1

0314-0314- Concilium Eliberritanum - DocumentaOmniaKonzil von Elvira O93, f. 64rb; V630, f. 123va; W411, f. 87r; V1341, f. 55va

DEINDE1 SEQUITUR CONCILIUM ELIBERRITANUM DECEM ET NOVEM EPISCOPORUM CONSTANTINI TEMPORIBUS GESTUM2 EODEM TEMPORE, QUO3 NICENA SYNODUS HABITA EST4

INCIPIUNT5 TITULI EIUSDEM CONCILII

I6 De his, qui post baptismum idolis immolant. II De sacerdotibus gentilium, qui post baptismum immolaverunt7.

III De hisdem8, si idolis munus tantum9 dederint.

IIII De hisdem, si caticumini adhuc immolant, quando baptizarentur10.

V Si domina per zelum ancillam occiderit.

VI Si quicumque per maleficia11 hominem interfecerit. VII De poenitentibus12 moechiae13 si rursus peccaverint14.

VIII De feminis, quae15 relictis viris suis aliis nubunt. VIIII De feminis, qui16 adulteros maritos relinquunt et aliis nubunt.

X De derelicta17 caticumini, si alterum18 duxerit.

XI De caticumina, si graviter aegrotaverit.

XII De mulieribus, quae lenocinium19 fecerint20.

XIII De virginibus deo sacratis, si adulteraverint.

XIIII De virginibus saecularibus, si moechaverint21.

XV De coniugio eorum, qui ex gentilitate veniunt.

XVI De puellis fidelibus, ne infidelibus coniungantur.

XVII De eis, qui filias suas sacerdotibus gentilium coniungunt22.

XVIII De sacerdotibus et ministris, si moechaverint23.

XVIIII De clericis negotia et nundinas24 sectantibus.

XX De clericis et laicis usurariis25.

XXI De his, qui tardius ad ecclesiam accedunt.

XXII De catholicis in heresim26 transeuntibus, si revertuntur27.

XXIII De temporibus ieiuniorum.

XXIIII De his, qui in peregre baptizantur, ut ad clerum non veniant. XXV28 De epistolis communicatoribus29 confessorum.

XXVI30 De hoc31, ut omni sabbato ieiunetur.

XXVII32 De clericis, ut extraneam mulierem33 in domo non habeant.

XXVIII34 De oblationibus eorum, qui non communicant.

XXVIIII35 De inerguminis, qualiter habeantur in36 ecclesia.

XXX37 De his, qui post lavacrum moechaverint38, ut39 nec subdiacones40 fiant.

XXXI41 De adolescentibus, qui post lavacrum42 moechati43 sunt.

XXXII44 De excommunicatis presbyteris, ut in necessitate communionem dent.

XXXIII45 De episcopis et ministris, ut ab uxoribus abstineant.

XXXIIII46 Ne cerei47 in cimiteriis incendantur.

XXXV48 Ne feminae in cimiteriis49 pervigilent50.

XXXVI51 Ne picturae in ecclesia52 fiant.

XXXVII53 De inerguminis54 non baptizatis55.

XXXVIII56 Ut in necessitate et fideles baptizent57.

XXXVIIII58 De gentilibus59, si in discrimine baptizari expetunt.

XL60 Ne61 62 de hoc63, quod idolotitum64 est, fideles accipiant.

XLI65 Ut prohibeant domini idola colere servis.

XLII66 De his, qui ad fidem veniunt, quando baptizentur67.

XLIII68 De celebratione pentecosten.

XLIIII69 De meretricibus paganis, si convertantur.>V1341, f. 56ra> XLV De caticuminis, qui70 ecclesiam non frequentant.

XLVI De fidelibus, si apostataverint71, quamdiu poeniteant.

XLVIIDe eo, qui uxorem habet72, si saepius moechatur73.

XLVIII De baptizandis74, ut nihil accipiant clerici75.

XLVIIII76 De frugibus fidelium, ne77 a Iudaeis benedicantur.

L De christianis, qui cum Iudaeis vescuntur.

LI De hereticis, ut a78 clero non promoveantur. LII De his, qui in ecclesia libellos famosos ponunt.

LIII De episcopis, qui excommunicato alieno79 communicant.

LIIII De parentibus, qui fidem sponsaliorum80 frangunt.

LV De sacerdotibus gentilium, qui iam non sacrificant.

LVI De magistratibus81 et dominantibus82.

LVIIDe his, qui vestimenta ad ornandam83 pompam dederint84.

LVIII De his, qui communicatorias litteras portant, ut85 de86 fide interrogentur87.

LVIIII De fidelibus, ne ad88 capitolium causa sacrificandi ascendant.

LX De his, qui destruentes idola occiduntur.

LXI De his, qui89 duabus sororibus copulantur.

LXII De aurigis90 et pantomimis91, si convertantur.

LXIII De uxoribus, quae filios de adulterio92 necant.

LXIII De feminis, quae usque ad mortem cum alienis viris adulterant.

LXV De adulteris uxoribus93 clericorum.

LXVI De his, qui privignas94 suas ducunt.

LXVII De coniugio95 caticuminae feminae.

LXVIII De caticumina adultera, quae filium necat.

LXVIIII De viris coniugatis postea in adulterio96 lapsis.

LXX De feminis, quae consciis maritis adulterant.

LXXI De stupratoribus97 puerorum.

LXXII De viduis moechis98, si eundem postea maritum duxerint99.

LXXIII De dilatoribus.

LXXIIII De falsis testibus.

LXXV De his, qui sacerdotes accusant nec probant.

LXXVI De diaconibus, si ante honorem100 peccasse probentur101.

LXXVII De baptizatis, qui nondum confirmati moriuntur.

LXXVIII De fidelibus coniugatis, si cum Iudaea vel gentili moechaverint102.

LXXVIIII De his, qui103 tabula104 ludunt.

LXXX De libertis.

