NA

TIO

NA

L G

EO

GR

APH

ICฉบบท 159 ตลาคม 2557

สไปโนซอรส การปฏวตเข

ยวครงใหม ตะลยแดนนวเค

ลยร ภยแลงแดนตะวนตก ศาสนาเช

น นตยสารคณภาพ

ในเครอ

อมรน

ทร

W W W. N G T H A I. C O M ต ล า ค ม 2 5 5 7 1 2 0 บ า ท

ท. เรกซ

หลบไป

ไกลๆ!

ศาสนาเชน: ตามหานกพรตนงลมหมฟาวนนทเชยรโนบล: เทยวแดนนวเคลยรภยแลงแดนตะวนตก: เมอหมะไมมาตามนด

เผยโฉมไดโนเสารนกลาขนาดใหญทสดและรายกาจทสดทเคยทองพนพภพ

เมอโลกตองการการปฏวตเขยวครงใหมอาหาร

ตวอยาง

O F F I C I A L J O U R N A L O F T H E N AT I O N A L G E O G R A P H I C S O C I E T Y

ฉบบภาษาไทย

28 ไดโนเสารเจานท

พบกบ สไปโนซอรส สตวกนเนอขนาดใหญทสดทเคยทองพนพภพและครองสายนาเรอง  ทอม  มลเลอร   ภาพถาย  ไมก  เฮตตเวอร

เชน  วถแหงอหงสา ทานปรมะ ปชยะ มน ศร เอกซออาฐ ศานต สาคร มหาราช (บน) ขณะรบบณฑบาตจากฆราวาส นกบวชเชนนกายทคมพรจะฉนอาหารเพยงมอเดยว หลงจากนนจะไมฉนอะไรอกเลยแมแตนาดม

114

48 การปฏวตเขยวครงใหม

วทยาศาสตรเคยกโลกจากวกฤตอาหารมาแลวครงหนง มาคราวนเราจะยงฝากความหวงไวไดอกหรอไมเรอง  ทม  ฟอลเจอร   ภาพถาย  เครก  คตเลอร

76ตะลยแดนนวเคลยร

หลงเกดอบตเหตเมอ 28 ปกอน วนนเมองและหมบานรอบเชยรโนบลกลายเปนแหลงทองเทยวยอดฮต

เรอง  จอรจ  จอหนสน  ภาพถาย  เกรด  ลดวก

94เมอหมะไมมาตามนด

ผคนในดนแดนแถบตะวนตกของสหรฐฯจะพลกวกฤตเปนโอกาสจากภยแลงทยดเยอยาวนานไดอยางไร

เรอง  มเชลล  ไนฮสภาพถาย  ปเตอร  เอสสก

72 เสบยงภาคสนามขนเหลา คาพดทวา “กองทพเดนดวยทอง” เปนจรงเสมอ แตถาเปนอาหารอรอยๆ ดวยกยงด

อาหาร

ป ท 1 4 • ฉ บ บ ท 1 5 9

ตวอยาง

สำ�รวจโลก

0 กม. 600

แคนาดา

สหรฐอเมรกา มหาสมทร

แอตแลนตก

มหาสมทรแปซฟก มนนโซตา

ความเหมาะสมของ

สภาพภมอากาศ

ตลอดทงปฤดรอน(จบคผสมพนธ)

ฤดหนาว

มากกวา

นอยกวา

สตวป�

วหคพายโลกรอนงานวจยชนใหมของสมาคมออดบอน  ซงเนนศกษานก ในภาคพนทวปของสหรฐฯ และแคนาดา  ระบวา   การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจะท�าใหนก  314  ชนด ตองละทงถนกระจายพนธสวนใหญในปจจบนเมอถง ปลายศตวรรษน  นกทเสยงตอการสญพนธเกอบ  200   

