สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต National Science Technology and Innovation Policy Office 319 อาคารจตรสจามจรชน 14 ถนนพญาไท แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330 โทรศพท: 02-160-5432 โทรสาร: 02-160-5438-39

facebook.com/stihorizon

Vol.5 No.1 Issue 17

Vol. 5 No. 1

17

ในงาน AEC business forum 2015 เมอวนท 6 มนาคม 2558 ซงจดโดย ธนาคารกรงเทพ จำากด (มหาชน) นน ดร.สมคด จาตศรพทกษ ประธานคณะทปรกษานายกรฐมนตร และอดตรองนายกรฐมนตร ดานเศรษฐกจ ไดแสดงปาฐกถา เรองการตรยมความพรอมของประเทศไทยกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ซงมประเดนทนาสนใจ ดงน

ประเทศไทยมตนทนเดมทดมาก แตเราเสยเวลาไป 10 ป เรากลายเปน ‘คนปวยแหงเอเชย’

ปจจยอะไรบางททำาใหตางชาตมาลงทน และทำาใหไทยไดประโยชนสงสดจากการเปด AEC

1. การเมองไทยตองมเสถยรภาพ 2. ตองใหความสำาคญกบดชนความสามารถ

ในการแขงขน (competitiveness index) ซงม 12 หมวด จดทำาโดย World Economic Forum เปนเสมอนกบเรารขอสอบแลว ทเหลอคอจะตอบอยางไรใหไดคะแนนด (ตองเขาใจวาตางชาตจะมาลงทนหรอไม เขาพจารณาดชนนดวย) ภาครฐตองมหนวยงานทรบผดชอบดแลแตละหมวด มหนวยงานกลางทำาหนาทประสานงาน และเอกชนตองใหขอมลทเปนประโยชนแกประเทศ รฐและเอกชนตอง ‘พดภาษาเดยวกน’

3. ตองคดนอกกรอบ ทำาใหประเทศมระบบทเออตอการทำาธรกจ/การลงทน

ดร.สมคด ไดยกตวอยางเมอครงท เตง เสยว ผง ตองการแกปญหาความยากจนในเซนเจน โดยเชญชวนใหนกลงทนชาวฮองกงมาลงทน รฐบาลกลางยอม ผอนปรนกฎระเบยบบางอยาง เชน คนจนไมจำาเปนตองถอหนใหญ แตตองทำาใหคนจนมงานทำาเพมขน

ไทยกำาลงจะมเขตเศรษฐกจพเศษ ตองคดนอกกรอบเชนกน ตองกำาหนดจดยนใหชดวาแตละเขตจะมงเนนดานใด เชน เกษตรแปรรป ทองเทยว การคาชายแดน ฯลฯ โดยตองสรางคลสเตอรพเศษรองรบการพฒนา และรฐตอง roadshow แสดงจดแขงเพอเชญชวน นกลงทนตางชาต

4. Connectivity ไทยมความไดเปรยบเชงภมศาสตร การวางยทธศาสตรดานโลจสตกสใหด โดย

Editor’s vision

เฉพาะ north-south และ east-west corridors จะทำาใหไทยไดประโยชนอยางมาก ความเรวของรถไฟไมใชเรองสำาคญ สำาคญทเราตงใจจะเชอมอะไรกบอะไร และเพอประโยชนอะไร

5.ตองเปนผนำาของอาเซยน (ตองเลนบทพระเอก) ผานนโยบายตางประเทศทเปนจดแขงของไทย ตองสำาเหนยกวาเรามความสำาคญอยางไร (perceived importance) ในอาเซยน

นอกจากน ดร.สมคดยงใหความสำาคญกบการพฒนาขดความสามารถของ SMEs ของไทยเพอรกตลาดอาเซยน โดยมองวาเรองนควรเปนวาระแหงชาต (national agenda) และมความทาทายหลกๆ 3 ประการ ไดแก

1.ตองเปลยน mentality block ของ SMEs ซงอาจมความกลวในสงทยงไมเคยประสบมากอนเกยวกบ การดำาเนนธรกจกบตางชาต โดยควรทำาการรณรงคระดบประเทศใหผประกอบการทราบวา AEC คออะไร ตองเตรยมตวอยางไร

2.ญปนมหนวยงาน JETRO ใหขอมล มธนาคารสนเชอ และมการทำางานเปนเครอขายระหวาง SME กบ LE ไทยม ‘สามทหารเสอ’ เชนเดยวกน แตตางคนตางทำา และตอบสนองชาเกนไป จงเปนความทาทายของทงรฐและเอกชน

3.ตองสรางผประกอบการรายใหมทเปน ‘smart SME’ สามารถใช e-commerce อยางเตมศกยภาพ ขณะเดยวกนกระบวนการในการจดทะเบยน การใหสนเชอ กตองปรบตวใหเออตอการสราง SMEs ใหมๆ ดวย

ฟง ดร.สมคด แลว เหน ‘ฟาสทองผองอำาไพ’ อยรางๆ

กลวอยางเดยว...กลวคนบางกลมมอไมพายแตเอาเทารานำา!!

ดร.สชาต อดมโสภกจ

เจาของสำ�นกง�นคณะกรรมก�รนโยบ�ยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต

บรรณาธการผพมพโฆษณาดร.สช�ต อดมโสภกจ / ดร.ศรฉตร� ไชยวงควล�น

ทปรกษาดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน / ดร.ญ�ด� มกด�พทกษ / รศ.ดร.ศกรนทร ภมรตน / รศ.ดร.ช�ตร ศรไพพรรณ

บรรณาธการบรหารดร.สช�ต อดมโสภกจ / ดร.ศรฉตร� ไชยวงควล�น

กองบรรณาธการอ�ศร จระวทย�บญ / นนทวฒน มะกรดอนทร

บรรณาธการตนฉบบวรพงษ สนทรฉตร�วฒน

ศลปกรรมณขวญ ศรอรโณทย / กรตรพร ทบทว

สำ�นกง�นคณะกรรมก�รนโยบ�ยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ตเลขท 319 อ�ค�รจตรสจ�มจร ชน 14ถนนพญ�ไท แขวงปทมวน เขตปทมวนกรงเทพฯ 10330โทรศพท 0 2160 5432 ตอ 308 อเมล horizon@sti.or.thhttp://www.sti.or.th/horizonhttp://www.facebook.com/stihorizon

17 CONTENTS

ดำาเนนการผลตโดยบรษท เปนไท พบลชชง จำ�กดโทรศพท 0 2736 9918โทรส�ร 0 2736 8891อเมล waymagazine@yahoo.comเวบไซต waymagazine.org

Gen nextพ�ไปรจกเดกนกเรยนกลมหนงของโรงเรยนอบลรตนพทย�คม จงหวดขอนแกน พวกเข�สร�งสงประดษฐทส�ม�รถกล�ยเปนนวตกรรมทมมลค�ในเชงพ�ณชยได สงนนคอ ‘กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�’ มนคออะไร หน�ต�เปนอย�งไร มหลกก�รทำ�ง�นอย�งไร เบองหลงแรงบนด�ลใจใหลกข�วเหนยวอย�งพวกเข�หยบจบคว�มรท�งวทย�ศ�สตรม�สร�งนวตกรรมไดนนคออะไร เชญตดต�ม

14 Special Issue วง STOMP ยอม�จ�ก Step Of Military Percussion พวกเข�คอนกเรยนแหงโรงเรยนดรย�งคทห�รบก กรมดรย�งคทห�รบก ทตระเวนไปสร�งคว�มสขใหประช�ชนทวประเทศดวยเสยงดนตร เร�จะไปพดคยกบพวกเข�ถงภ�รกจสร�งรอยยมทเปน กระแสทไดรบก�รตอบรบอย�งด

VisionHorizon ฉบบนไดรบเกยรตจ�ก ดร.พเชฐ ดงรงคเวโรจน รฐมนตรว�ก�รกระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย ในก�รนำ�เสนอวสยทศนของก�รปฏรปวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมของประเทศไทยเพอเปล ยนผ �นประเทศไทยส คว�ม “มนคง มงคง ยงยน”

12

34

04 News review 06 Special Report 12 Gen next 14 Special Issue 18 Vision 24 Features 34 Smart life 36 Social & Technology 38 Statistic Features 40 Interview 50 Global warming

ร�ยง�นจ�ก USDA (United States Department of Agriculture) โดยหนวย Foreign Agricultural Service Global Information Network ระบไวว�เบลเยยมไดกลบม�ใช Pellet ในก�รผลตไฟฟ�อกครงในเดอนสงห�คม 2014 หลงจ�กไดถกระงบไปในเดอนมน�คม 2014 เนองจ�กขดกบขอกฎหม�ย Flemish (Flemish Law) ในก�รจดแบงประเภท pellet ทจะไดประก�ศนยบตรเขยว (Green Certificate*)

ในก�รจดแบงประเภทเปนพลงง�นหมนเวยน โดยในขอกฎหม�ย Flemish ทกำ�หนดม�ใหมนนระบไวว� Green Certificate นจะไมส�ม�รถออกรบรองใหกบ pellet ในภ�คอตส�หกรรมหรอโรงง�นทส�ม�รถนำ� ชวมวลไปใชเพอผลตผลตภณฑประเภทอนๆ เชน กระด�ษ แผนไมอด หรอยงส�ม�รถใชเปนสวนผสมของก�รผลตเครองใชประเภทอนๆ ได โดยเหตของก�รระงบก�รใช pellet นนเกดจ�กขอโตเถยงและรองเรยนว�ชวมวล ในเบลเยยมทถกนำ�ไปผลต pellet นนเกดจ�กก�รกน ตวเองของผลตภณฑทส�ม�รถนำ�ไปใชประโยชนอนๆ ไดอก สงผลใหก�รผลตไฟฟ�โดยใช pellet ในเบลเยยมนบแตเดอนสงห�คม 2014 จะตองผ�นพระร�ชกฤษฎก� ใหมทกำ�หนดว�ชวมวลทใชจะตองผ�นก�รพสจนภ�ยใต ขอบงคบใหมข�งตนเพอควบคมก�รใชและก�รผลต pellet ภ�ยในประเทศ

ยอนถงเรองร�วนกลบไปในชวงเดอนมน�คม 2014 ทผ�นม� Flemish Regulator of the Electricity and Gas Market โดยรฐบ�ลเบลเยยมไดประก�ศว�จะไมออกใบรบรอง Green Certificate ใหกบ pellet ทผลตม� จ�กวตถดบทยงส�ม�รถใชเพอวตถประสงคอนๆ ในภ�คอตส�หกรรมภ�ยในประเทศได โดยเบองตนว�งเงอนไขก�รควบคมนเพยงแค pellet ทผลตภ�ยในประเทศเท�นน ก�รประก�ศในชวงแรกไมไดสงผลกระทบตอภ�คก�รผลตไฟฟ�ของประเทศม�กนก เนองจ�ก pellet ทใชผลตไฟฟ�สวนใหญจะถกนำ�เข�ม�จ�กอเมรก�เหนอ

การใช Pellet เปนวตถดบในการผลตไฟฟาของเบลเยยม

ทมา: จากบทความ Belgian power sector resumes firing of wood pellets โดย Erin Voegele (Biomass Magazine, 2014)

รปจาก: luxurywood.co.uk

แตตอม�รฐบ�ลเบลเยยมไดประก�ศครอบคลมถง pellet ทนำ�เข�เชนกน และสงผลยอนหลงไปถงก�รเรยกคน Green Certificate ทออกยอนหลงไปนบแตเดอนมกร�คม จงทำ�ใหระบบก�รใช pellet ในโรงไฟฟ�เกดหยดชะงกเพอรอใหสม�พนธอตส�หกรรมไมไดพสจนถงประโยชนของก�รใชวตถดบกอน ในปจจบน เบลเยยมใช pellet ในอตส�หกรรมก�รผลตของประเทศประม�ณ 900,000 ตนตอป

*Green Certificate คอ ใบรบรองวสดเชอเพลงทม�จ�กพลงง�นทดแทน ถอเปนก�รดำ�เนนก�รเผ�ไหมเชอเพลงจ�กพลงง�นทดแทน ในอเมรก�จะใชคำ�ว� Renewable Energy Certificates (RECs)

: 4

N E W Sศรฉตรา ไชยวงควลาน

: 4

หลงจ�กทไดศกษ�ขอมลต�งๆ ม�ม�กกว� 6 ป นกวทย�ศ�สตรของ NASA กพบหลกฐ�นทเชอไดว� ด�วองค�รในสมยโบร�ณเคยมมห�สมทรทอดย�วในชวงตอนเหนอของด�วเคร�ะห โดยอ�จจะมขน�ดใหญพอๆ กบมห�สมทรอ�รคตกของโลก ถ�ขอสนนษฐ�นนเปนคว�มจรงกจะทำ�ใหนกวทย�ศ�สตรมหลกฐ�นทพสจนไดว�มคว�มเปนไปไดทด�วองค�รจะเคยมสงแวดลอมทเหม�ะสมตอก�รอยอ�ศยของสงมชวตม�กอน

Michael Mumma หวหน�โครงก�รวจย แหง Goddard Centre for Astrobiology ของ NASA กล�วว� “รองรอยของมห�สมทรท�งตอนเหนอของด�วองค�รนนเปนทถกเถยงกนม�น�นม�กกว�สบป แตตอนนเปนครงแรกทเร�มหลกฐ�นทพสจนไดว�ขอมลทเกบรวบรวมม�เปนระยะเวล�น�นนนยนยนถงรองรอยของมห�สมทรทเคยมอยจรง”

อย�งไรกด ผเชยวช�ญท�นอนๆ กยงไมเชอสนทใจ ในหลกฐ�นทไดม�กนก โดย Ashwin Vasavada นกวทย�ศ�สตรประจำ�โครงก�รย�นสำ�รวจด�วองค�ร Curiosity Rover แหง Jet Propulsion Laboratory ในเมอง Pasadena, California เหนว�หลกฐ�นของก�รมมห�สมทรนนยงเปนเพยง ‘ขอสนนษฐ�น’ เท�นน

Mumma และ Geronimo Villanueva สอง นกวทย�ศ�สตรแหง NASA ไดตรวจสอบพบส�รประกอบทคล�ยคลงกบนำ�ในชนบรรย�ก�ศของด�วองค�ร ซงส�รประกอบนส�ม�รถพบไดในโลกของเร�เชนเดยวกน ลกษณะของสส�รคล�ยนำ � นอ�จเปนตวบง ชไ ด ว� ด�วองค�รเคยมนำ�จรง แตอ�จเหอดแหงห�ยไปเนองจ�ก ก�รเปลยนแปลงของดวงด�ว

นกวทย�ศ�สตรประเมนไวว�มห�สมทรตรงสวนเหนอนอ�จจะปกคลมพนทม�กกว� 19 เปอรเซนตของพนทด�วองค�ร เมอเปรยบเทยบกนแลวมห�สมทรอ�รคตกปกคลมพนท 17 เปอรเซนตของโลกเท�นน

