4j; - units.it...'l - ç a s p s i. ,omniurii pri~o de ap~ple,da agendum mihi videtur, eo, quod...
TRANSCRIPT
Università di Trieste Fac. di Med. e Chlr.
FONDO PINCHERLE
.. 4J; Biblioteca Centrale
di Medicina
QUAM
CONSENSU ET AUCTORITATE
ILLUSTRISSIMI AC MAGNIFICI DOMINI
P R A E S I D I S E T D I R E C T O R I S, PEIÙLLUSTRIS AC SPECTABILIS DOMINI
DECANI NEC NON CLARRISSIMORUM ET CELEBERRIMORUM
D. D. PROFESSORUM
DOCTORIS MEDICINAE LAUREA SUMMISQUE IN MEDICINA HONORtBUS ET PRIVILEGIIS
R.~!B LEGI'tll\Ì.E OBTINEl'iDIS
lN ANTIQUISS!l\1A AC CELEBERRIMA
UNlVE-RSITATE VINDOBONENS( PUBLICAB DISQ(JlSlTIONI SUBMITTIT
ID.ofttJ~liS :lDll'p{l(tr, AOSTRIACUS EX HORN,
In Thescs calci adn exas publice dìspudabitur in aedi
hu_~_ 'l!n~_ve_rsit t1 tis cli e 3/,Jul~i 18~7
VIND0BON,\È Ex Typographia Viduae Ftancisci Ludvvig.
Wem die Heilkunst .nicht zur Religion wird, dem ist sie die trostloHSte, miihseligste uod uudankbarste Kunst auf Erden, ja si~ muu ihm zur grossten F rivolitat zur Siinde wer•
den.
Hufoland,
ADMODUM REVERENDIS i .
DOMINIS DOMINIS
m~~NNgJ mgi@~ 'mi$'@it PAROCHO BEHAMBERGENSI
AC :
PRf:E~~9~0 GY~~~w, ~R~MS~N~fr :
PRO VIN CIAJ;.I;El\l~RITO,
VÌRIS INGENIO, SCIENTIA
MORUM INTE.GRI'FATE ET SUAYITATE
HUMANITATE ET BENEVOLENTIA
AE Q UE INS I GNIBUS
: AVU~CULIS , COLENDIS
FAUTORIBUS OPTIMIS
IN AMORIS, AC GRATITUDINIS
. TESTIMONIUM
P1A'- 'còM·niio'TI<>NE··:àck sPièwEN INAUGURALE '
Ol"FZRT BT (:Ol{iKCRA'I'
GRATISSil'ritrS
NEPOS,
' • ., I ..:. .. '. J ~ '., . .. ~: ! . ' ! '
;. 1 f1 , i,)..
, · I ; ~ •• i ' l J . ·;_~_
Beµeficiorum , quibus a prima, qua lucem ad
~pexi, die ad hoc usque tempus benigna et fa ..
ciii manu me cummulastis, tantùs numerus est,
vestraque de me merita tanta, ut, quae hono
ris ac dignitatis proemia, confecto studiorum
curiculo tribui ac decerni solent. vestra tantum
gratia tribui ac ducerni videantur. Quamobrem,
quibus infans blanditus, quos puer amavi, adultus
vir summa pietate et reverentia colo, neque,
quomodo unquam dignas vobis gratias referam.
gnarus : opusculum hoc, si aut ex sua aut ex ve-
_,.VI_,.
stra . qign_itat~ speçl~t~-r, . per.exiguui;n pio animo
affere audeo. Spectetis quaeso istud periculum
in arte tironis, atque solita vestra humanitate
et clementia excipiatis, quarum, quamdiu vivam
memoria nunquam evanescet.
ValetJ ~rfaiérJ .'.
·-,, A,uctori gratissimo~
; ~- l .
...... 'l -
ç A S p S I.
