colectio poemata in latinum vol ii - de.ufpe.brhmo/colectio poemata in latinum vol ii.pdf · por...

62
helium magellanicum olivam (H.M. de Oliveira) 2012 editio princeps Colectio Poemata in Latinum. Volumem II de carminibus latinis anthologicom (2012)

Upload: nguyendan

Post on 20-Jan-2019

223 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

helium magellanicum olivam (H.M. de Oliveira) 2012

editio princeps

Colectio Poemata in Latinum. Volumem II

de carminibus latinis anthologicom (2012)

2

introdução em tom de prefácioPor que escrever um livro em latim? Qual o público alvo? Ora, não sou conhecedor da língua (carece-me inclusive rudimentos), e co-nheço e concordo com a máxima traduttore traditore. Qual o sentido de fazê-lo: para quem e para que? Língua fenecida... Sou prag-mático e não-perfeccionista: Nada de ótimo, nem ao menos sub-ótimo. O “mais ou menos” é o bastante – muito melhor do que cousa nula. A diferença entre “fazer algo” (finis coronat opus) versus “não fazê-lo” é enorme. Ganho infinito. Divisão por zero: <<Que importa quão pequeno é o numerador, provido que seja não nulo?>>. A relação saída/entrada deriva em um ganho infinito. Daí "perdôo-me" o trabalho eivado de falhas. Incomodará aos perfeccionistas, os vencedores e homens de sucesso. Estes proferirão: Mas isso é de pou-ca valia! Decerto. Despretensioso, sem “exibicionismos”. No livro "Manual para aprendiz de fantasma" de Annibal Gamma (Funtec, 2001, São Paulo), descubro-me: amo latim e vinho do Porto! A tudo perguntamos instintivamente a razão. A noção de causalidade per-meia até quem não a conhece. Não cogito assim. Nada do que acontece precisa ter uma razão. Apenas pode acontecer, resultado de um jogo aleatório, razão irracional, porém fantástica. Vitam regit fortuna, non sapientia (Cicero).

Desesperamo-nos querendo controlar as probabilidades e eventos, e até temos algum controle sobre elas. Mas o que resta é o “jogo”. E qual o sentido? nenhum. O triunfo do bem sobre o mal? Ora, uma das frases minhas é:

<<Manichæism est in ubiquitous deformitates et actionis rationem stultos. hmdo>>

Perda de tempo! (tempo valioso aos desesperados). Não escrevo, pois, para lucrar algo (o mínimo que seja), ou para contribuir econo-micamente (pecado mortal aos olhares hodiernos). Nem para "mostrar ou justificar" algo a quem quer que seja. O mais longe possível de soar "erudito", certos estejam. Tampouco para alguém específico ou com objetivo. Escrevo como presentear um ente estimado com um brinde sem a menor utilidade. E isto faz todo sentido. Mas não é meramente auto-prazer: Pode haver quem colha um alvitre. Quem apreciar (ainda que uma única linha) ou quem contemplar (com atração) um magro verso: Valeu!

Age! Recife, August MMXI. O tradutor

(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira).

3

Dedicado à poetisa Raquel Rodrigues.

CIP-Brasil. Catalogação-na-fonte Câmara Brasileira do Livro. SP.

Collectio poemata in Latinum / Hélio Magalhães de Oliveira

– 1a Ed. (editio princeps) Recife: HMO, 2012, 62 p.

Bibliografia

1. poesia 2. latimI. de Oliveira, Hélio Magalhães

CDD- B869.1 B869.1

Índices para catálogo sistemático: 1. Poesia B869.1

Copyfree: todos os direitos de cópia total ou parcial são cedidos, desde que de uso gratuito.[The entire book (or any part of it) may be: reproduced, distribu-ted, stored in any database or retrieval system. The prior permissi-on is fully granted by the author]

Senatus Populusque Romanus,

GALERIA 1.1 S.P.Q.R

4

OUVIR ESTRELAS (Olavo Bilac)Olavo Bilac

Quid est quæ loquuntur (cum sint tecum)? "Ego autem dico vobis:

"Diliges possit intellegere!Solus enim qui diliguntAudire et intellegere possunt stellæ"

audio [OUVIR ESTRELAS]

AUDI STELLÆ (Olavo Bilac)audi stelæ (olav bilaspur)

At (inquit) stellas audite! Certus, insanis tu!Et dicam tamen Ut audire illis,

Et ego fenestris patefacio pallentemque stupore Et locuti sumus per totam noctemVia lactea, ut apertum conopeum,lucet.

