an assessment of returning teachers to students …ethesis.kru.ac.th/files/v59_68/sopa...

การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

AN ASSESSMENT OF RETURNING TEACHERS TO STUDENTS PROJECT BY APPLYING CIPP MODEL IN SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY

EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3

โสภา แซล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร พ.ศ. 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(1)

การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

AN ASSESSMENT OF RETURNING TEACHERS TO STUDENTS PROJECT BY APPLYING

CIPP MODEL IN SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3

โสภา แซล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

พ.ศ. 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(2)

หวขอวทยานพนธ การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ผวจย นางสาวโสภา แซล ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วจยและประเมนผลการศกษา อาจารยทปรกษา ดร.ศภลกษณ สตยเพรศพราย อาจารยทปรกษารวม ดร.จรวรรณ นาคพฒน

คณะกรรมการสอบ ........................................... ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.พรชย หนแกว) ........................................... กรรมการ (ดร.ศภลกษณ สตยเพรศพราย) ........................................... กรรมการ (ดร.จรวรรณ นาคพฒน) ........................................... กรรมการผทรงคณวฒ (ดร.สายทตย ยะฟ)

คณะกรรมการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร อนมตใหวทยานพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา

..……................................. (ดร.ณรงคเดช รตนานนทเสถยร) ประธานคณะกรรมการบณฑตศกษา วนท 15 เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2558

(3)

บทคดยอ

หวขอวทยานพนธ การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ผวจย นางสาวโสภา แซล ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา วจยและประเมนผลการศกษา ปการศกษา 2557 อาจารยทปรกษา ดร.ศภลกษณ สตยเพรศพราย อาจารยทปรกษารวม ดร.จรวรรณ นาคพฒน

การวจยครงนมวตถประสงคเพอประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ประกอบดวย 4 ดาน คอ ความสอดคลองทางดานบรบท และสภาวะแวดลอม ความพรอมทางดานปจจยเบองตนในการด าเนนงาน ความเหมาะสมในการด าเนนงานและกระบวนการ ผลผลตและผลกระทบในการด าเนนงาน และหาแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผบรหารสถานศกษา ครผสอน และครผรบผดชอบโครงการ ปการศกษา 2556 โดยการสมแบบเจาะจง จ านวน 60 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถามประมาณคา 5 ระดบ และแบบสมภาษณ สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และ การวเคราะหเนอหา

ผลการวจยพบวา 1. ผลการประเมนดานสภาวะแวดลอม พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน รองลงมาคอ โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยน และหนวยงานตนสงกด 2. ผลการประเมนดานปจจยเบองตน พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอย ในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ รองลงมาคอ มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ และการฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมล และสารสนเทศของโรงเรยน 3. ผลการประเมนดานกระบวนการ พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉล ยมากทสด คอ

(4)

กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง รองลงมาคอ มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ และมการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ 4. ผลการประเมนดานผลผลต พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม รองลงมาคอ ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน 5. การหาแบบปฏบตทด ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ทง 4 ดาน พบวา ดานบรบทของโรงเรยน บคลากรของโรงเรยนและบคคลทมสวนเกยวของกบการด าเนนกจกรรมตามโครงการมความตระหนก ในความส าคญของโครงการ ดานปจจยน าเขา พบวา งบประมาณทใชในการด าเนนโครงการอยางพอเพยง ดานกระบวนการ พบวา การปฏบตตามกจกรรมตามโครงการด าเนนการตามแผนท วางไว มการนเทศ ตดตาม และประเมนผล เปนระยะตลอดการด าเนนกจกรรม และดานผลผลต นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนดขน

(5)

ABSTRACT

Thesis Title AN ASSESSMENT OF RETURNING TEACHERS TO STUDENTS PROJECT BY APPLYING CIPP MODEL IN SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 3

Researcher Miss Sopa Saelee Degree Master of Education Program Educational Research and Evaluation Academic Year 2014 Advisor Supalux Satpretpay, Ph.D. Co-Advisor Jirawan Nakpat, Ph.D.

This research aimed to assess the returning teachers (general affairs teachers) to students project by applying CIPP model which consisted of 4 aspects: context, input, process, and output, and to find the best practice of this project in schools under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 3. The sample group consisted of administrators, regular teachers, and teachers who were responsible for the project in academic year 2556 B.E., totaling 60 persons, selected by purposive random sampling. A constructed 5-level rating scale questionnaire and an interview form were used as a tool to collect data. The statistics employed for data analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation, and content analysis. The research results revealed that:

1. On context, it revealed that the opinions of the sample were overall and in individual aspects were at a high level, ranking in the order of mean from high to low as the objectives of the project that were students’ learning achievement-oriented, and the project corresponded to the school policy and the headquarter policy.

2. On input, it was found that the opinions were overall and in all individual aspects at a high level, ranking in the order of mean from high to low as sufficient equipments for the project, sufficient personnel to run the project activities, training

(6)

to enhance knowledge and understanding about information affairs, and information technology of schools.

3. On process, it indicated that the opinions were overall and in all individual aspects at a high level, ranking in the order of mean from high to low as the project activities could really be put into practice, appointing committee to run the project, and reporting the project implementation results to related people.

4. On product, it showed that the opinions were overall and in all individual aspects were at a high level, ranking in the order of mean from high to low as schools organized teaching/learning appropriately, teachers organized learning activities and developed students effectively, and the students’ learning achievement scores increased.

5. The best practice of this project in all 4 aspects were presented. On context, schools, personnel, and related people who ran the project activities were aware of the importance of this project. On input, the budget for the project was enough. On process, the project activities were implemented by following the plan, with supervision, monitoring, and evaluation periodically throughout the activity period. On product, the students’ learning achievement scores were higher.

(7)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธเลมนส าเรจลลวงลงไดโดยการไดรบความอนเคราะหชวยเหลอจาก ดร.ศภลกษณ สตยเพรศพราย อาจารยทปรกษา ซงทานไดกรณาใหความร ค าแนะน า ขอคดเหน และชวยแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความเอาใจใส เปนอยางด และผวจยไดรบ ค าแนะน าเ พมเตมจาก รองศาสตราจารย ดร.พรชย หนแกว ผวจยขอกราบขอบพระคณทกทานเปนอยางสง ขอขอบพระคณ ทานอาจารย ชตภา กนนฬา ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผลการศกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.การณยพล วววรรธมงคล ผเชยวชาญดานหลกสตรและการจดการเรยนการสอน ดร.สายชล เทยนงาม ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผลการศกษา ผอ านวยการนรากร กาลสวรรณ ผเชยวชาญดานการบรหารการศกษาและโครงการ ครวชรนทร บรสการ ผเชยวชาญดานสถต ทไดกรณาเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบคณภาพแบบสอบถามและใหค าแนะน าเกยวกบเครองมอทใชในการวจยครงน ขอขอบคณผบรหาร และคณะครในโรงเรยนทเปนกลมตวอยางทกทานทใหความอนเคราะหและอ านวยความสะดวกในการเกบรวบรวมขอมลแกผวจยอยางดยงและขอขอบคณนกเรยนทเปนกลมตวอยางทสละเวลาและใหความรวมมอในการท าขอสอบและตอบแบบสอบถามดวยความตงใจ ขอขอบคณเพอน ๆ พ ๆ สาขาวชาวจยและประเมนผลการศกษา และผมสวนเกยวของทกทานทใหก าลงใจและใหความชวยเหลอในการท าวทยานพนธเลมน ขอบคณก าลงใจทส าคญ คอ ครอบครวแซล ทชวยท าใหผานพนอปสรรคตาง ๆ จนสามารถท าวทยานพนธเลมนส าเรจลลวงไปได คณประโยชนของวทยานพนธฉบบนผวจยขอมอบแดบดา มารดา ครบาอาจารย และผมสวนเกยวของทกทาน ทไดใหความชวยเหลอ ทงไดใหค าแนะน าและเปนก าลงทดเสมอมา

นางสาวโสภา แซล

(8)

สารบญ

บทคดยอภาษาไทย บทคดยอภาษาองกฤษ กตตกรรมประกาศ สารบญ สารบญตาราง สารบญแผนภม บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา วตถประสงคการวจย ขอบเขตการวจย นยามศพทเฉพาะ ประโยชนทไดรบจาการวจย

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบโครงการและการประเมนโครงการ

ความหมายของโครงการ ความหมายของการประเมนโครงการ ประเภทของการประเมน รปแบบในการประเมนโครงการ ประโยชนของการประเมนโครงการ แนวคดการประเมนผลโครงการ CIPP Model การประเมนโดยรปแบบจ าลองซป (CIPP Model)

โครงการคนครใหนกเรยน หลกการและเหตผล วตถประสงค

เปาหมายเชงปรมาณ เปาหมายเชงคณภาพ วธการด าเนนงาน

หนา (2) (4) (5) (6) (8) (9) 1 1 3

3 5 6 6 7 8 9 9

10 12 14 16 19 27 28 28 28 29 29

(9)

สารบญ

บทท ความหมายของงานธรการ ความส าคญของงานธรการ งานวจยทเกยวของ

งานวจยในประเทศ งานวจยตางประเทศ สรปกรอบแนวคดในการวจย

บท 3 วธด าเนนการวจย ประชากร กลมตวอยาง เครองมอทใชและวธการเกบรวบรวมขอมล ขนตอนการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลการวจย ขนตอนการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล 4 ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 ผลการวเคราะหทวไปผลการวเคราะหโครงการคนครให นกเรยนโดยประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model

ตอนท 2 ผลการแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ (Best Practice) ของ ของโครงการคนคร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาญจนบรเขต 3 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

สรปผลการวจย ขอเสนอแนะ

เอกสารอางอง ภาคผนวก

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมลวจย

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย ภาคผนวก ง ตารางแสดงผลคะแนนคาความสอดคลาง (IOC)

ประวตผวจย

หนา 31 32 34 34 39 40 42 43 43 45 46 50 51 53 56

56

74 75 75

82 83 85 86 94 96 100 105

(10)

สารบญแผนภม แผนภมท

หนา

2.1 รปการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ประเมนโครงการพฒนา รปแบบของ Danail L. Slufflebeam, 1967 (CIPP) กรอบแนวคดในการวจย ขนตอนการด าเนนการสรางเครองมอ

18

2.2 2.3 3.1

24 41 47

สารบญตาราง ตารางท

3.1 ประชากรและประชากรกลมตวอยาง

หนา 42

4.1 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามลกษณะบคคล 56 4.2 สรปผลการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใช

(11)

แบบจ าลองซป (CIPP Model) ของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร

58

4.3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานสภาวะแวดลอม (ผบรหาร)

59 4.4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการ

ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานปจจยเบองตน (ผบรหาร)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานกระบวนการ (ผบรหาร)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานผลผลต (ผบรหาร)

62

4.7 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานสภาวะแวดลอม (ครผสอน)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานปจจยเบองตน (ครผสอน)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานกระบวนการ (ครผสอน)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานผลผลต (ครผสอน)

67 สารบญตาราง

ตารางท หนา 4.11 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการ

ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานสภาวะแวดลอม (ครผรบผดชอบโครงการ)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานปจจยเบองตน (ครผรบผดชอบโครงการ)


ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป

(12)

(CIPP Model) ดานกระบวนการ (ครผรบผดชอบโครงการ) 71 4.14 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการ

ด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานผลผลต (ครผสอน)

72

1

บทท 1

บทน า ความเปนมาและความส าคญของปญหา พระราชบญญตการศกษาชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเตมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ในมาตรา 39 ก าหนดใหกระทรวงกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาทงดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการและส านกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาตาง ๆ ในเขตพนทการศกษาโดยตรง (ส านกงานเขตปฏรปการศกษา 2545, หนา 25) แนวคดทเกยวกบการกระจายอ านาจในการจดการศกษาตามแนวปฏรปการศกษา ถอวาเปนการคนอ านาจการจดการศกษาใหกบผทอยใกลเดก ไดแก โรงเรยน ผบรหาร คร และชมชน ความเชอทวาผทมสวนไดสวนเสยตอการศกษาหรออยใกลชดเดก จะสามารถจดการศกษาไดดทสด ตรงตามความตองการทงของผเรยนและผสอน ทงนจะตองเสยสละในการตดสนใจในระดบปฏบต คอ สถานศกษา ตามนยแหงพระราชบญญตการศกษาชาต พ.ศ. 2542 การบรหารการจดการศกษาของสถานศกษา เปนการบรหารจดการโดยโรงเรยนเปนฐาน หรอใชโรงเรยนเปนฐานการบรหารจดการ (School Based Management SBM) กลาวคอ สถานศกษาจะมอสระในการบรหารการจดการศกษาทงในดานวชาการ งบประมาณ การบรหารบคลากร และการบรหารงานทวไป ในดานการบรหารงบประมาณ การเงนและพสด คณะรฐมนตร มมตเหนชอบกบแผนปฏรประบบบรหารงานภาครฐ เมอวนท 11พฤษภาคม 2542 และไดปรบเปลยนเปนระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน (Results Based Budgeting: RBB หรอ Performance – Based Budgeting: PBB ) และเรมมผลใชตงแตวนท 1 ตลาคม 2545 เปนตนไป โดยก าหนดใหบคลากรทกคนสถานศกษา ตองมสวนรวมในการด าเนนการพนธกจและแผนกลยทธทจดท าขน (กรมสามญศกษา, 2545, หนา 1-2) การปรบเปลยนระบบการบรหารดงกลาว มผลกระทบโดยตรงตอการบรหารงานของฝายธรการในโรงเรยน ซงมหนาทใหบรการและอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานของบคลากรทกฝายเปนปจจยส าคญในการพฒนาคณภาพการศกษาใหบรรลตามเปาหมายได ภารกจหลกของโรงเรยน คอ ปจจยส าคญในการพฒนาคณภาพการศกษาใหบรรลตามเปาหมายได ภารกจหลกของโรงเรยนคอ การจดการศกษาใหคนไทยไดรบการพฒนาใหเปนมนษยทสมบรณ ตามมาตรา 6 พระราชบญญตแหงการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ความหมายวา โรงเรยนมหนาทตองบรหารจดการอยางมประสทธภาพการบรหารงานธรการเปรยบเสมอนงานพอบานทคอยดแลความเรยบรอยภายในบาน เปนศนยกลางของการบรหารทสนบสนนใหการปฏบตงานดานอนๆ มประสทธภาพสงผลตอการด าเนนการจดศกษาของโรงเรยนธรการเปนงานมระเบยบแบบแผนก าหนดไวอยางรดกมใหเจาหนาทระดบผปฏบตยดถอและปฏบตงานใหถกตองเกดความเรยบรอย ในปจจบนการบรหารงานธรการมปญหาหลายประการ เชน ทในงานประจ า เชน งานดานสารบรรณ ความขาดแคลนครทมทกษะทจะมาปฏบตหนาทประจ า เชน งานคอมพวเตอร งาน

2

พมพดด และการจดระบบการเกบ คนหาเอกสารและท าลาย พบสภาพปจจบน และปญหางานธรการยงไมเปนระบบ ขาดเจาหนาทดานธรการ โดยเฉพาะครทปฏบตงานธรการยงมไมเพยงพอและยงขาดความรความเขาใจในการปฏบตงานธรการจงท าใหงานธรการขาดความถกตอง บคลากรทท าหนาทธรการยายเขามาปฏบตหนาทใหมท าใหไมรบรบทของโรงเรยนเทาทควร การจดเกบเอกสารยงไมเปนระบบ ไมเปนหมวดหมสบคนยาก ใชเวลานาน ท าใหงานธรการไมเกดประสทธภาพงานดานการเงนและการบญชมปญหาในการจดท าบญชไมครบถวน การลงบญชผดพลาดและไมเปนปจจบน ซงการบรหารงานธรการของผบรหารโรงเรยนในปจจบนนนน ไดใหความส าคญตองานธรการไมนอยไปกวางานอน ๆ เพราะโรงเรยนไมมบคลากรท าหนาทธรการโดยตรง ครมภาระการสอนนกเรยนเปนหลก ท าใหงานธรการไมเกดประสทธภาพเทาทควร เชน งานสารบรรณ มการรบสงหนงสอทลาชา มการเกบเอกสารทไมเปนหมวดหม โรงเรยนขาดการน าเทคโนโลยเขามาใชในงานสารบรรณ ดานงานทะเบยนและการรายงานโรงเรยนยงขาดการด าเนนการใหเปนปจจบนผบรหารขาดการนเทศตดตามในดานงานประชาสมพนธโรงเรยน ทางดานโรงเรยนขาดการประชาสมพนธกจกรรม และขาดการตดตอประสานงานท าใหโรงเรยนยงไมไดรบความชวยเหลอจากชมชนเทาทควร ดวยเหตผลดงกลาวทผานมา รฐบาล ประกอบกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจงใหความส าคญกบการเพมศกยภาพผวางงาน จงไดจดโครงการคนครใหนกเรยน โดยการจางบคคลเพอมาท างานแทนครธรการ ดงนน ผวจยในฐานะทเปนบคคลทเกยวของกบโครงการ คนครใหกบนกเรยน (ครธรการ) ในโครงการน และเหนความส าคญและความจ าเปนทจะศกษา เรองการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 เปนการวจยเชงประเมน (evaluation research) วธการประเมนไดประยกตใชรปแบบ CIPP model ประกอบดวย 4 ดาน ในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก การประเมนดานบรบท (context) ดานปจจยน าเขา (input) ดานกระบวนการ (process) และดานผลผลต (product) เนองจากเปนรปแบบทตรงกบวตถประสงคของการประเมนความกาวหนาเพอบงช จดเดน จดดอยของโครงการ เพอน าผลการประเมนไปปรบปรงการด าเนนโครงการไดอยางมประสทธภาพ ผวจยขอน าเสนอผลการวเคราะหขอมลในรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) โดยใชตารางผลการประเมนประกอบค าบรรยายและวเคราะหเนอหา วาทผานมานน การด าเนนโครงการคนครใหกบนกเรยน (ครธรการ) เกดประโยชนและนาจะมการพฒนาอยางตอเนอง และเปนแนวทางใหกบผสนใจ เพอใหผมสวนรวมไดรบทราบผลการด าเนนโครงการว าบรรลวตถประสงคมากนอยเพยงใด และชวยใหทราบถงขอบกพรองของโครงการ เพอเปนแนวทางในการด าเนนงาน และน าผลการวจยไปพฒนาโครงการคนครใหนกเรยน ใหมความเจรญ และกาวหนาดานการพฒนาคร บคลากรทางการศกษาและนกเรยน เพอใหมคณภาพและความโดดเดนดานการศกษาและการบหารสถานศกษาทเทยบเทากบประเทศทงในกลมอาเซยนและในขณะเดยวกนการปฏบตหนาทของบคลากรทางการศกษายงชวยใหเกดเจตคตและความรทเขมแขงสอดคลองกบความมนคงดานการศกษาระดบนานาประเทศและทวโลกตอไป วตถประสงคการวจย

3

1. เพอประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใช รปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ประกอบดวย 4 ดาน คอ ความสอดคลองทางดานบรบทและสภาวะแวดลอม ความพรอมทางดานปจจยเบองตนในการด าเนนงาน ความเหมาะสมในการด าเนนงานและกระบวนการ ผลผลตและผลกระทบในการด าเนนงาน

2. เพอหาแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 กรอบแนวคดในการวจย ในการวจยเชงประเมนครงนผวจยไดแบงการศกษาออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ใชแนวทางการประเมนโครงการตามรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ตามแนวคดของสตฟเฟลบม (Stufflebeam อางถงใน สวมล ตรากานนท, 2548, หนา 47) โดยมงศกษาตวแปร 4 ดาน 1. การประเมนดานบรบท (context evaluation) ไดแก นโยบายของรฐบาล วตถประสงคของโครงการ ความตองการ ความจ าเปนและความคาดหวงตอโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) 2. การประเมนดานปจจยน าเขา (input evaluation) ไดแก บคลากร งบประมาณ วสด อปกรณ อาคารสถานท 3. การประเมนดานกระบวนการ (process evaluation) ไดแก การวางแผน การด าเนนงานตามกจกรรมของโครงการคนครใหนกเรยน 4. การประเมนดานผลผลต (product evaluation) ประกอบดวย การประเมน 2 ดาน ดงน 4.1 การประเมนดานผลผลต (output evaluation) ไดแก คณภาพของการด าเนนงานตามโครงการคนครใหนกเรยน 4.2 การประเมนผลกระทบ (impact valuation) ไดแก ผลทเกดขนหลงการด าเนนงานตามโครงการคนครใหนกเรยน ตอโรงเรยน ผบรหาร คร และนกเรยน

โดยดานเนอหาแนวคดการวจย โครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตการประเมนรปแบบ แบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ดงน

1. การประเมนดานสภาวะแวดลอม (Context Evaluation) 1.1 นโยบายของรฐบาล 1.2 วตถประสงคของโครงการ 1.3 โครงการ / กจกรรม

2. การประเมนดานปจจยเบองตน (Input Evaluation) 2.1 การวางแผน 2.2 บคลากร ไดแก ผบรหาร ครธรการ คร

4

2.3 กจกรรมการด าเนนงาน 2.4 สอวสด อปกรณและเทคโนโลย 2.5 งบประเมนการด าเนนงานโครงการ 2.6 หนวยงานทใหการสนบสนนโครงการ

3. การประเมนดานกระบวนการ (Process Evaluation) 3.1 การศกษาสภาพปจจบนปญหาและก าหนดจดพฒนา 3.2 กระบวนการประชาสมพนธโครงการ 3.3 กระบวนการด าเนนงาน ดงน 3.3.1 การฝกอบรมงานธรการในสถานศกษา 3.4 กระบวนการนเทศ ก ากบ ตดตาม ประเมนผลและรายงานผล

4. การประเมนดานผลผลต (Product Evaluation) ด าเนนการประเมน 4.1 ความเขาใจในภารกจของสถานศกษา 4.2 จตส านก ทศนคตทด ความรบผดชอบตอหนาท 4.3 การมวนยในทท างาน 4.4 การปฏบตตามหลกคณธรรมเพอสงคมอยเยนเปนสข 4.5 มความสามารถในการปฏบตงานธรการดานตางๆ ในสถานศกษาสงกดส านกเขต

พนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 4.6 ความพงพอใจของผบรหาร คร และนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ตอนท 2 การหาแนวปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน

(ครธรการ) เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดเกบขอมลเชงคณภาพโดยการเลอกแบบเจาะจง โดยวธการสมภาษณผบรหารสถานศกษาและครผรบผดชอบโครงการ และวธการสนทนากบ ผทมสวนเกยวของ ส าหรบครผสอน นกเรยน และศกษาเอกสารขอมลของโรงเรยนทมผลคะแนนประเมนโครงการคนครใหนกเรยน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ขอบเขตการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากร ประชากร ทเปนกลมเปาหมายในการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน สงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จ านวน 80 โรงเรยน ประกอบดวย ผบรหาร จ านวน 74 คน ครผสอน จ านวน 981 คน ครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 40 คน รวมประชากรทงสน 1,095 คน

1.2 กลมตวอยาง

5

กลมตวอยางในการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยแบงประชากรตามขนาดของโรงเรยน แบงออกเปน โรงเรยนขนาดใหญ จ านวน 10 โรงเรยน ผบรหารจ านวน 10 คน ครผสอน จ านวน 169 คน ครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 10 คน โรงเรยนขนาดกลาง จ านวน 50 โรงเรยน ผบรหารจ านวน 44 คน ครผสอน จ านวน 217 คน และครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 19 คน และโรงเรยนขนาดเลก จ านวน 21 โรงเรยน ผบรหาร จ านวน 10 คน ครผสอน จ านวน 73 คน และครผรบผดชอบโครงการจ านวน 5 คน ประมาณขนาดโดยใชตารางของเครซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, p. 608) รวมกลมตวอยางทงสน 989 คน โดยการสมตวอยางแบบโควตา (Qucta Sampling)

กลมตวอยางในการหาผลงานการปฏบตทดเดน (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ผวจยเกบขอมลเชงคณภาพ โดยใชการสมแบบเจาะจง ประกอบดวย ผบรหาร จ านวน 1 คน ครผสอน จ านวน 28 คน และ ครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 1 คน ของโรงเรยนทมผลประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในตอนท 1 สงทสดการวเคราะหประเดนการประเมน ตวบงช และแหลงขอมล

นยามศพทเฉพาะ

โครงการ (Project) หมายถง โครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

การประเมน (Evaluation) หมายถง กระบวนการรวบรวมขอมลการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตการประเมนรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ประกอบดวย 4 ดาน ดงน

1. การประเมนดานสภาวะแวดลอมของโครงการ (Context Evaluation) หมายถง การประเมนความสอดคลองของวตถประสงคของโครงการกบนโยบายของรฐบาลและส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ความตองการและการไดรบการสนบสนนจากผบรหาร คร และนกเรยน เปนตน

2. การประเมนดานปจจยเบองตนของโครงการ (Input Evaluation) หมายถง การประเมนความพรอม ความเพยงพองบประมาณ สอวสดอปกรณ การก าหนดโครงการไวในแผนปฏบตราชการ ความสามารถของบคลากรและการวางแผนการด าเนนโครงการ

3. การประเมนดานกระบวนการของโครงการ (Process Evaluation) หมายถง การประเมนสภาพการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยน(ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวด กาญจนบร

4. การประเมนดานผลผลตของโครงการ (Product Evaluation) หมายถง การประเมนคณภาพการปฏบตงานธรการ ปญหาและอปสรรคในการด าเนนกจกรรมทบรรลวตถประสงคตาม

6

โครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร

ประโยชนทไดรบจากการวจย ไดทราบผลการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน ทง 4 ดาน คอ การประเมนดานบรบท (context) ดานปจจยน าเขา (input) ดานกระบวนการ (process) และดานผลผลต (product) ทเปนขอมลสารสนเทศทส าคญและเปนประโยชนตอการตดสนใจ พฒนา ปรบปรงแกไขปญหาในการด าเนนงานโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ไดอยางเหมาะสม มความคลองตวในการด าเนนงานและขาราชการครไดปฏบตการสอนไดเตมท

7

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอใหการวจยเรองการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ด าเนนไปอยางมประสทธภาพ ผวจยไดศกษาเอกสารแนวคด ทฤษฏหลกการเกยวกบการประเมนโครงการและผลการวจยทเกยวของเพอเปนแนวทางในการศกษาวจย ดงน 1. แนวคดและทฤษฏทเกยวของกบโครงการและการประเมนโครงการ 1.1 ความหมายของโครงการ 1.2 การประเมนโครงการ 1.3 ประเภทการประเมน 1.4 รปแบบในการประเมนโครงการ 1.5 ประโยชนของการประเมนโครงการ 1.6 การประเมนโดยรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) 2. หลกการและแนวคดทเกยวของกบโครงการคนครใหนกเรยน 2.1โครงการคนครใหนกเรยน 2.2 หลกการและเหตผลของโครงการ 2.3 ความหมายของธรการ 2.4 ความส าคญของงานธรการ 2.5 ขอบขายของงานธรการ 3. งานวจยทเกยวของ 3.1 งานวจยในประเทศ 3.2 งานวจยในตางประเทศ 4. กรอบแนวคดในการวจย แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบโครงการและการประเมนโครงการ

ความหมายของโครงการ

8

ค าวา โครงการ มผใหความหมาย หลากหลายตาง ๆ ดงน ราชบณฑตยสถาน (2546, หนา 270) ไดใหค าจ ากดความของโครงการวา หมายถง แผน