ชนดอาจพบสภาพภมอากาศทเอออ�านวยตอการอยอาศย ในพนทอน ๆ  ซงมอณหภม  หยาดน�าฟา  และความ ผนผวนตามฤดกาลทเหมาะสม  แตนกอก  126  ชนด จะตกอยในสถานะไรทไป   แมจะเปนการพยากรณ ในแงราย  ซงไมไดน�าปจจยเรองการเปลยนแปลงทางกายภาพของถนอาศยเมอ ทวปแหงนอบอนขนมาพจารณารวมดวย  แตแกร  แลงแฮม  หวหนานกวทยาศาสตรของออดบอน  ยนยน วา  การท�าแผนทถนกระจายพนธทมภมอากาศเหมาะสมส�าหรบนกแตละชนด  และก�าหนดระดบความเสยง   “จะชวยใหเราอนรกษนกเหลานไวได  ยงไมสายเกนไป ทจะลงมอท�าอะไรสกอยางครบ” — เรเชล  ฮารตแกน  เชย

นกลนใหญ  เปนนกประจ�ารฐมนนโซตา  แตดนแดนแหงทะเลสาบ  10,000  แหงอาจมนกเปดน�านอยลงเพราะการเปลยนแปลงสภาพ ภมอากาศ  ขณะทสภาพอากาศในแคนาดาอาจเหมาะกบพวกมน มากกวา  ถนอาศยในฤดรอนของนกชนดนอาจขยายขนไปทางเหนอ   ถาแมนพวกมนสามารถหาถนอาศยทเหมาะสมโดยเฉพาะทะเลสาบได  

ป  2050

ป  2000

ตวอยาง

สญหายแต ไมสญเปลา 

ตวอย�งตนแบบของ  สไปโนซอรส  ทชโตรเมอรพบในอยปตเมอป  1912  ถกเผ�เปนจณจ�ก 

ก�รทงระเบดเมองมวนกของฝ�ยสมพนธมตรในชวงสงคร�มโลกครงทสอง  นกบรรพชวนวทย� 

ใชภ�พถ�ยห�ย�กเหล�นสร�งกระดกทข�ดห�ยไปขนม�ใหมดวยวธดจทล  เมอนำ�ภ�พทไดม� 

ประมวลเข�กบก�รคนพบในระยะหลงๆ  ผลทไดคอโครงกระดกย�ว  15  เมตร  ซงนบว�มขน�ด

ใหญทสดในบรรด�ไดโนเส�รกนเนอทงหมด

นซ�ร อบรอฮม, UNIVERSITY OF CHICAGO; ภ�พถ�ยตนฉบบท BAVARIAN STATE COLLECTION FOR PALEONTOLOGY AND GEOLOGY, มวนก

ตวอยาง

เพลยไกแจสมขนาดสามมลลเมตรกำาลงกนกงสม  แมลงชนดนเปนพาหะของโรคกรนนงในพชตระกลสม (Citrus greening disease)  ทเกดจากเชอแบคทเรยและกำาลงแพรระบาด ไปทวไรสมในรฐฟลอรดา  ตนสม ทถกเพลยลงจะใหผลสเขยวมลกษณะผดรปผดราง  และมรสขม  ทางซายคอตนกลาทไดรบการดดแปรพนธกรรมใหสามารถตานทานโรคดงกลาวไดUSGS BEE INVENTORY AND MONITORINGLABORATORY (ขวา)