LXXXI De feminarum epistolis. Cum convenissent105 sancti et religiosi106 episcopi in ecclesia Elibertina107, hoc est, Felix episcopus Aequitanus108, Conscius109 episcopus Cordobensis, Savinus110 episcopus Spalensis111, Camerinus112 episcopus Tacitanus113, Sinagius episcopus Pegrensis114, Secundusdinus115 episcopus Catalensis116, Pardus episcopus Memtessanus117, Flavianus episcopus Eliberritanus, Catonius118 episcopus Corsitanus, Liberius episcopus Meritensis119, Valerius episcopus Caesaragustanus120, Decentius episcopus Legionensis, Melantius episcopus Toletanus, Ianuarius121 episcopus de Fiblaria, Vincentius episcopus Ossonobensis, Quintianus episcopus Elborensis, Successus episcopus de Elicroca122, Euticianus episcopus Bastitanus, Patricius episcopus Malacitanus, residentibus etiam triginta123 sex presbyteris124 adstantibus diaconibus et omni plebe episcopi125 universi dixerunt:DE126 HIS, QUI POST BAPTISMUM IDOLIS127 IMMOLAVERINT

I. Placuit, ut128, quicumque post fidem baptismi salutaris adulta aetate ad templum idoli idolatriis129 accesserit et fecerit, quod est crimen principale130, nec in finem eum ad131 communionem suscipere132.

DE133 SACERDOTIBUS134 GENTILIUM, QUI POST BAPTISMUM IMMOLAVERINT

II Flamines, qui post fidem lavacri et regenerationis sacrificaverint, eo quod geminaverint scelera135 accedente homicidio vel triplicaverint facinus cohaerente136 moechia137, placuit eos nec in finem accipere communionem.

DE138 HISDEM139, SI IDOLIS MUNUS TANTUM DEDERINT

III Item flamines, qui non immolaverunt140, sed munus tantum dederunt141, eo quod se a funestis abstinuerunt142 sacrificiis, placuit in finem eis praestare communionem, acta143 tamen legitima poenitentia. Item ipsi144, si post poenitentiam fuerint moechati145, placuit ulterius eis non esse dandam communionem, ne lusisse146 de147 dominica communione videatur148.

DE149 EISDEM, SI CATICUMINI150 ADHUC IMMOLANT, QUANDO BAPTIZENTUR151

IIII Item flamines, si fuerint caticumini et se152 a sacrificiis abstinuerint, post triennii tempora153 placuit ad baptismum admitti154 debere.

SI155 DOMINA PER ZELUM ANCILLAM OCCIDERIT

V Si qua femina furore zeli accensa flagellis156 verberaverit ancillam suam, ita ut intra tertium diem animam cum cruciatu157 effundat, eo158 quod incertum sit, voluntate an159 casu occiderit, si voluntate, post septem annos, si casu, per quinque annorum160 tempora, acta legitima poenitentia ad communionem placuit admitti161. Quod si infra tempora constituta fuerit infirmata162, accipiat163 communionem.

SI164 QUIS165 PER MALEFICIUM HOMINEM INTERFECERIT

VI Si quis vero maleficio interficiat alterum, eo quod sine idolatria166 perficere scelus non potuit, nec in finem impertiendam167 esse illi communionem.DE168 POENITENTIBUS MOECHIAE169, SI RURSUM170 MOECHAVERINT171

VII Si quis forte fidelis post lapsum172 moechiae173 post tempora constituta acta poenitentia denuo fuerit fornicatus, placuit eum174 nec in finem habere communionem.

DE175 FEMINIS, QUAE RELICTIS VIRIS SUIS ALIIS NUBUNT

VIII Item feminae, quae nulla praecedente causa reliquerint viros suos et alteris176 se copulaverint, nec in finem accipiant communionem.

DE177 FEMINIS, QUAE ADULTEROS MARITOS RELINQUUNT178 ET ALIIS NUBUNT

VIIII Item fidelis179 femina, quae adulterum maritum reliquerit180 fidelem et alterum ducit181, prohibeatur182 ne ducat. Si autem183 duxerit, non prius accipiat communionem, quam184 is, quem185 relinquit186, de saeculo exierit, nisi forte necessitas infirmitatis dare compulerit.

X Si187 ea188, quam caticuminus relinquit, duxerit maritum, potest ad fontem lavacri admitti. Hoc et circa feminas caticuminas erit observandum. Quod si fuerit, quae ducitur ab eo, qui uxorem inculpatam relinquit189, et cum scierit illum ab uxore190, quam sine causa relinquit191, placuit in finem huiusmodi dare192 communionem. XI Intra193 quinquennii194 autem tempora195 caticumina, si graviter fuerit infirmata, addendum196 ei baptismum placuit non denegari197.

XII Mater198 vel parens vel quaelibet199 fidelis, si lenocinium200 exercuerit201, eo quod alienum vendiderit corpus vel potius202 suum, placuit eam nec in fine203 accipere communionem.

XIII Virgines204, quae205 se deo dicaverunt, si pactum perdiderint virginitatis atque eidem206 libidini servierint non intellegentes, quod207 admiserint208, placuit209 nec in fine210 dandam211 eis212 213 esse communionem. Quod si semet214 persuaserint215, quod216 infirmitate217 corporis lapsae fuerint218, etiam tempore vitae suae huiusmodi feminae egerint poenitentiam et219 abstinuerint220 se a coitu221, eo quod lapsae222 potius videantur223, placuit eas in finem communionem accipere debere.

XIIII Virgines224, quae virginitatem suam non custodierint, si eosdem, qui eas violaverint, duxerint et tenuerint maritos, eo quod solas nuptias violaverint225, post annum sine poenitentia reconciliari226 debebunt, vel si alios cognoverint viros, eo quod moechatae227 sint228, placuit per quinquennii tempora229 acta legitima poenitentia admitti eas ad communionem230.

XV Propter231 copiam puellarum gentilibus minime in matrimonium dandae sunt virgines christianae, ne aetas in flore tumens in adulterio232 animae resolvatur.

XVI Hereticis233 234, qui235 errant236 ab ecclesia catholica, nec ipsis catholicas esse237 dandas puellas, sed neque Iudaeis neque hereticis dare placuit, eo quod nulla possit esse societas fideli238 cum infidele. Si contra interdictum fecerint239 parentes, abstinere per quinquennium placet.

XVII Si240 quis241 forte sacerdotibus idolorum filias suas iunxerint, placuit nec242 in finem eis dandam esse communionem.

XVIII Episcopi243, presbyteri244, diacones, si in ministerio positi detecti fuerint, quod sint moechati245, placuit et propter scandalum et propter infandum246 crimen nec in finem eos communionem accipere debere.