หรอเคาโครงทก าหนดไว โครงการเปนศพทตรงกบค าในภาษาองกฤษวา Project ซงเปนสวนหนงหรอระดบหนงของแผนงาน (Plan) บางต าราถอวามความหมายเชนเดยวกนกบค าวา Program ซงหมายถงแผนงานทมรายละเอยดในการปฏบตงานทชดเจน ซงสอดคลองกบหนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา (2549, หนา 164) ไดสรปค าจ ากดความของโครงการไววา โครงการ (Project) คอ การก าหนดแนวทางในการแกปญหา หรอพฒนางานทมวตถประสงคเดนชด มกจกรรมทท าใหบรรลวตถประสงคอยางเหมาะสม มการจดสรรทรพยากรอยางประหยดและมประสทธภาพ มเวลาเรมตนและเวลาสนสดของงาน โครงการประกอบดวยงาน (Task) และกจกรรม (Activity) ตาง ๆ ทมความสมพนธกนและมเปาหมายเดยวกน เชนเดยวกบ สพน ทมอ า (2549, หนา 1) ไดใหความหมายของโครงการวา หมายถงหนวยของงานหรอกลมของกจกรรมทมความสมพนธเกยวของกน เพอบรรลจดมงหมายหรอเปาหมายทก าหนดไว มลกษณะเดนชด มระยะเวลาเรมตนและสนสดทแนนอนและมกจะเปนงานพเศษทตางไปจากงานประจ า โครงการจะประกอบดวยงาน (Task) และกจกรรม (Activity) และโครงการทดตองมลกษณะ ดงน มการก าหนดวตถประสงคทชดเจน มความเอกเทศ ตองมการก าหนดขอบเขตของการด าเนนงานและความรบผดชอบไวอยางชดเจน มการก าหนดรปแบบรายละเอยดการด าเนนงานทสอดคลองกลมกลนกน มการระบทรพยากรตาง ๆ ทจ าเปนทงดานบคลากรและทรพยากรทสนบสนนโครงการ งบประมาณด าเนนการ มการก าหนดระยะเวลาเรมตนและสนสดทแนนอน และสามารถน าไปปฏบต

พสณ ฟองศร (2550, หนา 34) ไดใหค าจ ากดความค าวา โครงการ มลกษณะเฉพาะทจดท าขนเพอเสรมการด าเนนงานในสภาพปกต โดยมจดหมาย เปาหมาย กจกรรม และระยะเวลาสนสดทแนนอน และจะไมท าซ าซอนอก ซงอาจยกเวนถามการปรบใหตางจากเดม จงสรปไดวาโครงการไมใชงานประจ าตามปกตทมลกษณะเปนโปรแกรมทก าหนดไวตลอด แตจะชวยเสรมงานปกตใหบรรลจดมงหมายได จากความหมายของโครงการดงกลาวขางตนสรปไดวา โครงการ หมายถง แผนหรอแนวทางในการด าเนนงานกจกรรมทก าหนดไวใหประสบผลส าเรจ มระยะเวลาในการด าเนนงานทชดเจน มผรบผดชอบใหโครงการด าเนนไปตามกจกรรมทก าหนดไวใหบรรลวตถประสงค

ความหมายของการประเมนโครงการ ไดมผใหความหมายของประเมนโครงการไวหลายทาน ดงน

เดวส (Davis, 1974, p. 272) ใหความหมายของการประเมนโครงการวา หมายถง การตรวจสอบวตถประสงคของโครงการวาเปนไปตามเปาหมายทก าหนดไวหรอไม และบรรลถงเปาหมายนนดวยดมากนอยเพยงใด แคทซ (Katz, 1978, p. 27) ใหความหมายของการประเมนโครงการวาเปนกระบวนการในการพจารณาวเคราะหถงคณลกษณะและคณภาพของโครงการ

9

รทแมน (Rutman, 1982, pp. 59-60) ใหความหมายของการประเมนโครงการวา หมายถง การใชกระบวนการทางวทยาศาสตร หรอวธการวจยเพอหาขอมลทเปนจรงและมความเชอถอไดของโครงการ แลวพจารณาตดสนวาโครงการนนบรรลถงวตถประสงคหรอไม และดวยคณภาพของความส าเรจนนเปนเชนใด รอสซ และฟรแมน (Rossi & Freeman, 1982, p. 14) ใหความหมายของการประเมนโครงการวา หมายถง แบบแผนในการก ากบควบคมการด าเนนการและการประเมนคณคาประโยชนของโครงการ ซชแมน (Suchman, 1990, p. 93) ใหความหมายของการประเมนโครงการวา หมายถง การใชกระบวนการทางวทยาศาสตรหรอใชเทคนคการวจยทางสงคมศาสตร เพอหาขอมลทเปนจรงและเชอถอไดเกยวกบโครงการ เพอการตดสนใจวาโครงการดงกลาวดหรอไมดอยางไรหรอเปนการคนหาวาผลของกจกรรมทวางไวในโครงการ ประสบความส าเรจตามวตถประสงค หรอความมงหมายของโครงการหรอไม สตฟเฟลบม (Stufflebeam, 1990, p. 159) ใหความหมายของการประเมนโครงการวาหมายถง กระบวนการบรรยาย เกบรวบรวมขอมลกบเปาหมาย การวางแผน การด าเนนการและผลกระทบ เพอน าไปเปนแนวทางการตดสนใจ เพอสรางความนาเชอถอ และเพอสงเสรมใหเกดความเขาใจในสถานการณของโครงการ

การประเมนโครงการ หมายถง กระบวนการในการเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลของการด าเนนโครงการและพจารณาบงชใหทราบถงจดเดนหรอจดดอยของโครงการอยางมระบบแลวตดสนใจวาจะปรบปรงแกไขโครงการนนเพอการด าเนนงานตอไป หรอจะยตการด าเนนงานโครงการนนเสย หรอน าขอมล ปญหา อปสรรคทพบในการประเมนโครงการน าไปใชเปนแนวทางด าเนนโครงการทมลกษณะทใกลเคยงกนตอไป

ประเภทของการประเมน

นกวชาการหลายทานไดแบงประเภทของการประเมนโครงการทส าคญ ดงน กฤษดา กรดทอง (2541, หนา 30) จ าแนกการประเมนโครงการออกเปน 3 ประเภท คอ 1. การประเมนกอนโครงการ (pre evaluation) 1.1 การประเมนความจ าเปน (need assessment) 1.2 การศกษาความเปนไปได (feasibility study) 2. การประเมนระหวางโครงการ (on-going evaluation) 2.1 การตดตามโครงการ (project monitoring) 2.2 การประเมนผลงาน (performance evaluation) 2.3 การประเมนการปฏบตงานตามโครงการ (implement evaluation) 3. การประเมนหลงโครงการ (ex-post evaluation)

10

3.1 การประเมนผลระยะสน (intermediate evaluation) 3.2 การประเมนผลกระทบ (impact evaluation) 3.3 การประเมนผลตอบแทน (cost-benefit/cost effective evaluation) อทย บญประเสรฐ (2543, หนา 15) แบงประเภทของการประเมนโครงการโดยอาศยวงจรของโครงการ (project life cycle) เปนเกณฑในการแบงโดยแบงออกเปน 3 ประเภท คอ 1. การประเมนกอนการด าเนนงาน (pre-evaluation) เปนการประเมนทมจดมงหมายเพอการตดสนใจเกยวกบการก าหนดและเลอกท าโครงการซงมกจะใชการพจารณาในเรองตอไปน คอ 1.1 ความเหมาะสมของการท าโครงการ ประกอบดวย การศกษาและวเคราะหปญหาและความจ าเปนของการท าโครงการ (nerds assessment) และการศกษาความเปนไปได (feasibility) โดยพจารณาความเปนไปไดทางเทคนควชาการความพรอม ในดานการบรหารโครงการความพรอมในดานงบประมาณสนบสนน เปนตน 1.2 การวเคราะหผลตอบแทนของโครงการ (rate of return) ประกอบดวย การวเคราะหคาใชจายและผล (cost/benefit analysis) หรอการวเคราะหคาใชจายกบอตถประโยชน (cost/utility analysis) ซงเปนการพจารณาวาการจดท าโครงการนนจะใหผลคมคากบการลงทนหรอไมซงเปนการพจารณาโครงการในแงเศรษฐกจส าหรบโครงการทางดานการศกษาจะเนนเรองการวเคราะหคาใชจายกบประสทธผลมากกวาคาใชจายกบผลก าไร เพราะผลตอบแทนของโครงการทางการศกษานนวดออกมาในรปของหนวยเงนตราท าไดยาก 1. การประเมนในระหวางการด าเนนการ (implementation evaluation of process evaluation) เปนการประเมนทเกดขนในชวงระยะเวลาของการปฏบตงานโครงการโดยมจดมงหมายเพอการตรวจสอบวาการด าเนนงานเปนไปตามแผนทก าหนดหรอไม มปญหาและอปสรรคอะไรบาง อนจะไดแกไขทนทวงท เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพยงขนการประเมนโครงการในระหวางด าเนนงานจงเปนหนาทของผรบผดชอบโครงการนนเองทจะตองหาขอมลตาง ๆ เพอน ามาปรบปรงการด าเนนงานโครงการ บางทานเรยกการประเมนนวาการประเมนเพอการปรบปรงหรอการประเมนผลยอย 3. การประเมนหลงการด าเนนงาน (post - evaluation or end project evaluation) เปนการประเมนทจดขนเพอการปฏบตงานโครงการไดเสรจสนแลว การประเมนในลกษณะนจะเปนการพจารณาตอบค าถามในเรองตอไปน คอ 3.1 เปนการตรวจสอบดวาการด าเนนงานโครงการสามารถบรรลจดมงหมายทก าหนดไวเพยงใด 3.2 เปนการตรวจสอบดวา มผลพลอยไดอยางอนนอกเหนอจากทไดระบไวในวตถประสงคบางหรอไม ซงเรยกวา เปนผลกระทบของโครงการ สมหวง พธยานวฒน และคณะ (2544, หนา 93-94) ไดแบงประเภทของการประเมนโครงการ ดงน 1. แบงตามจดมงหมายของการประเมน แบงออกเปน 2 ประเภท

11

1.1 การประเมนเพอปรบปรงพฒนา เรยกวา การประเมนเพอความกาวหนา (formative evaluation) เปนการประเมนขณะโครงการหรอกจกจการนนก าลงด าเนนอย ซงสามารถน าผลประเมนไปปรบปรงการด าเนนงานใหดขนอยางทนทวงท 1.2 การประเมนเพอการตดสนผล (summative evaluation) เปนการประเมนเพอบงชระดบผลสมฤทธของผลงานหรอโครงการ เปนการประเมนหลงสนสดโครงการแลว 2. แบงตามหลกยดในการประเมน แบงเปน 2 ประเภท 2.1 การประเมนทยดเปาหมายของโครงการหรองานเปนเกณฑ ซงเรยกวา goal based evaluation การประเมนตามแนวนน าผลการวดมาเปรยบเทยบกบเปาหมายเชงปรมาณและ เชงคณภาพของโครงการ 2.2 การประเมนทเปนอสระจากเปาหมายของโครงการ (goal-free evaluation) การประเมนตามแนวทางน ผประเมนไมจ าเปนตองทราบเปาหมายของโครงการ เปนการประเมนผลทงหมดทเกดขนทงผลโดยตรงและผลโดยออมของโครงการ ตลอดจนการประเมนผลกระทบทงในทางบวกและทางลบของโครงการ 3. แบงตามล าดบเวลาทประเมน โดยแบงการประเมนออกเปน 3 ระยะ 3.1 การประเมนกอนน าโครงการไปปฏบต ( intrinsic evaluation) โดยเฉพาะการวเคราะหความเหมาะสมของแผนงานโครงการกอนเสนอขออนมตใหด าเนนการกระบวนการดงกลาว เรยกวา การวเคราะหโครงการ (project appraisal or analysis) 3.2 การประเมนขณะด าเนนงานหรอโครงการ (ongoing evaluation) เพอพจารณาความกาวหนาของโครงการ ผลการประเมนในระยะน จะเปนประโยชนตอการปรบปรงการด าเนนงาน 3.3 การประเมนเมอสนสดโครงการ (pay-off evaluation) เปนการประเมนผลลพธทเกดขนทงหมดเมอสนสดโครงการ และหลงสนสดโครงการไประยะหนง กระบวนการประเมนหลงจากโครงการสนสดไประยะหนง เรยกวา กระบวนการตดตามผล (follow-up study หรอ tracer study) จากทกลาวมาสามารถสรปประเภทของการประเมนโครงการจ าแนกออกเปน 4 ประเภทดวยกน คอ การประเมนกอนด าเนนการ (pre-evaluation) การประเมนขณะก าลงด าเนนการ (on-going evaluation) การประเมนเมอโครงการแลวเสรจ (end of project evaluation) และการประเมนหลงเสรจสนโครงการ (post-project evaluation) รปแบบในการประเมนโครงการ ในการวจยเชงประเมนโดยทวไปมหลายรปแบบ เชน รปแบบของสเตค (Stake) สตฟเฟลบม (Stufflebam) ไทเลอร (Tyler) โพรวส (Provous) เปนตน ซงแตละรปแบบจะแตกตางกนออกไปตามความเหมาะสมของโครงการทจะประเมน ซงนกประเมนจะเปนผเล อก พจารณารปแบบตามความตองการ เพอใหไดผลการประเมนตามจดประสงคทตงไว นอกจากนยงขนอยกบความรความ

12

สามรถและความเขาใจเกยวกบการใชรปแบบตาง ๆ ของผประเมนดวย ไดมผกลาวถงรปแบบการประเมนโครงการไวหลายทาน ดงน สมหวง พธยานวฒน และคณะ (2544, หนา 34-40) กลาวถงรปแบบการประเมนโครงการแนวทางเดยวกนวา การประเมนสงใดสงหนงผประเมนจะตองพจารณาวา จะประเมนไดอยางไรจงจะท าใหผลประเมนถกตองตามสภาพความเปนจรง ครอบคลมและตอบสนองความตองการของผทจะใชผลการประเมนซงจะตองทนเวลาดวยจากการสงเคราะหรายงานการประเมนทงหลายปรากฏประเมน 3 รปแบบ คอ 1. แบบประเมนเชงส ารวจ แบบประเมนแนวนจะเปนการส ารวจสงตาง ๆ ทจะชวยในการประเมน เชน การวเคราะหตวโครงการเพอประเมนความสอดคลองระหวางจดมงหมายของโครงการกบกจกรรมในโครงการ การวเคราะหเอกสารเปนวธการหลกทใชในการประเมนตามแนวการส ารวจ จากความคดเหนของบคคลทเกยวของ จดออนของการใชรปแบบการประเมนเชงส ารวจกคอ พยายามเกบขอมลเชงความคดเหนใหมการตรวจสอบซงกนและกน และพยายามประเมนจากหลกฐานหรอเอกสารทมอยเปนส าคญ 2. แบบประเมนเชงทดลอง เปนการประเมนโดยอาศยแบบการทดลอง ในการวจยแบบทดลองทนยมใชกนมากเปนแบบกลมเดยว เพอศกษาผลทเกดขนโดยเปรยบเทยบผลทไดทดลอง การประเมนรปแบบนมจดออนคอนขางมาก ซงอาจแกไขโดยอาศยแบบทดลองทม 2 กลม คอ กลมทดลองและกลมควบคม แตผลทเกดขนกยงเปนทนาสงสยวาเปรยบเทยบกนไดจรงหรอ ซงตองระมดระวงปญหาทเกดขนดวยการประเมนดวยวธทดลอง ท าใหผลการประเมนทไดเนนผลการทดลองมากเกนไป ซงผลการประเมนมผลกระทบตอการปรบปรงกจกรรมและด าเนนการตาง ๆ นอย 3. แบบประเมนตามรปแบบการประเมน นกประเมนไดพฒนารปแบบการประเมนขนเพราะรปแบบในการประเมนจะเปนเครองชทศทางวาการประเมนจะเกยวของกบอะไรบางและในการเลอกรปแบบประเมน จะตองเลอกใหสอดคลองกบความจ าเปนหรอความตองการของผใชผลประเมน รปแบบสวนใหญมความคลายคลงกน ซงประกอบดวย ปจจย กระบวนการและผลต เปนแกนในการเสนอรปแบบ จ าเนยร สขหลาย และคณะ (2540, หนา 208) ไดกลาวถงรปแบบการประเมนวา ในการใชรปแบบการประเมนนนควรค านงถงสงตาง ๆ ดงน 1. วตถประสงคของการประเมน คอ การใหสารสนเทศเพอการตดสนใจ ดงนนจงจ าเปนอยางยงทจะตองมรายละเอยดทเปนประโยชนตอการตดสนใจ 2. ชนดของการตดสนใจทแตกตางกน ตองออกแบบการประเมนทแตกตางกนและควรใชรปแบบการประเมนทมประสทธผลและเปนรปแบบทว ๆ ไป 3. ในกรณทรปแบบการประเมนมความแตกตางกนในดานเนอหา ควรใชขนตอนของการตดตามผลดงน คอ การวเคราะห การรวบรวม และการน าเสนอ

13

4. การตดสนใจประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ดงนคอ ขนการวเคราะห การออกแบบ เลอก และปฏบต จงจ าเปนทจะตองอาศยขอมลจากการประเมน ดงนนจงตองอาศยความรวมมอระหวางนกประเมนและตดสนใจ 5. เพอใหไดมาซงค าตอบในการตดสนใจ การออกแบบประเมนจงควรค านงถงเกณฑท มความตรงภายใน ความตรงภายนอก ความเทยงและความเปนปรนย 6. การประเมนท าเปนกระบวนการตอเนองเปนวฏจกรใชกบโครงการทเปนระบบ นศา ชโต (2541, หนา 28) กลาววา มผเสนอความคดเกยวกบรปแบบในประเมนไวมากมายหลายรปแบบแตละแบบมแนวคด ทฤษฎ เหตผล และวธการประเมน ทมผนยมน าไปใชเปนแบบอยาง (model) ในการประเมนสภาพการณของปญหาทจะประเมนตาง ๆ กนไปเพยงแนวคดเทานนในเชงปฏบตจะดดแปลงปรบปรงแนวคดและวธการ ใหสอดคลองกบความเหมาะสมและสภาพปญหาของการประเมนแตละโครงการ สมบต สวรรณพทกษ (2541, หนา 66-67) กลาวถง รปแบบของการประเมนโครงการวาหมายถง กรอบและแนวคดทส าคญเกยวกบปจจยน าเขา กระบวนการและวธ การประเมนผล รปแบบการประเมนผลโครงการแบงออกเปน 4 ประเภท ดงน 1. รปแบบทยดจดมงหมายเปนหลก กลาวคอ ในการประเมนโครงการจะยดถอเปาหมายหรอจดมงหมายเปนส าคญ ไดแก รปแบบการประเมนของไทเลอร (Tyler) และรปแบบของแฮมมอนด (Hammond) 2. รปแบบทยดหลกเกณฑภายนอกเปนหลกเปนรปแบบทใชตดสนคณคา ไดแก รปแบบการประเมนของสครฟเวน (Scriven) และรปแบบของสเตค (Stake) 3. รปแบบการประเมนทยดเกณฑภายในเปนหลก ไดแก รปแบบการประเมนโครงการของสมาคมชาวภาคเหนอของอเมรกา 4. รปแบบทชวยในการตดสนใจ เปนรปแบบการประเมนโครงการทชวยในการหาขอมล เพอชวยในการตดสนใจของผบรหารในการด า เนนโครงการตาง ๆ ไดแก รปแบบการประเมนของอลคล (Alkin) รปแบบการประเมนของโพรวส (Provus) และรปแบบการประเมนของสตฟเฟลบม (Stufflebeam) รปแบบการประเมนเกดขนจากการทนกประเมนตางพยายามมงทเสนอสตรส าเรจตาง ๆ ในการด าเนนการประเมนโครงการ ทงนเพอความสะดวกและสามารถเลอกใชไดอยางเหมาะสม รปแบบการประเมน (evaluation model) เปนกรอบความคดหรอแบบแผนทแสดงใหเหนถงขนตอนหรอกระบวนการของการประเมนซงอาจจะมความแตกตางกน ทงนขนอยกบขอตกลงเบองตนของการประเมน ซงจะมประโยชนอยางยงตอการวางแผนการประเมน โดยทวไปนยมแบงออกเปน 3 รปแบบ คอ 1. รปแบบการประเมนทเนนการตดสนใจ (decision-oriented evalution model) เปนรปแบบการประเมนทมจดมงหมายเพอใหไดมาซงขอมล สารสนเทศส าหรบใชในการตดสนใจเกยวกบโครงการนน ๆ ไดแก รปแบบการประเมนของ Alkin, Stufflebeam, Hammond และ Welch

14

2. รปแบบการประเมนทเนนการตดสนคณคา (judgmental evalution models) เปนรปแบบการประเมนทมจดมงหมายเพอใหไดมาซงขอมล สารสนเทศส าหรบก าหนดและวนจฉยคณคาของโครงการนน ๆ ไดแก รปแบบการประเมนของ Scriven, Stake และ Provus 3. รปแบบการประเมนทเนนจดมงหมาย (objective centered evalution models) เปนรปแบบการประเมนทเนนการตรวจสอบผลทเกดขนจากโครงการวาบรรลตามจดมงหมายทก าหนดไวมากนอยเพยงใด ไดแก รปแบบการประมนของ Tyler, Cronbach และ Kirkpatrick จากรปแบบการประเมนโครงการดงทกลาวมาขางตนจะเหนวา มหลากหลายรปแบบ แตละรปแบบแตกตางกนออกไปตามความเหมาะสมกบโครงการทจะประเมน จงเปนหนาทของผประเมนในการเลอกรปแบบในการประเมนใหเหมาะสมกบโครงการ เพอใหไดผลการประเมนทมคณคาเชอถอไดตอไป ซงในการประเมนโครงการคณธรรมน าความรสความดครงนผวจยไดประยกตใชรปแบบจ าลองซปซงเปนการประเมนเพอตดสน มาใชในการวจยเนองจากเปนรปแบบการประเมนทสามารถครอบคลมในการประเมนโครงการทงในทกดานหลงโครงการไดสนสดแลว ประโยชนของการประเมนโครงการ

แอนเดอรสน และบอล (Anderson & Ball, 1978, pp. 14-35 อางถงในรตนะ บวสนธ, 2540, หนา18-19) ไดอธบายบทบาทและประโยชนของการประเมนโครงการในดานวตถประสงคตาง ๆ ไวหลายประการ คอ 1. เพอชวยในการตดสนใจน าโครงการไปใช ซงไดแก การประเมนวา โครงการทจดท าขนนนมความจ าเปนมากนอย หรอมความสมเหตสมผลหรอไม มความเปนไปไดหรอคมคากบเงนทนคาใชจายตาง ๆ เพยงไรโครงการเปนทตองการส าหรบกลมเปาหมายหรอจะไดรบการสนบสนนแคไหน รวมทงขนาดและขอบเขตการน าโครงการไปใชกวางหรอแคบ เปนตน ขอมลจากการประเมนเหลานจะชวยในการน ามาประมวลสรปตดสนใจ ส าหรบผบรหารหรอแหลงทนทจะตดสนใจอนมตการน าโครงการดงกลาวไปด าเนนการใชตอไป 2. เพอชวยในการตดสนใจเกยวกบการด าเนนโครงการโดยตอเนองตอไป หรอการขยาย โครงการและการรบรองโครงการซงไดแก การประเมนภายหลงจากโครงการไดด าเนนการเสรจสนไปแลว (ตามระยะเวลาทก าหนดไว) เปนการประเมนเพอจะรวาโครงการดงกลาวยงมความจ าเปนตองจดใหมอยอกตอไปหรอไม ผลทไดจากการด าเนนโครงการไดรบผลตอบแทนคมคากบทนทสญเสยไปมากนอยเพยงใด และโครงการทด าเนนการไปนนกอใหเกดผลขางเคยง (side effects) ทงทางบวกและทางลบหรอไม 3. เพอชวยในการตดสนใจเกยวกบการปรบปรงโครงการ ซงเปนการประเมนเมอโครงการ ไดมการน าไปด าเนนการใชระยะหนง หรอเปนการประเมนในชวงการด าเนนโครงการทงนโดยท าการประเมน เพอทจะปรบปรงสวนตาง ๆ ของโครงการอนไดแก

15

3.1 วตถประสงคของโครงการ เพอทจะรวาวตถประสงคของโครงการทก าหนดไวนน เมอมการด าเนนโครงการไปชวขณะหนง มความเหมาะสมกบกลมเปาหมายหรอไม หรอไดรบการยอมรบสนบสนนรวมมอจากกลมเปาหมายในการด าเนนงาน เพอใหบรรลถงวตถประสงคมากนอยเพยงใด 3.2 เนอหาของโครงการ เปนการพจารณาวา เนอหาสาระหรอกจกรรมตาง ๆ ทก าหนดไวในโครงการมความครอบคลมเกยวของกบวตถประสงคของโครงการหรอไม ล าดบขนตอนของกจกรรมเปนไปตามล าดบทจะเออตอการบรรลวตถประสงคของโครงการเพยงไรนอกจากนน ยงพจารณาอกวาเนอหาสาระของโครงการดงกลาวมความเกยวของสมพนธกบภมหลง หรอพนเพเดมของกลมเปาหมายผรบบรการจากโครงการมากนอยเพยงใด 3.3 วธการด าเนนโครงการโดยพจารณาวาโครงการทก าลงด าเนนการอยนนมกลมเปาหมายรวมโครงการเปนจ านวนเทาไร ครบหรอไมครบตามทก าหนดไว โครงการมผรวมงานเพยงพอหรอไมเทาไร โครงการมการด าเนนงาน หรอด าเนนกจกรรมเปนอยางไรกลมเปาหมายผรวมโครงการไดรบการเสรมแรง หรอการสรางแรงจงใจอยางไรท านองน เปนตน 3.4 สภาวะแวดลอมของโครงการ หมายถง การพจารณาเกยวกบนโยบายทางการเมองหรอทางการบรหารของผบรหารทมสวนเกยวของกบการด าเนนโครงการวา ใหการสนบสนนการด าเนนโครงการหรอไมอยางไร สมพนธภาพระหวางผรวมงานในโครงการมลกษณะเชนไร ขดแยงกนหรอไมเปนอปสรรคตอการทจะด าเนนการตอไปเพยงใด ทรพยากรสนบสนนอน ๆ ทจ าเปนตอการด าเนนโครงการมเพยงพอมากนอยเพยงใด ตลอดกระทงการยอมรบหรอใหการสนบสนนและการตอตานของสาธารณะทมตอโครงการเปนไปในทศทางใดเหลาน เปนตน 4. เพอทจะไดรบขอเทจจรงเกยวกบการใหความสนบสนนโครงการจากแหลงตาง ๆ ซงไดแก การพจารณาความสนบสนนโครงการสาธารณชน การเมอง แหลงเงนทน รวมทงนกวชาชพอน ๆ โดยตองการรวา แหลงดงกลาวนมแหลงใดบางใหการสนบสนนโครงการอยางแทจรง เมอมการด าเนนโครงการอยในขณะนน 5. เพอทจะไดรบขอเทจจรงเกยวกบการขดขวางตอตานโครงการจากแหลงตาง ๆในทางตรงกนขามกบวตถประสงคของการประเมนโครงการในขอทส นอกจากเราจะตองการรถงแหลงทใหการสนบสนนโครงการแลว ในการด าเนนโครงการใด ๆ กตาม บางครงโครงการดงกลาวนนกจะไดรบการขดขวางตอตาน ท าใหการด าเนนโครงการไมอาจเปนไปไดโดยสะดวก และวตถประสงคของโครงการทก าหนดไวอาจจะไมไดรบการตอบสนอง ดงนน การรวบรวมขอมลจากแหลงตาง ๆ เพอพจารณาวา แหลงใดบางทขดขวางโครงการจงเปนสงจ าเปน ทงนเพอจะไดหาทางแกไขปรบปรงใหด าเนนโครงการใหมความเปนไปไดโดยสะดวกตอไป

6. เพอชวยใหเกดความเขาใจในกระบวนการพนฐานตาง ๆ ซงหมายถง การไดรบความรความเขาใจในพนฐานอนทนอกเหนอจากความรความเขาใจเกยวกบโครงการทท าการประเมนแตทวามผลตอโครงการ ไดแก พนฐานดานการศกษา ดานจตวทยา ดานสงคมวทยา และดานเศรษฐกจ เปนตน

