คู มือการประก ันคุณภาพ ... mua_54/manualqa_mua...คู...
TRANSCRIPT
คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาOffice of the Higher Education Commission (OHEC)
คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
จดทาโดย
คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษาคณะอนกรรมการพฒนาการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา
พมพครงท 3 : กมภาพนธ 2554 จานวน 2,000 เลม
ISBN 978-616-202-279-1
ลขสทธ : สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
จดพมพโดย : สวสดการสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 328 ถนนศรอยธยา เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 0-2610-5373, 0-2610-5374 โทรสาร 0-2354-5530, 0-2354-5491
พมพท : หางหนสวนจากด ภาพพมพ 296 ซอยอรณอมรนทร 30 แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพฯ 10700 โทรศพท 0-2433-0026-7, 0-2433-8587 โทรสาร 0-2433-8587ผพมพผโฆษณา : นายอนนต ศรฉาพนธ
คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา ซงมอานาจ
หนาทในการกาหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตตาง ๆ เพอสงเสรม สนบสนน พฒนาการดาเนน
งานเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษาของประเทศได
มนโยบายใหทบทวนองคประกอบและตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน รวมทงเสนอ
แนวทางการพฒนากระบวนการประกนคณภาพการศกษาภายในใหมความทนสมยสอดคลอง
กบบรบททเปลยนแปลงไปและความเคลอนไหวดานคณภาพและมาตรฐานการศกษาระดบ
อดมศกษาตาง ๆ อาท กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551 – 2565)
กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษาภายใน พ.ศ.2553
ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองมาตรฐานสถาบนอดมศกษา กรอบมาตรฐานคณวฒระดบ
อดมศกษาแหงชาต การรบรองวทยฐานะสถาบนอดมศกษาเอกชน รวมทงการประเมนคณภาพ
ภายนอกรอบสามทจะเรมตนในปงบประมาณ 2554 จนถงปงบประมาณ 2558 ซงคณะกรรมการ
การอดมศกษาไดใหความเหนชอบใหเผยแพรและสงเสรมใหสถาบนอดมศกษานาไปใชเปน
แนวทางในการประกนคณภาพการศกษาภายใน ตงแตปการศกษา 2553 เปนตนไป
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงไดจดทาคมอการประกนคณภาพการศกษา
ภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553 ฉบบนขน โดยมวตถประสงคใหสถาบน
อดมศกษามแนวทางปฏบตในการกากบและพฒนาคณภาพการจดการศกษาทชดเจนสอดคลอง
กบกรอบแผนพฒนาอดมศกษาระยะยาว มาตรฐานเกยวกบการศกษาระดบอดมศกษาตางๆ
ทเกยวของ และสามารถรองรบการประเมนคณภาพภายนอกรอบสามอยางมประสทธภาพและ
เกดประสทธผล และหวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบนจะเปนคมอสงเสรมใหสถาบนอดมศกษา
จดการศกษาไดอยางมคณภาพ และนาไปสการสรางผลผลตทมคณภาพ สามารถตอบสนองสงคม
และประเทศชาตตามเปาหมายของแตละกลมสถาบน
(นายสเมธ แยมนน)เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา
คานา
คานา
สารบญ
สารบญตาราง
สารบญแผนภม
บทท 1 การประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา
1. ความจาเปนและวตถประสงคของการประกนคณภาพ
การศกษา ระดบอดมศกษา
2. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม
(ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กบการประกนคณภาพการศกษา
3. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551 – 2565)
4. การประกนคณภาพกบมาตรฐานการศกษา
5. การประกนคณภาพการศกษาภายใน
5.1 กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และ
วธการประกนคณภาพการศกษา
5.2 แนวทางการพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพ
การศกษาภายใน
6. การเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายใน
และการประเมนคณภาพภายนอก
บทท 2 กระบวนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน
1. แนวทางการจดการกระบวนการประเมนคณภาพการศกษา
ภายใน
2. ขนตอนการประเมนคณภาพการศกษา
2.1 การเตรยมการของสถาบนกอนการตรวจเยยม
ของผประเมน
2.2 การดาเนนการของสถาบนระหวางการตรวจเยยม
เพอประเมนคณภาพ
2.3 การดาเนนการของสถาบนภายหลงการประเมนคณภาพ
สารบญ
1
1
4
6
8
11
11
14
17
19
19
24
24
28
28
สารบญ
บทท 3 ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพตามองคประกอบคณภาพ
1. แนวทางการพฒนาตวบงชเพอการประกนคณภาพการศกษา
ภายในระดบอดมศกษา
2. คาชแจงอนๆ ในการนาตวบงชไปใชประเมนคณภาพการศกษา
ภายใน
3. นยามศพททใชในตวบงช
4. องคประกอบคณภาพ ตวบงช และเกณฑการประเมน
• องคประกอบท 1 ปรชญา ปณธาน วตถประสงค
และแผนดาเนนการ
• องคประกอบท 2 การผลตบณฑต
• องคประกอบท 3 กจกรรมการพฒนานกศกษา
• องคประกอบท 4 การวจย
• องคประกอบท 5 การบรการวชาการแกสงคม
• องคประกอบท 6 การทานบารงศลปะและวฒนธรรม
• องคประกอบท 7 การบรหารและการจดการ
• องคประกอบท 8 การเงนและงบประมาณ
• องคประกอบท 9 ระบบและกลไกการประกนคณภาพ
บทท 4 ตวอยางแนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน
ดานกระบวนการ
บทท 5 การวเคราะหตวบงชตามองคประกอบคณภาพ มาตรฐานการศกษา
ระดบอดมศกษา และมมมองดานการบรหารจดการ
1. ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน
2. ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการอดมศกษา
3. ตวบงชตามมมมองดานการบรหารจดการ
4. ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามมาตรฐานสถาบนอดมศกษา
30
30
34
35
44
44
47
66
70
77
80
82
90
93
96
145
145
147
150
151
รายการอางอง
ภาคผนวก ก ตวบงชผลการดาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบ
อดมศกษา
ภาคผนวก ข แบบรายงานผลการประเมน
สารบญ
155
157
161
ตารางท
5.1 องคประกอบคณภาพ 9 ดานและตวบงชทใชประเมนคณภาพ
ตามองคประกอบ
5.2 มาตรฐานการอดมศกษาและตวบงชทใชประเมนคณภาพ
ตามมาตรฐาน
5.3 มมมองดานบรหารจดการทสาคญและตวบงชตามมมมอง
ดานการบรหารจดการ
5.4 มาตรฐานสถาบนอดมศกษาและตวบงชทใชประเมนคณภาพ
ตามมาตรฐาน
สารบญตาราง
146
149
150
154
แผนภาพท
1.1 ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษาและการประกน
คณภาพ
1.2 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในกบ
การประเมนคณภาพภายนอก
2.1 วงจรในการจดกระบวนการประเมนคณภาพภายใน
สารบญแผนภาพ
10
17
21
1คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
1. ความจาเปนและวตถประสงคของการประกนคณภาพ การศกษา ระดบอดมศกษา
ภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบตม 4 ประการ คอ การผลตบณฑต การวจย
การใหบรการทางวชาการแกสงคม และการทานบารงศลปะและวฒนธรรม การดาเนนการตาม
ภารกจทง 4 ประการดงกลาว มความสาคญอยางยงตอการพฒนาประเทศทงระยะสนและระยะ
ยาว ปจจบนมปจจยภายในและภายนอกหลายประการททาใหการประกนคณภาพการศกษา
ในระดบอดมศกษาเปนสงจาเปนทจะตองเรงดาเนนการ ปจจยดงกลาวคอ
1) คณภาพของสถาบนอดมศกษาและบณฑตภายในประเทศ มแนวโนมทจะมความ
แตกตางกนมากขน ซงจะกอใหเกดผลเสยแกสงคมโดยรวมของประเทศในระยะยาว
2) ความทาทายของโลกาภวตนตอการอดมศกษา ทงในประเดนการบรการการศกษา
ขามพรมแดน และการเคลอนยายนกศกษาและบณฑต อนเปนผลจากการรวมตวของ
ประเทศในภมภาคอาเซยน ซงทงสองประเดนตองการการรบประกนของคณภาพ
การศกษา
3) สถาบนอดมศกษามความจาเปนทจะตองสรางความมนใจแกสงคมวาสามารถพฒนา
องคความรและผลตบณฑต ตอบสนองตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศใหมากขน
ไมวาจะเปนการสรางขดความสามารถในการแขงขนระดบสากล การพฒนาภาค
การผลตจรงทงอตสาหกรรมและบรการ การพฒนาอาชพ คณภาพชวต ความเปนอย
ระดบทองถนและชมชน
4) สถาบนอดมศกษาจะตองใหขอมลสาธารณะ (public information) ทเปนประโยชน
ตอผมสวนไดสวนเสย ทงนกศกษา ผจางงาน ผปกครอง รฐบาล และประชาชนทวไป
บทท 1 การประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา
2 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5) สงคมตองการระบบอดมศกษาทเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยมสวนรวม (partici-
pation) มความโปรงใส (transparency) และมความรบผดชอบซงตรวจสอบได
(accountability) ตามหลกธรรมาภบาล
6) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545
กาหนดใหสถานศกษาทกแหงจดใหมระบบการประกนคณภาพภายใน รวมถงให
มสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษาทาหนาทประเมนคณภาพ
ภายนอก โดยการประเมนผลการจดการศกษาของสถานศกษา
7) คณะกรรมการการอดมศกษาไดประกาศใชมาตรฐานการอดมศกษา เมอวนท 7
สงหาคม 2549 เพอเปนกลไกกากบมาตรฐานระดบกระทรวง ระดบคณะกรรมการ
การอดมศกษา และระดบหนวยงาน โดยทกหนวยงานระดบอดมศกษาจะไดใชเปน
กรอบการดาเนนงานประกนคณภาพการศกษา
8) กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองมาตรฐานสถาบน
อดมศกษา เมอวนท 12 พฤศจกายน 2551 เพอเปนกลไกสงเสรมและกากบใหสถาบน
อดมศกษาจดการศกษาใหมมาตรฐานตามประเภทหรอกลมสถาบนอดมศกษา 4 กลม
9) กระทรวงศกษาธการไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง กรอบมาตรฐานคณวฒ
ระดบอดมศกษาแหงชาต เมอวนท 2 กรกฎาคม 2552 และคณะกรรมการการ
อดมศกษาไดประกาศแนวทางการปฏบตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา
แหงชาต เมอวนท 16 กรกฎาคม 2552 เพอใหการจดการศกษาระดบอดมศกษาเปน
ไปตามมาตรฐานการอดมศกษาและเพอการประกนคณภาพของบณฑตในแตละระดบ
คณวฒและสาขาวชา
ดวยความจาเปนดงกลาว สถาบนอดมศกษารวมกบตนสงกดจงจาเปนตองพฒนาระบบ
และกลไกการประกนคณภาพการศกษา โดยมวตถประสงคดงน
1) เพอตรวจสอบและประเมนการดาเนนงานของภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบ
เทา และสถาบนอดมศกษาในภาพรวม ตามระบบคณภาพและกลไกทสถาบนนนๆ
กาหนดขน โดยวเคราะหเปรยบเทยบผลการดาเนนงานตามตวบงชในทกองคประกอบ
คณภาพวาเปนไปตามเกณฑและไดมาตรฐาน
2) เพอใหภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทาและสถาบนอดมศกษาทราบ
สถานภาพของตนเองอนจะนาไปสการกาหนดแนวทางในการพฒนาคณภาพไปส
3คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
เปาหมาย (targets) และเปาประสงค (goals) ทตงไวตามจดเนนของตนเองและ
เปนสากล
3) เพอใหภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทาและสถาบนอดมศกษาทราบจดแขง
จดทควรปรบปรง ตลอดจนไดรบขอเสนอแนะในการพฒนาการดาเนนงานเพอเสรม
จดแขง และพฒนาจดทควรปรบปรงของสถาบนอยางตอเนอง
4) เพอใหขอมลสาธารณะทเปนประโยชนตอผมสวนไดสวนเสย ทาใหมนใจวาสถาบน
อดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพและไดมาตรฐานตามท
กาหนด
5) เพอใหหนวยงานตนสงกดของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ มขอมลพน
ฐานทจาเปนสาหรบการสงเสรมสนบสนนการจดการอดมศกษาในแนวทางทเหมาะสม
4 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กบการประกนคณภาพการศกษา
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ได
กาหนดจดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาทมงเนนคณภาพและมาตรฐาน โดยกาหนด
รายละเอยดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ซงประกอบดวย “ระบบ
การประกนคณภาพภายใน” และ “ระบบการประกนคณภาพภายนอก” เพอใชเปนกลไกในการ
ผดงรกษาคณภาพและมาตรฐานของสถาบนอดมศกษา
การประกนคณภาพภายใน เปนการสรางระบบและกลไกในการพฒนา ตดตามตรวจสอบ
และประเมนการดาเนนงานของสถานศกษาใหเปนไปตามนโยบาย เปาหมายและระดบคณภาพ
ตามมาตรฐานทกาหนดโดยสถานศกษาและหรอหนวยงานตนสงกด โดยหนวยงานตนสงกด
และสถานศกษากาหนดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาและใหถอวาการประกน
คณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองดาเนนการอยางตอเนอง
มการจดทารายงานประจาปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในเสนอตอสภาสถาบน หนวยงาน
ตนสงกด และหนวยงานทเกยวของเพอพจารณาและเปดเผยตอสาธารณชนเพอนาไปสการพฒนา
คณภาพและมาตรฐานการศกษาและเพอรองรบการประกนคณภาพภายนอก
การประกนคณภาพภายนอก เปนการประเมนคณภาพการจดการศกษาเพอใหมการ
ตดตามและตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา โดยคานงถงความ
มงหมาย หลกการ และแนวการจดการศกษาในแตละระดบ ซงประเมนโดย “สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอเรยกชอยอวา “สมศ.”
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท2) พ.ศ.2545 ไดกาหนด
ใหสถานศกษาทกแหงตองไดรบการประเมนคณภาพภายนอกอยางนอย 1 ครงในทกรอบ 5 ป
นบตงแตการประเมนครงสดทาย และเสนอผลการประเมนตอหนวยงานทเกยวของและ
สาธารณชน ซง สมศ. ไดดาเนนการประเมนคณภาพภายนอกรอบแรก (พ.ศ. 2544-2548) เสรจ
สนไปแลว ปจจบนอยระหวางประเมนคณภาพภายนอกรอบทสอง (พ.ศ. 2549-2553) และการ
เตรยมการประเมนคณภาพภายนอกรอบทสาม (พ.ศ. 2554-2558) ในการประเมนรอบทสาม
ของ สมศ. เปนการประเมนทงระดบสถาบนและคณะวชา แตหากสถาบนใดจดการศกษานอก
5คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
สถานทตงหลก การประเมนจะครอบคลมการจดการนอกสถานทตงหลกทงหมด นอกจากนน
การประเมนคณภาพจะมความสอดคลองกบจดเนนหรอกลมสถาบนทแตละสถาบนเลอกตาม
ประกาศกระทรวงศกษาธการ
รปแบบและวธการประเมนคณภาพภายนอกจะเปนไปตามหลกเกณฑทกาหนดโดย
สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) ซงมหลกการ
สาคญ 5 ประการ ดงตอไปน
1) เปนการประเมนเพอมงใหมการพฒนาคณภาพการศกษา ไมไดมงเนนเรองการตดสน
การจบผด หรอการใหคณ – ใหโทษ
2) ยดหลกความเทยงตรง เปนธรรม โปรงใส มหลกฐานขอมลตามสภาพความเปนจรง
(evidence – based) และมความรบผดชอบทตรวจสอบได (accountability)
3) มงเนนในเรองการสงเสรมและประสานงานในลกษณะกลยาณมตรมากกวาการกากบ
ควบคม
4) สงเสรมการมสวนรวมในการประเมนคณภาพและการพฒนาการจดการศกษาจากทก
ฝายทเกยวของ
5) มงสรางความสมดลระหวางเสรภาพทางการศกษากบจดมงหมายและหลกการศกษา
ของชาตตามทกาหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ใหเอกภาพ
เชงนโยบาย แตยงคงมความหลากหลายในทางปฏบต โดยสถาบนสามารถกาหนด
เปาหมายเฉพาะและพฒนาคณภาพการศกษาใหเตมตามศกยภาพของสถาบนและ
ผเรยน
6 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
3. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565)
กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551-2565) ไดกาหนดแนวทาง
การพฒนาและแกปญหาอดมศกษาทไรทศทาง ซาซอน ขาดคณภาพ และขาดประสทธภาพ
โดยใชกลไกการประเมนคณภาพและมาตรฐานการศกษาเปนกลไกหลกในการดาเนนการ
กลาวคอ ใหมการสรางกลไกการประเมน
คณภาพสถาบนอดมศกษาตามพนธกจของสถาบนในแตละกลม ซงมพนทบรการและ
จดเนนระดบการศกษาทตางกน รวมทงมพนธกจและบทบาทในการพฒนาสงคมและเศรษฐกจ
ของประเทศตางกนตามความหลากหลาย ทงการพฒนาฐานราก สงคม เศรษฐกจรวมถงการก
ระจายอานาจในระดบทองถน การขบเคลอนภาคการผลตในชนบท ทองถนและระดบประเทศ
จนถงการแขงขนในโลกาภวตน ซงระบบอดมศกษาแตละกลมเหลาน จะนาไปสการเปลยนแปลง
อดมศกษา และสงผลกระทบทเปนประโยชนตอประเทศอยางมนยสาคญ อาท สามารถสราง
ความเปนเลศไดตามพนธกจของตวเอง สามารถตอบสนองตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศด
ขน สงผลเชงบวกตอการผลต พฒนาและการทางานของอาจารย สามารถปรบจานวนของบณฑต
ในสาขาทเปนความตองการของสงคม ลดการวางงาน โดยทสถาบนอดมศกษาในกลมเหลาน
มกลไกรวมกนในการประกนคณภาพ เพอใหนกศกษาสามารถตอยอด ถายโอนแลกเปลยน
กนไดระหวางกลม และในระยะยาวการประเมนคณภาพควรนาไปสระบบรบรองวทยฐานะ
(accreditation) ทนกศกษาและสาธารณะใหความเชอถอ เปนฐานและเงอนไขในการจดสรร
งบประมาณของรฐ และการสนบสนนจากภาคเอกชน รวมทงการโอนยายหนวยกต
จากกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ปดงกลาว กระทรวงศกษาธการไดมประกาศ
กระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา ในป 2551 กาหนดประเภทหรอกลม
สถาบนอดมศกษาเปน 4 กลม คอ
กลม ก วทยาลยชมชน หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบตากวา
ปรญญาตร จดฝกอบรมสนองตอบความตองการของทองถน เพอเตรยมกาลงคนทมความรเขาส
ภาคการผลตจรงในชมชน สถาบนสนบสนนรองรบการเปลยนอาชพพนฐาน เชน แรงงานทออก
จากภาคเกษตร เปนแหลงเรยนรทสงเสรมใหประชาชนไดมโอกาสเรยนรตลอดชวตอนจะนาไป
สความเขมแขงของชมชนและการพฒนาทยงยน
7คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑต
ระดบปรญญาตร เพอใหไดบณฑตทมความรความสามารถเปนหลกในการขบเคลอนการ
พฒนาและการเปลยนแปลงในระดบภมภาค สถาบนมบทบาทในการสรางความเขมแขงใหกบ
หนวยงาน ธรกจ และบคคลในภมภาค เพอรองรบการดารงชพ สถาบนอาจมการจดการเรยน
การสอนในระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาโทดวยกได
กลม ค สถาบนเฉพาะทาง หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตเฉพาะทางหรอ
เฉพาะกลมสาขาวชา ทงสาขาวชาทางวทยาศาสตรกายภาพ วทยาศาสตรชวภาพ สงคมศาสตร
หรอมนษยศาสตร รวมทงสาขาวชาชพเฉพาะทาง สถาบนอาจเนนการทาวทยานพนธหรอการ
วจย หรอเนนการผลตบณฑตทมความร ความสามารถ ทกษะและสมรรถนะในการประกอบ
อาชพระดบสง หรอเนนทงสองดาน รวมทงสถาบนอาจมบทบาทในการพฒนาภาคการผลตจรง
ทงอตสาหกรรมและบรการ สถาบนในกลมนอาจจาแนกไดเปน 2 ลกษณะคอ ลกษณะท 1 เปน
สถาบนทเนนระดบบณฑตศกษา และลกษณะท 2 เปนสถาบนทเนนระดบปรญญาตร
กลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะ
ระดบปรญญาเอก หมายความถง สถาบนทเนนการผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดย
เฉพาะระดบปรญญาเอก และเนนการทาวทยานพนธและการวจยรวมถงการวจยหลงปรญญา
เอก สถาบนเนนการผลตบณฑตทเปนผนาทางความคดของประเทศ สถาบนมศกยภาพในการ
ขบเคลอนอดมศกษาไทยใหอยในแนวหนาระดบสากล มงสรางองคความรทฤษฎ และขอคนพบ
ใหมทางวชาการ
ดงนน การประกนคณภาพการศกษาจงตองสรางกลไกการประเมนคณภาพใหสอดรบกบ
การแบงกลมสถาบนอดมศกษา 4 กลมดงกลาว
8 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
4. การประกนคณภาพกบมาตรฐานการศกษา
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ใน
หมวด 5 ทวาดวยการบรหารและการจดการศกษา มาตรา 34 ไดกาหนดให คณะกรรมการ
การอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบความตองการตาม
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต โดย
คานงถงความเปนอสระและความเปนเลศทางวชาการของสถาบนอดมศกษา คณะกรรมการ
การอดมศกษาจงไดจดทามาตรฐานการอดมศกษาเพอใชเปนกลไกระดบกระทรวง ระดบ
คณะกรรมการการอดมศกษา และระดบหนวยงาน เพอนาไปสการกาหนดนโยบายการพฒนา
การอดมศกษาของสถาบนอดมศกษาตอไป มาตรฐานการอดมศกษาทจดทาขนฉบบนไดใช
มาตรฐานการศกษาของชาตทเปรยบเสมอนรมใหญเปนกรอบในการพฒนา โดยมสาระสาคญ
ทครอบคลมเปาหมายและหลกการของการจดการศกษาระดบอดมศกษาของไทยและเปน
มาตรฐานทคานงถงความหลากหลายของกลมหรอประเภทของสถาบนอดมศกษา เพอใหทก
สถาบนสามารถนาไปใชกาหนดพนธกจและมาตรฐานของการปฏบตงานได
มาตรฐานการอดมศกษาทปรากฏตามประกาศกระทรวงศกษาธการ ลงวนท 7 สงหาคม
2549 ประกอบดวยมาตรฐาน 3 ดาน ไดแก มาตรฐานดานคณภาพบณฑต มาตรฐานดาน
การบรหารจดการการอดมศกษา และมาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความรและ
สงคมแหงการเรยนร มาตรฐานยอยทง 3 ดานนอยในมาตรฐานการศกษาของชาตทประกอบ
ดวยมาตรฐานยอย 3 มาตรฐานเชนกน คอ มาตรฐานท 1 คณลกษณะของคนไทยทพงประสงค
ทงในฐานะพลเมองและพลโลก มาตรฐานท 2 แนวการจดการศกษา มาตรฐานท 3 แนวการ
สรางสงคมแหงการเรยนร/สงคมแหงความร แตละมาตรฐานยอยของมาตรฐานการอดมศกษาจะ
มความสอดคลองและสมพนธกบมาตรฐานยอยของมาตรฐานการศกษาของชาต เพอใหการ
พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาบรรลตามจดมงหมายและหลกการของการจดการศกษา
ของชาต
นอกเหนอจากมาตรฐานการอดมศกษาทเปนมาตรฐานแมบทแลว คณะกรรมการการ
อดมศกษาไดจดทามาตรฐานสถาบนอดมศกษา ตามประกาศกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2551
เพอนาไปสการพฒนาสถาบนอดมศกษาตามกลมสถาบนทมปรชญา วตถประสงค และพนธกจ
ในการจดตงทแตกตางกนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ประกอบดวยมาตรฐานหลก
9คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
2 ดาน คอ มาตรฐานดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษา และมาตรฐานดานการ
ดาเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา และกาหนดกลมสถาบนอดมศกษาเปน 4 กลม
ไดแก กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค สถาบนเฉพาะ
ทาง และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษาโดยเฉพาะระดบ
ปรญญาเอก นอกจากนน ยงไดจดทากรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ.
2552 เพอใหเปนไปตามมาตรฐานการอดมศกษาและเพอเปนการประกนคณภาพบณฑตใน
แตละระดบคณวฒและสาขาวชา โดยกาหนดใหคณภาพของบณฑตทกระดบคณวฒและสาขา
วชาตองเปนไปตามมาตรฐานผลการเรยนรอยางนอย 5 ดาน คอ ดานคณธรรม จรยธรรม ดาน
ความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ และ
ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสาร และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ
คณะกรรมการการอดมศกษายงไดกาหนดเกณฑมาตรฐานอนๆ อาท เกณฑมาตรฐาน
หลกสตรระดบอดมศกษา หลกเกณฑการขอเปดและดาเนนการหลกสตรระดบปรญญา
ในระบบการศกษาทางไกล หลกเกณฑการกาหนดชอปรญญา หลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบ
การพจารณาประเมนคณภาพการจดการศกษานอกสถานทตงของสถาบนอดมศกษา เพอ
สงเสรมใหสถาบนอดมศกษาไดพฒนาดานวชาการและวชาชพ รวมทงการพฒนาคณภาพและ
ยกระดบมาตรฐานในการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหมความทดเทยมกนและพฒนาส
สากล ซงทาใหสถาบนอดมศกษาสามารถจดการศกษาไดอยางยดหยน คลองตว และตอเนอง
ในทกระดบการศกษา ตลอดจนสะทอนใหเหนถงมาตรฐานคณภาพการจดการศกษาในระดบ
อดมศกษา
เพอใหการจดการศกษาทกระดบและทกประเภทมคณภาพและไดมาตรฐานตามทกาหนด
ทงมาตรฐานการศกษาระดบชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานสถาบนอดมศกษา และ
สมพนธกบมาตรฐานและหลกเกณฑทเกยวของกบการจดการศกษาอนๆ รวมถงกรอบมาตรฐาน
คณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จงจาเปนตองมระบบประกนคณภาพทพฒนาขนตามทกาหนด
ไวในกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553
ทงน ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษา หลกเกณฑทเกยวของ และการประกนคณภาพ
การศกษา สามารถแสดงในแผนภาพท 1.1
10 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
แผนภาพท 1.1 ความเชอมโยงระหวางมาตรฐานการศกษาและการประกนคณภาพ
มาตรฐานการศกษาของชาต
หลกเกณฑกากบมาตรฐาน รวมถงมาตรฐานสถาบน
อดมศกษาและกรอบมาตรฐานคณวฒระดบ อดมศกษาแหงชาต
ผลผลตทางการศกษาทไดคณภาพ
➤
มาตรฐานการอดมศกษา
มาตรฐานดานคณภาพบณฑต
มาตรฐานท 1คณลกษณะของคนไทย
ทพงประสงคทงในฐานะพลเมองและพลโลก
การประกนคณภาพภายใน ภายใตตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน
มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษา
มาตรฐานท 2แนวทางการจดการศกษา
มาตรฐานท 3แนวการสรางสงคมแหง
การเรยนร/สงคมแหงความร
มาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความร
และสงคมแหงการเรยนร
➤
➤➤
➤➤
➤
➤➤
➤➤
➤
➤
➤
11คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5. การประกนคณภาพการศกษาภายใน
กอนมประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทบวงมหาวทยาลย
ไดตระหนกดถงความสาคญของการประกนคณภาพการศกษาและไดจดทาประกาศทบวง
มหาวทยาลย เรอง นโยบายและแนวปฏบตในการประกนคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา
มาตงแตป พ.ศ. 2539 เพอเปนแนวทางในการประกนคณภาพการศกษาของสถาบนอดมศกษา
ตามหลกการสาคญ 3 ประการ คอ การใหเสรภาพทางวชาการ (academic freedom) ความ
มอสระในการดาเนนการของสถาบน (institutional autonomy) และความพรอมของสถาบน
ทจะรบการตรวจสอบคณภาพจากภายนอกตามหลกการของความรบผดชอบทตรวจสอบได
(accountability)
ตอมาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)
พ.ศ. 2545 ไดระบใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบประกนคณภาพภายใน
สถานศกษา ประกอบกบพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546
และกฎกระทรวงแบงสวนราชการ กาหนดใหสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา มหนาท
พจารณาเสนอนโยบาย แผนพฒนา และมาตรฐานการอดมศกษาทสอดคลองกบแผนพฒนา
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนการศกษาแหงชาต สนบสนนทรพยากร ตดตาม ตรวจสอบ
และประเมนผลการจดการศกษาระดบอดมศกษา โดยคานงถงความเปนอสระและความเปนเลศ
ทางวชาการของสถานศกษาระดบปรญญาตามกฎหมายวาดวยการจดตงสถานศกษาแตละแหง
และกฎหมายทเกยวของ สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจงมหนาทรวมกบสถานศกษา
ในการจดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาภายใน โดยมรายละเอยดดงน
5.1 กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา
หลงจากทพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มผลบงคบใช สานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ในฐานะหนวยงานตนสงกดททาหนาท
กากบดแลสถาบนอดมศกษา ไดเสนอระบบการประกนคณภาพการศกษาใหคณะรฐมนตร
พจารณาเพอใหสอดคลองกบเจตนารมณแหงพระราชบญญตฉบบดงกลาว ซงคณะรฐมนตรใน
การประชมเมอวนท 21 มนาคม 2543 ไดมมตเหนชอบกบระบบประกนคณภาพการศกษาของ
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (ทบวงมหาวทยาลยเดม) ซงตอมาไดจดทาเปนประกาศ
ทบวงมหาวทยาลย เรอง ระบบ หลกเกณฑและวธการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบ
อดมศกษา พ.ศ. 2545 เพอใชเปนแนวปฏบต สาระสาคญของประกาศฉบบนระบใหทบวง
12 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
มหาวทยาลยสนบสนนและสงเสรมสถาบนอดมศกษาจดทาระบบการประกนคณภาพการศกษา
ภายในตามภารกจหลกของสถาบนอดมศกษาใหมประสทธภาพและประสทธผล รวมทงใหมการ
ประเมนผลและตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถาบนอดมศกษาจาก
ภายใน หรอโดยหนวยงานตนสงกดทมหนาทกากบดแลสถาบนการศกษาเพอเตรยมความพรอม
สาหรบการประเมนคณภาพจากภายนอก รวมถงสนบสนนใหมการแตงตงคณะกรรมการประกน
คณภาพภายในระดบอดมศกษาขนในแตละคณะวชาหรอสถาบนอดมศกษา เพอกาหนดนโยบาย
หลกเกณฑ แนวทาง วธการตรวจสอบและประเมนระบบกลไกและประเมนผลการดาเนนงาน
การประกนคณภาพการศกษาภายในของแตละคณะวชาหรอสถาบนอดมศกษา
หลงจากดาเนนการตามประกาศฉบบป พ.ศ. 2545 ไประยะหนง สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษาจงไดจดทากฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ
การศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2546 เพอใหเปนไปตามพระราช-
บญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ในมาตรา 5 และ
มาตรา 47 วรรคสอง โดยสาระสาคญเกยวกบระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษา
ภายในของกฎกระทรวงฉบบนยงคงไวตามประกาศทบวงมหาวทยาลยฯ พ.ศ. 2545 ซงสานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษาไดถอปฏบตมาอยางตอเนอง ตอมาในป 2553 กระทรวงศกษาธการ
ไดออกกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553
แทนฉบบเดม โดยรวมการประกนคณภาพภายในและภายนอกของการศกษาทกระดบไวในฉบบ
เดยวกน มคณะกรรมการประกนคณภาพภายในระดบอดมศกษาทาหนาทหลก 2 ประการคอ
1) วางระเบยบหรอออกประกาศกาหนดหลกเกณฑและแนวปฏบตเกยวกบการประกนคณภาพ
ภายในระดบอดมศกษา เพอสงเสรม สนบสนนและพฒนาการประกนคณภาพภายในระดบ
อดมศกษา โดยความเหนชอบของคณะกรรมการการอดมศกษา และ 2) เสนอแนะแนวทาง
ปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษาแกสถานศกษา โดยนาผลการประเมนคณภาพทงภายใน
และภายนอกไปปรบปรงคณภาพการศกษาอยางตอเนอง นอกจากน ยงมการปรบเปลยนให
ระบบการประกนคณภาพภายในประกอบดวย การประเมนคณภาพ การตดตามตรวจสอบ
คณภาพ และการพฒนาคณภาพ และกาหนดใหหนวยงานตนสงกดจดใหมการตดตามตรวจสอบ
คณภาพการศกษาอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบอดมศกษาทราบ
รวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน
5.1.1 หลกเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายใน
หลกเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในทระบในกฎกระทรวงให
พจารณาจากประเดนตอไปน
13คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
1) ระบบการประกนคณภาพภายในของคณะวชาและสถานศกษาระดบ
อดมศกษา โดยคานงถงมาตรฐานการศกษาระดบอดมศกษาตามทกระทรวงศกษาธการประกาศ
กาหนด
2) ผลการปฏบตงานของคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาตาม
ระบบการประกนคณภาพภายในทกาหนดไว
3) ประสทธภาพและประสทธผลการดาเนนงานตามระบบการประกน
คณภาพภายในทสงผลตอคณภาพการศกษาตามตวบงชคณภาพการศกษา
5.1.2 วธการประกนคณภาพการศกษาภายใน
วธการประกนคณภาพการศกษาภายในทระบในกฎกระทรวงใหใชแนวปฏบต
ดงน
1) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมหนวยงานหรอคณะ
กรรมการทรบผดชอบการดาเนนการดานการประกนคณภาพขน โดยมหนาทพฒนา บรหารและ
ตดตามการดาเนนการประกนคณภาพภายใน ตลอดจนประสานกบหนวยงานภายนอก เพอให
เกดความมนใจวาการจดการศกษาจะเปนไปอยางมประสทธภาพ
2) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาพฒนาระบบการประกน
คณภาพภายใน เพอใชกากบ ตดตาม ตรวจสอบและประเมนคณภาพการศกษาใหมประสทธภาพ
ภายใตกรอบนโยบายและหลกการทสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากาหนด
3) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาดาเนนการตามระบบการ
ประกนคณภาพภายใน โดยถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา
4) ใหคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมระบบและกลไก
ควบคมคณภาพขององคประกอบตางๆ ทใชในการผลตบณฑต ดงน (1) หลกสตรการศกษา
ในสาขาวชาตางๆ (2) คณาจารยและระบบการพฒนาคณาจารย (3) สอการศกษาและเทคนค
การสอน (4) หองสมดและแหลงการเรยนรอน (5) อปกรณการศกษา (6) สภาพแวดลอม
ในการเรยนรและบรการการศกษา (7) การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนของ
นกศกษา (8) องคประกอบอนตามทแตละสถานศกษาระดบอดมศกษาเหนสมควร
ทงน ใหแตละคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมระบบ
การตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตามทเหนสมควร โดยใหสานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษาสงเสรมและสนบสนนใหมการพฒนาดานการประกนคณภาพการศกษาในระดบ
คณะวชาของสถานศกษาระดบอดมศกษาอยางตอเนอง
14 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5.1.3 การรายงานผลการประกนคณภาพการศกษา
ระบบการประกนคณภาพภายในถอเปนสวนหนงของกระบวนการบรหาร
การศกษาทคณะวชาและสถานศกษาระดบอดมศกษาตองดาเนนการอยางมระบบและตอเนอง
สถานศกษาระดบอดมศกษาตองจดทารายงานประจาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน
เสนอตอ สภาสถาบน หนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของเพอพจารณาและเปดเผย
ตอสาธารณชน โดยใหสอดคลองกบเจตนารมณและแนวทางของพระราชบญญตการศกษาแหง
ชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545
5.1.4 การตดตามตรวจสอบของตนสงกด
ใหหนวยงานตนสงกดของสถานศกษาระดบอดมศกษาจดใหมการตดตาม
ตรวจสอบคณภาพการศกษานนอยางนอยหนงครงในทกสามปและแจงผลใหสถานศกษาระดบ
อดมศกษาทราบ รวมทงเปดเผยผลการตดตามตรวจสอบคณภาพการศกษาตอสาธารณชน
5.2 แนวทางการพฒนาระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน
5.2.1 ระบบการประกนคณภาพการศกษา
สถาบนอดมศกษาอาจพฒนาระบบประกนคณภาพทเหมาะสมสอดคลอง
กบระดบการพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลายในระดบ
ชาตหรอนานาชาต หรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเอง แตไมวาจะเปนระบบคณภาพ
แบบใดจะตองมกระบวนการทางานทเรมตนจากการวางแผน การดาเนนงานตามแผน การ
ตรวจสอบประเมน และการปรบปรงพฒนา ทงน เพอใหการดาเนนภารกจของสถาบนบรรล
เปาประสงคและมพฒนาการอยางตอเนอง ขณะเดยวกนกเปนหลกประกนแกสาธารณชน
ใหมนใจวาสถาบนอดมศกษาสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพ
5.2.2 มาตรฐาน ตวบงชและเกณฑประเมนคณภาพ
มาตรฐานเปนกรอบสาคญในการดาเนนงานของสถาบนอดมศกษา คอ
มาตรฐานการอดมศกษา อยางไรกตาม ในปจจบนสถาบนอดมศกษาตางๆ ยงตองดาเนนการ
ใหไดตามมาตรฐานและหลกเกณฑอน ๆ ทเกยวของอกมาก เชน มาตรฐานสถาบนอดมศกษา
กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา
มาตรฐานเพอการประเมนคณภาพภายนอกของ สมศ. กรอบการปฏบตราชการตามมตดาน
ตางๆ ของสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ในกรณมหาวทยาลยของรฐ
เปนตน
15คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงช เปนขอกาหนดของการประกนคณภาพภายในทพฒนาขนใน
องคประกอบคณภาพ 9 ดานทมความครอบคลมพนธกจหลก 4 ประการของการอดมศกษาและ
พนธกจสนบสนน ไดแก (1) ปรชญา ปณธาน วตถประสงคและแผนดาเนนการ (2) การผลต
บณฑต (3) กจกรรมการพฒนานกศกษา (4) การวจย (5) การบรการทางวชาการแกสงคม
(6) การทานบารงศลปะและวฒนธรรม (7) การบรหารและการจดการ (8) การเงนและ
งบประมาณ และ (9) ระบบและกลไกการประกนคณภาพ ซงตวบงชดงกลาวสามารถช
วดคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานและหลกเกณฑอนๆ ท
เกยวของกบองคประกอบคณภาพนนๆ ไดทงหมด ดงนน ในบทท 3 ของคมอฉบบนจงไดพฒนา
ตวบงชทสถาบนอดมศกษาจาเปนตองใชประเมนคณภาพภายใน ทงตวบงชทใชประเมนปจจย
นาเขา กระบวนการ และผลผลตหรอผลลพธ นอกจากน ตวบงชทใชประเมนกระบวนการยงได
นาเสนอตวอยางแนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามมาตรฐานไวดวยในบทท 4 เพอประโยชนของ
สถาบนอดมศกษาในการนาตวบงชดงกลาวไปใช
เกณฑการประเมนเปนมาตรวดของแตละตวบงชซงพฒนาจากเกณฑและ
แนวปฏบตทเปนมาตรฐานซงกาหนดโดยสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา หรอโดย
หนวยงานทเกยวของ อาท สมศ. ทงน เพอใหการประเมนคณภาพการศกษามความสอดคลอง
ไปในแนวทางเดยวกน
5.2.3 กลไกการประกนคณภาพ
ในดานของกลไกการประกนคณภาพ ผทมความสาคญสงผลใหการดาเนนงาน
ประสบความสาเรจและนาไปสการพฒนาคณภาพอยางตอเนองคอ คณะกรรมการระดบนโยบาย
และผบรหารสงสดของสถาบนทจะตองใหความสาคญและกาหนดนโยบายการประกนคณภาพ
การศกษาทชดเจนและเขาใจรวมกนทกระดบ โดยมอบหมายใหหนวยงานหรอคณะกรรมการ
รบผดชอบในการตดตาม ตรวจสอบ ประเมน และกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพอยาง
ตอเนอง หนาทสาคญประการหนงของคณะกรรมการหรอหนวยงานน คอ การจดระบบประกน
คณภาพพรอมทงตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพทเหมาะสมสาหรบสถาบน ระบบประกน
คณภาพทใชตองสามารถเชอมโยงใหเกดคณภาพของการปฏบตงาน ตงแตระดบบคคล ระดบ
ภาควชาหรอสาขาวชา ระดบคณะวชาไปจนถงระดบสถาบน โดยอาจจาเปนตองจดทาคมอ
คณภาพในแตละระดบเพอกากบการดาเนนงาน แตทสาคญคณะกรรมการหรอหนวยงานนตอง
ประสานงานและผลกดนใหเกดระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมประสทธภาพซงสามารถ
ใชงานรวมกนไดในทกระดบ
16 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5.2.4 ระบบฐานขอมลและระบบสารสนเทศ
การวเคราะหและวดผลดาเนนงานเปนสงจาเปนในกระบวนการประกน
คณภาพ การวดและวเคราะหผลการดาเนนงานจะไมสามารถทาไดอยางถกตองและมประสทธ-
ภาพหากปราศจากฐานขอมลและระบบสารสนเทศทเปนจรง ถกตองตรงกนทกระดบตงแตระดบ
บคคล ภาควชา คณะวชา และสถาบน ตลอดจนเปนขอมลทสามารถเรยกใชไดอยางรวดเรว
ดงนน ระบบสารสนเทศทด มประสทธภาพจงเปนปจจยสาคญยงทจะสงผลตอความสาเรจ
ของการประกนคณภาพการศกษา และสงผลตอคณภาพในทกขนตอนการดาเนนงานตงแต
การวางแผน การปฎบตงานประจา การตรวจสอบประเมน ตลอดจนถงการปรบปรงและพฒนา
17คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
6. การเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในและการประเมนคณภาพภายนอก
ตามมาตรา 48 ของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบ
ท 2) พ.ศ. 2545 ระบวา “ใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบการประกนคณภาพ
ภายในสถานศกษาและใหถอวาการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหาร
การศกษาทตองดาเนนการอยางตอเนอง” ในขณะทมาตรา 49 ของพระราชบญญตฉบบเดยวกน
ระบถงการประเมนคณภาพภายนอกไววา “ใหมสานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพ
การศกษา มฐานะเปนองคการมหาชนทาหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอก
และทาการประเมนผลการจดการศกษาเพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษา”
จากขอมลขางตนจะเหนวาการประกนคณภาพการศกษาภายในเปนสวนหนงของ
กระบวนการบรหารการศกษาปกตทตองดาเนนการอยางตอเนอง โดยมการควบคมดแลปจจย
ทเกยวของกบคณภาพ มการตรวจสอบ ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานเพอนาไปสการ
พฒนาปรบปรงคณภาพอยางสมาเสมอ ดวยเหตนระบบประกนคณภาพภายในจงตองดแลทง
ปจจยนาเขา (input) กระบวนการ (process) และผลผลตหรอผลลพธ (output/outcome)
ซงตางจากการประเมนคณภาพภายนอกทเนนการประเมนผลการจดการศกษา ดงนน ความ
เชอมโยงระหวางการประกนคณภาพภายในกบการประเมนคณภาพภายนอกจงเปนสงจาเปน
โดยไดเชอมโยงใหเหนจากแผนภาพท 1.2
แผนภาพท 1.2 ความสมพนธระหวางการประกนคณภาพการศกษาภายในกบการประเมน
คณภาพภายนอก
การประกนคณภาพภายใน
การปฏบตงานของสถาบน
การประเมนคณภาพภายนอก
การตรวจเยยม รายงานผลการประเมน
การตดตามผล
ตดตามตรวจสอบโดยตนสงกดทก 3 ปขอมลปอนกลบ
ขอมลปอนกลบ
➤
➤
การประเมนตนเองของสถาบน
รายงานประจาป
➤
➤ ➤ ➤ ➤
18 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
จากแผนภาพท 1.2 จะเหนวา เมอสถาบนอดมศกษามการดาเนนการประกนคณภาพ
ภายในแลว จาเปนตองจดทารายงานประจาปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายใน ซง
เปนผลจากการประกนคณภาพภายในหรอเรยกวา รายงานการประเมนตนเอง (Self
Assessment Report : SAR) เพอนาเสนอสภาสถาบน หนวยงานตนสงกด หนวยงานทเกยวของ
และเปดเผยตอสาธารณชน เอกสารดงกลาวจะเปนเอกสารเชอมโยงระหวางการประกนคณภาพ
ภายในของสถาบน การตดตามตรวจสอบของตนสงกด และการประเมนคณภาพภายนอก โดย
สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. ดงนน
สถาบนอดมศกษาจาเปนตองจดทารายงานการประเมนตนเองทมความลมลก สะทอนภาพ
ทแทจรงของสถาบนในทกองคประกอบคณภาพ
19คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
1. แนวทางการจดการกระบวนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน
จดมงหมายของการประเมนคณภาพการศกษาภายในกเพอตรวจสอบและประเมนการ
ดาเนนงานของสถาบนตามระบบและกลไกทสถาบนนนๆ ไดกาหนดขน ทงน เพอใหสถาบนได
ทราบสถานภาพทแทจรง อนจะนาไปสการกาหนดแนวทางและพฒนาคณภาพตามเกณฑและ
มาตรฐานทตงไวอยางตอเนอง การประเมนคณภาพทมประสทธภาพนน ทงคณะผประเมน
และสถาบนทรบการประเมนจาเปนตองกาหนดบทบาทหนาทของตนเองอยางเหมาะสม และ
สอดคลองกบกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.
