Ývcn rtnakr wag 6 - questions like 001.a: remember to check for updates please inform us of any...

Version 001.a: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates

Please inform us of any errors on [email protected]

’

Ývcn rTnakr (wag‐6)

‘

prm pUßy guÌdev ]I kanÒ SvamInaH ]I smysar prmagm _pr A#armI vqt =yelaH Ývcno

‘

: Ýkaxk : ]I kuHdkuHd khan prmagm Ývcn !^S!

muHb{

http://www.AtmaDharma.com



Thanks & our Request This shastra has been kindly donated by Juthalalbhai, Dilipbhai and Chandriben, London, UK in memory of Radiatben Juthalalbhai Shah. The donors have paid for it to be "electronised" and made available on the internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of the Gujarati Pravachan Ratnakar, Part 6 is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on [email protected] so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one.

http://www.atmadharma.com/donate/index.html


http://www.AtmaDharma.com/donate



Version History Version Number

Date Changes

001.a 22 April 2002

Updated "Thanks & our Request" page




ÝaiºS=an : ]I idgHbr jEn Sva|yaymHidr !^S!, song#‐364 2p0 ]I idgHbr jEn mumuÙu mHDz, 173‡7p muHbadevI roD, muHb{‐400 002

iv. sH. 2038 vIr sH. 2p08 Ý=m Aav<i¿ Ýt : p000 mULy : 7‐00 muãk : Aijt muã`aly song# (saEraÚ^)




prm pUßy sdŸguÌdev ]I kanÒSvamI




ÝkaxkIy invedn

mHglH wgvan vIro mHglH gaEtmog`I. mHglH k¡Hdk¡HdayÈ jEn\mÈ½Stu mHglmŸ..

ÝarHiwk :

prm devai\dev ijne¬rdev ]I vâRmanSvamI, g`\rdev ]I gaEtmSvamI t=a

AacayR wgvan ]I kuHdkuHddevne ATyHt wi› siht nmSkar.

Ae to suividt Ke ke AHitm tI=Åkr wgvan ]I vâRmanSvamInI idƒ|vinno sar AacayR ]I kuHdkuHddevÝ`It smysar, Ývcnsar, inymsar, pHcaiStkay Aaid prmagmomaH @aHsI @aHsIne wrelo Ke. wƒÒvona sdŸwaGye Aaje p` Aa prmagmo ]I Am<tcHãacayR Aaid mhan idGgj AacayÈnI !Ika siht _plB\ Ke. vzI ivxeØ mhawaGynI vat to Ae Ke ke saHÝtkazmaH Aa prmagmonaH gU# rhSyo smjvanI ÒvonI yoGyta mHdtr =tI Ôy Ke. teva smymaH jEnxasnna nwomHDzmaH Aek mhaÝtapI puÌØ pUßy guÌdev]I kanÒSvamI‐jemne yugpuÌØ khI xkay, teva sTpuÌØno yog =yo Ke. pUßy guÌdev]I kanÒSvamI Aaje KeLlaH 4p vØÈ=I _pro› prmagmomaH Ýitpaidt jEn\mRna mUz isâaHtone AitSpÚ, xItz Ane prm xaHitÝdayk Ývcn‐gHga äara relavI ræa Ke. Aa piv5 ÝvcngHgamaH Avgahn pamIne Anek wƒ Aa„aAone jEn\mRnI Ýaiº ={ Ke, tem j Anek Òvo jEn\mRna gHwIr rhSyone smjta =ya Ke Ane magaRnusarI bNya Ke. Aa rIte pUßy guÌdevno jEnsmaj _pr Anupm, AlaEikk AnHt _pkar Ke teAoi]na _pkarno Ahowav nIcenI pHi›Ao äara ÝTyek mumuÙuAo ƒ› kre Ke

Aho¦ _pkar ijnvrno kuHdno |vin idƒno, ijn-kuHd|vin AaPya Aho¦ te guÌ khanno.

Aa ÝvcnrTnakr gH/=mazanaH Ý=m 5` wag pUßy]InI hyatI drimyan bhar

pDI cUk–a hta. teAo]InI xItz KayamaH Aa g/H=mazamaH teAo]InaH sFza prmagmo _prnaH Ývcnono sar Ýkaixt krvanI AmarI wavna A\UrI rhI. svHt 2037na kartk vdI 7 xuÊvar ta. 28‐11‐80 na roj smai\wavpUvRk teAo]Ino SvgRvas =yo. Amara pr v«Fat =yo. xa¬txaHitno magR btavnar




Amne‐drek Òvma5ne ;wgvan' khI bolavnar ivro\IAone p` ;wgvan' khI temnI wUl ÝTye Ùma¹iÚ raqI, teAo p` dxaAe wgvan =av AevI kÌà vrsavnar Aek me$pvRt jevo Acl, ADg, ÊaHitkarI AeklvIr moÙmagRne AitsU"m Kàv! siht ÝkaxIne inj Aa„sa\nanaH mageR calI nIkZyo. Aa!la ÝcarpUvRk Ane AavI sU"mta siht ãƒ‐gu`‐pyaRynI Kàv! jEnxasnmaH KeÐI ke!lIy xtaiBdAomaH k–arey ={ n=I Aem khevamaH Aave to AemaH jray AitxyoiÉt n=I.

pUßy]InI ÝvcnxElImaH p` waiv tI=Åkrna lÙò JzktaH htaH, svR Òvo moÙmagRne pamo AevI temnI AdMy wavna vrHvar _KztI htI. magR ÝkaxvamaH teAo Anek ivro\IAonI vCce p` Aekla ADg rheta, ãeØbuiâ seƒa vgr ivro\IAona ivro\nuH taiÀvk rIte qHDn krI y=a=R magRnuH S=apn krta Ane te=I m|yS= ivro\IAo ivro\ TyÒ snatn jEn\mRne AHgIkar krta. tdupraHt temnI piv5 Kaya he@z Anek S=zoAe ]I ijnmHidronuH inmaR =yuH Ane temaH vItragI ijnibHbonI mha pavnkarI Ýit¤a ={. prmagmonaH gH/=onuH laqonI sHQyamaH Ýkaxn =yuH ]I vItragdev, ing/Å=guÌ Ane vItragI xaÏonuH sTySv$p smÔvI temno mihma ya=a=Rp e btaƒo. pU. guÌdev]I varHvar frmavta ke ]I vItrag ijnibHbonI Ýit¤a Ane Ò`Èâar to vØÈ=I loko krta Aaƒa Ke p` teno mihma Ôe y=a=R rIte krvo hoy to temne Aozqavnar prmagmono Ýcar p` Ae!lo j AavXyk Ke. prmagmo Ane tenuH rhSy ÝTyek ƒi› Aabazgopaz soEna ñdymaH S=an pame tevI temnI wavna rhelI Ane prmagmona Ýkaxn ma!e varHvar Ýerà AaptaH. Ane Ae |yeynI isiâ A=eR teAo]I prmagmo _pr Ývcn Aapta ræaH Ane inTy Sva|yaynI Ýv<i¿ tem e sÒvn krI, mumuÙuAona inTyÊmmaH Sva|yaynI Ýv<i¿ vÌ lI\I. jena Ýtape Anek gamomaH samUihk Sva|yaynI Ýv<i¿no bhozo felavo =yo. ixÙ`‐ixibronuH Aayojn =yuH. j–purmaH jEn iv>apI@nI S=apna ={. Aaid Anek Ýkare tÀvno Ýcar =yo Ane =ay Ke. Aa„wavnanI lokone AevI \Un lgaDI ke qa\a vgr cale p` Aa„ane ivcayaR vgr n cale. teAo]I frmavta ke \mR te A\aRklak‐klak ke pvR‐pUrtI myaRidt sa\nanI cIj n=I p` \mR Ae Òvn Ke. Ae!le ke svRkailk Ane svRÙe5e sa\nanI cIj Ke. Aam Anekiv\ rIte teAo]I äara Aava Anek ÝsHgo äara \mRÝcar Fò =yo. laqo loko \mRwavna wavta =ya. Aa=I m|yS= Òvo p` temna ÝTye bhumannI ¹iÚAe Ôeta. idgHbr smajnaH pHiDto, iväano Ane TyagIg` p` Ae sTyno SvIkar krtaH ke Amo Aek p` nvo jEn bnavI n=I xkta Tyare Aa mhapuÌØe laqo




lokone jEn\mRmaH ]âanI bnaƒa. Aava ivlÙ` puÌØno mhawaGye pHcm kazmaH yog =yo. pa5 Òvone ma!e Aek ApUvR mhan tk AavI. \maRm<tnI vØÈ su\I Aek\arI vØaR ={. pU. guÌdev]I sHtonI vaÌ _pr varI j{ jem gata tem ;;Am<t vrSya re pHcm kazmaH....'' AHte Êmanusar saHyoigk wavno kaz pUro =yo. Ae mhapuÌØno Aapà _pr Ait Ait _pkar Ke. jenuH v Rn xBdo äara AxÉ– Ke. je e xa¬t suqno magR AaPyo tenuH %` feDvano ko{ magR j n=I. Ae=I ivnm/pè te pavn prmam<t äara vItrag svR&ÝÌt ]Ig`\raid mhan AacayÈ rict prmagmono _kel krI inj sa\nanI pirpU Rtane pamIAe Ane svR Òvo pamo Ae j AWy=Rna.

pu~yÝsHgnuH saEwaGy : sHvt 2034nI dIpavil ÝsHge muHb{ mumuÙu mHDzna sWyo pUßy guÌdev]I pase

90mI jNmjyHtI muHb{maH _jvay te ma!e Anumit Ýaº krva ivnHtI krva ma!e song# Aavela Tyare ke!lak sWyone potana Sva|yayna lawna hetu=I pUßy guÌdev]Ina ]I smysar prmagm _pr A#armI var =yel saitxy Ývcno (sne 197p, 1976, 1977 maH) Ýisâ krvano mHgz ivcar Aaƒo. Aa ivcar mHDzna saE sWyoAe Ýmod=I AavkayÈ Ane Ýisâ A|ya„Ýv›a, \maRnuragI murBbI ]I lalcHdwa{nI p` Aa suHdr kayR ma!e mHDzne ÝoTsaiht krtI xuwÝerà mzI. Aa rIte muHb{na mumuÙumHDzne pUßy guÌdev]Ina A#armI varna prmagm ]I smysar _pr =yela AnuwvrsmHiDt, prmkLya`karI, Aa„ihtsa\k Ývcno Ýkaixt krvana Aa puint ÝsHgnuH sowaGy Ýaº =yuH Ke te ATyHt hØR Ane _LlasnuH kar` Ke. ]I kuHdkuHddacayeR smysarxaÏmaH ktaRkmR Ai\karnuH in$p` kyuÅ Ke je temnaH ANy xaÏomaH ke ANy AacayÈnI rcnaAomaH Alg Ai\kar$pe k–aHy ÔevamaH AavtuH n=I. je Aa Ai\karnI ivixÚta Ke. ktaRkmRAi\kar äara ÒvnuH AktaRSv$p Fà Ýkare SpÚ kyuÅ Ke. je ÒvonI Anek ÝkarnI w/màAone dUr =vanuH kar` Ke. jena _prna pU. guÌdev]Ina Ývcno p` AlaEkIk Ke. ij&asu Òvone AvXy O Ýeràdayk invDxe. je svR ÒvoO Sva|yay krva yoGy Ke.

Ýkaxnno hetu :

Aa Ývcnona Ýkaxnno mUz hetu to injSva|yayno law =ay te j Ke. tdŸ_praHt saE ij&asu wa{‐bhenone pUßy guÌdev]InaH ]I smysar _prnaH szHg svR Ývcno saÙatŸ saHwzvano law Ýaº n ={ xk–o hoy te sHwivt Ke. te=I




Aa g/H=mazamaH Êmx: Aaid=I AHt su\InaH pUraH Ývcnone smjvano kaymI Ane svRkailk law mzI rhe te hetu=I pUßy guÌdev]InI A|ya„rsJrtI Am<tmyI vaÌna Sva|yay äara inrHtr mumuÙu Òvone Aa„ihtnI Ýerà mztI rhexe, tevo Aaxy p` Aa ÝkaxnnuH Ýerkbz Ke.

vzI Aa pHcmkazna ÝvahmaH Êmx: Òvono Ùyopxm mHdtr =to Ôy Ke te=I prmagmmaH rhela sU"m Ane gHwIr rhSyo SvyH smjvaH FàH j ki@n Ke. Aa piriS=itmaH pUßy guÌdev]IAe sadI Ane srz waØamaH SpÚ krelaH pHvcno leqbâ krIne puStka$# krvamaH Aave to wavI pe#Ine p` ]I smysar prmagmnaH AitgU# rhSyo smjvamaH srztapUvRk shay$p bnI rhexe Ane te rIte ijno› tÀv&an Ane tenI Sva|yayprHpra tena y=a=R Sv$pmaH jzva{ rhexe tem j te äara Anek wƒÒvone potanuH Aa„kLya` sa\vamaH mhan Ýerà Ýaº =xe teva ivcarna bze pUßy guÌdev]Ina ]I smysar _praHt bIÔ p` Anek prmagmo _pr =yel Ývcno Ýkaixt krvanI wavna Ke Ane te wavnavx Aa !^S!nI rcna ={ Ke. _pro› hetu=I Aa !^S!no jNm =yo Ke Ane pUßy guÌdevnaH hÔro Ývcno Ýisâ krvano j muQy _dŸex Aa !^S!maH raqvamaH Aavel Ke.

Aa ÝsHge Sv. ]I soganIÒnuH Aek vcn sakar =xe tevuH wase Ke. tem e kæuH Ke ke pUßy guÌdev]I=I \mRno je Aa payo nHqayo Ke te pHcmkazna AHt su\I rhexe. tdupraHt pUßy bhen]InaH vcnam<t nH. 27 maH _Lleq Ke ke —temno (pUßy guÌdev]Ino) mihma Aaje to gvay Ke prHtu hÔro vØR su\I gvaxe.˜ qreqr &anIAona inmRz ]ut&anmaH waivÝsHgo kevz&anvtŸ Ýitwase Ke, kar` ke Aa !^S!nI yojna pUßy guÌdev]Ina paHc prmagmo _pr =yelaH Ývcno _praHt bIÔ p` Anek xaÏo _pr =yelaH Ývcno Êmx: Ýisâ krvanI wavna smaiht Ke. Ae rIte hÔro ÝvcnonuH sHkln Ý=m sHSkr`maH j Anek g/H=o$pe puStka$# =xe Ane teva ÝTyek puStkonuH sHSkr` (Aav<i¿) hÔronI sHQyamaH rhexe. Ae rIte ihHdI Ane gujratI waØamaH taTkailk Ýkaxn =taH puStkonI sHQya laqomaH =va Ôy Ke Ane tenI prHpra cale to _pro› &anIAonaH vcno isâ =vanuH ÝTyÙ jà{ Aave Ke.

kayRvahI : ]I smysar prmagm _prnaH pUßy guÌdev]Ina A#armI vqtna =yel mHgz

Ývcno te smye !eprekoDRr _pr AHikt krI levamaH AaƒaH htaH. Aa |vinmuiãt Ývcno !ep _pr=I saHwzIne Êmx: leqbâ krvamaH AaƒaH Ke. Aek j !epne varHvar saHwzIne leqn krvamaH Aavel Ke. tem KtaH temaH kaH{ 5ui! rhI jva n pame te hetu=I lqnar isvay tpasnare frI=I sFzaH Ývcno !ep _pr=I saHwzIne tenI ckasÌ krel Ke. Aa Ýmaè tEyar =yelaH Ývcnona y=ayoGy susHgt fkra paDI tene frI=I wa{]I rm`lal maèklal xahe ilipbâ krI Aapel Ke. t=a ilipbâ =yelaH ÝvcnonI p` KeLle iväan wa{]I Do. cHduwa{ äara pUrtI ckasÌ krvamaH Aavel Ke. Aa rIte pUßy guÌdev]InaH ÝvcnomaH ƒ› =yel wavo sarI rIte y=aiS=t jzva{ rhe tenI pUrepUrI kazÒ levamaH AavI Ke.




]I smysarÒ-Stuit

(hirgIt) sHsarI ÒvnaH wavmrò !azva kÌà krI, sirta vhavI su\a tÌ Ýwu vIr¦ teH sHÒvnI¸ xoØatI deqI sirtne kÌàwIna ñdye krI, muinkuHd sHÒvnI smyÝaw<t tè wajn wrI.

(AnuÚup) kuHdkuHd rCyuH xaÏ, sai=ya Am<te pUyaR, g/H=ai\raj¦ taramaH wavo b/ïaHDna wyaR.

(ixqirÌ) Aho¦ vaÌ tarI Ýxmrs‐wave nItrtI, mumuÙune patI Am<trs AHjil wrI wrI¸ AnaidnI mUKaR ivØ tÌ Tvra=I étrtI, ivwave=I =HwI Sv$p wÌ doDe pirìt.

(xadURliviÊiDt) tuH Ke inüyg/H= wHg sFza ƒvharna wedva, tuH Ý&aKIÌ &an ne _dynI sHi\ shu Kedva¸ sa=I sa\kno, tuH wanu jgno, sHdex mhavIrno, ivsamo wvkŸlaHtna ñdyno, tuH pH= mui› tò.

(vsHtitlka) su~ye tne rsinbH\ ixi=l =ay, Ô~ye tne ñdy &anI tàH jày¸ tuH ructaH jgtnI Ìic Aazse saE, tuH rIJtaH skl&aykdev rIJe.

(AnuÚup) bnavuH p5 kuHdnnaH, rTnona AÙro lqI¸ t=aip kuHdsU5onaH AHkaye mULy na kdI.




]I sdŸguÌdev-Stuit

(hirgIt) sHsarsagr tarva ijnvaÌ Ke naEka wlI, &anI sukanI mZya ivna Ae nav p` tare nhÄ¸ Aa kazmaH xuâa„&anI sukanI bhu bhu doælo, muj pu~yraix fZyo Aho¦ guÌ kŸhan tuH naivk mZyo.

(AnuÚup) Aho¦ w› icda„ana, sImH\r‐vIr‐kuHdna¦ baæaHtr ivwvo tara, tare nav mumuÙunaH.

(ixqirÌ) s¹a ¹iÚ tarI ivmz inj cEtNy nIrqe, Ane &iPtmaHhI drv‐gu`‐pyaRy ivlse¸ inÔlHbIwave pirìt Sv$pe j{ wze, inim¿o vhevaro icdFn ivØe kaH{ n mze.

(xadURlivÊIiDt) hEyuH ;st st, &an &an' \bke ne v«vaÌ KU!e, je v«e sumumuÙu sÀv Jzke prãƒ nato tU!e ‐ragäeØ Ìce n, jHp n vze waveHiãmaH‐AHxmaH, !HkoTkI R AkHp &an mihma ñdye rhe svRda.

(vsHtitlka) inTye su\aJr` cHã¦ tne nmuH huH, kÌà Akar` smuã¦ tne nmuH huH he &anpoØk sumeF¦ tne nmuH huH, Aa dasna ÒvnixLpI¦ tne nmuH huH.

(s/G\ra) êDI êDI, êDe=I suqini\ stna vayu inTye vhHtI,

vaÌ icNmUitR¦ tarI _r‐Anuwvna sU"m wave wrelI¸ wavo êDa ivcarI, Aiwnv mihma ic¿maH lavI lavI, qoyeluH rTn pamuH, ‐mnr= mnno¸ pUrÔe xi›xazI¦




-: AnuÊmi`ka :- ‐0‐

Êm ga=a ‡ kzx Ývcn nHbr p<¤aHk 1 kzx‐100 208 =I 210 1 2 kzx‐101 '' 2 3 ga=a‐14p '' 3 4 kzx‐102 '' p p ga=a‐146 210 40 6 ga=a‐147 211 4p 7 ga=a 148‐149 212 p6 8 ga=a‐1p0 212 =I 214 62 9 kzx‐103 '' 62 10 kzx‐104 '' 63 11 ga=a‐1p1 214‐21p 83 12 ga=a‐1p2 21p 92 13 ga=a‐1p3 216 9p 14 kzx‐10p 216 96 1p ga=a‐1p4 217 10p 16 ga=a‐1pp 218‐219 114 17 ga=a‐1p6 219 =I 221 128 18 kzx 106 =I 108 '' 129 19 ga=a 1p7 =I 1p9 221 146 20 ga=a‐160 222 1pp 21 ga=a 161 =I 163 223 =I 228 166 22 kzx‐109 '' 167 23 kzx‐110 '' 168 24 kzx‐111 '' 169 2p kzx‐112 '' 170




Aas/v Ai\kar Êm ga=a ‡ kzx Ývcn nHbr p<¤aHk 26 kzx‐113 228‐229 218 27 ga=a 164‐16p '' 219 28 ga=a‐166 230 233 29 ga=a‐167 231 243 30 ga=a‐168 232 2p0 31 kzx‐114 '' 2p1 32 ga=a‐169 233 2p9 33 kzx‐12p 233 260 34 ga=a‐170 234 267 3p ga=a‐171 234 270 36 ga=a‐172 23p‐236 274 37 kzx‐116 '' 27p 38 kzx‐117 '' 276 39 ga=a 173‐176 237 =I 240 292 40 kzx‐118 '' 294 41 kzx‐119 '' 29p 42 ga=a 177‐178 240 =I 243 314 43 kzx‐120 '' 31p 44 kzx‐121 '' 316 4p ga=a 179‐180 244 =I 247 336 46 kzx 122‐133 '' 337 47 kzx‐124 '' 338

sHvr Ai\kar

48 kzx‐12p 2p2 =I 2p4 360 49 ga=a‐181 =I 183 '' 361 p0 kzx‐126 '' 363




Êm ga=a ‡ kzx Ývcn nHbr p<¤aHk p1 ga=a 184‐18p 2pp =I 2p7 394 p2 ga=a‐186 2p7 40p p3 kzx‐127 '' 406 p4 ga=a 187 =I 189 2p8 414 pp kzx‐128 '' 416 p6 ga=a 190 =I 192 2p9 =I 263 422 p7 kzx 129 =I 130 '' 424 p8 kzx 131 =I 132 '' 42p

‘




CHANGES MADE TO THIS DOCUMENT COMPARED TO THE PAPER

VERSION WITH EXPLANATION

# Shastra Page-Line

Content

Pravchan Ratnakar-6

259 - 11 smSt (ÝTyy:) 1 Samaysar 267-Last smSt (ÝTyya:) Pravchan Ratnakar-6

293 - 10 (inÌpwoGyain) inÌpwog 2 Samaysar 275 - 8 (inÌpwoGyain) inÌpwoGy Pravchan Ratnakar-6

338 - 5 &anmuNmG™metmŸ.. 124.. 3 Samaysar 283 - 5 &anmuNmG™mettŸ.. 124.. Pravchan Ratnakar-6

362 - 15 s¿anI Anupi¿ 4 Samaysar 287 - 20 s¿anI Anuppi¿ Pravchan Ratnakar-6

362 - 15 &anFn-AocmŸ 5 Samaysar 289 - 22 &anFn-Ao\mŸ Pravchan Ratnakar-6

415 - 11 (Ait ¹#) wed&anna 6 Samaysar 295 - 20 (Ait ¹#) wediv&anna




’

prmaTmne nm:.

]ImdŸwgvTkuHdkuHdacayRdevÝ`It ]I

smysar _pr

prm pUßy sdŸguÌdev ]I kanÒSvamInaH Ývcno ]Imdm<tcNãsUirkËta AaTmQyait:.

pu~y-pap Ai\kar

A=Ekmev kmR iäpaZIwUy pu~ypap$pe` Ýivxit-

(ãutivliMbt) td= kmR xuwaxuwwedto iätytaH gtmEÉymupanynŸ. GliptinwRrmohrja AyH SvymudeTyvbo\su\aóv:.. 100 ..

pU~y‐pap bNne krm, bH\$p dur manI¸ xuâa„a je e læo, nmuH cr` iht Ô`I.

Ý=m !Ikakar khe Ke ke ;hve Aek j kmR be pa5$p ={ne pu~y‐pap$pe Ývex kre

Ke.'




2 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6

(mNdakÊaNta) Oko dUraÀyjit midraH b/aï`Tvaiwmana- dNy: xUã: Svymhimit Snait inTyH tyEv. äavPyetaE yugpdudraiNngRtaE xUiãkaya: xUãaE saÙadip c crto jaitwedw/me`.. 101 ..

jem n<Tyna AqaDamaH Aek j puÌØ potane be $pe btavI nacto hoy tene y=a=R

Ô`nar AozqI le Ke Ane Aek j Ô e Ke, tevI rIte Ôeke kmR Aek j Ke top` pu~y‐papna wede be ÝkarnaH $p krI nace Ke tene, sMyG¹iÚnuH &an ke je y=a=R Ke te Aek$p ÔÌ le Ke. te &anna mihmanuH kaƒ Aa Ai\karnI x$AatmaH !Ikakar AacayR khe Ke:‐

ga=a=R:- (A=) hve (ktaRkmR Ai\kar pKI), (xuw-Axuw-wedt:) xuw Ane Axuwna wedne lI\e (iätytaH gtmŸ ttŸ kmR) be‐pàne pamela te kmRne (OeÉymŸ _panynŸ) Aek$p krto, (Glipt-inwRr-mohrja) je e ATyHt mohrjne dUr krI Ke Aevo (AyH Avbo\-su\aPlv:) Aa (ÝTyÙ‐Anuwvgocr) &an‐su\aHxu (sMyG&an$pI cHãmaH) (SvymŸ) SvyH (_deit) _dy pame Ke.

wava=R:- A&an=I Aek j kmR be ÝkarnuH deqatuH htuH tene &ane Aek ÝkarnuH btaƒuH. &anmaH moh$pI rj lagI rhI htI te dUr krvamaH AavI Tyare y=a=R &an =yuH jem cHãne vadzaH t=a \uMmsnuH p!l AaDuH Aave Tyare y=a=R Ýkax =to n=I prHtu Aavr` dUr =taH cHã y=a=R Ýkaxe Ke, tevI rIte AhÄ p` Ô`vuH. 100.

hve pu~y‐papna Sv$pna ¹ÚaHt$p kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (xUãaÌna AekIsa=e jNmela be pu5omaH=I Aek b/aï`ne TyaH éKyÈ Ane bIÔe xUãna Fer j ræo.) (Ok:) Aek to (b/aï`Tv-AiwmanatŸ) ;huH b/aï` KuH' Aem b/aï`Tvna Aiwmanne lI\e (midraH) midrane (dUratŸ) dUr=I j (Tyjit) KoDe Ke A=aRtŸ SpxRto p` n=I¸ (ANy:) bIÔe (AhmŸ SvymŸ xUã: [it) ;huH pote xUã KuH' Aem manIne (tya Ov) midra=I j (inTyH) inTy (Snait) Snan kre Ke A=aRtŸ tene piv5 g e Ke. (OtaE äaE Aip) Aa bNne pu5o (xUiãkaya: _dratŸ yugptŸ ingRtaE) xUãaÌna _dy=I AekIsa=e jNMya Ke te=I (saÙatŸ xUãaE) (prma=eR) bNne saÙatŸ xUã Ke, (Aip c)




smysar ga=a‐14p ) ( 3

kMmmsuhH k¡sIlH suhkMmH caiv ja`h susIlH. kh tH hoid susIlH jH sHsarH pveseid.. 145 ..

kmR AxuwH k¡xIlH xuwkmR caip janI= suxIlmŸ. k=H t…vit suxIlH yTsHsarH Ývexyit.. 145..

top` (jaitwed-w/me`) Ôitwedna w/m siht (crt:) teAo ÝvteR Ke‐Aacr` kre Ke. (Aa Ýma e pu~y‐papnuH p` Ô`vuH.)

wava=R:- pu~y‐pap bNne ivwavpirìt=I épßyaH hova=I bNne bH\$p j Ke. ƒvhar¹iÚAe w/mne lI\e temnI Ýv<i¿ ÔudI ÔudI wasva=I, saruH Ane qrab‐Aem be Ýkare teAo deqay Ke. prma=R¹iÚ to temne Aek$p j, bH\$p j, qrab j Ôè Ke. 101.

hve xuwaxuw kmRna SvwavnuH v Rn ga=amaH kre Ke:‐

Ke kmR Axuw kuxIl ne Ôò suxIl xuwkmRne¦ te kem hoy suxIl je sHsarmaH daql kre? 14p.

ga=a=R:- (AxuwH kmR) Axuw kmR (k¡xIlH) kuxIl Ke (‐qrab Ke) (Aip c) Ane (xuwkmR) xuw kmR (suxIlmŸ) suxIl Ke (‐saruH Ke) Aem (janI=) tme Ôò Ko¦ (ttŸ) te (suxIlH) suxIl (k=H) kem (wvit) hoy (ytŸ) ke je (sHsarH) (Òvne) sHsarmaH (Ývexyit) Ývex krave Ke?

!Ika:- ko{ kmRne xuw Òvpiràm inim¿ hova=I Ane ko{ kmRne Axuw Òvpiràm inim¿ hova=I kmRna kar`maH wed‐tfavt Ke (A=aRtŸ kar` ÔudaH ÔudaH Ke)¸ ko{ kmR xuw pudŸglpiràmmy Ane ko{ kmR Axuw pudŸglpiràmmy hova=I kmRna SvwavmaH wed Ke ko{ kmRno xuw fz$pe Ane ko{ kmRno Axuw fz$pe ivpak =to hova=I kmRna AnuwvmaH (‐SvadmaH) wed Ke ko{ kmR xuw (sara) Aeva moÙmagRne Aai]t hova=I Ane ko{ kmR Axuw (qrab) Aeva bH\magRne Aai]t hova=I kmRna Aa]ymaH wed Ke. ma!e‐Ôeke (prma=eR) kmR Aek j Ke top`‐ke!lakno Aevo pÙ Ke ke ko{ kmR xuw Ke Ane ko{ kmR Axuw Ke. prHtu te (pÙ) ÝitpÙ siht Ke. te ÝitpÙ (A=aRtŸ ƒvharpÙno inØe\ krnar inüypÙ) Aa Ýmaè Ke:‐

xuw ke Axuw Òvpiràm kevz A&anmy hova=I Aek Ke te Aek hova=I kmRna kar`maH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke. xuw ke Axuw pudgl‐




4 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 piràm kevz pudŸglmy hova=I Aek Ke te Aek hova=I kmRna SvwavmaH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke. xuw ke Axuw fz$pe =to ivpak kevz pudŸglmy hova=I Aek Ke te Aek hova=I kmRna AnuwvmaH (‐SvadmaH) wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke. xuw (saro) Aevo moÙmagR to kevz Òvmy hova=I Ane Axuw (qrab) Aevo bH\magR to kevzpudglmy hova=I teAo Anek (‐judaH judaH, be) Ke teAo Anek hova KtaH kmR to kevz pudŸglmy Aeva bH\magRne j Aai]t hova=I kmRna Aa]ymaH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.

wava=R:- ko{ kmR to ArhHtaidmaH wi›‐Anurag, Òvo ÝTye AnukHpana piràm, mHd kØay=I ic¿nI _ßßvzta [Tyaid xuw piràmona inim¿e =ay Ke Ane ko{ kmR tIv/ Êo\aidk Axuw leXya, indRyp uH, ivØyasi›, dev‐guru Aaid pußy puÌØo ÝTye ivnywave n ÝvtRvuH [Tyaid Axuw piràmona inim¿=I =ay Ke Aam hetuno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke. xatavednIy, xuw‐Aayu, xuwnam Ane xuwgo5‐Ae kmÈna piràm (‐Ýk<it vgere‐) maH t=a car FaitkmÈ, AxatavednIy, Axuw‐Aayu, Axuwnam, Axuwgo5‐Ae kmÈna piràm (‐Ýk<it vgeremaH‐) maH wed Ke ‐Aam Svwavno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke. ko{ kmRna fzno Anuwv suq$p Ke Ane ko{ kmRna fzno Anuwv du:q$p Ke Aam Anuwvno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke. ko{ kmR moÙmagRneAai]t Ke (A=aRtŸ moÙmagRmaH bH\ay Ke) Ane ko{ kmR bH\magRna Aa]ye Ke Aam Aa]yno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke. Aa Ýma e hetu, Svwav, Anuwv Ane Aa]y‐Ae car Ýkare kmRmaH wed hova=I ko{ kmR xuw Ke Ane ko{ Axuw Ke Aem ke!lakno pÙ Ke.

hve Ae wedpÙno inØe\ krvamaH Aave Ke:‐Òvna xuw Ane Axuw piràm bNne A&anmy Ke te=I kmRno hetu Aek A&an j Ke ma!e kmR Aek j Ke. xuw Ane Axuw pudŸglpiràmo bNne pudŸglmy j Ke te=I kmRno Svwav Aek pudŸglpiràm$p j Ke¸ ma!e kmR Aek j Ke. suq$p Ane du:q$p Anuwv bNne pudŸglmy j Ke te=I kmRno Anuwv Aek pudŸglmy j Ke ma!e kmR Aek j Ke. moÙmagR Ane bH\magRmaH, moÙmagR to kevz Òvna piràmmy j Ke Ane bH\magR kevz pudŸglna piràmmy j Ke te=I kmRno Aa]y kevz bH\magR j Ke (A=aRtŸ kmR Aek bH\magRna Aa]ye j =ay Ke‐moÙmagRmaH =ta n=I)¸ ma!e kmR Aek j Ke.

Aa Ýma e kmRna xuwaxuw wedna pÙne gaE krI teno inØe\ kyÈ¸




smysar ga=a‐14p ) ( p

(_pjait) hetuSvwavanuwva]yaàH sdaPywedaNn ih kmRwed:. tåN\magaRi]tmekimÚH SvyH smStH qlu bN\hetu:.. 102..

kar` ke AhÄ AwedpÙ Ý\an Ke, Ane AwedpÙ=I ÔevamaH Aaveto kmR Aek j Ke‐be n=I.

hve Aa A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke:‐ }loka=R:- (hetu-Svwav-Anuwv-Aa]yaàH) hetu, Svwav, Anuwv Ane

Aa]y‐Ae carno (A=aRtŸ Ae car Ýkare) (sda Aip) sday (AwedatŸ) Awed hova=I (n ih kmRwed:) kmRmaH inüy=I wed n=I¸ (tdŸ smStH SvyH) ma!e smSt kmR pote (qlu) inüy=I (bN\magR-Aai]tmŸ) bH\magRne Aai]t hova=I Ane (bN\hetu:) bH\nuH kar` hova=I, (OkmŸ [ÚH) kmR Aek j manvamaH AaƒuH Ke‐Aek j manvuH yoGy Ke. 10r.

∙ ∙ ∙

pu~y-pap Ai\kar

(doha) pu~y‐pap bNne krm, bH\$p dur manI¸ xuâa„a je e læo, nmuH cr` iht ÔÌ.

j¡Ao, ]I jycHd pHiDt Aa dohamaH SpÚ khe Ke ke pu~y Ane pap bNne wavkmR

Ke, Ane Ae bH\$p Ke. Tyare ke!lak (pHiDto) ATyare Aem khe Ke ke Ae to pu~y‐pap$p kmRnI (pudŸglkmRnI) vat Ke. AemaH xuwaxuw wavnI k–aH vat krI Ke? pu~ykmRno (pudŸglkmRno) inØe\ kyÈ Ke, AemaH xuwwavno inØe\ kyÈ n=I‐Aevo A=R teAo kre Ke p` te brabr n=I. Aagz !Ikakar AacayR Aano car bol=I qulaso krxe.

j¡Ao, AhÄ kmR xBd pDyo Ke ne¦ Aeno A=R Aem Ke ke pu~y‐pap bNne kmR Ae!le kayR‐piràm Ke, Axuâta Ke. Ae wav bH\$p Ke Aem ÔÌ je e Ae pu~y‐papna (wav) bH\ne KedIne AHdrmaH xuâa„a g/h` kyÈ‐nmuH




6 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 cr` iht ÔÌ‐tena cr`kmzmaH maruH iht ÔÌ nmSkar kruH KuH ‐Aam ]I jycHdÒAe mHglacr` kyuÅ Ke.

Ý=m !Ikakar khe Ke ke‐;hve Aek j kmR be pa5$p ={ne pu~y‐pap$pe Ývex kre Ke.'

;jem n<Tyna AqaDamaH Aek j puÌØ potane be $pe btavI nacto hoy tene y=a=R Ô`nar AozqI le Ke Ane Aek j Ô e Ke.' xuH kæuH? Aa nacvano AqaDo hoy Ke ne¦ na!k‐na!k, jene loko na!k khe Ke temaH Aek j puÌØ [Nãno vex le Ane vzI pKI wr=rIno vex p` l{ne Aave. prHtu tene je y=a=R Aozqe Ke te to Aene Aek j Ô e Ke.

;tevI rIte Ôeke kmR to Aek j Ke top` pu~y‐papna wede be ÝkarnaH $p krI nace Ke tene, sMyG¹iÚnuH &an ke je y=a=R Ke te Aek$p ÔÌ le Ke.'

j¡Ao, kmR to Anaid=I Aek j Ke. pu~y Ane pap kmRp e Aek j vStu Ke. top` pu~y‐papna wede be ÝkarnuH $p (pu~ynuH $p Ane papnuH $p) l{ne Ýg! =ay Tyare A&anI tene (kmRne) be j¡da j¡da $pe mane Ke. pu~y wluH Ane pap buruH Aem A&anI Ô e Ke. prHtu &anI smiktI jenuH &an y=a=R pir`MyuH Ke te bNne kmR (pu~y Ane pap) Aek j Ke Aem ÔÌ le Ke. Ahaha...¦ wla‐burana wedriht sMykŸ &anI bNne Aek j Ke Aem Ô e Ke kemke bNnemaH=I AekemaHy Aa„a n=I. cahe pu~ywav ho ke cahe papwav ho, bNney wav rag Ke, Aekey vItrag piràm n=I.

pu~yna fzmaH ko{ paHc‐pcas kroDnI sHpi¿no SvamI mo!o xe@ hoy, ke papna fzmaH ko{ so var mage toy maHD Aek koizyo mze Aevo dirãI hoy, bNney srqa Ke, kemke bNney iwqarI Ke, bNney mag` Ke, du:qI Ke. Aek, bIÔ pase Aaxa krto du:qI Ke to bIÔe, pu~ynI Aaxa \rto du:qI Ke. A=aRtŸ Aek ANy pase mage Ke ke tuH mne de to bIÔe pu~yna piràm=I mne suq =ay Aem manI pu~ynI Aaxa kre Ke. (suqI to Aekey n=I). ßyare &anI to kmR Ane kmRna fz bNnene Aek j Ô e Ke.

jem Aekno Aek puÌØ phelaH pÄgzano vex l{ne Aave Ane paKo te frI wr=rIno vex l{ne Aave tem AeknuH Aek kmR ko{ var pu~y$pe Aave Ane vzI ko{ var pap$pe (vex l{ne) Aave tene sMyG¹iÚnuH &an je y=a=R Ke te Aek$p ÔÌ le Ke. cahe to pu~yna fz$pe SvgRno vex hoy ke papna fz$pe nrkno vex hoy, &anI beyne Aeksrqa mane Ke. kæuH Ke ne ke‐





;;cÊvt±nI sHpda AÌ [Nã sirqa wog, kagvI! sm ignt hEH sMyG¹iÚ log.''

Ahaha...¦ xuH khe Ke? sMyG¹iÚ \m± Òv pu~yna gme tevaH êcaH fzone p`

kagDanI ivÚa sman tuCK mane Ke. potanI cEtNyini\nuH wan n=I te=I lokone AakruH lage Ke, p` xuH =ay? AhÄ to khe Ke bey kmR (pu~y Ane pap) sman Aek j Ke Aem sMyG¹iÚnuH &an y=a=Rp e ÔÌ le Ke. hve‐

te &anna mihmanuH kaƒ Aa Ai\karnI x$AatmaH !Ikakar AacayR khe Ke:‐

· kzx 100 : }loka=R _prnuH Ývcn ·

;A='‐hve Ae!le ke ktaR‐kmR Ai\kar pKI, ;xuw-Axuw-wedt:' xuw Ane Axuwna wedne lI\e ;iätytaH gtmŸ ttŸ kmR' bepàne pamela te kmRne ;OeÉymŸ _panynŸ' Aek$p krto‐

xuH khe Ke Aa? je wav vDe tI=Åkr‐namkmR bH\ay Aevo xuwwav ho ke ihHsaidno Axuwwav ho, bNne wav bH\n$p Ke Aem Ô`to &anI bNnene Aek$p mane Ke.

xuw Ane Axuwna wedne lI\e bepàne pamela kmRne Ýma e Aek$p krte, ;Glipt-inwRr-mohrja' je e ATyHt mohrjne dUr krI Ke‐AhÄ mohrj xBd pDyo Ke Aeno A=R mohno wav, im+yaTvno wav‐Aem =ay Ke. je e im+yaTvno wav dUr kyÈ Ke Aem A=R Ke. ga=a 160 maH ;rj' xBdno A=R kyÈ Ke. TyaH ga=amaH Aem Aave Ke ke wgvan Aa„a Sv$p=I to svR& Ane svRdx± j Ke. Ahaha...¦ svR&ta Ane svRdixRta Ae Aa„ano shj wav Ke, gu Ke, xi› Ke, sam+yR Ke, Svwav Ke. Aem hova KtaH Aa„ãƒ ;kmRrj' vDe Ae!le ke ;potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta kmRmz vDe lepayuH‐ƒaº =yuH hova=I j........' Aam ;rj' xBdno A=R TyaH potana puÌØa=Rno Apra\$p (miln) wav kyÈ Ke.

A&anI Òv potana ê\a puÌØa=R=I A&anpàne _TpNn krI pu~y Ane pap bemaH wed mane Ke. pu~y @Ik Ane pap A@Ik Aem te mane Ke p` Ae rIte bNnemaH wed paDvo yoGy n=I¸ kemke ko{ Òv nGn idgHbr (ãƒilHgI) sa\u ={ne pu~yna fz trIke nvmI g/Eveyk Ôy Ane TyaH p` im+ya¹iÚ rhe Ke (A=aRtŸ im+ya¹iÚ rhI cargitmaH pirw/m` kre Ke.) Ane ko{ Òv papna fzmaH satmI nrke Ôy Ane TyaH smikt pame Ke. (A=aRtŸ smikt pamIne




8 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ALpkazmaH moÙ Ôy Ke.) AavI JIÌ vat, wa{¦ pu~ynI ruicvazane AakrI lage p` xuH =ay? vStuSv$p j AavuH Ke.

Aa rIte je e ATyHt mohrjne dUr krI Ke A=aRtŸ mohwavne dUr kyÈ Ke Aevo ;AyH Avbo\-su\aPlv:' Aa (ÝTyÙ‐Anuwvgocr) &ansu\aHxu (sMyG&an$pI cHãmaH) ;SvyH' SvyH ;_deit' _dy pame Ke.

j¡Ao¦ AhÄ cEtNySvwavne xItz‐xItz‐xItz Aeva cHãnI _pma AapI Ke. vItragSvwav$p xaHit=I wrelo wgvan mohne dUr krIne ko{nI ApeÙa ivna SvyH _dy pame Ke A=aRtŸ SvyH ÝTyÙ Anuwv‐gocr =ay Ke. je &an ragne vedtuH htuH te &an pu~y‐papna wavne Aek$p‐bH\$p ÔÌ, moh=I h@Ine AbH\SvwavI wgvan Aa„ana Aa]ye _TpNn =tuH =kuH Aa„ane ÝTyÙ Anuwvgocr kre Ke. Ahaha...¦ khe Ke ke &ansu\aHxu SvyH _dy pame Ke. wgvan Aa„a vStup e shj &ansu\aHxu Ke Ane tena Aa]ye _TpNn =yel sMyG&an p` &ansu\aHxu (pyaRy$p) Ke. j¡Ao, sMyG&anne p` cHãmanI _pma AapI Ke kemke sMyG&an Ke te xItzta Ane xaHitmy Ke ßyare pu~y‐papna bNney wav pirtap Ane AxaHitmy Ke.

Ahaha...¦ jeno svR&‐svRdx±pàno Svwav Ke Aevo &ansu\aHxu SvyH _dy pame Ke. ;SvyH _deit' Aem waØa Ke ne¦ mtlb ke ƒvharrTn5y Ke to &ansu\aHxu Ýg! =ay Ke Aem n=I. ƒvharrTn5y ho wle, p` Aene l{ne AhÄ inüyrTn5y Ýg! =ay Ke Aem n=I. ƒvharrTn5y to inim¿ma5 Ke. jem ko{ ãƒna kayRkaze baæ ANy inim¿ hoy Ke p` te inim¿ kaH{ krtuH n=I tem ƒvharrTn5y baæ inim¿ Ke p` Ae kaH{ (‐inüyrTn5y) krtuH n=I. Aho¦ klx dI@ Ane ga=a dI@ AavI vat Ke¦ AacayR wgvHtoAe jgtne Nyal krI dI\uH Ke¦

wa{¦ 5`lokna na= devai\dev AirhHt prma„anI idƒ|vinmaH je vat AavI te Aa Ke. jra m|yS= ={ne sTyne xo\vuH hoy tene khIAe KIAe ke‐phelaH pÙ (inüy) to kr ke magR Aa Ke, vStu Aa Ke to AenuH lÙ ={ne dÙ =xe. p` ßyaH pÙ (inüy) j n=I, rSto j ê\o pkD–o Ke Aene magRnI Ýaiº k{ rIte =ay? wgvan¦ Aa tara ihtnI vat Ke hÇ. wa{¦ ƒvhar‐pu~yna piràmne l{ne sMyG&an Ýg! =ay AevuH AenuH Sv$p j n=I. ;SvyH _deit'‐xItz cHãmanI jem &ansu\aHxu ƒvharrTn5ynI ke ANynI ApeÙa kyaR ivna SvyH sMyG&an$pe _dy pame Ke.





Aha¦ Aek klxmaH p` kevo gjbno qulaso kyÈ Ke¦ Aho¦ sHtonI jgt pr Apar kÌà Ke. khe Ke‐wa{¦ pu~y‐papmaH @Ik‐A@Ikp uH manIne tuH du:qna DuHgr tze d!a{ gyo Ke, Ýwu¦ pu~y‐papna wav bNney du:q$p Ke, bNney Aakuztamy Ke kemke bNney Svwav=I ivruâwav Ke. Aava ivruâwavone je (kmRp e) Aeksrqa mane Ke tene Aa„a pota=I ÝTyÙ ={ne sMyG&an$pI cHãmap e SvyH _dy pame Ke. j¡Ao, SvyH _dy pame Ke Aem kæuH AemaH Aene ƒvharnI ApeÙa n=I Aem AavI gyuH ke nih? Are Ýwu¦ taruH bz Ae!luH Ke ke Sv$pnaH ¹iÚ‐&an‐rm`tamaH prnI ke ƒvharnI ko{ ApeÙa Ke j nih. wgvan¦ tarI vStu j AevI Ke ke tenI (xuâa„anI) _pliB\ =vamaH ƒvharrTn5yna xuwragno sharo ke mdd Ke j nih.

xuwrag Ke Ae rog Ke. ƒvhar Ke Ae sHsar Ke. Aagz ga=a 14p maH Aavxe ke je sHsarmaH daql kre Ae pu~yne wluH kem khevay? j¡Ao, paHc paHDvo muin AvS=amaH x5uHjy _pr |yanS= éwela hta. Tyare temne _psgR =yo. temne \g\gtaH lo#anaH AawUØò pheravvamaH AaƒaH. temnamaH=I 5` (yui\i¤r, wIm, Aj¡Rn) to |yanmaH Aivcl rhI AHdr Aa„ana AanHdmaH Aevo inmGn ={ gya ke kevz&an _pÔvI moÙe gya. prHtu be (shdev Ane nkuz)ne Aevo ivkLp Aaƒo ke‐Are¦ mo!awa{ ke jeAo sa\m± hta temne kem hxe¦ Aava Aek xuw ivkLpna kar e temne 33 sagropmnuH svaR=RisiânuH Aayu*y bH\a{ gyuH, mtlb ke Ae!luH kevz&an dUr gyuH. SvgRmaH hmàH te bNnene sMyGdxRn‐&an Ane Sv$pacr` Ke, prHtu Aem j 33 sagr su\I TyaH rhevuH pDxe. TyaH=I (SvgRmaH=I) mnu*yp e matana pe!maH AavvuH pDxe Ane svanv mihna matana pe!maH ê\a mStke rhevuH pDxe. j¡Ao, Aa xuwwavnuH fz¦ Are wa{¦ jem Axuw bH\nuH kar` Ke tem xuw p` bH\nuH j kar` Ke. bH\nnI ApeÙaAe AhÄ bNneney srqa g~ya Ke.

Ahaha...¦ Aa„a inTyanHd Ýwu ÝiCcdanHdSv$p wgvan Ke. te Aekne ¹iÚmaH l{ teno Anuwv krvo te \mR Ke. wgvan AanHdna na=nI ÝaiºmaH ragnI mHdtanI ke ƒvharrTn5yna ragnI ko{ ApeÙa Ke nih.

Tyare ko{ khe ke‐;inrpeÙa nya im+ya' A=aRtŸ be ny n mane Ane Aek j ny mane to te im+yaTv Ke.

sma\an:- bapu¦ AamaH (kzxmaH) AavI gyuH ne ke‐;Glipt‐inwRr‐




10 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 mohrÔ'‐je`e AHtrmaH=I mohwav A=aRtŸ im+yaTvwavne dUr kyÈ Ke Ae!le ke ragno Ane prno pÙ KoDI dI\o Ke‐j¡Ao, Aa!lI prnI ApeÙa AavI ke nih? inüymaH Aaƒo Ke Tyare ƒvharnI _peÙa krI Ae!lI ApeÙa AemaH AavI ke nih? (A=aRtŸ ƒvharnI Ae!le ke prnI ne ragnI _peÙa krI, AemaH j ƒvharnynI ApeÙa AavI g{ ma!e AekaHt n=I.) pHiDt ]I fUlcHdÒAe ;jEn tÀv‐mImaHsa'maH Aano srs qulaso kyÈ Ke. AhÄ to SvyH _dy pame Ke ;SvyH _deit' Aena pr Ôer (vjn) Ke.

· kzx 100 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;A&an=I Aek j kmR be ÝkarnuH deqatuH htuH tene &ane Aek ÝkarnuH btaƒuH.' xuH kæuH¦ jem na!kmaH Aek j puÌØ be pa@ wjve TyaH bNne vexmaH puÌØ to Aek j Ke. tem kmR pu~y$p hoy ke pap$p hoy, bey kmR to Aek j Ôt Ke, bNney du:q$p Ke, bNney bH\nuH kar` Ke.

Tyare ko{ khe Ke‐bNnena fzmaH fer Ke ne¦

sma\an:- wa{¦ bNnenuH fz p` Aek j Ke. bNney sHyog Aape Ke. pu~y SvgaRidnuH fz Aape Ane pap nrkaid Aape p` Ae b\I git du:q$p sHsar j Ke.

AhÄ khe Ke ke A&an=I Aek j kmR be ÝkarnuH deqatuH htuH. wa{¦ pu~y ho ke pap ho, xuwwav ho ke Axuwwav ho, bNneno Aek j Ýkar Ke. bNne bH\nnuH kar` Ke. bemaH=I Aekey \mRnuH ke moÙnuH kar` n=I. A&an=I @Ik‐A@Ikp e kmR be ÝkarnuH deqatuH htuH te xuâ cEtNySvwavna &anäara Aekp e deqaDvamaH AaƒuH. Ae!le ke &an =taH bNney kmR bH\Sv$p Aek$p Ke Aem wasva maHDyuH.

hve khe Ke‐;&anmaH moh$pI rj lagI rhI htI te dUr krvamaH AavI Tyare y=a=R &an =yuH.'

Aa„a i5kaz &ananHdSv$p wgvan Ke. tenI dxamaH Anaid=I moh$pI rj lagI htI A=aRtŸ im+yaTvno wav ={ ræo hto. Ae im+yaTvnI dxamaH kmR (pu~y‐pap$p) be Ýkare deqatuH htuH. prHtu inj Sv$pnI sNmuqta äara mohwav dUr krvamaH Aaƒo Tyare y=a=R &an =yuH. @Ik‐A@Ik Aem be‐p`a$pe deqatuH kmR hve bH\p e Aek$p wasva maHDyuH.

;jem cHãne vadzaH t=a \uMmsnuH p!l AaDuH Aave Tyare y=a=R Ýkax =to n=I prHtu Aavr` dUr =taH cHã y=a=R Ýkaxe Ke, tevI rIte AhÄ p`




smysar ga=a‐14p ) ( 11 Ô`vuH.' mtlb ke wgvan Aa„amaH (pyaRymaH) je pu~y‐papna wav =ay te=I bH\n =ay Ke. te bH\n vadzaHnI jem Aavr`$p Ke. Aa pu~y‐papna wav Aa„ane Aavr`nuH kar` Ke. Aene dUr krIne Ae!le ke xuwaxuwwavne dUr krIne &annI inmRz pyaRyäara Aa„ano &anÝkax =va=I Aa„a cHãnI pe@e xItz xaHt‐xaHt‐xaHt ATyHt xaNt _ßßvz Ýkaxe Ke.

j¡Ao, pu~y‐papna bNne wav AxaHt Ke. dev‐guÌ‐\mRnI ]âano rag AxaHt Ke, Aakuztamy Ke. AavI vat AakrI lage lokone, p` xuH =ay? pu~y‐pap=I riht xuâ &anFnSv$p wgvan Aa„ane inmRz cEtNynI pirìt äara g/h` krIne te Aekno j Anuwv krvo te \mR Ke, te j vItragI xaiNt Ke. AavI vat Ke.

hve pu~y‐papna Sv$pna ¹ÚaHt$p kaƒ khe Ke:‐


(xUãaÌna AekIsa=e jNmela be pu5omaH=I Aek b/aï`ne TyaH éKyÈ Ane bIÔe xUãna Fer j ræo) ;Ok:' Aek to ;b/aï`Tv-AiwmanatŸ' huH b/aï` KuH' Aem b/aï`Tvna Aiwmanne lI\e ;midraH' midrane ;dUratŸ Tyjit' dUr=I j KoDe Ke A=aRtŸ SpxRto p` n=I. j¡Ao, Ke to cHDalÌno dIkro¸ p` b/aï`ne TyaH éKyÈ Ae!le Aene Aem =yuH ke‐Ame b/aï` KIAe, Amne midra qpe nih, Aava gaErv=I te midrane SpxRto p` n=I.

;ANy:' bIÔe ;AhmŸ SvyH xUã: [it' huH pote xUã KuH Aem manI ;tya Ov' midra=I j ;inTymŸ Snait' inTy Snan kre Ke A=aRtŸ tene piv5 g e Ke. xuH kæuH? Aena ha= inTy midra=I qrDayela rhe top` tene vaH\o n=I. huH xUã KuH, mne to midra qpe Aem manI te inTy midranuH sevn kre Ke.

;OtaE äaE Aip' Aa bNne pu5o ;xUiãkaya: _dratŸ yugptŸ ingRtaE' xUãaÌna _dr=I AekIsa=e jNMya Ke te=I ;saÙatŸ xUãaE' (prma=eR) bNne saÙatŸ xUã Ke, ;Aip c' top` ;jaitwed-w/me`' Ôitwedna w/m siht ;crt:' teAo ÝvteR Ke‐Aacr` kre Ke. je b/aï`ne TyaH éKyÈ Ke te p` Ke to xUãaÌno j pu5 Ane te=I xUã j Ke. top` bNne Ôitwedna w/m siht Aacr` kre Ke. Aa ¹ÚaHt Ke. Aa Ýma e pu~y‐papnuH p` Ô`vuH. Aano kzx!IkamaH pHiDt ]I rajmlÒAe qUb srs qulaso kyÈ Ke.

TyaH (kzx!Ika kzx 101maH) kæuH Ke ke‐;;ko{ Òvo dya, v/t, xIl, sHymmaH mG™ Ke, temne xuwkmRbH\ p` =ay Ke, ko{ Òvo ihHsa‐ivØy‐kØaymaH




12 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 mG™ Ke, temne papbH\ p` =ay Ke, te bNne pot potanI iÊyamaH mGn Ke, im+ya ¹iÚ=I Aem mane Ke ke xuwkmR wluH, AxuwkmR bUruH te=I Aava bNne im+ya¹iÚ Ke, bNne Òvo kmRbH\kr`xIl Ke.''

j¡Ao, xuwragne wlo Ô`nara ko{ Òvo Amne ivØy‐kØay qpe nih, Amne ihHsa‐jU@‐corI‐kuxIl Aaid qpe nih, Ame to dyana paznara, v/t paznara KIAe Aem manIne prna TyagpànuH im+ya Aiwman kre Ke. prHtu wa{¦ Ae dya, dan, v/t, b/ïcyR Aaid piràm p` ivwavpiràm Ke, Axuâ piràm Ke. Aene wla (\mR$p) Ô`va Ane manva te im+yadxRn Ke.

TyaH Aagz kæuH Ke ke‐;;wava=R Aam Ke ke‐xUãaÌna pe!e épßyo KuH Aeva mmRne Ô`to n=I, ;huH b/aï`, mara kuzmaH midra iniØâ Ke' Aem ÔÌne midra KoDI Ke te p` ivcartaH cHDaz Ke tevI rIte ko{ Òv xuwopyogI =to =ko‐yitiÊyamaH mGn =to =ko‐xuâopyogne Ô`to n=I, kevz yitiÊyama5 mG™ Ke, te Òv Aem mane Ke ke ;huH to munI¬r, Amne ivØy‐kØay‐samg/I iniØâ Ke' Aem ÔÌne ivØykØaysamg/Ine KoDe Ke, potane \Nyp uH mane Ke, moÙmagR mane Ke, prHtu ivcar krtaH Aevo Òv im+ya¹iÚ Ke, kmRbH\ne kre Ke, kaH{ wlap uH to n=I.''

xuH kæuH Aa? Aa„a i5kaz xuâ cEtNySvwavmy vStu Ke. tena lÙe Ýg! =to cEtNyno je inmRz _pyog‐xuâopyog tene to Ô`to n=I Ane ma5 dya, dan, v/t, tp Aaid baæ yitiÊyamaH Ae!le 28 mUlgu Aaidna palnmaH ko{ mG™ Ke Ane te vDe potane moÙmag± mane Ke p` qreqr te im+ya¹iÚ Ke, te kmRbH\ne j kre Ke. tene ikHictŸ p` \mR =to n=I, kemke Ae b\oy je xuwopyog Ke te cHDalÌna pu5nI jem ivwav=I _TpNn =yelI dxa Ke. (Svwavjint dxa n=I.)

AavI vat ATyare jgtna lokone AakrI pDe Ke. teAo khe Ke‐j¡Ao, Ame kaH{ ihHsaid krta n=I, ivØy‐kØaynuH sevn krta n=I. Ame to ÏI, ku!uHb‐pirvar, sHpi¿ Aaid b\uHy KoDI dI\uH. (ma!e Ame moÙmag± KIAe).

sma\an:- Are wa{¦ qreqr to prvStuno Tyag Aa„amaH Ke j nih. ;AnuwvÝkax'maH kæuH Ke ke Ôe Aa„amaH prvStunuH g/h`‐Tyag hoy to g/h`‐Tyag inrHtr =ya j kre, ko{ idvs KU!e nih.

smysarmaH 47 xi›Aona v RnmaH Aave Ke ke‐Aa„amaH Tyag‐_padan‐xUNyTv xi› Ke. Ae!le ke Aa„a prvStuna Tyag Ane prvStuna g/h`=I xUNy




smysar ga=a‐14p ) ( 13 Ae!le riht Ke. Aane bdle ko{ Aem mane ke meH Aa KoDyuH, meH te KoDyuH to teno Ae im+ya AiwÝay Ke. te kmRbH\ne j kre Ke. wa{¦ Sv$p=I j Aa„a prna g/h`‐Tyag riht Ke. Ae e ko{ id prne g/æo j n=I Ane ko{ id prne KoDtoy n=I. Aha¦ Ae e pyaRymaH ê\I maNyta=I Ae!le ke A&anwave ragne g/æo Ke Ane &anwave tene te KoDe Ke. pote inj cEtNySvwavnI ¹iÚ krI temaH Aekag/ ={ne rhe Ke Tyare tene ragaid _TpNn j =ta n=I Ae!le ragne KoDe Ke Aem khevamaH Aave Ke. Aavo jNm‐mr` riht =vano magR bhu sU"m Ke, wa{¦

ke!lak loko Aem khe Ke ke hmàH to xuwwav kro Ane v/taid ƒvhar pazo, pKI hzve hzve inüy Ýg! =xe. prHtu Aem n=I, wa{¦ AhÄ to Ait SpÚ khe Ke ke xuwwav=I bH\ j =xe. inüySv$pnI Ýaiº to xuwaxuwwav riht je potano i5kazI xuâ cEtNySvwav Ke temaH potano _pyog vazIne =HwavtaH =xe. vStunI iS=it j AavI Ke. Ahaha...¦ vStu SvyH xuâ cEtNyFn Ke. _pyog AemaH j rme Ane Ôme to te xuâ Ke. bakI prãƒna lÙe je!la ko{ piràm =ay te b\a xuwaxuwwav$p miln piràm Ke Ane te bH\n$p Ane bH\nna kar`$p Ke. smÔ uH kaH{...¦ wa{¦ Aa to wgvannI idƒ|vinmaH AavelI vat AhÄ kuHdkuHdacayRdev Ôher kre Ke.

ƒvharnI ApeÙaAe xuw‐AxuwmaH fer Ke. (bemaH AHdr‐AHdr ivcartaH fer Ke). p` bH\nI ApeÙaAe inüy=I bNney Aek j Ôt Ke, bH\nnI ApeÙaAe bemaH ko{ frk n=I. kzx!Ika, kzx 100 maH kæuH Ke ke‐ dya, v/t, tp, xIl, sHym Aaid=I maHDIne je!lI Ke xuwiÊya Ane xuwiÊyane Anusar Ke te‐$p je xuwopyog$p piràm t=a te piràmona inim¿=I bH\ay Ke je xatakmR Aaid=I maHDIne pu~y$p pudŸglipHD, te wlaH Ke, Òvne suqkarI Ke‐Aem A&anI mane Ke. &anI to jem AxuwkmR Òvne du:q kre Ke tem xuwkmR p` Òvne du:q kre Ke, kmRmaH to wluH ko{ n=I Aem j y=a=R smje Ke. hve AavI vat ma`sne AakrI lage kemke ATyare to v/t kro, ne tp kro ne Tyag kro Aem iÊyakaHDmaH j \mR manIne loko mG™ ={ ræa Ke. prHtu xuwmaH ivkarna piràmmaH xuâopyog manIne Aiwman=I Aacr` kre Ke teAo im+ya¹iÚ Ke Aem AhÄ khe Ke.

wa{¦ v/t, dya, tp, xIl, sHym [Tyaid b\I xuw iÊya xuwpiràm$p Ke. Aena=I pu~ybH\n Ke, moÙmagR nih¸ Ane AenuH fz SvgaRid git Ke (mui› nih). Are¦ Anaid=I Òv 84na Avtar krI cargitmaH rqDI ræo Ke¦ Ae pirw/m` vDe mha du:qI Ke. pu~yna fzmaH mo!o dev =ay ke bharmaH




14 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 mo!o kroDpit ke AbÔepit xe@ =ay Ane xrIr $pazuH suHdr hoy prHtu Ae b\I jDnI samg/I Ke wa{¦ msa`maH jem haDkaH hoy Ane temaH wDka =ay te foSfrsna Ke tem Aa b\aH mhel, sHpi¿ Ane xrIrnI suHdrta Ae b\I cmk Ane dmk msa`na haDkana foSfrs jevI Ke (bzIne raq =va yoGy Ke). Ae ivØy‐kØaynI svR samg/I (AnukUz hoy top`) hey Ke. hey Ke Ae!le Tyagva yoGy Ke Aem nih, Aeno to Tyag j Ke, p` Aena trfnuH je lÙ Ke te Tyagva yoGy Ke, t=a Aena=I mne suq Ke Ae AiwÝay Tyagva yoGy Ke. AavI vat Ke.


;pu~y‐pap bNne ivwavpirìt=I épßyaH hova=I bNne bH\$p j Ke.'

Lyo, Aa xuH khe Ke? cahe to dya, dan, v/t, tp, wi› ke pUÔna wav ho ke cahe ihHsa, jU@, corI, ivØywognI vasnana piràm ho¸ bNney ivwavpirìt=I épßyaH hova=I bNne bH\$p j Ke. lokone Aa AakruH lage Ke Ae!le Aa song#=I nIkZyuH Ke Aem khI !aze Ke p` wa{¦ Aa k–aH song#nuH Ke? Aa to pHiDt ]I jycHdÒAe je kæuH Ke (je AHdr Ke) Aeno qulaso =ay Ke.

khe Ke‐pu~y‐pap bNne ivwavpirìt=I nIpjela wavo Ke. Ahaha...¦ AHdr AanHdkHdSv$p cEtNy mhaÝwu i5kaz ivraje Ke tenI Ae pirìt n=I. Ae xuwaxuwwav$p ivkarnI dxa _dyjint Ke, ivwavwav$p miln Ke Ane bH\$p Ke.

Tyare hmàH hmàH ko{ pHiDto samiykomaH leq lqva maHDya Ke ke xuwkmR krtaH krtaH, ƒvhar krtaH krtaH A=aRtŸ xaÏnuH ƒvharuH &an krtaH krtaH Ane baæ v/t‐inym paztaH paztaH inüy\mR =xe, xuâ rTn5y =xe. prHtu Aem n=I, wa{¦ Aga_na }lokmaH‐kzxmaH (kzx 100 maH) n AaƒuH ke‐Aa &an‐su\aHxu (sMyG&an$pI cHãma) SvyH _dy pame Ke. ;SvyH _deit'-Aeno A|ya„trHigÌmaH A=R kyÈ Ke ke sMyGdxRn =vamaH, xuâ rTn5y$p moÙmagR =vamaH prnI ko{ ApeÙa Ke j nih. ;kmRinrpeÙ' Aem TyaH sHSk<tmaH xBd pDyo Ke. SvyHno A=R Aem Ke ke sMyGdxRn Ane sMyG&an Aa„ana Aa]ye Ýg! =ay Ke¸ ko{ ƒvhar Ke to Ýg!e Ke Aem Ke nih.

bapu¦ tuH Aa xuwna vl` vDe Anaid=I rqDI‐rqDIne du:qI ={ ræo Ko. Kh#alamaH Aave Ke ke‐




smysar ga=a‐14p ) ( 1p

;muinv/t \ar AnHt var g/Ivk _pÔyo pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.'

Ýwu¦ Ae e pHcmhav/t inritcar paZyaH, Ýa` Ôy top` potana ma!e coka krI

bnavelaH wojn n lI\aH, camDI _tarIne qar KaH!ya top` Êo\ n kyÈ‐AavI AavI to je e ƒvhariÊya AnHtvar pazI Ane AnHtvar nvmI g/Eveyk su\I gyo. p` xuwno pÙ AHtrHgmaH KU!yo nih te=I Aa„&an ivna Aene lex p` suq n =yuH A=aRtŸ pirw/m`nuH du:q j =yuH.

wa{¦ tare \mR krvo Ke ne¦ to xuwaxuwwav=I riht AHdr inmRzanHdno na= i5kaz prma„Sv$pe ivrajman Ke temaH tara _pyogne jDI de. te=I tne xuâopyog$p \mR =xe. bakI to AxuwopyognI jem xuwopyognI dxa p` ivwavnI j ivprIt dxa Ke¸ Aena vDe \mR nih =ay.

dya, v/t, xIl, sHym [Tyaid muin\mR je ƒvhar\mR khevay Ke te b\oy ma5 xuwwav Ke. Ae kaH{ Aa„$p \mR n=I. Ývcnsar ga=a 172 na AilHgg/h`na 17 ma bolmaH Aave Ke ke‐;ilHgonuH Ae!le ke \mRicNhonuH g/h` jene n=I te AilHgg/h` Ke Aa rIte Aa„ane bihrHg yitilHgono Awav Ke Aeva A=RnI Ýaiº =ay Ke.' j¡Ao, Aa b\o ƒvhar\mR Aa„ana Sv$pmaH n=I. prma„ÝkaxmaH to Ae=Iy ivxeØ vat Ke ke‐wavilHg je inivRkLp muindxa A=aRtŸ Aa„ana Aa]ye _Tpþ =yelI xuârTn5ynI vItragI cair5dxa Ae p` Aa„anuH Sv$p n=I. pyaRy Ke ne¦ moÙno saco magR Ae p` pyaRy\mR Ke, Ae kaH{ Aa„ãƒnuH AHtrHg Sv$p n=I. hve AavI vat Ke TyaH yitnuH ãƒilHg‐ƒvhar\mRnI iÊya to Aa„Sv$p=I k–aHy bhar rhI g{.

wa{¦ tare Aa„kLya` krvuH Ke ke nih¦ bapu¦ AnHtkazmaH tuH ÝitÙ` wavmr e mrI ræo Ke¦ Aha¦ AHtrmaH cEtNynaH prm in\an pDyaH Ke p` AHtrmaH teH kdIy njr krI n=I. Ahaha...¦ Ýwu¦ tuH AHdr AnHt xi›Aono AqHD Aek &ananHdSv$p guº wHDar Ko. Aene &annI pirìt vDe qol, Ae xuwragnI pirìt vDe nih qule¸ xuwragnI pirìt vDe TyaH tazu pDxe kemke xuwrag SvyH bH\$p j Ke. hve khe Ke‐

;ƒvhar¹iÚAe w/mne lI\e temnI Ýv<i¿ j¡dI j¡dI wasva=I, saruH Ane qrab‐Aem be Ýkare teAo deqay Ke. prma=R¹iÚ to temne Aek$p j, bH\$p j, qrab j Ô e Ke.'

j¡Ao, Aek g<hS=a]mmaH ÏI, ku!uHb‐pirvar sa=e rheto hoy Ane ivØy‐




16 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kØaynuH sevn krto hoy, ßyare bIÔe rajpa! KoDIne nG™ ={ne TyagI ={ be@o hoy. Aa Ýma e bharnI Ýv<i¿ j¡dI j¡dI wasva=I AHdrmaH kaH{k fer hxe Aem A&anI w/m=I mane Ke. prHtu bapu¦ ßyaH AHt¹RiÚ ={ n=I, ¹iÚmaH cEtNynaH in\an AaƒaH n=I, AanHdno na= siCcdanHdSv$p svR&SvwavI Ýwu njrmaH Aaƒo n=I TyaH kaH{ fer pDyo n=I. xuwaxuw bNne wav to Aekla bH\na j kar`$p Ke. saruH Ane qrab‐Aem teAo deqay Ke p` Ae to w/m Ke. xuwaxuw Ýv<i¿na wede teAo @Ik‐A@Ik jày Ke p` vaStvmaH bey bH\$p Ke, bey sHsar Ke, temaH mui›nuH kar` to Aekey n=I.

smysar na!k, moÙäarna 40 ma KHdmaH to TyaHsu\I kæuH Ke ke saca wavilHgI muinvrne jene Ýcur SvsHvedn siht pyaRymaH AanHdnI Kozo _De Ke tene p` Kõa gu`S=ane Ým¿dxamaH je pHcmhav/taidno ivkLp é@e Ke te jgpH= Ke.

;;ta kar` jgpH= [t _t ixvmarg Ôer, prmadI jgko \ukE Aprmaid isv Aor.''

saca muinne p` je ivkLp Ke Ae!lo sHsar Ke Ane satme gu S=ane

AÝm¿dxamaH AHtr AanHdmaH rme Ke te ixvmagR Ke.

hve AavI vat Ke TyaH ko{ AeklaH baæ v/t, tp kre Ane \mR mane Ae to im+yadxRn Ke, wa{¦ vzI jenI AevI Ý$pà Ke ke v/t kro, tp kro‐Ae=I \mR Ke Ae to jEn sa\u j n=I. wa{¦ Aa to je svR& vItrag prme¬re kæuH te j kuHdkuHdacayeR smysarmaH kæuH Ke, Ane te j Am<tcHãacayeR !IkamaH kæuH Ane bnarsIdase p` Ae j smysar na!kmaH kæuH Ke.

Ae j vat AhÄ jycHdÒ khe Ke ke‐pu~y saruH Ane pap qrab Aem w/mne lI\e deqay Ke, p` prma=R¹iÚ to temne Aek$p j, bH\$p j, qrab j Ôè Ke.

smysar kzx!Ika, kzx 108 maH rajmlÒ khe Ke ke‐;;AhÄ ko{ Ô`xe ke xuw‐Axuw iÊya$p ne Aacr`$p cair5 Ke te krva yoGy n=I tem vjRva yoGy p` n=I. _¿r Aam Ke ke‐vjRva yoGy Ke, kar` ke ƒvhar cair5 hotuH =kuH duÚ Ke, AinÚ Ke, Fatk Ke te=I ivØy‐kØaynI mafk iÊya$p cair5 iniØâ Ke.'' jem ivØy‐kØayno inØe\ Ke tem xuwiÊya$p cair5no p` inØe\ j Ke. &an Ane AanHdnuH in\an wgvan Aa„a potanI AHtmuRq &annI pirìt=I SvsHvedn&an äara vednmaH ÝTyÙ jày tem Ke. p` Aa„vStu kaH{




smysar ga=a‐14p ) ( 17 [iNãy&anmaH jày tem n=I. SvsHvedn&anmaH AenI ÝTyÙnI wavna (Anuwv) krtaH krtaH ÝTyÙ kevz&an ={ Ôy Ke. prHtu ƒvharnI iÊya krtaH krtaH Ae kevz&anno Ýkax ={ Ôy Aem kdIy n=I. AavuH j Sv$p Ke.

(Ývcn nH. 207 Ane 208 ∙ idnaHk 20‐10‐76 Ane 21‐10‐76)

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 14p : m=azuH

hve xuwaxuw kmRna SvwavnuH v Rn ga=amaH kre Ke:‐

· ga=a 14p : !Ika _prnuH Ývcn ·

;te kem hoy suxIl je sHsarmaH daql kre'‐Aa xuwkmR Ke te sHsarmaH daql krnar Ke Aem khe Ke. Tyare ke!lak khe Ke ke xuwkmR Ae!le pu~ybH\$p jD pudŸglkmRnI Aa vat Ke. p` wa{¦ AhÄ to !IkamaH xuwkmRnuH kar` je xuwwav te sHsarmaH daql krnar Ke AenI vat Ke. Aha¦ xuH =ay? A|ya„xaÏ je stŸne isâ kre Ke teno ma`sone ij&asapUvRk Sva|yay nih, AWyas nih Ae!le ATyare mo!a go!a é@ya Ke.

j¡Ao, A&anIAono Aa pÙ Ke ke:‐

1. ;ko{ kmRne xuw Òvpiràm inim¿ hova=I Ane ko{ kmRne Axuw Òvpiràm inim¿ hova=I kmRna kar`maH wed‐tfavt Ke.' pu~y wluH Ke Aem jeno pÙ Ke Aevo A&anI Aem khe Ke ke je xuwkmR bH\ay Ke tene pu~ywavnuH inim¿ Ke Ane je AxuwkmR bH\ay Ke tene papwavnuH inim¿ Ke. A=aRtŸ pu~ybH\nmaH Òvna xuwpiràm inim¿ Ke Ane papbH\nmaH Òvna Axuwpiràm ‐sHklexpiràm inim¿ Ke. Aam bNnenaH kar` j¡daH j¡daH Ke ma!e bNnemaH fer Ke. Aa A&anInI dlIl Ke. Aek vat.

2. AenI bIÒ dlIl Aem Ke ke‐ ;ko{ kmR xuw pudŸglpiràmmy Ane ko{ kmR Axuw pudŸglpiràmmy hova=I kmRna SvwavmaH wed Ke.' Aek kmR to xatavednIy Aaid$p bH\ay Ke Ane bIj¡H Axata‐vednIy Aaid$p bH\ay Ke. Aa Ýma e xuwaxuw$p kmRna SvwavmaH p` fer Ke. bHne jDkmRna SvwavmaH fer Ke. Aem ƒvharna pÙvazano Aiwmt Ke.

3. vzI AenI 5IÒ dlIl Aem Ke ke‐;ko{ kmRno xuwfz$pe Ane ko{ kmRno Axuwfz$pe ivpak =to hova=I kmRna AnuwvmaH (‐SvadmaH) wed Ke.'




18 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 pu~ykmRna fz$pe SvgaRid git mze, _Cc Aayu bH\ay, _Cc go5 bH\ay Aaid Ane papkmRna Axuwfz$pe nrkaidne Ýaº =ay. Aam bNnena fzmaH fer Ke ke nih? Aa to AhÄ A&anIno pÙ rj¡ kyÈ Ke. pu~yna fzmaH kroDonI sHpi¿no SvamI mo!o xe@ =ay Ane papna fzmaH sav dirãI =ay. Aam bNnena fzmaH fer Ke. \Uzey fer n=I, saHwzne? bNney Aek j Ôt Ke. xe@ ke dirãI ke id hto Aa„a? Aa to A&anInI‐mU# ÒvnI dlIlnI AhÄ vat krI Ke.

ÝÆ:- p` pu~yna fzmaH Òv \n‐pEsa kmay Ke Ae to brabr Ke ne?

_¿r:- xuH kmay? xuH \Uz kmay? wa{¦ pEsa to jD ma!I Ke, \Uz Ke, AÒv pudŸgl Ke, $pI Ke. Ae cEtNymy Aa„ana kevI rIte =ay? jD pEsano‐\nno je SvamI =ay Ae to mha mU# Òv Ke. Are¦ pu~ywav p` ßyaH Aa„ano n=I TyaH tena inim¿e bH\ayela kmRna fzmaH Ýaº pEsa‐\n Aa„anaH k–aH=I =ay? bapu¦ Aa to vItragno magR, bhu sU"m Ke wa{¦ je smye pEsanI‐\nnI (‐prmaùAonI) je AvS=a =va yoGy hoy te smye te j =ay kemke te AenI jNmÙ` Ke. p` te AvS=ane ANy kre Ae vat Aek dokDoy sTy n=I, smÔ uH kaH{...? (pu~yna fzmaH pEsa kmay Ke te p` ƒvharnynuH k=n Ke.) Aa Ýmaè A&anIna pÙna 5` bol =ya.

4. A&anInI co=I dlIl Aem Ke ke‐;ko{ kmR xuw (sara) Aeva moÙmagRne Aai]t hova=I Ane ko{ kmR Axuw (qrab) Aeva bH\magRne Aai]t hova=I kmRna Aa]ymaH wed Ke.' ko{ kmR Ae!le ke xuwkmR jene saro Aevo moÙmagR Ýg! =yo hoy te wUimkamaH bH\ay Ke Ae!le saruH Ke Ane ko{ kmR Ae!le AxuwkmR qrab Aeva bH\magRnI (‐sHsarmagRnI) wUimkamaH bH\ay Ke ma!e qrab Ke. Aam bena Aa]ymaH fer Ke. Aa Ýma e car Ýkare kmRmaH wed‐fer hova=I ko{ kmR xuw‐saruH Ke Ane ko{ kmR Axuw‐qrab Ke Aevo A&anI Òvno pÙ Ke. hve khe Ke‐

;ma!e‐Ôeke (prma=eR) kmR Aek j Ke top`‐ke!lakno Aevo pÙ Ke ke ko{ kmR xuw Ke Ane ko{ kmR Axuw Ke. prHtu te (pÙ) ÝitpÙ siht Ke. te ÝitpÙ (A=aRtŸ ƒvharno inØe\ krnar inüy‐pÙ Aa Ýmaè Ke':‐

1. ;xuw ke Axuw Òvpiràm kevz A&anmy hova=I Aek Ke te Aek hova=I kmRna kar`maH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.' xuH khe Ke? ke teH (‐A&anIAe) kI\uH ke ko{ kmRne (‐pu~ybH\nmaH) Òvna xuw piràm inim¿ Ke Ane ko{ kmRne (‐papbH\nmaH) Òvna Axuw piràm inim¿ Ke,




smysar ga=a‐14p ) ( 19 ma!e bNne kmRna kar`maH fer Ke A=aRtŸ bNne pir`ammaH fer Ke. to Ame khIAe KIAe ke xuwaxuwpir`am bNney kevz A&anmy hova=I kmR Aek j ÝkarnuH Ke. A&anmy Ae!le im+ya&anmy Aem nih, p` A&anmy Ae!le &anna‐cEtNyna Awavmy Ke. xuw Ane Axuw wav bNney A&anmy Ke Ae!le ke bemaHy cEtNyno‐&anno Awav Ke. j¡Ao, wgvan Aa„a kevz cEtNyno sUyR Ke p` xuwaxuw wavmaH cEtNyno AHx n=I te=I te wavo bNney A&anmy Ke. ga=a 72 maH AavI gyuH ke‐xuwaxuw wav Axuic Ke, jD Ke, du:qnuH kar` Ke. xuwaxuw kmR A&anmy Ke Ae!le ke teAo jD AaH\za Ke kemke temaH cEtNynI Ôg<itno Awav Ke.

hve AavI vat sa\ar` ma`sne ibcarane AWyas hoy nih Ane maHD nvro =to hoy‐Aaqo id' bayDI‐KokraH sacvvamaH Ane \H\a‐veparmaH bzdnI jem AeklI papnI mÔUrI krvamaH ka#to hoy TyaH kem smÔy? huH ko` KuH? Ane Aa xuH ={ ræuH Ke‐Ae ivcarvano Aene k–aH vqt Ke? p` wa{¦ Aa to Òvn (AmULy Avsr) vItI Ôy Ke hÇ.

AhÄ khe Ke‐Aa v<i¿Ao je é@e Ke te cahe to pHcmhav/tnI hoy ke dya, dan ke wi›nI hoy‐Ae b\Iy xuwrag$p Ke Ane xuwrag Ke te A&anmy Ke A&anmy Ke Ae!le AemaH cEtNyna Svwavno Awav Ke. smÔ uH kaH{...? waØa to j¡Ao. ;A&anmy hova=I'‐Aem kæuH Ke. AekluH A&an Aem nih, p` ;A&anmy' Aem kæuH Ke. xuwaxuwwav bNney jD Ke, AÒv Ke. Òv‐AÒv Ai\karmaH Aene AÒv kæa Ke, AhÄ Aene A&anmy Ae!le jD kæa Ke, kemke AemaH cEtNyna ivlasno Awav Ke, AemaH cEtNynI Ôg<itno Ýkax n=I. xuH kæuH Aa? jem Axuw tem xuwwav p` AaH\zo Ke.

cahe to v/tno xuwrag ho ke Av/tno Axuw rag ho‐bNney kevz A&anmy hova=I Aek j Ôt Ke. hve AavI vat AakrI pDe p` xuH =ay? Ýwu¦ Aa smßya ivna tuH AnHtkaz=I jNm‐mr`na \oka qa{‐qa{ne A\muAo ={ gyo Ke. bapu¦ tne qbr n=I. nrkmaH @HDInI Ae!lI pIDa hoy Ke ke TyaHnI @HDIno Aek k` p` AhÄ AavI Ôy to Aena=I dx yojnna mnu*yo Ae @HDImaH mrI Ôy. wa{¦ Aava nrkna sHÔegmaH tuH AnHtvar gyo Ane ræo, p` tuH te wUlI gyo Ke bapu¦ ATyare maHD jrI xrIr @Ik mZyuH hoy, ku!uHb‐pirvar AnukUz hoy Ane mkan mo!a hÒra hoy Ae!le Aem mane ke huH suqI KuH. p` \Uzey suqI n=I, wa{¦ Aa b\I samg/I to msa`na haDkana foSfrsnI cmk Ke. Ae xuwnaH fz b\aH Jer Ke wa{¦ kmRnI 148 Ýk<it Ke Ae b\aHy JernaH fz Ke Aem kæuH Ke.





Ahaha...¦ Aa„a siCcdanHdSv$p Ýwu Aeklo Am<tno ipHD Ke. AenI ¹iÚ =ya ivna A=aRtŸ SvanuwUitna AanHdne Ýaº =ya ivna Arere¦ Ae jgtmaH JernaH fz pamIne rqDxe¦ wa{¦ kevz xuwragmy AevaH v/t Ane tp to teH AnHtvar kyaÅ. p` AemaH k–aH cEtNyno‐Am<tno AHx hto? Ae to b\a Acetn Jer$p piràm hta. bapu¦ tara FrmaH (‐Sv$pmaH) Ae cIj (‐xuwaxuw piràm) k–aH Ke? Ýwu¦ taruH Fr (‐Sv$p) to Aekla piv5 Am<t=I wreluH Ke. ßyare Aa xuwaxuw piràm b\a Axuic Ke, Jer Ke, Acetn Ke. wa{¦ tare Ôe Aa„a Ýaº krvo hoy Ane suqI j =vuH hoy to bey piràmne KoDI xuâa„anI ¹iÚ kr. TyaH tne AvXy suq mzxe.

Aa rIte xuw Ane Axuw piràm kevz A&anmy hova=I bNne Aek j Ke bemaH ko{ fer n=I. teAo Aek hova=I kmRna kar`maH ko{ wed n=I¸ kmRnuH kar` A&an Aek j Ke ma!e kmR Aek j Ke.

2. ;xuw ke Axuw pudŸglpiràm kevz pudŸglmy hova=I Aek Ke te Aek hova=I kmRna SvwavmaH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.' ÔuAo, jD kmRnI Ýk<it cahe to xatavednIy bH\ay ke AxatavednIy bH\ay, yxkIitR bH\ay ke ApyxkIitR bH\ay [Tyaid Ae b\ay pudŸglpiràm hova=I kevz pudŸglmy hova=I Aek Ke. te Aek hova=I kmRna SvwavmaH p` fer n=I. pu~y ne pap, xata ne Axata‐Ae b\ay pudŸglna piràm hova=I kmRna SvwavmaH wed n=I. ma!e kmR Aek j Ke.

3. ;xuw ke Axuw fz$pe =to ivpak kevz pudŸglmy hova=I Aek Ke te Aek hova=I kmRna AnuwvmaH (‐SvadmaH) wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.' xuH kæuH Aa? xuwnuH fz Ane AxuwnuH fz kevz pudŸglmy Ke. xuwna fz=I Aa l"mI Aaid ke SvgaRid mze Ane Axuwna fzmaH nrkaid mze Ae b\uHy pudŸglmy Ke. (AemaH AekemaHy Aa„a n=I.) papna fzmaH pudŸgl mze Ane pu~yna fzmaHy pudŸgl mze, ma!e te Aek hova=I kmRna AnuwvmaH‐fzmaH wed n=I. benoy Svad‐vedn du:q$p Ke. ma!e kmR Aek j Ke.

4. ;;xuw (‐saro) Aevo moÙmagR to kevz Òvmy hova=I Ane Axuw (qrab) Aevo bH\magR to kevz pudŸglmy hova=I teAo Anek (‐j¡daH j¡daH, be) Ke teAo Anek hova KtaH kmR to kevz pudŸglmy Aeva bH\magRne j Aai]t hova=I kmRna Aa]ymaH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.''

j¡Ao, AamaH jra fer Ke. &ananHdSvwavI wgvan Aa„anaH sMykŸ ]âa,




smysar ga=a‐14p ) ( 21 &an Ane cair5‐Aevo je inüy moÙmagR tene AhÄ xuw Ae!le saro kæo Ke. pu~y te xuw Ane pap te Axuw (kmR) Ae vat AamaH n=I. AhÄ to moÙmagRne xuw kæo Ane xuwaxuwwav$p bH\magRne Axuw kæo Ke. smÔ uH kaH{...? xuwaxuwwav$p je bH\magR Ke te kevz pudŸglmy Ke. Aha¦ je A&anmy Ke te Òvmy kem hoy? (n j hoy). xuw‐saro Aevo moÙmagR kevz Òvmy Ke. xuH kæuH? xuâ rTn5y$p je moÙmagRnI vItragI pyaRy te kevz Òvmy Ke Ane te=I te xuw Ke. Ane xuwaxuwkmR$p je bH\magR te kevz A&anmy‐pudŸglmy Ke te=I te Axuw Ke.

hve khe Ke‐te=I teAo (‐xuwaxuw kmR) Anek (‐be) hova KtaH kmR to kevz bH\magRne j Aai]t Ke. wa{¦ je tuH Aem khe Ke ke xuwkmR moÙmagRne Aai]t =ay Ke p` Aem Ke nih. (Ae to tarI im+ya kLpna Ke). xuwkmR p` bH\magRne Aai]t =ay Ke. smÔ uH kaH{...? Aavo je xuwwav Ae kevz bH\magRne Aai]t hova=I xuwwav krtaH krtaH inüy sMyGdxRn =ay Ae vat k–aH rhe Ke? (Ae maNyta y=a=R n=I).

to ƒvharne kar` kæuH Ke ne?

wa{¦ Ae to Aarop krIne kæuH Ke. ƒvhar kar` to Aaroipt kar`‐Aaroipt sa\n Ke Ane te p` inüynI hyatImaH tene ƒvhar kar` khevamaH Aave Ke.

Aa Ýma e xuwaxuw kmR kevz bH\magRne Aai]t hova=I kmRna Aa]ymaH wed n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.

Aam kevz ƒvharna pÙne lI\e A&anIne xuwaxuwkmRmaH je @Ik‐A@Ik$p wed jàto hto tenuH AhÄ inrakr` krvamaH AaƒuH.

· ga=a 14p : wava=R _prnuH Ývcn ·

;ko{ kmR to ArhHtaidmaH wi›‐Anurag, Òvo ÝTye AnukHpana piràm, mHd kØay=I ic¿nI _ßßvzta [Tyaid xuw piràmona inim¿e =ay Ke...'

j¡Ao, ko{ kmR to ArhHtaidmaH Ae!le pHcprme¤ImaH wi›‐Anuragna inim¿e =ay Ke. wa{¦ pHcprme¤ImaH Anurag Ae rag Ke, Aakuzta Ke. potana Aa„ana AanHdnI dxa Ýg! krvamaH Ae rag shayk Ae!le inim¿ ho p` shayk Ae!le mddgar n=I. ;shayk' Ae!le ;sa=e Ke.' bs Ae!luH j. ;shayk' Ae!le mdd kre Ke Aem A=R n=I¸ kemke ArhHtaid pHc‐prme¤I wgvan Ane




22 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 temna ÝTyeno Anurag Ae bNney prãƒ Ke. smÔùH kaH{...? bhu sU"m vat Ke, wa{¦

ÝÆ:- (Ae ragnI) pyaRy to AenI (ÒvnI potanI) Ke ne?

_¿r:- Ae pyaRy qreqr AenI (Aa„ãƒnI) Ke j nih. Ae to phelaH kI\uH ne ke pu~y Ane pap Ae bNne ivwavpirìt$p cHDalÌna j pu5o Ke. jem Aek cHDalÌ pu5 b/aïÌne TyaH rhI mo!o =yo Ae!le khe ke‐mne midra Aaid qpe nih tem Aek xuwwavnI ƒvhariÊyamaH Aaƒo Ae!le khe ke‐mne ihHsa, ivØywog Aaid qpe nih¸ p` Ae vaStvmaH Ke ivwavpirìt$p cHDalÌno j pu5. AxuwnI jem xuw piràm p` ivwavpirìtjNy piràm Ke Ae kaH{ xuâ cEtNySvwavjNy piràm n=I. ma!e Ae rag Aa„pirìt$p n=I.

AhÄ khe Ke ke ArhHtaid pHcprme¤ImaH wi›no Anurag Ae xuwrag Ke p` Ae Aa„Svwav n=I Ane Aa„anaH ]âan‐&an =vamaH shayk Ae!le mddktaR p` n=I.

ÝÆ:- to ƒvhar (sa\n)=I inüy =ay Aem xaÏmaH Aave Ke ne?

_¿r:- ha, Aave Ke. AacayR jysennI !IkamaH F e @eka e Ae Ýma e Aave Ke. p` Ae ƒvharnynuH k=n Ke. jene inüy (\mR) Ýg! =yo hoy Aene AenI wUimkayoGy ƒvhar hoy Ke Ae isâ krvuH hoy Tyare Ae rIte ƒvharnynuH k=n xaÏmaH Aave Ke. prHtu ArhHtaidmaH wi›no Anurag [Tyaid xuwrag pu~ybH\nuH j kar` Ke Ae kaH{ AbH\ piràm Aeva sMyGdxRn‐&an‐cair5nuH shayk‐mddgar n=I.

sMyGdxRn Aaid AbH\ vItragI piràm Ke. AbH\ Svwav AbH\ piràmnuH kar` =ay. (kaH{ ragna bH\$p piràm AbH\ piràmnuH kar` n =ay). wgvan Aa„a i5kaz AbH\SvwavI Ke. ga=a 14‐1p maH Aave Ke ne‐;jo pSsid APpa`H Abâpu‚H......' TyaH ;Abâ' Ae to naiSt=I k=n Ke. AiSt=I khIAe to wgvan Aa„a i5kaz mu›Sv$p j Ke. Ahaha...¦ sday mu›Sv$p Aeva wgvan Aa„amaH AHt¹RiÚ krI Aeno Anuwv krvo AenuH nam jEnxasn Ke. ragno Anuwv Ae kaH{ jEnxasn n=I. AhÄ to vItrag xasn levuH Ke ne? ma!e ArhHtaid ÝTye Anurag Ane Òvo ÝTye AnukHpana piràm Ae xuwrag Ke, p` vItragxasn n=I.

¬etaHbrmaH k=a Aave Ke ke‐meFkumare ha=Ina wvmaH sslanI AnukHpa




smysar ga=a‐14p ) ( 23 krI (dya pazI)¸ Ae=I Aeno sHsar pirt ={ gyo‐A=aRtŸ dIFR sHsar nÚ ={ gyo. AavI vat bIlkul Ay=a=R Ke. pr ÒvnI AnukHpano wav to xuwrag Ke Ane xuwrag Ke te bH\nuH j kar` Ke, AbH\ piràmnuH kar` n=I, smiktnuH kar` n=I. (bH\na piràm=I AbH\ kem =ay? sHsar kem m!e? n j m!e).

ÝÆ:- to Ýxm, sHveg, inveRd, AnukHpa, AaiStkyne sMyGdxRnnaH lÙ` kæaH Ke ne?

_¿r:- Ae AnukHpa AragI‐vItragI AnukHpa Ke, ßyare Aa AnukHpa to xuwrag$p Ke. (xuwragne smiktnuH lÙ` khevuH Ae to _pcar Ke.) cEtNySv$pna vItragxasnnI bhu JIÌ vat wa{¦

AnuwvÝkaxmaH Aek daqlo AaPyo Ke ke‐Aek caHpo wrvaD hto. te \tUro pIne _Nm¿ =yo. te=I te wUlI gyo ke‐;huH caHpo KuH.' =oDI vare te Fer gyo. TyaH tenI pTnI sUtI htI Ae!le bar uH qqDaƒuH Ane pUKva laGyo ke‐caHpo Ke FrmaH? Tyare AHdr=I pTnI bolI‐tme ko` Ko? Tyare te sav\an =yo Ane kheva laGyo‐;ha, huH caHpo KuH.' Aem Anaid=I Òv Aa„ane (‐potane) wUlI gyo Ke. te pUKe Ke ke Aa„a (pote) ko` Ke? tene pUKIAe KIAe ke Aa b\uH Ke, Ke, Ke‐Aem ko` Ô e Ke? Ô`naro pote to Ô e Ke. Ae Ô`naro je Ke te j pote Aa„a Ke. AnuwvÝkaxmaH ßyaH ßyaH &an TyaH TyaH Aa„a Ane ßyaH ßyaH Aa„a TyaH TyaH &an‐Aevo ¹# ÝtIitwav te sMykŸTv Ke Aem lI\uH Ke, kemke Aa„a &anmy Ke Ane te &annI sMykŸ pirìt äara jày Ke.

Ahaha...¦ Aa„a siCcdanHdSv$p wgvan i5kaz prmanHdSvwavI Ke. p` Ae jày k–are? AanHdna Svad$p SvsHvedn pirìt äara te jày Ke. prmanHdSvwavI Ýwu Aa„a i5kaz AiSt$p Ke p` pyaRymaH prmanHdna piràmn ivna, AanHdno Svad (‐sHvedn) Aaƒa ivna Aa AiSt Ke Aem ÝtIitmaH kem Aave? Ahaha...¦ jeno nmUno (‐SvsHvedn) Aave nih to ;Ae AaqI cIj AavI Ke' Aem ÝtIitmaH k–aH=I Aave?

wa{¦ Aa (Aa„ana) Sv$pnI vat cale Ke. Ae!le AhÄ khe Ke ke‐ AnukHpa Ae xuwrag Ke, Ae Aa„ano Svwav n=I. Ae xuwrag äara inüy Sv$p pmay nih. Lyo, Aana hve vaH\a Ke b\ane Aem ke Aavo ƒvhar hoy to inüy pmay. p` bapu¦ Aevo ƒvhar to AnHtvar kyÈ Ane Aena fzmaH




24 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 nvg/Eveyk p` AnHtvar gyo. p` wa{¦ sHsar Ane du:q to ma=e éwaH j ræaH. Kh#alamaH kæuH Ke ne ke‐

;muinv/t \ar AnHt var g/Ivk _pÔyo pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.'

Ae K kayna ÒvonI AnukHpa Ane mhav/taidna piràm p` du:q$p Ke wa{¦ Ae du:qna‐Aakuztana piràm=I suqSv$pnI Ýaiº kdIy n =ay. potanI AHtmuRqakar AanHdnI pirìt vDe suqSv$pnI Ýaiº =ay. hve AavI vat AakrI pDe, p` xuH =ay? magR j Aavo Ke, wa{¦

AnukHpa, mHd kØay, ic¿nI _ßßvzta [Tyaid b\o xuwrag Ke. ]v` krvuH, _pdex devo Ae b\o xuwrag Ke. Ae b\o KÍS=dxamaH ho, p` Ae xuw piràmona inim¿e (xuw) kmR =ay Ke. ;ko{ kmR........inim¿e =ay Ke' Aem xBd Ke ne? Ae!le ke xuwragna inim¿e xuw kmRbH\n =ay Ke. te=I xuw‐wluH Ke Aevo A&anIno pÙ Ke. hve khe Ke‐

;Ane ko{ kmR tIv/ Êo\aidk Axuw leXya, in¹Ryp uH, ivØyasi›, dev‐guÌ Aaid pUßy puÌØo ÝTye ivnywave n ÝvtRvuH [Tyaid Axuw piràmona inim¿=I =ay Ke. Aam hetuno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke.' j¡Ao, xuw piràmna inim¿e pu~ykmR Ane Axuw piràmna inim¿e papkmR bH\ay Ke ma!e hetuwed hova=I kmRna p` xuw Ane Axuw Aem be wed Ke Aem A&anInI dlIl Ke.

vzI te khe Ke‐kmRnI Ýk<it‐SvwavmaH xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke. jemke ;xatavednIy, xuw‐Aayu, xuwnam Ane xuwgo5‐Ae kmÈna piràm (‐Ýk<it vgere‐)maH t=a car FaitkmÈ, AxatavednIy, AxuwAayu, Axuwnam, Axuwgo5‐Ae kmÈna piràm (‐Ýk<it vgere‐)maH wed Ke.' Aa A&anIno wedno pÙ Ke. AekmaH xata bH\ay to AekmaH Axata bH\ay, AekmaH _Cc (SvgaRid) Aayu*y bH\ay to AekmaH nIc (nrkaid) Aayu*y bH\ay, AekmaH yxkIitR bH\ay to AekmaH ApyxkIitR bH\ay‐[Tyaid kmRnI Ýk<itna SvwavmaH wed hova=I kmRmaH xuw Ane Axuw Aem be wed Ke. vzI te dlIl kre Ke ke‐

;ko{ kmRna fzno Anuwv suq$p Ke Ane ko{ kmRna fzno Anuwv du:q$p Ke Aam Anuwvno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke.'

j¡Ao, pu~ykmRna fzmaH SvgR mze, kroDpit‐\Uzpit mo!o xei@yo =ay Ane papkmRna fzmaH satmI nrke ATyHt du:q Ane vednana sHyogmaH pDe




smysar ga=a‐14p ) ( 2p 33‐33 sagr su\I ibcaro nrkna du:qmaH sDe va ingodmaH caLyo Ôy. xuH kmRna fzmaH fer n=I? AvXy Ke‐Aem wedvaza A&anIno pÙ Ke. Aa Ýma e Anuwvno wed hova=I kmR xuw Ane Axuw Aeva be wedvazuH Ke. vzI khe Ke‐

;ko{ kmR moÙmagRne Aai]t Ke (A=aRtŸ moÙmagRmaH bH\ay Ke) Ane ko{ kmR bH\magRna Aa]ye Ke Aam Aa]yno wed hova=I kmRna xuw Ane Axuw Aeva be wed Ke.'

j¡Ao, moÙmagRna ÝsHgmaH (sa\kdxamaH) \m± Òvne xuwwav hoy Ke. ma!e te xuwwav moÙmagRna Aa]ye Ke A=aRtŸ xuwwav jenuH inim¿ Ke AevuH xuwkmR moÙmagRna Aa]ye bH\ay Ke Aem A&anIno mt Ke. t=a AxuwkmR bH\magRna Aa]ye Ke. Aam Aa]yno wed hova=I kmR xuw Ane Axuw Aem be wedvazuH Ke.

;Aa Ýma e hetu, Svwav, Anuwv Ane Aa]y‐Ae car Ýkare kmRmaH wed hova=I

ko{ kmR xuw Ke Ane ko{ kmR Axuw Ke Aem ke!lakno pÙ Ke.' ke!lakno Ae!le A&anIAono Aavo wed‐pÙ Ke.

hve Ae wedpÙno inØe\ krvamaH Aave Ke:‐

;Òvna xuw Ane Axuw piràm bNne A&anmy Ke te=I kmRno hetu Aek A&an j Ke ma!e kmR Aek j Ke.'

xuH kæuH Aa? wa{¦ tuH nva kmRbH\nmaH (inim¿ Aeva) Òvna piràmna Aek xuw piràm Ane Aek Axuw piràm Aem be wed paDe Ke p` Ame tne khIAe KIAe ke Ae bNney piràm A&anmy Ke Ane te=I Aek j Ôtna Ke. Are wa{¦ Ae xuwaxuw piràmmaH cEtNynuH‐&annuH ikr` k–aH Ke¦ Ae to bNney AaH\za A&anmy Ke. xuwmaH kaH{ AoKuH A&an Ane Axuw piràmmaH ivxeØ A&an Aem p` n=I. bNne smanp e A&an Ke, AH\ Ke ma!e bemaH=I Aekey \mR$p n=I. xuwaxuw wav=I riht je &an (cEtNymy piràm) Ke te \mR Ke Ane xuwaxuwwav A&anmy hova=I A\mR Ke. AavI SpÚ vat Ke smÔ uH kaH{...?

Aa dya, dan, v/t, wi›, pUÔ, samaiyk, ÝitÊm`, ÝaEØ\ [Tyaid je b\a kre Ke te ragnI mHdtano xuwwav Ke, p` te kaH{ \mR‐bmR n=I. ha, Ae pu~ywav Ke Ane Aene AhÄ i5lokIna= wgvan A&an khe Ke. wgvan¦ taruH Sv$p to icdanHd$p sday Ôg<t cEtNyßyoitmy &anSvwavmy Ke. Ane Aa xuwaxuwwav tara cEtNySvwav=I ivprIt wav Ke. ma!e Ame Ae bNnene A&an khIAe KIAe.





j¡Ao, xuwwav Ke te pote A&an Ke p` A&an Ke Ae!le xuwwav im+yaTv Ke Aem A=R n=I. Ôe xuwwavne \mR (xuâ rTn5y$p) mane to te maNyta im+yaTv Ke. ke!lak loko khe Ke ke AhÄ (song#maH) dev‐guÌ‐xaÏnI ]âa kre Aene im+yaTv khe Ke to te vat qo!I Ke. wa{¦ dev‐guÌ‐xaÏnI wed$p ]âa Ke te xuwrag Ke, Ae kaH{ im+yaTv n=I Ane Ae \mR p` n=I. t=aip Aene \mR man vo Aena=I (rag=I) \mR =ay Aem mane to te maNyta ivprIt hova=I im+yaTv Ke. smÔ uH kaH{...? wa{¦ Aa to Nyay Ke¦ NyaymaH ikHictŸ frk pDe to b\uH frI Ôy, mo!o fer pDI Ôy. xuH krIAe? Aa vStuiS=itno hmàH bhu ivro\ Aave Ke te=I v\u SpÚIkr` =tuH Ôy Ke. bapu¦ magR to jevo Ke tevo Aa Ke. AnHt sHto Ane tI=ÅkroAe Aa j kæuH Ke Ane vStunuH Sv$p p` Aa j Ke.

Ahaha...¦ wgvan¦ taruH ãƒ 5`kazmaH kdIy xuwaxuwwavna ivkLp=I tNmy n=I. huH xuw KuH, Axuw KuH‐Aem teH A&anvx maNyuH Ke p` kdIy tuH xuwaxuwwavna Svwave =yo n=I. KõI ga=amaH AaƒuH ne ke‐Aa i5kazI Aek &aykwav kdIy xuwaxuwwavna Svwave =yo n=I, kemke Ôe te‐pè =ay to Aa„a jD ={ Ôy¸ mtlb ke xuwaxuw wavmaH Ô`pàno AHx nih hova=I teAo jD Acetn Ke, A&an Ke, AÒv Ke. ßyare Aa„a A$pI wgvan xuâ cEtNyFnSv$p inTy &aykpè ivrajman cEtNymhaÝwu Ke. Ahaha...¦ Aavo pU`R Svwav=I wrelo Aek &aykSvwavI Aa„a xuwaxuwwavna Svwave kem =ay? (n j =ay).

Ýwu¦ tuH i5kaz wgvtŸ‐Sv$p cEtNySv$p dev Ko. tne AenI qbr n=I p` Sv$p=I j Ôe wgvtŸ‐Sv$p n hoy to wgvtŸ‐Sv$p =xe k–aH=I? Aa to ÝaiºnI Ýaiº Ke wa{¦ ma!e jene AhÄ Ane ga=a K maH p` A&anmy wav kæa Ke te xuwaxuwwavnuH lÙ KoDI AHt¹RiÚ kr, te=I tne inrakuz AanHd Ýaº =xe, \mR =xe.

bapu¦ tuH xuw Ane Axuw bey wav krI krIne mrI gyo Ke. (du:qI =yo Ke). Aa duinyanI bharnI cmkmaH AHÔ{ne tuH w/mmaH pDyo Ke. Anaid=I pu~ynaH fz‐suHdr $pazuH xrIr, kroDonI saybI, Ane mngmtaH bayDI Ane KokraH‐Ae b\aHmaH tuH muHJa{ gyo Ke, mUKaR{ gyo Ke, Fera{ gyo Ke. Ae b\aH tne @Ik lage p` wa{¦ Ae b\aH haDkaHnI foSfrsnI cmk jevaH Ke. Aa b\aH AnukUz Ôe{ne tuH raÒpo btave Ane ko{ var ÝitkUz ÔÌne tuH naraj =ay, qIÔy p` wa{¦ Ae b\aH k–aH tara Sv$pmaH Ke? wgvan¦ tne Aa xuH =yuH? Ôe xuwaxuwwav tara Sv$pmaH n=I to AenaH fz je AnukUz‐ÝitkUz sHyog




smysar ga=a‐14p ) ( 27 Ae tara k–aH=I =ya? bapu¦ Ae to tara &annaH &eyma5 Ke. wa{¦ vStu to vStu Ke temaH AnukUz‐ÝitkUz kaH{ n=I. Aam je (xuwaxuwwav, xuwaxuw kmR) Aek Ke temaH be wag paDva Ae j im+yaTv Ke.

bharnI AnukUzta hoy, $pazuH xrIr hoy, [iNãyo sx› hoy, Aayu*y 80‐90 nuH laHbu hoy, kdIy sUH@ copDvI n pDe AevuH xrIr nIrogI tHdurSt hoy Ane ÏI‐pu5 pirvar @Ik hoy, sHpi¿ p` hoy p` te=I xuH? Ae to b\I jDnI iÊya Ke. AemaH Aa @Ik Ke AevuH k–aH AaƒuH? kemke Ae to A&an Ane A&annuH fz Ke. Aa AnukUzta Ane ÝitkUzta Ae b\aH xuwaxuwwav je A&an AenaH j fz Ke. wa{¦ AemaH tne wed lage p` Ae taro w/m Ke.

ÝÆ:- xrIr nIrogI hoy to \mR‐sa\n =ay ne? xaÏmaH p` Aem _pdex Aave Ke ke‐ßyaH su\I xrIrmaH Ò Rta ={ n=I, rog Aaƒo n=I, [iNãyo hI`I pDI n=I TyaH su\ImaH \mR krI le.

_¿r:- wa{¦ xrIr to jD Acetn Ke, Ane \mR to Aa„Sv$p Ke. ma!e xrIr nIrogI hoy to \mRsa\n krI xkay Ae vat bIlkul brabr n=I. xaÏmaH je _pdex Ke Ae to Ýmad !azIne _g/ puÌØa=R äara tTkal \mRsa\nmaH Ýv<¿ =vano Ke. AemaH to Òvne Ýmad !azvanI vat Ke¸ p` rog‐g/St AvS=amaH \mR n j =ay Aem Aeno AiwÝay n=I.

j¡Ao, satmI nrkno narkI‐Aena pIDakark sHÔegonI xI vat¦ Aene jNm=I soz rog‐jNm=I ¬as, dm, keNsr, xIt‐@HDI, wUq, trs [TyaidnI ware pIDa‐vedna hoy Ke. TyaHnI xItno Aek ki`yo p` mnu*ylokmaH AavI Ôy to dx ÔejnmaH ma`so Aena=I mrI Ôy. te5Is sagr su\I Anajno k` n mze, pa`InuH bUHd n mze, ê\ n mze. AavI Aitxy pIDana sHÔegmaH rhIne p` ko{ ko{ narkI Òv Aa„anuH wan Ýg! krIne smikt Ýaº krI le Ke. wa{¦ xrIr nIrogI Ane bharna sHyog AnukUz hoy to j \mRsa\n ={ xke Ane tena vDe \mRsa\n krI xkay AevI maNyta tdŸn jU@I Ke.

Aha¦ Aava nrkna pIDakarI sHyogmaH teH Anekvar te5Is sagr gaZya¸ vzI AnHtvar tuH dev p` =yo. Aa xuH Ke b\uH? bapu¦ Ae b\aH A&annaH fz Ke, &annaH nih. &annuH fz to vItragI xaHit Ane AanHd Ke. Aa AnukUz Ane ÝitkUz sHÔeg Ae b\aH xuwaxuwwav$p A&annaH fz Ke. te=I AacayR khe Ke ke kmRno hetu Aek A&an j Ke. xuw ke Axuw je kmRbH\n =ay AenuH kar` Aek A&an j Ke.





AacayR Am<tcHãdeve puÌØa=RisâyupaymaH kæuH Ke ke smiktI sHtne je xuwwav=I tI=Åkr go5 bH\ay te wav Apra\ Ke. AhÄ Aene A&an kæuH Ke. A&an Ae!le jemaH &anno AHx n=I to AhÄ A&an Ae!le im+yaTv nih¸ p` cEtNyÝkaxno pirpU R puHj Aeva wgvan Aa„ana cEtNyÝkaxnuH Aek ikr` p` xuwragmaH n=I ma!e tene A&an khevamaH Aave Ke. wa{¦ A&anmy Aevo xuwrag pote im+yaTv n=I, p` Aena=I \mR =ay AevI maNyta im+yaTv Ke. Aa Ýmaè A&an Ane im+yaTvmaH fer Ke.

ÝÆ:- to wavpahuDmaH smiktIne je wav=I tI=Åkr go5 bH\ay AevI soz wavna wavvanuH k=n Aave Ke ne?

_¿r:- ha, Aave Ke¸ p` Ae to b\o TyaH ƒvharny dxaRƒo Ke¸ A=aRtŸ smiktIne te te smye je (solhkar`no) wav hoy Ke tene TyaH jàƒo Ke. p` Ae b\o ƒvhar‐rag A&anwav Ke, bH\nuH kar` Ke¸ A\mR Ke. hve AavI vat AakrI pDe, p` xuH =ay¦ wa{¦ je wave bH\ =ay te wav \mR n=I Ae!le ke te A\mR Ke.

wgvan Aa„a sda AbH\Sv$p‐mu›Sv$p j Ke. ]ImdŸ rajcHãmaH Aave Ke ke idgHbr AacayÈAe Aa„ano moÙ =ay Aem maNyuH n=I p` moÙ jày Ke. A=aRtŸ smÔy Ke ke Aa„a moÙSv$p j Ke. ßyare rag=I mu› ={ne mu›Sv$pnI ÝtIit krI TyaH Ae ÝtIitmaH jàyo ke Aa (Aa„a) to moÙSv$p j Ke. moÙ =ay Ae to pyaRynI ApeÙaAe vat Ke. inüy=I vStumaH (Aa„ãƒmaH) bH\‐moÙ Ke j nih. pyaRymaH ho, vStu to sda mu› j Ke. Aavo mu›Svwav xuwwavmaH Aavto n=I, jàto n=I. ma!e tene‐bH\wavne A&anwav khevamaH Aaƒo Ke. Aa Ýma e AxuwnI jem xuwwav p` A&anmy hova=I kmRno hetu Aek A&an j Ke. hve khe Ke‐

2. ;xuw Ane Axuw pudŸglpiràmo bNne pudŸglmy j Ke te=I kmRno Svwav Aek pudŸglpiràm$p j Ke¸ ma!e kmR Aek j Ke.'

Lyo, xata hoy ke Axata hoy, bey pudŸgl j Ke Aem khe Ke. bey kmR pudŸglSvwavmy j Ke kemke bNne pudŸgl prma unI pyaRy Ke. wa{¦ kmRnI 148 Ýk<it sFzIne JernaH JaD kæaH Ke kemke AenaH fz Jer Ke. Aek wgvan Aa„a j Am<tSv$p Ke. pu~ybH\$p je pudŸglrjkò Ke te Jer$p Ke. xuwwav JerSv$p Ke to Aena=I je bH\n =ay Ae p` JerSv$p Ke. gjb vat Ke wa{¦ ƒvharna pÙvazane AakrI lage¸ Aene Aem ke Ame Aa!lo ƒvhar (iÊyakaHD)




smysar ga=a‐14p ) ( 29 krIAe KIAe te krtaH krtaH moÙ =xe Ane tme Aeno inØe\ kro Ko¦ Are wgvan¦ tuH xuH kre Ke? Ae to \Uzey n=I, saHwzne. tuH AnHtvar nvmI g/Eveyk gyo Tyare je xukl leXyana xuwpiràm =ya hta te to ATyare Ke j nih. hve Ae xukl leXyana piràm=I p` tne \mR =yo nih Ae to ivcar. Kh#alamaH kæuH Ke ne ke‐

;muinv/t \ar AnHtvar g/Ivk _pÔyo, pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.''

suq n payo to xuH payo? du:q j payo. wa{¦ 28 mUlgu Ane pHcmhav/tna

xuwragna piràm du:q Ke, suq n=I. vItrag magRnI AavI vat besvI k@`‐mhak@` pDe kemke xuwwavnI Aene pkD Ke ne?

peluH vaHdranuH ¹ÚaHt n=I AavtuH? ke Aek vaHdro hto. te e Aek saHkDa mÇvazo FDo dI@o. pase AavIne ÔeyuH to AHdr bor htaH. bor leva vaHdraAe FDamaH ha= naQyo Ane borno mU@o wyÈ. p` FDanuH mÇ saHkDuH Ae!le wrelI mu‚I sa=e ha= bhar nIkZyo nih. te=I Ae manva laGyo ko{ wUt ke jHtrvazaAe mne pkD–o Ke. Ôe mu‚I KoDI de to ha= nIkzI Ôy. p` mu‚I KoDe nih Ane ha= nIkze nih. tem A&anI Òv pote ragne pkDIne be@o Ke te=I te KU!I x›o n=I Ane mane Ke ke rage mne pkD–o Ke, baH|yo Ke. Ôe rag KoDI de to mu› ={ Ôy. p` ragne KoDe nih Ane te mu› =ay p` nih. AavI sQt Aene ragnI‐xuwwavnI pkD Ke.

AhÄ khe Ke ke xuwaxuw ragna inim¿e je xuwaxuw kmR bH\ay te kmR sFzuH pudŸglSvwavmy j Ke te=I kmR Aek j Ke. hve khe Ke‐

3. ;suq$p Ane du:q$p Anuwv bNne pudŸglmy j Ke¸ ma!e kmR Aek j Ke.'

j¡Ao, Aa SvgRnaH suq Ane pEsavaza mo!a xei@yanaH suq Ae b\aH pudŸglmy Ke Aem khe Ke. t=a ityÅc Ane nrknaH du:q Ae p` pudŸglmy Ke. suq‐du:qno Anuwv sFzo ragaidmy Ke te pudŸglmy j Ke, Òvmy n=I. Aa Ýma e kmRno suq$p Anuwv Ane du:q$p Anuwv bNne pudŸglmy j Ke te=I kmR Aek j Ke. 5` bol =ya, hve co=o‐

4. ;moÙmagR Ane bH\magRmaH, moÙmagR to kevz Òvna piràmmy j Ke Ane bH\magR kevz pudŸglna piràmmy j Ke te=I kmRno Aa]y kevz bH\magR j Ke. (A=aRtŸ kmR Aek bH\magRna Aa]ye j =ay Ke‐moÙmagRmaH =taH n=I)¸ ma!e kmR Aek j Ke.'





A&anIAe Aem kæuH htuH ke xuwwav moÙmagRna Aa]ye Ae!le ke moÙmagRmaH =ay Ke ma!e te xuw‐saro Ke. prHtu pa@maH ;xuw Aevo moÙmagR to kevz Òvmy Ke' Aem kæuH Ke. i5kazI xuâãƒna Aa]ye je inmRz rTn5y$p moÙmagRna piràm Ýg! =ay te Òvmy Ane xuw Ke Ane xuwaxuw wav Ane tena=I =to bH\ pudŸglmy Ane Axuw Ke.

;moÙmagR to kevz Òvna piràmmy j Ke.' xuH kI\uH Aa? ke je wave bH\n =ay Ae Òvna piràm nih, A=aRtŸ xuwaxuw wav te AÒv, A&anmy, pudŸglmy Ke. kevz Aek xuâ cEtNySvwavmy Aa„ana Aa]ye Ýg! =yelaH inmRz ]âa‐&an‐rm`ta j Òvna piràm Ke, Ane te j xuw Ae!le ke wla Ke. bakI xuwaxuw piràm b\a Axuw Ae!le bura Ke.

Are¦ nrk Ane ingodna wvmaH Òv ke!lo du:qI =to hoy Ke? Ane hmàH p` te ke!lo du:qI Ke? Aa b\a raÔAo, Ane kroDpit ke AbÔepit xei@yaAo b\a iwqarI ivcara du:qI Ke kemke temne AHtrnI injini\‐Sv$p‐l"mInI qbr n=I. Arere¦ suq ma!e ibcara t<*àvHt ={ bhar JavaH naqe Ke¦

m<gnI naiwmaH kStUrI hoy Ke. pvnna Jkore tenI gH\ ÝsrtaH tene gH\ Aave Ke. potanI naiwmaH kStUrI hova KtaH Ô e kStUrInI gH\ k–aHy bhar=I Aave Ke Aem ÔÌ te bhar gotva doDadoD krI mUke Ke Ane =akIne qediqNn =ay Ke. tem wgvan Aa„a AHdr AanHdnuH prm in\an AanHd\am Ke. p` qbr n=I ibcarane Ae!le pEsamaH=I, bayDImaH=I, raßymaH=I, ivØywogmaH=I Ô e AanHd Aave Ke Aem manI AhÄthÄ bhar gote Ke Ane qediqNn =ay Ke. Aam potanuH prmin\an KoDI jeAo bharmaH suq ma!e JavaH naqe Ke teAo m<gla jeva mU# Ke. }lokmaH Aave Ke ne ke‐mnu*y$pe` m<gaüriNt' teAo mnu*yna vexmaH qreqr m<g jeva mU# Ke.

AhÄ khe Ke ke moÙno magR kevz Òvna piràmmy j Ke. mtlb ke xuwaxuw wav Òvna piràm n=I Ae!le ke pudŸglna piràm Ke te=I kmRno Aa]y kevz bH\magR j Ke. gHwIr vat Ke wa{¦

je inmRz rTn5yne AhÄ Òvna piràm kæa tene inymsarmaH prãƒ kæuH Ke. TyaH Ae bIÒ ApeÙa=I vat Ke. jem prãƒmaH=I ÒvnI nvI pyaRy AavtI n=I tem moÙmagRnI pyaRymaH=I nvI pyaRy AavtI n=I. nvI pyaRy Aavvano wHDar to i5kazI ãƒ Ke. TyaH ãƒno Aa]y kravvana Ýyojn=I i5kaz ãƒne Svãƒ kæuH Ane inüy moÙmagRna piràmne prãƒ kæuH.





AhÄ Aa (moÙmagRna) piràmne Òvna kæa Ane xuwaxuw wavne pudŸglmaH naQya.

vzI tÀva=RsU5maH A|yay bena Ý=m sU5maH xuwaxuw wavne ÒvtÀv kæuH Ke. paHcey wavne ÒvtÀv kæuH Ke. TyaH ApeÙa Aem Ke ke xuwaxuw wav ÒvnI pyaRymaH =ay Ke ma!e Aene ÒvtÀv kæuH Ke. Ae pyaRynyno‐ƒvharnyno g/H= Ke ne¦ temaH ƒvharnyn=I xuwaxuw wavne Òvna kæa Ke. ßyare AhÄ ragäeØna je xuwaxuw piràm te A&anmy hova=I Òvna piràm n=I Ane te=I inüy=I pudŸglna piràmmy Ke Aem kæuH Ke.

j¡Ao, AacayR]I kuHdkuHddev AacayR]I _maSvamIna guÌ hta. guÌ (kuHdkuHdacayR) xuwaxuw wavne pudŸglna khe Ane ix*y (_maSvamI) tene ÒvtÀv khe¦ AavDo mo!o fer¦ wa{¦ AemaH ivro\ to kaH{ n=I. guÌnuH k=n inüynyna Aa]ye Ke Ane ix*ynuH k=n ƒvharny=I Ke. ijnvaÌmaH ßyaH je nyivvÙa=I k=n kyuÅ hoy tene te Ýma e y=a=R smjvuH Ôe{Ae.

;sMyGdxRn&ancairZai` moÙmagR:' AevuH je sU5 Ke te pyaRyai=RknynuH k=n Ke, inüynynuH nih. inüy=I to i5kazI xuâ ãƒno je Aa]y Aek j moÙmagR Ke. sMyGdxRn‐&an‐cair5na piràm jene AhÄ Òvna piràm kæa te wed$p pyaRyai=RknynuH k=n Ke. Ývcnsar ga=a 242 maH Aave Ke ke‐;;te weda„k hova=I ;sMyGdxRn‐&an‐cair5 moÙmagR Ke' Aem pyaRyÝ\an ƒvharny=I tenuH Ý&apn Ke te (moÙmagR) Aweda„k hova=I ;Aekag/ta moÙmagR Ke' Aem ãƒÝ\an inüyny=I tenuH Ý&apn Ke.''

smysar kzx!Ika, kzx 16 maH kæuH Ke ke‐inüy sMyGdxRn‐&an‐cair5na je inmRz piràm Ke Ae wed Ke, pyaRy Ke ma!e meck Ke, miln Ke Ane te=I ƒvhar Ke Ane Awed=I je Aa„a AekSv$p Ke te Ameck Ke, inmRz Ke. wa{¦ xElI to j¡Ao¦ k–aH kem kæuH Ke AenI qbr ivna AekaNt qeHcI Ôy Ae cale nih. kzx‐!Ikakare moÙmagRna piràmne wed pDto hova=I meck kæa Ane sMyG&an dIipkamaH ]I \mRdas ÙuLlkÒAe Aene Axuâ kæa Ke. moÙna piràm Ae wed Ke, meck Ke, ma!e Axuâ Ke.

AhÄ khe Ke‐moÙmagR to kevz Òvna piràmmy j Ke. Aa Awed=I vat krI Ke. Ane bH\magR kevz pudŸglna piràmmy j Ke. mtlb ke kmR Aek bH\magRna Aa]ye j Ke, moÙmagRmaH =tuH n=I¸ ma!e kmR Aek j Ke.

;Aa Ýma e kmRna xuwaxuw wedna pÙne gaE krI teno inØe\ kyÈ.'




32 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 gjbnI waØa Ke ne¦ ;;gaE krIne'' Aem kæuH, mtlb ke wed Ke qro, p` Aekla AwednI ¹iÚ kravva wedne gaE krIne kæuH Ke. wednuH &an krva ma!e to wed Ke, prHtu teno inØe\ kyÈ, kar` ke AhÄ AwedpÙ Ý\an Ke. ¹iÚna ivØymaH pu~y‐papno pÙ Ke j nih. ma!e Awed pÙ=I ÔevamaH Aave to kmR Aek j Ke‐be n=I. Aa Ýma e wedno inØe\ krIne Svwavno Aa]y kraƒo Ke Aem y=a=R smjvuH.

hve Aa A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke:‐


j¡Ao, ATyare ke!lak pHiDtone mo!o vaH\o Ke, Ane teAo khe Ke ke‐Aa v/t, tp, wi›, pUÔ Aaid ƒvhar$p xuw Aacr` Ke tena=I xuâta Ýg! =xe. Axuwwav=I xuâta n =ay p` xuwwavna kaze xuwwav=I xuâta =ay Ke.

Aano Aa kzxmaH Ait SpÚ qulaso Ke. Axuwwav=I xuâta n =ay Ae to y=a=R j Ke, p` xuwwavna kazmaH xuwwav=I xuâta =ay Aevo taro mt y=a=R n=I wa{¦ kemke xuwwav p` AxuwnI jem Axuâ j Ke.

Tyare te khe Ke‐sMyGdxRnno inivRkLp Anuwv =va phelaH KeLle xuwwav j hoy Ke ne¦

wa{¦ Ae xuwwavno Awav ={ne inivRkLp Anuwv =ay Ke, kaH{ xuwrag=I inivRkLp Anuwv =ay Ke Aem n=I. Ahaha...¦ xuâ cEtNySvwavno Aa]y krva=I inivRkLp Anuwv =ay Ke. xuwwav Ke Ae to ivwavSvwav jDSvwav Ke, Ae kaH{ cEtNySvwav n=I. smÔ uH kaH{...¦

AhÄ khe Ke‐;hetu-Svwav-Anuwv-Aa]yaàH' hetu, Svwav, Anuwv Ane Aa]y‐Ae carno A=aRtŸ Ae car Ýkare ;sda Aip' sday ;AwedatŸ' Awed hova=I ;n ih kmRwed:' kmRmaH inüy=I wed n=I.

xuH khe Ke¦ pu~y‐papna piràm jeAo bH\nna hetu Ke te Aek j Ýkarna Ke. bH\nmaH xuwpiràm inim¿ ho ke Axuwpiràm inim¿ ho‐bey Aek j Ýkarna A&anmy Ane Axuâ Ke. taro (‐A&anIno) je Aem mt Ke ke xuwpiràm pu~ybH\maH inim¿ Ke Ane Axuwpiràm papbH\maH inim¿ Ke te=I be piràmmaH fer Ke Ae y=a=R n=I. AhÄ khe Ke ke bemaH ko{ frk n=I kemke bNney A&anmy Ke, Axuâ$p Ke Ane bH\na kar` Ke.

Are wa{¦ xuwwav Ôe vStuno (‐Aa„ano) Svwav hoy to te sMyGdxRn pamvamaH mdd$p =ay, p` xuw ke Axuw bemaH=I Aekey cEtNyna Svwav$p n=I




smysar ga=a‐14p ) ( 33 p` ivwav j Ke. te=I te sMyGdn$p inmRz SvwavpirìtnuH sa\n kem =ay? (n j =ay). SvwavnuH sa\n Svwav =ay p` ivwav AenuH sa\n kdI n =ay.

ÝÆ:- to pHcaiStkaymaH iwNn sa|ysa\nwav kæaH Ke ne?

sma\an:- ha, TyaH (‐pHcaiStkaymaH) ƒvharny=I Aem kæuH Ke. iwNn sa\nnuH TyaH Aarop=I k=n kreluH Ke Ae!le ke inüy inj xuâ Aa„tÀvnI jene ¹iÚ Ane Anuwv =yelaH Ke tene (shkarI) xuwwav k{ Ôtno hoy Ke tenuH &an kravva rag _pr Aarop AapIne k=n kyuÅ Ke. Aha¦ xaÏona A=R smjva ware k@` Ke wa{¦

jemke‐inüy sMyGdxRnna kazmaH je dev‐guÌ‐xaÏnI wed$p ]âano rag Ke tene smikt kæuH Ke Ke to Ae rag p` ƒvhar=I Aene smikt kæuH Ke. qreqr xuH Ae (‐xuwrag) smiktnI pyaRy Ke? na¸ Ae to cair5gu nI doØ$p pyaRy Ke, _l!I pyaRy Ke, p` shcr deqIne _pcar=I tene smikt kæuH Ke. Ae Ýma e pHcmhav/tna piràm Ke to rag, top` tene cair5‐moÙmagR kæo. hve Ae cair5 to n=I, prHtu xuâopyog$p vItrag inivRkar cair5no shcr‐inim¿ deqIne temaH _pcar=I moÙmagRno Aarop kyÈ Ke. hve Aa rIte wav y=aiS=it n pkDe Ane Aekla xBdone pkDe to tene b\ey (smg/ ijnvaÌmaH) vaH\a é@e. p` xuH =ay? je ivvÙa=I vat hoy te y=a=Rp e smjvI Ôe{Ae.

AhÄ khe Ke‐bapu¦ xuw Ane Axuw wav bNney bH\nna hetu‐kar`$p Axuâwav Ke. bNne Svwav=I ivmuqtana wav Ke. wa{¦ SvwavsNmuqtana wav to xuâ cEtNymy hoy Ke. Ane Aa bNne wav cEtNy=I riht A&anmy wav Ke ma!e bNne wedriht Aek j Ôtna Ke.

ÝÆ:- ƒvhar hoy Ke to qro?

_¿r:- wUimka Anusar ƒvhar hoy Ke AenI ko` na khe Ke? prHtu Ae ƒvhar=I‐xuwrag=I smikt ke inüy\mR Ýg! =ay Ke Ae vat y=a=R n=I Aem vat Ke. inim¿ ho wle¸ p` inim¿=I (ANy cIj=I) kayR nIpje Ke Ae vat tdŸn qo!I Ke.

j¡Ao, inim¿ne isâ krva xaÏmaH Aem p` Aave Ke ke‐kazãƒ n hoy to Òvaid svRãƒomaH pir`mn nih =ay Ane to ko{ ãƒ rhexe nih. Aa kazãƒnI (‐inim¿nI) isiâ krva ma!enuH k=n Ke. AamaH Òvaid ãƒo potana




34 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 pir`mn ma!e kazãƒnI ApeÙa raqe Ke Aem isâ n=I krvuH, p` kazãƒnI AiSt Ke Aem isâ krvuH Ke. wa{¦ pir`mn to ÝTyek ãƒno Svt:isâ Svwav Ke. xuH ko{ ãƒ kdIy pir`mn=I qalI hoy Ke? pir`mnnI \ara to ÝTyek ãƒmaH Ýitsmy ÝvtRtI Anaid=I Svt: cale Ke Ane AnHtkaz su\I calxe. kazãƒ Ke to svRãƒmaH pir`mn =ay Ke Aem Ke j nih. bIÒ cIj (‐kazãƒ) inim¿ Ke bs Ae!luH j¸ inim¿=I ANyãƒmaH kayR (‐pir`mn) =ay Ke Aem Ke nih. Aam jem Ke tem vStunuH Sv$p y=a=R Ô`vuH Ôe{Ae.

ÝÆ:- ko{ ko{ kayR inim¿=I =ay Aem manIAe to xuH vaH\o?

_¿r:- wa{¦ inim¿=I ko{ p` kayR 5`kazmaH n =ay. pHcaiStkay ga=a 62 maH pa@ Ke ke‐Aek smyna ivkarna piràmmaH pyaRy pote j ktaR, kmR, kr`, sHÝdan, Apadan Ane Ai\kr` Aem Ø!Ÿkark$pe pir`me Ke. Aene ANy karkonI ApeÙa n=I. TyaH pyaRynuH SvtH5 prinrpeÙ AiStTv isâ kyuÅ Ke. Ahaha...¦ pyaRynuH AiStTv AenamaH Aena=I SvtH5 Ke, ko{ prne l{ne tenuH AiStTv n=I. hve prna lÙe =tuH je ivkarI pir`mn tene ßyaH prnI (ANy karkonI) ApeÙa n=I to Svna lÙe =ta sMyGdxRn Aaid inivRkar pir`mnne prnI (‐ragnI, inim¿nI) ApeÙa kem hoy? (n j hoy). wa{¦ sMyGdxRn‐&an‐cair5nI inmRz pyaRy potana Ø!Ÿkarkna pir`mn=I Svt:isâ potanI jNmÙè, potana _Tpi¿kazmaH _TpNn =ay Ke. AavuH j shj vStu Sv$p Ke.

vzI ktaR‐kmR Ai\karmaH sMyGdxRnnI vat le Tyare Aem Aave ke Aa„a ktaR Ane sMyGdxRnna inivRkar piràm tenuH kmR Ke. sMyGdxRnna ivØy pirpU R AqHD Aek xuâ Aa„ãƒ Ke ne¦ xuâ cEtNySvwavmy Aa„ana Aa]ye je sMyGdxRn Aaid \mRna piràm Ýg! =ay teno ktaR Aa„a Ke Ane te \mR$p inmRz kayR Aa„anuH kmR Ke. t=a je Axuâta Ke te kmRk<t pudŸglna piràm Ke. ga=a 7p‐76 maH AxuâtanuH inim¿ je kmR (‐pudŸgl) te Axuâtano ktaR Ane Axuâta tenuH kayR Ke Aem lI\uH Ke. ivkar Aa„anI Ane Aa„ana Aa]ye =tI cIj n=I ne te=I kmR ƒapk Ane ivkarI pyaRy kmRnuH ƒaPy Ke Aem TyaH lI\uH Ke. smÔ uH kaH{...?

j¡Ao, pHcaiStkay, ga=a 62maH ivkarna Ø!Ÿkark Svt: potana potamaH Ke Aem kæuH TyaH AiStkay isâ kyuÅ Ke.

t=a smysar ga=a 7p‐76 maH Aem kæuH ke jenI ¹iÚ i5kazI ãƒ _pr pDI Ke Aeva &anIne ãƒSvwav ƒapk ={ne SvwavpyaRyne ƒaPyp e kre Ke.




smysar ga=a‐14p ) ( 3p Ahaha...¦ vStu je sda icdanHdnSv$p Ke te pote ƒapk ={ne‐ÝsrIne‐fela{ne xuâtanI AvS=ane ƒaPyp e Ýaº kre Ke.

t=a ivkarna je piràm Ke te xuâ Aa„ãƒnuH ƒaPykmR n=I te=I pudŸglkmR jenuH inim¿ Ke Aeva te ivkarna piràm pudŸglkmRnuH ƒaPy kmR Ke Ane pudŸglkmR teno ktaR Ke Aem TyaH kæuH Ke. Aho¦ vItragno magR bhu sU"m Ke, wa{¦ ßyaH je ivvÙa hoy te y=a=R smjvI Ôe{Ae.

AavI vat‐hve AemaH ma`s Aa!le êDe phÇce nih Ae!le pKI xuH kre? teAo ibcara du:qI Ke¸ du:q !azIne suq [CKe Ke, suqne ma!e mH=n p` kre Ke, p` Aemne ibcarane AHdr FeD bestI n=I. pircy n=I ne¦ te=I sMykŸ pâit‐rIt QyalmaH AavtI n=I. te=I ivprIt maNytavx ivro\ kre Ke. p` xuH =ay? te p` Aa„a Ke ne? temno Anadr ke itrSkar n hoy. teAo kruàne j yoGy Ke. ]Imde Aa„isiâmaH kæuH Ke ne ke‐

;;ko{ iÊya jD ={ ræa, xu*k&anmaH ko{, mane marg moÙno, kruà _pje Ôe{.''

Are¦ Aa tuH xuH kre Ke, wgvan¦ wa{¦ tne vtRmanmaH @Ik lage Ke p` ;xuwwav=I smikt =ay'‐AevI ivprIt ]âa vtRman du:q$p Ke Ane Aena fz trIke du:qnI pHrpra wiv*ymaH \aravahI calxe wa{¦ AemaH tuH pIDa{ j{x bapa¦ Tyare tne ko{ xr` nih hoy wa{¦

AhÄ AacayR mharaj frmave Ke ke‐xuw Ane Axuw bey piràm Axuâ Ke Ane bey bH\nna hetu‐kar` Ke te=I bNne Aek j Ôtna Ke bNnemaH ko{ wed n=I.

vzI pudŸglkmRmaH ko{ xatap e Ane ko{ Axatap e bH\ay p` Ae Ke to pudŸglno Svwav. AemaH wed k–aH=I Aaƒo?

Tyare ko{ khe Ke‐p` je tI=Åkr Ýk<it bH\ay Ke Aene ]I jysen AacayRnI !IkamaH prHpra moÙnuH kar` kæuH Ke.

ha, p` wa{¦ Aeno A=R xuH? Aeno A=R to Aem Ke ke je xuwwav=I tI=Åkr Ýk<it bH\a{ Ae xuwwavno nax krxe Tyare te Ýk<itno _dy Aavxe. terme gu S=ane kevz&an =xe Tyare tI=Åkr Ýk<itno _dy Aavxe. hve Ae Ýk<itna _dye Aa„anuH xuH kyuÅ? kaH{ j nih. AavI JIÌ vat Ke, wa{¦

Aa b\I bharnI AnukUztamaH‐$pazuH xrIr, bag‐bHgla, \n‐sHpi¿, {ßjt‐Aab$ [TyaidmaH mne @Ik Ke Aem tuH AHdrma mane Ke p` wa{¦ Ae to




36 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 b\a wUtavzna wDka Ke. tne qbr n=I p` bapu¦ Ae svR prcIj Ke. AnuwvÝkaxmaH kæuH Ke ke‐]âa‐gu kem ivprIt =yo? to khe Ke ke je!lI prcIj Ke te svRne potanI manI‐manIne, Ôeke ]âa‐gu to inmRz Ke top`, AenI pirìt ivprIt krI naqI Ke. Aha¦ xuw=I mne law =ay, xuwnaH fz mne @Ik pDe, prvStu mne mdd kre Ane prne huH mdd kruH [Tyaid Anek Ýkare potane pr$pe Ane prne pota$pe maNyuH Ke. iv¬maH AnHt cIÔe Ke. Aek‐Aek AnukUz cIjmaH suqbuiâ Ane ÝitkUz cIjmaH du:qbuiâ krIne prcIjmaH Ae e potap uH maNyuH Ke, Ane Aa Ýma e prcIjmaH j potanuH ]âan rokI raQyuH Ke.

prHtu wa{¦ Ae svR prcIj Ke Ae to ma5 &ey Ke. prcIjmaH AnukUz‐ÝitkUz Aevo wed k–aH Ke? cahe to smosr` hoy ke satmuH nrk hoy‐Ae b\uH &annuH &ey Ke, Aek j Ýkar Ke.

jem paÌno Ývah Aek$pe calto hoy Ane vcmaH nazaH Aave to qHD pDI Ôy, p` paÌ to Aek$pe j Ke‐tem wgvan Aa„anuH &an AnHt &eyone Ô`tuH =kuH Aek$p j Ke. p` naza$p wednI mafk AnukUztamaH @Ik Ane ÝitkUztamaH A@Ik Aem Ô ela &eymaH wed paDe Ke te im+yaTvwav Ke. pr cIÔe to Aek j Ýkare &ey Ke. temaH AnukUz‐ÝitkUz Aem wed paDva Ae im+ya kLpna Ke, A&an Ke.

tem kmRÝk<it xata bH\a{ ke Axata, yxkIitR bH\a{ ke ApyxkIitR, ëc Aayu*ynI bH\a{ ke nIc Aayu*ynI‐Ae b\Iy kmRÝk<it pudŸglna j piràm hova=I pudŸglmy j Ke. jem xuw‐AxuwwavmaH wed n=I tem Aek pudŸglSvwavmy kmRÝk<itmaH wed n=I, Aek j Ýkar Ke.

vzI A&anI Òv Aem khe Ke ke be pudŸglkmRna fzna AnuwvmaH Aek xuwkmRna fzmaH SvgRnuH suq mze Ke Ane bIÔ AxuwkmRna fzmaH nrknuH du:q mze Ke ma!e bena AnuwvmaH fer Ke. tene AhÄ khe Ke‐bapu¦ bey gitmaH du:qno j Anuwv Ke te=I Aena fzna AnuwvmaH ko{ fer n=I.

wa{¦ carey git pra\In Ane du:qmy Ke. SvgRnI git p` pra\In Ane du:qnI dxa$p j Ke. wa{¦ teH bharna ivØyone suq‐du:q$p maNya Ke p` Ae ivØyo to (suqdu:q devamaH AikHicTkr Ke. ÝvcnsarmaH (ga=a 67 maH) ivØyone AikHicTkr kæa Ke. Aa xrIrnI $pazI suHvazI camDI wogna kazmaH Aam jrI @Ik lage p` bapu¦ Ae tne suq _pÔvva AikHicTkr Ke, Asm=R Ke. tarI qo!I maNytaAe Fr FaLyuH Ke p` wa{¦ Ae maNyta bhu AakrI pDxe.





paHce [iNãyna ivØyo inim¿ Ke, p` teAo suq‐du:q _pÔvvamaH AikHicTkr Ke. Aa inHda‐ÝxHsana xBdo, sugH\‐dugÅ\, $p‐ku$p, ma@o Ane suHvazo SpxR [Tyaid ivØyo b\ay Aa„ane rag _pÔvva ma!e AikHicTkr Ke. j¡Ao, Aa inim¿ne _DavI dI\uH. Ae!le inim¿ ho wle, p` Ae tne AnukUzta vqte rag _pÔve Ke Ane ÝitkUzta vqte äeØ _pÔve Ke Aem n=I. je te vqte ivkarnuH pir`mn potana Ø!Ÿkark=I =ay Ke. hve AemaH kmRna karkonI ApeÙa n=I to pKI Aa bharnI samg/I je inim¿$p Ke tenI ApeÙa kem hoy? (n j hoy).

te=I AhÄ khe Ke ke kmRna fzmaH fer n=I. tne SvgR Ane nrkna sHÔegmaH fer lage Ke p` Ae bNney sHsar$p du:qnI j dxa Ke.

ÝÆ:- to nrkno wy to lage Ke?

_¿r:- ha, nrkno wy xa=I lage Ke? ke nrk ÝitkUz Ane du:qmy Ke Ane SvgR AnukUz Ane suqmy Ke AevI tarI maNytane lI\e nrkno wy lage Ke. p` wa{¦ Ae maNyta qo!I Ke. yogsagr doha p maH to Aem kæuH Ke ke‐

;cargit‐du:q=I Dre to tj saE prwav.'

Ae!le carey git du:q$p Ke Aem TyaH kæuH Ke. Aeklo nrkno wv wykarI‐du:qkarI Ke Aem n=I kæuH. tne Aekla nrkno wy Ke kemke tne nrk=I äeØ Ke t=a tuH SvgR cahe Ke kemke tne SvgR=I rag Ke. Aava rag‐äeØ =va AenuH j nam sHsar Ke. vzI TyaH doha 3 maH AacayR yogINãdev khe Ke ke‐jeAo wv=I wywIt Ke Ane moÙna [CKuk Ke temna ic¿nI xuiâ ma!e huH Aa magR khuH KuH. wa{¦ wvma5 (cahe SvgRno ho top`) [CKva yoGy n=I. smÔ`uH kaH{...¦ ma!e AhÄ khe Ke ke kmRna fzna AnuwvmaH fer n=I.

hve co=o Aa]yno bol:‐A&anIno Aa pÙ Ke ke moÙmagRmaH xuw Aave Ke, bH\magRmaH nih. j¡Ao, moÙmagRna Aa]ye tI=Åkr Ýk<it bH\ay, Aahark xrIr bH\ay, svaR=RisiânuH Aayu*y bH\ay [Tyaid. Aa b\uH smiktIne moÙmagRmaH sHwve Ke p` im+ya¹iÚne hotuH n=I. j¡Ao, Aa A&anIno pÙ Ke ke moÙmagRne l{ne xuwwav Ke, A&anIne te hoto n=I. ma!e xuwaxuwkmRmaH wed Ke.

tene khe Ke‐wa{¦ xuw Ane Axuw kmR bNne bH\magRna j Aa]ye Ke, bNne bH\pâit$p Ke. Aekey moÙmagR$p n=I ma!e xuw moÙmagRna Aa]ye n=I. gHwIr vat Ke Ýwu¦ p` xuH =ay? ma`sne je vat ko@e pDI g{ hoy Ane te‐$pe Ô e Aa„a ={ gyo hoy AevI maNyta ¹# ={ g{ ho{ Ae!le Aene AemaH=I qsvuH kem go@e? xuwwav=I moÙmagR Ke AevI ¹# maNytavazane ;huH Aa„a KuH' Ane inj Svwavna Aa]ye moÙmagR Ke Aem fervvuH kem go@e?





AhÄ khe Ke‐hetu, Svwav, Anuwv Ane Aa]y Ae carno A=aRtŸ care Ýkare sday Awed hova=I kmRmaH inüy=I wed n=I.

Are¦ A&anI Òv potanuH je xuâ AHt:tÀv Ke tene ÔevanI nvrax leto n=I. Anaid=I Ae e Svne ÔevamaH ÝmadI ={ne prne j Ôevano im+ya puÌØa=R kyÈ Ke. p` wa{¦ Ae prne Ô`nar tuH pote Aa„a Ko ke nih? prne Ô uH Aem tuH khe Ke p` Ae Ô`naro ko` Ke? Ae j tuH Ko. prne Ô~yuH. Ô~yuH Aem je khevuH Ke Ae to bIÒ ApeÙa ={ g{. (ƒvhar ={ gyo). Aa ÏI Ôe{, pu5 Ôeyo, dukan Ôe{, Aa ÔeyuH, te ÔeyuH‐Aem khevuH Ae AsdŸwUt ƒvharny Ke Ane ÔevamaH je wed paDyo Ae im+yaTv Ke.

j¡Ao, p0 ÏIAo éwI hoy AemaH=I khe ke Aa marI ÏI, wa{¦ Ae k–aH=I AaƒuH? p0 Kokra harbH\ éwa hoy Ae to b\a ma5 &ey Ke, p` AemaH=I Aa dsma nHbre Ke te maro Aem k–aH=I AaƒuH? wa{¦ Ae j to w/mà Ke. Aek harmaH p0 dukan hoy. Ae pcasne y Ô`vano Aa„ano Svwav Ke te=I Ô e Ke p` Aa dukan AanI Ane Aa marI Aem wed k–aH=I paDyo? wa{¦ Ae AekTvbuiâAe wed paDyo Ke. Aa Ýma e A&anI Òv prmaH marapànuH pir`mn krIne im+yaTvne seve Ke. &anIne to AaquHy jgt ma5 &ey Ke, potana cEtNyFnSv$p Aa„a isvay k–aHy Aene marapànI AekTvbuiâ n=I.

Ahaha...¦ Axuwwav jem bH\na Aa]ye Ke tem xuwwav p` bH\na j Aa]ye Ke. Axuw Ke ma!e bH\na Aa]ye Ke Ane xuw Ke ma!e moÙmagRna Aa]ye Ke Aem Ke nih. Ae j khe Ke‐

;tdŸ smStH SvyH' ma!e smSt kmR pote ;qlu' inüy=I ;bN\magR-Aai]tmŸ' bN\magRne Aai]t hova=I Ane ;bN\ hetu:' bH\nuH kar` hova=I, ;OkmŸ [ÚmŸ' kmR Aek j manvamaH AaƒuH Ke‐Aek j manvuH yoGy Ke.

AhÄ ;bH\magRne Aai]t'no A=R Ae Ke ke Ae xuwaxuwwavo pote bH\$p Ke. smÔ uH kaH{...? Aagz khexe ke je mu›Sv$p hoy Ae j mu›nuH kar` =ay. je bH\$p hoy te moÙnuH kar` kem =ay? (n =ay). Ahaha...¦ sday mu›Svwav to Aek wgvan Aa„a Ke Ane te j mui›nuH kar` Ke. AavI vat Ke.

]ImdŸ rajcHãe kæuH Ke ne ke‐idgHbrna AacayÈAe Aem maNyuH Ke ke Òvno moÙ =to n=I p` moÙ jày Ke A=aRtŸ smÔy Ke ke Aa„a moÙSv$p j Ke. Ae e A&anvx Aem maNyuH Ke ke huH ragna bH\nmaH KuH p` pote je




smysar ga=a‐14p ) ( 39 sday &ayk Ke te rag$pe k–aH =yo Ke? wle Ae ragnI sa=e AekTv mane p` wgvan &ayk Ke te rag=I AekTvp e =yo n=I. Ývcnsar, ga=a 200nI !IkamaH Aave Ke ke‐;;je (xuâ Aa„a) shj AnHtxi›vaza &anSvwav vDe Aek$ptane KoDto n=I, je Anaid sHsar=I Aa j iS=itAe (&aykwavp e j) ræo Ke Ane je moh vDe ANy=a A|yvist =ay Ke, te xuâ Aa„ane, Aa huH mohne _qeDI naqIne, Ait in*kHp rheto =ko, y=aiS=t j (jevo Ke tevo j) Ýaº kruH KuH.''

j¡Ao, &ayk to &ayk j ræo Ke p` AenI maNytaAe fer paDyo Ke ke‐Aa rag maro ne Aa rag taro, Aa cIj marI Ane Aa tarI, Aa kmR wluH Ane Aa buruH. Aa maNyta j w/aiNt Ke.

Are wa{¦ &ayk to sda &ayk j Ke. Ae bH\nmaH kem Aave? Ane Aene vzI mui› kevI? vStumaH‐ãƒmaH bH\n Ane mui› k–aH Ke? ãƒsHg/hmaH Aave Ke ke‐bH\ayelane KU!vuH khevuH Ae to @Ik Ke p` je bH\ayelo n=I Aene KU!vuH khevuH Ae to jU@ Ke. je sda mu›Sv$p j Ke temaH njr iS=r krtaH te mu› j`ay Ke bs Aa j moÙ Ke‐smÔ uH kaH{...?

AhÄ khe Ke‐kmR Aek j manvamaH AaƒuH Ke A=aRtŸ Aek j manvuH yoGy Ke. Lyo, kzx pUro =yo.

(Ývcn nH. 208 xeØ =I 210 calu ∙ idnaHk 21‐10‐76 =I 23‐10‐76)




ga=a-146

A=owyH kmaRivxeØe` bN\hetuH sa\yit-

sovi~`yH ip i`ylH bH\id kalaysH ip jh puirsH. bH\id OvH jIvH suhmsuhH va kdH kMmH.. 146..

saEvi`Rkmip inglH b|™ait kalaysmip y=a puÌØmŸ. b|™aTyevH jIvH xuwmxuwH va kËtH kmR.. 146..

hve, (xuw‐Axuw) bNne kmÈ AivxeØp e (kaH{ tfavt ivna) bH\naH kar` Ke Aem isâ kre Ke:‐

ßym lohnuH Tym knknuH jHÒr jkDe puÌØne, AevI rIte xuw ke Axuw k<t kmR baH\e Òvne. 146.

ga=a=R:- (y=a) jem (saEvi`RkmŸ) suv RnI (inglH) beDI (Aip) p` (puÌØmŸ) puÌØne (b|nait) baH\e Ke Ane (kalaysmŸ) loqHnI (Aip) p` baH\e Ke, (OvH) tevI rIte (xuwmŸ va AxuwmŸ) xuw tem j Axuw (kËtH kmR) kreluH kmR (jIvH) Òvne (b|nait) (AivxeØp e) baH\e Ke.

!Ika:- jem suv RnI Ane loqHDnI beDI kaH{ p` tfavt ivna puÌØne baH\e Ke kar` ke bH\np`anI ApeÙaAe temnamaH tfavt n=I, tevI rIte xuw Ane Axuw kmR kaH{ p` tfavt ivna puÌØne (‐Òvne) baH\e Ke kar` ke bH\p`anI ApeÙaAe temnamaH tfavt n=I.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 146 : m=azuH

hve, (xuw‐Axuw) bNne kmÈ AivxeØp e (kaH{ tfavt ivna) bH\naH kar` Ke Aem isâ kre Ke:‐

· ga=a 146 : ga=a=R _prnuH Ývcn ·

jem suv R beDI p` puÌØne baH\e Ke Ane loqHDnI p` baH\e Ke, tevI rIte xuw tem j Axuw kreluH kmR Òvne (AivxeØp e) baH\e Ke.




smysar ga=a‐146 ) ( 41

AhÄ ga=amaH ;kdH kMmH' xBd Ke ne¦ mtlb ke kreluH‐krayeluH xuwaxuw kmR kmRbH\nnuH kar` Ke, p` Ô`narp e rhIne =yeluH kmR kmRbH\nnuH kar` n=I. sHSk<tmaH ;kËtH kmR' Aem pa@ Ke Ae!le ke ktaR ={ne kreluH xuwaxuw kmR Òvne baH\e Ke.

Ahaha...¦ Aek &aykpè AHdr ivrajman wgvan Aa„a cEtNyibHb Ýwu i5kaz Aeklo &ananHdno sagr Ke. Aava &ananHdSv$pnI jene ¹iÚ n=I te A&anI Òvne xuw ke Axuwrag$p krayeluH kmR bH\nuH kar` =ay Ke. prHtu &ata ={ne je Ô`narp e pir`me Ke tene to te (xuwaxuw kmR) &annuH &ey =ay Ke. wgvan AacayRdevne AhÄ Aem isâ krvuH Ke ke A&anI ragne potanuH ktRƒ A=va krva layk kayR mane Ke Ane te=I tene kreluH xuwaxuw kmR AvXy baH\e Ke¸ p` je ma5 Ô e Ke tene te kmRbH\nnuH kar` =tuH n=I.

12 mI ga=amaH kæuH ne ke &anIne je ƒvhar Aave Ke, hoy Ke te Ô elo Ýyojnvan Ke. ke!lak loko jeAo AacayR wgvanna Aaxyne smjta n=I teAo khe Ke ke ƒvharno (ƒvhar Aacrvano) _pdex krvo, p` Aem n=I Ýwu¦ ƒvhar TyaH je hoy Ke tene Ô`vo, bs. Are wa{¦ rag Ôèlo Ýyojnvan Ke, krelo‐krayelo nih. smÔ uH kaH{...¦ kæuH ne AhÄ ke ;bH\id OvH jIvH suhmsuhuH va kdH kMmH' kreluH‐krayeluH xuwaxuw kmR puÌØne (‐Aa„ane) baH\e Ke. xuwaxuw wav hoy Ke qra¸ p` Ae Ô`va yoGy Ke Aacrva yoGy (_padey) n=I. wa{¦ =oDa fermaH b\o mo!o fer pDI Ôy Ke. (A=aRtŸ Ô`vamaH &atapàno‐AktaRpàno sMykŸwav Ke Ane krvamaH ktaRpàno im+yaTvwav Ke).

· ga=a 146 : !Ika _prnuH Ývcn ·

;jem suv RnI Ane loqHDnI beDI kaH{ p` tfavt ivna puÌØne baH\e Ke kar` ke bH\npànI ApeÙaAe temnamaH tfavt n=I,.. .' j¡Ao, beDI lo#anI hoy ke sonanI hoy, bNne ko{ p` tfavt ivna puÌØne baH\e j Ke. sonanI beDI wle deqvamaH sarI lage, p` bH\nnI ¹iÚAe to bNne sman j Ke, kaH{ fer n=I.

j¡Ao, Aek vhu htI, Ae e gzamaH Aek sonanI saHkzI pherelI. saHkzImaH Aek qUb ware cgdu htuH. cgdu lo#ana Aek xernuH _pr=I sona=I m#eluH htuH. vlo uH krtI vqte Aa cgdu Aamtem KatIAe A=Da{ne vage Ae!le sasuAe vhune kæuH‐vhuÒ, hmàH vlo uH krtI veza saHkzI KoDI do. p` vhune te




42 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ka#vanuH mn n =ay, kemke saHkzI sonanI qrI ne¦ Ae!le cgdu KatImaH vage p` vhu saHkzI KoDe nih¸ _l!I qux =ay. tem A&anI Òvne AnukUz sHyogo mztaH sHyognI wavna KoDto n=I. &anI tene khe Ke ke‐wa{¦ sHyognI ¹iÚ du:qkarI Ke, sHyognI ¹iÚ KoDI de. p` tene sHyog Ane sHyognI ¹iÚ KoDvanuH mn =tuH n=I kemke sHyog=I suq maNyuH Ke ne¦ Arr...¦ AnukUztamaH p` pra\IntanuH du:q hova KtaH suq manIne A&anI temaH quxI =ay Ke¦

AhÄ khe Ke‐jem suv R Ane loqHDnI beDI kaH{ p` tfavt ivna puÌØne baH\e Ke, ;tevI rIte xuw Ane Axuw kmR kaH{ p` tfavt ivna puÌØne (‐Òvne) baH\e Ke kar` ke bH\pànI ApeÙaAe temnamaH tfavt n=I.' ;;kaH{ p` tfavt ivna baH\e Ke''‐waØa Ôe{? ga=amaH ;kdH kMmH' (‐kreluH kmR) xBdno A=R AhÄ !IkamaH ;;kaH{ p` tfavt ivna‐AivxeØpè'' Aem kyÈ Ke. mtlb ke Axuw krayelo wav hoy ke xuw krayelo wav hoy, bNnemaH frk n=I kemke ktaRbuiâmaH ko{ fer n=I Ane te=I bNne smanp e kmRbH\nuH kar` =ay Ke. je ktaR ={ne xuw ke Axuw wav kre Ke tene Ae bNney wav kaH{ p` tfavt ivna kmRbH\nuH kar` =ay Ke.

Aana=I j¡duH &anIne ktaRbuiâ n=I, &atanI ¹iÚ Ke. xuwne Ô`taH @Ik Ane Axuwne Ô`taH A@Ik Aem xuwaxuwwavmaH &anIne @Ik‐A@IkpànI buiâ n=I. qreqr to &anI Ae xuwaxuw wavne k–aH Ô e Ke? Ae to xuw ke Axuw wavna kazmaH potanI Svpr‐Ýkaxk&annI je pyaRy =ay Ke tene Ô e Ke. je Ýkarno rag Ke te smye te j ÝkarnI prÝkaxk &annI pyaRy =ay Ke. TyaH Ae ragne l{ne nih p` potanI SvprÝkaxk pyaRyna sam+yRne l{ne AenuH &an Ke. xuH Ae rag Ke ma!e prÝkaxk &annI pyaRy _TpNn ={? (na, Aem n=I). jem A&anIne xuw‐Axuw rag krvamaH fer n=I (A=aRtŸ bNnemaH srqI j ktaRbuiâ Ke) tem AhÄ &anIne Ô`vamaH fer n=I (A=aRtŸ bNnemaH srqI j &atabuiâ‐AktaRbuiâ Ke). qreqr &anI xuwaxuwne Ô`to n=I p` pote tTsHbH\I je potanuH &an Ke tene Ô e Ke. te smye te (xuwaxuw) tenI yoGyta=I TyaH _TpNn =ay Ke p` &anI tene krto n=I. Aa Ýma e ktaR (A&anI) maH Ane &ata (&anI) maH bhu mo!o fer Ke. bapu¦ Aa to vItragno magR bhu gHwIr Ke.

Ahaha...¦ kevzI prme¬r kone khevay? ke jenI pyaRymaH AaquH lokalok‐jemaH AnHta kevzIAo Aaƒa te p` jày. Ae kevz&an xuH cIj Ke wa{¦¦

kevzIAe dI@uH hxe Aem =xe (Aem ke kevzIAe dI@a hxe Ae!la wv =xe), AemaH Aapè xuH krIAe? Aa ÝÆ babte iv. sH. 1972 maH ccaR calelI Tyare




smysar ga=a‐146 ) ( 43 kI\uH' tuH ke‐wa{¦ j¡Ao, tme bolo Ko Ae vStunI iS=it n=I. kemke kevzIAe dI@uH Ke Aem =xe Aem tme kho Ko p` huH tmne pUKuH KuH ke‐kevzI Ke Aem Aena AiStTvnI tmne ÝtIit‐]âa Ke? wa{¦ SvsNmuq =ya ivna Aeno y=a=R SvIkar ={ xkto n=I A=aRtŸ Aeno y=a=R SvIkar krnarne potana kevz&anSvwavI Aa„anuH dxRn‐sMyGdxRn ={ Ôy Ke Ane to pKI Aene wv ke wvnI xHka rhetaH n=I. smÔ uH kaH{....? Aha¦ jgtmaH svR& Ke, Aek smynI pyaRymaH 5`kaznI svR s¿aAone ADya ivna j Ô e Aeva kevz&annuH AiStTv Ke Aeno SvIkar krnarne wv Ane wvno wav ho{ xke nih. Ae vqte Ývcnsar vaHCyuH n htuH p` AenI ga=a 80‐81‐82 no wav Aaƒo hto. kI\uH ke jene ArhHtnI ‐kevzInI ÝtIit ={ hoy tena wgvane wv n dI@a hoy.

Aagz ga=a 160 maH Aave Ke ke‐;so sVvà`drsI kMmrO` i`yeàvCK~ò' ;te svR&anI‐dx± p` inj kmRrj‐AaCKadne' mtlb ke wgvan Aa„a to svR& Ane svRdx± Ke top` potana kmR$pI rj=I qrDayo =ko‐j¡Ao, AamaH bIÔ ke!lak loko khe Ke ke‐ãƒkmRna kar e bH\‐AvS=amaH, svR Ýkare svR&eyone Ô`nara Aeva potane Ô`to n=I. Aene &anIAo khe Ke‐wa{¦ Aem n=I. j¡Ao, !IkamaH A=R Ke te vaHco. !IkamaH kæuH Ke ke‐;;je pote j &an hovane lI\e iv¬ne samaNy‐ivxeØp e Ô`vana SvwavvazuH Ke AevuH &an A=aRtŸ Aa„ãƒ, Anaidkaz=I potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe lepayuH hova=I j...'' j¡Ao, waØa j¡Ao¸ ;kmRrj‐AaCKadne' Ae!le pudŸglkmR=I lepayeluH Ke Aem nih p` potana Apra\=I ÝvtRta kmRmz Ae!le wavkmR=I lepayuH hova=I j bH\ AvS=amaH svR Ýkare sHpU R Aeva potane ;` ivjaìd sVvdo sVvH' svR=a svR Ýkare Ô`va layk potane Ô`to n=I te=I svR &eyone Ô`to n=I. Aha¦ Svwav=I svR=a svR Ýkare Ô`nar Aevo Ýwu (‐Aa„a) potana puÌØa=Rna Apra\ne l{ne potane Ô`to n=I ma!e b\ane Ô`to n=I. ;kMmrO`'‐no Aa A=R kyÈ Ke wa{¦

ÝÆ:- to goMm!sarmaH &anavrÌy kmR=I &an rokay Ke Aem Aave Ke ne?

sma\an:- wa{¦ Ae to inim¿nI muQyta=I kreluH ƒvharnynuH k=n Ke.

Aa babte v`±Ò sa=e iv. sH. 2013 maH mo!I ccaR ={ htI. tenuH rekoiDÅg =yeluH Ke Ane hÔro puStko Kpa{ gyaH Ke.

ÝÆ:- rtncHdÒ (shranpur):‐mharaj kanÒSvamI Aem khe Ke ke‐




44 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 &anavrÌy kmR kaH{ krtuH n=I¸ potanI yoGyta=I &anmaH F!‐v\ =ay Ke, mharaj¦ xuH Aa @Ik Ke?

_¿r:- ÙuLlk v`±Ò mharaj:‐xuH @Ik Ke? tme j smÔe kevI rIte @Ik Ke? Ae @Ik n=I¸ ko{ AHg\arI khe top` Ae @Ik n=I, &anavrÌy kmR &anmaH F!‐v\ krtuH n=I Ae @Ik n=I, kre Ke‐Aem Aemna puStkmaH lQyuH Ke.

Aa vaH\a (‐mtwed) AhÄ=I é@–a. v`±Ò Aem manta ke inim¿ prmaH kaH{ krtuH n=I Ae vat brabr n=I.

prHtu wa{¦ prãƒ Aa„ane hI uH kre Ae vat y=a=R n=I. &anavrÌy kmR Ke qruH, p` Ae ktaR ={ne &anne hI uH kre Ae vStuSv$p n=I. AamaH kI\uH ne ke ;;potana puÌØa=Rna Apra\=I'' &anaid hI uH =ay Ke. kæuH Ke ne ke ;Apneko Aap wUlke heran ho gya.''

]ImdŸ rajcHãe kæuH Ke‐;;tuH tara Apra\=I rqDyo. taro Apra\ Ae ke prne potanuH manvuH Ane potane wUlI jvuH.'' kmRnI vat TyaH k–aHy lI\I n=I.

ÝÆ:- ko` kre Ke Ae Apra\?

_¿r:- pote j kre Ke. Ae Apra\nuH Ø!Ÿkark$p pir`mn potanuH potane kar e Ke. AemaH kmRnI ApeÙa Ke nih.

TyaH (ga=a 160 maH) Aem kæuH ke‐potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe lepayuH hova=I j bH\AvS=amaH svR Ýkare sHpU R Aeva potane nih Ô`to Ae!le ke svRÝkare svR &eyone Ô`nara Aeva potane nih Ô`to...¸ j¡Ao, xuH waØa Ke¦ svR=a svR Ýkare prne nih Ô`to Aem lI\uH n=I, prHtu potane nih Ô`to Aem lI\uH Ke. Ahaha...¦ pote Svwav=I j svR&, svRdx± Ke (lokalokne kar e nih), te pyaRyna Apra\ne l{ne pote svR&‐svRdx± Ke Aeva potane Ô`to n=I. smÔùH kaH{...? Aa to xBde‐xBdmaH qUb gHwIrta wrelI Ke.

Aap e AhÄ vat Aem cale Ke ke‐sonanI beDI Ke temaH p` bH\npànI ApeÙaAe kaH{ tfavt n=I. ;kdH kMmH' no A=R AhÄ beymaH kaH{ p` fer n=I Aem kyÈ Ke. ma!e xuw ke Axuw krayeluH kmR kaH{ p` tfavt ivna Òvne baH\e Ke, kar` ke bH\pànI ApeÙaAe temnamaH frk n=I. xuw Ane Axuw bNne bH\nuH kar` Ke, moÙna kar`maH bemaH=I Aekey kmR AavtuH n=I.

(Ývcn nH. 210 xeØ ∙ idnaHk 23‐10‐76)




ga=a-147

A=owyH kmR ÝitØe\yit-

tMha du k¡sIleih y ragH ma k¡`h ma v sHsGgH. sahIò ih ivàso k¡sIlsHsGgraye`.. 147..

tSma¿u k¡xIlaWyaH c ragH ma k¡Ìt ma va sHsgRmŸ. Sva\Ino ih ivnax: k¡xIlsHsgRrage`.. 147..

hve bNne kmÈno inØe\ kre Ke:‐

te=I kro nih rag ke sHsgR Ae kuxIlo tò, Ke kuxIlna sHsgR-rage nax Sva\Inta tò. 147.

ga=a=R:- (tSmatŸ tu) ma!e (k¡xIlaWyaH) Ae bNne kuxIlo sa=e (ragH) rag

(ma k¡Ìt) n kro (va) A=va (sHsgRmŸ c) sHsgR p` (ma) n kro (ih) kar` ke (k¡xIlsHsgRrage`) kuxIl sa=e sHsgR Ane rag krva=I (Sva\In: ivnax:) Sva\Intano nax =ay Ke (A=va to potano Fat pota=I j =ay Ke).

!Ika:- jem kuxIl (qrab) AevI mnorm Ane Amnorm ha=Ì$p kU!Ì sa=e rag Ane sHsgR (ha=Ine) bH\naH kar` =ay Ke tevI rIte kuxIl AevaH xuw Ane Axuw kmR sa=e rag Ane sHsgR bH\naH kar` hova=I, xuwaxuw kmÈ sa=e rag Ane sHsgRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.

∙ ∙ ∙


hve bNne kmÈno inØe\ kre Ke:‐


;jem kuxIl (qrab) AevI mnorm Ane Amnorm ha=Ì$p kU!Ì sa=e rag Ane sHsgR (ha=Ine) bH\naH kar` =ay Ke...'‐j¡Ao, ha=Ine pkDva ma!e




46 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 qaDo bnavIne pKI pazelI mnorm ke Amnorm ha=Ìne ha=I trf moklvamaH Aave Ke. ha=Ì ha=Ine pota trf AakØ±ne qaDa wÌ dorI lave Ke Ane Tyare ha=I qaDamaH‐bH\nmaH pDe Ke. Ae vat AhÄ khe Ke ke‐jem kuxIl ha=Ì ha=Ine bH\nnuH kar` =ay Ke tevI rIte kuxIl AevaH xuw Ane Axuw kmR bey bH\nnuH kar` =ay Ke. hve Aa lokone AakruH pDe Ke.

AhÄ SpÚ khe Ke ne ke xuw Ane Axuwwav bNney kuxIl Ke Ae Òvno Svwav ke Òvna Svwavmy xuâ pirìt n=I. wa{¦ Òv to xuwaxuwwavriht icdanHdFnSv$p vStu i5kaz Ke. tena AanHdna rsna SvadmaH xuwaxuwwav Ke nih. Ahaha...¦ wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p Ýwu AtIiNãy AanHdrsno smuã Ke. Aena AnuwvmaH Aeklo AanHdno Svad hoy Ke, Aena AnuwvmaH‐sevnmaH kuxIl Aeva xuwaxuwwavno Svad hoto n=I. wa{¦ Aava Aa„ana AanHdrsna‐xaHtrsna Anuwv‐sevn isvay ANy ko{ moÙmagR Ke nih.

j¡Ao, xuwaxuwwav kuxIl Ke, Ane inj cEtNySvwavnaH ¹iÚ‐&an‐rm`ta suxIl Ke. Ahaha...¦ inj &ananHdSvwavI wgvan Aa„anI ]âan‐&an‐rm`ta$p inmRz xaHt vItragI pirìtne KoDIne je dya, dan, v/t, wikt, pHcprme¤InuH Smr` [Tyaid je xuwwav$p ivwav$p pirìt Ke te, kuxIl Ke. AakrI vat Ke, wa{¦ p` Aa j sTy Ke.

Tyare ko{ khe Ke‐Aa to song#nuH hoy Aem lage Ke.

Are wa{¦ Aa song#nuH Ke ke wgvannuH (kheluH) Ke? ivdehmaH sdehe wgvan sImH\rSvamI AirhHtpde ivrajman Ke. AacayR kuHdkuHddev temnI pase gya hta Ane Aa@ idvs TyaH ræa hta. smosr`maH wgvannI idƒ|vin je saHwzI te vat AhÄ AacayRdeve khI Ke.

teAo AhÄ khe Ke‐wa{¦ teH xuwaxuwwav sevIne xuwaxuw git ivwavnI git AnHtvar krI Ke, AemaH kaH{ ApUvR ke nvIn n=I. Aha¦ xuwwav cahe to pHcprme¤Ina Smr`no ho ke AnHtgu ‐sHpNn inj Aa„ãƒna gu Stvnno ho, Ae b\oy ivkLp Ke, rag Ke, kuxIl Ke. AavI gjb vat, bapa¦ prma„‐ÝkaxmaH Aave Ke ke gu Stvn ke vStuStvn bNne ivkLp Ke smÔ uH kaH{...?

wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p Ýwu i5kazI stŸ Ke. ;AomŸ ttŸ stŸ prmaTmSv$p'‐Aem Aave Ke ne¦ Ae!le ke AomŸ AevuH Sv$p Aa„anuH Ke. ;AomŸ' be Ýkare Ke : Aek Aai„k Ane Aek xaiBdk. ;AomŸ' xBd Ke te vack Ke




smysar ga=a‐147 ) ( 47 Ane ;AomŸ' je prma„Sv$p Ke te AenuH vaCy Ke. bnarsI ivlasmaH (&an bavnImaH) Aave Ke ke‐

;;AÇkar xBd ivxd yake _wy$p, Aek AatmIkwav Aek pudŸglko¸

xuâta Svwav lye _@–o ray icdanHd, Axuâ Svwav lEH Ýwav jDblko.''

AÇkarna be A=R lI\a : Aek to xuâ Aa„Sv$p icdanHdmy vStunuH Sv$p te wav AÇkar Ke Ane bIÔe AomŸ‐AomŸ‐AomŸ Aevo je Axuâ ivkLp te jDSv$p Ke. Ahaha...¦ ;_@–o ray icdanHd' Ae!le ke AanHdrsno je Svad Aaƒo te wav AÇkar$p Ke. Ane wgvanna gu na Stvnno ivkLp ke huH xuâ icdanHdmy AnHtgu Sv$p Aa„a KuH, xuâ KuH, AbH\ KuH Aevo vStuSv$pno ivkLp te xuwrag Ke. Aevo ivkLp du:q$p Ke, jDSv$p Ke, kuxIl Ke, bH\nuH kar` Ke Aem AhÄ khe Ke. AakruH lage p` vStuSv$p j AavuH Ke, wa{¦ ktaRkmR Ai\karmaH AavI gyuH ke‐huH bâ KuH, ragI KuH [Tyaid ƒvharnyno pÙ to phele=I j KoDavta Aaƒa KIAe, p` te _praHt huH AbH\ KuH, AragI KuH Aevo xuâ Aa„Sv$pno ivkLp p` rag hova=I du:q$p j Ke, KoDva yoGy j Ke.

ÝÆ:- F e @eka e (pHcaiStkay AaidmaH) iwNn sa|y‐sa\n kæuH Ke ne?

_¿r:- ha, ƒvhar=I kæuH Ke. p` TyaH sa|y je inüy tenuH sa\n iwNn je rag te qreqr sa\n Ke Aem A=R n=I. vaStivk sa\n to rag=I iwNn AHdr Aa„ana Svadno je Anuwv =ay te Aek j Ke, Ane Ae wUimkamaH je ivkLp‐rag Ke Aene ƒvhar=I sa\nno Aarop AaPyo Ke.

ATyare ke!lak pHiDtoAe mo!o ivvad éwo kyÈ Ke ke‐Aa song#nuH AekaNt Ke‐AekaNt Ke kemke teAo mhav/taid, wgvannuH Smr`, wi› [Tyaid je xuw ivkLpnI Ôt Ke Aena=I Aa„ano law =ay Aem kheta n=I. prHtu wa{¦ ;icdanHd wUpalkI raj\anI'‐icdanHdSv$p Aa„raÔnI raj\anI khetaH Svwav to Aek &an Ane AanHd Ke. Ahaha...¦ Aeno Anuwv krtaH je AanHdrsno Svad Aave te suxIl Ke Ane te isvay bIj¡H b\uH (xuwrag p`) kuxIl Ke. AavI vat Ke. (ma!e Aena=I Aa„ane law kevI rIte =ay?)

AhÄ khe Ke ke jem ha=Ì bharmaH mnorm hoy ke Amnorm, bey ha=Ì$pI kU!Ì ha=Ine qaDamaH (bH\nmaH) naqva l{ jvavazI hova=I kuxIl Ke, qrab Ke. tem xuw ke Axuw bey piràm kU!ÌnI mafk Òvne




48 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 sHsar$pI qaDamaH naqI bH\n kravvavaza hova=I kuxIl‐qrab Ke. Aekma5 xuâ cEtNySv$p icdanHdmy wgvan Aa„ano Anuwv moÙmagR hova=I suxIl Ke, saro Ke. smysar na!kmaH kæuH Ke ke‐

;;Anuwv icHtamin rtn, Anuwv hE rskUp¸ Anuwv marg moqkaE, Anuwv moqs$p.''

Anuwv moÙno magR Ke Aem kæuH Ke, p` xuwwav moÙmagR ke moÙmagRnuH kar`

Ke Aem Ke nih. Ôeke &anIne p` sa\kdxamaH Axuw=I bcva wikt, Stuit, pUÔ [Tyaid xuwwav hoy Ke, Aave Ke p` Ae Ke bH\nuH kar`.

prma„ÝkaxmaH Aave Ke ke wrt Ane sgr Aaid smiktI puÌØo p` gu`Stvn, vStuStvn kre Ke vzI teAone xuâ rTn5y\arI muinvrone supa5 dan Aapvano xuwwav hoy Ke p` AenI sa=e Aemne Svwavno Anuwv Ke. te=I ragnI ApeÙa=I temne srag sMyG¹iÚ khIAe KIAe. p` ko{ne Aa„anuwv hoy nih Ane Aeklo rag j hoy to tene Aevo ƒvhar lagu pDto n=I.

AhÄ to kæuH ne ke‐;kuxIl AevaH xuw Ane Axuw kmR sa=e rag Ane sHsgR bH\naH kar` hova=I, xuwaxuw kmÈ sa=e rag Ane sHsgRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke. j¡Ao, Aa dya, dan, v/t, wikt, pUÔ [Tyaid wav kuxIl Ke, bH\naH kar` Ke Ane te=I iniØâ Ke. wgvan saÙatŸ 5`lokna na= smosr`maH ivrajman hoy tenI bhu Ýkare wi› kre p` Ae xuwrag kuxIl Ke, bH\nuH kar` Ke¸ ma!e iniØâ Ke.

ÝÆ:- Ôe Aem Ke to tme te kro Ko xa ma!e? Aa 2p‐26 laqnuH prmagm mHidr, Aa poàcar laq AÙro, barIAe barIAe ic5am` [Tyaid tme lokone qeHcva saru kro Ko¦ vzI tme inim¿no inØe\ kro Ko Ane paKa inim¿ äara lokone \mR smÔvo Ko¦ tmarI k=nI Ane krÌmaH Aavo fer¦¦

sma\an:- wa{¦ mHidrnI rcna [Tyaid to Aena kar e Ane Aena _Tpi¿kaze pudŸglo=I ={ Ke. Aene ANy ko` bnave? t=a \m±ne, Ôeke kuxIl Ke top` Aevo xuwrag Aave Ke, Aaƒa ivna rheto n=I¸ t=aip Ae xuwragna kar e mHidrnI rcna ={ Ke Aem n=I Ane Ae xuwrag \mR Ke ke \mRnuH kar` Ke Aem p` n=I. \m± Òv Aeva xuwragne hey Ô e Ke. AS=anna tIv/ rag=I bcva \m±ne Aava xuwwav Aave Ke p` tena ktaRpàno‐SvamIpàno Aene AiwÝay n=I, Ae to ma5 Aena &atap e j rhe Ke. (k=nI to AiwÝay Anusar Ke Ane krÌ vtRman puÌØa=RnI tartMyta Anusar Ke An.e te=I \m±nI k=nI Ane krÌmaH fer jày Ke). smÔ uH kaH{...?




smysar ga=a‐147 ) ( 49

ƒvhar cair5‐paHc mhav/t, 28 mUzgu vgere je muinno ƒvhar \mR Ke Ae b\ane Ana„a kæo Ke, Aa„a nih. Ývcnsar, ga=a 172 maH AilHgg/h`na vIs bol Ke. AemaH 17 mo bol Ke ke‐;Aa„ane bihrHg yitilHgono Awav Ke.' yitno baæ Aacar‐mhav/t, guiº, simit [Tyaid AHtrSv$pmaH Ke nih. pKI 18 mo bol Ke ke‐gu wedno Aa„ane SpxR n=I. 19 mo bol Ke ke‐Aa„a A=aRvbo\ Aevo je pyaRy ivxeØ (pyaRyno wed) tena=I SpxaRto n=I. pKI 20 mo bol Ke ke‐ÝTyiw&annuH kar` AevuH je A=aRvbo\ samaNy te pyaRyne SpxRto n=I.

Ahaha...¦ Aa„a pote samaNy Ke te ivxeØne SpxRtuH n=I. Aa ivxeØ te ko`? ke xuwaxuw wavriht inmRz inivRkLp ÝtIit, inivRkLp &an Ane inivRkLp xaHit‐cair5 jene xuâ rTn5y$p moÙmagR kæo Ke tene ãƒsamaNy SpxRtuH n=I. hve AavI vat Ke TyaH Aa xuwrag$p ƒvhar cair5 to k–aHy dUr rhI gyuH. smysar kzx!Ika, kzx 108 maH Aeno srs qulaso Ke. TyaH kæuH Ke ke‐;;ko{ Ô`xe ke xuw‐Axuw iÊya$p je Aacr`$p cair5 Ke te krvayoGy n=I tem vjRvayoGy p` n=I. _¿r Aam Ke ke‐vjRvayoGy Ke, kar` ke ƒvharcair5 hotuH =kuH ¹uÚ Ke, AinÚ Ke, Fatk Ke te=I ivØykØaynI mafk iÊya$p cair5 iniØâ Ke.''

bhu AakrI vat wa{¦ ke!lakne Aem Ke ke inüy smiktnI qbr pDe nih, ma!e tme Aena pr xuH kam Ôer (vjn) Aapo Ko? (Aem ke Aek j moÙmagR Ke Aem xa ma!e kho Ko?)

wa{¦ inüy smiktnI qbr pDe nih Aem tuH khe Ke Ae=I j Ame ÔÌAe KIAe ke tne smikt n=I A=aRtŸ im+yaTv j Ke. tare ƒvhar=I (xuwrag=I) j kam clavvuH Ke Ae!le ƒvhar moÙmagR Ae (bIÔe) saco moÙmagR Ke Aem tuH dlIl kre Ke. wa{¦ Ae=I loko raÒ =xe p` taro Aa„a raÒ nih =ay Ýwu¦ AenuH fz qUb AakruH Aavxe wa{¦ kæuH ne ke ;ƒvharcair5 hotuH =kuH ¹uÚ Ke, AinÚ Ke, Fatk Ke.' JIÌ vat Ke Ýwu¦ tuH prnI‐ragnI ruicmaH fsa{ne wrma{ gyo Ke.

