26 maiss, saqarTvelos damoukideblobis dRes, saqarTvelos pirveli demokratiuli re-spublikis 100 wlis iubile aswlovanma pirvelma qarTulma universitetma sxvadasx-va RonisZiebebiT aRniSna _ pirveli gimnaziis mimdinare teritoriaze sagamofeno

sivrce moewyo, sadac Tsu-is dafuZnebis, pirveli demokratiuli respublikis istoriisa da 1918-1921 wlebis ganaTlebis sistemis amsaxveli dokumentebi da fotomasala iyo warmodge-nili; arqeologiuri gaTxrebis imitacia gansakuTrebiT saintereso aRmoCnda bavSvebisT-vis, aseve, maTTvis muSaobda sabavSvo laboratoria _ `saxaliso qimia~, damTvaliereblebs SeeZloT enaxaT virtualuri realoba, mineralogiis muzeumis unikaluri koleq-cia, Tsu-is arqeologiur eqspediciebSi aRmoCenili artefaqtebi.

`ei­fe­lisbrwyin­va­le­bis~sti­pen­di­isla­u­re­a­tiTsu-dan

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan

7 ivnisi, 2018 xuTSabaTi, #6 (2221)

riTi­izidavda­sazogadoebas­saqarTvelos­damoukideblobis­100­wlisTavisaTvis­mowyobili­sauniversiteto­kuTxe

nomerSinomerSi

Ta nam S rom lo bisme mo ran du mi Tsu-sa da `ge op lants~So ris

gv. 2

qar Tu li daame ri ku lisa mar T lissis te me bisZi ri Ta dias peq te bi

gv. 2

da sav le Tev ro pis ene bi sa dali te ra tu risin s ti tu tiskvi re u li

gv. 3

albomis - `noe Jordania 150~ prezentacia

gv. 8

ga mo fe na –`qar Tu liuni ka~

gv. 10

sa qar T ve losde mok ra ti u lires pub li kiskul tu risqro ni ke bi

gv. 8

`da mo u ki deb lo bi danTa vi suf le bam de~ – Ro nis Zi e be bis cik li eT ni ku rium ci re so bisstu den te bismo na wi le o biT

gv. 11

uni ver si te tisbib li o Te ka pir ve li res pub li kisSem s wav lel mTa var ke rad Ca mo ya lib da

gv. 9

enaT mec ni e re basa qar T ve lo Si1918-1950 wleb Si

gv. 3

ame ri ku li ya i dis pro fe so ri Tsu-dan

gv. 4

gv.­6

2018 wlis `ei fe lis brwyin va le bis~ sti pen di is la u re a ti Tsu-is stu den ti gvan ca gag ni Ze gax da. gvan ca swav las ma gis t ra tu ris sa-fe xur ze stras bur gis uni-ver si tet Si sa mar T lis mi-mar Tu le biT ga nag r Zobs.

`ei fe lis brwyin va le ba~ aris saf ran ge Tis ev ro pi sa da sa ga reo saq me Ta sa mi nis-t ros da we se bu li sti pen dia, ro me lic saf ran ge Tis umaR-les sas wav leb lebs sa Su a le-bas aZ levs mo i zi don sa u ke-Te so uc xo e li stu den te bi sa ma gis t ro da sa doq to ro sa fe xur ze swav lis ga sag r Ze-leb lad.

`swav las axa li sas wav-lo wli dan stras bur gis uni ver si tet Si, sa mar T lis fa kul tet ze, ker Zod, sa er-Ta So ri so da ev ro pu li sa-mar T li sa da ada mi a nis uf-le be bis sa ma gis t ro prog-ra ma ze gan vag r Zob. ga naT le-bis xa ris xi sa da, zo ga dad, am sfe ro sad mi saf ran geT Si ar se bu li mid go me bis gaT va-lis wi ne biT, ime di maqvs, maq-si ma lur cod na sa da ga moc-di le bas mi vi Reb~, _ am bobs gvan ca.

26 maisi da universiteti

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

2

iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver-si tet sa da Sps `ge op lants~

So ris Ta nam S rom lo bis me mo ran-du mi ga for m da. me mo ran dums xe li Tsu-is req tor ma gi or gi Sar va Si-Zem da Sps ̀ ge op lan tis~ di req tor ma mi xe il Wku a sel ma mo a we res.

`ge op lan tis~ pro eq ti `gu ri e li rus Ta ve lis qvey ni dan~ kul tu ru li mem k vid re o bis po pu la ri za ci as ewe-va. Cve ni uni ver si te tis bib li o Te ka-Si da cu lia `vef xis t ya os nis~ uni ka-lu ri ko leq cia. Cve ni pro fe so re bi Car Tul ni ari an pro eq t Si. bevr ena-ze igeg me ba se ri is ga moS ve ba; ger ma-nul da uk ra i nul eneb ze pro duq ti ma le ga mo va, ve lo de biT ia po nur da So re u li aR mo sav le Tis ram de ni-me ena ze ga moS ve ba sac. jer er Ti, es aris Za lian kar gi ma ga li Ti imi sa, Tu ro gor Ta nam S rom lobs uni ver-si te ti biz nes Tan, mo ma val po ten ci-ur dam qi ra ve bel Tan da me o re, ro-gor ex ma re ba biz ne si uni ver si tets. me mo ran du mis Ta nax mad, ga yi du li ko leq ci e bi dan Se mo su li gar k ve u-li Tan xa mox mar de ba uni ver si te tis stu den tebs~, _ ga nac xa da Tsu-is req tor ma gi or gi Sar va Si Zem.

me mo ran du mis far g leb Si, mxa re-e bis Ta nam S rom lo bis mi za nia is-to ri u li da kul tu ru li mem k vid-re o bis da sa mu ze u mo Ri re bu le bis niv Te bis mo Zi e ba-Se nax va, qvey nis erov nu li sa gan Zu ris Sev se ba, gam-ra val fe rov ne ba da mo ma va li Ta o-be bis T vis gac no ba. maT So ris, Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si te ti da `ge op lan ti~, iTa nam S rom le ben

So Ta rus Ta ve lis `vef xis t ya os nis~ afo riz me bi sa da Se sa ba mi si Tar g-ma ne bis, rep ro duq ci e bis mo Zi e bis kuT xiT. `ge op lan ti,~ Ta vis mxriv, mza o bas ga mo xa tavs iTa nam S rom los uni ver si tet Tan da sa xu li miz ne bis mi saR we vad da kom pa ni is mi er war-

mo e bu li Ca is re a li za ci i dan Se mo-su li Tan xi dan na wi li ga da ric xos `qar Tu li uni ver si te tis sa zo ga do-e bis~ sa ban ko an ga riS ze.

`pro eq ti `gu ri e li rus Ta ve lis qvey ni dan~ ga far Tov da; ga va for meT Ta nam S rom lo bis me mo ran du mi Tbi-

li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Tan. me mo ran du miT gaT va lis wi ne bu lia pro eq tis Si na ar sob ri vi mxa re; maT So ris, teq s tu a lu ri na wi lis mo Zi-e ba sxva das x va ena ze. am Ja mad, uni ver-si tet Tan er Tad, pro eqts va xor ci e-lebT ger ma nul da uk ra i nul eneb ze. Ta nam S rom lo ba gag r Zel de ba ma nam, vid re iar se bebs pro eq ti. pro eqts aqvs Za li an di di mniS v ne lo ba, vi-na i dan pro eq ti dan mi Re bu li Se-mo sav le bis na wi li uni ver si te tis gan vi Ta re bis fon d Si Ca i ric xe ba. Se miZ lia Ta ma mad vTqva, rom uni-ver si tet Tan ga for me bu li me mo ran-du mis sa fuZ vel ze pro eq ti `gu ri-e li rus Ta ve lis qvey ni dan~ Ta vi si gan vi Ta re bis axal etap ze ga da vi da, sa dac gar w mu nebT, rom Se saZ leb lo-be bi, ro gorc mi si Si na ar sob ri vi, ise biz ne sis Tval saz ri siT ga nu saz-R v re lia~, _ aR niS na `ge op lan tis~ di req tor ma mi xe il Wku a sel ma.

mi xe il Wku a sel ma me mo ran du mis ga for mebis Sem deg ger ma nu li da uk ra i nu li ver si e bis mom za de ba-Si ga we u li dax ma re bis T vis Tsu-is req tors gi or gi Sar va Si Zes, Tsu-is uk ra i nis ti kis in s ti tu tis di req-tors oTar ba qa ni Zes da req to ris apa ra tis da aka de mi u ri sab Wos sam-div nos uf ross, ger ma nist mze qa la aWa i Zes sa qar T ve los pir ve li de-mok ra ti u li res pub li kis da ar se bis 100 wlis Ta vis T vis miZ R v ni li sa i u-bi leo ga moS ve bis Cai `prin ci gu ri-e li~ ga das ca.

Tsu-is sazogadoebasTanurTierTobis departamenti

Ta­nam­S­rom­lo­bis­me­mo­ran­du­mi­Tsu-sa­da

`ge­op­lants~­So­ris

14 ma iss Tsu-is iu ri di ul fa-kul tets stum rad ew via mi-ne so tas Sta tis uze na e si

sa sa mar T los mo sa mar T le (1994-2013 ww.) pol an der so ni. ba to no po li mi ne so tas Stat Si mo sa mar T lis uf-le ba mo si le bas 1992 wli dan axor-ci e leb da. uze na es sa sa mar T lom de, 1992-1994 wleb Si, igi gax l daT sa a pe-la cio sa sa mar T los mo sa mar T le. ba-to no an der so ni aris mra va li mniS-v ne lo va ni ga daw y ve ti le bis av to ri. ame ri ke li iu ris te bis mo saz re biT, mi si moR va we o bis da sas ru li mi ne-so tas Sta tis uze na es sa sa mar T lo Si erT-er Ti di di epo qis da sas ruls niS navs. mi si moR va we o bis pe ri od Si igi iyo uze na e si sa sa mar T los or yve la ze li be ral mo sa mar T les So-ris. mi si ka ri e ru li bi og ra fia sa ma-ga li Toa qar T ve li iu ris te bis T vis.

pol an der so ni stum ro bis dRes uni ver si te tis pir vel kor pus Si ga-i mar Ta sa mec ni e ro kon fe ren cia, ro-me lic miz nad isa xav da qar Tu li da ame ri ku li sa mar T lis sis te me bis Zi-ri Ta di as peq te bis war mo Ce nas, Se da-re ba sa da gan zo ga de bas. kon fe ren-ci is Ca ta re bis ini ci a ti va ekuT v nis Ta vad stu mars da uni ver si te tis iu ri di u li fa kul te tis sis x lis sa-mar T lis mi mar Tu le bis xel m Z R va nels qal ba ton ma ia iva ni Zes. ni San dob li-via, rom ame ri ke li mo sa mar T lis Ca-mos v la uni ver si te tis 100 wlis iu-bi les da em T x va. kon fe ren cia war mo-mad gen lo bi Ti xa si a Tis iyo. mas es w-re bod nen uni ver si te tis iu ri di u li fa kul te tis aka de mi u ri per so na li da stu den te bi, ase ve praq ti ko si iu-ris te bi.

kon fe ren cia gax s na qal ba ton ma ma ia iva ni Zem. kon fe ren ci is mi sa sal-me bel sit y va Si man isa ub ra uni ver-si te tis da iu ri di u li fa kul te tis da ar se bis is to ri a ze, uni ver si te tis ar se bo bis mTa var amo ca na ze, fa kul-

te tis gan vi Ta re bis eta peb ze da a.S. qal ba ton ma i as ekuT v nis ama ve kon-fe ren ci a ze war mod ge ni li mox se ne ba `qar Tu li sis x lis sa mar T lis gan vi-Ta re bis ten den ci e bi~, rom lis far-g leb Sic man xa zi ga us va imas, rom qar Tul sis x lis sa mar Tal Si bra lis cne ba jer ki dev me xu Te sa u ku ne Si iyo da mu Sa ve bu li. igi Se e xo me-12 sa u ku-nes, ro de sac ada mi a nis Ta nas wo ro bis sa kiT xi umaR les ran g Si iq na ay va ni-li. mox se ne ba Si igi Se e xo `wo de ba Ta Ta nas wo ro bis sa kiTxs,~ ro me lic wa-mo we u lia qar T ve li sa zo ga do moR-va wis, mwer lis, iu ris tis ilia Wav-Wa va Zis mxat v rul da pub li cis tur na war mo e beb Si. me-19 sa u ku nis me o re na xe var sa da me-20 sa u ku nis eT nog ra-fi ul mo na ce meb ze day r d no biT ga Su-qe bu li iq na da na Sa u li sa da sas je-lis cne be bi. yu rad Re ba ga max vil da iseT mniS v ne lo van pe ri od ze, ro de-sac moR va we ob da qal ba to ni Ti na Tin we re Te li da rom lis fun da men tu ri ga mok v le va, mi ze zob ri vi kav Si ris Se-sa xeb sa kiT xe bis wriT da kvle va-Zi-e bis mas S ta biT, Se u da re be lia. qal-ba ton ma ma i am, ase ve, ga a Su qa Ta na me d-ro ve sis x lis sa mar T lis po li ti kis Zi ri Ta di ten den ci e bi.

mox se ne ba Te ma ze _ `mar T l m sa ju-le bis da mo u ki deb lo ba~ war mo ad-gi na pol an der son ma. man aR niS nu-li Te ma Se ar Cia sa qar T ve lo Si mi si aq tu a lo bi dan ga mom di na re, rad gan Cvens qve ya na Si am kuT xiT swo red am-Ja mad mim di na re obs re for me bi. es Te ma, ase ve, aq tu a lu ria ame ri kis Se-er Te bul Sta teb Si, rad gan uk ve dam-k vid re bu li praq ti ka da tra di ci e-bi axa li pre zi den tis mmar T ve lo bis pe ri od Si ga mow ve ve bis wi na Sea. man isa ub ra, rom mar T l m sa ju le bis sis-te ma ekuT v nis yve la mo qa la qes. ,,mar-T l m sa ju le bis mim di na re o bi sas yve-la ze mTa va ria sa sa mar T los mi u ker-Zo eb lo ba. sa sa mar T lo Ta vi su fa li un da iyos yve la na i ri gav le nis gan. mo sa mar T lem saq me un da ga daw y vi tos mxo lod faq teb ze da ka non ze day r d-no biT. da mo u ki de be li mar T l m sa ju-le ba qvey nis gan vi Ta re bis erT-er Ti yve la ze mniS v ne lo va ni faq to ria. sa-sa mar T lom Ta vi si Za la uf le ba go-niv ru lad da di di sif r T xi liT un da ga mo i ye nos. mas aqvs xal xis ndo ba, rom mi i Rebs swor ga daw y ve-ti le bas. es ndo ba ki mo sa mar T lem au ci leb lad un da ga a mar T los~, _ aR niS na man.

kon fe ren ci a ze in g li sur ena ze mox se ne ba war mo ad gi na fa kul te tis mow ve ul ma leq tor ma da doq to ran-t ma Ta mar ma xa rob li Zem Te ma ze _ `aras rul w lo van Ta sas je le bi qar-Tu li ka non m deb lo bis mi xed viT~. mkvle var ma sa kiT xi Se ar Cia iqi dan ga mom di na re, rom ba to no po li spe-ci a li ze bu li mo sa mar T le iyo aras-rul w lo van Ta mar T l m sa ju le ba Si da mas mo zar de bis ara er Ti saq me ga-nu xi lavs. sa qar T ve lo Si gan xor ci e-le bu li mniS v ne lo va ni po li ti ku ri da so ci a lur-eko no mi ku ri xa si a Tis mov le neb ma aras rul w lo van Ta mar-T l m sa ju le bis sfe ro Si Se sa ba mi si sa ka non m deb lo ba zis Seq m nis au ci-leb lo ba ga na pi ro ba. 2015 wlis 12 iv niss sa qar T ve los par la men t ma mi-i Ro aras rul w lo van Ta mar T l m sa-ju le bis ko deq si, rom lis Zi ri Ta di na wi li 2016 wlis 1 ian v ri dan amoq-med da. `aras rul w lo van Ta mar T l m sa-ju le bis ko deq s ma axa li, uf ro li-be ra lu ri xed ve bi Se mog v Ta va za, maT So ris sas je le bis kuT xiT. ko deq siT Ta vi suf le bis aR k ve Tis al ter na ti-ve bia Se mo Ta va ze bu li _ ja ri ma, Si-na pa tim ro ba, sa zo ga do e bi saT vis sa-sar geb lo Sro ma, saq mi a no bis uf le-bis Ca mor T me va. es re a lo ba naT lad dagva na xebs, rom ka non Tan kon f liq t-Si myo fi pi re bis mi marT aras rul-w lo van Ta mar T l m sa ju le bis ko deq si li be ra lu ria~, _ aR niS na Ta mar ma-xa rob li Zem.

mom x se ne be li, ase ve, Se e xo prob le-mur sa kiT xebs, ro mel Ta gan zo ga de ba da dax ve wa xels Se uw yobs aR niS nu-li ko deq sis srul yo fas, amis T vis ki sa Wi roa gan vi Ta re bu li qvey ne bis ga moc di le bis ga zi a re ba, maT So ris, ame ri kis Se er Te bu li Sta te bis.

war mod ge nil Te meb Tan mi mar Te-biT au di to ri am mo is mi na ba to ni pol an der so nis Se fa se be bi. Ro nis-Zi e ba dis ku si iT das rul da.

qar­Tu­li­da­ame­ri­ku­li­sa­mar­T­lis­sis­te­me­bis­Zi­ri­Ta­di­as­peq­te­bi

kon­fe­ren­cia

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

3

Tsu-is da sav le Tev ro pis ene bi sa da li te ra tu ris in s ti tut ma 70 wlis iu bi le aR niS na. sa ze-

i mo Ta ri Ris aR sa niS na vad sa mec ni e ro kon fe ren cia _ `in g li su ri fi lo-lo gia: gu Sin, dRes, xval~ ga i mar Ta, ro me lic pro fe sor me ri ian qoS vi lis da ba de bi dan 100 wlis Tavs mi eZ R v na. in s ti tu tis uxu ce si Ta nam S ro me li da re jan si ria uni ver si te tis med liT da jil dov da, mo ew yo Tsu-is ga ze Tis `Tbi li sis uni ver si te tis~ re daq to-ris ni no ka ku li as do ku men tu ri fil-mis `ka ci-fas kun ji~ Cve ne ba, ro me lic Tsu-is uc xo ene bis ka Ted ris pir ve li gam gis, cno bi li mTar g m ne lis, pro-fe sor erek le ta tiS vi lis cxov re ba-sa da moR va we o bas asa xavs. sa i u bi leo kvi re u li 15 ma iss ga ix s na da 3 dRis gan mav lo ba Si grZel de bo da.

in s ti tu tis pro fe su ram sa u ni-ver si te to sa zo ga do e bas da sav le Tev-ro pis ene bis fa kul te tis (am Ja min de-li in s ti tu tis) is to ria ga ac no da am dro is T vis mim di na re sa mec ni e ro kvle vi Ti saq mi a no bis Se sa xeb in for ma-cia mi a wo da. Tsu-is da sav le Tev ro pis ene bis fa kul te tis is to ria gan sa kuT-re biT sa in te re so da mniS v ne lo va nia sa xel m wi fo eb ri vi Tval saz ri si Tac, rad gan sab Wo Ta oku pa ci is pe ri od Si qar Tul sa zo ga do e bas er Ta der Ti kav-Si ri ev ro pas Tan am fa kul te tis sa Su-a le biT hqon da.

`da sav le Tev ro pis ene bi sa da li te-ra tu ris in s ti tu ti Tsu-is erT-er Ti um niS v ne lo va ne si fa kul te tis _ da-sav le Tev ro pis ene bi sa da li te ra tu-ris fa kul te tis sa mar Tal mem k vid rea. fa kul tet ma um niS v ne lo va ne si ro li Se as ru la Cve ni eris is to ri a Si. am fa-kul te tis pro fe so re bi da stu den te-bi ama ye bi iy v nen, rad gan am fa kul tets war mo ad gen d nen. sa qar T ve los abi tu-ri en te bi oc ne bob d nen aq swav lis gag-r Ze le ba ze. amas bev ri mi ze zi hqon da, maT So ris, erT-er Ti mTa va ri iyo is, rom am fa kul tet ma ga das wia sab Wo Ta rki nis far da da axal gaz r debs aC ve na sxva sam ya ro, me re ki la mis sul Ca mo-Sa la es far da. fa kul te ti stu den tebs azi a reb da ev ro pul Ri re bu le bebs, iyo e.w. Ta vi suf le bis kun Zu li. es iyo fa kul te ti, sa dac az rov neb d nen, wer-d nen gan s x va ve bu lad da gan s x va ve bu la-dac ki ec vaT~, _ ga nac xa da Tsu-is hu-ma ni ta rul mec ni e re ba Ta fa kul te tis de kan ma na ni gaf rin daS vil ma.

sab Wo Ta oku pa ci is pe ri od Si da-sav le Tev ro pis ene bi sa da li te ra tu-ris fa kul te tis mniS v ne lo ba ze isa ub-ra Tsu-is req tor ma gi or gi Sar va Si-

Zem. mi si gan c xa de biT, sa qar T ve lo am dro is T vis iseT vi Ta re ba Si im yo fe ba, ro de sac mo ma va li is to ri a Sic un da ve Ze boT.

`da sav le Tev ro pis ene bi sa da li te-ra tu ris in s ti tu ti Se iq m na 70 wlis win, mag ram ar un da dag va viw y des, rom Tsu-Si in g li sur enas as wav li da pir-ve li pro fe so ri, qal ba to ni van da Ram ba Si Ze, mi si qa liS vi li ki pir ve li stu den ti go go na iyo. bev ri ada mi a ni ed ga sa Ta ve Si Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si am mi mar Tu le bis Ca mo-ya li be bas, ro me lic sab Wo Ta kav Si ris pe ri od Si Ta vi suf le bis pa ta ra, ev-ro pu li, co ta sno bu ri ad gi li iyo. dRes po zi ci o ni re ba _ varT Tu ara ev ro pa, aRar aris swo ri. sa qar T ve-lom ev ro pu li ar Ce va ni di di xnis win ga a ke Ta. pir ve li msof lio omis Sem-deg ga dad ga 3 na bi ji Ta vi suf le bis ken _ su li e ri _ av to ke fa li is aR d ge na; sa xel m wi fo eb ri vi _ da mo u ki deb lo-bis ga moc xa de ba da in tel eq tu a lu ri _ Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te-tis Seq m na. es da mo u ki deb lo bis 3 we-li Cvens mo ma val Si bevr ra mes gan-saz R v ravs, anu Cven sa ku Ta ri mo ma va li is to ri a Sic un da ve Ze boT. ru su li oku pa ci is kval dak val da i kar ga sa xel-m wi fo eb ri o ba, ek le si am da kar ga av to-ke fa lia da 3 wliT da i xu ra, Tum ca isev ga nag r Zo fun q ci o ni re ba Tbi li-sis sa xel m wi fo uni ver si tet ma, sa dac da sav le Tev ro pis ene bi sa da li te ra-tu ris mi mar Tu le ba Ta vi suf le bis Rir se u li ad gi li iyo~, _ ga nac xa da Tsu-is req tor ma gi or gi Sar va Si Zem.

saz R var ga re Tis ene bis ka Ted ra, ro me lic da sav le Tev ro pis ene bi sa da li te ra tu ris fa kul tet ze ga ci le-biT ad re Se iq m na, Sal va nu cu bi Zi sa da erek le ta tiS vi lis sa xe lebs ukav-Sir de ba. 1934 wli dan Sal va nu cu bi Ze xel m Z R va ne lob da saz R var ga re Tis li-te ra tu ris ka Ted ras, erek le ta tiS vi-li ki uc xo ene bis ka Ted ras. ori ve maT ga ni rep re si re bu li iyo, rad gan 1918-1921 wleb Si Sal va nu cu bi Ze par-la men tis wev ri, erek le ta tiS vi li ki sa ga reo saq me Ta de par ta men tis xel m Z-R va ne li gax l daT. Tu ra kuT xiT mo-

u ta na si ke Te rep re si eb ma da sav le Tev-ro pis ene bi sa da li te ra tu ris in s ti-tuts, amis Se sa xeb pro fe sor ma ma na na ge laS vil ma isa ub ra.

`rep re si eb ma Cvens fa kul tets si-ke Te ga u ke Ta im kuT xiT, rom Sal va nu cu bi Zes uz Ru dav d nen fi lo so fi is leq ci e bis kiT x vas da igi mTli a nad saz R var ga re Tis li te ra tu ra ze ga da-er To. erek le ta tiS vils, ro me lic sa-er Ta So ri so sa mar T li sa da dip lo ma-ti is is to ri is spe ci a lis ti gax l daT, oq meb Si Ca u we res, rom `po li ti kur si be ces iCen da~ da am sag ne bis kiT x va auk r Za les. Se de gad, ma nac uc xo ene bis mi mar Tu le biT ga nag r Zo moR va we o ba. ai, am or ma ada mi an ma ga zar da Ta o be bi, rom leb zec dRes sa qar T ve lo Si ev ro-pu li ene bis swav le ba dgas~, _ aR niS na ma na na ge laS vil ma.

pro fe sor me ri ian qoS vi lis da ba-de bi dan 100 wlis Ta vi sad mi miZ R v ni li kon fe ren cia _ `in g li su ri fi lo lo-gia: gu Sin, dRes, xval~ ga ix s na mi si xsov ni sad mi miZ R v ni li sxdo miT. igi ga ix se nes mo wa fe eb ma, ko le geb ma, oja-xis wev reb ma. ama ve dRes ple na ru li leq ci e bi wa i kiT xes me ri ian qoS vi lis mo wa fe eb ma: ine sa me ra biS vil ma da Ti-na Tin mar ga li ta Zem.