Et sole orto, et desiderio et luctu, Etiam vultus in desertum cælo. Sed dices: "Insanus amicum! Colloquia illis?

5

L’ÉTERNITÉ (Arthur Rimbaud)Arthur Rimbaud

Quoniam tu solusDe fauillæ panni molli Debitum exhalantur Nemo dicit, postquam.

Non est spe Nulla orietur.Scientia cum patientia, Quædam poena est.

Inventum est. Quid? - Æternitas. Mare est relictis Cum sole.

audio [L’ÉTERNITÉ]

ÆTERNITAS (Arthur Rimbaud)æternitas (arthurus rimbaud)

ÆternitasIllud invenitur. Quid? - Æternitas. Mare est relictis Cum sole.

Vigilis anima Murmurare in confesso Nulla ex nocte Dies arsit.

Homines votesDe communi impetus Quondam vos liberaverit te Et sequitur fugis.

6

MAR PORTUGUEZ (Fernando Pessoa)Fernando Pessoa

Qui vult transcendere promontorium procellarum Numquid ultra dolore.Deum dedit abyssus maris periculo,Sed in eo quod specularis cælum.

audio [MAR PORTUGUEZ]

MARE LUSITANI (Fernando Pessoa)mare lusitani (fernandum persona)

Mare Salsissimum, quantum tibi salsa Sunt lacrimæ Lusitania!Enim transire, quot matres clamavit Quot liberi orabant gratuito.

Quot desinere esse matrimonia. Esse enim nostrum O mare!An dignum sit? Operæpretium est Si anima non est parvum.

7

RETRATO ARDENTE (Eugénio de An-drade)Eugénio de Andrade

Ad umbilicum ad genua Igneus est harena Sol secretus est, Silentium non uidet.

audio [RETRATO ARDENTE]

INTER LABIA TUA (Eugénio de Andra-de)inter labia tua (eugénio de andrade)

Inter labia tua Id insania venit ad auxilium Descendit iugulumInvadit aqua.

In coxas tua Ubi est fons estA flumine apesRumoresque tigris.

8

O FOGO QUE NA BRANDA CERA AR-DIA (Luis de Camões)Luís de Camões

Beatus illa flamma, ut audeat ignis Ardours supprimendi vestri et tormentis Attentis mundus tremant?

In amore cadunt, o domina, elementorum Ex vobis, nauis ardens nostre torum Estuans cordibus et phantasmatis.

audio [O FOGO QUE NA BRANDA CERA]

IGNIS INCENDERUNT QUOD IN CERA MOLLI (Luiz de Camões)ignis incenderunt quod in cera molli (ludovicus camoens)

Ignis incenderunt quod in cera molli, Uideo dulce faciem in anima tolli. Lit si ignis, ignis cupiditatis,Capere lucem quæ vincit vatis.

In duo ardours cadere,De magno impatientia fecit evadere, Et in furore superfluum, sine dubis. Osculamini erat in parte vobis.

9

RODOPIO (Sá Carneiro)Sá-Carneiro

Exercitus alio exercitu, Processiones in lucem,Brachia crucis vade in vicum, Speculum imaginis multiplicat, In tenebris splendor omnis...

Strepitum crystalla,Irrumpere in fragmenta,Pluvia ungues, maculas, vinculis... Consilia, frangit et spatia Valde occulte.

CIRCUMACTIO (Sá Carneiro)circumactio (sá arietem)

MCMXIII

(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Scirpo intra me,In circumactio, in revolutum, Miracula, ululatus luporum, castrorum, Copias lucis, de somniorum malorum, Maximum turris eburnea.

Propellers, vestigia...Præterea, purus soles super me;Saxosa promunturia sunt, luminaria admonitio, Consurgunt statuarum heroum,Concussit pelagus vertex navis.

10

RODOPIO (Sá Carneiro)

Calendas auri inebriari, Regina qui spolia lilia; Flectere cereos,Clavare phantasiis. Album sonat alacriter...

Voces sunt commata in laudo, Epistulæ ignis et pugiones, In missis et orgia, Suppliciorum,Redit, consecratio.

