คมอ

การบรหารความเสยง และการควบคมภายในขององคกร

Enterprise Risk Management and

Internal Control

มหาวทยาลยรามคาแหง

คานา การบรหารความเสยงและการควบคมภายในนบเปนเครองมอสาคญและมประโยชนในการบรหารจดการองคการใหสามารถบรรลเปาหมายและวตถประสงคตามท กาหนดไวไดอยางมประสทธภาพและประสทธ ผลด วยการบรหารป จจ ยและควบคม กจกรรมท งกระบวนการ การดาเนนงานตางๆ โดยลดมลเหตของแตละโอกาสทกอใหเกดความเสยหาย ทงน เพอใหระดบและขนาดของความเสยหายทจะเกดขนกบองคการในอนาคตอยในระดบทองคการยอมรบได หรอควบคมไดอยางเปนระบบทวทงองคการ คณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง พจารณา เหนวา คมอการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ทมหาวทยาลยฯ จดทาขนเพอเปนแนวทางในการด า เนน งานบรหารความเส ย งและการควบ คมภาย ใน และ เป นส อกลาง ท ช วยสร า งความร ความเขาใจใหกบผ บรหารและบคลากรของมหาวทยาลยฯ เก ยวกบเร องการบรหารความเส ยงและ การควบคมภายใน และเพ อตอบสนองวตถประสงคของการจดทาค มอการบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน ซงเปนเคร องมอสาคญสาหรบรองรบตอการเปล ยนแปลงอยางรวดเรวของสภาพแวดลอมภายนอก ทสงผลกระทบตอการดาเนนงานภายในมหาวทยาลยฯ คณะกรรมการฯ จงไดดาเนนการปรบปรงคมอการบรหารความเสยงและการควบคมภายในอกครงเพอใหเหมาะสมกบสถานการณ เพอนาไปสการปฏบต และสอดคลองกบแนวทางการตรวจสอบและประเมนภาคราชการโดยปรบปรงจากคมอการบรหารความเสยงทวทงองคการ Enterprise Risk Management (ERM) ฉบบเดอนตลาคม 2554

คณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

เมษายน ๒๕๕๖

สารบญ หนา คานา บทท 1 ขอบเขตทวไป 1

วตถประสงคของคมอการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 1 ความจาเปนของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 1 ความหมายและคาจากดความของการบรหารความเสยง 2

บทท 2 แนวทางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง 7 นโยบาย วตถประสงคของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 7 โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 9 บทบาทหนาทและความรบผดชอบของผทเกยวของ 10

บทท 3 กระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 14 แนวทางการดาเนนงาน 14 กระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง 16 ขนตอนท 1 ยทธศาสตร มร./โครงการ/กจกรรม/กระบวนการและวตถประสงค 16 ขนตอนท 2 การระบความเสยงและปจจยเสยง 19 ขนตอนท 3 การประเมนความเสยง 20 ขนตอนท 4 แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 27 ขนตอนท 5 การตดตามและประเมนการดาเนนงานตามแผน 28 ขนตอนท 6 การจดทารายงาน 28 ขนตอนท 7 นาผลการตดตามและประเมนการดาเนน มาทบทวนจดทาแผนใหม 30 สรปขนตอนการบรหารความเสยง และแบบฟอรมทเกยวของ 31 บทสรป 32

บรรณานกรม 34 ภาคผนวก ก แบบฟอรมการจดทาแผนบรหารความเสยงและการควบคม

ภายใน แบบตดตามประเมนผลการดาเนนงานตามแผน ภาคผนวก ข แบบฟอรมรายงานระดบคณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ ภาคผนวก ค แบบฟอรมรายงานระดบมหาวทยาลย

บทท 1

ขอบเขตทวไป วตถประสงคของคมอการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง คมอฉบบนจดทาขนเพอวตถประสงค ตอไปน 1. เพอใหผบรหารและผปฏบตงานทกระดบมความร ความเขาใจในหลกการ กระบวนการและขนตอนการบรหารความเสยง และการควบคมภายในของมหาวทยาลย

2. เพอเปนเครองมอใหบคลากรปฏบตงานตามกระบวนการบรหารความเสยง และการควบคมภายในอยางเปนระบบและตอเนอง สอดคลองกบวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร เปาประสงค และกลยทธของมหาวทยาลย 3. เพอใหมหาวทยาลยมการกากบดแลตนเองทด ตามแนวพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด 4. เพอเปนแนวทางในการตดตาม และประเมนผลการดาเนนงานของมหาวทยาลยใหมประสทธภาพ และประสทธผล สามารถรบมอกบความเสยงทจะเกดขนในอนาคต ความจาเปนของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

ประการแรก พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ.2545 มาตรา 3/1 บญญตวา “การบรหารราชการตองเปนไปเพอประโยชนสขของประชาชน เกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ ความมประสทธภาพ ความคมคาในเชงภารกจแหงรฐ การลดขนตอนการปฏบตงาน การลดภารกจและยบเลกหนวยงานทไมจาเปน การกระจายภารกจและทรพยากรใหแกทองถน การกระจายอานาจตดสนใจ การอานวยความสะดวกและการตอบสนองความตองการของประชาชน มผรบผดชอบตอผลของงาน การปรบปรงคณภาพการใหบรการจงเปนแนวหนงทจาเปนอยางยงเพอใหการบรหารราชการเปนไปอยางมประสทธภาพ และสามารถตอบสนองตามความตองการของประชาชน ในการปฏบตหนาทของสวนราชการตองใชวธการบรหารกจการบานเมองทดโดยเฉพาะอยางยงใหคานงถงความรบผดชอบของ ผปฏบตราชการ การมสวนรวมของประชาชน การเปดเผยขอมล การตดตามตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตราชการ ทงนตามความเหมาะสมของแตละภารกจ”

ประการทสอง พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 มาตรา 12 กาหนดวาเพอประโยชนในการปฏบตราชการใหเกดผลสมฤทธ ก.พ.ร. อาจเสนอตอคณะรฐมนตร เพอกาหนดมาตรการกากบการปฏบตราชการ โดยวธการจดทาความตกลงเปนลายลกษณอกษร หรอโดยวธการอนใด เพอแสดงความรบผดชอบในการปฏบตราชการ และมาตรา 45 กาหนดใหสวนราชการจดใหมคณะผประเมนอสระดาเนนการประเมนผลการปฏบตราชการของสวนราชการเกยวกบผลสมฤทธของภารกจ คณภาพการใหบรการ ความพงพอใจของประชาชนผรบบรการ ความคมคาในภารกจ ทงนตามเกณฑ วธการ และระยะเวลาท ก.พ.ร. กาหนด

ประการทสาม สานกงานการตรวจเงนแผนดน (สตง.) ระเบยบวาดวยการกาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544 กาหนดใหหนวยรบตรวจหรอมหาวทยาลยรามคาแหงนามาตรฐานการควบคมภายในตามระเบยบฯ ไปใชเปนแนวทางการจดวางระบบการควบคมภายใน และประเมนผลการควบคมภายในใหเกดประสทธภาพและประสทธผล พรอมรายงานตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนและผทเกยวของทราบ

๒

ประการทส พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ไดกาหนด

จดมงหมายและหลกการของการจดการศกษาทมงเนนคณภาพและมาตรฐานโดยกาหนดรายละเอยดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา ซงประกอบดวย “ระบบการประกนคณภาพภายใน” และ “ระบบการประกนคณภาพภายนอก” เพอใชเปนกลไกในการผดงรกษาคณภาพและมาตรฐานของสถาบนอดมศกษา และกาหนดใหสถานศกษาทกแหงตองไดรบการประเมนคณภาพภายนอกอยางนอย 1 ครงในทกรอบ 5 ป โดย “สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอเรยกชอยอวา “สมศ.”

ดงนน มหาวทยาลยรามคาแหงจงตองมการประกนคณภาพตามเกณฑของสานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา โดยสภามหาวทยาลยทาหนาทในการกากบ ดแลการดาเนนงานในมหาวทยาลยใหมประสทธภาพและประสทธผล ปจจยทจะทาใหองคการมการบรหารจดการทมคณภาพ ไดแก ทรพยากรบคคล ระบบฐานขอมล การบรหารความเสยง การบรหารการเปลยนแปลง ฯลฯ เพอสมฤทธผลตามเปาหมายทกาหนด โดยใชหลกการบรหารจดการบานเมองและสงคมทด (Good governance)

ประการสดทาย เนองจากโลกมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว และสภาพแวดลอมตางๆ ทง เศรษฐกจ สงคม

การเมอง เทคโนโลย นวตกรรม และการแขงขน ทาใหองคการทงภาครฐ และภาคเอกชน ตองปรบตวและพรอมสาหรบการเปลยนแปลง เพอใหเกดประสทธภาพ และประสทธผล ดงนน การดาเนนงานตางๆ จงตองมความระมดระวง ดวยการดาเนนการอยางโปรงใส และนาทรพยากรทมอยใชใหเกดประโยชนสงสด และคานงถงความรบผดชอบตอสงคม

ดงนน มหาวทยาลยรามคาแหง จงนาหลกการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน มาดาเนนการเพอใหมหาวทยาลยสามารถบรรลผลสาเรจตามวตถประสงค ความหมายและคาจากดความของการบรหารความเสยง

เพอใหเขาใจความหมายและคาจากดความของการบรหารความเสยง ควรทาความเขาใจกบความหมายของคาทเกยวของ ตอไปน

1. ความเสยง (Risk) หมายถง เหตการณทมความไมแนนอน ซงมโอกาสทจะเกดขนในอนาคต และมผลกระทบ ทงทางบวกและทางลบ หากเปนทางลบจะกอใหเกดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล ความสญเปลา หรอเหตการณทไมพงประสงค ทาใหการดาเนนงานของมหาวทยาลยไมประสบความสาเรจตามวตถประสงคท กาหนดไว จงจาเปนตองพจารณาโอกาสทจะเกด (Likelihood) ของเหตการณและผลกระทบ (Impact) ทจะไดรบ ความเสยงสามารถจาแนกไดเปนลกษณะ ดงน

- ความเสยงดานทรพยากร (Resources Risk) - ความเสยงดานยทธศาสตร หรอกลยทธ ( Strategic Risk) - ความเสยงดานการปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ/ขอบงคบ (Compliance Risk) - ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk)

- ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล (Human and Good Governance Risk) - ความเสยงจากเหตการณภายนอก (External Environment Risk) - ความเสยงดานอน ๆ (Other Risk) ตามบรบทของสถาบน

๓

ความเสยงดานทรพยากร (Resources Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากความไมพรอม หรอขาดประสทธภาพในการดาเนนงานดานการเงน งบประมาณ การควบคมคาใชจาย ระบบสารสนเทศ ดานอาคารสถานท

ความเสยงดานยทธศาสตร/กลยทธ (Strategic Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากการวางแผนกลยทธหรอแผนปฏบตราชการ รวมถงการนาไปปฏบตทไมเหมาะสม หรอไมสอดคลองกบปจจยตางๆ ทงทเปนปจจยภายในและภายนอกองคการ ซงอาจสงผลกระทบตอทศทางการพฒนาและการบรรลผลตามเปาหมายและวตถประสงคขององคการ

ความเสยงดานการปฏบตตามกฏหมาย/กฎระเบยบ/ขอบงคบ (Compliance Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากการไมสามารถปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอบงคบทเกยวของได หรอกฎระเบยบทมอยไมเหมาะสม เปนอปสรรคตอการปฏบตงาน หรอไมสามารถปฏบตไดทนตามเวลาทกาหนด และอาจมผลตอการลงโทษตามกฎหมายทเกยวของ ตลอดจนการตดตามผลการปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอบงคบทเกยวของ

ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk) หมายถง ความเสยงทเกดขนในกระบวนการทางานตามปกตทกขนตอนไมวาจะเปนเรองของกระบวนการบรหารหลกสตร การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพวามการดาเนนงานตามขนตอนอยางถกตองเหมาะสมและมระบบควบคม ตรวจสอบ ทดเพยงใด ถาไมดพอองคการตองหาวธการในการจดการไมใหความเสยงนนเกดขน มฉะนนอาจจะสงผลกระทบตอความสาเรจของการดาเนนงานตามแผนปฏบตราชการหรอแผนกลยทธขององคการ

ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล (Human and Good Governance Risk) หมายถง ความเสยงทเกดจากการขาดประสทธภาพในการกาหนดกรอบอตรากาลง การสรรหาบคลากร การบรรจแตงตง การฝกอบรม การโยกยายและไมไดจดทาขอกาหนดดานจรยธรรมไวอยางชดเจนในดานตาง ๆ ความเสยงจากเหตการณภายนอก (External Environment Risk) หมายถง ความเสยงทเกดขนจากสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงตลอดเวลาและอาจสงผลกระทบทาใหองคการไมสามารถดาเนนการไดสาเรจตามเปาหมาย ความเสยงดานอนๆ (Other Risk) หมายถงความเสยงทเกดขนจากความไมสามารถดาเนนการไดตามแนวทางของมหาวทยาลยแบบตลาดวชาทใหโอกาสทางการศกษากบทกระดบชนชนตามบรบทของสถาบน

2. ปจจยเสยง (Risk Factor) หมายถง สาเหตของความเสยง ทจะทาใหไมบรรลวตถประสงคตามขนตอนการดาเนนงานทกาหนดไว ทงปจจยภายในและภายนอก ซงองคการควรระบสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและกาหนดกลยทธ/มาตรการ/แนวทางในการลดความเสยงไดอยางถกตอง เหมาะสมกบสถานการณ และบรบทขององคการ

ปจจยภายในประกอบดวย 1. กลยทธ (Strategy) เหมาะสมกบสถานการณเพยงใด 2. โครงสรางองคการ (Structure) มหนวยงานและระดบขนการบงคบบญชาท

เหมาะสมทจะประกอบพนธกจใหสาเรจตามวตถประสงคขององคการเพยงใด 3. ระบบ (System) การดาเนนงานมระบบทถกตองเหมาะสมเพยงใด เชน ระบบการ

คดเลอกสรรหา ระบบการประเมนผล ระบบการพจารณาความดความชอบ ระบบการเงน ระบบการผลต (บณฑต) ระบบการจดซอจดจาง ระบบสารสนเทศ

4. รปแบบการบรหารจดการ (Style) เหมาะสมสอดคลองกบสภาพแวดลอมท เปลยนแปลงอยตลอดเวลาเพยงใด

๔

5. บคลากร (Staff) มศกยภาพ (สมรรถนะ) เหมาะสมกบงานทไดรบมอบหมาย เพยงใด

6. ทกษะ (Skill) ขององคการและบคลากร เมอเทยบกบคแขงแลวเหนอกวาหรอดอยกวา

7. คานยม (Share Value) คานยมรวมของบคลากร มสวนสนบสนนใหองคการสามารถปรบไปตามสภาพแวดลอมไดมากนอยเพยงใด

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก ประกอบดวย สภาพแวดลอมทวไป (General Environment)

1. ดานเศรษฐกจ ไดแก ราคานามน ความผนผวนของอตราแลกเปลยน อตราดอกเบย อตราการวางงาน และตลาดหน

2. ดานสงคมและสงแวดลอม ไดแก การเปลยนแปลงดานประชากร ความขดแยงในสงคม การกอความไมสงบ ภยสงคราม ภยจากธรรมชาต เปนตน

3. ดานการเมอง สงผลตอ ความตอเนองในนโยบายของรฐบาล 4. ดานกฎหมาย ไดแก ความคลมเครอของกฎหมายทเกยวของ การเปลยนแปลง

กฎระเบยบตางๆ ความไมมนใจในการบงคบใชกฎหมาย กฎหมายไมครอบคลม กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ทลาหลง ไมทนการเปลยนแปลง

5. ดานเทคโนโลย ไดแกความกาวหนาของเทคโนโลยทสงผลตอความสามารถในการแขงขนขององคการ

สภาพแวดลอมทางดานการแขงขน (Competitive Environment) 1. ผใหบรการการศกษารายใหมๆ (New Entrants) 2. ความรนแรงของการแขงขน (Intensity of Rivalry) 3. อานาจการตอรอง (Bargaining Power) - ผรบบรการ (Customer) - ผจดหาทรพยากรให (Supplier) ๔. บรการ/สนคาอนๆทเปนสงทดแทนการเลอกใชบรการการศกษา (Substitution)

3. การประเมนความเสยง (Risk Assessment) หมายถง กระบวนการระบความเสยง และการวเคราะหเพอจดลาดบความเสยงทจะมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคขององคการ โดยการประเมนจากโอกาสทจะเกดเหตการณ (Likelihood) และผลกระทบ (Impact) จากเหตการณความเสยง

- โอกาสทจะเกดเหตการณ (Likelihood) หมายถง ความถหรอโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยง

- ผลกระทบ (Impact) หมายถง ปรมาณของความรนแรงความเสยหายทจะเกดขนหากเกดเหตการณหรอความเสยง

- ระดบของความเสยง (Degree of Risk) หมายถง สถานะของความเสยงทไดจากการประเมนโอกาส และผลกระทบของแตละปจจยเสยง แบงออกเปน 4 ระดบคอ ความเสยงสงมาก ความเสยงสง ความเสยงปานกลาง และความเสยงนอย

4. การจดการความเสยง (Risk Response) หมายถง แนวทางในการบรหารจดการใหโอกาสทจะเกดเหตการณหรอความเสยง หรอลดผลกระทบความเสยหายจากเหตการณความเสยงใหอยในระดบทองคการยอมรบได (Risk Acceptance) โดยการเลอกแนวทางทจะจดการกบความเสยงนน ผบรหารตองพจารณาถงคาใชจายหรอตนทนในการจดการความเสยงนน เปรยบเทยบกบประโยชนทจะไดรบวาเหมาะสมและคมคาหรอไม

๕

กรณ เปนความเสยงท เกดจากปจจยภายนอก ซงไมสามารถควบคมได การปองกนหรอ ลดความเสยงกระทาได ดงน

1) การลดความรนแรงของความเสยง (Risk Reduction) หรอลดความเปนไปไดในการเกด ความเสยง คอ ความพยายามลดความเสยงโดยการเพมเตม หรอเปลยนแปลงขนตอนบางสวนของกจกรรมหรอโครงการทจะนาไปสเหตการณทเปนความเสยง หรอลดความนาจะเปนทเหตการณทเปนความเสยงจะเกดขน โดยมการเตรยมความพรอมของบคลากร เครองมอ อปกรณตางๆ ดวยการดาเนนการใหมการฝกอบรมบคลากรใหมความรความเขาใจ การกาหนดใหผจดซอ/จดจางและผตรวจรบ/ผรบมอบงาน แยกจากกน หรอลดระดบความรนแรงของผลกระทบเมอเหตการณทเปนความเสยงเกดขน ดวยการตดตงเครองดบเพลง การสารองขอมล (back up) เปนระยะๆ มการบนทกขอมลสารอง

2) การแบงปนความเสยง (Risk Sharing) คอ การถายทอดความเสยงบางสวนใหผอน/หนวยงานอนรวมกนรบผดชอบ เมอเกดเหตการณความเสยงขนจะตองรบผลกระทบรวมกน ซงการแบงรบความเสยงไมไดเปนการลดความเสยงทจะเกดขน แตเปนการรบประกนวาเมอเกดความเสยหายแลวองคการจะ ไดรบการชดใชจากผ อน เชน การทาประกน(Insurance) การทาสญญา (Contracts) การรบประกน (Warranties) การจางผดาเนนการภายนอก

3) การยอมรบความเสยง (Risk Acceptance ) คอ การรบความเสยงไวจดการเองภายในหนวยงาน หากทาการวเคราะหแลวเหนวาไมมวธการจดการความเสยงทเหมาะสม เนองจากตนทนการจดการความเสยงสงกวาประโยชนทจะไดรบ แตควรมมาตรการตดตามอยางใกลชดเพอรองรบผลทจะเกดขน

4) การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) คอ การปฏเสธและหลกเลยงโอกาสทจะเกด ความเสยง โดยการหยด ยกเลก หรอเปลยนแปลงกจกรรมหรอโครงการทจะนาไปสเหตการณทเปน ความเสยง แตมขอเสยคอ อาจสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลงในแผนงานขององคการมากจนเกนไปจน ไมสามารถมงไปสเปาหมายทวางไวได

กรณ เปนความเสยงเกยวกบการควบคมภายใน ทเกดจากปจจยภายในซงอยภายใตการควบคมของฝายบรหาร การปองกนหรอลดความเสยงกระทาไดโดยจดใหมกจกรรมการควบคมอยางเพยงพอและเหมาะสม เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทองคการจะเกดความเสยหาย ทงในรปแบบของตวเงน และไมใชตวเงน เชน ชอเสยง การฟองรองจากการไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ประสทธภาพ ประสทธผล หรอความคมคา

5. การบรหารความเสยง (Enterprise Risk Management) หมายถง การบรหารปจจย และควบคมกจกรรม รวมทงกระบวนการดาเนนงานตางๆ เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทองคการจะเกดความเสยหาย โดยใหระดบของความเสยงและผลกระทบทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทองคการยอมรบได ประเมนได ควบคมได และตรวจสอบไดอยางเปนระบบ โดยคานงถงการบรรล พนธกจ(ภารกจ) ยทธศาสตร เปาประสงค กลยทธ และชอเสยงขององคการเปนสาคญ โดยไดรบการสนบสนนและการม สวนรวมในการบรหารความเสยงจากหนวยงานทกระดบทวทงองคการ 6. การตดตามประเมนผล หมายถง กระบวนการประเมนคณภาพการปฏบตงานและประเมนประสทธผลของการควบคมภายในทกาหนดไวอยางตอเนองและสมาเสมอ เพอใหเกดความมนใจวา ระบบการควบคมภายใน การบรหารความเสยงทกาหนดไวมความเพยงพอเหมาะสม มการปฏบตตามจรง ขอบกพรองทพบไดรบการแกไขอยางเหมาะสมและทนเวลา

๖

7. เปาประสงคขององคการ (Goal) หมายถง ความตองการทผวางแผนยทธศาสตรหรอผบรหาร

ตองการใหเกดขนตามทคาดหวงไว โดยทวไปจะกาหนดใหมลกษณะกวางๆ ทงในเชงแกปญหา (Problematic Goal) และเชงพฒนา (Development Goal)

8. การควบคมภายใน (Control) คอ กระบวนการ (Process) ปฏบตงานทฝายบรหารและบคลากรของหนวยงานจดใหมขน เพอควบคมการปฏบตงานของหนวยงานใหมประสทธภาพ และประสทธผล ซงการควบคมภายในสวนใหญจะออกมาในรปของนโยบาย แนวทาง กฎ ระเบยบ ขอบงคบ คมอหรอขนตอนการปฏบตตางๆ เพอลดความเสยง (Risk) ทจะเกดขน

๗

บทท 2

แนวทางการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

การบรหารความเสยงและการควบคมภายในมหาวทยาลยรามคาแหง ประกอบดวย 1. นโยบาย วตถประสงคของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 2. โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 3. บทบาทหนาทและความรบผดชอบของผเกยวของ 1. นโยบาย วตถประสงคของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

1.1 นโยบายการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เพอใหมหาวทยาลยรามคาแหงมระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในทมงไปสการ

บรรลเปาประสงคตามกลยทธหลกของมหาวทยาลย จงกาหนดนโยบายการบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน ดงน