ตวอยาง

ก า ร ป ฏ ว ต เ ข ย ว ค ร ง ใ ห ม 65

ตรงเชงเขา  ถดจากจดทเราอยลงไป 900 เมตร  ผหญงทน

ไมใชแคลกจางขนของ  เพราะธรรมเนยมของชนเผาลกร

มอยวา  สทธถอครองทดนสบทอดทางฝายหญง

  เธอจอดรถทบานอฐขนาดหนงหองนอน  ผนงบางสวน

ฉาบปน  และหลงคามงสงกะส  ฮาบจา  คบวานา เชอเชญ

เรากบเพอนบานอกสองคนใหนงคยกนบนชานบาน

  คบวานากบเพอนบานไมเหมอนเกษตรกรทวไปใน

บากาโมโย  เพราะพวกเธอปลกพชผลหลากหลาย  ทง

กลวย  อะโวคาโด  และเสาวรสซงอย ในฤดเกบเกยว  และ

ไมชากจะปลกแครอต  ผกโขม  และผกใบตาง ๆ เพอใช

บรโภคในทองถน  การปลกพชผสมผสานทาใหมทางเลอก 

หากพชชนดใดชนดหนงเกดเสยหาย  และยงชวยลดแมลง

ศตรพช  เกษตรกรทนเรยนรการปลกพชอยางมกลยทธ  

โดยกนพนทสวนหน ง เปนแปลงดอกทานตะวนปาท

แมลงหวขาวชนชอบ  เพอลอแมลงออกไปจากไรมน-

สาปะหลง  การใชปยหมกแทนปยเคมชวยบารงดนได

อยางมากจนถงขนทเกษตรกชอ ไพอส  พอลน สามารถ

เกบผกโขมไดมากกวาเดมสองเทา

  บางทผลลพธของการทาเกษตรอนทรยทพลกชวต

ทสดคอการปลดหน  แมรฐบาล

ขาวไออาร8 (IR8) ในแปลงนาสาธตทสถาบนวจยขาวนานาชาต (ไออารอารไอ) ในฟลปปนส

เปนทรจกกนในชอ ขาวฮอนดาในเวยดนาม  เพราะเปนขาวใหผลผลตสงทชวยใหเกษตรกรมเงน

ซอรถจกรยานยนตได  ยอนหลงไปเมอป 1966  นคอขาวทจดชนวนการปฏวตเขยวซงชวยให

ชาวนาในเอเชยเพมผลผลตไดทวคณและมรายไดเปนกอบเปนกำา

(อานตอหนา 70)