นกวทย�ศ�สตรท�นอนๆ เชน Paul Mahaffy หวหน�ของหองวจยด�นอวก�ศ แหง Goddard Space Flight Centre ยงไดกล�วเพมเตมตอก�รคนพบนว� “ยงมหลกฐ�นของก�รเคยมอยของนำ�ม�กเท�ไหร กยงเพมโอก�สตอคว�มเปนไปไดทเร�จะพบก�รคงอยของสงมชวตม�กอนหน�นเชนกน”

R E V I E Wครงหนงมมหาสมทรบนดาวองคาร

ทมา: เรยบเรยงและแปลจากบทความ “Mars once had a sea larger than the Arctic ocean”, โดย Marc Kaufman, Sydney Moring Herald, March 2015

เมอเดอนกมภ�พนธ 2015 ทผ�นม� ทมนก-วทย�ศ�สตรททำ�ง�นในทมขบเคลอนหองทดลองเคลอนท Curiousity ไดจดก�รประชมห�รอถงคว�มเปนไปไดในก�รมมห�สมทรม�กอน และลกษณะสภ�พอ�ก�ศบนด�วองค�ร โดยสวนใหญเหนดวยกบก�รมอยของซ�กหลมบอคล�ยทะเลส�บอยบรเวณ Gale Crater และทอนๆ ของด�วองค�ร แตยงไมชดเจนว�มม�ไดอย�งไร เพร�ะระบบสภ�พอ�ก�ศบนด�วองค�รนนรนแรงม�ก สำ�หรบนำ�ทอยในบรเวณนนม�น�นกว�หล�ยล�นปในพนททสภ�พภมอ�ก�ศรอนและเยนจดม�กเชนนนจะระเหยหรอแขงตวไดไว นำ�จะเหอดแหงห�ยไปอย�งรวดเรว ยกเวนเสยแตว�มแหลงใหคว�มชนภ�ยในพนท และถงแม โปรแกรมจำ�ลองจะยงไมส�ม�รถเข�ใจว�สภ�พอ�ก�ศบนด�วองค�รเคยเปนอย�งไรจงทำ�ใหอ�ก�ศอบอนเพยงพอไมใหนำ�แขงตว หรอระเหยไปไดหมดนน ขอสนนษฐ�นหนงคอก�ซเรอนกระจกททำ�ใหสภ�พอ�ก�ศบนพนผวด�วองค�รเหม�ะสมตอก�รมนำ�ม�กอน แตจ�กก�รสำ�รวจสภ�พบรรย�ก�ศของด�วองค�รล�สดกยงไมพบ ก�ซเรอนกระจกดงทสนนษฐ�นไว

James Head อ�จ�รยประจำ�ภ�ควช�ธรณวทย�แหง Brown University เหนดวยถงคว�มเปนไปไดของก�รมอยของนำ�จำ�นวนหนงบนด�วองค�รในยคโบร�ณ แตเข�กยงมขอสงสยเมอไดจำ�ลองสภ�พอ�ก�ศบนด�วองค�รทส�ม�รถเออตอก�รมนำ�คงอยนนทำ�ไดย�กม�ก เพร�ะพนผว บนด�วองค�รนนมอณหภมทสงจนนำ�อ�จจะไมส�ม�รถคงสภ�พเปนของเหลวบนพนผวดวงด�วได และขอขดแยงอกประก�รคอเมอแปรยบเทยบสภ�พภมประเทศและภมอ�ก�ศของก�รมนำ�บนโลกนนคอลกษณะของช�ยห�ด แตภ�พถ�ยจ�ก Viking landers ทสงม�ยงไมยนยนลกษณะภมประเทศเชนนนบนด�วองค�ร

ถงจะยงมขอสงสยต�งๆ ม�กม�ย นกวจยท�นอนๆ กยงพย�ย�มห�หลกฐ�นของมห�สมทรท�งตอนเหนอของด�วองค�รในสมยโบร�ณ และขอมลใหมๆ ทไดรบก ‘สนบสนนใหคนห�ม�กขน’

5 : 5 :

spEcial rEportสรศกด ปาเฮรองผอำานวยการสำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาแพร เขต 2

ภควนตภาพศกษา: กระบวนทศนการเรยนร ในศตวรรษท 21Ubiquitous Education: Learning Paradigm in the 21st Century

ทม�ภ

�พ: fr

eepik.com

: 6

คำ�ว�กระบวนทศน (Paradigm) เปนก�รใหนย�ม

คว�มหม�ยทบอกถงชดแนวคว�มคดหรอมโนทศน

(Concept) ค�นยม (Values) คว�มเข�ใจรบร

(Perception) และก�รปฏบต (Practice) ทมรวมกน

ของบคคล ชมชน กอใหเกดเปนแบบแผนของทศนะ

หรอคว�มคดเฉพ�ะอย�งแบบหนงเกยวกบคว�มจรง

(Reality) ซงเปนฐ�นของวถเพอก�รจดก�รตนเองของ

คนหรอชมชนนนๆ1 ดงนนห�กกล�วถงกรอบแนวคด

ของกระบวนทศนด�นก�รจดก�รศกษ�หรอก�รเรยน

ก�รสอน จงเปนแนวคว�มคดในก�รกำ�หนดเปน

มโนทศน ค�นยม ก�รรบรและก�รปฏบตรวมกนในก�ร

จดก�รศกษ�เรยนรของบคคลหรอชมชนนนๆ ทมก�ร

ยอมรบรวมกน และถกกำ�หนดใหเปนวถหรอแนวปฏบต

เดยวกนในสงคมโดยรวม

กระบวนทศนใหมของก�รจดก�รศกษ�ใน

ศตวรรษท 21 นไดมก�รกล�วถงประเดนทเกยวกบ

ก�รสอนและก�รเรยนรในหองเรยนทกำ�ลงมก�ร

เปลยนแปลงไปอย�งรวดเรว จ�กโรงเรยนทมหองเรยน

หรอก�รสอนแบบดงเดม เปลยนเปนแบบใหมทม

พลวตร (Dynamic) ม�กขน มปฏสมพนธม�กขน

และมก�รเรยนรทมก�รใชเทคโนโลยม�กขน เดกในวย

ปจจบนจะตองมศกยภ�พในเชงแขงขนทสงในตล�ด

โลก เมอเข�เหล�นนโตขนเปนผใหญในอน�คต ทำ�ให

เกดแนวโนมใหมๆ เกยวกบก�รสอนและก�รเรยนร

ขนม� นอกจ�กนนก�รแพรกระจ�ยอย�งรวดเรวของ

เทคโนโลยส�รสนเทศ ไดสร�งคว�มเปนไปไดทจะกอ

ใหเกดบ�งสงขนม�อย�งทไมค�ดหวงกนไดเหมอน

เชนในอดต2

กล�วกนว�ก�รเปลยนแปลงท�งกระบวนทศน

ใหมของก�รศกษ�เรยนรศตวรรษท 21 น ปจจยสำ�คญ

ทสงผลตอก�รเปลยนแปลงคอเทคโนโลยส�รสนเทศ

และก�รสอส�รหรอ ไอซท (ICT) นนเอง ดงท จง (Jung,

2014) แหงมห�วทย�ลยโชซน (Chosun University)

ประเทศเก�หลใตไดกล�วว� อทธพลของเทคโนโลย

ส�รสนเทศและก�รสอส�รทปรบเปลยนไปอย�ง

รวดเรว ทเหนไดเดนชดคอก�รปรบใชและพฒน�ด�นสอ

ดจตอลเพอก�รเรยนรทเพมปรม�ณคว�มตองก�รใน

ก�รนำ�ไปใชประโยชนในปรม�ณเพมม�กขน เพอสนอง

ตอก�รเรยนรทงในระบบเดม หรอก�รพฒน�ระบบ

ก�รเรยนก�รสอนแบบใหมขนม� โดยเฉพ�ะอย�งยง

ก�รจดก�รเรยนรตลอดชพ (Lifelong Learning)

ทมคว�มจำ�เปนและคว�มตองก�รตอเนองในสงคมแหง

ฐ�นท�งปญญ�และส�รสนเทศทมอยม�กม�ยมห�ศ�ล

ในปจจบน3

ภควนตภาพศกษา: มโนทศนใหมของการเปลยนแปลงการเรยนร

ภ�ยใตก�รเปลยนแปลงของสงคมในปจจบน

ก�รจดก�รศกษ�ภควนตภ�พไดเปนกระแสสำ�คญของ

ก�รเปลยนแปลงท�งก�รเรยนรของมนษยยคใหมใน

ศตวรรษท 21 จ�กอทธพลของเทคโนโลยส�รสนเทศ

และก�รสอส�รทส�ม�รถเชอมโยงและเข�ถงกนได

ทวทกหนแหง โดยเฉพ�ะอย�งยงเทคโนโลยเครอข�ย

คอมพวเตอร (Computer Networks) ในโลกยคดจตอล

(Digital Age) ในปจจบนน เปนสงคมแหงก�รเรยนร

ทส�ม�รถเกดขนไดทวทกหนทกแหง (Ubiquitous)

มไดจำ�กดเฉพ�ะในหองเรยนหรอในโรงเรยนเท�นน

7 :

ซงเกยวกบประเดนดงกล�วน บทเทอร และเลก�ซ4

(Bitter and Legacy, 2009) ไดกล�วว� ก�รเรยนร

ในยคยบควตสคอมพวเตอร (The Ubiquitous

Computing Era) นน คว�มส�ม�รถในก�รสอส�ร

ก�รเคลอนย�ย และก�รสงถ�ยขอมลรวมทงก�ร

เชอมโยงขอมลส�รสนเทศต�งๆ จะส�ม�รถกระทำ�

ไดในทกสถ�นท ทกเวล� (Anywhere Anytime)

ซงเปนปร�กฏก�รณทเกดขนไดจ�กอทธพลของ

คอมพวเตอรทมสมรรถนะและขดคว�มส�ม�รถ

ทสงของโลกเทคโนโลยยคปจจบน

Ubiquitous อ�นว� ‘ยบ-ควตส’ เปนภ�ษ�

ละตนทต�มร�กศพทแปลว� อยในทกหนทกแหง หรอ

มอยทกหนแหง ซงสภ�พแวดลอมทเกดขนน เปนก�ร

สอส�รททกเวล�ทำ�ใหเกดสภ�พแวดลอมใหม

ในก�รสอส�ร และเปนแนวท�งใหมของสงคม

ส�รสนเทศซงเร�เรยกว� Ubiquitous Technology

หรอสงคมแหงยบควตส (Ubiquitous Society)

สำ�หรบศพทบญญตของ Ubiquitous Education หรอ

Ubiquitous Learning ทเรยกชอว� ภควนตภาพศกษา

เปนศพทใหมทถกบญญตขนม�ใชโดย ศ�สตร�จ�รย

ดร.ชยยงค พรหมวงศ5 (2555) ศ�สตร�จ�รยด�น

เทคโนโลยก�รศกษ�และน�ยกสม�คมเทคโนโลยก�ร

ศกษ�แหงประเทศไทยทกล�วไวว� ‘ภควนต’ แปลว�

มภ�ค หรอมสวนยอย ม�จ�กคำ�ว� ภค แปลว� ภ�ค สวน

สำ�หรบ วนต แปลว� ม เมอรวมกนแลวแปลว�

มภ�ค ซงในโลกแหงวตถด�นวทย�ศ�สตรและ

เทคโนโลย คำ�ว� ภควนต ตรงกบคำ�ว� Broadcast

หรอ Ubiquitous ( Existing Everywhere ) หม�ยถง

ก�รแพรกระจ�ยและก�รทำ�ใหปร�กฏอยทวทกหน

แหง ส�ม�รถทจะรบฟง รบชม และรบรไดทกเวล�

เรยกรวมว� ภควนตภาพ ซงสรปแลวศ�สตรทว�ดวย

ก�รแพรกระจ�ยคว�มร ขอมลข�วส�รหรอสภ�วะ

ต�งๆ เรยกว� ภควนตวทย� ตรงกบคำ�ในภ�ษ�

องกฤษว� Ubiquitology เมอนำ�คำ�ว�ภควนตภ�พ

ไปใชจะอย ในรปของคำ�ขย�ยเชน หองเรยน

ภควนตภ�พ (U-Classroom) โรงเรยนภควนตภ�พ

(U-School) ชมชนภควนตภ�พ (U-Community)

หรอก�รเรยนภควนตภ�พ (U-Learning) เปนตน

ภควนตภาพกบการเรยนรแบบทกททกเวลา (Anywhere Anytime)

ก�รเรยนภควนตภ�พจะมคณลกษณะเดนคอ

ส�ม�รถเรยนรไดทกททกเวล� (Anywhere Anytime)

ซงจ�กก�รศกษ�วเคร�ะหส�ม�รถสรปในนย�มเชง

คณลกษณะสำ�คญของก�รเรยนภควนตภ�พหรอก�ร

ศกษ�ภควนตภ�พ (Ubiquitous Education) ไวในประเดน

สำ�คญดงน6

1. หม�ยถงก�รศกษ�เรยนรแบบทกททกเวล�หรอม

อยในทกหนทกแหง เปนกระบวนก�รในเชงบรณ�ก�ร

(Integrating) ด�นเทคโนโลยคอมพวเตอรเข�กบสภ�พ

แวดลอม วธก�รเรยนรแบบทกททกเวล�เปนก�รใชขอมล

ผ�นสอ เชน เวบไซต โทรศพทมอถอ โดยเฝ�ดก�รเรยนร

บนทก แปลผลผ�นกจกรรมต�งๆ ของผเรยนไดตลอด

เวล� เปนรปแบบของก�รเรยนรดวยตนเองแบบปรบตว

(Adaptive Learning) และมก�รประเมนผลก�รเรยนร

ต�มสภ�พจรงทงแบบประส�นเวล�และต�งเวล� (Online

และ Offline)

2. หม�ยถงก�รเรยนรแบบทกททกเวล� โดยมลกษณะ

สำ�คญดงนคอ

2.1 ตองส�ม�รถพกพ�คอมพวเตอรนนๆ ไปได

โดยสะดวกตลอดเวล� (Portability)

2.2 ตองส�ม�รถแลกเปลยนขอมลและรวมมอ

กบผอนในสงคมไดอย�งตวตอตว (Social Interactivity)

2.3 ตองส�ม�รถเกบขอมลไดอย�งเปนหนงเดยว

ในสถ�นททสภ�พแวดลอมและเวล�ทเปนปจจบนทนท

ทงขอมลทเปนขอเทจจรงและก�รจำ�ลอง (Context

Sensitivity)

2.4 ตองส�ม�รถเชอมตออปกรณแบบพกพ�

(Handheld) ไปยงอปกรณเกบขอมลหลกหรออปกรณตอ

พวงแบบพกพ�อนๆ รวมทงระบบเชอมตอแบบส�มญท

ส�ม�รถสร�งเครอข�ยในก�รเชอมตอและแบงปนเปน

สภ�พแวดลอมท�งก�รเรยนรได (Connectivity)