RODOPIO (Sá Carneiro)

Sibili crines undans,Dolenda contudit ore,Corpora convoluta, ibi Pectora morsus, de humido glutinosa, Vir et mulier et repleti solliciti...

(est incensum sponsalibusSunt sacra sunt albis manibusDiscerpti sunt veteres litterasMinimi momenti recondita sint -Fascea, angustum lobortis, digitus metallum...)

Sunt galeas, trophæa, funus vestimenta, Fumos fugacis,Deprimemus, nostalgia,Melodiis ruinæ,Vertigo, erroribus et absurda.

11

RODOPIO (Sá Carneiro)

Sunt indicia esse,Dolor et vaga, nimbi;Et cuniculos et puteos fodere Rodeos, truncis, aqua flumen Non audeo dicere...

Sunt vacuo sunt bullæ æris,Odor insulas longiusTraduceret classem, et carina temones - Tot tam magnis mirabilibus

Quis non somnium! ...

audio [RODOPIO]

12

RONDEL, II (Stéphane Mallarmé)

Stéphane Mallarmé

De mutis mutosGracili in femina purpureus imperii Ignis osculo frangitAd pinnulas.

audio [RONDELL II]

CIRCULI CARMINE II (Stéphane Mallar-mé)circuli carmine II (stéphane mallarmé)

Si ergo vis, diligemusLabiis tuis nihil manifestat Ut rosa non interrumpere Per infusionem nisi silentium

Carminum numquam velox urna Fulgur de risumSi ergo vis, diligemusQuasi dicat: non labia tua

13

ARTE DE AMAR (Manuel Bandeira)Manuel Bandeira

audio [ARTE DE AMAR]

ARS AMORIS (Manuel Bandeira)ars amoris (manuel languescere)

carmina anthologicon, MCMLXXVII(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Sis felix sentio amoris, tunc alieno animo. Anima quæ spolia amore.Et solummodo in Deo inveniet egestas. Sed non alia anima.

Solummodo in Deo -- vel extra mundum.Animæ non communicant inter se.Sint corporis tempus cum alio corpore.Nam corpora sunt intellectæ, non autem animæ.

14

TE AMO (Tom Jobim, Chico Buarque)Tom Jobim et Chico Buarque

Spillages fortuna nostri super pavimentum. Cum in tui cordis aliquet jumble Perdidit ex vena sanguinem.

Quomodo, si in armarium concrustatusMeus vestis tamen tibi cultus - commixta sunt, Et calceamentum meum usque super tuum ...

Si diligamus invicem, sicut duo paganus Sunt ubera tua usque in manibus meis Quo ore vos ambulo...

Non, puto fingit se esse te insanum Dedi oculos meos retinere Sic docere me quomodo potest ...

audio [TE AMO]

AMO TE (Tom Jobim, Chico Buarque)amo te (antonium iobim, franciscus buarque)

(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Ah, tune temporis vestigia amisimusMissus cum unumquodque pariter in ventum Dic mihi quomodo oportet.

Ecce vos adepto scire somnians modo sum, Dedi somnium fecit tot ineptiasEgo rupit cum mundo, et exarsi nauisDic ubi ego in aqua navigavit?

Si in infinitum nugas juventutis noctibus Jam utrumque confundunt pedesDicitur enim quod oportet cruribus

15

UMA FACA SÓ LÂMINA (João Cabral de Melo Neto)João Cabral de Melo Neto

Quæ bullet Mechanism viva, Quid a bullet Cor boni agere.

Æqualis horologium Immersus corpori, In horologium vivere Submergi in corpore,

Horologium semper De margine cultrum Omnis impietas, Hyacintho a cultrum.

CULTELLATUS FINIS Excerpt (João Ca-bral de Melo Neto)cultellatus finis (ioannes cabrallis mello nepos)

[Vel ideas certo pretio] libera versio

(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Sicut bullet Sepultus in corpore, Fit densa Uno latere mortuis;

Ut a bullet Gravissimum plumbi,In musculorum hominisIn illo ergo recumbens in unam partem.

16

UMA FACA SÓ LÂMINA (João Cabral de Melo Neto)

Cultrum igitur ad Scandere ad proximam effigiem De horologio Donec metus in carne

Et ab altero Primo bulletQuis cursus dentium Et tanta morsus

Tum memoria Has tali habitu picturisEt multo magis intensum Quod omne quod potest lingua.