ตวอยาง

77

ตะลยแดนนวเคลยรมรดกทคาดไมถง

ของหายนะทเชยรโนบล

ตวอยาง

ต ะ ล ย แ ด น น ว เ ค ล ย ร 89

เตยงเดกอนวางเปลา  และหองผาตด 

ทเกลอนกลนไปดวยขยะ  เดนยาไปบนกองหนงสอเกา 

คราคราตามทางเดนในโรงเรยน 

  อกหองหนง  มหนากากปองกนแกสพษหอยลงมาจาก

เพดานและวางเปนกองพะเนนอยบนพน  มคคเทศกของ

เราบอกวา  เปนไปไดวาเหลา  ”นกสะกดรอย„  หรอผท 

แอบเขามาในเขตกดกน  เปนผทงหนากากเหลานไว  ใน 

ตอนแรกพวกเขาอาจเขามาเพอคยหาของจากกองขยะ  และ 

ตอมากเพอความตนเตน  คนเหลานดมนาจากแมนา 

ปรเปยต  ลงวายนาในอาวปรเปยต  ทาทายรงสและ 

เจาหนาทรกษาความปลอดภย  นกสะกดรอยคนหนงทผม

พบในเวลาตอมาทกรงเคยฟเลาวา  เขาเขาไปทเชยรโนบล

รวมรอยครงแลว  ”ผมนกจนตนาการวา  เขตกดกนนตอง

กวางใหญไพศาล  ถกทาลายยอยยบ  วางเปลา  แลวกนา

สยดสยองมาก„  แตสงทเขาพบเหนกลบเปนปาไมและแมนา 

ทงหมดนคอความงดงามทปนเปอน

   คณะทวรของเราเดนไปตามขอบสระวายนาสาธารณะ 

อนแหงผาก  พนโรงยมทผกรอน  และตกแลวตกเลาท  

ลวนทรดโทรมผพงไปตามกาลเวลาและจากการถกทงราง 

เราแวะชมซากปรกของศนยวฒนธรรม  พลางนกจนตนาการ

ถงเสยงดนตรและเสยงหวเราะทเคยทาใหสถานทแหงน

เปยมชวตชวา  และแวะไปทสวนสนกเลก ๆ ทมชงชาสวรรค 

สเหลอง  พวกเราเดนขนบนได  16   ขน  ยาไปบนเศษ 

กระจกแตก ๆ  ไปจนถงชนบนสดของอพารตเมนตทสงทสด

แหงหนงของเมอง  ราวบนไดเหลกถกถอดออกเพอการกภย 

ประตหลายบานทถกชะแลงงดเปดออกสชองลฟตโลง ๆ 

  จากบนหลงคา  เรามองออกไปยงสงทเคยยงใหญ  

ถนนสายหลกทมตนไมขนาบสองขางและสวนสาธารณะท 

ไดรบการออกแบบภมทศนเปนอยางด  ทวาบดนกลบรกชฏ 

เมองปรเปยตทครงหนงเคยไดรบการยกยองในฐานะเมอง

ตนแบบของโซเวยต  เปนสวรรคของคนงาน  กาลงถก 

ผนดนกลนกนและกลบฝงอยางชา ๆ

 

เราใชเวลาของคำาคนนนในตวเมองเชยรโนบล  เมองท 

เกาแกกวาปรเปยตถง  800  ป  แตปจจบนดเหมอนคาย

ทหารยคสงครามเยน  เมองนเปนศนยกลางของปฏบตการ

ทาความสะอาดทดเหมอนไมมวนสนสด  หองพกในโรงแรม

ของผมกบเครองเรอนและขาวของเครองใชดราวกบฉาก

แสดงภาพชวตยคโซเวยตทพบเหนในพพธภณฑ  ระดบ 

รงสในหองของผมไมไดมากไปกวาทวดไดทบานเลย

   พอถงเชาวนรงขน  พวกเรากแทบไมเหลอความกงวล

เรองความเสยงของการสมผสรงส  ขณะยนอยใตซากของ

หอหลอเยนแหงหนง  มคคเทศกกเรงพวกเราและรอง

ตะโกนวา  ”น  ๆ  จดทมรงสสงอยทางน!  ไปดกนเถอะ!„  

เธอยกไมกระดานทปดบรเวณทมรงสสงขนมา  แลวพวกเรา 

กกมลงไปพลางถอมาตรวดรงสทสงเสยงดงเปนบาเปนหลง 

แขงกนเพอดวา  ใครจะวดไดสงทสด  เครองของผมอานคา 

ได  112  ไมโครซเวรตตอชวโมง  หรอสงเปน  30  เทาจากท 

วดไดตอนอยบนเครองบน  พวกเราอยทนนกนเพยงนาท

เดยวเทานน

  จดทวดรงสไดสงสดในวนนนคอบรเวณใบตกสนม

เขรอะของรถไถดนทไถกลบดนชนบนทปนเปอนกมมนต- 

รงส  เราวดคาได  186  ไมโครซเวรตตอชวโมง  สงเกนกวา 

จะออยองอยแถวนน  แตยงเทยบไมไดเลยกบปรมาณทนก

ดบเพลงและเจาหนาทเคลยรพนทผนาสงสารไดรบในคนนน

   ระหวางนงรถกลบกรงเคยฟ  มคคเทศกรวมคาปรมาณ

รงสสะสมของพวกเราไดเทากบสบไมโครซเวรตตลอดชวง

สดสปดาหของเราในเชยรโนบล

  เผลอ ๆ   ผมอาจไดรบรงสปรมาณมากกวานนระหวาง 

บนกลบบานกเปนได

เมองปรเปยตทเคยเปนสวรรคของคนงาน บดนกลบรกชฏ และกำาลงถกผนดนกลนกนและกลบฝงอยางชาๆ

(ตอจากหนา 83)