1. ใหมการบรหารความเสยงทวทงองคการ และการควบคมภายในอยางเปนระบบและตอเนอง 2. ใหมการกาหนดกระบวนการบรหารความเสยงทเปนมาตรฐานเดยวกนทวทงมหาวทยาลย 3. ใหมการตดตาม ประเมนผลการบรหารความเสยง โดยมการทบทวนและปรบปรงอยางตอเนอง

เพอใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา 4.ใหการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของการดาเนนงานตามปกต โดยนาเทคโนโลยสารสนเทศ

มาประยกตใชเพอใหเกดประโยชนสงสด 1.2 วตถประสงคของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 1. เพอใหผลการดาเนนงานของมหาวทยาลยเปนไปตามเปาประสงคและเปาหมายตามยทธศาสตร

ทวางไว 2. เพอใหเกดการรบร ตระหนก และเขาใจถงความเสยงดานตาง ๆ ทจะเกดขน และสามารถหา

วธการจดการกบความเสยง เพอปองกนหรอลดความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได 3. เพอสรางกรอบและแนวทางในการปฏบตงานใหแกบคลากรในมหาวทยาลยสามารถบรหาร

จดการความไมแนนอนทจะเกดขนกบองคการไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ 4. เพอใหมระบบในการตดตามตรวจสอบผลการดาเนนการบรหารความเสยงและเฝาระวง

ความเสยงใหม ๆ ทอาจจะเกดขน 5. เพอสงเสรมหลกธรรมาภบาล และการกากบดแลตนเองทดในมหาวทยาลยอยางเปนรปธรรม

สามารถเพมมลคาใหผรบบรการ/นกศกษา และผมสวนไดสวนเสย

2. โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายในจะสอดคลองกบโครงสรางของมหาวทยาลย โดยมคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในระดบมหาวทยาลย คณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลยและมคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของคณะ/ สานก/สถาบน/ศนย /กอง/สาขาฯ ทาหนาทเปนผสนบสนนกจกรรมการบรหารความเสยงภายในมหาวทยาลย โดยรวบรวมขอมลความเสยง ประเมนความเสยง วางแผนบรหารความเสยง

๘

ของหนวยงาน ตดตามการดาเนนงานตามแผนและรายงานตอคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ของมหาวทยาลยอยางตอเนอง

มหาวทยาลยรามคาแหง กาหนดระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 2 ระดบ คอ 2.1 ระดบมหาวทยาลย รบผดชอบโดยคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

และคณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย ดาเนนการภายใตนโยบายของมหาวทยาลยรามคาแหงและการกากบดแลของอธการบด และสภามหาวทยาลยรามคาแหง คณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ประกอบดวย

1. อธการบดเปนประธานกรรมการ 2. ประธานคณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เปนรองประธาน

กรรมการ 3. เจาหนาทระดบอาวโสทไดรบมอบหมายตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการ

กาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544 เปนรองประธานกรรมการ 4. รองอธการบด/คณบด/ผอานวยการ คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/เปนกรรมการ 5. ผอานวยการสานกงานอธการบดเปนกรรมการและเลขานการ 6. ผอานวยการกองกลาง หวหนางานการประชมและพธการ และกรรมการและเลขานการ

คณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เปนกรรมการและผชวยเลขานการ คณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ประกอบดวย

1. อธการบดเปนทปรกษา 2. รองอธการบดทไดรบมอบหมายหรอบคคลทอธการบดเหนสมควร เปนประธานกรรมการ 3. เจาหนาทระดบอาวโสทไดรบมอบหมายตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวา

ดวยการกาหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ.2544 เปนรองประธานกรรมการ 4. ผอานวยการกองแผนงานหรอบคคลทเหนสมควร เปนรองประธานกรรมการ 5. ผรบผดชอบของคณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ ดานแผนงานและระบบบรหาร

ความเสยงเปนกรรมการ 6. ใหแตงตงบคคลทเหนสมควรเปนกรรมการและเลขานการ 7. ใหแตง ตงผ รบผดชอบของหนวยงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

ของมหาวทยาลยหรอบคคลทเหนสมควรเปนกรรมการและผชวยเลขานการไมเกน 2 คน 2.2 ระดบคณะ/สานก/สถาบน/ศนย รบผดชอบโดยคณะกรรมการบรหารและดาเนนงาน

บรหารความเสยงและการควบคมภายใน ของคณะ /สานก /สถาบน/ ศนย / ดาเนนงานภายใตการกากบดแลของคณบด/ผอานวยการ ประกอบดวย

1. คณบด /ผอานวยการ เปนประธานกรรมการ 2. รองคณบด /รองผอานวยการ เปนรองประธานกรรมการ 3. หวหนาภาควชา หวหนาฝาย หรอหวหนางาน เปนกรรมการ 4. หวหนาสานกงานเลขานการ เปนกรรมการและเลขานการ 5. .ใหแตงตงบคคลทเหนสมควรเปนกรรมการและผชวยเลขานการ 1 คน 2.3 ระดบกอง/สาขาวทยบรการฯ รบผดชอบโดยคณะกรรมการบรหารและดาเนนงานบรหาร

ความเสยงและการควบคมภายในของกอง/สาขาวทยบรการฯ ดาเนนงานภายใตการกากบดแลของ รองอธการบด ประกอบดวย

๙

๑. รองอธการบด เปนประธานกรรมการ ๒. ผอานวยการกอง/หวหนาสานกงานสาขาวทยบรการ เปนรองประธานกรรมการ 3. หวหนาฝายหรอหวหนางานหรอหวหนาโครงการ เปนกรรมการ 4. หวหนางานธรการหรอบคคลทเหนสมควร เปนกรรมการและเลขานการ 5. ใหแตงตงบคคลทเหนสมควร เปนกรรมการผชวยเลขานการ 1 คน

หมายเหต 1. กอง หมายถง กองในสานกงานอธการบด 2. โครงการ หมายถง หนวยงานทสงกดกอง 3. บคคลทเหนสมควร อธการบดอาจแตงตงจากบคคลภายในหรอภายนอกได

โครงสรางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

คณะกรรมการสภามหาวทยาลยรามคาแหง

คณะกรรมการตรวจสอบ

อธการบดสานกบรหารความเสยงและการ

ควบคมภายใน

คณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

คณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

รองอธการบดสาขาฯ คณบด/ผอ./หวหนาหนวยงาน

คณะกรรมการบรหารและดาเนนงาน บรหารความเสยงและการควบคมภายใน

คณะ / สานก / สถาบน/ศนย/กอง/สาขาวทยบรการ

๑๐

3. บทบาทหนาทและความรบผดชอบของผทเกยวของ

มหาวทยาลยรามคาแหงกาหนดใหการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เปนความรบผดชอบรวมกนของผบรหารและบคลากรทกระดบเพอใหมการปฏบตอยางเปนระบบและตอเนอง บทบาทหนาท และความรบผดชอบหลกของผทเกยวของในการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลยฯ มดงน

ผทเกยวของ หนาทและความรบผดชอบ

1. คณะกรรมการสภามหาวทยาลย

1. สงเสรมใหมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

2. กากบนโยบายและใหคาเสนอแนะการบรหารความเสยง และการควบคมภายใน

2. คณะกรรมการตรวจสอบ มร. 1. ตรวจสอบใหมหาวทยาลยมการรายงานทางการเงนทถกตอง

2. รบผดชอบในการจดวางระบบและดาเนนการตรวจสอบภายใน

3. ตรวจสอบ การดาเนนงาน การเงนและบญช และการควบคมภายใน

4. การประเมนและบรหารความเสยง

5 . ท าห น าท ต ดตามและประ เม นผลการ ด า เ นนงานตามม ต สภามหาวทยาลยในเรองทสภามหาวทยาลยมอบหมาย

6. เสนอแนะเกยวกบการตรวจสอบและประเมนการบรหารจดการเสนอตออธการบด

7. ตองรายงานผลการปฏบตงานตอสภามหาวทยาลยอยางสมาเสมอ ทกๆ ระยะเวลาตามทสภามหาวทยาลยกาหนด

ผทเกยวของ หนาทและความรบผดชอบ

๑๑

ผทเกยวของ

3. อธการบด

หนาทและความรบผดชอบ 1. กาหนดแนวนโยบายการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เพอใหหนวยงานตาง ๆ นาไปปฏบตทวทงองคการ โดยมการเชอมโยงกบวสยทศน พนธกจ และเปาประสงคขององคการและมการบรณการรวมกน 2. ตดตามความเสยงทสาคญและกากบการบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน 3. ใหความเหนชอบแผนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย 4. เสนอรายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายในตอ สภามหาวทยาลย ฯ ภายใน 60 วน ทกสนภาคการศกษา 5. เสนอรายงานการควบคมภายใน (ตามระเบยบ ฯ คตง. ขอ 6 และ กพร.) ตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ภายใน 90 วน นบจากวนสนปงบประมาณ และปลดกระทรวงศกษาธการ ภายใน 30 วนเมอสนสดรอบ 6 เดอน ภายใน 90 วนเมอสนสดรอบ 12 เดอน (สนปงบประมาณ)

4. คณะกรรมการบรหารความเส ยงและการควบคมภายในมหาวทยาลยรามคาแหง

1. กาหนดนโยบาย และแนวทางในการบรหารความเสยงและการควบคมภายในมหาวทยาลย 2. เสนอมาตรการการจดการความเสยง และพจารณาแผนบรหาร ความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย 3. ควบคมและตดตามประเมนผลการดาเนนการตามแผนบรหาร ความเสยงและการควบคมภายใน 4.สงเสรม สนบสนน และใหคาปรกษาแนะนาในการดาเนนงาน ของกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

ผทเกยวของ หนาทและความรบผดชอบ

๑๒

ผทเกยวของ

5. คณะกรรมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

6. รองอธการบดสาขาฯ/คณบด/ผอานวยการ/หวหนาหนวยงาน

หนาทและความรบผดชอบ 1. นานโยบายจากคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในมหาวทยาลยรามคาแหง ถายทอดไปส การปฏบ ตของ ทกภาคสวนงานในมหาวทยาลย 2. ปรบปรงคมอการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน 3. สนบสนนใหทกภาคสวนงานในมหาวทยาลย วเคราะหประเมน ความเสยง และจดทาแผนการบรหารความเสยงอยางเหมาะสม 4. รวบรวม/ระบ/วเคราะห และประเมนความเสยงระดบ มหาวทยาลย 5. รางแผนการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย 6. จดทาแผนบรหารความเสยงพรอมเสนอมาตรการจดการความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย 7. ตดตามประเมนผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน และจดทารายงานผลการบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน เสนอตอผบรหารมหาวทยาลย พรอมทบทวนและกาหนดแนวทางปรบปรงพฒนาแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมท งภายในและภายนอกมหาวทยาลย 8. จดทารายงานการควบคมภายใน (ตามระเบยบฯ คตง. –ขอ๖ และ กพร.) เสนอตออธการบด และปลดกระทรวงศกษาธการ 9. จดทาระบบสารสนเทศความเสยงและควบคมภายในของมหาวทยาลยทครบถวนสมบรณเหมาะสม สามารถเปนขอมลเพอการบรหารจดการมหาวทยาลย 1. สงเสรมใหมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงาน 2. กาหนดนโยบายแนวทางการดาเนนงานบรหารความเสยงและ การควบคมภายในของหนวยงานใหสอดคลองกบนโยบายของ มหาวทยาลย 3. สงเสรมใหบคลากรในหนวยงาน ตระหนกถงความสาคญและการม สวนรวมในการดาเนนงานบรหารความเสยง และการควบคมภายใน

๑๓

ผทเกยวของ หนาทและความรบผดชอบ 4. ใหความเหนชอบแผนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