2553
ทงน สถาบนตองวางแผนจดกระบวนการประเมนคณภาพการศกษาภายในใหเสรจกอน
สนปการศกษาทจะเรมวงรอบการประเมน เพอประโยชนในการพฒนาคณภาพการศกษาของ
สถาบน ดงน
1) เพอใหสามารถนาผลการประเมนและขอเสนอแนะไปใชปรบปรงและพฒนาการจดการ
ศกษาไดทนในปการศกษาถดไป และตงงบประมาณไดทนกอนเดอนตลาคม (กรณท
เปนสถาบนอดมศกษาของรฐ)
2) เพอใหสามารถจดทารายงานประจาปทเปนรายงานประเมนคณภาพภายในสงให
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาและเผยแพรตอสาธารณชนไดภายใน 120 วน
นบจากวนสนปการศกษาของแตละสถาบน
เพอใหการประกนคณภาพการศกษาเกดประโยชนดงทกลาวขางตน จงควรมแนวทาง
การจดกระบวนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน ดงปรากฏในตารางท 2.1 ตารางดงกลาว
สามารถแยกไดเปน 4 ขนตอนตามระบบการพฒนาคณภาพ PDCA คอ การวางแผน (plan)
บทท 2 กระบวนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน
20 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
การดาเนนงานและเกบขอมล (do) การประเมนคณภาพ (check) และการเสนอแนวทางปรบปรง
(act) โดยมรายละเอยดดงน
P = กจกรรมขอท 1 เรมกระบวนการวางแผนการประเมนตงแตตนปการศกษา โดย
นาผลการประเมนปกอนหนานมาใชเปนขอมลในการวางแผนดวย กรณทมการ
เปลยนแปลงระบบประกนคณภาพหรอตวบงชหรอเกณฑการประเมน จะตองม
การประกาศใหทกหนวยงานในสถาบนไดรบทราบและถอปฏบตโดยทวกนกอน
เรมปการศกษา เพราะตองเกบขอมลตงแตเดอนมถนายน
D = กจกรรมขอท 2 ดาเนนงานและเกบขอมลบนทกผลการดาเนนงานตงแตตน
ปการศกษา คอเดอนท 1–เดอนท 12 ของปการศกษา (เดอนมถนายน–เดอน
พฤษภาคม ปถดไป)
C = กจกรรมขอท 3–8 ดาเนนการประเมนคณภาพในระดบภาควชา คณะวชาหรอ
หนวยงานเทยบเทา และสถาบน ระหวางเดอนมถนายน–สงหาคม ของ
ปการศกษาถดไป
A = กจกรรมขอท 9 วางแผนปรบปรงและดาเนนการปรบปรงตามผลการประเมน
โดยคณะกรรมการบรหารของสถาบนอดมศกษานาขอเสนอแนะและผลการ
ประเมนของคณะกรรมการประเมนคณภาพภายในมาวางแผนปรบปรงการ
ดาเนนงาน (รวมทงขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลย) มาทาแผนปฏบตการ
ประจาปและเสนอตงงบประมาณปถดไป หรอจดทาโครงการพฒนาและเสนอ
ใชงบประมาณกลางปหรองบประมาณพเศษกได
สาหรบกจกรรมขอท 10 ในตารางดงกลาวเปนกจกรรมทสถาบนอดมศกษาทกแหงตอง
ดาเนนการตามกฎหมาย เพอประโยชนของสถาบนในการปรบปรงคณภาพ และเพอประโยชน
ของสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาและหนวยงานตนสงกดใชเปนขอมลประกอบการ
ตดสนใจเชงนโยบาย เพอการสงเสรมสนบสนนคณภาพและมาตรฐานการศกษาของชาต
ใหทดเทยมกบนานาอารยะประเทศและมความเปนสากล
21คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
●
●●
●●
●●
●●
ตารา
งท 2
.1 วง
จรใน
การจ
ดกระ
บวนก
ารปร
ะเมน
คณภา
พภา
ยใน
เป
รยบเ
ทยบป
งบปร
ะมาณ
กบปก
ารศก
ษา
ต.ค.
- พค.
ม
.ย.
ก.ค.
ส.ค.
ก.ย
. ต.ค.
พ.ย
. ธ.ค.
ม.ค.
ก.พ
. ม.ค.
เม.ย.
พ.ค
. ม.ย.
ก.ค.
ส.ค
. ก.ย.
(เป
ดเทอ
ม)
กจ
กรรม
ดาเน
นการ
ต.ค.
- พค.
ม.ย.
ก.ค.
ส.ค.
ก.ย
. ต.ค.
พ.ย
. ธ.ค.
ม.ค.
ก.พ
. ม.ค.
เม.ย.
พ.ค
. ม.ย.
ก.ค.
ส.ค
. ก.ย.
(เป
ดเทอ
ม)
1. ส
ถาบน
วางแ
ผนกา
รประ
เมนค
ณภา
พประ
จา
ปการ
ศกษา
ใหมโ
ดยปร
ะกาศ
ตวบง
ชกอน
เรม
ตนปก
ารศก
ษาให
มและ
แจกค
มอกา
รจดท
า
SAR
(กรณ
ทมกา
รเปล
ยนแป
ลงตว
บงช
วธ
การแ
ละกา
หนดก
ารปร
ะเมน
คณภา
พภาย
ใน
ประจ
าป)
2. ส
ถาบน
เกบข
อมลร
ะยะ
12 เด
อนตา
มตวบ
งช
ทไดป
ระกา
ศใชบ
นระบ
บ CH
E Q
A O
nlin
e
(มทม
งานใ
หคาป
รกษา
กบบค
ลากร
และ
หรอ
หนวย
งาน แล
ะหรอ
ภาคว
ชาใน
การเกบ
ขอมล
พรอม
ทงพจ
ารณาป
รบปร
งการ
ดาเน
นการ
ตามค
วามเ
หมาะ
สม)
ปงบป
ระมา
ณ (ต
.ค.-ก
.ย.)
(พ.ค
.-ม.ย
.)
ปงบป
ระมา
ณถด
ไป
ปการ
ศกษา
(ม.ย
. พ.ค
.)
22 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
●●
ตารา
งท 2
.1 วง
จรใน
การจ
ดกระ
บวนก
ารปร
ะเมน
คณภา
พภา
ยใน
(ตอ)
เป
รยบเ
ทยบป
งบปร
ะมาณ
กบปก
ารศก
ษา
ต.ค.
- พค.
ม
.ย.
ก.ค.
ส.ค.
ก.ย
. ต.ค.
พ.ย
. ธ.ค.
ม.ค.
ก.พ
. ม.ค.
เม.ย.
พ.ค
. ม.ย.
ก.ค.
ส.ค
. ก.ย.
(เป
ดเทอ
ม)
3. ภ
าควช
าหรอ
หนวย
งานเ
ทยบเ
ทาจด
ทา S
ARแล
ะเตร
ยมกา
รประ
เมนร
ะดบภ
าควช
าหรอ
หนวย
งานเ
ทยบเ
ทา แ
ละแต
งตงก
รรมก
ารปร
ะเมน
ระดบ
ภาคว
ชาหร
อหนว
ยงาน
เท
ยบเท
า 4.
ประ
เมนร
ะดบภ
าควช
าหรอ
หนวย
งาน
เท
ยบเท
า5.
คณะน
าผลก
ารปร
ะเมน
ระดบ
ภาคว
ชาหร
อหน
วยงา
นเทย
บเทา
มาจด
ทา S
AR บ
นระบ
บ CH
E Q
A O
nlin
e แล
ะเตร
ยมกา
รประ
เมน
ระดบ
คณะว
ชาหร
อหนว
ยงาน
เทยบ
เทา แล
ะแต
งตงก
รรมก
ารปร
ะเมน
ระดบ
คณะว
ชาแล
ะหน
วยงา
นเทย
บเทา
6. ป
ระเม
นระ
ดบคณ
ะวชาห
รอหนวย
งาน
เทยบ
เทาบ
นระบ
บ CH
E Q
A O
nlin
e7.
สถา
บนนา
ผลกา
รประ
เมนร
ะดบค
ณะว
ชาหร
อหน
วยงา
นเทย
บเทา
มาจด
ทา S
AR บ
นระบ
บ CH
E Q
A O
nlin
e แล
ะเตร
ยมกา
รประ
เมน
ระดบ
สถาบ
นและ
แตงต
งกรร
มการ
ประเ
มน
ระดบ
สถาบ
น
●●
●●
●
●
●
●
23คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตารา
งท 2
.1 วง
จรใน
การจ
ดกระ
บวนก
ารปร
ะเมน
คณภา
พภา
ยใน
(ตอ)
เป
รยบเ
ทยบป
งบปร
ะมาณ
กบปก
ารศก
ษา
ต.ค.
- พค.
ม
.ย.
ก.ค.
ส.ค.
ก.ย
. ต.ค.
พ.ย
. ธ.ค.
ม.ค.
ก.พ
. ม.ค.
เม.ย.
พ.ค
. ม.ย.
ก.ค.
ส.ค
. ก.ย.
(เป
ดเทอ
ม)
●●
●●
8. ป
ระเม
นระด
บสถา
บนบน
ระบบ
CHE
QA
Onl
ine
และน
าผลก
ารปร
ะเมน
เสนอ
สภา
สถาบ
นเพอ
พจาร
ณาว
างแผ
นพฒนา
สถาบ
นใน
ปการ
ศกษา
ถดไป
9.
ผบรห
ารขอ
งสถา
บนอด
มศกษ
านาผ
ลการ
ประเมน
และข
อเสน
อแนะ
ของค
ณะก
รรมก
ารปร
ะเมน
คณภา
พภาย
ใน (รว
มทงข
อเสน
อแน
ะของ
สภาส
ถาบน
) มา
วางแ
ผนปร
บปรง
การด
าเนน
งาน
หรอป
รบแผ
นกลย
ทธ/แ
ผนปฏ
บตกา
รประ
จาปแ
ละเส
นอตง
งบปร
ะมาณ
ปถดไ
ป ห
รอจด
ทาโค
รงกา
รพฒนา
และเสน
อใช
งบปร
ะมาณ
กลาง
ป10
. สงร
ายงา
นประ
จาปทเป
นรา
ยงาน
การ
ประเมน
คณภา
พภาย
ใน (ป
ระกอ
บดวย
SAR
แล
ะผลก
ารปร
ะเมน
คณภา
พภาย
ในระ
ดบคณ
ะหรอ
หนวย
งานเ
ทยบเ
ทาแ
ละระ
ดบสถ
าบน
)ใหสา
นกงา
นคณ
ะกรร
มการ
การ
อดมศ
กษาผ
านระ
บบ C
HE Q
A O
nlin
e แล
ะหน
วยงา
นตนส
งกด
(ภาย
ใน 1
20 วนน
บจาก
สนปก
ารศก
ษา)
●●
24 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2. ขนตอนการประเมนคณภาพการศกษา
2.1 การเตรยมการของสถาบนกอนการตรวจเยยมของผประเมน
2.1.1 การเตรยมรายงานประจาป
ก. จดทารายงานประจาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายใน โดย
ใชรปแบบการจดทารายงานประจาปทเปนรายงานการประเมนคณภาพภายในตามทกาหนด
ในระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online)
ปจจบนสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดพฒนาระบบฐานขอมล
ดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) เปนฐานขอมลกลางเพอใชประโยชนในเชงนโยบาย
และการสงเสรมสนบสนนการพฒนาคณภาพอดมศกษา ตลอดจนอานวยความสะดวกใหกบ
สถาบนอดมศกษาในการดาเนนงานประกนคณภาพการศกษาผานทางระบบออนไลน ตงแต
การจดเกบขอมลพนฐาน (common data set) และเอกสารอางอง การประเมนตนเอง การประเมน
ของคณะกรรมการประเมนคณภาพ รวมทงการจดทารายงานประจาปทเปนรายงานการประเมน
คณภาพภายในบนระบบฐานขอมลอเลกทรอนกส (e-SAR) รวมทงเปดเผยตอสาธารณะเพอ
การคมครองผบรโภค โดยมนโยบายใหสถาบนอดมศกษาทกแหงในสงกดใชฐานขอมลดงกลาว
ในการดาเนนงานประกนคณภาพการศกษาภายใน และจดสงรายงานประจาปทเปนรายงาน
การประเมนคณภาพภายในผานทางระบบออนไลนและเปดเผยตอสาธารณชนตามกฎหมาย
ข. จดการเตรยมเอกสารหรอหลกฐานอางองในแตละองคประกอบคณภาพ
1) เอกสารหรอหลกฐานอางองในแตละตวบงชตองเปนขอมลในชวงเวลา
เดยวกบทนาเสนอในรายงานการประเมนตนเอง ตลอดจนสาระในเอกสารตองตรงกบชอเอกสาร
ทระบในรายงานการประเมนตนเอง
2) การนาเสนอเอกสารในชวงเวลาตรวจเยยมอาจทาไดในสองแนวทาง
คอ จดเอกสารใหอยในทอยปกตตามหนวยงาน ในกรณนตองระบใหชดเจนวาจะเรยกดเอกสาร
ไดจากผใด หนวยงานไหน ชอหรอหมายเลขเอกสารอะไร หรออาจจดในแนวทางทสอง คอ นา
เอกสารมารวมไวทเดยวกนในหองทางานของคณะผประเมน โดยจดใหเปนระบบทสะดวกตอ
การเรยกใช การนาเสนอเอกสารในแนวทางนเปนทนยมกวาแนวทางแรก เพราะสามารถเรยก
หาเอกสารไดรวดเรวและดความเชอมโยงในเอกสารฉบบตางๆ ไดในคราวเดยว
ปจจบน เอกสารหรอหลกฐานอางองทเกยวของกบตวบงชแตละตวและ
องคประกอบคณภาพแตละองคประกอบสามารถบรรจหรอจดเกบ (upload) หรอเชอมโยง
25คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
(link) ไวบนระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ (CHE QA Online) ซงทาใหการจดเกบ
เปนระบบและงายตอการคนหาของคณะกรรมการประเมน และไมเปนภาระเรองการจดเตรยม
เอกสารหลกฐานของสถาบน
2.1.2 การเตรยมบคลากร
ก. การเตรยมบคลากรในสถาบน ควรมความครอบคลมประเดนตางๆ
ดงตอไปน
1) ทาความเขาใจเกยวกบการประเมนคณภาพในประเดนทสาคญๆ
อาท การประเมนคณภาพคออะไร มความสาคญตอการพฒนาอยางไร ขนตอนการประเมน
คณภาพเปนเชนไร
2) เนนยากบบคลากรในการใหความรวมมอการตอบคาถามหรอการ
สมภาษณ โดยยดหลกวาตอบตามสงทปฏบตจรงและผลทเกดขนจรง
3) เปดโอกาสใหมการอภปราย ซกถาม แสดงความคดเหน เพอสราง
ความกระจางในการดาเนนงานของทกหนวยงานในทกประเดน เพอความเขาใจทถกตองของ
บคลากร
4) เนนยาใหบคลากรทกคนตระหนกวาการประกนคณภาพ คอภารกจ
ประจาของทกคนทตองรวมมอกนทาอยางตอเนอง
ข. การเตรยมบคลากรผประสานงานในระหวางการตรวจเยยมจาเปนตอง
มบคลากร จานวน 1-3 คน ทาหนาทประสานงานระหวางคณะผประเมนกบบคคลหรอหนวยงาน
ทเกยวของ ทงน ผประสานงานควรเตรยมตวดงน
1) ทาความเขาใจทกกจกรรมของแผนการประเมนอยางละเอยด
2) ทาความเขาใจอยางดกบภารกจของคณะวชาและสถาบนเพอสามารถ
ใหขอมลตอผประเมน รวมทงตองรวาจะตองตดตอกบใครหรอหนวยงานใด หากผประเมน
ตองการขอมลเพมเตมทตนเองไมสามารถตอบได
3) มรายชอ สถานท หมายเลขโทรศพทของผทคณะกรรมการประเมน
จะเชญมาใหขอมลอยางครบถวน
4) ประสานงานลวงหนากบผทจะใหขอมลทเปนบคลากรภายในและ
ภายนอกสถาบนวาจะเชญมาเวลาใด หองใด หรอพบกบใครตามตารางการประเมนท
คณะกรรมการประเมนกาหนด
5) เมอมปญหาในการอานวยความสะดวกแกคณะผประเมนจะตอง
สามารถประสานงานแกไขไดทนท
26 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2.1.3 การเตรยมสถานทสาหรบคณะผประเมน
ก. หองทางานของคณะผประเมน
1) จดเตรยมหองทางานและโตะทกวางพอสาหรบวางเอกสารจานวน
มาก โดยเปนหองทปราศจากการรบกวนขณะทางาน เพอความเปนสวนตวของคณะกรรมการ
2) จดเตรยมคอมพวเตอร อปกรณเครองเขยนในหองทางานและ
อปกรณเสรมอนๆ ใหคณะผประเมนพรอมใชงานไดตามความตองการ
3) จดเตรยมโทรศพทพรอมหมายเลขทจาเปนไวในหองทางานหรอบรเวณ
ใกลเคยง
4) หองทางานควรอยใกลกบทจดเตรยมอาหารวาง อาหารกลางวน
ตลอดจนบรการสาธารณปโภคอนๆ
5) ควรประสานงานกบคณะผประเมน เพอทราบความตองการพเศษ
อนใด เพมเตม
ข. หองทใชสมภาษณผบรหาร อาจารย บคลากร นกศกษา ฯลฯ ควรจดไว
เปนการเฉพาะใหเหมาะสมกบการใชงาน
2.1.4 การเตรยมการประสานงานกบทมคณะกรรมการประเมนคณภาพ
ก. สถาบนอดมศกษาจดทาคาสงแตงตงและจดสงใหคณะกรรมการประเมน
คณภาพการศกษาภายในทราบ ทงน แนวทางการแตงตงคณะกรรมการประเมน เปนดงน
1) คณะกรรมการประเมนระดบภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา
- มกรรมการประเมนฯ อยางนอย 3 คน ทงน ขนอยกบขนาดของ
ภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา
- เปนผประเมนจากภายนอกภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาท
ผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. อยางนอย 1 คน ในกรณทผประเมนจากภายนอก
ภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาเปนผทมความรและประสบการณสง ซงสามารถใหคาแนะนา
ทจะเปนประโยชนอยางยงตอภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทาทรบการประเมน อาจอนโลมให
ไมตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. กได สวนผประเมนจากภายในภาควชา
หรอหนวยงานเทยบเทาตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจด
ฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ.
- ประธานคณะกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายนอก
ภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา โดยตองเปนผ ทผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมน
ของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ.
27คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
2) คณะกรรมการประเมนระดบคณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา
- มกรรมการประเมนฯ อยางนอย 3 คน ทงน ขนอยกบขนาดของ
คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา
- เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทผานการฝกอบรมหลกสตร
ผประเมนของ สกอ. อยางนอย 1 คน ในกรณทผประเมนจากภายนอกสถาบนเปนผทมความร
และประสบการณสง ซงสามารถใหคาแนะนาทจะเปนประโยชนอยางยงตอคณะทรบการประเมน
อาจอนโลมใหไมตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. กได สวนผประเมนจาก
ภายในสถาบนตองผานการฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมให
โดยใชหลกสตรของ สกอ.
- ประธานคณะกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายในหรอ
นอกสถาบนกได ในกรณทเปนผประเมนภายในสถาบนตองอยนอกสงกดคณะทประเมน โดย
ประธานตองเปนผทขนบญชประธานคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในของ สกอ.
3) คณะกรรมการประเมนระดบสถาบน
- มกรรมการประเมนฯ อยางนอย 5 คน ทงน ขนอยกบขนาดของ
สถาบน
- เปนผประเมนจากภายนอกสถาบนทผานการฝกอบรมหลกสตร
ผประเมนของ สกอ. อยางนอยรอยละ 50 สวนผประเมนจากภายในสถาบนตองผานการ
ฝกอบรมหลกสตรผประเมนของ สกอ. หรอทสถาบนจดฝกอบรมใหโดยใชหลกสตรของ สกอ.
- ประธานคณะกรรมการประเมนฯ เปนผประเมนจากภายนอก
สถาบนทขนบญชประธานคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายในของ สกอ.
ข. สถาบนอดมศกษาแจงใหคณะกรรมการประเมนคณภาพทราบวา
คณะกรรมการประเมนฯ จะตองทาการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบคณะวชา
หรอหนวยงานเทยบเทาและระดบสถาบน ผานทางระบบ CHE QA Online พรอมทงจด
สง username และ password ใหคณะกรรมการประเมนฯ ทกทานและทกระดบทราบ
เพอเขาไปศกษารายงานการประเมนตนเองลวงหนากอนวนรบการตรวจเยยมอยางนอย
2 สปดาห โดยในสวนของผทาหนาทประธานคณะกรรมการประเมนคณภาพการศกษาภายใน
ระดบสถาบน สถาบนอดมศกษาจะตองแจงใหสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจดสง
รหสประจาตว (ID code) ใหดวย เพอใหประธานฯ ทาหนาทตรวจสอบและยนยนความ
ถกตองของขอมลพนฐาน (common data set) และผลการประเมนกอนสงรายงานการประเมน
คณภาพของคณะกรรมการประเมนฯ เขาสระบบ
28 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
นอกจากนน ใหสถาบนแจงรายชอผทาหนาทประสานงานระหวางสถาบน
คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทากบคณะกรรมการประเมนฯ รวมทงเบอรโทรศพทและ e-mail
address สาหรบตดตอ
ค. ประสานงานกบประธานหรอตวแทนของคณะกรรมการประเมนคณภาพ
เพอรวมเตรยมแผนการประเมนคณภาพการศกษาภายใน อาท การจดตารางเวลาเขาตรวจเยยม
การใหขอมลทคณะกรรมการประเมนฯ ตองการเพมเตมกอนการตรวจเยยม การนดหมายตาง ๆ
เปนตน
2.2 การดาเนนการของสถาบนระหวางการตรวจเยยมเพอประเมนคณภาพ
1) เปดโอกาสใหบคลากรทกคนไดรวมรบฟงคณะกรรมการประเมนคณภาพชแจง
วตถประสงคและวธการประเมนในวนแรกของการตรวจเยยม
2) บคลากรพงปฏบตงานตามปกตระหวางการตรวจเยยม แตเตรยมพรอมสาหรบ
การนาเยยมชม หรอตอบคาถาม หรอรบการสมภาษณจากคณะกรรมการประเมนคณภาพ
3) จดใหมผประสานงานทาหนาทตลอดชวงการตรวจเยยม ทงน เพอประสานงาน
กบบคคลหรอหนวยงานทคณะกรรมการประเมนฯ ตองการขอมลและเพอนาการเยยมชม
หนวยงานภายใน ตลอดจนอานวยความสะดวกอนๆ
4) ในกรณทคณะกรรมการประเมนฯ ทางานตอหลงเวลาราชการ ควรม
ผประสานงานสวนหนงอยอานวยความสะดวก
5) บคลากรทกคนควรไดมโอกาสรบฟงการใหขอมลปอนกลบจากคณะกรรมการ
ประเมนฯเมอสนสดการตรวจเยยม ตลอดจนเปดโอกาสใหซกถามหรอขอความเหนเพมเตมได
ตามความเหมาะสม
2.3 การดาเนนการของสถาบนภายหลงการประเมนคณภาพ
1) ผบรหารระดบภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และระดบสถาบน
รวมทงผเกยวของ นาผลการประเมนและขอเสนอแนะเขาสการประชมหรอสมมนาระดบตางๆ
เพอวางแผนพฒนาหรอปรบปรงการดาเนนภารกจอยางเปนรปธรรมตอไป โดยอาจจดทาเปน
แผนปฏบตการในการแกไขจดทควรปรบปรง และเสรมจดแขง ซงประกอบดวยกจกรรมทตอง
ดาเนนการ กาหนดเวลาเรมตนจนถงเวลาสนสดกจกรรม งบประมาณสาหรบแตละกจกรรม
ตลอดจนผรบผดชอบกจกรรมเหลานน ทงน เพอใหสามารถตดตามตรวจสอบผลการพฒนาได
อยางตอเนอง
29คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
2) พจารณาการจดกจกรรมเสรมสรางขวญและกาลงใจ โดยแสดงใหเหนวาสถาบน
ชนชมผลสาเรจทเกดขน และตระหนกวาผลสาเรจทงหมดมาจากความรวมมอรวมใจของทกฝาย
3) ภาควชา คณะวชาหรอหนวยงานเทยบเทา และสถาบนควรใหขอมลยอนกลบ
แกคณะกรรมการประเมนคณภาพเพอประโยชนในการพฒนาผประเมนคณภาพการศกษา
ภายในตอไป
30 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
1. แนวทางการพฒนาตวบงชเพอการประกนคณภาพ การศกษาภายในระดบอดมศกษา
1.1 หลกการ
การพฒนาตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษา มหลกการ
สาคญ 6 ประการ คอ
1) ตวบงชพฒนาขนภายใตองคประกอบคณภาพ 9 ดานทมความครอบคลม
พนธกจหลก 4 ประการของการอดมศกษาและพนธกจสนบสนน ซงมความสอดคลองกบ
หลกเกณฑทกาหนดในกฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ
การศกษา พ.ศ. 2553
2) ตวบงชตอบสนองเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542
แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-
2565) มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานสถาบนอดมศกษา กรอบ
มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และมาตรฐานตางๆ ทเกยวของ รวมทงสอดคลอง
ไปในทศทางเดยวกบตวบงชการประกนคณภาพภายนอกของ สมศ. ภายใตหลกการสาคญ คอ
ไมใหเปนภาระซาซอนในการปฏบตงานแกสถาบนอดมศกษา
3) ตวบงชประเมนปจจยนาเขา กระบวนการ ผลผลตหรอผลลพธ โดยตวบงชผลผลต
และผลลพธจะมทงท สกอ.พฒนาขนและตวบงชท สมศ.ใชในการประเมนคณภาพภายนอก
ทงน เพอความเชอมโยงและความเปนเอกภาพของระบบประกนคณภาพอดมศกษาไทยและ
เพอรองรบการประเมนภายนอกของ สมศ.
4) ตวบงชมความสมดลระหวางมมมองการบรหารจดการทง 4 ดาน คอ ดาน
นกศกษาและผมสวนไดสวนเสย ดานกระบวนการภายใน ดานการเงน และดานบคลากร
การเรยนรและนวตกรรม
บทท 3 ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพตามองคประกอบคณภาพ
31คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5) จานวนตวบงชทพฒนาขนเปนเพยงจานวนตวบงชขนตา สถาบนอดมศกษา
สามารถเพมเตมตวบงชและเกณฑไดตามความเหมาะสมกบระดบการพฒนาของสถาบน
6) เกณฑทพฒนาขนมทงประเภทเกณฑมาตรฐานทวไปทใชกบทกกลมสถาบน
อดมศกษา และเกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลมสถาบนอดมศกษา ไดแก กลม ข สถาบนท
เนนระดบปรญญาตร กลม ค 1 สถาบนเฉพาะทางทเนนระดบบณฑตศกษา กลม ค 2 สถาบน
เฉพาะทางทเนนระดบปรญญาตร และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบ
บณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอก ตามนยามทกาหนดในประกาศกระทรวงศกษาธการ
เรองมาตรฐานสถาบนอดมศกษา
1.2 วธการพฒนาตวบงช
1.2.1 ศกษากฎหมาย และเอกสารทเกยวของ ไดแก
1) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)
พ.ศ. 2545
2) กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ
การศกษา พ.ศ. 2553
3) กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565)
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
4) มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สานกงานเลขาธการสภา
การศกษา
5) มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา
6) มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา
7) กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 สานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา
8) เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 สานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา
9) มาตรฐานและตวบงชการประเมนคณภาพภายนอก ระดบอดมศกษาของ
สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน)
32 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
1.2.2 วเคราะหและประมวลขอมลจากเอกสารตางๆ ทเกยวของในขอ 1.2.1
เพอนามาพฒนาตวบงช โดยจาแนกตามปจจยนาเขา กระบวนการ ผลผลตและผลลพธ โดย
ใชองคประกอบคณภาพ 9 ดานทครอบคลมพนธกจของสถาบนอดมศกษาเปนกรอบในการพฒนา
ตวบงช เพอใหสามารถวดคณภาพตามมาตรฐานการอดมศกษา และมาตรฐานทเกยวของอนๆ
ไดครบทกมาตรฐาน
1.2.3 กาหนดตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ระดบอดมศกษาทเปน
ตวบงชดานปจจยนาเขา ตวบงชดานกระบวนการ และตวบงชดานผลผลตและผลลพธ ซง
มความครอบคลมทกองคประกอบคณภาพ ทกมาตรฐานการอดมศกษา และทกมาตรฐาน
สถาบนอดมศกษา
1.2.4 ตรวจสอบความสมดลของตวบงชทกาหนดตามมมมองการบรหารจดการ
ทง 4 ดาน คอ ดานนกศกษาและผมสวนไดสวนเสย ดานกระบวนการภายใน ดานการเงน และ
ดานบคลากร การเรยนรและนวตกรรม
1.2.5 กาหนดตวบงชเปน 2 ประเภท คอ ตวบงชเชงคณภาพและตวบงชเชงปรมาณ
ดงน
1) ตวบงชเชงคณภาพจะระบเกณฑมาตรฐานเปนขอๆ กาหนดเกณฑ
การประเมนตวบงชเปน 5 ระดบ มคะแนนตงแต 1 ถง 5 การประเมนจะนบจานวนขอและ
ระบวาผลการดาเนนงานไดกขอ ไดคะแนนเทาใด กรณทไมดาเนนการใดๆ หรอดาเนนการ
ไมครบทจะได 1 คะแนน ใหถอวาได 0 คะแนน
2) ตวบงชเชงปรมาณอยในรปของรอยละหรอคาเฉลย กาหนดเกณฑ
การประเมนเปนคะแนนระหวาง 1 ถง 5 โดยเปนคาตอเนอง (มจดทศนยม) สาหรบการแปลง
ผลการดาเนนงานตามตวบงช (ซงอยในรปรอยละหรอคาเฉลย) เปนคะแนนทาโดยการเทยบ
บญญตไตรยางศ โดยทแตละตวบงชจะกาหนดคารอยละหรอคาเฉลยทคดเปนคะแนน 5 ไว
ตวอยางเชน
ตวอยางท 1 กาหนดรอยละ 100 เปนคะแนน 5 ผลการดาเนนงานตาม
ตวบงชไดรอยละ 75.51
คะแนนทได = 75.51 100
ตวอยางท 2 กาหนดรอยละ 85 เปนคะแนน 5 ผลการดาเนนงานตาม
ตวบงชไดรอยละ 34.62
คะแนนทได = 34.62 85
x 5 = 3.78
x 5 = 2.04
33คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวอยางท 3 กาหนดคาเฉลยคอ จานวนเงนวจยตออาจารยและนกวจย
200,000 บาท เปนคะแนน 5 ผลการดาเนนงานได 152,500.35 บาทตอคน
คะแนนทได = 152,500.35 200,000
ตวอยางท 4 กาหนดรอยละ 90 เปนคะแนน 5 ผลการดาเนนงานตาม
ตวบงชไดรอยละ 92.08
คะแนนทได = 92.08 90
หลกการคานวณการแปลงคารอยละหรอคาเฉลยเปนคะแนน สรปได
ดงน
1) ผลการดาเนนงานเทากบหรอสงกวาคารอยละหรอคาเฉลยทกาหนด
ใหเปนคะแนน 5 จะไดคะแนน 5
2) ผลการดาเนนงานตากวาคารอยละหรอคาเฉลยทกาหนดใหเปน
คะแนน 5 คานวณคะแนนทไดดงน
คะแนนทได =
ขอปฏบตเรองจดทศนยม
การคานวณคารอยละ คาเฉลย และคาคะแนนใหใชทศนยม 2 ตาแหนง
โดยการปดทศนยมตาแหนงท 3 ตามหลกการปดทศนยม (ตงแตเลข 5 ขนไปปดขน) เชน
72.364 เปน 72.36
3.975 เปน 3.98
1.2.6 กาหนดเกณฑการประเมนตวบงชเปน 5 ระดบ มคะแนนตงแต 1 ถง 5 กรณ
ทไมดาเนนการใดๆ หรอดาเนนการไมครบทจะได 1 คะแนนใหได 0 คะแนน โดยมความหมาย
ของคะแนน ดงน
คะแนน 0.00 – 1.50 หมายถง การดาเนนงานตองปรบปรงเรงดวน
คะแนน 1.51 – 2.50 หมายถง การดาเนนงานตองปรบปรง
คะแนน 2.51 – 3.50 หมายถง การดาเนนงานระดบพอใช
คะแนน 3.51 – 4.50 หมายถง การดาเนนงานระดบด
คะแนน 4.51 – 5.00 หมายถง การดาเนนงานระดบดมาก
x 5 = 3.81
x 5 = 5
คารอยละหรอคาเฉลยทไดจากการดาเนนการ
คารอยละหรอคาเฉลยทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 ของตวบงชนนๆ x 5
34 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2. คาชแจงอนๆ ในการนาตวบงชไปใชประเมนคณภาพ การศกษาภายใน
1) การประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบสถาบน แตละสถาบนอดมศกษา
จะตองใชตวบงชคณภาพทกตวในการประเมนคณภาพ
2) การประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบภาควชา คณะวชาหรอหนวยงาน
เทยบเทา และหนวยงานทมการเรยนการสอนใหสถาบนพจารณาตวบงชทจะนาไปใชให
สอดคลองกบบรบท โครงสราง และระบบการบรหาร และปรบขอความในตวบงชและเกณฑ
มาตรฐานใหสอดคลองกบระดบของหนวยงานทรบการประเมน เชน ตวบงชท 7.1 การประเมน
สภาสถาบนและผบรหารของสถาบนอาจปรบเปนการประเมนกรรมการประจาคณะวชาและ
ผบรหารคณะวชา เปนตน
3) การประเมนทกตวบงชเปนการประเมนในรอบปการศกษา ยกเวนตวบงชท 1.1
ตวบงชท 4.3 และตวบงชท 8.1 สถาบนอาจจะเลอกประเมนตามปงบประมาณกได ในกรณ
เชนนนจะตองระบใหชดเจนและตองประเมนในรอบปงบประมาณอยางตอเนอง โดยใช พ.ศ.
ของปงบประมาณทตรงกบปการศกษาทประเมน สาหรบตวบงชของ สมศ. ใหใชรอบปตามท
สมศ. กาหนด
4) อาจารยประจา หมายถง ขาราชการ พนกงาน และบคลากรทมสญญาจางกบสถาบน
อดมศกษาทงปการศกษา ซงมหนาทความรบผดชอบตามพนธกจหลกของสถาบนอดมศกษา
นกวจยประจา หมายถง ขาราชการ หรอพนกงาน หรอบคลากรทมสญญาจางกบ
สถาบนอดมศกษาทงปการศกษา ทมตาแหนงเปนเจาหนาทวจยหรอนกวจย
การนบจานวนอาจารยประจาและนกวจยประจา ใหนบระยะเวลาการทางาน ดงน
9-12 เดอน คดเปน 1 คน
6 เดอนขนไปแตไมถง 9 เดอน คดเปน 0.5 คน
นอยกวา 6 เดอน ไมสามารถนามานบได
35คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
3. นยามศพททใชในตวบงช
กระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ หมายถง การจดการศกษาทถอวาผเรยนสาคญ
ทสด เปนกระบวนการจดการศกษาทตองเนนใหผเรยนแสวงหาความร และพฒนาความรไดดวย
ตนเอง หรอรวมทงมการฝกและปฏบตในสภาพจรงของการทางาน มการเชอมโยงสงทเรยนกบ
สงคมและการประยกตใช มการจดกจกรรมและกระบวนการใหผเรยนไดคด วเคราะห สงเคราะห
ประเมนและสรางสรรคสงตางๆ
นอกจากนตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ โดย
สะทอนจากการทนกศกษาสามารถเลอกเรยนรายวชา หรอเลอกทาโครงงานหรอชนงานในหวขอ
ทสนใจในขอบเขตเนอหาของวชานนๆ
รปแบบการจดการเรยนรในระดบอดมศกษาตามแนวทางเนนผเรยนเปนสาคญ ซง
มงพฒนาความร และทกษะทางวชาชพ ทกษะชวตและทกษะสงคม มปรากฏในวงการศกษา
ไทยหลายรปแบบตวอยางเชน1
1) การเรยนรจากกรณปญหา (Problem-based Learning : PBL)
2) การเรยนรเปนรายบคคล (Individual Study)
3) การเรยนรแบบสรรคนยม (Constructivism)
4) การเรยนรแบบแสวงหาความรไดดวยตนเอง (Self-Study)
5) การเรยนรจากการทางาน (Work-based Learning)
6) การเรยนรทเนนการวจยเพอสรางองคความร (Research–based Learning)
7) การเรยนรทใชวธสรางผลงานจากการตกผลกทางปญญา (Crystal-based Approach)
การบรณาการ (Integration) หมายถง การผสมกลมกลนของแผน กระบวนการ สารสนเทศ
การจดสรร ทรพยากร การปฏบตการ ผลลพธ และการวเคราะห เพอสนบสนนเปาประสงคท
สาคญของสถาบน (organization-wide goal) การบรณาการทมประสทธผล เปนมากกวาความ
สอดคลองไปในแนวทางเดยวกน (alignment) ซงการดาเนนการของแตละองคประกอบภายใน
ระบบการจดการ ผลการดาเนนการมความเชอมโยงกนเปนหนงเดยวอยางสมบรณ
1 ดเพมเตม “รายงานการวจย การสงเคราะหองคความรเกยวกบการจดการเรยนรทเนนตวผเรยนเปนสาคญ
ตงแต พ.ศ. 2542-2547”.
36 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
การเผยแพรผลงานวจยในทประชมวชาการระดบชาต หมายถง การนาเสนอบทความวจย
ในทประชมวชาการ และบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงาน
สบเนองจากการประชม (Proceedings) โดยมกองบรรณาธการจดทารายงานฯ หรอ
คณะกรรมการจดประชม ประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอ
ผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานนๆ จากนอกสถาบนเจาภาพอยางนอย
รอยละ 25 และมผประเมนบทความทเปนผเชยวชาญในสาขานนจากนอกสถาบนของเจาของ
บทความ
การเผยแพรผลงานวจยในทประชมวชาการระดบนานาชาต หมายถง การนาเสนอบทความวจยในทประชมวชาการ และบทความฉบบสมบรณ (Full paper) ไดรบการตพมพในรายงาน
สบเนองจากการประชม (Proceedings) โดยมกองบรรณาธการจดทารายงานฯ หรอ
คณะกรรมการจดประชม ประกอบดวยศาสตราจารย หรอผทรงคณวฒระดบปรญญาเอก หรอ
ผทรงคณวฒทมผลงานเปนทยอมรบในสาขาวชานนๆ จากตางประเทศอยางนอยรอยละ 25
และมผประเมนบทความทเปนผเชยวชาญในสาขานนจากตางประเทศ
การใหบรการทางวชาการแกสงคม หมายถง กจกรรมหรอโครงการใหบรการแกสงคม
ภายนอกสถาบนการศกษา หรอเปนการใหบรการทจดในสถาบนการศกษาโดยมบคคลภายนอก
เขามาใชบรการ
การใหอานาจในการตดสนใจ หมายถง การใหอานาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและในการปฏบตแกผปฏบตงาน ซงเปนผมความร ความเขาใจเกยวกบงาน เพอใหมประสทธภาพ
และประสทธผล
งานวจย หมายถง กระบวนการทมระเบยบแบบแผนในการคนหาคาตอบของปญหา หรอ
การเสาะแสวงหาความรใหม ตลอดจนถงการประดษฐคดคนทผานกระบวนการศกษา คนควา
หรอทดลอง วเคราะหและตความขอมลตลอดจนสรปผลอยางเปนระบบ
งานสรางสรรค หมายถง ผลงานวชาการ (ไมจาเปนตองเปนงานวจย) ทมการศกษา คนควาท
แสดงออกทางศลปะหรอดนตรอนเปนทยอมรบ
37คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
จรรยาบรรณนกวจย2 หมายถง หลกเกณฑควรประพฤตปฏบตของนกวจยทวไป เพอให
การดาเนนงานวจยตงอยบนพนฐานของจรยธรรมและหลกวชาการทเหมาะสม ตลอดจน
ประกนมาตรฐานของการศกษาคนควาใหเปนไปอยางสมศกดศรและเกยรตภมของนกวจย ดงน
1) นกวจยตองซอสตยและมคณธรรมในทางวชาการและการจดการ
2) นกวจยตองตระหนกถงพนธกรณในการทาวจยตามขอตกลงททาไวกบหนวยงานท
สนบสนนการวจยและตอหนวยงานทตนสงกด
3) นกวจยตองมพนฐานความรในสาขาวชาการททาวจย
4) นกวจยตองมความรบผดชอบตอสงทศกษาวจย ไมวาจะเปนสงมชวตหรอไมมชวต
5) นกวจยตองเคารพศกดศร และสทธของมนษยทใชเปนตวอยางในการวจย
6) นกวจยตองมอสระทางความคด โดยปราศจากอคตในทกขนตอนของการทาวจย
7) นกวจยพงนาผลงานวจยไปใชประโยชนในทางทชอบ
8) นกวจยพงเคารพความคดเหนทางวชาการของผอน
9) นกวจยพงมความรบผดชอบตอสงคมทกระดบ
จรรยาบรรณอาจารยและบคลากรสายสนบสนน หมายถง ประมวลความประพฤตทอาจารย
และบคลากรสายสนบสนนพงปฏบตเพอรกษา สงเสรมเกยรตคณ ชอเสยง และฐานะของอาจารย
และบคลากรสายสนบสนนตามทสภามหาวทยาลยกาหนด โดยอาจใชกรอบแนวทางตามประกาศ
ก.พ.อ. เรอง มาตรฐานของจรรยาบรรณทพงมในสถาบนอดมศกษา โดยตองยดมนในหลกการ
6 ประการ คอ 1) ยดมนและยนหยดในสงทถกตอง 2) ซอสตยสจรตและรบผดชอบ 3) ปฏบต
หนาทดวยความโปรงใสและสามารถตรวจสอบได 4) ปฏบตหนาทโดยไมเลอกปฏบตอยาง
ไมเปนธรรม 5) มงผลสมฤทธของงาน 6) ไมใชอานาจครอบงาผดทานองคลองธรรมตอนกศกษา
และตองครอบคลมจรรยาบรรณ10 ประการ คอ 1) จรรยาบรรณตอตนเอง 2) จรรยาบรรณ
ตอวชาชพ 3) จรรยาบรรณตอการปฏบตงาน 4) จรรยาบรรณตอหนวยงาน 5) จรรยาบรรณตอ
ผบงคบบญชา 6) จรรยาบรรณตอผใตบงคบบญชา 7) จรรยาบรรณตอผรวมงาน 8) จรรยาบรรณ
ตอนกศกษาและผรบบรการ 9) จรรยาบรรณตอประชาชน และ10) จรรยาบรรณตอสงคม
นกวจยประจา หมายถง ขาราชการ หรอพนกงาน หรอบคลากรทมสญญาจางกบสถาบน
อดมศกษาทงปการศกษา ทมตาแหนงเปนเจาหนาทวจยหรอนกวจย
2 ดเพมเตม “จรรยาบรรณนกวจย” สภาวจยแหงชาต สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต กระทรวง
วทยาศาสตรเทคโนโลยแหงสงแวดลอม
38 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
นกศกษาเตมเวลาเทยบเทา (Full Time Equivalent Student : FTES) หมายถง
นกศกษาทลงทะเบยนเรยนตามเกณฑจานวนหนวยกตมาตรฐานของการลงทะเบยน ดงน
ระบบทวภาค - สาหรบนกศกษาระดบปรญญาตร : ลงทะเบยน 36 หนวยกตตอ
ปการศกษา (18 หนวยกตตอภาคการศกษา)
- สาหรบนกศกษาระดบบณฑตศกษาทงโครงการปกตและโครงการ
ภาคพเศษ : ลงทะเบยน 24 หนวยกตตอปการศกษา (12 หนวยกต
ตอภาคการศกษาปกต)
ระบบไตรภาค - สาหรบนกศกษาระดบปรญญาตร : ลงทะเบยน 45 หนวยกตตอ
ปการศกษา (15 หนวยกตตอภาคการศกษา)
- สาหรบนกศกษาระดบบณฑตศกษา : ลงทะเบยน 30 หนวยกตตอ
ปการศกษา (10 หนวยกตตอภาคการศกษา)
ขนตอนการคานวณคา FTES มดงน
1) คานวณคาหนวยกตนกศกษา (Student Credit Hours : SCH) ซงกคอ ผลรวมของ
ผลคณระหวางจานวนนกศกษาทลงทะเบยนเรยนกบจานวนหนวยกตแตละรายวชาทเปดสอน
ทกรายวชาตลอดปการศกษา รวบรวมหลงจากนกศกษาลงทะเบยนแลวเสรจ (หมดกาหนด
เวลาการเพม-ถอน) โดยมสตรการคานวณ ดงน
SCH = Σ nic
i
เมอ ni = จานวนนกศกษาทลงทะเบยนในวชาท i
Ci = จานวนหนวยกตของวชาท i
2) คานวณคา FTES โดยใชสตรคานวณดงน SCH FTES = จานวนหนวยกตตอปการศกษาตามเกณฑมาตรฐานการลงทะเบยนในระดบปรญญานนๆ
นกศกษาภาคปกต หมายถง นกศกษาทเรยนในชวงเวลาราชการ หรอนอกเวลาราชการ
โดยสถาบนไดมการคานวณเปนภาระงานสอนของอาจารย และไมมการจายคาตอบแทนเปน
การพเศษ
39คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
นกศกษาภาคพเศษ หมายถง นกศกษาทเรยนในชวงเวลาราชการ หรอนอกเวลาราชการ
โดยสถาบนมไดนบวาการสอนดงกลาวเปนภาระงานสอนของอาจารย และ/หรอไดมการจาย
คาตอบแทนใหกบการสอนของอาจารยเปนการพเศษ
แนวปฏบตทด หมายถง วธปฏบต หรอขนตอนการปฏบตททาใหองคการประสบความสาเรจ
หรอสความเปนเลศตามเปาหมาย เปนทยอมรบในวงวชาการหรอวชาชพนนๆ มหลกฐานของ
ความสาเรจปรากฏชดเจน โดยมการสรปวธปฏบต หรอขนตอนการปฏบต ตลอดจนความร
และประสบการณ บนทกเปนเอกสาร เผยแพรใหหนวยงานภายในหรอภายนอกสามารถนาไป
ใชประโยชนได
ผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders) หมายถง กลมคนตางๆ ทไดรบผลกระทบ หรออาจได
รบผลกระทบจากการดาเนนการและความสาเรจของสถาบน ตวอยางของกลมผมสวนได
สวนเสยทสาคญ เชน นกศกษา ผปกครอง สมาคมผปกครอง ผปฏบตงาน คความรวมมอทงท
เปนทางการและไมเปนทางการ คณะกรรมการกากบดแลสถาบนในดานตางๆ ศษยเกา นายจาง
สถาบนการศกษาอนๆ องคการททาหนาทกากบดแลกฎ ระเบยบ องคการทใหเงนสนบสนน
ผเสยภาษ ผกาหนดนโยบาย ผสงมอบ ตลอดจนชมชนในทองถนและชมชนวชาการหรอวชาชพ
แผนกลยทธ หมายถง แผนระยะยาวของสถาบนโดยทวไปมกใชเวลา 5 ป เปนแผนทกาหนด
ทศทางการพฒนาของสถาบน แผนกลยทธประกอบไปดวยวสยทศน พนธกจ เปาประสงค
วตถประสงค ผลการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาสและภยคกคาม กลยทธตางๆ ของสถาบน
ควรคลอบคลมทกภารกจของสถาบน มการกาหนดตวบงชความสาเรจของแตละกลยทธและคา
เปาหมายของตวบงชเพอวดระดบความสาเรจของการดาเนนงานตามกลยทธ โดยสถาบนนา
แผนกลยทธมาจดทาแผนดาเนนงานหรอแผนปฏบตการประจาป
แผนปฏบตการประจาป หมายถง แผนระยะสนทมระยะเวลาในการดาเนนงานภายใน 1 ป เปน
แผนทถายทอดแผนกลยทธลงสภาคปฏบต เพอใหเกดการดาเนนงานจรงตามกลยทธ ประกอบ
ดวย โครงการหรอกจกรรมตางๆ ทจะตองดาเนนการในปนนๆ เพอใหบรรลเปาหมายตาม
แผนกลยทธ ตวบงชความสาเรจของโครงการหรอกจกรรม คาเปาหมายของตวบงชเหลานน
รวมทงมการระบผ รบผดชอบหลกหรอหวหนาโครงการ งบประมาณในการดาเนนการ
รายละเอยดและทรพยากรทตองใชในการดาเนนโครงการทชดเจน
40 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ระบบและกลไก
ระบบ หมายถง ขนตอนการปฏบตงานทมการกาหนดอยางชดเจนวาตองทาอะไรบางเพอใหได
ผลออกมาตามทตองการ ขนตอนการปฏบตงานจะตองปรากฏใหทราบโดยทวกนไมวาจะอย
ในรปของเอกสารหรอสออเลกทรอนกสหรอโดยวธการอนๆ องคประกอบของระบบ ประกอบ
ดวย ปจจยนาเขา กระบวนการ ผลผลต และขอมลปอนกลบ ซงมความสมพนธเชอมโยงกน
กลไก หมายถง สงททาใหระบบมการขบเคลอนหรอดาเนนอยได โดยมการจดสรรทรพยากร
มการจดองคการ หนวยงาน หรอกลมบคคลเปนผดาเนนงาน
ระบบสารสนเทศ หมายถง ระบบททาหนาทในการรวบรวมขอมลเขามาทาการประมวล
ผล รวมทงการวเคราะหเพอจดทาเปนสารสนเทศในรปแบบตางๆ และนาสงไปยงผทมสทธ
ไดรบสารสนเทศเพอใชในการปฏบตงาน การบรหาร หรอการตดสนใจ โดยมคอมพวเตอร
รวมทงอปกรณตางๆ เปน เครองมอสนบสนนการทางานของระบบสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ
ในองคการมหลายประเภทในแตละประเภทมไดหลายระบบ ทงน เพอตอบสนองวตถประสงค
เฉพาะดานในการทางานทแตกตางกนออกไป
วารสารระดบชาต หมายถง วารสารวชาการ (Journal) ทยอมรบโดยสานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา (สกอ.) ใหเปนวารสารระดบชาต และมชอปรากฏในบญชรายชอทเผยแพรโดย
สานกงานฯ หรอ วารสารวชาการ ทมชอปรากฏอยในฐานขอมล Thai-Journal Citation Index
Centre (TCI)
วารสารระดบนานาชาต หมายถง วารสารวชาการ (Journal) ทปรากฏในฐานขอมลสากล
เชน ฐานขอมล Web of Science (Science Citation Index Expand, Social Sciences
Citation Index, Art and Humanities Citation Index) หรอฐานขอมล Scopus หรอ
ในฐานขอมลสากลอนๆ ทเปนทยอมรบในศาสตรนนๆ หรอวารสารวชาการทยอมรบโดย
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ใหเปนวารสารระดบนานาชาต และมชอปรากฏ
ในบญชรายชอทเผยแพรโดยสานกงานฯ
41คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
หนวยงานหรอองคกรระดบชาต หมายถง หนวยงานราชการระดบกรมหรอเทยบเทาขนไป
หรอรฐวสาหกจ หรอองคการมหาชน หรอองคกรกลางระดบชาตทงภาครฐและเอกชน
หลกธรรมาภบาล3 หมายถง การปกครอง การบรหาร การจดการ การควบคม ดแลกจการ
ตางๆ ใหเปนไปในครรลองธรรม นอกจากน ยงหมายถงการบรหารจดการทด ซงสามารถนาไป
ใชไดทงภาครฐและเอกชน ธรรมทใชในการบรหารงานนมความหมายอยางกวางขวาง กลาวคอ
หาไดมความหมายเพยงหลกธรรมทางศาสนาเทานน แตรวมถงศลธรรม คณธรรม จรยธรรม
และความถกตอง ชอบธรรมทงปวง ซงวญชนพงมและพงประพฤตปฏบต อาท ความโปรงใส
ตรวจสอบได การปราศจากการแทรกแซงจากองคการภายนอก เปนตน
หลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance) ทเหมาะสม
จะนามาปรบใชในภาครฐม 10 องคประกอบ ดงน4
1) หลกประสทธผล (Effectiveness) คอ ผลการปฏบตราชการทบรรลวตถประสงค
และเปาหมายของแผนการปฏบตราชการตามทไดรบงบประมาณมาดาเนนการ
รวมถงสามารถเทยบเคยงกบสวนราชการหรอหนวยงานทมภารกจคลายคลงกนและ
มผลการปฏบตงานในระดบชนนาของประเทศเพอใหเกดประโยชนสขตอประชาชน
โดยการปฏบตราชการจะตองมทศทางยทธศาสตร และเปาประสงคทชดเจน
มกระบวนการปฏบตงานและระบบงานทเปนมาตรฐาน รวมถงมการตดตามประเมน
ผลและพฒนา ปรบปรงอยางตอเนองและเปนระบบ
2) หลกประสทธภาพ (Efficiency) คอ การบรหารราชการตามแนวทางการกากบดแล
ทดทมการออกแบบกระบวนการปฏบตงานโดยใชเทคนคและเครองมอการบรหาร
จดการทเหมาะสมใหองคการสามารถใชทรพยากรทงดานตนทน แรงงานและระยะ
เวลาใหเกดประโยชนสงสดตอการพฒนาขดความสามารถในการปฏบตราชการตาม
ภารกจเพอตอบสนองความตองการของประชาชนและผมสวนไดสวนเสยทกกลม
3) หลกการตอบสนอง (Responsiveness) คอ การใหบรการทสามารถดาเนนการได
ภายในระยะเวลาทกาหนด และสรางความเชอมน ความไววางใจ รวมถงตอบสนอง
3 ดเพมเตม “คมอนโยบายการกากบดแลองคการทด” สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (สานกงาน
ก.พ.ร.) 4 ดเพมเตม “คมอการจดระดบการกากบดแลองคการภาครฐตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการ
บานเมองทด (Good Governance Rating)” สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (สานกงาน ก.พ.ร.)
