTa mniSvnelovani

darRvevis faqtebi an arsebobs sxva faqtebi, romlebic

adasturebs aseTi darRvevebis SemTxvevebs;

• arsebobs sando informacia, romelic eWvqveS ayenebs

gadasaxadis gadamxdelis finansuri da materialuri

saSualebebis warmoSobas;

• arsebobs sando informacia qonebis an gadasaxadiT dasabegri

sxva obieqtis dokumenturad daudasturebeli matebis

Sesaxeb;

295

• sagadasaxado organoSi wardgenili sagadasaxado

deklaraciebiT da sxva dokumentebiT ar dasturdeba

dabegvris obieqtebisa da gamoangariSebuli gadasaxadebis

realoba;

• wardgenili ar aris sagadasaxado deklaracia an gadasaxadis

gamosaangariSeblad an/da gadasaxdelad saWiro dokumentebi;

• sawarmom/organizaciam Seicvala organizaciul-samarTlebrivi

forma.

gadasaxadis gadamxdeli valdebulia, gasvliTi sagadasaxado

Semowmebisas sagadasaxado Semowmebis jgufs Seuqmnas iseTi

samuSao pirobebi, rogoric Cveulebriv arsebobs gadasaxadis

gadamxdelTan.

sakontrolo gasvliTi sagadasaxado SemowmebisaTvis

ganmsazRvreli garemoebebisa da gadaudebeli aucileblobis

farglebis arsebobis SemTxvevaSi sagadasaxado organos ufrosis

werilobiTi brZanebis safuZvelze, winaswari Setyobinebis gareSe,

SeiZeba Cautardes gadaudebeli sakontrolo gasvliTi

sagadasaxado Semowmeba.

gadaudebeli aucileblobis SemTxveva dgeba, rodesac sagadasaxado

organo CaTvlis, rom gadasaxadis gadamxdeli gegmavs, Tavi

aaridos sagadasaxado valdebulebaTa Sesrulebas saqarTvelodan

gasvliT, aqtivebis sxva pirisaTvis gadacemiT, sagadasaxado

samarTaldarRvevis damadasturebuli dokumentebis ganadgurebT,

damalviT, SesworebiT an SecvliT anda sxva RonisZiebebis

gatarebiT.

sagadasaxado organo valdebulia, gadaudebeli sakontrolo

gasvliTi sagadasaxado Semowmebis dawyebidan 48 saaTSi mimarTos

296

da nebarTva miiRos sasamarTlosagan sakontrolo gasvliTi

sagadasaxado Semowmebis Catarebis Sesaxeb.

sasamarTlos nebarTvis miRebamde sagadasaxado Semowmebis jgufis

wevrebs ufleba ara aqvT daiwyon gadaudebeli sakontrolo

gasvliTi sagadasaxado Semowmebis procedurebi. sagadasaxado

organos warmomadgenlebs ufleba aqvT mxolod daluqon

gadasaxadis gadamxdelis is sagadasaxado dokumentebi da

sasaqonlo-materialuri faseulobebi, romlebic aucilebelia

sakontrolo gasvliTi sagadasaxado Semowmebis CatarebisaTvis.

sabaJo sabaJo sabaJo sabaJo procedurebiprocedurebiprocedurebiprocedurebi

warsadgeni dokumentebi da procedurebi warsadgeni dokumentebi da procedurebi warsadgeni dokumentebi da procedurebi warsadgeni dokumentebi da procedurebi

sazRvarzesazRvarzesazRvarzesazRvarze

procedurebi, romlebic xorcieldeba sabaJo sazRvarze:

• sabaJosaTvis saqonlis wardgena;

• saqonlis/satransporto saSualebis zogadi deklarireba;

ramdeni unda gadavixado? (sagadasaxado kodeqsi da kanoni sabaJo mosakreblebis

Sesaxeb)

ra dokumentebi unda warvadgino?

(sabaJo kodeqsi da Sesabamisi kanonqvemdebare aqtebi)

ra procedurebi unda gaviaro?

(sabaJo kodeqsi da Sesabamisi kanonqvemdebare aqtebi)

297

• saqonlis/satransporto saSualebis daTvaliereba;

• fitosanitaruli, veterinaruli da sanitarul-sakarantino

kontroli;

• garantiis wardgena;

• aqcizuri saqonlis SemTxvevaSi - specialuri satvirTo-

sabaJo deklaraciis da aqcizuri saqonlis baraTis wardgena;

• sabaJo kontrolis qveS myofi saqonlis/satransporto

saSualebis aRricxvis mowmobis gamowera (SemdegSi –

aRricxvis mowmoba).

saqonlis wardgena saqonlis wardgena saqonlis wardgena saqonlis wardgena

sasazRvro kontrolis gavlis Semdgom saqoneli/satransporto

saSualeba waredgineba sabaJos. saqonlis/satransporto saSualebis

wardgena xorcieldeba misi sabaJo organos mier specialurad

gamoyofil adgilze faqtobrivi ganTavsebiTa da informaciis

miwodebiT.

akrZalulia qveynis teritoriaze 44 tonaze meti saqonliT

datvirTuli satransporto saSualebis gadaadgileba! sabaJo

organo amowmebs avtomobilis zenormatiul datvirTvas.

satransporto saSualebis wamyvan, an arawamyvan RerZze

datvirTva ar unda aRematebodes 10º tonas, xolo erT

wamyvanRerZiani avtomobilis RerZze _ 11,5 tonas.

aRniSnuli normis gadametebisTvis TiToeul tonaze pirs mouwevs

jarimis gadaxda (TiToeul tonaze 1000 lari). amasTan, zedmeti

wonis saqoneli unda gadaitvirTos sxva satransporto

saSualebaSi. awonvis Semdeg RebulobT qviTars da Tu raime

darRvevaa, dgeba samarTaldarRvevaTa oqmi.

298

saqonlis/satransporto saSualebis wardgenidan 2 dRis

ganmavlobaSi piri valdebulia, ganaxorcielos zogadi

deklarireba. winaaRmdeg SemTxvevaSi saqoneli dauyovnebliv

gaitaneba saqarTvelos teritoridan. zogadi deklarirebis

meSveobiT sabaJo axdens Semosuli saqonlis registraciasa da

kontrols, aseve mis safuZvelze gamoiwereba aRricxvis mowmoba,

riTac saqoneli gadaadgildeba daniSnulebis adgilamde.

zogadi deklarirebis mizniT sasazRvro sabaJo organoSi

wardgenili unda iqnas satransporto dokumentebi:

• saavtomobilo transportiT gadazidvis dros –

satransporto zeddebuli;

• sazRvao transportiT saqonlis Semotanis dros –

konosamenti;

• sahaero transportiT saqonlis Semotanis dros –

aviazeddebuli.

am dokumentebis wardgena sakmarisi ar iqneba maSin, Tu wardgenil

dokumentebSi ar aris srulad mocemuli aRricxvis mowmobis

gamowerisTvis saWiro informacia (saqonlis wona, adgilebis

raodenoba, daniSnulebis adgili da sxv.).

zogadi deklarirebis dros satransporto dokumentebis garda

SeiZleba gamoyenebul iqnas aseve Semdegi dokumentebi:

• xelSekruleba an misi Semcvleli dokumenti;

• angariS-faqtura (invoisi) an kontraqti;

• warmoSobis sertifikati;

• sabaJo garantia;

• specialuri satvirTo sabaJo deklaracia da aqcizuri

saqonlis baraTi - aqcizuri saqonlis Semotanisas;

• licenziebi da nebarTvebi (savaldebuloa, Tu saqonlis

Semotanisas is eqvemdebareba licenzirebas an nebarTvas);

299

• fito an/da veterinaluri sertifikatebi;

• saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli sxva

dokumentebi.

saqonlis daTvalierebasaqonlis daTvalierebasaqonlis daTvalierebasaqonlis daTvaliereba

sabaJo organo aTvalierebs saqonels srulad, nawilobriv an

SeiZleba saerTod ar daaTvalieros. sazRvarze sabaJos mier

ganxorcielebuli daTvalierebis mizania, Tavidan aicilos

saqarTvelos teritoriaze akrZaluli saqonlis Semotana. sabaJo

moxele aseve aTvalierebs satransporto saSualebaze dadebul

saidentifikacio niSnebs, luqebs.

saqonlis mflobels ufleba aqvs daeswros daTvalierebas, xolo

sabaJo organoebis moTxovnis SemTxvevaSi valdebulia daeswros da

xeli Seuwyos aRniSnul process.

garantiis wardgena garantiis wardgena garantiis wardgena garantiis wardgena

sabaJo organos sazRvarze waredgineba sabaJo garantia, miuxedavad

saqonlis saxeobisa, odenobisa da warmoSobis qveynisa.

sabaJo organom SesaZlebelia mogTxovoT sabaJo garantiis

wardgena:

• sazRvarze, mxolod Semosvlisas:

o Tu ganubaJebeli saqoneli gadaadgileba saqarTvelos

sabaJo teritoriaze or sxvadasxva sabaJo punqts Soris;

• sabaJo damuSavebis operaciis ganxorcielebis sabaJo

organoSi Tu:

o saqoneli eqceva sabaJo teritoriaze saqonlis

gadamuSavebis sabaJo reJimSi;

300

o saqoneli eqceva saqonlis droebiTi Semotanis sabaJo reJimSi (garda sabaJo kodeqsiT gaTvaliswinebuli

SemTxvevebisa);

o saqoneli eqceva sabaJo teritoriis gareT saqonlis gadamuSavebis reJimSi Semcvleli produqtis winaswari

Semotanisas.

o deklarantsa da sabaJo organos Soris saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvrisas warmoiSva uTanxmoeba.

ra SemTxvevaSi ar waredgineba sabaJo garantia? ra SemTxvevaSi ar waredgineba sabaJo garantia? ra SemTxvevaSi ar waredgineba sabaJo garantia? ra SemTxvevaSi ar waredgineba sabaJo garantia?

sabaJo garantia ar waredgineba:

• saqonlis TIR-is wignakiT gadaadgilebisas;

• carieli avtosatransporto saSualebebis, misabmelebisa da

naxevarmisabmelebis importis, tranzitis, droebiTi

Semotanisa da reeqsportis dros;

• Tu saqonlis saqarTvelos sabaJo teritoriaze Semotanamde

ganxorcielda deklarireba (specialuri satvirTo sabaJo

deklaracia) da srulad iqna gadaxdili sabaJo

gadasaxdelebi;

• fizikuri piris mier msubuqi avtomanqaniT piradi nivTebis

gadaadgilebisas; ƒ

• Tu saqoneli gadaadgildeba humanitaruli, grantis an

diplomatiuri saqonlis statusiT;

• Tu sabaJo gadasaxdelebisagan saerTaSoriso

xelSekrulebebis Sesabamisad gaTavisuflebulia piri;

• Tu saqoneli saqarTvelos teritoriaze gadaadgildeba

sarkinigzo, sahaero an sazRvao transportiT, milsadenebiT

an eleqtrogadamcemi xazebiT;

• Tu saqoneli gadaadgildeba eqsportis sabaJo reJimiT;

• Tu saqoneli gadaadgildeba sazRvao portidan 10

kilometris radiusSi ganlagebul sabaJo sawyobSi, aseve

sawyobidan portSi da masze gamoiwereba Sesabamisi mowmoba.

301

aRricxvis mowmobis gamowera aRricxvis mowmobis gamowera aRricxvis mowmobis gamowera aRricxvis mowmobis gamowera

sabaJo organos mier aRricxvis mowmobis gamowera xdeba tvirTis

marSrutis, transportirebis vadis, tvirTis raodenobis,

saxeobisa da sabaJosTvis mniSvnelovani sxva monacemebis

kontrolis mizniT.

yvela saWiro dokumentis warmodgenis SemTxvevaSi sabaJo organo

gamowers erT satransporto saSualebaze erT aRricxvis mowmobas.

mowmobaSi mieTiTeba gamomgzavnisa da mimRebis dasaxeleba,

saqonlis raodenoba da wona, daniSnulebis adgili da iq

gamocxadebis TariRi, saqonlis an satransporto saSualebis

luqis nomeri da sxva monacemebi.

aRricxvis mowmoba ar gamoiwereba:

• mgzavrTa saerTaSoriso gadayvanisaTvis gamoyenebul

satransporto saSualebebze, Tu isini saerTaSoriso

SeTanxmebebis safuZvelze asruleben regularul reisebs;

• cariel sarkinigzo Semadgenlobaze, saqarTveloSi an

ucxoeTSi registrirebul cariel satransporto

saSualebebze (garda carieli konteinerebisa);

• TIR wignakiT gadaadgilebul saqonelsa da satransporto

saSualebebze, garda sazRvao portidan aTi kilometris

radiusSi ganlagebul sabaJo sawyobSi TIR-wignakiT

gadaadgilebuli saqonlisa;

• milsadeni transportiT da eleqtrogadamcemi xazebiT

gadaadgilebul saqonelze.

302

saqonlis transsaqonlis transsaqonlis transsaqonlis transpppportireba sasazRvro sabaJo organodan ortireba sasazRvro sabaJo organodan ortireba sasazRvro sabaJo organodan ortireba sasazRvro sabaJo organodan

daniSnulebis adgilasdaniSnulebis adgilasdaniSnulebis adgilasdaniSnulebis adgilas

sazRvarze, sasazRvro da sabaJo procedurebis gavlis Semdgom

tvirTi transportirebuli unda iqnas daniSnulebis adgilze

Sesabamisi marSrutiTa da sabaJo organoebis mier gansazRvrul

droSi, rac aRniSnulia aRricxvis mowmobaSi.

saqonlisa an/da satransporto saSualebebis saqarTvelos sabaJo

teritoriis Sesabamis adgilamde mitana xorcieldeba nebismieri

gziT, garda Tambaqos nawarmisa da jarTis gadazidvis SemTxvevisa.

aRricxvis mowmobaSi dadgenili vadis darRveva iwvevs saqonlis aRricxvis mowmobaSi dadgenili vadis darRveva iwvevs saqonlis aRricxvis mowmobaSi dadgenili vadis darRveva iwvevs saqonlis aRricxvis mowmobaSi dadgenili vadis darRveva iwvevs saqonlis

mflobelis sabaJo samarTaldarRvevisaTvis pasuxismgeblobis mflobelis sabaJo samarTaldarRvevisaTvis pasuxismgeblobis mflobelis sabaJo samarTaldarRvevisaTvis pasuxismgeblobis mflobelis sabaJo samarTaldarRvevisaTvis pasuxismgeblobis

dakisrebas.dakisrebas.dakisrebas.dakisrebas.

Tu saqonlis transportirebisas gansakuTrebuli SemTxvevebis

dros, rogoric aris avaria da dauZleveli Zalis moqmedeba,

saqonlis mflobeli ver axerxebs aRricxvis mowmobaSi miTiTebul

droSi saqonlis daniSnulebis adgilamde (sabaJo sawyobi) mitanas,

maSin man unda ganaxorcielos Semdegi moqmedebebi:

• dauyovnebliv unda ecnobos momxdaris Sesaxeb uaxloes

sabaJo organos, miewodos informacia momxdaris

adgilmdebareobisa da mdgomareobis Sesaxeb da imoqmedos

sabaJo organos miTiTebebis Sesabamisad;

• miRebul unda iqnas yvela aucilebeli zoma saqonlis an/da

satransporto saSualebis xelSeuxeblobis

uzrunvelsayofad;

• uzrunvelyofil unda iqnas satransporto saSualebis an/da

saqonlis gadatana uaxloes sabaJo organomde an sabaJo

organos mier miTiTebul adgilamde.

303

avariis an dauZleveli Zalis Sedegad ganadgurebul saqonelze

dgeba oqmi da ganadgurebis Sedegad warmoSobili narCenebi da

jarTi gadaadgildeba sabaJo zedamxedvelobis qveS myofi saqonlis

ganadgurebis wesebis Tanaxmad. am RonisZiebebTan dakavSirebuli

xarjebis gadaxda ekisreba saqonelze an/da satransporto

saSualebebze uflebamosil pirs.

procedurebi da warsadgeni dprocedurebi da warsadgeni dprocedurebi da warsadgeni dprocedurebi da warsadgeni dokumentebi sabaJo okumentebi sabaJo okumentebi sabaJo okumentebi sabaJo

damuSavebis organoSidamuSavebis organoSidamuSavebis organoSidamuSavebis organoSi

saqonlis an/da satransporto saSualebis daniSnulebis adgilamde saqonlis an/da satransporto saSualebis daniSnulebis adgilamde saqonlis an/da satransporto saSualebis daniSnulebis adgilamde saqonlis an/da satransporto saSualebis daniSnulebis adgilamde

mitana mitana mitana mitana

saqonlis daniSnulebis adgilze wardgenis dadastureba xdeba

sabaJo sawyobis mier mowmobis ukana gverdze gakeTebuli

aRniSvniT (beWedi, xelmowera), sadac mieTiTeba wardgenis

TariRi da dro. sarkinigzo gadazidvebis SemTxvevaSi igive

procedura xircieldeba rkinigzis mier sarkinigzo zeddebulze

gakeTebuli aRniSvniT (damRa, xelmowera, TariRi da dro), rac

sabaJo organos waredgineba mowmobasTan erTad. saqonlis sabaJo

sawyobSi wardgenis TariRi da dro CaiTvleba sabaJo organoSi

saqonlis an/da satransporto saSualebebis wardgenis dRed.

sabaJo deklarirebasabaJo deklarirebasabaJo deklarirebasabaJo deklarireba

sabaJo deklarirebiT piri gansazRvravs saqonlis sabaJo

damuSavebis operacias. sabaJo deklaraciis wardgena unda moxdes

sabaJo sazRvris gadmokveTisas ganxorcielebuli zogadi

deklarirebidan 20 kalendaruli dRis ganmavlobaSi, garda im

SemTxvevisa, rodesac saqoneli Semoitaneba sazRvao gziT. am

SemTxvevaSi, deklaracia waredgineba zogadi deklarirebidan 45

kalendaruli dRis ganmavlobaSi. sabaJo deklaraciasTan erTad

304

saqonlis saxeobidan gamomdinare SeiZleba wardgenil iqnas

Semdegi dokumentebi:

• xelSekruleba;

• Sesyidvis dokumenti (invoisi an sxva saangariSsworebo

dokumenti);

• satransporto zeddebuli;

• konosamenti;

• manifesti;

• TIR-karnetis dokumenti;

• erTjeradi an generaluri mindobiloba an xelSekruleba;

• licenzia da nebarTvebi ,,licenziebisa da nebarTvebis

Sesaxeb” saqarTvelos kanonis Sesabamisad;

• saqarTvelos finansTa saministros werilobiTi daskvna

saqonlisaTvis humanitaruli statusis miniWebis Sesaxeb;

• saqarTvelos finansTa saministros werilobiTi daskvna

saqonlisaTvis grantis statusis miniWebis Sesaxeb;

• sertifikatebi:

o saqonlis warmoSobis sertifikati; o saqonlis usafrTxoebis sertifikati;

o fito-sanitaruli sertifikati;

o veterinaruli sertifikati; o sanitaruli-higienuri serTifikati;

o fumigaciisa da dezinfeqciis sertifikati;

• aqcizuri saqonlis SemTxvevaSi:

o specialuri satvirTo sabaJo deklaracia; o aqcizuri saqonlis baraTi;

• specialuri sagadasaxado angariS-faqtura (ssaf) –

navTobproduqtebis importis dros;

• saqonlis specifikacia;

• samkurnalo saSualebebis sabaJo aRnusxvis forma;

• sabaJo gadasaxdelebis gadaxdis damadasturebeli dokumenti;

• gadasaxadis gadamxdelis saidentifikacio nomeri (kodi);

305

• eqspertizis aqti;

• saqonlis daTvalierebis aqti;

• saqonlis sinjis (nimuSis) aRebis aqti (oqmi);

• jarimis gadaxdis dokumenti;

• sabaJo samarTaldarRvevis oqmi;

• avtosatransporto saSualebis teqnikuri pasporti;

• saqonlisa da/an satransporto saSualebis sabaJo

kontrolis qveS droebiTi Senaxvis ganacxadi;

• kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli sxva dokumentebi.

ramdeni unda gadavixadoramdeni unda gadavixadoramdeni unda gadavixadoramdeni unda gadavixado????

saqonlis sabaJoO Rirebulebasaqonlis sabaJoO Rirebulebasaqonlis sabaJoO Rirebulebasaqonlis sabaJoO Rirebuleba

saqonlis sabaJo Rirebuleba aris saqarTvelos sabaJo sazRvris

gadakveTisas saqonlis fasi, romlis safuZvelzec gaiangariSeba

sabaJo gadasaxdelebi.

saqonlis sabaJo Rirebuleba moicavs:

• garigebis fass;

• saqarTvelos sabaJo sazRvris gadakveTis punqtamde misi

transportirebis, CatvirTva-gadmotvirTvis xarjebs;

• dazRvevis xarjebs;

• sakomisio da sabrokero momsaxurebis xarjebs;

• inteleqtualuri sakuTrebis obieqtebis gamoyenebisaTvis

myidvelis mier pirdapir da arapirapir gadaxdil

salicenzio gadasaxdelebs;

• da sxva xarjebs.

saqonlis sabaJo Rirebuleba ganisazRvreba piris mier. mis mierve

Seitaneba monacemebi deklaraciaSi da waredgineba sabaJo organos.

sabaJo organos ufleba aqvs eWvi Seitanos sabaJo Rirebulebis

sisworeSi.

306

ra gadasaxdelebi da xarjebi ar CairTveba saqonlis sabaJo ra gadasaxdelebi da xarjebi ar CairTveba saqonlis sabaJo ra gadasaxdelebi da xarjebi ar CairTveba saqonlis sabaJo ra gadasaxdelebi da xarjebi ar CairTveba saqonlis sabaJo

RirebulebaSi? RirebulebaSi? RirebulebaSi? RirebulebaSi?

Semdegi gadasaxdelebi da xarjebi, Tu isini gamoyofilia

saqonlis faqtobrivi fasidan:

• saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili gadasaxadebi da

mosakreblebi;

• eqsportiori qveynis arapirdapiri gadasaxadebi (dRg, aqcizi,

sabaJo gadasaxadi), romlebic gamoyofilia garigebis

fasidan;

• saqarTvelos sabaJo sazRvris gadmokveTis Semdgomi

transportirebis xarjebi;

• samSeneblo-samontaJo samuSaoebis, sawyobis, momsaxurebis an

gaweuli teqnikuri daxmarebis xarjebi, romlebic gaweul

iqna saqonlis Semotanis Semdeg saqarTvelos teritoriaze;

• sabaJo procedurebTan dakavSirebuli xarjebi da sxva

xarjebi, romlebic dakavSirebulia saqarTvelos

teritoriaze importirebuli saqonlis gadaadgilebasTan.

• kanonmdeblobiT gansazRvruli sxva xarjebi.

saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvris meTodebi saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvris meTodebi saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvris meTodebi saqonlis sabaJo Rirebulebis gansazRvris meTodebi

sabaJo Rirebulebis gansazRvrisaTvis gamoiyeneba Semdegi meTodebi

rigiTobis mixedviT:

1. garigebis fasis mixedviT;

2. identuri saqonlis garigebis fasis mixedviT;

3. msgavsi saqonlis garigebis fasis mixedviT;

4. saqonlis erTeulis fasis mixedviT;

5. Sedgenili Rirebulebis mixedviT;

6. sarezervo meTodi.