สมคด พรมจย (2542, หนา 30) ไดสรปประโยชนของการประเมนโครงการไวดงน

16

1. ชวยใหขอมลและสารสนเทศตางๆ เพอน าไปใชในการตดสนใจเกยวกบการวางแผนโครงการ ตรวจสอบความพรอมของทรพยากรตาง ๆ ทจ าเปนในการด าเนนโครงการตลอดจนตรวจสอบความเปนไปไดในการจดกจกรรมตาง ๆ

2. ชวยท าใหการก าหนดวตถประสงคของโครงการมความชดเจน 3. ชวยในการจดหาขอมลเกยวกบความกาวหนา ปญหาและอปสรรคของการด าเนน

โครงการ 4. ชวยใหขอมลเกยวกบความส าเรจ และความลมเหลวของโครงการเพอน าไปใชในการ

ตดสนใจและวนจฉยวาจะด าเนนโครงการในชวงตอไปหรอไม จะยกเลกหรอขยายการด าเนนโครงการตอไป

5. ชวยใหไดขอมลทบงบอกถงประสทธภาพของการด าเนนโครงการวาเปนอยางไร 6. เปนแรงจงใจใหผปฏบตโครงการ เพราะการประเมนโครงการดวยตนเอง จะท าให

ผปฏบตงานไดทราบผลการด าเนนงาน จดเดน จดดอย และน าขอมลไปใชในการปรบปรง และพฒนาโครงการใหมประสทธภาพยงขน ดงนนประโยชนของการประเมนโครงการจงเปนกระบวนการทชวยใหทราบถงขอมลการด าเนนงานตามโครงการทงดานความส าเรจ ดานอปสรรคการด าเนนงาน และเพอชวยการการตดสนใจทด าเนนการตอไปมากยงขน แนวคดการประเมนผลโครงการ CIPP Model แนวคด การประเมนของสตฟเฟลบม (Stufflebeam’s CIPP Model) ในป ค.ศ. 1971 สตฟเฟลบม และคณะ ไดเขยนหนงสอทางการประเมนออกมาหนงเลม ชอ “Educational Evaluation and decision Making” หนงสอเลมน ไดเปนทยอมรบกนอยางกวางขวาง เพราะใหแนวคดและวธการทางการวดและประเมนผล ไดอยางนาสนใจและทนสมยดวย นอกจากนน สตฟเฟลบมกไดเขยนหนงสอเกยวกบการประเมนและรปแบบของการประเมนอกหลายเลมอยางตอเนอง จงกลาวไดวา ทานผนเปนผมบทบาทส าคญในการพฒนาทฤษฎการประเมน จนเปนทยอมรบกนทวไปในปจจบน เรยกวา CIPP Model เปนการประเมนทเปนกระบวนการตอเนอง มจดเนนทส าคญ คอ ใชควบคกบการบรหารโครงการ เพอหาขอมลประกอบการตดสนใจ อยางตอเนองตลอดเวลา วตถประสงคการประเมน คอ การใหสารสนเทศเพอการตดสนใจ เนนการแบงแยกบทบาทของการท างานระหวาง ฝายประเมนกบ ฝายบรหารออกจากกนอยางเดนชด กลาวคอฝายประเมนมหนาทระบ จดหา และน าเสนอสารสนเทศใหกบฝายบรหาร สวนฝายบรหารมหนาทเรยกหาขอมล และน าผลการประเมนทไดไปใชประกอบการตดสนใจ เพอด าเนนกจกรรมใด ๆ ทเกยวของแลวแตกรณ ทงนเพอปองกนการมอคตในการประเมน และ เขาไดแบงประเดนการประเมนผลออกเปน 4 ประเภท คอ 1. การประเมนดานบรบทหรอสภาวะแวดลอม (Context Evaluation: C) เปนการประเมนใหไดขอมลส าคญ เพอชวยในการก าหนดวตถประสงคของโครงการ ความเปนไปไดของโครงการ เปนการ

17

ตรวจสอบวาโครงการทจะท าสนองปญหาหรอความตองการจ าเปนทแทจรงหรอไม วตถประสงคของโครงการชดเจน เหมาะสม สอดคลองกบนโยบายขององคการ หรอ นโยบายหนวยเหนอหรอไม เปนโครงการทมความเปนไปไดในแงของโอกาสทจะไดรบการสนบสนนจากองคกรตาง ๆ หรอไม เปนตน การประเมนสภาวะแวดลอมจะชวยในการตดสนเกยวกบเรองโครงการควรจะท าในสภาพแวดลอมใด ตองการจะบรรลเปาหมายอะไร หรอตองการบรรลวตถประสงคเฉพาะอะไร เปนตน

2. การประเมนปจจยเบองตนหรอปจจยปอน (Input Evaluation: I) เปนการประเมนเพอพจารณาถง ความเปนไปไดของโครงการ ความเหมาะสม และความพอเพยงของทรพยากรทจะใชในการด าเนนโครงการ เชน งบประมาณ บคลากร วสดอปกรณ เวลา รวมทงเทคโนโลยและแผนการด าเนนงาน เปนตน การประเมนผลแบบนจะท าโดยใช เอกสารหรองานวจยทมผท าไวแลว หรอใชวธการวจยน ารองเชงทดลอง (Pilot Experimental Project) ตลอดจนอาจใหผเชยวชาญ มาท างานให อยางไรกตาม การประเมนผลนจะตองส ารวจสงทมอยเดมกอนวามอะไรบาง และตดสนใจวาจะใชวธการใด ใชแผนการด าเนนงานแบบไหน และตองใชทรพยากรจากภายนอก หรอไม 3. การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation: P) เปนการประเมนระหวางการด าเนนงานโครงการ เพอหาขอบกพรองของการด าเนนโครงการ ทจะใชเปนขอมลในการพฒนา แกไข ปรบปรง ใหการด าเนนการชวงตอไปมประสทธภาพมากขน และเปนการตรวจสอบกจกรรม เวลา ทรพยากรทใชในโครงการ ภาวะผน า การมสวนรวมของประชาชนในโครงการ โดยมการบนทกไวเปนหลกฐานทกขนตอน การประเมนกระบวนการน จะเปนประโยชนอยางมากตอการคนหาจดเดน หรอจดแขง (Strengths) และจดดอย (Weakness) ของนโยบาย/แผนงาน/โครงการ มกจะไมสามารถศกษาไดภายหลงจากสนสดโครงการแลว

การประเมนกระบวนการจะมบทบาทส าคญในเรองการใหขอมลยอนกลบเปนระยะ ๆ เพอการตรวจสอบการด าเนนของโครงการโดยทวไป การประเมนกระบวนการมจดมงหมาย คอ 3.1 เพอการหาขอบกพรองของโครงการ ในระหวางทมการปฏบตการ หรอการด าเนนงานตามแผนนน 3.2 เพอหาขอมลตาง ๆ ทจะน ามาใชในการตดสนใจเกยวกบการด าเนนงาน ของโครงการ 3.3 เพอการเกบขอมลตาง ๆ ทไดจากการด าเนนงานของโครงการ 4. การประเมนผลผลต (Product Evaluation: P) เปนการประเมนเพอเปรยบเทยบผลผลตทเกดขนกบวตถประสงคของโครงการ หรอความตองการ/ เปาหมายทก าหนดไว รวมทงการพจารณาในประเดนของการยบ เลก ขยาย หรอปรบเปลยนโครงการและการประเมนผล เรองผลกระทบ (Impact) และผลลพธ (Outcomes) ของนโยบาย / แผนงาน / โครงการ โดยอาศยขอมลจากการประเมนสภาวะแวดลอม ปจจยเบองตนและกระบวนการรวมดวย จะเหนไดวา การประเมนแบบ CIPP เปนการประเมนทครอบคลมองคประกอบของระบบทงหมด ซงผประเมนจะตองก าหนดวตถประสงคของการประเมนทครอบคลมทง 4 ดาน ก าหนดประเดนของตวแปรหรอตวชวด ก าหนดแหลงขอมลผใหขอมล ก าหนดเครองมอการประเมน วธการทใชในการเกบรวบรวมขอมล ก าหนดแนวทางการวเคราะหขอมล และเกณฑการประเมนทชดเจน

แสดงรปการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ประเมนโครง

18

แผนภมท 2.1 รปการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ประเมนโครงการคนครให

นกเรยน

ชวงเวลาการประเมนผลโครงการ

เมอพจารณาถงชวงเวลาของการประเมนผลโครงการ เพ อจ าแนกประเภทของการประเมนผลโครงการโดยละเอยดแลว เราสามารถจ าแนกไดวาการประเมนผลโครงการม 4 ระยะดงตอไปน 1. การประเมนผลโครงการกอนการด าเนนงาน (Pre-evaluation) เปนการประเมนวามความจ าเปนและความเปนไปไดในการก าหนดใหมโครงการหรอแผนงานนน ๆ หรอไม บางครง เรยกการประเมนผล ประเภทนวา การศกษาความเปนไปได (Feasibility Study) หรอการประเมนความตองการทจ าเปน (Need Assessment) 2. การประเมนผลโครงการขณะด าเนนงาน (On-going Evaluation) เปนการประเมนผลโครงการเพอตดตามความกาวหนาของการด าเนนงาน (Monitoring) และการใชทรพยากรตาง ๆ

การประเมน สภาพแวดลอม

การประเมน ปจจยเบองตน

การประเมน กระบวนการ

การประเมน ผลผลต

วตถประสงค ของโครงการ

ความตองการ/ การสนบสนน/การให

ความรวมมอของผทเกยวของ

ผบรหาร/ระบบขอมล/ นโยบายของโรงเรยน

แผนงาน/กจกรรม/โครงการ

พสด/อาคาร/สถานท

งบประมาณ/บคลากร

ระยะเวลา/เกณฑ การปฏบตงาน

- จดท าโครงการ - จดอบรม - สงเสรมการมสวนรวม - การนเทศ ก ากบ ตดตาม

-ผลการด าเนนงาน -การแกปญหา -ประสทธภาพดานด าเนนงาน

19

3. การประเมนผลโครงการเมอสนสดการด าเนนงาน (Post-evaluation) เปนการประเมนวา ผลของการด าเนนงานนน เปนไปตามวตถประสงคของโครงการทวางไวหรอไม 4. การประเมนผลกระทบจาการด าเนนโครงการ (Impact Evaluation) เปนการประเมนผลโครงการ ภายหลงจากการสนสดการด าเนน โครงการหรอแผนงาน โดยมวตถประสงค เพอตรวจสอบผลการด าเนนงานทเกดขน ซงอาจจะไดรบอทธพลจากการมโครงการหรอปจจยอน ๆ การประเมนโดยรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) นกการศกษา นกวชาการ และ นกวจย ไดกลาวถงรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ไวหลายทานดงน สตฟเฟลบม (อางองถงใน, Worthen and Sander, 1993) ไดเสนอแบบจ าลองการประเมนผลทเรยกวา CIPP Model ซงเปนแบบจ าลองทเนนกจกรรมการประเมนควบคไปกบการบรหารงาน โดยประกอบดวย การประเมน 4 ประเภท และมลกษณะสอดคลองกบโครงสรางของระบบงานโดยทวไป คอ 1. การประเมนผลทเกยวกบบรบท (context evaluation) เปนการประเมนใหไดขอมลส าคญ เพอชวยในการก าหนดวตถประสงคของโครงการ ความเปนไปไดของโครงการ เปนการตรวจสอบวาโครงการทจะท าสนองปญหาหรอความตองการจ าเปนทแทจรงหรอไม วตถประสงคของโครงการชดเจน เหมาะสม สอดคลองกบนโยบายขององคการ หรอ นโยบายหนวยเหนอหรอไม เปนโครงการทมความเปนไปไดในแงของโอกาสทจะไดรบการสนบสนนจากองคกรตาง ๆ หรอไม เปนตน การประเมนสภาวะแวดลอมจะชวยในการตดสนเกยวกบเรอง โครงการควรจะท าในสภาพแวดลอมใด ตองการจะบรรลเปาหมายอะไร หรอตองการบรรลวตถประสงคเฉพาะอะไร เปนตน 2. การประเมนผลทเกยวกบตวปอน (input evaluation) เปนการประเมนเพอพจารณาถง ความเปนไปไดของโครงการ ความเหมาะสม และความพอเพยงของทรพยากรทจะใชในการด าเนนโครงการ เชน งบประมาณ บคลากร วสด อปกรณ เวลา รวมทงเทคโนโลยและแผนการด าเนนงาน เปนตน การประเมนผลแบบนจะท าโดยใช เอกสารหรองานวจยทมผท าไวแลว หรอใชวธการวจยน ารองเชงทดลอง (pilot experimental project) ตลอดจนอาจใหผเชยวชาญ มาท างานให อยางไรกตาม การประเมนผลนจะตองส ารวจสงทมอยเดมกอนวามอะไรบาง และตดสนใจวาจะใชวธการใด ใชแผนการด าเนนงานแบบไหน และตองใชทรพยากรจากภายนอก หรอไม 3. การประเมนผลทเกยวกบกระบวนการ (process evaluation) เปนการประเมนระหวางการด าเนนงานโครงการ เพอหาขอบกพรองของการด าเนนโครงการ ทจะใชเปนขอมลในการพฒนา แกไข ปรบปรง ใหการด าเนนการชวงตอไปมประสทธภาพมากขน และเปนการตรวจสอบกจกรรม เวลา ทรพยากรทใชในโครงการ ภาวะผน า การมสวนรวมของประชาชนในโครงการ โดยมการบนทกไวเปนหลกฐานทกขนตอน การประเมนกระบวนการน จะเปนประโยชนอยางมากตอการคนหาจดเดน หรอจดแขง (strengths) และจดดอย (weakness) ของนโยบาย/แผนงาน/โครงการ มกจะไมสามารถศกษาไดภายหลงจากสนสดโครงการแลวการประเมนกระบวนการจะมบทบาทส าคญในเรอง

20

การใหขอมลยอนกลบเปนระยะ ๆ เพอการตรวจสอบการด าเนนของโครงการโดยทวไป การประเมนกระบวนการมจดมงหมาย คอ 3.1 เพอการหาขอบกพรองของโครงการในระหวางทมการปฏบตการ หรอการด าเนนงานตามแผนนน 3.2 เพอหาขอมลตาง ๆ ทจะน ามาใชในการตดสนใจเกยวกบการด าเนนงาน ของโครงการ 3.3 เพอการเกบขอมลตาง ๆ ทไดจากการด าเนนงานของโครงการ 4. การประเมนผลทเกยวกบผลผลต (product evaluation) วตถประสงคของการประเมนประเภทน กเพอตรวจสอบความสมพนธระหวางผลสมฤทธจากโครงการกบเกณฑทตงไววาเปนไปตามวตถประสงคของภารกจหรอไม การประเมนผลประเภทน อาจอาศยการเปรยบเทยบผลผลตกบเกณฑมาตรฐาน (absolute หรอ relative standards) ทก าหนดไว หรออาจอาศยขอมลทไดรบจากการรายงานการประเมนผลทง 3 ประเภทขางตน อยางไรกตามในการท าประเมนผลการบรหารงาน เชงระบบ ผอ านวยการโรงเรยน รองผอ านวยการโรงเรยน หวหนากลมสาระการเรยนร หวหนางาน คร ตลอดจน บคลากรทเกยวของ จะตองค านงถงภารกจบทบาทหนาทของตนเองเปนส าคญ จะท าใหเกดความสอดคลองไมซ าซอนของเนองานในการพฒนาปรบปรง แกไขตอไป การพฒนาปรบปรงแกไข (modification) นบวาเปนสวนส าคญในการบรหารงานเชงระบบ ซงผบรหารโรงเรยนควรตระหนกถงเรองเหลาน ซงจะท าใหขนตอนการท างานมความสมบรณและครบวงจรเปนสวนสมพนธในการพฒนางาน หรอปรบปรง แกไขงานอยางแทจรง เพราะเปนการน าเอาการประเมนมาวเคราะหอาจมบางสงบางอยางทยงไมเปนทพงพอใจ หรอยงไมบรรลจดประสงค จงตองพจารณาก าหนดแนวทางแกไขและพฒนาตอไป การพฒนาปรบปรง แกไข เปนขนตอนหรอวธการตรวจสอบขอขดแยงระหวางวตถประสงคกบผลทไดจากการประเมน วาจะพฒนาหรอปรบปรงแกไขในสวนใดของระบบหรอตองพฒนาปรบปรงแกไขทงระบบ จ าเนยร สขหลาย และคณะ (2540, หนา 207) กลาววา แบบจ าลองซปป จะเปนการประเมนในเรองตาง ๆ ดงน คอ 1. การประเมนสภาพแวดลอม (context evaluation) ซงจะชวยในการตดสนใจเกยวกบการวางแผนในการก าหนดวตถประสงค (planning decisions) 2. การประเมนปจจยเบองตน (input evaluation) เปนการตดสนใจเกยวกบโครงการสรางเพอก าหนดรปแบบของโครงการ (structuring decisions) 3. การประเมนกระบวนโครงการ (process evaluation) เปนการตดสนใจดานการประยกตเพอควบคมการด าเนนการของโครงการไปปฏบต (implementing decisions) 4. การประเมนผลผลต (product evaluation) จะชวยในการตดสนใจเพอตดสนและดผลส าเรจของโครงการหรอทบทวนโครงการ (recycling decisions) สมคด พรมจย (2542, หนา 55-58) กลาววา การประเมนโดยใชแบบจ าลองซป (CIPP Model) เปนการประเมนทเปนกระบวนการตอเนอง โดยมจดเนนทส าคญ คอ ใชควบคกบการบรหารโครงการ เพอหาขอมลประกอบการตดสนใจอยางตอเนองตลอดเวลา ซงแนวทางการประเมนในดานตาง ๆ มรายละเอยด ดงน

21

1. การประเมนสภาพแวดลอม (context evaluation) เปนการประเมนเพอใหไดขอมลส าคญ เพอชวยในการก าหนดวตถประสงค ของโครงการความเปนไปไดของโครงการ 2. การประเมนปจจยเบองตน (input evaluation) เปนการประเมนเพอใชขอมลตดสนใจปจจยตาง ๆ ทเกยวของกบโครงการวาเหมาะสมหรอไม โดยดวาปจจยทใชจะมสวนชวยใหบรรลจดมงหมายของโครงการหรอไม 3. การประเมนกระบวนโครงการ (process evaluation) เปนการประเมนระหวางการด าเนนโครงการ เพอหาขอดและขอบกพรองของการด าเนนงานตามขนตอนตาง ๆ ทก าหนดไวและเปนการรายงายผลการปฏบตการของโครงการนนดวย 4. การประเมนผลผลต (product evaluation) เปนการประเมนเพอดวาผลทเกดขนเมอสนสดโครงการเปนไปตามวตถประสงค หรอตามทคาดหวงหรอไม โดยอาศยขอมลจากการรายงานผลทไดจากการประเมนสภาพแวดลอมปจจยเบองตนและกระบวนการรวมดวย ทศนา แขมมณ (2546) กลาววา การประเมนตามแบบจ าลองของซป (CIPP Model) ดงน Context evaluation หมายถง การประเมนผล วตถประสงค หรอจดมงหมายตาง ๆ Input evaluation หมายถง การประเมนผลระบบโครงสรางรวมทงระบบการจด การบรหารตาง ๆ ดวย Process evaluation หมายถง การประเมนผลการจดกจกรรมตาง ๆ Product evaluation หมายถง การประเมนผลทเกดขนจากการจดกจกรรมนน สมหวง พธยานวฒน และคณะ (2544, หนา 166) กลาววา การประเมนตามแบบจ าลองซป (CIPP Model) สามารถแบงเปน 4 ประเภท และเพอสอดคลองกบการพฒนาโครงการ ซงแบงออกเปน 3 ระยะ คอ 1. การประเมนกอนเรมโครงการ ซงเปนการประเมนเพอวางแผนโครงการ ซงเปนการก าหนดวตถประสงคและวธการของโครงการ โดยเขยนในรปเอกสารโครงการในแบบซปโมเดล การประเมนกอนเรมโครงการ ประกอบดวย 1.1 การประเมนสภาวะแวดลอมหรอการประเมนบรบท อนเปนการประเมนความตองการจ าเปนเพอก าหนดโครงการ การประเมนบรบทเปนการประเมนสภาพเศรษฐกจ สงคม การเมอง ตลอดจนปญหา อปสรรคตาง ๆ อนน าไปสทศทางและวตถประสงคของโครงการ 1.2 การประเมนปจจยหรอทรพยากร เปนการตรวจสอบความพรอมดานทรพยากร ทงดานปรมาณและคณภาพ ตลอดจนระบบบรหารจดการ เพอวเคราะหและก าหนดทางเลอกทเหมาะสมทสด ทจะท าใหบรรลวตถประสงคทก าหนด อกทงมความเปนไปไดทางดานทรพยากร 2. การประเมนขณะด าเนนโครงการซงเปนแบบซปโมเดล คอ การประเมนกระบวนการ การประเมนกระบวนการเปนการประเมนการด าเนนงานเมอน าโครงการทวางไวไปสปฏบต ทงนเพอศกษาจดแขงและจดออนตลอดจนปญหาและอปสรรคของการด าเนนโครงการ อะไรเปนมลเหตทท าใหสามารถหรอไมสามารถด าเนนโครงการไดอยางทนทวงท การประเมนในขนน จงมบทบาทส าคญตอความส าเรจของการด าเนนโครงการ (formative evaluation) ดวยการจดระบบการก ากบงาน (monitoring system) เพอตดตามความกาวหนาและเรงนดการด าเนนโครงการใหบรรลวตถประสงคภายในทรพยากรและเวลาทก าหนด

22

3. การประเมนหลงสนสดโครงการ เปนการประเมนผลผลตโครงการ เปนการประเมนท มงตอบค าถามวาโครงการประสบความส าเรจตามแผนทวางไวหรอไม ผลผลตของโครงการเปนไปตามวตถประสงคหรอไม ผลการด าเนนงานโครงการคมคาเพยงใด การประเมนหลงสนสดโครงการแบงเปน 2 ขนตอน คอ ประเมนทนทสนสดโครงการ ซงเปนผลลพธและการประเมนผลกระทบของโครงการทงในทางบวกและทางลบ ซงนยมท าการประเมนดวยเทคนคการตดตามผลผลการประเมน หลงสนสดโครงการจะใหสารสนเทศเพอตดสนใจเกยวกบอนาคตของโครงการวาควรจะด าเนนการตอไปอยางไร ควรจะมการปรบขยายแลวด าเนนการตอไปอกระยะหนงหรอควรจะสนสดโครงการไปตามเวลาทก าหนดไว การประเมนโดยใชการประเมนแบบซป (CIPP Model) ค าวา CIPP model ของ Daneil L. Stufflebeam ไดใชตวยอของค า ดงตอไปน

C - Context หมายถง บรบท หรอสภาวะแวดลอมรอบ ๆ ทอาจตองมองใหครอบคลม I - Input หมายถง ปจจยเบองตน เปนตวปอนในการด าเนนการในเรองตาง ๆ P - Process หมายถง กระบวนการ ขนตอนของการด าเนนการ P - Product หมายถง ผลผลตหรอผลทเกด

การประเมนแบบซป ประกอบดวยประเมน 4 ขนตอน คอ 1. การประเมนสภาวะแวดลอม หรอ บรบท ประเมนความตองการและความจ าเปนทงใน

ดานเศรษฐกจ สงคม การเมองการปกครอง และการศกษา ตลอดจนศกษาปญหาอปสรรคทงในและนอกระบบสงคมปจจบนเพอน าไปสการก าหนดทศทางและวตถประสงคของโครงการ

2. การประเมนปจจยเบองตน เปนการตรวจสอบความพรอมของปจจยตาง ๆ ทงในดานก าลงคน วสดอปกรณ งบประมาณ ตลอดจนระบบบรหาร ระบบการจดการ เพอวเคราะหหาทางเลอกทเหมาะสมทสดกบทรพยากรทมอยและเปนทางเลอกทมโอกาสท าใหบรรลวตถประสงคตามโครงการไดมากทสด

3. การประเมนกระบวนการ เปนการประเมนการด าเนนงานเมอน าโครงการทวางแผนไวไปปฏบต ทงนเพอศกษาวาการด าเนนงานตามโครงการนนจะมปญหาอปสรรคอยางไร เพอทจะไดสามารถปรบปรงแกไขไดทนท

4. การประเมนผลผลตหรอผลงาน เปนการประเมนเพอใหทราบวา โครงการนนประสบผลส าเรจหรอไม โดยพจารณาวาผลทไดรบบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไวหรอดวาผลจากโครงการคมคาหรอไม ขอมลเกยวกบประเดนการประเมนแบบ CIPP Model ทง 4 ประการ และประเภทของการตดสนใจดงกลาวขางตน พอจะสรป ความสมพนธระหวางประเภทของการประเมนกบการตดสนใจ ซง Stufflebeam ไดเสนอแนวคดในการสรางแบบแผนการประเมนผลซงสอดคลองกบ CIPP Model อาจน าไปประยกตใชกบการประเมนผลในรปแบบอน ๆ ไดแบบแผนการประเมนผล มดงน

1. การบรรยายจดมงหมาย และการก าหนดนโยบายในการปฏบตงาน ซงประกอบดวย ขอบเขตความรบผดชอบวามขอบเขตระดบทองถนระดบจงหวดหรอระดบประเทศ เวลาและแนวทางเลอก ตวแปรในการวดและมาตรฐานทใชในการตดสนใจ และนโยบายในการปฏบตงานของผประเมนผล

23

2. การเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย แหลงขอมลทจะเกบรวบรวมขอมล วธการ เครองมอ วธการสมกลมเปาหมาย สภาพการณในการเกบขอมล

3. การวเคราะหขอมล 4. การรายงานผลหรอสรปผลการวเคราะหขอมล 5. การบรหารการประเมนผล เพอเตรยมแผนการด าเนนงานทงหมด ซงประกอบดวย

ขนตอน คอ ก าหนดโครงราง ก าหนดบคลากรและทรพยากร ก าหนดวธการปฏบต ประเมนผล ประสทธภาพของเครองมอ ก าหนดวธการทจะพฒนาแบบแผนการประเมน และการจดหา งบประมาณทใชในการด าเนนงานการประเมนผลตลอดโครงการ ดงแผนภมในภาพประกอบท 2.2

แผนภมท 2.2 รปแบบของ Danail L. Slufflebeam, 1967 (CIPP)

เกณฑและตวชวดความส าเรจ การประเมนผลโครงการนนตองมเกณฑและตวชวด (Indicator) ระดบความส าเรจของ

โครงการใหทราบ โดยทวไปแลวเกณฑ ทใชในการประเมนผลโครงการ วรเดช จนทรศร และไพโรจน ภทรนรากล (2546, หนา 44) มดงน 1. เกณฑประสทธภาพ (Efficiency) มตวชวด เชน สดสวนของผลผลตตอคาใชจาย ผลต

ภาพตอหนวยเวลา ผลตภาพตอก าลงคน ระยะเวลาในการใหบรการตอผบรการ

ประเภทการประเมน ลกษณะการตดสนใจ

สภาพแวดลอมของโครงการ Context Evaluation

ปจจยเบองตน Input Evaluation

กระบวนการ Process Evaluation

ผลผลต Product Evaluation

เลอก / ปรบ วตถประสงค การตดสนใจเพอการวางแผน

เลอกแบบ / กจกรรม / ปรบ เปลยนปจจยเบองตน

ปรบปรงแผนงาน กระบวนการ

ปรบปรง / ขยาย / ลมเลก ยตโครงการ

รปแบบของ Danail L. Slufflebeam, 1967 (CIPP)

24

2. เกณฑประสทธผล (Effectiveness) มตวชวด เชน ระดบการบรรลเปาหมาย ระดบการบรรลตามเกณฑมาตรฐาน ระดบการมสวนรวม ระดบความเสยงของโครงการ

3. เกณฑความพอเพยง (Adequacy) ตวชวด เชน ระดบความพอเพยงของทรพยากร การขาดแคลนปจจยการผลตและปจจยอน เปนตน

4. เกณฑความพงพอใจ (Satisfaction) ตวชวด เชน ระดบความพงพอใจของโครงการ และผมสวนไดสวนเสยของโครงการ เปนตน

5. เกณฑความเปนธรรม (Equity) ตวชวด คอ การใหโอกาสกบผดอยโอกาส ความเปนธรรมระหวางเพศ ระหวางกลมอาชพ ฯลฯ