`17 ma iss kon fe ren cia gag r Zel da ma na na ru si eS vi li sa da da viT ma zi aS-vi lis ple na ru li leq ci e biT. kon fe-ren ci a ze imu Sa va oT x ma seq ci am: Tar-g man m cod ne o ba, leq si kog ra fia, li te-ra tu raT m cod ne o ba da lin g vis ti ka. kon fe ren ci is prog ra mis T vis Tva lis ga dav le ba sak ma ri sia imis Se sa fa seb-lad, Tu ro go ri sa in te re so da mra-val m x ri vi mox se ne be bi war mo ad gi nes kon fe ren ci is mo na wi le eb ma. aR sa niS-na via, rom mom x se ne bel Ta 70% iy v nen stu den te bi: ma gis t ran te bi da doq to-ran te bi, rac, al baT, gan sa kuT re biT ga u xar de bo da qal ba ton me ris. oT xi ve seq ci am na yo fi e rad imu Sa va da mo is mi-na me tad sa in te re so kvle vis Se de ge bi. kon fe ren ci is stum reb ma da seq ci is xel m Z R va ne leb ma ma Ra li Se fa se ba mis-ces war mod ge nil mox se ne bebs.

me ri ian qoS vi li iyo Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis in g li-

su ri fi lo lo gi is ka Ted ris gam ge 1974-1983 wleb Si, pir ve li fi lo lo-gi is mec ni e re ba Ta doq to ri an g lis-ti ka Si (mTel kav ka si a Si), pro fe so ri, mec ni e re bis dam sa xu re bu li moR va we. igi iyo ro ma nul-ger ma ni ku li fi lo-lo gi is bur ji sa qar T ve lo Si, mis ma mec ni e rul ma sta tus ma da av to ri tet-ma ga na pi ro ba Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si mi si Tav m j do ma re o biT fi lo lo gi is mec ni e re ba Ta sa mec ni e ro xa ris xis mim ni We be li ger ma ni ku li ene-bis spe ci a li ze bu li sab Wos Ca mo ya li-be ba. swo red am sab Wos sxdo meb ze mo-i po va sa Zi e be li xa ris xi sa qar T ve los da sab Wo Ta kav Si ris sxva res pub li-ke bis aTo biT axal gaz r da mec ni er ma. me ri ian qoS vi li ase ve xel m Z R va ne lob-da da sav le Tev ro pis ene bi sa da li-te ra tu ris fa kul tet ze mud miv moq med se mi nars ro ma nul-ger ma ni ku li fi lo-lo gi is dar g Si. me ri ian qoS vi li iyo no va to ri, uaR re sad prog re su li mec-ni e ri, ro me lic bev rad us w reb da im epo qas, ro mel Sic cxov rob da da moR-va we ob da. igi iyo ara mxo lod mra-val m x ri vi lin g vis ti, ara med mTar g m-ne li, li te ra tu ru li nar k ve ve bis av-to ri, pe da go gi, ro me lic did dros uT mob da Ta vis as pi ran tebs da yo vel-T vis gar Se mor t y mu li iyo ni Wi e ri axal gaz r de biT~, _ ga nac xa da Tsu-is hu ma ni ta rul mec ni e re ba Ta fa kul te-tis pro fe sor ma, me ri ian qoS vi lis mo wa fem Ti na Tin mar ga li ta Zem.

sa i u bi leo Ro nis Zi e ba ze Tsu-is req tor ma gi or gi Sar va Si Zem uni ver-si te tis sa i u bi leo med liT in s ti-tu tis uxu ce si wev ri da re jan si ria da a jil do va, ro mel mac 67 wlis gan-mav lo ba Si in g li su ri enis spe ci a lis-t Ta ara er Ti Ta o ba aR zar da. `Cvens ka Ted ra ze bev ri axal gaz r daa. min da, giy var deT Tqve ni saq me da stu den ti. Cem T vis yve la ze mTa va ri iyo Ce mi saq-mi sa da stu den tis siy va ru li, ama ze kar gi ara fe ria~, _ ga nac xa da da re jan si ri am.

da­sav­le­Tev­ro­pis­ene­bi­sa­da­li­te­ra­tu­ris­in­s­ti­tu­tis­kvi­re­u­lina­to­obo­la­Ze

iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si gi or gi ax v le di a nis sa xe lo bis

enaT mec ni e re bis is to ri is sa zo ga do-e bis sa mec ni e ro pro eq tis _ `sab Wo Ta uto pi u ri enob ri vi Te o ri e bi da zo-ga di en Ta mec ni e re bis pir ve li qar Tu-li sa xel m Z R va ne lo e bi~ _ far g leb Si da beW di li 3 wig nis pre zen ta cia ga i-mar Ta.

`gi or gi ax v le di a ni, enaT mec ni e re-bis Se sa va li 1918-1919~ sam na wi lad ga mo i ca. kre bul Si aR d ge ni lia ra ri-te tu li wig ni, enaT mec ni e re bis pir ve-li sa leq cio kur si, ro mel sac gi or-gi ax v le di a ni kiT xu lob da Tbi li sis uni ver si te tis Seq m nis pir ve li dRe e-bi dan. wigns Tan er T vis ter min Ta sa-Zi e be li, ro me lic aC ve nebs _ ro gor iq m ne bo da da vi Tar de bo da lin g vis-tu ri ter mi no lo gia sa qar T ve lo Si.

me o re wig ni, ro me lic Ti na Tin bol q va Zem, ro gorc sa mec ni e ro pro-eq tis xel m Z R va nel ma, wa rud gi na sa-zo ga do e bas, aris kre bu li `sab Wo Ta enaT mec ni e re bis is to ri i dan: sa ar qi vo ma sa le bi~, ro me lic, Zi ri Ta dad, axal-gaz r da mec ni e reb ma mo am za des. sta ti-eb Si ga mo ye ne bu lia 1920-1950 wleb Si sab Wo Ta ar qi veb Si da cu li ise Ti do-ku men te bi, rom leb mac gav le na mo ax di-na sab Wo Ta enaT mec ni e re bis is to ri a-ze. ma ka TeT ra Zis sta ti a Si _ `kav-ka si o lo gi u ri prob le ma ti kis kvle va sa qar T ve lo Si sa ar qi vo ma sa lis mi-

xed viT: 1918-1933 wleb Si~ _ ga a na li-ze bu lia kav ka si o lo gi is ise Ti prog-ra ma, ro me lic gan s x vav de bo da iva ne ja va xiS vi li se u li ga ge bi sa gan. sa in te-re soa, ase ve, Tsu-is doq to ran tis ni-no abe sa Zis sta tia, `uto pi u ri an ba ni da mi si gan vi Ta re ba 20-30-ian wle bis sa qar T ve lo Si~. av to ri msje lobs sa-qar T ve los mec ni e re ba Ta aka de mi a Si enis, is to ri i sa da ma te ri a lu ri kul-tu ris in s ti tu tis sa ar qi vo ma sa leb ze mu Sa o bi sas mik v le u li dam wer lo bis ko mi si is sxdo mis oq meb ze day r d no-biT, ro mel Sic gan xi lu lia `uto pi u-ri~, mag ram sis te mu ri an ba ne bis Seq m-

nis idea. kre bul Si da beW di lia na Tia fut ka ra Zis sta tia: `ter mi no lo gi u ri saq mi a no ba sab Wo Ta sa qar T ve lo Si~. ro gorc av to ri aR niS navs, `sta ti a Si war mod ge ni li sa ar qi vo do ku men te bi qar Tu li ter min T Se moq me de bis er T-erT etaps asa xavs; igi na Tel war mod-ge nas gviq m nis sab Wo Ta kav Si ris enob-ri vi po li ti kis far g leb Si sa qar T ve-lo Si mim di na re ter mi no lo gi ur mu-Sa o ba ze~. kre bul Si Se ta ni lia ise Ti sa ar qi vo ma sa le bi, rom le bic pir ve-lad Se mo dis sa mec ni e ro mi moq ce va Si, maT So ris, io seb meg re li Zis sa o ja xo ar qi vi dan, ris T vi sac Ti na Tin bol q-va Zem mad lo ba ga da u xa da io seb meg-re li Zis vaJs, cno bil Te at r m cod nes gu baz meg re li Zes.

pre zen ta ci aze gan sa kuT re bu li in-te re si ga mo iw via Tsu-is pro fe so ris, gi or gi ax v le di a nis sa xe lo bis enaT-mec ni e re bis is to ri is sa zo ga de o bis Tav m j do ma ris Ti na Tin bol q va Zis wig-n ma `sab Wo Ta enaT mec ni e re bis qar Tu-li sam kuT xe di: ni ko ma ri, i. sta li-ni~. av tor ma ganacxada: `sab Wo Ta enaT-mec ni e re bis oc da aT w lo va ni is to ri is kvle vis T vis sa Wi ro sa ar qi vo ma sa le bi mo Zi e bu lia ssip sa qar T ve los Si na gan saq me Ta sa mi nis t ros sa ar qi vo sam mar T-ve los yo fi li par ti u li or ga no e bis ar qiv sa da sa qar T ve los cen t ra lur ar qiv Si, ag reT ve sa qar T ve los mec ni e-re ba Ta aka de mi is ar qiv sa da iva ne ja-va xiS vi lis saxelobis Tbilisis sa xel-m wi fo uni ver si te tis mu ze um Si, sa dac ina xe ba akad. gi or gi ax v le di a nis ar qi-vi. es ma sa le bi ru se Tis mec ni e re ba Ta aka de mi is ar qi vis pe ter bur gis fi li a-

li sa da pe ter bur gis sa ja ro bib li o-Te kis sa ar qi vo do ku men teb Tan da ram-de ni me sa o ja xo ar qiv Tan er Tad da e do sa fuZ v lad am mo nog ra fi as. naS ro mis mi za nia enaT mec ni e re bis is to ri i sa da Te o ri is mkvlev re bis T vis eC ve ne bi na _ ra Se de ge bi mo i ta na sab Wo Ta ide o lo-gi is gav le nam enaT mec ni e re ba ze, ro mel-sac es re Ji mi iye neb da mxo lod pro pa-gan di saT vis, ris ga moc enaT mec ni e re ba po li ti kis mZe va li aR moC n da~.

wig ne bis pre zen ta ci as ga mo ex ma u ra yo fi li el Ci, cno bi li an g lis ti ge la Car k vi a ni, ro mel sac mad lo ba ga da u-xa da Ti na Tin bol q va Zem kan did Car k-vi a nis mi er io seb sta li ni sad mi 1949 wlis bo los gag zav ni li we ri lis gad-mo ce mi sa da da beW d vis uf le bi saT vis. swo red am we ri liT da iw yo enob ri vi dis ku si is T vis mza de ba. sa ar qi vo ma sa-lebs imdroindel aka de mi ur pe ri o-di kul ga mo ce meb sa da beW dur me di-a Si mo Zi e bul ma sa leb Tan er Tad aqvs fas da u de be li pir vel w ya ros Ri re bu-le ba im vi Ta re bis coc xa li su ra Tis aR sad ge nad, ro de sac er T ma neTs er ki-ne bod nen Tbi li sis sa xel m wi fo uni-ver si tet Si ena Ta iafe tu ri Te o ri is war mo mad gen le bi da is to ri ul-Se-da re bi Ti enaT mec ni e re bis mim dev re-bi. `wig n Si pir ve lad qvey n de ba bev ri sa ar qi vo do ku men ti, maT So ris, io-seb sta li nis mi er ar nold Ci qo ba vas sta ti a ze dar Tu li ko me ta re bi. do ku-men tis as li gad mog v ca sa qar T ve los mec ni e re ba Ta aka de mi is wevr-ko res pon-den t ma va Ja Sen ge li am, ris T vi sac mas mad lo bas mo vax se nebT~, _ Tqva Ti na-Tin bol q va Zem.

enaT­mec­ni­e­re­ba­sa­qar­T­ve­lo­Si­1918-1950­wleb­SiSur­T­xia­be­roS­vi­li

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

4persona

vasil kaWaravaze gvesaubreba misi axal gaz r da ko le ga ma ri am xa ti aS vi li, ro me lic Tsu-Si ame-

ri kis m cod ne o bis stu den t Ta sa mec ni e-ro wris xel m Z R va ne lia: `da nam d vi le-biT Se miZ lia vTqva, rom ba to ni va sil ka Wa ra va ara mxo lod ga mor Ce u li pro-fe so ri, ga mor Ce u li men to ri caa. igi mud mi vad ga mo xa tavs pa ti vis ce mas stu-den tis in di vi du a lu ri az ris mi marT da cdi lobs _ Ta vi si ga moc di le bi Ta da rCe ve biT maq si ma lu rad da ex ma ros stu dents aka de mi ur win s v la Si. fas da-u de be lia mi si Rvaw li sa qar T ve lo Si ame ri kis m cod ne o bis dar gis Ca mo ya li-be ba sa da gan vi Ta re ba Si. er T xel vkiT-xe, vin iyo is sa mi ada mi a ni, ro mel mac yve la ze di di gav le na mo ax di na mis ka-ri e ra ze. man mi pa su xa: aleq san d re di u-ma, ro mel mac Se ay va ra is to ria; ev ge ni tar le, ro mel mac Se ay va ra na po le o ni; xo lo me sa me Si Ta vi si pro fe sor-mas-wav leb le bi ga a er Ti a na.

va sil ka Wa ra va is pro fe so ria, ro-mel mac di di gav le na mo ax di na Cems pro fe si ul zrda ze. mis mxar da We ras yo vel T vis vgrZnobT, iq ne bo da es stu den t Ta sa mec ni e ro wris mu Sa o-ba Tu sa mec ni e ro, stu den tu ri kon-fe ren ci e bi, ro me lic ase war ma te biT xor ci el de ba Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si~, _ aR niS navs ma ri am xa ti aS vi li.

ame ri kis Ses wav lis sa qar T ve los aso ci a ci is pre zi den ti, Tsu-is ame-ri kis Ses wav lis in s ti tu tis xel m Z R-va ne li da Tsu-is ame ri kis Ses wav lis cen t ris di req to ri, pro fe so ri va-sil kaWarava mar T lac ame ri ku li ya-i dis pro fe so ria, ro me lic ame ri ku-li swav le bis stan dar tebs am k vid rebs dRes Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si-tet Si. igi uni ver si tet Si ga ta re bul wleb sa da ur Ti er To beb ze, sa mec ni-e ro da dip lo ma ti ur saq mi a no ba ze gvesaubreba.

_ ba to no va sil, ra ro li Se as-ru la ojax ma Tqvens pi rov ne bad Ca mo-ya li be ba Si?

_ Tbi lis Si da vi ba de, erT karg Tbi li sur ojax Si, sa dac xSi rad Tavs iy ri da ua Re sad sa in te re so da gan s-wav lu li sa zo ga do e ba. isi ni qvey ni sa da eris gul w r fe li gul Se mat kiv re-bi iy v nen. ilia Wav Wa va Zis sa xe lo bis 23-e sa Su a lo sko la da vam Tav re, ro-me lic im dros sa qar T ve los erT-erT ga mor Ce ul sas wav leb lad iT v le bo da, sa dac sa u ke Te so mas wav leb le bi mas-wav lid nen. Nni ko ja fa ri Ze sa da Ti naA ka Wa ra vas to li ar hyav daT qi mi a Si, xo lo li te ra tu ras am sag nis ubad-lo mcod ne gri gol ku tu bi Ze gvas-wav li da, ro me lic ne bis mi er uni ver-si tets da am S ve neb da. Ta nak la se le bis me gob ro ba dRem de mom y ve ba da ma bed-ni e rebs. sko la Si, sam wu xa rod, `xu To-sa ni~ ar vyo fil var da, Zi ri Ta dad, hu ma ni ta ru li sag ne bi ma in te re seb da. Se sa ba mi sad, ge zic ma Ti Ses wav lis ken mqon da aRe bu li.

sko lis dam Tav re bis Sem deg Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si Ca-va ba re, da sav le Tev ro pis fa kul tet ze. vfiq rob, rom ma Sin ga daw y ve ti le ba naC qa re vad mi vi Re, rad gan in g li su-ri enis swav la ar iyo Ce mi su li e ri moT xov ni le ba. er Ti we li vis wav le am mi mar Tu le ba ze da Sem deg is to ri is fa kul tet ze ga da ve di. ase aR mov C n di iq, rac yve la ze me tad miy var da da ma-in te re seb da.

_ ro dis ga daw y vi teT swav la sa-mec ni e ro mi mar Tu le biT ga geg r Ze le-bi naT?

_ xan da xan vfiq rob, rom es Sec-do ma iyo. an biz nes Si un da wav su li-ya vi, an po li ti ka Si da viq ne bo di ax-la ma te ri a lu rad uz run vel yo fi li, mag ram arc er Ti maT ga ni ar miy vars. me o re mxriv, mec ni e ri sa da pro fe-

so ris Sro ma dRe van del cxov re ba Si nak le bad da fa se bu lia, ro gorc ma te-ri a lu rad, ase ve, sa zo ga do e bis pa ti-vis ce mis Tval saz ri siT da vgo neb, ama-Sia DdRe van de li sa qar T ve los mra va li prob le mis erT-er Ti mTa va ri mi ze zi.

Cem gar Se mo yo vel T vis ga naT le-bu li, in te li gen ti xal xi tri a leb da. sax l Sic xSi rad imar Te bo da aka de mi-u ri sa ub re bi. al baT, am ga re moc vam da sa mec ni e ro saq mi a no bi sad mi in te-res ma ga na pi ro ba Ce mi ar Ce va ni. Tum ca oja xis wev rebs sur daT eqi mi ga mov su-li ya vi an po li ti ko si. mag ram es gza avir Cie, anu gza, ro me lic mom won da da ma in te re seb da.

uni ver si te tis dam Tav re bis Sem-deg Ca va ba re mos ko vis lo mo no so vis sa xe lo bis sa xel m wi fo uni ver si te tis doq to ran tu ra Si (ma Sin as pi ran tu ra er q va). es uni ver si te ti sa u ke Te so uni-ver si te ti iyo mTel sab Wo Ta kav Sir Si. ame ri kis is to ria Cvens uni ver si tet Si ze da pi ru lad is wav le bo da da sa xel-m Z R va ne lo e bis nak le bo bac iyo. iq ki yve la pi ro ba mqon da _ fun da men tu ri ga naT le ba mi me Ro am mi mar Tu le biT. spe ci a lu ri bib li o Te ke bic ki ar se-bob da e.w. ak r Za lu li li te ra tu ris mo sa Zi eb lad da as pi ran tebs am bib-li o Te ke biT sar geb lo bis sa Su a le ba gveZ le o da. uni ver si tet Si iyo axa li da uax le si is to ri is ka Ted ra, sa dac ame ri ka nis ti kis la bo ra to ria ga ix s na. mos kov Si, ase ve, ar se bob da ka na dis da ame ri kis in s ti tu ti, sa dac Ce mi uf ro-si me go ba ri Te do ja fa ri Ze mu Sa ob da. er Ti sit y viT, im dro i saT vis sa mec ni-e ro kvle vi saT vis ide a lu ri pi ro be bi gvqon da. Ce mi sa di ser ta cio naS ro mis xel m Z R va ne li iyo ame ri ka nis ti kis la-bo ra to ri is uf ro si, pro fe so ri ni-ko loz si va Co vi, ka ci _ ga mor Ce u li Ta vi si pro fe si o na liz miT, sim kac ri-Ta da mom T xov ne lo biT. man da ma ri ga, rom dRis di di na wi li _ 8-9 sa a-Ti bib li o Te ka Si un da ga me ta re bi na. igi yo vel T vis mzad iyo kon sul ta-cia ga e wia Cem T vis. mok led, sxve bis-gan gan s x va ve biT di di Sro ma mi wev da. vcdi lob di, swav la Si Cems Ta na kur se-lebs ar Ca mov r Ce no di, Ta nac ru seT Si yof na _ es Ce mi erov nu li Tav moy va-re o bis am ba vic iyo. mi u xe da vad imi sa, rom mTe li dRe vme ca di ne ob di, gar-To bis T vis dros ma inc vpo u lob di. mos kov Si yof nis pe ri od Si bev ri kar-gi me go ba ri Se vi Zi ne: za za so ko lo vi, gu ram sa na Ze, san d ro da vi TaS vi li, Te-mur or To i Ze, irak li pa pa va (rom l Ta-nac bav S vo bi dan vme gob rob di, mag ram mos kov ma ki dev uf ro dag va ax lo va) da sxve bi. es me gob re bi dRem de mom y ve bi an da ma bed ni e re ben.

1980 wels da vi ca vi di ser ta cia Te ma ze: `her bet hu ve ris so ci a lur-eko no mi ku ri po li ti ka~. igi ame ri-kis pre zi den ti iyo 1929-1933 wleb-Si, kon ser va to ri mmar T ve li. sab Wo Ta kav Si ris dros kon ser va tiz m ze bun-do va ni war mod ge na hqon daT da arc mi si pro pa gan da un do daT. ro ca Ce-mi Te mis Se sa xeb vuT xa ri xel m Z R va ne-

lebs, co ta ga uk vir daT, me re ki dam-Tan x m d nen.

kon ser va tiz mi ame ri ku li sa xel m-wi fos erT-erT um Tav res ide o lo gi-ur sa fuZ vels war mo ad gens da dRes, Zi ri Ta dad, res pub li ku ri par ti is msof l m xed ve lo ba Si ai sa xe ba. ame ri kis mo sax le o bis na xe va ri kon ser va to ria, na xe va ri ki li be ra lu ri Ri re bu le-be bis mxar dam We ri. bevrs hgo nia, rom ame ri ka Za li an li be ra lu ri qve ya naa, mag ram es ase ar aris. es qve ya na kon-ser va tiz m zea da fuZ ne bu li. Tu Tvals ga da vav lebT ame ri kis uax les is to ri-as, da vi na xavT, rom li be ra liz mi ra-di ka lu ri da eli tu ri gax da, mow y da mo sax le o bas, ra mac ga a Ci na kon ser va-tiz mis ken Se mob ru ne bis au ci leb lo ba, ro gorc es re i ga nis dros mox da. sul co ta xnis win ame ri kel ma xal x ma kon-ser va ti ul po li ti kas mis ca xma, Ta nac uf ro ra di ka lur, pro tes tul kon-ser va tizms. ame ri kel ma amom r Ce vel ma eW v q veS da a ye na po lit ko req tu lo biT spe ku la ci is mra va li ele men ti da mxa-ri sru lad aras tan dar tul, uaR re sad ni Wi er, Tum ca zog jer sak ma od xis ti leq si kis moy va rul Ddo nald tramps da u Wi ra. mi u xe da vad ame ri ku li me di-is mi sad mi si Zul vi li sa da mi si opo-nen te bis Se u po va ri wi na aR m de go bi sa, jer je ro biT, tram pi sak ma od na yo fi-e rad as ru lebs TiT q mis yve la wi na sa-ar Cev no da pi re bas, rac Cven T vis gan-sa kuT re biT mniS v ne lo va nia: man Zal ze ga a aq ti u ra aSS-is Ta nam S rom lo ba sa-qar T ve los Tan.

_ sa ga reo saq me Ta sa mi nis t ro-Si moR va we o ba swo red ma Sin da iw yeT, ro ca sa qar T ve los res pub li ka da mo-u ki deb lo bis pir vel na bi jebs dgam-da. sa in te re soa, ro gor ya lib de bo da mWid ro, par t ni o ru li ur Ti er To be bi am or qve ya nas So ris?

_ di ser ta ci is dac vis Sem deg Tbi-lis Si dav b run di da uax le si is to ri-is ka Ted ra ze da viw ye mu Sa o ba. 90-ian wleb Si, mas Sem deg, rac sa qar T ve lo da mo u ki de be li gax da, 1993 wels saq-mi a no ba sa ga reo saq me Ta sa mi nis t ro Si ga vag r Ze le. si mar T le giT x raT, po-li ti ka aras d ros mi zi dav da, mag ram pa su xis m geb lo bas vgrZnob di qvey nis wi na Se. ma Sin sa qar T ve lo Si ame ri kis-m cod ne spe ci a lis te bi co ta ni vi ya viT da is cod na, rac lo mo no so vis uni-ver si tet Si mqon da mi Re bu li, qvey nis gan vi Ta re bi saT vis un da ga mo me ye ne bi na. sa ga reo saq me Ta sa mi nis t ro Si Sev q me ni ame ri kis sam mar T ve lo, ro mel sac 1993-1994 wleb Si vxel m Z R va ne lob di. ama Si Ce mi me go ba ri, is to ri ko si za za aba-Si Ze da mex ma ra, ro me lic Zlivs da vi-Tan x me _ sa mi nis t ro Si wa mo su li yo. im dros sa mi nis t ro uni ver si te te le-biT iyo sav se, sak ma od coc xa li da sa in te re so sa mu Sao gvqon da. dip lo-ma ti u ri ur Ti er To be bi sa qar T ve lo sa da ame ri kis Se er Te bul Sta tebs So-ris 1992 wlis 23 ap rils dam yar da. ame ri kis Se er Te bul Sta teb Si ga ix s na sa qar T ve los sa el Co, sa dac sa mu Sa od mec mi miw vi es. 1994-1998 wleb Si vi ya-

vi sa gan ge bo da sru luf le bi a ni des-pa ni aSS-Si, ka na da sa da meq si ka Si, rac di di pa ti vi iyo Cem T vis, miT ume tes, rom ma Sin sa qar T ve los el Ci ame ri-ka Si Ce mi uf ro si me go ba ri, cno bi li ame ri ka nis ti Te do ja fa ri Ze iyo. Cven pir vel na bi jebs vdgam diT qar Tu li sa xel m wi fos cno ba do bis da po pu la-ri za ci is mi mar Tu le biT, ra Sic edu-ard Se var d na Zis, ro gorc `pe res t ro-i kis~ da aR mo sav leT ev ro pis gan ma Ta-vi suf le blis sa xe li Za li an gvex ma re-bo da. im dros ame ri ka sa da ev ro pa Si igi uaR re sad po pu la ru li po li ti-ku ri moR va we iyo.

va Sin g to nis Sem deg kvlav sa mi nis t-ro Si vxel m Z R va ne lob di uk ve ame ri kis qvey ne bis de par ta ments, gar k ve u li pe-ri o di sa qar T ve los ga naT le bis pro-eq tis ko or di na to ric vi ya vi, mag ram bi u rok ra ti u li saq mi a no ba ar iyo Ce-mi mo wo de ba da isev Cems say va rel da sa a ma yo uni ver si tets da vub run di.

