issue: october 2011
TRANSCRIPT
-
8/3/2019 Issue: October 2011
1/48
Kohhran Beng October , 2011 Special Issue
October, 2011 hian Kohhran Beng copy 9,800 chhut a ni
A chhnga thu awmte
Thla Tina Tel thn
Editorial(Kohhrana Title dah) - 2
Tun hnai khawvel - 7
Hla leh a phuahtu (Charles Wesley) - 30
SUNNATE - 43Upa Malsawma, Upa K. Hausiama,
Upa K.Lalchungnunga, Upa H. Kaphleia,
Upa F. Lalchamliana
@ Thih Pawimawhna
- Rev. Lalhmingchhuanga Zongte 3
@ Pathian khawpui Thlirvelna - PC. Rochhuma 10
@ Kan va lawm teh lul em - H. Laltlankima 15
@ Baptist Mi larte - Upa Biakthansanga Khiangte 21
@ Nun Krista - Upa C.L.Bika 27
@ Bhutanah Mission Field Thar - Rev.K.D. Siamliana 32
@ Hun hman dik pawimawhzia - Rev.Dr.H.S. Luaia 35
@ Tripura Gospel Centenary - Upa DC.Thanga 37
@ Serampore University - Dr.R. Tintlunga Hnialum 39
-
8/3/2019 Issue: October 2011
2/48
Kohhran Beng2
Editorial: KOHHRANA TITLE DAH
Chanchinbua thuchhuah tur thawn an awm takin tiin Internet
ka \hut chilh a. Chutah chuan Kohhran Benga chh^n ngeingei turin Aizawla kan Kohhran member pakhat chuan
\hahnemngai zetin Kohhrana title dah chung chang hi a
rawn z^wt a. Chh^ng ta mai lo chuan Editorial-ah kan hmang
teh ngawt ang- he kum 65-na tak maiah hian.
A zawhna chu, Ka pu, ka vei ve \hin leh dik lova ka ngaih thil
pakhat-kohhran huang chhunga nihna (title) kan seng l
-
8/3/2019 Issue: October 2011
3/48
Special October 2011, Issue 3
He thu hi tn hnaia ka thil tawn a\angatestimony anga sawika duh ve tlat mai a. Chutih rualin ka thil tawn hi miten, A hohhoh nen, i chapopui mai mai e a, min ti ang tih chu ka hlau hl a.A sawi pawh a zahthlk khawp mai. Lalpa ropui nn chauh nimawlh rawh se: Kan fa upa ber hi kum 16 a pum ve \p tawh naa, chhang a nei har a, naut> anga kan lo mal khalh rei a nih avngnge ni, la naupang chhia ve tak mai a ni a. Tnah hian Cl. XI a zirve mk a. Ni khat chu naupang a thu chng, a sikul bng chu arawn hlim haw hl mai a. In a rawn luh rual rual chuan a sikul baga\ang chuan scholarship dilnaform hi a rawn phawrh sawk sawka, pa, en teh, hei hian pawisa tam deuh a dawn theih asin! arawn ti chl mai a. A beisei anga ka lo phr teh srh loh avngchuan mi han en chk deuh va, ka hml a han hmuh chuan a mengchuai ta raih mai.
Chu tah, Mampui, hetiangscholarshipdl tr hi chuan kumkhat chhnga nu leh pa sum lakluh belhkhwm chu nuai hnihhnuai lam a ni tr a ni a. Chuti anih loh chuan dwtin incomecertificate siamtr a ngai dwn
tihna a ni a. Keini chu Pathianleh a Kohhrante zrah hetiang dlthei lo twk chiah hi kan lo ni vetawh a. Isua hmingin i scholar-ship chu i chn ngam em? kahan ti a. Ani pawh chuan,Chutianga dwt sawi ngai a
nihte chuan kan dil lo anga ni mailwm, chu a han ti ve tak na a,
a lo thlenhlim boruak leh tna ahml leh \awngka chhuak lodanglam tk dn en chuan, a thiltawn chu chaw ei puar hmachaw thleng inchhuhsak aiahrilhaithlk a ni. Tuna chn ngamchu thu khat a ni a, a \hiante
zawng zawngin scholarship anlk ni chuan a awt ve ngei dwnsi a, hrehawm vawi khat paltlangleh chu a la bk dwn a ni.
He kan pafa thil tawna\ang hian thihna thu hi karilruah a lt ta tlut tlut mai a.Hmanah college ka kal ve laiin,
Thih Pawimawhna- Rev. Lalhmingchhuanga Zongte
-
8/3/2019 Issue: October 2011
4/48
Kohhran Beng4
Pathian khawngaihna a zrahscholarship hi ka thihsan vetawh emaw ka lo ti a. Mahni
chauh nih laia, mahnischolarship ve tr, dawt sawiai chuan tia Isua hminga chnkha chu awl t a lo ni zwk a.Ka fanu duat ve m min adawn hmasak ve ber tur, Nilo ve, Mmpui han tih chu a
mi vuak lt a na deuh hlek zwktlat. Hmana ka thihsan tawhemaw ka tih thilah khn thihnawn leh a lo ngai ta a, hman aikhn a har deuh hlek lehnghltihna a nih chu.
Khen beh nun tih te,
khawvl vui liam tih te, sualthihsan tihte hi pulpitah chuan ari a mawi a, inchhng khurahchuan mi a chhun na ngaih ngaihhle si a lo ni. Thusawi thiamin ansawi chuan thil duhawm takangin a lang a. Office lamah te,
contract hnathawhnaah te,party thilah te, nult tlangvalnunah te a taka han hman dwnchuan rin aiin a har leh \hn. Thihhi thil nuam a lo nih hlek loh hi a!
Chu mai a ni lo va, hmnaka lo thih ve tawhna kha rin rengtheih a lo ni rng rng lo. Thih
nawn, thih nawn a lo ngai a ni sia. Sum (thianghlim chiah lo) hihmnah khn Isua hmingin ka lo
hnwl ve tawh a. Chu sumchuan, Ani zawngin min duh lohkha maw, tih tum ta reng renglo chuan a lo lawr sek mai si a.Hmana mi aia tawm zwktekhn a rawn inlr leh nghl a.Kan hmlma pa lah hian, Ani
zawng hmnah a inhlan tawhkha, i tibuai tawh lo teh ang, ati lm si lo va. Kan pian tharakan inhlan tawh hnu ngei mai hianthih leh \hin hi a va \l tak m!Sum lakahte hian kan thih a ngaingun khawp mai. Hmna ka lohnwl tawh hnu kha tnah hnarphal lovin la leh si ila, emaw,nimina ka thihnaah khnvawiinah ka thih leh si loh chuan,nimina harsa taka ka lo thih venakha ka thai chhe lek fang a nimai dwn si a.
He ka mihring hlui zia, lo tholeh \hn, thlarau dn kalha tisadna min hruai leh \hntu hi khenbeh a, nakin hnu zlah pawh mintibuai tawh hlek lo tra thihsan faivek theihna tr campinghi awmsela, luh ka duh ngawt mai.Chutiang campingchu a vngphian mai si a. Khawvl lakah hian
-
8/3/2019 Issue: October 2011
5/48
Special October 2011, Issue 5
ni tin ka thih zl hi a lo ngai zwksi a. Chu chu a hrehawm \hn. Fakhla phuahtu pakhat chuan,
Khawvl zawng leh keimanun ngei hi,
Kalsan rawh tiin min lo ko
reng si;
He lei dnah chuan
hrehawm ve \hin mahse,
Ka chunga i lwm chuan
ka tn a twk e, a lo ti a.Kan mihrinnain a lo vawn
ngheh ve lak lawh tawh hanthlahte hi a harsa \hn a.Khawvl nna inmang\ha hiharsa kan ti \hn. Chu a chhapahvawi khat thih mah a harsat nen,
ni tina thih phei chu a awl ai lohl a ni. Nimahsela thlarauva kannun tam deuh deuh theih nn tisalam chu a thih tam deuh deuh angai miau si a. Tirhkoh Paulachuan, Ka naute u, Krista chunangmahniah siam puitlina a
awm hm loh chuan nau veiinka vei leh che u hi, a ti a (Gal.
4:19). Kan mihring hlui zia hithlaraua kan \han len ang ziazlin ni tin hian a thi tam telh telha, Krista chu keimahniah a lo\hang lian telh telh thung a.Chumi kawnga kan \han zelchuan keimahnia Krista siam
puitlina a awmna kawng kanzawh hi a lo ni a.
Tunlaia camping/crusade-a inhln tam takte hi chuan, vawileh khata engkim chin fel nghlvek hi an beisei \hn a ni wme. Khawvl nna inhmachhawnn$ a lo thlen lehin, hmana vawikhat chin fela an lo awm tawhnakha rin rwla neih an tum a. A
thar zla thih an peih tawh \hnlo. Hmnah ka inhln tawh,an ti fo \hn- vawiina inhlntawh si lovin. Hmna inhlan kharin reng theih ni sela, ni tinamahni kraws put pawh a ngaiwm lo ve - kraws put lah chu
a hrehawm teh lul nn, mahnithihna a ni si a.
Nimahsela ringtu, piangthar tawhte nunah hian thih zlhi a la pawimawh si a. Pianthar/inhlan laia vawi khat thihmai kha a twk lo va, chhan
damna kal zl dn chu ni tinathih zlna hi a ni si a. Pathianthu chuan, Mihring tharchuan in inthuam tawh si a,
chu mihring thar chu hriat
famkimna nei trin, a siamtu
anpui anga siam tharin a
awm mka ni, a ti a (Kol.3:10). Pathian thu hian
-
8/3/2019 Issue: October 2011
6/48
Kohhran Beng6
chhandamna chung chngah leh siam thar kan nih zlna thuahpawh hian mk hi a uar hl mai (Tirh. 2:47; I Kor. 1:18;15:2; II Kor. 2:15 etc.). Keinin a tawh lai chauh kan uar a,
a thara chan zl tumna kan nei lo \hn hi khawvl kan ngamtheih loh \hinna pawh hi a ni wm e.
Mihring thara ka nun theihna turin mihring hluiah chuan kathih a ngai a, hmana ka thihna mualah pawh ka thih nawn fo a ngaia ni. (A ziaktu: Rev. Lalhmingchhuanga Zongte hi AICS-alecturer a ni)
BCM Education Departmenthnuaia Zirna in hrang hrangte:
1. Baptist Higher Secondary School,Serkawn
2. Baptist Higher Secondary School, Jr.Section
3. Higher & Technical Institute, Mizoram
4. Baptist English School, Zawlnuam
5. BCM Primary School, Lungp
-
8/3/2019 Issue: October 2011
7/48
Special October 2011, Issue 7
TUNHNAI KHAWVEL
Evangelistteam thar Pathum
BCM Revival & EvangelismCommittee chuan Evangelistteam pathum a pawm (recog-nised) thar a. Hemi rual hianteam dinglaite pawh an dinhmunennawn mek a ni bawk. Teamtharte leh an speaker-te chu-(1) Siam thar lehna thupuangtu team (Speaker:Lalnunpuia- Bungtlang West.Camp: Chanmari,Lunglei)(2)Reformers for Christ team(Speaker:HC. Chanchin-
mawia- Salem, Lawngtlai)(3)Kraws Thu Puangtu team(Speaker: Vanlalengmawia
Sailo- College veng, Lawngtlai)
Kohhran Upa
Exam Result chhuak
Pastoral Department hnuaiaKohhran Upa Exam Boardchuan September 9, Zirtawpnikhan Kohhran Upa exam resulta tichhuak a; Result chu hetianga ni.Total candidates 176
Thi leh Absent 2Exam zawng zawng 174
No. of Grade A 61No. of Grade B 92No. of Grade C 20Compartmental 1
BCM Legal Consultant
BCM chuan dan lama thurawnpetu (Legal Consultant) atan mi
3 a ruat thar a, chungte chu -(1) Upa RC. Thanga, ZotlangAizawl, (2) Upa A.K. ZamaRokhum, Bawngkwn, (3) PuC. Zokhuma Bazar veng,Lunglei te an ni.