AnuwvÝkax pan 37 maH Aave Ke ke‐;;Aiv>a jD nanI xi›=I tarI mhan xi› n hà{ Ôy. prHtu tarI xuâ xikt p` mo!I, tarI Axuâ xikt p` mo!I, tarI icHtvÌ tare gze pDI Ane te=I prne deqI Aa„a wULyo, Ae Aiv>a tarI j felavelI Ke.'' Ahaha...¦ icdanHdFnSv$p




p0 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aeva tara Aa„ano Svwav‐xi› to Amap AprHpar Ke Ane Aiv>anI xi› to ALp Ke. Ôe tuH Aiv>a$p kmRmaH potane n ÔeDe to Ae jDnuH to kaH{ Ôer n=I. prHtu A&anne vx =taH tarI icHtvÌ tare gze pDI Ke. prne deqIne Ae marI cIj Ke Aem manI potane (Aa„ane) tuH wULyo Ke. Ae!le to Ame khIAe KIAe ke jem tarI xuâta mo!I (bDI) tem tarI Axuâta mo!I (bDI) Ke. wa{¦ tuH Ae Axuâtana‐xuwragna ÝemmaH, ha=I ha=ÌmaH fsa{ Ôy tem fsa{ gyo Ke. ware AakruH (‐ivØm) kam wa{¦ (kar` ke AenuH fz bhu AakruH Ke).

kuxIl AevaH xuwaxuw kmR sa=e rag Ane sHsgR bH\nuH kar` Ke Aem kæuH AemaH kmR Ae!le bH\ayeluH jDkmR Aem ke!lak A=R kre Ke, p` qreqr to ÒvnI pyaRymaH xuwaxuw piràm je =ay Ke Aene AhÄ kmR kæuH Ke. Aa vat AacayRdeve ga=a 1p3nI !IkamaH Aekdm SpÚ krI Ke. TyaH !IkamaH kæuH Ke‐;;&an j moÙno hetu Ke kar` ke tena (‐&anna) AwavmaH, pote j A&an$p =yela A&anIAone AHtrHgmaH v/t, inym, xIl, tp vgere xuw kmÈno sdŸwav (hyatI) hova KtaH moÙno Awav Ke.'' j¡Ao, AhÄ xuwkmÈ Ae!le jD kmRna prma u je bH\ay te nih p` xuw piràm, v/taidna xuwwav Aem A=R Ke. xuwwavne AhÄ kmR kæuH Ke.

Aa v/t, inym, xIl, tp kæaH AemaH je tp kæuH AemaH to bare ÝkarnaH tp AavI gyaH AemaH |yaney AavI gyuH. TyaH je ivkLp$p |yan kre Ae ivkLp xuwkmR‐xuwkayR‐xuwpiràm Ke. Ae |yanna ivkLp kuxIl Ke Aem AhÄ khe Ke. hmàH |yan kravo, |yan kravo Aem |yannuH qUb caLyuH Ke. Aem ke Aa song#vaza A|ya„‐A|ya„ kre Ke to Aap e |yannuH clavo. hmàH hmàH to KapamaH |yan krva be@a hoy Aena fo!a p` Aave Ke. p` |yan kone khevay, bapu¦ AHdr xuâ Sv$pmaH Aekag/ ={ @rvuH te |yan Ke. p` jene hj¡ Aa„anI ÝtIit ={ n=I te @rxe xamaH? potanI cIj je \/uv inTyanHd icdanHdSv$p Ke te hÒ ¹iÚmaH‐vednmaH‐AnuwvmaH AavI n=I to Ae cIjmaH mG™ ={ @rva$p |yan k–aH=I Aave? bapu¦ Aa |yanna je baæ ivkLp Ke Ae to rag Ke Ane te kuxIl Ke, bH\nuH kar` Ke¸ smg/ xuwkmR bH\nuH kar` Ke. AavI vat Ke.

Aha¦ pote AanHdno na= siCcdanHd Ýwu wgvanSv$pe Ke. prHtu ragnI ÌicmaH fsa{ potana inj Sv$pne wUlIne te Anaid=I ragnI rmtomaH pD–o Ke. stŸ nam xa¬t cEtNy Ane AanHd potano Svwav Ke. Aava potana Svwavne




smysar ga=a‐147 ) ( p1 wUlIne dya, dan, v/t, tp [Tyaid je xuwrag AemaH j \mR manI be@o Ke. tene AhÄ kuHdkuHdacayR Ane Am<tcHãacayR frmave Ke ke‐wa{¦ taruH to prme¬r‐pd Ke. Ae prme¬rpdmaH xuwwav k–aH Ke? xuwrag Aave qro p` te tarI cEtNymy vStumaH n=I, Ane cEtNynI pirìtmaH p` n=I. j¡Ao, 5`lokna na= ijne¬rdev idƒ|vin äara je kheta hta te Aa vat Ke. ATyare ke!lak loko xuwragne sa\n manI te (‐xuwrag) krtaH krtaH inüy Sv$p Ýg!xe Aem khe Ke p` te y=a=R n=I. xuwragnI ruicnuH fz to car gitmaH corasIna AvtarmaH rqDvanuH Ke.

AhÄ khe Ke ke‐xuw Ane Axuw kmR (‐kmR Ae!le rag$p kayR) sa=e rag Ane sHsgR bH\naH kar` hova=I temno rag Ane sHsgR iniØâ Ke. j¡Ao, dev‐guÌ‐xaÏnI wiktno rag, pHcmhav/tna piràm, dya, dan, v/t, tp, b/ïcyR [Tyaidno rag Ane gu`‐gu Ino wed$p rag [Tyaid svR xuwkmR Ke Ane tenI ruic Ane sHsgR iniØâ Ke Aem khe Ke. gjb vat Ke wa{¦ icdŸb/ïSv$p pote prma„a Ke tenI AHdr rmt rMya ivna (bIÒ rIte, xuwrag=I) moÙmagR nih =ay Ane to moÙ p` nih =ay Aem khe Ke.

ko{ne bhu smÔvtaH AavDtuH hoy ma!e AenuH &an sMykŸ Ke Aem n=I, t=a smÔvtaH n AavDe te=I sMyG&an n=I Aem p` n=I. AhÄ khe Ke ke‐Aa smÔvvano je ivkLp Ke teno rag‐Ýem‐ruic Ane sHsgR khetaH varHvarno pircy bH\naH kar` hova=I iniØâ krvamaH AaƒaH Ke. Aano A=R jysenacayRnI !IkamaH bIÒ rIte kyÈ Ke. te Aa Ýmaè‐

jysen AacayeR !IkamaH rag Ane sHsgR Ae!le mn=I, vaÌ=I Ane kaya=I p` xuwaxuwwavno rag Ane sHsgR krIx nih Aem A=R kyÈ Ke : tSmatŸ karàtŸ k¡xIlE: k¡iTstE: xuwaxuwkmRiw: sh ic¿gtragH ma k¡Ì-te kar`=I kuxIl Aeva xuwaxuwkmR‐piràm sa=e êDe êDe mnmaH p` rag krIx nih. bihrHg vcnkaygtsHsgÅ c ma k¡Ì-Ane bihrHg vcn Ane kaya=I p` sHsgR n krIx. mtlb ke vcn=I ƒvhare bolIx nih ke xuwaxuwwav krva jeva Ke¸ varHvar AenI Ý$pà krIx nih¸ Ane kaya=I p` Aeno pircy krIx nih. xuwrag krva jevo Ke Aem mannar Ane mnavnarno pircy ke sHgit krIx nih. Ahaha...¦ AavI vat¸ smÔùH kaH{...?

Ahaha...¦ prme¬r pd pote xi›Ae AHdr guº pD–uH Ke. Aene tuH ƒvharna rag=I Ýg! krva mage Ke p` Ae rIte Ýg! nih =ay. wa{¦ xi› ApeÙaAe




p2 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 prma„pd AHdr guPt Ke qreqr te #HkayuH Ke Aem n=I, p` xi›p e guPt Ke. pyaRymaH ragno sHbH\ Ke ragno Ýem Ke Ae wavAavr` Ke Ane ãƒAavr` (jD kmR) to AenuH inim¿ Ke. AacayR khe Ke‐ma!e ic¿maH‐mnmaH êDe êDe p` rag ÝTye Ýem krIx nih. Aagz ga=a 148 maH Aavxe‐;k¡iCKysIlH j`H ivyai`¿a'‐Aa kuxIilyo Ke, ƒiwcarI Ke Aem ÔÌne sTpuÌØo Aeno sHg‐sHsgR krta n=I tem sTpuÌØ (stŸ´puÌØ) A=aRtŸ stŸSv$p inj xuâ Aa„ana Aa]ye jene stŸ Òvn ÒvvuH Ke te e kuxIl Aeva ragno sHsgR n krvo Ôe{Ae. ma!e khe Ke‐wa{¦ ic¿gtH ragH ma k¡Ì-mnmaH êDe êDe p` ragnI ÝIit ma kr. wa{¦ Aa tara ihtnI vat Ke Ýwu¦

A&anI Òv Anaid=I kØaynuH‐ragnuH sevn krI‐krIne quxI ={ ræo Ke. te xuwwav$p v/t, tp [Tyaid kre Ke Ane tenI _jvÌ krIne raÒ =ay Ke. vzI sgaHsHbH\IAo wegaH =ay te p` raÒpo dxaRve Ke Ane Anumodn Aape Ke. tene AhÄ sdŸguÌ khe Ke ke‐wa{¦ Ae xuwrag$p je kØay Ke te AiGn Ke, Aag Ke. te tara Òvne (pyaRymaH) bztra krnarI Ke, du:qdayk Ke. AemaH quxI =va jevuH n=I wa{¦ ma!e xuwragno Sneh tuH KoDI de. wgvan¦ Aa tara ihtnI vat Ke hÇ. Ýwu¦ tne tarI ÝwutanI qbr n=I¦ AHdr tuH prme¬r Sv$pe ibraje Ke ne na=¦ Aa ragnI pamrta Ae taruH pd n=I. Ae ragnI ruicnI AaDmaH tne taruH injpd‐prme¬rpd jàtuH n=I ma!e tuH ragnaH ruic Ane sHsgR KoDI de.

j¡Ao, ;Aa ragno sHsgR n krvo' AenuH SpÚIkr` cale Ke. ga=amaH pd pD–uH Ke ne ke‐;sahIò ih ivàso k¡sIlsHsGgraye`'-kuxIlna sHsgR Ane rag=I Sva\Intano inym=I nax =ay Ke. Aeno AhÄ Aa A=R kyÈ ke ;xuw Ane Axuw kmR sa=e rag Ane sHsgR bH\naH kar` hova=I xuwaxuw kmÈ sa=e rag Ane sHsgRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke. ;Sva\Intana nax' no AhÄ A=R kyÈ ke Ae bH\naH kar` Ke. Ahaha...¦ Sva\Inta xuâ AbH\Sv$p Ke¸ AenI pyaRymaH Aa rag je bH\nuH kar` Ke te pra\Inta Ke. wgvan¦ taruH Sva\In AbH\ prme¬rpd Ke AemaH Aa xuwragno Ýem tarI Sva\Intano nax kre Ke, tne bH\nmaH naqI pra\In kre Ke. Ahaha...¦ j¡Ao Aa sHtonI vaÌ¦¦‐

;;ÔgIne Ôeë to jgt dIse nih, A&anmaH A!p!a qel idqe.'' Sv$pmaH sav\an ={ne j¡Ae Aene rag ne ivkLpne AaquHy jgt k–aH jày Ke? kemke jgdIxmaH jgt Ane jgtmaH jgdIx prma=eR Ke j nih ne. Aa rag maro




smysar ga=a‐147 ) ( p3 Ane ivkLp maro [Tyaid to A&anmaH wase Ke. smÔ uH kaH{...? hve AavI vat pela wi›na ragnI hÇxvazane AakrI lage, p` xuH =ay? vStuSv$p j AavuH Ke.

ƒaQyan saHwzIne Aek wa{Ae rai5ccaRmaH ÝÆ kyÈ ke‐inüynI Ýaiº krvI Ae vat to sacI, p` AenuH sa\n xuH?

Aemne mn Aem ke Aa wi› krIAe, Stuit ga{Ae, v/t, pUÔ krIAe Ae b\uH sa\n Ke. p` wa{¦ Ae b\aH sa\n Ke j nih. Ae to rag Ke, kuxIl Ke Ane AenuH sa\n krtaH bH\n =ay Ke, Sva\Intano nax =ay Ke. kæuH ne AhÄ ke‐

;;Ke kuxIlna sHsgR‐rage nax Sva\Inta tò.''

wa{¦ AHtrHg sa\n inj xuâa„a Ke Ane tena Aa]ye Ýg! =taH je xuârTn5y te bihrHg sa\n Ke. Aa isvay ANy ko{ (‐xuwrag) sa\n Ke nih.

ga=a 1p maH na kæuH ke‐;jo pSsid APpa`H Abâ pu‚H......pSsid ij`sas`H sVvH'-AbH\Sv$p wgvan Aa„a Ke Aene je deqe Ke AevuH sMyGdxRn Ane sMyG&an te jEnxasn Ke rag kaH{ jEnxasn n=I. wa{¦ vItragno Aavo magR Ke Aene tuH ruicmaH to le. wgvan Aa„ana Anuwvna rsna Svad ivna Ae (moÙna) magRnI x$Aat j =tI n=I. Aa ragno je rs Ke, Svad Ke Ae to Aakuzta Ke, pra\Inta Ke.

iv. sH. 2010 maH ÝÆ =yo hto ke‐

mharaj¦ Aa dev‐guÌ‐xaÏ to xuâ Ke. Ae xuâne prãƒ kem khevay?

Tyare kI\uH htuH ke‐wa{¦ xuâ icdanHdFnSv$p Aa (‐pote) wgvan Aa„a Svãƒ Ke Ane Ae isvay bIj¡H b\uH prãƒ Ke, kemke SvãƒmaH Ae svRno Awav Ke. saÙatŸ ijndev hoy ke ijnÝitma hoy ke ijn‐vaÌ hoy, Ae svRno SvãƒmaH Awav Ke ma!e te prãƒ Ke. Ane Ae prãƒna Aa]ye je piràm =ay te rag Ke. Ae rag kuxIl Ke, bH\nuH kar` Ke Aem AhÄ khe Ke. pÍnHdI‐pHcivHxitmaH kæuH Ke ke‐Sv$pne KoDIne Aa buiâ je xaÏmaH ÔeDay Ke te ƒiwcairÌ Ke. Ae!le ke xuwrag Ke te ƒiwcar Ke. jem prÏIno sHsgR ƒiwcar Ke tem prwavno sHsgR Ae ƒiwcar Ke. jem ÏIna sHwogmaH mE=un Ke Aem ragno sHwog Ae mE=un Ke. gjb vat Ke wa{¦ ßyaH su\I pU R vItragta n =ay TyaH su\I sa\kdxamaH vCce Aeva dev‐guÌ‐xaÏ ÝTyenI wi›na wav Aave qra, p` Ae \mRnuH ke moÙnuH kar` Ke Aem Ke nih¸ smÔ uH kaH{...?

ÝÆ:- prHpraAe p` nih?




p4 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6

_¿r:- prHpraAe Ke Aeno A=R xuH? smiktI \maR„ane vtRmanmaH saÙatŸ moÙmagR Ke Ane sa=e y=asHwv rag p` Ke. hve pKI te Svwavno _g/ Aa]y krIne Ae ragne !azxe Ane moÙne pamxe ma!e Ae xuwragne _pcar=I prHpra kar` kæuH Ke. qreqr rag Ae vItragtanuH kar` ho{ xke nih. (A&anIna ragmaH Aavo _pcar p` sHwivt n=I).

kuHdkuHdacayRnuH bar wavnanuH puStk Ke. AemaH ragne prHpra An=RnuH kar` kæuH Ke. smysar ga=a 74 maH xuwragne vtRmanmaH du:qnuH kar` Ane wiv*ymaHy du:qnuH kar` kæuH Ke. Aeno A=R xuH? ke xuwwav=I je pu~y bH\axe Aena kar e wiv*ymaH ijndev, ijnguÌ, ijnvaÌ Aaid sHyogo mzxe Ane AenuH lÙ =taH Aene rag j =xe, du:q j =xe. wa{¦ rag gme te ho, p` te pra\Inta krIne Aa„anI xaHit Ane Sva\Intano nax j kre Ke.

ÝÆ:- Ôe Aem Ke to hve Amare krvuH xuH?

sma\an:- wa{¦ Aa krvuH ke pote xuâ cEtNyFnSv$p vStu Ke tene rag=I iwNn paDIne potana xuâ Sv$pnuH sevn krvuH. kam to k@` Ke (kemke AnHtkazmaH kyuÅ n=I) p` AlWy n=I. wgvan¦ tuH Aa„a (‐pote) Ke ke nih? (Ke ne). to AenI same Ôe. Ae (‐pote) ßyaH Ke TyaH Ôe¸ ßyaH Ae n=I TyaH ÔevanuH KoDI de. Aa j magR Ke.

co=I ga=amaH Aave Ke ne ke‐

;sudpiricdaùwUda sVvSs iv kamwogbH\kha' kam nam [CKa Ane wog nam wogvvuH ragnuH krvuH Ane ragnuH wogvvuH‐AevI vat to teH AnHtvar saHwzI Ke, Aeno AnHtvar pircy kyÈ Ke Ane AnHtvar Anuwv p` kyÈ Ke. Ýwu¦ tuH rag=I qUb !eva{ gyo KuH, xuwrag=I hÇ¸ pKI AxuwnI to vat j xI krvI? tuH ingodmaH hto TyaH p` tne xuwaxuw ragno j Anuwv hto ne?

j¡Ao, b!a!anI Aek ra{ je!lI k!kImaH AsHQy AaEdairk xrIr Ke. Aek Aek xrIrmaH AnHt ingodna Òv @so@s wrela Ke. te drek Òv xi›‐sam+yRp e prma„Sv$pe Ke. Aava xi›pè prma„Sv$p Aeva AnHta Òvo pyaRybuiâ vDe ragnI Aektana AnuwvmaH j pDela Ke. Ae b\a ingodna Òv ragne vx ={ne TyaH ræa Ke, kmRne kar e nih. ragna Ýemne Aa\In ={ne pra\Inp e teAo ingodne KoDta n=I. goMm!sarmaH (ga=a 197 maH) Aave Ke ke‐

;;wavklHksup_ra i`godvasH ` mu¨ciNt'' Ýcur wavklHk khetaH im+yadxRn




smysar ga=a‐147 ) ( pp Ane im+ya&anne kar e teAo ingodvasne KoDta n=I. Are¦ Aeva ke!lay AnHta Òvo Aeva pD–a Ke ke je kdIy ingodvas nih KoDe¦ ragne vx ={ne krvamaH AavtuH je im+yaTvnuH sevn tene l{ne teAo ingodvasne nih KoDe. AavI vat Ke.

AhÄ khe Ke‐xuwaxuw kmÈ sa=e rag Ane sHsgR Sva\Intano nax krta hova=I A=aRtŸ bH\naH kar` hova=I xuwaxuw kmÈ sa=e rag Ane sHsgRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke. i5lokna= svR&devoAe Ane sHtoAe xuwaxuwwavno inØe\ kyÈ Ke. Ahaha...¦ Aek ga=amaH ke!luH wyuÅ Ke¦¦ wa{¦ ga=ano wav (‐mmR) bhu gHwIr Ke.

(Ývcn nH. 211 ∙ idnaHk 24‐10‐76)




ga=a 148-149

A=owyH kmR ÝitØe|yH SvyH ¹ÚaNten sm=Ryte-

jh àm ko iv puirso k¡iCKysIlH j`H ivyai`¿a. vßjeid te` smyH sHsGgH ragkr H c.. 148..

Omev kMmpyDIsIlshavH c k¡iCKdH àduH. vßjHit pirhrHit y tSsHsGgH shavrda.. 149..

y=a nam ko½ip puÌØ: k¡iTstxIlH jnH iv&ay. vjRyit ten smkH sHsgHR ragkr`H c.. 148.. Ovmev kmRÝkËitxIlSvwavH c k¡iTstH &aTva. vjRyiNt pirhriNt c tTsHsgRH Svwavrta:.. 149..

hve, bNne kmR inØe\vayoGy Ke Ae vatnuH wgvan kuHdkuHdacayR pote j ¹ÚaHt=I

sm=Rn kre Ke:‐

jevI rIte ko puÌØ kuiTstxIl jnne ÔÌne, sHsgR tenI sa= tem j rag krvo pirtje¸ 148.

Aem j krmÝk<itxIlSvwav kuiTst ÔÌne, inj wavmaH rt rag ne sHsgR teno pirhre. 149.

ga=a=R:- (y=a nam) jem (ko½ip puÌØ:) ko{ puÌØ (k¡iTstxIlH) kuiTst

xIlvaza A=aRtŸ qrab Svwavvaza (jnH) puÌØne (iv&ay) ÔÌne (ten smkH) tenI sa=e (sHsgÅ c ragkr`H) sHsgR Ane rag krvo (vjRyit) KoDI de Ke, (OvmŸ Ov c) tevI j rIte (Svwavrta:) SvwavmaH rt puÌØo (kmRÝkËitxIlSvwavH) kmRÝk<itna xIl‐Svwavne (k¡iTstH) kuiTst A=aRtŸ qrab (&aTva) ÔÌne (tTsHsgRH) tenI sa=e sHsgR (vjRyiNt) KoDI de Ke (pirhriNt c) Ane rag KoDI de Ke.

!Ika:- jem ko{ kuxz vn‐hStI potana bH\ne ma!e smIp AavtI suHdr muqvazI mnorm ke Amnorm ha=Ì$pI kU!Ìne prma=eR bUrI ÔÌne




smysar ga=a 148‐149 ) ( p7 tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I, tevI rIte Aa„a AragI &anI =yo =ko potana bH\ne ma!e smIp AavtI (_dymaH AavtI) mnorm ke Amnorm (xuw ke Axuw)‐b\Iye kmRÝk<itne prma=eR bUrI ÔÌne tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I.

wava=R:- ha=Ine pkDva ha=Ì raqvamaH Aave Ke¸ ha=I kmaH\ =yo =ko te ha=Ì$pI kU!Ì sa=e rag t=a sHsgR kre Ke te=I pkDa{ j{ne pra\In ={ne du:q wogve Ke, Ane Ôe ctur ha=I hoy to tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I¸ tevI rIte A&anI Òv kmRÝk<itne sarI smÒne tenI sa=e rag t=a sHsgR kre Ke te=I bH\maH pDI pra\In ={ne sHsarnaH du:q wogve Ke, Ane Ôe &anI hoy to tenI sa=e rag t=a sHsgR kdI krto n=I.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 148-149 : m=azuH

hve, bNne kmR inØe\vayoGy Ke Ae vatnuH wgvan kuHdkuHdacayR pote j ¹ÚaHt=I sm=Rn kre Ke:‐

· ga=a 148-149 : !Ika _prnuH Ývcn ·

;jem ko{ kuxz vn‐hStI potana bH\ne ma!e smIp AavtI suHdr muqvazI mnorm ke Amnorm ha=Ì$pI kU!Ìne prma=eR bUrI ÔÌne tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I,.. .. j¡Ao, Aa ¹ÚaHt Ke.

;tevI rIte Aa„a AragI &anI =yo =ko potana bH\ne ma!e smIp AavtI (_dymaH AavtI) mnorm ke Amnorm (xuw ke Axuw)‐b\Iye kmRÝk<itne prma=eR bUrI ÔÌne tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I.'

;Aa„a AragI &anI =yo =ko'‐Aem waØa lI\I Ke. mtlb ke ragriht vItragSvwavI xuâ cEtNymy inj Aa„Sv$pnI jene ¹iÚ ={ Ke te AragI &anI Ke. \m± Òv AragI hoy Ke. jene ragnI ruic hoy te \m± n hoy. jene dya, dan, v/t, tp [Tyaidna ragnI ke gu`‐gu I wedna ivkLpnI ruic Ke Ae to A&anI Ke.

ÝÆ:- AragI to 11 me, 12 me gu S=ane =ay Ke?

_¿r:- ha, p` Ae vat AhÄ n=I. AhÄ to sMyGdxRn =taH j svR ragnI ruic KU!I Ôy Ke Aene AragI &anI kæo Ke.




p8 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6

wa{¦ je rag=I \mR =vanuH mane ke mnave Ae to ÝTyÙ im+ya¹iÚnuH lÙ` Ke. Lyo, AavI JIÌ vat Ke.

Tyare ko{ Aem khe Ke ke Aap e‐AsHymIAoAe sHymIAonI !Ika n krvI kemke ãƒilHgI Ke ke wavilHgI Aena jvabdar to Ae pote Ke¸ AemaH Aapè xuH?

wa{¦ AhÄ ko{nI !Ikano sval j n=I. AhÄ to tÀvna Sv$pnI vat Ke ke je ko{ dya, dan, v/t, tp=I (‐rag=I) \mR =ay AevI (Aagmivruâ) Ý$pà kre Ae Ýg! im+ya¹iÚ Ke. Aa to vItragmagR Ke. AemaH rag=I \mR =ay AevI Ý$pà AagmnI y=a=R ¹iÚ=I tdŸn ivÌâ Ke. AavuH tÀvSv$p jem Ke tem potana iht ma!e Ô`vuH Ôe{Ae. AamaH prinHdano sval j k–aH Ke?

xuH =ay, wa{¦ Aek vqt ÔhermaH kæuH htuH ke magR to Aa Ke bapu¦ sTy vatnI Ýisiâ krtaH ko{ne du:q lage to Ùma krÔe, wa{¦ rag je pr trfna vl`vazI dxa Ke Aene \mR mane Ane mnave Ae to ragI im+ya¹iÚnuH lÙ` Ke Ane jene smSt ragnI ruic KU!I g{ Ke Aevo Aa„¹iÚvHt puÌØ AragI &anI Ke. smiktI \m± Òv AragI Ke. Aha¦ smiktIne AiS=rtano rag, Aasi› Ke¸ p` Aene ragnI ruic n=I, rag=I AekTvbuiâ n=I.

Aho¦ Aa waØa te kaH{ waØa Ke¦¦ AdŸwut vat Ke. ;Aa„a AragI &anI =yo =ko'‐Aem kæuH Aeno wav Ae Ke ke Aa„a SvyH potana puÌØa=Rna bze &anI =yo Ke, p` ko{ dxRnmoh kmeR magR AaPyo to &anI =yo Ke Aem n=I. Ahaha...¦ ke!lI SpÚta Ke? ke!lak loko khe Ke ke‐kmRne l{ne Aa =ay ne te =ay¸ Aem ke kmRne l{ne ibcara Òvo wUl kre Ke. p` bapu¦ tne qbr n=I. Apra\ tuH pote kre Ane naqe kmRne ma=e Ae to AnIit Ke. AavI AnIit vItragxasnmaH kem cale? (n cale).

AhÄ khe Ke ke \m±‐&anI Òv AragI Ke. j¡Ao Aa \m±nI Aozqa`. AHdr pote potana xuâ Aa„ane Anuwve Ke, sHcete Ke Ae tene AozqvanuH AHtrlÙ` Ke Ane bharmaH ragnI ruicno ATyHt Awav hova=I rag=I \mR manto n=I, mnavto n=I ke ko{ ANy mannarne Anumodto n=I Ae tene AozqvanuH baæ lÙ` Ke. wa{¦ Aa ko{ ƒi›nI vat n=I, Aa to Anaid prHpra=I caLya Aavta vItragmagRnuH k=n Ke. ragma5 pr trfna lÙ‐vl`vazI vStu Ke Ane teno xuâ cEtNymy SvSv$p Ane SvSv$p trfna lÙ‐vl`vazI pirìtmaH kaH{ sHbH\ n=I. AavI JIÌ vat Ke.

khe Ke‐Aa„a AragI &anI =yo =ko potana bH\ne ma!e smIp AavtI‐_dymaH AavtI mnorm ke Amnorm‐xuw ke Axuw kmRÝk<itne prma=eR bUrI Ô e




smysar ga=a 148‐149 ) ( p9 Ke. _dymaH AavtI‐smIp AavtI kmRÝk<it Aem waØa lI\I Ke. Aaxy Aem Ke ke xuwkmRna _dye xuwwav =ay Ane AxuwkmRna _dye Axuwwav =ay Aene kmRÝk<it smIp AavI khevay. mtlb ke xuwaxuw Ýk<itna _dy kaze je xuwaxuwwav =ay tene &anI Òv bUra Ô e Ke Ane temne bUra ÔÌne AenI sa=e rag ke sHsgR krto n=I.

hve AavI vat Ke Tyare ke!lak khe Ke ke Aa to jD kmRnI vat Ke, xuwaxuwwavnI nih. p` wa{¦ Aem n=I. g{ kale ga=a 1p3 nI !IkamaH=I btaƒuH htuH ke v/t, tp, inym, xIl Ae b\uH xuwkmR Ke. Ae!le rag$pI kayRne TyaH xuwkmR kæuH Ke. jD kmR to iwNn Ke. wavkmRnuH inim¿ je kmR (‐Ýk<it) te _dymaH AavtaH je xuwaxuw wav =ay tene &anI bUraH Ô e Ke. jD kmR Ýk<itne nih p` Aena _dyna inim¿e =ta xuwaxuw wavne bUra Ô e Ke. ga=a 14p maH p` kmR xBd Ke. tena !IkamaH je car A=R kyaR Ke te pEkI Aek A=R kmRno (jD kmRno) hetu je xuwaxuwwav tene kmRp e g/h` kyÈ Ke.

Aavo magR bhu Aakro bapa¦ p` sHtoAe AaH!IFUH!IAo dUr krIne shelo krI dI\o Ke. Aha¦ pu~yne \mR mane, pu~yne sa\n mane, pu~yne wluH mane Ae b\I AaH!IFUH!I Ke wa{¦ Aene Anaid=I ragno Ýem Ane sHsgR Ke ne¦ Ae!le to Sv$pnI AHt¹RiÚ ivna idgHbr jEn sa\u ={ne nvmI g/Eveyk AnHtvar gyo. p` te=I xo law? Sv$pna wan ivna pHcmhav/tna piràm je Acair5 Ke tene cair5 manIne paze, p` Ae b\I AaH!IFUH!I Ke, im+yadxRn Ke.

Aa„a &anI =yo =ko _dymaH AavtI b\Iy kmRÝk<itne (Ae!le ke te kaze =ta xuwaxuw wavne) prma=R bUrI ÔÌne tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I. ;xuwaxuw wav =ay Ke tene bUra ÔÌne' Aem kæuH Aeno A=R j Ae =yo ke Ae wav =ay Ke qra¸ Ôe n =ay to to vItrag hoy. te=I =oDa xuwaxuw wav Ke tene bUra (‐Aiht$p) ÔÌne Aena=I AekTv krto n=I. ;prma=eR bUrI ÔÌne' ‐Aem kæuH TyaH ko{ Aem A=R ka#e ke ;ƒvhare sarI ÔÌne' to te brabr n=I. Ae j¡dI vStu Ke ke xuwne ƒvhare @Ik khevay, p` Axuwne p` ƒvhare @Ik kem khevay? bH\nnI ApeeÙaAe to bNne (smanp e) A@Ik j Ke. (ƒvhare @Ikno A=R j prma=eR bUrI smjvuH Ôe{Ae). te=I AhÄ khe Ke ke &anI tenI sa=e rag Ae!le ic¿maH êDe êDe p` xuwaxuw ÝTyeno rag Ane sHsgR Ae!le vaÌ äara tenI ÝxHsa Ane kayaäara Ae @Ik Ke Aem ha= vgerenI ceÚa =ay Aeva wav krto n=I. Lyo, AavuH JI uH Ke.

Are¦ jNmmr`na 84 na Avtar krI‐krIne Òv mr`tol ={ gyo Ke¸

mailto:A@Ik




60 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aene kaH{ su\ n=I. Ô e hÒ =ak laGyo n hoy tem SvgaRidne [CKe Ke, wvne [CKe Ke. prHtu wa{¦ wvma5 du:q$p Ke SvgRno wv hoy te p` du:q$p j Ke. te=I to yogsarmaH kæuH Ke ke‐

;cargit‐du:q=I Dre to tj saE prwav.'

care git du:qmy Ke. nrk du:q$p Ke, wyyoGy Ke Ane SvgR suq$p Ke¸ Drva yoGy n=I Aem n=I. AamaH to Aem kæuH ke wvma5=I wy raqIne prwav ‐xuwaxuwwav tÒ de Ane Aek Sv$pno Anuwv kr. wgvan Aa„a Sv$p=I AanHdnuH in\an Ke. Aena AanHdna SvadnI Aagz \m±ne [NãnaH [Nãasn p` sDelaH tràH jevaH tuCK Ane fIkaH lage Ke smÔ uH kaH{...¦ AhÄ khe Ke‐Aa„a AragI &anI =yo =ko Ae bNnene (xuw Ane Axuw wavo ne) bUra‐Aiht$p ÔÌ tenI sa=e rag Ane sHsgR krto n=I.

· ga=a 148-149 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;ha=Ine pkDva ha=Ì raqvamaH Aave Ke¸ ha=I kamaH\ =yo =ko te ha=Ì$pI kU!Ì sa=e rag t=a sHsgR kre Ke te=I pkDa{ j{ne pra\In ={ne du:q wogve Ke,.. .'

j¡Ao, ha=Ine pkDva mo!o qaDo krIne Aena pr vaHs naqI Aene kpDa=I #aHkI de Ke. kamaH\‐ivØyaH\ ha=I ha=ÌnI paKz doDto doDto qaDa su\I Aave Ae!le talIm pamelI ha=Ì baj¡ pr qsI Ôy Ane ha=I qaDamaH pDI Ôy. pKI ha=Ine pkDI levamaH Aave. Aa Ýma e ha=I ha=Ì sa=e rag Ane sHsgRnI [CKa=I pkDa{ j{ne pra\In ={ne du:q wogve Ke.

;Ane Ôe ctur ha=I hoy to tenI sa=e rag t=a sHsgR krto n=I.' ctur ha=I ha=ÌnaH sanukUz waØa, havwav ke ceÚa=I llcato n=I.

;tevI rIte A&anI Òv kmRÝk<itne sarI smÒne tenI sa=e rag t=a sHsgR kre Ke te=I bH\maH pDI pra\In ={ne sHsarnaH du:q wogve Ke...'

j¡Ao, waØamaH to ;kmRÝk<it' lI\I Ke p` AenuH kar` je wavkmR tene p` weguH smÒ levuH. Aha¦ A&anI xuwaxuwkmR sa=e rag Ane sHsgR kre Ke te=I bH\nmaH pDI pra\In ={ne sHsarnaH du:q wogve Ke. kmRÝk<it Ane wavkmR xuw ho ke Axuw ho, bNne bH\‐Svwav j Ke, wlaH to ko{ n=I, AbH\Sv$p to ko{ n=I. KtaH A&anI xuwne saruH ÔÌ Aena ÝemmaH pDIne bH\ay Ke¸ im+yaTv=I bH\a{ne te nrk Ane ingodna Ak+y paravar du:qne wogve Ke.




smysar ga=a 148‐149 ) ( 61

;Ane Ôe &anI hoy to tenI sa=e rag t=a sHsgR kdI krto n=I.' cahe to xuwwav ho ke tenuH inim¿ ãƒkmRÝk<it ho, &anI AenI sa=e Ýem krto n=I, sHsgR krto n=I. va`I äara p` xuwwav wlo Ke, iht$p Ke Aem kheto n=I kemke AenI ¹iÚ to Aek xuâ cEtNy _pr j cÇ!elI Ke. ƒvhar=I kdaictŸ Aem khe ke bIj¡H kaH{ (pap iÊya) krva krtaH dev‐guÌ‐xaÏnI wi› krvI @Ik Ke, p` Ae to ƒvharnI vat ={¸ inüy=I to Ae bemaH=I Aekeyne saro manto n=I Ane kheto p` n=I.

Aaqo idvs sHsarna kammaH‐vepar‐\H\a AaidmaH Ane bayDI‐KokraH sacvvamaH mxgul rhe p` AemaH k–aH Aa„a Ke? ragma5ne bUro Ô`I tene gaE krI Aaqo wgvan inivRkLp cEtNyrs, inrakuz AanHdna rsno kHd Ýwu Aa„a Ke AenI ¹iÚ krvI te ktRƒ Ke. j¡Ao, Aa \m±nuH ktRƒ Ke, rag \m±nuH ktRƒ n=I. hve AavuH (wed&an) k@` pDe Ae!le AoluH‐v/t kro, wi› kro, Ô5a kro, vHdna kro [Tyaid Aene sugm‐sheluH ={ pD–uH Ke‐(AnaidnI !ev pDelI Ke ne). Aave Ke ne ke‐

;;Aek var vHde Ôe ko{, taih nrk‐pxu git nih ho{''

p` nrk‐pxu n =ay AemaH id xuH vZyo? xuwwav hoy to Aekad wv SvgRmaH Ôy, Aekad wv (tIv/ du:q=I) bcI Ôy¸ p` nrk Ane ingodna wv F!–a ivna, Aeno nax =ya ivna wvw/m` kem m!xe bapu? ko{ khe ke‐sMmedixqrnI Aa!lI Ô5a kre to wv F!e. \Uzey n F!e, saHwzne. laq‐ÊoD Ô5a kre x5uHjynI toy xuH? (AHdr cEtNyna na=nI Ô5a n kre to wv n m!e). Aem to 5` lokna na= tI=Åkrdevna smosr`maH AnHt var gyo, AnHtvar saÙatŸ idƒ‐|vin saHwzI, mi`rTn=I wgvannI pUÔ krI, p` Ae=I xuH? wv to éwo Ke kemke Ae to xuwwav hto, \mR n hto.

Aa=I Aem n smjvuH ke xuwwav KoDIne Axuw krvuH. prHtu wa{¦ tne je Anaid=I xuwwavnI ruic Ke teno Tyag krvo. xuw‐wavmaH Ame \mR krIAe KIAe AevI maNyta ivprIt Ke, im+yaTvnuH xLy Ke.

(Ývcn nH. 212 calu ∙ idnaHk 2p‐10‐76)




ga=a-1p0

A=owyH kmR bN\hetuH ÝitØe|yH cagmen sa\yit-

r¿o bH\id kMmH muCcid jIvo ivragsHp¿o. Oso ijòvdeso tMha kMmesu ma rßj.. 150..

r›o b|™ait kmR muCyte jIvo ivragsMÝaº:. OØo ijnopdex: tSmatŸ kmRsu ma rßySv.. 150..

(Svagta)

kmR svRmip svRivdo ydŸ bN\sa\nmuxNTyivxeØatŸ. ten svRmip tTÝitiØâH &anmev ivihtH ixvhetu:.. 103..

hve, bNne kmÈ bH\naH kar` Ke Ane inØe\vayoGy Ke Aem Aagm=I isâ kre Ke:‐

Òv r› baH\e kmRne, vEraGyÝaPt mukay Ke, -Ae ijn tò _pdex te=I n rac tuH kmÈ ivØe. 1p0.

ga=a=R:- (r›: jIv:) ragI Òv (kmR) kmR (b|nait) baH\e Ke Ane

(ivragsMÝaº:) vEraGyne pamelo Òv (muCyte) kmR=I KU!e Ke‐ (OØ:) Aa (ijnopdex:) ijnwgvanno _pdex Ke (tSmatŸ) ma!e (he wƒ Òv¦) tuH (kmRsu) kmÈmaH (ma rßySv) ÝIit‐rag n kr.

!Ika:- ;;r› A=aRtŸ ragI AvXy kmR baH\e Ane ivr› A=aRtŸ ivragI j kmR=I KU!e'' AevuH je Aa Aagmvcn Ke te, samaNyp e ragIpàna inim¿pàne lI\e xuw Ane Axuw bNne kmRne AivxeØp e bH\naH kar` trIke isâ kre Ke Ane te=I bNne kmRne inØe\e Ke.

Aa A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (ydŸ) kar` ke (svRivd:) svR&devo (svRmŸ Aip kmR) smSt (xuw tem j Axuw) kmRne (AivxeØatŸ) AivxeØpè (bN\sa\nmŸ) bH\nuH




smysar ga=a‐1p0 ) ( 63

(ixqirÌ) iniØâe svRiSmnŸ sukËtduirte kmRi` ikl Ýv<¿e nE*kMyeR n qlu muny: sNTyxrà:. tda &ane &anH ÝitcirtmeØaH ih xr`H SvyH ivNdNTyete prmmm<tH tZ inrta:.. 104 ..

sa\n (kar`) (_xiNt) khe Ke (ten) te=I (Aem isâ =yuH ke svR&devoAe) (svRmŸ Aip ttŸ ÝitiØâH) smSt kmRne inØe|yuH Ke Ane (&anmŸ Ov ixvhetu: ivihtH) &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke. 103.

Ôe smSt kmR inØe\vamaH AaƒuH Ke to pKI muinAone xr` konuH ræuH te hvena kzxmaH khe Ke:‐

}loka=R:- (sukËtduirte svRiSmnŸ kmaRi` ikl iniØâe) xuw Aacr`$p kmR Ane Axuw Aacr`$p kmR‐Aeva smSt kmRno inØe\ krvamaH AavtaH Ane (nE*kMyeR Ýv<¿e) Ae rIte in*kmR AvS=a ÝvtRtaH, (muny: qlu Axrà: n siNt) muinAo kaH{ Axr` n=I¸ (tda) (kar` ke) ßyare in*kmR AvS=a (inv<i¿AvS=a) ÝvteR Ke Tyare (&ane ÝitcirtmŸ &anH ih) &anmaH Aacr` krtuH‐rm` krtuH‐pir`mtuH &an j (OØaH) te muinAone (xr`H) xr` Ke (Ote) teAo (tZ inrta:) te &anmaH lIn =ya =ka (prmmŸ Am<tH) prm Am<tne (SvyH) pote (ivNdiNt) Anuwve Ke‐AaSvade Ke.

wava=R:- ;suk<t ke du*k<t‐bNneno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke to pKI muinAone kH{ p` krvanuH nih rheva=I teAo muinp uH xana Aa]ye, xa AalHbn vDe pazI xke?'‐Aem ko{ne xHka =ay to tenuH sma\an AacayRdeve kyuÅ Ke ke:‐svR kmRno Tyag =ye &annuH mha xr` Ke. te &anmaH lIn =taH svR Aakuzta riht prmanHdno wogv!o hoy Ke‐jeno Svad &anI j Ô e Ke. A&anI kØayI Òv kmRne j svRSv ÔÌ temaH lIn ={ ræo Ke, &ananHdno Svad n=I Ô`to. 104.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 1p0 : m=azuH

hve bNne kmÈ bH\naH kar` Ke Ane inØe\vayoGy Ke Aem Aagm=I isâ kre Ke:‐





· ga=a 1p0 : !Ika _prnuH Ývcn ·

;;r› A=aRtŸ ragI AvXy kmR baH\e Ane ivr› A=aRtŸ ivragI j kmR=I KU!e''...

xuH kæuH Aa? ke jene ragno Ýem Ke, rag sa=e AekTv Ke te ragI Ke. AhÄ AiS=rtano rag hoy AenI vat n=I. Aa to jene ragmaH Aektabuiâ‐AhHbuiâ Ke te ragI Ke Aem vat Ke. &anIne AiS=rtano rag hoy Ke p` te ragmaH r› n=I, ruicvHt n=I te=I te ivragI Ke.

Aa v/t, tp, wi› [Tyaid kre t=a xaÏnI \ar`a =va=I _pdex de Ane Ae b\I xuwragnI iÊyamaH huH saruH (‐\mRkayR) krI ræo KuH Ane Ae vDe maruH iht =xe Aem je mane te ragI Ke Ane te j$r kmR baH\e Ke.

AagznI ga=anI !IkamaH ;AragI &anI' Aem xBd Aaƒo Ke. mtlb ke je AragI‐ivragI Ke te &anI Ke Ane je ragI Ke te A&anI Ke. A&anI ragmaH r› Ke. tene vItragSvwavI cEtNymUitR wgvan Aa„a _pr njr n=I. Ahaha...¦ ijnpdSv$p pote Ke Aeno Aene SvIkar n=I. jene potano (‐Aa„ano) SvIkar n=I te bIje k–aHk p` potanuH AiStp uH to manxe j ne? ragriht potana inmRz tÀvne je Ôeto n=I te ;huH rag KuH' Aem j Ô e Ke Ane mane Ke. Aavo ragmaH r› ragI Òv AvXy kmR baH\e Ke.

samaNyp e dxma gu S=an su\I rag Ke te ApeÙaAe TyaH su\I Òv ragI khevay Ke. p` AhÄ Ae vat n=I. AhÄ to jene ragno Ýem Ke, ragmaH SvamIp uH Ke, \mRbuiâ Ke tene rag‐r› Ae!le ragI kæo Ke.

\m±ne sa\kdxamaH AiS=rtano rag y=asHwv Aave p` TyaH (‐ragmaH) tene ruic‐posa` n=I. \m±ne to potano Aek Aa„a j posay Ke. AhÄ khe Ke‐jenI ¹iÚ Aek xuâ cEtNyvStu potana Aa„a=I bH\a{ Ke Aevo ivr› A=aRtŸ ivragI j kmR=I KU!e Ke. Lyo, Aa ijn wgvanno _pdex Ke.

ko{ bayDI‐KokraH, dukan‐\H\o [Tyaid bharmaH KoDI de ma!e te vEragI Ke Aevo ivr›no A=R n=I. AhÄ to jene AHtrmaH prnI (‐ragnI) ruic KU!I g{ Ke Ane jene AanHdno na= vItragSvwavI xuâ cEtNymy Aa„anI ¹iÚ‐ruic, &an Ane Anuwv =yaH Ke Ae ivr› Ae!le ivragI Ke¸ Ane te j kmR=I KU!e Ke AevuH Aagmvcn Ke.

j¡Ao, pa@maH (‐mUz ga=amaH) ;ijnopdex' xBd Ke. teno A=R AhÄ !IkamaH ;Aagm‐vcn' lI\o Ke. ijnopdex A=aRtŸ ijnva`I Anusar Aagm




smysar ga=a‐1p0 ) ( 6p rcayaH Ke. te=I ijnopdexno A=R Aagmvcn kyÈ Ke. te Aagmvcn xuH Ke? ke ragmaH Aektavazo ragI Òv AvXy kmR baH\e Ke Ane jene ragnI Aekta tU!I g{ Ke te ivragI Òv j kmR=I mu› =ay Ke. Aa ¹iÚ ApeÙaAe k=n Ke. bakI &anI ivragI hova KtaH dxma gu S=an su\I tene je!le AHxe rag Ke Ae!la AHxe bH\n Ke. AhÄ ¹iÚne Ý\an krIne ragnI Ìic jene nax pamI Ke Aeva &anIne vtRmanmaH ikHictŸ pu~y‐papna wav hova KtaH ivragI kæo Ke.

ivragI j kmR=I KU!e Ke TyaH ;ivragI' no Aevo A=R n=I ke ko{ bhar=I vÏaid b\uH KoDI de, sa\u =ay Ane pHcmhav/t paze ma!e te ivragI Ke. prHtu jene AHtrmaH ragnI Ìic KU!taH vItragSvwavI xuâ cEtNySv$p Aa„ana AanHdnI Svanuwvdxa Ýg! =ay te ivragI Ke. pu~y‐papna bNne wav=I je vEraGy pame te ivragI Ke Ane te j kmR=I KU!e Ke. prHtu ko{ papna piràm=I to vErag pame p` pu~ypiràmna ÝemmaH rhe to te ivragI n=I p` ragI Ke Ane te kmR=I AvXy bH\ay Ke AevuH Aagmvcn Ke A=aRtŸ AevuH wgvanna _pdexmaH AaƒuH Ke.

ke!lak khe Ke‐jeAo Aekla Axuw ragmaH rCyapCya rhe Ke temne xuwrag krvanuH kho to?

tene khIAe KIAe ke‐wa{¦ xuwrag Ae k–aH nvI cIj Ke? Anaid=I te xuwaxuwwav to krto j Aaƒo Ke. Ae ingodmaH hto Tyare p` xuwaxuwwavna piràm varafrtI krto j hto. Are¦ Aaje ingodmaH Aeva Òvo AnHt Ke je kdIy 5sp uH nih pame temne p` xuwwav =ay Ke. FDIkmaH Axuw Ane FDIkmaH xuw Aem piràmnI \ara TyaH inrHtr cale Ke. TyaH dya, dan, pUÔ, wi› [Tyaid kaH{ Ke nih p` xuw Ane Axuw wavo to TyaH =ya j kre Ke. wa{¦ xuwwav Ae kaH{ ApUvR cIj n=I. Aa„wan ivna tuH nvmI g/Eveyk Ôy Aeva xukl leXyana xuwwavna piràm tne AnHtvar =ya Ke. p` te=I xuH?

Tyare teAo khe Ke ke‐Ae xuwwav=I pu~y bH\ayuH Ane te=I te mnu*y =yo Ane tene \mR saHwzva mZyo¸ Aa law to =yo ne?

bapu¦ AevuH to AnHtvar saHwZyuH, p` ragno Ýem KU!–a vgr taruH saHwzeluH b\uH j inr=Rk gyuH kemke xaÏnuH taTpyR to vItragta Ke. xaÏ saHwzIne p` tne ragnI ruic n KU!I Ane SvwavnI ¹iÚ n ={ te=I tuH xaÏnuH taTpyR paMyo j nih. cahe Ý=manuyog ho ke krànuyog ho, crànuyog ho




66 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ke ãƒanuyog ho¸ dreknuH taTpyR vItragta Ke. Ae inim¿nI _peÙa krIne SvwavnI ApeÙa krvI Ae b\anuH taTpyR Ke. prHtu SvwavnI ApeÙa krI nih Ane qalI vaÌ saHwzI AemaH tne (‐Aa„ane) xuH law =yo? kaH{ nih. smÔ uH kaH{...? wa{¦ vItragno magR bhu JIò Ke, bapu¦

Aa„a siCcdanHdSv$p wgvan sda vItragSv$p j Ke. vItragSv$p kho ke AkØaySv$p kho te Aek j Ke. wgvan Aa„amaH kØayna ivkLpnI gH\ p` k–aH Ke? wgvan Aa„a to sday Aàs/vI Ke, AbH\ Ke, Anakuz Ke. Ane Aa je pu~y‐papna wavo Ke Ae to bNney Aas/v$p, bH\$p Ane Aakuztamy du:q$p Ke. Ae pu~y‐papna wavo mara Ke Aem je mane te ragI AvXy kmR=I bH\ay Ke Ane je pu~y‐pap=I riht xuâ cEtNymy Aa„ano Anuwv kre Ke te kmR=I mu› =ay Ke. Aa ijnvcn‐Aagmvcn Ke.

hve khe Ke‐;AevuH je Aagmvcn Ke te, samaNyp e ragIpàna inim¿pàne lI\e xuw Ane Axuw bNne kmRne AivxeØp e bH\naH kar` trIke isâ kre Ke Ane te=I bNne kmRne inØe\e Ke.'

Ahaha...¦ xuH khe Ke? xuwkmR ho ke Axuw ho, AemaH je Ýem Ke Aena karè A=aRtŸ ragIpàna kar e AivxeØp e Ae!le ke xuw wluH Ane Axuw bUruH Aevo wed paD–a ivna bNnene bH\na kar` trIke isâ kre Ke. ko`? Aagmvcn A=aRtŸ wgvan ijne¬rdevnI vaÌ. wgvan ijnnuH vcn Aem isâ kre Ke ke pu~y Ane papna bNne wav samaNyp e bH\nuH kar` Ke. te=I Aagmvcn pu~y‐papna bNne wavno inØe\ kre Ke.

ÝÆ:- to xaÏmaH pu~ywavne sa\n kæuH Ke ne?

_¿r:- ha, kæuH Ke p` Ae to inim¿nuH ke shcrnuH &an kravva TyaH ƒvharny=I kæuH Ke. AacayR jysennI !IkamaH t=a prma„ÝkaxmaH ƒvhar‐rTn5y=I inüy =ay Aem Aave Ke prHtu Ae ƒvharnynuH k=n Ke. inüyrTn5y jene Ýg! Ke tene baæ ƒvhar‐ƒvharrTn5y kevo hoy Ke te btavva xaÏmaH AevaH k=n Aave Ke. (p` te pu~ywav y=a=R sa\n Ke Aem n smjvuH).

qreqr to inüy\mR Ýg! n hoy tene to baæ ƒvhar hoto j n=I. Aekla baæ ƒvharvazane to ga=a 413 maH (!IkamaH) ƒvharmU# kæo Ke ;;teAo Anaid$# ƒvharmaH mU# vtRta =ka, ÝaE# ivvekvaza inüy pr Ana$# vtRta =ka, prma=RsTy wgvan smysarne deqta‐Anuwvta n=I'' ‐Aem TyaH kæuH Ke.





&anI je inüy pr Aa$# Ke te tene je ƒvhar hoy Ke teno ma5 Ô`nar Ke, ktaR n=I. Ahaha...¦ rag ivnanuH potanuH je xuâ cEtNySv$p Ke tenuH sHcetn Ane Anuwvn krnar &anI ivragI Ke Ane tene je pyaRymaH rag Ke tene ma5 saÙIwave Ô e j Ke, krto n=I. ßyare ƒvhar krva=I \mR =ay Ke Aem mannar ƒvharmaH j tLlIn Aevo ragI ƒvharmU# Ke¸ te \mRne pamto n=I.

AhÄ AacayR kuHdkuHddev Aagmvcnne Ýisâ krIne khe Ke ke‐;ragnI Ìicvaza bH\ay Ke Ane ragnI AÌicvaza ivragI bH\ata n=I.' hirgItmaH Ke ne ke‐

;Òv r› baH\e kmRne, vEraGyÝaº mUkay Ke.'

Aam KtaH Aagmna vcnne n smje Ane pu~y=I \mR =ay, wgvannaH Smr`, Stuit, wi›, vHdna [Tyaid krtaH krtaH \mR =ay Aem mane Ane in$pe tene Aagm vcn k–aH Ke? Ae to SvCKHdInuH vcn Ke kemke tene AagmvcnnuH ]âan j n=I. 5`lokna na= AirhHtdeve to idƒ|vinmaH Aem kæuH Ke ke xuw Ane Axuw bNney wav AivxeØp e bH\naH kar` Ke ma!e inØe\vayoGy Ke. wa{¦ Aa to vIrno magR Ke. te saHwzIne jenaH kazÔH kHpI é@e Ke Aeva kayrnaH AamaH kam n=I. ]Imde kæuH Ke ne ke‐

;;vcnam<t vItragnaH prm xaNtrs mUz, AaEØ\ je wvrognaH kayrne ÝitkUz.''

vItragnaH vcno xaNtrs‐vItragrsnaH ÝernaraH Ke Ane te wvrogne m!aDnaraH

mha AaEØ\ Ke. prHtu xuwwavmaH j r› Aeva kayrone te ÝitkUz pDe Ke.

xaÏmaH xuwwavna (AekaHt) ÝemIne vIyRhIn‐npuHsk kæo Ke kemke Aene \mRnI ÝÔ peda =tI n=I. jem pavEyane ÝÔ n =ay tem ragna ruicvaza npuHskone \mRnI ÝÔ n =ay. Aa„anI 47 xi›AomaH Aek vIyRxi› khI Ke. Aa„Sv$pnI rcnana sam+yR$p vIyRxi› Ke. Aa vIyRxi›nuH kayR xuH? ke sMyGdxRn‐&an‐cair5nI inmRz pyaRyne rce te AenuH kayR Ke. xuwwavnI‐ragnI rcna kre te vIyRxi›nuH kayR n=I. AxuâtanI rcnamaH je vIyR roka{ rhe Ae to kayr‐npuHskp uH Ke. Sv$pnI rcna KoDIne AekaHte ragne rce Ae to npuHskta Ke. huH to ragno Ô`naro KuH Aem wUlIne je ragno krnaro =ay Ae htvIyR npuHsk Ke. te bH\na kar`ne j sevnaro Ke A=aRtŸ tene bH\ j =xe.





Tyare ke!lak khe Ke‐vItragnI vaÌmaH pu~ywav bH\nuH kar` Ke Aem AhÄ inüy=I kæuH Ke p` bIje iwNn sa|y‐sa\nwav kæo Ke ke nih? ƒvhar (‐pu~ywav) sa\n Ke Aem kæuH Ke ke nih?

bapu¦ Ae sa\nno A=R xuH? smiktIne Sv$pnI inmRz ¹iÚ Ke te inüy (sMykŸTv) Ke Ane sa=e dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano je rag Ke tene inim¿ ÔÌne _pcar=I‐ƒvhar=I Aarop AapIne smikt kæuH Ke. xuH Ae rag qreqr smikt Ke? na¸ Ae to cair5no doØ Ke. prHtu Sv$pnaH ¹iÚ‐&an‐rm`ta sa=e te rag shkarI Ke, inim¿ Ke AevuH &an kravva tene Aarop AapIne ƒvhar=I smikt kæuH Ke. ƒvhar smikt Ke to bH\nuH kar` p` Aene _pcar=I moÙno magR kæo Ke. p` Aeno A=R xuH? ke te moÙnuH kar` n=I. moÙmagR Ýkaxk, panuH 2p6 _pr Aano ATyHt SpÚ qulaso kyÈ Ke. TyaH kæuH Ke ke‐

;;ijnmagRmaH ko{ @eka e to inüynynI muQyta siht ƒaQyan Ke tene to ;sTya=R Aem j Ke' Aem Ô`vuH. t=a ko{ @eka e ƒvharnynI muQyta siht ƒaQyan Ke tene ;Aem n=I p` inim¿aidnI ApeÙaAe Aa _pcar kyÈ Ke' Aem Ô`vuH.''

jrI xrIr @Ik hoy, paHc‐pcas laqnI sHpi¿ hoy, Aab$ @Ik hoy Ane phozo‐phÇcto Ùyopxm hoy TyaH Ae b\ana ragmaH Ane ragnI ruicmaH tuH mrI ræo Ke wa{¦ na=¦ tuH AnHt‐AnHt &an, AanHd Ane xaHitno ipHD Ke. Aava tara i5kazI stŸnuH lÙ nih hova=I ragnI ruicAe tne Fayl kyÈ Ke, marI naQyo Ke. jene ragnI ruic Ke. tene xuâ cEtNySv$p inj Aa„a Ýit Aruic‐äeØ Ke. ]I AanHdFnÒAe kæuH Ke‐;äeØ Arock wav.' jene prma„Sv$p pUàRnHdno na= wgvan Aa„a ructo n=I Ane rag ruce Ke tene potana Aa„a ÝTye äeØ Ke. (tene AnHtanubH\Ino Êo\ Ke). Ae e pDquH ferƒuH Ke ne¦ Svwavna pDqe rhevane bdle te ragna pDqe ræo Ke. tene AhÄ AacayRdev khe Ke‐wa{¦ xuw Ane Axuw bNne wav bH\naH kar` Ke Ane te=I wgvannI vaÌ bNne kmÈne inØe\e Ke. AavI vat Ke.



;ydŸ' kar` ke ;svRivd:' svR&devo ;svRmŸ Aip kmR' smSt (xuw tem j Axuw) kmRne ;AivxeØatŸ' AivxeØpè ;bN\sa\nmŸ' bH\nuH sa\n (‐kar`) khe Ke...





xuH kæuH? ke dya, dan, v/t, tp, wi› [Tyaidno xuwwav hoy ke ihHsa, jU@, corI, kuxIl, pirg/h [Tyaidno Axuwwav hoy, bNney wav ivwavwav Ke Ane svR&devoAe‐ijnwgvHtoAe bNneney AivxeØp e‐beymaH kaH{ fer paD–a ivna AeksrqaH bH\naH sa\n‐kar` khe Ke. be_maH=I Aekey \mR ke \mRnuH sa\n n=I, p` bNney smanp e j bH\naH sa\n Ke.

;smSt kmR' Aem kæuH Ke ne¦ Ae!le ke xuw Ane Axuw bNne kmRne svR& wgvane AivxeØp e bH\naH kar` kæaH Ke. bH\nnI ApeÙaAe bNne srqaH Ke, bemaH ko{ fer n=I. AavI vat AakrI pDe Ke ma`sne, kemke ƒvhar krtaH krtaH inüy =xe Aem mane Ke ne? p` wa{¦ tarI Ae maNyta svR&nI Aa&a=I bhar Ke. ƒvhar krtaH inüy Ýg!xe Ae svR&nI Aa&a n=I. AacayR Am<tcHãdeve ;svRivd:' xBd mUkIne svR&devnI saÙI AapI Ke. Ahaha...¦ Aek smymaH 5`kaz 5`lokne Ô`naruH jenuH AnHt&an Ke, jene AnHt AanHdnuH vedn Ke Ane jenuH AnHtvIyR Sv$pnI pirpU R rcna krI ræuH Ke te svR&dev Ke. Aava svR&dev pu~y‐papna bNne wavne AivxeØp e bH\naH sa\n khe Ke. Ae!le jem ivØy‐kØayna wav bH\nuH kar` Ke tem v/t, tp, xIl, b/ïcyR [Tyaid xuwwav p` bH\nuH kar` Ke, kemke bNney kmRcetna Ke.

hve khe Ke‐;ten' te=I (Aem isâ =yuH ke svR&devoAe) ;svRmŸ Aip ttŸ ÝitiØâH' smSt kmRne inØe|yuH Ke Ane ;&anmŸ Ov ixvhetu: ivihtH' &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke.

Lyo, xuH bakI ræuH? smSt kmRne Ae!le xuw Ane Axuw$p svR wavono svR&deve inØe\ kyÈ Ke Ane Aek &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke. mtlb ke pu~y‐papna ivkLp=I riht inivRkLp xuâ cEtNySv$p wgvan Aa„anI seva‐rm`ta‐lInta Ane Aekag/ta krvanuH frmaƒuH Ke, kemke te Aek j moÙnuH kar` Ke.

sa\ar` Ýa`Ine n bese Ae!le AacayRdeve svR&no Aa\ar AaPyo Ke. prHtu ATyare F`I b\I grbD ={ g{ Ke. v/t kro, tp kro, wi› kro, Ô5a kro, _pvas kro [Tyaid¸ Aem krtaH krtaH moÙmagR Ane moÙ =xe Aem ke!lak khe Ke. p` wa{¦ Ae b\a xuwwav Ke Aene svR& wgvane bH\nuH kar` kæuH Ke. rag Axuw ho ke xuw¸ bNne kmRcetna Ke, ivkarI kayR Ke. wgvan¦ taro magR to Aek &ancetna Ke.

;&anmŸ Ov ivihtH ixvhetu:' ‐Aem co=a pdmaH AhÄ pUrI coqv! krI dI\I Ke. &anne j Ae!le ke &anSv$pI wgvan &aykne j moÙno hetu kæo Ke.





k=HictŸ &an=I Ane k=HictŸ rag=I Aem kho to?

wa{¦ k=HictŸ &an=I Ane k=HictŸ rag=I (moÙ =ay) Aevo Syaäad vItragna xasnmaH n=I. AhÄ to khe Ke‐Ýwu¦ tuH &an Ko¸ tara &anSv$pmaH pu~y‐papna ivkLpno Awav Ke. Aava inweRz, inivRkLp &anSv$pI Aa„amaH Aekag/ta krIne &anma5 wavno Anuwv krvo, cEtNyrsno‐vItragrsno, xaHtrsno Anuwv krvo Ae moÙnuH kar` Ke. ragno Anuwv to Aakuztamy du:q Ane bH\nuH kar` Ke, sHsarnuH kar` Ke. te=I svR ragno inØe\ krIne, wgvan Aem khe Ke ke tuH &an Ane AanHdna Anuwvna rsnuH sevn kr. &anSv$pna Anuwvno rs Ae Anakuz AanHd Ane vItragI xaiNtno rs Ke Ane Ae j Aek moÙnuH kar` Ke Aem svR&deve frmaƒuH Ke.

hve AamaH ;ƒvhar sa\k Ane inüy sa|y' Aeva ÝÆne k–aH Avkax Ke? ko{ @eka e ƒvharne sa\k kæo Ke Ae to sa\kdxamaH sa\k (xuâ rTn5y) pyaRynI sa=e sa=e ƒvhar‐xuwrag kevo hoy Ke tenuH TyaH &an kraƒuH Ke. AhÄ to Aa Aek j vat Ke ke‐;&anmŸ Ov ivihtH ixvhetu:' ‐wgvan Aa„a xuâ cEtNySv$pmaH mxgUl ={ne AanHd‐keil kre Ae Aek j moÙnuH kar` kæuH Ke. Aha¦ vItrag svR&dev jEn prme¬rnI Aa&a xuH Ke Ae lokone qbr n=I¸ xano inØe\ kyÈ Ke Ane xuH ktRƒ Ke AenI lokone qbr n=I¦

b\a xaÏomaH‐care AnuyogmaH‐Ý=manuyog ho ke krànuyog ho, crànuyog ho ke ãƒanuyog ho, Ae svRmaH Aek &an j moÙnuH kar` Ke Aem frmaƒuH Ke. Ahaha...¦ xuâ cEtNyFnSv$p wgvan Aa„a Ke. AemaH j Aekag/ ={ AenaH ]âan‐&an Ane rm`ta Ýg! krvaH Ae Aek j moÙno magR Ke. &anSv$p to pote i5kaz Ke. vtRmanmaH Ae i5kazI &anSv$pmaH Aekag/ta krvI Aevo ;&anmev' no A=R Ke. smÔ uH kaH{...?

;&anmev' kæuH Ae vtRman pyaRynI‐xuârTn5y$p pyaRynI vat Ke. wgvan Aa„a i5kazI \/uv &anSvwavI vStu Ke. temaH Aekag/ta krvI Ae moÙnuH kar` Ke. AxuwnI jem xuwne p` wgvane \mRna kar` trIke inØe|yo Ke kemke Ae to bH\nuH j kar`‐sa\n Ke. Ahaha...¦ Sv$pnuH wan kyaR ivna AekaHte ƒvharno xuwrag krtaH krtaH inüy (‐\mR) ={ jxe AevI jene h@ Ke te ware w/màmaH Ke.

Are¦ ixvpurIno raÔ ixvwUp wgvan Aa„a ragmaH roka{ gyo Ke¦ Aha¦ &an, dxRn, AanHd, xaiNt [Tyaid AnHtgu no wHDar gu ini\ Ýwu




smysar ga=a‐1p0 ) ( 71 potanI ini\ne wUlIne ragmaH rit kre Ke¦ te ragne potano mane Ke, \mR$p mane Ke. prHtu wa{¦ rag xuw ho ke Axuw, bNne pr Ke, pudŸglSvwav Ke, cEtNySvwav n=I¸ Ane prne potanuH mane Ae to cor Ke. bnarsIdase kæuH Ke ke‐

;;s¿akI smai\mEH ivraÒ rhE so{ sahU s¿atEH inkis Aor ghE so{ cor hE.''

ragne‐prne potano manva$p corIna Apra\nI sÔ cargitno jelvas Ke

wa{¦

Aavo magR 5`lokna na= svR&deve frmaƒo Ke Ane Ae j magR idgHbr AacayÈ Ane muinvroAe AhÄ Ýisâ kyÈ Ke. AacayÈ Ane muinvro to Kõa‐satma gu S=ane idvsmaH hÔro var AavÔ kre Ke. teAone paKlI ra5e inãa p` ATyHt ALp hoy Ke. AavI wavilHg muindxa Ke. temne cair5dxamaH AtIiNãy AanHdnI KapvazuH Ýcur SvsHvedn hoy Ke. AavI dxane wgvane moÙmagR kæo Ke. prHtu pHcmhav/tna ke ƒvharrTn5yna ragne moÙmagR kæo n=I. gHwIr vat Ke, wa{¦ k=HictŸ &an=I (‐xuâ rTn5y=I) Ane k=HictŸ xuwrag=I (‐ƒvharrTn5y=I) moÙmagR =ay Aem wgvane kæuH n=I. &an j Aek moÙno hetu kæo Ke. &an Ae!le AhÄ i5kazI &annI, ãƒSvwavnI vat n=I, p` Ae i5kazI ãƒSvwavmaH Aekag/ta krtaH Ýg! =tI xuâ rTn5y$p cEtNynI pir`itne AhÄ moÙnuH sa\n kæuH Ke. ;&anmev' no Aa A=R Ke.

ÝÆ:- Ôe Aam Ke to pKI Aa b\I \mal‐2p‐26 laqnaH mHidro, wgvannI Ýit¤a, r=ya5a, gjr= Ane Sva|yay‐Ývcno vgerenI xI j$r Ke?

sma\an:- Ae svR baæ vStu to potpotana kaze potpotana kar e hoy Ke. mHidr, Ýit¤a [Tyaid xuH Òv kre Ke? na¸ Òvne to te kaze tevo xuwrag hoy to pu~ybH\ =ay Ke \mR nih. Ae xuwrag kaH{ moÙnuH sa\n n=I. sa\kne p` vCce Aavo xuwwav Aave qro¸ wi›, pUÔ, Ýit¤a [Tyaid krvano &anIne p` xuwwav Aave Ke, p` Ae bH\nuH j kar` Ke, Ae kaH{ \mRnuH sa\n n=I. (_pcar=I Aene \mRsa\n khe Ke Ae j¡dI vat Ke¸ Ke nih.).

xuwaxuwwav Ke Ae to rag Ke, rog Ke, Aakuzta Ke, bH\nuH kar` Ke Ane &an j Aek moÙnuH kar` Ke. inmRzanHdno na= xuâ siCcdanHdSv$p Ýwu wgvan Aa„a i5kaz Ke. AemaH Aekag/ =taH xuâ cEtNynI je inmRz pir`it =ay te &an j moÙnuH kar` Ke Aem kæuH Ke. ;ivihtmŸ' Aem xBd pD–o Ke ne¦




72 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aem ke Aa j ivi\ Ke Ane Aa j magR kæo Ke. Ahaha...¦ AacayRna xBdne‐k=nne y=a=R smje to Nyal ={ Ôy AevI vat Ke.

mo!aH laHba laHba puStko‐xaÏonI vat kre p` prma=R Ýg! n kre to te=I xuH? jena=I jNm‐mr` n m!e Ae cIj gme te!lI bhar=I êcI j`ay top` tenI kaH{ ikHmt n=I. Kh#alamaH Aave Ke ne ke‐

;muinv/t \ar AnHt var g/Ivk _pÔyo.'

wa{¦ nvmI g/Eveyk Ôy Aeva xuklleXyana xuwwav Ae p` klex j Ke. wgvane Aene bH\nuH j kar` kæuH Ke. (ivcar to qro ke moÙ ma!e xuH AnHtvar muinv/t \ar` krvaH pDtaH hxe?) AHdr wgvan Aa„a ixvpurIno raÔ cEtNydev Ýwu ;rajte' Ae!le AnHtgu nI sm<iâ vDe xowI ræo Ke. je potana cEtNymy Sv$pmaH Aekag/ ={ne ;rajte' Ae!le xowe Ke te raÔ Ke, wUp Ke.

potana &an Ane AanHd Sv$pmaH Aekag/ =vuH Ae &ancetna Ke, A=aRtŸ je xi›$pe &an i5kaz Ke tene pyaRymaH Ýg! krvuH AenuH nam &ancetna Ke Ane Aene j wgvane moÙnuH sa\n kæuH Ke.

kzx 104 : m=azuH

;Ôe smSt kmR inØe\vamaH AaƒuH Ke to pKI muinAone xr` konuH ræuH?' wgvan¦ xuwaxuwwav bH\nuH kar` Ke, xuwwav p` bH\nuH kar` Ke, \mR n=I Aem khIne Aape teno inØe\ kyÈ to hve muinAoAe pazvuH xuH? paHc mhav/t, paHc simit, 5` guiPt [Tyaid ƒvharno Aape bH\naH kar` khIne inØe\ kyÈ¸ to pKI muinAoAe pazvuH xuH? AalHbn‐Aa]y kono krvo? muinAo jeno Aa]y kre Ke teno to Aape inØe\ kyÈ to Ae muinvrone xr` xuH ræuH? ix*yna Aa ÝÆ Ýit sma\an krto AacayRdev kzx khe Ke:‐


;sukËtduirte svRiSmnŸ kmRi` ikl iniØâe' xuw Aacr`$p kmR Ane Axuw Aacr`$p kmR‐Aeva smSt kmRno inØe\ krvamaH AavtaH ;nE*kMyeR Ýv<¿e' Ae rIte in*kmR AvS=a ÝvtRtaH, ;muny: qlu Axr`a: n siNt' muinAo kaH{ Axr` n=I.

j¡Ao, xuH khe Ke? muinvro xuwaxuw$p smSt kmRno inØe\ krIne in*kmR AvS=amaH Ýv<¿ =ay Ke. Ae!le xuH? Ae!le ke teAo ragna kmR nam kayR




smysar ga=a‐1p0 ) ( 73 ivnana &ancetna$p kmRmaH Ýv<¿ =ay Ke. xuwaxuw kmRriht in*kmR AvS=ane ÝaPt ={ne muinvro xuâopyog$p cEtNynI inmRz AvS=amaH Ýv<¿ =ay Ke te=I teAo kaH{ Axr` n=I¸ A=aRtŸ temne xuâ cEtNynuH xr` Ke. hve AavI vat smjvI k@` pDe Ae!le ibcara Òvo AnHtkaz=I xuwaxuwmaH j mHDI rhela Ke, lagI rhela Ke.

prHtu wa{¦ xuwaxuwwav Ae ko{ ApUvR cIj n=I. xuwaxuwwav to ingodna Òvne p` =ya kre Ke. kdI p` 5s n =ya hoy Aeva AnHta ingodna Òv pD–a Ke. Aene p` Ù e xuw Ane Ù e Axuw wav =ya kre Ke.

Aa DuHgzI, ls`, kaHda, sÞrkHd vgere kHdmUznI Aek ra{ je!lI k!kImaH AsHQy AaEdairk xrIr Ke Ane Ae drek xrIrmaH xi›Ae wgvanSv$p Aeva cEtNySvwavmy AnHta ingodna Òv Ke. TyaH ko{ne dev‐guÌ‐xaÏno yog n=I Ane danaid p` sHwivt n=I. KtaH te drek Òvne Ù e Axuw Ane Ù e xuw AevI kmR\ara inrHtr calu j Ke. xuwaxuwwav Ae kaH{ nvI cIj n=I. Are¦ Ae ko{ cIj j n=I¸ Aa„a k–aH Ke AemaH?

jem sÞrkHdmaH _prnI je lal Kal hoy Ke tenuH lÙ KoDI do to AHdr Aaqoy Kal=I j¡do sÞrkHd nam sakrnI mI@axno ipHD Ke. Aem wgvan Aa„a, xuw Ane Axuwwav$p KalnuH lÙ KoDI do to AHdr xuwaxuwwav=I j¡do cEtNySv$p AtIiNãy AanHdna rs=I wrelo Am<tno kHd Ke. jem sÞrkHd mI@axno kHd Ke tem wgvan Aa„a icdanHdkHd Ke. hve xuwaxuwkmR=I riht =taH muinvro Axr` Ke Aem n=I p` temne icdanHdkHdSv$p wgvan Aa„anuH xr` hoy Ke Aem AhÄ khe Ke.

j¡Ao, AhÄ ;xuwacr`$p kmR' Aem lI\uH Ke. Ae!le ke jD prma u je bH\ay AenI Aa vat n=I. AhÄ to ;suk<t' Ae!le xuw Aacr`$p dya, dan, v/t, wi› [Tyaidna xuwwav Ane ;duirt' Ae!le ihHsa, jU@, corI, kuxIl, ivØyvasna [Tyaidna Axuwwav‐Ae bey wavno inØe\ krIne muinvro in*kmR AvS=a$p ÝvteR Ke. Ae!le xuH? Aeno A=R Aem Ke ke xuwaxuwrag=I inv<i¿ pamIne xuâwavmaH‐xuâcEtNySvwavmaH Ýv<i¿ kre Ke. Aho¦ Aavo vItragno magR prm AdŸwut Ane AlaEikk Ke¦ Aavo magR bIje k–aHy n=I¸ bIÔ b\a magR AmagR Ke, ivprIt magR Ke. vedaNt ho ke saHQy ho, vExeiØk ho ke buâ ho, Ae ko{Ae sMykŸ magR Ô~yo j n=I. Aa to je`e Aek smymaH 5` kaz‐




74 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 5` lokne Ôeya Ke Aeva vItrag svR& prme¬rnI vaÌ äara Ýg! =yelo sMykŸ moÙmagR Ke.

j¡Ao, Axuw Aacr`nI jem xuw Aacr` p` bH\nuH kar` hova=I inØe|yuH Ke to pKI muinvro konuH xr` le? xuH Ýv<i¿ kre? to khe Ke ke muinvrone xuwragriht in*kmR AvS=a =taH teAo AHdr AtIiNãy AanHdrs=I wrela Am<tSv$p wgvan Aa„amaH Aekag/ta$p‐rmva$p Ýv<i¿ kre Ke. ;in*kmR AvS=a ÝvtRtaH' Aem waØa Ke ne? in*kmR nam (xuwaxuw) kmR=I inv<¿ AevI AvS=amaH‐Ae!le ke xuâ cEtNymy AragI pirìtmaH‐Ýv<¿ =ay Ke. Ahaha...¦ muinvro pote xuâ cEtNyFn wgvan AHdr AtIiNãy AanHdrs‐vItragrs‐xaHtrs=I wyÈ pD–o Ke temaH Ýv<¿ =ay Ke. Lyo, Aa muinvronuH AHtrHg ÝvtRn Ke Ane Aa j magR Ke. pHcmhav/t Ane nG™p uH Ae kaH{ muinpùH n=I¸ Ae to jD$p baæilHg Ke. smÔùH kaH{...?

Aa to song#nuH Ke Aem ke!lak khe Ke?

juAo, Aa xaÏ (‐smysar) song#nuH bnaveluH n=I p` mha sm=R muinvrnuH bnaveluH Ke. 2000 vØR pUveR wgvan kuHdkuHdacayR mhan idgHbracayR ={ gya AemnuH bnaveluH Aa xaÏ Ke. Tyar bad Aek hÔr vØR pKI tenI !Ika AacayR Am<tcHãdeve krI Ke. Ae muinvro Aem khe Ke ke‐xuwwav=I inv<i¿ =taH xuâwavnI Ýv<i¿nuH muinne xr` hoy Ke Ane Ae j (vaStivk) xr` Ke, xuwwav kaH{ xr` n=I. Lyo, Aa muinnuH kmR nam kayR Ke.

Are¦ Aavo vItragno magR KoDIne jenuH ic¿ paHc [iNãyona ivØyomaH‐wgvan Ane wgvannI vaÌmaH (Aena ragmaH) rme Ke te cor Ke. 31 mI ga=amaH saÙatŸ AirhHt wgvan Ane wgvannI vaÌne [iNãyna ivØymaH g~ya Ke. TyaH kæuH Ke ke je ko{ Aa„a Aa paHc jD [iNãyo Ane AHdr Aek Aek qHDqHD$p waveiNãy Ane [iNãyna ivØyo‐ÏI, ku!uHb, dex, dev‐guÌ‐xaÏ Ane AemnI vaÌ‐Ae svRne ÒtIne Ae!le ke Ae svRnuH lÙ KoDI d{ne potana xuâ cEtNymy Aa„ane Anuwve Ke te ijteiNãy ijn Ke. j¡Ao, Aa cEtNynI Ýv<i¿$p in*kmR ÝvtRn muinne xr` Ke.

Ahaha...¦ khe Ke‐;in*kmR AvS=a ÝvtRtaH ;;muny: qlu Axrà: n siNt'' muinAo kaH{ Axr` n=I¸' A=aRtŸ temne xuâ cEtNyFnSv$p inj Aa„anuH xr` Ke. ragnuH xr` KU!yuH Ane wgvan Aa„anuH xr` temne ÝaPt =yuH Ke. mHidrmaH pUÔ vqte c¿air xr`H bole Ke ne? AirhHta xr`H,




smysar ga=a‐1p0 ) ( 7p isâa xr H‐Aem bole Ke ne? wa{¦ Ae to b\I ƒvharnI vato Ke. AhÄ to inüy xr` xuH Ke AenI vat Ke. AirhHtaidnuH xr` leva jtaH to ivkLp é@e Ke Ane Ae ivkLp xuwrag Ke¸ Ane Ae xuwrag bH\nuH kar` hova=I svR&devoAe inØe|yo Ke.

AnHta ijnwgvHtoAe idƒ|vin äara khelI vat Aa Ke. wgvan mhavIr Aaid tI=Åkro to moÙmaH p\ayaR Ke Ane isâpde ibraje Ke. p` mhaivdehÙe5maH sImH\r Aaid tI=Åkro ATyare saÙatŸ ibraje Ke. p00 \nu*yno deh t=a ÊoD‐pUvRnuH Aayu*y Ke, AirhHtpde ibraje Ke. temnI smosr`swamaH muinvro, SvgRna [Não, cÊvt±, raÔ‐mharaÔAo, ]avk‐]aivkaAo, isHHHh, vaF Ane spR [Tyaid Òvo vaÌ saHwzva Aave Ke. te vaÌmaH wgvan je khe Ke te Aa Ke. mhan idgHbr sHt wgvan ]I kuHdkuHdacayR TyaH sImH\rna= pase gya hta, Aa@ idvs TyaH ræa hta. Aa@ idvs wgvannI vaÌ K FDI svare, K FDI bpore, K FDI saHje KU!e Ke te saHwzI AagzpaKzna vqtmaH TyaHna ]utkevzIAo sa=e ccaR‐vataR krI AhÄ wrtmaH paKa AavIne Aa xaÏo bnaƒaH Ke. AemaH Aa wgvanno sHdex Ke Aem khe Ke‐

xuH khe Ke? ke Axuw Aacr`nI jem xuw Aacr`$p kmRno inØe\ krvamaH AavtaH muinAo kaH{ Axr` ={ jta n=I. Aa pHcacar‐&anacar, dxRnacar, cair5acar, tpacar, vIyaRcar‐Ae xuwacarno inØe\ ={ jtaH muinAo xuH Aacr` pazxe Aem Axr` ={ jta n=I¸ prHtu AHdr inmRzanHdno na= siCcdanHdSv$p wgvan Aa„a je i5kaz ibraje Ke tena &anmaH Aacr` krvuH, tena ]âanmaH Aacr` krvuH, AenI iS=rtamaH Aacr` krvuH, [CKa inro\$p AanHdmaH Aacr` krvuH Ane vIyRnI xuâtanI rcnamaH Aacr` krvuH‐Aa Ýma e AtIiNãy AanHdnI rm`ta$p pHcacar teAo pazta hoy Ke. AavuH in*kmR AvS=a$p Sv$pnuH Aacr` muinAone hoy Ke te=I teAo Axr` n=I.

Ahaha...¦ muindxa‐cair5nI dxa ko{ AlaEikk hoy Ke¦ muinvro bharmaH vÏ=I riht Ane AHdr ragna ivkLp=I riht xuâ cEtNyna |yanmaH mG™ ={ne AanHd$pI Am<tna FUH!Da pIta hoy Ke. jem ko{ xerDIno mI@o rs g!k‐g!k FUH!Da wrI‐wrIne pIAe tem Aa \m± puÌØo AHtrmaH AtIiNãy AanHdno rs g!k‐g!k FUH!Da wrIwrIne pIAe Ke. temne AemaH=I bhar nIkzvuH go@tuH n=I. Aho¦ \Ny Ae cair5dxa¦ Aa \mR Ane Aa cair5dxa Ke Ane Aene AhÄ in*kmR AvS=amaH ÝvtRn kæuH Ke.

hve khe Ke‐;tda' ßyare in*kmR AvS=a ÝvteR Ke Tyare ;&ane ÝitcirtmŸ




76 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 &anmŸ ih' &anmaH Aacr` krtuH‐rm` krtuH‐pir`mtuH &an j ;OØaH' te muinAone ;xr`H' xr` Ke.

Lyo, Aa Aacr` Ane Aa xr`. &ananHdSv$p wgvan Aa„amaH crvuH‐rmvuH te Aacr` Ane xr` Ke. wa{¦ xuwwav$p Aacr` Ke Ae to Jer Ke, kemke te Am<tSv$p wgvan Aa„a=I ivruâ Ke Ane bH\nuH sa\k Ke. te=I muinAo xuwacr`$p kmRno inØe\ krIne AHtrmaH inivRkLp AanHd$pI Am<tnuH vedn kre Ke. Aa j muinnuH sacuH Aacr` Ke. vat AakrI pDe, p` =ay xuH bapuH? AanI smj` Ane AenuH ]âan Ý=m krvuH pDxe, Anuwv to pKI =xe Ane AHdr iS=rta$p cair5nI vat to Ae pKInI Ke.

Aho¦ muinnI cair5dxa‐AnuwvnI iS=rta$p dxa ko{ AlaEikk Ke. !Ikakar pÍÝwml\airdeve inymsarmaH Aek kzxmaH (kzx 2p3) TyaH su\I kæuH Ke ke‐AtIiNãy AanHdmaH JUlta‐rmta Aeva muin Ane svR&‐vItragdevmaH je AHtr‐tfavt j¡Ae Ke te jD Ke. Aha¦ AavI vItragI AanHdmy cair5 dxa Ke. smysar na!kmaH bnarsIdase kæuH Ke ke‐muin je potana (‐Aa„ana) AanHdmaH rme Ke Ae AenuH moÙmagR$p Aacr` Ke, p` Aene je pHcmhav/taidno ivkLp é@e Ke te jgpH= Ke (sHsarmagR Ke). wa{¦ cair5dxa Ae AHtrnI cIj Ke.

to bnarsIdas Ane !oDrml A|ya„nI waHg pIne naCya hta Aem loko khe Ke te xuH Ke?

lokone A|ya„tÀvnI qbr n=I Ane Aekla xuwwavmaH \mR Ke Aem mane Ke te=I teAo gme te khe. Are¦ Svwavne KoDIne xuwawavnI lalcmaH fsa{ rhela teAo pirw/m`na pH=e Ke. AhÄ khe Ke‐wgvan¦ tne qbr n=I. tuH ixvngrIno raÔ AnHtgu nI qa` Ýwu cEtNyrTnakr Ko. AemaH Aekag/ =taH Aek Aek gu nI AnHt inmRz pyaRyo nIkze AevI tarI cIj Ke. Aava AnHt gu ‐rTno=I wrelo Ýwu tuH Aa„a Ko. hve be srqa{nI bIDI pIve Tyare to wa{ sahebne payqanamaH dSt _tre, AavaH jenaH AplÙ` Aene khIAe ke tuH cEtNyrTnakr Ko te Aene gze kem _tre? Are¦ xuwwavnI Aadt pDI g{ Ke tene pote cEtNyrTnakr Ke Ae kem bese?

AhÄ khe Ke‐wgvan Aa„a cEtNyna rTnono smuã Ke. AemaH Aekag/ ={ne Aacr` krtaH‐rm`ta krtaH vItragI AanHdno Anuwv krnara muinAone potana Aa„anuH xr` Ke. Ahaha...¦ ragno inØe\ krIne AHtrmaH DUbI jta




smysar ga=a‐1p0 ) ( 77 muinvrone inj xuâa„a j xr` Ke. ArhHta xr H, isâa xr H Ae to ƒvhar=I xr` khevama5 Ke.

vItragno magR inv<i¿ magR Ke. rag=I inv<i¿ =ay Ke ne? t=aip xuâmaH Ýv<i¿nI ApeÙaAe tene Ýv<i¿p uH p` khe Ke. pote xuâ icdanHdFnSv$p ixvSv$p Ýwu ixvpurIno raÔ Ke. AemaH Aacr` krta =ka muinAone Aek &an j xr` Ke. &an Ae!le xaÏ&an Aem nih¸ xaÏ&an to wed$p ivkLp&an Ke. AhÄ to &anmaH (‐SvwavmaH) Aacr` krtuH, rm` krtuH &an j xr` Ke Aem kæuH Ke. ;&anH ih' Aem kæuH Ke ne? j¡Ao, Aa AekaHt (sMykŸ AekaNt) kI\uH Ke. mtlb ke rag xr` n=I. k=HictŸ &an xr` Ane k=HictŸ rag xr` Aem n=I. &anmaH Aacr` krtuH &an j muinAone xr` Ke. hve khe Ke:‐

;Ote' teAo ;tZ inrta:' te &anmaH lIn =ya =ka ;prmmŸ Am<tmŸ' prm Am<tne ;SvyH ivNdiNt' pote Anuwve Ke‐AaSvade Ke. ;SvymŸ' Ae!le ragnI ApeÙa ivna, ivkLpnI ApeÙa ivna sa\k prm Am<tne AaSvade Ke. ƒvharrTn5yno xuwrag hto te=I Am<tno Svad Aave Ke Aem n=I. xuH kzx Ke¦ gjb cIj Ke, wa{¦ Aek kzxmaH to b\o sar wrI dI\o Ke¦

Ýa`I (‐Òv) bharnI Ýv<i¿maH Ae!lo b\o roka{ gyelo rhe Ke ke tene sHsarna Axuwwav=I inv<i¿ mztI n=I. bs, Aaqo idvs \H\o‐vepar, krvo ÏI‐pirvarnuH poØ` krvuH Ane saEne raÒ raqva [Tyaid papna kayÈmaH gaze Ke. AemaHy paHc‐pcas laq ke kroD‐be kroDnI sHpi¿ ={ Ôy to pUKvuH j xuH? AemaH j qux quxal ={ne rhe Ane ibcaro nvro j n pDe. pKI Aene xuwwav p` k–aH=I =ay? Ane ßyaH xuwwav j =to n=I Aene Aena=I inv<i¿nI to vat j k–aH rhI? Ae to sHsarna‐pirw/m`na pH=e j Ke. Ae pirw/m`no pH= bhu Aakro Ke, wa{¦

AhÄ hve bIj¡H khe Ke. AhÄ khe Ke‐devdxRn, guÌpUÔ, dan, tp, sHym, Sva|yay Aaid je xuwwav$p Aacr` Ke te p` rag Ke, bH\nuH kar` Ke, sHsarnuH kar` Ke. Ane je Aene \mR$p Ô e Ane mane te im+ya¹iÚ Ke Ane te p` sHsarpirw/m`na pH=e Ke smÔ uH kaH{?

to smiktIne p` te AavXyk kmR to hoy Ke?

ha, pU R vItrag n =ay TyaH su\I SvwavnaH ¹iÚ‐Anuwv hova KtaH smiktIne p` xuwwav$p Aacr` hoy Ke. p` Aene Ae bH\nuH kar` Ô e Ke.. (Ane Êmx: teno inØe\ krIne te AHtrmaH _g/ puÌØa=R krIne xuiâ v\arto Ôy Ke). Aavo magR Ke.





kæuH ne ke‐;prmmŸ Am<tmŸ SvyH ivNdiNt' SvyH Ae!le prnI ApeÙa ivna pota=I prm AanHd$p Am<tno Anuwv kre Ke. j¡Ao, Aa muinp uH Ke. ;prm Am<t' kæuH ne? AtIiNãy AanHdno Anuwv =vo Ae prm Am<t Ke. muinvro prm AanHd$p Am<tno Anuwv kre Ke te AemnuH Aacr` (‐cair5) Ke. xuwacr`ne inØe|yuH to bIj¡H kaH{ sa\n ræuH nih Aem Ôe ko{ khe to Ae brabr n=I. AHtr icdanHdSv$pmaH Aacr` krtuH, rag=I iwNn pDeluH &an prm AanHd$pI Am<tno je Anuwv kre Ke te sa\n Ke, xr` Ke. muinAo AemaH rhe Ke. j¡Ao, Aa muinp uH, Aa cair5 Ane Aa moÙnuH sa\n Ke.

Ahaha...¦ muinvro prm Am<tno Svad le Ke¦ Aa FIno Ane sakrno Svad Ke Ae cEtNyno Svad n=I Ane Ae (‐Svad) Òvne Aave Ke Aem p` n=I. Ae to jD Ke. Aa mI@uH, mhesUb Ane rsguÐaHno Svad Ke Ae to jDno Ke, AÒv Ke Ane wgvan Aa„a $p, rs, gH\, SpxR ivnanI cIj Ke. Aava Ars Ane A$pI Òvne $pI AÒvno Svad hoy nih. prHtu te smye Aene Ô`taH Aa @Ik Ke Aevo je rag kre Ke Ae ragno Svad Òvne Aave Ke. ÏIna sHyogmaH ÏIna ivØyno Svad Òvne Aavto n=I, kemke ÏInuH xrIr to haD‐maHs‐Ìi\r‐camDanuH bneluH jD Ke, AÒv Ke. p` Aa @Ik Ke Aevo je Òv rag kre Ke Ae ragno Aene Svad Aave Ke. prHtu Ae ragno Svad Jerno Svad Ke wa{¦ Ae du:q$p Ke, Ane \m±ne Aa„amaH prm AanHdno Svad Aave Ke, Ane Ae suqno Svad Ke.

AhÄ ;prm Am<tne Anuwve Ke' Aem kæuH Ke Ae muinnI Ý\anta=I kæuH Ke. Ýcur SvsHvedn khevuH Ke ne¦ paHcmI ga=amaH Aave Ke ke muinne Ýcur SvsHvedn hoy Ke, co=e gu S=ane SvsHvedn Ke p` Ae jFNy Ke, ALp Ke. paHcme ]avkne ivxeØ AanHd Ke Ane K‚e muinrajne Ýcur SvsHvedn Ke. je!lo SvsHvedn$p AanHdno Svad Ke te!luH Aacr` Ke. Aho¦ AHdr icdanHdmy i5lokIna= wgvan Aa„amaH Aekag/ =taH‐rmtaH‐ÔmtaH je prm Am<tSv$p AanHdno Svad Aave AenuH nam Aacr` Ane muinp uH Ke. svR&devnI idƒ dexnamaH Ane svR&devna xaÏmaH‐prmagmmaH Aa AaƒuH Ke.

∙ ∙ ∙


;suk<t ke du*k<t‐bNneno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke to pKI muinAone kaH{ p` krvanuH nih rheva=I teAo muinp`uH xana Aa]ye, xa AalHbn vDe pazI xke?'





j¡Ao, ihHsa jU@, corI, ivØyvasna Ane Êo\, man Aaid du*k<t Ae!le Axuw Aacr` Ane dya, dan, v/t, tp, xIl, sHym Aaid suk<t Ae!le xuw Aacr`‐Ae svRno inØe\ kyÈ to muinAone xuH krvanuH ræuH? pHc mhav/t, paHc simit, 5` guiPt, A‚avIs mUlgu [Tyaid xuwacr`no Ae \mR n=I Aem inØe\ kyÈ to pKI muinAo xana Aa]ye muin\mR paze?‐Aam ko{ne xHka =ay to tenuH sma\an AacayRdeve kyuÅ Ke ke:‐

;svR kmRno Tyag =ye &annuH mha xr` Ke.'

j¡Ao, Aa muin\mR kæo. Ahaha...¦ i5kaz &anSv$p prma„Sv$p wgvan Aa„a pote Ke AemaH lIn =vuH Ae &annuH mhaxr` Ke. A=aRtŸ Aa„a sday xuâ vItragSvwavI vStu Ke AenuH j muinAone xr` Ke Ane Ae j \mR Ke.

Aha¦ Aa A‚avIs mUlgu`, paHcmhav/t Aaid xuwacr` Ôe \mR n=I, cair5 n=I Aem kæuH to hve xuH krvuH? to khe Ke‐wgvan¦ saHwz. AHdr cEtNymUitR &aykwavSv$p, inTyanHd‐shÔnHdSvwavI mhaÝwu prm pda=R i5kaz iv>man AiStp e ivrajman Ke, AenuH xr` le Ae xr` Ke. Ahaha...¦ muinvro je pirìt äara SvwavnI ¹iÚ Ane lInta‐rm`ta kre Ke te vItragI pirìtne Aek ma5 xr` i5kazI xuâ Aa„ãƒ j Ke. potanI i5kazI \/uv vStu je siCcdanHd, pU aRnHd, shÔnHd, A`krayel (‐Ak<i5m) shÔ„Sv$p AivnaxI AnHtgu \am sday AHdr pDelI Ke Aeno Aa]y krIne AemaH lIn =vuH Ae j xr` Ke.

Aavo vItragno magR lokpâit=I sav j¡do Ke wa{¦ ;svR kmRno Tyag =ye &annuH mhaxr` Ke.' AhÄ &an Ae!le ivkLp=I riht inivRkLp i5kazI Aa„Svwav siCcdanHdSvwav, stŸ nam xa¬t &an Ane AanHd jeno Svwav Ke te Aa„a muinne xr` Ke, Aava Aa„ana Aa]y=I muinne je sMyGdxRn‐&an‐cair5$p Anakuz AanHdno Svad Aave Ke te xr` Ke, te muin\mR Ke.

\mR to Aene khIAe ke jemaH Aa„ana AtIiNãy AanHdrsnuH vedn hoy. je xuwaxuw wav Ke te kmRrs Ke Aeno Svad Jerno Svad Ke. xuânI ApeÙaAe bNne Jer Ke. Axuw tIv/ Ane xuw mHd Jer¸ p` Ke bNne Jer. te=I bNneno inØe\ kyÈ Ke. Aek xuâ cEtNyFnSv$p Aa„amaH lInta krvI Ae j Am<tSv$p AanHdno Svad Ke Ane Ae \mR Ke. JIÌ vat Ke wa{¦ ga=a 1p1 maH Aavxe ke prma=R‐prm pda=R, mhapda=R Anaid‐AnHt siCcdanHdmy inTyanHdmy Ýwu Aa„a j xr` Ke. AemaH JUkI jtaH AanHdrsno Anuwv Aave Ke Ane Aevo Anuwv j prma=R muinp uH Ke.





be hÔr vØR phelaH Aa xBd$p xaÏ bNyuH Ke Ane Aek hÔr vØR phelaH AenI !Ika ={ Ke. temaH wgvan kuHdkuHdacayR idgHbr sHt mha muinraj muin kone khIAe, muinp uH xuH cIj Ke AenI vat kre Ke. khe Ke‐pu~y Ane papna ivkLpne m!aDtaH‐inØe\taH jemaH potana xuâ cEtNySv$pna AtIiNãy AanHdna rsno jFNy‐=oDo Svad Aave Aevo Anuwv te sMyGdxRn Ke. kæuH Ke ne ke‐

;rs Svadt suq _pjE Anuwv tako nam.'

t=a potana &ananHdSvwavI wgvannuH (‐Aa„anuH) AanHdrsna Anuwv=I yu› je Ýcur SvsHvedn Ke te muinp uH Ke. muinpàmaH potanI inmRz pirìtne vStuSvwavnuH xr` (‐Aa]y) rheluH Ke. t=a Ae inmRz pyaRy p` xr` Ke.

ÝÆ:- Ae bey xr` kem hoy?

_¿r:- inmRz pyaRy wgvan Aa„anuH xr` g/h` kre Ke ne? te=I Aa„a xr` Ke. t=a rag xr` n=I Aem kæuH TyaH inmRz pirìtnuH xr` Ke Aem khevay. vaStvmaH to pyaRyne \/uv Aa„a j xr` Ke. smÔ uH kaH{...?

ga=a 71 maH AavI gyuH Ke ke vStunuH Svwav$p pir`mn Ae vStu Ke. wgvan Aa„ano &an Ane AanHdno Svwav Ke. Aena Ae Svwav$p pir`mn vStu khetaH Aa„a Ke. TyaH kæuH Ke ke‐;;Aa jgtmaH vStu Ke te Svwavma5 j Ke, Ane ;Sv' nuH wvn (‐pir`mn =vuH) te Svwav Ke.'' kemke Svna pir`mnmaH SvwavnuH wan =yuH ke vStu AavI Ke. ma!e SvnuH pir`mn te Svwav Ke. ;;ma!e inüy=I &annuH =vuH‐pir`mvuH te Aa„a Ke.'' j¡Ao xuâ$pe pir`mvuH Ae j Aa„a Ke Aem khe Ke. bapu¦ magR Aavo bhu JIò Ke. jNmmr` riht to Aek vItragwav=I j =vay Ke. Ae vItragwav ApUvR Ke. Are¦ jemne Aa saHwzvay mztuH n=I te ibcara xuH kre?

jena &anmaH rag Aaid jD cIÔenuH wan =ay Ke te Ô`vavazo cEtNy‐mhaÝwu Ke. tenamaH je prnuH &an =ay Ke te potanuH SvSv$p Ke prne Ô`naruH &an kaH{ prSv$pe ={ jtuH n=I. hve AavuH je Ô e‐smje nih te ibcara xuH kre? Svwav=I ivruâ pu~y‐papna wav$pe pir`me, Êo\aid$pe pir`me. ragnI ruic Ane inj cEtNySv$pnI Aruic te Êo\ Ke. Arere¦ Êo\aid$pe pir`mta teAo cargit$p sHsarmaH AnHtkaz rqDe Ke. Aa„anuH Svwavp e (‐&anp e) pir`mvuH‐=vuH Ae Aa„a Ke Ane Ae xr` Ke, \mR Ke.

AhÄ khe Ke‐;&anmaH (‐Aa„amaH) lIn =taH svR Aakuzta=I riht prmanHd (‐prmam<t)no wogv!o hoy Ke.' Aa sacuH muinpùH Ke. ;Aeno Svad




smysar ga=a‐1p0 ) ( 81 &anI j Ô e Ke.' A=aRtŸ AavuH AtIiNãy AanHdnuH‐prm Am<tnuH vedn Aek &anIne j hoy Ke. A&anIne AenI qbr n=I Ae!le mHDI pDe bharnaH v/t pazva, tp krva, _pvas krva. p` wa{¦ Ae b\uH Aacr` Aakuzta Ane du:q Ke Ane sHsarna pirw/m`nuH kar` Ke.

Tyare ke!lak khe Ke‐song#vaza inüynI j vat kre Ke, ƒvhar to kheta j n=I¸ Aem ke ƒvhar=I inüy =ay Aem kheta n=I.

temne khIAe KIAe ke Aa 2000 vØR phelaH wgvan kuHdkuHdacayeR bnaveluH xaÏ Ke. AemaH xuH kæuH Ke? ke \mR Aene khIAe ke jemaH pu~y‐papna Aacr`nI ke AakuztanI gH\ey n=I. Aa to naiSt=I vat Ke. AiSt=I xuH Ke? ke AtIiNãy prm pda=R &ananHd Sv$p je potano wgvan Aa„a Ke temaH lIn =yelI pyaRymaH AtIiNãy AanHdno je wogv!o =yo Ae muinp uH Ke, \mR Ke, cair5 Ke, moÙno magR Ke. Ahaha...¦ jeè AnuwvmaH Aa„a lI\o Ke tene qbr pDe ke Aa prm AanHdno‐Am<tno Svad xuH Ke? bIÔ ragI‐kØayI Òv xuH Ô e? kæuH Ke ne ke‐;qaqranI qIskolI sakrno Svad xuH Ôè?' kØayI Òv kmRne j svRSv ÔÌ, muQyp e v/t, tp Aaid pu~ywavne svRSv ÔÌ AemaH j tãUp ={ ræo Ke. prHtu te=I Aene kØayno‐Jerno j Svad Aave Ke, &ananHdno Svad Aavto n=I.

Ahaha...¦ Aa„a pUàRnHdno na= Ýwu AtIiNãy AanHdna rs=I wrpUr Ke. jem sÞrkHdne lal Kal ivna j¡Ao to te Aeklo sakrno (‐mI@axno) ipHD Ke tem wgvan Aa„a xuwaxuwkmR=I riht, pu~y‐papna ivkLp=I riht prm AtIiNãy AanHdno ipHD Ke. Ae AanHdkHdSv$pmaH crvuH Ane rmvuH Ane prm AanHdmy pirìtno wog krvo AenuH nam \mR Ane muinp uH Ke. wa{¦ sHsar=I mu› =vano Aa j _pay Ke. lokone k@` pDe Ae!le raDo paDe ke ;Aa inüy Ke, inüy Ke¸' p` wa{¦ inüy Ke Ae j sTy Ke, y=a=R Ke Ane ƒvhar to _pcar Ke. ƒvhar to laEikk k=nma5 Ke. ãƒsHg/hmaH Aave Ke ke‐ƒvhar Ke Ae laEikk Ke Ane wgvan Aa„a prma=R inüy vStu Ke te loko¿r Ke.

Aa„a cEtNymhaÝwu icdanHdnI gaH@ Ke. jem rTnnI g@DI hoy Ane qole to rTn nIkze tem &ananHdrTnnI gaH@ Ýwu Aa„ane qole Ae!le ragnuH AekTv KoDIne SvwavmaH AekTv kre to te qulI jtaH AemaH=I &an Ane AanHd Ýg! =ay Ke. Aa &ananHdna Svadne A&anI Ô`to n=I. dya, dan, wi› Aaid kØay‐wavmaH lIn kØayI Òvo AkØaySvwavI &ananHdSv$pna Svadne kem Ô e? jem




82 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 mrcana Òv mrcamaH Fr bnavIne mrcamaH rhe Ke (mrcamaH jem backaH ={ Ôy Ke), tem A&anI kØayI Òv kØaymaH Fr bnavIne kØaymaH rhe Ke. Aene Aa„a potanuH &ananHdSv$p Fr Ke AevI k–aH qbr Ke? Ae to pu~y‐iÊyaAomaH (‐iÊyakaHDmaH) potanuH svRSv manI AemaH j lIn rhe Ke te=I te &ananHdno Svad Ô`to n=I.

(Ývcn nH. 212 xeØ =I 214 calu ∙ idnaHk 2p‐10‐76 =I 27‐10‐76)




ga=a-1p1 A= &anH moÙhetuH sa\yit-

prm‚o qlu smAo suâo jo kevlI muÌ àÌ. tiMh i‚da shave mui`ò pavHit i`Vva H.. 151 ..

prma=R: qlu smy: xuâo y: kevlI muin&aRnI. tiSmnŸ iS=ta: Svwave muny: ÝaPnuviNt invaR`mŸ.. 151 ..

hve, &an moÙnuH kar` Ke Aem isâ kre Ke:‐

prma=R Ke nÞI, smy Ke, xuâ, kevzI, muin, &anI Ke, Aeva Svwave iS=t muinAo moÙnI Ýaiº kre. 1p1.

ga=a=R:- (qlu) inüy=I (y:) je (prma=R:) prma=R (prm pda=R) Ke,

(smy:) smy Ke, (xuâ:) xuâ Ke, (kevlI) kevzI Ke, (muin:) muin Ke, (&anI) &anI Ke, (tiSmnŸ Svwave) te SvwavmaH (iS=ta:) iS=t (muny:) muinAo (invaR H) invaR ne (ÝaPnuviNt) pame Ke.

!Ika:- &an moÙnuH kar` Ke, kem ke &an xuwaxuw kmÈna bH\nuH kar` nih hova=I tene Ae rIte moÙnuH kar`p uH bne Ke. te &an, smSt kmR Aaid ANy ÔitAo=I iwþ cEtNy‐Ôitma5 prma=R (‐prm pda=R) Ke‐AaTma Ke. te (AaTma) AekIsa=e (yugpdŸ) AekIwave (AekTvpUvRk) ÝvtRtaH AevaH je &an Ane gmn (pir`mn) te‐Sv$p hova=I smy Ke, skz nypÙo=I Aimilt (Aimi]t) Aeva Aek &anSv$p hova=I xuâ Ke, kevz icNma5 vStuSv$p hova=I kevzI Ke, fkt mnnma5 (&anma5) wavSv$p hova=I muin Ke, pote j &anSv$p hova=I &anI Ke, ;Sv' na wvnma5Sv$p hova=I Svwav Ke A=va Svt: (pota=I j) cEtNyna ∙wvnma5Sv$p hova=I sdŸwav Ke (kar` ke je Svt: hoy te stŸ‐Sv$p j hoy). Aa Ýmaè xBdwed hova KtaH vStuwed n=I (‐nam ÔudaH ÔudaH Ke KtaH vStu Aek j Ke).

wava=R:- moÙnuH _padan to AaTma j Ke. vzI prma=eR AaTmano &anSvwav

Ke &an Ke te AaTma Ke Ane AaTma Ke te &an Ke. ma!e &anne j moÙnuH kar` khevuH yoGy Ke. ∙ wvnμ hovuH te.






hve, &an moÙnuH kar` Ke Aem isâ kre Ke:‐


;&an moÙnuH kar` Ke, kemke &an xuwaxuw kmÈna bH\nuH kar` nih hova=I tene Ae rIte moÙnuH kar`p uH bne Ke.'

&an moÙnuH kar` Ke Ae!le xuH? Ae!le AHdr je xuâ cEtNySv$p wgvan Aa„a Ke AenaH &an‐]âan Aaid$p je inmRz pirìt =ay te moÙnuH kar` Ke. Ahaha...¦ AHdr icdanHdmy prm piv5 wgvan pDelo Ke temaH ¹iÚ Ane lInta krva=I pyaRymaH je inivRkLp &an Ane AanHdno Svad Aave te moÙnuH kar` Ke.

j¡Ao, sMyGdxRn =ya pKI p` \m± Òvne wi›, pUÔ, Ô5a Aaidna xuwwav Aave Ke, p` Ae svR xuwwav &anInI ¹iÚmaH hey Ke. Aa„ana AanHdno Svad Aaƒo Ke Aeva \m± Òvne _pyog AHtrmaH lIn n rhI xke Tyare Axuw=I bcva tene xuw Aave Ke, p` te xuwacr`ne AadrÌy Ane moÙnuH kar` Ô`to n=I. (Ae to SvsNmuqtano puÌØa=R _g/ krIne Êmx: xuwne p` !azto j Ôy Ke). AavI vat Ke.

Are wa{¦ Aavo mnu*ywv mZyo Ane vItragmagRna sHÝdaymaH jNm =yo Tyare p` Aa magR nih smje to wvno Awav kem =xe? (nih =ay). wvprHpra to tne Anaid=I Ke. cahe nrk ho ke SvgR ho, b\ay wv du:q$p Ke. &an j moÙnuH (prm suqnuH) kar` Ke kemke &an xuwaxuw kmÈna (wavna) bH\nuH kar` =tuH n=I. je xuwaxuwwav bH\na kar` Ke te &anmaH n=I. te=I xuâ Aa„ana AvlHbn=I je pu~y‐papriht inmRz xuâ pirìt Ýg! =ay Ke Ae bH\nuH kar` n=I.

j¡Ao, Aa AiSt‐naiSt kyuÅ. &an moÙnuH kar` Ke Ane te xuwaxuw kmÈna bH\nuH kar` n=I. &an bH\nuH kar` n=I te=I tene Ae rIte moÙnuH kar`p uH bne Ke. Aa wgvan Aa„a Ô`va‐deqvana (&ata‐¹Úa) Svwavvazo Ke. Aena &an‐]âanp e pir`mn =vuH Ae Aa„anuH pir`mn Ke Ane Ae pir`mn moÙnuH kar` Ke, kemke bH\na kar`=I riht Ke. A=aRtŸ AemaH AHx p` bH\nnuH kar` n=I. gHwIr vat Ke wa{¦ bH\wavmaH AHxe p` moÙmagR nih Ane moÙmagRmaH bH\no AHxma5 p` nih. xuâ cEtNySvwavnaH &an, ]âan Ane rm`ta Ae cEtNynI &anSvwav$p pirìt Ke Ane te moÙnuH kar` Ke. kem? to khe Ke ke




smysar ga=a‐1p1 ) ( 8p bH\nuH kar` je xuwaxuw kmR teno AemaH Awav Ke Ane te=I Aene (‐&anne) moÙnuH kar`p uH bne Ke. Aam wgvan &ananHd SvwavnaH ¹iÚ, &an Ane rm`ta Ae Aek j moÙnuH kar` Ke.

to ƒvhar moÙmagR p` Ke Aem Aave Ke ne?

Aeno qulaso kyÈ Ke ne moÙmagRÝkaxkmaH ke‐;;moÙmagR to be n=I p` moÙmagRnuH in$p` be Ýkar=I Ke. ßyaH saca moÙmagRne moÙmagR in$p` kyÈ Ke te inüy moÙmagR Ke t=a ßyaH je moÙmagR to n=I p` moÙmagRnuH inim¿ Ke va shcarI Ke tene _pcar=I moÙmagR khIAe te ƒvhar moÙmagR Ke.'' vzI TyaH kæuH Ke ke‐;;sacuH in$p` te inüy Ane _pcar in$p` te ƒvhar. ma!e in$p`nI ApeÙaAe be Ýkare moÙmagR Ô`vo, p` Aek inüy moÙmagR Ke t=a Aek ƒvhar moÙmagR Ke Aem be moÙmagR Ô`va im+ya Ke.'' Lyo, Aa vat Ke¸ inüy moÙmagR Aek j moÙnuH kar` Ke.

hve khe Ke‐;te &an, smSt kmR Aaid ANy ÔitAo=I iwNn cEtNy‐Ôit‐ma5 prma=R (‐prm pda=R) Ke‐Aa„a Ke.'

xuH kæuH? ke pu~y‐pap$p je smSt kmR te ANy Ôit Ke Ane Aena=I iwNn Aek cEtNyÔitma5 prma=R‐prm pda=R wgvan Aa„a Ke. ;prm‚o' Aem pheluH pd Ke ne¦ inüy=I prma=R khetaH prm pda=R prma„Sv$p Ýwu Aa„a Ke te cEtNyÔitma5 Ke Ane AenuH cEtNy$p pir`mn Ae moÙnuH kar` Ke Ane te prma=R Ke.

Ahaha...¦ Aa inüy Ae Aek j sTy Ke, ƒvhar AsTy Ke. 11 mI ga=amaH AaƒuH ne ke‐;;Vyvharo AwUyT=o wUyT=o deisdo du suâ`Ao'' i5kazI vStu, inTyanHd, icdanHd, Ýwu, ivkar=I riht, Aek smynI pyaRy=I riht, wgvan prmanHdno na= prm pda=R wUta=R Ke te xuâny Ke Ane te Aekna Aa]ye j sMyGdxRn =ay Ke ƒvhar‐AwUta=Rna Aa]ye nih. smÔ uH kaH{...?

;ivädŸ‐jnbo\k'maH qUb lI\uH Ke ke ƒvhar sa\k Ane inüy sa|y¸ p` Ae to ƒvharny=I k=n Ke. TyaH pUvR pyaRyne sa\k khI Ke, moÙnuH kar` khI Ke p` Ae to b\uH ƒvharnynuH k=n Ke. qreqr to i5kazI xuâ je ãƒSvwav te Aekne Aa]ye j moÙ =ay Ke. KtaH pUvRvt± pyaRyne moÙnuH kar` khevuH Ae ƒvhar Ke. inüy moÙmagRnI pyaRyne moÙnuH kar` khevuH Ae p` ƒvhar Ke. moÙnuH‐moÙnI pyaRynuH vaStivk prma=R kar` to ãƒSvwav Ke.

to Aem xa ma!e kæuH?





sma\an Aem Ke ke moÙ =va phelaH pUvRvt± pyaRy xuH htI te btavva saru pUvRnI (moÙmagRnI) pyaRyne _¿r pyaRy (moÙ) nuH kar` khe Ke. bakI pUvR pyaRy je ƒy$p ‐Awav$p Ke Aena=I moÙ$p _¿rpyaRyno _Tpad$p wav kevI rIte =ay? (n j =ay). Ae!le pUvR pyaRy _¿r pyaRynuH qreqr kar` n=I, p` pUvR pyaRynuH &an kravva Aene ƒvhar=I kar` khevamaH Aave Ke.

Aho¦ jEndxRnnI Aa ko{ AdŸwut SyadŸvad xElI Ke¦ ;SyatŸ' Ae!le ko{ ApeÙaAe, ;vad' khetaH k=n‐Aem ko{ne ko{ ApeÙaAe k=n krnarI Aa Syaäad xElI prm AaüyRkarI Ane sma\ankarI Ke. wa{¦ je ny=I k=n hoy Aene y=a=R smjvuH jo[Ae. XaaÏna A=R krva ma!e paHc bol Aave Ke ne? xBda=R, nya=R, Aagma=R, mta=R, Ane wava=R. xBdno A=R krvo te xBda=R, Aa ƒvharnynuH k=n Ke ke inüynynuH Ae nÞI krI smjvuH te nya=R, Aa AagmnuH vak– Ke Aem Ô`vuH te Aagma=R, Aa ANymtno k{ rIte inØe\ kre Ke Ae smjvuH te mta=R Ane AenuH taTpyR xuH Ke Ae Ô`vuH te wava=R. Aam paHc rIte vak–no A=R nÞI krvo te sU5‐taTpyR, Ane xaÏ‐taTpyR vItragta btaƒuH Ke. Anuwv ÝkaxmaH Aave Ke ke‐sU5 taTpyR sa\k Ke Ane xaÏ‐taTpyR (‐vItragta) sa|y Ke.

xaÏnuH taTpyR vItragta Ke te sa|y Ke Ane sU5taTpyR sa\k Ke. mtlb ke je ga=asU5 caltuH hoy tena A=R _praHt temaH=I xaÏna taTpyR$p vItragta ka#vI Ôe{Ae. Ae vItragta kem =ay? to khe Ke‐prnI‐inim¿, rag Ane pyaRynI _peÙa krIne SvnI‐i5kaz icdanHdSv$p wgvan Aa„ãƒnI ApeÙa kre Tyare vItragta _TpNn =ay Ke. inim¿, rag ke pyaRyna lÙe vItragta =tI n=I. te=I SvnI ApeÙa Ane prnI _peÙa jemaH =ay te xaÏ‐taTpyR Ke.

hve AavI vat smjvano vqt kone Ke? Aene AevI inv<i¿ k–aH Ke? Aaqo id vepar Aaid papna \H\a kre, be 5` klak bayDI‐KokraH sa=e rmtmaH Ôy, be klak qavamaH Ôy Ane K‐sat klak êFmaH Ôy. hve AamaH Aene k–aH nvrax mze? p` Aa b\amaH Aa„anuH xuH Ke wa{? Arere¦ AenuH xuH =xe? Aa kaze Ôe nih smje to ke id smjxe Ýwu¦ Aavo Avsr k–aH mzxe? ]I !oDrmlÒAe to kæuH Ke ke‐;sb Avsr Aa cuka hE'‐b\o Avsr AavI mZyo Ke. Aha¦ sacI ijnva`I saHwzvano yog mZyo TyaH su\I to tuH AavI gyo Ko. ma!e he wa{¦ tuH AHt¹RiÚ kr Ane ßyaH Aa Aa„a wgvan Sv$pe pote ivraÒ ræo Ke TyaH Ôe. AhÄ je prm pda=R kæo te inüy=I siCcdanHdSv$p pote prma„a Ke Ane Aena AvlHbn=I je pir`it =ay Ae moÙnuH kar` Ke.





hve khe Ke‐;te (Aa„a) AekIsa=e (yugpdŸ) AekIwave (AekTvpUvRk) ÝvtRtaH AevaH je &an Ane gmn (pir`mn) te‐Sv$p hova=I smy Ke.'

Aa„a Aek smymaH AekIwave ÝvtRman Ke. AekIwave pir`me Ke Ae!le AekTvp e‐&anp e pir`me Ke. A=aRtŸ pu~y‐papna ivkLpp e nih p` xuâ cEtNynI vItrag pirìtAe pir`me te Aa„a nam smy Ke. AavI vat¸ hve bharnI vatomaH hÇx Aave, hrq Aave, laq‐paHc laq qceR, gjr= clave Ane FÌ ha‐ho (ivkLpnI \mal) kre¸ t=a duinya p` ware kam, ware qcR kyaR Aem ÝxHsa kre p` wa{ Ae b\I Ýv<i¿maH to ivkLpnI ragnI vat Ke. Ae kaH{ Aa„anI cIj n=I. AhÄ to khe Ke ke &anna AekTvp e pir`me te smy Ke Ane te &annuH je inmRz pir`mn Ke te moÙnuH kar` Ke.

&anne smy khe Ke. smy Ae!le smŸÁy‐sMykŸ Ýkare &annuH pir`mn kre, AanHdnuH pir`mn kre Ane AekIsa=e Aek$pe ÝvtRman AnHtgu onuH pir`mn kre te smy nam Aa„a Ke. Ae Aa„ana Aa]ye pu~y‐papna ivkLp=I riht je inmRz vItragI pirìt _TpNn =ay te &an moÙnuH kar` Ke.

smy Ae!le smŸÁy. &annuH ;smŸ'‐AekIsa=e ;Ay' Ae!le Ô`vuH Ane pir`mvuH te Sv$p hova=I &an smy Ke. Aa moÙmagRnI dxa (‐pyaRy)nI vat Ke. AhÄ smy Ae!le ãƒ nih, pyaRy smjvI. xuâ cEtNyvStu i5kaz Ke te smy Ke Ane tena Aa]ye &annuH &anp e je inmRz pir`mn Ke te p` smy Ke, Ane te moÙnuH kar` Ke. temaH bH\nuH kar` je xuwaxuw kmR te n=I ma!e te moÙno _pay Ke. Aane prm pda=R khevay Ke. Aa„a pote prm pda=R prma„a Ke Ane AenuH &an$p pir`mn je moÙna _paywUt Ke te p` prm pda=R Ke. xuwaxuw wav prm pda=R n=I. Lyo ;prm‚o' phelo bol, Ane ;smAo' bIÔe bol =yo. hve ;xuâo' 5IÔe bol:‐

;skz nypÙo=I Aimilt (Aimi]t) Aeva Aek &anSv$p hova=I xuâ Ke.'

AhÄ skz nypÙ=I riht‐AevI xuânI ƒaQya Ke. ;AhimÞo qlu suâo' Aem kæuH Ke ne? (ga=a 38 Ane 73 maH). TyaH xuânI bIÒ ƒaQya Ke. ;xuâ' xBdna Fà A=R =ay Ke. je S=ane je yoGy hoy te smjvo. Aek$pne xuâ khevay Ane xuâne Aek$p khevay. AhÄ skl nypÙo=I Aimilt Ae!le ke huH AbH\ KuH, mu› KuH, Aek KuH‐[Tyaid nypÙna ivkLp=I nih mzelo Aevo Aek &anSv$p hova=I xuâ Ke Aem khevuH Ke. jemaH xuwaxuwwavnuH vedn n=I Ane




88 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 AeklI cEtNyÔitnuH inmRz pir`mn Ke tene AhÄ xuâ kæuH Ke. 73 mI ga=amaH je xuâ kæuH TyaH Aek smynI Ø!ŸkarknI pirìt=I riht te xuâ Aem vat htI. 38 mI ga=amaH xuâ kæuH TyaH nvtÀvna ƒvhairk wavo=I j¡do AqHD, Aek &aykwavp e xuâ Aem kæuH htuH. AhÄ nypÙo=I riht Ae!le je S=Uz dya, dan, v/taidna xuwwav Aena=I to riht qro, p` nypÙna je sU"m ivkLp Aena=I p` riht Aek &anSv$p hova=I xuâ Ke Aem vat Ke. Aa 5IÔe bol =yo.

hve co=o ;kevzI'no bol:‐;kevz icNma5 vStuSv$p hova=I kevzI Ke.'

j¡Ao, Aa rag ivnanI kevz vItrag inmRz pirìt te kevzI Aem vat Ke. cair5 pahuDmaH (ga=a 4 maH) AÙy‐Amey pyaRynI vat Ke. pote wgvan Aa„a AÙy Ane Amey Ae!le Apirimt behd Svwavyu› gHwIr Ke. Ahaha...¦ wgvan Aa„ano Aek Aek gu no behd myaRda ivnano Aga\ Svwav Ke. Aavo je AnHtgu mHiDt Aa„Svwav Ke tenuH AekTv$p pir`mn te kevzI Ke. kevzI Ae!le rag ivnano Aeklo, kevz wav. Aa kevzI wgvannI vat n=I, p` moÙmagRnI vat Ke. moÙmagR xuwaxuwwav=I riht (Aeklo) kevz xuâ pir`mnno wav hova=I kevzI Ke Aem kæuH Ke. jene xuwaxuw ragno jrIye sHg n=I, sHbH\ n=I Aevo kevz xuâ magR te kevzI Ke Aem AhÄ vat Ke. wgvan Aa„a je kevz xuâ Svwavmy Ke tena Aa]ye _TpNn kevz xuâ piràm te kevzI Ke.

hve paHcmo bol khe Ke:‐;f› mnnma5 (&anma5) wavSv$p hova=I muin Ke.'

&annuH SvwavmaH Aekag/p uH Ae mnn Ke. Aa ivkLp$p icHtnnI vat n=I. xuâ cEtNySv$pmaH Aekag/ta‐piràmnI mGnta je Ke Aene mnnma5 wav$p muin khe Ke. tene AhÄ moÙmagR va moÙnuH kar` khe Ke. Lyo, AavuH muinp uH Ke jemaH v/t, tp ne baæiÊya k–aHy Ke nih. Aa„a &an Ane AanHdno na= Ýwu prm pda=R Ke AemaH Aekag/ta$p mnnma5 wav je Ke te muin Ke v/t, tpna ivkLp te muin nih. AhÄ AHtr Aekag/ta$p je moÙmagR Ke tene muin kæo Ke. smÔ uH kaH{...? f› mnnma5 kæuH Ae!le i5kazI &anSvwavmaH Aekag/tama5 hova=I muin Ke Aem vat Ke.

vaDamaH pkDa{ gya hoy (Ane iÊyamaH spDa{ gya hoy) Ae!le Aem lage ke Aa xuH khe Ke? wa{¦ Aa AHtrnI AgMy vat Ke. bapu¦ v/t, tp, xIl




smysar ga=a‐1p1 ) ( 89 vgere krI xkay Ane S=Uzp e QyalmaH Aave Ae!le te sugm lage, p` wa{¦ Ae bH\naH kar` Ke. AhÄ f› mnnma5 kæuH te wgvan xuâ cEtNymy Aa„amaH mnn‐Aekag/tanI vat Ke, kaH{ v/t, tp, xIl, dya, dan Aaid xuwragmaH Aekag/tanI‐mnnnI vat n=I. bhu JIò magR bapu¦ AenI ha paDvI Ae p` mha puÌØa=R Ke. wa{¦ magR to Aa Ke. Aene phÇcI vzI xkay nih Ae!le AemaH ferfar krvo, bIÒ rIte manvuH‐mnavvuH Ae kaH{ vItragno magR Ke? (n=I).

wgvan Aa„a xuâ Ke. Aena AnHt guò xuâ Ke. Aava AnHt guòno \rnaro Aek cEtNy mhaÝwu AeknuH j mnn va te AeknI j Aekag/ta te muin Ke. j¡Ao, Aa muin Ane Aa moÙmagR kæo. p` pHcmhav/t paze Ane nG™ rhe ma!e muin Aem n=I kæuH. sU"m vat Ke wa{¦ AekluH i5kaz, inTy, inravr`, AqHD, Aek, xuâ pairàimkwav lÙ` je inj prma„ãƒ tenuH mnn A=aRtŸ temaH &annuH Aekag/ =vuH te muin Ke. Aa mnnma5 wavSv$p muinnI ƒaQya Ke. tene muin khIAe, xuâ khIAe, prma=R khIAe, kevzI khIAe va smy khIAe Ae b\uH Aek j Ke.

hve K‚o bol:‐;pote j &anSv$p hova=I &anI Ke.'

Lyo, &annI Ýg!ta ma!e pote j &anSv$p Ke. potanuH i5kaz &anSv$p je Ke AemaH=I j &annI pirìt Aave Ke Aene ko{ ANynI shay ke mddnI ApeÙa‐j$r n=I. AenI pyaRy‐pirìt Aa„sNmuq‐SvsNmuq hotaH j xuâ Ke, &anI Ke.

pote j &anSv$p hova=I &anI Ke. AhÄ xaÏonuH F uH &an‐w`tr hoy ma!e &anI Ke Aem nih p` AenI pirìt j &anSv$p hova=I &anI Ke. jem vStu i5kaz &anSv$p, AanHdSv$p Ke tem AenI pirìt, AenI ƒ›tano AHx p` &anSv$p Ke Ane te=I &anI Ke. AhÄ ƒ› AHx je pyaRy te &anmy Ke p` ragmy ke ivkLpmy n=I te=I &anI Ke Aem kæuH Ke. Aho¦ ga=aAe ga=aAe Ane xBde xBde ke!ke!la wav wyaR Ke. Aa smysar to jgtnuH AÔeD cÙu Ke¦

khe Ke‐Aek smymaH kevz&an Ane AnHt AanHdnI liB\ Ýg! krI xke Aeva AnHt sam+yRvazo tuH wgvan Ko. bapu¦ tuH Aene ALp Ane A\Uro kem mane Ke? AenuH je pirpU R &an Ane AanHdnuH Sv$p Ke tenI tãUp pirìt =taH te &anI Ke. &anI Ae!le bharnuH qUb Ô e Ane xaÏo FàH w~yo hoy




90 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aem nih, p` &anSv$pmaH mGn‐lIn je moÙmagR$p pirìt Ke te &anI Ke. moÙmagRnI pirìt &anSv$p‐SvSv$p hova=I tene &anI khe Ke.

hve satmo bol khe Ke‐;Svna wvnma5Sv$p hova=I Svwav Ke. Svwav kem kæo? to khe Ke‐xuâ pirìt Svna wvnma5 Ke¸ Ae!le cEtNyna wvn$p Ke p` ragna wvn$p n=I. rag to pr Ke¸ ragnuH wvn AemaH Ke nih. wa{¦ Aa tara ihtnI vat Ke. AekaNt Ke, AekaNt Ke Aem khIne Aene ka#I n naq. wa{¦ Aa smjvano ATyare Avsr Ke.

j¡Aone¦ Ôuvan Ôe\ hoy tene p` ÔetÔetamaH Aayu*y puruH =ye smyma5maH deh KU!I Ôy Ke. dehnI iS=it ke!lI? hmàH Ame nIrogI KIAe, Amne k–aHy nqmaH p` rog n=I Aem tuH mane Ke p` wa{¦ Aene frvane ke!lI var? ma5 Aek smy. Ane sMyGdxRn =vamaH p` Aek smy. deh KU!vamaH jem Aek smy tem smikt =vamaH p` Aek smy Ke. Aa deh KoDIne wa{¦ bIje smye k–aH j{x? tara Svwavma5 je (piràm) Ke te Ýg! kyÈ hxe to ßyaH j{x TyaH tuH SvwavmaH j Ke. ]ImdŸne ko{Ae Aekvar pUK–uH htuH ke ]Ik<*` hmàH k–aH Ke? to ]Imde kæuH‐Ae Aa„ana SvwavmaH Ke. te Aem Ô e ke ko{ gitmaH Ke Aem khexe p` wa{¦ smiktI puÌØ ßyaH hoy TyaH SvwavmaH j Ke, ko{ gitmaH Ke Aem prma=eR Ke j nih. Ae to AanHd Ane &anna‐Sv$pna pir`mnmaH Ke, je ivkLp Aave AemaH Ae n=I.

ko{ smiktI nrkmaH hoy Ane TyaH du:q =ay, A`gmano wav Aave, KtaH te AemaH n=I. Ae to Svna wvnma5 je Svwavwav cEtNywav Ke AemaH j Ke. smysar kzx!Ika (kzx 31) maH Aave Ke ke‐;;im+yaTvpirìtno Tyag =taH, xuâ Sv$pno Anuwv =taH, saÙatŸ rTn5y F!e Ke.'' smiktIne =oDo p` Sv$piS=rtano AHx co=e gu S=ane Aave Ke. im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØay m!taH te inj FrmaH =oDo iS=r =yo Ae ApeÙa=I smiktI p` Svwavma5 Ke.

;tMha i‚da shave'-Ae!le Svna wvnma5 hova=I Svwav Ke Aem Aek A=R kyÈ. Aeno bIÔe A=R hve khe Ke ke‐;Svt: (pota=I j) cEtNyna wvnma5Sv$p hova=I sdŸwav Ke.' pyaRymaH ragna hovano Awav Ane cEtNyna hovano sdŸwav Ae sdŸwav Ke. jevo Svwav Ke tevuH =vuH AenuH nam sdŸwav Ke kar` ke je Svt: hoy te stŸSv$p j hoy. jevuH Svt: Sv$p i5kazI Ke Aevo j Aeno cEtNypiràm‐moÙno magR p` Svt: hova=I sdŸwav Ke. Aene ko{ ƒvharnI ke inim¿nI ApeÙa n=I. AavI vat Ke. hve khe Ke‐





;Aa Ýma e xBdwed hova KtaH vStuwed n=I.' nam j¡daH j¡daH Ke p` vStu Aek j Ke. xBdwed sat bol=I kæa, Ane Aena Aa@ A=R kyaR p` moÙmagRnI pir`it to Aek j ÝkarnI Ke vStuwed n=I, vStu Aek j Ke, moÙmagR Aek j Ke.

· ga=a 1p1 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;moÙnuH _padan to Aa„a j Ke.'

moÙnuH mUz _padan, xuâ _padan Aa„a j Ke.

;vzI prma=eR Aa„ano &anSvwav Ke. &an Ke te Aa„a Ke Ane Aa„a Ke te &an Ke.'

Aa„ana b\a gu omaH &angu nI Aa ivxeØta Ke ke &an pote potane Ô e Ane prne p` Ô e Ke. ivkLp‐rag ivna ma5 Ô e Aevo Aeno Svwav Ke. t=a ivkLppUvRk (‐wed paDIne) Ô e Aevo p` Aeno Svwav Ke. Sv‐prne wed paDIne Ô`vuH Aevo Aa„ano Svwav Ke. Aam &anSvwavI Aa„a hova=I &an Ke te Aa„a Ke Ane Aa„a Ke te &an Ke‐(Aem Awed=I vat Ke).

;;ma!e &anne j moÙnuH kar` khevuH yoGy Ke.' Ahaha...¦ &an Aa„ano Svwav Ke Ane tenuH pir`mn Ae j moÙnuH kar` Ke. moÙnuH kar` Ke te &annuH j pir`mn Ke, ragnuH nih¸ smÔ uH kaH{...?

(Ývcn nH. 214 xeØ, 21p ∙ idnaHk 27‐10‐76)




ga=a-1p2 A= &anH iv\apyit-

prm‚iMh du Ai@do jo k¡`id tvH vdH c \areid. tH sVvH baltvH balvdH beHit sVv~hU.. 152 ..

prma=eR TviS=t: y: kroit tpo v/tH c \aryit. tTsvRH baltpo balv/tH b/uviNt svR&:.. 152 ..

hve, AagmmaH p` &anne j moÙnuH kar` kæuH Ke Aem btave Ke:‐

prma=RmaH A`iS=t je tpne kre, v/tne Fre, sFzuHy te tp baz ne v/t baz svR&o khe. 1p2.

ga=a=R:- (prma=eR tu) prma=RmaH (AiS=t:) AiS=t (y:) Aevo je Òv (tp: kroit) tp kre Ke (c) t=a (v/tH \aryit) v/t \ar` kre Ke, (tTsvR) tenaH te svR tp Ane v/tne (svR&a:) svR&o (baltp:) baztp Ane (balv/tH) bazv/t (b/uviNt) khe Ke.

!Ika:- AagmmaH p` &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke (Aem isâ =ay Ke)¸ kar` ke je Òv prma=RwUt &an=I riht Ke tenaH, A&anpUvRk krvamaH AavelaH v/t, tp Aaid kmÈ bH\naH kar` hovane lI\e te kmÈne ;baz' AevI sH&a AapIne inØe|yaH hova=I &an j moÙnuH kar` @re Ke.

wava=R:- &an ivna krayelaH tp t=a v/tne svR&deve baztp t=a bazv/t (A=aRtŸ A&antp t=a A&anv/t) kæaH Ke, ma!e moÙnuH kar` &an j Ke.

∙ ∙ ∙


hve, AagmmaH p` &anne j moÙnuH kar` kæuH Ke Aem btave Ke:‐


;AagmmaH p` &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke. (Aem isâ =ay Ke)¸...'

j¡Ao, vItrag AirhHtdevnI idƒ|vinmaH je _pdex Aaƒo te Aagm Ke.




smysar ga=a‐1p2 ) ( 93 Ae idƒ|vinmaH‐AagmmaH &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke Aem khe Ke. bnarsI ivlasmaH (xardaÚkmaH) Aave Ke ne ke‐

;;muq AÇkr\uin suin A=R g`\r ivcarE, ric Aagm _pdex wivk Òv sHxy invarE.''

wgvannI ’|vin saHwzIne g`\rdevoAe AagmnI rcna krI Ke. Aha¦

wgvannI vaÌmaH je AaƒuH tenuH AagmmaH k=n Ke. Ae AagmmaH p` &anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke.

ko{ Aem khe ke‐Aa v/t, tp [Tyaid xuwacr` p` moÙnuH kar` Ke to khe Ke‐na¸ AagmmaH Aem kæuH n=I. vItrag prme¬r AnHta tI=ÅkronI idƒ|vin Anusar rcayelaH je Aagm Ke temaH to &an Ae!le Aa„ane j moÙnuH kar` kæuH Ke. v/t, tp Aaidna ragne moÙmagR khe te vItragnaH Aagm nih.

Aek pHiDtno ko{ samiykmaH mo!o leq Aaƒo Ke ke‐Aa ƒvhar v/t Ane tp b\aH sHvr‐injRrnaH kar` Ke. Are¦ Aene ibcarane Aem (ê\uH) be@uH Ke Ae!le xuH =ay? AhÄ to khe Ke‐sTy Aevo Aa„a jene ha= Aave (¹iÚmaH Aave) Aene moÙno magR =ay. bakI ragna piràm to AnHtkaz =ya p` Ae vDe hj¡ moÙmagR =yo n=I. (=ay p` nih). Aa sTy vat Ke. ko{ mane to mane stŸne sHQyanI k–aH j$r Ke? FàH mane to sacuH Ane =oDa mane to sacuH nih AevI stŸne sHQyanI ApeÙa Ke nih. stŸ to 5 e kaz SvyH Aap meze stŸ j Ke.

ga=amaH p` AaƒuH ne ke‐;beHit sVv~hU' svR&devo Aam khe Ke. Ahaha...¦ vItrag svR&devonI vaÌmaH‐AagmmaH &anne j Ae!le xuâ cEtNySv$p Aa„ane j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke. wa{¦ ko{ potanI mit‐kLpna=I ê\a A=R ka#e Ane v/t‐tp Aaidna ragne moÙnuH kar` khe to te kaH{ Aagmna A=R n=I. AagmmaH to Aa wyuÅ Ke ke‐AHdr ivkLp=I par xuâ icdanHdFnSv$p prma„tÀv Ke jene AhÄ &an xBd vDe kI\uH Ke tenuH AHt:pir`mn je &an te &anne j moÙno magR kæo Ke. Aa sMykŸ AekaNt Ke. moÙno magR k=HictŸ &an=I =ay Ane k=HictŸ rag=I =ay Ae AnekaNt n=I, Ae to im+ya AnekaNt Ke.

AhÄ to ;&anne j' moÙnuH kar` khIne sMykŸ AekaNt kyuÅ Ke. mtlb ke je moÙno magR Ke te Aek j Ke Ane te Svwavna AalHbn‐Aekag/ta$p Ke. jEn prme¬rna AagmmaH Aa AaƒuH Ke.





hve khe Ke‐;&anne j moÙnuH kar` frmaƒuH Ke kar` ke je Òv prma=RwUt &an=I riht Ke tenaH, A&anpUvRk krvamaH AavelaH v/t, tp Aaid kmÈ bH\naH kar` hovane lI\e te kmÈne ;;baz'' AevI sH&a AapIne inØe|yaH hova=I &an j moÙnuH kar` @re Ke.'

xuH khe Ke Aa? je Òv prm pda=R Ýwu Aa„ana &an‐]âan=I riht Ke tenaH A&anpUvRk krvamaH AavelaH v/t, tp Aaid kmÈ bH\naH kar` Ke. to xuH &anInaH krvamaH AavelaH v/t, tp Aaid kmÈ moÙnaH kar` Ke? na¸ Aem n=I. Aa to im+ya¹iÚnaH v/t, tp Aaid kmR A&anpUvRk hoy Ke Aem vat Ke. &anI to v/t, tp Aaid kmÈno ktaR =to j n=I. t=aip AiS=rtano ikHictŸ je rag tene hoy Ke te bH\nuH kar` bne Ke, moÙnuH nih. kzx!Ika kzx 110 maH Aave Ke ke‐;;ko{ w/aiNt krxe ke im+ya¹iÚnuH yitp uH iÊya$p Ke te bH\nuH kar` Ke p` sMyG¹iÚnuH je xuwiÊya$p yitp uH te moÙnuH kar` Ke kar` ke Anuwv‐&an t=a dya‐v/t‐tp‐sHym$p iÊya bNne mzIne &anavr`aid kmRno Ùy kre Ke. AavI ÝtIit ke!lak A&anI Òvo kre Ke. TyaH sma\an Aam Ke ke‐je!lI xuw‐Axuw iÊya, bihjRLp$p ivkLp A=va AHtjRLp$p A=va ãƒona ivcar$p A=va xuâSv$pno ivcar [Tyaid smSt, kmRbH\nuH kar` Ke. AavI iÊyano Aavo j Svwav Ke. sMyG¹iÚ im+ya¹iÚno Aevo wed to kaH{ n=I¸ Aeva krtUt=I (k<Ty=I) Aevo bH\ Ke, xuâSv$p pir`mnma5=I moÙ Ke.'

Ahaha...¦ AHdr siCcdanHd Ýwu AnHt‐AnHt gu`no wHDar sda hajrahÔUr Ke. p` tarI njrmaH tuH Aene leto n=I to Ae tne kem j`ay? Aene Ô~ya ivna, prma=RwUt &an=I riht ={ A&anpUvRk krvamaH AavelaH v/t, tp Aaid kmÈ‐jDkmÈ nih, p` rag$p kayÈ bH\naH kar` Ke. Ane te=I tene bazv/t Ane baztp khIne svR& prme¬re inØe|yaH Ke. te=I Aem j @re Ke ke &an j moÙnuH kar` Ke. AavI cokqecokqI vat Ke KtaH loko gDbD‐go!a kre Ke Ae mo!uH AaüyR Ke.

wava=R:- &an ivna krayelaH tp t=a v/tne svR&deve baztp t=a bazv/t kæaH Ke, ma!e moÙnuH kar` &an j Ke. &anSv$pI wgvan Aa„ane kar`p e g/h` krtaH pyaRymaH je &an‐]âan Ane iS=rta =ay te Aek j moÙnuH kar` Ke, bIÔuH ko{ moÙnuH kar` wgvane kæuH n=I.

(Ývcn nH. 21p (xeØ) ∙ idnaHk 28‐10‐76)




ga=a-1p3

A= &ana&ane moÙbN\hetU inymyit-

vdi`ymai` \rHta sIlai` tha tvH c k¡VvHta. prm‚baihra je i`Vva H te ` ivHdHit.. 153 ..

v/tinymatŸ \aryNt: xIlain t=a tpü k¡vRNt:. prma=Rbaæa ye invaR`H te n ivNdiNt.. 153 ..

&an j moÙno hetu Ke Ane A&an j bH\no hetu Ke Aevo inym Ke Aem hve khe

Ke:‐

v/tinymne \are wle, tpxIlne p` Aacre, prma=R=I je baæ te invaR`Ýaiº nhÄ kre. 1p3.

ga=a=R:- (v/tinymanŸ) v/t Ane inymo (\aryNt:) \ar` krta hova KtaH

(t=a) tem j (xIlain c tp:) xIl Ane tp (k¡vRNt:) krta hova KtaH (ye) jeAo (prma=Rbaæa:) prma=R=I baæ Ke (A=aRtŸ prm pda=R$p &annuH Ae!le ke &anSv$p Aa„anuH jemne ]âan n=I) (te) teAo (invaR`) invaR ne (n ivNdiNt) pamta n=I.

!Ika:- &an j moÙno hetu Ke kar` ke tena (‐&anna) AwavmaH, pote j A&an$p =yela A&anIAone AHtrHgmaH v/t, inym, xIl, tp vgere xuw kmÈno sdŸwav (hyatI) hova KtaH moÙno Awav Ke. A&an j bH\no hetu Ke kar` ke tena AwavmaH, pote j &an$p =yela &anIAone baæ v/t, inym, xIl, tp vgere xuw kmÈno AsdŸwav hova KtaH moÙno sdŸwav Ke.

wava=R:- &an$p pir`mn j moÙnuH kar` Ke Ane A&an$p pir`mn j

bH\nuH kar` Ke v/t, inym, xIl, tp Aaid xuw wav$p xuw kmÈ kaH[ moÙnaH kar` n=I, &an$pe pir`mela &anIne te xuw kmÈ n hova KtaH te moÙne pame Ke A&an$pe pir`mela A&anIne te xuwkmÈ hova KtaH te bH\ne pame Ke.





(ixqir`I) ydetdŸ &anaTma \/uvmclmawait wvnH ixvSyayH hetu: Svymip ytStiCKv [it. Ato½NyåN\Sy Svymip yto bN\ [it ttŸ tto &anaTmTvH wvnmnuwUitihR ivihtmŸ.. 105 ..


}loka=R:- (ydŸ OtdŸ \/uvmŸ AclmŸ &anaTma wvnmŸ Aawait) je Aa &anSv$p Aa„a \/uvp e Ane Aczp e &anSv$pe =to‐pir`mto wase Ke (AyH ixvSy hetu:) te j moÙno hetu Ke (yt:) kar` ke (ttŸ SvymŸ Aip ixv: [it) te pote p` moÙSv$p Ke (At: ANytŸ) tena isvay je ANy kaH{ Ke (bN\Sy) te bH\no hetu Ke (yt:) kar` ke (ttŸ SvymŸ Aip bN\: [it) te pote p` bH\Sv$p Ke. (tt:) ma!e (&anaTmTvH wvnmŸ) &anSv$p =vanuH (‐&anSv$p pir`mvanuH) Ae!le ke (AnuwUit: ih) AnuwUit krvanuH j (ivihtmŸ) AagmmaH iv\an A=aRtŸ frman Ke. 10p.

∙ ∙ ∙


&an j moÙno hetu Ke Ane A&an j bH\no hetu Ke Aevo inym Ke Aem hve khe Ke:‐


;&an j moÙno hetu Ke.' &an Ae!le xuâ cEtNySvwavI Aa„a j moÙno hetu Ke kemke Ae pote moÙSv$p Ke. Aa„a pote moÙSv$p Ke ma!e te moÙno hetu Ke.

;kar` ke tena (‐&anna) AwavmaH, pote j A&an$p =yela A&anIAone AHtrHgmaH v/t, inym, xIl, tp vgere xuwkmÈno sdŸwav (hyatI) hova KtaH moÙno Awav Ke.'

ÔeyuH? wgvan Aa„a icdanHdFn Ýwu pote moÙSv$p Ke Ane moÙnuH kar` Ke AevuH &an nih hova=I A&anIAo pote j A&an$p =ya Ke. ko{ kmeR A&an$p kyaR Ke va kmRne l{ne A&an$p =ya Ke Aem nih, p` potana prme¬r cEtNyFn Ýwu Aa„anuH wan nih krva=I pote j A&an$p =ya Ke. Aeva A&anIAone AHtrHgmaH v/tna pir`am, inymna Aiwg/haid wav, xIlno




smysar ga=a‐1p3 ) ( 97 wav Ane bar Ýkarna tpna wav [Tyaid xuwkmÈno sdŸwav hova KtaH moÙno Awav Ke, kemke Ae xuwkmÈ b\aH rag Ke, bH\naH kar` Ke wgvan Aa„a Aek j AbH\Sv$p Ke. ;AHtrHg'maH Aem je xBd kæo Ke te v/taidmaH bharnI xrIrnI je iÊya =ay Ke tena inØe\a=eR kæo Ke. mtlb ke xrIrnI iÊyaAo to dUr rho, p` AHdr je xuwragnI‐v/taid iÊyaAo =ay teno sdŸwav hova KtaH A&anIAone moÙno Awav Ke.

Aha¦ A&anIAo v/t paze, b/ïcyR paze, sTy bole, corI n kre, vÏno Aek \agoy n raqe Ane mihna mihnana _pvas kre, _òdr, rspirTyag, kayklex, Ýayiü¿, ivny, vEyav<Ty, Sva|yay, |yan [Tyaid Anekiv\ tpna ivkLp kre top` temne moÙno Awav Ke‐Aem khe Ke. hmàH |yannuH qUb caLyuH Ke ne? |yan kro, |yan kro Aem Ýcar =ay Ke. p` konuH |yan? vStunuH Sv$p njrmaH Aaƒa ivna xanuH |yan krvuH? Sv$pnI ¹iÚ ivna b\uH ragnuH |yan Ke. rag Ke Ae kaH{ |yan Ke? Ae to Aa¿R‐raEã|yan Ke. wgvan Aa„anaH ¹iÚ, &an Ane Anuwv =ya ivna v/t, tp, |yan [Tyaidna ivkLp kre p` Ae=I moÙ Ke nih, kemke xuwrag b\oy bH\nuH j kar` Ke.

hve khe Ke‐;A&an j bH\no hetu Ke.' j¡Ao, v/t, tp, wi› [Tyaidno xuwrag‐xuwkmR A&an Ke kemke AemaH wgvan Aa„ana &anSvwavno Awav Ke. Ae A&an j bH\nuH kar` Ke.

Aa v/t, inym, xIl, tp [Tyaidna xuwwavne A&anwav kæo Ke. bhu AakrI vat, wa{¦ ATyare to ke!lak mane Ke ke v/t, tp [Tyaid moÙnuH kar` Ke kemke Ae krtaH krtaH inüy Ýg!I jxe. prHtu wa{¦ tarI Ae maNyta vItragmagR=I ivruâ Ke. Ae v/taidna ivkLpmaH xuâ cEtNySvwavno‐&ata¹ÚaSvwavno Awav Ke‐to Aena=I cEtNy$p &anwav‐vItragwav kem Ýg! =ay? (n =ay). icdŸFnSv$p Ýwu Aa„ana SvsHvednriht je kaH{ v/taidnuH vedn Ke te b\uHy ragnuH vedn Ke Ane Ae b\o A&anwav Ke. smÔ uH kaH{...?

to barma gu`S=an su\I A&anwav to kæo Ke?

barma gu S=an su\I je A&anwav kæo Ke Ae vat j¡dI Ke. TyaH to &annI AoKp Ke, ApU R &an Ke &annI pirpU Rta ={ n=I Ae ApeÙaAe A&anwav kæo Ke. &an sMyG&an n=I Ae vat TyaH n=I. AhÄ to A&anI ÒvnI vat Ke. v/t, tp Aaid xuwragmaH cEtNyna Ô`pàna Svwavno AHx n=I




98 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ma!e tene A&anwav kæo Ke. jenI ruicmaH Aeklo rag j waSyo Ke Ane wgvan pU aRnHdSv$pnI jene ¹iÚ j n=I Ae phela gu S=anvaza A&anInI Aa vat Ke. te v/taidne moÙnuH kar` mane Ke ne? tene khe Ke ke wa{¦ Ae v/taidno xuwrag b\o A&anwav Ke.

;A&an j bH\no hetu Ke kar` ke tena AwavmaH, pote j &an$p =yela &anIAone baæ v/t, inym, xIl, tp vgere xuw kmÈno AsdŸwav hova KtaH moÙno sdŸwav Ke.'

;pote j &an$p =yela &anIAone' Aem kæuH Aeno A=R Ae Ke ke &anIAo pote j Sv$pnI AHt¹RiÚ krI &an$p =ay Ke, ko{ rag ke inim¿=I &an$p =ay Ke Aem n=I. &anIAo pote j &ananHdSv$pmaH tãUp ={ &an$p =ay (pir`me) Ke. Aeva &anIAone baæ v/t, inym, xIl tp vgere xuw kmÈna AwavmaH p` moÙno sdŸwav hoy Ke. AhÄ &anIAona ÝsHgmaH ;baæ' v/taid kæaH, phelaH A&anIAona ÝsHgmaH ;AHtrHg' v/taid kæaH. Aem kem? kar` Aem Ke ke A&anI v/taid xuw kmÈne j potanuH (AHtrHg) Sv$p manIne tenuH (iÊyakaHDnuH) Aacr` kre Ke, ßyare &anI te svR xuwkmÈ potana Sv$p=I baæ Ke Aem mane Ke. Anakuz AanHd Ane &anno sagr AHdr prme¬r Sv$pe pote ivraÒ ræo Ke tenuH &an nih hova=I A&anI v/t, inym, xIl, tp vgerene moÙnuH kar` Ô`I seve Ke p` Ae b\o A&anwav Ke, bH\nuH kar` Ke.

hve AamaH ATyare lokone vaH\a pD–a Ke. Aem ke Ame v/t, tp, xIl, sHymaid krIAe KIAe Aene tme A&anwav Ane bH\nuH kar` kho Ko¦

xuH =ay bapu? Aa„ana AanHdna Anuwv ivna magR to n=I. wgvannI va`ImaH je Aaƒo te ihtno magR to Aa j Ke. tne du:q lage to Ùma krje wa{¦ wgvan Aa„ana AanHdna vedn Ane Anuwv ivna je!laH v/t, inym, xIl, tp kre Ae b\o xuwrag Ke Ane te b\o A&anwav Ke, bH\nuH kar` Ke.

Tyare teAo khe Ke‐AavuH AekaNt kro Ko Aene bdle AnekaNt kro. Aem ke xuw Aacr` krtaH krtaH p` ko{kne (moÙmagR) =ay Ane ko{kne xuâ=I (xuâopyog=I) =ay. Aam loko AnekaNt kravva mage Ke p` wa{ Aevo AnekaNt Ke j nih, Ae to im+ya AnekaNt Ke.

vStuiS=it Ae Ke ke pote ixvSv$p j Ke. hve pKI kzx (10p) maH khexe ke wgvan Aa„a ixvSv$p khetaH moÙSv$p A=aRtŸ mu› AbâSv$p j Ke. 14 mI t=a 1p mI ga=amaH p` AavI gyuH ke Aa„a AbâSp<Ú Ae!le




smysar ga=a‐1p3 ) ( 99 rag=I nih bH\ayelo Aevo mu›Sv$p j Ke. Aena Aa]ye je &an‐]âan‐AanHd Ýg!e te Aek j moÙnuH kar` Ke. lokoAe ATyar su\I Aa saHwzeluH nih Ae!le temne nvuH lage Ke, p` wa{¦ Aa nvuH n=I¸ Aa to AnHt tI=Åkro je ={ gya temno khelo pura`o magR Ke.

injRra Ai\kar, ga=a 21p maH Aave Ke ke &anIAone xrIr vgerena wogno wav t=a svR ragaid ivyogwave vteR Ke, kemke te ivyogSv$p j Ke. xrIraid Ane ragaid tarI cIj k–aH Ke, Ýwu¦ Ae to sHyogI cIj Ke. sHyogI cIj hHmexaH ivyogsiht j hoy Ke. wa{¦ sTy to Aa Ke. Aene vadivvad krIne vÄqI‐pÄqI n nqay. taro magR to Ýwu¦ AsHyogI Aeva tara prma„Sv$pnaH AHtrHgmaH ]âan‐&an krIne AHdr @rvuH Ae Ke. 5`kaz 5`lokmaH svR&devoAe pokar krIne Aa kæuH Ke. wgvan¦ tuH AenuH ]âan krIne Aeno pÙ to kr.

ga=a 69‐70 maH p` Aave Ke ke xuwaxuwwav sHyogI wav Ke, Svwavwav n=I. je sHyoge Ke te KU!I jxe. Ae (‐xuwaxuwwav) KU!I jxe ma!e Ae tara n=I. je potanuH hoy te KU!e nih, Ane je KU!I Ôy te potanuH nih. wa{¦ AamaH pHiDta{nI k–aH j$r Ke? AamaH to potano je AsHyogI Svwav Ke AemaH ruicnI j$r Ke. SvwavnI Ìic mhÀvnI cIj Ke, &an AoKuH‐v¿uH hoy tenuH kaH{ mhÀv n=I.

AhÄ xuH khe Ke? ke tena (‐A&anna) AwavmaH A=aRtŸ v/taid ragnI iÊyana AwavmaH &anIAone icdanHdSv$p wgvan Aa„ana Aa]ye Ýg! =yelI &annI iÊya baæ v/taid xuwkmÈno AsdŸwav hova KtaH vteR Ke Ane te moÙnuH kar` Ke. &anI v/taidna ivkLp=I iwNn pDIne AHdr &ananHdSv$pmaH @yÈ Ke. te=I v/taidna xuwkmÈ=I riht hova KtaH te moÙmagRmaH iS=t Ke. ßyare A&anI v/taid xuwragna ivkLp=I iwNn pDIne AHdr Sv$pmaH @rto n=I te=I Aene v/taidno xuwrag hova KtaH Ae ragnI iÊyaAo bH\nuH kar` hova=I, moÙmagRno Awav Ke.

wgvan Aa„a &an Ane AanHdna Apirimt Svwav=I wreluH xuâ cEtNytÀv Ke. AenuH inmRz pir`mn‐AtIiNãy &an Ane AanHdna Svad=I yu› pir`mn moÙnuH kar` Ke. wgvan &anSvwav to i5kaz mu› j Ke. p` Ae mu›SvwavnuH tãUp je pir`mn =ay te p` AbH\ khetaH bH\na wav ivnanuH Ke. &anIne xuwwav hoy qro, p` Aene je xuânuH pir`mn Ke temaH xuwno Awav Ke Ane te xuânuH pir`mn j Aene moÙnuH kar` Ke. Aa Ýma e pote




100 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 j &an$p =yela Ae!le ke ƒvhar rTn5yna ivkLp Ke to &an$p =ay Ke Aem nih p` SvyH Sv$pmaH Aekakar ={ne &an$p =yela &anIAone xuwkmÈno Awav hova KtaH icdanHdSv$pna AHtr pir`mn=I Ýaº icdanHdrsna AnuwvmaH moÙno sdŸwav Ke.

A&anI ÒvoAe ragne potano manI, xuwrag=I law =xe Aem manIne im+yaTvwav kyÈ Ke. Ae im+yaTvwav sHsarna pirw/m`nuH j kar` Ke. v/taidna xuwpir`am=I mne \mR ={ ræo Ke AevI im+ya maNyta AnHt sHsarna du:qna kar`$p Ke, kemke im+yaTvwav pote A&anwav$p j Ke, A=aRtŸ im+yaTvwavmaH &anno‐cEtNyno Awav Ke.

v/taidna ivkLp m!taH je inivRkLp Anuwv =yo, je inivRkLp AanHdna rsno Svad Aaƒo, Sv$pmaH mG™ ={ tene AhÄ moÙnuH kar` kæuH Ke. rag to Aakuzta Ane du:qnuH kar` Ke. je AakuztanuH kar` hoy te inrakuz suqnuH kar` kem =ay? (n j =ay). hve Aa mo!o vaH\o pD–o Ke pHiDtone Ane pd\arIAone teAo khe Ke‐song#nuH AekaNt Ke, kemke ƒvhar Aacr` (v/taidnuH) je krIAe KIAe te moÙnuH kar` Ke Aem manta n=I. p` wa{¦ Ae magR n=I¸ Ae ihtno pH= n=I. AhÄ to Ait SpÚ kæuH Ke ke‐A&anIne v/taid hova KtaH Aa„ana AanHdSvwavnuH &an nih hova=I moÙno Awav Ke Ane cEtNySv$pmaH @rela &anIne v/taidna ivkLpno Awav hova KtaH xuâ cEtNynI pir`it ={ hova=I moÙno sdŸwav Ke. wa{¦ AavI to cokqI vat Ke. AamaH song#nuH xuH Ke? Aa song#nuH Ke ke wgvannuH Ke? p` song#=I coqv! bhar pDI Ae!le lokone Aem ke Aa song#nuH Ke. wa{¦ Aa to AnHta tI=ÅkronI idƒ|vinmaH AavelI vat Ke.


;&an$p pir`mn j moÙnuH kar` Ke.' Ae!le xuH? ke wgvan Aa„a i5kazI &anSv$p Ý&ab/ïSv$p Ke. AenuH je inmRz Svwavpir`mn te moÙnuH kar` Ke. Svwav moÙSv$p j Ke ne? te=I SvwavnuH &anwav$p je pir`mn te moÙnuH kar` Ke.

;Ane A&an$p pir`mn j bH\nuH kar` Ke v/t, inym, xIl, tp Aaid xuwwav$p xuwkmÈ kaH{ moÙnuH kar` n=I.'

v/t, inym, xIl, tp Aaid b\uHy rag hova=I A&an$p pir`mn Ke Ane te bH\nuH kar` Ke. !IkamaH ;kmR' xBd vapyÈ hto Aeno AhÄ qulaso




smysar ga=a‐1p3 ) ( 101 krI naQyo ke ;kmR' Ae!le Aa jDkmRnI vat n=I p` xuwwav$p xuwkmR ‐xuwpiràmnI vat Ke. Ae xuwwav$p kmR moÙnaH kar` n=I p` bH\naH kar` Ke.

ke!lak khe Ke ke dev‐guÌnI wi› Ke te \maRnurag Ke Ane te moÙno _pay Ke. ma!e Aap e dev‐guÌne pkDva je=I teAo Aap`ne tarI dexe.

AhÄ khe Ke ke saÙatŸ i5lokna na=ne pkDo top` Ae rag Ke Ane rag A&anmy wav Ke, bH\nuH kar` Ke. Svãƒna Aa]y ivna 5` kazmaH sHvr, injRra Ane moÙ =taH n=I. prãƒno Aa]y inym=I bH\nuH kar` Ke, kdIy pra]ywav moÙnuH kar` ={ xke nih.

Are¦ rag=I law =ay AevI w/mà sevIne Òve Anaid=I wvw/m` kyuÅ Ke. AavI w/mà krIkrIne Ae e potana cEtNySv$pne Ô~yuH nih. rag cahe to gu`‐gu Ina wedno sU"m ivkLp ho top` te Aas/v Ke, bH\nuH kar` Ke.

prma„ÝkaxmaH Aave Ke ke‐inüyna be wed Ke : Aek sivkLp Ane bIÔe inivRkLp‐potana Aa]ye je ivkLp _@e ke‐huH xuâ KuH, iv&anFn KuH, [Tyaid te sivkLp inüy Ke Ane te Aas/v Ke bH\nuH kar` Ke. Ane pote je ivkLpriht inivRkLp cIj Ke AenuH inivRkLp tãUp AHtrmG™ pir`mn =ay te inivRkLp inüy Ke Ane te j moÙnuH kar` Ke.

wa{¦ AnHta tI=Åkro, kevzIAo, g`\ro, sHto Ane muinvro pokar krIne khI gya Ke ke AnaidkalIn Aa j moÙno magR Ke. Aa j snatn sTy idgHbrdxRn A=aRtŸ jEndxRn Ke. wa{¦ idgHbr Ae ko{ vex ke vaDo n=I¸ Ae to vStunuH Sv$p Ke. Ahaha...¦ bhar=I xrIr pr vÏno \ago p` raqe Ane AHtrmaH sU"m ivkLpnI lagÌ p` potanI Ke, wlI Ke Aem mane te idgHbr sa\u n=I. AavI vat Ke. Aho¦ idgHbrTv Ae ko{ AdŸwut AlaEikk cIj Ke¦ vItragta kho ke idgHbrTv kho, bNne Aek j Ke.

AanHdFnÒ khe Ke ke‐

;;\ar pr nacta deq baÒgra, sevna \ar pr n rhe deva¸ \ar tlvarnI soælI doælI caEdma ijntÌ cr`seva.''

mH5, tH5 Aaid vDe tlvarnI \ar pr nacvuH sheluH Ke¸ baÒgro {Ô paMya ivna nace p` Ke, prHtu caEdma wgvan AnHtna=nI cr`seva dulRw Ke. Ae!le xuH? Ae!le ke AnHt &an, dxRn Ane AanHdno na= je wgvan Aa„a Ke tenI seva‐_pasna‐Ýaiº AnaidkalIn AÀWyasne lI\e doælI Ke. devo p`




102 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 isvay sMyGdxRn AHtriS=rta krI xkta n=I. Ôeke pote sday stŸSv$pe AHtrmaH ivrajman Ke Ane AHtmuRq ={ Aekakar$pe‐icdakarp e pir`mtaH AenI Ýaiº sulw Ke top` Sv$pnaH &an‐]âan nih hova=I pyaRymaH AenI Ýaiº =vI doælI‐dulRw khI Ke. Aa„ano Anuwv kyaR ivna rag vDe Aa„Ýaiº =vI dulRw Ke.

AhÄ khe Ke‐&an$pe pir`mela &anIne v/t, tp, xIl, sHym Aaid xuwkmÈ nih hova KtaH moÙno sdŸwav Ke A=aRtŸ te (&anI) moÙne pame Ke Ane A&an$pe pir`mela A&anIne v/t, tp, xIl, sHym Aaid xuwkmÈ hova KtaH, te sFzaH bH\naH kar` hova=I moÙno AsdŸwav Ke A=aRtŸ A&anI moÙne pamto n=I, bH\ne j pame Ke.

∙ ∙ ∙


· kzx 10p : }loka=R _prnuH Ývcn ·

Ahaha...¦ kzxe kzxe Ane ga=aAe ga=aAe ke!la qulasa krela Ke. khe Ke‐;ydŸ OtdŸ' je Aa &anSv$p Aa„a \/uvp e Ane Aczp e &anSv$pe =to‐pir`mto wase Ke ;AyH ixvSy hetu:' te j moÙno hetu Ke. xuH kæuH? \/uvp e Ae!le inüyp e‐nÞIp e Ane Aczp e Ae!le n fre Ae rIte &anSv$pe =to Ae!le AtIiNãy AanHdna Svade pir`mto je Aa wgvan Aa„a Ke te j moÙno hetu Ke.

ragno je Svad Ke te du:q Ke. Axuwrag‐kam, Êo\, man, maya, low, ivØyvasna [Tyaid tIv/ du:q Ke to xuwrag‐dya, dan, v/t, tp, xIl [Tyaid p` du:q$p j Ke, Aakuzta j Ke. Ane Ae bNne=I riht wgvan Aa„a Ke jeno &an Ane AanHd Svwav Ke. Aava &ananHdSvwavI wgvan Aa„anuH AtIiNãy &an Ane AanHd$pe pir`mvuH Ae j moÙnuH kar` Ke. hve kar` dxaRve Ke‐

;yt:' kar` ke ;ttŸ SvymŸ Aip ixv: [it' te pote p` moÙSv$p Ke. j¡Ao, Aa„a pote moÙSv$p j Ke Ane tenuH pir`mn p` moÙSv$p j Ke. Ahaha...¦ vStuSvwav rag=I iwNn moÙSv$p Ke. te=I tenuH pir`mn je moÙSv$p Ke te j moÙnuH kar` =ay Ke. hve AavI vat bhu AakrI lage ma`sne. xuw=I =ay Aem mane Ke ne? te=I AakrI lage Ke p` xuH =ay? hve khe Ke‐

;At: ANytŸ' tena isvay je ANy kaH{ Ke ;bN\Sy' te bH\no hetu Ke. &an Ane AanHdna pir`am isvay bIj¡H je kaH{ Ae!le xuwaxuwragna pir`am




smysar ga=a‐1p3 ) ( 103 Ke te bH\no hetu Ke. &anIne p` je bar v/tna ke paHcmhav/t Aaidna xuwwavna piràm hoy Ke te bH\nuH kar` =ay Ke. ;yt:' kar` ke ;ttŸ SvymŸ Aip bN\: [it' te pote p` bH\Sv$p Ke. je rag Ke, ƒvharnI iÊya Ke te bH\Sv$p Ke ma!e bH\nuH kar` Ke.

cEtNymUitR wgvan Aa„anI je xuâ pirìt‐vItragI dxa Ae j moÙnuH kar` Ke kemke wgvan Aa„a pote mu›Sv$p j Ke. vStu rag=I mu›‐mUkayelI Ke Ane AenuH inmRz pir`mn p` rag=I mu› hova=I moÙnuH kar` Ke. p` Aa isvay je kaH{ ragnuH pir`mn Ke te bH\nuH j kar` Ke kemke rag pote bH\Sv$p Ke. Are¦ ragnI rmtmaH teH AnHtkaz ka#–o bapu¦ p` potana cEtNynI rmtmaH tne nvrax n mzI¦ hve to cet.

Ôe, Aa kevzIna ivrh wUlave Aevo varso AacayR‐wgvHto mUkta gya Ke. Ae wƒone nvÒvn Aapnaro Ke. ragnuH Òvn KoDIne xuânuH Òvn kre Ae qruH &annuH Òvn Ke. ragnuH Òvn to bH\nuH A&anmy Òvn Ke. v/t, tp, xIl, sHym [Tyaidno je xuwwav Ke Ae bH\nuH kar` Ke kemke te pote bH\Sv$p Ke. Ane &an Ane AanHdna Svwave je pir`mn =ay te &annuH pir`mn moÙnuH kar` Ke kemke pote moÙSv$p Ke. wa{¦ Aa kaH{ sHSk<t Ane ƒakr` w e to smÔy AevuH Ke Aem n=I. AamaH to xuâna sHSkar Ôe{Ae. Aa„anuH &anSv$pe, AanHdSv$pe pir`mn =vuH Ae sHSkar Ke Ane Ae j moÙnuH kar` Ke hve khe Ke‐

;tt:' ma!e ;&anaTmTvH wvnmŸ' &anSv$p =vanuH (pir`mvanuH) Ae!le ke ;AnuwUit: ih' AnuwUit krvanuH j ;ivihtmŸ' AagmmaH iv\an A=aRtŸ frman Ke.

Lyo, AagmmaH Ae!le wgvannI vaÌmaH‐bar AHgmaH‐isâaHtmaH &annuH pir`mn A=aRtŸ AnuwUit krvanuH j iv\an Ke p` rag krvanuH iv\an n=I. ƒvharny=I v/t, tp, xIl, sHym pazvaH Aem k=n Aave p` inüy=I Ae rag kaH{ vStu n=I: ;AnuwUit: ih' Aek ma5 Aa„anuwUit j inüy=I krva yoGy khI Ke. smysar na!kmaH p` kæuH Ke ke‐

;;Anuwv icHtamin rtn, Anuwv hE rskUp¸ Anuwv marg moqkaE, Anuwv moqs$p.''

AhÄ p` Ae j kæuH ke‐;AnuwUit: ih' AnuwUit j‐Aa„ano Anuwv j krvo

A=aRtŸ AanHdna vednmaH j rhevuH‐@rvuH. wgvan Aa„a pote &an Ane AanHdnI mo!I gaH@DI Ke tene sMyGdxRn‐&an äara qolIne AnuwUit j krvI.




104 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 j¡Ao, Aa sMykŸ AekaNt kyuÅ ke‐AnuwUitnuH j frman Ke. mtlb ke xuwnuH y frman Ke Aem n=I. AnuwUit krvanuH frman Ke Ane rag krvanuH frman n=I Aem sMykŸ AnekaNt Ke. ke!lak khe Ke‐v/t, wi›, pUÔ [Tyaid iv\an ivi\pUvRk krvaH tene khe Ke ke Ae ivi\‐iv\an nih p` AnuwUit j krvI Ae ;ivihtmŸ' wgvane kheluH ivi\‐iv\an Ke.

;&anaTmTvH wvnmŸ' Aem AaƒuH ne¦ Aeno A=R Aem Ke ke Aa„a je &anSv$pI vStu Ke tenuH te‐$pe =vuH Ae AenuH wvn khetaH Fr‐rhe@a` Ke Ane AemaH j vaStu krvuH. loko ibcara Aaqo idvs bayDI‐KokraH sacvvamaH Ane \H\a‐veparmaH‐AeklI papnI mÔUrImaH bzdnI jem vqt gaze temne Aa saHwzvanI fursd k–aH=I mze? Are¦ moÙno magR to Ke nih Ane sTsmagm Ane xaÏ‐Sva|yaynI fursdey n mze, to teAo k–aH jxe? rojnuH xaÏ‐]v`‐vaHcn be car klak Ôe{Ae Ae p` Ôe n=I to wle mo!a xe@IAa hoy top` mrIne ityÅce‐kUtre‐iblaDe j jxe. xuH =ay? Aeva pir`amnuH AevuH j fz Ke. AhÄ to khe Ke‐prma„ana AagmmaH AnuwUitnuH j iv\an Ke, xaÏ‐Sva|yay Aaid xuwragnuH y nih. kzx!IkamaH (kzx 13 maH) Aave Ke ke‐;;ko{ Ô`xe ke äadxaHg&an ko{ ApUvR liB\ Ke. tenuH sma\an Aam Ke ke äadxaHg&an p` ivkLp Ke. temaH p` Aem kæuH Ke ke xuâa„anuwUit moÙmagR Ke'' Ahaha...¦ AHtmuRq ={ne Aek Aa„ano Anuwv krvo Ae j iv\an AagmmaH kæuH Ke Ane Ae j vItragno magR Ke.

(Ývcn nH. 216 ∙ idnaHk 30‐10‐76)




ga=a-1p4 A= punrip pu~ykmRpÙpaitn: Ýitbo\nayopiÙpit-

prm‚baihra je te A~àè` pu~ìmCKHit. sHsarg`heduH ip moÉqheduH Aja`Hta.. 154 ..

prma=Rbaæa ye te A&anen pu~yimCKiNt. sHsargmnhetumip moÙhetumjanNt:.. 154 ..

hve frIne p`, pu~ykmRna pÙpatIne smÔvva ma!e teno doØ btave Ke:‐

prma=Rbaæ Òvo Are¦ Ôè n hetu moÙno, A&an=I te pu~y [CKe hetu je sHsarno. 1p4.

ga=a=R:- (ye) jeAo (prma=Rbaæ:) prma=R=I baæ Ke (te) teAo (moÙhetumŸ)

moÙna hetune (AjanNt:) nih Ô`ta =ka‐ (sHsargmnhetumŸ Aip) Ôeke pu~y sHsargmnno hetu Ke top`‐ (A&anen) A&an=I (pu~ymŸ) pu~yne (moÙno hetu ÔÌne) ([CKiNt) [CKe Ke.

!Ika:- smSt kmRna pÙno nax krva=I épjto je AaTmlaw (‐inj Sv$pnI Ýaiº) te AaTmlawSv$p moÙne Aa jgtmaH ke!lak Òvo [CKta hova KtaH, moÙna kar`wUt samaiyknI‐ke je samaiyk sMyGdxRn‐&an‐cair5Svwavvaza prma=RwUt &anna ∙ wvnma5 Ke, Aekag/talÙ`vazuH Ke Ane smysarSv$p Ke tenI‐Ýit&a l[ne p`, durHt kmRcÊne par étrvanI namdaR[ne lI\e (Asm=Rtane lI\e) prma=RwUt &anna wvnma5 je samaiyk te samaiykSv$p AaTmSvwavne nih pamta =ka, jemne ATyHt S=Uz sHklexpiràm$p kmÈ inv<¿ =yaH Ke Ane ATyHt S=Ul ivxuâpiràm$p kmÈ ÝvteR Ke Aeva teAo, kmRna Anuwvna guÌpà‐l\upànI Ýaiºma5=I j sHtuÚ ic¿vaza =ya =ka, (pote) S=Uz l"yvaza ho[ne (sHklexpiràmone KoDta hova KtaH) smSt kmRkaHDne mUz=I _qeDta n=I. Aa rIte teAo, pote potana A&an=I kevz Axuw ∙wvn μ =vuH te pi`mn




106 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kmRne j bH\nuH kar` manIne, v/t, inym, xIl, tp vgere xuw kmÈ p` bH\naH kar` hova KtaH temne bH\naH kar` nih Ô`ta =ka, moÙna kar` trIke temne AHgIkar kre Ke‐moÙna kar` trIke temno Aa]y kre Ke.

wava=R:- ke!lak A&anI loko dIÙa letI vqte samaiyknI Ýit&a le Ke prHtu sU"m Aeva AaTmSvwavnI ]âa, lÙ t=a Anuwv nih krI xkva=I, S=Ul l"yvaza te Òvo S=Ul sHklexpiràmone KoDIne Aeva j S=Ul ivxuâpiràmomaH (xuw piràmomaH) race Ke, (sHklexpiràmo tem j ivxuâ‐ piràmo bNne ATyHt S=Ul Ke¸ AaTmSvwav j su"m Ke.) Aa rIte teAo Ôeke vaStivk rIte svRkmRriht AaTmSvwavnuH Anuwvn j moÙnuH kar` Ke top`‐kmaRnuwvna bhupà‐=oDapàne j bH\‐moÙnuH kar` manIne, v/t, inym, xIl, tp vgere xuw kmÈno moÙna hetu trIke Aa]y kre Ke.

∙ ∙ ∙


hve frIne p`, pu~ykmRna pÙpatIne smÔvva ma!e teno doØ btave Ke:‐samaiykSv$p potano wgvan Aa„a Ke AenI to qbr n=I Ane bhar=I samaiyk (cair5) g/h` krIne dya, v/t, tp, wi› [Tyaid xuwragnuH Aacr` krIne \mR =yo mane Ke tene smÔve Ke ke‐wa{¦ Ae \mR n=I¸ taruH xuwacr` Ke Ae to bH\nuH, sHsarnuH kar` Ke Ane Aene tuH \mR mane Ke Ae maNyta im+yaTv Ke.


;smSt kmRna pÙno nax krva=I épjto je Aa„law (‐injSv$pnI Ýaiº) te Aa„lawSv$p moÙne Aa jgtmaH ke!lak Òvo [CKta hova KtaH...'

xuH khe Ke? ke smSt kmRna pÙno nax krva=I‐Ae!le Aekla papkmRno nax krva=I Aem nih, p` pap Ane pu~y Ae bey wavono nax krva=I Aa„lawnI Ýaiº =ay Ke. Aa Aa„opliB\ Ae moÙ Ke Ane moÙne jgtmaH ke!lak Òvo [CKta hova KtaH‐

khe Ke‐;moÙna kar`wUt samaiyknI‐ke je samaiyk sMyGdxRn‐&an‐cair5Svwavvaza prma=RwUt &anna wvnma5 Ke, Aekag/talÙ`vazuH Ke Ane smysar Sv$p Ke...'





Ahaha...¦ Aa moÙna kar`wUt je samaiyk te samaiyk kone khevay te AhÄ btave Ke. Ae samaiyk sMyGdxRn‐&an‐cair5Svwavvaza prma=RwUt &anna wvnma5 Ke. prm pda=R, pU aRnHdno na= Ýwu je Aa„a tenuH &an‐]âan Ane rm`ta$p je wvn‐pir`mn tene samaiyk khIAe. AavuH samaiyk xuwragna sU"m ivkLpna p` Awav$p Ke. xuwrag$p ivkLp Ae kaH{ samaiyk n=I, ivkLpma5maH samaiyknI naiSt Ke‐Ane samaiykmaH ivkLpnI‐ragnI naiSt Ke.

samaiyk prma=RwUt &anna wvnma5 Ae!le Aa„ana wvnma5 Ke. wvnno Aek A=R Fr (‐rhe@a`) p` =ay Ke. wgvan Aa„a sda AanHdSv$p Ke. AenuH AanHd$p wvn =vuH Ae AenuH Fr Ke. xuwaxuwwavno nax Ae!le Awav krva=I AanHd$p je inmRz vItrag pirìt =ay te AenuH wvn‐Fr Ke. dya, dan Aaid je xuwwav =ay te kaH{ cEtNynuH wvn‐Fr n=I. Aeva wvnmaH (dya, dan Aaid$p wvnmaH) Aa„a rheto n=I. bhu sU"m‐JIÌ vat wa{¦ kale (}lok 10p maH) AaƒuH htuH ne ke svRkLya`$p moÙno hetu &annuH wvn Ke. wgvan Aa„a pu~y‐pap=I riht Aevo Sv$p=I j vItragSvwavI Ke. Aava vItragmUitR wgvan Aa„anuH dxRn Ae!le jevuH AenuH pU R Sv$p Ke tevI AenI inivRkLp ÝtIit, &an Ae!le jevuH pU R Sv$p Ke tevuH AenuH inivRkLp (rag ivnanuH) &an Ane cair5 Ae!le Ae Sv$pmaH j rm`ta‐te‐$p je wvn te AenuH injFr Ke Ane te samaiyk Ke.

samaiyk sMyGdxRn‐&an‐cair5Svwavvaza prma=RwUt &anna wvnma5 Ke Ae Aek vat. vzI bIj¡H‐te Aekag/talÙ`vazuH Ke. samaiyk Sv$pmaH Aekag/ta $p Ke. ;samŸ' Ae!le saMy‐smta‐vItragta Ane ;Aay' Ae!le law. jemaH smtano, vItragtano, AanHdno law mze te piràm samaiyk Ke Ane te xuâ cEtNySv$pmaH Aekag/talÙ`vazuH Ke. potana \/uv Aek cEtNySv$pne Ag/ bnavIne je pirìt‐vItragI AanHdnuH pir`mn‐=ay te Aekag/talÙ`vazuH samaiyk Ke. hve AavI qbrey n hoy Ane pa=r uH pa=rIne be FDI besI Ôy Ane Ô e ke samaiyk ={ g{ Ane bIÔ xe@IAaAo $ipyanI lhaÌ kre bs, Ô e bNnene \mR ={ gyo¦ p` wa{¦ AemaH \Uzey \mR n=I. AemaH to im+yaTv puÚ =ay Ke kemke Ae e ragnI iÊyane samaiyk manIne \mR maNyo. AavI saHÝdaiyk ¹iÚ g<hIt im+yaTv Ke, bakI Ag<hIt to AnaidnuH Ke j.

vzI Ae samaiyk smysar Sv$p Ke. ãƒkmR, wavkmR Ane nokmR=I riht je Aa„a‐smysar teno Anuwv te samaiyk‐smysarSv$p Ke. wgvan Aa„anuH wvn =vuH te samaiyk smysarSv$p Ke. p` AenuH wvn kem =ay?