_ Tqven sa mec ni e ro gac v li Ti prog ra me biT im yo fe bo diT sten for-di sa da vis kon si nis uni ver si te teb Si. ra mog caT iq ga ta re bul ma wleb ma?

_ 1987-1988 wleb Si sa er Ta So ri so kvle ve bi sa da gac v le bis sab Wom sten-for dis uni ver si tet Si (ka li for nia) mi mav li na. ro gor Se iZ le ba amas iR b-li a no ba ar da var q vaT? ma Sin sab Wo Ta pe ri o di iyo da 3 we li vag ro veb di sa bu Tebs _ ame ri ka Si gam g zav re bis uf le ba rom mi me Ro. Aam de ni wva le-bis Sem deg va Sin g to nis ae ro por t Si rom vjde bo di, ise Ti grZno ba mqon-da, TiT qos pla ne ta marss mi vaR wie. ame ri ka Si sten for dis uni ver si te ti, har var dis me re, me o re uni ver si te tia. Tum ca ama ze da va dRem de mi dis _ pir ve li ro me lia... sa mu Sa od da miT mes de ka nis ka bi ne ti, sa dac uam ra vi wig ni iyo. kom for tu li ga re mo, ula ma ze si bu ne ba sa oc rad er w y mo da er T ma neTs, Ta vi sa moT xe Si me go na. ves w re bo di ame ri kis yve la ze war ma te bul uni ver-si tet Si msof lio do nis mec ni e re bis leq ci ebs. 10 Tvis gan mav lo ba Si am prog ra miT Za li an bev ri ram vis wav le.

_ ro gor xe davT mec ni e re bis rols qvey nis gan vi Ta re bis saq me Si?

_ Cve ni qvey nis arc er T ma mTav ro-bam ar ga mo i ye na is sa mec ni e ro, aka-de mi u ri re sur si, rac dRes gvaqvs. uni ver si tets sxva das x va dar ge bis ise-Ti spe ci a lis te bi hyavs, rom ma Ti 20% rom ga mo i ye non, saq me uke Te so bis ken wa va. sa mec ni e ro da aka de mi u ri re sur-se bis ar ga mo ye ne ba _ Cve ni po li ti-kis ka tas t ro faa. ame ri ka uk ve di di xa nia, rac am ga moc di le bas mi mar Tavs. ame ri kis mTav ro bas ro gorc ki ga u-Wir de bo da, ma Sin ve kreb da aka de mi u ri wris war mo mad gen lebs da maT gan sa-mec ni e ro kvle veb ze da fuZ ne bul cod-nas da rCe vebs iReb da, ro mel sac, Sem-d gom, po li ti kis for mi re bi sas iye-neb da. sa qar T ve lo Si ki ra xde ba? aq mec ni e re bis az ri, cod na da ga moc di-le ba xe li su fal Ta gan ugu le bel yo fi-lia. dRes sa mec ni e ro re sur se bi aris bev rad me ti, vid re mo vix marT.

cxov re ba Si xSi rad umar T leb da da yo vel T vis xvde bo da iq, sa dac Tavs iy-ri da po li ti ku ri Tu sa mec ni e ro eli ta _ iq ne bo da es sam Sob lo Tu So re u li saz R var ga re Ti. ojax Si ga me fe bul ma in te leq tu a lur ma at mos fe rom mec ni e-re bi sad mi in te re si pa ta ra o bi dan ve ga uR vi Za. is to ria da ci vi li za ci is gan-vi Ta re ba izi dav da yve la ze me tad da, Se iZ le ba ami to mac, da sav leT ev ro pis fa kul te ti dan is to ri is fa kul tet ze ga da vi da. ma Sin jer ki dev sab Wo Ta kav-Si ri iyo da stu den tis da in te re se ba ame ri kis is to ri is Ses wav liT ar iyo Cve-u leb ri vi axal gaz r dis mo wo de ba da mi za ni. ara or di na ru li da qa riz ma tu li ymaw vi li iyo da ar Ce va nic uc xo da iS vi a Ti hqon da _ Se es wav la ame ri kis is-to ria. sab Wo Ta ide o lo gi is mZvin va re bis dros ki ame ri kis is to ri a sa da kul-tu ra ze nak le bad sa ub rob d nen, in for ma ci is va ku u mi iyo da Tbi li sis sa xel-m wi fo uni ver si tet Sic ame ri kis is to ri is Ses wav la sa Ta na do do ne ze ar mim-di na re ob da. ami to mac ga daw y vi ta _ swav la mos ko vis lo mo no so vis sa xe lo bis sa xel m wi fo uni ver si te tis as pi ran tu ra Si ga eg r Ze le bi na, sa dac am sa kiT xiT da in te re se bul axal gaz r debs me ti ga sa qa ni da Se saZ leb lo ba hqon daT.

ga reg nu lad yo vel T vis la Ri, Ta vi su fa li da po zi ti u ri Can da, ami tom ara vis sje ro da, rom cod nis Se sa Ze nad da sa ku Ta ri miz nis mi saR we vad dRe da Ra me gas wo re bu li hqon da, bevrs swav lob da da kiT xu lob da, ra Ta Ta vis uc-xo el Ta na to leb Tan ar Ser c x ve ni li yo. dRes pro fe so ri va sil ka Wa ra va Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis sa xe da qar Tu li dip lo ma ti is erT-er Ti mniS v ne lo va ni fi gu raa, ro mel sac ame ri ki sa da sa qar T ve los par t ni o ru li ur Ti er T Ta namS rom lo bis gza ze pir ve li dip lo ma ti u ri na bi je bis ga dad g ma da Tsu-Si ame ri kis m cod ne o bis mi mar Tu le bis da fuZ ne ba ukav Sir de ba.

ame­ri­ku­li­ya­i­dis­pro­fe­so­ri­Tsu-danTa­mar­da­di­a­ni­

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

5aq­tu­a­lu­ri

ro­gor­un­da­vi­sa­ub­roT­nar­ko­po­li­ti­kis­li­be­ra­li­za­ci­a­ze­

ise,­rom­ar­ga­mog­vi­vi­des­nar­ko­mox­ma­re­bis­agi­ta­cia?

qar Tu li sa zo ga do e ba ax-la bew vis xid ze ga dis _ mzad de ba li be ra lu ri sis-

x lis sa mar T lis ka non p ro eq ti, am sa kiT x ze mim di na re obs sa ja-ro msje lo ba, ga mos v le bi, ar ar se bobs mi zan mi mar Tu li, Ca mo-ya li be bu li sa in for ma cio kam pa-nia, ro me lic yve la ze mow y v lad fe nas _ mo zar debs nar ko mox ma-re bis zi a nis Se sa xeb in for ma ci-as swo rad mi aw v dis. sa qar T ve-lo Si nar ko po li ti kis li be ra-li za ci is Se sa xeb, rom lis mTa va-ri mi za ni mox ma re bis Sem ci re baa, kri mi no logs, Tbi li sis sa xel m-wi fo uni ver si te tis iu ri di u li fa kul te tis de ka nis mo ad gi les, aso ci re bul pro fe sors mo ris Sa li kaS vils ve sa ub reT.

_ ra vi Ta re baa am dro is T vis sa qar T ve lo Si, ra ra o de no bis nar-ko mom x ma re be li hyavs qve ya nas?

_ dRe van de li mo na ce me biT, sa-qar T ve lo Si 50-52 aTa si in t ra ve-nu ri nar ko mom x ma re be lia. ro gorc eq s per te bi am bo ben, es Za li an di di ra o de no baa da, mox ma re bis mi xed-viT, Cven me sa me qve ya na varT. sab Wo Ta kav Si ris dan g re vis Sem deg sa qar T ve-lo Si nar ko ti ke bis mox ma re ba erT-erT yve la ze did prob le mad iq ca. mox ma re bis daw ye bis bev ri mi ze zi Se iZ le ba ar se bob des, maT So ris so ci a lur faq to reb Tan er Tad ga-saT va lis wi ne be lia ada mi a nis fi zi-o lo gi u ri da fsi qo lo gi u ri mxa-rec. sa qar T ve lom da mo u ki deb lo bis mo po ve bis Sem deg 4 Se i a ra Re bu li kon f liq ti ga mo i a ra. omis trav mis ga ne it ra le bas pi rov ne ba sxva das x-va gziT cdi lob da, maT So ris iyo nar ko ti ku li sa Su a le bac, al ko ho-lic... Tum ca, ase ve cno bi lia, rom yve la ada mi a ni, ro me lic nar ko tiks sin javs, mom x ma re be li ar xde ba. Tu ra tom? _ dRes ama ze zus ti pa su xi ara vis aqvs. erT-er Ti mi ze zi, Se iZ-le ba, isic iyos, rom sa qar T ve lo nar ko ti ku li sa Su a le be bis tran-zi tis qve ya naa. nar ko ti ku li sa Su-a le be bis di di na wi li av Ra ne Ti dan mo dis, ro me lic ukon t ro loa. av-Ra neTs 34 pro vin cia aqvs da, Tu ar vcde bi, aqe dan 14 pro vin cia nar-ko ti ke bis war mo e biT cxov robs. es Za li an di di ra o de no baa, ro me lic ira ni sa da Aazer ba i ja nis gav liT Se-mo dis sa qar T ve lo Si da aqe dan ev-ro pis ba zar ze ga dis. iq, sa dac nar-ko vaW ro bis sat ran zi to gza aris, er Ti sa ka non m deb lo ba zis cvli le-ba ve ra fers Sec v lis. aq po li ti ku-ri pro ce se bis kar gad mar T vaa sa-Wi ro, gan sa kuT re biT ki sa saz R v ro.

_ am dro is T vis ro gor is je ba nar ko mom x ma re be li da ri si Sec v la igeg me ba ka non m deb lo bis li be ra li-za ci is Sem deg?

_ 2015 wlis 24 oq tom bers sa-qar T ve los sa kon s ti tu cio sa sa-mar T lom ga mo i ta na ga daw y ve ti le ba saq me ze _ be qa wi qa riS vi li sa qar-T ve los par la men tis wi na aR m deg. be-qa wi qa riS vi li 69 gra mi ma ri xu a nas ga mo iyo da ka ve bu li da 7-dan 14 wlam de Ta vi suf le bis aR k ve Ta emuq-re bo da. sa kon s ti tu cio sa sa mar T-lom Tqva, rom am ra o de no bis ma ri-xu a na ze, Tu ada mi ans mi si ga sa Re ba ar udas tur de ba, aR niS nu li sas je-li ara a dek va tu ria. am ga daw y ve ti-le biT, Se iZ le ba iT q vas, rom nar-ko mox ma re bis dek ri mi na li za ci is/

li be ra li za ci is ken pir ve li na bi ji ga id ga. Tum ca, erT-erT kon fe ren ci-a ze mo vus mi ne de pu tats aka ki zo i Zes, ro mel mac Tqva, rom sa u ba ria yve la nar ko ti ku li sa Su a le bis mox ma re bis li be ra li za ci a ze. ga max sen da _ `ma-da Wa ma Si mo di so~. ho lan di is ma ga-liT ze Tu vim s je lebT, iq da saS ve-bia 5-10 gra mi ma ri xu a nas qo na da sis x lis sa mar T lis dev na ar iw ye ba. ka no ni zRu davs ma ri xu a nas kul ti vi-re bas. Tum ca, ax la gaC n da kul ti vi-re bis daS ve bis moT xov nac.

_ am Sem T x ve va Si sad ga dis zRva-ri mox ma re bis li be ra li za ci a sa da le ga li za ci as So ris? mox ma re bis T-vis im 5-10 gra mi ma ri xu a nas mi wo de-ba xom sa Wi roa?

_ es zRva ri ar ar se bobs. ger-ma ne li pro fe so re bi am bo ben, rom ga dam yid vel ma icis, rom da saS ve bia 5 gra mi da, er T je ra dad ga yid vis miz niT, met ra o de no bas ar ata rebs. Ta nac, es er T g va ri wrea da nar ko-mom x ma re be li aras d ros ar sa ub-robs _ vin iyo nar ko mim wo de be li.

_ im Sem T x ve va Si, Tu sa qar T ve-lo Si nar ko po li ti kis li be ra li za-cia gan xor ci el da, sa ub ro ben, rom Se iq m ne ba spe ci a lu ri cen t re bi, mox-de ba do zi re bis gan saz R v ra, ma Ti mkur na lo ba. ase Ti mid go ma er T g-var saf r T xe sac mo i cavs. Se da re biT sus ti fsi qi kis ada mi an ma Se iZ le ba ifiq ros _ gav sin jav nar ko tiks da Tu nar ko da mo ki de bu li gav x de bi, mim kur na le ben...

_ es se ri o zu li prob le maa, ro me lic upir ve le sad mdgo ma re-obs ima Si, rom Cven gvaqvs zus ti in for ma cia _ da ax lo e biT 50 000 ada mi a nia in t ra ve nu ri nar ko da mo ki-de bu li, mag ram ar se bo ben ada mi a ne-bi, vi sac ase ve sWir de baT dax ma re ba, mag ram ar vi ciT - isi ni vin ari-an. nar ko li be ra li za ci is erT-er Ti mTa va ri mi za ni esec un da iyos _ ga mo viy va noT es ada mi a ne bi Crdi-li dan da vum kur na loT. Tum ca, li be ra li za ci is po li ti ka sif r T-xi le sac sa Wi ro ebs. sa zo ga do e bis T-vis in for ma ci is swo rad mi wo de ba au ci le be lia, rom sxveb mac ar mo-in do mon nar ko ti ke bis ga sin j va da cno bis moy va re o bis dak ma yo fi le-

ba. amas Tan da kav Si re biT 2016 wels pro ku ra tu ram kvle va Ca a ta ra, ga mo-i kiT xa nar ko mox ma re bis T vis na sa mar-T le vi 1163 pi ri, ro mel Ta 34%-ma 10-17 wlis asak Si mo ix ma ra nar ko-ti ki da 814 pir ma Tqva, rom nar ko-ti ki cno bis moy va re o bis ga mo ga sin-ja. 2017 wels 11 000-ma mos wav lem sa a tes ta to, xo lo 13 000 er Ti a ni erov nu li ga moc de bi ver Ca a ba ra, Cnde ba kiT x va _ sad ari an es mo-zar de bi? da xom ar aris saf r T-xe al ko hol Tan er Tad nar ko ti kis mox ma re bac da iw yon? ra Ta axal-gaz r deb ma pe r s peq ti u li mo ma va li air Ci on, se ri o zu li sa in for ma cio kam pa ni is da ga naT le bis re for mis gan xor ci e le baa sa Wi ro.

_ nar ko po li ti kis li be ra li-za ci i sas sif r T xi le Si ras gu lis x-mobT? uf ro kon k re tu lad ra as peq-te bia ga saT va lis wi ne be li?

_ li be ra li za ci as Tan er Tad un da gan vi xi loT sa zo ga do eb riv-kul tu ru li da mo ki de bu le be bi nar-ko ti ke bi sa da, Tun dac, al ko ho li-sad mi. mar ti vad get y viT, Cven gvaqvs al ko ho lis mox ma re bis se ri o zu li prob le ma. sab Wo Ta kav Si ris dro sac ki Ca de ni li Za la dob ri vi da na Sa u-lis 50-70% al ko ho lis ze moq me de-bis qveS xde bo da. sa zo ga do e ba dRes ama zec sa ub robs, rom al ko ho li uf ro me ti zi a nis mom ta nia, vid re ma ri xu a na. am sa kiT x ze im s je la ger-ma ni is sa kon s ti tu cio sa sa mar T lom da da as k v na, rom al ko ho li, Tam ba qo da, ase ve, Sa qa ric ada mi a nis jan m r-Te lo bas mZi me zi ans aye nebs da, mi-u xe da vad imi sa, rom al ko ho li sa da Tam ba qos mox ma re ba ze Sez Rud ve bi wes de ba, maT sa zo ga do e ba Si Ta vi si so ci a lu ri fun q cia uk ve Se Tav se bu-li aqvT. kiT x va Cnde ba _ Cven mzad varT ki, nar ko ti ki Cve ni cxov re bis ase Ti ve na wi li gax des? Ce mi az riT _ ara! nar ko po li ti kis li be ra-li za ci is ka non p ro eq ti, ro mel sac aka ki zo i Ze par la ments wa rud gens, iT va lis wi nebs nar kop re vec ni is 3 mi mar Tu le bas _ mi wo de bis Sem ci-re ba anu saz R v re bis ga kon t ro le ba; nar ko gam sa Reb le bis das ja da moT-xov nis Sem ci re ba _ axal gaz r de bis-T vis per s peq ti vis ga Ce na; sam kur na-lo sta ci o na ru li da we se bu le be bis amoq me de ba. ga moc di le bam aC ve na, rom saz R v re bis sru li kon t ro li Se uZ le be lia. ase ve, prob le mu ria im Tan xe bis mo Zi e ba, ro me lic nar ko-da mo ki de bu li ada mi a ne bis sam kur na-lod iq ne ba sa Wi ro. aka ki zo i Zis in-for ma ci iT, am dro is T vis sa xel m wi-fo 8 000 nar ko da mo ki de buls mkur-na lobs da we li wad Si 10 mi li ons xar javs. ger ma ni is mTav ro bis an ga-riSs vkiT xu lob di, sa dac ewe ra _ ram de ni ada mi a nia da saq me bu li maT nar ko mom x ma re bel Ta sa re a bi li ta-cio sta ci o na reb Si da veW vob, rom sa qar T ve lo Si im de ni nar ko lo gi, fsi qo lo gi an fsi qi at ri gvyav des, rom Sev Z loT 50 000 nar ko da mo ki-de bu lis mkur na lo ba.

_ rac Se e xe ba nar ko po li ti kis sa er Ta So ri so ga moc di le bas, ro-go ri ma ga li Te bi ar se bobs da ra aris Cven T vis ga saT va lis wi ne be li?

_ mkacr nar ko po li ti kas ata-rebs Tur qe Ti, saf ran ge Ti, es pa ne Ti, in g li si, Sve de Ti, un g re Ti. aqe dan Tur qeT Si, un g reT Si da Sve deT-Si Za li an da ba lia nar ko mox ma re bis pro cen tu li maC ve ne be li. igi ve mkac-ri sis x lis sa mar T lis po li ti kaa saf ran geT Si, es pa neT Si da in g lis Si, mag ram am qvey neb ma Se de gi ver mi i Res. nar ko po li ti kis sim kac re gan sa saz R-v ria Ti To e u li qvey nis in di vi du-a lu ri sa zo ga do eb riv-kul tu ru li spe ci fi ki dan ga mom di na re. is gun-di, ro me lic am bobs, rom nar ko li-be ra li za cia gvin da, por tu ga li is ma ga liTs ey r d no ba. por tu ga li a Si li be ra li za ci is Se de gad nar ko mom-x ma re bel Ta ric x v ma da i wia. Tum ca, kri mi no lo gi is msof li o Si cno bi-li pro fe so ri al b rex ti Cem Tan sa-u bar Si am bob da, rom is ar mi iC nevs por tu ga li is ma ga liTs sa ni mu Sod. por tu ga li as sis x lis sa mar T lis li be ra lu ri po li ti ka si tu a ci i dan ga mom di na re mo er go, ram de nad mo-er ge ba sxva qve ya nas, es ar vi ciT.

_ e.i. nar ko po li ti kis Se mu Sa ve-bam de qvey nis so ci a lur-kul tu ru-li ga re moa Se sas wav li?

_ vfiq rob, upir ve le sad, sa Wi-roa kvle va, ma ga li Tad, ga vi goT - so ci a lu rad ra mdgo ma re o bis war-mo mad ge ne lia es 50 000 in t ra ve nu ri mom x ma re be li. ga sar k ve via, ro gor mi vid nen nar ko da mo ki de bu le bam de da Sem deg ga vi goT - mo sax le o bis ra pro cen tia msgavs mdgo ma re o-ba Si, saf r T xis qveS da da viw yoT prob le me bis mog va re ba ze zrun va. am dro is T vis in for ma cia ar maqvs, rom msgav si kom p leq su ri kvle va Ca-ta re bu li yos.

_ me di is, zo ga dad, sa zo ga do e-bis rol ze ras gvet y viT _ ro gor un da vi sa ub roT nar ko po li ti kis li be ra li za ci a ze ise, rom agi ta cia ar ga mog vi vi des da axa li mom x ma re-be li ar mi vuy va noT nar ko biz ness?

_ es di di prob le maa, rad gan Cven xal xic ar gvyavs ga dam za de bu-li. vax se ne kvle va, ro me lic pro-ku ra tu ra Si ga mo kiT x vis Se de gebs exe bo da. am ga mo kiT xul Ta 70%-s mox ma re ba gar da te xis asak Si aqvs daw ye bu li. Cve ni ma gis t ran ti me ub-ne bo da, rom sko la Si Te me bis war d-ge na ze mi su lebs bav S ve bi pir da pir ekiT xe bod nen, rom maT ain te re seb-daT ma ri xu a nas dek ri mi na li za ci is sa kiT xe bi. vsa ub rob 14-dan 16 wlam-de mos wav le eb ze. mar to in for ma-ci is mi wo de bac ar aris sak ma ri si, axal gaz r debs sa ku Ta ri Se saZ leb-lo be bis gan xor ci e le bis San si un-da mis ce. frid rix eber tis fon dis kvle vas vkiT xu lob di, axal gaz r de-bi ga mo kiT xes da, Tu ar vcde bi, 30% am bob da, rom qvey ni dan was v la un daT, rad gan aq per s peq ti vas ver xe da ven.

rac Se e xe ba me di as, erT-er Ti te-le kom pa ni is eTer Si ga vi da si u Je-ti, sa dac Jur na lis ti am bob da, rom mce na re ka na fi kve bis miz ne bis T vi sac ga mo i ye ne ba da kub dar Sic ama te be-no. ase Ti aras ru li in for ma ci is gav r ce le ba aras wo ria. ka naf Si nar-ko ti kis siZ li e re tet ra hid ro ka na-bi no lis niv Ti e re bis Sem c ve lo bis ga moT v liT dgin de ba da es ka na fi, ro mel sac kub dar Si ama te ben, Se saZ-loa, Za li an mci re ra o de no bas Se-i cav des. Se sa ba mi sad, me di as di di pa su xis m geb lo bis ga mo Ce na mar Tebs.

nato­obolaZe

moris SalikaSvili

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

6

`vaCvenebT ramdenime saxaliso eqsperiments, magaliTad, rogor iReben sisxls kinoindustriaSi; eqsperiments _ saxelad `egviptu-ri Rame~; sxvadasxva saintereso tuteebis, mJaveebis Serevis pro-cess... ferebis cvla bavSvebs im-denad moswonT, rom maragi TiT-qmis gamogvelia~, _ gviTxra san diegos universitetis studentma sofiko maRlakeliZem.

`mineralogiis kuTxiT univer-sitets sul 7 000 nimuSi aqvs, aq maTi nawili warmovadgineT~, _ aRniSna geologiis departamentis xelmZRvanelma, profesorma beJan TuTberiZem.

`patara damTvaliereblebi ufro qviSiT interesdebian, Za-lian erTobian `imitirebuli ar-qeologiuri gaTxrebis~ proce-siT, silamazis mxriv ki interess mineralogiis muzeumis gamofena iwvevs~, _ gviTxra asistent-pro-fesorma mariam axalkaciSvilma.

`yvela msurvels virtualur samyaroSi vamogzaurebT, vanaxebT ra SesaZleblobebi aqvs nanote-qnologiebs~, _ aRniSna Tsu-is sainformacio teqnologiebis de-partamentis mTavarma specialist-ma irine WonqaZem.

Tsu-m damTvaliereblebs Se-saZlebloba misca kldeze cocvis `ai-ia~-sac gascnobodnen. amisaT-vis specialuri adgili Tsu-is sagamofeno sivrcisgan SedarebiT moSorebiT, sastumro `redison blu iveriis~ mimdebare terito-riaze moewyo. es RonisZiebac sim-boluri gaxldaT, radgan qarTu-li alpinizmisa da sauniversite-to sportis istoria Tsu-is klub `SevardeniT~ iwyeba.