6. เกณฑความกาวหนา (Progress) ตวชวด เชน ผลผลตเปรยบเทยบกบเปาหมายรวมกจกรรมทท าแลวเสรจ ทรพยากร และเวลาทใชไป มความเหมาะสมเพยงใด เปนตน

7. เกณฑความยงยน (Sustainability) ตวชวด เชน ความอยรอดของโครงการดานเศรษฐกจสมรรถนะดานสถาบน ความเปนไปไดในดานการขยายผลของโครงการ

8. เกณฑความเสยหายของโครงการ (Externalities) ตวชวด เชน ผลกระทบดานสงแวดลอม ผลกระทบดานเศรษฐกจ ผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม เปนตน

ส าหรบตวชวด (Indicators) ความส าเรจของโครงการนน หมายถง ตวชวดทแสดงหรอระบประเดนทตองการจะวดหรอประเมน หรอตวแปรทางเศรษฐกจและสงคมทตองท าการศกษา โดยจะมการระบลกษณะทคอนขางเปนรปธรรม ทงสวนทมลกษณะเชงปรมาณและลกษณะเชงคณภาพ

หลกการสรางตวชวดทด การสรางตวชวดทดจ าเปนจะตองมหลกการทใชเปนเปาหมายในการด าเนนการ ดงน 1. เลอกใช/สรางตวชวดทเปนตวแทนทส าคญเทานน 2. ค าอธบาย หรอการก าหนดตวชวดควรเปนวลทมความชดเจน 3. ตวชวดอาจจะก าหนดไดทงเชงปรมาณ และเชงคณภาพกได 4. ควรน าจดประสงคของโครงการ หรอประเดนการประเมนมาก าหนดตวชวด 5. การเกบรวบรวมขอมลเกยวกบตวชวดควรรวบรวมขอมลทงจากแหลงปฐมภมและทตย

ภมการจ าแนกประเภทของตวชวด ตวอยาง การจ าแนกประเภทของตวชวดตามลกษณะของสงทไดรบการประเมนตาม

แบบจ าลองการประเมนผลตาม CIPP Model คอ ตวชวดดานบรบท (Context) ตวชวดสามารถพจารณาไดจากสงตาง ๆ ดงน

1. สภาวะแวดลอมของ กอนมโครงการ (ปญหาวกฤต) 2. ความจ าเปน หรอความตองการขณะนนและอนาคต 3. ความเขาใจรวมกนของทกฝายทเกยวของกบโครงการ ตวชวดดานปจจยน าเขา (Input) ตวชวดสามารถพจารณาไดจากสงตาง ๆ ดงน 1. ความชดเจนของวตถประสงคของโครงการ 2. ความพรอมของทรพยากร เชน งบประมาณคน วสดอปกรณ เวลา และ กฎระเบยบ 3. ความเหมาะสมของขนตอนระหวางปญหา สาเหตของปญหา และกจกรรม ตวชวดดานกระบวนการ (Process) ตวชวดสามารถพจารณาไดจากสงตาง ๆ ดงน

25

1. การตรวจสอบกจกรรม เวลา และทรพยากรของโครงการ 2. ความยอมรบของประชาชนและหนวยงานทเกยวของกบโครงการในพนท 3. การมสวนรวมของประชาชน และหนวยงานทเกยวของกบโครงการ 4. ภาวะผน าในโครงการ ตวชวดดานผลผลต (Product) ตวชวดสามารถพจารณาไดจากสงตาง ๆ ดงน 1. อตราการมงานท าของประชาชนทยากจน 2. รายไดของประชาชนทเขารวมโครงการ 3. ความพงพอใจของประชาชนทเขารวมโครงการตวชวดดานผลลพธ (Outcomes) ตวชวดสามารถพจารณาไดจากสงตาง ๆ ดงน 1. คณภาพชวตของตนเองและครอบครวตามเกณฑมาตรฐาน 2. การไมอพยพยายถน 3. การมสวนรวมในการพฒนาชมชน ตวชวดดานผลกระทบ (Impact) ตวชวดสามารถพจารณาไดจากสงตาง ๆ ดงน 1. ผลกระทบทางบวก/เปนผลทคาดหวงจากการมโครงการ 2. ผลกระทบทางลบ/เปนผลทไมคาดหวงจากโครงการ เกณฑ และตวชวดดงกลาวน สามารถใชเปนเครองมอในการประเมนผลโครงการไดด ซงจะ

ครอบคลม มตดานเศรษฐกจ สงคม ดานบรหารจดการ ดานทรพยากร และดานสงแวดลอม เปนตน นอกจากนนยงสามารถวดถงความส าเรจ และความลมเหลวของโครงการพฒนาตาง ๆ ของรฐได ซงในทางปฏบตนกประเมนผล จะตองน าเกณฑ และตวชวดดงกลาวมาปรบใชใหเหมาะสมกบลกษณะ และบรบทของโครงการดวย

ดงนน การประเมนทงระบบแบบ CIPP เปนการประเมนทครอบคลมองคประกอบทงหมด ซงผประเมนจะตองก าหนดวตถประสงคของการประเมนทครอบคลมทง 4 ดาน ก าหนดประเดนของตวแปรหรอตวชวด ก าหนดแหลงขอมลผใหขอมล ก าหนดเครองมอการประเมนวธการทใชในการเกบรวบรวมขอมล ก าหนดแนวทางการวเคราะหขอมลและเกณฑการประเมนทชดเจนโดยขอมลทไดรบจากการประเมนนอกจากจะท าใหทราบคณคาของโครงการแลว ยงชวยใหสามารถคนหาขอบกพรองทเกดขนกบโครงการ รวมถงน าไปใชในการปรบปรงและพฒนาโครงการใหสามารถด าเนนไปตามแผนทวางไวอยางมประสทธภาพตอไป สรปไดวา “การวจยประเมนโครงการ” เปนการวจยประเมนสภาวะแวดลอม ไดแก การวเคราะหโครงการ การประเมน ปจจยน าเขา ไดแก ผบหารสถานศกษา คร เจาหนาทโครงการปจจยเกอหนนโครงการ การประเมนกระบวนการบรหารโครงการ และการจดการวธด าเนนการโครงการ รวมทงการประเมน ผลลพธของโครงการในการผลตความส าเรจโครงการ ทงนเพอศกษาประสทธผล และประสทธภาพตรงตามวตถประสงคของโครงการนน ๆ

โครงการคนครใหนกเรยน

26

โครงการคนครใหนกเรยน เปนโครงการทสอดคลองกบนโยบายรฐเพอกระตนเศรษฐกจระยะเรงดวน ตองการชวยเหลอคนทไมมงานท าไดท างาน และมวตถประสงคเพอใหครทตองปฏบตงานอนซงไมใชภารกจหลกในการพฒนาผเรยนไดกลบไปปฏบตงานตามภารกจหลก คอ จดกจกรรมการเรยนรพฒนาคณภาพผเรยนใหมประสทธภาพ โดยจดหาบคคลมาปฏบตงานธรการ พสด สารบรรณ ฯ แทนคร ซงในภาวะดงกลาวรฐตองใชทรพยากรบคคลใหเตมศกยภาพ และเกดประโยชนสงสด ประกอบกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มโรงเรยนในสงกดจ านวนมากแตงบประมาณมจ ากดจงไดไมครบทกโรงเรยน ตองใชทรพยากรกลมโรงเรยน ทงน ส านกงานเขตพนทการศกษา สามารถก าหนดโรงเรยนหรอกลมโรงเรยน ใหเจาหนาทปฏบตงานธรการ โดยค านงถงปรมาณงาน ระยะทางคมนาคมหรอรปแบบตางๆไดอยางหลากหลายใหยดหยนตามบรบทของแตละโรงเรยนใหบรรลวตถประสงคของโครงการอยางมประสทธภาพสงสดได ดวยนโยบายรฐบาลซงวา การปฏรปการศกษาทงระบบ โดยปฏรปโครงสรางและการบรหารจดการ ปรบปรงกฎหมายใหสอดคลองกบรฐธรรมนญและระดมทรพยากร เพอการปรบปรงการบรหารการศกษา ตงแตระดบการศกษาขนพนฐานถงระดบอดมศกษา การพฒนาคร การพฒนาระบบการคดเลอกเขาสมหาวทยาลย พฒนาหลกสตรรวมทงปรบหลกสตรวชาแกนหลก รวมถงวชาประวตศาสตรปรบปรงสอการเรยนการสอน พฒนาทกษะในการคด วเคราะห ปรบบทบาทการศกษานอกโรงเรยนเปนส านกงานศกษาตลอดชวต จดใหมศนยการศกษาตลอดชวต เพอการเรยนรทเหมาะสมในแตละพนท ตลอดจนการสงเสรมการกระจายอ านาจใหทกภาคสวนมสวนรวมในการจดการศกษา เพอน าไปสเปาหมายคณภาพการศกษา และการเรยนรทมงเนนคณธรรมน าความรอยางแทจรงประกอบกบแนวทางในการก าหนดอตราก าลงขาราชการครในโรงเรยนของส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน โดยคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษาใหมการแบงสายงานในโรงเรยนเปน 3 สวนดวยกน คอ สวนผบรหารโรงเรยน สวนของครผสอน และสวนของบคลากรทางการศกษาอนในโรงเรยน ทงน เพอจ าแนกภารกจและความรบผดชอบของบคลากรในโรงเรยนใหชดเจน โดยมหลกการส าคญ คอ ผเปนครสอนมกจะมภารกจเพยงจดการเรยนการสอน และรบผดชอบตอคณภาพของนกเรยน นนคอการก าหนดชวโมงสอน การเตรยมการสอน และการตรวจงานนกเรยน นนคอภารกจหลงสอน สวนภารกจอน ๆ นนครจะไมตองปฏบต เอาเวลาราชการทมอยใชประโยชนเพอนกเรยนโดยตรง ประกอบกบแนวนโยบายของรฐบาลและการกระตนเศรษฐกจตามโครงการเพมศกยภาพผวางงานเพอสรางมลคา ทางเศรษฐกจและสงคมในชมชน(โครงการตนกลาอาชพ) จงไดเกดโครงการคนครใหนกเรยน ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเกดขนโดยความตองการของส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐานทจะมบคลากรทางการศกษาอนใหแกโรงเรยน

หลกการและเหตผล

ดวยนโยบายรฐบาลไดด าเนนโครงการเพมศกยภาพผวางงานเพอเพมมลคาทางเศรษฐกจและสงคมในชมชน ปงบประมาณ พ.ศ. 2552 (โครงการตนกลาอาชพ) ตามแผนกระตนเศรษฐกจระยะเรงดวน ประกอบกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานใหความส าคญกบการเพมศกยภาพผวางงานดงกลาว จงไดเสนอโครงการคนครใหนกเรยนโดยมการจางบคคลเพอท างานธรการแทนคร

27

และส านกงานงานโครงการเพมศกยภาพผวางงานฯ ไดขอความรวมมอกบส านกงานเขตพนทการศกษาชวยเปนจดรบลงทะเบยนแกผจบการศกษาใหมระดบปรญญาตรทประสงคจะท างานในสถานศกษาของแตละเขตพนทการศกษา ซงจะสามารถไปฝกอบรมทหนวยฝกอบรมทจดขน พรอมทงขอใหส านกงานเขตพนทการศกษาเปนผประสานงานจด สงผผานการฝกอบรมไปยงสถานศกษาในเขต การศกษานน เพอฝกงานเปนเวลา 3 เดอน จากนนจงจะสามารถไปชวยงานธรการทสถานศกษาได ตามความประสงคของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และเปนไปตามนโยบายของรฐบาล ในการนเพอใหบรรลตามขอบขายของรฐบาลขางตน จงไดก าหนดหลกสตรการฝกอบรมงานธรการในสถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานขน

วตถประสงค

1. เพอใหขาราชการครทตองปฏบตงานอนซงไมใชภารกจหลกในการพฒนาผเรยนไดกลบไปปฏบตงานตามภารกจหลก คอ จดกจกรรมการเรยนรและการพฒนาคณภาพผเรยนใหมประสทธภาพและประสทธผล

2. เพอใหสถานศกษาสามารถจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม มความคลองตวในการด าเนนงานและขาราชการครไดปฏบตการสอนไดเตมท

เปาหมายเชงปรมาณ

1. เพอใหขาราชการครทตองปฏบตงานอนซงไมใชภารกจหลกในการพฒนาผเรยนไดกลบไปปฏบตงานตามภารกจหลก คอ จดกจกรรมการเรยนรและการพฒนาคณภาพผเรยนใหมประสทธภาพและประสทธผล โดยจดหาบคลากรทางการศกษาอน (อตราจาง) มาปฏบตงานอนซงไมใชภารกจหลกในการพฒนาผเรยน

2. เพอจดหาเจาหนาท (อตราจาง) ใหโรงเรยนทไมมลกจางประจ า ต าแหนงครธรการ

เปาหมายเชงคณภาพ

1. นกเรยนไดครผสอนทมวฒและส าเรจการศกษาตรงตามวชาทสอนในทกสาขาวชาเพมขน 2. โรงเรยนทขาดแคลนครมการจดการเรยนการสอนดขน นกเรยนไดเรยนกบครทมความร

ความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน ภาระงานของครไดรบการแบงเบาลง ครมขวญก าลงใจในการปฏบตงานท าใหคณภาพของนกเรยนดขน

3. โรงเรยนสามารถจดการเรยนการสอนไดคลองตว สภาพแวดลอมเหมาะสมในการจดการเรยนการสอน

วธการด าเนนงาน

การฝกอบรมงานธรการในสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 1. หลกการและเหตผล ตามทนโยบายของรฐบาลไดเนนโครงการเพมศกยภาพผวางงานเพอ

สรางมลคาทางเศรษฐกจและสงคมในชมชน ตามแผนกระตนเศรษฐกจระยะเรงดวนและส านกงาน

28

โครงการเพมศกยภาพผวางงานไดขอความรวมมอใหส านกงานเขตพนทการศกษาชวยรบเปนจดลงทะเบยนแกผจบการศกษาใหมระดบปรญญาตรทประสงคจะท างานในสถานศกษาของแตละเขตพนทการศกษา ซงจะสามารถไปฝกอบรมทหนวยฝกอบรมทจดขนพรอมทงขอใหส านกงานเขตพนทการศกษาเปนผประสานจด สงผทผานการฝกอบรมไปยงสถานศกษาในเขตนทดารศกษานนได ทงน เพอฝกงานเปนเวลา 3 เดอน จากนนจงจะสามารถไปชวยงานธรการทสถานศกษาได ตามประสงคของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เปนไปตามนโยบายของรฐบาล ในการนเพอใหบรรลตามขอบขายของรฐบาลขางตน จงไดก าหนดหลกสตรการฝกอบรมงานธรการในสถานศกษาขนพนฐานขน

2. วตถประสงคในการฝกอบรมธรการในสถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มวตถประสงคเฉพาะ ดงน

2.1 เพอใหมความรความเขาใจและเกดทกษะปฏบตงานธรการของสถานศกษาเกยวกบงาน สารบรรณ งานพสด งานขอมลและสารสนเทศ และความรขนพนฐานในภารกจของสถานศกษาแกบคคลกลมเปาหมาย

2.2 เพอเปนแนวทางส าหรบการด าเนนการจดฝกอบรมใหส านกงานเขตพนทการศกษาเปนหนวยจดฝกอบรม

3. โครงสรางของหลกสตร 3.1 มความรความเขาใจพนฐานในภารกจของสถานศกษา มจตส านก ทศนคตทด ความรบผดชอบตอหนาท การมวนยในทท างาน การปฏบตตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง และคณธรรมเพอสงคมอยเยนเปนสข 3.2 มความสามารถในการปฏบตงานธรการดานตางๆ ในสถานศกษาสงกดส านกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 4. กลมเปาหมาย จดฝกอบรมใหกบผมความประสงคสมครเขาท างานธรการในสถานศกษาสงกดส านกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 5. คณภาพรวมเมอสนสดการฝกอบรม

ผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจและปฏบตงานธรการในสถานศกษาได หรอฝกฝนตนเองของผเขารบการฝกอบรมแตละคนแลว มคณภาพโดยรวมทปรากฏเปนภาพรวมของความส าเรจของการพฒนาศกยภาพของบคคล โดยมลกษณะส าคญตามหลกสตร ไดแก 5.1 มความรความเขาใจในเรองตอไปน 5.1.1 ความรความเขาใจเกยวกบ งานความรพนฐานในภารกจของสถานศกษาและการประสานงาน งานสารบรรณ งานพสด และงานขอมลสารสนเทศ ทจ าเปนส าหรบสถานศกษา 5.1.2 ความรความเขาใจเกยวกบวธการปฏบตงานธรการในสถานศกษาทพฒนาศกยภาพของผสมครท างานธรการใหไดผลจรง 5.1.3 การวดและประเมนผลการปฏบตงานธรการสถานศกษาตามสภาพจรง 5.2 ความสามารถในการปฏบตงาน

29

5.2.1 การคดเชงระบบในการปฏบตงานธรการในสถานศกษา 5.2.2 การคนคดกจกรรมในการปฏบตงานธรการในสถานศกษา 5.2.3 การจดเกบ คนหา สบคน เอกสารและหลกฐานทเกดจาการปฏบตงานธรการในสถานศกษา 5.2.4 การสรปผลการพฒนาการปฏบตงานธรการในสถานศกษา 5.2.5 การวางแผนพฒนาตนเองอยางเปนระบบในการปฏบตงานธรการในสถานศกษา

6. ความคาดหวงในการน าหลกสตรไปปฏบตจรง การน าหลกสตรการฝกอบรมงานธรการในสถานศกษาทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจดท าขนไปใชไดจรง และสามารถปรบใชไดหลายวธตามสภาพความแตกตางของกลมเปาหมายหนวยจดฝกอบรม และสถานศกษา 7. กจกรรม 7.1 การบรรยายอภปรายใหความรโดยผทรงคณวฒ 7.2 การแลกเปลยนความรรวมกน 7.3 การศกษากรณตวอยาง วเคราะห วจารณ หาขอสรป 7.4 การศกษาดงาน วเคราะหงานธรการในสถานศกษาตามสภาพจรง 7.5 การฝกปฏบตออกแบบผงการปฏบตงานธรการปฏทนการปฏบตงาน รปแบบการรายงาน 7.6 การฝกปฏบตจากระบบโปรแกรมคอมพวเตอร 8. ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ 8.1 ผผานการอบรมตามหลกสตรมแนวทางการพฒนาการปฏบตงานและปฏบตตนเขาสการปฏบตงานธรการในสถานศกษา 8.2 ผผานการฝกอบรมตามหลกสตรสามารถเขาปฏบตงานธรการสถานศกษาไดทนท 8.3 ผผานการฝกอบรมตามหลกสตรมศกยภาพทจะปฏบตงานธรการในสถานศกษา 9. การประเมนผลและการตดตามผล 9.1 เกณฑการประเมนผเขารบการฝกอบรมตองมเวลาเขารบการอบรมไมนอยกวา รอยละ 80 และมสมฤทธผลตามเกณฑทหนวยจดฝกอบรมก าหนด 9.2 หนวยจดฝกอบรมตดตามประเมนผลระหวางอบรม เนนการประเมนคณภาพของ ผเขารบการอบรมทแสดงออกภายหลงการฝกอบรมตามขอบขายสาระของแตละหนวยความร โดยการสงเกตและตรวจสอบผลงานทเกดจากการปฏบตตามกจกรรมการฝกอบรม และการใชแบบประเมนผล 9.3 หนวยจดฝกอบรมตดตามประเมนผลหลงสนสดการฝกอบรม และรายงาน 10. ระยะเวลาในการฝกอบรม ระยะเวลาในการจดฝกอบรม จ านวน 20 วน หรอ 120 ชวโมง

30

ความหมายของงานธรการ

งานธรการของโรงเรยนเปนงานทสนบสนนและใหบรการเพอใหงานอน ๆ ด าเนนการไปดวยความเรยบรอย และเปนงานในหนาทความรบผดชอบของผบรหารโรงเรยนตองท าเปนประจ า ไดมผใหความหมายงานธรการไวดงน อภญญา ออนจรง (2552, หนา 11) กลาววา งานธรการเปนงานหลกสวนหนงทมหนาทเปนเครองมอคอยใหความชวยเหลอในการบรหารของโรงเรยน ด าเนนไปอยางราบรนและมประสทธภาพมากทสด สกญญา บนก าซน (2550, หนา 9) กลาววางานธรการ คอ งานทเกยวกบทจดด าเนนงานเกยวกบงานสารบรรณ งานการเงน การบญช งานพสดครภณฑ และงานทเกยวกบเอกสารตาง ๆ ทตองปฏบตใหถกตองตามระเบยบโดยวตถประสงคเพอเปนงานทอ านวยความสะดวกหรอชวยสนบสนนงานอน ๆ ใน โรงเรยนใหด าเนนไปสเปาหมายทก าหนดไวไดราบรนมประสทธภาพ

ลดาวลย เนองค า (2547, หนา 10) กลาววา งานธรการเปนการบรการเพอใหงานดานอน ๆของส านกงานสามารถด าเนนไปไดโดยไมมอปสรรค ท าใหงานคลองตว และเกดประสทธภาพและสงส าคญคอ การด าเนนธรการตองไดรบความใจใสดแลเปนพเศษ เพอใหงานในฝายตาง ๆ ของส านกงานด าเนนไปดวยความรวดเรว ๆ ไมเกดความผดพลาด

จากความหมายของงานธรการขางตนสรปไดวา งานธรการโรงเรยน คอ การด าเนนงานทเกยวกบการบรหารหนวยงานตาง ๆ ในโรงเรยนทงดานงานสารบรรณ งานการเงน งานพสด อาคารสถานท งานบคคล และบรการทวไป ซงงานแตละสวนจ าเปนตองมอาศยซงกนและกนจงจะท าใหงานของโรงเรยนเปนไปโดยราบรน

ความส าคญของงานธรการ

งานธรการถอเปนงานสนบสนนการด าเนนงานของโรงเรยนใหสามารถด าเนนไปไดดวยความรวดเรว มนกวชาการและหนวยงานทางการศกษากลาวถงความส าคญของงานธรการ ดงน ล าไย เลศชยยนต (2549, หนา 24) ไดกลาวถง ความส าคญของงานธรการของโรงเรยน มความส าคญส าหรบผบรหารโรงเรยน เพราะเปนเครองบงชถงความสามารถในการบรหารงาน เปนการสรางความเชอถอ ไววางใจนยมชมชอบใหเกดมขนแกผบงคบบญชา ทงยงสรางชอเสยงใหเกดแกโรงเรยนและผบรหาร ถาการบรหารงานธรการด าเนนไปดวยความเรยบรอย จะท าใหผบรหารเบาใจสามารถทมเทปรบปรงงานวชาการของโรงเรยนใหเกดผลดไดอยางเตมท เทากบเปนการสงเสรมสนบสนนงานวชาการ ใหมประสทธภาพยงขน สายสมร เจรญจนทรแดง (2545, หนา 28-29) กลาวถงความส าคญของงานธรการไววาตองปฏบตตอเนองไป ลกษณะของงานธรการในโรงเรยนมดงน

31

1. เปนงานทตองปฏบตตามระเบยบหรอค าสงของทางราชการ และตองปฏบตใหทนตามระยะเวลาทก าหนดไวในระเบยบ หรอทนตอเหตการณตามกรณ

2. เปนงานทผปฏบตตองมทกษะความร ความช านาญเฉพาะตวตามสมควร และมความรบผดชอบ

3. เปนงานทตองปฏบตตลอดเวลา แมจะเปนวนหยดราชการหรอวนปดภาคเรยน 4. เปนงานทผปฏบตตองสามารถปรบตวใหทนกบความเปลยนแปลงของระเบยบกฎหมาย

สถานการณ และบคลากรทเกยวของ 5. เปนงานทตองอาศยอาศยมนษยสมพนธหรอใหบรการแกหนวยงานและบคลากรอน ๆ 6. เปนงานพเศษอน ๆ ทไดรบมอบหมาย จากทกลาวมาขางตนเกยวกบความส าคญของงานธรการสรปไดวา งานธรการเปนงานให

ความสะดวกในการด าเนนงาน และชวยเหลอสงเสรมใหงานฝายตาง ๆ ของโรงเรยนด า เนนไปโดยราบรนและปฏบตทนตามระยะเวลาทก าหนดไว

ขอบขายภารกจและหนาทงานธรการ

งานธรการในโรงเรยน เปนงานทชวยใหงานอนในโรงเรยนด าเนนไปดวยความเรยบรอย และเปนไปตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ งานธรการในโรงเรยน อยางนอยควรจะเกยวของกบเรองตาง ๆ เรอง ดงน 1. งานทเกยวกบการจดการโรงเรยน ซงมงานทประกอบดวยการจดการโรงเรยนทเกยวกบการจดการศกษาเกยวกบการเรยนการสอนสวนหนง เชน ลงทะเบยนตาง ๆ และการจดการเกยวกบการท างานและแฟม เอกสาร เชน ปฏทนการปฏบตงาน และเอกสารรายงานตาง ๆ อกสวนหนง 2. งานทเกยวกบกจการนกเรยน ซงด าเนนการในสวนทเกยวของกบการการในดานขาวสาร เวลามาเรยน รายงานถงผปกครอง และระเบยบวนยตางๆ อกสวนหนง 3. งานทเกยวกบบคลากรไดแก การรวบรวมจดท าหลกฐานตาง ๆ เกยวกบคร คนงาน ภารโรง 4. งานทเกยวกบหลกสตร แบบเรยน และอปกรณอนทเกยวกบการาสอน ทโรงเรยน การรวบรวมจดหา ก าหนดวธการในการแจกจายหรอหยบยมเพออ านวยความสะดวกแกผทจะน าไปใช 5. งานทเกยวกบกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยนซงทางโรงเรยนจะควบคมดแลรกษาสงทเกยวของกบการจดกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน เพอสะดวกในการน าออกไปเมอจ าเปน 6. งานทเกยวกบธรการทวไป เชนงานสรรบรรณ ไดแก การตดตอทางจดหมายหรอเครองมอสอสารอนกบหนวยงานอน ๆ รวมทงการจดเกบหลกฐาน และการจดการเกยวกบเร อง งานธรการ สารบรรณ จดเกบเอกสารหลกฐานทะเบยนและหนงสอราชการตาง ๆ รวมทงระบบ E - Office

7. งานงบประมาณ ไดแก รายรบ - รายจาย และการท าบญชควบคม การตรวจสอบเกยวกบการจายเงน บญช พสด และทรพยสนตางๆ ของโรงเรยน

32

8. งานทเกยวกบการบ ารงรกษาประสทธผลของโรงเรยนไดแก การเผยแพรขาวสารการประชาสมพนธ เชนการตดตอกบประชาชนในนามของโรงเรยน การจดรวบรวมเอกสารหลกฐานทางราชการทโรงเรยนตองใชอยเปนประจ า ใหเปนระเบยบ เรยบรอย สะดวกในการน าไปใชหรออางองในโอกาสทจ าเปน 9. งานเกยวกบการท างบประมาณประจ าป 10.งานเกยวกบการจดหาและควบคมพสดและครภณฑ 11.งานทเกยวกบการลงทะเบยนนกเรยน การออกใบรบรอง และการรายงานตาง ๆ 12. งานทเกยวกบการดแลอาคารสถานท ตลอดจนการซอมแซมอาคารสถานทและครภณฑของโรงเรยน 13. งานทเกยวกบการจดเกบรกษาความปลอดภยใหแกนกเรยนในขณะทอยโรงเรยน

14. งานทเกยวกบการคมตวบคคลทไมเกยวกบการ เชน คนงาน การเงนและบญช งานพสด 15. งานพสด จดลงทะเบยน คมการเบกจาย การจดเกบ รกษาดแล ความเปนระเบยบเรยบรอย 16. งานขอมลสารสนเทศ จดระบบทะเบยน ระเบยนขอมล การส ารวจและบนทกขอมล การจดท ารายงานขอมล จดสงและรบขอมลในระบบ ICT 17. ปฏบตงานอนตามทไดรบมอบหมาย งานวจยทเกยวของ