,Omniurii pri~o de ap~ple,da agendum mihi videtur, eo, quod plures casus huc referri possint, Non est mihi propositum morbi ~rnjus 1ecursum, et curam describere, tantum quid agendum sit in praesentiarum, dum quis apo• plexi a 1;orripitur dicam, Hoc 11t ·scias, distinquenda est apopl~xia _in calidam et frigida~. · · ·
Noscis .. calidam esse apoplexiam !!X temperamento aegri antea _noti, ex praegressis causis. Aeger ante plerumque obtusum, t ens_ivum capitis dolor~~, vertiginem, aurium tinitum quaeritur, oculi sunt rubri ! s.cintillantes, prominentes, linqua gravis, balbutiens, procliyitas in somnum, inquietum, !10n rel;cientem, inso!Pnia terrifica, facies turgida rubra, cerulescens, pulsus ~urus fortis, ple11us. · · · <
At ve;o si qnis tangatur de quo ex antecedentibus constat, frigidi esse temperamenti, corpus pastaceum, cacochimicum, sanquinem tenuem et acrem esse; si accedente paroxismo facies sit pallida, collapsa , pulsus tenuis, inaequalis, intermittens, frigidam apoplexiam pronunciabis,
In primo casu remotis coÙari, et vestibus adstrictis , aegrum colloca in sella capite erecto ; venam seca, in hrachio, vena jugulari, arteria temporali, et tamdiu sanquinem emittes, donec . pulsuum durities esset, Juvat emi,ssi,o sanquinis per cucurbitas capiti applicatas; si medicus, si chirurgus non sit praesi,ns juvant profundae a:cipitis incisiones, Dabis enemata primo emollientia, dem
- 8 , -
leriiter ucoprotica ex a qua tepida I oleo linÌ I ex jusculis, manna , melle. His praemissis conveniunt lenissim& pur• gantia ex manna, tamarindi&, sale neutro; potus antiphlo• gistici, ex decocto hordei, avenae cum oxymelle, nitro succo citri ; emulsiones ex amygdalis, rnelonibus. Con, veniunt ligaturae femorum non ·nimis fortes, Nocentsummopere spirituosa naribus admota, frictione s , c1, ncussio, nes, fotus, potus calefacientes, purgantia drastica, vesieantia.
In apoplexia frigida prosunt enemata acria ex sale muriatico decocto tabaci; spirituosa naribus admota, spi, ritus. C. C. asafaetida, plumula accensa; frictiones, epispastica , vesicantia ad hrachia, suras, nticham. Horum continuato usu poteris vitam sufflaminatam restituere.
Ad apoplexiain calidam refertur illa a nimia quanti, tate assumtorum, ;ipoplexia inibriatorum. Oritur, quo4 ventriculus nimium quantum distentus liberum humorum motum per abdomen impe,diat, diaphragma sursùm· pre• mat, dcnegatur puhnonum explicatio, et hinc acc~mula. tio sanquinis in corde, in cerebro. , , -
In tali casu, larga statil'Il venaesectio. Dein irritatio faucium, aut si haec non sufficiat solutionem tartari f.me~ tici aut vitrioli albi. · , , ,
Cave tamen, re ehriu1T1 statim pro apopleètico pro• IlÙnCÌeS I etsi ver~m sit I utrumque StatUIIl esse affinem' I tamen differunt, nam · ebri\ Bachum redolent, et facilius excitantur quam apoplectici. .
Apoplexia iratorum huc pertinet. Ira furor brev,s est, ait Paeta, et facile in apoplexiam transit eo, 'quod fiat valicus ad . caput impetus humorum, unde irati tota facie candent. Juvant frigida pota ad èompescendam hu"' morum -exa.gitationem, serius eccoprotica, quandoque vom 'tus.
, Terror parlter semianimes facit homines, maxime in .. fantes; Prodest spiritus · C. C. nari bus admotus, ve! litu inunctus, balnea tepida, clysmata ex aqua tepida, oleQ lini, frictiones aromàticàe, spirituosae.
Apo·plexia: fulminae toctorum, l\'lagn. de Haen pro-. pabilius fulmine tactos mori apoplecticos ait, ·
Hinc venaèsectio preprimis venae jugularis. Enemala actia· eK _fumò ' nicotianae, ejus Decocto , frictio totius corporis; si re~iv;sèunt, nervina diutius propinanda, mo-.
i:hus, camphoFa, gu~ini: feruJaceac;,.