42 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ความคาดหวงหรอความตองการของประชาชนผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยท
มความหลากหลายและมความแตกตาง
4) หลกภาระรบผดชอบ (Accountability) คอ การแสดงความรบผดชอบในการ
ปฏบตหนาทและผลงานตอเปาหมายทกาหนดไว โดยความรบผดชอบนนควรอยใน
ระดบทสนองตอความคาดหวงของสาธารณะ รวมทงการแสดงถงความสานกในการ
รบผดชอบตอปญหาสาธารณะ
5) หลกความโปรงใส (Transparency) คอ กระบวนการเปดเผยอยางตรงไปตรงมา ชแจง
ไดเมอมขอสงสยและสามารถเขาถงขอมลขาวสารอนไมตองหามตามกฎหมายไดอยาง
เสร โดยประชาชนสามารถรทกขนตอนในการดาเนนกจกรรมหรอกระบวนการตางๆ
และสามารถตรวจสอบได
6) หลกการมสวนรวม (Participation) คอ กระบวนการทขาราชการ ประชาชนและ
ผมสวนไดสวนเสยทกกลมมโอกาสไดเขารวมในการรบร เรยนร ทาความเขาใจ
รวมแสดงทศนะ รวมเสนอปญหาหรอ ประเดนทสาคญทเกยวของ รวมคดแนวทาง
รวมการแกไขปญหา รวมในกระบวนการตดสนใจ และรวมกระบวนการพฒนา
ในฐานะหนสวนการพฒนา
7) หลกการกระจายอานาจ (Decentralization) คอ การถายโอนอานาจการตดสน
ใจ ทรพยากร และภารกจจากสวนราชการสวนกลางใหแกหนวยการปกครองอนๆ
(ราชการบรหารสวนทองถน) และภาคประชาชนดาเนนการแทนโดยมอสระตาม
สมควร รวมถงการมอบอานาจและความรบผดชอบในการตดสนใจและการดาเนนการ
ใหแกบคลากร โดยมงเนนการสรางความพงพอใจในการใหบรการตอผรบบรการและ
ผมสวนไดสวนเสย การปรบปรงกระบวนการ และเพมผลตภาพเพอผลการดาเนนงาน
ทดของสวนราชการ
8) หลกนตธรรม (Rule of Law) คอ การใชอานาจของกฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบ
ในการบรหารราชการดวยความเปนธรรม ไมเลอกปฏบต และคานงถงสทธเสรภาพ
ของผมสวนไดสวนเสย
9) หลกความเสมอภาค (Equity) คอ การไดรบการปฏบตและไดรบบรการอยางเทาเทยม
กนโดยไมมการแบงแยกดาน ชายหรอหญง ถนกาเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย
ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจและ
สงคม ความเชอทางศาสนา การศกษา การฝกอบรม และอนๆ
43คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
10) หลกมงเนนฉนทามต (Consensus Oriented) คอ การหาขอตกลงทวไปภายในกลม
ผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ ซงเปนขอตกลงทเกดจากการใชกระบวนการเพอหา
ขอคดเหนจากกลมบคคลทไดรบประโยชนและเสยประโยชน โดยเฉพาะกลมทไดรบ
ผลกระทบโดยตรงซงตองไมมขอคดคานทยตไมไดในประเดนทสาคญ โดยฉนทามต
ไมจาเปนตองหมายความวาเปนความเหนพองโดยเอกฉนท
หลกสตรสาขาวชาชพ หมายถง รายวชาและประสบการณทงหมดทผเรยนตองศกษาเพอให
ไดรบการรบรองจากสภาหรอองคกรวชาชพทกาหนดตามกฎหมาย
อาจารยประจา หมายถง ขาราชการ พนกงาน และบคลากรทมสญญาจางกบสถาบนอดมศกษา
ทงปการศกษา ซงมหนาทความรบผดชอบตามพนธกจหลกของสถาบนอดมศกษา
44 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
4. องคประกอบคณภาพ ตวบงช และเกณฑการประเมน
องคประกอบท 1 ปรชญา ปณธาน วตถประสงค และแผนดาเนนการ
หลกการ
สถาบนอดมศกษาแตละแหงมปรชญา ปณธาน และจดเนนทอาจแตกตางกน ดงนน
จงเปนหนาททสถาบนจะกาหนดวสยทศน แผนกลยทธและแผนปฏบตการประจาปใหชดเจน
และสอดคลองกบปรชญา ปณธาน กฎหมาย และจดเนนของสถาบน ทสนบสนนภารกจของ
สถาบนอดมศกษาตามหลกการอดมศกษา มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษา
มาตรฐานวชาชพ (ถาม) ตลอดจนสอดคลองกบกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2
(พ.ศ. 2551-2565) และการเปลยนแปลงของกระแสโลก
ในกระบวนการกาหนดวสยทศนและแผนกลยทธ สภาสถาบนเปดโอกาสใหมสวนรวม
ของสมาชกทกกลมในสถาบน และมการถายทอดวสยทศนและแผนกลยทธทกาหนดแลวใหรบ
ทราบทวกนทงอาจารย เจาหนาท นกศกษา ตลอดจนผทมสวนไดสวนเสย เชน ผปกครอง ชมชน
ผใชบรการและสงคมโดยรวม
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545
สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
2. พระราชบญญตสถาบนอดมศกษาของรฐและเอกชน
3. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา
4. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
5. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
6. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
7. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification
Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา
8. หลกการอดมศกษา
ตวบงช จานวน 1 ตวบงช คอ
1.1 กระบวนการพฒนาแผน
45คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 1.1 : กระบวนการพฒนาแผน
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษามพนธกจหลก คอ การเรยนการสอน การวจย
การบรการทางวชาการแกสงคม และการทานบารงศลปะและวฒนธรรม ในการดาเนนพนธกจ
หลก สถาบนอดมศกษาจาเปนตองมการกาหนดทศทางการพฒนาและการดาเนนงานของสถาบน
เพอใหสถาบนดาเนนการสอดคลองกบอตลกษณหรอจดเนน มคณภาพ มความเปนสากล และ
เจรญเตบโตอยางยงยน ดงนน สถาบนตองกาหนดวสยทศน พนธกจ ตลอดจนมการพฒนาแผน
กลยทธและแผนดาเนนงานเพอเปนแนวทางในการดาเนนงานของสถาบน
ในการพฒนาแผนกลยทธ นอกเหนอจากการพจารณาอตลกษณหรอ
จดเนนของสถาบนแลว จะตองคานงถงหลกการอดมศกษา กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว
มาตรฐานการศกษาของชาต มาตรฐานการอดมศกษา มาตรฐานวชาชพทเกยวของ ยทธศาสตร
ดานตางๆ ของชาต รวมถงทศทางการพฒนาประเทศตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหง
ชาต และการเปลยนแปลงของกระแสโลก ทงน เพอใหการดาเนนงานของสถาบนเปนไปอยาง
มคณภาพ เปนทยอมรบ และสามารถตอบสนองสงคมในทศทางทถกตองเหมาะสม
เกณฑมาตรฐาน : 1. มการจดทาแผนกลยทธทสอดคลองกบนโยบายของสภาสถาบน โดยการมสวนรวมของ
บคลากรในสถาบน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน โดยเปนแผนทเชอมโยงกบ
ปรชญาหรอปณธานและพระราชบญญตสถาบน ตลอดจนสอดคลองกบจดเนนของ
กลมสถาบน กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) และ
แผนพฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 10 (พ.ศ. 2551-2554)
2. มการถายทอดแผนกลยทธระดบสถาบนไปสทกหนวยงานภายใน
3. มกระบวนการแปลงแผนกลยทธเปนแผนปฏบตการประจาปครบ 4 พนธกจ คอ ดาน
การเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการ และการทานบารงศลปะและ
วฒนธรรม
4. มตวบงชของแผนกลยทธ แผนปฏบตการประจาป และคาเปาหมายของแตละตวบงช
เพอวดความสาเรจของการดาเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจาป
5. มการดาเนนงานตามแผนปฏบตการประจาปครบ 4 พนธกจ
6. มการตดตามผลการดาเนนงานตามตวบงชของแผนปฏบตการประจาป อยางนอย
ปละ 2 ครง และรายงานผลตอผบรหารเพอพจารณา
46 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
7. มการประเมนผลการดาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธ อยางนอยปละ 1 ครง
และรายงานผลตอผบรหารและสภาสถาบนเพอพจารณา
8. มการนาผลการพจารณา ขอคดเหน และขอเสนอแนะของสภาสถาบนไปปรบปรง
แผนกลยทธและแผนปฏบตการประจาป
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ
1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 หรอ 7 ขอ 8 ขอ
47คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
องคประกอบท 2 การผลตบณฑต
หลกการ
พนธกจทสาคญทสดของสถาบนอดมศกษา คอ การผลตบณฑต หรอการจดกจกรรม
การเรยนการสอนใหผเรยนมความรในวชาการและวชาชพ มคณลกษณะตามหลกสตรทกาหนด
การเรยนการสอนในยคปจจบนใชหลกการของการจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ
ดงนน พนธกจดงกลาวจงเกยวของกบการบรหารจดการหลกสตรและการเรยนการสอน เรมตงแต
การกาหนดปจจยนาเขาทไดมาตรฐานตามทกาหนด ประกอบดวย การมอาจารยทมปรมาณและ
คณภาพตามมาตรฐานหลกสตร มกระบวนการบรหารจดการการเรยนการสอนทอาศยหลกการ
รวมมอรวมพลงของทกฝายทเกยวของทงภายในและภายนอกสถาบน
ดงนน จงจาเปนตองมการวางระบบและกลไกการควบคมคณภาพขององคประกอบตางๆ
ทใชในการผลตบณฑต ไดแก (ก) หลกสตรการศกษาในสาขาวชาตางๆ (ข) คณาจารยและระบบ
การพฒนาอาจารย (ค) สอการศกษาและเทคนคการสอน (ง) หองสมดและแหลงการเรยนรอน
(จ) อปกรณการศกษา (ฉ) สภาพแวดลอมในการเรยนรและบรการการศกษา (ช) การวดผล
การศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนของนกศกษา (ซ) องคประกอบอนตามทแตละสถานศกษา
ระดบอดมศกษาเหนสมควร ตามทกฎกระทรวง วาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกน
คณภาพการศกษา พ.ศ. 2553 กาหนด
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545
สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
2. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา
3. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
4. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
5. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
6. ประกาศ ก.พ.อ. เรอง มาตรฐานของจรรยาบรรณทพงมในสถาบนอดมศกษา
พ.ศ. 2551
7. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification
Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา
48 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
8. กฎกระทรวง วาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ.
2553 กระทรวงศกษาธการ
9. แนวทางการปฏบตตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
10. เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา
11. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)
ตวบงช จานวน 8 ตวบงช คอ
2.1 ระบบและกลไกการพฒนาและบรหารหลกสตร
2.2 อาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอก
2.3 อาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ
2.4 ระบบการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน
2.5 หองสมด อปกรณการศกษา และสภาพแวดลอมการเรยนร
2.6 ระบบและกลไกการจดการเรยนการสอน
2.7 ระบบและกลไกการพฒนาสมฤทธผลการเรยนตามคณลกษณะของบณฑต
2.8 ระดบความสาเรจของการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมทจดใหกบนกศกษา
49คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 2.1 : ระบบและกลไกการพฒนาและบรหารหลกสตร
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษามหนาทพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบปรชญา
ปณธาน วสยทศน พนธกจและความพรอมของสถาบน ตลอดจนสอดคลองกบความตองการ
ทางดานวชาการและวชาชพของสงคม มการประเมนหลกสตรอยางสมาเสมอตามหลกเกณฑ
และตวบงชของการประกนคณภาพหลกสตร มการวางระบบและกลไกบรหารหลกสตรอยาง
มประสทธภาพและมการปรบปรงหลกสตรใหทนตอการเปลยนแปลง
เกณฑมาตรฐานทวไป :
1. มระบบและกลไกการเปดหลกสตรใหมและปรบปรงหลกสตรตามแนวทางปฏบตท
กาหนดโดยคณะกรรมการการอดมศกษา และดาเนนการตามระบบทกาหนด
2. มระบบและกลไกการปดหลกสตรตามแนวทางปฏบตทกาหนดโดยคณะกรรมการ
การอดมศกษา และดาเนนการตามระบบทกาหนด
3. ทกหลกสตรมการดาเนนงานใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา
และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (การดาเนนงานตามกรอบ
มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต หมายถง ตองมการประเมนผลตาม “ตวบงช
ผลการดาเนนงานตามประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชา เพอการประกน
คณภาพหลกสตรและการเรยนการสอน” กรณทหลกสตรใดยงไมมประกาศมาตรฐาน
คณวฒสาขาหรอสาขาวชา ใหประเมนตามตวบงชกลางทกาหนดในภาคผนวก
ก) สาหรบหลกสตรสาขาวชาชพตองไดรบการรบรองหลกสตรจากสภาหรอองคกร
วชาชพทเกยวของดวย
(หมายเหต : สาหรบหลกสตรเกาหรอหลกสตรปรบปรงทยงไมไดดาเนนการตามกรอบ
มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตกอนปการศกษา 2555 ใหยดตามเกณฑ
มาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 )
4. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกากบใหมการดาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ 2
และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการประเมนหลกสตรทกหลกสตร
อยางนอยตามกรอบเวลาทกาหนดในเกณฑมาตรฐานหลกสตรฯ กรณหลกสตรท
ดาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกากบ
ใหการดาเนนงานตามตวบงชในขอ 3 ผานเกณฑการประเมน 5 ขอแรกและอยางนอย
รอยละ 80 ของตวบงชทกาหนดในแตละป ทกหลกสตร
50 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกากบใหมการดาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ 2
และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการพฒนาหลกสตรทกหลกสตร
ตามผลการประเมนในขอ 4 กรณหลกสตรทดาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒ
ระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกากบใหการดาเนนงานตามตวบงชในขอ 3
ผานเกณฑการประเมนครบ ทกตวบงชและทกหลกสตร
เกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลม :
6. มความรวมมอในการพฒนาและบรหารหลกสตรระหวางสถาบนกบภาครฐหรอภาค
เอกชนทเกยวของกบวชาชพของหลกสตร มากกวารอยละ 30 ของจานวนหลกสตร
วชาชพทงหมดทกระดบการศกษา (เฉพาะกลม ค1 และ ค2)
7. หลกสตรระดบบณฑตศกษาทเนนการวจยทเปดสอน (ปรญญาโท เฉพาะแผน ก และ
ปรญญาเอก) มจานวนมากกวารอยละ 50 ของจานวนหลกสตรทงหมดทกระดบ
การศกษา (เฉพาะกลม ค1 และ ง)
8. หลกสตรระดบบณฑตศกษาทเนนการวจยทเปดสอน (ปรญญาโท เฉพาะแผน ก และ
ปรญญาเอก) มจานวนนกศกษาทศกษาอยในหลกสตรมากกวารอยละ 30 ของจานวน
นกศกษาทงหมดทกระดบการศกษา (เฉพาะกลม ค1 และ ง)
หมายเหต :
1. การนบหลกสตรปรญญาโทแผน ก และปรญญาเอก ใหนบหลกสตรทมนกศกษา
ลงทะเบยนเรยนในรอบปการศกษาททาการประเมน สาหรบการนบหลกสตรทงหมดใหนบ
หลกสตรทไดรบอนมตใหเปดสอนทกระดบปรญญา โดยนบรวมหลกสตรทงดรบนกศกษา แต
ไมนบรวมหลกสตรทสภาสถาบนอนมตใหปดดาเนนการแลว
2. การนบจานวนนกศกษาในเกณฑมาตรฐานขอ 8 ใหนบตามจานวนหวนกศกษา
ในปการศกษานนๆ และนบทงนกศกษาภาคปกตและภาคพเศษ ทงในทตงและนอกทตง
3. คณะกรรมการรบผดชอบ หมายถง คณะกรรมการทรบผดชอบในการเสนอหลกสตร
ใหม หรอเสนอปรบปรงหลกสตร หรอเสนอปดหลกสตร และคณะกรรมการทรบผดชอบบรหาร
หลกสตรใหเปนไปตามรายละเอยดหลกสตรทสภามหาวทยาลยอนมต ซงอาจเปนชดเดยวกน
ทงหมดหรอตางชดกได
51คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
เกณฑการประเมน :
1. เกณฑทวไป
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
2. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ค1 ค2 และ ง
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ ครบ 5 ขอตาม ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป เกณฑทวไป และ ครบถวนตาม เกณฑมาตรฐาน เพมเตมเฉพาะ กลม
52 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.2 : อาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอก
ชนดของตวบงช : ปจจยนาเขา
คาอธบายตวบงช : การศกษาระดบอดมศกษาถอเปนการศกษาระดบสงสดทตองการ
บคลากรทมความรความสามารถและความลมลกทางวชาการ เพอปฏบตพนธกจสาคญของ
สถาบนในการผลตบณฑต ศกษาวจยเพอการตดตามความกาวหนาทางวชาการและการพฒนา
องคความร ดงนน สถาบนจงควรมอาจารยทมระดบคณวฒทางการศกษาในสดสวนทเหมาะสม
กบพนธกจหรอจดเนนของสถาบน
เกณฑการประเมน : สถาบนสามารถเลอกใชเกณฑการประเมนจาก 2 แนวทางตอไปน
1) แปลงคารอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปนคะแนนระหวาง 0 – 5
หรอ
2) แปลงคาการเพมขนของคารอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบ
เทยบกบปทผานมาเปนคะแนนระหวาง 0 – 5
1. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ข และ ค2
1) คารอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกทกาหนดใหเปนคะแนน
เตม 5 = รอยละ 30 ขนไป หรอ
2) คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบ
กบปทผานมา ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 6 ขนไป
2. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ค1 และ ง
1) คารอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกทกาหนดใหเปนคะแนน
เตม 5 = รอยละ 60 ขนไป หรอ
2) คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบ
กบปทผานมา ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 12 ขนไป
สตรการคานวณ :
1. คานวณคารอยละของอาจารยประจาทมวฒปรญญาเอก
รอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอก =
จานวนอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอก
จานวนอาจารยประจาทงหมดx 100
53คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
2. แปลงคารอยละทคานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5
คะแนนทได =
หรอ
1. คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบกบ
ปทผานมา = รอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกในปทประเมน ลบดวย รอยละ
ของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกในปกอนหนาปทประเมน
2. แปลงคาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบ
กบปทผานมา ทคานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5
คะแนนทได =
หมายเหต :
1. คณวฒปรญญาเอก พจารณาจากระดบคณวฒทไดรบหรอเทยบเทาตามหลกเกณฑ
การพจารณาคณวฒของกระทรวงศกษาธการ กรณทมการปรบวฒการศกษาใหมหลกฐาน
การสาเรจการศกษาภายในรอบปการศกษานน ทงน อาจใชคณวฒอนแทนคณวฒปรญญาเอก
ไดสาหรบกรณทบางสาขาวชาชพ มคณวฒอนทเหมาะสมกวา ทงน ตองไดรบความเหนชอบจาก
คณะกรรมการการอดมศกษา
2. การนบจานวนอาจารยประจา ใหนบตามปการศกษาและนบทงทปฏบตงานจรงและ
ลาศกษาตอ ในกรณทมอาจารยบรรจใหมใหคานวณตามเกณฑอาจารยประจาทระบในคาชแจง
เกยวกบการนบจานวนอาจารยประจาและนกวจยประจา หนา 34
3. คณะสามารถเลอกประเมนตามเกณฑการประเมนแนวทางใดแนวทางหนงกได
ไมจาเปนตองเลอกเหมอนกบสถาบน
รอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอก
รอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 x 5
คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบกบปทผานมา
คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทมคณวฒปรญญาเอกเปรยบเทยบกบปทผานมา
ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5
x 5
54 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.3 : อาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ
ชนดของตวบงช : ปจจยนาเขา
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาถอเปนขมปญญาของประเทศ และมความรบผดชอบ
ทจะตองสงเสรมใหอาจารยในสถาบนทาการศกษาวจยเพอแสวงหาและพฒนาองคความร
ในศาสตรสาขาวชาตางๆ อยางตอเนอง เพอนาไปใชในการเรยนการสอน รวมทงการแกไขปญหา
และพฒนาประเทศ การดารงตาแหนงทางวชาการเปนสงสะทอนการปฏบตงานดงกลาวของ
อาจารยตามพนธกจของสถาบน
เกณฑการประเมน : สถาบนสามารถเลอกใชเกณฑการประเมนจาก 2 แนวทางตอไปน
1) แปลงคารอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการเปนคะแนนระหวาง
0 – 5 หรอ
2) แปลงคาการเพมขนของคารอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ
เปรยบเทยบกบปทผานมาเปนคะแนนระหวาง 0 – 5
1. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ข และ ค2
1) คารอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย
และศาสตราจารยรวมกน ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 60 ขนไป
หรอ
2) คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงผชวยศาสตราจารย
รองศาสตราจารย และศาสตราจารยรวมกน เปรยบเทยบกบปทผานมา ทกาหนด
ใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 12 ขนไป
2. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ค1 และ ง
1) คารอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงรองศาสตราจารยและศาสตราจารย
รวมกน ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = รอยละ 30 ขนไป หรอ
2) คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงรองศาสตราจารย และ
ศาสตราจารยรวมกน เปรยบเทยบกบปทผานมา ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 =
รอยละ 6 ขนไป
55คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
สตรการคานวณ :
1. คานวณคารอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ
รอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ =
2. แปลงคารอยละทคานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5
คะแนนทได =
หรอ
1. คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบ
กบปทผานมา = รอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการในปทประเมน ลบดวย
รอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการในปกอนหนาปทประเมน
2. แปลงคาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการเปรยบ
เทยบกบปทผานมา ทคานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5
คะแนนทได =
หมายเหต :
1. การนบจานวนอาจารยประจา ใหนบตามปการศกษาและนบทงทปฏบตงานจรงและ
ลาศกษาตอ
2. คณะสามารถเลอกประเมนตามเกณฑการประเมนแนวทางใดแนวทางหนงกได
ไมจาเปนตองเลอกเหมอนกบสถาบน
จานวนอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ
จานวนอาจารยประจาทงหมด
รอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการ
รอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5
คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบกบปทผานมา
คาการเพมขนของรอยละของอาจารยประจาทดารงตาแหนงทางวชาการเปรยบเทยบกบปทผานมาทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5
x 100
x 5
x 5
56 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.4 : ระบบการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนน
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : การจดการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนสาคญ จาเปนตองมการ
บรหารและพฒนาคณาจารยอยางเหมาะสมทงในดานเทคนคการสอน การประเมนผลการเรยนร
และการใชสอการสอนททนสมย รวมทงมการปรบกระบวนการเรยนการสอนโดยใชผลการเรยน
รและขอมลจากความคดเหนของผเรยน นอกจากนน ยงจาเปนตองมบคลากรสายสนบสนนท
มคณภาพสอดคลองกบพนธกจและเปาหมายของสถาบน
เกณฑมาตรฐาน :
1. มแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยทงดานวชาการ เทคนคการสอนและการ
วดผล และมแผนการบรหารและพฒนาบคลากรสายสนบสนนทมการวเคราะหขอมล
เชงประจกษ
2. มการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตามแผนท
กาหนด
3. มสวสดการเสรมสรางสขภาพทด และสรางขวญและกาลงใจใหคณาจารยและบคลากร
สายสนบสนนสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพ
4. มระบบการตดตามใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนนาความรและทกษะทได
จากการพฒนามาใชในการจดการเรยนการสอนและการวดผลการเรยนรของนกศกษา
ตลอดจนการปฏบตงานทเกยวของ
5. มการใหความรดานจรรยาบรรณอาจารยและบคลากรสายสนบสนน และดแลควบคม
ใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนถอปฏบต
6. มการประเมนผลความสาเรจของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและ
บคลากรสายสนบสนน
7. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนา
คณาจารยและบคลากรสายสนบสนน
หมายเหต :
หลกฐานสาหรบการประเมนในเกณฑมาตรฐานขอท 3 เชน ผลการประเมน หรอผลการ
สารวจความพงพอใจของคณาจารยและบคลากร ดานสวสดการ การเสรมสรางสขภาพทด และ
การสรางขวญและกาลงใจ หรอหลกฐานเชงประจกษอนๆ ทเชอมโยงใหเหนการทางานไดดขน
57คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 หรอ 4 ขอ 5 หรอ 6 ขอ 7 ขอ
58 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.5 : หองสมด อปกรณการศกษา และสภาพแวดลอมการเรยนร
ชนดของตวบงช : ปจจยนาเขา
คาอธบายตวบงช : นอกเหนอจากการเรยนการสอน สถาบนอดมศกษาควรจดบรการดาน
กายภาพอยางครบถวน โดยเฉพาะในเรองการบรการสงอานวยความสะดวกทเออตอการเรยน
เชน สอเทคโนโลยเพอการศกษา หองสมดและแหลงการเรยนรอนๆ การบรการดานงานทะเบยน
การบรการนกศกษานานาชาต เปนตน นอกจากนน ยงจาเปนตองมสภาพแวดลอมและการบรการ
ดานกายภาพทสงเสรมคณภาพชวตของนกศกษา เชน สงแวดลอมในสถาบน หอพกนกศกษา
หองเรยน สถานทออกกาลงกาย บรการอนามย การจดจาหนายอาหาร เปนตน
เกณฑมาตรฐาน :
1. มการจดการหรอจดบรการเพอใหนกศกษามเครองคอมพวเตอรใชในอตราไมสงกวา
8 FTES ตอเครอง
2. มบรการหองสมดและแหลงเรยนรอนๆ ผานระบบเครอขายคอมพวเตอร และ
มการฝกอบรมการใชงานแกนกศกษาทกปการศกษา
3. มบรการดานกายภาพทเหมาะสมตอการจดการเรยนการสอนและการพฒนานกศกษา
อยางนอยในดานหองเรยน หองปฏบตการ อปกรณการศกษา และจดเชอมตอ
อนเตอรเนต
4. มบรการสงอานวยความสะดวกทจาเปนอนๆ อยางนอยในดานงานทะเบยนนกศกษา
ผานระบบเครอขายคอมพวเตอร การบรการอนามยและการรกษาพยาบาล การจดการ
หรอจดบรการดานอาหาร และสนามกฬา
5. มระบบสาธารณปโภคและรกษาความปลอดภยของอาคารตลอดจนบรเวณโดยรอบ
อยางนอยในเรองประปา ไฟฟา ระบบกาจดของเสย การจดการขยะ รวมทงมระบบ
และอปกรณปองกนอคคภยในบรเวณอาคารตาง ๆ โดยเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ
6. มผลการประเมนคณภาพของบรการในขอ 2 – 5 ทกขอไมตากวา 3.51 จากคะแนน
เตม 5
7. มการนาผลการประเมนคณภาพในขอ 6 มาใชเปนขอมลในการพฒนาการจดบรการ
ดานกายภาพทสนองความตองการของผรบบรการ
59คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
หมายเหต :
1. ในเกณฑมาตรฐานขอ 1 ใหนบรวม notebook และ mobile device ตางๆ ของ
นกศกษาทมการลงทะเบยนการใช wifi กบสถาบนดวย
2. การคดจานวน FTES ใหนาจานวน FTES ของแตละระดบการศกษารวมเขาดวยกน
โดยไมตองเทยบเปน FTES ของระดบปรญญาตร
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ
60 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.6 : ระบบและกลไกการจดการเรยนการสอน
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : กระบวนการจดการเรยนการสอนตองเปนไปตามแนวทางทกาหนด
ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทเนน
ผเรยนเปนสาคญ มการจดรปแบบการจดการเรยนการสอนทเหมาะสมและยดหยน โดยการ
มสวนรวมจากบคคล สถาบน หรอชมชนภายนอก มการจดกระบวนการเรยนรทคานงถงความ
แตกตางเฉพาะตวของนกศกษา ซงเปนเรองทสาคญมากตอความสนใจใฝรและตอศกยภาพใน
การแสวงหาความรของนกศกษา เชน การเปดโอกาสใหนกศกษาไดคนควาวจยโดยอสระในรป
โครงการวจยสวนบคคล การจดใหมชวโมงเรยนในภาคปฏบต ในหองปฏบตการ รวมทงมการฝก
ประสบการณภาคสนามอยางพอเพยง มการจดสมมนา จดประชมเชงปฏบตการ จดทาโครงการ
มการเรยนการสอนทางเครอขายคอมพวเตอร (internet) และมหองสมดและระบบสบคนขอมล
อเลกทรอนกสทเพยงพอสาหรบการศกษาหาความรเพมเตมไดดวยตนเอง
เกณฑมาตรฐาน :
1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ
ทกหลกสตร
2. ทกรายวชาของทกหลกสตร มรายละเอยดของรายวชาและของประสบการณภาคสนาม
(ถาม) กอนการเปดสอนในแตละภาคการศกษา ตามทกาหนดในกรอบมาตรฐานคณวฒ
ระดบอดมศกษาแหงชาต
3. ทกหลกสตรมรายวชาทสงเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง และการใหผเรยนไดเรยน
รจากการปฏบตทงในและนอกหองเรยนหรอจากการทาวจย
4. มการใหผมประสบการณทางวชาการหรอวชาชพจากหนวยงานหรอชมชนภายนอก
เขามามสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอนทกหลกสตร
5. มการจดการเรยนรทพฒนาจากการวจย หรอจากกระบวนการจดการความรเพอ
พฒนาการเรยนการสอน
6. มการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอคณภาพการจดการเรยนการสอนและ
สงสนบสนนการเรยนรทกรายวชา ทกภาคการศกษา โดยผลการประเมนความพงพอใจ
แตละรายวชาตองไมตากวา 3.51 จากคะแนนเตม 5
7. มการพฒนาหรอปรบปรงการจดการเรยนการสอน กลยทธการสอน หรอการประเมน
ผลการเรยนร ทกรายวชา ตามผลการประเมนรายวชา
61คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
หมายเหต :
1. มหาวทยาลยหรอคณะจะตองประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอคณภาพ
การเรยนการสอนและสงสนบสนนการเรยนรทกรายวชา ทกภาคการศกษา ยกเวน รายวชาทไมม
การเรยนการสอนในชนเรยนหรอในหองปฏบตการ เชน การฝกงาน สหกจศกษา การคนควา
อสระ วชาโครงงาน สารนพนธ และวทยานพนธ เปนตน
2. งานวจยเพอพฒนาการเรยนการสอนตามเกณฑขอ 5 หมายถง งานวจยของผสอนของ
สถาบนทไดพฒนาขน และนาไปใชในการพฒนาวธการสอน
กรณหลกสตรทไมเปนไปตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (TQF)
ตองมการจดทารายละเอยดของรายวชาและของประสบการณภาคสนาม (ถาม) กอนการเปด
สอนในแตละภาคการศกษาดวย
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ
62 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.7 : ระบบและกลไกการพฒนาสมฤทธผลการเรยนตามคณลกษณะ
ของบณฑต
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : คณลกษณะของบณฑต หมายถง คณสมบตทพงประสงคซงผสาเรจ
การศกษาระดบอดมศกษาพงม ประกอบดวย 2 สวน คอ คณลกษณะของบณฑตตามกรอบ
มาตรฐานคณวฒแหงชาตของแตละหลกสตร และคณลกษณะของบณฑตตามความตองการ
ของผใชบณฑต คณลกษณะตามกรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาตม 5 ดาน ไดแก ดานคณธรรม
จรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและ
ความรบผดชอบ ดานทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ
สวนคณลกษณะบณฑตตามความตองการของผใชบณฑต อาจมความแตกตางกนตามลกษณะ
อาชพหรอบรบทของผใช และอาจปรากฏในกรอบมาตรฐานคณวฒแหงชาต หรอทมลกษณะ
เพมเตมจากกรอบมาตรฐานคณวฒ เชน การบรหารจดการ การเปนผใฝรใฝเรยน การกาวทน
วทยาการ ความสามารถในการประยกตความรกบการปฏบตงานจรง สาหรบผสาเรจการศกษา
ระดบบณฑตศกษา หรอผสาเรจการศกษาในหลกสตรทเนนการวจย ควรมคณลกษณะเพมเตม
ดานความเปนนกวชาการ การเปนผนาทางความคด โดยเฉพาะความสามารถดานการคดเชง
วพากษ และการนาเสนอผลงาน
เกณฑมาตรฐานทวไป :
1. มการสารวจคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคตามความตองการของผใชบณฑต
อยางนอยสาหรบทกหลกสตรระดบปรญญาตร ทกรอบระยะเวลาตามแผนกาหนด
การศกษาของหลกสตร
2. มการนาผลจากขอ 1 มาใชในการปรบปรงหลกสตร การจดการเรยนการสอน
การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนทสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะ
ของบณฑตทพงประสงค ตามความตองการของผใชบณฑต
3. มการสงเสรมสนบสนนทรพยากรทงดานบคลากร เทคโนโลยสารสนเทศ และ
งบประมาณทเออตอการพฒนาคณลกษณะของบณฑต
4. มระบบและกลไกการสงเสรมใหนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาเขารวม
กจกรรมการประชมวชาการหรอนาเสนอผลงานทางวชาการในทประชมระหวาง
สถาบน หรอทประชมระดบชาตหรอนานาชาต
63คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5. มกจกรรมเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑต
ศกษาทจดโดยสถาบน
เกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลม :
6. มระบบและกลไกสนบสนนการประยกตใชผลงานจากวทยานพนธของนกศกษาระดบ
บณฑตศกษา และมการรบรองการใชประโยชนจรงจากหนวยงานภาครฐ หรอเอกชน
หรอหนวยงานวชาชพ (เฉพาะกลม ค 1)
7. มการพฒนาทกษะนกศกษาในการจดทาบทความจากวทยานพนธและมการนาไป
ตพมพเผยแพรในวารสารระดบนานาชาต (เฉพาะกลม ง)
เกณฑการประเมน :
1. เกณฑทวไป
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
2. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ค 1 และ ง
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ ครบ 5 ขอตาม ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป เกณฑทวไป และ
ครบถวนตาม เกณฑมาตรฐาน เพมเตมเฉพาะกลม
64 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 2.8 : ระดบความสาเรจของการเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมทจดใหกบ
นกศกษา
ชนดของตวบงช : ผลผลต
คาอธบายตวบงช : คณธรรมจรยธรรมของนกศกษาเปนคณลกษณะทพงประสงคและเปน
ปจจยสาคญของคณภาพบณฑตตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาตและ
กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต รวมทงความคาดหวงของผใชบณฑตและสงคม
ดงนน สถาบนจงควรมการวดระดบความสาเรจของการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมทสถาบนจด
ใหกบนกศกษา
เกณฑมาตรฐาน :
1. มการกาหนดพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมสาหรบนกศกษาทตองการสงเสรมไว
เปนลายลกษณอกษร
2. มการถายทอดหรอเผยแพรพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมสาหรบนกศกษาท
ตองการสงเสรมตามขอ 1 ไปยงผบรหาร คณาจารย นกศกษาและผเกยวของทราบ
อยางทวถงทงสถาบน
3. มโครงการหรอกจกรรมสงเสรมการพฒนาพฤตกรรมดานคณธรรมจรยธรรมทกาหนด
ในขอ 1 โดยระบตวบงชและเปาหมายวดความสาเรจ
4. มการประเมนผลโครงการหรอกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของนกศกษาตาม
ตวบงชและเปาหมายทกาหนดในขอ 3 โดยมผลการประเมนบรรลเปาหมายอยางนอย
รอยละ 90 ของตวบงช
5. มนกศกษาหรอกจกรรมทเกยวกบนกศกษาไดรบการยกยองชมเชย ประกาศเกยรตคณ
ดานคณธรรมจรยธรรม โดยหนวยงานหรอองคกรระดบชาต
หมายเหต :
1. การยกยองชมเชยประกาศเกยรตคณดานคณธรรม จรยธรรม หากดาเนนการ
ในระดบมหาวทยาลย ตองมกรรมการภายนอกมหาวทยาลยอยางนอยรอยละ 50 และมผเขารวม
การแขงขนหรอเขารวมการคดเลอกทมาจากหลากหลายสถาบน (ตงแต 3 สถาบนขนไป)
2. หนวยงานหรอองคกรระดบชาต หมายถง หนวยงานนอกสถาบนระดบกรมหรอ
เทยบเทาขนไป (เชน ระดบจงหวด) หรอรฐวสาหกจ หรอองคการมหาชน หรอบรษทมหาชน
ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย หรอองคกรกลางระดบชาตทงภาครฐและเอกชน (เชน สภา
อตสาหกรรม สภาหอการคา สภาวชาชพ)
65คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
66 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคประกอบท 3 กจกรรมการพฒนานกศกษา
หลกการ
การดาเนนงานดานกจการนกศกษาเปนกจกรรมทสถาบนอดมศกษาสนบสนนสงเสรม
เพอใหนกศกษาเปนบณฑตทมคณสมบตพรอม นอกเหนอจากการจดการเรยนการสอนทจดขน
ตามหลกสตร กจกรรมการพฒนานกศกษาแบงออกไดเปนสองสวน คอ (1) การจดบรการแก
นกศกษาและศษยเกาซงสถาบนจดขนใหสอดคลองกบความตองการ และเกดประโยชนสงสดตอ
นกศกษาและศษยเกา และ (2) การจดกจกรรมนกศกษาทดาเนนการโดยองคกรนกศกษาซงได
รบการสนบสนนสงเสรมจากสถาบน ทงน เพอใหนกศกษาไดพฒนารางกาย อารมณ สงคม สต
ปญญา ตลอดจนคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค ไดแก คณธรรม จรยธรรม ความร ทกษะ
ทางปญญา ทกษะความสมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ รวมทงทกษะการวเคราะห
เชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
2. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
3. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สานกงานเลขาธการสภาการศกษา 4. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 5. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 6. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification
Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
7. มาตรฐานกจการนกศกษา พ.ศ. 2541 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
8. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)
ตวบงช จานวน 2 ตวบงช คอ
3.1 ระบบและกลไกการใหคาปรกษาและบรการดานขอมลขาวสาร
3.2 ระบบและกลไกการสงเสรมกจกรรมนกศกษา
67คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 3.1 : ระบบและกลไกการใหคาปรกษาและบรการดานขอมลขาวสาร
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาควรจดบรการดานตางๆ ใหนกศกษาและศษย
เกาอยางครบถวน โดยเฉพาะในกจกรรมตอไปน (1) การบรการดานการแนะแนวและการให
คาปรกษา ทงดานวชาการและการใชชวต (2) การบรการดานขอมลขาวสารทเปนประโยชน
ตอนกศกษาและศษยเกา เชน ทนกยมการศกษา แหลงทนการศกษาตอ การบรการจดหางาน
แหลงขอมลการฝกประสบการณวชาชพ ขอมลขาวสารความเคลอนไหวในและนอกสถาบนท
จาเปนแกนกศกษาและศษยเกา และ (3) การจดโครงการเพอพฒนาประสบการณทางวชาชพ
แกนกศกษาและศษยเกาในรปแบบตางๆ
เกณฑมาตรฐาน :