UMA FACA SÓ LÂMINA (João Cabral de Melo Neto)

Et tandem ad præsentiam Veritatem primo,Quid fecit memoriamEt adhuc sequitur etiam

Denique re,Prima, et violenta Quam capere conantes Tota imaginis rumpit.

audio [UMA FACA SÓ LÂMINA]

17

CORPO HABITADO (Eugénio de Andra-de)Eugénio de Andrade

Audi Spicas rumore,Respirare Dulcedinem caligo vepres.Corpus mille linguisFulva omnes cum gaudio Omnes bibere Omnis vociferatio dum mordent Frange ex utero Et ascenderint turres,Conjuro pugione.Corporis traderet lacrimas. Corpus mori.Corpus biberent usque ad finem - Meus brevis marisEt alba,Secretum meum nauis,Meus uentum prosperum,Donec semper incertus Vestibulum iter.

audio [CORPO HABITADO]

CORPUS INCOLEBANT (Eugénio de An-drade)corpus incolebant (eugénio de andrade)Corpus alto aqua,Patefacio corporisIn tardus digitis ebrietatem, Corpus munita In poma, ardoremRedditur de colle in collem, Corpus amantissime madefacta Sol suavis in língua.Corpus sapidus herba brevis Secretum hortusUbi corpus intraret in domum, Corpus ubi jaceo Ad nutrientibus silentium

18

FAZ UMA CHAVE, MESMO PEQUENA (Eugénio de Andrade)Eugénio de Andrade

Loquere verbis - viro, parvulus, sidus. Iteratæ syllabæ Morantur ubi lux beata est.Dic iterum - vir, mulier, parvulus. Quo iuniores est pulchritudo.

audio [FAZ UMA CHAVE]

CLAVEM ITA PARVA (Eugénio de Andra-de)clavem ita parva (eugénio de andrade)

(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Donec clavem ita parva Intrat domum.Consensus ad dulcedinem, miserere Est domi autem somniorum et avium.

Vocare ignem, lumen, music Latera impulit.Noli dicere lapis dicitur fenestra. Ne tamquam umbra.

19

AMOR NATURAL (Carlos Drummond de Andrade)Carlos Drummond de Andrade

Solum rosæ adstrictum Ardens virgam flamma Extasis in herba

(Illa me osculo cole)

Oscula castissima fuitExuit castitate Quod ea quæ offeruntur amet Nulla servus obligatio Obvoluta in umbra Sed regina oblatam.

NATURALIS AMOR (Carlos Drummond de Andrade)naturalis amor (carolus drummond de andrade)

Avicula cecinit,Lignum intus et interius Terre me, mors

Mors et prima flores Competed in aqua clara Sitim aquæ exstinguit

(Illa me osculo cole)

Omnes fueram Ut ex ante Sensus non fit

20

AMOR NATURAL (Carlos Drummond de Andrade)

Factus est meusCursor in sanguine meo, Dulcem et piger et erraticus In osculo sancto Itineris divinissimum Erecto pilis

(Illa me osculo cole)

Secundum aliosSensi omnium misereatur Captiuos in mundo

AMOR NATURAL (Carlos Drummond de Andrade)

Prorogatum imperium meum Trans desertum litusEt intentus omni sensu

(Illa me osculo cole)

De causus esse Sacramentum esse Insufficientia amoris

Omnes undæ silent erat Morietur in remota naualia Et ortum est civitas

21

NATURALIS AMOR (Carlos Drummond de Andrade)

Radiantibus gemmis Placatus et odiumEt distentio accessit ad auras

Possum enim mihi furtum Non ante fronde nudatus Sicut crines inpubesque

Et dispersæ suntIn circulis concentricis circum Fumus diffusa in universum

De osculatione in cole Osculumet mors mortuus est osculando September in renatus esse.

audio [AMOR NATURAL]

22

PAS VU ÇA (Robert Desnos)Robert Desnos

audio [PAS VU ÇA]

NON VIDI ILLUM (Robert Desnos)non vidi illum (robertus desnus)

[libera versio](pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Non vidi cometa Non vidi stellamNon vidi illum omnesNon vidi mari in uterNon vidi montem in reverse Non vidi multo.