2.5 ตองเปนสวนตวและส�ม�รถสร�งฐ�นก�ร

ชวยเหลอต�มแบบก�รเรยนร แนวท�งก�รสบเส�ะของแตละ

บคคลไดด (Individually) ตองมลกษณะก�รเรยนรดวย

ตนเอง (Self Direct Learning) และมก�รประเมนผลดวย

ตนเอง (Self Assessment)

: 8

3. เปนระบบก�รเรยนรแบบทกททกเวล�ซงเปนก�ร

เรยนแบบรวมมอดวยสภ�พแวดลอมแบบทกททกเวล�

(CLUE: Collaborative Learning Support System

with an Ubiquitous Environment) ซงเปนวธก�รสอนท

ผเรยนและผสอนหรอผเชยวช�ญตองมปฏสมพนธดวย

กนเอง เปนก�รเรยนรแบบนำ�ตนเอง เกดปฏสมพนธ

ท�งก�รเรยนทงแบบประส�นเวล� และไมประส�น

เวล� รวมทงก�รประเมนผลดวยเชนกน

4. เปนระบบก�รเรยนทมลกษณะทเกยวของกบระบบ

เครอข�ยคอมพวเตอรทกประเภท ทงประเภทโทรศพท-

มอถอ เครองมอสอส�รทส�ม�รถใชเชอมตอกนแบบ

ไรพรมแดน เชน ก�รใชคอมพวเตอรสวนบคคลเปน

ฐ�น (PC-Based) อปกรณตอพวงแบบพกพ�เปนฐ�น

(PDAs-Based) ก�รใชโทรศพทมอถอเปนฐ�น (Mobile

Phones-Based) เปนกระบวนก�รจดก�รเรยนรทมก�ร

แลกเปลยนเรยนรระหว�งผเรยน

5. เปนก�รจดก�รศกษ�แบบทกททกเวล� โดยมก�รใช

อปกรณตอพวงแบบพกพ� (PDAs) เชอมตอกบระบบ

เครอข�ยคอมพวเตอร เกดก�รเรยนรทงแบบประส�น

เวล�และไมประส�นเวล� โดยเรยนรแบบรวมมอต�ม

เนอห�ในหลกสตร และตองมก�รประเมนทงระหว�ง

เรยนและหลงเรยน

6. เปนก�รจดสภ�พก�รณท�งก�รเรยนรแบบทกท

ทกเวล� โดยมลกษณะสำ�คญดงน ไดแก

6.1 ตองเปนระบบเครอข�ยคอมพวเตอรแบบ

มลตมเดย (Multimedia Network) ซงเปนระบบก�รเรยน

แบบออนไลนทเชอมตอกบเครองมอสอก�รเรยนของ

ผอน

6.2 ตองเปนก�รเรยนรแบบรวมมอและเปนก�ร

เรยนรแบบนำ�ตนเอง (Collaborative Learning and

Self Direct Learning)

6.3 ตองมก�รประเมนต�มสภ�พจรงโดยผเรยน

เองเปนหลก ซงผสอนส�ม�รถสงเกตด�นอนๆ ไดต�ม

ระบบทจดไวให

7. เปนก�รจดสภ�พก�รเรยนรและสอส�รแบบ

ไรพรมแดน (Borderless) ในลกษณะตอไปน

7.1 ตองเปนระบบเครอข�ยคอมพวเตอร

ทกประเภท เชน โทรศพทมอถอ เครองมอสอส�รท

เชอมตอกนอย�งไรพรมแดน

7.2 เปนลกษณะก�รเรยนก�รสอนแบบเสมอน

จรง (Virtual Instruction)

7.3 เปนก�รเรยนแบบรวมมอเปนกลม

7.4 เปนก�รประเมนต�มสภ�พจรงโดยยด

ผเรยนเปนหลก

8. เปนก�รเรยนแบบทกททกเวล�ทถกพฒน�ขนม�

ใชง�นไดถกตอง ในสถ�นทและเวล�เปนพนฐ�น

สนองคว�มค�ดหวงของผเรยนอย�งถกตอง ซงม

องคประกอบดงน

8.1 ผเรยนส�ม�รถเลอกก�รเรยนรทเหม�ะสม

ไดดวยตนเอง

8.2 ผเรยนส�ม�รถเรยนไดตลอดเวล�ทตองก�ร

8.3 เปนก�รจดก�รศกษ�ทบรก�รครบวงจรให

กบผเรยน

8.4 ผเรยนส�ม�รถใชประโยชนด�นก�รเรยนได

ทงวธก�รใหมและดงเดม

8.5 ผเรยนไดรบและเข�ใจไดทงคว�มรทเปน

ส�กลและทควรรในสวนทเกยวของ

9. เปนก�รเรยนทไดใชประโยชนจ�กก�รใชเครองมอ

ส�รสนเทศททรงประสทธภ�พอย�งผสมผส�น

กลมกลน ไดรบขอมลข�วส�รทถกตอง ถกท ถกเวล�

และถกวธ จงหม�ยถงก�รเรยนรทกท ทกเวล� และ

ดวยวธใดๆ ทส�ม�รถจดก�รคว�มรวมมออย�งไมเปน

ท�งก�รของเทคโนโลย โดยใชวธก�รเรยนแบบอเลรนนง

(e-Learning) รวมกบกบวธเรยนแบบเอมเลรนนง

(m-Learning)

สรปไดว� ก�รจดสภ�พแวดลอมท�งก�รเรยน

ภควนตภ�พ จงหม�ยถงก�รจดใหผเรยนส�ม�รถ

เรยนรไดแบบใกลชดระดบฝงตวอยกบกระบวนก�ร

เรยนก�รสอนทถกตองสมบรณตลอดเวล� ณ ทกท

ทกเวล�ทตนเองตองก�ร และมก�รประเมนผลต�ม

9 :

สภ�พจรงดวยตวผเรยนเอง รวมกบก�รประเมนดวย

ผทมสวนเกยวของในก�รจดระบบก�รเรยนก�รสอน

แบบน โดยประเมนในทกๆ มตดวยวธก�รทเปน

แนวท�งเดยวกน และสะดวกสบ�ยต�มคว�มตองก�ร

ของก�รเรยนสมยใหม

การจดสภาพแวดลอมทางการเรยนภควนตภาพ

ในก�รจดก�รเรยนก�รสอน หรอก�รศกษ�

ภควนตภ�พ จำ�เปนตองมก�รจดสภ�พแวดลอม

ท�งก�รเรยน (Ubiquitous Learning Environment:

ULE) ใหมคว�มเหม�ะสมกบบรบทท�งก�รเรยน

ของแตละแหง ดงท โจนส และ โจ7 (Jones and Jo,

2004) อ�จ�รยจ�กมห�วทย�ลยกรฟฟธ (Griffith

University) ประเทศออสเตรเลยททำ�ก�รศกษ�

วจยในประเดนดงกล�วและสรปไดว� ก�รศกษ�

ภควนตภ�พหรอ U-Learning มศกยภ�พในก�ร

ปฏวตก�รศกษ� ส�ม�รถลดขอจำ�กดท�งก�ยภ�พ

ของผเรยนแบบดงเดม โดยบรณ�ก�รก�รเรยนเข�

กบคอมพวเตอรทมอยทกหนทกแหง โดยอ�ศย

เทคโนโลยนำ�เสนอเนอห�ใหกบผ เรยน เพอให

ส�ม�รถเรยนรไดต�มรปแบบท�งก�รเรยนของผเรยน

แตละคนในก�รศกษ�ดงกล�ว ทงนในก�รศกษ�

ดงกล�วไดมก�รพฒน�รปแบบของสภ�พแวดลอม

ท�งก�รเรยน (ULE) เพอใชในก�รเรยนก�รสอนโดย

ก�รใชพนฐ�นท�งทฤษฎก�รเรยนรแบบคอนสตรค-

ตวสต (Constructivism) โดยมองคประกอบสำ�คญ

ท�งก�รเรยนดงน

1. ไมโครโพรเซสเซอร (Microprocessors) กบ

หนวยคว�มจำ�ทถกฝงอยในอปกรณทกเครอง ขอมลใน

ไมโครโพรเซสเซอรแตละเครองจะมในเครองของตนเอง

โดยมเซนเซอร (Sensors) ในก�รตรวจสอบสถ�นะของ

ผเรยนแลวสงเนอห�ไปยงผเรยนคนอนผ�นอปกรณ

พกพ� (PDAs)

2. ULE Server Module เปนเครองแมข�ย

สำ�หรบระบบบรห�รจดก�รก�รเรยนก�รสอน จดเกบ

ทรพย�กรและสอก�รศกษ� หนวยก�รเรยน ส�ม�รถ

ชวยเสรมสร�งคว�มเข�ใจใหกบผเรยน ชวยเหลอผเรยน

วเคร�ะหและตอบคำ�ถ�มผ�นอปกรณแบบพกพ�ของ

ผเรยนแตละคน

3. เทคโนโลยเครอข�ยแบบไรส�ย (Wireless

Technology) เชน บลทธ (Bluetooth) หรอ ว�ยฟ�ย

(Wi-Fi) ซงเปนเทคโนโลยท เหม�ะสมสำ�หรบก�ร

รบสงขอมล

4. ระบบเซนเซอร (Sensors) จะทำ�หน�ทในก�ร

ตรวจสอบคว�มเคลอนไหว สภ�พแวดลอมต�มบรบท

ของผเรยนเพอก�รรบรสถ�นะของผเรยนและเพอนใน

กลมผเรยนเอง

ก�รจดสภ�พแวดลอมท�งก�รเรยนภควนต-

ภ�พ หรอ ULE ทกล�วในเบองตนส�ม�รถแสดงให

เหนจ�กภ�พตอไปน

ภ�พ

ท 1.

ก�ร

จดสภ

�พแว

ดลอม

ท�งก

�รเร

ยนภค

วนตภ

�พ (

ULE

)

ทม�:

http

://w

ww

.aci

lite.

org.

au/c

onfe

renc

e/pe

rth04

/poc

/jone

s.gi

f

: 10

บทสรป: ภควนตภาพกบการปฏรปการศกษาของไทย

กระแสก�รเปลยนแปลงก�รจดก�รศกษ�ภ�ยใตสงคมแหงโลก�ภวตนในขณะนนน อ�จกล�วไดว�

กระบวนทศนของก�รจดก�รเรยนก�รสอนทเรยกว� ภควนตภ�พศกษ� (Ubiquitous Education) เปนรปแบบใหม

หรอกระบวนทศนใหมของนวตกรรมก�รศกษ�ของสงคมแหงโลกยคดจตอลในปจจบน สภ�พก�รณของก�รจดก�ร

เรยนรทส�ม�รจดกระทำ�ไดในทวทกหนแหง และทกเวล�ทเรยกว� Anywhere Anytime เปนปร�กฏก�รณทถกจด

กระทำ�ขนในก�รจดก�รเรยนก�รสอนในสภ�พแวดลอมหรอบรบททแตกต�งกนออกไปในแตละแหง ซงถกขบเคลอน

และดำ�เนนก�รโดยเกดจ�กอทธพลของเทคโนโลยคอมพวเตอรและระบบเครอข�ยทกว�งไกลทมอยทวไปในทกหน

ทกแหงทวทกมมโลกทรจกกนดว�เปนยคแหงโลกเครอข�ยใยแมงมมหรอ World Wide Web: WWW

กระบวนทศนของก�รจดก�รศกษ�ของไทยกเชนเดยวกนทจะตองมก�รปรบและพฒน�ใหก�วทนกบคว�ม

เปลยนแปลงของสงคมเทคโนโลยส�รสนเทศดงกล�ว โดยเฉพ�ะอย�งยงก�รปรบเปลยนกระบวนทศนท�งก�รศกษ�

ในยคปฏรปก�รศกษ� (Educational Reform) ปจจบนนน ตองอ�ศยพลงคว�มพรอมท�งสงคมในหล�กหล�ย

ปจจยในก�รขบเคลอนกระบวนทศนดงกล�ว มก�รศกษ�วจย ออกแบบและพฒน�ระบบหลกสตรก�รเรยนก�ร

สอนใหบงเกดประสทธภ�พสงสดทจะสร�งใหสงคมทกภ�คสวนไดตระหนกและปรบตวใหเข�กบกระบวนก�ร

จดก�รศกษ�ยคปฏรปยคใหมนไดอย�งเหม�ะสม ก�วทนกระแสสงคมทปรบเปลยนไป โดยเฉพ�ะอย�งยงก�ร

จดก�รศกษ�และก�รเรยนก�รสอนทส�ม�รถจดกระทำ�ไดในทวทกหนแหง และทกเวล�ทผเรยนตองก�รเรยนรซง

เรยกว� u-Learning หรอ ก�รศกษ�ภควนตภ�พ นนนบไดว�เปนกระบวนทศนก�รเปลยนแปลงครงสำ�คญทตอง

เตรยมใหพรอมทจะเข�สระบบหรอใชรปแบบก�รเรยนก�รสอนดงกล�วนใหไดอย�งมประสทธภ�พ ซงปร�กฏ

แนวคดทชดเจนในกฎหม�ยก�รศกษ�คอพระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พทธศกร�ช 2542 เกยวกบแนวท�งก�ร

จดก�รศกษ� ม�ตร� 24(5) และ(6) ว�สถ�นศกษ�และหนวยง�นทเกยวของตองดำ�เนนก�รโดยสงเสรมสนบสนนให

ผสอนจดบรรย�ก�ศ สภ�พแวดลอม สอก�รเรยน และอำ�นวยคว�มสะดวกเพอใหผเรยนเกดก�รเรยนรและจดก�ร

เรยนรใหเกดขนไดทกเวล� ทกสถ�นท8

1 ชนต� รกษพลเมอง. (2557). กระบวนทศนพฒนศกษ�. กรงเทพฯ : วญญชน.

2 วโรจน ส�รรตนะ. (2556). กระบวนทศนใหมท�งก�รศกษ�: กรณทศนะตอก�รศกษ�ศตวรรษท 21. กรงเทพฯ:

ทพยวสทธ.

3 Jung , H.J. (2014). Ubiquitous Learning: Determenants Impacting Learners’ Satisfaction and Performance with Smartphones. Language Learning & Technology. Volume 18, Number 3 (October 2014)

pp. 97-119.

4 Bitter, G.G. and Legacy, J.M. (2009). Using Technology in the Classroom. (7th.ed.) U.S.A.: Allyn and Bacon, Inc.

5 ชยยงค พรหมวงศ. (2555). “ภ�พอน�คตก�รศกษ�ไทย:

สก�รศกษ�ภควนตภ�พ”ใน คมอก�รอบรมปฏบตก�ร บรณ�ก�รใชคอมพวเตอรพกพ� (Tablet) เพอยกระดบก�รเรยนก�รสอน. กรงเทพฯ : สำ�นกเทคโนโลยเพอ ก�รสอน สพฐ.