307

yoveli momdevno meTodi gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu yoveli momdevno meTodi gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu yoveli momdevno meTodi gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu yoveli momdevno meTodi gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu dasabuTebulad ver xerxdeba wina meTodis gamoyeneba. pirs dasabuTebulad ver xerxdeba wina meTodis gamoyeneba. pirs dasabuTebulad ver xerxdeba wina meTodis gamoyeneba. pirs dasabuTebulad ver xerxdeba wina meTodis gamoyeneba. pirs

ufleba aqvsufleba aqvsufleba aqvsufleba aqvs,,,, Secvalos meoTxe da mexuTe meTodis gamoyenebis Secvalos meoTxe da mexuTe meTodis gamoyenebis Secvalos meoTxe da mexuTe meTodis gamoyenebis Secvalos meoTxe da mexuTe meTodis gamoyenebis

rigiToba.rigiToba.rigiToba.rigiToba.

sabaJo gadasaxdelebis gadaxdasabaJo gadasaxdelebis gadaxdasabaJo gadasaxdelebis gadaxdasabaJo gadasaxdelebis gadaxda

mas Semdgom, rac moxdeba saqonlis Rirebulebis gansazRvra, piri

valdebulia, gadaixados kanonmdeblobiT dadgenili sabaJo

gadasaxdelebi, romelic moicavs sabaJo gadasaxadsa (aqcizi, dRg

da sabaJo gadasaxadi) da mosakrebels. aseve, sabaJo

procedurebTan dakavSirebulia salicenzio/sanebarTvo

mosakrebelic.

aqcizis, dRg-sa da sabaJo gadasaxadis odenoba gansazRvrulia

sagadasaxado kodeqsiT da maTi odenoba Seadgens Semdegs: aqcizi –

diferencirebulia saqonlis saxeebis mixedviT; dRg – produqciis

Rirebulebis 18%; sabaJo gadasaxadi – 0%, 5%, 12% da

fiqsirebuli ganakveTi exeba alkoholian sasmelebs.

sabaJo mosakrebeli warmoadgens fizikuri an iuridiuli

pirisTvis dawesebul gadasaxdels saqonlisa da satransporto

saSualebebis mier sazRvris gadakveTisas ganxorcilebuli

savaldebulo sabaJo procedurebisaTvis. sabaJo mosakreblis

ganakveTebia:

• saqonlis sabaJo procedurebisTvis: o 3000 larze meti sabaJo Rirebulebis mqone saqonlisTvis

– erT deklaraciaze 60 evros eqvivalenti larebSi;

o 3000 larze naklebi Rirebulebis saqonelze – erT deklaraciaze 5 evros eqvivalenti larebSi;

salicenzio/sanebarTvo mosakrebeli aris specialur

licenzias/nebarTvas daqvemdebarebuli saqonlis saqarTveloSi

308

Semotana-gatanaze, aseve tranzitze dawesebuli mosakreblebi.

licenzias/nebarTvas daqvemdebarebuli saqonlis saxeobebi

gansazRvrulia `licenziebisa da nebarTvebis Sesaxe~ saqarTvelos

kanoniT, xolo mosakrebelebis odenoba - `salicenzio da

sanebarTvo mosakreblebis Sesaxeb~ kanoniT.

saqonlis importis dros ixdeba yvela saxis sabaJo gadasaxdelebi

Semdegi TanmimdevrobiT:

1. sabaJo mosakrebeli;

2. sabaJo gadasaxadi;

3. aqcizi – aqcizuri saqonlis SemTxvevaSi;

4. dRg – saqonlis sabaJo Rirebulebas damatebuli sabaJoO

gadasaxadi, damatebuli aqcizi (aqcizuri saqonlis

SemTxvevaSi) da gamravlebuli 18%-ze.

saqonlis eqsporti gaTavisuflebulia sabaJo gadasaxdelebisgan.

aqcizi ixdevineba mxolod jarTis eqsportze – yovel tonaze 25

lari. rac Seexeba dRg-s, saqoneli ibegreba dRg-s nulovani

ganakveTiT. es niSnavs imas, rom Tu eqsportirebul saqonelze

gadaxdili iyo dRg, eqsportiori SeZlebs gadaxdili dRg-s

Tanxis dabrunebas an CaTvlas sxva gadasaxadebSi.

garigebis fasi aris importior qveyanaSi saqonelze gadaxdili an

gadasaxdeli fasi. garigebis fasis damadasturebeli dokumentia

importioris mier gamowerili angariS-faqtura (invoisi), masTan

gaformebuli xelSekruleba an misi Semcvleli dokumenti.

garigebis fasis meTodi gamoiyeneba im SemTxvevaSi, rodesac ar

arsebobs deklarantis mier gacxadebuli sabaJo Rirebulebis

damadasturebeli dokumentebi.

309

mocemuli saqonlis Sefaseba SesaZlebelia, moxdes im konkretuli

fasebis Sesaxeb monacemebis safuZvelze, romlebic aqvs

deklarants an sabaJo organos.

efeqturi efeqturi efeqturi efeqturi PR biznesSibiznesSibiznesSibiznesSi

PR-is roli da mniSvneloba `SefuTvis ostatobiT~ da

`kreatiuli ideebis~ frqveviT ar Semoifargleba. cxadze cxadia,

rom saintereso ideis saukeTeso barometri warmatebuli Sedegia.

da vin, Tu ara biznesmeni, romlis mTavari upiratesoba momgebiani

svlebis uwyvetobaa, acnobierebs, rom PR-is erTma frTianma

frazam (sworad SerCeulma mesijma) mTlianad SeiZleba Secvalos

momxmareblis ganwyoba da suliskveTeba.

PR ar aris propaganda, sargebelze orientirebuli `fsevdo

saqmosnebi~ xSirad sicruis qarcecxlSi exvevian da Tavadac

iviwyeben realobas. Sedegi fataluria - gavimeoreb da vityvi: PR

ar aris sicrue, PR emsaxureba WeSmariti informaciis

SeTavazebis formebis daxvewas. igi aqtiur monawileobas iRebs

auditoriis sworad SerCevaSi da sakomunikacio strategiis

SemuSavebaSi. mxolod SefuTvaze nu SeawuxebT `piaristebs~,

gaacaniT `SigTavsic~. isini srulad unda flobdnen informacias

produqtis Sesaxeb.

PR (organizaciisa da sazogadoebis) biznesisa da momxmareblis

damakavSirebeli sasicocxlo arteriaa. igi emsaxureba

organizaciisa Tu produqtis dadebiTi imijis formirebasa da

keTilganwyobis SenarCunebas. PR-ma unda Seadginos `gavlenis xe~

anu gansazRvros, romeli arxebia yvelaze efeqturi konkretul

auditoriasTan mimarTebaSi, romelTan SevZlebT yvelaze advilad

dakavSirebas da ramdenad dagvexmareba konkretuli miznis

miRwevaSi. PR-ma unda uzrunvelyos erTi mesijis erT xmaSi

310

gavrceleba, es gansakuTrebiT mniSvnelovania krizisul

situaciebSi.

gvWirdeba Tu ara PR biznesis warmatebisTvis? am kiTxvaze pasuxi

calsaxaa. WeSmaritebis ZiebaSi Caflulebi saubars kamaTis

formatSi Tu ganvaaxlebT, umjobesia vikamaToT ybadaRebul Temaze

_ `piari~ ufro marTebulia Tu `fiari~. zogadad ki arsebobs

sazogadoebasTan urTierTobis menejeris profesionalizmis

ganmsazRvreli zogadi kriteriumebi, esenia:

• sakomunikacio strategiebis codna;

• SemoqmedebiTi da arastandartuli azrovneba;

• cnobismoyvareoba;

• sinTezisa da analizis unari;

• intuicia;

• mmarTvelobiTi unari;

• situaciis obieqturad aRqmis unari;

• mosmenis unari;

• mtkice xasiaTi;

• optimizmi;

• antikrizisuli programis SemuSaveba;

• iumoris grZnoba;

• sakiTxisadmi diplomatiuri midgoma;

• specializebuli ganaTleba;

• prioritetebis gansazRvra;

• davalebuli samuSaos Sesrulebis uzrunvelyofa;

• sazogadoebrivi interesebis gaTvaliswineba pirad miznebTan

mimarTebaSi;

• praqtikos-specialistTa gamocdilebis gaTvaliswinebis

unari;

• profesiuli asociaciebis meSveobiT gansazRvruli

kodeqsebisa da normebis dacva.

311

sazogadoebasTan urTierTobis dsazogadoebasTan urTierTobis dsazogadoebasTan urTierTobis dsazogadoebasTan urTierTobis departamentis roli epartamentis roli epartamentis roli epartamentis roli

sazogadoebasTan urTierTobis departamentis organizebis dros

SeiZleba gamoviyenoT sxvadasxva midgoma, magram nebismier

amorCeul variantSi organizaciis xelmZRvanelTan urTierTobis

principebi Tavidanve unda ganisazRvros. wamatebuli ideebi drosa

da sivrceSi adaptirebas saWiroebs. sasuvelia, saqmis dasawisSive

ganvsazRvroT riTi vapirebT Sedegis Sefasebas. magaliTad,

warmatebuli sareklamo kampaniis Sefasebisas detalurad unda

vicodeT romelma reklamam moizida meti momxmarebeli: beWdurma,

sateleviziom Tu internetreklamam? SesaZloa, sxva damatebiTi

resursis CarTva iyo aucilebeli, raTa droulad migvewvdina xma

momxmareblisTvis. Secdomebi im SemTxvevaSi gvepatieba, Tu ar

gavimeoreT da imisTvis, rom ganvsazRvroT ra iyo `kraxis~

mizezi, unda vipovoT aqilevsis qusli. Cveni sisuste

konkurentebis upiratesobaa. awyobili Sida sakomunikacio

strategia dadebiTad aixeba auditoriebTan (momxmarebelTan)

mimarTebaSi. warmatebul gunds amoZravebs erTi mizani, miznis

misaRwevad ki saWiroa strategia, romlis SemuSavebaSi aqtiurad

unda monawileobdes PR.

sazogadoebasTan urTierTobis menejers unda SeeZlos pirdapir

gasvla xelmZRvanelze, unda flobdes srul informacias

kompaniis mimdinare moRvaweobis Sesaxeb, aseve _ mis sust da

Zlier mxareebze. igi unda monawileobdes RonisZiebebis dagegmvaSi,

xelmZRvanelobasTanASeTanxmebiT unda moaxdinos Tematikis

ranJireba, masmediisTvis _ saintereso movlenebis gaanalizeba da

samomavlod unda Camoyalibdes prioritetuli produqti,

romelsac miecema sazogadoebrivi rezonansi. mniSvnelovani

faqtoria is, rom rom PR-menejeri unda sargeblobdes menejeris

sruli ndobiT. organizaciis ndobiT aRWurvili piri anu PR

gamudmebiT zrunavs organizaciis dadebiTi imijis damkvidrebaze.

312

iyo profesionali PR _ es niSnavs, rom gqondes kargi kontaqtebi

Jurnalistur garemoSi (imavdroulad, TanamSromlebTan

urTierTobaSi gulisxmierebasa da komunikabelurobaSic ar unda

moikoWlebde), droulad izrune Jurnalistebis bazebis e.w.

mediarukis Seqmnaze. Semdgomi etapi informaciis SeTavazebis

formatis swori da drouli SerCevaa. preskonferencia Tu

konferencia, brifingi Tu prezentacia, iqneb sulac sareklamo

siuJetis momzadeba jobia an piriqiT? da ra sabrendingo

masalebiT unda aRvWurvoT Jurnalistebi? am sakiTxebis mogvareba

calsaxad PR-is prerogativaa. organizaciis mxridan TiToeuli

RonisZieba sazogadoebaSi imijisa da reputaciis gamyarebas

emsaxureba. imiji reputaciis Semadgeneli nawilia da gansazRvravs

mis Sinagan maxasiaTebels, mis sazogadoebriv saxes maSin, roca

reputacia ganimarteba ufro farTod da aRwers aseve mis Sinagan

qceviT maxasiaTebels, mis potenciur SesaZleblobebs - radgan maT

Rebulobs sxvadasxva auditoria. imijs aqvs aqtualuri,

dRevandeli mniSvneloba, rodesac reputacias gaaCnia

retrospeqtuli xasiaTi, anu gvauwyebs organizaciis warsulsa da

mis uwindel mdgomareobas. yoveli organizacia Tavis imijis

Semqmnel informacias TviTonve qmnis da TviTonve gascems, Tanac

amas akeTebs mizanmimarTulad, specialurad an qvecnobierad.

Aarsebobs riski, rom Cven mier gacemuli informacia adresatamde

sxva formiT mivides. PR-ma unda izrunos, rom masmediisTvis

miwodebuli informacia kompaniisTvis (organizaciisTvis)

momgebiani rakursiT iqnas aRqmuli. usiamovno siurprizebisgan

Tavis aridebis mizniT masmediis warmomadgenlebisTvis mzaddeba

presrelizi, sadac mocemulia lakonuri informacia RonisZiebis

Sesaxeb. es gaxlavT sakvanZo mesijebiT gajerebuli dagegmili

RonisZiebis mokle mimoxilva.

313

presrelizipresrelizipresrelizipresrelizi

presrelizi _ esaa sainformacio Setyobineba, romelmac masmediis presrelizi _ esaa sainformacio Setyobineba, romelmac masmediis presrelizi _ esaa sainformacio Setyobineba, romelmac masmediis presrelizi _ esaa sainformacio Setyobineba, romelmac masmediis

warmomadgenlebis yuradReba unda miipyros, man unda aRZras warmomadgenlebis yuradReba unda miipyros, man unda aRZras warmomadgenlebis yuradReba unda miipyros, man unda aRZras warmomadgenlebis yuradReba unda miipyros, man unda aRZras

interesi dagegmili RonisZiebis Sesaxeb. presrelizis momzadeba interesi dagegmili RonisZiebis Sesaxeb. presrelizis momzadeba interesi dagegmili RonisZiebis Sesaxeb. presrelizis momzadeba interesi dagegmili RonisZiebis Sesaxeb. presrelizis momzadeba

formaloba rodia, is moiTxovs did Zalisxmevas sazogadoebasTan formaloba rodia, is moiTxovs did Zalisxmevas sazogadoebasTan formaloba rodia, is moiTxovs did Zalisxmevas sazogadoebasTan formaloba rodia, is moiTxovs did Zalisxmevas sazogadoebasTan

urTierTobis urTierTobis urTierTobis urTierTobis menejeris mxridan. man gundis sxva wevrebTan menejeris mxridan. man gundis sxva wevrebTan menejeris mxridan. man gundis sxva wevrebTan menejeris mxridan. man gundis sxva wevrebTan

SeTanxmebiT unda moaxerxos dagegmili RonisZiebis Rirsebebis ara SeTanxmebiT unda moaxerxos dagegmili RonisZiebis Rirsebebis ara SeTanxmebiT unda moaxerxos dagegmili RonisZiebis Rirsebebis ara SeTanxmebiT unda moaxerxos dagegmili RonisZiebis Rirsebebis ara

Sablonurad, aramed madisaRmZvrelad warmoCena. `erTi suli maqvs Sablonurad, aramed madisaRmZvrelad warmoCena. `erTi suli maqvs Sablonurad, aramed madisaRmZvrelad warmoCena. `erTi suli maqvs Sablonurad, aramed madisaRmZvrelad warmoCena. `erTi suli maqvs

am RonisZiebaze rodis waval~ _ Jurnalists am sityvebis am RonisZiebaze rodis waval~ _ Jurnalists am sityvebis am RonisZiebaze rodis waval~ _ Jurnalists am sityvebis am RonisZiebaze rodis waval~ _ Jurnalists am sityvebis

Sesaferi ganwyoba Tu daeufla Sesaferi ganwyoba Tu daeufla Sesaferi ganwyoba Tu daeufla Sesaferi ganwyoba Tu daeufla Tqven mier momzadebuli Tqven mier momzadebuli Tqven mier momzadebuli Tqven mier momzadebuli

presrelizis wakiTxvis Semdgom, CaTvaleT, rom pirveli nabiji presrelizis wakiTxvis Semdgom, CaTvaleT, rom pirveli nabiji presrelizis wakiTxvis Semdgom, CaTvaleT, rom pirveli nabiji presrelizis wakiTxvis Semdgom, CaTvaleT, rom pirveli nabiji

gadadgmulia. is aucileblad mova RonisZiebaze. amis Semdgom gadadgmulia. is aucileblad mova RonisZiebaze. amis Semdgom gadadgmulia. is aucileblad mova RonisZiebaze. amis Semdgom gadadgmulia. is aucileblad mova RonisZiebaze. amis Semdgom

mTavaria, rom yvelaferma unaklod Caiaros: organizaciis mTavaria, rom yvelaferma unaklod Caiaros: organizaciis mTavaria, rom yvelaferma unaklod Caiaros: organizaciis mTavaria, rom yvelaferma unaklod Caiaros: organizaciis PR-

menejerma Jurnalistebi presrelizTan erTad sxvadasxva saxmenejerma Jurnalistebi presrelizTan erTad sxvadasxva saxmenejerma Jurnalistebi presrelizTan erTad sxvadasxva saxmenejerma Jurnalistebi presrelizTan erTad sxvadasxva saxis is is is

sainformacio masalebiT unda aRWurvos (bukletebi, lifletebi, sainformacio masalebiT unda aRWurvos (bukletebi, lifletebi, sainformacio masalebiT unda aRWurvos (bukletebi, lifletebi, sainformacio masalebiT unda aRWurvos (bukletebi, lifletebi,

saimijo statiebi, sainformacio furclebi, moxsenebebi da sxv.). saimijo statiebi, sainformacio furclebi, moxsenebebi da sxv.). saimijo statiebi, sainformacio furclebi, moxsenebebi da sxv.). saimijo statiebi, sainformacio furclebi, moxsenebebi da sxv.).

erTi sityviT, Tqven mier momzadebuli prespateki unda erTi sityviT, Tqven mier momzadebuli prespateki unda erTi sityviT, Tqven mier momzadebuli prespateki unda erTi sityviT, Tqven mier momzadebuli prespateki unda

exmarebodes Jurnalists statiis an reportaJis momzadebaSi.exmarebodes Jurnalists statiis an reportaJis momzadebaSi.exmarebodes Jurnalists statiis an reportaJis momzadebaSi.exmarebodes Jurnalists statiis an reportaJis momzadebaSi.

presrelizipresrelizipresrelizipresrelizi - informaciis gacemis yvelaze gavrcelebuli forma.

misi momzadebis Semdeg is egzavneba masobrivi informaciis yvela

saSualebas: televiziebis, radioebis, Jurnal-gazeTebisa da

sainformacio saagentoebis warmomadgenlebs.

gasaTvaliswinebelia isic, rom sasurvelia sistematurad moxdes

strategiuli mniSvnelobis auditoriis – masmediis

warmomadgenlebis monacemTa bazebis ganaxleba. bazebis, romelTac

aqtiurad iyenebT presrelizebis dagzavnis dros.

presrelizipresrelizipresrelizipresrelizi Jurnalistebs SeiZleba miawodoT dabeWdili saxiT

konvertis saSualebiT mosawvevis TanxlebiT an gaavrceloT

eleqtronuli varianti. presrelizis SemuSavebis dros unda

gvaxsovdes, rom masmediis warmomadgenlebs yoveldRiurad uamravi

314

msgavsi saxis Setyobineba egzavnebaT. amitom mimzidvelad Tu ar

gamoiyureba presrelizSi aRniSnuli informacia, is masmediis

warmomadgenlebis mxridan gamoxmaurebas ver hpovebs.

sWirdeba Tu ara presrelizs saTauri? am sakiTxTan dakavSirebiT

SezRudulebi ar varT. ar daiSuroT Zalisxmeva damaintrigebeli

saTauris Sesaqmnelad. mondomeba namdvilad dagifasdebaT, Tu

SefuTva Sinaarsis Sesatyvisi aRmoCdeba. kargi dasawyisi xom

saqmis naxevaria, hoda daiwyeT presrelizis wera kargi saTauris

mofiqrebiT.

gaxsovdeT, Sesavali an saTauri ise unda iyos dawerili, rom

mkiTxvelis yuradReba miipyros, raTa man bolomde waakiTxos

presrelizi. zemoaRniSnulidan gamomdinare, Tu SegiZliaT,

moifiqreT Wkvianuri saTauri, Tu arada iyaviT liberalurni

aRniSnuli sakiTxis mimarT. CaTvaleT, rom saTauris SerCevaze

statiis werisas Tavad Jurnalistma unda izrunos, Tumca

SegaxsenebT imasac, rom es ar aris optimaluri gamosavali.

kargia, roca kargad dagegmili RonisZieba warmatebiT Caivlis,

magram arsebobs safrTxeebi, kerZod is, rom rom cudad dawerili

presrelizi, romelic Seicavs mwir an zedmetad moculobiT

informacias, aucileblad darCeba yuradRebis miRma.

Cveulebriv, presrelizi erTgverdiania, magram is or gverds ar

unda aRematebodes. presrelizi unda iyos mokle da konkretuli

iseve, rogorc axali ambebis Sesaxeb operatiulad momzadebuli

werili. presrelizi iwereba gadabrunebuli piramidis stiliT _

ZiriTadi informacia mocemuli unda iyos pirvel abzacSi, Semdgom

abzacebSi informacia farTovdeba da ufro detaluri xdeba.

naklebad mniSvnelovani faqtebi piramidis saxiT midis bolosken,

anu saTauri unda xsnides Temas.

315

kargi presrelizi unda pasuxobdes "5kargi presrelizi unda pasuxobdes "5kargi presrelizi unda pasuxobdes "5kargi presrelizi unda pasuxobdes "5 W" " " "

SekiTxvasSekiTxvasSekiTxvasSekiTxvas

(who? what? when? where? why?)

• vin? vizea saubari? vin? vizea saubari? vin? vizea saubari? vin? vizea saubari?

• ra? ra xdeba iseTi rac unda icodes informaciis ra? ra xdeba iseTi rac unda icodes informaciis ra? ra xdeba iseTi rac unda icodes informaciis ra? ra xdeba iseTi rac unda icodes informaciis

saSualebam?saSualebam?saSualebam?saSualebam?

• rodis? rodis moewyoba RonisZieba? miuTiTeT zusti dro rodis? rodis moewyoba RonisZieba? miuTiTeT zusti dro rodis? rodis moewyoba RonisZieba? miuTiTeT zusti dro rodis? rodis moewyoba RonisZieba? miuTiTeT zusti dro

da TariRi?da TariRi?da TariRi?da TariRi?

• sad? Tu es preskonferencia an sxva RonisZiebaa, sad sad? Tu es preskonferencia an sxva RonisZiebaa, sad sad? Tu es preskonferencia an sxva RonisZiebaa, sad sad? Tu es preskonferencia an sxva RonisZiebaa, sad Catardeba igi?Catardeba igi?Catardeba igi?Catardeba igi?

• ratom? ratom aris es informacia esoden mniSvnelovani?ratom? ratom aris es informacia esoden mniSvnelovani?ratom? ratom aris es informacia esoden mniSvnelovani?ratom? ratom aris es informacia esoden mniSvnelovani?

presrelizis Sedgenisas SegiZliaT gamoiyenoT citatebi, amasTan,

aucilebelia miuTiToT, Tu vis citirebas axdenT. presrelizis

abzacebi mokle unda iyos, raTa redaqtorma da Jurnalistma

swrafad SeZlon Tvalis gadavleba.

presrelizSipresrelizSipresrelizSipresrelizSi zustad miuTiTeT gamgzavni organizaciis dasaxeleba

da misamarTi, sakontaqto telefonis nomeri da im pirovnebis

vinaoba, vinc saWiroebis SemTxvevaSi SeZlebs miawodos damatebiTi

informacia Jurnalists. kargi sazogadoebasTan urTierTobis

menejeri ocdaoTxi saaTis ganmavlobaSi masmediis

warmomadgenlebis gankargulebebaSia. Jurnalistebis gawbileba

usiamovnebis sawinaria, maTTan namdvilad ar gamogadgebaT devizi

_ `dapirdi, ar Seusrulo~. Tu raime informacias dapirdebiT,

droulad miawodeT. Tu gsurT Tqveni da masmediis interesebi

gadaikveTos, iswavleT maTi interesebis gaTvaliswineba.

sanam presrelizs dawerdeT, sanam presrelizs dawerdeT, sanam presrelizs dawerdeT, sanam presrelizs dawerdeT, upasuxeT Semdeg SekiTxvebs:upasuxeT Semdeg SekiTxvebs:upasuxeT Semdeg SekiTxvebs:upasuxeT Semdeg SekiTxvebs:

• ratom aris es mniSvnelovani da aris amaSi rame axali????

• ra aris ZiriTadi sakiTxebi?

316

• arsebobs Tu ara am informaciis damadasturebeli sxva

masala, SesaZlebelia Tu ara am masalis gadasinjva

Jurnalistebis dainteresebis SemTxvevaSi?

• vin aris avtoriteti, romlis citirebac SeiZleba am

Temaze?

• saWiroa Tu ara faqtebis cnobari damatebiTi informaciis

miwodebis mizniT?

presrelizis Sedgenis 13 zogadi wesi:presrelizis Sedgenis 13 zogadi wesi:presrelizis Sedgenis 13 zogadi wesi:presrelizis Sedgenis 13 zogadi wesi:

1. gamoiyeneT mxolod erTi, maqsimum ori gverdi;

2. teqsti dabeWdeT organizaciis mier momzadebul

presrelizis specialur blankze;

3. datoveT sakmaod didi adgili furclis gverdebze, raTa

redaqtorma SeZlos miniSnebebisa da Casworebebis gakeTeba;

4. mniSvnelovani momentebi gaamuqeT an xazi gausviT;

5. pirveli abzaci unda xsnides Temas, anu unda Seicavdes

mTavar informacias Sekvecili saxiT;

6. presrelizs unda hqondes gadmotrialebuli piramidis

`forma~ _ yovelTvis daiwyeT mniSvnelovani informaciiT da

daasruleT SedarebiT umniSvneloTi;

7. presrelizis saTauri ibeWdeba didi asoebiT. igi unda

xsnides Temas garkveviT. winaaRmdeg SemTxvevaSi umjobesia,

presrelizi usaTaurod datovoT;

8. ar ixmaroT wertilebi abreviaturebis gamoyenebis dros:

magaliTad, ixmareT gaero, nato, aSS, Sps da ara g.a.e.r.o.,

n.a.t.o…da sxv.;

9. SeecadeT, rom ar dauSvaT gramatikuli Secdomebi, rac cud

tonad iTvleba;

10. iyaviT konkretulebi da ilaparakeT mxolod faqtebze;

11. darwmundiT, rom Tqveni presrelizis sawyisi 10 sityva aris

efeqturi;

12. ar ixmaroT Jargoni da slengi;

317

13. miuTiTeT rac SeiZleba meti sakontaqto informacia Tqven

Sesaxeb.

ra SeiZleba iyos presrelizis Temara SeiZleba iyos presrelizis Temara SeiZleba iyos presrelizis Temara SeiZleba iyos presrelizis Tema????