Pulchrum duos oculis non vidi Vidi candida pulchrum labia Quam vidi melius fuit.

23

POEMA DA NECESSIDADE (Carlos Drummond de Andrade)Carlos Drummond de Andrade

Volapuque considerandum, Semper bibi Legere Baudelaire Oportet floribus tolle dont antiquis ora.

Victurus es apud hominesNon percute homo Debetis cum pallentesque manus stare Nuntianti: sæculi seculorum fine.

audio [POEMA DA NECESSIDADE]

CARMEN NECESSARIUM (Carlos Drummond de Andrade)carmen necessarium (carolus drummond de andrade)

Debes nubere, o Ioannes Toleranda res, Antonius Debes detestantur Melchiades Restituo postulo omnes.

Debes patriam salva Credendum in DeumTu ad solvendum debita,Debet emat te radio,De puella perpetuum oblivisceris.

24

METAMORFOSES DO VENTO (Mario Quintana)Mario Quintana

Si unum diemNobis et totius mundi Repente nos maneret invisibilis

Hic ergo Uentus essetDominus orbis, poetarum Emperor!

audio [METAMORFOSES DO VENTO]

METAMORPHOSES UENTUS (Mario Quintana)metamorphoses uentus (marius quintana)

Pterodactyl, flexibus serpens, grex In equi parvi, monstrumAnhelo et plena labarumAmicis munda cataractas cæli, Processio

Ex terriculum et salire Ululat De Insanus, cici De Monialibus, uentus Sed omnes formæ ... tristia Nemo est qui uidere ...

25

URGENTEMENTE (Eugénio de Andra-de)Eugénio de Andrade

Silentium cadit super humeros et lux immunda usque nocet.Amor urgentes, urgeatmanere.

Parumper sine te, non sum Relinquit me non.

audio [URGENTEMENTE]

AMOR URGEAT (Eugénio de Andrade)amor urgeat (eugénio de andrade)

Ut nauis in mari urgeat.

Perdere verba urgeat,Odii, crudelitatis, relinquendo; Quidam querelæ Tot gladiis.

Ascendit cum gaudio urgeat Multiplicare oscula sata, Urgeat invenire flumina rosas Aurora lucis rediit.

26

QUASE (Sá-Carneiro)Sá-Carneiro

In principio erat ... omnia erravit ...- O quam prope poena, poenæ metus ... – Ego me in tanto potuit requisierit me Alas qui ceciderunt, sed non volant ...

Momento expugnabam anima mea ... Templa ubi nullum altare erigi ...Mare fluminibus propter me perdidit ante ... Cupiditates abiit ... sed non custodivi...

Si errant, tantum testimonium ... Projectilis vulgata in sole - uideo clausa; Imbelles et infideles, manus heroes Posed grids in abruptum ...

PROPE (Sá-Carneiro)Prope (sá arietem)

Modicum magis solem - eram calidus, Paulo pleniore cæruleum - sum est. Ad ipsum desiderari, ictus pennas ... Si maneo infra ...

Pax vel timore? Frustra evanescit quælibet ... In infima autem spuma aquæ fallendi;Et in somno excitatus nebulam,Magna somnium - Dolor! - Vixit prope ...

Fere amore, fere triumphum, quasi ignis, Fere initio et fine - fere dilatatio ...Sed in illo anima mea ... exundatSed nihil est simplex illusio!

27

QUASE (Sá-Carneiro)

In pressura dissuasio hebetem,Ego exertus omnia, nihil mihi...Hodie mihi restat disenchantmentDe rebus osculatus sum, sed ego non vixerunt ...

............... ...............

Aliquantulus frenum in soles - et erat rhoncus venenatis,Parva pleniore cæruleum - fuissem ulterius. Ad obtinendam, quid defuit fortuna erat...Si maneo infra ...

audio [QUASE]

28

A L'OMBRE D'UN JOUR D'UN COUP DE DÉS (Robert Desnos)Robert Desnos

audio [A L’OMBRE D’UN JOUR D’UN COUP DE DÉS]

IN DIE UMBRAM LUDUM (Robert Des-nos)in die umbram ludum (robertus desnus)

In die umbram ludumIn lucem ex ludumIlle suæ vitæ fontibus ora sistat Promissi miraculum quærit;Humecto fronte, os tuum repleatQui profert verbum: dulce Quod soni per somnia dormientis urbem Fermentum lectulo.Sed ne unum quidem diem minusIn dilectione sua et vestrum.Qui dormit cum multiplicata resonat Uno verbo: diliges.