CASPS Il: ,
Aquis submersi aut · apoplectici moriuntur au't sufl'o .. cati; Recensebo r emedia, quae, et· quo ordine sunt adplicanda: Aquis extractus omnium primo vena jugularis secanda vulnere ampio, ut cerebrum sua mole liberetur sanquinis. 2do suaser.unt alii, inflare aerem in pulmones. Ast constat aerem exhalatum ef a homine s~no esse_ a ci• dum carbonicum maxima ex parte, vitam non foventem eo ~inµs,. revo canlem' hinc mel i'us qu adrant pra_essiones placid-~i abdominis, quibus thor~x elevatur, iterumque concidit_. 3tio · fofl àndus, est aer, _vçl simplex vel fomu,s nir_otioi1àe ope fi stulis tabacariarum. Clysmata quoque /lCria ex sale co~'muni, Deco,to tabaèi conveniunt. 4to Hi_s praemissis frictio . temporum, thoracis , abdom inis, P_e dum, ope aromatu~ spir iiuosorum, ~piritus C. C. spi'.' . ritus salis ammoniaci: Not;inqu[Il, quod omnia haec re• media diu per 2' J horas sint continuapda, 5to Vestesm,! .. d'.d_ae_ cum s_iccis p ~rmutandae; aeger linteis calidis, caJi.., i:!1s cineril>us, calida aren~ foveatÙr, ,::um capite moçlico
-~ 10 -
erecto. 6to Post quam aeger his. adhibitis auxiliis ad se rP.dierit, adhuc ~ontinuari debent, . ne ,incipiens .vita.ero: mes denuo extinquatur; sed praet!!nea tunc licet infun• dere ori infusurn lenl<! arom.atic1,1m, s.nir,ituosum, jusc~la, 'Zmo Prodest in homine resq.s citato .vo1;11.i.tus spo,ntaneus a ut arte, ope plum11lae excitatus, 1/t .si materia peregrina . haereat r ejiciatur 8vo aegri diu jam resu~citati yariis sae• pe conflictantur cum morbis; sunt qui in peripneumo• niam incidant, ali i in m_orbos nervo'.ull}, h.is in . èasibus rem ediis convenientibus tractari d eb~nt, Mos erat et est hodie , submersum dum aquis e·xtra ctus es t valide con· eutere t oto corpo re aut p edibus s1.1Spenderc , ut qui d re•
stat aquae in ventriculo ef!uat, quod pernitiosum et inua tile, nam fide li cadaverum se etio ne · constat aquam pauca quantitate, ita, ut nòcere non possit' ventriculo inhaerere ,,,et quid, quod . invepione sanquis magis ad enkeph~~
lon ruat mortem_que c5rtius induca\.
c .,A SU S · m'. In fune suspen~is comtringun~ur ve1;ae: jugular~s, .fc• ·.
ter iae ." e:te~rales et c arotides, ~o.n,sl r,i~J?Uf .tur. nerv.•,Ju~: d-e sanqu1s ,n cerebro aecumulatus .ei.ten.d,t vasa, ~\ . 1am · cciniprimit ei: apoplexiam produc;t, yel et mo.r~. su'.• • foéativ a- ex comptèssiorie . aspemi arteria~ , indequ
1e mlu•
bilo spiri tu. · · · · . . ··_ _. . . . · d ·· · ·S,iccurenduni 'his: imo funus cito abscmdendus, .. se
càutene; aéger 'in' lerràni decidat, situs semierec'.us.' ve· sres laxandae 2do vènà ju'gùlaris s'ecanda , sanq ume non fluente cr'uerit~ et larga scarificatio· in nucha, r etro au~es et tempora; faci ds ~ceto aut a qua frigida · consp~rgen a.
' ' ' ,,
~ 11 _ -
3tio Pulmqnl.,\m actio placida pressione ;ibdominis restb' t_uenda 4to , acria eremata · danda 5to His praemissis moderata frictio u_t de submersis d iclum naribus volatilia admovenda, si,s_igna incipi;int vitae. Si deglutuint jura calida, pal..\xillum vini, infusum lene arom·aticum. 6to resuscitati curandi pro varia , symptomatum super-venientium ratione.
l ·, ',
CA SU S IV.