1. axali proeqtis prezentacia;

2. organizaciis axali idea an iniciativa;

3. komentari mimdinare ekonomikur procesebze;

4. organizaciis mier gawevrianeba saerTaSoriso Tu

adgilobriv doneze;

5. da sxv.

prespaketiprespaketiprespaketiprespaketi

prespaketi warmoadgens sxvadasxva saxis informaciis nakrebs. igi

xSirad gamoiyeneba preskonferenciebis, prezentaciebis,

gamofenebis, saerTo krebebisa da sxvadasxva specialuri

RonisZiebebis dros. prespaketis ZiriTadi amocanaa - masmedias

miawodos amomwuravi informacia mimdinare RonisZiebisa da masSi

monawile yvela ZiriTad moqmed pirTa Sesaxeb.

prespaketis ZiriTadi Semadgenloba:prespaketis ZiriTadi Semadgenloba:prespaketis ZiriTadi Semadgenloba:prespaketis ZiriTadi Semadgenloba:

• presrelizi;

• RonisZiebis programa:

• gancxadeba masmediisaTvis;

• organizaciis broSura;

• organizaciis wliuri angariSi;

• interviuebi mTavar moqmed pirebTan.

arsebobs prespaketis SeTavazebis arsebobs prespaketis SeTavazebis arsebobs prespaketis SeTavazebis arsebobs prespaketis SeTavazebis ori formaori formaori formaori forma::::

1. saqaRaldeSi yvela saWiro masalis Tavmoyra;

2. yvela masalis erT `broSura-wignad~ gamocema.

318

pirveli meTodis gamoyenebis upiratesoba aris is, rom

saqaRaldeSi yovelTvis SesaZlebelia Caidos ukve arsebuli

sainformacio masalebi (mag. broSurebi, wliuri angariSebi da

sxv.). gaformebis meore meTodis gamoyeneba, anu `broSura-wignis~

gamoyenebis upiratesobas warmoadgens is, rom Jurnalistebs

SeuZliaT kargad gaformebuli prespaketis Senaxva da igi

SesaZlebelia nebismier dros gaxdes organizaciis Sesaxeb

ZiriTadi informaciis wyaro. rac Seexeba pirveli meTodis

uaryofiT mxares, saqaRaldes gamoyenebis dros SesaZlebelia

romelime sabazo dokumentebi da masalebi daikargos.

faqtebis mokle cnobarifaqtebis mokle cnobarifaqtebis mokle cnobarifaqtebis mokle cnobari

faqtebis mokle cnobari moicavs monacemebs, faqtebs, statistikas

da ara citatebs. faqtebis cnobari rac SeiZleba martivad unda

ikiTxebodes. masSi xSirad gamuqebulia qvesaTaurebi da abzacebi

gamoyofilia muqi wertilebiT. rogorc wesi, Jurnalists

ramodenime movlenaze erTdroulad uxdeba masalis momzadeba.

sazogadoebasTan urTierTobis samsaxurma unda CaTvalos, rom Tu

Jurnalisti bolomde ar eswreba preskonferencias, mas an ar

ainteresebs, an ar apirebs am masalis gaSuqebas. SesaZloa,

Jurnalists hqondes presbrifingze daswrebis survili, magram mas

amis saSualebas ar aZlevs datvirTuli grafiki, gansakuTrebiT

maSin, Tu Sexvedra erT saaTze met xans grZeldeba. maT rom

hqondeT werilobiTi masalebi, didi albaTobaa imisa, rom swored

am masalebze dayrdnobiT daweron TavianTi statiebi.

319

profesionalTa gundiprofesionalTa gundiprofesionalTa gundiprofesionalTa gundi

personalis SeCevisas gasaTvaliswinebeli personalis SeCevisas gasaTvaliswinebeli personalis SeCevisas gasaTvaliswinebeli personalis SeCevisas gasaTvaliswinebeli

moTxovnebimoTxovnebimoTxovnebimoTxovnebi

saukeTeso ideebis realizeba saWiroebs profesionalTa gunds.

TanamSromlebis mimarT moTxovnebi, pirvel yovlisa,

damokidebulia imaze, Tu organizacia (kompania) ra simaRleebis

dapyrobas gegmavs. menejerebis mxridan rac ufro naTeli da

konkretulia miznebi da amocanebi, miT ufro advilia personalis

SerCevis strategiis SemuSavebac. Tu organizacia raime

cvlilebebis ganxorcielebas apirebs Tavis qmedebebSi, gadadis

axali produqciis gamoSvebaze an axali bazris aTvisebaze, maSin

axali kadrebis raodenobasa da kvalifikaciaze moTxovnebi

SeiZleba arsebiTad Seicvalos. organizaciisTvis swori sakadro

politika warmatebis umniSvnelovanesi berketia.

personalis SerCevis etapze daSvebuli Secdoma sakmaod Zvirad

ujdeba organizacias, amitom personalis sworad SerCevis

strategia Zalzed sapasuxismgebloa. pirveli, rac aucileblad

unda gaviTvaliswinoT personalis SerCevis dros aris imis zusti

gansazRvra, Tu ra kriteriumebs unda akmayofilebdes igi.

TiToeuli TanamSromeli unda Seesabamebodes organizaciis

Rirebulebebsa da strategiebs. Oorganizaciis Rirebulebebis

formulireba mxolod maSin iqneba SesaZlebeli, rodesac

personalis pirovnuli da profesiuli maxasiaTeblebi

SesaZlebels xdis maT realizacias, anu roca individis

maxasiaTeblebi Seesabameba organizaciis Rirebulebebs.

sad SegiZliaT moiZioT TqvenTvis sasurveli kandidati? arsebobs

kadrebis SerCevis ramodenime strategia: moiZioT organizaciis : moiZioT organizaciis : moiZioT organizaciis : moiZioT organizaciis

SigniT SigniT SigniT SigniT – es meTodi ar moiTxovs mniSvnelovan finansur

320

danaxarjs, arc adaptaciis RonisZiebebis Catarebaa saWiro. Tumca,

SeiZleba gamoiwvios sxva ganyofilebebis ukmayofileba im mxriv,

rom maT kadrebi waarTves. SerCeva TanamSromlebis daxmarebiT SerCeva TanamSromlebis daxmarebiT SerCeva TanamSromlebis daxmarebiT SerCeva TanamSromlebis daxmarebiT ––––

TanamSromlebTan erTad SeawuxeT axloblebi da megobrebi, Tumca

am auditoriaze did imedebs nu daamyarebT. SesaZloa, kandidati

mogiZebnon, magram misi profesionalizmi namdvilad saWiroebs

gadamowebas. TviTgamocxadebuli kandidatebi TviTgamocxadebuli kandidatebi TviTgamocxadebuli kandidatebi TviTgamocxadebuli kandidatebi ---- praqtikulad yvela

organizebuli kompaniis mesveurebi winaswar iWeren Tadarigs da

agroveben am Tu im vakansiaze msurveli kandidatebis bazas.

SesaZloa, im konkretul SemTxvevaSi Tqven kandidati ar

gWirdebodeT, magram roca dagWirdebaT, naxevari saqme ukve

gakeTebuli geqnebaT. Tqven arCevis fufuneba geZlevaT. gancxadebis gancxadebis gancxadebis gancxadebis

gakeTeba masobrivi informaciis saSualebebiT (masmedia) _ gakeTeba masobrivi informaciis saSualebebiT (masmedia) _ gakeTeba masobrivi informaciis saSualebebiT (masmedia) _ gakeTeba masobrivi informaciis saSualebebiT (masmedia) _ am

meTodis efeqturoba qarTuli realobisTvis naklebad cnobilia.

erTi ram cxadia _ dResdReisobiT msgavsi tipis gancxadebebs

saxelmwifo struqturis warmomadgenlebi mimarTaven. kerZo

biznesis warmomadgenlebi ki am tendencias jer-jerobiT ar

exmaurebian. institutebinstitutebinstitutebinstitutebiiiisa da sxva saswavlo sa da sxva saswavlo sa da sxva saswavlo sa da sxva saswavlo

dawesebudawesebudawesebudawesebulebebisaTvis mimarTvalebebisaTvis mimarTvalebebisaTvis mimarTvalebebisaTvis mimarTva TanamSromlebis TanamSromlebis TanamSromlebis TanamSromlebis SerCevis mizniT. am

SemTxvevaSi mTavari kriteriumi gaxlavT akademiuri moswreba da

leqtorebis rekomendacia. kadrebis SerCeva kadrebis SerCeva kadrebis SerCeva kadrebis SerCeva dasaqmebis dasaqmebis dasaqmebis dasaqmebis

saagentoebis meSveobiT, saagentoebis meSveobiT, saagentoebis meSveobiT, saagentoebis meSveobiT, romlebic saqarTveloSi aseTi saxiT ar

arsebobs da maTi funqcia internet veb-gverdebma SeiTavsa. am

mimarTulebiT qarTul realobaSi yvelaze aqtiurad gamoiyeneba:

www.jobs.ge, www.gjobs.ge da www.hr.com.ge.

qarTuli Sromis bazrisTvis erT-erT ZiriTad problemas kerZo

seqtorisaTvis sasurveli kadris moZieba warmoadgens. Sromis

bazarze Znelad moiZebneba kvalificiuri kadri. profesionali

kadrebis simcires gansakuTrebiT iseTi biznesebi ganicdian,

romlebsac teqnikuri muSaxeli sWirdebaT. problemas

warmoadgens umuSevrebis mentalitetic: `Cems sofelSi sakmaod

321

aris miwis nakveTebi, romelTa damuSaveba SeiZleba, Tumca ar aris

muSaxeli, radgan axalgazrdoba ar Cerdeba soflebSi da

TbilisSi surT samsaxuris moZebna. sabolood ki umuSevrad

rCebian~ _ miiCneven mewarmebi.

imisaTvis, rom gasaubrebam warmatebiT Caiaros, saWiroa

gadavxedoT Cvens unar-Cvevebs, romlebic aucilebelia

interviuerisTvis. saWiroa, Cvenc movemzadoT gasaubrebisTvis,

raTa ar SevcdeT TanamSromlis arCevaSi. amisaTvis, pirvel

yovlisa, Cven unda SegveZlos aqtiuri mosmena. imis

Sesamowmeblad, rom Tanamosaubres sworad gaugeT, gaimeoreT an

SeajameT misi naTqvami. respodents saubris gagrZelebis an axali

SekiTxvis dasmis saSualeba mieciT. es dagexmarebaT pirovnebis

gaxsnasa da meti informaciis gagebaSi.

ganamtkiceT interviuerisTvis aucilebeli unar-Cvevebi:

• kargi gaTvicnobierebis xarisxi organizaciasa da mis

programebSi;

• TanamSromlebisa da maTi individualuri pirovnuli

maxasiaTeblebis kargi codna;

• yvela tipis adamianebTan urTierTobis damyarebis

SesaZlebloba;

• ucxo adamianebTan Tavisufal kontaqtSi Sesvlis unari;

• yuradRebiT mosmenis unari, imis gaanalizebis SesaZlebloba,

ra iTqva da ra darCa uTqmeli;

• damazustebeli SekiTxvebis dasmis unari;

• aradireqtiuli intervius Catarebis teqnikis floba;

• intervius Catarebis dros respodentis dainteresebis,

motivirebis unari.

322

kadrebis Tavmoyra saqmis mxolod naxevaria. `profesionalebiT~

dakompleqtebuli gundis marTva menejerebis mxridan seriozul

Zalisxmevas saWiroebs. im SemTxvevaSi, Tu axali TanamSromlebis

ricxvi didia, SeiZleba Catardes adaptaciis treningi. aseTi

treningis SemTxvevaSi SeiZleba ganxilul iqnas Semdegi sakiTxebi:

• organizaciis istoria, Rirebulebebi, misia da sxv.

• organizaciis struqtura, TanamSromelTa da ganyofilebaTa

Soris urTierTobebis sistema, informaciis gadacemis arxebi.

• organizaciis moqmedebis arsis aRwera.

• samuSaos xarisxis kriteriumebi da standartebi.

• Sromis dacva organizaciaSi da sxva.

kadrebis politikis sworad warmarTvisTvis erT-erTi

mniSvnelovani barometria atestacia. atestacia aris

TanamSromlebis mier Sesrulebuli qmedebebis Sefaseba

informaciis Segrovebis mizniT, rac aucilebelia garkveuli

gadawyvetilebebis misaRebad. atestaciis Sedegebi unda iyos

konfidencialuri, cnobili unda iyos mxolod xelmZRvanelisTvis

da kadrebis ganyofilebisaTvis. atestaciis Catareba gvexmareba

Semdegi amocanebis SesrulebaSi:

TanamSromlis motivaciaze dadebiTi gavlena. TanamSromlis motivaciaze dadebiTi gavlena. TanamSromlis motivaciaze dadebiTi gavlena. TanamSromlis motivaciaze dadebiTi gavlena. atestaciis Sedegad

TanamSromlis mier ukukavSiri kargad aisaxeba TanamSromlis

motivaciaze da ubiZgebs ufro efeqturi muSaobisken.

TanamSromlis ganviTarTanamSromlis ganviTarTanamSromlis ganviTarTanamSromlis ganviTarebisa da ganaTlebis dagegmva.ebisa da ganaTlebis dagegmva.ebisa da ganaTlebis dagegmva.ebisa da ganaTlebis dagegmva. personalis

Sefaseba gvaZlevs imis SesaZleblobas, rom ganvsazRvroT

TanamSromlis SezRudulobebi kvalifikaciur da pirovnul

potencialSi. saWiroebis SemTxvevaSi unda ganvaxorcieloT maTi

koreqcia.

323

karieris dagegmvakarieris dagegmvakarieris dagegmvakarieris dagegmva. Aatestacia iZleva individualuri ganviTarebis

gegmisa da karieris dagegmvis safuZvlianad momzadebis

SesaZleblobas.

gadawyvetilebis miReba gadawyvetilebis miReba gadawyvetilebis miReba gadawyvetilebis miReba –––– dawinaureba. dawinaureba. dawinaureba. dawinaureba. sistematuri Sefaseba

xelmZRvanels aZlevs imis SesaZlebobas, rom miiRos

gadawyvetileba xelfasis gazrdaze, dawinaurebaze an

TanamSromlis gaTavisuflebaze.

Sefasebis sistema unda iyos maqsimalurad obieqturi da

TanamSromlebis mier unda aRiqmebodes, rogorc saimedo

kriteriumi. Aatestaciis dros gamoyenebuli testebi

TanamSromlebisTvis unda iyos Ria da naTeli. daiviwyeT

orazrovani frazebi da gaxsovdeT, rom gunds ver SeqmniT, Tu

gundis wevrebi erTmaneTis winaaRmdeg arian ganwyobilni.

gundis TiToeuli wevri kargad unda acnobierebdes sakuTar

rolsa da mniSvnelobas. TanamSromlebs Soris konfliqtis

warmoSobis SemTxvevaSi menejeri unda darCes miukerZovebeli,

magram Tu menejeri lideri ar aris da cdilobs es roli

SeiTavsos, gundis warmateba, rac ar unda profesionalebiT iyos

dakompleqtebuli, mainc safrTxis qveS dgeba.

moiZio saWiro kadrebi, SeimuSavo marTvis efeqturi sistema da

umTavresi TanamSromlebi ganawyo saerTo miznis miRwevis

surviliT _ es imas niSnavs, rom Tqven ubralod kargi menejeri

xarT da Tqveni marTvis stili aRiarebas imsaxurebs.

324

daiwyeT TanamSromloba xelSekrulebis daiwyeT TanamSromloba xelSekrulebis daiwyeT TanamSromloba xelSekrulebis daiwyeT TanamSromloba xelSekrulebis

gaformebiTgaformebiTgaformebiTgaformebiT

urTierTpretenziebisgan Tavis aridebis mizniT damqiravebelsa da

daqiravebuls Soris xelSekruleba Tavidanve unda gaformdes. am

aucilebeli formalobis argumentirebisTvis zepirsityvier

SeTanxmebaTa `fiaskoebs~ ar CamogiTvliT. gansakuTrebiT damwyebi

biznesmenebis mtkice SemarTebas gaufrTxildebiT. `sifrTxiles

Tavi ar stkivao~ (es fraza Cvens realobaSi Caunacvlebelia),

hoda sifrTxilis SorsmWvretelobisa da sxva niuansebis

gaTvaliswinebiT daiwyeT TanamSromloba xelSekrulebis

gaformebiT.

kerZo seqtoris saqmianoba Sromis bazarze ZiriTadad

regulirdeba saqarTvelos Sromis kodeqsiT. Sromi kodeqsSi

ganxorcilebuli cvlilebebis Sedegad damqiravebelsa da

daqiravebuls Soris urTierToba maqsimalurad aris damokidebuli

mxareTa SeTanxmebaze, Tumca kodeqsi rig SemTxvevebSi gansazRvravs

pirobebs, rac unda iqnas daculi.

kandidatis moZieba da SerCevakandidatis moZieba da SerCevakandidatis moZieba da SerCevakandidatis moZieba da SerCeva

biznesisTvis sasurveli profesiisa da unar-Cvevebis mqone

pirovnebis SerCevis procesi, saqarTvelos realobidan

gamomdinare, oTxi mimarTulebidan aris SesaZlebeli: megobarTa da

naTesavTa wre, gancxadebis safuZvelze SerCeuli kandidatebi,

saswavlo dawesebulebebi da Sromis saagentoebi.

sasurveli TanamSromlis SerCevisas damsaqmebli uflebamosilia

moipovos kandidatis Sesaxeb is informacia, romelic esaWiroeba

misi dasaqmebis Taobaze gadawyvetilebis misaRebad. aseve, mas

325

SeuZlia Seamowmos kandidatis mier wardgenili informaciis

siswore.

kandidati valdebulia, damsaqmebels acnobos nebismieri garemoebis

Sesaxeb, ramac SeiZleba xeli SeuSalos mas samuSaos SesrulebaSi

an safrTxe Seuqmnas damsaqmeblis an mesame piris interesebs.

kandidats ufleba aqvs gamoiTxovos mis mier wardgenili

dokumentebi, Tu masTan damsaqmebelma ar dado SromiTi

xelSekruleba.

gamosacdeli vadiT daqiravebagamosacdeli vadiT daqiravebagamosacdeli vadiT daqiravebagamosacdeli vadiT daqiraveba

Sesasrulebel samuSaosTan kandidatis Sesabamisobis dadgenis

mizniT, mxareTa SeTanxmebiT, kandidatTan SesaZlebelia SromiTi

xelSekrulebis dadeba mxolod erTxel _ gamosacdeli vadiT ara

umetes 6 Tvisa. SromiTi xelSekruleba gamosacdeli vadiT

SeiZleba daidos mxolod werilobiTi formiT, sxva SemTxvevaSi

aseTi xelSekruleba ar CaiTvleba SromiT xelSekrulebad.

damsaqmebels ufleba aqvs gamosacdeli vadis periodSi nebismier

dros dados kandidatTan SromiTi xelSekruleba an moSalos

gamosacdeli vadiT dadebuli SromiTi xelSekruleba.

Tu gamosacdeli vadiT dadebuli SromiTi xelSekrulebiT sxva

ram ar aris gansazRvruli, gamosacdelad daqiravebulTan SromiTi

xelSekrulebis damsaqmeblis iniciativiT moSlis SemTxvevaSi

dasaqmebulis Sroma anazRaurdeba namuSevari drois Sesabamisad.

326

xelSekrulebis gaformebaxelSekrulebis gaformebaxelSekrulebis gaformebaxelSekrulebis gaformeba

SromiTi xelSekruleba ideba werilobiTi an zepiri formiT

gansazRvruli, ganusazRvreli an samuSaos Sesrulebis vadiT.

damsaqmebeli valdebulia, dasaqmebulis moTxovnis SemTxvevaSi

gasces cnoba dasaqmebis Sesaxeb. es cnoba moicavs monacemebs

Sesrulebuli samuSaos, Sromis anazRaurebis, SromiTi

xelSekrulebis xangrZlivobis Taobaze.

Tu xelSekrulebiT gansazRvrulia, rom Sromis Sinaganawesi

xelSekrulebis nawilia, am SemTxvevaSi damsaqmebeli valdebulia,

rom pirs SromiTi xelSekrulebis dadebamde gaacnos Sromis

Sinaganawesi, xolo SemdgomSi - masSi Setanili nebismieri

cvlileba.

xelSekrulebiT SeiZleba SeizRudos dasaqmebulis SeTavsebiT

muSaoba sxva anazRaurebad samsaxurSi, Tu aseTi samuSaos

Sesrulebam SeiZleba xeli SeuSalos mis ZiriTad samuSaosTan

dakavSirebuli movaleobebis Sesrulebas an/da Tu piri,

romlisTvisac unda Sesruldes SeTavsebiTi samuSao, damsaqmeblis

konkurentia.

damsaqmebels ufleba aqvs, rom daadginos Sromis Sinaganawesi,

romliTac SeiZleba ganisazRvros:

• samuSao kviris xangrZlivoba, yoveldRiuri samuSaos

dawyebisa da damTavrebis dro, cvlaSi muSaobisas - cvlis

xangrZlivoba;

• dasvenebis xangrZlivoba;

• Sromis anazRaurebis gacemis dro da adgili;

• anazRaurebadi Svebulebis xangrZlivoba da micemis wesi;

• anazRaurebis gareSe Svebulebis xangrZlivoba da micemis

wesi;

327

• Sromis pirobebis dacvis wesebi;

• waxalisebisa da pasuxismgeblobis saxe da gamoyenebis wesi;

• gancxadebis/saCivris ganxilvis wesi.

samuSaos specifikis gaTvaliswinebiT, damsaqmebelma Sromis

SinaganawesiT SeiZleba gansazRvros specialuri wesebi.

fizikuri piris SromiTi qmedunarianoba warmoiSoba 16 wlis

asakidan. arasrulwlovanTa SromiTi xelSekrulebis gaformeba

SesaZlebelia kanonieri warmomadgenlis an

mzrunvelobis/meurveobis organos TanxmobiT, Tu SromiTi

urTierToba ar ewinaaRmdegeba arasrulwlovnis interesebs, zians

ar ayenebs mis zneobriv, fizikur da gonebriv ganviTarebas da ar

uzRudavs mas savaldebulo dawyebiTi da sabazo ganaTlebis

miRebis uflebasa da SesaZleblobas.

14 wlamde asakis arasrulwlovanTan SromiTi xelSekruleba

SeiZleba daidos mxolod sportul, xelovnebasTan dakavSirebul

da kulturis sferoSi saqmianobaze, aseve sareklamo samuSaos

Sesasruleblad

akrZalulia arasrulwlovanTan, aseve orsul an meZuZur qalTan

SromiTi xelSekrulebis dadeba mZime, mavne da saSiS pirobebiani

samuSaoebis Sesasruleblad.

akrZalulia Ramis samuSaoze (22 saaTidan 6 saaTamde)

arasrulwlovnis, orsuli, axalnamSobiarebi an meZuZuri qalis

dasaqmeba, xolo 3 wlamde asakis bavSvis momvlelis an

SezRuduli SesaZleblobis mqone piris dasaqmeba - misi Tanxmobis

gareSe.

328

Sromis anazRaureba Sromis anazRaureba Sromis anazRaureba Sromis anazRaureba

Sromis anazRaurebis forma da odenoba ganisazRvreba SromiTi

xelSekrulebiT. Tu xelSekrulebaSi daregulirebuli ar aris

aRniSnuli sakiTxi, maSin:

• Sromis anazRaureba gaicema TveSi erTxel samuSao adgilze;

• damsaqmebeli valdebulia, rom nebismieri anazRaurebis Tu

angariSsworebis dayovnebis yoveli dRisaTvis gadauxados

dasaqmebuls dayovnebuli Tanxis 0.07 procenti;

• damsaqmeblis braliT gamowveuli iZulebiTi mocdenisas

dasaqmebuls Sromis anazRaureba miecema sruli odenobiT;

• dasaqmebulis braliT gamowveuli iZulebiTi mocdena ar

anazRaurdeba;

• SromiTi urTierTobis Sewyvetisas damsaqmebeli valdebulia,

dasaqmebulTan moaxdinos saboloo angariSsworeba ara

ugvianes 7 kalendaruli dRisa.

damsaqmebels ufleba aqvs, rom dasaqmebulis SromiTi

anazRaurebidan daqviTos zedmetad gacemuli Tanxa an nebismieri

sxva Tanxa, romelic SromiTi urTierTobidan gamomdinare misTvis

aqvs gadasaxdeli. erTjeradad daqviTvis odenoba ar unda

aRematebodes Sromis anazRaurebis 50 procents.