29

ESTÁTUA FALSA (Sá Carneiro)Sá-Carneiro

Non tremunt contra abscondito;Nihil me terret, nec dat vires,De me vitæ diam bellumTremor non; nec timore!Stellam ebrium sum -- qui perdidit dederunt ætheres Insanus sirena sum qui evasit mari In ruinam templi sum, templi sine diis

Sum statua falsa, quæ in auras surgit...

audio [ESTÁTUA FALSA]

SIMULATIO STATUAM (Sá Carneiro)simulatio statuam (sá arietem)

MCMXIII [libera versio]

Oculi mei solum aurata pyrite (non auro res aurum);Sphinx in occidente, sed nulla mysterii.Facta quæ fuerit numquamTristia est et quod Obscurat animam meam.Conteritur gladios meo dolore libidinisLucis cum tenebris miscere Ex tenebris non perturbat me,Ut heri, hodie præ me.

30

A BUNDA, QUE ENGRAÇADA! (Carlos Drummond de Andrade)Carlos Drummond de Andrade

In sit amet natibusPer se. et amat.Stratum est commotio. montes Tument, cadat. ingenti fragore undas Litore insolubilis.

Natibus sequitur, subridens. fortunatas In amplexus esse et statera Orbium concinne chaos.Nates natibus sunt

Redundans.

audio [A BUNDA]

NATIBUS QUOD JOCULARIS (Carlos Drummond de Andrade)natibus quod jocularis (carolus drummond de andrade)

Natibus jocularis sunt, Risus semper non tragicum.

Quidquid accidat,Ante corpus. nates natibus sunt, sufficiat. Numquid est aliud? forte ubera.Sed - hiscere natibus - pueris istisMulto debent addiscat.

Gemini natibus similis ad lunam bis est Emphatic in nutus. Ambula per te Pulchris fabula, miraculum

31

CANTO TRISTE (Edu LUPUS)Edu Lobo

Ah, sine misericordia Luna semper in coelo errare Ubi latet meus dilectus? Ubi ipsum sit ...

Vade et loquere ad eum malis et rogo Rogo tantumMemoria retinere horas carminum Noctes nostri passionem,

Et dicunt ei de nostalgia vidi Solus sum ...Non est nisi triste meo canticum ... In solitudine ...

audio [CANTO TRISTE]

TRISTIS CANTICUM (Edu LUPUS)tristis canticum (edu lupus)

Cur semper in vitæ fontemAd me revertere:Ænean in angulo retro Amabo te tam ... Item volo tam Ut multus tempore lorem absentis.

Quod videbant et ver tu Sine vale Et tunc nihil aliud in vita mea Ut suscipio ... amo vestri silentium Memini tui subridens sic tristis ...

32

PORTO SOLIDÃO (Jessé)Jessé

Rhymes, uentus et uela Vita est et vita adveniens Solitudo et adveniens manet Me coniectisAd naualia ...(×4)

Rhyyyyymes!Solitudo et adveniens manet Me coniectisAd naualia ...

audio [PORTO SOLIDÃO]

PORTUS ET SOLITUDO (Jessé)portus et solitudo (iesse)

accommodatio: H.M. de Oliveira

Si navicula RequietusIn palma manus meæ Ictus cordatus.Et sequitur semperFacilis descensus Tibi dixit ... Cor meumPlacidas in mari Amplitudo secreta custodiens Plures naufragia ... Aut tempus ullum (×2)

33

JANGADA TRISTE (Gilberto Freire)Gilberto Freyre

Quia non semper est recta ad piscatorQui fidelis est Salsissimum, præ incerto arena.

Qui eius doloribus miscet cærulo magno, Et invenit in fluxu et refluxu aquæ, viridi Remedium doloris in tenebris terra.

audio [JANGADA TRISTE]

TRISTIS RATIS (Gilberto Freire)tristis ratis (gilbertum freire)

In distantia longe alto,Insuper ultra montemSicut avis quæ volat contempta est, Tristis natatilis ratis.

Apud mare gemitusFere anguli evanescitQui confidunt tamen marisque Et quibus super terris omnia tenebris est.