26 maiss gamovlinda intele-qtualuri da aqtiuri Semecne-

biT-saTavgadasavlo TamaSSi _ City Game gamarjvebuli gunde-bi. TamaSi saqarTvelos pirve-li demokratiuli respublikis 100 wlis iubilesTan dakavSire-biT Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis organizebiT gaimar-Ta. ordRiani inteleqtualuri Tavgadasavlis ganmavlobaSi Ti-Toeulma jgufma 26 SekiTxvaze pasuxi moiZia da 26 saxaliso da-valeba Seasrula. saTavgadasav-lo TamaSis (City Game) gamarjve-bulebi Tsu-is reqtorma giorgi SarvaSiZem daajildova.

`wels saintereso TamaSi gvqon-da, 100-ze metma gundma miiRo monawileoba. pirvel adgilze gavida ekonomikisa da biznesis fakultetis gundi, meoreze ki socialur da politikur mecnie-rebaTa fakultetis gundi. gamar-jvebulebi dajildovdnen fula-di da sxvadasxva saxaliso wamaxa-lisebeli saCuqrebiT.

saqarTvelos pirveli demo-kratiuli respublikis 100 wlis iubilesTan dakavSirebiT Tsu-m Targmna da gamosca 6 saintereso wigni, romelic pirveli demokra-tiuli respublikis istorias asa-xavs, aseve warmovadgineT gamofe-na, sadac Tbilisis saxelmwifo universitetis wesdebis pirveli versia, pirveli profesuris Se-saxeb informaciaa warmodgenili

da a.S. aRsaniSnavia, rom univer-sitetis pirveli wesdebis mTavar principebad aRiarebulia akademi-uri Tavisufleba da universite-tis avtonomia, rac dResac Zalian Tanamedroved JRers. saqarTve-los pirveli demokratiuli re-spublika ki iyo mravalpartiuli demokratiuli respublika, rome-lic erovnul faseulobebze idga, amitomac iyo miuRebeli sabWoTa istoriografebisTvis da gveu-bnebodnen, rom pirveli demokra-tiuli respublika iyo menSeviku-ri proeqti~, _ ganacxada Tsu-is reqtorma giorgi SarvaSiZem.

`am ori dRis ganmavlobaSi be-vrnairi emocia ganvicadeT – si-xaruli, warmateba, imedgacrueba... magram gamarjvebis emociam yvel-aferi gadafara. TamaSi Tavgada-savlebiT iyo savse da bevri ram gavigeT saqarTvelos pirveli de-mokratiuli respublikis Sesaxeb~, _ aRniSna ekonomikisa da bizne-sis fakultetis studentma nini furcxvaniZem.

saqarTvelos pirveli respu-blikis 100 wlis iubileze as-wlovani universitetis sagamofe-

riTi­izidavda­sazogadoebas­saqarTvelos­

damoukideblobis­100­wlisTavisaTvis

mowyobili­sauniversiteto­kuTxe

26 maisi da universiteti

gv.­7

1­gv-dan

nato­obolaZe

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

7

no sivrce xelisuflebis warmo-madgenlebmac daaTvalieres.

`simboluria, rom saqarTvelos pirvel demokratiul respubli-kasa da pirvel qarTul univer-sitets 100 weli Seusrulda. 100 wlis win Cvenma winaprebma mniSv-nelovani gadawyvetileba miiRes, rom saqarTvelo dabruneboda Ta-vis evropul wiaRs. bunebrivia, am yvelaferSi Tbilisis saxelmwifo universitetma Tavisi unikalu-ri roli Seasrula. samwuxarod, sabWoTa okupaciam ar misca saSu-aleba, rom es misia bolomde Sees-rulebinaT. axla es valdebuleba Cvens Taobas akisria, unda gavzar-

doT iseTi Taobebi, romlebic Tavisuflebis ideas bolomde mi-iyvanen~, _ ganacxada saqarTvelos finansTa ministrma mixeil jane-liZem.

`ori 100 weli _ 100 weli Tsu-is dafuZnebidan da 100 weli saqarTvelos pirveli respubli-kis damoukideblobidan _ marT-lac, mniSvnelovani TariRebia. gansakuTrebiT amayi var imiT, rom Cveni universiteti Taname-drove saqarTveloze sami TviT

ufrosia. minda, mivuloco yvela universitetelsa da sruliad sa-qarTvelos. warmatebuli qveynis warmatebuli moqalaqeebi vyo-filiyaviT~, _ ganacxada Tsu-is profesorma, saqarTvelos kon-kurenciis saagentos Tavmjdoma-rem nodar xadurma.

Serigebisa da samoqalaqo Ta-nasworobis sakiTxebSi saqarTve-los saxelmwifo ministri qeTevan cixelaSvili Tsu-is sagamofeno sivrcis dasaTvaliereblad sa-okupacio xazTan mcxovreb bavS-vebTan erTad mivida.

`Cven, ra Tqma unda, gavagrZe-lebT brZolas Tavisuflebisa da damoukideblobisaTvis mSvido-biani, Serigebis Tanmimdevruli politikiT. sruliad darwmunebu-li var, momavalSi bevr 26 maiss

SevxvdebiT, rogorc erTiani qvey-ana, da srulad SevigrZnobT Tavi-suflebas. es bavSvebi skolis mos-wavleebi arian da, upirvelesad, ganaTleba ainteresebT, amitomac movediT Tsu-is gamofenaze. maT unda naxon - ra siaxleebs sTava-zobs universiteti, radgan yvela-ze swori investicia _ xarisxiani ganaTlebaa~, _ ganacxada qeTevan cixelaSvilma.

`ganaTlebisa da mecnierebis ganviTarebis gareSe damoukidebe-

li da srulyofili saxelmwifos Seqmna SeuZlebelia. minda, imedi gamovTqva, rom am veqtoriT gan-viTardeba saqarTvelo momavali 100 wlis manZilze~, _ es ki, 26 maiss, SvedeTis ludnis universi-tetis profesorma, qarTuli uni-versitetis sazogadoebis xelmZR-vanelma zaal kokaiam ganacxada da Tsu-is mimarT sakuTar damokide-bulebazec isaubra.

`Cemi adgili Tu aris saqarT-veloSi, Cemi adgili aseve aris

universitetSi, radgan Tsu Cemi alma materia, aq Camovyalibdi rogorc pirovneba, rogorc mec-nieri. yvelaferi, rasac vakeTeb da gavakeTeb, minda davukavSiro universitets. Cemi gamocdile-bisa da kompetenciis farglebSi yovelTvis vcdilob, davubruno is, rac misgan miviRe~, _ aRniSna zaal kokaiam.

26 maiss Tbilisis saxelmwifo universitetis sagamofeno sivrce ambrolaurSic moewyo.

me-6­gv-dan

riTi­izidavda­sazogadoebas­saqarTvelos­

damoukideblobis­100­wlisTavisaTvis

mowyobili­sauniversiteto­kuTxe

26 maisi da universiteti

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

8

1918 wlis 26 maiss qar-Tuli so-cial demo-

kratiis erT-erTma damaarsebelma da liderma noe Jordaniam qarTvel ersa da msoflios saqarTvelos de-mokratiuli respublikis damou-kidebloba amcno. qarTulma ero-vnulma sabWom damoukideblobis gamocxadeba swored mas ando, ro-gorc sabWos aRiarebul lidersa da Tavmjdomares. am faqtidan ukve 100 weli gavida.

sadResaswaulo TariRTan da noe Jordanias dabadebidan 150 wlis iubilesTan dakavSirebiT ivane ja-vaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetma da noe Jordanias institutma albomis _ `noe Jordania 150~ prezentacia ga-marTa. qarTul-inglisur-frangul-germanuli albomi Tbilisis sa-xelmwifo universitetSi momzadda da noe Jordanias institutis mxar-daWeriT daistamba. albomis avtor-Semdgenlebi arian irakli iremaZe, dimitri silaqaZe da salome Wantu-riZe. gamocemis redaqtoria zurab gaiparaSvili.

albomSi Tavmoyrilia saqarT-velos demokratiuli respublikis mTavrobis Tavmjdomaris, qarTuli social-demokratiuli partiis dam-fuZneblisa da lideris noe Jor-danias cxovrebisa da moRvaweobis amsaxveli fotoebi, dokumentebi da werilebi; mTavrobis Tavmjdo-mareobisas mis mier gamocemuli brZanebebi; aseve, erovnuli sabWos, parlamentis, damfuZnebel krebebze, mTavrobisa Tu partiis sxdomebze warmoTqmul sityvaTa Canawerebi, publicisturi da piradi werilebi. am gamocemis saSualebiT mkiTxveli Seityobs XX saukunis dasawyisis gamorCeuli politikosis piradi, sazogadoebrivi da politikuri cxovrebis mniSvnelovan detalebs.

RonisZiebas Tsu-is administra-ciis xelmZRvaneli nunu ovsianikova, noe Jordanias Svili rejeb Jordania, SviliSvilebi qristine faRava-bule-zi, iren ciciSvili, ekaterine ciciS-vili-marSie, univeristetis profeso-rebi da studentebi daeswrnen.

albomis avtoris, Tsu-is `saqar-TYvelos demokratiuli respublikis Semswavleli centri-biblioTekis~ xelmZRvanelis irakli iremaZis

TqmiT,„`simboluria, rom saqarT-velos pirveli demokratiuli re-spublikis gamocxadebidan 100 wli-sTavze gamodis albomi, romelic saqarTvelos istoriis swored am umniSvnelovanes TariRsa da ga-morCeul politikur moRvawes eZRv-neba. 100 wlis win evropaSi gvqonda erT-erTi yvelaze demokratiuli saxelmwifo. demokratiulobis xarisxs aRiarebda ara marto qarT-veli eri, aramed msoflios wamyvani politikosebic. sasixaruloa, rom bolo periodSi aqtiurad xdeba im politikuri procesebis Seswavla, romelic pirvel demokratiul re-spublikaSi mimdinareobda.

albomSi asaxulia noe Jordanias politikuri saqmianoba respubli-kamde da respublikis periodSi, sadac, ZiriTadad, warmodgenilia mTavrobis Tavmjdomareobis pe-riodSi gamocemuli brZanebebi da moxsenebebi, aseve misi politiku-ri saqmianobis Zalian mniSvnelova-ni aspeqtebi. `qarTul, inglisur, germanul da frangulenovan mkiTx-velebs am albomis saSualebiT SeuZ-liaT gaecnon mniSvnelovani poli-tikuri figuris biografias da maT politikur saqmianobas~, _ aRniS-na albomis erT-erTma Semdgenelma irakli iremaZem.

prezentacia gaxsna Tsu-is bi-blioTekis xelmZRvanelma zurab gaiparaSvilma, romelmac saintere-sod isaubra imaze, Tu ra kavSiri arsebobda maSindel universitetsa da pirveli demokratiuli respu-blikis mTavrobas Soris. `rodesac ivane javaxiSvili pirveli univer-sitetis gaxsnis ceremonias gegmav-da, gadawyvetili hqonda _ pirveli misasalmebeli sityva noe Jordanias eTqva, magram radgan noe Jordania

ar iyo, amitom sazogadoebas pir-veli akaki Cxenkeli miesalma, ro-melic noe Jordanias TanamebrZo-li da universitetis damfuZnebel-Ta sabWos Tavmjdomarec gaxldaT. ase daiwyo universitetisa da im cnobili adamianebis urTierToba, romlebmac Semdeg qveynis damou-kidebloba gamoacxades. Tbilisis saxelmwifo universiteti maSinde-li xelisuflebis gansakuTrebuli mxardaWeriT sargeblobda. rogorc namdvil, WeSmarit da demokratiul xelisuflebasa da mTavrobas axa-siaTebs, igi iTvaliswinebda univer-sitetis umTavres princips _ avto-nomias da akademiur Tavisuflebas. es iyo mniSvnelovani, principuli urTierToba da TanamSromloba maSindel xelisuflebasa da univer-sitets Soris~, _ ganacxada zurab gaiparaSvilma. man, aseve, xazi gausva istoriis im monakveTis siRrmiseul Seswavlas, roca fexs idgamda pir-veli demokratiuli respublika.

istoriis erT-erTi gamorCeu-li politikosis noe Jordanias cxovrebasa da moRvaweobaze didi xnis manZilze sapirispiro azri, sapirispiro daskvnebi keTdeboda, razec gavlenas sabWoTa ideologia axdenda. `sabWoTa totaluri reJi-mi mTeli arsebobis ganmavlobaSi malavda an propagandistuli xerxe-biT, diskreditaciis mizniT, avrce-lebda informaciasa da cnobebs ro-gorc saqarTvelos demokratiuli respublikis politikuri sistemis, reformebisa da miRwevebis Sesaxeb, aseve respublikis damfuZnebleb-ze. sabWoTa reJimi gansakuTrebiT amaxinjebda da Cqmalavda informa-cias social-demokrat politiko-sTa Sesaxeb. raRa Tqma unda, amgvari diskreditaciisa da WeSmariti in-

formaciis damalviT faqtebis dama-xinjebis erT-erTi mTavari samizne saqarTvelos demokratiuli respu-blikis lideri noe Jordania iyo~, _ vkiTxulobT albomis SesavalSi.

noe Jordanias Svilis rejeb Jordanias TqmiT, saqarTvelo Zali-an didxans aRniSnavda damoukide-blobis dRes, Tumca im xalxs, vinc damoukidebloba moipova, aravin ax-senebda. `didi xnis dumilis Semdeg, axalgazrda mkvlevrebma gamoiCines interesi pirveli respublikis mi-marT da maT mier gaweuli muSaobis Sedegad aRiarda im xalxis mniSvne-loba, romlebmac 1918 wels axali saqarTvelo Seqmna, pirvel rigSi, mamaCemis meTaurobiT~, _ aRniSna rejeb Jordaniam.

noe Jordanias SviliSvilma qal-batonma qristine faRava-bulezma madloba gadauxada albomis Semd-genlebs da sazogadoebas gaacno erovnuli sabWos im krebis oqmi, sadac sabWos Tavmjdomarem noe Jordaniam saqarTvelos damoukide-blobis aqti warmoadgina: `sazoga-doebisaTvis cnobilia damoukide-blobis aqti, magram arsebobs oq-mic, sadac weria: ixsneba erovnuli sabWos kreba, sabWos Tavmjdomare noe Jordania warmoadgens saqarT-velos damoukideblobis aqts: kreba da iq damswre sazogadoeba am aqts fexze mdgomi ismens. aqtis wardgi-nebas mohyveba xangrZlivi ovacia. erovnuli sabWo erTxmad iRebs aqts da amtkicebs mas ucvlelad. daibada saqarTvelos demokratiuli respu-blika! gaumarjos saqarTvelos!~

prezentaciaze istorikosma di-mitri silaqaZem da saqarTvelos parlamentis wevrma gia JorJolian-ma noe Jordanias cxovrebasa da moRvaweobaze isaubres.

albomis­–­`noe­Jordania­150~­prezentacia

sa­qar­T­ve­los­de­mok­ra­ti­u­li­res­pub­li­kis

kul­tu­ris­qro­ni­ke­bi

Tamar­dadiani

26 maisi da universiteti

28 ma iss iva ne ja va xiS vi lis sa-xe lo bis Tbi li sis sa xel-m wi fo uni ver si tet Si sa-

qar T ve los pir ve li de mok ra ti u li res pub li kis da ar se bis 100 wlis iu-bi les Tan da kav Si re biT sa ze i mo mi-Re ba da qar Tul-in g li su ri al bo mis _ `sa qar T ve los de mok ra ti u li res-pub li kis kul tu ris qro ni ke bi~ _ pre zen ta cia ga i mar Ta. Ro nis Zi e bas es w re bod nen Tsu-is req to ri gi or-gi Sar va Si Ze, saf ran ge Tis sru luf-le bi a ni da sa gan ge bo el Ci sa qar-T ve lo Si pas kal me nie, saf ran geT Si qar Tu li saT vis to mos pre zi den ti oTar zu ra biS vi li, saT vis to mos de-le ga cia da mow ve u li stum re bi.

al bo mi _ `sa qar T ve los de mok-ra ti u li res pub li kis kul tu ris qro ni ke bi~ mo i cavs 1918 wlis 26 ma i si dan 1921 wlis 18 mar tam de _

sab Wo Ta ru se Tis mi er sa qar T ve los oku pa ci am de pe ri ods. ma sa le bi 1918-1921 wle bis pe ri o du li ga mo ce me bi-da naa mo Zi e bu li. al bom Si war mod-

ge ni lia sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis kul tu ru li cxov re bis is to ria da mov le ne bi qro no lo gi u-ri Tan mim dev ro biT. mas er T vis faq-te bis am sax ve li fo to e bi. al bom Si ga mo ye ne bu li ma sa le bi da cu lia iva-ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis bib li-o Te ka Si, sa qar T ve los par la men tis erov nul bib li o Te ka Si, va no sa ra-jiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa-xel m wi fo kon ser va to ri is mu ze um sa da So Ta rus Ta ve lis sa xe lo bis aka-de mi u ri Te at ris mu ze um Si.

pre zen ta ci a ze mow ve ul stum rebs mi mar Ta Tbi li sis sa xel m wi fo uni-ver si te tis req tor ma gi or gi Sar va-

gv.­9

ma­ia­to­ra­Ze

rejeb Jordania

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

9

sa­qar­T­ve­los­de­mok­ra­ti­u­li­res­pub­li­kis

kul­tu­ris­qro­ni­ke­bi

26 maisi da universiteti

2015wlis oq tom ber-Si Tsu-is se na tis ga daw y ve ti le biT,

uni ver si te tis bib li o Te ka Si axa li struq tu ru li er Te u li Ca mo ya lib-da. pir ve li kor pu sis erT or fan j-ri an, myud ro oTax ze gaC n da war we-ra _ `sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis Sem s wav le li cen t ri-bib li o Te ka~. in s ti tu tis Seq m nas um t kiv ne u lod ar Ca uv lia. bev r ma uni ver si te tis sab Wos ga daw y ve ti-le ba ga ap ro tes ta ki dec. so ci a lu-ri da hu ma ni ta ru li mec ni e re bis ri gi war mo mad gen le bi maT T vis Ca-mor T me ul pri vi le gi a ze ala pa rak d-nen. isi ni am t ki ceb d nen, rom pir ve-li res pub li kis Ses wav la mxo lod ma Ti pre ro ga ti va un da yo fi li yo. cen t ris da fuZ ne bis mo wi na aR m de ge-Ta na wil ma ad mi nis t ra ci u li xar-je bis gaz r dis ne ga ti ur Se de geb ze

ga a max vi la yu rad Re ba. sir Tu le e bi-sa da xma u ris mi u xe da vad, cen t r ma ma inc da iw yo Ta vi si mo va le o be bis Ses ru le ba.

2018 wlis 26 ma iss mTel ma sa qar-T ve lom pir ve li res pub li kis da ar-se bi sa da da mo u ki deb lo bis ga moc-xa de bis 100 wlis iu bi le aR niS na. sa u ni ver si te to sa zo ga do e bis T vis sa in tere so un da iyos, Tu ro gor Sex v da Tsu-is wi aR Si moq me di da we-se bu le ba da sa xe le bul Ta riRs.

`sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis Sem s wav le li cen t ri-bib li o Te ka~ mxo lod 3 Sta ti an Ta-nam S ro mels aer Ti a nebs. struq tu-ru li er Te u lis xel m Z R va ne li po-li ti kis ma gis t ri irak li ire ma Ze gax lavT. bib li o Te ka Si Sek re bi li uc xo e no va ni ma sa le bis da mu Sa ve bas fran gu li enis spe ci a lis ti Ta Tia xe taS vi li uZ R ve ba. cen t ris kul-

tu rul da sa or ga ni za cio mi mar Tu-

le bas sa Ta ve Si uni ver si te tis doq-

to ran ti sa lo me Wan tu ri Ze ud gas.

da we se bu le bis mi er Seq m ni li yve la

pro duq cia aR beW di lia Tsu-is mTa-

va ri bib li o Te ka ris zu rab ga i pa-

raS vi lis Sro mi Ta da xel we riT.

aR sa niS na via, rom pir ve li res pub-li kis Sem s wav lel wig n T sa cav Si yo-vel se mes t r Si ori sa gan ge bod Ser-Ce u li stu den ti ga dis sta Ji re bis kurss.

cen t r ma ar se bo bis sam w li a ni pe-ri o dis gan mav lo ba Si ara er Ti pub-li ka cia ga mo aq vey na. bib li o Te kis Ta nam S rom le bis mo na wi le o biT mom-zad da ti e ri be riS vi lis qar Tul-fran gu li wig ni `qar Tu li so ci al-de mok ra tia 1892-1953~. sa qar T ve los cen t ra lur ma sa ar Cev no ko mi si am da-a fi nan sa kre bu lis _ `pir ve li sa-yo vel Tao de mok ra ti u li ar Cev ne bi sa qar T ve lo Si~ ga mo ce ma. kre bu li sa qar T ve los dam fuZ ne be li kre bis 1919 wlis ar Cev ne bis Se sa xeb bib-li o Te kis mkvle var Ta mi er Seg ro-

gv.­10

uni­ver­si­te­tis­bib­li­o­Te­ka­pir­ve­li­res­pub­li­kisSem­s­wav­lel­mTa­var­ke­rad­Ca­mo­ya­lib­da

Si Zem, ro mel mac aR niS na, rom es aris me oT xe wig ni, ro me lic Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si sa qar T-ve los pir ve li de mok ra ti u li res-pub li kis 100 wlis iu bi les far g-leb Si ga mo i ca. ̀ un da aRi niS nos, rom Za li an in ten si u ri mTar g m ne lo bi Ti da sa ga mom cem lo saq mi a no ba gas wia Cven ma uni ver si tet ma, bib li o Te kam da mas Tan ar se bul ma pir ve li de mok-ra ti u li res pub li kis Sem s wav lel ma cen t r ma. `kul tu ris qro ni ke bi~ aris sa in te re so sa i lus t ra cio ma sa la pir ve li de mok ra ti u li res pub li kis kul tu ru li cxov re bi sa. rac Se e xe ba da nar Cen ga mo ce mebs, ase ve mom zad da oT xe no va ni al bo mi noe Jor da ni as Se sa xeb da Za li an sa in te re so ga mok-v le va, ro me lic noe ra miS vils eZ-R v ne ba. ga mo sa ce mad vam za debT karl ka uc kis wigns: `sa qar T ve lo: glex Ta so ci al-de mok ra ti u li res pub li ka. STa beW di le be bi da dak vir ve be bi~. es aris sa Cu qa ri, ro me lic Cven ma axal-gaz r da mkvlev reb ma mi uZa R v nes sa-qar T ve los pir ve li res pub li kis 100 wlis Tavs. ma Ti mu Sa o bis Se de gad aR-moC n da, rom Cven pir vel sak re bu lo-Si gvyo lia ara 5, ara med 6 qa li da rom msof li os is to ri a Si pir ve lad, swo red sa qar T ve los hyav da pir ve li mus li mi qa li de le ga ti. yve la do-ku men ti asa bu Tebs, rom sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li ka iyo Za li-an Ria sis te ma, ro me lic sa ma ga li-To gax l daT Za li an bev ri ev ro pu li qvey nis T vis~, _ aR niS na gi or gi Sar-va Si Zem.

Tsu-is bib li o Te kis xel m Z R va nel-ma zu rab ga i pa raS vil ma xa zi ga us va im ko lo sa lur sa mu Sa os, rac bib li-o Te kas Tan ar se bul ma sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis Sem s wav-lel ma cen t r ma gas wia. `es aris xan-g r Z li vi, na yo fi e ri Sro mis Se de gi Cve ni bib li o Te ka re bis da gan sa kuT-re biT, cen t ris Ta nam S rom lis, sa-lo me Wan tu ri Zis. al bom Si Se vi da im d ro in del pre sa Si, ar qi veb Si, mu-ze u meb Si mo Zi e bu li ma sa la da faq-tob ri vad, ana li zis ga re Se, mSra li faq te biT aris moT x ro bi li, Tu ra di di, na yo fi e ri da sa in te re so kul-

tu ru li cxov re ba iyo im sa mi wlis gan mav lo ba Si. vfiq rob, rom es aris msu ye ma sa la Sem d go mi kvle ve bi saT-vis da mo vu wo deb Cvens uni ver si te-tel da sxva mkvlev rebs, mec ni e reb sa da doq to ran tebs, rom am ma sa la ze day r d no biT imu Sa on da Seq m nan se-ri o zu li sa mec ni e ro sta ti e bi~, _ aR niS na zu rab ga i pa raS vil ma.

pre zen ta ci as stum rob da saf ran-ge Tis sa gan ge bo da sru luf le bi a-ni el Ci sa qar T ve lo Si pas kal me nie, ro mel mac aR niS na, rom al bo mi xazs us vams de mok ra ti is mniS v ne lo bas dRe van de li sa qar T ve los T vis. `Cven Ta ma mad Seg viZ lia vTqvaT, rom saf-ran ge Ti yo vel T vis mxar Si ed ga sa-qar T ve los ga dam w y vet da rTul mo-men teb Si. mad lo ba min da mo vax se no qal ba ton sa lo me zu ra biS vils, ro-me lic am or qve ya nas So ris ur Ti-er To bas yo vel T vis mxars uWer da. swo red mi si Rvaw lia, rom dRes am al bo mis pre zen ta ci a ze vim yo fe biT. Cve ni ur Ti er To bis ki dev er Ti das-tu ri aris is, rom sa qar T ve lo sa da saf ran ge Tis mTav ro ba Ta So ris xe-li mo e we ra xel Sek ru le bas, ro me lic iT va lis wi nebs qar Tul-fran gul uni ver si te tebs So ris Ta nam S rom-lo bas. co ta xnis win Se iq m na di a-lo gis Car Co, ro mel sac da var q viT `ami lax va ris di a lo gi~, im udi de-si moR va wis pa tiv sa ce mad, ro me lic ki dev er T xel mog v cems sa Su a le bas, rom ga vam ya roT saf ran geT-sa qar T ve-los ur Ti er To be bi. es di a lo gi wa-ri mar Te ba oT xi mi mar Tu le biT: po-li ti ka, usaf r T xo e ba, eko no mi ka da sa gan ma naT leb lo sa kiT xe bi. saf ran-

ge Ti yo vel T vis mxars uWers sa qar T-ve los te ri to ri ul mTli a no bas~, _ aR niS na man.

