tutorat b (latinum) 3. sitzung: caesar, de bello gallico 7,3, z.1ff. beginn: ubi ea dies venit......
TRANSCRIPT
TUTORAT b (Latinum)
3. Sitzung:Caesar, de bello Gallico 7,3,
Z.1ff.
Beginn: Ubi ea dies venit...(„ratio“-Ausgabe S. 73f.)
Überblick
Thema: Besprechung der ÜbersetzungDauer: 2 x 45 Min. (also mit Pause)
Tutor: Simon Küpfer, ZürichKontakt: In Pause/ am Schluss
oder via latinumstutorat(ät)gmx.ch
Voraussetzung (s. Merkblatt)
Du hast bereits am lat. Text gearbeitet und dort versucht, Prädikate & Subjekte zu bestimmen.
Du hast eine eigene Übersetzung angefertigt und mit derjenigen von mir verglichen.
Du hast Dir bei der Vorbereitung Fragen notiert: Diese kannst Du nun hier stellen!
Arbeits-Materialien
Bitte halte bereit:einen lat. Text (z.B. „ratio“-Ausgabe),Deine eigene dt. Übersetzung,
evtl. Formentabellen (z.B. „Memoranda“),evtl. meine wörtliche Übersetzung (als Kopie
aufliegend).
Vorgehen
Ich strukturiere den lat. Text
Du fragst nach bzw. unterbrichst: Ausdrücklich erwünscht!
Vorgehen
Ich strukturiere den lat. Text Was ist Prädikat? (finites Verb) Was ist Subjekt? (Nominativ!) Welche Nebensätze gibt es? (Einleitewort!) Wo ist der Hauptsatz?
Du fragst nach bzw. unterbrichst: Ausdrücklich erwünscht!
•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze
Kontext Bücher 1-6
Caesars de bello Gallico hat drei Hauptteile: Buch (bzw. liber) 1 und 2 schildern die Eroberung des
keltischen und belgischen Landes. Caesar schliesst Buch 2 (35,1) mit der Zusammenfassung omni Gallia pacata.
Buch 3 bis 6 haben die Kämpfe mit Nachbarvölkern zum Inhalt: Buch 3 gibt die Sicherung der Küste und Unterwerfung der Randvölker, Buch 4 die erste Fühlungnahme mit Germanen und Britanniern, Buch 5 den Kampf mit den Britanniern, Buch 6 den mit den Germanen.
Wir fahren in Buch 7 weiter, das den gallischen Aufstand unter Vercingetorix um 52vC schildert.
8
Zeile 1 (ratio S. 73)
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
Einzelsatz isolieren!
1
5
9
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
10
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
11
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Wir bestimmen zuerst die Nebensätze, danach kommen wir zu den weiteren Subjekten zurück!
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
12
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Wir blenden die 3 Nebensätze aus, um den Hauptsatz bestimmen zu können!
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
13
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
14
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Ausserdem blenden wir auch „Erweiterungen“ zwischen Kommas aus, der Satz wird kürzer und übersichtlicher.
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
15
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Nochmals: Gibt es weitere Subjekte im verbliebenen Text?
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
16
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Ein weiteres Gliederungsmittel: Konjunktionen!
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
17
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Ein weiteres Gliederungsmittel: Konjunktionen! Diese verbinden z.B. A und B
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
18
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Ein weiteres Gliederungsmittel: Konjunktionen! Diese verbinden z.B. A und B
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
19
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Ein weiteres Gliederungsmittel: Konjunktionen! Diese verbinden z.B. A und B
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
20
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Ein weiteres Gliederungsmittel: Konjunktionen! Diese verbinden z.B. A und B
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
21
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
a) Übersetzung undb) Ausblendung der abl. abs.
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
22
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Übers.des Hauptsatzkerns!(Tempus?)
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
23
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Exkurs (zu Relativsätzen):Welches sind die Bezugs-worte der Relativpronomina?
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
24
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Exkurs II:Bestimme nun Kasus/ Numerus/ Genus der 2 Relativpronomina unter Berücksichtigung des Bezugswortes!
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
25
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
Exkurs III:Wo ist das Subjekt in den Relativsätzen!
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
Nom. Pl. m.
Nom. Sg. m.
26
3 Ubi ea dies venit, Carnutes Cotuato et
Conconnetodumno duci-
bus, desperatis hominibus, Cenabum signo dato
concurrunt cives-
que Romanos, qui negotiandi causa ibi constiterant, in
his Gaium
Fufium Citam, honestum equitem Romanum, qui rei
frumentariae
iussu Caesaris praeerat, interficiunt bonaque eorum
diripiunt.
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
1
5
(Exkurs „Relativsatz“ beendet.)
Wir stellen den umfangreichen Satz mit „Einrückmethode“ dar!
Zeile 1-5 (ratio S. 73)
27
Ubi ea dies venit, Carnutes
Cotuato et C.dumno ducibus, desperatis hominibus, Cenabum
signo dato concurruntcivesque Romanos,
qui n.c. ibi constiterant, in his G.F.C., h. equitem R.,qui rei fr.ae iussu C.is praeerat,
interficiunt bonaque eorum diripiunt.
Zeile 1-5 mit „Einrückmethode“
HSNS 1°
NS 2°
• Lineare Abfolge beibehalten, doch
• Satz-Struktur übersichtlicher!
• Caesars Absicht mit dieser Struktur?
28
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
Analysiere (Prädikat, Subjekt...) zusammen mit Deinem Nachbarn die nächsten 3 Sätze (bis accidit).Achtet insbesondere darauf, was die Konjunktionen verbinden!
10
29
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
Einzelsatz isolieren!
10
30
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
31
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
32
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
33
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Übersetzung!(Tempus?)
34
Zeile 6 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
Einzelsatz isolieren!
10
35
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
36
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Zeile 6-8 (ratio S. 73) • Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
37
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Zeile 6-8 (ratio S. 73) • Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
38
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
39
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Attribute zu res!
quae = aliquae „irgendeine“
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
40
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
ubi leitet einen NS ein.
Was ist mit Nam ?
41
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
42
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
43
Zeile 6-8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Übersetzung!(Tempus???)
44
Zeile 8 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
Einzelsatz isolieren!
10
45
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
46
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
47
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
48
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
49
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
50
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
51
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
52
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
53
Zeile 8-9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Übersetzung!(Tempus???)
Worauf bezieht sich hunc?
54
Zeile 9 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
Einzelsatz isolieren!
10
55
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
56
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
57
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
58
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Wir bestimmen zuerst die Nebensätze, danach kommen wir zu den weiteren Subjekten zurück!
59
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
60
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Nochmals: Gibt es weitere Subjekte?
61
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen
62
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Erinnerung:Wie vorhin leitet Nam... einen HS ein, bei ubi resp. quae beginnt der NS, dies alles ohne Komma!
63
Zeile 9-11 (ratio S. 73)
Celeriter ad omnes Galliae civitates fama perfertur.
Nam ubi
qu<a>e maior atque illustrior incidit res, clamore per
agros regio-
nesque significant; hunc alii deinceps excipiunt et
proximis tradunt,
ut tum accidit. Nam quae Cenabi oriente sole gesta
essent, ante
primam confectam vigiliam in finibus Arvernorum audita
sunt,
quod spatium est milium circiter centum sexaginta.
10
Übersetzung!(Tempus?!)