108 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aeno Aa]y le to AenuH wvn =ay. p` AenI (‐Aa„anI) qbrey n hoy to wvn k–aH=I =ay? n =ay. xuwaxuwwavna Aa]ye AenuH wvn n =ay. Aek siCcdanHdSv$p wgvan Aa„ana Aa]ye cEtNy Ane AanHdnuH wvn =ay Ke Ane te samaiyk Ke. Ae smysarSv$p Ke.

hve khe Ke‐;tenI (‐samaiyknI) Ýit&a l{ne p`, durHt kmRcÊne par étrvanI namdaR{ne lI\e (Asm=Rtane lI\e)...'

xuH kæuH? samaiyknI teAo Ýit&a l{ne besI Ôy Ke p` durHt kmRcÊne teAo par étrva namdR Ae!le Asm=R rhe Ke. j¡Ao, pu~y‐papna je wav Ke te ¹urHt kmRcÊ Ke. Ae!le xuH? Ae!le ke AHtrna mha puÌØa=R vDe teAo AozHgI xkay tem Ke, bIÒ ko{ rIte nih. pu~y‐papna cÊne AozHgI jvuH Ae (SvsNmuqtano) ÝcHD puÌØa=R mage Ke. prHtu dya, dan, v/t, wi› [Tyaidna je xuwwav Ke tene teAo AozHgI xkta n=I te=I teAo npuHsk Ke. samaiykmaH `mokarmH5 g e, AnupUv± g e, sßJay kre, Stuit kre p` Ae to b\o bihlRÙI xuwrag Ke. te xuwragne teAo nih KoDta hova=I teAo npuHsk Ke, hIjDa Ke, pavEya Ke kemke jem pavEyane ÝÔ pake nih tem Aamne p` ma5 pu~ywavna Aacr`=I \mRnI ÝÔ paktI n=I. Aho¦ jgtne saHwzva mzvI p` muXkel AevI Aa AlaEikk vat Ke.

juAo, pa@maH‐sHSk<t !IkamaH ;ÉlIbtya' Aem xBd Ke. Aha¦ Axuw wavne to teAo KoDI de Ke p` dya, dan Aaidna xuwwavne ke je kmRvErI Ke tene KoDvane teAo Asm=R rhe Ke. temnuH vIyR xuwwavne KoDva sm=R n=I te=I teAo klIb Ae!le npuHsk Ke. je svR ragne KoDI pyaRymaH Sv$pnI xuâtanI rcna kre tene vIyR khIAe Ane te sacuH samaiyk Ke. AenuH j nam sHvr Ane moÙno magR Ke.

hve khe Ke‐;¹urHt kmRcÊne par étrvanI namdaR{ne lI\e prma=RwUt &anna wvnma5 je samaiyk te samaiykSv$p Aa„Svwavne nih pamta =ka, jemne ATyHt S=Uz sHklexpir`am$p kmÈ inv<¿ =yaH Ke Ane ATyHt S=Uz ivxuâpir`am$p kmÈ ÝvteR Ke Aeva teAo,.. .'

xuH kæuH Aa? ke wgvan Aa„a je &ananHdSvwavI xuâ cEtNy\atumy Ke tene AnusrIne wvn =vuH Aene samaiyk khe Ke. ragne AnusrIne je wvn Ke Ae to npuHskta Ke, puÌØa=R n=I. jem papne KoDe Ke tem pu~yne p` KoDIne cEtNySv$pno Anuwv kre te puÌØa=R Ke Ane te samaiyk Ke.





pu~y‐papno je wav Ke te Aek smyno ivk<t wav Ke. te isvay AHdr AaqI cIj inmRzanHd icdanHd Ýwu Ke. vStup e pote AHdr prme¬r prma„Sv$p wgvan Ke. p` AenI qbr k–aH Ke Aene? Ane Aene Ae vat k–aH bese Ke? te=I pu~yna piràmmaH roka{ rhIne, AtIiNãy &an Ane AanHdna pir`mn$p‐=va$p je samaiyk te samaiykSv$p Aa„Svwavne teAo pamta n=I. Ahaha...¦ Aa„a to AtIiNãy &an Ane AtIiNãy suqSv$p Ke Aa [iNãy&an Ane [iNãy‐suq te Aa„a nih. prHtu xuwwavne KoDva Asm=R hova=I teAo xuâ cEtNymy &ananHdSvwavI Aa„ane pamta n=I.

Aa=I teAo ATyHt S=Uz sHklex piràm$p kmÈ Ae!le ihHsaidna Axuw wav$p kmÈ=I inv<¿ =ya Ke p` ATyHt S=Ul ivxuâ piràm$p kmÈ temne vteR Ke. mtlb ke papna wavo to tem e tÒ dI\a Ke p` v/t, tp, wi›, wgvannI Stuit, vHdna [Tyaid xuwwav$p kayÈmaH teAo vteR Ke. AhÄ kmÈ Ae!le jDkmRnI vat n=I p` xuwaxuwwav$p kmÈnI vat Ke. Ahaha...¦ Aa„a sU"m A$pI cEtNyFnSv$p mhaÝwu Ke AenI Aene qbr n=I te=I samaiyknI Ýit&a l{ne p` te S=Uz Aeva Acetn xuwragmaH ÝvteR Ke. prHtu wa{¦ xuwwav Ae samaiyk khetaH Aa„ano smwav$p piràm n=I¸ Ae to ivØm wav Ke.

j¡Ao, AhÄ v/t, tp, pUÔ wi› [Tyaid xuwwavne ATyHt S=Ul Ae!le ÔDo kæo Ke. ga=a 72 maH Aene Axuic, Acetn, Ane du:qnuH kar` kæuH Ke. wa{¦ Ae (‐xuwrag) moÙnuH kar` to nih p` du:qnuH kar` Ke Aem kæuH Ke. hve khe Ke‐jemne

;ATyHt S=Uz ivxuâpiràm$p ÝvteR Ke Aeva teAo, kmRna Anuwvna guÌpà‐lFupànI Ýaiºma5=I j sHtuÚ ic¿vaza =ya =ka, (pote) S=Ul l"yvaza ho{ne (sHklex piràmone KoData hova KtaH) smSt kmRkaHDne mUz=I _qeDta n=I.'

xuH kI\uH? ke xuwwav Ke Ae lFu kmR Ke Ane Axuw Ke Ae guÌware kmR Ke. TyaH Axuw je ware Ke Aene to KoD–uH Ke p` je lFu‐hzvo S=Uz xuwwav Ke Aene raQyo Ke, sHict kyÈ Ke. p` bey kmR Ke, bey ivkar Ke, bey doØ‐Apra\ Ke. prHtu xuwwav$p kmRmaH hzvap uH AnuwvIne temaH sHtuÚ ic¿vaza =ay Ke. mtlb ke xuwwavnI hzvaxmaH mI@ax AnuwvIne AtIiNãy AanHdnI Ýaiºno puÌØa=R krta n=I, AHtr‐puÌØa=R krta n=I. Aa Ýma e S=Uz l"yvaza ho{ne teAo smSt kmRkaHDne mUz=I _qeDta n=I. Ahaha...¦ ATyHt sU"mSv$p




110 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 je icdanHdmy cEtNySv$p wgvan Aa„a tena l"y=I riht hova=I teAo smSt kmRkaHDne mUz=I _qeDta n=I.

ÝÆ:- ÝvcnsarmaH KeLle 47 nyonI vat kI\I Ke TyaH ÝcHD kmRkaHD vDe &ankaHD ÝcHD krvanI vat Aave Ke ne?

_¿r:- ha, p` Aeno A=R xuH? xuH rag Ke ma!e sU"m cEtNy ha= Aave Ke Aem Ke? xuâ cEtNynI vItragI pirìt xuH ragne l{ne Ke? na¸ Aem n=I. Ae to &ankaHDna shcrp e vtRta kmRkaHDne btavva AevuH ƒvharnynuH k=n Ke. bakI xuâ pirìt SvyH potana Svkaze Svt: _Tpad$p =ay Ke¸ Aene ragnI ke inim¿nI‐dev‐guÌ‐xaÏnI ko{ ApeÙa n=I. Are Aene (‐xuâ pirìtne) inj ãƒnI p` k–aH ApeÙa Ke? te pyaRy ma5 xuâ cEtNymy ãƒnuH lÙ kre Ke bs Ae!luH j¸ bakI je xuâ rTn5ynI je vItragI pyaRy =ay te SvtH5 potana Ø!Ÿkark$p pir`mn=I =ay Ke Ane Ae j AenI jNmÙ` (Svkaz) Ke.

AhÄ khe Ke ke teAo xuwwavmaH vteR Ke te=I S=Uz l"yvaza Ke kemke sU"m cEtNyna l"yno temne Awav Ke. te=I temne samaiyk k–aH=I hoy? teAo be FDI ma!e samaiyk l{ne besI Ôy Ane ;`mo AirhHta H' [Tyaid pHcprme¤InuH Smr`‐Stuit kre p` te=I xuH? wgvan pHcprme¤I inj Aa„ãƒ=I iwNn prãƒ Ke Ane Ae prãƒnuH Smr` S=Uz xuwrag Ke. TyaH (xuwragmaH) &anna wvnma5 samaiyk k–aH AavI?

AhÄ ;S=Uz l"yvaza ho{ne' Aem khIne Ae p` isâ kyuÅ ke teAo je xuwmaH vteR Ke te ko{ jD pudŸglkmRne l{ne vteR Ke Aem n=I, p` potana ê\a puÌØa=R=I xuwmaH vteR Ke. hve ßyaH puÌØa=R j ê\o Ke TyaH samaiyk kem hoy? (n j hoy).

Tyare ke!lak khe Ke‐xuwwav hoy to pKI Ae kaze xuw KU!Ine xuâta =ay p` Axuwna kaze Axuw KU!Ine kaH{ xuâta =oDI Ýg! =ay? Sv$pnI ¹iÚ =ay Tyare tenI phelaH KeLlo wav xuw hoy Ke Ane Ae xuwna AwavpUvRk inüynI ¹iÚ =ay Ke, p` Axuwne KoDIne inüy¹iÚ Ýg! =ay Aem bntuH n=I. ma!e Ae!lo to xuw saro Ke Aem kho¸ Aem ke‐xuwwav Ae!lI to mdd kre Ke ne?

to khe Ke‐na¸ Aem n=I. bey (xuwaxuw bHne) inr=Rk, ÔU@a Ke. Ae AxuwmaH vteR toy kmRkaHDmaH vteR Ke Ane xuwmaH vteR toy kmRkaHDmaH vteR Ke. Aa„kaHDmaH (&ankaHDmaH) Ae!le inmRz vItrag pirìtmaH te vTyÈ j n=I.




smysar ga=a‐1p4 ) ( 111 te=I tene samaiyk hotI n=I.

kmRkaHD Ae!le xuw Ane Axuwwav Ae bey kmR khetaH ivkarnI \ara Ke. bey kmR\ara Ke. Aave Ke ne ke &anIne &an\ara Ane kmR\ara Aem bey \ara hoy Ke. TyaH je rag Ke tene &anI hey Ô e Ke Ane Aek xuâ cEtNymy Aa„ane j _padey Ô e Ke. &anIne je!lI pirìt xuâ inmRz Ke Ae!luH moÙnuH kar` bne Ke Ane sa=e je!lo rag‐Axuâta Ke te bH\nuH kar` Ke. &anI p` Aem j y=a=R Ô e Ke. pU R vItrag =ya phelaH tene (‐sa\kne) Aa bey \ara hoy Ke. p` A&anIne Aek kmR\ara j hoy Ke. t=a kevzIne Aek &an\ara j hoy Ke. AavI vat Ke.

hve khe Ke‐;Aa rIte teAo pote potana A&an=I kevz AxuwkmRne j bH\nuH kar` manIne, v/t, inym, xIl, tp vgere xuwkmÈ p` bH\naH kar` hova KtaH temne bH\naH kar` nih Ô`ta =ka, moÙna kar` trIke temne AHgIkar kre Ke‐moÙna kar` trIke temno Aa]y kre Ke.'

;;Aa rIte teAo pote potana A&an=I...''‐ÔeyuH? waØa ke!lI SpÚ Ke? Aem ke kmRnuH Ôer Ke ma!e te xuw=I KU!ta n=I Aem n=I¸ p` AanHdno na= icdanHd wgvan pote AHdr je ibraje Ke tenI cEtNyßyotmaH Aa b\uH jày Ke‐Ô`naro pote jày Ke top` ragkaze ragne Ô`naro pote j¡do Ke AevuH &an nih hova=I rag=I‐xuwwav=I KU!ta n=I. Ahaha...¦ !Ika te kaH{ !Ika Ke¦ qUb gHwIr, wa{¦ khe Ke‐jenI s¿amaH Ô`vuH vteR Ke Ane jenI s¿a prnI s¿ane Ô e Ke Ae s¿a potanI Ke AevI inj cEtNys¿a pr ¹iÚ nih hova=I A&anI ={ne xuwwavmaH A!ke Ke. smÔ uH kaH{...?

Aa Ýma e A&anI Òv A&anvx ihHsa, jU@, corI [Tyaid Axuw kmRne j bH\nuH kar` mane Ke p` v/t, inym, xIl, tp [Tyaid xuwwav bH\naH kar` hova KtaH temne bH\naH kar` Ô`to n=I. _l!uH temne moÙna kar`p e AHgIkar krIne xuwwavono Aa]y kre Ke. ƒvhar Ke te moÙnuH kar` Ke, AemaH=I moÙno magR Ýg!xe Aem A&anI mane Ke ne? te=I te xuwwavno j AekaHte Aa]y kre Ke.

prHtu wa{¦ xuw Ane Axuw bey Aek j Ôt Ke bey kmR ragnI‐ivkarnI j Ôt Ke. Aagz AavI gyuH ne ke bey ivwav$p cHDalÌna j pu5o Ke. jem cHDalÌno pu5 b/aï`ne TyaH éKyÈ Ae!le khe ke‐mare midra Aaid qpe nih, p` Ae Ke to cHDalÌno j dIkro¸ tem xuwacr`maH tLlIn ko{ khe ke‐




112 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Amne ihHsaid Axuw qpe nih, p` te xuwacr`$p kmR Ke to ivwavcHDalÌno j dIkro. wa{¦ Aa vItrag prme¬r ijne¬rdevnuH frman Ke. prHtu Are¦ A&anI Òvo S=Uz l"yvaza ho{ne xuwwavne bH\nuH kar` nih Ô`ta =ka, tene moÙnuH kar` ÔÌne tenuH j sevn kre Ke.

wa{¦ jeAo v/t, tp, [Tyaid xuwacr`ne moÙnuH kar` ÔÌ AHgIkar kre Ke teAo im+ya¹iÚ Ke. temne jEn \mRnI qbr n=I. jEn \mR to Aek vItragwav Ke. rag kdIy jEn \mR n=I.

ÝÆ:- ha, p` xuwrag, dukane besvana Axuwrag krtaH to saro qro ke nih?

_¿r:- wa{¦ Aek AxuwragnI dukan Ke to bIÒ xuwragnI dukan Ke. (ragrihtpùH to Aekey n=I). bNnemaH prlÙI wav Ke. bey AeknI Aek kmRnI Ôt Ke, \mR to Aekey n=I. beDI lo#anI ho ke sonanI, bH\n ApeÙaAe to be_ sman Ke, sarI to Aekey n=I. pap lo#anI beDI Ke to pu~y sonanI beDI Ke, p` bey beDI j Ke.


;ke!lak A&anI loko dIÙa letI vqte samaiyknI Ýit&a le Ke prHtu sU"m Aeva Aa„SvwavnI ]âa, lÙ t=a Anuwv nih krI xkva=I, S=Ul l"yvaza te Òvo S=Ul sHklexpiràmone KoDIne Aeva j S=Ul ivxuâ piràmomaH (‐xuw piràmomaH) race Ke.'

j¡Ao, xuw Ane Axuw bNne piràmone S=Ul kI\a Ane Aena=I iwNn Aa„Svwav‐Aek &aykwavne sU"m kI\o. Axuwwav jevo S=Ul Ke tevo j S=Ul xuwwav Ke. bH\na kar` trIke be_ Aek j Ke.

ke!lak raDo paDe Ke ke Aa to inüynI vat Ke Aem ke AenuH sa\n to kaH{ (‐xuwacr`) hxe ke nih?

wa{¦ rag=I iwNn pDI xuâ cEtNySvwavno Aa]y krvo, bs Ae Aek j sa\n Ke. rag Ae sa\n Ke j nih. Ae to ko{ @eka e inüynI‐xuânI wUimkamaH ragnI mHdta k{ ÔtnI shcr`p e Ke tenuH &an kravva Aarop=I tene sa\n kæuH hoy Ke. p` Aeno A=R j Ae Ke ke te (‐mHd rag) sa\n Ke nih.

A&anI Axuwne to bH\nuH kar` ÔÌne KoDe Ke p` xuwne bH\nuH kar` nih Ô`to =ko, Aene moÙnuH kar` ÔÌne teno Aa]y kre Ke. wgvannI seva




smysar ga=a‐1p4 ) ( 113 kro, dexnI seva kro, manvseva kro, ;manvseva te Ýwu‐seva' ‐Aavo Aavo _pdex saHwzI A&anI raÒ raÒ ={ Ôy Ke, Ane xuwwavmaH race Ke. wgvan vItragdeve to vItragtane \mR frmaƒo Ke, p` AenI Aene k–aH qbr Ke? Aano (ijnagmno) Sva|yay kre to qbr pDe ne? p` Aene k–aH fursd Ke? wa{¦ AhÄ to khe Ke ke sHklex piràmonI jem j ivxuâ piràmo ATyHt S=Ul Ke Ane bH\naH kar` Ke. Aek Aa„Svwav j sU"m Ke Ane moÙnuH kar` Ke.

hve khe Ke‐;Aa rIte teAo‐Ôeke vaStivk rIte svRkmRriht Aa„SvwavnuH Anuwvn j moÙnuH kar` Ke top`‐kmaRnuwvna bhupà‐=oDapàne j bH\‐moÙnuH kar` manIne, v/t, inym, xIl, tp vgere xuwkmÈno moÙna hetu trIke Aa]y kre Ke.'

A&anI AxuwkmRne bH\nuH kar` mane Ke p` jemaH kmRno wed Anuwv Ke Aeva xuwne moÙnuH kar` mane Ke Aem ke xuw krtaH krtaH moÙmagR ={ jxe. te Aem khe Ke‐Aap e k–aH dukane be@a KIAe, Aap e to Apasre be@a KIAe Aap e k–aH FrmaH (g<hvasI) KIAe, Aap e to derasrmaH wgvan pase be@a KIAe [Tyaid. p` wa{¦ ßyaH tuH be@o Ke Ae b\o xuwrag Ke. kaH{ AHdr Aa„amaH be@o n=I, samaiykSv$p potana wgvanmaH be@o n=I.

ÝÆ:- xaÏmaH xuwne moÙnuH prHpra kar` kæuH Ke ne?

_¿r:- ha, p` Aeno A=R xuH? ke sa\k \m±Òv Aeno (‐xuwno) Awav krIne‐Ae!le ke vtRmanmaH Aeno pUro Awav n=I to AHdr Svwavno Ait _g/ Aa]y krIne Aeno Awav krxe te ApeÙaAe tene prHpra kar` kæuH Ke. b\anI Aa tkrar Ke ke xuwne prHpra kar` kæuH Ke. p` Aeno A=R xuH =ay AenI qbr n=I. wa{¦ cEtNyna AvlHbne je vItrag pirìt v<iâgt =tI Ôy Ke. te pU R vItragtane Ýaº =ay Ke Ane te prHpra moÙnuH kar` Ke. p` te veza Êmx: Awav$p =to je xuwrag shcrp e Ke temaH Aarop AapIne tene prHpra kar` kæuH Ke. xuwrag qreqr prHpra kar` Ke Aem Ke nih¸ smÔùH kaH{...¦ Lyo, AavI qbr n=I Ae!le A&anI Òvo xuwne j moÙnuH kar` ÔÌ teno Aa]y kre Ke.

(Ývcn nH. 217 ∙ idnaHk 31‐10‐76)




ga=a-1pp A= prma=RmoÙhetuH teØaH dxRyit-

jIvadIs¶h H sMm¿H teismi\gmo `a H. ragadIpirhr H cr`H Oso du moÉqpho.. 155 ..

jIvaid]âanH sMyÉTvH teØami\gmo &anmŸ. ragaidpirhr`H cr`H OØStu moÙp=:.. 155 ..

hve Aeva Òvone prma=R moÙkar` (qruH moÙnuH kar`) btave Ke:‐

ÒvaidnuH ]âan smikt, &an temnuH &an Ke, ragaid-vjRn cr` Ke, ne Aa j mui›pH= Ke. 1pp.

ga=a=R:- (jIvaid]âanH) Òvaid pda=ÈnuH ]âan (sMyÉTvH) sMykŸTv Ke,

(teØamŸ Ai\gm:) te Òvaid pda=Èno Ai\gm (&anmŸ) &an Ke Ane (ragaidpirhr`H) ragaidno Tyag (cr`H) cair5 Ke ‐ (OØ: tu) Aa j (moÙp=:) moÙno magR Ke.

!Ika:- moÙnuH kar` qreqr sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ke. temaH, sMyGdxRn to Òvaid pda=Èna ]âanSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH te Ke Òvaid pda=Èna &anSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH te &an Ke ragaidna TyagSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH te cair5 Ke. te=I Ae rIte Aem filt =yuH ke sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ae 5 e AekluH &annuH wvn (‐pir`mn) j Ke. ma!e &an j prma=R moÙkar` Ke.

wava=R:- AaTmanuH Asa\ar` Sv$p &an j Ke. vzI Aa Ýkr`maH &anne j Ý\an krIne ƒaQyan Ke. te=I ;sMyGdxRn, &an Ane cair5‐Ae 5 ey Sv$pe &an j pir`me Ke' Aem khIne &anne j moÙnuH kar` kæuH Ke. &an Ke te Awed ivvÙamaH AaTma j Ke‐Aem khevamaH kaH[ p` ivro\ n=I. ma!e !IkamaH ke!lek S=ze AacayRdeve &anSv$p AaTmane ;&an' xBd=I kæo Ke.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 1pp : m=azuH

hve Aeva Òvone prma=R moÙnuH kar` (qruH moÙnuH kar`) btave Ke:‐




smysar ga=a‐1pp ) ( 11p

· ga=a 1pp : !Ika _prnuH Ývcn ·

;moÙnuH kar` qreqr sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ke.' tÀva=RsU5maH pheluH sU5 Ke ne ke-sMyGdxRn&ancairZai` moÙmagR:-moÙno magR sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ke Ane sHsarmaH rqDvano magR im+yadxRn‐&an Ane Av/t Ke. (im+yadxRn, im+ya&an, im+yacair5 Ke.)

ÝÆ:- Av/tna papwav krtaH v/tna xuwwav to sara ne?

_¿r:- be y sman Ke. corasIna Avtar‐je nrk‐ingodna wv, kIDa, kagDa Ane kH=vana wv‐Ae svRnuH kar` im+ya]âa, im+ya&an Ane im+yaAacr` Ke. im+yaTv siht svR Aacr` im+yacair5 Ke. Ae=I ivruâ moÙnuH kar` sMyGdxRn, sMyG&an Ane sMykŸcair5 Ke. AavI vat Ke. hve khe Ke‐

;temaH, sMyGdxRn to Òvaid pda=Èna ]âanSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH te Ke.'

idLhImaH Aa ga=anI ccaR nIkzI htI. teAo khe‐ga=amaH ;jIvadIs¶h`H sMm¿H'-Òvaid pda=ÈnuH ]âan smikt Ke Aem kæuH Ke. Tyare kæuH ke AhÄ Ae!lo ma5 A=R n=I. !Ika j¡Ao¸ !IkamaH Òvaid pda=Èna ]âanSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH smikt kæuH Ke. JIÌ vat Ke. Ýwu¦

Aa„avloknmaH Aave Ke ke‐vItragdevnI je Ýitma Ke te Ýitma iS=r ibHb Ke, haltI‐caltI n=I Ane AaHqnI paHp ey frktI n=I. AavI iS=r‐iS=r ijnÝitma deqIne Aem ivcar Aave Ke ke‐vItragne phelaH je rag hto te rag !zIne vStu je vItragSvwave htI te, tevI vItrag rhI g{. Ae!le ke vItragnI mUitR hoy ke saÙatŸ vItrag prme¬r hoy, beyne deqIne Aavo ivcar =vo Ôe{Ae ke wgvanne phelaH je dya, dan, v/t, pUÔ, _pvas [Tyaidna xuwragna je ivkLp hta ke jene loko ATyare \mR mane Ke‐te nIkzI gya Ane vItrag iS=r ibHb je potanuH htuH te rhI gyuH. wgvanmaH je vItragp uH Ke te potanI vStu Ke. rag je potano nhoto te nIkzI gyo. Are¦ Aam Ke KtaH loko ATyare ragne \mR mane Ke¦ (qednI vat Ke).

ATyare loko Aa samaiyk, posa ne ÝitÊm` kre Ke ne? wa{¦ Ae \mR n=I, Ae to b\o rag Ke. wa{¦ Aa„anuwv ivna je!la ko{ piràm =ay Ke te b\a ragaid j Ke, \mR n=I.

wgvan svR& vItragdev Ke temne ihHsaidna jem piràm n=I tem AihHsaid v/tna xuwragna piràmey n=I. Ae b\a ragna piràm to k<i5m




116 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 hta, AenI vStumaH n hta. potanI vStumaH je n hta te vStuno Aa]y =taH nIkzI gya Ane vStu jevI vItrag htI tevI rhI g{. smÔ uH kaH{...? vItrag Ae!le vIt´rag‐vItI gyo Ke rag jene te vItrag Ke. Ae=I Ae isâ =yuH ke‐rag vStuno‐Aa„ano Svwav n hto te nIkzI gyo Ane vItragta rhI g{.

hve guÌno ivcar krIAe‐ke jene sMyGdxRn‐&an‐cair5$p xuâ rTn5ynuH inmRz vItrag piràm =yuH Ke Ane je vItragSvwavI xuâ cEtNySv$pnuH j k=n kre Ke te guÌ Ke. je bharna dya, dan, v/t, tp, wi› [Tyaidna xuwwavmaH \mR =vanuH mane Ane mnave te saca guru n=I, te idgHbr sa\u n=I. guÌ SvyH xuâ cEtNySvwavI AaTmana Aa]ye vItragwavne p/aº =yela Ke Ane vItragI pir`mnnI j Ý$pà kre Ke. vItragp uH Ýg! kro Aem Aemna _pdexmaH Aave Ke Ane te vItragta cEtNySvwavna Aa]ye Ýg! =ay Ke, iÊyakaHDna Aa]ye nih Aevo SpÚ temno _pdex hoy Ke. iÊyakaHD vDe vItragta Ýg! =ay AevI Ý$pà kre te saca jEn guÌ n=I.

AevI j rIte je vItragSvwave Aa„anuH wvn‐pir`mn =ay te \mR Ke. AhÄ kæuH ne ke‐Òvaid pda=Èna ]âanSvwave Aa„anuH =vuH‐pir`mvuH te smikt Ke. wgvan Aa„a AnHt &an Ane AanHdno sagr Ke. tena ]âanp e je AHtrmaH tãUp pir`mn =ay te smikt Ke. Ahaha...¦ huH sday vItragSv$p j KuH, Aa je pyaRymaH rag Ke Ae to AagHtuk Ke mhemannI jem te Aave ne Ôy, Ae kaH{ marI cIj n=I¸ Aavo je ÝtIitwav te smikt Ke. AavuH je inmRz &an te sMyG&an Ke Ane xuâ Sv$pna Aa]ye je ragno Awav =vo te vItragI cair5 Ke Ane Aa„anuH sMyGdxRn‐&an‐cair5$p pir`mn te \mR Ke.

Aa Ýma e dev, guÌ Ane \mR 5 ey vItragSv$p j hoy Ke. Lyo, Aa wgvannI vaÌ je bar AHg Ane caEdpUvRna ivStar$p Ke tenuH taTpyR Aek vItragta j Ke. Ae b\uH ivStarpUvRk je v Rn Ke te Aek smwavne‐vItragwavne j Ýisâ kre Ke. Ahaha...¦ wgvan svR&dev prm vItrag smwavI, ing/Å= idgHbr guÌ smwavI Ane Aemno Ý$pelo \mR p` vItrag‐smwav$p j Ke. vItrag kho ke smwav kho, bNne Aek j Ke. Aa pu~y‐papna je wav Ke te ivØmwav Ke Ane Aena=I riht je cEtNyna inmRz piràm Ke te smwav Ke, vItragwav Ke Ane te \mR Ke. Aha¦ vItragno \mR bhu JIò Ke bapu¦ Are¦ ATyare lokoAe temaH ferfar krI naQyo Ke¦

\mRna y=a=R Sv$pne smßya ivna mHd kØayna piràm krI krIne Òv




smysar ga=a‐1pp ) ( 117 AnHtkaz=I du:qno war wrI‐wrIne mrI ræo Ke. _pvas kre, ÝoØ\ kre, ÝitÊm` vgere kre Ane mane ke Ame \mR krIAe KIAe, p` wa{¦ AemaH to \Uzey \mR n=I, saHwzne. Ae to b\o rag Ke Ane je tuH Aem mane Ke ke‐Aa rag kruH KuH te \mR Ke Ane ktRƒ Ke Ae maNyta im+yadxRn Ke. bhu gHwIr vat Ke Ýwu¦ wgvan jEn prme¬r to ƒvhar=I p` jEn Aene khe Ke jene, dev vItragI, guÌ ing/Å= vItragI Ane Aemno Ý$pelo \mR p` vItragI j hoy AevuH vaStivk ]âan Ke. AHtrHg jEnp uH to ko{ AlaEikk cIj Ke wa{¦ Ae vaDanI cIj n=I. smÔùH kaH{...?

xuwaxuwrag=I riht wgvan Aa„a Aeklo xuâ cEtNyFnSv$p Ke. AenuH potana ]âanSvwave je inmRz vItragI pir`mn =ay te sMyGdxRn Ke. Òvaid pda=ÈnuH je wed$p ]âan te sMyGdxRn nih. Ae to rag Ke. sMyGdxRn to xuâ cEtNySv$p Aa„ana AHtrHg ]âanna ragriht pir`mn$p Ke. hve AavI qbr n mze Ane Anek Ýkare iÊyakaHDnI \mal kre Ane mane ke pap \ova{ gyaH to khIAe KIAe ke \Uzey pap \ovayaH n=I. Ae iÊyakaHDmaH Aa„a k–aH Ke, \mR k–aH Ke ke pap \ovay?

wa{¦ sMyGdxRn ko{ ApUvR Ane AlaEikk cIj Ke. \m± Òv Aem ivcare Ke ke‐Aa xrIr, mn, vaÌ, kmR [Tyaid AÒv Ke Ane Aa pu~y‐papna je wav Ke te Aas/v Ke, bH\ Ke. Ane Ae svR=I Ôudo pote Òv &ayktÀv Ke. Ae pu~y‐pap Aaid svR=I lÙ KoDIne wgvan &aykna ]âanp e =vuH‐pir`mvuH te sMyGdxRn Ke. Ahaha...¦ je &ayknI AnuwUitna piràm =taH AtIiNãy AanHdno Svad Aave, Ane Aa„a AanHdnuH \am Ýwu Aavo j Ke Aevo ÝtIitno wav épje te sMyGdxRn Ke. Aa \mRnuH pheluH pgi=yuH Ke. Aava sMyGdxRn ivna &an p` sacuH nih Ane cair5 p` sacuH nih. Are¦ Aa v/t, tp, xIl, sHym [Tyaid to AekDa ivnanaH mIDaH Ke.

ÝÆ:- ha¸ p` Ae (‐v/taid) vDe prHpra to \mR =xe ne?

_¿r:- Are wa{¦ sMyGdxRnnuH je baæ inim¿ dev Ane guÌ te vItragI j hoy AevI y hÔu jene qbr n=I te im+ya¹iÚna iÊyakaHDmaH prHpra \mR kevo? wa{¦ xuwragnI iÊyane je prHpraAe \mR kæo Ke Ae to Aarop AapIne kæo Ke Ane Ae Aarop to smiktInI baæ iÊyamaH lagu pDe Ke. (im+ya¹iÚne ßyaH \mRpirìt j n=I TyaH kono Aarop krvo?). magR bhu Aakro Ke wa{¦ p` xuH =ay?





jNm‐mr` riht =vano wgvan ijnvrdevno magR Aeklo vItragta$p Ke. sMyGdxRn Ae Aa„anI ÝtIit$p vItragI pyaRy Ke.

ÝÆ:- to ;srag smikt'‐Aem Aave Ke ne?

_¿r:- smikt to srag n=I¸ je ÝtIit$p pir`mn Ke Ae to xuâ vItrag j Ke. prHtu \m±ne shkarI cair5na doØ$p je sragta hoy Ke teno Aarop AapIne srag smikt Aem _pcar=I khevamaH Aave Ke.

Aa„a xuâ icdanHdkHd Ýwu sda vItragSvwavI Ke. tena ]âan$p je wvn‐pir`mn te smikt Ke. te vItragI pyaRy Ke. Aa co=a gu`S=ane je smikt Ýg! =ay Ke AenI vat Ke. ATyare to cIj AaqI Ôè dulRw ={ pDI Ke¦ ]avkna paHcma Ane muinna K‚a gu`S=annI vItragtanI (‐cair5nI) to ko{ Aor vat Ke. Aa vaDana je ]avk te ]avk nih, Ae to ]avk Ke j nih. Aa to saca smiktI ]avknI vat Ke. hÒ smiktna Sv$pnIy qbr n hoy te vzI ]avk kevo? vzI paHc mhav/t paze, simit, guiPt paze, 28 mUlgu paze ma!e sa\u‐Aem jEndxRnmaH Aene sa\u kæa n=I, kemke Ae b\o rag‐ivkLp Ke. Aa to ragriht xuâ cEtNySv$pna Aa]ye 5` kØayna AwavpUvRk je vItragta Ýg! =ay te sa\up uH Ke, \mR Ke.

;ÒvaidnuH ]âan smikt'‐Aem je kæuH TyaH Aa (AekeiNãyaid) Òv Ke Ane Aa (F!p!aid) AÒv Ke AevI ]âanI vat n=I. prHtu Òv &aykwave‐ vItragSvwave Ke Ane ragSvwave‐kmRSvwave n=I AevI Svwav‐ivwavnI iwNntana ]âan$p je vItragI pirìt =vI te smikt Ke. ;]âanSvwave &annuH =vuH'‐Aem Ke ne !IkamaH? TyaH &an Ae!le Aa„a¸ &an kem lI\uH? ke Aolo rag nih¸ ragno Awav sUcvvo Ke. v/taidno rag je ivwav Ke, ivkar Ke tena=I riht &annuH =vuH Ae!le ke Aa„anuH pir`mvuH Aem vat Ke. Ahaha...¦ vItragSv$pI Aa„a Sv$pna ]âan$p vItrag pirìtAe pir`me tene sMyGdxRn kæuH Ke. bhu sU"m vat Ke wa{¦

ÝÆ:- to kaH{k sheluH btavo ne?

_¿r:- sheluH kho to sheluH Ane AF$H kho to AF$H kayR krvanuH Aa Ke. wa{¦ vepar‐\H\a Aaid papnI mÔUrImaH D!–a rhevuH Ane pUKo Ko ke J! smÔ{ Ôy AevuH sheluH btavo to khIAe KIAe ke‐Ae bey sa=e bne Aem n=I. smÔ uH kaH{...? Aa to fursd l{ne smjva jevI cIj Ke.




smysar ga=a‐1pp ) ( 119

AhÄ khe Ke ke‐Òvaid pda=Èna (nv pda=Èna) ]âanSvwave Ae!le ke jevo AHdr potano ]âaSvwav Ke teva ]âanSvwave pyaRymaH Aa„anuH =vuH te sMyGdxRn Ke. Ahaha...¦ Aa„a pote sday vItragSv$p j Ke Ane Aena ]âan$p je dxa =ay te p` vItragI pyaRy Ke.

hve khe Ke‐;Òvaid pda=Èna &anSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH te &an Ke.'

j¡Ao, Aa xaÏnuH je &an Ke te &an‐Aem nih. Ae to prlÙI &an Ke. AhÄ to Aa„ana &annuH AHtrmaH SvsHvedn$pe, Svna ÝTyÙ &anp e =vuH tene &an khe Ke. ko{ne xaÏonuH JaJuH w`tr hoy Ae!le Aene &an Ke Aem vat n=I. Aa to sda &anSvwavI wgvan Aa„a potana Sv$pna &an$pe ={ pir`me Aene &an khe Ke Ane Ae vItragI pyaRy Ke. wa{¦ i5lokIna= vItrag svR&deve [Não Ane g`\ronI vCce \mRswamaH je Ý$Pyo Ke te Aa magR Ke. bakI bIÔ b\a kiLpt magR Ke.

Òvaid pda=Èna &anSvwave &annuH Ae!le Aa„anuH =vuH‐pir`mvuH A=aRtŸ &annI pyaRynuH Aek &aykna lÙe &an$pe pir`mvuH Aene sMyG&an khe Ke. AemaH pu~y‐papnI wgvan &aykmaH naiSt Ke AevuH &an weguH AavI Ôy Ke. Ahaha...¦ jemaH pu~y‐papnI naiSt Ke Aeva &aykne Ô`naruH &aykna lÙe pir`mnaruH &an p` pu~y‐papna wav=I riht Ke. wa{¦ Aa sMyG&annI je pyaRy Ke te vItragI pyaRy Ke. ga=a 17‐18 maH AavI gyuH ne ke‐&annI pyaRymaH &ayk Aa„a j j`ay Ke, p` A&anInuH &ayk _pr lÙ‐¹iÚ n=I te=I tenuH &an im+ya Ke Ane &anInuH lÙ‐¹iÚ &ayk _pr Ke te=I tenuH &an sMyG&an Ke. &anSvwavna lÙe pir`mtuH &an te &an Ke.

hve AavI vat¸ nva nva saHwzva Aaƒa hoy tene to Aem lage ke Aa xuH khe Ke? xuH jEnmagR Aavo hxe? Aem ke coivyar krvo, kHdmUz n qavaH, pvR‐iti=Ae lIlotrI n qavI, b/ïcyR pazvuH Ane posa‐ÝitÊm` krvaH Ae to b\uH jEnmaH saHwZyuH Ke p` Aa xuH? wgvan¦ jra \Iro ={ne saHwz. tuH je khe Ke Ae to b\I ragnI iÊyanI vato Ke. AemaH wgvan Aa„a k–aH Ke? (n=I). Ane Ôe AemaH Aa„a n=I to Ae \mR kem hoy? (n hoy).

;AnuwvÝkax' maH Aave Ke ke‐saHjnI sH|ya (lalI) sUyRne ASt =vanI inxanI Ke Ane svarnI sH|ya (lalI) sUyRno _dy =vanI inxanI Ke. tem Aa xrIr, bayDI‐KokraH, ku!uHb, \nsHpi¿ ÝTyeno je rag Ke te Aa„ano ASt =vanI inxanI Ke, A=aRtŸ Ae rag vDe krIne Aa„a AH\ bnI car gitmaH




120 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 rqDxe. Ane prm guÌ prma„a ArhHtaid ÝTye je (Sv$pnI Aozqa` siht) Anurag Ke te svarnI sH|yanI jem wgvan Aa„ano _dy =vanI inxanI Ke. Aa Sv$pnI jene ruic ={ Ke Aeva smiktInI vat Ke. Aene Qyal Ke ke jeva wgvan prm vItrag inmRz Ke tevo potano cEtNySvwav prm vItrag inmRz Ke. Aene Svwavna AvlHbne vItragdev ÝTyeno Anurag !zIne Ême vItragta Ýg!xe Ane pU R kevz&ansUyRno _dy =xe kemke Aene ragnuH mmTv Ane SvaimTv n=I¸ Ae ragne wlo Ane lawdayk manto n=I te=I rag !zIne Aene cEtNy Ôgxe Ane kevz&an Ýg!xe. (AhÄ ArhHtaidno Anurag kevz&annuH kar` Ke Aem n smjvuH p` Sv$pnaH je ]âan, &an Ane AemaH je _g/ rm`ta =ay te j kevz&annuH kar` Ke Aem smjvuH).

AhÄ Òvaid pda=ÈnuH Ai\gm te &an Aem je kæuH TyaH Aem n smjvuH ke Òv, AÒv Ane temna ivxeØone xaÏmaH=I ÔÌ lI\a Ane tenI \arà krI lI\I Ae!le &an ={ gyuH. AhÄ to SvsHvedn‐ÝTyÙ Sv$pna &anne &an kæuH Ke. cEtNynuH cEtNySvwave =vuH‐pir`mvuH Aene &an kæuH Ke Ane te moÙno magR Ke.

;ragaidpirhr`H cr`H'-AemaH to Aem AaƒuH ke pu~y Ane pap Ae beyne KoDI AHtrmaH iS=rta kre AenuH nam cair5 Ke. vItragSv$pe Òv Ke Ane AenuH vItragwave pir`mvuH te \mR Ke, cair5 Ke. Aava cair5vHt jEnna guÌ p` vItragwavno j varHvar _pdex kre Ke.

to xuH teAo crànuyogmaH khelaH Aacr`ne _pdexta n=I?

crànuyogmaH je v/taid Aacr` khelaH Ke tene y=asHwv ßyaH jem hoy tem jàve Ke AvXy, p` te _padey Ke. AadrÌy Ke Aem _pdexta n=I. smiktIne je je wUimkamaH je je dya, dan, v/t, wi› Aaidno rag hoy Ke tene te Ô`va yoGy hova=I jàve Ke qra, p` te rag AadrÌy Ke, vaStivk \mR Ke‐Aem kheta n=I. jEnna sa\u to vItragSvwavI Aa„a Aek vItragwav$pe‐sMykŸdxRn‐&an‐cair5$pe pir`me Ae j \mR Ke Aem j Ý$pà kre Ke.

hve smiktnaH @ekaàH n mze Ane Òvone ma hò, temnI dya pazo, Òvdya pazvI Ae \mR Ke [Tyaid je _pdex kre te jEnna sa\u‐guÌ n=I.

wa{¦ prnI dya krvI Ae to xk– n=I Ane prnI dya krvano je wav Aave te rag Ke Ane ragnI _Tpi¿ =vI Ae j ihHsa Ke Aem jEnxasnmaH kæuH Ke. (j¡Ao puÌØa=R isâyupay }lok 44) to‐




smysar ga=a‐1pp ) ( 121

;;dya te suqnI velDI, dya te suqnI qa`¸ AnHt Òv muikt gya, dya tà piràm.''‐Aem kæuH Ke ne?

ha¸ kæuH Ke. p` Ae dya Ae!le xuH? wa{¦ Ae to potana Aa„anI dyanI vat

Ke, prnI dyanI nih. pu~y‐papna ivkLp=I iwNn pDIne Aa„anuH Òvn je &an Ane AanHdSv$pe Ke tenI Ae!le !kta tÀvnI !kta tÀv trIke ÝtIit Ane &an =vaH AenuH nam Svdya Ke. wa{, Aa„a jevDo Ke tevDo SvIkarvo te dya Ke Ane te=I AoKo ke ivprIt manvo te ihHsa Ke. AavI Svdya te suqnI‐mui›nI qa` Ke.

ATyare to jem vrne mUkIne Ôn ÔeDI de tem Aa„ane KoDI d{ne pr=I‐rag=I \mR mnave Ke. pEsavazane pEsa be‐paHc laq $ipya qcÈ Ae!le \mR =xe Aem mnavI de. p` wa{¦ pEsa k–aH Aa„anI cIj Ke ke te qceR? pEsa raqvano (pirg/hno) wav Ke Ae pap Ke Ane Aene \mRkayRmaH qcRvano je Anurag Ke te mHdkØay$p hoy to pu~y Ke. p` Ae kaH{ \mR n=I. (él!uH huH pEsa kmaë KuH Ane vapruH KuH AevI je maNyta Ke te im+yadxRn Ke).

ÝÆ:- to pKI Aa 26 laqna qceR mo!uH AagmmHidr bnaƒuH Ane ATyar su\ImaH laqo $ipya qcaR{ gya Ke Ae b\uH ko` kre Ke?

sma\an:- Aa AagmmHidr je bNyuH Ke te Aena potana kar e bNyuH Ke. tene ko` bnave? xuH Aa„a prnuH kayR krI xke Ke? mHidr Ae to jD pudŸglonI pyaRy Ke tene xuH Aa„a krI xke Ke? na. Aa to jD prma uAo‐ma!I‐\Uz SvyH potana kaze mHidr$pe rcna ={ne pir`Mya Ke. tene ko{ karIgre ke bIÔAe pir`maƒa Ke Aem Ke j nih. Ae AenI jNmÙ` htI, prma uAono te‐$pe rca{ jvano‐_Tpi¿no kaz hto Tyare te rca{ gyuH Ke. wgvane to kæuH Ke ke‐FDano krnaro kuHwar n=I, FDo ma!I=I =yo Ke. ma!I pote ÝsrIne FDo bnave Ke, kuHwar nih. kuHwar=I FDo =yanuH mane Ae prãƒnI pyaRyno ktaR prne mane Ke ma!e mU#‐im+ya¹iÚ Ke.

meH _pvas Aaid kyaR, Aa KoD–uH, Aa qa\uH nih, Aa pI\uH nih‐Aem mU# Òv mane Ke. Ae Aahar Ane paÌ to jD, pr Ke. qavanI Ane KoDvanI je iÊya Ke Ae to jDnI jDmaH Ke. xuH Ae jDne teH KoD–uH Ke? wa{¦ prnuH g/h`‐Tyag manvuH Ae im+yaTv Ke. prne teH k–aH pkD–a Ke ke hve huH tene KoDuH KuH Aem mane Ke? Aa„amaH Tyag‐_padanxUNyTv namnI Aek Anaid‐AnHt xi›‐gu Ke.




122 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 te gu na kar e Aa„a prne g/hto n=I Ane KoDto y n=I. AavuH vStunuH‐Aa„anuH Sv$p Ke tene Sv$pmaH Aekag/ ={ne y=a=R Ô`vuH te &an Ke.

;&an temnuH &an Ke' (hirgIt) Aem‐kæuH ne? Aeno A=R xuH? ke Aa„a je sday vItrag‐iv&anSv$pe Ke Aena pir`mnmaH vItrag‐iv&annuH =vuH, &an$pe pir`mvuH Ae &an Ke. Ae &an vItragI pyaRy Ke. Aavo vItrag magR Ke. &annI sa=e ragne wezve Ae vItrag magR n=I. smÔùH kaH{...?

be bol =ya. hve 5IÔe:‐;ragaidna TyagSvwave &annuH =vuH‐pir`mvuH te cair5 Ke.'

j¡Ao, pHcmhav/tna piràm, 28 mUlgu`na palnno ivkLp [Tyaid Ke te rag Ke. lokone qbr n=I Ae!le Aene \mR mane Ke. Av/t Ke te pap Ke Ane v/t Ke te pu~y Ke bemaH=I Aekey \mR n=I. Ae beyna TyagSvwave &annuH Ae!le Aa„anuH =vuH‐pir`mvuH te \mR Ke. Aa„a &anSvwave AHtr‐Aekag/ ={ ßyaH pir`me Ke. TyaH sheje rag$pe =to n=I¸ Ae pir`mn j ragna AwavSv$p Ke Ane te sMykŸcair5 Ke. Aa rag Ke tene huH KoDuH KuH Aem nih, p` Sv$pmaH piràm mGn ={ iS=t =taH j TyaH ragnI _Tpi¿no Awav hoy Ke Ane AevuH Sv$pna Aacr`$p cair5 Ke te j vItragI cair5 Ke.

hve AavI vat smje nih Ane besI gya cair5 l{ne. Aeke lugDaH ferƒaH Ane bIÔ nGn ={ gya. p` Ae=I xuH? bemaH=I Aekeney cair5 n=I, \mR n=I. ¬etaHbrmaH sa\une 27 mUlgu kæa Ane idgHbrmaH 28¸ p` Ae to bNney ivkLp Ke, rag Ke Ae k–aH cair5 Ke? cair5 to ragna AwavSv$p Aa„anuH Aa„$p‐vItrag$p pir`mn Ke. cahe v/taidna ivkLp ho ke gu ‐gu Ino wed$p ivkLp ho ke nvtÀvna wed$p ]âanno ivkLp ho¸ Ae svR rag Ke, Acair5 Ke Ane Aene cair5 mane Ae im+yaTv Ke.

Ahaha...¦ jemaH AtIiNãy AanHdnuH Ýcur vedn hoy AevI ragna Tyag$p AanHdnI dxa$pe Aa„anuH =vuH Ae cair5 Ke. Aa !UHkI ne !c vat Ke ke‐pr=I qs Ane SvmaH vs. bs SvmaH vsvuH Ae cair5 Ke. wa{¦ Ôe cair5nI wavna Ke to v/taidna ivkLp=I qsI Ô Ane cEtNySvwavmaH AavI Ô. Are¦ p` SvwavnI jene qbr n hoy te k–aH Aave Ane k–aH Ôy? Ae to sHsarmaH j rqDe Ke. xuH =ay? moÙnuH kar` to sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ke. ƒvharrTn5y Ae kaH{ moÙno magR n=I. hve khe Ke‐

;te=I Ae rIte Aem filt =yuH ke sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ae 5 e AekluH




smysar ga=a‐1pp ) ( 123 &annuH wvn (‐pir`mn) j Ke. ma!e &an j prma=R moÙkar` Ke.'

j¡Ao, Aa in*kØR‐sar ka#–o ke‐sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ae AanHdkHd Ýwu Aa„anuH j cEtNymy pir`mn Ke. mhav/tna je piràm Ke Ae to ivÔtIy Ke, Acetn Ke kemke temaH cEtNyno AHx n=I. Aa nG™ dxa Ane 28 mUlgu no ivkLp AÒv Ke kemke te &anSv$p wgvan Aa„a=I ivruâ Ôitna wav Ke. vÏvazanI to AhÄ vat j n=I kemke vÏvazo sa\u hoy Ae jEndxRn n=I, vItragdxRn n=I, ANy dxRn Ke. AavI vat ko{ne AakrI lage p` xuH =ay? vÏ raqe Ane muinp uH mane Ae to jEndxRn=I‐sTydxRn=I ivruâ Ke, kemke Aene to ãƒilHg p` y=a=R n=I. AhÄ to Aem vat Ke ke nG™pùH Aaid 28 mUlgu`na je piràm Ke te cair5 n=I.

to wavilHgIne p` nG™ta siht 28 mUlgu`na piràm to hoy Ke?

ha, wavilHgIne p` nG™ta siht 28 mUlgu`na palnno ƒvhar hoy Ke p` Ae to b\o rag Ke. Ae baæ shkarIpè‐inim¿p e hoy Ke p` AHtrmaH je xuâ rTn5y$p inmRz cEtNynuH pir`mn tene =yuH Ke Ae j cair5 Ke.

ÝÆ:- Ae baæ shkarI inim¿ sa\n to Ke ne?

_¿r:- inim¿ qreqr sa\n n=I. Aene sa\n khevuH Ae to _pcark=n Ke. ko{Ae @Ik kæuH Ke ke‐song#vaza inim¿no inØe\ krta n=I p` inim¿ne ktaR manta n=I. vat to Aem j Ke. jemke kmR ivkarmaH inim¿ Ke, p` inim¿‐kmR ivkarnuH ktaR n=I. tem kmRnuH pir`mn kmRmaH kmRna kar e =ay Ke, Ane ragäeØna piràm AemaH inim¿ Ke. p` te=I ko{ Aem mane ke inim¿na kar e kmRbH\n =yuH to te y=a=R n=I. tevI rIte AhÄ ƒvharrTn5yna piràm Ke to Aena kar e Aa„anuH cair5$p vItragI pir`mn =ay Ke Aem n=I. inim¿ Ke, hoy Ke, p` inim¿ ktaR n=I, y=a=R sa\n n=I.

j¡Ao, Aa AhÄ srvazo ka#–o‐b\anuH taTpyR ka#–uH ke‐sMyGdxRn‐&an‐cair5 5 e AekluH &annuH Ae!le AekluH Aa„anuH wvn j Ke ;AekluH' Ae!le pHcmhav/tnuH pir`mn sa=e mzIne cair5 Ke Aem nih. wa{¦ Aa to jNm‐mr` m!aDnaruH vItragnuH xaÏ‐copDo Ke. Aeno xBde‐xBd gHwIr Aaxy=I wrelo Ke. AekluH Aa„anuH wvn kæuH AemaH v/taidna ragno inØe\ ={ gyo. ma5 cEtNynuH vItrag cEtNymy pir`mn j rTn5y$p cair5 Ke Aem isâ kyuÅ.

wa{¦ Aa ijHdgI calI Ôy Ke hÇ. paHc‐pcas laqnuH \n =ay Ae!le




124 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 jgt, tuH saruH rZyo Ane kmaò Aem khexe p` Ae to ijHdgI harI jvanuH Ke. wa{¦ Ae to b\o qo!no j vepar Ke. Aa pEsa =ay Ae kaH{ suqnuH inim¿ n=I, bLke du:qnuH j inim¿ Ke. ÏI, ku!uHb‐pirvar, l"mI, Aab$ Ae b\aH du:qnaH inim¿ Ke. suqnuH kar` to Aek wgvan Aa„a Ke. vItragI AanHdnuH S=an wgvan Aa„a Ke. Ae (vItragI AanHd) pEsamaH n=I, bayDImaH n=I, Ane saraH kpDaH phere AemaHy n=I, Ane mo!o hÒro‐mhel laq‐kroD $ipyanI ikHmtno hoy AemaHy n=I. wa{¦ Ae to b\aH du:qnaH inim¿ Ke Ane du:qe krIne Ýaº =ay Ke.

Ahaha...¦ sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ae 5 e AekluH &annuH wvn j Ke. AhÄ &an Ae!le Aa„a¸ cEtNymUitR wgvan Aa„anuH ]âanSvwave =vuH te sMyGdxRn, AenuH potana &an$pe =vuH Ae &an Ane AenuH ragna AwavSvwave iS=rta‐rm`ta$p pir`mn te cair5. AemaH kmRna AwavnI ke ƒvharrTn5yna sdŸwavnI ko{ ApeÙa n=I. Aeklo Aa„a SvyH inmRz rTn5y$p pir`me Ke. inüy=I to dxRn‐&an‐cair5na piràm SvyH potana Ø!Ÿkarkpè pir`mta =ka Ýg! =ay Ke. Aene ãƒ‐gu nI p` ApeÙa n=I. (p` Ae vat AhÄ n=I). AhÄ kI\uH ne ke Aa„anuH pir`mvuH TyaH vItragwave pir`me Ae to pyaRy Ke. Aa„a (ãƒ AaquH) kaH{ pyaRymaH Aavto n=I. sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ae (sÔtIy) cEtNymy vItrag piràm Ke te=I cEtNymy Aa„anuH pir`mn Ke Aem Awed krIne kæuH p` Ae pir`mnmaH ãƒSvwav Aavto n=I. xuâ ãƒna lÙe inmRz vItrag pir`mn =yuH te=I ãƒnuH‐Aa„anuH pir`mn kæuH, bakI pir`mn to pyaRymaH =ay Ke Ane tene ãƒSvwavnIy ApeÙa n=I. (vItragtanuH pir`mn ãƒSvwavna lÙe =ay Ke bs Ae!luH j).

ÝÆ:- FDIkmaH Aa„anuH pir`mn kho Ko ne vzI Aa„anuH nih pyaRynuH pir`mn Ke Aem kho Ko to te kevI rIte Ke?

_¿r:- pyaRy ApeÙaAe ãƒ pir`me Ke Aem khevay Ke Ane ãƒnI ApeÙaAe ãƒ pir`mtuH n=I kemke ãƒ to i5kaz \/uv AiÊy Acz Ke. je ApeÙa=I k=n hoy tene y=a=R smjvuH Ôe{Ae.

Ahaha...¦ sMyGdxRn‐&anmaH je Aa„anaH &an‐]âan =ay Ke te xuH cIj Ke? to khe Ke ke Ae sday \/uv Acz Aek$p cEtNymUitR siCcdanHdSv$p wgvan Aa„a Ke Ane AenuH &an‐]âanp e pir`mvuH‐=vuH te sMyGdxRn‐&an Ke. hve AavI vat bese nih Ae!le mane ke bole‐cale, _pdex‐_pvasaid kre te




smysar ga=a‐1pp ) ( 12p Aa„a. p` wa{¦ xuH Aa„a kdI bole Ke? (na). Aa je bole‐cale Ke Ae to jD Ke. Ane Aa je _pdex‐_pvasaidna piràm Ke Ae Aas/v tÀv Ke, Ane Ae p` jD AÒv tÀv Ke. Ae jD AÒv tÀv sda cetnSvwavI Aeva wgvan Aa„amaH kem hoy? (n=I j). Ane to Ae vDe \mR kem =ay? (n j =ay).

wa{¦ \mR to Aa„$p Ke. AhÄ kæuH ne ke‐vItragI sMyGdxRn, vItragI &an Ane vItragI cair5 Ae 5èy vItragSvwavI wgvan Aa„anuH Fr Ke, Ae!le Aa„anuH Fr Ke. rhe@a` Ke. (wvnno Aek A=R Fr‐rhe@a` =ay Ke.) rag Ane pu~yna piràm Ae Aa„anuH Fr‐S=an n=I. Ae to prFr Ke. _pdex‐_pvasaid pu~ynI iÊya prFr Ke. Aa loko mo!aH tp kre, AenI éjvÌ kre, vrFoDa ka#e Ane loko wega ={ne bhu ware \mR kyÈ Aem vqa` kre, p` wa{¦ Ae to b\o ragmaH rhe te Aa„a nih. rag to prFr Ke Ane prFrmaH rhevano AiwÝay to im+yaTv Ke. Aa„anuH SvFr to vItragta Ke. vItragtamaH vse te Aa„\mR Ke.

ga=a 1p3 maH AavI gyuH ke‐v/t, inym, xIl, tp [Tyaid xuwkmÈ rag Ke, Ane Ae b\aH hova KtaH A&anIAone moÙno Awav Ke. A&anIAone vzI tp kevuH? tp to Aene khIAe jemaH wgvan Aa„a, AHtmuRqakar pirìt vDe [CKaAono inro\ =va=I AtIiNãy AanHdrsna‐Am<tna Svadna Anuwv=I pirt<º hoy. AavI xuâ cEtNyna Ýtpn$p AanHdnI dxane tp khe Ke. A&anInuH tp to v<=a klex Ke. wa{¦ v/t, tp, xIl, [Tyaid ragmaH je \mR mane Ke Aene to im+yaTvnuH mhapap =ay Ke. wgvan ijne¬rdevna magRmaH to vItragta vDe j \mR khelo Ke. rag vDe \mR =vanuH mannara ijnmagRmaH n=I¸ Aemno to Ae kiLpt magR Ke, Ae to A&anIno magR Ke.

j¡Ao, AhÄ xuH kæuH Ke? ke sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ae 5 ey AekluH &annuH wvn j Ke. Aa„anuH AekluH vItragta$p =vuH‐pir`mvuH Ae j xuâ rTn5y Ke. Ahaha...¦ Aek lI!ImaH ke!luH wyuÅ Ke¦ ragmaH rTn5y nih Ane rTn5ymaH rag nih. gjb vat Ke wa{¦ hve Aavo (AdŸwut) magR¦ khe Ke‐;ma!e &an j prma=R moÙkar` Ke'. Ahaha...¦ wgvan Aa„a pU aRnHdno na= Ýwu AtIiNãy AanHdp e pir`me Ae Aek j moÙno magR Ke. ko{ vzI be moÙmagR khe Ke teno AhÄ SpÚ inØe\ kyÈ Ke. &an j Ae!le vItragSvwavI cEtNymUitR Ýwu Aa„a inivRkarp e‐vItragp e pir`me te Aek j moÙnuH kar` Ke. Lyo, Aa sarsar vat khI.

· ga=a 1pp : wava=R _prnuH Ývcn ·

;Aa„anuH Asa\ar` Sv$p &an j Ke.'





xuH kæuH Aa? ke Aa„ana SvwavmaH to AnHt gu o‐\mÈ Ke AemaH Asa\ar` gu Aek &an j Ke. &angu bIÔ ko{ ãƒmaH n=I. vzI Sv Ane prne iwNn iwNnp e Ô e Aevo &anno j Svwav Ke. Aa„ana bIÔ ko{ gu maH Aavo Svwav n=I. Ahaha...¦ Aa„amaH je AnHt gu o Ke AemaH Aek &anno j Svprne wedpUvRk Ô`vano Svwav Ke. ]âa, suq Aaid guò n=I Svne Ô`ta ke n=I prne Ô`ta. te=I &anne Aa„anuH Asa\ar` Sv$p kæuH Ke. Aa„anuH Asa\ar` Sv$p &an j Ke. (Aem ke &an vDe j Aa„a pr=I iwNn jày Aevo Ke). hve khe Ke‐

;vzI Aa Ýkr`maH &anne j Ý\an krIne ƒaQyan Ke. Aa moÙmagRna Ýkr`maH &an khetaH Aa„a Ane Aa„anI vItrag pirìt j Ý\an Ke. v/taidna je rag vCce Aave te Ý\an n=I kemke te moÙmagR n=I. &annuH pir`mn j moÙno magR Ke.

;te=I sMyGdxRn, &an Ane cair5 Ae 5 ey Sv$pe &an j pir`me Ke Aem khIne &anne j moÙnuH kar` kæuH Ke.' sMyGdxRn‐&an‐cair5$pe Aek Aa„a j pir`me Ke A=aRtŸ Ae rTn5y Aa„anuH j vItragI pir`mn Ke ma!e Aa„a j moÙnuH kar` Ke.

;&an Ke te Awed ivvÙamaH Aa„a j Ke‐Aem khevamaH kaH{ p` ivro\ n=I.' ÔeyuH? &an Ae j Aa„a Aem Awed k=n=I &anne j Aa„a kæo Ke Ane AemaH kaH{ ivro\ n=I.

;ma!e !IkamaH ke!lek S=ze AacayRdeve &anSv$p Aa„ane ;;&an'' xBd=I kæo Ke.'

j¡Ao, &an Ke to Aa„ano Aek gu ¸ p` Asa\ar` Ke ne¦ te=I Awed ivvÙa=I &anne j Aa„a kæo Ke. AavI vat, hve maHD maHD dukanna \H\a Aaid mÔUrI krIne nvra pDta hoy TyaH vzI Aa k–aH smjvuH? kevI rIte smjvuH? p` wa{¦ Ae to b\I Aekla papnI mÔUrI Ke hÇ. AemaH \mR to dUr rho, pu~yey n=I. fursd l{ne roj be car klak sTsmagm Ane xaÏSva|yay, mnn‐icHtn kre Ae pu~y Ke. Ae pu~y=Iy \mR =ay Aem nih, p` git su\re. Aeva AvsrmaH Ôe ko{ Ýkare AHtrŸ‐puÌØa=R Ôg/t kre to \mR ={ Ôy, smikt ={ Ôy Ae!luH qruH. p` Aene k–aH fursd Ke? Ane kdac ko{ var saHwzva mzI Ôy to‐v/t kro, tp kro, wi› kro, ‐Ae vDe \mR =xe [Tyaid ragno im+ya _pdex saHwze. ]ImdŸ rajcHãe kæuH Ke ke‐24 klakmaH ibcarane maHD Aekad




smysar ga=a‐1pp ) ( 127 klak mze Ane saHwzva Ôy TyaH Are¦ kuguÌ Aeno klak lUH!I le¦ re xuH =ay? Aa ijHdgI Aem ne Aem calI jxe hÇ. Aa pEsa‐bEsa ko{ xr` nih =ay Ýwu¦ kdac AemaH=I =oDa pEsa \mRne name qceR top` Ae=I \mR nih =ay, ma5 \mRna name tuH Ketraxe kemke Aene je tuH \mR mane Ke Ae (‐maNyta) im+yaTv Ke.

wa{¦ tuH cEtNymUitR vItragSvwavI Aa„a Ke ne Ýwu¦ AenuH &an krIne AHtmuRq ={ Aene lÙmaH le to tne \mR =ay.

ko{ne Aem lage ke Aa„a ATyare vItrag kem hoy? Ae to kevzI =ay Tyare vItrag hoy. tene khIAe KIAe ke‐wa{¦ tuH sday (5 ekaz) Svwave vItragSv$p Ke hm`aHy vItragSv$p j Ke. Ôe Svwav=I vItrag n hoy to Ýg!e k–aH=I? ma!e wgvan¦ Aeva vItragSv$p Aa„amaH tNmyp e Aekag/ ={ Aeno j Aa]y kr, AemaH j ÔmI Ô. te=I pyaRymaH‐AvS=amaH vItragta‐rTn5yna pir`am Ýg! =xe Ane Ae j \mR Ke, Ae j moÙmagR Ke, Ae j wgvan =vano magR Ke.

(Ývcn nH. 228 Ane 229 ∙ idnaHk 1‐11‐76 =I 2‐11‐76)




ga=a-1p6 A= prma=RmoÙhetorNytŸ kmR ÝitØe\yit-

mo¿U` i`CKy‚H vvhare` ivdusa pvÎHit. prm‚miSsda` du jdI` kMmÉqAo ivihAo.. 156 ..

muÉTva inüya=Å Vyvhare` iväaHs: ÝvtRNte. prma=Rmai]tanaH tu ytInaH kmRÙyo iviht:.. 156 ..

hve, prma=R moÙkar`=I ANy je kmR teno inØe\ kre Ke:‐

iväßjno wUta=R tÒ ƒvharmaH vtRn kre, p` kmRÙynuH iv\an to prma=R-Aai]t sHtne. 1p6.

ga=a=R:- (inüya=R) inüynyna ivØyne (muÉTva) KoDIne (iväaHs:) iväano

(Vyvhare ) ƒvhar vDe (ÝvtRNte) ÝvteR Ke (tu) prHtu (prma=RmŸ Aai]tanaH) prma=Rne (‐Aa„Sv$pne) Aai]t (ytInaH) ytI¬rone j (kmRÙy:) kmRno nax (iviht:) AagmmaH kæo Ke. (kevz ƒvharmaH ÝvtRnara pHiDtone kmRÙy =to n=I.)

!Ika:- prma=R moÙhetu=I Ôudo, je v/t, tp vgere xuwkmRSv$p moÙhetu ke!lak

loko mane Ke, te Aaqoy inØe\vamaH Aaƒo Ke kar` ke te (moÙhetu) ANy ãƒna Svwavvazo (A=aRtŸ pudŸglSvwavI) hova=I tena Sv‐wav vDe &annuH wvn =tuH n=I, ‐ma5 prma=R moÙhetu j Aek ãƒna Svwavvazo (A=aRtŸ ÒvSvwavI) hova=I tena Svwav vDe &annuH wvn =ay Ke.

wava=R:- moÙ AaTmano =ay Ke to tenuH kar` p` AaTmSvwavI j hovuH Ôe{Ae. je ANy ãƒna SvwavvazuH hoy tena=I AaTmano moÙ kem =ay? xuw kmR pudŸglSvwavI Ke te=I tena wvn=I prma=R AaTmanuH wvn n =[ xke ma!e te AaTmana moÙnuH kar` =tuH n=I. &an AaTmSvwavI Ke te=I tena wvn=I AaTmanuH wvn =ay Ke ma!e te AaTmana moÙnuH kar` =ay Ke. Aa rIte &an j vaStivk moÙhetu Ke.





(AnuÚuwŸ) v<¿H &anSvwaven &anSy wvnH sda. OkãVySvwavTvaNmoÙhetuStdev ttŸ.. 106 ..

(AnuÚuwŸ) v<¿H kmRSvwaven &anSy wvnH n ih. ãVyaNtrSvwavTvaNmoÙhetunR kmR ttŸ.. 107 ..

(AnuÚuwŸ) moÙhetuitro\anaåN\TvaTSvymev c. moÙhetuitro\aiywavTva¿iþiØ|yte.. 108 ..

hve Aa j A=Rna kzx$p be }loko khe Ke:‐

}loka=R:- (OkãVySvwavTvatŸ) &an AekãƒSvwavI (‐ÒvSvwavI‐) hova=I (&anSvwaven) &anna Svwav=I (sda) hHmexaH (&anSy wvnH v<¿H) &annuH wvn =ay Ke (ttŸ) ma!e (tdŸ Ov moÙhetu:) &an j moÙnuH kar` Ke. 106.

}loka=R:- (ãVyaNtrSvwavvatŸ) kmR ANyãƒSvwavI (‐pudŸgl‐SvwavI‐) hova=I (kmRSvwaven) kmRna Svwav=I (&anSy wvnH n ih v<¿H) &annuH wvn =tuH n=I¸ (ttŸ) ma!e (kmR moÙhetu: n) kmR moÙnuH kar` n=I. 107.

hve Aagzna k=nnI sUcnano }lok khe Ke:‐

}loka=R:- (moÙhetuitro\anatŸ) kmR moÙna kar`nuH itro\an krnaruH hova=I, (SvymŸ Ov bN\TvatŸ) te pote j bH\Sv$p hova=I (c) Ane (moÙhetuitro\aiywavTvatŸ) te moÙna kar`na ∙ itro\aiywavSv$p hova=I (ttŸ iniØ|yte) tene inØe\vamaH Aave Ke. 108.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 1p6 : m=azu

hve, prma=R moÙkar`=I ANy je kmR teno inØe\ kre Ke:‐ ∙ itro\aiy μ itro\an krnar





Aa„ano je vItragSvwav Ke te‐$pe pir`mvuH Ae j prma=R moÙnuH kar` Ke. Ae isvay dya, dan, v/t, tp, wi› [Tyaidna xuwwav je rag Ke te moÙnuH kar` n=I Aem hve khe Ke:‐


;prma=R moÙhetu=I j¡do, je v/t, tp vgere xuwkmRSv$p moÙhetu ke!lak loko mane Ke, te Aaqoy inØe\vamaH Aaƒo Ke.'

j¡Ao, Aa„a xuâ cEtNySv$p wgvan sday vItragSvwavI Ke. te vItragSv$pe inrakuz AanHdna Svwave inivRkar pir`me te prma=R khetaH sTya=R moÙmagR Ke. hve Aena=I j¡do v/t, tp vgere xuwkmR$p‐xuwwav$p je rag Ke tene ke!lak loko moÙno _pay mane Ke teno smg/p e inØe\ krvamaH Aaƒo Ke Aem khe Ke. A=aRtŸ te v/taidno rag moÙnuH kar` n=I Aem SpÚ khevamaH Aave Ke. ga=a 1p4 maH v/t, inym, xIl, tp, [Tyaid‐Aem car bol lI\a Ke. AhÄ phelo Ane KeLlo v/t Ane tpno bol khIne Ae b\ano AamaH smavex krIne kæuH ke Ae sFzo je pu~yno wav Ke tene ke!lak A&anI loko moÙno magR mane Ke p` te moÙno magR n=I. Ae v/taidna ragne moÙna hetup e Aaqoy inØe\vamaH Aaƒo Ke.

phelaH ko{na mr` pKI ba{Ao KaijyaH letI. AemaH=I Ôe ko{ brabr KaijyaH n le to bIÒ ba{Ao !kor kre ke‐Aa xuH lakDuH waGyuH Ke te brabr KaijyaH n=I letaH? Aem Aaje ko{ ba{Ae vØ±tp, _pvas vgere kyaR hoy Ane pote qcR krIne _jm uH kre AevI sHpi¿van hoy p` Ôe qcR krIne AenuH _jm uH n kre to bIÒ ba{Ao !kor kre ke‐xuH Aa te kaH{ laHF`o krI Ke te _jm uH n=I krtaH? Are¦ \mRne name Aa v/t Ane tp krIne ragna mlava kre Ae b\a (Aa„anaH) KaijyaH lenara Ke kemke AemaH Aa„a k–aH Ke? Aa„ane to ragna ÝemmaH mr`tol krI naQyo Ke. xuH =ay? ATyare to vItrag magR pD–o ræo Aekkor ne bIÔe magR cale Ke. AhÄ khe Ke Aevo bIÔe magR jEnxasnmaH Ke j nih. wa{¦ Aa smjvuH pDxe hÇ¸ nihtr Avtar qlas ={ jxe. (Aeze jxe). Arere¦ Aa saHwzvanuHy mze nih Ae ibcara xuH kre? k–aH Ôy? ma=e pirw/m` éwuH rhe.

!IkamaH ;ke!lak loko mane Ke'‐Aem kæuH Ke. pa@maH to lI\uH Ke ke‐;vvhare` ivdusa pvÎHit'‐iväano ƒvharmaH ÝvteR Ke. iväano Ae!le xaÏna pa@I, xaÏna vaHcnara xaÏ vaHcIne AemaH=I ƒvhar xo\Ine ka#e Ke. Ae!le Aem




smysar ga=a‐1p6 ) ( 131 ke Aa v/t, tp, xIl vgere moÙmagR Ke Aem xaÏ wÌ‐wÌne A=R ka#e Ke, Ane Aem vteR Ke. AhÄ khe Ke ke teAo (‐xaÏ wÌne p`) mU# A&anI Ke Ane temno moÙ =to n=I¸ kemke te v/taidno rag vItragmagR=I‐moÙmagR=I j¡do ANy Ke.

j¡Ao, wgvan kuHdkuHdna smymaH p` xaÏnuH p@n krnara ko{ iväano ƒvhar=I \mR =ay Aem mannara hxe. Tyare to ga=amaH kI\uH ke‐;mo¿U` i`CKy‚H vvhare` ivdusa pvÎHit' iväano inüyne KoDIne Ae!le ke‐xuâ icdanHdFn pU aRnHdno na= Ýwu Aa„a‐Aene KoDI d{ne ƒvharmaH v/taidna ragmaH vteR Ke p` ;prm‚miSsda`'...prma=Rne Aai]t ytI¬rone j kmRno nax AagmmaH kæo Ke. Ahaha...¦ Sv$pmaH guPt =yela AHtr‐AanHdmaH rmnara muinvrone j AagmmaH moÙ kæo Ke. wa{¦ tuH v/t, tp [Tyaid ƒvharne moÙnuH kar` mane Ke p` xuâ cEtNySv$pna Aa]ye Ýg! =taH vItragpirìt$p sMyGdxRn‐&an Ane cair5 j moÙnuH kar` Ke.

ibcarane qbr n mze ke‐AanHd xuH Ane du:q xuH? Ane mHDI pDe v/t Ane tp krva. p` wa{¦ Ae v/t Ane tpno rag b\o du:q Ane Aakuzta Ke. xuH =ay? inrakuz AanHd Ôeyo (Anuwƒo) hoy to AakuztanI qbr pDe ne? Ae mezve konI sa=e? bIÔe saco mal Ôeyo hoy to mezve ne ke Aa mal qo!o Ke? Aem ne Aem AaH\ze‐bheÌH kU!e raqe Ke. p` AenuH fz bhu AakruH Aavxe Ýwu¦

AhÄ khe Ke‐yitvrone Ae!le muinvrone‐sHtone prma=R khetaH xuâ Aa„ana Aa]ye moÙno magR Ane moÙ =ay Ke Ane ƒvharmaH lInp e je iväano vteR Ke temne to bH\ j =ay Ke, sHsar j fze Ke. bH\na kar`ne teAo moÙnuH kar` smje Ke te AemnuH A&an Ane im+yaTv Ke. vItragno Aavo magR Ke bapa¦ laEikk=I sav j¡do. Aavo magR kdI saHwzva n mZyo hoy Ae!le xuH sTy kaH{ bIj¡H ={ Ôy? sTy to i5kaz je Ke te j Ke.

ÝÆ:- p` Ae (‐v/taid) ƒvhar moÙmagR to Ke ne?

_¿r:- ƒvhar moÙmagR to k=nma5 Ke. ƒvhar moÙmagR kaH{ moÙmagR n=I. Ae to saca moÙmagRna shcarI ragne _pcar=I moÙmagR khIne ƒvharmoÙmagR kæo Ke. (Ae to baæ y=asHwv rag kevo Ke te btavnaruH inim¿nuH k=n Ke). Are¦ Aam ne Aam inüy‐ƒvharmaH wrma{ne Ýwu¦ tuH corasIna Avtar krI‐krIne rqDI myÈ Ke¦





xaÏmaH ƒvharnI Ý\anta=I k=n kyuÅ hoy Ae!le iväano (‐ko{ pHiDto) Aene y=a=R smßya ivna ƒvhar=I‐rag=I moÙ =vanuH mane Ke. j¡Ao, xaÏ wÌne p` AemaH=I AavuH (ivprIt) ka#e Ke¦ 11 mI ga=amaH to pHiDt ]I jycHdÒAe wava=RmaH KeLle suHdr qulaso kyÈ Ke ke‐;;ÝaÌAone wed$p ƒvharno (‐ragno) pÙ to Anaidkaz=I j Ke, Ane Aeno _pdex p` bhu\a svR ÝaÌAo prSpr kre Ke. vzI ijnvaÌmaH ƒvharno _pdex xuânyno hStavlHb (shayk) ÔÌ bhu kyÈ Ke p` AenuH fz sHsar j Ke.'' j¡Ao, Aa wava=R¦ xuH wava=R kyÈ Ke jycHdÒAe¦ AanuH nam te pHiDt.

AhÄ khe Ke ke‐wgvan i5lokIna= tI=ÅkrdevnI vaÌmaH v/t, inym, xIl, tp, wi›, pUÔ [Tyaid je!la ko{ xuwwav Ke te b\ayno moÙmagRmaH inØe\ kyÈ Ke Ae!le ke te moÙmagR n=I. ;Aaqoy' inØe\vamaH Aaƒo Ke Aem kæuH Ke ne¦ mtlb ke‐ƒvhar k=HictŸ law kre Ane k=HictŸ na kre Aem vat n=I. ;Aaqoy' xBd mUkIne moÙmagRmaH ikHictŸ p` law n kre Aem A=R sUict kyÈ Ke. A=aRtŸ v/taidna ragmaH moÙmagR nih Ane moÙmagRmaH v/taidno rag nih Aem sUict kyuÅ Ke. smÔ uH kaH{...? hve AenuH kar` smÔve Ke‐

;kar` ke te (moÙhetu) ANyãƒna Svwavvazo (A=aRtŸ pudŸglSvwavI) hova=I tena Svwav vDe &annuH wvn =tuH n=I.'

j¡Ao, ƒvhar Ke te ANyãƒna Svwavmy Ke, cEtNySvwavmy nih. Aa je v/t, tp, xIl, sHym, _pvas, dev‐guÌ‐xaÏnaH wi›‐pUÔ‐ivny, xaÏ‐Sva|yay [Tyaid b\ay je xuwrag Ke te ANy ãƒna Svwavmy Ke A=aRtŸ pudŸglSvwavI Ke, AemaH cEtNyno Svwav n=I. kemke tena (ragna, pudŸglna) Svwav vDe &annuH wvn‐pir`mn =tuH n=I te=I ƒvharna iÊyakaHD vDe Aa„ano inüy \mR‐moÙ‐magR Ýg! =to n=I. A=aRtŸ v/taid moÙmagRnuH sa\n n=I.

ÝÆ:- ƒvharne sa\n kæuH Ke ne?

_¿r:- ƒvhar sa\n Ane inüy sa|y Aem sa\nnuH in$p` Aave Ke p` Ae to inim¿nuH &an kravva ma!e ƒvharny=I in$pvamaH Aave Ke. qreqr to sa\n Aek j Ýkare Ke. ivkLp=I j¡do pDIne AHdr xuâ cEtNynuH sa\n sa\e Ae Aek j sa\n Ke. smysar na!kmaH bnarsIdase kæuH Ke ke‐

;;je je vStu sa\k hEH, teé thaH ba\k hEH, bakI ragdoØkI dsakI kan batu heH.''





AhÄ to Aa qulaso kyÈ Ke ke v/t, tp Aaidno wav ANyãƒna pudŸglãƒna Svwavmy hova=I tena vDe &annuH Ae!le Aa„anuH wvn‐pir`mn =tuH n=I A=aRtŸ vItragI pir`mn =tuH n=I. te=I tena vDe moÙmagR kem =ay? (n =ay). Tyare‐

jypurmaH Aa ÝÆ =yo hto ke‐rag‐äeØna piràm Òvna Ke (ÒvnI pyaRymaH =ay Ke). Aene pudŸglna kem kæa?

sma\an:- sma\an Aem Ke ke‐rag Ke te vStu‐tÀv (‐Aa„ano Svwav) n=I. nIkzI Ôy Ke ne? Ôe rag Aa„ano Svwav hoy to nIkzI n Ôy, Aa„a=I iwNn n pDe, p` nIkzI Ôy Ke te=I te ANyãƒna Svwavmy Ke. pudŸglna _dyna sHge =ay Ke te=I Ae b\a pudŸglna j Ke Aem kæuH Ke. Aa„anI cEtNyÔitna n=I Ane pudŸglna Aa]ye _TpNn =ay Ke te=I rag b\a pudŸglna j Ke Aem khevamaH AaƒuH Ke. AhÄ pudŸglna khIne Aena=I wed&an kraƒuH Ke, svR rag KoDaƒo Ke.

wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p Ýwu sda &ananHdSvwavI Ke. Ane v/t, tp, wi› [Tyaidna xuwwav jD pudŸglSvwavI Ke. AhÄ khe Ke‐Ae pudŸglSvwavI rag vDe wgvan Aa„anuH inmRz cEtNynuH wvn‐pir`mn =tuH n=I. te=I v/taidno rag moÙnuH kar` ={ xktuH n=I. hve Aavo magR duinya=I sav j¡dI cIj Ke bapu¦ wgvan Aa„a to inmRz &ananHdSvwavI vStu Ke. AemaH rag k–aH Ke? Ôe hoy to nIkzI kem Ôy? Ae nIkzI Ôy Ke ma!e Ae Aa„anI cIj n=I. Ae nIkzI jtaH Aeklo wgvan ãƒSvwav, xuâ cEtNy, &an‐AanHd rhI Ôy Ke. Aava cEtNyno‐xuâno Anuwv te moÙmagR Ke, moÙnuH kar` Ke. je nIkzI Ôy te moÙnuH kar` kem =ay? n =ay.

ATyare to loko tp ne TyagmaH \mR manI be@a Ke. vzI paKuH smacarp5omaH Aave Ke ke‐Aaè Aa!la _pvas kyaR, Aaè Aa!lo Tyag kyÈ, Aaè b/ïcyRna ha= ÔeD–a, Aa dx vØRnI bailkaAe p` Aa@ _pvas kyaR, 1p vØRnI KokrIAe masqm` kyuÅ, [Tyaid. Aho¦ \Ny Ke temne. AhÄ khe Ke‐Ae b\I iÊya prna lÙ`vazI, cEtNyna Svwav=I riht, pudŸglna SvwavnI iÊya Ke. te iÊya moÙnuH kar` =tI n=I kemke tena (iÊyana) Svwav vDe &annuH‐Aa„anuH wvn =tuH n=I. wgvan Aa„anuH &an Ane AanHd$pe =vuH‐pir`mvuH Ae ragnI iÊya vDe =tuH n=I. ware AakrI vat, wa{¦ p` Aa j sTy vat Ke.

Arere¦ AavI prm sTy vat saHwzvay mze nih Ae e k–aH jvuH bapu¦ Aena k–aH _tara =xe? wa{¦ Aa mowa‐Aab$ b\a pD–a rhexe. Aa paHc‐




134 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 pcas kroDnI mUDI‐\Uz b\I pDI rhexe. bapu¦ Ae \Uz k–aH tarI Ke? AnHt &an Ane AnHt AanHdnI tarI puHÒ to AHdrmaH pDI Ke. Arere¦ srovrna ka@e Aaƒo ne trSyo rhI gyo.

AhÄ pudŸglna inim¿e =yela ivkarne ANyãƒno Svwav gÌne Aena=I (ivkar=I) Aa„ano je &an Ane AanHd Svwav Ke tenuH wvn‐pir`mn =tuH n=I Aem isâ kyuÅ. wa{¦ Aa to mUz mudŸanI rkmnI vat Ke. Aeno inüy kyaR ivna b\uH (v/taid) =o=e=o=aH Ke.

hve khe Ke‐;ma5 prma=R moÙhetu j Aek ãƒna Svwavvazo (A=aRtŸ ÒvSvwavI) hova=I tena Svwav vDe &annuH wvn =ay Ke.'

wgvan Aa„a &an Ane AanHdna Svwavvazo Ke. Aena pir`mnmaH AekluH je &an Ane AanHdnuH pir`mn =ay Ae j moÙno hetu Ke. AoluH hukmcHdÒnuH Aave Ke ne ke‐

;;mEH &ananHd SvwavI hU¥''

AemaH qUb b\uH Aave Ke ke‐mare rHg, rag Ane wed sa=e lex p` sHbH\ n=I.

wgvan Aa„a gu I Ane &an Ane AanHd Aena gu ‐Aevo gu wed Aekakar Sv$p wgvanmaH n=I. Ahaha...¦ wgvan Aa„a to gu wedney SpxRto n=I AevI Awed Aek$p cIj Ke. Aava Aa„anuH &ananHdSvwave =vuH‐pir`mvuH Ae moÙmagR Ke. bakI b\uH =o=e=o=aH Ke. AavI vat AakrI pDe p` xuH =ay? sTy to jem Ke tem j Ke.

wa{¦ Aa to wgvan ijne¬rdev 5` lokna na= [Não Ane g`\ronI smÙ je kheta hta te AhÄ idgHbr sHto khe Ke. khe Ke‐ANyãƒna Svwav vDe moÙno hetu =ay AevI maNyta im+yadxRn A=aRtŸ mhapap Ke kemke prma=R moÙno hetu Aekãƒna Svwavvazo A=aRtŸ cEtNySvwavI Ke. tena (cEtNyna) Svwav vDe &annuH‐Aa„anuH wvn‐pir`mn inmRz vItragwavp e‐AanHdp e =ay Ke, kemke Aek ÒvãƒSvwav vItragSvwav Ke. Ahaha...¦ Aek cEtNyãƒna Svwave je &atapè‐AanHdp e‐xaiNtp e‐SvCKtap e‐Ýwutap e &annuH‐Aa„anuH pir`mn =ay Ae j moÙno hetu Ke. je e xuâ cEtNy=I ƒaPt wgvan Aa„a _pr ¹iÚ mUkI AenuH pir`mn xuâ cEtNymy =yuH Ane AenuH Ae pir`mn moÙnuH kar` Ke.

dya, dan, v/tna piràm pudŸglSvwave hova=I te inØe\vamaH Aaƒa Ke. Aena=I iwNn AekãƒSvwave‐cEtNySvwave je pir`mn =ay te moÙno hetu Ke. wgvan Aa„a Svwav=I dxRn‐&an‐cair5 Sv$p Ke. tenuH sMykŸ dxRn‐&an‐




smysar ga=a‐1p6 ) ( 13p cair5p`e je Aacr` =ay, SvSv$p Aacr` je =ay te moÙno hetu Ke. t=a je!luH prSv$p Aacr` Ke te b\uH bH\nuH kar` Ke. bharmaH bBbe mihnana sH=ara kyaR hoy Ae!le Ô e ke smai\mr` kyaÅ p` wa{¦ \Uzey AemaH smai\mr` n=I, saHwzne. smai\mr` kone khevuH bapu? jene hj¡ saca dev‐guÌ‐xaÏnI ]âa n=I Ane v/taidna ragnI iÊyane \mR mane Ke tene smai\‐mr` kevuH? (tene smai\mr` hotuH n=I). kdaictŸ xuwwav hoy to SvgRmaH Ôy, p` Ae=I xuH? SvgRmaH to AwvI p` Ôy Ke.

A&anIne xuwwav im+yaTvsiht hoy Ke. im+ya]âa siht xuwwav vDe wa{¦ tuH nvmI g/Eveyk AnHtvar gyo, p` wvw/m` n m!yuH. im+yaTvsiht xuwwav vqte FatIno to bH\ =ay Ke j, sa=e AFatInuH pu~y je bH\ay Ke tena fzmaH Aekad wv SvgR mze ke mo!o raÔ va xe@IAo =ay top` xuH? im+yaTvnuH prHpra fz to ingod Ke. smÔ uH kaH{...? Aa mo!a kroDpit‐Ajbpit xe@IAa da$‐maHs n qata hoy Ae!le nrke to n Ôy p` sTsmagm, Sva|yay Ane icHtn‐mnnna Awave Axuwwavna fzmaH ityÅcmaH‐#ornI gitmaH j Ôy. xuH =ay? Aeva wavnuH fz AevuH j Ke.

palej dukan _pr S=ankvasInaH puStko‐AacaraHg, sU5k=aHg, dxa vEkailk, _¿ra|yyn vgere b\aH vaHCyaH htaH. p` ßyaH Aa smysar ha=maH AaƒuH ne ÔeyuH (AvgaæuH) to kæuH ke moÙno magR to AamaH (dxaRƒo) Ke. bIje to AeklI iÊyakaHDnI vato Ke.


;moÙ Aa„ano =ay Ke to tenuH kar` p` Aa„SvwavI j hovuH Ôe{Ae.'

ÔuAo, Aa Nyay AaPyo‐ke moÙ Ae!le isâpd Aa„ane =ay Ke ma!e AenuH kar` p` Aa„Svwavmy j hovuH Ôe{Ae. mtlb ke &ata‐¹Úana vItragI inrakuz AanHdmy je pir`am je ÒvSvwavmy Ke te j moÙnuH kar` ho{ xke, Ane Ke. hve khe Ke‐

;je ANyãƒna SvwavvazuH hoy tena=I Aa„ano moÙ kem =ay?'

Aa dya, dan, v/t, tp, wi›, pUÔ [Tyaidno wav ANyãƒna Svwavvazo Ke. ragSvwavI Ke ne? rag kaH{ ÒvSvwav Ke? Ôe hoy to rag nIkzI kem Ôy? j¡Ao, Aa je vItrag =ya temne rag nIkzI gyo ne vItragta rhI g{. te=I rag ANyãƒna Svwavvazo Ke Ane te=I rag=I Aa„ano moÙ ={ xke nih, A=aRtŸ rag moÙnuH kar` Ke nih.





hve AavI vat saHwzva n mze Aene \mR =ay ke id? Aek to bayDI‐KokraH sacvvaH Ane \H\o‐vepar krvo [Tyaid sHsarnaH kam AaDe ibcaro nvro n =ay Ane kdaictŸ maHD nvrax l{ saHwzva Ôy to mze ê\uH ke‐v/t kro, tpSya kro, sa\une vhoravo, danmaH pEsa vapro Ae!le tmne \mR ={ jxe. hve Aam ne Aam ijHdgI calI Ôy Ane car gitnI rqDpÎI éwI rhe. wa{¦ Aa nvrax l{ne smjvanuH Ke hÇ.

duinyamaH to be‐paHc kroDnI sHpi¿ hoy, Fre be‐car dIkra hoy Ane b\ane rhevana Aavas hoy Ae!le loko tne waGyxazI khexe p` Ae kaH{ waGyxazInaH lÙ` n=I. Ae to wogxazI Ae!le waHgxazI Ke. jem waHgnuH sevn mnu*yne bewan‐pagl bnave tem Aa wogonuH sevn tne pagl bnavnaruH Ke. waGyxazI to Aene khIAe jene AavI sTy vat saHwzva Ane smjva mze. Aa smßyaH ivna to ijHdgI harI jvanI Ke bapu¦

¬etaHbrmaH 32 sU5maH Aek ivpaksU5 Ke. AemaH Aave Ke ke dan denaro im+ya¹iÚ hto p` sa\u Aaƒa Ane Ae e Aemne hrq=I qUb Aadr‐sTkar krIne Aahar vhoraƒo Ane sHsar pirt kyÈ. hve AavI vat to tdŸn gp‐jU@I Ke. mo!I ccaR sHÝdaymaH nIkzelI Tyare kæuH htuH ke‐prãƒna Aa]ye sHsar m!e Ae vat 5`kazmaH sTy ho{ xke nih.

jem ¬etaHbrmaH x5uHjy‐mahaTMynuH puStk Ke tem Aek idgHbr sa\u pase sMmedixqrÒna mahaTMynuH puStk htuH. te kheta hta ke AemaH Aem lQyuH Ke ke‐sMmedixqrÒnI Ô5a kre Aene 49 wve moÙ =ay. to kI\uH ke Aa vItragnI vaÌ nih. prãƒna dxRn=I sHsar pirt =ay AevI vat 5`kazmaH vItragnI vaÌ n hoy. AhÄ to Aem khe Ke ke‐dya, dan, pUÔ, Ô5a, Aahar‐dan [Tyaidna wav ANyãƒSvwavI (‐pudŸglSvwavI) hova=I sHsarnuH kar` Ke¸ te Aa„ana moÙnuH kar` kem =ay? moÙ to Aa„ano =ay Ke te=I tenuH kar` p` Aa„SvwavI j hovuH Ôe{Ae. rag ivwavSvwav Ke¸ Aena=I moÙno hetu =ay Ane sHsar F!e Ae 5`kazmaH bne nih.

¬etaHbrmaH Aek &ansU5maH meFkumarno Ai\kar Aave Ke. AemaH meFkumarna Òve pUveR ha=Ina wvmaH sslanI dya pazI, Aena=I sHsar pirt kyÈ Aem Aave Ke. meFkumarno Òv pUvR wvmaH ha=I hto. te e ko{ vqt vnmaH dv lage Tyare bcva ma!e Aek Ôejn ivStarmaH safsUfI krIne mHDp krelo. AemaH Aek vqt jHglmaH carekor AiGn lagI. Ae!le b\aH ÝaÌAo bcva ma!e mHDpmaH




smysar ga=a‐1p6 ) ( 137 AavIne éwaH rhI gyaH. mHDp ÝaÌAo=I qIcoqIc wra{ gyo hto. jray jGya n htI. AevamaH Aek ssluH AaƒuH. Ae j vqte ha=Ine pge qHjvaz AavI Ane jevo qHjvazva pg êco kyÈ ke Ae jgamaH ssluH grI gyuH. pKI ßyare pg nIce mUkva jto hto TyaH to ssluH ÔeyuH Ae!le A#I idvs su\I (davanz xmI gyo TyaH su\I) pg Aemne Aem êco raQyo. Aam sslanI dya pazI Ae!le sHsar pirt kyÈ Aevo pa@ Ke. AhÄ khe Ke‐ANy ãƒna Svwav vDe 5`kazmaH sHsar F!e nih. dya Aaidna wav to ANyãƒna Svwavmy Ke. te vDe sHsar kem pirt =ay? (n =ay).

magR Aavo Ke wa{¦ p` b\o ferfar ={ gyo, Ane wgvanna name xaÏo bnavIne ibcaraAone rJzavI mayaR Ke¦ AhÄ to Aem khe Ke ke‐;xuw kmR pudŸglSvwavI Ke te=I tena wvn=I prma=R Aa„anuH wvn n ={ xke ma!e te Aa„ana moÙnuH kar` =tuH n=I. &an Aa„SvwavI Ke te=I tena wvn=I Aa„anuH wvn =ay Ke ma!e te Aa„ana moÙnuH kar` =ay Ke.'

&ata‐¹Úana cEtNymy pir`mn vDe moÙno hetu =ay Ke Ane ragna pir`mn vDe moÙno hetu =to n=I. Aa vat Ke. AanHdno na= wgvan Aa„a &anno smuã Ke. AenI ruic krI AemaH j inmGn ={ne pir`mvuH te Aa„SvwavI pir`mn Ke Ane Ae inmRz sMyGdxRn‐&an‐cair5nuH pir`mn j moÙnuH kar` =ay Ke. v/taidna xuwkmR$p pir`mn to ANyãƒSvwavI hova=I tena vDe Aa„anuH pir`mn ={ xktuH n=I te=I te moÙnuH kar` ={ xktuH n=I.

smuãna tizye motI hoy Ke. tene leva loko sa\n sßj ={ tizye phÇce Ke. tem wgvan Aa„a &anno smuã Ke. tenI AHdr pUra tzmaH &an ne AanHd Ane xaHit vgere rTno pD–aH Ke. AhÄ khe Ke‐wgvan¦ tuH xuwaxuwne wedIne Aena tzmaH Ône ßyaH &an Ane AanHd wyaÅ Ke? Ahaha...¦

;sheje smuã _lisyo, maHhI motI tàtaH Ôy¸ waGyvan kr vavre, AenI motIAe muõIAo wray.'

wgvan &ansmuã potana tzmaH gu rTno l{ne _KzI ræo Ke. TyaH je

waGyvan Ae!le \m± puÌØa=± Òv Ke te AHtrmaH tzmaH phÇcIne AanHd, xaHit Ane &annaH rTnone Ýaº kre Ke. te=I tene moÙmagR mze Ke.

vzI‐;sheje smuã _lisyo, maHhI motI tàtaH Ôy¸ waGyhIn kr vavre, AenI xHqle mU@IAo wray.'





jeAo waGyhIn Ae!le puÌØa=RhIn Ke, tzmaH jta n=I teAone rag Ane pu~yna xHqla j ha= Aave Ke. teAone sHsar j Ýaº =ay Ke. Aha¦ \m±ne &an Ane AanHd pake Ane pu~ynI ruicvazane sHsar j pake Ke. AavuH Ke, bapu¦ magR Aavo Ke wa{¦

Tyare ke!lak khe Ke‐Aa song#nuH AekaNt Ke. vzI ke!lak khe Ke ke kanÒSvamI ÔdUgr Ke Aem ke lakDI=I lokone vx krI naqe Ke. Aam gme tem loko DÄg haHke raqe Ke. wa{¦ Aa lakDI to ha=maH prsevo =ay te xaÏne n lage, Asatna n =ay Ae ma!e raqI Ke. Aek suqDnI htI Ae to cora{ g{. pKI Aa PlaS!IknI laƒa Ke. Aa lakDImaH xuH Ke? Ae to jD ma!I‐pudŸgl Ke. Tyare khe Ke‐Aape mH5 lgaD–o Ke. mH5‐bH5 kaH{ Ke nih, wa{¦ AhÄ to tuH xuâ &an Ane AanHdno na= Ýwu Aa„a Ko Aevo mH5 Ke. AenI vat saHwzIne ij&asuAo AakØaRy Ke. bs Aa mH5 Ke.

Ahaha...¦ smj`no ipHD cEtNyrskHd Ýwu Aa„a Ke. Aena Svwave pir`mvuH Ae!le Aena tzmaH ¹iÚ @ervIne vItragI pirìtAe‐sMyGdxRn‐&an‐cair5na wave pir`mvuH Ae AekãƒSvwavI hova=I moÙnuH kar` Ke. hve Aane AekaNt kho to AekaNt¸ Ae sMykŸ AekaNt Ke. smÔ uH kaH{...? AavuH Aene AakruH lage Ane Aa e dya pazI ne Aa e _pvas kyaR ne Aa e kroDonuH dan kyuÅ [Tyaid b\uH saruH lage, p` Ýwu¦ Ae=I \mR nih =ay. Aem ne Aem ijHdgI vhI jxe, bapa¦ AavuH mnu*yp uH mZyuH AenI Aek Ù` p` mhamULyvan Ke AenI Aek Ù` same kroDo rTnono #glo kro top` AenI ikHmt n =ay AevuH Aa mnu*yp uH mÇFu Ke. wa{¦ Aene ivØy‐kØaymaH Ane ragna ragmaH rgdozI n nqay.

Aha¦ Aa j¡vanI Jola qatI v<âavS=a AavIne éwI rhexe. pKI qed krva=I xuH? ßyaH su\I v<âavS=a Aave nih, [iNãyo ixi=l pDe nih, xrIrmaH rog ƒape nih te phelaH (tÀv¹iÚ) krI le bapu¦ pKI tara=I kaH{ nih =ay. pKI to keD du:qxe, ma=u c#xe, _@‐bes ={ xkxe nih, deqaxe nih, sHwzaxe nih. ma!e hmàH j Aa„iht krI le. Aa saDa5` ha=na xrIrmaH Aek Aek tsuAe 96 rog Ke‐Aem wgvanna &anmaH AaƒuH Ke. to Aaqa xrIrmaH ke!la rog =ya? wa{¦ tuH g` to qro. AamaH Amne mJa Ke Ane Ame suqI KIAe AevI w/mà KoD, ivØy‐kØaynI ¹iÚ KoD, ragnI ¹iÚ KoD. Ae to b\I Aakuzta Ke, bapu¦ Aa AhÄ wgvan khe Ke te saHwz¦





ke‐moÙno magR to AekãƒSvwavI Ke. prma=eR prãƒ=I Aa„anuH wvn n ={ xke ma!e te Aa„ana moÙnuH kar` =tuH n=I. &an Aa„SvwavI hova=I tena wvn=I Aa„ane moÙnuH kar` =ay Ke. wvn Ae!le =vuH‐pir`mvuH. Ahaha...¦ &an$pe‐AanHd$pe vItragwavp e Aa„anuH =vuH Ae j moÙnuH kar` Ke. Aa rIte &an j vaStivk moÙno hetu Ke. &an Ae!le xuâ cEtNySvwavI Aa„a j moÙnuH kar` Ke bIj¡H kaH{ moÙnuH kar` Ke nih.

hve Aa j A=Rna kzx$p be }loko khe Ke:‐


;OkãVySvwavTvatŸ' &an AekãƒSvwavI (‐ÒvSvwavI) hova=I ;&anSvwaven' &anna Svwav=I ;sda &anSy wvnH v<¿H' hHmexaH &annuH wvn =ay Ke.

xuH kæuH? Aa Ô`vuH, ]âvuH Ane @rvuH‐Ae Aek ãƒSvwavI Ae!le ÒvSvwavI ma5 cEtNySvwavI Ke. Ahaha...¦ ragnI iÊya=I iwNn pDtaH je AHtr‐pir`mn =yuH te cEtNySvwavI hova=I te &annuH khetaH Aa„anuH pir`mn Ke. xuâ Aa„ãƒna Svwav=I xuâ Aa„ãƒnuH wvn‐pir`mn =ay Ke. AemaH ko{ prãƒna ke ragna Aa]ynI‐AvlHbnnI ApeÙa Ke j nih. ]I inymsarnI bIÒ ga=anI !IkamaH Aave Ke ke‐;inj prma„tÀvnaH sMykŸ]âan‐&an‐Anu¤an$p xuâ rTn5ya„k magR prm inrpeÙ hova=I moÙno _pay Ke.' mtlb ke xuâ rTn5ya„k magR xuâ cEtNyna wvnma5 j Ke. hve khe Ke‐

;ttŸ' ma!e ;ttŸ Ov moÙhetu:' &an j moÙnuH kar` Ke. &an Ae!le Sv$pne Ô`va‐]âvana piràm Ane Sv$pmaH j iv]aHtpè @rvana vItrag piràmne Ýg! krva Ae &an j moÙnuH kar` Ke. j¡Ao, Aa Aek kzxmaH ke!luH wyuÅ Ke¦ ]âa‐&an Ane xaHit$p vItragI pirìt Ae AekãƒSvwavI Ke Ane Ae j Aa„anuH pir`mn Ke. te=I moÙnuH kar` Ke. ragnI iÊya ANyãƒSvwavI hova=I Aena=I 5`kazmaH \mR =ay nih. Lyo, Aa 106 =yo¸ hve 107¸ !Ika Ke ne¦ Aena sar$p kzx khe Ke.


;ãVyaNtrSvwavTvatŸ' kmR ANyãƒSvwavI (‐pudŸglSvwavI) hova=I ;kmRSvwaven' kmRna Svwav=I ;&anSy wvnH n ih v<¿H' &annuH wvn =tuH n=I.

j¡Ao, kmR Ae!le v/t, tp, dya, dan, pUÔ, wi› [Tyaid Ae b\o xuwwav ANyãƒSvwavI‐pudŸglSvwavI Ke. hve Aa saHwzIne loko raD naqe Ke p` wa{¦ rag Aa„ano Svwav Ke j nih. Ôe rag Aa„ano Svwav hoy to te nIkzI




140 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kem Ôy? potana prma„Sv$pmaH‐cEtNySv$pmaH iS=r =ay Ae!le rag nIkzI Ôy Ke Ane AeklI vStu rhI Ôy Ke. Ae kæuH htuH phelaH‐Aa„avloknmaH Aave Ke ke wgvannI mUitR ke saÙatŸ wgvanne deqIne \m±ne Aevo ivcar Aave Ke ke jena ho@ hlta n=I, pg calta n=I, xrIr iS=r Ke, AaHqnI paHp` p` haltI n=I Aeva wgvan iS=ribHb Ke. Ane Aevo j Acz AHdr Aa„Svwav Ke. jem prma„ane rag hto te !zI gyo Ane vItragtano je Svwav hto te rhI gyo tem Aa„ano AHdr vItragSvwav j Ke¸ rag Aa„ano Svwav Ke j nih.

Ahaha...¦ wgvan Aa„a cEtNySvwavno mhasagr Ke¸ Ane rag to jD Svwav Ke. ragne k–aH qbr Ke ke huH rag KuH? Aa xrIr Ane rag [Tyaidne Ô`nar to Òv pote je sday &anSv$p Ke te Ke. Ahaha...¦ Aavo Ô`nar‐Ô`nar‐Ô`nar je &aykwavp e Ke te pote Òv Ke. AemaH rag k–aH Ke? potane Ane prne Ô e nih Aevo rag to ANyãƒSvwavI Ke. te=I ragna Svwav=I &annuH‐Aa„anuH wvn =tuH n=I. hve AavI vat saHwzvanI ibcarane maHDmaHD ko{k id nvrax mztI hoy te smje ke id Ane pDke ke id? Aa coivhar kro, _pvas kro, Aõm kro, tp kro, dya pazo, Ae=I injRra =xe‐[Tyaid vat to shelI s! pDI Ôy Ke. p` wa{¦ AemaH k–aH \mR ne injRra Ke? Ae to b\o rag Ke.

ha, p` Ae b\uH krxe to pamxe ne?

pamxe? xuH pamxe? je xuwragne ktaRp`ana wave kre Ke te im+yaTv pame Ke. wa{¦ Aa rag huH kruH Ane Ae maruH ktRƒ Ke AevI maNyta im+yaTv Ke. im+yaTv Ke te AnHt sHsarnI jD Ke prHpraAe nrk Ane ingodne AapnaruH Ke. im+yaTv jevuH jgtmaH ko{ bIj¡H pap n=I.

wrt cÊvt± smiktI hta. 96 hÔr ÏI, 96 kroD paydz, 96 kroD gam, [Tyaid Apar vEwv vCce p` teAo Aa„&anI hta. je rag =ay Ke te cIj potanI (Aa„anI) nih AevuH AHtrmaH wan htuH. Albt cair5 n htuH. K laq pUvR su\I cÊvt± pdmaH ræa. (Aek pUvRmaH 70 laq KPpn hÔr kroD vØR =ay). cair5na AwavmaH ke!luH kmR bH\a uH? to khe Ke ke dIÙa l{ Aa„anI AHdr |yanmGn =ya to AHtmuRhUtRmaH svR kmR nax krI naQyuH, Ane kevz&an _pÔƒuH. cair5‐doØ hto, p` smikt htuH, im+yaTv n htuH te=I je bH\ =to hto te ATyHt ALp hto.





j¡Ao¦ Aek baj¡ im+yaTvnuH pap AevuH hoy Ke ke te AnHta nrk‐ingodna wv krave Ane bIÒ baj¡ smikt siht hova=I wrtne 96 hÔr ra`IAona sHgmaH ivØy sHbH\I rag hto p` Ae ragnuH pap ALp htuH, ALpiS=it Ane ALprsvazuH htuH. ßyaH AHdr |yanmaH Aaƒa to lIlama5maH _DavI dI\uH Ane Ù`maH j Jzhz ßyoitmy kevz&an _pÔvI dI\uH.

Ahaha...¦ AekavtarI [Nã jenI pase im5p e bese Ane je hIrajiDt isHhasn pr Aa$# =ay Aeva wrt cÊvt± Aa„&anI hta. rag=I Ane (baæ) vEwv=I iwNn potanI cIj je pirpU R xuâ cEtNySvwavmy wgvan Aa„a tenuH AHtrmaH wan htuH. wgvan %Øwdev ßyare AÚapd (kElas) pvRt _pr moÙ p\ayaR Tyare TyaH wrtnI hajrI htI. te vqte 32 laq ivmanna SvamI AekavtarI [Nã p` TyaH Aaƒa. TyaH ÔeyuH to wrtnI AaHqomaH=I AaHsunI \ara vhI rhI htI. wrt ivlap krta hta ke‐Are¦ wrtÙe5maH Aaje sUyR ASt =yo¦ Aa sUyR to svare roj _ge je saHje Aa=me p` wgvan kevz&an‐sUyRno ASt =yo Ane ha¦ svR5 AH\kar ={ gyo¦ Aam wrtÒne ivlapnaH AaHsu vhI ræaH htaH. Tyare [Nãe kæuH‐Are¦ wrtÒ, Aa xuH? tare to Aa KeLlo deh Ke, Amare to hj¡ Aek deh mnu*yno =xe Tyare moÙ =xe. wrte kæuH‐[Nã¦ b\I qbr Ke. Aa to Aevo rag AavI gyo Ke¸ Ae cair5‐doØ Ke, dxRn‐doØ nih. Aam wrtÒne Sv$pnuH ]âan to AkbH\ Ke.

Ahaha...sMyGdxRn ko{ AdŸwut AlaEikk cIj Ke¦ sMyGdxRn xuH Ane Aeno ivØy xuH‐Aena mihmanI lokone qbr n=I. te=I Aekla iÊyakaHDno mihma temne wase Ke. Ôherqbro p` iÊyakaHDnI kre Ke ke‐Aa e _pvas kyaR, Aa e Aa!lo Tyag kyÈ, Aa e paHc laqnuH dan kyuÅ, Aa e sHF jmaD–o ne Aa e b/ïcyR AHgIkar kyuÅ, [Tyaid. p` wa{¦ AemaH xuH Ke bapu¦ AhÄ khe Ke‐kmR Ke, je pu~y‐papna wav Ke, (AhÄ qreqr to pu~ywavne kmR levuH Ke) te ANyãƒSvwavI Ke. Aa v/t, tp, dan, xIl, b/ïcyRna wav Ke te ANyãƒSvwavI Ke Aena=I Aa„anuH wvn ={ xktuH n=I. inüy=I to b/ïSv$p je xuâ Aa„a temaH crvuH te b/ïcyR Ke Ane te \mR Ke.

kmR Ae!le pu~yna pir`am ANyãƒSvwavI hova=I Aena=I &annuH‐Aa„anuH piv5 moÙmagR$p pir`mn =tuH n=I. te=I khe Ke‐;ttŸ' ma!e ;kmR moÙhetu: n' kmR moÙnuH kar` n=I.

j¡Ao, Aa daHDI pI!Ine kaH{ p` guPt raQya ivna Ôher kyuÅ ke v/t‐tp Aaid iÊya moÙnuH kar` n=I. Aha¦ lokone AavuH saHwzvuH muXkel Ane smjvuHy




142 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 muXkel¦ jenaH mhawaGy hoy tena kane pDe. Ane kane pDe toy xuH? puÌØa=R krIne ßyare AHtr‐inmGn =ay Tyare Aa„anaH &an‐]âan =ay¸ saHwzvama5=I n =ay. idƒ|vin saHwze Ae!la ma5=I Aa„anuH &an n =ay. wgvan Aa„ana‐Svãƒna Aa]y=I sMyG&an =ay. }lok 106 maH phelI lI!ImaH kæuH ke‐&an AekãƒSvwavI hova=I Aena=I moÙnuH kar` =ay. AhÄ kæuH ke‐kmR ANyãƒSvwavI hova=I Aena=I moÙnuH kar` n =ay. ;kmRSvwaven &anSy wvnH n ih'‐kmRna Svwav=I &annuH wvn =tuH n=I ma!e kmR moÙnuH kar` n=I. Aa sFzo iÊyakaHD moÙnuH kar` n=I¸ smÔ uH kaH{...?

hve Aagzna k=nnI sUcnano }lok khe Ke:‐


;moÙhetuitro\anatŸ' kmR moÙna kar`nuH itro\an krnaruH hova=I...

j¡Ao, kmR moÙna kar`nuH itro\an krnaruH Ke. xuH kæuH Aa? kmR Ae!le pu~y‐papna wav, qreqr to AhÄ kmR Ae!le pu~yna wav Aem levuH Ke, moÙna kar`na Fatk Ke. v/t, tp, dan, xIl, wi› [Tyaidna xuwwav moÙna kar`ne #aHknara Ae!le FatnxIl Ke. hve je FatnxIl Ke Ae moÙna kar`ne mdd kre Ae kem bnI xke? (n j bnI xke). hve Aa mo!o vaH\o Ke ATyare lokone¸ Aem ke ƒvhar=I inüy =ay. phelaH kaya=I TyagnI xruAat =ay, pKI mn=I =ay‐Aem baæ=I levuH Ke. p` wa{¦ Aem sMyGdxRn kem =ay? baæ kmR Ke Ae to moÙna kar`nuH FatnxIl Ke.

wgvan Aa„ane moÙnuH kar` sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ke. pU R SvwavnI ÝtIit, pU R SvwavnuH &an Ane pU R SvwavmaH rm`ta‐lInta$pe Aa„anuH =vuH te moÙnuH kar` Ke. AhÄ khe Ke‐v/t, tp, xIl, wi›, pUÔ, dan [Tyaid smSt xuwkmR moÙnuH kar` je sMyGdxRn‐&an‐cair5 tenuH FatnxIl Ke. hve AavI vat duinyane bese n bese Ae duinya Ô e duinya to Anaid=I A&anna pH=e Ke. kæuH Ke ne ke‐

;;ãƒiÊyaruic ÒvDaÒ, wav \rm ruichIn¸ _pdexk p` AehvaÒ, xuH kre Òv nvIn?'

ãƒiÊya Ae!le dya, dan, v/t, wi› [TyaidnI ruic to Anaid=I A&anI Òvne

Ke. vzI tene _pdex denara _pdexk p` Aeva mZya je _pdexe ke‐v/taid pazvaH Ae \mR Ke Ane te krtaH krtaH moÙ pmay. te=I Ae vat Aene pakI ¹# ={ g{. varHvar saHwzI ne¦ Ae!le pakI ={ g{. hve Ae nvuH xuH kre? Aene




smysar ga=a‐1p6 ) ( 143 smikt kem =ay? n =ay. kemke Ae pu~yna pir`am, moÙnuH kar` je wgvan Aa„anaH ]âan‐&an Ane rm`ta AenaH FatnxIl Ke, Fat krnara Ke. Aa Aek vat.

hve khe Ke‐;Svymev bN\TvatŸ' te (‐kmR) pote j bH\Sv$p hova=I...

kmR pote j bH\Sv$p Ke. hve je bH\Sv$p Ke te AbH\nuH‐moÙnuH kar` kem =ay? (n =ay). ko{ne AakruH lage p` ßyaH vStuiS=it AavI Ke TyaH xuH =ay?

Ahaha...¦ pU aRnHdno na= cEtNymUitR wgvan xuâ Aa„ãƒ je AnHt&an Ane AanHdnuH dz Ke teno Aa]y lI\a ivna moÙno magR 5`kazmaH bIje k–aHy=I Ýg!e Aem n=I. wgvan Aa„a xuâ icdanHdFnSv$pma5 vStuno Aa]y‐AvlHbn krva=I j moÙno magR Ýg!e Ke. Aa Aek j rIt Ke. Aa isvay je v/t, tp, xIl, dan, wi› [Tyaid xuwwav Ke te pote j bH\Sv$p Ke te=I bH\nuH kar` Ke Ane moÙna kar`no Fat krnara Ke.

smysar kzx!IkamaH Aa }loknI !Ika krtaH ]I rajmlÒAe Aem kæuH Ke ke‐;;AhÄ ko{ Ô`xe ke xuw‐Axuw iÊya$p je Aacr`$p cair5 Ke te krvayoGy n=I tem vjRvayoGy p` n=I. _¿r Aam Ke ke‐vjRvayoGy Ke, kar` ke ƒvharcair5 hotuH =kuH ¹uÚ Ke, AinÚ Ke, Fatk Ke te=I ivØykØaynI mafk iÊya$p cair5 iniØâ Ke'' bhu AakrI vat wa{¦ sMyGdxRn ivna b\uH =o=e=o=aH j Ke, cair5 Ke j nih. (ƒvharey nih ne). wgvan kuHdkuHdacayeR dxRn Ýaw<t, ga=a 3 maH kæuH Ke ke‐

;;dHs`wÎa wÎa dHs`wÎSy `iT= i`Vva`H. isßJHit cirywÎa dHs`wÎa ` isßJHit..''

je dxRn‐]âan=I w/Ú Ke te svR rIte w/Ú Ke¸ te ko{ id mui› pamxe nih. t=a

je cair5=I w/Ú hova KtaH Sv$pnaH &an‐]âan=I yu› Ke to te isiâ pamxe. Aene Sv$pnI ¹iÚ hova=I cair5 AavvanuH, AavvanuH ne AavvanuH Ane AenI mui› =xe j.

wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p, isâSv$p Ýwu cetnaSv$p i5kaz Ke. AenI sNmuqnI ¹iÚ, AenuH &an Ane AemaH j rm`ta$p je pir`mn Ke te moÙnuH kar` Ke. wa{¦ vItrag magR vItragwav=I x$ =ay Ke, sMyGdxRn=I x$ =ay Ke. ßyaH sMyGdxRn n=I TyaH &an p` sacuH n=I Ane cair5 p` sacuH n=I. ivna sMyGdxRn je kaH{ Ke te im+yadxRn‐im+ya&an Ane im+yacair5 Ke. Aa be bol =ya. hve 5IÔe bol khe Ke‐





;c' Ane ;moÙhetuitro\aiyTvatŸ' te (‐kmR) moÙna kar`na itro\aiywavSv$p hova=I...

xuH khe Ke? Aa v/taid$p je!luH Ke xuwkmR te moÙna kar`na ivruâ SvwavvazuH Ke. Sv$pnaH &an‐]âan Ane rm`ta$p je moÙmagR Ke tena=I kmR Ae!le pu~y‐pap$p piràm ivprIt Svwavvaza Ke. hve khe Ke‐

te=I ;ttŸ iniØ|yte' tene (‐kmR) inØe\vamaH Aave Ke. j¡Ao, v/taid smSt xuwwav$p kmRne inØe\vamaH Aave Ke Aem 5` bol=I kæuH‐

1. kmR moÙna kar`nuH #aHknaruH va FatnxIl Ke, 2. kmR SvyH bH\Sv$p Ke Ane 3. kmR moÙna kar`na ivro\I SvwavvazuH Ke.

Ahaha...¦ wgvan Aa„a to cEtNySvwavI sda mu›$p j Ke Ane Aena

Aa]ye je sMyGdxRn‐&an‐cair5na inmRz piràm =ay Ae p` AbH\Sv$p Ke. Ane te=I moÙnuH kar` Ke. prHtu xuwaxuw kmR je Ke te moÙna kar`na FatnxIl hova=I, SvyH bH\Sv$p hova=I Ane moÙna kar`na ivruâ SvwavvazuH hova=I iniØâ Ke. Ahaha...¦ v/t, tp Aaidna xuwwav sMyGdxRn‐&an‐cair5na inmRz piràmna Fatk Ane ivruâSvwavvaza hova=I iniØâ Ke. xuwwav=I mne kLya` =xe Ae maNyta im+yadxRn, AevuH j Aekla xuwwavnuH &an te im+ya&an Ane xuwwavmaH j rm`ta te im+yacair5 Ke.

AhÄ im+yadxRn‐&an‐cair5na piràm ivprItSvwavvaza khIne jD Acetn kæa. mtlb ke ßyaH cEtNyna sMyGdxRn‐&an‐cair5$p piràm hoy TyaH im+ya‐dxRn‐&an‐cair5na piràm n hoy. bNne Ôtna piràm AekI sa=e n hoy. sMyGdxRn‐&an‐cair5na piràm jene Ke tene im+yaTvsiht ragna piràm n=I. AhÄ 5è vat sa=e levI Ke ne? jene Aa„anaH inivRkLp ]âan‐&an Ane xaHitnuH vedn =ay tene kdaictŸ rag hoy p` te im+yaTv siht n=I Ane tene ragnuH SvaimTv Ane AemaH [Úpàno wav p` n=I. te=I tene pU R vItragta n hova KtaH im+yacair5 n=I, sMykŸcair5 j Ke.

Ahaha...¦ Svwav=I j Aa„ãƒ wgvanSv$p vItragSv$p Ke. tenaH ]âan‐&an Ane rm`ta$p piràm moÙmagR Ke. Ane xuwaxuw kmR tenaH Fatk Ke, SvyH bH\Sv$p Ke Ane xuâ piràm=I ivprIt SvwavvazaH Ke ma!e inØe|yaH Ke. Lyo, Aa wgvan Am<tcHãacayRdeve pIrseluH prmam<t Ke. ]Imde kæuH Ke ne ke‐




smysar ga=a‐1p6 ) ( 14p

;;vcnam<t vItragnaH, prm xaHtrs mUz¸ AaEØ\ je wvrognaH, kayrne ÝitkUz.''

wa{¦ Aa wgvannI vaÌ to wvrogne m!aDnaruH prmam<t Ke. p` xuwwavnI

jemne ruic Ke Ae kayrone te suhatI n=I. xuwragnI ruicvazane xaÏmaH kayr‐npuHsk kæa Ke. wle Ae mo!o AbÔepit xe@ hoy, ke mo!o raÔ hoy ke nvmI g/Eveykno dev hoy, Ôe tene pu~ywavnI ruic‐Ýem Ke to te kayr‐npuHsk Ke kemke Aene \mRnI ÝÔ n=I. jem pavEyane ÝÔ n hoy tem Aane \mRnI ÝÔ n=I te=I te npuHsk Ke. AavI vat Ke wa{¦

je dxRn‐w/Ú Ke te b\ay=I w/Ú Ke. xuwwav krtaH krtaH kLya` =xe AevI jene maNyta Ke te dxRn=I‐]âa=I w/Ú Ke ma!e te dxRn, &an Ane cair5 Aem 5 ey=I w/Ú Ke. te=I to kæuH ke‐pHcmhav/t, guiPt, simit, 28 mUlgu` [Tyaid je ƒvharcair5na piràm Ke te xuwwav$p kmRkaHD Ke Ae Aa„ana inmRzwav$p &ankaHD n=I. bhu AakrI vat bapu¦ Aava b\a pu~yna wav to teH AnHtvar kyaR p` te=I xuH vZyuH? Kh#azamaH kæuH Ke ne ke‐

;;muinv/t \ar AnHtvar g/Ivk _pÔyo, pE inj Aatm&an ibna suq lex n payo.''

Aha¦ Aa„&an ivna‐sMyGdxRn ivna AnHtvar muinv/t \ar` kyaÅ. paHc

mhav/t, simit Ane guiº AnHtvar paZyaH. AnHtvar baz b/ïcarI ræo. p` Ae=I xuH? Aa„&an ivna lex p` suq n =yuH, A=aRtŸ du:q j =yuH. mtlb ke Ae v/t Ane tpna piràm Aene lex p` suq n AapI xk–a. nvmI g/Eveyk gyo p` Aa„dxRn ivna Aene jray AanHd n mZyo, suqnI Ýaiº n =[. pirw/m` éwuH ræuH, kemke AaTmanuwv ivna b\uH j du:q$p Ke, fog! sHsar qate j Ke. AavI vat Ke. bapu¦ smÔy Ae!luH smÔe. magR Aa Ke¸ AhÄ vItrag magRmaH ko{nI isfars lagtI n=I.

sTyne mannara =oDa Ke Ane AsTyne mannara JaJa Ke. p` Ae rIte sHQya vDe sTy‐AsTynuH map n=I. sTynuH map to SvyH sTy=I Ke. tene mannara wle Aekad be hoy va n hoy, te=I sTy kaH{ bIj¡H ={ jtuH n=I.

(Ývcn nH. 219 xeØ, 220, 221 ∙ idnaHk 2‐11‐76 =I 4‐11‐76)




ga=a-1p7 =I 1p9

A= kmRò moÙhetuitro\ankr`H sa\yit-

vT=Ss sedwavo jh àseid mlmelàs¿o. imCK¿mloCK~ H th sMm¿H qu àdVvH.. 157 ..

vT=Ss sedwavo jh àseid mlmelàs¿o. A~à`mloCK~ H th à`H hoid àdVvH.. 158 ..

vT=Ss sedwavo jh àseid mlmelàs¿o. ksaymloCK~ H th cair¿H ip àdVvH.. 159 ..

vÏSy ¬etwavo y=a nXyit mlmelnas›:. im+yaTvmlavCKNnH t=a sMyÉTvH qlu &anVymŸ.. 157 .. vÏSy ¬etwavo y=a nXyit mlmelnas›:. A&anmlavCKNnH t=a &anH wvit &atVymŸ.. 158 .. vÏSy ¬etwavo y=a nXyit mlmelnas›:. kØaymlavCKNnH t=a cairZmip &atVymŸ.. 159 ..

hve Ý=m, kmR moÙna kar`nuH itro\an krnaruH Ke Aem isâ kre Ke:‐

mzimlnlep=I nax pame ¬etpùH ßym vÏnuH, im+yaTvmzna lep=I sMykŸTv Ae rIt Ô`vuH. 1p7. mzimlnlep=I nax pame ¬etpùH ßym vÏnuH, A&anmzna lep=I vzI &an Ae rIt Ô`vuH. 1p8. mzimlnlep=I nax pame ¬etpùH ßym vÏnuH, cair5 pame nax ilPt kØaymz=I Ô`vuH. 1p9.

ga=a=R:- (y=a) jem (vSZSy) vÏno (¬etwav:) ¬etwav (mlmelnas›:) melna mzva=I qrDayo =ko (nXyit) nax pame Ke‐itrowUt =ay




smysar ga=a 1p7 =I 1p9 ) ( 147 Ke, (t=a) tevI rIte (im+yaTvmlavCKNnH) im+yaTv$pI mel=I qrDayuH‐ƒaº =yuH‐=kuH (sMy¾TvH qlu) sMykŸTv qreqr itrowUt =ay Ke (&atVymŸ) Aem ja`vuH. (y=a) jem (vÏSy) vÏno (¬etwav:) ¬etwav (mlmelnas›:) melna mzva=I qrDayo =ko (nXyit) nax pame Ke‐itrowUt =ay Ke, (t=a) tevI rIte (A&anmlavCKNnH) A&an$pI mel=I qrDayuH‐ƒaº =yuH‐=kuH (&anH wvit) &an itrowUt =ay Ke (&atVymŸ) Aem Ô`vuH. (y=a) jem (vSZSy) vÏno (¬etwav:) ¬etwav (mlmelnas›:) melna mzva=I qrDayo =ko (inXyit) nax pame Ke‐itrowUt =ay Ke, (t=a) tevI rIte (kØaymlavCKNnH) kØay$pI mel=I qrDayuH‐ƒaº =yuH‐=kuH (cairZmŸ Aip) cair5 p` itrowUt =ay Ke (&atVymŸ) Aem Ô`vuH.

!Ika:- &annuH sMykŸTv ke je moÙna kar`$p Svwav Ke te, prwavSv$p je im+yaTv namno kmR$pI mel tena vDe ƒaPt =va=I, itrowUt =ay Ke‐jem prwavSv$p mel=I ƒaPt =yelo ¬et vÏna SvwavwUt ¬etSvwav itrowUt =ay Ke tem. &annuH &an ke je moÙna kar`$p Svwav Ke te, prwavSv$p A&an namna kmRmz vDe ƒaº =va=I itrowUt =ay Ke‐jem prwavSv$p mel=I ƒaº =yelo ¬et vÏna SvwavwUt ¬etSvwav itrowUt =ay Ke tem. &annuH cair5 ke je moÙna kar`$p Svwav Ke te, prwavSv$p kØay namna kmRmz vDe ƒaº =va=I itrowUt =ay Ke‐jem prwavSv$p mel=I ƒaº =yelo ¬et vÏna SvwavwUt ¬etSvwav itrowUt =ay Ke tem. ma!e moÙna kar`nuH (‐sMyGdxRn, &an Ane cair5nuH‐) itro\an krtuH hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuH Ke.

wava=R:- sMyGdxRn‐&an‐cair5 moÙmagR Ke. &annuH sMykŸTv$p pir`mn

im+yaTvkmR=I itrowUt =ay Ke &annuH &an$p pir`mn A&ankmR=I itrowUt =ay Ke Ane &annuH cair5$p pir`mn kØaykmR=I itrowUt =ay Ke. Aa rIte moÙna kar`wavone kmR itrowUt krtuH hova=I teno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 1p7-1p8-1p9 : m=azuH

hve Ý=m kmR moÙna kar`nuH itro\an krnaÌH Ke Aem isâ kre Ke.

· ga=a 1p7-1p8-1p9 : !Ika _prnuH Ývcn ·

;;&annuH sMykŸTv ke je moÙna kar`$p Svwav Ke te, prwavSv$p je im+yaTv namno kmR$pI mel tena vDe ƒaº =va=I, itrowUt =ay Ke‐jem




148 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 prwavSv$p mez=I ƒaPt =yelo ¬et vÏna SvwavwUt ¬etSvwav itrowUt =ay Ke tem.'

j¡Ao, im+yaTv namno kmR$pI mel Ae!le wav im+yaTv A=aRtŸ xuwwav \mR Ke AevI ivprIt maNyta$p im+yaTvnI vat Ke. Ae im+yaTv namno je wavkmR$pI mel tena vDe ƒaº =va=I &an nam cEtNySv$p i5kazI wgvan Aa„anuH sMykŸTv itrowUt =ay Ke A=aRtŸ smiktno nax‐Fat =ay Ke.

j¡Ao¦ Aa vItragnI va`I idgHbr sHto Ôher kre Ke. smaj smtul rhexe ke nih, manxe ke nih, ivprIt ={ jxe ke nih AenI sHtone xuH pDI Ke? naga badxah=I AaFa¸ Ae to sTy jem Ke tem Ôher kre Ke. loko mane va n mane te=I kaH{ sTy bdla{ jtuH n=I.

&annuH smikt‐Aa„anuH smikt Ae!le i5kazI xuâ cEtNymUitR wgvan Aa„anI Anuwvsiht ÝtIit je moÙna kar`$p Svwav Ke teno prwavSv$p je im+yaTvwav Ke te Fat kre Ke. A=aRtŸ im+yaTvwav Ke te smikt =va detuH n=I. Aa v/taidna xuwwav Ae \mR Ke AevI ivprIt ]âa$p je im+yaTvwav Ke te smikt =va detuH n=I. Aavo vItragno magR idgHbr jEndxRn isvay bIje k–aHy Ke nih¸ vedaHtmaHy nih Ane vExeiØkmaHy nih¸ saHQymaHy nih Ane baEâmaHy nih. Are¦ ¬etaHbrmaHy Aa vat n=I¸ b\uH ivprIt Ke. ko{ vat k–aHk @Ik hoy p` te=I xuH? mUz tÀvmaH j Aaqo fer Ke. kevzIne Aahar @rave, vÏsihtne muin @rave, ÏIne tI=Åkr @rave [Tyaid b\uH j ivprIt Ke. Aa ko{ ƒi›na ivro\nI vat n=I. wa{¦ ƒi› to Aa„a Svwav=I wgvanSv$p Ke. Aa to ¹iÚmaH je ivprItta Ke tene y=a=R Ô`vI Ôe{Ae Aem vat Ke.

prwav$p je im+yaTv Ke te kmR$pI mel Ke. Aa kmR Ae!le jDkmR nih, p` ivprIt]âan$p wavim+yaTvnI vat Ke. xuwwavnuH &an krva=I Ô e &an =yuH, Ane xuwmaH rm`ta ={ Ae Ô e cair5 =yuH‐Aem xuwwavmaH \mR manvo te im+yaTv$p mel Ke Ane te Aa„ana smiktno Fat kre Ke A=aRtŸ smikt Ýg! =va detuH n=I. jem ¬et vÏne tena ¬etSvwav=I ANywUt mel lagva=I teno ¬etSvwav #Hka{ Ôy Ke tem wgvan Aa„ane tena ivprIt ]âan$p mel lagva=I teno smiktno wav #Hka{ Ôy Ke, Ýg! =to n=I. Aa Aek vat ={.

hve khe Ke‐;&annuH &an ke je moÙna kar`$p Svwav Ke te, prwavSv$p A&an namna kmRmz vDe ƒaPt =va=I itrowUt =ay Ke‐jem prwavSv$p mel=I ƒaPt =yelo ¬et vÏna SvwavwUt ¬etSvwav itrowUt =ay Ke tem.'




smysar ga=a 1p7 =I 1p9 ) ( 149

xuH kæuH Aa? wgvan cEtNydev &ananHdSv$pI cEtNysUyR‐cEtNyna nUrnuH‐tejnuH pur Aevo mhaÝwu Ke. Ahaha...¦ jem pa`InuH pUr hoy tem wgvan Aa„a Aekla cEtNyna nUrna‐tejna pur=I pirpU R wrelo Ke. Are¦ AenI qbrey n mze¦ ko{ id AenI kor ÔeyuH hoy to ne¦ Anaid=I pyaRymaH ne ragmaH AnHtkaznuH Òvtr ka#–uH Ke. p` wa{¦ Ae Aek smynI pyaRy paKz Aaqo wgvan cEtNymhaÝwu ivraÒ ræo Ke. AenuH je &an Ke te &annuH &an Ae!le Aa„anuH &an Ke. AhÄ &an xBd=I Aaqo Aa„a khevo Ke. &annuH &an Ae!le AqHD Aek$p i5kazI vStu je Aa„a Ke tenuH &an. AhÄ khe Ke‐Ae cEtNymy Aa„anuH &an moÙna kar`$p Svwav Ke. Aa xaÏ Aaid je prnuH &an Ke AenI vat n=I. Ahaha...¦ Aa to jemaH sHvr, injRra Ane moÙnI pyaRy p` n=I AevuH je xuâ cEtNymy inTyanHdSv$p AnHt gu nuH Aek$p dz‐Aeva Aa„anuH &an te moÙna kar`$p Svwav Ke Aem khe Ke.

AavuH je moÙna kar`$p Svwav Ke te &annuH &an khe Ke, prwavSv$p je A&an$pI kmRmz tena vDe ƒaPt =va=I #Hka{ Ôy Ke A=aRtŸ Ýg! =tuH n=I. Aa xuwwav Ke te \mR Ke AevuH je &an Ke te A&an Ke Ane te A&an Ke te mel Ke. Aava A&an$pI mel=I ƒaPt hova=I Aa„anuH &an itrowUt =ay Ke A=aRtŸ sMyG&an _TpNn =tuH n=I. jem baæ mel=I ¬et vÏnI sfeda{ #Hka{ Ôy Ke tem im+ya&an$pI kmRmz=I &annuH (‐Aa„anuH) &an #Hka{ Ôy Ke, A=aRtŸ sMyG&an =tuH n=I.

Lyo, Aa vItrag magRnI AavI b\I vato Ke. p` Aaqo idvs sHsarna kammaH rCyo‐pCyo rhe‐ra5e K‐sat klak êFmaH Ôy Ane Ôge Tyare Aa b\I duinyadarInI‐bayDInI, KokraHnI, pEsanI hozI szgtI j hoy. TyaH maHD klak saHwzvanuH mze AemaHy xuH wlIvar Aave? (ibcaro kØay‐AiG™maH bzI ræo hoy Aena saHwzvamaH xuH @eka uH hoy?) hve Ae Aava (vItragI) tÀvno in`Ry k–are kre? wa{¦ Aa to qas fursd l{ne smjva jevuH Ke hÇ. Ýwu¦ Aa taro magR tdŸn j¡dI Ôtno Ke. (ivØy‐kØaynI Ýv<i¿ sa=e Aeno mez Aave Aem n=I).

wgvan jEn prme¬r Aem khe Ke ke‐&annuH &an Ae!le je Aa„anuH &an Ke te sMyG&an Ke. bhu gHwIr vat Ke Ýwu¦ Aa xaÏnuH &an Ke te sMyG&an Ke Aem nih. wgvannI idƒ|vin saHwzva=I _TpNn =yeluH &an Ke te sMyG&an Ke Aem nih. bihlRÙI‐prlÙI Ke ne? wgvan¦ idƒ|vin to AnHtvar saHwzI¸ p` te=I xuH? idƒ|vin saHwztaH je \ar`a$p prlÙI &an =ay te sMyG&an




1p0 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ke Aem nih. idƒ|vin to inim¿ma5 Ke. AhÄ khe Ke‐&annuH &an te sMyG&an Ke. Aaqo &anno ipHD Ýwu &ayk cEtNySv$pe AHdr je ibraje Ke tenuH &an‐SvsHvedn&an =ay te sMyG&an Ke. AavuH &annuH &an, xuwwav je A&an Ke, kmRmz Ke te vDe #Hka{ Ôy Ke A=aRtŸ Ýg! =va pamtuH n=I, Fat pame Ke.

hve &annuH cair5‐Ae 5IÒ vat. ;&annuH cair5 ke je moÙna kar`$p Svwav Ke te, prwavSv$p kØay namna kmRmz vDe ƒaPt =va=I itrowUt =ay Ke‐jem prwavSv$p mel=I ƒaPt =yelo ¬et vÏna SvwavwUt ¬etSvwav itrowUt =ay Ke tem.'

j¡Ao, Aa cair5 sacu kone khevuH? Aa„a je &anSv$pe‐AanHdSv$pe AHdr inTy ivraje Ke tenI AHt¹RiÚ krI temaH AHtl±n =taH‐rm`ta krtaH je AtIiNãy AanHdnuH‐xaHitnuH vedn =ay te cair5 Ke. ;&annuH‐cair5'‐Aem kæuH ne? AhÄ &an Ae!le Aa„a¸ Ae!le Aa„anuH cair5 je AtIiNãy AanHdna Ýcur SvsHvednSv$p Ke te moÙna kar`$p Svwav Ke Aem khe Ke. pHcmhav/t Aaid je pu~yna piràm te moÙna kar`$p Svwav n=I. Ae to xuwrag Ke, kØay$pI mel Ke. Ae pHcmhav/taidna piràm to &anna cair5ne #aHkI de Ke‐Fate Ke Aem khe Ke. hve je Fat kre te xuH Aa„ane law (\mR) krI de? (n kre). wa{¦ pu~yna piràm Aa„ane law kre Aem je mane Ke AenI to mUz ]âamaH j mo!o fer Ke. AenuH ]âan ivprIt Ke te=I AenuH &an Ane cair5 p` ivprIt Ae!le im+ya Ke.

Aha¦ v/t kro, tp kro, xIl pazo, wi› kro, [Tyaid, te vDe tmaÌH kLya` =xe hve Aavo jemno _pdex Ke, AavI jemnI Ý$pà Ke temnuH potanuH ]âan im+ya Ke Ane temno Aevo _pdex p` im+ya ]âanno poØk Ke. te=I to Kh#alamaH kæuH ke‐

;;muinv/t\ar AnHt var, g/Ivk _pÔyo¸ pE inj Aatm&an ibna, suq lex n payo.''

pHcmhav/taid AnHtvar paZyaH Ane g/Eveyk su\I gyo¸ p` AHtrmaH Aa„anuH &an

Ýg! =ya ivna, AHtrnI rm`ta =ya ivna lex p` AanHd n Aaƒo. Aeno A=R Ae =yo ke pHcmhav/taidna piràm‐rag$p baæ cair5na piràm du:q$p j hta¸ wvw/m` Kedvana kar`$p n hta. j¡Ao¦ Aa vItragnI vaÌ Ane vItragno magR¦ wa{¦ magR to Aa Ke bapu¦

loko xaHit=I Sva|yay krta n=I. AavaH xaÏo pD–aH Ke Ae to vItrag smysar ga=a‐1p7‐1p9 ) ( 1p1




prme¬rnI vaÌno AmULy varso Ke. Aho¦ idgHbr sHto xaÏ bnavIne wgvanno mha AaüyRkarI varso mUkta gya Ke. bap pEso mUkI gya hoy to Aene trt sHwaze p` Are¦ vItragnI vaÌno Aa AmULy varso ATyHt inSp<h ={ sHto mUkI gya Ke tene te sHwazto n=I¦ (Are¦ Aena ¹uwaRGyno mihma ko` khe?)

bapu¦ Aa to 5`lokna na= vItrag svR&dev jemnI Aek smynI dxamaH (kevl&anmaH) 5`kaz 5`lok JzkI _@–a Ke Aeva ijn prme¬rnI je [CKa ivna idƒ|vin qrI teno Aa idƒ varso AacayR wgvHto mUkI gya Ke. bnarsI ivlasmaH xardaÚkmaH Aave Ke ke‐

;;nmo kevl nmo kevl $p wgvan, muq AÇkar\uin suin A=R g`\r ivcarE, ric Aagm _pdex wivk Òv sHxy invarE, so sTyar= xarda tasu wi› _r Aan, KNd wujHgÝyatmeH AÚk khÇ bqan.''

wgvanna ]Imuqe=I ’ |vin nIkze Ke. te ho@ hLya ivna, kH@ \/ußya ivna j

’ Aevo |vin é@e Ke. AhÄ ;muq' xBd to lokmaH muq=I vaÌ nIkze Aem loko mane Ke ma!e lQyo Ke bakI wgvannI ’|vnI svR Ýdexe=I é@e Ke, Aaqa xrIr=I é@e Ke. Ae AÇkar|vin saHwzI g`\r sHt‐muin Aeno A=R ivcarI AemaH=I Aagm rce Ke. Ae _pdexne ÔÌ wƒ Òvo sHxyne dUr kre Ke Ae!le ke \mRne Ýaº =ay Ke. Lyo, Aavo Aa idƒ varso Ke.

AemaH sHto Aem khe Ke ke‐wgvan siCcdanHdSv$p vItragmUitR Ýwu Aa„anI AHtr‐rm`ta$p je inivRkLp vItrag pirìt tene cair5 khIAe. Aava &anna cair5no prwavSv$p je kØay xuwwav te Fatk Ke. Ahaha...¦ ke!luH SpÚ Ke¦ KtaH ma`sone Aem =ay Ke ke ƒvhar krtaH krtaH inüy =xe. p` wa{¦ Ae to ls` qataH qataH kStUrIno AoDkar Aavxe Aena jevI tarI vat Ke. jem ls` qay to kStUrIno AoDkar n Aave tem xuwrag$p ƒvhar krtaH krtaH vItragwav$p inüy Ýg! n =ay. xuH rag=I vItragI pyaRy Ýg!e? (kdI n Ýg!e). vat to AavI Ke¸ p` ragnI Aadt pDI g{ Ke te=I lokone AakrI lage Ke.

AakrI lage Ke te=I raDo paDe Ke ke‐Aa to song#nI vat Ke. p` wgvan¦ j¡Ao to qra ke Aa jEn prme¬r devai\dev wgvannI Ke ke song#nI Ke? potana (im+ya) AiwÝay=I bIÔe A=R nIkze Ae!le khI dI\uH ke Aa




1p2 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 song#nI Ke. p` wa{¦ Ae=I tne xuH law Ke? duinya pase wgvannI vaÌno pokar to Aa Ke. tne n bese te=I sTy kaH{ frI nih Ôy. tare j sTyne smÒ frvuH pDxe.

jem prwavSv$p mel=I ƒaº =yelo ¬etvÏno ¬et‐Svwav #Hka{ Ôy Ke tem prwavSv$p im+yaTv, A&an Ane kØay namno je kmRmz te vDe moÙna kar`Sv$p sMyGdxRn‐&an‐cair5 itrowUt ={ Ôy Ke. te=I hve khe Ke‐;ma!e moÙna kar`nuH (‐sMyGdxRn, &an Ane cair5nuH‐) itro\an krtuH hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuH Ke.' mtlb ke xuwwav‐pu~ywav$p kmR moÙna kar`nuH FatnxIl hova=I wgvannI Aa&amaH teno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.

ÝÆ:- rag (‐xuwrag) moÙna kar`$p SvwavnuH inüy=I Fatk Ke, p` ƒvhar=I xuH? ƒvhar=I to ƒvhar moÙmagR Ke ne?

_¿r:- j¡Ao, i5kazI xuâ ãƒ te inüy Ane xuâ rTn5yna‐sMyGdxRn‐&an‐cair5na piràm te ƒvhar. Aa sdŸwUt ƒvhar Ke. hve xuâ rTn5yna piràm Svna hova=I Aene inüy kæa to tene shkarI va inim¿ je baæ xuwragna piràm tene ƒvhar=I ƒvharrTn5y va ƒvhar moÙmagR kæo. Aa AsdŸwUt ƒvhar Ke. Aeno A=R xuH? Aeno A=R j Ae ke ƒvharrTn5y moÙmagR Ke j nih, Aene moÙmagR khevo Ae to k=nma5 Aarop‐_pcar Ke. vaStvmaH to Ae xuâ rTn5yno Fatk ivro\I wav j Ke, verI j Ke.

;Aa„avlokn'maH lI\uH Ke ke inüy=I rag j Aa„ano verI Ke, kmR verI n=I. ivkarwav Ke te AinÚ Ke Ane Aek Aa„Svwav j [Ú Ke. vzI, kzx!Ika, kzx 108 maH 5` bol=I kæuH Ke te AavI gyuH ke‐ƒvharcair5 hotuH =kuH te ¹uÚ Ke, AinÚ Ke Ane Fatk Ke.

mUz Aa Ý$pàno _pdex F!I gyo Ae!le lokone Aem lage ke Aa to b\I inüynI vat Ke, inüynI vat Ke. prHtu wa{¦ inüy Ae j sTy Ke Ane ƒvhar to _pcar Ke. Kh#alamaH 5IÒ #almaH pH. ]I doltramÒAe kæuH ne ke‐

;;sMyGdxRn‐&an‐cr`, ixvmg so ¹uiv\ ivcaro¸ Ôe sTyar=$p so inüy, kar` so ƒvharo.''

inüymoÙmagR sTya=R Ke Ane AenuH kar` (baæ inim¿) ƒvhar moÙmagR

AsTya=R Ke. wa{¦ Kh#alamaH to Ô e gagrmaH sagr wrI dI\o Ke¦ p` lokone Aaqo id duinyadarInI hozI AaDe Aa vItragI tÀvne saHwzvano,




smysar ga=a 1p7 =I 1p9 ) ( 1p3 vaHcvano ke ivcarvano vqt k–aH Ke? bapu¦ ivØy‐kØaymaH guHca{ gyo Ke p` Avsr caLyo jxe hÇ. (pKI AnHtkaze Avsr mzvo ¹ulRw Ke).

· ga=a 1p7-1p8-1p9 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;sMyGdxRn‐&an‐cair5 moÙmagR Ke. tÀva=RsU5maH p` wgvan _maSvamIAe p` kæuH Ke ke‐

;;sMyGdxRn&ancairZai` moÙmagR:'' Aa moÙmagR kæo. hve khe Ke‐

;&annuH sMykŸTv$p pir`mn im+yaTvkmR=I itrowUt =ay Ke.'

xuwwavne potano manvo [Tyaid je im+yaTvwav Ke te Aa„ana sMykŸTv$p pir`mnno Fatk Ke Ae!le te sMykŸTvne Ýg! =va deto n=I. AhÄ im+yaTvkmR Ae!le Òvno im+ya]âan$p im+yaTvwav levo. kmR to inim¿ Ke, jD Ke. kmRno _dy to Òvne ADtoy n=I to te Òvna wavno Fat xI rIte kre? p` kmRna inim¿e je Òvno im+yaTvwav‐ivprItwav Ke te tena AivprItwav‐Svwavwavno, smiktno Fat kre Ke.

AhÄ wle kmR=I vat lI\I Ke p` kmR=I Ae!le kmRna inim¿e =ta Òvna wav=I‐Aem A=R levo. Aga_ ga=a 1p6 maH AavI gyuH ke v/t, tp Aaid xuwrag$p wavkmR Ke te xuwkmR Ke, Ane te nukxan krnaruH hova=I inØe\vamaH AaƒuH Ke. AhÄ khe Ke ke AenuH je ragnuH Axuâ _padan Ke te Aena xuâ _padannI pirìtno Fat kre Ke.

sMyGdxRn‐&an‐cair5 moÙnuH kar` Ke. TyaH &annuH Ae!le Aa„anuH sMykŸTv$p je inmRz pir`mn te im+yaTvwav=I itrowUt =ay Ke. im+yaTvwav Ae inmRz pir`mnno Fat kre Ke A=aRtŸ smikt Ýg! =va deto n=I. j¡Ao, Aa sTy vat¦ sHÙepmaH kheluH p` Aa sTy Ke. hve khe Ke‐

;&annuH &an$p pir`mn A&ankmR=I itrowUt =ay Ke.'

Aa„anuH &an$pe je pir`mvuH‐=vuH te A&ankmR=I itrowUt =ay Ke. Sv$pnuH A&an, xuwwavmaH A!kva$p A&an Aa„ana &an$p pir`mnne rokI de Ke. xuwwavmaH je &an roka{ gyuH Ke te A&an Ke Ane Ae sMyG&anna piràmno Fat kre Ke.

wa{¦ Aa \mRk=a Ke. Aa„anuH iht kem =ay AenI Aa vat Ke. xuwwav$p je kmR Ke te Aa„\mRne roknara ê\a piràm Ke. ko{ mane ke jD kmR Fat




1p4 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kre Ke to te y=a=R n=I. kmR to inim¿ iwNn cIj Ke. te kem krIne Fat kre? pUÔmaH Aave Ke ne ke‐

;;kmR ibcare kaEn, wUl merI Ai\ka{¸ AiG™ shE FnFat lohkI sHgit pa{.''

kmR to ibcaraH jD‐ma!I Ke. Aene to qbrey n=I ke Ame ko` KIAe. im+ya

pir`mn to potano j doØ Ke. vzI wi›maH Aave Ke ke‐

;;Apneko Aap wUlke hEran ho gya.''

pote ko` Ke AenuH &an potane n=I te=I sHsarmaH rqDIne heran ={ ræo Ke. duinyanuH b\uH Dhap` Dhoze, AevuH Dhoze Ô e devno dIkro¸ p` pote ko` Ke AenuH wan n mze¦ Are wa{¦ potane wUlI gyo Ke Ae taruH A&an Ke Ane te A&an tara inmRz pir`mnne =va detuH n=I.

hve khe Ke‐;Ane &annuH cair5$p pir`mn kØaykmR=I itrowUt =ay Ke.'

&annuH cair5$p pir`mn Ae!le Aa„anuH AtIiNãy AanHdnuH‐xaHitnuH pir`mn. pHcmhav/tna pir`am Ae kaH{ Aa„anuH cair5 n=I. Ae to ragnuH Aakuzta$p Aacr` Ke. Aa„anuH cair5 to vItrag‐pir`it$p Ke. AavuH vItragI cair5 kØay$p kmR Ae!le v/t, tp, xIl Aaid$p kmR vDe itrowUt =ay Ke. je xuwwav Ke te Aa„ana cair5no Fat kre Ke A=aRtŸ cair5ne =va deto n=I.

hve khe Ke‐;Aa rIte moÙna kar`wavone kmR itrowUt krtuH hova=I teno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.'

j¡Ao, Aa in*kØR kæo ke sMyGdxRn‐&an‐cair5$p moÙna magRno kmR Fat krtuH hova=I teno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke. wgvan i5lokIna= ]I svR&deve xuwwavne \mR trIke manvano, Ô`vano Ane Aacrvano inØe\ kyÈ Ke. smÔ uH kaH{...?

(Ývcn nH. 221 xeØ ∙ idnaHk 4‐11‐76)




ga=a-160

A= kmR`: SvyH bN\TvH sa\yit-

so sVvà`dirsI kMmrO` i`yeàvCK~ò. sHsarsmav~ò ` ivjaìd sVvdo sVvH.. 160 ..

s svR&andx± kmRrjsa injenavCKNn:. sHsarsmapNno n ivjanait svRt: svRmŸ.. 160 ..

hve, kmR pote j bH\Sv$p Ke Aem isâ kre Ke:‐

te svR&anI-dx± p` inj kmRrj-AaCKadne, sHsarÝaº n Ô`to te svR rIte svRne. 160.

ga=a=R:- (s:) te Aa„a (svR&andx±) (Svwav=I) svRne Ô`naro t=a

deqnaro Ke top` (injen kmRrjsa) potana kmRmz=I (AvCKNn:) qrDayo‐ƒaº =yo‐=ko (sHsarsmapþ:) sHsarne ƒaº =yelo te (svRt:) svR Ýkare (svRmŸ) svRne (n ivjanait) Ô`to n=I.

!Ika:- je pote j &an hovane lI\e iv¬ne (‐svR pda=Ène) samaNyivxeØp e Ô`vana SvwavvazuH Ke AevuH &an A=aRtŸ AaTmãƒ, Anaid kaz=I potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe lepayuH‐ƒaº =yuH‐hova=I j, bH\‐AvS=amaH svR Ýkare sHpU R Aeva potane A=aRtŸ svR Ýkare svR &eyone Ô`nara Aeva potane nih Ô`tuH =kuH, Aa Ýma e ÝTyÙ A&anwave (‐A&andxamaH) vteR Ke te=I Ae nÞI =yuH ke kmR pote j bH\Sv$p Ke. ma!e, pote bH\Sv$p hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuHKe.

wava=R:- AhÄ p` ;&an' xBd=I AaTma smjvo. &an A=aRtŸ AaTmãƒ Svwav=I to svRne deqnaruH t=a Ô`naruH Ke prHtu Anaid=I pote Apra\I hova=I kmR vDe AaCKaidt Ke, Ane te=I potana sHpU R Sv$pne Ô`tuH n=I¸ Ae rIte A&andxamaH vteR Ke. Aa Ýmaè kevz&anSv$p A=va mu›Sv$p AaTma kmR vDe ilPt hova=I A&an$p A=va bâ$p vteR Ke, ma!e Ae nÞI =yuH ke kmR pote j bH\Sv$p Ke te=I kmRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.

∙ ∙ ∙




1p6 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6


hve, kmR pote j bH\Sv$p Ke Aem isâ kre Ke:‐

phelaH 5` ga=amaH (1p7‐1p8‐1p9 maH) Aem kæuH ke v/t, tp, dan, xIl, wi› [Tyaidna xuwwav, Aa„anI inmRz pirìt je sMyGdxRn‐&an‐cair5$p piràm Ke teno Fatk Ke, te=I moÙmagRmaH teno inØe\ Ke.

hve AhÄ Aa ga=amaH Ae v/t, tpaidna xuwwav pote j bH\Sv$p Ke Aem isâ kre Ke, jDkmR Ke Ae to ãƒbH\ Ke. AenI sa=e Aa„ane kaH{ sHbH\ n=I p` ÒvnI dxamaH je ragaid piràm =ay Ke te wavbH\ Ke. wgvan Aa„a AbH\Sv$p Ke Ane Ae AbH\Sv$pna Aa]ye =ta sMyGdxRn‐&an‐cair5na piràm p` AbH\Sv$p Ke. ßyare v/taidno xuwwav Ke te pote j wavbH\ Ke te=I inØe\va layk Ke‐Aem AhÄ isâ kre Ke:‐


;je pote j &an hovane lI\e iv¬ne (‐svR pda=Ène) samaNyivxeØp e Ô`vana SvwavvazuH Ke AevuH &an A=aRtŸ Aa„ãƒ,'...

xuH kæuH? ke wgvan Aa„a &an Ane dxRnSv$p Ke. samaNy je dxRn Ane ivxeØ je &an Ae cEtNySv$p Aa„ano Svwav Ke. AavuH Ô`va‐deqvana SvwavvazuH Aa„ãƒ xrIr, kmR Ane xuwaxuwwav=I iwNn tÀv Ke.

AevuH &an A=aRtŸ Aa„ãƒ ;Anaidkaz=I potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe lepayuH‐ƒaº =yuH‐hova=I j,.. .'

j¡Ao, Fà vqt phelaH Aa ga=a ÝvcnmaH caltI htI Tyare èdor=I xe@ sr hukmIcHdÒ Ane temnI sa=e pHiDt ]I ÒvH\rÒ Aavela hta. pHiDtÒAe Tyare kæuH ke‐mUz ga=amaH ;kMmrO`' xBd Ke Ane Aeno A=R kmRrj vDe Aa„a #HkaAelo Ke Aem =ay. Tyare kæuH ke Aem A=R n=I. j¡Ao, !IkamaH Aeno A=R Ke. !IkamaH pa@ Aem Ke ke‐;potana puÌØa=Rna Apra\=I #Hkayelo' A=aRtŸ wavkmR=I Aa„a #Hka{ gyelo Ke. wavkmRnuH je pir`mn Ke Ae j wavFatI Ke. jDkmR Ke Ae to ma5 inim¿ Ke. jDne to Aa„a ADtoy n=I. xrIr, mn, [iNãy Ane jD kmRrjk` vgerene to wgvan AaTma ko{ id AD–oy n=I. A$pI Aa„a $pIne ADe k–aH=I? (ADe to bHne Aek ={ Ôy).

jDkmRna _dykazmaH Aa„a pote prne Ô`vamaH roka{ Ôy Ke Ane Tyare tene xuw Ane Axuw wavo =ay Ke. Ae xuwaxuw wav te wavAavr` Ke. kmR‐ smysar ga=a 160 ) ( 1p7




pudŸgl to jD Aavr` Ke. Ae to pr inim¿ Ke, Aene to Aa„a ADtoy n=I. vaStvmaH to te kaze pote potane Ô`to n=I Ae tena puÌØa=Rno Apra\ Ke Ane te wavAavr` Ke, wavFatI Ke. Ahaha...¦ Aa„a sday Ô`va‐deqvana SvwavvazuH Anaid AnHt tÀv Ke te Anaidkaz=I potana puÌØa=Rna Apra\=I‐waØa j¡Ao, kmRna kar e #HkayeluH Ke Aem nih p` potana puÌØa=Rna Apra\=I #HkayeluH Ke Aem khe Ke. pUÔmaH Aave Ke ne ke‐

;;kmR ibcare kaEn, wUl merI Ai\ka{''

jDkmR xuH kre? Ae to ibcaraH Ke Ae!le ke Aa„amaH kaH{ krva sm=R n=I. p` pu~yna wav wla Ke Ane mara Ke AevI je maNyta Ke te wUl Ke, Apra\ Ke Ane te bH\no weq Ke. xuwaxuw wav Ke te Aa„anI pyaRymaH bH\no weq Ke, Ae injSv$p n=I. svRne Ô`vuH‐deqvuH Ae jenuH Sv$p Ke AevuH Ô`g‐Ô`g SvwavvazuH tÀv Ýwu Aa„a Ke. AemaH je xuwragna pir`am Ke Ae wavbH\Sv$p Ke. Aha¦ pyaRy TyaH je ragmaH roka{ g{ Ke te wavbH\ Ke Ane te Aeno Apra\ Ke.

hve Aavo y=a=R in Ry krvanuHy jenuH @eka uH n=I tene \mRnI phelI wUimka je sMyGdxRn te k–aH=I =ay? vtRmanmaH wa{¦ Aa in Ry krvanuH !a uH Ke, Avsr Ke ma!e in`Ry krI le. Ôeje hÇ, Aem n bne ke Avsr caLyo Ôy Ane A&an éwuH rhe.

AhÄ khe Ke ke &an Ane dxRn=I wrelo wgvan Aa„a svR& Ane svRdx± Ke. svR& Ane svRdx±p uH Aa„ano xi›$p Svwav Ae!le gu Ke. Aava svR& Ane svRdx±na Svwavne wUlIne te ragmaH roka{ rhe Ae potana puÌØa=Rno Apra\ Ke, Ane te Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe te lepay Ke. pu~y‐papna pir`am Ae kmRmz Ke, mel Ke Ane te vDe Aa„a lepay Ke. kmRne lI\e lepay Ke Aem nih kemke Ae to pr jD Ke¸ AenI sa=e Aa„ane ADkvanoy sHbH\ n=I. Aave Ke ne ke‐

;;Apneko Aap wUlke heran ho gya.''

Ahaha...¦ Aaqay iv¬ne Ae!le smSt pda=Ène Ô`va‐deqvana SvwavvazuH &ata‐ãÚaSvwavvazuH AevuH pote Anupm tÀv Ke. lokaloknI svR cIÔene deqe‐Ô e AevuH Aena SvwavnuH sam+yR Ke. Aeva potana Svwavsam+yRne wUlIne wgvan potana Apra\=I v/t, tp, xIl, dan [Tyaidna ragmaH roka{ne‐A!kIne bH\ wavne Ýaº =yo Ke. wa{¦ AxuwnI jem xuwwav p` bH\wav Ke Ane te=I tene AhÄ inØe\vamaH Aaƒo Ke.





Aha¦ wgvan¦ tuH Anaid=I kem wULyo Ke? to khe Ke ke potana Apra\=I wULyo Ke. potanuH je xuâ &ata‐¹ÚaSvwavI tÀv Ke Aena pr njr hovI Ôe{Ae Aena bdle rag _pr tarI njr Ke. Aa jDkmRna weq to AÒvna Ke¸ Ane Aa wavkmR Ke te ÒvnI pyaRyno weq Ke. te mel Ke, bH\$p Ke. AhÄ qas to pu~y‐piràmne kmRmz trIke levuH Ke. Axuw to kmRmz Ke j Ae sa\ar` vat Ke. wa{¦ v/taidna xuwwav jene tuH \mR mane Ke te kmRmz Ke, bH\$p Ke Aem AhÄ khe Ke.

AhÄ je Aem kæuH ke ;kmRmz vDe lepayuH‐ƒaPt =yuH hova=I j' Aeno A=R jDkmR sa=e ƒaiPt‐Aem n=I. wgvan Aa„a ƒapk Ane jDkmR ƒaPy Aem n=I¸ p` AenuH (A&andxamaH) ƒaPy wavkmR Ke. Ae!le ƒapk Aa„a Ane v/t, tp Aaidna piràm AenuH ƒaPy kmR nam kayR Ke. AemaH (‐wavkmRmaH) rokava=I AenuH (‐Aa„anuH) &an‐dxRn Ae!le svRne Ô`va‐deqvanuH kayR Ýg! =tuH n=I.

Aa xrIr, mn, vaÌ, kmR, nokmR‐Ae b\I baæ cIÔene to Aa„a ADtoy n=I, AnHtkazmaH kdI ADtoy n=I. p` sday AbH\Sv$p Aevo potano je &ataãÚa Svwav Ke Aena=I w/Ú ={ wgvan ragmaH roka{ gyo Ae potano Apra\ Ke Ane Ae j wavbH\ Ke. hve khe Ke‐

Aeva kmRmz vDe lepayuH‐ƒaPt =yuH hova=I j, ;bH\‐AvS=amaH svR Ýkare sHpU R Aeva potane A=aRtŸ svR Ýkare svR &eyone Ô`nara Aeva potane nih Ô`tuH =kuH, Aa Ýma e ÝTyÙ A&anwave (A&andxamaH) vteR Ke.'

j¡Ao, xuH kæuH? bH\‐AvS=amaH Ae!le ragmaH rokavanI dxamaH te svRÝkare sHpU R Aeva potane Ae!le i5kazI, AnHtgu no ipHD Aeva &ananHdSvwavI wgvan Aa„ane‐ke je svRne svR Ýkare Ô`vana Svwavvazo Ke ‐tene nih Ô`to =ko A&anwave vteR Ke.

Aha¦ AnHtkazmaH wgvan¦ Ae du:qI kem =yo Ke? to khe Ke ‐Aeno Svwav to pirpU R svR& Ane svRdx± Ke, prHtu pote ragmaH roka{ rheva=I potana pU aRnHdSv$p wgvanne deqto n=I Ane te=I Anaid=I du:qI ={ ræo Ke. j¡Ao, Aa A|ya„nI vat Ke, p` Nyay=I khevay Ke ne? khe Ke ‐dya, dan, v/t, tp [Tyaid v<i¿nuH je _T=an Ke Ae b\o rag Ke, cEtNynuH Sv$p n=I. cEtNySv$pmaH Ae (‐rag) k–aH Ke? hve pr Aeva ragmaH pote roka{ ræo Ae Aeno Apra\ Ke Ane Ae Apra\ne l{ne svRne Ô`va‐deqvana Svwavvaza potana




smysar ga=a 160 ) ( 1p9 cEtNymhaÝwune AanHdna na=ne te deqto n=I. bs, te=I te du:qI ={ ræo Ke, ko{ jD kmRne l{ne du:qI ={ ræo Ke Aem n=I. smÔ uH kaH{...?

lokone‐jEnmaH p` ßyaH‐TyaH kmR nDe Ke AevI (ivprIt) maNyta Ke. p` AhÄ j¡Ao, Aeno SpÚ qulaso kyÈ Ke. khe Ke ‐tuH prne‐ragne Ô`vamaH roka{ rhetaH svRne Ô`nar‐deqnar Aeva potane deqto n=I Ae taro mhaApra\ Ke. rag Ane rag äara bIÔne Ô`vamaH ßyaH rokay Ke TyaH svR& Ane svRdx± AevuH potanuH tÀv tne jàtuH n=I. potana siCcdanHdSv$p wgvanne Ô`vo (Anuwvvo) Ôe{Ae Aene bdle tuH prne‐ragne Ô e (Anuwve) Ke Ane AemaH roka{ rhe Ke Ae taro Apra\ Ke, A&anwav Ke. Aho¦ AacayRdeve kaH{ AdŸwut !Ika rcI Ke¦ gjb vat Ke¦

j¡Ao, mUz ga=amaH ;sVvà`dirsI' ‐Aevo pa@ Ke. AemaH=I !Ikakar AacayRdeve ka#–uH ke ‐iv¬ne (‐svR pda=Ène) Ô`va‐deqvana SvwavvazuH ãƒ je pote Ke tene Ô`vuH Ôe{Ae Aena bdle ragne Ô`vamaH roka{ gyo Ae Aeno Apra\ Ke, kemke rag Ke Ae k–aH cEtNytÀv Ke? Ae to Aas/vtÀv Ke, bH\tÀv Ke.

Tyare Aek wa{ kheta hta ke Aavo \mR k–aH=I ka#–o? Aem ke Ame v/t, tp, dya, dan, wi› krIAe te \mR nih Ane Aa \mR¦

bapu¦ vItragno magR j Aa Ke. wa{¦ je e pU R svR& Ane svRdx± Aeva Aa„ane kevz&anmaH Ô~yo Ke Aeva devai\dev 5`lokna na= tI=ÅkrdevnI vaÌmaH je magRnI vat AavI te AhÄ vItragI sHtoAe khI Ke.

wgvan¦ tuH ko` Ko? kevDo Ko? to khe Ke ke ‐svRne Ô`va‐deqvano jeno Svwav Ke Aevo tuH svR&‐svRdx± Ýwu prma„ãƒ Ko. Aavo tuH ragmaH roka{ ræo te Apra\ Ke. ;kmRrj=I' Aem pa@maH xBd Ke Aeno !Ikakar AacayRdeve Aa A=R kyÈ ke‐potana puÌØa=Rna Apra\=I vtRta Aeva kmRmz vDe Ae!le pu~y‐papna wav vDe lepayo hova=I j Ae!le ke ragmaH‐bH\maH Aekakar =va=I j svRÝkare sHpU R Aeva potane A=aRtŸ svRÝkare svR&eyone Ô`nara Aeva potane Ô`to n=I. wa{¦ kmRne l{ne ragmaH rokayo Ke Aem n=I. kmRno _dy Aaƒo ma!e rag Aaƒo Ane AemaH rokayo Aem n=I. Aem khevuH Ae to inim¿nuH k=n Ke.

pHcaiStkay ga=a 62 maH kæuH Ke ke‐Aa„amaH je im+yaTvna piràm =ay Ke Ae!le ke ;rag te huH' Aeva je im+yaTvna piràm =ay Ke te piràm potana Ø!Ÿkark$p pir`mn=I SvtH5 =ay Ke te ANy kmRna karkonI ApeÙa raqta




160 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 n=I. Aa„anuH ivkarI‐Axuâ pir`mn kmRne l{ne =ay Ke Aem n=I¸ tem ãƒ‐gu ne l{ne =ay Ke Aem p` n=I, kemke ãƒ‐gu to sday xuâ‐inmRz Ke. TyaH pHcaiStkaymaH AiStkay isâ krvuH Ke ne? stŸne Ahetuk isâ krvuH Ke. te=I ivkarI pyaRynuH pir`mn p` potana ktaR, kmR Aaid Ø!Ÿkarkone lI\e pr=I inrpeÙ SvtH5 Ke Aem TyaH kæuH Ke.

AhÄ khe Ke ke‐potana Apra\=I ragmaH rokaò Ae im+yaTvwav Ke. Are wgvan¦ SvwavmaH‐cEtNySv$pmaH AavvuH Ôe{Ae. Aene @eka e ragmaH rokaò Ae im+yadxRn Ke. AavI vat Ke.

ÝÆ:- to smiktIne p` pHcprme¤InI wi› Aaid to hoy Ke?

_¿r:- ha, smiktIne pHcprme¤InI wi› Aaid xuwrag hoy Ke. p` tene te moÙnuH kar` =ay Ke Aem n=I. je!lo xuwrag Ke te!lo to bH\nuH j kar` Ke. vzI tene je rag Aave Ke temaH te roka{ne rheto n=I p` Aena Ô`nar‐deqnar Sv$pe rhe Ke. Aene ragnuH SvaimTv ke ragmaH AhHbuiâ n=I. je!lo rag Ke te tene cair5no doØ Ke Aene Ae!lo (ALp p`) bH\ j Ke. wa{¦ xuwragna‐ƒvharna kar e Aa„ane moÙnuH kar` Ýg!e Aevo Aa„ano Svwav j n=I.

ßyare ¹iÚ Ane ¹iÚna ivØynI ApeÙa hoy Tyare &anI inras/v Ane inbÅ\ Ke Aem k=n Aave Ke. ßyare &annI ApeÙa l{Ae Tyare je!le AHxe &anI ragäeØwave pir`me Ae!lo Aeno Apra\ Ke Aem te Ô e Ke. Ae Apra\ potanI (pyaRynI) s¿amaH Ke. vzI ßyare cair5 ApeÙa=I khIAe Tyare Ae ragna piràm Jer Ke Aem khevay. rag ¹iÚnI ApeÙaAe pr Ke, &annI ApeÙaAe potanuH &ey Ke Ane cair5nI ApeÙaAe Jer Ke. Aho¦ Aava prmam<tnI vat bIje k–aHy n=I. bapu¦ bIje to b\o mUz=I ferfar ={ gyo Ke. wa{¦ xuH krIAe¦ vItrag prme¬rno Aa magR lokone y=a=R saHwzvamaH‐smjvamaH Aaƒo n=I¦

wgvan¦ tuH prma„Sv$p Ko. jem prme¬r‐prma„a svR& Ane svRdx± pyaRyp e Ke tem tuH svR&‐svRdx± i5kazI ãƒSv$p Ko. Aava i5kazI ãƒSv$pne n ÔetaH ragne ÔevamaH A!k–o Ke te=I svR Ýkare sHpU R‐AnHt&an, AnHtsuq [Tyaid AnHt sam+yR=I wrela AnHtgu mHiDt pirpU R‐Aeva Aa„ane (potane) Ô`to n=I¸ svR Ýkare svR&eyone Ô`nara Aeva potane Ô`to n=I. j¡Ao, AhÄ ragmaH rokayelo Òv svR&eyone Ô`to n=I Aem n kæuH p` svR&eyone




smysar ga=a 160 ) ( 161 Ô`nar Aeva potane (‐Aa„ane) Ô`to n=I Aem kæuH Ke. (potane Ô`vuH Ae muQy Ke kemke potane Ô e Ke te svRne Ô e Ke Ane potane Ô`to n=I te svRne Ô`to n=I). smÔ uH kaH{...?

Aha¦ jenI swamaH [Não t=a g`\ro be@ela hoy Aeva wgvan ßyaH ibraje Ke te Ùe5=I vtRmanmaH ivrh pD–o¦ jHbUäIpna pUvR ivdehmaH ATyare saÙatŸ sImH\r wgvan ibraÒ ræa Ke. temnI pase wgvan kuHdkuHdacayR sHvtŸ 49 maH gya hta, Aa@ idvs TyaH ræa hta. sdehe saÙatŸ prma„anI Ô5a krI htI Ane wgvannI va`I saHwzI htI. ]utkevzI wgvHto sa=e p` ccaR krI htI. Ane wrtmaH paKa AavI wgvanno je sHdex laƒa hta te Aa xaÏmaH Ýg! kyÈ Ke. Aho kuHdkuHdacayR¦ Aho smysar¦ Aa smysar to wrtÙe5no wgvan Ke. Aeva Aa smysarnI !Ika wgvan Am<tcHãacayRdeve krI Ke. xuH !Ika Ke¦ AeklaH Am<t reD–aH Ke. Aave Ke ne ke‐

;;vcnam<t vItragnaH, prmxaHtrs mUz¸ AaEØ\ je wvrognaH, kayrne ÝitkUz.'' ‐re gu`vHta

&anI Am<t vrSya re pHcm kazmaH.

Aho¦ 5` lokna na=no sHdexo Ýg! krIne ‐Ôher krIne AacayR wgvHtoAe prmam<t vrsaƒaH Ke. Aek Aek ga=amaH ke!ke!luH wyuÅ Ke, heH¦

phelaH AaƒuH htuH ke ‐rag Ae moÙna magRnI pir`itnuH Fatk Ke. hve khe Ke ke rag pote bH\Sv$p Ke Ane te=I teno inØe\ Ke. svRne Ô`va‐deqvano Svwav to AbH\Sv$p Ke. Aavo AbH\Sv$p wgvan Aa„a ragmaH rokava=I potane Ô`to n=I¸ Aha¦ svR &eyone Ô`nar Aeva potane te Ô`to n=I¦ potane Ô`to n=I Aem kI\uH, p` svR&eyone Ô`to n=I Aem n kI\uH. kemke potane Ô`vuH Ae inüy Ke Ane prne Ô`vuH Ae ƒvhar Ke.

svRne Ae!le Sv Ane prne (Aekla prne Aem nih) Ô`nar‐deqnar Aevo wgvan Aa„a pote ragmaH roka{ rhIne potane nih Ô`to =ko ÝTyÙ A&anwave ÝvteR Ke. j¡Ao, Aa bH\Sv$pne isâ kre Ke. Ae xuwwav Ane xuwwavmaH roka{ rhevuH Ae bH\Sv$p Ke, A&anSv$p Ke. te je ragmaH vteR Ke te ÝTyÙ A&an wav$p dxa Ke. ragmaH Ô`vanI xi› k–aH Ke? xuwrag ho top` te potane ke Aa„ane Ô`to n=I. rag to svR Acetn, A&anmy j Ke.





;Ae Ýma e ÝTyÙ A&anwave vteR Ke' Ae!le xuH? svR&‐svRdx±‐svRne (Sv‐prne) Ô`va‐deqvana Svwavvazo pote potane Ô`vamaH nih ÝvtRtaH ragne‐prne j Ô`vamaH ÝvteR Ke te A&anwav Ke. rag pote j A&anmy wav Ke ne? temaH roka{ rhI ÝvtRvuH te A&anwav$p ÝvtRn Ke. Aha¦ &anSvwavI potana wgvanne deqto‐Ô`to n=I te im+yadxRn Ke, A&an Ke. hve khe Ke‐

;te=I Ae nÞI =yuH ke kmR pote j bH\Sv$p Ke. ma!e, pote bH\Sv$p hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuH Ke.' j¡Ao Aa isâ kyuÅ ke v/t, tp, wi›, dan, xIl, pUÔ [Tyaidna xuwwav$p je kmR te bH\Sv$p Ke. AhÄ kmR Ae!le rag$p kayRnI vat Ke, jD pudŸglkmRnI vat n=I. pote bH\Sv$p hova=I v/taid kmR inØe\vamaH AaƒuH Ke. hve AavI vat xuwwav vDe \mR =vanuH manta hoy Aemne AakrI pDe AevI Ke. be paHc _pvas kyaR, Aaharpa`Ino Tyag kyÈ Ane rs KoD–a hoy Ae!le mane ke ={ gyo \mR. AemaH \Uzey \mR n=I, saHwzne wa{¦ Ae to b\I ragnI iÊya bH\Sv$p Ke Ane AemaH tuH \mR mane Ke te im+yaTv Ke. wgvane to kmR pote j bH\Sv$p hova=I moÙmagRmaH inØe|yuH Ke.

Aave Ke ne pcIs Ýkarna im+yaTv? A\mRne \mR mane to im+yaTv, \mRne A\mR mane to im+yaTv, sa\une kusa\u mane to im+yaTv Ane kusa\une sa\u mane to im+yaTv, [Tyaid. p` Aene qbr k–aH Ke ke im+yaTv kone khevuH Ane sa\u kone khevay? AhÄ to Aa SpÚ vat Ke ke‐pote j bH\Sv$p hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuH Ke. Aa to bar AHgno sar Ke. xuwrag bH\Sv$p hova=I tene inØe\vamaH Aaƒo Ke. xuwwav kaH{ \mR n=I, Ae!le ke A\mR Ke. AakrI lage p` sTy vat Ke, bapa¦ bH\Sv$p kho ke A\mRSv$p kho, bNne Aek j vat Ke. smÔ`uH kaH{...

· ga=a 160 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;AhÄ p` ;;&an'' xBd=I Aa„a smjvo.'

pa@maH &an xBd Ke ne? Ae &an Ae!le Aa„a A=aRtŸ Aa„pda=R.

;&an A=aRt Aa„ãƒ Svwav=I to svRne deqnaruH t=a Ô`naruH Ke prHtu Anaid=I pote Apra\I hova=I kmR vDe AaCKaidt Ke. Ane te=I potana sHpU R Sv$pne Ô`tuH n=I¸ Ae rIte A&andxamaH vteR Ke.'

AhÄ kmR vDe AaCKaidt Ke Aem kæuH TyaH Aa„ãƒ pu~y‐pap$p wavkmR




smysar ga=a 160 ) ( 163 vDe AaCKaidt‐#HkayeluH Ke Aem smjvuH. wavkmR Ke Ae wavFatI Ke Ane ãƒFatI kmR Ke Ae to jD Ke, pr Ke. xuH prãƒ Aa„ane roke? (na). potano Apra\ je wavkmR te Aene roke Ke. wavkmR AenuH verI Ke. pr Aene wluH mane Ane potanuH Sv$p mane Ae j mha Apra\ Ke. JI`I vat, bapa¦

wa{¦ Aavo mnu*ydeh mZyo Ane AemaH vItrag magRne‐wgvan ijne¬rdevna pH=ne n AozQyo to jNm‐mr`na AaH!a nih m!e. jem vH!oizye c#eluH t`qluH k–aH j{ne pDe te nÞI n=I tem A&anna pH=e c#elo Òv kagDe‐kUtre kH=ve‐k–aH j{ne pDxe bapu¦ Ae ivcarva jevuH Ke. wgvan¦ tuH jNm‐mr`nI cÞImaH Aaj su\I pIsa{ne mrI gyo Ke. vtRmanmaH kaH{k bharmaH sHÔego @Ik hoy, xrIr @Ik hoy, bayDI‐KokraH AnukUz hoy Ane paHc‐pcas laqnI sHpi¿ hoy Ae!le Ô e ke @Ik Ke p` \Uzey @Ik n=I, saHwzne. Ae to b\I pr cIj Ke. AnHt &an‐dxRnnI l"mI=I wrelo wgvan tuH Ke AenI tne ruic n=I Ane Aa prnI‐\UznI ruic Ke to khIAe KIAe ke tuH AbÔepit hoy toy iwqaro Ke. Are wgvan¦ Aa svRne deqnar‐Ô`narno SvamI n =taH tuH jDno (\Uzno) SvamI =yo¦

AhÄ khe Ke‐wgvan¦ tuH ragmaH rokayo Ke Ae taro Apra\ Ke¸ ko{ (jD) kmRno doØ n=I. Aam Anaid=I Apra\I hova=I kmR vDe AaCKaidt Ke te=I potana sHpU R Sv$pne Ô`to n=I. ÔeyuH? prne‐svRne Ô`to n=I Aem nih p` potanuH je Sv‐prne Ô`va‐deqva$p sHpU R Sv$p tene Ô`to n=I Aem khe Ke. Sv‐prne svRne Ô`va‐deqvano jeno Svwav Ke te Ô`naro Ô`narne potane Ô`to n=I¸ Ane Ae rIte A&andxamaH vteR Ke. AacayRdev Nyay=I to vat kre Ke p` smjvuH hoy Aene ne? wa{¦ marI‐mcDIne gme tem ko{ vat kre Ae kaH{ vStu n=I. Aa to Nyay=I isâ =yelI vat Ke.

sMyGdxRnmaH jevuH potanuH sHpU R Sv$p Ke tevI j ÝtIit =ay Ke. kevz&an Aaid wle pKI Ýg! =xe p` vtRmanmaH sMyG¹iÚne AnHtgu no ipHD sday Sv‐prne svRne Ô`va‐deqvana Svwave rhelo pirpU`R wgvan Aa„a ÝtIitmaH Aavelo hoy Ke. huH maramaH pirpU R KuH AevuH smiktIne y=a=R ]âan hoy Ke. Ae ragne ke ALp& pyaRyne potanI manto n=I A=aRtŸ Ae pyaRy jevDo huH KuH Aem te manto n=I.

j¡Ao, smiktIna co=a gu S=annI Aa vat Ke. wgvan¦ hj¡ sMyGdxRn (co=a gu S=an)naH @eka`aH n=I TyaH v/t, tp ne cair5 k–aH=I AavI gyaH? AekDa




164 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ivnanaH mÄDaHnI sHQya k–aH=I ={ g{? AhÄ to khe Ke ke v/taidna ragmaH roka{ rheva=I te sHpU R potana Sv$pne Ô`to n=I Ane Ae rIte A&andxamaH vteR Ke. ragmaH roka{ rhe Ae im+ya¹iÚ Ke Aene ko{ sacaH v/t, tp, cair5 ho{ xktaH n=I. vat AakrI lage p` Aa sTy vat Ke. hve khe Ke‐

;Aa Ýma`e kevz&anSv$p A=va mu›Sv$p Aa„a kmR vDe ilº hova=I A&an$p A=va bâ$p vteR Ke, ma!e Ae nÞI =yuH ke kmR pote j bH\Sv$p Ke. te=I kmRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.'