งานวจยในประเทศ พละ ธปแพ (2548, หนา 80) ไดศกษาการปฏบตงานธรการภายในสถานศกษา สงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1 พบวา โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และเนองมาจากปฏรปการศกษามความมงหมายทจะจดการศกษาเพอพฒนาคนไทยเปนมนษยทสมบรณ เปนคนด มความสามารถและมความสข การด าเนนการใหบรรลเปาหมายและมประสทธภาพจ าเปนทจะตองมการกระจายอ านาจและใหทกฝายมสวนรวม ซงสอดคลองกบเจตนารมณของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 เปนไปตามหลกการของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ซงใหมการจดระบบโครงสรางและกระบวนการจดการศกษาของไทยน มเอกภาพเชงนโยบาย และมความหลากหลายในทางปฏบตแลว มการกระจายอ านาจไปสเขตพนทของการศกษา และสถานศกษาตามมาตรา ท 39 โดยก าหนดใหกระทรวงกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาทงในดานวชาการ ดานงบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารงานทวไป

สายใจ สงขพนธ (2548, บทคดยอ) ไดท าการศกษา สภาพการบรหารงานธรการตามแนวความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนโสตศกษา ผลปรากฏวา ครในโรงเรยนมความคดเหนตองาน

33

ธรการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายดาน พบวา การบรหารงานธรการอยในระดบมากทกดาน คอ ในดานงานสารบรรณ ดานงานอาคารสถานท และดานงานประชาสมพนธโรงเรยนหรอการสมพนธกบชมชน และมความคดเหนระดบปานกลาง ดานงานทะเบยนขอมลตางๆของบคลากรและนกเรยน สวนความคดเหนของบคลากรทแยกตามเพศและอายไมแตกตางกน

อฐสรย องอาจอทธชย (2550, บทคดยอ) ไดศกษาสภาพปญหาและการบรหารงานธรการ โรงเรยนประถมศกษากดส านกงานเขตบางกอกนอย พบวา สภาพการบรหารงานธรการ ทง 4 ดาน คอ งานสารบรรณ งานการเงนและบญช งานพสด และทะเบยนบคลากร ลวนอยในระดบปานกลาง ปญหาการบรหารงานธรการของผบรหารและผทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทงานธรการ พบวาปญหาการบรหารงานธรการ ทง 4 ดาน คอ งานสารบรรณ งานการเงนและบญช งานพสด และทะเบยนบคลากร ลวนอยในระดบปานนอย และการเปรยบเทยบความคดเหนเกยวกบสภาพ และปญหาการบรหารงานธรการ ระหวางผบรหารและผทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทงานธรการ พบวา สวนใหญสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว คอ ความคดเหนเกยวกบสภาพการบรหารงานธรการของผบรหารกบผทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทธรการไมแตกตางกน และความคดเหนเกยวกบปญหาการบรหารงานธรการของผบรหารกบผทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทงานธรการไมแตกตางกน

เสกสม นกรสข (2545, บทคดยอ) ไดศกษาการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน และเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครธรการตอการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษา จ าแนกตามขนาดและขนาดโรงเรยน พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน โดยรวม มการปฏบตอยในระดบมาก ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน โดยรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 และผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน โดยรวมและรายดาน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 เมอตรวจสอบรายคดวยวธของ Scheffe พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการในโรงเรยนขนาดกลาง และผบรหารโรงเรยนและครธรการในโรงเรยนขนาดใหญมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต สมชาย ข าศร (2546, บทคดยอ) ไดศกษาสภาพปญหาการบรหารงานธรการตามแนวปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษากลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร พบวา ผบรหารและครปฏบตงานธรการไดแสดงความคดเหนวาสภาพและปญหาการบรหารงานธรการตามแนวทางปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา อยในระดบปานกลาง ทง 7 ดาน ไดแก ดานงานสารบรรณ ดานการเงนและบญช ดานงานทะเบยน ดานงานพสด ดานงานงบประมาณ ดานงานรกษาความปลอดภยอาคารสถานท และ ดานงานประชาสมพนธ การเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารและครปฏบตงานธรการเกยวกบสภาพและปญหาการบรหารงานธรการตามแนวทางปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษาในภาพรวมไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ผบรหารโรงเรยนทมขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ มความคดเหนตอสภาพปญหาการบรหารงานธรการตามแนวทางการปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา กลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร

34

โดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และครปฏบตงานธรการในโรงเรยนทมขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ มความคดเหนตอสภาพปญหาการบรหารงานธรการ ตามแนวทางการปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา กลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร โดยรวมแตกตางกนและรายดานแตกตางกน 4 ดาน ไดแก ดานงานสารบรรณ ดานการเงนและบญช ดานงานทะเบยน และดานงานประชาสมพนธ สวนอก 3 ดาน ไดแก งานพสด ดานงานงบประมาณ และดานงานรกษาความปลอดภยอาคารสถานทไมแตกตางกน สมาน สามามะ (2545, หนา 4) ไดวจยเรองการประเมนโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษาจงหวดนราธวาส พบวา สภาพทวไปของโรงเรยนและชมชนเขตบรการโรงเรยน โรงเรยนสวนใหญ มนกเรยน จ านวน 121–300 คน จดอาหารกลางวนแบบอาหารจานเดยว และจดทกวน มการปรกษาหารอกบผเกยวของการจดอาหารกลางวนโดยมการประชมภาคเรยนละครง โรงเรยนมกจกรรมการเกษตรเพออาหารกลางวน โดยการปลกพชเปนสวนใหญ แตไมเพยงพอ โรงอาหารสวนใหญใชอาคารอเนกประสงค สภาพของโรงเรยนหางจากชมชนไมเกน 100 เมตร ระยะทางจากโรงเรยนถงตลาดสดประมาณ 1–5 กโลเมตร การคมนาคมสะดวก รายไดผปกครองนกเรยนเฉลยตอป ไมเกน 20,000 บาท สภาพประเพณวฒนธรรมของชมชนเขตบรการโรงเรยน สวนมากเอออ านวยตอการด าเนนงานโครงการอาหารกลางวน ดานปจจยเบองตน โดยภาพรวมมความพรอมพอเพยงอยในระดบปานกลาง ดานกระบวนการ โดยภาพรวมการปฏบตอยในระดบ ปานกลาง ดานผลผลต โดยภาพรวมเปนทพงพอใจอยในระดบปานกลาง และดานผลกระทบ โดยภาพรวมมผลกระทบอยในระดบปานกลาง ขอเสนอแนะ ตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยน และครผเปนหวหนารบผดชอบโครงการอาหารกลางวนในโรงเรยนประถมศกษา คอ ควรมการประชมชแจงนโยบายและวตถประสงคของโครงการอาหารกลางวน กบคร ผปกครอง ชมชนและผเกย วของ ควรจดสรรงบประมาณดานอาคารสถานท เชน โรงครวโรงอาหาร ใหเปนเอกเทศ ควรสนบสนนและสงเสรมใหโครงการอาหารกลางวนเปนสวนหนงของการเรยนการสอนโดยบรณาการเขากบการเรยนการสอนอยางจรงจง ควรใหนกเรยนรบประทานอาหารทมคณคาทางโภชนาการทเดกวยเร ยนไดรบอยางเพยงพอ และควรจดประชมสมมนาคร อาจารย ครผเปนหวหนารบผดชอบโครงการอาหารกลางวน และผบรหารโรงเรยน เกยวกบด าเนนงานโครงการอาหารกลางวน และพาไปศกษาดงาน ณ โรงเรยนทไดรบการคดเลอกใหเปนโรงเรยนทจดโครงการอาหารกลางวนดเดนท งในจงหวดและตางจงหวด นายภวดล ประภาวชา (2550, บทคดยอ) รายงานการประเมนโครงการในครงน มจดประสงคเพอประเมนโครงการพฒนาหลกสตรทองถนเพอถายทอดภมปญญาชาวบาน เรอง การนวดเทาเพอสขภาพ ระดบชวงชนท 2 ของโรงเรยนบานวงหวแหวนพฒนา โดยการใชรปแบบการประเมนซปป โมเดล (CIPP Model) ตามแนวคดของ แดเนยล แอล สตฟเฟลบม (Daniel L. Stufflebeam) โดยประเมนทง 4 องคประกอบ ประชากรกลมเปาหมาย ไดแก คณะกรรมการบรหารหลกสตร หมายถง ผบรหารสถานศกษา ครผสอน และคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 13 คน ผน าชมชน จ านวน 12 คน วทยากร ภมปญญาทองถนทองถน จ านวน 2 คน ผปกครอง

35

นกเรยน จ านวน 35 คน และ นกเรยนชวงชนท 2 จ านวน 35 คน รวมจนวนทงสน 97 คน ด าเนนโครงการในปการศกษา 2550 และเสรจสนโครงการ ปการศกษา 2551 เครองมอทใชในการประเมนเปนแบบสอบถาม จ านวน 2 ฉบบ ฉบบท 1 ประเมนโดย คณะกรรมการบรหารหลกสตร ผน าชมชน วทยากรภมปญญาทองถน ประเมนทงหมด 5 ตอน ฉบบท 2 ประเมนโดย ผปกครองนกเรยน และนกเรยนชวงชนท 2 ประเมนทงหมด 4 ตอน เฉพาะตอนท 1, 3, 4, 5 และตอนท 6 เกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง วเคราะหขอมล โดยใชคอมพวเตอรโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows ใชสถต คาความถ คารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน ผลการประเมนโครงการ พบวา

1. ดานบรบท ผลการประเมนโครงการพฒนาหลกสตรทองถนเพอถายทอดภมปญญาชาวบานเรองการนวดเทาเพอสขภาพ ระดบชวงชนท 2 ของโรงเรยนบานวงหวแหวนพฒนา ดานบรบท ตามความคดเหนของ คณะกรรมการบรหารหลกสตร ผน าชมชน วทยากรภมปญญาทองถน ผปกครองนกเรยน และ นกเรยนชวงชนท 2 พบวา ผลการประเมนในภาพรวมในระดบเหมาะสมมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.98 เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยสงสดสามอนดบแรก คอ จดมงหมายของหลกสตรทองถนสามารถน าไปปฏบตไดจรง รองลงมา คอ มความเหมาะสมระหวางเวลาเรยนทก าหนด กบผลการเรยนรทคาดหวงของสาระการเรยนร อนดบสาม คอ เปดโอกาสใหองคกรชมชนมสวนรวมในการจดท าหลกสตรทองถนของสถานศกษา ซงมคาเฉลยเทากบ 4.45, 4.44 และ 4.29 ซงเปนผลการประเมนตามเกณฑแสดงวาเหมาะสม 2. ดานปจจยเบองตน ผลการประเมนโครงการ พฒนาหลกสตรทองถนเพอถายทอดภมปญญาชาวบาน เรองการนวดเทาเพอสขภาพ ระดบชวงชนท 2 ของโรงเรยนบานวงหวแหวนพฒนา ดานปจจยเบองตน ตามความคดเหนของ คณะกรรมการบรหารหลกสตร ผน าชมชนวทยากรภมปญญาทองถน พบวา ผลการประเมนในภาพรวมในระดบเหมาะสมมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 4.38 เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยสงสดสามอนดบแรก คอ สอการเรยนรสอดคลองกบสภาพทแทจรงของทองถน แผนการเรยนร มความสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตรทองถน แผนการเรยนรแสดงล าดบขนตอนในการจดกจกรรมการเรยนรไดอยางชดเจน แผนการเรยนรสอดคลองกบโครงสรางเนอหาของหลกสตรทองถน เนอหาวชามความสอดคลองกบความตองการและสภาพปญหาทมอยในทองถน เนอหาวชาทปรบปรงแลวสอดคลองกบแนวการจดกจกรรมการเรยนรของหลกสตรทองถน เนอหา วชาสอดคลองกบวถชวตของทองถนอยางแทจรงบนพนฐาน ความร ทกษะ และทศนคต สอการเรยนรสอดคลองกบวย พฒนาการ วฒภาวะ ความตองการและความสนใจของผเรยน มค าสงแตงตงบคลากร รบผดชอบในการจดท าหลกสตรทองถน รองลงมาคอ สอการเรยนสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตรทองถน อนดบสาม คอ มการแตงตงคณะกรรมการบรหารงบประมาณโครงการ มคาเฉลยเทากบ 4.48, 4.44 และ 4.37 ตามล าดบ ซงเปนผลการประเมนตามเกณฑแสดงวาเหมาะสม

3. ดานกระบวนการ ผลการประเมนโครงการพฒนาหลกสตรทองถนเพอถายทอดภมปญญาชาวบาน เรองการนวดเทาเพอสขภาพ ระดบชวงชนท 2 ของโรงเรยนบานวงหวแหวนพฒนาดานกระบวนการ ตามความคดเหนของ คณะกรรมการบรหารหลกสตร ผน าชมชน วทยากรภมปญญาทองถน ผปกครองนกเรยน และนกเรยนชวงชนท 2 พบวา ผลการประเมนในภาพรวมในระดบ

36

เหมาะสมมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 4.34 เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยสงสด สามอนดบแรก คอ การจดกจกรรมการเรยนร ตามหลกสตรทองถนสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของทองถนรองลงมา คอ การจดกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรทองถนสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตรสถานศกษา การจดกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรทองถนเนนทกษะกระบวนการ และยดผเรยนเปนส าคญ อนดบสาม คอ มการประเมนผลแบบองครวม คอ พฤตกรรมผเรยนอยางครอบคลม ดานความร ทกษะและทศนคต วทยากรภมปญญาและครเปนทปรกษาของผเรยนใหค าแนะน าในกจกรรม การเรยนรเกยวกบภมปญญาทองถน สถานศกษา มการน าผลการประเมนมาใชในการปรบปรง และพฒนาผเรยน มคาเฉลยเทากบ 4.54, 4.48 และ 4.39 ตามล าดบ ซงเปนผลการประเมนตามเกณฑแสดงวาเหมาะสม 4. ดานผลผลต ผลการประเมนโครงการพฒนาหลกสตรทองถนเพอถายทอดภมปญญาชาวบาน เรองการนวดเทาเพอสขภาพ ระดบชวงชนท 2 ของโรงเรยนบานวงหวแหวนพฒนา ดานผลผลตตามความคดเหนของคณะกรรมการบรหารหลกสตร ผน าชมชน วทยากรภมปญญาทองถน ผปกครองนกเรยน และนกเรยนชวงชนท 2 พบวา ผลการประเมนในภาพรวมในระดบเหมาะสมมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 4.31 เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยสงสดสามอนดบแรก คอ ผเรยนเกดวสยทศนในโลกอาชพเปนผคดกวาง มองไกลตามกระแสโลกรเทาทนความเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนไดอยางรวดเรวผเรยนมความสามารถน าภมปญญาสากลมาประยกตใชกบภมปญญาทองถนไดอยางสอดคลอง กลมกลน และเกดความสมดล รองลงมา คอ ผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบหลกสตรทองถนมากขน อนดบสาม คอ ผเรยนมความสามารถในการผลตและรจกการแปรรปผลผลตได ผเรยนมความมนคงดานจตใจ มทกษะในการเผชญกบเหตการณไดอยางมสต มองเหนปญหาไดอยางฉบไว มคาเฉลยเทากบ 4.40, 4.39 และ 4.38 ซงเปนผลการประเมนตามเกณฑแสดงวาเหมาะสม นอกจากน การด าเนนโครงการพฒนาหลกสตรทองถนเพอถายทอดภมปญญาชาวบาน เรองการนวดเทาเพอสขภาพ ระดบชวงชนท 2 ของโรงเรยนบานวงหวแหวนพฒนา ตามขอเสนอแนะ พบวา ผบรหารโรงเรยน คอ ปจจยเบองตนดานบคคลส าคญทสด เพราะควรใหความส าคญ การจดเกบขอมลรอบดานในการปรบปรงเพอใชประกอบการตดสนใจ และดานบรบทหรอสภาวะแวดลอมควรมงบประมาณคาใชสอยในการจดประชม สมมนาคณะกรรมการบรหารหลกสตรวทยากรภมปญญาทองถนในเรองความรความเขาใจในการน าภมปญญาทองถนมาใชในการจดการศกษาตลอดจนการด าเนนงานโครงการ กรรณกา เคลอบวณณรตน (2544, หนา 68-70) ไดศกษาเรองประเมนโครงการเยาวชนคนดศรสพรรณของโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร ผลการศกษา พบวา ดานสภาพแวดลอม ผบรหาร ครผสอน นกเรยนและผเกยวของโครงการ ประเมนความสอดคลองระหวางนโยบายกบวตถประสงคของโครงการ ความตองการความจ าเปนและความคาดหวง ผลกระทบจากสงคมทมตอโครงการทมคาเฉลยอยในระดบมาก ดานปจจยเบองตน ผบรหาร ครผสอนเกยวกบโครงการ ประเมนวา บคลากร งบประมาณ สอ วสดอปกรณ มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง สวนนกเรยนประเมนวาคาเฉลย อยในระดบมาก ดานกระบวนการด าเนนงาน

37

ผบรหาร ครผสอน ผเกยวของกบโครงการ ประเมนวางแผน การจดกจกรรม การประชาสมพนธและการประเมนผล มคาเฉลยอยในระดบมาก สวนนกเรยนประเมนวามคาเฉลยอยในระดบปานกลางดานผลผลตของโครงการ ผบรหาร ครผสอน นกเรยนและผเกยวของกบโครงการประเมนความกาวหนาของโครงการและพฒนาการของนกเรยนมคาเฉลยอยในระดบมาก นกเรยนสวนใหญมพฒนาการอยในระดบดและพอใช จากการศกษางานวจยทเกยวของในประเทศ พบวา การบรหารงานธรการในโรงเรยน ยงขาดบคลากรทมความรความสามารถในการปฏบตงานดานธรการ รวมถงขอมลสารสนเทศในการวางแผนในการปฏบตงานธรการ

งานวจยตางประเทศ

Linn (1956, pp. 32-33) ไดเสนอหลกการจดการธรการโรงเรยนผบรหารสถานศกษายดถอ เพอความประสบผลส าเรจไว 7 ประการดงน คอ เจาหนาททกคนจะตองรขอบเขตหนาทรบผดชอบโดยตรงของตนเอง เจาหนาทแตละคนจะตองอยภายใตการควบคมของหวหนาคนใดคนหนงโดยตรง การมอบหมายความรบผดชอบใหผชวยนนจะตองพจารณาถงความเหมาะสมของอ านาจหนาทบคคลดวย การวพากษวจารณในหนาทจะตองท าเปนสวนบคคล ไมควรกระท าตอหนาคนอน ใหความเคารพแนะน าใหขอเสนอแนะเพอปรบปรงแกไขงานในลกษณะเปนการเสรมสรางจากบคคลอน Sheet (1987, pp. 3309) ไดวจยเรอง ความเหนและความคาดหวงของผบรหารโรงเรยนครและอาจารย และผปกครองนกเรยน เกยวกบบทบาทของผบรหารสถานศกษา ดานการพสดพบวา ผบรหารสถานศกษาจะเปนผจดการเกยวกบการกอสราง การจดซอวสดตาง ๆ โดยครเปนผเสนอรายการสอและวสดทตองการใช สวนผปกครองมสวนเกยวของกบบทบาทผบรหารโรงเรยนนอยมาก Richardson (1989, pp. 217) ไดศกษาความสมพนธของการจดการงานคณคา และหลกการพฒนาผบรหารงานธรการของโรงเรยนในรฐเทกซสประเทศสหรฐอเมรกาดานงานธรการทเกยวของกบการพสด พบวา ประสบการณและการอบรมไมไดมบทบาทตอผบรหาร ซงผบรหารตองมความวามารถในการจดองคการและตอนสนองความตองการดานสอการสอน หรอวสดส านกงานแกมวลสมาชก เปนสงทมความส าคญมากกวาการบรหารทใชหลกการอน Huegel (1989, pp. 857) ไดวจยเรอง การศกษาสภาพงานธรการในโรงเรยนชมชนของรฐมสซรประเทศสหรฐอเมรกา ภายใตองคประกอบ 6 ดาน คอ การจดการและการบรหาร สถานภาพความช านาญ การบรหารนกเรยน ความสมพนธระหวางโรงเรยนและชมชนธรรมชาตและโอกาสในการบรหาร และการจดใหมการอ านวยความสะดวกอน ๆ พบวา โดยสวนรวมแลว งานธรการโรงเรยนขนาดเลกขาดคณภาพ สวนโรงเรยนขนาดใหญและขนาดลางจะมคณภาพต าเทากน แตสงกว าโรงเรยนขนาดเลก และอยในระดบนาพอใจปานกลาง จากการศกษางานวจยท เกยวของในตางประเทศ สรปไดวา งานธรการเปนงานทมความส าคญและจ าเปนในการบรหารงานในโรงเรยนทกขนาด จากผลการศกษาพบปญหาทคอนขาง

38

ใกลเคยงกน โรงเรยนควรเพมความเอาใจใสในดานธรการอยางจรงจงและสม าเสมอ ปญหาการบรหารงานธรการจะขนอยกบขนาดของโรงเรยน แตละโรงเรยนจะมปญหาดานงานธรการแตกตางกน โรงเรยนจ าเปนตองมสวนรวมในการสงเสรมบคลากรเขารบการอบรม เพอใหเขาใจและปฏบตหนาทไดอยางถกตอง เพราะงานธรการเปนการสนบสนนใหงานดานอน ๆ ในโรงเรยนด าเนนไปอยางมประสทธภาพ

สรปกรอบแนวคดการวจยและการประเมนโครงการ โดยประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) จาการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ และแนวคดการประเมนโครงการและขอค าถามส าหรบการประเมนโครงการ ครงน มวตถประสงค เพอมงเนนการศกษาสภาพการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 และผลการการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ตามกรอบการประเมนทง 4 ดาน คอ

1. ดานสภาพแวดลอม บรบท (context) ไดแก ประเมนสภาพความพรอมของโครงการโรงเรยน และผทเกยวของ

2. ดานปจจยเบองตน (input) ไดแก ประเมนความสามารถของโครงการโรงเรยนและยทธวธทใชในการชวยเหลอดานตางๆ เชน งบประมาณ วสด อปกรณ บคคลากร

3. ดานกระบวนการ (process) ไดแก ประเมนการกระบวนการของการด าเนนงานตามระบบ 4. ดานผลผลต (product) ไดแก ประเมนผลโครงการตามเปาหมายและ ผลกระทบ (Impact)

ประเมนผลกระทบของการด าเนนงานของโครงการ ทงนประกอบดวย ประเดนการประเมนตามรปแบบการประเมนของสตฟเฟลบม ตวชวด

ความส าเรจเพอตอบค าถามการประเมน เครองมอส าหรบเกบรวบรวมขอมล และแหลงขอมลของขอมลแตละประเภท และแนวทางการวเคราะหขอมล การประเมนโครงการมความส าคญเปนอยางมาก เพราะจะท าใหโรงเรยน สถานศกษา ไดเหนภาพสะทอนของตนเองในการด าเนนโครงการตาง ๆ ซงจะสงผลตอการปรบปรงพฒนาการด าเนนโครงการทก าลงด าเนนอย หรอโครงการทจะด าเนนการตอไป ใหสามารถบรรลวตถประสงคของโครงการไดอยางมประสทธภาพ ดงแนวคดน

สรปกรอบแนวคดในการวจย จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เรองการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบ CIPP สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ผวจยเสนอตามกรอบการประเมนทง 4 ดาน ดงแผนภมท 2.2

39

การประเมนโดยประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model)

การประเมนดานบรบท

การประเมน ดานปจจยน าเขา

การประเมน ดานกระบวนการ

การประเมน ดานผลผลต

1. นโยบายของโรงเรยน 2. วตถประสงคของโครงการ 3. เปาหมายของโครงการ 4. ความตองการคาดหวงตอโครงการ

1. บคลากร 2. งบประมาณ 3. วสด อปกรณ 4. รปแบบของกจกรรม

1. การวางแผน 2. การด าเนนงานตามกจกรรม 3. การตดตามผลการด าเนนงาน 4. การประเมนผล 5. การปรบปรงแกไข

ดานผลการด าเนนงาน(Output)

โครงการคนครใหนกเรยน ดานผลกระทบ (Impact) ผลทเกดขนหลงด าเนนการ

ตามโครงการคนครใหนกเรยน ทมตอนกเรยน

โรงเรยนและชมชน

การหาแบบปฏบตทด (Best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมน โดยใชรปแบบ CIPP

ของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตใชการประเมนรปแบบ CIPP สงกดส านกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 แผนภมท 2.2 กรอบแนวคดในการวจย

42

บทท 3

วธด าเนนการ การประเมนการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตใชรป แบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร เปนการวจยเชงประเมน (Evaluation research) วธการประเมนไดประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ของสตฟเฟลบม (Stufflebeam) ในการเกบรวบรวมขอมล ตงแตการประเมนบรบท (context) ปจจยเบองตน (input) กระบวนการ (process) และผลผลต (product) ซงผวจยไดด าเนนและเกบรวบรวมขอมลในการศกษาคนควา โดยมขนตอนด าเนนงาน ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. ขนตอนในการสรางเครองมอ 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ประชากร และกลมตวอยาง

กลมประชากร การสมกลม

ตวอยาง

ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ

ประชากร กลม

ตวอยาง ประชากร

กลมตวอยาง

ประชากร กลม

ตวอยาง ผบรหาร โควตา 14 10 50 44 10 10 ครผสอน โควตา 90 73 501 217 300 169 ครผรบผดชอบโครงการ

โควตา 7 5 23 19 10 10

ตารางท 3.1 ประชากรและประชากรกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทเปนกลมเปาหมายในการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 จ านวน 80 โรงเรยน ประกอบดวย ผบรหาร จ านวน 74 คน ครผสอน จ านวน 981 คน ครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 40 คน รวมประชากรทงสน 1,095 คน

43

กลมตวอยาง กลมตวอยางในการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยแบงประชากรตามขนาดของโรงเรยน แบงออกเปน โรงเรยนขนาดใหญ จ านวน 10 โรงเรยน ผบรหารจ านวน 10 คน ครผสอน จ านวน 169 คน ครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 10 คน โรงเรยนขนาดกลาง จ านวน 50 โรงเรยน ผบรหารจ านวน 44 คน ครผสอน จ านวน 217 คน และครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 19 คน และโรงเรยนขนาดเลก จ านวน 21 โรงเรยน ผบรหาร จ านวน 10 คน ครผสอน จ านวน 73 คน และครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 5 คน ประมาณขนาดโดยใชตารางของเครซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, p. 608) รวมกลมตวอยางทงสน 557 คน โดยการสมตวอยางแบบโควตา (Qucta Sampling) กลมตวอยางในการหาผลงานการปฏบตทดเดน (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 ผวจยเกบขอมลเชงคณภาพ โดยใชการสมแบบเจาะจง ประกอบดวย ผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบโครงการ และนกเรยน ของโรงเรยนทมผลประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในตอนท 1 สงทสดการวเคราะหประเดนการประเมน ตวบงช และแหลงขอมล ผวจยไดก าหนดกรอบแนวคดการประเมนในภาพรวม หลงจากนนไดก าหนดประเดนการประเมน/ตวบงช แหลงขอมล เครองมอ/วธการประเมน และการวเคราะห เพอน าสการท าจดท าเครองมอดงตารางท 3.1

ตารางท 3.1 กรอบการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) วตถประสงคการ

ประเมน ประเดน/ตวบงช แหลงขอมล

เครองมอ/ วธการประเมน

การวเคราะห

1. เพอประเมนดาน บรบท

1. วตถประสงคของโครงการคนครใหนกเรยน 2. นโยบายของ โครงการ 3. หลกการ และ

ผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบ โครงการ

แบบสอบถาม เอกสารขอมล แบบสมภาษณ

รอยละ เฉลย คาเบยงเบน มาตรฐาน

44

ขนตอนในการ ด าเนนโครงการ

วตถประสงคการประเมน

ประเดน/ตวบงช แหลงขอมล เครองมอ/ วธการประเมน


2. เพอประเมนปจจยน าเขา

ความเหมาะสมและ ความพรอมของ บคลากร งบประมาณและ รปแบบของกจ กรรมตามโครงการ




3. เพอประเมนดานกระบวนการ

การวางแผนการด า เนนงานตาม กจกรรม การนเทศ ตดตามผลการ ด าเนนงานประเมน ผลการปรบปรง แกไข