Nascuntur saepe infantes, quin ullum vitae sig-num edant. Duplex hic · casus "distinquendus, vel illa debilitas est vera vel spuria. Si facies infantis colore livido suffusa sit, caput sanguine turgiduin, màxilla utraque spastice constricta, :_aut viceversa ;maxi)ia inferior pendula, infans mole grayis ·, mater sana sit, nullam haemorrhagiam notabilem passa, sed partum difficilem, spuria erit debi~ litas·. At si infans sit debilis ,. macer, facies collapsa, pallida, si _mat11r . valetudinaria . foerit tempo re graviditatis, si gravem h a.~lJlorrhagiam p1ssa tunç_, ;veq , e,st d_ebillitas. , In primo :, casu infans apoplecticus ·,moi:itur, :i;n •altera ex Kel)eangeia. - ·
Statum ap~plecticum . potesi. in:ducere_. Ime funiculus umbibialis _col\cf circ,umductus;, 2do- saepe: str;mgulantur neonati ore uterino sese ,:contrahente. Jtio mor.s.haec con-tingit in iniquo situ foetus .f;icta ,:varsion:è .vio.t~rlta-,• forcipe, vecte violenter adhibitis, ut ' capu.t validius ,co:mprimatur. 4to suffocantur·a muc.iofauciùm., capiosius collecto 5to suffocantur SUQ pa.rtu diuturno et difficili. 0'
Si debilitatem .spuriam intelexisti imo funiculum umbilicalem abscindas et antèquàm ligetur sanquis ad coch-
- ti · -
lear majus emitti debet 2do Immisso in fauces digito mucus eximatur :3tio alterna laevis thoracis et abdom1nis com• pressio. 4to lnfans saepè ~st in. vertendùs, ut aut pronus cubet aut semipronus, praecipu-è si vomendi conatus adsint, ut mucus ·facilius ore exeat, 5to plurimum prodest ·balneum calidum, vinosum; 6to Frictio continuata suh• i,pirituosa, spinae dorsi,;ilantae pedis.
In vera autem debilitate, funiculum umbilicalem non ,statiìn abscindere debes, . ut adhuc aliquid sanqui!lis a matre infans accipiat. Caeterum omnia remedia, quae in J?riori casu sunt dieta .• '
·--~ •, t i
, _e). fu 's. v.' Dantur càsus non raro• suffocationis a bolo intra aeso-,,
phagum haerente. Mors ex intetc·eptò spiritù; ·comprimente bolo ·asperÌim ·arteriarri ·; aut ex irritatione aesophagi et per consensum spastica irrltatione Fi!llae glotidis.
Cùra: bolus, ha mulo vèl alio instruìri'enfo excipiatur ve! in ventri'culum detrudatur; · his non praestitis mediante cereo tenuiori . . · Extractio sèì:npe,r (j:ifficile -opùs. Si corpus est detrusum, conveniunt potus lµbricantes, cremores, lac. Quodfi haec ·non suffi ~iunt· et metus · sit suffocationis p~osunt sequentìa :· venaesèdio ;,Jàrgii, dein irritatio fauciu~· ve! solutionìs tartari emet. ;vel- -Vitrioli albi deglutiatur, 51
'
hoc impo~sihile, injiciatur •enema ex fumo, aut decocto tabaci, gratiolae, etiam hac ratione vomitus sequetur. Quod si periculum urgeat .pronchiotomia · instituenda, usque dum alia methodo corpus alienum removeri possit,
' . , -, : ; .: , J
; , {, ' -· ..... · . , ._ ..
,._ t.3 -CA.SU S VI.
Blanda mors congelatorum, Oritur , somnolenfot praegressa, cui si oLediamus placide dormiente in alte• ram ex hac vita migramus. Constrictis a frigore vasis externis; humores intorsum ducuntur ad loca uhi frigus iatn facile penetrare non possit, hinc ad cerebrum, quod cum primitur distentatione vasorum, et hinc apoplexia.
Tales prae omnibus 1ibentius revocantur, et tunc uhi post plures dies fu érunt reperti.
Hoc ut obtirìeas cave 1mo ne asphicticum in locum èa• lidum deportes, hoc si feceris, frustra ages, nam gangrena scquitur et iilors inevitabil is. Hinc 2do in cubicùlum frigidum deportes, uhi exuluìn vestibus; involvas nivibus; aut imponas in balneum glaciale, aut frictiones curn nive instituas • .3to redeunte vita inethodus antiphlogistica in iis qui apoplexia sanquinea, aut vera pulmonum inflammatione periclitantur. 4to revocati quoque diutius abstineant a loco calido. 5to Si pars tantumodo corporis frigoris viro patiatur, fricanda n ive, abstineas ab omnibus ùnquen(is emplastris utcunque laudatis. Itinerantes tempore frigidis simo abstineant a potu 6piri!uosorum, caveant a quiete ob lassitudinem, a somno, qui indormiunt, pereililt,
CA SU S VII,
Ex alto delapsi sine vitae signo, debent tractari me• thodo antiphlogistica, sectione venae jugularis, brachii f inflatione aeris in anum, clysmatibus acribu, , frictionibus et si reviviscunt, interni! potus antiphlogistici, decoctum; hordei cum nitro, emulsio amygdalina. Si vulnus I contu• sio adsit, sua methodo tractari debet.