ของหนวยงาน 5. รายงานผลการตดตามการบรหารความเสยงและการควบคมภายในตอประธานคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง ภายใน 30 วน นบจากวนสนภาคการศกษาพรอมทบทวนและกาหนดแนวทางปรบปรงพฒนาแผนบรหาร ความเสยงและการควบคมภายในใหเหมาะสมกบสถานการณ 6. เสนอรายงานการควบคมภายใน(ตามระเบยบฯ คตง. ขอ 6 และ กพร.) ตอประธานคณะกรรมการบรหารความเสยง และการควบคมภายในมหาวทยาลยรามคาแหงภายใน 15 วน นบจากสนรอบ 6 เดอน และ 45 วนนบจากวนสนปงบประมาณ

7. คณะกรรมการบรหารและดาเนนงานบรหารความเสยงของคณะ/สานก/สถาบน/ศนย / กอง/สาขาฯ (ตาแหนงสงสดของสวนงานเปนประธาน)

1. นานโยบายการบรหารความเสยงสการปฏบตทเปนรปธรรม 2. รวบรวมขอมล ระบความเสยง วเคราะหความเสยง และประเมนความเสยงของหนวยงาน 3. จดทาแผนบรหารความเสยง พรอมเสนอมาตรการจดการความเสยงและการควบคมภายใน 4. ตดตามประเมนผลการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงและ การควบคมภายในและจดทารายงานเสนอตออธการบด พรอมทบทวนกาหนดแนวทางปรบปรงพฒนาแผนความเสยงใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก 5. จดทารายงานการควบคมภายในหนวยงาน (ตามระเบยบฯ คตง. ขอ 6 และกพร.) เสนอตอมหาวทยาลย

๑๔

บทท 3

กระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เพอใหการดาเนนงานการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน สามารถนาไปสการปฏบต

ไดอยางเปนรปธรรม และบรรลเปาประสงคของมหาวทยาลย คณะกรรมการบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน จงกาหนดแนวทางการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เพอใหหนวยงานตางๆ ภายในมหาวทยาลยถอปฏบตเปนแนวทางเดยวกน

แนวทางการดาเนนงาน การดาเนนงานดานการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ผบรหารหรอผนาระดบสงใน

องคการ และผปฏบตงานทกคนตองรบทราบแนวนโยบาย มาตรการเกยวกบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ซงเปนเรองท ตองสอดคลองกบวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร เปาประสงค และ กลยทธของมหาวทยาลย ดงนนผบรหารตองมการประชมชแจงถงเหตผลและทาความเขาใจรวมกนกบผปฏบตงานทกระดบกอนทจะมการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงานอยางเปนระบบ

การแตงตงคณะกรรมการ เนองจากการบรหารความเสยงเปนสงใหมสาหรบหนวยงาน ผเขารวมดาเนนการอาจไมคนเคยกบ

การบรหารความเสยงทเปนระบบ โดยเฉพาะการดาเนนงานตามกระบวนการบรหารความเสยง ดงนน การแตงตงคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงานจงมความสาคญมาก โดยผบรหารของหนวยงานจะตองจดหาทมงานหรอคณะทางานทมาจากตวแทนทกภาคสวน/หนวย เพอเขามาทาหนาทในการระดมความคดเหนเกยวกบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงาน โดยนากจกรรมหลกของหนวยงาน มาวเคราะหเพอจดทาแผนความเสยงและการควบคมภายใน และตดตามการดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน พรอมทงทบทวนปรบปรงแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายในอยางเปนระบบและตอเนอง

๑๕

ภาพท 1 แผนผงภาพของกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

1. ยทธศาสตร มร. โครงการ/กจกรรม/กระบวนการ/

วตถประสงค

2. การระบความเสยง และปจจยเสยง

3. การประเมนความเสยง

5. การตดตามและประเมนการดาเนนงาน

ตามแผน

6. จดทารายงาน

7. นาผลการตดตามและประเมนการดาเนนงานมาทบทวนจดทาแผนใหม

4. แผนบรหารความเสยง และการควบคมภายใน

การสอสาร ระบบสารสนเทศ

การสอสาร ระบบสารสนเทศ

๑๖

กระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลยรามคาแหง ขนตอนท 1 ยทธศาสตร มร. โครงการ/กจกรรม/กระบวนการ และวตถประสงค เปนการนายทธศาสตรตามแผนปฏบตราชการประจาป และแผนปฏบตราชการ 4 ป

ของมหาวทยาลย /คณะ/สานก/สถาบน/สาขา/ศนย/กอง และกาหนดโครงการ/กจกรรม/กระบวนการ ทสอดคลองกนมาดาเนนการ ดงน

1.1 การระบยทธศาสตรของมหาวทยาลยฯ ทสอดคลองกบยทธศาสตรของกระทรวงศกษาธการ ความเสยงของหนวยงานเปนสงทจะสงผลกระทบตอการบรรลพนธกจของมหาวทยาลย ดงนนการทาความเขาใจเกยวกบยทธศาสตรของมหาวทยาลย จงเปนขนตอนแรกทตองใหความสาคญเพอใหกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย มงไปสการบรรลผลตามพนธกจ ของมหาวทยาลย โดยมกระบวนการปฏบตงานตาม โครงการ/กจกรรม/ของหนวยงาน ทสอดคลองเชอมโยงกบยทธศาสตรของมหาวทยาลย ทตองนามาประเมนความเสยง (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 1)

1.2 การกาหนดโครงการ/กจกรรม/กระบวนการ การกาหนดกระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ ทหนวยงานจะนามาประเมนความเสยง เนองจากการดาเนนงานดงกลาวสงผลกระทบตอความสาเรจในการบรรลผลตามเปาประสงคของมหาวทยาลยฯ (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 1)

ภาพท 2 ความสมพนธในการกาหนดโครงการ/กจกรรม/กระบวนการ ของหนวยงาน

ประเดนและยทธศาสตรของกระทรวงศกษาธการ

ประเดนยทธศาสตรของมหาวทยาลยรามคาแหง

เปาประสงคตามพนธกจหลก มร.

ตวชวดและคาเปาหมาย มร.

กลยทธ มร.

เปาประสงค ตวชวด คาเปาหมาย และกลยทธของหนวยงานภายในมหาวทยาลย

โครงการ/กจกรรม/กระบวนการ

ความเสยง

๑๗

1.3 การกาหนดวตถประสงคของ/โครงการ/กจกรรม/กระบวนการ วตถประสงค หมายถง สงทคาดหวงใหประสบผลสาเรจหรอบรรลผลสมฤทธตามทคาด ซงการกาหนดวตถประสงคของแตละโครงการ/กจกรรม/กระบวนการทหนวยงานจะนามาประเมนความเสยง (ใหระบในแบบฟอรม มร.คส 1 )

ภาพท 3 การกาหนดวตถประสงคของโครงการ/กจกรรม/กระบวนการ หมายเหต : การกาหนดวตถประสงคทชดเจนจะชวยใหการระบ และวเคราะหความเสยงท

จะเกดขนไดอยางครบถวน โดยคานงถงหลก SMART ไดแก Specific : มการกาหนดเปาหมายทชดเจน Measurable : สามารถวดผลหรอประเมนผลได Achievable : สามารถปฏบตใหบรรลผลได Reasonable : สมเหตผล มความเปนไปได Time constrained : มกรอบเวลาทชดเจนและเหมาะสม

ประเดนและยทธศาสตรของกระทรวงศกษาธการ ประเดนยทธศาสตรของมหาวทยาลยรามคาแหง

เปาประสงคตามพนธกจหลก มร.

ตวชวดและคาเปาหมาย มร.

กลยทธ มร.

เปาประสงค ตวชวด คาเปาหมาย และกลยทธของหนวยงานภายในมหาวทยาลยฯ

กระบวนการปฏบตงาน/ โครงการ/กจกรรม

ความเสยง

กาหนดวตถประสงคของกระบวนการปฏบตงาน/

โครงการ/กจกรรม

๑๘

1.4 การกาหนดขนตอนการดาเนนงานหลก (KEY PROCESS) และวตถประสงค (OBJECTIVE) ของขนตอนหลก

เปนการกาหนดขนตอนการดาเนนงานหลกของโครงการ/กจกรรม/กระบวนการทจะนามาประเมนความเสยงวามขนตอนการดาเนนงานทสาคญๆ อะไรบาง (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 1 รปวงกลม) แลวจงกาหนดวตถประสงคของแตละขนตอนหลกใหมความชดเจน เพราะจะชวยใหการระบและวเคราะหความเสยงทจะเกดขนมความสมบรณครบถวน ในขนตอนการดาเนนงานหลก อาจจะมหลายวตถประสงคกได (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 1 ชองสเหลยม) ซงผรบผดชอบความเสยงตองอาศยความรและประสบการณการทางานมาชวยในการกาหนดวตถประสงค

ภาพท 4 การกาหนดขนตอนการดาเนนงานหลก (KEY PROCESS) และ วตถประสงค (OBJECTIVE) ของขนตอนการดาเนนงานหลก

ประเดนและยทธศาสตรของกระทรวงศกษาธการ

ประเดนยทธศาสตรของมหาวทยาลยรามคาแหง

เปาประสงคตามพนธกจหลก มร.

ตวชวดและคาเปาหมาย มร.

กลยทธ มร.

เปาประสงค ตวชวด คาเปาหมาย และกลยทธของหนวยงานภายในมหาวทยาลย

กระบวนการปฏบตงาน/ โครงการ/กจกรรม

ความเสยง

กาหนดวตถประสงคของกระบวนการปฏบตงาน/

โครงการ/กจกรรม

กาหนดขนตอนการดาเนนงานหลก

กาหนดวตถประสงคของขนตอนการดาเนนงานหลก

๑๙

ขนตอนท 2 การระบความเสยง และปจจยเสยง ความเสยง หมายถง เหตการณทมความไมแนนอน ซงมโอกาสจะเกดขนในอนาคต และ

มผลกระทบกอใหเกดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล ความสญเปลา หรอเหตการณทไมพงประสงคททาใหการดาเนนงานของมหาวทยาลยไมประสบความสาเรจตามวตถประสงคและเปาหมายในดานทรพยากร ดานยทธศาสตร ดานการปฏบตงาน ดานบคลากรและดานธรรมาภบาล การปฏบตตามกฎหมาย/กฎระเบยบ ความเสยงจากภายนอก ความเสยงอน ๆ ตามบรบท

ปจจยเสยง หมายถง ตนเหตหรอสาเหตของความเสยง ทจะทาใหไมบรรลวตถประสงคตามขนตอนการดาเนนงานหลกทกาหนดไว ซงหนวยงานควรระบสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและกาหนดกลยทธ/มาตรการ/แนวทางในการลดความเสยงไดอยางถกตอง เหมาะสมกบสถานการณ และบรบทของหนวยงาน ปจจยหรอสาเหตของความเสยง แบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก

2.1 ปจจยภายในองคการ คอ ปจจยทสามารถควบคมได เชน นโยบาย กลยทธ รปแบบการบรหารจดการ ระบบการทางาน คณภาพและความสามารถของบคลากร ขนาดและโครงสรางองคการ การบรหารดานงบประมาณและการเงน

2.2 ปจจยภายนอกองคการ คอ ปจจยทไมสามารถควบคมได เชน การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ การเมอง เทคโนโลย กฎหมาย การแขงขน ผรบบรการ บรษททรบจาง หรอขายสนคาใหกบมหาวทยาลย เปนตน

การระบความเสยง และปจจยหรอสาเหตของความเสยง เปนแนวทางการทางานจากระดบลางสระดบบน (Bottom up approach) คอ การใหผปฏบตงานและผบรหารทกระดบทบทวนวากจกรรมทปฏบตอยมความเสยงอะไรบางทอาจจะสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของกระบวนการหรอขนตอนการดาเนนงานหลก ซงตองอาศยความรวมมอของบคลากรของหนวยงานในการคนหาความเสยงทอาจจะเกดขนในแตละกระบวนการหรอขนตอนการดาเนนงานหลก เชน การประชมปรกษาหารอรวมกนของคณะกรรมการ/คณะทางาน หรอการระดมสมองของผปฏบตงานทเกยวของ เพอการวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT) ทสงผลกระทบตอการดาเนนงาน

