08 tcvn 5303 1990

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5303 : 1990

Nhãm T

An toµn ch¸y - ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa Fire safety Terminology and definitions

Tiªu chuÈn nµy qui ®Þnh çc thuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa cña nh÷ng kh¸i niÖm vÒ an toµn ch¸y; thèng nhÊt ¸p dông trong nghiªn cøu, gi¶ng d¹y, s¶n xuÊt vµ ®êi sèng thuéc lÜnh vùc phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ çc lÜnh vùc chuyªn m«n kh¸c liªn quan;

Mçi thuËt ng÷ trong tiªu chuÈn cã thuËt ng÷ tiÕng Anh t|¬ng øng. Trong phô lôc çc thuËt ng÷ ®|îc xÕp theo thø tù ch÷ çi tiÕng ViÖt

ThuËt ng÷ §Þnh nghÜa

1 2

1. Kh¸i niÖm chung

1.1. HÖ thèng phßng ch¸y

Fire prevention system

Tæng hîp tÊt c¶ çc yªu cÇu, çc biÖn ph¸p, çc ph|¬ng tiÖn vµ çc ph|¬ng ph¸p nh»m lo¹i trõ kh¶ n¨ng ph¸t sinh ®¸m ch¸y

1.2. HÖ thèng chèng ch¸y

Fire protection

Tæng hîp tÊt c¶ çc yªu cÇu, çc biÖn ph¸p, çc ph|¬ng tiÖn vµ çc ph|¬ng ph¸p nh»m ng¨n ngõa ch¸y, h¹n chÕ lan truyÒn, ®¶m b¶o dËp t¾t ®¸m ch¸y, ng¨n chÆn çc yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i ®èi víi ng|êi, h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n

1.3.An toµn ch¸y

Fire

T×nh tr¹ng hoÆc tÝnh chÊt cña çc s¶n phÈm, çc ph|¬ng ph¸p, ph|¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ çc khu vùc ®¶m b¶o lo¹i trõ ®|îc kh¶ n¨ng ph¸t sinh ch¸y vµ h¹n chÕ ®|îc hËu qu¶ khi ch¸y xÈy ra nhê çc biÖn ph¸p tæ chøc, çc gi¶i ph¸p kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ

1.4. Nguy c¬ ch¸y

Threat of fire

T×nh tr¹ng ®Æc tr|ng bëi kh¶ n¨ng trùc tiÕp ph¸t sinh ch¸y

1.5. Nguy hiÓm ch¸y

Fire hazard

Kh¶ n¨ng ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn ®¸m ch¸y cã s½n trong vËt chÊt, trong t×nh tr¹ng m«i tr|êng hoÆc trong qu¸ tr×nh nµo ®ã

1.6. Sù tho¸t n¹n

Evacuation

Sù s¬ t¸n ng|êi tõ vïng nguy hiÓm ch¸y theo çc lèi tho¸t ra vïng an toµn

1.7. kÕ ho¹ch tho¸t n¹n

Evacuation plan

V¨n b¶n chØ dÉn lèi, cöa tho¸t n¹n vµ qui ®Þnh çch øng xö cña mäi ng|êi, nhiÖm vô cña nh÷ng ng|êi cã tr¸ch nhiÖm khi tæ chøc tho¸t n¹n khái ®¸m ch¸y

1.8. ChÊt chèng ch¸y

Fire protection

ChÊt lµm cho chÊt ch¸y khã bÞ ®èt ch¸y hoÆc lµm gi¶m tÝnh ch¸y cña chóng b»ng çch bao phñ, ng©m tÈm hoÆc g©y ph¶n øng ho¸ häc

2. Çc chØ sè kÜ thuËt an toµn

2.1. Çc chØ sè nguy hiÓm ch¸y

Indexes of fire hazad

Çc gi¸ trÞ ®Þnh l|îng ®Æc tr|ng cho sù nguy hiÓm ch¸y ®|îc x¸c ®Þnh khi thö nghiÖm chuÈn

2.2. NhiÖt ®é bïng ch¸y

Flashing temperature

NhiÖt ®é thÊp nhÊt cña chÊt ch¸y, ë nhiÖt ®é ®ã l|îng h¬i, khi bèc lªn trªn bÒ mÆt cña nã t¹o víi kh«ng khÝ hç hîp khi cã nguån g©y ch¸y t¸c ®éng sÏ bïng löa nh|ng l¹i t¾t ngay


2.3. NhiÖt ®é bèc ch¸y Inflammation temperature

NhiÖt ®é thÊp nhÊt cña chÊt ch¸y, ë nhiÖt ®é ®ã khi cã nguån g©y ch¸y t¸c ®éng ch¸t ch¸y sÏ bèc ch¸y cã ngän löa vµ tiÕp tôc ch¸y sau khi kh«ng cßn nguån g©y ch¸y