Ahaha...¦ kevz Aeklo &anSv$p, Ý&ab/ï, &annI mUitR Aeklo &anno rskHd wgvan Aa„a sda mu›Sv$p j Ke. kevz deqva‐Ô`vana Sv$pe Ke AemaH bH\ k–aH=I hoy? wgvan Aa„a pote AbH\Sv$p j Ke. bH\nI same levuH Ke ne? Aavo kevz&an Sv$p va mu›Sv$p Aa„a kmR vDe pu~y‐papna wav vDe ilº hova=I A&an$p va bH\$pe vteR Ke, ragmaH A&anp e vteR Ke. ma!e Aem nÞI =yuH ke kmR pote j bH\Sv$p Ke. pote (kmR) bH\Sv$p hova=I kmRno‐xuwaxuwwavno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.

j¡Ao, Aa„ana sHbH\maH weq be Ýkarna Ke‐Aek jDkmRno weq Ae AÒv bH\ Ke, ãƒbH\ Ke, bIÔe ragno weq Ae ÒvbH\ Ke, wavbH\ Ke. wavbH\ Ke Ae cetnno ivkarI weq Ke.

kmR=I pU R KU!vuH Ae ãƒmoÙ Ke. Ane wav=I‐ApU Rta Ane rag=I pU R KU!I jvuH Ae wavmoÙ Ke. moÙ Ke Ae p` Aa„ano Aek weq Ke. ãƒ Ke Ae i5kazI Ke Ane moÙ Ke Ae Aeno pyaRy$p weq Ke. moÙnI pyaRy Ke Ae kaH{ ãƒnuH i5kazI Sv$p n=I. t=aip moÙ Ke te pU R inivRkar cEtNymy pyaRy hova=I te Aa„ano vaStivk weq Ke‐te=I teno inØe\ n=I. (Ýg! krvanI ApeÙaAe vat Ke).

AhÄ to Ae e je Anaid=I bH\no weq \ar` kyÈ Ke AenI vat Ke. Aha¦ AbH\Sv$p svR&anI‐svRdx± Aevo pote potane Ô`to n=I kemke Ae kmR Ane ragne Ô`vamaH roka{ gyo Ke. bIÒ rIte khIAe to rag je pr&ey Ke te Ô e potanuH &ey hoy, Sv&ey$p hoy tem rag Ke te huH KuH Aem manI be@o Ke. te=I potanuH i5kazI &an‐dxRnmy AbH\ tÀv AenI ¹iÚmaH AavtuH n=I. Aa j Aeno im+yaTvno mha Apra\ Ke. te=I kmRno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke.

xuwwav Ke Ae bH\Sv$p Ke, pote bH\AvS=a$p Ke. qreqr to Ae &annuH &eyma5 Ke p` Aem n mantaH A&anI Ae huH KuH Aem manI AemaH roka{ rhe Ke




smysar ga=a‐160 ) ( 16p Ane Ae j im+yaTv$p mhabH\ Ke. smÔ uH kaH{...? Lyo, Aa kmRno inØe\ krnara 5` bol pEkI be =ya.

1. xuwwav Ke Ae dxRn‐&an‐cair5$p cEtNynI inmRz pir`itno Fatk Ke te=I teno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke. (ga=a 1p7‐1p8‐1p9).

2. xuwwav SvyH bH\Sv$p Ke ma!e teno inØe\ krvamaH Aaƒo Ke. 3. xuwwavnaH ]âan‐&an Ane Aacr` sMyGdxRn‐&an‐cair5$p moÙmagR=I

ivprIt wav Ke ma!e xuwwav inØe\vamaH Aaƒo Ke Ae 5IÔe bol hvenI ga=aAomaH (161, 162, 163 maH) khexe.

hve AavI vat k–aH Ke, bapa? saHwzva mzvI p` dulRw Ke.

(Ývcn nH. 222 ∙ idnaHk p‐11‐76)




ga=a 161 =I 163 A= kmRò moÙhetuitro\aiywavTvH dxRyit-

sMm¿piDi`bâH imCK¿H ij`vreih pirkihyH. tSsodye` jIvo imCKaidi‚ i¿ àdVvo.. 161 ..

à`Sy piDi`bâH A~à`H ij`vreih pirkihyH. tSsodye` jIvo A~àÌ hoid àdVvo.. 162 ..

cair¿piDi`bâH ksayH ij`vreih pirkihyH. tSsodye` jIvo Acir¿o hoid àdVvo.. 163 ..

sMyÉTvÝitinbâH im+yaTvH ijnvrE: pirki=tmŸ. tSyodyen jIvo im+ya¹iÚirit &atVy:.. 161 .. &anSy ÝitinbâH A&anH ijnvrE: pirki=tmŸ. tSyodyen jIvo½&anI wvit &atVy:.. 162 .. cairZÝitinbâ: kØayo ijnvrE: pirki=t:. tSyodyen jIvo½cairZo wvit &atVy:.. 163 ..

hve, kmR moÙna kar`na itro\aiywavSv$p (A=aRtŸ im+yaTvaidwavSv$p) Ke Aem btave Ke:‐

sMykŸTvÝitbH\k krm im+yaTv ijndeve kæuH, Aena _dy=I Òv im+yaTvI bne Aem Ô`vuH. 161.

Aem &anÝitbH\k krm A&an ijndeve kæuH, Aena _dy=I Òv A&anI bne Aem Ô`vuH. 162.

cair5ne ÝitbH\ kmR kØay ijndeve kæuH, Aena _dy=I Òv bne cair5hIn Aem Ô`vuH.163.

ga=a=R:- (sMyÉTvÝitinbâH) sMykŸTvne roknaruH (im+yaTvH) im+yaTv Ke Aem (ijnvrE:) ijnvroAe (pirki=tmŸ) kæuH Ke (tSy _dyen) tena _dy=I (jIv:) Òv (im+ya¹iÚ:) im+ya¹iÚ =ay Ke ([it &atVy:) Aem Ô`vuH. (&anSy




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 167

(xadURlivkÊIiDt) sHNyStVyimdH smStmip tTkmERv moÙai=Rna sHNySte sit tZ ka ikl k=a pu~ySy papSy va. sMyÉTvaidinjSvwavwvnaNmoÙSy hetuwRvnŸ nE*kMyRÝitbâmuâtrsH &anH SvyH \avit.. 109 ..

ÝitinbâH) &anne rokanaruH (A&anH) A&an Ke Aem (ijnvrE:) ijnvroAe (pirki=tmŸ) kæuH Ke (tSy _dyen) tena _dy=I (jIv:) Òv (A&anI) A&anI (wvit) =ay Ke (&atVy:) Aem Ô`vuH. (cairZÝitinbâ:) cair5ne rokanar (kØay:) kØay Ke Aem (ijnvrE:) ijnvroAe (pirki=t:) kæuH Ke (tSy _dyen) tena _dy=I (jIv:) Òv (AcairZ:) Acair5I (wvit) =ay Ke (&atVy:) Aem Ô`vuH.

!Ika:- sMykŸTv ke je moÙna kar`$p Svwav Ke tene roknaruH im+yaTv Ke te (im+yaTv) to pote kmR j Ke, tena _dy=I j &anne im+ya¹iÚp uH=ay Ke. &an ke je moÙna kar`$p Svwav Ke tene roknaruH A&an Ke te to pote kmR j Ke, tena _dy=I j &anne A&anIp uH =ay Ke. cair5 ke je moÙna kar`$p Svwav Ke tene roknar kØay Ke te to pote kmR j Ke, tena _dy=I j &anne Acair5Ip uH =ay Ke. ma!e, (kmR) pote moÙna kar`na itro\aiywavSv$p hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuH Ke.

wava=R:- sMyGdxRn, &an Ane cair5 moÙna kar`$p wavo Ke temna=I ivprIt im+yaTvaid wavo Ke¸ kmR te im+yaTvaid wavo‐Sv$p Ke. Aa rIte kmR moÙna kar`wUt wavo=I ivprIt wavo‐Sv$p Ke

phelaH 5` ga=aAomaH kæuH htuH ke kmR moÙna kar`$p wavonuH‐sMykŸTvaidnuH‐Fatk Ke. pKInI Aek ga=amaH Aem kæuH ke kmR pote j bH\Sv$p Ke. Aa KeLlI 5` ga=aAomaH kæuH ke kmR moÙna kar`$p wavo=I ivro\I wavoSv$p Ke‐im+yaTvaidSv$p Ke. Aa Ýma e Aem btaƒuH ke kmR moÙna kar`nuH Fatk Ke, bH\Sv$p Ke Ane bH\na kar`Sv$p Ke, ma!e iniØâ Ke.

Axuw kmR to moÙnuH kar` Ke j nih, ba\k j Ke, te=I iniØâ j Ke prHtu xuw kmR p` kmRsamaNymaH AavI jtuH hova=I te p` ba\k j Ke te=I iniØâ j Ke Aem Ô`vuH.


}loka=R:- (moÙai=Rna [dH smStmŸ Aip ttŸ kmR Ov sHNyStVymŸ) moÙa=±Ae Aa sFzuHy kmRma5 Tyagva yoGy Ke. (sHNySte sit tZ pu~ySy papSy





(xadURlivkÊIiDt) yavTpakmupEit kmRivrit&aRnSy sMy¢Ÿ n sa kmR&ansmuŠyo½ip ivihtStavNn kaicTÙit:. ikNTvZaip smuÐsTyvxto yTkmR bN\ay tnŸ- moÙay iS=tmekmev prmH &anH ivmu›H Svt:.. 110 ..

va ikl ka k=a) ßyaH smSt kmR KoDvamaH Aave Ke TyaH pKI pu~y ke papnI xI vat? (kmRma5 Tyaßy Ke TyaH pu~y saruH Ane pap qrab‐AevI vatne k–aH Avkax Ke? kmRsamaNymaH bNne AavI gyaH.) (sMyÉTvaidinjSvwavwvnatŸ moÙSy hetu: wvnŸ) smSt kmRno Tyag =taH, sMykŸTvaid je potano Svwav te‐$pe =va=I‐pir`mva=I moÙna kar`wUt =tuH, (nE*kMyRÝitbâmŸ _âtrsH) in*kmR AvS=a sa=e jeno _ât (‐_Tk!) rs Ýitbâ A=aRtŸ sHkzayelo Ke AevuH (&anH) &an (SvyH) AapoAap (\avit) doDyuH Aave Ke.

wava=R:- kmRne dUr krIne, potana sMykŸTvaidSvwav$pe pir`mva=I moÙna kar`$p =tuH &an AapoAap Ýg! =ay Ke, TyaH pKI tene ko` rokI xke? 109

hve AaxHka épje Ke ke‐Aivrt sMyG¹iÚ vgerene ßyaH su\I kmRno _dy rhe TyaH su\I &an moÙnuH kar` kem ={ xke? vzI kmR Ane &an bNne (‐kmRna inim¿e =tI xuwaxuw pir`it Ane &anpir`it bNne‐) sa=e kem rhI xke? te AaxHkana sma\annuH kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (yavtŸ) ßyaH su\I (&anSy kmRivrit:) &annI kmRivrit (sa sMykŸ pakmŸ n _pEit) brabr pirpU`Rta pamtI n=I (tavtŸ) TyaH su\I (kmR&ansmuCcy: Aip iviht:, n kaictŸ Ùit:) kmR Ane &annuH Aek@ap uH xaÏmaH kæuH Ke temna Aek@a rhevamaH kaH{ p` Ùit A=aRtŸ ivro\ n=I. (ikNtu) prHtu (AZ Aip) AhÄ Ae!luH ivxeØ Ô`vuH ke Aa„amaH (Avxt: ytŸ kmR smuÐsit) Avxp e (‐jbr‐dStI=I) je kmR Ýg! =ay Ke A=aRtŸ _dy =ay Ke (ttŸ bN\ay) te to bH\nuH kar` =ay Ke, Ane (moÙay) moÙnuH kar` to, (OkmŸ Ov prmH &anH iS=tmŸ) je Aek prm &an Ke te Aek j =ay Ke‐ (Svt: ivmu›H) ke je &an Svt:ivmu› Ke (A=aRtŸ 5 e kaze prãƒ‐wavo=I iwþ Ke).

wava=R:- ßyaH su\I y=aQyat cair5 =tuH n=I TyaH su\I sMyG¹iÚne be \ara rhe Ke‐xuwaxuw kmR\ara Ane &an\ara. te bNne sa=e rhevamaH kaH{




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 169

(xadURlivkÊIiDt) mG™a: kmRnyavlMbnpra &anH n janiNt ynŸ- mG™a &annyEiØò½ip yditSvCKNdmNdo>ma:. iv¬Syopir te triNt sttH &anH wvNt: SvyH ye k¡vRiNt n kmR jatu n vxH yaiNt ÝmadSy c.. 111 ..

p` ivro\ n=I. (jem im+ya&anne Ane sMyG&anne prSpr ivro\ Ke tem kmRsamaNyne Ane &anne ivro\I n=I.) te iS=itmaH kmR potanuH kayR kre Ke Ane &an potanuH kayR kre Ke. je!la AHxe xuwaxuw kmR\ara Ke te!la AHxe kmRbH\ =ay Ke Ane je!la AHxe &an\ara Ke te!la AHxe kmRno nax =to Ôy Ke. ivØy‐kØayna ivkLpo ke v/tinymna ivkLpo‐xuâ Sv$pno ivcar suâaH‐kmRbH\nuH kar` Ke xuâ pirìt$p &an\ara j moÙnuH kar` Ke. 110.

hve kmR Ane &anno nyivwag btave Ke:‐ }loka=R:- (kmRnyavlMbnpra: mGna:) kmRnyna AalHbnmaH tTpr (A=aRt

kmRnyna pÙpatI) puÌØo Dubela Ke (ytŸ) kar` ke (&anH n janiNt) teAo &anne ja`ta n=I. (&anny-OiØ`: Aip mGna:) &annyna [CKk (A=aRt pÙpatI) puÌØo p` Dubela Ke (ytŸ) kar` ke (AitSvCKNdmNd-_>ma:) teAo SvCKHd=I Ait mHd‐_\mI Ke (Sv$p ÝaiPtno puÌØa=R krta n=I, ÝmadI Ke Ane ivØykØaymaH vteR Ke). (te iv¬Sy _pir triNt) te Òvo iv¬na _pr tre Ke ke (ye SvyH sttH &anH wvNt: kmR n k¡vRiNt) jeAo pote inrHtr &an$p =tapir`mta =ka kmR krta n=I (c) Ane (jatu ÝmadSy vxH n yaiNt) k–arey Ýmadne vx p` =ta n=I (‐Sv$pmaH _\mI rhe Ke).

wava=R:- AhÄ svR=a AekaHt AiwÝayno inØe\ kyÈ Ke kar` ke svR=a AekaHt

AiwÝay j im+yaTv Ke. ke!lak loko prma=RwUt &anSv$p AaTmane to Ô`ta n=I Ane ƒvhar

dxRn&ancair5$p iÊyakaHDna AaDHbrne moÙnuH kar` ÔÌ temaH tTpr rhe Ke‐teno pÙpat kre Ke. Aava kmRnyna pÙpatI loko‐jeAo &anne to Ô`ta n=I Ane kmRnymaH j qediqþ Ke teAo‐sHsarmaH DUbe Ke.

vzI ke!lak loko AaTmSv$pne y=a=R Ô`ta n=I Ane svR=a AekaHtvaid im+ya¹iÚAona _pdex=I A=va potanI meze j AHtrHgmaH &annuH Sv$p qo!I





(mNdakÊaNta) wedoNmadH w/mrswraNna!yTpItmohH mUloNmUlH sklmip tTkmR kËTva blen. heloNmIlTprmklya sa\RmarB\keil &anßyoit: kvilttm: Ýoßjj<Mwe wre`.. 112 ..

rIte kLpI temaH pÙpat kre Ke. potanI pirìtmaH jray fer pDya ivna teAo potane svR=a AbH\ mane Ke Ane ƒvhar dxRn&ancair5na iÊyakaHDne inr=Rk ÔÌ KoDI de Ke. Aava &annyna pÙpatI loko jeAo Sv$pno kaH{ puÌØa=R krta n=I Ane xuw piràmone KoDI SvCKHdI ={ ivØy‐kØaymaH vteR Ke teAo p` sHsarsmuãmaH DUbe Ke.

moÙmag± Òvo &an$pe pir`mta =ka xuwaxuw kmRne hey ja e Ke Ane xuâ pirìtne j _padey Ô e Ke. teAo ma5 Axuw kmRne j nih prHtu xuw kmRne p` KoDI, Sv$pmaH iS=r =vane inrHtr _>mvHt Ke‐sHpU R Sv$piS=rta =taH su\I teno puruØa=R kyaR j kre Ke. ßyaH su\I, puruØa=RnI A\Uraxne lI\e, xuwaxuw piràmo=I KU!I Sv$pmaH sHpU Rp e !kI xkatuH n=I TyaH su\I‐Ôeke Sv$piS=rtanuH AHtrŸ‐AalHbn (AHt:sa\n) to xuâ pirìt pote j Ke top`‐AHtrŸ‐AalHbn lenarne jeAo baæ AalHbn$p khevay Ke Aeva (xuâ Sv$pna ivcar Aaid) xuw piràmomaH te Òvo heybuiâAe ÝvteR Ke. prHtu xuw kmÈne inr=Rk gÌ KoDI d{ne SvCKHdp e Axuw kmÈmaH ÝvtRvanI buiâ temne kdI hotI n=I. Aava Òvo‐jeAo AekaHt AiwÝay riht Ke teAo‐kmRno nax krI, sHsar=I inv<¿ =ay Ke. 111.

hve pu~y‐pap Ai\karne pU R krtaH AacayRdev &anno mihma kre Ke:‐ }loka=R:- (pItmohH) jeè moh$pI midra pI\I hova=I (w/m-rs-wratŸ

wedoNmadH na!ytŸ) je w/mna rsna war=I (Aitxypà=I) xuwaxuw kmRna wed$pI _Nmadne (gaHDpàne) ncave Ke (ttŸ sklmŸ Aip kmR) Aeva smSt kmRne (blen) potana bz vDe (mUloNmUlH kËTva) mUz=I _qeDI naqIne (&anßyoit: wre Ýoßjj<Mwe) &anßyoit ATyHt sam+yR siht Ýg! ={. kevI Ke te &anßyoit? (kvilttm:) je A&an$pI AH\karne koizyo krI g{ Ke A=aRtŸ je e A&an$pI AH\karno nax kyÈ Ke, (hela-_iNmltŸ) je lIlama5=I (‐shj puruØa=R=I) éFDtI‐ivkstI Ôy Ke Ane (prmklya sa\RmŸ AarB\keil)




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 171

[it pu~ypap$pe` iäpaZIwUtmekpaZIwUy kmR in*kÊaNtmŸ.

[it ]Imdm<tcNãsUirivrictayaH smysarVyaQyayamaTmQyataE pu~ypapÝ$pk: t<tIyo½÷:.. je e prm kza A=aRtŸ kevz&an sa=e ÊIDa x$ krI Ke AevI te &anßyoit Ke. (ßyaH su\I sMyG¹iÚ KÍS= Ke TyaH su\I &anßyoit kevz&an sa=e xuânyna bz=I proÙ ÊIDa kre Ke, kevz&an =taH saÙatŸ =ay Ke.)

wava=R:- potane (&anßyoitne) ÝitbH\k kmR ke je xuw Ane Axuw‐Aeva wed$p ={ne nactuH htuH Ane &anne wulavI detuH htuH tene potanI xi›=I _qeDI naqI &anßyoit sHpU R sam+yR siht Ýkaixt ={. Aa &an ßyoit A=va &ankza kevz&an$pI prmkzano AHx Ke Ane kevz&anna sHpU R Sv$pne te Ô e Ke tem j te trf Ýgit kre Ke, te=I Aem kæuH Ke ke —&anßyoitAe kevz&an sa=e iÊDa maHDI Ke . &ankza shjp e ivkas pamtI Ôy Ke Ane Kev!e prmkza A=aRtŸ kevz&an ={ Ôy Ke. 112.

!Ika:- pu~y‐pap$pe be pa5$p =yeluH kmR Aek pa5$p ={ne (rHgwUimmaH=I) bhar nIkzI gyuH.

wava=R:- kmR samaNyp e Aek j Ke top` te e pu~y‐pap$pI be pa5ono SvaHg \ar` krIne rHgwUimmaH Ývex kyÈ hto. tene &ane y=a=Rp e Aek Ô`I lI\uH Tyare te Aek pa5$p ={ne rHgwUimmaH=I bhar nIkzI gyuH, n<Ty krtuH A!kI gyuH.

Aa]y, kar`, $p, svadsuH wed ivcarI igne doé Nyare, pu~y Ì pap xuwaxuwwavin bH\ wye suqdu:qkra re &an wye doé Aek lqE b\u Aa]y Aaid sman ivcare, bH\ke kar` hEH doé $p, [NhEH tij ijnmuin moÙ p\are.

Aam ]I smysarnI (]ImdŸwgvTkuHdkuHdacayRdevÝ`It ]I smysar prmagmnI) ]ImdŸ Am<tcHãacayRdevivrict AaTmQyait namnI !IkamaH pu~y‐papno Ý$pk 5IÔe AHk smaº =yo.

‘





smysar ga=a 161 =I 163 : m=azu

hve kmR moÙna kar`na ivro\ayIwavSv$p (A=aRtŸ im+yaTvaidwavSv$p) Ke Aem btave Ke:‐

hve, pu~ypiràm je kmR Ke Ae moÙnuH kar` je sMyGdxRn‐&an‐cair5 Aena itro\ayIwavSv$p Ae!le ivruâ wavSv$p Ke‐Aem khe Ke. xuwwavnI ruic te im+yaTv Ke, xuwwavmaH rokayeluH &an te A&an Ke Ane xuwwavnuH Aacr` te Acair5 Ke. Ae 5 ey wav sMykŸdxRn‐&an‐cair5=I ivprItwav Ke. ma!e kmR inØe\va layk Ke. j¡Ao, Aa loÒk=I‐Nyay=I to vat cale Ke, kcDI‐mcDIne khevay Ke Aem to Ke nih. p` Are¦ Ae e smjvanI ko{ id drkar krI n=I¦

phelaH (ga=a 1p7‐1p8‐1p9maH) Aem kæuH ke kmR Ae!le xuwwav moÙna kar`$p inmRz rTn5ypirìtnuH FatnxIl Ke.

pKI (ga=a 160 maH) Aem kæuH ke kmR Ae!le xuwwav pote j bH\Sv$p Ke te=I inØe\va yoGy Ke.

hve Aa ga=aAomaH Aem khe Ke ke kmR Ae!le xuwwav moÙna kar`na itro\aiywavSv$p Ae!le im+yaTvaidwavSv$p Ke, te=I te inØe\va yoGy Ke. qreqr xuwwav Ke te im+yaTv n=I p` xuwwavne potana manva te im+yaTv Ke Ane im+yaTv siht je &an Ane Aacr` Ke te A&an Ane Acair5 Ke. te=I kmR Ke te moÙna kar`na ivruâwavSv$p hova=I inØe\va yoGy Ke Aem hve khe Ke‐

· ga=a 161 =I 163 : !Ika _prnuH Ývcn ·

;sMykŸTv ke je moÙna kar`$p Svwav Ke tene roknaruH im+yaTv Ke.'

j¡Ao, xuâ siCcdanHdSv$p wgvan Aa„a Ke teno AHdr Anuwv krIne ÝtIit krvI te sMykŸTv Ke. Aa sMykŸTv moÙna kar`$p Svwav Ke. AhÄ Svwav Ae!le i5kazInI vat n=I, p` smiktnI vat Ke. sMykŸTv moÙna kar`$p Svwav Ke Ane tene roknaruH im+yaTv Ke, im+yaTv Ae!le Òvna piràm hÇ, im+yaTv kmRnI vat n=I. kmRna inim¿=I to k=n kreluH hoy Ke, bakI tÀvna A]âan$p je im+yaTv te sMykŸTvne roknaruH Ke.

Aha¦ rag kem !ze? ÝitbH\k kar`‐kmR !ze to rag !aze. Aa ÝitbH\k kmR Ae!le jDkmR nih. jDkmR to qreqr ÝitbH\k kar` Ke j nih, kemke Ae to pr Ke. Aa„a jDne to kdI SpXyÈy n=I, jD cetnne 5`kazmaH SpXyuÅ n=I. Aa„a jDne SpXyÈ n=I Ane jD Aa„ane SpXyuÅ n=I. to pKI jDkmR Aa„ane kem roke? Aa„a f› potanI im+ya]âa$p ivprIt




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 173 dxane SpXyÈ Ke. sMykŸTvne roknaruH je ÝitbH\k kar` Ke te Aa im+ya]âan$p wav Ke, Ane te moÙna kar`=I ivprItwav$p Ke.

AhÄ ga=amaH im+yaTvaidno _dy‐Aem je lI\uH Aeno A=R Aem Ke ke xuâ cEtNyFnSv$p wgvan Aa„anI ÝtIit$p je ]âan Aena=I ivprIt pir`mn =vuH te im+yaTvno _dy Ke. pu~y=I \mR =ay, inim¿=I Aa„amaH law‐nukxan =ay, pr mne law kre, huH prne law kruH [Tyaid Anek Ýkare je maNyta Ke Ae smikt ivruâ Ke Ane Ae ivruâwav$p pir`mn Ae im+yaTv Ke.

kmR Ke Ae to AÒvno weq Ke¸ Ane im+yaTvwav Ke Ae Òvno weq Ke.

to im+yaTvaidne pudŸglSvwavI kæa Ke ne?

ha, kæa Ke kemke im+yaTvaidwav pote inim¿ne Aa\In ={ne =ay Ke. vzI xuâ ÒvãƒmaH te n=I ma!e (¹iÚ ApeÙaAe) temne pudŸglSvwavI kæa Ke. bakI Ke to Ae ÒvnI Axuâ pirìt. Aene prnI‐jDnI sa=e xuH sHbH\ Ke? (kaH{ nih). ware vat, wa{¦ wa{¦ AxuâpànuH je pir`mn Ke te Òvno weq Ke, ÒvmaH =ay Ke. qreqr to im+yaTvwav$p Axuâ pir`mn pyaRymaH potana Ø!Ÿkark=I =ay Ke. tene prnI ke kmRnI ApeÙa to n=I, Aene ãƒ‐gu nI p` ApeÙa n=I. AavI vStu Ke. xuwwav krtaH krtaH smikt =xe AevI ivprIt maNyta$p je im+yaTvwav Ke Ae ÒvnI potanI pirìt Ke Ane te sMykŸTv=I ivÌâ Ke.

ke!lak khe Ke ke kmRne l{ne rag =ay Ke Ane kmR !ze to rag !ze. wa{¦ Ae b\o im+ya w/m Ke. lokmaH jem b\uH wgvan kre Aem jEnmaH b\uH kmR kre AevuH kmRnuH lakDuH (im+ya w/m) bhu grI gyuH Ke. p` wa{¦ kmR to AÒv pudŸgl Ke AemaH ÒvnI naiSt Ke Ane ÒvmaH AenI naiSt Ke. Òv A$pI Ane kmR $pI¸ kmR Òvne 5`kazmaH ADyuH‐SpXyuÅ n=I Ane Òv kmRne 5`kazmaH ADyo‐SpXyÈ n=I. hve Aam ßyaH prSpr naiSt Ke to kmR Òvne kre xuH? kaH{ n kre. wa{¦ ¹iÚmaH pote je ivprItta kre Ke te im+yaTv Ke Ane te Aa„ana smikt=I ivruâwav$p Ke. jD kmRne je ivruâ kæuH Ke Ae to jDmaH‐prmaH Ke, Ane Ae to _pcar k=n Ke.

wgvan Aa„a i5kaz siCcdanHd Ýwu stŸ nam xa¬t &an Ane AanHdno sagr Ke. Aena y=a=R ]âan$p je sMykŸ pirìt Aena=I im+yaTv pirìt ivruâ Ke. Anuwv ÝkaxmaH Aave Ke ke potana verI potano ivkar Ke Ae inüy Ke. pr verI Ke Ae vStuSv$p j n=I. ;`mo AirhHta`H' bole Ke ne b\a.




174 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aeno A=R Aem kyÈ Ke ke‐nmSkar ho temne jem e kmR$pI verIne h~ya Ke. wa{¦ AamaH to Aa inim¿nuH k=n Ke, vaStivk n=I. vaStvmaH to AinÚ je ivkarna‐A&anna piràm hta te Air hta. Aene hÌne pU`R vItragta Ýg! krI AenuH nam AirhHt Ke. hve Aa AekDe Aek=I j vaH\a ke kmR verI Ke. p` wa{¦ cetnne jD verI ho{ xke j nih. verI to Aeno je ivprItwav‐ivkar ne A&an Ke te verI Ke. Ývcnsar ga=a 61 maH Aave Ke ke‐kevzI wgvane svR AinÚno nax kyÈ Ke Ane svR [ÚnI ÝaiPt krI Ke. TyaH AinÚ Ae!le kaH{ jD AinÚ Ke? (na). potana ivkarna‐A&anna je piràm Ke te AinÚ Ke. wgvane Aa svR AinÚno nax krI svR [Ú AevuH kevz&an Ane AnHt suq Ýaº kyuÅ Ke. Aa vat Ke.

;sMm¿piDi`bâH' Aem pa@ Ke ne? Aeno A=R Aa Ke ke‐AinÚ piràm je im+yaTvna piràm Ke te sMyGdxRnne roknara Aena=I ivruâ A=aRtŸ smiktna ÝitbH\k Ke.

to ga=a 7p maH Aene pudŸglna piràm kæa Ke ne?

Ae k{ ApeÙaAe? ke Ae Òvno Svwav n=I Ae ApeÙaAe kæa Ke. Axuâ piràm Ke Ae ÒvnI‐cEtNynI Ôitna n=I Ane ÒvmaH=I nIkzI Ôy Ke ma!e Ae piràm Òvna n=I. ragaid Axuâta Ôe ÒvnI hoy to te nIkzI n Ôy¸ p` nIkzI Ôy Ke Ane vStu jevI AanHdFn vItragSv$p Ke tevI rhI Ôy Ke. ma!e ragaid Axuâta ÒvnI n=I Ane ÒvnI n=I to te AÒv, Acetn Ke Ane pudŸglna sHge =ay Ke ma!e te pudŸglnI Ke Aem kæuH Ke. TyaH to pyaRynuH lÙ KoDavI i5kazI cEtNySvwavnuH lÙ kravvanuH Ýyojn Ke.

AhÄ sval Aave Ke ke‐pyaRymaH Ôe smikt n=I to AenuH ÝitbH\k ko` Ke? to khe Ke‐potanI ivprIt maNyta‐]âan$p je piràm Ke te j sMykŸTvnuH ÝitbH\k Ae!le ivro\I Ke jDkmR kaH{ sMykŸTvnuH ivro\I n=I. pote je ragaidmaH A!kIne ivprIt pir`mI ræo Ke te pir`mn sMykŸTvnuH ÝitbH\k Ke. kmR ÝitbH\k Ke Aem khevuH Ae to inim¿nuH k=n Ke.

Aa pu~y‐pap Ai\kar Ke ne? Ae!le phele=I kmR=I lI\uH Ke, p` A=RmaH paKuH b\uH lI\uH Ke ke je piràm=I pu~y bH\ay te xuw Ke Ane je piràm=I pap bH\ay te Axuw Ke. bey A&anwav Ke. wgvan¦ Aene sTy smjvamaH j hÒ vaH\a Ke TyaH sTy ha= kem Aave? kmR ivkar krave AevI ivprIttamaH j pD–o Ke TyaH xuH =ay? p` wa{¦ kmR to inim¿ma5 vStu Ke, ivkarna




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 17p piràmnuH ktaR jDkmR Ke j nih. jem im+yaTvna piràmno ktaR dxRnmoh kmR n=I tem Òvna ãƒ‐gu` p` Aeno ktaR n=I. qreqr ivkarI piràmno ktaR te piràm pote j Ke.

pHcaiStkaynI ga=a 62 maH Aave Ke ke‐ivkarna Ø!ŸkarknuH pir`mn pr karknI (‐kmRnI) ApeÙa ivna Ke. im+yaTvnuH pir`mn pr inim¿na (‐kmRna) karknI ApeÙa ivnanuH Ke. AanI mo!I ccaR ={ htI sH. 2013 maH (v`±Ò sa=e). teAo khe‐ÝitbH\k kar` !ze to ivkar !ze. p` ÝitbH\k kar` kmR Ke ke potanI ivprIt maNyta Ke? Aha¦ dxRnmohna inim¿maH je _pyog gyo Ae potano _pyog Ke. je im+yaTvna piràm =ya Ae potamaH potana j kar e =ya Ke. Ai\k SpÚ khIAe to piràm pote piràmno ktaR Ke. piràmno ktaR inim¿ n=I tem potana ãƒ‐gu p` n=I.

AhÄ sMykŸTvna piràm je moÙna kar`$p Svwav Ke Aene roknaruH im+yaTv Ke Aem khe Ke. im+yaTv Ae!le ivprIt maNyta. te pote j kmR Ke, ivkar Ke Ae kaH{ Aa„a n=I. phelaH ga=a 1p4 maH AavI gyuH ke v/t, inym, xIl, tp [Tyaid xuwwav kmRR Ke. kmR Ae!le kayR ivkarna piràm kayR Ke. Ae Òvna piràm$p kayR Ke. pKI Ae Òv Ke va Òv Aeno ktaR Ke Aem ƒvhar=I khevay Ke. hve AavI vat¸ Aa vai`yaAone kaH{ qbr hoy nih, Aaqo idvs papnI mÔUrImaH=I nvra pDe nih Ane k–aHk saHwzva Ôy to ma=e (pa!e) be@ela khe Ae!le ;jE bapÒ'‐Aem ma=uH \u ave p` wa{¦ Aa to vItragno magR Ke. (Aene y=a=R smjvo Ôe{Ae).

je dxRnmohno _dy Ke te jDno weq Ke. AemaH _pyog ÔeDa{ Ôy Ke te im+yaTvpiràm Ke. te ÒvnI ê\a{ wrI ¹iÚ pote potana kar e Ke, kmRna kar e Ke Aem nih. kmR to prvStu Ke. te kaH{ verI ke im5 ho{ xke nih. potanI je ivprIt¹iÚ Ke Ae j verI Ke Ane te pote potana kar e Ke. hve khe Ke‐

;te (im+yaTv) to pote kmR j Ke, tena _dy=I j &anne im+ya¹iÚp uH =ay Ke.'

j¡Ao, im+yaTv pote kmR j Ke Ae!le ke te Aa„ano Svwav n=I. tena _dy=I Ae!le im+yaTvna Ýg! =va=I j &anne Ae!le Aa„ane im+ya¹iÚp uH =ay Ke. _dy Ae!le _dywav. im+yaTv _dywav Ke. kmRno _dy to k–are khevay ke _pyog AemaH ÔeDay Tyare¸ AemaH n ÔeDay to kmR to qrI Ôy Ke. Aene




176 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kar e AaƒuH Ane Aene kar e qrI Ôy Ke. Aha¦ Aa„a potanI xuâ cEtNymy cIjne wUlIne dxRnmohne vx ={ prne Ô`va‐deqvamaH roka{ gyo Ae teno potano Apra\ Ke Ane te im+yaTvwav Ke. Ae im+yaTvwavne l{ne Aa„ane im+ya¹iÚp uH Ke, jDkmRne l{ne nih. smÔùH kaH{...

ivkar Ke te kmR=I =ay Aem ke!lak khe Ke. hve Aa vaH\a sH. 1971 =I é@–a Ke. teAo khe Ke‐ivkar Ke te kmR=I =ay Aem n mano to Ae (‐ivkar) Svwav ={ Ôy.

p` wa{¦ ga=a 372 maH to ragne (ivkarI pir`mnne) Svwav kæo Ke. pu~y ne papno wav p` Svwav Ae!le AenuH potanuH pir`mn Ke. TyaH ga=amaH Ke ke ‐;;ANyãƒ=I ANyãƒne gu nI _Tpi¿ krI xkatI n=I¸ te=I Ae isâaHt Ke ke svR ãƒo potpotana Svwav=I _pje Ke.'' AhÄ ivkarnI vat krvI Ke. Ae p` Aeno Sv‐wav Ae!le SvnuH wvn (potanuH pir`mn) Ke Aem vat Ke. TyaH ga=anI !IkamaH p` kæuH Ke ke‐;;Òvne prãƒ ragaid _pÔve Ke Aem xHka n krvI¸ kar` ke ANyãƒ vDe ANyãƒna gu no (‐pyaRyno) _Tpad kravanI AyoGyta Ke kemke svR ãƒono Svwav=I j _Tpad =ay Ke.'' j¡Ao kmR=I Aa„amaH ivkar kray Ae AyoGy Ke, Alayk Ke, ivkarI piràm ke AivkarI piràm Ae Aeno (pyaRyno) Svwav Ke. ;SvSy wvnmŸ tu Svwav:' Aem AhÄ ApeÙa Ke. ;ivkar Ae Svwav n=I' Aem ßyaH kæuH Ae to ãƒ¹iÚnI vat Ke. ivkar ãƒmaH n=I Ane pyaRymaH=I p` nIkzI jva yoGy Ke Ae ApeÙaAe vat Ke. ßyare AhÄ ivkar Ae pyaRyno potano wav Ke Ae ApeÙaAe Svwav kæo Ke. Aa Ýmaè ;kmR ivkar krave Ke' Ae maNyta sav jU@I Ke, Ay=a=R Ke. ivkar potana ê\a puÌØa=R=I (bz=I) =ay Ke. Aam vat Ke. p` Aene in Ry krvanI grj k–aH Ke? Are¦ sTy xuH Ke Ane AenI ÝaiPt kem =ay Ae smjvanI Aene drkarey n=I¦

ÝÆ:- to goMm!sarmaH to Aem Aave Ke ke &anavrÌy kmR FatIkmR Ke Ane te &anne Fate Ke?

_¿r:- wa{¦ Ae to inim¿=I ƒvharnynuH k=n Ke. &anavrÌy kmR Ae to Òvne ADtuHy n=I, to pKI Ae &anne xuH Fat kre? Òv pote j ßyare &annI pyaRymaH wavFatI$p hI uH pir`mn kre Tyare ãƒFatIne inim¿ khevamaH Aave Ke. inim¿ &anna pir`mnne kaH{ kre Ke Aem 5`kazmaH n=I.

FatI kmR‐Aem khevuH Ane Fat kre nih Ae kevuH?

wa{¦ Ývcnsar ga=a 16 nI !IkamaH Aave Ke ke FatIkmR be ÝkarnaH Ke,




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 177 Aek wavFatI Ane bIj¡H ãƒFatI. wavFatI kmR Ae Òvna &an, dxRn Aaid gu onI ê\I (Axuâ, ivkarI) dxa Ke Ane ãƒFatI Ae ÒvnI ê\I dxana pir`mnmaH inim¿ jD kmRnI AvS=a Ke.

wgvan Aa„a xuâ cEtNymUitR pU RSvwave wrelo icdanHdFn Ýwu i5kaz Ke. AenI sNmuq =taH AenI je inivRkLp, inmRz ÝtIit =ay ke jemaH AtIiNãy AanHdno Svad wego Aave te sMyGdxRn Ke. Aa sMyGdxRn \mRnuH Ý=m sopan Ke Ane moÙnuH kar` Ke. Ae moÙna kar`=I ivprIt Ke te im+yaTvwav Ke Ane te wavFatI Ke. Òvne prnI sa=e xuH sHbH\ Ke? dxRnmohnIy, &anavr`Iy Aaid kmR Ke Ae to jD pudŸglna qel Ke. kmR=I, inim¿=I ƒvharnynuH k=n krvamaH Aave Ae j¡dI vat Ke, p` kmR ke inim¿ Òvne ivkar krave Ke Aem Ke nih. AhÄ khe Ke‐im+yaTvna _dy=I Ae!le im+yaTvwav Ýg! =va=I j &anne‐Aa„ane im+ya¹iÚp uH Aave Ke, kemke im+yaTvwav Aa„ana smiktne roknaro ivro\Iwav‐ivprItwav Ke.

hve khe Ke‐;&an ke je moÙna kar`$p Svwav Ke tene roknaruH A&an Ke te to pote kmR j Ke, tena _dy=I j &anne A&anIp uH =ay Ke.'

AhÄ &an xBde i5kazI Aa„a nih, p` Aa„anuH &an$pe pir`mn =taH sMyG&an Ýg! =ay AenI vat Ke. Aa„a AtIiNãy &an Ane AanHdno kHd Ýwu Ke. AenI sNmuq #ztaH je SvSv$pnuH &an =ay te sMyG&an Ke Ane te moÙna kar`$p Svwav Ke. JaJuH xaÏ&an hoy te &an Ke Aem nih, kemke Ae to prlÙI &an Ke. vzI Aa vkIlatnuH ke da›rInuH &an hoy te p` &an nih. jemaH Ael. Ael. bI ke Aem.bI.bI. Aes [Tyaid pUHKDaH lgaD–aH hoy Ae &an to ku&an Ke. &an to Aene khIAe ke je pU aRnHdno na= &anSv$p inj xuâa„ane Ô`tuH‐AnuwvtuH =kuH Ýg! =yuH hoy. Aa &an moÙna kar`$p Svwav Ke. tene roknaruH, teno ivro\I A&an Ke. &anne AekluH ragmaH Ane pr pda=Rne Ô`vamaH rokvuH te A&an Ke Ane te sMyG&annuH ivro\I Ke.

hve vItragdeve khelo moÙno magR kone khevay AenI qbrey n mze Ane mHDI pDe v/t ne tp krva, t=a mHidr bH\ave Ane Ô5aAo kre Ane mane ke \mR ={ gyo¸ p` AemaH to \Uzey \mR =to n=I, saHwzne. Ae to b\o xuwrag Ke Ane Ae=I pu~ybH\ =ay p` \mR n =ay. Ae pu~ybH\n Svwav=I ivprIt dxa Ke Ae to AhÄ isâ kre Ke.





&an Ae!le icdanHdFnSv$p wgvan Aa„anuH SvsHvedn &an jene Aa„&an khe Ke, Ane je AtIiNãy AanHd siht hoy Ke. Kh#azamaH kæuH Ke ne ke‐

;;muinv/t \ar AnHtvar g/Ivk _pÔyo, pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.''

paHc mhav/t Ane 28 mUlgu AnHtvar paZyaH ne nvmI g/Eveyk su\I gyo p`

Aa„&an kyuÅ nih te=I AHx p` inrakuz AanHd n mZyo. AhÄ jena ivna inrakuz AanHd n _pje Ae Aa„&anne &an kæuH Ke. wa{¦ pHcmhav/tna pir`am Ae Aas/v Ke te=I du:q$p Ke. sMyG&an j moÙna kar`$p, suq$p Ke. bapu¦ Aa vItrag prme¬rno magR AaqI duinya=I bhu j¡do Ke.

Ahaha...¦ wgvan cEtNydev AanHdmUitR Ýwu Aa„a sday AHdr ivrajman Ke. tenI sNmuq ={ AemaH j #zIne je &an _TpNn =ay te Aa„&an Ke. Aa Aa„&an AanHd Ane vItragta siht Ke Ane te moÙna kar`$p Svwav Ke. Svwav Ae!le AhÄ i5kazInI vat n=I, pyaRy je sMyG&an$p Ke AenI vat Ke. AhÄ khe Ke ‐tene roknaruH A&an Ke. te (A&an) pote kmR j Ke Ae!le ivkarI wav j Ke, Aa„Svwav n=I. tena _dy=I Ae!le A&an Ýg! =va=I &an khetaH Aa„ane A&anIp uH =ay Ke. Aa Ýma e im+yaTv Ane A&an Ae moÙmagR=I ivprItwav Ke Aem be bol =ya.

hve cair5no 5IÔe bol :‐Ahaha...¦ pU aRnHdno na= siCcdanHd &aykmUitR Ýwu Aa„amaH rm`ta krvI, AemaH crvuH Aene cair5 khIAe. smysar na!kmaH Aave Ke ke‐

;;cetn$p AnUp AmUrt, isâsman sda pd meraE, moh mhatm AatmAHg, ikyaE prsHg mha tm FeraE¸ Gyankla _pÒ Ab moih, khÕ gun na!k Aagm keraE, Ôsu Ýsad s\E isvmarg, veig im!E wvvas bseraE.''

AamaH bnarsIdas Aem khe Ke ke‐jenI ko{ _pma n=I Ane je AmUtR Ke AevuH

cEtNynuH Ôg<tSv$p, &ata‐¹ÚanuH Sv$p te sday isâsman AevuH maruH pd Ke. prHtu moh$pI mhaAH\karno sHg krva=I huH AaH\zo bnI ræo hto¸ Ae!le ke rag Ane pu~yno sHg krva=I huH maruH injpd Ô`I xkto nhoto. hve mne &annI ßyoit Ýg! ={ Ke. Ahaha..¦ dya, dan, v/t, wi› [Tyaidna xuwwav=I‐rag=I riht marI xuâ cEtNymy cIj Ke Ane te Aekna Aa]ye j,




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 179 temaH Aekag/ ={ne AtIiNãy AanHdnuH wojn krvuH te cair5 Ke AevuH mne wan =yuH Ke. Aho¦ AavI &annI ßyoit Ýg! ={ hova=I huH Aa na!k smysar g/H= khuH KuH. kemke Aena Ýsad=I moÙmagRnI isiâ =ay Ke Ane sHsarno invas‐jNmmr` KU!I Ôy Ke.

Aa ro!la qay Ke ne? Ae to khevay Aem¸ bakI Òv ro!la qato‐wogvto n=I. ro!la to jD Ke. xuH jDne Aa„a qay? Ae to b\I jDnI iÊya Ke, Aa„anI nih. p` Aena trfno je rag kre Ke te ragne Òv qay Ke, wogve Ke. Aa mhesUb @Ik Ke, rsguLlaH @Ik Ke, ÏInuH xrIr @Ik Ke, [Tyaid je rag kre Ke te ragne te wogve Ke. xrIrne ke pr pda=Rne Aa„a 5`kazmaH wogvto n=I. wgvan Aa„a xrIraid pr pda=Ène 5`kazmaH ADtoy n=I to temne te kem wogve? prHtu wogna kaze potana xuâ cEtNySv$pne wUlIne, Aa @Ik Ke Aevo je rag kre Ke tene te wogve Ke.

AhÄ Aena=I bIÒ vat Ke. AhÄ khe Ke‐Sv$pmaH rm`ta$p je cair5 Ýg! =yuH te cair5maH AtIiNãy AanHdne wogve Ke. cair5 Aene khIAe jemaH AtIiNãy AanHdnuH Ýcur SvsHvedn Ýg! =yuH hoy. Ahaha...¦ wgvan Aa„a Aekla AanHdnI qa` Ke. AenI pyaRymaH AanHdnI Ýk<Ú \ara vhevI te cair5 Ke. wgvan kuHdkuHdacayRdeve paHcmI ga=amaH kæuH Ke ke‐huH mara inj vEwv=I xuâa„a btavIx. kevo Ke te inj vEwv? ke jemaH Ýcur SvsHvedn, AanHdnuH _g/vedn =yeluH Ke Aeva Anuwv=I muiãt Ke. j¡Ao, Aa Aa„ano vEwv¦ Aa paHc‐pcas kroDnuH \n hoy Ae Aa„ano vEwv n=I. Ae to ma!I‐\Uz Ke. vzI qUb pu~y _pÔve Ae p` Aa„ano vEwv n=I, kemke Ae to rag Ke, Aakuzta Ke. AemaH AanHd k–aH Ke? (n=I). i5kaz inmRzanHdSv$p wgvan Aa„amaH rm`ta krva=I Ýcur AtIiNãy AanHd jenI mhor‐muãa Ke Aevo je Anuwv Ýg! =ay te Aa„ano vEwv Ke Ane te cair5 Ke. AavuH cair5 moÙna kar`$p Svwav Ke. AhÄ Svwav kæo te pyaRynI vat Ke, i5kazI SvwavnI vat n=I.

AhÄ khe Ke‐;cair5 ke je moÙna kar`$p Svwav Ke tene roknar kØay Ke te to pote kmR j Ke, tena _dy=I j &anne Acair5Ip uH =ay Ke.'

j¡Ao, Aa xuwaxuw wav Ke te cair5ne roknar cair5na ivro\I wav Ke. Aa xrIrnuH nGnp uH Ke Ae to jD ma!InI‐pudŸglnI dxa Ke. Ane mhav/taidna je xuwwav Ke te Aas/v Ke. hve Ae Aas/v Ke Ae kaH{ cair5 n=I. cair5 to isâsman potanuH je Sv$p Ke te Sv$pmaH rm`ta krtaH _TpNn =to potano




180 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 smrsIwav$p piràm Ke, Ane te moÙna kar`$p Svwav Ke. tene roknar kØay Ae!le xuwaxuwwav Ke. Aa v/taidna xuwwav Ke te cair5na roknar Ke. xuwwavno ƒvhar kho, kØay kho ke cair5no ivro\I piràm kho‐Ae b\uH Aeka=Rvack Ke. hve Aam Ke KtaH ke!lak khe Ke‐xuwwav=I cair5 =ay Ke. p` je cair5ne roknar Ke te cair5ne _TpNn kevI rIte kre? wa{¦ pu~yna wav, xuklleXyana piràm to teH AnHtvar kyaR Ane nvmI g/Eveyk gyo. p` te=I xuH? AwvIne p` xukl leXyana piràm to hoy Ke. Ae k–aH moÙna kar`$p cair5 Ke? AhÄ to khe Ke‐Ae (xuwwav) cair5ne roknar cair5na ivro\I Ke. wgvanno‐ijne¬rdevno magR bhu sU"m Ke wa{¦ AavI vat idgHbr isvay bIje k–aHy n=I.

prma„a i5lokna= khe Ke ke‐Aa„a siCcdanHdSv$p sday isâ sman prme¬r Ke¸ hmàH p` hÇ. isâmaH jem AtIiNãy &an Ane AanHd Ýg! Ke tem wgvan Aa„amaH AtIiNãy &an Ane AanHdno Svwav sda iv>man Ke. Aava SvwavmaH AHtl±n ={ rmvuH Ane Ýcur AanHdno Anuwv krvo AenuH nam cair5 Ke. Ae cair5 moÙnuH kar` Ke. tene roknaro kØay Ke. kØŸ‐Ae!le sHsar Ane Aay Ae!le law. jena=I sHsarno law =ay te kØay Ke. te moÙna kar`ne A!kave Ke.

xuwwav Ke te kØay Ke. te moÙna kar`ne A!kave Ke, kemke jgpH= Ke ne? smysar na!kmaH moÙäarmaH 40 ma p>maH kæuH Ke ke‐

;;ta kar` jgpH= [t, _t ixvmarg Ôer prmadI jgkÕ \ukE, AprmadI isv Aor.''

pHcmhav/tna xuwragno ivkLp jgpH= Ae!le sHsarpH= Ke. Aena=I iwNn je

Aa„ano Anuwv Ke te moÙnuH kar` Ke.

wa{¦ AnHtkaz pirw/m` krtaH gyo p` hÔu wvno AHt n Aaƒo. wv‐wv‐wv¸ kdIk mnu*yna to kdIk ityÅcna to kdIk devna ne kdIk nrkna‐Aem drekna AnHt‐AnHt wv kyaR p` re¦ jNm‐mr`no AHt n Aaƒo¦ FàH pap kre to nrkmaH Ôy, maya‐kp! kre to ityÅcmaH‐#ormaH Ôy, kdIk kØaynI mHdta Ane srz piràm \re to mnu*y =ay, Ane v/t, tp, xIl Aaidna ivxeØ xuwpiràm kre to dev =ay. p` Ae care git sHsar Ke, du:q$p Ke. devne p` AenuH suq ivØyne Aa\In hova=I du:q j Ke. ivØy‐wogna piràm Ke te rag Ke Ane rag Ke Ae du:q j Ke.

Aa„a AHdr Aekla AanHdnuH \am Ke. Ae prmaH suq xo\va Ôy Ke Ae




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 181 AenI mU#ta Ke jem m<gjzmaH pa`I xo\va jvuH Ae mUqRta Ke tem [iNãyona ivØyomaH suq manvuH Ae mU#ta Ke. qarI jmInmaH sUyRnaH ikr` ADe Ae!le jz jevuH deqay te m<gjz Ke. m<glaH‐hr`IyaH Aava m<gjznI paKz jznI AaxaAe doDadoD krI mUke Ke, p` TyaH jz k–aH Ke? tem A&anI [iNãyo Aaid bharna ivØyomaH suq manI suq ma!e ivØyomaH JavaH naqe Ke, p` TyaH k–aH suq Ke te mze? tare suq Ôe{tuH hoy to AnHt suqnuH \am Ýwu tuH pote Ke temaH Ône? AanHdno sagr Ýwu tuH pote Ke Aene Ôeto n=I Ane bhar suq xo\e Ke Ae tarI mU#ta Ke.

lokmaH to khe ke Aa mo!a kroDpitAo, mo!a‐mo!a bHglavaza, gaDIvaza b\a suqI Ke. p` wa{¦ pEsamaH, bHglamaH, gaDImaH ke ÏI‐ku!uHb‐pirvarmaH k–aHy rHcma5 suq n=I. suq to Ýwu¦ Aa„amaH Ke. bharmaH suq mane Ae to mU# im+ya¹iÚ Ke. Are¦ Ae wvsmuãmaH k–aHy qova{ jxe¦

AhÄ Sv$pna Aacr`$p je cair5 Ke temaH AanHd‐suq Ke Aem khe Ke. Sv$pmaH crvuH Ae cair5 Ke. ;Sv$pe cr`H cairZH' Ae ÝvcnsarmaH AacayR wgvHtnuH k=n Ke. Ae cair5 moÙ Ae!le suqna kar`$p Svwav Ke. tene roknar kØay Ke. dya, dan, v/t, tp Aaidna je xuwwav Ke te cair5ne roknar Ke. hve AavI vat saHwzIne raD naqI Ôy Ke ma`s‐ke Aa k–aH=I ka#–uH? wa{¦ Aa to sImH\r prma„a pase=I je wgvan kuHdkuHdacayR sHdexo laƒa Ae vat Ke, nvIn to kaH{ n=I. tne n bese to xuH =ay? saE potpotamaH SvtH5 Ke. Anaid=I Aene sTy be@uH j n=I Tyare to te ivprIt maNytamaH roka{ne wvw/m` krI ræo Ke.

Aa Sv$pmaH rm`ta$p je wav Ke te cair5 Ke. tene roknar kØay‐xuwwav Ke. te pote kmR j Ke. tena _dy=I Ae!le Ýg! =va=I Aa„ane Acair5Ip uH Ke. xuwwavnI Ýg!ta=I Aa„ane Acair5Ip uH Ke. te=I khe Ke‐;ma!e, (kmR) pote moÙna kar`na itro\ayIwavSv$p hova=I kmRne inØe\vamaH AaƒuH Ke.' Lyo, Ae ivkarI xuwwav in*ae\vamaH Aaƒo Ke. Ae!le ke te \mR n=I, \mRnuH kar` p` n=I¸ prHtu \mR=I ivruâ Svwavvazo Ke te=I xuwwav inØe|yo Ke. \m±ne xuwwav Aave qro, p` Aene Ae \mR nih p` hey mane Ke. Aa wgvan kuHdkuHdacayRno pokar Ke.

· ga=a 161-162-163 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;sMyGdxRn, &an Ane cair5 moÙna kar`$p wavo Ke temna=I ivprIt im+yaTvaid wavo Ke.'





moÙ Ae!le Aa„ana prm AanHdnI pU Rtano law. Aa bharmaH \nsHpi¿, ivØywog samg/I, [ßjt‐Aab$ [TyaidmaH je suq‐AanHd mane Ke Ae to A&anIno w/m Ke. suq to AHdr Aa„amaH Ke. pyaRymaH suqnI pirpU R ÝaiPt =vI AenuH nam moÙ Ke. Ae moÙnuH kar` sMyGdxRn‐&an‐cair5 Ke. Aha¦ wgvan Aa„a sda pirpU`R &ananHdSvwavI vStu Ke. AenI sNmuq ={ne AemaH #zva=I pirpU R Svwavno was ={ AenI je ÝtIit =ay te sMyGdxRn Ke, Aena vedn siht je AenuH &an =ay te sMyG&an Ke Ane AemaH rm`ta‐lInta =taH je Ýcur AanHdnuH vedn =ay te sMykŸcair5 Ke. Aa sMyGdxRn‐&an‐cair5, moÙ je pU aRnHdna lawSv$p pirpU R dxa Ke tena kar`$p wavo Ke.

AhÄ khe Ke‐temna=I (‐sMykŸTvaid=I) ivprIt im+yaTvaid wavo Ke. prmaH suq Ke, pu~ywav=I \mR =ay, xrIraid pr maraH Ke [Tyaid je im+ya maNyta Ke te sMyGdxRn=I ivprIt Ke. AekluH prlÙI prnuH je &an Ke te im+ya&an Ke Ane Sv$pna Aacr`riht je pu~ywav$p Aacr` Ke te im+yacair5 Ke. Aa im+yadxRn‐&an‐cair5 moÙnuH kar` je sMykŸTvaid Aena=I ivprIt Ke. hve khe Ke‐

;kmR te im+yaTvaid wavoSv$p Ke.' j¡Ao, kmR Ae!le pu~y‐papna wav mara Ke, wla Ke AevI maNyta im+yaTv Ke, AevuH &an te im+ya&an Ke Ane AenuH j Aacr` te im+yacair5 Ke. phelaH AavI gyuH ke cair5ne roknar kØaywav Ke. cahe to papno wav ho ke pu~yno ho, Ae kØay Ke Ane te sMykŸTvaid=I ivprIt Ke. Aa rIte kmR moÙna kar`wUt wavo=I ivprIt wavo‐Sv$p Ke.

phelaH 5` ga=aAomaH (1p7‐1p8‐1p9 ga=amaH) kæuH htuH ke v/t, inym, tp, xIl [Tyaid xuwwav$p kmR moÙna kar`$p wavonuH Ae!le sMykŸTvaidnuH Fatk Ke. pu~yaid wav mara Ke, wla Ke Aevo je im+yaTvwav te moÙna kar`$p wavono Fatk Ke Ae!le ke te sMykŸTvaidne Ýg! =va deto n=I. pKI Aek ga=amaH (ga=a 160 maH) kæuH ke kmR pote bH\Sv$p Ke. pote j bH\Sv$p hova=I te moÙnuH kar` =vane layk n=I. hve Aa KeLlI 5` ga=aAomaH kæuH ke kmR moÙna kar`$p wavo=I ivruâ wavSv$p Ke. ma!e kmR sFzuHy inØe\ krva layk Ke kemke Ae \mRnuH Fatk Ke, \mRnuH kar` n=I Ane \mR=I ivruâwav$p Ke.

ÝÆ:- Aene moÙnuH prHpra kar` kæuH Ke ne?

_¿r:- qreqr to smiktI \maR„ane je xuâta Ýg!I Ke, je cair5




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 183 Ýg!–uH Ke te v<iâ pamtuH =kuH pU RtanuH Ae!le moÙnuH prHpra kar` =ay Ke. p` AenI sa=e je shkarI xuwwav Aene bakI rhe Ke, jene Ae xuâ cEtNySvwavna _g/ Aa]y vDe Êmx: !azto Ôy Ke tene _pcar=I Aarop krIne moÙnuH prHpra kar` kæo Ke. te vaStivk prHpra kar` Ke nih. inüy=I rag moÙnuH saÙatŸ ke prHpra kar` ho{ xke nih. j¡Aone¦ ATyare to loko Aene j vzgI pD–a Ke ke prHpra kar` kæuH Ke ne? wa{¦ _pcar k=nne p` jem Ke tem y=a=R smjvuH pDxe ne¦ AhÄ to khe Ke ke te Fatk Ke, bH\Sv$p Ke Ane ivprIt wavSv$p Ke. Aa y=a=R Ke.

;Aa Ýma e Aem btaƒuH ke‐kmR moÙna kar`nuH Fatk Ke, bH\Sv$p Ke Ane bH\na kar`Sv$p Ke, ma!e iniØâ Ke.'

j¡Ao, loko khe Ke ke‐v/t, tp, dan, xIl [Tyaid krIAe Ae!le \mR ={ Ôy. to AhÄ khe Ke ke je xuwkmR SvyH bH\Sv$p Ke Ae krtaH krtaH wgvan¦ tne AbH\ piràm k–aH=I =xe? (nih =ay). Ae to AbH\ piràmnuH Fatk Ke, ivro\I Ke Ane te=I iniØâ Ke. AakrI vat, wa{¦ &anIAe to AHdr AanHdno na= AtIiNãy &anSvwavI wgvan pD–o Ke tene _padey kyÈ Ke Ane Aene je xuwaxuw rag Aave Ke tene Ae hey trIke Ô e Ke. dya, dan, v/taidno je xuwrag Aave tene te hey$p &ey trIke Ô e Ke. &ey to 5 e Ke i5kazI xuâ Aa„a &ey Ke, moÙmagRna piràm &ey Ke Ane pu~y‐papna wav p` &ey Ke p` Aek &ey i5kazI xuâ potanI vStu Aadrva layk _padey Ke, Aek &ey vtRman xuâ pir`mn moÙnuH kar` Ýg! krva yoGy Ke Ane Aek &ey pu~y‐papna wav bH\$p hova=I hey Ke. Ô`vanuH hoy TyaH to b\uH Ô`vuH Ôe{Ae ne? svarmaH AaƒuH htuH ne ke tÀv‐AtÀvne ÔÌne tÀvmaH lIn =vuH. p` Are¦ ATyare to Aa„a xuH cIj Ke Ae smjvanuH mUkIne bharnI (iÊyakaHDnI) b\I vato cale Ke¦

ÝÆ:- idgHbr hoy Ae to smje j ne?

_¿r:- wa{¦ idgHbr khevuH kone? jypurmaH Aek pHiDt hta te kheta hta ke idgHbrmaH jNMya Ae b\a wed&anI j Ke. Aem S=ankvasImaH p` kheta ke je S=ankvasI Ke te b\ane sMyGdxRn A=aRtŸ sacI ]âa to Ke, hve v/t paze Ae!le cair5. S=ankvasInI ]âa g`\r jevI Ke Aem kheta. bapu¦ Ae ]âa g`\r jevI kone khevI? wa{¦ AHdr vStu pirpU R &ananHdSvwavI i5kaz Ke tene &anmaH &ey krIne _padey n kre TyaHsu\I Aene sMyGdxRn‐&an n=I. to pKI Aene v/t, tp Ane cair5 k–aH=I hoy? (hotaH j n=I). A&anI je v/t ne




184 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 tp kre Ke tene wgvane bazv/t Ane baztp kæaH Ke kemke AemaH wgvan Aa„a hoto n=I.

hve khe Ke‐;Axuw kmR to moÙnuH kar` Ke j nih, ba\k j Ke, te=I iniØâ j Ke prHtu xuw kmR p` kmRsamaNymaH AavI jtuH hova=I te p` ba\k j Ke te=I iniØâ j Ke Aem Ô`vuH.'

j¡Ao, Aa xuH kæuH? ke ihHsa, jU@, corI, kuxIl, pirg/h, ivØywognI vasna, kam, Êo\ Aaid je pap Ke Ae to moÙnuH kar` Ke j nih, p` Aa v/t, tp, dan [Tyaid xuwkmR p` kmRsamaNymaH AavI Ôy Ke Ane te p` moÙnuH kar` n=I, ba\k j Ke, Ane te=I iniØâ j Ke. bhu AakruH lage, p` magR to Aa j Ke wa{¦ AekaNt Ke, AekaNt Ke Aem loko raDo paDe p` xuH =ay? AenI vtRman laykat AevI Ke Ae!le Aem khe, p` AHdr to i5kazI wgvan Ke ne? pyaRymaH wUl Ke. (te Sva]ye m!I jxe) AhÄ to SpÚ kæuH ke xuwkmR p` moÙnuH kar` n=I, ba\k j Ke te=I iniØâ j Ke. v/t, tp Aaidna pir`am moÙmagRmaH ba\k j Ke, iniØâ j Ke. mtlb ke Ae \mR nih, \mRnuH kar` p` nih, te=I inØe\ krva yoGy j Ke.



;moÙai=Rna [dH smStH Aip ttŸ kmR Ov sHNyStVymŸ' moÙa=±Ae Aa sFzuHy kmRma5 Tyagva yoGy Ke.

moÙa=±Ae Ae!le jene moÙnuH Ýyojn Ke, jene prmanHdnI ÝaiºnuH Ýyojn Ke tene sFzuHy kmRma5 Tyagva yoGy Ke. Lyo, sFzuHy kmR kæuH TyaH AemaH xuH bakI rhI gyuH? sFzuHy kæuH AemaH pu~y Ane pap Ae bey AavI gyaH. pu~y Ane pap Ae bey Tyagva yoGy Ke Aem vat Ke. Ae j khe Ke‐

;sHNySte sit tZ pu~ySy papSy va ikl ka k=a' ßyaH smSt kmR KoDvamaH Aave Ke TyaH pKI pu~y ke papnI xI vat? ßyaH b\uH j kmR KoDvamaH Aave Ke TyaH pu~y @Ik Ane pap A@Ik‐AevI vatne k–aH Avkax Ke? Aevo wed Ke j nih, kemke jem pap bH\nuH kar` Ke tem pu~y p` bH\nuH j kar` Ke. kmRma5 Tyaßy Ke AemaH pap Ane pu~y bNney kmRsamaNymaH AavI gyaH. hve AavuH AakruH lage p` bapu¦ vItragdevno magR j vItragnI ¹iÚ=I xru =ay Ke. ragne kar e vItragI ¹iÚ n =ay¸ p` AHdr i5kazI wgvan vItragI dev cEtNymUitR Ýwu Aa„a ivraje Ke tena Aa]ye vItragI ¹iÚ Ae!le sMyGdxRn




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 18p =ay Ke. Aeva Òvne pu~y Ane pap bNne inØe\va layk Ke. yogINãdev yogsarmaH pu~yne p` pap khe Ke:‐

;;paptÀvne pap to Ôè jg shu ko{, pu~ytÀv p` pap Ke, khe AnuwvI bu\ ko{.''

tem Aa Ai\karmaH AacayR jysennI !IkamaH p` Aa vat Aave Ke. KeLle ix*yno ÝÆ Ke ke‐

;AZah ix*y:. jIvaidsdŸh`mŸ [Tyaid VyvharrTnZyVyaQyanH kËtH it¤it k=H papai\kar [it.'

AhÄ ix*y ÝÆ kre Ke ke‐ÒvaidnuH ]âan vgere ƒvharrTn5ynuH ƒaQyan‐Aa to papno Ai\kar cale Ke temaH‐k–aH=I AaƒuH? kemke ƒvharrTn5y to pu~y Ke.

;tZ pirhar:' teno _¿r (qulaso) Aape Ke‐

;y>ip VyvharmoÙmagÈ inüyrTnZySyopadeywUtSy kar`wUtTvadupadey: prHprya jIvSy pivZtakràtŸ pivZSt=aip bihãRVyalHbnen pra\InTvaTptit nXytITyekH kar`H'-

Ôeke ƒvhar moÙmagR _padeywUt Aeva inüyrTn5ynuH kar` hova=I ƒvhare _padey khevamaH Aave Ke Ane prHpra ÒvnI piv5ta krnaruH hova=I ƒvhare piv5 khevamaH Aave Ke top` prãƒna AvlHbn=I pra\InpùH =va=I Sv$p=I pitt =ay Ke. Ae!le Sva\Intano nax =ay Ke kemke xuwragmaH prãƒnuH AvlHbn Ke. Aa Aek kar`=I inüynynI ApeÙaAe ƒvharrTn5y (pu~y) Ae pap Ke.

;inivRkLpsmai\rtanaH VyvharivkLpalHbnen Sv$paTpittH wvtIit iätIyH kar`mŸ. [it inüynyapeÙya papH.'

inivRkLp smai\maH lIn puÌØone ƒvharna ivkLpna AvlHbn=I Sv$p=I pDvapùH =ay Ke. Aem bIÔ kar`=I ƒvhar smikt, ƒvhar &an Ane ƒvhar cair5$p kØaynI mHdta (pu~y) inüynye to pap Ke.

;A=va sMyÉvaidivpÙwUtanaH im+yaTvadInaH VyaQyanH kËtimit va papai\kar:.'

A=va sMykŸTvaid=I ivpÙ hova=I im+yaTvaidno A=aRtŸ papno Ai\kar cale Ke. kemke ƒvharrTn5yno xuwrag sMykŸ rTn5yna vItragI piràm=I ivruâ hova=I Ae pap Ke. te=I pap Ai\karmaH lI\el Ke.





Ahaha...¦ AhÄ khe Ke‐ßyaH smSt kmRne KoDvamaH AaƒuH Ke TyaH pu~y Ane papna wed paDva Ae xuH? SvyH AacayR kuHdkuHddeve Ývcnsar ga=a 77 maH kæuH Ke ke‐

;;nih manto‐Ae rIt pu~ye papmaH n ivxeØ Ke, te moh=I AaCKNn For Apar sHsare wme.''

je pu~y Ane papmaH fer n=I Aem n=I manto‐Ae!le ke pu~y Ane papmaH fer

nih hova KtaH fer Ke Aem mane Ke te moh=I‐im+yaTv=I #Hkayelo =ko Apar sHsarmaH rqDe Ke. pu~y Ane pap samaNyp e bNne bH\$p hova KtaH, pu~y @Ik Ane pap A@Ik Aem je ko{ mane Ke te For sHsarmaH rqDe Ke. Aho¦ ma5 kuHdkuHd j nih, svR idgHbr sHto Aa snatn vItragI jEndxRnna Ývahone j poØe Ke.

kuHdkuHdacayR 2000 vØR phelaH =ya, Am<tcHãacayR 1000 v*aR phelaH =ya Ane temnI pKI jysenacayR 900 vØR phelaH =ya. b\ay idgHbr sHtonuH Aek j k=n Ke ke‐dev‐guÌ‐xaÏnI ƒvhar ]âa, bar v/t ke paHc mhav/tna wav Ane xaÏnuH prlÙI &an Ae 5 e (inüynynI ApeÙaAe) pap Ke. AavI vat Ke bapa¦ idgHbr muinraj‐naga badxah=I AaFa. Aene ko{ badxah ke smajnI xuH pDI Ke? smajmaH xuH ÝitiÊya =xe? smaj manxe ke nih? ‐AenI muinrajne xuH pDI Ke? Aa to vStunuH sTy _dŸFa!n kyuÅ Ke. ko{ mano ke n mano¸ saE SvtH5 Ke.

je Òv Aem mane Ke ke ƒvharna xuwrag=I \mR =xe Ane Aena=I prHpraAe moÙ =xe te Òv mUzmaH dxRnw/Ú Ke, Ane je dxRnw/Ú Ke. te &an Ane cair5 b\e=I w/Ú Ke. Are wa{¦ Aevo xuwwav to teH AnHtvar kyÈ Ane nvmI g/Eveyk gyo, p` te vDe hÒy sMyGdxRn n paMyo.

ÝÆ:- kazliB\ pake Tyare smikt =ay ne?

_¿r:- wa{¦ kazliB\‐kazliB\ Aem tuH khe Ke p` kazliB\ to tuH Svwavno puÌØa=R kre Tyare pake ne? kazliB\ ={ AevuH sacuH &an k–are =ay? Aa kazliB\no ÝÆ sH. 1972 =I caLyo hto. Aem ke wgvan kevzIAe dI@uH hxe Tyare =xe. p` jgtmaH kevzI wgvan Ke AenI tne ÝtIit Ke? je e AenI ÝtIit krI hoy tene wvw/m` hoy j nih, kemke SvwavsNmuq =ya ivna kevzInI ÝtIit =tI j n=I.

Òv potana SvwavsNmuqtano puÌØa=R kre Tyare‐




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 187

1. Svwav AavI gyo, 2. SvwavsNmuqtano puÌØa=R AavI gyo, 3. te smye potanI je inmRz pyaRy Ýg!I te kazliB\ AavI g{. 4. wivtƒno wav AavI gyo. (je =va yoGy htuH te =yuH). p. kmRnuH inim¿ p` h@I gyuH Ae!le kmRnaH _pxmaid AavI gyaH. Aa Ýmaè paHce

smvay sa=e j hoy Ke. AavI vat Ke. bapu¦ vItragna magRnI smj` krvI Ae mha puÌØa=R Ke. cair5no puÌØa=R to AdŸwut AlaEikk Ke j, p` Ae phelaH sMyGdxRnno puÌØa=R p` mha AlaEikk Ke.

AhÄ khe Ke‐jyaH sFzuHy kmR Tyaßy Ke TyaH pu~y‐papna wed xuH krva? papnI jem pu~ywav$p kmR p` Tyaßy j Ke kemke te Aa„anuH‐cEtNynuH kmR n=I. inüy=I to je &ata‐¹Úana piràm‐inmRz rTn5y$p piràm =ay te Aa„anuH kmR Ke, Ane wgvan Aa„a teno ktaR Ke.

vzI ãƒ ktaR Ane piràm‐pyaRy tenuH kmR‐Aem khevuH Ae p` ƒvhar Ke. qreqr to piràm pote j pyaRynuH‐piràmnuH ktaR‐kmR‐kr` Aaid Ke, ãƒ‐gu` nih¸ kemke ãƒ‐gu to AiÊy Ke. sMyGdxRnnI _Tpi¿maH xuâ i5kazI ãƒ _pr lÙ Ôy Ae!luH j¸ bakI sMyGdxRnnI pyaRy pote j te piràmnI ktaR, pote j te kayR, pote j AenuH kr`, sHÝdan, Apadan Ane Ai\kr` Ke. KAe kark pyaRyna potana potamaH j Ke. AavI vat Ke¸ AakrI lage toy sTy Aa j Ke. piràm sMyGdxRnna hoy ke im+yadxRnna, Aena ktaRid inim¿ p` nih Ane ãƒ‐gu p` nih. pyaRy pote j potana Ø!Ÿkarkwavne ÝaPt ={ne SvtH5pè pir`me Ke.

bIÒ copDIna pa@maH AavtuH ke‐

;;JaJa nbza lok=I, kdI n krIAe ver¸ kIDI kaza nagno Ýa` j le Aa per.''

laqo kIDIAo wegI ={ne sapne folI qay. kIDI Aem to nbzI (Ùuã jHtu) Ke

p` wegI ={ne mo!a spRne p` marI naqe. p` AavuH kaH{ A|ya„maH lagu n pDe. jgtmaH im+ya¹iÚ JaJa hoy p` te=I xuH? teAo AavI wgvannI tÀvnI vat n mane te=I Aap`ne temna Ýit ver n hoy. AHdr to b\a j wgvan Ke. pyaRymaH wUl Ke p` Ae to Sv$pna Aa]ye nIkzI jva yoGy Ke. AHdr to b\a j pU aRnHdna na= siCcdanHdSv$p wgvan$pe Ke. cahe bazkno deh ho, ÏIno deh ho, puÌØno deh ho ke pavEya‐hIjDano deh ho¸ kIDIno deh




188 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ho, ha=Ino deh ho ke mo!a mTSyno hÔr yojnno deh ho¸ p` AHdr to Aa„a xuâ cEtNyFnSv$pe ivraÒ ræo Ke. AhÄ khe Ke ke pu~y‐papna wednuH lÙ KoDIne potana xuâ cEtNyFnSv$p wgvan Aa„ano Aa]y krtaH moÙno magR _TpNn =ay Ke. hve AavI kLya`nI vatne loko AekaNt khe Ke xuH =ay?

Ývcnsar ga=a 77 maH kæuH Ke ke‐pu~y‐papmaH ivxeØ (‐fer) kaH{ n=I KtaH ivxeØ (‐fer) Ke Aem je mane te moh=I #Hkayelo =ko For sHsarmaH rqDe Ke. AavuH SpÚ hova KtaH AenI ga=a 4p maH ;pu~`fla ArhHta' Aem je pa@ Ke Aeno ;pu~yna fz trIke AirhHtpd mze Ke' Aevo A=R kre Ke. Are wgvan¦ ga=anuH m=azuH to j¡Ao¦ TyaH Aem kæuH Ke ke‐

;A=EvH sit tI=RkËtaH pu~yivpako½ikHicTkr OveTyv\aryit' tI=Åkrne pu~yno ivpak AikHicTkr j Ke Ae!le kaH{ krto n=I Aem nÞI kre Ke. hve Aave cokqo pa@ Ke KtaH ko{ pHiDto pu~yna fzmaH AirhHtpd mze Aem khe Ke¦ ware ivic5¦ AamaH to pu~yna Aitxy mze AenI vat Ke p` Aa„ane Ae pu~y kaH{ krtuH n=I Aem khe Ke. AirhHtpdmaH je smosr`nI rcna, idƒ|vin, ivhar vgere iÊya Ke Ae pu~ynuH fz Ke, Aitxy Ke. Ae b\I _dynI iÊya Ke te mohaid=I riht hova=I tene ÙaiykI khI Ke. mtlb ke Ù eÙ e je _dywav Ke te Ù eÙ e nax pame Ke kemke TyaH mohwav Ke nih. Ae!le _dynI iÊyane ÙaiykI khI Ke Ae vat TyaH khI Ke. tema hve pu~yna fzmaH AirhHtpd mze AevI vatne k–aH Avkax Ke? (n=I).

hve khe Ke‐;sMyÉTvaidinjSvwavwvnatŸ moÙSy hetu: wvnŸ smSt kmRno Tyag =taH, sMykŸTvaid je potano Svwav te‐$pe =va=I‐pir`mva=I moÙna kar`wUt =tuH ;n*kMyRÝitbâmŸ _âtrsmŸ' in*kmR AvS=a sa=e jeno _ât rs Ýitbâ A=aRtŸ sHkzayelo Ke AevuH ;&anH SvyH \avit' &an AapoAap doD–uH Aave Ke.

pu~y‐papna wav je ivwav Ke te svRno Tyag =taH sMykŸTvaid je potano Svwav te‐$pe pir`mva=I, in*kmR AvS=a sa=e jeno _Tk! rs sHkzayelo Ke te &an AapoAap doD–uH Aave Ke.

j¡Ao, pu~y‐papno je rs Ke Ae du:q$p Jerno rs Ke, Ane Aena Tyag=I je sMyGdxRn‐&an‐cair5 =ay Ke te prm AtIiNãy AanHdno Am<trs Ke. Ahaha...¦ sMyGdxRn‐&an‐cair5$p je in*kmR AvS=a Ke te _Tk! AtIiNãy AanHdna Am<trs=I sHbHi\t Ke p` kmRnI (ƒvharrTn5ynI) AvS=a Aena=I sHbHi\t n=I kemke kmRno je rs Ke Ae to Jerno Aakuztamy rs Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 189

pu~y‐papna wav je kmR AvS=a Ke teno Tyag =taH moÙmagR$p in*kmR AvS=ap e je &an Ae!le Aa„anI pirìt =ay Ke te moÙnuH kar` Ke. Ae in*kmR AvS=a sa=e Aa„ana AtIiNãy AanHdna rsnI _âta{ Ýg!I Ke, te=I Ae ragne g`karto n=I. jem ku!uHbmaH ko{ Kokro _ât hoy to te ko{ne‐matane iptane ke mo!awa{ne g`to n=I, tem Aa Aa„a jene SvwavnI pirìt‐]âa, &an Ane Sv$pmaH rm`ta Ýg! =yaH Ke te ragne AvgÌne AtIiNãy AanHdna _ât rsmaH lIn‐trboz =ay Ke, ragne te g`karto n=I, teno Aadr krto n=I. wgvan Aa„a AtIiNãy AanHdrsna Svwav=I KloKl wrelo Ke. tenuH je sMyGdxRn‐&an‐cair5$p Svwav pir`mn =ay te te _ât (_Tk!) AanHdna rs=I sHkzayeluH Ke. Aha¦ sMyGdxRn _Tk! AanHdna rs=I sHkzayeluH Ke, sMyG&an _Tk! AanHdna rs=I sHkzayeluH Ke Ane sMykŸcair5 Ait Ait AanHdna rs=I sHkzayeluH Ke. AavI vat Ke.

Are¦ loko cair5ne du:q$p khe Ke¦ cair5 to mI`naH daHte lo#ana cà cavva jevuH Ke Aem khe Ke¦ p` wa{¦ Aem n=I. cair5 to shj suq$p Ke, Ae to AtIiNãy AanHdna rs=I sHkzayeluH Ke. Ae du:q$p kem hoy? cair5ne du:q$p mane Ae to im+ya¹iÚ Ke. Kh#alamaH kæuH Ke ne ke‐

;;Aatmiht hetu ivrag &an, te lqE Aapko kÚdan.''

Ae!le ke jeAo im+ya¹iÚ Ke teAo Aem mane Ke ke cair5 kÚdayI Ke. AhÄ to kzxmaH Am<tcHãacayR Aem khe Ke ke cair5 Aa„ana AtIiNãy AanHdna _âtrs=I sHkzayeluH Ke.

;&anH SvyH \avit' Aem kæuH Ke ne? mtlb ke inmRz pir`mn SvyH Ýg! =ay Ke Aene ƒvharnI ko{ ApeÙa n=I. kØaynI mHdta$p ƒvharrTn5y=I inüy =ay Aem xaÏmaH Aave Ae to _pcar=I ƒvharnynuH k=n kreluH hoy Ke. AhÄ to coQquH AaƒuH Ke ke‐AevuH &an AapoAap doD–uH Aave Ke. pu~y‐pap=I riht AHdrmaH ]âa, &an Ane Sv$prm`tanI pirìt AapoAap doDI Aave Ke. hve AavI vat vaHce nih, ivcare nih Ane potano pÙ KoDe nih¸ p` xuH =ay? waGyxazI hoy Aena kane AavI vat pDe. jene AHtrmaH besI Ôy AenI to vat j xI? AhÄ Aem khe Ke ke‐v/taid xuwkmR du:q=I sHkzayeluH Ke Ane pu~y‐pap riht Aa„ana ]âan‐&an‐cair5$p inmRz pir`mn AtIiNãy AanHdna rs=I sHkzayeluH Ke, kemke wgvan Aa„a Aekla AanHdnuH #Im Ke.

ÝvcnsarmaH &ey Ai\karmaH Aave Ke ke drek ãƒnI pyaRy doDtI Ae!le Aek pKI Aek Êmsr=I doDtI Aave Ke. Aem AhÄ khe Ke ke moÙna kar`wUt




190 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 AevuH AanHdna _Tk! rs=I sHkzayeluH &an Ae!le Aa„anuH inmRz pir`mn AapoAap doDtuH Aave Ke. je e, vtRman pu~yna pir`am hova KtaH, pu~y‐pir`amne AozHgIne &annI pyaRyne ãƒmaH ÔeDI dI\I tene te pyaRymaH _Tk! AanHdna rsno Svad Aave Ke, kemke moÙmagRnI dxa shj AanHdna rs sa=e sHkzayelI Ke.

laEikkmaH to khe Ke ke‐pote yuvan hoy, 2p‐p0 laqnI sHpi¿ hoy Ane rojnI mo!I Aavk hoy, pTnI p` $pazI j¡van hoy Ae!le mnmaNya ivØywog wogvto te suqI Ke. hve \Uzey suqI n=I, saHwzne. ivØyomaH k–aH suq Ke? suq to Aa„amaH Ke. ivØywogmaH pDIne Ae e to Aa„ane‐AanHdna na=ne du:qmaH rgdozI naQyo Ke. wgvan¦ Aek moÙmagRnI dxa j AanHdna rs=I Ýitbâ Ke, xuwaxuw kmR nih. smÔ uH kaH{...


;kmRne dUr krIne,.. .'

Aa pu~y‐pap Ai\kar Ke ne¦ dya, dan, v/t, tp Aaidna wav pu~ykmR Ke. tene dUr krIne, ;potana sMykŸTvaid Svwav$pe pir`mva=I moÙna kar`$p =tuH &an AapoAap Ýg! =ay Ke.'

ÔuAo, wgvan Aa„a xuâ icdanHdFnSvwavI vStu Ke, AenI inmRz ÝtIit, AenI sNmuqnuH &an, Ane AemaH rm`ta‐te‐$pe pir`mva=I, te‐$p =va=I pU R AanHdnI ÝaiPt$p je moÙ tena kar`$p =tuH &an (‐Aa„a) AapoAap Ýg! =ay Ke. Aa„a pu~y‐papna wav=I riht ={ne, potana Svwavna lÙe sMyGdxRn‐&an‐cair5nuH pir`mn =va=I te‐$pe AapoAap Ýg! =ay Ke. mtlb ke te‐$p pir`mtaH Aene kaH{ prnI‐inim¿nI ke ƒvharrTn5ynI ApeÙa n=I.

hve khe Ke‐;TyaH pKI tene ko` rokI xke?'

ßyaH roka{ ræo hto te pu~y‐papna wavne ßyaH KoDI dI\a TyaH moÙna kar`$p &an AapoAap Ýg! =ay Ke. AapoAap Ae!le ƒvharrTn5ynI ApeÙa ivna Ýg! =ay Ke. ßyaH ko{nI ANynI ApeÙa n=I TyaH Aene ko` rokI xke? xuwaxuw wav je e ¹iÚmaH=I KoDI dI\a A=aRtŸ xuwaxuwwavnuH je e lÙ KoDI dI\uH Ane Aek i5kazI &aykSvwav _pr ¹iÚ S=apIne teno Aa]y kyÈ tene sMyGdxRn‐&an‐cair5$p inmRz pir`mn AapoAap =yuH ke je moÙnuH kar`




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 191 Ke. AhÄ khe Ke ke Aene (&anne) Ýg!tuH ko` rokI xke? ßyaH ko{nI‐ƒvharnI ApeÙa n=I TyaH ko` rokI xke?

ke!lak loko khe Ke ke‐xuH Aavo \mR hoy? Aem ke v/t krvaH, tp krvaH, dya krvI, sMmedixqrnI Ô5a krvI [Tyaid b\uH kho to AemaH to smj` pDe, p` Aa te kevo \mR? tene khe Ke ke‐wa{¦ jene tuH \mR mane Ke Ae to b\o rag Ke, kmR Ke. Aena=I kdIy \mR =ay nih. \mR to Svwavna Aa]ye j =ay. Svwavno Aa]y krva=I \mR AapoAap Ýg! =ay Ke.

Ae!le Ae raDo paDe Ke ke‐AekaNt Ke, AekaNt Ke. ƒvharrTn5y=I inüy =ay Aevo Aene ƒvharno pÙ ={ gyo Ke ne? Ae!le AekaNt Ke, AekaHt Ke Aem raDo paDe Ke.

p` wa{¦ Aa sMykŸ AekaNt Ke. Svãƒna Aa]ye \mR =ay Ane ƒvharna ‐ragna Aa]ye \mR n =ay Aem saco AnekaNt Ke.

Aa xrIr, mn, va`I, [iNãyo to Aekkor ræaH. Ae to Aena (‐Aa„ana) ãƒ‐gu ke pyaRymaH Aek smyma5 p` n=I. prHtu dya, dan, v/t, tp, wi› [Tyaid xuwwavnuH AenI pyaRymaH Aek smy ma!e AiStTv Ke. AhÄ khe Ke‐Ae xuwwavnuH lÙ KoDI d{ne AHdr &aykSvwavI Aa„amaH Aekag/ =va=I je sMyGdxRn‐&an‐cair5nuH shj pir`mn =ay te \mR Ke, moÙnuH kar` Ke. Aa sMykŸ AekaNt Ke. Ane bIÔ je v/t, tp Aaid xuwrag krtaH krtaH inüy \mR Ýg! =ay Aem khe Ke te im+ya AekaNt Ke.

ÝÆ:- ko{ Aem mane ke Aena=I (v/taidna xuwwav=I) n =ay p` Aena (v/taidna xuwwav) ivna p` n =ay‐Aem to AnekaNt Ke ne?

_¿r:- na¸ Ae im+ya AnekaNt Ke. Aena vgr j =ay¸ Aeno Awav kyÈ to Aena vgr j =yuH ne? ;kmRne dUr krIne'‐xBd to Aem Ke. Aeno A=R xuH? ke ragwavne dUr krIne, SvwavnI smIpmaH Aaƒo Ae!le sMyGdxRn‐&an‐cair5nuH pir`mn =yuH. hve Ae inmRz pir`mn Aena (xuwragna) ivna =yuH Ke. wa{¦ sMyGdxRnno Aa]y i5kazI ãƒSvwav Ke, ragaid nih. ragaidna Aa]ye pir`me TyaH su\I smikt =tuH j n=I. sMykŸTvaidna inmRz pir`am ƒvharna rag=I tdŸn inrpeÙ Ke, Ae!le ke Ae ƒvharna‐ragna lÙe =tuH j n=I.

AavI vat Ke¸ p` ATyare prHpra b\I tU!I g{ Ae!le Aa AekaNt lage Ke. p` magR to Aa Ke, bapu¦ AenI sMykŸ ]âana pÙmaH AavvuH pDxe. phelaH ]âano dor smj`maH to baH\ ke rag=I‐pridxa trfna vl`=I Svidxa




192 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 trfnuH vl` n =ay. _gmà jvuH hoy to xuH Aa=m e calva=I jvay? (n jvay). tem xuH ê\I ]âa=I moÙmaH jvay? (n jvay). Ae vDe to cargitnuH pirw/m` j =ay.

Are¦ corasIna AvtaromaH jNm‐mr` krI‐krIne Òv du:qI du:qI =yo Ke, kemke Aene wgvan Aa„ana inrakul AanHdna SvadnI qbr n=I. kzxmaH AaƒuH ne ke‐;nE*kMyRÝitbâ_âtrsH' jeno A=R kyÈ ke‐ragriht je sMyGdxRn‐&an‐cair5nI in*kmR AvS=a te _ât AanHdna rs=I sHbHi\t Ke, sHkzayelI Ke. wa{¦ jene Anakuz moÙnuH kar` Ýg! krvuH hoy, \mR Ýg! krvo hoy te e pu~y‐papna piràmone‐Aakuztamy ragne ¹iÚmaH=I KoDI d{ne AHtrmaH AanHdno na= cEtNy mhaÝwu je ivraje Ke teno Aa]y krvo pDxe. wa{¦ ƒvharrTn5yna je piràm Ke te Aakuztamy ragna piràm Ke, Ae jena=I AanHdrs sHkzayelo Ke AevuH moÙnuH kar` n=I.

hve Ae bharna \H\amaH=I nvro n =ay, Aaqo idvs \n‐sHpi¿, bayDI‐KokraH Ane ivØy‐wogomaH gUHcayelo rhe TyaH Aene AavI vat ivcarvanI fursd k–aH mze? vzI A&an=I Aem mane ke Aa vDe Ame suq KIAe te Aekla papna ÝpHcmaH sHDovayelo rhIne Aa„ane du:qna davanzmaH j \kelI de Ke. kdaictŸ dev‐guÌ‐xaÏnI baæ ]âa =ay to te pap=I qsIne pu~ywavmaH Aave Ke, p` Ae pu~ywav p` rag‐ivkar Ke, bH\n Ke Aem nih Ô`va=I te kevz v/t, tp, wi› Aaid pu~ykmRmaH j rokayelo rhe Ke. Ae p` im+ya¹iÚ j Ke. Ahaha...¦ je pu~yna fz$p \UzmaH (l"mI AaidmaH) rokayelo rhe Ke Ae to w/màmaH Ke p` je dya, dan, v/t, tp Aaid pu~ywavmaH rokayelo rhe Ke Ae p` im+yaTvwavmaH j rokayelo Ke. AavI vat Ke.

AhÄ khe Ke‐pu~y‐pap$p smSt kmRnI ¹iÚ KoDIne je Svna Aa]ymaH roka{ne pir`Myo tene sMyGdxRn‐&an‐cair5$p inrakuz AanHdna wave pir`mto ko` rokI xke? phelaH to pu~yna ÝemmaH rokayo hto, A=aRtŸ pu~ynI ÌicAe tene rokI raQyo hto, p` hve ßyaH pu~ywavnI ruic‐¹iÚ KU!I g{ TyaH Sva\In suqna Svwavwave pir`mto Aene ko` rokI xke?

jem drek pda=R potana ãƒ‐gu Ane pyaRynI s¿amaH Ke, tem Aa Aa„a p` potana ãƒ‐gu Ane pyaRynI s¿amaH Ke. Aa Abai\t myaRda Ke. Aa xrIr, mn, vaÌ, ÏI‐ku!uHb, pEso‐!ko‐Ae b\I to bharnI cIj Ke, Ae Aa„anI pyaRymaH n=I. AenI sa=e Aa„ane sHbH\ xuH? (kaH{ n=I). p` xrIr




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 193 maÌH, ÏI‐ku!uHb maraH, pEso maro‐AevI je mmta Ke te AenI Aek smynI pyaRymaH Ke, p` Ae cIj k–aH AenI pyaRymaH Ke? kaH{ ivcar nih Ane Aemne Aem AaH\ze‐bheruH kU!e raqe Ke. AhÄ khe Ke Ae b\aH maraH Ke AevI je mmta Ke te im+yaTvwav Ke Ane te smiktne rokI raqe Ke. t=a pyaRymaH je v/taidna xuwwav =ay Ke te bH\$p Ke top` te wla Ke Aem je tuH mane Ke te p` im+yaTvwav Ke Ane te smiktne Ýg! =va deto n=I. prHtu je e pu~y‐papnI wavna KoDIne Sv$pne Aa]y kyÈ Ke, Sv$pmaH piràm ÔeD–aH Ke tene sMyGdxRn‐&an‐cair5$p AanHdnuH pir`mn =ay Ke Ane tene tem pir`mtaH ko` rokI xke? gjb vat Ke.

wa{¦ dya, dan, v/t, wi› Aaid xuwwavnI ÌicmaH je A!k–o Ke tene Aa„a ÝTye äeØ Ke. AanHdFnÒAe StvnmaH kæuH Ke ke‐;äeØ Arock wav.' Aa„anI AÌic Ane prnI ruic Ae äeØ Ke, Êo\ Ke. Svwav=I je ivÌâwav Ke teno Ýem Ae Êo\ Ke. ma!e sday &ata‐¹Úa Svwave rheluH je &ayktÀv tene pamva ma!e pu~ywavnI ruic KoDvI pDxe. Ae isvay Aa„anI ruic Ôg/t nih =ay. wgvan i5lokna= tI=Åkrdev frmave Ke ke pu~ynI ruic KoDIne wgvan &aykdev ßyaH AHdr ivraje Ke TyaH tuH Ô, TyaH tne inrakul AanHd =xe.

jene hj¡ pu~ynaH @ekaàH n=I Ane inrHkux pap‐Ýv<i¿maH pDelo Ke tenI to xuH vat krvI? Ae to wvsmuãmaH bUDelo Ke j. AhÄ to je dev‐guÌ‐xaÏnI wi› Aaid pu~ywavmaH Aavelo Ke tene khe Ke ke‐wa[¦ Ôe tare jNm‐mr`=I, wvw/m`na 84na Avtarna du:q=I KU!vuH hoy to pu~ywavnI ruic KoDI de Ane AHdr ßyaH cEtNymUitR wgvan &aykSv$pe ivrajman Ke temaH ¹iÚ kr, temaH rm`ta‐lInta kr¸ te=I tne prm AanHdnI ÝaiPt =xe.

b/ïd¿ cÊvt± hta. 700 vØRnuH AenuH Aayu*y htuH. Aene 96000 raÌAo, 96 kroD gam Ane 96 ÊoDnuH paydz htuH. Aena vEwvnI xI vat? soz hÔr devo to AenI sevamaH rheta. AenI p!raÌnI Aek hÔr devo seva krta. te hIra‐mÌrTnna #oilyamaH to xyn krto. Aa b/ïd¿ cÊvt± mrtI vqte kuÌmit...kuÌmit krtaH krtaH satmI nrke gyo. mmtanI tIv/tanI tIqaxna fzmaH te Aek ¬asoCKŸvasnI same 11 laq KPpn hÔr pLyopmna du:qmaH satmI nrke po#yo. Aene 8p hÔr vØR =yaH, hj¡ to AsHQy Abj vØRno nrkvas rhexe.

Ahaha...¦ cÊvt± jene paÌ mage TyaH mosHbInaH paÌ mze, wojn




194 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 mage TyaH mhesUbna rsdar k!ka mze, jene qMma, ANndata xuH Ôe{Ae Aem pUKnara sevko sda tTpr hoy Ane je mi`rTnna #oilyamaH mqmlnI gadIAomaH hHmexaH sUto hoy Aeva cÊvt±nI Aa dxa¦ Aeva piràmnuH AevuH j fz hoy Ke. tuH AaDuH‐AvzuH krva j{x to tem nih =ay.

Aek ÝÆ kyÈ hto sat vØRna KokraAe (sH. 1994 maH) ke‐mharaj¦ wrt cÊvt± jene 96000 raÌAo htI Ane je mi`rTnna #oilyamaH mqmlnaH 5` 5` gadlamaH sUta te \m± Ane Ame sada{=I rhIAe top` \m± nih‐Ae kevI vat?

Tyare kæuH ke‐bapu¦ Aene raÌAo htI Ane mqmlnaH gadlamaH Ae sUta hta p` Ae raÌAomaH Ane gadlaHmaH k–aH hta? je rag =ay AemaH Ae nhota, Ae to ragne Ô`ta =ka &atana &anmaH hta. \m± to ragmaH hta j nih Ane raÌAomaH Ane gadlaHmaH p` k–arey nih. smÔ uH kaH{?

ßyare A&annI dxavaza rtnna #oilyamaH sUta hoy TyaH AenI ¹iÚmaH fer Ke. te vDe Ame suqI KIAe, Amne Aa suqnaH sa\n Ke, Ane Ame te wogvIAe KIAe AevI tenI A&anmy im+ya maNyta hoy Ke. Ane sada{=I rhe TyaH Ame sada{=I rhIAe KIAe AevI prãƒna lÙe =ta piràmmaH Aa„buiâ hoy to te p` A&anmy im+ya dxa Ke. smÔ uH kaH{...?

Aha¦ je papmaH tLlInp e rokaya Ke AemnI to AhÄ vat n=I¸ kemke Aemne to _pdex xuH kam kre? AhÄ to je dya, dan, v/t, tp Aaid pu~ywavmaH rokaya Ke tene khe Ke‐wgvan¦ Ôe tare \mR krvo hoy to pu~ynI ruic KoDvI pDxe Ane wgvan AanHdna na=na ÝemmaH tare AavvuH pDxe. ßyaH pu~ywavno Ýem dUr =yo TyaH wgvan Aa„a je dUr hto te smIp =yo, Ane Tyare moÙnuH kar` qreqr Ýg!–uH. AhÄ khe Ke‐jene moÙnuH kar` Ýg!yuH tene moÙ su\I phÇctaH ko` rokI xke? Aene to &an AapoAap doDtuH Aave Ke, A=aRtŸ te pU`R vItragpdne AvXy ÝaPt krxe.

ko{ne =ay ke AavI ƒaQya Ane Aavo \mR? paHc‐ds laqnuH derasr bnavIAe ne \mR =ay Aem to saHwZyuH Ke.

tene khIAe KIAe‐wa{¦ AemaH \Uzey \mR nih =ay. AHdr cEtNymUitR siCcdanHd Sv$p wgvan xa¬t Sv$pe rhelo Ke AenaH ]âan‐&an Ane rm`ta kre to j \mR =ay, Ane to j moÙ pame. Aa Aek j magR Ke.

;hve AhÄ AaxHka _pje Ke ke‐' AaxHka Ae!le xHka nih. xHka Ae!le




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 19p to tme kho Ko te sTy n hoy‐Aevo wav¸ Ane AaxHkano A=R to tme kho Ko Ae smÔyuH n=I Aevo wav Ke. xHka Ane AaxHka vCce Aavo fer Ke. AhÄ ix*y AaxHka _pÔvIne smjva mage Ke ke‐;Aivrt sMyG¹iÚ vgerene ßyaHsu\I kmRno _dy rhe TyaHsu\I &an moÙnuH kar` kem ={ xke?' Aem ke Aene rag =ay Ke, äeØ =ay Ke Ane ivØy‐kØayna wav p` =ay Ke. Aava xuwaxuw wav to Aene hoy Ke to kmRno _dy rhe TyaH su\I &an (‐Aa„a) moÙnuH kar` kem ={ xke?

;vzI kmR Ane &an bNne sa=e kem rhI xke? kmR Ae!le xuwaxuw ragnI pirìt Ane &annI pirìt bNne sa=e kem rhI xke? paHcme Ane Kõe gu S=ane ivkar hoy Ane \mR (inivRkar piràm) p` hoy‐Ae bNney sa=e kem ho{ xke? Aa AaxHkana sma\annuH kaƒ khe Ke:‐


;yavtŸ' ßyaH su\I ;&anSy kmRivrit:' &annI kmRivrit ;sa sMykŸ pakmŸ n _pEit' brabr pirpU Rta pamtI n=I...Ae!le xuH khe Ke? ke \m±ne p` ßyaH su\I pu~y‐papna wavnI‐ragna wavnI inv<i¿ brabr pirpU`Rtane pamtI n=I A=aRtŸ pirpU`R vItragta =tI n=I‐;tavtŸ' TyaH su\I ;kmR&ansmuCcy: Aip iviht: n kaictŸ Ùit:' kmR Ane &annuH Aek@ap uH xaÏmaH kæuH Ke temna Aek@a rhevamaH kaH{ p` Ùit A=aRtŸ ivro\ n=I.

;AZ Aip' AhÄ Ae!luH ivxeØ Ô`vuH ke Aa„amaH ;Avxt: ytŸ kmR smuLlsit' Avxp e (‐jbrdStI=I) je kmR Ýg! =ay Ke A=aRtŸ _dy =ay Ke ;ttŸ bN\ay' te to bH\nuH kar` =ay Ke.

\m±ne ragnI jra p` ruic n=I, KtaH tene xuwaxuw rag =ay Ke. je pu~y‐papna wav Aene =ay Ke te bH\nuH kar` =ay Ke Aem khe Ke.

to &anIno wog injRrano hetu Ke Aem kæuH Ke ne?

ha, p` k{ ApeÙaAe? Ae to smiktIne jene wgvan pU aRnHdno na= AnuwvmaH Aaƒo Ke tene ¹iÚnuH Ôer Ke. to te kazmaH Aene je wogno wav Aaƒo te, Aene wognI ruic nih hova=I injRrI Ôy Ke, qrI Ôy Ke Ae ApeÙaAe &anIno wog injRrano hetu kæo Ke. (TyaH Aena Ae wogno mihma n=I p` ¹iÚno Ae mihma Ke Aem vat Ke.) AhÄ Aem vat Ke ke \m±ne je xuw ke Axuw piràm =ay Ke Ae to bH\nuH kar` Ke.





Ane ;moÙay' moÙnuH kar` to ;OkmŸ Ov prmH &anH iS=tmŸ' je Aek prm &an Ke te Aek j =ay Ke. Ahaha...¦ j¡Ao, \m±ne je!luH sMyGdxRn‐&an‐cair5$p SvwavnuH‐AanHdnuH pir`mn Ke Ae!luH moÙnuH kar` Ke. je!la xuwaxuw wav Ke Ae bH\nuH kar` Ke Ane inmRz rTn5ynuH je pir`mn Ke te moÙno hetu Ke.

\m±ne p` Avxp e‐Ae!le ruic n=I KtaH nbza{ne kar e pu~y‐papna wav =ay Ke. Aene pu~y‐papnI hÇx n=I, p` jbrdStI=I Ae!le AiS=rtane kar e tene pu~y‐papna wav =ay Ke te bH\nuH kar` =ay Ke. Ane moÙnuH kar` to je Aek prm &an Ke te Aek j =ay Ke. ;Okmev'no A=R kzx!IkamaH in*kmR kyÈ Ke. Ae!le ke kmR=I inrpeÙp e, pu~y‐pir`amnI ApeÙa ivna je xuâ cEtNySvwavnaH ¹iÚ&an Ane rm`ta Ýg! =ay te Aek j moÙnuH kar` Ke, Ane pu~y‐papna wav je =ay Ke Ae to bH\nuH kar` Ke.

pU R bH\riht to pote wgvan =ay Tyare =ay. wgvan kevzI sHpU R AbH\ Ke, im+ya¹iÚne sHpU R bH\ Ke Ane moÙmag± smiktI sa\k Òvne kaH{k AbH\ Ane kaH{k bH\ Ke. smiktI \m±ne kaH{k bH\no Awav Ane kaH{k bH\no sdŸwav bNne Aek sa=e hoy Ke. ãƒSvwavne Spx±ne sa\kne je sMyGdxRn‐&an‐cair5$p Svwav Ýg! =ay Ae &an j AekluH moÙnuH kar` Ke, Ane je!lo xuwaxuwwave pir`me Ae!luH bH\nuH kar` Ke. ;Svt: ivmuÉtmŸ' &an Svt: ivmu› Ke. te=I &an j AekluH moÙnuH kar` Ke.

ßyaH su\I pU R vItragdxa n =ay TyaH su\I sa\kne ragriht dxa Ane kaH{k ragsiht dxa Aem bNne Aeksa=e hoy Ke. Aem bene sa=e rhevano ivro\ n=I. im+yadxRn Ane sMyGdxRnne sa=e rhevamaH ivro\ Ke. ßyaH im+yadxRn hoy TyaH sMyGdxRn n hoy Ane smikt hoy to im+yadxRn n hoy. p` kaH{k rag Ane kaH{k vItragtane sa=e rhevamaH ivro\ n=I. p` TyaH je Aa„dxRn‐&an Ane rm`ta$p vItragta Ke te moÙnuH kar` =ay Ke Ane je!lo pu~y‐pap$p rag Ke te AekaNt bH\nuH kar` Ke. je!luH &an Ke te AekaNt moÙnuH kar` Ke Ane je!lo rag Ke te AekaNt bH\nuH kar` Ke. Aavo magR Ke. AoluH to sheluH s! ke‐;[CKaim wHte.........tCc imCKaim ¹uÞDH' Aem pa@ ={ gyo Ane ={ gyaH ÝitÊm` Ane samaiyk. p` AemaH to \Uzey samaiyk n=I, saHwzne. samaiyk to Aene khIAe jemaH Aa„amaH smwav Ýg! ={ne AtIiNãy AanHd Ýg!–o hoy. Ae samaiyk moÙnuH kar` Ke Ane je!lo rag vteR Ke Ae!luH bH\nuH kar` Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 197

AhÄ khe Ke‐jene Aa„&an =yuH Ke tene ragmaH=I Ýem é@I gyo Ke, Ane wgvan Aa„anI ruic ÔgI Ke. prHtu hj¡ Aene ApU Rta‐AiS=rta Ke, ragnI pU R inv<i¿ n=I. vItrag wgvanne ragnI pU R inv<i¿ ={ Ke, im+ya¹iÚne wgvan Aa„anI pU R inv<i¿ Ke Ane sa\kne kaH{k rag=I inv<i¿ Ke Ane kaH{k ragmaH Ýv<i¿ Ke. je!lI rag=I inv<i¿ Ke te moÙnuH kar` Ke Ane je!lI ragmaH Ýv<i¿ Ke te!luH bH\nuH kar` Ke.

]e Ik raÔ Ùaiyk smiktI hta, hÔro raÌAo htI, hÔro raÔ AemnI seva krta. Aem e tI=Åkr go5 baH|yuH htuH, p` nrknuH Aayu*y bH\a{ gyuH htuH‐Ae!le hal nrkmaH Ke. TyaH=I nIkzIne wgvan mhavIrnI jem tI=Åkr =vana Ke. ATyare phelI nrkmaH 84 hÔr vØRnI iS=itAe Ke.

]e Ik phelaH baEâ\m± hta, jEnna äeØI im+ya¹iÚ hta. temnI raÌ celà smiktI jEn \m± htI. Aek vqte ]e Ik raÔAe jEn muinnI DokmaH mrelo sap naQyo. Fer AavIne mharaÌ celàne vat krI to te qUb qed pamI. Tyare raÔAe kæuH, muinraje to sap k–arnoy ka#I naQyo hxe. to celàAe kæuH‐mharaj¦ Ae to muinne _psgR =yo, jEn muin to _psgRna smye |yanS= rhe p` _psgR dUr krvanI ceÚa n kre. bIje idvse qa5I krva bHne muin pase gyaH to ÔeyuH ke gzamaH spR Aem j hto Ane Aena _pr kroDo kIDIAo c#I htI. muinne xrIrnuH lÙ j n htuH, Ae to Aa„|yanmaH lIn hta. ]eÌk raÔ to Ôe{ne Aawo j bnI gyo Ane ivcarva laGyo ke‐Aavo jEn \mR Ane Aava muin¦ \Ny muindxa¦ bNneAe muinno _psgR dUr kyÈ. Tyar pKI muinrajna \mÈpdexne Ýaº ={ ]e Ik smikt paMya.

muinnI ivra\na=I je satmI nrknuH 33 sagropmnuH Aayu*y bH\ayuH htuH te iS=it toDI naqI Ane phelI nrknI 84 hÔr vØRnI iS=it bH\a{ g{. git to rhI p` AayunI iS=it F!I g{. hal ]eÌkno Òv nrkmaH Ke. A#I hÔr vØR gyaH Ke Ane 811‡2 hÔr vØR bakI Ke. Tyar pKI matana gwRmaH Aavxe te Aga_ [Não SvgR=I AavIne AemnI matanI seva krxe.

smikt =ya pKI ]e Ike wgvannI swamaH j{ idƒ dexna saHwzI Ane TyaH Ùaiyk smikt pamIne tI=Åkr go5 baH|yuH. Aa ]e Ik raÔne hÔro raÌAo htI, hÔro raÔAo seva krta hta, hIrajiDt isHhasn pr ibrajta, [Tyaid Ýkare rag to hto p` AHdr sa=e smikt p` htuH. huH to pU aRnHdno na= KuH, rag Ke te cIj marI n=I, pyaRymaH ApU Rta Ke Ae p` huH n=I AevuH




198 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 inmRz ]âan Ane AtIiNãy AanHdna vedn siht Aa„ÝtIit Ane &an htaH. AhÄ Ae smikt Ane AanHd je htaH Ae to moÙnuH kar` kæuH Ane je AvxeØ rag hto Aene bH\nuH kar` kæuH. Aa rIte &anIne Aeksa=e kmR\ara Ane &an\ara bNne hoy Ke, kevzIne AeklI &an\ara Ke Ane A&anIne AeklI kmR\ara hoy Ke. Aaxy Aem Ke ke‐&anIne je!lI sMyGdxRn‐&an‐cair5$p inmRz pir`it =ay te AekaNte moÙnuH j kar` Ke, bH\nuH nih Ane tene je!lo xuwaxuw rag Ke te AekaNte bH\nuH j kar` Ke Ane bIlkul moÙnuH nih.


;ßyaH su\I y=aQyatcair5 =tuH n=I TyaH su\I sMyG¹iÚne be \ara rhe Ke‐xuwaxuw kmR\ara Ane &an\ara.'

xuH kæuH? ke sMyG¹iÚne Aa„anuH dxRn =yuH, wan (‐&an) =yuH Ane AHxe xuânuH pir`mn p` =yuH p` pirpU R xuânuH pir`mn‐y=aQyatcair5 n =ay TyaH su\I be \ara rhe Ke Aek xuwaxuw kmR\ara Ae!le rag\ara Ane bIÒ &an\ara. AhÄ rag\aramaH AeklI xuw lI\I n=I p` xuw Ane Axuw bey hoy Ke Ane &an\ara, rag=I iwNn AevI Aa„&annI \ara p` vhe Ke.

;te bNne sa=e rhevamaH kaH{ p` ivro\ n=I.'

xuâ cEtNySvwavna AvlHbn=I Ýg!elI sMyGdxRnnI &an\ara Ane prna AvlHbn=I Ýg!elI xuwaxuw wavnI rag\ara‐Ae bey Aek smye rhevamaH ivro\ n=I. jem sMyG&an Ane im+ya&anne sa=e rhevamaH prSpr ivro\ Ke Aem AhÄ n=I. jem im+ya&an hoy TyaH sMyG&an n hoy Ane sMyG&an hoy TyaH im+ya&an n hoy AevuH AhÄ n=I. AhÄ to kmRsamaNy Ae!le pu~y‐papna wav Ane &anne sa=e rhevamaH ivro\ n=I Aem khe Ke.

smiktIne co=e gu S=ane lDa{na wav p` hoy Ke Ane paHcma gu S=an su\I raEã|yan hoy Ke. Ae Axuw ragnI \ara Ke, Ane sMyGdxRn‐&an Ane AHxe iS=rta Ke te &an\ara Ke. ragnI AxaHitnI \ara Ke Ane sMyGdxRn‐&annI xaHitnI \ara Ke. hve khe Ke‐

;te iS=itmaH kmR potanuH kayR kre Ke Ane &an potanuH kayR kre Ke.'

AavI iS=itmaH kmR Ae!le pu~y‐papna wav bH\nuH kayR kre Ke Ane Svwavna AvlHbne Ýg!elaH je dxRn‐&an te xuâta Ane xuâtanI v<iânuH A=aRtŸ sHvr‐injRranuH kam kre Ke. sa\kne Aek smye bey hoy Ke Ane beynuH kam iwNn‐iwNn Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 199

vItragne kmR\ara hotI n=I, AeklI &an\ara Ke¸ im+ya¹iÚne &an\ara hotI n=I, AeklI kmR\ara hoy Ke. Aha¦ jene cEtNymUitR wgvan Aa„ano cEtNyÝkax pyaRymaH Ýg!–o n=I Aeva im+yaTvI Òvne AeklI kmR\ara‐rag\ara vteR Ke. tene kevz bH\ j Ke. AhÄ sa\kne bey \ara sa=e hoy Ke AenI vat Ke. sa\kne‐&anIne je xuw‐Axuw wav Aave Ke te bH\nuH kar` bne Ke. Aene je dya, dan, v/t, wi›, pUÔ [Tyaidna wav vteR Ke te bH\nuH kar` bne Ke, moÙnuH nih. je bH\nuH kar` Ke Ane je hey Ke te moÙnuH sa\n kem hoy? (n hoy).

ÝÆ:- pHcaiStkaymaH Aene sa\n kæuH Ke ne?

_¿r:- Ae to \m±ne Aeva xuwwav inüy\mRnI sa=e shvt± hoy Ke AenuH &an kravva Aene _pcar=I sa\n kæuH Ke. qreqr Ae sa\n n=I. inüy=I jene Sv$pnI ¹iÚ Ane Anuwv =yaH Ke Aeva Òvne bharmaH dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano rag hoy Ke. Ae ragne ƒvhar=I ƒvhar smikt kæuH Ke p` te=I kaH{ Ae smikt n=I. Ae to rag j Ke Ane bH\nuH j kar` Ke. wa{¦ je!luH SvavlHbn Ýg!–uH Ke Ae!lo sHvr‐injRra$p moÙmagR Ke Ane je!lo pravlHbI wav Ke te cahe to wgvannI wi›$pe ho, ke v/t‐tp$pe ho, Ae pravlHbI wav bH\nuH j kar` Ke, moÙnuH sa\n n=I. Aene sa\n khevuH Ae to _pcarma5 Ke. inüy Ane ƒvharnuH b\e Aa Ýma e lÙ` smjvuH. moÙmagRÝkaxkmaH pHiDt Ývr !oDrmlÒAe Aano srs qulaso kyÈ Ke. (panuH 2p3‐2pp‐2p6).

]Imd rajcHãe Aa„isiâmaH kæuH Ke ke ‐;Aek hoy 5` kazmaH prmar=no pH=.' prma=Rno pH= Aek j hoy. potanI xuâ cEtNySvwavmy je vStu tenuH AvlHbn‐Aa]y leva=I je dxa Ýg! =ay te Aek j moÙno magR Ke. be moÙmagR Ke j nih. benuH to in$p` hoy Ke, p` AemaH Aek to y=a=RnuH in$p` Ke Ane bIj¡H Aaroipt k=n Ke. be moÙmagR manva Ae to w/m Ke.

Tyare ko{ pHiDt vzI ATyare Aem khe Ke ke be moÙmagR n mane Ae w/m Ke. Are wgvan¦ tuH Aa xuH khe Ke? tara ihtnI vat to AhÄ Aa khI Ke ke‐;je!la AHxe xuwaxuw kmR\ara Ke te!la AHxe kmRbH\ =ay Ke Ane je!la AHxe &an\ara Ke te!la AHxe kmRno nax =to Ôy Ke. ivØy‐kØayna ivkLpo ke v/t‐inymna ivkLpo‐xuâ Sv$pno ivcar suâaH‐kmRbH\nuH kar` Ke.'

smiktIne paHcme gu S=ane tI=Åkr jevane p` Axuwwav hoy Ke. _¿r pura`maH pa@ Ke ke‐ko{ tI=Åkr cÊvt± ke kamdev hoy te Aa@ma vØeR pHcm




200 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 gu`S=an \ar` kre KtaH 96 hÔr raÌAona wogmaH hoy. AavI je ragnI \ara smiktIne hoy Ke te bH\nuH kam kre Ke. Ane ÔeDe Ô`nar &ayk je ÔGyo Ke te Ae ragno Ô`nar &atapànuH j kayR kre Ke. Ae Ô`va‐deqvanuH &atap e je pyaRy kam kre Ke te sHvr‐injRra$p Ke. je!la AHxe &an\ara Ke te!lI sHvr‐injRra Ke Ane vCce je!la AHxe rag\ara rhe Ae vDe kmRbH\ j =ay Ke, Aena vDe jray sHvr‐injRra n=I. AhÄ to kæuH ne ke‐ivØykØayna ivkLpo, v/t‐inymna ivkLpo‐xuâ Sv$pno ivcar suâaH‐kmRbH\nuH kar` Ke.

Aa j vat kzx !Ikakare kzx 110 maH Aa Ýma e khI Ke‐

;;AhÄ ko{ w/aiNt krxe ke im+ya¹iÚnuH yitp uH iÊya$p Ke. te bH\nuH kar` Ke. sMyG¹iÚnuH Ke je yitp uH xuwiÊya$p, te moÙnuH kar` Ke kar` ke Anuwv‐&an t=a dya‐v/t‐tp‐sHym$p iÊya bNne mzIne &anavràid kmRno Ùy kre Ke. AavI ÝtIit ke!lak A&anI Òvo kre Ke.

TyaH sma\an Aam Ke ke‐je!lI xuw‐Axuw iÊya, bihjRLp$p ivkLp A=va AHtjRLp$p A=va ãƒona ivcar$p A=va xuâ Sv$pno ivcar [Tyaid smSt, kmRbH\nuH kar` Ke. AavI iÊyano Aavo j Svwav Ke, sMyG¹iÚ‐im+ya¹iÚno Aevo wed to kaH{ n=I¸ Aeva krtUt=I Aevo bH\ Ke. xuâSv$p pir`mnma5=I moÙ Ke. Ôeke Aek j kazmaH sMyG¹iÚ Òvne xuâ &an p` Ke, iÊya$p piràm p` Ke, top` iÊya$p Ke je piràm tena=I Aeklo bH\ =ay Ke, kmRno Ùy Aek AHxma5 p` =to n=I. AavuH vStunuH Sv$p Ke, sharo kono? te j kaze xuâ Sv$p‐Anuwv‐&an p` Ke, te &an=I kmRÙy =ay Ke, Aek AHxma5 p` bH\ =to n=I. vStunuH AevuH j Sv$p Ke.''

vzI TyaH Aagz kæuH Ke ke‐;;Aek ÒvmaH Aek j kaze &an‐iÊya bHne k{ rIte hoy Ke? sma\an Aam Ke ke‐ivÌâ to kaH{ n=I. ke!lak kaz su\I bHne hoy Ke, Aevo j vStuno piràm Ke¸ prHtu ivro\I jevaH lage Ke, KtaH p` potpotana Sv$pe Ke, ivro\ to krtaH n=I.''

Aa Ýma e &anSv$p wgvan Aa„amaH Aekag/ ={ne ÝvtRman je!lI &an\ara Ke Ae sHvrinjRranuH kar` Ke, AemaH jray bH\nuH kar` n=I Ane bihRmuqp e ÝvtRtI je!lI xuwaxuw rag\ara Ke te!luH bH\nuH j kar` Ke, AHx p` sHvr‐injRranuH kar` n=I. wavilHgI muinvrne je pHcmhav/tna piràm Ke Ae bH\nuH kar` Ke. Aek xuâ pirìt$p &an\ara j moÙnuH kar` Ke. k=HictŸ &an\ara Ane k=HictŸ rag\ara moÙnuH kar` Ke AevuH Sv$p n=I. lokone xuwwav ko@e pDI gyo Ke Ane xuwwavmaH=I nIkzvuH go@tuH n=I te=I

smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 201




xuwwav=I law =ay Aem ko{ khe to raÒ‐raÒ ={ Ôy Ke, p` wa{¦ tarI Ae maNyta mo!uH im+yaTvnuH xLy Ke.

smysar na!kmaH p` muinrajne je pHcmhav/tna piràm hoy Ke te Ýmadna piràm Ke Ane te jgpH= Ke, sHsarno pH= Ke, bH\no magR Ke Aem kæuH Ke. Aena=I wv mzxe Ane Aa„anI je Aa„$p &an\ara Ke Aena=I j moÙ =xe. AavI to coQqI vat Ke. wgvan¦ Aavo Avsr mZyo AemaH Aa ivvad‐JFDa xana? b\a ivvad mUkIne nÞI kr ke‐trvano _pay Aek Sv‐Aa]y=I j =ay Ke Ane pra]yna sFza wav bH\nuH j kar` bne Ke.

bH\ Ai\kar, kzx 173 maH p` kæuH Ke ke‐ijn wgvanoAe svR vStuAomaH je A|yvsan =ay Ke te b\aHy Tyagva yoGy kæaH Ke. te=I Ame Aem manIAe KIAe ke pr jeno Aa]y Ke Aevo ƒvhar j sFzoy KoDaƒo Ke. to pKI Aa sTpuÌØo Aek sMykŸ inüyne j in*kHpp e AHgIkar krIne xuâ&anFnSv$p Aa„Sv$pmaH iS=rta kem \rta n=I? AacayRdeve AhÄ AaüyR sa=e svR pra]y KoDIne sHpU R AHt:iS=itne Ýaº =vanI Ýerà krI Ke. ga=a 272 maH p` kæuH Ke ke‐;inüynyai]t muinvro Ýaiº kre invaR`nI.

Ahaha...¦ Aa!luH SpÚ hova KtaH jena AHtrmaH xuwragno mihma vSyo Ke tene pU aRnHdno na= siCcdanHdSv$p wgvan pU R vItragtana, Ýwutana Ane {¬rtana Svwav=I wrelo potano je Aa„a teno mihma kem Aave? tene to ragnI ruicnI AaDmaH Aaqo prma„a njr=I dUr ={ gyo Ke. jem Aek MyanmaH be tlvar n rhI xke tem ragno mihma Ane xuâ icãUpno mihma be sa=e rhI xktaH n=I. wgvan¦ Ôe tne moÙnI [CKa Ke to ragnI ruic KoDI xuâ cEtNymy inj prma„ãƒno mihma krI temaH j AHtl±n =a. AhÄ khe Ke ke \m± Òvne =ta je pHcmhav/taidna piràm te p` AekaHt bH\nuH j kar` Ke Ane Aek ma5 xuâTvpir`mn$p je &an\ara Ke te j AekaHte moÙnuH kar` Ke.

ÝÆ:- je!lo Axuw=I bCyo Ae!lo to sHvr Ke ne?

_¿r:- na¸ Axuw=I bcI je xuwmaH Aaƒo te xuw pote p` bH\nuH j kar` Ke. Aek &an‐pirìt j sHvr‐injRranuH kar` Ke. smÔ uH kaH{...?

∙ ∙ ∙

hve kmR Ane &anno nyivwag btave Ke:‐






;kmRnyavlHbnpra: mGna:' kmRnyna AalHbnmaH tTpr (A=aRtŸ kmRnyna pÙpatI) puÌØo DUbela Ke, ;ytŸ' kar` ke ;&anH n janiNt' teAo &anne Ô`ta n=I.

j¡Ao, kmR Ae!le xuwwavnuH AalHbn lenara xuwkmRna pÙpatI puÌØo DUbela Ke Ae!le sHsarmaH qUHcela Ke kemke teAo pote sda cEtNymUitR wgvan Ke Aem Ô`ta n=I. Aha¦ ragne AvlHbnara puÌØo ragriht potanuH i5kazI xuâ Sv$p Ke Aene Ô`ta n=I, Anuwvta n=I Ane te=I teAo wvsmuãmaH DUbela Ke A=aRtŸ wvsmuãmaH go=aH qaya kre Ke. vzI khe Ke‐

;&anny-OiØ`: Aip mGna:' &annyna [CKk (‐pÙpatI) puÌØo p` DUbela Ke, ;ytŸ' kar` ke ;AitSvCKNdmNd-_>ma:' teAo SvCKHd=I Ait mHd _>mI Ke.

jeAo bhar=I ma5 &annI vato kre Ke p` ¹iÚ Ane rm`ta &anmaH Ae!le AHdr xuâ cEtNySv$pmaH krta n=I Aeva &anna pÙpatIAo p` wvsmuãmaH DUbela Ke A=aRtŸ sHsarmaH rqDe Ke. teAo SvCKHd=I Ait mHd‐_>mI Ke. Ae!le Aekla SvCKHd=I &annI vato kre Ke p` Sv$pnI ÝaiPtno AHtrsNmuqtano puÌØa=R krta n=I te=I inÌ>mI Ke, ÝmadI Ke¸ ivØy‐kØaymaH vteR Ke Ane SvsNmuqta äara Sv$p‐ÝaiPtno ivcar srqo p` krta n=I. kzx!IkamaH lI\uH Ke ke ;mHd‐_>mI' Ae!le xuâ cEtNySv$pno ivcarma5 p` krta n=I. qalI &annI vato kre Ke, xuw=I dUr rhe Ke Ane xuâno ivcar srqo krta n=I teAo SvCKHde pir`mta =ka AxuwmaH caLya Ôy Ke Ane 84 na AvtarmaH rJzI mre Ke.

jene ¹iÚne AHdr cEtNySvwavmaH Aekag/ krva Ýit vl` hj¡ =yuH n=I Ane ma5 je korI &annI‐Aa„anI vato kre Ke te puÌØ im+ya¹iÚ Ke. vzI SvwavmaH ¹iÚnI Aekag/tano ivcar to kre Ke p` Sv$pno ÝTyÙ AaSvad n=I to te p` sMykŸTv‐sNmuq im+ya¹iÚ Ke. bey vat Ke ne? AhÄ be Ýkarna Òvo lI\a Ke‐Aek xuwragnI iÊyane \mR mannara Ane bIÔ &annI ma5 korI vato krnara. Aek xuwragnI Anek iÊyaAomaH roka{ rhIne im+yaTvsiht hova=I sHsarmaH DUbe Ke Ane bIÔ puÌØa=Rriht ÝmadI ={ne ivØy‐kØaymaH SvCKHde vtRta =ka sHsar smuãmaH DUbe Ke.

hve khe Ke‐;te iv¬Sy _pir triNt' te Òvo iv¬na _pr tre Ke ke ;ye SvyH sttH &anH wvNt: kmR n k¡vRiNt' jeAo pote inrHtr &an$p =ta‐pir`mta




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 203 =ka kmR krta n=I ;c' Ane ;jatu ÝmadSy vxH n yaiNt' k–arey Ýmadne vx p` =ta n=I.

Aa„a sda &ananHd prmanHdSv$pI AHdr ivrajman Ke. tenaH ¹iÚ‐&an Ane rm`ta$pe =vuH‐pir`mvuH te &an$p pir`mn Ke. AhÄ khe Ke je Òvo &an$p pir`mta =ka kmR krta n=I teAo trI Ôy Ke. ;kmR krta n=I' Ae!le ke Anuwv kaze buiâpUvRkno rag hoto n=I Ane &anIne je rag Aave Ke te ragna ktaRpàno tene AiwÝay n=I, tenuH SvaimTv n=I te=I te kmRno ktaR n=I. ragne tdŸn vx ={ne te AxuwmaH (‐im+yaTvmaH) jto n=I. Aa Ýmaè Sv$pmaH inrHtr _>mxIl Aeva te Òvo Ýmadriht ={ne sHsarne trI Ôy Ke. Sv$pmaH jeAo Jukela Ke Ane temaH j _>mI rhe Ke, ÝyTnxIl rhe Ke teAo moÙmag± Ke Ane teAo trI Ôy Ke¸ bIÔ ke jeAo Sv$p=I ivmuq Ke teAo to im+ya¹iÚ Ke Ane sHsarmaH DUbela Ke. AavI vat Ke.


;AhÄ svR=a AekaNt AiwÝayno inØe\ kyÈ Ke kar` ke svR=a AekaHt AiwÝay j im+yaTv Ke.'

ÔuAo, inüy=I law =ay Ane ƒvhar=I‐rag=I p` law =ay Aem ke!lak AnekaNt kre Ke p` temnI Ae maNyta AekaNt Ke. ƒvhar=I (‐xuwwav=I) bH\ j Ke Ane inüy=I‐xuâ pirìt=I moÙ Ke‐AanuH nam AnekaNt Ke. p` xuâwav‐sNmuqta=I p` moÙ =ay Ane rag=I p` moÙ =ay‐Aem AnekaNt n=I. Ae to im+ya AekaNt Ke. vzI rag‐ƒvhar sa\n Ane inüy sa|y‐AevI maNyta p` AekaNt Ke. te svR=a AekaNt hova=I im+yaTv Ke, te=I teno AhÄ inØe\ kyÈ Ke.

Tyare ko{ khe‐ke ƒvhar sa\n n=I Aem tme kho Ko to te=I loko SvCKHdI ={ jxe.

Are wa{¦ jene wvno wy Ke Ane AHtrmaH mumuÙuta Ýg!I Ke Ae SvCKHdI kem =ay¦ jene Aa„anI Aara\na Ýg!I Ke va je Aa„anI Aara\nana ÝyTnmaH vTyaR j kre Ke te SvCKHdI kem =xe? (nih =ay).

hve khe Ke‐;ke!lak loko prma=RwUt &anSv$p Aa„ane to Ô`ta n=I Ane ƒvhar dxRn&ancair5$p iÊyakaHDna AaDHbrne moÙnuH kar` ÔÌ temaH tTpr rhe Ke‐teno pÙpat kre Ke.'

ÔeyuH? ke!lak loko‐pote prmanHdno na= &ata‐¹ÚaSv$p wgvan Ke Aeva




204 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aa„ane Ô`ta n=I Ane ƒvhar dxRn‐&an‐cair5$p iÊyakaHDna AaDHbrmaH tTpr rhe Ke. Aa ƒvhar smikt‐&an‐cair5 Ae b\uH iÊyakaHD Ke. dev‐xaÏ‐guÌnI rag$p ]âa iÊyakaHD Ke, xaÏnuH w`tr Ane v/taidnuH Aacr` Ae b\uH iÊyakaHD Ke. rag Ke ne? ƒvharrTn5ynI b\I ragnI iÊya Ke Ane te iÊyakaHD j Ke.

hve Aa iÊyakaHDno mo!o AaDHbr rce. mihna‐mihnana _pvas kre ne v/t kre ne tp kre ne vzI AenaH _jmàH kre, vrFoDa ka#e‐Ae b\o iÊyakaHDno AaDHbr Ke. wgvannI pase wi›maH mage ke mne moÙ Aapo Ane Aa@‐ds klak xaÏ vaHce ne samaiyk‐ÝitÊmàid iÊyaAo kre Ae b\o iÊyakaHDno‐ragnI iÊyano AaDHbr Ke. AhÄ khe Ke‐ke!lak loko Aene moÙnuH kar` ÔÌ temaH tTpr rhe Ke, teno pÙpat kre Ke. Ae!le Aem ke Aa iÊyakaHDna ƒvhar=I kdIk inüy Ýg! =xe Aem ÔÌ ƒvharrTn5ymaH tTpr rhe Ke. Axuw=I to xuâ n =ay p` xuw krtaH krtaH xuâ _pyog ={ jxe Aem ÔÌ v/t, inym, tp, xIl, dan, wi›, pUÔ [Tyaid xuwwavmaH tTpr rhe Ke. Aava loko kmRnyna, AekaHt pÙpatI Ke, im+ya¹iÚ Ke. hve khe Ke‐

;Aava kmRnyna pÙpatI loko‐jeAo &anne to Ô`ta n=I Ane kmRnymaH j qediqNn Ke teAo‐sHsarmaH DUbe Ke.'

j¡Ao, Aava loko &anne khetaH iÊya‐rag=I riht potana xuâ cEtNySv$p Aa„ane Ô`ta n=I‐Anuwvta n=I Ane ma5 kmR Ae!le xuwragnI iÊyamaH rCya‐pCya rhI qediqNn =ay Ke. j¡Ao, xuwrag Ke te qed$p‐du:q$p Ke, kemke te Aa„anI inrakuz xaiNtno Ùy kre Ke. xuwwavmaH wgvan Aa„anI xaiNtno Ùy =ay Ke. ma!e jeAo xuwragna pÙpatI Òvo Ke teAo sHsarmaH DUbe Ke, sHsarmaH 84 na Avtar krI‐krIne rJze Ke. Aa Aek Ýkarna lokonI (ƒvharawasI im+ya¹iÚAonI) vat ={.

hve bIÒ (inüyawasI im+ya¹iÚAonI) vat kre Ke. jeAo &annI vato kre Ke p` &annI sNmuq =ta n=I AemnI vat kre Ke. khe Ke‐

;vzI ke!lak loko Aa„Sv$pne y=a=R Ô`ta n=I Ane svR=a AekaHtvadI im+ya¹iÚAona _pdex=I A=va potanI meze j AHtrHgmaH &annuH Sv$p qo!I rIte kLpI temaH pÙpat kre Ke.'

&an Ae!le Aa„a pote sday &ata‐¹Úa$pe Ke AenI teAone qbr n=I, Aeno Anuwv p` n=I Ane qalI Aeno pÙpat kre Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 20p

;potanI pirìtmaH jray fer pD–a ivna teAo potane svR=a AbH\ mane Ke Ane ƒvhar dxRn‐&an‐cair5na iÊyakaHDne inr=Rk ÔÌ KoDI de Ke.'

Aha¦ potanI pirìtmaH to Aeva ne Aeva ivØy‐kØaynuH sevn ræa kre Ke, Aa„Sv$pna vl`no ivcar srqo p` krta n=I Ane Amne bH\ n=I Aem manIne ƒvharna iÊyakaHDne‐v/t, tp, xIl, sHym, [Tyaid Aacr`ne inr=Rk‐in*fz ÔÌ KoDI de Ke. Aha¦ teAo xuânI Ýit #zta n=I, xuw KoDI de Ke, te=I AxuwmaH‐ivØykØaymaH j mGn rhe Ke.

;Aava &annyna pÙpatI loko jeAo Sv$pno kaH{ puÌØa=R krta n=I Ane xuw piràmone KoDI SvCKHdI ={ ivØy kØaymaH vteR Ke teAo p` sHsarsmuãmaH DUbe Ke.'

Aava &annyna AekaHt pÙpatI loko AeklI korI Aa„anI vato kre Ke p` xuâ Sv$pmaH #zvano puÌØa=R krta n=I Ane xuwwavne KoDI d{ SveCKacarI bnIne inrHkuxp e ivØy‐kØaymaH vteR Ke. Aha¦ Sv$pnaH ]âan‐&an sHbH\I Axuâta !zI n=I Ane ma5 korI Aa„anI vato krnara teAo sHsarsmuãmaH DUbe Ke. ]Imde kæuH Ke ne ke‐

;;ko{ iÊyajD ={ ræa, xu*k&anmaH ko{¸ mane marg moÙno, kruà _pje Ôe{.''

Aa=I Aem n smjvuH ke xuwwav KoDIne Axuw krva¸ vzI Auxwwav KoD–a Ke

ma!e xuw=I hzve hzve inüy (\mR) =xe Aem p` A=R n=I. Aaxy Aem Ke ke inüySv$p je inj xuâa„a teno ivcar Ane tenuH lÙ kyaR ivna, AHtrmaH #Zya ivna baæ iÊya ke qalI Aa„anI korI vato krva=I Òvo sHsarmaH j DUbe Ke.

hve 5IÒ moÙmag± ÒvonI vat kre Ke‐;moÙmag± Òvo &an$pe pir`mta =ka xuwaxuw kmRne hey Ô e Ke Ane xuâ pirìtne j _padey Ô e Ke.'

j¡Ao, Aa jycHdÒ pHiDt qulaso kre Ke. moÙmag± Òvo xuâtapè =ya =ka, xuâ _pyogp e pir`mta =ka xuwaxuw kmRne hey Ô e Ke. j¡Ao, Axuw Ane xuw‐beyney hey Ô e Ke. xuw=I Aa„ane law =xe Aem &anI Ô`ta n=I. vzI ivØy‐kØayna piràmmaH p` hÇx=I ÔeData n=I. sma\an =tuH n=I Ae!le Aene ragnuH Aacr` ={ Ôy Ke, p` te AemaH SvCKHdI n=I Aa rag @Ik Ke Aevo wav Aene n=I, Ôe AevI @IkpànI buiâ hoy to to Ae im+yaTv Ke. ivØykØaymaH suq Ke, AanHd‐mJa Ke AevI jene buiâ hoy Ae to




206 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 im+ya¹iÚ Ke. \m± to AHdr SvwavmaH !kIne rhI xkta n=I Ane Ae=I Aene rag Aave Ke, p` te ragne hey Ô e Ke Ane xuâ pirìtne j _padey Ô e Ke.

;teAo ma5 Axuw kmRne j nih prHtu xuwkmRne p` KoDI, Sv$pmaH iS=r =vane inrHtr _>mvHt Ke‐sHpU`R Sv$piS=rta =taH su\I teno puÌØa=R kyaR j kre Ke.'

j¡Ao, xuH khe Ke? ke moÙmag± Òvo ma5 Axuw kmRne (‐wavne) j nih p` xuw kmRne (‐wavne) p` KoDI Sv$p‐rm`ta kre Ke. p` xuwwavne KoDI SvCKHdmaH Ôy Ke‐Axuw kre Ke Aem n=I. Ahaha...¦ sHpU R Sv$pmaH iS=rta =ay TyaH su\I Sv$pnuH j vl` kyaR kre Ke, Sv$pmaH j _>mI rhe Ke. hve khe Ke‐

;ßyaHsu\I, puÌØa=RnI A\Uraxne lI\e, xuwaxuw piràmo=I KU!I Sv$pmaH sHpU Rp e !kI xkatuH n=I TyaHsu\I‐Ôeke Sv$piS=rtanuH AHtrŸ‐AalHbn to xuâ pirìt pote j Ke top` AHtrŸ‐AalHbn lenarne jeAo baæ AalHbn$p khevay Ke Aeva xuw piràmomaH te Òvo heybuiâAe ÝvteR Ke.'

ÔuAo, puÌØa=RnI kcaxne lI\e _pyog sHpU Rp e !kIne rheto n=I to teAo xuw piràmomaH‐v/t, tp, wi›, Sv$pna ivcar, [TyaidmaH heybuiâAe ÝvteR Ke. Aa xuw piràmo baæ AalHbn Ke Ae!le ke inim¿$pe Ke. Aena=I xuâ Ýg!xe Aem nih, p` _pyog xuâmaH !k–o n=I Tyare dev‐guÌ‐xaÏnI wi›, Sv$pna ivcar, v/t, tp Aaid xuwwavmaH teAo heybuiâAe ÝvtRta hoy Ke. hve khe Ke‐

;prHtu xuw kmÈne inr=Rk gÌ KoDI d{ne SvCKHdp e Axuw kmÈmaH ÝvtRvanI buiâ temne kdI hotI n=I.'

xuw Ane Axuw bNnene teAo bH\nuH kar` Ô e Ke te=I temaH Aemne suqbuiâ nih hova=I xuwne KoDIne xuâopyogp e pir`me Ke p` xuwne KoDIne SvCKHdI ={ AxuwmaH ÝvtRvanI temne kdIy wavna =tI n=I. &anIne xuwaxuw wav bNne y=asHwv Aave Ke, p` AhÄ tene SvKHd pir`mn hovano inØe\ kyÈ Ke.

ke!lak &annI vato kre Ane ƒiwcar Ane lHp!p uH sevta hoy Ane khe ke Amare xuH? Ae to [iNãyo [iNãyonuH kam kre xrIr Ane [iNãyo to jD Ke, jD jDnuH kam kre AemaH Amare xuH? wa{¦ Ae to sHsarmaH ëDe DUbvana, kemke Ae to inrgRl SvCKHd kØay Ýv<i¿ Ke. AhÄ khe Ke‐Aava AekaHt AiwÝay=I riht &anI Òvo hoy Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 207

hve khe Ke‐;Aava Òvo‐jeAo AekaHt AiwÝay riht Ke teAo‐kmRno nax krI, sHsar=I inv<¿ =ay Ke.'

Ahaha...¦ jemne AanHdno na= cEtNymhaÝwu ¹iÚmaH Aaƒo Ane tena Aa]ye jenI pirìt inmRz xuâ ={ te AekaHt AiwÝay=I riht Ke. _pyog AHdr iS=r ={ne !kto n=I to teAo xuwaxuw wavmaH ÔeDay Ke p` temne teno AiwÝay n=I. Aekla bharna Ô`pà=I j mui› =ay va xuwwav=I j mui› =ay Aevo Aemne AekaHt AiwÝay n=I. Aahaha...¦ Aava Òvo xuâ cEtNySvwavnuH _g/ AalHbn l{ne xuâ pirìt äara kmRno nax krIne sHsar=I inv<¿ =ay Ke.

Aa„a potana xuâ cEtNySvwavna AalHbn=I je!lI xuâta Ýg! kre Ke te!lo (pyaRymaH) xuâ =ay Ke, prHtu pirpU R xuâ pirìt n =ay TyaH su\I tene pu~y‐papna wav AavI Ôy Ke p` temaH Aene heybuiâ Ke. heybuiâ Ae!le xuH? ke Aeva wav Aene Avxe AavI pDe Ke p` Aeno Aene Aadr n=I, AemaH Aene _padeybuiâ, suqbuiâ ke Aa„buiâ n=I. xuwno ƒvhar Aave qro Ane kdaictŸ Axuw wav p` Aave qro p` AemaH Aene ruicno wav n=I, AenuH Aene posa` n=I. AavI vato Ke b\I AHdrnI.

Aa smßya ivna Òv corasIna Avtar krI‐krIne rqDI myÈ Ke. vtRmanmaH AhÄ mo!o kroDpit xe@IAo hoy Ane mrIne kutrIne pe!e gluiDyuH =ay¸ kemke Sv$pnI ¹iÚnuH wan n=I Ane Axuwne KoDto n=I, inrHtr maya, kp!, kui!ltana wavna sevnmaH rCyopCyo rhe Ke Ae!le AenuH fz AevuH j Aave. AenuH fz bIj¡H xuH hoy? AhÄ khe Ke‐AekaHt AiwÝay=I riht ={ je xuâa„anuH sevn kre Ke te j kmRno nax krI sHsar=I inv<¿ ={ Ôy Ke.

hve pu~y‐pap Ai\karne pU R krtaH AacayRdev &anno mihma kre Ke:‐


Aa pu~y‐pap Ai\karnI KeLlI 5` ga=aAo pKIna kzxomaH=I KeLlo kzx Ke. xuH khe Ke AemaH? ke‐;pItmohH' jeè moh$pI midra pI\I hova=I ;w/m-rs-wratŸ wedoNmadH na!ytŸ' je w/mna rsna war=I (Aitxypà=I) xuwaxuw kmRna wed$pI _Nmadne (gaHDpàne) ncave Ke.........

Ahaha...¦ xuH kæuH? xuwwav‐ƒvharrTn5yaidna wav @Ik‐wla Ke Ane Axuwwav A@Ik‐bUra Ke‐Aem bemaH je _Nmadp e wed paDe Ke teAo, jem da$ pIne ko{ pagl ={ Ôy tem im+yaTvna Ôere w/mà$p rsne pIne pagl ={ gya Ke Aem khe Ke. moh$pI da$na Aml=I _TpNn w/màna rsnI Aitxyta=I,




208 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 pu~y @Ik Ke Ane pap A@Ik Ke‐Aem pu~y‐papmaH wed paDIne jeAo _Nmadne ncave Ke teAo pagl ={ gya Ke. hve AavI vat lokone AakrI pDe¸ pu~yno pÙ ={ gyo Ke ne?

ƒvhar=I (inüy) =ay, ƒvhar=I =ay¸ ƒvhar=I =ay‐Aem r!` ={ gyuH Ke ne? Aem ke‐xuwwav=I wle n =ay p` AemaH je kØaynI mHdta Ke Aena=I =ay. AhÄ khe Ke‐AavuH je mane Ke teAo im+yaTvna Ôer=I moh$pI da$ pIne pagl ={ gya Ke.

Tyare teAo khe Ke‐ƒvhar=I p` =ay Ane inüy=I p` =ay Aem nih mano to AekaHt ={ jxe¸ Ýma`&an krvuH hoy to Aam bNne manvaH Ôe{Ae.

sma\an:- wa{¦ AamaH &an krvanI vat tuH k–aH kre Ke? Ae (‐xuwaxuw wav) Ô`va layk (krva layk nih) Ke Aem tuH k–aH khe Ke? tuH to Ae bemaH=I pu~yne kar e \mR =ay Ane papne kar e \mR n =ay Aem khe Ke. xuwwav=I xuâta =ay Ane Axuwwav=I n =ay Aem tuH wed paDe Ke. ßyare Ke to bHney Ô`va yoGy ma5.

ßyare inüy=I Aa„a SvSv$pna Aa]ye inivRkar SvsHvedn‐ÝTyÙno Anuwv kre Ke Tyare sMyGdxRn pame Ke. te kazmaH je ƒvhar hoy Ke tene te Ô e Ke. Ô`vano AemaH k–aH vaH\o Ke? je rag hoy Ke tene hey trIke Ô e Ke. Aa Ýma`&an Ke. ƒvhar hoto n=I Aem vat n=I. pU`R vItrag n =ay TyaH su\I ƒvhar Aave Ke, p` Aena=I inüy pmay, Aena=I xuâta =ay, Ae (moÙnuH) sa\n =ay Aem to moh$pI midra pIne _Nm¿‐pagl =yela hoy teAo mane Ke Aem AhÄ khe Ke. kmR‐xuwwav vzI sa\n kevuH? Ae to phelaH AavI gyuH ke kmR‐xuwwav moÙmagRnuH Fatk Ae!le iv¼™ krnaruH Ke, ivruâSvwavI Ke Ane SvyH bH\nuH kar` Ke. hve kmR\ara je bH\nuH kar` Ke te moÙnuH sa\n kem =ay? (n =ay). wa{¦ xuw=I p` =ay Ane xuâ=I p` =ay‐Aem AnekaNt Ke AevuH mannara to beyne (Svwav‐ivwavne) wega (Aek) krIne manta hova=I AekaHt im+yaTv$p midrane pIne pagl =yela Ke‐Aem AhÄ kæuH Ke.

hve khe Ke‐;ttŸ sklmŸ Aip kmR' Aeva smSt kmRne ;blen' potana bz vDe ;mUloNmUlH kËTva' mUz=I _qeDI naqIne ;&anßyoit: wre` Ýoßjj<Mwe' &anßyoit ATyHt sam+yR siht Ýg! ={.

j¡Ao, smSt kmR Ae!le xuw ho ke Axuw, pu~ywav ho ke papwav‐bNney ivkarI kmR Ke, Aa„ana Svwav$p \mR to Aekey n=I, Aeva smSt




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 209 kmRne Ae!le pu~y‐papna wavne potana bz=I mUz=I _qeDI naqe Ke. ;potana bz=I'‐waØa j¡Ao¦ potana bz=I Ae!le xuâ cEtNySvwavna Aa]yna bz vDe pu~y‐pap beyno je mUz=I nax kre Ke te \m± Ke. potana bz=I Ae!le kmR mHd pDe Ane (\mR) Ýg! =ay Aem nih p` Svwavna Aa]yna puruØa=R vDe pu~y‐papno nax kre Ke‐Aem vat Ke.

Tyare ko{ khe Ke‐je smye je pyaRy =vanI hoy te smye te j pyaRy =ay¸ AemaH ko{ ferfar n krI xke. hve Aam Ke to bIÔe puÌØa=R krvano k–aH rhe Ke?

bapu¦ je smye je =vanuH hoy te smye te j =ay Aevo jene AHtrmaH in Ry =yo Ke AenI ¹iÚ to i5kazI &ayknI sNmuq Ke Ane Ae &ayksNmuqnI ¹iÚ Ke Ae j puÌØa=R Ke. Ahaha...¦ huH Aek xuâ &aykSvwavI KuH AevI ¹iÚna puÌØa=RmaH je smye je =ay tenuH ma5 te &an kre Ke. (je =ay tene huH kruH ke pl!I dë Aevo Aene AiwÝay rheto n=I). gjb vat Ke, wa{¦ xuH =ay? magRmaH ferfar ={ gyo¦

pra]y$p smSt kmRne SvAa]yna bz=I mUz=I _qeDI naqe Ke. jem v<Ù éwuH hoy tenaH paHdDaH toDvamaH Aave toy te =oDa vqtmaH nvaH Aave. p` Ôe v<Ùne mUz=I _qeDI naqe to nvaH paHdDaH n Aave, hoy te nax pamI Ôy. tem AhÄ khe Ke‐pu~y‐pap$p smSt kmRne Sv$pna Aa]ye mUzmaH=I _qeDI naqe Ke Ae!le ke AiwÝaymaH=I teno nax kre Ke, je=I nvaH n Aave p` ALpkazmaH nax pamI Ôy.

hve sTynI (‐Aa„anI) ]âanaH @eka`aH n hoy Ane bhar=I v/t ne tp ne inym \ar` kre p` wa{¦ Ae to b\aH bazv/t, baztp Ane bazinym Ke. hve Aa=I ma`sne du:q lage to khIAe KIAe‐du:q lage to Ùma krje, wa{¦ taro Aa„a p` Sv$p=I wgvan Ke, Amaro sa\m± Ke. bakI pyaRymaH im+ya]âanno doØ Ke teno pÙ kem krIne krIAe? vStuiS=it j je Ke te Ke AemaH xuH =ay? Aena (vStuiS=itna) ivro\nuH fz bhu AakruH Ke bapu¦ sTy=I ivruâ ]âanuH Ae!le im+yaTvnuH prHpra fz nrk Ane ingod Ke. Amne Aeva Ýa`I ÝTye ver n hoy, ivro\ n hoy. Amne to ;sTveØu mEZI' b\a Òvo ÝTye mE5Iwav Ke. kemke b\a AHdr wgvan Ke. vStu trIke vStu to AHdr prma„Sv$pe j Ke, AenI pyaRymaH wUl Ke Ae to Sv$pna Aa]ye nIkzI jva yoGy Ke.




210 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 AhÄ khe Ke‐pu~y‐papna wav$p smSt kmRne mUz=I _qeDI naqIne &anßyoit

ATyHt sam+yR siht Ýg! ={. Ahaha...¦ jene cEtNysUyRno Ýkax Ýg! =yo te e A&an$p AH\karno nax kyÈ. pu~y‐papna wav Ke te A&an$p AH\kar Ke. hve AemaH xuwnI‐pu~ynI xuH hÇx krIAe? wa{¦ AavI j vStuiS=it jgtmaH Ke Aeno &anmaH SvIkar kr.

wgvan Aa„a cEtNyibHb Ýwu &aykSvwavI dev Ke. teno Aa]y l{ne je e pu~y‐papna wavno mUzmaH=I nax kyÈ Aene inmRz &anßyoit Aitxyp e Ýg! ={. je pu~y‐papno sHtap$p, klex$p, du:q$p Svad hto tene KedIne wgvan Aa„ana Aa]ye tene cEtNyna inrakuz AanHdno Svad Aaƒo, AHtrmaH sMyGdxRn‐&an‐cair5$p inmRz cEtNynI pirìt Ýg! ={. Ahaha...¦ vStu to AqHD cEtNyßyoit$p htI j¸ teno Aa]y leva=I xuwaxuw kmRne KedIne vtRman pyaRymaH &anßyoit inmRz Ýg! ={ A=aRtŸ xuârTn5y$p moÙmagR Ýg! =yo. Aa„ana SvwavmaH ßyaH xuâ _pyognuH Aitxy sam+yR Ýg! kyuÅ, ßyaH vIyRnuH SfUr` AHtrmaH kyuÅ, TyaH hIn pu~y‐papna wav mUz=I Keda{ gya, ƒvharrTn5yno rag p` Keda{ gyo Ane xuârTn5y$p vItrag pirìt _TpNn ={.

SvwavnI sNmuq =taH Ane ivwav=I ivmuq =taH, ƒvharrTn5yna rag=I p` ivmuq ={ne &anßyoit ATyHt sam+yR siht Ýg! ={. hve khe Ke‐kevI Ke te &anßyoit? ;kvilttm:' je A&an$pI AH\karne koizyo krI g{ Ke A=aRtŸ je e A&an$pI AH\karno nax kyÈ Ke.

j¡Ao, pu~y‐pap$p wav Ke te A&an Ke, kemke temaH &anßyoit n=I. AhÄ A&an Ae!le im+yaTv Aem nih, p` pu~y‐papna wavmaH &anna‐cEtNyna ÝkaxnuH ikr` n=I te=I te A&an Ke. &anßyoit A&an$pI AH\karno koizyo krI g{. waØa to j¡Ao¦ xuwwav moÙmag±ne Aave Ke te=I xuw=I \mR =xe Ane Axuw=I nih =ay‐Aeva A&an$pI AH\karno teè (&anßyoitAe) nax krI naQyo.

vzI kevI Ke te &anßyoit? to khe Ke‐;hela-_iNmltŸ' je lIlama5=I (‐shj puÌØa=R=I) _FDtI‐ivkstI Ôy Ke. lIlama5=I Ae!le AHdr rmt krtaH krtaH, Aa„anI AHdr AanHdnI moj krtaH krtaH &anßyoit ivkstI Ôy Ke. xuwaxuwwav je du:q$p hta tene _qeDI naQya Ae!le &anßyoit shjpè Ùè‐Ù e inmRz ivkstI Ôy Ke, Ýg! =tI Ôy Ke. Aavo \mR bapu¦ ma`sne prHpra=I je (qo!uH) mna uH hoy AemaH fer pDe Ae!le AakruH lage, p` wa{¦ magR to Aa j Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 211

AnHta tI=Åkro Ane AnHta sHtoAe Ývah$pe Aa j magR kæo Ke. AagznI ga=aAomaH vat AavI g{ ke‐

‐xuwaxuw wavnI je ruic Aevo je im+yaTvwav te smiktno Fatk Ke ‐xuwwav SvyH bH\Sv$p j Ke, Ane ‐xuwwav Ae sMyGdxRnaid moÙna kar`$p wavo=I ivprIt wavSv$p Ke.

j¡Ao, sMyGdxRnaid AbH\ Sv$p Ke, Ane xuwwav bH\Sv$p Ke Ane xuwwavnI

ruic sMykŸTvaidnI Fatk Ke. hve je Fatk Ke te Aa„ane sMyGdxRnaidmaH mdd kem kre? (n kre). wa{¦ ßyaH wed sa\k Ane Awed sa|y‐Aem kæuH Ke TyaH to _pcar=I Aarop AapIne kæuH Ke. Ôe Aem n hoy to ijnvaÌmaH ivro\ Aave kemke Aekkor Fatk khe Ane vzI bIÒ kor sa\k Ke Aem khe Ae to ivro\ =yo. Ae ivro\ !azvano _pay xuH? je sa\k kæuH Ae to ƒvharny=I Aarop=I kæuH Ke. Ý&aKIÌ vDe rag=I iwNn pDIne je AHtrAnuwv kyÈ te vaStivk (moÙno) sa\k Ke. te kazmaH je ƒvharnuH vtRn Ke tene _pcarma5=I Aarop AapIne sa\k khevamaH Aave Ke. Aam vat Ke. vStuiS=it j AavI Ke AemaH ko{no kaH{ (ivprIt) pÙ calI xke nih.

;lIlama5=I' Aem kæuH ne? Ae!le ke cEtNySvwavne ßyaH ¹iÚmaH pkD–o Ane tena AnuwvmaH iS=rta Ane rm`ta ÔmI TyaH shj AanHdnI dxa ivkstI Ôy Ke. vzI ;lIlama5=I' Aem kem kæuH? to khe Ke ke‐cair5 bhu kÚdayk Ke Aem ke!lak loko mane Ke teno Aa xBd vDe pirhar kyÈ Ke, A=aRtŸ temnI Ae maNyta qo!I Ke Aem Aa xBd äara SpÚ kyuÅ Ke. Ahaha...¦ \m± Òv lIlama5=I Ae!le shjpè AanHdnI lher krto krto cair5ne sa\e Ke Aem khevuH Ke.

vzI te &anßyoit kevI Ke? to khe Ke‐;prmklya sa\RmŸ AarB\keil' je e prmkza A=aRtŸ kevz&an sa=e ÊIDa x$ krI Ke AevI te &anßyoit Ke. (ßyaH su\I sMyG¹iÚ KÍS= Ke TyaHsu\I &anßyoit kevz&an sa=e xuânyna bz=I proÙ ÊIDa kre Ke, kevz&an =taH saÙatŸ =ay Ke).

Ahaha...¦ sa\kwav je Ke te kevz&annI sa=e ÊIDa kre Ke Ae!le xuH? Ae!le ke tene sa\kwav m!Ine ALpkazmaH kevz&an =xe. jem bIj _gI Ke to 13 idvse pUnm =ye j Ku!ko, tem jene &ankla ÔgI AenI &ankzaAe mit‐]utnI kzane kevz&annI kza sa=e ÔeDI dI\I Ke. *a!ŸqHDagmmaH kæuH Ke ke‐mit‐]ut&an kevz&anne bolave Ke. Ae!le ke ALpkazmaH Ae (m!Ine) kevz&an =xe. hve AavI vat bIje k–aH Ke wa{?





Are¦ xuwwavmaH tuH sHtoØ manIx p` Ae vDe cEtNyrTn ha= nih Aave. im+yaTvna wavmaH to wiv*yna AnHt nrk‐ingodna wav pD–a Ke. Ae wvnuH invar` krvano Aa Aek j _pay Ke ke‐cEtNySvwavnI sNmuqta krvI, Svwavno Anuwv krvo Ane SvwavnI AanHddxanuH vedn krvuH. je e Sv$pnuH &an, sMykŸ mit‐]ut&an Ýg! kyuÅ Ke te e kevz&an sa=e rmt maHDI Ke, A=aRtŸ wvno Awav krvanI rmt maHDI Ke. Aa huH (sa\k pyaRy, ALp&an) te Aeno (kevz&an Svwavno) AHx KuH, Ae AHxIne (kevz&anSvwavnI pU Rtane) huH Ýg! kruH. Aaxy Aem Ke ke xuwwav ke ƒvharrTn5yno wav Ae kaH{ Svwavno AHx n=I¸ Ae to ivwavwav Ke. Aena=I riht je wgvan Aa„anaH ]âan‐&an Ýg!–aH Ae Svwavno AHx Ke Ane kevz&an SvwavnI pU Rta Ke. Aa Svwavno AHx pU RtanI sa=e rmt maHDe Ke. Ahaha...¦ Aene |yeymaH ãƒ Ke Ane sa|y kevz&an (pirpU Rta) Ke.

Aa &anßyoit xuânyna bz=I kevz&an sa=e ÊIDa kre Ke. Ae!le ke \/uvne |yey bnavIne Ae e pU R pyaRyne sa|y bnavI Ke. xuânyna bz=I Ae!le xuânyno ivØy je xuâ Aa„a tene |yey bnavIne xuânynI pU Rta je kevz&an teno _>m maHD–o Ke. Ôeke xuânyno ivØy to pirpU R \/uv i5kazI ãƒ Ke, p` ßyare kevz&an =ay Ke Tyare \/uvno Aa]y krvano rheto n=I Ae!le xuânynI pU Rta kevz&anmaH =ay Ke Aem khevay Ke. ßyaH su\I pU Rta ={ n=I TyaH su\I xuânyno Ae!le tena ivØywUt ãƒno Aa]y hoy Ke Ane pU Rta =taH teno (ãƒno) Aa]y krvano rheto n=I Ae!le TyaH xuâny pU R ={ gyo Aem khe Ke. Aa Ýma e kevz&annI pyaRy =taH xuânynI pU Rta ={ Aem khevamaH Aave Ke. (ßyaH su\I &annI pyaRyno _pyog xuânyna ivØywUt \/uv Aa„ãƒmaH pirpU Rp e Ômto n=I TyaH su\I xuânynI ApU Rta A=aRtŸ ALp&an Ke Ane ßyare &anno _pyog xuânyna ivØywUt Aa„ãƒmaH pirpU`R ÔmI gyo, pKI _pyog pl!to n=I‐&ey=I &eyaHtrp e =to n=I, Aek \/uvmaH j Ômelo rhe Ke Tyare tene xuânynI pU Rta A=aRtŸ kevz&an khevay Ke).

11 mI ga=amaH wgvan pU aRnHdno na= i5kazI \/uv AqHD Aek cEtNywavI sTya=R‐wUta=R vStune xuâny kæo. TyaH xuânyna ivØy sa=e Awed krIne Aene xuâny kæo. AhÄ kevz&an =taH xuânyno Aa]y pUro =yo, pKI Aeno Aa]y krvano ræo nih Ae ApeÙaAe xuânynI pU Rtane kevz&an kæuH. Aas/v Ai\karmaH Aa vat Aave Ke. Are wa{¦ hÇx=I tuH ha to paD¸ Aeno ivro\ n kr, wa{¦ kemke Aeno ivro\ =taH taro potano j ivro\ =ay Ke. ßyaH pu~ywavnuH bzp uH =ay Ke TyaH potanuH bzp uH #Hka{ Ôy Ke. Aha¦ xuwwavnI hÇx krtaH AenI




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 213 wavna ={ Ôy Ke Ane AenI wavna =taH im+yaTv =ay Ke. AenuH fz bhu AakruH Ke wa{¦

AhÄ khe Ke ke cEtNySvwavnI wavna Ae!le Aekag/ta$p je dxa Ýg!I te pU R Aekag/tane sa\e Ke. AenI sa=e ÊIDa maHDI Ke ne¦ te=I te pU R Aekag/ta krxe j. gjbnI vat Ke¦ AHtrmaH besvI k@` Ke jena wvna Aara nÒk Ke tene te go@I jxe.

im+ya¹iÚne, wle te ƒvharne sa\e toy inüy Asa|y j Ke. pu~yna ÝemmaH pD–a Ke te Asa|y dxamaH pD–a Ke. Are¦ teAo mha Asa|y dxamaH‐ingodmaH ßyaH AÙrna AnHtma wage Ùyopxm quLlo Ke TyaH jxe¦ TyaH vStu to pU aRnHdSv$p pirpU R cEtNymy Ke, p` pyaRymaH _FaD to AÙrna AnHtma wage j Ke. AÙr Ae!le Ùy‐nax n =ay AevuH je kevz&an Aena AnHtmo wag TyaH ingodmaH _FaD rheva pame Ke. wa{¦ je e sTyne Aaz dI\aH Ke, potana siCcdanHd wgvanne Aaz dI\aH Ke te Aaz dI\elanI AevI hIn pyaRy rhe Ke ke pote Òv Ke AenI Aene to qbr n mze p` bIÔ Òv p` ;Aa Òv Ke' Aem manva tEyar n rhe. Aaje p` Aeva ingodna AnHta Òv Ke jeAo potanI hyatIne Aaz Aapta =ka‐Aa xrIr te huH, rag te huH ‐Aem prmaH AekTvbuiâ krIne icrkaz=I pDela Ke.

co=I ga=amaH n AaƒuH? ke ;sudpiricda uwUda sVvSs...' ingodmaH=I hj¡ je Òvo nIkZya n=I tem e ragnI k=a saHwzI Ke Aem TyaH kæuH. mtlb ke teAo ragne j vede Ke. TyaH p` Ù`maH xuw, Ù`maH Axuw‐Aem je pir`am =ay Ke tene j Anuwve Ke, Ane wgvan Aa„a Aekkor rhI Ôy Ke.

bapu¦ sTyno magR ko{ AicHTy AlaEikk Ke. jena fzmaH je AnHtI wUtkaznI pyaRyo g{ Aena=I AnHtg`I wiv*ynI pyaRyo AnHt &an, AnHt suq Ane AnHt AanHdna vednyu› pyaRyo fze Ke te moÙno _pay mha AlaEikk Ke. AhÄ khe Ke‐jene Aavo moÙmagR mZyo, &anßyoit Ýg! ={ te xuânyna bz=I kevz&an sa=e proÙ ÊIDa kre Ke, Ane kevz&an =taH saÙatŸ =ay Ke‐Ae!le ke kevz&an =taH xuâny pU R =ay Ke. Ahaha...¦ Aek kzxmaH ke!lI b\I vat mUkI Ke¦ xuânyna bze je kevz&an sa=e rmt maHDI Ke te rmt pUrI =ye kevz&an ={ne rhexe. Aho¦ xuH AdŸwut magR¦ Ane xuH AdŸwut idgHbr sHtonI k=nI¦


;potane (&anßyoitne) ÝitbH\k kmR ke je xuw Ane Axuw Aeva




214 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 wed$p ={ne nactuH htuH Ane &anne wulavI detuH htuH tene potanI xi›=I éqeDI naqI &anßyoit sHpU`R sam+yR siht Ýkaixt ={.'

ÔuAo, kmR to Aek j Ôt Ke xuw Ane Axuw wav bNne=I bH\n =tuH hova=I kmR Aek j Ôt Ke. top` xuwwavnI Ôt j¡dI Ane AxuwwavnI Ôt j¡dI¸ pu~ybH\nI Ýk<it j¡dI Ane papbH\nI Ýk<it j¡dI Aem kmR wed$p ={ne nactuH htuH, pir`mtuH htuH Ane &anne Ae!le Aa„ane wulavI detuH htuH. xuwwav @Ik Ane Axuw A@Ik‐Aem wed$p ={ne kmR xuâ cEtNySv$p icdanHdmy wgvan Aa„ane wulavI detuH htuH. (xuâ cEtNySv$p Aa„a @Ik Ane xuwaxuwkmR A@Ik Aem wed paDva Ôe{Ae Aene bdle xuw @Ik Ane Axuw A@Ik Aem qo!a wed paDIne kmR &anne wulavI detuH htuH). hve te kmRne potanI xi›=I Ae!le xuâ cEtNySvwavna Aa]yna puÌØa=R=I _qeDI naqIne &anßyoit sHpU`R sam+yR siht Ýkaixt ={.

;Aa &anßyoit A=va &ankza kevz&an$pI prmkzano AHx Ke Ane kevz&anna sHpU`R Sv$pne te Ôè Ke tem j te trf Ýgit kre Ke.'

Lyo, lokone AamaHy ivvad¸ Aem ke kevz&anno AHx Aa hoy? kevz&an Ýg!e te pU R$pe Ýg!e Ke, to Aeno vzI AHx kevo? kemke kevz&anavrÌy FatI kmRnI Ýk<it to svRFatI Ke, te !ze to AekI sa=e !ze, Aeno =oDo AHx kaH{ _FDe nih. vzI mit‐]ut&anavrÌy dexFatI Ýk<it Ke, teno _FaD Ae to Ùyopxmno AHx Ke. Aene kevz&anno‐Ùaiykno AHx kem khevay?

sma\an:- mit‐]ut&anno je AHx sMykŸ Ýg! =yo tene kevz&anno AHx kæo kemke bNne Aek j sMyG&an (xuâ cEtNynI)nI Ôitna j Ke. mit‐]ut&an Ke te kevz&anna pirpU R Sv$pne Ô e Ke Ane te AHx v\I v\Ine kevz&an =xe. jem bIjno cHã _ge Ke te bIjne Ýkaxe Ke Ane cHãna pUra Aakarne p` btave Ke. bIjna cHãmaH =oDI reqa cmktI Ýg! deqay Ke Ane tena ÝkaxmaH bakIno Aaqo Aakar p` JaHqo jày Ke. Aam bIjno cHã pU R cHãne btave Ke. tem mit‐]ut&anno AHx pU R kevz&anne btave Ke.

mit‐]ut&an pU Rne Ô e Ke Ane pU R trf git kre Ke. xuwaxuwwav Ýgit n=I krta kemke Ae to ivkar Ke. xuwaxuwwavriht je inmRz mit‐]ut&anno AHx Ke te AHx v\to‐v\to pirpU`R kevz&an$p =ay Ke. jem bIjnI 5Ij, co=, paHcm,.. . vgere ={ne pUnm =ay tem mit‐]utno AHx v\I‐v\Ine kevz&anne Ýaº =xe. te=I Aem kæuH Ke ke‐;;&anßyoitAe kevz&an sa=e ÊIDa maHDI Ke.''




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 21p

;&ankza shjp e ivkas pamtI Ôy Ke Ane Kev!e prmkza A=aRtŸ kevz&an ={ Ôy Ke.' AhÄ isâaHt xuH isâ krvo Ke? ke xuwaxuw wav=I iwNn pDeluH &an v\Ine kevz&an ={ Ôy Ke. Ae sMyG&anßyoit pota=I v\tI Ôy Ke Aene ragnI mddnI j$r n=I. ƒvharrTn5y hoy Aena=I Ýgit =ay, Aagz v\ay Aem n=I. Ôeke kevz&an wÌ git krta &anIne vcmaH xuwwav Aavxe qro, p` Aena vDe kevz&an wÌ git =xe Aem Ke nih. je!la AHxe xuw‐Axuw=I iwNn pDIne inmRz =yo Ke te!la AHxe te git kre Ke Ane te inmRz AHx v\to v\to kevz&anne‐pU Rne ÝaPt =xe. Ae!le ke xuwwavno Awav krIne pU Rne pamxe, p` xuwwav v\I v\Ine kevz&an pamxe Aem Ke nih. Aavo magR Ke, bapu¦ pUveR ko{ id kyÈ n=I Ae!le nvo lage Ke p` Ae potanI j ÔtnI cIj Ke, potana FrmaH j pDI Ke. Are, pote j Ae‐$pe Ke. wgvan pUàRnHdno na= je sday prma„Sv$pe j Ke te j (pyaRymaH) prma„$pe Ýg! =ay Ke.

· ga=a 161 =I 163 : AagznI !Ika _prnuH Ývcn ·

;pu~y‐pap$pe be pa5$p =yeluH kmR Aek pa5$pe ={ne (rHgwUimmaH=I) bhar nIkzI gyuH.'

kmR$pe ={ne bhar nIkzI gyuH. Ae pa5 je vex hta te KoDI d{ne kmR$p ={ne bhar nIkzI gyuH. jysenacayRnI !IkamaH to je pu~y Ke tene pap j kæuH Ke. pu~y‐pap Aem be n=I p` bey Aek pap j Ke Aem kæuH Ke. yogsarmaH p` kæuH Ke ke‐

;;paptÀvne pap to, Ôè jg saE ko{¸ pu~ytÀv p` pap Ke, khe AnuwvI bu\ ko{.''

lokone Aa AakruH lage Ke p` xuH =ay? vStunI iS=it j AavI Ke. Aene kcDI‐

mcDIne bIÒ rIte besaDva j{x to Ae nih bese, wa{¦ ma5 tne qed Ane du:q j =xe.

· wava=R (bakIna AHxno) _prnuH Ývcn ·

;kmR samaNyp e Aek j Ke top` te e pu~y‐pap$pI be pa5ono SvaHg \ar` krIne rHgwUimmaH Ývex kyÈ hto. tene &ane y=a=Rp e Aek ÔÌ lI\uH Tyare te Aek pa5$p ={ne rHgwUimmaH=I bhar nIkzI gyuH, n<Ty krtuH A!kI gyuH.'

j¡Ao, dya, dan, v/t, tp, wi› Aaidna xuwwav Ane ihHsa, jU@, corI,




216 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kuxIl, pirg/h [Tyaidna Axuwwav‐Ae bey wav ivkar Ke, bemaH=I Aekey \mR ke \mRnuH kar` n=I. bey bH\Sv$p Ane bH\naH j kar` Ke. te=I bey kmR‐samaNyp e Aek j Ke.

pu~y‐papna to Aena be SvaHg‐weq Ke. jem na!kmaH Aek j puÌØ j¡da j¡da pa5$pe SvaHg \ar` kre tem kmR pu~y Ane papna SvaHg \ar` krIne rHgwUimmaH ÝveXyuH htuH tene &ane y=a=R ÔÌ lI\uH. wgvan Aa„a &ata‐¹Úa SvwavI Ke. temaH Aekag/ =yela &ane pu~y‐papna SvaHg \ar` krela kmRne y=a=R ÔÌ lI\uH. phelaH bemaH fer jàto hto te im+yaTv htHu. p` AHtrmaH Aekag/ =taH je &an Ýg! =yuH te e ÔÌ lI\uH ke bey Aek j Ke, ivwav Ke, pudŸglnI Ôt Ke, frk kaH{ n=I, bNney sHsarnuH j kar` Ke. Aam y=a=R &an ßyaH Ýg! =yuH TyaH te pu~y‐papna SvaHg tÒ d{ne rHgwUimmaH=I kmR bhar nIkzI gyuH. Ahaha...¦ Aa„aAe ßyaH &anno weq \ar` kyÈ TyaH pu~y‐pap playn ={ gyaH. hve Aa b\ano srvazo khe Ke‐

;;Aa]y, kar`, $p svadsuH wed ivcarI igne doé Nyare, pu~y Ì pap xuwaxuwwavin bH\ wye suqdu:qkra re &an wye doé Aek lqE bu\ Aa]y Aaid sman ivcare, bH\ke kar` hE doé $p, [NhEH tij ijnmuin moÙ p\are.''

A&anI Òv pu~ypiràm moÙmagRna Aa]ye Ke Ane pappiràm bH\na Aa]ye

Ke Aem wed paDe Ke. A&anI pu~ybH\maH xuwwav inim¿ Ke Ane papbH\maH Axuwwav inim¿ Ke‐Aem kar`wed mane Ke. vzI te Aek pu~yÝk<it$p Ke bIj¡H papÝk<it$p Ke Aek Sv$pwed mane Ke. t=a pu~yno Svad wlo‐mI@o Ane papno Svad bUro‐kDvo mane Ke. Aa Ýma e te kmRmaH wed paDI bNnene j¡daH j¡daH suq du:qnaH krvavaza mane Ke.

prHtu pote siCcdanHdSv$p pU aRnHdno na= Ýwu wgvan Ke AenuH jene wan =yuH te \m± Òv pu~y Ane pap bNnene Aek j Ô e Ke. bNne bH\magRna Aa]ye j Ke Aem Ô e Ke. pu~y‐papna wav bNne ivkar Ke Ane bH\na j kar` Ke Aem Ô e Ke. bNne Ýk<it pudŸglmy j Ke Ane bNnenuH fz p` pudŸglmy j Ke Aem y=a=R Ô e Ke.

pu~yna fzmaH mo!o dev =ay va mo!o xe@ =ay Ane ÏI, ku!uHb‐pirvar vgere sHÔego @Ik mze, sHpi¿na #gla =ay p` Ae b\uH \Uz‐ma!I pudŸgl j Ke Aem smiktI y=a=R Ô e Ke.




smysar ga=a‐161 =I 163 ) ( 217

ÝÆ:- Aap \naid sHpi¿ vgerene \Uz‐ma!I kho Ko p` Aena ivna xuH cale Ke?

_¿r:- Aena ivna n cale Ae tarI maNyta w/m Ane A&an Ke. Ae to kæuH htuH Aek fera ke Svãƒ (‐Òv) AnHta prãƒ (pudŸglaid svR)na Awav=I j !kI ræuH Ke. j¡Ao, Aa be AaHgzI Ke ne? temaH Aa AekmaH bIÒno Awav Ke. bIÒno Awav Ke to Aa Aek potana wave !kI rhI Ke. tem siCcdanHd inmRzanHdSv$p Aa cEtNy mhaÝwumaH kmR‐ãƒkmR, wavkmR Ane nokmaRidno Awav Ke Ae!le Ae i5kaz AiStp e !kI ræo Ke. wa{¦ Aa xrIr, bayDI‐KokraH Ane \Uzna (‐\nna) #gla‐Ae b\ano AemaH Awav Ke, sdakaz Awav Ke. Ae b\ana ivna j AenuH Òvn cale Ke Ae!le Ae !kI ræo Ke. vStu sday potana wav=I Ane prna Awav=I SvyH !kI rhI Ke. (Ôe Aa„a \naid prwav=I !ke to be Aek ={ jtaH Aa„ano Awav ={ Ôy). hve AavI vat Ke TyaH Aana ivna n cale Aem mannara to mU# im+ya¹iÚ Ke, sHsarmaH cargitmaH rJznara‐rqDnara Ke. smÔ`uH kaH{...¦

ÝÆ:- Aa Kokra pEsa‐besa rze Tyare (\H\amaH=I) inv<i¿ mze ne?

_¿r:- Aa pEsa‐bEsa to \Uzey n=I, saHwzne. Ae kaH{ ÒvnuH Òvtr Ke? ÒvnuH Òvtr to cEtNyÝa` vDe Ke, \Uz vDe nih¸ Aeno to ÒvmaH ATyHt Awav Ke. Ane inv<i¿ to AHdr je pu~y‐papna ivkLpo =ay Ke tena=I inv<¿ =taH‐ivr¿ =taH =ay Ke. jemaH jNm‐mr`na AHt Aave Aene inv<i¿ khIAe. wgvan Aa„anI shj‐Ýaº prmanHdmy dxa te inv<i¿no‐moÙno magR Ke. bakI Aa kro ne te kro, v/t kro ne dya kro Ae b\o sHsarno magR Ke.

ijn wgvanna magRmaH to ijnmuin pu~y‐papnI wavna KoDIne AHtr cEtNySv$pmaH _g/ lInta krI pu~y‐papriht ={ne moÙ p\are Ke. te ragnI rmt KoDIne xuâ cEtNynI rmtmaH sav\an ={ _g/ puÌØa=R vDe svRragriht vItragpdne Ýaº ={ Ôy Ke‐Aem khe Ke. Aa Ai\kar pUro =yo, Lyo.

Aa Ýma e wgvan kuHdkuHdacayRdevÝ`It smysar xaÏ prnaH prm k<pazu sdŸguÌdev ]I kanÒSvamIna Ývcnno 5IÔe pu~y‐pap Ai\kar smaPt =yo. [it.

(Ývcn nH. 223 =I 228 (calu) ∙ idnaHk 6‐11‐76 =I 11‐11‐76)




××××××××××××××××××× × ‐4‐ × × Aas/v Ai\kar × × × ×××××××××××××××××××

A= ÝivxTyaSZv:.

(ãutivliMbt)

A= mhamdinwRrmN=rH smrrùpragtmas/vmŸ. AymudargwIrmhodyo jyit dujRybo\\nu\Rr:.. 113 ..

ãƒaÏv=I iwþ Ke, wavaÏv=I krI nax¸ =ya isâ prmatma, nmuH teh, suq Aax.

Ý=m !Ikakar khe Ke ke ;hve AaÏv Ývex kre Ke'.

jem n<Tyna AqaDamaH n<Ty krnar ma`s SvaHg \ar` krIne Ývex kre Ke tem

AhÄ AaÏvno SvaHg Ke. te SvaHgne y=a=R Ô`naruH sMyG&an Ke tena mihma$p mHgz kre Ke:‐

}loka=R:- (A=) hve (smrrùpragtmŸ) smraHg`maH Aavela, (mhamd-

inwRrmN=rH) mha md=I wrela mdmata (Aas/vmŸ) Aas/vne (AymŸ dujRybo\\nu\Rr:) Aa dujRy &an‐baàvzI (jyit) Òte Ke‐ (_dargwIrmhody:) ke je &an$pI baàvzIno mhan _dy _¹ar Ke (A=aRtŸ Aas/vne Òtva ma!e je!lo puruØa=R Ôe{Ae te!lo pUro paDe Aevo Ke) Ane gHwIr Ke (A=aRtŸ jeno par KÍS= Òvo pamI x›a n=I Aevo Ke).

wava=R:- AhÄ n<Tyna AqaDamaH AaÏve Ývex kyÈ Ke. n<TymaH Anek rsnuH v Rn hoy Ke te=I AhÄH rsvtŸ AlHkar vDe xaNt rsmaH vIr rsne Ý\an krI v Rn kyuÅ Ke ke ;&an$pI baàvzI AaÏvne Òte Ke'. Aaqa jgtne ÒtIne mdoNm¿ =yelo AaÏv sHga/mnI wUimmaH AavIne qDo =yo¸ prHtu &an to tena krtaH v\are bzvan yoâo Ke te=I te AaÏvne ÒtI le Ke A=aRtŸ AHtmuRhUtRmaH kmÈno nax krI kevz&an _pÔve Ke. AevuH &annuH sam+yR Ke. 113.




Gaa=a 164-16p tZas/vSv$pmiwd\ait-

imCK¿H Aivrm H ksayjoga y s~`s~à du. bhuivhweya jIve tSsev A`~`piràma.. 164 ..

ààvràdIySs te du kMmSs kar H hÇit. teisH ip hoid jIvo y ragdosaidwavkro.. 165 ..

im+yaTvmivrm`H kØayyogaE c sH&asH&aStu. bhuiv\weda jIve tSyEvanNypiràma:.. 164 .. &anavrà>Sy te tu kmR`: kar`H wviNt. teØamip wvit jIvü ragäeØaidwavkr:.. 165 ..

hve AaÏvnuH Sv$p khe Ke:‐

im+yaTv ne Aivrt, kØayo, yog 1sH& 2AsH& Ke, 1Ae iviv\ wede ÒvmaH, Òvna AnNy piràm Ke¸ 164. vzI 2teh &anavrÀaidk kmRnaH kar` bne, ne temnuH p` Òv bne je ragäeØaidk kre. 16p.

ga=a=R:- (im+yaTvmŸ) im+yaTv, (Aivrm`H) Aivrm`, (kØayyogaE c) kØay Ane yog‐Ae Aas/vo (sH&asH&a: tu) sH& (A=aRtŸ cetnna ivkar) p` Ke Ane AsH& (A=aRtŸ pudŸglna ivkar) p` Ke. (bhuiv\weda:) iviv\ wedvaza sH& Aas/vo‐ (jIve) ke jeAo ÒvmaH _Tpþ =ay Ke teAo‐ (tSy Ov) Òvna j (AnNypiràma:) AnNy piràm Ke. (te tu) vzI AsH& Aas/vo (&anavrà>Sy kmR`:) &anavr` Aaid kmRnuH (kar`H) kar` (inim¿) (wviNt) =ay Ke (c) Ane (teØamŸ Aip) temne p` (A=aRtŸ AsH& Aas/vone p` kmRbH\nuH inim¿ =vamaH) (ragäeØaidwavkr: jIv:) ragäeØaid wav krnaro Òv (wvit) kar` (inim¿) =ay Ke.