สวนวธการระบความเสยง ใหพจารณาระบตามวตถประสงคของขนตอนการดาเนนงานหลก โดยการระบขอความทตรงกนขาม(เชงลบ) กบวตถประสงคของขนตอนการดาเนนงานหลก (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 2 ชองสเหลยม)

๒๐

ขนตอนท 3 การประเมนความเสยง การประเมนความเสยง เปนการนาปจจยเสยงมาวเคราะหเพอประเมนโอกาสทจะเกด

ความเสยง (Likelihood) ระดบความรนแรงของผลกระทบจากความเสยง (Impact) และจดระดบความเสยง (Degree of Risk) โดยหนวยงานอาจจะเชญผทเกยวของมารวมประชมปรกษาหารอรวมกน หรอกรณทเปนเรองทเกยวของกบทกคนและตองการความคดเหนจากบคคลจานวนมากอาจจะพจารณาใชวธการเกบขอมลจากแบบสอบถาม การประเมนความเสยง ประกอบดวย 4 ขนตอนคอ

3.1 การกาหนดเกณฑการประเมนมาตรฐาน การประเมนโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และระดบความรนแรงของผลกระทบจาก

ความเสยง (Impact) สามารถกาหนดเกณฑไดทงเกณฑในเชงปรมาณและเชงคณภาพ ทงนขนอยกบขอมล สภาพแวดลอมของหนวยงานและดลยพนจการตดสนใจของคณะกรรมการ คณะทางาน และฝายบรหารของหนวยงาน โดยเกณฑในเชงปรมาณจะเหมาะกบหนวยงานทมขอมลตวเลขมาใชในการวเคราะหอยางเพยงพอ สาหรบหนวยงานทมขอมลทไมสามารถระบเปนตวเลขทชดเจนใหกาหนดเกณฑเชงคณภาพ ดงน

3.1.1 ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) หนวยงานระบตวเลขระดบโอกาสทจะเกดความเสยง (5-4-3-2-1) ซงเปนการประเมน

ความเปนไปไดทจะเกดเหตการณหรอความเสยง ผประเมนของหนวยงานควรเปนผทมความร ความชานาญ และมประสบการณในเรองนนๆ สาหรบวธการเลอกตวเลขระดบโอกาส (5-4-3-2-1) ของแตละปจจยความเสยง ใชวธวเคราะหรวมกนหากไมสามารถหาขอยตได อาจใชเสยงขางมากใน ทประชม หรอใหแตละคนเปนผใหคะแนนแลวนามาหาคาเฉลย (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 3)

ตวอยาง ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) เชงปรมาณ

ระดบ โอกาสทจะเกดความเสยงหรอเหตการณ

คาอธบาย

5 สงมาก มโอกาสเกด มากกวา 70%

4 สง มโอกาสเกด 61% - 70%

3 ปานกลาง มโอกาสเกด 41 - 60%

2 นอย อาจมโอกาสเกด 20 - 40%

1 นอยมาก มโอกาสเกด นอยกวา 20%

๒๑

3.1.2 ระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) หนวยงานระบตวเลขระดบความรนแรงของผลกระทบ (5-4-3-2-1) ซงเปนการประเมนผล

กระทบของการดาเนนงานในรปของความเสยหายทจะเกดขน และสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงาน ซงความเสยหายทเกดขนอาจจะเปนตวเงน หรอไมใชตวเงน ไดแก ผลกระทบดานการเงน ดานเวลา ดานชอเสยง ดานลกคา/ผรบบรการ/นกศกษา ดานการดาเนนงาน ดานความปลอดภยของบคลากร และดานเทคโนโลยสารสนเทศ (ระบลงในแบบฟอรม มร.คส 3)

นอกจากน หนวยงานยงสามารถกาหนดระดบความรนแรงของผลกระทบดานอนๆ เพมเตมไดตามความเหมาะสม สาหรบวธการเลอกตวเลขระดบความรนแรงของผลกระทบ (5-4-3-2-1) ใชวธการวเคราะหรวมกนหากไมสามารถหาขอยตได อาจใชเสยงขางมากในทประชม หรอใหแตละคนเปน ผใหคะแนนแลวนามาหาคาเฉลย

ตวอยาง ระดบความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact)

1. ระดบความรนแรงดานทรพยากร ดานการเงน (เชงปรมาณ) เปนการประเมนผล

กระทบของการดาเนนงานในรปของความเสยหายทเปนตวเงน หรอรายจายทเกดขนเมอมเหตการณรายแรง รวมถงการสญเสยรายได หรอการเพมขนของตนทน/คาใชจาย

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก ความเสยหายเปนวงเงนเกนกวา 60 % 4 สง ความเสยหายเปนวงเงน 41-60 % 3 ปานกลาง ความเสยหายเปนวงเงน 21-41% 2 นอย ความเสยหายเปนวงเงน 10-20 % 1 นอยมาก ความเสยหายเปนวงเงนนอยกวา 10 %

ตวอยาง ระดบโอกาสในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) เชงคณภาพ

ระดบ โอกาสทจะเกดความเสยงหรอ

เหตการณ คาอธบาย

5 สงมาก มโอกาสเกดเกอบทกครง

4 สง มโอกาสเกดคอนขางสงหรอบอยๆ

3 ปานกลาง มโอกาสเกดบางครง

2 นอย อาจมโอกาสเกดแตนานๆ ครง

1 นอยมาก มโอกาสเกดในกรณยกเวน

๒๒

2. ระดบความรนแรงดานเวลา (เชงปรมาณ) เปนการประเมนความเสยงทมตอระยะเวลาในการดาเนนงานโครงการ ซงอาจเกดจากการบรหารงานโครงการทไมมประสทธภาพ หรอการไมปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอบงคบ หรอสญญาขอตกลง

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก ทาใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 4 เดอน 4 สง ทาใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 3 เดอน ถง 4 เดอน 3 ปานกลาง ทาใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 2 เดอน ถง 3 เดอน 2 นอย ทาใหเกดความลาชาของโครงการ มากกวา 1 เดอน ถง 2 เดอน 1 นอยมาก ทาใหเกดความลาชาของโครงการ ไมเกน 1 เดอน

3. ระดบความรนแรงดานชอเสยงองคการ (เชงคณภาพ) เปนการประเมนผลกระทบทมตอการสญเสยชอเสยง เนองจากการดาเนนงานไมมประสทธภาพ หรอการไมปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอบงคบ ตลอดจนการปฏบตทไมเปนไปตามจรยธรรมและจรรยาบรรณของบคลากรภายในหนวยงาน ซงสงผลตอความเชอมนและความพงพอใจของลกคา/ผรบบรการ/นกศกษา และหนวยงานทเกยวของ

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก มการเผยแพรขาวในวงกวางทงในอนเตอรเนต หนงสอพมพ วทยและโทรทศน

4 สง มการเผยแพรขาวทงหนงสอพมพ อนเตอรเนต และวทย 3 ปานกลาง มการเผยแพรขาวเฉพาะในหนงสอพมพ 2 นอย มการเผยแพรขาวในวงจากด 1 นอยมาก ไมมการเผยแพรขาว

๒๓

4. ระดบความรนแรงดานลกคา/ผรบบรการ/นกศกษา (เชงปรมาณ) เปนการประเมนผลกระทบทมตอความพงพอใจของลกคา/ผรบบรการ/นกศกษา เนองจากการดาเนนงานหรอการใหบรการทไมมประสทธภาพ หรอการไมปฏบตตามกฎระเบยบหรอขอบงคบ หรอการปฏบตทไมเปนไปตามจรยธรรมและจรรยาบรรณของบคลากรภายในหนวยงาน ซงสงผลตอความพงพอใจของลกคา/ผรบบรการ/นกศกษา

5. ระดบความรนแรงดานการปฏบตงาน (เชงปรมาณ) เปนการประเมนผลกระทบตอความสามารถในการดาเนนงาน รวมถงผลเสยหายทจะทาใหการปฏบตงานหยดชะงกหรอระบบการบรหารจดการทไมเหมาะสม

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก ดาเนนงานสาเรจตามแผนนอยกวา 60% 4 สง ดาเนนงานสาเรจตามแผน 60-70% 3 ปานกลาง ดาเนนงานสาเรจตามแผน 71-80% 2 นอย ดาเนนงานสาเรจตามแผน 81-90% 1 นอยมาก ดาเนนงานสาเรจตามแผนมากกวา 90%

6. ระดบความรนแรงดานความปลอดภยของบคลากร (เชงคณภาพ) เปนการประเมนผลกระทบทมตอคณภาพชวตและความปลอดภยในการปฏบตงานของบคลากร

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก ลกค า/ผ รบบรการ/ นกศกษามความพงพอใจในการใหบรการ ของหนวยงาน นอยกวา 20 %

4 สง ลกค า/ผ รบบรการ/ นกศกษามความพงพอใจในการใหบรการ ของหนวยงาน 20-๔0%

3 ปานกลาง ลกคา/ผรบบรการ/นกศกษามความพงพอใจการใหบรการของหนวยงาน 4๑-๖๐%

2 นอย ลกคา/ผรบบรการ/นกศกษายงมความพงพอใจในการใหบรการ ของหนวยงาน 6๑-๗๐%

1 นอยมาก ลกค า/ผ รบบรการ/ นกศกษามความพงพอใจในการใหบรการ ของหนวยงานมากกวา 70%

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก มบคลากรไดรบอนตรายถงขนเสยชวต 4 สง มบคลากรไดรบบาดเจบสาหสถงขนพกงาน 3 ปานกลาง มบคลากรไดรบบาดเจบสาหสถงขนหยดงาน 2 นอย มบคลากรไดรบบาดเจบรนแรงตองรกษาตวทโรงพยาบาล 1 นอยมาก บาดเจบไมรนแรงหรอไดรบบาดเจบเลกนอย

๒๔

7. ระดบความรนแรงดานเทคโนโลยสารสนเทศ (เชงปรมาณ) เปนการประเมนผลกระทบจากความเสยหายของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ รวมถงการพฒนาและปรบปรงระบบงานและเทคโนโลยสารสนเทศทใชในการปฏบตงานดานตาง ๆ ภายในหนวยงาน

ระดบ ความรนแรงของ

ผลกระทบ คาอธบาย

5 สงมาก ระบบ IT ทสาคญทงหมดเกดความเสยหายและทาใหการดาเนนงานหยดชะงกนานเกนกวา 5 วน

4 สง ระบบ IT ทสาคญเกดความเสยหายและทาใหการดาเนนงานหยดชะงก 2 - 5 วน

3 ปานกลาง ระบบ IT มปญหาและมความสญเสยบางสวนทาใหการดาเนนงานหยดชะงกมากกวา 4 ชวโมงแตไมเกน 24 ชวโมง

2 นอย ระบบ IT มปญหาและมความสญเสยไมมากทาใหการดาเนนงานหยดชะงก 1 - 4 ชวโมง

1 นอยมาก ระบบ IT มปญหาและเกดความสญเสยเพยงเลกนอยทาใหการดาเนนงานหยดชะงก 5 – 10 นาท

3.1.3 ระดบของความเสยง (Risk Matrix) กาหนดเกณฑไว 4 ระดบ ไดแก สงมาก

สง ปานกลาง และนอย (มร.คส 4)

๕

๔

๓

๒

๑

๕๔๓๒๑

ผลกระท

บของคว

ามเสย

ง

โอกาสทจะเกดความเสยง

สงมาก

สง

ปานกลาง

นอย

เกณฑมาตรฐานระดบของความเสยง (Degree of Risk/ Risk Matrix)

๒๕

3.2 การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง เปนการนาความเสยงและปจจยเสยงแตละปจจยทระบไวมาประเมนโอกาส (Likelihood) ทจะ