XVIIII Episcopi247, presbyteri248 249 et diaconi250 de locis suis negotiandi causa non discedant, nec251 circumeuntes provincias quaestuosas252 nundinas sectentur253. Sane ad victum sibi conquirendum aut filium aut libertum aut mercenarium aut amicum aut quemlibet254 mittant et, si voluerint negotiari, intra provinciam negotientur.

XX Si255 quis clericorum deditus256 fuerit usuras accipere, placuit257 degradari et abstineri. Si quis etiam laicus accepisse probatur usuras et promiserit correptus iam cessaturum nec ulterius exacturum258, placet ei veniam tribui. Si vero in ea iniquitate duraverit, ab ecclesia sciat259 se260 esse proiciendum.

XXI Si261 quis in civitate262 positus tres dominicas ad ecclesiam non accesserit, pauco tempore abstineatur, ut correptus esse videatur.

XXII Si263 quis de catholica ecclesia ad heresim264 transitum fecerit rursusque ad265 ecclesiam recurrerit, placuit huic266 poenitentiam non esse denegandam, eo quod cognoverit peccatum suum. Qui etiam decem annis267 agat poenitentiam, cui post268 decem269 annis praestari communio debet. Si vero infantes fuerint transducti, quod non suo vitio270 peccaverunt271, incunctanter recipi debeant272.XXIII Ieiunii273 superpositiones274 per singulos menses placuit celebrari exceptis275 diebus duorum mensium276 Iulio et Augusto277 ob278 eorundem279 infirmitatem.

XXIIII Omnes280 281, qui in peregre fuerint baptizati, eo quod eorum minime sit cognita vita, placuit ad clerum non esse promovendos in alienis provinciis.

XXV Omnis282, qui attulerit litteras confessorias sublato nomine confessoris, eo quod283 omnes284 sub hac nominis gloria partim285 concutiant simplices, communicatoriae ei dandae sunt286 litterae.

XXVI Errorem287 placuit corrigi, ut omni288 sabbati die289 superpositionem290 celebremus.

XXVII291 Episcopus292 vel quilibet alius clericus aut sororem aut filiam virginem dicatam deo293 tantum secum294 habeat, extraneam vero295 nequaquam habere placuit.

XXVIII. Episcopum296 placuit ab eo, qui non communicat, munera accipere non debere.

XXVIIII Inerguminum297, qui ab erratico spiritu exagitatur298, huius nomen neque ad altare cum oblatione esse recitandum, neque permittendum, ut sua manu in ecclesia ministret.

XXX Subdiaconem299 eum300 ordinari non debere, qui in adolescentia301 sua fuerit302 moechatus, eo quod postmodum per subreptionem ad altiorem gradum non303 sit promovendus. Si304 autem aliqui sunt in praeteritum ordinati, amoveantur.

XXXI Adolescentes305, qui post fidem lavacri salutaris fuerint moechati306, cum duxerint307 uxores, acta legitima poenitentia placuit ad communionem eos admitti.

XXXII Si308 quis gravi309 lapsu in ruinam mortis inciderit, placuit agere poenitentiam non debere sine310 episcopi consultu, sed potius apud episcopum agat311, cogente312 tamen infirmitate nec313 est presbyterorum aut diaconorum communionem talibus praestare debere314, nisi eis iusserit episcopus.

XXXIII lJlacuit315 in totum prohibere episcopis, presbyteris et diaconibus ac316 subdiaconibus positis in ministerio abstinere se a coniugibus suis et non generare filios. Quod317 quicumque318 fecerit, ab honore clericatus exterminetur.

XXXIIII Cereos319 per diem placuit in cimiterio non incendi, inquietandi enim sanctorum spiritus non sunt. Qui haec non 320 observaverint, arceantur ab ecclesiae communione.

XXXV Placuit321 prohiberi, ne322 feminae in cimiterio pervigilent, eo quod saepe323 sub obtentu orationis latenter scelera committant.

XXXVI Placuit324 picturas in ecclesia esse non debere nec, quod colitur aut325 adoratur, in parietibus depingatur.

XXXVII Eos326, qui ab immundis327 spiritibus vexantur328, si in329 fine330 mortis fuerint constituti, baptizari331 placet. Si vero332 fideles fuerint, dandam333 eis334 esse communionem. Prohibendum etiam, ne335 lucernas336 publice accendant. Si facere contra interdictum voluerint, abstineantur a communione.

XXXVIII Peregre337 navigantes338 aut339, si ecclesia340 in341 proximo non fuerit342, posse fidelem, qui lavacrum suum integrum habet nec sit bigamus, baptizare in necessitate infirmitatis positum caticuminum, ita ut, si supervixerit, ad episcopum eum perducat, ut343 per manus impositionem perfici344 possit.

XXXVIIII Gentiles345, si in infirmitate desideraverint sibi manus346 imponi, si fuerit eorum ex aliqua parte honesta vita, placuit eis manum imponi et fieri christianos.

XL Prohibere347 placuit, ut, cum rationes suas accipiunt possessores, quicquid ad idolum datum fuerit, acceptum348 non ferant349. Si vero350 post interdictum fecerint, per quinquennii spatia temporis351 a communione esse arcendos.

XLI Admonere352 placuit fideles353, ut, quantum possunt, prohibeant, ne idola in domibus suis habeant, si vero vim metuunt354 servorum, vel seipsos puros355 conservent. Si non fecerint, alieni ab ecclesia habeantur.

XLII Eos356, qui ad primam fidem credulitatis accedunt, si bonae fuerint conversationis357, intra358 biennium temporis359 placuit ad baptismi gratiam admitti debere, nisi360 infirmitate compellente coegerit361 ratio vel socio362 subvenire periclitanti vel gratiam postulanti.

XLIII Parvam363 institutionem364 emendari placuit iuxta auctoritatem scripturarum, ut cuncti diem pentecostes365 celebremus, quod366, qui non fecerit, quasi367 novam368 heresem induxisse notetur369.

XLIIII Meretrix370, quae aliquando fuerit, et postea habuerit maritum, si postmodum ad credulitatem venerit, incunctanter placuit esse recipiendam.