6 ชรยพร ภม�. (2553). ก�รพฒน�รปแบบยเลรนนงโดยใช แนวคดก�รแลกเปลยนเรยนรของชมชน นกปฏบตและก�รเรยนรแบบโครงก�รเปนฐ�นเพอสร�งนวตกรรมเทคโนโลยวสดศ�สตรสำ�หรบผประกอบก�รวส�หกจขน�ดกล�งและขน�ดยอม. วทย�นพนธปรญญ�เอก ส�ข�เทคโนโลยและสอส�รก�รศกษ� บณฑตวทย�ลย จฬ�ลงกรณมห�วทย�ลย.

7 Jones, V. and Jo , J.H. (2004). “Ubiquitous Learning Environment: An Adaptive Teaching System Using Ubiquitous Technology.” [ online ] Retrieved

September 26, 2012 from http:///www.ascilite.org.au/

conference/perth04/procs/pdf/jones.pdf.

8 สำ�นกง�นเลข�ธก�รสภ�ก�รศกษ�. (2542). พระร�ชบญญตก�รศกษ�แหงช�ต พทธศกร�ช 2542.กรงเทพฯ : พรกหว�นกร�ฟก

11 :

กวาจะนงขาวสก

ศรสมภ�ร และนำ�ฝน กลอนโคกสง เวทประกวดเหล�น ไม ใช เวทประกวด

นวตกรรมระดบโรงเรยน แตเปนเวทแสดงง�นด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมระดบโลก ทมบรษททวโลกไปรวมประกวดและแสดงง�น

กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�เปนชดอปกรณนงข�ว ทประกอบดวย 5 สวน ไดแก

1. แผนวงจรแมเหลกไฟฟ� 2. หมอตมนำ� 3. หมอสำ�หรบนง 4. กระตบไมไผส�นชนใน และ 5. กระตบไมไผส�นชนนอกแผนวงจรแม เหลกจะเปนแหล ง เ ร มตน

พลงง�นคว�มรอนและสงผ�นพลงง�นคว�มรอนไปยงหมอตมนำ� หลงจ�กอณหภมนำ�สงจนไดทจะสงผ�นพลงง�นคว�มรอนในรปแบบของไอนำ�ไปยงหมอสำ�หรบนงและเปลยนรปเปนพลงง�นไอนำ�ยงยวดและผ�นเข�สกระตบไมไผส�นชนในซงเปนท

นคอเรองราวของเดกมธยมชนปท 5-6 แหงโรงเรยนอบลรตนพทยาคม ขอนแกน ทลกขนมาคดคนวธการนงขาวเหนยวดวยกระตบนงขาวเหนยวไฟฟา

นกเรยนกลมนคดคน พฒน� และประดษฐ กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ� ไดสำ�เรจ จนส�ม�รถไปคว� 5 ร�งวล ใน 3 ประเทศ ไดแก 1) ร�งวลพเศษเกยรตยศ Honorable Mention

Awards 2) ร�งวล Special Award จ�ก ประเทศเก�หลใต 3) ร�งวล Special Award จ�กประเทศก�ต�ร 4) ร�งวล Special Award จ�กประเทศไตหวน และ 5) ร�งวลนวตกรรมทช�ญฉล�ด TIIIA Award for

the excellent Invention จ�ก TIIIA Outstanding Diploma

นกเรยนกลมนประกอบดวย กฤษฎ� โจยส�, ประภสสร พ�นโคตร, ธญญ�เรศ ทองยศ, ณฐวฒ

: 12

GEn nEXt กองบรรณาธการ

เครองมอก�รผลต หองปฏบตก�ร จ�กทงก�รไฟฟ�ฝ�ยผลตแหงประเทศไทย มห�วทย�ลยธรรมศ�สตร จนกระทงพฒน�กระตบนงข�วเหนยวททำ�ใหข�วเหนยวนมและอรอย ควนไมโขมง ใชทรพย�กรอย�งนำ�นอยกว�ก�รนงดวยวธเดม และประหยดเวล�

จ�กก�รนำ�วทย�ศ�สตรม�ประยกตใชกบวถก�รอยก�รกน กอใหเกดกระบวนก�รเรยนร และนคอสงทพวกเข�และเธอไดเรยนร

นำ�ฝน กลอนโคกสง เล�ว� “โครงก�รนใหโอก�สเร�มประสบก�รณใหมๆ ปดเทอมเร�กไดไปทำ�ง�นรวมกบ มธ. ใน lab ทำ�ใหเร�ไดเรยนรแนวท�งก�รทำ�ง�นนอกเหนอจ�กในหองเรยน”

ประภสสร พ�นโคตร เล�ว� “ตอนแรกทบ�นกไมเข�ใจว�เร�จะทำ�ไปทำ�ไม เสยเวล� หงแบบเดมกดแลว แตพอเร�ไดร�งวลม�แลวคว�มคดของผใหญหรอคนเฒ�คนแกทบ�นกเปลยนไป”

ธญญ�เรศ ทองยศ เล�ว� “เปนประสบก�รณทเร�ไดเจออะไรหล�ยรปแบบ จ�กเดกบ�นนอกกไดมโอก�สเจอผใหญ เจอประสบก�รณทำ�ง�นในมห�วทย�ลยชอดง ก�รทำ�ง�นทม�กกว�คนอนทำ�ใหไดเจอสงท�ท�ย แลวเมอแกปญห�ได จะรสกว�เร�ไดพฒน�ตวเองม�อกขนแลว

กฤษฎ� โจยส� บอกว� “ไดเรยนรว�จ�กสงทเร�เรยนรถ�เร�ไมปฏบตกจะไมเกดผล วทย�ศ�สตรกจะอยเปนหลกก�รในหนงสอตลอดไป ไดเรยนรก�รทำ�ง�นเปนทม และมตรภ�พ ถ�อยบ�นเฉยๆ กคงไมเกดอะไร เลนเกมเสยเวล�เท�นน แตอยทนกไดม�ชวยกนทำ�ง�นและคดแกไขปญห�รวมกน โดยไมมใครโดดเดนกว�ใคร ทกคนในทมชวยกนทำ�ง�นกนหมด”

และทสำ�คญ วทย�ศ�สตรก เปนมตรกบ พวกเข�และเธอม�กขน

ธญญ�เรศ ทองยศ เล�ว� “วทย�ศ�สตร เมอกอนจะคดว�เปนแคเนอห�ท�งทฤษฎ มคว�มย�ก แตพอไดเรยนรแลว พบว�วทย�ศ�สตรเปนเรองใกลตว และก�รดำ�เนนง�นในชวตประจำ�วนทกอย�งกเปนวทย�ศ�สตรทงนน”

ประภสสร พ�นโคตร บอกว� “เมอกอนไมเข�ใจว�วทย�ศ�สตรคออะไร และเรยนไปทำ�ไม แตตอนนรแลวว�เร�ส�ม�รถพฒน�ภมปญญ�ช�วบ�นดวยวทย�ศ�สตรไดเชนกน วทย�ศ�สตรไมใชเรองสงสง แตจรงๆ แลว วทย�ศ�สตรเปนเรองตดดน นแหละ วทย�ศ�สตรแกปญห�ไดจรง”

ใสข�วส�รเหนยวไว ก�รนงใชเวล�ประม�ณ 30-35 น�ท ข�วเหนยว

จะสก หอมและนม ข�วเหนยวทสกแลวจะนำ�ออกม� บรรจในกระตบไมไผส�นชนนอกเพอคงคว�มรอนใหน�นยงขน แตอย�งไรกต�มขนตอนก�รแชข�วส�รเหนยวในนำ�กอนก�รหง (ก�รหม�ข�ว) ยงคงตองทำ�เชนเดยวกบก�รหงนงแบบปกต โดยก�รแชข�วส�รจะใชเวล� 3 ชวโมง

นคอนวตกรรมใหมในก�รนงข�วเหนยว ทส�ม�รถขย�ยผลในเชงพ�นชย และมบรษทหล�ยแหง ตดตอม�ขอซอเปนผลตภณฑ และท�งโรงเรยนอบลรตนพทย�คมไดนำ�ก�รผลตกระตบนงข�วเหนยว- ไฟฟ�ไปจดอนสทธบตรแลว

คว�มสำ�เรจระดบโลกนเกดจ�กก�รทเดกกลมหนง กนข�วเหนยว

“เรมจ�กสงทเปนปญห�ใกลตวเร�” ประภสสร พ�นโคตร เรมตนเล�ทม�ของก�รผลตกระตบนงข�วเหนยวไฟฟ� “เรมจ�กทำ�ง�นดกแลวหว เร�กอย�กจะหงข�วท�น เจอแตหมอหงข�วไฟฟ�กจะหงไดแตข�วสวย ถ�อย�กจะท�นข�วเหนยวกตองใชเต�ถ�น ตนเช�ม�บ�งททบ�นหงข�วเหนยวดวยเต�ถ�น กควนขโมงเลย”

สงทต�มม�จ�กก�รนงข�วเหนยวคอควนและคร�บเขม�จ�กก�รใชถ�นไม และทสำ�คญคอ ระยะเวล�ทย�วน�น และนคอปญห�เลกๆ ท ประภสสรและเพอนๆ ลกอส�นทกนข�วเหนยวตองประสบพบเจอ ย�มชวโมงหวแบบเรงดวน

ธญญ�เรศ ทองยศ กล�วเสรมเพอนว� “ก�รพฒน�กระตบกเรมจ�กทดลอง เรมแรกกลมเหลวบ�ง ข�วไมสกจนทว ใชนำ�เยอะเกนไป เร�ไมรว�จะทำ�อย�งไรใหสกไดทวถงเหมอนหงดวยเต�ถ�นได”

แตปญห�มไวแก เดกกลมนคอยๆ เรยนรปญห�จ�กคว�มผดพล�ด และเพมองคคว�มรท�งวทย�ศ�สตรเข�ไปแกปญห�

กฤษฎ� โจยส� บอกว� “เปนเรองบงเอญ ของทเร�ไมคดว�จะใชไดกลบนำ�ม�ใชแกปญห�ได ของบ�งอย�งจรงๆ เร�ตองถอยกลบม�ถงเหนวธก�รแกปญห�เหมอนเสนผมบงภเข� เร�จะคอยๆ แกปญห�ไปทละจดชวยกนคดแกปญห�ทละสวน ไมตองมองไปไกลม�กเกนไป จะทำ�ใหเร�มองข�มท�งแกไขได”

เมอตงใจทจะพฒน�วธก�รนงข�วเหนยวแบบเดม โดยมโจทยทก�รใชพลงง�นทเปนมตรกบ สงแวดลอม นอกจ�กครทปรกษ�แลว เดกนกเรยนกลมนย งไดรบคว�มชวยเหลอด�นองคคว�มร

13 :

ดนตรในการปฏรป

ทำ�คว�มรจกกรมดรย�งคทห�รบก โดยโรงเรยนดรย�งคทห�รบก

ไดกอตงวง STOMP ขนครงแรกเมอประม�ณป พ.ศ. 2545 โดยใชนกดนตรจ�กนกเรยนดรย�งคทห�รบกจำ�นวน 15-20 คน และม จ.ส.อ.ธรพงษ โพธเวส เปนผควบคมก�รฝกซอม

วง STOMP ยอม�จ�ก Step Of Military Percussionรปแบบก�รเลนดนตรของวง STOMP จดอยใน junk

percussion พดง�ยๆ ว�ทกสงรอบตวส�ม�รถใชเปนเครองเค�ะจงหวะไดหมด

อปกรณทใชในก�รแสดง เชน ถงนำ� ถ�ดหลม พลวสน�ม กระตกนำ� ถงเหลก สมอบก หมวก รองใน ทลวนเปนอปกรณใกลตวในชวตทห�ร โดยจะเลอกใชเฉพ�ะของทชำ�รดและจำ�หน�ยแลวเท�นน

ก�รแตงก�ยทใชในก�รแสดง เนนทคว�มเปนทห�ร ดแลวมคว�มแขงแรง และสง�ง�ม ไดแก เสอสดำ�แขนย�ว ก�งเกงล�ยพร�งรดทอป ผ�พนคอล�ยพร�งและส�ยโยงเป เปนตน

: 14

spEcial issuEเรอง กองบรรณาธการ ภาพ อนช ยนตมต

พลตรกฤษด� ส�รก� ผบงคบกองดรย�งคทห�รบกไดมอบหม�ยให พ.อ.อรรถวฒ มงมตร รองผบงคบกองโรงเรยนดรย�งคทห�รบก พฒน�รปแบบก�รแสดงโดยเนนรปแบบก�รแสดงตองเข�ใจง�ย และใหมก�รเข�ถงหรอก�รมสวนรวมระหว�งผชมกบผแสดงเปนหลก ประยกตรปแบบต�งๆ ใหทนสมย มก�รโชวทกษะและเทคนคของ percussion บ�งต�มชวงจงหวะของก�รแสดง และไดเพมเครองเป�ทองเหลอง (brass) เพอใชบรรเลง ซงจะทำ�ใหก�รแสดงมคว�มสนกสน�นม�กขน คอก�รตระเวนเลนดนตรประกอบก�รแสดงในจงหวดต�งๆ

“วง STOMP ไดเรมมบทบ�ทม�กขน ในก�รจดก�รแสดงดนตรในรปแบบต�งๆ โดยมจดมงหม�ยเพอใชดนตรคนคว�มสขใหกบประช�ชนต�มนโยบ�ยของผบงคบบญช�ระดบสงของกองทพ ดนตรเปน สอกล�งสอส�รระหว�งทห�รและประช�ชน สล�ยคว�มรสกตงเครยด เร�จะไดเหนรอยยมปร�กฏเสมอเมอเร�ไปทไหน แมว�จะอยในสถ�นก�รณตงเครยดกต�ม เร�เปนดนตรทเข�ถงได และภมใจทไดชวยใหประช�ชนมคว�มเข�ใจทถกตองในคว�มหม�ยของคำ�ว�คนคว�มสขได” พลตรกฤษด� เล�ทม�ของวง STOMP

หากภารกจการปฏรปประเทศของคณะรกษา

ความสงบแหงชาต หรอ คสช. เปนเรองเครงเครยด ภารกจของวง STOMP คอ

การสรางรอยยม

ภ�รกจคนคว�มสขใหประช�ชนภ�รกจหลกในหวงเวล�ทผ�นม�ของวง STOMP

ภ�ยใตปฏบตก�รเชงจตวทย�คนคว�มสขใหประช�ชน ลดคว�มเครงเครยดใหพนองประช�ชนดวยเสยงดนตร

จ.ส.อ.ธรพงษ โพธเวส ผควบคมก�รฝกซอม เล�ใหฟงถงปรชญ�ของดนตรในแบบ STOMP ว�

“เครองดนตรของเร�เปนอะไรกไดทไมใชเครองดนตรทวไป เปนเครองมออะไรกไดทส�ม�รถเค�ะใหเกดจงหวะ ก�รเลน percussion แบบนเปนยคเรมแรกทมนษยเรมเลนดนตร วงเร�กอตงม�ตงแตป 2545 กเลนกนม�เรอยๆ ตลอด