Sromis pirobebiSromis pirobebiSromis pirobebiSromis pirobebi

damsaqmebeli valdebulia, rom uzrunvelyos dasaqmebuli

sicocxlisa da janmrTelobisaTvis maqsimalurad usafrTxo

samuSao garemoTi. aseve igi valdebulia:

• gonivrul vadaSi miawodos dasaqmebuls mis xelT arsebuli

sruli, obieqturi da gasagebi informacia yvela im

faqtoris Sesaxeb, romlebic moqmedebs dasaqmebulis

329

sicocxlesa da janmrTelobaze an bunebrivi garemos

usafrTxoebaze;

• miiRos yvela gonivruli zoma sawarmoo SemTxvevis Sedegebis

drouli lokalizaciisa da likvidaciisaTvis, pirveladi

daxmarebis aRmoCenisa da evakuaciisaTvis;

• srulad aunazRauros dasaqmebuls samuSaos SesrulebasTan

dakavSirebuli, janmrTelobis mdgomareobis gauaresebiT

miyenebuli ziani da aucilebeli mkurnalobis xarjebi;

• danergos Sromis usafrTxoebis uzrunvelmyofi prevenciuli

sistema da droulad miawodos dasaqmebuls saTanado

informacia aRniSnulis Sesxeb.

dasaqmebuls ufleba aqvs, uari ganacxados im samuSaos, davalebis

an miTiTebis Sesrulebaze, romelic ewinaaRmdegeba kanons an

Sromis usafrTxoebis pirobebis daucvelobis gamo aSkara da

arsebiT safrTxes uqmnis mis an mesame piris sicocxles,

janmrTelobas, sakuTrebas an bunebrivi garemos usafrTxoebas.

dasaqmebuli valdebulia, rom dauyovnebliv Seatyobinos

damsaqmebels im garemoebis Sesaxeb, romlis gamoc igi uars ambobs

SromiTi xelSekrulebiT nakisri valdebulebis Sesrulebaze.

zeganakveTur samuSaod miiCneva dasaqmebulis mier samuSaos

Sesruleba drois im monakveTSi, romlis xangrZlivoba aRemateba

SromiTi xelSekrulebiT gansazRvrul samuSao dros.

dasaqmebuli valdebulia Seasrulos zeganakveTuri samuSao:

• stiqiuri ubedurebis Tavidan asacileblad an/da misi

Sedegebis likvidaciisTvis - anazRaurebis gareSe;

• sawarmoo avariis Tavidan asacileblad an/da misi Sedegebis

likvidaciisTvis - saTanado anazRaurebiT.

zeganakveTuri samuSaos pirobebi ganisazRvreba mxareTa

SeTanxmebiT.

330

mivlineba mivlineba mivlineba mivlineba

Tu xelSekrulebiT sxva rame ar aris gansazRvruli:

• mivlineba aris damsaqmeblis mier dasaqmebulis samuSao

adgilis droebiT Secvla, samuSaos interesebidan

gamomdinare;

• mivlineba ar CaiTvleba xelSekrulebis piroebebis Secvlad,

Tu mivlinebis vada ar aRemateba 45 dRes;

• damsaqmebeli valdebulia, rom srulad aunazRauros

dasaqmebuls mivlinebasTan dakavSirebuli xarjebi.

samuSao, SesvenebissamuSao, SesvenebissamuSao, SesvenebissamuSao, Sesvenebisaaaa da dasvenebis droda dasvenebis droda dasvenebis droda dasvenebis dro

samuSao saaTebis raodenoba ar unda aRematebodes kviraSi 41

saaTs, Tu xelSekrulebiT sxva rame ar aris gaTvaliswinebuli,

Tumca samuSao dReebs (cvlebs) Soris dasvenebis xangrZlivoba ar

unda iyos 12 saaTze naklebi.

cvlebSi muSaoba da erTi cvlidan meoreSi gadasvla

ganisazRvreba cvlianobis ganrigiT, romelsac amtkicebs

damsaqmebeli samuSaos specifikis gaTvaliswinebiT. cvlianobis

ganrigis cvlilebis Sesaxeb dasaqmebuls unda ecnobos 10 dRiT

adre, Tu es SeuZlebeli ar aris ukiduresi sawarmoo

aucileblobis gamo.

dasaqmebuls, romelic meZuZuri qalia da kvebavs erT wlamde

asakis bavSvs, misi moTxovnis safuZvelze eZleva damatebiTi

Sesveneba dReSi aranakleb 1 saaTisa. aRniSnuli dro iTvleba

samuSao saaTebSi da anazRaurdeba.

Sromis kodeqsiT gansazRvruli uqme dReebia:

• 1 da 2 ianvari - axali wlis sadResaswaulo dReebi;

• 7 ianvari – qristeSobis dRe;

331

• 19 ianvari - naTlisReba - uflisa Cvenisa ieso qristes

gacxadebis dRe;

• 3 marti - dedis dRe;

• 8 marti - qalTa saerTaSoriso dRe;

• 9 aprili - saqarTvelos saxelmwifoebrivi damoukideblobis

aRdgenis aqtis miRebis dRe, saqarTvelos erovnuli

erTianobis, samoqalaqo Tanxmobisa da samSoblosaTvis

daRupulTa mogonebis dRe;

• saaRdgomo dReebi - didi paraskevi, didi SabaTi, uflisa

Cvenisa ieso qristes brwyinvale aRdgomis dRe;

micvalebulTa moxseniebis dRe - aRdgomis meore dRe,

orSabaTi (TariRebi gardamavalia);

• 9 maisi - faSizmze gamarjvebis dRe;

• 12 maisi - wminda andria mociqulis xsenebis dRe;

• 26 maisi - saqarTvelos damoukideblobis dRe;

• 28 agvisto - RvTismSoblis miZinebis dRe (mariamoba);

• 14 oqtomberi - mcxeTobis dRe;

• 23 noemberi - giorgobis dRe.

Svebuleba Svebuleba Svebuleba Svebuleba

dasaqmebuls ufleba aqvs, rom isargeblos anazRaurebadi

SvebulebiT - aranakleb weliwadSi 24 samuSao dRiT da

anazRaurebis gareSe SvebulebiT - aranakleb weliwadSi 15

kalendaruli dRiT. aRniSnuli sakiTxi SeiZleba daregulirdes

xelSekrulebiT, Tumca igi ar unda auaresebdes dasaqmebulis

mdgomareobas.

332

dasaqmebuls Svebulebis moTxovnis ufleba warmoeSoba muSaobis

TerTmeti Tvis Semdeg. dasaqmebuls mxareTa SeTanxmebiT Svebuleba

SeiZleba mieces aRniSnuli vadis gasvlamdec.

muSaobis meore wlidan dasaqmebuls mxareTa SeTanxmebiT

Svebuleba SeiZleba mieces samuSao wlis nebismier dros. mxareTa

SeTanxmebiT SeiZleba Svebulebis nawil-nawil gamoyenebac.

SvebulebaSi ar iTvleba droebiTi Sromisuunarobis periodi,

Svebuleba orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo,

Svebuleba axalSobilis Svilad ayvanis gamo da damatebiTi

Svebuleba bavSvis movlis gamo.

anazRaurebis gareSe Svebulebis aRebisas dasaqmebuli valdebulia

2 kviriT adre gaafrTxilos damsaqmebeli Svebulebis aRebis

Sesaxeb garda im SemTxvevisa, rodesac gafrTxileba SeuZlebelia

gadaudebeli samedicino an ojaxuri pirobebis gamo.

mxareTa SeTanxmebis SemTxevaSi dasaSvebia Svebulebis gadatana

momdevno wlisaTvis. akrZalulia anazRaurebadi Svebulebis

gadatana zedized 2 wlis ganmavlobaSi. aseve akrZalulia

arasrulwlovnis anazRaurebadi Svebulebis gadatana momdevno

wlisaTvis.

dasaqmebuls Tavisi moTxovnis safuZvelze eZleva Svebuleba

orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis gamo - 477

kalendaruli dRis odenobiT. aRniSnuli vadidan anazRaurebadia

126 kalendaruli dRe, xolo mSobiarobis garTulebis an tyupis

Sobis SemTxvevaSi - 140 kalendaruli dRe.

orsulobis, mSobiarobisa da bavSvis movlis, aseve axalSobilis

Svilad ayvanis gamo Svebulebebi anazRaurdeba saxelmwifo

333

biujetidan, kanonmdeblobiT dadgenili wesiT. damsaqmebeli da

dasaqmebuli SeiZleba SeTanxmdnen damatebiTi anazRaurebis Sesaxeb.

saSvebulebo anazRaureba ganisazRvreba Svebulebis wina 3 Tvis

saSualo anazRaurebidan, Tu muSaobis dawyebidan an ukanaskneli

Svebulebis Semdeg namuSevari dro 3 Tveze naklebia - namuSevari

Tveebis saSualo anazRaurebidan, xolo yovelTviuri fiqsirebuli

anazRaurebis SemTxvevaSi - bolo Tvis anazRaurebis mixedviT.

davadavadavadava

dava aris SromiTi urTierTobis dros warmoSobili uTanxmoeba.

igi warmoiSoba mxaris mier meore mxarisaTvis gagzavnili

werilobiTi SetyobinebiT uTanxmoebis Sesaxeb.

SromiT urTierTobaSi davis warmoSobis safuZveli SeiZleba iyos

kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli adamianis uflebebisa da

Tavisuflebebis, aseve SromiTi xelSekrulebis an/da Sromis

pirobebis darRveva.

individualuri davis ganxilva SesaZlebelia SemaTanxmebeli

procedurebiT, individualuri molaparakebis gziT an

sasamarTlos saSualebiT.

davis ganxilva SeuZliaT mxolod im pirebs da maT

warmomadgenlebs, romelTac uSualod exebaT es dava.

SromSromSromSromiTi urTierTobis Sewyveta da moSla iTi urTierTobis Sewyveta da moSla iTi urTierTobis Sewyveta da moSla iTi urTierTobis Sewyveta da moSla

SromiTi urTierTobis Sewyvetis safuZvlebia:

• SromiTi xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli samuSaos

Sesruleba;

334

• SromiTi xelSekrulebis vadis gasvla;

• erT-erTi mxaris mier SromiTi xelSekrulebis pirobebis

darRveva;

• SromiTi xelSekrulebis moSla;

• mxareTa SeTanxmeba;

• sasamarTlo ganaCenis an gadawyvetilebis kanonier ZalaSi

Sesvla, romelic samuSaos Sesrulebis SesaZleblobas

gamoricxavs;

• Tu SromiTi xelSekrulebiT sxva ram ar aris

gaTvaliswinebuli:

o xangrZlivi Sromisuunaroba - Tuki Sromisuunarobis vada

aRemateba zedized 30 kalendarul dRes,

o 6 Tvis ganmavlobaSi saerTo vada aRemateba 50 kalendarul

dRes,

o dasaqmebuls gamoyenebuli aqvs Svebuleba,

• damsaqmebeli fizikuri piris an dasaqmebulis gardacvaleba;

• damsaqmebeli iuridiuli piris likvidaciis warmoebis

dawyeba.

SromiTi urTierTobis Sewyveta dauSvebelia dasaqmebulis

samxedro sarezervo samsaxurSi gawvevis gamo an/da dasaqmebulis

mier samxedro sarezervo samsaxuris gavlis periodSi.

Tu xelSekrulebT sxva ram ar aris gaTvaliswinebuli SromiTi

xelSekrulebis dasaqmebulis iniciativiT moSlis SemTxvevaSi, igi

valdebulia, rom werilobiTi SetyobinebiT gaafrTxilos

damsaqmebeli aranakleb 30 kalendaruli dRiT adre.

SromiTi xelSekrulebis damsaqmeblis iniciativiT moSlis

SemTxvevaSi dasaqmebuls miecema aranakleb erTi Tvis Sromis

anazRaureba.

335

aRniSnuli valdebulebebi ar vrceldeba im SemTxvevebze, rodesac

xelSekrulebis moSla gamowveulia erT-erTi mxaris mier nakisri

valdebulebis SeusruleblobiT.

ratom unda zrunavdes menejeri kadrebis ratom unda zrunavdes menejeri kadrebis ratom unda zrunavdes menejeri kadrebis ratom unda zrunavdes menejeri kadrebis

kvalifikaciis kvalifikaciis kvalifikaciis kvalifikaciis amaRlebaze? amaRlebaze? amaRlebaze? amaRlebaze?

umaRles ganaTlebas rom miiRebdi da mere mTeli cxovreba

samsaxuri garantirebuli gqonda, es bedniereba ukve warsulis

kuTvnilebaa. marTalia arc ise Soreuli warsulis, magram mainc

guSindelia dRea. Tanamedrove samganzomilebiani sivrce kadrebis

mimarT gansxvavebul midgomas ayenebs. vakansiis maZiebeli garda

imisa, rom unda iyos `staJiani~ profesionali, aseve unda iyos

komunikabluri, SeeZlos gundTan muSaoba da sxv. es moTxovnaTa

nusxidan mokrZalebuli amonaridia. dReisaTvis saofise

kompiuteruli programebisa da ori ucxo enis codna TiTqmis

yvela poziciaze aucilebeli moTxovnaa.

warmatebaze orientirebuli biznesmeniTvis swori biznesgegmis

SemuSavebis Semdgom mTavari sazrunavi kvalificiuri da

pasuxismgeblobis grZnobiT aRWurvili kadrebis SeCevaa. am ori

miznis Tanxvedra biznesmenisTvis `bednierebis~ pikia. imedebi

SesaZloa maleve gagicruvdeT, radgan biznesmeniTvis sirTules

warmoadgens samuSaos maZieblis codnis donis Sefaseba

sertifikatze an diplomze dayrdnobiT. `yvelas aqvs imis iluzia,

rom inglisuri da kompiuteri icis, magram amis damadasturebeli

sertifikati cotas Tu gaaCnia. da, miuxedavad amisa, praqtikaSi

aRmoCndeba, rom es dokumenti srulebiTac ar miuTiTebs Sesabamis

codnis doneze~ _ es ukmayofilo menejeris mxridan xarvezebis

aRiarebaa. warmatebuli dasawyisi saqmis naxevars udris,

warumatebli ki moiTxovs axali SemarTebiT gamocdilebiT

aRWurvilma Tavidan daiwyoT kadrebis SerCeva. gaixseneT, rom

336

Tqveni biznesi mizanzea orientirebuli da ara wvrilman

usiamovnebebze (`damqiraveblisaTvis umjobesia potenciuri kadris

unarebis Sefaseba ganaxorcielos testirebis safuZvelze. testebi

unda SemuSavdes moTxovnebis Sesabamisad~). umjobesia, Cveni

msjeloba ganvaviTaroT pozitiuri mimarTulebiT, anu Seikra

gundi, romlis sruliad akmayofilebs menejeris moTxovnebs.

xelmZRvanelisTvis am mimarTulebiT zrunva ar unda Seneldes.

warmatebuli menejeri orientirebulia TanamSomlebis

gadamzadebaze da codnis amaRlebaze, raTa momzadebuli Sexvdes

bazris axal-axal gamowvevebs.

rogorc damwyebi, aseve moqmedi menejerebisaTvis, visac surs

wamoiwyos sakuTari biznesi, magram ar yofniT Sesabamisi

Teoriuli codna da praqtikuli gamocdileba, sworad

ganaxorcielon biznesis dagegmva, marTva, kontroli, swored rom

droulia kvalifikaciis asamaRlebeli treningebis gavla.

dReisaTvis TbilisSi mravladaa sxvadasxva saxis saswavlo

programebi. garda amisa aRsaniSnavia isic, rom zogierT msxvil

kompanias da saministros aqvs Tavisi gadamzadebisa da

profesionalizmis amaRlebis centrebi. es ki imas miuTiTebs,

warmatebaze orientirebuli qarTveli menejerebic zrunaven

kadrebic kvalifikaciis amaRlebaze.

ESM ---- TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi

Tbilisis marTvis evropuli umaRlesi skola ESM-Tbilisi

daarsda 1992 wels da aris erT-erTi pirveli arasexelmwifo

saerTaSoriso umaRlesi saswavlebeli, romelic amzadebs

menejerebs biznesis sxvadasxva seqtorisTvis.

ESM ---- Tbilisi gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato Tbilisi gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato Tbilisi gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato Tbilisi gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato

programebs:programebs:programebs:programebs: marketingi _ Rirebuleba: 800 lari;

337

finansuri analizi menejerebisaTvis _ Rirebuleba: 800 lari;

logistikis safuZvlebSi _ Rirebuleba: 500 lari;

finansur aRricxva _ Rirebuleba: 1200 lari;

menejmentis safuZvlebSi _ Rirebuleba: 700 lari;

biznesis dagegmvaSi, analizsa da administrirebaSi _ Rirebuleba:

1200 lari.

kavkasiis akademiuri centri kavkasiis akademiuri centri kavkasiis akademiuri centri kavkasiis akademiuri centri CAC

kavkasiis akademiuri centri CAC Tavisi arsebobis manZilze

Camoyalibda erT-erT warmatebul, Tanamedrove saswavleblad,

romelic axorcielebs saerTaSoriso donis saswavlo programebs.

kavkasiis akademiuri centris mZlavr struqturul danayofs

warmoadgens saswavlo centri, sadac mimdinareobs moklevadiani

saswavlo programebi sxvadasxva disciplinebSi.

CAC gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs:

finansebi - Rirebuleba: 1320 lari;

ORIS buRalteriis kursi _ Rirebuleba: 150 lari;

biznesis administrireba _ Rirebuleba: 2385 lari;

sazogadoebasTan urTierToba _ Rirebuleba: 450 lari.

em|koleji em|koleji em|koleji em|koleji ---- m|college

kerZo sastumroebisa da restorenebis marTvis koleji daarsda

2005 wels. koleji gTavazobT ganaTlebis miRebisa da

kvalifikaciis amaRlebis saSualebas turizmis mzard sferoSi

warmatebuli karieris misaRwevad.

em|kolejiem|kolejiem|kolejiem|koleji –––– gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato progTavazobT Semdegi saxis saserTifikato progTavazobT Semdegi saxis saserTifikato progTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebsgramebsgramebsgramebs::::

kompiuteruli programebis Semswavleli _ Rirebuleba: 115 lari;

338

momxmarebelTan urTierTobis fsiqologia _ Rirebuleba:

400 lari;

restornis servisis (mimtanTa) sasertifikato kursi _

Rirebuleba: 380 lari;

marketingi restornebisa da sastumroebis biznesSi _ Rirebuleba:

550 lari.

saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa instituti saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa instituti saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa instituti saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa instituti GIPA

zurab Jvanias saxelobis saqarTvelos sazogadoebriv saqmeTa

instituti warmoadgens arasamTavrobo organizacias, romelic

dakavebulia efeqturi mmarTvelobis, mediisa da samoqalaqo

sazogadoebis Camoyalibebis xelSewyobiT saqarTveloSi.

arsebobis 11 wlis ganmavlobaSi interaqtiuli saganmanaTleblo

programebis, kvlevebisa da treningebis meSveobiT institutma

Tavisi wvlili Seitana rogorc efeqturi mmarTvelobis

ganviTarebaSi saxelmwifo, municipalur da adgilobriv doneze

saqarTveloSi, aseve damoukidebeli mediis CamoyalibebaSi.

GIPA gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: gTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs:

jandacvis samarTali _ kursis Rirebulebaa 1500 lari;

PR teqnologiebi da RonisZiebaTa menejmenti _ kursis

Rirebulebaa 1500 lari;

menejmenti _ kursis Rirebulebaa 1500 lari;

qalaqis marTva da ganviTareba _ kursis Rirebulebaa 1500 lari;

video dokumentalistika _ 400 aSS dolaro;

praqtikuli kursi fotoJurnalistikaSi _ 600 evros.

339

saqarTvelos sabanko treningsaqarTvelos sabanko treningsaqarTvelos sabanko treningsaqarTvelos sabanko trening----centri (centri (centri (centri (GBTC))))

saqarTvelos sabanko trening-centri Camoyalibda saqarTvelos

bankebis asociaciisa da kavkasiis universitetis mier aSS-is

saerTaSoriso ganviTarebis saagentos mcire da saSualo biznesis

mxardaWeris proeqtis finansuri xelSewyobiT, saberZneTis sabanko

asiciaciasTan erToblivad.

sabanko trening-centris umTavresi amocanaa, gamoexmauros sabanko

seqtorSi arsebul moTxovnebs da moaxdinos bankis

TanamSromlebis gadamzadeba uaxlesi standartebis trening-

programebiT, romlebic evropaSi farTodaa aprobirebuli.

GBTC ---- gTavazogTavazogTavazogTavazobT Semdegi saxis saserTifikato programebs: bT Semdegi saxis saserTifikato programebs: bT Semdegi saxis saserTifikato programebs: bT Semdegi saxis saserTifikato programebs:

evropuli sabanko safuZvlebi _ kursis Rirebuleba: 800 aSS

dolari;

molareebisa da molare-operatorebis mosamzadebeli kursebi _

Rirebuleba: 150 lari.

saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciasaqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciasaqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociaciasaqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia

saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia (saea) aris

arakomerciuli, arapolitikuri, arasamTavrobo organizacia. misi

mizania sazogadoebis ekonomikuri ganaTleba, demokratiis

xelSewyoba da partnior organizaciebsa da kerZo seqtorTan

TanamSromlobiT qveynis ekonomikur ganviTarebaSi wvlilis Setana.

arsebobis 20 wlis ganmavlobaSi saea aqcentirebuli iyo axali

ekonomikuri azrovnebis Camoyalibebaze.

340

2008 - 2010 wlebisTvis asociaciis prioritetebia: biznesgaremos

gaumjobesebis, ekonomikur seqtorSi saxelmwifo mmarTvelobisa

da axalgazrda ekonomistebis profesiuli zrdis xelSewyoba.

saqarTvelosa axalgazrda ekonomistTa asociacia gTavazobT saqarTvelosa axalgazrda ekonomistTa asociacia gTavazobT saqarTvelosa axalgazrda ekonomistTa asociacia gTavazobT saqarTvelosa axalgazrda ekonomistTa asociacia gTavazobT

Semdegi saxis saserTifikato programebs: Semdegi saxis saserTifikato programebs: Semdegi saxis saserTifikato programebs: Semdegi saxis saserTifikato programebs:

marketingis sruli kursi _ kursis Rirebuleba Seadgens 250

lars;

menejmentis sruli kursi _ kursis Rirebuleba _ 200 lari;

PR menejmenti _ kursis Rirebuleba _ 380 lari;

biznesis administrirebis _ kursis Rirebuleba _ 300 lari;

praqtikuli rCevebi menejerebspraqtikuli rCevebi menejerebspraqtikuli rCevebi menejerebspraqtikuli rCevebi menejerebs

marTva _ es aris dagegmvis, organizebis, motivaciisa da

kontrolis procesi, romelic aucilebelia organizaciis miznebis

formulirebisa da miRwevisaTvis. menejmeti ki organizaciis

miznebis efeqtiani da efeqturi miRwevaa, romelic organizaciuli

resursebis dagegmvis, organizebis, xelmZRvanelobisa da

kontrolis gziT xorcieldeba.

swori menejmeti ganapirobebs efeqtur marTvis process, kargi

menejeri ki swori menejmetis winapirobaa.

ras niSnavs iyo kargi menejeri?ras niSnavs iyo kargi menejeri?ras niSnavs iyo kargi menejeri?ras niSnavs iyo kargi menejeri? Teoriuli pasuxi martivia, karg

menejers unda hqodes:

• maRali konceptualuri unarebi, anu unda aRiqvamdes

organizacias erT mTlianobad da imavdroulad naTlad

xedavdes mis nawilebs Soris urTierTkavSirs. aRniSnul

unarebSi moiazreba Semdegi: menejeris azrovneba, Semosuli

341

informaciis damuSaveba, dagegmvisa da, rac mTavaria,

strategiuli azrovnebis unari;

• unda SeeZlos adamianebTan unrTierToba, iyos gundis wevri

da aseve gaaCndes TanamSromlebis motivaciis unari;

• aranakleb mniSvnelovania menejeri nawilobriv flobdes

teqnikur codnasac, magaliTad qondes sxvadasxva meTodebis,

teqnologiebis, danadgarebis gamoyenebis unari. aucilebelia

Sesabamisi profesiuli codna, analitikuri unari da a.S;

Tumca ZiriTadad, Teoruli mosazrebebi Zalian Soris aris Tumca ZiriTadad, Teoruli mosazrebebi Zalian Soris aris Tumca ZiriTadad, Teoruli mosazrebebi Zalian Soris aris Tumca ZiriTadad, Teoruli mosazrebebi Zalian Soris aris

praqtikasTan. praqtikasTan. praqtikasTan. praqtikasTan.

menejmetis mTavari mizania, TanamSromlebma imuSaon

produqtiulad, enTuziazmiT da ara iZulebiT, aramed ise, rom

TiToeuli maTgani Tavis grZnobdes komfortulad. gundis wevrebi

unda muSaobdnen ara valdebulebis moxdis mizniT, aramed

siamovnebiT.