เกดเหตการณความเสยงตางๆ และประเมนระดบความรนแรงหรอมลคาความเสยหาย (Impact) จาก ความเสยง โดยใสลงในแผนภมความเสยง (Risk Map ) (มร.คส 5) เพอใหเหนถงระดบความเสยง และผลกระทบ ทแตกตางกน ทาใหสามารถกาหนดมาตรการควบคมความเสยงไดอยางเหมาะสม ซงจะชวยใหหนวยงานสามารถวางแผนและจดสรรทรพยากรไดอยางถกตองภายใตงบประมาณ กาลงคน หรอเวลาทมจากดโดยอาศยเกณฑมาตรฐานทกาหนดไว ในขอ 3.1.3

๕

๔

๓

๒

๑

๕๔๓๒๑

ผลกระท

บของคว

ามเสยง

โอกาสทจะเกดความเสยง

สงมาก

สง

ปานกลาง

นอย

๑.๑.๑๖.๑.๔

๒.๑.๓๑.๑.๓

๑.๑.๔๔.๑.๓ ๒.๑.๔, ๓.๑.๒,๕.๑.๓, ๘.๑.๒

๘.๑.๓ ๕.๑.๑๒.๑.๒, ๒.๑.๑,๓.๑.๑, ๓.๑.๓,๔.๑.๑

๑.๑.๒, ๔.๑.๔,๕.๑.๒, ๖.๑.๓,๗.๑.๑, ๗.๑.๒,๘.๑.๑

๓.๑.๔, ๓.๑.๕,๔.๑.๒, ๕.๑.๔,๖.๑.๒, ๖.๑.๕,๗.๑.๓

๖.๑.๑

ตวอยาง แผนภมความเสยง (Risk Map)

๒๖

คณะกรรมการประเมนของหนวยงานควรเปนผมความรความชานาญและมประสบการณในเรองนนๆ สาหรบวธการใหคะแนนระดบการประเมนโอกาสและผลกระทบของแตละปจจยเสยง นน ใชการมสวนรวมหากไมสามารถหาขอยตได อาจใชเสยงขางมากในทประชม หรอใหแตละคนเปนผใหคะแนนแลวนาคะแนนนนมาหาคาเฉลย เปนตน ทงนมขนตอนการดาเนนการ ดงน

1. รวมกนวเคราะหโอกาส / ความถ ในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) วามโอกาส / ความถทจะเกดขนนนมากนอยเพยงใด และเมอไดระดบโอกาสแลว ใหนาไปใสใน แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน (มร.คส 6 ชองท 5)

2. รวมกนวเคราะหความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) ทมผลตอมหาวทยาลย /หนวยงาน วามระดบความรนแรง หรอมความเสยหายเพยงใด และเมอไดระดบผลกระทบแลว ใหนามาใสในแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน (มร.คส 6 ชองท 6)

3.3 การวเคราะหระดบของความเสยง (Degree of Risk) เปนการพจารณาความสมพนธของความถกบโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และ

ระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) ตามเกณฑความสามารถในการยอมรบความเสยง ดงตอไปน

ระดบความเสยง แทนดวยลวดลายเสน/ส ความหมาย

สงมาก

Intolerable or Immediate Attention Require/High Risk ระดบทไมสามารถยอมรบได จาเปนตองเรงจดการความเสยงใหอยในระดบทยอมรบไดทนท

สง

Intolerable or Attention Required/High Risk ระดบทไมสามารถยอมรบได โดยตองจดการความเสยงเพอใหอยในระดบทยอมรบไดตอไป

ปานกลาง

Tolerable but caution or Management Discretion/ Medium Risk ระดบทพอยอมรบได แตตองมการควบคมเพอปองกนไมใหความเสยงเคลอนยายไปยงระดบทยอมรบไมได

นอย

Acceptable or Limited Focus ระดบทยอมรบได โดยไมตองควบคมความเสยง ไมตองมการจดการเพมเตม

ระดบความเสยงทมนยสาคญทผบรหารควรใหความสาคญมากคอ ความเสยงทมระดบสงมาก และ

สง เนองจากเปนความเสยงทมหาวทยาลยไมสามารถยอมรบได เพราะจะทาใหการดาเนนงานตามพนธกจหลกไมเปนไปตามตามเปาประสงคทกาหนดไว และสงผลกระทบตอชอเสยงของมหาวทยาลย ระดบความเสยงปานกลาง แมวาจะเปนความเสยงทพอยอมรบได แตกตองมการควบคมเพอไมใหเกดความเสยงมากขน สวนความเสยงระดบนอย ผบรหารไมจาเปนตองเอาใจใสมากนก แตกไมควรละเลย โดยใหมการดาเนนการควบคมเทาทจาเปนตามความเหมาะสม

๒๗

3.4 การจดลาดบความเสยง นาคาระดบความเสยงและผลกระทบมาจดลาดบความรนแรงของความเสยงทมผลตอ

มหาวทยาลย คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ เพอพจารณากาหนดกจกรรมการควบคมในแตละสาเหตของความเสยงทสาคญใหเหมาะสม โดยพจารณาจากระดบของความเสยงทเกดจากความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และผลกระทบของความเสยง (Impact) ทประเมนไดตามแผนภมความเสยง (มร.คส ๕) โดยจดเรยงตามลาดบจากระดบสงมาก สง ปานกลาง นอย (มร.คส 6 ชองท 8) และเลอกความเสยงทมระดบสงมาก และหรอสง มาจดทาแผนการบรหาร/จดการความเสยงในขนตอนตอไป

ขนตอนท 4 แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ในการจดทาแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน หนวยงานตองนาผลการจดลาดบ

ความสาคญของความเสยงทมระดบสงมาก และสง มากาหนดมาตรการควบคมความเสยง ดงน 4.๑ การบรหาร/จดการความเสยง (มร.คส 6 ชองท ๑๐ ) เปนการกาหนดมาตรการควบคมความเสยง ใหสอดคลองกบยทธศาสตรของโครงการ/กจกรรม/

กระบวนการ และวตถประสงคเพอใหบรรลพนธกจของมหาวทยาลย 4.๒ การประเมนมาตรการการควบคม (มร.คส 6 ชองท 9 ) เปนการประเมนมาตรการควบคมความเสยงทกาหนดขนแลว เพอเปนเครองมอชวยควบคม

ความเสยงหรอปจจยเสยงทจะสงผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของหนวยงาน หรอโครงการ/กจกรรม โดยใหหนวยงานวเคราะห และตรวจสอบดวา หนวยงานไดใชมาตรการควบคมความเสยง หรอกจกรรม การควบคมภายในเพอปองกนหรอลดความเสยงทเกดขนไวอยางไร และมาตรการดงกลาวไดผลอยางไร ยงมความเสยงเหลออยหรอไม (ดจากแบบตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแบบ มร.คส ๗) หากม และยงอยในระดบสงหรอสงมากตองกาหนดมาตรการควบคมความเสยงทเหมาะสมกบสถานการณตอไป

4.3 การนาขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลย และคณะกรรมการบรหารความเสยงและ

การควบคมภายในมาพจารณา เปนการนาขอเสนอแนะของสภามหาวทยาลยและคณะกรรมการการบรหารความเสยงและ

การควบคมภายใน มาพจารณาปรบปรงแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายในดวยการหามาตร การควบคมความเสยงทเหมาะสมกบสถานการณเพอใหมหาวทยาลยประสบความสาเรจตามวตถประสงค

กจกรรมการควบคมความเสยงอาจมความแตกตางกนแตละหนวยงานขนอยกบวฒนธรรมองคการและสภาพแวดลอมของแตละองคการ ซงมอยหลายวธดวยกน และสามารถผสมผสานกนไดตามความเหมาะสมกบสถานการณ ทงนขนอยกบการใชดลยพนจการตดสนใจของผบรหารทรบผดชอบ เพอลดระดบความเสยงโดยรวมใหอยในระดบทองคการยอมรบได

การกาหนดมาตรการควบคมความเสยงตองคมคาและประหยด โดยเปรยบเทยบตนทนกบผลประโยชนทจะไดรบและกาหนดผรบผดชอบระยะเวลาการดาเนนงานใหชดเจน

๒๘

ขนตอนท 5 การตดตามและประเมนการดาเนนงานตามแผน (มร.คส 7) ในการตดตามประเมนผลนนตองตดตามความเสยง/ปจจยเสยง (Risk Factor) วาไดนา

มาตรการการควบคมมาใชแลวเกดประสทธภาพมากนอยเพยงใด วธการประเมนดงกลาวควรจะตอบคาถามตอไปน

- การกาหนด/สงการอยางเปนทางการใหปฏบตตามมาตรการการควบคมหรอไมเพยงใด - มการปฏบตจรงตามการควบคมหรอไม - ถามการปฏบตจรง การควบคมชวยใหงานสาเรจตามวตถประสงคทกาหนดไวมากนอย

เพยงใด - ประโยชนทไดรบ คมคากบตนทนของการควบคมหรอไม

ขนตอนท 6 การรายงาน 6.1 การรายงานแผนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เปนการรายงานผลการ

วเคราะห ประเมน และบรหารจดการกบความเสยงเสนอตอผบรหารเพอรบทราบและสงดาเนนการตามแผนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน รวมถงการจดสรรงบประมาณสนบสนน โดยมวตถประสงคเพอใหผรบผดชอบความเสยง ไดนาแผนสการปฏบต และใชเพอเตรยมรบการตรวจประเมนคณภาพการศกษาตามเกณฑของคณะกรรมการการอดมศกษา

6.2 การรายงานผลการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผน เปนรายงานทใชประกอบการจดทาการควบคมภายใน ตามระเบยบ ฯ ขอ 6 เสนอตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน (สตง.) กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) และเตรยมรบการตรวจประเมนคณภาพการศกษาตามเกณฑของคณะกรรมการการอดมศกษา ดงนน รายงานการบรหารจดการความเสยงและการควบคมภายใน จงแบงออกเปน 2 ระดบ ไดแก

1. ระดบมหาวทยาลย 1.1 อธการบดรายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

ตอนายกสภามหาวทยาลย และใชเปนเอกสารประกอบการรบตรวจประเมนคณภาพการศกษา ตามเกณฑของคณะกรรมการอดมศกษา

1.2 อธการบดรายงานตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน (คตง.) กระทรวงศกษาธการ และคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (กพร.) ตามแบบฟอรมทคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนกาหนด

แบบฟอรมรายงานประกอบดวย แบบ มร.คสร. 1 รายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

มหาวทยาลยรามคาแหง แบบ มร.คส 6 แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง แบบ มร.คส 7 แบบตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผน แบบ ปอ. 1 หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง แบบ ปอ. 2 รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

มหาวทยาลยรามคาแหง แบบ ปอ. 3 รายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง แบบ ปส. รายงานผลการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน หมายเหต : แบบฟอรมดภาคผนวก ข.

๒๙

2. ระดบคณะ/ สานก/ สถาบน/ ศนย/ กอง/ สาขาฯ เปนรายงานการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของคณะ/ สานก/ สถาบน/ ศนย/ กอง/ สาขาฯ จดสงคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง ประกอบดวย

แบบ มร.คสร. 2 รายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงาน แบบ มร.คส 3 เกณฑมาตรฐานระดบโอกาสทจะเกดความเสยงและรบความรนแรงของ ผลกระทบ แบบ มร.คส 6 แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายในหนวยงาน แบบ มร.คส 7 แบบตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผน แบบ ปย. 1 รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายในหนวยงาน แบบ ปย. 2 รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายในหนวยงาน หมายเหต : แบบฟอรมดภาคผนวก ค.