2.4. NhiÖt ®é tù bèc ch¸y Self - inflammation

NhiÖt ®é thÊp nhÊt cña chÊt ch¸y, ë nhiÖt ®é ®ã tèc ®é ph¶n øng to¶ nhiÖt t¨ng m¹nh dÉn tíi sù bèc ch¸y cã ngän löa

2.5. NhiÖt ®é tù nung nãng

Self - baked temperature

NhiÖt ®é thÊp nhÊt cña chÊt ch¸y, ë nhiÖt ®é ®ã b¾t ®Çu qu¸ tr×nh tù nung nãng

2.6. Giíi h¹n nång ®é bèc ch¸y

Limited concentration of inflammation

Giíi h¹n d|íi hoÆc giíi h¹n trªn cña chÊt ch¸y (h¬i, khÝ, bôi ch¸y) trong hçn hîp cña nã víi chÊt «xi ho¸ cã thÓ bèc ch¸y khi cã t¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y

2.7. Giíi h¹n nhiÖt ®é bèc ch¸y

Limited temperature of inflammation

Giíi h¹n d|íi hoÆc giíi h¹n trªn cña nhiÖt ®é chÊt ch¸y t|¬ng øng víi giíi h¹n d|íi hoÆc giíi h¹n trªn cña nång ®é bèc ch¸y

2.8. Giíi h¹n «xi

Oxygen limit

Nång ®é «xi trong hçn hîp chÊt ch¸y, chÊt tr¬ vµ «xi, khi thÊp h¬n nång ®é nµy kh«ng thÓ g©y ch¸y hçn hîp víi bÊt k× nång ®é nµo cña chÊt ch¸y trong hçn hîp

2.9. Tèc ®é ch¸y hoµn toµn

Burning out speed

Khèi l|îng hoÆc thÓ tÝch chÊt ch¸y bÞ thiªu huû trªn mét ®¬n vÞ bÒ mÆt trong mét ®¬n vÞ thêi gian

2.10. Tèc ®é lan truyÒn cña ®¸m ch¸y

Fire spreading speed

Kho¶ng c¸ch lan truyÒn cña ngän löa theo ph|¬ng ngang hoÆc ph|¬ng ®øng trong mét ®¬n vÞ thêi gian

2.11. Nång ®é dËp t¾t nhá nhÊt dËp ch¸y theo thÓ tÝch

Minimum concentration of fire extinguishing substance in volume

Nång ®é dËp t¾t nhá nhÊt cña chÊt ch¸y ch¸y trong kh«ng khÝ ®ñ ®Ó dËp t¾t ngän löa khuÕch t¸n cña chÊt ch¸y khi dËp t¾t theo thÓ tÝch

2.12. Nång ®é nhá nhÊt cña chÊt tr¬

Minimum concentration of inert substance

Nång ®é nhá nhÊt cña chÊt tr¬ trong hçn hîp chÊt tr¬ vµ chÊt ch¸y ®ñ ®Ó hçn hîp kh«ng thÓ ch¸y

3. C¬ chÕ bèc ch¸y

3.1. Sù bèc ch¸y

Inflammation

Sù ph¸t sinh ch¸y do t¸c ®éng cña nguån ch¸y

3.2. TÝnh bèc ch¸y

Inlammability

Kh¶ n¨ng bèc ch¸y cña vËt ch¸y trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i cô thÓ cña chóng

3.3. ChÊt dÔ bèc ch¸y

Substance with high inflammation

ChÊt cã thÓ bèc ch¸y do t¸c ®éng tøc thêi cña nguån g©y ch¸y cã n¨ng l|îng thÊp

3.4. . ChÊt khã bèc ch¸y

Substance with low inflammation

ChÊt chØ bèc ch¸y do t¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y cã n¨ng l|îng cao hoÆc do t¸c ®éng l©u cña nguån g©y ch¸y

3.5. Sù g©y ch¸y T¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y bªn ngoµi lªn chÊt ch¸y ®Õn sù bèc ch¸y


Firing

3.6. Nguån g©y ch¸y

Firing souce

Nguån n¨ng l|îng dÉn ®Õn sù ch¸y cña vËt chÊt

3.7. Vïng bèc ch¸y

Inflammation zone

Vïng nång ®é ch¸y trong ®ã hçn hîp cña nã víi chÊt «xy ho¸ cã thÓ bèc ch¸y khi cã t¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y vµ tiÕp tôc tù ch¸y lan trong hçn hîp

3.8. Sù tù nung nãng

Self - baking

Sù t¨ng nhiÖt ®é cña vËt chÊt do çc qu¸ tr×nh ho¸, lÝ, sinh häc to¶ nhiÖt ë bªn trong víi nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i thÝch hîp cho sù tÝch nhiÖt cña vËt chÊt