“ในชวง คสช. กฟนขนม�ใหม เพร�ะภ�รกจ คอนข�งสอดคลองม�กในก�รสร�งรอยยม สร�งทกอย�ง ผคนเข�ถงง�ย”

ห�กภ�รกจก�รปฏรปประเทศของคณะรกษ�คว�มสงบแหงช�ต หรอ คสช. เปนเรองเครงเครยด ภ�รกจของวง STOMP คอก�รสร�งรอยยม

“ภ�รกจของเร�สอดคลองกบภ�รกจของ คสช. เร�เลนดนตรเพอสถ�นก�รณบ�นเมองดวย เร�เข�ไปรวมกบวงดนตรหลก เพอสร�งรอยยม”

วง STOMP กว� 20 คน หอบหวเอ�เครองดนตร

15 :

ประเภทถงกว� 12 ใบ เครองเป�รวม 10 ตว และชวตนกเรยนวงดรย�งคทห�รบกกว� 30 ชวต ตระเวนไปยงจงหวดต�งๆ เพอเปดก�รแสดงและสร�งคว�มเข�ใจกบประช�ชน

“ก�รแสดงของเร�จะมทงสองแบบ เปนท�งก�รและไมเปนท�งก�ร แตเร�มวธคดว�ง�นแบบนเร�จะปอนอะไรใหเหม�ะสมกบสถ�นก�รณของง�น รปแบบก�รแสดงแบบไหนใหเหม�ะกบก�ลเทศะ”

ถ�ม: สงสยว�ก�รแสดงดนตรแบบ percussion เปนอย�งไร และพวกเข�เลนเพลงอะไร

“ถ�เปน percussion คอเครองดนตรกระทบ ก�รสอส�รคอเลนจงหวะ ใชจงหวะสนกๆ จงหวะ ตลกๆ ท�งเร�และท�งผบงคบบญช�เหนว�เร�มเครองเป� ทำ�ไมไมใชใหเปนประโยชน เร�กเอ�ไปมกซรวมขนม� เร�มองว�เพลงรวมสมยในยคนท ลงป�น�อ�ไดยนแลวส�ม�รถขยบตวเตนได เร�กเอ�ม�เลน แลวเร�กมองว�ไหนๆ คนทวไปกมองว�ทห�รเขมแขง เร�กลองทำ�อะไรทต�งจ�กภ�พลกษณภ�ยนอกของทห�ร นนคออ�จจะยนเกกขรมอย แลวกเตนทนทเลย เปนก�รทล�ยกำ�แพงคว�มรสกได”

ถ�ม: เพลงอะไรบ�งท วง STOMP เลนกน“‘ขอใจแลกเบอรโทร’ บ�ง แตถ�ไปต�มภมภ�ค

ต�งๆ เร�จะปรบต�มภมภ�คนน เชน ไปอส�นกเปนหมอลำ� อย�งเพลง ‘โบวรกสดำ�’”

ห�กธรรมช�ตของดนตรคอคว�มเปนอสระ ก�รไมอยในกรอบ เชนนนกเปนสงทตรงข�มกบธรรมช�ตของทห�รทตองอยในกรอบ อยในระเบยบและผบงคบบญช� แต จ.ส.อ.ธรพงษ บอกว� ทง 2 สงน ไมได ขดแยงกนแตอย�งใด

“ดนตรกบทห�รบ�งคนอ�จมองว�ตรงข�ม แตถ�เร�วเคร�ะหเปนนะ โชวของเร�เปะม�กๆ ถ�ใชระบบของทห�รเปน แลวนำ�ม�ใชกบก�รฝกซอมของวง แตเร�ไมไดเลนแลวแขงกระด�งไปหมดนะ ยดหยนไดตลอด ถ�เร�ถกขอใหเลน 2 รอบ เร�กเปลยนเดยวนน เพร�ะบ�งแกกเร�มเหลอ เดกจะมระเบยบกบก�รเปลยนแกก ก�รแสดง ไมพล�ด”

จ.ส.อ.ธรพงษ เลนดนตรม�ตลอด เข�เปนนกเรยนดรย�งคทห�รบกรนตนๆ แลวเข�กรกทนม�ก

“ถ�พดเรองก�รแสดงและดนตรถงแมเร�จะใหดนตรเปนหลก แตก�รแสดงกตองได ผมพย�ย�มฝกเรองส�ยต� ก�รเตน เลนใหใหญ ผมว�ทฤษฎนเหมอนละครเวท เร�เรยงควไวเปะ ถ�ลมกตองลมทกรอบในก�รซอม เปนแกก คนดหน�เวทคนไหนดทะเลนๆ เร�ตองมไหวพรบ เชญเข�ขนม�เตนเลย ใหเข�ไดรวมสนกกน

“เร�ทำ�อะไรไดกชวยกน จรงๆ ทมง�นมเยอะแยะ มตงแตท�น พ.อ.อรรถวฒ ชวยสนบสนน มทมดแลเรองคอสตม ทมขอรถเพอเดนท�งไปแสดง เร�สดทกท คอนเซปตของทห�ร ถ�เข�ยมหรอหวเร�ะถอว�ภ�รกจ

: 16

สำ�เรจ มนประทบใจตลอดเพร�ะผชมเปลยน เร�ไมไดเลนใหคนกลมเดยวดตลอดเวล� เร�คดไมไดว�เร�จะเจออะไรบ�ง”

ถ�ม จ.ส.อ.ธรพงษ ว�ในก�รแสดงดนตร มคนตอต�นไหม

“ถ�ถ�มท�งเร� ถ�มม�นะครบ เร�กตองนอมรบมนนะ แลวม�แกไข ถ�เร�นำ�เสนอออกม�ดวยใจ แลวผบงคบบญช�ว�งแผนให ฟนธงให เร�กปฏบตดวยใจ

“เร�ไมไดเลนใหทกคนเครยดหนกกว�เก� เร�เลนเพอสร�งรอยยม นคอ เป�หม�ยหลก”

เบองหน� - เบองหลง ชวงซอมของวง STOMP คอ ชวงเวล� 19.00-

20.15 น. เพร�ะ 20.30 น. ตองรวมกองประจำ�วนวชรนทร กรฑ�ภรมย เปนหวหน�วง STOMP เข�

เปนนกเรยนดรย�งคชนปท 3 หน�ทของเข�คอก�รดแลวง ดแลรนนอง ทงเรองก�รเรยนและชวต

“ผมเปนหวหน�วง ตองดแลธรก�ร เรองอปกรณ เรองโชวดวย แตผมเปนแคสวนหนง นองๆ จะม�ชวยในเรองโชว จะชวยกนดไซนโชว แตเรองธรก�รและระเบยบวนยเร�ตองควบคม ชวยครควบคมรนนอง”

ชวงตระเวนเลนดนตรคนคว�มสขใหประช�ชน วง STOMP ง�นชกพอๆ กบวงดนตรดงๆ อย�งบอดสแลม ขนเหนอลงใตตลอด หน�ทหนงของหวหน�วงอย�งวชรนทรคอก�รประคบประคองนองๆ

“แลวเวล�โดนง�นบอยๆ เร�จะแสดงแบบไมมจตใจไมได เร�ตองคอยบอกนองว�มนเปนหน�ทของเร� อะไรทนไดตองทน กลบม�ไมใชจะพกอย�งเดยว ตองเรยน ตองซอม ทกคนทม�เลนจะมหล�ยตำ�แหนง กลอง เครองเป� ฉะนนกตองดนใหเข�ไปซอมเครองมอของเข�เองดวย ตองดแลเข�หล�ยๆ เรอง”

วชรนทร อ�ย 20 ชอบเลนดนตรเหมอนวยรนทวไป แตเสนท�งทเข�เลอกต�งจ�กวยรนคนอนๆ เมอเข�ชอบคว�มสง�ผ�เผยของทห�ร และอย�กเรยนรโลกของดนตร จงเลอกสอบเปนนกเรยนวงดรย�งคทห�รบก เพอบรรจรบร�ชก�รทห�รในภ�ยหน�

“ผมเลนเครอง percussion ถ�ถนดผมถนด กลองสแนร เพร�ะเลนดนตรภ�คสน�มม�กอน แตม�อยทนดวยก�รใชง�นของเหล�ทพ ตองเลนไดหล�กหล�ย percussion มนรวมหมดเลย เชน กลองชด กลองเครองล�ตน เครองเค�ะ เร�ตองศกษ�”

ถ�มเข�ว�ไดรบก�รตอนรบและตอต�นอย�งไรจ�กก�รไปเปดก�รแสดงดนตรทวประเทศ

สำ�หรบเสยงตอบรบ เข�บอกว� “แฟนคลบจะตดต�มเฟซบคสวนตวของทกคนในทม เข�กทกม�ว� หนชอบม�กเลย ไปออกร�ยก�รทวกสงขอคว�มม�ว� พเปนไอดอลผม”

แนนอนว�เมอมคนเหนดวยยอมมคนเหนต�ง“ผมเลน 2 ง�นแรก กมก�รโจมตท�งเฟซบค

ว�มวม�สนกกนอยได เสยงในเฟซบคผมกไมไดคดอะไร คดแตว�เปนง�นของเร� จะมวทอไมได มปฏกรย�ไมได ยงเร�เปนทห�รดวย เร�กทำ�ง�นของเร� ใหเตมททสด สร�งคว�มสนก เอนเตอรเทนคนด ทกวย”

ทงหมดน พวกเข�เลนดนตรดวยใจรก และปฏบตหน�ทดวยคว�มเตมใจ ถ�ถ�มพวกเข�เพร�ะอะไร พวกเข�จะตอบชดคำ�ว� เพร�ะเปนทห�ร

หม�ยเหต: สมภ�ษณเมอวนท 12 มกร�คม 2558

17 :

vision

ทผ�นม�เร�ตองยอมรบว�ประเทศไทย มคว�มออนแอด�นก�รศกษ�และคณตศ�สตร ม�กพอสมควร เร�มนกวจย 9 คนตอประช�กร 10,000 คน ทงๆ ทค�เฉลยในระดบโลกอยท 25 คน ในขณะทนสตนกศกษ�ระดบปรญญ�ตรเลอกทจะเรยนท�งด�นสงคมศ�สตรม�กกว�ด�นวทย�ศ�สตร ปญห�ต�งๆ เหล�นหมกหมมม�น�นและเปนสวนเสยวของภ�พใหญทฟองว� ประเทศไทยยงไมมก�รพฒน�ด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม อย�งจรงจง • วทน. ของประเทศมคว�มออนแอ ทผ�น

ม�ไทยลงทนวจยและพฒน� (R&D) เพยง 0.37 เปอรเซนตของ GDP

• กำ�ลงแรงง�น 39 ล�นคน มเพยง 9 เปอรเซนตท เปนแรงง�นทมคว�มรด�น วทย�ศ�สตรและเทคโนโลย

• ประเทศไทยข�ดดลท�งเทคโนโลยม�กกว�แสนล�นบ�ทตอป

ด ง น น ถ � เ ร � ต ง เ ป � หม � ยของประเทศไทยโดยจะเปลยนผ�นประเทศไทยสคว�ม ‘มนคง มงคง ยงยน’ ดวยนวตกรรม เป�หม�ยประเทศในป 2559 จะตองมก�รลงทนด�น R&D อย�งนอย 1 เปอรเซนตของจดพ

Horizon ฉบบนไดรบเกยรตจ�ก ดร.พเชฐ ดงรงคเวโรจน รฐมนตรว�ก�รกระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย ในก�รนำ�เสนอวสยทศนของก�รปฏรปวทย�ศ�สตร เทคโนโลย และนวตกรรมขอ งป ระ เทศ ไทย เพ อ เ ปล ย น ผ � นประเทศไทยสคว�ม ‘มนคง มงคง ยงยน’

: 18

วสยทศน ดร.พเชฐ ดงรงคเวโรจน ตอก�รปฏรปวทย�ศ�สตร เทคโนโลย และนวตกรรมของประเทศไทย

กองบรรณาธการ

พดถงคำ�ว�วทย�ศ�สตร คนไทยมกคดเหมอนเปนเรองไกลตว ท�นเหนว�อย�งไร

ทผ�นม�ดเหมอนจะเปนเรองย�ก และกทำ�ใหเดกนกเรยน นกศกษ�ห�งเหนจ�กวช�วทย�ศ�สตรแลวหนไปเรยนวช�อน แต ณ ปจจบนโลกเปลยนไปม�ก เร�จะเหนอทธพลของเทคโนโลยเข�ม�มผลทงในระบบเศรษฐกจและในชวตประจำ�วน เร�กใชมอถอไมเวนกนเลยในแตละวน ในอดตทผ�นม�สงทเกดขนกคอ เร�ส�ม�รถพฒน�ประเทศไดดวยแรงง�นทค�จ�งไมสงนกและดวยทรพย�กรเท�ทมอย แตในปจจบนสถ�นก�รณไดเปลยนไปหมดแลว ค�แรงของแรงง�นไทยกไมไดตำ�เหมอนอย�งทผ�นม� และเร�ยงมคแขงท�งแรงง�นทมค�จ�งตำ�กว�เร�เยอะ ในขณะเดยวกนทรพย�กรธรรมช�ตเร�กรอยหรอไปม�ก โดยเฉพ�ะอย�งยงป�ไม

ดงนน ในรอบ 10-20 ปทผ�นม� ทกประเทศทวโลกเรมห�คำ�ตอบว�อะไรทจะเปนยคตอไปของก�รพฒน�ประเทศ คำ�ตอบทหนกแนนทสดในวนนเท�ทเร�ประสบคอก�รใชวทย�ศ�สตร เทคโนโลย และนวตกรรมในก�รแกปญห�และพฒน�ประเทศ ไมเพยงแตระบบเศรษฐกจเท�นน แตเร�พฒน�สงคมโดยใชวทย�ศ�สตร เทคโนโลย และนวตกรรมม�ชวยแกปญห�ได

แผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตฉบบท 12:

นวตกรรมแหงชาต

ระบบกำากบ

และจดการวทน.

ระบบงบประมาณ

วทน.