สรปการรายงานผลแตละระดบ

ระดบ เรองทรายงาน ความถของ

การรายงาน ผรายงาน เสนอรายงานตอ รปแบบรายงาน

มหาวทยาลยฯ 1. ผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน และแผนการปรบปรงการควบคมภายใน 2. แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน การตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผน

ภายใน 90 วน นบจากวนสนปงบประมาณ (ทกป) ภายใน 30 วนรอบ 6 เดอนภายใน 90 วนรอบ 12 เดอน (ปงบประมาณ) ภายใน 60 วน ทกสนภาคการศกษา

อธการบด (ผานสภา

มหาวทยาลย)

1.คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน (คตง.) ปลดกระทรวงศกษาธการ (กพร.) 2. นายกสภามหาวทยาลย

1. ตามแบบทสานกงานการตรวจเงนแผนดนกาหนด (ปอ๑ ,ปอ๒ และ ปอ3) 2. ตามแบบทมหาวทยาลยกาหนด

คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ

1. ผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายในประเมนผลและ การปรบปรงการควบคมภายใน 2. แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน การตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผน

ภายใน 15 วนรอบ 6 เดอนภายใน 45 วน นบจากสนปงบประมาณ (ทกป) ภายใน 30 วน ทกสนภาคการศกษา

รองอธการบดสาขา/คณบด/

ผอานวยการ/หน.หนวยงาน

1. ประธานกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มร. 2. ประธานกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มร.

1. ตามแบบทสานกงานการการตรวจเงนแผนดนกาหนด (ปย 1 และ ปย 2) 2. ตามแบบท มหาวทยาลยกาหนด

๓๐

ขนตอนท 7 นาผลการตดตามและประเมนการดาเนนงาน ทบทวนจดทาแผนการบรหาร

ความเสยงและการควบคมภายในใหม การสอบทานและตดตามผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เปนการพจารณาวา

แผนการจดการความเสยงใดมประสทธภาพและสามารถดาเนนงานตอไปได หรอพจารณาวาแผนการจดการความเสยงใดบางทตองมการปรบปรงเปลยนแปลงใหสอดคลองกบสถานการณหรอความเสยงทเปลยนแปลงไป เพอใหมนใจไดวาระบบบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงานมความสมบรณ เหมาะสม ตลอดจนมความเชอมนไดวาความเสยงทงหมดทจะสงผลกระทบตอการบรรลเปาประสงคขององคการไดมการรายงานตอผบรหารทรบผดชอบแลว

การทบทวนจะทาโดยการตดตามผลเปนรายครง (Separate Monitoring) ตามรอบระยะเวลาทก 6 เดอน(สนภาคการศกษา) 9 เดอน 12 เดอน (สนภาคการศกษา) โดยใหหนวยงานตางๆ ตองรายงานผลการตดตามแผนการจดการความเสยงและการควบคมภายในใหคณะกรรมการบรหารความเสยงของมหาวทยาลย ตามแบบฟอรมทมหาวทยาลยกาหนด แตสาหรบการรายงานรอบ 9 เดอน ใหประเมนตอจากรอบ 6 เดอน แลวเสนอตอมหาวทยาลย

ในการรายงานผลการตดตามการดาเนนงานบรหารความเสยง รอบ 6 เดอน (สนภาคการศกษา) 9 เดอน และ 12 เดอน (สนภาคการศกษา) ใหผรบผดชอบความเสยงนาขอมลจากผลการตดตาม การดาเนนงานตามแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน (มร.คส ๗) มาเปนแนวทางในการเขยนรายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงาน (มร.คส ๒) และสงรายงาน ใหคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลย เพอมหาวทยาลย จะไดนามาวเคราะหจดทาเปนรายงานผลการบรหารความเสยงประจาภาคการศกษาในระดบมหาวทยาลยตอไป

สวนการทบทวน เปนการทบทวนประสทธภาพของแนวทางการบรหารความเสยงในทกขนตอน เพอพฒนาระบบใหทนสมยและเหมาะสมกบการปฏบตงานจรงภายในมหาวทยาลยรามคาแหง

๓๑

สรปขนตอนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน แบบฟอรมทเกยวของ

มร.คส ๓ “เกณฑมาตรฐานระดบโอกาส ทจะเกดความเสยง”

“เกณฑมาตรฐานระดบความรนแรง ของผลกระทบ”

มร.คส ๔ “เกณฑมาตรฐานระดบความเสยง” มร.คส ๕ “แผนภมความเสยง”

กาหนดเกณฑการประเมนมาตรฐาน

ยทธศาสตร มร./โครงการ/กจกรรม/กระบวนการ และวตถประสงค

ระบความเสยงและปจจยเสยง

การประเมนความเสยง

ประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง

นาผลการตดตามและประเมนการดาเนนงานมาทบทวนจดทาแผนใหม

การตดตามและประเมนการดาเนนงานตามแผน

วเคราะหความเสยง

จดลาดบความเสยง

จดทารายงาน

ขนตอนท ๑

ขนตอนท ๒

ขนตอนท ๓

๓.๑

๓.๒

๓.๓

๓.๔

ขนตอนท ๔

ขนตอนท ๖

ขนตอนท ๗

มร.คส ๑ “กระบวนการหลกและวตถประสงค”

มร.คส ๒ “ความเสยงและปจจยเสยง” มร.คส ๖ “การประเมนความเสยง” ชอง ๓, ๔

มร.คส๖ “แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน” ชอง ๕, ๖ มร.คส ๖ “แผนบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน” ชอง ๗

มร.คส ๖ “แผนบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน” ชอง ๘

มร.คส ๖ “แผนบรหารความเสยงและ การควบคมภายใน”

มร.คส ๗ “การตดตามและประเมนผลการ ดาเนนงานตามแผน”

มร.คสร ๑ , มร.คสร ๒ , มร.คส ๖,มร.คส ๗

แบบ ปอ.๑,๒,๓ /ปย.๑,๒

แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

ขนตอนท ๕

๓๒

บทสรป ระบบบรหารความเสยงและการควบคมภายในจะสามารถชวยใหการบรหารงานในมหาวทยาลยมประสทธภาพและประสทธผลยงขน สามารถนาไปประยกตใชไดตงแตโครงการขนาดใหญไปจนถงโครงการขนาดเลก รวมถงการปฏบตงานตามภารกจประจา ซงกอใหเกดประโยชนอยางมากทางการบรหารงาน ของมหาวทยาลย ดงน

1. ระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายในเปนเครองมอชวยใหผบรหารสามารถจดการกบความเสยงไดอยางเหมาะสมกบสถานการณ ตลอดจนเปนเครองมอชวยใหผบรหารตดสนใจเพอวางแผนกลยทธหรอแผนปฏบตราชการ การนาแผนไปสการปฏบตใหบรรลผล และการตดตามประเมนผลการปฏบตงาน

2. ระบบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ทมประสทธภาพและประสทธผลจะทาใหมหาวทยาลยมการกากบดแลกจการทด (Good Governance) ซงเปนสวนหนง ทจะสงผลใหมหาวทยาลยมการพฒนาและเตบโตอยางมนคง

3. การบรหารความเสยงและการควบคมภายในเปนกระบวนการททาใหบคลากรในมหาวทยาลยมการพฒนาทกษะการคด วเคราะห และเรยนรรวมกน เนองจากกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ตองอาศยการมสวนรวมของบคลากร/เจาหนาทในการคด วเคราะห ระบความเสยง ประเมนความเสยง ตลอดจนการกาหนดมาตรการ/วธการจดการความเสยงอยางเปนระบบ

นอกจากน การบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ของมหาวทยาลย จะประสบผลสาเรจ

ตามกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในได จาเปนตองมปจจยสนบสนน ดงน ประการท 1 การสนบสนนและการมสวนรวมของทกคน ตงแตคณะกรรมการบรหารความเสยง

และการควบคมภายใน ผบรหารระดบสง ระดบกลาง และระดบตน ไดตระหนกถงคณคาและเหนความสาคญของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ตลอดจนการชแจง สนบสนนใหบคลากรทกคนเขาใจถงคณคาของการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน และตระหนกถงสงทกาลงจะเกดขน โดยกาหนดนโยบายการปฏบตทชดเจน รวมถงการวางมาตรการใหผบรหารใชเปนขอมลในการตดสนใจ

ประการท 2 การสรางทมงานสนบสนนตงแตระดบบนจนถงระดบลาง รวมถงการมอบอานาจในการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ใหกบทมงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เพอใหการดาเนนงานบรหารความเสยงและการควบคมภายใน เปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล และมกรอบการดาเนนงานทเปนแนวทางเดยวกนทงมหาวทยาลย

ประการท 3 มหาวทยาลย ตองมคาอธบายกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในทชดเจน ซงจะทาใหผบรหารและบคลากรทกคนเขาใจหลกการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ไปในแนวทางเดยวกนและมจดหมายรวมกนในการบรหาร ความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงาน

ประการท 4 การปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในอยางตอเนอง ทวทงองคการ เนองจากกระบวนการบรหารความเสยงเปนการดาเนนงานทมลกษณะเปนพลวตตอเนอง และสงสาคญคอ การทาใหระบบการบรหารความเสยงและ การควบคมภายในเปนสวนหนงของการปฏบตงานตามปกต เพอไมใหบคลากรรสกวาเปนภาระในการปฏบตงาน

๓๓

ประการท 5 การสอสารทมประสทธภาพ โดยการสอสารเกยวกบนโยบาย กลยทธการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ว ธปฏบ ตท ชดเจน เ พอใหบคลากรในองคการ มความเขาใจ มความรบผดชอบและยอมรบกระบวนการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของหนวยงาน

ประการท 6 การพฒนาความรและทกษะของบคลากรใหมความรความเขาใจหลกการ แนวปฏบต เกยวกบการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

๓๔

บรรณานกรม จฬาลงกรณมหาวทยาลย, สานกบรหารวชาการ, สวนประกนคณภาพ. (2550). คมอการบรหารความเสยง

และการวางระบบควบคมภายใน. คนเมอ ตลาคม 2550, จาก www.cu-qa.chula.ac.th ทศพร ศรสมพนธ. (2549). ความรเบองตนเกยวกบการบรหารราชการแนวใหม. กรงเทพมหานคร:

วชน พรนท แอนด มเดย. ประไพพศ ลลตาภรณ. (2548). การบรหารจดการความเสยง. เอกสารประกอบการบรรยาย.

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ประเสรฐ อครประถมพงศ. (ม.ป.ป.). การบรหารความเสยง. คนเมอ.......ตลาคม....2552........จาก

www.cu-qa.chula.ac.th มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, หนวยตรวจสอบภายใน. (2552). คมอการบรหารความเสยงทวทงองคการ.

กรงเทพมหานคร: โกลบอล กราฟฟค. มหาวทยาลยรามคาแหง, สานกประกนคณภาพการศกษา. (2552). คมอการประกนคณภาพการศกษา

ฉบบท 5. มหาวทยาลยรามคาแหง มหาวทยาลยสงขลานครนทร, สานกประกนคณภาพ. (2551). คมอการบรหารความเสยงทวทงองคการ.

คนเมอ.......ตลาคม......2552........, จาก www.qa.psu.ac.th สานกงานการตรวจเงนแผนดน. (2552). แนวทาง : การจดวางระบบควบคมภายในและการประเมนผล

การควบคมภายใน. สานกงานการตรวจเงนแผนดน. สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2553). คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา

ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553. สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2552). คมอการประเมนผลการปฏบตราชการตามคา

รบรองการปฏบตราชการของสถาบนอดมศกษา ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2552. สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ.

สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2553). คมอการประเมนผลการปฏบตราชการตาม คารบรองการปฏบตราชการของสวนราชการ ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2554 (ก.พ.ร.). สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ.

ภาคผนวก ก แบบฟอรมการจดทาแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน

แบบตดตามประเมนผลการดาเนนงานตามแผน ( มร.คส 1 – 7)

4.

1.

2. 3.

5.

6.

7.

8.

แผนภาพขนตอนการดาเนนงานหลกและวตถประสงคของขนตอนหลก

หนวยงาน .......................................................................................................................................................................