ตารางท 3.1 (ตอ) วตถประสงคการ

ประเมน ประเดน/ตวบงช แหลงขอมล

เครองมอ/ วธการประเมน


4. การประเมนผล ดานผลผลต 4.1 ดานผลผลต 4.2 ดานผลกระทบ

การด าเนนงานของสถานศกษาหลง ผลการด าเนน โครงการคนครใหนกเรยน ผลท เก ดขนหล งด า เน นการตามโครงการคนครใหนกเรยน 1.นกเรยนมผลการเรยนดขน

ผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบ โครงการ ผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบ โครงการ

แบบสอบถาม เอกสารขอมล แบบสมภาษณ ผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบ โครงการ

รอยละ เฉลย คาเบยงเบน มาตรฐาน ผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบ โครงการ

45

2.คร ม เวลาสอนนกเรยนมากขน 3.ระบบการ ด าเนนการธรการ ของโรงเรยนม ประสทธภาพ

เครองมอทใชและวธการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชเกบรวบรวมขอมลส าหรบการวจยครงแบงเปน 2 ตอน ไดแก

ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ตวผวจยเอง ผวจยเปนเครองมอทส าคญทสดในการเกบรวบรวมขอมล เพอใหไดขอมลทเปน

ความจรงมากทสดกขนอยกบการวางตว การก าหนดบทบาท การสรางความคนเคย และความไววางใจใหเกดขนระหวางผถกวจยกบผวจยใหมากทสด เครองมอส าหรบเกบรวบรวมขอมล เรอง การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน ไดแก แบบสอบถาม จ านวน 1 ฉบบโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ประกอบดวย ดานการประเมนสภาพแวดลอม (Context Evaluation: C) จ านวน 12 ขอ, ดานการประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation: I) จ านวน 10 ขอ ดานการประเมนกระบวนการ (Process Evaluation: P) จ านวน 9 ขอ, และ ดานการประเมนผลผลต (Product Evaluation: P) จ านวน 14 ขอ โดยน าแบบสอบถามการประเมน น าไปเกบขอมลกบกลมตวอยาง ซงผวจยไดแบงออกเปน 3 กลม คอ แบบสอบถาม ในกลมผบรหาร ของการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 แบบสอบถาม ในกลมบคลากรสายการสอน ครธรการ ในการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ในกลมผรบผดชอบโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ตอนท 2 การหาแนวปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล แบงออกเปนแบบสมภาษณ ซงเปนแบบทมโครงสราง (structured interview) เพอใชสมภาษณผบรหาร ครผสอน ครผรบผดชอบโครงการ โดยมขอค าถาม ดงน

1.สถานภาพโดยทวไป 2.ทรพยากรทใชในการด าเนนโครงการ

46

2. รางออกแบบโครงสรางแบบประเมนโดยประยกตใช CIPP MODEL

3.กระบวนการและวธการด าเนนโครงการ 4.ผลทเกดขน โดยตรงและผลกระทบทเกดขนหลงด าเนนตามโครงการ

ขนตอนการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลการวจย ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาญจนบรเขต 3 โดยผวจยไดท าการศกษาหลกการทเปนลกษณะของภาพรวมในการสรางเครองมอ โดยประยกตใชแบบจ าลองซป (CIPP Model) ซงตองการเนนใหเหนถงความส าคญของทมาในสวนของรายละเอยดของการสรางเครองมอ โดยไดศกษาทฤษฎ หลกการ ขอมลสถต และผลงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ แลวออกแบบงานวจย สรางเครองมอทใชในการวจย ทดสอบเครองมอ ปรบปรงแกไขเครองมอตามค าแนะน าของผเชยวชาญ การน าเครองมอทสรางเสรจแลวไปเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง น าขอมลมาวเคราะห แปลผล สรปผล และเสนอแนะ สามารถสรปภาพรวมดงแสดงตารางท 3.1 ไดดงน

สรปขนตอนการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลการวจย

1. ศกษาเอกสาร ต ารา โครงการ งานวจย ตาง ๆ ทเกยวของกบการประเมน รปแบบของ โครงการทเกยวของกบโครงการคนครใหนกเรยน

โดยประยกตใช CIPP MODEL

4. ผทรงคณวฒ ประเมนความเหมาะสม

แบบประเมน

ปรบปรง

ไมผาน

ผาน

5. แบบประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยประยกตใช CIPP MODEL

ทดลอง

ทดลอง

3. ด าเนนการสรางแบบประเมนโดยประยกตใช CIPP MODEL

47

แผนภมท 3.1 ขนตอนการด าเนนการสรางเครองมอ

จากแผนภาพท 3.1 ขนตอนการด าเนนการสรางเครองมอ โดยเครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม ทผวจยไดสรางขนโดยการรวบรวมเอกสารตาง ๆ ทเกยวของกบหลกสตรสถานศกษา เอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบการประเมนใหครอบคลม ดงน

1. แบบสอบถาม ผวจยไดจดท าแบบสอบถามเปนฉบบ โดยแยกตามลกษณะของผใหขอมลในกลมตวอยาง คอ โดยแบงเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ซงเปนแบบตรวจสอบรายการ (check list) และแบบเตมค า ตอนท 2 แบบสอบถามความคดเหน แบบมาตราสวนประมาณคา ม 5 ระดบ ตามแนวคดของ ลเคอรท (Likert five rating scale) ประกอบดวย ดานบรบท ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการ และดานผลผลต คอ 1. ดานบรบท เกยวกบจดประสงคของเรองการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 สภาพของชมชน วสยทศนของสถานศกษา ภารกจ เปาหมาย คณลกษณะอนพงประสงค 2. ดานปจจยเบองตน เกยวกบ คณลกษณะของผบรหารสถานศกษา คณลกษณะของครโครงการคนครใหนกเรยน ผสอน การสนบสนนสงเสรมของคณะกรรมการสาถนศกษาขนพนฐาน วสด อปกรณ เอกสารหลกสตร การสนบสนนของชมชน อาคารสถานท แหลงเรยนร งบประมาณ โดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 3. ดานกระบวนการ เกยวกบ การบรหารจดการเรองการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 การนเทศ ตดตามและการประเมนการใชหลกสตรของสถานศกษา 4. ดานผลผลต เกยวกบ ผลการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ของพฤตกรรมคณลกษณะ อนพงประสงคคนครใหนกเรยน ตอนท 3 แบบค าถามปลายเปด (open ended question) เกยวกบปญหาและขอเสนอแนะ

ซงผวจยด าเนนการสราง และน าเสนอผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน ไดแก แบบสอบถาม ทผวจยไดพฒนาขนโดยมขนตอนการสรางเครองมอ ดงน 1. ศกษาทฤษฎ แนวคด หนงสอ เอกสาร งานวจย ทเกยวของกบการประเมนโครงการหรอโครงการตาง ๆ จากวทยานพนธ และเอกสาร หรอเอกสารทางวชาการ เพอใชเปนแนวทางในการก าหนดโครงสรางแบบสอบถาม โดยประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model)

48

2. วเคราะหขอมลทศกษาและสรางแบบสอบถามใหครอบคลมปญหาทตองการแลวขอค าเสนอแนะจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ไดรบขอเสนอแนะใหปรบการตงค าถามควรใหสอดคลองกบประเดนค าถาม ค าถามควรใชภาษาทเขาใจงาย กระชบ กะทดรด และชดเจน ไมซ าซอน 3. น าแบบสอบถามทไดรบการปรบปรงแกไขแลวไปใหผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ประกอบดวย ผเชยวชาญดานภาษา ดานการวดและประเมนผล ดานการบรหารโครงการดานการศกษา เปนตน เพอพจารณาและตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) เมอพจารณาแลวไดเสนอแนะใหปรบปรงแกไขขอค าถามบางขอ เนองจาก ขอค าถามใชภาษาไมถกตอง 4. จากนนผเชยวชาญพจารณาขอค าถามแตละขอและค าถามแตละค าถาม มความสอดคลองกบดานบรบท ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการและดานผลผลตหรอไม

เหนวาสอดคลอง ใหคะแนน +1 ไมแนใจ ใหคะแนน 0 เหนวาไมสอดคลอง ใหคะแนน -1

แลวน ามาค านวณคาเฉลยของคะแนนรายขอ คาเฉลย ทยอมรบไดตองมคามากกวา 0.5 ขนไป โดยใชสตร (พวงรตน ทวรตน, 2540 หนา 117)

IOC = N

R

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค เมอ R แทน ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ เมอ N แทน จ านวนผเชยวชาญ

แบบสอบถามทไดใหผเชยวชาญ จ านวน 5 คน พจารณาแลวทกคนมความเหนวาสอดคลองกบบรบท ปจจยเบองตน กระบวนการ และผลผลต ไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 5. น าแบบสอบถามไปทดลองใช (try out) กบกลมทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน ไดแก ผบรหาร จ านวน 1 คน ครผสอนในโครงการ จ านวน 1 คน และประธานคระกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จ านวน 1 คน จากโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 6. น าแบบสอบถามทไดรบคนจากขอ 4 มาวเคราะหหาคาความเชอมนสมประสทธแอลฟา ( -coefficient) ของครอนบาค ไดคาความเชอมนของแบบสอบถาม เทากบ 0.9573 7. ไดแบบสอบถามฉบบสมบรณ ตอนท 2 การหาแนวการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ)

49

การสรางเครองมอทใชในการรวบรวมขอมลเพอหาแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) จากโรงเรยนทมผลคะแนนการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ผวจยไดด าเนนการสรางเครองมอ ดงน 1. ศกษาเอกสาร หลกการ แนวคดทฤษฎและเอกสารงานวจยทเกยวของกบโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) การสราแบบสอบถามและเอกสารทเกยวของกบหาแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) 2. สรางแบบสมภาษณและขอค าถามในการสนทนากลม ซงโครงสรางประกอบดวยค าถามหลก (main question) ดงน

1. สถานภาพโดยทวไป 2. ทรพยากรทใชในการด าเนนโครงการ 3. กระบวนการและวธการด าเนนโครงการ 4. ผลทเกดขน โดยตรงและผลกระทบทเกดขนหลงด าเนนตามโครงการ 3. จดพมพขอค าถามหลกของแบบสมภาษณ เพอน าไปเกบรวบรวมขอมลกบกลมเปาหมาย

ตอไป ขนตอนการเกบรวบรวมขอมล

ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ)

1. การเกบรวบรวมขอมลแบบสอบถาม การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ผวจยด าเนนการ ดงน

1.1 ขอหนงสอจากส านกงานบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ถงผอ านวยการส านกงาน เขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 3 ผอ านวยการโรงเรยนทเปนกลมตวอยางเพอขอความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล

1.2 น าหนงสอทไดรบการอนมตแลวไปใหหนวยงานทเปนกลมตวอยางพรอมดวยจดแบบสอบถามใหเพยงพอกบกลมตวอยางทไดวางแผนไว โดยผวจยรวบรวมขอมลแบบสอบถามดวยตนเอง

1.3 ในการตอบแบบสอบถาม ผวจยไดรบแบบสอบถามกลบคนมาและสมบรณ ไดรบคนแบบสอบถามของผบรหาร จ านวน 15 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 ไดรบคนแบบสอบถามของคร จ านวน 30 ฉบบ คดเปนรอยละ 100

ไดรบคนแบบสอบถามของครผรบผดชอบโครงการ สถานศกษาขนพนฐาน 15 ฉบบ คดเปนรอยละ 100

1.4 ผวจยน าขอมลทไดไปท าการวเคราะหขอมล และรายงานผลทไดตอไป

ตอนท 2 การหาแนวการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3

50

การเกบรวบรวมขอมลเพอหาแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) เพอใหไดขอมลทครบถวนมากทสด ผวจยจงไดใชวธการศกษา แบบสมภาษณ ซงด าเนนการของการเกบรวบรวมขอมล ดงน

1. เขยนแบบขอค าถามการสมภาษณเขยนแบบขอค าถามการสมภาษณและประเดนการสนทนากลม ซงประกอบดวยประเดนการสนทนาหลก 4 ประเดนหลก ไดแก สถานภาพโดยทวไป ทรพยากรทใชในการด าเนนโครงการ กระบวนการและวธการด าเนนโครงการ ผลทเกดขน โดยตรงและผลกระทบทเกดขนหลงด าเนนตามโครงการ

2. ตดตอผบรหาร ผรบผดชอบโครงการ ครผสอน เพอสมภาษณและนดหมาย 3. เกบรวบรวมขอมลจาการศกษาเอกสารการเนนงานของโครงการตามกจกรรมโครงการคน

ครใหนกเรยน (ครธรการ) 4. ตรวจสอบความถกตองและความสมบรณทไดจาการสมภาษณในแตละขอค าถาม ขอมลท

ไดจากการสนทนา การวเคราะหขอมล ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 ในการวจย เรอง การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ครงน ผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมล โดยก าหนดขนตอนการวเคราะห ดงน

1. ผวจยไดตรวจสอบความเรยบรอย ความสมบรณของแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา 2. แลวน าแบบสอบถามตอนท 1 ของแตละชดทเปนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามมาแจก

แจงความถ (frequency) และค านวณหาคารอยละ (%) แลวน าเสนอในรปตารางประกอบ ค าบรรยาย 3. น าแบบสอบถามตอนท 2 ของแตละชดทเปนการศกษาขอมลเกยวกบสภาพการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ไดแก ดานบรบท ปจจยเบองตน กระบวนการ และผลผลต (product) จากผตอบแบบสอบถาม ซงเปนแบบสอบถามมาตราสวนการประมาณคา ม 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และ นอยทสด โดยน ามาตรวจนบค านวณหาคาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 3.1 ผวจยไดคดแบบสอบถามออเปนรายขอและรายดาน โดยการจ าแนกตามกลมผตอบแบบสอบถาม แลวน าเสนอในรปตารางประกอบค าบรรยาย 4. น าแบบสอบถามตอนท 3 ของแตละชดทไดจากแบบสอบถามปลายเปดมาจดล าดบ จดหมวดหมในแตละดานเพอน ามาใชในการวเคราะหเนอหา และเสนอเปนลกษณะเขยนรายงานความเรยง

5. โดยผวจยด าเนนการรายงานผลการวจย ประกอบดวย การเขยนรายงานการวจยฉบบรางเสนอคณะกรรมการควบคมวทยานพนธตรวจสอบความถกตอง ปรบปรงแกไขขอบกพรองตามทคณะกรรมการควบคมวทยานพนธเสนอแนะ จดพมพ โดยประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส าหรบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สถตทใชในการวเคราะหขอมลโดยใชคาความถ

51

คารอยละ (%) คาเฉลยเลขคณต ( ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวเคราะหเนอหา และรายงานผลการวจยฉบบสมบรณ ตอบณฑตวทยาลยเพอขออนมตจบการศกษา

ตอนท 2 การหาแบบปฏบตทด (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ผวจยน าขอมลทไดจาการสมภาษณ การสนทนากลม และศกษาเอกสารมาด าเนนการ

วเคราะหดวยตนเอง ดงน 1. ตรวจสอบขอมลแบบสามเสา โดยเปรยบเทยบขอมลจาการสมภาษณผบรหาร ครผสอน

ครผรบผดชอบโครงการ และขอมลทไดศกษาเอกสารของโรงเรยน 2. จดท าดชนขอมลทไดจากการสมภาษณ การสนทนากลม และเอกสารขอมล 3. จดท าขอสรปขอมลทงหมดเพอหาแบบปฏบตทด (best practice) ของโครงการคนครให

นกเรยน (ครธรการ) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยใชสถตพรรณนา เปนการบรรยายขอมลของประชากรทศกษาโดย คารอยละ

(Percentage) คาเฉลย ( X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D: Standard Deviation) สวนเบยงเบนมาตรฐาน เพออธบายลกษณะทวไป (พสณ ฟองศร, 2552, หนา 154)

ซงจดระดบการวดขอมลประเภทอนตรภาคชน (Interval Scale) ม 5 ระดบ ดงน 5 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในมากทสด 4 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในมาก 3 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในปานกลาง 2 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในนอย

1 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในนอยทสด การแปลผลการวเคราะหขอมลเรองการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการ

ประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จากแบบสอบถามผบรหาร และครในโครงการ ซงผวจยไดก าหนดเกณฑในการแปลผลตามแนวคด ของเบสท (Best, 1970: 190) โดยพจารณาจากคาเฉลย ( ) ของมาตราสวนประมาณคา ม 5 ระดบ ดงน

52

คาเฉลย 1.00-1.49 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในระดบนอยทสด คาเฉลย 1.50-2.49 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในระดบนอย คาเฉลย 2.50-3.49 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในระดบปานกลาง คาเฉลย 3.50-4.49 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในระดบมาก คาเฉลย 4.50-5.00 หมายถง ระดบความคดเหน / เปนจรงทเหมาะสมอยในระดบมากทสด

ตอนท 2 การหาแนวการปฏบตทดหรอเปนเลศ (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3

ผวจยน าขอมลทไดจาการสมภาษณ มาด าเนนการวเคราะหขอมลดวยตวเอง ดงน 1. ตรวจสอบแบบขอมลทไดจากการสมภาษณผบรหารและครผรบผดชอบโครงการ 2. ตรวจสอบดชนขอมลทไดจากการสมภาษณ 3. จดท าขอสรปขอมลทงหมดเพอหา best practice ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ)

สถตทใชในการวจย 1. การหาคณภาพของแบบสอบถามการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 โดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ใชสถต ในการหาคณภาพของแบบสอบถาม ดงน 1.1 การหาคาความเทยงตรงเชงเนอหา โดยการประเมนความคดเหนของผเชยวชาญ เกยวกบความสอดคลองของขอค าถามในแบบประเมนทใชในงานวจย ใชวธหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) (ชศร วงศรตนะ, 2541, หนา 7) มสตร ดงน

IOC = N

R

เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลอง R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ

N แทน จ านวนผเชยวชาญ 1.2 การหาคาความเชอมน (Reliability) ตามวธของ Cronbach โดยหาคาสมประสทธ แอลฟา (Alpha – Coefficient) มสตร ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545, หนา 99)

2

2

11

t

i

S

S

n

n

เมอ แทน คาสมประสทธความเชอมน n แทน จ านวนขอของเครองมอ 2

iS แทน ผลรวมของความแปรปรวนของแตละขอ

53

2

tS แทน ความแปรปรวนของคะแนนรวม

2. การวเคราะหขอมลผลการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ใชสถตเพอการวจย ดงน

2.1 คาความถ และรอยละ 2.2 หาคาเฉลย (

X ) ของแบบประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบ CIPP Model สกกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 แลวน าไปเทยบกบเกณฑการแปลความหมายคาเฉลย โดยใชสตร ดงน (สวมล ตรกานนท, 2543)

X =

n

X

โดยท X แทน คาเฉลย X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดในกลม n แทน จ านวนคะแนนในกลม 2.3 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เพอทจะทราบการกระจายของกลมตวอยางในแต

ละขอของแบบประเมน โดยใชสตร ดงน (ชศร วงศรตนะ, 2546)

S.D. = 1

22

nn

XXn

โดยท S.D. แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน X แทน คะแนนแตละตว X แทน คาเฉลย n แทน จ านวนคะแนนในกลมผตอบ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

56

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

จากผลการวจย เรอง การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร วธการประเมนไดประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก การประเมนดานบรบท (context) ดานปจจยน าเขา (input) ดานกระบวนการ (process) และดานผลผลต (product) ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมลในรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) โดยใชตารางประกอบค าบรรยายและวเคราะหเนอหา ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 ตอนท 2 การหาแนวทางทปฏบตทดหรอเปนเลศ (bear practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3

ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามจะท าการวเคราะหคาสถตพนฐาน โดยใชการแจกแจงความถ (Frequencies) และการหาคารอยละ (Percentage) ดงจะน าเสนอผลการวเคราะหในตารางท 1 ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามลกษณะบคคล

ขอมลทวไป จ านวน รอยละ เพศ ชาย 395 70.90 หญง 162 20.09

รวม 557 100.00 ตารางท 4.1 (ตอ)

ขอมลทวไป จ านวน รอยละ ต าแหนง

57

ผบรหาร 64 11.00 ครผสอน 459 82.00 ครผรบผดชอบโครงการ 34 07.00

รวม 557 100.00 อาย นอยกวา 31 ป 105 18.85 31 – 40 ป 235 42.19 41 – 50 ป 133 23.87 51 ป ขนไป 84 15.09

รวม 557 100.00 ประสบการณในการท างาน นอยกวา 5 ป 122 21.90 6–10 ป 125 22.44 11–15 ป 120 21.54 16–20 ป 70 12.56 21–25 ป 88 15.25 25 ป ขนไป 32 06.31

รวม 557 100.00 จากตารางท 4.1 พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 395 คน คดเปนรอยละ 70.90 และเปนชาย จ านวน 162 คน คดเปนรอยละ 20.09 มต าแหนงเปนผบรหาร 64 คน คดเปน รอยละ 11.00 เปนครผสอน จ านวน 459 คน คดเปนรอยละ 82.00 ครผรบผดชอบโครงการ จ านวน 34 คน คดเปนรอยละ 07.00 อยในชวงอายระหวาง 31-40 ป มากทสด จ านวน 235 คน คดเปนรอยละ 42.19 รองลงมาคอ อยในอายระหวาง 41-50 ป จ านวน 133 คน คดเปนรอยละ 23.87 อายนอยกวา 31 ป จ านวน 105 คน คดเปนรอยละ 18.85 และอาย 51 ปขนไป จ านวน 88 คน คดเปนรอยละ 15.09 และมประสบการณในการท างานระหวาง 6-10 จ านวน 125 คน คดเปนรอยละ 22.44 รองลงมาคอ มประสบการณในการท างานนอยกวา 5 ป จ านวน 122 คน คดเปนรอยละ 21.90, การท างานระหวาง 11-15 ป จ านวน 120 คน คดเปนรอยละ 21.54, การท างานระหวาง 21 – 25 ป จ านวน 88 คน คดเปนรอยละ 15.25, การท างานระหวาง 16–20 ป จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 12.56 และ 25 ปขนไป จ านวน 32 คน คดเปนรอยละ 06.31 ตามล าดบ

ขอมลเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมน โดยใชแบบจ าลองซป (CIPP Model) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ผวจยท าการวเคราะหคาสถตพนฐาน โดยใชคาเฉลย ( X ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ดงจะน าเสนอผลการวเคราะหในตารางท 2 – 14

58

ตารางท 4.2 สรปผลการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชแบบจ าลองซป (CIPP

Model) ของส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร

โครงการคนคร ใหนกเรยน

ผบรหาร ( N = 15 )

ครผสอน ( N = 30 )

ครผรบผดชอบโครงการ ( N = 15 )

X S.D. ความ หมาย X S.D.

ความ หมาย X S.D.

ความ หมาย

ดานสภาวะแวดลอม 3.25

0.30 ปานกลาง

4.16 0.16 มาก 4.15 0.54 มาก

ดานปจจยเบองตน 4.00 0.31 มาก 4.13 0.52 มาก 4.22 0.59 มาก ดานกระบวนการ 3.86 0.40 มาก 3.70 0.50 มาก 4.21 0.56 มาก ดานผลผลต 4.16 0.26 มาก 4.15 0.52 มาก 4.16 0.54 มาก

ภาพรวม 3.82 0.32 มาก 4.04 0.43 มาก 4.19 0.56 มาก จากตารางท 4.2 การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร พบวา ผบรหารโดยภาพรวม มความคดเหนอยในระดบมาก ( X = -3.82, S.D. = 0.32) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานผลผลต มความคดเหนมากทสด ( X = 4.16, S.D. = 0.26) รองลงมาคอ ดานปจจยเบองตน ( X = 4.00, S.D. = 0.31) ดานกระบวนการ ( X = 3.86, S.D. = 0.40) และดานสภาวะแวดลอม อยทระดบปานกลาง คอ ( X = 3.25, S.D. = 0.30) ครผสอนโดยภาพรวม พบวา มความคดเหนอยในระดบมาก ( X = 4.04, S.D. = 0.43) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานสภาวะแวดลอมความคดเหนมากทสด ( X = 4.16, S.D. = 0.16) รองลงมาคอ ดานผลผลต ( X = 4.15, S.D. = 0.52) ดานปจจยเบองตน ( X = 4.13, S.D. = 0.52) และดานกระบวนการ ( X = 3.70, S.D. = 0.50) ตามล าดบ ครผรบผดชอบโครงการโดยภาพรวม พบวา มความคดเหนอยในระดบมาก ( X = 4.19, S.D. = 0.56) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานปจจยเบองตนมความคดเหนมากทสด ( X = 4.22, S.D. = 0.59) รองลงมาคอ ดานกระบวนการ ( X = 4.21, S.D. = 0.56) ดานผลผลต ( X = 4.16, S.D. = 0.54) และ ดานสภาวะแวดลอม ( X = 4.15, S.D. = 0.54) ตามล าดบ ตารางท 4.3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานสภาวะแวดลอม (ผบรหาร)

ดานสภาวะแวดลอม X S.D. ความหมาย

59

1. โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด 4.13 0.81 มาก 2. รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม 3.90 0.80 มาก 3. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน 3.82 0.98 มาก 4. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน 3.95 0.91 มาก 5. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง 4.00 0.76 มาก 6. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการ โรงเรยน

3.70

0.98

มาก

7. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม 3.57 0.93 มาก 8. วตถประสงคตรงตามเปาหมายของโครงการ 3.98 0.98 มาก 9. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร 4.02 0.95 มาก

10. วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน 3.88 0.76 มาก 11. วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน

4.30

0.81

มาก

12. คณธรรม จรยธรรม และคานยมทก าหนดมแนวทางและวธการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคไดชดเจน

4.37 0.60 มาก

รวม 3.25 0.30 ปานกลาง

จากตารางท 4.3 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานสภาวะแวดลอม โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.25, S.D. = 0.30) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ คณธรรม จรยธรรม และคานยมทก าหนดมแนวทางและวธการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคไดชดเจน ( X = 4.37, S.D. = 0.60) รองลงมาคอ วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธ ทางการเรยนทดขน ( X = 4.30, S.D. = 0.81) โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด ( X = 4.13, S.D. = 0.81) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร ( X = 4.02, S.D. = 0.95) สอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง ( X = 4.00, S.D. = 0.76) กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน ( X = 3.95, S.D. = 0.91) วตถประสงคตรงตามเปาหมายของโครงการ ( X = 3.98, S.D. = 0.98) รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม ( X = 3.90, S.D. = 0.80) วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน( X = 3.88, S.D. = 0.76) กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน ( X = 3.82, S.D. = 0.98),กจกรรมของโครงการวตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการโรงเรยน ( X = 3.70, S.D. = 0.98) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม ( X = 3.57, S.D. = 0.93)

60

ตารางท 4.4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานปจจยเบองตน (ผบรหาร)

ดานปจจยเบองตน X S.D. ความหมาย 1. มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ 4.15 0.94 มาก 2. งบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ 3.85 0.84 มาก 3. อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 3.85 0.95 มาก 4. มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน 3.92 0.93 มาก 5. อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ 3.98 0.85 มาก 6. อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 4.18 0.77 มาก 7. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณโรงเรยน 4.08 0.74 มาก 8. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน 3.97

0.82 มาก

9. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมลและสารสนเทศของโรงเรยน

4.10

0.86

มาก

10. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของสถานศกษา

3.90

0.88

มาก

รวม 4.00 0.31 มาก จากตารางท 4.4 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป

(CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานปจจยเบองตน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.00, S.D. = 0.31) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสดคอ อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.18, S.D. = 0.77) รองลงมาคอ มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.15, S.D. = 0.94) และการฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมล และสารสนเทศของโรงเรยน ( X = 4.10, S.D. = 0.86) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณโรงเรยน ( X = 4.08, S.D. = 0.74) อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ ( X = 3.98, S.D. = 0.85) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน ( X =3.97, S.D. = 0.82) มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน ( X = 3.92, S.D. = 0.93) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของสถานศกษา ( X = 3.90, S.D. = 0.88) อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ ( X =3.85, S.D. = 0.95) และงบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ ( X = 3.85, S.D. = 0.84) ตามล าดบ

61

ตารางท 4.5 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานกระบวนการ (ผบรหาร)

ดานกระบวนการ X S.D. ความหมาย

1. มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ 3.53 0.98 มาก 2. กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง 4.08 0.89 มาก 3. มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ 4.03 0.90 มาก 4. มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม 3.88 0.80 มาก 5. มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและก าหนดจดพฒนา

3.92

0.79

มาก

6. มการนเทศ ตดตาม ก ากบการด าเนนโครงการตามขนตอน 3.78 0.98 มาก 7. มการประเมนผลการด าเนนโครงการอยางเปนระบบ 3.82 0.65 มาก 8. มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ 3.98 0.85 มาก 9.ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ 3.70 0.99 มาก

รวม 3.86 0.40 มาก จากตารางท 4.5 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานกระบวนการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.86, S.D. = 0.40) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง ( X = 4.08, S.D. = 0.89) รองลงมาคอ มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ ( X = 4.03, S.D. = 0.90) มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ ( X = 3.98, S.D. = 0.85) มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและก าหนดจดพฒนา ( X = 3.92, S.D. = 0.79) มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม ( X = 3.88, S.D. = 0.80), มการประเมนผลการด าเนนโครงการอยางเปนระบบ ( X = 3.82, S.D. = 0.65) มการนเทศ ตดตาม ก ากบการด าเนนโครงการตามขนตอน ( X = 3.78, S.D. = 0.98) ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ ( X = 3.70, S.D. = 0.99) และมการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ ( X = 3.53, S.D. = 0.98) ตามล าดบ ตารางท 4.6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานผลผลต (ผบรหาร)

ดานผลผลต X S.D. ความหมาย

62

1. ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน 4.18 0.83 มาก 2. ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ 4.22 0.83 มาก 3. ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล 4.28 0.72 มาก 4. ครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน 3.83 0.72 มาก 5. สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม 4.28 0.74 มาก 6. ภาระงานของครไดรบการแบงเบา 4.25 0.63 มาก 7. ครมขวญก าลงใจในการท างาน 4.25 0.68 มาก 8. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน 4.25 0.77 มาก 9. สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ 4.12 0.87 มาก 10. สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตางๆ 4.15 0.73 มาก 11. การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหาร คร นกเรยน ผปกครองและชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย

4.12

0.76

มาก

ตารางท 4.6 (ตอ)

ดานผลผลต X S.D. ความหมาย 12. การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน 4.10 0.88 มาก 13. ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรม 3.98 0.70 มาก 14. ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม 4.22 0.80 มาก

รวม 4.16 0.26 มาก จากตารางท 6 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานผลผลต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.16, S.D. = 0.26) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม ( X = 4.28, S.D. = 0.74) รองลงมาคอ ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล ( X = 4.28, S.D. = 0.72) ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน ( X = 4.25, S.D. = 0.77), ครมขวญก าลงใจในการท างาน ( X = 4.25, S.D. = 0.68) ภาระงานของครไดรบการแบงเบา ( X = 4.25, S.D. = 0.63), ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ ( X = 4.22, S.D. = 0.83) ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม ( X = 4.22, S.D. = 0.80) ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน ( X = 4.18, S.D. = 0.83) สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ ( X = 4.12, S.D. = 0.87) การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหาร คร นกเรยน ผปกครองและชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย ( X = 4.12, S.D. = 0.76) สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตาง ๆ ( X = 4.15, S.D. = 0.73) การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน ( X = 4.10, S.D. = 0.88) ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรม ( X = 3.98,

63

S.D. = 0.70 และครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน ( X = 3.83, S.D. = 0.72) ตามล าดบ ตารางท 4.7 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานสภาวะแวดลอม (ครผสอน)

ดานสภาวะแวดลอม X S.D. ความหมาย 1. โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด

4.09 0.36 มาก

2. รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม 4.16 0.55 มาก 3. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน 4.09 0.61 มาก 4. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน 4.21 0.54 มาก 5. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง

4.13 0.42 มาก

6.วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการ โรงเรยน

4.30 0.52 มาก

7. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม 4.11 0.61 มาก 8. วตถประสงคตรงตามเปาหมายของโครงการ 4.29 0.50 มาก 9. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร 4.07 0.63 มาก

10. วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน 4.07 0.46 มาก 11. วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธ ทางการเรยนทดขน

4.07 0.60 มาก

12. คณธรรม จรยธรรม และคานยมทก าหนดมแนวทางและวธการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคไดชดเจน

4.37 0.60 มาก

รวม 4.16 0.16 มาก จากตารางท 4.7 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานสภาวะแวดลอม โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.16, S.D. = 0.16) เมอพจารณา

64

เปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ คณธรรม จรยธรรม และคานยมทก าหนดมแนวทางและวธการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคไดชดเจน ( X = 4.37, S.D. = 0.60) รองลงมาคอ วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการโรงเรยน( X = 4.30, S.D. = 0.52) วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน ( X = 4.29, S.D. = 0.50) กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน ( X = 4.21, S.D. = 0.54) รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม ( X =4.16, S.D. = 0.55) กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน ( X =4.09, S.D. = 0.61) โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด ( X = 4.09, S.D. = 0.36) กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง ( X =4.13, S.D. = 0.42) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม ( X = 4.11, S.D. = 0.61) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร ( X = 4.07, S.D. = 0.63) วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน ( X = 4.07, S.D. = 0.60) วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน ( X = 4.07, S.D. = 0.46) ตามล าดบ ตารางท 4.8 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานปจจยเบองตน (ครผสอน)

ดานปจจยเบองตน X S.D. ความหมาย 1. มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ 3.99 0.31 มาก 2. งบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ 4.18 0.60 มาก 3. อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 4.12 0.61 มาก 4. มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน 4.01 0.45 มาก 5. อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ 4.07 0.56 มาก 6. อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 4.18 0.50 มาก 7. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณโรงเรยน 4.09 0.60 มาก 8. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน

4.25 0.52 มาก

9. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมล 4.32 0.60 มาก 10. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของสถานศกษา

4.10 0.40 มาก

รวม 4.13 0.52 มาก จากตารางท 4.8 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร

65

ดานปจจยเบองตน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.13, S.D. = 0.52) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอโดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมลและสารสนเทศของโรงเรยน ( X = 4.32, S.D. = 0.60) รองลงมา คอ การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน ( X = 4.25, S.D. = 0.52)งบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ ( X = 4.18, S.D. = 0.60) อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.18, S.D. =0.50) อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.12, S.D. = 0.61) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของสถานศกษา ( X = 4.10, S.D. = 0.40) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณโรงเรยน ( X = 4.09, S.D. =0.60) อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ ( X = 4.07, S.D. = 0.56) มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน ( X = 4.01 S.D. = 0.45) มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ ( X = 3.99, S.D. = 0.31) ตามล าดบ ตารางท 4.9 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานกระบวนการ (ครผสอน)


1. มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ 4.10 0.60 มาก 2. กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง 4.01 0.45 มาก 3. มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ 3.89 0.71 มาก 4. มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม

4.10

0.55

มาก

5. มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและก าหนดจดพฒนา

4.07 0.62 มาก

6. มการนเทศ ตดตาม ก ากบการด าเนนโครงการตามขนตอน 4.30 0.52 มาก 7. มการประเมนผลการด าเนนโครงการอยางเปนระบบ 4.29 0.46 มาก 8. มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ 4.06 0.48 มาก 9. ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ 4.10 0.57 มาก

รวม 3.70 0.50 มาก

จากตารางท 4.9 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานกระบวนการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 3.70, S.D. = 0.50) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ มการนเทศ ตดตาม ก ากบการด าเนนโครงการตามขนตอน ( X = 4.30, S.D. = 0.52) รองลงมาคอ มการประเมนผลการด าเนน

66

โครงการอยางเปนระบบ ( X = 4.29, S.D. = 0.46) มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ ( X = 4.10, S.D. = 0.60) ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ ( X = 4.10, S.D. = 0.57) มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม ( X = 4.10, S.D. =0.55) มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและก าหนดจดพฒนา ( X = 4.07, S.D. =0.62) มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ ( X = 4.06, S.D.=0.48) กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง ( X = 4.01, S.D. = 0.45) มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ ( X = 3.89, S.D. = 0.71) ตามล าดบ ตารางท 4.10 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานผลผลต (ครผสอน)

ดานผลผลต X S.D. ความหมาย

1. ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน 3.99 0.31 มาก 2. ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ 4.18 0.60 มาก 3. ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล 4.12 0.61 มาก 4. ครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน 4.01 0.45 มาก 5. สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม 4.07 0.56 มาก 6. ภาระงานของครไดรบการแบงเบา 4.18 0.50 มาก 7. ครมขวญก าลงใจในการท างาน 4.09 0.60 มาก 8. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน 4.25 0.52 มาก 9. สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ 4.32 0.60 มาก 10. สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตางๆ 4.10 0.40 มาก 11. การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหาร คร นกเรยน ผปกครองและชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย

4.04 0.60 มาก


ดานผลผลต X S.D. ความหมาย 12. การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน 4.06 0.60 มาก 13. ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรม 4.55 0.54 มากทสด 14. ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม 4.10 0.37 มาก

รวม 4.15 0.52 มาก

67

จากตารางท 4.10 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานผลผลต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.15, S.D. = 0.52) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรมอยในระดบมากทสด ( X = 4.55, S.D. = 0.54) โดยสวนใหญมความคดเหนอยในระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ ( X = 4.32, S.D. = 0.60) รองลงมาคอ ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน ( X = 4.25, S.D. = 0.52) ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ ( X = 4.18, S.D. = 0.60) ภาระงานของครไดรบการแบงเบา ( X = 4.18, S.D. = 0.50) ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล ( X = 4.12, S.D. = 0.61), สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตางๆ ( X = 4.10, S.D. = 0.40) ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม ( X = 4.10, S.D. = 0.37) สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม ( X = 4.07, S.D. = 0.56) ครมขวญก าลงใจในการท างาน ( X = 4.09, S.D. = 0.60) การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน ( X = 4.06, S.D. = 0.60) การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหาร คร นกเรยน ผปกครองและชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย ( X = 4.04, S.D. = 0.60) ครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน ( X = 4.01, S.D. = 0.45) ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน ( X = 3.99, S.D. = 0.31) ตามล าดบ ตารางท 4.11 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานสภาวะแวดลอม (ครผรบผดชอบโครงการ)

ดานสภาวะแวดลอม X S.D. ความหมาย

1. โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด 4.07 0.53 มาก 2. รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม 4.23 0.62 มาก 3. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน 4.18 0.54 มาก 4. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน 4.25 0.48 มาก 5. กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง

4.07 0.53 มาก

6.วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการ โรงเรยน

4.17 0.51 มาก

7. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม 4.17 0.61 มาก

68

8. วตถประสงคตรงตามเปาหมายของโครงการ 4.01 0.47 มาก 9. วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร 4.08 0.58 มาก

10. วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน 4.31 0.59 มาก 11. วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการ เรยนทดขน

4.08 0.53 มาก

รวม 4.15 0.54 มาก จากตารางท 4.11 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานสภาวะแวดลอมโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.15, S.D. = 0.54) ดานปจจยเบองตน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.22, S.D. = 0.59) ดานกระบวนการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.21, S.D. = 0.56) ดานผลผลต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.16, S.D. = 0.54), เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน ( X = 4.31, S.D. = 0.59) รองลงมาคอ กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน ( X = 4.25, S.D. = 0.48)รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม ( X = 4.23, S.D. = 0.62) กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน ( X = 4.18, S.D. = 0.54) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม ( X = 4.17, S.D. = 0.61) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการโรงเรยน ( X = 4.17, S.D. = 0.51) โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด กบ กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง ( X = 4.07, S.D. = 0.53) วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร ( X = 4.08, S.D. = 0.58) วตถประสงควตถประสงคตรงตามเปาหมายของโครงการ ( X = 4.01, S.D. = 0.47) ของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน ( X = 4.08, S.D. = 0.53) ตามล าดบ ตารางท 4.12 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานปจจยเบองตน (ครผรบผดชอบโครงการ)

ดานปจจยเบองตน X S.D. ความหมาย

1. มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ 4.33 0.60 มาก 2. งบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ 4.22 0.65 มาก 3. อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 4.19 0.65 มาก 4. มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน 4.24 0.58 มาก 5. อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ 4.16 0.59 มาก

69

6. อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 4.19 0.58 มาก 7. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณโรงเรยน 4.40 0.59 มาก 8. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน

4.15 0.57 มาก

9. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมลและสารสนเทศของโรงเรยน

4.15 0.62 มาก

10. การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของสถานศกษา

4.15 0.51 มาก

รวม 4.22 0.59 มาก จากตารางท 4.12 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานปจจยเบองตน โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.22, S.D. = 0.59), ดานกระบวนการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.21, S.D. = 0.56) ดานผลผลต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.16, S.D. = 0.54) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณโรงเรยน ( X = 4.40 , S.D. = 0.59) รองลงมาคอ มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.33, S.D. = 0.60), มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน ( X = 4.24, S.D. = 0.58) งบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ ( X = 4.22, S.D. = 0.65) อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.19, S.D. = 0.65) อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ ( X = 4.19, S.D. = 0.58) อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ ( X = 4.16 , S.D. = 0.59) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมลและสารสนเทศของโรงเรยน ( X = 4.15, S.D. = 0.62) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน ( X = 4.15 , S.D. = 0.57) การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของสถานศกษา ( X = 4.15, S.D. = 0.51)ตามล าดบ

ตารางท 4.13 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานกระบวนการ (ครผรบผดชอบโครงการ)


1. มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ 4.33 0.60 มาก 2. กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง 4.22 0.65 มาก 3. มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ 4.19 0.65 มาก 4. มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม 4.15 0.51 4.15

70

5. มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและก าหนดจดพฒนา

4.32 0.57 4.32

6. มการนเทศ ตดตาม ก ากบการด าเนนโครงการตามขนตอน 4.15 0.55 มาก 7. มการประเมนผลการด าเนนโครงการอยางเปนระบบ 4.21 0.54 มาก 8. มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ 4.18 0.41 มาก 9. ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ 4.14 0.58 มาก

รวม 4.21 0.56 มาก จากตารางท 4.13 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานกระบวนการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.21, S.D. = 0.56) ดานผลผลต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.16, S.D. = 0.54) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ ( X = 4.33, S.D. =0.60) รองลงมาคอ มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและก าหนดจดพฒนา ( X = 4.32, S.D. = 0.57) กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง ( X = 4.22, S.D. = 0.65), มการประเมนผลการด าเนนโครงการอยางเปนระบบ ( X = 4.21, S.D. = 0.54), มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ ( X = 4.19, S.D. = 0.65) มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ ( X = 4.18, S.D. = 0.41) มการนเทศ ตดตาม ก ากบการด าเนนโครงการตามขนตอน ( X = 4.15, S.D. = 0.55) มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม ( X = 4.15, S.D. = 0.51) ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ ( X = 4.14, S.D. = 0.58) ตามล าดบ ตารางท 4.14 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลความหมายเกยวกบการด าเนนโครงการคน

ครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) ดานผลผลต (ครผสอน)

ดานผลผลต X S.D. ความหมาย 1. ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน 4.16 0.51 มาก 2. ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ 4.31 0.53 มาก 3. ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล 4.31 0.53 มาก 4. ครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน 4.24 0.54 มาก 5. สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม 4.23 0.57 มาก 6. ภาระงานของครไดรบการแบงเบา 4.16 0.51 มาก 7. ครมขวญก าลงใจในการท างาน 4.01 0.42 มาก

71

8. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน 3.99 0.70 มาก 9. สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ 4.36 0.60 มาก 10. สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตาง ๆ 4.06 0.38 มาก 11. การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหาร คร นกเรยน ผปกครองและชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย

4.21 0.54 มาก


ดานผลผลต X S.D. ความหมาย 12. การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน 3.91 0.75 มาก 13. ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรม 4.15 0.55 มาก 14. ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม 4.15 0.49 มาก

รวม 4.16 0.54 มาก จากตารางท 4.14 พบวา การด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ดานผลผลต โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( X = 4.16, S.D. = 0.54) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสดคอ สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ ( X = 4.36, S.D. =0.60) รองลงมาคอ ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ กบ ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล ( X = 4.31, S.D. = 0.53) ครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน ( X = 4.24 , S.D. =0.54) สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม ( X = 4.23, S.D. =0.57) การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหาร คร นกเรยน ผปกครองและชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย ( X = 4.21, S.D. =0.54) ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน กบ ภาระงานของครไดรบการแบงเบา ( X = 4.16, S.D. =0.51) ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรม ( X = 4.15, S.D. =0.55) ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม ( X = 4.15, S.D.= 0.49) สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตางๆ ( X = 4.06, S.D. =0.38) ครมขวญก าลงใจในการท างาน ( X = 4.01, S.D. =0.42) ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน ( X = 3.99, S.D. =0.70) การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน ( X = 3.91, S.D. =0.75) ตามล าดบ

72

ตอนท 2 การหาแนวทางปฏบตทดหรอเปนเลศ (bear practice) ของโครงการคนครให นกเรยน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3

จากผลการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) สงกดส านกงานพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 และพจารณาการตามเกณฑการหาแบบปฏบตทดหรอเปนเลศ (Best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน โรงเรยนทเปนแบบปฏบตทดหรอเปนเลศของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ไดแก โรงเรยนอนบาลทองผาภม และจากการศกษาและสมภาษณบคคลทเกยวของท าใหทราบถงการด าเนนโครงการ ดงน แนวทางปฏบตของโรงเรยน ในการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนนน โรงเรยนอนบาลทองผาภมไดด าเนนงานตามกจกรรมดงทรายละเอยดตอไปน 1.การเตรยมวางแผนการด าเนนงาน โดยมการแตงตงคณะกรรมการการปฏบตงาน คณะกรรมการประเมนการปฏบตงาน วเคราะหสภาพความพรอมของการด าเนนโครงการ การออกแบบประเมนการประเมนตนเอง เพอใหโรงเรยนไดทราบถงจดแขงจดออนในดานตางๆทมผลการการด าเนนโครงการ 2. การด าเนนการตามแผน สรางความตระหนกและความเขาใจกบการด าเนนงาน การใหอบรม การประชมเกยวกบการพฒนาศกยภาพบคลากรในดานงานธรการ 3. ก ากบ ประเมน ตดตาม ซงการการตดตามผลการด าเนนงานและประเมนผลหลงการด าเนนงานเพอปรบปรงและพฒนา เพอประสทธภาพของการด าเนนงาน

75

บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ การประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร มวตถประสงคของการวจยเพอประเมนโครงการคนครใหนกเรยน แบงออกเปน 2 ตอน ตอนท 1 โดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ม 4 ดาน คอ ความสอดคลองทางดานบรบทและสภาวะแวดลอม ความพรอมทางดานปจจยเบองตนในการด าเนนงาน ความเหมาะสมในการด าเนนงานและกระบวนการและผลผลตและผลกระทบ ตอนท 2 การแนวทางการปฏบตทดหรอเปนเลศ (Best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน ในการด าเนนงานกลมเปาหมายทใชในการวจยครงน เปนผบรหารสถานศกษา ครผสอน และครผรบผดชอบโครงการ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 ปการศกษา 2557 โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive) ไดจ านวนกลมเปาหมาย จ านวน 989 คน เครองมอทใชในการวจย จ านวน 1 ฉบบ ซงมลกษณะเปนมาตรประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดน าแบบสอบถามไปเกบรวบรวมขอมล จากนนพจารณาความสมบรณและความตงใจในการตอบแบบสอบถามแลวน าขอมลทไดจากแบบสอบถามไปวเคราะหขอมลโดยใชสถตพนฐาน ไดแก การแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สรปผลการวจย ตอนท 1 การประเมนโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จากผลประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมนโดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร ตามความคดเหนของผบรหาร ครผสอน และครผรบผดชอบโครงการ สามารถอภปรายผลการวจยได ดงน จากผลการวเคราะหการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร พบวา

1. ผลการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร มความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานสภาวะแวดลอม ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการ และดานผลผลต มความคดเหนอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา ผบรหาร ครผสอน

76

และครผรบผดชอบโครงการในโรงเรยนไดใหความส าคญตองานธรการไมนอยไปกวางานอน ๆ และโครงการมการก าหนดนโยบาย วตถประสงค เปาหมาย และกจกรรมของโครงการทสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน คร ผปกครอง และนกเรยน ทเปนแนวทางในการด าเนนงานใหกบบคลากรในโรงเรยนได ท าใหการด าเนนงาน ในดานตาง ๆ มจดมงหมายการปฏบตงานไปในทศทางเดยวกน สงผลใหใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน และนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน ซงมความสอดคลองกบโครงการคนครใหนกเรยนเปนโครงการทสอดคลองกบนโยบายรฐเพอกระตนเศรษฐกจระยะเรงดวน ตองการชวยเหลอคนทไมมงานท าไดท างาน และมวตถประสงคเพ อใหครทตองปฏบตงานอนซงไมใชภารกจหลกในการพฒนาผเรยนไดกลบไปปฏบตงานตามภารกจหลก คอ จดกจกรรมการเรยนรพฒนาคณภาพผเรยนใหมประสทธภาพ โดยจดหาบคคลมาปฏบตงานธรการ พสด สารบรรณ ฯ แทนคร ซงในภาวะดงกลาวรฐตองใชทรพยากรบคคลใหเตมศกยภาพ และเกดประโยชนสงสด และสอดคลองกบงานวจยของเสกสม นกรสข (2545, บทคดยอ) ไดศกษาการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน และเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครธรการตอการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษาจ าแนกตามขนาดและขนาดโรงเรยน พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธานโดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก ยงสอดคลองกบงานวจยของสายใจ สงขพนธ (2548, บทคดยอ) ไดท าการศกษาสภาพการบรหารงานธรการตามแนวความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนโสตศกษา ผลปรากฏวา ครในโรงเรยนมความคดเหนตองานธรการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายดาน พบวา การบรหารงานธรการอยในระดบมากทกดานคอ ในดานงานสารบรรณ ดานงานอาคารสถานท และดานงานประชาสมพนธโรงเรยนหรอการสมพนธกบชมชน และสอดคลองกบงานวจยของLinn (1956, pp. 32-33) ไดเสนอหลกการจดการธรการโรงเรยนผบรหารสถานศกษายดถอ เพอความประสบผลส าเรจไว

7 ประการดงน คอ เจาหนาททกคนจะตองรขอบเขตหนาทรบผดชอบโดยตรงของตนเอง เจาหนาทแตละคนจะตองอยภายใตการควบคมของหวหนาคนใดคนหนงโดยตรง การมอบหมายความรบผดชอบใหผชวยนนจะตองพจารณาถงความเหมาะสมของอ านาจหนาท บคคลดวยการวพากษวจารณในหนาทจะตองท าเปนสวนบคคล ไมควรกระท าตอหนาคนอน ใหความเคารพแนะน าใหขอเสนอแนะเพอปรบปรงแกไขงานในลกษณะเปนการเสรมสรางจากบคคลอน

1. ผลการประเมนดานสภาวะแวดลอม พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสดคอ วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน รองลงมาคอ โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด และวตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร ทงนอาจเปนเพราะวา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดรปแบบ และแนวทางในการพฒนาโครงการคนครใหนกเรยนไวอยางชดเจน และสามารถน าไปสการปฏบตของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกดได ซงสอดคลองกบล าไย เลศชยยนต (2549, หนา 24) ไดกลาวถง ความส าคญของงานธรการของโรงเรยนมความส าคญส าหรบผบรหารโรงเรยน เพราะเปนเครองบงชถงความสามารถในการบรหารงาน เปนการสรางความเชอถอ ไววางใจนยมชมชอบ

77

ใหเกดมขนแกผบงคบบญชา ทงยงสรางชอเสยงใหเกดแกโรงเรยนและผบรหาร ถาการบรหารงานธรการด าเนนไปดวยความเรยบรอย จะท าใหผบรหารเบาใจสามารถทมเทปรบปรงงานวชาการของโรงเรยนใหเกดผลดไดอยางเตมท เทากบเปนการสงเสรมสนบสนนงานวชาการใหมประสทธภาพยงขน และสอดคลองกบงานวจยของเสกสม นกรสข (2545, บทคดยอ) ไดศกษาการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน และเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครธรการตอการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษาจ าแนกตามขนาดและขนาดโรงเรยน พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการ โรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธานโดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของสายใจ สงขพนธ (2548, บทคดยอ) ไดท าการศกษาสภาพการบรหารงานธรการตามแนวความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนโสตศกษา ผลปรากฏวา ครในโรงเรยนมความคดเหนตองานธรการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายดาน พบวา การบรหารงานธรการอยในระดบมากทกดานคอในดานงานสารบรรณ ดานงานอาคารสถานท และดานงานประชาสมพนธโรงเรยนหรอการสมพนธกบชมชน และสอดคลองกบงานวจยของRichardson (1989, pp. 217-A) ไดศกษาความสมพนธของการจดการงานคณคา และหลกการพฒนาผบรหารงานธรการของโรงเรยนในรฐเทกซสประเทศสหรฐอเมรกาดานงานธรการทเกยวของกบการพสด พบวา ประสบการณและการอบรมไมไดมบทบาทตอผบรหาร ซงผบรหารตองมความวามารถในการจดองคการและตอนสนองความตองการดานสอการสอน หรอวสดส านกงานแกมวลสมาชก จงเปนสงทมความส าคญมากกวาการบรหารทใชหลกการอน

2. ผลการประเมนดานปจจยเบองตน พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสดคอ อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ รองลงมาคอ มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ และการฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมล และสารสนเทศของโรงเรยน ทงนอาจเปนเพราะวา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดจดใหมจ านวนบคลากร งบประมาณ อปกรณเครองมอในการด าเนนงานอยางครบถวน และโรงเรยน หนวยงานตนสงกดเหนความส าคญของงานธรการในโรงเรยน มการจดฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสารบรรณ งานพสด งานขอมลและสารสนเทศ และพนฐานในภารกจของสถานศกษาใหกบบคลากรทมาปฏบตงานในโครงการคนครใหนกเรยนไวอยางชดเจน ซงสอดคลองกบหลกการและเหตผลของโครงการ และสอดคลองกบผลงานวจยของเสกสม นกรสข (2545, บทคดยอ) ไดศกษาการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน และเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครธรการตอการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษาจ าแนกตามขนาดและขนาดโรงเรยน พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธานโดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของ สายใจ สงขพนธ (2548, บทคดยอ) ไดท าการศกษาสภาพการบรหารงานธรการตามแนวความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนโสตศกษา ผลปรากฏวา ครในโรงเรยนมความคดเหนตองานธรการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายดาน พบวา การบรหารงานธรการอยในระดบมากทกดานคอ ในดานงานสาร