1. มการจดบรการใหคาปรกษาทางวชาการและแนะแนวการใชชวตแกนกศกษา 2. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอนกศกษา 3. มการจดกจกรรมเพอพฒนาประสบการณทางวชาการและวชาชพแกนกศกษา 4. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอศษยเกา 5. มการจดกจกรรมเพอพฒนาความรและประสบการณใหศษยเกา 6. มผลการประเมนคณภาพของการใหบรการในขอ 1 – 3 ทกขอไมตากวา 3.51 จาก
คะแนนเตม 5
7. มการนาผลการประเมนคณภาพของการใหบรการมาใชเปนขอมลในการพฒนาการจด
บรการทสนองความตองการของนกศกษา
หมายเหต : ในกรณคณะหรอสถาบนทยงไมมศษยเกาถอวาผานเกณฑมาตรฐานขอ 4 และ
ขอ 5 โดยอนโลม
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ
68 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 3.2 : ระบบและกลไกการสงเสรมกจกรรมนกศกษา
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาตองสงเสรมใหมการจดกจกรรมนกศกษาตางๆ อยาง
เหมาะสมและครบถวน กจกรรมนกศกษาหมายถงกจกรรมเสรมหลกสตรทดาเนนการทงโดย
สถาบนและโดยองคกรนกศกษา เปนกจกรรมทผเขารวมจะมโอกาสไดรบการพฒนาสตปญญา
สงคม อารมณ รางกาย และคณธรรมจรยธรรมสอดคลองกบคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค
5 ประการ ไดแก (1) คณธรรม จรยธรรม (2) ความร (3) ทกษะทางปญญา (4) ทกษะความ
สมพนธระหวางบคคลและความรบผดชอบ (5) ทกษะการวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการ
ใชเทคโนโลยสารสนเทศ และสอดคลองกบคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคทสภา/องคกร
วชาชพไดกาหนดเพมเตม ตลอดจนสอดคลองกบความตองการของผใชบณฑต
เกณฑมาตรฐาน :
1. สถาบนจดทาแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษาทสงเสรมผลการเรยนรตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตทกดาน
2. มกจกรรมใหความรและทกษะการประกนคณภาพการศกษาแกนกศกษา 3. มการสงเสรมใหนกศกษานาความรดานการประกนคณภาพไปใชในการจดกจกรรมท
ดาเนนการโดยนกศกษาอยางนอย 5 ประเภทสาหรบระดบปรญญาตร และอยางนอย
2 ประเภทสาหรบระดบบณฑตศกษา จากกจกรรมตอไปน
- กจกรรมวชาการทสงเสรมคณลกษณะบณฑตทพงประสงค
- กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ
- กจกรรมบาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม
- กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม
- กจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม
4. มการสนบสนนใหนกศกษาสรางเครอขายพฒนาคณภาพภายในสถาบนและระหวางสถาบน และมกจกรรมรวมกน
5. มการประเมนความสาเรจตามวตถประสงคของแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษา 6. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการจดกจกรรมเพอพฒนา
นกศกษา
69คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 หรอ 4 ขอ 5 ขอ 6 ขอ
70 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคประกอบท 4 การวจย
หลกการ
สถาบนอดมศกษาแตละแหงอาจมจดเนนในเรองการวจยทแตกตางกนขนกบสภาพ
แวดลอมและความพรอมของแตละสถาบน อยางไรกตาม ทกสถาบนอดมศกษาจาเปนตองม
พนธกจนเปนสวนหนงของพนธกจสถาบน ดงนน จงตองมระบบและกลไกควบคมใหสามารถ
ดาเนนการในพนธกจดานนอยางมประสทธภาพและคณภาพตามจดเนนเฉพาะของแตละสถาบน
เพอใหไดผลงานวจยและงานสรางสรรคทเกดประโยชน การวจยจะประสบความสาเรจและเกด
ประโยชนจาเปนตองมสวนประกอบทสาคญ 3 ประการ คอ 1) สถาบนตองมแผนการวจย มระบบ
และกลไก ตลอดจนมการสนบสนนทรพยากรใหสามารถดาเนนการไดตามแผน 2) คณาจารย
มสวนรวมในการวจยอยางเขมแขง โดยบรณาการงานวจยกบการจดการเรยนการสอน และ
พนธกจดานอนๆ ของสถาบน และ 3) ผลงานวจยมคณภาพ มประโยชน สนองยทธศาสตรของ
ชาตและมการเผยแพรอยางกวางขวาง
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553
สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) 5. นโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต (พ.ศ. 2551-2554) สานกงานคณะกรรมการ วจยแหงชาต 6. แนวทางปฏบตจรรยาบรรณนกวจย พ.ศ. 2541 สานกงานคณะกรรมการวจย
แหงชาต
ตวบงช จานวน 3 ตวบงช คอ
4.1 ระบบและกลไกการพฒนางานวจยหรองานสรางสรรค
4.2 ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค
4.3 เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคตอจานวนอาจารยประจาและนกวจย
71คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 4.1 : ระบบและกลไกการพฒนางานวจยหรองานสรางสรรค
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาตองมการบรหารจดการงานวจยหรองานสรางสรรคท
มคณภาพ โดยมแนวทางการดาเนนงานทเปนระบบและมกลไกสงเสรมสนบสนนครบถวน เพอ
ใหสามารถดาเนนการไดตามแผนทกาหนดไว ทงการสนบสนนดานการจดหาแหลงทนวจย
และการจดสรรทนวจย การสงเสรมและพฒนาสมรรถนะแกนกวจยและทมวจย การสนบสนน
ทรพยากรทจาเปน ซงรวมถงทรพยากรบคคล ทรพยากรเงน เครองมออปกรณตาง ๆ ทเกยวของ
เกณฑมาตรฐานทวไป :
1. มระบบและกลไกบรหารงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหบรรลเปาหมายตามแผนดานการวจยของสถาบน และดาเนนการตามระบบทกาหนด
2. มการบรณาการกระบวนการวจยหรองานสรางสรรคกบการจดการเรยนการสอน 3. มการพฒนาศกยภาพดานการวจยหรองานสรางสรรคและใหความรดานจรรยาบรรณ
การวจยแกอาจารยประจาและนกวจยประจา 4. มการจดสรรงบประมาณของสถาบน เพอเปนทนวจยหรองานสรางสรรค 5. มการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคตามอตลกษณของสถาบนอยาง
นอยในประเดนตอไปน - หองปฏบตการวจยฯ หรอหนวยวจยฯ หรอศนยเครองมอ หรอศนยใหคาปรกษา
และสนบสนนการวจยฯ - หองสมดหรอแหลงคนควาขอมลสนบสนนการวจยฯ - สงอานวยความสะดวกหรอการรกษาความปลอดภยในการวจยฯ เชน ระบบ
เทคโนโลยสารสนเทศ ระบบรกษาความปลอดภยในหองปฏบตการวจย - กจกรรมวชาการทสงเสรมงานวจยฯ เชน การจดประชมวชาการ การจดแสดงงาน
สรางสรรค การจดใหมศาสตราจารยอาคนตกะหรอศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor)
6. มการตดตามและประเมนผลการสนบสนนในขอ 4 และขอ 5 อยางครบถวนทกประเดน
7. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคของสถาบน
72 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
เกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลม :
8. มระบบและกลไกเพอสรางงานวจยหรองานสรางสรรคบนพนฐานภมปญญาทองถน
หรอจากสภาพปญหาของสงคม เพอตอบสนองความตองการของทองถนและสงคม
และดาเนนการตามระบบทกาหนด (เฉพาะกลม ข และ ค 2)
เกณฑการประเมน :
1. เกณฑทวไป
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ
2. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ข และ ค2
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 หรอ 7 ขอ ครบ 7 ขอตาม ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป เกณฑทวไป และ ครบถวนตาม เกณฑมาตรฐาน เพมเตมเฉพาะ กลม
73คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 4.2 : ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : การบรหารจดการความรจากผลงานวจยหรองานสรางสรรค เพอ
เผยแพรไปยงคณาจารย นกศกษา วงการวชาการ หนวยงานทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนชมชน
เปาหมายทจะนาผลการวจยไปใชประโยชน เปนเรองทมความสาคญสาหรบทกสถาบนอดมศกษา
ดงนน สถาบนตองจดระบบสงเสรมสนบสนนใหมการรวบรวม เผยแพร และแลกเปลยนเรยนร
ในทรพยสนทางปญญาจากงานวจยหรองานสรางสรรคอยางเหมาะสมกบผใชแตละกลม โดยสง
ทเผยแพรตองมคณภาพเชอถอไดและรวดเรวทนเหตการณ
เกณฑมาตรฐานทวไป :
1. มระบบและกลไกสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต และมการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต
2. มระบบและกลไกการรวบรวม คดสรร วเคราะหและสงเคราะหความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหเปนองคความรทคนทวไปเขาใจได และดาเนนการตามระบบทกาหนด
3. มการประชาสมพนธและเผยแพรองคความรจากงานวจยหรองานสรางสรรคทไดจากขอ 2 สสาธารณชนและผเกยวของ
4. มการนาผลงานงานวจยหรองานสรางสรรคไปใชใหเกดประโยชน และมการรบรองการใชประโยชนจรงจากหนวยงานภายนอกหรอชมชน
5. มระบบและกลไกเพอชวยในการคมครองสทธของงานวจยหรองานสรางสรรคทนาไป
ใชประโยชน และดาเนนการตามระบบทกาหนด
เกณฑมาตรฐานเพมเตมเฉพาะกลม :
6. มระบบและกลไกสงเสรมการจดสทธบตรหรออนสทธบตร และมการยนจดสทธบตร
และอนสทธบตร (เฉพาะกลม ค1 และ ง)
74 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
เกณฑการประเมน :
1. เกณฑทวไป
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
2. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ค1 และ ง
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ ครบ 5 ขอตาม ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป ตามเกณฑทวไป เกณฑทวไป และ ครบถวนตาม เกณฑมาตรฐาน เพมเตมเฉพาะ กลม
75คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 4.3 : เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคตอจานวนอาจารยประจา
และนกวจยประจา
ชนดของตวบงช : ปจจยนาเขา
คาอธบายตวบงช : ปจจยสาคญทส งเสรมสนบสนนใหเกดการผลตงานวจยหรองาน
สรางสรรคในสถาบนอดมศกษา คอ เงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรค ดงนน สถาบน
อดมศกษาจงตองจดสรรเงนจากภายในสถาบนและทไดรบจากภายนอกสถาบนเพอสนบสนน
การทาวจยหรองานสรางสรรคอยางมประสทธภาพตามสภาพแวดลอมและจดเนนของสถาบน
นอกจากนนเงนทนวจยหรองานสรางสรรคทสถาบนไดรบจากแหลงทน
ภายนอกยงเปนตวบงชทสาคญ ทแสดงถงศกยภาพดานการวจยของสถาบน โดยเฉพาะสถาบน
ทอยในกลมทเนนการวจย
เกณฑการประเมน : โดยการแปลงจานวนเงนตอจานวนอาจารยประจาและนกวจยประจา
เปนคะแนนระหวาง 0-5
1. เกณฑเฉพาะสถาบนกลม ข และ ค2 จาแนกเปน 3 กลมสาขาวชา
1.1 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย
จานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอกสถาบน
ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 60,000 บาทขนไปตอคน
1.2 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ
จานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอกสถาบน
ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 50,000 บาทขนไปตอคน
1.3 กลมสาขาวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
จานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอกสถาบน
ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 25,000 บาทขนไปตอคน
2. เกณฑประเมนเฉพาะสถาบนกลม ค1 และ ง จาแนกเปน 3 กลมสาขาวชา
2.1 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย
จานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอก
สถาบนทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 180,000 บาทขนไปตอคน
2.2 กลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ
จานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอกสถาบน
ทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 150,000 บาทขนไปตอคน
76 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2.3 กลมสาขาวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
จานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอกสถาบน
ท กาหนดใหเปนคะแนนเตม 5 = 75,000 บาทขนไปตอคน
สตรการคานวณ :
1. คานวณจานวนเงนสนบสนนงานวจยหรองานสรางสรรคจากภายในและภายนอกสถาบนตอจานวนอาจารยประจาและนกวจยประจา
จานวนเงนสนบสนนงานวจยฯ =
2. แปลงจานวนเงนทคานวณไดในขอ 1 เทยบกบคะแนนเตม 5
คะแนนทได = สรปคะแนนทไดในระดบคณะวชาและระดบสถาบน 1. คะแนนทไดในระดบคณะวชา = คาเฉลยของคะแนนทไดของทกกลมสาขาวชา
ในคณะวชา 2. คะแนนทไดในระดบสถาบน = คาเฉลยของคะแนนทไดของทกคณะวชาในสถาบน
หมายเหต : 1. จานวนอาจารยและนกวจยประจา ใหนบตามปการศกษา และนบเฉพาะทปฏบตงาน
จรงไมนบรวมผลาศกษาตอ 2. ใหนบจานวนเงนทมการลงนามในสญญารบทนในปการศกษา ปปฏทนหรอปงบประมาณ
นนๆ ไมใชจานวนเงนทเบกจายจรง 3. กรณทมหลกฐานการแบงสดสวนเงนสนบสนนงานวจย ซงอาจเปนหลกฐานจากแหลง
ทนหรอหลกฐานจากการตกลงรวมกนของสถาบนทรวมโครงการ ใหแบงสดสวนเงนตามหลกฐานทปรากฏ กรณทไมมหลกฐาน ใหแบงเงนตามสดสวนผรวมวจยของแตละสถาบน
4. การนบจานวนเงนสนบสนนโครงการวจย สามารถนบเงนโครงการวจยสถาบนทไดลงนามในสญญารบทนโดยอาจารยหรอนกวจย แตไมสามารถนบเงนโครงการวจย
สถาบนทบคลากรสายสนบสนนทไมใชนกวจยเปนผดาเนนการ
จานวนเงนสนบสนนงานวจยฯจากภายในและภายนอก
จานวนอาจารยประจาและนกวจยประจา
จานวนเงนสนบสนนงานวจยฯจากภายในและภายนอก
จานวนเงนสนบสนนงานวจยฯทกาหนดใหเปนคะแนนเตม 5x 5
77คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
องคประกอบท 5 การบรการทางวชาการแกสงคม
หลกการ
การบรการทางวชาการแกสงคมเปนหนงในภารกจหลกของสถาบนอดมศกษา สถาบน
พงใหบรการทางวชาการแกชมชน สงคม และประเทศชาต ในรปแบบตางๆ ตามความถนดและ
ในดานทสถาบนมความเชยวชาญ การใหบรการทางวชาการอาจใหเปลาโดยไมคดคาใชจายหรอ
อาจคดคาใชจายตามความเหมาะสม โดยใหบรการทงหนวยงานภาครฐและเอกชน หนวยงาน
อสระ หนวยงานสาธารณะ ชมชน และสงคมโดยกวาง รปแบบการใหบรการทางวชาการม
ความหลากหลาย เชน การอนญาตใหใชประโยชนทรพยากรของสถาบน เปนแหลงอางองทาง
วชาการ ใหคาปรกษา ใหการอบรม จดประชมหรอสมมนาวชาการ ทางานวจยเพอตอบคาถาม
ตางๆ หรอเพอชแนะสงคม การใหบรการทางวชาการนอกจากเปนการทาประโยชนใหสงคมแลว
สถาบนยงไดรบประโยชนในดานตาง ๆ คอ เพมพนความรและประสบการณของอาจารยอนจะนา
มาสการพฒนาหลกสตร มการบรณาการเพอใชประโยชนทางดานการจดการเรยนการสอนและ
การวจย พฒนาตาแหนงทางวชาการของอาจารย สรางเครอขายกบหนวยงานตางๆ ซงเปน
แหลงงานของนกศกษาและเปนการสรางรายไดของสถาบนจากการใหบรการทางวชาการดวย
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)
ตวบงช จานวน 2 ตวบงช คอ
5.1 ระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม
5.2 กระบวนการบรการทางวชาการใหเกดประโยชนตอสงคม
78 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 5.1 : ระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : การบรการทางวชาการแกสงคมเปนภารกจหลกอยางหนงของ
สถาบน อดมศกษา สถาบนพงกาหนดหลกเกณฑและขนตอนการบรการทางวชาการอยางเปน
ระบบ และมการจด โครงสรางสถาบนเพอเปนกลไกในการขบเคลอนระบบดงกลาว การให
บรการทางวชาการตองมความเชอมโยงกบการจดการเรยนการสอนและการวจย และสามารถ
บรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอนและการวจยอยางเปนรปธรรม
เกณฑมาตรฐาน :
1. มระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม และดาเนนการตามระบบทกาหนด
2. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอน
3. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการวจย
4. มการประเมนผลความสาเรจของการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบ
การเรยนการสอนและการวจย
5. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบ
การเรยนการสอนและการวจย
หมายเหต : เกณฑมาตรฐานขอท 4 ตองมการประเมนความสาเรจของการบรณาการ
ตามเกณฑขอ 2 และขอ 3
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
79คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 5.2 : กระบวนการบรการทางวชาการใหเกดประโยชนตอสงคม
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : ความสามารถในการใหบรการทางวชาการในลกษณะหวงโซคณภาพท
สนองความตองการและเปนทพงของชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน หนวยงานวชาชพ สงคมไดอยาง
มคณภาพตามศกยภาพและความพรอมตามจดเนนของสถาบน พจารณาไดจาก (1) ประโยชน
หรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการ (2) การสรางความรวมมอกบหนวยงานภายนอก
และ (3) ความรทเกดจากการใหบรการทางวชาการและการเผยแพรความรนนทงภายในและ
ภายนอกสถาบน
เกณฑมาตรฐาน :
1. มการสารวจความตองการของชมชน หรอภาครฐ หรอภาคเอกชน หรอหนวยงานวชาชพ เพอประกอบการกาหนดทศทางและการจดทาแผนการบรการทางวชาการตามจดเนนของสถาบน
2. มความรวมมอดานบรการทางวชาการเพอการเรยนรและเสรมสรางความเขมแขงของชมชน หรอภาคเอกชน หรอภาครฐ หรอหนวยงานวชาชพ
3. มการประเมนประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการตอสงคม 4. มการนาผลการประเมนในขอ 3 ไปพฒนาระบบและกลไก หรอกจกรรมการใหบรการ
ทางวชาการ 5. มการพฒนาความรทไดจากการใหบรการทางวชาการและถายทอดความรสบคลากร
ภายในสถาบนและเผยแพรสสาธารณชน
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ
1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
80 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคประกอบท 6 การทานบารงศลปะและวฒนธรรม
หลกการ
การทานบารงศลปะและวฒนธรรมถอเปนพนธกจสาคญประการหนงของสถาบน
อดมศกษา ดงนน สถาบนอดมศกษาจงตองมระบบและกลไกการดาเนนงานดานนใหเปนไปอยาง
มประสทธภาพและคณภาพ โดยอาจมจดเนนเฉพาะทแตกตางกนตามปรชญา และธรรมชาตของ
แตละสถาบน และมการบรณาการเขากบพนธกจอนๆ โดยเฉพาะการผลตบณฑต รวมทงมการ
จดกจกรรมทฟนฟ อนรกษ สบสาน พฒนา เผยแพรศลปะและวฒนธรรม สรางสรรค สงเสรม
ภมปญญาทองถนใหเปนรากฐานการพฒนาองคความรทดขน
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป (พ.ศ. 2551-2565) สานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา
2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)
ตวบงช จานวน 1 ตวบงช คอ
6.1 ระบบและกลไกการทานบารงศลปะและวฒนธรรม
81คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 6.1 : ระบบและกลไกการทานบารงศลปะและวฒนธรรม
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาตองมนโยบาย แผนงาน โครงสราง และการบรหาร
จดการงานทานบารงศลปะและวฒนธรรมทงการอนรกษ ฟนฟ สบสาน เผยแพรวฒนธรรม
ภมปญญาทองถนตามจดเนนของสถาบนอยางมประสทธภาพและประสทธผล มการบรณาการ
การทานบารงศลปะและวฒนธรรมกบการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา
เกณฑมาตรฐาน :
1. มระบบและกลไกการทานบารงศลปะและวฒนธรรม และดาเนนการตามระบบทกาหนด
2. มการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอน
และกจกรรมนกศกษา
3. มการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานทานบารงศลปะและวฒนธรรมตอ
สาธารณชน
4. มการประเมนผลความสาเรจของการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและวฒนธรรม
กบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา
5. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและ
วฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา
6. มการกาหนดหรอสรางมาตรฐานคณภาพดานศลปะและวฒนธรรมและมผลงานเปน
ทยอมรบในระดบชาต
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 หรอ 6 ขอ
82 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคประกอบท 7 การบรหารและการจดการ
หลกการ
สถาบนอดมศกษาตองใหความสาคญกบการบรหารจดการ โดยมสภามหาวทยาลย
ทาหนาทในการกากบดแลการทางานของสถาบนใหมประสทธภาพ สถาบนอดมศกษาจะตอง
บรหารจดการดานตางๆ ใหมคณภาพ เชน ทรพยากรบคคล ระบบฐานขอมล การบรหาร
ความเสยง การบรหารการเปลยนแปลง การบรหารทรพยากรทงหมด ฯลฯ เพอสมฤทธผลตาม
เปาหมายทกาหนดไว โดยใชหลกธรรมาภบาล (Good Governance)
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา
2. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
4. มาตรฐานการประเมนผลการปฏบตราชการตามคารบรองการปฏบตราชการ สานกงาน
คณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)
5. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553
สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)
6. เกณฑคณภาพการศกษาเพอการดาเนนการทเปนเลศ 2552-2553
7. เกณฑการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)
8. ประกาศคณะกรรมการการอดมศกษา เรอง คมอและแนวปฏบตในการพจารณาออก
ใบอนญาตใหจดตงสถาบนอดมศกษาเอกชน พ.ศ. 2551
9. ประกาศทบวงมหาวทยาลย เรอง มาตรฐานหองสมดสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2544
ตวบงช จานวน 4 ตวบงช คอ
7.1 ภาวะผนาของสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบน
7.2 การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร
7.3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจ
7.4 ระบบบรหารความเสยง
83คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 7.1 : ภาวะผนาของสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบน
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : ปจจยสนบสนนทสาคญตอการเจรญกาวหนาของสถาบนอดมศกษา คอสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบนนน ๆ หากสภาสถาบนและผบรหารมวสยทศน เปนผนาทด มธรรมาภบาล รบผดชอบตอสงคม รกความกาวหนา ดแลบคลากรอยางด เปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมในการบรหาร มความสามารถในการตดสนใจแกปญหา และกากบดแลตดตามผลการดาเนนงานของสถาบนไปในทศทางทถกตอง จะทาใหสถาบนเจรญรดหนาอยางรวดเรว
เกณฑมาตรฐาน : 1. สภาสถาบนปฏบตหนาทตามทกฎหมายกาหนดครบถวนและมการประเมนตนเองตาม
หลกเกณฑทกาหนดลวงหนา 2. ผบรหารมวสยทศน กาหนดทศทางการดาเนนงาน และสามารถถายทอดไปยงบคลากร
ทกระดบ มความสามารถในการวางแผนกลยทธ มการนาขอมลสารสนเทศเปนฐานในการปฏบตงานและพฒนาสถาบน
3. ผบรหารมการกากบ ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามทมอบหมาย รวมทงสามารถสอสารแผนและผลการดาเนนงานของสถาบนไปยงบคลากรในสถาบน
4. ผบรหารสนบสนนใหบคลากรในสถาบนมสวนรวมในการบรหารจดการ ใหอานาจในการตดสนใจแกบคลากรตามความเหมาะสม
5. ผบรหารถายทอดความรและสงเสรมพฒนาผรวมงาน เพอใหสามารถทางานบรรลวตถประสงคของสถาบนเตมตามศกยภาพ
6. ผบรหารบรหารงานดวยหลกธรรมาภบาล โดยคานงถงประโยชนของสถาบนและผมสวนไดสวนเสย
7. สภาสถาบนประเมนผลการบรหารงานของสถาบนและผบรหารนาผลการประเมนไปปรบปรงการบรหารงานอยางเปนรปธรรม
หมายเหต : หากจะประเมนผานเกณฑการประเมนมาตรฐานขอท 6 นน ตองแสดงขอมล
การบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลครบถวนทง 10 ประการ ตามนยามศพท
ทระบไว ซงสอดคลองเปนไปตามเกณฑของ สมศ.
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ
84 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 7.2 : การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : มาตรฐานการอดมศกษาขอท 3 กาหนดใหสถาบนมการสรางและ
พฒนาสงคมฐานความรและสงคมแหงการเรยนร ซงตองมการจดการความรเพอมงสสถาบน
แหงการเรยนร โดยมการรวบรวมองคความรทมอยในสถาบนซงกระจดกระจายอยในตวบคคล
หรอเอกสารมาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในสถาบนสามารถเขาถงความร และพฒนา
ตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหสถาบนอดมศกษาม
ความสามารถในเชงแขงขนสงสด กระบวนการในการบรหารจดการความรในสถาบน ประกอบดวย
การระบความร การคดเลอก การรวบรวม การจดเกบความร การเขาถงขอมล และการแลก
เปลยนความรทงภายในและภายนอกสถาบน การสรางบรรยากาศและวฒนธรรมการเรยนร
ภายในสถาบน การกาหนดแนววธปฏบตงาน ตลอดจนการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอเพม
ประสทธภาพการบรหารจดการความรในสถาบนใหดยงขน
เกณฑมาตรฐาน :
1. มการกาหนดประเดนความรและเปาหมายของการจดการความรทสอดคลองกบ
แผนกลยทธของสถาบนอยางนอยครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและดาน
การวจย
2. กาหนดบคลากรกลมเปาหมายทจะพฒนาความรและทกษะดานการผลตบณฑตและ
ดานการวจยอยางชดเจนตามประเดนความรทกาหนดในขอ 1
3. มการแบงปนและแลกเปลยนเรยนรจากความร ทกษะของผมประสบการณตรง (tacit
knowledge) เพอคนหาแนวปฏบตทดตามประเดนความรทกาหนดในขอ 1 และเผย
แพรไปสบคลากรกลมเปาหมายทกาหนด
4. มการรวบรวมความรตามประเดนความรทกาหนดในขอ 1 ทงทมอยในตวบคคลและ
แหลงเรยนรอนๆ ทเปนแนวปฏบตทดมาพฒนาและจดเกบอยางเปนระบบโดยเผยแพร
ออกมาเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge)
5. มการนาความรทไดจากการจดการความรในปการศกษาปจจบนหรอปการศกษาท
ผานมา ทเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge) และจากความร ทกษะของ
ผมประสบการณตรง (tacit knowledge) ทเปนแนวปฏบตทดมาปรบใชในการ
ปฏบตงานจรง
85คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
86 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 7.3 : ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจ
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนควรมการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสน
ใจทสอดรบกบนโยบายและการวางแผนระดบสถาบน เพอใหเปนระบบทสมบรณสามารถเชอม
โยงกบทกหนวยงานทเกยวของทงภายในและภายนอก เปนระบบทใชงานไดทงเพอการบรหาร
การวางแผน และการตดสนใจของผบรหารทกระดบ เพอการปฏบตงานตามภารกจทกดาน
ของบคลากร เพอการตดตามตรวจสอบและประเมนการดาเนนงาน ตลอดจนเพอการปรบปรง
และพฒนาสถาบน ทงน ระบบดงกลาวตองมความสะดวกในการใชงานโดยประเมนจากความ
พงพอใจของผใช
เกณฑมาตรฐาน :
1. มแผนระบบสารสนเทศ (Information System Plan)
2. มระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจตามพนธกจของสถาบน โดยอยาง
นอยตองครอบคลมการจดการเรยนการสอน การวจย การบรหารจดการ และการเงน
และสามารถนาไปใชในการดาเนนงานประกนคณภาพ
3. มการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศ
4. มการนาผลการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศมาปรบปรงระบบ
สารสนเทศ
5. มการสงขอมลผานระบบเครอขายของหนวยงานภายนอกทเกยวของตามทกาหนด
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ
1 ขอ 2 ขอ 3 ขอ 4 ขอ 5 ขอ
87คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 7.4 : ระบบบรหารความเสยง
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : เพอใหสถาบนอดมศกษามระบบบรหารความเสยง โดยการบรหารและ
ควบคมปจจย กจกรรม และกระบวนการดาเนนงานทอาจเปนมลเหตของความเสยหาย (ทง
ในรปของตวเงน หรอไมใชตวเงน เชน ชอเสยง และการฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย
ระเบยบ ขอบงคบ ประสทธภาพ ประสทธผล หรอความคมคา) เพอใหระดบความเสยง และขนาด
ของความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทยอมรบและควบคมได โดยคานงถงการ
เรยนรวธการปองกนจากการคาดการณปญหาลวงหนาและโอกาสในการเกด เพอปองกนหรอ
บรรเทาความรนแรงของปญหา รวมทงการมแผนสารองตอภาวะฉกเฉน เพอใหมนใจวาระบบ
งานตาง ๆ มความพรอมใชงาน มการปรบปรงระบบอยางตอเนองและทนตอการเปลยนแปลง
เพอการบรรลเปาหมายของสถาบนตามยทธศาสตรหรอกลยทธเปนสาคญ
เกณฑมาตรฐาน :
1. มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทางานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบ
สงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอ
คณะทางาน
2. มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน
ตามบรบทของสถาบน ตวอยางเชน
- ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ
อาคารสถานท)
- ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน
- ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ
- ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร
การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ
- ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณ
ของอาจารยและบคลากร
- ความเสยงจากเหตการณภายนอก
- อน ๆ ตามบรบทของสถาบน
3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลาดบความเสยงทไดจาก
การวเคราะหในขอ 2
88 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
4. มการจดทาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดาเนนการตามแผน
5. มการตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบน
เพอพจารณาอยางนอยปละ 1 ครง
6. มการนาผลการประเมน และขอเสนอแนะจากสภาสถาบนไปใชในการปรบแผนหรอ
วเคราะหความเสยงในรอบปถดไป
หมายเหต :
คะแนนการประเมนจะเทากบ 0 หากพบวาเกดเหตการณรายแรงขนภายในสถาบนในรอบ
ปการประเมน ทสงผลกระทบตอชวตและความปลอดภยของนกศกษา คณาจารย บคลากร หรอ
ตอชอเสยงภาพลกษณ หรอตอความมนคงทางการเงนของสถาบน อนเนองมาจากความบกพรอง
ของสถาบนในการควบคม หรอจดการกบความเสยง หรอปจจยเสยงทไมมประสทธภาพเพยงพอ
โดยมหลกฐานประกอบทชดเจน
ตวอยางความเสยงรายแรงทใหผลประเมนเปนศนย (0) คะแนน เชน
1. มการเสยชวตและถกทารายรางกายหรอจตใจอยางรนแรงของนกศกษา คณาจารย
บคลากรภายในสถาบน ทงๆ ทอยในวสยทสถาบนสามารถปองกนหรอลดผลกระทบ
ในเหตการณทเกดขนได แตไมพบแผนการจดการความเสยงหรอไมพบความพยายาม
ของสถาบนในการระงบเหตการณดงกลาว
2. สถาบนหรอหนวยงานเสอมเสยชอเสยงหรอมภาพลกษณทไมด อนเนองมาจาก
ปจจยตางๆ เชน คณาจารย นกวจยหรอบคลากรขาดจรยธรรม จรรยาบรรณ
การไมปฏบตตามมาตรฐานหรอกฎกระทรวง และเกดเปนขาวปรากฏใหเหนตามสอ
ตาง เชน หนงสอพมพ ขาว online เปนตน
3. สถาบนหรอหนวยงานขาดสภาพคลองในดานการเงนจนทาใหตองปดหลกสตร
หรอไมสามารถปฏบตตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษาของสานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษาไดสงผลกระทบตอนกศกษาปจจบนทเรยนอยอยาง
รนแรง
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 ขอ 3 หรอ 4 ขอ 5 ขอ 6 ขอ
89คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
** หากมคณะใดคณะหนงไดคะแนนการประเมนเปนศนย (0) แลว สถาบนกจะไดคะแนน
การประเมนเปนศนย (0) ดวยเชนกน หากเปนไปตามเงอนไขทกลาวไวขางตน
การไมเขาขายททาใหผลการประเมนไดคะแนนเปนศนย (0) ไดแก
1. สถาบนมการวเคราะหและจดทาแผนบรหารความเสยงเชงปองกน หรอมแผนรองรบ
เพอลดผลกระทบสาหรบความเสยงททาใหเกดเรองรายแรงดงกลาวไวลวงหนา และ
ดาเนนการตามแผน
2. เปนเหตสดวสย อยนอกเหนอการบรหารจดการ (การควบคมหรอการปองกน) ของ
สถาบน
3. เหตการณรายแรงดงกลาวมความรนแรงทลดนอยลงมากจากแผนรองรบผลกระทบท
ไดกาหนดไวลวงหนา
90 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคประกอบท 8 การเงนและงบประมาณ
หลกการ
การเงนและงบประมาณเปนสงทสาคญอยางหนงของสถาบนอดมศกษา ไมวาแหลงเงนทน
ของสถาบนอดมศกษาจะไดมาจากงบประมาณแผนดน (สาหรบสถาบนอดมศกษาของรฐ) หรอ
เงนรายไดของสถาบน เชน คาหนวยกต คาธรรมเนยม คาบารงการศกษาตางๆ ของนกศกษา รายได
จากงานวจย บรการทางวชาการ คาเชาทรพยสน ฯลฯ ผบรหารสถาบนจะตองมแผนการใชเงน
ทสะทอนความตองการใชเงนเพอการดาเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตงานประจาป
ของสถาบนไดอยางมประสทธภาพ ทาความเขาใจกบการวเคราะหทางการเงน เชน คาใชจาย
ทงหมดตอจานวนนกศกษา ทรพยสนถาวรตอจานวนนกศกษา คาใชจายทสถาบนใชสาหรบการ
ผลตบณฑตตอหว จาแนกตามกลมสาขา รายไดทงหมดของสถาบนหลงจากหกงบ (คาใชจาย)
ดาเนนการทงหมด งบประมาณในการพฒนาอาจารย ความรวดเรวในการเบกจาย รอยละของ
งบประมาณทประหยดไดหลงจากทปฏบตตามภารกจทกอยางครบถวน สงเหลานจะเปนการ
แสดงศกยภาพเชงการบรหารจดการดานการเงนของสถาบนทเนนถงความโปรงใส ความถกตอง
ใชเมดเงนอยางคมคา มประสทธภาพ และเกดประโยชนสงสด
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. แผนพฒนาดานการเงนระดบอดมศกษา สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 2. แผนปฏบตงานประจาปของสถาบน 3. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 4. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.) 5. มาตรฐานแผนการปฏบตราชการของสานกงบประมาณ
6. รายงานงบประมาณแผนดน (สถาบนอดมศกษาของรฐ) และเงนรายได
ตวบงช จานวน 1 ตวบงช คอ
8.1 ระบบและกลไกการเงนและงบประมาณ
91คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 8.1 : ระบบและกลไกการเงนและงบประมาณ
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : สถาบนอดมศกษาจะตองมระบบในการจดหาและจดสรรเงนอยาง
มประสทธภาพ จะตองมแผนกลยทธทางดานการเงนซงเปนแผนจดหาเงนทนจากแหลงเงนทน
ตางๆ ทสามารถผลกดนแผนกลยทธของสถาบนใหสามารถดาเนนการได มการวเคราะหราย
ได คาใชจายของการดาเนนงาน ทงจากงบประมาณแผนดนและเงนรายไดอนๆ ทสถาบนได
รบ มการจดสรรงบประมาณและการจดทารายงานทางการเงนอยางเปนระบบครบทกพนธกจ
มระบบการตรวจสอบการใชเงนอยางมประสทธภาพ รายงานทางการเงนตองแสดงรายละเอยด
การใชจายในทกพนธกจ โครงการ กจกรรม เพอใหสามารถวเคราะหสถานะทางการเงนและ
ความมนคงของสถาบนได
เกณฑมาตรฐาน :
1. มแผนกลยทธทางการเงนทสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน
2. มแนวทางจดหาทรพยากรทางดานการเงน หลกเกณฑการจดสรร และการวางแผน
การใชเงนอยางมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได
3. มงบประมาณประจาปทสอดคลองกบแผนปฏบตการในแตละพนธกจและการพฒนา
สถาบนและบคลากร
4. มการจดทารายงานทางการเงนอยางเปนระบบ และรายงานตอสภาสถาบนอยางนอย
ปละ 2 ครง
5. มการนาขอมลทางการเงนไปใชในการวเคราะหคาใชจาย และวเคราะหสถานะทาง
การเงนและความมนคงของสถาบนอยางตอเนอง
6. มหนวยงานตรวจสอบภายในและภายนอก ทาหนาทตรวจ ตดตามการใชเงนใหเปน
ไปตามระเบยบและกฎเกณฑทสถาบนกาหนด
7. ผบรหารระดบสงมการตดตามผลการใชเงนใหเปนไปตามเปาหมาย และนาขอมลจาก
รายงานทางการเงนไปใชในการวางแผนและการตดสนใจ
หมายเหต : แผนกลยทธทางการเงน เปนแผนระยะยาวทระบทมาและใชไปของทรพยากรทางการ
เงนของสถาบนทสามารถผลกดนแผนกลยทธของสถาบนใหสามารถดาเนนการได แผนกลยทธ
ทางการเงนจะสอดรบไปกบแผนกลยทธของสถาบน สถาบนควรประเมนความตองการทรพยากร
ทตองจดหาสาหรบการดาเนนงานตามกลยทธแตละกลยทธและประเมนมลคาของทรพยากรออก
มาเปนเงนทนทตองการใช ซงจะเปนความตองการเงนทนในระยะยาวเทากบเวลาทสถาบนใช
92 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ในการดาเนนการใหกลยทธนนบงเกดผล จากนนจงจะกาหนดใหเหนอยางชดเจนถงทมาของ
เงนทนทตองการใชวาสามารถจดหาไดจากแหลงเงนทนใด เชน รายไดคาธรรมเนยมการศกษา
งบประมาณแผนดนหรอเงนอดหนนจากรฐบาล เงนทนสะสมของหนวยงาน เงนบรจาคจาก
หนวยงานภายนอกหรอศษยเกา หรอสถาบนจะตองมการระดมทนดวยวธการอนๆ อกเพมเตม
ระยะเวลาของแผนกลยทธทางการเงนจะเทากบระยะเวลาของแผนกลยทธของสถาบน
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 ขอ 4 หรอ 5 ขอ 6 ขอ 7 ขอ
93คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
องคประกอบท 9 ระบบและกลไกการประกนคณภาพ
หลกการ
ระบบและกลไกในการประกนคณภาพการศกษาภายในเปนปจจยสาคญทแสดงถงศกยภาพ
การพฒนาคณภาพของสถาบนอดมศกษา โดยตองครอบคลมทงปจจยนาเขา กระบวนการ
ผลผลต ผลลพธ และผลกระทบทเกดขน สถาบนอดมศกษาจะตองพฒนาระบบและกลไกการ
ประกนคณภาพการศกษาภายในอยางตอเนอง และมกระบวนการจดการความร เพอใหเกด
นวตกรรมดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทเปนลกษณะเฉพาะของสถาบน
มาตรฐานและเอกสารทเกยวของ
1. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545
สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
2. กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) สานกงานคณะ
กรรมการการอดมศกษา
3. กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพการศกษา พ.ศ. 2553
4. มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ศ. 2547 สานกงานเลขาธการสภาการศกษา
5. มาตรฐานการอดมศกษา พ.ศ. 2549 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
6. มาตรฐานสถาบนอดมศกษา พ.ศ. 2551 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
7. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (Thai Qualification
Framework for Higher Education) (TQF: HEd.) สานกงานคณะกรรมการการ
อดมศกษา
8. เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบอดมศกษา พ.ศ. 2548 สานกงานคณะกรรมการการ
อดมศกษา
9. มาตรฐานการประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษารอบสาม พ.ศ. 2553 สานกงาน
รบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (สมศ.)
ตวบงช จานวน 1 ตวบงช คอ
9.1 ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน
94 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 9.1 : ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน
ชนดของตวบงช : กระบวนการ
คาอธบายตวบงช : การประกนคณภาพการศกษาภายในเปนภารกจของสถาบนอดมศกษา
ตามทกาหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.