XLV Qui371 aliquando fuerit caticuminus et per infinita tempora numquam372 ad ecclesiam accesserit, si eum de clero quisquam373 agnoverit374 voluisse375 esse christianum aut testes aliqui exstiterint fideles, placuit ei376 baptismum non negari, eo quod in vetere377 homine deliquisse videatur378.

XLVI Si379 quis fidelis apostata per infinita tempora ad ecclesiam380 non accesserit, si tamen aliquando fuerit reversus nec fuerit idolator, post decem annos placuit eum381 382 communionem383 accipere.

XLVII Si384 quis fidelis habens uxorem non semel, sed saepe fuerit moechatus385, in finem mortis est conveniendus. Quod si se promiserit cessaturum, detur ei communio. Si resuscitatus rursus fuerit moechatus386, placuit ulterius non ludere eum de communione pacis.

XLVIII Emendari387 placuit, ut hi388, qui baptizantur389, ut fieri solebat, nummos in concam390 non mittant, ne sacerdos, quod gratis accepit391, pretio distrahere videatur, neque pedes eorum lavandi392 sunt a393 sacerdotibus vel clericis.

XLVIIII Admonere394 placuit possessores, ut non patiantur fructus395 suos, quos a deo percipiunt, cum gratiarum actione a Iudaeis benedici, ne nostram irritam et infirmam faciant benedictionem. Si quis post interdictum facere usurpaverit, penitus ab ecclesia abiciatur396.

L Si397 vero aliquis398 clericus sive399 fidelis fuerit400, qui cum Iudaeis cibum sumpserit, placuit eum a communione abstineri, ut debeat emendari.

LI Ex401 omni heresi402, si403 qui ad nos fidelis venerit, minime est ad404 clerum promovendus vel, si qui sunt in praeteritum ordinati, sine dubio deponantur405.

LII Hi406, qui inventi fuerint libellos407 famosos in ecclesia ponere, anathematizentur.

LIII Placuit408 cunctis, ut ab409 eo episcopo quis recipiat communionem, a quo abstentus410 in crimine aliquo quis411 fuerit. Quod si alius episcopus praesumpserit eum admitti illo adhuc minime faciente vel consentiente, a quo fuerat communione privatus, sciat se huiusmodi causas inter fratres esse cum status sui periculo praestaturum412.

LIIII Si413 qui414 parentes fidem fregerint sponsaliorum, triennii415 tempore abstineant416 se a communione. Si tamen idem sponsus vel sponsa in gravi crimine fuerint depraehensi, excusati erunt parentes. Si vero417 in eodem418 fuerit419 vitio et polluerunt420 se consentiendo421, superior422 sententia servetur.

LV Sacerdotes423 424, qui tantum coronam sacrificantes425 portant nec sacrificant nec de suis sumptibus aliquid idolis426

praestant, placuit post biennium accipere communionem.

LVI Magistratus427 vero anno, quo428 agit duumviratum429, prohibendum placet, ut se ab ecclesia cohibeat.

LVII Matronae430 vel earum mariti431 vestimenta sua ad ornandum432 saeculariter433 pompam non dent, et si fecerint, triennii434 tempore abstineantur. LVIII Placuit435 436 ubicumque et maxime in eo loco, in quo primae437 cathedrae constitutus438 est episcopus439, ut440 interrogentur hi441, qui communicatorias litteras tradunt, an442 omnia recta443 habeant et444 suo testimonio comprobent445.

LVIIII Prohibendum446, ne quis christianus aut gentilis ad idolum447 capitolii causa sacrificandi ascendat et videat. Quod si fecerit, pari crimine teneatur. Si fuerit fidelis, post decem annos acta poenitentia recipiatur.

LX Si448 quis idola fregerit et ibidem fuerit occisus, quia in evangelio scriptum non est neque invenietur449 sub apostolis umquam factum, placuit in numerum eum450 non recipi martyrum. LXI Si451 quis post obitum uxoris suae452 sororem eius duxerit et ipsa sit453 fidelis, quinquennio454 a communione placuit abstineri, nisi forte velocius dari pacem necessitas coegerit infirmitatis.

LXII Si455 auriga456 aut pantomimus457 credere voluerint, placuit, ut458 prius artibus suis renuntient et tunc demum suscipiantur, ita ut ulterius459 non revertantur. Qui460, si facere contra interdictum temptaverit461, proiciantur ab ecclesia.

LXIII Si462 qua mulier463 per adulterium absente464 marito conceperit idque post facinus occiderit, placuit ei465 nec in finem dandam esse communionem, eo quod geminaverit466 scelus.

LXIIII Si467 qua mulier468 usque in finem mortis suae cum alieno viro fuerit469 mulier470 moechata, placuit nec in finem dandam ei471 esse communionem472. Si vero eam473 reliquerit, post decem annos recipi474 ad communionem acta475 legitima poenitentia.

LXV. Si476 cuius clerici uxor fuerit moechata et sciat eam477 maritus suus moechari et eam478 non statim proiecerit479, nec in finem accipiat communionem, ne ab his, qui exemplum bonae conversationis esse debent480, videantur scelerum magisteria procedere.LXVI Si481 quis privignam482 suam duxerit uxorem, eo quod sit incestus, placuit nec in finem dandam esse communionem.

LXVII Prohibendum483, ne qua fidelis vel caticumina aut comicos484 aut viros scenicos485 habeant486. Quaecumque hoc fecerit487, a communione arceatur488.

LXVIII Caticumina489, si per adulterium conceperit, et conceptum490 necaverit, placuit eam in fine491 baptizari.

LXVIIII Si492 quis forte habens uxorem semel fuerit lapsus, placuit eum493 quinquennium494 agere debere de495 ea re poenitentiam496 et sic reconciliari, nisi necessitas infirmitatis coegerit ante tempus dare communionem, hoc et circa feminas observandum497.

LXX Si498 conscio499 marito uxor500 fuerit moechata501, placuit nec in fine502 dandam ei503 esse504 communionem. Si vero eam reliquerit, post decem annos accipiat communionem, si eam, cum scierit505 adulteram, aliquo tempore in domo sua retinuit.

LXXI Stupratoribus506 puerorum nec in finem dandam esse communionem.