Zalian bevri momuSavisaTvis ufro mniSvnelovania ufrosis

adamianuri unarebi, vidre misi gamocdileba da eqspertuli codna.

rogorc zemoT aRvniSneT, adamianur unarebSi igulisxmeba

komunikaciuri unarebi, TanamSromlebis motivaciaze zrunva,

gulwrfeli da uSualo damokidebuleba da a.S.

menejeris adamianuri unarebi gavlenas axdens momuSaveebis

gadawyvetilebasa da, zogadad, qcevaze. rodesac menejeri ganicdis

am unarebis naklebobas an saerTod ar iTvaliswinebs maT

marTvisas, momuSaveebi xSirad toveben samuSao adgils an maTi

Sromisunarianoba mkveTrad mcirdeba.

ratom aris aucilebeli, rom menejerma gaiTvaliswinos

TanamSromlis saWiroebebi da moTxovnilebebi? pasuxi martivia _

342

winaaRmdeg SemTxvevaSi verc menejeri da verc mTlianad

organizacia warmatebuli ver iqneba.

kompaniebis did umravlesobas marTvis doneebi piramdis msgavsad

aqvs dalagebuli: piramdis TavSi dgas mmarTvelobis umaRlesi

done (es SeiZleba iyos damfuZneblebi, gamgeoba, sameTvalyureo

sabWo, top menejmeti da a.S.), Semdeg modis mmarTvelobis saSulo

done (Sua rgolis menejerebi) da piramidis yvelaze qveda dones

Seadgenen rigiTi TanamSromlebi, muSebi.

marTvis doneebimarTvis doneebimarTvis doneebimarTvis doneebi

sxvanairad arc SeiZleba, adamianebs sWirdebaT miTiTebebi, miznebi

da amocanebi, romlebic aucileblad zeda donis menejmentisgan

unda modiodes, magram realurad warmatebul menejmentSi

aRniSnuli piramida amotrialebulia. Tu kargad movusmenT Cvens

umaRlesi rgoli

saSualo rgoli

qveda rgoli

insitiucionaluri done

mmarTvelobiTi done

teqnikuri done

343

TanamSromlebs, isini Tavad gvikarnaxeben ra sWirdebaT maT, raTa

ufro efeqturad da, rac mTavaria, siamovnebiT Seasrulon maTze

dakisrebuli movaleobebi.

organizaciis Sida korporatiuli kultura mmarTvelobis qveda

doneze yalibdeba, swored rigiTi TanamSromlebis maRali

Sromisunarianoba, motivirebuloba da enTuziazmi aris

warmatebuli saqmianobis ZiriTadi berketi. menejmentis mTavari

amocanaa, sworad gansazRvros TanamSromlebis moTxovnilebebi,

TiToeuls Seuqmnas individualuri pirobebi imisaTvis rom maTze

delegirebuli samuSaoebi araTu kargad, aramed Zalian kargad

Seasrulos.

Tu Sen izruneb Sens TanamSromlebze, isinic izruneben Senze, Sens

organizaciaze, rac aucileblad aisaxeba Tavad biznesis

warmatebaze. Tumca, meore mxriv, arc erTi menejeri ar unda iyos

Zalian damTmobi. mzrunveli menejeri, ra Tqma unda, ar

gamoricxavs mkacr menejers da am ori Tvisebis balansirebuli

Tanxvedra ganapirobebs pativiscemas.

bevri cnobili mmarTveli ambobs, rom ar arsebobs `saSulo~

momuSave. arseboben adamianebi, romlebsac aqvT potenciali gaxdnen

bevrad ufro Zlieri profesionalebi. da isini am SesaZleblobas

ubralod ar iyeneben. cnobili amerikeli generali omar bredli

ambobda: `ar arsebobs cudi jariskaci, arseboben mxolod cudi

meTaurebi~. karg mmarTvels SeuZlia rTuli momuSaveebi gardaqmnas

Zlier da erTgul kadrebad.

Tumca menejeruli unarebi is unarebia, romlebic arc erT

saxelmZRvaneloSi ar weria, SeuZlebelia iswavlo kargi

menejeroba, radgan es profesia yvelaze rTulia da yvelaze did

Zalisxmevas moiTxovs. da mainc, Tqven ver miaRwevT warmatebas,

Tu:

344

• karieruli zrdisken gibiZgebT ufro maRali

anazRaurebis miRebis moTxovnileba, anu Tqvens mizans

warmoadgens ara qvedanayofebis miRwevebi, aramed ufro

maRali xelfasis miReba;

• Tu Tqven metismetad gaRelvebT Tqveni poziciis

gamomxatveli simboloebi. ZiriTadad warumatebeli

xelmZRvanelis samuSao magida, kabineti, manqana da saxli

Cveulebriv gadatvirTulia Tqveni statusis amsaxveli

atributebiTa Tu simboloebiT. mxolod is faqti, rom

xelmZRvanelis saxeli da gvari aweria misi kabinetis kars

ar aRniSnavs imas, rom is zedmetad swuxs Tavis statusiT,

magram Tu xelmZRvaneli cdilobs, radac ar unda daujdes,

gadaitvirTos amgvari simboloebiT, es cudis niSania;

• Tu Tqven TviTizolirebuli xarT, anu dakavebuli xarT

mxolod Tqveni personiT da giyvarT martoobaSi drois

gatareba, urTierTobis dakargvis safrTxis winaSe

aRmoCndebiT garSemomyofebTan da xelqveiTebTan. ase rom, Tu

Tqven izolirebuli xarT yoveldRiuri mimdinare

informaciisgan, es cudis niSania;

• ar gamoxatavT sakuTar azrebsa da grZnobebs. xelqveiTebs

undaT da esaWiroebaT imis codna, ras fiqrobs da grZnobs

maTi xelmZRvaneli. Tu gindaT xalxma zurgi gaqcioT,

amisTvis arsebobs martivi gza _ uTxariT maT: `me amis

Sesaxeb ar gamaCnia mosazreba. ise gaakeTeT, rogorc TviTon

CaTvliT saWirod, iqneb raime kidec gamovides~.

warumatebeli xelmZRvanelebi cdiloben damalon sakuTari

emociebi, brazi da SiSi;

• Tu brmad endobiT Tqvens garSemomyof adamianebs, es

damRupvelia. ra Tqma unda, movlenebis, Sedegebis, miRwevebis,

gadaxrebis mudmivi kontroli menejeris erT-erTi mTavari

funqciaa, Tumca arsebobs iseTi faqtorebi, romlebsac ver

345

gazomav da eqspertuli codniTac ver Seafaseb. xSirad

xdeba, rodesac mmarTvelebi gadawyvetilebebs iReben sxva

Sexedulebebidan da daskvnebidan gamomdinare. girCevT,

arasdros daujeroT sxva adamianebis pirad Sefasebebs.

gaxsovdeT, rom yvelasTvis erTi da igive movlenebi

SeiZleba sxvadasxvanairad iyos aRqmuli da, aqedan

gamomdinare, xSirad adamianebs Tavisdauneburad SeuZliaT

araswori daskvnebis gamotana, rasac sabediswero

Sedegebamdec ki mivyavarT xolme;

• gulwrfelad endeT Tqveni gundis wevrebs, magram yovelTvis

gadaamowmeT maT mier iseTi moyvanili faqtebi, romelTa

damtkicebac maT ar SeuZliaT. gaxsovdeT, rom Tqvenma

yvelaze erTgulma adamianmac ki SeiZleba SecdomaSi

SegiyvanoT.

warmatebis misaRwevad ki nebismieri saqmianoba daiwyeT dagegmviT.

dagegmvis procesis Sedegad SemuSavebuli organizaciuli gegma

ganixilavs organizaciis miznebs da gansazRvravs am miznebis

ganxorcielebis gzebs. dagegmva moicavs rogorc miznebis, aseve

strategiis gansazRvris process.

sanam daiwyebT raime saqmianobas, SeCerdiT da dafiqrdiT: ra aris

Tqveni mizani, rogor unda miiRwes is, ra alternatiuli

variantebi gaqvT, vin unda CarToT am saqmianobaSi, ra danaxarjebi

gaqvT da a.S. mas Semdeg, rac Tqven ukve gaqvT gegma, kidev erTxel

unda SeCerdeT da dafiqrdeT – an: rogor SegiZliaT darwmundeT,

rom Tqveni gegma Sesruldeba? Tqven unda moifiqroT gza, riTic

SeZlebT monitoringi gauwioT Tqvens dagegmil saqmianobas.

dReisaTvis mravali warmatebuli kompania iyenebs marTvis MBO

princips, rac gulisxmobs marTvas miznebis mixedviT. MBO aris

dagegmvis meTodi, rodesac xelmZRvaneli da TanamSromlebi

346

gansazRvraven miznebs TiToeuli ganyofilebis, proeqtisa Tu

TanamSromlisaTvis. aRniSnuli meTodi moicavs Semdeg etapebs:

miznebis gansazRvra, samoqmedo gegmis SemuSaveba, miznebis miRwevis

procesis kontroli da saqmianobebis Sedegebis Sefaseba.

rodesac dagegmavT raime saqmianobas, an ubralod aqtivobas,

aucileblad ifiqreT meTodze, Tu rogori gziT apirebT mis

ganxorcielebas. magaliTad, Tu Tqven gWirdebaT axali

marketinguli slogani, Tqven unda gadawyvitoT:

1. sad da rogor unda gaimarTos Sexvedra?

2. ra aris saWiro am SexvedrisTvis?

3. rogor unda moxdes ideebis generireba?

4. ra kriteriumebi unda ganisazRvros gadawyvetilebis

miRebisas?

5. aris ki es saukeTeso gza miznis misaRwevad? da a.S.

aq CamoTvlil arc erT kiTxvas ar aqvs erTi swori pasuxi, magram

pasuxebze ufro xSirad mniSvnelovania aseTi kiTxvebis dasma da

dRis wesrigSi dayeneba.

mas Semdeg, rac es kiTxvebi dasmulia, pasuxi SeiZleba iyos

nebismieri, yvelaze kreatiulic ki. magaliTad, kiTxvaze: `ra aris

sloganis mofiqrebis saukeTeso gza?~_pasuxi SeiZleba iyos:

,,organizaciis SigniT konkursis mowyoba~, ,,konkursis Sedegebis

erToblivi ganxilva~ da ,,damatebiTi ideebis generireba~. yovelive

amis Sedegad Sexvedras daeswrebian is adamianebi, romlebsac ukve

aqvT TavianTi mosazrebebi da ,,breinStorimingis~ Semdeg moxdeba

saukeTeso ideis arCeva, rac ara marto warmatebul slogans

ganapirobebs, aramed TanamSromlebis CarTulobas da, aqedan

gamomdinare, motivaciasac.

347

idealur samyaroSi menejerebi arian uzomod Wkviani adamianebi,

nebismieri amocana da mizani Zalian zustad aqvT gasazRvruli,

maTTvis yvela cvlileba winaswar cnobilia da arasodes aqvs

moulodnelobebs adgili. menejers yovelTvis aqvs dro imisTvis,

rom mSvidad moifiqros jgufis strategia.

magram, samwuxarod, menejerebic rigiTi mokvdavebi arian, amocanebi

da miznebi yovelTvis mkafiod gansazRvruli ar aqvT da

cvilebebic nebismier momentSia mosalodneli. realurad ki

situacia arasodes aris TeTr da Sav ferebSi mocemuli, TiTqmis

yvelaferi nacrisferi da bundovania.

Tqveni dagegmvis procesi warmoadgens mxolod hipoTezas imis

Sesaxeb, Tu ra SeiZleba moxdes uaxloes momavalSi. dagegmvis

Semdeg Tqven araferi dagrCeniaT imis garda, rom mudmivad

Tvalyuri adevnoT mimdinare procesebs, SeafasoT Sedegebi da

SecvaloT gegma Tu xvdebiT, rom Tqveni miznis Sesrulebas

safrTxe emuqreba.

mas Semdeg, rac dagegmavT da organizebas gauwevT konkretul

amocanas, jeri modis Tqveni organizaciis TanamSromlebze. ra

unda gaakeToT imisTvis, rom Tqveni TanamSromlebi dros uqmad ar

xarjavdnen? iyvnen loialurebi Tqveni organizaciis mimarT,

gulmodgineT da pasuxismgeblobiT asrulebdnen Tqven mier

dasaxul amocanebs da ar eZebdnen sxva samuSaos?

Tqven unda gaiTvaliswinoT 3 universaluri rCeva:

1.1.1.1. gundTan muSaobisas daxarjuli dro gamoiyeneT nayofierad.gundTan muSaobisas daxarjuli dro gamoiyeneT nayofierad.gundTan muSaobisas daxarjuli dro gamoiyeneT nayofierad.gundTan muSaobisas daxarjuli dro gamoiyeneT nayofierad.

gundTan muSaobisas aucilebelia, TiToeuli wuTi daxarjoT

348

xarisxianad. yovelTvis ecadeT ufro kargad gaicnoT Tqveni

gundis wevrebs da maTac gagicnon Tqven.

aseTi damokidebuleba dagexmarebaT, CamoayaliboT pozitiuri

urTierTobebi gundis SigniT, bevrad ukeT gaugoT Tqvens

TanamSromlebs da gqondeT maTi ukeT Sefasebis meti

SesaZlebloba.

msgavsi komunikacia daarwmunebs Tqvens TanamSromlebs, rom Tqven

zrunavT maTze da mzad xarT daexmaroT maT yovelTvis, saqmesa

Tu pirad cxovrebaSi.

dauTmeT dro Tqveni TanamSromlebis mosazrebebis mosmenas,

gacvaleT ideebi organizaciis SigniT mimdinare procesebze. es

agrZnobinebs gundis wevrebs, rom isini arian mimdinare procesebSi

CarTulni, rac damatebiTi motivacia iqneba nebismieri

momuSavisTvis.

aseTi midgoma aseeve dagexmarebaT, rom aaSenoT `Tbili sistema~,

romelic gadawyvets yvela problemas da sabolood dagexmarebaT,

SeqmnaT mdgradi da Sekruli gundi.

2.2.2.2. SeafaseT miRebuSeafaseT miRebuSeafaseT miRebuSeafaseT miRebuli Sedegebili Sedegebili Sedegebili Sedegebi....

Tqven valdebuli xarT, yovelTvis gaaanalizoT Tqveni gundis

mier ganxorcielebuli nebismieri nabiji, xolo Semdeg auxsnaT

gundis wevrebs, ras uZRvebian isini warmatebiT da sad uSveben

Secdomebs. bevri menejeri Zalian cdeba, rodesac ar aRiarebs

TanamSromlis warmatebas. arasodes ifiqroT ase: `ratom unda

Sevaqo Cemi TanamSromlebi, rodesac isini akeTeben imas, raSic me

fuls vuxdi maT~. Tqven verafers gaxdebiT motivirebuli gundis

gareSe. adamianebs SeuZliaT gaakeTon mxolod da mxolod is

samuSao, raSic iReben xelfass da araferi zedmeti. Tqven

349

verafriT iyidiT TanamSromlis gulmodginebasa da erTgulebas. es

ori Tviseba ki Tqvens bizness Zalian sWirdeba~. amitom saWiroa,

yovelTvis imuSaoT am mimarTulebiT. rTulia, magram saWiroa

TiToeul gundis wevrze ifiqroT individualurad, mixvdeT ra

aris maTi mamotivirebeli, gaigoT maTi molodinebi,

moTxovnilebebi da mudmivad ecadoT SeuqmnaT maT kargi samuSao

garemo. TiToeul TanamSromelze zrunva, ra Tqma unda, ar niSnavs

maT siyvaruls, ar niSnavs imas, rom menejeri valdebulia Tavisi

gundis wevrebis saukeTeso megobari iyos da mudmivad zrunavdes

maTze. magram, rogorc zemoT aRvniSneT, menejerisTvis yvelaze

mniSvnelovani misi organizaciis warmatebaa da Tu is am

TanamSromlebis motivaciis faqtorebs ar gaiTvaliswinebs, gundis

gareSe verafers miaRwevs, gunds ki garda saxelfaso

anazRaurebisa bevri sxva da aranakleb mniSvnelovani saWiroebebi

gaaCnia.

3.3.3.3. gjerodeTgjerodeTgjerodeTgjerodeT....

gjerodeT Tqveni TanamSromlebis. yovelTvis icodeT, rom

motivirebul adamians SeuZlia advilad daeuflos misTvis yvela

saWiro unars. mieciT Tqvens TanamSromlebs saSualeba,

gamoavlinon ambiciebi da daukmayofileT isini. miuxedavad imisa,

rom ambiciuri adamiani rTulad samarTavia, aseTi TanamSromlis

gundSi yofna sakmaod mniSvnelovania. is zrdis sxva wevrebs

Soris konkurenciis grZnobas da saboloo jamSi, gavlenas axdens

Sromis maRal mwarmoeblurobaze. Tumca, aseT adamianebTan,

rogorc aRvniSneT, rTulia muSaoba. menejeri valdebulia

mudmivad akontrolos zedmetad ambiciuri gundis wevrebi.

arsebobs erTi oqros wesi, romelic yvelaze warmatebulad

ebrZvis gadametebul ambiciebs: dausaxeT aseT adamianebs iseTi

gamowvevebi, romlebic rTulad misaRwevaia. Tu isini am gamowvevas

warmatebiT Seasruleben, es organizacias da Tqven sargeblis mets

arafers mogitanT, warumateblobis SemTxvevaSi ki – gadametebuli

350

ambiciebi TavisTavad gaqreba. rogorc araerTxel aRvniSneT,

menejemtSi ar arsebobs universaluri rCevebi da midgomebi. kargi

menejeri aris adamiani, romelsac aqvs eqspetruli codna,

lideruli unarebi, maRali ambiciebi, kargad ganviTarebuli

intuicia da pasuxismgebloba ara marto sakuTar Tavis, aramed

yvela im adamianis mimarT, romelic mis daqvemdebarebaSi muSaobs.

aseve, karg menejers unda SeeZlos:

• ideebis konkretul saqmeebad da Sedegebad gadaqceva;

• muSaoba mudmivad da Tavdauzogavad;

• msxverplis gaReba grZelvadiani sargeblis misaRebad;

• sxvisTvis SeumCneveli tendenciebis, urTierTkavSirebisa da

struqturebis aRmoCena;

• iyos jiuti da mizandasaxuli;

• dapirebebis Sesruleba;

• winaaRmdegobebTan gamklaveba;

• emociuri travmebis Semdeg mdgomareobis swrafad aRdgena;

• survilebisa da miznebis zustad gansazRvra.

warmatebul organizaciaSi:

• praqtikulad yvela menejersa da momuSaveebis umetesobas

unda SeeZlos kompaniis Rirebulebebic, misi miznis aRwera,

isini unda iziarebdnen momxmareblebis moTxovnilebebis

dakmayofilebis mniSvnelobas;

• wevrebi mkafiod unda iazrebdnen sakuTar wvlils

organizaciis miznebis miRwevaSi;

• menejeris moqmedebebi, rogorc wesi, unda Seesabamebodes

kompaniaSi miRebul faseulobebs;

• menejmenti orientirebuli unda iyos ufro metad

grZelvadian, vidre moklevadian perspeqtivebze;

351

• axali TanamSromlebis daqiravebas unda ekidebodnen Zalian

seriozulad. axalbedebs unda miewodebodeT rogorc

uaryofiTi aseve dadebiTi informacia kompaniis Sesaxeb. maT

unda eZleodeT SesaZlebloba, gaakeTon gaazrebuli arCevani

firmaSi muSaobis mizanSewonilobis Taobazse;

• TanamSromlis ierarqiulad axal safexurze gadayvanis

kriteriumi unda iyos misi profesionalizmi da ara

intrigebi an nacnoboba.

ar gamogrCeT is momenti, rodesac unda miiRoT gadawyvetileba.

Tu Tqven odnav dagagviandebaT, Zalian kargad mofiqrebuli

gadawyvetilebac ki ver gadagarCenT. yovelTvis SeimuSaveT

alternatiuli variantebi, SeafaseT isini da aiCieT maTgan

yvelaze optimaluri.

alternativebis saTanadod Sefasebisas mTavaria zustad

ganisazRvros SesaZlebloba an safrTxe, Semdeg ki daadginoT is

kriteriumebi, romlebmac gavlena unda moaxdinon aRniSnul

problemasa da SesaZleblobaze alternativis SerCevaze sapasuxod.

cudi gadawyvetilebis miRebis erT-erTi mizezi aris is, rom

menejerebi xSirad ver axerxeben im kriteriumTa dadgenas,

romlebic metad mniSvnelovania gadawyvetilebis misaRebad.

ganaxorcieleT SerCeuli alternativa da iswavleT miRebuli

Sedegebis safuZvelze. ar dagaviwydeT, rom rogorc warmatebuli

ise, warumatebeli gadawyvetilebis Sedegebi gasaTvaliswinebelia.

ifiqreT imaze, Tu ram gamoiwvia Tqven mier ganxorcielebuli

gadawyvetilebis waramateba/warumatebloba.

arsebobs gadawyvetilebis miRebis 3 ZiriTadi modeli:

klasikuri modeliklasikuri modeliklasikuri modeliklasikuri modeli – Ees modeli yvelaze idealuri da, amave

dros, yvelaze Teoriulia. igi gulisxmobs sruliad naTel

352

situacias, romelSic miznebi da problema naTlad aris

gaTvicnobierebuli, informacia gadawyvetilebis variantebsa da

SesaZlo Sedegebze amomwuravia da menejeri akeTebs racionalur

arCevans sargebliani Sedegis maqsimizaciisTvis. Tumca aseTi

SemTxvevebi iSviaTad dgeba, ZiriTadad menejerebi ar dganan

zustad gansazRvruli situaciis winaSe. informacia

gadawyvetilebis variantebsa da mis Sedegebze SezRudulia da

misaRebi arCevani, romelic eyrdnoba intuicias. aseT situaciebSi

gamoiyeneba administraciuli modeliadministraciuli modeliadministraciuli modeliadministraciuli modeli. es modeli yvelaze

racionaluria da absoluturad damokidebulia menejeris Sinagan

unarebze, gamocdilebasa da intuiciaze. Tumca aseTi modeliT

gadawvyetilebis miRebisas menejerebi ar arian darwmunebulebi

warmatebis garantirebulobaSi. rodesac isini am models iyeneben,

sruliad mzad unda iyvnen imisaTvis, rom mouwevT Sedegebze

pasuxisgeba. rac Seexeba politikur modelspolitikur modelspolitikur modelspolitikur models, is gamoiyeneba,

rodesac situacia meryevi da gaurkvevelia, adgili aqvs miznebis

konfliqts, sxvadasxva mosazrebebi SeusabamobaSi modis

erTmaneTTan da gadawyvetilebis erTaderTi gza, diskusiebi da

molaparakebebi. garda imisa, rom aseTi modelis gamoyenebis

ZiriTadi arsi aris kamaTis Sedegad miRweuli WeSmariteba, xSirad

menejerebi am models sxva miznebisTvisac iyeneben:

1. molaparakebis Sedegad miRebuli gadawyvetileba mxolod

menejers ar akisrebs miRebul Sedegebze pasuxismgeblobas,

radgan is nawildeba yvela im adamianze, romelic CarTuli

iyo molaparakebebis procesSi.