ยทธศาสตรท …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

โครงการ / กจกรรม / กระบวนการ ……………………………………………………………………………………………………………………

วตถประสงค …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

มร.คส 1

วนทประเมน.........................................

มร.คส ๒

4.

1.

2. 3.

5.

6. 7.

8.

แผนภาพการระบความเสยงและปจจยเสยง หนวยงาน ........................................................................................................................................................................................... ยทธศาสตรท....................................................................................................................................................................................... โครงการ / กจกรรม / กระบวนการ ..................................................................................................................................................... ความเสยง ..........................................................................................................................................................................................

วนทประเมน.........................................

มร.คส 2

เกณฑมาตรฐานระดบโอกาสทจะเกดความเสยง

สงมาก สง

ปานกลาง นอย

นอยมาก

5 4 3 2 1

คาอธบาย โอกาสทจะเกด ระดบ

เกณฑมาตรฐานระดบความรนแรงของผลกระทบ

รนแรงทสด คอนขางรนแรง

ปานกลาง นอย

นอยมาก

5 4 3 2 1

คาอธบายผลกระทบ ระดบ

มร.คส 3

วนทประเมน......................................... หนวยงาน ............................................................................. โครงการ / กจกรรม / กระบวนการ ......................................

๕

๔

๓

๒

๑

๕๔๓๒๑

ผลกระท

บของค

วามเสย

ง

โอกาสทจะเกดความเสยง

สงมาก

สง

ปานกลาง

นอย

เกณฑมาตรฐานระดบของความเสยง (Degree of Risk/ Risk Matrix)

มร.คส 4

วนทประเมน......................................... หนวยงาน ............................................................................. โครงการ / กจกรรม / กระบวนการ ......................................

๕

๔

๓

๒

๑

๕๔๓๒๑

ผลกระท

บของค

วามเสย

ง

โอกาสทจะเกดความเสยง

สงมาก

สง

ปานกลาง

นอย

แผนภมความเสยง Risk Map)

มร.คส 5

วนทประเมน......................................... หนวยงาน ............................................................................. โครงการ / กจกรรม / กระบวนการ ......................................

แผนบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ประจาภาคการศกษาท............ปการศกษา.................งบประมาณป........................... ประจาภาคการศกษาท............ปการศกษา.................งบประมาณป...........................

หนวยงาน : ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ยทธศาสตรท : ………………………….………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….. โครงการ/กจกรรม/กระบวนการ : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. วตถประสงค : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ขนตอนการดาเนนงานหลก (KEY PROCESS)

(1)

วตถประสงคของขนตอนการดาเนนงานหลก

(2)

ความเสยง

(3)

ปจจยเสยง / สาเหตของ ความเสยง

(4)

การประเมนความเสยง ความเสยงทยงเหลออย

(9)

มาตรการควบคมความเสยง

(10)

กาหนดเสรจผรบผดชอบ

(11)

หมายเหต (งบประมาณ /

คาใชจาย)

(12)

โอกาส

(5)

ผลกระทบ

(6)

ระดบความเสยง (7)

ลาดบความเสยง

(8)

มร.คส 6

 

ภาคผนวก ข แบบฟอรมรายงานระดบมหาวทยาลย

รายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง ประจาภาคการศกษาท........ปการศกษา..............................

งบประมาณป..................

เรยน นายกสภามหาวทยาลยรามคาแหง

มหาวทยาลยรามคาแหงไดดาเนนการวเคราะหและประเมนความเสยงของกระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม ในความรบผดชอบ เพอใหผลการดาเนนงานของมหาวทยาลยฯ บรรลเปาประสงคตามแผนปฏบตราชการ ประจาภาคการศกษาท......ปการศกษา.......งบประมาณป..............

จากผลการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานตามแผนการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลย มความเสยงทสาคญ/ไมมความเสยงทสาคญ (ใหเลอกขอความ) ซงอาจมผลตอการบรรลเปาประสงคตามแผนปฏบตราชการของมหาวทยาลย จงกาหนด/ไมกาหนด (ใหเลอกขอความ) วธจดการความเสยง ผรบผดชอบ และระยะเวลาแลวเสรจ ตามแผนบรหารความเสยง และการควบคมภายในทแนบ

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ

ลายมอชอ.................................................... ( )

อธการบด วนท.......เดอน..............................พ.ศ..........

มร.คสร. 1

หนงสอรบรองการประเมนผลการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

เรยน คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน

มหาวทยาลยรามคาแหงไดประเมนผลการควบคมภายในสาหรบปสนสดวนท......เดอน......พ.ศ...... ดวยวธการทมหาวทยาลย กาหนด โดยมวตถประสงคเพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวาการดาเนนงานจะบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการดาเนนงานและการใชทรพยากร ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรตดานความเชอถอไดของรายงานทางการเงนและการดาเนนงานและดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตรและนโยบาย ซงรวมถงระเบยบปฏบตของฝายบรหาร

จากผลการประเมนดงกลาวเหนวาการควบคมภายในของมหาวทยาลยรามคาแหง สาหรบปสนสดวนท......เดอน.........พ.ศ..............เปนไปตามระบบการควบคมภายในทกาหนดไว มความเพยงพอและบรรลวตถประสงค ของการควบคมภายใน

กรณมจดออนของการควบคมภายในใหอธบายเพมเตมตามขางลางน อนง การควบคมภายในยงคงมจดออน ดงน

1.......................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................... 2....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................... ลายมอชอ....................................................

( ) อธการบด วนท............เดอน...................พ.ศ..............

แบบ ปอ. 1

มหาวทยาลยรามคาแหง รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

ณ วนท.......เดอน...............พ.ศ..............

ผลการประเมนโดยรวม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ชอผรายงาน............................................. (ชอหวหนาหนวยรบตรวจ)

ตาแหนง................................................ วนท.........เดอน.....................พ.ศ...........

องคประกอบของการควบคมภายใน (1)

ผลการประเมน / ขอสรป (2)

1. สภาพแวดลอมการควบคม 1.1..................................................... 1.2..................................................... ฯลฯ 2. การประเมนความเสยง 2.1..................................................... 2.2..................................................... ฯลฯ 3. กจกรรมการควบคม 3.1.................................................... 3.2.................................................... ฯลฯ 4. สารสนเทศและการสอสาร 4.1.................................................... 4.2.................................................... 5. การตดตามประเมนผล 5.1.................................................... 5.2.................................................... ฯลฯ

แบบ ปอ. 2

มหาวทยาลยรามคาแหง รายงานแผนการปรบปรงการควบคมภายใน

ณ วนท............เดอน.............................พ.ศ...........

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของ

งานทประเมนและวตถประสงคของการควบคม

(1)

ความเสยงทยงมอย

(2)

งวด/เวลาท พบจดออน

(3)

การปรบปรงการควบคม

(4)

กาหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(5)

หมายเหต

(6)

ชอผรายงาน........................................................

(ชอหวหนาหนวยรบตรวจ) ตาแหนง.............................................................

วนท..............เดอน............................พ.ศ...........

แบบ ปอ. 3

รายงานผลการสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของผตรวจสอบภายใน

เรยน อธการบด

ขาพเจาไดสอบทานการประเมนผลการควบคมภายในของมหาวทยาลยรามคาแหง สาหรบปสนสด วนท 30 กนยายน 25.......... การสอบทานไดปฏบตอยางสมเหตสมผลและระมดระวงอยางรอบคอบ ผลการการสอบทานพบวา การประเมนผลการควบคมภายในเปนไปตามวธการทกาหนด ระบบการควบคมภายในมความเพยงพอและสามารถบรรลวตถประสงคของการควบคมภายใน (กรณผตรวจสอบภายในสอบทานการประเมนผลการ ควบคมภายในแลวมขอตรวจพบหรอขอสงเกตทมนยสาคญ ใหรายงานขอตรวจพบตอทายผลการสอบทานดงน) อยางไรกตามมขอสงเกตทมนยสาคญ ดงน

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลายมอชอ......................................................................

( ) ชอหวหนาหนวยงานสานกตรวจสอบภายใน

วนท......เดอน....................พ.ศ................

แบบ ปส.

ภาคผนวก ค แบบฟอรมรายงานระดบ คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ

รายงานผลการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน หนวยงาน.............(คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ)………

ประจาภาคการศกษาท........ปการศกษา............. งบประมาณป..................

เรยน ประธานคณะกรรมการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน มหาวทยาลยรามคาแหง

คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/สาขาฯ ไดดาเนนการวเคราะหและประเมนความเสยงของกระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม ในความรบผดชอบ เพอใหผลการดาเนนงานของ คณะ/สานก/สถาบน/ศนย/กอง/ สาขาฯ บรรลเปาหมายตามแผนปฏบตราชการ ประจาภาคการศกษาท.......ปการศกษา................ โดยไดดาเนนการตามนโยบาย และแนวทางการบรหารความเสยงและการควบคมภายใน ตามทมหาวทยาลยกาหนด

จากผลการวเคราะหและประเมนความเสยงดงกลาว หนวยงาน......................................................... (ใหเลอกขอความ กรณท 1 หรอกรณท 2) กรณท 1 ผลการประเมนฯ ไมมความเสยงทสาคญ “หนวยงานยงคงมความเสยงเหลออยบางสวน ซงเปนความเสยงทสามารถยอมรบได และไมมผลตอการบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามแผนการปฏบตราชการของหนวยงาน”

กรณท 2 ผลการประเมนฯ มความเสยงทสาคญจาเปนตองจดทาแผนการบรหารความเสยง “หนวยงานยงมความเสยงทมนยสาคญ ซงอาจมผลตอการบรรลวตถประสงคและเปาหมายตามแผนการปฏบตราชการของหนวยงาน จานวน............เรอง/ประเดน จงไดกาหนดวธจดการความเสยง กาหนดผรบผดชอบและระยะเวลาแลวเสรจไวแลว ตามแผนบรหารความเสยงและการควบคมภายในทแนบ”

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และพจารณาดาเนนการตอไป

ลงชอ........................................................... ( )

คณบด / ผอานวยการ / ผไดรบมอบหมาย วนท…...เดอน.....................พ.ศ......................

มร.คสร. 2

(ชอหนวยงาน).................................มหาวทยาลยรามคาแหง รายงานผลการประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน

ณ วนท............เดอน..........................พ.ศ....................

องคประกอบของการควบคมภายใน (1)

ผลการประเมน / ขอสรป (2)

1. สภาพแวดลอมการควบคม 1.1..................................................... 1.2..................................................... ฯลฯ 2. การประเมนความเสยง 2.1..................................................... 2.2..................................................... ฯลฯ 3. กจกรรมการควบคม 3.1.................................................... 3.2.................................................... ฯลฯ 4. สารสนเทศและการสอสาร 4.1.................................................... 4.2.................................................... 5. การตดตามประเมนผล 5.1.................................................... 5.2.................................................... ฯลฯ

ผลการประเมนโดยรวม …………………………………………………………………………………………………………................................................................................... ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ชอผรายงาน............................................................

( ) รองอธการบดสาขาฯ/คณบด/ผอานวยการ วนท.........เดอน..................พ.ศ. ..............

มร.คสร. 4 แบบ ปย. 1

ชอหนวยงานยอย..........................................

รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน สาหรบปสนสดวนท............เดอน.............................พ.ศ. ...........

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของงานทประเมนและวตถประสงคของการ

ควบคม (1)

การควบคมทมอย

(2)

การประเมนผลการควบคม

(3)

ความเสยงทยงมอย

(4)

การปรบปรงการควบคม

(5)

กาหนดเสรจ/ ผรบผดชอบ

(6)

หมายเหต

(7)

ชอผรายงาน............................................................

( ) รองอธการบดสาขาฯ/คณบด/ผอานวยการ วนท.........เดอน..................พ.ศ. ..............

แบบ ปย. 2