!Ika:- Aa ÒvmaH rag, äeØ Ane moh‐Ae AaÏvo potana piràmna inim¿e

=ay Ke ma!e teAo jD nih hova=I icdawas Ke (‐jemaH cEtNyno Aawas Ke Aeva Ke, iciäkar Ke).





im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yog‐Ae pudŸglpiràmo, &anavràid pudŸglkmRna AaÏv`naH (‐AavvanaH) inim¿ hova=I, qreqr AaÏvo Ke¸ Ane temne (im+yaTvaid pudŸglpiràmone) kmR‐AaÏv`na inim¿pànuH inim¿ ragäeØmoh Ke‐ke jeAo A&anmy AaTmpiràmo Ke. ma!e (im+yaTvaid pudŸglpiràmone) AaÏv`na inim¿pàna inim¿wUt hova=I rag‐äeØ‐moh j AaÏvo Ke. Ane te to (‐ragäeØmoh to) A&anInej hoy Ke Aem A=RmaH=I j nIkze Ke. (ga=amaH SpÚ xBdomaH kæuH n=I top` ga=ana j A=RmaH=I Ae Aaxy nIkzeKe.)

wava=R:- &anavràid kmÈ na AaÏv`nuH (‐AagmnnuH) kar` to im+yaTva‐idkmRna _dy$p pudŸglna piràm Ke, ma!e te qreqr AaÏvo Ke. vzI temne kmR‐AaÏv`na inim¿wUt =vanuH inim¿ Òvna ragäeØmoh$p (A&anmy) piràm Ke ma!e ragäeØmoh j AaÏvo Ke. te ragäeØmohne iciäkar p` khevamaH Aave Ke. te ragäeØmoh Òvne A&an‐AvS=amaH j hoy Ke. im+yaTv siht &an j A&an khevay Ke. ma!e im+ya¹iÚne A=aRtŸ A&anIne j ragäeØmoh$pI AaÏvo hoy Ke.

∙ ∙ ∙

Aas/v Ai\kar

xuw Ane Axuwwav bNne Aas/v Ke. tena Sv$pne ÔÌne Aa„a tene Òte Ke teno Aa Ai\kar Ke.

;;ãƒas/v=I iwNn Ke, wavas/v krI nax¸ =ya isâ prmatma, nmuH teh, suq Aax.''

Aa„a ãƒ Ae!le jD Aas/v=I i5kaz j¡do Ke. prma u‐rjkò to AÒv Acetn Ke Ane Aena=I cEtNymhaÝwu Aa„a Ôudo j Ke. t=a wavas/v je pu~y‐papna ivkarI wavo‐temno Svwavna Aa]ye jem e nax kyÈ Ane prm vItrag wavne ÝaPt ={ jeAo prma„pd‐;`mo isâa H' pdne paMya A=aRtŸ moÙ p\ayaR temne huH AtIiNãy AanHdnI‐suqnI AiwlaØa=I nmn kruH KuH‐Aem khe Ke.

j¡Ao, nmn kruH KuH‐Aem je ivkLp Ke Ae to xuwrag Ke, p` AiwlaØa to AHdr inrakuz AanHdnI ÝaiPtnI Ke. nmn krva=I‐ivkLp=I =ay Aem nih, p` k=nmaH bIÒ xElI xuH Aave? (=xe to Sva]ye j)

pu~y =xe Ane te=I SvgaRid mzxe Ane Aa \Uzna (‐l"mIna) #g mzxe AevI pu~yna suqnI AiwlaØa=I nmuH KuH Aem lI\uH n=I.




smysar ga=a‐164‐16p ) ( 221

vzI prma„pdne paMya te Aas/v=I paMya Aem n=I. xuH ƒvhar moÙmagRnuH (‐xuwas/vnuH) fz inüy moÙmagR hxe? (na). Aem je mane Ke Ae to A&anI im+ya¹iÚ Ke. ;wavas/v krI nax' Aem kæuH Ae!le pu~y‐pap$p smSt Aas/vno nax krI prma„pdne paMya Ke. p` xuH =ay? ma`sne pu~ynI mI@ax Ane pkD ={ g{ Ke. pu~yna fzmaH bhar pEsa, Aab$, bag, bHgla, bayDI‐KokraH, mqmlnaH kpDaH, [Tyaid cmk‐dmk deqay Ke te=I te wrma{ gyo Ke. p` wa{¦ Ae b\uH xuH Ke? Ae to \Uz Ke, pudŸgl Ke.

pelo bazkno daqlo n=I? ke je@ mihnanI grmI hoy, Aek do# vØRnuH bazk hoy Ane wUq krtaH v\are dU\ pIva{ gyuH hoy to pKI te bazkne ser uH‐patza dSt ={ Ôy. bazkne kaH{ qbr nih Ae!le AemaH ha= naqe Ane @HDu @HDu lage Ae!le te Aene ca!e. bs, AavuH j A&anIne pu~yna fzna wognuH ca!vuH Ke. hve AavuH AakruH lage p` xuH =ay? çdormaH kacna mHidrmaH lQyuH Ke ne ke‐

;;cÊvt±kI sHpda, [Nã sirqa wog¸ kag‐iv! sm ignt hE, sMyG¹iÚ log.''

sMyG¹iÚ loko Ae!le ke &anIAo, pu~ynaH fz AevaH cÊvt±pd ke jemaH hÔro

ra`IAo t=a [Nãpd ke jemaH kroDo devaHgnaAono smagm hoy‐tene kagDanI ivÚa sman tuCK mane Ke. Aem ke ma`snI ivÚamaH=I to qatrey =ay Ane Aene wuHD p` qay p` kagDanI ivÚamaH=I to qatrey n =ay Ane Aene wuHD p` n qay.

Aha¦ Aa„a AeklI piv5tano ipHDÝwu i5kaz siCcdanHdSv$p ‐stŸ nam xa¬t &an Ane AanHdnuH Fr Ke. Ae inj FrmaH Aavto n=I Ane ƒiwcarI ={ne prFrmaH suq manI rJze Ke¦

pu~yne ivÚa khI TyaH to raD paDI _@e Ke. p` wa{¦ pu~yna fzna wogmaH be@elo qreqr ivÚana #gla pr be@elo Ke.

smysar, moÙ Ai\karmaH xuwwavne Jerno FDo kæo Ke. papna pir`am to Jerno FDo Ke j, p` xuwwav p` Jerno FDo‐ivØkuHw Ke. Aek wgvan Aa„a Am<tno sagr Ke kemke pu~y‐pap=I Ae riht Ke ne? Aava pu~y‐pap=I riht inj Aa„ane je e Ôeyo Ke te pu~ynI Aaxa krta n=I. te to ma5 isâ wgvanna jeva AtIiNãy AanHdne j [CKe Ke. smÔ uH kaH{...? bapu¦ AHdr AanHdno na= sday ivraÒ ræo Ke p` AenI tne qbr n=I.





AhÄ Ý=m !Ikakar khe Ke ke‐;;hve Aas/v Ývex kre Ke.''

;jem n<Tyna AqaDamaH‐na!kxazamaH n<Ty krnar puÌØ SvaHg \ar` krIne Ývex kre Ke tem AhÄ Aas/vno SvaHg Ke.' pu~y Ane pap be_ Aas/v Ke, nvaH Aavr` AavvanuH kar` Ke. jem vha`maH iKã hoy to AHdr paÌ Aave Ke tem wgvan Aa„amaH pu~y‐pap$p iKã pDtaH SvgaRidnuH Aavr` Aave Ke.

;te SvaHgne y=a=R Ô`naruH sMyG&an Ke.' na!kmaH jem Ý=m nard SvaHg l{ne Aave Ke Ane bole Ke‐ ;b/ïasut huH nard khavuH, ßyaH hoy sHp TyaH kusHp kravuH' Aem AhÄ na!kmaH Aem Aave Ke ke‐ ;b/ïasut huH &an khavuH, ßyaH tI=Åkr TyaH sHg kravuH.' Aem ke pu~y‐papno Ýem toDvIne huH wgvan sa=e ÝIit kravuH. wgvan Aa„anI

ruic kravuH. Aho¦ vItragtana na!knI x$Aat Aa rIte =ay Ke. Aeva sMyG&anna mihma$p mHgz kre Ke:‐


;A=' hve ;smrrùpragtmŸ' smraHg`maH Aavela, ;mhamdinwRrmN=rH'

mhamd=I wrela mdmata ;Aas/vmŸ' Aas/vne ;AymŸ dujRybo\\nu\Rr:' Aa dujRy &anbaàvzI ;jyit' Òte Ke.

xuH kæuH Aa? Aa smysar na!k Ke ne? AemaH Aas/v$pI mhamd=I wrelo yoâo Ke tene ware Aiwman c#I gyuH Ke. Aem ke‐meH mo!a mo!a mhav/tna \rnara Ane 28 mUlgu`na paznara Aeva idgHbr sa\uAone (ãƒilHgIAone) p` pKaD–a Ke. pHcmhav/tna xuw piràm=I law =ay AevI maNyta kravIne meH mhHtone p` im+yaTvna kUvamaH _tarI dI\a Ke. to tarI to xuH ivsat? Aaqa jgt pr jenI Aa` vteR Ke Aevo huH smraHg`no mhan yoâo KuH. Aem Aas/vne qUb md c#I gyo Ke. AhÄ khe Ke‐Aava Ae Aas/vne, dujRy Ae!le jene Òtvo k@` Ke Aevo Aa &an‐baàvzI Òte Ke.

wgvan Aa„a icdanHdmy xuâ cEtNymUitR Ýwu Ke. AemaH Aekag/ ={ je e AHtrmaH &an Ýg! kyuÅ te &an$pI dujRy baàvzI Ke. pu~y‐papriht wgvan Aa„anuH &an kyuÅ Ae mhan baàvzI Ke. Ême Ême te Aas/vne pKaDe Ke, Òte Ke, Ane sHvrne Ýg! kre Ke. Ahaha...¦ xuâ &ananHdSv$pnI ¹iÚna Ýhar vDe Aekag/tanuH ve\k ba` KoDI te Aas/vne ÒtI le Ke.




smysar ga=a‐164‐16p ) ( 223

j¡Ao, Aas/vne AiwmanI yoâo kæo, Ane bo\ne (sMyG&anne) dujRy \nu\Rr‐baàvzI kæo. pu~y‐papmaH Aekag/ =taH Ýg! =yelo Ae Aas/v ivkar, ivwav, du:q Ane sHsarnuH kar` hto. tene Avg`taH Ane AanHdna na= i5kazI siCcdanHdSv$p wgvan Aa„amaH Aekag/ =taH Ýg! =yeluH je &an‐te dujRy baàvzI Aas/vne ÒtI le Ke Ane Aek pKI Aek Aem Êmx: sHvr Ane injRra Ýg! kre Ke, xuiânI v<iâ Ýg! kre Ke. Ahaha...¦ vStuSvwav je pUr` cEtNykHd Ýwu Ke temaH ¹iÚ Ane Aekag/ta =taH je &an\ara Ane AanHd\ara Ýg! ={ te dujRy bo\‐baàvzI Ke.

Aga_ je piràmmaH pu~y‐pap =ta te piràme sHvrne ÒtI lI\o hto. hve te piràmne (Aas/vne) AvgÌne je piràm xuâ icãUpmaH mGn =ya te &anna piràm Axuâtane‐Aas/vne ÒtI le Ke. gjb vat Ke, wa{¦ jem Aj¡Rn Ane ramnaH ba` paKaH n fre, duXmnne ÒtIne j rhe tem pu~y‐papna ivkLp=I iwNn AHdr Aaqo icdanHd wgvan i5kazI pD–o Ke Aeno SvIkar =taH je ]âan‐&an Ane AanHdnI \ara Ýg! ={ te e Aas/vne ÒtI lI\o Ke, qtm kyÈ Ke.

prãƒna AvlHbn=I =tI dxa te Aas/v Ke. tene Svãƒna AvlHbne Ýg! =yelo &an‐baàvzI ÒtI j le Ke. prna AvlHbne =ta piràmne Svna AvlHbne =tuH piràm (‐&an) ÒtI le Ke. Aa Aek j Aas/vne Òtvano‐h@avvano Ýkar Ke.

Ahaha...¦ Sv Ae!le Aa„a pU aRnHdno na= cEtNymhaÝwu Ke. Aena AtIiNãy AanHdrsna Svad Aagz [NãnaH [Nãasno p` sDelaH mÄdDaH jevaH tuCK wase Ke. Aha¦ jemaH duinya‐mU# Òvo mJa mane Ke te ivØyo &anIne fIka‐ivrs Ane Jer jeva lage Ke. AavaH &an‐AanHd jene Ýg! =yaH Ke te &an‐baàvzI Ke Ane te Aas/vne ÒtI le Ke. AhÄ &an Ae!le xaÏ‐&an ke bIÔ Ô`pànI vat n=I. Aa to inivRkar SvsHvednpUvRk Ýg! =yela sMyG&annI vat Ke. pu~y‐papna wav=I riht Aek &aykwavno Aa]y l{ne je &an\ara, smikt\ara, AanHd\ara, SvsHvedn\ara Ýg! ={ te &an$pI baàvzI Aas/vne ÒtI le Ke Ane Aa \mR Ke.

hve Aa &an‐baàvzI kevo Ke? to khe Ke‐;_dargwIrmhody:' Ae &an$pI baàvzIno mhan _dy _dar Ke. Aha¦ Aas/vne Òtva ma!e je!lo puÌØa=R Ôe{Ae te!lo ka#Ine Aape Aevo Ke. Ahaha...¦ wgvan Aa„a AHdr Aeklo AanHd Ane puÌØa=Rno diryo Ke, Svwavno AnHto sagr Ke. gu onuH godam Ke. AemaH




224 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 AnHt‐AnHt &an Ane AanHdnI l"mI pDI Ke. Aava cEtNyrTnakrmaH inmGn ={ne &an$pI baàvzI Aas/vne Òtva je!lo Ôe{Ae Ae!lo puÌØa=R pUro paDe Aevo Ke.

vzI te gHwIr Ke. wgvan Aa„a AnHt AnHt xi›Aono ipHD Ke. tena Anuwv=I Ýg! =yeluH &an AnHt xi›Ao siht _Kze Ke tevuH gHwIr Ke. tena AanHd Aaid Svwavo sa=e j _Kze Ke. Ahaha...¦ te Apar‐Apar‐Apar Ke. KÍS=‐Aavr`maH rhela ALp& Òvo teno par pamI xkta n=I tevo te Ke.

j¡Ao, Aas/v Ai\kar x$ krtaH Aas/vne Òtnar sMyG&annuH Aa maHgilk kyuÅ. loko bhar rzva Ôy ke pr`va Ôy Tyare maHgilk sHwzavo‐Aem khe Ke ne? hve Ae to b\a Aekla papna wavo Ke. AemaH xuH maHgilk krvuH? AmHgznuH vzI maHgilk xuH? AhÄ to AenuH maHgilk kyuÅ je e pu~y‐pap riht ={ne xuâ cEtNymy potana Aa„ano Anuwv Ýg! kyÈ Ane Aas/vne ÒtI lI\o. Ahaha...¦ je &an Aa„ano Anuwv kre Ane tenI (Aa„anI) yaddaSt \aràmaH rhI g{ Ke te Aas/vne Òte Ke Ane te mHgz Ke. Aha¦ saHwzIne ke vaHcIne nih prHtu Anuwv krIne yadgIrI ÝaPt krI Ke te Aas/vne Òte Ke.

bIje @eka e Aave Ke ne ke‐]ut&annI \ara kevz&anne bolave Ke. Aem ke‐pU R&an je maro Svwav Ke te pyaRymaH Aavo, Aave, Aavo. Aavo gHwIr Aa„ano Svwav Ke Ane AavuH gHwIr Aa„anuH sMyG&an Ke. KÍS= ALp& Òvo _plk ¹iÚ vDe teno par pamI xkta n=I AevuH Ae Apar gHwIr Ke. Aho¦ siCcdanHdSv$p wgvan Aa„a¦ AenI je Ôg<t dxa ={ tenI mhan _darta Ane Apar gHwIrtanI xI vat¦


;AhÄ n<Tyna AqaDamaH Aas/ve Ývex kyÈ Ke. n<TymaH Anek rsnuH v Rn hoy Ke te=I AhÄ rsvtŸ AlHkar vDe xaNt rsmaH vIr rsne Ý\an krI v Rn kyuÅ Ke ke‐;;&an$pI baàvzI Aas/vne Òte Ke.''

j¡Ao, xuwaxuw wav Ke te AxaHt rs Ke. Aas/v Ke te AxaHt rs Ke. Ane wgvan Aa„anaH &an Ane |yan Ae xaHt rs Ke. AhÄ Ke to xaHt rsnuH, AkØay rsnuH, _pxm rsnuH, vItrag rsnuH v Rn¸ p` AlHkar vDe vIr rsne Ý\an krIne v Rn kyuÅ Ke ke‐;&an$pI baàvzI Aas/vne Òte Ke.' mUz to xuâ cEtNySv$pmaH inmGn =taH Aas/v m!e Ke Ane &an Ane xaHit Ýg! =ay Ke. AhÄ Aa vatne AlHkar vDe vIr rsne Ý\an krIne kæuH ke &an Aas/vne Òte Ke.




smysar ga=a‐164‐16p ) ( 22p

hve AamaH ko{ne Aem =ay ke Aa te vzI kevo \mR? dirãIne dan devuH, wUQyane Anaj devuH, trSyane pa`I pavuH, rogIne AaEØ\ devuH Ane icikTsalyo bnavvaH [Tyaid to AamaH AavtuH n=I.

Are wa{¦ tuH dan Aaid devanI vat kre Ke p` xuH Aa„a Ae b\uH (‐prãƒ) d{ xke Ke? (na). xuH Aa„a icikTsalyo bnavI xke Ke? (na). Ae b\I pr ãƒnI‐pudŸglnI AvS=aAo to potpotana kar`e potpotana smye =ya kre Ke¸ teno ktaR Aa„a kdIy Ke nih. AhÄ to jNm‐mr`na rogne m!aDvana icikTsalynI vat Ke.

pEsa kmava Ane pEsa deva [Tyaid Aa„ana puÌØa=RnuH kayR n=I. Ae to pUvRnaH pu~y hoy to mze Ke. pEsa ko{ puÌØa=R=I kmay Ke Aem Ke nih. Aekma5 xaHtrs‐_pxmrs Òv potana puÌØa=R vDe Ýg! krI xke Ke Ane te \mR Ke, te jNm‐mr` m!aDnaruH AaEØ\ Ke.

AhÄ khe Ke‐;Aaqa jgtne ÒtIne mdoNm¿ =yelo Aas/v sHg/amnI wUimmaH AavIne qDo =yo¸ prHtu &an to tena krtaH v\are bzvan yoâo Ke te=I te Aas/vne ÒtI le Ke A=aRtŸ AHtmuRhUtRmaH kmÈno nax krI kevz&an _pÔve Ke. AevuH &annuH sam+yR Ke.'

wlwla Aigyar AHgna pa@IAone p` meH pKaD–a Ke Aem gvR=I _Nm¿ =yelo Aas/v smraHg`maH AavI éwo Ke. prHtu potana Sv$pnuH jene sHcetn Ke Aevo &anyoâo Aena=I mha bzvan Ke. te Sv$pno Aa]y krIne Aas/vne ÒtI le Ke, Aas/vne im!avI de Ke. Ahaha...¦ potana AnHtbzSv$p wgvanne je e Ô~yo te &an, pyaRymaH mha bzvan yoâo =yo. vStu to vStu sda AnHtvIyRsHpNn Ke j, Aa to Aena Aa]ye pyaRymaH mha bzvan yoâo =yo AenI vat Ke. Sv$pna Aa]ye &an Aevo bzvan yoâo =yo ke te Aas/vne ÒtI le Ke Ane AHtmuRhUtRmaH smSt kmÈno nax krI kevz&an _pÔve Ke, svÈTk<Ú pdne _pÔve Ke. je pyaRy ragmaH #ztI htI tene AHtrmaH vazI &anSv$pmaH mGn krtaH AHtmuRhUtRmaH svR kmÈno nax krIne te kevz&an _pÔve Ke AevuH &annuH sam+yR Ke.

Aa„ano Svwav kho, xi› kho ke sam+yR kho¸ Ae to isâ prme¬rna sman j Ke. tene pyaRymaH Ýg! krI smSt Aas/vno nax krI prma„pd‐isâpdne ÝaPt krvanI Aa vat Ke.

huH to &ata‐¹Úa &ananHdSvwavI Aek icNma5 wgvan Aa„a KuH, pu~y‐




226 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 pap Ae maruH Sv$p nih, maruH ktRƒ p` nih. Aam ÔÌne je Sv$pna AHtrmaH inmGn =ay Ke, Aekag/ =ay Ke te Aas/vne Òte Ke Ane Ae j \mR Ke. AavI vat Ke.

· smysar ga=a 164-16p : m=azu ·

hve Aas/vnuH Sv$p khe Ke:‐

· ga=a 164-16p : !Ika _prnuH Ývcn ·

;Aa ÒvmaH rag, äeØ Ane moh‐Ae Aas/vo potana piràmna inim¿e =ay Ke ma!e teAo jD nih hova=I icdawas Ke.'

rag, äeØ Ane moh‐Ae Aas/vo potana piràmna inim¿e =ay Ke Ae!le potana piràmna Aa]ye =ay Ke Ane te=I teAo jD n=I. AhÄ Ý=m Aas/vo ÒvnI pyaRymaH =ay Ke Aem isâ krvuH Ke. Aas/vo vaStivk cEtNynuH Sv$p to n=I, p` teAo ÒvnI pyaRymaH iciäkarpè =ay Ke ma!e teAo icdawas Ke.

j¡Ao, smysar, ga=a 72 maH Aem kæuH ke‐pu~y‐pap$pI Aas/vo jD Ke, te Òvno cEtNySvwav n=I. TyaH xuâ cEtNySvwavnI ¹iÚ kravvanuH Ýyojn Ke Ane Aas/vo pote potane Ô`ta n=I, prne Ô`ta n=I p` teAo pr vDe (Òv vDe) jày Ke ma!e teAo jD Ke Aem TyaH kæuH Ke.

AhÄ khe Ke ke‐Aas/vo jD n=I. ;AjDTve sit' Aem !IkamaH pa@ Ke ne¦ ma!e te cEtNyna piràm Ke Ane cEtNyna (pyaRyna) AiStTvmaH pota=I =ay Ke. gHwIr vat. rag, äeØ Ane moh‐Ae Aas/vo potana piràmna kar e‐Aa]ye =ay Ke, Ae!le teAo kmRna _dyna kar e =ay Ke Aem n=I Aem AhÄ sa=e sa=e isâ kre Ke. Aha¦ rag te cEtNynI pirìt Ke ma!e icdawas Ae!le cEtNyno Awas Aevo iciäkar Ke.

hve Aekkor Aem khe ke‐Aas/vo jD, Axuic Ane du:qnuH kar` Ke Ane AhÄ khe ke teAo Òvna piràm Ke‐Aa te kevI vat¦

wa{¦ ßyaH Aas/vo jD, Axuic Ane du:qnuH kar` kæa TyaH Aas/vonuH ktaRp uH KoDavI xuâ cEtNynI ¹iÚ kravvI Ke. Tyare AhÄ teAo potanI‐ÒvnI pyaRymaH =ay Ke Aem isâ krIne kmRna _dyne l{ne teAo =ay Ke Aem n=I Aem isâ krvuH Ke.

loko raD paDe Ke ne ke‐ivkar kmRne l{ne =ay Ke isâmaH kmR n=I to ivkar n=I, ma!e kmR n hoy to ivkar n =ay A=aRtŸ ivkar kmRne l{ne =ay




smysar ga=a‐164‐16p ) ( 227 Ke. tene khe Ke ke ivkar potana karè =ay Ke, kmRne kar e nih. F e @eka e‐ÝvcnsarmaH, smysarmaH Aave Ke ke‐kmRna _dyma5=I Ôe Aa„ane rag‐äeØaid =ay to sday sHsar j ræa kre, kemke sHsarIAone kmRno _dy to sday hoy Ke j. Ývcnsar, ga=a 4p nI jysenacayRnI !IkamaH Aa vat lI\I Ke. qreqr to Òv ivkarna piràm kre to kmRne inim¿ khevamaH Aave Ke. vStuSv$p AavuH Ke.

pHcaiStkay ga=a 62 maH ßyaH paHc AiStkay isâ krva Ke TyaH ivkar potana AiStTvmaH potanI pyaRymaH potana Ø!Ÿkarkna pir`mn=I =ay Ke, Aene pr karkonI ApeÙa n=I Aem kæuH Ke. ivkarno ktaR pote ivkar, ivkar kmR ivkarnuH potanuH, ivkarnuH sa\n ivkar pote, ivkarnuH sHÝdan pote ivkar, ivkarnuH Apadan ivkar pote Ane ivkarnuH Ai\kr` p` ivkar pote. Tyare ko{ khe ke Aa to AiwNn kar`nI vat ={? ha¸ p` AiwNn kar`no A=R xuH? ke bIj¡H kar` n=I. (pote j kar` Ke).

waØa=I to smÔvvamaH Aave Ke, prHtu jene Aa AHtrmaH besI Ôy AenI bilharI Ke. smÔ uH kaH{...?

mo!I tkrar Ke ne? Aem ke ivkar kmRne l{ne n =ay to ivkar Svwav ={ jxe¸ Aavo Aemno tkR Ke.

prHtu wa{¦ smysar, ga=a 372 maH ragne Òvno Svwav (pyaRywav) kæo Ke. ;SvwavenEvoTpadatŸ' Aem TyaH !IkamaH pa@ Ke. im+yaTv t=a pu~y‐pap Aaid pyaRyno Svwav Ke. TyaH kæuH Ke ke‐;Òvne prãƒ ragaid _pÔve Ke AevI xHka n krvI¸ kar` ke ANy ãƒ vDe ANy ãƒna gu no _Tpad kravanI AyoGyta Ke.' Aha¦ xuH =ay? Aa to jene Aa„anI sTyta xo\vI hoy Aena ma!e Ke. bakI Aa kaH{ vadivvade par pDe AevuH n=I.

bIÒ vat‐;im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yog‐Ae pudŸglpiràmo, &anavràid pudŸglkmRna Aas/v`naH (‐AavvanaH) inim¿ hova=I, qreqr Aas/vo Ke¸...'

xuH kI\uH Ae? jUnaH kmRno je _dy Ke Ae nvaH kmRne AavvanuH inim¿ Ke ma!e tene Aas/v khe Ke. AsH& Aas/vo te jDna piràm‐jDna wav Ke. te AÒv pudŸgl Ke. dxRnmoh kmR, cair5moh kmR, kØay t=a yogno je _dy Aave Ke te jDna piràm Ke. wa{¦ ßyaH je ApeÙa hoy te Ô`vI Ôe{Ae, nihtr AekaHtnI pkD ={ Ôy.

Aek baj¡ smysar ga=a 7p‐76 maH Aem khe ke‐&anIno Aa„a &anSvwave




228 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 pir`me Ke ma!e &anIne Aa„a ƒapk Ane inmRz piràm AenuH ƒaPy kmR Ke. t=a je kaH{ ivkar bakI ræo Ke temaH kmR ƒapk ={ne ivkar kre Ke A=aRtŸ te ivkar kmRnuH ƒaPy kayR Ke. TyaH to &an Ane ragne j¡da paDvanI vat Ke. ãƒSvwavmaH ke tena AnHt gu omaH k–aH ivkar Ke ke ivkar tenuH ƒaPy =ay? te=I &anwave pir`mnar &anIne ivkar kmRnuH ƒaPy kæuH.

AhÄ to ivkar Ý=m cEtNynI pyaRyna AiStTvmaH =ay Ke Aem isâ krI pKI ka#I naqe Ke. rag, äeØ Ane moh Ae Aa„ãƒnI pyaRyna AiStTvmaH j Ke Ane te pota=I j Ke, prne‐kmRne l{ne nih Aem isâ krIne pKI ka#I naqxe. JIÌ vat Ke, wa{¦

Aha¦ Aek baj¡ rag‐äeØ‐moh‐Ae Aas/vone cEtNyna piràm isâ krIne icdawas kæa. bIÒ baj¡ dxRnmoh‐im+yaTv, cair5moh‐Aivrit, kØay Ane yog Aeva jDna piràmne qreqr Aas/vo kæa¸ kemke jUnaH (pUvRnaH) jD kmRno _dy nvaH kmR je bH\ay tenuH inim¿ Ke. p` Ae jUnaH kmR nva kmRna Aas/v`nuH inim¿ =ay k–are? to khe Ke ke‐Òv rag‐äeØ‐mohna piràm kre Tyare. jUnaH jD kmRna _dyne qreqr Aas/v kem kæo? (kar` ke nva pudŸgl kmRna bH\nmaH pudŸgl inim¿ hoy, ÒvSvwav nih Aem A|ya„nI ApeÙaAe vat Ke) ke jUnaH kmR, nvaH kmRna bH\nmaH inim¿ hova=I teAone qreqr Aas/vo kæa.

hve khe Ke‐;Ane temne (im+yaTvaid pudŸglpiràmone) kmR‐Aas/v`na inim¿pànuH inim¿ ragäeØmoh Ke‐ke jeAo A&anmy Aa„piràmo Ke.'

v/t, wi› Aaid rag Ane Êo\, man Aaid äeØna wav‐je Aas/vo Ke te Òvna piràmo Ke Ane te Òvne kar e ÒvmaH =ay Ke, kmRne l{ne nih. hve Aa sH& Aas/vo SvyH Ýg! =taH, te kaze je jUnaH kmRno _dy Ke te nva kmRna Aas/v`nuH inim¿ =ay Ke. te=I te jUnaH im+yaTvaid pudŸglpiràmone Aas/vo khevamaH Aaƒa Ke.

AavI vat¸ hve sa\ar` ma`sne kaH{ ivcar, mnn hoy nih Ae!le xuH nÞI kre? ma=e=I je khe te ;jy naray`' Aem SvIkarI le. Are¦ pHiDt p` kone kheva? stŸno nax kre te xuH pHiDt khevay? tene to moÙmagR ÝkaxkmaH‐he paHDe¦‐he paHDe¦ he paHDe¦ tuH fotraH j qaHDe Ke ma!e mUqR j Ke Aem kæuH Ke.

AhÄ Aas/vo sH&, AsH& Aem be lI\a ne¦ sH& Ae!le je cetnawas Ke te Òvna piràm Ke Ane AsH& Ke te jD pudŸglna piràm Ke. rag‐äeØ‐moh Ke te SpxR, rs, gH\, v`R ivnana cetnna Aawas$p piràm Ke Ane dxRnmoh,




smysar ga=a‐164‐16p ) ( 229 cair5moh, yog Ane kØayno je _dy Ke te SpxaRidriht AÒv pudŸglna piràm Ke. te im+yaTvaid pudŸglna piràmo Òvne rag‐äeØaid hotaH nvaH Aavr`nuH inim¿ =ay Ke.

ATyare to Anek vaH\a _@–a Ke ne¦ Aem ke‐kmR=I ivkar =ay, xuwrag‐ƒvhar=I inüy =ay¸ Êmbâ (pir`mn, pyaRy) Ke nih, [Tyaid. lokone lage Ke ke Aa nvI vat Ke. p` nvI k–aH Ke? AnHt tI=ÅkroAe khelI AnaidnI to Ke. Ývcnsar, ga=a 99 maH drek piràm tena Svkaze potana Avsre Ýg! =ay Ke Aevo cokqo pa@ to Ke. wa{¦ inüy=I ivkarno ktaR Òv Ke, temaH prna karknI ApeÙa Ke nih. Aa b\ano in`Ry krva ma!e _Llas Ôe{Ae.

Aho¦ wgvan Aa„a Am<tno sagr Ke. pu~y‐papna wav Ke te Aena ãƒ‐gu`maH n=I. ãƒ Ae!le xi›van AqHD vStu Ane gu` Ae!le xi›. Ahaha...¦ AHdr Aa„a suqna rsna Svad=I wrelo AnHt guòno wHDar Aevo wgvan pote Ke. Aavo Am<tno na= wgvan m<tk klevrmaH mUKaR{ gyo Ke. xrIr maruH Ke, AenI sHwaz raqvI Ôe{Ae [Tyaid wav vDe te mUKaR{ gyo Ke. Are wa{¦ jra saHwz. Aa deh to prma unI cIj Ke. xuH khIAe na=¦ phelaH je vÄKIna DHqp e pir`mela te prma u AhÄ Aa xrIr$pe ={ne Aaƒa Ke. vÄKIna DHqp e hta Tyare AemaH tne @Ik n hotuH lagtuH Ane Aa xrIrp e =ya Ae!le Ô e te mara Ke, Aena=I rmt kÌH, ivØy wog lë‐Aem ceÚa kre Ke¦ qavanI iÊya, pIvanI iÊya, wognI iÊya [Tyaid marI Ane AemaH mne mJa Ke Aem mUKaR{ gyo Ke¦ Are¦ xuH =yuH Ke Ýwu¦ tne? Aa (im+yaTvno) rog k–aH=I vzGyo tne? AhÄ khe Ke‐Ae rog teH SvyH _TpNn kyÈ Ke Ae taro j Apra\ Ke, ko{ kmRne l{ne =yo Ke Aem n=I. gHwIr vat Ke, wa{¦

AhÄ 5` vat lI\I Ke‐

1. Òvna rag‐äeØ‐mohna piràm pote potana kar e _TpNn kre Ke ko{ kmRna kar e =ay Ke Aem nih.

2. te kaze im+yaTvaid jD pudŸglna piràm je _dy$pe =ay Ke te kmRna potana kar e =ay Ke.

3. te im+yaTvaid AÒv pudŸglkmRna piràmne Aas/v kem khIAe? to khe Ke ke nvaH kmRna Aas/v`maH inim¿ Ke ma!e. hve te nvaH kmRna Aas/v`maH inim¿ k–are =ay ke jUnaH kmRna _dykaze Òv rag‐äeØ‐mohne _TpNn kre to jUnaH kmR nvaH kmRna Aavr`maH inim¿ =ay Ke.





bhu JIÌ vat. Aa vai`yane AavuH ivcarvano vqt k–aH=I mze? Aaqo idvs vepar‐\H\amaH pEsa kmavanI mj¡rImaH pD–a rhe temne k–aH=I nvrax mze? p` Are¦ Ae xuH Ke bapu? Aa pEsana #gla to pEsamaH Ke Ae k–aH taramaH grI gya Ke? Aene deqIne Aa mara Ke AevI mmta taramaH to Ke. Ae mmta Ke te AekluH du:q Ke, Ane AenuH fz p` bhu AakruH Ke. AhÄ khe Ke‐Ae du:q pote _TpNn kyuÅ Ke, pEsane l{ne ke kmRne l{ne =yuH Ke Aem n=I.

kmR‐Aas/v`na inim¿pànuH inim¿ rag‐äeØ‐moh Ke ke jeAo A&anmy Aa„piràmo Ke. Òvne je rag‐äeØ‐mohna piràm =ya te prne kar e =ya Ke Aem nih p` te potane kar e krela A&anmy Aa„piràm Ke. Aha¦ im+yaTv Ane xuwaxuwwav, pu~y‐papna wav‐Ae b\a A&anmy Aa„piràm Ke. prãƒne AemaH xuH sHbH\ Ke? prãƒ prãƒmaH Ke Ane Aa„a pote potana ivkar ke AivkarmaH rme temaH prnI sa=e kaH{ sHbH\ n=I. Ývcnsar (ga=a 67) maH to Aem kæuH Ke ke‐paHc [iNãyna ivØyo Aa„ane rag‐äeØ kravvane Asm=R‐AikHicTkr Ke. jem kmR rag‐äeØ kravvane Asm=R Ke tem nokmR p` rag‐äeØ kravva AikHicTkr Ke.

kmRno _dy je Ýma e Aave te Ýma e ragaid piràm krva j pDe, kmR inim¿ ={ne Aave Ae!le Òve ivkar krvo j pDe Ae vat y=a=R n=I. goMm!sar Aaid xaÏmaH je Anek ƒvhar=I krelaH k=no Aave‐jemke kmRnuH Ôer Ke ma!e ingodna Òvo ingod KoDta n=I [Tyaid‐Ae b\aH inim¿nuH &an kravnaraH inim¿nI muQyta krIne krvamaH AavelaH k=no Ke. inim¿ xuH hoy Ke AevuH TyaH &an kraƒuH Ke Aem smjvuH. wa{¦ vItrag magRmaH pUvaRpr ivro\vazI vat hoy nhÄ. Aa to vItrag svR& prme¬rnI vaÌ Ke. temaH je ApeÙa=I k=n hoy tene y=a=R smjvuH Ôe{Ae.

phelaH Ae!luH kæuH htuH ke‐Aas/vo potana piràmna inim¿e Ae!le ke Aa]ye =ta hova=I teAo jD nih p` icdawas Ke. vzI tene j pKI A&anmy Aa„piràm kæa. rag, äeØ Ane mohna piràm A&anmy Aa„piràm Ke Aem kæuH. hve khe Ke‐teAo ;im+yaTvaid pudŸgl piràmone Aas/v`na inim¿pàna inim¿wUt hova=I rag‐äeØ‐moh j Aas/vo Ke.' ÔeyuH? phelaH jUnaH kmRne qreqr Aas/v kæa hta Ane hve AhÄ cetnna rag‐äeØ‐moh‐te ;j' qreqr Aas/v Ke Aem lI\uH¸ ;j' naQyo. Ke, pa@maH (!IkamaH) ;Ov' xBd pD–o Ke.

wa{¦ potano AiwÝay KoDIne AacayR wgvanno AiwÝay xuH Ke, teAo xuH kheva mage Ke te smjvano ÝyTn krvo Ôe{Ae. xaHit=I, \Irj=I, ij&asu ={ne Sva|yay kre nih to vat y=a=R kem smjmaH Aave? (n Aave).




smysar ga=a‐164‐16p ) ( 231

Aha¦ wgvan¦ tuH AtIiNãy AanHdno diryo Ko. Ýwu¦ tne AenI qbr n=I, tne Aeno iv¬as Aavto n=I. Are¦ potane potano wroso nih Ane prna wrose (AaH\ze‐bhero) caLyo Ôy Ke¦

ÝÆ:- Aa„a Aavo ho{ xke‐Ae!lo b\o iv¬as kem Aave?

_¿r:- Are wa{¦ teH jenI sa=e lGn kyaÅ Ke te kNyane phelaH Aozqto hto? (na). bIlkul AÔÌ hova KtaH tne kdI xHka pDI ke Aa maruH Aiht krxe to? mne marI naqxe to? wgvan¦ tne ivØymaH rs‐ruic Ke te=I TyaH xHka pDtI n=I Ane iv¬as pako ={ gyo Ke. tena sHge rhe Ke Ane tena sHge rme Ke. bIÔ ko{ bIÒ vat kre top` xHka j pDtI n=I. ivØymaH rs‐Ìic Ke ne? tem jene AHtrmaH rs‐Ìic ={ tene wgvan Aa„ano Aevo iv¬as Aave Ke ke 5`kazmaH fre nih. AÔÌ kNyane Ôe{ne jem phelI FDIAe iv¬as AavI gyo, xHka pDI nih tem phelI FDIAe j ßyaH icdŸ&anne icdanHd wgvanno we!o =ay TyaH te j Ù e AtIiNãy AanHdnI lhr sa=e teno iv¬as pako ={ Ôy Ke, xHka rhetI n=I. pU aRnHdna na=ne ßyaH AHdr j{ Ôeyo Ane Aeno we!o kyÈ TyaH te j Ù e teno pako iv¬as AavI Ôy Ke, Ane AtIiNãy AanHdno rsaSvad Aave Ke. wa{¦ Aavo AtIiNãy AanHd te AanHd Ke, bakI b\I vato Ke. Aavo AanHd ma5 &anIne j hoy Ke. smÔ uH kaH{...?

AhÄ isâ krvuH Ke ke‐im+yaTv sHbH\I rag‐äeØ‐moh &anIne hota n=I. im+yaTv Ane AnHtanubH\Ina rag‐äeØ‐moh to A&anIne j hoy Ke ma!e A&anIne j Aas/v Ke Aem khe Ke‐

;Ane te to (rag äeØ moh to) A&anIne j hoy Ke Aem A=RmaH=I j nIkze Ke,' ;j' xBd lI\o Ke. wgvan kuHdkuHdna keDayt !Ikakar Am<tcHãacayR Aem khe Ke ke ga=ana j A=RmaH=I Aa vat isâ =ay Ke. rag‐äeØ‐moh je A&anmy Aa„piràm Ke te A&anIne j hoy Ke, &anIne nih. ga=amaH SpÚ xBdomaH kæuH n=I KtaH ga=ana j A=RmaH=I Aa Aaxy isâ =ay Ke. A&anIne j rag‐äeØ‐moh hoy Ke, kemke im+yaTvwav ßyaH Ke TyaH j rag‐äeØna piràmnI ruic hoy Ke. teno Ýem hoy Ke.

&anIne ikHictŸ ragaid hova KtaH Aene AenI ruic hotI n=I te=I &anIne rag‐äeØ n=I Aem ¹iÚ ApeÙaAe khIAe KIAe. AhÄ to jenI ¹iÚ ivprIt Ke tene j rag‐äeØ‐moh Ke Aem isâ krvuH Ke. sMyG¹iÚne hÔu je!lo cair5moh Ke te AhÄ g`vamaH Aaƒo n=I. AhÄ ¹iÚnI muQytamaH na paDe Ke p` pKI




232 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aagz (ga=a 171 maH) lexe ke ßyaH su\I y=aQyatcair5 n=I TyaH su\I &an, dxRn Ane cair5nuH pir`mn jFNy Ke. te=I tene rag‐äeØ Ke Ane Aena=I ikHictŸ bH\ p` Ke.

wa{¦ k{ ApeÙaAe k–aH xuH kæuH Ke Ae y=a=R smjvuH pDe. potano Aag/h n cale. potano Aag/h KoDI devo pDe Ame maNyuH Ke Aem xaÏmaH AavvuH Ôe{Ae Aem vat n cale. xaÏne je khevuH Ke te AiwÝay AemaH=I ka#vo Ôe{Ae. (Ae j smj`nI rIt Ke.)

· ga=a 164-16p : wava=R _prnuH Ývcn ·

;&anavràid kmÈna Aas/v`nuH (‐AagmnnuH) kar` to im+yaTvaid kmRna _dy$p pudŸglna piràm Ke, ma!e te qreqr Aas/vo Ke.' nvaH &anavràid kmRna Aas/v`nuH inim¿ jUnaH im+yaTvaid kmRno _dy Ke ma!e te im+yaTvaid jUnaH kmÈ qreqr Aas/vo Ke.

;vzI temne kmR‐Aas/v`na inim¿wUt =vanuH inim¿ Òvna ragäeØmoh$p (A&anmy) piràm Ke, ma!e ragäeØmoh j Aas/vo Ke. te rag‐äeØ‐mohne iciäkar p` khevamaH Aave Ke. te ragäeØmoh Òvne A&an‐AvS=amaH j hoy Ke. im+yaTv siht &an j A&an khevay Ke. ma!e im+ya¹iÚne A=aRtŸ A&anIne j ragäeØmoh$pI Aas/vo hoy Ke.'

hve AavI vat k–aH Ke wa{? Aavo Avsr mZyo, AavuH mnu*yp uH Ane wgvan ijndevno sHÝday (prHpra) mZyaH AemaH Aavo in Ry nih kre to k–are krIx? JaJa ma`sonI sHQya Aa vatne mane Ke ke nih Ae k–aH ÔevanuH Ke? sTy Ke ke nih Ae!luH j ÔevanuH Ke. sTyne mannara bhu =oDa j hoy. kæuH Ke ne ke‐

;vIrla |yave tÀvne, vIrla \are ko{.'

A&anIne j ragäeØmoh$pI Aas/vo hoy Ke Aem khIne Aa ga=amaH &anIne Aas/vono Awav dxaRƒo Ke. &anIne rag=I iwNn xuâ cEtNyãƒnuH &an‐]âan Ke ne? Aha¦ ãƒne gu to i5kaz xuâ Ke Ane Ae xuâno jene AHtrmaH Anuwv =yo te &anIne xuânuH pir`mn hova=I wav‐Aas/vno Awav Ke. im+yaTv sHbH\I rag‐äeØ‐mohno &anIne Awav Ke te=I &anIne Aas/v‐bH\ Ke nih Aem AhÄ kæuH Ke.

(Ývcn nH. 228 xeØ, Ane 229 ∙ idnaHk 11‐11‐76 =I 12‐11‐76)




ga=a-166

A= &ainnStdwavH dxRyit-

ìT= du AasvbH\o sMmaidi‚Ss Aasvi`roho. sHte puVvi`bâe jaìd so te AbH\Hto.. 166 ..

naiSt Tvas/vbN\: sMyG¹Úeras/vinro\:. siNt pUvRinbâain janait s taNyb|™nŸ.. 166 ..

hve &anIne AaÏvono (wavaÏvono) Awav Ke Aem btave Ke:‐

su¹iÚne AaÏvinim¿ n bH\, AaÏvro\ Ke¸ nih baH\to, Ôè j pUvRinbâ je s¿a ivØe. 166.

ga=a=R:- (sMyG¹Úe: tu) sMyG¹iÚne (Aas/vbN\:) Aas/v jenuH inim¿ Ke Aevo

bH\ (naiSt) n=I, (Aas/vinro\:) (kar` ke) Aas/vno (wavas/vno) inro\ Ke (tain) nvaH kmÈne (Ab|nnŸ) nih baH\to (s:) te, (siNt) s¿amaH rhelaH (pUvRinbâain) pUveR bH\ayelaH kmÈne (janait) Ô e j Ke.

!Ika:- qreqr &anIne &anmy wavo vDe A&anmy wavo AvXymev inro\ay

Ke‐rokay Ke‐Awav$p =ay Ke kar` ke prSpr ivro\I wavo sa=e rhI xke nih¸ te=I A&anmy wavo$p rag‐äeØ‐moh ke jeAo AaÏvwUt (AaÏvSv$p) Ke temno inro\ hova=I, &anIne AaÏvno inro\ hoy j Ke. ma!e &anI, AaÏvo jemnuH inim¿ Ke AevaH (&anavràid) pudŸglkmÈne baH\to n=I, ‐sday AktaRp uH hova=I nvaH kmÈ nih baH\to =ko s¿amaH rhelaH pUvRbâ kmÈne, pote &anSvwavvazo ho{ne, kevz Ô e j Ke. (&anIno &an j Svwav Ke, ktaRp uH Svwav n=I¸ ktaRp uH hoy to kmR baH\e, &atap uH hova=I kmR baH\to n=I.)

wava=R:- &anIne A&anmy wavo hota n=I, A&anmy wavo nih hova=I

(A&anmy) ragäeØmoh A=aRtŸ AaÏvo hota n=I Ane AaÏvo nih hova=I nvo bH\ =to n=I. Aa rIte &anI sday AktaR hova=I nvaH kmR baH\to n=I Ane pUvR bH\ayelaH je kmÈ s¿amaH ræaH Ke temno &ata j rhe Ke.





AivrtsMyG¹iÚne p` A&anmy ragäeØmoh hota n=I. im+yaTv siht ragaidk hoy te j A&anna pÙmaH gày Ke, sMykŸTv siht ragaidk A&anna pÙmaH n=I. sMyG¹iÚne inrHtr &anmy pir`mn j hoy Ke. tene cair5mohna _dynI bzÔerI=I je ragaidk =ay Ke tenuH SvamIp uH tene n=I¸ te ragaidkne rog sman ÔÌne ÝvteR Ke Ane potanI xi› Anusar temne kapto Ôy Ke. ma!e &anIne je ragaidk hoy Ke te iv>man KtaH Aiv>man jeva Ke¸ teAo AagamI samaNy sHsarno bH\ krta n=I, ma5 ALp iS=it‐Anuwagvazo bH\ kre Ke. Aava ALp bH\ne AhÄ g`vamaH Aaƒo n=I.

Aa rIte &anIne AaÏv nih hova=I bH\ =to n=I.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 166 : m=azu

hve &anIne Aas/vono (wavas/vono) Awav Ke Aem btave Ke:‐


;qreqr &anIne &anmy wavo vDe A&anmy wavo AvXymev inro\ay Ke‐rokay Ke‐Awav$p =ay Ke kar` ke prSpr ivro\I wave sa=e rhI xke nih.'

jene xuâ cEtNymy \/uv AanHdkHd Ýwu Aa„anI ¹iÚ ={ Ke, Ahaha...¦ jene pU aRnHdno na= Ýwu &anmaH jàyo Ke, jene pyaRymaH inivRkLp Anuwv =yo Ke Ane AtIiNãy AanHdnuH vedn AaƒuH Ke Aene \m± A=va &anI khe Ke. Aava &anIne &anmy Ae!le Aa„my‐xuâ cEtNymy piràm =ay Ke. tene &anmy‐cEtNymy wavo vDe A&anmy wavo AvXymev rokay Ke. im+yaTv Ane AnHtanubH\I ragäeØna A&anmy wav &anmy wav vDe AvXy inro\ay Ke.

Aas/vno inro\ te sHvr Aem bhar=I sHvr l{ ko{ v/taid l{ besI Ôy Ae vat Aa n=I. AevuH sHvrnuH Sv$p n=I.

ÝÆ:- p` Ae rIte mhavro‐Ýek!Is to pDe ne?

_¿r:- wa{¦ ragna ivkLp=I iwNnnI (xuâ cEtNynI) AHdrmaH Ý&a (wediv&an) vDe Ýek!Is kre te Ýek!Is Ke. Aa„a xuâ cEtNyFn Ýwu Aeklo piv5tano ipHD Ke te potanuH Sv Ke. TyaH pr trfna ragna vl`=I KU!I Ae Sv trfna vl`nI Ýek!Is kre to te jày Aevo Ke. ƒvharna‐ragna sa\n vDe wgvan Aa„a jày AevuH AenuH Sv$p j n=I.

Ývcnsar, ga=a 172 maH AilHgg/h`na Kõa bolmaH Ke ke ;ilHg äara




smysar ga=a‐166 ) ( 23p nih p` Svwav vDe jene g/h` =ay Ke te AilHgg/h` Ke¸ Aa rIte Aa„a ÝTyÙ &ata Ke Aeva A=RnI ÝaiPt =ay Ke.' Ahaha...¦ Aa„a potana Svwav=I jày Aevo ÝTyÙ &ata Ke. xuâ cEtNyna Ýkax=I‐piràm=I jày Aevo wgvan Aa„a Ke. dya, dan, v/t Aaidna ivkLp=I Aa„a jày AevI cIj n=I. mit‐]ut&annI inmRz pyaRymaH Aa„a ÝTyÙ jày Ke, tene prnI ApeÙa n=I. ÝTyÙ kæuH Ae!le Ýdexe ÝTyÙ Aem vat n=I, p` Anuwv‐ÝTyÙ‐vedn‐ÝTyÙnI vat Ke.

Aa„a ragnuH vedn Anaid=I krI ræo Ke. Aha¦ mo!o nGn idgHbr sa\u ={ne Ae e paHc mhav/t Ane 28 mUlgu paZya Ane Aena fzmaH nvmI g/Eveyk gyo¸ p` Ae to b\uH ragnuH vedn htuH. Ae ragna vedn=I h@Ine AHdr pirpU R siCcdanHdSv$p wgvan pote Ke. Aeno je Anuwv kre Ane AtIiNãy AanHdna Svadne vede te &anI Ane \m± Ke.

baæ iÊyakaHDna pÙvazaAone Aa AakruH pDe Ke. prHtu wa{¦ crànuyogmaH khelaH baæ v/t, tp AaidnI iÊya$p Aacr` krva=I sa\k =ay Ke Aem n=I. crànuyogmaH to &anIne‐sa\kne wUimka Ýma e baæ v/taid kevaH hoy Ke tenuH &an kraƒuH Ke. &anI tene (baæ v/taidne) Aacre, kre‐Aem ƒvhar=I khevay Ke, p` inüy=I baæ Aacr` te cair5 j n=I. Aavo magR Ke, wa{¦ jem qorak pce nih tene AÒ R =ay te magR y=a=R smje nih tene muXkel pDe AevuH Ke. (mtlb ke te magRne pamI xkto n=I).

ÝÆ:- to Aap pacn =ay tevI gozI Aapo to?

_¿r:- ¹iÚnI pyaRy wgvan pU aRnHdna na=ne SvIkare te pacn Ke. ]I jysenacayRnI !IkamaH Aave Ke ke‐jem AiG™maH pack, Ýkaxk Ane dahkno ‐Aem 5` gu Ke tem Aa„amaH pack, Ýkaxk Ane dahkna 5` gu Ke. AaTmamaH sMyGdxRnnI packxi› Ke. Ahaha...¦ AaTmanuH inmRz ]âan je sMyGdxRn temaH wgvan pU aRnHdnuH pacn =ay Ke. wle vtRman ALp& dxa hoy p` sMyGdxRn wgvan pU aRnHdna na=ne jevo Ke tevo pirpU R ÝtIitmaH l{ le Ke, te Aa„ane pU Rp e pcavI de Ke. Ahaha...¦ AnHtgu na pasa=I sday xowayman AHdr cEtNy hIro ÝkaxI ræo Ke. tene Ýitsmy AnHtgu nI pyaRyo Ýg!e Ke. temaH sMyGdxRnnI pyaRynI wgvan pU aRnHdna na=ne pcavvanI xi› Ke, sMyG&annI ÝkaxknI xi› Ke Ane sMykŸcair5 A=va Sv$piS=rtanI ragaidne bazvanI dahkxi› Ke. AavI pack, Ýkaxk Ane dahk xi› jene Ýg! ={ Ke te &anI Ke.





prma„ÝkaxmaH Aave Ke ke v/tna ivkLp=I KU!Ine wgvan AanHdna na=maH iS=r ={ jvuH, ÔmI jvuH, lIn ={ jvuH tene v/t nam cair5 khe Ke. pHcmhav/tna ivkLpne to _pcar=I cair5 khe Ke.

Aha¦ pr trfna ivkLponI lagÌAone Ýwu¦ te AnHtkaz sevI Ke. jNm‐mr` riht =vuH hoy to Aa Aek j pH= Ke ke AHtrsNmuq ={ siCcdanHdSv$p wgvan Aa„anI ÝtIit jenuH lÙ` Ke AevuH sMyGdxRn Ýg! krvuH. AavI smiktnI dxa‐jemaH Anakuz Aandno Svad vedayo‐te jene Ýg! ={ te &anI Ke. AHdr ;&anI' xBd pD–o Ke ne? &anI kone khevay AenI Aa ƒaQya Ke.

FàH xaÏ w~yo hoy Ane ƒaQyan krI xaÏ smÔvto hoy ma!e te &anI Aem nih. smÔvvanI waØa Ke Ae to jD pudŸglnI Ke, Ane smÔvva ÝTye vl` Ke Ae rag Ke. w`vuH Ane wàvvuH ‐Aem je vl` Ke Ae to b\a ivkLp rag Ke. AemaH k–aH wgvan Aa„a Ke? Aa to Sv$psHvedn siht rag=I iwþ Aa„anaH &an‐]âan jene Ýg! =yaH Ke te &anI Ke Aem vat Ke. smÔùH kaH{...¦

wa{¦ ragna pÙmaH rhIne 84 na Avtar krI krIne tuH mrI gyo Ke, du:qI =yo Ke. Ù`maH deh KU!I Ôy, qbr p` n pDe AevaH AnHtvar jNm‐mr` ={ cUk–aH Ke. FÌ vqt to kaH{ sa|y n rhe AevI tarI Asa|y dxa ={ Ke. Ae Asa|y to bharna (‐xrIrna) rogonI ApeÙaAe Ke. p` AHdr Aa„a rag=I iwNn Ke AevuH SvSv$pnuH sa|yp uH Ýg!–uH nih te mha Asa|y Ke.

ÝÆ:- kazliB\ pakxe Ae!le sa|yp uH Ýg!I jxe.

_¿r:- wa{¦ tuH xaÏmaH=I \aràmaH l{ne kazliB\nI korI vato kre Ke p` Aeno xuH A=R Ke? Ae=I kaH{ sa|y n=I. ßyare AHtr‐Aekag/ ={ne SvwavnuH wan kre Tyare kazliB\nuH sacuH &an =ay Ke. 72 nI salmaH Aa ÝÆ ccaRyo hto ke‐kevzIAe dI@uH hxe te =xe. Tyare kæuH htuH ke jenI pyaRymaH idƒ kevz&an Ýg!–uH Ke jemaH Aaqo Aa lokalok to xuH Aena=I AnHtgu o lokalok hoy toy jà{ Ôy Aeva kevzInI s¿ano tne SvIkar Ke? AenI s¿ano SvIkar pr kevzInI ke pyaRynI sNmuq ={ne ={ xkto n=I. AenI s¿ano SvIkar to inj cEtNySvwavnI‐svR&SvwavnI sNmuq =va=I j =ay Ke Ane Tyare kazliB\ pakI Ôy Ke. Ahaha..¦ svR&‐SvwavnI ¹iÚmaH svR&tano SvIkar =ay Ke Ane svR&tano SvIkar krnarI ¹iÚ =taH kazliB\ pakI Ôy Ke. ]Imde kæuH Ke ne ke‐

;;Ôe [CKo prma=R to, kro sTy puÌØa=R¸ wviS=it Aaid nam l{ Kedo nhÄ Aa„a=R.''




smysar ga=a‐166 ) ( 237

wgvane dI@uH hxe te =xe‐Aem kazliB\ Ane wviS=itnuH nam l{ tuH SvwavsNmuqtana puÌØa=Rne KedIx ma. wgvan Aa„ana y=a=R ]âanno puÌØa=R Ôg/t kr.

sHsarmaH \n rzva Ôy TyaH to kazliB\ hxe to pEsa mzxe Aem kheto n=I. TyaH kazliB\nI rah Ôe{ besI rheto n=I. jmvana kaze jmvano kaz pakxe Tyare jmaxe Aem tuH xuH ivcare Ke? (na). TyaH to ÝyTn Ane puÌØa=R kre Ke. wle, wojn to Aena kaze Aena kar e Aave Ke, p` tuH Aevo ÝyTn to kre Ke ne? qava‐pIva AaidnI b\I jDnI iÊya Ae Aa„anI nih, KtaH Aam kruH, tem kÌH Aem rag to kre Ke ne? tevI j rIte Aa„opliB\ ma!e AHtrmaH puÌØa=R maHDIne Aa„anuwv Ýg! krvo pDxe. inj wgvannuH Aara\n krva Ane ragno‐ivkarno wuÞo bolavva AqHD cEtNyÝwunI AqHD ¹iÚ sa\Ine AqHDp e AHtr‐rm`tano puÌØa=R krvo pDxe. AhÄ khe Ke‐Aavo AHtr‐puÌØa=R je`e Ýg! kyÈ Ke te &anI Ke.

Ahaha...¦ pote xuâ cEtNyFn &anFn Ýwu Ke AevI jene ¹iÚ ={ Ke Aeva &anIne b\a wavo &anmy hoy Ke Aem khe Ke. Aene ragmy im+yaTvwav hota n=I. tene &anmy wav vDe im+yaTvsHbH\I rag Ane äeØ AvXymev inro\ay Ke, A&anmy wav j$r roka{ Ôy Ke. waØa j¡Ao¦ &anIne &anmy wav Ke, &anvaza Aem nih. &anmy wav Ae!le wgvan xuâ&anFnSv$p cEtNyibHb Ýwu je AHdr i5kaz ivraje Ke tena Awed vl`vaza wav. Ahaha...¦ Aava &anmy wavo vDe A&anmy wavo j$r=I roka{ Ôy Ke, $H\a{ Ôy Ke, Awav$p =ay Ke.

Aa to A|ya„naH l#` A=va FUH!` Ke wa{¦ Aa kaH{ k=a n=I. (bhu xaHit Ane \Irj=I _pyogne sU"m krI sav\anI=I saHwzvuH Ôe{Ae).

xuH khe Ke? ke Aa„a pr trfna vl`ne KoDIne AHtrna Svna vl`maH gyo Ae!le Aene &anmy wavo =ay Ke Ane te vDe A&anmy Ae!le im+yaTvmy rag‐äeØaidna wav j$r roka{ Ôy Ke kemke prSpr ivro\I wav sa=e rhI xke nih. AiS=rtana Anek wav hoy tenI AhÄ vat n=I. AhÄ to &anmy wavmaH im+yaTvmy wav hoy nih Ane im+yaTvmy wavomaH sMykŸ &anmy wavo hoy nih Aem vat Ke. im+yaTv Ane im+yaTvsHbH\I rag‐äeØna wav sMyGdxRn Ane sMyG&anna wavomaH rhI xke nih. bey prSpr ivro\I Ke. Aek sa=e ho{ xkta n=I. &anwavmaH A&anwavno Awav j hoy Ke. hve khe Ke‐

;te=I A&anmy wavo$p rag‐äeØ‐moh ke jeAo Aas/vwUt (Aas/vSv$p)




238 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ke temno inro\ hova=I, &anIne Aas/vno inro\ hoy j Ke.' j¡Ao, &anIne im+yaTv Ane im+yaTvsHbH\I ragäeØ‐Aeva je Aas/vo teno inro\ hoy j Ke. wa{¦ Aa kaH{ vate vDaH pake AevuH n=I. vDaH Aam =ay ne tem =ay Aem ma5 vato=I vDaH n ={ Ôy. vDaH ma!e lo! Ôe{Ae, tel Ôe{Ae, AenI AavDt Ôe{Ae, b\uH Ôe{Ae ne? tem wgvan Aa„ane Ýg! krva AHtrno puruØa=R Ôe{Ae. Ae vat khe Ke ke‐AHtrna &aykSvwavna Ýit vIyRna vl`vaza \mRmy wav=I A\mRmy wav _TpNn =ta n=I te=I &anIne A\mRno‐Aas/vno inro\ j Ke.

Are¦ Aene pote cEtNymUitR wgvan Ke AenuH mhaTMy AavtuH n=I¦ Anaid=I Ae e prmaH Ane Aek smynI pyaRymaH rmt maHDI Ke ne? dya, dan, v/t, wi›, pUÔ, kam, Êo\ Ane [iNãyona wog AaidmaH t=a pyaRymaH &anno Ùyopxm _FaD hoy AemaH te AnHtkaz=I rmI ræo Ke. p` wgvan¦ tara i5kazI cEtNytÀvnI Aagz Ae ÙyopxmnI xuH ikHmt Ke? kaH{ ikHmt n=I. ma!e AHdr Ô Ane \/uv cEtNytÀvne pkD¸ te=I tne im+yaTvaid wavono Awav =xe, inrakuz AanHd =xe.

&anIne Aas/vno inro\ hoy j Ke. ;ma!e &anI, Aas/vo jemnuH inim¿ Ke AevaH (&anavràid) pudŸglkmÈne baH\to n=I, ‐sday AktaRp uH hova=I nvaH kmÈ nih baH\to =ko s¿amaH khelaH pUvRbâ kmÈne, pote &anSvwavvazo ho{ne, kevz Ôè j Ke.'

j¡Ao, &anIne Aas/v n=I Ae!le nvaH &anavràid kmR bH\ataH n=I. qreqr to prmaùAone te kaze bH\avano yog j hoto n=I, prHtu smÔvvuH hoy Tyare bIÒ xI rIte k=n Aave? &anI to, pote &anSvwavvazo ho{ne s¿amaH rhelaH pUvRbâ kmÈno Ô`nar‐deqnar Ke. duinyanI AaHq Ke ne? AaqI duinya jena &anmaH jày Aevo wgvan &ata‐¹Úa Ke. &ataSvwavna vl`maH &anI kevz Ô e j Ke, kmRno ktaR n=I. sday AktaRp uH hova=I Ae!le ke &anIne ragnuH ktaRp uH nih hova=I kmRne baH\to n=I, kemke kmRbH\nuH inim¿ to ragna ktaRpàno wav Ke. smysar na!kmaH Aave Ke ne ke‐

;;krE krm so{ krtara, Ôe ÔnE so Ônnhara¸ Ôe krta nih ÔnE so{, ÔnE so krta nih ho{.''

ragna ktaRp e rokay tene &atap uH rhetuH n=I Ane je &atapàmaH Aaƒo tene

ragnuH ktaRp uH hotuH n=I. &anIne bH\nuH kar` je Aas/v te hoto n=I te=I tene bH\ p` =to n=I. Aho¦ AavI SvwavnI vat shj Ane srl Ke.




smysar ga=a‐166 ) ( 239 p` Svwavno puruØa=R kre to ne? wa{¦ qalI vato=I kam par pDe Aem n=I.

hve ke!lak loko khe Ke ke‐song#nuH inyt im+yaTv Ke, kar` ke song# vaza to je smye je pyaRy =ay AemaH inim¿=I kaH{ n =ay AevuH mannara Ke.

tene khIAe KIAe‐wgvan¦ inyt j Ke. je smymaH je pyaRynI injÙ`‐jNmÙ` va _Tpi¿no kaz hoy te smye te pyaRy =ay Ke, inim¿=I =tI n=I. prHtu Aeno (Êmbâno) in Ry kone hoy? ke je AHt:SvwavmaH sNmuq =yo hoy tene Aeno sMykŸ in Ry hoy Ke.

&anIne wle mit‐]ut&an hoy, p` Aek smymaH lokalokne (proÙ) Ô`vanI takatvazI pyaRy tene Ýg! ={ Ke. &anIne ragnuH ktaRp uH n=I. tene potanuH Ô`vap uH Ane je rag =ay tenuH Ô`vap uH potamaH Ke. te=I nvaH kmÈ nih baH\to =ko s¿amaH rhelaH pUvRbâ kmÈne &anI kevz Ô e j Ke. jem kevzI wgvanne car FatI kmÈ pD–a Ke tene Ae kevz Ô e j Ke, maraH kmR Ke Ane maramaH Ke Aem nih, p` potanI s¿a=I iwNn sHyogmaH sHyogI iwNn cIj Ke Aem kevz Ô e j Ke tem &anI pUvRbâ kmÈne kevz Ô e j Ke.

&anIno &an j Svwav Ke, ktaRp uH Aeno Svwav n=I. jem kevzI wgvan lokalokne Ô e Ke‐Ae!le ke lokalok kevz&anmaH inim¿ hova KtaH lokalokna ktaR n=I, ma5 &ata Ke tem &anI &anmaH ragaidne Ô`va KtaH te ragno ktaR n=I, ma5 &ata Ke. Aho¦ sMyGdxRn, sMyG&an Ane Sv$pacr` ko{ AlaEikk cIj Ke¦ Aena=I \mRnI x$Aat Ke Ane Aena ivna \mR x$ =to n=I.

&anIne AiS=rtano ikHictŸ rag‐äeØ Ke. prHtu Sv&eyna Ô`narne ragaid Ane te vDe =to ALp bH\‐te &anmaH pr&ey trIke j`ay Ke. AhÄ ga=a 11 maH je khI te xElI=I vat lI\I Ke. wUta=R‐sTya=R i5kazI prma„Sv$p pote‐teno Aa]y krtaH sMyGdxRn Ýg! =ay Ke. hve tene Axuâta Ane ApU Rta je (pyaRymaH) rhI te Ô elaH Ýyojnvan Ke, AadrelaH nih. te kaze &ata‐Svwav j SvyH Aevo Ke ke te Svne Ô e Ke Ane sa=e je rag =ay Ke tene p` SpXyaR ivna kevz Ô`e Ke. AavuH j AenuH Sv$p Ke.

Aoho¦ Aek &angu maH bIÔe gu n=I KtaH &angu maH AnHtgu onuH $p Ke. jem &angu maH AiStTvgu n=I KtaH &angu maH AiStTvgu nuH $p Ke. A=aRtŸ &an Ke te SvyH AiStTvp e Ke. AiStp uH &annuH $p Ke. AevI rIte &anmaH vStup uH, Ýmeyp uH, ktaRp uH, kmR‐kr`p uH [Tyaid $p Ke. &an pote &anna ktaRp e Ke ktaR gu =I nih, potanuH Sv$p j ktaRp e Ke, AhÄ khe Ke‐




240 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 je &anmywav Ýg!–o te &annI pyaRynuH ktaRp uH &angu maH Ke, p` ragnuH ktaRp uH te &anSv$pmaH Ke nih. AavI JIÌ vat Ke, wa{¦

p` tuH JIò‐A$pI Ko ne Ýwu¦ sHkLp‐ivkLp Ke Ae to b\a jD, $pI Acetn Ke. pu~y‐papna Acetn Svwav=I wgvan i5kazI cEtNySvwav tdŸn iwNn Ke. Aava cEtNyne Ô`taH‐AnuwvtaH je &anmy wav Ýg! =yo te A&anmy wavno ktaR hoto n=I. tene A&anmy wav _TpNn j =ta n=I Ae!le te ktaR n=I. tene A&anmy wavnuH pir`mn j n=I.


;&anIne A&anmy wavo hota n=I, A&anmy wavo nih hova=I (A&anmy) rag‐äeØ‐moh A=aRtŸ Aas/vo hota n=I Ane Aas/vo nih hova=I nvo bH\ =to n=I. Aa rIte &anI sday AktaR hova=I nvaH kmR baH\to n=I Ane pUveR bH\ayelaH je kmÈ s¿amaH ræaH Ke temno &ata j rhe Ke.'

j¡Ao, \m± Òv to rag Aaidno sday AktaR Ke, kemke &anSvwavmaH ragnuH krvap uH Ke j nih. Aa„amaH ktaRgu Ke p` Ae inmRz pyaRyne‐&anwavne kre Aevo teno Svwav Ke. Aha¦ &angu Ane AanHdgu nI jem Aa„amaH ktaRgu i5kaz inmRz piv5 Ke. Ae ktaRgu piv5 pyaRyne kre Aevo teno Svwav Ke. smysarmaH 47 xi›AonuH v Rn Ke TyaH Aa vat lI\I Ke. Ahaha...¦ xi› je inmRz Ke te inmRz piràmne‐&anpiràmne kre Ke, ivkarne nih. ivkar je =ay Ke tena &anp e &anI pir`me Ke, ivkarna ktaRp e nih. te=I &anI nvaH kmR baH\to n=I Ane pUveR bH\ayelaH kmÈ je s¿amaH ræaH Ke temno te &ata j Ke, pr&ey trIke temne te kevz Ô e j Ke. AavI vat Ke.

;Aivrt sMyG¹iÚne p` A&anmy ragäeØmoh hota n=I. im+yaTv siht ragaidk hoy te j A&anna pÙmaH gày Ke, sMykŸTv siht ragaidk A&anna pÙmaH n=I.'

j¡Ao, rag Ke te huH KuH, pu~y Ke te huH KuH Ane Ae ragwav maro Svwav Ýg!vanuH kar` Ke AevI je ivprIt maNyta te siht je ragaidk hoy te j A&anna pÙmaH gày Ke. sMykŸTv siht ragaidk A&anna pÙmaH n=I. smiktIne co=e, paHcme, K‚e kH{k rag hoy Ke p` Ae A&anna pÙmaH n=I, kemke smiktIne sda Aa„ana vl`yu› &anmy wav hoy Ke. je rag hoy Ke tenuH te &an kre Ke. rag Ke ma!e AenuH &an Ke Aem nih, Aene to Sv‐prne Ô`nara &annuH j




smysar ga=a‐166 ) ( 241 &an hoy Ke, Ane te Sv‐prne Ô`naruH &an pote potane l{ne =ay Ke. te=I te ragaidno &ata j Ke. tene inrHtr &anmy j pir`mn hoy Ke.

;tene cair5mohna _dynI bzÔerI=I je ragaidk =ay Ke tenuH SvamIp uH tene n=I.'

AhÄ _dynI bzÔerI khI TyaH kmR bzÔerIAe tene rag krave Ke Aem A=R n=I. p` tene ragnI Ìic n=I KtaH tene AiS=rtana kar e ikHictŸ rag =ay Ke to tene _dynI bzÔerI khI Ke. potano puÌØa=R kH{k kmÔer Ke Ae!le _dynI bzÔerI Ke Aem kæuH Ke. ÌicmaH to wgvan Aa„a Ke, rag nih te=I kæuH ke cair5mohna _dynI bzÔerI=I kH{k rag =ay Ke p` tenuH Aene SvamIp uH n=I. Ae wlo Ke, krva jevo Ke Aem Aene Aa„buiâ Ane ktaRbuiâ n=I.

Aas/v Ai\karnI phelI ga=amaH (ga=a 164‐16p maH) AevuH AaƒuH ke im+yaTv‐rag‐äeØmy piràm Òvna Òvne kar e =ay Ke. teAo (A&andxamaH) Òvna Ke Ane Aena AiStTvmaH =ay Ke Aem TyaH &an kraƒuH. hve AhÄ to &anSvwavI Aa„anuH wan =yuH Ke tenuH vl` =yuH Ke te=I Aas/vno‐ragaidno Òv &ata j Ke Aem kæuH Ke. Lyo, Aam &atap e rhe‐pir`me tene \mR =ay Ke.

wa{¦ _âarno‐mui›no rSto to Aa Ke. Aeno ivro\ n =ay, bapu¦ kemke Ae=I to potano j ivro\ =ay Ke. samaiyk, posa Ane ÝitÊm` Aaid baæ iÊyaAo Ke Ae to xuwrag Ke. Ae ragno puÌØa=R to k<i5m Ke. \mRnI ÝaiPt to Svwavna shj puÌØa=R=I =ay Ke. wa{¦ Aa sTy smjvano kaz Ke hÇ. magR Aakro lage p` qreqr Aakro n=I kemke Svwav to shj Ke.

na=¦ wgvane to Aem kI\uH Ke ke je Sv$pnI rcna kre tene vIyR khIAe ragnI rcna kre Ae to npuHskp uH Ke. ivwavnI rcna kre te vIyR gu nuH puÌØa=R gu nuH kayR n=I. xuH kI\uH? vIyRgu ‐puÌØa=R‐xi› je Ke te Aa„anuH shj Ke Ane te Sv$pnI rcna kre Ke. Aha¦ je e Svwavvan wgvan Aa„anI ¹iÚ ={ Ae e Svwavne‐puÌØa=Rne maNyo Ke Ane Aene inmRz pirìtnI rcna =ay Ke. miln pirìt =ay Ae vIyRgu nuH kayR Ke j nih.

phelaH rag‐äeØ‐mohna piràm Aa„amaH pota=I =ya Ke Aem kæuH TyaH pyaRyne Svt: isâ krI Ke. Tyare AhÄ Aa„a ßyaH &anI =yo TyaH Aene cEtNyna vl`vaza &anmy piràm hova=I ragnuH kt<RTv rhetuH n=I. Aem khe Ke. Aha¦




242 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 jene cEtNySvwavnuH &an Ane wan =yuH te &anIne _dynI bzÔerI=I ikHictŸ rag =ay Ke p` tenuH Aene SvamIp uH n=I¸ te rag sa=e AekTv pamto n=I. je xuâ ãƒmaH AekTv krIne &anwave pir`Myo te &anIne ALp rag =ay p` temaH te Aekp uH pamIne qrDato n=I.

wa{¦ tuH corasI laq yoinmaH‐Aek Aek yoinmaH AnHtvar jNm‐mr` krI cUk–o Ke. AhÄ tne jNm‐mr` riht =vanI rIt khevamaH Aave Ke. Aa taro smj`no kaz Ke.

Aa„amaH Aek ;SvSvamI‐sHbH\ xi›' Ke. te vDe cEtNyãƒ, gu Ane AenI inmRz pyaRy bs Ae tenuH Sv Ke Ane Aa„a teno SvamI Ke. AavI Aa„amaH sHbH\ xi› Ke. prHtu ragno SvamI =ay Aevo ko{ Aa„amaH gu n=I. te=I &anI =taH ragno SvamI &anI =to n=I. ;te ragaidkne rog sman Ô`Ine ÝvteR Ke‐Ane potanI xi› Anusar temne kapto Ôy Ke.' &anIne rag rogsman du:q$p lage Ke. ko{ rIte sma\an =tuH n=I te=I ragmaH AavI Ôy Ke p` te Aene rog sman Ô`Ine ÝvteR Ke. jem ko{ rogI rogne AaEØ\ vDe dUr krto =ko ÝvteR Ke tem &anI potanI xi› vDe‐Svwavna puÌØa=R vDe ragne kapto Ôy Ke A=aRtŸ dUr krto Ôy Ke.

j¡Ao, ko{ Aem khe ke &anIne rag‐äeØ, du:q hoy j nih to Ae brabr n=I. Are wa{¦ je ho{ Aene kapto Ôy ke n hoy Aene? &anIne AiS=rtano ALp rag‐äeØ to =to hoy Ke Ane tene Ae Sv$pna AvlHbnnI Aekag/ta _g/ krIne kapto Ôy Ke Ae!le Êmx: m!aDI de Ke. jem jem Sv$pnI Aekag/ta v\tI Ôy Ke tem tem ragno Êmx: Awav =to Ôy Ke. prHtu je!la AHxe tene rag Ke te!luH &anIne du:q p` AvXy Ke. hve khe Ke‐

;ma!e &anIne je ragaidk hoy Ke te iv>man KtaH Aiv>man jeva Ke¸ teAo AagamI samaNy sHsarno bH\ krta n=I.' j¡Ao, bH\ to kre Ke p` samaNy Ae!le AnHt sHsarno bH\ krta n=I, ma5 ALp iS=it‐Anuwagvazo bH\ kre Ke. Aava ALp bH\ne AhÄ g`vamaH Aaƒo n=I.' ¹iÚnI Ý\antamaH ALp bH\ kaH{ n=I. Aho¦ Aavo ¹iÚno ko{ AicHTy mihma Ke.

;Aa rIte &anIne Aas/v nih hova=I bH\ =to n=I.'

(Ývcn nH. 230 ∙ idnaHk 13‐11‐76)




ga=a-167 A= ragäeØmohanamas/vTvH inymyit-

wavo ragaidjudo jIve` kdo du bH\go wi`do. ragaidivPpmuÞo AbH\go ja`go `vir.. 167 ..

wavo ragaidyuto jIven kËtStu bN\ko wi`t:. ragaidivÝmu›o½bN\ko &ayk: kevlmŸ.. 167 ..

hve, ragäeØmoh j AaÏv Ke Aevo inym kre Ke:‐

ragaidyut je wav Òvk<t tehne bH\k kæo¸ ragaid=I Ýivmu› te bH\k nhÄ, &ayk nyÈ. 167.

ga=a=R:- (jIven kËt:) Òve krelo (ragaidyut:) ragaidyu› (wav: tu) wav

(bN\k: wi`t:) bH\k (A=aRtŸ nvaH kmRno bH\ krnar) khevamaH Aaƒo Ke. (ragaidivÝmu›:) ragaid=I ivmu› wav (AbN\k:) bH\k n=I, (kevlmŸ &ayk:) kevz &ayk j Ke.

!Ika:- qreqr, jem lohcuHbk‐paØa` sa=e sHsgR=I (loqHDnI soymaH) _TpNn

=yelo wav loqHDnI soyne (git krvane) Ýere Ke tem ragäeØmoh sa=e wezsezp`a=I (AaTmamaH) _TpNn =yelo A&anmy wav j AaTmane kmR krvane Ýere Ke, Ane jem lohcuHbk‐paØa` sa=e AsHsgR=I (loqHDnI soymaH) _Tpþ =yelo wav loqHDnI soyne (git nih krva$p) SvwavmaH j S=ape Ke tem ragäeØmoh sa=e Awezsezp`a=I (AaTmamaH) _Tpþ =yelo &anmy wav, jene kmR krvanI _Tsukta n=I (A=aRtŸ kmR krvano jeno Svwav n=I) Aeva AaTmane SvwavmaH j S=ape Ke¸ ma!e ragaid sa=e imi]t (‐mzelo) A&anmy wav j kt<RTvmaH Ýerto hova=I bH\k Ke Ane ragaid sa=e Aimi]t wav Svwavno Ýkaxk (‐Ýg! krnar) hova=I kevz &ayk j Ke, jra p` bH\k n=I.

wava=R:- ragaidk sa=e mzelo A&anmy wav j bH\no krnar Ke, ragaidk

sa=e nih mzelo &anmy wav bH\no krnar n=I‐Ae inym Ke.

∙ ∙ ∙






hve, ragäeØmoh j Aas/v Ke Aevo inym kre Ke:‐

jene ragmaH AekTvbuiâ Ke Aeva im+ya¹iÚna rag‐äeØ‐moh j Aas/vnuH kar` =ay Ke Aem khe Ke‐


;qreqr, jem lohcuHbk‐paØa` sa=e sHsgR=I (loqHDnI soymaH) _TpNn =yelo wav loqHDnI soyne (git krvane) Ýere Ke tem...'

j¡Ao, lohcuHbk‐paØa`na sHsgRmaH Aavva=I soymaH git =vanI Ýerà _TpNn ={ A=aRtŸ AemaH gitnI wavna KtI ={‐Aem khe Ke. loqHDnI soy lohcuHbk‐paØa`na sHsgRmaH Aave Ke te=I Aena=I _TpNn =yelo wav soymaH git Ýere Ke, Ae!le ke te vDe soy cuHbk pase Ôy Ke. lohcuHbk to inim¿ Ke soymaH te vqte potana kar e potamaH=I =yelo wav tene cuHbk wÌ git krvane Ýere Ke. lohcuHbk Aene qeHce Ke Aem khevuH Ae to inim¿nuH k=n Ke. lohcuHbk soyne qeHce Ke Aem nih, p` lohcuHbkno soye sHsgR kyÈ te=I SvyH soymaH tenI smIp jvanI wavna Ôg/t ={ Ke. j¡Ao Aa ¹ÚaHt kæuH.

hve isâaHt:‐;tem ragäeØmoh sa=e wezsezpà=I (Aa„amaH) _TpNn =yelo A&anmy wav j Aa„ane kmR krvane Ýere Ke.'

wgvan Aa„a to siCcdanHd Ýwu sday &ananHdSvwavI Ke. tene ragäeØmoh sa=e wezsezp uH =va=I A=aRtŸ ragaidmaH AekTvbuiâ =va=I _TpNn =yelo A&anmy wav kmR krva Ýit Ýere Ke. huH xuâ icãUp cEtNyrskHd Ýwu Aa„a KuH Aem jene qbr n=I te vtRman pyaRymaH =ta ragäeØmohna wav sa=e AekTv manIne A&anmy wav _TpNn kre Ke Ane te A&anmy wav tene kmR krva Ýit Ýere Ke. Aha¦ dya, dan, v/t, wi› Aaid Ane kam, Êo\, ivØyvasna Aaid je ivkLp Ke te maruH ktRƒ Ke Aevo je A&anmy wav te Aa„ane kmR Ae!le ragaid krvane Ýere Ke. A=aRtŸ Ae A&anmy wavne karè Aa„a ragaidno ktaR =ay Ke. potana xuâ Sv$pnI qbr n=I Ae!le Òv ragne potano manIne AekTvbuiâ=I ragna kt<RTvmaH Ýeray Ke.

ko{ khe‐Amne qbr n hoy AemaH xuH doØ? tene khe Ke ke wa{¦ tne qbr n=I Ae j mhan doØ Ke. Sv$pnuH A&an Ae mhadoØ Ke. A&an Ae kaH{ bcav n=I. ko{ hImjnI jgaAe A&an=I soml (Jer) qa{ Ôy to te=I tenuH mot j =ay. qbr n=I ma!e te bcI n Ôy. Aem Sv$pnuH A&an raqe to




smysar ga=a‐167 ) ( 24p te cargitmaH rqDI‐rqDIne mrI j Ôy kemke Sv$pnuH A&an Ae j mhapap Ke. AhÄ khe Ke‐huH &ananHdSv$p KuH, rag maruH Sv$p n=I AevI qbr nih hova=I A&anmy wav vDe je rag krvane Ýeray Ke te bH\nmaH j pDe Ke. smÔùH kaH{...?

Ahaha...¦ AacayR wgvan kevI xElImaH khe Ke¦ Aa„a to cEtNymUitR wgvan &an Ane AanHdSv$p Ke. p` AenI jene ¹iÚ ={ n=I Ane ma5 pyaRybuiâAe A&anmy wav jene vteR Ke tene pyaRybuiâmaH ragnI j _Tpi¿ =ay Ke, Ane Ae bH\nmaH j pDe Ke.

wa{¦ \mR Ane \mRnI pâit bhu sU"m Ke. Aa to jNm‐mr`no mo!o wvsmuã par krvanI vato Ke. wgvan Aem khe Ke ke‐Ýwu¦ teH ãƒilHgI jEn sa\up uH Ae!lI var \ar` kyuÅ ke lokmaH Aevo ko{ wag (Ùe5) n=I jemaH tuH AnHtvar jNMyo Ane myÈ n hoy. wgvan¦ ãƒilHg \ar` krIne p` ragne potanuH ktRƒ manIne A&anwave tuH bH\ j krto hto. wgvan kuHdkuHdacayR to Aem khe Kee ke‐mara p/it jene‐äe*a =yo Ke tene p` ãƒilHg n hjo¸ kemke vStu AHdr Ýaº ={ n hoy Ane ãƒilHg leva{ Ôy pKI muHJv`no par rheto n=I. ãƒilHgI ktaRbuiâAe rag kre Ke. te pHcmhav/tne brabr paze Ke p` Aeva ragne \mR manI krvapànI buiâAe te krva Ýit Ýeray Ke. Aa A&anmy wav j Aene bH\nnuH kar` bne Ke.

wa{¦ Aa to prm sTy vato Ke. kudrtI AhÄ AavI g{ Ke. Aa to wgvanna sHdexa Ke. AWyas nih Ae!le sa\ar` ma`sone JI uH lage, p` wa{¦ huH &anSv$p KuH, ragSv$p n=I AevuH jene wan n=I, ivvek n=I tene ƒvharnI je baæiÊyaAonuH krvap uH Ke te A&annI Ýerà=I Ke Ane te bH\nuH kar` bne Ke. ktaRp e =yela svR wavo bH\nuH j kar` Ke.

Aa vai`ya malmaH wezsezp uH n=I krta? kazaH mrI sa=e bpEyanaH bIj wezvI de‐AevI FÌ b\I wezsez kre Ke ne? tem Anaid=I A&anI Aa„a potana &ananHdSvwav sa=e pu~y‐papna piràmonI wezsez krIne be@o Ke. prma„a khe Ke‐Ýwu¦ tuH inmRzanHdno na= &ata‐¹ÚaSvwav=I wrelo‐AemaH teH ragne wezvI naQyo¦ wgvan¦ tne xuH =yuH Aa? AHdr xuâ cEtNymUitR &aykdev ivraÒ ræo Ke tenI sa=e Are¦ teH ivwavne‐ragäeØne potana manIne wezvI dI\a¦ wgvan¦ tuH to Aeklo &anSv$p Ko ne¦ taramaH AnHt AanHd Ane AnHt &an pD–aH Ke ne¦ Aava Sv$pne KoDIne, rag maro Aem manIne rag krvanI buiâ tne




246 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 kem ={? wa{¦ Aa rag Ke te tarI potanI Ôt n=I, Ae to kÔt Ke. pu~y‐papna wav to ivwav‐cHDalÌna pu5 Ke. wa{¦ Sv$p=I AÔ` rhI, ragne potano manIne rag krva Ýit Ýeray Ke Ae A&anwav im+yaTvaidna bH\nuH kar` =ay Ke.

wgvan Aa„a pU aRnHdno na= siCcdanHd‐stŸ nam xa¬t &an Ane AanHdna xaHt‐xaHt‐xaHt Svwave sday rhelo Ke. tene wUlIne pu~y‐papna ivkLponI wezsez krI Aa„ane mane Ke‐rag maruH Sv$p Ke va rag=I mne law =ay, \mR =ay‐Aem je mane Ke‐te A&anmy wav Ke Ane te A&anmy wav Òvne kmR krvane Ýere Ke. wgvan &ayk sa=e ragnI wezsez krva=I je A&anmy wav =yo te kmR krvane Ýere Ke Ane te bH\nnuH kar` bne Ke.

sHÝdaymaH to khe ke‐wgvannI seva wi› krtaH krtaH kLya` ={ Ôy¸ Ae!le ke rag krtaH krtaH vItrag ={ Ôy va bH\wav krtaH krtaH inbÅ\ ={ Ôy. AavuH te hoy bapu? (n hoy). rag cahe to xuwwav ho, p` Ae to Aas/v tÀv Ke Ane wgvan Aa„a &ayktÀv Ke. bNne iwNn iwNn Ke. t=aip bNnenI wezsez krIne Aek mane to te=I A&anmy wav _pje Ke Ane te rag‐äeØne j krva Ýit Ýere Ke, bH\nna wav Ýit j \kele Ke. (ragna krvapàno wav Ae bH\nno j wav Ke).

Sv$pna A&anno nax Ane &annI ÝaiPt Ae mUz vat Ke. \m± Òvne AiS=rtano doØ hoy tenI AhÄ g`trI n=I. &anIne p` =oDI Axuâta hoy Ke Ane tena inim¿e =oDo bH\ p` =ay Ke p` tene ragna ktaRpànI buiâ nih hova=I teno te &ata j rhe Ke. jem wgvan kevzI ƒvhar ny=I lokalokne Ô e Ke TyaH lokalokmaH tNmy ={ne wgvan Ô`ta n=I tem &anI, pyaRymaH je rag =ay Ke tene Ô e Ke p` te ragmaH tNmy n=I. &anI potamaH j rhIne ragne pr&ey trIke Ô e Ke, ragmaH wzIne ragne Ô e Ke Aem nih. rag sHbH\InuH &an rag=I nih potana sam+yRpè pota=I =ay Ke. ragmaH AekTvbuiâ krIne ragne Ô e Ae to A&anmy im+yaTvna wav Ke Ane Ae j Aas/v‐bH\nuH kar` Ke.

Aho¦ magR bhu gU#, bapu¦ jena fzmaH AnHt &an, AnHt suq, AnHt AanHd Ýg!e Ae magR‐_pay to gU# AlaEikk j hoy ne?

hve svze=I le Ke‐;Ane jem lohcUHbk‐paØa` sa=e AsHsgR=I (loqHDnI soymaH) _TpNn =yelo wav loqHDnI soyne (git nih krva$p) SvwavmaH j S=ape Ke tem...'




smysar ga=a‐167 ) ( 247

j¡Ao, xuH kæuH? ke Ôe lohcuHbk‐paØa` sa=e soy sHsgR krtI n=I to te gitpiràmne _TpNn krnara wavne pamtI n=I Ane te=I git krtI n=I. lohcuHbkna sHsgRna Awave soy soymaH j Ae!le tena SvwavmaH j rhe Ke. cuHbkna sHsgRna Awave _TpNn =yelo wav soyne (iS=rpàna) SvwavmaH S=ape Ke, soymaH git‐piràmne (ivwavne) _TpNn krto n=I.

;tem ragäeØmoh sa=e Awezsezpà=I (Aa„amaH) _TpNn =yelo &anmy wav, jene kmR krvanI _Tsukta n=I (A=aRtŸ kmR krvano jeno Svwav n=I) Aeva Aa„ane SvwavmaH j S=ape Ke.'

j¡Ao, wgvan Aa„a Aekla &anSv$pe Ke, temaH rag‐äeØ‐mohnI wezsez n=I. rag ne Aa„a Aek n=I. AavI iwNntana ivvekyu› wavne &anmy wav khe Ke. xuâ cEtNymy Aa„ana Anuwv=I‐pircy=I _TpNn =yela &anmy wavmaH AiS=rtano je rag =ay tene krvanI _Tsukta n=I. Aha¦ &anIne rag krvanI ruic ke hÇx n=I. rag wlo Ke Aem ragnI dxane ÝerIne rag kre AevI dxa &anIne n=I.

xuâ cEtNymUitR wgvan &ayknuH jene wan =yuH Ke te &anIne ragaid sa=e Awezsezpàne lI\e &anmy wav Ýg! =yo Ke, Ane te=I ragna ktaRpànI buiâ Aene KU!I g{ Ke. huH rag kÌH Aevo AiwÝay Aene KU!I gyo. wgvan &ayk sa=e AekTv =yuH hova=I tene kmR krvanI _Tsukta hÇx n=I. Ahaha...¦ &aykSvwavmaH kmR (‐ragaid) nih Ane kmRnuH (‐ragaidnuH) ktaRp uH p` nih. Aava &aykne ¹iÚmaH lenar &anIne kmR krva Ýit inÌTsukta Ke. (A=aRtŸ te ragaidna ktaRpà=I ivr¿ Ke).

\mRna Sv$pnI AavI vato Ke. sHÝdaymaH to dya pazvI, v/t krvaH, posa ne ÝitÊm`nI iÊyaAo krvI‐Ae!le smje ke \mR ={ gyo, kemke Ae b\uH sheluH s! htuH ne? p` sheluH xuH? wa{¦ Ae to b\uH ijHdgI harI jvanuH htuH. rag=I wezsez krIne ragno ktaR =ay Ae to A&anmy wav Ke, bH\nmaH naqnaro wav Ke. &anIne Ôeke baæiÊyano ALp rag =ay Ke p` tene ragmaH Aektabuiâ n=I. te ragne &an=I p<=kŸ raqIne ragnuH &an kre Ke, ragno ktaR =to n=I.

wgvan Aa„a xuâ cEtNyFnSv$p &ata‐¹Úa Ke. te potana SvsHvedn&anmaH ßyaH ÝTyÙ jàyo TyaH rag p<=kŸ pDI Ôy Ke. &anI ragnI wezsez krto n=I. te pu~yna‐dya, dan, v/t, wi› Aaidna wav sa=e Awezsezp e




248 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 p<=kŸ j rhe Ke. &an ragne Ô`e Ke p` &an ragmy ={ jtuH n=I, iwNn j rhe Ke.

Aavo magR bapa¦ smjvano Aa Avsr Ke. Are¦ Ù`maH deh to KU!Ine caLyo jxe. ko{nI pase=I man ke AiwnHdn mZyaH hxe te ko{ TyaH kam nhÄ Aave. TyaH to &ananHdSv$p wgvan Aa„anaH &an‐]âan Ane rm`ta je =yaH Ke te j kam Aavxe. Aho¦ Am<tcHãacayRdevnI Aa ;Aa„Qyait' !Ika Ait gHwIr rhSyo=I wrelI Ke.

]I jysenacayeR p` lohcuHbkno daqlo lI\o Ke. wgvan Aa„a sday &ayk j Ke. prHtu te ragna ivkLp=I wezsezp uH kre Ke Tyare tene _TpNn =yelo A&anmy wav tene ragaid kmR krvane Ýere Ke. p` Ôe te ragaid=I wezsezp uH krto n=I, sHsgR krto n=I to te SvwavmaH‐&anwavmaH j rhe Ke. Aha¦ rag=I Aekta toDIne je e inj &aykSvwavmaH AekTv kyuÅ te potane SvwavmaH S=ape Ke A=aRtŸ te potane potamaH jva ma!e Ýere Ke. &anI Aa„ane Aa„amaH j S=ape Ke. jem cuHbkna sHsgRna AwavmaH loqHDnI soy git krtaH A!kI Ôy Ke tem &anI &anmy wavna kar e ragmaH git krtaH A!kI Ôy Ke. &anI &anSvwavmaH‐&aykwavmaH j potane S=ape Ke. AanuH nam \mR Ane AanuH nam moÙmagR Ke.

ragnuH je!luH pir`mn potamaH Ke tene &anI Ô e j Ke, krto n=I. Albt pir`mnnI ApeÙaAe &anI te te ragno ktaR Ke Aem khevay Ke p` TyaH rag krva layk ktRƒ Ke Aem tene n=I. muinrajne K‚e gu S=ane je ragaHx Ke tena te pir`mnnI ¹iÚAe ktaR Ke p` ktaRbuiâAe nih¸ kemke ktaRbuiâAe ragne krvo Ae Òvno Svwav j n=I.

hve khe Ke‐;ma!e ragaid sa=e imi]t (‐mzelo) A&anmy wav j kt<RTvmaH Ýerto hova=I bH\k Ke Ane ragaid sa=e Aimi]t wav Svwavno Ýkaxk (‐Ýg! krnar) hova=I kevz &ayk j Ke, jra p` bH\k n=I.'

j¡Ao, Aa srvazo kæo. wgvan Aa„a Ý&a‐b/ïSv$p Ýwu sda AbH\Svwav Ke. p` ragaid Ae!le pu~y‐papna wav sa=e tene wezvtaH A&anmy wav _TpNn =ay Ke¸ te ragaid krvane Ýerto hova=I bH\k Ke, bH\nno krnaro Ke.

prHtu rag=I wezsez ivnano, rag=I iwNn pDelo je wav Ke te Svwavno Ýkaxk Ke. pu~y‐pap=I nih wzelo wav Svwavno Ýkaxk Ae!le Ýg! krnaro hova=I kevz &ayk j Ke, jrap` bH\k n=I.




smysar ga=a‐167 ) ( 249

&anIne ikHictŸ rag =ay Ke, p` te ragmaH AekTv nih krto hova=I ¹iÚnI ApeÙaAe teno te SvamI n=I. pir`mnnI ApeÙaAe te ragno SvamI Ke kar` ke ragna piràm kaH{ kmRne l{ne =ay Ke Aem n=I. &anIne K‚e gu S=ane je rag Ke teno te pyaRy ApeÙaAe SvyH ktaR‐wo›a Ke. te p` je ALp rag Ke tenuH ktaRp uH Ane wo›ap uH potanuH Ke Aem y=a=R Ô e Ke. tene kmRne l{ne rag =yo Ke Ane kmRne l{ne ragnuH wogvvap uH =ay Ke Aem n=I.

ko{ Aem mane ke‐&anI =yo Ae!le Aene ragey n=I Ane bH\ney n=I to Aem vat n=I. Aagz ga=a 171 maH Aavxe ke &anIne p` ßyaH su\I jFNy pir`mn Ke, y=aQyatcair5 Ýg! =yuH n=I TyaH su\I ragnuH pir`mn Ke Ane te!luH bH\n p` Ke, prHtu AnHt sHsarnuH kar` =ay tevuH bH\n n=I.

ko{ne vzI =ay ke Aavo \mR k–aH=I ka#–o¦ ka#e k–aH=I? Ae to Anaidno Ke j. Aa to bhar ka#Ine btaƒo Ke.

rag krtaH krtaH law =ay, xuwrag=I‐pu~ywav=I \mR =ay Aem AbH\Svwavne rag sa=e wezvvuH Ae j A&an Ke Ane te A&anmy wav, im+yadxRnno wav bH\k Ke, bH\nuH j kar` Ke. Ane wgvan &aykne bH\SvwavI rag sa=e wezsez n krtaH, A=aRtŸ rag=I iwNn pDIne SvwavmaH rhetaH je &anwav Ýg! =yo te jrap` bH\k n=I. &anwav Ýg!taH im+yaTv Ane AnHtanubH\Ino jray bH\ =to n=I. Lyo, AanuH nam \mR Ke Ane Aa \m± Ke.


;ragaidk sa=e mzelo A&anmy wav j bH\no krnar Ke. pu~y‐papna wav Ane Aa„a Aek Ke Aeva wezsez=I _TpNn je A&anmy wav Ke te j bH\no krnar Ke.'

;ragaidk sa=e nih mzelo &anmy wav bH\no krnar n=I‐Ae inym Ke.' pu~yna ivkLp sa=e nih mzelo Aevo &anmy wav bH\no krnaro n=I. AbH\SvwavI wgvan Aa„ana Aa]ye _TpNn =yelo &anmy wav AbH\k Ke.

ßyaH su\I ragimi]t potanuH Sv$p mane Ke TyaH su\I A&anwav Ke Ane te ragna krvapàno Ýernar hova=I bH\k j Ke. t=a rag=I iwNn potana &aykSvwavne Ô`taH‐AnuwvtaH &anmy wav Ýg! =ay Ke Ane te Aa„ane Aa„amaH‐&anmaH S=ape Ke, ragna krvapàmaH S=apto n=I Ane te=I te AbH\k Ke. AavI vat Ke. (AhÄ AiS=rtano rag g`trImaH n=I Aem smjvuH).

(Ývcn nH. 231 ∙ idnaHk 14‐11‐76) Gaa=a-168




A= raga>s÷I`RwavsMwvH dxRyit-

pÞe fliMh piDO jh ` flH bßJO pu`o ivH!e. jIvSs kMmwave piDO ` pu`odymuveid.. 168..

pÉve fle pitte y=a n flH b|yte punv<RNtE:. jIvSy kmRwave pitte n punÌdymupEit.. 168..

hve ragaid sa=e nih mzela wavnI _Tpi¿ btave Ke:‐

fz pkv qrtaH, v<Ht sh sHbH\ frI pame nhÄ, Tym kmRwav qyeR, frI ÒvmaH _dy pame nhÄ. 168.

ga=a=R:- (y=a) jem (pÉve fle) pakuH fz (pitte) qrI pDtaH (pun:) frIne

(flH) fz (v<NtE:) DÄ!a sa=e (n b|yte) ÔeDatuH n=I, tem (jIvSy) Òvne (kmRwave) kmRwav (pitte) qrI jtaH (A=aRtŸ KU!o =taH) (pun:) frIne (_dymŸ n _pEit) _Tpþ =to n=I (A=aRtŸ Òv sa=e ÔeDato n=I).

!Ika:- jem pakuH fz DÄ!a=I Aekvar KU!uH pDyuH =kuH frIne DÄ!a sa=e sHbH\ pamtuH

n=I, tem kmRna _dy=I _Tpþ =to wav Òvwav=I Aekvar KU!o pDyo =ko frIne Òvwavne pamto n=I. Aa rIte &anmy Aevo, ragaidk sa=e nih mzelo wav _Tpþ =ay Ke.

wava=R:- Ôe &an Aekvar (AÝitpatI wave) ragaidk=I ÔuduH pir`me to frIne te kdI ragaidk sa=e wezsez ={ jtuH n=I. Aa rIte _TpNn =yelo, ragaidk sa=e nih mzelo &anmy wav sdakaz rhe Ke. pKI Òv AiS=rta$pe ragaidkmaH ÔeDay te inüy¹iÚmaH ÔeDa` Ke j nih Ane tene je ALp bH\ =ay te p` inüy¹iÚmaH bH\ Ke j nih, kar` ke AbâSp<Ú$pe pir`mn inrHtr vTyaR j kre Ke. vzI tene im+yaTvnI sa=e rhenarI Ýk<itAono bH\ =to n=I Ane ANy Ýk<itAo samaNy sHsarnuH kar` n=I¸ mUz=I kpayela v<ÙnaH lIlaH paHdDaH jevI te Ýk<itAo xIF/ sukavayoGy Ke.

hve, ;je &anmy wav Ke te j wavas/vno Awav Ke' Aeva A=RnuH kzx$p kaƒ

khe Ke:‐




smysar ga=a‐168 ) ( 2p1

(xailnI) wavo ragäeØmohEivRna yo jIvSy SyadŸ &aninv<R¿ Ov. ÌN\nŸ svaRnŸ ãVykmaRs/vaE\anŸ OØo½wav: svRwavas/va`amŸ.. 114..

}loka=R:- (jIvSy) Òvne (y:) je (ragäeØmohE: ivna) ragäeØmoh vgrno, (&aninv<R¿: Ov wav:) &an=I j rcayelo wav (SyatŸ) Ke Ane (svaRnŸ ãVykmaRs/v-Ao\anŸ ÌN\nŸ) je svR ãƒkmRna Aas/vna =okne (A=aRtŸ j+=abH\ ãƒkmRna Ývahne) roknaro Ke, (OØ: svR-wavas/va`amŸ Awav:) te (&anmy) wav svR wavas/vna AwavSv$p Ke.

wava=R:- im+yaTv riht wav &anmy Ke. te &anmy wav ragäeØmoh vgrno Ke Ane ãƒkmRna Ývahne ro\naro Ke¸ te=I te wav j wav‐Aas/vna AwavSv$p Ke.

sHsarnuH kar` im+yaTv j Ke te=I im+yaTv sHbH\I ragaidkno Awav =taH, svR wavas/vno Awav =yo Aem AhÄ kæuH. 114.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 168 m=azuH

hve ragaid sa=e nih mzela wavnI _Tpi¿ btave Ke:‐

ragaid Ae!le im+yaTv Ane rag‐äeØ sa=e nih mzela Aeva &anmy wavnI _Tpi¿ btave Ke¸ A=aRtŸ wgvan cEtNyno drbar je AnHt AnHt &an Ane AanHd=I wrelo Ke tene Ýg! krnaro, ragaid sa=e nih mzelo Aevo je Svwavwav‐&anmy wav tenI _Tpi¿ Ýisâ kre Ke‐


;jem pakuH fz DÄ!a=I Aekvar KU!uH pD–uH =kuH frIne DÄ!a sa=e sHbH\ pamtuH n=I, tem...'

j¡Ao, |yan raqIne saHwzva jevI bhu mJanI vat krI Ke. khe Ke‐pakuH fz Aekvar DÄ!a=I KU!uH pDI Ôy pKI te frIne DÄ!a sa=e sHbH\ pamtuH n=I. Aa ¹ÚaHt kæuH. hve khe Ke‐

;tem kmRna _dy=I _TpNn =to wav Òvwav=I Aekvar KU!o pD–o =ko frIne Òvwavne pamto n=I.





xuH khe Ke? kmRna _dye _TpNn im+yaTvno ivkarI wav Aekvar Òv=I KU!a pD–a pKI Òv sa=e frIne sHbH\ pamto n=I. Ahaha...¦ sMyGdxRn ={ne pKI Ae pDI Ôy Ae vat AhÄ Ke nih. ßyaH rag=I iwNn pDIne wgvan Aa„anuH &an kyuÅ TyaH Ae &anwavmaH kmRno _dy Aave A=aRtŸ rag =ay to p` te ragnI sa=e AekTvbuiâ =tI n=I Ane te=I te _dy qrI Ôy Ke pKI frIne bH\ =to n=I. Ahaha...¦ AacayRdev potano AÝitht wav dxaRve Ke.

wgvan Aa„a rag=I j¡do‐Ai\k xuâ icdanHdFnSv$p Ke. Aava Aa„anuH ßyaH wan =yuH TyaH ragnI Aekta tU!I g{. Ae!le hve khe Ke ke &anIne je kmRno _dy Aave Ke te, DÄ!a=I qrI gyela paka fznI jem qrI Ôy Ke, kmR frIne _dymaH AavtuH n=I. wgvan &aykne rag=I iwNn Anuwƒo Ane ragna Aekp`a=I j¡do paD–o¸ Ae!le hve khe Ke ke je &anwav Ýg! =yo te vDe kmRnI injRra =ay Ke A=aRtŸ kmRno _dy je Aave Ke te qrI Ôy Ke Ane je qrI gyuH te frIne sHbH\ pamtuH n=I. (im+yaTv‐dxa to je g{ te g{).

kmRno _dy qrI jtaH Aene ragno (‐im+yaTvno) bH\ ={ne vzI rag=I AekTv =ay AevuH &anIne bntuH n=I Aem khe Ke. &anIne &anno Ùyopxmwav Ke. te=I tene kmRno _dy Aave Ke p` te qrI Ôy Ke, frIne _dymaH AavIne bH\ krto n=I. Ahaha...¦ ragnI Aekta toDIne &aykwavnI Aekta krI Ke je e te Òv hve pDxe j nih Aeva AÝithtwavnI xElI=I AhÄ vat Ke.

Ývcnsar, ga=a 92 maH kæuH Ke ke‐Aagm kaExLy Ane Svwavna Aa]y vDe Aa„&an äara meH im+yaTvno nax kyÈ Ke te frI=I mne _TpNn =vano n=I. Ahaha...¦ wgvanna ivrh hova KtaH pHcm Aarana muin Aam khe Ke¦ AacayR muinvr khe Ke‐wle wgvanna ivrh Ke, p` AHdr mne mara AanHdna na=no wgvanno we!o =yo Ke. meH rag=I iwNn pDIne wgvan icdanHdSv$p Aa„ano Aa]y lI\o Ke¸ hve kmRno _dy Aave Ane mne temaH AekTvbuiâ =ay Ae vat Ke nih.

ko{ne Aem =ay ke muin KÍS= Ke, wgvan kevzI pase gya n=I Ane pHcm Aaro Ke KtaH Aa!luH Ôer¦ muinraj khe Ke ke huH mara sMykŸ mit]ut&anna sam+yR=I khuH KuH, kemke wgvan Aa„ana smvsr`‐smŸ khetaH sMykŸ Ýkare gu onuH _trvHu jemaH =yuH Ke Aeva AnHt AnHt gu o=I wrela Aa„amaH huH gyo KuH. Aava cEtNymhaÝwunuH meH xr` lI\uH Ke to hve mne ragmaH frI=I AekTvbuiâ =ay Aem bnnar n=I.

j¡Ao, ¹iÚna ivØymaH Aas/v n=I Ane Aeva AwedSv$pnI ¹iÚmaH p` Aas/v n=I Aem AhÄ isâ krvuH Ke.





ÝvcnsarnI 4p mI ga=a ;pu~`fla ArhHta...no Aa\ar l{ne ko{ pHiDt vzI ATyare Aem khe Ke ke‐pu~yne l{ne AirhHtpd mze Ke. prHtu Aa vat sav qo!I Ke. TyaH to ga=anuH m=azu j Aa Ke ke‐;tI=Åkrone pu~yno ivpak AikHicTkr j Ke' A=aRtŸ Svwavno ikHictŸ Fat krto n=I. wa{¦ pu~ynuH fz tI=Åkrna Aa„ane AikHicTkr Ke. tI=Åkrne pu~yno Aitxy _dy Ke Ae vat ÔudI Ke p` pu~yna fzmaH AirhHtpd mze Ke Ae vat tdŸn qo!I Ke. wa{¦ potanI mit‐kLpna=I mcDI‐kcDIne ga=ana A=R n kray¸ Aem krva=I tne nukxan =xe Ýwu¦

TyaH (ÝvcnsarmaH) ga=a 77 maH to Aem kæuH Ke ke‐pu~y Ane papmaH tfavt n=I Aem je n=I manto A=aRtŸ pu~y Ane papna pir`ammaH je wed paDe Ke‐pap=I bH\ =ay Ane pu~y=I law =ay‐Aem pu~y‐papmaH je wed paDe Ke te mohaCKaidt vtRto =ko For Apar sHsarmaH pirw/m` kre Ke. wa{¦ Aa isâaHt Ke¸ isâaHt to b\e Aeksrqo j hoy.

wgvan kevzIne je idƒ|vin Aaid iÊyaAo Ke te pu~yna ivpak$p Ke Ane te wgvanna Aa„ane AikHicTkr Ke Ae!le bH\nI krnar n=I p` ÙaiykI Ke _dy ÝitÙ` Ùy pame Ke Aem TyaH ga=a 4p maH isâ kyuÅ Ke. hve AavuH SpÚ Ke TyaH pu~yna fzmaH AirhHtpd mze Ke Ae vat k–aH rhI? (Ae vat y=a=R Ke j nih). wa{¦ isâaHtno ivro\ krva jtaH to wgvan taro j ivro\ =xe¸ prno ivro\ to ko` krI xke Ke?

AhÄ khe Ke‐kmRna _dy=I _TpNn =to wav Òvwav=I Aekvar KU!o pD–o =ko frIne Òvwavne pamto n=I. rag=I iwNnta Ane wgvan &ayknI Aekta =taH &anwav Ýg! =yo Tyare je kmRno _dy JrI gyo Ane im+yaTvwav m!I gyo te frIne =ay Ae vStumaH Ke nih. Aho¦ idgHbr muinvrone AHtr&an\ara AÙy\ara Ke. wa{¦ cair5doØ j¡dI cIj Ke Ane ¹iÚ‐doØ j¡dI cIj Ke. Aekvar dxRn‐doØ (‐im+yaTv) nax paMyo Ane &anwav Ýg! =yo pKI te dxRn‐doØ Ane ragnI AiS=rta je nax paMyaH te frIne nih =ay Aem khe Ke. Aa to \aravahI AHtrŸ‐puÌØa=RnI AÝitht puÌØa=RnI AhÄ vat Ke.

Aha¦ Aa wgvan vIrno magR vIrno‐xUrano j magR Ke. kæuH Ke ne ke‐

;vIrno magR Ke xUrano, nih kayrnuH kam Ôe ne¦'

vIrno magR‐wgvanno magR xUrano Ke, AHtrŸ‐puÌØa=R=I wagnara hI`puÌØa=± kayronuH AemaH kam n=I.





hve khe Ke‐;Aa rIte &anmy Aevo, ragaidk sa=e nih mzelo wav _TpNn =ay Ke.'

Aa rIte ragna‐pu~yna ivkLp=I Aek$p nih =yelo Aevo sMyGdxRn‐&an Ane AanHdno wav _TpNn =ay Ke. huH xuâ cEtNyFn vStu KuH Aevo vedn$p &anmywav ragaid sa=e AekTv nih =yelo _TpNn =ay Ke. rag =ay Ke p` rag sa=e &anwav AekTv pamto n=I. co=e gu`S=ane Aa iS=it hoy Ke Aem vat Ke.

ko{ &anIne Ùyopxm ke Ùaiyk sMyGdxRn =yuH hoy Ane tene tI=Åkr go5 baH\e Aevo je wav =ay te Apra\‐guNho Ke. sMyG¹iÚne te xuwwav Apra\ Ke. te wav &anmywav=I p<=kŸ Ke ne? j¡Ao, ]e Ik raÔno Òv ATyare nrkmaH Ke, Ane TyaH tI=Åkr go5 baH\e Ke. p` te xuwwav Apra\ Ke. &anIno &anwav Aeva rag sa=e p` AekTv nih krto =ko _TpNn =yelo hoy Ke.

wa{¦ Aa to vItrag prme¬rno svR&no magR Ke. wgvan Aa„ano ;&' Svwav j Ke. AemaH ApU Rta kevI? ;&' Svwav kho ke svR&Svwav kho‐Aek j vat Ke. jene pyaRymaH svR&Svwav Ýg! =yo tene iv¬nuH je!luH (AnHt) &ey Ke te smSt pyaRymaH‐kevz&anmaH jày Ke. Ae=I AnHtg uH &ey hoy top` tene ÔÌ le AevuH SvwavnuH Ane kevz&an pyaRynuH sam+yR Ke. AavuH SvwavnuH pirpU R sam+yR Ke.

hve AamaHy loko vaH\a _@ave Ke ke‐&ey ivxeØ n=I ma!e &an v\are n=I A=aRtŸ inim¿ n=I Ae!le wgvan Ô`ta n=I. inim¿ hoy to Ôè.

Are wa{¦ inim¿ne Ô`vuH khevuH Ae to AsdŸwUt _pcirt ƒvhar ny Ke, kemke prne Ô`taH prmaH tNmy ={ne Ô`ta n=I. sMykŸ mit‐]ut&anmaH p` Ae!lI takat Ke ke pr&eyne Ô`taH te pr&eymaH tNmy ={ne Ô`tuH n=I. potana &anmaH tãUp ={ne potane Ô e Ke temaH pr&ey jà{ Ôy Ke. pr&eyne Ô e Ke Aem khevuH Ae AsdŸwUt ƒvhar Ke. jày Ke te y=a=R Ke.

ÝÆ:- svR& prne Ô e Ke te AsdŸwUt ƒvhar ny Ke to te prne Ô e Ke te jU@uH @yuÅ to prne Ô`vuH svR&pàmaH rhetuH n=I?

_¿r:- Aem n=I, saHwzne wa{¦ Aa„ano Sv‐prÝkaxk Svwav potano pota=I j Ke, prne lI\e n=I. pr&eyne Ô`naruH &annuH pir`mn potanuH pota=I j =yuH Ke, pr&eyna kar e =yuH n=I. pr&eyne Ô`vana kaze qreqr pr&ey jày Ke Aem n=I p` qreqr tTsHbH\I potanuH SvprÝkaxk &an j jày Ke. pr&eyne




smysar ga=a‐168 ) ( 2pp Ô`naÌH &an pr&eymaH tãUp n=I p` potamaH j tãUp rhIne, pr&eyne iwNn raqIne Ô e Ke ma!e AsdŸwUt ƒvharny=I Ô e Ke Aem kæuH Ke TyaH Ô`pàno Awav Ke Aem A=R n=I. svR&pànI‐SvprÝkaxkpànI xi› SvnI Svt: Ke, prne l{ne Ke Aem n=I‐Ae vat Ke.

Are wgvan¦ AiGn kone n baze? sUkane baze Ane weguH lIluH hoy tene p` sUkuH krIne baze. tem wgvannuH &an ke je pirpU R sam+yR$pe AHdr htuH te pU Rp e Ýg! =taH kone n Ô e? Aene myaRda xI? Ae Sv‐pr$p smSt lokalokne Ô e Ke. Aek smymaH xi›maH je AnHtanHt Aivwag ÝitCKed Ke te kevz&anmaH b\a Ýg! ={ gya Ke. Ae!la j bIÔ smye hoy, Ae!la j 5IÔ smye hoy [Tyaid. b\a AnHt smyno srvazo krIne AnHt hoy Aem nih. Ae svRne kevz&an Aek smymaH‐sekNDna AsHQyatma wagmaH Ô e Ke.

jem kevzI lokalokne Ô e p` lokalokmaH tãUp n=I tem &anIno &anmy wav ragaidk sa=e mzelo rag=I tãUp n=I. rag=I nih mzelo Aevo &anmy wav &anIne _TpNn =ay Ke‐Aem AhÄ khe Ke.


;Ôe &an Aekvar (AÝitpatI wave) ragaidk=I jUduH pir`me to frIne te kdI ragaidk sa=e wezsez ={ jtuH n=I.'

wgvan Aa„a lokalokne Aek smymaH Ô e Aeva &anSvwavna sam+yR=I wrelo cEtNyibHb Ke. Aeno Aa]y krva=I _TpNn =yelo ragaidk sa=e nih mzelo &anmy wav frI=I ragaidk sa=e Aekpàne pamto n=I. dya, dan, v/t, wi› Aaidna ivkLp=I jUduH pDeluH &an‐wed&an je =yuH te‐frI=I rag sa=e AekTv krtuH n=I. cahe xuw ho ke Axuw ho‐rag Ke te mel Ke. te mel=I jUduH pDeluH je inmRz &an wgvan inmRzanHdna Aa]ye Ýg! =yuH te frI=I mel sa=e Aekp uH krtuH n=I. &anmy wav &anmy j rhe Ke, ragmy =to n=I. waØa to sadI Ke p` wav‐mmR bhu êDo Ke, wa{¦

j¡Ao, Aa kuHdkuHdacayR pKI 1000 vØeR =yela Am<tcHãacayR ga=amaH je wav Ke tenuH dohn krIne Aa A=R ka#e Ke.

;;mHglH wgvan vIro mHglH gaEtmo gÌ, mHglH kuHdkuHdayÈ jEn \mÈ½Stu mHglH.''

Aa maHgilkmaH wgvan mhavIr Ane gaEtm g`\r pKI jemnuH 5Ij¡H




2p6 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 nam Aave Ke te wgvan kuHdkuHdacayRnI Aa vaÌ Ke. teno wgvan Am<tcHãacayeR dohn krIne A=R ka#–o Ke te Aa Ke. smÔ uH kaH{...?

ÝÆ:- AamaH bIÔ AacayÈ Ane mhamuinvrono Anadr to n=I =to ne?

_¿r:- wa{¦ kuHdkuHdacayRnI xElI vStuSv$pne xaÏ äara sHÙepmaH y=a=R SpÚ krvanI rhI Ke te=I teAo Ýisâ Ke. bIÔ muinvro potanuH kLya` krI gya Ane ke!lak to AemaH=I moÙ p` gya¸ wgvan kuHdkuHdacayR hve moÙ jxe. p` AemnI A=RgHwIr Ait SpÚ vaÌ rhI g{. te=I potane =yelo _pkar ÔÌne temno mihma kyÈ AemaH bIÔna AnadrnI vat k–aH AavI?

AacayR devsene ;dxRnsar' g/H=nI rcna krI Ke. temaH teAoAe kæuH Ke ke ‐mhaivdehÙe5maH vtRman tI=Åkrdev ]I sImH\rSvamI pase=I mzela idƒ&an vDe ]I pÍnHdIdeve (kuHdkuHdacayRdeve) bo\ n AaPyo hot to muinAo saca magRne kem Ô`t? AacayR ]I devsen &anI hta Ane Aemna guÌ p` &anI hta. KtaH pote kuHdkuHdacayRno _pkar mane Ke. temaH xuH temna guÌno Ane bIÔ muinvrono Anadr =yo khevay? Aem A=R n =ay wa{¦ Are¦ lokone potanI mo!a{ Aagz stŸ xuH Ke te deqatuH n=I. gaEtm g`\r pKI ke!lak muinAo moÙ p\ayaR Ke. p` gaEtm g`\r pKI kuHdkuHdacayRnuH nam AaƒuH te prHpramaH AaveluH Ke, ko{Ae nvuH kreluH n=I.

]ImdŸ rajcHãe p` kæuH Ke ke‐he kuHdkuHdaid AacayÈ¦ tmara vcno p` Sv$pna AnusH\anne ivxe Aa pamrne prm _pkarwUt =yaH Ke. te ma!e huH tmne Aitxy wi›=I nmSkar kruH KuH.

hve khe Ke‐;Aa rIte _TpNn =yelo, ragaidk sa=e nih mzelo &anmy wav sdakaz rhe Ke. pKI Òv AiS=rta$pe ragaidkmaH ÔeDay te inüy¹iÚmaH ÔeDa` Ke j nih Ane tene je ALp bH\ =ay te p` inüy¹iÚmaH bH\ Ke j nih, kar` ke AbâSp<Ú$pe pir`mn inrHtr vTyaR j kre Ke.'

AekTvbuiâ KU!I g{ Ke te ApeÙaAe &anIne ragmaH ÔeDa` Ke j nih. AiS=rta Ke tene te iwNn raqIne Ô e Ke. ¹iÚ Ane ¹iÚna ivØynI ApeÙaAe je ALp bH\ =ay Ke te gaE Ke, kemke AbâSp<Ú$pe pir`mn inrHtr vTyaR j kre Ke. &anmy wav inrHtr vTyaR j kre Ke.

;vzI tene im+yaTvnI sa=e rhenarI Ýk<itAono bH\ =to n=I Ane ANy Ýk<itAo samaNy sHsarnuH kar` n=I¸ mUz=I kpayela v<ÙnaH lIlaH paHdDaH jevI te Ýk<itAo xIF/ sukavayoGy Ke.'





Ahaha...¦ mUz kapI naQya pKI jem paHdDaH sUka{ j Ôy tem im+yaTvnuH mUz je e KedI naQyuH Ke te &anIne ragnI prHpra v\va pame Aem bntuH n=I p` ragaid b\o sUka{ j Ôy Ke, nax j pamI Ôy Ke. co=e gu S=ane 41 Ýk<itAono to smiktIne bH\ =to j n=I Ane ANy Ýk<itAo dIFR (AnHt) sHsarnuH kar` n=I. Aavo smiktno AicHTy mihma Ke.

hve, ;je &anmy wav Ke te j wavas/vno Awav Ke' Aeva A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke‐


;jIvSy' Òvne ;y:' je ;ragäeØmohE: ivna' ragäeØ moh vgrno, ;&aninv<R¿: Ov wav:' &an=I j rcayelo wav ;SyatŸ' Ke Ane ;svaRnŸ ãVykmaRs/v-AoFanŸ ÌN\nŸ' je svR ãƒkmRna Aas/vna =okne roknaro Ke ;OØ: svR-wavas/va`amŸ Awav:' te (&anmy) wav svR wavas/vna AwavSv$p Ke.

j¡Ao, Aa co=a gu S=annI vat cale Ke. xuH khe Ke? ke smikt =taH je &ata‐¹Úa Svwav=I rcayelo &anmy wav, ]âamy wav, iS=rtamy wav Ýg! =yo temaH im+yaTv Ane dya, dan Aaid wavas/vno Awav Ke.

Are Ýwu¦ xuH =ay? lokone to xuwwav moÙnuH kar` @ravvuH Ke. p` Aem Ke nih. bH\ Ke te moÙnuH kar` n=I Ane moÙno magR Ke te bH\nuH kar` n=I.

Aha¦ sTyne SvIkartaH Ôe bharnI Aab$ Ôy to jva de. wgvan Aa„amaH Ae Aab$ k–aH Ke? wUlmaH to Anaid=I pD–o Ke. te wUlne !azvamaH tarI Aab$ nih Ôy, prHtu tne Aena=I law =xe. phelaH n Ô e TyaH su\I qo!I maNyta hoy, Amne p` htI p` hve sTyne SvIkarvamaH bharnI Ýit¤ano ÝÆ Aagz krIx nih.

AhÄ to khe Ke ke‐rag‐äeØ‐moh ivnano &an=I rcayelo &anmywav j+=abH\ ãƒkmRna‐jDkmRna Ývahne roknaro Ke kemke te wav svR wavas/vna AwavSv$p Ke. AhÄ im+yaTv Ke Ae j muQyp e Aas/v Ke, sHsarnuH kar` Ke Aem vat Ke.


;im+yaTvriht wav &anmy Ke.' im+yaTvsiht je wav Ke te A&anmy Ke. ragne potanI sa=e mezvvo‐wezvvo‐Aevo im+yaTvsiht wav Ke te A&anmy Ke. Ane ragne Aa„a sa=e nih wezvelo Aevo im+yaTvriht wav &anmy Ke.

;te &anmy wav rag‐äeØ‐moh vgrno Ke, Ane ãƒkmRna Ývahne ro\naro Ke.' wavas/v n=I Ae!le ãƒkmR roka{ Ôy Ke. ãƒkmRno Ývah Aavnaro hto




2p8 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ne rokI dI\o ‐Aem nih, p` wavas/v ßyaH n=I TyaH ãƒas/vno Ývah _dŸwvto j n=I‐tene rokI dI\o Aem khevamaH AaƒuH Ke.

hve khe Ke‐;te=I te wav j (&anmy wav j) wav‐Aas/vna AwavSv$p Ke.'

rag=I iwNn pDelo &anmy wav wavas/vna AwavSv$p Ke, Ane te=I ãƒas/v =to n=I. dya, dan, v/t, kam, Êo\, ivØyvasna Aaid wav wavas/v Ke Ane ãƒkmRna rjk`o je Aa„ana AekÙe5avgahe Aave te ãƒas/v Ke.

hve AhÄ pHiDt jycHdÒ ivxeØ qulaso krtaH khe Ke ke‐;sHsarnuH kar` im+yaTv j Ke te=I im+yaTvsHbH\I ragaidkno Awav =taH, svR wavas/vno Awav =yo Aem AhÄ kæuH.'

Lyo, Aek baj¡ khe ke‐im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yog Ae bH\nuH kar` Ke Ane AhÄ Aem khe ke im+yaTv Ae j sHsar Ke, Ae j bH\ Ke‐Ae kevuH¦

AhÄ Av/taidna pir`am ALp sHsarnuH kar` hova=I tene gaE krel Ke. bakI to muinne K‚e gu S=ane je xuwwav =ay tene ;jgpH=' kæo Ke. prHtu te AnHt sHsarno pH= n=I¸ =oDa dev Ane mnu*yna wv =ay tevo Ae wav Ke. tene AhÄ gaE kyÈ Ke. Aa„Svwavna wavne‐&anmy wavne ixvpH= kæo Ke. AnHtanubH\Ina Awav‐pUvRknuH je Sv$p‐Aacr` Ke te p` vItrag AvS=a Ke Ane te ixvpH= Ke.

sHsarnuH kar` im+yaTv j Ke Aem kæuH. AnHt nrk‐ingodna wvisH\unuH kar` im+yaTv j Ke. im+yaTv nax pamtaH je ALp kØay ræo teno ALp kazmaH‐Aek, be wvmaH Awav ={ Ôy Ke. jem v<ÙnaH mUz _qDI gya pKI tenaH lIlaH paHdDaH sUka{ j Ôy tem im+yaTvnuH mUz kpa{ jtaH ALp kazmaH ragaidno Awav ={ j Ôy Ke. prHtu jem v<ÙnaH mUz saÔH hoy to toDI naqva KtaH paHdDaH frI Aave Ke tem im+yaTv rhe TyaH su\I ragnI prHpra‐sHsarnI prHpra AnHt kaz su\I caLya j kre Ke. ma!e im+yaTvno Awav =taH svR wavas/vno Awav =yo Aem AhÄ kæuH Ke.

wa{¦ jene ]âamaH go!a Ke tenaH v/t, tp ke sHym sacaH hotaH n=I.

(Ývcn nH. 232 ∙ idnaHk 1p‐11‐76)




ga=a-169 A= &ainno ãVyas/vawavH dxRyit-

pu#vIipHDsmaà puVvi`bâa du pŠya tSs. kMmsrIre` du te bâa sVve iv ài`Ss.. 169..

p<+vIip~Dsmana: pUvRinbâaStu ÝTyyaStSy. kmRxrIre` tu te bâa: sveR½ip &ainn:.. 169..

hve, &anIne ãƒas/vno Awav Ke Aem btave Ke:‐

je svR pUvRinbâ ÝTyy vtRta te &anIne, Ke p<+vIipHD sman ne saE kmRxrIre bâ Ke. 169.

ga=a=R:- (tSy &ainn:) te &anIne (pUvRinbâa: tu) pUveR bH\ayela (sveR Aip)

smSt (ÝTyya:) ÝTyyo (p<+vIip~Dsmana:) ma!InaH #efaH sman Ke (tu) Ane (te) te (kmRxrIre`) (ma5) kamR` xrIr sa=e (bâa:) bH\ayel Ke.

!Ika:- je pUveR A&an vDe bH\ayela im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yog$p ãƒas/vwUt ÝTyyo Ke, te ANyãƒSv$p ÝTyyo Acetn pudŸglpiràmvaza hova=I &anIne ma!InaH #efaH sman Ke (‐jeva ma!I vgere pudŸglSkH\o Ke teva j Ae ÝTyyo Ke)¸ te to b\ay, Svwav=I j ma5 kamR xrIr sa=e bH\ayela Ke‐sHbH\vaza Ke, Òv sa=e nih¸ ma!e &anIne ãƒas//vno Awav Svwav=I j isâ Ke.

wava=R:- &anIne je pUveR A&andxamaH bH\ayela im+yaTvaid ãƒas/vwUt ÝTyyo

Ke te to ma!InaH #efaHnI mafk pudŸglmy Ke te=I teAo Svwav=I j AmUitRk cEtNySv$p Òv=I iwNn Ke. temno bH\ A=va sHbH\ pudŸglmy kamR xrIr sa=e j Ke, icNmy Òv sa=e n=I. ma!e &anIne ãƒas/vno Awav to Svwav=I j Ke. (vzI &anIne wavas/vno Awav hova=I, ãƒ Aas/vo nvaH kmRna Aas/v`nuH kar` =taH n=I te=I te ¹iÚAe p` &anIne ãƒ Aas/vno Awav Ke.)






(_pjait) wavas/vawavmyH Ýpþo ãVyas/veWy: Svt Ov iwþ:. &anI sda &anmyEkwavo inras/vo &ayk Ok Ov.. 115..

}loka=R:- (wavas/v-AwavmŸ ÝpNn:) wavas/vona Awavne pamelo Ane (ãVyas/veWy: Svt: Ov iwNn:) ãƒas/vo=I to Svwav=I j iwþ Aevo (AyH &anI) Aa &anI‐ (sda &anmy-Ok-wav:) ke je sda Aek &anmy wavvazo Ke te‐ (inras/v:) inras/v j Ke, (Ok: &ayk: Ov) ma5 Aek &ayk j Ke.

wava=R:- ragäeØmohSv$p wavas/vno &anIne Awav =yo Ke Ane ãƒas/v=I to te sday Svymev iwNn j Ke kar` ke ãƒas/v pudŸglpiràmSv$p Ke Ane &anI cEtNySv$p Ke. Aa rIte &anIne wavas/v tem j ãƒas/vno Awav hova=I te inras/v Ke. 11p.

∙ ∙ ∙


hve, &anIne ãƒas/vno Awav Ke Aem btave Ke:‐


;je pUveR A&an vDe bH\ayela im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yog$p ãƒas/vwUt ÝTyyo Ke, te ANyãƒSv$p ÝTyyo Acetn pudŸglpiràmvaza hova=I &anIne ma!InaH #efaH sman Ke.'

j¡Ao, xuH khe Ke? ke ragnI AekTvbuiâ=I _TpNn =to A&anwav Ane A&anpUvRkna rag‐äeØ bH\nuH kar` bne Ke. pu~y‐piràmne krvuH Ae &ata‐¹ÚaSvwavI wgvan Aa„ano Svwav n=I¸ Ae te A&anwav Ke Ane te‐pUvRkna kØaywav im+yaTvaidna bH\nuH kar` =ay Ke.

p` je e rag=I potana &ayktÀvne iwNn paD–uH Ane pyaRymaH &an Ane AanHdno Svad lI\o Ke Aeva \m±ne pUveR A&an vDe bH\ayela je jD prma uAo‐dxRnmohno =oDo AHx A=aRtŸ sMykŸmohnIyna rjkò je Ùyopxm smikt Ýg! =yuH Ke KtaH hoy Ke te, t=a Aivrit, kØay Ane yog$p ãƒas/vwUt ÝTyyo Ke p` te ANyãƒSv$p ÝTyyo Acetn pudŸglpiràmvaza hova=I tene ma!InaH #efaH sman Ke. jem ma!InaH #efaH AÒv Ke, &ey Ke tem Ae




smysar ga=a‐169 ) ( 261 ÝTyyo p` AÒv Ane &ey Ke. jem ma!InaH #efaH pudŸglSkH\o Ke tem Ae ÝTyyo p` teva j SkH\o Ke.

vzI khe Ke‐;te to b\ay, Svwav=I j ma5 kamR xrIr sa=e bH\ayela Ke‐sHbH\vaza Ke, Òv sa=e nih.'

im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yogna prmaùAo jeAo jD Acetn Ke te ma5 kamR xrIr sa=e bH\ayela Ke, Òv sa=e nih. im+yaTvaid jD ÝTyyone Aa„a sa=e sHbH\ n=I. vzI pyaRymaH ãƒkmR sa=e je inim¿‐nEimi¿k sHbH\ Ke tene &anIAe toDI naQyo Ke. Ae!le ãƒkmRne pudŸgl kamR xrIr sa=e j sHbH\ Ke. sday cEtNyFnSv$p wgvan Aa„ane to ãƒkmR sa=e inim¿‐nEimi¿k sHbH\ Ke j nih¸ Ane Aava Aa„anI jene ¹iÚ ={ Ke Aeva &anIAe pyaRymaH je inim¿pàno sHbH\ Ke te toDI naQyo Ke. te=I smiktIne im+yaTv Ýk<it kdac s¿amaH hoy top` te Ýk<itna prma une kamR xrIr sa=e sHbH\ Ke, Òv sa=e nih. &anIne ãƒas/vo sa=e sHbH\ Ke j nih. hve khe Ke‐

;ma!e &anIne ãƒas/vno Awav Svwav=I j isâ Ke.'

jem xrIr, vaÌ, ÏI‐ku!uHb‐pirvar Aaid pr pda=R pr j Ke, AenI sa=e Aa„ane kaH{ sHbH\ n=I tem &anIne ãƒas/vo=I kaH{ sHbH\ n=I. pr cIj potpotana kar e ãƒ‐gu p e kaym rhIne pyaRymaH bdlIne rhI Ke. xrIr potana ãƒ‐gu maH potanI pyaRy krIne ræuH Ke bIÔ Aa„aAo, bIÔ xrIro ke pudŸglo potpotana ãƒ‐gu maH potpotanI pyaRy krIne rhelaH Ke. kamR xrIr Ke te p` potana ãƒ‐gu`‐pyaRymaH rheluH Ke. kmR‐prma uAo kaH{ Aa„anI pyaRymaH Aaƒa n=I. wa{¦ Aa„ane Ane pr ãƒone kaH{ sHbH\ Ke j nih. ma!e &aykmUitR wgvan Aa„ano jene Aa]y =yo Ke te &anIne ãƒas/vno Awav Svwav=I j isâ Ke kemke prma uAono sHbH\ jD sa=e j Ke.

svare wedawedrTn5y moÙnuH kar` Ke Aem AaƒuH htuH ne? Aeno qulaso‐

j¡Ao, wedrTn5y Ke te rag Ke. xuâ icdanHdFn wgvan Aa„ana Aa]ye jene sMyGdxRn‐&an Ane Sv$pacr` Ýg! =yaH Ke Aeva inüy¹iÚvHtne wedrTn5y$p xuwrag Aave Ke. tene inüy AwedrTn5yno shkarI ÔÌne ƒvhar moÙnuH kar` kæuH Ke. wedrTn5y rag hova=I Ke to bH\nuH j kar`, prHtu vaStivk moÙnuH kar` je Awed rTn5y tena shcrpè Aevo j rag hoy Ke te=I Aarop AapIne tene ƒvhar moÙnuH kar` khevamaH AaƒuH Ke. AwedrTn5y




262 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aek j inüy=I moÙnuH kar` Ke top` jene inüy‐¹iÚ ={ Ke, ktaRbuiâ KU!I g{ Ke, KtaH rag (wedrTn5yno) Aave Ke Aeva \m± Òvna wedrTn5yna piràmne Aarop AapIne AwedrTn5ynI sa=e moÙnuH kar` kæuH Ke.

wa{¦ Aa„a xuH cIj Ke AenI jene qbr j n=I Aeva A&anIne to ƒvhar j n=I. jene AwednI ¹iÚ n=I Aene k–aH wedrTn5y Ke? A&anIno dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano rag kaH{ ƒvhar n=I, Ae to ƒvharawas Ke. &anIne je rag =ay Ke tene te ma5 Ô e j Ke, krto n=I Ane Aeva Ô`narnI je ¹iÚ Ane iS=rta AHdrmaH =yaH Ke te j vaStivk moÙnuH kar` Ke. AavI vat Ke.


;&anIne je pUveR A&andxamaH bH\ayela im+yaTvaid ãƒas/vwUt ÝTyyo Ke te to ma!InaH #efaHnI mafk pudŸglmy Ke te=I teAo Svwav=I j AmUitRk cEtNySv$p Òv=I iwNn Ke.'

&anIne ãƒas/vwUt ÝTyyo Aena ãƒmaH to n=I p` AenI pyaRymaH p` Aeno Awav Ke. jem pyaRymaH rag‐äeØno sHbH\ Ke tem pyaRymaH kmRno sHbH\ n=I. temno bH\ va sHbH\ pudŸglmy kamR xrIr sa=e j Ke, icNmy Òv sa=e nih. wgvan Aa„a to Ý&a b/ïSv$p cEtNymy j Ke¸ AenI sa=e jD Acetn Aeva kmRne kaH{ p` sHbH\ n=I.

laEikkmaH ÏI‐ku!uHb‐pirvar vgerene Aa Amara sHbH\IAo Ke Aem n=I kheta? Aa Amara natIla Ke Ane AemnI sa=e Amare qUb puraò sHbH\ Ke Aem khe Ke ne? bapu¦ konI sa=e tare sHbH\? bhu to A&anmaH tare rag‐äeØ Ane ivkar sa=e sHbH\ Ke &anmaH to Ae sHbH\ p` n=I. TyaH hve ANy sa=e sHbH\ k–aH=I Aaƒo? pudŸglkmR sa=e p` sHbH\ k–aH=I hoy? Aha¦ cEtNy wgvan AanHdna na=ne ßyaH ragna ktaRpà=I iwNn waZyo TyaH Aene kmRna jD pudŸglo sa=e to sHbH\ n=I, wavas/v sa=e p` sHbH\ n=I.

&anIne wavas/vno Awav hova=I ãƒas/vwUt ÝTyyo nvaH kmRna Aas/v`nuH kar` =ta n=I. jD kmR _dymaH Aave, p` im+yaTv Ane tTsHbH\I ragäeØ$p wavas/vo n=I to jUnaH kmR nva bH\nuH kar` =taH n=I. Aagz Aa vat AavI g{ ke jDkmR Ke te qreqr Aas/vo Ke Ane nva bH\nnuH kar` Ke p` kone? im+yaTv Ane rag‐äeØp e pir`me tene. im+yaTv Ane rag äeØ n kre to te kmRno _dy nvaH kmRna Aas/v`nuH kar` n=I. te=I Aa ApeÙaAe p` &anIne ãƒas/vno Awav Ke.




smysar ga=a‐169 ) ( 263

Aek to ãƒas/v pudŸgl Ke ma!e sHbH\ n=I¸ Ane bIj¡H &anIne wavas/vno Awav Ke Ae!le ãƒas/vo bH\nuH kar` nih =ta hova=I &anIne ãƒkmR n=I. Aa Ýma e &anIne ãƒas/vno Awav j Ke.



;wavas/v-AwavmŸ Ýpþ:' wavas/vona Awavne pamelo...

mtlb ke \m± Òv xuâ ãƒSvwavna AvlHbn=I im+yaTv t=a AnHtanubH\Ina rag‐äeØ$p wavas/vna Awavne pamelo Ke. Ahaha¦ jene ragnuH ktaRp uH KU!I &ata‐¹Úa Svwavno Anuwv =yo Ke te \m± wavas/vna Awavne pamelo Ke. smiktIne wavas/vno Ae!le im+yaTv Ane AnHtanubH\Ina rag‐äeØno Awav j Ke. Aa naiSt=I vat krI. AiSt=I khIAe to \m± Òv wgvan je i5kaz &ananHdSv$p Ke tene pamelo Ke.

Anaid=I Òv rag‐äeØ‐moh$p wavas/vne pamto hto. ragäeØ mara Ane Ae maraH ktRƒ Aem Anaid=I ktaRp uH manto hto. hve ktaRp`ano Tyag krI te j Òv ßyare‐huH to prmanHdno na= xuâ cEtNyFn Ýwu Aek &ata‐¹Úa KuH, jgt AaquHy ma5 &ey Ke, ¹Xy Ke‐Aem potana &ata‐¹ÚaSv$pne |yey bnavI temaH AHtl±n =yo Tyare te wavas/vna Awavne pamelo &anI Ke.

Anaid=I pu~y‐papna wav je Aas/vo Ke tene je pamelo Ke te im+ya¹iÚ A&anI Ke. je vStu pota=I iwNn Ke Ae cIjne potanI mane te Òv A&anI im+ya¹iÚ Ke. Ae ê\o puÌØa=R kre Ke ne? wa{¦ A&anI ke &anI‐ko{ne ko{ kayR puÌØa=R ivnanuH hotuH n=I. prma umaH p` tenuH kayR tenI vIyRxi›na kar e j hoy Ke. Aa„anI jem prma umaH p` vIyRxi› Ke. A&anI iwNn cIjne potanI mane Ke, p` Aem Ke nih Ane Aem bnvuH sHwivt p` n=I. KtaH potanI mane Ke Ane ragäeØ kre Ke Ae Ýma e Ae e ê\uH vIyR forƒuH Ke.

]Imde lQyuH Ke ke‐;idgHbrna AacayÈ Aem khe Ke ke Òvno moÙ =to n=I, moÙ smÔy Ke.' Ahaha¦ icdanHdFn Ýwu Anakuz xaHt Ane AanHdrsno Amap‐Amap gHwIr jeno behd Svwav Ke Aeva wgvan Aa„ano moÙ =to n=I. Òvne phelaH maNyta htI ke huH rag=I bH\a`o KuH &an =taH huH moÙSv$p j KuH Aem smÔy Ke. Aa„a rag=I iwNnSv$p j Ke Aem AHtr‐AnuwvmaH smÔ uH Tyare te mu› j Ke, mu›Sv$p j Ke. Aava &aykne




264 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 mu›Sv$pe‐AbâSv$pe deqvo Ae jEnxasn Ke. (&anI pyaRymaH jEnxasn pamelo Ke.)

smysar ga=a 14 Ane 1p maH p` AaƒuH ke‐Aa„a AbâSp<Ú Ke. Aha¦ rag=I Ae bH\ayelo n=I to pKI kmR=I Ae bH\ayelo Ke Ae vat k–aH rhI? (n rhI). sUkayela naizyermaH jem gozo KU!o hoy Ke tem wgvan Aa„a rag Ane kmR=I KU!uH tÀv Ke.

Ývcnsar, ga=a‐200 maH Aave Ke ke‐Anaid sHsar=I &ayk &aykwavp e j ræo Ke. Anek &eyne Ô`vap e pir`Myo hova KtaH shj AnHtxi›vaza &aykSvwav vDe Aek$ptane KoDto n=I. A&anI Òvone mohne l{ne ANy=a A|yvist =ay Ke. Ahaha...¦ wgvan Aa„a to sda inmRzanHd siCcdanHd Ýwu Ke. stŸ nam xa¬t &an Ane AanHdno gozo wgvan Aa„a Ke. \/uv‐\/uv‐\/uv Anaid‐AnHt &aykwav &aykwav$pe j Ke. pr&eyne Ô`va KtaH xuâ tÀv pr&eyp e =yuH n=I, Ke nih Ane =xe nih.

hve AavI (Svwav‐ivwavna wed&annI) vat smjvanI lokone fursd hoy nih Ae!le ibcara ko{ _pvas krvamaH, to ko{ v/t pazvamaH, ko{ Ô5a‐wi› krvamaH Ane ko{ mHidro bH\avvamaH ÔeDa{ gya Ke. p` wa{¦ Ae b\I jDnI iÊyaAo to jDna kar e Aena kazmaH =ay Ke Ane Ae kaze tne Ôe xuwrag hoy to pu~ybH\ =ay p` \mR nih. prãƒnI iÊya‐kaze ragnuH inim¿ ho wle, p` inim¿ kaH{ krtuH n=I. inim¿ hoy Ke qruH, p` inim¿ prmaH kaH{ (kayR) kre Ke Aem n=I. lokone Aa q!ke Ke. kmRno _dy inim¿ hoy to ivkar =ay Ke Aem mane Ke temne Aa q!ke Ke. prHtu AevI maNyta Ay=a=R Ke. _padannI te te smynI ;yoGyta j' te te Ýkare =vanI Ke.

ÝÆ:- prma„anI idƒ|vin=I Aa„ane &an =ay Ke‐Aem Aave Ke ne? bnarsI‐ivlasmaH kæuH Ke ke‐

;;’kar \uin suin A=R g`\r ivcarE¸ ric Aagm _pdex wivk Òv sHxy invarE.''

_¿r:- wa{¦ inim¿naH (inim¿nI muQytanaH) k=n Aem j Aave. Òv SvyH

pota=I sHxy !aze to va`Ine inim¿ khevay Ke. bakI wgvan &ayknI AHt¹RiÚ krtaH je &an =yuH te sHxy riht &an Ke‐Ane te Svwavna puÌØa=R=I Svt: =yuH Ke inim¿=I nih. kæuH Ke ne ke‐




smysar ga=a‐169 ) ( 26p

;;ijn sohI hE Aa„a ANy so{ hE kmR, yhI vcnse smjle ijn‐Ývcn ka mmR.''

ragaid p` ANy kmR Ke, Aa„a nih. wgvan i5lokIna=nI vaÌno Aa mmR

Ke. wa{¦ jEnxasn ko{ vaDo n=I, vStunuH Sv$p Ke. wgvan¦ tuH mu›Sv$p Ko, Ane je xuâopyogmaH Aa„a mu›Sv$p jàyo te xuâopyog jEnxasn Ke.

hve AavI AHt¹RiÚnI vatmaH sUJ pDe nih Ae!le v/t krvaH, dya pazvI, wi› krvI, dan krvuH [Tyaid baæ iÊyaAomaH Òv lagI Ôy Ke, kemke AemaH J! smj pDe Ke. mhavro Ke ne Aeno? vzI bIÔne p` qbr pDe ke kaH{k kyuÅ. p` wa{¦ Ae to b\I bharnI iÊyaAo Ke. AemaH k–aH Aa„a Ke? jNm‐mr`no AHt krvo hoy to Aena=I nih =ay. wgvan¦ potane smßya ivna Ane AHt¹RiÚ kyaR ivna Òv Anaid=I du:qI Ke. Aa mo!a raÔAo Ane kroDpit xei@yaAo b\a Aa„¹iÚ ivna du:qI j Ke. xaHtrsno smuã Aeva wgvan Aa„ane wUlIne teAo kØaynI AiGnmaH bzI j ræa Ke. Kh#alamaH Aave Ke ne ke‐

;;yh rag Aag dhE sda, tatEH smam<t se{Ae. icr wje ivØy‐kØay Ab to, Tyag injpd be{Ae.''

wa{¦ AnHtkaz ivØy‐kØay seƒa, hve to tene KoDI AHt¹RiÚ kr. potanI AHdr

ivkarna piràm =ay Ke Aene KoDvanuH &anIAo khe Ke, prne sevvanI Ane KoDvanI ko{ vat n=I, kemke prne ko` seve Ane KoDe Ke? AhÄ to Aem khe Ke ke‐ivØy‐kØayriht AHdr AanHdno na= wgvan Ke AenI sevamaH Aekvar Aav. te=I tne AanHd =xe, suq =xe Ane AHdr w`kar vagxe ke hve huH ALpkazmaH mui› pamIx.

Aha¦ sMyG&an je =yuH te wavas/v=I riht =yuH Ke. wle mit‐]ut&an ho top` Ae e Sv&eyne pkD–uH Ke ne? sMykŸ mit‐]ut&an kevz&anne bolave Ke Ae!le ke te kevz&anne Ýaº krvanuH kar` Ke.

ÝÆ:- bharmaH mHidr Aaid bH\ave, mo!a gjr= ka#e to \mRnI Ýwavna =ay ne?

_¿r:- xuâ SvwavmaH Aekag/ta pUvRk iv&anFnSvwavnI pyaRymaH v<iâ =vI te inüy Ýwavna Ke. AavI inüy‐Ýwavna jene Ýg! ={ Ke teva Òvna




266 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 xuwragne ƒvhar Ýwavna khe Ke. bharmaH jDnI iÊyamaH to AenuH kaH{ ktRƒ n=I. lokone Aeklo ƒvhar gze vzGyo Ke, p` A&anIno xuwrag kaH{ ƒvhar Ýwavna n=I. (Ae to Ýwavnano Aawasma5 Ke) hve khe Ke‐

Aa rIte wavas/vna Awavne pamelo Ane ;ãVyas/veWy: Svt: Ov iwNn:' ãƒas/vo=I to Svwav=I j iwNn Aevo ;AyH &anI' Aa &anI ;sda &anmy-Ok-wav:' ke je sda Aek &anmywavvazo Ke te ;inras/v:' inras/v j Ke.

Ahaha...¦ Awed Aek &an je xuâ Aa„a tene pamelo &anI sday &anmywavvazo hova=I inras/v j Ke. Aa im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØayna AwavnI ApeÙaAe vat Ke. AiS=rtano je rag Ke tene Svwavna AvlHbne !azvano ÝyTn Ke te=I tene gaE krIne &anI inras/v j Ke Aem kæuH Ke. vzI ;Ok: &ayk: Ov' ma5 Aek &ayk j Ke. &anI Ô`nar‐Ô`nar‐Ô`nar j Ke¸ prne Ô`nar Aem nih, p` Ô`narne Ô`naro te &ayk j Ke.

· kzx 11p : wava=R _prnuH Ývcn ·

;ragäeØmohSv$p wavas/vno &anIne Awav =yo Ke Ane ãƒas/v=I to te sday Svymev iwNn j Ke.' jD ãƒas/vo=I to A&anI p` iwNn Ke, p` Ae mane Ke ivprIt ke‐mare Ane ãƒkmRne sHbH\ Ke. ãƒas/v pudŸglpir`amSv$p Ke Ane &anI cEtNySv$p Ke te=I &anI ãƒas/v=I Svwav=I j iwNn Ke.

;Aa rIte &anIne wavas/v tem j ãƒas/vno Awav hova=I te inras/v j Ke.' &anI im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØayna Awavvazo Ane smikt Ane Sv$piS=rtavazo hova=I tene AhÄ inras/v j kæo Ke. ko{ AekaHte pkDI bese ke tene Aas/vnuH AiStTv j n=I to Aem n=I.

bapu¦ AnHtkazmaH nhÄ krelI Aa vat Ke. wgvan¦ tuH pHcmhav/t\arI idgHbr sa\u AnHtvar =yo p` Sv$pe g/æa ivna AeklI ragnI iÊyaAomaH ƒSt rhIne TyaH ne TyaH (sHsarmaH) j roka{ ræo. bakI &an =taH &anI to inras/v j hoy Ke te ALpkazmaH mui›ne pame Ke. AavI vat Ke.

(Ývcn nH. 233 ∙ idnaHk 16‐11‐76)




ga=a-170 k=H &anI inras/v [it cetŸ-

c_ivh A eyweyH bH\Hte à`dHs`gu eihH. smO smO jMha te` AbH\o i¿ àÌ du.. 170..

ctuivR\a AnekwedH b|niNt &andxRnguàWyamŸ. smye smye ySmatŸ tenabN\ [it &anI tu.. 170..

hve pUKe Ke ke &anI inras/v k{ rIte Ke? tena _¿rnI ga=a khe Ke:‐

c_iv\ ÝTyy smysmye &andxRngu`=I, bhuwed baH\e kmR, te=I &anI to bH\k n=I. 170.

ga=a=R:- (ySmatŸ) kar` ke (ctuivR\a:) car Ýkarna ãƒas/vo (&andxRn-

guàWyamŸ) &andxRngu o vDe (smye smye) smye smye (AnekwedH) Anek ÝkarnuH kmR (b|niNt) baH\e Ke (ten) te=I (&anI tu) &anI to (AbN\: [it) AbH\ Ke.

!Ika:- Ý=m, &anI to Aas/vwavnI wavnana AiwÝayna Awavne lI\e

inras/v j Ke prHtu je tene p` ãƒÝTyyo smy smy Ýit Anek ÝkarnuH pudŸglkmR baH\e Ke, TyaH &angu nuH pir`mn j kar` Ke.

∙ ∙ ∙


hve pUKe Ke ke &anI inras/v k{ rIte Ke?‐tena _¿rnI ga=a khe Ke.

Ahaha...¦ xuâicdanHdSv$p AqHD Aek &anSv$p wgvan Aa„anI ¹iÚ Ane Anuwv jene =yaH te &anI Ke, \m± Ke. tene &anI kho, \m± kho va sMyG¹iÚ kho‐Ae b\uH Aeka=Rvack Ke. Aeva &anIne im+yaTv Ane AnHtanubH\I Aas/vno Awav Ke. cahe to dya, dan, v/t, wi›na xuwwav ho ke ihHsa, jU@, corI, iv*ayvasnana Axuwwav ho‐bNne wav Aas/v Ke. &anI Aena=I riht Ke. vzI jDkmR‐ãƒas/vo=I te Svwav=I j iwNn Ke. Aa vat AagznI ga=aAomaH AavI g{ Ke.





hve AhÄ ix*y pUKe Ke ke &anI inras/v k{ rIte Ke? bs, &anI =yo Ae!le inras/v ={ gyo? AavI AaxHka pUvRk pUKe Ke tene Aa ga=amaH _¿r AapvamaH Aave Ke.


;Ý=m, &anI to Aas/vwavnI wavnana AiwÝayna Awavne lI\e inras/v j Ke.' \m± Òvne pu~y‐pap$p Aas/vwav krvano AiwÝaymaH Awav Ke. Aas/vwav krva layk Ke Aeva AiwÝay=I &anI riht Ke¸ te=I tene inras/v khevamaH Aave Ke.

jene smikt =yuH Ke, sMyG&an =yuH Ke Aeva \m± Òvne xuwaxuw wavnI wavna n=I, xuwaxuw wav krvano AiwÝay n=I. Ahaha...¦ \maR„ane dya, dan, wi› Aaid xuwwav krva yoGy Ke Aem AiwÝay n=I. gjb vat Ke¦ xuâ cEtNyFnSv$p pU aRnHdno na= wgvan Aa„a Ke. tenaH ]âan‐Ìic Ane Aa]y jene =yaH Ke tene xuâ cEtNySvwavnI Aekag/tanI wavnamaH pu~y‐papnI wavnano AiwÝaymaH Awav Ke. Aho¦ wgvannI idƒ|vinmaH je AaƒuH te AhÄ smysarmaH AacayR kuHdkuHddeve kæuH Ke. vah¦ sHto wgvanna AaDitya ={ne wgvanno sHdex jgt smÙ Ôher kre Ke.

khe Ke‐wa{¦ 84 na jNm‐mr`na fera m!aDvano _pay AHdr je pUàRnHdno na= xuâ icdanHdFn prma„a Ýwu pD–o Ke tenI ¹iÚ‐Ìic Ane AiwÝay baH\vo te Ke. \mRnuH Ý=m pgi=yuH sMyGdxRn Ke, A=aRtŸ \mRnI x$Aat sMyGdxRn=I =ay Ke.

inim¿, rag Ane ALp&p uH‐Ae b\anI _peÙa Ane pU R svR&SvwavI wgvan Aa„anI ApeÙa Ane te pUvRk xuâ Aa„ano Anuwv =vo te sMyGdxRn Ke. smiktI Ô e Ke ke‐huH xrIr, mn, vaÌ ke pu~y‐pap ke ALp& n=I, huH to cEtNyrskHd pirpU R svR&SvwavI wgvan KuH. wgvanne je pyaRymaH svR&p uH Ýg! Ke te k–aH=I AaƒuH? AHdr Aa„amaH svR&pàno Svwav pD–o Ke to bihmuRq vl`no Tyag krI AHtmuRq vl` vDe tenI ÝtIitpUvRk pirpU R AHtr‐Aekag/ta krva=I te Ýg! =yuH Ke.

AhÄ khe Ke‐\m±ne AHtrmuq vl` hova=I AiwÝaymaH‐]âanmaH Aas/v Ae!le pu~y‐papna wavnI wavna‐Ae!le te wla Ke, krva yoGy Ke AevI icHtvna‐no Awav Ke. pu~y‐papna wav &anIne Aave Ke qra, p` te krva




smysar ga=a‐170 ) ( 269 layk Ke Aevo wav tena AiwÝaymaH=I KU!I gyo Ke. Aa kar`=I &anI inras/v j Ke. ÔeyuH ;j' lI\uH Ke. AiwÝaynI ApeÙaAe &anI inras/v j Ke. hve khe Ke‐

;prHtu je tene p` ãƒÝTyyo smy smy Ýit Anek ÝkarnuH pudŸglkmR baH\e Ke, TyaH &angu`nuH pir`mn j kar` Ke.'

pUvRnaH jD kmR _dymaH AavtaH &anIne jra (=oDaH) nvaH kmR bH\ay Ke temaH &angu nuH (jFNy) pir`mn j kar` Ke A=aRtŸ Òvna &angu nI Ùyopxmy dxa j bH\nuH kar` Ke. vStu‐Aa„a Ane AenI ¹iÚ bH\nuH kar` n=I. AiwÝay bH\nuH kar` n=I to bH\nuH kar` xuH Ke? teno Aa qulaso kyÈ ke kmÔerIna kar e &annI je hIÌ dxa pir`me Ke te bH\nuH kar` Ke.

Aho¦ sMyGdxRn ko{ AlaEikk cIj Ke. duinya dev‐guÌ‐xaÏnI ]âane ke nvtÀvnI wed$p ]âane smikt mane Ke p` Ae (maNyta) Ay=a=R Ke, ivprIt Ke. mhaivdeh Ùe5maH saÙatŸ svR& prma„a ibraje Ke te Aem frmave Ke ke‐jene potana xuâ cEtNymy Aa„ano ¹iÚmaH SvIkar‐sTkar =yo Ke Aeva &anIne AiwÝaymaH Aas/v krvano wav KU!I gyo Ke. p` Aa iS=itmaH je ALp kmRbH\n =ay Ke te pUvRkmRna _dymaH je vtRman &annI pirìt =oDI kmÔerI=I ÔeDay Ke te kar` Ke. &angu nI hIÌ‐Ùyopxm dxa j TyaH bH\nuH kar` Ke. Ae hIÌ dxa smiktno ivØy ke smiktnuH kar` n=I.

(Ývcn nH. 234 ∙ idnaHk 17‐11‐66)




ga=a-171

k=H &angu`piràmo bN\hetuirit cetŸ-

jMha du jh~àdo à`guàdo può iv pir`mid. A~`¿H à`guò te` du so bH\go wi`do.. 171..

ySma¿u j\NyatŸ &anguàtŸ punrip pir`mte. ANyTvH &angu`: ten tu s bN\ko wi`t:.. 171..

hve vzI pUKe Ke ke &angu nuH pir`mn bH\nuH kar` k{ rIte Ke? tena _¿rnI ga=a khe Ke:‐

je &angu`nI jFNytamaH vtRto gu` &anno, frIfrI Ý`mto ANy$pmaH, te=I te bH\k kæo. 171.

ga=a=R:- (ySmatŸ tu) kar` ke (&angu :) &angu , (jFNyatŸ &anguàtŸ) jFNy &angu ne lI\e (punrip) frIne p` (ANyTvH) ANyp e (pir`mte) pir`me Ke, (ten tu) te=I (s:) te (&angu ) (bN\k:) kmRno bH\k (wi`t:) khevamaH Aaƒo Ke.

!Ika:- &angu no ßyaH su\I jFNy wav Ke (‐Ùayopximkwav Ke) TyaH su\I te (&angu ) AHtmuRhtRmaH ivpiràm pamto hova=I frIfrIne tenuH ANyp e pir`mn =ay Ke. te (&angu nuH jFNy wave pir`mn), y=aQyatcair5‐AvS=anI nIce AvXyHwavI ragno sdŸwav hova=I, bH\nuH kar` j Ke.

wava=R:- Ùayopximk &an Aek &ey pr AHtmuRhUt j =Hwe Ke, pKI AvXy ANy &eyne AvlHbe Ke Sv$pmaH p` te AHtmuRhUtR j !kI xke Ke, pKI ivpiràm pame Ke. ma!e Aem Anuman p` ={ xke Ke ke sMyG¹iÚ AaTma sivkLp dxamaH ho ke inivRkLp AnuwvdxamaH ho, ‐y=aQyatcair5‐AvS=a =ya phelaH tene AvXy ragwavno sdŸwav hoy Ke¸ Ane rag hova=I bH\ p` =ay Ke. ma!e &angu na jFNy wavne bH\no hetu khevamaH Aaƒo Ke.

∙ ∙ ∙


hve vzI pUKe Ke ke &angu nuH pir`mn bH\nuH kar` k{ rIte Ke? ‐tena _¿rnI ga=a khe Ke:‐




smysar ga=a‐171 ) ( 271

Aha¦ Aa to Aekdm A|ya„‐vaÌ Ke. AnHtkazmaH tuH Aene smßyo n=I. Kh#alamaH Aave Ke ne ke‐

;;muinv/t \ar AnHtvar g/Ivk _pÔyo, pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.''

Òv nG™dxa siht 28 mUlgu`nuH paln krIne AnHtvar g/EveykmaH _pßyo Ke, p`

Aas/vriht wgvan Aa„ana &an ivna tene AHx p` suq Ýg! =yuH nih¸ A=aRtŸ du:q j =yuH. jene Aa„&an =ay tene to pyaRymaH AtIiNãy AanHdno Svad Aave Ke. Aava AaTm&anna AwavmaH pHcmhav/taidno wav Ae p` du:q Ane Aas/v j hta.

sMyG¹iÚne kmÔerI=I v/tno ivkLp Aave Ke p` tene AemaH ktaRbuiâ n=I (SvamIp uH n=I). \m±ne v/taidnI wavna n=I. ]ei`k mharaÔ Ùaiyk smiktI hta. hal nrkmaH Ke. TyaH smye smye tI=Åkr go5 baH\e Ke Ane AavtI covIsImaH p/=m tI=RHkr =xe. tene hÔro rajaAo camr #azta Ane hÔro raÌAo htI. KtaH smiktI hta ne? AiwÝaynI ApeÙaAe teAo inras/v j hta. Aha¦ sMyGdxRn xuH cIj Ke AenI lokone qbr n=I. loko baæ TyagmaH \mR manI le Ke p` \mR AHtrnI j¡dI cIj Ke wa{¦ 5` lokna na= vItrag prme¬rnI vaÌmaH to Aem AaƒuH ke‐pHcmhav/taid je!la iÊyakaHDna wav Ke te b\a Aas/v Ke Ane bH\nuH kar` Ke. smÔ uH kaH{...?

to &anIne te Aas/v wavo kevI rIte Ke? AenuH sma\an kre Ke‐


;&angu no ßyaH su\I jFNy wav Ke (‐Ùayopximk wav Ke) TyaH su\I te (&angu ) AHtmuRhUtRmaH ivpiràm pamto hova=I frIfrIne tenuH ANyp e pir`mn =ay Ke.'

xuH khe Ke? ke AiwÝaynI ApeÙaAe &anIne inras/v kæo, prHtu pirìtmaH tene AiS=rtano kmÔerIno rag‐Aas/vwav Ke Ane te!lo bH\ p` =ay Ke. &anIne &annI pirìt pU R kevz&anp e Ýg! n =ay A=aRtŸ ßyaHsu\I &angu jFNywave (ALpwave) pir`me Ke TyaHsu\I &angu ivpiràmne pame j Ke. pote Aa„a &anSv$p icdanHd wgvan prma„a Ke Aeva wanpUvRk xuâ cEtNySv$pno &anIne Anuwv =yo Ke p` AHtr|yanmaH‐Aa„ana AnuwvnI dxamaH to te AHtmuRhUtR j rhI xke Ke, te=I ivxeØ rhI xkto n=I¸ Ane Tyare tene




272 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ivkLp é@e Ke, cahe te ivkLp v/taidno ho ke ivØykØayno ho, p` rag Aave j Ke. &angu nuH jFNy pir`mn hova=I AHtmuRhUtR Ae!le FDIna AHdrna kazmaH tenuH ivpir`mn =ay j Ke A=aRtŸ ragnuH pir`mn AavI j Ôy Ke.

Ùaiyk smiktI hoy top` inivRkLp AnuwvmaH Aaƒa pKI AHtmuRhUtRmaH AnuwvnI pirìt=I ivprIt ragwav AavI Ôy Ke, Ae!le ke frIfrIne tenuH ANyp e pir`mn =ay Ke. hve khe Ke‐

;te (&angu nuH jFNywave pir`mn), y=aQyatcair5‐AvS=anI nIce AvXyHwavI ragno sdŸwav hova=I, bH\nuH kar` j Ke.'

smiktI \m±ne AiwÝaynI ApeÙaAe inras/v kæo kemke AiwÝay Ane AiwÝayno ivØy to AqHD vStu Ke. \m±ne AiwÝaynI ApeÙaAe to cEtNySvwavmaH j Aekag/tanI wavna Ke, p` AenI pirìt jFNy Ke A=aRtŸ nIcla drßÔnI vItrag pirìt Ke. tene pirpU`R vItragta Ýg!I n=I ma!e sa=e ragno sdŸwav j$r Ke¸ Ane te bH\nuH j kar` Ke, Ane Ae!luH du:q p` &anIne Ke. pyaRymaH hI`p Ke te ApeÙaAe &anIne Ae!luH bH\n Ke Ane te Ô`va layk Ke. &anIne inüy‐ƒvhar bNne nyo y=a=R hoy Ke.

&anIne rag =to j n=I, du:q hotuH j n=I‐Ae j¡dI ApeÙaAe‐¹iÚnI ApeÙaAe kæuH Ke. prHtu &an ApeÙaAe &anI Ô e Ke ke K‚e gu S=anke muinne‐ke jene smikt siht Ýcur SvsHvednmaH AtIiNãy AanHdno Svad Aaƒo Ke‐tene p` mhav/taidna je piràm Aave Ke te Ýmad Ane du:q Ke. ]I bnarsIdase smysar na!kmaH wavilHgI sHtne p` je 28 mUlgu` Aaidno rag Aave Ke tene ;jgpH=' kæo Ke, ;ixvpH=' nih.

;;ta kar` jgpH= [it, _t isvmarg Ôer¸ prmadI jgkÕ \ukE, AprmadI isv Aor.'' (40 moÙäar)

ma5 SvwavsNmuqtanuH je!luH pir`mn Ke te!lo j ixvpH=‐moÙmagR Ke. Aho¦ Aga_na pHiDto‐bnarsIdas, !oDrmlÒ vgereAe AlaEikk vato krI Ke¦ teAo prHpra Ane xaÏne AnusrIne khenara hta.

Aha¦ Aek baj¡ khe ke &anI inras/v j Ke Ane vzI paKuH khe ke y=aQyatcair5 =va phelaH tene rag Ke‐Aa te kevI vat¦

wa{¦ AiwÝay Ane AiwÝayna ivØynI ApeÙaAe &anIne inras/v kæo, p` pir`mnmaH jFNyta Ke tenI ApeÙaAe tene ALp ragaHx iv>man Ke Ane




smysar ga=a‐171 ) ( 273 Ae!luH bH\n Ke Aem kæuH, g`\rdevne p` je rag bakI Ke te bH\nuH j kar` Ke. tI=Åkrne p` ßyaH su\I KÍS=dxa Ke TyaH su\I rag Ke Ane te rag temne p` AvXy bH\nuH kar` Ke. wa{¦ vItragnI vaÌmaH ßyaH je ApeÙaAe k=n hoy te y=a=R smjvuH Ôe{Ae.

tI=Åkr ho ke g`\r ho, cair5nI pU`Rta n =ay TyaH su\I rag j$r Aave Ke. sa\kdxamaH je!lo AtIiNãy AanHdno Svad Aaƒo te!lI &an\ara Ke, mui›magR Ke Ane je!lo rag Ke te kmR\ara Ke, j$r bH\nuH kar` Ke.

&anIne p` rag bH\nuH j kar` Ke. xuwrag=I kLya` =xe, prHpra mui› =xe‐AevI maNytano AhÄ inØe\ kre Ke. bH\nuH kar` te vzI moÙnuH kar` =ay? (n =ay). je xuwragne mui›nuH kar` mane Ke tenI ]âamaH bhu fer Ke te Òvo im+ya¹iÚ Ke, jEn nhÄ. teAo AnHt sHsarI Ke. wa{¦ idgHbr \mR ko{ sHÝday n=I, vStunuH Sv$p Ke. wgvanno magR vItragtano Ke. temno _pdex to Aa Ke ke‐Ôe tare suqI =vuH hoy to AmarI same ÔevanuH KoD Ane AHtrmaH SvsNmuq Ôe.


;Ùayopximk &an Aek &ey pr AHtmuRhUtR j =Hwe Ke, pKI AvXy ANy &eyne AvlHbe Ke Sv$pmaH p` te AHtmuRhUtR j !kI xke Ke, pKI ivpiràm pame Ke.' Sv$pmaH Ae!le AanHdna AnuwvmaH Ùayopximk &an AHtmuRhUtR j rhI xke Ke. pKI j$r=I Sv=I ivcilt ={ prne AvlHbe Ke Ane rag =ay Ke.

;ma!e Aem Anuman p` ={ xke Ke ke sMyG¹iÚ Aa„a sivkLp dxamaH ho ke inivRkLp AnuwvdxamaH ho‐y=aQyatcair5‐AvS=a =ya phelaH tene AvXy ragno sdŸwav hoy Ke Ane rag hova=I bH\ p` =ay Ke. ma!e &angu na jFNy pir`mnne bH\no hetu khevamaH Aaƒo Ke.'

Aha¦ ke!luH SpÚ kyuÅ Ke? saca sHt ho ke &anI‐ßyaH su\I rag Ke TyaH su\I bH\ Ke Aem y=a=R Ô`vuH Ôe{Ae. ¹iÚ ApeÙaAe &anI inras/v hova KtaH pirìtmaH je jFNy pir`mn Ke te AvXy bH\nuH kar` Ke.

(Ývcn nH. 234 ∙ idnaHk 17‐11‐76)




ga=a-172

OvH sit k=H &anI inras/v [it cetŸ-

dHs`à`cir¿H jH pir`mde jh~`wave`. àÌ te` du bßJid poGglkMme` ivivhe`.. 172..

dxRn&ancairZH yTpir`mte jFNywaven. &anI ten tu b|yte pu†lkmRà iviv\en.. 172..

hve vzI frI pUKe Ke ke‐Ôe Aam Ke (A=aRtŸ &angu no jFNy wav bH\nuH kar`

Ke) to pKI &anI inras/v k{ rIte Ke? tena _¿rnI ga=a khe Ke:‐

cair5 dxRn, &an je=I jFNy wave pir`me, te=I j &anI iviv\ pudŸglkmR=I bH\ay Ke. 172.

ga=a=R:- (ytŸ) kar` ke (dxRn&ancairZH) dxRn‐&an‐cair5 (jFNywaven)

jFNy wave (pir`mte) pir`me Ke (ten tu) te=I (&anI) &anI (iviv\en) Anek Ýkarna (pudŸglkmRà) pudŸglkmR=I (b|yte) bH\ay Ke.

!Ika:- je qreqr &anI Ke te, buiâpUvRk ([CKapUvRk) ragäeØmoh$pI Aas/vwavono tene Awav hova=I, inras/v j Ke. prHtu TyaH Ae!luH ivxeØ Ke ke ‐te &anI ßyaH su\I &anne svÈTk<Ú wave deqvane, Ô`vane Ane Aacrvane Ax› vtRto =ko jFNy wave j &anne deqe Ke, Ô e Ke Ane Aacre Ke TyaH su\I tene p`, jFNy wavnI ANy=a Anuppi¿ vDe (A=aRtŸ jFNy wav ANy rIte nih bnto hovane lI\e) jenuH Anuman =[ xke Ke Aeva AbuiâpUvRk kmRklHkna ivpakno sdŸwav hova=I, pudŸglkmRno bH\ =ay Ke. ma!e TyaH su\I &anne deqvuH, Ô`vuH Ane AacrvuH ke ßyaH su\ImaH &anno jevDo pU`R wav Ke tevDo deqvamaH, Ô`vamaH Ane AacrvamaH brabr AavI Ôy. Tyar=I saÙatŸ &anI =yo =ko (AaTma) svR=a inras/v j hoy Ke.

wava=R:- &anIne buiâpUvRk (A&anmy) ragäeØmohno Awav hova=I &anI

inras/v j Ke. prHtu ßyaH su\I Ùayopximk &an Ke TyaH su\I te &anI &anne svoTk<Ú wave deqI, ÔÌ Ane AacrI xkto n=I‐jFNy wave deqI,




smysar ga=a‐172 ) ( 27p

(xadURlivkÊIiDt) sHNySyiNnjbuiâpUvRminxH ragH smg/H SvyH varHvarmbuiâpUvRmip tH jetuH Svxi›H Sp<xnŸ. _iCKNdNprv<i¿mev sklaH &anSy pU`È wv- þaTma inTyinras/vo wvit ih &anI yda Sya¿da.. 116..

ÔÌ Ane AacrI xke Ke te=I Aem jày Ke ke te &anIne hju AbuiâpUvRk kmRklHkno ivpak (A=aRtŸ cair5mohsHbH\I ragäeØ) iv>man Ke Ane te=I tene bH\ p` =ay Ke. ma!e tene Aem _pdex Ke ke‐ßyaH su\I kevz&an n épje TyaH su\I &annuH j inrHtr |yan krvuH, &anne j deqvuH, &anne j Ô`vuH Ane &anne j AacrvuH. Aa j mageR dxRn‐&an‐cair5nuH pir`mn v\tuH Ôy Ke Ane Aem krtaH krtaH kevz&an Ýg!e Ke. kevz&an Ýg!e Tyar=I AaTma saÙatŸ &anI Ke Ane svR Ýkare inras/v Ke.

ßyaH su\I Ùayopximk &an Ke TyaH su\I AbuiâpUvRk (A=aRtŸcair5mohno) rag

hova KtaH, buiâpUvRk ragna AwavnI ApeÙaAe &anIne inras/vp uH kæuH Ane AbuiâpUvRk ragno Awav =taH Ane kevz&an Ýg!taH svR=a inras/vp uH kæuH. Aa, ivvÙanuH ivic5p uH Ke. ApeÙa=I smjtaH Ae svR k=n y=a=R Ke.

hve Aa j A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke:‐ }loka=R:- (AaTma yda &anI SyatŸ tda) Aa„a ßyare &anI =ay Tyare,

(SvyH) pote (injbuiâpUvRmŸ smg/H ragH) potana smSt buiâpUvRk ragne (AinxH) inrHtr (sHNySynŸ) KoDto =ko A=aRtŸ nih krto =ko, (AbuiâpUvRmŸ) vzI je AbuiâpUvRk rag Ke (tH Aip) tene p` (jetuH) Òtvane (varHvarmŸ) varHvar (Svx®› Sp<xnŸ) (&ananuwvn$p) Svxi›ne SpxRto =ko Ane (Ae rIte) (sklaH prv<i¿mŸ Ov _iCKNdnŸ) smSt prv<i¿ne‐prpirìtne‐_qeDto (&anSy pU R: wvnŸ) &anna pU Rwav$p =to =ko, (ih) qreqr (inTyinras/v: wvit) sda inras/v Ke.

wava=R:- &anIAe smSt ragne hey Ô~yo Ke. te ragne m!aDvane _>m kyaR kre

Ke¸ tene Aas/vwavnI wavnano AiwÝay n=I¸ te=I te sda inras/v j khevay Ke.

prv<i¿ (prpirìt) be ÝkarnI Ke‐A]âa$p Ane AiS=rta$p. &anIAe A]âa$p prv<i¿ KoDI Ke Ane AiS=rta$p prv<i¿ Òtva ma!e te inj





(AnuÚuwŸ) svRSyamev jIvNTyaH ãVyÝTyysNttaE. k¡to inras/vo &anI inTymeveit ceNmit:.. 117 ..

xi›ne varHvar SpxeR Ke A=aRtŸ pirìtne Sv$p Ýit varHvar vaZya kre Ke. Ae rIte skz prv<i¿ne _qeDIne kevz&an Ýg!ave Ke.

;buiâpUvRk' Ane ;AbuiâpUvRk'no A=R Aa Ýmaè Ke:‐je ragaidpiràm [CKa siht =ay te buiâpUvRk Ke Ane je ragaidpiràm [CKa ivna prinim¿nI bzÔerI=I =ay te AbuiâpUvRk Ke. &anIne je ragaidpiràm =ay Ke te b\ay AbuiâpUvRk j Ke sivkLp dxamaH =ta ragaidpiràmo &anInI Ô`maH Ke top` AbuiâpUvRk Ke kar` ke [CKa ivna =ay Ke.

(rajmLlÒAe Aa kzxnI !Ika krtaH ;buiâpUvRk' Ane AbuiâpUvRk'no Aa Ýma e A=R lI\o Ke:‐je ragaidpiràm mn äara, baæ ivØyone AvlHbIne, ÝvteR Ke Ane jeAo ÝvtRta =ka Òvne potane jày Ke tem j bIÔne p` Anuman=I jày Ke te piràmo buiâpUvRk Ke¸ Ane je ragaidpiràm èiãymnna ƒapar isvay kevz mohna _dyna inim¿e =ay Ke Ane Òvne jàta n=I te AbuiâpUvRk Ke. Aa AbuiâpUvRk piràmne ÝTyÙ &anI Ô e Ke Ane temna AivnawavI icî vDe teAo Anuman=I p` jày Ke.) 116.

hve ix*ynI AaxHkano }lok khe Ke:‐

}loka=R:- ;(svRSyamŸ Ov ãVyÝTyysHttaE jIvNTyaH) &anIne smSt ãƒas/vnI sHtit iv>man hova KtaH (&anI) &anI (inTymŸ Ov) sday (inras/v:) inras/v Ke (k¡t:) Aem xa kar e kæuH?'‐ ([it cetŸ mit:) Aem Ôe tarI buiâ Ke (A=aRtŸ Ôe tne AevI AaxHka =ay Ke) to hve teno _¿r khevamaH Aave Ke. 117.

∙ ∙ ∙


hve vzI frI pUKe Ke ke‐Ôe Aam Ke (A=aRtŸ &angu no jFNy wav bH\nuH kar` Ke) to pKI &anI inras/v k{ rIte Ke? tena _¿rnI ga=a khe Ke:‐

Aekkor Aem kho Ko ke jene AHtrSv$pno Anuwv A=aRtŸ sMyGdxRn =yuH Ke te &anI inras/v Ke Ane vzI paKa kho Ko ke ßyaH su\I &annuH jFNy




smysar ga=a‐172 ) ( 277 pir`mn Ke TyaH su\I &anIne rag Ke Ane te=I bH\ p` Ke to Aa kevI rIte Ke? &anI inras/v k{ rIte Ke?

sMyG¹iÚ‐&anI svR=a inras/v hoy to tene kevz&an hovuH Ôe{Ae p` Ae to Ke nih ma!e tene hj¡ Aas/v Ke, bH\ Ke KtaH te inras/v Ke Aem khevuH Ae to ivruâ Ke. to k{ ApeÙaAe tene inras/v khevamaH Aave Ke teno qulaso kre Ke‐


;je qreqr &anI Ke te, buiâpUvRk ([CKapUvRk) ragäeØmoh$pI Aas/vwavono tene Awav hova=I inras/v j Ke.'

j¡Ao, ;je qreqr &anI Ke' Aem khIne Aa sMyG¹iÚ &anInI vat kre Ke. hve AamaH=I ko{ne Aem =ay ke jene sMyGdxRn n=I te e phelaH xuH krvuH?

_¿r:- sMyGdxRn =ya phelaH‐Aa„a AqHD pU R xuâ Ke, pyaRymaH milntano AHx Ke p` vStumaH milnta n=I‐Aevo Ý=m ivkLp äara in`Ry krvo. ragnI wUimkamaH Aevo in Ry hoy Ke (Aave Ke) KtaH te vaStivk in Ry n=I. Aa vat ga=a 73 maH AavI g{ Ke. TyaH kæuH Ke ke‐jem vha` vmzmaH pkDa{ gyuH hoy te vmz KU!taH KU!I Ôy Ke tem ivkLp=I KU!Ine inivRkLp Anuwv krvo. smuãmaH vmz AenI meze KU!e Ke Ane rag to pote puÌØa=R krIne KoDe to KU!e Ke Ae!lo ¹ÚaHt Ane isâaHtmaH fer Ke. ga=a 144 maH p` Aave Ke ke‐Aa„a &anSv$p Ke Aem Ý=m in`Ry krvo.