2. politikuri modeliT gadawyvetilebis miRebisas

molaparakebis monawileebi Tavad Rebuloben monawileobas

gadawyvetrilebis miRebaSi da es maTTvis mniSvnelovani

mamotivirebelia. menejrs SeiZleba miRebuli hqondes

gadawyvetileba, Tumca mainc gaitanos is sadiskusiod Tavis

gundis wevrebTan imisTvis, rom TanamSromlebma igrZnon

353

organizaciul saqmianobebSi mawileoba, rac saboloo jamSi

gazrdis maT pasuxisgeblobas.

dabolos, iyaviT darwmunebuli sakuTar TavSi, Tumca mudmivad

imuSaveT sakuTar Tavze; gariskeT, magram yovelTvis mzad iyaviT

pasuxisgeblobebisTvis; iyaviT optimisti da ar SeuSindeT

warumateblobebs; yovelTvis iswavleT miRebuli Sedegebis

safuZvelze; CaatareT eqsperimentebi da mudmivad izruneT Tqvens

TanamSromlebze imisaTvis, rom maT izrunon Tqvenze da Tqvens

organizaciaze.

praqtikuli rCevebpraqtikuli rCevebpraqtikuli rCevebpraqtikuli rCevebi marketologebsi marketologebsi marketologebsi marketologebs

marketingi aris adamianuri Zalisxmevis saxeoba, romelic

mimarTulia, gamoavlinos da gacvlis gziT daakmayofilos

adamianTa saWiroebebi da moTxovnilebebi.

es aris marketingis Teoriuli gansazRvreba, magram praqtikaSi

marketingi ufro metia, vidre adamianebis saWiroebebis

dakmayofileba. dRes, rodesac samyaro isedac Zalian

gadatvirTulia mravalferovani saqonliTa da momsaxurebiT,

marketingis gareSe TiTqmis SeuZlebelia arseboba. aRsaniSnavia,

rom rac ufro izrdeba arCevanis saSualeba bazarze, miT ufro

mniSvnelovani xdeba marketingis rolic.

sazogadoeba imdenad gajerebulia informaciisa da gasaRebis

sxvadasxva saSualebebiT, rom marketingis romelime konkretuli

iaraRis gamoyeneba azrs kargavs. marketologebi valdebulebi

arian Zalin didi Zalisxmeva gaswion mxolod imisTvis, rom

Tundac SemCneulebi iyvnen bazarze.

rogor unda warvmarToT marketingi? gavuSvaT reklamebi?

CavataroT aqcia? davagzavnoT presrelizebi? gavakeToT gamofena-

gayidva? da mianc, ras niSnavs biznesis marketireba?

354

marketingi - es aris bevri sxvadasxva nabijis Tanmimdevruli

erTianoba, romelic mimarTulia imisken, rom ganvsazRvroT,

movizidoT da SevinarCunoT Cveni momxmareblebi. marketingi

moicavs yvelafers: bazris kvlevidan dawyebuli, reklamirebiT,

SefuTviT, Tqveni TanamSromlebis CacmulobiTa da maT saxeze

RimiliT damTavrebuli. is aseve moicavs momsaxurebis serviss,

madlobis baraTebs, ,,niusleTerebs~ da a.S.

marketingma unda Seqmnas Tqven mier warmoebuli produqtis an

momsaxurebis cnobadoba da moTxovna bazarze. moifiqreT erTi an

ori winadadeba, romelic gansazRvravs Tqveni produqtis

Rirebulebas da im sargebels, romlesac miiRebs Tqveni

momxmarebeli masSi fulis gadaxdis Sedegad.

amis Semdeg miyeviT qvemoT CamoTvlil nabijebs da dagegmeT Tqveni

marketinguli kampania:

1.1.1.1. SeqmenSeqmenSeqmenSeqmeniT Tqveni idealuri momxmareblis saxeiT Tqveni idealuri momxmareblis saxeiT Tqveni idealuri momxmareblis saxeiT Tqveni idealuri momxmareblis saxe. SeqmeniT Tqveni

slogani idealuri momxmareblisTvis;

2.2.2.2. miiReT marketinguli iniciativebi mas Semdeg, rac kargad miiReT marketinguli iniciativebi mas Semdeg, rac kargad miiReT marketinguli iniciativebi mas Semdeg, rac kargad miiReT marketinguli iniciativebi mas Semdeg, rac kargad

SeiswavliT da gaaanalizebT sxvadasxva informacias. SeiswavliT da gaaanalizebT sxvadasxva informacias. SeiswavliT da gaaanalizebT sxvadasxva informacias. SeiswavliT da gaaanalizebT sxvadasxva informacias. naxeT,

ra rogor muSaobs Tqvens msgavs sxva organizaciebSi, Semdeg

ki gatesteT Tqveni ideebi;

3.3.3.3. gaamartiveT yidvis procesi momxmareblebisTvis. gaamartiveT yidvis procesi momxmareblebisTvis. gaamartiveT yidvis procesi momxmareblebisTvis. gaamartiveT yidvis procesi momxmareblebisTvis. gaamartiveT

yvelaferi - gamoricxeT SesaZlo garTulebebi yidvis

procesSi da rac SeiZleba meti komforti SeuqmeniT yidvaze

gadawyvetilebis mimReb pirs;

4.4.4.4. gansazRvreT is unikaluri sagansazRvreT is unikaluri sagansazRvreT is unikaluri sagansazRvreT is unikaluri sargebeli, romelsac Tqveni rgebeli, romelsac Tqveni rgebeli, romelsac Tqveni rgebeli, romelsac Tqveni

biznesi sTavazobs momxmarebels. biznesi sTavazobs momxmarebels. biznesi sTavazobs momxmarebels. biznesi sTavazobs momxmarebels. Semdeg moZebneT gzebi, rom

moaxdinoT amis deklarireba Tqvens marketingul mesijSi.

darwmundiT, rom Tqveni marketingi win wevs im codnasa da

gamocdilebas, rasac Tqveni biznesi sTavazobs;

355

5.5.5.5. gaacaniT TqvegaacaniT TqvegaacaniT TqvegaacaniT Tqvens TanamSromlebs Tqveni marketingis miznebi. ns TanamSromlebs Tqveni marketingis miznebi. ns TanamSromlebs Tqveni marketingis miznebi. ns TanamSromlebs Tqveni marketingis miznebi.

mieciT maT SesaZlebloba, CaerTon da gaiziaron isini;

6.6.6.6. gaacnobiereT, rom marketingze gaweuli xarjebi gaacnobiereT, rom marketingze gaweuli xarjebi gaacnobiereT, rom marketingze gaweuli xarjebi gaacnobiereT, rom marketingze gaweuli xarjebi

aucilebelia Tqveni biznesisTvis. aucilebelia Tqveni biznesisTvis. aucilebelia Tqveni biznesisTvis. aucilebelia Tqveni biznesisTvis. is gangasxvavebT Tqveni

konkurentebisgan, xolo sazogadoebis TvalSi

damkvidrebuli imiji zrunavs Tqveni TanamSromlebis

motivaciaze;

7.7.7.7. marketingi aqcieT mudmivmoqmed saqmianobad.marketingi aqcieT mudmivmoqmed saqmianobad.marketingi aqcieT mudmivmoqmed saqmianobad.marketingi aqcieT mudmivmoqmed saqmianobad. gaxsovdeT, rom

momxmareblis mexsiereba sakmaod moklea da isini mudmivad

sxvadasvxa marketinguli mesijebis Sturmis qveS arian.

Tqveni SeTavazeba unda iyos droSi uwyveti, winaaRmdeg

SemTvevaSi, mudmiv momxmarebelsac male daaviwydebiT.

warmatebuli marketingis erT-erTi winapirobaa brendingi, Tumca

Zalian xSirad aris dabneuloba am terminTan dakavSirebiT.

mainc ra aris brendi da brendingi? mainc ra aris brendi da brendingi? mainc ra aris brendi da brendingi? mainc ra aris brendi da brendingi?

reklama? logo? kompaniis saxeli? naTeli ferebi? imiji Tu iqneb

slogani?

brendi - es aris molodini, romelsac mwarmoebeli uqmnis

momxmarebels. Tu brendi da marketingi ar modis SesabamisobaSi

erTamenTTan, maSin reklamac, SefuTvac da PR aqciebic droisa da

fulis fuWad xarjvaa. brendi aris momxmareblis aRqma, is risic

adamianebs sjeraT, es aris adamianebis faseulobebi da

molodinebi. momxmareblisTvis aRqma da ndoba bevrad ufro

faseulia, vidre faqtebi, programebi, erTjeradi aqciebi da

SemoTavazebebi.

miuxedavad imisa, rom sabazro ekonomikaSi yvelaferi Zalian

SezRudulia, marketologebisTvis yvelaze deficituri resursi

356

aris gansaxvavebuli adgili adamianis cnobierebaSi, xolo iaraRi,

romliTac SeiZleba moipovo es adgili, aris misi interesi da

keTilganwyoba. da Tu Tqven gaqvT Zalian kargi idea, maSin

brendingi problemas ar warmoadgens, amitom gulwrfelad

girCevT, gqondeT mxolod kargi da Zalian kargi ideebi.

brendis Seqmnis pirvel nabijze Tqvens bizness unda dausvaT

Semdegi ori kiTxva: `ras warmoadgens Cemi organizacia da ratom

unda amirCion me?~. ar dagaviwydeT, rom nebismieri

momxareblisTvis aucilebelia imis codna, Tu ra organizacias

warmoadgenT Tqven da ra aris Tqveni mimarTuleba, Tqeni

prioritetebi, ra xarT imis miRma, rac Cans bazarze.

aq igulisxmeba rogorc organizaciis Sida korporatiuli

kultura, ise gare urTierTobebi. da mainc _ ratom unda

davinteresde me, rigiTi momxmarebeli Tqveni produqciiT? riTi

gansxvavdebiT Tqven sxvebisgan? pasuxi am kiTxvebze absolutur

TanxvedraSi unda modiodes erTmaneTTan. is faseulobebi,

romlebsac Tqven qmniT momxmareblisTvis da isini, romelic

realurad gagaCniaT sruliad SesabamisobaSi unda iyos rogorc

organizaciis SigniT ise, mis gareTac.

da Tu Tqven da Tqvens TanamSromlebs ar sjeraT im dapirebebis,

romlbesac Tqven sTavazobT momxmareblebs, maSin ratom unda

dagijeron sxvebma?

brendi ar aris logo, brendi ar aris saxeli! brendi aris rendi aris rendi aris rendi aris

dapireba!dapireba!dapireba!dapireba!

brendi aris is, rasac hpirdebiT Tqvens momxmarebels; es aris is

gansxvavebuli adgili, romelsac ikavebT maT cnobierebaSi;

koncefcia _ romelic gindaT rom miitanoT maTTan; es aris

357

Tqveni biznesis filosofiis gamoxatuleba da man unda moicvas

Tqveni biznesis yvela aspeqti; dawyebuli warmoebidan, gayidvisa

da Semdgom moxmarebiT damTavrebuli.

brendingi gaZlevT saSualebas gaaanalozoT, rom Tqven xarT

Tqvenive produqtis momxmarebeli, rac gamoricxavs daSorebas

Tqvensa da Tqvens momxmarebels Soris.

gaufrTxildiT Tqvens momxmareblebs da maT eyvarebiT Tqven da

Tqveni brendi. arasodes moatyuoT isini! dapirdiT mxolod imas,

risi Sesrulebac SegiZliaT da Semdeg gaaJRereT Tqveni piroba

rac SeiZleba xmamaRla! da gaxsovdeT, rom Tu dapireba ar aris

realuri, Tqveni momxmarebeli ipovis imas, visi pirobac namdvilia

- martivad dagtovebT da wava Tqvens konkurentTan.

brendi aris piroba da kompaniebi arian pirobis gamcemni. isini

Zalian gvanan adamianebs. arsebobs sami xedva, sami rakursi, risi

saSualebiTac SegviZlia SevxedoT sakuTar Tavs, an kompanias: Cven

rogor vxedvaT sakuTar Tavs; rogor aRgviqvamen Cven sxvebi da

rogorebi gvinda, rom viyoT Cven. da Tu Tqven xedavT sakuTar

Tavs ise, rogorc gxedaven Tqveni momxmareblebi Tqven da es

emTxveva imas, rogoric gindaT iyoT, maSin SegiZlaiT CaTvaloT,

rom Tqveni kompaniis brendingi Sedga. Tu es sami aspeqti saerTod

ar emTxveva erTmaneTs, maSin datoveT biznesi rac SeiZleba male,

radgan Tqveni kompania didxans ver iarsebebs!

gaxsovdeT, rom Tqveni momxmareblebi da Tqven gansxvavdebiT

erTmaneTisgan, magram arasodes dagaviwydeT, rom isini Zalian

axlos arian TqvenTan. Tqven zustad unda icodeT vin arian Tqveni

momxmareblebi, unda icnobdeT maT, imitom rom es aris bazris

segmenti, romelzec mudmivad mogiwevT fiqri da zrunva.

358

momxmareblis segmentebad dayofis dros unda gaiTvaliswinoT

Semdegi etapebi:

1. pirvel yovlisa, gasazRvreT da kargad SeiswavleT sakuTari

bazari;

2. gansazRvreT Tqveni produqtis is faqtorebi, romlebic

axdenen adamianis gadawyvetilebaze zegavlenas;

3. dayaviT momxmareblebi erTi niSnis mixedviT jgufebad,

klasterebad;

4. airCieT Tqveni segmentebi;

5. SeamowmeT Tqveni segmentebi.

brendi

rogori gindaT

rom iyoT

rogor

xedavT

sakuTar

Tavs

vin xarT

Tqven gare

auditori

isTvis

mizani xedva

gare

auditoria

Sida

kultura

359

momxmarebelTa segmentacia SegiZliaT moaxdinoT sxvadasxva niSnis

mixedviT (geografiuli, demografiuli da a.S.), magram ar

dagaviwydeT, rom Tqven mier arCeuli segmenti unda iyos martivi,

gazomvadi, realuri da mdgradi, sargeblis momtani. sxvadasxva

segmentebis mixedviT mwarmoeblebi zrdian TavianTi produqciis

asortiments, uSveben sxvadasxva produqtebs, romlebic SeiZleba

mxolod SefuTviT an raime mcire StrixiT gansxvavdebodnen

erTmaneTisgan. TiToeul produqts hyavs Tavisi momxmarebeli da

bazari iyofa ufro da ufro wvril segmentebad. magaliTad,

segmentacia demografiuli niSnis mixedviT _ mdedrobiTi da

mamrobiTi. Tu Cven vawarmoebT WurWlis sarecx saSualebas, Cveni

segmenti aris mdedrobiTi sqesis warmomadgeneli diasaxlisebi; Tu

Cveni produqciis asortimentSi gvaqvs WurWlis sarecxi

saSuleba, romelic ar iwvevs alergias, maSin Cveni segmenti ufro

viwrovdeba da mas warmoadgenen is diasaxlisi qalebi, romlebTac

aqvT alergia qimiur saSualebebze; Tu Cveni produqtia WurWlis

sarecxi saSualeba vaSlis aromatiT, romelic ar iwvevs

alergias, maSin Cvens segments warmoadgenen diasaxlisi qalebi,

romlebsac aqvT alergia da uyvarT vaSli.

momxmareblis aseTi dayofa da maTTvis gansxvavebuli produqtis

SeTavazeba mniSvnelovania ori TvalsazrisiT: 1. Tqven zrunavT

Tqvens momxmarebelze da mzad xarT SeasruloT misi nebismieri

moTxovna da 2. momxmarebels aqvs saSualeba, gaakeTos arCevani,

Seadaros ori an meti produqti. yvelaze mniSvnelovania is, rom

arCevans akeTebs ara konkurent firmasTan mimarTebaSi, aramed

erTmaneTs adarebs Tqvens mier gamoSvebul produqcias.

momxmarebelTan sworad organizebuli urTierToba gvaZlevs imas,

rom igi xdeba kompaniis mudmivi da loialuri - is urCevs sxva

potenciur momxmareblebs Tqvens produqts da aseT rCevas bevrad

ufro efeqti aqvs xolme gayidvebisTvis, vidre aTasobiT dolars,

360

romlebsac vxarjavT sxvadasxva aqciebze. gaxsovdeT, rom advilia

produqciis erTxel gayidva, gacilebiT Znelia igive momxmareblis

mudmivad SenarCuneba.

momxmareblebi yovelTvis iTxoven xarisxian saqonels, magram ras

niSnavs xarisxi momxmareblisTvis?

• xarisxiania is produqcia, romelsac momxmarebeli Tavad

miiCnevs xarisxianad. Tu Tqven midixarT laSqrobaze,

TqvenTvis xarisxiania erTjeradi Wiqa, romlis saSualebiTac

SegiZliaT wylis daleva da mzad xarT, aseT WiqaSi

gadaixadoT 5 TeTri. rodesac awyobT axal samzareulos

Tqvens binaSi, aRar gakmayofilebT WurWlis saSualo xarisi

da yavis servizSi ixdiT 300 lars. orive SemTxvevaSi Tqven

irCevT xarisxian saqonlis, gamomdinare garemo situaciidan.

• momxmareblis interesebis maqsimalurad gasagebad saWiroa

warmovidginoT Tavi mis adgilas. XXI saukuneSi bizness da

bazars momxmareblebi marTaven - Tu ar daaintereseb

momxmarebels saukeTeso pirobebiT, is martivad mimarTavs

sxvas da ase gagrZeldeba manam, sanam Tqveni yvelaze

erTguli klientic ar migatovebT.

• momxmareblis kmayofileba damokidebulia TanamSromelTa

kmayofilebaze. rogorc zemoT aRvniSneT, TiToeuli

TanamSromlisTvis nacnobi unda iyos marketingis miznebi. Tu

Tqvni organizaciis wevrebs ar sjeraT imis, rasac akeTeben,

maSin isini ver daarwmuneben sxva adamianebs amaSi.

• arastabiluri xarisxi damRupvelia nebismieri biznesisaTvis.

momxmarebelma zustad unda icodes ras yidulobs, ra

sargebels iRebs gadaxdili Tanxis safasurad. rogorc ki

molodini gaucruvdeba, is momentalurad zurgs SegaqcevT.

361

arsebobs sxvadasxva meTodebi, romelTa saSualebiTac SegiZliaT

gavlena moaxdinoT momxmareblis mxridan Tqveni produqciis

moTxovnaze:

• SegiZliaT diferencirebuli fasebi daadoT pikisa da

Cavardnebis periodebSi (kinoseansebze dRisiT-dabali, xolo

saRamos-maRali fasebi);

• moaxdinoT moTxovnis xelovnuri kultireba misi dacemis

periodSi (,,makdonaldSi~ ,,hepi milis~ da sxva menius

Seqmna);

• maqsimaluri moTxovnis periodSi damatebiTi momsaxurebis

SeTavazeba (kafes, mini maRaziis mowyoba kinoTeatrSi);

• winaswari SekveTebis sistemis danergva (silamazis salonebi,

aviakompaniebi, kinoTeatrebSi bileTebis dajavSna).

rodesac moTxovna izrdeba, mwarmoeblebi valdebulebi arian,

imoqmedon warmoebaze:

• moTxovnis pikis periodSi damatebiTi personalis mozidva

(zRvispira regionis restoranSi damatebiT zafxulis

periodisaTvis oficiantebis daqiraveba);

• gansakuTrebuli samuSao grafikis daweseba momsaxure

personalisaTvis;

• klientis motivireba, uSualod CaerTos momsaxurebis

gawevis procesSi (TviTmomsaxurebis kafeebi, bankSi

momxmareblis mier qviTris Sevseba);

• ramodenime firmis mier momsaxurebis erTdrouli gaweva

(gasarTobi an savaWro kompleqsebi);

• iseTi RonisZiebebis ganxorcieleba, romlebic uzurnvelyofs

momsaxurebis moculobis gazrdas (salonSi damatebiTi

adgilis Seqmna axali dalaqisaTvis, restoranSi magidebis

damateba, fexze dgomis bileTebis gayidva).

362

dResdReisobiT msoflioSi Zalian bevri konkurentuli firmaa da

isini sulmouTqmelad elodebian Tqvens Secdomebs imisaTvis, rom

swrafad ganaxorcielon Tqvenze dartyma. aseT SemTxvevaSi Setevis

erTaderTi gza aris is, rom daelodoT, rodis dauSvebs Tqveni

sxva konkurenti Secdomas. imis molodini, rom konkurenti

Secdeba, gavs rbolas im imediT, rom konkurentis manqana

amoyiravdeba. aseTi faqtebi ki xSirad ar xdeba, magram mainc

arsebobs Secdomebi, romlebsac uSveben marketologebi

hiperkonkurentul garemoSi:

1.1.1.1. gautestavi produqtis gatana bazarze:gautestavi produqtis gatana bazarze:gautestavi produqtis gatana bazarze:gautestavi produqtis gatana bazarze:

es aris yvelaze gavrcelebuli Secdoma, romelsac uSveben

rogorc mcire zomis, ise msxvili biznesebi. yvela brwyinvale

idea ibadeba fiqris Sedegad, warmatebuli ideebi ki bazris

Seswavlisa da misi saWiroebebidan gamomdinare Cndeba. saocaria,

magram Zalian bevri kompania iRebs gadawyvetilebas produqtis

Sesaxeb ise, rom zedapirul rCevasac ki ar ekiTxeba Tavis

momxmareblebs an Tundac biznesebs. es aris problema, romelic

yvelaze kargad Cans am kiTxvaSi: `visia saukeTeso idea?” - ra

Tqma unda, Tqveni. mwarmoeblebs marTlac uyvardebaT TavianTi

produqtebi da ideebi ise, rom aviwydebaT yvelaferi garSemo.

dabolos, ase rom momxmareblebis azris gauTvliswinebloba

pirveli didi nabijia warumateblobisken.

2.2.2.2. Tavis arideba imis axsnisgaTavis arideba imis axsnisgaTavis arideba imis axsnisgaTavis arideba imis axsnisgannnn, Tu ratom aris Tqveni fasebi , Tu ratom aris Tqveni fasebi , Tu ratom aris Tqveni fasebi , Tu ratom aris Tqveni fasebi

dabali:dabali:dabali:dabali:

rodesac Cven vlaparakobT dRevandel bazarze, dabali fasebi

yovelTvis iwvevs SekiTxvas - rogor? rogor SegiZliaT gayidoT

produqcia ufro iafad, vidre Tqveni konkurentebi yidian? Tu

biznesma ver SeZlo am kiTxvaze damajerebeli pasuxis gacema,

363

momxmarebels maSinve gauCndeba eWvi produqtis xarisxis Sesaxeb.

Tu is miiRebs damajerebel axsnas mwarmoeblis mxridan, maSin misi

ndoba biznesis mimarT gaizrdeba, xolo momxmareblis ndoba

wamyvani faqtoria warmatebisken.

3.3.3.3. dagaviwydaT, rom momxmareblisTvis gageadvilebinaT TqvenTan dagaviwydaT, rom momxmareblisTvis gageadvilebinaT TqvenTan dagaviwydaT, rom momxmareblisTvis gageadvilebinaT TqvenTan dagaviwydaT, rom momxmareblisTvis gageadvilebinaT TqvenTan

urTierToba:urTierToba:urTierToba:urTierToba:

konkurenciis aseTma gaZlierebam yvela biznesi aiZula, efiqraT

produqtis Seqmnis TiToeul etapze. xSirad biznesebs gamorCebaT

xolme erTi martivi detali. maT aviwydebaT, rom yidvis procesi

gauadvilon momxmarebels. maT unda Seuqmnan myidvelebs pirobebi

imisaTvis, rom fulis daxarjva maTTvis siamovnebis wyaro gaxdes.

ar gaflangoT Tqveni momxmareblis dro. Tu gindaT, rom

dakargoT is, maSin aiZuleT Cadges rigSi, alodineT da a.S. dRes

momxmareblebi mzad arian gadauxadon 2 lariT zedmeti Tqvens

konkurents im SemTxvevaSi, Tu is SesaTavazes yidvis ufro

gamartivebul meTods.

4.4.4.4. ar awarmoebT imas, rac yvelaze kargad SegiZliaTar awarmoebT imas, rac yvelaze kargad SegiZliaTar awarmoebT imas, rac yvelaze kargad SegiZliaTar awarmoebT imas, rac yvelaze kargad SegiZliaT::::

Tu Tqven ar SeiqmniT gansxvavebul pozicias momxmareblis

cnobierebaSi, Tqven maT ar daainteresebT. iyaviT yvelasagan

gamorCeuli da moZebneT Tqveni niSa. rodesac Tqven geqnebaT niSa

produqti Tu momsaxureba, TqvenTvis ukve zustad ganisazRvreba

bazris segmenti da misi maxasiaTeblebi. Semdeg ki ukve martivia

maTi saWiroebebis srulyofilad dakmayofileba.

5.5.5.5. ar fiqrobT axal produqtebze?ar fiqrobT axal produqtebze?ar fiqrobT axal produqtebze?ar fiqrobT axal produqtebze?

mas Semdeg, rac biznesebi gamouSveben produqts, romelic

warmatebiT gaiyideba, isini wyveten fiqrs axal produqtze. es

dauSvebelia, nebismer produqts gaaCnia Tavisi sasicocxlo

364

cikli, romelic adre Tu gvian daecema da momxmarebeli,

romelmac erTxel iyida Tqveni produqi, mzad aris kidev

gadagixadoT fuli, Tqven ki araferi gaqvT misTvis

SesaTavazebeli.