Upa (Dr.) P. Lalringaa chawl ta
Nepal rama BCM Missionrawngbawlnaa sulsutu chhuan-awm, Upa (Dr.) P.Lalringa (63)chuan thisen cancer natnaavangin Sept.10, 2011 khan he
khawvel a chhuahsan ta a; a tuk,Pathianni khan Aizawl Chan-mari/ Edenthar thlanmualahvuiliam a ni ta. Pu Ringa hian anupui Vanlaldiki Sailo leh afanute 3 a kalsan. Upa P.Lalringa te chhung hian HighSchool Headmaster hna kal-sanin kum 1993 khan Missio-
-
8/3/2019 Issue: October 2011
8/48
Kohhran Beng8
nary-ah an kal a. Kum 20 dawnNepal rama missionary hna anthawh hnuin kum 2009 khan a
pension a. Mission Field-a anawm lain an fapa neih chhun anstna leh MizoramKristiante tih thupui hmanginLunglei leh Aizawlah Seminar
neih a ni. Lungleiah chuan sapUpa leh Pu Buanga Hall-ahAugust 20,2011 khan neih a nia. Aizawlah chuan I&PRConference Hall-ah August 31khan neih a ni bawk. HeSeminar-ah hian mithiamte
paper hrang hrang zirhona lehsawihona neih a ni.Mission lam
hawi intawhkhawmna
August 24-27,2011 khan AsiaPacific Mission Consultation,Kohima, Nagaland-ah neih a nia. BCM aiawhin Rev. TcLaltlawmlova a kal. HeConsultation-ah hian BWAa\ang te, Global InteractionAustralia leh Brazilian BaptistConvention bkah ram hranghrang a\angin Mission lamhruaitu an tel a. Rev. Tc
Laltlawmlova hian BCM-in
-
8/3/2019 Issue: October 2011
9/48
Special October 2011, Issue 9
Mission lama hma a lk dntereport-in presentation a han neia ni. Tin, India Mission
Association (IMA) pawhinSeptember 7-10, 2011 khanHyderabad-ah NationalLeadership Conference anbuatsaih a. India ram hmunhrang hrang atangin palai an kalkhawm a; BCM aiawhin
Mission Promoter, Pu HS.Lalhmingthanga a tel.
BCM News TV-ah
BCM Communication Depart-ment hnuaia Audio Visualproduction chuan September thlachawhnu lam a\ang khan Lunglei
local TV-ah Kohhran chanchinthar chawlhkar tin an puangchhuak \an ta. He programme hiMizoram chhung khawpui hranghrangah Inrinii zan apiangin pekchhuah \hin tura beisei a ni. Newsreader atan Nl.Lalrinpuii Ro-
khum leh Nl.Lalbiakdiki te an ni.Rev.Vanlalhruaia
pension ta
BCM-in Non-Mizo Evangelismlama rawng kan bawlnaa sulsutupawimawh tak, Rev. Vanlal-hruaia chu September 1, 2011khan a chawl (pension) ve ta. Pu
Hruaia hi Brahmin hnam \ha chi-a piang, Hindu a\anga Lal IsuaKrista hnungzui tura inpe;
Pathianin \angkai taka a hmanzui tak a ni a. Kum 33 zet Pastoranih chhung hian Kurku field(MP&MS) Director hna (kum16) leh Non Mizo Evangelismincharge (kum 17) ah a pensionni thlengin a thawk. A nupui K.
Vansiami nen fa 3 an nei a;thlarau lam fa (adopt) 3 an neibawk. An fa 3 te hi Kohhranahna pawimawh tak tak chelh vekan ni.
Pu Lalrinmawian
Chawimawina dawng
Baptist Higher SecondarySchool (BHSS), SerkawnaVice Principal ni lai mek, PuLalrinmawia chuan TeachersDay-2011 khan India President,Pi Devi Singh Patil hnen a\anginZirtirtu \ha chawimawina,
National Award for Teachersa dawng. He Award hianThuziak, Medal leh pawisa fai akeng tel. Pu Rinmawia hianChristian High School anih lai,kum 1980 atangin zirtirtu hna hia lo thawk tawh a; nikum khanState Award for Teachers alo dawng tawh bawk.
-
8/3/2019 Issue: October 2011
10/48
Kohhran Beng10
Pathian
KhawpuiThlirv>lna
-Upa PC. Rochhn a nuaminhm>lmate hlau lova chhan-damna banga hung ni siin achhngten harsatnakan lo t^wk thin a nih hi. HePathian Khawpui hi a din danleh a chhunga chen nawm ziasawi tur tam tak awm mahse
tun \umah chuan harsatnain aluhchilh dan leh chu khawpuienkawltu turte tlinna (quali-fication) chu i lo thlir phawtang u.
A vawtuin >k a cheh:
He Pathian khawpui hi lak saktumin leh tihchhiat sak tumin
hmasang ata tawh hmelmapachu a che vel reng a. Pawnlamatanga phin darh tumin a bei ta
miah miah mai, Juda sakhawhruaitute leh Rom lalte chu anhmanraw langsar zual a ni.Mahse he khawpui hi Thlarauvaremkhawm a nih avangin abeitute meikhupin an tlanchhezel zawk a ni.
Beih dan danglam:India hmarchhak State 2 tenIndependent an sual laia anharsatna tawh lian ber chuanmahni mite zing atangin a ni anti thin. Abor rng, a khua leh tuite atanginharsatna a tawk chho ta.
1. Legalistic heresy (Hma-sang kohhran tih dan anga
tih tumna): Kohhrana rin danhrang lo piang chu Lal Isuathawhlehna thiltihtheihnaavanga rinna leh khawngaihnachhan-dam tih thupui neia hlim
taka an awm laiin kar lovahchanchin \ha dang Jentail-te
-
8/3/2019 Issue: October 2011
11/48
Special October 2011, Issue 11
huap ve lo chanchin a lochhuak nghal a. Jerusalemkhawmpui nei chawpchilhin
inhnialbuaina a thleng tan.Tirhkohte ngei pawh anngaihdan a inhmu mai thei lo.Vawiin thlengin chumi ni i serhloh chuan, chutianga baptismai chan loh chuan, i ei chuan, izawmloh chuan tiin mi tam tak
an tibuai a ni. Ngaih mai chuanhotein a lang na a, engemawther hlo te te nena kar 2/3crusade an han neih chuanthingtlang kohhran thenkhatchu kan buai ram ram zel a ni.
2. Philosophical heresy
(Kristian sakhua leh khawvelfinna kaihkawpna):Nazareththingtlang khuaa seilianforeignpawh dai lo sakhaw din chhuah,a zirtir bumro pui pui, lehkhathiam lo leh mimawl ve tak (Tirh4:13) te rawn chhawm nun
THURIN ringawt hi chu amawlmang lutuk deuh ve, i hawizau deuh teh ang u, tiin Aigupta,Greek, Babulon, Rom, Juda lehKristian sakhua lakawpinGnostic zirtirna a lo chhuak lehta tlat mai. AD 150 lai velakohhran a han tihbuai zia mai
chu khawvel finna (philosophy)
lo s^ng z>l hian khawvelhriatthiam z^wngin Bible hi herrem a tum ta tlat a, chu chuan
liberal theo-logy a rawn kalpuiz>l a nih hi.
Hindu pachal, RamKrishna ten Hindu kal dan rawnsiam \ha pahin Hindu sakhawbehchhanin pawl ang deuh anrawn din a, a kaihhruai Viveka-
nandaten rawn chhawm nungzelin India ramah chuan lo ropuizelin Lal Isua leh a zirtirte p^wlrawn din lehpel zuau zuau in anhria. A hrim hrimin kan Indiaphilosopher-te hi an lo turu riaumai. Lal Isua kha eng vangin nge
Palestine ramah chauh rawng abawl, eng vangin nge Bible hiJuda-ho culturezulzui a nih bik,ti a rawn kher rawn kherinsakhua zawng zawng hi sang bikleh \ha bik awm lovin intluktlangvek alawm tiinpluralismhi a lo
chhuak ta a ni. Fimkhur ava ngailehzual >m.
3. Theological error (Pa-thian Thu eng emaw lai uar
luat avanga kal sual puina):
Hei zet chu a chimawmin abuaithlak hle mai. Mizoram
harhna hmasaahte chuan A lokal lehna tihte thupui a ni a, duh
-
8/3/2019 Issue: October 2011
12/48
Kohhran Beng12
dan dana hrilhfiahin a lo kallehna sawi bo zawnga awminPathian khawpui chhuahsanin
B^wkt> an khawh hial ta a nihkha. Kohhran hmasa a\angin anlo buaipui hle tawh a ni.Entirnan, AD 155 lai vel khanMontana an tih, thusawi thiamtak a lo chhuak a, kohhrankalphung chu mihring phuah-
chawpah dahin a thlarau lohzialeh thlarauva innghah pumhluma \ulzia an tlangaupui mai chu,zuitu leh ngainatu a ngah ta >m>m mai a, mipuite pawhinnemnghehte rawng-bawlna chungain>pin zawl ram anga kalchu an duh z^wk thluah ta mai.Lal Isua lo kal lehna an tuipuiinPrugia rama Pepuza khuaahvanram rawn din dawnin anzirtir a, chuta tan chuan aninbuatsaih mup mup mai zu nia!
1996 khan Arunachal field
ah harsatna a thleng a, engemaw zat inbawrkhawm chuansimna leh sual ngaihdamnathupuiah neiin ThlarauThianghlim neih tur tih an sawiri reng mai bawk a. Biblechhiar aiin chumi chu alang tiinsual puang turin mi tam tak an
nawr a. Mihring bakah bungrua
leh rante pawh an vaihma hmiahhmiah ta mai a. A tawpah mipakhat manin an khengbet a,
khawnvartui leihin an hal hlumta daih mai a, jail bang an zm >mpawh ni lo, hmun hma leh hunleh ni thute, hruaitute kara engemaw awm avangte leh thilinchuhna leh in\henna ang chihian Pathian khawpui hi a tibuai
fo bawk. Isua thawhleh ni chungchangah khawchhak kohhran
-
8/3/2019 Issue: October 2011
13/48
Special October 2011, Issue 13
leh khawthlang kohhran an buaia, Nicea khawmpuiin a rem felthei chauh a ni. Pathian
khawpuiah hian vua leh vanglam\ang siam (family feeling) te,chu mi chhuak leh chhuak,v>ngchhak leh vengthlang, he lamleh saw lam, North East lehSouth East, a sen leh a var tihv>l avanga thubuai hla buai nei,
khawvelcourthial hawng hi engzat tak awm ang maw?
Pathian khawpui vengtute:
Thingtlang khua a ni emaw,khawpui lian a ni emaw thuneitutak chu sawrkar laipui ni mahsea \hutchilh rengtu, villagecouncil leh municipalcorporation awm a ngai.Khawvel khuate enkawltutetlinna (qualification) awm angai. Khua leh tui a ni tur a ni,kum 25 a tling tur a ni, thubuainei lai a ni tur a ni lo tihte a awm
duat mai. Chutiang bawkin hePathian khawpui harsatnain atl^k buak ve reng enkawl tur hianPathian pawh a duhtui hle a ni.Kohhran ding tira hruaitu anthlan chhuah (Tirh. 6:3) Philipaleh a \hiante qualification kha
vawiin thlengin a la pangngai renga ni, chungte chu :-
1. Thlarauva khat: Pathianchu Thlarau a ni. A thuawihapiangte hi thlarauva khat an ni
i ti phawt ang, chung chuan bikemaw, hriatna danglam bikemaw, thlarau thilpek eng engemaw dawn kur lla awm thiam a, kohhranainhman hi a ni. A hruai theiha
awm a, min thunun tura Pathianhnena intukluh z>l nun a ni. LalIsua leh a zungzam avanga mahniduh dan aia min thlangtu duh danngai pawimawha rinna a kal zelhi a ni bawk ang.
2. Finna a khah: Thlarauva
khat tawhte chuan a dang chungaih tawh awm loh tak, mahsethupek a ni. Missionary lehpastor-te chu sawi loh, Upahonihphung tur a ni. Pathianhriatna tel lo finna ringawt hiBible-in finna a tih a ni lo tih
hre bawk ila. Tin, finna hi hriatnanen a inkawp \hin avangin dahhran hleih theih a ni lo. Isaia11:2 ah chuan Jesaia bul atangaa chawrno (Lal Isua) inthuamnatur chu Lalpa thlarau, finna lehhriatna thlarau a ti. Mosia kha
a hman duh avangin Aiguptafinna leh thiamna zawng zawng
-
8/3/2019 Issue: October 2011
14/48
Kohhran Beng14
zirtir a ni. Daniela kha thil bulchhui thiam (scientist), hriatnalama bengvar, lal ina chetla
thiam a ni. Nehemia khasawrk^r hna s^ng chelh, diknangais^ng, hotute zah thiam,tilawm thiam a ni. Paula chuGamaliela bul a zir chhuak, inzirnasa (Tirh. 26:24) a ni.
2. Mi hming \ha:Thlarau lehfinnaa khat tawhte chuan hengmai maite chu a ngai tawh dawnem ni tih a awl hle. Piantharnakan duh lutuk leh thlarau kandah pawimawh lutuk a leiah nundan \ha leh mawi zawng zawnghi kan in paihsak thin nen hi
chuan a va intu awm lovemawle. Philipa leh a thiante 6hi penticost lo thlena harh tharmai ni lo, a hma f> atanga mihming \ha, mi fimkhur, Pathianhria, sum leh pai leh hmeichhiat/mipat kawng pawh a mi fimkhur
an ni ngei ang.