t4
e A so s vm. Si quis vaporibus venenatis quin scias cujus generis
enecatus fuerit, 1mo aeris libertas conciliari debet, 2do t·ejecto callori vestibus solutis, aegro in sella collocato, totum corpus linteis laneis fricandum, 3to His aphibitis si vita non redeat, vena esectio, prioribus rernediis continua• ti~. Inflandus in os fumus tabaci, simulque in anum si prirnum denegatur trismo, qui solvitur spiritu salis ammoniaci naribus admoto. 4to Si his adhibitis vita redierit, analeptica propinanda.
Sunt aut.ero varii generis vapores venenati, yenena ipsa. J:>raecipu1s e.numerabo.
1 mo V apores et venena stupefacientia. Huc pertinent plantae, quae odorem stupefacientem sporgunt: Hyosciamus, opium, lolium, crocus, tabacum, canabis; et stupefacientem simul et acrem: cicuta et nonnulli fungi. 2do corpora. nimium adorata ': lilia, violae , item camphora, mo chus, et plura alia. ,
Hoec corpora praesertim in rl.ervos extemos et inie~ nos agunt; vertìginem , ceplialalgiam, animi deliquia, somnum, sensuum abolitionem inducunt.
Si erg·o sicas, aegrum haec corpora assumsisse ; aut diu inter haec convensatum esse, aut etiam si hoc nescias enarata symptomata deprehendas, ad vapores, ~t venena stupefacientia concludes,
Laudantur aer recens, ablatio ·venenorum, acetum, aqua frigida faciei inspersa, frictio, et si redierit, vomi• tus, potus acidi.
2do Vapores et venena suffocativa. Vapores arsenici, :sulfuris, aliorum acidorum mineralium, salium volatilium,
Hoec asperam arteriam, branchia, pulmones spastice
contrahunt, difficilem respirationem faciunt aut eam pè-' nitus tollunt.
Salus in remediis utiiversalibus. Et post quam respiratio et deglutitio restituta, conveniunt multi potus aquosi, _oleosi, balnea vapor'es èalidi. Fumus tabaci autem absit,
Acida mineralia inflamant, gangrenam inducunt; horrendas sursum deorsumque dejectiònes cum dolore intolerabili com-eniunt priora remedia i. e, emolientissima, sai tartari, cineres foci,
,3tio vapores suffocativi et stupefacientes simul. Carbones ardentes; corpora fermentantia, et putrescentia, aer diu conclusus cryptarum cellarim:i, loca recenter calce in• crustata. Hi vapores et respirationem et motum, sensusque externas et internas simul laedunt, momento fere vi• tam adimunt.
Praestant remedia universalia. Sed nofandum sectio vènae jugularis omnium primo institui debet; fumus ta• baci ·acetum vini, spiritus salis ammorìiaci hic locum ie, rent. Spiritus ìiaHs ammoniaci proevalet aceto, si corpora sint fermentantia,
Saepe necessitas aut officium exposcit loca his vapori.i bus piena adire. Apèriantur omnia quae aperiri possunt, potest lustrari aer accenso pulvere pyrio, vel sulfure fumo aceti, supra laminam candentem ferream superfusi; et si accensa candela non amplius extinquitur tuto inirare licet: Si vero non ·expectare possis aeris sufficientem pur• gationem , lìnteum l'anellm aceto vini imbutum, ante os et nares teneas. Uhi corpora fermentantia, lintea spiritu sa• lis ammoniaci tinct~ praevalent. . ,
t1to Venenum aniinalis rabidi. Solum si qtiis a cane rabido demorsus sit, 1'ernedia statim adhibenda adducam,
_ Ante omnia autern quaeritur; quaenam sint signa èams rabidi, cum multùm intersit nosse, an morsus factus
sit a c~~e ra~ido, aut a _non rahido, Plerumque haec ,ig• na rah1e1 camnae : Cams antea alacer repente fit. tristis, homines ohvios, et illos praecipue qui i psi e directo obviam fact i sunt, morsu incipit appetere quod antea non solebat; oculi truces, multa_ inquies insolita, cibos alios appetito~ nunc respuit, J°am herum et familiam non cognoscit, et aeque illos ac alios , petit morsu; vox mutata,
rauca, vias oberrat insuetas, cauda et capite dernissi--', os spumat; Certissimum signum est si metuatur et fugiatur ah aliis canibus, licet majorihus.