Aa„amaH Aek vIyR gu Ke te ãƒ, gu Ane pyaRy 5 emaH ƒapelo Ke. Aa=I pyaRymaH p` vIyR Ke te ivkLp äara Ý=m Aem in Ry kre Ke ke‐huH xuâ buâ AqHD cEtNyFn KuH, sda AbâSp<Ú samaNy Aek$p KuH. Aavo in Ry (Ý=m) Aave p` Ae ivkLp$p in Ry Anuwvne Aape Aem nih. jene inivRkLp Anuwv =ay tene Ý=m Aavo in Ry hoy Ke bs Ae!luH j. svR& prme¬re je rIte Aa„a kæo Ke te rIte Aa„ane y=a=R Ô`va ma!e tene ivkLp Aave prHtu vaStivk in Ry to Tyare j =ay ßyare vStunI AHt¹RiÚ krva=I ivkLp KU!Ine inivRkLp Anuwv =ay. wa[¦ qreqr to phelaH‐pKI Ke j kyaH? (kemke inivRkLp Anuwv Ae j in Ry Ke) te in Ryne ivkLp$p in RynI ApeÙa j k–aH Ke? KtaH hoy Ke. jene ivkLppUvRk p` xuâ Aa„ano in Ry n=I Aene to AHtrmaH jvanaH @eka`aH j n=I. magR Aavo Ke, wa[¦ vStu to AHtmuRq Ke AaqI vStu pyaRymaH k–aH Ke? TyaH AHtrmaH ¹iÚ pDe Tyare inivRkLp in Ry =ay Ke. AavI vat Ke.





AhÄ‐;je qreqr &anI Ke'‐Aem vat _paDI Ke. sHSk<tmaH ;ih' Ae!le ;qreqr'‐Aem xBd Ke Ae!le ke xaÏna vaHcn=I Ô`pùH kyuÅ, \arà krI ke ivkLp=I in Ry kyÈ te &anI‐Aem nih. AHt¹RiÚ krva=I jene inivRkLp Anuwv =yo Ke, wgvan AanHdna na=nuH jene SvsHvedn‐&an Ýg! =yuH Ke te &anI Ke. Sv nam potana sHvedn Ae!le ÝTyÙ &anna AvlHbn=I (vedn=I) jene Aa„a jàyo Ke te &anI Ke. smÔùH kaH{...¦

ÝÆ:- to iväan Ane &anImaH xuH frk Ke?

_¿r:- je FàH xaÏ w elo hoy te iväan Ke. jene inüytÀv wgvan pU aRnHdSv$p Aa„anuH &an n=I Ane xaÏmaH ƒvharnaH (inim¿aidnaH) &an kravva ma!enaH je lqa` hoy tene pkDIne temaH vteR te iväan Ke. ßyare inivRkLp vStu Anakuz AanHdSv$p vItragmUitR Ýwu Aa„ana Aa]ye jene sMyGdxRn‐&an Ane Sv$pacr` Ýg! =yaH Ke te &anI Ke. jene vaStivk Aa„&an Ýg!–uH Ke te &anI Ke.

AhÄ khe Ke‐je qreqr &anI Ke te, buiâpUvRk Ae!le ÌicpUvRk‐[CKapUvRk‐A&anpUvRk tene A&anmy Aeva ragäeØmoh$pI Aas/vwavono Awav hova=I inras/v j Ke. AiwÝaymaH Aas/vnI wavnano \m±ne Awav hova=I t=a teno SvamI nih =to hova=I &anIne inras/v kæo Ke. jD ãƒas/vono to tene Svwav=I j Awav Ke Ane Aas/vwavona ktaRpàno tene AiwÝay‐]âan n=I te=I &anI inras/v Ke Aem kæuH Ke. je Aas/v =ay Ke temaH &annI jFNy‐hIÌ pirìt j kar` Ke.

AbuiâpUvRk ragna be A=R =ay Ke‐(1) AbuiâpUvRk Ae!le Ìic ivna je rag =ay te‐je A=R AhÄ kyÈ Ke Ane (2) rajmlÒAe AbuiâpUvRk rag Ae!le je rag Ô`vamaH n Aave te rag‐Aem A=R kyÈ Ke.

&anIne papna piràmnI to xuH pu~yna piràmnI p` Ìic n=I. pu~y‐piràmne &anI wavto n=I. AanHdSv$p wgvan Aa„amaH Aekag/tanI jene wavna Ke Ane ragaid Aas/vwavnI jene wavna n=I Aevo &anI inras/v j Ke. hve khe Ke‐

;prHtu TyaH Ae!luH ivxeØ Ke ke‐te &anI ßyaH su\I &anne svÈTk<Ú wave deqvane, Ô`vane Ane Aacrvane Ax› vtRto =ko jFNy wave j &anne deqe Ke, Ô e Ke Ane Aacre Ke TyaH su\I tene p`, jFNy wavnI ANy=a _ppi¿




smysar ga=a‐172 ) ( 279 vDe jenuH Anuman ={ xke Ke Aeva AbuiâpUvRk kmRklHkna ivpakno sdŸwav hova=I, pudŸglkmRno bH\ =ay Ke.'

AagznI ga=amaH Aem lI\uH htuH ke y=aQyatcair5 =ya phelaH &anI jFNywave pir`me Ke te=I tene rag Ke Ane bH\ p` Ke. AhÄ Aem kæuH ke &anI &anne Ae!le xuâ cEtNyFnSv$p wgvan Aa„ane ßyaH su\I jFNywave j deqe Ke, Ô e Ke Ane Aacre Ke Ane svÈTk<Ú wave deqvane, Ô`vane Ane Aacrvane sm=R n=I TyaH su\I tene rag Ke Ane te=I bH\ p` Ke. &anI je svÈTk<Ú wave Aa„ane deqva‐Ô`va Ane AacrvamaH Ax›p e vteR Ke te Ax›p uH ko{ kmRne l{ne Ke Aem n=I p` potanI pyaRynuH vIyR Ae!luH j kam kre Ke Aem vat Ke. Ane TyaH su\I tene ikHictŸ rag Ke Ane bH\ p` Ke.

Asm=Rp uH potana puÌØa=RnI nbza{=I Ke, kmRna _dynuH Ôer ke bzÔerI Ke ma!e Ke Aem n=I. xaÏmaH ko{ @eka e Aem Aave ke‐&anIne kmRna _dynuH Ôer Ke te=I rag‐äeØmaH ÔeDay Ke p` teno A=R Ae!lo j Ke ke &anIne hÇx ivna‐Ìic ivna rag‐äeØmaH ÔeDavuH =ay Ke. ragnI &anIne Ìic n=I Aem btavva ma!e kmRna _dynuH Ôer khevamaH Aave Ke. [ÚopdexmaH ;;Òvo bizyo, kMmo bizyo'' ko{ vqte Òv bzvan Ane ko{ vqte kmR bzvan‐Aevo pa@ Aave Ke. pr trfna lÙe Òv pir`me Ke Tyare kmRnuH bz khevamaH Aave Ke Ane Sv trfna Ae!le wgvan Aa„ana lÙe pir`me Tyare ÒvnuH bz khevamaH Aave Ke. jD kmR to Aa„ane ADtuHy n=I to AenuH bz k–aH=I AaƒuH? prãƒne Ane Aa„ane ko{ sHbH\ n=I te=I kmR Òvne rag krave ke rqDave Ae vat 5`kazmaH sHwivt n=I. potane pyaRymaH puruØa=RnI hI`tana kar e inim¿na Aa]ye ragaid‐pir`mn =ay Ke te wavkmRnuH bz Ke to TyaH _pcar=I ãƒkmRnuH bz Ke Aem khevamaH Aave Ke bakI ãƒkmR bz krIne Òvne ragaid wave pir`mave Ke Ae vat n=I.

ÝÆ:- kmRnI sa=e inim¿‐nEimi¿k sHbH\ to Ke ne?

_¿r:- Are wa{¦ Aeno A=R xuH? ke kmRna _dymaH potana puÌØa=RnI kmÔerIna kar e ÔeDay Tyare kmRnI sa=e inim¿‐nEimi¿k sHbH\ khevay. (inüy=I sHbH\ Ke nih). lokone inim¿‐nEimi¿k sHbH\maH ATyare mo!a go!a _@–a Ke Aem ke inim¿ kmR nEimi¿k ragne krave Ke¸ p` Aem Ke nih.

AhÄ khe Ke‐&anI potana Aa„ane jFNy wave deqe, Ô e Ane Aacre Ke TyaH su\I tene AbuiâpUvRk rag Ke Ane Ae!lo bH\ p` Ke. Ùaiyk ]âanmaH




280 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 to smiktIne Aa„a pU R AavI gyo Ke, p` deqva‐Ô`vamaH Ane AacrvamaH je pU R Aavvo Ôe{Ae te hj¡ Aaƒo n=I. wgvan Aa„ane svÈTk<Ú wave deqvo‐Ô`vo Ae!le pirpU R Aa]y krIne deqvo‐Ô`vo Aem vat Ke. Aa pr (ArhHtaid) wgvanne deqva‐Ô`vanI vat n=I p` potanuH je pU`R Sv$p Ke tene deqva‐Ô`vanI vat Ke. wa{¦ Aa to svR& wgvannI saÙatŸ je idƒ|vin ={ tene sHto khe Ke.

Kh#alamaH Aave Ke ne ke‐

;;&an sman n Aan jgtmeH suqko karn, [ih prmam<t jNmjram<it‐rog‐invarn.''

wgvan Aa„anuH &an te suqnuH kar` Ke, kemke Ae &an =taH AtIiNãy AanHdno

Svad Aave Ke. AavuH Aa„&an jNm‐jra‐mr`$p rogne !aznar prm Am<t Ke. Aa isvay Aa xrIr, ÏI, ku!uHb‐pirvar, bag‐bHgla ke \n‐sHpi¿ [Tyaid ko{ suqnuH kar` n=I. laEikk &an ke pu~yna pir`am Ae ko{ suqnaH sa\n n=I.

ke!lak khe Ke ke AamaH xuH krvuH tenI sUJ pDtI n=I. v/t, _pvas, Aekaxn, rsTyag, b/ïcyR Aaid pazvanuH kho to smÔy to qruH.

wa{¦ je krvanuH tne smÔy Ke Ae to b\o rag Ke. Aena=I to Aa„ane bH\ Ane du:q =ay Ke. icdŸb/ïSv$p wgvan Aa„ane jFNy wave deqe‐Ô e Ane Aacre Ae!luH jFNy b/ïcyR Ke Ane svÈTk<Ú wave deqe‐Ô e‐Aacre to te svÈTk<Ú Ae!le sHpU R b/ïcyR Ke. (b/ïcyR pazvano rag to k=nma5 b/ïcyR Ke.)

&anI ßyaHsu\I potana xuâ cEtNySv$pne jFNywave deqe‐Ô e Ane Aacre Ke TyaH su\I jFNy wavnI ANy=a Anuppi¿ vDe A=aRtŸ Ôe rag n hoy to jFNywav bnto (isâ =to) n=I te=I jenuH Anuman ={ xke Ke Aeva AbuiâpUvRk kmRklHkna ivpakno sdŸwav hova=I tene pudŸglkmRno bH\ =ay Ke. TyaH buiâpUvRkno‐ÌicpUvRkno rag wle n hoy p` AruicpUvRk TyaH rag Ke Ane te=I te!lo bH\ p` Ke. te=I khe Ke‐

;ma!e TyaH su\I &anne deqvuH, Ô`vuH Ane AacrvuH ke ßyaH su\ImaH &anno jevDo pU R wav Ke tevDo deqvamaH, Ô`vamaH Ane AacrvamaH brabr AavI Ôy.' ÔeyuH? ßyaH su\I svÈTk<Úwave Ô`vuH, deqvuH Ane AacrvuH n =ay TyaH su\I AHdr deqva‐Ô`va‐Aacrvano puÌØa=R krta rhevuH Aem khe Ke. AamaH




smysar ga=a‐172 ) ( 281 dxRn, &an Ane cair5 5 ey lI\aH. Aha¦ xuH !Ika Ke¦ xuH smysar¦ prm AlaEikk vat Ke.

hve khe Ke‐ßyar=I &anno Ae!le xuâ cEtNySv$p Aa„ano jevDo pU`R wav Ke tevDo deqva‐Ô`va Ane AacrvamaH pUrepUro AavI Ôy ;Tyar=I saÙatŸ &anI =yo =ko (Aa„a) svR=a inras/v j hoy Ke.' kevz&anmaH potano Aa„a pU R deqay, pU R j`ay Ane pU R Aacr`maH Aave Tyare te Òv saÙatŸ &anI =ay Ane Tyare te svR=a inras/v =ay Ke.

!IkanI x$AatmaH je kæuH ke ;je qreqr &anI Ke'‐AemaH te &anI to Ke p` saÙatŸ &anI n=I. saÙatŸ &anI to potane svÈTk<Úwave deqe, Ô e Ane Aacre Tyare =ay Ke. &anIne buiâpUvRk rag‐äeØ‐moh$pI Aas/vwavno Awav hova=I te ¹iÚ ApeÙaAe inras/v j Ke Aem kæuH. Ane AhÄ te saÙatŸ &anI =yo =ko svR=a inras/v j hoy Ke Aem kæuH. _prnI Ane Aa nIcenI‐Aem bNne vatno mez Ke.

pu~y‐pap Ai\karmaH ga=a 160 maH Aave Ke ke‐;je pote j &an hovane lI\e iv¬ne samaNy‐ivxeØp e Ô`vana SvwavvazuH Ke AevuH &an A=aRtŸ Aa„ãƒ, Anaidkaz=I potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe lepayuH‐ƒaº =yuH‐hova=I j, bH\‐AvS=amaH svR Ýkare sHpU R Aeva potane A=aRtŸ svR Ýkare svR &eyone Ô`nara Aeva potane nih Ô`tuH =kuH, Aa Ýma e ÝTyÙ A&anwave vteR Ke.' j¡Ao, svR&anI, svRdx± Aevo pote svRne Ô`to n=I Aem n=I lI\uH p` sHpU R Aeva potane Ô`to n=I Aem vat lI\I Ke. AhÄ p` potane deqva‐Ô`va Ane AacrvanI vat Ke. &anI potane ßyaHsu\I jFNywave deqe‐Ô e Ane Aacre Ke TyaHsu\I tene ikHictŸ AiS=rtano rag Ke Ane te=I bH\ p` Ke. prHtu ßyare te svÈTk<Ú wave potane deqe‐Ô e Ane Aacre Ke Tyare te saÙatŸ &anI =ay Ke Ane Tyare te svR=a inras/v j hoy Ke.

vzI TyaH (ga=a 160 maH) kæuH Ke ke‐;te Anaid kaz=I potana puÌØa=Rna Apra\=I ÝvtRta Aeva kmRmz vDe lepayuH hova=I j'‐j¡Ao, AamaH p` potana puÌØa=Rno Apra\ lI\o Ke¸ vzI kmRmz lI\uH Ke, kmRrj nih. (mtlb ke potana ivkarna‐A&anna wav jD ãƒkmRne lI\e Ke Aem nih). p` ko` Ô e 5 ey sHÝdayne ATyare to kmR vzGyuH Ke¦ jem [¬rktaRvaza [¬rne ma=e naqe Ke tem AhÄ (jEnmaH) b\a kmRne ma=e naqe Ke¦ (bNne ivprIt AiwÝay Ke).





vzI ke!lak khe Ke ke‐tme inytne mano Ko Ae!le tmarI ]âamaH mo!I wUl Ke ]âa qo!I Ke.

inyt Ae!le je smye ãƒnI je pyaRy =vanI hoy te te kaze j =ay te inüy Ke. Aa„avlokn, iciälas t=a SvamI kaitRkeyanuÝeÙamaH 5 emaH Aa vat Aave Ke. je smye ãƒnI je pyaRy =vanI hoy te te smye j =ay Ae inüy Ke AemaH inim¿ ivna =ay Ae vat AavI g{. (pyaRy Svkaze j =ay AemaH inim¿ Aave to =ay Ae vat rhetI n=I).

inim¿ ivna to xuH \/uv ne ƒvhar ivna _Tpad Ke Ae inüy Ke. inim¿ to prãƒ Ke, p` je smye je _Tpad =ay tene \/uvnI Ae!le ke potana inyt ãƒnI p` ApeÙa n=I. prãƒne to bIÔuH ãƒ ADe Ke j k–aH?

ÝÆ:- _Tpadne ãƒnI ApeÙa n=I Aeno A=R xuH? (Aap Aem khIne xuH isâ krva mago Ko?).

_¿r:- _Tpad stŸ Ke Ane je stŸ Ke te Ahetuk Ke. _Tpadna _TpNn =vamaH ãƒ hova KtaH ãƒnI ApeÙa n=I. tevI j rIte _Tpad ne ƒynI ApeÙa n=I. 5 e‐_Tpad, ƒy Ane \/uv SvtH5 stŸ Ke.

(bIÒ rIte l{Ae to) Aa„amaH Aek ÝwuTvxi› Ke. te ÝwuTv xi›nuH $p Aek‐Aek pyaRymaH Ke. te=I sMyGdxRn Aaid b\I pyaRyo SvtH5p e pote potana AqHD Ýtap=I xowayman Ke. Aene inim¿nI‐prãƒnI ApeÙa to n=I p` potana ãƒnI p` ApeÙa n=I.

ÝÆ:- _Tpadne ãƒnI ApeÙa l{Ae to xuH vaH\o Aave?

_¿r:- ãƒnI ApeÙa AavI TyaH ƒvhar ={ gyo. AhÄ to inüy isâ krvuH Ke. \mRne \m±nI Ane \m±ne \mRnI inüy=I ApeÙa n=I. bHne iwNn Ke Aem nih manvamaH Aave to bHne pota=I Ke Aem isâ nih =ay. (Aekvar inüy isâ kyaR pKI) Aa pyaRy ãƒnI Ke Aem khevuH te ƒvhar Ke kemke temaH ApeÙa AavI g{.

je smye je pyaRy =vanI hoy te te pyaRynI jNmÙ` Ke. wa{¦ Aano SvIkar krvamaH AnHt puÌØa=R rhelo Ke kemke ÝTyek pyaRy potanI jNmÙ e =ay Ke Aevo in Ry ãƒSvwavna (‐&aykwavna) Aa]ye =ay Ke. Aek Aek pyaRy inyt Ke Aem Ô`vanuH taTpyR vItragta Ke kemke ãƒna Aa]ye te in Ry =taH pyaRymaH vItragta Ýg! =ay Ke. te smye vItragta =vano j kaz Ke ne =ay Ke, ko{ ƒvharne l{ne ke pUvRnI pyaRyne l{ne =ay Ke Aem n=I.




smysar ga=a‐172 ) ( 283 wa{¦ AamaH (AaDu‐AvzuH krvanI) tarI pHiDta{ kam nih Aave. Aa to wed&an krvanI AHtrnI j¡dI j vat Ke.

svR&e dI@uH Aem j Êmbâ Ae!le je kaze je pyaRy =vanI hoy te te kaze j =ay, AaFI‐paKI nih‐Aevo in Ry je e kyÈ te e Ae potana &aykSvwav trf j{ne kyÈ Ke, kemke &aykSvwavmaH svR&ta Ke. &aykSvwavnI ÝtIit pyaRyna Aa]ye n =ay. &aykSvwavnI ÝtIitmaH svR&nI ÝtIit Aave Ke Ane tena &anmaH svR&SvwavnuH &an Aave Ke. Aho¦ jene Aava svR&SvwavnI ÝtIit ={, Anuwv =yo tene ÊmbânuH y=a=R &an =yuH Ke. svR& wgvan jgtmaH Ke Ane Ae e je ÔeyuH te jem Ke tem j Ke Ane te Ýma e j =ay¸ AemaH je xHka kre te im+ya¹iÚ Ke. Ke to Aem j, p` Aeno in Ry koene =ay? Aa„ana &anSvwavno (&aykSvwavno) jene AHt¹RiÚ vDe inüy =ay Ke tene j Êmbâno saco in`Ry =ay Ke.

&aykSvwavno in`Ry krva jtaH‐ ‐temaH &aykSvwavnI je sNmuqta krI te puÌØa=R Aaƒo, ‐sNmuqta &aykwav Ýit ={ te Svwav Aaƒo, ‐SvwavsNmuqtanI inyitno pyaRy‐kaz Ke te kazliB\ AavI, ‐je wav =va yoGy hto te =yo‐Aem wivtƒ AaƒuH, Ane ‐te smye inim¿no (kmRno) je Awav Ke te inim¿ p` AaƒuH. Aam paHce

smvay Aek sa=e AavI Ôy Ke.

svR&na magRmaH AavIne p` ke!lak loko khe Ke ke‐svR& puÌØa=R krvanuH khe nih A=aRt tuH puÌØa=Rkr‐AevI Aa&a svR& Aape nih kar` ke svR& Ô e Ke ke‐Aa smye Aene puÌØa=R =xe. puÌØa=R krI xkay nih, puÌØa=Rna kaze puÌØa=R =xe, Aap e nvo krI xkIAe nih.

Aava ÝkarnI maNytavazane &anIAo khe Ke‐wa{¦ svR&nI s¿ano SvIkar svR&SvwavnI sNmuq ={ne j =ay Ke Ane Ae j puÌØa=R Ke. ÝvcnsarnI ga=a 80 maH kæuH Ke ke‐

;;je Ô`to ArhHtne gu`, ãƒ ne pyRyp`e, te Òv Ô`e Aa„ne, tsu moh pame ly qre.''

AirhHtnI pyaRyne je Ô e te Aa„ane‐inmRz xuâ &aykSvwavne Ô e




284 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 j, ‐AirhHtne y=a=R Ô`narnI AevI j yoGyta Ke. potana Aa„ane Ô e Tyare j AirhHtne ƒvhare saca Ô~ya khevay. AavI vat Ke. Aha¦ vItragnI vaÌ nIkze Ae Aa„ana Svwavna puÌØa=Rno j Aadex krnarI hoy. (tuH Svwavno puÌØa=R kr AevI j vaÌ Aave kemke wgvane p` Svwavna puÌØa=R vDe j vItragta Ýg! krI Ke Ane Svwavna puÌØa=R isvay Òve bIj¡H krva yoGy p` xuH Ke?).

Aha¦ &anSvwavI Aa„a kre xuH? bs Ô e. 5`kaz 5`lokne Ô e TyaH p` SvprÝkaxkpànuH potana SvwavnuH sam+yR Ke te vDe Ô e Ke prvStu Ke ma!e prne Ô e Ke Aem nih. (potane Ô e‐deqe Ane potane potamaH Aacre Ae j saco puÌØa=R Ke).

Êmbâna y=a=R in RymaH inüy‐ƒvhar Ane _padan‐inim¿nuH p` y=a=R &an AavI Ôy Ke. vStunI inivRkLp ¹iÚ Ane Anuwv te inüy Ane te kaze je ragnI mHdta Ke te ƒvhar. te=I ƒvhar=I inüy =ay Ae vat n rhI¸ bHne Aek kazmaH sa=e j Ke. vzI je smye je pyaRy =vanI hoy te kaze j te =ay Aem in Ry =taH inim¿ Aave to pyaRy =ay Ae vat p` n rhI. kayRkaze inim¿nI _piS=itno kaz Ke to inim¿ ho, prHtu _padannI pyaRy potana kaze pota=I ={ Ke, inim¿=I ={ n=I.

ãƒsHg/h, ga=a 47 maH Aave Ke ke‐;inüy Ane ƒvhar bHne moÙmagR Aek sa=e |yanmaH Ýg! =ay Ke.' Aa vat p` Êmbâna in`RymaH y=a=R isâ =ay Ke. Êmbâno ßyare in Ry kre Ke Tyare ¹iÚ Aa„Svwav trf Ôy Ke Ane Tyare SvwavnuH je inmRz pir`mn =ay Ke te inüy Ke Ane Ae j kaze je rag bakI ræo te ƒvhar Ke. Aa Ýmaè ƒvhar=I inüy =ay Ae vat rhetI n=I. magR to Aavo Ke, wa{¦

svR& prma„a kevz&anmaH 5`kaz‐5`lokne ÝTyÙ Ô e Ane svR&no in Ry krnaruH vtRman mit‐]ut&an 5`kaz‐5`lokne proÙp e Ô e. bs Ô e j¸ bIÔnuH kaH{ kre ke bIÔmaH ferfar kre AevuH kaH{ Ke nih. vStuSv$p j AavuH Ke.

svR&Svwav jene Ýg! =yo tene gu`na Aa]ye khIAe to svR&SvwavmaH=I Ýg! pyaRy AavI Ke svR&SvwavnuH lÙ Ke Ae ApeÙaAe bakI to svR&Svwavna lÙe =yelI pyaRy potana (pyaRyna) Ø!Ÿkarkna pir`mn=I ={ Ke. AakrI vat wa{¦ p` vItragno magR jevo sU"m Ke tevo fzdayk




smysar ga=a‐172 ) ( 28p (suqdayk) Ke. Are¦ lokoAe vtRmanmaH potanI mit‐kLpna=I xaÏo lqI vItragna name c#avIne vItrag magRne vÄqI naQyo Ke¦


;&anIne buiâpUvRk (A&anmy) rag‐äeØ‐mohno Awav hova=I &anI inras/v j Ke.'

AhÄ Aem khe Ke ke &anIne A&anmy rag‐äeØ‐mohno Awav Ke. huH rag kruH Ane rag maruH ktRƒ Ke AevI buiâ &anIne n=I. huH to inim¿, rag Ane ALp&ta=I riht pirpU`R svR&SvwavI &anSv$p prma„a KuH‐AevI &anIne ¹iÚ hova=I tene A&anpUvRkna ragaidno Awav Ke Ane te ApeÙaAe te inras/v j Ke.

je ktaR ={ne dya, dan, v/t, wi› Aaid pu~ywavne kre Ke AenI to ¹iÚ prnI iÊya Ane rag _pr Ke. te=I Ae to im+ya¹iÚ j Ke. jenI ¹iÚ wgvan Aa„a pr n=I Ae to im+yaTv siht rag‐äeØ‐mohne j kre Ke.

ÝÆ:- buiâpUvRkna (Ìic pUvRkna) rag‐äeØ‐mohno nax =ya pKI xuH krvuH? (v/t, tp krvaH ke nih?)

_¿r:- te e pKI Sv$pmaH AHdr iS=r =vano puÌØa=R krvo. AHdr iS=r =vuH Ae j krvuH Ke. (v/taidna ivkLp krva‐Ae krvanI to vat Ke j nih kemke Ae to rag Ke.) j¡Ao, Ae j vat kre Ke‐

;prHtu ßyaH su\I Ùayopximk &an Ke TyaH su\I te &anI &anne svÈTk<Ú wave deqI, ÔÌ Ane AacrI xkto n=I‐jFNy wave deqI, ÔÌ Ane AacrI xke Ke te=I Aem jày Ke ke te &anIne hj¡ AbuiâpUvRkno kmRklHkno ivpak (A=aRtŸ cair5moh sHbH\I rag‐äeØ) iv>man Ke Ane te=I tene bH\ p` =ay Ke. ma!e tene Aem _pdex Ke ke‐ßyaH su\I kevz&an n épje TyaH su\I &annuH j inrHtr |yan krvuH, &anne j deqvuH, &anne j Ô`vuH Ane &anne j AacrvuH.'

j¡Ao, pKI xuH krvuH Aeno qulaso kyÈ. wa{¦ Òvne Ý=m wUimka (sMyGdxRn) Ýg! =ya pKI xuH krvuH AenI xHka rhetI j n=I, kemke tena &anmaH b\o qulaso ={ j Ôy Ke. Ùaiyk smiktIne p` jFNy pir`mn Ke TyaH su\I cair5mohno rag Ke Ane Ae!lo bH\ p` Ke. ma!e Aa _pdex Ke ke kevz&an =taH su\I &anmaH j rm`ta krvI, &anne j deqvuH, Ô`vuH Ane AacrvuH. ƒvharrTn5yna ragnuH Aacr` krvuH Aem vat n=I. Aa„anuH j Aacr` krvuH Aem vat Ke. hve khe Ke‐





;Aa j mageR dxRn‐&an‐cair5nuH pir`mn v\tuH Ôy Ke Ane Aem krtaH krtaH kevz&an Ýg!e Ke.'

AhÄ ƒvhar krtaH krtaH kevz&an =ay Ke Aem n kæuH, p` Sv$pnI Aekag/ta v\artaH v\artaH kevz&an Ýg! =ay Ke Aem kæuH Ke. smÔ uH kaH{...?

;kevz&an Ýg!e Tyar=I Aa„a saÙatŸ &anI Ke Ane svR Ýkare inras/v Ke.' ÔeyuH? &anI to hto p` kevz&an Ýg!e saÙatŸ &anI =yo Ane Tyare te svR=a‐svR Ýkare inras/v Ke. sMyG¹iÚ (co=e gu S=anke) im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØayna AwavnI ApeÙaAe inras/v hto Ane kevz&an Ýg!taH pU R saÙatŸ &anI =yo Tyare te svR Ýkare inras/v Ke. AavI vat Ke. smÔ uH kaH{...?

ÝÆ:- Aap to smjvuH‐smjvuH‐smjvuH‐bs Ae!luH j kho Ko, krvanuH to kaH{ kheta n=I.

_¿r:- wa{¦ smjvuH Ae xuH krvuH n=I? qreqr Ae j AenuH krvuH Ane Ae j AenuH kayR Ke. Sv&eyakare je &an (smjvuH) =ay te &anne j AhÄ &an kæuH Ke. AiS=rta=I pKI pr trf lÙ Ôy Ke Tyare ragaid siht pr&eynuH &eyakar pir`mn =ay Ke. prne &ey bnavIne je &eynuH &an =yuH te potanuH &an Ke p` te ragaid siht Ke. te=I AhÄ to Sv&eymaH Aekag/ ={ne tene j Ô`vuH‐deqvuH Ane AacrvuH Aem kæuH Ke.

;ßyaH su\I Ùayopximk &an Ke TyaH su\I AbuiâpUvRk (A=aRtŸ cair5mohno) rag hova KtaH, buiâpUvRk ragna AwavnI ApeÙaAe &anIne inras/vp uH kæuH Ane AbuiâpUvRk ragno Awav =taH Ane kevz&an Ýg!taH svR=a inras/vp uH kæuH. Aa, ivvÙanuH ivic5p uH Ke. ApeÙa smjtaH Ae svR k=n y=a=R Ke.'

Ùayopximk &an Ke TyaH su\I &anIne AiS=rtano rag Ke to qro, p` buiâpUvRkna A&anmy ragna AwavnI ApeÙaAe tene rag n=I A=aRtŸ te inras/v Ke Aem kæuH. svR=a inras/v to kevz&an Ýg! =ye j =ay Ke. Aam je ivvÙa Ke te y=a=R smjtaH bHne k=n brabr Ke.

hve Aa j A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke:‐


;AaTma yda &anI SyatŸ tda' Aa„a ßyare &anI =ay Tyare,.. .

j¡Ao, AekaHt ragne ßyaHsu\I Anuwve Ke TyaHsu\I Aa„a A&anI Ke. prHtu




smysar ga=a‐172 ) ( 287 ßyare te potana &anSvwavno Anuwv kre Ke Tyare te &anI =ay Ke. Ae rIte ßyare Aa„a &anI =ay Ke Tyare‐

;SvyH' pote ;injbuiâpUvRmŸ smg/H ragH' potana smSt buiâpUvRk ragne ;AinxH sHNySynŸ' inrHtr KoDto =ko A=aRtŸ nih krto =ko,.. .

j¡Ao, Aa„a ßyare &anI =ay Ke Tyare tene phelaH je ÌicpUvRk rag =to hto te smg/ KU!I Ôy Ke. vzI ;AbuiâpUvRmŸ' je AbuiâpUvRk rag Ke‐ruic n=I KtaH rag =ay Ke ;tH Aip' tene p` ;jetuH' Òtvane ;Svxi›mŸ Sp<xnŸ' Svxi›ne SpxRto =ko Ae!le ke &anSvwavI Aeva inj prma„ane SpxRto =ko ragne !aze Ke. potana cEtNymhaÝwumaH Aekag/ =to te AbuiâpUvRk ragne !aze Ke. ƒvharna iÊyakaHD krtaH ragne !aze Ke Aem nih¸ va kmR !ze‐h@I Ôy to rag !ze Aem p` nih. &anIne ƒvharno je (y=asHwv) rag Aave Ke tenI Aene ruic n=I. Ae ragne te _g/ Aa„‐Aekag/ta krIne !aze Ke.

Fà vqt phelaH Aekvar ccaRmaH ÝÆ =yelo ke‐rag kem !ze? Tyare (samavaza) khe ke‐ÝitbH\k kar` AevuH kmR !ze to rag !ze. to kæuH‐

Are wa{¦ prãƒ (jD AevaH ãƒkmR) Ane Aa„ane sHbH\ xo? (prSpr

ADvanoy sHbH\ n=I). wa{¦ kmR !ze to rag !ze AevI maNyta to mUzmaH wUl Ke, tdŸn ivprIt ¹iÚ Ke, A&an Ke. AhÄ khe Ke ke Svãƒne‐AnHt AnHt xi›van icdanHdFnSv$p Aa„ane SpxRva=I rag !ze. Aane isâaHt khevay. Svna Aa]ye rag !ze Ae isâaHt Ke. Svna Aa]ye vItragta Ýg!e Ane je!lI vItragta Ýg!e Ae!lo ragno Awav =ay. Aho¦ Aa AlaEikk isâaHt Ke¦

&ananHdSvwavI wgvan Aa„ane SpxRtaH Ae!le AemaH Aekag/ =taH Ý=m im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØay !ze Ke, Tyare Òv &anI =ay Ke. pKI je AbuiâpUvRkno rag bakI rhe Ke te p` Svno _g/pè Aa]y krva=I !ze Ke¸ AavI vat Ke.

ke!lak khe Ke ke‐ivkar be=I =ay, Aa„a=I p` =ay Ane kmR=I p` =ay, jem dIkro ma Ane bap be=I =ay Ke, Aek=I nih tem.

Are wa{¦ Ae to (pudŸgl kmR) prma unuH &an krvanI vat Ke. bakI rag inüy=I Aek=I j =ay Ke. rag potana Ø!Ÿkark$p pir`mn=I =ay Ke Ane inivRkarI piràmna Ø!ŸkarknuH pir`mn =taH te (rag, wavkmR) !zI Ôy Ke. jD‐ãƒkmR !azvanI vat n=I. kmR jD to Aene kar e !ze Ke Ane Aene kar e rhe Ke. AhÄ kæuH ne ke‐;Svxi› Sp<xnŸ' Svxi› khetaH potano je xuâ




288 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 cEtNySvwav tene SpxRto =ko A=aRtŸ temaH Aekag/‐iS=r =to =ko &anI AbuiâpUvRk ragne !aze Ke.

vzI ko{ khe ke rag kem !azvo AenuH xaÏmaH lqa` n=I. Are wa{¦ Svwavne SpxeR Tyare rag _TpNn =to n=I Aene rag !aZyo Aem khevamaH Aave Ke. cokqI vat to Ke. Aa rag Ke Ane Aene !azuH Aem ragna lÙe rag n !ze, Ae=I to rag j =ya kre. potana xuâ cEtNyxi›vanna lÙe‐Aa]ye rag !ze Ke kemke Tyare rag _TpNn =to n=I. kmRna, ragna ke pyaRyna lÙe rag !ze AevuH vStuSv$p n=I.

;`mo AirhHta H' Aem pa@ Ke ne? Aeno ke!lak Aevo A=R kre Ke ke kmR$pI Airne hHt khetaH je e h~ya Ke te AirhHt. p` teno qro A=R Aem n=I. kmR k–aH verI Ke? jDkmRne verI khevuH Ae to inim¿ pr Aarop AapIne kreluH k=n Ke. jD FatIkmR verI Ke Aem nih p` wavFatIkmR (ivkarI pirìt) Aa„ano verI Ke, Ane wavFatIne je h e te AirhHt Ke. potanI ivkarI pirìt verI htI tene je e hÌ te AirhHt Ke. ÝvcnsarmaH ivkarne AinÚ kæo Ke. ivkar AinÚ Ke Ane xuâ Svwav je Ýg! =ay te [Ú Ke. inüy=I rag‐äeØ‐moh ÒvnI Svwavgu nI pyaRyna verI Ke. bIÔe (kmR) verI k–aH Ke? jD ãƒkmR Ane Aa„a wle Aek Ýdexe ho, p` ko{ ko{na ktaR n=I, ko{ ko{nI pyaRymaH jta n=I (ƒapta n=I). saE potpotamaH j pir`mI ræa Ke.

Aha¦ AavuH vStunuH Sv$p Ýg! (suSpÚ) hova KtaH ATyare luº ={ gyuH hova=I loko teno ivro\ kre Ke¦ sTyne y=a=R smÒ tene Ýaº krvanI Are¦ lokone k–aH drkar Ke? p` AavI prm sTy vat kdI saHwzI p` n hoy tene sTynI Ìic Ane Ýaiº k–aH=I =xe wa{¦

AhÄ khe Ke‐vzI je AbuiâpUvRk rag Ke tene p` Òtvane varHvar &ananuwvn$p Svxi›ne SpxRto =ko Ane Ae rIte ;sklaH prv<i¿mŸ Ov _iCKNdnŸ' smSt prv<i¿ne‐prpirìtne _qeDto ;&anSy pU`R: wvnŸ' &anna pU Rwav$p =to =ko, ;ih' qreqr ;inTyinras/v: wvit' sda inras/v Ke. Aa„a Svwave &anmy Ke Ane AenI pyaRymaH pU`R &anmy =taH qreqr te sda inras/v Ke.

smiktIne buiâpUvRk ragäeØmohno Awav hova=I ¹iÚnI ApeÙaAe inras/v kæo, p` jFNy pir`mnna kar e tene AbuiâpUvRkno Aas/v =to hoy Ke tene te Aa„ana _g/ Aa]y vDe _Tk<Ú pir`mnne ÝaPt ={‐vStunI xi›ne _Tk<Úp e Spx±ne _qeDI naqe Ke. _qeDI naqe Ke Ae to ƒvhar=I k=n Ke, qreqr to




smysar ga=a‐172 ) ( 289 Aa„ano pU`R Aa]y =taH ragno sHpU`R Awav j rhe Ke, ragnI _Tpi¿ j =tI n=I.

\m± ivkarno nax kre Ke Aem khevuH Ae to ƒvhar‐k=n Ke. smysar ga=a 34 maH kæuH Ke ke‐;;ÝTyaQyanna smye ÝTyaQyan krvayoGy je prwav tenI _pai\ma5=I ÝvteRluH Tyagna ktaRpànuH nam hova KtaH p` prma=R=I ÔevamaH Aave to prwavna TyagktaRpànuH nam potane n=I, pote to Ae nam=I riht Ke. kar` ke &anSvwav=I pote KU!–o n=I, ma!e ÝTyaQyan &an j Ke.'' j¡Ao, ragna Tyagno ktaR khevo Ae p` namma5 Ke. Aam ßyaH vStunuH Sv$p Ke TyaH prna TyagnI to vat j xI krvI?

Aa„amaH ;Tyag‐_padan‐xUNyTv' namnI xi› Ke. te xi›na kar e Aa„amaH prnaH g/h`‐Tyag Ke j nih. loko to Aaharno Tyag kyÈ ma!e Amne _pvas ={ gyo [Tyaid prna Tyag vDe \mR =yo mane Ke. prHtu wa{¦ Aa„a prne g/he xI rIte Ane Tyage p` xI rIte? Aa„ane prnaH g/h`‐Tyag manvaH Ae to im+yadxRn Ke.


;&anIAe smSt ragne hey Ô~yo Ke. te ragne m!aDvane _>m kyaR kre Ke tene Aas/vwavnI wavnano AiwÝay n=I¸ te=I te sda inras/v j khevay Ke.' j¡Ao Aa ¹iÚno mihma¦ &anIne AHt¹RiÚ ={ hova=I tene pu~ypiràmnI wavnano p` AiwÝay n=I. tene to Aek vItrag wavnI wavnano AiwÝay Ke. te=I te sda inras/v j khevay Ke.

;prv<i¿ (prpirìt) be ÝkarnI Ke‐A]âa$p Ane AiS=rta$p. &anIAe A]âa$p prv<i¿ KoDI Ke Ane AiS=rta$p prv<i¿ Òtva ma!e te injxi›ne varHvar SpxeR Ke. Ae rIte skz prv<i¿ne _qeDIne kevz&an Ýg!ave Ke.' &anI potanI pirìtne Sv$p Ýit varHvar vaZya kre Ke. muindxamaH to AHtmuRhUtRmaH AavuH =ya kre Ke. Ae rIte Ae sHpU R _Tk<Ú iS=rta krIne kevz&an Ýg!ave Ke.

;buiâpUvRk' Ane AbuiâpUvRk'no A=R Aa Ýma e Ke:‐je ragaid piràm [CKa siht =ay te buiâpUvRk Ke Ane je ragaid piràm {CKa ivna pr inim¿nI bzÔerI=I =ay te AbuiâpUvRk Ke. prinim¿nI bzÔerI Ae!le [CKa rihtpè prinim¿na lÙe rag =ay Ke tene prnI bzÔerI=I =ya Aem khevamaH Aave Ke. inim¿nI kaH{ qreqr bzÔerI Ke Aem n=I. potana (hIn) puÌØa=Rno




290 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Êm (puÌØa=RnI nbza{no kaz) Aevo Ke Ane te smye ragno p` Aevo j Êm Ke to inim¿nI bzÔerI khI Ke. inim¿ Ke qruH, prHtu inim¿=I prmaH kaH{ =ay Ke va inim¿ bz=I (bzpUvRk) prnuH pir`mn krave Ke Aem n=I.

;&anIne je ragaid piràm =ay Ke te b\ay AbuiâpUvRk j Ke sivkLp dxamaH =ta ragaid piràmo &anInI Ô`maH Ke top` AbuiâpUvRk Ke kar` ke [CKa ivna =ay Ke. &anIne ragnI ruic n=I, rag @Ik Ke Aem n=I KtaH rag =ay Ke tene AbuiâpUvRkno rag khevamaH Aave Ke.

rajmLlÒAe Aa kzxnI !Ika krtaH ;buiâpUvRk' Ane AbuiâpUvRk'no Aa Ýmaè A=R lI\o Ke:‐je ragaid piràm mnäara, baæ ivØyone AvlHbIne, ÝvteR Ke Ane jeAo ÝvtRta =ka Òvne potane jày Ke tem j bIÔne p` Anuman=I jày Ke te piràmo buiâpUvRk Ke. dya, dan, wi›, pUÔ [Tyaid je rag Aave Ke te mnäara potane QyalmaH Aave Ke. Sv$pna &an sa=e Aa ragnuH p` &an ={ Aave Ke Ane bIÔne p` Aa wi› Aaidno rag Ke Aem Anuman=I jày Ke te=I te piràmo buiâpUvRk Ke.

Ane je ragaid piràm [iNãy‐mnna ƒapar isvay kevz mohna _dyna inim¿e =ay Ke Ane Òvne jàta n=I te AbuiâpUvRk Ke. qreqr to ßyaH AbuiâpUvRkno rag Ke TyaH p` mnnuH ÔeDa` to Ke prHtu S=Uzp e ÔeDa` n=I Aem AhÄ levuH Ke. kmRna _dymaH ÔeDa` Ke TyaH mn to Ke p` sU"m Ke te ApeÙaAe mn n=I Aem kæuH Ke.

&anIne Ô`vamaH Aave Aevo (buiâpUvRk) rag =ay Ke KtaH tene rag=I inrHtr wed&an vteR Ke. marI cIj to rag=I iwNn Ke Ane huH to xuâ cEtNymy AanHdrskHd wgvan Aa„a KuH AevuH wan tene inrHtr vteR Ke. smiktI narkI ho ke ityÅc ho‐drekne AavuH wan inrHtr hoy Ke.

prvStu marI Ke, rag maro Ke‐AevI maNyta jene Ke tene to ragno‐Jerno j Svad Aave Ke. prHtu rag=I iwNn xuâ cEtNySv$pno jene Anuwv Ke tene Anakuz AanHdno‐prm Am<tno Svad Aave Ke. smysar, moÙ Ai\karmaH xuwwavne p` ivØkuHw kæo Ke. hve xuwwavne p` wgvan ßyaH Jer khe Ke TyaH rzvuH, kmavuH Ane wog wogvva‐[Tyaid AxuwwavnI to vat j xuH?

Aa AbuiâpUvRk piràmne ÝTyÙ &anI Ô e Ke Ane temna AivnawavI icNh vDe teAo Anuman=I p` jày Ke.




smysar ga=a‐172 ) ( 291

phelaH buiâpUvRk Ane AbuiâpUvRk‐ruicnI ApeÙaAe kæa Ane AhÄ rajmLlÒAe Ô`va n Ô`vanI ApeÙaAe kæa Ke. ivvÙawed jem Ke tem smjvuH.

hve ix*ynI AaxHkano }lok khe Ke:‐


;svRSyamŸ Ov ãVyÝTyysHttaE jIvNTyaH' &anIne smSt ãƒas/vnI sHtit iv>man hova KtaH ;&anI' &anI ;inTymŸ Ov' sday ;inras/v:' inras/v Ke ;k¡t:' Aem xa kar e kæuH?

je rag=I iwNn pD–o Ke Ane jene xuâ cEtNySv$pna inrakuz AanHdno Svad Aaƒo Ke teva \m±ne tena Aa„Ýdexe Aa@e jDkmR iS=t Ke, teno _dy p` Ke Ane AhÄ pyaRymaH rag‐äeØ p` =ay Ke to tene inras/v kem kæo?

;[it cetŸ mit:' Aem Ôe tarI buiâ Ke A=aRtŸ AevI Ôe tne AaxHka Ke to hve teno _¿r khevamaH Aave Ke.

(Ývcn nH. 23p Ane 236 ∙ idnaHk 18‐11‐76 Ane 19‐11‐76)




ga=a 173 =I 176

sVve puVvi`bâa du pCcya AiT= sMmidi‚Ss. _vAogPpaAogH bH\Hte kMmwave`.. 173..

hodU` i`Ìvwoßja th bH\id jh hvHit _vwoßja. s¿‚ivha wUda ààvràidwaveihH.. 174..

sHta du i`Ìvwoßja bala [T=I jheh puirsSs. bH\id te _vwoßje tÌÌ [T=I jh `rSs.. 175..

Ode` kar e` du sMmaid‚I AbH\go wi`ão. Aasvwavawave ` pŠya bH\ga wi`da.. 176..

sveR pUvRinbâaStu ÝTyya: siNt sMyG¹Úe:. _pyogÝayoGyH b|™iNt kmRwaven.. 173 .. wUTva inÌpwoGyain t=a b|™ait y=a wvNTyupwoGyain. sPtaÚiv\ain wUtain &anavràidwavE:.. 174..

hve pUvÈ› AaxHkana _¿rnI ga=a khe Ke:‐

je svR pUvRinbâ ÝTyy vtRta su¹iÚne, _pyogne ÝayoGy bH\n kmRwav vDe kre. 173.

A`woGy bnI _pwoGy je rIt =ay te rIt baH\ta, &anavr` [Tyaid kmÈ sº-AÚ ÝkarnaH. 174.

s¿a ivØe te inÌpwoGy j, baz ÏI ßym puÌØne¸ _pwoGy bntaH teh baH\e, yuvtI jem puÌØne. 17p.

Aa karè sMykŸTvsHyut Òv A`bH\k kæa, AasrvwavAwavmaH nih ÝTyyo bH\k kæa. 176.

ga=a=R:- (sMyG¹Úe:) sMyG¹iÚne (sveR) b\a (pUvRinbâa: tu) pUveR bH\ayela (ÝTyya:) ÝTyyo (ãƒ Aas/vo) (siNt) s¿a$pe mojUd Ke teAo




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 293

siNt tu inÌpwoGyain bala ÏI y=eh puÌØSy. b|™ait tainH _pwoGyain tÌÌ ÏI y=a nrSy.. 175.. Oten karèn tu sMyG¹iÚrbN\ko wi`t:. Aas/vwavawave n ÝTyya bN\ka wi`ta:.. 176..

(_pyogÝayoGyH) _pyogna Ýyog Anusar, (kmRwaven) kmRwav vDe (‐ragaidk vDe) (b|niNt) nvo bH\ kre Ke. te ÝTyyo, (inÌpwoGyain) inrupwoGy (wUTva) rhIne pKI (y=a) je rIte (_pwoGyain) _pwoGy (wviNt) =ay Ke(t=a) te rIte, (&anavràidwavE:) &anavràid wave (sPtaÚiv\ain wUtain) sat‐Aa@ ÝkarnaH =yelaH AevaH kmÈne (b|nait) baH\e Ke. (siNt tu) s¿a‐AvS=amaH teAo (inÌpwoGyain) inÌpwoGy Ke A=aRtŸ wogvvayoGy n=I‐ (y=a) jem ([h) jgtmaH (bala ÏI) baz ÏI (puÌØSy) puÌØne inÌpwoGy Ke tem¸ (tain) teAo (_pwoGyain) _pwoGy A=aRtŸ wogvvayoGy =taH (b|nait) bH\n kre Ke‐ (y=a) jem (tÌÌ ÏI) tÌ` ÏI (nrSy) puÌØne baH\e Ke tem. (Oten tu kar en) Aa kar`=I (sMy¹iÚ:) sMyG¹iÚne (AbN\k:) AbH\k (wìt:) kæo Ke, kar` ke (Aas/vwavawave) Aas/vwavna AwavmaH (ÝTyya:) ÝTyyone (bN\ka:) (kmRna) bH\k (n wi`ta:) kæa n=I.

!Ika:- jem Ý=m to tTkaznI pr elI baz ÏI AnupwoGy Ke prHtu yaEvnne pamelI AevI te phelaHnI pr elI ÏI yaEvn‐AvS=amaH _pwoGy =ay Ke Ane je rIte _pwoGy =ay te Anusare, puÌØna ragwavne lI\e j, puÌØne bH\n kre Ke‐vx kre Ke, tevI rIte jeAo Ý=m to s¿a‐AvS=amaH AnupwoGy Ke prHtu ivpak‐AvS=amaH _pwogyoGy =ay Ke Aeva pudŸglkmR$p ãƒÝTyyo hova KtaH teAo je rIte _pwoGy =ay te Anusare (A=aRtŸ _pyogna Ýyog Anusare), kmÈdyna kayR$p Òvwavna sdŸwavne lI\e j, bH\n kre Ke. ma!e &anIne Ôe pUvRbâ ãƒÝTyyo iv\man Ke, to wle ho¸ t=aip te (&anI) to inras/v j Ke, kar` ke kmÈdynuH kayR je ragäeØmoh$p Aas/vwav tena AwavmaH ãƒÝTyyo bH\na kar` n=I. (jem puÌØne ragwav hoy to j juvanI pamelI ÏI tene vx krI xke Ke tem Òvne Aas/vwav hoy to j _dyÝaº ãƒÝTyyo nvo bH\ krI xke Ke.)

wava=R:- ãƒas/vona _dyne Ane Òvna ragäeØmohwavone inim¿nEimi¿kwav

Ke. ãƒas/vona _dy ivna Òvne Aas/vwav =[ xke nih Ane te=I bH\ p` ={ xke nih. ãƒas/vono _dy =taH Òv je Ýkare temaH ÔeDay





(mailnI) ivjhit n ih s¿aH ÝTyya: pUvRbâa: smymnusrNto y>ip ãVy$pa:. tdip sklragäeØmohVyudasa- dvtrit n jatu &ainn: kmRbN\:.. 118..

A=aRtŸ je Ýkare tene wavas/v =ay te Ýkare ãƒas/vo nvIn bH\naH kar` =ay Ke. Òv wavas/v n kre to tene nvo bH\ =to n=I.

sMyG¹iÚne im+yaTvno Ane AnHtanubH\I kØayno _dy nih hova=I tene te

Ýkarna wavas/vo to =ta j n=I Ane im+yaTv tem j AnHtanubH\I kØay sHbH\I bH\ p` =to n=I. (Ùaiyk sMyG¹iÚne s¿amaH=I im+yaTvno Ùy =tI vqte j AnHtanubH\I kØayno t=a te sHbH\I Aivrit Ane yogwavno p` Ùy =[ gyo hoy Ke te=I tene te Ýkarno bH\ =to n=I¸ AaEpximk sMyG¹iÚne im+yaTv tem j AnHtanubH\I kØayo ma5 _pxmmaH‐s¿amaH‐j hova=I s¿amaH rheluH ãƒ _dymaH Aaƒa ivna te Ýkarna bH\nuH kar` =tuH n=I¸ Ane Ùayopximk sMyG¹iÚne p` sMykŸTvmohnIy isvaynI K Ýk<itAo ivpak‐_dymaH AavtI n=I te=I te Ýkarno bH\ =to n=I.)

AivrtsMyG¹iÚ vgerene je cair5mohno _dy vteR Ke temaH je Ýkare Òv ÔeDay

Ke te Ýkare tene nvo bH\ =ay Ke te=I gu S=anona v RnmaH AivrtsMyG¹iÚ Aaid gu S=anoAe Amuk Amuk Ýk<itno bH\ kæo Ke, prHtu Aa bH\ ALp hova=I tene samaNy sHsarnI ApeÙaAe bH\maH g`vamaH Aavto n=I. sMyG¹iÚ cair5mohna _dymaH SvaimTvwsave to ÔeDato j n=I, ma5 AiS=rta$pe ÔeDay Ke¸ Ane AiS=rta$p ÔeDa` te inüy¹iÚmaH ÔeDa` j n=I. ma!e sMyG¹iÚne ragäeØmohno Awav khevamaH Aaƒo Ke. ßyaH su\I kmRnuH SvamIp uH raqIne kmRna _dymaH Òv pir`me Ke TyaH su\I j Òv kmRno ktaR Ke¸ _dyno &ataãÚa =[ne prna inim¿=I ma5 AiS=rta$pe pir`me Tyare ktaR n=I, &ata j Ke. Aa ApeÙaAe, sMyG¹iÚ =ya pKI cair5mohna _dy$p pir`mva KtaH tene &anI Ane AbH\k khevamaH Aaƒo Ke. ßyaH su\I im+yaTvno _dy Ke Ane temaH ÔeDa[ne Òv ragäeØmohwave pir`me Ke TyaH su\I j tene A&anI Ane bH\k khevamaH Aave Ke. &anI‐A&anIno Ane bH\‐AbH\no Aa ivxeØ Ô`vo. vzI xuâ Sv$pmaH lIn rhevana AWyas äara kevz&an Ýg!va=I ßyare Òv saÙatŸ sHpU R&anI =ay Ke Tyare to te svR=a inras/v =[ Ôy Ke Aem phelaH kheva[ gyuH Ke.




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 29p

(AnuÚuwŸ) ragäeØivmohanaH &ainno ydsMwv:. tt Ov n bN\o½Sy te ih bN\Sy kar`mŸ.. 119..


}loka=R:- (y>ip) Ôeke (smymŸ AnusrNt:) potpotana smyne Anusrta (A=aRtŸ potpotana smye _¹ymaH Aavta) Aeva (pUvRbâa:) pUvRbâ (pUveR A&an‐AvS=amaH bH\ayela) (ãVy$pa: ÝTyya:) ãƒ$p ÝTyyo (s¿aH) potanI s¿a (n ih ivjhit) KoDta n=I (A=aRtŸ s¿amaH Ke‐hyat Ke), (tdip) top` (sklragäeØmohVyudasatŸ) svR ragäeØmohno Awav hova=I (&ainn:) &anIne (kmRbN\:) kmRbH\ (jatu) kdaip (Avtrit n) Avtar \rto n=I‐=to n=I.

wava=R:- &anIne p` pUveR A&an‐AvS=amaH bH\ayela ãƒas/vo s¿a‐AvS=amaH hyat Ke Ane temna _dykaze _dymaH Aavta Ôy Ke. prHtu te ãƒas/vo &anIne kmRbH\nuH kar` =ta n=I, kem ke &anIne skz ragäeØmohwavono Awav Ke. AhÄ skz ragäeØmohno Awav buiâpUvRk ragäØmohnI ApeÙaAe smjvo. 118.

hve Aa j A=R ¹# krnarI be ga=aAo Aave Ke tenI sUcinka$p }lok khe Ke:‐

}loka=R:- (ytŸ) kar` ke (&ainn: ragäeØivmohanaH AsMwv:) &anIne ragäeØmohno AsHwv Ke (tt: Ov) te=I (ASy bN\: n) tene bH\ n=I¸ (ih) kem ke (te bN\Sy kar`mŸ) te (ragäeØmoh) j bH\nuH kar` Ke. 119.

∙ ∙ ∙


hve, pUvÈ› AaxHkana _¿rnI ga=a khe Ke:‐


Ý=m ¹ÚaHt Aape Ke‐;jem Ý=m to tTkaznI pr elI baz ÏI AnupwoGy Ke prHtu yaEvnne pamelI AevI te phelaHnI pr elI ÏI yaEvn‐AvS=amaH _pwoGy =ay Ke Ane je rIte _pwoGy =ay te Anusare, puÌØna ragwavne lI\e j, puÌØne bH\n kre Ke, vx kre Ke...'

j¡Ao, ko{ baz kNya 10‐12 vØRnI pr`elI hoy te tena pitne _pwoGy




296 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 n=I Ae!le ke wogvva layk n=I. prHtu te j pr elI ÏI yaEvnne ÝaPt =ay Tyare _pwoGy =ay Ke. hve je rIte _pwoGy =ay te Anusare‐ÔeyuH? AhÄ vjn Ke‐ke je rIte _pwoGy =ay te Anusare, puÌØ tena Ýit je!lo rag kre te!la Ýma`maH te ÏI bH\n kre Ke, vx kre Ke.

ko{ne vzI ÝÆ =ay ke AacayRdeve AavuH ¹ÚaHt kem AaPyuH? wa{? AacayRdev to muinvr Ke. duinyane smjmaH Aave ma!e AavuH ¹ÚaHt AaPyuH Ke. vItragI sHto ¹ÚaHt AapvamaH in:sHkoc hoy Ke. temne xuH sHkoc? hve khe Ke‐

;tevI rIte jeAo Ý=m to s¿a‐AvS=amaH AnupwoGy Ke prHtu ivpak‐AvS=amaH _pwoGy =ay Ke Aeva pudŸglkmR$p ãƒÝTyyo hova KtaH teAo je rIte _pwoGy =ay te Anusare (A=aRtŸ _pyogna Ýyogna Anusare), kmÈdyna kayR$p Òvwavna sdŸwavne lI\e j, bH\n kre Ke.'

AhÄ Aa &anInI vat Ke. &anIne Aa@ kmR je s¿amaH pD–aH Ke te baz ÏInI jem AnupwoGy Ke. prHtu te j kmÈ ivpak‐AvS=amaH Ae!le pakIne _dymaH Aave Ke Tyare _pwoGy =ay Ke, wogvva yoGy =ay Ke. hve te ãƒÝTyyo je rIte _pwoGy =ay te Anusare Ae!le ke _pyog temaH ÔeDay te Ýma e, kmÈdyna kayRwUt je!lo ragaid wav hoy te!la Ýma`maH bH\n kre Ke. kmRna _dymaH vtRman je!lo _pwog kre Ae!luH bH\n =ay Ke.

hve &anIne ruicpUvRk rag krvo Ae to Ke nih. Aene pyaRymaH ikHictŸ rag deqay Ke KtaH ruicpUvRk te piràm tene =ya n=I. &anIne im+yaTv Ane AnHtanubH\I rag‐äeØno to Awav j Ke Ane cair5nI AiS=rtano je ALp rag =ay Ke tenuH Aene posa` n=I. te=I khe Ke‐

;ma!e &anIne Ôe pUvRbâ ãƒÝTyyo iv>man Ke, to wle ho¸ t=aip te (&anI) to inras/v j Ke, kar` ke kmÈdynuH kayR je ragäeØmoh$p Aas/vwav tena AwavmaH ãƒÝTyyo bH\naH kar` n=I.'

veparIne je malnuH posa` hoy te mal te qrIde Ke, bIÔe mal qrIdto n=I. tem &anIne ragnuH posa` n=I. AiS=rtano ALp rag tene =ay Ke p` AenuH posa` n=I. te=I tene gaE gÌne &anI inras/v j Ke Aem kæuH kemke _dyna kayRwUt je im+yaTv Ane ragäeØmohwav teno Awav hova=I ãƒÝTyyo &anIne bH\naH kar` n=I.

kmÈdyna kayRwUt je Òvwav Ae!le ke ÒvnI pyaRymaH =ta ragäeØmohna piràm te Ôe Òv kre to ãƒ ÝTyyo bH\naH kar` =ay. prHtu &anIne to




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 297 rag‐äeØ‐moh Ke nih. ma!e tena AwavmaH &anIne ãƒÝTyyo bH\naH kar` =taH n=I. AhÄ Aa im+yaTv Ane AnHtanubH\I ragäeØnI ApeÙaAe vat Ke. potana Aa„ana AanHdna Svadna AaSvadI &anIne bH\nna kar`wUt Aeva im+yaTv siht ragäeØmoh =ta j n=I. tenI ¹iÚ sMykŸ Aa„a _pr Ke Ane Sv$pacr` p` Ke te=I &anIne inras/v kæo Ke.

AiS=rtano ALp rag &anIne Ke Ane ãƒkmRmaH p` ALp bH\n, ALp iS=it pDe Ke p` sHsarmaH dIFR pirw/m` krvuH pDe AevuH kmRnuH bH\n hotuH n=I.

Aha¦ ragno ktaR huH KuH Aevo im+yaTvwav j (muQyp e) Aas/vwav Ke, Ane Ae j dIFR sHsar Ke, mhapap Ke, AnHt wvnuH kar` Ke. Ae=I ivprIt jene im+yaTvno nax ={ne smikt =yuH te mano wvriht ={ gyo. ;wrtÒ FrmaH vEragI'‐Aem Aave Ke ne? Aeno A=R j Ae Ke ke ¹iÚ Svwav _pr hova=I kmRna _dymaH p` tene im+yaTv Ane AnHtanubH\I rag _TpNn =ay Ae!luH ÔeDa` to =tuH j n=I.

xaHitna=, kuH=una= Ane Arna= 5 e tI=Åkr cÊvt± Ane kamdev hta. teAo sHsarmaH rag maruH ktRƒ Ke Ane rag=I mne law Ke Ae buiâno nax krIne rheta hta. rag =to hto qro, p` Ae potane lawdayk Ke AevI ¹iÚ _DI g{ htI. im+yaTv Ane AnHtanubH\I rag‐äeØno temne Awav hto. Aa ApeÙaAe temne (g<hS=dxamaH p`) inras/v kæa Ke¸ AiS=rtano ALp rag hto te AhÄ gaE` Ke.

Aha¦ im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØayno jene Awav =yo Ke Aeva sMyG¹iÚne ]âa ApeÙaAe ÔevamaH Aave to kmRnI Aekso ADtalIse Ýk<itno bH\ n=I pKI wle te sMyG¹iÚ bharmaH cÊvt± ho ke bldev. smysar na!kmaH Aave Ke ne ke‐

;;krE krm so{ krtara Ôe ÔnE so Ônnhara, Ôe krta nih ÔnE so{ ÔnE so krta nih ho{.''

&anIne rag maruH ktRƒ‐kmR Ke Ae vat KU!I g{ Ke. tene rag =ay Ke p` te

AenuH kmR bntuH n=I, &anI Aeno ktaR =to n=I. je ragno ktaR bne va rag jenuH kmR‐ktRƒ bne Ke Ae &anI nih p` im+ya¹iÚ Ke.





lokone baæ Tyagna mihma Aagz smikt xuH cIj Ke, AHdrmaH moh‐im+yaTvno Tyag Ane vItragtanI Ýg!ta xuH cIj Ke AenI qbr n=I. wa{¦ wvbIjno nax krnar smikt prm mihmavHt cIj Ke. wv Ane wvna wavriht wgvan Aa„anI Ìic‐ÝtIit jene ={ tene bharmaH K qHDnuH raßy Ane KNnu hÔr ra`IAono sHyog hoy top` Aene Aena wognI Ìic n=I¸ tene AiwÝaymaH svR ragno Tyag ={ gyo Ke Ane te=I smiktI‐&anI inras/v j Ke. Aho¦ smikt prm AdŸwut cIj Ke¦

Aava smiktno ivØy pirpU R wgvan Aa„a Ke. Aa„]âan =ya ivna dev‐guÌ‐xaÏnI ke nvtÀvnI wed$p ]âa kaH{ smikt n=I, kem ke Ae to b\o rag Ke. AavuH to AnHtvar Òve kyuÅ Ke Aek ma5 wvKedk AevI Aa„anI AHt¹RiÚ dulRw rhI Ke.

· ga=a 173 =I 176 : wava=R _prnuH Ývcn ·

;ãƒas/vona _dyne Ane Òvna rag‐äeØ‐mohna wavone inim¿‐nEimi¿k wav Ke.'

xuH kæuH Aa? ke wgvan Aa„a Svwav=I j¡Ao to xuâ cEtNySv$p prm piv5 sda vItragSvwavI Ke p` AenI pyaRymaH je ivkar =ay Ke te wavas/v Ke. temaH ãƒas/v Ae!le jD kmRno _dy inim¿ hoy Ke. jDkmRno _dy te inim¿ Ane potanI AvS=amaH je ivkar =ay Ke te nEimi¿k Ke. Ý=m je kmR s¿amaH htaH te Ýg! =ay tene (kmRno) _dy khe Ke. TyaH potanI pyaRymaH nEimi¿k je ivkar tenuH Axuâ _padan tena pota=I j Ke, inim¿=I nih. rag‐äeØ‐moh Aaid Aas/vwavo potpotana kazmaH pota=I =vavaza hoy te =ay Ke. ÔUna kmRno _dy inim¿p e wle ho, p` inim¿=I te ivkarI pyaRy =ay Ke Aem n=I. inim¿no inim¿p e inØe\ n=I, p` inim¿ _padanmaH kaH{ kre Ke Ae vatno inØe\ Ke.

to ke!lak A&anIAo pokar kre Ke ke‐k=HictŸ pota=I =ay Ane k=HictŸ inim¿=I =ay Aem AnekaNt krvuH Ôe{Ae.

Are wa{¦ AavuH AnekaNtnuH Sv$p n=I. Ae to fudDIvad Ke, im+yavad Ke. pota=I =ay Ane inim¿=I n =ay Ae sMykŸ AnekaNt Ke. Aa„a je!la Ýma`maH kmRna _dymaH ÔeDay Ke te!la Ýma`maH Aa„ane im+yaTv Ane ragäeØ _TpNn =ay Ke Ane tena=I nva kmRno bH\ =ay Ke.




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 299

kmRno _dy Aave Ae!le ivkar krvo j pDe A=aRtŸ inim¿na Ýma`maH ÔeDa` =ay j AevI ATyare ke!laknI maNyta Ke prHtu te maNyta y=a=R n=I, qo!I ivprIt Ke. Are wa{¦ kmRno _dy to jD Ke Ane Aa„a cetn Ke bNne iwNn iwNn Ke, kmR Aa„ane SpxRtuHy n=I¸ to pKI jDkmR cetnne xuH kre? cetnnI pyaRymaH je im+yaTvaid Ke te AenI jNmÙ` Ke, te potana kaze pota=I Ke, kmRne lI\e Ke Aem n=I. ßyare pyaRymaH ivkar =ay Tyare kmRna _dyne inim¿ khe Ke. AevI rIte potana xuâ ãƒna Aa]ye sMyGdxRn =ay Ke TyaH ragnI mHdta inim¿ Ke, prHtu Ae inim¿ nEimi¿k AevI sMyGdxRnnI pyaRyne _Tpþ kre Ke Aem n=I. sMyGdxRnnI pyaRy inim¿na kar e ke inim¿na Aa]ye‐AvlHbne _TpNn =ay Ke Aem n=I. hve Aagz khe Ke‐

;ãƒas/vona _dy ivna Òvne Aas/vwav ={ xke nih Ane te=I bH\ p` ={ xke nih. ãƒas/vono _dy =taH Òv je Ýkare temaH ÔeDay A=aRtŸ je Ýkare tene wavas/v =ay te Ýkare ãƒas/vo nvIn bH\na kar` =ay Ke. Òv wavas/v n kre to tene nvo bH\ =to n=I.'

ãƒas/vona _dy ivna Ae!le ãƒas/vona _dymaH ÔeDaya ivna Òvne Aas/vwav ={ xke nih. _dymaH je!luH Òv SvtH5p e ÔeDa` kre Ke te!lo wavas/v =ay Ke. ke!lak loko Aaxyne smjta n=I Ae!le khe Ke ke Aa to tmara FrnI vat Ke. prHtu wa{¦ Aem n=I, bapu¦ Aeno Aaxy j Aa Ke. ãƒas/vona _dy ivna Ae!le _dy=I wavas/vo =ay Aem nih, p` _dykaze Òv _dymaH ÔeDay Ke, ÒvnuH lÙ inim¿ _pr Ôy Ke Tyare ivkar‐wavas/vo _TpNn =ay Ke. inim¿ ivna n =ay Aeno A=R inim¿=I =ay Aem n=I. (inim¿ ivna n =ay‐Ae to ma5 inim¿nI _piS=it sUcve Ke).

Aha¦ xuH =ay? svR& vItrag prme¬rnI Aa vaÌ hmàH hmàH caltI n hotI Ae!le lokone AekaHt lage Ke. p` j¡Ao, Aagz pHiDtÒ SvyH qulaso kre Ke ke ãƒas/vono _dy =taH Òv je Ýkare temaH ÔeDay A=aRtŸ je Ýkare tene wavas/v =ay te Ýkare ãƒas/vo nvIn bH\naH kar` =ay Ke¸ _dyna Ýma`maH =ay Aem nih. bIÒ rIte khIAe to Òv je Ýkare potana _pyognuH _dymaH ÔeDa` kre te Ýkare ãƒas/vo bH\nuH kar` =ay Ke, Òvne wavas/vo je Ýkare =ay Ke te Ýkare ãƒas/vo nvIn bH\naH kar` =ay Ke. Òv wavas/v n kre to nvo bH\ =to n=I. Ôe kmRno _dy Aave Tyare Aas/v Ane bH\ =ay j (ivkar krvo j pDe) Aevo inym hoy to‐kmRno _dy to sday Ke Ane to pKI bH\ p` sday =ya j kre¸ p` Aem Ke nih. pote AemaH




300 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ÔeDa{ne Aas/v kre to nvIn bH\ =ay Ke, n kre to kmR KU!I‐JrI Ôy Ke.

stŸnI same Aaje lokone be mo!a vaH\a Ke. (ivro\ Ke)‐ 1. inim¿=I _padanmaH kayR =ay Ane 2. ƒvhar=I inüy =ay A=aRtŸ crànuyognuH Aacr`‐v/t‐pckqa` Aaid

xuwrag=I \mR =ay.

1. Ývcnsar ga=a 102 maH SpÚ kæuH Ke ke‐im+yaTv, rag‐äeØaid ke sMyGdxRn‐&an‐cair5 Aaid je ko{ piràm _TpNn =ay Ke te tenI _Tpi¿no kaz Ke, jNmÙ` Ke. te piràm pr=I‐inim¿=I _TpNn =ay Ke Aem n=I. prãƒ‐inim¿ne to Aa„a SpxRto p` n=I. j¡Ao, FDo je =yo Ke te ma!I=I =yo Ke. bIj¡H inim¿ (kuHwar) ho wle, prHtu inim¿=I FDo =yo n=I. smysar ga=a 372 maH AacayR wgvan khe Ke ke‐kuHwar FDane kre Ke Aem Ame deqta n=I¸ kemke ma!I potana Svwavne nih _LlHFtI hovane lI\e, kuHwar FDano _Tpadk Ke j nih¸ ma!I j kuHwarna Svwavne nih SpxRtI =kI, potana Svwav=I kuHwwave _pje Ke. ma!ImaH FDo _TpNn =vano kaz hto to te FDanI pyaRye _TpNn ={ Ke, kuHware FDo kyÈ j n=I.

vzI TyaH j (ga=a 372 maH) AacayR wgvane kæuH Ke ke‐;vzI Òvne prãƒ ragaidk _pÔve Ke Aem xHka n krvI¸ kar` ke ANy ãƒ vDe ANy ãƒna gu no _Tpad kravanI AyoGyta Ke kemke svR ãƒona Svwav=I j _Tpad =ay Ke' j¡Ao, kmRnI Ae xi› n=I ke te Aa„ane ivkar kravI de. kmR inim¿ j$r Ke, p` te Aa„ane ivkar kravI de AevI tenI yoGyta n=I, AyoGyta Ke. &anavrÌy kmRne l{ne &an rokay Aem A&anIAo mane Ke. TyaH xBd ;&anavrÌy' pD–o Ke ne? p` wa{¦ Aem n=I. &anavrÌy kmR to inim¿ma5 Ke. potanI &annI hIÌ pirìt pote pota=I kre Ke to kmRne inim¿ khe Ke. jem kuHwar FDano _Tpadk Ke nih tem kmR ÒvmaH ivkarno _Tpadk Ke nih.

2. ƒvhar=I inüy =ay Aem ke!lak loko mane Ke. Aa v/t, tp, wi›, Ô5a Aaid kre to Ô e \mR ={ gyo Aem A&anIAo mane Ke. wa{¦ Ae svR wavo pr lÙe =ta hova=I xuwwav Ke, p` AemaH \mR k–aH=I Aaƒo? Axuw=I bcva \m±ne p` te Aave Ke p` te \mR n=I. \mR to wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p je \/uv prma„ãƒ tena Aa]ye =ay Ke. sMyGdxRn Ae \mRnuH pheluH pgi=yuH Ke. sMyGdxRn A=aRtŸ Aa„anuwvmHiDt Aa„]âan ivna \mR kevo? sMyGdxRn ivnana iÊyakaHD to AekDa ivnana mÄDaH A=va vr ivnanI Ôn jeva Ke.




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 301

smysar ga=a 72 maH (Aa„a Ane Aas/vonuH wed&an kravtaH) SpÚ kæuH Ke ke‐xuw Ane Axuw wav bHne Aas/vwavo Ke. dya, dan, v/taidna wav Aas/v Ke. Are je wave tI=Åkrgo5no bH\ =ay te xuwwav p` Aas/v Ke, Ane te Aas/vo miln Ke, ivprIt Svwavvaza jD Ke Ane Aakuztane _TpNn krvavaza Ke. ßyare bIÒ baj¡ wgvan Aa„a Ait inmRz, cEtNyma5Svwavp e Ane sday inrakuz Svwavp e AnuwvmaH Aave Ke. Aa rIte wgvan Aa„a xuwwav=I iwNn Ke. Aa Ýma e je xuwrag Aa„a=I iwNn Ke te inüynuH kar` kem =ay? rag kar` Ane inmRz vItragI pyaRy kayR Aem Ke nih, rag krtaH krtaH sMykŸTv =ay Ae vat tdŸn im+ya Ke. xuH ls` qataH qataH kStUrIna AoDkar Aave? n j Aave. tem cr`anuyognI laq iÊya v/t, tp Aaid kre prHtu Aena=I inüy (\mR) Ýg! n =ay.

vItragno magR bhu sU"m Ke, wa{¦ lokone saHwzva mZyo n=I Ae!le teAo AjEnne jEn manI be@a Ke. xuH =ay? ÒvnI yoGyta n hoy to Aene (jEnp uH) mze xI rIte? hve khe Ke‐

;sMyG¹iÚne im+yaTvno Ane AnHtanubH\I kØayno _dy nih hova=I tene te Ýkarna wavas/vo to =ta j n=I Ane im+yaTv tem j AnHtanubH\I kØay sHbH\I bH\ p` =to n=I.'

j¡Ao, pu~y=I \mR =ay ke rag=I (ƒvhar=I) inüy =ay AevI ivprIt maNyta sMyG¹iÚne hotI n=I. &eyne [Ú manI rag =vo Ane AinÚ manIne äeØ =vo te AnHtanubH\I kØay Ke. Aeno sMyG¹iÚne Awav Ke. ivprIt maNytana nax siht sMyG¹iÚne AnHtanubH\I kØayno Awav =yo Ke Ane te!lo te Sv$pacr`maH iS=r =yo Ke te=I tene te Ýkarna wavas/vo =ta j n=I Ane te=I im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØay sHbH\I bH\ p` =to n=I. Aa ga=amaH smiktIne je AiS=rtano rag =ay Ke tene g~yo j n=I, kar` ke im+yaTv sHbH\I rag‐äeØ j sHsarnI jD Ke. Aho¦ sMyGdxRn Ae AevI AdŸwut cIj Ke je sHsarnI jD KedI naqe Ke.

Aha¦ Aa„ãƒ AnHt AnHt AanHdna Svwav=I wrelI vStu Ke. Aeva ãƒnI ¹iÚ =taH pyaRymaH AanHdno Svad Aave Ke. Aekla AanHdno nih prHtu ãƒmaH je!la gu o Ke te drekno ƒ› AHx sMyGdxRnna kaze Ýg! =ay Ke. Aava sMyG¹iÚne im+yaTv Ane AnHtanubH\Ina ragäeØ to Ke j nih te=I te Ýkarno bH\ p` n=I. Ùaiyk sMyG¹iÚne s¿amaH=I im+yaTvno Ùy =tI vqte




302 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 j AnHtanubH\I kØayno t=a te sHbH\I Aivrit Ane yogwavno p` Ùy ={ gyo hoy Ke te=I tene te Ýkarno bH\ =to n=I.' j¡Ao¦ jycHd pHiDt =oDo v\u qulaso kre Ke ke prma unI (jDkmRnI)‐im+yaTvkmRnI s¿a Ke Aeno Ùy =tI vqte Ùaiyk sMyG¹iÚne AnHtanubH\I kØayno Ùy =ay Ke t=a te sHbH\I Aivritno p` nax =ay Ke. vzI sMyGdxRn =taH kØay =vanuH je te ÝkarnuH yog‐kHpn (yoggu nI ivk<t AvS=a) htuH te p` nax =yuH Ke kemke Ayog‐gu`‐AkHpSvwavno Aek AHx Tyare Ýg! =yo Ke. AhÄ Aem khe Ke ke sMyGdxRn =taH AnHtgu no AHx Ýg! =ay Ke Ane sa=e te te Ýkarna Avgu`no AHx p` nax pame Ke.

co=e gu S=anke g<hS=a]mmaH Aa„ana cair5gu`no ƒ› AHx Ýg! =ay Ke Ane te=I te Ýkarna (AnHtanubH\I) kØayno p` nax =ay Ke. AaEpximk sMyG¹iÚne im+yaTv tem j AnHtanubH\I kØayo ma5 _pxmmaH‐s¿amaH j hova=I s¿amaH rheluH ãƒ _dymaH Aaƒa ivna te Ýkarna bH\nuH kar` =tuH n=I. _pxm smiktmaH im+yaTvno _dy =to j n=I. Ùayopximk sMyG¹iÚne p` sMykŸmohnIy isvaynI K Ýk<itAo ivpak‐_dymaH AavtI n=I, te=I te Ýkarno bH\ =to n=I. Ùyopxm smiktIne im+yaTv, im] Ane AnHtanubH\InI car Aem K Ýk<itAono _dy j n=I. sMykŸ mohnIyno jrI _dy Ke p` Aeno ko{ bH\ n=I. hve khe Ke‐

;AivrtsMyG¹iÚ vgerene je cair5mohno _dy vteR Ke temaH je Ýkare Òv ÔeDay Ke te Ýkare tene nvo bH\ =ay Ke.' xuH kæuH Ae? inim¿p e jDkmR cair5mohno _dy vteR Ke, p` temaH Òv je Ýkare ÔeDay Ke Ae!lo bH\ =ay Ke. _dyne l{ne bH\ =ay Ke va _dy Aaƒo ma!e ivkar krvo pDe Aem Ke nih. ÒvnI pyaRynI yoGyta (kmRna _dymaH) ÔeDavanI je!lI Ke Ae!lo ÔeDay Ke. bIÒ rIte khIAe to (inüy=I) teno ÔeDa`no kaz Ke te Ýkare ÔeDay Ke. kmRno _dy Aave Aena Ýma`maH ivkar krvo pDe AevuH Ke nih. je smye je pyaRy =vanI hoy te te smye =ay Ke Ane te inim¿nI ApeÙa ivna j =ay Ke.

ãƒnI je smye je pyaRy =ay Ke te b\I Êmbâ =ay Ke. AamaH ko{ Aem khe ke ãƒnI Aek pKI Aek Aem Êm=I pyaRy to =ay p` Aana pKI Aa j pyaRy =ay Aem inytÊm nih to tenI vat qo!I Ke. drek ãƒnI pyaRy inytÊmmaH j svR&e Ôe{ Ke Ane Ae j Ýma e jem Ke tem =ay Ke AaDI‐AvzI




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 303 =ay nih Ane SvkazmaH =ya ivna rhe nih. pyaRyno‐Aaytsmudayno ÝvahÊm Ke. gu o AÊm Ke Ane pyaRyono ÝvahÊm Ae!le Aek pKI Aek =vano Êm Ke. Ae Êm inyt j Ke. jem jm`a pKI Dabo Ane Daba pKI jm`o pg _pDe Ke‐Ae inyt Êm Ke tem je smye je pyaRy =vanI hoy te te smye j =ay Aevo inyt Êm Ke. Aha¦ vStunuH AavuH Sv$p Ke, KtaH je pyaRyo Êmbâ manto n=I tena mtmaH svR&ta rhetI n=I A=aRtŸ te svR&ne manto n=I.

Aha¦ jenI Aek Aek gu ‐xi› pirpU R Ke Aeva ãƒSvwavnuH Ane smye smye SvtH5p e =tI pyaRyonuH sMyG¹iÚne y=a=R &an hoy Ke. sMyGdxRnnI pyaRy potana ktaR, kmR, kr`, sHÝdan, Apadan Ane Ai\kr`$p Ø!Ÿkarkna pir`mn=I =ay Ke¸ Ane inim¿nI pyaRy inim¿maH Aena potana kazÊme =ay Ke. (kayRkaze) inim¿ hoy p` inim¿=I kayR =ay Aem nih, kemke ƒvhar ne inüy Aek j smye hoy Ke. ¹iÚ Svwav _pr jtaH sMyGdxRnnI pyaRy Aena kaze pota=I inüy=I =ay Ke Ane te j kaze je rag bakI Ke teno p` Ae j Êm Ane kaz pota=I Ke. Ae!le ƒvhar=I inüy =ay Ae vat rhetI n=I. sMyGdxRnnI pyaRyno ktaR je rag‐ƒvhar Ke Ae to n=I p` Aena ãƒ‐gu p` Aena ktaR n=I. Aha¦ AavuH vStunuH Sv$p Ýg! hova KtaH A&anIAo h@=I pokar kre Ke ke‐inim¿ Aave to _padanmaH kayR =ay¦ p` wa{¦ pyaRy potanI te te Ù e Svt: Ýg! =ay Ke AemaH inim¿ Aave to =ay Ae k–aH ræuH? bapu¦ je rIte ãƒ‐gu`‐pyaRy Ke te rIte AenuH &an krIne ãƒnI ¹iÚ‐ÝtIit krvamaH Aave Tyare sMyGdxRn =ay Ke. smy smynI pyaRy ÝTyek potana kaze Ýg! =ay Ke Aevo in Ry krnarnI ¹iÚ ãƒSvwavmaH Ôy Ke Ane Ae sMyGdxRn Ke.

hve khe Ke‐;te=I gu S=anona v RnmaH Aivrt‐sMyG¹iÚ Aaid gu S=anoAe Amuk Amuk Ýk<itno bH\ kæo Ke, prHtu Aa bH\ ALp hova=I tene samaNy sHsarnI ApeÙaAe bH\maH g`vamaH Aavto n=I.' co=e gu S=ane smiktIne 41 Ýk<itAono nax hoy Ke. smiktIne cair5mohna _dykazmaH potanI je!lI yoGyta Ke Ae!lo ivkar =ay Ke Ane Ae!lo bH\ p` =ay Ke p` te ALp Ke te=I samaNy Ae!le mUz sHsarnI ApeÙaAe Aene bH\maH g~yo n=I.

;sMyG¹iÚ cair5mohna _dymaH SvaimTvwave to ÔeDato j n=I, ma5 AiS=rta$pe ÔeDay Ke¸ Ane AiS=rta$p ÔeDa` te inüy¹iÚmaH ÔeDa` j n=I.' j¡Ao, \m± ktaR ={ne ragne krto n=I. tene im+yaTv Ane AnHtanubH\I to Ùy pamI gya Ke te=I Ae!lo to AenI pyaRymaH ivkar‐rag Ke j nih. cair5mohna _dymaH potanI je!lI (pyaRynI) yoGyta Ke te!la Ýma`maH ÔeDay Ke




304 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 p` je ikHictŸ rag =ay Ke teno te SvamI ke ktaR =to n=I. ƒvhar Ôèlo Ýyojnvan Ke Aem barmI ga=amaH je Aave Ke te Ýma e \m± ragne ma5 Ô e j Ke. qreqr &anI ragno SvamI n=I p` potanI inmRz pyaRyno SvamI Ke. Aa„amaH SvSvaimTvno Aek gu Ke jene l{ne xuâ ãƒ, xuâ gu Ane inmRz xuâ pyaRy Ae \m±nuH Sv Ke Ane Aa„a teno SvamI Ke. Aa„a ragno SvamI n=I. smysar pirixÚmaH xi›Aona v RnmaH ãƒ‐gu Ane pyaRy 5 e inmRz lI\aH Ke. gu no \rnar gu I Aa„ano Aa]y bntaH gu`nuH je inmRz pir`mn =ay teno Aa„a SvamI Ke, ragno nih.

sMyG¹iÚ cair5mohna _dymaH ma5 AiS=rta$pe ÔeDay Ke, Ae!le ke te te smye te AiS=rta$p pyaRy =vanI =ay Ke p` AiS=rta$p ÔeDa` te inüy¹iÚmaH ÔeDa` j n=I. AiS=rtana ragnI AhÄ g`5I n=I¸ AhÄ to im+yaTv sihtna ragäeØne j Aas/v‐bH\maH g~yo Ke. ma!e sMyG¹iÚne ragäeØmohno Awav khevamaH Aaƒo Ke.

;ßyaH su\I kmRnuH SvamIp uH raqIne kmRna _dymaH Òv pir`me TyaH su\I j Òv kmRno ktaR Ke.' dya, dan, v/t, tp Aaidna piràm te te kazmaH &anIne Aave Ke p` &anI tena SvamIpè =to n=I¸ ßyare A&anI xuwragna SvamIp e ={ne‐pir`mIne ragno ktaR =ay Ke. wa{¦ crànuyognuH je!luH ƒvhar$p Aacr` Ke tena ktaR ={ne pir`mvuH te A&an Ke Aem AhÄ khe Ke.

;_dyno &ata¹Úa ={ne prna inim¿=I ma5 AiS=rta$pe pir`me Tyare ktaR n=I, &ata j Ke.' j¡Ao, \m±ne je kaH{ AiS=rta$p ragaid prna inim¿=I ma5 Ae!le prna‐inim¿na lÙe =ay Ke teno te &ata j Ke, ktaR n=I. ;prna inim¿=I' Aem kæuH TyaH pr‐inim¿na karè rag =ay Ke Aem nih p` pr‐inim¿maH pote ÔeDay Ke to rag =ay Ke Aem vat Ke. jD nymaH Aek {¬rny Ke. TyaH kæuH Ke‐;Aa„ãƒ {¬rnye prtH5ta wogvnar Ke'. Ae!le ke Aa„a pote prne Aa\In ={ne pir`me AevI AenI pyaRynI yoGyta Ke pr inim¿ Aene Aa\In kre Ke Aem nih, p` pote inim¿ne Aa\In =ay Ke. AamaH bhu mo!o fer Ke. j¡Ao, waØa‐ke ;prna inim¿=I ma5' mtlb ke inim¿ to inim¿ma5 Ke. &ata‐¹ÚaSvwave pir`mto &anI je AiS=rtano rag =ay teno &ata j rhe Ke ktaR nih.

;Aa ApeÙaAe, sMyG¹iÚ =ya pKI cair5mohna _dy$p pir`mva KtaH tene &anI Ane AbH\k khevamaH Aaƒo Ke. ßyaH su\I im+yaTvno _dy Ke Ane temaH ÔeDa{ ne Òv ragäeØmohwave pir`me Ke TyaH su\I j tene A&anI Ane




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 30p bH\k khevamaH Aave Ke.' ¹iÚ Ane ¹iÚno ivØy xuâ inmRz Ke Ae ApeÙaAe inmRz ¹iÚvHt &anIne im+yaTv Ane AnHtanubH\Ina piràm nih hova=I te ÝkarnuH bH\n n=I Ane te=I tene AbH\k khevamaH Aaƒo Ke. bIÒ baj¡ (pyaRynuH) &an kravvuH hoy Tyare Aem khe Ke ke dxma gu S=an su\I je rag =ay Ke Ae potano Apra\ Ke Ane pote Aene kre Ke, kmRne l{ne Ae rag =ay Ke Aem nih. ragna SvamIpà Ane ktaRpà ivna Ae rag pota=I =ay Ke. AavI vat Ke.

hve khe Ke‐;&anI‐A&anIno Ane bH\‐AbH\no Aa ivxeØ Ô`vo. vzI xuâ Sv$pmaH lIn rhevana AWyas äara kevz&an Ýg!va=I ßyare Òv saÙatŸ sHpU R&anI =ay Ke Tyare to te svR=a inras/v ={ Ôy Ke Aem phelaH kheva{ gyuH Ke.'

j¡Ao, &anIne xuâ Sv$p je AnuwvmaH AaƒuH Ke temaH lIn rhevana AWyas äara tene kevz&an Ýg!e Ke. kevz&an Ýg!vano Aa Aek j _pay Ke¸ v/t, tp, wi› Aaid p` _pay Ke Aem Ke nih. xaÏmaH ßyaH AevuH k=n hoy TyaH te Aarop=I kreluH k=n Ke Aem smjvuH. Òvne ßyare xuâa„ana Anuwv vDe sMyGdxRn Ýg! =ay Tyare te &anI =ay Ke Ane Ae j Anuwvna AWyas äara te kevz&an Ýg! kre Ke Tyare te saÙatŸ &anI =ay Ke. co=e gu S=anke &anIne ¹iÚ ApeÙaAe inras/v kæo Ke Ane kevz&an =taH saÙatŸ &anI =yo =ko te svR=a inras/v ={ Ôy Ke. Lyo, hve Aa b\uH smjvuH pDxe hÇ.

Are¦ Aa b\uH smjvanI vai`yaAone fursd k–aH Ke? ibcara vepar \H\amaH Ane bEraH‐KokraHnI mavjtmaH guHcva{ gya Ke. maHD klak saHwzva mze to AemaH AavI sU"m vat ibcaraAone pkDay nih¦ kre xuH? wa{¦ Aa to fursd l{ne smjva jevuH Ke. smj`‐&an to potano Svwav Ke. Aene n smÔy Ae to Ke nih¸ potanI ÌicnI idxa bdlvI Ôe{Ae. wa{¦ Ae b\I duinyadarInI vato kaH{ kam Aavxe nih hÇ. t=a Fà b\a bIj¡H mane Ke ma!e Ae sacuH‐AevI AaH\zI ]âa p` kam nih Aave. sTy je rIte Ke Ae rIte maNyuH hxe to sTy Aene jvab Aapxe. laqo‐kroDo loko mane Ke ma!e te sTy Ke Aem n=I. sTyne sHQya=I xuH sHbH\ Ke? sTyne to AHtrnI smj`nI j$r Ke, sHQyanI nih.







AhÄ sMyG¹iÚnI vat cale Ke. Aha¦ sMyG¹iÚ kone khIAe? wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p Ýwu pirpU R \/uv sda prma„Sv$pe AHdr ibrajman Ke. prHtu Òve potana \/uvSvwavnuH AvlHbn kdI lI\uH n=I¸ Ane \/uvna AvlHbn ivna tene prnuH‐pyaRynuH j AvlHbn AnHtkaz=I Ke. TyaH pyaRynuH lÙ KoDI je potana icdanHdFnSv$p prma„ãƒnI AHt¹RiÚ krI temaH lIn =ay Ke te sMyG¹iÚ Ke. Ahaha...¦ Aek smynI ƒ› pyaRy=I iwNn i5kazI wgvan &aykdev AanHdrskHd Ýwu sda Ô`va‐deqvana Svwave AHdr rhelo Ke tena Aa]ye AnuwUit‐ruic Ýg! krvI te sMyGdxRn Ke.

Aha¦ Òvne Anaid=I dya, dan, v/t, wi›, pUÔ [Tyaid pravlHbI wavonI sav\anImaH potana xuâ cEtNySv$pnI sUJ‐bUJ rhI n=I. wa{¦ Ae pravlHbI wavonI sav\anI im+yaTv Ke. v/t, tp, wi› Aaid pravlHbI wavo=I \mR =ay Aevo im+yaTv wav j AnHt sHsarnI jD Ke.

AavuH im+yaTv Ane AnHtanubH\I ragäeØno je e nax kyÈ Ke tene sMyG¹iÚ khIAe. AnHtanubH\I Ae!le ke AnHt sHsarnuH kar` je im+yaTv Ke tenI sa=e AnubH\ Ae!le sHbH\ raqvavaza je ragäeØ Aeno sMyG¹iÚAe nax kyÈ Ke. AiSt=I khIAe to i5kazI mu›Sv$p je xuâ cEtNySvwavI wgvan &ayk Ô`va‐deqvana Svwave \/uv‐\/uv‐\/uv AHdr rhelo Ke tene AnusrIne je e AnuwUit Ýg! krI Ke, pyaRymaH AtIiNãy AanHdno Anuwv Ýg! kyÈ Ke te sMyG¹iÚ Ke.

xuâ smiktna Sv$pne jeAo Ô`ta n=I Aeva A&anIAo khe Ke ke‐(baæ) sHym Ae j cIj Ke. sHymwav mnu*ypyaRymaH j hoy Ke, bIÒ 5` gitmaH hoto n=I. te=I mnu*y AvS=amaH v/taid sHymnaH sa\nnuH Aacr` krvuH Ôe{Ae.

Are wa{¦ sHym kone khIAe AenI tne qbr n=I. jene xuâ Aa„ana AnuwvpUvRk sMyGdxRn =yuH Ke tene je Aa„Sv$pmaH lInta‐rm`ta hoy Ke tenuH nam sHym Ke. Aa v/t, tp Aaid je xuwrag Ke te sHym n=I¸ Ae to (qreqr) AsHym Ke. wgvan to Aem khe Ke ke‐im+ya¹iÚnaH b\aH v/t Ane tp bazv/t Ane baztp Ke. Are¦ p` Aene Aa smjvanI k–aH drkar Ke?




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 307

ATyare to bs Aa j‐v/t, tp, wi›, pUÔ, Ô5a [Tyaid b\uH qUb caLyuH Ke. lokone bharna Tyagno Ane baæ iÊyaAono mihma Ke Aem ke pote v/t paze Ke, dya paze Ke, b/ïcyR paze Ke, ÏIno Tyag kyÈ Ke, nGn rhe Ke Aem baæ Aacr`na mihma AaDe AHdr im+yaTvnuH mha xLy pD–uH Ke tene TyagvanuH Aene sUJtuH n=I. Are wa{¦ Ae b\I baæ TyagnI iÊyaAo to AwvI p` AnHtvar kre Ke. Ae ko{ AHtrnI cIj n=I. Ae iÊyaAomaH wgvan Aa„a n=I. ivna sMyGdxRn kdaictŸ 11 AHg wÌ Ôy top` te A&anI Ke. lokone AakruH lage p` xuH =ay? ragnI iÊyamaH \mR mane tene to im+yaTvno bH\ =ay Ke. wgvan Aa„a AHdr sda AbH\Sv$p Ke teno mihma krI temaH AHtl±n =vuH te AbH\piràm Ke. AhÄ kzxmaH je Aava AbH\ piràmne ÝaPt =yo Ke Aeva smiktI‐&anInI vat Ke.

khe Ke-;y>ip' Ôeke ;smymŸ AnusrNt:' potpotana smyne Anusrta (A=aRtŸ potpotana smye _dymaH Aavta) Aeva ;pUvRbâa:' pUvRbâ (pUveR A&an‐AvS=amaH bH\ayela) ;ãVy$pa: ÝTyya:' ãƒ$p ÝTyyo ;s¿aH' potanI s¿a ;n ih ivjhit' KoDta n=I...

xuH kæuH? ke sMyGdxRn Ýg! =taH im+yaTv t=a AnHtanubH\I sHbH\I kØayno nax =va KtaH Aa@ kmR je pD–aH Ke te potanI s¿a KoDtaH n=I. sMyG¹iÚne p` Aa„Ýdexe sHbH\maH rhelaH Aa@ jDkmRnuH AiStTv Ke Ane teAo smye smye _dymaH p` Aave Ke. ;tdip' top` ;sklragäeØmohVyudasatŸ' svR ragäeØmohno Awav hova=I ;&ainn:' &anIne ;kmRbN\:' kmRbH\ ;jatu' kdaip ;Avtrit n' Avtar \rto n=I‐=to n=I. &anIne (¹iÚ ApeÙaAe) ko{ p` ragäe*amoh =ta nih hova=I tene nvaH kmR bH\ata n=I Aem khe Ke. AhIH AnHt sHsarnuH kar` AevaH im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØayno nax =yo Ke te ApeÙaAe vat Ke. AiS=rtano ALp cair5‐doØ AhÄ g`vamaH Aaƒo n=I. cair5‐doØ Ae to Ait ALp doØ Ke. tene gaE krIne AhÄ khe Ke ke &anIne‐\m±ne kmRbH\ kdaip Avtrto‐=to n=I.

vzI ke!lak khe Ke ke‐&anI ko{ j¡dI cIj Ke Ane \m± ko{ j¡dI cIj Ke. teAo khe Ke ke Ame \m± KIAe p` &anI n=I. prHtu Ae vat brabr n=I. &anI n hoy te vzI \m± kevo? wa{¦ &anI kho ke \m± kho‐bHne Aek j Ke \m± &anI Ke Ane &anI \m± Ke. inivRkLp Aa„ano jene Anuwv Ke te sMyG¹iÚ \m± Ke, &anI Ke. wa{¦ Aa ApUvR vat Ke.





j¡Ao, ;wrt cÊI FrmaH vEragI' Aem Aave Ke ne? wrt cÊvt±ne 96 hÔr ra`IAo Ane te sHbH\I vasna htI. p` Ae to cair5no ALp doØ hto. tene gaE` krIne ;wrt FrmaH vEragI' Aem kæuH Ke. ßyare ko{ laqo kroD ke Abj vØR su\I v/t, tp kre Ane b/ïcyaRid paze Ane Aena=I potane \mR =vanuH mane to tene im+yaTvno mhadoØ _pje Ke je AnHt sHsarnuH kar` =ay Ke.

ivprIt maNyta (im+yaTv) Ane tene AnusrIne =vavaza ragäeØno je e Aa„ana AHtr‐Anuwv äara nax kyÈ Ke AevI Aa@ vØRnI bailka p` sMyG¹iÚ &anI Ke. sMyGdxRn =ya pKI kdaictŸ lGn kre top` tene im+yaTv Ane AnHtanubH\InaH ragäeØ Ke nih. ALp cair5na doØne gaE krIne AhÄ kæuH ke tene nvIn kmRbH\ Avtrto n=I. wa{¦ sMyGdxRn ko{ AdŸwut cIj Ke.


;&anIne p` pUvR A&an‐AvS=amaH bH\ayela ãƒas/vo s¿a‐AvS=amaH hyat Ke Ane temna _dykaze _dymaH Aavta Ôy Ke.' j¡Ao, kzxmaH potpotana smyne Anusrta''‐Aem je kæuH htuH teno Aa A=R kyÈ ke &anIne s¿amaH rhelaH pUvRnaH jDkmÈ potana kazmaH _dymaH Aave Ke. hve khe Ke‐

;prHtu te ãƒas/vo &anIne kmRbH\nuH kar` =ta n=I, kemke &anIne skz ragäeØmoh wavono Awav Ke.' jene AHdr rhela siCcdanHdmy wgvan Aa„ana AvlHbne sMyGdxRn =yuH tene im+yaTv Ane tene AnusrIne =nara ragäeØ nax pamI gya. te=I tene pUvR ãƒas/vono _dy nvIn kmRbH\nuH kar` =ta n=I. AhÄ je skz rag‐äeØ‐mohno Awav kæo TyaH im+yaTv Ane AnHtanubH\I ragäeØmoh smjva. sHsarnuH mUz im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØay Ke. te=I je ApeÙaAe vat Ke te y=a=R smjvI. mUz‐jDno j je e nax kyÈ Ke teva smiktIne ragäeØmoh =ta j n=I Ane te=I tene pUvR ãƒas/vo nva kmRbH\nuH kar` =ta n=I Aem khe Ke.

wrt cÊvt± K laq pUvR cÊvt±‐pde ræa. Aek pUvRmaH 70 laq p6 hÔr kroD vØR =ay. Aeva K laq pUvR cÊvt±‐pde rheva KtaH temne kmRbH\n =tuH n htuH kar` ke teAo smiktI hta.

Tyare ko{ vzI khe Ke ke te to Ae j wve moÙ jnar mhan puruØ hta, p` bIÔne to kmRbH\n =ay j ne¦

sma\an:- wa{¦ mhan to Aa„a Ke Ane teno Aemne Anuwv hto. AnHt sHsarnI jD AevaH im+yaTv Ane te Ýkarna ragäeØ Aemne hta nih.




smysar ga=a‐173 =I 176 ) ( 309 ALp rag hto tene kar e kmRnI iS=it Ane rs pD–o te p` ALp hto. wrt cÊvt± moÙgamI hta prHtu ko{ te wve moÙ n Ôy Ane SvgRmaH Ôy top` smiktIne dIFR sHsarna kar`$p Aeva ragäeØmoh hota n=I.

AhÄ smiktIne ragäeØmoh Ke j nih Aem kæuH TyaH AiS=rtana ALp ragne g~yo n=I Aem smjvuH. bakI smiktIne AiS=rtana kar e xuwaxuw bHne wav Aave Ke, prHtu temaH ivxeØta Ae Ke ke ßyaH su\I tene Axuwwav rhe Ke TyaH su\I tene wiv*yna Aayu*yno bH\ pDto n=I¸ ßyare te xuwwavmaH Aave Ke Tyare wiv*yna Aayu*yno bH\ pDe Ke. wrt cÊvt± to te j wve moÙ gya Ae!le Aemne wiv*yna Aayuna bH\no sval n=I, prHtu bIÔ cÊvt± ke bzdev Aaid ke je SvgRmaH vEmaink devmaH Ôy Ke tene ßyaH su\I Axuw wavno kaz Ke TyaH su\I wiv*yna Aayuno bH\ pDto n=I.

co=e gu S=anke \m±ne Aa¿R Ane raEã bNne |yan hoy Ke. Fà xuwwav tem j Fà Axuwwav Aave Ke. ÏI‐sevnno Axuw rag p` Aave Ke. prHtu te kaze \m±ne wiv*yna Aayuno bH\ n pDe Ae!luH ko{ gjbnuH sMyGdxRnnuH Ôer Ke. Aho¦ sMyGdxRn Ane sMyG&anno ko{ AicHTy AlaEikk mihma Ke¦

lokone ko{ bharmaH raßy, dukan ke ku!uHbpirvar KoDI de ke xrIr=I b/ïcyR paze to teno mihma Aave Ke. prHtu AemaH xuH Ke wa{? AemaH to Ôe kØay mHd hoy to pu~ywav Ke, p` im+yaTv to éwuH j Ke. AemaH Tyag to jray n=I kemke im+yaTvno ßyaH Tyag n=I TyaH bIÔe Tyag jray sHwivt n=I. im+yaTvno Tyag =taH svR rag‐äeØ‐mohno Tyag ={ Ôy Ke. AhÄ kæuH ne ke‐&anIne smSt rag‐äeØ‐mohno Awav Ke. wa{¦ AacayR wgvan k{ xElI=I vat kre Ke te y=a=R smjvI Ôe{Ae.

Are¦ p` Aene k–aH pDI Ke? Aaqo idvs bayDI‐KokraH Ane vepar‐\H\anuH jtn krvamaH j gUHcayelo rhe Ke. TyaH vzI =oDo vqt mze to AevuH saHwzva mze ke‐v/t kro, tp kro, wi› kro [Tyaid¸ te vDe tmaruH kLya` ={ jxe. prHtu wa{¦ Ae to ê\I ]âa$p im+yaTvne poØk‐A&anne poØk Ý$pà Ke.

wgvan¦ ßyaH pote siCcdanHdSv$pe i5kaz ibraje Ke TyaH ¹iÚ krva jevI Ke. pote sda prma„Sv$p j Ke tenI pase jva jevuH Ke, Ane inim¿, rag ne pyaRy trf pI@ krva jevI Ke. smÔ uH kaH{...?

Tyare ko{ vzI khe Ke ke‐;smai\ xtk' xaÏmaH Av/tna piràmne tDkanI Ane v/tna piràmne KayanI _pma AapI Ke ne?





sma\an:- ha, prHtu Ae v/t kone hoy? wa{¦ jene AHtrna AvlHbne Aa„&an =yuH Ke AenI TyaH vat Ke. ivna Aa„&an Av/tna piràm tDko Ane v/tna piràm KaHyo‐Aem Ke nih. jene Aa„ana Anuwvsiht sMyGdxRn =yuH Ke Aeva smiktIne Av/tna AxuwwavmaH rhevuH Ae tDko Ke. ßyare te v/tna xuwmaH Aave Ke Tyare te v/t‐piràm KaHya sman Ke. ßyare smiktIne AHdr vItragI xaHit v\I Ôy Ke, vEraGyna piràm ¹#tr =ay Ke Tyare tene sa=e v/tna ivkLp Aave Ke AenI TyaH vat Ke.

AhÄ hve ivxeØ qulaso kre Ke ke‐;AhÄ skz ragäeØmohno Awav buiâpUvRk ragäeØmohnI ApeÙaAe smjvo.' mtlb ke &anIne je svR ragäeØmohno Awav kæo te buiâpUvRk Ae!le ruicpUvRkna ragäeØmohnI ApeÙaAe smjvuH. pHiDt rajmlÒAe ;buiâpUvRk'no bIÔe A=R ;Ô`vamaH Aave te'‐Aem kyÈ Ke prHtu Ae vat AhÄ n=I. AhÄ to AiwÝaymaH &anIne svR ragäeØmohno Awav Ke AenI vat Ke.

loko pUKe Ke ne ke‐rag kem !ze? wa{¦ pote icdanHdFnSv$p prma„a Ke tene SpxR krtaH Ae!le ke temaH Aekag/ ={ pir`mtaH ragno nax ={ Ôy Ke. Aa isvay ragna naxno bIÔe ko{ _pay n=I.

Are¦ sHsarna kam AaDe Aene Aa saHwzva Ane smjvanI k–aH nvrax Ke? Fre potane dIkro n hoy to ko{ bIÔno dIkro godmaH le p` sHsarnuH lp to AHdr raqe j. Are¦ Aa sHsarIAonI kevI rIt¦ bIÔna dIkrane gode leva krtaH je pEsa hoy te \mRkayRmaH qceR to xuwwav =ay, Ane smy tÀv‐ivcarmaH ka#e to Aa„kLya` p` =ay.

ha, p` godmaH leva=I potano vHx rhe ne? pEsa \mRkayRmaH qceR AemaH vHx k–aH rhe?

sma\an:- kono vHx wa{? Aa jD dehno vHx? ware ivic5 sHsar¦ wa{¦ Ae dehna vHxnI ruic AnHt jNm‐mr`na du:qmaH naqnarI Ke. Ae b\a lpne KoDI Aa xaÏ xuH khe Ke AenuH ]v`, icHtn Ane mnn krvanI fursd levI Ôe{Ae.

∙ ∙ ∙

hve Aa j A=R ¹# krnarI be ga=aAo Aave Ke tenI sUcinka$p }lok khe Ke:‐




smysar ga=a 173 =I 176 ) ( 311


;ytŸ' kar` ke ;&ainn: ragäeØivmohanaH AsMwv:' &anIne ragäeØmohno AsHwv Ke ;tt: Ov' te=I ;ASy bH\: n' tene bH\ n=I.

j¡Ao to qra¦ Aa xuH khe Ke? ke co=e gu S=anke smiktIne‐&anIne ragäeØmoh Ae!le ke du:q n=I. qreqr to AhÄ im+yaTvno nax =yo Ke te=I te sHbH\I ragäeØmoh n=I Aem khevuH Ke. Aa=I ko{ Aem smÒ le ke svR=a ragäeØ ke du:q n=I A=aRtŸ AekluH suq j suq Ke to Aem n=I. saca wavilHgI sHt ke jene Aa„&an siht Ýcur SvsHvedn vteR Ke tene p` Kõe gu S=anke ikHictŸ rag, Axuâta Ane du:q Ke. AhÄ Aa kzxmaH to buiâpUvRk Ae!le ruicpUvRkna Aas/vna AwavnI ApeÙaAe vat Ke.

A#I äIpnI bhar SvyHwUrm` smuãmaH Aek smiktIAe AsHQy im+ya¹iÚ‐Ae rIte AsHQy smiktI paHcme gu S=anke Ke. AevI j rIte Aivrt sMyG¹iÚ ityÅc p` TyaH AsHQy Ke. te b\a &anI Ke te=I te b\ane AhÄ je ApeÙaAe khevamaH Aave Ke te ApeÙaAe ragäeØmohno Awav Ke, Ane te=I temne bH\ n=I. te paÌmaH Aek hÔr Ôejn Ae!le car hÔr ga_ laHbHo mgrmCK rhe Ke. te diryanuH paÌ pIve Ke je paÌna ibHdumaH AsHQy Òv rhela Ke TyaH gr uH n=I ke paÌ gzIne pIve. KtaH tene AenuH pap ALp Ke Ane bH\n p` ALp Ke. sMyGdxRnnI ApeÙaAe (¹iÚnI muQytaAe) tene Aas/v Ane bH\ n=I Ane cair5nI ALp AiS=rta Ke tenI ApeÙaAe ÔevamaH Aave to ALp AiS=rta Ke Ane ALp bH\ p` Ke. ko{ne Aem =ay ke Aa kevuH? FDIkmaH Ke ne FDIkmaH n=I¦ wa{¦ ßyaH je ApeÙaAe vat hoy te y=a=R smjvI Ôe{Ae.

&anIne ragäeØmohno AsHwv Ke te=I tene bH\ n=I‐Ae pr=I ko{ Aem smje ke &anI kroDo pUvR mo!a rajpa!maH Ane hÔro ÏIAona wogmaH rhe, jeno Aek koizyo KNnuH kroDnuH paydz n pcavI xke Aeva b5Is koizyanuH wojn kre KtaH tene bH\ n=I to te brabr n=I. tene ALp AiS=rtano rag Ke Ane te!luH bH\n p` Ke. cÊvt± KNnu hÔr raÌAone wogve KtaH tena wogne injRranuH kar` kæuH Ke ma!e tene svR=a bH\ =to j n=I Aem ko{ mane to te y=a=R n=I. tene im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØay n=I Ane AnHt sHsarna kar`wUt bH\ Ae j hova=I Aena (im+yaTvaidna) AwavnI ApeÙaAe bH\ n=I, injRra Ke Aem kæuH Ke. TyaH ko{ pkDI le ke‐Lyo, wogne injRranuH kar` kæuH Ke to wa{¦ tuH ApeÙa smßyo n=I. wa{¦ tuH \Irj=I saHwz.




312 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ¹iÚpUvRk SvwavnI ÌicmaH ragno AiwÝay KU!I Ôy Ke te=I ¹iÚno mihma dxaRvva &anIna wogne injRranuH kar` kæuH Ke ANy=a je pHcmhav/tna xuw piràmne bH\nuH kar` khe te xuH wogna Axuw piràmne injRranuH kar` khe? wa{¦ tuH ApeÙa n smje Ane (AekaHte) taè to Ae n cale bapa¦

injRra Ai\karmaH Aek bIÒ vat Aave Ke ke‐;;he smiktI¦ tuH prãƒne wogv.'' hve Aa„a ßyaH prãƒne wogvI xkto n=I TyaH tuH Aene wogv Aem khe Aeno A=R xuH? wa{¦ TyaH prãƒna kar e tne Apra\ Ke AevI ivprIt ¹iÚ KoDavvanI vat Ke. Aem ke prãƒna kar e tne Apra\‐nukxan =ay Ke AevI im+ya maNyta KoDI de. tara Apra\=I tne bH\ Ke Aem TyaH isâ krvuH Ke.

&anIne ikHictŸ rag hoy Ke p` Ae to AiS=rtano doØ Ke, Ane te Sv$pna _g/ AvlHbne Êmx: m!I Ôy Ke. xaÏmaH kæuH Ke ne ke‐

;isßJHit cirywÎa dHs`wÎa ` isßJHit' (dxRnpahuD) mtlb ke v/t, tp Aaid$p pu~ywav=I \mR =ay Aem je mane Ke te Aa„a dxRn=I w/Ú Ke Ane teno moÙ =to n=I kemke je dxRn=I w/Ú Ke te &an Ane cair5=I p` w/Ú Ke. im+ya¹iÚne Aa„anaH ruic, &an ke cair5 Aekey hotaH n=I. ßyare smiktI cair5=I riht hoy KtaH tene sMykŸdxRn Ke Ae!le vtRmanmaH puÌØa=RnI AoKpna kar e ikHictŸ AiS=rtano doØ Ke tene te (heyp e) Ô e Ke Ane Ême AHtrna _g/ AvlHbnna puÌØa=R vDe teno te nax krI de Ke.

wa{¦ v/t, tp, wi›, pUÔ Aaidna piràm xuwwav Ke Ane te doØ Ke. smysarmaH Aalocnno ßyaH pa@ Ke TyaH xuwwav Ke te vtRman doØ Ke Aem kæuH Ke ma!e to tenuH (Aa„ana Aa]ye) Aalocn kre Ke. prHtu ATyare bhu ferfar ={ gyo¦ lokoAe vItragna magRne cuH=I cuH=Ine ragmaH rgDI naQyo Ke.

wa{¦ wgvan kevzI prma„ano magR vItragtano magR Ke, Ane te vItrag pyaRy=I _TpNn =ay Ke. ragnI pyaRy vDe vItrag magR kdIy _TpNn n =ay. co=e gu S=ane sMyGdxRn, &an Ane cair5no je AHx Ke te vItrag pyaRy Ke Ane te pyaRy ragna Aa]ye _TpNn ={ n=I, p` potana i5kazI vItragSvwavna Aa]ye _TpNn ={ Ke.




smysar ga=a 173 =I 176 ) ( 313

jena _pdexmaH Aem AavtuH hoy ke Aa v/t Ane tp Aaidna xuwwav krtaH krtaH kLya` ={ jxe AenI to ¹iÚ j im+ya Ke. AenuH ]âan ßyaH ivprIt Ke TyaH v/t Ane tp Aene (sMykŸ) Ke j k–aH? (Ke j nih). A&anInI vate vate fer Ke, wa{¦

AhÄ khe Ke‐&anIne nvIn bH\ n=I kemke ragäeØmoh Ke te bH\nuH kar` Ke Ane &anIne ragäeØmohno AsHwv Ke.

(Ývcn nH. 237 =I 240 calu ∙ idnaHk 20‐10‐76 =I 23‐10‐76)




ga=a 177-178

rago doso moho y Aasva ìT= sMmidi‚Ss. tMha Aasvwave` ivà hedU ` pŠya hÇit.. 177..

hedU cduiVvyPpo A‚ivyPpSs kar H wi`dH. teisH ip y ragadI teismwave ` bßJHit.. 178..

rago äeØo mohü Aas/va n siNt sMyG¹Úe:. tSmadas/vwaven ivna hetvo n ÝTyya wviNt.. 177..

hetuütuivRkLp: AÚivkLpSy kar`H wi`tmŸ. teØamip c ragadySteØamwave n b|yNte.. 178..

hve Aa A=R na sm=RnnI be ga=aAo khe Ke:‐

nih ragäeØ, n moh-Ae Aas/v n=I su¹iÚne, te=I j Aas/vwav iv` nih ÝTyyo hetu bne¸ 177.

hetu ctuivR\ AÚiv\ kmÈ tàH kar` kæa, tenaHy ragaidk kæa, ragaid nih TyaH bH\ na. 178.

ga=a=R:- (rag:) rag, (äeØ:) äeØ (c moh:) Ane moh‐ (Aas/va:) Ae

Aas/vo (sMyG¹Úe:) sMyG¹iÚne (n siNt) n=I (tSmatŸ) te=I (Aas/vwaven ivna) Aas/vwav ivna (ÝTyya:) ãƒÝTyyo (hetv:) kmRbH\naH kar` (n wviNt) =ta n=I.

(ctuivRkLp hetu:) (im+yaTvaid) car Ýkarna hetuAo (AÚivkLpSy) Aa@ ÝkarnaH kmÈnaH (kar`H) kar` (wi`tmŸ) khevamaH Aaƒa Ke, (c) Ane (teØamŸ Aip) temne p` (ragady:) (Òvna) ragaid wavo kar` Ke (teØamŸ Awave) te=I ragaid wavona AwavmaH (n b|yNte) kmR bH\ataH n=I. (ma!e sMyG¹iÚne bH\ n=I.)

!Ika:- sMyG¹iÚne ragäeØmoh n=I kar` ke sMyG¹iÚpànI ANy=a Anuppi¿ Ke (A=aRtŸ ragäeØmohna Awav ivna sMyG¹iÚp uH bnI xktuH n=I)¸




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 31p

(vsNtitlka) A|yaSy xuânymuâtbo\itî- mEkaG/ymev klyiNt sdEv ye te. ragaidmu›mns: sttH wvNt: pXyiNt bN\iv\urH smySy sarmŸ.. 120..

ragäeØmohna AwavmaH tene (sMyG¹iÚne) ãƒÝTyyo pudŸglkmRnuH (A=aRtŸ pudŸglkmRna bH\nnuH) hetup uH \arta n=I kar` ke ãƒÝTyyone pudŸglkmRna hetup`ana hetuAo ragaidk Ke ma!e hetuna hetuna AwavmaH hetumanno (A=aRtŸ kar`nuH je kar` tena AwavmaH kayRno) Awav Ýisâ hova=I &anIne bH\ n=I.

wava=R:- AhÄ, ragäeØmohna Awav ivna sMyG¹iÚp uH ho{ xke nih Aevo AivnawavI inym kæo TyaH im+yaTvsHbH\I ragaidkno Awav smjvo. im+yaTvsHbH\I ragaidkne j AhÄ ragaidk g`vamaH Aaƒa Ke. sMyG¹iÚ =ya pKI kaH{k cair5mohsHbH\I rag rhe Ke tene AhÄ g~yo n=I¸ te gaE Ke. Aa rIte sMyG¹iÚne wavas/vno A=aRtŸ ragäeØmohno Awav Ke. ãƒas/vone bH\na hetu =vamaH hetuwUt Aeva ragäeØmohno sMyG¹iÚne Awav hova=I ãƒas/vo bH\na hetu =ta n=I, Ane ãƒas/vo bH\na hetu nih =ta hova=I sMyG¹iÚne‐&anIne ‐bH\ =to n=I.

sMyG¹iÚne &anI khevamaH Aave Ke te yoGy j Ke. ;&anI' xBd muQyp e 5`

ApeÙaAe vpray Ke:‐ (1) Ý=m to, jene &an hoy te &anI khevay¸ Aam samaNy &annI ApeÙaAe to svR Òvo &anI Ke. (2) sMykŸ &an Ane im+ya &annI ApeÙa levamaH Aave to sMyG¹iÚne sMyG&an hova=I te ApeÙaAe te &anI Ke Ane im+ya¹iÚ A&anI Ke. (3) sHpU R &an Ane ApU R &annI ApeÙa levamaH Aave to kevzI wgvan &anI Ke Ane KÍS= A&anI Ke kar` ke isâaHtmaH paHc wavonuH k=n krtaH barma gu`S=an su\I A&anwav kæo Ke. Aa Ýma e AnekaHt=I ApeÙa vDe ivi\inØe\ inbaR\p e isâ =ay Ke svR=a AekaHt=I kaH{ p` isâ =tuH n=I.

hve, &anIne bH\ =to n=I Ae xuânynuH mahaTmy Ke ma!e xuânyna mihmanuH kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (_âtbo\icîmŸ xuânymŸ A|yaSy) _ât &an (‐ko{nuH dbaƒuH

dbay nih AevuH _þt &an) jenuH lÙ` Ke Aeva xuânymaH rhIne A=aRtŸ xuânyno Aa]y krIne (ye) jeAo (sda Ov) sday (OekaG/ymŸ Ov) Aekag/p`ano





(vsHtitlka) ÝCyuTy xuânyt: punrev ye tu ragaidyogmupyaiNt ivmu›bo\a:. te kmRbN\imh ibw/it pUvRbâ- ãVyas/vE: kËtivicZivkLpjalmŸ.. 121..

j (klyiNt) AWyas kre Ke (te) teAo, (sttH) inrHtr (ragaidmu›mns: wvNt:) ragaid=I riht ictvaza vtRta =ka, (bN\iv\urH smySy sarmŸ) bH\riht Aeva smyna sarne (A=aRtŸ potana xuâ Aa„Sv$pne) (pXyiNt) deqe Ke‐Anuwve Ke.

wava=R:- AhÄ xuâny vDe Aekag/tano AWyas krvanuH kæuH Ke. ;huH kevz &anSv$p KuH, xuâ KuH'‐AevuH je AaTmãƒnuH pir`mn te xuâny. Aava pir`mnne lI\e v<i¿ &anmaH vZya kre Ane iS=rta v\tI Ôy te Aekag/tano AWyas.

xuâny ]ut&anno AHx Ke Ane ]ut&an to proÙ Ke te=I te ApeÙaAe xuâny äara =to xuâ Sv$pno Anuwv p` proÙ Ke. vzI te Anuwv Aekdex xuâ Ke te ApeÙaAe tene ƒvhar=I ÝTyÙ p` khevamaH Aave Ke. saÙatŸ xuâny to kevz&an =ye =ay Ke. 120.

hve khe Ke ke jeAo xuâny=I Cyut =ay teAo kmR baH\e Ke:‐

}loka=R:- ([h) jgtmaH (ye) jeAo (xuânyt: ÝCyuTy) xuâny=I Cyut

={ne (pun: Ov tu) frIne (ragaidyogmŸ) ragaidna sHbH\ne (_pyaiNt) pame Ke (te) Aeva Òvo, (ivmu›bo\a:) jem e &anne KoDyuH Ke Aeva =ya =ka, (pUvRbâãVyas/vE:) pUvRbâ ãƒas/vo vDe (kmRbN\mŸ) kmRbH\ne (ivw/it) \ar` kre Ke (‐kmÈne baH\e Ke) ‐ (kËt-ivicZ-ivkLp-jalmŸ) ke je kmRbH\ ivic5 wedona smUhvazo hoy Ke (A=aRtŸ je kmRbH\ Anek Ýkarno hoy Ke).

wava=R:- xuâny=I Cyut =vuH Ae!le ;huH xuâ KuH' Aeva pir`mn=I Ku!Ine

Axuâ$pe pir`mvuH te A=aRtŸ im+ya¹iÚ bnI jvuH te. Aem =taH, Òvne im+yaTv sHbH\I ragaidk _TpNn =ay Ke, te=I ãƒas/vo kmRbH\naH kar` =ay Ke Ane te=I Anek ÝkarnaH kmR bH\ay Ke. Aa rIte AhÄ xuâny=I Cyut =vano A=R xuâtana wan=I (sMykŸTv=I) Cyut =vuH Aem krvo. _pyognI ApeÙa AhÄ gaE Ke, A=aRtŸ xuâny=I Cyut =vuH Ae!le xuâ _pyog=I Cyut =vuH Aevo




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 317 A=R AhÄ muQy n=I¸ kar` ke xuâopyog$p rhevano kaz ALp hova=I ma5 ALp kaz xuâopyog$p rhIne pKI tena=I KU!I &an ANy &eyomaH _pyu› =ay top` im+yaTv ivna je ragno AHx Ke te AiwÝaypUvRk nih hova=I &anIne ma5 ALp bH\ =ay Ke Ane ALp bH\ sHsarnuH kar` n=I. ma!e AhÄ _pyognI ApeÙa muQy n=I.

hve Ôe _pyognI ApeÙa l{Ae to Aa Ýma e A=R F!e:‐Òv xuâSv$pna inivRkLp Anuwv=I KU!e prHtu sMykŸTv=I n KU!e to tene cair5mohna rag=I kaH{k bH\ =ay Ke. te bH\ Ôeke A&anna pÙmaH n=I top` te bH\ to Ke j. ma!e tene m!aDvane sMyG¹iÚ &anIne xuâny=I n KU!vano A=aRtŸ xuâopyogmaH lIn rhevano _pdex Ke. kevz&an =taH saÙatŸ xuâny =ay Ke. 121.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 177-178 : m=azu

hve Aa A=Rna sm=RnnI be ga=aAo khe Ke:‐

xuH khe Ke? ke je Òv ragäeØmoh kre Ke tene jUnaH ãƒkmR nvaH kmRna bH\nuH kar` =ay Ke. prHtu sMyG¹iÚne wavas/v n=I te=I tene ãƒas/vo nva bH\nuH kar` =ta n=I Aem Aa ga=aAomaH ¹# kre Ke‐


;sMyG¹iÚne ragäeØmoh n=I kar` ke sMyG¹iÚpànI ANy=a Anuppi¿ Ke...'

j¡Ao, xuH khe Ke? ke rag=I iwNn pDIne je e wed&an Ýg! kyuÅ Ane siCcdanHdmy wgvan Aa„ano Anuwv kyÈ te sMyG¹iÚne ragäeØmoh n=I. ragna ktaRpàno jene AiwÝay n=I Ane xuâ cEtNyna Aa]ye Ýg! =tI vItrag pyaRy j \mR$p Ke AevI jenI maNyta Ke te sMyG¹iÚ Ke Ane Aena _pdexmaH xuwrag=I xuâta Ýg!e Aevo AiwÝay kdIy Aave nih. Aha¦ inmRz iv&anFnSv$p wgvan Aa„ane rag=I iwNn Anuwvvo Ae j sMyGdxRn Ke Ane TyaH=I j moÙmagRnI x$Aat =ay Ke.

AhÄ im+yaTv Ane AnHtanubH\I kØaynI ApeÙaAe vat Ke. sMyG¹iÚne AnHtanubH\I ragäeØ Ane moh nam im+yaTv Ae 5è n=I. im+yaTv Ane ragäeØ je AnHtsHsarnI jD Ke Aene AhÄ sHsar gÌne Aas/v kæo Ke.

hve Aa=I ko{ bcav kre ke Amne AiS=rta gme te!lI hoy temaH Amne




318 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 xuH Ke? to Aem n cale. (Aevo bcav krnar to smiktI j n=I). smiktIne je ikHictŸ AiS=rta Ke te cair5no doØ Ke Ane tenuH Aene ALp bH\n p` Ke. @e@ dsma gu S=ane ßyaH AbuiâpUvRkno rag Ke TyaH p` moh t=a Aayu kmR isvay K kmRnuH bH\n pDe Ke. smiktIne ßyaH su\I xuwrag Ke TyaH su\I Ae doØ Ke prHtu im+yaTv Ane AnHtanubH\I ragäeØ jevo Ae mha doØ n=I.

Are¦ jgtmaH A&anIAo xaÏ vaHcva=I, wgvannI Ýitmana dxRn=I, wgvannI wi›=I sMyGdxRn =xe Aem mane Ke. vzI xuwrag krtaH krtaH smikt Ýg!xe Aem prSpr AacayRpùH kre Ke¸ AacayRpùH Ae!le maHhomaHhe AekbIÔne _pdexe Ke. teAo khe Ke‐pHcmkazmaH ATyare Aa j krI xkay Ane Aa j (xuwrag j) krva jevuH Ke. kH{k (pu~ywav) kro, kro¸ kH{k krxo to kLya` =xe.

temne AhÄ SpÚ khe Ke ke rag=I iwNn pDIne Aa„anuwv kre tene sMyGdxRn =ay Ke Ane smiktIne ragäeØmohno AiwÝay hoto n=I. wa{¦ prma=Rno Aa Aek j pH= Ke. paHcma AaramaH rag=I (\mR) =ay Ane co=a AaramaH wed&an=I =ay‐xuH Aem Ke? (na). Are¦ lokoAe bhu ferfar krI naQyo Ke¦ rag=I ÝaiPt =ay AevI vato prSpr hÇx=I kre Ke Ane hÇx=I saHwze Ke p` pote inmRzanHdno na= xuâ cEtNymy wgvan sda rag=I iwNn AHdr pD–o Ke AenI Aene qbr n=I. Are wa{¦ Aek var AHdr DoikyuH krI AenI ]âa to kr¸ te=I tne law =xe, smikt =xe. p` Aene k–aH nvrax Ke?

ibcarane Aaqo idvs‐covIse klak sHsarmaH‐vepar‐\H\o Ane bayDI‐KokraH AaidnuH jtn krvamaH‐papmaH caLyo Ôy Ke. \mR to k–aHy ræo, pu~yey Aene k–aH=I mze? (pu~ynaH p` Aene @ekaàH n=I). Aaqo id Aam rzvuH Ane Aam kmavuH, mal Aam lavvo Ane Aam vecvo, Aam vqarmaH naqvo Ane Aam sHwaz krvI‐[Tyaid Anek ivkLpo krI Aaqo id pap j pap _pÔve Ke. pap, pap ne papmaH pDela tene \mRbuiâ kem =ay?

Aa„ano vepar to ragriht =vuH te Ke. moÙna pH=e jvuH Ke jene Aeva moÙa=±Ae to kevz&anne _TpNn krnarI wed&anßyoit Ýg! krvanI Ke. xuH (jena=I iwNn =yuH Ke Aeva) ragne raqIne wed&an =ay? (n =ay). vItragnI vaÌmaH to rag=I iwNn pDIne vItrag dxa Ýg! krvanI vat Ke. jNm‐mr`no AHt lavvo hoy to bapu¦ Aa vat Ke. bakI to pu~yey AnHtvar kyaÅ Ane Aena fzmaH SvgRmaH p` AnHtvar gyo. wgvanna smosr`maH p` AnHtvar




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 319 Ae e Aa vat saHwzI prHtu rag=I iwNn pDvanI vat Aene ruic nih. te=I to kæuH Ke ke‐;kevzI Aagz rhI gyo koro.' ãƒ sHym=I @e@ g/Eveyk su\I j{ne Aa„ana wan ivna TyaH=I mnu*y ={, #ormaH j{ nrk‐ingodmaH Òv caLyo Ôy Ke. AavI vat Ke, wa{¦

Aho¦ Aa to qUb gHwIr vat Ke¦ kuHdkuHdacayRnaH xaÏo Ae!le sI\I wgvannI vaÌ. vzI Ae mha idgHbr sHt potana injvEwv=I vat krI ræa Ke. smysar ga=a p maH prmguÌ svR&dev Ae!le wgvan mhavIr Aaid svR&‐devo‐TyaH=I x$ krIne mara guÌ pyÅt b\a inmRz iv&anFnSvwavmaH mGn hta Aem kæuH Ke. TyaH mhav/t pazta hta ke nGn idgHbr hta Aem vat lI\I n=I. Are¦ kevzI b\ane Ô e Ke Aem p` TyaH lI\uH n=I. teAo inmRz iv&anFnSvwavmaH mGn hta Aem kæuH Ke. Aho¦ xuH xElI Ke¦ vzI TyaH j kæuH Ke ke‐Aemna=I ;;Ýsad$pe Apayel'' A=aRtŸ Aemè k<pa krIne xuâa„tÀvno _pdex AaPyo¸ Ame layk hta ma!e Amne _pdex AaPyo Aem TyaH n kæuH. j¡Ao, kevI nm/ta¦

smysar ga=a p maH wgvane kæuH ne meH saHwZyuH te huH khuH KuH Aem n kæuH p` huH mara inj vEwv=I khuH KuH Aem AacayRdeve kæuH Ke. Aha¦ Aa to xElI j j¡dI Ke¦ AamaH to AHtrinmGntapUvRk SvanuwvnI j Ý\anta Ke. Svanuwv ivna wgvan pase=I saHwZyuH Ke ma!e wgvanno Aaxy j A&anInI vaÌmaH Aave Aem hotuH n=I. ma!e j &anIna _pdexnuH inim¿ bntaH mumuÙu Òve saE Ý=m Svanuwv siht sMyGdxRn Ýg! krvuH Ae j muQy Ke. moÙmagR ÝkaxkmaH lI\uH Ke ke A&anIno _pdex sMyGdxRn ÝaPt =vamaH inim¿ =to n=I. t=a &anI pase=I saHwzeluH hoy KtaH im+ya¹iÚna _pdexmaH wle te vItragnI vat kheto hoy KtaH karìvprItta, wedawedivprItta Ane Sv$pivprItta Aaƒa ivna rhetI n=I. te=I to AacayRdeve kæuH ke huH khuH KuH te Svanuwv=I Ýma` krvuH. (]ota Ane v›a bHnemaH SvanuwvnI j muQyta Ke).

AhÄ khe Ke‐sMyG¹iÚne ragäeØmoh n=I kar` ke sMyG¹iÚpànI ANy=a Anuppi¿ Ke A=aRtŸ ragäeØmohna Awav ivna sMyG¹iÚp uH bntuH n=I. sMyG¹iÚne ragäeØmoh n=I Ae!le ke ragaid krva layk Ke AevI buiâ sMyG¹iÚne n=I. AnHtanubH\Ina ragäeØ Aene n=I Ane je ikHictŸ rag Ke AenuH Aene SvaimTv n=I. sMyG¹iÚAe to ragriht Aaqo wgvan Aa„a pyaRymaH Ýisâ kyÈ Ke. Ùi`k k<i5m AvS=a=I potanuH shj i5kazI cEtNytÀv iwNn Ke AevuH Aena pircymaH Ane vednmaH AavI gyuH Ke. sMyG¹iÚAe rag=I law




320 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 =ay Ae vat saHwzI n=I ßyare im+ya¹iÚAe rag=I‐pr=I Aa„a iwNn Ke Ae vat saHwzI n=I. im+ya¹iÚAe rag krvo, rag krvo Ae j vat AnHtI var saHwzI Ke kemke AenuH j Aene vedn Ke.

ragäeØmoh n hoy TyaH sMyGdxRnnI _ppi¿ Ke A=aRtŸ im+yaTv$p moh Ane AnHtanubH\I ragäeØ ßyaH n=I TyaH sMyG¹iÚp uH Ke. ragäeØmohna Awav ivna sMyG¹iÚp uH bnI xktuH n=I. rag=I law =ay Aevo je im+yaTvwav tena Awav ivna sMyG¹iÚp uH ho{ xktuH n=I. ragna ktaRpàna wav ivnanuH sMyG¹iÚp uH Ke. Ahaha...¦ cEtNy mhas¿a saÙatŸ prma„Sv$pe AHdr ibraje Ke tene rag kÌH AevI buiâna Awav ivna sMyG¹iÚp uH sHwivt n=I. hve khe Ke‐

;ragäeØmohna AwavmaH tene (sMyG¹iÚne) ãƒÝTyyo pudŸglkmRnuH (A=aRtŸ pudŸglkmRna bH\nnuH) hetup uH \arta n=I kar` ke ãƒÝTyyone pudŸglkmRna hetupàna hetuAo ragaidk Ke.' mtlb ke Òv Ôe ragäeØmohwave pir`me to jDkmRno _dy Ke te nva bH\nuH kar` =ay Ke. prHtu &anIne to ragäeØmohwav Ke nih te=I tene pUvRna ãƒkmÈno _dy nva bH\no hetu =to n=I. nva bH\na hetumaH inim¿ ãƒkmR Ke p` Òv ãƒkmRna _dymaH ÔeDa{ ragäeØmoh kre to te nva bH\no hetu =ay Ke. AiS=rtana bH\nI AhÄ vat n=I.

;ma!e hetuna AwavmaH hetumanno (A=aRtŸ kar`nuH je kar` tena AwavmaH kayRno) Awav Ýisâ hova=I &anIne bH\ n=I.' &anIne ragäeØmohno Awav hova=I nvIn bH\ n=I.

wa{¦ sHsarnI kDakU!=I KU!Ine Aa tÀv saHwzvano‐smjvano pircy krvo Ôe{Ae. laEikkmaH kaH{k pu~y saruH hoy Ane paHc‐pcas laqnI sHpi¿ ={ hoy Ae!le qux =ay¸ p` wa{¦ Ae to b\uH \Uz\aÌ Ke. Ae b\ane maruH mane Ke Ae to mhamUqR Ke kemke Aa„a to prãƒne ADtoy n=I. Aa dIkra mara, pTnI marI, sHpi¿ marI Aem mane p` Ae b\I cIj k–aH taramaH AavI Ke? va tuH AemaH k–aH gyo Ke? KtaH Ae marI Ke Aem mane Ae to im+yaTvwav Ke Ae im+yaTvwavna gwRmaH AnHta jNm‐mr`naH du:q pDelaH Ke. smÔ uH kaH{...?

Tyare ko{ khe Ke‐jenI sa=e hStmezap krI pr~yo hoy, sa=e pcIs‐pcas vØR ræo hoy KtaH Ae ÏI potanI nih?

Are wa{¦ Ae ÏI to tarI nih p` Aena ÝTye je Aasi› =ay Ke te




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 321 p` tarI nih. bhu AakrI lage p` vat to Aa Ke. ko{ne Aekno Aek Kokro hoy Ane sarI qandan $pazI kNya sa=e tena lGnno ÝsHg hoy Ae!le KokranI ma AHdr=I qUb mlava kre, FaH!a taÌ‐taÌne gay¸ bIÔ khe ke Aam to sad besI jxe to khe‐k–aH varHvar Aa Avsr Aavvano Ke? Amare to Aa phelo Ane KeLlo Ke. Aha¦ kevuH gaHDp`¦ gaHDanaH te kaH{ j¡daH gam vstaH hxe¦ vzI Frna KokranI vhu Aave Ae!le srs $pazo JrI wrelo paHc hÔrno saDlo lavI AaPyo hoy te pheravI tene bhar mokle. Tyare bIÔ tena trf njr naqe Ae!le Aa quxI =ay. Are¦ Ôenara bIÒ njre Ôeta hoy TyaH Aa Ôè ke maro saDlo bhar pDe Ke maro saDlo Ke te pheravIne huH bhar pDuH KuH‐Ýisâ =aë KuH. AavuH Ke duinyanuH b\uH pokz ÔeyuH Ke. naCya n=I p` nacnarane Ôeya Ke. Are mUqR¦ k–aH g{ tarI buiâ? Aa xuH =yuH tne? Aa ragäeØmohna wav tne AnHt jNm‐mr` kravxe. AHdr ragriht cEtNySv$p Ke tenI ¹iÚ krI ragäeØmohriht ={ Ô. ragäeØmohriht =taH tne nvo bH\ nih =ay.


;AhÄ, ragäeØmohna Awav ivna sMyG¹iÚp uH ho{ xke nih Aevo AivnawavI inym kæo TyaH im+yaTvsHbH\I ragaidkno Awav smjvo. im+yaTv sHbH\I ragaidkne j AhÄ ragaidk g`vamaH Aaƒa Ke. sMyG¹iÚ =ya pKI kaH{k cair5mohsHbH\I rag rhe Ke tene AhÄ g~yo n=I¸ te gaE` Ke.'

Ahaha...¦ AnHt &an, AnHt dxRn, AnHt vItragI xaHit t=a AnHt AanHd$p je Apirimt Aa„Svwav Ke tena _pr ¹iÚ pDtaH t=a temaH Aekag/ =taH jene sMyGdxRn‐&an Ane AanHdno AHx Ýg! =ay Ke te sMyG¹iÚ Ke. Aeva sMyG¹iÚne ragäeØmohno Awav Ke kar` ke tene ragäeØ=I iwþ inj cEtNySv$pna Aa]ye SvalHbI ¹iÚ Ýg! ={ Ke. ßyaH sMyG¹iÚpùH hoy TyaH ragäeØmoh n hoy Ane ragäeØmoh n hoy TyaH j sMyG¹iÚpùH hoy Ke Aevo AivnawavI inym Ke.

ßyaH SvwavnI ruic n=I Ane ragnI ruic Ke TyaH im+yaTvsHbH\I ragäeØmoh smjva, ßyaH ragnI ruic Ke AevI im+yaTvnI AvS=amaH j =ta ragäeØne ragäeØ g`vamaH Aaƒa Ke. jene im+yaTvna naxpUvRk &anIp uH Ýg! =yuH Ke tene im+yaTvsHbH\I ragäeØmoh hota n=I. AiS=rtana ragäeØnI vat AhÄ gaE` Ke. Aha¦ pu~y‐papna ivkLpmaH potanuH Sv$p ßyaH su\I maNyuH htuH TyaH su\I




322 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 (potano) wgvan ¹iÚmaH=I qova{ gyo hto, prHtu ßyaH ivkarna (Sv$ppè) SvIkarno Tyag krIne ¹iÚmaH inj xuâ cEtNySv$pne g/h` kyuÅ TyaH tene im+yaTvsHbH\Ina ragäeØ hota n=I.

xaÏomaH je Aem Aave Ke ke Kõe gu S=ane je pHcmhav/tna piràm Ke te Aas/v Ke Ane dsme gu S=ane p` je AbuiâpUvRkno rag Ke te Aas/v Ke Ane tena=I K kmR Aave Ke te AiS=rtanI ApeÙaAe vat Ke. AiS=rtana ragne AhÄ g~yo n=I.

AhÄ to mUz vStu je AtIiNãy &an Ane AanHdno sagr xuâ cEtNymUitR wgvan Aa„a tena trf ¹iÚ ={ A=aRtŸ piràmno vzaHk xuâ cEtNymy ãƒSvwav _pr gyo tene im+yaTv Ane AnHtanubH\Ina ragäeØ hota n=I Ae vat Ke. cair5moh sHbH\I ikHictŸ rag hoy Ke p` AemaH Aene Ìic Ane Ýem k–aH Ke? AenuH Aene SvaimTv k–aH Ke? n=I¸ kemke rag du:q$p Ke Aem \m±ne Ô`p uH ={ gyuH Ke. te=I \m±na te ALp ragne AhÄ g~yo n=I. je ragna Aek AHxne p` potano mane Ke va AHxma5 ragnI jene ruic Ke tena ragäeØne ragäeØ g`vamaH Aaƒa Ke.

sHsarnI jD je im+yaTv teno jeè potana AnHt AnHt xi›Aona ipHD$p cEtNymy wgvanna Aa]ye nax kyÈ tenuH sHsarnuH mUz kpa{ gyuH Ke. Ahaha...¦ Aavo &anI lDa{na Axuw ragmaH ke KNnu hÔr raÌAona ivØymaH éwelo deqay top` te cair5mohsHbH\I ALp rag Ke Ane tene AhÄ g~yo n=I. jem ko{ mo!I AaHblIna JaDnuH mUz kapI naQya pKI paHdDaH rhe AenI g`trI xuH? =oDa idvsomaH j te sUka{ jxe. tem im+yaTvnuH mUizyuH kpa{ gya pKI \m±ne AiS=rtano ALp rag rhe to =oDa j kazmaH nax paMya ivna rheto n=I. Aa ApeÙaAe AiS=rtana ALp ragne AhÄ g~yo n=I. g~yo n=I Ae!le Aeno Awav Ke Aem nih, prHtu AenI muQyta n=I va Aene gaE kyÈ Ke Aem A=R Ke.

lokone mUz pap im+yaTv Ke AenI qbr n=I. Ae!le ragnI kH{k mHdta ke bharno Tyag j¡Ae Ae!le Ô e \mR ={ gyo Aem mane ÏI‐pu5‐pirvarne KoDe Ae!le Ô e sHsar KU!I gyo Aem smje. prHtu wa{¦ ragnI Ìic, ragnuH ktaRp uH ke je sHsarnuH mUz Ke te ßyaH su\I sabUt (ÒvHt) Ke TyaHsu\I sHsarnuH pirw/m` KU!tuH n=I. rag to Aag Ke, AxaHit Ke, du:q Ke. ragne ßyaH su\I law$p va ktRƒ$p mane TyaH su\I bhar=I gme tevo Tyag deqay KtaH tene sHsar éwo j rhe Ke.




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 323

hve khe Ke‐;Aa rIte sMyG¹iÚne wavas/vno A=aRtŸ ragäeØmohno Awav Ke. ãƒas/vone bH\na hetu =vamaH hetuwUt Aeva ragäeØmohno sMyG¹iÚne Awav hova=I ãƒas/vo bH\na hetu =ta n=I, Ane ãƒas/vo bH\na hetu nih =ta hova=I sMyG¹iÚne‐&anIne bH\ =to n=I.'

Ahaha...¦ potano wgvan AtIiNãy AanHdna Svwav=I svaÅg KloKl wrelo siCcdanHd Ýwu Ke. AenI jene ¹iÚ ={, vl` =yuH te sMyG¹iÚ Ke. Aha¦ sMyGdxRn =taH tene jenI (xuâ cEtNytÀvnI) ikHmt krvI htI tenI ikHmt (‐¹iÚ) ={ g{ Ane jenI (‐ragnI) ikHmt nhotI tenI ikHmt (‐ruic) g{, pKI wle =oDo AiS=rtano rag ho, AenI kaH{ ikHmt (‐ivsat) n=I. Aa ApeÙaAe sMyG¹iÚne ragäeØmohno Awav Ke. Ane ragäeØmohno Awav hova=I ãƒas/vo Ae!le pUveR bH\ayelaH jDkmÈ tene bH\nuH kar` =taH n=I. te=I sMyG¹iÚ‐&anIne bH\ =to n=I.

Aho¦ smysarnI Aeke‐Aek ga=a cEtNy‐cmTkar=I wrelI Ke. Aa„a pote cEtNy‐cmTkar vStu Ke. Aha¦ Ae Anupm AlaEikk icHtami` rTn Ke. ßyaH AHdr njr krI ke AtIiNãy AanHdmy cEtNyrTn sMyGdxRn Ýg! =ay Ke. prHtu Are¦ A&anIAe AnHtkazmaH ßyaH njr krvanI htI tena _pr njr n krI Ane \mRna name pu~y Ane prãƒ _pr j njr krI¦ piràme Aeno sHsar m!–o nih. AhÄ khe Ke‐&anIne pu~ywav hova KtaH AenI ¹iÚ cEtNy‐icHtami` wgvan Aa„a _pr Ke. Aa@ vØRnI bailka sMyGdxRn pame Tyare AenI ¹iÚ iv&anFn Aeva inj cEtNytÀvmaH inmG™ hoy Ke¸ inim¿, rag ke pyaRy _pr AenI ¹iÚ hotI n=I Ane te=I tene nvIn bH\ =to n=I.

¹iÚ ãƒmaH inmG™ =ay Ke Aeno A=R pyaRy ãƒmaH wzI Ôy Ke Aem n=I. pUvRna je piràm ragmaH Aekakar hta teno ƒy ={ vtRman piràm inj &aykwav trf #Zya TyaH Ae piràm ãƒmaH lIn‐inmG™ =ya Aem khevamaH Aave Ke. (Ýg!) pyaRymaH pU R ãƒnuH &an t=a ÝtIit Aave p` Ae pyaRy ãƒmaH wzI Ôy Aem A=R n=I.

hve Aagz khe Ke‐;sMyG¹iÚne &anI khevamaH Aave Ke te yoGy j Ke.' co=e gu S=ane sMyG¹iÚne &anI khevamaH Aave Ke, pKI wle te nrkno narkI hoy, ityÅc hoy, mnu*y hoy ke devno Òv hoy. AnHt AnHt cEtNyna ÝkaxnuH pUr Ýwu Aa„a Ke tene je e SvanuwvmaH Ô~yo te &anI Ke, pKI wle tene xaÏnuH ivxeØ Ô`p uH n hoy. pu~y Ane pu~yna fz=I Ai\k‐j¡do cEtNymy wgvan AHtrmaH jevo Ke tevo je e j¡do Ô~yo te &anI Ke.





hve teno ivxeØ qulaso kre Ke‐;&anI' xBd muQyp e 5` ApeÙaAe vpray Ke:‐(1) Ý=m to, jene &an hoy tene &anI khevay¸ Aam samaNy &annI ApeÙaAe to svR Òvo &anI Ke. b\a Aa„a &anSv$p j Ke te ApeÙaAe b\a Aa„a &anI khevay. AhÄ sMykŸTv‐im+yaTvnI ApeÙaAe n=I.

(2) sMykŸ&an Ane im+ya&annI ApeÙa levamaH Aave to sMyG¹iÚne sMyG&an hova=I te ApeÙaAe te &anI Ke Ane im+ya¹iÚ A&anI Ke. Aha¦ Aigyar AHg Ane nv pUvRnuH &an hova KtaH jene &anSv$p inj wgvan Aa„anuH wan (‐&an) n=I Ane ragnI Ìic Ane Ai\kta Ke te b\a im+ya¹iÚ A&anI Ke. Aigyar AHg pEkI phela AHgmaH A#ar hÔr pd hoy Ke Ane Aek Aek pdmaH Aekavn kroD Ôjera }lok hoy Ke. bIÔmaH Ae=I bmà, 5IÔmaH Ae=I bmà¸ Aem bmà bmà krtaH je pd =ay te Aigyar AHgnuH &an Ane nv pUvRnI liB\ je w`va=I n Ýg!e p` ragnI Ait mHdtane l{ne AHdr=I AevI liB\ Ýg!e‐Ae!luH b\uH &an hova KtaH xuâ cEtNyna wan ivna te A&anI Ke. Ô`narne Ô e te &anI Ke Ane Ô`narne n Ô e te A&anI Ke. Aavo vItragno magR Ke. xuH =ay? AnHtkazmaH Ô`narne Ô~yo nih Ane bIÒ ma=afU! krI‐xaÏo w~yo, jgtne _pdex p` AaPyo. p` Ô`narne Ô~ya ivna, deqnarne deQya ivna Ane AanHdna ma`narne ma~ya ivna b\a Òvo im+ya¹iÚ A&anI Ke.

(3) sHpU R &an Ane ApU R &annI ApeÙa levamaH Aave to kevzI wgvan &anI Ke, Ane KÍS= A&anI Ke kar` ke isâaHtmaH paHc wavonuH k=n krtaH barma gu S=an su\I A&anwav kæo Ke.

ALp&annI ApeÙaAe barma gu S=an su\I A&an g`vamaH AaƒuH Ke. im+yaTvnuH A&an j¡duH Ane &annI kmI$p A&an j¡duH. barme gu`S=ane mohno iblkul nax Ane pU R AkØaywav hova KtaH kevl&anIne jevI &annI pU Rta Ke tevI n=I te ApeÙaAe tene A&anI khevamaH Aave Ke.

Aek baj¡ xaÏmaH sMyG¹iÚne ma5 Aa„anuH &an hoy KtaH &anI khe Ane im+ya¹iÚne Aigyar AHg Ane nvpUvRnI liB\ Ýg! hoy KtaH A&anI khe¸ bIÒ baj¡ pU R&an pyaRymaH Ýg!–uH Ke Aeva kevz&anIne &anI khe Ane &annI ApU RtanI ApeÙaAe barme gu`S=ane pU`R vItragta Ýg! ={ g{ hova KtaH tene A&anI khe Aa b\I ivvÙanI ivic5ta Ke te y=a=R smjvI Ôe{Ae. Aa Ýma e AnekaHt=I ApeÙa vDe ivi\inØe\ inbaR\p e isâ =ay Ke svR=a AekaHt=I kaH{ p` isâ =tuH n=I.




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 32p

hve &anIne bH\ =to n=I Ae xuânynuH mahaTMy Ke ma!e xuânyna mihmanuH kaƒ khe Ke:‐


;_âtbo\icNhmŸ xuânymŸ A|yaSy' _ât &an (‐ko{nuH dbaƒuH dbay nih AevuH _Nnt &an) jenuH lÙ` Ke Aeva xuânymaH rhIne A=aRtŸ xuânyno Aa]y krIne...

j¡Ao, je _Nnt &an Ýg! =ay Ke te i5kazI ãƒne j g e Ke. je &annI pyaRy AHdr ãƒmaH vzelI Ke Ae Aigyar AHg Ane nvpUvRnuH &an Ô`p uH hoy tene p` g`tuH n=I. Svna &an ivnana &anne _ât &an g`tuH n=I. _ât &an be Ýkare:‐(1) i5kazI &anSv$p vStune _ât &an khIAe Ane (2) tene Ô`nar xuânynuH pir`mn tene p` _ât &an khIAe. Svna Aa]ye Ýg! =yeluH wed&an Svne j g e Ke. je &anmaH wgvan Aa„a Aavto n=I te &anne &an j kheta n=I Aem AhÄ khe Ke.

Aa _ât Kokro n=I hoto ko{? te Aena bapne, mane ko{ne g`to n=I. tem xuâ i5kazIne g/h` krnar xuâny _ât Ke¸ te ko{ne g`to n=I. Svne g`naÌH te &an ko{ prne g`tuH n=I.

i5kazI &an ko{=I dbayuH dbe nih tem i5kazI &anne Ô`naÌH‐g`naÌH &an p` ko{=I dbayuH dbtuH n=I. &anavrÌyno _dy te &anne dbave Aem Ke nih. &anavrÌyne l{ne AhÄ (Aa„amaH) &anno F!aDo‐v\aro =ay Ae vat bIlkul n=I. sMyG&an pote xuâ ALp& pyaRy$p hova KtaH te inim¿ne Ae!le ke 5`lokna na=ne, ragne ke ALp&tane g`tuH n=I. sMyG&annI pyaRyno na= to AHtrmaH rhelo pU aRnHd Ýwu Aa„a Ke tene te g e Ke ke‐Aa maro na= Ke.

Are¦ Aa„anI AavI vat A&anIAone ructI n=I. =oDuHF uH Ô`p uH =ay TyaH to Aene ={ Ôy ke hve Aap e ÔÌAe KIAe Ane bIÔ=I Ai\k KIAe. lokmaH p` ko{ne =oDuH Ô`p uH hoy Ane boltaH AavDtuH hoy to tene &anI khe Ke Ane AHdr sMykŸ Ô`p uH hoy p` boltaH n AavDtuH hoy to tene A&anI g e Ke. Aha¦ loknI maNytamaH j mo!o fer Ke.

AhÄ khe Ke‐xuânyno Aa]y krIne \m±‐&anI sday Aekag/pàno j AWyas kre Ke. Aa„amaH‐Sv$pmaH Aekag/ta =vI Ae j vStu Ke. ÝvcnsarmaH p` AacayR Am<tcHãdeve Ae j kæuH Ke ke‐Amne JaJa Ùyopxm‐Ô`pànI




326 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 AakaHÙa=I bs =aAo, Amne ivxeØ‐ivxeØ Ô`pànI j$r n=I¸ Amne to Amara Sv$pmaH j inüy Aekag/ =vuH Ke.

wa{¦ tuH Aeklo &anno puHj, &anno gHj, &annuH S=an‐\am Ko. Ahaha...¦ &anSv$p j AaqI cIj Ke. Aeva Sv$pno Aa]y krIne ;ye' jeAo ;sda Ov' sday OkaG/ymŸ Ov' Aekag/pàno j ;klyiNt' AWyas kre Ke ;te' teAo ;sttH' inrHtr ;ragaidmu›mns: wvNt:' ragaid=I riht ic¿vaza vtRta =ka, ;bN\iv\urH smySy sarmŸ' bH\riht Aeva smyna sarne ;pXyiNt' deqe Ke‐Anuwve Ke.

xuH kæuH? ke Sv$pno Aa]y krIne temaH j Aekag/tano AWyas krvo te ktRƒ Ke. mhav/taidnuH paln krvuH te ktRƒ Ke Aem nih. mhav/taid pazvaH Ae to rag Ke, Ae rag ktRƒ kem hoy? AhÄ to khe Ke‐SpÚ khe Ke ke jeAo Sv$pno Aa]y krIne AHtr‐Aekag/tano AWyas kre Ke teAo ragaidriht ic¿vaza vtRta =ka bH\‐iv\ur Ae!le bH\riht Aeva smysarne pame Ke AHtrmaH pirpU R Aekag/ =taH pU R kevz&anne pame Ke.

lokmaH pit mrI Ôy tene iv\va khe Ke Ane pTnI mrI Ôy tene iv\ur khe Ke. AhÄ bH\‐iv\ur Ae!le bH\riht Svwavna Aa]ye jene bH\ mrI Ôy‐nax pamI Ôy tene bH\‐iv\ur khe Ke. bH\‐iv\ur wgvan smysarne deqe Ke Ae!le ke AHtrmaH Aekag/tanI pU Rta =taH bH\no svR=a Awav ={ne kevz&anne pame Ke.

Aha¦ A|ya„nI AavI vat Fàne JIÌ pDe Ae!le bharmaH v/t pazvaH, sHym pazvo, pr ÒvonI rÙa krvI [TyaidmaH teAo tà{ Ôy Ke. prHtu wa{¦ AevI iÊya to Ae` AnHtvar krI Ke. wgvan¦ teH tarI (AHdr rhela cEtNy wgvannI) drkar krI n=I. AHtrmaH cEtNyhIrlo AnHt AnHt xi›‐gu`na pasa=I cmkI ræo Ke. Aha¦ te k–aH Ke, kevo Ke, kevDo Ke Ane kem jày tenI teH kdIy qbr n=I krI¦ piràme Anekiv\ bharnI iÊyaAo krva KtaH tne sHsar‐pirw/m` m!–uH nih.

ÝÆ:- to xuH AihHsaid \mR n=I?

_¿r:- wa{¦ AihHsa te \mR Ke, p` wgvan mhavIre kone AihHsa khI Ke te loko Ô`ta n=I. wgvan¦ rag=I p<=kŸ cEtNytÀv je rIte Ke tene Ae rIte pyaRymaH Ýg! krvuH (]âvuH, Ô`vuH ne AacrvuH) AenuH nam AihHsa




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 327 Ke. AHtrmaH rhela i5kazI vItragwavne pyaRymaH Ýg! krvo AenuH nam AihHsa Ke Ane te \mR Ke.

prnI dya pazvano wav Ae to rag Ane ihHsa Ke. AevI j rIte sTyag/h krI bIÔne dba`maH leva Ae wav p` rag hova=I ihHsa Ke. Are wa{¦ je wave tI=Åkrgo5 bH\ay ke je wave svaR=RisiânuH Aayu*y bH\ay te wav xuwrag Ke Ane te Apra\ Ke kemke rag Ke te Aa„SvwavnI ihHsa krnaro wav Ke. wgvane to ragnI AnuTpi¿ Ane vItragtanI _Tpi¿ne AihHsa khI Ke.

vStu pote Sv$p=I j AihHskSv$p Ae!le ke vItragSv$p Ke, AenI ¹iÚ Ane AemaH iS=rta =taH pyaRymaH je vItragta Ýg! =ay te AihHsa Ke. sMykŸTvaidnI vItragI pirìt te AihHsa Ke. AavI AihHsanI pirìt k–aH=I AavI? AihHskSv$p je i5kazI Aa„a Ke TyaH=I (teno Aa]y krva=I) AavI Ke, ragmaH=I ke pr inim¿maH=I nhÄ.

wgvan mhavIre ko{nuHy wluH ke wUHDu kyuÅ n=I. Aem e to potano (Aa„ano) je Anaid AihHsk Svwav Ke tene pyaRymaH pirpU`R Ýg! kyÈ Ke. Ae!le to wgvan vItrag‐AihHsk Ke. wa{¦ wgvan Aa„anuH Sv$p j vItragAihHsk Ke¸ tene AozqI tena Aa]ye vItrag pirìt Ýg! krvI te AihHsa Ke. te kaze je!lo rag _TpNn n =yo tene rag KoD–o Aem ƒvhar=I khevamaH Aave Ke.

AihHsk Aa„anI ¹iÚ ivna (sMyGdxRn ivna) je ko{ v/t, tp Aaid Aacre Ke te b\a mU# Ke (im+ya¹iÚ Ke). ƒvharna AekaHt Aag/hvazane AavuH saHwzIne du:q lage p` xuH =ay? Ae du:qnuH kar` AenI ivprIt maNyta Ke. bIÔne du:q devano ko{ &anIne wav n hoy.

phelaHna vqtmaH xahUkar pase ko{ qo!a $ipya (isÞa) l{ne Aave Ane xahUkarne te qbr pDe to tene paKa n Aape¸ dukanna barà Aagz je _mro hoy TyaH lakDe tene jDI de, Aagz calva n de. Aem Aa p` wgvannI xrafnI pe#I Ke temaH qo!uH calva n devay. wa{¦ Aa„anI ¹iÚ ivna je kaH{ v/t, tp, wi›, pUÔ Aaidna wav Ke te rag Ke Ane rag Ke te Aa„anI ihHsa Ke. (rag _TpNn =taH cEtNyÝa`no Fat =ay Ke). wa{¦ piràmne AHtrmaH vazI TyaH j Aekag/ =ya ivna vStu (cEtNytÀv) ha= nih Aave. ßyaH vStu Ke TyaH piràmne vaZya ivna vStunuH &an kem =ay? AemaH j Aekag/ =ya ivna vStunuH Aacr` kem =ay? bapu¦ AnHt tI=ÅkroAe idƒ‐dexna äara \mR pamvano




328 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aa j magR kæo Ke Ane vItragI muinvroAe temna AaDitya ={ne te jgtne Ôher kyÈ Ke.

wgvanne va`I nIkze Ke te [CKa ivna shj nIkze Ke. Ane KÍS= muinAone je va`I hoy Ke TyaH sa=e ivkLp Ke TyaH cair5mohno Ae!lo doØ Ke. hve AamaH=I ko{ne ÝÆ =ay ke‐rag te ihHsa Ke, to Ae rag (ihHsa) äara tmare AihHsa smÔvvI Ke? Aek baj¡ inim¿=I =ay nhÄ Aem kho Ko Ane vzI inim¿ äara smÔvo Ko‐kevI vat?

sma\an:- wa{¦ Aem n bolay wgvan¦ Aeno _pkar levay. (KÍS= dxamaH to) rag äara j vStuna Sv$pnuH k=n krI xkay Ke. smysar ga=a 8 maH Aa vat AacayR wgvane lI\I Ke‐ke ƒvhar ivna prma=R smÔvI xkato n=I.

Tyare AemaH=I ko{ ka#e ke‐Lyo, ƒvhar=I smÒ xkay Ke ke nhÄ? Are wgvan¦ Aem A=R n=I bapu¦ TyaH j qulaso kyÈ Ke ke‐khenare Ane saHwznare, ƒvhar (inüy smjtaH vcmaH) Aave Ke, p` ƒvharne AnusrvuH nih. ƒvharna wed paD–a ivna smÔvay nih ma!e wed paDIne sHto smÔve Ke prHtu te=I wednuH lÙ krvuH‐wedmaH j A!kI rhevuH Aem k–aH Ke? lÙ to AwednuH j krvanI vat Ke. ƒvhar inüyno Ýitpadk Ke te=I dxaRƒo Ke, prHtu ƒvhar Anusrva yoGy n=I Aem TyaH SpÚ kæuH Ke. smÔ uH kaH{...?

AhÄ khe Ke‐Sv$pno Aa]y krIne jeAo AHtr‐Aekag/tano inrHtr AWyas kre Ke teAo ragriht ic¿vaza =ya =ka bH\riht wgvan smysarne deqe Ke‐Anuwve Ke A=aRtŸ AHtr‐Aekag/tanI pU Rta krIne kevz&anne ÝaPt ={ Ôy Ke.


;AhÄ xuâny vDe Aekag/tano AWyas krvanuH kæuH Ke. ;;huH kevz&anSv$p KuH, xuâ KuH.''‐AevuH je Aa„ãƒnuH pir`mn te xuâny.'

AhÄ kevz Ae!le kevz&an pyaRynI vat n=I. huH kevz &anSv$p Ae!le ma5 &anSv$p xuâ‐piv5 KuH AevuH je Aa„ãƒnuH &anmy pir`mn =vuH tene xuâny khe Ke. prnI sa=e to Aa„ane kaH{ sHbH\ Ke nih. prHtu pu~y‐papna ivkLp ke ALp&ta te huH nih Aem inüy krI rag=I iwNn pDI xuâ cEtNymy Aa„amaH AHt¹RiÚ krvI tene xuâny khe Ke. smysar ga=a 11 maH i5kazIne




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 329 xuâny kæo Ke. AhÄ tenuH je inmRz &anmy pir`mn =yuH tene xuâny kæo kemke pir`mn =yuH Tyare Ô~yuH ke potanI cIj (Aa„a) Aa Ke.

wgvan kuHdkuHdacayRdev jemne bharmaH ma5 pÄKI‐kmHDz Ane AHtrmaH Ýcur AtIiNãy AanHdnI mStI vtRtI htI teAo jgtne mo!a Avaje Ôher kre Ke ke‐Aa„a Aek xuâiv&anFn Ke jemaH xrIr ne kmR to xuH dya, danna ivkLp p` AHdr Ývex pamI xkta n=I. Ae to sday cEtNy$p vItragSv$p Ke. AenuH vItragta$p pir`mn =vuH te xuâny Ke Ane te moÙmagR Ke. sMykŸdxRn‐&an‐cair5na pir`mnne xuânynuH pir`mn khe Ke. dev‐guÌ‐xaÏnI ]âa, xaÏnaH Ô`pàH ke pHcmhav/tna ivkLp [Tyaid$p je ƒvharrTn5y Ae kaH{ xuâny n=I, moÙmagR n=I¸ Ae to rag Ke. rag Aave Ke, rag hoy qro, p` ragmaH Aekag/ ={ pir`mvuH Ae to mhadoØ Ke, ivprItta Ke. AhÄ to ;isâ sman sda pd mero' Aevo je inj xuâ cEtNy wgvan temaH Aekag/ ={ pir`mvuH te xuâny Ke. xuâny vItragI pyaRy Ke jemaH xuâ cEtNynuH g/h` =ay Ke.

;Aava pir`mnne lI\e v<i¿ &anmaH vZya kre Ane iS=rta v\tI Ôy te xuâny vDe Aekag/tano AWyas Ke.' sMyGdxRnmaH Ý=m AanHdno Svad Aaƒo pKI AHtrmaH ¹iÚna bze JuktaH je!lI iS=rta v\e te!la Ýma`maH AanHd Ane xuiâ v\taH Ôy Ke tene Aekag/tano AWyas khe Ke. Aavo AHtr‐Aekag/tano AWyas inrHtr krvanuH kæuH Ke. v/taidna ivkLpno AWyas krvo Aem nih p` AHtr‐Aekag/tano AWyas krvanuH kæuH Ke. hve khe Ke‐

xuâny &anno AHx Ke Ane ]ut&an to proÙ Ke te=I te ApeÙaAe xuâ ny äara =to xuâ Sv$pno Anuwv p` proÙ Ke.' jene Aa„ano Anuwv =ay Ke, sMyGdxRn =ay Ke AenI pyaRymaH wav]ut&an Ýg! =ay Ke. te wav]ut&anno xuâny Aek AHx Ke. AhÄ ãƒ]ut je xBd‐vaÌ tenI vat n=I kemke Ae to pr Ke. AhÄ to xuâny wav]ut&anno Aek AHx Ke Aem vat Ke. Ae xuâny äara Aa„a ÝTyÙ jàto n=I. ÝTyÙ to kevz&an Ýg!taH jày Ke. KtaH Anuwvna kazmaH AanHdna vednne Aa„a ÝTyÙ vede Ke. huH Aa„a AtIiNãy AanHdSv$p KuH AevI ¹iÚ =taH pyaRymaH AtIiNãy AanHd ÝTyÙ vednmaH Aave Ke tene te=I Svanuwv ÝTyÙ p` khe Ke Ane tene wav]ut&an Ane jEnxasn khe Ke (j¡Ao smysar ga=a 1p). vCce je rag Aave te kaH{ jEnxasn n=I.

xuH =ay? ATyare to Aa _pdex Ane Ý$pà j caltI n=I. AHdr icdanHdmy wgvan Aa„ana lÙe je AanHdnuH vedn‐AnuwUit =ay te sMyGdxRn




330 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ke Ane te saE Ý=m \mR Ke. ivna sMyGdxRn &an ke cair5 sMykŸ hotaH n=I. ivna sMyGdxRn AacrvamaH AavtaH v/t ne tp [Tyaid svR AekaNt A&anmy wav Ke, sHsar Ke Ane bH\nuH kar` Ke.

;vzI te Anuwv Aekdex xuâ Ke te ApeÙaAe tene ƒvhar=I ÝTyÙ p` khevamaH Aave Ke.' j¡Ao, AnHtgu no ipHD AsHQyÝdexI Aa„a ÝTyÙ to kevz&an =taH deqay Ke p` nIce sMyGdxRnmaH proÙ ]ut&annI ApeÙaAe t=a ]ut&anno pe!awed je xuâny tenI ApeÙaAe Aa„anuH pU R Sv$p proÙp e ÝtIitmaH Aave Ke te=I tene ƒvhare ÝTyÙ p` khevamaH Aave Ke. KtaH vednnI ApeÙaAe co=e gu S=ane sMyG¹iÚ inivRkLp AanHdnuH vedn ÝTyÙ pota=I vede Ke. Anuwv pirpU R nih p` Aekdex xuâ hova=I tene ƒvhar=I ÝTyÙ p` khe Ke.

;saÙatŸ xuâny to kevz&an =ye =ay Ke.' mtlb ke pU R piv5tanuH pir`mn kevz&an =taH =ay Ke. qreqr to kevz&an ÝTyÙ Ýma` Ke Ane xuâny to proÙ ]ut&anÝma`no AHx Ke. p` kevz&an =taH xuânynuH pU R pir`mn ={ gyuH Ae ApeÙaAe saÙatŸ xuâny to kevz&an =ye =ay Ke Aem kæuH Ke. pyaRymaH ßyare i5kazI vStu Ae!le ke AnHtgu Ane AsHQyat Ýdex siht xuâ cEtNyvStu ÝTyÙ ={ Tyare xuâny saÙatŸ pU R =yo A=aRtŸ xuânynuH fz Ýg! =yuH te=I kevz&an =taH saÙatŸ xuâny =yo Aem kæuH Ke. Ahaha...¦ vStu potanI ApeÙaAe pota=I to ƒ›‐Ýg!‐ÝTyÙ j Ke p` pyaRymaH ÝTyÙ wasI Tyare xuâny pU`R =yo Aem vat Ke.

hve Aavo _pdex, Lyo¸ ko{ne vzI =ay ke Aa te kevo _pdex¦ wi› krvI, v/t pazvaH, tp krvuH, _pvasaidk krva ‐Aevo _pdex hoy to smjmaH p` Aave. p` bapu¦ Ae to b\a ragna Ýkar Ke¸ \m±ne p` Axuw=I bcva xuwrag Aave Ke p` Ae kaH{ \mR n=I, jEnxasn n=I. sMyGdxRn‐&an‐cair5na pir`am va xuâny äara AHtr‐Aekag/tano AWyas =ay Ae j \mR Ke. smÔ uH kaH{...¦ wa{¦ Aa smßya ivna j Ae`e corasI laq yoinmaH‐ÝTyek yoinmaH AnHt AnHtvar Avtar \ar` kyaR Ke.

hve khe Ke‐ke jeAo xuâny=I Cyut =ay teAo kmR baH\e Ke:‐


;[h' jgtmaH ;ye' jeAo ;xuânyt: ÝCyuTy' xuâny=I Cyut ={ne... j¡Ao¦ xuâny=I Cyut ={ne Aem kæuH, ßyare hve pKInI ga=a 180 maH




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 331 ;nypirhInaStu' ‐bs Ae!luH j khexe. Aeno A=R Ae ke xuânyne j TyaH ny kæo Ke. (A=aRtŸ Aa]yyoGy ny Aek j Ke Aem khe Ke). ;xuâny=I Cyut ={ne'‐Aena be A=R‐(1) xuâ cEtNySvwavno Anuwv Ae!le ke sMyGdxRn Ýg!taH AtIiNãy AanHdno je Anuwv hto Aena=I Cyut ={ne im+ya¹iÚ =taH AnHtsHsarnuH kar` Aeva dxRnmohnIy kmRne baH\e Ke. (2) &ata, &ey, &anna wedne KoDI xuâopyogmaH rhevuH te xuâny¸ Aena=I (xuâopyog=I) Cyut ={ne je ivkLpmaH Aaƒo te p` (ikHictŸ) kmRne baH\e Ke. AhÄ khe Ke‐

jgtmaH jeAo xuâny=I Cyut ={ne ;pun: Ov tu' frIne ;ragaidyogmŸ' ragaidna sHbH\ne ;_pyaiNt' pame Ke ;te' Aeva Òvo, ;ivmu›bo\a:' jem e &anne KoD–uH Ke Aeva =ya =ka, ;pUvRbâãVyas/vE:' pUvRbâ ãƒas/vo vDe ;kmRbN\mŸ ivw/it' kmRbH\ne \ar` kre Ke.

j¡Ao, frIne-pun: Aem kæuH Ke ne? Aeno A=R Ae ke phelaH xuânymaH Aaƒo hto A=aRtŸ sMyGdxRn =va=I co=e gu S=ane &anIne ragno sHbH\ KU!I Svwavno sHbH\ =yo hto‐AtIiNãy AanHdna vednmaH Aaƒo hto te TyaH=I KU!Ine frIne ragna sHbH\ne paMyo. te KU!vana be Ýkar:‐

1. xuâopyogmaH hto te TyaH=I KU!I ivkLpmaH‐ragmaH Aaƒo KtaH sMyGdxRn Ke kevz xuâ _pyog=I KU!I gyo Ke.

2. sMyGdxRn=I KU!I im+ya¹iÚ ={ gyo.

hve Aeva Òvo jem e &anne KoD–uH Ke A=aRtŸ AanHdkHd Sv$p wgvan Aa„ane KoDI dI\o Ke Ane ragnI ruicsiht ragne pkD–o Ke teAo pUveR bH\ayela ãƒas/vo vDe kmÈne baH\e Ke.

sMyG¹iÚ \m±Ae ƒvharrTn5y Aaid smSt ragne (AiwÝay=I) KoD–o Ke Ane Svwavne g/h` kyÈ Ke. te=I ãƒas/vo hova KtaH &anIne ragno sHbH\ n=I te=I kmRbH\n =tuH n=I. ßyare Sv$pne KoDIne ragna sHbH\maH Aave Ke Aeva A&anI Òvone pUvRbâ kmR nva kmRbH\nuH kar` =ay Ke A=aRtŸ nvaH kmR baH\e Ke‐;kËt-ivicZ-ivkLpjalmŸ'- ke je kmRbH\ ivic5 wedona smUhvazo hoy Ke A=aRtŸ je kmRbH\ Anek Ýkarno hoy Ke. vStu AbâSvwav kho ke mu›Svwav kho, ßyaH tenI ¹iÚ KU!Ine ragna sHbH\maH Aaƒo TyaH &anavr`Iy, dxRnavr`Iy, mohnIy, AHtray Aaid Aa@ kmÈ Anek Ýkare bH\ay Ke. AhÄ im+yaTv Ane AnHtanubH\I ragnI ApeÙaAe vat Ke. sMyG¹iÚne te Ýkarno ragey n=I Ane bH\ey n=I.





wa{¦ Aa tÀvnI vatno pircy krI qUb AWyas krvo Ôe{Ae. bakI to idgHbr sa\u ={ne pHcmhav/t lI\aH, hÔro raÌAono Tyag kyÈ, xrIrnI camDIne _tarIne qar KaH!e toy Êo\ n kyÈ‐AevuH AevuH to F uHy b\uH kyuÅ p` te=I xuH? AavI iÊyaAo AnHt var krI p` AHtrmaH Aek Ù` ma!e saco \mR‐sMyGdxRn Ýg! kyuÅ nih. xuwrag‐ragnI mHdtana xukl leXyana piràm AnHtvar kyaR p` rag=I iwNn potanI xuâ cEtNymy cIjnI ¹iÚ krI nih to jNm‐mr`na du:qno AHt n Aaƒo. Kh#alamaH ]I doltramÒAe kæuH Ke ne ke‐

;;muinv/t \ar AnHtvar, g/Ivk _pÔyo¸ pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.''

SvgRmaH g/Ivana S=ane nv pa!Da Ke. TyaH pu~y krIne AnHtvar jNm lI\o p`

rag=I qsIne xuâ cEtNySvwavno Anuwv kdI kyÈ nih to lex p` suq n =yuH A=aRtŸ du:q j =yuH. wa{¦ pHcmhav/taidna palnno rag p` Aas/v Ane du:q j Ke. Kh#alamaH kæuH Ke ke‐

;;rag Aag dhE sda, tatE smam<t se{Ae.'

xuwrag Ke te p` Aag Ke kemke te kØay Ke ne¦ Aa„ane kØe Ae!le du:q de Ae xuwrag kØay Ke.


;xuâny=I Cyut =vuH Ae!le ;;huH xuâ KuH'' Aeva pir`mn=I KU!Ine Axuâ$pe pir`mvuH te A=aRtŸ im+ya¹iÚ bnI jvuH te.' xuâ cEtNyFnSv$p wgvan Aa„ano Anuwv =vo te xuâny Ke. tena=I Cyut =vuH Ae!le pU aRnHdna na=nI je ¹iÚ ={ htI te KU!Ine huH rag KuH, pu~y KuH ‐AevI ¹iÚ =vI A=aRtŸ im+ya¹iÚ bnI jvuH te.

Aa„a xuâ cEtNyFn Ýwu AtIiNãy mhapda=R Ke. Aeva cEtNymhaÝwunI AHt¹RiÚpUvRk jene Anuwv =yo tene xuânynuH g/h` =yuH Ane huH xuâ icdanHdFnSv$p Aa„a KuH AevuH je AtIiNãy AanHdnuH pir`mn Aena=I w/Ú ={ ragnI Aektana Axuâ pir`mnmaH AavI jvuH tene xuâny=I w/Ú =vuH khe Ke. ;Aem =taH Òvne im+yaTvsHbH\I ragaidk _TpNn =ay Ke, te=I ãƒas/vo kmRbH\naH kar` =ay Ke Ane te=I Anek ÝkarnaH kmR bH\ay Ke.' pu~yna piràm mne lawdayk Ke AevI im+ya maNyta=I pir`mtaH AnHtanubH\I ragäeØ _TpNn




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 333 =ay Ke Ane te=I ãƒas/vo Ae!le jUnaH ãƒkmÈ nvaH kmRbH\naH kar` =ay Ke, Ane te=I Anek ÝkarnaH‐Aa@ey ÝkarnaH kmR bH\ay Ke.

Aha¦ sMykŸ ruic htI Tyare ragnI _Tpi¿ te ihHsa Ane ragnI AnuTpi¿ te AihHsa Aem y=a=R manto hto te ruic pl!taH (im+ya Ìic =taH) frIne Aem manva laGyo ke ragnI _Tpi¿ te p` AihHsa Ke¸ A=aRtŸ prnI dyano wav, prne suqI krvano wav, prne shay krvano wav te \m± Ke Aem manva laGyo. Are¦ xuâny=I w/Ú =taH Aa„anI jemaH ihHsa =ay Ke temaH AihHsa manva laGyo.

;Aa rIte AhÄ xuâny=I Cyut =vano A=R xuâtana wan=I (sMykŸTv=I) Cyut =vuH Aem krvo.' j¡Ao¦ jycHdÒ pHiDte kevo srs qulaso kyÈ Ke¦ xuâny=I Cyut =vuH Ae!le xuâ icdanHdFnSv$p huH KuH Aeva iv¬asna pir`mn=I pitt ={ huH ragI Ane ALp& KuH Aem manvuH. Aha¦ te Aa„a im+ya¹iÚ ={ gyo. xuâny=I Cyut =vano A=R xuâ Sv$pnI ÝtIit=I Cyut =vuH te muQy Ke.

;_pyognI ApeÙa AhÄ gaE Ke, A=aRtŸ xuâny=I Cyut =vuH Ae!le xuâ _pyog=I Cyut =vuH Aevo A=R AhÄ muQy n=I.' xuH kI\uH Aa? AHtrmaH &ata‐&an‐&ey Aeva wednuH lÙ KoDI &aykna AnuwvmaH _pyognI jmav! =vI tene xuâopyog khe Ke. Aeva xuâ _pyog=I KU!I ivkLpmaH‐ragmaH AavvuH Ae A=R AhÄ gaE Ke. xuâ cEtNymhaÝwuno Anuwv ={ne AenI ÝtIit AavvI te sMyGdxRn Ke. Aavo sMyG¹iÚ xuâ _pyogmaH=I KU!I Axuâ _pyogmaH Aave te A=R AhÄ muQy n=I p` xuâ Svwav=I w/Ú ={ ragnI ÌicmaH‐ÝemmaH AavI jvuH te A=R muQy Ke.

;kar` ke xuâopyog$p rhevano kaz ALp hova=I ma5 ALp kaz xuâopyog$p rhIne pKI tena=I KU!I &an ANy &eyomaH _pyu› =ay top` im+yaTv ivna je ragno AHx Ke te AiwÝaypUvRk nih hova=I &anIne ma5 ALp bH\ =ay Ke Ane ALp bH\ sHsarnuH kar` n=I. ma!e AhÄ _pyognI ApeÙa muQy n=I.'

xuH kæuH Aa? AhÄ Aem khe Ke ke inj prma„ãƒna AnuwvnI iS=rta$p xuâ _pyog‐|yannI dxa ALp kaz j rhe Ke. ma!e ALp kaz xuâopyog$p rhIne, pKI Aena=I KU!I &an ANy &eyomaH _pyu› =ay Ke A=aRtŸ _pyog AHdr




334 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 |yanmaH hto te frIne ivkLpmaH AavI Ôy Ke. xuâ _pyogmaH JaJo kaz rhI xkatuH n=I Ae!le ragne Ô`vanI dxamaH Aave Ke qro¸ Svna Ô`pà pUvRk ragne Ô`vanI dxamaH Aave Ke p` rag krva jevo Ke Aevo AiwÝay nih hova=I &anIne ma5 ALp bH\ =ay Ke. smiktIne AiwÝaymaH rag ktRƒ n=I Ane te=I je ragno AHx _TpNn =ay Ke tena=I ALp bH\ =ay Ke. ALp bH\ sHsarnuH kar` nih =to hova=I AhÄ _pyognI ApeÙa muQy n=I.