2545 ซงสถาบนตองสรางระบบและกลไกในการควบคม ตรวจสอบ ประเมนและพฒนาการ
ดาเนนงานของสถาบนใหเปนไปตามนโยบาย เปาประสงค และระดบคณภาพตามมาตรฐานท
กาหนดโดยสถาบนและหนวยงานตนสงกด ตลอดจนหนวยงานทเกยวของ มการวดผลสาเรจ
ของการประกนคณภาพการศกษาภายใน รวมทงการรายงานผลการประกนคณภาพตอหนวย
งานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชน มการประเมนและปรบปรงอยางตอเนอง และ
มนวตกรรมทเปนแบบอยางทด
การประกนคณภาพการศกษาภายในถอเปนสวนหนงของกระบวนการ
บรหารการศกษาทตองดาเนนการอยางตอเนอง โดยมการสรางจตสานกใหเหนวาเปนความ
รบผดชอบรวมกนของทกคนในการพฒนาคณภาพการศกษา ทงน เพอเปนหลกประกนแก
สาธารณชนใหมนใจไดวาสถาบนสามารถสรางผลผลตทางการศกษาทมคณภาพ
เกณฑมาตรฐาน :
1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในทเหมาะสมและสอดคลองกบ
พนธกจและพฒนาการของสถาบน ตงแตระดบภาควชาหรอหนวยงานเทยบเทา และ
ดาเนนการตามระบบทกาหนด
2. มการกาหนดนโยบายและใหความสาคญเรองการประกนคณภาพการศกษาภายใน
โดยคณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบน
3. มการกาหนดตวบงชเพมเตมตามอตลกษณของสถาบน
4. มการดาเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทครบถวน ประกอบดวย 1)
การควบคม ตดตามการดาเนนงาน และประเมนคณภาพ 2) การจดทารายงานประจา
ปทเปนรายงานประเมนคณภาพเสนอตอสภาสถาบนและสานกงานคณะกรรมการการ
อดมศกษาตามกาหนดเวลา โดยเปนรายงานทมขอมลครบถวนตามทสานกงานคณะ
กรรมการการอดมศกษากาหนดใน CHE QA Online และ 3) การนาผลการประเมน
คณภาพไปทาแผนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถาบน
5. มการนาผลการประกนคณภาพการศกษาภายในมาปรบปรงการทางาน และสงผลให
มการพฒนาผลการดาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธทกตวบงช
95คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
6. มระบบสารสนเทศทใหขอมลสนบสนนการประกนคณภาพการศกษาภายในครบทง
9 องคประกอบคณภาพ
7. มสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในการประกนคณภาพการศกษา โดยเฉพาะนกศกษา
ผใชบณฑต และผใชบรการตามพนธกจของสถาบน
8. มเครอขายการแลกเปลยนเรยนรดานการประกนคณภาพการศกษาระหวางสถาบน
และมกจกรรมรวมกน
9. มแนวปฏบตทดหรองานวจยดานการประกนคณภาพการศกษาทหนวยงานพฒนาขน
และเผยแพรใหหนวยงานอนสามารถนาไปใชประโยชน
เกณฑการประเมน :
คะแนน 1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5
มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ มการดาเนนการ 1 ขอ 2 หรอ 3 4 หรอ 5 ขอ 7 หรอ 8 ขอ 9 ขอ หรอ 6 ขอ
96 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 1.1 กระบวนการพฒนาแผน
1. มการจดทาแผนกลยทธทสอดคลองกบนโยบายของสภาสถาบน โดยการมสวนรวม
ของบคลากรในสถาบน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน โดยเปนแผนทเชอมโยง
กบปรชญาหรอปณธานและพระราชบญญตสถาบน ตลอดจนสอดคลองกบจดเนนของ
กลมสถาบน กรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) และแผน
พฒนาการศกษาระดบอดมศกษา ฉบบท 10 (พ.ศ. 2551-2554)
1.1 มการกาหนดปรชญาหรอปณธานของสถาบน หากสถาบนไดกาหนดปรชญา
หรอปณธานอยแลวตงแตเรมตน สถาบนควรทบทวนวาปรชญาหรอปณธานยงมความเหมาะสม
กบสภาพการณในปจจบนของสถาบนหรอไม หากเหมาะสมตองดาเนนการใหแนใจวาสมาชกใน
สถาบนและผมสวนเกยวของไดรบทราบโดยทวกน
1.2 หากตองมการปรบแกปรชญาหรอปณธานของสถาบนตามสภาพการณทเปลยน
ไป ควรเปนการกาหนดปรชญาหรอปณธานรวมกนทงผบรหาร อาจารยและเจาหนาท เพอเปน
ทยอมรบของทกฝาย อนจะนาไปสความรวมมอรวมใจกนปฏบตงานใหบรรลผลตามปรชญาหรอ
ปณธานทไดกาหนด รวมกน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน
1.3 มการพฒนาแผนกลยทธใหสอดคลองกบปรชญาหรอปณธานและนโยบายของ
สภาสถาบน พระราชบญญตสถาบน จดเนนของสถาบน และแผนอดมศกษาระยะยาว รวมทง
หลกการและมาตรฐานตางๆ ทเกยวของ โดยทาตารางวเคราะหใหชดเจนวาปรชญาหรอปณธาน
และนโยบายของสภาสถาบนและกลยทธสอดคลองกนในประเดนใด อยางไร หากมประเดนทไม
สอดคลองควรพจารณาปรบแกใหสอดคลอง
1.4 มการจดตงคณะกรรมการจดทาแผนกลยทธ (strategy) เพอนาสถาบนไปสความ
สาเรจทพงประสงค ประกอบดวย วสยทศน (vision) พนธกจ (mission) เปาประสงค (goal)
และวตถประสงค (objective) คณะกรรมการควรวเคราะหจดแขง (strength) จดออน (weak-
ness) โอกาส (opportunity) และภยคกคาม (threat) เพอนาไปสการกาหนดกลยทธทชดเจน
บทท 4 ตวอยางแนวทางปฏบตเพอใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานดานกระบวนการ
97คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
และครอบคลมทกภารกจของสถาบน อนไดแก การเรยนการสอน การวจย การบรการทาง
วชาการแกสงคม และการทานบารงศลปะและวฒนธรรม วสยทศนและแผนกลยทธทสถาบน
กาหนดควรผานการประชาพจารณรวมกนจากทงผบรหาร อาจารยและเจาหนาท เพอใหเกด
การยอมรบของทกฝาย อนจะนาไปสความรวมมอรวมใจกนปฏบตงานใหบรรลผลตามความมง
หวงของสถาบน และไดรบความเหนชอบจากสภาสถาบน
2. มการถายทอดแผนกลยทธระดบสถาบนไปสทกหนวยงานภายใน
2.1 มการชแจงทาความเขาใจกบผบรหารหนวยงานยอยภายในถงวสยทศน กลยทธ
และเปาหมายของกลยทธ และมการกาหนดหนวยงานภายในรบผดชอบดาเนนงานตามแผน
กลยทธอยางเปนทางการ
2.2 มการกาหนดเปาหมายในการดาเนนงานตามแผนกลยทธของแตละหนวยงาน
ภายในและมการมอบหมายอยางเปนทางการ
3. มกระบวนการแปลงแผนกลยทธเปนแผนปฏบตการประจาปครบ 4 พนธกจ
คอ ดานการเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการ และการทานบารงศลปะและ
วฒนธรรม
3.1 มการจดทาแผนทกลยทธ (Strategic map) เพอชวยในการแปลงแผนกลยทธ
ไปสแผนปฎบตการตามกระบวนการของ Balance scorecard
3.2 มการจดทารายงานผลการวเคราะหความสอดคลองระหวางแผนกลยทธกบแผน
ปฏบตการประจาปทง 4 พนธกจ คอ ดานการเรยนการสอน การวจย การบรการทางวชาการ
และการทานบารงศลปะและวฒนธรรม
4. มตวบงชของแผนกลยทธ แผนปฏบตการประจาป และคาเปาหมายของแตละ
ตวบงช เพอวดความสาเรจของการดาเนนงานตามแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจาป
4.1 มการจดทาตวบงช (KPI) พรอมทงเปาหมาย (target) ของแตละตวบงชทจะใช
วดความสาเรจของการดาเนนงานตามแผนกลยทธ และแผนปฏบตการประจาป ทงน ควรจดทา
พรอมกบการจดทาแผนกลยทธ และแผนปฏบตการประจาป
4.2 มกระบวนการสงเสรมใหผบรหาร อาจารยและเจาหนาทผทเกยวของในการ
ดาเนนการตามตวบงชเขามสวนรวมในการจดทาตวบงชและคาเปาหมาย เพอใหเกดการยอมรบ
ของทกฝาย อนจะนาไปสความรวมมอรวมใจกนปฏบตงานใหบรรลผลตามเปาหมายทไดกาหนด
รวมกน
98 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5. มการดาเนนงานตามแผนปฏบตการประจาปครบ 4 พนธกจ
สถาบนควรจดทาปฏทนการดาเนนงานตามแผนปฏบตงานทง 4 พนธกจเพอใชเปน
แนวทางการดาเนนงานและสรางความเชอมนวาไดมการดาเนนงานตามแผนปฏบตงานในเวลา
ทเหมาะสม
6. มการตดตามผลการดาเนนงานตามตวบงชของแผนปฏบตการประจาป อยางนอย
ปละ 2 ครง และรายงานผลตอผบรหารเพอพจารณา
มการพฒนาระบบการตดตามการดาเนนงานตามแผนปฏบตการวาเปนไปตามแผน
หรอไม และควรมการรายงานผลการดาเนนตามตวบงชเทยบกบคาเปาหมายเสนอตอผบรหาร
ในชวงเวลาหนงๆ เชน 3 เดอน หรอ 6 เดอน หากไมเปนไปตามแผนควรจะมการวเคราะหถง
สาเหตและนาเสนอแนวทางการแกไขปรบปรง
7. มการประเมนผลการดาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธ อยางนอยปละ 1 ครง
และรายงานผลตอผบรหารและสภาสถาบนเพอพจารณา
มการประเมนผลการดาเนนงานตามแผนกลยทธโดยการเปรยบเทยบผลของตวบงช
การดาเนนงานตามแผนกลยทธกบคาเปาหมาย และนาผลการประเมนทไดบรรจเขาวาระเพอ
พจารณาในทประชมผบรหารสถาบนและทประชมสภาสถาบนเปนประจาอยางนอยปละ 1 ครง
8. มการนาผลการพจารณา ขอคดเหน และขอเสนอแนะของสภาสถาบนไปปรบปรง
แผนกลยทธและแผนปฏบตการประจาป
8.1 มการมอบหมายผรบผดชอบในการดาเนนงานตามขอเสนอแนะทไดรบมา และ
มการจดทาแผนการปรบปรงตามขอเสนอแนะ
8.2 มการนาแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจาปทไดรบการปรบปรงเสนอสภา
สถาบน
ตวบงชท 2.1 ระบบและกลไกการพฒนาและบรหารหลกสตร
1. มระบบและกลไกการเปดหลกสตรใหมและปรบปรงหลกสตรตามแนวทางปฏบต
ทกาหนดโดยคณะกรรมการการอดมศกษา และดาเนนการตามระบบทกาหนด
1.1 มการกาหนดวธการหรอขนตอนในการดาเนนการเพอเปดหลกสตรใหมและ
ปรบปรงหลกสตรและกาหนดหนวยงานหรอคณะกรรมการทรบผดชอบพจารณาหลกสตรใหม
99คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
และหลกสตรปรบปรง คณะกรรมการพจารณาหลกสตรควรประกอบดวย ผทรงคณวฒภายนอก
ทมความเชยวชาญและประสบการณในสาขาวชานนๆ
1.2 การเปดหลกสตรใหมควรมการศกษาความตองการบณฑตในสาขาวชานนๆ
ในตลาดงานวามมากนอยเพยงใด การผลตบณฑตสาขาวชานนๆ สอดคลองกบนโยบายและ
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตหรอไม สถาบนมความพรอมในการจดการเรยนการ
สอนในสาขาวชานนๆ หรอไม นอกจากศกษาความตองการหรอความจาเปนแลว ควรมการ
วเคราะหทรพยากรของการดาเนนการของหลกสตรใหมและคานวณจดคมทนประกอบการขอ
อนมตจากสภามหาวทยาลย
1.3 การปรบปรงหลกสตรควรศกษาความกาวหนาทางวชาการของสาขาวชานนๆ
ความคดเหนจากบณฑตและผประกอบการทรบบณฑตเขาทางานเพอใหทราบจดทควรปรบปรง
หลกสตร
1.4 มการเสนอหลกสตรใหมหรอหลกสตรทปรบปรงผานการพจารณาตามระบบท
สถาบนกาหนด เชน คณะกรรมการบรหารคณะวชา สภาวชาการ เปนตน และนาเสนอสภา
มหาวทยาลยเพอพจารณาอนมต
1.5 มการเสนอหลกสตรใหมหรอหลกสตรปรบปรงตามแบบฟอรมทคณะกรรมการ
การอดมศกษากาหนด และนาเสนอตอสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาภายใน 30 วน
นบจากวนทสภาสถาบนอนมต
2. มระบบและกลไกการปดหลกสตรตามแนวทางปฏบตทกาหนดโดยคณะกรรมการ
การอดมศกษา และดาเนนการตามระบบทกาหนด
2.1 มการกาหนดหลกเกณฑ ขนตอนการดาเนนงานและการอนมตการปดหลกสตร
โดยพจารณาหลกสตรทไมสอดคลองกบความตองการบณฑตในตลาดงาน หลกสตรทมผสมคร
เรยนนอย หรอหลกสตรทองคความรลาสมยไมเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ เปนตน
2.2 เมอหลกสตรใดเขาเกณฑของการปดหลกสตร ใหเสนอเรองผานการอนมตของ
คณะกรรมการตางๆ ตามทสถาบนกาหนด เชน คณะกรรมการบรหารคณะวชา สภาวชาการ
เปนตน และเสนอสภาสถาบนเพอพจารณาอนมต รวมทงแจงสานกงานคณะกรรมการการ
อดมศกษาภายใน 30 วนนบจากวนทสภาสถาบนอนมต
100 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
3. ทกหลกสตรมการดาเนนงานใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบ
อดมศกษา และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (การดาเนนงานตาม
กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต หมายถง ตองมการประเมนผล
ตาม “ตวบงชผลการดาเนนงานตามประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชา เพอ
การประกนคณภาพหลกสตรและการเรยนการสอน” กรณทหลกสตรใดยงไม ม
ประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชา ใหประเมนตามตวบงชกลางทกาหนดใน
ภาคผนวก ก) สาหรบหลกสตรสาขาวชาชพตองไดรบการรบรองหลกสตรจากสภา
หรอองคกรวชาชพทเกยวของดวย
3.1 หลกสตรทกหลกสตรทเปดสอนตองเปนไปตามเกณฑมาตรฐานหลกสตร และ
ยงตองดาเนนการใหเปนไปตามเกณฑฯ ตลอดระยะเวลาทมการจดการเรยนการสอน
3.2 มการดาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒ ระดบอดมศกษาแหงชาต และ
มการประกนคณภาพหลกสตรและการจดการเรยนการสอนอยางตอเนอง โดยกาหนดตวบงช
และเกณฑการประเมนทสะทอนการดาเนนการตามประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขา
วชา (กรณทหลกสตรใดยงไมมประกาศมาตรฐานคณวฒสาขาหรอสาขาวชาควรประเมนตาม
ตวบงชกลาง) ทงในประเดนการบรหารหลกสตร การบรหารทรพยากรการเรยนการสอน การ
บรหารคณาจารย การบรหารบคลากรสนบสนนการเรยนการสอน การสนบสนนและการให
คาแนะนานกศกษา ความตองการของตลาดแรงงาน หรอความพงพอใจของผใชบณฑต มการ
ควบคม ตดตาม และประเมนคณภาพตามตวบงชทกาหนด และรายงานผลการดาเนนการตอ
ผเกยวของและสาธารณชน
3.3 สาหรบหลกสตรสาขาวชาชพ ผบรหารหลกสตรควรทาการศกษาอยางละเอยด
และรอบคอบเกยวกบหลกเกณฑและรายละเอยดของการรบรองหลกสตร ทงน คณะกรรมการ
พฒนาหลกสตรควรมผทรงคณวฒจากสภาหรอองคกรวชาชพอยางนอย 1 คนในกระบวนการ
พฒนาหลกสตร และดาเนนการใหหลกสตรไดรบการรบรองจากสภาหรอองคกรวชาชพท
เกยวของกอนการรบนกศกษาและจดการเรยนการสอน และดาเนนการขอรบรองตามกาหนด
เวลาอยางตอเนอง
101คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
4. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกากบใหมการดาเนนการไดครบถวนทงขอ 1
ขอ 2 และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการประเมนหลกสตรทกหลกสตร
อยางนอยตามกรอบเวลาทกาหนดในเกณฑมาตรฐานหลกสตรฯ กรณหลกสตรทดาเนน
งานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต จะตองควบคมกากบใหการดาเนน
งานตามตวบงชในขอ 3 ผานเกณฑการประเมน 5 ขอแรกและอยางนอยรอยละ 80 ของ
ตวบงชทกาหนดในแตละป ทกหลกสตร
4.1 สรางกลไกกากบดแลใหทกหลกสตรดาเนนงานใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน
หลกสตร มาตรฐานวชาชพ และกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตตลอดเวลาท
จดการศกษา โดยจดในรปของคณะกรรมการ ทงน อาจเปนชดเดยวกบคณะกรรมการบรหาร
หลกสตรของภาควชา หรอคณะวชาทมอย หรอแตงตงคณะกรรมการรบผดชอบโดยเฉพาะ
4.2 จดใหมการประเมนผลการดาเนนงานทกหลกสตรตามตวบงชและเกณฑ
ทกาหนดอยางนอยทกปการศกษา เพอวดคณภาพของการดาเนนการหลกสตรวาเปนไปตาม
มาตรฐานหลกสตรและกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตเพยงใด
4.3 มการกาหนดระบบการรายงานผลการดาเนนงานตามตวบงชทกาหนดของแตละ
หลกสตร โดยอาจจดทาเปนแบบฟอรมใหผรบผดชอบกรอกขอมลตวบงช วเคราะหผลการ
ประเมน และแนวทางการปรบปรงหรอพฒนาเสนอตอคณะกรรมการทเกยวของ
5. มคณะกรรมการรบผดชอบควบคมกากบใหมการดาเนนการไดครบถวนทงขอ 1 ขอ
2 และขอ 3 ขางตนตลอดเวลาทจดการศกษา และมการพฒนาหลกสตรทกหลกสตรตามผล
การประเมนในขอ 4 กรณหลกสตรทดาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา
แหงชาต จะตองควบคมกากบใหการดาเนนงานตามตวบงชในขอ 3 ผานเกณฑการประเมน
ครบ ทกตวบงชและทกหลกสตร
คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรทกหลกสตร ดาเนนการปรบปรงหรอพฒนา
หลกสตรตามผลการประเมนทไดจากขอ 4 จนทาใหผลการดาเนนงานเปนไปตามมาตรฐานและ
ตวบงชผานเกณฑการประเมนครบทกตวบงชและทกหลกสตร
6. มความรวมมอในการพฒนาและบรหารหลกสตรระหวางสถาบนกบภาครฐหรอ
ภาคเอกชนทเกยวของกบวชาชพของหลกสตรมากกวารอยละ 30 ของจานวนหลกสตร
วชาชพทงหมดทกระดบการศกษา (เฉพาะกลม ค1 และ ค 2)
คณะกรรมการพจารณาหลกสตรในเกณฑขอ 1 และคณะกรรมการบรหารคณะวชา
หรอภาควชา ควรมองคประกอบของผทรงคณวฒภายนอกทมาจากหนวยงานภาครฐหรอภาค
102 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
เอกชนทเกยวของกบวชาชพของหลกสตร เพอใหไดความคดเหนเกยวกบความรความสามารถ
และทกษะทจาเปนในการปฏบตงานจรงทจะเปนประโยชนตอการพฒนาและบรหารหลกสตร
ตลอดจนกระบวนการเรยนการสอนใหผ เรยนสามารถออกไปปฏบตงานไดจรงเมอสาเรจ
การศกษา
7. หลกสตรระดบบณฑตศกษาทเนนการวจยทเปดสอน (ปรญญาโท เฉพาะ
แผน ก และปรญญาเอก) มจานวนมากกวารอยละ 50 ของจานวนหลกสตรทงหมดทกระดบ
การศกษา (เฉพาะกลม ค 1 และ ง)
สถาบนทอยในกลมเฉพาะทางทเนนระดบบณฑตศกษาและกลมเนนการวจยขนสง
และผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอกควรเนนการเปดสอนระดบ
บณฑตศกษามากกวาระดบปรญญาตรไมนอยกวาครงหนง โดยหลกสตรระดบปรญญาโทควร
เนนการเรยนแผน ก เพอใหสอดคลองกบจดเนนของสถาบน โดยอาจพจารณาจดสรรทน
การศกษาระดบปรญญาโทแผน ก เพอจงใจนกศกษา
8. หลกสตรระดบบณฑตศกษาทเนนการวจยทเปดสอน (ปรญญาโท เฉพาะแผน ก
และปรญญาเอก) มจานวนนกศกษาทศกษาอยในหลกสตรมากกวารอยละ 30 ของจานวน
นกศกษาทงหมดทกระดบการศกษา (เฉพาะกลม ค 1 และ ง)
สถาบนทอยในกลมเฉพาะทางทเนนระดบบณฑตศกษาและกลมเนนการวจยขนสง
และผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอกไมเพยงแตเปดหลกสตรระดบ
บณฑตศกษาทเนนการวจยใหมากกวาหลกสตรระดบปรญญาตรเทานน แตตองดาเนนการใหม
จานวนนกศกษาในหลกสตรระดบบณฑตศกษาทเนนการวจยมากพอ เพอผลตบณฑตทมทกษะ
การวจยอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ
ตวบงชท 2.4 ระบบการพฒนาคณาจารยและบคลากรสนบสนน
1. มแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยทงดานวชาการ เทคนคการสอนและ
การวดผลและมแผนการบรหารและพฒนาบคลากรสายสนบสนนทมการวเคราะหขอมลเชง
ประจกษ
ขอมลทควรพจารณาประกอบการวางแผนการบรหารและการพฒนาทรพยากร
บคคลควรครอบคลมขอมลทสาคญ ดงตอไปน
103คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
1.1 ขอมลอตรากาลงของอาจารยและบคลากรในปจจบน รวมทงทตองการในอนาคต
อยางนอย 5 ปขางหนา เพอใชในการวางแผนความตองการดานบคลากรของสถาบน กาหนด
อตรากาลงทตองการเพอการปฏบตงานตามแผนยทธศาสตร และการพฒนางานประจา กาหนด
แผนการจางงานและวธการสรรหาบคลากรทมความรความสามารถ มทศนคตทดใหเขามาส
กระบวนการคดสรร อาจมการสรรหาทงจากภายนอกและภายในสถาบน
1.2 ขอมลจากการสารวจความตองการในการอบรม (training needs) ของบคลากร
ทงสายอาจารยและสายสนบสนน เพอใหไดรบการฝกอบรมตามเกณฑทสถาบนการศกษา
กาหนด และสามารถนาความรทไดรบมาพฒนางานของตนใหมประสทธภาพเพมขน ซงหวหนา
หนวยงานสามารถประเมนความตองการนได ขอมลเกยวกบความสามารถ (competencies)
ทจาเปนตอการปฏบตงาน ในระดบตางๆ เพอใชในการปฐมนเทศ และฝกอบรมใหผปฏบตงาน
มความเขาใจในวธการทางาน เกดกระบวนการเรยนรเกยวกบแนวคด กฎเกณฑ มทศนคต
และทกษะทด เพอเพมผลการปฏบตงานของผปฏบตงาน รวมทงขอมลเกยวกบการสอนงาน
การหมนเวยนใหไปทางานในดานอนๆ การเขาศกษาในโครงการทมหาวทยาลยจดขน
1.3 ขอมลปอนกลบของผลการปฏบตงานและผลการพฒนาตามเสนทางความ
กาวหนาของสายงาน ในรอบปทผานมา เพอใชในการมอบหมายงานหรอมขอตกลงในการทางาน
และใชเพอการปรบปรงแกไข ชมเชย ใหรางวล ตลอดจนปรบปรงคาตอบแทนและสวสดการท
เหมาะสมและเปนธรรม รวมทงการสรรหาคนเกง คนดเขามาปฏบตงานในสถาบน
1.4 ขอมลการวเคราะหจดแขง จดออนดานทรพยากรมนษยวามประเดนใดบางท
ควรมการวางแผน เพอการปรบปรงแกไขแผนพฒนาทรพยากรใหสอดคลองกบความตองการ
และความคาดหวงของผปฏบตงาน และของสถาบน
2. มการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตาม
แผนทกาหนด
2.1 มการสรรหา คดเลอกบคลากรอยางเปนระบบ โปรงใสและกาหนดแนวปฏบตไว
เปนลายลกษณอกษร เพอใหไดอาจารย หรอบคลากรไดทราบ ภายใตเวลาทกาหนด และเปนไป
ตามกรอบอตรากาลงทสถาบนวางแผนไว
2.2 มการวเคราะหงาน (job analysis) โดยกาหนดใหมคาอธบายลกษณะงาน (job
description) การระบคณสมบตเฉพาะตาแหนง (job specification) รวมทงความสามารถ
(competencies ) ทจาเปนตอการปฏบตงาน เพอใชในการปฐมนเทศ และการฝกอบรม
วธการทางานและทกษะทจาเปนใหผปฏบตงานเขาใจในงาน
104 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2.3 มการประเมนผลการปฏบตงาน (job evaluation) ทมรปแบบชดเจน มการ
กาหนดเสนทางเดนของตาแหนงงาน (career path) ของบคลากรทกกลม วเคราะหปรมาณ
การเขา – ออกของบคลากรแตละกลม และพจารณาหาแนวทางการปรบปรงแกไขและตดตามผล
2.4 มการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนใหเปนไปตามแผนและเสน
ทางเดนของตาแหนงงานทกาหนด รวมทงตดตามตรวจสอบเปนรายบคคล เพอการสงเสรม
สนบสนนอยางตอเนอง
3. มสวสดการเสรมสรางสขภาพทด และสรางขวญและกาลงใจใหคณาจารยและ
บคลากรสายสนบสนนสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพ
3.1 สรางบรรยากาศของสถานททางานใหนาอย ตงแตสภาพแวดลอม บรรยากาศ
การทางาน การจดสวสดการ การเอาใจใสดแลบคลากรทกคนอยางเสมอภาคทดเทยมกน
การสรางบรรยากาศของความสขในการทางาน
3.2 มระบบสงเสรมสนบสนนการเสนอขอรบรางวลของคณาจารยและบคลากรสาย
สนบสนน เชน มการตดตามขอมลแหลงใหรางวลตางๆ เพอประชาสมพนธใหคณาจารยและ
บคลากรสายสนบสนนทราบโดยเรว มการกระตนและชวยเหลอผทมศกยภาพเพอขอรบรางวล
ในดานตางๆ เชน ชวยจดทาเอกสารการขอรบรางวล ประสานงานในกระบวนการขอรบรางวล
หรองานธรการอนๆ
3.3 มการยกยองใหเกยรตผไดรบรางวลโดยวธการตางๆ เชน ประชาสมพนธผลงานท
ไดรบรางวลทงภายในและภายนอกสถาบน จดบรรยากาศพเศษเพอเปนเกยรต พจารณาความ
ดความชอบเปนกรณพเศษ
3.4 มระบบพเลยง โดยจดใหผทมประสบการณเคยไดรบรางวลใหคาแนะนาชวย
เหลอและสนบสนนอาจารยและบคลากรสายสนบสนนรนใหมในการขอรบรางวลตางๆ
3.5 มกจกรรมทกอใหเกดการพฒนารวมกน เปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดม
โอกาสแสดงความคดเหนและรวมมอในการทางาน มชองทางการสอสารหลายชองทางระหวาง
ผบงคบบญชา และผใตบงคบบญชา รวมทงระหวางผใตบงคบบญชาดวยกน เพอทาใหเกดความ
รสกทดและพฒนางานรวมกน
3.6 มนโยบายดแลสขภาพของบคลากร ทงในเชงปองกนและสงเสรม มสวสดการ
ตรวจเชคสขภาพ สงเสรมการออกกาลงกายในรปแบบตางๆ เชน สนบสนนดานสถานทออก
กาลงกาย สนบสนนผเชยวชาญในการแนะนาดานการดแลสขภาพ
105คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
4. มระบบการตดตามใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนนาความรและทกษะ
ทไดจากการพฒนามาใชในการจดการเรยนการสอนและการวดผลการเรยนรของนกศกษา
ตลอดจนการปฏบตงานทเกยวของ
ทกหลกสตรการฝกอบรม หรอทกโครงการทมวตถประสงคในการเพมความรและ
ทกษะการปฏบตงาน ควรกาหนดแนวทาง หรอวธการตดตาม ประเมนผลสมฤทธของการอบรม
หรอการพฒนา เพอใหเกดความมนใจวาบคลากรสามารถนาความรและทกษะทไดจากการพฒนา
มาใชในการปฏบตงาน หรอปรบปรงตนเอง โดยอาจใชกลไกการตดตามผลการนาความรและ
ทกษะไปใชภายหลงการอบรมหรอพฒนา 6-9 เดอน หรอใชกลไกการจดการความรเปนเครอง
มอในการตดตามประเมนผลสมฤทธของการอบรม หรอการพฒนา เปนตน
5. มการใหความรดานจรรยาบรรณอาจารยและบคลากรสายสนบสนน และดแล
ควบคมใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนถอปฏบต
5.1 สถาบนจดใหมการใหความรดานจรรยาบรรณ และกจกรรมสงเสรมการปลกฝง
จรรยาบรรณแกคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนอยางสมาเสมอ
5.2 ผรบผดชอบในการใหความรดานจรรยาบรรณ ควรมการตดตามผลการปรบปรง
และพฒนาตนเองของคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนอยางตอเนอง
6. มการประเมนผลความสาเรจของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและ
บคลากรสนบสนน
สถาบนจดใหมการประเมนผลความสาเรจของการปฏบตงานตามกจกรรมทกาหนด
ไวในแผน รวมทงผลสมฤทธของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสาย
สนบสนนตามตวชวดผลการดาเนนงาน (KPI) หรอเปาหมายของแผนการบรหารและการพฒนา
คณาจารยและบคลากรสายสนบสนน โดยทตวชวดผลการดาเนนงานและคาเปาหมายนนควร
มความเชอมโยงกบกลยทธของสถาบน และนาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการ
บรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนในรอบปถดไป
7. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนา
คณาจารยและบคลากรสายสนบสนน
7.1 นาผลการประเมนความสาเรจของแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและ
บคลากรสายสนบสนนไปปรบปรงแผนการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากรสาย
สนบสนน
106 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
7.2 ดาเนนการตามแผนปรบปรงการบรหารและการพฒนาคณาจารยและบคลากร
สายสนบสนนตามระยะเวลาทกาหนด
7.3 มการสารวจความตองการ และความพงพอใจของคณาจารยและบคลากร
สายสนบสนนทเขารวมกจกรรมตางๆ ทมวตถประสงคเพอการพฒนาคณาจารยและบคลากร
สายสนบสนน เพอเปนขอมลประกอบการจดทาแผนการพฒนาคณาจารยและบคลากรสาย
สนบสนนในระยะตอไป
ตวบงชท 2.6 ระบบและกลไกการจดการเรยนการสอน
1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปน
สาคญทกหลกสตร
1.1 มการพฒนาระบบและกลไกการจดการเรยนการสอนทมความยดหยน และ
หลากหลาย สามารถตอบสนองความตองการและความถนดของผเรยน ยอมรบความสามารถ
ทแตกตางและวธการเรยนรทหลากหลายของผเรยน เนนใหผเรยนมสวนรวมในการออกแบบ
วธการเรยนการสอนทเนนการคดวเคราะห การมทกษะในการเรยนรและแสวงหาความร
รวมทงการสรางหรอพฒนาความรใหมๆ ดวยตนเอง โดยผสอนมบทบาทในการกระตนให
ผเรยนเกดการคดวเคราะห และลงมอปฏบตจรง ชแนะแหลงขอมลความร จดการเรยนการสอน
และอานวยความสะดวกในการเรยนรเพอใหผเรยนเกดความสมฤทธผลในการเรยนรทกรายวชา
1.2 มการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญทกรายวชา อาท จดใหม
ชวโมงปฏบตการ อภปรายกลม สมมนา ทากรณศกษาหรอโครงงานหรอวจย เรยนรนอกสถานท
รวมทงฝกงานและฝกประสบการณ
1.3 มการกาหนดตวบงชความสาเรจของการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปน
สาคญในแตละรายวชา และมการตดตามตรวจสอบ ประเมนผลความสาเรจเพอนามาปรบปรง
การเรยนการสอนใหมประสทธภาพ
2. ทกรายวชามรายละเอยดของรายวชาและของประสบการณภาคสนาม(ถาม) กอน
การเปดสอนในแตละภาคการศกษา ตามทกาหนดในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา
แหงชาต
2.1 อาจารยจดทารายละเอยดของรายวชาทจะเปดสอนในแตละภาคการศกษา
แตละรายวชาระบรายละเอยดในหวขอตอไปนเปนอยางนอย
107คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
- จดมงหมายของรายวชา เปนการระบผลการเรยนรเมอผเรยนไดเรยนรายวชา
เสรจสนแลว โดยเนนพฤตกรรมทเปนผลจากการเรยนร ซงองมาตรฐานผลการเรยนรตามกรอบ
มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต
- ลกษณะและการดาเนนการ เปนการระบคาอธบายรายวชา จานวนชวโมง
การสอน และการใหคาปรกษา
- การพฒนาผลการเรยนรของผเรยน เปนการอธบายความรหรอทกษะท
รายวชามงหวงทจะพฒนาผเรยน วธการสอน และการประเมนผลการเรยนรในดานตางๆ ท
กาหนดในกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต
- แผนการสอนและการประเมนผล ในแตละคาบเรยนมการระบหวขอหรอ
เนอหาทจะสอน กจกรรมการเรยนการสอน สอการสอนทใชและวธการประเมนผลการเรยนร
ของหวขอหรอเนอหานนๆ
- ทรพยากรประกอบการเรยนการสอน ระบเอกสาร หนงสอ ตาราททนสมย
ทใชประกอบการเรยนการสอน รวมทงแหลงเรยนรนอกหองเรยนทชวยเสรมประสบการณจรง
หรอประสบการณเชงปฏบตแกผเรยน
- การประเมนและปรบปรงการดาเนนการของรายวชา มการประเมน
กระบวนการเรยนการสอนโดยใชขอมลจากแหลงหลากหลาย เชน ความเหนของผเรยน ความ
เหนของทมผสอน ผลการเรยนรของผเรยน และจากการสงเกตการณ เปนตน
2.2 อาจารยผสอนแจกรายละเอยดของรายวชาและแผนการสอนใหผเรยนในคาบ
แรกทพบผเรยน
2.3 การประเมนผลการเรยนร ของรายวชาใหมการประเมนทงในระหวางภาค
การศกษา (formative evaluation) และเมอสนสดภาคการศกษา (summative evaluation)
3. ทกหลกสตรมรายวชาทสงเสรมทกษะการเรยนรดวยตนเอง และการใหผเรยนได
เรยนรจากการปฏบตทงในและนอกหองเรยนหรอจากการทาวจย
3.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรกาหนดใหทกหลกสตรตองมรายวชาทสงเสรม
ใหผเรยนเรยนรดวยตนเอง และเรยนรจากการปฏบตจรงทงในและนอกชนเรยน อาท จดใหม
ชวโมงปฏบตการ อภปรายกลม สมมนา ทากรณศกษาหรอโครงงานหรอวจย เรยนรนอกสถานท
รวมทงฝกงานและฝกประสบการณ
3.2 จดใหมระบบการรายงานพฒนาการของผเรยนทสะทอนใหเหนถงความสามารถ
ในการเรยนรดวยตนเอง และการปฏบตจรงของผเรยนเปนรายบคคลหลงจบหลกสตร
108 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
4. มการใหผ มประสบการณทางวชาการหรอวชาชพจากหนวยงานหรอชมชน
ภายนอกเขามามสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอนทกหลกสตร
ทกหลกสตรควรมการออกแบบใหผเรยนไดมโอกาสเรยนรจากบคคล หนวยงานหรอ
ชมชนภายนอกในดานวชาการหรอวชาชพ เพอใหผเรยนไดทราบถงการนาความรทางทฤษฎ
ไปใชในทางปฏบตและมความรทางวชาการททนสมย การดาเนนการนอาจทาโดยเชญบคลากร
ภายนอกมาเปนอาจารยพเศษสอนทงรายวชาหรอบรรยายในบางคาบเวลา นานกศกษาฟงการ
บรรยายและเยยมชมหนวยงานหรอสถานทภายนอกสถาบน ใหนกศกษาฝกงานหรอปฏบตงาน
ในวชาสหกจศกษาในสถานประกอบการ เปนตน
5. มการจดการเรยนรทพฒนาจากการวจย หรอจากกระบวนการจดการความรเพอ
พฒนาการเรยนการสอน
5.1 อาจารยควรพฒนากระบวนการเรยนการสอนและวธการสอนในรายวชาทรบ
ผดชอบอยางตอเนอง ในการพฒนากระบวนการเรยนการสอนและวธการสอนควรวเคราะหการ
สอนทผานมา โดยการทาวจยในชนเรยนวาวธการสอนและกระบวนการเรยนการสอนรวมทงการ
ประเมนผลการเรยนรของผเรยนเหมาะสมหรอไม ควรปรบปรงดานใด อยางไร
5.2 ควรจดเวทการสมมนา หรอการแลกเปลยนเรยนร เกยวกบการวจยและ
ประสบการณการจดการเรยนการสอนระหวางอาจารยเพอการปรบปรงและพฒนาการเรยนการ
สอนเปนประจาอยางตอเนอง
6. มการประเมนความพงพอใจของผเรยนทมตอคณภาพการจดการเรยนการสอน
และสงสนบสนนการเรยนรทกรายวชา ทกภาคการศกษา โดยผลการประเมนความพงพอใจ
แตละรายวชาตองไมตากวา 3.51 จากคะแนนเตม 5
เมอสนภาคการศกษา สถาบนจดใหมการประเมนความคดเหนของผเรยนตอคณภาพ
การจดการเรยนการสอนของอาจารยในทกรายวชาและมการประเมนคณภาพความเพยงพอ
และความเหมาะสมของอปกรณและสอสนบสนนการเรยนร เชน อปกรณทใชในหองเรยน
คอมพวเตอร อปกรณในหองปฏบตการ หนงสอ ตารา และสงพมพในหองสมด เปนตน นาผล
การประเมนความคดเหนดงกลาวขางตนไปปรบปรงกระบวนการเรยนการสอนและสงสนบสนน
การเรยนร โดยมการระบในรายละเอยดของรายวชาในภาคการศกษาถดไปดวยวา มการนาการ
ประเมนความคดเหนของผเรยนมาปรบปรงและพฒนาการเรยนการสอนอยางไร
109คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
7. มการพฒนาหรอปรบปรงการจดการเรยนการสอน กลยทธการสอนหรอ
การประเมนผลการเรยนร ทกรายวชา ตามผลการประเมนรายวชา
สถาบนหรอคณะวชาควรมการตงคณะกรรมการรบผดชอบหลกสตร ทาหนาท
ตอไปน
- พจารณารายละเอยดของรายวชาตามขอ 2 เพอตรวจสอบความครบถวนสมบรณ
- ตดตาม วเคราะหผลการดาเนนงานแตละรายวชาและภาพรวมของทกหลกสตร ทก
ภาคการศกษา โดยเฉพาะจากผลการประเมนของผเรยน และวางแผนปรบปรงในสวนทเกยวของ
หรอเสนอการปรบปรงตอคณะกรรมการระดบทสงขน
- ดแลใหการดาเนนการหลกสตรไดรบการประเมนโดยผมสวนไดสวนเสย เชน ผเรยน
ปจจบน และผทกาลงจะสาเรจการศกษาหรอศษยเกา และกรรมการอสระ ตามหลกเกณฑและ
กรอบเวลาทกาหนดทกปการศกษา
- ระบถงความจาเปนตอการปรบปรง หรอปด หรอเปดรายวชาหรอหลกสตร ตาม
หลกฐานจากผลการประเมนของผเรยน /ของผทกาลงจะสาเรจการศกษา /ของผประเมนอสระ
และของผใชบณฑตอยางตอเนอง
ตวบงชท 2.7 ระบบและกลไกการพฒนาสมฤทธผลการเรยนตามคณลกษณะ ของบณฑต
1. มการสารวจคณลกษณะของบณฑตทพงประสงคตามความตองการของผใชบณฑต
อยางนอยสาหรบทกหลกสตรระดบปรญญาตร ทกรอบระยะเวลาตามแผนกาหนดการศกษา
ของหลกสตร
1.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรตองสารวจหรอวเคราะหความตองการของ
ผใชบณฑตเกยวกบคณลกษณะของบณฑตเปนระยะๆ อยางนอยทก 5 ป เพอนาขอมลมาใช
ในการปรบปรงหลกสตรหรอจดการเรยนการสอนเพอใหไดบณฑตทสนองความตองการของ
ผใชบณฑตใหมากทสด โดยนาขอมลจากการสารวจมาบรณาการรวมกบกรอบมาตรฐานคณวฒ
ระดบอดมศกษาแหงชาต
1.2 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรตองมการทบทวน ปรบปรงคณลกษณะของ
บณฑตทจาเปน และเหมาะสมกบสาขาวชา ระดบการศกษา เพอใหสอดคลองกบความตองการ
ของผใชบณฑต โดยคานงถงความทนสมยของหลกสตรทตองสอดคลองกบการเปลยนแปลง
110 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ระดบทองถน ระดบชาต หรอระดบนานาชาตดวย มการกาหนดเปนเปาหมายการผลตบณฑต
ระหวางผสอนรวมกน และเผยแพรใหผทรบผดชอบในการผลตบณฑตทกคนรบรและรวมกน
พฒนานกศกษา
2. มการนาผลจากขอ 1 มาใชในการปรบปรงหลกสตร การจดการเรยนการสอน
การวดผลการศกษาและสมฤทธผลทางการเรยนทสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะของ
บณฑตทพงประสงค ตามความตองการของผใชบณฑต
2.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรมการวเคราะหตดตามประเมนผลการใช
หลกสตร และนาขอมลจากผลการสารวจความตองการของผใชบณฑตมาใชในการปรบปรง
หลกสตร โดยเฉพาะประเดนการกาหนดโครงสรางหลกสตร การจดกจกรรมการเรยนการสอน
สอการศกษา และการประเมนผล
2.2 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรมการวางระบบการประกนคณภาพการจด
การเรยนการสอนระดบหลกสตร โดยอาจมการเชอมโยงรายวชากบคณลกษณะของบณฑตท
กาหนด เพอใหผสอนแตละวชาไดรบรและถอเปนภาระหนาททตองพฒนาผเรยนในทกษะทจาเปน
ของรายวชานนๆ อาจมการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนในลกษณะของการบรณาการ
ระหวางรายวชา และระหวางการเรยนรในหองเรยนกบนอกหองเรยน ใหผเรยนไดเรยนรทงภาค
ทฤษฎและภาคปฏบต เพอใหมทกษะการปฏบตงานในโลกแหงการทางานจรงได
2.3 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรมการวางระบบการกากบตดตามการออกแบบ
กจกรรมการเรยนการสอนของอาจารยทจะชวยสงเสรมเรยนรดวยตนเองของนกศกษา มการ
ประชมวพากษการจดการเรยนการสอน สอการศกษา และวธการประเมนผล เพอใหผสอนได
ขอมลในการปรบปรงตนเองจากเพอนรวมงาน
2.4 มการวางระบบการประเมนผลทสะทอนทกษะความสามารถดานการเรยนรของ
ผเรยน เนนการประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment) โดยเฉพาะความสามารถใน
การเรยนรขนสง ใชวธการวดและประเมนผลทหลากหลาย สะทอนความสามารถในการปฏบต
งาน (performance) ของผเรยน โดยเฉพาะทกษะการเรยนรทใชวจยเปนฐาน
2.5 ควรจดใหมการประชมหารอระหวางคณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรในการ
แลกเปลยนกจกรรมการเรยนการสอน และการแกปญหารวมกนสาหรบผเรยนทจาเปนตองได
รบการพฒนาเปนพเศษ
111คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
3. มการสงเสรมสนบสนนทรพยากรทงดานบคลากร เทคโนโลยสารสนเทศ และ
งบประมาณทเออตอการพฒนาคณลกษณะของบณฑต
3.1 คณะกรรมการรบผดชอบหลกสตรควรมการวางแผนการจดหางบประมาณ หรอ
ทรพยากรทสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสงเสรมคณลกษณะของบณฑตอยาง
เพยงพอ
3.2 หนวยงานระดบคณะวชา ภาควชาสนบสนน สงเสรมการใชสอเทคโนโลยทางการ
ศกษาเพอใหผเรยนรจกแสวงหาความรดวยตนเอง อาจมการจดทาเวบไซตเพอใหนกศกษาและ
อาจารยมการสรางสงคมแหงการเรยนร ในรปของการสรางชมชนนกปฏบต (community of
practice) เพอใหการเรยนรเกดขนไดทกท ทกเวลา
4. มระบบและกลไกการสงเสรมใหนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑตศกษาเขา
รวมกจกรรมการประชมวชาการหรอนาเสนอผลงานทางวชาการในทประชมระหวางสถาบน
หรอทประชมระดบชาตหรอนานาชาต
4.1 มการเผยแพรประชาสมพนธโปรแกรมการประชมวชาการทเกดขนในทตางๆ ทง
ในประเทศและตางประเทศใหนกศกษารบร
4.2 มการจดหางบประมาณใหนกศกษามโอกาสเขารวมกจกรรมทางวชาการทง
ภายในสถาบนหรอนอกสถาบน
4.3 หากเปนไปได อาจมการกาหนดเปนเงอนไขใหนกศกษาตองมโอกาสเขารวม
ประชมวชาการระดบชาตทกป หรอระดบนานาชาตอยางนอย 1 ครงในระหวางการศกษา
4.4 ในระดบชนเรยน ผสอนมการฝกทกษะการนาเสนอผลงานทางวชาการ สนบสนน
ใหนกศกษาสงผลงานวชาการใหทประชมวชาการตางๆ พจารณา เรยนรเทคนคการสงผลงาน
วชาการใหไดรบการคดเลอกไปเผยแพร
5. มกจกรรมเสรมสรางคณธรรมจรยธรรมใหแกนกศกษาระดบปรญญาตรและบณฑต
ศกษาทจดโดยสถาบน
5.1 มการจดหางบประมาณสนบสนนการจดกจกรรมทสงเสรมคณธรรมจรยธรรม
ใหแกนกศกษา และจดกจกรรมอยางตอเนอง ทงกจกรรมภายใตหลกสตรและกจกรรมเสรม
หลกสตร
5.2 มการกาหนดเงอนไขใหนกศกษาตองเขารวมกจกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรม
ของสถาบน โดยมการประเมนผลทเปนรปธรรม ซงผลการประเมนควรเปนปจจยสาคญตอผล
การเรยน หรอตอการสาเรจการศกษาของนกศกษา
112 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
6. มระบบและกลไกสนบสนนการประยกตใชผลงานจากวทยานพนธของนกศกษา
ระดบบณฑตศกษา และมการรบรองการใชประโยชนจรงจากหนวยงานภาครฐ หรอเอกชน
หรอหนวยงานวชาชพ (เฉพาะกลม ค1)
6.1 มการเชญหนวยงาน สถาบน องคกรภาครฐ และเอกชน ผใชบณฑต หรอ
นกวชาการมาใหความร หรอใหขอมลเกยวกบประเดนวจยทตองการใหนกศกษาจดทาเปนหวขอ
วทยานพนธประมาณภาคเรยนละ 1 ครง เพอใหนกศกษาไดจดทาขอเสนอโครงการวจยทสนอง
ความตองการของหนวยงานทเกยวของ
6.2 ประชาสมพนธแหลงทนวจยจากหนวยงานตางๆ ใหนกศกษาทราบ และม
การพฒนาทกษะการจดทาขอเสนอโครงการวจยทมประสทธภาพ สอดคลองกบชวงเวลาของ
การสมครทน
6.3 สนบสนนใหนกศกษาเสนอขอเสนอโครงการวทยานพนธไปยงหนวยงานตางๆ
ทเกยวของ เพอขอทนสนบสนนการวจย
6.4 ในการสอบวทยานพนธ อาจมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒภายนอกท
เกยวของกบประเดนวจยของนกศกษามารวมเปนกรรมการสอบ เพอใหรบรผลงานวจย และ
นาผลไปใชประโยชน
6.5 มการเผยแพรผลงานวทยานพนธของนกศกษาในรปแบบตางๆ หรอจดทา
เปนขาวเพอเผยแพรตามสอวทย โทรทศน หนงสอพมพ และอาจจดทาบทคดยองานวจยเปน
หมวดหม เผยแพรไปยงสถาบนหรอองคการทเกยวของ หรอนาออกเผยแพรในชวงโอกาสทกาลง
เกดเหตการณหรอสถานการณทเปนปญหา และสามารถใชคาตอบจากผลการวจยทนกศกษา
ผลตไปชวยชแนะแนวทางการแกไขปญหาได
6.6 มการจดทาระบบฐานขอมลงานวทยานพนธทมบคคลหรอหนวยงานนาไปใช
ประโยชน โดยอาจใชวธการสบคนการอางอง หรอการสารวจดวยแบบสอบถามจากหนวยงาน
ทเกยวของ
7. มการพฒนาทกษะนกศกษาในการจดทาบทความจากวทยานพนธและมการนาไป
ตพมพเผยแพรในวารสารระดบนานาชาต (เฉพาะกลม ง)
7.1 ผสอนอาจมอบหมายใหนกศกษาอานบทความวจยทตพมพในวารสารวชาการ
มการวพากษบทความ การสงเคราะหความรจากบทความวจยในรายวชาตางๆ
7.2 จดหลกสตรรายวชาหรอกจกรรมเสรมหลกสตรเกยวกบการจดทาบทความวจย
เพอตพมพเผยแพรในวารสารวชาการใหนกศกษาไดพฒนาทกษะการจดทาบทความ
113คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
7.3 อาจมการตงคลนกใหความชวยเหลอในการทาบทความวจย รวมทงการแปลเปน
ภาษาตางประเทศ
7.4 สนบสนนใหนกศกษาจดทาบทความวจยจากผลการวจยบางสวน ทสามารถต
พมพเผยแพรได สงไปยงวารสารตางๆ ในระหวางการทาวทยานพนธ
7.5 นาบทความวจยของนกศกษาทไดรบการคดเลอกหรอไมไดรบการคดเลอกใหต
พมพเผยแพรมาเรยนรรวมกนในชนเรยน และมการวพากษเพอการเรยนรรวมกน
ตวบงชท 3.1 ระบบและกลไกการใหคาปรกษาและบรการดานขอมลขาวสาร
1. มการจดบรการใหคาปรกษาทางวชาการและแนะแนวการใชชวตแกนกศกษา
1.1 สถาบนจดทาฐานขอมลนกศกษา ประกอบดวยขอมลดานสขภาพทงทางกายและ
ทางจต ขอมลดานการเรยน ขอมลครอบครว และบคคลทสถาบนสามารถตดตอเมอนกศกษา
มปญหา
1.2 หนวยงานระดบภาควชา มระบบการตงอาจารยทปรกษาวชาการทเหมาะสม
คานงถงสดสวนอาจารยตอนกศกษา ททาใหอาจารยสามารถดแลนกศกษาไดทวถง มระบบ
การชวยเหลอนกศกษาในความดแลใกลชด เนนการพฒนาผเรยนเปนรายบคคล มการประชม
ระหวางอาจารยทงทเปนทางการหรอไมเปนทางการ เพอสงตอขอมลเกยวกบนกศกษาทมปญหา
ดานการเรยนในกลมผสอนหรอผรบผดชอบหลกสตร เนนการใหบรการความชวยเหลอนกศกษา
ในรปแบบของการปองกนปญหามากกวาการแกปญหา
1.3 หนวยงานระดบคณะหรอระดบสถาบน เชน ฝายกจการนกศกษามหนวยให
บรการหรอใหคาปรกษาสาหรบนกศกษาทมปญหาชวต โดยมเจาหนาทคอยรบเรองรองทกข
ของนกศกษาทขอใชบรการตลอดเวลา อาจมการจดบรการสายดวน (hotline) สาหรบให
คาปรกษาหรอใหความชวยเหลอนกศกษาทมปญหาวกฤตและตองการความชวยเหลอดวน และ
มระบบการดแลนกศกษาในกรณทอาจารยทปรกษาสงนกศกษามารบบรการ
1.4 มระบบการสงตอการดแลสขภาพกายและสขภาพจตของนกศกษา ไปยง
โรงพยาบาลหรอหนวยใหบรการเฉพาะทางในกรณทนกศกษามปญหาทรนแรงเกนความสามารถ
ของสถาบนทจะดแลได
1.5 ผเกยวของกบนกศกษาทกระดบมระบบการตดตามผลการชวยเหลอหรอให
คาแนะนาแกนกศกษา จนสามารถแกไขปญหาของนกศกษาไดสาเรจ
114 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
1.6 มการจดประชมพฒนาอาจารยหรอบคลากรทรบผดชอบการดแลนกศกษาเปน
ระยะๆ เพอสรางความเขาใจรวมกน และสรางเครอขายการใหความชวยเหลอรวมกน
1.7 มการจดประชมเพอสรางความสมพนธระหวางสถาบนกบครอบครวของนกศกษา
เพอรวมมอกนแกไขปญหาของนกศกษา
1.8 มชองทางใหนกศกษาหรอผเกยวของไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการให
บรการ
2. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอนกศกษา
2.1 สถาบนจดทาฐานขอมลอเลกทรอนกส บอรด เวบไซต สาหรบประกาศขอมล
ขาวสารทเปนประโยชนกบนกศกษา เชน ขอมลทนการศกษา ทนวจย การรบสมครงาน ขาวสาร
วชาการททนสมยและทเกยวของกบสาขาวชาทนกศกษาจาเปนตองร
2.2 มชองทางใหนกศกษาหรอผเกยวของไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการให
บรการ
2.3 มระบบการตดตามประเมนผลการใหบรการขอมลขาวสาร
3. มการจดกจกรรมเพอพฒนาประสบการณทางวชาการและวชาชพแกนกศกษา
3.1 มการประสานงานกบหนวยงานตางๆ ทงในและนอกสถาบน เพอเปนแหลงดงาน
แหลงฝกประสบการณของนกศกษา และมการตดตามประเมนคณภาพของความเปนแหลงเรยน
รของแหลงฝกประสบการณวชาชพ เพอนามาใชเปนขอมลในการวางแผนการจดเตรยมแหลงฝก
ประสบการณทางวชาชพทเหมาะสมตอไป
3.2 มการจดกจกรรมวชาการ หรอกจกรรมทางสงคม โดยใหนกศกษาเปน
ผรบผดชอบหลกในการดาเนนงานเพอฝกทกษะประสบการณการทางานรวมกน
3.3 มชองทางใหนกศกษาหรอผเกยวของไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการ
พฒนาประสบการณทางวชาการและวชาชพ
3.4 มระบบการตดตามประเมนผลการฝกประสบการณวชาการและวชาชพชพ
4. มการจดบรการขอมลขาวสารทเปนประโยชนตอศษยเกา
4.1 สถาบนมฐานขอมลศษยเกา และมการจดทาฐานขอมลอเลกทรอนกส เวบไซต
จดหมายขาว ฯลฯ สาหรบเผยแพรขอมลขาวสารทเปนประโยชนกบศษยเกา เชน ขอมลกจกรรม
การประชมวชาการ การสมมนาความรใหมๆ ขอมลแหลงทนการศกษาตอ ทนวจย การรบสมคร
งาน ขาวสารวชาการทเกยวของกบสาขาวชา
115คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
4.2 มการสงขาวใหศษยเการบรเกยวกบกจกรรมทางวชาการเพอพฒนาความรและ
ประสบการณเปนระยะๆ
4.3 เปดโอกาสใหศษยเกาไดมสวนรวมในการปรบปรงพฒนาหลกสตร การมสวน
รวมในการจดการเรยนการสอน การทาวจยแบบรวมมอในลกษณะของสหวทยาการ การเปน
กรรมการสอบวทยานพนธ กจกรรมดงกลาวนอกจากจะใหศษยเกาไดมสวนรวมในการพฒนา
ความรและประสบการณทดแกนกศกษาปจจบน และสรางเครอขายความสมพนธระหวาง
นกศกษาปจจบนกบศษยเกาแลว ยงทาใหศษยเกาและอาจารยไดเรยนรวทยาการใหมๆ ในฐานะ
ผใหและผรบ
4.4 มชองทางใหศษยเกาไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการใหบรการ
5. มการจดกจกรรมเพอพฒนาความรและประสบการณใหศษยเกา
5.1 มการจดกจกรรมทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาความรและประสบการณ
สาหรบศษยเกาเปนระยะๆ โดยมการสงขาวใหศษยเการบร
5.2 มชองทางใหศษยเกาไดใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงกจกรรมเพอพฒนา
ความรและประสบการณวชาการและวชาชพ
6. มผลการประเมนคณภาพของการใหบรการในขอ 1 – 3 ทกขอไมตากวา 3.51 จาก
คะแนนเตม 5
6.1 หนวยงานทเกยวของในสถาบนระดบภาควชา ฝาย คณะ หรอสถาบน มระบบ
การตดตามประเมนผลการใหบรการทกดานแกนกศกษาและศษยเกา มการมอบหมาย
ผรบผดชอบในการประเมนและระยะเวลาในการประเมน
6.2 มการประเมนคณภาพของการใหบรการทกดาน และนาเสนอผลการประเมนแก
ผรบผดชอบ และผบรหารระดบคณะ สถาบน
6.3 คะแนนเฉลยของผลการประเมนความพงพอใจของนกศกษาควรอยในระดบ
3.51 ขนไปจากคะแนนเตม 5 จงจะถอวามการบรการทอยในระดบด หากผลการประเมน
คณภาพของการใหบรการดานใดทยงไมไดตามเกณฑมาตรฐาน (ตากวา 3.51 คะแนน) ใหทาการ
วเคราะหสาเหต ปญหาอปสรรค เพอหาแนวทางการปรบปรงการใหบรการ ทงน ควรเปดโอกาส
ใหนกศกษาหรอศษยเกา มสวนรวมในการเสนอแนะแนวทางการแกไขปญหา หรอการปรบปรง
การใหบรการดวย
116 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
7. มการนาผลการประเมนคณภาพของการใหบรการมาใชเปนขอมลในการพฒนา
การจดบรการทสนองความตองการของนกศกษา
7.1 นาผลการประเมนคณภาพการใหบรการเสนอใหผเกยวของทราบทกระดบ และ
มการจดทาแผนพฒนาปรบปรงการใหบรการ โดยเฉพาะการบรการในดานทยงไมบรรล
เปาหมายทกาหนด
7.2 มการปรบปรงพฒนาการใหบรการแกนกศกษาและศษยเกา และประเมน
คณภาพของการใหบรการทกดานตามแผนทกาหนด
7.3 มการสารวจขอมลจากนกศกษา และศษยเกาเพอศกษาความพงพอใจในบรการ
ทสถาบนจดใหทกดานอยางนอยปละครง เพอเปนขอมลประกอบการจดทาแผนการพฒนาระบบ
การใหบรการในระยะตอไป
ตวบงชท 3.2 ระบบและกลไกการสงเสรมกจกรรมนกศกษา
1. สถาบนจดทาแผนการจดกจกรรมพฒนานกศกษาทสงเสรมผลการเรยนรตาม
กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตทกดาน
1.1 หนวยงานระดบคณะหรอสถาบนมการกาหนดแผนการสงเสรมการจดกจกรรม
ของนกศกษา ทชดเจน นอกเหนอจากการพฒนานกศกษาผานการจดกจกรรมการเรยนการสอน
ตามรายวชาในหลกสตร ทงนกจกรรมการพฒนานกศกษาจะมทงทจดโดยสถาบน หรอจดโดย
องคกรนกศกษา เพอพฒนานกศกษาใหมคณลกษณะตามทสถาบนกาหนด และสอดคลองกบ
กรอบมาตรฐานคณวฒในแตละระดบการศกษา
1.2 มการกาหนดตวบงชความสาเรจของการจดกจกรรมการพฒนานกศกษา ประกอบ
ดวย ตวบงชหลกตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต และตวบงชเฉพาะ (ถาม)
ทนอกเหนอจากกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต เพอใชในการตดตามประเมน
ผลการเรยนรของนกศกษาทไดรบการพฒนาจากการทากจกรรม
2. มกจกรรมใหความรและทกษะการประกนคณภาพการศกษาแกนกศกษา
สถาบนมการพฒนาความรความเขาใจแกนกศกษาดานการประกนคณภาพ และ
กาหนดเงอนไขใหนกศกษาระบตวบงชความสาเรจของการดาเนนงาน วธการประเมนคณภาพ
ในโครงการหรอกจกรรมทนกศกษาเสนอเพอขอรบการสนบสนนจากสถาบน
117คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
3. มการสงเสรมใหนกศกษานาความรดานการประกนคณภาพไปใชในการจดกจกรรม
ทดาเนนการโดยนกศกษาอยางนอย 5 ประเภทสาหรบระดบปรญญาตร และอยางนอย
2 ประเภทสาหรบระดบบณฑตศกษา จากกจกรรมตอไปน
- กจกรรมวชาการทสงเสรมคณลกษณะบณฑตทพงประสงค
- กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ
- กจกรรมบาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม
- กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม
- กจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม
3.1 สาหรบการจดการศกษาระดบปรญญาตร สถาบนควรสงเสรมใหนกศกษาจดทา
แผนการจดกจกรรมการพฒนานกศกษาทดาเนนการโดยนกศกษาอยางนอย 5 ประเภท ไดแก
กจกรรมวชาการทสงเสรมคณลกษณะบณฑตทพงประสงค กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ
กจกรรมบาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม และ
กจกรรมสงเสรมศลปะและวฒนธรรม
3.2 สาหรบการจดการศกษาระดบบณฑตศกษา สถาบนตองสงเสรมการจดทา
แผนการจดกจกรรมทดาเนนการโดยนกศกษาระดบปรญญาโทหรอเอกอยางนอย 2 ประเภทจาก
ประเภทกจกรรมตอไปน ไดแก กจกรรมวชาการ กจกรรมกฬาหรอการสงเสรมสขภาพ กจกรรม
บาเพญประโยชนหรอรกษาสงแวดลอม กจกรรมเสรมสรางคณธรรมและจรยธรรม กจกรรมสง
เสรมศลปะและวฒนธรรม โดยควรมกจกรรมวชาการรวมอยดวย
3.3 การจดกจกรรมของนกศกษาทงในระดบปรญญาตรหรอบณฑตศกษาทกกจกรรม
ตองจดทาขอเสนอโครงการใหผรบผดชอบอนมต (อาจารยทปรกษา หรอฝายกจการนกศกษา
ของสถาบน) โดยมคาอธบายเกยวกบระบบประกนคณภาพทใชในการจดกจกรรม ประกอบดวย
สาระสาคญ ไดแก วตถประสงคของกจกรรม ตวบงชความสาเรจของกจกรรมทจด ลกษณะ
ของกจกรรม กลมเปาหมาย และวธการประเมนความสาเรจ และมการตดตามประเมนผล
การดาเนนงานของกจกรรมกอนหนานมาใชประกอบการจดทาโครงการหรอกจกรรมใหม
3.4 ผรบผดชอบควรใหขอมลปอนกลบแกนกศกษาในการปรบปรงพฒนาการจดทา
ขอเสนอโครงการทถกตองเหมาะสม โดยเฉพาะในสวนของการประกนคณภาพการปฏบตงาน
4. มการสนบสนนใหนกศกษาสรางเครอขายพฒนาคณภาพภายในสถาบนและ
ระหวางสถาบน และมกจกรรมรวมกน
4.1 สถาบนใหนกศกษาเสนอแผนการจดกจกรรมการสรางเครอขายพฒนาคณภาพ
ภายในสถาบน และใหการสนบสนนการจดกจกรรมแลกเปลยนประสบการณในการทางาน
118 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ในรปแบบตางๆ เชน กจกรรมการจดการความร (KM: knowledge management) การให
นกศกษานาเสนอผลการดาเนนงาน (ผลการประเมน) ในทประชม เพอใหนกศกษากลมอนรบร
รวมกน มการแลกเปลยนเรยนรเกยวกบวธการวางแผนการทางาน การพฒนาตวบงชความสาเรจ
การประเมนความสาเรจ
4.2 ในระดบสถาบน อาจารยทรบผดชอบฝายกจการนกศกษา ควรมการประชม
กบสถาบนภายนอก เพอสงเสรมการทากจกรรมรวมกนของนกศกษาระหวางสถาบน และ
สงเสรมการสรางเครอขายการพฒนาคณภาพของนกศกษาระหวางสถาบน ทงน สถาบนควรให
ทนสนบสนนการจดกจกรรมระหวางสถาบนดวย
4.3 ในแตละป สถาบนอาจหมนเวยนเปนเจาภาพ ใหนกศกษาระหวางสถาบน
มการจดเวทหรอการประชมสมมนาเพอแลกเปลยนประสบการณทไดจากการทากจกรรม หรอ
นาเสนอผลการจดกจกรรมของแตละสถาบน รวมทงการแลกเปลยนประสบการณในการใชระบบ
การประกนคณภาพในการจดกจกรรมของนกศกษา
4.4 อาจมการรวมมอกนเพอสรางชองทางการเผยแพรกจกรรมการพฒนานกศกษา
ระหวางสถาบน มการรวมตวกนเปนเครอขายสถาบน เพอเปนสอกลางการแลกเปลยน
ประสบการณในการจดกจกรรมนกศกษา โดยผรบผดชอบอาจเปนการทางานรวมกนของอาจารย
และนกศกษาระหวางสถาบน
5. มการประเมนความสาเรจตามวตถประสงคของแผนการจดกจกรรมพฒนา
นกศกษา
5.1 สถาบน (ฝายกจการนกศกษา) มระบบตดตามประเมนผลการจดกจกรรมการ
พฒนานกศกษาตามตวบงชทกาหนด
5.2 สถาบนกาหนดใหนกศกษาจดทารายงานผลการจดกจกรรม และนารายงาน
ผลการจดกจกรรมมาสงเคราะห เพอใหเหนภาพรวมของกจกรรมและผลทเกดขนกบนกศกษา
ในแตละรอบป
5.3 สถาบนมการตดตามประเมนความรความเขาใจ และการประยกตใชระบบ
ประกนคณภาพในการจดกจกรรมของนกศกษา จากรายงานผลการจดกจกรรมของนกศกษา
5.4 สถาบนมการวเคราะหจดแขงจดออนของนกศกษา เพอจดทาแผนการจด
กจกรรมนกศกษาในปตอไป
119คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
6. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการจดกจกรรมเพอพฒนา
นกศกษา
6.1 สถาบนมการนาผลการประเมนความสาเรจของการจดกจกรรมการพฒนา
นกศกษาและผลการวเคราะหจดแขงจดออนไปใชในการวางแผนการพฒนานกศกษาอยาง
ตอเนอง โดยเฉพาะการวเคราะหคณลกษณะของนกศกษาตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบ
อดมศกษาแหงชาตในดานทยงไมบรรลผลเทาทควร
6.2 สถาบนนาเสนอผลใหผเกยวของทกระดบรบร และมการระดมความคดในการ
พฒนานกศกษาใหมลกษณะตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาตผานกจกรรม
นกศกษา
ตวบงชท 4.1 ระบบและกลไกการพฒนางานวจยหรองานสรางสรรค
1. มระบบและกลไกบรหารงานวจยหรองานสรางสรรค เพอใหบรรลเปาหมายตาม
แผนดานการวจยของสถาบน และดาเนนการตามระบบทกาหนด
1.1 สถาบนหรอคณะวชาควรวางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกาหนด
หนวยงาน บคคลหรอกลมบคคลทรบผดชอบ และมงบประมาณสนบสนนการบรหารงานวจย
และงานสรางสรรคอยางเพยงพอ ในการบรหารควรมการวางแผน ตรวจสอบตดตาม ประเมน
และปรบปรงอยางสมาเสมอเพอบรรลตามเปาหมายของแผนการวจยของสถาบน
1.2 การบรหารงานวจยและงานสรางสรรคใหบรรลผลสาเรจควรจดสรรงบประมาณ
เพอการบรหารงานวจย เชน งบประมาณสนบสนนการปฏบตงานของกลมวจย หรอศนยวจย
เพอใหสามารถดาเนนการวจยหรอผลตงานสรางสรรคไดอยางมประสทธภาพนอกเหนอจาก
การจดสรรทนวจย นอกจากนนอาจจดสรรงบประมาณสนบสนนงานวจยของนกศกษา หรอ
งบประมาณสนบสนนนกวจยหลงปรญญาเอกใหปฏบตงานในกลมหรอศนยวจย เปนตน
2. มการบรณาการกระบวนการวจยหรองานสรางสรรคกบการจดการเรยนการสอน
มการบรณาการกระบวนการวจยหรองานสรางสรรคกบกระบวนการจดการเรยน
การสอน เชน 1) การกาหนดใหนกศกษาบณฑตศกษาเปนสวนหนงในทมวจยของอาจารย
2) การกาหนดใหนกศกษาระดบปรญญาตรทาโครงการวจย หรองานสรางสรรค ซงเกยวของกบ
งานวจย หรองานสรางสรรคของอาจารย 3) การกาหนดใหนกศกษาทกระดบเขาฟงการบรรยาย
หรอสมมนาเกยวกบผลความกาวหนาในงานวจยของอาจารย หรอของศาสตราจารยอาคนตกะ
120 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
หรอศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor) หรอเขารวมการจดแสดงงานสรางสรรคของ
อาจารย 4) การจดใหมการประชมเสนอผลงานวจยหรอแสดงงานสรางสรรคของนกศกษา หรอ
สงเสรมนกศกษาเขารวมประชมการเสนอผลงานวจยและงานสรางสรรคระดบชาตและนานาชาต
5) การสงเสรมใหอาจารยนาผลลพธทเกดจากการวจยไปเปนสวนหนงของเนอหาในการจด
การเรยนการสอน เปนตน
3. มการพฒนาศกยภาพดานการวจยหรองานสรางสรรคและใหความรดานจรรยา
บรรณการวจยแกอาจารยประจาและนกวจย
3.1 จดระบบการรบเขาและกากบดแลอาจารยและนกวจย เชน วเคราะหกาลงคน
วางแผน และรบเขาบคคล (ทงอาจารย นกวจย และนกศกษาบณฑตศกษา) ทงจากในประเทศ
และตางประเทศทมคณสมบตเหมาะสมกบจดเนนดานการวจยและงานสรางสรรคของสถาบน
ทาการกาหนดกฎเกณฑ แนวทางกากบ และสงเสรมใหอาจารยทางานวจยหรองานสรางสรรค
และตพมพผลงานในวารสารหรอจดแสดงผลงาน ทไดรบการยอมรบระดบชาตและนานาชาต
โดยกาหนดเปนภาระงานทชดเจนทตองปฏบต
3.2 พฒนาสมรรถนะนกวจยผานกระบวนการทเหมาะสมกบประสบการณของแตละ
กลมบคคล กรณนกวจยรนใหมอาจเรมจากการฝกอบรม การทางานวจยหรองานสรางสรรคโดย
ไดรบการแนะนาหรอการรวมทมวจยกบนกวจยอาวโส การเขารวมประชมวชาการ การชวยให
คาปรกษาวทยานพนธระดบบณฑตศกษา กรณนกวจยทวไป การสงเสรมใหมโอกาสไปทางาน
ในหองปฏบตการวจย หรอรวมทมวจยกบนกวจยชนนานอกสถาบนทงในและตางประเทศ เปน
แนวทางหนงททาใหไดรบความรและประสบการณทมคณคา
อยางไรกตาม การพฒนาสมรรถนะอาจารยและนกวจยทมประสทธภาพทสดคอ
การสงเสรมการทางานวจยเปนทมทประกอบดวยนกวจยอาวโส นกวจยระดบกลาง นกวจยหรอ
นกศกษาหลงปรญญาเอก และนกศกษาบณฑตศกษา ผชวยวจย ทงนเพอใหสามารถทางานวจย
อยางลมลกและตอเนอง
3.3 ใหความรดานจรรยาบรรณของนกวจยและจรรยาบรรณทเกยวของแกอาจารย
และนกวจย ตลอดจนจดระบบควบคมใหนกวจยปฏบตตามโดยเครงครด
3.4 สรางแรงจงใจใหนกวจย เชน การยกยอง การใหผลตอบแทน หรอการใหรางวล
สาหรบนกวจยทมผลงานดเดน การจดบรรยากาศและการบรการตางๆในสถาบนใหเหมาะสม
และจงใจแกการคนควาวจยและผลตงานสรางสรรค เปนตน
121คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
4. มการจดสรรงบประมาณของสถาบนเพอเปนทนวจยหรองานสรางสรรค
ในกรณของนกวจยรนใหม การแสวงหาทนวจยจากภายนอกอาจทาไดยาก ดงนน
สถาบนจงควรจดสรรงบประมาณเพอเปนทนวจยหรอผลตงานสรางสรรคเพอใหนกวจย
เหลานมโอกาสสรางผลงาน ทสามารถนาไปใชประกอบการเสนอโครงการขอทนวจยจากแหลง
ทนภายนอกสถาบนในโอกาสตอไป
สาหรบการเสนอขอทนวจยจากแหลงทนภายนอกนน สถาบนอาจจดใหมระบบ
สนบสนน เชน การจดใหมขอมล รายละเอยด และเงอนไขของแหลงทนวจยตางๆ ทงแหลง
ทนภายในประเทศและตางประเทศ ทอาจารยและนกวจยสามารถเขาดไดอยางสะดวกรวดเรว
นอกจากนนอาจจดใหมคณะผเชยวชาญเปนพเลยงตรวจสอบขอเสนอโครงการวจยของอาจารย
และนกวจยทเสนอขอทนไปยงแหลงทนตางๆ และชวยเหลอปรบปรงโครงการเหลานนให
เหมาะสม เพอมโอกาสไดรบทนวจยมากยงขน
5. มการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองานสรางสรรคตามอตลกษณของสถาบน
สถาบนควรจดหาทรพยากรและหรอจดหาแหลงสนบสนนทรพยากรอยางเพยงพอ
ทงงบประมาณสนบสนนการวจย หองปฏบตการวจย แหลงคนควาทางวชาการ และระบบ
สารสนเทศเพอการวจย ตลอดจนกจกรรมอนๆ ทสงเสรมการวจย ดงน
5.1 งบประมาณสนบสนนการวจย ควรประกอบดวย 1) งบประมาณสนบสนน
การบรหารงานวจยของกลมวจยหรอหองปฏบตการวจย หรอศนยวจยเพอใหสามารถผลตผล
งานระดบสากล หรอผลงานตามความตองการของประเทศ หรอของทองถนอยางตอเนอง
นอกเหนอจากเงนทนวจย 2) งบประมาณสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรค
ในรปแบบตางๆ 3) งบประมาณสนบสนนการวจยและงานสรางสรรคของนกศกษาบณฑต
ศกษา และของนกวจยหลงปรญญาเอก 4) งบประมาณสนบสนนศาสตราจารยอาคนตกะหรอ
ศาสตราจารยรบเชญ (visiting professor) เปนตน
5.2 หองปฏบตการวจยทเหมาะสมกบงานวจยแตละประเภททเปนจดเนนของ
สถาบน ระบบรกษาสขภาพและความปลอดภยในหองปฏบตการทไดมาตรฐาน ศนยเครอง
มอระดบสงทจาเปนทหลายหนวยวจย หรอกลมวจย หรอศนยวจย สามารถใชรวมกนได หรอ
หากไมมศนยเครองมอระดบสงดงกลาว กตองจดระบบผานเครอขายทงในและตางประเทศให
สามารถเขาใชของหนวยงานอนได เพอไมใหเปนอปสรรคตอการวจยของนกวจย
5.3 แหลงคนควาทางวชาการ ซงนอกจากหนงสอและวารสารทงในรปของเอกสาร
(hard copy) และสออเลกทรอนกสทเพยงพอแลว ยงหมายรวมถงการสนบสนนการจดประชม
วชาการ การสนบสนนศาสตราจารยอาคนตกะหรอศษสตราจารยรบเชญ (visiting professor)
122 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
การสนบสนนการไปรวมทางานวจยหรองานสรางสรรคกบหนวยงานอนทมชอเสยงทงในและตาง
ประเทศ ทสอดคลองกบงานวจยของอาจารย โดยเฉพาะในชวงลาเพอเพมพนประสบการณทาง
วชาการ (sabbatical leave) ของอาจารยในมหาวทยาลยวจย
5.4 ระบบสารสนเทศเพอการวจยทครอบคลมขอมลขาวสารอยางนอย 5 ดาน
ตอไปน
1) ขอมลดานแหลงทนวจยและงานสรางสรรคทงภายในและภายนอกสถาบน
2) ขอมลดานการวจยและงานสรางสรรคของสถาบน ทงปจจบนและผลงานทผานมา 3) ขอมล
ดานแหลงเผยแพรผลงานวจยและงานสรางสรรคทงวารสารและการประชมวชาการ การจด
แสดงงานสรางสรรคตางๆ ตลอดจนขอมลการสนบสนนของสถาบนในการเผยแพรผลงาน
4) ขอมลดานระบบและกลไกของสถาบนในการสงเสรมการนาผลงานวจยและงานสรางสรรค
ไปใชประโยชน รวมถงการสงเสรมดานการจดสทธบตร อนสทธบตร และการซอขายทรพยสน
ทางปญญา 5) ขอมลเกยวกบระเบยบ หลกเกณฑและแนวปฏบตอนๆ ของสถาบนทเกยวของ
กบการวจยและงานสรางสรรค
6. มการตดตามและประเมนผลการสนบสนนในขอ 4 และขอ 5 อยางครบถวนทก
ประเดน
สถาบนจดใหมระบบประเมนผลสาเรจของการสนบสนนทกดานอยางสมาเสมอ
โดยการมสวนรวมของอาจารยและนกวจย เชน “การประเมนผลสาเรจของการใหทนวจย” ทง
ในประเดน งานวจยเสรจทนตามกาหนดเวลา คณภาพของผลงานวจยเปนไปตามหลกเกณฑ
ผรบทนสามารถแสวงหาทนวจยจากแหลงทนภายนอกไดในโอกาสตอมา หรอ “การประเมน
แหลงคนควาสนบสนนงานวจย” ในประเดนความเหมาะสมและเพยงพอเทยบกบงานวจยของ
อาจารย และนกวจยในปจจบน หรอ “การประเมนระบบสารสนเทศ” ในประเดนความเหมาะสม
กบความตองการใชของอาจารยและนกวจย เปนตน
7. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงการสนบสนนพนธกจดานการวจยหรองาน
สรางสรรคของสถาบน
สถาบนนาผลการประเมนไปจดทาแผนการปรบปรง โดยกาหนดกจกรรมทตองทาเพอ
การปรบปรง กาหนดบคคลหรอหนวยงานรบผดชอบในการปรบปรง กาหนดงบประมาณทตอง
ใชหากจาเปน กาหนดระยะเวลาทการปรบปรงตองแลวเสรจ จากนนจงดาเนนการปรบปรงการ
สนบสนนพนธกจดานการวจยตามทกาหนด
123คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
8. มระบบและกลไกเพอสรางงานวจยหรองานสรางสรรคบนพนฐานภมปญญา
ทองถน หรอจากสภาพปญหาของสงคม เพอตอบสนองความตองการของทองถนและสงคม
และดาเนนการตามระบบทกาหนด (เฉพาะกลม ข และ ค 2)
สถาบนหรอคณะวชาวางแนวทางและขนตอน ตลอดจนกาหนดผรบผดชอบในการ
สรางความรวมมอกบองคกรภายนอกโดยวธการตางๆ เชน การจดหาขอมลสารสนเทศของกลม
เปาหมาย การสนทนากบกลมเปาหมายทสาคญ (focus group) การตดตอสรางสมพนธกบ
องคกรภายนอก การใชขอมลปอนกลบ (feed back) จากความรวมมอทมอยเดม
วตถประสงคของความรวมมอดงกลาวควรมทงการรวมทางานวจยและงานสรางสรรค
บนพนฐานภมปญญาทองถน หรอเพอตอบโจทยของหนวยงานหรอชมชนภายนอก รวมถง
การรวมใชทรพยากรทงสถานท บคคล อปกรณ หรอทรพยากรอนๆ
ตวบงชท 4.2 ระบบและกลไกการจดการความรจากงานวจยหรองานสรางสรรค
1. มระบบและกลไกสนบสนนการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในการ
ประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอนานาชาต และมการเผยแพรผล
งานวจยหรองานสรางสรรคในการประชมวชาการหรอการตพมพในวารสารระดบชาตหรอ
นานาชาต
วางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกาหนดผรบผดชอบในการสนบสนน
การตพมพหรอการเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในวารสารหรอในทประชมวชาการท
ม peer review ในประเดนตอไปน เชน 1) การจดใหมพเลยงแกนกวจยรนใหมเพอชวยเขยน
รายงานการวจยสาหรบนาเสนอในทประชมวชาการหรอตพมพในวารสาร 2) การสนบสนนการ
ตรวจสอบภาษาองกฤษของบทความวจยของอาจารยและนกวจย ทจะนาเสนอในวารสารวชาการ
ระดบนานาชาต 3) การสนบสนนงบประมาณเพอเขารวมประชมเสนอผลงานวจยหรอเผยแพร
งานสรางสรรค 4) การจายคาตอบแทนสาหรบผลงานวจยหรองานสรางสรรค ทไดรบการตพมพ
หรอเผยแพร 5) การจายคาตพมพกรณวารสารเรยกเกบเงน เปนตน ทงนการสนบสนนดงกลาว
อาจแตกตางกนตามสถานภาพและจดเนนของแตละสถาบน
124 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2. มระบบและกลไกการรวบรวม คดสรร วเคราะหและสงเคราะหความรจากงานวจย
หรองานสรางสรรค เพอใหเปนองคความรทคนทวไปเขาใจได และดาเนนการตามระบบท
กาหนด
วางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกาหนดผรบผดชอบในการ รวบรวม
คดสรร วเคราะหและสงเคราะหความรจากผลงานวจยหรองานสรางสรรคใหเหมาะสมกบกลม
บคคลเปาหมายโดยยงคงความเชอถอไดในเชงวชาการและรวดเรวทนตอเหตการณ เชน กาหนด
ผรบผดชอบตดตามผลงานวจยหรองานสรางสรรคของอาจารยและนกวจย คดสรรคผลงานท
นาจะเปนทสนใจของบคคลทวไป จดใหมการสมภาษณอาจารยเจาของผลงาน วเคราะห สงเคราะห
ขอมลใหเปนความรทนาสนใจซงสาธารณชนสามารถเขาใจได จดหมวดหมความรทไดให
เหมาะสมตอการเผยแพร
3. มการประชาสมพนธและเผยแพรองคความรจากงานวจยหรองานสรางสรรคทได
จากขอ 2 สสาธารณชนและผเกยวของ
นาองคความรทไดจากการวเคราะหสงเคราะหผลงานวจยหรองานสรางสรรคในขอ 2
เผยแพรส สาธารณชนผานสอตางๆ อยางเปนระบบในเชงรก โดยเรมจากการวางแผน
ประชาสมพนธใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย ดาเนนการประชาสมพนธตามแผนตลอดจน
การตดตามขอมลปอนกลบ นอกจากนนการประชาสมพนธอาจรวมถงการสรางเครอขาย
เผยแพรผลงานวจยและงานสรางสรรคโดยเชอมโยงกบศษยเกา ชมชน และองคกรภายนอก
ทงรฐและเอกชน โดยเฉพาะกลมเปาหมายทคาดวาจะสามารถสนบสนนงานวจย หรอรวมวจย
หรอนาผลงานวจยหรองานสรางสรรคไปใชประโยชน
4. มการนาผลงานงานวจยหรองานสรางสรรคไปใชใหเกดประโยชน และมการรบรอง
การใชประโยชนจรงจากหนวยงานภายนอกหรอชมชน
สนบสนนการนาผลงานวจยและงานสรางสรรคไปใชประโยชน เชน 1) กาหนด
ขนตอน วธการ และผรบผดชอบเพอเปนสอกลางสานสมพนธในการถายทอดเทคโนโลยระหวาง
อาจารย และนกวจยกบองคกรภายนอกทมศกยภาพในการนาผลการวจยและงานสรางสรรค
ไปใชประโยชน 2) ผรบผดชอบแสวงหางานวจยจากภาครฐและเอกชนทงภาคอตสาหกรรม
และบรการ ทตองการรบบรการวจยในเรองเฉพาะใดๆ จากสถาบน (consultancy) และประสาน
งานตอไปยงผ วจย 3) ผ รบผดชอบรเรม ประสานงาน หรอสงเสรมการนาผลงานทเกด
จากการวจยหรองานสรางสรรคไปสงานเชงพาณชยในลกษณะนตบคคล (start – up company)
เปนตน
125คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5. มระบบและกลไกเพอชวยในการคมครองสทธของงานวจยหรองานสรางสรรค
ทนาไปใชประโยชนและดาเนนการตามระบบทกาหนด
สถาบนหรอคณะวชาวางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑ ตลอดจนกาหนด
ผรบผดชอบในการสนบสนนการเจรจาตอรอง ทาขอตกลง หรอสนบสนนดานระเบยบ หรอ
กฎหมายทเกยวของ แกอาจารย นกวจย และสถาบน ในการเจรจาเชงธรกจ หรอการซอขาย
ผลงานวจยหรองานสรางสรรค ตลอดจนสนบสนนในการเจรจาเขาไปรวมเปนพนธมตรทางธรกจ
ใดๆ ทเกดจากผลของงานวจยหรองานสรางสรรค
นอกจากนน ควรมการกาหนดหลกเกณฑและวธการในการรกษาสทธประโยชนของ
อาจารย นกวจยและของสถาบนในผลประโยชนทเกดขนจากการซอขาย หรอทาธรกจทเปน
ผลจากงานวจย โดยเปนหลกเกณฑทโปรงใส เปนทยอมรบของทกฝาย
6. มระบบและกลไกสงเสรมการจดสทธบตรหรออนสทธบตร และมการยน
จดสทธบตรและอนสทธบตร (เฉพาะกลม ค1 และ ง)
วางแนวทางและขนตอนตลอดจนกาหนดผรบผดชอบในการสนบสนนความร และ
อานวยความสะดวกในการจดสทธบตรและอนสทธบตรแกอาจารย และนกวจยในประเดน
ตางๆ เชน 1) การใหความรและคาปรกษาดานทรพยสนทางปญญา ซงอาจดาเนนการโดย
การฝกอบรม หรอสมมนา หรอจดคลนกใหคาปรกษา 2) ชวยรางคาขอและยนขอจดสทธบตร
หรออนสทธบตรตอกรมทรพยสนทางปญญาหรอสานกงานเทยบเทาในตางประเทศ 3) ประสาน
งานการอนญาตใหใชสทธในสทธบตร อนสทธบตร เพอใชประโยชนเชงพาณชย เปนตน
ตวบงชท 5.1 ระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม
1. มระบบและกลไกการบรการทางวชาการแกสงคม และดาเนนการตามระบบท
กาหนด
มการวางแนวทาง ขนตอน และหลกเกณฑของการใหการบรการวชาการดานตางๆ
ทสมพนธกบพนธกจของสถาบน มนโยบายสงเสรม สนบสนนและจงใจใหอาจารย บคลากรทก
ระดบมความพรอมทงในดานความร ความเชยวชาญ เวลาและจตแหงการบรการ (service mind)
ในการใหบรการวชาการแกหนวยงานทงภายในและภายนอกสถาบน รวมถงจดหางบประมาณ
สนบสนนและจดทาระเบยบของการใหบรการ กาหนดภาระงานของอาจารยและบคลากรให
ชดเจน โดยมระบบการเทยบเคยงและทดแทนระหวางภาระงานดานตางๆ ซงจะเปนการสราง
126 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
แรงจงใจใหบคลากรสนใจการใหบรการแกชมชน สงคมตามความถนดและจดเนนของสถาบน
ในการใหบรการทางวชาการนควรมการวางแผน ตรวจสอบ ตดตาม ประเมนเพอนาไปส
การปรบปรงคณภาพของการใหบรการอยางสมาเสมอ เพอบรรลตามเปาหมายทกาหนดไว
2. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการเรยนการสอน
มการบรณาการงานบรการทางวชาการกบกระบวนการจดการเรยนการสอนและ
การปฏบตงานประจาดานอนๆของอาจารยและบคลากร เชน การกาหนดใหนกศกษานา
ความรไปจดทาเปนโครงการหรอกจกรรมทเปนประโยชนตอชมชน
3. มการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคมกบการวจย
มการบรณาการงานบรการทางวชาการกบการวจยอยางเปนระบบ เชน 1) มการนา
ผลการวจยไปสการใชประโยชนจรงทตอบสนองความตองการของทกภาคสวนในทกระดบ และ
2) นาความร ประสบการณ จากการใหบรการกลบมาพฒนาตอยอดไปสการพฒนาองคความร
ใหมผานกระบวนการวจย เปนตน
4. มการประเมนผลความสาเรจของการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคม
กบการเรยนการสอนและการวจย
จดใหมระบบตดตาม ประเมนผลความสาเรจของการบรณาการงานบรการวชาการแก
สงคมกบการเรยนการสอนและการวจย โดยใหมสวนรวมของผใหบรการ ผรบบรการ และ
นกศกษา ซงเปนทงผใหบรการและผรบบรการ ทงในระดบแผนการดาเนนงาน เปาหมายของ
สถาบน ความรวมมอรวมใจของบคลากร คณภาพของบคลากร คณภาพของการใหบรการท
สามารถนาไปใชประโยชนไดจรง และเปนไปตามหลกเกณฑทสถาบนกาหนดไว
5. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานบรการทางวชาการแกสงคม
กบการเรยนการสอนและการวจย
สถาบนนาผลการประเมนไปพฒนาแผน พฒนากระบวนการ และผลสมฤทธทไดอยาง
สมาเสมอและเปนรปธรรม
127คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 5.2 กระบวนการบรการทางวชาการใหเกดประโยชนตอสงคม
1. มการสารวจความตองการของชมชน หรอภาครฐ หรอภาคเอกชน หรอหนวยงาน
วชาชพ เพอประกอบการกาหนดทศทางและการจดทาแผนการบรการทางวชาการตามจด
เนนของสถาบน
มการสารวจความตองการของชมชน หรอภาครฐ หรอภาคเอกชน หรอหนวยงาน
วชาชพ เพอประกอบการกาหนดนโยบาย ยทธศาสตร ทศทางและการจดทาแผนการบรการ
ทางวชาการตามจดเนนและความเชยวชาญของสถาบน
2. มความรวมมอดานบรการทางวชาการเพอการเรยนรและเสรมสรางความเขมแขง
ของชมชน หรอภาคเอกชน หรอภาครฐ หรอหนวยงานวชาชพ
สถาบนมการเชญหรอเปดโอกาสใหผมสวนรวมจากชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน หรอ
หนวยงานทเกยวของกบวชาชพทจะใหบรการ มารวมมอรวมพลง (Collaboration) ในลกษณะ
ของการสรางเครอขาย (Networking) ระหวางบคคลหรอหนวยงานในรปแบบตางๆ เชน ความ
รวมมอกบสถานประกอบการในการนาผลการวจยไปเปนสวนหนงของการปรบปรงปญหาทเกด
ขนหรอไปใชพฒนาบคลากรของสถานประกอบการหรอสวนการผลต มการแลกเปลยนเรยนร ให
คาปรกษาแนะนาและจดใหมชองทางในการสอสาร ทาความเขาใจรวมกนของภาคอตสาหกรรม
หรอรเรมโครงการหรอกจกรรมใหมๆ ในชมชน
3. มการประเมนประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการตอสงคม
มการประเมนประโยชนหรอผลกระทบของการใหบรการทางวชาการตอสงคมวา
สอดคลองกบความตองการของผรบบรการทงทางตรงและทางออม มการประเมนผลทเกด
กบนกศกษา อาจารย และบคลากรผใหบรการ ทงในดานการนาความร ความเชยวชาญไปใช
ประโยชน การสอสาร การชแจงแนะนาใหผรบบรการและประชาชน
4. มการนาผลการประเมนในขอ 3 ไปพฒนาระบบและกลไก หรอกจกรรมการให
บรการทางวชาการ
มการนาผลการประเมนการใหบรการทางวชาการไปพฒนาคณภาพมาตรฐานของการ
ใหบรการ ระบบและกลไกการใหบรการ ซงประกอบดวยรปแบบการใหบรการ ขอบเขตการ
ใหบรการ คาใชจาย ระยะเวลาในการใหบรการ สญญาการบรการ ซงรวมทงการควบคมและ
การกากบคณภาพของการใหบรการ โดยจดใหมระบบการใหขอมลทชดเจน มความเปนธรรม
โปรงใส และสามารถตรวจสอบได
128 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5. มการพฒนาความรทไดจากการใหบรการทางวชาการและถายทอดความรส
บคลากรภายในสถาบนและเผยแพรสสาธารณชน
สถาบนมการพฒนาความร ทไดจากการใหบรการทางวชาการ สงเสรมใหเกด
กระบวนการในการถายทอดความรสบคลากรภายในสถาบน ซงรวมทงผเรยนดวย จดให
มการแลกเปลยนความคดและเผยแพรประสบการณในการใหบรการผานทางสอการเรยนรตางๆ
รวมทงจดทาฐานขอมลการบรการวชาการเผยแพรสสาธารณะ