ชมภาพถายเพมเตม

ตวอยาง

เรา และเราสามารถเพกเฉยตอขอจำากดทางธรรมชาตของ

ภมภาคเหลานกนมาไดหลายขวบป แตปจจบนจำานวน

ประชากรทเพมขน ผนวกกบสภาพภมอากาศทกำาลง

เปลยนแปลง ทำาใหขอจำากดเหลานนสำาแดงตวอยางชดเจน

ชนดไมเคยปรากฏมากอน

กระนน เซนทรลแวลลยกยงเปนสวรรคทางการเกษตร

ในหลายแงมม ดนทนอดมสมบรณ อากาศกอบอน พชผล

มากกวา 300 ชนด ตงแตขาวและหนอไมฝรง ไปจนถง

ทบทมและสม ลวนเจรญงอกงามบนกนหบเขาอนราบเรยบ

และกวางใหญไพศาล อลมอนด มะกอก และวอลนต

เกอบทงหมดทปลกในสหรฐฯ ลวนมาจากเซนทรลแวลลย

ทวาแมจะอดมสมบรณเพยงใด หนาตาของหบเขาแหงน

ชางหางไกลจากสวรรคลบลบ และในปทแหงแลงเชนปน

ปญหาในพนทยงปรากฏใหเหนเดนชดจนนาทอใจ

ในหบเขาแหงน สายฝนเปนเพยงโชคทนาน ๆ ทฟาจะ

ประทานมาใหสกครง เกษตรกร (อานตอหนา 104)

เ ม อ ห ม ะ ไ ม ม า ต า ม น ด 99

ตวอยาง

ถนอาศย

ประเทศจน

สถานะ

เสยงตอการสญพนธ

ขอมลนาสนใจ

แพนดาจอมตะกละกนไผเฉลย วนละมากกวา 25 กโลกรม

ดวยนสยในการ

ผสมพนธของพวกมน 

จงไมนาแปลกใจท

แพนดายกษอยในสถานะ

เสยงตอการสญพนธ 

140

แพนดายกษตวนถายภาพ ทสวนสตวแอตแลนตา ในรฐจอรเจย

โจเอล ซารโทร

สตวกมหวใจ

เสวนาแสนสภาพวาดวยเรองรกๆ ใครๆ ในอาณาจกรสตว

เธอพรอม ฉนกพรอม

รจกกบแพนดายกษ (Ailuropoda melanoleuca) เพศผซงตองฝาฟน อปสรรคนานปการกวาจะไดแอมสาว สาวทวาคอแพนดายกษเพศเมยซงจะตดสดปละหนงครง แตละครง กนเวลาเพยง 24 ถง 72 ชวโมง จงไมนาแปลกใจทแพนดาอยในสถานะเสยงตอการสญพนธ ระยะตดสดของแพนดาเพศเมยอาจเกดขนในเวลาใดกได ตงแตเดอนกมภาพนธถงเดอนพฤษภาคม เพอเตรยมตวสำาหรบชวงเวลานน แพนดาเพศผจะเรมผลตฮอรโมนมากเปนพเศษในฤดใบไมรวง ชวงสเดอนทแพนดา เพศเมย “อาจเปนสด” อณฑะของเพศผอาจมขนาดใหญขนสองหรอสามเทา นกวทยาศาสตรในเมองเฉงต ประเทศจน พบวา สเปรมของแพนดาเพศผมปรมาณมากขนและเคลอนทวองไวขนในชวงทเพศเมยเปนสดมากกวา ชวงเวลาอนของป นจงเปนชวงเวลาทองทพวกเขาเกบรวบรวมสเปรมจากพวกมนเพอใชสำาหรบการเพาะพนธแพนดาในสถานเพาะเลยง อยางไรกตาม แพนดาหนมทกำาลง “อนเลฟ” จะอยในสภาพพรอมเตมท ไดเพยงชวระยะเวลาหนงเทานน พอถงเดอนมถนายนหรอกรกฎาคม อวยวะสรางเซลลสบพนธของพวกมนจะหยดผลตฮอรโมนจนกวาจะถง ฤดผสมพนธปตอไป —.แพทรเซย เอดมนดส

ตวอยาง