3.9. Tù ch¸y

Self - burning

Sù ph¸t sinh ch¸y kh«ng do t¸c ®éng cña n¨ng l|îng bªn ngoµi mµ do sù gia t¨ng nhiÖt cña çc ph¶n øng bªn trong vËt chÊt

3.10. ChÊt tù ch¸y

Self - burning substance

ChÊt tù ph¸t sinh ch¸y trong nh÷ng ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh kh«ng cã t¸c ®éng cña n¨ng l|îng bªn ngoµi

3.11. Sù nhiÖt ph©n

Pyrolysis

Ph¶n øng ho¸ häc kh«ng thuËn nghÞch do kÕt qu¶ t¨ng nhiÖt ®é

4. Qu¸ tr×nh ch¸y

4.1. Sù ch¸y

Burning

Ph¶n øng «xi ho¸, to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng

4.2. TÝnh ch¸y

Combustibility

Kh¶ n¨ng ch¸y cña vËt chÊt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tån t¹i cña chóng

4.3. ChÊt dÔ ch¸y

Combustible substance

ChÊt cã thÓ bèc ch¸y, ch¸y ©m Ø hoÆc cacbon ho¸ khi cã t¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y vµ cã kh¶ n¨ng tiÕp tôc ch¸y kÓ c¶ khi kh«ng cßn nguån g©y ch¸y

4.4. ChÊt khã ch¸y Uninflammable substance

ChÊt cã thÓ bèc ch¸y, ch¸y ©m Ø hoÆc cacbon ho¸ khi cã t¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng tiÕp tôc ch¸y kÓ c¶ khi kh«ng cßn nguån g©y ch¸y

4.5. ChÊt kh«ng ch¸y Incombustible substance

ChÊt kh«ng bèc ch¸y, kh«ng ch¸y ©m Ø vµ kh«ng cacbon ho¸ khi cã t¸c ®éng cña nguån g©y ch¸y

4.6. Löa - Fire H×nh d¹ng bªn ngoµi biÓu hiÖn sù ch¸y kÌm theo ph¸t s¸ng

4.7. Ngän löa - Fire H×nh d¹ng bªn ngoµi biÓu hiÖn sù ch¸y ë thÓ khÝ hoÆc m©y bôi

4.8. Tia löa - Spark Ph©n tö nãng s¸ng cña vËt chÊt bÞ b¾n ra hoÆc phãng ®iÖn trong khÝ

4.9. Sù nung s¸ng

Incandescence

Tr¹ng th¸i nung nãng cña chÊt r¾n, ®Æc tr|ng bëi sù to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng

4.10. Sù ch¸y ©m Ø

Smolder

Ch¸y kh«ng thµnh ngän löa cña chÊt r¾n h÷u c¬, th|êng x¶y ra khi kh«ng ®ñ «xi vµ t¹o khãi

4.11. Sù cacbon ho¸

Carbonization

Sù t¹o thµnh cacbon vµ tro do kÕt qu¶ nhiÖt ph©n hoÆc ch¸y kh«ng hoµn toµn çc chÊt h÷u c¬

4.12. S¶n phÈm ch¸y

Combustion prodóct

VËt chÊt ®|îc t¹o ra do ch¸y

4.13. Sù ch¸y hoµn toµn

Burning out

Sù ch¸y mµ s¶n phÈm ch¸y lµ chÊt kh«ng ch¸y

4.14. Khãi - Smoke ThÓ nh×n thÊy ®|îc trong kh«ng khÝ gåm çc phÇn tö r¾n, láng vµ


khÝ t¹o ra khi ch¸y

5. §¸m ch¸y

5.1. Sù ®èt ch¸y

Combustion

Sù g©y ch¸y cã chñ ®Þnh vµ kiÓm so¸t ®|îc

5.2. §¸m ch¸y - Fire Sù ch¸y kh«ng kiÓm so¸t ®|îc cã thÓ g©y thiÖt h¹i vÒ ng|êi, tµi s¶n

5.3. Sù lan truyÒn ®¸m ch¸y - Fire spreading

Sù lan truyÒn cña löa ë trong çc phßng, trong çc c«ng tr×nh ë khu vùc ngoµi trêi hoÆc tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c

5.4. Sù ph¸t triÓn ®¸m ch¸y - Fire growth

Sù gia t¨ng cña vïng ch¸y vµ vïng t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè nguy hiÓm cña ®¸m ch¸y

5.5. Nguyªn nh©n g©y ra ®¸m ch¸y - Fire cause

§iÒu kiÖn vµ (hoÆc) t×nh tr¹ng trùc tiÕp g©y ra ®¸m ch¸y

5.6. ThiÖt h¹i do ®¸m ch¸y - Fire loss

Sù thiÖt h¹i vÒ ng|êi, tµi s¶n do ®¸m ch¸y g©y ra

6. Ch÷a ch¸y

6.1. Ch÷a ch¸y

Fire- fighting operations

Ho¹t ®éng cña ng|êi vµ ph|¬ng tiÖn ch÷a ch¸y, víi viÖc ¸p dông çc ph|¬ng ph¸p ®Ó ng¨n chÆn sù lan truyÒn vµ dËp t¾t ®¸m ch¸y