Paula hian he lam thu hi adah pawimawh teh a nia, rilrusual put loh a ngaih thu (Tirh
24:16) leh Timothea hnenahchuan Pathian thlarau min p>kchu rilru fel tak neihna thlarau(II Tim. 1:7) a nih thu sawiin mimittlung a awm a, pawnlam mitefak pawh kan hlawh tur a ni a ti.A tawi zawngin kohhranho
enkawltu la ni tura a chher m>kTita leh Timothea chu lehkhathawnin kohhran hruaitutequalification a lo hrilh l^wkhrep a nih hi. Chuvangin Pathiankhawpui v>ngtute u, in nun khafimkhur pui hle ula (Jer 17:21)engkimah lo fimkhur teh u. Lalpakhawpui hi an thlir v>l reng a nia.
(A ziaktu: PC Rochhuma hian
ngaihtuah tham tak thu a
rawn ziak fo mai; kan l^wm
hle. Amah hi Bualpui V
Kohhrana an Upa, Middle
School zirtirtu a ni)
Hei hi Kohhran Beng kum 65 tlin lawmna Special
Issue a ni. A latuten aman p>k belh a ngai lo. He
chanchinbua thuziak tur hian tu mah sawm bik an
awm lo. A ziak peih apiangte tan a ni. Sermon/
Testimony rawn thawh \hin rawh. -Editorial Board
-
8/3/2019 Issue: October 2011
15/48
Special October 2011, Issue 15
(He pa, Nepala kan missionary hi eng nge maw a awmzia le?
Damloh nam>nin an nupain an damlova, an thi mai d^wn
emaw kan ti a; lawmthu a la rawn sawi tlat bawk si! Vellore
te a la ti ta deuh deuh! Chhiara hriatthiam chi a ni.-Editor)
KAN VA LAWM TEH LUL EM!
- H. Laltlankima, Vellore
Vawiin hun lawmawm tak min hruai thlengtu Lalpa hnenah ahmasa berin lawmthu awm rawh se. Tunlai kan chhungkua-in natna
leh harsatna kan tawh avanga kohhran hrang hrang leh mimal lehpawl hmun hrang hrang a miten duhsak taka min tawngtai sak maibakah, sum lehpaia min tanpuina te avang hian kan lawm tak zet a ni.Lawmthu sawisen loh kan ba han tih tawngkam that satliah hi a awmve a, amaherawhchu tuna kan dinhmunah chuan a takin kan changa,lawm avang hian mittui a luang fo a ni. Enga ti nge keini chhung tehlulmite lawm lo em em hi, min hre ngai lo thleng thlenga tawngtaina lehdusakna min lantir tlat mai le, Lalpa vang a ni e, a ropui zia hi minhmuhtir tawh thina min hmuhtir zel a tum a ni ber mai.
Kan chanchin bul deuh:Nikum 2010 March thla-a
stroke ka neih avang khan ka kutleh ke duh angin ka la hmang thathei lo va. Tun kum June thla laihawl vel khan khawsik (sang vaklo) avangin Hospital-ah kan vainentir a, hetah hian ka kal(kidney) \hat loh hriat theihna,ka thisena creatinine hipangngai tana 0.7 atanga 1.4 vela nihna turah khan 6 lai a lo kaitawh a. Keima lamah ka kut leh
ke chak lo deuh tih loh chu
engmah harsatna ka neih lohavangin he ka kal (kidney)harsatna hi ka lo hre reng renglo niin. Tichuan kal (kidney) lamthiam doctor-te ka han rawn
chuan ka kal chu thlak a ngaihmai theih thu min hrilh ta a. Hetihlai hian ngaihtuahna a thui duhhle mai. Kal thlak man tozia, anuai tel a ngaihziate mai bakahtu nge min pe ang tihte ka hansuangtuah chuan rilru a kal thuihle mai. He tih lai hian ka nau
Lianan Mizoram atangin min
-
8/3/2019 Issue: October 2011
16/48
Kohhran Beng16
rawn sms-a kal pek che a ngaihchuan ka inpeih e tiin, ka lawmlutuk hi ka mittui a tla hial a ni.
Thupuan bung nga-a Johananlehkhabu zial phelh thei an awmloh vanga a \ap kha,Sakeibaknei, Juda hnam a mi,Davida bulpui khan lehkhabu chuhawng tur leh a chhinchhiahnapasarih phelh turin a hneh ta, tih
a hriat khan Johana hi lawmin a\ap leh thovin ka ring ta a ni. Kalinpek mah heti khawpa alawmawm chuan lei leh vaninrem tawh lo inrem nana Pathianfapa min pe hi chu a lawmawmdan sawi sen a ni lo.
Inbuatsaihna:Tichuan le, Kathmandu-ah
kal thlak theih ve tho mahse,Vellore lam kan beisei ve ta a.A tirte atangin Kathmandu-akan Mizo unau ten kawngengkimah tanpui kan ngaihna
apiangah min \anpui zelatawngtaina leh thilpek hlutak minhlana an chungah kan lawm hle.Mizoram lam atangin Madini (kathiannu) u Madama leh a u fanuNunu-i Kathmandu-ah an rawnchhuk vat a, an ni nen hian July25th2011 khan Vellore paninkan chhuak ta a. Fapa tlan bo
khan a chanai zawng zawng khakhaw lam hla takah chen turin akal bo pui a, kei erawh chu pa
ber kan neih zawng zawng aitam daih mai khawh ral turinkhawlam hla tak ka pan mek tachu a nia tihte ka ngaihtuah a.Hetia Vellore hial pan kan hanngai ta hi chhungte kan ti luhaiviau mai. Kan u leh nau Mizoram
hmun hrang hranga miten anthawhkhawm liam liama hengtenen hian Vellore chu kan panve ta a ni.
BMS leh BCMhruaitute:Kan hotuten heng harsatna
kan tawh ah hian a tirte atangin
min ngaihven em em a, min lainat hle a ni tih pawh kan hriaaan chungah kan lawm hle.Kohhran hrang hrangah mintawngtai sak turin chanchinbulamahte min chhuahsak a,BMS pawhin an website-ah
tawngtaipui turin min lo ngensak bawk a ni tihte kan hre zuizela kan lawm takzet a ni.
Vellore lam ve thung:
Thil mak ang reng tak chuVellore kan pan ni tak hian UpaP Lalringa Nepala kum 15 ka
lo thawhpui tawh kha natnavang bawkin Aizawl atangin
-
8/3/2019 Issue: October 2011
17/48
Special October 2011, Issue 17
Kolkata an pan ve mek a ni.Kan kal hma hian Vellore-aMizoram House enkawltu Rev
Vanlalpeka kan phone lawkaengkim fel takin min ruahmansaka. Rev Lalbiakzama leh RevLalremsiama te an lo awmbawka kawng engkimah hmamin lakpui zel bawka an chungahhian kan lawm tak zet a ni.
Vellore-ah hian Mizo damlo-akal, hnathawk leh zirlaiteWelfare neiin an lo awm a, tanpuikan ngaihna kawng hranghrangah min puia an chungahkan lawm hle.
Kar khat damdawi Ina ka
awm hnuah ka kal chu thlak ngaingei tih an hmu chhuak a, tichuandamdawi In atang chuan minchhuah tira Kal min petheitu turngaihven a ngai ta a ni. Kaunauten ka chanchin an hanhriatchian chuan min khawngaih
hle a, an kal min pek theih khaan duh theuhva. Ka u UpaBiakchhunga chin chung lam chukum 60 an pelh tawh avangindoctor-te duhthu a sam tawhlova pawi an ti hle. Ka uChhuanawma, ka nau Liana leh
ka u fapa Marama te Vellore lokal tur chuan an inbuatsaih ta a.
Liana leh Marama hi nupui fanaunei tawh an ni a, an thiannutepawhin an remtihpui thlap a ka
lawm hle. Ka u Chhuanawmahian min pek ngei a duh avanginamah atangin doctor hnenainentir kan tan ta a.
Kathmandu lam:Kathmandu lam nen kan
inbe pawp thei reng a, zingah
Madini hian sms hian GoodMorning min rawn ti thina,8thAugust tuk pawh khan tukdang ang bawkin Good morningtiin leh naupang pawh anhlimtlang tih a rawn thawn a. Ahnu reiloteah Madaman Madini
a stroke-a zai a ngai dawn an titiin min han hrilh chu hriatthiama har hle mai, ka sms ka han enleh thin midang ziak a ni bawk silo, ka phone kir thei bawk si loa, mahse Gauhati lamah Rev. F.Ramdin-mawia ka han phone a
Kathmandua ka thawhpui Dingate nen an lo in phone kuala thilchinchang chiang kuang zawkinmin han hriattir ta a. Stroke nilovin lunglam harsatna a ni zawka. A hnuah Dinga hian min rawnbia-a chiang zualin min hrilh taa. Madini hian a lung a arteryahblock a awm avangin harsatna
-
8/3/2019 Issue: October 2011
18/48
Kohhran Beng18
a nei a, chu chu tihfai a ngai a nia. BMS missionary Dr KatrinaButterworth te nen an inberawn
a, ani hian BMS Hqrs. hotute ahriattir nghal a.Vanneihthlaktakin Hospital \ha tak maiNorvic-ah an in-admit a. Zai hantih hian major operation (Openheart surgery), ni lovin a b^natangin a artery-a hmanrua
hawlhlutin a lung-aartery blockawm chu an tifai ta a ni. Hethiamna hiAngioplasty an ti a,a changk^ng hle a, a rei lo va,mahse a to >m >m thung a ni.Keima tana ins>nso-na mah neihb^k s>nga inenkawl ngaih laia inlama hetia harsatna kan tawk hingaihtuah ngaihna pawh ka hre lo.
Mahse kohhrante \awng-\aina hi keini chhung hian a takinkan chang mawlh mawlh mai anih hi. Tichuan min hruaituMadama chu a rangthei ang
berin Kathmandu lamah a kir lehta a. BMS hotuten a rang theiang berin engkim an ngaihtuahasenso zawng zawng hi mintumsak ta vek a ni, kan va hanlawm teh lul e. Kan lawmzia hikan lei leh ka hian a sawi fiahthiam dawn lo a ni. Hetih lai velaKathmandu-a kan Mizo unaute
thatzia leh min hmangaihzia hi amak thlawt a ni. Kei awm mahila ka tih theih loh tur thlengin
thlengin min tih sak zung zung a,BMS hotute chet hma-in sumlehpai tul zawng zawng pawhmin lo peksak vek a nih chu. Anchungah ka va lawm tak em!
Thil mak tak chu:Kohhrante tawngtaina hian
thil a tihtheih zia hi lo hre tawhthin mah ila a taka han chan chiahhian a chiang leh zual a ni.Doctor-te chuan 100%-in kanzai hlawhtling e an ti a, chu aipawha mak leh lawmawm zualchu doctorte hian Madini hi zan
thum CCU (Coronary CareUnit, hei hi lung lama harsatnanei te leh a dangte pawh enkawlbik ngai an dahna a ni)-ah an dahhnuah wardpangngaiah sawnleh tur a ni an ti a. Thawhleh tukadoctor ten an va check leh
chuan Madini chu a lo \ha vek anih chu! CCU-ah dah a ngaitawh lo mai ni lovin tlai lamahHospital atangin kan in lamahan hawn tir a nih chu! Hei hi\awng\aina rah a va ni chiangteh reng em! Lawm thu sawimawlh mawlh a ni kan tih theih
t^wk chu.
-
8/3/2019 Issue: October 2011
19/48
Special October 2011, Issue 19
Vanduaina kara vanneihna:
Vellore hi India ram mai nilovin khawvelah pawh Kal thl^k
(transplant)-ah na na na chuanan lang tham hial a. Hei vang hianan hming \hatna hum z>l tur hianan fimkhur >m >m a, kal petu(donor) hris>lna kha an ngaipawimawh >m >m a. Natna raurau-ah zunthlum (diabetes) hi an
duh lo zual a. Hei bakah hian ape tu tur kal kha a hrisel tur a nia. Hei vang hian ka u leh nautechu fimkhur takin an zun te anthisen te leh \ul dang zawngzawng an han tih khan an kal khami dang p>k atan >m chuan anduhthu a s^m ta lo va.