LXXII Si507 qua vidua fuerit moechata et eundem postea habuerit maritum, post quinquennii508 tempus acta legitima poenitentia placuit eam communionem509 reconciliari. Si alium duxerit relicto510 illo, nec in fine511 dandam ei512 esse communionem, vel si fuerit ille fidelis, quem accepit513, communionem non accipiat, nisi post decem annos acta legitima poenitentia, nisi infirmitas coegerit, velocius dare514 communionem.

LXXIII Delator515, si quis exstiterit fidelis et per delationem eius aliquis fuerit praescriptus vel interfectus, placuit eum nec in fine516 accipere communionem. Si levior causa fuerit, intra quinquennium accipere poterit communionem. Si caticuminus fuerit, post quinquennii517 tempora admittatur518 ad baptismum.

LXXIIII Falsus519 testis, prout crimen est, abstinebitur. Si tamen non fuerit mortis, quod obiecit, et520 probaverit, quod diu521 tacuerit522, biennii523 tempore abstinebitur. Si autem non probaverit524, conventu525 clericorum526 placuit per quinquennium527 abstineri.

LXXV Si528 quis autem episcopum vel529 presbyterum vel diaconum530 falsis criminibus appetierit et probare non potuerit, nec in finem531 dandam ei esse communionem.

LXXVI. Si532 quis diaconum se permiserit533 ordinari et postea fuerit detectus in crimine mortis, quod aliquando commiserit, si sponte fuerit confessus, placuit eum acta legitima poenitentia post triennium accipere communionem. Quod si alius eum detexerit534, post quinquennium acta poenitentia accipere communionem laicam debere.

LXXVII. Si535 quis diaconus regens plebem sine episcopo vel presbytero aliquos baptizaverit536, episcopus537 eos538 per benedictionem perficere debebit. Quod si ante de saeculo recesserit, sub fide, qua539 quis credidit, poterit esse iustus.

LXXVIII. Si540 quis fidelis habens uxorem cum Iudaea vel gentile541 fuerit moechatus, a communione arceatur. Quod si alius eum detexerit542, post quinquennium acta legitima poenitentia poterit dominicae sociari communioni.

LXXVIIII Si543 quis fidelis alea544, id est tabula545, luserit546, placuit eum abstineri547, et si548 emendatus cessaverit, post annum poterit549 communioni reconciliari.

LXXX Prohibendum550, ut liberti, quorum patroni in saeculo551 fuerint, ad clerum non prohibeantur.

LXXXI Ne552 feminae suo potius absque maritorum553 nominibus laicis scribere audeant554, qui fideles sunt, vel litteras alicuius pacificas ad suum555 solum nomen scriptas556 accipiant.O93, f. 66ra; V630, f. 126ra; W411, f. 92r; V1341, f. 58va

1 DEINDE SEQUITUR] DEINDE SECUNTUR SPANIE W4112 GESTA W4113 QUE korr. aus QUO W4114 EST fehlt O935 INCIPIUNT TITULI EIUSDEM CONCILII fehlt V630; INCIPIUNT TITULI EIUSDEM CONCILII] TITULI W4116 I fehlt W4117 immolaverint V13418 eisdem W4119 tangum W41110 baptidientur W41111 maleficium W41112 poenitentibus] penitentibus et W41113 mecie W41114 mecaverint W41115 qui V630; W41116 quae V630; V134117 relicta W41118 adulterum O9319 linocinium W411; lenocinium korr. aus locinium V134120 fecerint korr. aus fecerit V630; fecerit V134121 mecaverint W41122 coniugunt O9323 mecaverint W41124 inundinas W41125 urariis W41126 heresem W41127 revertantur W41128 XXV korr. aus XXVI V134129 interlinear vel communicatoriis V63030 XXVI korr. aus XXVII V134131 hoc fehlt W41132 XXVII korr. aus XXVIII V134133 mulierem fehlt W41134 XXVIII korr. aus XXVIIII V134135 XXVIIII] XX V134136 in ecclesia fehlt V63037 XXX korr. XXXI V134138 mecaverint W41139 ut nec] ne W41140 subdiacones korr. aus subdiaconeis V134141 XXXI korr. aus XXXIII V134142 lavacro W41143 mecati W41144 XXXII korr. aus XXXIIII V134145 XXXIII korr. aus XXXIIII V134146 XXXIIII korr. aus XXXV V134147 certi W41148 XXXV korr. aus XXXVI V134149 cimiterii W41150 pervigilant O93; pervigilent korr. aus pervigilant V630; V134151 XXXVI korr. aus XXXVII V134152 ecclesia korr. aus ecclesiae V134153 XXXVII korr. aus XXXVIII V134154 inergumini W41155 baptizandis korr. aus baptizandos V630; baptizandis V134156 XXXVIII korr. aus XXXVIIII V134157 baptidient W41158 XXXVIIII korr. aus XL V134159 gentibus V63060 XL korr. aus XLI V134161 De W41162 Ne de korr. aus Ne V134163 id W41164 idolaticium W41165 XLI korr. aus XLII V134166 XLII korr. aus XLIII V134167 baptidientur W41168 XLIII korr. aus XLIIII V134169 XLIIII korr. aus XLV V134170 qui] qui ad W411; V134171 apostaverint W411; apostataverint korr. aus apostaverint V134172 habens W41173 mecatur W41174 baptidiatis W41175 clerus W411; clerici korr. aus clericis O9376 LVIIII W41177 ne a korr. aus ne V63078 a clero] ad clerum W41179 alieno] alieno non V134180 spontealiorum W41181 magestratibus W41182 dumveratis W41183 ornandum V63084 dederunt V63085 ut de korr. aus ut V134186 de fehlt V63087 intergtur V63088 ac W41189 qui] qui W41190 auguriis V630; V134191 panomimis W411; pantonmiis korr. aus pantomimiis V134192 adulterio korr. aus adulteri V134193 uxoribus korr. aus uxoris V134194 privigna O93; praevignas W41195 coniugio] coniugio et W41196 adulterium V134197 strupatoribus V630; sturpatoribus W411; stupratoribus korr. aus pustoribus V134198 moecis W41199 duxerit W411