Hic dicitur quod: perfidus mare et aridam non.

34

SONETO PURO (Ledo Ivo)Lêdo Ivo

Quod centrum omnium, non deviare Ipsius rationis, et contenti Lucem splendescere qui Nubila.

Amor est quasi cæli - non vacantes,Et, si defessus, renati sub nocte Accipiendo tenebras noctis, iterum clara est.

audio [SONETO PURO]

INCONTAMINATUS CANTICULUM (Le-dus Ivo)incontaminatus canticulum (ledus ivo)

Custodiam, ubi est amor;Motus eius inspirata In æquationes marisUt, quasi mari, non aufert Viridis areas sui poenitet frustra.

Sit amor undam vaga intentionem Accipitur in manu Propositum illius estEt verum est eius medietatem, Ille non admirorFallacem celeritate ventorum.

35

COUCHER AVEC ELLE (Robert Des-nos)Robert Desnos

Dormite est eamAmor enim absolute Addictus vice De oscula omnes species.

Dormite est eamNam nefanda malo Fornicantur adinvicem Miscere inter se,

Dormite est eamAd cuius evidentiam, et quanti realiterQuod numquam afficit corpus et anima amantes Mendacium peccatum originale.

audio [COUCHER AVEC ELLE]

DORMITE EST EAM (Robert Desnos)dormite est eam (robertus desnus)

accommodatio: H.M. de Oliveira

Dormite est eamSomnus enim iuxta se Nam pari somniorumNam duplex respiratio Dormite est eamUmbram enim mirandum singularisque Ad idem caloremNam idem solitudo,

Dormite est eam Diluculum enim communia Nam idem nocte Ad idem umbrata

36

J’EN DÉDUIT QUE JE T'AIME (Charles Aznavour)Charles Aznavour

Per spatium calamitatis meæ reducitEt malum mihi sæpe invitus facias.

Ab contradictione capitis mei et cor meum In perdidi viginti annos in te scio Nam quandoque sufficit mihi vultu tui Et fac me sperare meliora dies aliquot

Ego arbitror quod amem te (×2).De idea quod finis sit principiumUt gaudium meum laceratum per negligentiam Nam omnia verba, quæ sunt amoris insignia hæc verba dicere non possumEgo arbitror quod amem te Colligo sic, o dilectione mea.

audio [J’EN DÉDUIT]

EGO ARBITROR (Charles Aznavour)ego arbitror (carolus aznavour)

Timore jacturæ te et numquam iterum ad te In hoc mundo insanis scatentem in caput meum Per noctes insomnes in quibus latet desperatio Ubi dubium cor meum et implet ex procella Ego arbitror quod amem te (×2).

Tempus consumpserat ego cogitandi de te Die mihi somnia regnat in idolum Corpus enim corpus meum vis commotus Angustiam te esse me ludit

Ego arbitror quod amem te (×2).

Nam frigoribus cum uideo me tenetCurrit frigus per spiritum meum et sanguis meus

37

POEMA DO AMOR SEM EXAGERO (Joa-quim Cardozo)Joaquim Cardozo

audio [POEMA DO AMOR SEM EXAGERO]

CARMEN AMORIS SINE INTEMPERAN-TIA (Joaquim Cardozo)carmen amoris sine intemperantia (ioachim cardozo)

(Carmina, MCMXLVII)

(pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Nolo hic te ex multis iam annis Non multos menses vel hebdomadis, Nec te super stratum meum Maxima pars nocte.

Quid facerem vel corporis? Beatus si ego vicissemTantum brevissime, qui tantum Longinqua nudatio et margaritas Ventris nubes tui.

38

AS PALAVRAS INTERDITAS (Eugénio de Andrade)Eugénio de Andrade

Et noctis nascitur libidines.Eius in ripa nuda deserta Tantum dare quemque Explosions prospectus in urbibus.

audio [AS PALAVRAS INTERDITAS]

PROHIBENTUR VERBA (Eugénio de An-drade)prohibentur verba (eugénio de andrade)

[libera versio](pauper pauper translation: H.M. de Oliveira)

Ego tibi dico verbis prohibitum Et amica mea, per halos frugum; Si reditus et non agnoscitis Nomen tuum in luce curvis.