Ka u fapa pawh a nu leh paten zunthlum an lo neih avanginamah hris>l reng mahse petu(donor) ni tur chuan \ha an ti lodeuhva, mi dang zawng turin minti ta a ni. A tirah chuan a
beidawnthl^k ram ram hle mai,mahse Pathian hn>na lawmthusawina tur kan hmu ta hlauhzawk. Keima tan, kan chhung-kuaah a pakhatna atan pawh kalpetu hmuh a har chuan an ni hi lochhe ve leh sela a petu tur(donor) chu a v^n lehzual dawnbakah s>nso a turu luluk dawn
a. Hetia an kal \ha lo in\an kanhan hria hi kan lawm hle a, a theihang ang-in damdawi inah chuan
doctor-te a hranpaa hmu-infimkhur takin check up te neiininenkawlna (treatment) kan neithei ta a ni.Donor tura lo kal tekha damlo (patient) an ni tahlauh zawk a nih chu. JosefanPathianin in hmaah mi lo tir
hmasa a nih hi a tih ang deuhmai khan kan chhungkuaaharsatna lian tak lo thleng thei khabuaina zual thlen hmain kan hrechhuak ta hlauh a ni. Pathian hiankal thl^k kher lovin min la tidamthei tih ka hria a, mahse kal thl^kngeia zir chhuah tur min dah pawha ni mai thei bawk. A eng pawhchu ni se Ama ropui nan ni ngeirawh se.
A inthlahrunawm khawp mai:Vellore kan han thlenga
CMC (Christian Medical
College) chuan an motto atanNot to be ministered unto butto minister ti hi an tar kuau maia. Rawngbawlsak tur ni lovinrawngbawl turin tih ang deuha ni ang chu. Ka dinhmun kachhnchhuak ve si hi chhung leh khattebakah kohhran leh khawtlang
-
8/3/2019 Issue: October 2011
20/48
Kohhran Beng20
bakah kan thawhpui missionBMS ka ti hautakin ka ti luhaihle mai a. Kal thl^k chu a
kaihhnawih a lo tam dawn hle anih hi. Keimahni lam mai ni lovinka nupui Madinite chhung lehkhatte nen kan ph>k buai a nideuh ber mai. Khawvel chawkbuaitute tih ang deuh mai khakan ni awm e. Mite kan chunga
an \hatna zawng zawng lah hi kanchhungkua hian kan damchhungin kan rng d^wnr>ng r>ng bawk lo. Kan mihringpuite mah kan inrul s>ng lo a niaLalpa \hatna hi kan va rul s>nglo lehzual >m!
Ka \awng\aina:Nikum lamastroke avanga
ka damloh khan testimony minpe a, tuna hetia keimah mai nilo, ka \hiannu Madini pawh a lobuai ve leh zelte hi Lalpa hianhlawk taka min tuar chhuah tir
ngei turin ka \awng\ai a ni.Keimahni tan mai ni lova min
\awng\aisaktu leh duhsaktute tanpawha thlarau lam malsawmnaeng emaw ti tala a thlen ve theih
hi ka duhthusam a ni.Tlipna:
Aw le, a tawp ber atanchuan lawmthu bawk ka sawi lehduh. Kohhran leh mimal nasataka min \awng\aisaktu lehthilp>k hlu tak min petute hi kan
rul s>ng r>ng r>ng d^wn lo cheu a, mahse Lalpan rem hre takinmalsawmna tam takin vnah emaw kohhran tintehn>nah lawmthu ka ngeia sawihi kan ch^k tak meuh a, mahse
kan thei si lo. Tichuan hei hikhawngaihtakin in hn>nalawmthu kan sawinaah min lopawm sak turin ka ng>n che u ani. A malswmna hn^r kang vengai lo khan in mamawh tinr>ngah hneh takin tisa leh thlarau
lam malsawmnain v
-
8/3/2019 Issue: October 2011
21/48
Special October 2011, Issue 21
Baptist kohhran hi Protes-tant kohhranah chuan a lian berkan ni a, khawvel huap angpawh a mi challang leh hming-thang pui pui an thahnem hle a.USA khu Baptist tamna a nih
avangin America ram inrel-bawlnaah pawh Baptist hianhmun lailum tak a luah fo reng a.American ram rorel khawl, anMP rual zingah pawh Baptist mileh sa an \hahnem hle reng a. Anram hruaitu President zingah
pawh Baptist mi leh sa aninphum zauh zauh thin bawk.American President 16-na, USPresident zinga hmingthang berpawl, pa nun tluang leh thuthiam,bawichhuahtu hmingthangAbraham Lincoln kha Baptist
pachal a ni a. Lincoln thlaktuPresident 17-na AndrewJohnson pawh Baptist bawk ani a. President 29-naWarrenG Hardingpawh Baptist a nileh a, President hmingthangpawl tak President 33-naHarryS Truman pawh Baptist a ni,President 39-naJimmy Carter
phei chu kohhran Upa, S.Szirtirtu a ni a. President 42-nathusawi thiam leh hmel ngainatawm tak William JeffersonClinton, Bill Clinton ti a kanhriat pawh hi Baptist mi leh sa
bawk a ni. Clinton hun laia VicePresident Al Gore pawhBaptist a ni a. Al Gore hikhawvel huap-a Environmenthumhalhtu pawlah a thusa pawltakah a awm a ni.
(US tih lohah chuan India
hi Baptist tamna ber pawl ani a, India ramah hian Baptist
member nuai 24 vel zet kan
awm a, Catholic tih lohah
chuan kan lian l^wt lak a ni)Russian CzarAlexander -
1 (1777-1825) kha Baptist a ni
a, Nigeria sipai hotu thin,1999atanga President mawhphurhnachelh ta Olusegun Obsanjopawh a hang dum hle nainBaptist a ni. Kum 1873 -1878inkara Canada Presidentmawhphurhna chelhtuAlexan-der Mackenzie pawh Baptist ani a, Japan Prime Minister 60-
- Upa Biakthansanga Khiangte
Baptist Mi l^rte
-
8/3/2019 Issue: October 2011
22/48
Kohhran Beng22
na Yukio Hatoyama pawh
Baptist a ni. Sakhaw puithiam
leh thuhriltu lar zingah pawh
Baptist mi leh sa an awm nualmai. Kum zabi 17-na a thuziak
thiam leh thuhriltu hmingthangber pawl, Bible dawta lehkhabu
hralh kal ber Kristian Vanramkawngzawh (The Pilgrims
Progress) ziaktu John Bunyan
chu Baptist pachal a ni a. JohnBunyan hi pa huaisen, a thil
hriatte huaisen taka puang thina ni a, chu vang chuan lungin hial
a dai phah a. Kristian Vanram
kawng zawh pawh hi Bedfordtan ina a tan laia a ziak a ni. Kumzabi 19na a British thuhriltu larleh Pathian hman em em The
Prince of Preacher tia an koh
Charles Haddon Spurgeon
kha Baptist a ni.
Vawiin thlenga khawvelin
thuhriltu lar leh ropui bera an
chhal, feet 6 a sang, thusawileh baseball khel thiam tak
Billy Graham hi Baptist a ni.
American mipuite thinlungahBilly Graham hi a tla nain, an
President ai te pawhin an
ngaisang zawk a, American tiAmerican tu ah an ngai hial ani. Billy Graham hian ram 185-
a mipui maktaduai 215 zet
hmaah rawng a bawl tawh a,
TV, Video, Film,Webcast
atang phei chuan arawngbawlna hi mi
tluklehdingawn hnih chuangzetin an ngaithla tawh bawk a.
Kum 1948 atanga 1993 inkarkhan a rawngbawlna atangin mi
maktaduai hnih leh nuai nga
zetin piantharna an chang tawha. US President eng emaw zat
Lyndon B.Johnson, GeraldFord, Jimmy Carter, Ronald
Reagan, Bill Clinton, George
Bush te chhungkua thlenginthlarau nun lama an biak rawnber a ni a. US President hluiLyndon B.Johnson leh Richard
Nixon vuina ah thu a sawi a,Ronald Reagan vuina ah pawh
thusawi tura tih a ni nain a dam
that loh avangin a sawi thei lohlauh a ni.
A thusawiin nghawng aneih tur pawh ngaihtuah lova a
ngaih dan huaisen taka sawi
pawp pawp thin AmericanEvangelist lar ber pawl, kum
2007 a chatuan rama chawlta
Rev. Jerry FalwellkhaBaptist pachal a ni a. Falwell hikohhran member 20,000
-
8/3/2019 Issue: October 2011
23/48
Special October 2011, Issue 23
awmna Thomas Road Baptist
Church, Lynchburg, Virginia ah
Pastor hna thawk thin a ni.
American Evangelist lar tak,tawngtai dam thei; a tawngtaina
atanga Cancer leh natnakhirhkhan pui pui pawhin
damna an chan na thinKathrynKuhlman te British thuhriltu lar
David Pawson te, China rama
Missionary a kal taLottieMoon (1840-1912) te pawh
Baptist an ni a. Lottie Moonhian kohhran member
maktaduai 17 dawn awmna
Southern Baptist Church ahmissionary rilru nasa takin a tuha. Southern Baptist Church ahhian 1888 atangin kumtin
Krismas dawnah Lottie MoonChristmas Offering for
Missions an buatsaih ziah a,
chuta an sum hmute chuMission field a Krismas hmanna
atan an pe thin a ni.
India rama news channel
lar leh ngaihhlut hlawh tak
CNN- IBN hi Southern
Baptistta a ni a, kum khatah
dollar maktaduai 800 vel zet
an seng thin a. India rama
news channel lian ber pawlKristian ta a ni hi Hindu lam
atangin ngaimawh fe fe a awm
nawk a ni. Missionary te pa an
tih hial William Carey pawh
Baptist pachal a ni. Harsatnaleh thihna meuh pawhin a
tukdawl theih loh WilliamCarey hmalakna zarah Hindu
hmeichhe tam tak pasalteruang hal ruala halhlum turin
thihna an pumpelh a, a hova an
din Serampore College pawhvawiin thlengin India rama
College tha ber pawl a la ni zela ni.
American sumdawng
hausa, Standard Oil Companydintu John D.Rockfeller(1839-1937) kha a hun laiakhawvel a pa hausa ber leh
American zinga dollar tlukleh-dingawn aia tam nei hmasa ber
a ni a. Erie Street Baptist
Church ah Sunday Schoolzirtirtu a ni thin a, an kohhranah
sum hlawm lian pui pui a pe
thin a, an kohhran chuanAmerican chhim lamah School
leh College eng emaw zat andin hial a ni. Medicines,
Education leh ScientificResearch atan ringawt dollar
maktaduai tluklehdingawn khat
chuang a pe a ni.
-
8/3/2019 Issue: October 2011
24/48
Kohhran Beng24
Mihang, Civil right leader
lar thusawi thiam leh mi hneh
thei, a thusawi pakhatI have a
Dream phei chu namen lova larRev.Martin Luther King Jr.
teRev. Jesse Jackson te pawhsawi hmaih chi an ni lo. Mi
hming \ha leh lar zingah Baptistmi leh sa tam ta an awm laiin,
misual hmingthang pui pui pawh
an kat ve nawk a ni. Cowboythawhthu kan atchilh hun, High
School kan kal laia kanngaihsan em em, Outlaw
hmingthang, puakruk phawi
rang leh huaisen bawk si, a hotenena Rel rawk thin Jesse Jameskha Baptist a lo ni reng a. JesseJames ang bawk a Cowboy
rura takHarry Longabaugh ,Sundance Kid ti a lar zawk
pawh Baptist bawk a lo ni.
Zai mi zingah pawh
Baptist mi leh sa an kat nawk
mai. Reality Show ropui ber angaih, helai atang pawhin thalai
mai ni lo, nu leh pa tam tak
pawhin an lo tuipui ve em emAmerican Idol ah season 2-na
a American Idol atana thlan
Ruben Studdartte AmericanIdol season 4-na a Idol a tanan thlan Country singer Carrie
Under-woodhi Baptist an ni.
Carrie Underwood hi
American Idol zingah
hlawhtling ber a ngaih a ni a,tunah hian album copy
maktaduai 15 chuang a hralhtawh a ni. Country singer lar
Glen Campbell te RoyOrbinson te country singer,
actor ni bawk Kris Kristof-
ferson te, hranghlui chanchangtaDonna Summerte,
Gospel singer lar Mahalia
Jackson te, rock star BillHaley te, Buddy Holly te,
Diana Ross te, Jeolous Kindhla nalh taka satu RitaCoolidge te Baptist an ni a.Zaithiam leh lemchan thiam
Whitney Houston te, BaptistPastor fanu nula hmel \ha leh
zei, zaithiam leh lemchan thiam
bawk, virgin ngata pasal nei
Jessica Simpson te, eng
emaw hun laia Pop Queen ti
hiala an koh zaithiam larBritney Spears te, zaithiam
Backstreet Boys group a mi
Nick Carterleh a unauAaronCarterte,Ashlee Simpson tepawh Baptist mi leh sa an ni.
Tunlaia tleirawl rual hoten an
lawm leh an ngaihsan em emMiley Cyrus te pafa te pawh
-
8/3/2019 Issue: October 2011
25/48
Special October 2011, Issue 25
a hnima inhmin ngat a
Baptisma chang an ni.