100 honore W411101 probetur W411; probantur korr. aus probentur V1341102 mecaverint W411103 qui fehlt W411104 tabulam W411105 CONSEDISSENT W411106 RELEGIOSI W411107 eliberritina korr. aus elibertina V630; V1341; ELIBERRITANA korr. aus ELIBERTANA W411108 aequitanus korr. aus aequitanius V630; hacitanus W411109 Cosius W411110 Sabinus W411111 palensis W411112 Camerimnus V1341113 tucitanus W411114 epaegrensis W411115 Secunddinus korr aus Secundusdinus V630; secundinus W411116 camterlensis W411117 memtasanus V630118 cantonius V630; W411; V1341119 meritanus V630; emeritensis W411120 caesaraugustanus V630; W411121 Ianuaris W411122 eliocroca W411123 triginta sex] XXVI W411124 presbiteres W411125 universi episcopi] episcopi universi W411126 Rubrik fehlt V630127 IDOLAM W411128 ut quicumque] inter eos qui W411129 idolaturus korr. aus idolatorus V630; idolaturus W411; V1341130 principale] principale quia est summus sceleris placuit W411131 ad fehlt W411132 suscepere O93; accipere W411133 Rubrik fehlt V630134 SACERDOTIS O93135 scelera korr. aus scelere W411136 quoerente W411137 meocia W411138 Rubrik fehlt V630; Rubrik] DE SACERDOTIBUS GENTILIUM qui post baptismum immolaverint W411139 EISDEM W411140 immolaverint W411141 dederint W411142 abstinuerint W411143 ac W411144 ipsi si korr. aus ipsi V1341145 mecati W411146 lusisse] lusisse se W411147 de korr. aus die V1341148 videantur W411149 Rubrik fehlt V630150 catecuminis W411151 baptidientur W411152 se a korr. aus se V1341153 tempore W411154 amitti W411155 Rubrik fehlt V630156 flagris W411157 cruciato W411158 e W411159 an korr. aus a V1341160 anni W411161 admitti korr. aus dimitti V1341162 infirma W411163 accipiant V630; accipiat korr. aus accipiant V1341164 Rubrik fehlt V630165 QUICUMQUE W411166 idololatria V1341167 inperciendam korr. aus inpercipiendam V630168 Rubrik fehlt V630169 mecie W411170 rursus W411; RURSUS V1341171 mecaverint W411172 baptismum W411173 mecie post korr. aus mecie W411174 eum nec in finem habere] nec in finem habere eum korr. aus nec in finem habere W411; nec in finem habere eum V1341175 Rubrik fehlt V630176 alteros W411177 Rubrik fehlt V630178 relinquerunt W411179 fidelis femina] femina fidelis W411180 relinquerit W411181 ducet W411182 probeatur W411183 autem fehlt W411184 quam is] nisi W411185 quem relinquit] qui reliquerit V630186 reliquit korr. aus relinquit V1341187 Vor Si] DE RELICTA (V1341: DERELICTA) catecuminis (V1341: CATICUMINI) si alterum duxerit W411; V1341188 ea korr. aus ca V1341189 relinquit, et cum scierit illum ab uxore, quam sine causa relinquit korr. aus relinquit V630190 uxorem O93; W411191 reliquit V630192 dari V1341193 Vor Intra] DE CATECUMINA SI GRAVITER EGROTAVERIT W411; V1341194 quistinii W411195 tempora fehlt W411196 dandam W411197 negari W411198 Vor Mater] DE MULIERIBUS qu linocinio fecerint W411199 quilibet W411200 linocinio W411201 exacuerit W411202 potium W411203 finem W411204 Vor Virgines] DE VIRGINIBUS DEO SACRATIS SI ADULTERAVERINT W411205 qui V630206 idem O93207 quid W411208 admiserint W411209 placuit] Placuit ut W411210 finem W411211 dandam eis] eis dandam W411212 eis fehlt V1341213 eis esse korr. aus eis O93214 semen W411215 persuaserint] persuasead W411216 ut W411217 infirme W411218 fuerint etiam] vitia W411219 ut W411220 abstineant W411221 coito W411222 lase W411223 videatur W411; videantur korr. aus videatur V1341224 Vor Virgines] DE VIRGINIBUS saecularibus si mecaverint W411225 inviolaverint W411226 reconciliare W411227 mecate W411228 sint korr. aus sunt O93; sunt W411; V1341229 tempore W411230 communionem] communionem oportere W411231 Vor Propter] DE CONIUGIO EORUM QUI EX GENTILITATE VENIUNT W411; V1341232 adulterium V1341233 Vor Hereticis DE PUELLAS (V1341: PUELLIS) fidelibus ne infidelibus coniungantur W411; V1341234 Heretici V630; V1341235 qui errant ab acclesia catholica] si se transferre voluerint ad ecclesiam catholicam W411236 errant korr. aus erant V630237 esse dandas] dandas esse W411; V1341238 fideles W411239 fecerint korr. aus fecerunt O93240 Vor Si] DE HIS qui filias suas sacerdotibus gentilium coniungant W411241 qui V630242 ne O93243 Vor Episcopi] DE SACERDOTIBUS ET MINISTRIS SI MECAVERINT W411244 presbyteri] presbiteres et W411245 mecati W411246 infadum O93; fanum W411247 Vor Episcopi] DE CLERICIS NEGOTIA ET NUNDINAS SECTANTIBUS W411248 presbiteres W411; V1341249 presbyteres et] presbiteri et korr. aus presbiteri V1341250 diacones W411251 ne W411252 quertuosas W411253 sectantur O93254 quamlibet W411255 Vor Si] DE CLERICIS ET LAICIS USURARIIS W411256 detus W411257 placuit] placuit eum W411; V1341258 exacturus W411259 sciat se fehlt W411260 se fehlt V1341261 Vor Si] DE HIS qui tardius ad ecclesiam accedunt W411262 civitatem W411263 Vor Si] DE CATHOLICIS in heresem transeuntibus W411264 heresem W411265 ad ecclesiam fehlt W411266 hic W411267 annis agat poenitentiam, cui post decem annis korr. aus annis V630268 post] post hc W411269 decem annis] decima nos korr. aus decim annos W411270 vicio korr. aus iudicio O93271 peccaverint W411; V1341272 debeat W411273 eiunii O93; Vor Ieiunii] DE TEMPORIBUS IEIUNIORUM W411274 