6.6.6.6. yvelaferi yvelasTvis!yvelaferi yvelasTvis!yvelaferi yvelasTvis!yvelaferi yvelasTvis!

rodesac Tqven gindaT awarmooT yvelaferi yvelasTvis, CaTvaleT,

rom ukve seriozuli problemebi gaqvT. jobia iyoT Zlieri

mxolod erTi mimarTulebiT, vidre iyoT susti yvelgan. es

Secdoma Zalian gavrcelebulia da, pirvel yovlisa, ukavSirdeba

bazris da misi moTxovnilebebis Sesaxeb arainformirebulobas;

7.7.7.7. Tu gatexili ar arsis, ar SeakeTo!Tu gatexili ar arsis, ar SeakeTo!Tu gatexili ar arsis, ar SeakeTo!Tu gatexili ar arsis, ar SeakeTo!

ratom hgoniaT mewarmeebs, rom maT unda Secvalon is

marketinguli strategia, romelic muSaobs? mwarmoeblebma ician

romeli strategia amarTlebs, magram mainc cvlian mas. isini

fiqroben, rom bazars mobezrda es aqtivobebi an Tavad arian amiT

gadaRlilebi. damijereT, rogorc ki Tqveni strategia moZveldeba,

Tqven maSinve gaigebT uprotesto satelefono zars an

ukmayofilo klientis werils miiRebT – ai maSin SegiZliaT

mSvidad gamoiyenoT Tqveni alternatiuli strategiebi.

8.8.8.8. me meore var!me meore var!me meore var!me meore var!

bevri adamiani fiqrobs, rom im SemTxvevaSi, Tu bazarze ar xar

pirveli, SegiZlia pozicionireba moaxdino fraziT: `Cven SeiZleba

ar varT pirvelebi, magram ufro mets vakeTebT TqvenTvis~. es

koncefcia amarTlebs, oRond mxolod im SemTxvevaSi, Tu Tqven

Zalian didi da Zlieri kompania xarT da odnav dagagviandaT

bazarze Sesvla. sxva SemTxvevaSi - `me meore var!~ - warmatebas

ver mogitanT;

365

9.9.9.9. sxvisi ideasxvisi ideasxvisi ideasxvisi idea

rogorc aRvniSneT, rTulia win waswio is idea, rom Tqven meore

xarT bazarze. aseve Zalian rTulia sxvis mier mofiqrebuli ideis

gamoyeneba. realurad or kompanias ar SeuZlia erTi da igive

mesiji gadasces auditorias.

Volvo-m didi xnis win Cvens cnobierebaSi daimkvidra adgili,

rogorc usafrTxo manqanam. bevr sxva saavtomobilo organizacias

hqonda survili usafrTxoebaze dafuZnebuli sarekalo kampaniis

qonis, maT Soris Mercedes-Benz-sa da General Motors-s, magram

verc erTma es ver moaxerxa. Volvo dResac usafrTxoebasTan

asocirdeba.

ra Tqma unda, arsebobs Zalin bevri saxelmZRvanelo, wigni Tu

skola, sadac SegiZliaT iswavloT marketingi. Tqven SeiZleba

gaswavlon marketingis sxvadasxva koncefciebi, midgomebi,

maTematikuri gamoTvlebi, momxmareblis fsiqologia, kvlevis

tipebi, Tumca veravin mogcemT zust instruqcias, Tu rogor unda

marToT marketingis sistema, moifiqroT slogani, SeqmnaT brendi,

dapireba, gaafarTovoT Tqveni produqciis asortimenti,

CamoayaliboT kreatiuli midgoma momxmareblebTan urTierTobisas.

marketingi aris yvelaferi SemoqmedebiTi, rac xels Seuwyobs

Tqveni gayidvebis odnav gazrdasac ki! ase rom, miendeT Tqvens

gansjasa da intuicias, ar daemorCiloT wesebs da iyaviT Zalian

kreatiulebi.

366

biznesskompiuteruli programebibiznesskompiuteruli programebibiznesskompiuteruli programebibiznesskompiuteruli programebi

biznesis marTvis Tanamedrove periodSi kompiuteruli

programebis roli da mniSvneloba mniSvnelovnad gaizarda.

gazrdili interesi gamowveulia maTi SesaZleblobebis

gafarToebiT. programebis mier ganxorcielebuli samuSao gascda

ubralo teqsturi redaqtorisa da kalkuratoris funqciebs.

dResdReisobiT SemoTavazebul biznesprogramebis farTo

asortimentSi yvela SeZlebs misi biznesisTvis saWiro programis

mozebnas, romelic saqmes Seumsubuqebs.

biznesprogramuli uzrunvelyofis mizania rutinuli saqmianobis

Semsubuqeba, informaciasTan wvdomis gaadvileba da

biznesoperaciebis ganxorcielebisTvis saWiro drois Semcireba.

aRniSnuli miznidan gamomdinare dRes bazarze arsebuli

programebis klasifikacia xorciedeba maTi daniSnulebis mixedviT,

anu Tqven SegxvdebaT iseTi programebi, romlebic gamiznulia

monacmeTa bazebis Sesaqmenlad, biznesis finansuri operaciebis

aRsawerad, komunikaciisaTvis, proeqtis menejmentisTvis da sxv.

saqarTveloSi bazris simciridan gamomdinare qarTuli

kompiuteruli programebis raodenoba Zalian mcirea. qarTveli

programistebis mier Seqminili programebi ZiriTad SemTxvevaSi

erTi konkretuli SemkveTis saWiroebebisTvis iqmneba. rogorc

wesi, bazarze gvxvdeba ucxouri programebis gadmoqarTulebuli

variantebi, romlebic arastabiluria da amcirebs kompiuteris

siCqares. swored amitomac qarTveli momxmarebli upiratesobas

inglisur an/da rusulenovan programebs aniWebs. saqarTveloSi

kompiuteris momxmarebelTa absoluturi umravlesoba `gatexil~

aralicenzirebul programebs iyenebs.

367

One Note 2007

Tu didi moculobis iformacia sxvadasxva formiT dagrovda

Tqvens kompiuterSi, dagWirdebaT erTi adgili, sadac SeZlebT

yvela informaciis Senaxvas, Tanac ise, rom advilad aRiqvaT.

informacia, romelic dagexmarebaT ukeTesi gadawyvetilebis

miRebaSi dakargulia an Znelia misi moZebna. qaRaldis bazebis,

eleqtronuli Canawerebis, eleqtronuli fostisa da sxva

saSualebebi ver uzrunvelyofs informaciasTan muSaobis

moqnilobas. gWirdebaT sistema, romelic dagexmarebaT monacemebis

swor organizebaSi, raTa gazardoT Tqveni produqtiuloba

informaciasTan swrafi wvdomis meSveobiT.

warmogidgenT Microsoft Office 2007-is kompleqtSi Semaval erT-

erT programas, romelic arc Tu ise cnobilia qarTvel

momxmarebelTa farTo masebisTvis. mis miznobriv segments saSualo

da maRali rgolis menejerebi warmoadgenen. Microsoft Office

2007-Si Sesuli programa OneNote 2007 _ es aris cifruli

bloknoti, romelic saSualebas gaZlevT, erT adgilas moaTavsoT

mTeli informacia. OneNote 2007 aadvilebs da ufro efeqturs

xdis informaciis Segrovebas, organizebas, Zebnasa da monacemebis

gaziarebas. programis nacnobi struqtura uadvilebs momxmarebels

programis gamoyenebas da amcirebs misi SeswavlisTvis saWiro

droiT da fulad danaxarjebs.

programis struqtura awyobilia samuSao wignebTan muSaobis

principiT, romelSic Sedis sxvadasxva Sheet-ebi Excel-is msgavsad.

programaSi aseve mocemulia Sheet-ebs Sablonebi sxvadasxva

kategoriebis mixedviT meti komfortisTvis. magaliTisTvis

suraTze mocemulia marketing menejeris mier axali

produqtisTvis Seqmnili samuSao wigni.

368

programis meSveobiT martivia saerTo resursebTan jgufuri

muSaoba, rac xels uwyobs informaciuli gadatvirTvis efeqtur

marTvas. jgufis wevrebis sxvadasxva adgilidan sxvadasxva

proeqtze muSaoba gamoiwvevs sirTuleebs komunikaciis,

koordinaciisa da informaciis gacvlis mxriv, rac imoqmedebs

samuSaos Sesrulebis efeqtianobaze. jgufis muSaobisas ZiriTadad

komunikacia dafuZnebulia eleqtronuli fostiT komunikaciaze,

Sedeged ki gvxvdeba gaberili Inbox-i. aRniSnuli programis

meSveobiT izrdeba gjufis muSaobis efeqturoba barierebis

aRmofxvriT, romelic gamowveulia informaciisa da dokumentebis

erT kompiuterze izolaciiTa da failebis dublirebiT. jgufis

wevrebs SeuZliaT imuSaon erTsa da imave cifrul bloknotTan

Online an Offline reJimSi. programa inaxavs saerTo bloknotSi

ganxorcielebul cvlilebebs. aseve SesaZlebelia erTdrouli

muSaoba sxvadasxva kompiuteridan erT faize, rodesac TiToeuli

369

momuSavis mier gakeTebuli cvlileba myisierad aisaxeba.

aRniSnuli funqciis muSaobisTvis kompiuterebi CarTuli unda

iyvnen lokalur qselSi.

im SemTxvevaSi, Tu aRniSnuli programiT ar sargeblobs Tqveni

jgufis wevri da gsurT, mas SeatyobinoT siaxle am gaugzavnoT

masalebi, Tqven programidan gausvlelad SegiZliaT gagzavnoT

werili. Outlook-Tan integraciis meSveobiT ar gWirdebaT

misamarTis xeliT Cawera da amasTanave yoveli gagzavnili werili

fiqsirdeba Outlook-is Sesabamis adgilas ise, rom momavalSi

advilad SeZlebT gaixsenoT, vis da ra gaugzavneT.

aRniSnuli programis momxmareblebi dadebiTad afaseben mas da

aRniSnaven, rom programa mravalmxrivia da misi gamoyeneba

SesaZlebelia nebismieri saxis organizaciaSi. maTTvis yvelze did

komforts warmoadgens sxvadasxva failebisa da Canawerebis erT

adgilze gaerTianebisa da organizebis SesaZlebloba.

Business In A Box

Business In A Box warmoadgens ukve gamzadebul

biznesdokumentebis formebis krebuls. am krebulSi Sedis aTas

orasze meti saxis dokumentis gamzadebuli forma, romlebic

Sinaaris mixedviT gaerTianebulia jgufebad. aRniSnuli jgufebi

moicavs saWiro formebis mravalferovnebas kontraqtebis

gaformebiT dawyebuli, yoveldRiuri aqtivebebiT damTavrebuli.

formebi gadanawilebulia Semdeg jgufebSi: biznesis dagegmva da

menejmenti, konsultantebi & damoukidebeli kontraqtorebi,

krediti & danazogi , finansebi & buRalteria, adamianuri

resursebi, interneti & teqnologia, operaciebi & lojistika,

uZravi qoneba, gayidvebi & marketingi. programis mier

SemoTavazebuli gamzadebuli formebis farTo asortimementi

370

saSualebas gaZlev, umokles droSi martivad SeadginoT TqvenTvis

saWiro dokumenti. Business In a Box programa mniSvnelovnad

gizogavT dros, aadvilebs da martivs xdis werilobiTi

dokumentebis Sedgenas.

AnyPlaceControl

dResdReisobiT mcire zomis ofisSic SexvdebiT ramdenime

kompiuters, xolo didi organizaciebSi kompiuterebis raodenoba

ramdenime aTeuls iTvlis, romlebic erTmaneTs lokaluri qselis

meSveobiT ukavSirdebian. ofisSi komiuteruli sistemis sistemis

gamarTuli muSaobisaTvis aucilebelia konsultanti, romelic

garkveuli periodulobiT moaxdens sistemis optimizacias da

problemis wamoWris SemTxvevaSi martivad SeZlebs mis gadaWras.

msgavsi konsultantis srul ganakveTze ayvana imdenad aris

gamarTlebuli, ramdenadac didia qselSi kompiuterebis raodenoba,

xolo Tu Tqvens ofisSi or aTeulze meti kompiuteri ar dgas,

maSin SeiZleba aRniSnuli fufunebac aRmoCndes. Tqven aseve

SegiZliaT martivad SeuTanxmdeT konsultans saWiroebis

SemTxvevaSi gamoZaxebis Sesaxeb, Tumca, rogorc wesi,

konsultanti kritikul momentSi xelmiuwvdomelia da ZiriTadad

meore an ramdenime dRis mere modis, rodesac problemis simwvave

TqvenTvis aRar aris imdenad aqtualuri.

AnyPlaceControl aris kompiuteruli programa romlis

meSveobiTac SesaZlebelia lokaluri qselis an internetis

meSveobiT kompiuterTan dakavSireba, misi monitoringi da

redaqtireba. aRniSnuli programis meSveobiT SesaZlebelia

distanciurad sxva kompiuteris redaqtireba da Sesabamisad,

SesaZlebelia misi programuli gamarTva. amisaTvis orive

kompiuterze unda iyo dainstalebuli programis sxvadasxva

(Admin da Host) moduli. programas aqvs ori Admin da Host

371

moduli. Admin moduli iseTi kompiuteris marTvis saSualebas

gaZlevT, romelzec dainstalebulia Host moduli (erT

kompiuterze SeiZleba erTdroulad dainstaldes orive moduli).

sxva msgavsi programebisagan gansxvavebiT aRniSnul programas aqvs

internetangariSis meSveobiT dakavSirebis funqcia, romliTac

gadawyvetilia Host modulTan dakavSirebis teqnikuri xarvezebi.

programa Zalian mosaxerxebelia da martivia eqspluataciaSi.

Sesabamisi IT codnis SemTxvevaSi kompiuteri warmoadgens bizness,

romlis drosac Tundac erT adamians saxlidan gausvlelad

SeuZlia momsaxureba gauwios araerT kompanias kompiuterTan

dakavSirebuli xarvezebis aRmofxvraSi. programa aseve SeiZleba

gamoynebul iqnas menejeris mier rogorc monitoringis saSualeba,

radgan misi meSveobiT SesaZlebelia kompiuterSi mimdinare

procesebis vizualuri daTvaliereba online reJimSi.

kerZo skerZo skerZo skerZo seqtoris Sesaxeb Catarebuli eqtoris Sesaxeb Catarebuli eqtoris Sesaxeb Catarebuli eqtoris Sesaxeb Catarebuli

kvlevebis mimoxilvakvlevebis mimoxilvakvlevebis mimoxilvakvlevebis mimoxilva

dasaqmebis programebi saqarTveloSi dasaqmebis programebi saqarTveloSi dasaqmebis programebi saqarTveloSi dasaqmebis programebi saqarTveloSi

angariSSi ganxilulia saqarTvelos Sromis bazris problemebi,

gamowvevebi, saxelmwifos rolis mniSvnelobis umuSevrobis

Semcirebis kuTxiT da saxelmwifo dasaqmebis programebi, aseve

moceumli Sromis bazris gaumjobesebis rekomendaciebi.

kvlevis procesi moicavda fokus-jgufebs, raodenobriv kvlevebs

imereTis regionSi (SerCeva 600 mewarme), 1000 damsaqmeblis

gamokiTxvas saqarTvelos masStabiT 2007-2008 wlis saxelmwifo

dasaqmebis programis Sefasebis mizniT da oficialuri

statistikisa da saerTaSorso gamocdilebis samagido kvlevas.

372

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2007-2008 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moipovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

biznesgaremo saqarTveloSibiznesgaremo saqarTveloSibiznesgaremo saqarTveloSibiznesgaremo saqarTveloSi

aRniSnuli publikacia asaxavs saqarTveloSi arsebul

biznesgaremos. igi efuZneba ganxorcielebul sxvadasxva saxis

kvlevebs: sami fokus-jgufi mcire, saSualo da msxvili biznesis

monawileobiT; CaRrmavebuli interviuebi eqspertebTan;

biznesmaregulirebeli kanonmdeblobis analizi da raodenobrivi

kvleva, romlis farglebSic gamoikiTxa 1000 mewarme saqarTvelos

masStabiT.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2007-2008 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moipovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

saxelmwifo socialuri saxelmwifo socialuri saxelmwifo socialuri saxelmwifo socialuri daxmarebis programis monawileobiTi daxmarebis programis monawileobiTi daxmarebis programis monawileobiTi daxmarebis programis monawileobiTi

monitoringi aWaris avtonomiur respublikaSimonitoringi aWaris avtonomiur respublikaSimonitoringi aWaris avtonomiur respublikaSimonitoringi aWaris avtonomiur respublikaSi

angariSSi asaxulia aWaris regionSi saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociaciis mier socialuri subsidiebis saagentosTan

TanamSromlobiT ganxorcielebuli kvlevis Sedegebi. saxelmwifo

socialuri daxmarebis programaSi monawile 1100 ojaxis (600

373

beneficiari da 500 arabeneficiari) raodenobrivi kvleva Catarda

or fazad zafxulsa da zamTarSi, aseve ganxorcielda beneficiari

da arabeneficiari ojaxebis mier yvelaze xSirad dasaxelebuli

Rataki 300 ojaxis raodenobrivi kvleva. kvlevis SedegebSi

ganxilulia gamokiTxuli ojaxobis socialuri mdgomareoba.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2007-2008 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moifovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

saxelmwifo socialuri daxmarebis programis monawileobiTi saxelmwifo socialuri daxmarebis programis monawileobiTi saxelmwifo socialuri daxmarebis programis monawileobiTi saxelmwifo socialuri daxmarebis programis monawileobiTi

monitoringi samegrelos regionSimonitoringi samegrelos regionSimonitoringi samegrelos regionSimonitoringi samegrelos regionSi

angariSSi asaxulia samegrelos regionSi saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociaciis mier socialuri subsidiebis saagentosTan

TanamSromlobiT ganxorcielebuli kvlevis Sedegebi.

kvlevis procesSi ganxorcielda 25 ojaxis paneluri kvleva,

romlis Sedegad Sefasda socialuri Semweobis zegavlena ojaxebis

cxovrebis doneze. aseve Catarda 1100 ojaxis (600 beneficiari da 1100 ojaxis (600 beneficiari da 1100 ojaxis (600 beneficiari da 1100 ojaxis (600 beneficiari da

500 500 500 500 arabeneficiari) raodenobrivi kvlevaarabeneficiari) raodenobrivi kvlevaarabeneficiari) raodenobrivi kvlevaarabeneficiari) raodenobrivi kvleva,,,, ris Sedegadac Sefasda

monacemTa bazebis formirebis procesi, gamovlinda programis

ganxorcielebasTan dakavSirebuli zogierTi proceduruli da

Tvisobrivi problema.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2006-2007 weli;

ena: qarTuli;

374

sad SeiZleba moipovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

gadasaxadebi da sagadasaxado sistemagadasaxadebi da sagadasaxado sistemagadasaxadebi da sagadasaxado sistemagadasaxadebi da sagadasaxado sistema

gzamkvlevi `gadasaxadebi da sagadasaxado sistema~ SemuSavebuliaSemuSavebuliaSemuSavebuliaSemuSavebulia

sagadasasaxado kanonmdeblobaze dayrdnobiT da warmoadgens sagadasasaxado kanonmdeblobaze dayrdnobiT da warmoadgens sagadasasaxado kanonmdeblobaze dayrdnobiT da warmoadgens sagadasasaxado kanonmdeblobaze dayrdnobiT da warmoadgens

sagadasaxado kodeqsis ganmartebassagadasaxado kodeqsis ganmartebassagadasaxado kodeqsis ganmartebassagadasaxado kodeqsis ganmartebas. . . . gzamkvlevSi detaluradaa

ganxiluli gadasaxadis saxeebi, maTi gadaxdisa da gaangariSebis

wesi, gadaxdis vadebi, sagadasaxado urTierTobaSi monawile

subieqtis ufleba-movaleobebi da pasuxismgebloba, kontrolisa

da sagadasaxado davasTan dakavSirebuli axali procedurebi da

pirobebi da sxv. . . . igi gankuTvnilia gadasaxadis gadamxdeli

fizikuri da iuridiuli pirebisTvis da maTTvis, vinc

dainteresebulia saqarTvelos sagadasaxado sistemis gacnobiT.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2006 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moipovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

saerTaSoriso organizaciebis zogadi mimoxilva da maTi saerTaSoriso organizaciebis zogadi mimoxilva da maTi saerTaSoriso organizaciebis zogadi mimoxilva da maTi saerTaSoriso organizaciebis zogadi mimoxilva da maTi

TanamSromloba saqarTvelosTanTanamSromloba saqarTvelosTanTanamSromloba saqarTvelosTanTanamSromloba saqarTvelosTan

angariSSi ganxilulia wamyvani saerTaSoriso organizaciebi

(gerTianebuli erebis organizacia, janmrTelobis msofilo

organizacia, saerTaSoriso savaluto fondi, msoflio bankis

jgufi, msoflio savaWro organizacia, evrokavSiri, evropaSi

usafrTxoebis da TanamSromlobis organizacia, CrdiloeT

atlantikuri xelSekrulebis organizacia), maTi miznebi,

375

amocanebi, struqtura, programebi, saqarTvelosTan urTierToba da

SesaZleblobebi.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2005 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moipovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

sawvavis bazarisawvavis bazarisawvavis bazarisawvavis bazari

kvlevis Sedegebi ganxilulia saqarTveloSi sawvavis bazari,

benzinisa da dizelis importi, misi tendenciebi, sawvavis fasebis

dinamika wamyvan safondo birJebsa da saqarTvelos bazarze, aseve -

sawvavis fasze moqmedi faqrotebi.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2008 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moifovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

sunamoebis bazarisunamoebis bazarisunamoebis bazarisunamoebis bazari

kvlevis angariSSi mocemuli sunamoebis bazris mimoxilva da

momxmarebelTa damokidebuleba sxvadasxva faqtorebisadmi

brendebisa da sunamoebis arCevis procesSi.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saqarTvelos axalgazrda

ekonomistTa asociacia;

kvlevis periodi: 2008;

376

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moifovo: q. Tbilisi orbelianis #35

www.economists.ge .

Doing Business 2009 – Georgia

angariSSi aRwerilia saqarTvelos biznesgaremos mdgomareoba 10

komponentis mixedviT (biznesis dawyeba, licenzireba, samuSao

Zalis daqiraveba, qonebis registracia, kreditis miReba,

investorebis dacva, gadasaxadebi, sabaJo sakiTxebi, kontraqtis

dadeba, biznesis daxurva da samomavlo prognozebi) biznessis

regulirebis sferoSi.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso finansuri

korporacia;

kvlevis periodi: 2008 weli;

ena: inglisuri;

sad SeiZleba moipovo: www.doingbusiness.org .

biznesgaremo saqarTveloSibiznesgaremo saqarTveloSibiznesgaremo saqarTveloSibiznesgaremo saqarTveloSi

angariSSi aRwerilia saqarTvelos mcire da saSualo biznesis

winaSe mdgari problemebi Semdegi Temebis mixedviT: licenziebi da

nebarTvebi, Semowmebebi, sagadasaxado administrireba da importis

procedurebi.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: saerTaSoriso finansuri

korporacia;

kvlevis periodi: 2006 weli;

ena: qarTul/inglisuri;

sad SeiZleba moipovo: www.ifc.org/georgia/bee.

377

saqarTvelos satransportosaqarTvelos satransportosaqarTvelos satransportosaqarTvelos satransporto----lojistikis seqtoris mimoxlivalojistikis seqtoris mimoxlivalojistikis seqtoris mimoxlivalojistikis seqtoris mimoxliva

angariSi detalurad aRwers satransporto seqtors da misi

ganviTarebis etapebs, aseve _ misi ganviTarebis ZiriTad

maCveneblebs. publikaciaSi ganxilulia satratnsporto-

lojistikis seqtoris segmentebi, adgilobrivi msxvili kompaniebi,

saqarTvelos infrastruqtura, konkurentuli upiratesoba da

sakanonmdeblo regulireba.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: USAID- Georgia;

kvlevis periodi: 2007 weli;

ena: inglisuri;

sad SeiZleba moipovo: www.usaid.org.

siRaribis daZleva da ekonomikuri zrdasiRaribis daZleva da ekonomikuri zrdasiRaribis daZleva da ekonomikuri zrdasiRaribis daZleva da ekonomikuri zrda

angariSSi mocemulia ZiriTadi ekonomikuri maCveneblebis,

sxvadasxva analitikuri kvlevebisa da ganviTarebis perspeqtivebis

mimoxliva.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: Internationa Money Fund;

kvlevis periodi: 2006 weli;

ena: inglisuri;

sad SeiZleba moipovo: www.imf.org/external/country/GEO.

sasoflo infrastuqtura saqarTveloSi sasoflo infrastuqtura saqarTveloSi sasoflo infrastuqtura saqarTveloSi sasoflo infrastuqtura saqarTveloSi –––– momsaxurebis momsaxurebis momsaxurebis momsaxurebis

gaumjobesebagaumjobesebagaumjobesebagaumjobeseba

angariSSi detalurad aris mocemuli saqarTveloSi arsebuli

sasoflo infrastuqturis analizi, aseve aris rekomendaciebi, Tu

rogor da ra gzebiT unda moxdes soflis infrastuqturis

ganviTareba.