Lem chang mi zingahpawh Baptist mi leh sa an awmnual a, Hollywood nula nalh
Ava GardnerlehBette Daviste, film lama chawimawina
v^wr t^wpAcademy Awarddawng pha ngat KevinCostner te, Delta Force leh
Commando film a chang bornagain Kristian an tih mai
Chuck Norris te pawh sawi
hmaih chi an ni lo vang. KevinCostner hi Underworld film-ah
tuipui hnuai khawpuiahkhawsak vang nge Oil bua
avanga tuipui bawlhhlawh thinleh sangha leh luia cheng
nungcha ten an thihpui thin hi a
vei hle a. Tuifinriat tithiang-hlimna tur khawl a lei a, chumi
hmangin a thawk miah miah a
ni. Chuck Norris hi film ah
Commando rothap, nunna hieng atan maha ngai lo lemah te
a chang \hin nain a takah
chuan pa nuntlang pui a ni a.A sum leh paite mi harsa leh
retheite tan eng emaw zat a
theh chhuak a, a sum leh paitechuan India ram pawh rawnthlengin New Delhi-a
Paediatric HIV/AIDS en-
kawlna in atan te, Karnataka
a mitdel School atan te,
Cochin-a rilru buaite enkawlnaatan te sum eng emaw zat a
thawh a ni.
Tin, Kristian lekhabu engemaw zat a ziak a, Americanrama vantlang zirna ina Pathianthu nasa zawka an zir theih nana
hmalatu pawl, National Councilon Bible Curriculum in Public
Schools-ah Director a ni a,
Public School-ah tawngtaina anneih tam zawk theih nan theih
tawp a chhuahin hma a la bawka ni. Hollywood Actor lar, hmui
hmul zuah inhmeh leh nuih tizatakEddie Murphy te AcademyAward te pawh dawng tawh
Warren Beatty te pawh Baptistan ni.
Infiam mi zingah pawhkhawvel hriat laih khawp a
hmingthang an awm nual a,thenkhat lo tarlang ila. British
tlangval Triple Jump-a Worldrecord siamtu JonathanEdward hi Baptist a ni.
Jonathan David Edwards hiMay 10, 1966-ah London-ah
a piang a. West BucklandSchool-ah kalin Durham
-
8/3/2019 Issue: October 2011
26/48
Kohhran Beng26
University pawh a dai chip hle.
1991 World Championship ah
tripple jump-ah Gold medal la
ngei tura ngaih a ni a, mahsefinal chu Pathianniah an neih
tak avangin Pathianni bawhchhiat ai chuan final-ah a tel ta
lo va. Mahse chung lam chuanchu thil chu an theihnghilh lo a
niang, 1995 World Cham-
pionship-ah Tripple Jump-ahfeet 60 a thui zuangin record a
siam a, chu chu vawiin thlenginkh
-
8/3/2019 Issue: October 2011
27/48
Special October 2011, Issue 27
- Upa C.L. Bika
NUN KRISTA
(Nikodema chanchin a\anga NunKrista zir chianna. John 3:1-16)
Thuhmahruai:
Nikodema hi a hming awmzia chuMipui hnehtu tihna a ni. Juda sakhaw
hruaitu, zirtirtu, Farisaite zinga tel,
Sanhedrin member, zana Isua hnena kalhmasa ber a ni. A hming hi Judaho
zingah chuan tlanglawn tak a ni. Judate
roreltu ni mai lovin zirtirtu a ni a, Isuathiltih Kana khuaa inneihnaa tui Uain-a
a chantirte kha a hmu a, a in ve ni ngeitur a ni. Chuvangin Isua hi kawm chian
a, a hnen atang hian a chanchin hriatchian a duh a. Chuvangin a hmuh fal
theihna remchang zawngin zanah Isua
hnenah a kal a. A thil hriat duh, a nunina mamawh em em, a hriat belh duh ang
chi zawng zawng, a nuna harsatna a
neihte chu a inbunruak ta vek a. Isuahriat chianna nun neiin Nun Krista a ni
tih chu a lo hre ta a ni. Farisaite zingazana Isua hnena kal hmasa ber record
a lo siam ta a ni.Roreltute zingah hian Josefa mi fel
tak a awm a, a ruk a Isua ring tlattu a ni.
1. Nikodeman Kristian nun puitling
a lo nei ta (Joh 3:1-21): Isua a hriatdan- Van atanga lo kal a ni tih a chiang
a. Pathian fapa, van
atanga lo chhuka,
misual te tana kraws-akhenbeh tura chu a ni
tih a chianga. Amah
ringtu, tu pawhinchatuana nunna anneihna tur Isua chu a nitih a hria a, a ring ta a,
chu nun chu a lo nei ta
a ni. A nu chhula tuiahchuan mihring a din a nih
chu a chiang a. Tuiatanga mihring famkima
a lo piannaah chuan a
chiang a. Thlarauvapianna, Pathian hnen
thlen theihna Isua,Mosian dar rul a khai
k^n ang kha a ni tihrinnain a pawm a.
Pathian hmangaihna
khawvel tana a nunpetu chu Isua hi a lo nitih a hria a, amah ringtuapiang ten chatuana
nunna an neih tur chu a
hria a, a ring ta bawk a.Chuvangin a nuna
harsatna awm zawngzawng chu a lo bo zo ta
vek a. Nun Krista chu
a lo nei ta a ni.
-
8/3/2019 Issue: October 2011
28/48
Kohhran Beng28
Nikodema chanchinah hian eng
nge zirtur kan neih ve le? A
hriat chiannaah hian kan chiang
ve em?
2. Isua tan tlattu a lo ni ta:Joh 7:37-52 thleng thu
kan chhiar chuan Isuan Judatekrh a.
Juda sakhaw hruaituten
Isua an hriat loh luih dan hi
Thuthlung Thar >ng atang chuana rapthlak hle a ni. Sanhedrinmemberte hmaa Isua a \an tlatang hian kan thiante leh
Roreltute hmaah pawh, khawihmunah pawh Isua hi Pathian
fapa, min chhandamtu a ni tih
hi i \an tlat ang u. Kan thih nithleng pawhin.
3. Isua chungchang thuaZawlnei lo hrilh lawkna
tidiktu an ni: Joh 19:38-40,Isaia 53:9 a thih hnu chuan
mi hausa hnen lamah a awm aa tih chu Sanhedrin-te zinga
member rinawm taka Isua zui
tlattute Josefan a thlan thar lehpuan zai sin mitthi tuamna ang
chi chu a thawh a. Nikodema,hman zana Isua hnena kal kha
a haw leh tak thu Bible-ah ziaka ni lo. A ni chuan Murra leh
eloe chawhpawlh sa kg 34 a
rit chu a rawn keng a, Isuaruang chu nasa takin an chulh
a. Murra leh eloe te hi rimtuiem em, mitthi ruanga an chulh
-
8/3/2019 Issue: October 2011
29/48
Special October 2011, Issue 29
thin a ni a. Chuti ang kg 34 chu
a man a tam hle ang, Mahse a
hautakna lam ngaihtuah lovin
chutiang chu buatsaihin an zalhta a. Isua chung changah in-
s>nso an hreh hauh lo.
Isua thih hnua thil awm dantur zawlnei ropui Isaia sawi lawkhi a lo va mak em! I han bih
chiang teh ang u. Isaia 53:9-12
A thlan chu misualte lamah an
ruat sak a, A thih hnu chuan
mi hausa hnen lamah a awm
a; A chi thlah chu a hmu tawh
ang.
A dam chhung ni a tisei ang,
Lalpa duh zawng chu a kutah
hlawhtling takin a awm ang.
A nunna thawhrim rah chu a
hmu ang a, A lungawi tawh
ang.
Chhiahhlawh fel tak chuan a
hriatnain mi tam tak thiam a
chantir ang. An khawlohna a
phursak ang. A ni chuan miliante chanvo ang ka sem ve
ang.
A ni chuan rallak sum mi
chakte a sem ve ang. Bawh-
chhetute zinga chhiar tela a
awm avangin mi tam tak
sualna a phur a, Bawh-
chhetute tan chuan a tawng-
tai sak a.
Isua a thiha, a thawhlehhnua thil lo thleng leh thil lo awm
ta zel leh tuna kan dinhmunthleng hian ngun takin thlir zui
ta zel ila dik lo hmuh tur kan
hria em? Pathian zawlneite hi anlo va ropui em! Hengte hi kan
chanvo vek a ni. Nun Kristachu kan nun chhuahpui theih
nan nun hi Krista a ni si a, thih
pawh hlawkna a la ni zel. Kristatana thih aiin Krista tana nun hia harsa zawk a, chhiartu zawngzawngte Nikodema chanchin
atang hian Nun Krista hi i zirchhuak z>l ang u. Lalpan
malsawm rawh se.
( A ziaktu: Upa CL.Bika hi
kum 90 dawn a ni tawh; chuti
chung chuan Kohhran Beng piancham lawmna (Special
Issue)-ah a rawn tel thei ziah
hi kan lawm hle. Amah hi
Lunglei Bazarveng Kohhran
puipamin a ni.)
Kei zawng nun an neih nan; tam taka an neih
nan lo kal ka ni. - Lal Isua
-
8/3/2019 Issue: October 2011
30/48
Kohhran Beng30
Charles Wesley-te unau hi an tam asin, 19 teh meuh zu nia!
Chu mi zingah chuan a naupang ber dawttu, 18-na a ni. A Pa chu
Samuel Wesley a ni a, a nu chu Susani a ni. December 18, 1707khan Epword, England-ah a piang a. A pa pute atang daih tawha
lehkhathiam leh rawngbawltu, Anglican mi nghet leh hlun an ni a.A nu hi thlarau mi, a pasal tanpuitu tha tak a ni a, fate enkawl
thiam tak a ni.
Wesley chu kum 19 a nihin Oxford University-ah a lut a.Graduate a nihin an kohhranin America-ah Indian-ho Chanchin
|ha hrilh paha Georgia biala Governor pui turin a tir a. Mahse,
rei vak lovah lunghnurin England-ah a haw leh ta mai a. Chumihnu lawkah chuan May 20, 1728-ah Pentikos niin Maravian-ho
zingah an inkhawm a. Wesley chu a lo danglam ta a. Zanah Kristahnenah ka inpe a. Kristan a hneh vek a, kan dil kan ngaihtuah aia
nasa daih min tihsak thei tih leh chhandam nih inhriatna ka lo nei a,
ka lawm ta a ni, tin a ziak.
Chuta \ang chuan mi dang hnena Chanchin |ha hril hi a vei
ta a. An unauvin an theih ang tawkin an buaipui ta a. London tanina tangho an nghaisa rethei lutuk te, hapta ruk dan zela a huhova
khaihlum leh ennawma siam thinte chu an vei a. Rawng lutuka mian that thinte chu an bei ta ngat a. Thuhril leh hla siam chu an beingawrh ta a ni.
Wesley leh a unaupa chu Kristian khawvela mi ropui an ni a.
Kohhrana harhtharna lam kawngah hian chanchin nei ber pawl anni ang. Thuhril leh hla lamah an langsar zual a, Revival movement
hmahruaitu leh a kul a tai ber an ni a. Methodist kohhran hringtute
zinga chhiar tel an ni.
CHARLES WESLEY
(1707 1788)
Hla leh a phuahtu-9:
-
8/3/2019 Issue: October 2011
31/48
Special October 2011, Issue 31
A thuhril leh hla siamah leh engkimah Isua a dah bulpui a, a
laipuiah a hmang zel a ni. Evangelical Kristiante zingah an hun lai
na na na chuan ani aia lar leh ngaihsan hlawh an awm lo hial ang.
Ziaktu pakhat phei chuan, Wesley-a chu Isua leh Paula dawttua ni a ti nia. Isuan a tlan a, Paulan a sem darh a, Wesley-ana kai tho, an ti hial reng a ni. Thlarau saltangte leh chaute atiharh a, a kaitho thin.
Charles-a hian hla 6500 aia tam a siam niin sawi a ni a. Kan
hla buah pawh hian hla 10 lai a awm a, chungte chu
No. 15-na, Pathian mite u, A thu puang rawh uNo. 46-na, Pathian hmangaihna chungnung ber
No. 63-na, Aw, mi sang tam tak zaite chuNo. 84-na, Ngai ru, van mi tlangau chu
No. 184-na, Engtin nge ni, ka Chhamdamtu
No. 229-na, Lalpa chu a tho leh taNo. 240-na, En rawh, chhum zingah a lo kalNo. 275-na, Isu, ka thla hmangaihtuNo. 376-na, Aw ka thlarau, tho la
No. 544-na, Isu, zaidam leh nunnem
Heng hlate hi kan sawi zau vek hman dawn lo va; Wesley-a hlate zinga ropui ber ni mai lo, English hlate zinga ropui ber an tih
hial Isu, ka thla hmangaihtu tih hla hi tawitein sawi chhunzawm
teh ang. American thuhriltu hmingthang Henry Ward Beecher
chuan, New York-a mi hausa ber neih zawng zawng aiin he hlaphuahtu nih hi ka duh zawk, ti meuhvin he hla a duhzia hi a sawi.Thuhriltu hmingthang bawk C.H. Spurgeon-a chuan he hla an sak
laia mi pakhat piangthang a mit ngeia a hmuh thu a sawi a.