Ro nis Zi e ba ze mow ve ul stum rebs mi e sal ma sa qar T ve los sa ga reo saq me-Ta mi nis t ris mo ad gi le xa Tu na ToT-la Ze, ro mel mac mniS v ne lo va ni uwo da al bo mis ga mos v las da Tsu-Si Ca ta-re bul sa i u bi leo kvi re uls. `dRe-van de li Ro nis Zi e ba gan sa kuT re biT mniS v ne lo va nia swo red Cve ni di as-po ras war mo mad gen le bis ga mo, rom-le bic spe ci a lu rad wels, am dRis aR sa niS na vad ew viv nen sa qar T ve los. isi ni ar kar ga ven kon taqts Ta vi anT sam Sob los Tan da es ki dev er T xel aris das tu ri imi sa, rom Cve ni qve ya-na inar Cu nebs mWid ro kav Sirs Ta vis is to ri ul di as po ras Tan. mas di di wvli li mi uZ R vis im fun da men tis Ca-mo ya li be ba Si, ro mel mac sa qar T ve-los de mok ra ti u li res pub li kis da-ar se bas Se uw yo xe li~, _ aR niS na man.

pre zen ta ci a ze sit y viT ga mo vid nen ase ve saf ran geT Si qar T vel Ta saT-vis to mos pre zi den ti oTar zu ra-biS vi li, noe Jor da ni as STa mo ma va-li re jeb Jor da nia, Tsu-is pir ve li stu den tis, van da Ram ba Si Zis Svi liS-vi li na Te la ni ko la Ze, Tsu-is aso-ci re bu li pro fe so ri na na gun ca Ze, sa qar T ve los pir ve li de mok ra ti u li res pub li kis him nis (`di de ba~) av to-ris, ko te foc x ve raS vi lis STa mo ma-va li ci ra be ri Ze.

al bo mis _ `sa qar T ve los de mok-ra ti u li res pub li kis kul tu ru li qro ni ke bi~ _ ga mo ce ma Si gan sa kuT-re bu li wvli li mi uZ R vis Tsu-is bib li o Te kis `sa qar T ve los de mok-

ra ti u li res pub li kis Sem s wav le li cen t ris~ Ta nam S ro mels sa lo me Wan-tu ri Zes, ro mel mac aR niS na, rom di-di pa ti via, al bo mis ga mos v la sa qar-T ve los de mok ra ti u li res pub li kis 100 wlis iu bi le sa da Tbi li sis sa-xel m wi fo uni ver si te tis 100 wlis iu bi les far g leb Si.

`wig ni mom zad da Ce mi da Ce mi Ta-nam S rom lis irak li ire ma Zis mi er. es gax lavT faq te bi da mov le ne bi, rom le bic ukav Sir de ba sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis yo vel dRes. aq mo ce mu lia 1028 dRis kul-tu ru li cxov re ba ana li zis ga re Se. rom ara is po li ti ku ri Ta vi su fa-li ga re mo, ro me lic qvey nis ma Sin-del ma xel m Z R va ne leb ma Seq m nes, Cven ar gveq ne bo da ase Ti ma Ra li do nis kul tu ru li mem k vid re o ba. aR sa niS-na via is faq ti, rom sab Wo Ta rep-re si is pi ro beb Si uam ra vi ada mi a nis ar qi vi ga nad gur da. Se sa ba mi sad, al-bom ze mu Sa o bi sas gaC n da ada mi a ne bis bi og ra fi e bis mo Zi e bis prob le me bi. ami tom, Zi ri Ta dad ga mo vi ye neT pe ri-o du li ga mo ce me bi, rom le bic Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis bib li o Te kis fon deb Sia da cu li. gar da imi sa, al boms er T vis vi zu a-lu ri ma sa la, rom lis Seg ro ve ba Sic dag vex ma ra va no sa ra jiS vi lis sa xe-lo bis sa xel m wi fo kon ser va to ri i-sa da So Ta rus Ta ve lis sa xe lo bis aka de mi u ri Te at ris mu ze u me bi, ase ve erov nu li bib li o Te kis fon de bi. maT mog va wo des uni ka lu ri fo to ar qi vi, ro me lic sa qar T ve los de mok ra ti u-li res pub li kis ar se bo bas ukav Sir-de ba. dRes vdga var Tqvens wi na Se, Tum ca wig nis Sed ge na sa da mom za de-ba Si ara er Ti ada mi a ni iyo Car Tu li. mad lo ba re daq tors _ gi or gi jo-xa Zes, mTar g m nels _ ma ri na Wyo ni as da yve las, vinc dRes aq im yo fe ba. ime dia, dar w mun de biT, Tu ram de nad di di mo na po va ri gag vaC n da sa qar T ve-los de mok ra ti u li res pub li kis ar-se bo bis pe ri od Si~, _ aR niS na Ta vis ga mos v la Si sa lo me Wan tu ri Zem.

`sa qar T ve los de mok ra ti u li res-pub li kis kul tu ris qro ni ke bi~ Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si tet ma ga naT le bi sa da mec ni e re bis sa mi nis-t ros fi nan su ri mxar da We riT mo am-za da.

me-8­gv-dan

gamoxmaureba

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

10

ve bul ma sa lebs aer Ti a nebs. sam wev-ri a ni gun di cal ke bro Su riT ga mo-ex ma u ra sa qar T ve los mra val sa u ku-no van is to ri a Si Ca ta re bul pir vel sa par la men to sxdo ma sac (`sa qar T-ve los de mok ra ti u li res pub li kis dam fuZ ne be li kre bis pir ve li sxdo-mis ste nog ra fi u li an ga ri Si ko men-ta re biT~).

Tsu-is bib li o Te kis erT-er Ti struq tu ru li er Te u lis xel m Z R-va ne lo biT mom zad da ori um niS v ne-lo va ne si al bo mic _ `noe Jor da nia _ 150~ da `noe ra miS vi li~. ga mo-ce meb Si Tav moy ri lia sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis pre mi-er-mi nis t r Ta sa yo vel Ta od cno bi-li da uni ka lu ri, aqam de ga mo uq vey-ne be li fo to e bi, brZa ne bu le be bi Tu pi ra di we ri le bi.

ram de ni me kvi ris win Tsu-Si gai-marTa vla di mer vo i tin s kis wig nis qar Tu le no va ni Tar g ma nis pre zen ta-cia. `qar Tu li de mok ra tia~ TiT q mis er Ti sa u ku nis win ev ro pa Si ga mo-ce mu li um niS v ne lo va ne si teq s tia. pub li ka cia aer Ti a nebs cno bebs sa-qar T ve los de mok ra ti u li res pub-li kis yve la Zi ri Ta di po li ti ku ri da so ci a lu ri in s ti tu tis Se sa xeb. aq ve daw v ri le biT aris gan xi lu li res pub li ka Si gan vi Ta re bu li um-Tav re si mov le ne bis ana to mia. vo i-tin s kis wig ni wle bis gan mav lo ba-Si sa qar T ve los uax le si is to ri is da sav le li mkvlev re bi sT vis mTa var wya ros war mo ad gen da. as w li a ni pa u-zis Sem deg ga mo ce mis Se fa se bis Se-saZ leb lo ba qar T vel mkiT x vel sac eZ le va, rac ase ve cen t ris dam sa xu-re bad Seg viZ lia mi viC ni oT.

res pub li kis 100 wlis iu bi les aR sa niS na vad frid rix eber tis fon-dis da fi nan se bi Ta da cen tis ini ci-a ti viT pir ve lad qar Tu lad iTar-g m na msof lio ran gis ger ma ne li so ci a lis tis, karl ka uc kis wig ni `sa qar T ve lo: glex Ta so ci al-de mok-

ra ti ul res pub li ka. STa beW di le-ba ni da dak vir ve ba ni~. Tsu-is stam-ba Si da i beW da sa lo me Wan tu ri Zis mi er Sed ge ni li qar Tul-in g li su ri ga mo ce ma _ `sa qar T ve los de mok ra-ti u li res pub li kis kul tu ris qro-ni ke bi~.

cen t ris or ga ni ze biT yo vel w li-u rad imar Te ba stu den tu ri kon fe-ren cia `sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li ka: pi rov ne be bi, re for me-bi, miR we ve bi da Sec do me bi~. gar da ami sa, Tsu-is bib li o Te ka TiT q mis yo vel Tves mas pin Z lobs pir ve li res pub li kis Te ma ti kas Tan da kav Si-re bul ga mo fe nebs, sa ja ro dis ku si-eb sa da leq ci ebs.

cen t r Si ina xe ba qar Tu li emig ra-ci is war mo mad gen le bis _ ti e ri be-riS vi lis, qris ti na fa Ra va-bu le zi sa da mi Sel ra miS vi lis ar qi ve bi. maT do ku men te bi uni ver si tets sa Cuq rad pir ve li res pub li kis cen t ris da ar-se bis Sem deg ga das ces.

Tum ca, `sa qar T ve los de mok ra-ti u li res pub li kis Sem s wav le li cen t ri-bib li o Te kis~ Ta na mo na wi le-o biT mom za de bu li 3 mTa va ri pro-eq tis Se sa xeb jer ara fe ri miT q vams.

1) sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis en cik lo pe dia-leq si ko-ni _ uk ve ori we lia irak li ire-ma Zis xel m Z R va ne lo biT mu Sa o ba mim-di na re obs mas S ta bu ri en cik lo pe di-is Sed ge na ze. Tsu-is pro fe so reb ma da doq to ran teb ma, pir ve li res pub-li kis mkvlev reb ma 1000-mde en cik-lo pe di u ri sta tia mo am za des. or-to me u li aer Ti a nebs cno bebs de mok-ra ti u li res pub li kis sa ka non m deb-lo, aR mas ru le be li da sa samar T lo or ga nos wev re bis, dip lo ma te bis, xe lov ne bis sfe ros war mo mad gen le-bis, pe da go ge bis, sa qar T ve los Tan da kav Si re bu li uc xo e le bis bi og-ra fi e bis; mniS v ne lo van mov le ne bi sa da pro ce se bis, po li ti ku ri in s ti-tu te bis, ka no ne bi sa da re for me bis Se sa xeb.

2) Tsu-is bib li o Te kis Ta nam S-rom le bis mo na wi le o biT 2018 wlis 25-30 iv niss So Ta rus Ta ve lis erov-nul sa mec ni e ro fon dis da fi nan se-biT da Tbi li sis saxelm wi fo uni-ver si te tis, erov nu li bib li o Te kis, erov nu li ar qi vi sa da erov nu li mu ze u mis mxar da We ri Ta da Ta na da-fi nan se biT ga i mar Te ba um niS v ne lo-

va ne si sa mec ni e ro fo ru mi `sa qar T-ve los de mok ra ti u li res pub li kis gax se ne ba 100 wlis Sem deg: mo de li ev ro pis T vis?~. fo ru mis mo na wi le Ta So ris ari an sfe ros Tan da kav Si re-bu li msof li o Si sa u ke Te so mec ni e-re bi. Ro nis Zi e bas da es w re bi an pro-fe so re bi mi Ci ga nis, ka la gi ris, ma-in cis, pa ri zis, kar lis, ni u kas li sa da los-an je le sis uni ver si te te bi-dan. fo ru mis far g leb Si ga i mar Te ba or d Ri a ni sa mec ni e ro kon fe ren cia da oT x d Ri a ni sa zaf xu lo sko la, ro mel Sic qar T vel stu den teb Tan er Tad mo na wi le o bas mi i Re ben oq-s for dis, kem b ri jis, hum bol tis, ber li nis, hel sin kis, var Sa vi sa da ta li nis umaR le si sas wav leb le bis stu den te bi.

3) cen t ris par t ni o ro bi Ta da Tbi li sis me ri is xel Sew yo biT ara-sam Tav ro bo or ga ni za cia `mo mav lis so fe li~ axor ci e lebs pro eqts `sa-xal xo uni ver si te ti _ sa qar T ve-los de mok ra ti u li res pub li ka~. pro eq tis far g leb Si pir ve li res-pub li kis Te ma ti kas Tan da kav Si re-biT oc da a Tam de sa ja ro leq cia ga-i mar Te ba.

Cven ar vam t ki cebT, rom Ca moT v-li li saq me e bi Tsu-is bib li o Te kis mxo lod er Ti mci re ric x o va ni gan-yo fi le bis dam sa xu re baa. Cven mxo-lod imis Tqma gvsurs, rom `sa qar-T ve los de mok ra ti u li res pub li kis Sem s wav le li cen t ri-bib li o Te kis~ ga re Se aR niS nu li pro eq te bis gan-xor ci e le ba da er T ma neT Tan mWid-rod da kav Si re ba faq tob ri vad war-mo ud ge ne li iq ne bo da.

Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si-te ti, mi si bib li o Te ka da bib li-o Te kis pir ve li res pub li kis Sem s-wav le li cen t ri da mo u ki deb lo bis ga moc xa de bis 100 wlis iu bi les yve-la ze mom za de bu lad da gan sa kuT re-biT ma Ra li aka de mi u ri stan dar tiT ege be ba.

daviT mWedliZe, Tsu-is stu den ti

ga­mo­fe­na­–­`qar­Tu­li­uni­ka~

26 maisi da universiteti

iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver-si te tis bib li o Te ka Si sa qar T-

ve los da mo u ki deb lo bis 100 wlis

iu bi le sad mi miZ R v ni li ga mo fe na _

`qar Tu li uni ka~ ga ix s na.

ga mo fe na war mo ad gens qar Tu-

li bo nis ti ku ri da fi la te lis-

tu ri Zeg le bis uni ka lur eq s po zi-

ci as, is to ri u li da kul tu ru li

ar te faq te bis ko leq ci as, ro mel Sic

Tav moy ri lia sa qar T ve los pir ve li

res pub li kis pe ri od Si ga moS ve bu li

qa Ral dis fu la di niS ne bis, ban k no-

te bis da mar ke bis yve la no mi na li,

ma Ti cno bi li sa xes x va o be bi, maT So-

ris, ra ri te tu li ni mu Se bi.

Ro nis Zi e bas Tsu-is req to ris

mo ad gi le aleq san d re cis ka ri Ze,

bib li o Te kis xel m Z R va ne li zu rab

ga i pa raS vi li, ko leq ci o ne ri, Tsu-

is kur s dam Tav re bu li mi xe il go go-

tiS vi li, stu den te bi da pro fe sor-mas wav leb le bi es w re bod nen.

`ga mo fe na ze war mod ge ni li bo ne-bi sa da mar ke bis av to re bi im xa nad cno bi li mxat v re bi iy v nen; maT So-ris ga mo fe ni lia di mit ri Se var d na-Zis na mu Sev re bi. vfiq rob, es Ro nis-Zi e ba mniS v ne lo van ad gils da i ka vebs im Ro nis Zi e bebs So ris, rom le bic mTe li wlis gan mav lo ba Si Cvens uni-ver si tet Si mim di na re obs~, _ aR niS-na aleq san d re cis ka ri Zem.

ko leq ci o ner ma mi xe il go go tiS-vil ma ga mo fe na ze war mod ge ni li eq-

s po zi ci is na wi li Tbi li sis sa xel-m wi fo uni ver si tets sa Cuq rad ga-das ca. `qar Tu li qa Ral dis fu lis is to ri i sa da Te o ri is Ses wav lis saq me Si Tbi li sis uni ver si te ti sa da mi si dam fuZ neb lis iva ne ja va xiS vi-lis Za li an di di Rvaw lia. Cve ni di-di sur vi lia, rom ga mo fe nis das ru-le bis Sem deg am eq s po zi ci is na wi li ga da e ces Tbi li sis sa xel m wi fo uni-ver si tets da mis bib li o Te kas~, _ aR niS na ko leq ci o ner ma.

Tsu-is bib li o Te kis xel m Z R va-ne lis zu rab ga i pa raS vi lis TqmiT, 1918-1921 wlis mar ke bi da qa Ral dis fu la di niS ne bi ase srul yo fi lad jer ar sad yo fi la ga mo fe ni li. `am eq s po zi ci iT dam T va li e re be li dar-w mun de ba, ra Zli e ri, per s peq ti u-li, ev ro pu li fa se u lo be bis mqo ne da kul tu ru lad dax ve wi li sa xel-m wi fo yo fi la Cve ni sa qar T ve lo im aras ru li sa mi wlis gan mav lo ba Si~, _ aR niS na bib li o Te kis xel m Z R va-nel ma.

eq s po zi cia sa qar T ve los da mo-u ki deb lo bis ga moc xa de bis, tfi-li sis uni ver si te tis da ar se bis da pir ve li qar Tu li qa Ral dis fu li-sa da mar ke bis ga moS ve bis sa u ku no-van iu bi les mi eZ R v na.

uni­ver­si­te­tis­bib­li­o­Te­ka­pir­ve­li­res­pub­li­kis

Sem­s­wav­lel­mTa­var­ke­rad­Ca­mo­ya­lib­dame-9­gv-dan

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

11

26 maisi da universiteti

`da mo u ki deb lo bi dan Ta vi suf le bam de~, _ am sa xel wo de biT

ga i mar Ta 15-26 ma iss qvey nis umaR les sas wav leb leb Si sa qar-T ve los da mo u ki deb lo bis 100 wlis Ta vi sad mi miZ R v ni li Ro-nis Zi e be bis cik li, ro mel Sic, ume te sad, qar Tu li enis Ses wav-lis prog ra mis eT ni ku ri um-ci re so bis stu den teb ma mi i Res mo na wi le o ba. Ro nis Zi e bis far g-leb Si Ca tar da ese e bis kon kur si, ka lig ra fi is kon kur si _ `we re qar Tu lad~, kon kur si _ `da xa-te da mo u ki deb lo bis 100 we li~ da mrgva li ma gi da Te ma ze _ `ra vi ciT 26 ma i sis Se sa xeb~.

das k v ni Ti sa ze i mo ce re mo nia da kon kur s Si ga mar j ve bu le bis da jil do e ba iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si tet Si ga i mar Ta, sa dac ga mar j ve bu lebs sa qar T ve los pre zi den t ma gi or gi mar g ve laS-vil ma da sa qar T ve los sa xel m-wi fo mi nis t r ma Se ri ge bi sa da sa mo qa la qo Ta nas wo ro bis sa kiT-xeb Si qe Te van ci xe laS vil ma si ge-le bi da spe ci a lu ri pri ze bi ga-das ces. Ro nis Zi e bas Tsu-is ad-mi nis t ra ci is xel m Z R va ne li nu nu ov si a ni ko va, sa qar T ve los ga naT-le bi sa da mec ni e re bis mi nis t ris mo ad gi le lia gi ga u ri, Tsu-is pro fe so re bi, stu den te bi, mow-ve u li stum re bi da es w r nen.

ro gorc ara er T xel aRi niS na, sa-qar T ve los da mo u ki deb lo bis dRi-sad mi miZ R v nil Ro nis Zi e beb Si eT ni-ku ri um ci re so be bis war mo mad ge nel stu den t Ta Car Tu lo bas gan sa kuT re-bu li mniS v ne lo ba aqvs, ra Ta Ti To-e ul ma maT gan ma Ta vi qvey nis srul-fa so van mo qa la qed ig r Z nos.

eT ni ku ri um ci re so be bis war mo-mad ge nel stu den tebs da dam s w re sa-zo ga do e bas da mo u ki deb lo bis 100 wlis Ta vi Tsu-is ad mi nis t ra ci is xel m Z R va nel ma nu nu ov si a ni ko vam mi-u lo ca da kon kur sis mniS v ne lo ba ze isa ub ra: ̀ dRe van de li Sex ved ra na wi-lia Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si-tet Si Ca ta re bu li da Ca sa ta re be li Ro nis Zi e be bi sa, rad gan wle van de li we li sa i u bi le oa uni ver si te ti saT-vi sac. sim bo lu ria Ro nis Zi e bis da-sa xe le ba da is faq ti, rom am dRis aR niS v na Si Cve ni uni ver si te tis da sxva umaR le si sas wav leb le bis qar-Tul ena Si mom za de bis prog ra mis stu den te bi aq ti u rad mo na wi le o-ben. dRes aq ari an `prog ra ma 1+4~-is stu den te bi ili as sa xel m wi fo uni ver si te ti dan, teq ni ku ri uni ver-si te ti dan, sa me di ci no uni ver si te-ti dan, Sss aka de mi i dan, axal ci xis, go ris, ba Tu mis, qu Ta i sis, Te la vi sa da so xu mis sa xel m wi fo uni ver si te-te bi dan...

1918 wlis 26 ma iss sa qar T ve los da mo u ki de bel ma res pub li kam Seq m na sa xel m wi fo eb ri o bi sa da po li ti-ku ri kul tu ris ma Ra li stan dar ti. pir ve li res pub li kis mi er mi Re bu-li kon s ti tu cia sa qar T ve los yve la mo qa la qis Ta na bar uf le bebs aRi a-reb da da am niS niT igi msof li o Si ga mor Ce ul da gan sa kuT re bul ad-gils ika vebs. pir ve li res pub li kis par la men t Si war mod ge nil ni iy v nen

sa qar T ve lo Si mcxov re bi eT ni ku ri um ci re so be bi, up re ce den to faq-ti iyo ase ve qa le bis mo na wi le o ba, ro mel Ta So ris erT-er Ti maT ga ni azer ba i ja ne li qal ba to ni fa ri-xa-num (ka ci fa ri) so fi e va iyo. dRes Cven va ma yobT im faq tiT, rom mi-si Zmis Svil TaS vi li Cvens uni ver-si tet Si qar Tul ena Si mom za de bis prog ra ma ze swav lobs.

aR sa niS na via, rom Tbi li sis sa-xel m wi fo uni ver si tet Si qar Tul ena Si mom za de bis sa gan ma naT leb lo prog ra ma uk ve mer ve we lia fun q-ci o ni rebs. mi sa sal me be lia, rom am prog ra mi sad mi in te re si yo vel w li-u rad iz r de ba, rac imis das tu ria, rom Cve ni qvey nis eT ni kur um ci re-so bebs sur vi li aqvT da ga mo xa ta ven mza o bas _ Ca er Ton qvey nis mSe neb-lo ba Si. sa qar T ve los da mo u ki deb-lo bis dRis aR niS v na am prog ra ma Si Car Tu li stu den te bis ini ci a ti viT, da das tu re baa imi sa, rom Cven yve-la ni am qvey nis Svi le bi varT, va fa-sebT war suls da er Tad vcdi lobT mo ma va li sa mo qa la qo sa zo ga do e bis Ca mo ya li be bas~, _ ga nac xa da nu nu ov si a ni ko vam.

dam s w re sa zo ga do e bas ga naT le-bi sa da mec ni e re bis mi nis t ris mo-ad gi lem lia gi ga ur mac mi mar Ta: `sa qar T ve los eT ni ku ri mra val fe-rov ne ba Cve ni sa zo ga do e bis sim did-rea. sa zo ga do e bis Ti To e u li wev-ris re a lu ri re sur sis ga mo ye ne bas de mok ra ti is gan vi Ta re bis pro ces Si di di mniS v ne lo ba aqvs. Cven un da Sev q m naT is ga re mo, sa dac maT war ma-te bi sa da win s v lis per s peq ti va eq ne-baT. amis T vis xor ci el de ba is pro-eq te bi, rom lis da ner g va 2018-2019 wli dan da iw ye ba da ma Ti sa Su a le-biT 60 aTa sam de ara qar T vel mo sax-le o bas sru li ad axal prog ra mebs Sev Ta va zebT. es Zi re u lad Sec v lis sa gan ma naT leb lo po li ti kas, rad gan dRes Zal ze mniS v ne lo va nia sa xel-m wi fo enis gaZ li e re bis prog ra ma, rad gan mSob li u ri enis pa ra le lu-

rad qvey nis Ti To e u li mo qa la qe in-teg ri re bu li un da iyos Cve ni sa zo-ga do eb ri vi gan vi Ta re bis sxva das x va pro ce seb Si, ra Ta sa ku Ta ri Se saZ-leb lo be bis re a li ze ba SeZ los~, _ aR niS na lia gi ga ur ma.

stu den tebs Tsu-is hu ma ni ta rul mec ni e re ba Ta fa kul te tis de ka nis mo ad gi le Te i mu raz pa pas qir ma mi-mar Ta: `am dRe eb Si sa qar T ve lo aR-niS navs Ta vi si sa xel m wi fo eb ri o bis is to ri a Si erT-er Ti yve la ze mniS-v ne lo va ni dRis, da mo u ki deb lo bis aR d ge nis 100 wlis Tavs. 1918 wlis 26 ma i si nam d vi lad Rir s Se sa niS na vi dRe gax da Cve ni qvey nis is to ri a Si, rad ga nac xan g r Z li vi mo no bis Sem-deg, ro gorc iq na, aR d ga qar Tu li sa xel m wi fo. be dis iro ni iT un da iT q vas, rom sa qar T ve lo oku pi re-bu li rom ar yo fi li yo ru se Tis mi er, Se iZ le ba es prog ra ma gan sa-xor ci e le be lic ar yo fi li yo, rad-ga nac, dar w mu ne biT Se iZ le ba iT q vas, rom am 100 wlis gan mav lo ba Si es prob le ma ar dad ge bo da. ime di gva-qvs, rom uax lo es mo ma val Si prog-ra mis seg men ti Se ic v le ba. dRes es prog ra ma war ma te biT xor ci el de-ba, rac Zal ze mniS v ne lo va nia, rad-ga nac sa qar T ve los yve la mo qa la qe Ta nab rad un da iyos Car Tu li qvey-nis cxov re ba Si. mo xa ru li var, rom Cvens uni ver si tets da fa kul tets am saq me Si Ta vi si wvli li Se aqvs~, _ ga nac xa da Te i mu raz pa pas qir ma.

sa qar T ve los sa xel m wi fo mi nis t-r ma Se ri ge bi sa da sa mo qa la qo Ta-nas wo ro bis sa kiT xeb Si qe Te van ci-xe laS vil ma stu den tebs ga mar j ve ba mi u lo ca da aR niS na, rom gar da ban-Si da geg mi lia da mo u ki de be li sa-qar T ve lo sa da msof li os pir ve li mus li mi de pu ta ti qa lis fa ri-xa num so fi e vis me mo ri a lis gax s na. `ro-de sac axal gaz r de bis mi er mom za-de bul ese ebs Te ma ze _ `da mo u ki-deb lo bi dan Ta vi suf le bam de~ vec-no bo di, si a ma yis grZno ba da me uf la. am Ca na we re bi dan Cans ma Ti su lis-

k ve Te ba, Cve ni sam Sob los siy va ru-li, Ta vi suf le bis fa si da sa er To mo mav lis xed va. Cven er Tad un da ava Se noT qve ya na, sa dac viz ru nebT qvey nis gan vi Ta re ba sa da eko no mi kur win s v la ze. dRes var ama yi imiT, rom gvyavs ase Ti mo ti vi re bu li, ni Wi e ri axal gaz r de bi ga nur Cev lad eT ni ku-ri da re li gi u ri war mo mav lo bi sa, rom le bic ari an am qvey nis srul-fa so va ni pat ri o ti mo qa la qe e bi da ro mel Tac mo ma val Si Cve ni po li-ti kiT eq ne baT yve la Se saZ leb lo ba, rom iy v nen maq si ma lu rad Car Tul ni da re a li ze bul ni qvey nis cxov re bis yve la sfe ro Si~, _ aR niS na qe Te van ci xe laS vil ma.