6.2. DËp t¾t hoµn toµn

Fire liquidation

Ho¹t ®éng cña ng|êi vµ ph|¬ng tiÖn ch÷a ch¸y, víi viÖc ¸p dông çc ph|¬ng ph¸p nh»m dËp t¾t hoµn toµn ®¸m ch¸y vµ lo¹i trõ kh¶ n¨ng ch¸y trë l¹i

6.3. H¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña ®¸m ch¸y

Fire localization

Çc biÖn ph¸p vµ ho¹t ®éng cña ng|êi nh»m ng¨n chÆn ®¸m ch¸y lan truyÒn vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó dËp t¸t ®¸m ch¸y cã hiÖu qu¶

6.4. ChÊt dËp ch¸y

Fire extingguishing agent

ChÊt cã çc tÝnh chÊt lÝ, ho¸ t¹o ra ®iÒu kiÖn ®Ó lµm ngõng ch¸y vµ dËp t¾t ch¸y

6.5. Ph|¬ng ph¸p ch÷a ch¸y - Method of fire fighting

Ph|¬ng ph¸p sö dông çc chÊt dËp ch¸y víi çc thiÕt bÞ cÇn thiÕt vµ nh÷ng ph|¬ng tiÖn kh¸c ®Ó ng¨n chÆn sù lan truyÒn vµ dËp t¾t ®¸m ch¸y

6.6. Cung cÊp n|íc ch÷a ch¸y - Fire fighting water supply

Tæng hîp çc biÖn ph¸p vµ ph|¬ng tiÖn, dông cô ®Ó dù tr÷ vµ vËn chuyÓn n|íc sö dông ®Ó ch÷a ch¸y


Phô lôc TCVN 5303: 1990 Çc thuËt ng÷ xÕp theo thó tù chó çi tiÕng ViÖt

An toµn ch¸y CÊp n|íc ch÷a ch¸y ChÊt dÔ ch¸y ChÊt chèng ch¸y ChÊt dËp ch¸y ChÊt khã ch¸y ChÊt khã bèc ch¸y ChÊt kh«ng ch¸y ChÊt tù ch¸y Ch÷a ch¸y DËp t¾t hoµn toµn ®¸m ch¸y D¸m ch¸y Giíi h¹n nhiÖt ®é bèc ch¸y Giíi h¹n nång ®é bèc ch¸y Giíi h¹n «xy H¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña ®¸m ch¸y HÖ thèng chèng ch¸y HÖ thèng phßng ch¸y KÕ ho¹ch tho¸t n¹n Khãi Löa Ngän löa Nguån g©y ch¸y Nguy c¬ ch¸y Nguy hiÓm ch¸y Nguyªn nh©n g©y ra ®¸m ch¸y NhiÖt ®é bèc ch¸y NhiÖt ®é bïng ch¸y NhiÖt ®é tù bèc ch¸y NhiÖt ®é tù nung nãng , Nång'®é dËp t¾t nhá nhÊt cña chÊt dËp ch¸y theo thÓ tÝch Nång ®é nhá nhÊt cña chÊt tr¬ Ph|¬ng ph¸p ch÷a ch¸y Sµn phÈm ch¸y Sù bèc ch¸y Sù çc bon ho¸ Sù ch¸y Sù ch¸y ©m Ø Sù ch¸y hoµn toµn Sù ®èt ch¸y Sù g©y ch¸y Sù lan truyÒn ®¸m ch¸y Sù nhiÖt ph©n Sù nung s¸ng

18 6.6 4.3 18 6.4 4.4 3.4 4.5 8.l0 6.l 6.2 5.2 2.7 2.6 2.8 6.3 1.2 ll 17 l14 4,6 4.7 8.6 1.4 15 5.5 2.3 2.2 2.4 2.5 2.ll 2.12 6.5 4.13 3.l 4. ll 4.1 4.l0 4.12 5.11 3.5 5.S 8.ll 4.9 5.4


Sù ph¸t triÓn ®¸m ch¸y Sù tho¸t n¹n Sù tù nung nãng Tia löa TÝnh bèc ch¸y TÝnh ch¸y ®|îc ThiÖt h¹i do ®¸m ch¸y Tèc ®é ch¸y hoµn toµn Tèc ®é lan truyÒn ®¸m ch¸y Tù ch¸y Vïng bèc ch¸y

16 8.8 4.8 3.2 4.2 5.6 2.9 2.l0 3.9 8.7

08 tcvn 5303 1990

Technology