Ahaha...¦ xaÏnI Aek p` kDI y=a=R smje to tena QyalmaH AavI Ôy ke AHdr vStu xuH Ke? wa{¦ vStunI ¹iÚ =ya ivna wle xaÏno Fò AWyas hoy, Ane laqo ma`sone smÔvvanI xi› p` hoy p` Ae ko{ cIj n=I. potana Aa„ane pkDvanI AHt¹RiÚ =vI te cIj Ke. Aavo sU"m magR Ke tene \Irj Ane xaiNt=I AWyas krI ÝaPt krvo Ôe{Ae. Are¦ laEikk kezvÌ paKz vØÈnaH vØÈ ka#I naqe Ke Ane Aa AWyas ma!e Aene inv<i¿ mztI n=I¦

ÝÆ:- laEikk kezvÌ leva=I to pEsa kmavay Ke ne?

_¿r:- wa{¦ pEsa to Aavvana hoy to Aave, laEikk w e ma!e Aave Ke Aem n=I. l"mI to pu~yne l{ne Aave Ke duinyamaH ctur hoy, qUb w elo hoy Ae!le l"mI mze Ke Ae vatmaH kaH{ t+y n=I. A`FD Ane Aw` hoy Aeva p` laqo‐kroDonI sHpi¿ kmay Ke. \n mzvuH Ae kaH{ puÌØa=RnuH kayR n=I, \mR mzvo Ae puÌØa=RnuH kayR Ke Ane Ae j ktRƒ Ke. \nmaH xuH wyuÅ Ke? (\n=I suq n=I, \mR vDe suq Ke).

hve khe Ke‐;hve Ôe _pyognI ApeÙa l{Ae to Aa Ýmaè A=R F!e Ke:‐

Òv xuâ Sv$pna inivRkLp Anuwv=I KU!e prHtu sMykŸTv=I n KU!e to tene cair5mohna rag=I kaH{k bH\ =ay Ke.' im+yaTv n=I te=I AnHt sHsarna kar`$p bH\ =to n=I kar` ke im+yaTv Ae j qreqr sHsar Ke. ;te bH\ Ôe ke A&anna pÙmaH n=I top` te bH\ to Ke j. ma!e tene m!aDvane sMyG¹iÚ &anIne xuâny=I n KU!vano A=aRtŸ xuâopyogmaH lIn rhevano _pdex Ke,' AHdr inivRkLp @rvano _pdex Ke.

;kevl&an =taH saÙatŸ xuâny =ay Ke.' qreqr to i5kazI xuâ vStu te xuâny Ke. (smysar ga=a 11). prHtu Aeno Aa]y kevz&an Ýg! =taH pU`R ={ gyo, hve pKI Aa]y levanuH ræuH nih Ae ApeÙaAe kevz&an =taH saÙatŸ xuâny =ay Ke Aem kæuH Ke. xuânyno (Aa]yno) Awav =yo Tyare saÙatŸ




smysar ga=a‐177‐178 ) ( 33p xuâny =ay Ke Aem kæuH. kevz&anmaH ny k–aH Ke? TyaH to &an ÝTyÙ Ýma` ={ gyuH Ke. AnHt AanHd, AnHt &an, AnHt xaHit, AnHt SvCKta, AnHt Ýwuta pyaRymaH pirpU`R qIlIne Ýg! ={ gyaH Ke. kevz&an =taH to jevI xuâ vStu Ke AevI xuâta Ýg! ={ g{ TyaH pKI ny hoto n=I. (xuânyno Aa]y hoto n=I).

bapu¦ tuH potanI Ôtne wUlIne kÔtne (ragne) sevI ræo Ke. \mR AslI xuH ne nklI xuH AenI tne qbr n=I. dya, dan, v/taidna ragne \mR manvo Ae nklI \mR Ke, ßyare AHdr icdanHdFn potano wgvan Ke teno Anuwv krvo te AslI \mR Ke. ƒvhar \mRne p` \mR nam to Ke p` Ae prma=R \mR n=I.

smysar injRra Ai\karmaH ;&anI \mRne [CKto n=I' Aevo pa@ Ke. TyaH \mR Ae!le pu~y A=R kyÈ Ke, smiktI \m±ne, pU`R vItrag n =ay TyaH su\I ƒvhar (xuwwav) hoy Ke Ane _pcar=I tene \mRnuH kar` (sa\n) p` kæuH Ke p` Ae kaH{ qruH kar` n=I. (inim¿nuH &an kravva _pcar=I tene kar` kæuH Ke). dya, dan, wi› Aaidna piràm \m±ne Aave Ke p` Aena _pr \m±nI ¹iÚ n=I¸ \m± to Aeno Ô`nar rhe Ke. jem qeDUtnI njr Anaj pr hoy Ke, Fas pr nih tem \m±nI ¹iÚ cEtNySvwav pr hoy Ke, pu~ywav pr nih. co=e gu S=ane ko{ smiktI K qHDna raßyna vEwvmaH hoy, KNnu hÔr raÌAona v<HdmaH hoy KtaH Ae rajvEwv ke Ae raÌAo marI Ke Aem AenI ¹iÚ n=I. te=I to kæuH Ke ke ;wrt FrmaH vEragI.' smÔùH kaH{...¦

(Ývcn nH. 240 xeØ =I 243 ∙ idnaHk 23‐11‐76 =I 26‐11‐76)




ga=a 179-180

jh puirseàharo gihdo pir`mid so A eyivhH. mHsvsaÌihradI wave _driGgsHju¿o.. 179..

th ài`Ss du puVvH je bâa pŠya bhuivyPpH. bßJHte kMmH te `ypirhIà du te jIva.. 180..

y=a puÌØeàharo g<hIt: pir`mit so½nekiv\mŸ. maHsvsaÌi\radInŸ wavanŸ _draiG™sHyu›:.. 179..

t=a &ainnStu pUvR ye bâa: ÝTyya bhuivkLpmŸ. b|niNt kmR te nypirhInaStu te jIva:.. 180..

hve Aa j A=Rne ¹ÚaHt äara ¹# kre Ke:‐

puÌØe g/hel Ahar je, _draiG™ne sHyog te bhuiv\ maHs, vsa Ane Ìi\raid wave pir`me¸ 179.

Tym &anIne p` ÝTyyo je pUvRkazinbâ te bhuiv\ baH\e kmR, Ôe Òv xuânypirCyut bne. 180.

ga=a=R:- (y=a) jem (puÌØe ) puÌØ vDe (g<hIt:) g/hayelo (Aahar:) je

Aahar (s:) te (_draiGnsHyu›:) _draiG™=I sHyu› =yo =ko (Anekiv\mŸ) Anek Ýkare (maHsvsaÌi\radInŸ) maHs, vsa, Ìi\r Aaid (wavanŸ) wavo$pe (pir`mit) pir`me Ke, (t=a tu) tem (&ainn:) &anIne (pUvR bâa:) pUveR bH\ayela (ye ÝTyya:) je ãƒas/vo Ke (te) te (bhuivkLpmŸ) bhu ÝkarnaH (kmR) kmR (b|niNt) baH\e Ke ‐ (te jIva:) Aeva Òvo (nypirhIna: tu) xuâny=I Cyut =yela Ke. (&anI xuâny=I Cyut =ay to tene kmR bH\ay Ke.)

!Ika:- ßyare &anI xuâny=I Cyut =ay Tyare tene ragaidwavono sdŸwav =va=I, pUvRbâ ãƒÝTyyo, potane (‐ãƒÝTyyone) kmRbH\na hetupàna hetuno sdŸwav =taH hetuman wavnuH (‐kayRwavnuH) AinvayRp uH hova=I, &anavràid wave pudŸglkmRne bH\$pe pir`mave Ke. Ane Aa AÝisâ p` n=I (A=aRtŸ




smysar ga=a‐179‐180 ) ( 337

(AnuÚuwŸ) [dmevaZ taTpyÅ hey: xuânyo n ih. naiSt bN\StdTyaga¿ÀyagaåN\ Ov ih.. 122..

(xadURlivkÊIiDt)

\IrodarmihMNynaidin\ne bo\e inb|™N\<itH Tyaßy: xuânyo n jatu kËitiw: svR÷Ø: kmRàmŸ. tZS=a: SvmrIicckÊmicraTsHìTy inyRåih: pU`R &anFnaEFmekmclH pXyiNt xaNtH mh:.. 123..

AanuH ¹ÚaHt jgtmaH Ýisâ‐ÔÌtuH Ke)¸ kar` ke _draiGn, puÌØe g/hela Aaharne rs, Ìi\r, maHs Aaid wave pir`mave Ke Aem ÔevamaH Aave Ke.

wava=R:- &anI xuâny=I KU!e Tyare tene ragaidwavono sdŸwav =ay Ke, ragaidwavona inim¿e ãƒas/vo AvXy kmRbH\na kar` =ay Ke Ane te=I kamR vgR a bH\$pe pir`me Ke. !IkamaH je Aem kæuH Ke ke —ãƒÝTyyo pudŸglkmRne bH\$pe pir`mave Ke , te inim¿=I kæuH Ke. TyaH Aem smjvuH ke —ãƒÝTyyo inim¿wUt =taH kamR vgR a SvyH bH\$pe pir`me Ke˜.

hve Aa svR k=nna taTpyR$p }lok kheKe:‐

}loka=R:- (AZ) AhÄ ([dmŸ Ov taTpyR) Aa j taTpyR Ke ke (xuâny: n ih hey:) xuâny TyagvayoGy n=I¸ (ih) kar` ke (ttŸ-ATyagatŸ bN\: naiSt) tena ATyag=I (kmRno) bH\ =to n=I Ane (ttŸ-TyagatŸ bN\: Ov) tena Tyag=I bH\ j =ay Ke. 122.

frI, ;xuâny KoDvayoGy n=I' Aeva A=Rne ¹# krnaruH kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (\Ir-_dar-mihiMn Anaidin\ne bo\e \<itH inb|nnŸ xuâny:) \Ir (czaczta riht) Ane _¹ar (svR pda=ÈmaH ivStaryu›) jeno mihma Ke Aeva Anaidin\n &anmaH iS=rta baH\to (A=aRtŸ &anmaH pirìtne iS=r raqto) xuâny‐ (kmRàmŸ svRkØ:) ke je kmÈne mUz=I nax krnaro Ke te‐ (kËitiw:) piv5 \m± (sMyG¹iÚ) puÌØoAe (jatu) kdI p` (n Tyaßy:) KoDvayoGy n=I. (tZS=a:) xuânymaH iS=t te puÌØo, (bih: inyRtŸ SvmrIic-ckÊmŸ AicratŸ sHìTy) bhar nIkzta Aeva potanaH &anikròna





(mNdakÊaNta) ragadInaH Jigit ivgmaTsvRto½Pyas/vaàH inTyo>otH ikmip prmH vStu sMpXyto½Nt:. SfarSfarE: SvrsivsrE: óavyTsvRwava- nalokaNtadclmtulH &anmuNmG™mettŸ.. 124..

smuhne (A=aRtŸ kmRna inim¿e prmaH jtI &annI ivxeØ ƒiktAone) ALp kazmaH sme!Ine, (pU`R &an-\n-Ao\mŸ OkmŸ AclH xaNtH mh:) pU R, &anFnna puHj$p, Aek, Acz, xaHt tejne‐tej:puHjne‐ (pXyiNt) deqe Ke A=aRtŸ Anuwve Ke.

wava=R:- xuâny, &anna smSt ivxeØone gaE krI t=a prinim¿=I =ta smSt wavone gaE krI, AaTmane xuâ, inTy, Awed$p, Aek cEtNyma5 g/h` kre Ke Ane te=I pirìt xuânyna ivØySv$p cEtNyma5 xuâ AaTmamaH Aekag/‐iS=r‐=tI Ôy Ke. Ae Ýma e xuânyno Aa]y krnara Òvo ALp kazmaH bhar nIkztI &annI ivxeØ ƒi›Aone sHkelIne, xuânymaH (AaTmanI xuâtana AnuwvmaH) inivRkLpp e @rtaH svR kmÈ=I iwþ kevz &anSv$p, AmUitRk puÌØakar, vItrag &anmUitRSv$p potana AaTmane deqe Ke Ane xukl|yanmaH Ýv<i¿ krIne AHtmuRhUtRmaH kevz&an Ýg!ave Ke. xuânynuH AavuH mahaTMy Ke. ma!e xuânyna AalHbn vDe ßyaH su\I kevz&an épje nih TyaH su\I sMyG¹iÚ ÒvoAe xuâny KoDvayoGy n=I Aem ]I guÌAono _pdex Ke. 123.

hve, Aas/vono svR=a nax krva=I je &an Ýg! =yuH te &anna mihmanuH kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (inTy-_>otH) jeno _>ot (Ýkax) inTy Ke AevI (ikmŸ Aip prmH vStu) ko{ prm vStune (ANt: sMpXyt:) AHtrHgmaH deqnara puÌØne, (ragadInaH Aas/vaàH) ragaidk Aas/vono (Jigit) xIF/ (svRt: Aip) svR Ýkare (ivgmatŸ) nax =va=I, (OttŸ &anmŸ) Aa &an (_NmGnmŸ) Ýg! =yuH‐ (SfarSfarE:) ke je &an ATyHt ATyHt (‐AnHt AnHt) ivStar pamta (SvrsivsrE:) injrsna felav=I (Aa-lok-ANtatŸ) lokna AHt su\Ina (svRwavanŸ) svR wavone (PlavytŸ) trboz krI de Ke A=aRtŸ svR pda=Ène Ô e Ke, (AclmŸ) je &an Ýg! =yuH Tyar=I sdakaz Acz Ke A=aRtŸ Ýg!ya pKI sda AevuH ne AevuH j rhe Ke‐cztuH n=I, Ane (AtulH) je &an Atul Ke A=aRtŸ jena tuLy bIÔuH ko{ n=I.




smysar ga=a 179‐180 ) ( 339

[it Aas/vo in*kÊaNt:.

[it ]Imdm<tcNãsUirivrictayaH smysarVyaQyayamaTmQyataE Aas/vÝ$pk: ctu=È½÷:..

wava=R:- je puÌØ AHtrHgmaH cEtNyma5 prm vStune deqe Ke Ane xuânyna AalHbn vDe temaH Aekag/ =to Ôy Ke te puÌØne, tTkaz svR ragaidk Aas/vwavono svR=a Awav =[ne, svR AtIt, Anagt ne vtRman pda=Ène Ô`naruH inüz, Atul kevz&an Ýg! =ay Ke. te &an svR=I mhan Ke, tena sman ANy ko{ n=I. 124.

!Ika:- Aa rIte Aas/v (rHgwUimmaH=I) bhar nIkzI gyo.

wava=R:- Aas/vno SvaHg rHgwUimmaH Aaƒo hto tene &ane tena y=a=R Sv$pe ÔÌ lI\o te=I te bhar nIkzI gyo.

yog kØay im+yaTv AsHym Aas/v ãƒt Aagm gaye, rag ivro\ ivmoh ivwav A&anmyI yh wav jtaye¸ je muinraj krE [in pal suiriâ smaj lye isv =aye, kay nvay nmUH ict lay khUH jy pal lhUH mn waye.

Aam ]I smysarnI (]ImdŸwgvTkuHdkuHdacayRdevÝÌt ]Ismysar prmagmnI) ]ImdŸ Am<tcHãacayRdevivrict AaTmQyait namnI !IkamaH Aas/vno Ý$pk co=o AHk smaPt =yo.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 179-180 : m=azu

hve Aa j A=Rne ¹ÚaHt äara ¹# kre Ke:‐

j¡Ao, ga=a 180 maH ;`ypirhIà'-nypirhIna xBd mUkIne AacayR wgvane xuâny Ae j vaStivk‐qreqr ny Ke, ßyare ƒvharny te _pcirt (k=n krto) hova=I ƒvhar Ke Aem kæuH Ke.

xuâ cEtNyipHD Ýwu Aa„ano Anuwv =vo ¹iÚ =vI Ae xuâny Ke, Ane Aene KoDI dya, dan, v/t, wi› Aaidna xuwwavmaH Aektabuiâ =vI Ae ;nypirhIna' Ae!le ny=I pirw/Ú Ke kemke te xuâny=I pirw/Ú ={ gyo Ke. bIÒ rIte khIAe to AanHdna na= wgvan &ayknI be@kmaH=I qsI ragnI be@kmaH gyo te ;nypirhIà' Ae!le vaStivk ny=I pirw/Ú =yo Ke.





hirgItmaH ;ny pirhIà' no A=R xuânypirCyut' kyÈ Ke temaH mUz A=R fervI naQyo n=I p` mUz A=RnuH SpÚIkr` kyuÅ Ke.


;ßyare &anI xuâny=I Cyut =ay Tyare tene ragaidwavono sdŸwav =va=I...,'

j¡Ao, Aam khIne xuH kheva mage Ke? Ae j ke inivRkLp Awed inj cEtNymhaÝwunI ¹iÚmaH AtIiNãy AanHdnuH vedn =vuH‐AavvuH Ae xuânymaH rhevuH Ke, Ane TyaH=I‐Svwav=I qsI pyaRybuiâ ={ jvI A=aRtŸ xuwragmaH AekTvbuiâAe pir`me AevI ragnI ¹iÚ ={ jvI te xuâny=I Cyut‐w/Ú ={ jvuH Ke. AhÄ khe Ke‐xuâny=I w/Ú ={ Ôy Tyare tene im+yaTvsHbH\Ina A=aRtŸ AnHtanubH\Ina ragaidwavono sdŸwav =ay Ke. Aha¦ ßyaH SvwavnI ruic KU!I ragnI ruic ={ g{ TyaH (frI) im+yaTv ={ gyuH Ane TyaH tene AnHtanubH\I ragäeØ _TpNn =ay Ke. ;ragaidwavono sdŸwav' no A=R im+yaTvsHbH\I ragäeØ _TpNn =vanI vat Ke. (AiS=rtana ragnI vat n=I). Ahaha...¦ bharmaH \m±ne v/t, sHym, tp, indÈØ Aahar [Tyaid iÊya AevI ne AevI deqatI hoy p` AHdrmaH cEtNy wgvan je prma„Sv$pe ivrajman Ke Aena vednmaH=I qsI dya, dan, v/t, tp Aaidna xuwragnI ruicmaH AavI Ôy to te im+ya¹iÚ ={ Ôy Ke Ane tene AnHtanubH\Ina ragaidno sdŸwav ={ Ôy Ke.

hve khe Ke‐Aa rIte tene ragaidwavono sdŸwav =va=I, ;pUvRbâ ãƒÝTyyo, potane (‐ãƒÝTyyone) kmRbH\na hetupàna hetuno sdŸwav =taH hetuman wavnuH (‐kayRwavnuH) AinvayRp uH hova=I, &anavràidwave pudŸglkmRne bH\$pe pir`mave Ke.'

Aha¦ j¡Ao¦ ÔUnaH kmÈ to &anI Ane A&anI bNnene s¿amaH pD–aH Ke p` &anIne Aena _dykazmaH, ¹iÚna vednmaH Aa„ana AanHdnuH vedn Ke te=I tene im+yaTvsHbH\I ragäeØ =ta n=I Ane te=I tene te _dy qrI Ôy Ke Ane nva bH\nuH kar` =to n=I. prHtu ßyare te j Aa„a cEtNySvwavnI ¹iÚ=I w/Ú ={ pyaRybuiâ ={ Ôy Ke va ragnI ruicp e pir`mI Ôy Ke Tyare im+yaTvsHbH\I ragäeØna sdŸwavne lI\e ãƒÝTyyo Ae!le pUveR bH\ayelaH kmÈ nva kmRbH\nuH kar` =ay Ke. ragaidwavono sdŸwav =taH tene nva bH\nuH AinvayRp uH Ke A=aRtŸ hve tene nvuH bH\n =xe j. jUnaH kmRna _dyne, A&anIno Svwav=I w/Ú =va=I _TpNn =yelo ragäeØno wav hetuno hetu hova=I A=aRtŸ nvIn bH\nuH inim¿ hova=I tene bH\n =xe j. A&anI =taH ¹iÚ pl!I jva=I ragaidwavono




smysar ga=a 179‐180 ) ( 341 sdŸwav =ay Ke Ane te nvIn kmRbH\nuH inim¿ =va=I tene &anavràid kmÈno bH\ =xe j.

;Ane Aa AÝisâ p` n=I (A=aRtŸ AanuH ¹ÚaHt jgtmaH Ýisâ‐ÔÌtuH Ke)¸ kar` ke _draiGn, puÌØe g/hela Aaharne rs, rui\r, maHs Aaid wave pir`mave Ke Aem ÔevamaH Aave Ke.' jem j@raiGn puÌØe g/h` krela Aaharne rs, Ìi\r, maHs Aaid wave pir`mave Ke tem A&anIne je ragäeØmoh =ya Ae pudŸglkmRne &anavràidwave bH\$pe pir`mave Ke. ragäeØmoh kmRbH\nuH inim¿ Ke ne? te=I kmRbH\$pe pir`mave Ke Aem ƒvhar=I khevamaH Aave Ke. smÔ uH kaH{...?

sU"m vat Ke, wa{¦ smjvI k@` pDe p` Aene smßye j KU!ko Ke. dulRw lage, Aakro lage p` magR to Aa j Ke. Aena ivna jNm‐mr`na Aara nih Aave. bapu¦ taraH manelaH v/t, tp Ane _pvas to AnHtvar krI cUk–o KuH p` tara Aa„anI _p nam smIp kdIy vSyo n=I.

ƒvhar n=I Aem ko{ khe to Aem n=I. inim¿ Ke, p` inim¿ prnuH kayR kre Ke Aem n=I. inim¿ne inim¿‐kar`, ƒvharne ƒvharkar` khevay p` Ae AHdr _padanmaH kaH{ kayR kre Ke Aem n=I.

hve AavI vato smÔy nih Ae!le nva ma`sne to Aem lage ke Ame \mR saHwzva Aaƒa KIAe Ane AamaH to \mR kem =ay Ae to AavtuH j n=I. Are wa{¦ to Aa xuH vat cale Ke? vItrag magRmaH pu~y‐papna piràm=I iwNn pDI inj cEtNynI ¹iÚ Ane Aeno j Anuwv krvo Aene \mR khe Ke. Ane xuâ cEtNyno Aadr Ane ¹iÚ KoDI ragno Aadr Ane sTkar krvo tene A\mR khe Ke.

A&anIAo khe Ke‐tme gme te kho p` _pvas Ke te tpüyaR Ke Ane tpüyaR=I injRra Ke Ane injRra Ke te moÙmagR Ke. vzI teAo khe Ke‐ xaÏmaH p` tpnI ƒaQya krtaH Anxn, _òdrne tp kæuH Ke.

ha, wa{¦ p` Ae to b\aH inim¿naH k=n Ke. AanHdno na= cEtNy mhaÝwu wgvan Aa„a Ke. AemaH iS=rta =taH xrIr, ku!uHb Aaid ÝTye mmta KU!I AHtrmaH kØayriht pirìt =vI tene wgvan tp khe Ke. xuâ inivRkLp cEtNySv$pmaH lInp e ÝtpvuH‐pyaRynuH xowaymanp e =vuH AenuH nam tp Ke.

loko to bharmaH ko{ _pvas krI vØ±tp kre to Aena vqa` krva lagI Ôy ke‐ÔeyuH? Aa kroDpitna KokranI vhuAe Aa sal vØ±tp kyuÅ.




342 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ô e xuH Ae krI naQyuH Aem Aene ={ Ôy Ke. p` AemaH to \Uzey tp Ane \mR n=I, saHwzne. Ae b\a bharna wpka to Smxanna haDkana foSfrsnI cmk jeva Ke. Are¦ bharnI cmkmaH jgt fsa{ gyuH Ke¦ wa{¦ Ae to b\o S=Uz rag Ke Ane Aene huH kruH Aem mane Ae im+yaTv Ke. AhÄ to ;huH xuâ cEtNy KuH'‐Aeva AiwÝay=I qsI ;rag te huH KuH' Ae AiwÝay =yo TyaH te xuâny=I w/Ú ={ gyo¸ wle bharna iÊyakaHD Aeva ne Aeva j ræa kre p` te AHdr=I w/Ú ={ gyo Ke Ane nvIn kmRbH\ AvXy =ay j Ke...Aem khe Ke.


;&anI xuâny=I KU!e Tyare tene ragaidwavono sdŸwav =ay Ke.'

vItrag svR&devnI idƒ|vinmaH Aem AaƒuH Ke ke‐je ko{ Aa„a inim¿, rag ke Aek smynI pyaRynI ¹iÚ KoDI AnHt AkØay xaHitno ipHD, cEtNyÝkaxna pUrsma cEtNyibHbmy wgvan Aa„ano inivRkLp Anuwv kre Ke te &anI Ke, \m± Ke. hve Aavo \m± potana xuâ cEtNySvwavnI mh¿ana mihma=I KU!I Aek smynI &annI vtRman AvS=a ke dya, dan, v/t Aaid xuwragnI AvS=anI ruicmaH grI Ôy to te xuâny=I Cyut Ke. Aa„a sda &ananHdSvwavI vStu Ke. tena SvwavnI ¹iÚmaH rhevuH te xuânymaH rhevuH Ke, Ane Aena=I KU!I dya, dan Aaid pyaRynI Ìic ={ jvI Ae xuâny=I w/Ú =vap uH Ke.

jem naizyermaH _prnI lal Kal, AHdrnI kaclI ke goza _prnI ratD Ae kaH{ naizyer n=I. AHdrmaH sfed mI@o gozo Ke te naizyer Ke. tem Aa„amaH xrIr, kmR ke xuwaxuwwav te kaH{ Aa„a n=I¸ AHdr je inmRzanHdno na= xuâ &ananHdSvwavI wgvan ibraÒ ræo Ke te Aa„a Ke. xrIrnI AvS=a baz ho, yuva ho ke v<â ho va deh puÌØno ho ke ÏIno ho, Aabalgopaz b\ana Aa„a vStuSvwave Aava j Ke. Aava Aa„anI ¹iÚ kyaR ivna je kaH{ dya, dan, v/taid krvamaH Aave Ae kaH{ Aa„anuH kayR n=I, kemke Ae to b\o rag Ke. Aa„anuH kayR to ¹iÚ xuâ icdanHdFnmaH ÝsrtaH pyaRymaH pirpU R Sv&eynuH &an =ay, Anuwv =ay te Ke. tene j sMyGdxRn‐&an‐cair5 khe Ke. Aha¦ Aava suqna pH=e c#–o hoy Ane TyaH=I w/Ú ={ frIne ragnI ruic ={ Ôy, bharna v/t, tp Aaidna ÝemmaH pDI Ôy te xuâny=I w/Ú ={ gyo Ke.

Aa xrIr, mn, va`I, mkan, vaStu Aaidna wpka to jD Ane naxvan




smysar ga=a 179‐180 ) ( 343 Ke Ane AHdr pu~y Ane papna pir`am =ay te p` Ùi`k Ane naxvan Ke. Aena ÝemmaH je fSyo Ae du:qna pH=e Ke. wa{¦ wgvan to Aem khe Ke ke rag Ke te ƒiwcar Ke. xuâ Aa„anI ruic KoDIne ragna ÝemmaH fSyo te ƒiwcarI Ke. pÍnHdI pHcivHxitmaH kæuH Ke ke‐potana xuâ cEtNySvwav=I qsI xaÏmaH je buiâ Ôy Ke te buiâ ƒiwcair`I Ke. Ahaha...¦ Ýwu¦ Aekvar saHwz to qro ke tuH ko` Ko? pU aRnHdno na= siCcdanHdSv$p tuH wgvan Aa„a Ko. Aava Sv$p=I qsIne xuwragna ÝemmaH pDvuH te ƒiwcar Ke. gjb vat Ke, Ýwu¦ AhÄ khe Ke‐tuH tara Sv$pna Ýem=I qsI Ôy Ke Tyare tne ragaidwavono sdŸwav =ay Ke A=aRtŸ im+yaTvsiht rag‐äeØnI _Tpi¿ =ay Ke.

hve khe Ke‐;ragaidwavona inim¿e ãƒas/vo AvXy kmRbH\naH kar` =ay Ke Ane te=I kamR vgR a bH\$pe pir`me Ke.' xuH kæuH Aa? AHdr xuâ &ananHdno mI@o m\uro Am<tmy mheram` _KzI ræo Ke. tenI ruicmaH=I KU!I ragna ÝemmaH Aaƒo Ae!le jUnaH kmR je pD–aH htaH te nva bH\maH inim¿ =ay Ke. AhÄ Aem khevuH Ke ke im+yaTvsHbH\I rag‐äeØ _TpNn =taH jUnaH kmR nva bH\maH inim¿ kar` =ay Ke.

Ahaha...¦ Aa„a 5`lokno na= wgvan pote &ananHdSvwavno mo!o mheram`‐diryo Ke. AHtrmaH Aavo AtIiNãy AanHdno sagr _Kze te kdI maJa n mUke.

;celEyo stŸ n cUke' AevI vE*`vmaH Aek celEyanI k=a Aave Ke. celEyo krIne Aek Kokro hto. Aek idvse Aena Fre iwÙa ma!e Aek bavo Aaƒo. te e iwÙamaH celEyanuH maHs maGyuH. celEyana bape kæuH‐dIkro ATyare inxaze gyo Ke Ae Aave Ae!le Aene kapIne maHs AapuH. inxazmaH celEyane qbr pDI ke Aa ma!e mne Fer bolaƒo Ke. to te boLyo‐;celEyo stŸ n cUke.' gme te =aAo, huH iptanI Aa&ano wHg n kÌH, myaRda‐maJa n mUkuH. Aem AhÄ khe Ke‐Aa„a siCcdanHd &ananHdno diryo Ýwu AenI maJa mUkIne (Svwav mUkIne) ragmaH n Ôy Ane AragI Aa„anI ¹iÚ jene ={ Ke te &anI Svwavne KoDIne v/taidna ÝemmaH ÌicmaH n Ôy. AavI vatu¦ smÔ uH kaH{...? bapu¦ Ae e (Sv$pnI) smj` ivna du:qna pH=e AnHtkaz ka#–o. Aa xrIrnI j¡vanI Ane paHc‐pcas laq $ipyanI hÇxu Ae to b\I JernI hÇxu Ke. Are¦ AHdr Am<tno sagr wgvan Aa„a Ke tenI Ae e Aozqa` Ane ruic krI nih¦

AhÄ khe Ke‐Aeva Am<tna sagr wgvan Aa„anI Aekvar Ìic AavI




344 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ane paKI AenI Ìic KoDI ragna mihmamaH caLyo Ôy to ragaidno sdŸwav =va=I te AvXy nvaH kmR baH\e Ke. AhÄ im+yaTvsihtna ragaidnI vat Ke.

;!IkamaH je Aem kæuH Ke ke‐;;ãƒÝTyyo pudŸglkmRne bH\$pe pir`mave Ke'' te inim¿=I kæuH Ke. TyaH Aem smjvuH ke ;;ãƒÝTyyo inim¿wUt =taH kamR vgR a SvyH bH\$pe pir`me Ke.'' mtlb ke nvaH kmR pote pota=I bH\ay Ke‐pir`me Ke Tyare jUnaH kmRne inim¿ khevamaH Aave Ke.

hve AavI ƒaQya saHwzvanI‐smjvanI nvrax kone Ke? KokraAo laEikk w`vamaH mxgul Ke. veparIAo veparmaH mxgul Ke Ane nokiryato nokrImaH mxgul Ke. p` wa{¦ Aa smßya ivna Òvn harI j{x hÇ. AnHtkaze mnu*ywv mze Ke Ae frI‐frIne mzvo muXkel Ke. Aa wv to wvna AwavnuH !a uH Ke wa{¦ Ae wvno Awav =ay k–are? ke jemaH wv Ane wvno wav n=I Aeva inj cEtNymy Aa„ano Aa]y le Tyare wvno Awav =ay Ke. Aa cEtNymy Aa„a Ae taruH inj Fr Ke. temaH tuH Ô. doltramÒAe wjnmaH kæuH Ke ne ke‐

;;hm to kbhu¥ n inj Fr Aaye, prFr ifrt bhut idn bIte, nam Anek \rayE.

Aha¦ Ame vai`ya, Ame xe@, Ame veparI, Ame puÌØ, Ame ÏI, Ame pu~yxazI, Ame \nvan, Ame rHk, Ame pHiDt, Ame mUqR‐Aem Anek SvaHg rcIne wgvan¦ tuH mha klHikt =yo. Ae b\uH injFrmaH k–aH Ke wa{? injFr to AekluH cEtNy‐cEtNy‐cEtNy AanHdnuH \am Ke. bs AemaH Ô je=I tne wvno Awav =xe.

hve Aa svR k=nna taTpyR$p }lok khe Ke:‐


Aa kzxmaH AekluH maq` wyuÅ Ke. wgvan¦ tara FrmaH xuH Ke Ae Ôe to qro Aem khe Ke.

;AZ' AhÄ ;[dmŸ Ov taTpyRmŸ' Aa j taTpyR Ke ke ;xuâny: n ih hey:' xuâny TyagvayoGy n=I. Lyo, Aa Aaqa Aas/v Ai\karna mmRnuH rhSy kæuH. xuH? ke ;xuâny: n ih hey:'‐prmanHdna na= xuâ cEtNy wgvanne _padeyp e Ô~yo te KoDva yoGy n=I. pote xuâ icdanHdmy prma„Sv$p Ke. Aene Ô`Ine je Aeno Aa]y lI\o te Tyagva‐yoGy n=I Aem khe Ke.

Aa isvay be‐paHc kroD ke AbjnI \Uz (sHpi¿) wegI =ay to te kaH{




smysar ga=a 179‐180 ) ( 34p cIj n=I. Aene tuH marI marI khe p` wgvan¦ Ae to jD Ke Ae k–aH taramaH Ke? AevI rIte Aa xrIr p` ma!I‐\Uz Ke. Ae jD pudŸglnI cIj Ke te tara cEtNySv$p k–aH=I =ay? vzI AHdrmaH Aa je pu~y‐papna wav =ay Ke Ae p` tarI cIj n=I¸ Ae to Aas/v Ke, Aas/vnI cIj Ke, jD Ke, kemke cEtNyno AHx AemaH k–aH Ke? (n=I)

te=I to Aa isâaHt‐rhSy kæuH ke ;xuâny TyagvayoGy n=I. 5` lokna na= svR& prma„anI idƒ|vinnuH rhSy Aa Ke ke‐xuâ cEtNyFnSv$p wgvan Aa„a je _padey Ke te ko{ Ù e ke ko{ kar e KoDva yoGy n=I¸ Ane rag je Anaid=I pyaRymaH _padey kyÈ Ke te g/h` krva yoGy n=I, A=aRtŸ KoDva yoGy Ke. Aa !UHkI Ane !c sar vat Ke.

Aha¦ ATyare sHÝdaymaH tÀvna ivrh pD–a Ae!le lokone Aa vat saHwztaH du:q lage Ke. Aemne =ay Ke‐xuH Ame v/t ne tp krIAe KIAe te \mR nih? AamaH to AmarI vat b\I qo!I pDe Ke.

bapu¦ tne du:q =ay to Ùma krje wa{¦ p` magR to Aa Ke Ane sTy p` Aa j Ke. taro Ae wgvan (Aa„a) pU`aRnHd Ýwu Ke te Ùma Aape wa{¦ wgvan¦ tarI vat b\I qo!I hoy Ane qo!I pDe AemaH taÌH iht Ke. AamaH ko{ ƒi›no ivro\ ke itrSkar n=I. ;sTveØu mE5I', b\a j wgvan Ke, ãƒe sa\m± Ke TyaH kona=I ivro\? Amne to b\a ÝTye vaTsLy Ke, ko{ Ýit äeØ n=I. &anIne to ko{no Anadr n hoy. Aa to vStunuH Sv$p Ane magRnI rIt jem Ke tem AhÄ khe Ke.

Aek AayaR mZyaH htaH te khetaH htaH‐bar Ýkarna tpna wedmaH Ý=m ;Anxn' Ae!le Aahar KoDvo tene xaÏmaH tp kæuH Ke Ane tp Ke te injRra Ke Ane injRrane wgvane moÙmagR kæo Ke. ma!e tme bIj¡H gme te kho p` _pvas Ke te tp Ke, injRra Ke Ane \mR Ke.

Aha¦ AavI vat, hve xuH =ay? wa{¦ huH Aaharno Tyag kruH KuH Ane _pvasne g/h` kruH KuH Aevo wav te _pvas n=I¸ Ae to Apvas Ae!le ke ma@o vas Ke, kemke AevI maNyta im+yaTv Ke.

Aa„amaH Aek ;Tyag_padanxUNyTv' namnI xi› Ke jena kar e Aa„amaH ko{ p` prãƒnaH g/h`‐Tyag Ke j nhÄ. wgvan Aa„a to Anaid=I prãƒna g/h`‐Tyagriht j Ke. f› Ae`e pyaRymaH ragne pDk–o Ke tene




346 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Tyagvo Ane xuâ cEtNySvwavne KoD–o Ke Aene g/h` krvo‐bs Aa vat Ke. Aho¦ j¡Ao, sHto prma„anI vaÌnuH rhSy khe Ke. mUzmaH (kzxmaH) taTpyR kI\uH Ke ne¦ Ý=manuyog, krànuyog, crànuyog, ke ãƒanuyog hoy, care AnuyognuH taTpyR vItragta Ke. pHcaiStkay, ga=a 172 maH svR xaÏonuH taTpyR vItragta kæuH Ke.

AhÄ p` Ae j khe Ke ke wgvan pU aRnHdno na= cEtNy mhaÝwu jene _padeyp e Anuwƒo te TyagvayoGy n=I. siCcdanHdSv$p wgvan Aa„ana Tyag=I j‐Aeno Anadr‐AÌic krva=I j bH\n Ke. Svwavno Tyag Ae j bH\n Ke Ane Aeno ATyag Ae j AbH\n A=aRtŸ mui› Ke.

ko{ne (A&anIne) Aem =ay ke AamaH te xuH smjvuH? (Aem ke ko{ dya, dan, v/t, tpnI iÊya krvanI vat khe Ae to smjva yoGy Ke.) bapu¦ Aa smßye j KU!ko Ke, ANy=a nrk Ane ingodna wv krI‐krIne taraH KotaH nIkzI jxe. Aajey jene loko Òv manvane ha n paDe Aeva ingodna AnHt Òvo Ke. TyaH AÙrna AnHtma wage _FaD rhI gyo Ke jenI ko{ g`trI n=I. wgvan¦ Aa smßya ivna AnHtkaz tuH AavI iS=itmaH ræo hto. bapu¦ Sv$pnI smj`no Tyag kre to AenuH prHpra fz ingod j Ke. smÔ uH kaH{...?

Kh#azamaH kæuH Ke ke‐

;;laq batkI bat yhI, inüy _r Aano¸ toir skl jg äHd‐fHd, int Aatm |yaAo.''

Lyo, svR xaÏonuH Aa rhSy¦

xuâny TyagvayoGy n=I¸ kem? ;ih' kar` ke ;ttŸ-ATyagatŸ bN\: naiSt'

tena ATyag=I bH\ =to n=I Ane ;ttŸ-TyagatŸ bN\: Ov' tena Tyag=I bH\ j =ay Ke.

Ahaha...¦ xuâ icdanHdFn Ýwu prma„Sv$pe AHdr ivraÒ ræo Ke tene je e _padey krI sTkayÈ, sNmaNyo, Aa]ywUt kyÈ te hve TyagvayoGy n=I kemke Aena ATyag=I A=aRtŸ g/h`=I‐Aa]y=I bH\ =to n=I. xuâ AanHdkHd Ýwu Aa„ano Tyag n =ay. j¡Ao Aa Tyag Ane ATyagnI ƒaQya¦

vStu Aa„a AtIiNãy AanHdno xuâ cEtNygozo Ke. AenI pyaRymaH pu~y‐pap Aaid ivkar ho, p` vStuna SvwavmaH Ae Ke nih. AavI vStune je sMyG¹iÚAe




smysar ga=a 179‐180 ) ( 347 AnuwvI, AadrI, sTkarI, SvIkarI va _padeyp e g/h` krI tene kmRbH\n =tuH n=I. Ahaha...¦ inj cEtNyvStuna ATyag=I kmRbH\n =tuH n=I.

AhÄ to wa{¦ Aek Aa„anI j vat Ke. duinyane ruce n ruce, duinya mane n mane AenI jvabdarI duinyane Ke. Aha¦ duinya SvtH5 Ke. tI=Åkrna Òve p` pUveR im+yaTvaid AnHt pap kyaÅ htaH. Ae p` Anaid=I AekeiNãyp e ingodmaH hta. tem e p` ßyare trvana _payne pkD–o, potana xuâ Aa„ane _padey kyÈ Ane AemaH j @yaR Tyare tyaR Ke. smÔ uH kaH{...?

sHÝdaymaH to ;ma hò, ma hò' Ae wgvanno _pdex Ke Aem Ý$pà kre Ke p` prne hÌ ko` xke? Ane prnI dya pazI ko` xke? Aek p` pr pda=RnI AvS=ane bIÔe ko` krI xke? AhÄ to Aem kæuH ke xuâ Aa„ane g/h` krI vItragta Ýg! krvI Ae wgvanno _pdex Ke. AhÄ to pUàRnHdna na= wgvan Aa„ane _padey krI Aeno jene ATyag Ke Aene kmRbH\n n=I Aem khe Ke. Are¦ Aene sTy saHwzva mZyuH Tyare p` Ae e ê\a{ j ê\a{ krI Ke. Aem ke Aa to AekaHt Ke ƒvhar‐xuwrag krtaH krtaH j Aa„a _padey =ay. xaÏmaH k–aHk lQyuH hoy ke ƒvhar sa\n Ke to tene cÇ!I pDe p` TyaH inim¿nuH &an kraƒuH Ke Aem mmR smje nih. svare to AaƒuH htuH ke v/t ne inym Ae kaH{ kayRkarI n=I A=aRtŸ Aena=I Aa„anuH kayR =ay (Aa„anI inmRz pyaRy Ýg! =ay) Aem Ke nih.

AhÄ to Aa SpÚ vat Ke ke wgvan Aa„ano ATyag te AbH\ Ke Ane tena Tyag=I bH\n j Ke. ko{ kmRne l{ne Aam Ke (bH\n Ke) Aem vat n=I. kmRna Ôerne l{ne wgvan Aa„ano Tyag =ay Ane kmR mHd pDe to teno ATyag rhe Aem Ke nih. (kmR to baæ inim¿ma5 Ke).

Aha¦ i5lokna= svR& prma„ane saHwzva mhaivdehÙe5maH AekavtarI [Não SvgRmaH=I Aave Ke Ane jHglmaH=I seHkDo isHh, vaF Ane mo!a mo!a nag caLya Aave Ke. Ahaha...¦ Ae vaÌ kevI hoy? xuH Aa kro ne te kro‐Aem krvanI k=a wgvannI hoy? (na). wgvannI idƒ vaÌmaH to Aem AaƒuH ke ‐Aa„a rag ivnanI pirpU`R cEtNySvwav=I wrelI cIj Ke jemaH Aek smynI pyaRyno p` naiStwav Ke. AavI potanI cIjno je e SvIkar krI Aa]y kyÈ tene kmRbH\n hotuH n=I Ane je e potanI cIjno Anadr krI Tyag kyÈ tene AvXy kmRbH\n =ay Ke.

baæ Tyag kre Aene kmRbH\n n hoy Aem nih Ane baæ Tyag n=I kyÈ




348 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Aene kmRbH\n hoy Aem p` nih. gjb vat wa{¦ bharmaH ÏI‐ku!uHbpirvar, dukan‐\H\a Aaid KoDIne bese to mo!o Tyag kyÈ Aem duinya khe p` xeno Tyag kyÈ? prãƒoneAe e ke id' g/æa hta ke Aeno Tyag kyÈ? AhÄ to i5kazI xuâ Sv$pnuH g/h` Ane ragno Tyag Ae j vaStivk g/h`‐Tyag Ke je AbH\nuH kar` Ke. ßyare i5kazI Sv$pno Tyag Ane ragnuH g/h` Ae bH\nuH kar` Ke pKI wle baæ Tyag gme te!lo hoy, Aavo prme¬rno vItrag magR Ke wa{¦

i5lokIna= prma„a Aem khe Ke ke AHdrmaH xuâ cEtNymUitR AanHdFn wgvan Aa„anI ruic‐¹iÚ KoDIne ragno‐xuwragno Ýem Ane Aadr kre Ke Ae A&anI bihra„a bazk Ke. Ane je e ¹iÚmaH=I ragno Tyag krI inj xuâ cEtNytÀvno Aadr kyÈ te AHtra„a yuvan Ke Ane AemaH=I prma„a =ay Tyare te v<â (v\Rman) =yo. bakI Aa xrIrnI baz, yuva Ane v<âavS=a Ae to jD$p jDnI Ke.

hve AavI ƒaQya Ane AavI vat maHD ko{ id' saHwzva mze Ane maHD pkDay TyaH vzI lakDaH ê\aH grI gyaH hoy ke‐kaH{k v/t kre, tp kre to \mR =ay‐Ae Aano in Ry kre k–are? Ane in Ry =ya ivna xuâa„anuH g/h` kem =ay? Are wa{¦ \m±ne Aevo rag‐ƒvhar Aave Ke, =ay Ke qro p` Ae Aacrva layk n=I, KoDva layk j Ke. hj¡ prma„a pU`R pyaRymaH Ýg! =yo n=I KtaH te pU RSv$p Ke te j _padey Ke, Aadr`Iy Ane Aacr`Iy Ke AavI vat Ke.

frI, ;;xuâny KoDva yoGy n=I'' Aeva A=Rne ¹# krnaruH kaƒ khe Ke:‐


;\Ir-_dar-mihiMn Anaidin\ne bo\e \<itH inb|nnŸ xuâny:' \Ir (czaczta riht) Ane _dar jeno mihma Ke Aeva Anaidin\n &anmaH iS=rta baH\to xuâny‐

j¡Ao, xuH khe Ke? wgvan Aa„a \Ir Ae!le xa¬t iS=r czaczta riht Ke. vzI te _dar Ke A=aRtŸ iv¬na gme te!la (AnHt) &eyo hoy toy te svRne Ô`vana sam+yR siht Ke. Ahaha...¦ 5`kaz 5`lokna AnHt pda=Rne Ô e AevI &anSvwavnI _darta Ke. kre ko{ne nih Ane Ô e svRne Aeva _dar Svwavvazo Ke. je Aave tene pEsa Aape Aene loko _dar ma`s Ke Aem n=I kheta? Aem &anSvwav svRne Ô e Aevo _dar Ke.

Aek wa{ pUKta hta ke‐mharaj¦ isâ prma„a xuH kre? ko{nuH wluH‐buÌH kre ke nih?




smysar ga=a 179‐180 ) ( 349

Tyare kæuH ke‐wa{¦ isâ prma„a prnuH kaH{ n kre, f› potana AtIiNãy AanHd Ane vItragI xaHitno Anuwv kre. (inÔnHdrsmaH lIn rhe). Tyare Ae wa{ kheva laGya ‐Ame sa\ar` ma`s KIAe toy Ame ke!laynuH wluH krIAe KIAe Ane isâ wgvan ko{nuH kaH{ n kre to Ae wgvan keva? j¡Ao Aa im+yawav¦ Ame prnuH krIAe KIAe, Òv prnaH kayR kre AevuH je ktaRpànuH Aiwman te im+yaTv Ke, kemke Aa„a prnuH \Uzey (kaH{ p`) krto n=I ‐krI xkto n=I. smÔ uH kaH{...?

Aho¦ 5`kaz 5`lokne Ô e AevI &annI xi›nI _darta Ke. Are¦ Aena ]ut&anmaH p` proÙp e lokalokne Ô e Ae!lI takat Ke. ALp&anmaH p` lokalok jày Ae!lI AenI takat Ke. xi›Ae _dar Ke Ane dxaAe p` _dar Ke, Aevo Aeno mihma Ke. Aha¦ Aena mihmanaH gaàH p` Ae e saHwZyaH n=I, Ane kdac saHwZyaH hoy to saHwzIne gaH@e baH|yaH n=I.

lokmaH ko{ srqa{nI gaz Aape to Aene pcas‐pcas vØR su\I gaH@e baH\I raqe ke Aa e mne Aava ÝsHge gaz AapI htI. Aa to daqlo Ke (Aem krvuH Ôe{Ae Aem nih). tem AhÄ khe Ke‐wgvan¦ Aava prm mihmavHt tara Aa„anaH gIt saHwzIne tuH gaH@e baH\ ke huH Aavo KuH. wgvan¦ tarI pirìtne Aek var tara Aa„amaH iS=r kr. (pirìtne \/uvna qIle baH\).

AhÄ khe Ke ke‐\Ir Ane _dar jeno mihma Ke Aeva Anaidin\n &anmaH iS=rta baH\to xuâny A=aRtŸ i5kazI \/uv &aykSv$pno Aa]y l{ne AemaH j iS=rta krtI &annI pirìt jene xuâny khIAe te, kmRàmŸ svÅkØ:' ke je kmÈne mUz=I nax krvano Ke te ;kËitiw:' piv5 \m± puÌØoAe ;jatu' kdI p` ;n Tyaßy:' KoDva yoGy n=I.

Ahaha...¦ wgvan pUàRnHdno‐potanI pU R vStuno Aa]y letaH pirìtmaH xuâta‐piv5ta Ýg! ={, sMyGdxRn‐&an Ýg! =yaH. hve te smiktI Òv kmÈne mUz=I nax krnaro Ke A=aRtŸ ragnI _Tpi¿ krnaro n=I. ;kËitiw:' kæuH Ke ne? Ae!le ke \maR„a je e Aa„ana AanHdna Anuwv$p je kayR krva yoGy htuH te pU aRnHdna na=ne ¹iÚmaH Ane vednmaH l{ne pUruH kyuÅ Ke. rag=I potane bhar ka#I &ananHdSvwavI Aa„ana Aa]ye te e krva yoGy suk<t‐sMyGdxRn‐&an‐cair5 krI lI\uH Ke. suk<t Ae!le sTkayR. sMyGdxRnaid$p sTkayR Ýg! kyuÅ hova=I hve te \m± piv5 puÌØ ragaidno krnaro n=I.

to xuH \maR„ane rag Aavto j n=I?





na, Aem n=I¸ \m± Òvne ikHictŸ rag Aave Ke, p` Ae ragno te ktaR n=I¸ kemke tene rag krvano AiwÝay n=I. Ae to Sv$pmaH iS=r =vano inrHtr _>m krIne Êmx: ragno Awav j krto hoy Ke.

ÝÆ:- dya pazvI, v/t pazvaH, tpür` krvuH [Tyaid b\aH xuH stŸkayR‐sdacr` nih?

_¿r:- jemaH Aa„ana AtIiNãy AanHdno Svad Aave te (sMykŸdxRn‐&an‐cair5) sTkayR nam stŸ‐Aacr`‐sdacr` Ke. Aa isvay v/t, tp Aaidno rag ko{ sdacr` Ke nih. \m±na (v/taidne sdacr` ƒvhar=I khe Ke Ae bIÒ vat Ke).

hj¡ im+yaTv=I paKo frIne potana cEtNywgvanno SvIkar kyÈ n=I tena v/taidna ragmaH to sdacr`no _pcar p` sHwivt n=I kemke tene mUz samaiyk Aaid inrupcar cair5 k–aH Ke?

je e vItragmUitR &aykSv$p wgvan Aa„ano SvIkar krIne Aeno Anuwv kyÈ Ke te vItragtana lawne pame Ke. smŸÁay‐samaiyk¸ smtano‐vItragtano law =ay te samaiyk Ke. Aa„ana wan ivna (Svanuwv ivna) sacuH samaiyk hotuH n=I. Ae j Ýma e wgvan AanHdna na=ne poØvo tenuH nam posh (ÝaEØ\) Ke. ragnuH posa` KoDI, inmRzanHdna na=ne ¹iÚmaH l{ AemaH j puÚ =vuH‐iS=r =vuH te posh Ke. jem càne paÌmaH naqtaH fUle tem AanHdna na=ne ¹iÚmaH l{ temaH iS=rta =taH Aa„a puÚ =ay tene posh khe Ke. A&anIne sacaH samaiyk Ane posh hotaH n=I.

xuH =ay? vate vate (drek vatmaH) fer pDe A=aRtŸ jene vItragnI AavI vat n pce (bese) tene ivro\ lage. p` bapu¦ magR to Aa Ke. ßyare p` suqna pH=e jvuH hxe Tyare magR to Aa j Ke.

;k<itiw:' Ae!le suk<tvaza piv5 \m± sMyG¹iÚ puÌØoAe AHdr inj cEtNymy prma„ano je Aadr kyÈ Ke te ko{ id' KoDva yoGy n=I. Aha¦ v/t, tp, wi› Aaidno ivkLp é@e p` potanI cEtNymy cIj KoDva yoGy n=I. je ivkLp Aave te Ô`va yoGy Ke. vzI ÝitkUztana gHj Aave, x5uAonaH !ozaH FerI vze ke duXmno Dare top` je e Aa„kLya` krvuH Ke Ane jNm‐mr` riht =vuH Ke Aeva puÌØe Svno Aa]y KoDva yoGy n=I. du:qna diryamaH (sHsar‐smuãmaH) to wgvan¦ Anaid=I DUbkI marI ræo Ke. hve ßyare Aa„¹iÚ ={




smysar ga=a 179‐180 ) ( 3p1 Ke to inj Aa„Sv$pmaH j ¹iÚ iS=r baH\va jevI Ke. ;&anmaH iS=rta baH\to xuâny' Aem kæuH Ke ne? Aeno A=R j Ae Ke ke AHdrmaH xuâ cEtNySv$pno Aa]y pkD–o Ke Ae!le xuâny Sv$pmaH j iS=rta baH\e Ke, Sv$p=I qsto n=I. smÔùH kaH{...?

wa{¦ Aa to A|ya„xaÏ Ke bapa¦ Aa ko{ laEikk k=a‐vataR n=I, Aa to wgvan Aa„a‐prma„anI k=a Ke. icdanHd cEtNymy wgvannI AHtrnI iS=rta KoDIne ƒvharna ivkLpnI dxa=I Òvne law =ay Aem khe te kuk=a‐ivk=a Ke. xaÏmaH car Ýkare ivk=a khI Ke‐ÏIk=a, rajk=a, wojnk=a Ane cork=a. Aeno j ivStar krtaH ;wavdIipka'maH pcIs ÝkarnI ivk=a khI Ke. TyaH ragna ivkLp=I \mR =ay AevI vatne ivk=a khI Ke.

Are wgvan¦ tne tarI dya n=I? cEtNyno Aadr KoDIne tuH ragna AadrmaH gyo¦ Ýwu¦ teH tarI ihHsa j krI Ke. ;Aavo i5kaz piv5 Ýwu Aa„a te huH nih Ane rag te huH' ‐Aem shÔnHdSv$p cEtNymUitR wgvan Aa„ano {Nkar krIne Ane Ùi`k pu~y‐papna ivkLpone SvIkarIne wgvan¦ teH ÒvtI ßyot AevI inj cEtNyßyoitno nax kyÈ Ke. he wa{¦ Ôe tne ihHsa‐du:q=I inv<i¿nI [CKa Ke to ragnI ¹iÚ KoDIne inj cEtNySv$pnI ¹iÚ kr, Ane xuâ cEtNySv$pmaH j iS=r ={ bH\a{ Ô.

hve khe Ke‐;tZS=a:' xuânymaH iS=t te puÌØo, ;bih: inyRtŸ Sv-mrIicckÊmŸ AicratŸ sHñTy' bhar nIkzta Aeva potanaH &anikròna smUhne ALp kazmaH sme!Ine, ;pU`R &an-Fn-AoFmŸ OkmŸ AclmŸ xaNtmŸ mh:' pU R &anFnna puHj$p, Aek, Acz, xaHt tejne‐tej:puHjne ;pXyiNt' deqe Ke A=aRtŸ Anuwve Ke.

j¡Ao, xuH kæuH? ke xuânymaH iS=t Ae!le cEtNymUitR inj &aykwavmaH iS=t te puÌØo bhar nIkzta Aeva potana &anikròna smUhne sme!Ine AHdr &anFnna puHj$p Aivcz Aek inj Aa„Sv$pne Anuwve Ke. &anikròna smUhne sme!Ine Ae!le ke je &annI pyaRy pr Ane ƒvharrTn5yna AvlHbnmaH bhar nIkztI htI tene sHkocIne‐rokIne xuâ cEtNyFn Aeva inj prma„ãƒmaH lIn‐ivlIn krI de Ke. Ahaha...¦ AhÄ khe Ke ‐&annaH ikrò A=aRtŸ &annI pyaRyo xuwaxuwwavmaH Aam bhar Ôy Ke Aene hve sme!I le, rokI de, paKI vaz Ane potana Sv$pmaH mGn kr¸ kemke te bNne wavo A@Ik Ke. Ôe tare xaHit Ôe{tI hoy to ivkLpmaH jtI &annI pyaRyne paKI vaz‐Axuwrag=I to paKI vaz p` v/t, tp Aaid xuwrag=I p` paKI vaz. &an wedna lÙe sU"m p` ivkLpmaH roka{ rhe Ae b\uH nukxan Ke wa{¦ kemke potana wgvanmaH=I bhar




3p2 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 nIkztI &annI pyaRyo pravlHbI =ay Ke. SvavlHbn KoDI pravlHbI =vuH Ae nukxan j Ke, du:q j Ke, smÔ uH kaH{...?

wa{¦ Aa to smÒne AHdr potamaH xma{ jvanI vat Ke. khe Ke‐wyuÅ Fr Ke ne Ýwu¦ taruH¸ Are¦ AemaH=I bhar nIkzvuH tne kem go@–uH? Aha¦ dev‐guÌ‐xaÏmaH jtI pyaRy p` pravlHbI Ane ragyu› Ke. ¹iÚmaH to Aeno inØe\ kyÈ Ke. p` hve AHt:iS=rta krI Aene (pravlHbnne, ragne) KoDI de. ;ALpkazmaH sme!Ine' Aem lI\uH Ke ne? mtlb ke xIF/ kam le, ivlHb n kr, laHbo kaz n =va de hve wgvan¦ tuH ALpkazmaH ;AicratŸ' Ae!le tTkaz paKo vzI Ô. hve Aavo magR¦ Are wa{¦ Aeno in Ry to kr ke magR Aa Ke, bIÔe ko{ nih. Aho¦ Aa to Aek Aek kzx Aekla Am<t=I wrelo Ke. AacayR Am<tcHãe Aa pHcmkazmaH Am<t vrsaƒaH Ke. Aho¦ ;Am<t vrSyaH re pHcmkazmaH¦'

;bhar nIkzta Aeva potana &anikròna smUhne' ‐Aha¦ Aa waØa to j¡Ao,. &annI pyaRyo pote bhar nIkze Ke, prne AvlHbI pravlHbI =ay Ke ko{ kmRne l{ne pravlHbI =ay Ke Aem nih. kmR xuH kre? kmR to inim¿ma5 Ke. kmR inim¿ Ke p` kmR (_padanmaH) kaH{ kre Ke Aem n=I. inim¿ _padannuH kre to te inim¿ khevay nih. ko{Ae sHdexmaH (KapamaH) lQyuH Ke ke‐song#vaza inim¿no inØe\ n=I krta, inim¿ n=I Aem n=I kheta p` inim¿ prna (_padanna) kayRna ktaR n=I Aem khe Ke. vat to Aem j Ke bapa¦ inim¿ Ke AvXy p` inim¿ prmaH kaH{ kre Ke Ae vat n=I.

hve Aeva puÌØo keva Aa„ane Anuwve Ke te khe Ke. wa{¦ tuH ko` Ko Ane tare k–aH jvuH na=? Anaid AnHt \Ir Ane _dar Aeva Aek &anFnna puHj$p tuH tÀv Ko, Ahaha...¦ &an‐&an‐&an samaNy Awed Aek Ke temaH je ivxeØ‐wed pDe Ke TyaH=I (wedna lÙ=I) paKo vzI samaNymaH Ô¸ i5kazI &anFn wgvan Anaid=I Aek smynI pyaRymaH rmtu rmto hto Ae rmtu ferv Ane inÔnHdFnSv$pmaH rmtu maHD Aem khe Ke. te=I tne pU R&anFnno puHj prma„Sv$pe AHdr ivraÒ ræo Ke te deqaxe. kevo Ke te? to khe Ke &ata ¹Úana Svwave wrelo te ;Aek' Ke A=aRtŸ Awed Ke. vzI te ;Acz' A=aRtŸ cEtNySv$p=I cze nih tevo Ke. vzI xaHt tejpuHj Ke A=aRtŸ AivkarI xaHitna tejno gozo Ke.

Ahaha...¦ bhar jtI pyaRyone bharmaH=I paKI vazI TyaH AHdrmaH Aavo Aa„a deqe Ke‐Anuwve Ke. wa{¦ Aa wgvannI vaÌ Ke. kuHdkuHdacayR to Aena AaDitya Ke. Aho¦ AeklaH ihtnaH AmIJràH Ke. wgvan¦ tara Aa„ana ihtnI




smysar ga=a 179‐180 ) ( 3p3 vat saHwzIne hÇx krje‐ha paDje, na n paDIx. ;na' paDIx to k–aHy nrk‐ingodmaH caLyo j{x¸ Ane ha paDIx to halt ={ jxe. AiS=rta KoDI d{ne SvwavmaH j{x to xaHt‐AkØay tejne AnuwvIx. ;Anuwve' Ke Aem kæuH ne? Ae!le ke ÝTyÙ Anuwve Ke‐vede Ke.

klk¿amaH bnelI Aek F!na Ke. ma, bap Ane Aemno dIkro Aek idvs saHje frva nIkZyaH. TyaH 5 e hoDImaH be@aH. hoDImaH bIÔ p` sat‐Aa@ ma`s htaH. AevamaH pela KokraAe hoDInI bhar pg ka#–o Ane bNyuH Aem ke Aek mgrmCKe Aeno pg pkD–o. hoDIvazaAe Aa ÔeyuH Ane kheva laGyo‐Are wa{¦ Ae Kokrane feHkI do nihtr ÔetÔetamaH AaqI hoDI DUbI jxe kemke mgrmCKe teno pg pkD–o Ke. Ôe tme n feHkI xko to mare Ae kam krvuH pDxe. hve krvuH xuH? ma‐bap muHJayaH¸ p` roØe wra{ne hoDIvazaAe JDp krva kæuH. Aaqre mabape Kokrane sga ha=e diryamaH feHkI devo pD–o‐kre p` xuH? nih to b\aH j DUbI mrt. jenuH jtn krIne rÙa krI tene j marI naqvanI tEyarI?

Aem wgvan khe Ke‐wa{¦ tarI hoDI wvsmuãmaH n DUbe ma!e AemaH=I (wvna wavmaH=I) qsI Ô Ane Aam AHdrmaH (cEtNySv$pmaH) Ô. rage tne wvsmuãmaH AHdr qeHcI naQyo Ke¸ cahe xuwrag ho top` te sHsarsmuãno mha mgrmCK Ke. Ae tne wvsmuãmaH DUbaDIne j rhexe. ma!e ragna paxmaH=I qsI Ô Ane tara AHt:Sv$pmaH lIn ={ Ô. AavI vat Ke.

Tyare Aek da›r vzI kheta hta ke Ôe Aap e Aa b\I mharajnI vat saHwzIxuH to Aa sHsarnuH kaH{ krI xkIxuH nih. Are wa{¦ sHsarnuH ko` krI xke Ke? bapu¦ Ae jDnI iÊya to SvyH jD=I =ay Ke. Aa AaHqmaH dvanuH !IpuH naqe Ane AaHq êcI‐nIcI =ay Ae iÊya jDnI (AaHqna prma uAonI) Ke. A&anIne Aem lage Ke ke Ô e Ae iÊya Aa„a (pote) kre Ke. \Uzey Aa„a krto n=I, saHwzne. bapu¦ tne qbr n=I ke AemaH (AevI iÊyamaH) tne je ktaRpànuH Aiwman =ay Ae im+yaTvwav Ke Ane Ae im+yaTv tne cargitmaH rJzavI marxe tne AemaH=I bhar nIkzvuH muXkel pDxe. wa{¦ im+yaTvnuH prHpra fz ingod Ke ßyaH=I AnHtkaze nIkzI 5s =vuH muXkel Ke.

la@InI Aa vat Ke. A#ar vØRnI Aek $pazI KoDI htI. Aena pitne be vØRnuH pr etr, phelI vhu mrI g{ pKI AanI sa=e tene bIÒ varnuH lGn htuH. Aene xItza nIkZya, Aaqa xrIre daà‐daà fU!I nIkZya. Aha¦ daè‐da e




3p4 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 {yzo pDI. tza{maH sUtelI ßyaH pDquH ferve TyaH paravar vedna =ay. ibcarI ruve‐ruve‐ruve, cIs paDIne ware AaÊHd kre. AenI mane khe‐ba meH Aa wvmaH to AavaH pap kyaÅ n=I Ane AavI pIDa¦ pIDa‐pIDa‐pIDa‐Asæ pIDa, p` nrknI pIDa=I to AnHtma wage ho.

Aek KoDI htI. Aene hDkayuH kUtruH krDeluH. te AevI to vednawrI raD naqe ke‐mne ko{ marI naqo, mara=I Aa shn =tuH n=I, mne pvn naqo¸ Are¦ xuH =ay Ke AenI mne qbr pDtI n=I. Aha¦ ADtalIs klak Aam ne Aam raD naqtI mrI g{. AevI wyank pIDa ke Ôenar p` 5asI é@e.

wa{¦ AanHdno na= wgvan pote ßyare _l!o pDe Tyare AenI pyaRymaH AavaH wyank du:q éwaH =ay Ke. wa{¦ AavaH du:q teH AnHtvar shj kyaR Ke. p` wUlI gyo tuH. AhÄ tne tenuH Smr` kravI Ae du:qne m!aDvano AacayR _pay btave Ke tene tuH g/h` kr.


;xuâny, &anna smSt ivxeØone gaE krI t=a prinim¿=I =ta smSt wavone gaE krI, Aa„ane xuâ, inTy, Awed$p Aek cEtNyma5 g/h` kre Ke Ane te=I pir`it xuânyna ivØySv$p cEtNyma5 xuâ Aa„amaH Aekag/‐iS=r =tI Ôy Ke.'

j¡Ao, xuâny, Aa mit‐]ut Aaid je &anna wedo pDe Ke‐jene smysar ga=a 204 maH te wedo Aek Awedne j AiwnHde Ke Aem kæuH Ke‐te wedone t=a kmRna inim¿=I =ta smSt pu~y‐papna ivkarI wavone gaE krIne Aek cEtNyma5 xuâ &aykne j g/h` kre Ke. gaE krIne Ae!le ke wed Ane ivkar prnuH lÙ KoDI d{ne ãƒna lÙe xuâtana AHxo v\ta Ôy Ke Ane Ae v\ta jta AHxo Aek Awedne j AiwnHde Ke. Ae wedo _pr lÙ krvayoGy n=I Aem AhÄ khe Ke.

te wavone ;gaE krIne' Aem kæuH Ke, Awav krIne‐Aem nih. smysar ga=a 11 maH ƒvharnyne gaE krIne AwUta=R kæo Ke, Awav krIne nih. muQy Ane gaE Aeva be wed to &anmaH pDe Ke, ]âamaH nih. \m±ne to sda potanI xuâ cEtNymy cIj _pr j ¹iÚ hoy Ke.

bIÒ vat‐muQy te inüy Ane gaE te ƒvhar‐Aem vStunuH Sv$p Ke inüy te muQy Ane ƒvhar te gaE`‐Aem nih. (Ôe Aem =ay to prnI ApeÙaAe pyaRy p` inüyno ivØy Ke te=I pyaRy p` Aa]y$p muQy ={ Ôy). bemaH bhu fer Ke.




smysar ga=a 179‐180 ) ( 3pp

5IÒ vat‐smysar ga=a 16 na kzxmaH wedne meck‐miln kæo Ke p` Ae Ke, inüysiht wed‐milnta Aevo ƒvhar Ke¸ ƒvhar n=I Aem nih¸ nihtr to vedaHt ={ Ôy.

hve Aa vatne smjta n=I Ae!le Amuk loko khe Ke ke‐wgvan kuHdkuHdacayeR smysarne vedaHtna #aHcamaH #azI dI\uH Ke. Aava lokone tÀvnI kaH{ qbr j n=I. Are wa{¦ vedaHtmaH AnHt sHsarI Aa„a, AnHt isâ prma„a [Tyaid vat Ke j k–aH?

AhÄ (jEnmaH) to jem pote Aek Aa„a Aeva AnHt iwNn iwNn Aa„aAo Ane Ae=I p` AnHtgu a iwNn iwNn rjkò [Tyaid b\uH Ke. p` xuâny tene gaE kre Ke. Ae to @Ik p` dya, dan, v/t Aaid je xuw ivkLp é@e tene t=a Aek smynI pyaRyne p` gaE` krI‐lÙ KoDI xuâny Aa„ane xuâ, Awed, inTy, Aek cEtNyma5 g/h` kre Ke.

Ahaha...¦ jene AhÄ xuâ, inTy, Awed$p Aek cEtNyma5 kæo Aene j smysar ga=a 14‐1p maH AbâSp<Ú, AnNy, inTy, AivxeØ Ane AsHyu› kæo Ke, Aene j smysar ga=a 7 maH &an, dxRn Ane cair5na wedne gaE krIne Aek xuâ &aykwav kæo Ke. kemke KÍS= ragI Òvne wed _pr lÙ jtaH rag‐ivkLp =ya ivna rheta n=I te=I j wedne gaE krIne xuâny i5kazI Awed ãƒne g/h` kre Ke. ga=a 11 maH Aene j wUta=R kæo Ke. wa{¦ Aa Aek$p &aykwav j muQy Ke, mo!o Ke. AenaH j mo!p Ane mh¿a Ke. Are wgvan¦ Aene KoDI bharmaH konaH man Ane konaH sNman? bharnaH man Ane mo!pmaH tuH mrI gyo p` AHdr mo!o wgvan Ke TyaH gyo j nih¦

Ahaha...¦ AnHtvar hÔro raÌAo KoDI t=a pHcmhav/t pazIne idgHbr sa\u =yo, p` rmtu b\I pyaRymaH j rMyo, Aek var p` ãƒmaH‐\/uvmaH Aaƒo nih¸ AHdr wgvan cEtNyno diryo wyÈ Ke temaH DUbkI lgavI nih. pHcmhav/tna ragnI ÌicnI AaDmaH i5kazI xuâ &aykSv$pnI ¹iÚ ={ nih, pKI iS=rtanI to vat j k–aH rhI? Are wgvan¦ jenI ¹iÚ rag Ane pyaRy pr Ke te mo!o sa\u =yo hoy toy im+ya¹iÚ Ke Ane te im+yadxRnna kar e deh KoDIne corasIna AvtarmaH caLyo jxe¸ ê\I ]âana lo#maH tàto tàto nrk ne ingodmaH caLyo jxe. xuH =ay? Aeva (im+yadxRnna) piràmnuH AevuH j fz Ke.

ßyaHsu\I pU aRnHdnI pU R Ýaiº ={ n=I TyaHsu\I wed to _TpNn =ay j. p` Ae wedne gaE krIne‐baj¡ pr Aekkor raqIne xuâny Aek, Awed cEtNyma5ne




3p6 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 g/h` kre Ke. Aek Ae!le vedaHt jem b\a ={ne Aek khe Ke Aem nih¸ Aa to vStu pote Aek$p‐wed ivnanI samaNy je Ke tene Aek khe Ke. Ývcnsar ga=a 172 maH AilHgg/h`na 1p ma bolmaH b\uH ={ne Aek svRƒapk Aa„ane mannarne paqHDI kæa Ke.

AhÄ khe Ke‐xuâny Aek Awed$p cEtNyma5 vStune g/h` kre Ke Ane te=I pirìt xuânyna ivØywUt cEtNyma5 Aa„amaH Aekag/‐iS=r =ay Ke. Ahaha...¦ jeè potanI &annI pyaRyne Awed trf vazI Ke Ae Ême‐Ême AwedmaH Aekag/ =tI Ôy Ke. ragnI Aekag/ta KU!I SvwavnI Aekag/ta ={ TyaH pirìt xuâ ={‐sMyGdxRn ne sMyG&an =yuH Ane te pKI ivxeØ Aekag/ =taH cair5 =yuH.

;Ae Ýma e xuânyno Aa]y krnara Òvo ALpkazmaH bhar nIkztI &annI ivxeØ ƒi›Aone sHkelIne, xuânymaH (Aa„anI xuâtana AnuwvmaH) inivRkLpp e @rtaH svR kmÈ=I iwNn, kevz&anSv$p, AmUitRk puÌØakar, vItrag &anmUitRSv$p potana Aa„ane deqe Ke Ane xukl|yanmaH Ýv<i¿ krIne AHtmuRhUtRmaH kevz&an Ýg!ave Ke. xuânynuH AavuH mahaTMy Ke. ma!e xuânyna AalHbn vDe ßyaH su\I kevz&an _pje nih TyaH su\I sMyG¹iÚ ÒvoAe xuâny KoDva yoGy n=I Aem ]I guÌAono _pdex Ke.' Lyo, kuHdkuHd, Am<tcHã Aaid sHtono Aa _pdex Ke Aem khe Ke.

phelaH ivkLp siht p` in Ry to kr ke magR Aa Ke. ivkLp sihtna in RymaH p` nÞI to kr ke wedne lÙmaH=I KoDI AwednI ¹iÚ =taH je Anuwv =ay te sMyGdxRn Ke Ane pKI AemaH j iS=rta ÔmtI Ôy te cair5 Ke, Ane te cair5maH AHtmuRhUtR xukl|yanp e ÝvtRtaH kevl&an =ay Ke. Aa rIt Ke.

hve, Aas/vono svR=a nax krva=I je &an Ýg! =yuH te &anna mihmanuH kaƒ khe Ke:‐


;inTy-_>otH' jeno _>ot (Ýkax) inTy Ke AevI ;ikmŸ Aip prmH vStu' ko{ prm vStune ;ANt: sMpXyt:' AHtrHgmaH deqnara puÌØne, ;ragadInaH Aas/vaàmŸ' ragaidk Aas/vono ;Jigit' xIF/ ;svRt: Aip' svR Ýkare ;ivgmatŸ' nax =va=I, ;OttŸ &anmŸ' Aa &an ;_NmGnmŸ' Ýg! =yuH‐

j¡Ao, jeno &anÝkax inTy Ke AevI Awed Aek$p ãƒvStune AHtrHgmaH jevI Ke tevI ÝTyÙ deqnar puÌØne ragaidk Aas/vono svR Ýkare xIF/ nax




smysar ga=a 179‐180 ) ( 3p7 =va=I Aa &an Ýg! =yuH Ae!le kevz&an Ýg! =yuH. jem fUlnI kzI svR paHqiDye qIlI nIkze tem &anna pirpU R sam+yR$p &anSv$p wgvanmaH pU R Aekag/ =taH &an kevz&an$pe qIlI nIkZyuH. AhÄ ragnI ko{ iÊya krva=I qIlI nIkZyuH Aem nih, ragno to nax krIne qIlI nIkZyuH Ke Aekag/tanI AHt:iÊya vDe qIlI nIkZyuH Ke. AavI vat¦

;ragaidk Aas/vono nax =va=I' Aem kæuH ne¦ TyaH ko{ne =ay ke‐Lyo, AamaH Êmbâ k–aH ræuH? to khe Ke‐wa{¦ Êmbâ j ræuH‐Êmbâ j Ke. SvwavmaH Aekag/ =nar Òv ragaidno Awav krIne ALpkazmaH mui› pame Aevo j Aeno Êm hoy Ke. ragno svR=a Awav ={ne kevz&an Ýg! =yuH Ae Êmbâ j Ke ‐smÔ uH kaH{...?

hve khe Ke‐Aa &an Ýg! =yuH‐;SfarSfarE:' ke je &an ATyHt ATyHt (‐AnHt AnHt) ivStar pamta ;SvrsivsrE:' injrsna felav=I ;Aa-lok ANtatŸ' lokna AHtsu\Ina ;svRwavanŸ' svR wavone ;PlavytŸ' trboz krI de Ke A=aRtŸ svR pda=Ène Ô e Ke‐lok‐Alok b\ane Ô`I le Ke. ;PlavytŸ' Aem kæuH ne? mtlb ke pUr`pozI jem FImaH trboz ={ Ôy Ke tem smSt lokalokne &an trboz krI de Ke A=aRtŸ Aaqa lokalokne Ô`I le Ke. Aana=I ivÌâ je &an ragnI sa=e Aekta kre Ke te &an DUbI Ôy Ke Ae!le ke pyaRymaH #Hka[ Ôy Ke. vStuno Aadr krI temaH j Aekag/ =taH xi›no ivStar felav =ay Ke Ane jem hÔr paHqiDye gulab qIlI nIkze tem AnHtgu nI paHqiDye Aa„a qIlI nIkze Ke.

kevuH Ke te &an? to khe Ke‐;AclmŸ' je &an Ýg! =yuH Tyar=I sdakaz Acz Ke A=aRtŸ Ýg!–a pKI sda AevuH ne AevuH j rhe Ke‐cztuH n=I¸ gulabnI kzI to qILya pKI be‐car idvsmaH krma{ Ôy p` kevz&an to Aek vqt Ýg!–a pKI AevuH ne AevuH j rhe Ke. vzI ;AtulH' je &an Atul Ke A=aRtŸ Aena tuLy bIj¡H ko{ n=I, _pma ivnanuH inÌpm Ke. Ahaha...¦ kevz&an =taH Ô e b\uH Ane kre ko{nuH nih. AavI vato ne Aavo \mR¦ Aa=I ke!lak khe Ke ke song#maH to AeklI inüy‐inüynI vato kre Ke. p` wa{¦ inüy Ae!le j prma=R prm sTy Ane ƒvhar Ae!le _pcar‐Aprma=R.

Aho¦ Aa to wgvannI |vinnI mI@I m\urI morlIno nad¦ gaÒne khe Ke‐wgvan¦ tara Sv$pmaH AHdr jtaH tne AanHd Ýg!xe, AemaH j ivxeØ Aekag/ =taH tne cair5‐xaHit v<iâ pamxe Ane pirpU R Aekag/ =taH kevz&an Ýg! =xe. Aha¦ Ae kevz&an Acz Ane Atul Ke.





hve Aavo Aa„a Ae e saHwZyoy n=I. Aa„ane (‐potane pamr manIne Ae e Aene mr`tol krI naQyo Ke. pr=I suq mane Ae b\a pyaRye pamr Ke. ßyaH paHc‐pcas laqnuH \n =ay ke bayDI kaH{k sarI $pazI mze, ke dIkro kma_ pake TyaH mane ke Ame suqI KIAe. kaH{k sHÔeg @Ik mze ke sHÔegna mohmaH tà{ Ôy. Are wa{¦ Aa xuH =yuH tne? tarI AnHtI mh¿a wUlIne tuH prnI mh¿amaH mUKaR{ gyo¦ bapu¦ Ae=I to tara cEtNySv$pno Fat =yo Ke.

Are wa{¦ jenaH Òvn Aam ne Aam A&anmaH caLya Ôy Ke Ae b\a #ormaH j{ nrk‐ingodmaH caLya jxe. tÀvno ivro\ krnara ingoddxane pame Ke, Ane tÀvnuH Aara\n krnara Aivcz moÙdxane pame Ke. bakInI be‐nrk Ane SvgRnI git to xuwaxuwwavnuH fz Ke. (qreqr to be j git Ke).

Aa veparaid vDe pEsanI kmaÌ =ay Ae to b\I papnI kmaÌ Ke. AHdr inj cEtNywgvannuH xr` letaH piv5tanI kmaÌ =ay Ke. Aho¦ AHdr AaquH cEtNyin\an pD–uH Ke ne? AnHt stŸnuH sÀv, AnHtgu ‐SvwavnI qa` AHdr pDI Ke. Ahaha...¦ AnHt gu nuH godam, AnHt xi›AonuH sHg/hS=an Ýwu Aa„a Ke. AenI pyaRymaH rag =ay Ae Aene mo!uH nukxan Ke. &anIne vcmaH v/taidno ƒvhar‐rag Aave Ke p` Ke Ae nukxan. &anI tene AHt:Aekag/tana AWyas vDe dUr kre Ke Ane AHtrmaH pirpU R Aekag/ta krI kevz&an _pÔve Ke. AavuH kevz&an sda Acl Ane Atul Ke Aem AhÄ khe Ke.


;je puÌØ AHtrHgmaH cEtNyma5 prm vStune deqe Ke Ane xuânyna AalHbn vDe temaH Aekag/ =to Ôy Ke te puÌØne, tTkaz svR ragaidk Aas/vwavono svR=a Awav ={ne, svR AtIt, Anagt ne vtRman pda=Ène Ô`naruH inüz, Atul kevz&an Ýg! =ay Ke. te &an svR=I mhan Ke, tena sman ANy ko{ n=I.'

ÝÆ:- drek ãƒnI pyaRy Êmbâ Ke Ane wgvanna kevz&anmaH vtRman jà{ rhI Ke to puÌØa=R krvo k–aH ræo?

_¿r:- drek ãƒnI pyaRy Êmbâ Ke Ane je smye je pyaRy =vanI te smye te j =xe Aem jene y=a=R in Ry =yo tene to SvwavnI AHt¹RiÚ‐pUvRk sMyGdxRn =yuH Ane Ae j puÌØa=R Ke. pyaRybuiâ‐pyaRy¹iÚ dUr ={ne AHt¹RiÚ‐ãƒ¹iÚ =ay tene j Êmbâno y=a=R in Ry hoy Ke Ane te j puÌØa=R Ke. Êmbâna in RymaH AaquH ktaRp uH KU!I AktaRp uH va &atap uH Ýg! =ay Ke.

AagznI !Ika:- Aa rIte Aas/v (rHgwUimmaH=I) bhar nIkzI gyo.




smysar ga=a 179‐180 ) ( 3p9

wava=R:- ;Aas/vno SvaHg rHgwUimmaH Aaƒo hto tene &ane tena y=a=R Sv$pe Ô`I lI\o te=I te bhar nIkzI gyo.' pu~y‐papna wav du:qSv$p Ke Ane wgvan Aa„a AanHdSv$p Ke AevuH wed&an =taH Aa„a AaTmamaH @yÈ‐iS=t =yo Ane Tyare Aas/vno nax ={ gyo¸ tene Aas/vno SvaHg rHgwUimmaH=I nIkzI gyo Aem khe Ke. ;yog kØay im+yaTv AsHym, Aas/v ãƒt Aagm gaye'

Aa inim¿$p je ãƒas/vo Ke te kæa. hve‐

;rag ivro\ ivmoh ivwav A&anmyI yh wav jtaye'

Aa pHi›maH wavas/vnI vat khI Ke. hve 5IÒ pHi›maH khe Ke‐

;je muinraj krE [in pal suiriâ smaj lye isv =aye'

je muinraj inj inmRz iv&anFn‐SvwavmaH @re Ke Ae e ragnI AaDe paz baH\I

dI\I Ke Ane te AanHd Aaid AnHtgu nI v<iâne pamI moÙmaH Ôy Ke. Ahaha...¦ AtIiNãy AanHdno sagr wgvan ßyare Aas/vne roke Ke Tyare AenI pyaRymaH AtIiNãy AanHdno _wro Aave Ke. Ae AenI iriâ ne vEwv Ke. ;smaj' Ae!le AnHtgu nI pyaRymaH v<iâ ={ne moÙne pame Ke. KeLlI pHi›maH pHiDt ]I jycHdÒ khe Ke‐

;kay nvay nmuH ict lay khUH jy pal lhUH mn waye.'

ic¿ne Sv$pmaH lavIne kaya vDe nmn kruH KuH AekluH kaya=I nmuH KuH Aem nih. AavI tEyarIvaza sHto ixvpdne pame Ke Aemno jy =yo Ke Aem Ô`Ine AenI huH wavna wavuH KuH.

Aam ]I wgvan kuHdkuHdacayR‐rict smysar, Aas/v Ai\kar prnaH prmpUßy guÌdev ]I kanÒSvamInaH Ývcn smaPt =yaH.




××××××××××××××××××× × ‐p‐ × × sHvr Ai\kar × × × ×××××××××××××××××××

A= Ýivxit sHvr:.

(xadURlivkÊIiDt)

AasHsarivroi\sHvrjyEkaNtavilPtas/v- NyÞaraTÝitlB\inTyivjyH sMpadyTsHvrmŸ. Vyav<¿H pr$pto inyimtH sMyÉSv$pe Sf¡r- ßßyoitiüNmymußßvlH injrsÝaGwarmußj<Mwte.. 125..

mohragÌØ dUr krI, simit guiº v/t pazI¸ sHvrmy AaTma kyÈ, nmuH teh, mn \arI.

Ý=m !Ikakar AacayR mharaj khe Ke ke —hve sHvr Ývex kre Ke Aas/v

rHgwUimmaH=I bhar nIkzI gya pKI hve sHvr rHgwUimmaH Ývexe Ke.

TyaH Ý=m to !Ikakar AacayRdev svR SvaHgne Ô`nara sMyG&anna mihma$p mHgz kre Ke:‐

}loka=R:- (AasHsar-ivroi\-sHvr-jy-OkaNt-AvilPt-Aas/v-NyÉka-ratŸ) Anaid sHsar=I maHDIne potana ivro\I sHvrne Òtva=I je AekaHt‐givRt (ATyHt AhHkaryu›) =yo Ke Aevo je Aas/v teno itrSkar krva=I (ÝitlB\-inTy-ivjyH sHvrmŸ) je e sda ivjy mezƒo Ke Aeva sHvrne (sMpadytŸ) _Tpþ krtI, (pr$pt: Vyav<¿H) pr$p=I ÔudI (A=aRtŸ prãƒ Ane prãƒna inim¿e =ta wavo=I ÔudI), (sMykŸ-Sv$pe inyimtH Sf¡rtŸ) potana sMykŸ Sv$pmaH inüzp e ÝkaxtI, (icNmymŸ) icNmy, (_ßßvlH) _ßßvz (‐inraba\, inmRz, dedIPyman) Ane (inj-rs-ÝaGwarmŸ) injrsna (potana cEtNyrsna) warvazI‐Aitxyp`avazI (ßyoit:) ßyoit (_ßj<Mwte) Ýg! =ay Ke, felay Ke.




ga=a 181 =I 183

tZadavev sklkmRsHvr`Sy prmopayH wediv&anmiwnNdit-

_vAoge _vAogo kohaidsu ìT= ko iv _vAogo. koho kohe cev ih _vAoge ìT= qlu koho.. 181..

A‚ivyPpe kMme òkMme caiv ìT= _vAogo. _vAogiMh y kMmH òkMmH caiv ò AiT=.. 182..

OdH tu AivvrIdH à`H j[ya du hoid jIvSs. t[ya ` ikHic k¡Vvid wavH _vAogsuâPpa.. 183..

_pyoge _pyog: kÊo\aidØu naiSt ko½Pyupyog:. kÊo\: kÊo\e cEv ih _pyoge naiSt qlu kÊo\:.. 181..

wava=R:- Anaid kaz=I je Aas/vno ivro\I Ke Aeva sHvrne ÒtIne Aas/v md=I givRt =yo Ke. te Aas/vno itrSkar krIne tena pr je e hHmexne ma!e jy mezƒo Ke Aeva sHvrne _Tpþ krto, smSt pr$p=I judo Ane potana Sv$pmaH inüz Aevo Aa cEtNyÝkax injrsnI AitxytapUvRk inmRzp e _dy pame Ke. 12p.

TyaH (sHvr Ai\karnI) x$AatmaH j, (wgvan kuHdkuHdacayR) skz kmRno sHvr krvano _Tk<Ú _pay je wediv&an tenI ÝxHsa kre Ke:‐

_pyogmaH _pyog, ko _pyog nih Êo\aidmaH, Ke Êo\ Êo\ mhÄj, inüy Êo\ nih _pyogmaH. 181. _pyog Ke nih AÚiv\ kmÈ Ane nokmRmaH, kmÈ Ane nokmR kH{ p` Ke nih _pyogmaH. 182. AavuH AivprIt &an ßyare _dŸwve Ke Òvne, Tyare n kH{ p` wav te _pyogxuâaTma kre. 183.

ga=a=R:- (_pyog:) _pyog (_pyoge) _pyogmaH Ke, (kÊo\aidØu)





AÚivkLpe kmRi` nokmRi` caip naSTyupyog:. _pyoge c kmR nokmR caip no AiSt.. 182.. OtÀvivprItH &anH yda tu wvit jIvSy. tda n ikiˆTkroit wavmupyogxuâaTma.. 183..

Êo\aidkmaH (ko½ip _pyog:) ko{ _pyog (naiSt) n=I¸ (c) vzI (kÊo\:) Êo\ (kÊo\e Ov ih) Êo\maH j Ke, (_pyoge) _pyogmaH (qlu) inüy=I (kÊo\:) Êo\ (naiSt) n=I. (AÚivkLpe kmRi`) Aa@ ÝkarnaH kmR (c Aip) tem j (nokmRi`) nokmRmaH (_pyog:) _pyog (naiSt) n=I (c) Ane (_pyoge) _pyogmaH (kmR) kmR (c Aip) tem j (nokmR) nokmR (no AiSt) n=I.‐ (OttŸ tu) AavuH (AivprItH) AivprIt (&anH) &an (yda tu) ßyare (jIvSy) Òvne (wvit) =ay Ke, (tda) Tyare (_pyogxuâaTma) te _pyog Sv$p xuâa„a (ikiˆtŸ wavmŸ) _pyog isvay ANy ko{ p` wavne (n kroit) krto n=I.

!Ika:- qreqr Aek vStunI bIÒ vStu n=I (A=aRtŸ Aek vStunI bIÒ vStu

kaH{ sHbH\I n=I) kar` ke bNnena Ýdexo iwþ hova=I temne Aek s¿anI Anuppi¿ Ke (A=aRtŸ bNnenI s¿a ÔudI ÔudI Ke)¸ Ane Ae rIte Aek vStunI bIÒ vStu nih hova=I Aek sa=e bIÒne Aa\ara\eysHbH\ p` n=I j. te=I (drek vStune) potana Sv$pmaH Ýit¤a$p (¹#p`e rheva$p) j Aa\ara\eysHbH\ Ke. ma!e &an ke je Ô`niÊya$p potana Sv$pmaH Ýiti¤t (‐rheluH) Ke te, Ô`niÊyanuH &an=I Aiwþp uH hovane lI\e, &anmaH j Ke Êo\aidk ke je Êo\aidiÊya$p potana Sv$pmaH Ýiti¤t Ke te, Êo\aidiÊyanuH Êo\aid=I AiwNnp uH hovane lI\e, Êo\aidkmaH j Ke. (&annuH Sv$p Ô`niÊya Ke, ma!e &an Aa\ey Ane Ô`niÊya Aa\ar Ke. Ô`niÊya Aa\ar hova=I Aem @yuÅ ke &an j Aa\ar Ke, kar` ke Ô`niÊya Ane &an judaH n=I. Aa rIte Aem isâ =yuH ke &an &anmaH j Ke. AevI j rIte Êo\ Êo\maH j Ke.) vzI Êo\aidkmaH, kmRmaH ke nokmRmaH &an n=I Ane &anmaH Êo\aidk, kmR ke nokmR n=I kar` ke temne prSpr ATyHt Sv$p‐ivprItta hova=I (A=aRtŸ &annuH Sv$p Ane Êo\aidk tem j kmR‐nokmRnuH Sv$p ATyHt ivÌâ hova=I) temne prma=RwUt Aa\ara\eysHbH\ n=I. vzI &annuH Sv$p jem Ô`niÊya Ke tem (&annuH Sv$p) Êo\aidiÊya p` Ke Aem, Ane Êo\aidknuH Sv$p jem Êo\aidiÊya Ke tem (Êo\aidknuH Sv$p) Ô`niÊya p` Ke Aem ko{ rIte S=apI xkatuH n=I¸ kar` ke Ô`niÊya Ane Êo\aidiÊya iwNn iwNn Svwave Ýkaxe Ke Ane Ae rIte Svwavo iwNn hova=I vStuAo iwNn j Ke. Aa rIte &anne Ane A&anne (Êo\aikne) Aa\ara\eyp uH n=I.




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 363

(xadURlivkÊIiDt) cEãUPyH jD$ptaH c d\to: kËTva ivwagH äyo- rNtdaRÌ`darèn pirto &anSy ragSy c. wed&anmudeit inmRlimdH mod|vm|yaista: xuâ&anFnaEFmekm\una sNto iätIyCyuta:.. 126..

vzI ivxeØ smÔvvamaH Aave Ke:‐ßyare Aek j Aakaxne potanI buiâmaH S=apIne

(Aakaxno) Aa\ara\eywav ivcarvamaH Aave Tyare Aakaxne bakInaH ANy ãƒomaH Aaropvano inro\ j hova=I (A=aRtŸ ANy ãƒomaH S=apvanuH Axk– j hova=I) buiâmaH iwþ Aa\arnI ApeÙa ÝwvtI n=I (‐favI xktI n=I. @rI Ôy Ke, _dŸwvtI n=I)¸ Ane te nih ÝwvtaH, ;Aek Aakax j Aek AakaxmaH j Ýiti¤t Ke' Aem brabr smÒ jvay Ke Ane te=I AevuH smÒ jnarne pr‐Aa\ara\eyp uH wastuH n=I. AevI rIte ßyare Aek j &anne potanI buiâmaH S=apIne (&anno) Aa\ara\eywav ivcarvamaH Aave Tyare &anne bakInaH ANy ãƒomaH Aaropvano inro\ j hova=I buiâmaH iwNn Aa\arnI ApeÙa ÝwvtI n=I¸ Ane te nih ÝwvtaH, ;Aek &an j Aek &anmaH j Ýiti¤t Ke' Aem brabr smÒ jvay Ke Ane te=I AevuH smÒ jnarne pr‐Aa\ara\eyp uH wastuH n=I. ma!e &an j &anmaH j Ke, Êo\aidk j Êo\aidkmaH j Ke.

Aa Ýma e (&annuH Ane Êo\aidk tem j kmR‐nokmRnuH) wediv&an wlI rIte isâ

=yuH.

wava=R:- _pyog to cEtNynuH pir`mn hova=I &anSv$p Ke Ane Êo\aid wavkmR, &anavràid ãƒkmR, xrIraid nokmR‐Ae b\aHy pudŸglãƒna piràm hova=I jD Ke temne Ane &anne Ýdexwed hova=I ATyHt wed Ke. ma!e _pyogmaH Êo\aidk, kmR t=a nokmR n=I Ane Êo\aidkmaH, kmRmaH t=a nokmRmaH _pyog n=I. Aa rIte temne parmai=Rk Aa\ara\eysHbH\ n=I¸ drek vStune potpotanuH Aa\ara\eyp uH potpotamaH j Ke. ma!e _pyog _pyogmaH j Ke, Êo\ Êo\maH j Ke. Aa rIte wediv&an brabr isâ =yuH (wavkmR vgereno Ane _pyogno wed Ô`vo te wediv&an Ke.)


}loka=R:- (cEãUPyH jD$ptaH c d\to: &anSy ragSy c) icãUpta (cEtNy$pta) \rtuH &an Ane jD$pta \rto rag‐ (äyo:) Ae bNneno, (ANt:) AHtrHgmaH (daÌ`-darèn) daÌ` ivdar` vDe (A=aRtŸ wed paDvana _g/ AWyas




364 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 vDe), (pirt: ivwagH kËTva) cotrf=I ivwag krIne (‐smSt Ýkare bNnene judaH krIne‐), ([dH inmRlmŸ wed&anmŸ _deit) Aa inmRz wed&an _dy paMyuH Ke (A\una) ma!e hve (OkmŸ xuâ-&anFn-Ao\mŸ A|yaista:) Aek xuâ iv&anFnna puHjmaH iS=t Ane (iätIy-Cyuta:) bIÔ=I Ae!le rag=I riht Aeva (sNt:) he sTpuÌØo¦ (mod|vmŸ) tme muidt =aAo.

wava=R:- &an to cetnaSv$p Ke Ane ragaidk pudŸglivkar hova=I jD Ke¸

prHtu A&an=I, Ô e ke &an p` ragaid$p =[ gyuH hoy Aem wase Ke A=aRtŸ &an Ane ragaidk bNne Aek$p‐jD$p‐wase Ke. ßyare AHtrHgmaH &an Ane ragaidno wed paDvano tIv/ AWyas krva=I wed&an Ýg! =ay Ke Tyare Aem jày Ke ke &anno Svwav to ma5 Ô`vano j Ke, &anmaH je ragaidknI kluØta‐Aakuzta$p sHkLpivkLp‐wase Ke te svR pudŸglivkar Ke, jD Ke. Aam &an Ane ragaidkna wedno Svad Aave Ke A=aRtŸ Anuwv =ay Ke. ßyare AavuH wed&an =ay Tyare AaTma AanHidt =ay Ke kar` ke tene jày Ke ke —pote sda &anSv$p j ræo Ke, ragaid$p kdI =yo n=I˜. ma!e AacayRmharaje kæuH Ke ke —he sTpuÌØo¦ hve tme muidt =aAo˜. 126.

∙ ∙ ∙

sHvr Ai\kar

;;mohragÌØ dUr krI, simit guiº v/t pazI¸

sHvrmy Aa„a kyÈ, nmuH teh, mn \arI.''

x$AatmaH pHiDt jycHdÒ maHgilk kre Ke‐ke moh A=aRtŸ im+yaTv, rag Ane äeØne dUr krIne t=a inüy simit, inüy guiº Ane inüy v/t pazIne je e Aa„ane sHvrmy Ae!le cEtNynI inmRz pirìt$p kyÈ Ke tene mnmaH (‐&anmaH) lÙmaH l{ne nmn kruH KuH. je e prma„pd g/h` kyuÅ Ane potana Aa„ane piv5 sHvrmy kyÈ tene mnmaH \ar` krIne nmuH KuH Aem khe Ke.

Aa wed&anno AlaEikk Ai\kar Ke. Aa Ai\karnI x$Aat krtaH kzx !Ikakar ]I rajmlÒAe Ý=m ;’ nm:' krI Ai\kar x$ kyÈ Ke. rag=I iwNnTv Ane SvwavmaH AekTv S=aipt krtuH je wed&an teno ivStar krta Ai\karmaH ;’ nm:' Ý=m kyuÅ. xaÏna bIÔ Ai\karmaH Aa xBd n=I. hve‐

Ý=m !Ikakar AacayR mharaj khe Ke ke ;;hve sHvr Ývex kre Ke.'' Aas/v rHgwUimmaH=I bhar nIkzI gya pKI hve sHvr rHgwUimmaH Ývexe Ke.




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 36p

TyaH Ý=m to !Ikakar AacayRdev svR SvaHgne Ô`nara sMyG&anna mihma$p mHgz kre Ke:‐


j¡Ao to qra Aa kevuH maHgizk kyuÅ Ke¦ khe Ke‐;AasHsar-ivroi\-sHvr-jy-OkaNt-Avilº-Aas/v-NyÉkaratŸ' Anaid sHsar=I maHDIne potana ivro\I sHvrne Òtva=I je AekaHt‐givRt =yo Ke Aevo je Aas/v teno itrSkar krva=I...

j¡Ao, Anaid=I im+yaTv Ane ragäeØe sHvrne _TpNn =va dI\o n=I te=I Aas/vne gvR =yo Ke ke‐Anaidkaz=I (ingod=I maHDIne) meH mo!a mo!a maH\ataAone nIce paD–a Ke. mo!aH rajpa! Ane hÔro raÌAo KoDI jEnno ãƒilHgI idgHbr sa\u ={ jHglmaH ræo Aeva maH\ataAone p` meH (‐Aas/ve) pKaD–a Ke‐ÒtI lI\a Ke. ãƒilHgI muinAe pHcmhav/t, guiº, simit [Tyaid b\o je rag Ke tena ÝemmaH sHvrne _TpNn =va n dI\o Ae!le TyaH Aas/vno jy =yo. ãƒilHgI muin pHcmhav/t Aaid ragnI iÊyamaH sHtuÚ ={ mne sHvr =ay Ke Aem Aas/vnI iÊyamaH sHvr manI AemaH givRt =yo Ane pD–o¸ sHvr =yo nih to Aas/v ÒTyo.

Aam Anaidkaz=I je AekaHt‐givRt =yo Ke Aeva Aas/vno itrSkar krva=I ;ÝitlB\-inTy-ivjyH sHvrH' je e sda ivjy mezƒo Ke Aeva sHvrne ;sMpadytŸ' _TpNn krtI, ;pr$pt: Vyav<¿H' pr$p=I j¡dI ;ßyoit:' ßyoit ;_ßj<Mwt' Ýg! =ay Ke, felay Ke.

AhÄ Aem khe Ke ke‐Aas/vno nax krI je sHvr Ýg! =yo te hve moÙdxa Ýg! =ay TyaH su\I paKo h@vano n=I Aevo ivjy sHvre ÝaPt kyÈ Ke. rag=I p<=kŸ ={ je Ae e Aas/vne ÒTyo te Òv sday rhexe Aem Aa pHcmAarana muinvr khe Ke. Amaro wgvan je AanHdno na= Aene Ame pkD–o Ke Ane tene AnuwvIne Ame je sHvr Ýg! k–oR Ke te hve pDxe nih¸ ãƒ pDe to sHvr pDe. (ãƒ AivnaxI Ke te=I sHvr hve pDxe nih). AmoAe hve xa¬t ivjy mezƒo Ke, hve Amne Aas/v _TpNn =xe nih.

Aam to sMyGdxRn pamIne ko{ Òv pDe Ke Aem Aas/v Ai\karnI !IkamaH AavI gyuH Ke. p` Ame pDvana n=I Aem AÝitht _paD=I AhÄ vat krI Ke. ben]Ina ÔitSmr`&anmaH AaƒuH Ke ne? Ùaiykna be Ýkar Ke‐Aem sI\uH Ùaiyk Ane bIj¡H ÔeDÌ Ùaiyk¸ Ae!le vtRmanmaH Ùaiyk smikt n=I p` Ae Ùyopxm smikt ÙaiykmaH j jvanuH, pDvanuH nih. AhÄ Ae xElI Ke. ÔeDÌ Ùaiyk Ke to




366 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 vtRmanmaH Ùyopxmwave p` Ae Ùyopxm smikt pDe nih (pDIne im+yaTv n =ay) p` teno ƒy ={ne Ùaiyk sMyGdxRn j =ay. AanHdFnÒmaH Aave Ke ke‐

;smikt sa=e sga{ kI\I spirvar suga!I.'

AnHtgu na pirvar (Aa„a) sa=e smiktmaH sga{ krI Ke hve Ame kevz&an sa=e lGn krIxuH j. j¡Ao to qra kevI vat Ke¦ khe Ke‐AmoAe sdane ma!e ivjy mezƒo Ke. hve pKI Amne sHvr !zIne Aas/v =vano n=I.

ihHsa, jU@, corI, ivØy‐vasna Ae b\o pap‐Aas/v Ke Ane v/t, tp, wi› vgere pu~y‐Aas/v Ke. Anaid=I bNne Aas/v gvR krta hta ke‐AmarI Òt Ke. prHtu AhÄ khe Ke‐&ananHdSv$p je cEtNyl"mIno wHDar wgvan Aa„a teno Ame Aa]y kyÈ Ke Ane te=I Aas/vne pKaDIne (‐dUr krIne) Amne je sHvr Ýg! =yo Ke te e hve xa¬t ivjy mezƒo Ke¸ AnHtkazmaH hve Ame paKa pDvana n=I.

jem mo!anaH khe paKaH fre nih tem AhÄ khe Ke‐Amone &annuH (wed&annuH) bz ÝaPt =yuH Ke, Ame kevz&anne vrva nIkZya KIAe te Ame paKa frIxuH nih. Ahaha...¦ kuHdkuHdacayRdev pKI hÔr vØeR =yel AacayR Am<tcHãdeve gjbnI vat krI Ke. Avi\, mn:pyRy Ane kevz&anno wle ivrh ho, p` AHdrna icdanHd wgvanno ivrh tU!I gyo Ke. siCcdanHd Ýwu Aa„ana Amne we!a =ya Ke Ane AenI ¹iÚpUvRk Ame AemaH @yaR KIAe te=I Ame khIAe KIAe ke Ame sday ma!e Aas/v _pr ivjy mezƒo Ke. hve Aas/v ivjy pame Ane im+yaTv Ane ragäeØ =ay Aem kdIy bnxe nih. Aho¦ xuH AÝitht wav Ane xuH maHgilk¦ Aho¦ Asa\ar` maHgilk kyuÅ Ke¦ AavI vat bIje k–aHy Ke nih.

wgvan (mhavIr) pKI pHdrso vØeR AacayR Am<tcHã =ya te khe Ke‐ Amne pU aRnHdno na= wgvan Aa„ana we!a =ya Ke Ane Ame sHvr Ýg! kyÈ Ke, sMyGdxRn‐&an Ane xaHitnI AdŸwut dxa Ýg! krI Ke Ame Aas/v _pr kaymI ivjy mezƒo Ke. rag=I iwNn AevuH je wed&an Ame Ýg! kyuÅ Ke te hve Aem ne Aem rhexe, ragmaH Aekta =xe Ae vat hve Ke j nih. AnHtkaz pyÅt hve Amaro ivjyDHko Ke Ane Aas/vnI har Ke. hve Ame kevz&an l{xuH j.

bapu¦ Aa to AekluH maq` Ke. jgt bharmaH‐ÏImaH, l"mImaH, bHglamaH, Aab$maH suq kLpe Ke p` Ae to Aekla Jerna Pyala Ke Ane Aa (sHvrnI dxa) inivRkLp Am<tna Pyala Ke. kuHdkuHdacayRdev to mhaivdehmaH wgvan pase gya




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 367 hta, prHtu Am<tcHãacayRdev wgvan pase gya nhota. p` te=I xuH? potana icdanHd wgvan pase to gya hta ne? Ae=I j teAo khe Ke‐Ame Aas/v _pr ivjy mezƒo Ke, Aas/vne pKaD–o Ke, dUr kyÈ Ke. hve Amne kevz&an =xe p` Aas/v =xe nih.

;Aas/vno itrSkar kyÈ'‐Ae!le ke xuwwavno Aadr KoD–o Ane potana cEtNySvwavno Aadr kyÈ. ßyaHsu\I xuwwavno Aadr hto TyaHsu\I im+yaTv htuH. Svwavno Aadr krtaH j Aas/v itrSk<t =yo. pote potamaH gyo TyaH Aas/v KU!I gyo. bapu¦ Anaid=I tuH ragne pDqe c#Ine jNm‐mr`na cÊavamaH heran ={ne mrI gyo. AhÄ &ananHdSv$p wgvanna pDqe je cD–a te khe Ke‐Ame cD–a te cD–a, hve Ame paKa pDvana n=I.

jem mo!a pT=rne vcmaH tD‐saH\ hoy Ke. TyaH ka uH paDI surHg caHptaH hÔro m` p+=rna j¡da k!ka ={ Ôy Ke. tem wgvan Aa„a‐AtIiNãy mhapda=R Ýwu kar` prma„a Ane rag vCce tD Ke, saH\ Ke. TyaH Ý&aKI`I naqtaH fDak d{ne Aa„a Ane rag j¡da pDI Ôy Ke.

Tyare Aek wa{ pUKta hta ke tme Aa„ane kar`prma„a kho Ko to kayR je AavvuH Ôe{Ae te kem AavtuH n=I?

sma\an:- wa{¦ je e iv¬asmaH wgvan pU aRnHdmy kar`prma„ano SvIkar kyÈ tene kar`nuH kayR smikt Aaƒa ivna rhe nih. p` kar` prma„a cEtNymUitR Ýwu Aa„ano iv¬as Ke tne? Anaid=I Aek smynI pyaRymaH rmtuH maHDI Ke, pyaRyne j potanuH Sv$p maNyuH Ke. wa{¦ tuH pu~y krI‐krIne AnHtvar nvmI g/Eveyk gyo, tne nvpUvRnI liB\ p` ={, prHtu kar`prma„amaH ¹iÚ krI tene Ô~yo nih¸ xuwwav Ane &anna _FaDnI pyaRynI ruic krI p` bapu¦ wgvan Aa„a i5kazI ãƒ kar`prma„a Ýwu Aek smynI pyaRy je!lo n=I. Aek smynI pyaRymaH i5kazI wgvan &ayknuH &an Aave p` wgvan &ayk n Aave. Ahaha...¦ AnHtgu`no sagr wgvan Aa„a Ke tenuH puruH &an pyaRymaH Aave, AenI pUrI ]âa pyaRymaH =ay p` vStu i5kazI to iwNn j rhe. Aava i5kazI AqHD Aek$p cEtNyãƒ‐kar`prma„ano AHt:sNmuq ={ iv¬as krtaH smikt Aaid kayR Ýg! =ay Ke. smÔ uH kaH{...?

wa{...¦ Aa„a to Aa„a Ke AenI ¹iÚ Ane iS=rtanI j$r Ke. Aena kayR ma!e bhu pHiDta{nI‐ÙyopxmnI j$r Ke Aem n=I. pxuno Aa„a p` AenI ruic krIne smikt pame Ke. hÔro yojnna laHba mgrmCKne p` sMyGdxRn




368 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 =ay Ke. AhÄ muinraj Aem khe Ke ke Ame &ananHdnI mUitR AtIiNãy suqno sagr Aeva i5kazI wgvan Aa„anI ¹iÚpUvRk ragne ÒTyo Ke. Ahaha...¦ vStu Aa„a pirpU R &ayktÀv Ke. AemaH ¹iÚ baH\Ine Ame Aas/v pr sdane ma!e ivjy ÝaPt kyÈ Ke. Ahaha...¦ jeè inTy ivjy ÝaPt kyÈ Ke Aeva sHvrne _TpNn krtI, pr$p=I j¡dI cEtNyßyoit Amne Ýg! ={ Ke hve khe Ke‐

kevI Ke te cEtNyßyoit? ;sMykŸ-Sv$pe inyimtH Sf¡rtŸ' potana sMykŸ Sv$pmaH inüzp e‐Aczp e Ýkaixt Ke, ;icNmymŸ' icNmy Ke, ;_ßjvlH' _ßßvz (inmRz, inraba\, dedIPyman) Ke. vzI ;inj-rs-ÝaGwarmŸ' injrsna (potana cEtNyrsna) warvazI‐Aitxypà vazI Ke. AavI cEtNyßyoit Ýg! =ay Ke Ane felay Ke Ae!le ke te mu› Aa„dxane pame Ke. du:q$p Aeva pu~y‐papna bNne wavone ÒtIne sHvrne pamelI ßyoit Aas/vne hve ko{ id' ADxe nih A=aRtŸ hve Aas/v frI=I _TpNn nih =ay.

smysar ga=a 3 maH Aave Ke ke drek Aa„a potana gu pyaRyone cuHbto ‐SpxRto !kI ræo Ke, prãƒ ke Aena gu pyaRyone kdI ADto‐SpxRto n=I. AhÄ khe Ke ke Aa„a potana gu t=a SvsHivi¿$p AevI &annI pyaRyne SpxeR Ke, ragne SpxRto n=I. AhÄ ragne Aa„anI pyaRymaH=I ka#I naQyo. (sHvr Ai\kar Ke ne?)

injrsna warvazI Ae!le xuâ cEtNyrsna‐AanHdrsna‐vItragrsna‐xaHtrsna warvazI‐AitxypàvazI cEtNyßyoit Ýg! =ay Ke. Ahaha...¦ xuH kzx Ke¦ AlaEikk AdŸwut vat Ke. jem hÔr paHqDIvaza gulabnI kzI bIDayelI hoy Ane ivkist =ay tem AnHtgu`nI AnHt paHqiDye ivkist ={ wgvan Ýg! =ay Ke. Lyo, AavI vat¦

· kzx 12p : wava=R _prnuH Ývcn ·

Anaidkaz=I je Aas/vno ivro\I Ke Aeva sHvrne ÒtIne Aas/v md=I givRt =yo Ke. te Aas/vno itrSkar‐Anadr krIne tena pr je e hHmexne ma!e jy mezƒo Ke A=aRtŸ kevz&an pamtaH su\I je rhevano Ke Aeva sHvrne _TpNn krto, smSt pr$p=I j¡do‐prãƒ Ane prwav=I j¡do Ane potana Sv$pmaH inüz Aevo Aa cEtNyÝkax injrsnI AitxytapUvRk inmRzp e _dy pame Ke. j¡Ao ;injrsnI AitxytapUvRk' Ae!le cEtNyÝkax ragna kar` vDe _dy pame Ke Aem nih p` inj cEtNyrsna kar e _dy pame Ke¸ phelaH




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 369 (cEtNyÝkax Ýg!–o te phelaH) rag mHd hto Aena=I _dy pame Ke Aem n=I. smÔ uH kaH{...?


TyaH (sHvr Ai\karnI) x$AatmaH j (wgvan kuHdkuHdacayR) skz kmRno sHvr krvano _Tk<Ú _pay je wediv&an tenI ÝxHsa kre Ke. wediv&an sHvr krvano _Tk<Ú _pay Ke. smysar na!kmaH Aave Ke ne ke‐

;;wed&an sabu wyo, smrs inrml nIr¸ \obI AHtr Aatma \ovE injgun cIr.''


Ai\kar sU"m Ke. |yan d{ne saHwze to smÔy tevo Ke. xuH khe Ke? ;qreqr

Aek vStunI bIÒ vStu n=I (A=aRtŸ Aek vStunI bIÒ vStu kaH{ sHbH\I n=I).'

j¡Ao, qreqr Ae!le y=a=R ¹iÚ=I Ôe{Ae to Aek vStunI bIÒ vStu Ke nih. Aa Aa„a &aykSv$p icdanHdmy vStu Ke Ane dya, dan, v/taidna piràm Aas/v tÀv Ke. AhÄ khe Ke‐Ae Aas/v tÀv Aa„tÀvnuH n=I. ;qlu' Aem kæuH Ke ne? Ae!le ke vaStivkp e Aek vStunI bIÒ vStu n=I. ragna piràm Aa„ana nih Ane Aa„a ragno nih. wa{¦ jene sHvr nam \mR Ýg! krvo hoy, \mRnI Ý=m sIDI AevuH sMyGdxRn Ýg! krvuH hoy Aena ma!e Aa vat Ke. wgvan Aa„a siCcdanHd Ýwu ‐;isâ sman sda pd mero' AevuH je potanuH Sv$p Ae pu~y‐papna wavno =to n=I. Ahaha...¦ Aa to gjb !Ika Ke¦

Aek vStu bIÒ vStunI kaH{ p` sHbH\I n=I Ane Aek vStunI bIÒ vStu kaH{ p` sHbH\I n=I. gjb vat¦ wgvan Aa„a shÔnHdSv$pI sda prm &an Ane AanHd Sv$p Ke. AhÄ khe Ke‐dya, dan, v/t, tp, wi› [Tyaidna xuwwav wgvan Aa„ana (sHbH\I) =ta n=I Ane Aa„a Ae xuwwavmaH Aavto n=I. AavuH AHdr wediv&an krvuH AenuH nam sMyGdxRn Ke. pu~y‐papna piràm Ae Aa„anI cIj n=I kemke Ae to Aas/v tÀv Ke ßyare Aa„a &ayk tÀv isâSvwavI Ke. be cIj iwNn iwNn Ke. Aa„amaH Aas/v nih Ane Aas/vmaH Aa„a nih.





pa@maH xBd Ke ke‐;_pyogmaH _pyog Ke.' _pyogmaH Êo\ n=I. ;_pyogmaH _pyog Ke Ae!le ke rag=I iwNn pDI je Ô`va‐deqvanuH (&anmy) pir`mn =yuH AemaH _pyog Ae!le Aa„a Ke. Ô`niÊya Ae &annuH Sv$p Ke. Aa„anuH Sv$p j Ô`niÊya Ke. AhÄ Aa„ana Aa\are Ô`niÊya Ke Aem n lI\uH kemke AhÄ Aem btavvuH Ke ke rag=I iwNn pDI je Ô`niÊya ={ AemaH ;Aa Aa„a Ke' Aem Aa„a jàyo. ma!e Ô`niÊya te Aa\ar Ane Aa„a Aa\ey Aem AhÄ lI\uH Ke. Ai\kar qUb JIò Ke AekluH maq` Ke.

;_pyogmaH _pyog Ke' Ae!le rag=I iwNn pDIne je wediv&an kyuÅ te Ô`niÊyamaH Aa„a Ke A=aRtŸ Ô`niÊyamaH Aa„a jày Ke. Ô`niÊyamaH Aa„a Ke, AemaH rag n=I Ane ragmaH Aa„a n=I.

wa{¦ Aa to jNm‐mr`nI gaH@ gazvanI vat Ke. sHsarnaH pap to AnHtvar kyaÅ Ane pu~y p` AnHtvar kyaÅ. Aek nrkna wv same AsHQy SvgRna wv‐Ae rIte AnHta nrkna Ane Aena=I AsHQygu a AnHta SvgRna wv kyaR. je pu~yna fzmaH SvgRna wv =ya te pu~yna piràm Aa„amaH n=I. ƒvharrTn5yno ivkLp je pu~y Ke te Aa„amaH n=I Ane Aa„a Ae ƒvharrTn5ymaH‐pu~ymaH n=I. wa{¦ pu~y=I Aa„a jày AevI vStu Aa„a n=I. rag=I‐pu~y=I iwNn pDI, &annI pirìtmaH Aa„ane lÙmaH letaH, temaH (Ô`niÊyamaH) Aa„a jày Ke.

rag Ke te jDmaH‐AÒvmaH Ôy Ke. dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano rag, xaÏ w`vano ivkLp ke pHcmhav/taidna piràm Ae b\a jDmaH Ôy Ke. Aa„ana Aa\armaH Ae jD Ke nih¸ tem Aa„ana Aa\are Ae jD =ay Ke Aem p` nih. wa{¦ ƒvharrTn5yna ivkLp Aa„ana Aa\are =ay Ke Aem n=I, tem ragna Aa\are Aa„a jày Ke Aem p` n=I. jem jD pudŸgl Ane Aa„a j¡da Ke Aem Aas/v Ane Aa„a Ôuda Ke. sat tÀvmaH wgvane Aas/vtÀv Ane ÒvtÀv iwNn iwNn kæaH Ke. ma!e jene wed&an krvuH hoy teè ragno Aa]y KoDIne &aykSvwavno Aa]y levo Ôe{Ae.

qreqr Aek vStunI bIÒ vStu n=I. ma!e Aa„a Ô`niÊyana Aa\are jày Ane rag ragna Aa\are =ay, rag Aa„ana Aa\are n =ay. ƒvharrTn5yno rag Aa„ana Aa\are n =ay, Aene prno‐inim¿no Aa\ar‐Aa]y Ke. AenuH vl` pr trf Ke.

ƒvharrTn5y krtaH krtaH inüy Ýg!e Aem ko{ mane to te y=a=R n=I.




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 371 ƒvharrTn5y Ae cIj j¡dI Ke Ane Ô`niÊyana Aa\are j`ay te Aa„a cIj j¡dI Ke. Aas/vwav Ane cEtNywav AekbIÔna ko{ sHbH\I n=I. Aas/v p` vStu Ke te potap e Ke Ane prp e Ae!le Òvp e n=I. Aagz kzx 200 maH p` Aavxe ke Aek vStune bIÒ vStu sa=e kaH{ sHbH\ Ke j nih.

Aek vStunI bIÒ vStu n=I¸ kem? to khe Ke‐;kar` ke bNnena Ýdexo iwNn hova=I temne Aek s¿anI Anuppi¿ Ke (A=aRtŸ bNnenI s¿a j¡dI j¡dI Ke).'

xuH khe Ke Aa? ke xuâ Aa„ana Ýdexo Ane Aas/vna Ýdexo tdŸn iwNn iwNn Ke. Ke to AsHQy Ýdexo, p` je!la AHxmaH Aas/v _@e Ke te Ýdexone iwNn kæa Ke.

Lyo, loko to khe Ke‐Aa v/t, tpSya kro, _pvas kro, wi› kro, Ô5a kro‐ne ={ gyo \mR. bapu¦ Ae \mR Ke j nih. Aeva klex to AnHtvar kyaR p` KaH!o p` \mR =yo nih. wa{¦ tne qbr n=I p` rag Ae klex Ke, du:q Ke wgvan¦

jem Aa Aa„a bIÔ Aa„ano n=I, jem Aa„a xrIrmaH n=I Ane xrIr Aa„amaH n=I tem, AhÄ khe Ke‐je dya, dan, v/t Aaidna ivkLp _@e Ke te rag Ke Ane tenuH Ùe5‐Ýdexo iwNn Ke Ane Aa„ana Ýdexo iwNn Ke. be vStu j iwNn Ke kemke bNnena Ýdexo iwNn iwNn Ke.

Aa„ana AsHQy ÝdexmaH ivkar =ay Ke, p` je!la AHxmaH=I ivkar _@e Ke te Ýdexone iwNn g`vamaH Aaƒa Ke. Aam Aas/vna Ane Aa„ana Ýdexo iwNn iwNn hova=I temne (bene) Aek s¿anI Anuppi¿ Ke. AsHQy ÝdexmaH be wag pDe Ke‐ãƒ Ae pyaRy nih Ane pyaRy Ae ãƒ nih. qreqr to inmRz pyaRyna Ýdexo (AHxo) p` (\/uv Aa„a=I) j¡da Ke p` AhÄ AenI vat n=I, AhÄ miln pyaRynI vat Ke. vzI AevI j rIte je!la AHxmaH Aas/v =ay Ke Ane je!la AHxmaH sHvr‐inmRzta =ay Ke Ae bena (Aas/v Ane sHvrna) Ýdexo p` iwNn iwNn Ke. gjb vat Ke wa{¦ Aa ma=ana vaz n=I hota? AemaH ko{ ko{ vazmaH KeDe be KeDa hoy Ke vaz Aek Ane KeDa be. AemaH be KeDa iwNn n pDe, be f`ga hoy KtaH cIrI n xkay. AhÄ (&anmaH) icray Ke AenI vat Ke. AlaEikk vat Ke wa{¦ idgHbr sHto isvay AavI vat bIje k–aHy Ke nih. Aho¦ idgHbr sHto to kevzIna keDaytIAo Ke.

Aha¦ AavuH dulRw mnu*yp uH Aene k–are mze Ane k–are Aene AavuH




372 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 saHwzva mze? Are¦ KtaH hj¡ te papmaH=I nvro pDto n=I. \H\o‐vepar Ane bEraH‐KokraH sacvvamaH Ane wog Ane wognI samg/ImaH Aaqo idvs papkayRmaH guHcayelo rhe Ke, kdac Aekad klak xaÏ saHwzvano vqt le to te p` xuwwav Ke Aena=I pu~y bH\ay p` \mR n =ay. Are wa{¦ Aa mnu*yp uH Aam ne Aam veDfa{ Ôy Ke. im+yadxRn rhe to AaHqo imHca{ne te k–aHy caLyo jxe. (84 na AvtarmaH Aevo qova{ jxe ke p¿o j nih lage).

AhÄ khe Ke‐pu~y‐papna wav bNne Aas/v Ke Ane (potana=I) iwNn cIj Ke. Aene potana manva Ae ihHsa Ke. prnI dya pazvano rag _@e te ihHsa Ke Ane Aene potano manvo te mhaihHsa (im+yaTv) Ke. rag=I iwNn pDI wgvan &aykna Aa]ye Ô`niÊya‐vItragI AvS=a =ay te AihHsa Ke Ane Ae AihHsa=I Aa„a jày Ke. smÔ uH kaH{...? ;kaH{' Ae!le je khevay Ke AenI gH\ p` Aave Ke ke? Aha¦ AaquH smÔy Aeno to beDo par ={ Ôy¸ mha kLya` ={ Ôy.

Ahaha...¦ Aa„a AanHdkHd Ýwu cEtNyibHb‐AnHt cEtNyÝkaxno ipHD Ke Ane rag AH\kar Ke. rag n=I Ô`to potane, n=I Ô`to ÔeDe rhela cEtNyne¸ rag bIÔ äara (cEtNy äara) jày Ke. ma!e rag Ke te jD Svwav Ke, AÒv Ke. wa{? ÒvnuH Òvn‐\m±nuH Òvn to Sv‐Anuwv Ke. rag=I iwNn pDIne wediv&annI pirìt siht ÒvvuH Ae ÒvnuH Òvn Ke. ragne ktRƒ manIne ÒvvuH Ae to im+yaTvnuH Òvn Ke, Ae cEtNynuH Òvn n=I. AhÄ khe Ke ‐rag Ane Aa„ana Ýdexo iwNn Ke, rag Ane inmRz pirìtna AHxo (Ýdexo) p` iwNn Ke. Aho¦ wed&annI Aa ApUvR vat Ke.

AhÄ su\I Aek vStunI bIÒ vStu n=I Ane Aas/v Ane Aa„anI iwNn iwNn s¿a Ke Aem be vat ={. hve 5IÒ vat‐

;Ane Ae rIte Aek vStunI bIÒ vStu nih hova=I Aek sa=e bIÒne Aa\ar‐Aa\ey sHbH\ p` n=I j. te=I (drek vStune) potana Sv$pmaH Ýit¤a$p (¹#pè rheva$p) j Aa\arAa\ey sHbH\ Ke.'

j¡Ao xuH khe Ke? Aek vStunI bIÒ vStu nih hova=I A=aRtŸ Aa„anI Aas/vvStu nih hova=I va Aas/v Aa„vStuno nih hova=I Aa„a sa=e Aas/vne Aa\ar‐Aa\ey sHbH\ n=I. ragna‐ƒvharrTn5yna Aa\are Aa„a jày ke Aa„ana Aa\are ƒvharrTn5y‐rag =ay Aevo prSpr Aa\arAa\ey sHbH\ Ke nih. Ô`niÊya je Aa„ana Sv$pwUt Ke temaH Aa„a jày Ke. ma!e Aa„ane




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 373 potana Sv$pwUt je Ô`niÊya temaH Ýit¤a$p‐¹#p e rheva$p Aa\arAa\ey sHbH\ Ke p` ragmaH rheva$p Aa\arAa\ey sHbH\ n=I j.

AavI vat¦ wa{¦ Aa to kolej j j¡dI ÔtnI Ke. Aa to jNm‐mr`=I riht =vana AWyasnI kolej Ke. wa{¦ tne pu~y‐piràm mara AevI maNyta$p im+yaTvno mharog =yo Ke. ]Imde kæuH Ke ne ke‐

;;Aa„w/aiNt sm rog nih, sdŸguÌ vE> suÔ`¸ guÌAa&a sm p+y nih, AaEØ\ ivcar |yan.''

rag ne Aa„a iwNn iwNn cIj Ke. je iwNn Ke Aeva rag=I Aa„ane law

mane Ane AenuH potane ktaRp uH mane Ae im+yaTvwav Ke. xuâ cEtNySv$pne KoDI je xuwragno ktaR =ay te im+ya¹iÚ Ke. Ahaha...¦ xuâ cEtNyna wanpUvRk rag=I iwNn pDIne je e wed&an kyuÅ Aevo &anI, rag ho wle p` ragno ktaR =to n=I. Ahaha...¦ ragmaH Aa„a nih Ane Aa„amaH rag nih Aevo Aa„a to sda svR&Sv$p Ke‐Ô e saEne p` kre ko{ne nih AevuH AenuH Sv$p Ke.

lokone to Aa v/t kro, tp kro, _pvas kro, wi› kro‐Aem kro kro Ae j Ô e \mR Ke. Are wa{¦ AevuH to teH AnHtvar kyuÅ Ke, AwvI p` kre Ke. Kh#azamaH Aave Ke ne ke‐

;;muinv/t \ar AnHtvar g/Ivk _pÔyo¸ pE inj Aatm&an ivna suq lex n payo.''

saHwzne wa{¦ Ae pHc mhav/t Ane A‚avIs mUlgu`na palnno rag Ae du:q

Ke, Aas/v Ke. Aeva ragnI iÊya to AnHtvar krI, p` rag=I iwþ xuâ cEtNySv$p pote Ke AevuH &an‐wediv&an kdI kyuÅ nih. wed&an ivna, sMyGdxRn ivna sMyG&an Ane sMykŸcair5 hotaH n=I.

&an Ane AanHdnI pirìt=I AanHdno na= wgvan jày Ke. AanHdnuH Ane du:qnuH Sv$p tdŸn iwþ iwþ Ke. Ýwu¦ tne Aa xuH =yuH? taro na= to AHdr inmRzanHd siCcdanHd Ýwu ibraje Ke. Ô`niÊya Ae AenuH Sv$p Ke Ô`niÊyamaH Ae jày Ke. rag‐Aas/v AenuH Sv$p n=I, rag‐Aas/v=I Ae jàto n=I. rag to jDSv$p Ke. pHcmhav/tna piràm p` rag Ke te=I jD Ke, du:q Ke, AÒv Ke. Aa„a=I AenuH lÙ` tdŸn iwNn Ke, Aena Ýdex j¡da, te=I AenuH hovap uH j¡duH Ke. ragne Ane Aa„ane Aa\arAa\ey sHbH\ n=I. ragno Aa\arAa\ey sHbH\ p` j¡do Ke.





Aha...¦ paHc‐pcas laq $ipya mze Ae!le Ô e huH phozo Ane xerI saHkDI Aem Aene ={ Ôy Ke. p` wa{¦ Ae to pr cIj Ke ne na=¦ ßyare ragne pr cIj khI TyaH xrIr Ane pEsa potanI cIj k–aH=I ={? Aa ƒvharrTn5yna ragne p` AhÄ pr cIj khI Ke. bapu¦ tne saHwzvuH AakruH lage p` sTy to Aa Ke wa{¦ sTyne sHQyanI j$r n=I¸ JaJa mannar hoy to Ae sTy Aem n=I. sTy sTyp e jàyuH pKI wle te Aeklo j hoy, pote j sTy Ke.

AanHdno sagr mI@o mheram` AHdr Ýwu pD–o Ke. te AenI xuâ pirìtmaH jày Aevo Ke. te=I AhÄ xuâ pirìtne Aa\ar Ane Aa„ane Aa\ey kæo Ke. vStu sda prma„Sv$p j Ke¸ p` Ae prma„Sv$p Aena &anmaH Aave Tyare prma„Sv$p khevay ne? Aa isvay v/t kre ne wi› kre ne sMmedixqrnI Ô5a kre‐Ae b\uH kaH{ n=I. saÙatŸ 5`lokna na= smosr`maH ibrajman hoy AenaH dxRn‐wi› kre toy Ae kaH{ n=I. Ae to xuwrag Ke Ane Ae rag Ane Aa„a tdŸn iwNn iwNn Ke.

puÌØa=Risâyupay namna xaÏmaH je wave tI=Åkrgo5 bH\ay Ae p` ihHsa Ane Apra\ Ke Aem kæuH Ke. tI=Åkr go5 baH|yuH Aene be wv v\I gya. wa{¦ Am<tna na=ne xrIr mze Ae to klHk Ke. wa{¦ magR to Aa Ke. AekaNt Ke Aem khIne Aene tuH na n paD wa{¦ Aa to sMykŸ AekaNt Ke.

wgvan¦ tarI cIj kevI Ke Ane te kem Ôày AenI tne qbr n=I. tarI cIjmaH to AanHd, AanHd, AanHd wyÈ Ke, Ane te &annI‐Ô`niÊyanI inmRz pirìtmaH jày Ke. Ae AanHd$p cIjmaH Aas/vna piràm =ay Ae du:q$p Ke. hve AavI vat ko{ id' saHwzva mzI n hoy Ae!le raD paDe ke Aa inüynI vat Ke, inüynI vat Ke p` wa{¦ inüy Ae!le j sTy, inüy nam y=a=R, vaStivk, inÌpcar sTya=R vStu.

mhaivdeh Ùe5maH sImH\r, wgvan ibraje Ke. ÝwunuH kroD pUvRnuH Aayu*y Ke. sHvtŸ 49 maH ]I kuHdkuHdacayRdev Ýwu pase gya hta Ane Aa@ idvs TyaH ræa hta. TyaH=I xuH laƒa? to Aa sHdexo laƒa ke‐rag Aa„ano n=I Ane Aa„a ragno n=I. Aa„a AtIiNãy &an Ane AanHdno wHDar Ke Ane rag du:qno wHDar Ke. AacayR wgvHtoAe ga=amaH Ane !IkamaH je kæuH Ke tenuH Aa SpÚIkr` cale Ke. KeLle to Aem khexe ke‐wgvan Aa„a cEtNySv$p &anSv$p Ke Ane dya, dan Aaidna wav, dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano rag [Tyaid A&an Ke A=aRtŸ AemaH &an n=I. ragmaH &an n=I Ae kar e te A&an Ke, AhÄ A&an Ae!le im+yaTv




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 37p nih p` &an nih Ae!le A&an Aem A=R Ke. &anSv$pI Aa„a ragmaH nih Ane rag &anSv$pI Aa„amaH nih. &an (Aa„a) Ane A&an (rag) iwþ iwNn Ke.

wed&an xuH cIj Ke Ae ÒvoAe saHwZyuH n=I¸ Ane Aena ivna cargitmaH rqDvuH m!e Aem n=I. nvtÀvmaH drek tÀv iwNn iwNn Ke. rag Aas/v Ke Ane Aa„a AanHdkHd Ýwu &ayk Ke. te be vCce Aa\ar‐Aa\ey sHbH\ n=I. ƒvharrTn5ymaH Aa„a j`ay Ane Aa„amaH ƒvharrTn5y hoy Aem kdI Ke nih. \mRnI mUz cIj Aa Ke. ragna Aa\are Aa„a Ô`vamaH Aave Ane &an=I ragnI _Tpi¿ =ay Aem Ke nih¸ kemke ragnI _Tpi¿ prlÙe =ay Ke Ane &annI pir`it SvlÙe _TpNn =ay Ke. bNnenI idxa Ane dxamaH fer Ke. pr trfnI idxa=I ragnI dxa _TpNn =ay Ke ßyare Sv trfnI idxa=I \mRnI dxa _TpNn =ay Ke. wa{¦ \mRnI dxano Aa]y Sv Ke, rag nih, pr nih. Aho¦ \mR ko{ Asa\ar` AlaEikk cIj Ke.

AhÄ khe Ke‐rag Aa\ar Ane Aa„a Aa\ey ke Aa„a Aa\ar Ane rag Aa\ey Aem Ke nih. hÒ to Aa sMyGdxRn kem =ay AenI vat cale Ke. sMyGdxRn ivna, Aa„ana Anuwv ivna cair5 5`kazmaH hotuH n=I. A&anInaH v/t ne tpne wgvane (mUqaR{ wyaÅ) bazv/t Ane baztp kæaH Ke. wa{¦ tuH AnHtvar smosr`maH gyo, wgvannI AnHtvar pUÔ krI, hIrana =az, mi`rTnna dIva Ane kLpv<ÙnaH fUl vDe AnHtvar wgvannI AartI _tarI. p` Ae to b\o xuwwav Ke AemaH k–aH Aa„a Ke? Aa b\uH smjvuH pDxe hÇ, nihtr Aem ne Aem ÒHdgI calI jxe, Ane mrIne k–aHy #ormaH‐ityÅcmaH caLyo j{x. kdaictŸ kaH{ pu~ywav =yo hxe to im+yaTv siht SvgRmaH jxe¸ p` te=I xuH? im+yaTvnuH prHpra fz to ingod j Ke.

AacayR kuHdkuHddev AtIiNãy AanHdna Svadna risya AnuwvI puÌØ hta. Aho¦ wavilHgI muinvrone pyaRymaH Ýcur AanHdna SvadnuH vedn hoy Ke. AacayRdev ga=a p maH khe Ke‐huH mara injvEwv=I smysar khIx. TyaH injvEwv kevo Ke tenuH v Rn krtaH khe Ke‐;;suHdr je AanHd tenI KapvazuH je Ýcur‐SvsHvednSv$p SvsHvedn, tena=I jeno jNm Ke.'' j¡Ao Aa \mR Ane Aa muinp uH¦ pHcmhav/t pazta hta Ane nGn hta Aem TyaH n kæuH kar` ke Ae mUinp uH k–aH Ke?

smysar ga=a 72 maH Aa„ane ;wgvan Aa„a' Aem 5`var AacayR Am<tcHãe kæuH Ke. Ahaha...¦ tuH wgvan Aa„a Ko ne? wgvan¦ tara mihmano




376 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ko{ par n=I. nana bazkne jem AenI ma paràmaH JulavI AenaH vqa` kre Ke Ane suvaDI de Ke tem AhÄ AacayRdev Aa„ane ;wgvan Aa„a' khI A&anmaH=I jgaDe Ke. khe Ke‐Ôg re Ôg, na=¦ tuH 5`lokno na= Ke. tarI puHÒmaH to AnHt AnHt AanHdnI l"mI wrI Ke. Aa sMyGdxRnmaH AtIiNãy AanHdno je Svad Aave Ke te tarI cEtNypuHÒmaH=I Aave Ke. Ae (cEtNyl"mI) tarI puHÒ Ke Aa \Uz (\n) te tarI puHÒ nih. Aa xrIr‐brIr to haDkaHno mazo Ke. Ane AemaH je sDn‐glnnI iÊyaAo =ay Ke Ae b\I jDnI iÊyaAo Ke.

ÔuAo, iÊya 5` ÝkarnI Ke‐

1. jDnI iÊya. Aa calvanI, bolvanI, qavapIvanI [Tyaid je xrIrnI iÊya Ke te jDnI iÊya Ke, Aa„anI nih.

2. ivwaivk iÊya. AHdr je ragaid pir`mn Ke te ivwaivk iÊya Ke. Aa du:q$p iÊya Ke. dya, dan Aaid ragna piràm du:q$p Ke.

3. &annI iÊya. rag=I iwNn pDIne Sv$pmaH AHtr Aekag/ =vuH te &annI iÊya Ke. AemaH AtIiNãy AanHd Aave Ke. rag=I iwNn pDI AanHdna na= _pr ¹iÚ pDtaH je &aniÊya ={ AemaH wego xuâtano AanHd Aave Ke. ragmaH AanHd k–aH Ke? ÏI ke pEsamaH AanHd k–aH Ke? (n=I). ragnI _Tpi¿ n =ay AevI &aniÊyamaH‐Ô`niÊyamaH wego AanHd hoy Ke, Ane te \m±nI iÊya Ke.

ÝÆ:- to xuH ÒvonI dya pazvI te \mR nih?

_¿r:- ragnI _Tpi¿ n =vI Ane Ô`n‐pyaRy _TpNn =vI Aene wgvan sacI dya khe Ke. ragnI _Tpi¿ =vI Ae Aa„anI Adya Ke, ihHsa Ke. \m±ne dya Aaid rag Aave Ke p` Ae \mR Ke Aem n=I. (ƒvhar=I‐_pcar=I Aene \mR khe Ke Ae j¡dI vat Ke).

hve Aagz khe Ke‐;ma!e &an ke je Ô`niÊya$p potana Sv$pmaH Ýiti¤t (‐rheluH) Ke te, Ô`niÊyanuH &an=I AiwNnp uH hovane lI\e, &anmaH j Ke.'

xuH khe Ke? &an Ae!le wgvan Aa„a Ane Ô`niÊya Ae!le cEtNynI Ô`vanI iÊya. rag=I iwNn pDI Sv$pna lÙe je Ô`niÊya$p vItragI AanHdnI dxa ={ temaH potanuH Sv$p Ýiti¤t Ke A=aRtŸ temaH Aa„a Ke Ae!le ke Aa„a jày Ke. te=I Ô`niÊya te Aa\ar Ke Ane Aa„a Aa\ey Ke. Ahaha...¦ xuâ cEtNySv$pna lÙe sMyGdxRn‐&an‐AanHd$p je pirìt ={ temaH Aa„a




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 377 Ô`vamaH Aave Ke ma!e tene Aa\ar kæo Ane Aa„ane Aa\ey kæo. Aa Ô`niÊya SvwavwUt hova=I Aa„a=I AiwNn Ke. ma!e kæuH ke &an &anmaH j Ke.

vzI, ;Êo\aidk ke je Êo\aidiÊya$p potana Sv$pmaH Ýiti¤t Ke te, Êo\aidiÊyanuH Êo\aid=I AiwNnp uH hovane lI\e, Êo\aidkmaH j Ke.'

Aa„SvwavnI AÌic$p je wav‐Êo\, man, maya Ane low tene Êo\aid kæa Ke. Sv$pnI Aruicna be Ýkar‐rag Ane äeØ. temaH Sv$pnI AÌic Aevo je äeØwav tena be Ýkar‐Êo\ Ane man Ane Sv$p ÝTyeno Anadr Aevo je rag tena be Ýkar‐maya Ane low.

Aa„a sda cEtNymUitR Ýwu AanHdSv$pe AHdr ivraje Ke. tene KoDI jene pu~ywavnI Ìic Ke tene Aa„a ÝTye äeØ Ke, Êo\ Ke. AhÄ khe Ke‐Aa„anI AÌic$p Êo\aid piràmnI iÊya ={ tena Aa\are Êo\aid Ke. ivkarna pir`mnnI iÊyana Aa\are ivkar Ke, Aa„ana Aa\are ivkar n=I. ragnI iÊya te Aa„ana ivro\nI‐Êo\aid iÊya Ke. ÒvnI Êo\aidknI pyaRy Anaid=I Êo\aid iÊyamaH Ke tenI pirìtmaH Êo\aid ivkarwav Aa„ane l{ne n=I. ivkar p` potana Ø!Ÿkark=I pir`me Ke. Êo\aid iÊya Ae!le ivkarnuH Ø!Ÿkark$p je pir`mn temaH Êo\aid Ke, Aa„a n=I Ane Aa„amaH Êo\aid n=I. Sv$pnI ivprIt maNyta$p je im+yaTvnI iÊya Aena pir`mnmaH ivkar Ke, Aa„ana pir`mnmaH im+yaTvaid ivkar n=I.

Êo\aidiÊya Ae!le Êo\aidnuH pir`mn¸ Ae pir`mnmaH Êo\aid Ke. Aa„anI pyaRymaH Êo\aidnuH pir`mn n=I. Aa„anI pyaRy to Ô`vuH‐deqvuH AanHd Aaid Ke. Aa„anI pyaRymaH wgvan Aa„a jày Ke kemke AemaH wgvan Aa„a Ke ßyare Êo\aid pir`mnmaH Aa„a jàto n=I kemke temaH Aa„a k–aH Ke ke jày?

AhÄ khe Ke‐Êo\aid iÊyanuH Êo\aid=I AiwNnp uH Ke, jem &an Ane AanHdnuH pir`mn &ananHdSv$p Aa„a=I AiwNn Ke tem Êo\aidnuH pir`mn Êo\aid=I AiwNn Ke. Êo\aid pir`mnmaH Êo\aid jày Ke, Aa„a nih. pu~y‐pap$p pir`mnmaH pu~y‐papna wav Ke Aem jày Ke. pu~y‐papna wavmaH Aa„a Ke Ane Aa„a=I te =ya Ke Aem Ke nih. AhÄ bNne vCcenI gaH@ne wedI‐cIrI naqI Ke.

ßyaHsu\I pyaRybuiâ Ke TyaHsu\I ragnI buiâ Ke. Ae ragnI buiâna Aa\are rag Ke, Aa„ana Aa\are rag Ke Aem Ke nih. Êo\aid iÊyanuH Êo\aid=I AiwNnp uH hovane lI\e A=aRtŸ ivkarnuH pir`mn ivkar=I Aekmek hovane lI\e




378 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 ivkar ivkarmaH j Ke. ivkarnuH lÙ pr Ke, prHtu ivkar Aena potana (ivkarna) pir`mnmaH Ke, Aa„amaH nih Ane pr inim¿maH p` nih. SvwavnI ¹iÚ ivna rag Ane ivkarnuH je pir`mn =yuH te ivkarnuH pir`mn ivkarmaH Ke, prna pir`mnmaH nih tem j Aa„ana pir`mnmaH p` nih. pyaRybuiâmaH je ivkar =yo Ae ivkarna pir`mnno Aa\ar ivkar Ke. im+ya¹iÚpànuH pir`mn im+ya¹iÚpàmaH Ke Aem khe Ke. Ae pir`mnne potanuH krvuH Ae pir`mnnuH Sv$p Ke kemke ivkarnI Aek smynI pyaRy p` potana Ø!Ÿkark=I pir`mI rhI Ke, inim¿na kar e nih Ane potana ãƒ‐gu na kar e p` nih.

wa{¦ Aa to vItragnuH tÀv&an Ke jene [Não Ane g`\ro Aekic¿ ={ne saHwze Ke. Aha¦ car &anna \arI jene bar AHg Ane caEd pUvRnI liB\ Ýg! ={ Ke Aeva g`\rdev je idƒ|vin saHwze te vaÌ kevI hoy? prm AdŸwut, AlaEikk¦ wa{¦ Aekvar saHwz to qro. khe Ke‐

tarI Ô`niÊyamaH tuH ræo KuH. Sv$pna lÙe je &an, dxRn, AanHd Ane iS=rtanI iÊya =ay te iÊya Sv$pwUt hova=I wgvan¦ tuH Ae Ô`niÊyamaH rhelo KuH. tuH xrIrmaH, vaÌmaH, ku!uHbmaH ke ragmaH ræo KuH Aem n=I. smysar ga=a 6 maH Aave Ke ke xuwaxuwwavna Svwave wgvan &ayk =yo j n=I. &aykwav Ae!le smj`no ipHD, &anno sagr AenI &annI pirìtmaH rhelo Ke, xuwaxuwwavmaH nih. xuwaxuwwav to jD Ke. wa{¦ Aa pHcmkazmaH p` Aa„a &ayk Ýwu to pirpU R j Ke je doØ Ke te pyaRymaH Ke. (Ae doØnI pyaRymaH Aa„a n=I).

Aa deh to jD ma!I Ke. lo#anI qIlI vage Tyare khe Ke ne ke‐paÌ lgaDxo ma, kemke marI ma!I pakÌ Ke. Lyo, Aek baÔu ma!I khe Ane vzI paKI marI khe¦ mha ivic5¦ (A&anInaH bolvanaH kaH{ @ekaàH hotaH n=I).

AhÄ khe Ke‐wgvan¦ taro mihma AprHpar Ke. tuH tara mihma wUlI gyo Ae!le tne ragnI iÊyano‐pu~ynI iÊyano mihma Aave Ke. AhÄ khe Ke‐ im+yaw/aHitnuH pir`mn im+yaw/aiNtne l{ne Ke, Aa„ane l{ne nih¸ ANy=a im+yaw/aHit Aa„ano (5Ekailk) Svwav ={ Ôy. Aa to cEtNycmTkarnI vato Ke. wgvan taro cmTkar tuH ragriht &annI cmTkairk pirìtmaH jày te Ke. Aa„a piv5 xuâ Ke Ae piv5 &annuH j Sv$p Ke, Ae j teno Aa\ar Ke, kemke Ô`niÊya Ane &an Aekmek Ke. Ô`vanI, ]âanI, AanHdnI vItrag pirìt Aa„a=I j¡dI n=I, Aekmek Ke. te=I isâ =yuH ke &an &anmaH j Ke,




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 379 Aa„a Aa„amaH j Ke. tevI rIte Êo\ Êo\maH j Ke, Aa„amaH nih. dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano rag Ane pHcmhav/taidna piràm [Tyaid ivkar ivkarmaH Ke. Aa„amaH nih.

;vzI Êo\aidkmaH, kmRmaH ke nokmRmaH &an n=I Ane &anmaH Êo\aidk, kmR ke nokmR n=I kar` ke temne prSpr ATyHt Sv$p‐ivprItta hova=I temne prma=RwUt Aa\arAa\ey sHbH\ n=I.'

phelaH kæuH ke &an &anmaH j Ke Ane Êo\aid Êo\aidmaH j Ke. hve khe Ke ke Êo\aidkmaH, kmRmaH ke nokmRmaH &an khetaH Aa„a n=I, Ane Aa„amaH Êo\aidk, kmR ke nokmR n=I. j¡Ao, Aa„anuH pir`mn‐&an‐]âan‐rm`ta$p pir`mn ragne l{ne, kmRne l{ne ke nokmRne l{ne Ke Aem n=I. kmR magR Aape to &annuH, ]âanuH pir`mn =ay Aem n=I. Aa xrIr, mn, vaÌ, \nsHpi¿, ku!uHb‐pirvar [TyaidmaH Aa„a n=I. Aemna vDe Aa„ane law =ay Aem bIlkul n=I. inymsarmaH _dŸ\<t Aek }lokmaH Aave Ke ke‐bEraH‐KokraH ku!uHb‐pirvar vgere \UtaraAonI !ozI AaÒivka ma!e Aek@I mzelI Ke. j¡Aone, ko{ rog =yo hoy Ane K mihna, bar mihna lHbay to AenI cakrI krnar =akI Ôy Ae!le Aene AHdr Aem =ay ke‐;qa!lo qalI kre to saruH.' bcvano hoy nih KtaH loklaje qcR krvo pDto hoy, Dok!rne bolavva pDta hoy Ane sevamaH hajr rhevuH pDtuH hoy Ae!le AHdrmaH Aavo ivcar cale¦ j¡Ao Aa sHsar¦ smÔùH kaH{...?

AhÄ khe Ke ke Êo\aid ivkarmaH, kmR ke nokmRmaH &an‐Aa„a n=I Ane &anmaH‐Aa„amaH Êo\aid ivkar, kmR ke nokmR n=I. kem n=I? to khe Ke‐temne prSpr ATyHt Sv$p‐ivprItta Ke. pu~y‐papna wavne Ane Aa„ane prSpr ATyHt Sv$p‐ivprItta Ke. tevI j rIte kmR ne xrIraidne Ane Aa„ane prSpr ATyHt Sv$p‐ivprItta Ke. Aa„anuH to Ô`nSv$p Ke Ane Êo\aidnuH Aena=I ivÌâ jDSv$p Ke. te=I Aa„amaH rHg‐ragna wav Ke j nih.

xuwragne Ane wgvan Aa„ane prSpr ATyHt ivro\ Ke. ma!e Ôe ko{ khe ke ragnI mHdta krtaH krtaH \mR =ay va ƒvharna iÊyakaHD krtaH krtaH inüy =ay to Ae y=a=R n=I. rag vDe Aa„a jày Ae 5`kazmaH bnva yoGy n=I. Aa„anuH &anSv$p Ane pu~y‐papna wavnuH Sv$p prSpr ATyHt ivÌâ hova=I temne Aa\ar‐Aa\ey sHbH\ n=I. Aa„anI pirìt Aa\ar Ane ragaid Aa\ey Aem n=I, va ragaid Aa\ar Ane &an Aa\ey Aem p` n=I. Aho¦ Am<tne panaraH Am<tcHãnaH Aa Am<t‐vcno Ke.





wa{¦ taro mihma teH bIÔmaH‐ragmaH Ane pu~ymaH naqI dI\o. vzI kaH{k xrIr saÌH mZyuH to AemaH tne Ai\kta wase Ke. Aam potana Svwav isvay prvStu tne @Ik Ìickr lage Ke te prno tne mihma =yo Ke. prno mihma krIne Sv$pw/aHitne lI\e wa{¦ tuH AnHtkazmaH du:qI =yo KuH. AhÄ khe Ke‐pr‐ragaidne, kmR‐nokmRne Ane Aa„ane prSpr Sv$pivprItta Ke, Sv$p=I j ivro\ Ke.

Aa„anuH &an Ane AanHdSv$p Ke Ane ragaid Aas/vo jD Ane du:q Sv$pe Ke. Aam Aa„a Ane Aas/vone ATyHt Sv$pivprItta Ke te=I bNnene prma=RwUt Aa\arAa\ey sHbH\ n=I. Tyare AemaH=I ko{ ka#e ke prma=RwUt Aa\arAa\ey sHbH\ n=I p` ƒvhar=I to Aevo sHbH\ Ke ne? tene khIAe KIAe ke wa{¦ AsdŸwUt ƒvharny=I AenuH &an kravva Aevo sHbH\ khevamaH Aave Ke.

ÝÆ:- kmRkaHD=I &ankaHD =ay AevuH ÝvcnsarmaH Aave Ke ne?

_¿r:- ha, Aave Ke p` Ae k{ ApeÙaAe k=n Ke Ae Ô`vuH Ôe{Ae ne? xaÏmaH Aek baÔu ;ha' paDe Ane bIÒ baj¡ ;na' paDe to Aeno A=R xuH te smjvuH Ôe{Ae ne? xaÏmaH k–a nynuH Ae vcn Ke te y=a=R Ô`I teno wav y=a=R smjvo Ôe{Ae. kmRkaHD=I &ankaHD =ay Ae ƒvharnynuH‐AsdŸwUt ƒvharnynuH k=n Ke Ane te _pcar Ke ßyare AhÄ khe Ke‐iÊyakaHD Ane &ankaHD vCce prSpr ATyHt Sv$pivprItta Ke¸ Aa inüyny Ke Ane te y=a=R Ke, sTya=R Ke.

ƒvhar=I inüy =ay Aem jysenacayRnI !IkamaH bhu Aave Ke. Ae=I loko Aene vzgI pDe Ke. p` wa{¦ Ae AsdŸwUt ƒvharnynuH k=n Ke. AhÄ khe Ke‐ƒvharne Ane Aa„ane Sv$pivprItta Ke ma!e Aa„ane Ane ƒvharne (‐ragne) Aa\arAa\ey sHbH\ n=I. ßyaH Aa\arAa\ey sHbH\ kæo hoy TyaH Ae ƒvharnynuH _pcark=n Ke Aem smjvuH. rag Ke te Aa„anuH Sv$p n=I te=I te AsdŸwUt ƒvharnyno ivØy Ke. inüynI sa=e te te wUimkamaH je rag hoy Ke tenuH &an kravva ma!e tene ƒvharny=I khevamaH Aave Ke. smysar ga=a 12 maH Ae j kæuH Ke ke‐ƒvhar te te kaze Ô elo Ýyojnvan Ke.

Svna Aa]ye Ýg! =taH &an Ane AanHd suqnuH kar` Ke Ane ÏI, ku!uHb, pirvar, \H\a‐vepar Aaid prna Aa]ye =to rag t=a pr pda=Èna Aa]ye =tuH &an Ae du:qnuH kar` Ke. pH. hukmcHdÒAe lQyuH Ke ne ke wgvan pr~ya nhota




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 381 kemke ÏI pr`taH Anek duFR!na éwI =ay Ke. ÏIne sacvvI, Anek wog wogvva, sHtan dIkra‐dIkrI =ay Aemne _KervaH Ane rzvuH‐kmavuH [Tyaid b\I duFR!na j Ke. Ae duFR!na to AekluH pap Ke. AenI AhÄ vat n=I. AhÄ to Aem vat Ke ke‐dev‐guÌ‐xaÏnI ]âano rag, AenuH &an Ane Ae ragnuH Aacr` Ae b\I pra\Inta Ke kar` ke dev‐guÌ‐xaÏ prãƒ Ke. AavI prna lÙe =tI pra\In dxa Ane Svwavna lÙe =tI Sva\In dxane prSpr ivro\ Ke, Sv$pivprItta Ke.

hve khe Ke‐;vzI &annuH Sv$p jem Ô`niÊya Ke tem (&annuH Sv$p) Êo\aidiÊya p` Ke Aem, Ane Êo\aidnuH Sv$p jem Êo\aidiÊya Ke tem (Êo\aidknuH Sv$p) Ô`niÊya p` Ke Aem ko{ rIte S=apI xkatuH n=I¸ kar` ke Ô`niÊya Ane Êo\aidiÊya iwNn iwNn Svwave Ýkaxe Ke Ane Ae rIte Svwavo iwNn hova=I vStuAo iwNn j Ke.'

xuH kæuH Aa? ke Aa„a xuâ piv5 icdanHdFnSv$p Ke. svR& prme¬re Aavo Aa„a Ôeyo Ke. AenuH je rag=I iwNn ={ne ]âannI iÊya$p, xaiNtnI iÊya$p, AanHdnI iÊya$p xuâp e pir`mvuH Aene Ô`niÊya khe Ke Ane dya, dan, v/taid ragnI ruic$pe pir`mvuH tene Êo\aidiÊya khe Ke. Ae bNnena Svwav iwNn iwNn Ke. Ô`niÊya=I Êo\aidiÊya ivruâ Ke. Ô`niÊya$pe pir`mvuH te moÙmagR Ke Ane AenuH fz moÙ Ae!le AnHt suq Ke. ßyare Êo\aidiÊya$pe pir`mvuH Ae bH\magR Ke Ane AenuH fz sHsar Ane AnHt du:q Ke.

Ô`niÊya \mRnI iÊya Ke Ane ragnI ruic$p je Êo\aidiÊya =ay te Svwav=I iv$â hova=I A\mRnI iÊya Ke. Aek Ùmaidna pir`mn$p Ke Ane bIÒ Êo\aidna pir`mn$p Ke. Anaid=I rag sa=e AekTvnI iÊya Ke te Êo\aidiÊya Ke Ane Svwav sa=e je AekTv =yuH Ae Ô`niÊya sMyGdxRnnI iÊya, AanHdnI iÊya, xuâtanI iÊya, Sv$pnI rcna$p vIyRnI iÊya Ke Ane te \mR Ke. bapu¦ Aa in Ry to kr. Aa AHtrnI vato Ke, bharna iÊyakaHD=I mze AevI Aa cIj n=I. wa{¦ Aa in`Ry krvanaH !a`aH Ke hÇ.

AhÄ sTyno pokar krIne sTyne Ôher kyuÅ Ke. rag hoy Ke KtaH rag sa\n n=I. AHdrmaH sa\n nam kr` namno gu Ke. Ae sa\n ={ne inmRz Ô`niÊyana wave pir`mn =ay Tyare inim¿ne Aarop=I sa\n khevamaH Aave Ke.

xaÏmaH ;prSpropg/ho jIvanamŸ' Aem sU5 kæuH Ke ne?

ha, tÀva=RsU5nuH Aa sU5 Ke te QyalmaH Ke. _praHt \vlmaH Ane pHiDt sdasuqdasÒAe lqela ;A=RÝkaixka' g/H=maH Aa Aave Ke. AemaH prSpr _pg/h




382 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ae!le AekbIÔnuH wluH kre Aevo A=R n levo. tÀva=RsU5maH Aave Ke ke‐ xrIr, mn, vaÌ, ¬asoCKŸvas Ae pudŸglno (Òvne) _pkar Ke. Aeno A=R Ae ke Ae inim¿ Ke. kayRmaH inim¿ hoy tene _pkarI khevay p` inim¿ ktaR Ke Aem n=I. inim¿ne kar` khevuH Ae AsdŸwUt ƒvharnynuH k=n Ke. xaÏmaH Aave Ke ke Aa„ane je suq, du:q, Òvn, mr` =ay Ke AemaH pudŸglno _pkar Ke. Aa„ane xatavednIyna _dykaze xata =ay AemaH xrIr, mn, vaÌ inim¿ Ke Ae=I pudŸglno _pkar Ke Aem ƒvhar=I khevamaH Aave Ke. pHiDt sdasuqdasÒAe ;A=RÝkaixka'maH _pkarno Aa j A=R kyÈ Ke. _pg/hno A=R ko{nuH wluH ke wUDuH kre Aem nih¸ ko{ ko{nuH wluH ke wUDuH xuH kre? wla‐wUHDana je wav =ay Ke AemaH pudŸgl inim¿ Ke Ae!le Aeno _pg/h khevamaH Aave Ke. suqdu:q AaidmaH pudŸgl inim¿ Ke bs Ae!luH. suqdu:qnI kLpna to Òv _padanp e ={ne pote kre Ke TyaH pudŸglne inim¿ Ôe{ _pkar kre Ke Aem khevamaH Aave Ke. inim¿ prna kayRno ktaR Ke Aem n=I.

j¡Ao, phelaH Aem kæuH htuH ke Êo\aid iÊya Ane Ô`niÊya Ae be vStu iwNn Ke kar` ke bNnena Ýdex iwNn Ke, ma!e temnI s¿a iwNn Ke. te=I Aek bIÔmaH Aa\arAa\ey sHbH\ n=I. hve khe Ke‐bNnene ATyHt Sv$p‐ivprItta Ke, Ane te kar e bNne iwNn iwNn Svwave Ýkaxe Ke. Ane Ae rIte bNnena Svwavo iwNniwNn hova=I vStuAo iwNn j Ke. Aas/vnI Ìicvaza Êo\aidna piràm Ane Aa„ana sMyGdxRn‐&an‐cair5na piràm bNne tdŸn iwNn vStuAo Ke. hve KeLle srvazo khe Ke.

;Aa rIte &anne Ane A&anne (Êo\aidkne) Aa\arAa\eyp uH n=I.'

ragnI ÌicnuH pir`mn Ae A&an Ke AemaH &an n=I. ragmaH &annuH ikr` n=I. jem sUyRnuH ikr` ¬et‐sfed hoy tem wgvan Aa„anuH ikr` (pir`mn) &an Ane AanHdmy hoy, ragmy n hoy. rag to A&an Ke, AH\kar Ke.

Arere¦ AavuH mnu*yp uH mZyuH Ane Aa!luH n smje to #orna AvtarmaH Ane mnu*yna AvtarmaH kaH{ fer n=I. AnHtI cEtNyl"mIno‐Sv$pl"mIno pote wHDar Ke, AenI ruicmaH kdI Aaƒo nih. Anaid=I Ae pEsana t=a bErIna ragmaH slva{ gyo‐mUKaR{ gyo Ke¸ Aekla papmaH grI gyo Ke. Aene pu~ynaHy k–aH @ekaàH Ke? wa{¦ pu~ynI ruicne KoDI AHtrSvwavnI ruic Ôe n krI to wgvan¦ tuH wvsmuãmaH k–aHy qova{ j{x ke p¿o nih lage. ma!e potanI cEtNyini\nI ruic krIne AHdr Ô¸ vadmaH ma pD.




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 383

inymsarmaH Aave Ke ke‐Ýwu¦ &annI ini\ pamIne vadivvadmaH pDIx nih, Ane ko{ Aava suHdr magRnI inHda kre to magR Ýit Awi› krIx nih. Aa sTy vat Ke Ane loko to Aam (ivruâ) khe Ke Aem ÔevanuH KoDI deje.

AhÄ khe Ke‐&an Ane A&anne‐Êo\aidne Aa\arAa\eyp uH n=I. Aha¦ m|yS= ={ne Aekvar ruic‐iv¬as lavIne saHwze to beDo par ={ Ôy AevI Aa vat Ke. p` pÙ raqIne saHwze to Aene AekaNt Ke Aem laGya kre Aene Aem =ay ke bIje @eka e ƒvharrTn5yna ragne sa\n kæuH Ke ne? prHtu wa{¦ vItrag svR&nI vaÌmaH pUvaRpr ivro\ n hoy. ßyaH sa\n kæuH hoy TyaH to inim¿ _pr Aarop d{ne sa\n kæuH Ke. baæ inim¿ Ke Aem inim¿nuH &an kravI AenuH lÙ KoDavvanuH TyaH Ýyojn Ke‐Aem Ô`vuH p` inim¿ kayRnuH ktaR Ke Aem n Ô`vuH.

Ývcnsar ga=a 172 na AilHgg/h`na Kõa bolmaH Aave Ke ke‐Aa„a potana Svwav=I jày Aevo ÝTyÙ &ata Ke kemke jem Aa„amaH ]âa Aaid gu Ke tem AenamaH je vDe ÝTyÙ jày Aevo Aek Ýkax namno gu Ke. ;;SvyH Ýkaxman ivxd Aeva SvsHvednmyI Ýkaxxi›'' namnI Aa„amaH xi› Ke jena kar e Aa„a SvsHvednmaH‐SvanuwvmaH ÝTyÙ jày Ke. Aene potane ÝkaxvamaH ko{ ANy sa\nnI (‐ragnI) j$r Ke Aem n=I. TyaH Aagz (17 ma bolmaH) lI\uH Ke ke Aa„ane bihrHg yitilHgono Awav Ke¸ mtlb ke yitnI baæiÊyano (xuwacr`$p iÊyano) Aa„Sv$pmaH Awav Ke. hve ßyaH ragaidno Aa„Sv$pmaH Awav Ke TyaH Aena vDe Aa„law‐Sv$plaw kem =ay? (n =ay). Are¦ wgvanna ivrh pD–a¦ pUvR\r p` ræa nih¦ Avi\&anI p` ræa nih¦ Ane xuw=I =ay Ane ƒvhar=I =ay Aeva ivvad ={ gya¦

AhÄ khe Ke‐Aa„pirìtne Ane ragnI dxane Aa\arAa\eyp uH n=I. Aho¦ AacayRdeve wediv&annI prm AdŸwut vat krI Ke. bapu¦ Aene &anmaH‐\aràmaH to le ke vStu AavI Ke. wa{¦ tuH \ar to qro ke ragnI iÊyane Ane Aa„anI iÊyane prSpr iwNnta Ke.

vzI ivxeØ smÔvvamaH Aave Ke‐

;ßyare Aek j Aakaxne potanI buiâmaH S=apIne (Aakaxno) Aa\ar‐Aa\eywav ivcarvamaH Aave Tyare Aakaxne bakInaH ANy ãƒomaH Aaropvano inro\ j hova=I (A=aRtŸ ANy ãƒomaH S=apvanuH Axk– hova=I) buiâmaH iwNn Aa\arnI ApeÙa p/wvtI n=I¸ Ane te nih p/wvtaH, Aek Aakax j Aek AakaxmaH j Ýiti¤t Ke Aem brabr smÒ jvay Ke Ane te=I AevuH smÒ jnarne pr‐Aa\arAa\eyp uH wastuH n=I.'





j¡Ao, &anmaH Aek Aakaxne j lÙmaH l{ ivcar krvamaH Aave to Aakaxno Aa\ar ko{ bIÒ cIj wastI n=I¸ A=aRtŸ bIÔ Aa\arnI ApeÙa buiâmaH bestI n=I, bIÔ Aa\arnI ApeÙa @rI Ôy Ke, _dŸwvtI n=I. svRƒapk Aakaxne kono Aa\ar? Aakax pote j Aa\ar Ane pote j Aa\ey Aem SpÚ smÒ jvay Ke. qreqr ãƒone Aa\ar ko`? drek ãƒ inüy=I pote potana j Aa\are Ke. AakaxmaH je ãƒo rhelaH Ke temne Aakaxno Aa\ar khevo Ae to inim¿nI ApeÙa=I k=n Ke vaStivk Aa\ar to ko{ ãƒne ko{ ANy ãƒ Ke j nih.

jem ko{ jgtno ktaR {¬r Ke Aem khe to pKI {¬rne ko e kyÈ? Ôe Aene bIÔAe kyÈ to pKI Ae bIÔne ko e kyÈ? Aem ivcartaH ko{ =Hwav rheto n=I. Aeno A=R j Ae =yo ke vStu SvyHisâ Ke Aene ko` kre? (ko{ nih). Anaid=I Ke Ke ne Ke. tem Kye ãƒo ÝTyek potpotana j Aa\are Ke. jem Aakaxne ko{ Aa\ar n=I tem Kye ãƒone inüy=I ko{ ANy Aa\ar n=I.

AhÄ khe Ke ke svRƒapI Aakaxne ko{ ANy Aa\ar wasto nih hova=I Aakax j AakaxmaH Ýiti¤t Ke Aem brabr smÒ jvay Ke. Aakaxno Aa\ar Aakax j Ke, ANy nih. AavuH smÒ jnarne ko{ pr Aa\ar Ane Aakax Aa\ey Aem pr‐Aa\arAa\eyp uH wastuH n=I. j¡Ao, Aa AacayRdeve ¹ÚaHt kæuH. hve isâaHt khe Ke‐

;AevI rIte ßyare Aek j &anne potanI buiâmaH S=apIne (&anno) Aa\arAa\eywav ivcarvamaH Aave Tyare &anne bakInaH ANyãƒomaH Aaropvano inro\ j hova=I buiâmaH iwNn Aa\arnI ApeÙa ÝwvtI n=I¸ Ane te nih ÝwvtaH, Aek &an j Aek &anmaH j Ýiti¤t Ke‐Aem brabr smÒ jvay Ke Ane te=I AevuH smÒ jnarne pr‐Aa\arAa\eyp uH wastuH n=I. ma!e &an j &anmaH j Ke, Êo\aidk j Êo\aidkmaH j Ke.'

jem &anmaH Aakaxne lÙmaH letaH Aakaxno bIÔe ko{ Aa\ar deqato n=I Aem buiâmaH &anne ivcartaH &anne ko{ bIÒ cIjno Aa\ar Ke Aem deqatuH n=I. &an &anmaH j Ýiti¤t Ke A=aRtŸ Aa„a Aa„amaH j Ke ko{ ANyãƒmaH nih. bIÔ ãƒno &anne‐Aa„ane Aa\ar n=I¸ Aa„a xrIrmaH ke ragmaH n=I. Aa„a Aekla &anna pir`mnmaH ke je Aa„anuH Sv$p Ke AemaH Ke. rag Aa\ar Ane Aa„a Aa\ey Aem Ke nih. wa{¦ Aek var tuH AavuH y=a=R ]âan to kr ke &an &anmaH j Ke, ragmaH‐Êo\aidmaH nih Ane Êo\aidk Êo\aidkmaH j Ke, Aa„amaH nih. wa{¦ AavuH ]âan kre Ae to AHdr (Sv$pmaH) caLyo Ôy




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 38p AevI Aa vat Ke. Aa smßya ivna paHc‐pcas laqna mHidr bH\ave toy xuH? xuwrag hoy to pu~y bH\ay, bs¸ bakI mHidr to Ae (Òv) k–aH krI xke Ke? AhÄ khe Ke‐ragaid Aa\ar Ane Aa„a Aa\ey Aem pr‐Aa\arAa\eyp uH wastuH n=I. te=I xuâ inmRz &annI pirìt te Aa\ar Ane &an‐Aa„a Aa\ey Aem j nÞI =ay Ke.‐smÔ uH kaH{...?

vas`na Aa\are FI Ke ke FIna Aa\are FI Ke? ko{ khe ke vas`na Aa\are FI Ke nihtr FI #oza{ Ôy. AhÄ khe Ke‐Ae vat tdŸn qo!I Ke. FIna Aek Aek rjk`maH Aa\ar (Ai\kr`) namno gu rhelo Ke Ane Aene l{ne FI (FImaH) rheluH Ke, vas`ne l{ne nih. tem &an &anmaH j Ke.

Aa Ýma e (&annuH Ane Êo\aidk tem j kmR‐nokmRnuH) wediv&an wlI rIte isâ =yuH. ragnI‐Êo\aidnI iÊya Aa„a=I ANy vStu Ke, &annI iÊya=I iwNn Ke Aem isâ =yuH.


;_pyog to cEtNynuH pir`mn hova=I &anSv$p Ke Ane Êo\aid wavkmR, &anavràid ãƒkmR, xrIraid nokmR‐Ae b\aHy pudŸglãƒna piràm hova=I jD Ke¸ temne Ane &anne Ýdexwed hova=I ATyHt wed Ke.'

_pyog Ae rag=I iwNn pDIne AHdrmaH je pir`mn =yuH te cEtNynuH pir`mn Ke Ane te Aa„Sv$p‐&anSv$p Ke. t=a ragnI ruic$p Êo\aid wavkmR, &anavràid ãƒkmR Ane xrIraid nokmR‐Ae b\aH pudŸglãƒnaH piràm hova=I Acetn jD Ke. kmR Ane xrIraid to ÝTyÙ Acetn Ke j. AhÄ to ragnI Ìic$p Êo\aidne jD kæaH Ke kemke temnamaH cEtNyno AHx n=I. vzI temne Ane &anne Ýdexwed hova=I, bNnenaH Ùe5 iwþ iwNn hova=I ATyHt wed Ke.

;ma!e _pyogmaH Êo\aidk, kmR t=a nokmR n=I Ane Êo\aidkmaH, kmRmaH t=a nokmRmaH _pyog n=I. Aa rIte temne parmai=Rk Aa\arAa\eysHbH\ n=I.' mtlb ke ivkarna Aa\are Aa„a Ýg!e ke Aa„ana Aa\are ivkar =ay Aem Ke nih.

;drek vStune Aa\arAa\eyp uH potpotamaH j Ke. ma!e _pyog _pyogmaH j Ke, Êo\ Êo\maH j Ke.' cEtNyna pir`mnna Aa\are Aa„a jàyo Ae pir`mn Aa„a j Ke, cEtNymy j Ke Ane ragnI ruicnuH‐im+yaTvnuH pir`mn jD j Ke¸ drekne Aa\ar‐Aa\eyp uH potamaH j Ke.





moÙmagR ÝkaxkmaH xuâopyogne g/h` kre te muin Aem muinpànuH lÙ` kæuH Ke. vStu to i5kaz xuâãƒ Ke. hve pir`mnmaH xuâopyogne g/h` kre AenuH nam muindxa Ke. vzI Ae xuâopyogna sa\n vDe muinvro FatIkmRno nax krI kevz&an pame Ke Aem TyaH kæuH Ke. ivwavna‐ragna sa\n vDe kevz&an pame Ke Aem Ke nih. wa{¦ jeno je Svwav Ke te Svwav=I SvwavnI ÝaiPt =ay ne? y=aQyatcair5 potana SvwavnI vItrag pirìt=I ÝaPt =ay Ane kevz&an &annI inmRz pirìt=I ÝaPt =ay p` rag=I n =ay.

ma!e _pyog Ae!le Aa„a‐&aykwav _pyogmaH Ae!le cEtNyna inmRz pir`mnmaH j Ke Ane Êo\aid ivkar Êo\aidmaH j Ke.

Aga_ ga=a p0 =I pp maH (29 bolmaH) AavI gyuH ke im+yaTvaid Ke te AnuwUit=I iwNn Ke. im+yaTv, Aivrit, kØay Ane yog Ae car ÝTyyona wed ter gu`S=ano Ke. Aas/v hova=I Ae b\aH Acetn jD Ke. Ane xuâ _pyog‐vItragI pirìtmaH Aa„a Ke. Aa wed&an Ke. wavkmR, ãƒkmR Ane nokmR=I _pyogno wed Ô`vo te wed&an Ke Ane AavuH wed&an co=a gu S=an=I hoy Ke. Aa rIte wediv&an brabr isâ =yuH.

ÝvcnsarmaH (1 =I p ga=amaH) Aave Ke ke xuâ Aa„ana lÙe =yelo prm inrpeÙ (ragnI ApeÙa riht) xuâopyog tene ÝaPt =yela Ke te AacayR, _pa|yay Ane sa\u Ke.



;cEãUPyH jD$ptaH c âto: &anSy ragSy c' icãUpta \rtuH &an Ane jD$pta \rto rag‐;äyo:' Ae bNneno, ;ANt:' AHtrHgmaH ;daÌ`-darèn' daÌ` ivdar` vDe ;pirt: ivwagH kËTva' cotrf=I ivwag krIne ;[dH inmRlmŸ wed&anmŸ _deit' Aa inmRz wed&an _dy paMyuH Ke.

icãUpta \rtuH &an Ae!le &anp e, ]âap e, vItragtap e, AanHdp e pir`mto Aa„a Ke. Ane jD$pta \rto rag Ke. rag jD Ke. Aagz Êo\aid, kmR Ane nokmR Aem 5` lI\aH htaH. AhÄ rag j lI\o Ke. dya, dan, pUÔ, wi› [Tyaidno rag Ke te jD Ke Aem khe Ke. Ae bNnena (&an Ane ragna) AHtrHgmaH daÌ` ivdar` vDe A=aRtŸ wed paDvana _g/ AWyas vDe cotrf=I ivwag krIne inmRz wediv&an _dy paMyuH Ke. j¡Ao, Aa wediv&an kevI rIte




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 387 Ýg!e AenI vat kre Ke. khe Ke‐prlÙe =to je rag Aena=I iwNn pDIne SvlÙe =ta xuâ _pyogne Ýg! krI smSt Ýkare rag Ane &anne j¡da krIne wed&an Ýg! =yuH Ke. cotrf=I Ae!le ãƒ, Ùe5, kaz Ane wav‐Aem smSt Ýkar=I wgvan Aa„ane rag=I iwNn krIne wediv&an Ýg! =yuH Ke. Ahaha...¦ wediv&an =taH ivwavno ko{ AHx Svp e wasto n=I. wediv&an Aa„ane Ane ragne cotrf=I iwNn krtuH Ýg! =yuH Ke. mtlb ke ãƒ=I iwNn, Ùe5‐Ýdex=I iwNn, kaz=I iwNn Ane wav=I iwNn‐Aem rag=I Aa„ane svR Ýkare iwNn krtuH wed&an Ýg! =yuH Ke.

Ahaha¦ Aa vStu Aa„a je i5kaz &an Ane AanHdSv$p Ke tene pr=I‐rag=I wed paDtaH Aa ÝTyÙ inmRz wed&an Ýg! =yuH Ke. wa{¦ cEtNynI mUz puHÒ g/h` krvamaH cEtNynuH pir`mn kayR kre, temaH rag kayR n kre, ƒvharrTn5yno rag p` AemaH kam n Aave kemke &annuH pir`mn \rto Aa„a Ke Ane jD$pta \rto rag Ke. bNnena iwNn Svwav Ke.

ÝÆ:- to ;;muQyopcar du wed yÇ bDwaig rTn5y \rEH'' Aem xaÏmaH Aave Ke ne?

_¿r:- xaÏmaH ko{ @eka e inÌpcar rTn5ynI sa=e rhela ƒvharrTn5ynuH &an kravva tene Aara\to‐\rto Aem p` khevamaH AaƒuH Ke. inüynI sa=e te ƒvhar hoy Ke te=I inüyno rag _pr Aarop AapI tene Aara\e Ke Aem xaÏmaH kheluH Ke. &anI Aara\e Ke to Aek Svne j, p` ragmaH Aara\nano Aarop krI ragne Aara\e Ke Aem ƒvhar=I khevamaH Aave Ke. hve Aagz khe Ke‐

;A\una' ma!e hve ;OkmŸ xuâ-&anFn-AoFmŸ A|yaista:' Aek xuâ iv&anFnna puHjmaH iS=t Ane iätIy-Cyuta:' bIÔ=I Ae!le rag=I riht Aeva ;sNt:' he sTpuruØo¦ ;mod|vmŸ' tme muidt =aAo.

Anaid=I je ragmaH iS=t hto te pyaRybuiâ htI, A&anwav hto. hve rag=I iwNn pDIne wgvan &anpuHjmaH iS=t =yo te vItrag‐iv&an$p wediv&an Ke, moÙmagR Ke. AavuH wediv&an &anna lÙe =ay Ke. ragna lÙe AHdr wediv&an n =ay. SvnuH‐&anpuHj Aeva Aa„anuH lÙ =taH wediv&annuH pir`mn =ay Ke.

jem qetrmaH so so m`na Fasna gHj‐puHj hoy Ke Aem Aa„a &anFnno puHj Ae!le gHj‐#glo Ke. AemaH iS=t Ane bIÔ=I riht‐te bIj¡H ko`? &anSvwav=I rag bIÔe Ke. ma!e &anmaH iS=t Ane rag=I riht Aeva he




388 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 sTpuÌØo¦ tme muidt =aAo A=aRtŸ AanHidt =aAo, suqI =aAo, ragnI AektamaH du:q htuH te hve ragnI iwNnta krI Aa„iS=t =taH suqI =aAo‐Aem khe Ke.

wgvan¦ taruH tÀv‐AanHdno na= AHdr prma„Sv$pe Aemne Aem pD–uH Ke. teH phelaH maNyuH n htuH Tyare tne Ae n htuH p` hve maNyuH Tyare te Ke. ma!e AemaH iS=t ={ hve Ýsþ =aAo, suqI =aAo Aem AaxIvaRd Aape Ke.

&anna AoFmaH @rela sTpuÌØo suqI =aAo Aem kæuH ne? mtlb ke &anpuHj wgvan Aa„a je stŸ Ke AemaH @re te sTpuÌØ Ke Ane AstŸ Aeva ragmaH @re te AstŸpuÌØ Ke. ragmaH @re te AstŸpuÌØ du:qI Ke. tene khe Ke‐&anpuHj wgvan Aa„amaH iS=t ={ne A=aRtŸ &anna pir`mnmaH wgvan Aa„a smIp krIne he sTpuÌØo¦ muidt =aAo, AanHidt =aAo. je &anna pir`mnmaH Aa„a smIp Ke te &anne \mR khe Ke, moÙmagR khe Ke Ane je &annI pyaRymaH rag smIp Ke te A\mR Ke, sHsarmagR Ke.

;iätIyCyuta:' Aem lI\uH Ke ne? rag=I iwNn ={ne Aeno A=R j Ae =yo ke SvAiStTvmaH @yÈ Ae!le pr=I‐rag=I naiSt ={. Aha¦ jene sacI pâit‐rItnI qbr j n hoy tene \mR kevI rIte =ay? ko{ khe ke Amara bapdada krta hta ma!e Ame krIAe KIAe. Aa to Amaro kuzno \mR Ke Aem Ô`I Ame pazIAe KIAe. prHtu wa{¦ deqadeqI ke kuzÊmne Anusrnarne to \mRbuiâ j n=I Aem moÙmagR‐ÝkaxkmaH pH. ]I !oDrmlÒAe kæuH Ke. kuzÊm=I jEn\mR n=I p` ragne ÒtI vItragta Ýg! kre te jEn\mR Ke Ane te inmRz wediv&an vDe Ýg! =ay Ke.