Isu, ka thla hmangaihtu,
I hnenah min hruai z>l rawh;
..............
Ka Lalpa, min hruai z>l rawh,
I vanram min thlentir rawh.
-
8/3/2019 Issue: October 2011
32/48
Kohhran Beng32
Kumin Assembly Lunglei
Rahsivenga rorelna chuanBhutan rama mission field hawn
duhna leh rem tihna lungrual takapass a lo ni ta a. He thu hian kan
nupa min tilawm hle a ni. Tunah
hian Bhutan rama luh theihbeiseiin Kohhran pawl hrang
hrangte Bhutan ramri ah an awmmek hlawm a ni.
Kumin 2011, February
thlaa TBZ inkhawmpui Electricveng Presbyterian kohhhran
Aizawla awmah khan Bhutanatangin Palai an lo kal ve a, kan
inah chaw te kan eipui a. Kan
hlim hle a. Kan han inkawmchian chuan kan awm laia
naupang min lo hre em em tu kha
a lo ni a, tunah an Pastor nupui
a lo ni reng mai a. Keimahniinchhung ngeiah Bhutan mitenena chaw kan eiho ta chu kanhlim hle a ni.
Tin, Baptisma an chan dante
kan han zawt fiah a, tuia inhnimngeiin an lo chang tih an sawi a.
Min tilawm lehzual a. Baptist
Bhutan-ah
MISSION FIELD THAR
-Rev. K.D. SiamlianaMission Field puitling ngei ni theitura hmalak a \ha hlein ka hria.Kan lo thawh tawhna anih
avangin ringtu Baptisma mi engemaw zat hnenah kan chantir
hman a. Kan rilruah chuan
Bhutan hi Baptist Mission Fieldangah kan dah tlat a ni. Baptist
Mission leh Bhutan ram chung
changah hei hi han tarlang teh ang,tam takin an hriat loh avangin.
Bhutan ramah hian BCM-inrawngbawlna a lo nei tawh thin a
ni tih hre lo tam tak kan lo awmtawh a. Bhutan ram tan \awng-
\aina pawh a reh lo chauh a ni
mai thei e. Chuvangin \awng\ainatam tak kohhran leh mimalpawhin kan hlan theih nan.
Kum 1975 khan Hnahthial
bialtu a kan awm laiin BCMHeadquarters ZBM (Zoram
Baptist Mission) hotuten BCMPastor zawng zawngte hnenah
Bhutan rama missionary a kalturin kawng a inhawn chungchangah lehkha an thawn
chhuak vek a, hotute chuanPastor zawng zawngte chhanna
-
8/3/2019 Issue: October 2011
33/48
Special October 2011, Issue 33
chu ngun taka an ngaihtuah hnu
chuan keini chhungkua chu
Bhutan rama kal tur chuan thlan
kan lo ni ta a.
Hetih lai hian Zoram Baptist
Mission tih a ni thin a, ZBM hotu
ber, Secretary chu Rev. H.S.Luaia a ni a, May thla 1975 ahchuan Hnahthial-ah a lo kal a.Bhutan rama kan kal tur chu min
thlahna inkhawm Hnahthial Biakinah buatsaih a ni. Pathian thu
ropui tak leh fuihna thu ropui takin
min thlah nghe nghe a ni. Hetihhun lai hian India ram pawnah
ZBM tirha missionary-a chhuakmizote kan la awm lo va. ZBM
hi India ram pela Chanchin |haavanga missionary-a chhuakhmasa ber Mizoram atang chuan
a ni nghe nge a ni.
Tichuan June 1975 ah
chuan Bhutan ram chu kan thlengta a, nikhat chiah kan hahchawl
a, kan hna kan zawm nghal ta a.Kan nu (Mrs P. Lianngengi) chu
damdawiin ah record keeper ina thawk nghal a. Kei chu
Assistant Administrator in ka
thawk nghal bawk a.
Zing dar 8 ah devotion
(Bible chhiara a hlasak hona leh
tawngtaina) staff te Kristian leh
Kristian lo te pawh telin kan nei
phawt thin. Tichuan keimahni hna
theuh kan thawk tan thin a ni.Hna kan ngahin kan tawkrim hle
thin a, Pathian ni hian inkhawmnaChapel ah kan nei thin a.
Naupang Sunday School pawhkan nu in a neih pui thin a ni.
Bhutan ram khawchhak
lamah Mongar ah kan awm e,heath hian kum 6 kan awm a.
Ringtu Baptisma pawh kan
chantir hman a. Heta tang hianBhutan khawpui Thimphu
atanga hla lo te ah GidakomTLM Hospital ah min sawn leh
ta a. Hetah hian kum 4 aia reideuh kan awm leh a, ringtu
Baptisma pawh kan chantir leh
thei bawk a ni. Bhutan ramchhung hmun pawimawh tak
taka rawng kan bawl theihna
chhan hi The Leprosy Mission
kaltlanga missionary a Bhutanram chhung ngeia lut thei kan nihvang a ni. Bhutan sorkar hian
TLM rawngbawlna hi a ngaipawimawh a chuvangin harsatna
kan neilo tih theih a ni.
Kan nu Birthday ah Bhutan
lal fanu Princess ngei pawh kaninah lo kalin min rawn tlawh a,
-
8/3/2019 Issue: October 2011
34/48
Kohhran Beng34
kan tan chuan a lawmawmin a
thlamuan thlak viau a ni. An lal
fanu naupang ber hian TLM
Hospital a thawh hi a chak tlatmai a. Palace ah sipai te ven
rengna hnuaia awm kha a ningve thin ni awm tak a ni. Tunah
chuan Bhutan sorkar kalhmangpawh a lo inthlak ta deuh a,
tunhma lam ai chuan chanchintha
tan kawl a eng deuh mahna tiinkan lo thlir a ni.
Tunah tha tharin Bhutan ah
Mission Field hawn leh a lo ni tahi a lawmawm tak meuh a ni.
Amaherawhchu tum ang leh duhangin thil a awlsam kher rih dawn
lova, chuvangin kohhran lehmimal ten tawngtaina tam tak
kan hlan a ngai ang. Pathianin
kawng a hawn ngei kan beiseitlat ang a, BCM in Mission Field
puitling a neih thuai thuaia Biak
in han sakte a chakawm hlein ka
hria. Bhutan mite nena Pathian
han fakho a nghahhlelh awm
takmeuh a ni.
Kan ZBM hruaitu lo ni
tawhte Rev. H.S. Luaia te, Rev.
C.L. Hminga te, Rev. K.T.Chungnunga te pawhin Bhutan akan awm lai hian min rawn tlawh
a, a lawmawm in a thlamuanthlak
kan ti hle a ni. Tin, BCM Choiran lo kal bawk a, Haleluia Chorus
an han sa chu a ropui hlein kan
thinlung a khawih ngei mai. Bhutanram hi a lo eng ngei ang tih min
rintir nasa hle a ni.(A ziaktu: Rev.KD. Siamliana
hi Bhutan rama kum 20chuang zet rawngbawl tawh a
ni a. A pension hnuah Saron
veng, Aizawl-ah Baptist
Kohhran khaidingtu berte
zinga mi a ni)
Bible-a Sawm langsarte:Aigupta hremna 10
Abrahama hnena hnam 10 ram p>k 10
Abrahama Fiahna tawh 10
Thil ka tisual der a ni titu 10
Vana ta mei tl^k \um 10
Fapa upa z^wk aia naupang z^wk thlan 10
Bible-a Kalhl>n K
-
8/3/2019 Issue: October 2011
35/48
Special October 2011, Issue 35
Ka naupan laiin ZirtirhBu-ah chuan A hmun takahengkim dah la, a hun takahengkim ti rawh tih a awm
a. Ka hre reng thin. Mizopawh hian hun bi an lo ngaipawimawh hle a. Nula rimhun pawh Zawlbm >m a. Lon-
don a BMS Office-ahchawlhkar hnih ka kal ve a,minute khat pawhin hun anbawhchhe lo. General Sec-retary ka nih laiin hun reitak Office-ah ka thawk a.Zing dar riatah Office kan
kal a. Tu mah kan tlai ngai
lo. B^n pawh dar thumahkan b^ng rual vek thin.
Cherra-a Pathian Thu kazir ve lai chuan zan tinin
chh
-
8/3/2019 Issue: October 2011
36/48
Kohhran Beng36
Pastor ka nih hnuinzanlai dar 12-ah hian ka\awng\ai \hin. Zingah lamah
Biak ina zing \awng\aina kapelh ngai lo. Biak in ka thlentheih tak loh hnuin kanhuanah \awng\aina hmun kanei ta a. Chu pawh chu ka tana lo harsa ta a. Kan khum
pindanah ah \hutphah lehdawhkante ka dah a, chutahchuanDaily Bible Readingchhawpin ka \awng\ai a. Tunthleng hian tl a ni.
Zingah d^r rukah ka tho
thin a, Water Therapy an tihangin tui dah vawhglass rukka in ziah thin a. A \angkaihle a ni. Daikal pawh a tinuama ni. Zing lamah hianbawnghnute ka in ber a. Artuihel pawh ka telh thin.
Chhla ni. Ka tu leh fate chauh nilovin kohhran leh ram tan ka\awng\ai thin a ni.
Hun hman dik hian kannun kawng hi nasa takin a\anpui thei a ni. Lal Isuaangin \awng\aina hun hi ihmang ve ang u.
Bible-a Pakua langsarte:Lunga den mi 9
Bible-in a sawi hmeithai 9
Thuthlung Hluia phar 9,
Mitdel 9
Indona hmasa bera tel lal 9
Thlarau Thilp>k 9,
Thlaau rah 9
-
8/3/2019 Issue: October 2011
37/48
Special October 2011, Issue 37
TRIPURA GOSPEL CENTENARY
(Nov. 25, 1911 - Nov. 25, 2011)
- Upa D.C. Thanga
Tuifinriat ral (overseas) a\anga Missionary tam tak ten
Chanchin |ha put luh tumin kum 255 chhung zet a rei TripuraState a thuneitute phalna an hmuh theih loh laiin Mizo Lal, RajaHrangvungan tu phalna mah dil lovin New Zealand Baptist Mis-sionary Society luh hma kum 27 liam ta, November 25, 1911-ah
kawt kai dang atangin Jampui tlangah Chanchin |ha meichher
a chhi llkum 50-naGolden Jubilee chu
November 25, 1961 khan (a
ziaktu hian tlangval chhuak veMatric pass niin) kan lawm a.
Kumin November 25, 2011 hianTripura Gospel Centenary
lawm kan tum a. A lawmnaahhian Mizorama Kohhran
Zaipawl, Synod Choir, BCM
Choir, ECM Choir te sawminkan sawmna pawh lawm takin
an pawm a, kan nghakhlellehzual a ni. Ka theihnghilh theih
loh chu 25th November 1961
(Inrinni) a, Jampuia Kohhranzawng zawng ten kan hman lai
khan CHAI LAM in ka l^m vehman a, thlalak (black & white)
pawh hmuh theihin ka kawl a.Kan chai l^m laiin Missionary
Sap lema changFell hatlukhumkhumin, Maipawl powder-ahmangin a lo kal a, zo \awng pai
lam deuhin, Pathianin a duh
lo, l m tawh suh u tia min rawn
khap pahin Pathian thute a sawia. Kan pawisain kan ngaithladuh lem lo va, kan l^m kan
khaihlak duh chuang lo va.Chung lai huna ka l^mpuiho tam
z^wk chuan Centenary chu
chung lam a\angin nghakhlel
takin an lo thlir ve ka ring a ni.
He Centenary lawm nanhian Jampui chhuak zawng zawng
hmun danga awmte sawm vek an
ni a. Aizawl khawpui lehMiozram hmun hrang hranga
sorkar hnathawk leh thawk lo,ngamtl^k zual hnenah donation
-
8/3/2019 Issue: October 2011
38/48
Kohhran Beng38
pawh lakkhawm m>k a ni. He
hun ropui leh ni ropui atan hian
tisa leh thlarauvin kan inbuatsaih
m>k a ni. Hlain, Hetiang ni hiRinnain ka hmu lawk thin a
lo tih kha. Nov. 25, 2011(Zirtawpni) hi Jampui Sakhan
Baptist Associatio (JSBA))huam chhung kohhran pawl hrang
hrangte huapin Vang-hmunah
RUAIPUI nen hman tur a ni.CENTENARY RALLY pawh
neih a ni tawh a, October thlaahneih leh tum a ni. November 7,
2011-ah mahni khua \heuhah
Centenary hi hman hmasak vektura r>l a ni bawk.