`es dRe e bi mar T lac ga mor Ce u lia Ta vi si mniS v ne lo biT, mag ram Cem T-vis gan sa kuT re bu li, sa si xa ru lo da ama Rel ve be lia is faq ti, rom am ze ims Ce mi mSob li u ri uni ver si te-tis ked leb Si vi zi a reb sa qar T ve los im mo qa la qe eb Tan er Tad, rom le bic dRe van del da xva lin del dRes qmni-an. di di mad lo ba min da ga da vu xa-do yve las, vinc ase aq ti u rad iyo Car Tu li am mniS v ne lo va ni pro eq tis gan xor ci e le ba Si, vinc Tqve ni fiq-ri da oc ne ba Cve ni sam Sob los gaZ-li e re bas da u kav Si reT. Ti To e u li Tqven ga ni, ro me li eT ni ku ri war mo-So bi sac un da iyoT, aZ li e rebT Cvens sam Sob los ise, ro gorc is to ri u-lad Zli er de bo da sa qar T ve lo Ta-vi si mra val fe rov ne biT. Tqven un da iyoT Ta na Se moq me de bi am qvey nis mo-mav lis. Cve ni eri sa u ku ne e bis man-Zil ze swo red am mra val fe rov ne biT ar se bob da~, _ ga nac xa da Sex ved ra ze sa qar T ve los pre zi den t ma gi or gi mar g ve laS vil ma.

kon kur sis er Ter T ma mo na wi lem sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub-li kis, msof li os pir ve li mus li mi de pu ta ti qa lis fa ri-xa num so fi e-vas STa mo ma val ma, Tsu-is stu den t ma fa rid so fi e vam dam s w re sa zo ga do-e bas Ta vi si di di wi nap ris, fa ri-xa-num so fi e vas cxov re bi sa da moR-va we o bis Se sa xeb uam bo: `1918 wels 34 wlis fa ri-xa num so fi e va pro-por ci u li si iT msof li o Si pir-ve li, sa qar T ve los de mok ra ti u li res pub li kis ar Ce vi Ti or ga nos wev-ri mus li mi qa li gax da. amis Se sa xeb im d ro in de li qar Tu li pre sa si a ma-yiT wer da. isic cno bi lia, rom Ta-vi suf le bis T vis brZo li saT vis fa-ri-xa num ma pa su xi mkac rad ago. dRes ki, Cven, mis STa mo mav lebs sur vi li gvaqvs ga vag r Ze loT di di be bi is daw ye bu li saq me da aq ti u ri mo na-wi le o ba mi vi RoT qvey nis win s v la sa da gan vi Ta re ba Si. Cve ni di di oja-xis sa xe liT min da yve las mad lo ba ga da vu xa do fa ri-xa nu mis Rvaw lis da fa se bi saT vis~, _ aR niS na fa rid so fi e vam.

aR sa niS na via, rom kon kur seb Si mo na wi le ob d nen qar Tul ena Si mom-za de bis sa gan ma naT leb lo prog ra mis stu den te bi mTe li sa qar T ve los mas-S ta biT (iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo-bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si-te ti, ili as sa xel m wi fo uni ver si-te ti, po li teq ni ku ri uni ver si te ti, sa me di ci no uni ver si te ti, Sss aka-de mia, axal ci xis, go ris, ba Tu mis, qu Ta i sis, Te la vis, so xu mis sa xel m-wi fo uni ver si te te bi). Ro nis Zi e ba ze aC ve nes `prog ra ma 1+4~-is”stu den te-bis mo na wi le o biT 26 ma i sis Te ma ti-ka ze ga da Re bu li fil mi da ga i mar Ta aq cia _ `po e zi is 10 wu Ti~.

`da­mo­u­ki­deb­lo­bi­dan­Ta­vi­suf­le­bam­de~­–­Ro­nis­Zi­e­be­bis­cik­li­eT­ni­ku­ri­um­ci­re­so­bis­stu­den­te­bis­mo­na­wi­le­o­biT

Sur­T­xia­be­roS­vi­li

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

12

iva ne ja va xiS vi lis sa-xe lo bis Tbi li sis sa-xel m wi fo uni ver si te-

tis eko no mi ki sa da biz ne sis fa kul te ti aq ti u rad ewe va msof li os pres ti Jul uni-ver si tet Si ap ro bi re bu li sa xel m Z R va ne lo e bis Tar g-m na sa da mom za de bas, ra Ta qar T vel ma stu den teb ma SeZ-lon sa er Ta So ri so do nis sa xel m Z R va ne lo e bis mSob-li ur ena ze swav la. swo red am miz niT 22 ma iss Tsu-is eko no mi ki sa da biz ne sis fa-kul tet ze fred r. de vi di sa da fo rest r. de vi dis er-Tob li vi sa xel m Z R va ne los _ `stra te gi u li me nej men ti _ cne be bi da vi Ta re be bi~ qar Tu le no va ni Tar g ma nis pre zen ta cia ga i mar Ta.

wig ni Tsu-is ga mom cem-

lo bam ga mos ca. Tar g ma ni da-fi nan s da sa qar T ve lo Si ame-ri kis Se er Te bu li Sta te bis sa el Cos wig ne bis Tar g m nis prog ra mis far g leb Si. pro-eq ti wa rad gi na Tsu-is pro-fe sor ma, Tsu-is eko no mi ki sa da biz ne sis fa kul te tis de-kan ma gi or gi Ra Ra ni Zem.

pre zen ta ci as Tsu-is req-to ris mo ad gi le aleq san-d re cis ka ri Ze, ad mi nis t-ra ci is xel m Z R va ne li nu nu ov si a ni ko va, eko no mi ki sa da biz ne sis fa kul te tis de ka-ni gi or gi Ra Ra ni Ze, mow ve-u li stum re bi, stu den te bi da pro fe sor-mas wav leb le bi es w re bod nen.

`dar w mu ne bu li var, Cve ni stu den te bi sa da pro fe so-re bis T vis es wig ni erT-er-Ti um niS v ne lo va ne si sa xel-m Z R va ne lo iq ne ba. vfiq rob, amiT eko no mi ki sa da biz ne-sis fa kul tet ma se ri o zu li ga nac xa di ga a ke Ta swav lis xa ris xis ki dev uf ro ma-Ral sa fe xur ze ay va nis T vis. sa xel m Z R va ne lo sa Su a le bas mis cems stu den tebs sa ga ni

sa er Ta So ri so stan dar te bis Se sa ba mi sad is wav lon~, _ ga nac xa da aleq san d re cis ka-ri Zem.

`sa xel m Z R va ne lo `stra te-gi u li me nej men ti _ cne be bi da vi Ta re be bi~ glo ba lu ri ga mo ce maa. Tbi li sis sa xel m-wi fo uni ver si te tis eko no-mi ki sa da biz ne sis fa kul-te ti cdi lobs stu den tebs mi a wo dos ise Ti sas wav lo li te ra tu ra, ro me lic aq tu-a lu ri da sa in te re soa dRes.

am sa xel m Z R va ne lo Ti as-wav li an ame ri ki sa da da sav-leT ev ro pis wam y van umaR-les sas wav leb leb Si. Cvenc swo red es mi za ni gvqon da _ stra te gi ul me nej men t Si yve-la ze Ta na med ro ve sa xel m Z R-va ne lo gve Tar g m na da Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver-si te tis stu den tebs swo red aseT sa xel m Z R va ne lo ze hqo-no daT wvdo ma~, _ aR niS na fa kul te tis de kan ma gi or gi Ra Ra ni Zem.

ori aTe u li wlis gan-mav lo ba Si wig ni, stra te gi-u li me nej men tis ga da sa xe di-

dan, ga mo ye ne bi Ti as peq te bis, praq ti ku li mid go me bis mx-riv sag r Z nob lad da ix ve wa. wle bis gan mav lo ba Si 500-ze met ma ko lej ma da uni ver si-tet ma ga mo i ye na es sa xel m Z-R va ne lo. ker Zod, amiT sar-geb lo ben har var dis, jons hop kin sis, me ri len dis, ka-ro li nas, san-fran cis kos, ia po ni is, Ci ne Tis, av s t ra li-is da ax lo aR mo sav le Tis uam rav uni ver si te teb Si.

sa xel m Z R va ne los qar Tu-li ga mo ce mis sa mec ni e ro re-daq to ria pro fe so ri Sal va ma Wa va ri a ni, mTar g m ne lo bi Ti jgu fis Se mad gen lo ba Si Se-di an: Tsu-is pro fe so ri gi-or gi Ra Ra ni Ze, Tsu-is aso-ci re bu li pro fe so ri bad ri ra miS vi li da seu-is pro fe-so ri ge la gri go laS vi li.

`am sa xel m Z R va ne los mTels msof li o Si ndo-ba aqvs ga moc xa de bu li. is stra te gi u li geg mis efeq ti-a ni Ca mo ya li be bi sa da gan-xor ci e le bi saT vis sa Wi ro uax les unar-Cve vebs da ide-ebs sTa va zobs me ne je rebs.

wig ni stra te gi u li me nej-men tis ro gorc sa ba ka lav-ro, ase ve sa ma gis t ro do-nis mi marT wa ye ne bul yve la moT xov nas ak ma yo fi lebs. Si-na ar sob ri vad iS vi a Ti os-ta to biT ga mar Tu li wig ni ga mo ce mu lia msof li os mra-val ena ze. mas ara mxo lod uni ver si te te bi, ara med aso-biT kom pa nia, or ga ni za cia da sa xel m wi fo uw ye ba iye-nebs, ro gorc gzam k v levs stra te gi ul me nej men t Si~, _ vkiT xu lobT wig nis wi na sit-y va o ba Si.

ro gorc wig nis sa mec ni e-ro re daq tor ma Sal va ma Wa-va ri an ma ga nac xa da: ,,im de nad kar gad da struq tu ri ze bu-lad aris mas Si sas wav lo ma sa la gad mo ce mu li, rom, mi u xe dav ad rTu li Si na ar-si sa, stu dents mi si ga ge ba uad vil de ba~.

wig nis mniS v ne lo ba sa da Rir se beb ze isa ub ra ag reT ve Tsu-is pro fe sor ma bad ri ra miS vil ma da seu-is pro fe-sor ma ge la gri go laS vil ma.

sa xel m Z R va ne los av to-rebs ma ma-Svil fred. r. da fo rest. r. de vi debs ga moq-vey ne bu li aqvT 50-ze me ti sa mec ni e ro sta tia msof li-os sa u ke Te so ga mo ce meb Si.

sa xel m Z R va ne lo stu den-tebs, mkvlev rebs, me ne je rebs da da in te re se bul pi rebs da ex ma re ba Se is wav lon da ga ec non ne bis mi e ri or ga ni-za ci is stra te gi is Ca mo ya-li be bis, gan xor ci e le bi sa da Se fa se bis Ta na med ro ve prin ci pebs da ten den ci ebs.

`aR­mo­a­Ci­ne­ger­ma­nia­sa­qar­T­ve­lo­Si~Tsu­sa­bav­S­vo­uni­ver­si­te­ti

`aR mo a Ci ne ger ma nia sa qar T ve lo Si~ _ am sa xel wo de biT

Tbi li sis sa xel m wi fo uni-ver si tet Si `Tsu sa bav S vo uni ver si te tis~ mxar da We ri-Ta da xel Sew yo biT ti ci-an ta bi Zis sa xe lo bis qa laq Tbi li sis N43 sa ja ro sko li-sa da qa laq lud vig s bur gis got li eb da im le ris sa xe lo-bis sko lis mos wav le Ta gac-v li Ti pro eq tis pre zen ta cia ga i mar Ta. ro gorc pre zen ta-ci is mo na wi le eb ma aR niS nes, qar T ve li da ger ma ne li xal-xis ur Ti er To bas So re u li fes ve bi aqvs. sa qar T ve lo Si ger ma ne le bi jer ki dev 200 wlis win ga moC n d nen da maT Se sa xeb mra va li sa in te re so cno ba mo i po ve ba, ami tom am pro eq tis mi za ni swo red am sa in te re so is to ri is Ses-wav la da sa qar T ve lo Si im ad gi le bis mo na xu le baa, ro-me lic ger ma ne le biT iyo da-sax le bu li.

Tsu-Si ga mar Tul pre zen-ta ci a ze qar T vel ma da ger-

ma nel ma sko lis mos wav le eb ma sa in te re so mox se ne be bi war-mo ad gi nes: `ge rma ne li ko-lo nis te bi sa qar T ve lo Si~, `vur tem ber ge li ko lo nis te-bi ka ta ri nen fel d Si~, `pir-ve li ev ro pe le bi sa qar T ve-lo Si~, `qar Tu li Srif ti~, `qar Tu li sa le bi da sac xov-re be li, tra di ci e bi kuT xe-e bis mi xed viT~, `mos wav le Ta gac v li Ti pro eq tis 14 dRe (STa beW di le be bi)~ da sxva.

ro gorc pro eq tis er-Ter T ma Ta na av tor ma da xel-m Z R va nel ma, Tbi li sis 43-e sa ja ro sko lis di req tor ma, ga naT le bis sa er Ta So ri so cen t ris be ne fi ci ar ma so fio de da la ma ziS vil ma ga nac xa da, wels pro eq t Si qar T ve li da ger ma ne li VII, VIII da IX kla-sis 34 mos wav le mo na wi le-obs. `ger ma ne li mos wav le e bi Tbi liss 2 ma iss ew viv nen. am pe ri od Si maT qar T vel mos-wav le eb Tan er Tad imog za u-res sa qar T ve los sxva das x va kuT xe Si da da aT va li e res Cve ni kul tu ru li mem k vid-re o bis Rir s Se sa niS na o be bi. pro eq tis far g leb Si da geg-mi li sxva das x va aq ti vo be bis

gar da, ase ve, mniS v ne lo va ni iyo ko mu ni ka cia qar T vel da ger ma nel Ta na to lebs So-ris, rom leb mac STa beW di-le be bi ga u zi a res er T ma neTs da, yo vel d Ri u ri Ca na we re-bis sa Su a le biT, pre zen ta ci-e bi mo am za des sa ku Ta ri Tva-liT da na xu li is to ri u li war su lis Se sa xeb. pro eq tis mi za ni ase ve iyo: sa qar T ve-lo sa da mi si de da qa la qis _ Tbi li sis gac no ba da po-pu la ri za cia uc xo e li axal-gaz r de bis T vis, qar T ve li da ger ma ne li xal xis 200 wli a-ni me gob ro bis am sax ve li ma-sa lis gac no ba, ger ma ne le bis sac xov re be li ad gi le bis mo na xu le ba sa qar T ve lo Si da, ama ve dros, kul tu ru li mem k vid re o bis war mod ge na uc xo e li stum re bi saT vis~, _ aR niS na so fio de da la ma-ziS vil ma.

43-e sa ja ro sko lis mos-wav lem nia ar R v li an ma Ta-vi si STa beW di le be bi Ta na-to lebs ga u zi a ra: `asu re Ti rom Zvel msof lio is to ri-a Si is qve ya na iyo, ro mel mac pir ve lad Cve ni di a o xi mo-ix se nia, es yve la im ada mi an ma

icis, vi sac is to ria us wav-lia, ami tom sa xel wo de ba _ asu re Tis ga ge bi sas, pir vel rig Si, Zle va mo si li asur-ba ni fa li max sen de bo da. asu-re Ti TeT riw ya ros ra i on Si mde ba re obs da aq swo red me-19 sa u ku ne Si, ge ne ral er-mo lo vis brZa ne biT Ca mo sax-l d nen Sva bi i dan ger ma ne le-bi, ker Zod, 1400 oja xi (sul 7000-mde ada mi a ni). ma Ti ume-te so ba xe los ne bi, ar qi teq-to re bi iy v nen... ma Sin dRe-van del asu reTs _ eli za-beT tals, eli za be tis xe o bas eZax d nen, xo lo rac Se e xe ba dRe van del sa xel wo de bas _ asu reTs, is jer ki dev kvle-vis sa ga nia. Tum ca sxva ver-si ac ar se bobs: Zve lad Tur-me aq su rebs am za deb d nen da, Se saZ le be lia, sa xel wo de bac aqe dan mo di o des... es am ba-vi ki Cven ma pe da gog ma qe Ti mi qi aS vil ma gvi am bo, ro-me lic 10 ma iss, erT sa oc-rad wvi mi an dRes, sof lis ula ma zes qu Cas Tan dag v x v da da Za li an bev ri sa in te re so is to ria mog viy va... ma ga li-Tad, sa xel wo de ba eli za bet-Ta li aleq san d re pir ve lis

co lis, eli za be tis sa xe li-dan mom di na re obs, ro me lic war mo So biT ase ve ger ma ne li iyoo~.

`Tsu sa bav S vo uni ver si-te tis~ xel m Z R va nel ma ma ri na lo mo ur ma pro eq tis mniS v ne-lo ba ze isa ub ra. ,,Cve ni az-riT, ase Ti pro eq te bis gan-xor ci e le bas mo ma va li Ta o-be bis aR z r da Si di di mniS-v ne lo ba aqvs. `Tsu sa bav S vo uni ver si te ti~ mzad aris _ xe li Se uw yos yve la im sa si-ke To ini ci a ti vas, ro mel sac sko lis mos wav le e bi ga mo i-Ce nen. es, upir ve les yov li sa, sa Wi roa ma Ti mo mav lis T vis da swo ri ori en ti re bis T-vis. pro eq tis mo na wi le e bi-saT vis ga i mar Ta kon cer ti an sambl `gor de las~ Ses-ru le biT, Ca tar da ram de-ni me spor tu li Ro nis Zi e ba, ris T vi sac mad lo ba gvin da ga da vu xa doT Tsu-is kul-tu ris de par ta men tis xel m-Z R va ne lo bas. `Tsu sa bav S vo uni ver si te ti~ aseT sa si ke-To ini ci a ti vebs mo ma val Sic mxars da u Wers da wa a xa li-sebs~, _ aR niS na ma ri na lo-mo ur ma.

Sur­T­xia­be­roS­vi­li

Ta­mar­da­di­a­ni

eko­no­mi­kis­fa­kul­tet­ze­axa­li­wig­ni­iTar­g­m­na

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

13

ame ri kis m cod- ne o bis me-19yo vel w li u risa er Ta So ri so kon fe ren cia

iva ne ja va xiS vi lis sa xe-lo bis Tbi li sis sa xel-m wi fo uni ver si tet ma 17-

19 ma iss, ame ri kis m cod ne o bis me-19 yo vel w li ur sa er Ta So-ri so kon fe ren ci is gax s nas umas pin Z la, ro me lic Tsu-Si sa qar T ve lo Si ame ri kis m cod-ne o bis da ar se bis 20 wli sa da uni ver si te tis 100 wlis iu bi-les mi eZ R v na.

ame ri kis Se er Te bu li Sta-te bis sa el Cos po li ti kur-eko no mi kur sa kiT x Ta gan yo-fi le bis xel m Z R va nel ma du a-it na is t ro mim mi sa sal me bel sit y va Si dam s w re sa zo ga do e-bas kon fe ren ci is mec x ra me ted Sek re ba mi u lo ca. man mad lo-ba ga da u xa da Tsu-is req tors gi or gi Sar va Si Zes, kon fe ren-ci is or ga ni za to rebs: Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si-te tis hu ma ni ta rul mec ni e-re ba Ta fa kul te tis ame ri kis Ses wav lis in s ti tu tis di req-tors va sil ka Wa ra vas da ama ve fa kul te tis ame ri kis m cod ne-o bis mi mar Tu le bis aso ci re-bul pro fe sors ele ne meZ ma-ri aS vils kon fe ren ci is ase Ti mas S ta bu ri or ga ni ze bi saT vis. `mo xa ru li var, rom mo na wi-le o bas vi Reb yo vel w li u ri kon fe ren ci is gax s na Si. ase Ti Ro nis Zi e be bi mniS v ne lo va nia. is xels uw yobs Cvens qvey nebs So ris ur Ti er To be bis ki dev uf ro da ax lo e bas, axa li ur-Ti er To be bis war moq m nas~, _ ga nac xa da du a it na is t ro mim.

kon fe ren ci a ze mow ve u li iyo sa gan ge bo da sru luf le-bi a ni el Ci, pub li cis ti ge la Car k vi a ni, ro mel sac Se er Te-bul Sta teb Tan dip lo ma ti u-ri ur Ti er To bis prin ci pul Se de gad mi aC nia, rom es ur-Ti er To ba da fuZ ne bu lia ara Cvens in te re seb ze, ara med Ri-re bu le beb ze. mi si TqmiT, aSS aris su per sa xel m wi fo, ro me-lic moq me debs ara mxo lod in te re se biT, ara med prin ci-pe biT. mi si TqmiT, ,,yve la ze mniS v ne lo va ni ame ri kis m cod-ne o bis mi mar Tu le baa, rad gan ame ri ka Cve ni qvey nis yve la ze di di me go ba ri da stra te gi u-li par t ni o ria. Ce mi ga moc di-le bi dan Se miZ lia vTqva, rom ara ame ri ka, sa qar T ve los is-to ria ua re so bis ken wa ri mar-Te bo da~, _ ga nac xa da ge la Car k vi an ma.