78

บรรณ ดานงานอาคารสถานท และดานงานประชาสมพนธโรงเรยนหรอการสมพนธกบชมชน และสอดคลองกบงานวจยของ Richardson (1989, pp. 217 - A) ไดศกษาความสมพนธของการจดการงานคณคา และหลกการพฒนาผบรหารงานธรการของโรงเรยนในรฐเทกซสประเทศสหรฐอเมรกาดานงานธรการทเกยวของกบการพสด พบวา ประสบการณและการอบรมไมไดมบทบาทตอผบรหาร ซงผบรหารตองมความวามารถในการจดองคการและตอนสนองความตองการดานสอการสอน หรอวสดส านกงานแกมวลสมาชกเปนสงทมความส าคญมากกวาการบรหารทใชหลกการอน

3. ผลการประเมนดานกระบวนการ พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสด คอ กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง รองลงมาคอ มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ และมการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผ เกยวของไดรบทราบ ท งนอาจเปนเพราะวา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดมการวางแผน ก าหนดรปแบบกจกรรม และแนวทางสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน ผบรหาร คร ผปกครอง และนกเรยน รวมทงมการนเทศ ตดตาม ประเมนผล และรายงานผลโครงการตามขนตอนไวอยางชดเจน ซงสอดคลองกบสกญญา บนก าซน (2550, หนา 9) กลาววา งานธรการคองานทเกยวกบทจดด าเนนงานเกยวกบงานสารบรรณ งานการเงน การบญช งานพสดครภณฑและงานทเกยวกบเอกสารตาง ๆ ทตองปฏบตใหถกตองตามระเบยบโดยวตถประสงคเพอเปนงานทอ านวยความสะดวกหรอชวยสนบสนนงานอน ๆ ในโรงเรยนใหด าเนนไปสเปาหมายทก าหนดไวไดราบรนมประสทธภาพ และสอดคลองกบงานวจยของเสกสม นกรสข (2545, บทคดยอ) ไดศกษาการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน และเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครธรการตอการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษาจ าแนกตามขนาดและขนาดโรงเรยน พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธานโดยรวมมการปฏบตอยในระดบมากสอดคลองกบงานวจยของสายใจ สงขพนธ (2548, บทคดยอ) ไดท าการศกษาสภาพการบรหารงานธรการตามแนวความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนโสตศกษา ผลปรากฏวา ครในโรงเรยนมความคดเหนตองานธรการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายดาน พบวา การบรหารงานธรการอยในระดบมากทกดาน คอ ในดานงานสารบรรณ ดานงานอาคารสถานท และดานงานประชาสมพนธโรงเรยนหรอการสมพนธกบชมชน และสอดคลองกบงานวจยของ Richardson (1989, pp. 217 - A) ไดศกษาความสมพนธของการจดการงานคณคา และหลกการพฒนาผบรหารงานธรการของโรงเรยนในรฐเทกซสประเทศสหรฐอเมรกาดานงานธรการทเกยวของกบการพสด พบวา ประสบการณและการอบรมไมไดมบทบาทตอผบรหาร ซงผบรหารตองมความวามารถในการจดองคการและตอนสนองความตองการดานสอการสอน หรอวสดส านกงานแกมวลสมาชกเปนสงทมความส าคญมากกวาการบรหารทใชหลกการอน และสอดคลองกบงานวจยของ Linn (1956, pp. 32-33) ไดเสนอหลกการจดการธรการโรงเรยนผบรหารสถานศกษายดถอ เพอความประสบผลส าเรจไว 7 ประการดงน คอ เจาหนาททกคนจะตองรขอบเขตหนาทรบผดชอบโดยตรงของตนเอง เจาหนาทแตละคนจะตองอยภายใตการควบคมของหวหนาคนใดคนหนงโดยตรง การมอบหมายความรบผดชอบใหผชวยนนจะตองพจารณาถงความเหมาะสมของอ านาจ

79

หนาทบคคลดวย การวพากษวจารณในหนาทจะตองท าเปนสวนบคคล ไมควรกระท าตอหนาคนอน ใหความเคารพแนะน าใหขอเสนอแนะเพอปรบปรงแกไขงานในลกษณะเปนการเสรมสรางจากบคคลอน

4. ผลการประเมนดานผลผลต พบวา โดยภาพรวมมความคดเหนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา มความคดเหนอยในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยมากทสดคอ สถานศกษาการจด การเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม รองลงมาคอ ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล และผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน ทงนอาจเปนเพราะวา ครผสอนไดจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนไดอยางมประสทธภาพ และเกดประสทธผล ภาระงานของครไดรบการแบงเบา สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหารคร นกเรยน ผปกครอง และชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย ซงสอดคลองกบวตถประสงคของโครงการ ทกลาวไววาเพอใหขาราชการครทตองปฏบตงานอนซงไมใชภารกจหลกในการพฒนาผเรยนไดกลบไปปฏบตงานตามภารกจหลก คอ การจดกจกรรมการเรยนรและการพฒนาคณภาพผเรยนใหมประสทธภาพและประสทธผลและเพอใหสถานศกษาสามารถจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม มความคลองตวในการด าเนนงานและขาราชการครไดปฏบตการสอนไดเตมท สอดคลองกบลดาวลย เนองค า (2547, หนา 10) กลาววา งานธรการเปนการบรการเพอใหงานดานอน ๆของส านกงานสามารถด าเนนไปไดโดยไมมอปสรรค ท าใหงานคลองตวและเกดประสทธภาพและสงส าคญคอ การด าเนนธรการตองไดรบความใจใสดแลเปนพเศษเพอใหงานในฝายตาง ๆของส านกงานด าเนนไปดวยความรวดเรว ๆ ไมเกดความผดพลาด และสอดคลองกบผลงานวจยของเสกสม นกรสข (2545, บทคดยอ) ไดศกษาการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดอบลราชธาน และเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครธรการตอการบรหารงานธรการโรงเรยนประถมศกษาจ าแนกตามขนาดและขนาดโรงเรยน พบวา ผบรหารโรงเรยนและครธรการมความคดเหนตอการบรหารธรการโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงาน การประถมศกษาจงหวดอบลราชธานโดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของสายใจ สงขพนธ (2548, บทคดยอ) ไดท าการศกษาสภาพการบรหารงานธรการตามแนวความคดเหนของบคลากรในโรงเรยนโสตศกษา ผลปรากฏวา ครในโรงเรยนมความคดเหนตองานธรการโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายดาน พบวา การบรหารงานธรการอยในระดบมากทกดานคอ ในดานงานสารบรรณ ดานงานอาคารสถานท และดานงานประชาสมพนธโรงเรยนหรอการสมพนธกบชมชน และสอดคลองกบงานวจยของRichardson (1989, pp. 217 - A) ไดศกษาความสมพนธของการจดการงานคณคา และหลกการพฒนาผบรหารงานธรการของโรงเรยนในรฐเทกซสประเทศสหรฐอเมรกาดานงานธรการทเกยวของกบการพสด พบวา ประสบการณและการอบรมไมไดมบทบาทตอผบรหาร ซงผบรหารตองมความวามารถในการจดองคการและตอนสนองความตองการดานสอการสอน หรอวสดส านกงานแกมวลสมาชกเปนสงท มความส าคญมากกวาการบรหารทใชหลกการอน และยงสอดคลองกบงานวจยของสมชาย ข าศร (2546, บทคดยอ) ไดศกษาสภาพปญหาการบรหารงานธรการตามแนวปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษากลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร พบวา ผบรหารและครปฏบตงานธรการไ ดแสดงความคดเหนวาสภาพและปญหาการบรหารงานธรการตามแนวทางปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา อยในระดบปานกลาง ทง 7 ดาน ไดแก ดานงานสารบรรณ ดานการเงนและ

80

บญช ดานงานทะเบยน ดานงานพสด ดานงานงบประมาณ ดานงานรกษาความปลอดภยอาคารสถานท และ ดานงานประชาสมพนธ การเปรยบเทยบความคดเหนของผบรหารและครปฏบตงานธรการเกยวกบสภาพและปญหาการบรหารงานธรการตามแนวทางปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษาในภาพรวมไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ผบรหารโรงเรยนทมขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ มความคดเหนตอสภาพปญหาการบรหารงานธรการตามแนวทางการปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา กลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร โดยรวมและรายดาน ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และครปฏบตงานธรการในโรงเรยนทมขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ มความคดเหนตอสภาพปญหาการบรหารงานธรการ ตามแนวทางการปฏรปการศกษาของโรงเรยนประถมศกษา กลมศรนครนทร สงกดกรงเทพมหานคร โดยรวมแตกตางกนและรายดานแตกตางกน 4 ดาน ไดแก ดานงานสารบรรณ ดานการเงนและบญช ดานงานทะเบยน และดานงานประชาสมพนธ สวนอก 3 ดาน ไดแก งานพสด ดานงานงบประมาณ และดานงานรกษาความปลอดภยอาคารสถานทไมแตกตางกน จากการศกษางานวจยทเกยวของในประเทศ พบวา การบรหารงานธรการในโรงเรยน ยงขาดบคลากรทมความรความสามารถในการปฏบตงานดานธรการ และรวมถงขอมลสารสนเทศในการวางแผนในการปฏบตงานธรการ

ตอนท 2 การหาแบบปฏบตทด (best practice) ของโครงการคนครใหนกเรยน (ครธรการ) ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 1. ดานบรบท พบวา โรงเรยน บคลากรของโรงเรยนและบคคลทมสวนเก ยวของกบการด าเนนกจกรรมตามโครงการมความตระหนก ในความส าคญของโครงการและมความตงใจในการปฏบตงานใหส าเรจลลวง 2. ดานปจจยน าเขา พบวา งบประมาณทใชในการด าเนนโครงการอยางพอเพยง มความเหมาะสมดานอาคาร สถานท ทใชในการด าเนนโครงการ 3. ดานกระบวนการ พบวา การปฏบตตามกจกรรมตามโครงการด าเนนการตามแผนทวางไว มการนเทศ ตดตาม และประเมนผลเปนระยะตลอดการด าเนนกจกรรม 4. ดานผลผลต ม 2 ดาน ดงน 4.1 ดานผลการด าเนนงาน นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนดขน 4.2 ดานผลกระทบ หลงการด าเนนโครงการตามกจกรรม ครผรบผดชอบโครงการมความตระหนกและเหนความส าคญของการด าเนนโครงการ ใหการยอมรบ และผทมสวนเกยวของพงพอใจกบการด าเนนโครงการ ตลอดจนใหความรวมมอและชวยเหลอกจกรรมในการด าเนนตามโครงการ ขอเสนอแนะ

81

ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

จากผลการศกษาการประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยประยกตการประเมน โดยใชรปแบบจ าลองซป (CIPP Model) สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาศกษากาญจนบร เขต 3 จงหวดกาญจนบร น าไปสขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใชดงน

1.1 สถานศกษาควรตระหนกถงความส าคญของงานธรการในโรงเรยน 1.2 สงเสรมและพฒนาระบบการปฏบตงานธรการในโรงเรยนใหเขมแขงครบทก

ขอบขายของงานธรการ โดยเนนใหทกงานมความส าคญเทาเทยมกน โดยเฉพาะอยางยงบทบาทของ ผทเกยวของของสถานศกษา

1.3 สถานศกษาควรศกษาและท าความเขาใจในงานธรการ โดยตองจดใหมและถอวางานธรการเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารทตองมการด าเนนการอยางเปนระบบและตอเนอง

ขอเสนอแนะในส าหรบการวจยครงตอไป

2.1 ควรศกษาปญหาการด าเนนงานของโครงการคนครใหนกเรยน เพอสะทอนใหเหนอปสรรคทสงผลกระทบตอความเขมแขงในการขบเคลอนงานธรการในโรงเรยน และเพอประโยชนใน การก าหนดแนวทางการสรางภมคมกนไดอยางเหมาะสม

2.2 ควรศกษาเปรยบเทยบการด าเนนงานของโครงการคนครใหนกเรยน โดยจ าแนกตามลกษณะของบคคล เชน เพศ อาย ต าแหนงปจจบน และประสบการณในการท างาน เปนตน

83

เอกสารอางอง

กรรณกา เคลอบวณณรตน. (2544). การประเมนโครงการเยาวชนคนดศรสพรรณ ของโรงเรยน ประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดสพรรณบร. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร

กฤษดา กรดทอง. (2541). หลกการประเมนโครงการ. การประเมนโครงการ. ราชบร: ศนยการศกษานอกโรงเรยนภาคกลาง. กลยา วานชยบญชา. (2544). การใช SPSS for Windows ในการวเคราะหขอมล เวอรชน 10–16

(พมพครงท 4). กรงเทพมหานคร: ซ เค แอนด เอส โฟโตสตดโอ. จ าเนยร สขหลาย และคณะ. (2524). รวมบทความทางการประเมนโครงการ แบบจ าลอง CIPP (พมพครงท 6 ฉบบปรบปรงเพมเตม). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย ชศร วงศรตนะ. (2541). เทคนคการใชสถตเพอการวจย (พมพครงท 8). กรงเทพมหานคร : เทพเนรมตการพมพ. _______. (2546). เทคนคการใชสถตเพอการวจย (พมพครงท 9). กรงเทพฯ: เทพเนรมตการพมพ. ทรงศกด ภศรออน. (2551). การประยกตใช SPSS วเคราะหขอมลงานวจย. มหาสารคาม: ภาควชา

วจยและพฒนาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม. บญชม ศรสะอาด. (2545). การวจยเบองตน (พมพครงท 7). กรงเทพ ฯ : สวรยาสาสน. บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2540). คมอการเขยนรายงานวจยและวทยานพนธ (พมพครงท 6).

กรงเทพฯ: ภาควชาศกษาศาสตร คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตรมหาวทยาลยมหดล. _______. (2543). รวมบทความการวจยการวดและการประเมน. กรงเทพมหานคร: ศรอนนต. สมคด พรมจย. (2544). เทคนคการประเมนโครงการ. นนทบร: ส านกพมพ.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช สมหวง พธยานวฒน. (2528). การประเมนโครงการประชมหลกและการประยกตใช. กรงเทพฯ: พรพชนา ______. (2535). รวมบทความทางการประเมนโครงการ (พมพครงท 3). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย สพกตร พบลย. (2544). กลยทธการวจยเพอพฒนางานวจยเพอพฒนาองคกร. นนทบร: จตพร

ดไซน. สวมล ตรกานนท. (2543). ระเบยบวธวจยทางสงคมศาสตร: แนวทางสการปฏบต (พมพครงท 2).

กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สชาต ประสทธรฐสนธ. (2544). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร (พมพครงท 11). กรงเทพฯ: เฟองฟา. ส านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต. (2550). แผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2550-2554). กรงเทพมหานคร: พรกหวานกราฟฟค.

84

ส านกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2550). แผนพฒนาเศรษฐกจและ สงคมแหงชาตฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554). กรงเทพมหานคร: ครสภาลาดพราว. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต . (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต

พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. ราชบณฑตยสถาน. (2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ:

นานมบคส. Best, J. W., & Khan, J. V. (1998). Research in education (8 th ed.). Boston: Allyn and

Bacon. Cronbach, L. J. (1970). Essential of psychology testing (3 rd ed.). New York:

University of Chicago. Davis, J. W., Jr. (1974). Introduction to public administration. New York: The Free

Press. Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities: Educational and psychological measurement, 30, 608. Stufflebeam, D. L., et al. (1971). educational evaluation and decision–Making,

Illinois: Peacock.

85

ภาคผนวก

86

ภาคผนวก ก

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย

87

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย 1. ชอ-นามสกล นางสาวชตภา กนนฬา ต าแหนง อาจารยมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชา วจยและประเมนผลการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

2. ชอ-สกล ดร.สายชล เทยนงาม

ต าแหนง ผอ านวยการส านกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน วฒการศกษา ศกษาศาสตรดษฎบณฑต (ศษ.ด.) สาขาวชา วจยและประเมนผลทางการศกษา สถาบน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร สถานทท างาน ส านกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยราช

ภฏกาญจนบร 3. ชอ-นามสกล ดร.กรณยพล ววรรธมงคล ต าแหนง รองคณบดคณะครศาสตร วฒการศกษา ศกษาศาสตรดษฎบณฑต (ศษ.ด.) สาขาวชา หลกสตรและการสอน สถาบน มหาวทยาลยศลปากร สถานทท างาน คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎกาญจนบร 4. ชอ-นามสกล นายนรากร กาลสวรรณ ต าแหนง ผอ านวยการสถานศกษา วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ศษ.ม.) สาขาวชา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยขอนแกน สถานทท างาน โรงเรยนบานหนองปลาซว

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

5. ชอ-สกล นายวชรนทร บรสการ

ต าแหนง ครช านาญการ (คศ.2)

88

วฒการศกษา วทยาศาสตรมหาบณฑต (วท.ม.) สาขาวชา คณตศาสตรศกษา สถาบน มหาวทยาลยนเรศวร สถานทท างาน โรงเรยนวดปาถ าพเตย หม 5 ต.ชะแล อ.ทองผาภม จ.กาญจนบร

94

ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมลวจย

96

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย

97

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง การประเมนโครการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบการประเมนแบบ CIPP

Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

ขอท รายการพจารณา ระดบคะแนน 5 4 3 2 1

1. ดานสภาวะแวดลอม (Context) 1.1 โครงการสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนและหนวยงานตนสงกด 1.2 รฐบาลมนโยบายชดเจนในการด าเนนกจกรรม 1.3 กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของโรงเรยน 1.4 กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของนกเรยน 1.5 กจกรรมของโครงการสอดคลองกบความตองการของครและผปกครอง 1.6 วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการโรงเรยน 1.7 วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบการด าเนนกจกรรม 1.8 วตถประสงคตรงตามเปาหมายของโครงการ 1.9 วตถประสงคของโครงการสอดคลองกบสภาพความตองการของคร

1.10 วตถประสงคของโครงการมงเนนใหครมเวลาปฏบตการสอนมากขน 1.11 วตถประสงคของโครงการมงเนนใหนกเรยนผลผลสมฤทธทางการเรยนทด

ขน

1.12 คณธรรม จรยธรรม และคานยมทก าหนดมแนวทางและวธการวดและประเมนผลคณลกษณะอนพงประสงคไดชดเจน

2. ดานปจจยเบองตนของโครงการ (Input ) 2.1 มจ านวนบคลากรด าเนนกจกรรมโครงการอยางเพยงพอ 2.2 งบประมาณสนบสนนอยางเพยงพอ 2.3 อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 2.4 มหนวยงานสนบสนนการด าเนนงาน 2.5 อาคารสถานทเหมาะสมและเพยงพอ 2.6 อปกรณ เครองมอในการด าเนนโครงการอยางเพยงพอ 2.7 การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานสรรบรรณของโรงเรยน 2.8 การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานพสดของโรงเรยน

ขอท

รายการพจารณา ระดบคะแนน 5 4 3 2 1

2.9 การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาใจเกยวกบงานขอมลและสารสนเทศของโรงเรยน

98

2.10 การฝกอบรมเพอใหมความรความเขาเกยวกบพนฐานในภารกจของถานศกษา 3. ดานกระบวนการของโครงการ ( Process) 3.1 มการวางแผนการท างานอยางเปนระบบ 3.2 กจกรรมโครงการน าไปปฏบตจรง 3.3 มการแตงตงคณะกรรมการด าเนนโครงการ 3.4 มการด าเนนกจกรรมทก าหนดตามโครงการตามขนตอนทกกจกรรม 3.5 มการศกษาสภาพการด าเนนงานปจจบน ปญหา ความตองการพฒนาและ

ก าหนดจดพฒนา

3.6 มการนเทศ ตดตาม ก ากบ การด าเนนโครงการตามขนตอน 3.7 มการประเมนผลการด าเนนโครงการอยางเปนระบบ 3.8 มการรายงานผลการด าเนนโครงการใหผเกยวของไดรบทราบ 3.9 ผบรหารโรงเรยนใหความส าคญตอการสงเสรมสนบสนนโครงการ 4. ดานผลผลตของโครงการ (Product) 4.1 ครปฏบตภารหลกในการพฒนาผเรยน 4.2 ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธภาพ 4.3 ครจดกจกรรมการเรยนรและพฒนาผเรยนอยางมประสทธผล 4.4 ครมความรความสามารถเฉพาะทางตรงตามสาขาวชาทสอน 4.5 สถานศกษาการจดการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม 4.6 ภาระงานของครไดรบการแบงเบา 4.7 ครมขวญก าลงใจในการท างาน 4.8 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนดขน 4.9 สถานศกษามการด าเนนงานไดอยางเปนระบบ 4.10 สถานศกษามความคลองตวในการด าเนนงานดานตางๆ 4.11 การด าเนนกจกรรมตามโครงการท าใหผบรหารคร นกเรยน ผปกครอง และ

ชมชนพงพอใจและเปนทยอมรบของทกฝาย

99

ขอท รายการพจารณา ระดบคะแนน 5 4 3 2 1

4.12 การด าเนนงานดานงานธรการเปนปจจบน 4.13 ผบรหารใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรม 4.14 ครใหความรวมมอกบโรงเรยนด าเนนกจกรรม


นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจยและประเมนผล มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

100

ภาคผนวก ง ตารางแสดงผลคะแนน

การประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC)

ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบน มวตถประสงคเ พอประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบการประเมนCIPP ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 ม 4 ดาน คอ ความสอดคลองทางดานบรบทและสภาวะแวดลอม ความพรอมทางดานปจจยเบองตนในการด าเนนงาน ความเหมาะสมในการด าเนนงานและกระบวนการ และผลผลตและผลกระทบในการด าเนนงาน โดยผวจยแบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ม

101

ลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) จ านวน 4 ขอ และตอนท 2 สอบถามเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบการประเมนCIPPส านกงานเขตพนทการศกษาประศกษากาญจนบร เขต 3 มลกษณะเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา(Rating scale) จ านวน 44 ขอ แบงออกเปน 4 ดาน ไดแก ดานสภาวะแวดลอม (Context), ดานปจจยเบองตนของโครงการ (Input ), ดานกระบวนการของโครงการ ( Process) และดานผลผลตของโครงการ (Product) โดยใหผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน ประเมนคาความเทยงตรงเชงเนอหา ดวยคะแนน 3 ระดบ คอ

+1 หมายถง สอดคลองหรอแนใจวานวตกรรมนนหรอขอค าถามขอนนวดจดประสงคเชง พฤตกรรมทระบไวจรง 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบทดสอบนนหรอแบบสอบถามขอนนวดจดประสงคเชง

พฤตกรรมทระบไว -1 หมายถง ไมสอดคลองหรอแนใจวาแบบทดสอบนนหรอแบบสอบถามขอนนวดไดไม

สอดคลองตามจดประสงคเชงพฤตกรรมทระบไว (คาดชนความสอดคลอง (IOC) ทยอมรบไดตองมคาตงแต 0.50 ขนไป) โดยใชสตรในการค านวณ ดงน

NR=IOC Σ

IOCคอ ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค R คอ คะแนนของผเชยวชาญ RΣ คอ ผลรวมของคะแนนผเชยวชาญแตละคน คอ จ านวนผเชยวชาญ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ขอค าถาม

คะแนนความคดเหนผเชยวชาญ รวม

IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1

0 -1 + 1

0 -1 + 1 0 -1

เพศ 3 0.60 ใชได ต าแหนง 4 0.80 ใชได อาย 5 1.00 ใชได ประสบการณในการท างาน

4 0.80 ใชได

ตอนท 2 แบบสอบถามการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยการประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3

102

ขอทดาน /

ขอยอยพจารณา


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1

1. Context 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7

4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได

ขอทดาน / ขอยอย

พจารณา


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1

1.8 1.9 1.10 1.11

1.12

5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 3 0.60 ใชได 4 0.80 ใชได

2. Input 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได

103

2.9 2.10

5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได

3. Process 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9

4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได


พจารณา


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1

4. Product 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14

5 1.00 ใชได 3 0.60 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 4 0.80 ใชได


100

ภาคผนวก ง ตารางแสดงผลคะแนน

การประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC)

ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบน มวตถประสงคเ พอประเมนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบการประเมนCIPP ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 3 ม 4

101

ดาน คอ ความสอดคลองทางดานบรบทและสภาวะแวดลอม ความพรอมทางดานปจจยเบองตนในการด าเนนงาน ความเหมาะสมในการด าเนนงานและกระบวนการ และผลผลตและผลกระทบในการด าเนนงาน โดยผวจยแบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) จ านวน 4 ขอ และตอนท 2 สอบถามเกยวกบการด าเนนโครงการคนครใหนกเรยนโดยการประยกตใชรปแบบการประเมนCIPPส านกงานเขตพนทการศกษาประศกษากาญจนบร เขต 3 มลกษณะเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา(Rating scale) จ านวน 44 ขอ แบงออกเปน 4 ดาน ไดแก ดานสภาวะแวดลอม (Context), ดานปจจยเบองตนของโครงการ (Input ), ดานกระบวนการของโครงการ ( Process) และดานผลผลตของโครงการ (Product) โดยใหผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน ประเมนคาความเทยงตรงเชงเนอหา ดวยคะแนน 3 ระดบ คอ

+1 หมายถง สอดคลองหรอแนใจวานวตกรรมนนหรอขอค าถามขอนนวดจดประสงคเชง พฤตกรรมทระบไวจรง 0 หมายถง ไมแนใจวาแบบทดสอบนนหรอแบบสอบถามขอนนวดจดประสงคเชง

พฤตกรรมทระบไว -1 หมายถง ไมสอดคลองหรอแนใจวาแบบทดสอบนนหรอแบบสอบถามขอนนวดไดไม

สอดคลองตามจดประสงคเชงพฤตกรรมทระบไว (คาดชนความสอดคลอง (IOC) ทยอมรบไดตองมคาตงแต 0.50 ขนไป) โดยใชสตรในการค านวณ ดงน

NR=IOC Σ

IOCคอ ดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค R คอ คะแนนของผเชยวชาญ RΣ คอ ผลรวมของคะแนนผเชยวชาญแตละคน คอ จ านวนผเชยวชาญ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ขอค าถาม


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1

0 -1 + 1

0 -1 + 1 0 -1

เพศ 3 0.60 ใชได ต าแหนง 4 0.80 ใชได อาย 5 1.00 ใชได ประสบการณในการท างาน

4 0.80 ใชได

102

ตอนท 2 แบบสอบถามการประเมนโครงการคนครใหนกเรยน โดยการประยกตใชรปแบบการประเมน CIPP Model สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 3


พจารณา


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1

1. Context 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7



พจารณา


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1

1.8 1.9 1.10 1.11

1.12


2. Input 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5


103

2.6 2.7 2.8 2.9 2.10


3. Process 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9


5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได


พจารณา


IOC

สรป ท 1 ท 2 ท 3 ท 4 ท 5

+ 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1 + 1 0 -1

4. Product 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13

5 1.00 ใชได 3 0.60 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได 5 1.00 ใชได 5 1.00 ใชได 4 0.80 ใชได

104

4.14 4 0.80 ใชได


105

ประวตผวจย

ชอ–นามสกล นางสาวโสภา แซล เกดเมอ วนท 5 เดอน ตลาคม พทธศกราช 2530 ทอยปจจบน บานเลขท 22 หมท 6 ต าบล ชะแล อ าเภอ ทองผาภม

จงหวดกาญจนบร ต าแหนง ครธรการ โรงเรยนวดปาถ าภเตย ต าบล ชะแล อ าเภอ ทองผาภม จงหวด

กาญจนบร ประวตการศกษา พ.ศ. 2542 ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานหวยเสอ ต าบลชะแล อ าเภอทองผาภม

จงหวดกาญจนบร พ.ศ. 2545 ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนศกษาสงเคราะหพนมทวน ต าบลพนมทวน อ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร

พ.ศ. 2548 ชนประกาศนยบตรวชาชพ โรงเรยนประชามงคล ต าบลสมเดจเจรญ อ าเภอ หนองปรอ จงหวดกาญจนบร

พ.ศ. 2552 ปรญญาบณฑต (บท.บ) สาขาวชาการบญช มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม พ.ศ. 2558 ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชาวจยและประเมนผล

การศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

an assessment of returning teachers to students …ethesis.kru.ac.th/files/v59_68/sopa...

Documents