Si quis igitur a tali cane demorsus sit, celebratiora remedia sunt: Cl. Tissot commendat abscissionern µiemhri de~orsi. Si membri jacturam pati nol is laudatur ferum candens. Haec methodus si initio statim adhibeatur inter primas locum habct, fe rro eniin destruitur venenum una cum parte adfecta, prius quam in reliquum corpus defertur, Laudant elutionem cum sale culinari. Cl, Schmukcrlaudat vesicantia ad ip_sumlocum demorsum adplicata. Multis laudibus celebr,itur inunctio mercurialis ad salivationem usque • celehratur · pulvis radicis Bella• donna~ ·
Sto V enena mechanica. Acus, vitrum contusum, et alia, haec pungunt ne,vos, vasa vulnt:rant, hoemorrhagias ex· citant et convulsiones.
In acu deglutita indicatur potus acidus, ut acus ruhi:gi;rn brevi abducatur. In deglutitis frustulis vitreis, ere· mores, olea copiosa prosunt.
6to Fungi praecipue venenati, item ov~ putrida , et -carne s corruptae veneni instar agunt, Sola .emesis md,ca•
tur et acetum. 'Z'm-Q Venena quaedam in vias potissilJluffi urinarias
.agunt m1ctum cruentum et intolerabilem urinae ardorern ,excitant. Huc praeprimis cantharides pertinent. Prosunt
balnea tepida et cum àgunt inflamando, Yenaesectio, et emulsa tepida.
Sto f'rumentum venenatum. Panis ex frumento recenter collecto, nec bene siccato, confectis, instar veneni len• tiagit Oritur hinc morhus quidam notus nomine germanico (~rieoe[frnnf(,eit), sentitur ~ensus formicationis per artus, accedu·nt' t ò~vtilsiv'~e contra.cti~nes, digitorum, manuum, pedumque, rigiditas per omnem saepe vitam p er. stans nonnunquarn superveni' convulsio epileptica et denique mors. Messe finita inter rusti cos hinc in<le ohservatur eosque paµperès quo's dura,.cO'git ·-paupertas ùl.i pàrie rece:nter confecto, e_ frumento • ·r-eç!!_~ti et vitiato, maleque siccato.
Quadrat, imo einesis validior eaque iterata praemissis solventibus, balnea frequentior a t epida 3tio nervina, camphor, gumiferulac·eae; 4to arriai:a àd 'rohorandum vJntrid.1lum,f Sto panis• meliori~ notae,•
t <, • I , I ) .) .l~ I >
: f ';J f
. ~ ":.: .'/ J . ( :,;_ff ~r r-_ .r : , .; l ~ v '.i 1.: 1
.V
. , , ).,,''
2
ti 18
.. o
. I.
Dislinctio apoplexia,è in calidam et frigi4am est ad curam felicem; ah sol ute necèssaria; ·
II. ~ z:: :i . . •. . ,
In ;~alida apQplexia nocent spirituosa nàribus adpli, , cata, frictiones, · forti ora puì-gantia.,_ vesici;mtia, ·
Ili.
Malus mos est suhmenros , postquam exaqua ex, tracti sunt, pedihus suspendere.
IV.
Rheum·atismum chronìcum alius naturae esse quam
arthrìtidis duhitandum.
Nam Rheumatismus chronicus ex ahdomìne venit.
·VL
Omncs ·obesi aegrotant,
~ 19
VII,
Pulverem berbae nicotionae rion omni utilitate ca, rere, puto.
vm. In diaeteticis plus semp!lr salutis quam in lagenis
pbarmaceuticis.
IX.
Nam ad morbos propulsandos non multis et multiplicibus, sed admodum paucis natura opus habct rcmcdiiii.
X.
S~rupis et aquis destilatis carero non possumus.