Ahaha...¦ kzx to kzx Ke kaH{¦ khe Ke‐ragne j¡da paDvana AWyas vDe AanHidt =aAo. j¡Ao Aa AanHidt =vanI rIt. bIÔne smÔvtaH AavDe n AavDe AenI sa=e kaH{ sHbH\ n=I. lokmaH Aa v›a bhu Ýisâ Ke Aem ÝxHsa =ay p` Ae kaH{ cIj n=I. jene Aa„&an =yuH hoy, je jEn\mRmaH ¹# ]âavan hoy Ane je Aa„rsI hoy te saco v›a Ke. je e A|ya„rs pI\o n=I te inüy vStunI xuH vat kre? moÙmagRÝkaxkmaH kæuH Ke ke ]ota=I v›anuH pd êcuH Ke. ]otaAone qux raqva v›a kaH{ n khe, Ôe Aem kre to AenuH pd nIcuH j{ Ôy.

AhÄ khe Ke‐xuâ&anFn Ýwu Aa„anI ¹iÚ Ane Aekag/ta =taH ragnI‐pyaRynI ¹iÚ _DI g{ Ane AtIiNãy AanHdnI lhr é@I. ma!e khe Ke ke wed&anna AWyas vDe AanHidt =aAo.




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 389

Aa b\a dUFpak Aaidna SvadnI hÇxu kre Ke ne? Are wgvan¦ dU\pak Aaidno Svad tne k–aH Aave Ke? Ae to jD ma!I Ke. Aena Ýit ragne krIne je rag kre Ke te ragno tne Svad Aave Ke Ane Ae ragno Svad to Jerno‐du:qno Svad Ke bapa¦ &anI sHto khe Ke‐wa{¦ laDu vgere jDno Svad to Òvne Aavto n=I p` Aena ÝTyena ragno kØaylo‐kDvo Svad A&anI Òvo le Ke. AhÄ khe Ke ke wa{¦ rag=I iwNn pDI AHdr inj cEtNyFrmaH AavtaH tne AtIiNãy AanHdno Svad Aavxe. ragno Svad to prno Jerno Svad Ke ma!e rag=I h@I wgvan Aa„ane AaSvado. AanuH nam wediv&an Ke, \mR Ke.


;&an to cetnaSv$p Ke Ane ragaidk pudŸglivkar hova=I jD Ke¸ prHtu A&an=I, Ô e ke &an p` ragaid$p ={ gyuH hoy Aem wase Ke A=aRtŸ &an Ane ragaidk bNne Aek$p‐jD$p wase Ke.'

j¡Ao, xuH khe Ke? ke wgvan Aa„a &anSv$p Ke Ane ragaid jD A&anSv$p Ke. Aa„a cEtNySvwavmy Ke Ane ragaid ivwavSv$p Ke. Aa„a AanHdSv$p Ke Ane rag du:qSv$p Ke. Kh#alamaH kæuH Ke ne ke‐

;rag Aag dhE sda tatEH smam<t se{Ae'

j¡Ao, AamaH Aem n=I kæuH ke ma5 Axuw rag j Aag Ke. xuwaxuw bNne Ýkarna rag Aag Ke¸ kØayma5 AiGn Ke. wa{¦ ragna piràm cetnnI Ôtna piràm n=I. AtIiNãy &an Ane AanHdna piràm cEtNynI Ôitna piràm Ke. rag to kÔt Ke. KtaH A&an=I Aem wase Ke ke Ô e rag Aa„anI Ôitno kem n hoy. A&anIne Anaid=I Aa„a Ane ragna wav bNne Aek Ôitna jD$p wase Ke. tene Aem wase Ke ke rag Òvna Sv$pmy Ke. p` AhÄ khe Ke ke‐&ayk wgvan sda rag=I iwþ Ke Ane kdI rag$p =ay Aem n=I.

;ßyare AHtrHgmaH &an Ane ragaidno wed paDvano tIv/ AWyas krva=I wed&an Ýg! =ay Ke Tyare Aem jày Ke ke &anno Svwav to ma5 Ô`vano j Ke, &anmaH je ragaidknI kluØta‐Aakuzta$p sHkLp‐ivkLp wase Ke te svR pudŸglivkar Ke, jD Ke.'

AhÄ ragne pudŸglivkar kæo ma!e te (rag) pudŸgl=I =ya Ke Aem n=I. ivkar‐rag Ke to AenI (ÒvnI) pirìtmaH, p` te cEtNynI Ôtno n=I te=I te jD Acetn Ke Aem isâ kyuÅ Ke kemke ragmaH cetnna ikr`no Aek AHx




390 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 p` n=I. Aa Ýma e &an Ane ragaidna wednuH wan =ay Ke Tyare‐wedno _g/ AWyas krva=I AanHdna Svad siht Aa„ano Anuwv =ay Ke. AanuH nam wed&an Ke.

;ßyare AavuH wed&an =ay Tyare Aa„a AanHidt =ay Ke kar` ke tene jày Ke ke ;;pote sda &anSv$p j ræo Ke, ragaid$p kdI =yo n=I.''

j¡Ao, AamaH ke!lI \Irj Ôe{Ae. Aa kaH{ iÊyakaHD Ke ke J! d{ne krI naqe¦ phelaH ragno Svad hto Tyare AanHdno Svad n hto. ragna ivkLp=I wedno AWyas krI ßyare wed&an kyuÅ Tyare Aa„ana AanHdno Svad Aaƒo Ane Tyare Aene jàyuH ke‐Aho¦ huH to sda &ayk j ræo KuH, rag$p kdI =yo j n=I.'' maNyo hto p` wgvan Aa„a rag$pe xI rIte =ay?

j¡Ao, pote sda &anSv$pe j ræo Ke. k=HictŸ &anSv$pe Ane k=HictŸ ragSv$pe‐ivkarSv$pe Ke Aem nih. Ahaha...¦ wgvan &aykmUitR Ýwu kdIy dya, dan Aaidna Svwave =yo j n=I. Ývcnsar ga=a 200 maH kæuH Ke ke‐wgvan Aa„a Anaidno &aykwave j ræo Ke, prHtu Aene bIÒ rIte A|yvist kyÈ Ke‐maNyo Ke. rag te huH, pu~y te huH Aem bIÒ rIte im+yap e maNyuH Ke.

ke!lak khe Ke ke‐pu~y=I p` \mR =ay Aem mano to AnekaNt =ay.

wa{¦ qreqr Aem n=I. Svwavna Aa]ye \mR =ay Ane pu~y=I n =ay AenuH nam sMykŸ AnekaNt Ke. inüy=I law =ay Ane ƒvhar=I p` law =ay AevuH AnekaNt Ke j nih.

te=I to AacayR khe Ke‐he sTpuÌØo¦ je kaz gyo te gyo, p` hve rag=I wedna _g/ AWyas vDe wed&an Ýg! krIne AanHdne pamo, muidt =aAo.

∙ ∙ ∙

!Ikana hvena AHx _prnuH Ývcn : (ga=a 181 =I 183)

Anaidkaz=I xuwaxuw rag maro Ke Aem manIne temaH rmI ræo Ke te im+yaTvwav Ke Ane AemaH j AnHt wvnuH bIj pD–uH Ke. xuwaxuw ragna ivwav=I iwNn pDI AHtrmuqvl` vDe je e Aa„anuwv kyÈ te bH\n=I KU!e Ke kemke tene inmRz wediv&an Ýg! =ay Ke. Ae j khe Ke‐

;Aa rIte Aa wediv&an ßyare &anne Aùma5 p` ivprItta nih pmaDtuH =kuH Aivczp e rhe Ke, Tyare xuâ _pyogmya„kpà vDe &an kevz &an$p j rhetuH =kuH jra p` ragäeØmoh$p wavne krtuH n=I,.. .'




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 391

j¡Ao, ragnI ruic$p ivprItta=I iwNn pDIne wed&anna bz vDe &anmaH Aivclp e rhe Ke te Aa„a suqne Ýaº kre Ke. te Òv smiktI Ke Ane tene xuâopyoga„kp uH Ke. sMykŸdxRn xuâopyogna kazmaH =ay Ke. wed&an =taH dya, dan, wi› Aaidna rag=I rHijt miln _pyog=I qsIne &an kevz &an$p j rhetuH =kuH xuâopyogp e pir`me Ke. AHtrmaH &annI vtRman pyaRyne ãƒ _pr S=aptaH Aa„a xuâwav$pe pir`me Ke. rag=I iwNn pDeluH &an AihHskp e rhI ivprItp e‐ragpè nih =tuH =kuH jra p` ragäeØmohne krtuH n=I. Lyo? AavI vat¦

hve ATyare to Aaqa magRno lop ={ gyo Ke. loko _pvas krvo, ne rsTyag krvo [Tyaid baæ iÊyaAone \mR manva laGya Ke. p` wa{¦ v/t, tp Aaid iÊyakaHD kaH{ \mR n=I, Ae to rag Ke, du:q Ke. Aena vDe \mR mantaH to Aa„a ivprItpàne pame Ke. AhÄ khe Ke‐wed&an Aa„ane jra p` ivprIttane pmaDtuH n=I Ane te=I &an &anmaH‐&anmy wavmaH rhe Ke.

wa{¦ ragnI ruicnI mUqaR{maH tuH corasIna AvtarmaH rJzI‐rqDI ræo Ke. Ae rJzpÎIne m!aDvano Aa wed&an Aek j _pay Ke. pu~yna wavnI Ìic wgvan¦ pirw/m`nuH kar` Ke.

ke!lak pHiDto ;pu~yfla ArhHta' [Tyaid ÝvcnsarnI ga=a 4p no A=R Aem kre Ke ke‐;AirhHtp uH Ae pu~ynuH fz Ke.' AenI !IkamaH wav Ýg! kyÈ Ke te Ôeta n=I. !IkamaH to Aem Ke ke‐;pu~yno ivpak‐_dy Aa„ane AikHicTkr Ke ' A=aRtŸ Aa„ane te law ke hain krtuH n=I. pUveR je pu~y baH|yuH htuH te _dymaH AavtaH AenuH je fz idƒ|vin, smosr` [Tyaid Aitxyo Aa„ane (AirhHtne) AikHicTkr Ke. _dy Ke te qrI Ôy Ke. TyaH (ÝvcnsarmaH) ga=a 77 maH to Ait SpÚ kæuH ke‐dya, dan Aaid pu~ywav Ane ihHsaid papwav‐Ae bemaH fer n=I Aem je manto n=I te mohaCKaidt vtRto =ko For Apar sHsarmaH pirw/m` kre Ke.

AhÄ khe Ke‐du:q$p rag Ane AanHdSv$p wgvan Aa„a Ae be vCcenuH wed&an krtaH &an potap e‐xuâopyogp e rhetuH ragne jrIy krtuH n=I. j¡Ao, prnI dya pazvano wav rag hova=I ihHsa Ke. Aena=I iwNn wgvan Aa„a AihHsk‐vItragSvwavmy Ke. Ae be vCce wed&an krIne vItragpè rhenar xuâopyogmy Aa„a ragne jrIy krto n=I. &an ragne wzva detuH j n=I. Aha¦ rag Aave p` wed&anI ktaRbuiâ=I ragne krto n=I. jena=I wed =yo




392 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 tene te kem kre? &an to ma5 Ô e, ragne krvo Aevo Aeno Svwav j k–aH Ke? Svwavne g/h` kyÈ pKI ragnuH krvap uH rhe j k–aH=I?

;te=I Aem isâ =yuH ke wediv&an=I xuâ Aa„anI _pliB\ =ay Ke Ane xuâAa„anI _pliB\=I ragäeØmohno Awav jenuH lÙ` Ke Aevo sHvr =ay Ke.'

xuH kæuH Aa? ke dya, dan Aaidna rag=I wed krIne wed&an vDe Aa„anI _pliB\ khetaH Anuwv =ay Ke. Lyo, Aa ivi\ khI. wa{¦ Aa ivi\ ivna Aa„ano Anuwv =to n=I. rag Ae to prFr Ke Ane prFrmaH jvuH Ae to ƒiwcar Ke. rag=I iwNn pDeluH &an, xuâ &anmyp e pir`mtuH, jrIy ragyu›p e nih =tuH =kuH, &anp e j rhe Ke Ane AtIiNãy AanHdne Anuwve Ke. Aa ivi\Ae Aa„anI _pliB\ =ay Ke.

jem ko{ne xIro bnavvo hoy to phelaH lo!ne FImaH xeke, pKI goznuH paÌ AemaH naqe. p` ko{ FInI bct krva qatr phelaH lo!ne gozna paÌmaH naqe Ane pKI FImaH xeke to xIro to xuH loprI‐po!Is p` nih =ay. AenaH FI, lo!, goz b\uHy nkamuH jxe. Aem ko{ phelaH dya, dan, v/taidna iÊyakaHD kre, kemke Ae sheluH pDe Ke Ane pKI Sv$pnaH ]âa, &an, cair5 Aaid =xe Aem mane tene khe Ke‐wa{¦ tara v/taidna b\a iÊyakaHD fog! jxe. wa{¦ wed&an=I inmRz rTn5y =ay p` wedrTn5y=I Aa„anuwv kdIy n =ay. wedrTn5y paztaH paztaH inüy inÌpcar rTn5y Ýg!e Aem ko{ mane to Aene mo!uH im+yaTvnuH xLy Ke.

ÝÆ:- to ÝvcnsarmaH Aave Ke ke &anI smiktI &anacar, dxRnacar, cair5acar, vIyaRcar, tpacar Aaid ƒvharne kre Ke?

_¿r:- wa{¦ ßyaH su\I pU Rta n pmay TyaH su\I smiktI &anIne Aavo ƒvhar hoy Ke Aem TyaH khevuH Ke. &anI tene potanuH ktRƒ ÔÌ kre Ke Aem n=I¸ &anI to Ae svR ƒvharne Sv$p=I iwNn heyp e Ô e j Ke, krto n=I. wa{¦ crànuyogmaH k=nnI AavI ƒvharnI xElI Ke tene y=a=R smjvI.

Are¦ Ae smje k–are? ibcaro Aaqo id' bErane, KokraHne, ku!uHbne pazva‐poØvano Ane rzvano Aeklo papno _>m krva=I nvro pDe to ne? Aene papnI mj¡rImaH=I nvrax k–aH Ke?

Tyare te khe Ke‐Ame to AmarI ku!uHb ÝTyenI frj bÔvIAe KIAe. ku!uHb ÝTyenI frj to bÔvvI Ôe{Ae ne? tene khIAe KIAe‐




smysar ga=a 181 =I 183 ) ( 393

wgvan¦ ku!uHb ÝTye tarI frj kevI? ku!uHb to ÝTyÙ iwNn pr vStu Ke. tarI frj to taramaH hoy ke prmaH‐ku!uHbmaH? Aa„ane pr ÝTye frj n=I. pr ÝTye frj mannar mU# im+ya¹iÚ Ke Ane te AnHt sHsarmaH rqDnara Ke. wgvan¦ tare potanuH iht krvuH Ke ke nih? Ôe tare potanuH iht krvuH hoy to \mR Ýg! kr. Ae \mR kem =ay? to khe Ke ke pu~y‐papna wavne Ane wgvan Aa„ane iwNn Ô e Tyare =ay. wa{¦ tuH Anaid kaz=I jNm‐mr`na wavmaH Jola qato du:qI ={ ræo Ke. wgvan¦ teH kæaH n Ôy Ane sæaH p` n Ôy AevaH mha kÚ‐du:q _@aƒaH Ke.

j¡Ao, la@ImaH Aek A#ar vØRnI KoDI htI. nvI nvI pr elI. tene xItza nIkZya. xrIrna rom rom pr xItzana daà Ane da eda e {yzo pDelI. ibcarIne paravar vedna¸ tza{maH pasuH pl!e TyaH cIs paDI _@e¸ ibcarI $ve‐$ve, ware AaÊNd kre, tenI mane te khe‐ba, Aa te xuH =yuH? AavaH pap meH Aa wvmaH to kyaÅ n=I, AavuH du:q te kem shn =ay? rDtI, ware kkza! krtI ivlapnI dxamaH ibcarIno deh KU!I gyo. wa{¦ AavaH to xuH Aana=I AnekgàH du:q teH wUtkazmaH _@aƒaH Ke. tuH Ô e ke Aa bIÔnI vat Ke p` Aem n=I wa{¦ Aava to AnHt AnHtvar potane p` wv =ya Ke. im+yaTvna fzmaH car gitna, Ane ingodna wv tne AnHtvar =ya Ke. wgvan¦ Aa tara j du:qnI k=a Ke.

AhÄ khe Ke‐rag=I‐iÊyakaHD=I \mR mannarne sHsarnuH‐du:qnuH pirw/m` nih m!e wvno Awav nih =ay. to kevI rIte =ay? to khe Ke‐wa{¦ iÊyakaHDna rag=I wgvan Aa„a iwNn Ke Aem wedno AWyas krI, rag=I lÙ KoDI wed&an vDe Aivclp e &anne &anmaH raqIne xuâopyogp e pir`mtaH \mR =ay Ke Ane wvno Awav krvanI Aa j rIte Ke. AavI wed&annI wUimkamaH smiktI &anI ragno jray ktaR =to n=I, &ata rhe Ke Ane Aekla &anmywave pir`mto =ko te svR=a ragriht ={ wvmu› ={ Ôy Ke. Aho¦ wediv&an ko{ AlaEikk cIj Ke. bnarsIdase kæuH Ke ne ke‐

;;wed&an sHvr ijNh payaE, so cetn ixv$p khayaE.''

wed&an=I Aa„ano Anuwv =ay Ke. Aa„ana Anuwv=I ragäeØmohno nax =ay Ke A=aRtŸ ragäeØmohaid Aas/vno Awav jenuH lÙ` Ke Aevo sHvr =ay Ke. ragäeØmoh Aas/v Ke. tena AwavSv$p sHvr Ke. te sHvr Aa„anI xuâ cEtNymy pirìt$p \mR Ke. Lyo, Aam wediv&an j \mRnuH mUz Ke. smÔ uH kaH{...?

(Ývcn nH. 2p2 =I 2p4 ∙ idnaHk p‐12‐76 =I 7‐12‐76)




ga=a 184-18p

k=H wediv&anadev xuâaTmoplMw [it cetŸ-

jh k`ymiGgtivyH ip k`ywavH ` tH pirŠyid. th kMmodytivdo ` jhid àÌ du ài`¿H.. 184..

OvH jaìd àÌ A~àÌ muìd ragmevadH. A~à`tmoCK~ò AadshavH Aya`Hto.. 185..

y=a knkmiG™tºmip knkwavH n tH pirTyjit. t=a kmÈdytºo n jhait &anI tu &ainTvmŸ.. 184.. OvH janait &anI A&anI mnute ragmevaTmanmŸ. A&antmo½vCKþ: AaTmSvwavmjannŸ.. 185..

hve pUKe Ke ke wediv&an=I j xuâ AaTmanI _pliB\ (Anuwv) k{ rIte =ay

Ke? tena _¿r$p ga=a khe Ke:‐

ßym AiG™tº suv`R p` inj Sv Rwav nhÄ tje, Tym kmR_dye tº p` &anI n &anIpùH tje. 184. Òv &anI Ôè Aam, p` A&anI rag j Òv gè, AaTmSvwav-AÔ` je A&antm-AaCKadne. 18p.

ga=a=R:- (y=a) jem (knkmŸ) suv R (AiGntPtmŸ Aip) AiG™=I tº =yuH =kuH p` (tH) tena (knkwavH) suv Rpàne (n pirTyjit) KoDtuH n=I (t=a) tem (&anI) &anI (kmÈdytº: tu) kmRna _dy=I tº =yo =ko p` (&ainTvmŸ) &anIpàne (n jhait) KoDto n=I.‐ (OvH) AavuH (&anI) &anI (janait) Ô e Ke, Ane (A&anI) A&anI (A&antmo½vCKþ:) A&an‐AH\kar=I AaCKaidt hova=I (AaTmSvwavmŸ) Aa„ana Svwavne (AjannŸ) nih Ô`to =ko (ragmŸ Ov) ragne j (AaTmanmŸ) Aa„a (mnute) mane Ke.

!Ika:- jene _pr kæuH tevuH wediv&an Ke te j tena (wediv&anna) sdŸwav=I &anI =yo =ko Aa Ýma e Ô e Ke:‐jem ÝcHD AiGn vDe tº =yuH




smysar ga=a 184‐18p ) ( 39p =kuH p` suv R suv RTv KoDtuH n=I tem ÝcHD kmÈdy vDe FerayuH =kuH p` (A=aRtŸ iv|n krvamaH AavtaH KtaH p`) &an &anTv KoDtuH n=I, kem ke hÔr karò wegaH =va KtaH Svwavne KoDvo Axk– Ke kar` ke tene KoDtaH Svwavma5 vStuno j _CKed =ay, Ane vStuno _CKed to =to n=I kar` ke stŸna naxno AsHwv Ke. AavuH Ô`to =ko &anI kmR=I AaÊaHt (Ferayelo, AaÊm` pamelo) hova KtaH p` ragI =to n=I, äeØI =to n=I, mohI =to n=I, prHtu xuâ AaTmane j Anuwve Ke. Ane jene _pr kæuH tevuH wediv&an n=I te tena Awav=I A&anI =yo =ko, A&an‐AH\kar vDe AaCKaidt hova=I cEtNy‐cmTkarma5 AaTmSvwavne nih Ô`to =ko, ragne j AaTma manto =ko, ragI =ay Ke, äeØI =ay Ke, mohI =ay Ke, prHtu xuâ AaTmane iblkul Anuwvto n=I. ma!e Aem isâ =yuH ke wediv&an=I j xuâ AaTmanI _pliB\ (Anuwv) =ay Ke.

wava=R:- jene wediv&an =yuH Ke te AaTma Ô e Ke ke ;AaTma kdI

&anSvwav=I KU!to n=I.' AavuH Ô`to hova=I te, kmRna _dy vDe tº =yo =ko p`, ragI, äeØI, mohI =to n=I prHtu inrHtr xuâ AaTmane Anuwve Ke. jene wediv&an n=I te AaTma, AaTmana &anSvwavne nih Ô`to =ko, ragne j AaTma mane Ke te=I te ragI, äeØI, mohI =ay Ke prHtu kdI xuâ AaTmane Anuwvto n=I. ma!e Ae nÞI =yuH ke wediv&an=I j xuâ AaTmanI _pliB\ =ay Ke.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 184-18p : m=azu

hve pUKe Ke ke wediv&an=I j xuâ Aa„anI _pliB\ (Anuwv) k{ rIte =ay

Ke? tena _¿r$p ga=a khe Ke:‐

ix*y pUKe Ke ke‐wgvanŸ¦ xuH wediv&an=I j xuâ Aa„ano law =ay Aem AekaNt j Ke? guÌ _¿r Aape Ke ke‐ha¸ wediv&an=I j Aa„law =ay Ke. wediv&an=Iy =ay Ane rag=Iy Aa„law =ay Aem Ôe ko{ mane to te y=a=R n=I Aem hve _¿r$p ga=a khe Ke:‐

· ga=a 184-18p : !Ika _prnuH Ývcn ·

;jene _pr kæuH tevuH wediv&an Ke te j tena (wediv&anna) sdŸwav=I &anI

=yo =ko Aa Ýmaè Ôè Ke...'





ÔeyuH? jene wediv&an =yuH Ke A=aRtŸ rag=I iwNn pDIne xuâ Aa„ano jene Anuwv =yo Ke te j Ae wediv&anna sdŸwav=I &anI =yo Ke¸ rag ke ƒvharrTn5yne l{ne &anI =yo Ke Aem n=I.

Ývcnsar ga=a 236 maH Aave Ke ke je kaya ne kØayne potana mannaro Ke te Kkayna Òvno FatI‐ihHsk Ane paHc [iNãyona ivØyono AiwlaØI Ke. Ahaha...¦ nG™ idgHbr muin =yo hoy top` jenI maNyta Ke ke xrIrnI iÊya marI Ke Ane v/taidno rag maruH ktRƒ Ke te AekeiNãy Òvone n h`to hova KtaH Kkayno ihHsk Ke Ane [iNãyna ivØyono AiwlaØI Ke. gHwIr vat Ke Ýwo¦ kay Ae!le AÒv Ane kØay Ae!le Aas/v‐Ae bNnene je potana mane Ke te im+ya¹iÚ Ke.

Tyare ko{ khe Ke‐inrgRl papmaH rCyapCya Ke Aemne ibcaraAone kaH{k pu~y to krva do¸ \mR to pKI (Ae vDe) =xe.

Are wa{¦ pu~y huH kruH, pu~y maruH ktRƒ AevI je maNyta te mha im+yaTv Ke. Ane im+yaTv Ae xuH pap n=I? im+yaTv Ae j mhapap Ke Ane im+yaTvne vx ={ne j Òv pap kre Ke.

AÚpahuDmaH dxRnpahuDnI 5IÒ ga=amaH SpÚ kæuH Ke ke‐je Òv dxRn=I w/Ú Ke te mui›ne pamto n=I¸ je Òv dxRn=I w/Ú Ke te &an=I Ane cair5=I p` w/Ú Ke te w/ÚmaH w/Ú Ke. t=a jene dxRnxuiâ Ke p` cair5 n=I te mui›ne pamxe hm`aH cair5riht Ke p` dxRnxuiâna bze te cair5ne ÝaPt ={ne sIJxe‐mui›ne pamxe. AavI vat Ke. wa{¦ v/t, tp, wi› Aaidna rag=I mne law (Aa„law) =xe Aem manI je ÝvteR Ke te mU# mhaw/Ú‐svRw/Ú im+ya¹iÚ Ke. smÔ uH kaH{...?

AhÄ khe Ke‐Òv wed&anna sdŸwav=I &anI =yo =ko Aa Ýma e Ô e Ke:‐;jem ÝcHD AiG™ vDe tº =yuH =kuH p` suv R suv RTv KoDtuH n=I tem ÝcHD kmÈdy vDe FerayuH =kuH p` &an &anTv KoDtuH n=I.'

jysenacayRdevnI !IkamaH Aa smjva paHDv AaidnuH ¹ÚaHt AapeluH Ke.

paHc paHDvo pUveR rajkumar hta Ane paKz=I jeAo mhamuin =ya teAonuH naj¡k suHdr xrIr htuH. Aek var x5uHjy pvRt pr \maR„aAo b\a Aa„ana Ait Ýcur AanHdna vednmaH suq inmG™ hta Tyare duyÈ\nno wa ej TyaH Aaƒo Ane pUvRnuH ver yad krIne loqHDnaH \g\gtaH kDaH vgere temna xrIr pr pheraƒaH.




smysar ga=a 184‐18p ) ( 397 Aha¦ Aava ÝcHD kmÈdy vDe Ferayela hova KtaH te mhamuinAo‐wavilHgI sHto AanHdmaH mG™ ræa. te kaze p` &ane &anTv KoD–uH nih. 5` paHDvo to (Aeva ÝsHge p` ]e I maHDIne) kevz&an pamI moÙe p\ayaR. nkuz Ane shdevne, Are¦ sa\m± mo!awa{Aone kem hxe‐Aevo xuw ivkLp Aaƒo to Aena fzmaH Aemne svaR=RisiânuH Aayu*y bH\a{ gyuH Ane devgitne paMya. Aha¦ kevz&an te5Is sagropm=I kaH{k Ai\k dUr ={ gyuH kemke frIne mnu*yp e jNMya pKI p` Aa@ vØR phelaH kevz&an nih =ay.

ko{ne =ay ke ‐Are¦ paHDvo ‐\maR„aAone p` Aava ÝsHgo¦

wa{¦ kmRna _dynI samg/I Aena kaze SvyH _dymaH Aave tene ko` roke?

Tyare ÝÆ =ay ke ko{ dev kem vhare n Aaƒa? xuH devne p` qbr n pDI?

devne qbr pDe toy Aa Òvno pu~yno _dy hoy Tyare Aave ne? devne p` ßyare tIv/ kØay hoy Tyare qbr pDtI n=I (_pyog AemaH jto n=I) Ane mHd kØay hoy Ane QyalmaH Aave top` te ÝkarnI xi› n hoy to xuH kre? moÙmagR ÝkaxkmaH Aa vat lI\I Ke. dev p` kaH{ n kre. (wivtƒ ko{ n invarI xke).

xaÏmaH bIj¡H ¹ÚaHt bH\k Aaid paHcso muinAonuH Aave Ke. bH\k Aaid paHcso muinAo hta. Aek vqt muin raÔnI ra`I sa=e vat krta hxe to ko{Ae raÔne wrmaƒuH ke muinAo Aava j (ƒiwcarI) Ke. te=I raÔne xHka pDI‐vhem pD–o. raÔAe hukm kyÈ ke b\a muinAone Fa`ImaH pIlo. Aava ware _psgRna ÝsHgmaH p` muinvro AtIiNãy AanHdna Ýcur SvsHvednmaH JUlta hta¸ te kaze p` &an \Ir ={ne &anp e kaym Aivcl ræuH.

vzI sItaÒnI p` vat Aave Ke ne? wgvan ramcHã tdŸwv moÙgamI crm xrIrI \maR„a hta. sItaÒ rav`ne TyaH rhela Ane ramcHãe SvIkayaÅ Aevo lokapvad =taH \maR„a Ane sa\m± sItaÒne potana xIlnI prIÙa Aapva \g\gta AiG™kuHDmaH Ývex krva ramcHãe Aa&a krI. sItaÒ AiG™prIÙamaH _trtaH phelaH AiG™ne khe Ke‐he AiG™¦ Ôe meH ram isvay pit trIke ko{ bIÔno ivkLp kyÈ hoy to mne wSm krI de ha, p` Ôe bIÔno ivkLp n Aaƒo hoy to |yan raqje, ANy=a jgtmaH haHsI =xe. te veza sItaÒno pu~yno _dy hto Ae!le isHhasn rca{ gyuH Ane kso!ImaH par _tyaÅ ÔuAo, Aa \maR„a¦ Aava ivØy ÝsHge p` sItaÒAe &anTv n KoD–uH. Aho &an¦ Aho wed&an¦





ãaEpdInI p` vat Aave Ke ne? duyÈ\nna ma`soAe swamaH ãaEpdInI saDI qeHcI¸ Aek qeHcI TyaH bIÒ ={ g{, bIÒ qeHcI TyaH 5IÒ ={ g{‐AavuH. pu~ykmRno _dy Ke ne? to ãaEpdIna xIlnI rÙa ={. p` kdac (papno _dy hoy to AevuH n p` =ay, top` &anIne &anTv KU!tuH n=I. paHDvo vcn=I bH\ayela hta Ae!le AavI ceÚane Ôe{ ræa¸ bIj¡H kre p` xuH? AhÄ khe Ke‐

jem suv R AiG™maH tpavva KtaH suv Rpàne KoDtuH n=I tem wed&an=I yu› Aa„anuH &anmy pir`mn ÝcHD kmÈdyna FeravamaH KU!tuH n=I¸ &an &anTv KoDtuH n=I, inmRz pirìt KoDtuH n=I. wa{¦ Aa vtRman pirìtnI vat Ke, i5kazI SvwavnI vat n=I. i5kazI Svwav to A&anIne p` sda Aevo ne Aevo j Ke. AhÄ to je e i5kazIna Aa]ye rag=I iwNn &anno Anuwv kyÈ Aeva wed&anI ÒvnuH &an (pir`mn) ÝcHD kmÈdy=I Fera{ Ôy top` &anTvne KoDtuH n=I Aem vat Ke. AenuH kar` AaptaH khe Ke‐

;kemke hÔr karò wegaH =va KtaH Svwavne KoDvo Axk– Ke kar` ke tene KoDtaH Svwavma5 vStuno j _CKed =ay, Ane vStuno _CKed to =to n=I kar` ke stŸna naxno AsHwv Ke.'

AhÄ ;hÔr karò' khIne sHQyanI Apirimtta btavvI Ke. mtlb ke laqo, kroDo, AnHta karò wegaH ={ Aave KtaH Svwavne KoDvo Axk– Ke. Ahaha...¦ rag=I iwNn pDIne je &anmy pir`mn =yuH tene bIÒ cIj (kmÈdy) xuH krI xke? (kaH{ nih). bapu¦ bharmaH (kmÈdymaH) to je =vanuH hoy te =ay, temaH bIÔe (‐Aa„a) xuH krI xke? Ahaha...¦ j¡Ao Aa vStuna pir`mnnI SvtH5ta¦ ÝitkUztana gHjna gHj p` Aa„ana‐&anna &anTvne KoDavI xktI n=I.

wgvan Aa„a siCcdanHdSv$p Ýwu pU R &an Ane AanHdna Svwave wrelo Ke. smiktIne AenI dxamaH, Aa„amaH je AanHdSvwav Ke teno AHx j Ýg! Ke¸ Ke Ae isânI Ôtno hÇ. Ane muinne? Ahaha...¦ je muin Ke Aene to AanHdna ÝcHD fuvara fU!e Ke. jem fuvaramaH=I paÌ fU!e tem AHdr AanHdna na=maH je AHtr‐Aekag/ =ya Ke Aeva muinrajne AtIiNãy AanHdnI ÝcHD \ara fU!e Ke. Aene kmRno Feravo xuH kre? (kaH{ nih). AenuH &an &anÀv KoDtuH n=I A=aRtŸ Aa„a vItragI xaHitnI pirìtne KoDto n=I. Axatana _dymaH Ferayelo hoy KtaH vItragp uH‐AanHdp uH KU!tuH n=I¸ kemke AnHta karò mzva KtaH Svwavne KoDvo Axk– Ke, kemke Svwavne KoDtaH Svwavma5 vStuno j nax =ay. vItrag pirìt KU!e to vStuno j nax ={ Ôy.




smysar ga=a 184‐18p ) ( 399

Ahaha...¦ vItragwavno rHg c#–o Ke ne? ragna rHge c#elane vItragta dulRw Ke Ane vItragtana rHge c#elane rag dulRw Ke. inymsarmaH Aave Ke ke &anIAone ivkLp dulRw Ke, \maR„aAone rag dulRw Ke Ane A&anIne vItragp uH dulRw Ke. rag=I iwNn pDI ßyaH AtIiNãy AanHdmy Aa„ano Anuwv =yo, Aa„ane Ô~yo Ane AozQyo Ane Tyare je vItragtamy‐AanHdmy pir`mn =yuH te kmRna FeravmaH p` KU!tuH n=I¸ Ôe Ae KU!e to khe Ke Svwav j KU!I Ôy Ane to vStuno j nax ={ Ôy. p` Svwav ko{ idvs KU!e nih kar` ke stŸno nax AsHwv Ke. j¡Ao, Aa Nyay Ke. vItragSvwavI Ýwu Aa„anaH ãƒ, gu Ane pyaRy 5 e stŸ Ke. vItragSvwavI s¿anuH pir`mn p` stŸ Ke wa{¦ Ane te Ahetuk Ke ãƒ‐gu p` AenuH kar` n=I. hve Aam ßyaH AenI _Tpi¿maH ãƒ‐gu p` kar` n=I TyaH jgtna ÝitkUz sHÔego Aeno nax kevI rIte kre? (n krI xke). hve khe Ke‐

;AavuH Ô`to =ko &anI kmR=I AaÊaHt hova KtaH p` ragI =to n=I, äeØI =to n=I, mohI =to n=I, prHtu xuâ Aa„ane j Anuwve Ke.'

&anI to Ô e Ke ke huH to sda &ata‐¹Úa Ô`va‐deqvana Svwave rhelo KuH. ÝitkUz sHyogono p` huH to Ô`nar‐deqnar ma5 KuH. Aa Ýma e Ô`to =ko &anI kmR=I Fera{ Ôy KtaH pirØhnI wÄs vCce p` \Irj qo{ne rag‐äeØ‐mohwavne ÝaPt =to n=I, A&anp e pir`mto n=I¸ xuâ Aa„ane j Anuwve Ke. \m± ragI‐äeØI =to n=I Ae im+yaTvpUvRkna ragäeØnI vat Ke.

smai\xtkmaH Aave Ke ke ÝitkUz sHyogo Aa„ane du:qnuH kar` n=I¸ ma!e he Aa„nŸ¦ shn krvanI (wed&anna AWyas=I \EyR kezvvanI) !ev paD. suq‐sgvD=I (ivØyo=I) Ôe tuH !eva{ gyo ho{x to pirØhnI wÄsmaH AgvDta Aavxe Tyare =IÔ{ j{x¸ ma!e ÝitkUzta vqte p` shn‐xIlta kaym rhe Aevo AWyas kr. Aho¦ AacayÈAe to gjbnaH kam kyaR Ke¦ xataxIizya n rhetaH AHtrpuÌØa=Rne puÚ krvanI Ýer`a krI Ke je=I shnxIlta Ane \EyR kaym bnI rhe.

hve khe Ke‐;jene _pr kæuH tevuH wediv&an n=I te tena Awav=I A&anI =yo =ko, A&an‐AH\kar vDe AaCKaidt hova=I cEtNycmTkarma5 Aa„Svwavne nih Ô`to =ko, ragne j Aa„a manto =ko, ragI =ay Ke, äeØI =ay Ke, mohI =ay Ke, prHtu xuâ Aa„ane bIlkul Anuwvto n=I.'

ÔuAo, jene wediv&an n=I te A&anI Ke. xuwrag maro Ke Ane Aena=I mne law =xe AevI rag sa=enI AekTvbuiâna AH\kar=I #Hka{ gyelo hova=I




400 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 te potana cEtNycmTkarma5 Aa„Sv$pne Ô`to n=I. Ahaha...¦ pote to Ô`va‐deqvana Svwave xuâ cEtNycmTkarma5 vStu Ke. Aek smynI inmRz &annI pyaRymaH Aaqa lokalokne Ôè Aeva Svwavna sam+yR=I wrelo Ke. Are¦ p` A&anI ragne j Aa„a mane Ke te=I te xuâ Aa„ane bIlkul Anuwvto n=I, p` ragne j Anuwvto =ko ragI, äeØI Ane mohI =ay Ke.

;ma!e Aem isâ =yuH ke wediv&an=I j xuâ Aa„anI _pliB\ (Anuwv) =ay Ke.' rag=I iwNn pDI AHt:Anuwv kyaR ivna, wed&an ivna te ragI =ay Ke Ane wed&an =taH &anI =ay Ke. Aa„opliB\no Aa j magR Ke.

wa{¦ ƒvhar=I inüy =ay Aem je mane Ke te ragno bH\aÌ im+ya¹iÚ mohI Ke. te ragne j Aa„a mane Ke Ane ragne j Anuwve Ke. AhÄ khe Ke jemne wediv&an n=I =yuH teva A&anI Òvo ÝitkUzta AavtaH rag‐äeØmaH j roka{ jxe Ane te=I mohne j ÝaPt =xe p` xuâa„ane ÝaPt nih =ay. rag=I law =ay Aem mannar A&anI Òv dya, dan Aaid xuwragmaH Ane Êo\aid äeØmaH roka{ jxe p` xuâ Aa„ane bIlkul Anuwvxe nih. j¡Aone xBd keva Ke? ke A&anI xuâ Aa„ane bIlkul Anuwvto n=I ßyare &anI xuâ Aa„ane j Anuwve Ke.

ƒvhar hoy Ke qro, p` ƒvhar=I wed&an Ýg!tuH n=I p` ƒvhar=I wed paDIne AHt:sNmuq =taH wed&an Ýg! =ay Ke. tevI rIte kayR =vamaH inim¿ hoy Ke qruH, p` inim¿=I kayR =ay Ke Aem n=I¸ kayR to _padan=I j =ay Ke.

Tyare ko{ khe Ke‐moÙmagRÝkaxkmaH to Aem Aave Ke ke ‐ÒvmaH ivkar kmRna inim¿ ivna =ay to ivkar Òvno Svwav ={ Ôy. (ma!e kayR inim¿=I =ay Ke Aem TyaH kheva mage Ke).

sma\an:- TyaH Aaxy Aem Ke ke‐ivkarna piràm inim¿na lÙe =ay Ke, inim¿ ivkar krave Ke Aem Aaxy n=I. vzI ivkar Ke to Aek smynI pyaRyno Svwav j. ivkar Aek smy ma!e \arI raqelo Òvno ivwav‐Svwav Ke. ivwav p` pyaRyno Svwav j Ke. Svwav Ae!le AhÄ i5kazI SvwavnI vat n=I. (inim¿ ivna =ay to ivkar Svwav ={ Ôy Aem je moÙmagR ÝkaxkmaH kæuH te i5kazI SvwavnI vat Ke).

Êmbâ=I l{Ae to ivkar je kaze =yo Ke te Aeno Svkaz Ke, Ane te pota=I =yo Ke. inim¿na lÙe =yo Ke Aem khevuH Ae ƒvhar Ke. ivkarnuH smy‐smynuH pir`mn potana Ø!Ÿkarko=I SvtH5 =ay Ke tem inmRz pyaRynuH pir`mn




smysar ga=a 184‐18p ) ( 401 p` SvtH5 potana Ø!Ÿkark=I =ay Ke. im+yaTv, rag‐äeØ Aaid je je ivkarI pyaRy =ay Ke te SvtH5p e potana Ø!Ÿkark=I =ay Ke kmRne l{ne ke potana ãƒ‐gu ne l{ne nih. Aa vat pHcaiStkaymaH ga=a 62 maH lI\I Ke. vzI Ývcnsar ga=a 16 maH pote ;SvyHwU' =ay Ke AenuH ƒaQyan krtaH kæuH Ke ke kevl&an p` potana AiwNn ktaR, kmR, kr` Aaid=I _TpNn =yuH Ke, &anavr`aid kmÈno Ùy =yo ma!e _TpNn =yuH Ke Aem n=I. inmRz pir`it potana Ø!Ÿkarko vDe ={ Ke, Aene prkarkona AwavnI ko{ ApeÙa n=I. tevI j rIte ivkarne p` prkarkona sdŸwavnI ko{ ApeÙa n=I.

moÙmagR ÝkaxkmaH j Aave Ke ke kmR Ane Aa„a bNne Aek sa=e Ke (AekÙe5avgahe Ane smkaze Ke) KtaH kmR Aa„anI pyaRyne krtaH n=I Ane Aa„a kmRnI pyaRyne krto n=I. ko{ ko{nuH ktaR Ke j nih Aa isâaHt Ke.

to prSpr kayRkar` sHbH\ Ke Aem xaÏomaH Aave Ke ne?

ha, Aave Ke p` Aeno A=R xuH? Aeno A=R Ae Ke kayR to _padan=I j =ay Ke Ane Tyare je AnukUz inim¿ hoy Ke tene kar`no _pcar AapIne ƒvhar=I bIj¡H kar` khevamaH Aave Ke. inim¿ kar` Ae!le inim¿ Ke bs Ae!luH j¸ p` inim¿ kayRnuH ktaR Ke Aem nih ko{ prnuH ktaR kdIy ho{ xktuH n=I Ae mUz isâaHt Ke. inim¿=I kayR =ay to inim¿‐_padan Aek ={ Ôy. inim¿ _padan ={ Ôy A=aRtŸ inim¿ rhe j nih. (be iwNn vStumaH kayRkar`sHbH\ khevo Ae to _pcarma5 Ke). smÔ uH kaH{...?

Tyare vzI ko{ Aem khe Ke ke‐inüy=I Svna Aa]ye \mR =ay Ane ƒvhar=I prna Aa]ye =ay‐Ôe Aem kho to AnekaNt khevay.

Are wa{¦ Ae AnekaNt n=I, Ae to im+ya AnekaNt (_wyawas) Ke. sTy to Aa Ke ke‐rag=I iwNn pDe tene wed&an‐sMyG&an =ay Ane rag=I n =ay. AanuH nam sacuH AnekaNt Ke.

AhÄ khe Ke‐jene wed&an n=I te A&anI Òv ragne potano manto =ko ragI =ay Ke Ane äeØne potano manto =ko äeØI =ay Ke. pHca|yayImaH Aave Ke ke je!le drßje Òvne AnukUztamaH rag Ke te!le drßje tene ÝitkUzta _pr äeØ Ke. jem xrIr ÝTye je!lo rag Ke te!lo j xrIrmaH rog AavtaH tene äeØ =ay Ke. ÝxHsamaH je!le drßje rag Ke te!lo j inHdana vcnomaH äeØ =ay Ke. AnukUztamaH hrq Ane ÝitkUztamaH A`gmanuH du:q A&anIne wed&anna Awave =ya ivna rhetuH




402 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 n=I. &anIne AevaH A&anmy suq‐du:q hotaH n=I kemke wed&anna bze te ragI‐äeØI =to n=I.

Ahaha...¦ wgvan Aa„a AkØaySvwavno‐xaHtrsno ipHD Ke. w›amr Sto5maH Aave Ke ke‐wgvan¦ jem Aap prm xaHtrse pir`Mya Ko tem Aapno deh p` Ô e AkØay xaHitnuH ibHb hoy tem @rI gyeluH jày Ke. wgvan¦ Ô e jgtmaH je!la xaHt‐xaHt wave pir`mnara prma uAo Ke te tmam Aapna AaEdairk xrIr$pe pir`mI gya Ke. AapnuH ibHb AapnI prm xaHt vItragrse pir`melI pirìtne Ôher kre Ke. wi›maH Aave Ke ne ke‐;_pxmrs vrse re Ýwu tara nynmaH¸' Ahaha...¦ wgvannI pirìt Ô e AeklI AkØay xaHtrsnuH ‐AanHdrsnuH #Im. jem brfnI pa! xItz‐xItz‐xItz hoy Ke tem wgvannI pirìt AeklI xaHt‐xaHt‐xaHt hoy Ke. AavI xaiNt wed&ankla vDe Ýg! =ay Ke. vStu to prm xaNtSvwavI Ke Ane te wediv&an =taH Ýg! =ay Ke. AavI vat Ke.

prna lÙe je rag =ay Ke teno SvamI wed&anI Aa„a =to n=I. \mRijne¬rna StvnmaH Aave Ke ke‐

;\mR ijne¬r gaxuH rHg xuH, wHg n pDxo ho ÝIt ijne¬r¸ bIÔe mnmHidr nih AaùH, Ae Am kuzv! rIt ijne¬r.'

wgvan¦ Aek vItrag¦ (potano &aykdev) isvay mnmHidrmaH bIÔne (‐

ragne) Aavva nih dë. Aa AmarI‐AnHt kevzIAo Ane tI=Åkrona kuznI rIt‐kuzv! Ke.

]ImdŸ rajcHãÒ &anI ={ gya. teAo Aek wve moÙ jxe. tem e kæuH Ke ke‐;deh Aek \arIne ÔxuH Sv$p Svdex re.' ]ImdŸne mo!o Jveratno \H\o hto. prHtu Ae to b\I Aemne mn jDnI iÊya htI. AHdr=I (AiwÝaymaH) to teAo rag=I iwNn pDI gyela hta. Aho¦ wed&anI ÒvonuH AHtrHg ko{ parlaEikk hoy Ke.

wa{¦ b\ano srvazo Aa Ke ke‐wed&an=I j xuâ Aa„ano Anuwv =ay Ke, rag Ane ƒvhar krtaH krtaH nih. wa{¦ Aa smjvamaH taruH iht Ke hÇ¸ xrIr ATyare j¡van sx› hoy, kH{k wÌ‐gÌne pHiDt =yo hoy, boltaH saruH AavDtuH hoy Ane bharmaH kaH{k Aab$ hoy Ae!le rofmaH (im+yagvRmaH) AavI Ôy p` j¡vanI pÄqa{ jxe bapu¦ Ane bharnI pHiDta{ Aa„ana Anuwvna kammaH qp nih lage. rag=I iwNn pDIne wediv&an Ýg! krva=I j Aa„anuwvnuH kayR =xe, ragne sa=e raqIne (‐SvaimTv raqIne) Ae kam nih =ay. AavuH j vStuSv$p Ke.




smysar ga=a 184‐18p ) ( 403

· ga=a 184-18p : wava=R _prnuH Ývcn ·

;jene wediv&an =yuH Ke te Aa„a Ô e Ke ke‐;;Aa„a kdI &anSvwav=I KU!to n=I.'' ßyare &anSv$pI Aa„ano Anuwv =yo Tyare Ô~yuH ke Aa„a ragSv$p =yo j n=I¸ Ae to sday &anSvwave j rhelo Ke. Are wa{¦ Ôe Aa„a xuwaxuw ragna Svwave ={ Ôy to iwNn Aa„anuH &an k–aH=I =ay? Aek smy p` Ôe Aa„a &anSvwavne KoDI ragSvwave‐jDSvwave ={ Ôy to Aa„&an =ay j nih. Aa„a to Anaid=I ragriht xuâ j Ke. A&anI, huH rag$p KuH Aem mane Ke te=I pyaRymaH ragaid Axuâta Ke. pyaRymaH Axuâta Ke p` vStu AaqI k–aH te‐$p ={ g{ Ke? pyaRy¹iÚ KU!I vStu¹iÚ =taH j vStumaH Axuâta Ke nih AevuH y=a=R wan =ay Ke. smysar ga=a 6 maH kæuH Ke ke‐&ayk &ayk j Ke, Ým¿ p` n=I, AÝm¿ p` n=I. vzI TyaH (smysarmaH) ga=a 34 maH p` Aave Ke ke‐&anSvwav=I pote (Aa„a) KU!–o n=I, ma!e ÝTyaQyan &an j Ke Aem Anuwv krvo.

hve khe Ke‐;AavuH Ô`to hova=I te, kmRna _dy vDe tº =yo =ko p`, ragI, äeØI, mohI =to n=I prHtu inrHtr xuâ Aa„ane Anuwve Ke.'

j¡Ao, rav` sa=ena yuâmaH rav`nI iv>a=I l"m` vasudev mUiKRt ={ pD–a. ramcHãÒne te kaze Aem =yuH ke Aa xuH ={ gyuH? sItaÒne rav` l{ gyo, wa{ p` gyo¸ Aaƒa Tyare 5` sa=e hta Ane jtaH huH Aeklo j{x Ane mataÒ pUKxe to huH xuH khIx? vasudev mUKaRmaH Ke. ramcHãÒ khe Ke‐wa{¦ Aek var bol¸ mataÒne huH xuH jvab d{x? Aha¦ ramcHãÒne te smye p` ]âan to Ke ke vasudevne raßy mze pKI j m<Tyu =ay KtaH rage AevuH kam kyuÅ.

pKI ko{na kheva=I wrtna raßymaH=I i5xLya name Aek kumairka htI tene bolavI. i5xLyane sMyGdxRn n htuH p` pUveR AevuH pu~y baH\eluH ke te KavÌmaH daql ={ ke ke!la Fayl sEinkone $J AavI Ane te IAe Snan krIne paÌ KaH!–uH ke trt j l"m` mUKaRmaH=I Ôg/t =ya. ramcHãÒ Aava ÝsHge p` \EyR \arI ræa¸ tem e potanuH &anp uH KoD–uH nih. kmRna _dyna Aakra FeravamaH p` teAo A&anwavne ÝaPt n =ya, ragI‐äeØI‐mohI n =ya, AHtrHgmaH Aa„ana Aa]ye &anmypè j pir`mta ræa.

kmRna _dy vDe tº =yo =ko p` &anI ragI, äeØI, mohI =to n=I, prHtu xuâ Aa„ane j Anuwve Ke. wle ivkLp ho, p` lB\&anmaH te Aa„ane




404 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 j Anuwve Ke. te kaze p` tene je!lo Aa„ano Aa]y Ke te!lI Aa„anI xaHit Ýg! Ke. tene Aa„ana Aa]ye xuâ pir`it inrHtr calu j Ke.

vzI, ;jene wediv&an n=I te Aa„a, Aa„ana &anSvwavne nih Ô`to =ko, ragne j Aa„a mane Ke te=I te ragI, äeØI, mohI =ay Ke prHtu kdI xuâ Aa„ane Anuwvto n=I. ma!e Ae nÞI =yuH ke wediv&an=I j Aa„anI _pliB\ =ay Ke.' Lyo, Aa isâaHt isâ kyÈ ke wediv&an=I j Aa„anI ÝaiPt =ay Ke xuwiÊya=I =ay Ke Aem nih.

bIje xuwiÊya=I =ay Ke Aem kæuH Ke ne?

kæuH Ke to xuH Aana=I kaH{ ivruâ hoy? wa{¦ wgvannI va`I pUvaRpr Aivruâ hoy Ke. bIje @eka e kæuH Ke Ae to TyaH baæ shcr Ane inim¿nuH &an kraƒuH Ke ke &anIne Aavo rag shcrp e hoy Ke. inim¿nuH &an kravva inim¿nI muQyta krIne k=n kyuÅ hoy TyaH inim¿=I kayR =ay Ke Aem n smjvuH.

(Ývcn nH. 2pp =I 2p7 calu ∙ idnaHk 8‐12‐76 =I 10‐12‐76)




ga=a-186

k=H xuâaTmoplMwadev sHvr [it cetŸ-

suâH tu ibya Hto suâH cevPpyH lhid jIvo. ja Hto du AsuâH AsuâmevPpyH lhid.. 186..

xuâH tu ivjannŸ xuâH cEvaTmanH lwte jIv:. janHSTvxuâmxuâmevaTmanH lwte.. 186..

hve pUKe Ke ke xuâ AaTmanI _pliB\=I j sHvr k{ rIte =ay Ke? teno _¿r khe

Ke:‐

je xuâ Ô`e AaTmne te xuâ AaTm j mezve¸ A`xuâ Ô`e AaTmne A`xuâ AaTm j te lhe. 186.

ga=a=R:- (xuâH tu) xuâ Aa„ane (ivjannŸ) Ô`to‐Anuwvto (jIv:) Òv

(xuâH c Ov AaTmanH) xuâ Aa„ane j (lwte) pame Ke (tu) Ane (AxuâmŸ) Axuâ (AaTmanH) Aa„ane (jannŸ) Ô`to‐Anuwvto Òv (AxuâmŸ Ov) Axuâ Aa„ane j (lwte) pame Ke.

!Ika:- je sday AiCKþ\aravahI &an=I xuâ AaTmane Anuwƒa kre Ke te,

;&anmy wavmaH=I &anmy wav j =ay Ke' Ae Nyaye nvaH kmRna Aas/v`nuH inim¿ je ragäeØmohnI sHtit (prHpra) teno inro\ =va=I, xuâ AaTmane j pame Ke Ane je sday A&an=I Axuâ AaTmane Anuwƒa kre Ke te, ;A&anmy wavmaH=I A&anmy wav j =ay Ke' Ae Nyaye nvaH kmRna Aas/v`nuH inim¿ je ragäeØmohnI sHtit teno inro\ nih =va=I, Axuâ AaTmane j pame Ke. ma!e xuâ AaTmanI _pliB\=I (Anuwv=I) j sHvr =ay Ke.

wava=R:- je Òv AqHD\aravahI &an=I AaTmane inrHtr xuâ Anuwƒa kre Ke tene ragäeØmoh$pI wavas/vo rokay Ke te=I te xuâ AaTmane pameKe Ane je Òv A&an=I AaTmane Axuâ Anuwve Ke tene ragäeØmoh$pI wavas/vo rokata n=I te=I te Axuâ AaTmane j pame Ke. Aa rIte isâ =yuH ke xuâ AaTmanI _pliB\=I (Anuwv=I) j sHvr =ay Ke.





(mailnI) yid k=mip \aravaihna bo\nen \/uvmuplwman: xuâmaTmanmaSte. tdymudydaTmarammaTmanmaTma prpirìtro\aCKuâmevaWyupEit.. 127..


}loka=R:- (yid) Ôe (k=mŸ Aip) ko{ p` rIte (tIv/ puÌØa=R krIne) (\aravaihna bo\nen) \aravahI &an=I (xuâmŸ AaTmanmŸ) xuâ Aa„ane (\/uvmŸ _plwman: AaSte) inüzp e Anuwƒa kre (ttŸ) to (AymŸ AaTma) Aa Aa„a, (_dytŸ-AaTm-AarammŸ AaTmanmŸ) jeno Aa„anHd Ýg! =to Ôy Ke (A=aRtŸ jenI Aa„iS=rta v\tI Ôy Ke) Aeva Aa„ane (pr-pirìt-ro\atŸ) prpirìtna inro\=I (xuâmŸ Ov AWyupEit) xuâ j Ýaº kre Ke.

wava=R:- \aravahI &an vDe xuâ AaTmane Anuwvva=I ragäeØmoh$p prpirìtno (wavas/vono) inro\ =ay Ke Ane te=I xuâ AaTmanI ÝaiPt =ay Ke.

\aravahI &an Ae!le Ývah$p &an‐AtU!k &an. te be rIte khevay Ke:‐Aek to, jemaH vCce im+ya&an n Aave AevuH sMyG&an \aravahI &an Ke. bIÔuH, Aek j &eymaH _pyogna _pyu› rhevanI ApeÙaAe &annuH \aravahIp uH khevamaH Aave Ke, A=aRtŸ ßyaH su\I _pyog Aek &eymaH &eyyu› rhe Ke TyaH su\I \aravahI &an khevay Ke AanI iS=it (KÍS=ne) AHtmuRhUtR j Ke, pKI te qHDIt =ay Ke. Aa be A=RmaH=I ßyaH jevI ivvÙa hoy tevo A=R smjvo. AivrtsMyG¹iÚ vgere nIcenaH gu S=anvaza Òvone muQyTve phelI ApeÙa lagu pDe. ]e I cDnar Òvne muQyTve bIÒ ApeÙa lagu pDe kar` ke teno _pyog xuâ AaTmamaH j _pyu› Ke. 127.

∙ ∙ ∙


hve pUKe Ke ke xuâ Aa„anI _pliB\=I j sHvr k{ rIte =ay Ke? teno _¿r khe Ke:‐

· ga=a=R _prnuH Ývcn ·

xuâ Aa„ane Ae!le potanI i5kazI xuâ AqHD Aek$p je vStu tene Ô`to‐ivjannŸ-mUzmaH ivya`Hto-Aem Ke ne?‐Ae!le ke je pyaRymaH rag=I iwNn




smysar ga=a 186 ) ( 407 xuâ Aa„ane Ô e Ke‐Anuwve Ke te xuâ Aa„ane j pame Ke A=aRtŸ tene xuâ Aa„anI _pliB\ vDe sHvr j =ay Ke. Ane Axuâ Aa„ane Ô`to‐Anuwvto‐Ae!le ke pyaRymaH je rag Ke te Axuâ Aa„a Ke, temaH‐Axuâ Aa„amaH AekTv krIne potap e pir`mto te Axuâ Aa„ane j pame Ke, A=aRtŸ ragne j pame Ke tene xuâ Aa„ano Anuwv =to n=I. j¡Ao, jeAo dya, dan, v/t, wi›, pUÔ, sMmedixqrnI Ô5a [Tyaid ragne j Anuwve Ke va tene wlo‐ihtkarI Ô e Ke teAo Axuâ Aa„ane j pame Ke Aem khe Ke. rag te huH Ane rag maruH ktRƒ Aem Ôè Ke teAo Axuâtane ragne j pame Ke.


;je sday AiCKNn\aravahI &an=I xuâ Aa„ane Anuwƒa kre Ke te, ;;&anmy wavmaH=I &anmy wav j =ay Ke'' Ae Nyaye nvaH kmRna Aas/v`nuH inim¿ je ragäeØmohnI sHtit teno inro\ =va=I, xuâ Aa„ane j pame Ke.'

j¡Ao, ga=amaH ;suâH ivya`Hto' xBd pD–o Ke teno Aa A=R kyÈ‐ke huH sday &ananHdSvwavmy KuH AevuH jene AiCKNn\araAe‐AtU!\aravahI Ývahe &anmy pir`mn Ke Ane te vDe je stt xuâ Aa„ane Anuwƒa kre Ke tene Axuâta je ragäeØmoh tenI sHtitno inro\ =va=I xuâ Aa„anI j ÝaiPt =ay Ke. ;&anmywavmaH=I &anmy wav j =ay Ke' ‐Ae Nyaye Aeva Òvne &anmywavmaH=I &an, AanHd Ane xaHitmy wav j _TpNn =ay Ke, Aene Axuâta =tI n=I, ragaid ivkar =to n=I.

ÝÆ:- to crànuyogmaH v/taid (rag) na Aacr`nuH iv\an Ke ne?

_¿r:- wa{¦ crànuyogmaH sMyG¹iÚne (Aa„ana AnuwvI Òvne) ƒvharrTn5yna je ivkLpo Aave Ke tenuH wUimkanusar k=n kyuÅ Ke. &anIne (&andxanI sa=e) v/taidna ivkLpnI dxa hoy Ke prHtu tene Svwavna Aa]ye teno inØe\ vtRto hoy Ke. smÔ uH kaH{...?

ragIne ragnI AektamaH AiCKNn\araAe ragmy \ara vhe Ke, ßyare smiktI‐&anIne rag=I iwNnta =va=I (wediv&an =va=I) AiCKNn &an\ara vhe Ke. &anI sday AiCKNn\aravahI Aa„anI xuâ¹iÚp e pir`mto hova=I te AiCKNnp e xuâ &anmy pir`mnne Ýaº =ay Ke. tena &an Ane AanHdna vedn$p pir`mnmaH tU!‐wHg pDto n=I.

&anmywavmaH=I &anmy j wav =ay Ke Ae Nyaye &anIne nvaH kmR AavvanuH je inim¿ Aeva rag‐äeØ‐mohnI sHtit‐prHprano inro\ =ay Ke. Lyo Aa sHvr




408 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 =yo. &annI \aravahI Aekag/tanI Ýg!ta Ane ragmy wavno inro\ =vo AenuH nam sHvr Ke. ßyaH AiCKNn\araAe &anSv$p wgvan Aa„ana AnuwvnI Ýg!ta ={ TyaH ragäeØmohnI sHtit A!kI Ôy Ke AanuH nam sHvr Ke, \mR Ke. sHvr =taH xuâ Aa„ano we!o =ay Ke, wgvan inmRzanHdna AanHdno Anuwv =ay Ke. hve khe Ke‐

;Ane je sday A&an=I Axuâ Aa„ane Anuwƒa kre Ke te, ;;A&anmy wavmaH=I A&anmy wav j =ay Ke''‐Ae Nyaye nvaH kmRna Aas/v`nuH inim¿ je ragäeØmohnI sHtit teno inro\ nih =va=I, Axuâ Aa„ane j pame Ke.'

xuH kæuH? ke je sday A&an=I Ae!le ke rag=I mne law =xe AevI im+ya¹iÚ vDe Axuâ Aa„ane Anuwƒa kre Ke te Axuâ Aa„ane A=aRtŸ miln wavne j pame Ke. ma‐bap AapàH Ke, tem e Aap`ne pazI‐poØI mo!aH kyaÅ Ke ma!e temnI seva krvI AapÌ frj Ke AevuH mannara sday A&an=I prne Ane ragne j Aa„a manI Axuâtane Anuwƒa kre Ke. A&anmy wavmaH=I A&anmy wav j nIpje Ae Nyaye nva kmRna Aas/v`nuH inimt je ragäeØmohnI sHtit teno inro\ nih =va=I teAo Axuâpàne‐milntane j Anuwve Ke.

ktaRkmR Ai\karmaH daqlo Aave Ke ke‐lo#amaH=I lo#anaH j hi=yar =ay, lo#amaH=I sonanaH hi=yar n =ay¸ vzI sonamaH=I lo#anaH hi=yar n =ay, tem A&anmy wavmaH=I A&anwav j =ay Ke. A&anI Òv ragäeØne potana manIne Anuwve Ke te=I AemaH=I ragmy‐A&anmy wav j _TpNn =ay Ke, te Axuâpàne j pame Ke.

rTn5yna ragne AekTvp e Anuwve te A&an Ke. dev‐guÌ‐xaÏna ]âan, wi› Aaidna ragne potana manIne Anuwve te im+yadxRn im+yawav Ane A&an Ke. Are wa{¦ jene xuâ Aa„anuH &an n=I tene ƒvharrTn5y kevaH? tene ƒvharrTn5y hotaH n=I. ivkLpne potano manIne Anuwve TyaH to im+yaTv Ane Asamaiykno wav Ke.

bapu¦ \mR to \IranaH kam Ke. je ko{ rag=I iwNn pDIne Aa„ane &anmy Anuwve Ke tene xuâ Aa„a ÝaPt =ay Ke Ane je ko{ A&an vDe ragne potano manI Anuwve Ke Aene Axuâta‐milnta ÝaPt =ay Ke.

j¡Ao, AhÄ Aem n kæuH ke kmRna _dy=I Aa„a Axuâ =yo ma!e te Axuâ Aa„ane Anuwƒa kre Ke. A&an=I Axuâ Aa„ane Anuwƒa kre Ke Aem kæuH Ke. kmR inim¿ ho, p` kmRne l{ne Axuâta Anuwve Ke Aem n=I.




smysar ga=a 186 ) ( 409 pote ktaR ={ne ragne kre Ke, rag$p pir`me Ke to Axuâtane pame Ke Aem vat Ke.

A&anI Òv rag maruH ktRƒ Ke Ane rag=I mne law Ke Aem mane Ke. Ane te=I tene ragäeØmohna wavnI sHtitno inro\ =to n=I A=aRtŸ nva nva ragäeØmohna wavo inrHtr =ya j kre Ke Ane te j Aas/v‐bH\ Ke. ßyare &anI‐\m± Òv ragriht &anmy Aa„ane Anuwvto hova=I tene ragäeØmohnI sHtitno inro\ =ay Ke Ane te=I te xuâ Aa„ane (piv5tane) _plB\ kre Ke Ane Ae j sHvr Ke. Ae j khe Ke‐

;ma!e xuâ Aa„anI _pliB\=I (Anuwv=I) j sHvr =ay Ke.'

Ahaha...¦ jene SvwavsNmuq ¹iÚ Ke Ane rag=I iwNnta ={ Ke tene \aravahI inmRzta‐piv5ta Ýg! =ay Ke. Aene vtRman kmRno sHvr =ay Ke Ane sHvrpUvRk pUvR kmRnI injRra =ay Ke.

Tyare ko{ khe ke‐wgvane tp=I injRra khI Ke¸ Anxn, _`odr [Tyaid krva=I tp =ay Ke Ane Aena vDe injRra =ay Ke.

sma\an:- wa{¦ jene tuH tp khe Ke te vaStivk tp k–aH Ke? Aene to _pcar=I tp sH&a khI Ke. AevuH (baæ) tp kaH{ injRranuH kar` n=I. wa{¦ tp kone khevay tenI tne qbr n=I. wgvan Aa„amaH AHdr _g/ rm`ta =vI AenuH nam tp Ke Ane te sHvrpUvRk j hoy Ke. AhÄ Ae j kæuH ke‐rag=I iwNn xuâ Aa„ana Anuwv=I ragnuH A!kvuH =ay Ke Ane Ae ragno inro\ ={ sHvr =ay Ke.

Tyare ke!lak khe Ke‐Ae to inüynI vat Ke¸ ƒvhar p` Ke ne?

p` wa{¦ inüy Ae!le j sTy. smysar bH\ Ai\karmaH Aave Ke ke ijnvre khelo v/taid b\o ƒvhar rag Ke. ßyaH su\I pU R vItragta n =ay TyaH su\I inüyvHtne sa\kdxamaH Aevo ƒvhar hoy Ke p` Ae v/taidno baæ ƒvhar Ke Aas/v, bH\nuH j kar`. wa{¦ rag Ke te bH\nuH j kar` Ke.

Are¦ AavuH sTy bhar AaƒuH to ivro\ é@–a¦ wgvan %ØwdevnI idƒ|vin KU!I te phelaH AsHQy Abj vØR=I Aek SvgRnI j git calI AavtI htI. te kaze j¡gilya mrIne SvgRmaH j jta. p` ßyaH idƒ|vin KU!I TyaH paHcey git x$ ={ g{. je pa5 Òvo hta teAo sMyGdxRn‐&an‐cair5




410 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 Ýg! krIne moÙ gya, bIÔ sa\ar` Òvo hta teAo pu~y _pÔvIne SvgR ke mnu*ymaH caLya gya Ane vaÌno Ane tÀvno ivro\ krnara nrk Ane ityÅc ={ne ingodmaH caLya gya. idƒ|vin KU!vana kazmaH Aam =yuH Ae!le ƒvhare Aem khevay p` vaÌna kar e Aa =yuH Ke Aem n=I. AevI j ÒvonI yoGyta htI¸ vaÌ to inim¿ma5 Ke, vaÌ=I law ke nukxan =tuH n=I. wa{¦ magR to Aa Ke, ko{ne bese, n bese‐AemaH saE SvtH5 Ke.

vzI ko{ khe Ke‐kayR ko{ var _padan=I =ay Ane ko{ var inim¿=I =ay Aem AnekaNt raqo. ko{ var ƒvhar=I inüy =ay Ane ko{ var n =ay Aem AnekaNt Ke. tene khIAe KIAe ke wa{¦ Aevo AnekaNt n=I, p` Ae to fudDIvad Ke. AhÄ to Aa SpÚ vat Ke ke xuâ Aa„ana Anuwv=I j sHvr =ay Ke Ane dya, dan Aaid xuwpiràm=I kdI sHvr =to n=I kemke te xuwpiràm Aas/v Ke. kayR hHmexaH _padan=I j =ay Ane inim¿=I n =ay Ae sMykŸ AnekaNt Ke.


;je Òv AqHD\aravahI &an=I Aa„ane inrHtr xuâ Anuwƒa kre Ke tene ragäeØmoh$pI wavas/vo rokay Ke te=I te xuâ Aa„ane pame Ke.'

ÔeyuH? waØa kevI lI\I? Aha¦ AqHD ¹iÚno ivØy je i5kazI xuâ Aa„a tene ¹iÚmaH l{ je pir`Myo te AqHD \aravahI potane xuâ j Anuwƒa kre Ke. tene ragäeØmoh$pI wavas/vo rokay Ke A=aRtŸ Ýg!ta n=I. te=I te xuâ Aa„ane‐xuâtane pame Ke Ane AenuH nam sHvr Ke.

;Ane je Òv A&an=I Aa„ane Axuâ Anuwve Ke tene ragäeØmoh$pI wavas/vo rokata n=I te=I te Axuâ Aa„ane j pame Ke.'

A&anIne wan n=I ke potano xuâ icdanHd wgvan rag$pe kdIy =yo j n=I. Ahaha...¦ potanuH prm cEtNyin\an sHsarna _dywav$p =yuH j n=I. AavuH wan nih hova=I A&anIne ragäeØmoh$p wavas/vo rokata n=I A=aRtŸ te ragaidwave j pir`me Ke. te=I te Axuâ Aa„ane Axuâtane j pame Ke. ƒvharna ragne p` je potana manI Anuwve Ke te Axuâtane Ae!le ke milntane j pame Ke, sHsarne j pame Ke.

Aa rIte isâ =yuH ke xuâ Aa„anI _pliB\=I (Anuwv=I) j sHvr =ay Ke. Lyo, Aa ko{ var xuwwav=I p` sHvr =ay Ke Aem mannaraAonI maNyta im+ya Ke Aem AhÄ SpÚ kyuÅ.




smysar ga=a‐186 ) ( 411



;yid' Ôe ;k=mip' ko{ p` rIte‐tIv/ puÌØa=R krIne Ae!le ke rag=I iwNn pDIne AHt¹RiÚ vDe ;\aravaihna bo\nen' \aravahI &an=I‐jem paÌnI \ar \aravahI Ke tem rag=I iwNn pDeluH &an AqHD \aravahI &an Ke te vDe ;xuâmŸ AaTmanmŸ' xuâ Aa„ane ;\/uvmŸ _plwman: AaSte' inüzp e Anuwƒa kre‐Ae!le ke huH prm xuâ piv5 vItragSv$p cEtNymUitR wgvan Aa„a KuH Aem je inrHtr \aravahI Anuwƒa kre ;ttŸ' to ;AymŸ AaTma' Aa Aa„a ;_dytŸ-AaTm-AarammŸ AaTmanmŸ' jeno Aa„anHd Ýg! =to Ôy Ke A=aRtŸ jenI Aa„iS=rta v\tI Ôy Ke Aeva Aa„ane ;prpirìtro\atŸ' pr pirìtna inro\=I‐ragnI dxane rokIne ;xuâmŸ Ov AWyupEit' xuâ j ÝaPt kre Ke. Lyo, Aa bhu !UHkamaH kæuH ke &anI AqHD\aravahI &anmy pir`mn=I inrHtr xuâ Aa„ane Anuwvto =ko ragno‐ivkLpno inro\ krIne xuâ Aa„ane j ÝaPt kre Ke. AanuH nam sHvr Ke.


;\aravahI &an vDe xuâ Aa„ane Anuwvva=I ragäeØmoh$p prpirìtno (wavas/vono) inro\ =ay Ke Ane te=I xuâ Aa„anI ÝaiPt =ay Ke.' ragnI AektabuiâmaH \aravahI Axuâtano‐pu~y‐pap$p ivkarno Anuwv hto Ane ßyaH &an rag=I iwNn pDI xuâ Aa„ane Anuwvva laGyuH TyaH \aravahI &anmy pir`mn =yuH, Ane Tyare pu~ypap$p wavas/vo A!kI jva=I xuâa„anI ÝaiPt =ay Ke. Aho¦ AavuH wed&an AlaEikk vStu Ke.

Aha¦ Aava &anna Sv$pne smßya ivna ko{ mane ke Ame \mR krIAe KIAe to te baæ v/t, tp, Tyag Aaid iÊyakaHDne j jEn\mR mane Ke. te mane Ke ke vItragno \mR inv<i¿my Ke ma!e je!lI baæ Ýv<i¿ m!Ine inv<i¿ =ay te!lo \mR. p` wa{¦ Aa b\o w/m Ke. smikt ivna ko{ v/t ke tp sacaH hotaH n=I. (ragnI ruic=I invtRvuH te saE Ý=m \mR Ke Ane tena ivna v/taid sacaH hotaH n=I).

AhÄ khe Ke‐ßyaH AHtrmaH rag=I &an iwNn pD–uH TyaH xuâtana pir`mnnI ‐&anmy pir`mnnI \ara AqHD\aravahI cale Ke. wle sa=e kaH{k AxuâtanuH pir`mn hoy, prHtu xuâtanI \ara to inrHtr cale Ke. Ahaha...¦ &ananHd‐




412 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 SvwavnI inmRz pir`it je Ýg! ={ tenI \ara to AqHD‐AtU! rhe Ke. Ae j khe Ke‐

;\aravahI &an Ae!le Ývah$p &an‐AtU!k &an. te be rIte khevay Ke:‐ Aek to, jemaH vCce im+ya&an n Aave AevuH sMyG&an \aravahI &an Ke.'

xuH kæuH Aa? _pyog wle prmaH hoy, p` jemaH im+ya¹iÚp uH n Aave Ane sMyGdxRn rhe AevuH je sMyG&an te \aravahI &an Ke, rag=I iwNn pDeluH &an \aravahI AqHD rhe Ke. Aa„a rag=I iwNn Ke AevuH jene AHt¹RiÚ vDe wan =yuH tene wle ikHictŸ rag Aave p` tene je xuâta Ýg!I Ke te AqHD \aravahI Ke. im+ya&an n Aave TyaH su\I \aravahI &an Ke. im+yaTv n Aave TyaH su\I sMyGdxRn‐&annI \ara cale Ke. Aa Aek Ýkar Ke.

hve bIÔe Ýkar‐;bIj¡H Aek j &eymaH _pyogna _pyu› rhevanI ApeÙaAe &annuH \aravahIp uH khevamaH Aave Ke, A=aRtŸ ßyaH su\I _pyog Aek &eymaH _pyu› rhe Ke TyaH su\I \aravahI &an khevay Ke.' potano Aek$p je &aykwav tene &ey khIAe temaH j _pyog iS=r =vanI ApeÙaAe &annuH \aravahIp`uH khevay Ke.

phela ÝkarmaH _pyognI (_pyogmaH iS=r rhevanI) vat n=I. TyaH sMyGdxRn Ane sMyG&an hova=I wed&annI‐&anmy pir`mnnI \ara AqHD rhe Ke.

bIÔ ÝkarmaH Aa„a potana |yanmaH &ata, &an, &eyna wed=I riht Aek _pyogmaH pD–o hoy‐Aem Aa„amaH j lIn hoy tene \aravahI &an khe Ke. Aa bIÔ ÝkarmaH _pyognI iS=rtanI vat Ke.

;AanI iS=it (KÍS=ne) AHtmuRhUtR j Ke.' KÍS=ne te _pyog AHtmuRhUtR j rhe Ke, v\are nih¸ ma!e Ae!la kaz ma!e \aravahI khevay Ke. _pyog AHdr n rhI xke Tyare TyaH=I bhar AavI Ôy Ke Ae!le _pyog qHiDt =ay Ke. ma!e ßyaHsu\I _pyog AHtrmaH lvlIn rhe TyaHsu\I \aravahI &an khevay Ke.

Aa be A=RmaH=I ßyaH jevI ivvÙa hoy tevo A=R smjvo.

Aivrt sMyG¹iÚ vgere nIcenaH gu S=anvaza A=aRtŸ co=a, paHcma Ane Kõa gu S=anvaza Òvone \aravahI sMyGdxRn Ane sMyG&an jemaH kæuH te phelI ApeÙa lagu pDe. _pyog ko{k var j AHtrmaH Ôy Ke Ae!le TyaH _pyognI ApeÙa lagu n pDe.

]e I c#nar Òvne muQyTve bIÒ ApeÙa lagu pDe. Aam to tene AbuiâpUvRkno rag hoy Ke p` tene n g`taH muQyp e tene _pyognI AHtr‐




smysar ga=a‐186 ) ( 413 Aekag/ta hoy Ke Aem kæuH Ke. Aa@ma gu`S=an=I _pyognI \ara iS=r =ay¸ ßyaH _pyog gyo TyaH rhe, TyaH=I nIkze nih Ae ApeÙaAe TyaH \aravahI &an Ke.

\mRnI \arana be Ýkar:‐1. co=a, paHcma, Kõa gu S=anvazane je inmRz sMyG&an Ýg!–uH te \aravahI Ke. wle _pyog ragmaH‐prmaH Ôy p` AHdr sMyGdxRn‐&an =yuH Ke te qstuH n=I.

2. _pyog$p \ara‐nIcena gu`S=anvazane (co=e, paHcme Aaid) _pyog AHdrmaH Aave, AHtmuRhUtR rhe Ane pKI qsI Ôy Ke.

Aa@me gu S=ane=I _pyog AHdrmaH Aaƒo te muQyTve qsI n Ôy p` ]e I c#Ine kevl&anne pame. Aa@me=I _pyog \aravahI rhe Ke Ane te kevl&anne pame Ke.

wa{¦ taruH qreqr Sv$p inTyanHd icdanHdmy Ke. temaH Aek j vqt _pyog lage Ae!le bs. pKI wle =oDo vqt _pyog qsI Ôy top` je sMyG&an =yuH te to AqHD \aravahI rhe Ke. (puÌØa=RnI _g/ta krIne te kevz&anp e pir`mxe j). AavI vat Ke.

(Ývcn nH. 2p7 (xeØ) ∙ idnaHk 10‐12‐76)




ga=a 187 =I 189

ken Ýkare` sHvro wvtIit cetŸ-

APpa`mPpà ÌHi\é` dopu~`pavjogesu. dHs`àìMh i@do [CKaivrdo y A~ìMh.. 187..

jo sVvsHgmuÞo Jayid APpa`mPpò APpa. ` iv kMmH òkMmH ceda icHteid Oy¿H.. 188..

APpa H JayHto dHs`à`mAo A`~`mAo. lhid Aicre` APpa`mev so kMmpivmuÞH.. 189..

AaTmanmaTmna ÌN|va iäpu~ypapyogyo:. dxRn&ane iS=t: [CKaivrtüaNyiSmnŸ.. 187.. y: svRsùmu›o |yayTyaTmanmaTmnaTma. naip kmR nokmR cetiyta icNtyTyekTvmŸ.. 188.. AaTmanH |yaynŸ dxRn&anmyo½nNymy:. lwte½icreàTmanmev s kmRÝivmu›mŸ.. 189..

hve pUKe Ke ke sHvr kya Ýkare =ay Ke? teno _¿r khe Ke:‐

pu~ypapyog=I rokIne inj AaTmne AaTma =kI, dxRn Ane &ane @rI, prãƒ[CKa pirhrI, 187. je svRsHgivmu›, |yave AaTmne AaTma vDe, - -nih kmR ke nokmR, cetk cetto AekTvne, 188. te AaTm |yato, &andxRnmy, AnNymyI qre, bs ALp kaze kmR=I Ýivmu› AaTmane vre. 189.

ga=a=R:- (AaTmanmŸ) Aa„ane (AaTmna) Aa„a vDe (iäpu~ypapyogyo:) be pu~y‐pap$p xuwaxuwyogo=I (ÌN|va) rokIne (dxRn&ane) dxRn&anmaH




smysar ga=a‐187 =I 189 ) ( 41p (iS=t:) iS=t =yo =ko (c) Ane (ANyiSmnŸ) ANy (vStu) nI ([CKaivrt:) [CKa=I ivrMyo =ko, (y: AaTma) je Aa„a, (svRsùmu›:) ({CKariht =va=I) svR sHg=I riht =yo =ko, (AaTmanmŸ) (potana) Aa„ane (AaTmna) Aa„a vDe (|yayit) |yave Ke‐ (kmR nokmR) kmR Ane nokmRne (n Aip) |yato n=I, (cetiyta) (pote) 1cetiyta (hova=I) (OkTvmŸ) AekTvne j (icNtyit) icHtve Ke‐cete Ke‐Anuwve Ke, (s:) te (Aa„a), (AaTmanH |yaynŸ) Aa„ane |yato, (dxRn&anmy:) dxRn&anmy Ane (AnNymy:) 2AnNymy =yo =ko (Aicre Ov) ALp kazmaH j (kmRÝivmu›mŸ) kmR=I riht (AaTmanmŸ) Aa„ane (lwte) pame Ke.

!Ika:- je Òv ragäeØmoh jenuH mUz Ke Aeva xuwaxuw yogmaH vtRta AaTmane ¹#tr (Ait ¹#) wediv&anna AvlHbn=I AaTma vDe j ATyHt rokIne, xuâdxRn&an$p AaTmãƒmaH sarI rIte Ýiti¤t (iS=r) krIne, smSt prãƒnI [CKana Tyag vDe svR sHg=I riht ={ne, inrHtr Ait in*kHp vtRto =ko, kmR‐nokmRno jra p` SpxR kyaR ivna potana AaTmane j AaTma vDe |yato =ko, potane shj cetiytapùH hova=I AekTvnej 3cete Ke (‐&ancetna$p rhe Ke), te Òv qreqr, AekTv‐cetn vDe A=aRtŸ AekTvna Anuwvn vDe (prãƒ=I) ATyHt iwþ cEtNycmTkarma5 AaTmane |yato, xuâdxRn&anmy AaTmãƒne Ýaº =yo =ko, xuâ AaTmanI _pliB\ (ÝaiPt) =taH smSt prãƒmypà=I AitÊaHt =yo =ko, ALp kazmaH j svR kmR=I riht AaTmane pameKe. Aa sHvrno Ýkar (rIt) Ke.

wava=R:- je Òv Ý=m to ragäeØmoh sa=e mzela mnvcnkayana xuwaxuw yogo=I potana AaTmane wed&anna bz vDe czva n de, pKI tene xuâdxRn&anmy AaTmSv$pmaH inüz kre Ane smSt baæ‐AWyHtr pirg/h=I riht =[ne kmR‐nokmR=I iwþ potana Sv$pmaH Aekag/ =[ tene j Anuwƒa kre A=aRtŸ tena j |yanmaH rhe, te Òv AaTmane |yava=I dxRn&anmy =yo =ko Ane prãƒmypàne AozHgI gyo =ko ALp kazmaH smSt kmR=I mu› =ay Ke. Aa sHvr =vanI rIt Ke.

hve Aa A=RnuH kzx$p kaƒ khe Ke:‐ _________________________________________________________________ 1. cetiyta μ cetnar¸ deqnar‐Ô`nar. r. AnNymy μ ANymy nih Aevo 3. cetvuH μ AnuwvvuH deqvuH‐Ô`vuH.





(mailnI) injmihmrtanaH wediv&anx›ya wvit inytmeØaH xuâtÀvoplMw:. AciltmiqlaNyãVydUreiS=tanaH wvit sit c tiSmþÙy: kmRmoÙ:.. 128..

}loka=R:- (mediv&anx›ya injmihmrtanaH OØaH) jeAo wediv&annI xi› vDe inj (Sv$pna) mihmamaH lIn rhe Ke temne (inytmŸ) inym=I (coÞs) (xuâtÀvoplMw:) xuâ tÀvnI _pliB\ (wvIt) =ay Ke (tiSmnŸ sit c) xuâ tÀvnI _pliB\ =taH, (AciltmŸ Aiql-ANyãVy-dUre-iS=tanaH) Aciltp`e smSt ANyãƒo=I dUr vtRta Aeva temne, (AÙy: kmRmoÙ: wvit) AÙy kmRmoÙ =ay Ke (A=aRtŸ frIne kdI kmRbH\ n =ay Aevo kmR=I Ku!karo =ay Ke). 1r8.

∙ ∙ ∙


hve pUKe Ke ke sHvr k–a Ýkare =ay Ke? sHvr Ae!le \mRnI phelI sIDI. Anaid=I Aene ragnI Axuiâ Ke, te Axuiâno inro\ ={ xuiâ k–a Ýkare =ay tena _¿r$p ga=a khe Ke:‐


;je Òv ragäeØmoh jenuH mUz Ke Aeva xuwaxuw yogmaH vtRta Aa„ane ¹#tr (Ait ¹#) wediv&anna AvlHbn=I Aa„a vDe j ATyHt rokIne,.. .'

xuH kæuH Aa? ke xuwaxuwwavnuH mUz ragäeØmoh Ae!le im+yaTv Ane ragäeØ Ke. im+yaTv Ane ragäeØ (prãƒo b\aH Aek srqaH &ey Ke top` Aa &ey @Ik Ane Aa A@Ik Ke Aevo w/m). te xuwaxuwwavnI _Tpi¿nuH mUz Ke. Aeva xuwaxuwwavmaH vtRta Aa„ane Ait ¹# wed&anna AvlHbn=I Aa„a vDe j ATyHt rokay Ke. xuwaxuwwav kem rokay? to khe Ke ke rag=I iwNn pDela &ane krIne wgvan Aa„ana Aa]y vDe j xuwaxuwwav rokay Ke. xuwaxuwwavmaH vtRta Aa„ane rokvo Ae to _pdexnI k=nxElI Ke. qreqr to _pyogne Aa„amaH rokva=I‐Aekag/ krva=I sHvr Ýg! =ay Ke. A=aRtŸ Aa„a vDe Aa„amaH Aekag/ =taH sHvr =ay Ke.

Aa„a kevo Ke? xuâ dxRn&an$p wgvan Aa„a Ke. Aa dya, dan Aaidna ivkLp te Aa„a nih, Ae to Ana„a Ke. Aa„a kone khIAe? je xuâ&andxRn‐




smysar ga=a‐187 =I 189 ) ( 417 Sv$p‐&ata¹ÚaSv$p Ke te Aa„a Ke. Aava prm piv5 &andxRn$p Aa„ãƒmaH sarI rIte Ýiti¤t krIne Ae!le ke iS=t krIne sHvr‐injSv$p Ýg! =ay Ke. Ahaha...¦ AacayR AHtrnI kevI vat kre Ke¦ ke xuwaxuwwav je Axuâ Ke tene wed&anna AWyas=I rokIne potane &anSv$p Aa„ãƒmaH suÝiti¤t‐suiS=t krva=I \mR‐sHvr Ýg! =ay Ke. vzI khe Ke‐

;smSt prãƒnI [CKana Tyag vDe svR sHg=I riht ={ne,'...

j¡Ao, potana xuâ Aa„a isvay je ko{ pr Aa„aAo Ane prãƒo Ke te svRnI [CKano Tyag je kre Ke tene \mR Ýg! =ay Ke.

Tyare ma`so khe Ke‐AavuH to bavo =ay Tyare ={ xke.

tene khIAe KIAe‐wgvan¦ tuH ßyaH hoy TyaH pr=I riht j tmaruH Sv$p Ke A=aRtŸ qreqr tuH Sv$p=I bavo (prãƒ=I riht) j Ko. potana ãƒmaH njr krtaH jàxe ke [CKa taramaH Ke j nih, to pKI tene rokvI‐TyagvI Ae vat k–aH rhI? Ahaha...¦ wgvan icdanHdSv$pmaH iS=r =taH [CKa _TpNn =tI n=I Ae!le [CKane rokI‐TyagI Aem khevay Ke. Aa Ýmaè [CKana‐Aas/vna inro\pUvRk sHvr Ýg! =ay Ke.

j¡Ao, dev‐guÌ‐xaÏ‐Ae p` prãƒ Ke. Ae smSt prãƒ ÝTyenI [CKano Tyag krtaH svRsHgriht =ay Ke. AHtrmaH (AiwÝaymaH) svR rag=I riht =vanuH nam svRsHgrihtp uH Ke. dev‐guÌ‐xaÏ ÝTyeno xuwrag p` ktRƒ ke wlo Ke Aem n=I Aem AiwÝay =taH svRsHgriht =ay Ke. vzI khe Ke‐

je ;inrHtr Ait in*kHp vtRto =ko, kmR‐nokmRno jra p` SpxR kyaR ivna potana Aa„ane j Aa„a vDe |yato =ko, potane shj cetiytap uH hova=I AekTvne j cete Ke te Òv...'

Ahaha...¦ waØa to j¡Ao¦ Ait in*kHp‐inül =yo =ko, vzI xrIr, mn, vaÌ, kmR [Tyaidno jra p` sHg kyaR ivna, jra p` SpxR kyaR ivna potana xuâ &andxRnmy Aa„ane j xuâ pyaRy vDe |yave Ke.

pote shj cetiyta Ke. phelaH dxRn&an$p kæo hto, AhÄ bNnene wega krI cetiyta kæo. Ahaha...¦ wgvan Aa„a cetiyta ma5 cetnar Ae!le Ô`nar‐deqnar Ke¸ jgtno bnavnar ke jgtmaH wznar n=I. gHwIr vat Ke Ýwu¦ pote jgt=I inrazo wgvan cetiyta ma5 cetnaro Ke. shj cetiytapùH




418 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 hova=I AekTvne j cete Ke. &anSv$pI Aa„a Aekla &anne j cete Ke‐Anuwve Ke, p` ragne cete Ke‐Anuwve Ke Aem nih.

Tyare ko{ khe Ke‐Aa b\I mo!I mo!I vatomaH saE phelaH xuH krvuH te kho.

wa{¦ saE phelaH Aa j krvanuH Ke. smysar ga=a 17‐18 maH Ae j kæuH Ke ke‐Ý=m Aa„ane Ô`vo. phelaH ny‐inÙep=I Ô`vuH Aemey kæuH n=I¸ Aa„ane Ô`vo (Anuwvvo) Ae Ý=m ktRƒ Ke. wa{¦ tuH wgvan Aa„ane Anaid=I wULyo KuH tene Ý=m Ô`. wgvan¦ teH tne n Ô`vanI wUl krI Ke te wUl su\arIne tuH tne (‐potane) Ô` Ane temaH Aekakar =a.

jgtnI b\I cIÔe pr&ey Ke. AemaH ko{ @Ik n=I, A@Ik p` n=I. AhÄ khe Ke‐Aa„ane shj cetiytapùH hova=I AekTvne j cete Ke. Ahaha...¦ te b\a &eyone Aekpè‐smanp e pr&ey trIke Ô e Ke. wgvan pHcprme¤I @Ik Aevo wed &eymaH n=I Ane Ô`narna &anmaH p` n=I. Aek$pe b\I cIÔe &eyp e wase Ke, A=aRtŸ pote potane cetto‐Anuwvto =ko &an cetnap e rhe Ke, &ey Ýit ragne ÝaPt =to n=I.

Aha¦ kmRcetna‐ragne krvuH Ane kmRfzcetna‐ragne wogvvuH‐Ae‐$pe Anaid=I pir`mto Aaƒo Ke prHtu Ae to sHsar Ke, du:q Ke. mo!o AbÔepit hoy, mo!o raÔ hoy ke mo!o SvgRno dev hoy top` te kØayne‐du:qne j vede Ke. AhÄ khe Ke ke‐potano shj Ô`va‐deqvano Svwav Ke temaH Aekag/ ={ xuâ AekTvna inivRkLp Anuwv vDe tene KoDI de kemke wgvan Aa„amaH ivkLp ke bIÒ ko{ cIj n=I.

Are¦ Aaqo id' bEraH‐KokraH sacvvamaH Ane dukanna vepar‐\H\amaH ‐papnI mj¡rImaH guH=aAelo Ane guHcaAelo rhe Ane Aekad klak maHD saHwzva Ôy p` te=I xuH vze? wa{¦ Ae to Aer`nI corI Ane soyna dan brabr Ke. AemaH \mR =vo to Aek baj¡Ae ræo, pu~y p` saraH bH\ataH n=I. Arere¦ mohe jgtne marI naQyuH Ke¦ ma!e AhÄ khe Ke‐mohriht ={ne prãƒ=I iwNn inj cEtNycmTkarne |yavo. jenI &annI dxamaH AnHtu Ô`vuH =ay, jena dxRnmaH AnHtu deqvuH =ay Aevo cEtNycmTkar wgvan Aa„a Ke. jgtna bIÔ cmTkar to =o=e=o=aH Ke. smÔùH kaH{...?

Ahaha...¦ khe Ke‐je Òv wed&anna AWyas vDe xuwaxuwwavne rokIne, svRsHgriht ={ne pote shj cetiyta hova=I AekTvne j cete Ke te Òv,




smysar ga=a‐187 =I 189 ) ( 419 ;qreqr AekTv‐cetn vDe A=aRtŸ AekTvna Anuwvn vDe ATyHt iwNn cEtNycmTkarma5 Aa„ane |yato, xuâdxRn&anmy Aa„ane ÝaPt =yo =ko, xuâ Aa„anI _pliB\ =taH smSt prãƒmypà=I AitÊaNt =yo =ko, ALpkazmaH j svR kmR=I riht Aa„ane pame Ke.'

Ahaha...¦ prãƒnI [CKa=I ßyaH qSyo TyaH te xuâ&andxRnmy SvãƒmaH vSyo Ane Tyare tene xuâ Aa„ãƒnI _pliB\ ={. prãƒnI ¹iÚ KoDIne AHt:Aekag/ =taH xuâ Aa„anI ÝaiPt ={ Tyare te prãƒ=I AitÊaNt =yo =ko‐vegzo pD–o =ko xuâSv$pmaH Aevo mGn =yo ke ¹iÚ Ane &an TyaH j (Aa„amaH j) ÔmI gyaH. Ae!le ;Aicre` Ov' ALpkazmaH j te prma„a =ay Ke. AavI vat Ke. Aicre` kæuH Ke ne?

to ko{ne ÝÆ =ay ke AamaH Êmbâ k–aH ræuH?

Are wa{¦ AavI iS=it AHdrmaH =ay tene kevz&an pamvane laHbo kaz hoy nih Aem AhÄ khe Ke. Aa„ano Anuwv kre tena ÊmmaH kevz&an levane ALpkaz j hoy Ke. te ALpkazmaH svR kmR=I riht Aa„ane pame Ke. (AamaH Êmbâ ivruâ to kaH{ n=I).

;Aa sHvrno Ýkar Ke.' Lyo, Aa sHvr Ane tene Ýg! krvanI rIt khI.


;je Òv Ý=m to ragäeØmoh sa=e mzela mnvcnkayana xuwaxuw yogo=I potana Aa„ane wed&anna bz vDe czva n de, pKI tene xuâ dxRn&anmy Aa„Sv$pmaH inüz kre Ane smSt baæ‐AWyHtr pirg/h=I riht ={ne kmR‐nokmR=I iwNn potana Sv$pmaH Aekag/ ={ tene j Anuwƒa kre A=aRtŸ tena j |yanmaH rhe, te Òv Aa„ane |yavva=I dxRn&anmy =yo =ko Ane pr ãƒmypàne AozHgI gyo =ko ALpkazmaH smSt kmR=I mu› =ay Ke.'

j¡Ao, ÏI‐ku!uHb pirvar, \nsHpi¿, rajpa!, devguÌxaÏ [Tyaid b\aH prãƒo Ke. qreqr to Aa„a svR prãƒo=I sda Ôudo j Ke. prHtu Anaid=I prãƒo Ýit [CKa vDe te mUiKRt Ke. wed&anna bz vDe ßyare te trfnI [CKa KU!I g{ Tyare te b\a prãƒo=I KU!I gyo Aem AhÄ kæuH Ke. Aho¦ j¡Ao Aa muindxa¦ Sv$pmaH iS=t ing/Å= muinvro Aava hoy Ke. teAo Sv$pmaH Aekag/ic¿ ={, temaH j |yan mGn rhIne prãƒmypàne AozHgI Ôy Ke Ane ALpkazmaH smSt kmR=I mu› =ay Ke.





potana &an, dxRn Aaid AnHtgu o=I pirpU R wgvan Aa„a [CKa‐rag Ane prãƒ=I sda qalI Ke. AevuH j AenuH Sv$p Ke. Aeva potana Sv$pmaH ¹iÚ d{ne Aekag/ =taH Aa„anuwv Ýaº =ay Ke. Ae Aa„anuwvmaH j Sv$pnI ÝtIit$p sMyGdxRn Ýg!e Ke. te kaze ko{ ivkLp ke ivcar n hoy. vStu pote inivRkLp vItragSv$p Ke¸ te=I vItragI pyaRy p` inivRkLp AnuwvmaH ‐|yanmaH j Ýaº =ay Ke. AavI inivRkLp vItragI sMyGdxRn‐&annI dxa Ýg! ={ Ke te Òv xuâdxRn&anmy Aa„ane prãƒ=I iwNn cetto‐Anuwvto iS=r ={ne ALpkazmaH pU R prma„pdne pame Ke. Aho¦ pHcm Aarana muin pU R prma„pdnI Ýaiº$p moÙnI vat khe Ke Aem kheta n=I ke ATyare moÙ n=I p` Aa ivi\ vDe moÙ =ay Ke Aem ¹#p e khe Ke.

ke!lak loko khe Ke ke ATyare to xuw _pyog j hoy. tene khIAe KIAe ke wa{¦ xuw _pyog Ke te pu~ywav Ke, \mR n=I. jysenacayRnI !IkamaH Aave Ke ke‐je ko{ Aa„ane KoDIne pu~y kre Ke tene Aena fz$p wognI j AiwlaØa Ke. Aagz bH\ Ai\karmaH lI\uH Ke ke‐Awƒ Òv wogna inim¿$p \mRne j ]âe Ke, kmRÙyna inim¿$p \mRne nih. Are wa{¦ jene pu~y vhaluH lage Ke tene tena fz$p pHceiNãyna ivØyonI j vaHKa Ke. pu~yno AiwlaØI wogno j AiwlaØI Ke.

ÝÆ:- &anIne p` pu~ywav to Aave Ke?

_¿r:- ha, &anIne p` pu~ywav Aave Ke, p` tenI tene ruic ke Ýem n=I. &anIne pu~ywavmaH \mRbuiâ ke suqbuiâ n=I¸ ßyare A&anI pu~yne wluH Ane \mR$p mane Ke, tene pu~ymaH suqbuiâ hoy Ke.



;wediv&anx˜ya injmihmrtanaH OØaH' jeAo wediv&annI xi› vDe inj mihmamaH lIn rhe Ke temne ;inytmŸ' inym=I ;xuâtÀvoplHw:' xuâ tÀvnI _pliB\ ;wvit' =ay Ke.

xuH kæuH? wgvan pU aRnHdno na= Ýwu Aa„a i5kaz Ak<i5m Ke Ane ragaid svR cIÔe k<i5m Ke. jeAo rag=I wed krIne wed&anna bz vDe prm mihmavHt shj Ak<i5m inj cEtNySv$pmaH mGn rhe Ke temne inym=I icdanHdmy xuâ tÀvno Anuwv =ay Ke. wediv&annI xi› vDe'‐Aem kæuH Ae!le ke




smysar ga=a‐187 =I 189 ) ( 421 xuwragnI shay ke mdd=I nih p` ragma5=I wed krIne, iwNn pDIne jeAo xuâ dxRn&anmy Aa„ãƒmaH inmGn ={ne rhe Ke A=aRtŸ Aene j potanuH &ey bnavI |yan kre Ke temne AvXy xuâ Aa„tÀvnI ÝaiPt =ay Ke. Ahaha...¦ vStu Aa„a &ata‐¹ÚaSv$p Ke. jene &atanuH &ey &ata Ane ¹ÚanuH ¹Xy ¹Úa Aevo wgvan Aa„a Ke tene inym=I xuâ Aa„tÀvnI‐AHt:tÀvnI _pliB\ =ay Ke.

;tiSmnŸ sit c' xuâ tÀvnI _pliB\ =taH, ;AciltmŸ-Aiql-ANyãVy-dUre-iS=tanaH' Aciltp e smSt ANy ãƒo=I dUr vtRta Aeva temne, ;AÙy: kmRmoÙ: wvit' AÙy kmRmoÙ =ay Ke.

Ahaha...¦ rag=I iwNn xuâ cEtNySv$pno Anuwv =taH te Sv$pmaH inyt ={ Aciltp e smSt ANyãƒo=I dUr rhe Ke. smSt ANyãƒomaH dev, guÌ, xaÏ, mHidr, Ýitma t=a te ÝTyenI wi›no rag [Tyaid b\uH AavI gyuH.

smSt ANyãƒo=I dUr vtRta Aeva temne AÙy kmR moÙ =ay Ke A=aRtŸ frIne kdIy kmRbH\ n =ay Aevo ãƒkmR‐wavkmR=I KU!karo =ay Ke. waØa to j¡Ao¦ prãƒ=I Ane rag=I iwNn pDIne Aa„ana Anuwvna sam+yR vDe AHt:iS=rtanI jmav! krIne teAo ALpkazmaH mui› pame Ke, prm suqmy Aeva isâpdne pame Ke. vCce pDI jxe Aem vat j n=I.

wa{¦ Aa to \IranaH kam Ke. teAone AÙy kmRmoÙ =ay Ke Ae!le ke frIne kmRbH\ =ay nih tevo moÙ =ay Ke A=aRtŸ kmR mUz=I j ivnax pamI Ôy Ke Ane Svwavma5 vStu rhI Ôy Ke. Lyo, AavI vat Ke.

(Ývcn nH. 2p8 ∙ idnaHk 11‐12‐76)




ga=a 190 =I 192

ken kÊme` sHvro wvtIit cetŸ-

teisH hedU wi`da AßJvsaài` sVvdirsIihH. imCK¿H A~à`H Aivrywavo y jogo y.. 190..

heduAwave i`yma jayid ài`Ss Aasvi`roho. Aasvwave` ivà jayid kMmSs iv i`roho.. 191..

kMmSsawave` y òkMma`H ip jayid i`roho. òkMmi`rohe` y sHsari`roh H hoid.. 192..

teØaH hetvo wi`ta A|yvsanain svRdixRiw:. im+yaTvm&anmivrtwavü yogü.. 190.. heTvwave inymaßjayte &ainn Aas/vinro\:. Aas/vwaven ivna jayte kmRò½ip inro\:.. 191.. kmRò½waven c nokmRàmip jayte inro\:. nokmRinro\en c sHsarinro\nH wvit.. 192..

hve pUKe Ke ke sHvr kya Ême =ay Ke? teno _¿r khe Ke:‐

ragaidna hetu khe svR& A|yvsanne, -im+yaTv ne A&an, Aivrtwav tem j yogne. 190.

hetuAwave j$r Aas/vro\ &anIne bne, Aas/vwav ivna vzI inro\ kmRtò bne¸ 191.

kmÈtà y Awav=I nokmRnuH ro\n Ane nokmRna ro\n =kI sHsarsHro\n bne. 192.

ga=a=R:- (teØaH) temna (pUveR khela ragäeØmoh$p Aas/vona) (hetv:) hetuAo (svRdixRiw:) svRdx±AoAe (im+yaTvmŸ) im+yaTv, (A&anmŸ) A&an,




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 423 (Aivrtwav: c) Aivrtwav (yog: c) Ane yog‐ (A|yvsanain) Ae (car) A|yvsan (wi`ta:) kæa Ke. (&ainn:) &anIne (heTvwave) hetuAona Awave (inymatŸ) inym=I (Aas/vinro\:) Aas/vno inro\ (jayte) =ay Ke, (Aas/vwaven ivna) Aas/vwav ivna (kmR`: Aip) kmRno p` (inro\:) inro\ (jayte) =ay Ke, (c) vzI (kmR`: Awaven) kmRna Awav=I (nokmRàmŸ Aip) nokmÈno p` (inro\:) inro\ (jayte) =ay Ke, (c) Ane (nokmRinro\en) nokmRna inro\=I (sHsarinro\nH) sHsarno inro\ (wvit) =ay Ke.

!Ika:- Ý=m to Òvne, AaTma Ane kmRna Aekpàno A|yas (AiwÝay) jemnuH mUz Ke AevaH im+yaTv‐A&an‐Aivrit‐yogSv$p A|yvsano iv>man Ke, teAo ragäeØmohSv$p Aas/vwavnaH kar` Ke¸ Aas/vwav kmRnuH kar` Ke kmR nokmRnuH kar` Ke Ane nokmR sHsarnuH kar` Ke. ma!e‐sday Aa AaTma, AaTmane kmRna Aekpàna A|yas=I im+yaTv‐A&an‐Aivrit‐yogmy AaTmane mane Ke (A=aRtŸ im+yaTvaid A|yvsan kre Ke)¸ te=I ragäeØmoh$p Aas/vwavne wave Ke, te=I kmR Aas/ve Ke te=I nokmR =ay Ke Ane te=I sHsar _Tpþ =ay Ke. prHtu ßyare (te AaTma), AaTmane kmRna wediv&an vDe xuâ cEtNycmTkarma5 AaTmane _plB\ kre Ke‐Anuwve Ke Tyare im+yaTv, A&an, Aivrit Ane yogSv$p A|yvsano ke je Aas/vwavnaH karò Ke temno Awav =ay Ke¸ A|yvsanono Awav =taH ragäeØmoh$p Aas/vwavno Awav =ay Ke¸ Aas/vwavno Awav =taH kmRno Awav =ay Ke kmRno Awav =taH nokmRno Awav =ay Ke Ane nokmRno Awav =taH sHsarno Awav =ay Ke. Aa Ýma e Aa sHvrno Êm Ke.

wava=R:- Òvne ßyaH su\I AaTma ne kmRna Aekpàno Aaxy Ke‐wediv&an n=I TyaH su\I im+yaTv, A&an, Aivrit Ane yogSv$p A|yvsano vteR Ke, A|yvsan=I ragäeØmoh$p Aas/vwav =ay Ke, Aas/vwav=I kmR bH\ay Ke, kmR=I xrIraid nokmR _Tpþ =ay Ke Ane nokmR=I sHsar Ke. prHtu ßyare tene AaTma ne kmRnuH wediv&an =ay Ke Tyare xuâ AaTmanI _pliB\ =va=I im+yaTvaid A|yvsanono Awav =ay Ke, A|yvsanna Awav=I ragäeØmoh$p Aas/vno Awav =ay Ke, Aas/vna Awav=I kmR bH\ataH n=I, kmRna Awav=I xrIraid nokmR _TpNn =taH n=I Ane nokmRna Awav=I sHsarno Awav =ay Ke.‐Aa Ýmaè sHvrno AnuÊm Ô`vo.

sHvr =vana ÊmmaH sHvrnuH pheluH j kar` wediv&an kæuH Ke tenI wavnana _pdexnuH kaƒ khe Ke:‐





(_pjait) sMp>te sHvr OØ saÙa- CKuâaTmtÀvSy ikloplMwatŸ. s wediv&ant Ov tSmatŸ t…ediv&anmtIv waVymŸ.. 129..

(AnuÚuwŸ)

wavye…ediv&animdmiCKNn\arya. tav>avTpraCCyuTva &anH &ane Ýit¤te.. 130..

}loka=R:- (OØ: saÙatŸ sHvr:) Aa saÙatŸ (svR Ýkare) sHvr (ikl) qreqr

(xuâ-AaTm-tÀvSy _plMwatŸ) xuâ Aa„tÀvnI _pliB\=I (sMp>te) =ay Ke¸ Ane (s:) te xuâ Aa„tÀvnI _pliB\ (wediv&ant: Ov) wediv&an=I j =ay Ke. (tSmatŸ) ma!e (ttŸ wediv&anmŸ) te wediv&an (AtIv) ATyHt (waVymŸ) wavvayoGy Ke.

wava=R:- Òvne ßyare wediv&an =ay Ke A=aRtŸ Òv ßyare AaTmane Ane kmRne y=a=Rp e iwNn Ô e Ke Tyare te xuâ AaTmane Anuwve Ke, xuâ AaTmana Anuwv=I Aas/vwav rokay Ke Ane AnuÊme svR Ýkare sHvr =ay Ke. ma!e wediv&anne ATyHt wavvano _pdex kyÈ Ke. 129.

hve wediv&an kyaH su\I wavvuH te kaƒ äara khe Ke:‐ }loka=R:- ([dmŸ wediv&anmŸ) Aa wediv&an (AiCKNn-\arya) AiCKþ\ara

=I (A=aRtŸ jemaH ivCKed n pDe Aeva AqHD Ývah$pe) (tavtŸ) TyaH su\I (wavyetŸ) wavvuH (yavtŸ) ke ßyaH su\I (pratŸ CyuTva) prwavo=I KU!I (&anH) &an (&ane) &anmaH j (potana Sv$pmaH j) (Ýit¤te) @rI Ôy.

wava=R:- AhÄ &annuH &anmaH @rvuH be Ýkare Ô`vuH. Aek to im+yaTvno Awav ={ sMyG&an =ay Ane frI im+yaTv n Aave Tyare &an &anmaH @yuÅ khevay¸ bIÔuH, ßyare &an xuâopyog$pe iS=r =[ Ôy Ane frI ANyivkar$pe n pir`me Tyare te &anmaH @rI gyuH khevay. ßyaH su\I bNne Ýkare &an &anmaH n @rI Ôy TyaH su\I wediv&an waƒa krvuH. 130.

frIne wediv&anno mihma khe Ke:‐




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 42p

(AnuÚuwŸ) wediv&ant: isâa: isâa ye ikl kecn. ASyEvawavto bâa bâa ye ikl kecn.. 131..

(mNdakÊaNta)

wed&anoCKlnklnaCKuâtÀvoplMwa- ãagg/amÝlykràTkmRàH sHvre`. ibw/¿oØH prmmmlalokmMlanmekH &anH &ane inytmuidtH xa¬to>otmettŸ.. 132..

}loka=R:- (ye kecn ikl isâa:) je ko{ isâ =ya Ke (wediv&ant: isâa:)

te wediv&an=I isâ =ya Ke (ye kecn ikl bâa:) je ko{ bH\aya Ke (ASy Ov Awavt: bâa:) te tena j (‐wediv&anna j) Awav=I bH\aya Ke.

wava=R:- Anaid kaz=I maHDIne ßyaH su\I Òvne wediv&an n=I TyaH su\I te kmR=I bH\aya j kre Ke‐sHsarmaH rJZya j kre Ke je Òvne wediv&an =ay Ke te kmR=I KU!e j Ke‐moÙ pame j Ke. ma!e kmRbH\nuH‐sHsarnuH‐mUz wediv&anno Awav j Ke Ane moÙnuH Ý=m kar` wediv&an j Ke. wediv&an ivna ko{ isiâ pamI xktuH n=I.

AhÄ Aam p` Ô`vuH ke‐iv&anaäEtvadI boâo Ane vedaNtIAo ke jeAo vStune

AäEt khe Ke Ane AäEtna Anuwv=I j isiâ khe Ke temno, wediv&an=I j isiâ kheva=I, inØe\ =yo¸ kar` ke svR=a AäEt vStunuH Sv$p nih hova KtaH jeAo svR=a AäEt mane Ke temne wediv&an ko{ rIte khI xkatuH j n=I¸ ßyaH äEt j‐be vStuAoj ‐manta n=I TyaH wediv&an xanuH? Ôe Òv Ane AÒv‐be vStuAo manvamaH Aave Ane temno sHyog manvamaH Aave to j wediv&an bnI xke Ane isiâ ={ xke. ma!e SyaäadIAone j b\uHy inbaR\p e isâ =ay Ke. 131.

hve, sHvr Ai\kar pU R krtaH, sHvr =va=I je &an =yuH te &anna mihmanuH kaƒ khe Ke:‐

}loka=R:- (wed&an-_CKln-klnatŸ) wed&an Ýg! krvana AWyas=I

(xuâtÀv-_plMwatŸ) xuâ tÀvnI _pliB\ ={, xuâ tÀvnI _pliB\=I (rag- g/amÝlykràtŸ) ragna smUhno ivly =yo, ragna smUhno ivly krva=I




426 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 (kmRàH sHvre`) kmRno sHvr =yo Ane kmRno sHvr =va=I, (&ane inytmŸ OttŸ &anH _idtH) &anmaH j inüz =yeluH AevuH Aa &an _¹y paMyuH‐ (ibw/tŸ prmmŸ toØH) ke je &an prm sHtoØne (A=aRtŸ prm AtÄiãy AanHdne) \ar` kre Ke, (Aml-AalokmŸ) jeno Ýkax inmRz Ke (A=aRtŸ ragaidkne lI\e milnta htI te hve n=I), (AMlanmŸ) je AMlan Ke (A=aRtŸ Ùayopximk &annI mafk krmayeluH‐inbRz n=I, svR lokalokne Ô`naruH Ke), (OkH) je Aek Ke (A=aRtŸ Ùyopxm=I wed hta te hve n=I) Ane (xa¬t-_>otmŸ) jeno _>ot xa¬t Ke (A=aRtŸ jeno Ýkax Aivn¬r Ke). 132.

!Ika:- Aa rIte sHvr (rHgwUimmaH=I) bhar nIkzI gyo.

wava=R:- rHg wUimmaH sHvrno SvaHg AaVyo hto tene &ane ÔÌ lI\o te=I te n<Ty krI bhar nIkzI gyo.

wediv&ankla Ýg!E tb xuâSvwav lhE ApnahI, rag‐äeØ‐ivmoh sbhI gil Ôy [mE du@ kmR ÌkahI¸ _ßßvl &an Ýkax krE bhu toØ \re prmatmmahI, yÇ muinraj wlI ivi\ \art kevl pay suqI ixv ÔhÄ.

Aam ]I smysarnI (]ImdŸwgvTkuHdkuHdacayRdev ÝÌt ]I smysar prmagmnI) ]ImdŸ Am<tcHãacayRdevivrict AaTmQyait namnI !IkamaH sHvrno Ý$pk paHcmo AHk smaº =yo.

∙ ∙ ∙

smysar ga=a 190 =I 192 m=azu

hve pUKe Ke ke sHvr k–aH Ême =ay Ke?

rag=I iwNn pDIne Sv$pmaH lInta krvI te sHvr Ke. Aeva sHvrno Ae!le ke xuiânI _Tpi¿no Êm xuH Ke? tena _¿r$p ga=aAo khe Ke:‐

·ga=a 190 =I 192 : !Ika _prnuH Ývcn ·

;Ý=m to Òvne, Aa„a Ane kmRna Aekpàno A|yas jemnuH mUz Ke AevaH im+yaTv‐A&an‐Aivrit‐yogSv$p A|yvsano iv>man Ke, teAo ragäeØ‐mohSv$p Aas/vwavnaH kar` Ke¸...'

wgvan Aa„a xuâ &ayk tÀv, prm AanHd tÀv Ke te ivkarI wavo=I sday iwNn Ke. tene (ivkar=I) iwNn n mantaH bNnene Aek manvaH te im+yaTv$p mhaxLy Ke. wa{¦ Aa AnHt tI=Åkrono‐kevzI wgvHtono pokar Ke. Ahaha...¦ g`\ro, [Não, kroDo mnu*yo Ane devonI swamaH wgvannI je idƒ‐|vin ={




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 427 temaH wgvanno Aa _pdex Ke. wgvan¦ tuH ko` Ko? Ane Aa ivkLp _Tpþ =ay Ke te xuH Ke? to khe Ke‐wgvan¦ tuH icdanHdFnSv$p vStu Aa„a Ko Ane Aa je ivkLpo _Tpþ =ay Ke te tara=I iwNn prcIj Ke. bNne iwNn iwNn Ke. tarI xuâ cEtNymy SvcIj Ane ivkarI kmR je prcIj‐Ae benI Aektano je AiwÝay Ke te im+yaTv‐A&an‐Aivrit‐yognuH mUz Ke.

Aha¦ jem mata bazkne suvaDva mI@aH halrDaH gay Ke tem AhÄ 5`lokna na= Aa„anaH m\ur gaàH ga{ne Aa„ane jgaDe Ke. Ôg re wa{ Ôg¦ AavuH mnu*yp uH mZyuH, svR&nI vaÌ mzI¸ hve k–aH su\I tare sUvuH Ke? Aagzna jmanamaH na!kmaH p` _¿m ¹Xyo Ôeva mztaH. AemaH mata bazkne suvaDva halrDaH p` AavaH gatI ke‐be!a¦ tuH inivRkLp Ko, xuâ Ko, _dasIn Ko. Lyo, na!kmaH p` Tyare AavuH AavtuH. ATyare to jene \maRytno khevay TyaH p` Aava xBdo saHwzva mzva dulRw Ke.

AacayRdev Aa„ane wgvan khIne j bolave Ke. Aa smysar ga=a 72 maH Aa„ane 5` var wgvan khIne bolaƒo Ke. TyaH Aem Aave Ke ke‐xuwaxuw wav jD Ke, Axuic Ke. pHcmhav/tna piràm rag Ke, Aas/v Ke Ane te=I teAo melp e Anuwvay Ke. prna lÙe _TpNn =tI ko{ p` v<i¿ rag Ke. ko{ Aene \mR mane to te AenI wUl Ke. vzI te jD Ke ma!e tenI sa=e AekTvbuiâ krnar, Aena=I law mannar p` jD Ke. AhÄ AacayRdev khe Ke ke‐Aa„a Ane ivkarnI AekpànI maNyta im+yaTv‐A&an‐Aivrit‐yogSv$p A|yvsannuH kar` Ke, Ane Ae A|yvsan ragäeØmohSv$p Aas/vwavnaH kar` Ke.

hve khe Ke‐;Aas/vwav kmRnuH kar` Ke kmR nokmRnuH kar` Ke Ane nokmR sHsarnuH kar` Ke.' mtlb ke ragaid Aas/vwavna inim¿e nvaH kmRno bH\ =ay Ke kmRna inim¿e nokmR Ae!le xrIraid mze Ke Ane nokmR Ae sHsarnuH kar` Ke.

;ma!e ‐sday Aa Aa„a, Aa„a Ane kmRna Aekpàna A|yas=I im+yaTv‐A&an‐Aivrit‐yogmy Aa„ane mane Ke te=I ragäeØmoh$p Aas/vwavne wave Ke, te=I kmR Aas/ve Ke te=I nokmR =ay Ke Ane te=I sHsar _TpNn =ay Ke.'

j¡Ao, Aa„a to sda &an Ane AanHdSv$p j Ke. prHtu A&anI Òv A&anvx ragne potano manto hova=I ragnI wavna kre Ke. te=I kmR Aas/ve Ke Ane te=I nokmR‐xrIraidno tene sHyog =ay Ke, Ane te=I sHsar _TpNn




428 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 =ay Ke. Anaid=I A&andxamaH Aa Ýmaè =ay Ke tenI Aa vat krI. hve sMyGdxRn =taH xuH =ay Ke te khe Ke:‐

;prHtu ßyare (te Aa„a), Aa„a Ane kmRna wediv&an vDe xuâ cEtNycmTkarma5 Aa„ane _plB\ kre Ke‐Anuwve Ke Tyare im+yaTv, A&an, Aivrit Ane yogSv$p A|yvsano ke je Aas/vwavnaH karò Ke temno Awav =ay Ke¸...'

xuH kæuH? ke Anaid=I pyaRy je pr trf vzelI htI te pr=I‐rag=I iwNn pDIne ßyaH Sv trf vzI A=aRtŸ xuâ cEtNySv$pmaH #zI TyaH tene sMyGdxRn =ay Ke Ane Tyare tene huH pr=I iwNn KuH AevuH sacuH wan =ay Ke Ane te j wed&an Ke. wed&anmaH Aa„anaH sMykŸ ÝtIit Ane Anuwv =ay Ke. Tyar pKI wed&anna bze j AnuÊme AiS=rtana ragno Tyag krI, svRsHgno pirTyagI ={ AHdr @re Ke¸ Tyare tene kmR bH\ataH n=I, Ane kmR=I mu› ={ne moÙ pame Ke. Lyo, Aa \mR Ane \mRnI rIt Ke.

bapu¦ \mR ko{ AdŸwut AlaEikk cIj Ke. wle xuwrag ho, p` Aena=I wed&an krIne SvwavmaH Aekag/ta krvI AenuH nam \mR Ke. i5lokna= svR& vItragdev Aane \mR khe Ke. Aana=I ivÌâ Aa„anI Aekag/ta KoDI ragmaH Aekag/ta krvI Ae to im+yaTv$pI A\mR Ke xuwragmaH p` Aekag/ta krvI te A\mR Ke. AavuH k@` pDe p` wa{¦ magR to Aa Aek j Ke. ]Imde kæuH Ke ne ke‐;;Aek hoy 5` kazmaH prmar=no pH=.'' wed&an Aek j moÙno magR Ke, bIÔe ko{ magR Ke nih.

wa{¦ Aa ko{ ƒi›no magR n=I, vStunuH Sv$p j AavuH Ke. vStu Aa„a sda vItragI tÀv Ke Ane rag Aas/v tÀv Ke. te bNnemaH AekpànI maNyta te im+yaTv Ke. wa{¦ ko{ Aem mane ke xuwrag krtaH krtaH vItragta va \mR Ýg!xe to teno Ae AiwÝay im+ya Ke Ane te=I te im+ya¹iÚ Ke.

j¡Ao, Aa ko{ pÙnI vat n=I, tem ko{ pÙna ivro\nI p` vat n=I. Aa to vStuna Sv$pnI vat Ke. AhIH khe Ke‐jene ragnI Aektabuiâ Ke tene xrIrnI ÝaiPt =xe Ane te sHsarmaH rJzxe Ane je e rag=I iwNnta krIne Aa„anI Aekta krI Ke te wed&anIne Aa„anI ÝaiPt =xe Ane te sHsar=I mui› pamxe.

Ahaha...¦ Aa„a AHdr cEtNycmTkarma5 vItragmUitR Ýwu prma„a Ke. Aa„a Ôe vItragmUitR n hoy to pyaRymaH vItragta Aave k–aH=I? xuH bhar=I




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 429 vItragta Aave Ke? (na¸ Aem n=I). Aa„a vItragmUitR sday Ke. Aava vItragmUitR Aa„a Ane kmR‐ragna wed&an vDe cEtNycmTkarma5 Aa„a _plB\ =ay Ke. AhÄ Aa„ane cEtNycmTkarma5 kem kæo? kar` ke AenI pU R &annI pyaRymaH 5`kaz‐5`lokne Aek smymaH Ô e Aeva mhacmTkairk Anupm sam+yRyu› %iâvazo Aa„a Ke. ma!e Aene cEtNycmTkar kæo Ke. Aava Aa„anI ÝaiPt wediv&an vDe =ay Ke. Aho¦ wediv&an AnHta jNm‐mr`no nax krI mui› pmaDe AevI mha AlaEikk cIj Ke¦ wa{¦ wediv&an ivna ragnI Aektabuiâ tne wvsmuãmaH k–aHy êDe DUbaDxe. wvsmuã Apar Ke¸ AemaH 84 laq yoin Ke. ragnI Aekta krI‐krIne Aek Aek yoinne AnHtvar Spx±ne teH AnHt AnHt Avtar kyaR Ke wa{¦ xuwragne Ôe tuH \mR va \mRnuH kar` mane Ke to tara wvna AHt nih Aave¦ ma!e wediv&an Ýg! kr.

AhÄ khe Ke‐wediv&an vDe ßyare Aa„a xuâ cEtNycmTkarma5 Aa„ane Anuwve Ke Tyare im+yaTv, A&an, Aivrit Ane yogSv$p A|yvsano ke je Aas/vwavnaH karò Ke temno Awav =ay Ke A|yvsanono Awav =taH ragäeØ‐moh$p Aas/vwavno Awav =ay Ke Aas/vwavno Awav =taH kmRno Awav =ay Ke kmRno Awav =taH nokmRno Awav =ay Ke Ane nokmRno Awav =taH sHsarno Awav =ay Ke. Aa Ýmaè Aa sHvrno Êm Ke.

Lyo, ragnI Aektana A|yvsanno Awav =vo, Aena=I Aas/vno Awav =vo, Aena=I kmRno Awav =vo, Aena=I nokmR Ane sHsarno Awav =vo‐Aem sHvrno Êm Ke.

wa{¦ AHdr Aa„a sda AbâSv$p‐mu›Sv$p j Ke. ga=a 1p maH Aave Ke ke‐je ko{ Aa„ane xuâopyog vDe Abâ‐SpÚ deqe, AnNy Ae!le nr‐narkaid AnerI AnerI AvS=a riht samaNy deqe, inyt A=aRtŸ hain‐v<iâriht Aek$p deqe, AivxeØ A=aRtŸ gu wed ivnano Awed deqe, Ane AsHyu› A=aRtŸ pu~y‐papna klex$p wav=I riht deqe te skl jEnxasnne deqe Ke. Aho¦ vItragwav Ae jEnxasn Ke. vItragSv$p inj prma„ãƒne deqvuH Ae jEnxasn Ke, Ae j sHvr Ane \mR Ke.


;Òvne ßyaH su\I Aa„a ne kmRna Aekpàno Aaxy Ke‐wediv&an n=I TyaH su\I im+yaTv, A&an, Aivrit, Ane yogSv$p A|yvsano vteR Ke, A|yvsan=I ragäeØmoh$p Aas/vwav =ay Ke, Aas/vwav=I kmR bH\ay Ke, kmR=I




430 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 xrIraid nokmR _TpNn =ay Ke Ane nokmR=I sHsar Ke.' j¡Ao, Aa ragnI Aektabuiâ vDe Òvne Anaid=I sHsar kevI rIte Ke te kæuH.

co=e gu S=ane ßyare sMyGdxRn Ane Aa„anuwv Ýg! =ay Tyare AnHt gu onI inmRz pyaRy AHxe Ýg!e Ke, Av/t AHxe !ze Ke, ini*ÊyTvgu nI p` AHxe inmRz pyaRy Ýg!e Ke A=aRtŸ AHxe AkHpwav Ýg! =ay Ke. svR=a yogno Awav caEdme gu`S=ane =ay Ke, p` co=e gu`S=ane AHxe yogno Awav =ay Ke.

;]ImdŸ rajcHã'maH Aave Ke ke‐;svR gu`aHx te sMykŸTv.' pHiDtÝvr ]I !oDrmlÒAe rhSypU R ic‚ImaH lI\uH Ke ke‐;co=a gu S=anvt± Aa„ane &anaid gu o Aekdex Ýg! =ya Ke'‐mtlb ke &anaid svR gu onI Aekdex Ýg!ta =vI te smikt Ke Ane svRdex Ýg!ta =vI te kevz&an Ke. Aano A=R j Ae =yo ke svR gu o co=e gu S=anke AHxe inmRzta$pe Ýg! =ay Ke. AnHtgu no Aek$p ipHD Aeva ãƒno jene Anuwv =yo, AenuH &an ={ne jene ÝtIit ={ tene svR AnHtgu no AHx to inmRz Ýg! =ay j. &anI smiktI Òv wed&anna bze krIne Êmx: AHt:iS=rta krIne, AHdr @rIne svRsHg riht ={ kmR=I mu› ={ Ôy Ke. Ae j khe Ke‐

;ßyare tene Aa„a ne kmRnuH wediv&an =ay Ke Tyare xuâ Aa„anI _pliB\ =va=I im+yaTvaid A|yvsanono Awav =ay Ke, A|yvsanna Awav=I ragäeØmoh$p Aas/vno Awav =ay Ke, Aas/vna Awav=I kmR bH\ataH n=I, kmRna Awav=I xrIraid nokmR _Tpþ =taH n=I Ane nokmRna Awav=I sHsarno Awav =ay Ke.‐Aa Ýma e sHvrno AnuÊm Ô`vo.' Lyo, Aa sHvrno A=aRtŸ \mR Ýg! =vano AnuÊm kæo.

sHvr =vana ÊmmaH sHvrnuH pheluH j kar` wediv&an kæuH Ke tenI wavnana _pdexnuH kaƒ khe Ke:‐


;OØ: saÙatŸ sHvr:' Aa saÙatŸ (svR Ýkare) sHvr ;ikl' qreqr ;xuâ-AaTmtÀvSy _plMwatŸ' xuâ Aa„tÀvnI _pliB\=I ;sMp>te' =ay Ke.

xuH kæuH Aa? rag=I iwNn pDI xuâ Aa„ano Anuwv krva=I svR Ýkare‐svR=a Aa saÙatŸ Ae!le ÝTyÙ sHvr Ýg! =ay Ke. j¡Ao, Sv$pna Aa]y ivna Ane pr=I‐rag=I iwNn pD–a ivna kdIy sHvr A=aRtŸ \mR Ýg! =to n=I. cEtNySvwavmaH #ztaH pu~y‐papna wav roka{ j{ne saÙatŸ vItragpir`it$p sHvr Ýg! =ay Ke. kzxmaH ;OØ:'‐;Aa' xBd pD–o Ke ne? te ÝTyÙp uH




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 431 btave Ke. ;ÝTyÙ' xBd=I xuH Aaxy Ke? to khe Ke ke‐ragriht Aa„anI je vItrag dxa Ýg! =ay Ke te sHvr ÝTyÙ Ke. hve khe Ke‐

Ane ;s:' te xuâ Aa„tÀvnI _pliB\ ;wediv&ant: Ov' wediv&an=I j =ay Ke.

wa{¦ ƒvharrTn5yno ivkLp p` rag‐xuwrag Ke¸ Aena=I Aa„opliB\‐Aa„ano Anuwv =to n=I. dehaid pr=I to iwNn Ane ragaid prwav=I‐dya, dan, v/taidna rag=I iwNn pDe Tyare Aa„ane Aa„anI _pliB\‐Anuwv =ay Ke. sHvr Ke te rag=I svR=a‐svR Ýkare iwNn Ke. Aavo Aa„anuwv$p sHvr‐\mR wediv&an=I j (rag=I nih) Ýg! =ay Ke.

loko dya, dan, v/t wi› [Tyaid xuwacr` krIne mane Ke ke Ae vDe kLya` =xe prHtu Ae temno w/m Ke. AhÄ khe Ke‐rag=I wed krIne AHt:Aekag/ta vDe Aa„ano Anuwv krvo Ae sHvr Ane \mR Ke. ;OØ:' xBd Aem btave Ke ke ÝTyÙ‐saÙatŸ sHvr Aa„ana Anuwv=I =ay Ke, ANy=a nih.

pHcaiStkay xaÏ, ga=a 172 maH care AnuyognuH taTpyR vItragta Ke‐Aem kæuH Ke. Ae vItragta kem Ýg!e? to khe Ke ke‐xuwaxuw rag=I iwNn pDIne vItragSv$p inj wgvan Aa„ano Aa]y kre Tyare pyaRymaH vItragta Ýg! =ay Ke.

Are¦ mo!a wagna Òvone to Aaqo id' baz‐bCcaHnI AazpHpaz Ane rzva‐kmavanI mj¡rI krva AaDe AavI wed&annI vat saHwzva p` mztI n=I. teAo ibcara xuH kre? kaH{ qbr mze nih Ae!le wi› kre, _pvas kre Ane vØeR dhaDe Ô5a kre Ane mane ke \mR ={ gyo. p` Ae=I to \Uzey \mR nih =ay, saHwzne¦ AhÄ to khe Ke‐Ae b\a iÊyakaHD to rag Ke, \mR n=I, \mRna _pay p` n=I. Ae svR iÊyakaHD=I iwNn pDI AHdr sda AiÊy wgvan cEtNy‐mhaÝwu ibraje Ke Aek teno Aa]y krvo te sHvr‐\mR Ýg! =vano _pay Ke. smÔ`uH kaH{...?

wa{¦ pr=I inv<i¿ lI\I te sacI inv<i¿ n=I. rag Ae p` Ýv<i¿ Ke. Ae rag=I inv<i¿ ={ AHdr Sv$pmaH Ýv<i¿ krvI Ae sMykŸ inv<i¿ Ke. ragnI Ýv<i¿maH to SvnI Ýv<i¿no Awav Ke. je ragmaH Ýv<¿ Ke te Sv$pmaH inv<¿ Ke Ane je Sv$pmaH Ýv<¿ Ke te rag=I inv<¿ j hoy Ke. (Sv$pmaH crvuH AenuH nam SvnI Ýv<i¿ Ke).

pHcmhav/taidna ivkLp$p je baæ Aacr` tena=I iwNn pDtaH SvvStu‐icdanHdFnSv$p prma„a ÝTyÙ &anmaH‐AnuwvmaH Aave Ke Ane Tyare Aene




432 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 saÙatŸ sHvr Ýg! =ay Ke. xuâ Aa„anI _pliB\ Ane inrakuz AanHddxanI Ýaiº Aek wediv&an=I j =ay Ke. ;wed iv&ant: Ov'-Aem kæuH Ke ne?

Tyare ko{ khe ke‐Aa to AekaNt ={ gyuH wed&an=I p` =ay Ane xuwacr`=I p` =ay Aem AnekaNt krvuH Ôe{Ae.

tene khIAe KIAe ke‐wa{¦ taruH im+ya AnekaNt Ke, fudDIvad Ke. wediv&an=I j sHvr Ýg! =ay Ane bIÒ ko{ rIte (xuwacr`=I) n =ay Ae sMykŸ AnekaNt Ke. smÔ uH kaH{...?

hve khe Ke-;tSmatŸ' ma!e ;ttŸ wediv&anmŸ' te wediv&an ;AtIv waVymŸ' ATyHt wavvayoGy Ke.

j¡Ao Aa _pdex¦ khe Ke‐rag=I iwNnta Ane SvwavnI Aekta jemaH =ay AevuH wediv&an ATyHt wavvayoGy Ke A=aRtŸ wediv&an vDe siCcdanHdmy wgvan Aa„ana inrakuz AanHdno Svad ATyHt leva yoGy Ke¸ wediv&an äara AHtrHgmaH inÔnHdSv$p ATyHt Svad‐g/aæ krva yoGy Ke.

wa{¦ tne Anaid=I ragno Svad Ke te Jerno Svad Ke. sHsarna wog Aaidna Svad ke pHcmhav/taid xuwragna Svad Ae b\a be‐Svad Ke, kØayla Svad Ke AemaH Sv$pna AanHdno Svad n=I. ma!e Aek vqt pr=I‐rag=I iwNn pDI wed&an vDe AHt:Aekag/ ={ Aa„ana AtIiNãy AanHdno Svad leva yoGy Ke Aem khe Ke. wediv&an=I j Aa„opliB\ =ay Ke ma!e te wediv&an j ATyHt wavvayoGy Ke ragwav wavvayoGy n=I.

wgvan Aa„a AanHdSv$p Ke, ßyare Ae=I ivprIt ragwav kluØta$p‐du:q$p Ke. Kh#azamaH Aave Ke ne ke‐

;;muinv/t \ar AnHt var g/Ivk _pÔyo, pE inj Aatm&an ivna suq les n payo.''

wa{¦ tuH hÔro ra`IAo KoDI, muinv/t \ar` krI, pHcmhav/t pazI AnHtvar g/IvkmaH _pßyo. p` Ae=I xuH? Aa„&an ivna A=aRtŸ xuâa„anI _pliB\ ivna sHvr Ýg! =yo nih Ane sHsar‐pirw/m`no klex m!–o nih. ikHictŸ suq n =yuH Aem kæuH mtlb ke du:q j ræuH. Aeno A=R j Ae =yo ke pHcmhav/tna pir`am p` b\a klex$p‐du:q$p j ræa. wa{¦ Aa vStunuH Sv$p Ke. AagmnI ƒvharpâit je rag$p Ke te b\I du:q$p Ke. Aha¦ gjb vat Ke. wed&anpUvRk sHvr Ýg! =ay Ae j AanHd$p Ke. Aho¦ wed&an¦ Aho sHvr¦




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 433

prma=R vcinkamaH Aave Ke ke‐AagmAHg je baæiÊya$p‐rag$p ÝTyÙ (S=Uz) jày Ke tenuH Sv$p sa\vuH A&anIAone sugm‐sheluH lage Ke. te=I dya, dan, pHcmhav/t, tp Aaid baæ iÊya te loko kre Ke Ane potane moÙmag± mane Ke. prHtu AHtgiwRt je A|ya„$p iÊya te AHt¹RiÚg/aæ Ke Ane tene mU# Òv Ô`to n=I. i5kazI xuâ Aa„ana Aa]ye je inmRz dxaAo Ýg! =ay Ke te A|ya„no ƒvhar Ke Ane A&anI loko AHt¹RiÚ ivna‐wediv&an ivna tene Ô`ta n=I. te=I teAo moÙmagR sa\va Asm=R rhe Ke A=aRtŸ baæiÊyamaH racta teAone sHsar‐pirw/m` m!tuH n=I.

Ývcnsar ga=a 172 na AilHgg/h`na 17 ma bolmaH lI\uH Ke ke‐yitnI xuwiÊyana ivkLpono jemaH Awav Ke Aevo Aa„a AilHgg/h` Ke. TyaH AilHgg/h` Aeva xuâ Aa„anI ApeÙaAe vat Ke. AhÄ sHvrnI ApeÙaAe vat Ke ke‐pr=I ‐xuwacr`=I iwNn pDtaH siCcdanHdSv$p xuâ Aa„tÀvnI Ýaiº =vI‐ÝTyÙ Anuwv =vo te sHvr Ke, yitnI baæiÊya‐v/tacràid sHvr Ke va sHvrnuH kar` Ke Aem n=I.

ÝÆ:- to xaÏmaH pu~y piràm$p‐xuwacr`$p ƒvharne \mR kæo Ke?

_¿r:- sma\an Ae Ke ke jene Svwavna Aa]ye \mR Ýg! =yo Ke te \m± Òvne te kaze je v/taid rag Ke tene shcr va inim¿ ÔÌ _pcar=I \mR kæo Ke¸ qreqr Ae \mR Ke Aem n=I p` inüy \mR Ýg! =yo Ke teno xuwragmaH Aarop krIne xuwragne ƒvhar \mR khevamaH Aaƒo Ke. A&anIne ƒvhar \mR n=I kemke tene inüy Ýg! =yo n=I. Aene to je Ke te ƒvharawas Ke.

ko{ FàH xaÏ w e p` xaÏnuH taTpyR je vItragta te Ýg! kre nih to tene \mR kem =ay? (n =ay). dev‐guÌ‐xaÏ ÝTyena rag wÌ JukvanuH KoDI d{ SvãƒmaH Juke to \mR p/aº =ay Ane Tyare dev‐guÌ‐xaÏ inim¿ khevay. prnuH lÙ KoDI d{ SvnuH lÙ kre Tyare j vItragta‐\mR Ýg! =ay Ke.

Anaid=I vtRman vtRtI pyaRy pyaRybuiâmaH rmI rhI Ke. te (&annI pyaRy) ragaidmaH JukelI Ke te=I te AHtrmaH JukI xktI n=I. prHtu ragna Jukavno Tyag krI wed&an vDe ßyare te AHdr \/uvmaH‐xuâ cEtNymaH Juke Ke Tyare \mR kho va sHvr kho te Ýg! =ay Ke. Aa Ýmaè mha mihmavHt AevuH wed&an j \mR Ýg!vanuH kar` Ke.






;Òvne ßyare wediv&an =ay Ke A=aRtŸ Òv ßyare Aa„ane Ane kmRne y=a=Rp e iwNn Ô e Ke Tyare te xuâ Aa„ane Anuwve Ke.'

j¡Ao, Òv ßyare Aa„ane Ane kmRne Ae!le ragne y=a=Rp e iwNn Ô e Ke‐y=a=Rp e Ae!le huH rag=I iwNn KuH AevI \ar`a ma5 nih p` AHdr AHt¹RiÚ krI iwNn Ô e Ke Tyare te xuâ Aa„ane Anuwve Ke Ae!le ke Tyare te AtIiNãy AanHdna Svadne Ýaº =ay Ke.

Svad to laDva, mEsUb [Tyaidna rsno je Aave tene khevay? Aa Svad vzI kevo?

Are wa{¦ laDva, mEsUb, mosHbI Aaidno rs to jD pudŸglnI cIj Ke. Ae pudŸglno (\Uzno) Svad Òvne hoto n=I. xuH cetnne jDno Svad Aave? (n Aave). A&anI laDva Aaid trf lÙ krI Ae @Ik Ke Aevo rag kre Ke, Ae ragno Svad Aene Aave Ke. p` Ae ragno Svad to kØaylo du:qno Svad Ke wa{¦ te=I \m± Òv Aena=I wed&an krI AHt¹RiÚ krI xuâ Aa„tÀvnI pyaRymaH ÝaiPt krI AtIiNãy AanHdrsno Svad le Ke. Aa„anuwvna kazmaH je inrakuz AanHdrs Ýg!e Ke teno \m± Òvne Svad Aave Ke.

Aa„a AnHtgu nI l"mI=I wrelo wHDar Ke. A&anI Òv tene nih Ô`va=I bharnI \nsHpi¿maH Aas› ={ne du:qI‐du:qI =ay Ke. Aa kroDpit Ane AbÔepit b\a du:qI Ke wa{¦ Are AavI sHpi¿no sHyog to tne AnHtvar =yo p` suq =yuH nih, kemke AemaH k–aH suq Ke? suqno wHDar to wgvan Aa„a Ke Aem Ô`I je \naid pr=I Ane rag=I iwNn pDI je svR=a Ýkare AHdr Aa„amaH Juke Ke tene Aa„anuwvpUvRk suqno law =ay Ke. Aho¦ wed&an=I suqnI ÝaiPt =ay AevI Ae AlaEikk cIj Ke.

Aagz khe Ke‐;xuâ Aa„ana Anuwv=I Aas/vwav rokay Ke Ane AnuÊme svRÝkare sHvr =ay Ke. ma!e wediv&anne ATyHt wavvano _pdex kyÈ Ke.'

xuâ Aa„ano Anuwv A=aRtŸ sHvr saÙatŸ wediv&an=I j =ay Ke. ma!e wediv&an ATyHt wavvayoGy Ke. rag=I ATyHt iwNn potanI cEtNyma5 vStunI wavna krva yoGy Ke. Lyo, Aa j krva yoGy Ke¸ ragmaH AekTvbuiâ krva yoGy n=I.

xuâ Aa„ana Anuwv=I Aas/vwav rokay Ke Ae!le xuwaxuwwav A!kI Ôy Ke. rokay Ke Ae!le Aavta hta Ane roka{ gya Aem nih p` xuâa„anuH lÙ =taH te Aas/vo _TpNn =ta n=I Aene rokay Ke Aem kæuH Ke. Aa Ýkare




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 43p AnuÊme svR Ýkare sHvr =ay Ke ma!e wediv&an ATyHt wavvayoGy Ke. Aa kagzmaH lqta n=I ke‐;=oDuH lQyuH F uH krIne manÔe'? tem AacayRdeve AhÄ !UHkmaH kæuH ke‐xuâ Aa„ano Anuwv wediv&an=I j =ay Ke, ma!e wediv&an ATyHt wavvayoGy Ke. he wa{¦ Aa =oDuH kæuH F uH krIne manje.

hve wediv&an k–aH su\I wavvuH te kaƒ äara khe Ke:‐


;[dmŸ wediv&anmŸ' Aa wediv&an Ae!le rag=I iwNn potana Sv$pno Anuwv AevuH wed&an ;AiCKNn \arya' AiCKNn\ara=I‐tU!e nih‐ivÙep pDe nih Ae rIte AqHD Ývah$pe ;tavtŸ' TyaHsu\I ;wavyetŸ' wavvuH ;yavtŸ' ke ßyaHsu\I ;pratŸCyuTva' prwavo=I KU!I Ae!le rag=I KU!I ;&anH' &an ;&ane' &anmaH j (potana Sv$pmaH j) ;Ýit¤te' @rI Ôy. &annI inmRz pyaRy \/uv Aa„Sv$pmaH j @rI Ôy TyaHsu\I wed&an wavvuH. &an &anmaH inülta pame nih TyaHsu\I ƒvharrTn5y krvuH Aem n=I kæuH smÔ uH ka{...?

hve Aavo magR saHwzva mze nih Ane kdaictŸ saHwzva mze to smÔy nih Ae!le Fà lokone A&anmaH dya pazvI, v/t krvaH [Tyaid baæ iÊya shelI lage Ke. prma=R vcinkamaH bnarsIdase kæuH Ke ke‐;;&ata to moÙmagR sa\I Ô e mU# moÙmagR sa\I Ô e nih. xa ma!e? te saHwzo:‐mU# Òv Aagmpâitne ƒvhar khe, Ane A|ya„pâitne inüy khe te=I te AekaNtp e AagmAHgne sa\I tene moÙmagR dxaRve Ke, A|ya„‐AHgna ƒvharne Ô`to n=I. Ae mU#¹iÚno Svwav Ke. tene Ae Ýma e sUJe j k–aH=I? kar` ke AagmAHg baæiÊya$p ÝTyÙ‐Ýma` Ke tenuH Sv$p sa\vuH sugm Ke te baæiÊya krto =ko mU# Òv potane moÙmagRno Ai\karI mane Ke, p` AHtgRiwRt je A|ya„$p iÊya te AHt¹RiÚg/aæ Ke te iÊyane mU# Òv Ô`to n=I. AHt¹RiÚna Awav=I AHt:iÊya ¹iÚgocr =ay nih. te=I im+ya¹iÚ Òv moÙmagR sa\vane Asm=R Ke.''

ÔuAo, A|ya„maH inüy ãƒ Ke Ane inmRz pirìt te ƒvhar Ke. AHtgRiwRt A|ya„nI iÊya Ae!le rag=I iwNn Aa„anI Svwavpirìt$p inmRz iÊya te A|ya„no ƒvhar Ke. AHt¹RiÚna Awave A=aRtŸ wediv&anna Awave im+ya¹iÚ Òv gme te!lI baæiÊya kre top` moÙmagR sa\I xkto n=I. te=I baæiÊyanI ¹iÚ KoDI &an &anmaH‐Aa„amaH j iS=t ={ Ôy TyaHsu\I wed&an wavvuH Aem _pdex Ke.






;AhÄ &annuH &anmaH @rvuH be Ýkare Ô`vuH. Aek to im+yaTvno Awav ={ sMyG&an =ay Ane frI im+yaTv n Aave Tyare &an &anmaH @yuÅ khevay.'

Aa„a &ananHd shÔnHdSv$p Ke. Aene rag=I iwNn Ô`taH je wed&an Ýg! =ay te AqHD\araAe rhe¸ vcmaH im+yaTv n Aave‐frIne im+yaTv n Aave Tyare &an &anmaH @yuÅ khevay. Aa Aek Ýkar kæo.

bIÔe Ýkar:‐;ßyare &an xuâopyog$pe iS=r ={ Ôy Ane frI ANy ivkar$pe n pir`me Tyare te &anmaH @rI gyuH khevay.'

ßyare |yan‐|yata‐|yeyna ivkLpne KoDI _pyog Aekla AHdr Aa„Sv$pmaH iS=r laGyo rhe Ane frI ANyivkar$pe n pir`me‐ANy ANy &eymaH n wme va ivkLp$p n =ay Tyare &an &anmaH @rI gyuH khevay.

wgvan Aa„a icdanHd Ýwu &anma5 vStu Ke. potanI cEtNymy vStu xuH Ke AenI qbr n kre Ane bharnI b\I maHDe Ae to ;FrnaH KokraH FH!I ca!e Ane paDoxIne Aa!o' Aena jevI vat Ke. Aha¦ potanuH Aa„kLya` kem =ay AenI qbr n krI Ane bIÔnuH krvamaH roka{ gyo¦ wa{¦ pr=I‐rag=I wed&an kyaR ivna Aa„kLya` nih =ay.

te=I khe Ke‐;ßyaH su\I bNne Ýkare &an &anmaH @rI n Ôy TyaH su\I wediv&an waƒa krvuH.'

]ImdŸ (rajcHã) g<hS=a]mmaH hova KtaH &anI hta. bharmaH laqo $ipyano Jveratno \H\o hto p` AHdrmaH teAo &anmaH tena iwNn Ô`narma5 hta. jem naizyermaH gozo KU!o pDI Ôy tem rag=I iwNn pDI Aa„&an‐wed&an krva=I AHdr cEtNygozo KU!o pDI gyo hto. wgvan Aa„ana AqHD Aek$p cEtNyrsne btavtaH ]Imde kæuH Ke ke‐

;;xuâ buâ cEtNyFn, SvyHßyoit suq\am¸ bIj¡H khIAe ke!luH, kr ivcar to pam.''

wgvan Aa„a xuâ‐piv5 icdanHdmy &anno ipHD Ke, cEtNyFn khetaH AsHQyÝdexI Ke, SvyHßyoit‐cEtNyibHb wgvan SvyHisâ vStu Ke Ane AanHdnuH \am‐suqnuH \am Ýwu Ke. Aavo Aa„a wed&an vDe j _plB\ =ay Ke.

Aha¦ Aa„a pote suqnuH \am hova KtaH loko suqne ma!e bhar faHfaH




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 437 mare Ke. j¡Ao, Aek DoxImanI AH\aramaH soy qovaÌ. tene AH\armaH xo\taH te jDI nih. Ae!le DoxIma AjvazamaH xo\va laGyaH. Tyare ko{Ae pUK–uH‐ maÒ xuH kro Ko? to khe‐huH marI soy xo\uH KuH. te k–aH qovaÌ Ke? Tyare khe ke‐AH\aramaH qovaÌ Ke. pela wa{Ae smj paDI kæuH‐ßyaH qovaÌ Ke TyaH xo\o to mze, bIje=I nih mze. p` DoxIma smßyaH nih¸ to soy kem mze? tem Anaid=I Aa Aa„a ragmaH‐ivkLpmaH Aaqo qova{ gyo Ke, Ane tene te ragmaH j xo\e Ke. ivvekI puÌØo AhÄ khe Ke‐wa{¦ Aa„a ßyaH Ke TyaH xo\ to jDxe, nih to nih mze. p` te smjto n=I Ane pu~y‐papna ivkLpmaH j Aekta krI TyaH potane manI ræo Ke, p` wa{¦ ragmaH ke ivkLpmaH taro wgvan Ke nih to te kem ha= Aave? (n j Aave). ßyaH n=I TyaH=I iwNn pDI ßyaH Ke TyaH cetnama5 vStumaH Ô to tne tarI vStu ha= Aave Ane AanHd =ay.

ma!e kæuH ke‐&an &anmaH @rI n Ôy TyaH su\I be Ýkare wediv&an waƒa krvuH. Ahaha...¦ _pyog _pyogmaH‐Sv$pmaH sHpU R @rI Ôy TyaH su\I AqHD\araAe wed&an wavvuH. Aho¦ xuH kzx Ke¦ srs, srs¦¦

frIne wediv&anno mihma khe Ke:‐


;ye kecn ikl isâa: je ko{ isâ =ya Ke ;wediv&ant: isâa:' te wediv&an=I isâ =ya Ke.' wa{¦ rag$p je ƒvhar tena=I iwNn pDI wediv&an krvuH Ae mui›nuH Ý=m kar` Ke, rag nih.

ke!lak loko mane Ke ke Ý=m inim¿ ke ƒvhar hoy, pKI inüy =ay. p` Aa maNyta ÔU@I‐Ay=a=R Ke. AhÄ wava=RmaH khexe. ke moÙnuH Ý=m kar` wediv&an j Ke. pu~y‐papna wav=I iwNn pDI cetnSv$p wgvan Aa„amaH Aekta krvI Ae mui›nuH Ý=m kar` Ke. Lyo, Aa !UHkuH ne !c ke wed&an wj. vzI ivxeØ SpÚ kre Ke ke‐

;ye kecn ikl bâa:' je ko{ bH\aya Ke A=aRtŸ jeAo sHsarmaH car gitmaH rJze Ke te ;ASy Ov Awavt: bâa:' tena j (wediv&anna j) Awav=I bH\aya Ke Aas/vna piràmnI AekpànI maNyta=I j bH\aya Ke p` kmRna _dy=I bH\aya Ke Aem qreqr n=I.

ÝÆ:- to xaÏmaH Aas/vwav vDe &anavrÌy Aaidno ãƒbH\ =ay Ke Ane teno _dy Aavta &andxRnnuH hI`p uH =ay Ke Aem Aave Ke ne?





_¿r:- ha, Aave Ke moÙmagRÝkaxkmaH Aave Ke ke Aas/vwavna kar e &anavrÌy Aaidno bH\ =ay Ke Ane teno _dy AavtaH &andxRnnuH hI`p uH =ay Ke. vzI AevI j rIte im+yaTv$p pir`mnna kar e mohnIyno bH\ =ay Ke. Ôe kmRna inim¿pà=I vat l{Ae to [CKanusar n bnvuH te AHtray kmRna kar e, suqdu:qnaH karò mzvaH te vednIy kmRna kar e, xrIrno sHbH\ rhevo te AayukmRna kar e, git, Ôit AaidnI Ýaiº =vI te namkmRna kar e [Tyaid. p` Aa to b\aH inim¿nuH &an kravnaraH inim¿nI muQyta=I krelaH k=n Ke. qreqr to potanI hIÌ dxano kaz Ke te=I hIÌ dxa =ay Ke, kmR=I‐inim¿=I hIÌ dxa =ay Ke Aem n=I.

AhÄ khe Ke‐je ko{ bH\aya Ke te wed&anna Awav=I A=aRtŸ Aas/vwav=I bH\aya Ke. Aa„a siCcdanHd Ýwu AtIiNãy Anakuz &an Ane AanHdno wHDar Ke. Aava Aa„ane pu~y‐papna wav vDe pyaRymaH bH\ =ay Ke. Aa dya, dan, wi› [Tyaidno wav b\o rag Ke, Aas/v Ke, ivkar Ke, ivwav Ke Ane Ae j bH\ Ke, Aek Aa„&an j AbH\ Ke.

sHsarmaH Òv rqDe Ke kem? Ane tenI mui› kem =ay?‐AenI !UHkamaH Aa kzxmaH vat krI Ke. khe Ke‐wed&anna Awav=I A=aRtŸ ragnI Aektabuiâ siht pir`mn=I Òvo Anaid=I bH\aya Ke Ane je ko{ isâ =ya Ke te b\a wed&an=I j =ya Ke. ;ikl' xBd pD–o Ke ne? Ae!le inüy=I bH\avamaH Ane mu› =vamaH AnuÊme wediv&anno Awav Ane sdŸwav j kar` Ke. je ko{ ingodaidna Òvo ATyar su\I inüy=I bH\aya Ke te wed&anna Awav=I j bH\aya Ke, kmR=I bH\aya Ke Aem nih. ingodna Òv p` kmRnuH Ôer Ke te=I rokaya Ke Aem n=I. goMm!sarmaH (ga=a 197 maH) Aave Ke ke ingodna Òvo Ýcur wavkmRklHkne l{ne ingodmaH ræaKe. wa{¦ inim¿ Ke qruH, p` inim¿ kaH{ prmaH kre Ke Ae vat im+ya Ke inim¿ Ôe kre to te _padan ={ Ôy. ingodna Òvne ivkarnI Ýv<i¿ SvyH Aena ÊmmaH Ke Ane inim¿nI _piS=it SvyH Aena ÊmmaH Ke. (ko{ ko{na=I Ke Aem Ke j nih). smÔ uH kaH{...?

ke!lak lokone inim¿‐_padan, inüy‐ƒvhar Ane Êmbâ sHbH\I AhÄnI Ý$pà ivruâ vaH\a Ke. wa{¦ je kaze ãƒnI je pyaRy =vanI hoy te Êmbâ tena kaze j =ay Ke. inim¿ AaƒuH ma!e =ay Ke Aem n=I. KtaH Ôe ko{ Aem mane Ke ke inim¿ AaƒuH ma!e prãƒnI pyaRy ={ to tena Aeva in RymaH wed&anno Awav Ke, kemke Ae Òv to ragnI inim¿nI AektamaH pD–o Ke, p` rag=I‐pr=I iwNn pD–o n=I. te=I inim¿=I prmaH kayR =ay Ke Aem jenI




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 439 maNyta Ke te Òv TyaH ragmaH j bH\aò Ke¸ tenI mui› =tI n=I. tevI rIte ƒvhar=I inüy Ýg!e Aem mannar p` ragna AekTvmaH pD–o Ke Ane Ae wed&anna Awave bH\ay j Ke.

vzI ke!lak Aem to khe Ke ke‐;kazliB\ pake Tyare kayR =ay' p` temne kazliB\nuH y=a=R &an hotuH n=I. wa{¦ kazliB\nuH y=a=R &an kone =ay? je Òv Aas/v=I iwNn pDIne SvwavmaH AHt:sNmuq ={ sMyGdxRn Ýg! kre tene kazliB\nuH sacuH &an =ay Ke. xaÏmaH=I ma5 bhar=I \arà krI le Aene kazliB\nuH y=a=R &an n=I.

ÝÆ:- to kzx!IkamaH rajmlÒAe lI\uH Ke ke‐;kazliB\ ivna kroD _pay Ôe krvamaH Aave top` Òv sMykŸTv$p pir`mnne yoGy n=I Aevo inym Ke' Ae kevI rIte Ke?

_¿r:- wa{¦ kayR =vamaH to paHce karò Aek sa=e hoy Ke, p` tena k=nmaH ko{ AeknI ivvÙa bne Ke. TyaH kzx!IkamaH kazliB\nI muQyta=I k=n kyuÅ Ke p` ßyaH Aek hoy TyaH paHce hoy j Ke Aevo sMykŸ AiwÝay smjvo.

moÙmagR ÝkaxkmaH (nvma Ai\karmaH) lI\uH Ke ke‐kazliB\ Ane wivtƒta ko{ vStu n=I. je kazmaH kayR =yuH te j AenI kazliB\ Ane je =va yoGy htuH te j =yuH Ae wivtƒ. vzI kmRna _pxmaidk Ke te to pudŸglnI xi› Ke, teno ktaRhtaR Aa„a n=I, t=a puÌØa=RpUvRk _>m krvamaH Aave Kee te AaTmanuH kayR Ke, ma!e puÌ*aa=RpUvRk _>m krvano _pdex Ke. vzI TyaH Aagz jtaH kæuH Ke ke‐je Òv ]I ijne¬rna _pdex Anusar puÌØa=R pUvRk moÙno _pay kre Ke tene to kazliB\ va wivtƒ ={ cUk–aH t=a kmRnaH _pxmaid =yaH Ke Tyare to te Aavo _pay kre Ke, ma!e je puÌ*aa=R vDe moÙno _pay kre Ke tene to svR karò mze Ke Ane AvXy moÙnI ÝaiPt =ay Ke‐Aevo inüy krvo.

Aha¦ loko potano h@ag/h raqIne xaÏo vaHce Ke te=I teAo xaÏna AiwÝayne y=a=R smjta n=I. prHtu wa{¦ te ihtno magR n=I. potano durag/h KoDI xaÏ xuH kheva mage Ke te smjva potanI ¹iÚ kezvvI Ôe{Ae. (tÀv&an pamvanI Aa j rIt Ke).

j¡Ao, Aa„amaH jem &an, dxRn, suq, vIyR, AanHd Aaid xi›Ao Ke tem temaH Aek ;AkayRkar`Tv' namnI xi› Ke. Aa xi›nuH kayR xuH? to




440 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 khe Ke‐Aa„a ragnuH kar` n=I tem j ragnuH kayR n=I‐Ae Aa xi›nuH kayR Ke. mtlb ke ƒvhar je rag Ke te kayR Ane Aa„a teno ktaR Aem n=I. t=a ƒvhar je rag Ke te kar` (ktaR) Ane vItragI pir`am AenuH kayR Aem p` n=I. Aam hova=I ƒvhar kar` Ane inüy AenuH kayR Aem Ke nih. ƒvhar n=I Aem nih, ƒvhar Ke qro p` ƒvhar ƒvharna S=anmaH Ke, te inüyne _TpNn kre Ke Aem n=I. smÔ uH kaH{...? magR to Aa Ke bapa¦


;Anaid kaz=I maHDIne ßyaH su\I Òvne wediv&an n=I TyaHsu\I te kmR=I bH\aya j kre Ke‐sHsarmaH rJZya j kre Ke.'

j¡Ao, AhÄ Aem n=I kæuH ke ƒvharnuH Aacr` n=I ma!e Òv AnHtkaz=I sHsarmaH rJze Ke. Are wa{¦ ƒvharnuH Aacr` krIne to tuH AnHtvar ãƒilHgI ={ nvmI g/Eveyk gyo¸ p` Ae=I xuH? jNm‐mr` to m!–aH nih¸ kemke wediv&an nhotuH kyuÅ.

hve khe Ke‐;je Òvne wediv&an =ay Ke te kmR=I KU!e j Ke‐moÙ pame j Ke.' Ahaha...¦ rag=I iwNn Sva]ye jene cEtNynuH wan =ay Ke te AvXy kmR=I KU!I moÙ pame Ke. Ae j ivxeØ qulaso kre Ke‐

;ma!e kmRbH\nuH‐sHsarnuH mUz wediv&anno Awav j Ke Ane moÙnuH Ý=m kar` wediv&an j Ke. wediv&an ivna ko{ isiâ pamI xktuH n=I.' bIÒ rIte khIAe to Sva]y (Sv$pna Aa]y) ivna mui› =tI n=I Ane mui› =ay Tyare Sv‐Aa]y=I j =ay Ke. Sv‐Aa]y j mui›nuH Ý=m sopan Ke Ane Sv‐Aa]y=I j mui› Ke.

Aha¦ Aas/vnuH y=a=R &an p` kone =ay? xuâ cEtNyFn Aeva inj Sv$pna Aa]ye je Aa„&an =ay Ke te &anmaH Aas/v iwNn Ke Aem y=a=R j`ay Ke. te=I jene sMyGdxRn‐&an =yuH Ke tene Aas/vnuH y=a=R &an =ay Ke. xuâ &aykna Aa]ye wgvan &ayknuH AiStp e &an =taH Aas/v maro n=I Aem naiStp e Aas/vnuH &an S=aipt ={ Ôy Ke, kar` ke Aa„ano Aevo j SvprÝkaxk Svwav Ke.

je Òvne wediv&an =ay Ke te kmR=I KU!e j Ke Aem je kæuH AemaH smysar ga=a 11 maH ƒvhar AwUta=R Ke Ane wUta=Rna Aa]ye sMyGdxRn =ay Ke‐Ae vat AavI g{.




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 441

hve bIÒ vat : ke wUta=R i5kazIna Aa]ye sMyGdxRn =yuH Aene ƒvharnyno ivØy Ke ke nih? ke pKI Aeklo inüyno ivØy Ke?

Aano ga=a 12 maH qulaso kyÈ ke‐tene ApU R&an, Axuâta, Ýg! =yelI xuâta Ae b\o ƒvharnyno ivØy Ke¸ p` te, te te kaze Ô elo Ýyojnvan Ke (Aacrelo nih). Ýyojn bs te kaze Ô`vanuH Ke A=aRtŸ ƒvharnuH te te kaze tene &an =ay Ke. phela smy krtaH bIÔ smye iS=rta v\I ne AiS=rta F!I, xuâta v\I ne Axuâta F!I‐tenuH &an te smye =ay Ke. hve te &an Ôè Ke k{ rIte? to khe Ke ke te kaze &annI Aeva j Ýkare SvyH Sv‐prne ÝkaxtI pyaRy _TpNn =ay Ke. temaH Svne Ô`taH prnuH &an shj j ={ Ôy Ke. prne Ô`vuH Aem khevuH Ae p` qreqr ƒvhar Ke. prne Ô`naruH &an potanI SvprÝkaxk xi›=I pota=I j =ay Ke rag Ke ma!e tenuH &an =ay Ke Aem n=I. SvnuH &an =taH ƒvharna pDqanuH p` y=a=R &an ={ Ôy Ke. te=I ƒvhar Ô elo Ýyojnvan Ke Aem kæuH Ke. smÔ uH kaH{...?

AhÄ Aa khe Ke ke‐je v/t, tp, wi› [Tyaid ragna piràm=I wed&an kre Ke te kmR=I AvXy KU!e j Ke. wa{¦ wgvan Aa„a sda AbâSv$p‐mu›Sv$p Ke. Aeva AbH\Sv$pna Aa]ye AbH\ piràm =ay Ane bH\wavna Aa]ye to bH\ j =ay. bapu¦ magR to Aavo Ke tene AHtrmaH besaDvo Ôe{Ae. tuH gme tem manI le Ane saco puÌØa=R =ay Aem kdIy bne nih. smysar ga=a 1p maH kæuH ne ke‐je ko{ Aa„ane AbâSp<Ú, wed Aaid riht Ô e Ke te ijnxasn Ke, te xuâ _pyog ijnxasn Ke xuw _pyog kaH{ ijnxasn n=I. xuw _pyogmaH to pr trfnuH vl` Ke Ane AemaH Aa„a jàto n=I to Aena=I Aa„anuwv kem =ay? mui› kem =ay? (n j =ay). hve khe Ke‐

;AhÄ Aam p` Ô`vuH ke‐iv&anaäEtvadI baEâo Ane vedaHtIAo ke jeAo vStune AäEt khe Ke Ane AäEtna Anuwv=I j isiâ khe Ke temno, wediv&an=I j isiâ kheva=I, inØe\ =yo.'

j¡Ao, iv&an‐AäEtvadI baEâo‐jgt bs iv&an‐AäEt‐AekluH iv&anSv$p Ke Ane Aena Anuwvne mui› khe Ke. t=a vedaNtIAo b\uH Aek j Aa„a Ke Aem mane Ke. teAone wediv&an =ay j nih kemke AekmaH wediv&an kevuH? be iwNn cIjmaH to wediv&an hoy. prmaH=I qsI SvmaH AavvuH AenuH nam wediv&an Ke. jeAo AäEt khe Ke Ane AäEtna Anuwv=I isiâ khe Ke temna mtmaH wediv&an n=I Ane te=I isiâ p` n=I.





;tuH mu› =a' Aem kæuH to vtRmanmaH du:q Ke ke nih? Ke Aena=I mu› =vuH Ke ke n=I Aena=I mu› =vuH Ke? Ae!le vtRmanmaH du:q Ke Ane Aa„a AanHdSv$p Ke Aem be cIj isâ ={ g{‐Sv$pne smßyo n=I ma!e du:q Ke Aeno A=R j Ae =yo ke bIÒ cIj Ke jena lÙe Aene du:q =ay Ke.

dorDI hoy AemaH spRno Aawas =ay Ke. TyaH p` bep`anuH &an isâ =ay Ke. spR Aena lÙmaH Ke Aeno dorDImaH Aarop =yo. hve khe Ke‐

;kar` ke svR=a AäEt vStunuH Sv$p nih hova KtaH jeAo svR=a AäEt mane Ke temne wediv&an ko{ rIte khI xkatuH j n=I. ßyaH äEt j‐be vStuAo j manta n=I TyaH wediv&an xanuH? Ôe Òv Ane AÒv be vStuAo manvamaH Aave Ane temno sHyog manvamaH Aave to j wediv&an bnI xke Ane isiâ ={ xke.'

Are wa{¦ Ôe wUl j n hoy to Aa„a rqDe kem? wUl n hoy to wUl !azvano _pdex p` xa ma!e? du:q=I mu› =aAo‐Aeva _pdexno A=R j Ae =yo ke du:q Ke Ane te !zI suq Ýg! =ay Ke. wed Ke Aene !azvanI vat kre Ke AemaH j wed$p milnta Ke Ane Svwav piv5 Ke Aem isâ =ay Ke. Aa Ýma e ãƒ Ane pyaRy bNne isâ ={ Ôy Ke.

ßyaH be cIj j mane nih TyaH wed&an kona=I kre? Òv‐AÒv Aem be cIj mane TyaH wed&an ={ xke. bIÒ cIj Ke Ane tena lÙe =to _pai\wav Ke Aem mane to _pai\wavriht ={ sHvr Ýg! krI xke. ma!e SyaäadIAone j b\uHy inbaR\p e isâ =ay Ke.

sHsar Ane moÙ Ae p` be dxaAo Ke. sHsardxa n hoy to moÙdxa k–aH=I AavI? moÙdxa sHsardxano Awav ={ne =ay Ke. j¡Ao, AamaH p` sHsar‐moÙ Aem be isâ =yaH.

Aha¦ sHsarmaH Aa pEsavaza xei@ya p` b\a du:qI j Ke. loko duinyamaH Aemne suqI Ane Daæa khe p` AhÄ khe Ke‐rag=I je wed kre Ke te wed&anIAo j ma5 suqI Ane Daæa Ke. Are¦ mo!a wagna Òvono to F`o kaz bayDI‐KokraHnI AazpHpazmaH Ane \H\a‐veparnI Ýv<i¿na AxuwwavmaH‐papwavmaH j caLyo Ôy Ke. stŸ saHwzvano, smjvano je wav Ke te b\o xuwwav Ke. Aava xuwwavnI Ýv<i¿no jemne smy mzto n=I Ane AekaHte papmaH race Ke temne pu~y‐pap=I riht potanuH Sv$p Ke Aem smjvuH mhamuXkel Ke. Are¦ wed&anna Awave teAo ibcara k–aH rqDxe? wed&an j mui›nuH pheluH pgi=yuH Ke.




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 443

hve, sHvr Ai\kar pU R krtaH, sHvr =va=I je &an =yuH te &anna mihmanuH kaƒ khe Ke:‐


;wed&an-_CKln-klnatŸ' wed&an Ýg! krvana AWyas=I ;xuâ tÀv-_plMwatŸ' xuâ tÀvnI _pliB\ ={, xuâ tÀvnI _pliB\=I...

j¡Ao, xuH kæuH? jene \mR Ýg! krvo Ke, jene sHvr Ýg! krvo Ke va moÙmagR Ýg! krvo Ke tene wed&an Ýg! krvano AWyas krvo j [Ú Ke kemke wed&an Ýg!va=I j xuâ tÀvnI ÝaiPt‐Anuwv =ay Ke. rag=I huH iwþ KuH Aeva AWyas vDe potane‐Aa„ane rag=I Ane inim¿=I iwNn paDe Tyare tene wed&annuH ;_CKln' Ýg!vuH =ay Ke Ane Tyare tene Aa„anI _pliB\$p‐Anuwv$p sHvr =ay Ke. xuH rag=I sHvr =ay? rag=I sHvr n =ay¸ dev‐guÌ‐xaÏnI wi› Aaidna rag=I sHvr n =ay kemke rag to Aas/v tÀv Ke. Ôe rag=I sHvr =ay Aem ko{ mane to te Aas/v Ane sHvrne Aek mane Ke¸ p` AenI maNyta to im+yaTv Ke.

AhÄ to Aa Aek j isâaHt Ke ke‐inmRzanHdno na= siCcdanHdSv$p Ýwu Aa„a, Ùe5=I AsHQy ÝdexI Ane wav=I AnHt AnHt &an, suq, vIyR, AanHd Aaid=I AiwNn Aeva tene inim¿ Ane rag=I iwNn paDtaH A=aRtŸ inim¿ Ane ragnuH lÙ KoDI detaH wed&an Ýg!va=I sHvr Ýg! =ay Ke. inim¿ Ane ƒvharna ragno AHtrmaH wed krva=I sHvr Ýg! =ay Ke.

to xuH inim¿ Ane ƒvharrTn5y n=I hotaH?

Aem ko` khe Ke? inim¿ Ane ƒvharrTn5y ho, p` Aena=I j¡da pDvanI ÝiÊya=I‐wednI ÝiÊya=I sHvr Ýg! =ay Ke Aem vat Ke. inim¿ Ane ƒvharrTn5y potpotamaH AiStp e sTy Ke p` Aena=I \mR =ay‐sHvr =ay AevI maNyta AsTy Ke. smÔ uH kaH{...? wa{¦ AhÄ to Aa khe Ke ke‐ƒvharna rag=I p` wed paDvano AWyas krIne wediv&an Ýg! krvuH Ae \mRnI phelamaH phelI dxa Ke. im+ya¹iÚne Anaid=I rag ÝaPt =to hto te hve wed&anna AWyas vDe xuâ Aa„ane ÝaPt =yo Aem khe Ke.

Aa sHvr Ai\karno KeLlo kzx Ke ne? Ae!le AemaH sar‐sar vat khe Ke khe Ke ke‐xrIr, mn, va`I, dev, guÌ, xaÏ [Tyaid to b\uH prãƒ Ke. Ae ho wle, p` Aa„a‐cEtNymhaÝwu Ae svR=I iwNn Ke. vzI dya, dan, wi› Aaidna je wav Ke te rag Ke. Ae ho wle, p` Aena=I p` siCcdanHdSv$p wgvan Aa„a iwNn Ke. Aa Ýma e jem Ke tem pr=I‐inim¿=I Ane rag=I




444 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 wed krIne AHdr SvmaH Aekag/ =vuH te wed&an Ke Ane Ae wed&annI Ýg!ta vDe sHvr‐\mR Ýg! =ay Ke AavI vat Ke. Lyo, AamaH inim¿=I Ane ƒvhar=I (\mR) =ay Ke Ae vat sav _DI g{.

loko ßyaH‐TyaH=I ƒvharne gote Ke. hmàH j Aek samaiykmaH AaƒuH htuH ke Akaze m<Tyu =ay Aem n mane te ÔU@a Ke wa{¦ ;Akaz m<Tyu' Ae to inim¿nuH k=n Ke. Ae to AkSmat Aaid=I mrnar Òvne kmRnaH rjkò j Aeva bH\ayaH Ke jenI yoGyta Aek j smymaH qrvanI hoy Ke. qreqr to (inüy=I to) deh ßyare KU!vano hoy te smye j KU!e Ke, Akaze Ae!le bIÔ kaze KU!e Ke Aem nih. ;Akaz m<Tyu' kæuH AemaH to kaznI muQyta n krtaH AkSmatŸ Aaid (Akaz‐kaz nih Aeva) ANy inim¿nI muQyta krIne k=n kyuÅ Ke. wa{¦ Aa to ƒvharnuH (_pcarnuH) k=n Ke tem y=a=R smjvuH Ôe{Ae.

vzI bIÔ ko{ Aem khe Ke ke‐_padannuH kayR _padanmaH j =ay p` inim¿ ivna n =ay. temnI Aa vat y=a=R n=I. kayR _padan=I =ay Ane inim¿=I n =ay Aem vat y=a=R Ke. inim¿nI ApeÙaAe inim¿ sTy Ke p` _padanmaH Ae kaH{ (ivlÙ`ta) kre Ke Aem manvuH AsTy Ke. inim¿na kar e _padanmaH kaH{ p` =ay va _padanmaH kayR =vamaH inim¿nI ApeÙa rhe Ke AevI maNyta vStuSv$p=I ivprIt hova=I Ay=a=R Ke.

hve khe Ke‐xuâtÀvnI _pliB\=I ;ragg/am-ÝlykràtŸ' ragna smUhno ivly =yo¸ mtlb ke Aa„a Ýit #ztaH ivkLpnI _Tpi¿ n ={ to ragno ivly‐nax =yo Aem khevamaH AaƒuH Ke. ragna smUhno ivly krva=I ;kmRàH sHvre`' kmRno sHvr =yo Ane kmRno sHvr =va=I ;&ane inytmŸ OtdŸ &anH _idtH' &anmaH j inüz =yeluH AevuH Aa &an _dy paMyuH.

xuH kæuH Aa? &anSvwavI je Aa„vStu Ke AemaH vtRman &anpirìt vDe iS=r =taH &anmaH j inüz =yeluH &an _dy paMyuH Ae!le ke xuâta Ýg! ={. ragmaH Aekag/ hto Tyare Axuâta Ýg! =tI htI te hve rag=I iwNn pDI &an &anmaH iS=r =taH xuâta Ýg! ={. Lyo, Aa sHvr Ane \mR Ke.

hve, Aa„amaH inüz ={ _dy pameluH te &an kevuH Ke? to khe Ke‐;ibw/tŸ prmmŸ toØmŸ' te &an prm sHtoØne A=aRtŸ prm AtIiNãy AanHdne \ar` kre Ke. &annI l"mI Ýg! =taH sa=e AtIiNãy AanHd Ýg! =yo Aem khe Ke. Ahaha...¦ &ananHdSv$p Aa„amaH Aekag/ =taH Ýg! =yeluH &an AtIiNãy AanHdne \ar` kre Ke. rag=I iwNn =yo Ae!le du:q=I iwNn =yo Ane Tyare pyaRymaH AanHd‐suq _Kze Ke.




smysar ga=a‐190 =I 192 ) ( 44p

hve AavI vat kdI saHwzI n hoy Ae!le loko Aa to AeklI inüynI vato Ke Aem khI AenI _peÙa kre Ke. p` wa{¦ inüy Ae!le j sTy. i5kaz sTySv$p Aeva inüy \/uv Aa„anuH j xr` leva jevuH Ke. ƒvhar ho wle, ƒvhar potana S=ane sTya=R Ke, prHtu te xr` leva jevo n=I. tevI j rIte inim¿ p` Ke, prHtu AenuH xr` n=I va te xr`wUt n=I.

vzI kevuH Ke te &an? ;Aml-AalokmŸ' ke jeno Ýkax inmRz Ke, jemaH ragna melno wag n=I, jemaH ragnI wez n=I. rag=I iwNn pDela &anno Ýkax ragriht inmRz Ke.

wa{¦ &an &anmaH‐Aa„amaH iS=t =ay Ae j krva jevuH Ke. kevI rIte? to khe Ke ke‐;;pr=I qs, SvmaH vs, !uHkuH !c, Ae!luH bs.'' Kh#alamaH p` Aem j kæuH Ke ke‐

;;laq batkI bat yhI, inüy _r Aano¸ toir skl jg‐dHd‐fHd, inj Aatm |yavo.''

jNm‐mr`=I riht =vano Aa j _pay Ke, bakI to b\aH =o=e=o=aH Ke. prma„ÝkaxmaH Aave Ke ke‐je ragne _padey mane Ke te potana xuâa„ane hey mannaro im+ya¹iÚ Ke Ane je xuâ Aa„Svwavne _padey mane Ke tene rag hey Ke.

Are Òv¦ ko{ pu~yna yoge AavuH mnu*ypùH mZyuH, temaH vzI \mR smjvanaH !aàH mZyaH hve Aava !a e p` Aa nih smje to corasIna AvtarmaH JolaH qa{ne k–aHy ingodmaH caLyo j{x. duinya wle Aa cIj mane ke n mane, manIne ÝxHsa kre va n manIne inHda kre tare AenI sa=e xuH kam Ke?

ko{ to vzI mne Fà ix*yo Ane Fà mannara Ke t=a meH FàH puStko KpavI \mR Ýcar kyÈ‐[Tyaid manI bhu sHtuÚ =ay Ke, hrqay Ke. tene khIAe KIAe‐wa{¦ Ae ix*yo Ane puStko k–aH taraH Ke? Ae to b\aH iwNn prãƒ Ke. ix*yo Ane puStko Aaid pr=I gaErv kre p` pr=I gaErv krvuH Ae to cEtNyne lßÔSpd Ke, klHk Ke. Ôe pr=I iwNn pDI Svno Aa]y krI AanHdmaH n Aaƒo to Ae b\I _pai\ tne du:qnuH j kar` Ke. Aa„amaH @reluH &an j suqnuH‐AanHdnuH kar` Ke.

hve Aagz khe Ke‐vzI te &an ;AMlanmŸ' AMlan Ke, Ùayopximk &annI mafk krmayeluH‐inbRz n=I. KeLlI vat lI\I Ke ne? kevz&an inbRz n=I p` svR lokalokne Ô`naruH Ke.

vzI te ;OkmŸ' Aek Ke Ae!le ke ÙyopxmmaH je wed hta te Ùaiyk




446 ) ( Ývcn rTnakr wag‐6 &anmaH wed n=I. t=a te ;xa¬t-_>otmŸ' jeno _>ot xa¬t Ke tevuH Ke. kevz&an je Ýg!–uH teno _>ot xa¬t‐Aivn¬r Ke.

j¡Ao, Aa sHvrno Êm¦ prna wed‐AWyas=I Aa„anI ÝaiPt ={ te Ý=m sHvr =yo Ane Aa„lInta Ême v\arI pirpU R lInta =taH pU R xuâta siht kevz&an Ýg! =yuH, cEtNyßyoitno xa¬t Aek$p _>ot rhe tevuH &an Ýg! =yuH.

Aa rIte sHvr bhar nIkzI gyo.


;rHgwUimmaH sHvrno SvaHg Aaƒo hto tene &ane Ô`I lI\o te=I te n<Ty krI bhar nIkzI gyo. Lyo, sHvrno weq Aaƒo te moÙ =taH bhar nIkzI gyo.

;;wediv&ankla Ýg!E tb xuâSvwav lhE ApnahI, rag‐äeØ‐ivmoh sbhI gil Ôy [mE du@ kmR ÌkahI¸ _ßßvl &an Ýkax krE bhu toØ \rE prmatmmaHhI, yÇ muinraj wlI ivi\ \art kevl pay suqI ixv ÔhÄ.''

Aa kaƒmaH pHiDt ]I jycHdÒAe Aaqo sHvr Ai\kar sHÙepmaH khI dI\o. co=e

gu S=ane smiktIne wed&ankla Ýg!e Ke. pr=I iwNn pDtaH piv5 SvwavnI Ýaiº =ay Ke, rag‐äeØ Ane im+yaTv nax pamI Ôy Ke Ane te=I duÚ kmR roka{ Ôy Ke. TyaH _ßßvl &anÝkax =taH prma„amaH (Aa„amaH) Ýcur AtIiNãy AanHd Ýg!e Ke. muinraj Aa rIte wediv&annI wavna vDe AtIiNãy AanHdne \ar` krI Ême kevl&an _pÔvI prm suqmy moÙne pame Ke.

Aa Ýma e ]I kuHdkuHdacayRdev rict smysar xaÏ _pr prm k<pazu sdŸguÌdev ]I kanÒSvamIna Ývcnno paHcmo sHvr Ai\kar smaº =yo.

(Ývcn nH. 2p9 =I 263 ∙ idnaHk 12‐12‐76 =I 16‐12‐76)


Ývcn rtnakr wag 6 - questions like 001.a: remember to check for updates please inform us of any...

Documents