Mizo Gospel Centenary1984 kan thlen pawh khan, keini
Tripura-a Mizo Kohhran awm
zawng zawngte chuan MIZOmin huap avangin kan \awmpuia,
Mizo kohhran, a bikin (Baptist)
ruaipui leh Centenary lungphun
(Monument) nen kan theihtawpin kan lawm ve a nih kha.
Tunah pawh keini hovin kan
Tripura Gospel Centenary kanlawmna turah hian Mizoram
chhunga Koh-hran awm zawng
zawng-ten min lawmpui ang tihkan ring a, he Centenary atanhian Kohhran hrang hrang, a bo
a bang awm lova \awng\ai z>lturin ka han chah duh che u a ni.
Tripura-a Mizo tl>mt>, ui
hn nawn leh cheu a ni. Zaipawl hrang hrang
inbuatsaih mek, Synod Choir,BCM Choir leh ECM Choir-te
tan kan \awng\ai reng e. Lalpanhe hunah hian Thlarau
Thianghlim tih harhna (Revival)ropui tak rawn thlen ngei turinkan dil reng a, kan Centenary
thawm hi Thlarau mitdel leh
beng-ngawng s^ng tam takTripura ramthima awm ten an lo
hmuh leh hriat theih ngei turin kan
\awng\ai m>k a nih hi.Aw Pathian, nangman
Chanchin |ha min pe,
Lawmthu kan hrilh che a
zarah tih hla hi thinlunga sanawn leh \heuh turin Lalpan
malsawm rawh se.
(Tripuraa kan Baptist tlimpuihovin Gospel Centenary anlawm tur thu chhuah kan ch^k
\hin a, hei a tawp a tawpah
kan hmu ta. An programme
kim chang pawh rawn thawn
sela kan ti hle. A ziaktu: Upa
DC. Thanga hi Behliangchhip
(Jampui) khua a ni)
-
8/3/2019 Issue: October 2011
39/48
Special October 2011, Issue 39
SERAMPORE UNIVERSITY(Senate of Sermpore College)
- Dr. R. Tintlunga Hnialum
Serampore College tia kan hriatlar tak mai hi kei chuan kum1984 khan Delhi a Record Management Course, reilote ka thianpa
F. Sangdawna nen ka vat el vet um khan haw lamin CalcuttaMizoram House ah kan innghat ve a, chutah chuan Rev. K.
Lalzuala, Synod Pastor, Foreign a further study nei tur niin ka
hria, a lo thleng ve a. Serampore hmuh ve ngei ka chak si a, kasawm a, kal man tum sakin min va kalpui a. Henglai hian tuna
Rev. Lalbiaksanga Chinzah hi a zir ve lai a ni a, an chhungin Hostel
ah an awm a; kan va tlawh a. An pa ber chu a lo zin hlan a ni a, reipawh awm lovin Calcutta lamah kan let leh ta a ni.
He College atanga zir-
chhuakte leh a chanchin hre zawk
awm takte hian ziak awm tak anih laiin keiin ka han ziak ve tlatmai hi a mak ang reng viau a. Kan
hnung lam daih kum atang khan
hriat zau duhin ka han ngaihvenve deuh a, kimchanglo takin ka
han ziak ve ngawt mai a ni.
William Carrey-an Pathiankohna hria in kum 1973 ahCalcutta a lo thleng a. Heng hunlai hian East India Compary(Sapho) chuan Missionary an
lawm vaklo. Miten Pathian thuan hria ang a, an sumdawnna a
tichhia ang tih an hlau a ni.
Carrey-a chuan Madnabati/
Midnapore, Malda District North Bengal ah Ting huan
siamtu (Indigo Planter) hna athawk phawt a ni.
Kum 1799 ah chuanEngland atangin BMS tirh
bawkin Missionary pali DanielBrundon, William Grant, Joshua
Maqrshman leh William Ward-
a te chuan India ram an lo thlengve a, anmahni chipui English ho
bel lovin Danish ho belinSerampore ah an lut a, hei hiSerampore Mission intanna bula ni. Kum 1796 khan John
Fountain khan Carey-a hnung a
lo zui ve tawh a, a thi ta mai si a.Kum 2 hnu ah chuan John
-
8/3/2019 Issue: October 2011
40/48
Kohhran Beng40
Fountain hnung zuiin Brundon
leh Grant chu an thi ve leh a.
Missionary 6 kha 3 chauh an
dam ta a ni. William Carrey achuan a thiante pahnih chu a
hnena thawk ve turin a bei chiama, a hlawhtling ta lo a ni.
Hun a lo kal zel a,Serampore lama awm kha
Denmark sorkar Governor,
Colonel Ole Bie, khan a tanpuipeih zawk bawk avang khan
Serampore lama hmun khuarturin Carey-a pawh chuan a rilru
a siam a.
Kum 1800 ah chuanCarey-a chuan Serampore ah athiante pahnih chu a rawn fin taa. Tichuan an pathum chuan
lungrual takin Chanchin |ha hrilhna chu an thawk ta a ni.
Kum 1818 ah chuan India
mite hmasawn nan Missionarypathum te chuan College an lo
din ta a ni. A chunga kan sawi
tawh angin Serampore (Frede-rick-nagore) hi Danish Colony
a ni a, College an dintirh lai pawhhian College Governor atan
chuan Serampore awptuGovernor chu ruat a ni.
Kum 1827 ah chuan
Denmark lal King Frederick VI-
na chuan Serampore College
chu zirna peng hrang hranga
Degrees, Diploma leh Certificate
pek theihna thuneihna a lo pe taa ni. Hei hi Royal Charter an tih
thin chu a ni.Kum 1846 ah chuan
Denmark sorkar chuan Britishhnenah Serampore chu a leitir a,
hemi a leina thuthlungah chuan
Serampore College lehthuneihna a pekte chu British
sorkar pawhin a chhawm zel angtih a tel a ni.
Kum 1856 khan Seram-
pore College Council chuanBaptist Missionary Society(BMS) hnenah khawevl zirna lehPathian thu zirna remchang taka
an hman a an chhawr tangkaitheih nan an hlan ta ani. Tichuan,
he College thuneihna nei sang tak
hi BMS ta a lo ni ta.Kum 1857 ah chuan
Calcutta University, India
sorkarin a lo din ta a, a remchanzawkna ngaihtuahin khawvel lam
zirna (secular) atang chuanCalcutta University hnuaiah a
awm ta a ni. (A in affiliate a ni).Kum 1915 ah chuan
Denmark Lal Royal Charter in
thuneihna a pek ang chiahin
-
8/3/2019 Issue: October 2011
41/48
Special October 2011, Issue 41
December 14th khan Serampore
University chuan mi pathum
hnenah Bachelor of Divinity
(B.D) degree chu a lo pe ve ta ani. Hei hi a pek vawikhatna a ni.
Kum 1918 ah chuansorkarin dan thar The Seram-
pore College Act,1918 (BengalAct IV of 1918) a siam a. He
dan hi Danish Royal Charter
paihna ni lovin a belhchhahna leha tifamkim zualtu atan siam a ni.
Rule 2-ah chuan hetiang hawi
deuh hian dah a ni
Serampore Council siam dan tur
23rd February 1827 a RoyalCharter in a sawi kha tihlen a ni
ang a, member 5 aia tlemlo,member 16 aia tamlo Master
tiamin a ni ang a, Council in he
mi chhungah hian a ruat thin ang.Tin,a tlem ber ah hmun thuma
thena hmun khat (1/3) chu
Baptist mi an ni tur a ni.
Rule 13-na ah chuan heti hiana sawi
Granting of Degrees:
If at any time, the Council
shall in regards to grant
degrees in any branch or
bhranches of knowledge and
science other than Theologysuch degrees shall be confined
to students who shall have
received regular instruction at
the Serampore College; and
before the Council proceeds togrant such degrees, it shall
satisfy the state Government
as to the adequacy:-
1) Of the establishment and
equipment of the College
2) Of the academic standard
to be maintained; and3) Of the financial provision
made therefore, provided that
the said Government, on
ceasing to be so satisfied, may
withdraws their approval of
the granting of such degrees.
Hei hian a tum deuh chuTheology lam degree tih lohahchuan College kha zirtirna lamah
leh sum lamah an intodelh tur a nitih a ni ber e. Mahse a hma lama
sawi tawh ang khan Secular
Degree chu Calcutta University
hnuaiah dah a nih kha. Kum 1960atang khan Burdwan Universityhnuaiah sawn a ni leh ta.
University Grant Com-
mission (UGC) nena a in-
kungkaihna Rule 2 (f) of theUniversity Grants Commission
Act, 1956 (3 of 1956) ah chuanheti hian ziak a ni :-
-
8/3/2019 Issue: October 2011
42/48
Kohhran Beng42
(f) University means a
University establishemd or in
corporate by or under a
Central Act, a Provincial Actor a state Act, and includes
any such instition as may,in
consultation with the
University concerned, be
recognized by the Commission
in accordance with the
regulations made in thishehalf under this Act.
Bengal Act IV of 1918
(Provincial Act) in University a arecognized si, a chunga sawi anga
University Grants Commi-ssionpawhin a pawmpui ve si,
amaherawhchu, University list-ahemaw, Deemed University-ahemaw an telh duh lo tlat leh
Theological Degree a recognized
lo tlat hi amah leh amah a inkalh aang hle mai. Aligarh Muslim
University te chu a recognized a,Shia leh Sunni theology a Degree
an pekte chu a recognized in a langbawk si a, University Grants
Commission thlir dan hi hriat
thiampui a har a ni.
UGC rama zirna lama
degree pe thei hmasa ber, tunah
chuan kum 184 a upa tawhBengal Act in a pawmpui atanga
kum 93 lai ni tawh si hi India ram
University list ah pawh a lang ta
lo a nih hi.
Heta ka sawi belh duhpakhat chu a bul lama tarlan tawh
ang khan he University hi BaptistMissionary Society kutah hlan a
nih kha. India rama BMS hrinte-ah chuan Baptist Church of
Mizoram hi a changkang ber
Pathian khawngaihna in kan ni a,mahse, tun thlengin Principal ni
thei pawh kan la awm lo hi kann>p deuh a ang.
A neitu chan chang ve awm
tak pawh kan ni. Ka hriat chinahchuan Rev. Dr. Hrangkhuma reilote zirtirtuah a awm ve a, tin,Rev. Vanlaldika pawh rei lote a
awm bawk. Mi dang ka hre lo.Tunah kan Mizo ngei
Principal Rev. Dr. Lalchung-
nunga kan nei a, a lawmawm hle.Mahse, a ni hi a pension \ep tawh
a. Tu nge Principal hna chelh leh
ang le?Vawi khat tal chu BCM
atang hian Principal nih ve i tumteh ang u. Hei hi \hahnem
ngaihnaah min pawmsak kaduh e.
(A ziaktu: Dr.R.T. Hnialum hi
Lawngtlai Chanmari Koh-hran Upa a ni.)
-
8/3/2019 Issue: October 2011
43/48
Special October 2011, Issue 43
UPA MALSAWMA(1932-2011)
Ses^wm
Upa Malsawma hi PuChhawnkima leh Pi Saithuami tefa pa 7 zinga 3-na a ni a, Puntehnam a ni. Kum 1932 ah Sirte
khuaah a piang a. Sirte khuaa\angin hmun hrang hrangah
p>min 1960 April thlaah Lalluaii
Sailo, Sesawm khua nen inneiinfa mipa 2 leh hmeichhia 3 an nei.
Kum 1946-ah Chittagongbial Tingtlangbawm khua lunginkharah Bengali sikul a kal a,
Mizo sikul-ah pawl 6 a zo bawk.Kum 1955-ah Mualmu-ah
private P/S ah zirtirtu hna a lo
thawk tawh bawk. Mizorambuai lai khan Tlabung-ah leh
Lungsen-ah awmin kum 1970-
ah Kawnpui West-ah p>mchhovin 1972-ah Sesawm-ah
thlawhbawk-in a chhuk leh a.Sesawmah hian in leh lo neiin a
hun tawp thlengin a awm ta a ni.