Dolet mihi hanc aquam, ærem spiramus, Solitudo mihi dolet tenebris lapidem Nox ubi manibus tenentMea tempora umbilicum frangit.

39

IMAGEM (Dante Milano)Dante Milano

Volo osculum Volo amplexus,

Alba pro me, ut tangam

Et tange facies Pectore fortasse

Fortasse vulva, Fortasse aliquis brachio

Ubi quiescat.Hic desiderium meum,

Albedine Bene mecum.

IMAGE (Dante Milano)image (dantis mediolanensis)

libera translatio -- pro uxor mea (accommodatio: h.m. de Oliveira)

Alba effercio: Hic ego volo.

Alba Cibus, lumen,

Forte lapidem Forte frontis

Alba.Dulcis et alta

In hac profunda nocte Frigidus et sine deo,

Alba:Hic desiderium meum,

40

IMAGE (Dante Milano)

Evanui mihi, Etiam oblivisci me,

In hac profunda nocte Frigidus et sine deo.

audio [IMAGEM]

Antonium IobimAntonio Carlos Jobim (1927-1994), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Franciscus Buarque, Gil-bertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo, Manuel

Buscar Termo

Arthurus RimbaudArthur Rimbaud (1854-1891), França.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Carolus Aznavour, Robertus Desnus, Stéphane Mallarmé

Buscar Termo

Carolus AznavourCharles Aznavour (1924- ), Arménie.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Arthurus Rimbaud, Robertus Desnus, Stéphane Mallarmé

Buscar Termo

Carolus Drummond de AndradeCarlos Drummond de Andrade (1902-1987), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Franciscus Buarque, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo, Manuel Languescere,

Buscar Termo

Dantis MediolanensisDante Milano (1899-1991), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Edu Lupus, Franciscus Buarque, Gilber-tum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo, Manuel Lan-

Buscar Termo

Edu LupusEduardo Lobo (1943- ), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Franciscus Buar-que, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo,

Buscar Termo

Eugénio de AndradeEugénio de Andrade (1923-2005), Portugal.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Fernandum Persona, Ludovicus Camoens, Sá Arientem

Buscar Termo

Fernandum PersonaFernando Pessoa (1888-1935), Portugal.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Eugénio de Andrade, Ludovicus Camoens, Sá Arientem

Buscar Termo

Franciscus BuarqueChico Buarque de Hollanda (1944-), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Gilber-tum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo, Manuel Lan-

Buscar Termo

Gilbertum FreireGilberto Freyre (1900-1987), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo, Manuel

Buscar Termo

IesseJessé Florentino (1952-1993), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Gilbertum Freire, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus

Buscar Termo

Ioachin CardozoJoaquim Cardozo (1897-1978), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Iesse, Ioannes Cabrallis Mello Nepos, Ledus Ivo, Manuel Languescere, Ma-

Buscar Termo

Ioannes Cabrallis Mello NeposJoão Cabral de Mello Neto (1920-1999), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ledus Ivo, Manuel Languescere,

Buscar Termo

Ledus IvoLêdo Ivo (1924- ), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos,

Buscar Termo

Ludovicus CamoensLuiz de Camões (ca. 1524-1580), Portugal.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Eugénio de Andrade, Fernandum Persona, Sá Arientem

Buscar Termo

Manuel LanguescereManuel Bandeira (1886-1968), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos,

Buscar Termo

Marius QuintanaMario Quintana (1906-1994), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos,

Buscar Termo

Olav BilaspurOlavo Bilac (1865-1918), Brasil.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Antonium Iobim, Carolus Drummond de Andrade, Dantis Mediolanensis, Edu Lupus, Fran-ciscus Buarque, Gilbertum Freire, Iesse, Ioachin Cardozo, Ioannes Cabrallis Mello Nepos,

Buscar Termo

Robertus DesnusRobert Desnos (1900-1945), France.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Arthurus Rimbaud, Carolus Aznavour, Stéphane Mallarmé

Buscar Termo

Sá ArientemSá Carneiro (1890-1916), Portugal.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Eugénio de Andrade, Fernandum Persona, Ludovicus Camoens

Buscar Termo

Stéphane MallarméStéphane Mallarmé (1842-1898), França.

Termos do Glossário Relacionados

Índice

Arthurus Rimbaud, Carolus Aznavour, Robertus Desnus

Buscar Termo