378

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: Word bank- Georiga;

kvlevis periodi: 2006 weli;

ena: qarTuli;

sad SeiZleba moipovo: www.worldbank.org.ge.

saqarTvelos finansuri seqtoris SefasebasaqarTvelos finansuri seqtoris SefasebasaqarTvelos finansuri seqtoris SefasebasaqarTvelos finansuri seqtoris Sefaseba

angariSSi mocemulia saqarTvelos finansuri seqtoris detaluri

mimoxilva da analizi Sesabamisi rekomendaciebiT.

kvlevis ganmaxorcielebeli organizacia: Word bank- Georiga;

kvlevis periodi: 2007 weli;

ena: inglisuri;

sad SeiZleba moipovo: www.worldbank.org.ge.

ekonomikuri kvlevebis internetresursebi

finansTa saministro www.mof.ge

erovnuli sainvesticio saagento www.investingeorgia.ge

ekonomikuri ganviTarebis saministro

www.economy.ge

sagareo saqmeTa saminisrto www.mofa.ge

ekonomikuri politikisa da

samarTlebrivi sakiTxebis qarTul-evropuli sakonsultacio centri

www.geplac.org

379

sainformacio resursebisainformacio resursebisainformacio resursebisainformacio resursebi

bankebibankebibankebibankebi

saqarTvelos erovnuli banki 442544 www.nbg.gov.ge

banki "respublika" 925555 www.republic.ge

"taoprivatbanki" 350500 www.taobank.ge

"agroinvestbanki" 969481 www.agroinvestbank.ge

"pirveli britanuli banki" 995995 www.fbb.ge

"Tibisi banki" 272727 www.tbcbank.com.ge

"saqarTvelos banki" 444444 www.bog.ge

"saqarTvelos saxalxo banki" 555500 www.peoplesbank.ge

komerciuli banki

"bazisbanki" 922922 www.basisbank.ge

"viTibi banki jorjia" 505525 www.vtb.com.ge

"banki qarTu" 925592 www.cartubank.ge

"prokredit banki" 202222 www.procreditbank.ge

„biTiei banki" 242242 www.bta.ge

"investbanki" 922536 www.investbank.ge

"azerbaijanis saerTaSoriso

banki - saqarTvelo" 998545

"ziraaT bankis" Tbilisis

filiali 943714 www.ziraatbank.com.tr

"kavkasiis ganviTarebis

bankis" Tbilisis filiali 923308

www.tdbcom.caucasus.net/

geo/

"eiC es bi si banki

saqarTvelo" 486357 www.hsbc.ge

"progres banki" 320044 www.progressbank.ge

"kor standart banki" 507700 www.standardbank.ge

"xalik banki saqarTvelo" 481111 www.hbg.ge

“banki konstanta" 953020 www.constanta.ge

380

saxelmwifo organizaciebisaxelmwifo organizaciebisaxelmwifo organizaciebisaxelmwifo organizaciebi

saqarTvelos parlamenti www.parliament.ge

saqarTvelos prezidenti www.president.gov.ge

saqarTvelos erovnuli banki www.nbg.gov.ge

saqarTvelos mTavroba www.government.gov.ge

saxelmwifo ministri evropul da

evroatlantikur struqturebSi

integraciis sakiTxebSi www.eu-nato.gov.ge

ganaTlebis da mecnierebis saministro www.mes.gov.ge

ganaTlebis da mecnierebis saministro www.mes.gov.ge

garemos dacvisa da bunebrivi

resursebis saministro www.moe.gov.ge

ekonomikuri ganviTarebis saministro www.economy.gov.ge

turizmis departamenti www.tourism.gov.ge

privatizacia www.privatization.ge

saqarTvelos statistikis departamenti www.statistics.ge

saqarTvelos erovnulis sainvesticio

saagento www.investingeorgia.org

energetikis saministro www.minenergy.gov.ge

Tavdacvis saministro www.mod.gov.ge

iusticiis saministro www.justice.gov.ge

kulturis, ZeglTa dacvis da sportis

saministro www.mcs.gov.ge

ltolvilTa da gansaxlebis

saministro www.mra.gov.ge

sagareo saqmeTa saministro www.mfa.gov.ge

soflis meurneobis saministro www.maf.gov.ge

finansTa saministro www.mof.gov.ge

Sinagan saqmeTa saministro www.police.ge

Sromis, janmrTelobisa da socialuri

dacvis saministro www.moh.gov.ge

socialuri subsidiebis saagento www.moh.gov.ge

sajaro reestris erovnuli saagento www.napr.gov.ge

Tbilisis meria www.tbilisi.gov.ge

381

arasamTavrobo organizaciebiarasamTavrobo organizaciebiarasamTavrobo organizaciebiarasamTavrobo organizaciebi

kavkasia www.gbdc.ge

saqarTvelos axalgazrda

iuristTa asociacia www.gyla.ge

Welfare www.welfarefoundation.org.ge

Georgian Chamber of Commerce

and Indusrty www.gcci.ge

axalgazrdobis dasaqmebis

saerTaSoriso asociacia www.aupairgeo.netfinms.com

saganmanaTleblo debatebis

asociacia www.debat.ge

axalgazrda mecnierTa

ganviTarebis centri www.ysd-center.caucasus.net

axalgazrduli alternativa www.alt.ge

axalgazrduli qristianuli

asociacia www.ymca.ge

saqarTvelos axalgazrda

finansistTa da biznesmenTa

asociacia www.atba.ge

bio-ritmi axalgazrda biologTa

asociacia www.bio-ritmi.org.ge

sarebilitacio axalgazrduli

centri www.caritasgeorgia.ge

axali iniciativa www.ngni.net

studentTa saerTaSoris

gacvliTi asociacia teqnikuri

gamocdilebisaTvis www.iaeste.org

axalgazrda eqspertTa asociacia www.navigator.ge

biznes eTikis asociacia www.businenssethics.ge

axaldazrduli organizacia spa

- saqarTvelo legioni www.legion.ge

siqa – saganmanaTleblo

iniciativebis qarTuli

asociacia www.zari.org.ge

asociacia saqarTvelos

axalgazrdoba evropisaTvis www.gye.ge

382

saerTaSoriso organizaciebisaerTaSoriso organizaciebisaerTaSoriso organizaciebisaerTaSoriso organizaciebi

GTZ www.gtz.de

Eurasia Partnership Foundation www.epfound.ge

Booz-Allen & Hamilton Inc. (USAID) www.boozallen.co.uk

US Democracy Commission www.democracycommission.ie

IRIS-Center www.iris.umd.edu

Oxfam-GB www.oxfam.org.uk

Oxfam - Novib www.oxfamnovib.nl

OSCE - Mission to Georgia www.osce.org/georgia

IESC, USAID www.iesc.org

Caucasus Research Resource

Centre www.crrc.ge

Centre of International Private

Enterprise (CIPE) www.cipe.org

USAID www.georgia.usaid.gov

Save the Children www.savethechildren.org

Agvantage www.agvantage.org.ge

Civic Initiative Center www.cic.ge

UNDP www.undp.org.ge

IFC www.ifc.org

US Embassy www.georgia.usembassy.gov/ge

UGPN www.ugpn.ge

Adam Smith Interational www.adamsmithinternational.com

CHF www.geiiwebsite.web-prs.com

biznes sakonsultacio

momsaxurebis programa

saqarTveloSi www.bas.ge

World Bank www.worldbank.org

EU www.eurunion.org

IMF www.imf.org

UN www.un.org

NATO www.nato.int

Euro Council www.coe.int

383

tusistuli organizaciebitusistuli organizaciebitusistuli organizaciebitusistuli organizaciebi

jorjian disqaveri turs 294953 www.gdt.ge

mejiq tur 290599 www.magictour.ge

amig grup 454344 www.amiggroup.ge

freS Treveli 251110 www.fresh-travel.ge

ultra turi 778680 www.ultratour.ge

turistuli saagento

adamko raizeni 910105 www.adamko.ge

turistuli kompania

jorjian holideis 395259 www.cgtt-tbilissi.ge

mogzaurTa klubi 997999 www.travelclub.ge

levon Treveli Tbilisi 250010 www.levontravel.com

karlson vagonliT

Treveli 999333 www.carlsonwagonlit.com.ge

Trevellendi 507777 www.travelland.ge

galaqsi siti 932357 www.galaxy-city.com

berika inTerneSnl 932829 www.berika.ge

aviaservisi 998966 www.aviaservice.ge

Sps kompania harmonia 220195 www.harmony.ge

mogzaurTa klubi 988642

maxmuturi 722546

kavkazus Treveli 987400

en-turi 253363

georgika Treveli 252199

sastumroebisastumroebisastumroebisastumroebi

Zveli metexi metexis aRm. 3 747404 www.oldmetekhi.

ge

edemi palasi petriaSvilis q. 42 252712 www.hoteledemi.

ge

sastumro

stambuli

aRmaSeneblis gamz.

148 911182

www.istanbul.ltd.

ge

384

sastumro prima-

vera quCiSvilis q. 8 251146

www.primavera.g

e

sastumro medea mickeviCis q. 40 370125 www.hotelmedea

.com

sastumro

varazi kostavas q. 45 921161

www.hotelvarazi.

ge

sastumro

evropa kandelakis q. 23 233432

www.hoteleurop

e.ge

sastumro

diplomati

amaRlebis q. 4,

bolo aRmarTi 922088

www.diplomat.ltd

.ge

sastumro demi ananuris q. 10 220619 www.demi.mywe

b.ge

sastumro betsi mayaSvilis q. 32/34 931404 www.betsyshotel.

com

sastumro -

kopala Cexovis q. 8/10 775520 www.kopala.ge

vila mTiebi CaxruxaZis 10 920340 www.hotelmtiebi.

ge

vere palasi quCiSvilis q. 24/8 253340 verepalace.com.g

e

en bi monopoli al. yazbegis gamz.

34a 396254 www.gases.ge

sastumro PAVO g. axvledianis q. 21 986951 www.hotelpavo.g

e

saxli Zveli

ubani al. diumas q. 5 922404

Seraton metexi

palasi Telavis q. 20 772020

qorTiard

marioti

Tavisuflebis moed.

4 779100

firosmani d. aRmaSeneblis xeiv.

XII km 520452

simpaTia gagarinis I Sesaxvevi

4 995588

iliani v. anjafariZis q. 1 335710

Tbilisi rusTavelis gamz. 13 779200

385

marioti

vipi leseliZis q. 31 989809

vip viqtoria arayiSvilis I Cixi

3. 291877

vi.ai.pi. leseliZis q. 31 920040

edelvaisi petriaSvilis q. 42 251235

butik oteli metexis aRm. 9 266999

amirani universitetis q. 6 391184

kolxi SaniZis q. 31 252405

vila berika ZoweniZis q. 9 933562

vere palasi quCiSvilis q. 24/8 253340

auditoruli kompaniebiauditoruli kompaniebiauditoruli kompaniebiauditoruli kompaniebi

S.p.s. premier-auditi d. aRmaSeneblis gamz. 120 941097

saqarTvelosos profesiul

buRalterTa da auditorTa

federacia

wereTlis 61 354397

saqarTvelos auditoruli

da sakonsultacio kompania

WavWavaZis gamz. 74, VIII-e

sarT. 253161

S.p.s audit centri 26 maisis moedani 2 941603

saqarTvelos auditoruli

da sakonsultacio kompania WavWavaZis gamz. 74 253161

mediatori d. gamrekelis q. 19" 330906

kei pi em ji - is Tbilisis

ofisi xeTagurovis q. 6 935713

el auditi g. leoniZis q. 11/a 999768

deloiti da tuSi asaTianis q. 36a 244566

damoukidebeli auditori

taveluraSvili guluas q. 4 751042

audituri firma bakaSvili

da kompania meliqiSvilis q. 12 221324

auditoruli firma fiski q. wamebulis gamz. 3 982241

386

auditoruli firma melita s.cincaZis q. 6/7 987490

auditoruli firma beiker

tilli jorjia

i. WavWavaZis gamz. 74. XI

sarT. 234266

auditoruli firma maCablis q. 14 986563

auditoruli kompania

j.b.auditi pasteris q. 2 964647

auditori anastasia ivaniZe z. veSapuris q. 9/12 967859

audit-centri 26 maisis moedani 2 941603

audit-lojiqi Zmebi kakabaZeebis q. 7 921700

audit end konsalting grup al. yazbegis gamz. 32/34 394064

ai-em-si auditi barnovis q. 83 226076

satransporto kompaniebisatransporto kompaniebisatransporto kompaniebisatransporto kompaniebi

jorjian transport grup faliaSvilis q. 67 230860

mersk saqarTvelo xeTaguruvis q. 6 200800

kavkasiis saerTaSoriso

transporti al. yazbegis q. 12a 334498

ji. ei. lojistiks rusTavelis gamz. 42 935249

sovtransavto-saqarTvelo qerCis q. 10a 539387

sistema solo + ak. wereTlis gamz. 142 355704

saqarTvelos satransporto

xazebi ji-Ti-el ak. wereTlis gamz. 138 912056

satransporto kompania di

zed transi ak. wereTlis gamz. 142a 940236

satransporto administracia al. yazbegis gamz. 12 386008

rusTavi-turi gulias q. 1 755737

navTluRis avtosadguri moskovis gamz. 2 716629

makedonia gulias q. 1 912133

387

`jorjian Treins

eqsfediSen~ Ciqobavas q.24 959132

sareklamosareklamosareklamosareklamo kompaniebikompaniebikompaniebikompaniebi

sareklamo kompania siofi 999841 www.directory.ge

TV+ 330220 www.tvplus.ge

sareklamo studia art mejiq 265777 www.artmagic.ge

media arti 952681 www.mediaart.ge

magi stili 397501 www.magistyle.ge

Tazos feierverki 987534 www.fireworks.ge

S.p.s. edbrendi 206070 www.adbrand.ge

S.p.s. aiTiem kompania 291292 www.advertisement.ge

kreativi 898 117 979

apeks duo 250167 www.apexduo.com

warmomadgenloba

saqarTveloSi di-ji-em media 961054

studia 1 2 3 223849

starkom mediavest jgufi

saqarTvelo 381790

sareklamo saagento di em 936301

sareklamo saagento delta

media 252959

sareklamo saagento bao-video 920024

sareklamo kompania serigrafi 399551

sareklamo kompania promo

kavkasia 380361

sareklamo kompania orioni 481001

sareklamo kompania maken-

eriqsoni jorjia 251500

sareklamo kompania imperiali 253533

sareklamo kompania di da ji 399551

sareklamo kompania deizi 453345

388

sareklamo kompania a.m.i. 293329

sareklamo kompania 10 da

kompania 311711

saprodiusero centri jemini 938940

metro media servisi 938940

injoi 388972

video interneiSenenal

saqarTvelo 920777

erToblivi sawarmo losauCi 708032

edsistems studio

interneiSenali 380807

dizain studia moderni 987218

gare reklamis saagento, linq

media 379555

sarke studia 207207 www.sarke.ge/studio/

kvleviTi organizaciebikvleviTi organizaciebikvleviTi organizaciebikvleviTi organizaciebi

jorjian transport grup faliaSvilis q. 67 230860

mersk saqarTvelo xeTaguruvis q. 6 200800

kavkasiis saerTaSoriso

transporti al. yazbegis q. 12a 334498

ji. ei. lojistiks rusTavelis gamz. 42 935249

sovtransavto-saqarTvelo qerCis q. 10a 539387

sistema solo + ak. wereTlis gamz. 142 355704

saqarTvelos satransporto

xazebi ji-Ti-el ak. wereTlis gamz. 138 912056

satransporto kompania di

zed transi ak. wereTlis gamz. 142a 940236

satransporto administracia al. yazbegis gamz. 12 386008

navTluRis avtosadguri moskovis gamz. 2 716629

makedonia gulias q. 1 912133

`jorjian Treins eqsfediSen~ Ciqobavas q.24 959132

389

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi))))

gazeTi S.p.s. mvp gazeTi 24 saaTi 202424

gazeTi sarbieli 394829

gazeTi Cemi skola 530086

gazeTi rezonansi 956938

gazeTi sabavSvo gazeTi 12 mtredi 524499

gazeTi mwvane presa 921764

gazeTi moswavleTa gazeTi nergi 931986

gazeTi metri 969087

gazeTi media-investi 552050

gazeTi media eqspresi gazeTi mesinjeri 939169

gazeTi Georgian Business Week 923758

gazeTi gazeTi toto sporti 604477

gazeTi gazeTi saxalxo ganაTleba 984803

gazeTi gazeTi saqarTvelos varskvlavi 935181

gazeTi gazeTi samyaro 552165

gazeTi gazeTi pegasi 293536

gazeTi niu biznes jorjia 932919

gazeTi navigatori 932075

gazeTi gazeTi nabiji 932919

gazeTi bankebi da finansebi 923976

gazeTi axali azri 604477

gazeTi axali Taoba 952589

gazeTi arCevani 995039

gamomcemlobebi gamomcemloba artanuji 250522

gamomcemlobebi S.p.s. forma 779045

gamomcemlobebi sagamomcemlo saxli inovacia 922523

gamomcemlobebi kavSiri mecniereba da energetika 333120

gamomcemlobebi gamomcemloba inteleqti 250522

gamomcemlobebi jurnalistTa asociacia

postfaqtumi 377761

gamomcemlobebi jorjian biznes konsalTing grup 347226

390

gamomcemlobebi S.p.s merani 932378

gamomcemlobebi foni 316778

gamomcemlobebi sareklamo-sagamomcemlo kompania,

daleni-studia 420113

gamomcemlobebi sagamomcemlo-poligrafiuli

saxli kabadoni 921005

gamomcemlobebi sagamomcemlo saxli matrica 378872

gamomcemlobebi Jurnali stereo 439032

gamomcemlobebi poligrafiuli firma stagi 931058

gamomcemlobebi planeta 933873

gamomcemlobebi paata nacvliSvilis gamomcemloba 963003

gamomcemlobebi mwignobari 940571

gamomcemlobebi lega 300898

gamomcemlobebi kolor printi 999882

gamomcemlobebi zenaari 989503

gamomcemlobebi em fabliSingi 233731

gamomcemlobebi dia 998890

gamomcemlobebi damoukidebeli mediisa da

biznesis jgufi 355356

gamomcemlobebi gamomcemloba-stamba media

servisi 364020

gamomcemlobebi gamomcemloba-anbani 920588

gamomcemlobebi gamomcemloba jisiai 335291

gamomcemlobebi gamomcemloba Semecneba 210154

gamomcemlobebi gamomcemloba universali 290960

gamomcemlobebi gamomcemloba poligrafiuli

firma jali 529592

gamomcemlobebi gamomcemloba poligrafiuli

firma paragrafi 529592

gamomcemlobebi gamomcemloba naTlismcemeli 211254

gamomcemlobebi gamomcemloba mermisi 922305

gamomcemlobebi gamomcemloba maqsimumi 935022

gamomcemlobebi gamomcemloba diogene 967971

gamomcemlobebi gamomcemloba axali saqarTvelo 952927

391

gamomcemlobebi beWdviTi sityvis kombinati 954818

gamomcemlobebi bakur sulakauris gamomcemloba

qarTuli biografiuli centri 910954

gamomcemlobebi ai es bi eni da ai es em eni

gazeTis gamomcemloba 935862

sainformacio

centri/saagento axali ambebi saqarTvelo 933064

sainformacio

centri/saagento

jeohoTniusi, sainformacio

saagento hi-eiC-eni 990498

sainformacio

centri/saagento

ekonomikuri ganviTarebis

saministros erovnuli

sainvesticio saagentos biznes

sainformacio centri

933095

sainformacio

centri/saagento

sainformacio teqnologiebis da

eleqtronuli biznesis asociacia 226783

sainformacio

centri/saagento kavkas-presi 922919

sainformacio

centri/saagento ria novosti 933104

sainformacio

centri/saagento

roiters i.i.l.

warmomadgenlobiTi ofisi

saqarTveloSi

999370

sainformacio

centri/saagento

infojorjia XXI, sainformacio

centri 09 910909

sainformacio

centri/saagento info-nius jorjia 983170

sainformacio

centri/saagento

evropis sabWos sainformacio

biuro 988960

presis

gavrcelebis

samsaxuri

eqspres-kurieri 922305

presis

gavrcelebis

samsaxuri

macne 934397

presis

gavrcelebis

samsaxuri

infoservisi 341140

Jurnalebi neostudia 940007

Jurnalebi saqarTvelos ekonomika 251600

392

Jurnalebi gadasaxadebi da aRricxva 936347

Jurnalebi auditi, aRricxva da finansebi 337331

Jurnalebi anabeWdi 253838

Jurnalebi amarta 536034

Jurnalebi avto+ 969170

televizia mze 333187

televizia imedi 919327

televizia re - studia 331256

televizia Jurnalistikuri gamoZiebis

saagento dro da sivrce 210421

radio faiv lains radio 452555

radio radio ucnobi 380300

televizia rusTavi2 322371

televizia pirveli stereo 333422

televizia kavkasia 936753

televizia iveria 997353

televizia saqarTvelos sazogadoebrivi

mauwyebeli 213367

radio fortuna 381069

radio fortuna + 387474

radio ar daidardo 374747

radio pirveli radio 335689

radio imedi 331059

radio ucnobi 330707

radio saqarTvelos xma 372372

radio evropa plusi 305354

radio saqarTvelos radio 409299

radio mwvane talRa 312929

radio sindikati 913902

radio 5lines 422535

gazeTi axali versia 332068

gazeTi qronika 212088

gazeTi alia 212180

393

gazeTi kviris palitra 389888

gazeTi asaval-dasavali 152525

gazeTi argumenti 232091

gazeTi Georgian Times 934405

gazeTi Tavisufali gazeTi 966189

gazeTi panorama 989470

gazeTi kamara 205051

gazeTi axali komersanti 8 800 100

100

masmedia (Sida qarTli)masmedia (Sida qarTli)masmedia (Sida qarTli)masmedia (Sida qarTli)

televizia televizia TrialeTi 8(270)71331

televizia televizia dia 8(268)43323

radio radio TrialeTi 8(270)79131

gazeTi gazeTi qarTlis xma 8(270)74138

gazeTi gazeTi xalxis gazeTi 8(99)282742

gazeTi gazeTi TrialeTi 8(270)71039

gazeTi gazeTi lomWabuki 8(270)73483

gazeTi gazeTi qarTlis qronika 8(93)355066

gazeTi gazeTi axali ganTiadi 8(271)22576

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((qvemo qarTliqvemo qarTliqvemo qarTliqvemo qarTli))))

televizia televizia me-12 arxi 8(77)459023

televizia televizia qvemo qarTlis tele

radio kompania 8(24)154400

televizia televizia Tv marneuli 8(257)21592

televizia televizia V arxi 8(258)22330

radio radio nacionali 8(258)22228

gazeTi gazeTi taimeri 8(24)158822

gazeTi gazeTi bolnisi 8(99)541174

gazeTi gazeTi didgori 8(99)372775

gazeTi gazeTi walkis uwyebani 8(99)258561

394

gazeTi gazeTi rusTavi 8(99)908918

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((kaxeTikaxeTikaxeTikaxeTi))))

televizia telekompania Tvali 8(215)42363

televizia telekompania gurjaani 8(253)20896

televizia telekompania sameba 8(251)43205

televizia telekompania Tanamgzavri 8(250)33995

televizia telekompania TV-1 8(213)82736

televizia telekompania L-TV 8(254)21923

radio radio hereTi 8(99)935091

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((imereTiimereTiimereTiimereTi))))

televizia televizia rioni 8(231)41470

televizia televizia zari 8(211)25885

televizia televizia argo 8(292)52323

televizia televizia imervizia 8(279)56111

televizia televizia mega TV 8(295)21257

radio radio Zveli qalaqi 8(231)41079

radio radio argo 8(292)56121

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((samedgelo zemo svaneTisamedgelo zemo svaneTisamedgelo zemo svaneTisamedgelo zemo svaneTi))))

televizia televizia odiSi 8(215)51771

televizia televizia samegrelo 8(215)50700

televizia televizia jixa 8(216)21599

televizia teelevizia egrisi 8(213)25779

televizia televizia me-9 talRa 8(293)24114,

radio radio aTinaTi 8(99)568184

radio radio harmonia 8(93)314404

radio radio odiSi+ 8(215)51019

gazeTi gazeTi Ria boqlomi 8(55)176533

395

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((aWaraaWaraaWaraaWara))))

televizia televizia aWara 8(88222)74370

televizia televizia telearxi 25 8(88222)76925

radio aWaris radio 8(88222)74391

gazeTi gazeTi kaxaberi 8(88222)42600

gazeTi qobuleTi 8(236)67990

gazeTi aWara P.S 8(88222)33606

masmedia masmedia masmedia masmedia ((((samcxesamcxesamcxesamcxe----javaxeTijavaxeTijavaxeTijavaxeTi))))

televizia televizia borjomi 8(267)21978,

televizia televizia mecxre arxi 8(265)20401

televizia televizia farvana 8(261)22959

televizia televizia ATV 12 8(99)116266