interlinear id est abstinentias O93; superabstinentias V630; V1341275 exceptis diebus korr. aus exceptis O93276 mensuum V630; W411; V1341277 agusto W411278 ob korr. aus ab O93279 corundam W411280 Vor Omnes] DE HIS qui in peregre baptizantur ut ad clerum non veniant W411281 Omnis V1341282 Vor Omnis] DE EPISTOLIS communicatoriis confessorum W411283 quod] quod omnis W411284 omnis W411285 parsim W411286 sunt korr. aus sint V1341287 Vor Errorem] UT OMNI SABBATO IEIUNETUR W411288 omnes W411289 die] die ieiunium V630; V1341290 superpositionem korr. aus superinpositionem V1341291 XXXII V630292 Vor Episcopus] DE CLERICIS ut extraneam feminam in domo non habeant (habeant korr. aus habeat W411) W411293 deo fehlt W411294 secum habeat] habeant secum et korr. aus habeat secum et W411295 vero fehlt W411296 Vor Episcopum] DE OBLATIONIBUS eorum qui non communicant W411297 Inerguminum korr. aus Inerguminem, davor DE INERGUMINIS qualiter habeantur in ecclesia W411298 exsagitatur W411299 Subdiacones, davor DE HIS QUI POST LAVACRUM MECAverint ne subdiacones fiant W411300 eos W411301 ulescentia W411302 fuerit moechatus] fuerint mecati W411303 non sit promovendus] promoveantur W411304 Si autem aliqui] vel si qui W411305 Adulescentes, davor DE ADULESCENTIBUS qui post lavacrum mecati sunt W411306 mecati W411307 duxerint korr. aus dixerint V630308 Vor Si] DE EXCOMMUNICATIS presbiteris ut in necessitate communionem dent apud presbiterem W411309 grave W411310 sine episcopi consultu fehlt W411311 agat fehlt W411312 cogente tamen infirmitate] cogentem tamen infirmitatem W411313 nec est presbyterorum aut diaconorum communionem talibus praestare debere, nisi eis iusserit episcopus] si necesse est presbiterem communionem prestare debere et diaconum si ei iusserit sacerdos W411314 debere, nisi eis iusserit episcopus korr. aus debere V1341315 Vor Placuit] DE EPISCOPIS et ministris ut ab uxoribus abstineant W411316 ac subdiaconibus fehlt W411317 Quod fehlt W411318 quicumque] quicumque vero V1341319 Vor Cereos] NE CEREI in cimiteriis incendantur W411320 communionem W411321 Vor Placuit] NE FEMINE in cimiteriis pervigilent W411322 nec W411323 saepe sub] se pestib W411324 Vor Placuit] NE PICTURAE IN ECLESIA FIANT W411325 et W411326 Vor Eos] DE INERGUMINI non baptizatis W411327 immundis spiritibus] spiritibus inmundis V630 V1341328 vexantur korr. aus vexabantur O93329 in korr. aus inventi V630330 finem W411331 baptizare W411332 vero fehlt333 dandam eis] dandam eis korr. aus dandam V1341334 eis fehlt W411335 ne fehlt W411336 lucernas] lucerna si W411337 Vor Peregre] UT IN NECESSITATE FIDELES BAPTIZANT Loco W411338 navigantes aut] navigantes korr. aus navigantes aut V1341339 ut W411340 eclesie W411341 in fehlt W411; V1341342 fuerint W411343 ut fehlt W411344 superfici W411345 Vor Gentiles] DE GENITILIBUS si in discrimine baptizari expetunt W411346 manu W411347 Proibere, davor NE DE ID QUOD IDOLATICIUM est fideles accipiant W411348 accepta W411349 inferant V630; ferant korr. aus fuerant W411350 vero fehlt W411351 temporum W411352 Vor Admonere] UT PROIBEANT domini idola colere servis W411353 fideles fehlt W411354 metunt W411355 puros korr aus viros V1341356 Vor Eos] DE HIS qui ad fidem veniunt quando baptizentur W411357 conversationes W411358 intro W411359 temporum W411360 nisi] nisi in W411; nisi korr. aus nisi in V1341361 cogerit W411362 socium W411363 Vor Parvam] DE CELEBRATIONE PENTECOSTEN W411364 institutionem korr. aus instituonem W411365 pentecosten W411366 nisi W411367 quasi fehlt W411368 novem V630; V1341369 notentur W411370 Vor Meretrix] DE MERETRICIBUS paganis si convertantur W411371 Vor Qui] DE CATECUMINIS qui ad eclesiam non frequentant W411372 numquam ad korr. aus numquam V1341373 quisque W411374 agnoverit korr. aus ignoverit V630; agnoverit] hoc noverit W411375 voluisse fehlt W411376 eis W411377 vetere homine] veterem hominem W411378 videantur W411379 Vor Si] DE FIDELIBUS si apostataverint quamdiu pniteant W411380 eclesia W411381 cum V1341382 eum communionem accipere] communione W411383 communione V630384 Vor Si] DE EO QUI UXOREM HABENS SEPIUS MECATUR W411385 mecatus W411386 mecatus W411387 Emendare, davor DE BAPTIZATIS ut nihil accipiat clerus W411388 hii W411389 baptidiantur W411390 conca W411391 accipit W411392 labandi W411393 a fehlt W411394 Vor Admonere] DE FRUGIBUS FIDELIUM ne a iudeis benedicatur W411395 fructos W411396 abiciantur W411397 Vor Si] DE CHRISTIANIS qui cum iudaeis vescuntur W411398 quis W411399 vel W411; V1341400 fuerit qui fehlt W411401 Vor Ex] DE HERETICIS ut ad clerum non promoveant W411402 heresi si qui ad nos fideles] heres fidelis si W411403 si fehlt V630404 ad clerum fehlt W411405 deponatur W411406 Hii, davor DE HIS QUI IN ECLESIA LIBELLOS FAMOSOS PONUNT W411407 libellos fehlt W411408 Vor Placuit] DE EPISCOPIS qui excommunicato alieno communicant W411409 ab eo korr. aus ab V1341410 interlinear ab abstineo venit O93411 quis fuerit] qui fuerint W411412 prestarum W411413 Vor Si] DE PARENTIBUS qui fidem sponsaliorum frangunt W411414 que W411415 trienni W411416 abstineant se a communione] abstineantur W411417 vero fehlt W411418 