โครงการ

ขนาดใหญ

รฐรวม

เอกชน

อตสาหกรรม

เปาหมาย

ก�รพฒน� วทน. ของประเทศไทยเปนอย�งไรเมอเทยบกบก�รพฒน�ของต�งประเทศ

ขนอยกบว�จะเปรยบเทยบกบประเทศใด และอย�งไร แตทสำ�คญทสดเร�ควรจะแขงกบตวเอง ใหม�กทสด ณ ปจจบนเร�ยงมคว�มออนแอทตองไดรบก�รแกไข ทงสวนทเปนวทย�ศ�สตร และก�รนำ�เอ�วทย�ศ�สตรม�ใชประโยชน หรอก�รนำ�วทย�ศ�สตรไปข�ยไดเปนสนค� สงต�งๆ เหล�น เร�ตองดทงระบบ ตงแตเรองคว�มก�วหน�ด�นวทย�ก�รของเร�เอง ก�รพฒน�สถ�บน เชน มห�วทย�ลยหรอสถ�บนวจย ก�รสร�งกำ�ลงคน โดยเฉพ�ะกำ�ลงคนด�นวทย�ศ�สตร รวมทงก�รสร�งโครงสร�งพนฐ�นทเอออำ�นวยทำ�ใหเอกชนเข�ม�มสวนรวมในก�รสร�งคว�มรได

ลำ�พงแลว---ก�รมวทย�ศ�สตรอย�งเดยวไมใชคำ�ตอบ เพร�ะเร�มกไดยนว�เร�ทำ�วจยแลวก ขนหงหมด นเปนเรองทเร�ตองแกไขโดยดวน กคอทำ�อย�งไรใหง�นวจยของเร�ไปสห�งใหได อนนกตองมม�ตรก�รหล�ยอย�ง เชน ทำ�อย�งไรจงส�ม�รถสนบสนนใหภ�คเอกชนมแรงจงใจในก�รเข�ม�ม สวนรวมในก�รทำ�วจยกบมห�วทย�ลยม�กขน ไปจนถงเรองสทธบตร และโครงสร�งพนฐ�นต�งๆ รวมทงนกวจยทกำ�ลงข�ดแคลน

วทย�ศ�สตรไมใชเรองบนหอคอยง�ช�ง ตรงกนข�ม วทย�ศ�สตรเปนเรองทเกยวของกบชวตของช�วไทยเกอบทกคน เกษตรกรจำ�เปนตองมเครองมอท�งวทย�ศ�สตร ถ�เร�มเครองมอใหกบเกษตรกร เข�จะทำ�น�ไดดขน เข�จะทำ�ไรไดดขน

19 :

ก�รปฏรป วทน.

: 20

เข�จะมอปกรณวดคว�มชน เข�จะมอปกรณเพอดว�แรธ�ตในดนทเข�ใชนนเปนอย�งไร จะไดใชวทย�ศ�สตร เชน ปยทถกตองและเหม�ะสมกบก�รปลกพชของเข� ถ�ไมเข�ใจ กจะใชปยต�มปกตทมอยในทองตล�ดทไมเหม�ะกบองคประกอบของแรธ�ต ไมเหม�ะสมกบดนทมอย

หรอเรองนำ� ซงเปนเรองใหญของประเทศไทยกจำ�เปนตองมวทย�ศ�สตร ทำ�อย�งไรใหเกษตรกรของเร�มเครองมอทส�ม�รถทำ�น�ยท�ยทกไดรวดเรว และลวงหน� ว�จะมพ�ยเข�ม�เมอไหร เข�จะตองปรบตวอย�งไร ฤดก�ลจะเปลยนไปแคไหน รวมทงเรองพนธพชทขณะนเร�ตองยอมรบว� อทกภยหรอภยธรรมช�ตจะยงเข�ม�อกไมม�กกนอย เพร�ะฉะนนเร�จะทำ�อย�งไรใหมพนธพชททนตอภยธรรมช�ต ทงแหงแลงหรอว�ทนอยใตนำ�ไดเปนอ�ทตยหรอเปนเดอน ทนคว�มเสยห�ยตอเกษตรกรไทย กจะนอยลงครบ

ก�รพฒน� วทน. ส�ม�รถชวยลดคว�มเหลอมลำ�ของสงคมไดม�กนอยอย�งไร

ไดเปนอย�งม�กเลยครบ แมว�จะเปนก�รใช ‘ว’ และ ‘ท’ เพอก�รพฒน�เศรษฐกจ แตก�รพฒน�เศรษฐกจนมส�ยป�นหรอหวงโซทย�ว บ�งครงมนไมไดหยดอยแคบรษทยกษใหญ บรษทข�มช�ต บ�งครงลงไปสบรษทร�ยยอยทกระจ�ยอยทวประเทศ อนนกจะชวยลดคว�มเหลอมลำ�ดวย เพร�ะร�ยไดไปสคนตวเลก ในขณะเดยวกน วทย�ศ�สตรและเทคโนโลยกยงชวยผทเปนกำ�ลงสวนใหญของแรงง�นไทยใหส�ม�รถลมต�อ�ป�กได ทำ�อย�งไรช�วน�จำ�นวนม�กของเร� จะส�ม�รถใชประโยชนจ�กวทย�ก�รสมยใหมบน พนฐ�นคว�มพอเพยงและชวยเพมผลผลต ไปทำ�ใหก�รลดผลกระทบจ�กแมลงร�ยทม�เปน ระยะๆ ใหนอยลง ไปจนถงก�รอยอ�ศยหรอแมกระทงส�ธ�รณสขของชมชน ทองถน ตรงนใช ว ทงสนเลย บ�งครงใชจนเร�ไมรตวดวยซำ�ไป

ผมอย�กเรยนอย�งนครบ ทผ�นม�หล�ยสบป เร�พงพ�ก�รลงทนจ�กบรษทข�มช�ตเปนสวนใหญ แลวเร�กหวงว�จะมก�รถ�ยทอดเทคโนโลย ซงตรงนน ไมคอยเกดเท�ใดนก แตปจจบนกมข�วดนะครบบรษทใหญของไทยเร�เอง เรมทจะเหนคว�มสำ�คญและลงทนม�กขน และส�ม�รถกระจ�ยคว�มเจรญเหล�นลงไปบรษทยอยไดม�กขน บรษท SME ของเร�เนยกไมใชยอย กล�ยเปนสวนขบเคลอนก�ร

พฒน�ประเทศไดอย�งด มบ�งบรษททส�ม�รถใชเทคโนโลยจลนทรยทส�ม�รถแยกวสดจ�กกลองนม ทเร�ท�นกน แยกเอ�สวนทเปนพล�สตกออกจ�กกลองได โดยทปกตเร�ตองเผ�ทงไปเลย แตนใชเทคโนโลยแยกออกม�ได แลวนำ�เอ�สวนทเปน กระด�ษม�รไซเคลตอไป

หรอบ�งบรษททเปนบรษทเลกๆ ส�ม�รถทจะประยกตทำ�โตะทนตแพทยทไมตองใชไฟฟ�ได ไปจนถงใชกบคนพก�รไดดวย เหล�นคอนวตกรรมของไทยลวนๆ คำ�ถ�มคอทำ�อย�งไรทจะทำ�ใหประเทศมกำ�ลงคนทมคว�มร มวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยม�กกว�น มคณภ�พสงขน กจะตองเรยนนะครบว�มสงทเร�จะตองแกไขปญห�หนกๆ เลย คอ จำ�เปนจะตองเปลยนวธก�รเรยนร วทย�ศ�สตรของเดกนกเรยนตงแตชนประถม ขนไปจนถงมห�วทย�ลย เมอเร�ลองม�ดผลก�รวดคว�มรของนกเรยนจ�ก ผลของก�รสอบ O-net ปจจบนคะแนนท�งคณตศ�สตร 20 คะแนน จ�ก 100 คะแนน วทย�ศ�สตร 30 คะแนน จ�ก 100 คะแนน นเปนเรองทเร�ตองแกไขโดยดวน

จนถงก�รเปรยบเทยบระหว�งประเทศ ปจจบนเร�อยในตำ�แหนงทไมน�พอใจ จ�กแบบทดสอบประเมนผลวทย�ศ�สตรน�น�ช�ต หรอ PISA ของสถ�บนสงเสรมก�รสอนวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย (สสวท.) กระทรวงศกษ�ธก�ร จ�กก�รวดหล�ยสบประเทศ เร�อยระดบ 2 จ�กสงสดคอระดบ 6 เพร�ะฉะนนตรงนเปนเรองทชดเจนทเร�มเรองทตองแกไขในมตของก�รเรยนรเพอสร�งกำ�ลงคนไปจนถงเรองแรงง�น

ในสวนของแรงง�น ซงปจจบนค�แรงตอวนคอ 300 บ�ท ถงแมจะสงพอสมควร แตทำ�อย�งไรใหผลตผลของแรงง�นแตละคนจะคมกบ 300 บ�ท อนนกตองใสคว�มรใสวทย�ศ�สตรเข�ไป ทงหมดนกเพอใหประเทศไทยในระยะย�วมประช�กรทมร�ยไดสงขน นคอเงอนไขทไมมใครปฏเสธ เร�ใชเวล� 26 ป ในก�รเคลอนทจ�กประเทศทมร�ยไดตำ�เปนประเทศทมร�ยไดป�นกล�ง ณ วนนเร�อยในประเทศกลมทมร�ยไดป�นกล�งจะใชเวล�อกกสบปถงจะไปยงกลมประเทศร�ยไดสง ตวเลขทสำ�คญ คอ ณ วนนร�ยไดตอประช�กรตอวนอยท 500 บ�ท ถ�จะไปยงประเทศทมร�ยไดสงตองเพมร�ยไดตอคนตอวนใหเปน 1,100 บ�ท

21 :

วทน. เปนสวนหนงของก�รปฏรปประเทศอย�งไร

ณ ขณะนเปนจงหวะทดม�กในก�รปฏรปดวยหล�ยๆ เหตผล เหตผลหนงกคอ ภ�คเอกชนโดยเฉพ�ะร�ยใหญเรมเลงเหนแลวว�ถ�ปร�ศจ�กวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแลวจะไมส�ม�รถพฒน�ไปไดในระยะย�ว บรษทระดบกล�งและขน�ดยอม หรอ SME กเรมทจะเหนแลวว�มคว�มจำ�เปนทตองมวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย เพอพฒน�ประสทธภ�พก�รผลตใหสงขน และมคว�มรใหมๆ ทจะเตมเข�ไป

ในขณะท ในอ� เซ ยนด วยกน เอง เ ร�กทร�บดว�ปล�ยปนเร�จะมประช�คมเศรษฐกจ อ�เซยน (AEC) อะไรหล�ยๆ อย�งกจะเกดขน แลวอ�เซยนกจะเปนตวอย�งหนงททำ�ใหเร�เหนว�ถ�เร�ไมเรมตนเปลยนแปลงปฏรปภ�ยในประเทศกอน ขดคว�มส�ม�รถของเร�กจะดอยลงอยเรอยๆ ทกวนนผมยงตระหนกตลอดว�มก�รแยงคนเกงม�กม�ยทวโลก คนเกงดๆ ทเปนคนไทย กไปทำ�ง�นอยม�กม�ยทต�งประเทศ ซงเร�ไมว�กน แตกสงผลใหประเทศเร�ออนแอลงทงๆ ทเร�เปนผทลงทนสร�งคนเหล�นขนม� ดงนน ก�รปฏรปจงเปนเรองทสำ�คญในชวงเวล�น จะมประโยชนตอประเทศไทยมห�ศ�ล

ก�รปฏรปนกจะทำ�กนในหล�ยๆ กระบวนก�รดวยกน คงไมใชอยดๆ เร�ไปนงเขยนแผนแลวบอกว�

นคอก�รปฏรปนะครบ กระบวนก�รต�งๆ จะตองอ�ศยคว�มรวมมอจ�กหนวยง�นต�งๆ ม�ชวยกน ทงภ�คเศรษฐกจ ภ�ครฐ ภ�คเอกชน ไปจนถงภ�คประช�สงคมม�ชวยกน ก�รทจะเคลอนไหวตรงน ก�รบรณ�ก�รเปนเรองสำ�คญ ในขณะเดยวกนเร�ตองสร�งคว�มเข�ใจใหกบบคคลกลมทไมเข�ใจ โดยใชทงก�รระดมสมองครงใหญ ทงสวนกล�งและภมภ�ค ก�รใชสอใหสงคมเข�ใจในเหตผลของก�รปฏรป และก�รเชอมกบโลก ทมคว�มคดไมตรงกบประเทศไทย โดยก�รใชวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยไปคย กทำ�ใหประเทศทไมเข�ใจส�ม�รถเข�ใจไดว�ประเทศไทยยงส�ม�รถดำ�เนนก�รพฒน�ตอไปได

ก�รเปลยนผ�นประเทศไทยสคว�ม ‘มนคง มงคง ยงยน’ ดวยนวตกรรมจะตองเรมตนอย�งไร

ถ�จะทำ�ใหทศท�งของประเทศไทยเปลยนไป จำ�เปนตองหนม�เรมก�รขบเคลอน ทำ�จรง เพอใหเกดก�รลงมอปฏบตจรงทไมใชแคพด แคสมมน� เพร�ะก�รทประเทศจะก�วไปข�งหน�ไดตองไมอยกบท จำ�เปนตองก�วไปถง innovation economy ตองไมใหก�รใชทรพย�กรหรอเทคโนโลยทนำ�เข�ม�จ�กต�งประเทศม�บดบง เร�จำ�เปนตองใชนวตกรรมแบบมเงอนไข

โดยส�ม�รถแบงก�รสร�งสมดลของก�ร

: 22

การปฏรปโครงสราง วทน. จะตองดำาเนนการใน 3 สวน

สวนท 1 การให ว ท และ น เปนหนงในแนวทาง การจดทำาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 12 เพอกำาหนดใหการสรางและใชนวตกรรมเปนวาระแหงชาต โดยจะทำาอยางไรใหนำานวตกรรมมาใชในระยะเรงดวน สน และกลาง เพอใหเกดการเชอมโยงกนระหวาง sector โดยอาศยทงทางกฎหมาย และ PPP ทสามารถเชอมตอระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนได

สวนท 2 จดระบบกำากบและบรหารจดการ วทน. เพอใหรฐและเอกชนมารวมในการขบเคลอนประเทศได โดยผานกลไกตางๆ เชน การรวมวจย หรอการรวมลงทนในการพฒนาเทคโลย โดยเปาหมายการลงทน R&D ของประเทศ ปจจบนมแนวโนมทดขน จาก 0.25 เปอรเซนตของจดพในป 2552 เปน 0.47 เปอรเซนตของจดพในป 2556 (26,768 ลานบาทในป 2556) สวนสทธประโยชนทภาคเอกชนจะไดรบจากการลงทนคอ สามารถลดหยอนภาษจากการทำา R&D ได เพอสรางแรงจงใจใหกบภาคเอกชนจาก 200 เปอรเซนตเปน 300 เปอรเซนต เพอใหเกดความสมดลในการสงเสรมการทำาวจยและพฒนาในภาคเอกชน

สวนท 3 จดระบบงบประมาณ วทน. เพอเนนการทำาโครงการขนาดใหญทสามารถสรางผลกระทบในการสรางงาน สรางรายได แกปญหาของประเทศไดจรง โดยภาครฐจะตองลงทน 40 เปอรเซนตในการทำาวจยและพฒนา แตปจจบนรฐยงทำาไมได เนองจากศกยภาพเราไมพอ ดวยกำาลงคน วทน. ทมอย เราจงตองยกระดบงานวจยทเรามอยโดยการใชประโยชนในเชงพาณชย ภายใตโครงสรางพนฐานทเพยงพอ