Tsu-is aso ci re bu li pro-fe so ris ele ne meZ ma ri aS vi lis in for ma ci iT, kon fe ren ci a Si Car Tu li iyo ame ri kis m cod-ne o bis yve la mi mar Tu le bis spe ci a lis ti, xo lo rac Se xe-ba mox se ne be bis Te ma ti kas, is Se e xe bo da aSS-s is to ri i sa da po li ti kis, aSS-sa qar T ve los ur Ti er To bis, sa ga reo po li-ti kis, mkvid ri ame ri ke le bis, li te ra tu ri sa da enis, kul-tu ris, so ci a lu ri sa kiT xe bis da sa mar T lis, la Ti nu ri ame-ri kis, fi lo so fi is, me di is, me di ci nis, eko no mi kis da ar-qi teq tu ris sa kiT xebs.

ame ri kis m cod ne o bis saer-Ta So ri so kon fe ren cia 3 dRis gan mav lo ba Si gag r Zel-da. ga mo yo fi li iyo 13 seq cia da mo na wi le e bis ra o de no ba 130-s aWar beb da.

ame ri kis m cod ne o bis me-19 yo vel w li u ri sa er Ta So ri so

sa mec ni e ro kon fe ren cia war-ma te biT das rul da, ro me lic or ga ni ze bu li iyo Tsu-is ame-ri kis m cod ne o bis in s ti tu ti sa da ame ri kis Ses wav lis sa qar T-ve los aso ci a ci is mi er.

wig nis _`de mok ra ti is gak ve Ti le bi _ ame ri kisSe er Te bu liSta te bispo li ti ku riis to ria(1877-2008wle bi)~pre zen ta cia

Tsu-is ame ri kis m cod-ne o bis in s ti tut ma 18 ma iss Tsu-is pro fe so-

re bis: va sil ka Wa ra vas wig nis `de mok ra ti is gak ve Ti le bi _ ame ri kis Se er Te bu li Sta te bis po li ti ku ri is to ria (1877-2008 wle bi)~ da ele ne meZ ma-ri aS vi lis wig nis _ `qa li ame ri kis Se er Te bu li Sta te-bis sa u ku nis po li ti ka Si~ pre-zen ta cia ga mar Ta. Ro nis Zi e bas aSS-is sa el Cos war mo mad gen-le bi, pro fe so re bi, stu den te-bi, po li ti ko se bi, sa zo ga do-eb ri vi or ga ni za ci e bis war mo-mad gen le bi es w re bod nen.

Tsu-is ame ri kis m cod ne o bis in s ti tu tis xel m Z R va ne lis, pro fe sor va sil ka Wa ra vas sa-xel m Z R va ne lo Si `de mok ra ti is gak ve Ti le bi - ame ri kis Se er-Te bu li Sta te bis po li ti ku-ri is to ria (1877-2008 wle bi)~ war mod ge ni lia ame ri kis Se er-Te bu li Sta te bis po li ti ku-ri is to ria 1877 wli dan 2008 wlam de.

wig ni gan kuT v ni lia sa qar-T ve los umaR le si sas wav leb-le bis stu den te bi saT vis, ase-ve, ame ri kis is to ri iT da in-te re se bu li far To mkiT x ve li sa zo ga do e bis T vis. wig nis re-daq to ria is to ri is mec ni e re-ba Ta doq to ri ele ne meZ ma ri-aS vi li, re cen zen te bi: is to-ri is mec ni e re ba Ta doq to ri, sa gan ge bo da sru luf le bi a ni el Ci Te do ja fa ri Ze da mec-ni e re ba Ta doq to ri, pro fe-so ri mi xe il bar no vi.

`stu den te bis T vis ma nam dec ar se bob da ame ri kis is to ri a-ze sa xel m Z R va ne lo e bi, mag ram is naS ro me bi sab Wo Ta ide o-lo gi i sa da kli See bis gav le-nas ga nic di da. axa li sa xel m-Z R va ne lo ki pir ve lia, ro me-lic Ta vi su fa lia ase Ti gav-le ne bi sa da cen zu ri sa gan.

wig n ze mu Sa o ba sak ma od Sro ma te va di aR moC n da. mo gex-se ne baT, rom msgavs sa xel m Z R-va ne lo ebs ram de ni me Sem d ge-ne li da av to ri hyavs. me ki am saq mes mar to Se ve Wi de, rac sak ma od mZi me ga mod ga. sa xel m-Z R va ne los Seq m na Si, ase ve, di-

di wvli li mi uZ R vis Tsu-is ga mom cem lo bas da stam bas. aq-ve min da mad lo ba ga da vu xa do wig nis re cen zen tebs: Te do ja-fa ri Ze sa da pro fe sor mi xe il bar novs, ase ve, Tsu-is ga mom-cem lo bis xel m Z R va nels Ta Tia eb ra li Ze sa da Tsu-is stam bis di req tors nug zar si ra Zes” _ aR niS na wig nis av tor ma, pro fe sor ma va sil ka Wa ra vam.

Tu ra mi zans em sa xu re ba wig n Si war mod ge ni li is to-ria, ama ze Se sa val Si vkiT xu-lobT: `sa xel m Z R va ne los mi-za nic swo red isaa, rom ukeT da a na xos qar T vel stu dents, mo wa fes an, ub ra lod, ame ri-kis is to ri iT da in te re se bul ada mi ans, Tu ro gor mi aR wia am qve ya nam aseT si di a des. al-baT, ma va ni ikiT xavs, xom Se iZ-le bo da, ub ra lod, gve Tar g m na ro me li me cno bi li ame ri ke li av to ris an av tor Ta jgu fis (ase uf ro xSi rad iwe re ba sa-xel m Z R va ne lo e bi) mi er da we-ri li ame ri kis is to ri is sa-xel m Z R va ne lo. ra sak vir ve lia, Se iZ le ba da amas arc ara fe-ri ud gas win, mag ram Za li an mniS v ne lo va nia, rom qar Tu li uni ver si te te bis T vis sa xel-m Z R va ne lo Ta udi de si na wi-li qar T ve li av to re bis mi er iyos Seq m ni li. am sa xel m wi fo po li ti kis ran g Si ay va ni li mid go mis, al baT, yve la ze mar-ti vi ar gu men ti isaa, rom met-nak le bad yve la gan vi Ta re bu li qve ya na ase ake Tebs da, mgo ni, arc sa qar T ve loa im de nad Ca-mor Ce ni li, rom es ver mo a xer-xos. xo lo es imi tom keT de ba, rom esa Tu is pro ce si, esa Tu is mov le na, sa qar T ve los Tval Ta xed viT, sa qar T ve los in te re se bi dan ga mom di na re Se-vis wav loT da Se va fa soT. su-lac araa Sem T x ve vi Ti, rom am sa xel m Z R va ne los sa Ta u ri `de-mok ra ti is gak ve Ti le bia~, vi na-i dan Cven yve la ze uf ro me tad swo red ame ri kis de mok ra ti-u li in s ti tu te bis is to ri i-sa da fun q ci o ni re bis cod na gvWir de ba, ra Ta igi qar Tu li de mok ra ti is aR m Se neb lo bi sas ga mo vi ye noT~, _ vkiT xu lobT wig nis Se sa val Si.

sa xel m Z R va ne lo aer Ti a nebs Sem deg Te mebs: pos t re kon s t-ruq ci u li era kvlav ga er Ti-a ne bul ame ri ka Si; prog re si-viz mis era; 1920-ia ni wle bi _ ay va ve bis xa na; di di dep re-sia da `axa li kur si~; ame ri-kis Se er Te bu li Sta te bi me o re msof lio om Si; me am bo xe 1960 wle bi; vi et na mis sin d ro mi dan stag f la ci is fe no me nam de; ro-nald re i ga nis kon ser va ti u li re vo lu cia da ame ri kis Se er-Te bu li Sta te bi mo no po la ru-li sam ya ros li de ri. wig n Si ag reT ve ga ec no biT amo na ri-debs ame ri kis pre zi den te bis sa i na gu ra cio ga mos v le bi dan. is qro no lo gi u rad mog viT x-robs aSS-is im Si da da ga re po li ti ku ri mov le ne bis, moZ-ra o be bis da aSS-is ga mor Ce u-li po li ti ko se bis moR va we o-bis Se sa xeb, rom leb mac gav le-

na mo ax di nes aSS-is po li ti kis for mi re ba sa da gan vi Ta re ba ze.

`min da, es sa xel m Z R va ne lo ar iyos mSra li is to ri u li faq te bis Ca mo naT va li da ad vi-lad da sa in te re sod ikiT xe bo-des, miT ume tes, rom ame ri kis is to ri a Si uam ra vi me tad da-Za bu li, di na mi ku ri da ro man-ti ku li mov le naa~, _ ac xa debs pro fe so ri va sil ka Wa ra va.

wig nis mniS v ne lo ba sa da aq tu a lu ro ba ze isa ub ra mec-ni e re ba Ta doq tor ma mi xe il bar nov ma, ro me lic Tvlis, rom am wig nis ga mo ce miT qar-T ve li stu den te bis T vis mniS v-ne lo va ni saq me ga keT da.

`sa xel m Z R va ne lo aSS-is sa-el Cos mi er da fi nan se bu li gran tis far g leb Si mom zad-da~, _ ga nac xa da pro fe sor ma va sil ka Wa ra vam, rac ame ri ke-li ko le ge bis mxri dan qar T-ve li mec ni e ris ma Ra li kom pe-ten ci is ndo ba sa da pa ti vis ce-ma ze met y ve lebs.

`qa liame ri kisSe er Te bu liSta te bisXX sa u ku nispo li ti ka Si~

pro fe sor ele ne meZ ma-ri aS vi lis wig ni _ `qa-li ame ri kis Se er Te bu li

Sta te bis XX sa u ku nis po li-ti ka Si~ an g revs qar Tul sa-zo ga do e ba Si gav r ce le bul da dam k vid re bul ste re o ti pebs ame ri ke li qa le bis cxov re bis, saq mi a no bi sa da qvey nis gan vi-Ta re ba Si ma Ti ro lis Se sa xeb. am wig n Si war mod ge ni li ana-li zi naT lad war mo a Cens po-li ti ka Si da kul tu ru li fa-se u lo be bis Ca mo ya li be ba Si ame ri ke li qa le bis moR va we o-bis mniS v ne lo bas.

`po li ti kiT da in te re se-bul qal Ta saq mi a no bis kvle va swo red is siv r cea, ro me lic iZ le va re a lur su raTs _ Tu ro gor da im k vid res ame ri kel-ma qa leb ma ad gi li po li ti kis sfe ro Si is to ri ul-po li ti-ku ri da Ri re bu le be bis cvli-le bis fon ze~, _ aR niS na pro-fe sor ma ele ne meZ ma ri aS vil ma.

mo nog ra fia mkiT x vels war-mod ge nas Se uq m nis qa lis ad-gil sa da rol ze XX sa u ku nis Se er Te bu li Sta te bis po li ti-ka sa da, zo ga dad, sa zo ga do e ba-Si, da ex ma re ba am mxriv sa qar T-ve lo Si ar se bul vi Ta re bas Tan pa ra le le bis gav le ba Si. wig ni gan kuT v ni lia ro gorc spe ci a-lis te bi sa da stu den te bi saT-vis, ase ve, far To sa zo ga do e-bi saT vis, ro me lic Se er Te bul Sta te bi sa da qal Ta sa kiT xe-biT aris da in te re se bu li.

mo nog ra fia 7 Ta vis gan Sed-ge ba: ame ri ke li qa lis sta tu si XX sa u ku nis pir vel na xe var Si; qal Ta moZ ra o bis aR mav lo ba Se er Te bul Sta teb Si XX sa u-ku nis me o re na xe var Si; ame ri-

kel qal Ta po li ti ku ri aq ti-u ro ba 1970-1990-ian wleb Si; res pub li ku ri da de mok ra ti-u li ad mi nis t ra ci e bis po li-ti ka qal Ta sa kiT xeb Si - yve-la ze an ti qa lu ri da yve la ze qa lu ri ad mi nis t ra ci e bi; XX sa u ku nis cno bi li ame ri ke li qa li po li ti ko se bi; pir ve li qal ba to ne bis ro li ame ri kis po li ti kur cxov re ba Si da qar T ve li imig ran ti qa le bi.

wi nam de ba re naS rom Si, Zi-ri Ta dad, gan xi lu lia Se er-Te bu li Sta te bis XX sa u ku nis po li ti kur cxov re ba Si qa lis mo na wi le o bis sa kiT xe bi, qa-lis ro li Ta na med ro ve ame-ri kis po li ti kur cxov re ba Si. gav le bu lia ag reT ve pa ra le-le bi sa qar T ve lo Si am mxriv ar se bul mdgo ma re o bas Tan.

wig n Si ase ve Se su lia sxva-das x va dros ga moq vey ne bu li sta ti e bi, sa er Ta So ri so kon fe-ren ci eb ze wa kiT xu li mox se ne be-bi, gan xi lu lia qar T ve li imig-ran ti qa le bis prob le me bic.

naS ro mi saT vis TiT q mis yve la ma sa la av tors mo Zi e bu-li aqvs Se er Te bul Sta teb Si rat ger sis uni ver si tet Si miw-ve ul mkvlev rad mu Sa o bis pe-ri od Si.

`tra di ci u li pat ri ar qa-lu ri ste re o ti pe bis msxvre-vas qa lis rol ze sa zo ga do-eb riv-po li ti kur cxov re ba Si udi de si mniS v ne lo ba aqvs. es pro ce si ame ri kis Se er Te bul Sta teb sa da ev ro pis qvey ne bis na wil Si uk ve das ru le bu lia.

msgav si pro ce se bi sa qar T-ve los T vi sac uc xo ar aris. Tum ca, ste re o ti pe bis msxvre-vas ki dev di di dro das Wir-de ba. swo red am mi zans em sa-xu re ba aS Si-is po li ti kur cxov re ba Si qa le bis mo na wi-le o bis Ses wav la da da Se sa-ba mi si pa ra le le bis gav le ba sa qar T ve los Tan~, _ vkiTxu-lobT wignis SesavalSi.

wig nis av tors, pro fe sor ele ne meZ ma ri aS vils mi aC nia, rom `ame ri kel da qar T vel qa-lebs So ris naS rom Si gav le-bu li yve la pa ra le li mo ma-val Sic aq tu a lu ri iq ne ba da ame ri ke li qa le bis war ma te ba sru li, re a lu ri Ta nas wo-ruf le bi a no bi saT vis brZo la-Si qar T ve li qa le bi saT vi sac kar gi sti mu li gax de ba. Cven T-vis mTa va ria _ ori ve qvey nis sa zo ga do e ba Si yve la, dRem de ar se bu li, stre o ti pis daZ-le va, rac bev rad uf ro met dros mo iT xovs, vid re ne bis-mi e ri sa ka non m deb lo aq tis mi Re ba an spe ci a lu ri prog-ra mis amoq me de ba~.

wig nis re daq to ria: pro fe-so ri, Tsu-is ame ri kis m cod ne o-bis in s ti tu tis xel m Z R va ne li va sil ka Wa ra va. re cen zen te bi: Tsu-is axa li da uax le si is-to ri is in s ti tu tis xel m Z R va-ne li, pro fe so ri Te i mu raz pa-pas qi ri da Sa vi zRvis sa er Ta-So ri so uni ver si te tis ga naT-le bi sa da hu ma ni ta rul mec-ni e re ba Ta fa kul te tis de ka ni, pro fe so ri Ta mar Si oS vi li.

aqtivobebi­amerikis­ukeT­gasacnobadTa­mar­da­di­a­ni

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

14

`ise Ti pa ta ra eri, ro-go ric aris sa qar T ve-lo, zne ob ri o bi sa da

sa xel m wi fo eb ri o bis ga re Se ver ga dar Ce ba... eris xa si a Tis, mi si fsi qi kis, mi si su li e ri in te leq-tu a lu ri Se saZ leb lo be bi sa da mi zan s w raf vis Sec no bis er Ta der-Ti mya ri wi na pi ro baa mis mi er gan v li li gzis ga az re ba da am gza ze Seq m nil su li er mem k vid-re o ba Si CaR r ma ve ba. aw m yos Sec-no bi sa da mo mav lis gan W v re tis sa fuZ velT sa fuZ ve lia war su lis gac no bi e re ba, ga mow v lil viT ga-az re ba...~, _ es sit y ve bi cno bil qar T vel mec ni ers re vaz ba ra mi-Zes ekuT v nis, rom lis cxov re ba da moR va we o ba mi si ve sit y ve bis da das tu re ba iyo. es aRi a res ki dec 8 ma iss sa qar T ve los mec-ni e re ba Ta erov nu li aka de mi is sxdo ma Ta dar baz Si ga mar Tul sa Ra mo ze, ro me lic mec ni e ris 90 wlis Tavs mi eZ R v na. ama ve Ro nis-Zi e ba ze mi si fun da men tu ri sa mec-ni e ro naS ro mis _ `sa xel m wi fo-eb ri vi cno bi e re ba da zne ob ri vi ide a li~ war d gi ne ba ga i mar Ta.

sa ze i mo sxdo ma aka de mi kos ma ro in met re vel ma gax s na, ro mel mac vrclad isa ub ra mec ni e ris cxov re ba ze da sa-mec ni e ro saq mi a no ba ze. ̀ re vaz ba ra mi-Zem mTe li Ta vi si cxov re ba mec ni e re-bas mi uZ R v na. vinc mas ic nob da, dag-ve Tan x me ba, rom igi ara mar to di di mec ni e ri, ara med, si ke Ti Ta da siy va-ru liT sav se pi rov ne ba iyo. kor ne-li ke ke li Zis ga mor Ce ul ma mo wa fem war ma te bu lad ga nag r Zo qar Tu li li te ra tu ris kvle va, am kuT xiT man di di mu Sa o ba gas wia. aR sa niS na via is faq tic, rom mi si sa mec ni e ro saq mi a-no ba da kav Si re bu li iyo sa zo ga do-eb riv saq mi a no bas Tan _ Tav m da ba li da mok r Za le bu li pi rov ne ba Se u va li da prin ci pu li xde bo da, ro de sac saq me qvey ni saT vis sa Wir bo ro to sa-kiTxs Se e xe bo da. sam wu xa rod, ro de-sac re vaz ba ra mi Ze gar da ic va la, sa-qar T ve lo Si im dros dat ri a le bu li mov le ne bis ga mo, mi si Svi li gig la ba ra mi Ze ver da es w ro ma mis dak r Zal-vas. sa si a mov noa, rom dRes STa mo mav-lo ba, mo wa fe e bi da ko le ge bi afa se-ben mis Rvawls~, _ ga nac xa da ro in met re vel ma.

sa ze i mo Ri nis Zi e bas mwe ra li ros-tom Cxe i Ze uZ R ve bo da, ro mel mac ax-lad ga mo ce mu li naS ro mis mniS v ne-lo ba ze isa ub ra: `dRe van de li dRe mra va li niS niT aris mniS v ne lo va ni. re vaz ba ra mi Ze dRes, gar k ve ul wi-lad, `mo na wi lea~ am Sek re bi sa wig nis _ `sa xel m wi fo eb ri vi cno bi e re ba da

zne ob ri vi ide a li~ meS ve o biT, ro-me lic Ta vi si Si na ar siT, mar T lac, mniS v ne lo va ni da ga mor Ce u lia. Ta-vis mec ni e rul naS ro meb sa Tu nar-k ve veb Si swo red is ori en ti re bia, ro mel sac igi ey r d no bo da da ro-mel sac Ti To e u li Cven ga ni un da ey-r d no bo des. am wig n ze mu Sa o bis pro-ces Si mi si naS ro me bis gac no bi sas ki dev er T xel ga vac no bi e reT, rom es iyo ara mar to mec ni e ris Tva liT da na xu li sa kiT xe bi, ara med `coc xa-li~ mux tis Sem c ve li nar k ve ve bi Tu pub li cis tu ri we ri le bi, rom le bic ara mar to stu den te bis T vis, ara med mTe li sa zo ga do e bi saT vis aris gan-kuT v ni li. wig n Si naT lad ik ve Te ba mec ni e ris in te re se bis mra val fe rov-ne ba da mra val m x ri vo ba. re vaz ba ra-mi Ze im ada mi an Ta ricxvs mi e kuT v ne-bo da, rom leb mac Cve nam de mo i ta nes sa qar T ve los nam d vi li is to ria. wig-nis bo los ga moq vey ne bu lia kor ne li ke ke li Zis we ri li, ro me lic adas tu-rebs im faqts, rom igi Ta vi si di di mas wav leb lis Rir se u li mo wa fe iyo. Tvi To nac ga mor Ce u li pe da go gi gax-l daT, sa ni mu So iyo mi si ur Ti er To-ba axal gaz r deb Tan _ sa o ca ri una ri hqon da Ta vis gar Se mo Se mo ek ri ba au-di to ria da maT ze sa si ke To gav le-na mo ex di na. re vaz ba ra mi Zis yve la naS ro mi Tu qme de ba ukav Sir de bo da Ta vi si qvey nis beds da sa xel m wi fo-eb riv cno bi e re bas jer ki dev ma Sin, ro de sac ar gvqon da mo po ve bu li da-mo u ki deb lo ba. mi si sa mec ni e ro moR-va we o ba da sa zo ga do eb ri vi saq mi a no-ba swo red am ide is gan xor ci e le bas em sa xu re bo da~, _ aR niS na ros tom Cxe i Zem.

sa i u bi leo sa Ra mos es w re bo da sa-su li e ro aka de mi is req to ri, pro fe-so ri ma ma gi or gi zvi a da Ze, ro mel-mac mec ni e ris dam sa xu re ba ze isa ub ra da sa zo ga do e bas sru li ad sa qar T-ve los pat ri ar qis ilia me o res we-ri li ga ac no. `1988 wels, ro de sac sa su li e ro aka de mia da ar s da, pat ri-ar qis mow ve viT ba ton ma re zo ba ra-mi Zem Zve li qar Tu li li te ra tu ris ka Ted ra ze da iw yo mu Sa o ba. re vaz ba-ra mi Ze sa su li e ro aka de mi a Si wle bis man Zil ze moR va we ob da. sa su li e ro pi re bis sa xe liT min da, mis mi marT di di pa ti vis ce ma ga mov xa to, rad gan swo red mis gan vswav lob diT Zve li qar Tu li li te ra tu ris is to ri as. mi si na moR va wa ris er Ti Tva lis ga-dav le biT Cans mec ni e ris Rrma az rov-ne ba, mi si aka de miz mi, pro fe si o na-liz mi, pa ti os ne ba da mi si Tav da de ba say va re li saq mis mi marT. igi naT lad ac no bi e reb da, Tu ra di di mniS v ne-lo ba hqon da sa su li e ro aka de mi a Si mis saq mi a no bas. qar Tu li sa su li e-ro aka de mi is wi na Se mi si ro li mniS-v ne lo va nia, ami tom mTe li qar Tu li mar T l ma di de be li ek le si is sa xe liT gvin da Cve ni mad li e re ba ga mov xa toT mis mi marT da ga gac noT pat ri ar-qis sit y va: `ba to ni re vaz ba ra mi Ze qar T vel mec ni er Ta im ga mor Ce u li Ta o bis war mo mad ge ne lia, rom le bic aTe is tu ri re Ji mis pi ro beb Si axal-gaz r deb Si sar w mu no e bis aRor Zi ne ba-sa da gan vi Ta re bas uw yob d nen xels. mas Sem deg man ki dev uf ro mkveT ri na bi ji ga dad ga. Tbi li sis sa su li e-ro aka de mi a Si ga nag r Zo pe da go gi u ri moR va we o ba da si coc x lis bo lom-de em sa xu ra axal gaz r de bis aR z r dis

saq mes. Se sa niS na vi pi rov ne ba da ga-mor Ce u li mkvle va ri am qvey nad kvlav ag r Ze lebs si coc x les da Ca uq ro bel san T lad win uZ R vis Zve li qar Tu li mwer lo bis Ses wav lis msur velT~.

mwe ral ma iva ne amir xa naS vil ma re-zo ba ra mi Zis sa mec ni e ro mem k vid re-o bis mniS v ne lo ba ze isa ub ra da mis pub li cis tur moR va we o ba sac Se e xo: `re vaz ba ra mi Ze, sa mec ni e ro sa zo ga-do eb ri vi saq mi a no bis gar da, aq ti ur sa zo ga do eb riv moR va we o ba sac ewe o-da. ar yo fi la met-nak le bad mniS v ne-lo va ni so ci a lur-po li ti ku ri mov-le na, is rom ar ga mox ma u re bo da da ar Se e fa se bi na erov nu li in te re se bis po zi ci i dan. 2001 wels ga mo ce mu li mi si wig ni _ `win ili as ken!~ na Te li das tu ria imi sa, Tu ro gor Ses t ki-o da mas gu li saq vey no prob le meb ze, ro gor cdi lob da sit y viT Tu saq-miT dax ma re bo da sa zo ga do e bas, qve-ya nas, cal ke ul ada mi ans. uaR re sad STam beW da vi da sa gu lis x moa sta tia _ `yve las, yve las, yve las!!!~ sa Ta u-ri dan ve Cans is en Tu zi az mi, ro go ri grZno ba, ro go ri Si na ga ni ener gia amoZ ra veb da mas, ro de sac mSob li u-ri qvey nis aw m yo sa da mo ma val ze fiq-rob da. es we ri li er T g va rad war-mo ad gens mi si pub li cis tu ri na az re-vis er T g var kom pen di ums, ro mel Sic mo ce mu lia erov nu li prob le ma ti kis sru li su ra Ti. re vaz bar mi Ze si coc-x lis azrs erov nu li da sa ka cob rio ide a le bis T vis brZo la Si xe dav da, gu liT Se moq me di iyo, ami to mac vix-se nebT siy va ru liT, pa ti vis ce miT da ase iq ne ba yo vel T vis, rad gan `xse ne-bai mar Tal Ta qe biT aRes ru le bis~, _ aR niS na iva ne amir xa naS vil ma.

sa i u bi leo sa Ra mo ze ara er T xel ga max vil da yu rad Re ba re vaz ba ra mi-Zis gan sa kuT re bul rol sa da dam-sa xu re ba ze erov nu li mec ni e re bis, ker Zod ki, qar Tu li sa su li e ro mwer lo bis Ses wav lis saq me Si. ase ve, war mo Cin da mi si war ma te bu li saq mi-a no ba pe da go gi u ri kuT xiT. mec ni e ri ga ix se nes pro fe so reb ma: le la xa Ci-Zem, gu ram be naS vil ma, za za ab zi a ni Zem da sxveb ma.