ตวบงชท 6.1 ระบบและกลไกการทานบารงศลปะและวฒนธรรม
1. มระบบและกลไกการทานบารงศลปะและวฒนธรรม และดาเนนการตามระบบ
ทกาหนด
สถาบนอดมศกษามการกาหนดระบบและกลไกทางดานการทานบารงศลปะและ
วฒนธรรม มระบบสงเสรมใหบคลากรนากจกรรมดานการทานบารงศลปะและวฒนธรรมส
การปฏบต และมผลลพธชดเจนตามแนวทางทกาหนดไว เชน มการกาหนดนโยบายดานการ
ทานบารงศลปะและวฒนธรรม การกาหนดผรบผดชอบ มการจดทาแผนงบประมาณโครงการ
มการกาหนดตวชวดดานศลปะและวฒนธรรม มการนางานศลปะและวฒนธรรมสการปฏบต
ทเปนรปธรรม โดยทกคนมสวนรวม มการตดตามผลการดาเนนงานอยางเปนระบบและมการ
นาสการพฒนาอยางตอเนอง
2. มการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและวฒนธรรมกบการจดการเรยน
การสอนและกจกรรมนกศกษา
สถาบนสนบสนนใหมการนาการทานบารงศลปะและวฒนธรรมไปบรณาการรวม
กบการเรยนการสอน และกจกรรมนกศกษา คอมการจดการเรยนการสอนทนาการทานบารง
ศลปะและวฒนธรรมไปผสมผสานเปนสวนหนงของกจกรรมการเรยนการสอน หรอบรณาการ
การทานบารงศลปะและวฒนธรรมเขากบกจกรรมเสรมหลกสตรทงทจดโดยสถาบนและทจด
โดยองคการนกศกษา
3. มการเผยแพรกจกรรมหรอการบรการดานทานบารงศลปะและวฒนธรรมตอ
สาธารณชน
3.1 สถาบนมสถานทเพอการเผยแพรและบรการดานศลปะและวฒนธรรม เชน
มหอศลป หอประวต พพธภณฑ หรอเวทการแสดง มการบรหารจดการโดยมผ มความร
129คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ความเชยวชาญดานศลปะและวฒนธรรม มการจดกจกรรมอยางตอเนองสมาเสมอ มการจดสรร
งบประมาณดานศลปะและวฒนธรรม
3.2 สถาบนจดทาวารสารศลปะและวฒนธรรมในระดบตางๆ เชน วารสารระดบ
หนวยงาน ระดบชาต โดยมความตอเนองในการดาเนนงาน
3.3 สถาบนมการบรการวชาการดานศลปะและวฒนธรรม โดยมความรวมมอกบ
หนวยงานหรอองคกรอน มการสรางเครอขาย มการกาหนดตวบงช และมการดาเนนการอยาง
ตอเนอง เปนระบบอยางชดเจน
4. มการประเมนผลความสาเรจของการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและ
วฒนธรรม กบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา
มการตดตามผลการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและวฒนธรรมกบการจด
การเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา มการกาหนดตวบงช และตดตามผลการดาเนนงาน
อยางเปนระบบ
5. มการนาผลการประเมนไปปรบปรงการบรณาการงานดานทานบารงศลปะและ
วฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอนและกจกรรมนกศกษา
5.1 มการนาผลการประเมนไปพฒนากระบวนการ บรณาการดานทานบารงศลปะ
และวฒนธรรมกบการจดการเรยนการสอน โดยใชหลกการของ PDCA
5.2 มแผนปรบปรงและพฒนาการบรณาการดานทานบารงศลปะและวฒนธรรม
นาสการปฏบตและปรบปรงอยางตอเนอง
5.3 มผลสมฤทธทเกดขนจากการดาเนนการตามแผนปรบปรงและพฒนาอยางเปน
รปธรรม
6. มการกาหนดหรอสรางมาตรฐานคณภาพดานศลปะและวฒนธรรมและมผลงาน
เปนทยอมรบในระดบชาต
6.1 สถาบนมการกาหนด/การสรางมาตรฐานดานศลปะและวฒนธรรม โดยมการใช
ผเชยวชาญและมการเผยแพรสสาธารณะ
6.2 สถาบนไดรบการยอมรบจากสงคม เชน มศลปนแหงชาต มบคลากรไดรบเชญ
เปนวทยากรหรอเปนทประจกษ หรอผทรงคณวฒในระดบองคกรระดบชมชน ระดบชาต และ
ระดบนานาชาต
6.3 สถาบนมจานวนผลงานวจย หรองานสรางสรรค ดานศลปะและวฒนธรรมโดย
มการเผยแพรทงในระดบชาต ระดบภมภาค หรอระดบนานาชาต หรอมผลงานไดรบรางวล ได
รบการอางอง เปนทยอมรบ
130 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตวบงชท 7.1 ภาวะผนาของสภาสถาบนและผบรหารทกระดบของสถาบน
1. สภาสถาบนปฏบตหนาทตามทกฎหมายกาหนดครบถวนและมการประเมนตนเอง
ตามหลกเกณฑทกาหนดลวงหนา
1.1 กรรมการสภาสถาบนทกคนควรไดรบการชแจงและทาความเขาใจเกยวกบกฏ
หมาย ขอบงคบตางๆ ทเกยวของกบสถาบน โดยเฉพาะพระราชบญญตสถาบน ขอบงคบตางๆ
อาท ขอบงคบทวาดวยการบรหารงานบคคลและผบรหาร รวมทงทศทางการพฒนาคณภาพการ
ศกษาของประเทศ กรอบทศทางการพฒนาสถาบน และอตลกษณของสถาบน เพอใหทราบถง
บทบาทหนาททมตอสถาบนกอนจะปฎบตหนาท
1.2 กรรมการสภาสถาบนกากบดแลสถาบนไปสทศทางทกาหนดรวมกนระหวางผ
บรหารสถาบนและสภาสถาบน และมความสอดคลองกบทศทางการพฒนาคณภาพการศกษา
ของประเทศ รวมทงทนตอการเปลยนแปลงของโลก
1.3 มการเปดเผยประวตกรรมการสภาสถาบน รายงานการประเมนตนเอง และ
รายงานตอสาธารณชน
2. ผบรหารมวสยทศน กาหนดทศทางการดาเนนงาน และสามารถถายทอดไปยง
บคลากรทกระดบ มความสามารถในการวางแผนกลยทธ มการนาขอมลสารสนเทศเปนฐาน
ในการปฏบตงานและพฒนาสถาบน
2.1 ผบรหารและสภาสถาบน มสวนรวมกนในการกาหนดนโยบายและจดทา
วสยทศน
พนธกจ แผนกลยทธ และนาสการปฏบตทเปนระบบชดเจน โดยมการกาหนด
ตวบงชคณภาพ (KPI) ของงานทปฏบต ทควรมการพจารณาจาก 1 ) มตการพฒนาองคกร เชน
การสงเสรมใหอาจารย บคลากรมโอกาสศกษา เรยนร พฒนาตนเองอยางตอเนอง การพฒนา
ระบบสารสนเทศ เพอการเรยนร 2) มตการพฒนา หรอการปรบปรงกระบวนหลกของสถาบน
เชน การพฒนาหลกสตร การปรบปรงกระบวนการเรยนรของนกศกษา ทศทางการสงเสรม
การวจย การบรการวชาการและสงคม การทานบารงศลปะและวฒนธรรม 3) มตผรบบรการ
หรอผมสวนได สวนเสยเชน ความพงพอใจของผใชบณฑต โดยคานงถงความคมคาของการใช
จายเงน งบประมาณ และใหสอดคลองกบเปาประสงคตามประเดนยทธศาสตร หรอวตถประสงค
เชงกลยทธของสถาบน อยางเหมาะสมโดยพจารณาจากความคมคาของการจดเกบขอมล และ
การรายงานขอมล กบประโยชนทจะไดรบ
131คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
2.2 ผบรหารสรางระบบและกลไกการถายทอดนโยบาย วสยทศน และแผนกลยทธ
ใหหนวยงานและบคลากรทกระดบทราบและมความเขาใจรวมกน
2.3 ควรจดทาระบบฐานขอมลของสถาบนใหทนสมย นามาใชในการตดตามผล
การบรหารสารสนเทศ การรายงานผลการดาเนนงานตามตวบงชคณภาพ (KPI) ทกาหนดไว
ในแผนกลยทธอยางนอยปละ 2 ครง และนาขอมลทไดมาใชเพอการตดสนใจปรบแผนกลยทธ
ไดอยางทนการ
3. ผบรหารมการกากบ ตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามทมอบหมาย
รวมทงสามารถสอสารแผนและผลการดาเนนงานของสถาบนไปยงบคลากรในสถาบน
3.1 ผบรหารมการกากบ ตดตามผลการนานโยบายและแผนกลยทธไปสการปฏบต
ในการประชมผบรหารอยางนอย ปละ 1-2 ครง เพอทบทวนเปาหมาย หรอปรบแผนการ
ดาเนนงานใหสอดคลองกบสภาพการณยงขน พรอมทงสรางกลไกภายในเพอสอสารแผนการ
ดาเนนงานไปยงบคลากรกลมเปาหมายทกระดบทเกยวของ
3.2 ผบรหารมการประเมนผลการดาเนนงานทสาคญตามภารกจของสถาบนอยาง
ครบถวน รวมทงการตดตามผลสมฤทธ อยางนอยปละ 1 ครง เพอทบทวนเปาหมาย หรอ
ปรบแผนการดาเนนงานในรอบปถดไป พรอมแจงผลการดาเนนงานไปยงบคลากรทกระดบผาน
การสอสารภายใน โดยใชสอตางๆ ทตรงกบกลมเปาหมาย
4. ผบรหารสนบสนนใหบคลากรในสถาบนมสวนรวมในการบรหารจดการ ใหอานาจ
ในการตดสนใจแกบคลากรตามความเหมาะสม
4.1 ผบรหารควรมระบบการสอสาร 2 ทาง เพอรบฟงขอคดเหนและขอเสนอแนะ
จากบคลากรผปฏบตงาน อนจะทาใหไดขอมลเพอการปรบปรงระบบการปฏบตงานอยาง
ตอเนอง
4.2 ผบรหารดาเนนการปรบลดขนตอนกระบวนการบรหารจดการโดยการมอบ
อานาจในการตดสนใจแกผบรหารหรอผปฏบตระดบถดไป เพอเพมความคลองตว พรอมกบ
มการกากบ และตรวจสอบเพอใหเกดความมนใจวาระบบการทางานมประสทธภาพ ประสทธผล
คมคา และมความเสยงอยระดบในทยอมรบได
4.3 ผบรหารมการสงเสรมสนบสนนกจกรรม เพอเปนการสรางขวญและกาลงใจตอ
บคลากรเปนประจาอยางตอเนอง เชน การจดโครงการรางวลคณภาพและเพมประสทธภาพ
การใหบรการ โครงการพฒนาองคการใหคลองตว (lean organization) เปนตน
132 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
5. ผบรหารถายทอดความรและสงเสรมพฒนาผรวมงานเพอใหสามารถทางานบรรล
วตถประสงคของสถาบนเตมตามศกยภาพ
5.1 ผบรหารมการถายทอดความรแกผรวมงาน โดยเนนการเพมทกษะในการปฏบต
งานใหสงขนอยางตอเนองหรอเพมศกยภาพในการทางานใหบรรลวตถประสงค เชน การสอน
งานทหนางาน (on – the – job training) จดทาคมอการปฏบตงาน เปนตน
5.2 ผบรหารในระดบตางๆ ควรนาหลกการจดการความรมาใช เพอการแลกเปลยน
ความร และถายทอดประสบการณรวมกนระหวางผปฏบตงาน อาท การประชมแลกเปลยน
เรยนร การสรางเครอขายชมชนนกปฎบต (community of practices) เปนตน
6. ผบรหารบรหารงานดวยหลกธรรมาภบาล โดยคานงถงประโยชนของสถาบนและ
ผมสวนไดสวนเสย
6.1 ผบรหารควรยดหลกธรรมาภบาลเปนเครองมอในการบรหารการดาเนนงานของ
สถาบนใหไปสทศทางทกาหนดรวมกนระหวางผบรหารสถาบน และสภาสถาบน โดยใหสอดคลอง
ทศทางการพฒนาคณภาพการศกษาของประเทศและทนตอการเปลยนแปลงของโลก
6.2 ผ บรหารมการดาเนนงานภายใตหลกธรรมาภบาลโดยเฉพาะในประเดน
การปกปองผลประโยชนของผมสวนไดสวนเสยในเรองคณภาพทางวชาการและเปดโอกาสให
มสวนรวมจากทกฝายทเกยวของในการดาเนนงาน
6.3 ผบรหารมการเปดเผยประวต มรายงานประเมนตนเอง จดทารายงานสรปผล
การทางานและรายงานการเงนของสถาบนเสนอตอสภาสถาบนเปนประจาทกป
6.4 ผ บรหารมการตดตามผลการควบคมภายใน การบรหารความเสยง และ
การตรวจสอบภายในของสถาบนการศกษา และรายงานการเงนของสถาบนเสนอตอสภาสถาบน
เปนประจาทกป
7. สภาสถาบนประเมนผลการบรหารงานของสถาบนและผบรหารนาผลการประเมน
ไปปรบปรงการบรหารงานอยางเปนรปธรรม
7.1 สภาสถาบนประเมนผลการบรหารงานของสถาบนและผบรหารตามทระบไว
ในกฎหมายหรอพระราชบญญตของสถาบน และขอบงคบมหาวทยาลยทวาดวยการบรหารงาน
บคคลผบรหาร และขอบงคบทเกยวของกบการประเมน หรอตามขอตกลงททารวมกนระหวาง
สภาสถาบนและผบรหาร
7.2 สภาสถาบนควรยดหลกการประเมนผลการบรหารงานแบบกลยาณมตร กลาวคอ
ใชหลกการทมงเนนการใหขอเสนอแนะเชงสรางสรรค นาผลการประเมนไปใชในการพฒนา หรอ
ปรบปรงสถาบนใหเจรญกาวหนาอยางตอเนอง
133คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
7.3 ผบรหารมการนาผลการประเมนจากสภาสถาบนไปใชปรบปรงการบรหาร
งาน อาท จดทาแผนการบรหารงาน และรายงานผลการดาเนนงานตอสภาสถาบนในโอกาสท
เหมาะสม
ตวบงชท 7.2 การพฒนาสถาบนสสถาบนเรยนร
1. มการกาหนดประเดนความรและเปาหมายของการจดการความรทสอดคลอง
กบแผนกลยทธของสถาบนอยางนอยครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและดานการวจย
1.1 สถาบนควรศกษาเปาประสงคตามประเดนยทธศาสตร หรอวตถประสงค
เชงกลยทธของสถาบน วามประเดนใดทมงเนนเปนสาคญ หรอมงสอตลกษณใดทตองการ เพอ
นามาใชในการกาหนด แผนยทธศาสตรหรอแผนปฏบตการในการจดการความรใหสอดคลอง
กบแผนกลยทธของสถาบน โดยอยางนอยตองครอบคลมพนธกจดานการผลตบณฑตและ
ดานการวจย
1.2 บคคลทเกยวของในการกาหนดประเดนความร อาจประกอบดวย รองอธการบด
ผชวยอธการบด คณบด รองคณบด ผชวยคณบด ผอานวยการ หวหนางาน ทกากบดแล
ดานยทธศาสตรหรอกลยทธทเกยวของกบการผลตบณฑต ดานวจย รวมทงดานอนๆ ทเปนไป
ตามอตลกษณของสถาบน
1.3 สถาบนควรมเปาหมายในการจดการความร โดยเนนเรองการพฒนาทกษะ
ความสามารถของบคลากรภายในเปนหลก โดยอยางนอยตองครอบคลมพนธกจดานการผลต
บณฑตและดานการวจย รวมทงประเดนการจดการความรทสถาบนมงเนนตามอตลกษณ เชน
เทคนคการปรบปรงหลกสตรและวธการเรยนรทเนนผลลพธการเรยนร (learning outcome)
เทคนคการเพมผลงานวจยภายในสถาบน เปนตน
2. กาหนดบคลากรกลมเปาหมายทจะพฒนาความรและทกษะดานการผลตบณฑต
และดานการวจยอยางชดเจนตามประเดนความรทกาหนดในขอ 1
2.1 กลมเปาหมายทจะไดรบการพฒนาความรและทกษะดานการผลตบณฑตและ
ดานการวจย อยางนอยควรเปนบคลากรททาหนาทเกยวของกบการผลตบณฑตและการวจย
เชน คณาจารย หรอนกวจยทเกยวของกบประเดนความรดงกลาว รวมทงดานอนๆ ทสถาบน
มงเนน
134 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2.2 สถาบนควรกาหนดนโยบายใหมการสารวจผลการปฏบตงานทเปนจดเดนของ
อาจารยหรอนกศกษาในแตละคณะ หรอสาขาวชา โดยเฉพาะดานการจดการเรยนการสอน
และการวจยทสะทอนอตลกษณของสาขาวชานนๆ เพอนามากาหนดเปนประเดนสาหรบใช
ในกระบวนการจดการความรใหไดองคความรทเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการจด
การศกษา
3. มการแบงปนและแลกเปลยนเรยนรจากความร ทกษะของผมประสบการณตรง
(tacit knowledge) เพอคนหาแนวปฏบตทดตามประเดนความรทกาหนดในขอ 1 และ
เผยแพรไปสบคลากรกลมเปาหมายทกาหนด
3.1 สถาบนควรเชญบคลากรภายใน หรอภายนอกทมผลงานดเดนทางดานวชาการ
และผลงานทางดานวจย รวมทงผลงานดานอนๆ ทสถาบนมงเนน มาถายทอดความร เคลดลบ
หรอนวตกรรม อยางสมาเสมอผานเวทตางๆ เชน การจดประชมสมมนา เพอการแลกเปลยน
เรยนรรวมกบเจาของความร เคลดลบ หรอนวตกรรมดงกลาว
3.2 สถาบนควรสงเสรมใหมบรรยากาศและวฒนธรรมการเรยนรภายในสถาบน
เชน การสงเสรมใหมชมชนนกปฏบตและเครอขายดานการจดการความร ทงระหวางหนวยงาน
ภายในสถาบนและภายนอกสถาบน เพอใหเกดวฒนธรรมการแลกเปลยนเรยนรอยางตอเนอง
โดยการจดสรรทรพยากรอยางเหมาะสม ทงดานงบประมาณ เวลา สถานท
4. มการรวบรวมความรตามประเดนความรทกาหนดในขอ 1 ทงทมอยในตวบคคล
และแหลงเรยนรอนๆ ทเปนแนวปฏบตทดมาพฒนาและจดเกบอยางเปนระบบโดยเผยแพร
ออกมาเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge)
4.1 มการกาหนดผรบผดชอบในการวเคราะห สงเคราะหความรทงทมอยในตวบคคล
และแหลงเรยนรอนๆ ทเปนแนวปฏบตทดมาพฒนาและจดเกบอยางเปนระบบ เปนหมวดหม
เพอใหบคลากรกลมเปาหมายทตองการเพมพนความรความสามารถเขาถงแนวปฏบตทดไดงาย
4.2 ควรมการใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพการบรหาร
จดการ และเผยแพรความรในองคกร ใหเกดความประหยดและเกดประโยชนสงสด
4.3 ควรมการจดพมพวารสาร หรอสอสงพมพ เพอการแลกเปลยนเรยนรและยกยอง
ใหเกยรตแกผเปนเจาของความร เคลดลบ หรอนวตกรรมดงกลาว
135คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5. มการนาความรทไดจากการจดการความรในปการศกษาปจจบนหรอปการศกษา
ทผานมา ทเปนลายลกษณอกษร (explicit knowledge) และจากความร ทกษะของ
ผมประสบการณตรง (tacit knowledge) ทเปนแนวปฏบตทดมาปรบใชในการปฏบต
งานจรง
5.1 ผ รบผดชอบควรวเคราะหความร จากแนวปฏบตทดจากแหลงตางๆ เชน
นวตกรรมทไดจากการจดการความรไปใชใหเกดประโยชนแกสถาบนและสงคม นามาปรบ
ใชใหเหมาะสมกบบรบทของหนวยงานทเปนกลมเปาหมาย
5.2 ผรบผดชอบควรขยายผลการปรบใชไปยงหนวยงานตางๆ และตดตามวดผลตาม
ประเดนความรและเปาหมายของการจดการความรทสอดคลองกบแผนกลยทธดานการผลต
บณฑตและดานการวจย
5.3 มกลไกการนาผลการประเมนคณภาพจากภายในและภายนอกดานการจด
การความรมาปรบปรงและพฒนาระบบและกลไกการจดการความรของสถาบน
5.4 ผรบผดชอบควรสรปผลสมฤทธทเกดขนตามเปาประสงคทกาหนดไวในประเดน
ยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน
ตวบงชท 7.3 ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจ
1. มแผนระบบสารสนเทศ (information system plan)
1.1 สถาบนควรตงคณะกรรมการจดทาแผนระบบสารสนเทศทประกอบไปดวย
ผบรหารดานระบบสารสนเทศของสถาบนและกลมผบรหารทเปนผใชระบบสารสนเทศ
1.2 แผนระบบสารสนเทศควรสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน
1.3 ระบบสารสนเทศทนาเสนอในแผนระบบสารสนเทศควรประกอบดวย
รายละเอยดดงตอไปนเปนอยางนอย
- วตถประสงค ความสามารถในการทางานของระบบแตละระบบ
- ความสอดคลองของแตละระบบทมตอแตละกลยทธของสถาบน
- ความสมพนธระหวางระบบสารสนเทศทนาเสนอใหมกบระบบสารสนเทศ
ทมอยในปจจบน
- ทรพยากรสารสนเทศทตองการใชในแตละระบบ ทง hardware software
(system software และ application software) database peopleware
และ facilities อนๆ
136 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
- งบประมาณทตองการใชในแตละระบบ
- การประเมนความคมคาของระบบสารสนเทศ
- การจดลาดบความสาคญของระบบสารสนเทศ
2. มระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจตามพนธกจของสถาบน โดย
อยางนอยตองครอบคลมการจดการเรยนการสอน การวจย การบรหารจดการ และการเงน
และสามารถนาไปใชในการดาเนนงานประกนคณภาพ
ระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจเปนระบบสารสนเทศทนาขอมล
จากระบบสารสนเทศในการดาเนนงานตามปกต เชน ระบบบญช ระบบลงทะเบยนนกศกษา
ระบบทะเบยนประวต เปนตน มาสรางเปนสารสนเทศใหผ บรหารใชในการบรหารและ
การตดสนใจในเรองทเปนพนธกจของสถาบนไดอยางครบถวน ทงดานการจดการเรยนการสอน
การวจย การเงน การบรหารจดการดานอนๆ รวมทงเปนขอมลเพอใชในการดาเนนงานประกน
คณภาพการศกษาดวย
3. มการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศ
3.1 ผรบผดชอบควรจดทาแบบประเมนความพงพอใจของผใชระบบ รวมทงกาหนด
ระยะเวลาในการเกบแบบประเมนใหสอดคลองกบลกษณะการเขาใชระบบ เชน มการประเมน
ความพงพอใจทกครงทมการใชระบบหรอทกเดอน ทกภาคการศกษา ทกปการศกษา เปนตน
3.2 ผรบผดชอบดานระบบสารสนเทศของสถาบนควรดาเนนการประเมนความพงใจ
ของผใชระบบสารสนเทศเปนประจาอยางนอยปละ 1 ครง
4. มการนาผลการประเมนความพงพอใจของผใชระบบสารสนเทศมาปรบปรงระบบ
สารสนเทศ
4.1 กาหนดผรบผดชอบในการวเคราะหขอมลทไดจากการประเมนความพงพอใจ
ของผใชระบบสารสนเทศ
4.2 นาผลการประเมนความพงพอใจมาใชในการจดทาแผนปรบปรงระบบสารสนเทศ
4.3 แผนปรบปรงระบบสารสนเทศควรผานการพจารณาจากผบรหารแลว
4.4 ดาเนนการตามแผนปรบปรงระบบสารสนเทศตามระยะเวลาทกาหนด
5. มการสงขอมลผานระบบเครอขายของหนวยงานภายนอกทเกยวของตามทกาหนด
มการสงขอมลผานระบบเครอขายของสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษาตามท
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากาหนด ไดแก ระบบฐานขอมลดานการประกนคณภาพ
137คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
การศกษา ระดบอดมศกษา (CHE QA online) ระบบฐานขอมลรายบคคลดานนกศกษา บคลากร
และหลกสตรในสถาบนอดมศกษา เปนตน
ตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง
1. มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทางานบรหารความเสยง โดยมผบรหารระดบ
สงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะทางาน
1.1 มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะทางาน ประกอบดวยผบรหารระดบสง และ
ตวแทนทรบผดชอบในแตละพนธกจหลกของสถาบน
1.2 มการระบรายละเอยดการทางานของคณะกรรมการหรอคณะทางาน เชน
นโยบายหรอแนวทางในการดาเนนงาน หนาทความรบผดชอบ กาหนดระยะเวลาใหมการประชม
ของคณะกรรมการหรอคณะทางานฯ อยางสมาเสมอ
2. มการวเคราะหและระบความเสยง และปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย
3 ดาน ตามบรบทของสถาบน
ปจจยทกอใหเกดความเสยงในประเดนตางๆ เชน
- ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ
อาคารสถานท)
- ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธของสถาบน
- ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ
- ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร
การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพ
- ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณ
ของอาจารยและบคลากร
- ความเสยงจากเหตการณภายนอก
- ความเสยงดานอนๆ ตามบรบทของสถาบน
2.1 วเคราะหและระบความเสยงพรอมปจจยทกอใหเกดความเสยงทสงผลกระทบ
หรอสรางความเสยหาย หรอความลมเหลวหรอลดโอกาสทจะบรรลเปาหมายในการบรหาร
การศกษา
138 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
2.2 ประเดนความเสยงทนามาพจารณาควรมองถงเหตการณในอนาคตทมโอกาส
เกดขนและสงผลกระทบตอสถาบนดานชอเสยง คณภาพการศกษา รวมถงความสญเสยทางดาน
ชวตบคลากร และทรพยสนของสถาบนเปนสาคญ
2.3 ปจจยเสยงหรอปจจยทกอใหเกดความเสยงอาจใชกรอบแนวคดในเรองท
เกยวของกบคน อาคารสถานท อปกรณ วธการปฏบตงาน สภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก
เปนตน
2.4 จดลาดบความสาคญของปจจยเสยง โดยพจารณาจากมตของโอกาสและ
ผลกระทบจากความเสยง
3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดลาดบความเสยงทได
จากการวเคราะหในขอ 2
3.1 ระดบความเสยงอาจกาหนดเปนเชงปรมาณ หรอเชงคณภาพทสะทอนถง
ความเสยงระดบสง กลาง ตา ได
3.2 ควรมการกาหนดเกณฑการประเมนความเสยงทงในดานของโอกาสและ
ผลกระทบ
3.3 การประเมนโอกาสในการเกดความเสยง ใหประเมนจากความถทเคยเกด
เหตการณเสยงในอดต หรอความนาจะเปนทจะเกดเหตการณในอนาคต โดยคาดการณ
จากขอมลในอดต รวมถงสภาพแวดลอมทเกยวของกบการควบคมปจจยเสยงในปจจบน
3.4 การประเมนผลกระทบของความเสยง ใหประเมนจากความรนแรง ถามเหตการณ
เสยงดงกลาวเกดขน โดยจะมความรนแรงมาก ถากระทบตอความเชอมนตอคณภาพทางการ
ศกษาของสถาบน ฐานะการเงน ขวญกาลงใจและความปลอดภยของบคลากร เปนตน
4. มการจดทาแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และดาเนนการตามแผน
4.1 จดทาแผนบรหารความเสยงเพอการบรรลเปาหมาย โดยตองกาหนดมาตรการ
หรอแผนปฏบตการทจะสรางความร ความเขาใจใหกบบคลากรในสถาบน และดาเนนการแกไข
ลด หรอปองกนความเสยงทจะเกดขนอยางเปนรปธรรม
4.2 สรางมาตรการควบคมความเสยงโดยใชเทคนค 4 T คอ Take การยอมรบความ
เสยง Treat การลดหรอควบคมความเสยง Transfer การโอนหรอกระจายความเสยง และ
Terminate การหยดหรอหลกเลยงความเสยง เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทสถาบนจะ
เกดความเสยหาย (ทงในรปแบบของตวเงนและไมใชตวเงน เชน ชอเสยง การฟองรองจาก
การไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ประสทธภาพ ประสทธผลหรอความคมคา คณคา)
139คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5. มการตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบน
เพอพจารณาอยางนอยปละ 1 ครง
5.1 มการรายงานความกาวหนาหรอผลการดาเนนงานตามแผนตอสภาสถาบน
5.2 มการรายงานสรปผลการดาเนนงานและประเมนผลความสาเรจของการ
ดาเนนงาน ปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไข พรอมขอเสนอแนะในการปรบปรงแผน
การดาเนนงานตอสภาสถาบน
6. มการนาผลการประเมน และขอเสนอแนะจากสภาสถาบนไปใชในการปรบแผน
หรอวเคราะหความเสยงในรอบปถดไป
แผนบรหารความเสยงในรอบปถดไปควรพจารณาระดบความเสยงทเหลออยหลง
การจดการ ความเสยงและขอเสนอแนะจากสภาสถาบน รวมทงความเสยงใหมจากนโยบาย
หรอสภาพแวดลอมทางการศกษาทเปลยนแปลงไปทงภายในสถาบน และจากหนวยงานกากบ
ตวบงชท 8.1 ระบบและกลไกการเงนและงบประมาณ
1. มแผนกลยทธทางการเงนทสอดคลองกบแผนกลยทธของสถาบน
1.1 แผนกลยทธทางการเงนเปนแผนทแสดงใหเหนถงแหลงทมาและแหลงใชไป
ของเงนทตองใชในการดาเนนงานตามแผนกลยทธ
1.2 สถาบนควรตงคณะกรรมการทาหนาทดาเนนการวเคราะหทรพยากรทตองใช
ในการดาเนนงานตามแผนกลยทธของสถาบน และทาการประเมนมลคาของทรพยากรทตอง
ใชซงจะเปนงบประมาณในการดาเนนการตามแผน และ กาหนดแหลงทมาของงบประมาณ
ดงกลาวซงอาจจะเปนงบประมาณแผนดน เงนรายไดสถาบน เงนบรจาค หรอสถาบนจะตอง
จดใหมการระดมทนจากแหลงทนตาง กอนทจะนาขอมลเหลานนมาจดทางบประมาณประจา
ปตามแหลงงบประมาณนนๆ
2. มแนวทางจดหาทรพยากรทางดานการเงน หลกเกณฑการจดสรร และการ
วางแผนการใชเงนอยางมประสทธภาพ โปรงใส ตรวจสอบได
2.1 มแนวทางการจดหาแหลงเงนทนทเหมาะสมกบลกษณะของคาใชจายหรอ
เงนทนและเพยงพอ สาหรบการบรหารภารกจของสถาบนในทกดานใหเปนไปตามเปาหมาย
2.2 มแนวทางในการจดสรรทรพยากรตามหลกเกณฑทกาหนดลวงหนาและไดรบ
การยอมรบโดยทวไปของประชาคม ในกรณทมหลกเกณฑในการจดสรรทรพยากรอยแลวควร
140 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ไดมการทบทวนความเหมาะสมของหลกเกณฑใหสอดคลองกบสถานการณในปจจบน
2.3 มแผนการจดหาทรพยากรทางการเงนอยางเพยงพอ สาหรบการบรหารภารกจ
ของสถาบนในทกดานใหเปนไปตามเปาหมาย และมแผนใชเงนอยางมประสทธภาพ เพอจะ
ทาใหรายไดรายจาย เปนไปอยางเหมาะสม
3. มงบประมาณประจาปทสอดคลองกบแผนปฎบตการในแตละพนธกจและ
การพฒนาสถาบนและบคลากร
สถาบนการศกษาแตละแหงอาจจะมวธการและหลกการในการทางบประมาณ
ประจาปทแตกตางกนไดแตอยางไรกตามหลงจากไดมการจดทางบประมาณประจาปเสรจ
แลวกอนททจะนางบประมาณประจาปเสนอสภาสถาบนควรไดมการวเคราะหการใชไปของ
เงนตามงบประมาณในดานตางๆดงน
- งบประมาณประจาปสอดคลองกบแผนปฏบตการประจาปทกาหนดไวในแตละป
มากนอยเพยงใด
- เมอวเคราะหตามพนธกจของสถาบนแลว งบประมาณประจาปในแตละพนธกจ
มความเพยงพอมากนอยเพยงใด
- เมอวเคราะหตามแผนการพฒนาสถาบนแลว งบประมาณประจาปสาหรบ
การพฒนาบคลากรมความเหมาะสมตามนโยบายมากนอยเพยงใด
4. มการจดทารายงานทางการเงนอยางเปนระบบ และรายงานตอสภาสถาบนอยาง
นอยปละ 2 ครง
มการจดทารายงานทางการเงนทอยางนอยประกอบไปดวยงบรายรบ คาใชจายและงบดล
อยางเปนระบบ อยางนอยทก 6 เดอน ปละ 2 ครง เพอจะไดรถงสถานะของเงนรายได หก
คาใชจายแลวสถานศกษามงบประมาณเหลอเพยงพอ ทจะใชในกจกรรมของสถาบนในชวง
ถดไป มการนารายงานทางการเงนเสนอผบรหารของสถาบน และสภาสถาบน
5. มการนาขอมลทางการเงนไปใชในการวเคราะหคาใชจาย และวเคราะหสถานะ
ทางการเงนและความมนคงของสถาบนอยางตอเนอง
5.1 จดทารายงานการใชเงนงบประมาณตามแผนการดาเนนงานเสนอผบรหาร
เปนรายงานทแจงใหผบรหารไดทราบวา ไดใชเงนตามแผนหรอไมและไดใชเงนกบกจกรรมใด
มผลลพธจากการทางานอยางไรบาง มงบประมาณเหลอจายในแตละแผนเทาไร
5.2 มการจดทาคาใชจายตอหวของนกศกษา
5.3 มการจดทารายงานการลงทนของสถาบน
141คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
5.4 มการวเคราะหเพอพยากรณรายรบและรายจายในอนาคต
6. มหนวยงานตรวจสอบภายในและภายนอก ทาหนาทตรวจ ตดตามการใชเงน
ใหเปนไปตามระเบยบและกฎเกณฑทสถาบนกาหนด
6.1 สถาบนการศกษาทไมไดมสานกงานตรวจเงนแผนดนเปนผตรวจสอบภายนอก
อยแลวควรจดใหมผตรวจสอบภายนอกเขาตรวจสอบเปนประจาทกป สาหรบสถาบนการศกษา
ของรฐทมสานกงานตรวจเงนแผนดนเปนผตรวจสอบภายนอกอยแลวนนหากสานกงานตรวจ
เงนแผนดนไมไดเขาตรวจสอบเปนประจาทกปควรจดใหมผตรวจสอบภายนอกเขาตรวจสอบ
เปนประจาทกป
6.2 มการแตงตงคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit committee) หรอรวมทง
ผตรวจสอบภายในอยางเปนทางการ
7. ผบรหารระดบสงมการตดตามผลการใชเงนใหเปนไปตามเปาหมาย และนาขอมล
จากรายงานทางการเงนไปใชในการวางแผนและการตดสนใจ
7.1 ผบรหารสามารถใชระบบสารสนเทศเพอการบรหารและการตดสนใจชวย
ในการตดตามการใชเงน จดทารายงานตางๆทเปนสงจาเปนทผบรหารจะตองทราบ และนาขอมล
มาวเคราะหสถานะทางการเงนของหนวยงาน
7.2 มการนารายงานทางการเงนเสนอสภาสถาบนตามแผนทกาหนด
ตวบงชท 9.1 ระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน
1. มระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายในทเหมาะสม และสอดคลอง
กบพนธกจและพฒนาการของสถาบน ตงแตระดบภาควชา หรอหนวยงานเทยบเทา และ
ดาเนนการตามระบบทกาหนด
1.1 สถาบนอดมศกษาควรพฒนาระบบประกนคณภาพ ทเหมาะสมกบระดบ
การพฒนาของสถาบน โดยอาจเปนระบบประกนคณภาพทใชกนแพรหลายทงในระดบชาตหรอ
นานาชาต หรอเปนระบบเฉพาะทสถาบนพฒนาขนเอง
1.2 ระบบประกนคณภาพทนามาใชตองเปนสวนหนงของกระบวนการบรหาร
การศกษาทดาเนนการเปนประจา โดยเรมจากการวางแผน การดาเนนการตามแผน การ
ตรวจสอบ ประเมนและการปรบปรงพฒนาเพอใหการดาเนนภารกจบรรลเปาประสงคและ
มการพฒนาอยางตอเนอง
142 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
1.3 มการกาหนดผรบผดชอบและประสานงานดานการประกนคณภาพเพอผลกดน
ใหมการประกนคณภาพเกดขนอยางตอเนอง ตงแตระดบสถาบน คณะวชา ภาควชา/สาขาวชา
จนถงระดบผปฏบตแตละบคคล
2. มการกาหนดนโยบายและใหความสาคญเรองการประกนคณภาพการศกษาภายใน
โดยคณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบน
2.1 คณะกรรมการระดบนโยบายและผบรหารสงสดของสถาบน ตองใหความสาคญ
และกาหนดนโยบายการประกนคณภาพการศกษาทชดเจน โดยเกดจากการมสวนรวมจากทก
ภาคทงภายในและภายนอกสถาบน
2.2 มหนวยงานหรอคณะกรรมการรบผดชอบการจดระบบการประกนคณภาพพรอม
ทงกาหนดมาตรฐาน ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพทเหมาะสม
2.3 มกลไกเชอมโยงการปฏบตงานตงแตระดบบคคล ระดบภาควชาหรอสาขาวชา
ระดบคณะวชา ถงระดบสถาบน เพอใหไดคณภาพตามทสถาบนหรอคณะวชากาหนด
2.4 มคมอคณภาพในแตละระดบเพอกากบการดาเนนงานใหสการปฏบตทเปน
รปธรรม
2.5 มกลไกการตดตาม ตรวจสอบ ประเมนและกระตนใหเกดการพฒนาคณภาพ
อยางตอเนอง
3. มการกาหนดตวบงชเพมเตมตามอตลกษณของสถาบน
3.1 สถาบนอาจกาหนดมาตรฐานและกาหนดตวบงชทใชเปนกรอบในการดาเนน
งานของสถาบนเพมเตมตามอตลกษณของตนเอง แตทงนตองไมขดกบมาตรฐานการอดมศกษา
ตลอดจนมาตรฐาน และกฎเกณฑอนๆ ทเกยวของ
3.2 ตวบงชทเพมเตมขนตามอตลกษณของสถาบนควรชวดคณลกษณะทพงประสงค
ครบถวนทงปจจยนาเขา กระบวนการ ผลผลตหรอผลลพธ
3.3 เกณฑหรอแนวปฏบตทดทใชกากบแตละตวบงช ตองสามารถวดระดบคณภาพ
ตามเปาหมายของตวบงชนนๆ และเปนเกณฑทนาไปสการปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง
143คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
4. มการดาเนนงานดานการประกนคณภาพการศกษาภายในทครบถวน ประกอบ
ดวย 1) การควบคม ตดตามการดาเนนงาน และประเมนคณภาพ 2) การจดทารายงาน
ประจาปทเปนรายงานประเมนคณภาพเสนอตอสภาสถาบนและสานกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษาตามกาหนดเวลา โดยเปนรายงานทมขอมลครบถวนตามทสานกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษากาหนดใน CHE QA Online และ 3) การนาผลการประเมน
คณภาพไปทาแผนการพฒนาคณภาพการศกษาของสถาบน
4.1 มการดาเนนการตามระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในทสมบรณครบ
ถวน โดยมการกาหนดการควบคมคณภาพ การตดตามการดาเนนงาน และการประเมนคณภาพ
4.2 มการนาวงจร PDCA เขามาใชในการดาเนนงานดานระบบคณภาพ และการ
ปรบปรงระบบและกลไกการประกนคณภาพการศกษาภายใน
4.3 มการจดทารายงานประจาปทเปนรายงานประเมนคณภาพทมขอมลครบถวน
ตามทสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษากาหนดใน CHE QA Online เสนอสภาสถาบน
พจารณา พรอมทงเสนอมาตรการและแผนเรงรดการพฒนาคณภาพตามผลการประเมน
ในแตละป โดยสงรายงานใหตนสงกด หนวยงานทเกยวของ และเปดเผยตอสาธารณชน
5. มการนาผลการประกนคณภาพการศกษาภายในมาปรบปรงการทางาน และสงผล
ใหมการพฒนาผลการดาเนนงานตามตวบงชของแผนกลยทธทกตวบงช
สถาบนหรอคณะวชาควรมอบหมายใหผรบผดชอบตวบงชของแผนกลยทธนาผล
จากการประเมนคณภาพ มาตรการ และแผนพฒนาคณภาพในแตละป ไปวเคราะหและดาเนน
การหรอประสานงานกบคณะกรรมการ/หนวยงานทเกยวของเพอพจารณาปรบปรงการดาเนน
งานในสวนทรบผดชอบโดยตรงหรอรวมรบผดชอบ โดยมเปาหมายใหผลการดาเนนงานตาม
ตวบงชของแผนกลยทธของสถาบน มการพฒนาขนจากปกอนหนาทกตวบงช
6. มระบบสารสนเทศทใหขอมลสนบสนนการประกนคณภาพการศกษาภายในครบ
ทง 9 องคประกอบคณภาพ
สถาบนควรจดใหมระบบสารสนเทศทสามารถนาเสนอขอมลประกอบการดาเนนการ
ประกนคณภาพการศกษาทถกตอง เปนปจจบนครบทง 9 องคประกอบคณภาพ และสามารถ
ใชรวมกนไดทงระดบบคคล ภาควชา คณะวชา และสถาบน รวมถงเปนระบบทสามารถเชอมตอ
กบหนวยงานภายนอกทเกยวของกบการประกนคณภาพ เชน สกอ. สมศ. กพร. เปนตน
144 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
7. มสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในการประกนคณภาพการศกษา โดยเฉพาะ
นกศกษา ผใชบณฑต และผใชบรการตามพนธกจของสถาบน
สถาบนควรสงเสรมใหนกศกษา คณาจารย และบคลากรของสถาบนเขามามสวนรวม
ในกระบวนการประกนคณภาพการศกษา และเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสย โดยเฉพาะผใช
บณฑตและผรบบรการตามพนธกจของสถาบน เชน ผรบบรการดานการวจย หรอชมชน
ผรบบรการทางวชาการของสถาบน ไดเขามมาสวนรวมในการประกนคณภาพ อาท ในรปแบบ
ของการรวมเปนกรรมการ การรวมกาหนดตวบงชและเปาหมาย การใหขอมลปอนกลบ หรอ
การใหความรวมมอกบสถาบนในการดาเนนกจกรรมตางๆ ดานการประกนคณภาพ เปนตน
8. มเครอขายการแลกเปลยนเรยนรดานการประกนคณภาพการศกษาระหวางสถาบน
และมกจกรรมรวมกน
8.1 มการสรางเครอขายการประกนคณภาพระหวางสถาบน ทงในสวนของระดบ
สถาบนหรอคณะวชา และในสวนทเกยวกบกจกรรมนกศกษา และอนๆ
8.2 มการทางานดานการประกนคณภาพรวมกนในเครอขาย มผลการปฏบตงานท
ชดเจน และมพฒนาการดานตางๆทเกดขน จากการแลกเปลยนเรยนรภายในเครอขาย
8.3 มการตดตาม ประเมนผลการสรางเครอขาย เพอนาไปสการพฒนาการทางาน
รวมกนอยางตอเนอง
9. มแนวปฏบตทดหรองานวจยดานการประกนคณภาพการศกษาทหนวยงานพฒนา
ขน และเผยแพรใหหนวยงานอนสามารถนาไปใชประโยชน
9.1 มกระบวนการคดสรรแนวปฏบตทด ในแตละกจกรรมทเกดขนในการปฏบตงาน
ดานการประกนคณภาพการศกษา
9.2 มการเผยแพรแนวทางการประกนคณภาพการศกษา ทเปนวธปฏบตทดใหกบ
สาธารณชน และใหหนวยงานอนไปใชประโยชน
9.3 มการวจยสถาบนดานการประกนคณภาพการศกษา และนาผลไปพฒนางาน
ดานการประกนคณภาพการศกษา
145คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
1. ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน
สถาบนอดมศกษามพนธกจหลกทสาคญ 4 ประการ คอ การผลตบณฑต การวจย การให
บรการทางวชาการแกสงคม และการทานบารงศลปะและวฒนธรรม และมพนธกจอยางนอย
อก 5 ประการทจะสนบสนนใหการขบเคลอนพนธกจหลกบรรลเปาหมายได คอ 1) ปรชญา
ปณธาน วตถประสงคและแผนการดาเนนการ 2) กจกรรมการพฒนานกศกษา 3) การบรหาร
และการจดการ 4) การเงนและงบประมาณ และ 5) ระบบและกลไกการประกนคณภาพ ซง
พนธกจหลกและพนธกจสนบสนนจะตองทางานเชอมโยงบรณาการทกเรองเขาดวยกนอยาง
เปนระบบและตอเนอง จงจะสงเสรมใหการจดการศกษาของสถาบนอดมศกษามคณภาพได
การประกนคณภาพการศกษาภายในจงพฒนาขนโดยคานงถงองคประกอบคณภาพการศกษา
ระดบอดมศกษา 9 ดานทครอบคลมทงพนธกจหลกและพนธกจสนบสนน ไดแก 1) ปรชญา
ปณธาน วตถประสงคและแผนการดาเนนการ 2) การผลตบณฑต 3) กจกรรมการพฒนา
นกศกษา 4) การวจย 5) การบรการทางวชาการแกสงคม 6) การทานบารงศลปะและวฒนธรรม
7) การบรหารและการจดการ 8) การเงนและงบประมาณ และ 9) ระบบและกลไกการประกน
คณภาพ
ดงนน ในการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา จงได
กาหนดตวบงชภายใตองคประกอบคณภาพการศกษาระดบอดมศกษา 9 ดาน ดงมรายละเอยด
ปรากฏในบทท 3 เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการกากบดแล ตรวจสอบและ
ประเมนคณภาพภายในของสถาบนแตละแหง ซงสามารถสรปไดตามตารางท 5.1
บทท 5 การวเคราะหตวบงชตามองคประกอบคณภาพ มาตรฐานการศกษาระดบอดมศกษา และมมมองดานการบรหารจดการ
146 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตารางท 5.1 องคประกอบคณภาพ 9 ดานและตวบงชทใชประเมนคณภาพตามองคประกอบ
องคประกอบคณภาพ ปจจยนาเขา กระบวนการ รวม
1. 1.ปรชญา ปณธาน - ตวบงชท 1.1 ตวบงช สมศ. 1+2
วตถประสงคและ ท 16 และ17
แผนดาเนนการ
2. การผลตบณฑต ตวบงชท 2.2, ตวบงชท 2.1, ตวบงชท 2.8 8+5
2.3 และ 2.5 2.4 , 2.6 และ 2.7 และตวบงช สมศ.