ว และ ท เกยวของกบหลายหนวยงานในภาครฐ และภาคเอกชน เกยวของแมกระทงกบ กระทรวงตางประเทศ หรอกระทรวงอตสาหกรรม ฯลฯ ดงนน เพอใหเกดความ ตอเนองเราวางแผนจะใชกฎหมายเปนตวขบเคลอนการทำางานรวมกนเพอเปลยนผานประเทศไทยสความ “มนคง มงคง ยงยน” ดวยนวตกรรมดวยกนครบ

พฒนาประเทศดวยนวตกรรม ออกเปน 3 สวน ประกอบดวย

1. น ว ต ก ร ร ม แ บ บ แ บ ง ป น (Inclusive Growth)

2. นวตกรรมททำาใหเกดมลคาเพมทสงขน (Productive Growth)

3. น ว ต ก ร ร ม ท คำ า น ง ถ ง ส งแวดลอมทยงยน (Green Growth)

เ ร า จ ะ ต อ ง เ ค ล อ น ย า ยประเทศไทยจากฐานเศรษฐกจทเปน hard resource เปนฐานนวตกรรม เพอมงเนนไปสเปาหมายสดทายในป 2569 คอ ตองการใหประเทศไทยหลดพนจากประเทศรายไดปานกลางเพราะเรามปรมาณรายไดตอหวประชากรทยงเหลอมลำากนมาก จำาเปนตองผนกกำาลงกนระหวางระบบของเศรษฐกจทงหมด ควบคไปกบการคำานงถงสงแวดลอม โดยกรอบความคดการพฒนาประเทศโดยใชนวตกรรม

นวตกรรมคอการสรางบานท แขงแรงมฐานรากทมนคง มฝาบานท แขงแรง ดงนนเพอใหเกดนวตกรรมทมความเขมแขงจรงๆ จะตองเตรยมโครงสรางพนฐานดาน ว ท และ น ระดบโลก การเลอกอตสาหกรรมทประเทศมความเขมแขงจรงๆ การผกโยง กบระบบ mega projects ของรฐบาล และ ผประกอบการฐานนวตกรรม สดทายตองมคนเกงทมคณภาพเขามาชวยดำาเนนการ เพอใหประเทศสามารถขยบไปได

23 :

ปญหาของประเทศ

• ประเทศต�งๆ ในหล�ยภมภ�คของโลกเรงสร�งนโยบ�ยและก�รลงทนรวมภ�ครฐและภ�คเอกชนด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) เพอสร�งขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนท�งเศรษฐกจและยกระดบคว�มเปนอยของประช�ชนดวยก�รจ�งง�นและคณภ�พชวต ทดขน เชน สหรฐอเมรก�เรงฟนฟเศรษฐกจดวยก�รสร�งนวตกรรม ล�สดประธ�น�ธบดโอบ�ม�สงลงทน 3,100 ล�นดอลล�รในโครงก�ร Science Technology Engineering Mathematics (STEM) หรอฝรงเศสทลงทน 35,000 ล�นยโรในโครงก�ร Investments for the Future เพอสร�งขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขน หรอจนทลงทนสร�งนวตกรรมในระดบ 2.2 เปอรเซนตของจดพ รวมถงก�รพฒน�เทคโนโลยพลงง�นหมนเวยนเพอพงพ�พลงง�นตนเองและสงออก หรอม�เลเซยทตงกระทรวงวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมและ Talent Corp เพอนำ�ช�ตใหก�วข�มไปสประเทศพฒน�ภ�ยในป ค.ศ. 2020 ตวอย�งเหล�นชใหเหนแนวโนมของโลกในก�รพฒน�ทก�วหน�และยงยนโดยนำ�เอ� วทน. ม�เปนเครองมอหลก

• ประเทศไทยมเป�ดงกล�วอยบ�ง แตตองก�รก�รปฏรป วทน. ครงใหญ ดวยก�รกำ�หนดวสยทศน ทำ�ง�นอย�งตอเนอง มก�รสนบสนนจ�กภ�ครฐทจรงจง และจงใจใหเอกชนและสงคมมสวนรวม ทงนเพอใหผเลนสำ�คญคอภ�คเอกชนหนม�ลงทนด�น วทน. อย�งจรงจงรวมกบมห�วทย�ลย สถ�บนวจย หนวยง�นสนบสนนและกระทรวง ทบวง กรมของภ�ครฐ ไปจนถงประช�สงคม องคกรทองถนและชมชน เพร�ะน�เสยด�ยทสงคมไทยมจดแขงแตมไดนำ�ศกยภ�พม�ทำ�ใหเกดประโยชน เชน สงคมเกษตร ทรพย�กรมนษย คว�มถนดในภ�คบรก�ร จดยทธศ�สตรท�งภมศ�สตร ขน�ดของประช�กร ฐ�นก�รผลตก�รลงทนจ�กต�งช�ต และวฒนธรรม เปนตน

การปฏรปวทยาศาสตร

เทคโนโลย และนวตกรรมของประเทศไทย

: 24

FEaturEsสำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาตกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

• มกมคว�มเข�ใจคล�ดเคลอนว� วทน. คอก�รวจย อนทจรงนอกจ�กก�รวจยท�งด�นวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยแลว ระบบ วทน. ยงรวมถง ก�รนำ�นวตกรรมใหมๆ ไปใชประโยชนเชงเศรษฐกจและสงคม กำ�ลงคนและโครงสร�งพนฐ�นท�งด�นวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย ระบบสนบสนนต�งๆ ตลอดจนก�รถ�ยทอดเทคโนโลย และก�รเชอมกบโลกท�งด�น วทน.

• จดออนและปญห�ของประเทศไทยท�งด�น วทน. ทผ�นม� คอ ก�รข�ดคว�มตอเนอง

และคว�มสนใจจ�กผบรห�รประเทศ ระบบงบประม�ณ ผลง�นวจยทไมไดใชประโยชน ไมคมค� ซำ�ซอน เป�หม�ยไมชดเจน คณภ�พไมเพยงพอ ข�ดก�รรวมวจยกบผใชประโยชน ภ�คเอกชนทยงรบจ�งผลตและนำ�เข�เทคโนโลยปละกว� 160,000 ล�นบ�ท โครงสร�งพนฐ�นและ สงอำ�นวยคว�มสะดวกท�งด�น วทน. รวมถงอปกรณวจยและหองทดสอบผลตภณฑทข�ดก�รปรบปรงและลงทนม�หล�ยทศวรรษ และก�รไมมยทธศ�สตรก�รต�งประเทศด�น วทน. ซงเมอรวมปญห�เหล�นเข�ดวยกน ทำ�ใหประเทศไทยไมส�ม�รถพฒน�จ�กศกยภ�พทมอยได สะทอนจ�กก�รจดอนดบคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนทงจ�ก IMD และ WEF ทชใหเหนว�ประเทศไทยมก�รลงทนในก�รวจยและพฒน�บคล�กรวจยตำ�กว�ค�เฉลย 4 เท� มก�รจดสทธบตรตำ�กว�ค�เฉลย 70 เท� มวศวกรทมคณภ�พอนดบท 43 จ�ก 60 ประเทศ มคอมพวเตอรตอจำ�นวนประช�กรอนดบท 55 จ�ก 60 ประเทศ และมขดคว�มส�ม�รถท�งนวตกรรม รวมทงก�รจดซอจดจ�งของภ�ครฐในร�ยก�รสนค�ไฮเทคอยทอนดบ 87 และ 105 จ�ก 148 ประเทศต�มลำ�ดบ

• กำ�ลงคนด�น วทน. ข�ดแคลนและข�ดคณภ�พ เปนปญห�อย�งยงตอก�รพฒน� วทน.

และมผลกระทบทงหวงโซของก�รผลตและพฒน�ทรพย�กรมนษย ผลก�รทดสอบเดกไทยอ�ย 15 ปของโครงก�ร PISA พบว�เดกไทยมคว�มส�ม�รถด�นก�รอ�นภ�ษ�ไทย คณตศ�สตร และวทย�ศ�สตร อยทอนดบ 50 จ�ก 65 ประเทศ อ�ชวะมปญห�ทงเชงปรม�ณและคณภ�พ สงผลใหข�ดแคลนแรงง�นในภ�คก�รผลตทมคณภ�พกว�แสนคน จำ�นวนนกวจยไทยมอยประม�ณ 9 คนตอประช�กร 10,000 คน ในขณะทค�เฉลยของ IMD อยท 25 คน บณฑตปรญญ�ตรของไทยลนท�งด�นสงคมศ�สตร แตข�ดแคลนท�งด�นวทย�ศ�สตร ค�จ�งแรงง�นวนละ 300 บ�ทไมสอดคลองกบคว�มส�ม�รถและผลผลตของแรงง�นเพร�ะข�ดทกษะและคว�มร และสงคมไทยกำ�ลงย�งเข�สสงคมสงอ�ย จะมปญห�ผลผลตไมพอเลยงสงคมสงอ�ยห�กแรงง�นไมเพมผลตภ�พ (Productivity) โดยใช วทน.

• ทสำ�คญคอประเทศไทยจะก�วพนกบดกประเทศร�ยไดป�นกล�ง (Middle Income Trap) ไดอย�งไรห�กไมมนโยบ�ยและก�รลงทนด�น วทน. เพร�ะเปนทประจกษทวโลกแลวว�ยคแหงนวตกรรมซงสร�งมลค�ใหกบวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยเพอพฒน�เศรษฐกจ ไดม�ทดแทนยคแหงก�รใชแรงง�นร�ค�ถกและทรพย�กรธรรมช�ต และจะเปนตวล�กจงใหประเทศทมคว�มพรอมก�วสก�รพฒน�ทยงยนได ประเทศไทยใชเวล� 25 ปในก�รก�วข�มจ�ก คว�มเปนประเทศร�ยไดป�นกล�งคอนข�งตำ� (Low Middle Income) ม�เปน ประเทศร�ยไดป�นกล�งคอนข�งสง (High Middle Income) ปจจบนคนไทยมร�ยไดเฉลยประม�ณ 5,800 ดอลล�ร ตอหว ห�กจะเปนประเทศพฒน�แลวหรออยในกลมประเทศร�ยไดสงจะตองมร�ยไดเฉลยท 13,000 ดอลล�ร ตอหว หรอเพมขนเปน 2.25 เท�จ�กร�ยไดปจจบน ก�รลงทนและสงเสรมนวตกรรมจะเปนเครองมอหลกทจะนำ�พ�ประเทศไปสจดมงหม�ยนได และก�รปฏรประบบ วทน. ในชวงนมคว�มสำ�คญเปนอย�งยง

25 :

วสยทศนการปฏรปปฏรปวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมเพอเปนนโยบ�ยหลกในก�รนำ�พ�ประเทศ

ไปสประเทศพฒน�แลว (Developed Country) ภ�ยในสบปข�งหน� โดยมก�รลงทนรวมระหว�งภ�ครฐและภ�คเอกชนในก�รพฒน�วทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมทระดบ 1 เปอรเซนตของจดพภ�ยในสนแผนพฒน�เศรษฐกจและสงคมแหงช�ต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2559) และระดบ 2 เปอรเซนตของจดพภ�ยในสนแผนพฒน�เศรษฐกจและสงคมแหงช�ต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2564) โดยรฐและเอกชนลงทนในสดสวน 30:70 เมอสนแผนพฒน�ฯ ฉบบท 12 นอกเหนอจ�กก�รเพมก�รลงทนด�น วทน. ในโครงก�รขน�ดใหญ (Mega Projects) ของประเทศ

ยทธศาสตรการปฏรปจ�กวสยทศนก�รปฏรป วทน. ข�งตน ประเทศจะตองเดนไปข�งหน�อย�งเปนระบบ

ทงในสวนของก�รแกปญห�ทเรอรง และก�รใชโอก�สและศกยภ�พใหเปนประโยชนสงสด ยทธศ�สตรก�รปฏรป วทน. จงมจดเนนของก�รใชนวตกรรมในก�รพฒน�นำ�โดยภ�คเอกชน ทมภ�ครฐคอยสนบสนนอย�งตอเนองและมทรพย�กรทงงบประม�ณ กำ�ลงคน และระบบสนบสนน อนๆ รองรบ แผนทนำ�ท�งในร�ยละเอยดทจะจดทำ�ในโอก�สตอไปจะประกอบดวยยทธศ�สตรก�รปฏรปในเชงโครงสร�ง และยทธศ�สตรก�รปฏรปในเชงกลไก ดงน

ยทธศาสตรการปฏรปเชงโครงสราง

เพอนำ�พ�ประเทศออกจ�กกบดกประเทศร�ยไดป�นกล�ง ไปสประเทศร�ยไดสงหรอประเทศพฒน� วสยทศนของก�รพฒน�คอ วทน. หรอบ�งครงเรยกว� ‘ระบบนวตกรรมแหงช�ต’ (National Innovation System) เพอใหง�ยตอก�รสอส�ร และเพอแสดงใหเหนถงจดเนนทวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยทจะไดรบก�รพฒน�จะตองนำ�ไปใชประโยชนได (คอนวตกรรมนนเอง) ซงประกอบดวยยทธศ�สตรหลก 3 ประก�ร คอ

ประการท 1 ก�รว�งแผนประเทศในรอบ 5 ปตอไป นำ�โดย แผนพฒน�เศรษฐกจและสงคม แหงช�ตฉบบท 12 ควรเปนแผนทมนวตกรรมเปนจดเนนหลก ซงหม�ยถงก�รพฒน�ประเทศ ในด�นต�งๆ จะมก�รสร�งและใชนวตกรรมเปนสำ�คญ ไมว�จะเปนนวตกรรมในกจกรรมท�งเศรษฐกจ นวตกรรมในกจกรรมท�งสงคม และนวตกรรมในกจกรรมท�งด�นสงแวดลอมและคณภ�พชวต ทงนเพอก�รสร�งเสรมขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนในภ�คเศรษฐกจ (Competitiveness) ก�รลดคว�มเหลอมลำ� (Inclusiveness) และก�รพฒน�อย�งยงยน (Sustainable Development)

ประการท 2 ปรบโครงสร�งก�รกำ�กบดแลและก�รบรห�รจดก�รด�น วทน. โดยปรบปรง พระร�ชบญญตว�ดวยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต พ.ศ. 2551 ใหม น�ยกรฐมนตรเปนหวหน�ในก�รผลกดนและขบเคลอน วทน. ระดบประเทศ ในคณะกรรมก�รระดบช�ต 2 ชด คอ ชดทมรฐมนตรทเกยวของเปนกรรมก�ร (National Science Technology and Innovation Committee: NaSTIC) และชดทมผทรงคณวฒจ�กภ�คเอกชนเปนกรรมก�ร (Prime Minister Council on Science Technology and Innovation: Prime-STI) โดยม