Ro nis Zi e bis da sas ruls dam s w-re sa zo ga do e bas, oja xis sa xe liT, re vaz ba ra mi Zis vaJ ma, mec ni e re ba Ta doq tor ma gig la ba ra mi Zem mad lo-ba ga da u xa da da ma ma ga ix se na: `ma mis da kar g viT ga mow ve u li tki vi li So-re ul qve ya na Si sa qar T ve los ka To li-kos pat ri ar qis ilia me o res, sa su-li e ro pi re bis, mi si me gob re bis, na-Te sa ve bis Ta nad go mam da mxar da We ram ga da ma ta ni na. mas Tan sa u ke Te so mo go-ne be bi ma kav Si rebs. ma mis sa mec ni e ro moR va we o ba sak ma od far To da mra-val m x ri vi iyo, Tum ca Zi ri Ta di are-a li sa su li e ro mwer lo ba iyo. yve la mis naS roms ki, Ce mi az riT, mTa var xa zad mih y ve bo da erov nul-sa xel m wi-fo eb ri vi, sar w mu no eb ri vi, zne ob ri-vi prin ci pe bi _ far na va zis epo qi dan daw ye bu li uax lo es pe ri o dam de. is prob le me bi, ro mel sac igi ik v lev da, dRe sac aq tu a lu ria. mi si in te re se bis sfe ro mxo lod mec ni e re biT ar Se-mo i far g le bo da. max sovs, ra xa li siT dav di o di mas Tan da mis me gob reb Tan fex bur Tis mo e dan ze. maT Tan ur Ti er-To ba Cem T vis `me o re uni ver si te ti~ iyo. ama ve dros Za li an uy var da so-fe li da cdi lob da, Svi le bis T vi sac Se ey va re bi na. ,,qar T ve li gle xi sa xel-

m wi fos siZ li e re ao” _ am sit y vebs xSi rad ime o reb da da ar Cil me fis fra zas imow meb da: `gle xi ka ci Tu amow y da, sa qar T ve lo da Za bun dao!~ mi si bev ri prog no zi dRes ga mar T l-da. gri gol fe ra Zis sit y veb sac xSi-rad max se neb da: `dad ge ba dro, ro-de sac qar Tul ganZs da mi was me gob-ru lad mo su li sxva Ta da pat ro ne bis msur vel ni ga uC n de bi an da Cven un da vi yoT Za li an mkac re bi da mya re bi am Tval saz ri si To~. gu li stki o da fsev do de mok ra ti ul ga mov li ne beb-ze. sxva bevr sa Wir bo ro to sa kiT xeb-zec xSi rad vsa ub rob diT. ro de sac am wig n ze vmu Sa ob diT, ki dev er T xel dav r w mun diT, rom mi si mdi da ri sa-li te ra tu ro ena dRe sac ar moZ ve le-bu la, igi aq ti u rad adev neb da Tvals da, ase ve, kar gad ico da Ta na med ro ve sa mec ni e ro miR we ve bi. mog za u rob da sxva das x va kuT xe eb Si, gan sa kuT re biT uy var da sa in gi lo dan da fe re i da ni-dan Ca mo su li qar T ve le bi, rom le bic xSi rad stum rob d nen Cven Tan. erTs Ta vi si gva ric ki mis ca _ mas Tan dRem de Tbi li ur Ti er To ba gvaqvs. Za li an axa reb da Ta vi si mos wav le e bis war ma te ba. ami tom ga sak vi ri ar aris, rom mis iu bi le ze bev ri mo loc va mi-vi ReT, maT So ris uc xo eT Si moR va we mec ni e re bi sa gan. ro de sac ada mi a ni na-Tel kvals da to vebs, mas siy va ru li bu me ran gi viT ub run de ba~, _ ase ga-ix se na ma ma gig la ba ra mi Zem.

ro­de­sac­ada­mi­a­ni­na­Tel­kvals­da­to­vebs,­

mas­siy­va­ru­li­bu­me­ran­gi­viT­ub­run­de­baSur­T­xia­be­roS­vi­li

re vaz ba ra mi Ze 90

re vaz ba ra mi Ze 1928 wels da i-ba da cno bi li pe da go gis gri gol ba ra mi Zis ojax Si. 1950 wels da-am Tav ra Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis fi lo lo gi is fa-kul te ti. re vaz ba ra mi Zem mniS v-ne lo va ni wvli li Se i ta na ad re-u li da Sua sa u ku ne e bis qar Tu li li te ra tu ris, ker Zod, ha gi og-ra fi is kvle va Si. mis naS rom Ta-gan gan sa kuT re biT aR sa niS na via ga mok v le ve bi _ ia kob xu ce sis `Su Sa ni kis wa me ba~, gi or gi mer-Cu les `gri gol xan Z Te lis cxov-re ba~, ase ve, naS ro me bi far na vaz me fis Se sa xeb. iyo 200-ze me ti sa-mec ni e ro naS ro mi sa da 100-ze me-ti mo nog ra fi is av to ri. igi wle-bis man Zil ze xel m Z R va ne lob da So Ta rus Ta ve lis sa xe lo bis qar Tu li li te ra tu ris in s ti-tu tis Zve li qar Tu li li te ra-tu ris gan yo fi le bas. as wav li da cxin va lis uni ver si tet Si, Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si tet-Si, Tbi li sis sa su li e ro aka de-mi a Si. ama ve dros ewe o da aq ti ur sa zo ga do eb riv moR va we o bas. iyo ev ro pis ri gi uni ver si te te bis sa pa tio doq to ri. war ma te bu li sa mec ni e ro da pe da go gi u ri moR-va we o bis T vis re vaz ba ra mi Ze da-jil dov da eq v Ti me Ta ya iS vi lis sa xe lo bis med liT, sa qar T ve los pre zi den tis Rir se bis or de niT da sxva

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

15

var Zi is sa mo nas t ro kom p leq s-Si pit ri ver si sad mi miZ R v ni li axal gaz r da ar qe o log Ta ri giT

me -10 sa i u bi leo sa er Ta So ri so kon-fe ren ci is da xur vis Ro nis Zi e ba ga i-mar Ta. kon fe ren cia, ro me lic 24 ma iss ga ix s na, iva ne ja va xiS vi lis sa xe lo bis Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis hu ma ni ta rul mec ni e re ba Ta fa kul te-tis ar qe o lo gi is sas wav lo-kvle vi Ti in s ti tu tis or ga ni ze biT me -10 we lia imar Te ba. wels kon fe ren ci a Si mo na wi-le o bas 13 qvey nis sxva das x va uni ver si-te ti iReb d a.

Ro nis Zi e bas Tsu req to ri gi or gi Sar va Si Ze da mow ve u li stum re bi es w-re bod nen. gi or gi Sar va Si Zem Tsu-is ar qe o lo gi u ri in s ti tu tis xel m Z R va-ne li vax tang li Ce li da oq s for dis uni ver si te tis pro fe so ri ma ikl vi-ker si uni ver si te tis sa i u bi leo med-liT da a jil do va.

Tsu-is req tor ma ime di ga moT q va, rom aR niS nu li kon fe ren cia mra va-li wlis gan mav lo ba Si gag r Zel de ba. `Za li an sa in te re so kon fe ren cia tar-de ba var Zi a Si. mec ni e re bis po pu la ri-za cia Cve ni gan vi Ta re bis ma gis t ra lu-ri xa zia. bev ri sa Su a le ba, ro me lic axal gaz r da spe ci a lis tebs, mec ni e rebs eq ne baT al baT uf ro ga aZ li e rebs am mi mar Tu le bas~, _ aR niS na Tsu-is req-tor ma. mi si ve in for ma ci iT, seq tem-ber Si mec ni e re bi sa da ino va ci e bis fes ti va lis far g leb Si Tsu-Si ev ro-pis aka de mi is war mo mad gen lo ba ga ix s-ne ba, ro me lic axal gaz r da mec ni e rebs, maT So ris ar qe o lo gi is mi mar Tu le-bis war mo mad gen lebs, did sag ran to prog ra meb Si Car T vis da kvle ve bis gan xor ci e le bis sa Su a le bas mis cems.

Tsu-is ar qe o lo gi u ri in s ti tu-tis xel m Z R va nel ma vax tang li Cel ma Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si tets mxar da We ris T vis mad lo ba ga da u xa da. `kon fe ren ci is sa Su a le biT axal gaz r-da qar T ve li ar qe o lo ge bi sa ku Ta ri kvle vis Se de gebs war mo ad ge nen. Tbi-li sis sa xel m wi fo uni ver si te ti am 10 wlis man Zil ze mxars uWers Cvens kon-fe ren ci as da maT sa er Ta So ri so sa mec-ni e ro siv r ce Si in teg ra ci as uw yobs xels~, _ aR niS na vaxtang li Cel ma.

kon fe ren ci a Si me-10 we lia mo na-wi le obs oq s for dis uni ver si te tis pro fe so ri ma ikl vi ker si. ro gorc man aR niS na, kon fe ren cia, ro me lic uni ver si te tis pa ta ra au di to ri i dan da iw yo, wle bia war ma te biT xor ci el-de ba var Zi a Si. `kon fe ren cia rom war-ma te bu lia stu den t Ta mi er war mod ge-ni li kvle ve bic adas tu rebs, ro mel Ta xa ris xi yo vel w li u rad ma tu lobs~, _ ga nac xa da ma ikl vi ker s ma.

var Zi is XII-XIII sa u ku ne e bis sa mo nas-t ro kom p leq s Si kon fe ren ci is msvle-lo bis dros, gar da mox se ne be bi sa, ga-i mar Ta dis ku si e bi ar qe o lo gi a sa da mo mij na ve dar geb Si gan xor ci e le bu li kvle ve bis Se sa xeb, da i sa xa sa mec ni e ro prob le ma Ta ga daw y ve tis gze bi.

var Zi is kon fe ren cia uk ve di di po-pu la ro biT sar geb lobs ev ro pi sa da aSS-s unive r si te teb Si. kon fe ren ci as yo vel w li u rad sxva das x va qvey nis uni-ver si te te bis, mu ze u me bis, sas wav lo-kvle vi Ti cen t re bis war mo mad gen le-bi es w re bi an. axal gaz r da mkvlev re bis mox se ne bebs afa se ben mud mi vi sa mec ni e-ro ko mi si is wev re bi: Tsu-s, oq s for-dis, ie nis, in s b ru kis, edin bur gi sa da ve ne ci is uni ver si te te bis pro fe so re bi.

var Zi is yo vel w li u ri sa er Ta So ri-so kon fe ren cia xels uw yobs sxva das x va qvey nis war mo mad ge nel axal gaz r da ar qe-o log Ta So ris kon taq te bis dam ya re bas,

ma Ti kvle ve bis po pu la ri za ci as msof-lio sa mec ni e ro ba zar ze da Se sa ba mi-sad, qar T ve li stu den ti-ar qe o lo ge bis sa er Ta So ri so siv r ce Si in teg ra ci as.

sa­er­Ta­So­ri­sokon­fe­ren­cia­var­Zi­a­Si

uk­ra­i­ne­li­po­e­ti­ha­li­na­kru­ki­uk­ra­i­nis­ti­kis­in­s­ti­tut­Si

bo lo ram de ni me wlis gan mav-lo ba Si tra di ci ad dam k vid-r da uk ra i ne l mwer leb Tan

da po e teb Tan Sex ved ra Tsu-is uk-ra i nis ti kis in s ti tut Si. ha li na kru ki me sa me mwe ra lia, ro mel sac uk ra i nis ti kis in s ti tu ti mas pin Z-lobs.

igi sak ma od cno bi li po e tia, ro gorc uk ra i na Si, ise mis saz R-v rebs ga re Tac. h. kru kis Se moq me-de ba Tar g m ni lia in g li sur, ger ma-nul, po lo nur, lit vur da mra val sxva ena ze, maT So ris qar Tu la dac. mTar g m ne le bi arian S. ia TaS vi li, m. xa sa ia, g. xa sa ia. h. kru kis leq se bis qar Tu li Tar g ma ne bi da beW di lia Jur nal `axal sa un je Si~.

Sex ved ra sak ma od na yo fi e ri aR-moC n da. `mov di o di Tbi lis Si da verc ki war mo vid gen di, Tu sa qar T-ve lo Si uk ra i nu li kul tu ris ase Ti Zli e ri ke ra dam x v de bo da~, _ aR-niS na uk ra i nel ma po et ma Sex ved ris da saw yis Si.

ga i mar Ta sa u ba ri-dis ku sia Ta na-med ro ve li te ra tu ru li pro ce se-bis, ar se bu li prob le me bis Se sa xeb uk ra i na sa da sa qar T ve lo Si. Sex ved-ra ze gan xi lu li iyo pos t sab Wo Ta pe ri o dis uk ra i nu li li te ra tu ru-li pro ce sis Zi ri Ta di prob le me bis kul tu ro lo gi u ri as peq te bi, mim di-na re li te ra tu ru li pro ce sis sa-kiT xe bi. uk ra i nel ma po et ma isa ub ra Ta na med ro ve li te ra tu ris ga mow ve-

veb ze, e.w. `mci re~/`pa ta ra~ li te ra-tu re bis gan vi Ta re bis stra te gi eb ze in ten si u ri in teg ra ci u li pro ce se-

bi sa da glo ba li za ci is pi ro beb-Si. Sex ved ri sas ara er T xel aRi niS na, rom ro gorc qar Tu li, ise uk ra i nu-li li te ra tu ris gan vi Ta re bi saT vis um niS v ne lo va ne si veq to ria mTar-g m ne lo bi Ti pro ce sis mxar da We ra, ra Ta Cve ni qvey ne bis mwer lo ba mxo-lod mim Reb kul tu re bad ar dar Ces. xa ris xi a ni Tar g ma ne bis pi ro beb Si qar Tu li da uk ra i nu li kul tu ra ka cob ri o bis kul tu rul sa gan Zur-Si sa Ta na do ad gi lis da ka ve bas ukeT SeZ le ben. swo red Tar g ma ne bis gziT mxer x de ba sa ku Ta ri mo na po v ris ga-zi a re ba ci vi li ze bu li sam ya ro saT-vis ¬_ aRi niS na Sex ved ris dros.

uk ra i nis ti kis in s ti tu ti

mim di na re wels sa qar T ve los pir ve li de mok ra ti u li res-pub li kis da ar se bi dan 100 we-

li Ses rul da. aR niS nul iu bi les Rir se u lad Sex v da Cve ni qve ya na. yve lam pa ti vi mi a go sa qar T ve los pir ve li de mok ra ti u li res pub li-kis Se moq me debs. am sa er To gan w yo-bas Cvenc _ Tbi li sis sa xel m wi fo uni ver si te tis stud qa la qis stu den-teb mac au biT mxa ri. stud-qa la qis

ad mi nis t ra ci is or ga ni ze biT gai-marTa sxva das x va sa xis Ro nis Zi e be-bi. mo ew yo gu gu li mge la Zis fil mis fes ve bi~ Cve ne ba. Ca tar da spor tu li tur ni re bi fex bur T Si, mklav Wid sa da Wad rak Si. fex bur Tis tur nir Si ga i mar j va ba ge bis stud-qa la qis I kor pu sis gun d ma `pir ve li mer c xa-li~ (ka pi ta ni Tor ni ke Tor T la Ze). Wad rak Si I ad gi li da i ka va gi or gi Co ma xi Zem, II ad gi li le van gaf rin-

daS vil ma, xo lo III adi li gi or gi ma ma laS vil ma. mklav Wid Si pir ve lo-ba ara vis da uT mo gi or gi oga ne zov-ma, II ad gi li da i ka va no dar ma mu-ke laS vil ma, xo lo III ad gils das-jer da gi or gi jin Wa ra Ze. spor tu li Ro nis Zi e be bis ga mar j ve bu leb sa da pri zi o rebs ga da e caT sim bo lu ri sa Cuq re bi. da mo u ki deb lo bis dRi-sad mi pa ti vis mi ge bis gar da, spor-tu li Ro nis Zi e be bi miz nad isa xav da

jan sa Ri cxov re bis we sis po pu la ri-za ci as. ze moT x se ne bu li Ro nis Zi e be-bis or ga ni ze bis T vis stud-qa la qis stu den te bis sa xe liT min da mad lo-ba ga da u xa do stud-qa la qis xel m Z R-va nels ba ton za za wa qa Zes, ad mi nis-t ra ci is Ta nam S rom lebs aza be ni Zes da ko ba ka pa na Zes.

cis ka ra Tav xe li Ze,I kur sis stu den ti

iu­bi­les­uni­ver­si­te­tis­stud-qa­la­qic­ga­mo­ex­ma­u­ra­

rogorc gamofenis or-ganizatorma, Tsu-is bi-blioTekis TanamSromel-ma, xelovnebaTmcodneobis doqtorantma salome Wan-turiZem gviTxra, axald-aarsebul universitetSi SemoqmedebiTi cxovreba pirvelive wlebidan dai-wyo da safuZveli Caeyara Teatralur dass, romels-ac arasdros Seuwyvetia arseboba. misive infor-maciiT, `erT-erTi pirve-li RonisZieba, romelsac Tbilisis saxelmwifo uni-versiteti gamoexmaura, es iyo im dros cnobili msa-xiobis viqtor gamyreli-Zis sasceno moRvaweobis 30 wlis iubile. am Ro-nisZiebis Sesaxeb cnobebi Semonaxulia profesorTa sabWos oqmebSi, romelic 1918 wliT TariRdeba da cxadyofs, rom es iyo eqv-Time TayaiSvilis, ivane javaxiSvilis, petre meli-qiSvilis, ioseb yifSiZis erToblivi iniciativa da gadawyvetileba. mom-devno RonisZiebac aseve imdroindeli qarTveli qali msaxiobis nino Cxei-Zis sasceno moRvaweobis 25 wlis iubiles ukavSir-deba. swored amave peri-odSi ki universitetSi musikaluri sazogadoeba gaixsna, romlis pedago-gad kompozitori kote focxveraSvili moiwvies. Teatralur sazogadoebas ki aleqsandre wuwunava xe-lmZRvanelobda. am faqts imdroindeli presa aqti-urad aSuqebda, Tumca be-vri cnoba da masala sab-WoTa periodSi daikarga, radgan saqarTvelos de-mokratiuli respublikis periodis ignorireba mox-da. 1919 wlidan Tbilisis saxelmwifo universitetSi daarsda qarTuli musikis kaTedra, leqtorad ki im dros ukve Zalian cnobi-li, saqarTvelos demokra-tiuli respublikis himnis avtori, kompozitori kote focxveraSvili miiwvies. Tsu-is dasis speqtaklebs musikalurad swored kote focxveraSvili aformeb-da. momdevno wlebSi Tsu-is Teatraluri dasi kvlav funqcionirebda da mravali speqtakli daid-ga. universitetSi Tea-traluri cxovreba yo-velTvis studentebis da profesor-maswavleblebis erToblivi ZalisxmeviT agrZelebda Tavis arse-

bobas~, _ aRniSna salome WanturiZem.

rogorc Tsu-is Tea-traluri dasis `sxvenis~ reJisorma gogi gomuraS-vilma ganacxada, univer-sitetis Teatraluri da-sis xelmZRvaneloba didi pasuxismgeblobaa, radgan saukunovani tradicia Rirseulad gagrZeldes: `es gamofena mniSvnelova-nia im TvalsazrisiTac, rom ukeTesad gavicnoT Cveni warsuli. bevri fa-qti da movlena CemTvisac axali da moulodneli iyo. Tbilisis saxelmwifo universitetis dass bolo 20 welia vxelmZRvanelob da CemTvis mniSvnelova-nia, rom gavagrZelo Cve-ni winaprebis dawyebuli saqme~, _ ganacxada gogi gomuraSvilma.

eqspoziciaze warmodge-nili iyo sxvadasxva wlebSi dasis moRvaweobis amsaxve-li fotoebi, afiSebi, Tea-traluri eskizebi, Jur-nal-gazeTebi, sigelebi, Teatraluri kostiumebi.

aRsaniSnavia, rom maT Soris iyo Tsu-is bi-blioTekis xelmZRvanelis zurab gaiparaSvilis Tea-traluri eskizebic. igi 80-ian wlebSi studentu-ri Teatris mxatvari iyo. `marTlac mniSvnelovania is faqti, rom rodesac Tbilisis saxelmwifo universiteti daarsda, im periodidanve Caeyara safuZveli SemoqmedebiT cxovrebas. pirveli stu-denturi warmodgenebi ki dakavSirebuli iyo sa-qvelmoqmedo saqmianoba-sTan. 1918 wels Seqmnili studenturi studia 1919 wels Teatralur dasad Camoyalibda da mas mere bevri Taoba aRizarda am kedlebSi. sasixaruloa, rom Tsu-is Teatraluri dasi dResac agrZelebs sicocxles. gamofenaze fotoebis meSveobiT la-konurad aris warmodge-nili is aswlovani isto-ria, romelic Cvenma Tea-trma ganvlo~, _ aRniS-na zurab gaiparaSvilma.

`iSviaTia universiteti, romelsac aswlovani Tea-traluri dasi hyavdes. universitetis daarsebis dRidan jer Seiqmna stu-denturi wre, romelsac mohyva Teatraluri da-sis daarseba da Camoya-libeba. misasalmebelia, rom studenturi Teatri dResac aqtiuria da igi uamravi saerTaSoriso studenturi festivalis gamarjvebulia. Cveni msa-xiobebi TiTqmis yovel wels gvanebivreben Tavi-anTi warmatebebiT. mniSv-nelovania, rom Teatris aswlovani tradicia kv-lavac grZeldeba“, _ ga-nacxada Tsu-is reqtor-ma, giorgi SarvaSiZem. gamofenaze sxva eqspo-natebTan erTad warmodge-nili iyo kote focxver-aSvilis piradi nivTebi da masalebi saojaxo ar-qividan, maT Soris: sa-qarTvelos demokratiuli respublikis himnis „di-deba“ pirveli gamocema, 1918 wels focxveraSvi-lis xelmZRvanelobiT ga-marTuli koncertebisa da saRamoebis programebi, misi piradi sakuTreba _ saxareba, „daviTni~, daira da sxva. gamofenis gaxs-nas daeswro kote focx-veraSvilis SviliSvili cira beriZe, romlis in-formaciiT, universite-tis pirvel Teatralur dasSi TamaSobdnen deda _ naTela focxveraSvili, misi biZa zaqaria Clai-Ze da petre gruzinski. RonisZiebaze studenturi Teatris ganviTarebaSi Se-tanili wvlilisTvis Tsu-is reqtorma universite-tis medliT daajildova studenturi Teatris „sx-venis“ reJisori giorgi gomuraSvili da studen-turi Teatris reJisori 80-ian wlebSi dali kala-toziSvili. gamofena ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis daarsebis 100 wlis iubiles mieZRvna.

`kvira, 2 noemberi, 1918 weli _ gazeTi ̀ erToba~... dramatuli ganyofile-ba saxelmwifo universitetTan gaixsneba 3 noembers... radgan msurvelTa ricxvi didia, amis gamo miReba moxdeba gamocdebiT saxelmwifo univer-

sitetis meore auditoriaSi... dramatuli wris xelmZRvanelia saxelmwifo Teat-ris komisari aleqsandre wuwunava...~ _ am saukunovani Teatris istoria Zveli afiSebidan da plakatebidan cocxldeba. dRemde sazogadoebis didi nawilisT-vis ucnobi iyo is faqti, rom Tbilisis saxelmwifo universitetSi daarsebis pirveli wlebidan aq SemoqmedebiTi cxovreba daiwyo da mravali Taoba aRizarda universitetis scenaze. swored am faqtis dadastureba iyo ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi mowyobili gamofena `universite-tis Teatri _ 100~, romelsac Tsu-is reqtori giorgi SarvaSiZe da mowveuli stumrebi daeswrnen.

Tbilisis universiteti

16

ÌÈÀÅÀÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

nino kakulia

ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÉ

maia toraZe

ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

manana jurxaZe

ÒÄÃÊÏËÄÂÉÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ:

iago kaWkaWiSvili,manana SamiliSvili,

TinaTin margalitaZe,TinaTin bolqvaZe,eTer xaraiSvili,revaz gvelesiani,

irakli imedaZe,giorgi jaiani,

Temur nadareiSvili,moris SalikaSvili,

maia ivaniZe,vladimer margvelaSvili,

giorgi lobJaniZe,eka kvitaSvili

ÑÖÒÍÀËÉÓÔÄÁÉ:

nato obolaZe

Tamar dadiani

SurTxia beroSvili

ÌÉÓÀÌÀÒÈÉ:ÉËÉÀ àÀÅàÀÅÀÞÉÓ ÂÀÌÆ. 13(Tsu-is me-3 korpusi)

vebgverdi:

newspaper.tsu.edu.ge

el.fosta:

tsunewspaper@tsu.ge

2 22 36 62

×ÏÔÏÊÏÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÉ

ana bolqvaZe

ÊÏÌÐ. ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À

zaza gulaSvili

1 oqtombridan

gadacema `uni-versia~

gadis regionul

televiziebSi, rasac

saqarTvelos

regionul

mauwyebelTa asociacia

uzrunvelyofs (Tsu-sa

da saqarTvelos

regionul mauwyebel-

Ta asociaciasTan

gaformebuli memo-

randumis Tanaxmad).

universitetis­Teatri­100­wlisaaSur­T­xia­be­roS­vi­li