Kum 1946-ah N.I.GMission, Pastor Patlaian Saichal
khuaah baptisma a chantir a,
1948-ah piantharna a chang.1955-ah TKP President a ni a,kum nga chhung chu hruaitu
zingah a tel. 1984-ah Rawng-bawltu atan thlan a ni a, 1994-
ah Upa atan thlan a ni. He mi
kum hian Buarpui ABC in-khawmpui, Bunghmunah Rev.R. Zohminglianan Upa atan anemnghet a ni. Tualchhung
kohhranah Chairman, Vice
Chairman, Asst Secretary,Treasurer te thawk tawhin
BKHP leh TKP-ah SeniorAdviser a ni thin bawk a, SS
Deptt ah zirtirtu a ni reng \hin.
Kum 1999-ah a taksa leh
mit chak lohna vangin Upapension-in a chawl a. Upa
Malsawma hi tawngkam thiam
tak, mi nelawm, rawngbawlpui
te fuihtu \ha tak a ni. Kohhran hiKrista zara ka ta titu a ni a, ahauh tlat thin a ni. Kum 2011
January atangin a taksa chaklohna a lo zual \an a,
February13, 2011 Sunday zing
dar 3:10 ah natna leh lungngaihna
awm tawh lohna hmunah chengturin min kalsan ta a ni. Chhun
SUNNA
-
8/3/2019 Issue: October 2011
44/48
Kohhran Beng44
12:00-ah amah thlahna in lamah
neih a ni a, Biak in ah amah vuina
inkhawm neihpui a ni. Bialtu
Pastor, Rev. R. Lalmuanzualanthlamuanna thuchah a sawi a, a
lei taksa chu \awih thei lova thoturin kan thlahliam ta a ni.
Upa R.Dailova Pautu
Secretary,
BCM Sesawm
UPA K. HAUSIAMA
(1934-2011)
Hauruang
Upa K. Hausiama hi kum1934-ah Hauruangah a lo piang
a. A pa Bualkailova (L) a nuThanseii(L) te a ni. An unau hi 3
an ni a, amah hi a naupng ber ani. Kum 1957-ah Dengnghingi
nen inneiin fa mipa 4 leh
hmeichhia 2 an nei a, nupainkawprem leh inhmangaih thiam
tak an ni. A nupui hian kum2007 khan a boralsan tawh a ni.
Kum 1947-ah Pastor
Laman baptisma a chantir a, kum1960ah piantharna changin a kum
leh 1961-ah kohhran committeechuan Rawngbawltu atan a ruat
a. Kum 1981-ah Hauruang
kohhranah lawiin kohhran enkawl
leh kaih-hruainaah sulsutu leh hnar
kaitu pawimawh tak niin kum
1990-ah Kohhran Upa atan thlana ni a, he mi kum vek hian
ordained a ni.
Kohhranah nihna hranghrang a chelhkim vek tawh tihtheih a ni. Bial SS Chairman,
Tualchhungah Chairman te, SS.
Treasurer te, Assistant Treasurerte leh FOD ah Senior Adviser
te lo chelhkim vek tawh a ni
Natna benvawn, Thaw-
hahin a tlakbuakna a rei tawh a,chuti chung chuan a rawngbawlthin Lalpa tan erawh a inthlahdahthei lo. A natnain a thlah hleih
theih loh avang hian ama dil angin4.1.2009 khan Upa pension a
kaltir a ni a, pension Certificate
pawh hlan a ni.
A natna hi a changa \ha-a,
\ha lo leh thut thin a ni a, minpeih lohsan dawn \uma khumbet
a a na pawh rei a ni lo va, tichuan
February 20,2011(Sunday)chawhnu dar 1:30 khan chatuan
ram min lo pansan ta a ni. A lei
taksa hi tlaivarpui a ni a, a tuk
Feb.21, 2011-ah in lamah amahthlahna hun hman a nih hnuin
-
8/3/2019 Issue: October 2011
45/48
Special October 2011, Issue 45
Biak inah a ruang inkhawmpui
a ni a, Rev. Lalremsiama Fanai-
in thlamuanna thuchah a sawi a.
Kohhran hoten ui leh ngai em emchungin thlanmual lamah kan
thlahliam ta a ni.
Upa F. Lalmuankima
Secretary
BCM Immanuel, Hauruang
UPA K.
LALCHUNGNUNGA
(1962-2011)
Khawiva
Upa K. Lalchungnunga hi
Khawlhring milai hnam a ni a, PuK. Darchhawna (L) leh Pi
Thangsavungi (L) te fa niin, kum
1962 November thlaah a lopianga, Unau mipa 1 leh
hmeichhia 7 a nei a ni.
Kum 1988 April 20-ah Pi
K. Lalbiaktluangi nen inneiinRev. Darkhuman a inkutsuihtir
a, fapa 1 leh fanu 2 a nei a ni.Amah hi mi tlawmngai leh taima,
tih tur a kova awm chu hlen-
chhuah ngei ngei tum mi a ni.
P&E Department Lunglei,
Khawiva ah awmin Electrical
Worker hna a thawk a,
Khawiva Welfare Association
ah President leh Vice President
te ni chho rengin hun a hmang a.Khawtlang vei mi tak niin a thih
ni thlengin hruaitu hna hi a chelha ni. Amah hi \awng tam lem lo,
fiamthu duh ve tak a ni a, kutthemthiam, Mistiri te thawh theih
ang apiang thawk ve thei mahni
intodelh ve tak mi a ni.Kohhran Committee leh
hnatlang te, Kohhran inkhawm
te ngai pawimawh >m >m mi ani a. A dam phawt chuan a \hulh
ngai lo. Tin, Kohhran hmangaihahumhalh tlattu a ni bawk. Kum
1997-ah Piantharna changinKristaah nunnghet neiin Thlarau
Thianghlim baptisma a chang a,
hemi kum vek hian a lawinaKhawiva kohhranah Rawng-
bawltuah thlan a ni a, Asst.
Secretary hna a chelh nghal a.
Kum 1998- ah Upa atan thlantlin a ni a, Kum 1998 Lunglei North ABC inkhawmpui,
Serkawna neihah Rev. R.Zopiangan a nemnghet a ni.
Tualchhung kohhran lehbialah pawh nihna hrang hrang
Chairman, Secretary leh
-
8/3/2019 Issue: October 2011
46/48
Kohhran Beng46
Treasurer hnate chelh chho zelin,
FOD-ah Senior Adviser a ni
chho reng bawk a. Bialah Exe.
Committee member ni lai lehtualchhungah Chairman Elect a
nih laiin a hun a tawp ta a ni.
INREMNA HNA tihthupui hmangin January 23, 2011chawlhni zanah thuchah a sawichu a thusawi kan ngaih-thl^k
hnuhnung ber a ni ta a ni.25.1.2011-ah a ke lam natna
avangin Kristian Hospital
Serkawnah Admit a ni a,February 11, 2011-ah a chaw
kawng sawn a ni leh a, Doctorten a natna an hmuh chhuah chuan
Cancer natna a lo ni reng mai a,heta \ang hian \hat chhuah tak takawm lovin, March 5, 2011 Inrinni
chawhnu 1:45Pm ah khan arawng a lo bawl thin Lalpa
hnenah min lo chawlhsan ta a ni.
A thlahna inkhawmah Bialtu
Pastor, Rev. PC. Liandulanthuchah a sawi a, Serkawn
thlanmualah a lei taksa chu ui >m
>min kan thlah liam ta a ni.
Rbt. Lalnunchhuanga
Secretary,
BCM Khawiva
UPA H. KAPHLEIA
(1928-2010)
Mualcheng S
Upa H. Kaphleia hi PuHlawnchhunga leh Pi Darchani
te inkarah kum 1928 khan
Herhse khua-ah a lo pianga,unau 6 zingah a 4-na a ni. Kum1954-ah Pi Nuseni nen inneiin
fa 4 an nei a, Nupa inkawp rem
thiam tak an ni. Kum 1993December ni 26 ah a thiannu Pi
Nuseni hian chatuan ram a lo
pansan ta a ni.
Eizawnna lamah kum 1951khan Vaisamah Private-inPrimary ah a thawk a. Kum1952-ah kohhran rawihin
Primary-ah R
-
8/3/2019 Issue: October 2011
47/48
Special October 2011, Issue 47
bawltuah an la a, kum 1963-ah
Pastor Lallianan Mualcheng S
ah Upa atan a nemnghet a ni.
Mualcheng S TKP dintu
leh President hmasa ber a ni a,zaipawl Conductor ah te \angin,
Tualchhung kohhran Chairmanleh Secretary hun rei tak a chelh
a, Inneih tirtuah kum 38 lai a \ang
tawh bawk a ni. Tin, Bial TKPah hian kum 11 (1967-1978) lai
President a ni a, Senior Adviser-ah kum 11 bawk (1978-1988)
a awm leh a. Bial Chairman hi
vawi 3, (1982, 1994,1996) ahte a lo chelh a, Bial Secretary hnahi kum 12 (1967-1979) thleng alo thawk tawh a ni. Assembly-
ah hian vawi 24 kalin Lalpankhawngaih rawngbawlhna a pek
dan hi a ropui hle.
A hriselna lamah insawi-
s>lin, in check up turin August
4, 2010-ah Lungleiah kalin CivilHospital ah a inentir a, Damdawite chawhin a khawsik a reh
\hat theih loh avangin Sept.8,2010-ah Christian Hospital
Serkawnah Endoscope te lain a
thina b^wk awm leh a thin a lendeuh thute sawiin Aizawl lam
pan turin an rawn a, mahse aman
zuam loh avangin Lunglei-ah
treatment lain a awm a. A
taksain \hat lam a pan thei ta lo
va, September 23, 2010 khana rawng a lo bawl thin Lalpa
hnenah min kalsan ta a ni.
Upa T. Lalruata
Secretary
BCM Mualcheng S
UPA F.
LALCHAMLIANA
(1944 2008 )
Ramthar, Aizawl
Upa F. Lalchamliana hi Pu
F. Saibuta (L) leh Pi. Sawithangi(L) fate 10 zinga upa lam atanga
chhiar 7-na a ni, kum 1944-ahLungleng South khuaah a piang
a. Kum 1964-ah Pi J. Laibuangi
nen inneiin, fa 7 (Mipa 6 lehhmeichhia 1) an nei.
An chhungkua hi Lung-l>ng South a\angin kum 1982
khan Serkawn-ah an p>m a,1984-ah Electric Veng,
Aizawl-ah p>m lehin, 1985-ah
Ramthar Veng, Aizawl-ah inleh lote beng belin an awm hlen
ta a ni.
-
8/3/2019 Issue: October 2011
48/48
Kohhran Beng48
Upa F.Lalchamliana hi mi
inthlahrung mi, mi pawisawi leh
rilru tihnat hlau >m >m, mi rilru
tihnat ai chuan thiam lo z^wk nihmai pawh hreh lo mi a ni. Amah
hi mi hlim thei tak a ni a, zai lehlam a ngainain nuam a ti hle thin.
Kum 1999-a RamtharKohhran a lo din khan Rawng-bawltuah thlan a ni a. Kum
2000-ah Upa atan thlan tlin aniin, hemi kum vek ABC
Inkhawmpui, Khawruhliana neih
\um khan Rev. Lawmsangan(RIP) a ordained a ni. Kohhran
Chairman te, Treasurer te, FODSenior-ah te leh a thih thlengin
S. S. Supdt. hna a chelh a ni.Upa F. Lalchamliana hi a
naupan lai atangin mi hrisel lehharh vang tak, infiam mi tak a
ni. Hrisel \ha taka a hun a hman
chhoh laiin, November 4, 2001khan Biak in sak hnatlang a
thawhnaah, BP s^ng lo chhuakina awm dan pawh hre mumal
lovin a awm a, damdawiaenkawl a niin, a \hat chhuah leh
hnuah pawh a hmaa a hris>lna a
pha thei tak tak lo va. Kum 2006khan a BP sang hnathawh
hi phai-ah ( Kolkata ) kalpui a
ni a. Kohhranhoten nasa taka
\awng\aina avangin a lo \ha
chhuak leh a. October 27,2008-a a office bang chu a khua
a sikin a kaih a, a BP a lo hniamhle bawk a. A taksa lo chauvin,
mahni pawh insaseng thei lovina awm a. Damdawi in panpui a
ni a, theihtawp chhuaha enkawl
leh buaipui ngaia hun eng emawchen a awm hnuin, November
8, 2008 tlai dar 4-ah a rawng alo bawl thin LALPA hnenah
Kohhranhote leh a nupui, tu leh
fate min lo kal san ta a ni.
A tuk November 9, 2008
thlahna inkhawm hi a ch>nna inahhman anih hnuin Biak inah Bialtu
Pastor, Rev. V. Lalding-lianan a
vui a. Kohhran hoten ngai em eminRamthar Veng, Aizawl thlan-
mualah kan thlah liam ta a ni.
Upa C. Lalsiamliana
Secretary,BCM Ramthar, Aizawl.
(HeSUNNA hi lehkhathawn
kal sual avangin a hun laiin
kan chhuah thei lova, a
chh