eisdem W411419 fuerint W411; V1341420 polluerunt korr. aus polluerint O93; polluerint W411421 consentiendo fehlt W411422 superiori W411423 Vor Sacerdotes] DE SACERDOTIBUS GENTILIUM Qui iam non sacrificant W411424 Sacerdotes korr. Sacerdos V1341425 sacrificant W411426 idolis] ad idola W411427 Vor magistratus] DE MAGISTRATIBUS W411428 quod V630429 dumviratum W411430 Vor Matrone] DE HIS qui vestimenta ad ornandam pompam dederint W411431 mariti] mariti ut W411432 ornandam V630; W411; V1341433 saeculariter fehlt W411434 triennii tempore] triennio temporis W411435 Vor Placuit] DE HIS QUI COMMUNICATOrias litteras portant Ut de fide interrogentur W411436 Placuit] Placuit quoniam W411437 primae cathedrae constitutus] prima catedra constituta W411438 constitus V630439 episcopatus V1341440 aut W411441 hii W411442 an fehlt W411443 recte W411444 et fehlt W411445 conprobati W411446 Vor Prohibendum] DE FIDELIBUS ne ad capitolium causa sacrificandi ascendant W411447 idolam W411448 Si quis idola fregerit et ibidem fuerit occisus, quia in evangelio scriptum non est neque invenietur sub apostolis umquam factum, placuit in numerum eum non recipi martyrum] DE HIS qui destruentes idola occiduntur W411449 invenitur V630; V1341450 eum korr. aus eorum V630451 Vor SI] DE HIS qui duabus sororibus copulantur W411452 sive W411453 fuerit W411454 quinquennium W411455 Vor Si] DE AURIGIIS et puto minimis si convertantur W411456 auguria V630457 pantomimus] quanto minimos W411458 aut W411459 ulterius] ulterius ad ea W411460 Quod V630461 temptaverint korr. aus temptaverit V630; V1341; temptaverint W411462 Vor Si] DE UXORIBUS que filios ex adulterio necant W411463 mulier fehlt W411464 obsente W411465 ei fehlt W411466 geminaverit scelus] geminaveritis celus W411467 Vor Si] DE FEMINIS que usque ad mortem cum alienis viris adulterant W411468 mulier fehlt W411; V1341469 fuerit mulier] fuerit korr. aus fuerit mulier V1341470 mulier fehlt W411471 ei fehlt V630472 communionem si vero eam reliquerit, post decem annos recipi ad communionem acta legitima poenitentia. LXV. Si cuius clerici uxor fuerit moechata et sciat eam maritus suus moechari et eam non statim proiecerit, nec in finem accipiat communionem korr. aus communionem O93473 eum V1341474 recipia ad] recipiat W411475 ac W411476 Vor Si] DE ULTERIS UXORIBUS CLERICORUM W411477 eum W411478 eam non] non eam W411479 proicerit W411480 debent] debent ab es W411481 Vor SI] DE HIS qui (HIS qui korr. aus HIS W411) PERVIGNAS SUAS DUCUNT W411482 prevignam korr. aus previginam W411; praevignam V1341483 Vor Prohibendum] DE CONIUGIO CATICUMINE FAEMINE W411484 commatos W411485 cenerarios W411486 habeant korr. aus habeat O93487 fecerint W411488 arceantur W411; arceantu V1341489 Catecuminus, davor DE CATECUMINA ADULTERA que filium necunt W411490 conceptum necaverit] provocaverit W411491 finem W411492 Vor Si] DE VIRIS CONIUGATIS postea in adulterio lapsis W411493 eum fehlt W411494 quinquennio V630; V1341495 de ea re fehlt V630; W411496 penitentia W411497 observandam W411498 Vor Si] DE FEMINIS qui consentientis maritis adulterant W411499 conscio marito] cum conscientia mariti W411500 uxor fuerit moechata] fuerit moechata uxor V630; V1341501 moechata] moechata uxor V1341502 finem V630; W411; V1341503 ei fehlt V630; eis W411504 esse fehlt V630505 sciret W411; scieret V1341506 stropatoribus korr. aus stopratoribus, davor DE STUPRATORIBUS puerorum W411507 Vor Si] DE VIDUIS mecis si eundem postea maritum duxerit W411508 quinque W411509 communione V630; W411; communioni V1341510 relicto korr. aus recto V1341511 finem V630; W411512 ei fehlt W411513 acceperit V630514 dari W411515 Dilator, davor DE DILATORIBUS W411516 finem W411517 quinquenni korr. aus quinquennii W411518 amittetur W411519 Vor Falsus] DE FALSIS TESTIBUS W411520 et] et si V630; V1341521 domino W411522 tacuit W411523 bienni W411524 probaverit in korr. aus probaverit V630525 convento W411526 clero W411527 quennium W411528 Vor Si] DE HIS qui sacerdotes accusant non probant W411529 vel fehlt V630530 diaconum korr. aus daconum V1341531 fine V630; V1341532 Vor Si] DE DIACONIBUS si ante honorem peccasse probantur W411533 premiserit W411534 detexerit korr. aus duxerit V630535 Vor Si] DE BAPTIZATIS qui nondum confirmati moriuntur W411536 baptidiaberit W411537 episcopos V1341538 eos] se os W411539 quia W411540 Vor Si] DE FIDELIBUS coniugatis si cum iudea vel gentile mechaverint W411541 gentili korr. aus gentile V630542 detexerit korr. aus duxerit V630; deduxerit W411543 Vor Si] DE HIS QUI A TABULA LUDUNT W411544 aleam W411545 tabulam W411546 luserit] luserit nummis W411547 abtineri W411548 si] si eum W411549 potuit V630550 Vor Prohibendum] DE LIBERTIS W411551 saeculum W411552 Vor Ne] DE FAEMINARUM EPISTOLIS W411553 maritorum korr. aus manitorum V630; martyrium W411554 audiant W411555 suum] suum non W411556 scripturas W411 2004-2006 Karl-Georg Schon Dieser Text ist urheberrechtlich geschtzt. Er steht unter der GNU Free Documentation License. Demnach drfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprnglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menpunkt Lizenz.

17