ท 1,2,3,4 และ 14
3. กจกรรมการพฒนา - ตวบงชท 3.1 - 2
นกศกษา และ 3.2
4. การวจย ตวบงชท 4.3 ตวบงชท 4.1 ตวบงช สมศ. ท 5,6 3+3
และ 4.2 และ 7
5. การบรการทางวชาการ - ตวบงชท 5.1 ตวบงช สมศ. ท 8, 9 2+3
แกสงคม และ 5.2 และ 18
6. การทานบารงศลปะและ - ตวบงชท 6.1 ตวบงช สมศ. ท 10 1+2
วฒนธรรม และ 11
7. การบรหารและการจดการ - ตวบงชท 7.1, 7.2, ตวบงช สมศ. ท 12 4+2
7.3 และ 7.4 และ 13
8. การเงนและงบประมาณ - ตวบงชท 8.1 - 1
9. ระบบและกลไก - ตวบงชท 9.1 ตวบงช สมศ. ท 15 1+1
การประกนคณภาพ
รวม 4 18 1+18 23+18
ผลผลต
หรอผลลพธ
จานวนตวบงช
147คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
2. ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการอดมศกษา
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545
มาตรา 34 กาหนดใหคณะกรรมการการอดมศกษามหนาทพจารณาเสนอมาตรฐาน
การอดมศกษาทสอดคลองกบความตองการตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และ
สอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต ดงนน จงไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง
มาตรฐานการอดมศกษา ลงวนท 7 สงหาคม พ.ศ. 2549 ซงถอไดวาเปนมาตรฐานการอดมศกษา
ฉบบแรกของประเทศไทย มาตรฐานฉบบนประกอบดวยมาตรฐานยอย 3 ดาน ไดแก มาตรฐาน
ดานคณภาพบณฑต มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษา และมาตรฐานดานการสราง
และพฒนาสงคมฐานความรและสงคมแหงการเรยนร โดยมรายละเอยด ดงน
1. มาตรฐานดานคณภาพบณฑต
บณฑตระดบอดมศกษาเปนผมความร มคณธรรมจรยธรรม มความสามารถในการ
เรยนร และพฒนาตนเอง สามารถประยกตใชความร เพอการดารงชวตในสงคมไดอยางม
ความสขทงทางรางกายและจตใจ มความสานกและความรบผดชอบในฐานะพลเมองและพลโลก
มาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก
1) บณฑตมความร ความเชยวชาญในศาสตรของตน สามารถเรยนร สรางและ
ประยกตใชความรเพอพฒนาตนเอง สามารถปฏบตงานและสรางงานเพอพฒนาสงคมใหสามารถ
แขงขนไดในระดบสากล
2) บณฑตมจตสานก ดารงชวต และปฏบตหนาทตามความรบผดชอบโดยยดหลก
คณธรรมจรยธรรม
3) บณฑตมสขภาพดทงดานรางกายและจตใจ มการดแลเอาใจใสรกษาสขภาพของ
ตนเองอยางถกตองเหมาะสม
2. มาตรฐานดานการบรหารจดการการอดมศกษา
มการบรหารจดการอดมศกษาตามหลกธรรมาภบาลและพนธกจของการอดมศกษา
อยางมดลยภาพ
ก. มาตรฐานดานธรรมาภบาลของการบรหารการอดมศกษา มการบรหารจดการ
การอดมศกษาตามหลกธรรมาภบาล โดยคานงถงความหลากหลาย และความเปนอสระทาง
วชาการ มาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก
148 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
1) มการบรหารจดการบคลากรทมประสทธภาพและประสทธผล มความยดหยน
สอดคลองกบความตองการทหลากหลายของประเภทสถาบนและสงคม เพอเพมศกยภาพในการ
ปฏบตงานอยางมอสระทางวชาการ
2) มการบรหารจดการทรพยากรและเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารท
มประสทธภาพและประสทธผล คลองตว โปรงใส และตรวจสอบไดมการจดการศกษาผานระบบ
และวธการตางๆ อยางเหมาะสมและคมคาคมทน
3) มระบบการประกนคณภาพเพอนาไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐาน
การอดมศกษาอยางตอเนอง
ข. มาตรฐานดานพนธกจของการบรหารการอดมศกษา การดาเนนงานตาม
พนธกจของการอดมศกษาทง 4 ดานอยางมดลยภาพ โดยมการประสานความรวมมอรวมพลง
จากทกภาคสวนของชมชนและสงคมในการจดการความร มาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก
1) มหลกสตรและการเรยนการสอนททนสมย ยดหยนสอดคลองกบความตองการ
ทหลากหลายของประเภทสถาบนและสงคม โดยใหความสาคญกบการพฒนาคณภาพผเรยน
แบบเนนผเรยนเปนสาคญ เนนการเรยนรและการสรางงานดวยตนเองตามสภาพจรง ใชการวจย
เปนฐาน มการประเมน และใชผลการประเมนเพอพฒนาผเรยน และการบรหารจดการหลกสตร
ตลอดจนมการบรหารกจการนสตนกศกษาทเหมาะสมสอดคลองกบหลกสตรและการเรยน
การสอน
2) มการวจยเพอสรางและประยกตใชองคความรใหมทเปนการขยายพรมแดน
ความรและทรพยสนทางปญญาทเชอมโยงกบสภาพเศรษฐกจ สงคมวฒนธรรม และสงแวดลอม
ตามศกยภาพของประเภทสถาบนมการสรางเครอขายความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษาทง
ในและตางประเทศ เพอพฒนาความสามารถในการแขงขนไดในระดบนานาชาตของสงคมและ
ประเทศชาต
3) มการใหบรการวชาการททนสมย เหมาะสม สอดคลองกบความตองการของ
สงคมตามระดบความเชยวชาญของประเภทสถาบน มการประสานความรวมมอระหวางสถาบน
อดมศกษากบภาคธรกจอตสาหกรรมทงในและตางประเทศ เพอเสรมสรางความเขมแขงและ
ความยงยนของสงคม และประเทศชาต
4) มการอนรกษ ฟนฟ สบสาน พฒนา เผยแพรวฒนธรรม ภมปญญาทองถน เพอ
เสรมสรางความร ความเขาใจ และความภาคภมใจในความเปนไทย มการปรบใชศลปะ วฒนธรรม
ตางประเทศอยางเหมาะสม เพอประโยชนในการพฒนาสงคมและประเทศชาต
149คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
3. มาตรฐานดานการสรางและพฒนาสงคมฐานความร และสงคมแหงการเรยนร
การแสวงหา การสราง และการจดการความรตามแนวทาง/หลกการ อนนาไปสสงคม
ฐานความร และสงคมแหงการเรยนร มาตรฐานนมตวบงชหลก ไดแก
1) มการแสวงหา การสราง และการใชประโยชนความร ทงสวนทเปนภมปญญา
ทองถนและเทศ เพอเสรมสรางสงคมฐานความร
2) มการบรหารจดการความรอยางเปนระบบ โดยใชหลกการวจยแบบบรณาการ
หลกการแลกเปลยนเรยนร หลกการสรางเครอขายและหลกการประสานความรวมมอรวมพลง
อนนาไปสสงคมแหงการเรยนร
ดงนน ในการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา จง
สามารถกระจายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน ลงในมาตรฐานการอดมศกษาแตละ
ดาน เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการกากบดแล ตรวจสอบและประเมนคณภาพ
ภายในของสถาบนแตละแหง ดงปรากฏในตารางท 5.2
ตวบงชดาน ตวบงชดาน ตวบงชดาน ผลผลตหรอ ปจจยนาเขา กระบวนการ ผลลพธ
1. มาตรฐานดานคณภาพบณฑต - - ตวบงชท 2.8 และ 1+4
ตวบงช สมศ. ท 1,2,3
และ 4 2. มาตรฐานดานการบรหาร
จดการอดมศกษา
ก. มาตรฐานดาน - ตวบงชท 1.1, 2.4, ตวบงช สมศ. ท 12 7+2
ธรรมาภบาลของการบรหาร 7.1, 7.3, 7.4, 8.1 และ 13 การอดมศกษา และ 9.1
ข. มาตรฐานดานพนธกจของ ตวบงชท 2.2, 2.3, ตวบงชท 2.1, 2.6, ตวบงช สมศ. ท 13+9
การบรหารการอดมศกษา 2.5 และ 4.3 2.7, 3.1, 3.2, 4.1, 8,9,10,11, 14, 15,
5.1, 5.2, และ 6.1 16,17 และ18
3. มาตรฐานดานการสราง - ตวบงชท 4.2 ตวบงช สมศ. ท 5,6 2+3
และพฒนาสงคมฐานความร และ 7.2 และ 7
และสงคมแหงการเรยนร
รวม 4 18 1+18 23+18
ตารางท 5.2 มาตรฐานการอดมศกษาและตวบงชทใชประเมนคณภาพตามมาตรฐาน
มาตรฐาน รวม
150 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
3. ตวบงชตามมมมองดานการบรหารจดการ
เพอใหการประกนคณภาพการศกษาภายในสามารถตดตาม ตรวจสอบ และประเมน
การดาเนนงานอยางครอบคลมและมสมดลระหวางมมมองการบรหารจดการดานตางๆ ทง 4 ดาน
คอ ดานนกศกษาและผมสวนไดสวนเสย ดานกระบวนการภายใน ดานการเงน และดานบคลากร
การเรยนร รวมถงนวตกรรม จงสามารถกระจายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน
ลงในมมมองดานตางๆ ทกลาวขางตน ดงปรากฏในตารางท 5.3
รวม
ตารางท 5.3 มมมองดานบรหารจดการทสาคญและตวบงชตามมมมองดานการบรหาร
จดการ
มมมองดานบรหาร ตวบงชดาน ตวบงชดาน ตวบงชดานผลผลต จดการ ปจจยนาเขา กระบวนการ หรอผลลพธ
1. ดานนกศกษาและ - ตวบงชท 2.6, 2.7, ตวบงชท 2.8 และ 7+7 ผมสวนไดสวนเสย 3.1, 3.2, 5.1, ตวบงช สมศ.ท 1,2,3, และ 5.2 4,8,9 และ18
2. ดานกระบวนการภายใน ตวบงชท 2.5 ตวบงชท 1.1, 2.1, ตวบงช สมศ. 10+7 2.4, 4.1, 6.1, 7.1, ท 10,11,12,13,15, 7.3, 7.4 และ 9.1 16 และ17
3. ดานการเงน ตวบงชท 4.3 ตวบงชท 8.1 - 2
4. ดานบคลากร ตวบงชท 2.2 ตวบงชท 4.2 ตวบงชสมศ.ท 5,6,7 4+4 การเรยนรและนวตกรรม และ 2.3 และ 7.2 และ 14
รวม 4 18 1+18 23+18
151คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
4. ตวบงชเพอการประเมนคณภาพตามมาตรฐานสถาบนอดมศกษา
คณะกรรมการการอดมศกษาไดจดทามาตรฐานสถาบนอดมศกษา ตามประกาศกระทรวง
ศกษาธการ ลงวนท 12 พฤศจกายน 2551 เพอนาไปสการพฒนาสถาบนอดมศกษาตามกลม
สถาบนทมปรชญา วตถประสงค และพนธกจในการจดตงทแตกตางกนไดอยางมประสทธภาพ
และประสทธผล มาตรฐานฉบบนประกอบดวยมาตรฐานหลก 2 ดาน คอ มาตรฐานดานศกยภาพ
และความพรอมในการจดการศกษา และมาตรฐานดานการดาเนนการตามภารกจของสถาบน
อดมศกษา และกาหนดกลมสถาบนอดมศกษาเปน 4 กลม ดงรายละเอยดทระบไปแลวใน
บทท 1 ไดแก กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค สถาบน
เฉพาะทาง และกลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดย
เฉพาะระดบปรญญาเอก
มาตรฐานสถาบนอดมศกษา ประกอบดวยมาตรฐานหลก 2 ดาน และมาตรฐานยอยอก
มาตรฐานละ 4 ดาน โดยมรายละเอยดดงน
1) มาตรฐานดานศกยภาพและความพรอมในการจดการศกษา ประกอบดวยมาตรฐาน
ยอยดานตาง ๆ 4 ดาน
1.1) ดานกายภาพ
สถาบนอดมศกษามอาคารทประกอบดวยลกษณะสาคญของอาคารเรยนทด
มหองครบทกประเภท พนทใชสอยทใชในการเรยนการสอนและการจดกจกรรมทกประเภท
มจานวนเพยงพอ และเหมาะสมกบจานวนอาจารยประจา จานวนนกศกษาในแตละหลกสตร และ
จานวนนกศกษาตามแผนการรบนกศกษา ตามเกณฑพนทใชสอยอาคารโดยประมาณ รวมทง
ตองจดใหมหองสมดตามเกณฑมาตรฐาน มครภณฑประจาอาคาร ครภณฑการศกษา และ
คอมพวเตอรจานวนเพยงพอตอการจดการศกษา
ทงน อาคารและบรเวณอาคารจะตองมความมนคง ปลอดภย ถกสขลกษณะ
หรอความจาเปนอยางอน ๆ ตามทกฎหมายกาหนด
1.2) ดานวชาการ
สถาบนอดมศกษามศกยภาพและความพรอมในการปฏบตภารกจดานวชาการ
สอดคลองกบวสยทศน พนธกจ ของสถาบนอดมศกษาและแผนการผลตบณฑตทตอบสนอง
ความตองการของประเทศและผใชบณฑตโดยรวม มหลกประกนวาผเรยนจะไดรบการบรการ
152 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
การศกษาทด สามารถแสวงหาความรไดอยางมคณภาพ สถาบนตองมการบรหารวชาการท
มคณภาพ ประสทธภาพ ประสทธผลทงในดานการวางแผนรบนกศกษาและการผลตบณฑต
การจดกจกรรมการเรยนการสอน การประเมนผล การเรยนร การประกนคณภาพการเรยน
การสอน และการพฒนาปรบปรงการบรหารวชาการ
1.3) ดานการเงน
สถาบนอดมศกษามความพรอมดานการเงนทงงบการเงนรวมและงบทจาแนก
ตามกองทน มแผนการเงนทมนคง เปนหลกประกนไดวาสถาบนจะสามารถจดการศกษาไดตาม
พนธกจและเปาหมายทกาหนดไว รวมทงสอดคลองกบแผนการพฒนาในอนาคต เพอใหเกด
ประโยชนสงสดแกผเรยนและผใชบรการอดมศกษา สถาบนมการจดทารายงานการเงนทแสดง
ถงการไดมาของรายได รายรบ การจดสรร การใชจายทมประสทธภาพ และทวถงเปนธรรม
อยางชดเจน รวมทงการนารายไดไปลงทนภายใตการประเมนและวเคราะหความเสยง มระบบ
การตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการปฏบตงานควบคไปกบการใชเงนทกประเภท และมระบบ
การตดตามตรวจสอบผลประโยชนทบซอนของบคลากรทกระดบ
1.4) ดานการบรหารจดการ
สถาบนอดมศกษามระบบการบรหารจดการทมประสทธภาพในการถายทอด
วสยทศน คานยม ไปสการปฏบตทสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน เพอใหบรรลวตถประสงค
และพนธกจทกาหนดไว โดยมสภาสถาบนทาหนาทกากบ นโยบาย การดาเนนการตามแผน
การบรหารบคคล การบรหารงบประมาณและทรพยสน การบรหารสวสดการทจดใหกบนกศกษา
และบคลากรทกระดบ รวมทงกากบ ตดตาม ตรวจสอบ ประเมนผลการดาเนนงานใหเปนไปตาม
กฎ ระเบยบ ขอบงคบและกฎหมายทกาหนดไว มการเผยแพรผลการกากบการดาเนนงานของ
สภาสถาบนและการบรหารจดการของผบรหารทกระดบสประชาคมภายในสถาบนและภายนอก
สถาบน ภายใตหลกธรรมาภบาลทประกอบดวย หลกความโปรงใส หลกความรบผดชอบ หลก
การตรวจสอบได หลกการมสวนรวม และหลกความคมคา
2) มาตรฐานดานการดาเนนการตามภารกจของสถาบนอดมศกษา ประกอบดวย
มาตรฐานยอยดานตาง ๆ 4 ดาน
2.1) ดานการผลตบณฑต
สถาบนอดมศกษาดาเนนการรบนกศกษาเขาเรยนทมคณสมบตและจานวนตรง
ตามแผนการรบนกศกษาและสอดคลองกบเปาหมายการผลตบณฑตอยางมคณภาพ สถาบน
ผลตบณฑตไดตามคณลกษณะ จดเนนของสถาบน ตรงตามเปาหมายทกาหนด และจดใหมขอ
153คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
สนเทศทชดเจน เผยแพรตอสาธารณะในเรองหลกสตร การจดการเรยนการสอน คณาจารย
ทสงเสรมการจดกจกรรม การพฒนาการเรยนรทงในและนอกหลกสตร และตอบสนองความ
ตองการของนกศกษา
2.2) ดานการวจย
สถาบนอดมศกษามการดาเนนพนธกจดานการวจยอยางมคณภาพ ประสทธภาพ
และภายใตจดเนนเฉพาะ โดยมการดาเนนการตามนโยบาย แผน งบประมาณ มการบรหาร
จดการเพอสงเสรมและสนบสนนคณาจารย นกวจย บคลากรใหมสมรรถนะในการทาวจย
สงเสรมและสรางเครอขายการทาวจยกบหนวยงานภายนอกสถาบนเพอใหไดผลงานวจย ผลงาน
ประดษฐ และงานรเรมสรางสรรคทมคณภาพ มประโยชน สนองยทธศาสตรการพฒนาประเทศ
สามารถตอบสนองความตองการของสงคมไดในวงกวางและกอใหเกดประโยชนแกสาธารณชน
2.3) ดานการใหบรการทางวชาการแกสงคม
สถาบนอดมศกษามการใหบรการทางวชาการทครอบคลมกลมเปาหมายทง
ในวงกวางและกลมเปาหมายทเฉพาะเจาะจงทงในและตางประเทศ ซงอาจใหบรการโดยการใช
ทรพยากรรวมกนทงในระดบสถาบนและระดบบคคลไดในหลายลกษณะ อาท การใหคาปรกษา
การศกษาวจย การคนควาเพอแสวงหาคาตอบใหกบสงคม การใหบรการฝกอบรมหลกสตรระยะ
สนตาง ๆ การจดใหมการศกษาตอเนองบรการแกประชาชนทวไป การใหบรการทางวชาการ
นสามารถจดในรปแบบของการใหบรการแบบใหเปลาหรอเปนการใหบรการเชงพาณชยทให
ผลตอบแทนเปนรายไดหรอเปนขอมลยอนกลบมาพฒนาและปรบปรงเพอใหเกดองคความรใหม
2.4) ดานการทานบารงศลปะและวฒนธรรม
สถาบนอดมศกษามการดาเนนการทานบารงศลปะและวฒนธรรมของชาต
ทงใน
ระดบหนวยงานและระดบสถาบน มระบบและกลไกในการสงเสรมและ
สนบสนนใหศลปะและวฒนธรรมเปนสวนหนงของการจดการเรยนการสอนโดยตรงหรอโดยออม
เพอใหผเรยนและบคลากรของสถาบนไดรบการปลกฝงใหมความร ตระหนกถงคณคา เกดความ
ซาบซงและมสนทรยะตอศลปะและวฒนธรรมของชาต สามารถนาไปใชเปนเครองจรรโลงความ
ดงามในการดารงชวตและประกอบอาชพ มวถชวตทปรารถนาและเรยนรวธการจดการวฒนธรรม
และวถชวตทไมพงปรารถนาได สถาบนมการควบคมการดาเนนงานดานนอยางมคณภาพและ
ประสทธภาพตามเปาหมายของแผนยทธศาสตรการดาเนนงานดานการทานบารงศลปะและ
วฒนธรรมของสถาบน
154 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ดงนน ในการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐาน
การศกษา จงสามารถกระจายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ 9 ดาน ลงในมาตรฐานสถาบน
อดมศกษายอยแตละดาน เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนแนวทางในการกากบดแล ตรวจสอบ
และประเมนคณภาพภายในของสถาบนแตละแหง ดงปรากฏในตารางท 5.4
ตวบงชดาน มาตรฐาน ตวบงชดาน ตวบงชดาน ผลผลตหรอ สถาบนอดมศกษา ปจจยนาเขา กระบวนการ ผลลพธ
1. มาตรฐานดานศกยภาพ และความพรอมในการจด การศกษา (1) ดานกายภาพ ตวบงชท 2.5 - 1 (2) ดานวชาการ ตวบงชท 2.2 ตวบงชท 2.1,2.4,2.6 ตวบงช สมศ.ท 14 5+1 และ 2.3 (3) ดานการเงน ตวบงชท 8.1 - 1 (4) ดานการบรหารจดการ ตวบงชท 1.1, 7.1, 7.2, ตวบงช สมศ.ท 6+5 7.3, 7.4 และ 9.1 12,13,15,16 และ 17 2. มาตรฐานดานการดาเนนการ ตามภารกจของสถาบน อดมศกษา (1) ดานการผลตบณฑต ตวบงชท 2.7, 3.1 ตวบงชท 2.8 และ 4+4 และ 3.2 ตวบงช สมศ. ท 1,2,3 และ 4 (2) ดานการวจย ตวบงชท 4.3 ตวบงชท 4.1 และ 4.2 ตวบงช สมศ.ท 3+3 5,6 และ 7 (3) ดานการใหบรการ ทางวชาการแกสงคม ตวบงชท 5.1 และ 5.2 ตวบงช สมศ. ท 8,9 2+3 และ 18 (4) ดานการทานบารงศลปะ ตวบงชท 6.1 ตวบงช สมศ. ท 10 1+2 และวฒนธรรม และ 11
รวม 4 18 1+18 23+18
ตารางท 5.4 มาตรฐานสถาบนอดมศกษาและตวบงชทใชประเมนคณภาพตามมาตรฐาน
รวม
155คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
รายการอางอง
ภาษาไทย
กระทรวงศกษาธการ. 2551. กฎกระทรวงวาดวยการขอใหรบรองและการรบรองวทยฐานะของ
สถาบนอดมศกษาเอกชน พ.ศ. 2551.
กระทรวงศกษาธการ. 2553. กฎกระทรวงวาดวยระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพ
การศกษา พ.ศ. 2553. ราชกจจานเบกษา เลม 127 ตอนท 23 ก วนท 2 เมษายน 2553.
หนา 22-35
กระทรวงศกษาธการ. 2552. ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง กรอบมาตรฐานคณวฒระดบ
อดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552.
กระทรวงศกษาธการ. 2549. ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานการอดมศกษา
พ.ศ. 2549.
กระทรวงศกษาธการ. 2551. ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานสถาบนอดมศกษา
พ.ศ. 2551.
กองบรการการศกษา, สานกงานปลดทบวงมหาวทยาลย. 2543. มาตรฐานกจการนกศกษา.
เกรยงศกด เจรญวงศศกดและคณะ. 2548. รายงานการวจย การสงเคราะหองคความรเกยวกบ
การจดการเรยนรทเนนตวผเรยนเปนสาคญ ตงแต พ.ศ. 2542-2547” รายงานการวจยเสนอตอ
สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.
ชาญณรงค พรร งโรจนและคณะ. 2548. ดชนบงชและเกณฑประเมนคณภาพดาน
การทานบารงศลปวฒนธรรม : รายงานการวจยเสนอตอสานกงานรบรองมาตรฐานและ
ประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). กรงเทพฯ : โรงพมพสแควรปรนซ 93 จากด.
ไพฑรย สนลารตน. 2549. กรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาของประเทศไทย. รายงาน
การวจยเสนอตอสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา.
วจตร ศรสอาน. 2518. หลกการอดมศกษา. กรงเทพฯ : วฒนาพานช.
สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, สานกนายกรฐมนตร. 2542. พระราชบญญต
การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545.
156 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, กระทรวงศกษาธการ. 2550. กรอบแผนอดมศกษา
ระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ.2551 – 2565). กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณ
มหาวทยาลย
สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. 2552. คมอการจดระดบการกากบดแลองคการ
ภาครฐตามหลกธรรมาภบาลของการบรหารกจการบานเมองทด (Good Governance
Rating). กรงเทพฯ : บรษท พรเมยร โปร จากด.
สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. 2552. คมอนโยบายการกากบดแลองคการทด.
สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. 2541. แนวทางปฏบตจรรยาบรรณนกวจย.
สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต. 2552. นโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต
(พ.ศ. 2551-2554).
สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). 2549. คมอ
การประเมนคณภาพภายนอกระดบอดมศกษา. กรงเทพฯ : บรษทจดทอง จากด.
สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, กระทรวงศกษาธการ. 2548. มาตรฐานการศกษาของชาต.
กรงเทพฯ : หางหนสวนจากด สหายบลอกและการพมพ.
สานกมาตรฐานและประเมนผลอดมศกษา, สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. 2549.
มาตรฐานการอดมศกษาและเกณฑมาตรฐานทเกยวของ. กรงเทพฯ : หางหนสวน
จากด ภาพพมพ.
ภาษาองกฤษ
Mackinnon,K.R. S.H.Walker & D.Davis. 2000 . Benchmarking Manual for Australia
Universities, Higher Education Division, Department of Education. Training
and Youth Affairs.
ภาคผนวก
159คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ภาคผนวก กตวบงชผลการดาเนนงานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา
ตวบงชผลการดาเนนงาน
(1) อาจารยประจาหลกสตรอยางนอยรอยละ 80 มสวนรวมในการประชมเพอวางแผน
ตดตาม และทบทวนการดาเนนงานหลกสตร
(2) มรายละเอยดของหลกสตร ตามแบบ มคอ.2 ทสอดคลองกบกรอบมาตรฐานคณวฒ
ระดบอดมศกษาแหงชาต หรอ มาตรฐานคณวฒสาขา/สาขาวชา (ถาม)
(3) มรายละเอยดของรายวชา และรายละเอยดของประสบการณภาคสนาม (ถาม)
ตามแบบ มคอ.3 และ มคอ.4 อยางนอยกอนการเปดสอนในแตละภาคการศกษา
ใหครบทกรายวชา
(4) จดทารายงานผลการดาเนนการของรายวชา และรายงานผลการดาเนนการของ
ประสบการณภาคสนาม (ถาม) ตามแบบ มคอ.5 และ มคอ.6 ภายใน 30 วน หลง
สนสดภาคการศกษาทเปดสอนใหครบทกรายวชา
(5) จดทารายงานผลการดาเนนการของหลกสตร ตามแบบ มคอ.7 ภายใน 60 วน หลง
ปการศกษา
(6) มการทวนสอบผลสมฤทธของนกศกษาตามมาตรฐานผลการเรยนรทกาหนดใน มคอ.3
และ มคอ.4 (ถาม) อยางนอยรอยละ 25 ของรายวชาทเปดสอนในแตละปการศกษา
(7) มการพฒนา/ปรบปรงการจดการเรยนการสอน กลยทธการสอน หรอการประเมนผล
การเรยนร จากผลการประเมนการดาเนนงานทรายงานใน มคอ.7 ปทแลว
(8) อาจารยใหม (ถาม) ทกคน ไดรบการปฐมนเทศหรอคาแนะนาดานการจดการเรยน
การสอน
(9) อาจารยประจาทกคนไดรบการพฒนาทางวชาการ และ/หรอวชาชพ อยางนอยปละ
หนงครง
160 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
(10) จานวนบคลากรสนบสนนการเรยนการสอน (ถาม) ไดรบการพฒนาวชาการ และ/หรอ
วชาชพ ไมนอยกวารอยละ 50 ตอป
(11) ระดบความพงพอใจของนกศกษาปสดทาย/บณฑตใหมทมตอคณภาพหลกสตร
เฉลยไมนอยกวา 3.5 จากคะแนนเตม 5.0
(12) ระดบความพงพอใจของผใชบณฑตทมตอบณฑตใหม เฉลยไมนอยกวา 3.5 จากคะแนน
เตม 5.0
หมายเหต
1. สถาบนอดมศกษาอาจกาหนดตวบงชเพมเตมใหสอดคลองกบพนธกจและวตถประสงค
ของสถาบนฯ หรอกาหนดเปาหมายการดาเนนงานทสงขน เพอการยกระดบมาตรฐานของ
ตนเอง โดยกาหนดไวในรายละเอยดของหลกสตร ทงน หลกสตรของสถาบนอดมศกษาทก
ระดบคณวฒตองมผลการดาเนนการทบรรลตามเปาหมายตวบงชทงหมดอยในเกณฑดจง
จะไดรบการเผยแพรหลกสตรทไดมาตรฐานตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษา
แหงชาต โดยเกณฑการประเมนผานคอ มการดาเนนงานตามขอ 1-5 และอยางนอย
รอยละ 80 ของตวบงชผลการดาเนนงานทระบไวในแตละป
2. กรณมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชและมหาวทยาลยรามคาแหงซงมระบบการสอบซอม
อนโลมใหปรบตวบงชในขอ 4 และขอ 5 เปนดงน
ขอ 4 จดทารายงานผลการดาเนนการของชดวชา/รายวชา และรายงานผลการดาเนน
การของประสบการณภาคสนาม (ถาม) ตามแบบ มคอ.5 และมคอ.6 ภายใน
60 วน หลงสอบซอมใหครบทกชดวชา/รายวชาทเปดสอน
ขอ 5 จดทารายงานผลการดาเนนการของหลกสตรตามแบบ มคอ.7 หลงสนสด
ปการศกษา ภายใน 90 วนหลงสอบซอม
ตวบงชผลการดาเนนงาน
161คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบงชท 1.1
ตวบงช สมศ.ท 16
ตวบงช สมศ.ท 17
ตวบงชท 2.1
ตวบงชท 2.2
ตวบงชท 2.3
ตวบงชท 2.4
ตวบงชท 2.5
ตวบงชท 2.6
ตวบงชท 2.7
ตวบงชท 2.8
ตวบงชคณภาพ เปาหมาย คะแนนการประเมน(ตามเกณฑสกอ.)
ผลการดาเนนงาน1
ตวตง ผลลพธ ตวหาร (%หรอสดสวน)
ตาราง ส 1 ผลการการประเมนรายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ
ประเภทสถาบน กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ค สถาบนเฉพาะทาง ค 1 สถาบนทเนนระดบบณฑตศกษา ค 2 สถาบนทเนนระดบปรญญาตร กลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา โดยเฉพาะระดบปรญญาเอก
ภาคผนวก ขแบบรายงานผลการประเมน
1 ใหระบเปนตวเลขทสอดคลองกบเกณฑทใชประเมนสาหรบตวบงชนนๆ เชน ระบเปนคารอยละ หรอ ระบเปนสดสวน หรอระบเปนคะแนน หรอระบเปนจานวน หรอระบเปนขอ
162 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
ตาราง ส 1 ผลการการประเมนรายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ (ตอ)
ผลการดาเนนงาน1
ตวตง ผลลพธ ตวหาร (%หรอสดสวน)
ตวบงชคณภาพ เปาหมาย คะแนนการประเมน(ตามเกณฑสกอ.)
1 ใหระบเปนตวเลขทสอดคลองกบเกณฑทใชประเมนสาหรบตวบงชนนๆ เชน ระบเปนคารอยละ หรอ ระบเปนสดสวน หรอระบเปนคะแนน หรอระบเปนจานวน หรอระบเปนขอ
ตวบงช สมศ.ท 1
ตวบงช สมศ.ท 2
ตวบงช สมศ.ท 3
ตวบงช สมศ.ท 4
ตวบงช สมศ.ท 14
ตวบงชท 3.1 ตวบงชท 3.2
ตวบงชท 4.1
ตวบงชท 4.2
ตวบงชท 4.3
ตวบงช สมศ.ท 5
ตวบงช สมศ.ท 6
ตวบงช สมศ.ท 7
ตวบงชท 5.1
ตวบงชท 5.2
ตวบงช สมศ.ท 8
ตวบงช สมศ.ท 9
163คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตาราง ส 1 ผลการการประเมนรายตวบงชตามองคประกอบคณภาพ (ตอ)
ผลการดาเนนงาน1
ตวตง ผลลพธ ตวหาร (%หรอสดสวน)
ตวบงชคณภาพ เปาหมาย คะแนนการประเมน(ตามเกณฑสกอ.)
1 ใหระบเปนตวเลขทสอดคลองกบเกณฑทใชประเมนสาหรบตวบงชนนๆ เชน ระบเปนคารอยละ หรอ ระบเปนสดสวน หรอระบเปนคะแนน หรอระบเปนจานวน หรอระบเปนขอ
ตวบงช สมศ.ท 18
ตวบงชท 6.1
ตวบงช สมศ.ท 10
ตวบงช สมศ.ท 11
ตวบงชท 7.1
ตวบงชท 7.2
ตวบงชท 7.3
ตวบงชท 7.4
ตวบงช สมศ.ท 12
ตวบงช สมศ.ท 13
ตวบงชท 8.1
ตวบงชท 9.1
ตวบงช สมศ.ท 15 นาคะแนนทไดจาก 23 ตวบงชของ สกอ. มาเฉลยและบนทกไว
164 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคป
ระกอ
บ
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
ผลกา
รประ
เมน
หมาย
เหต
I
P O
รว
ม
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
องคป
ระกอ
บท 1
องคป
ระกอ
บท 2
องคป
ระกอ
บท 3
องคป
ระกอ
บท 4
องคป
ระกอ
บท 5
องคป
ระกอ
บท 6
องคป
ระกอ
บท 7
องคป
ระกอ
บท 8
องคป
ระกอ
บท 9
เฉลย
รวมท
กตวบ
งช
ของท
กองค
ประก
อบ
ผลกา
รประ
เมน
ประเภท
สถาบ
น กล
ม ก
วทยา
ลยชม
ชน
กลม
ข สถ
าบนท
เนนร
ะดบป
รญญาต
ร
กล
ม ค
สถาบ
นเฉพ
าะทา
ง กล
ม ง
สถา
บนทเ
นนกา
รวจย
ขนสง
และผ
ลตบณ
ฑตระ
ดบบณ
ฑตศก
ษา
ค 1
สถาบ
นทเน
นระด
บบณฑต
ศกษา
โด
ยเฉพ
าะระ
ดบปร
ญญาเอก
ค 2
สถาบ
นทเน
นระด
บปรญ
ญาต
ร
ตารา
ง ส
2. ผล
การป
ระเม
นตนเ
องตา
มองค
ประก
อบคณ
ภาพ
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
165คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
มาตร
ฐานอ
ดมศก
ษา
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
หมาย
เหต
I
P O
รว
ม
ผลกา
รประ
เมน
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
มาตร
ฐานท
1
มาตร
ฐานท
2
มา
ตรฐา
นท 2
ก
มา
ตรฐา
นท 2
ข
มาตร
ฐานท
3
เฉลย
รวมท
กตวบ
งช
ของท
กมาต
รฐาน
ผลกา
รประ
เมน
ตารา
ง ส
3. ผล
การป
ระเม
นตนเ
องตา
มมาต
รฐาน
การอ
ดมศก
ษา
ประเภท
สถาบ
น กล
ม ก
วทยา
ลยชม
ชน
กลม
ข สถ
าบนท
เนนร
ะดบป
รญญาต
ร
กล
ม ค
สถาบ
นเฉพ
าะทา
ง กล
ม ง
สถา
บนทเ
นนกา
รวจย
ขนสง
และผ
ลตบณ
ฑตระ
ดบบณ
ฑตศก
ษา
ค 1
สถาบ
นทเน
นระด
บบณฑต
ศกษา
โด
ยเฉพ
าะระ
ดบปร
ญญาเอก
ค 2
สถาบ
นทเน
นระด
บปรญ
ญาต
ร
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
166 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
มมมอ
งดาน
การบ
รหาร
จดกา
ร
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
ผลกา
รประ
เมน
หมาย
เหต
I
P O
รว
ม
ดานน
กศกษ
าและ
ผมสว
นไดส
วนเส
ย
ดานก
ระบว
นการ
ภายใ
น
ดานก
ารเงน
ดานบ
คลาก
รการ
เรยน
รและ
นวตก
รรม
เฉลย
รวมท
กตวบ
งชขอ
งทกม
มมอง
ผลกา
รประ
เมน
ตารา
ง ส
4. ผล
การป
ระเม
นตนเ
องตา
มมมม
องดา
นการ
บรหา
รจดก
าร
ประเภท
สถาบ
น กล
ม ก
วทยา
ลยชม
ชน
กลม
ข สถ
าบนท
เนนร
ะดบป
รญญาต
ร
กล
ม ค
สถาบ
นเฉพ
าะทา
ง กล
ม ง
สถา
บนทเ
นนกา
รวจย
ขนสง
และผ
ลตบณ
ฑตระ
ดบบณ
ฑตศก
ษา
ค 1
สถาบ
นทเน
นระด
บบณฑต
ศกษา
โด
ยเฉพ
าะระ
ดบปร
ญญาเอก
ค 2
สถาบ
นทเน
นระด
บปรญ
ญาต
ร
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
167คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตาราง ส 5. ผลการประเมนตนเองตามมาตรฐานสถาบนอดมศกษา
ประเภทสถาบน กลม ก วทยาลยชมชน กลม ข สถาบนทเนนระดบปรญญาตร
กลม ค สถาบนเฉพาะทาง กลม ง สถาบนทเนนการวจยขนสงและ
ค 1 สถาบนทเนนระดบบณฑตศกษา ผลตบณฑตระดบบณฑตศกษา
ค 2 สถาบนทเนนระดบปรญญาตร โดยเฉพาะระดบปรญญาเอก
มาตรฐานสถาบนอดมศกษา
คะแนนการประเมนเฉลย
หมายเหต
ผลการประเมน0.00 - 1.50 การดาเนนงานตองปรบปรงเรงดวน
1.51 - 2.50 การดาเนนงานตองปรบปรง
2.51 - 3.50 การดาเนนงานระดบพอใช
3.51 - 4.00 การดาเนนงานระดบด
4.51 - 5.00 การดาเนนงานระดบดมาก
I P O รวม
1. มาตรฐานดานศกยภาพ และความพรอมในการจด การศกษา (1) ดานกายภาพ (2) ดานวชาการ (3) ดานการเงน (4) ดานการบรหารจดการ
เฉลยรวมทกตวบงชของมาตรฐานท 1 2. มาตรฐานดานการดาเนนการ ตามภารกจของสถาบน อดมศกษา (1) ดานการผลตบณฑต (2) ดานการวจย (3) ดานการใหบรการ ทางวชาการแกสงคม (4) ดานการทานบารงศลปะ และวฒนธรรมเฉลยรวมทกตวบงชของมาตรฐานท 2เฉลยรวมทกตวบงชของทกมาตรฐานผลการประเมน
ไมนาตวบงช สมศ.ท 15 มาคานวณ
168 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
หมาย
เหต
(เหตผ
ลของ
การป
ระเม
นทตา
งจาก
ททระ
บใน
SAR)
ตารา
ง ป
.1 ผล
การป
ระเม
นราย
ตวบง
ชของ
สานก
งานค
ณะก
รรมก
ารกา
รอดม
ศกษา
ตวบง
ชคณภา
พเป
าหมา
ยผล
การด
าเนน
งาน1
คะแน
นประ
เมน
โดยค
ณะก
รรมก
าร (
เกณฑสก
อ.)
ตว
ตง
ผลลพ
ธ
ตว
หาร
(%หร
อสดส
วน)
ตวบง
ชท 1
.1
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
16
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
17
ตวบง
ชท 2
.1
ตวบง
ชท 2
.2
ตวบง
ชท 2
.3
ตวบง
ชท 2
.4
ตวบง
ชท 2
.5
ตวบง
ชท 2
.6
ตวบง
ชท 2
.7
ตวบง
ชท 2
.8
1 ใ
หระบ
เปนต
วเลข
ทสอด
คลอง
กบเก
ณฑท
ใชปร
ะเมน
สาหร
บตวบ
งชนน
ๆ เช
น ระ
บเปน
คารอ
ยละ หร
อระบ
เปนส
ดสวน
หรอ
ระบเ
ปนคะ
แนน
หรอร
ะบเป
นจาน
วนหร
อ
ระบเ
ปนขอ
169คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
หมาย
เหต
(เหตผ
ลของ
การป
ระเม
นทตา
งจาก
ททระ
บใน
SAR)
ตารา
ง ป
.1 ผล
การป
ระเม
นราย
ตวบง
ชของ
สานก
งานค
ณะก
รรมก
ารกา
รอดม
ศกษา
(ตอ)
ตวบง
ชคณภา
พเป
าหมา
ยผล
การด
าเนน
งาน1
คะแน
นประ
เมน
โดยค
ณะก
รรมก
าร ค
ะแนน
ประเมน
ตว
ตง
ผลลพ
ธ
ตว
หาร
(%หร
อสดส
วน)
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
1
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
2
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
3
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
4
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
14
ตวบง
ชท 3
.1
ตวบง
ชท 3
.2
ตวบง
ชท 4
.1
ตวบง
ชท 4
.2
1 ให
ระบเ
ปนตว
เลขท
สอดค
ลองก
บเกณ
ฑทใช
ประเมน
สาหร
บตวบ
งชนน
ๆ เช
น ระ
บเปน
คารอ
ยละ
หรอร
ะบเป
นสดส
วน ห
รอระ
บเปน
คะแน
น หร
อระบ
เปนจ
านวน
หร
อระบ
เปนข
อ
170 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
หมาย
เหต
(เหตผ
ลของ
การป
ระเม
นทตา
งจาก
ททระ
บใน
SAR)
ตารา
ง ป
.1 ผล
การป
ระเม
นราย
ตวบง
ชของ
สานก
งานค
ณะก
รรมก
ารกา
รอดม
ศกษา
(ตอ)
ตวบง
ชคณภา
พเป
าหมา
ยผล
การด
าเนน
งาน1
คะแน
นประ
เมน
โดยค
ณะก
รรมก
าร ค
ะแนน
ประเมน
ตว
ตง
ผลลพ
ธ
ตว
หาร
(%หร
อสดส
วน)
1 ให
ระบเ
ปนตว
เลขท
สอดค
ลองก
บเกณ
ฑทใช
ประเมน
สาหร
บตวบ
งชนน
ๆ เช
น ระ
บเปน
คารอ
ยละ
หรอร
ะบเป
นสดส
วน ห
รอระ
บเปน
คะแน
น หร
อระบ
เปนจ
านวน
หร
อระบ
เปนข
อ
ตวบง
ชท 4
.3
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
5
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
6
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
7
ตวบง
ชท 5
.1
ตวบง
ชท 5
.2
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
8
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
9
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
18
ตวบง
ชท 6
.1
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
10
171คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
11
ตวบง
ชท 7
.1
ตวบง
ชท 7
.2
ตวบง
ชท 7
.3
ตวบง
ชท 7
.4
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
12
ตวบง
ชท ส
มศ.ท
13
ตวบง
ชท 8
.1
ตวบง
ชท 9
.1ตว
บงชท
สมศ
.ท 1
5
หมาย
เหต
(เหตผ
ลของ
การป
ระเม
นทตา
งจาก
ททระ
บใน
SAR)
ตารา
ง ป
.1 ผล
การป
ระเม
นราย
ตวบง
ชของ
สานก
งานค
ณะก
รรมก
ารกา
รอดม
ศกษา
(ตอ)
ตวบง
ชคณภา
พเป
าหมา
ยผล
การด
าเนน
งาน1
คะแน
นประ
เมน
โดยค
ณะก
รรมก
าร ค
ะแนน
ประเมน
ตว
ตง
ผลลพ
ธ
ตว
หาร
(%หร
อสดส
วน)
1 ให
ระบเ
ปนตว
เลขท
สอดค
ลองก
บเกณ
ฑทใช
ประเมน
สาหร
บตวบ
งชนน
ๆ เช
น ระ
บเปน
คารอ
ยละ
หรอร
ะบเป
นสดส
วน ห
รอระ
บเปน
คะแน
น หร
อระบ
เปนจ
านวน
หร
อระบ
เปนข
อ
นาคะ
แนนท
ไดจา
ก 23
ตวบ
งชขอ
ง สก
อ.
มาเฉ
ลยแล
ะบนท
กไว
172 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
องคป
ระกอ
บคณภา
พ
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
ผลกา
รประ
เมน
หมาย
เหต
I
P O
รว
ม
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
องคป
ระกอ
บท 1
องคป
ระกอ
บท 2
องคป
ระกอ
บท 3
องคป
ระกอ
บท 4
องคป
ระกอ
บท 5
องคป
ระกอ
บท 6
องคป
ระกอ
บท 7
องคป
ระกอ
บท 8
องคป
ระกอ
บท 9
เฉลย
รวมท
กตวบ
งช
ของท
กองค
ประก
อบ
ผลกา
รประ
เมน
ตารา
ง ป.
2 ผล
การป
ระเม
นตาม
องคป
ระกอ
บคณภา
พ
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
173คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
มาตร
ฐานอ
ดมศก
ษา
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
หมาย
เหต
I
P O
รว
ม
ผลกา
รประ
เมน
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
มาตร
ฐานท
1
มาตร
ฐานท
2 ก
มาตร
ฐานท
2 ข
มาตร
ฐานท
3
เฉลย
รวมท
กตวบ
งช
ของท
กมาต
รฐาน
ผลกา
รประ
เมน
ตารา
ง ป.
3 ผล
การป
ระเม
นตาม
มาตร
ฐานก
ารอด
มศกษ
า
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
174 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
มาตร
ฐานอ
ดมศก
ษา
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
ผลกา
รประ
เมน
หมาย
เหต
I
P O
รว
ม
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
1. ด
านนก
ศกษา
และผ
มสวน
ไดสว
นเสย
2. ด
านกร
ะบวน
การภ
ายใน
3. ด
านกา
รเงน
4. ด
านบค
ลากร
การเรย
นรแล
ะนวต
กรรม
เฉลย
รวมท
กตวบ
งชขอ
งทกม
มมอง
ผลกา
รประ
เมน
ตารา
ง ป.
4 ผล
การป
ระเม
นตาม
มมมอ
งดาน
การบ
รหาร
จดกา
ร
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
175คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
ตารา
ง ป.
5 ผ
ลการ
ประเมน
ตามม
าตรฐ
านสถ
าบนอ
ดมศก
ษา
1. มาต
รฐาน
ดานศ
กยภา
พและ
ความ
พรอม
ในกา
รจด
กา
รศกษ
า
(1
) ดาน
กายภ
าพ
(2
) ดาน
วชาก
าร
(3
) ดาน
การเงน
(4
) ดาน
การบ
รหาร
จดกา
ร
เฉลย
รวมท
กตวบ
งชขอ
งมาต
รฐาน
ท 1
2. มาต
รฐาน
ดานก
ารดา
เนนก
ารตา
มภาร
กจ
ขอ
งสถา
บนอด
มศกษ
า
(1
) ดาน
การผ
ลตบณ
ฑต
(2
) ดาน
การว
จย
(3
) ดาน
การใหบ
รการ
ทางว
ชากา
รแกส
งคม
(4
) ดาน
การท
านบา
รงศล
ปะแล
ะวฒนธ
รรม
เฉลย
รวมท
กตวบ
งชขอ
งมาต
รฐาน
ท 2
เฉลย
รวมท
กตวบ
งชขอ
งทกม
าตรฐ
าน
ผลกา
รประ
เมน
มาตร
ฐานส
ถาบน
อดมศ
กษา
คะแน
นการ
ประเมน
เฉลย
หมาย
เหต
ผลกา
รประ
เมน
0.00
- 1.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรงเร
งดวน
1.51
- 2.
50 ก
ารดา
เนนง
านตอ
งปรบ
ปรง
2.51
- 3.
50 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบพอ
ใช
3.51
- 4.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบด
4.51
- 5.
00 ก
ารดา
เนนง
านระ
ดบดม
าก
I P
O
รวม
ไมนา
ตวบง
ช สม
ศ.ท
15 ม
าคาน
วณ
176 สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา Office of the Higher Education Commission (OHEC)
คณะกรรมการประกนคณภาพการศกษาภายในระดบอดมศกษา
ประธานกรรมการ ศาสตราจารยเกยรตคณกตตชย วฒนานกร
รองประธานกรรมการ เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา
(นายสเมธ แยมนน)
กรรมการ
ศาสตราภชานไกรฤทธ บณยเกยรต ศาสตราจารยชาญณรงค พรรงโรจน
รองศาสตราจารยวรากรณ สามโกเศศ รองศาสตราจารย คณหญงสมณฑา พรหมบญ
นายถนอม อนทรกาเนด นายพานช เหลาศรรตน
กรรมการและเลขานการ รองเลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา
(รองศาสตราจารยกาจร ตตยกว)
ผชวยเลขานการ เจาหนาทสานกมาตรฐานและประเมนผลอดมศกษา
(นางวราภรณ สหนาท)
(นางอรสา ภาววมล)
(นางสาวนชนภา รนอบเชย)
177คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553
คณะอนกรรมการพฒนาการประกนคณภาพการศกษาในระดบอดมศกษา
อนกรรมการทปรกษา รองเลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา
(รองศาสตราจารยกาจร ตตยกว)
ศาสตราจารยเกยรตคณกตตชย วฒนานกร
ประธานอนกรรมการ ศาสตราจารยวฒชย ธนาพงศธร
อนกรรมการ
ศาสตราจารยสวมล วองวาณช ศาสตราจารยชย จาตพทกษกล
ศาสตราจารยบวรศลป เชาวนชน รองศาสตราจารยสมบรณวลย สตยารกษวทย
รองศาสตราจารยศรสมรก อนทจนทรยง ผชวยศาสตราจารยจนดา งามสทธ
ผชวยศาสตราจารยประเสรฐ อครประถมพงศ ผชวยศาสตราจารยปราน พรรณวเชยร
นายชศกด เตชะวเศษ ผอานวยการสานกมาตรฐานและ
ประเมนผลอดมศกษา
(นางวราภรณ สหนาท - 30 ก.ย. 2553)
(นางอรสา ภาววมล 1 ต.ค. 2553-ปจจบน)
เลขานการ เจาหนาทสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
(นางสาวนชนภา รนอบเชย)
(นางสาวนพรตน ประสาทเขตการณ)
(นายเมธส บรรเทงสข)