: 26

สำ�นกง�นต�มกฎหม�ยดงกล�วทำ�หน�ทเลข�นก�รของทงสองชด และเลข�ธก�รสำ�นกง�นฯทำ�หน�ททปรกษ�น�ยกรฐมนตรด�น วทน. อกตำ�แหนงหนง ทงนใหสำ�นกง�นฯเปนสวนหนง ของคณะรฐมนตรเศรษฐกจดวย เพอสะทอนถงพนธกจก�รยกระดบเปนประเทศพฒน� ดวยกลไกก�รทำ�ง�นจ�กคณะกรรมก�รทงสองชดดงกล�ว ส�ม�รถกำ�หนดใหมกลไกยอยทดำ�เนนง�นสนบสนนคณะกรรมก�รระดบช�ต เชน ก�รจดใหมโครงสร�งก�รทำ�ง�นด�น วทน. อย�งมแบบแผนและประสทธภ�พในระดบทองถน อตส�หกรรมร�ยส�ข� ประเดนเชงสงคม หรออดมศกษ� เปนตน

ประการท 3 ปรบปรงพระร�ชบญญตว�ดวยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต พ.ศ. 2551 ใหมก�รจดสรรงบประม�ณท�งด�น วทน. อย�งเปนระบบ ดงน• กำ�หนดใหหนวยร�ชก�ร รฐวส�หกจ และหนวยง�นของรฐจดทำ�แผนกลยทธ วทน. ระยะ 5 ป• ก�รจดสรรงบประม�ณประจำ�ปด�น วทน. ใหอ�งองจ�กแผนกลยทธ วทน. ระยะ 5 ปดงกล�ว• เพอสนบสนนก�รจดทำ�งบประม�ณของรฐ ใหสำ�นกง�นฯต�มพระร�ชบญญตว�ดวย

วทย�ศ�สตรเทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต พ.ศ. 2551 ทำ�หน�ทสนบสนนก�รจดทำ�แผน วทน. ระยะ 5 ป และทำ�หน�ทกลนกรองงบประม�ณ วทน. ร�ยปของหนวยง�นร�ชก�ร รฐวส�หกจ และหนวยง�นของรฐ ทงนโดยประส�นง�นกบสำ�นกง�นคณะกรรมก�รพฒน�ก�รเศรษฐกจและสงคมแหงช�ต และสำ�นกงบประม�ณทงในข�ขนคอ ชวงตนของก�รกำ�หนดแนวท�งก�รจดสรรงบประม�ณต�มนโยบ�ยของรฐบ�ล และข�ลงคอก�รสรปงบประม�ณ วทน. ประจำ�ป กอนนำ�เข�สก�รพจ�รณ�ของรฐสภ�

• กำ�หนดกลไกงบประม�ณเพอกระจ�ยคว�มเจรญในระดบทองถนและภมภ�ค โดยก�รประส�นง�นในระดบองคกรปกครองสวนทองถน ธรกจอตส�หกรรมภมภ�ค หรอ ผประกอบก�รในทองถน เปนตน

อภวฒนประเทศไทยดวยนโยบายนวตกรรมTransform Thailand via Innovation Policy

แผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาตฉบบท 12:

นวตกรรมแหงชาต

ระบบกำากบ

และจดการวทน.

ระบบงบประมาณ

วทน.

โครงการ

ขนาดใหญ

รฐรวม

เอกชน

อตสาหกรรม

เปาหมาย

27 :

อนง คว�มสมพนธระหว�งยทธศ�สตรหลกทง 3 ประก�รยงนำ�ไปสก�รว�งนโยบ�ยอก 3 ด�น คอ

ดานท 1 ก�รกำ�หนดอตส�หกรรมยทธศ�สตรระดบช�ต (Strategic Industries) เพอใหก�รพฒน� วทน. มหลกและเป�หม�ยชดเจน ซงอตส�หกรรมทประเทศไทยมคว�มไดเปรยบเชงแขงขน ประกอบดวย ภ�คก�รเกษตรและอตส�หกรรมอ�ห�ร ก�รทองเทยวและบรก�ร รวมทงก�รพฒน�ภ�คพลงง�น โดยเฉพ�ะอย�งยงพลงง�นหมนเวยน

ดานท 2 ก�รลงทนในโครงก�รขน�ดใหญ (Mega Projects) ซงกำ�หนดเงอนไขใหมก�รลงทนใน วทน. เพอสนบสนนโครงก�ร กอใหเกดก�รจ�งง�น ชวยลดก�รนำ�เข�เทคโนโลย พงพ�เทคโนโลยของตนเองม�กขน ซงจะเปดโอก�สใหภ�คก�รผลตของไทยเข�ม�มสวนรวมม�กขน โดยเฉพ�ะอย�งยงโครงก�รระบบร�ง โครงก�รด�นพลงง�น และโครงก�รบรห�รจดก�รนำ� ซง วทน. ส�ม�รถเข�ม�มสวนรวมไดอย�งมศกยภ�พและยงยน

ดานท 3 ก�รลงทนและทำ�ง�นรวมกนระหว�งภ�ครฐและภ�คเอกชน (Public Private Partnership) ซงจะทำ�ใหมพลงในก�รขบเคลอนเศรษฐกจสงสด เนองจ�กมก�รแบงหน�ท (Division of Labor) กนอย�งชดเจน ทำ�ใหเกดผลตภ�พ (Productivity) ประสทธภ�พ (Efficiency) ผลสมฤทธ (Effectiveness) ท�งเศรษฐกจทมปญห�คอขวดอยในปจจบน อ�ท ก�รทำ�วจยรวมกนระหว�งมห�วทย�ลยและภ�คก�รผลต (University-Industry Linkage) ซงจะทำ�ใหง�นวจยขนหงนอยลง หรอก�รสงนกวจยจ�กภ�ครฐไปชวยสร�งคว�มรในภ�คเอกชน (Talent Mobility) เปนตน

ยทธศาสตรการปฏรปเชงกลไก

ก�รขบเคลอนนโยบ�ยด�น วทน. นอกเหนอจ�กยทธศ�สตรเชงโครงสร�งแลว กลไกก�รปฏรปกเปนจดเปลยนทสำ�คญในก�รขบเคลอนโครงก�ร วทน. ต�งๆ ในอน�คต วสยทศนก�รปฏรปกำ�หนดใหมก�รลงทนรวมระหว�งภ�ครฐและภ�คเอกชนภ�ยในแผนพฒน�ฯ ฉบบท 11 ในวงเงน 110,000 ล�นบ�ท โดยในชวงเปลยนผ�นน ควรเปนก�รลงทนจ�กภ�ครฐรอยละ 40 (คดเปน 44,000 ล�นบ�ทตอป) และจ�กภ�คเอกชนรอยละ 60 (คดเปน 66,000 ล�นบ�ทตอป) กอนทจะเรมเข�สอตร�ก�รลงทน 30:70 ในระยะตอไป ทงน โดยไมรวมก�รลงทนในโครงสร�งพนฐ�นขน�ดใหญ

การขบเคลอนการลงทนในภาครฐนนสามารถจดสรรใน 4 ประเภทการลงทน ดงน1.ก�รลงทนในระบบวจย 25,000 ล�นบ�ท ซงตองมเป�หม�ยเปนก�รวจยเชงประยกต

ในส�ข�ทสร�งมลค� รวมถงก�รเกษตร เชน ข�ว มนสำ�ปะหลง ย�งพ�ร� ออย ข�วโพด ผลไม ฯลฯ ภ�คอตส�หกรรม เชน อ�ห�ร ปโตรเคม ย�นยนต อเลกทรอนกส ฯลฯ ภ�คบรก�ร เชน ทองเทยว โลจสตกส สขภ�พ ไปจนถงก�รลงทนในโอก�สใหม ๆ เชน ชวเภสชภณฑ (Bio-pharmaceutical) แฟชน ฯลฯ

2.ก�รลงทนในก�รสร�งและพฒน�กำ�ลงคนท�งด�น วทน. ซงครอบคลมหวงโซทรพย�กรมนษย นบตงแต ก�รปรบระบบก�รเรยนก�รสอนวทย�ศ�สตรในระดบประถมศกษ�ใหเปน Enquiry-based Learning ก�รปรบปรงหลกสตรระดบมธยมศกษ�และปรญญ�ตรใหเปน Liberal Arts, ก�รจดทำ�ระบบอ�ชวศกษ�ใหเปน Problem-based และ Science-based Technology

: 28

College ก�รสงเสรมก�รเรยนรเพออ�ชพในวทย�ลยชมชน (Community College) ก�รแบงกลมมห�วทย�ลยออกเปนกลมมห�วทย�ลยวจย กลมมห�วทย�ลยเทคโนโลย กลมมห�วทย�ลยเพอก�รพฒน�ทองถน ก�รพฒน�นกวจยและก�รสงเสรมก�รผลตบณฑตปรญญ�เอกใหเพยงพอตอคว�มตองก�ร และก�รลงทนรวมกบภ�คเอกชนเพอยกระดบทกษะและคว�มรของแรงง�นไปสแรงง�นคว�มร (Knowledge Workers) ซงรวมถงก�รยกระดบแรงง�นไรทกษะไทยทกำ�ลงถกแรงง�นต�งช�ตเข�ม�แทนท หรอก�รยกระดบเกษตรกรไทยทหนม�ประกอบอ�ชพอนอนจะทำ�ใหสมดลของแรงง�นเกษตรกบก�รสร�งมลค�เพมในภ�คเกษตรดขน ทงหมดนดวย วทน.

3.รฐตองมกลไกในก�รสนบสนนภ�คก�รผลตใหมคว�มเขมแขงขน (Commercialization Support) ซงประกอบดวยม�ตรก�รสร�งแรงจงใจท�งก�รเงน ก�รลงทน และภ�ษ ก�รอำ�นวยคว�มสะดวกในก�รเข�เมองของผเชยวช�ญต�งประเทศ ก�รอำ�นวยคว�มสะดวกจดเดยว ก�ร สงเสรมใหมก�รพฒน�วทย�ศ�สตรในบรษทไทยทไปลงทนในต�งประเทศ ก�รสนบสนนด�นก�รคมครองทรพยสนท�งปญญ� ก�รแกกฎระเบยบและกฎหม�ยทเออก�รทำ�ธรกจ ก�รสงเสรม ก�รสร�งนคมนวตกรรมของภ�คเอกชน ก�รสนบสนนก�รลงทนทมคว�มเสยง (Venture Capital) ตลอดจนก�รสนบสนนก�รสร�งผประกอบก�รรนใหม (Entrepreneurship Program)

4.รฐควรลงทนในโครงสร�งพนฐ�นท�งด�น วทน. ซงรวมถงอทย�นวทย�ศ�สตร (Science Park) ทงในสวนกล�งและสวนภมภ�ค อทย�นนวตกรรมเฉพ�ะท�ง เชน Space Park, Food Valley ควรลงทนในหองปฏบตก�รทดสอบผลตภณฑ (Testing Lab) อปกรณท�งวทย�ศ�สตรในโรงเรยนและมห�วทย�ลย พพธภณฑวทย�ศ�สตรและก�รออกแบบ ตลอดจนก�รลงทนในเมองหรอเขตวทย�ศ�สตร (Science City)

ก�รลงทนของรฐทงหมดเพอเปนก�รสนบสนนใหเอกชนลงทนใน วทน. เพมขนโดยลำ�ดบ อย�งไรกต�ม ยทธศ�สตรก�รลงทนของภ�คเอกชนอ�จมคว�มแตกต�งกน โดยเฉพ�ะอย�งยง ระหว�งบรษทข�มช�ต บรษทไทยขน�ดใหญ และบรษทไทยขน�ดกล�งและขน�ดยอม ซงมคว�มตองก�รก�รสนบสนนต�งกนในร�ยละเอยด เปนทประจกษในประเทศทพฒน�แลวว�เมอเอกชนลงทนใน วทน. แลว ปญห�ต�งๆ ทเคยเกดขนกจะไดรบก�รแกไขไปโดยระบบ ไมว�จะเปนปญห�วจยขนหง ก�รละเมดทรพยสนท�งปญญ� ก�รว�งง�น ก�รกดกนท�งก�รค� ตลอดจน ก�รแขงขนกบผผลตทมแรงง�นร�ค�ถกเปนตนทน

29 :

เพอเปนก�รกำ�หนดยทธศ�สตรเชงกลไกสำ�หรบแผนก�รลงทนดงกล�ว ก�รปฏรป วทน. ครงนควรมก�รสนบสนนและเรงรดม�ตรก�รสำ�คญๆ ซงส�ม�รถตอบโจทยระยะเรงดวน ระยะสน และระยะกล�ง ส�ม�รถตอบโจทยเศรษฐกจและสงคม ตลอดจนก�รต�งประเทศได ดงร�ยละเอยดตอไปน

1.มาตรการเรงดวน (ภ�ยใน 1-4 เดอน)

1.1 ขย�ยผลโครงก�รพฒน�เทคโนโลยของวส�หกจขน�ดกล�งและขน�ดยอม (รจกกนในน�มโครงก�ร iTAP ของ สวทช.) โดยใชผเชยวช�ญเข�ไปวเคร�ะหและแกปญห�เทคโนโลย ซงประสบผลสำ�เรจเปนทประจกษและไดรบก�รยอมรบจ�กภ�คอตส�หกรรมอย�งกว�งขว�ง มศกยภ�พพฒน� SMEs และวส�หกจชมชนได 4,000 – 6,000 ร�ยตอป เกดประโยชนท�งเศรษฐกจม�กกว� 200,000 ล�นบ�ท ภ�ยใน 5 ป (งบประม�ณเฉลยประม�ณ 1,000 ล�นบ�ท/ปโดยเอกชนรวมลงทนในวงเงนเท�ๆ กน) ทงน เพอใหก�รพฒน�เทคโนโลยของ SMEs เปนไปอย�งตอเนอง ในระยะตอไปควรพจ�รณ�จดตงองคกรมห�ชนขน�ดเลกเปนหนวยบรห�รจดก�รและสนบสนนหนวยง�นในเครอข�ยใหดำ�เนนก�ร

1.2 สงนกวทย�ศ�สตรและนกวจยจ�กภ�ครฐไปปฏบตง�นเพมขดคว�มส�ม�รถ ในก�รแขงขนของสถ�นประกอบก�รภ�คเอกชน (Talent Mobility) โดยก�รสงเสรมและสนบสนนและอำ�นวยคว�มสะดวกใหมห�วทย�ลย และสถ�บนวจยของรฐสงบคล�กรและนกศกษ�ไปปฏบตง�นระยะ 3 เดอน - 2 ป ประจำ�สถ�นประกอบก�ร เพอทำ�วจยและพฒน� วศวกรรม ม�ตรฐ�นและก�รทดสอบ ก�รแกปญห�ท�งเทคนค และก�รจดก�รเทคโนโลย ปละ 200 บรษท (งบประม�ณ 100 ล�นบ�ทตอป)

1.3 ก�รพฒน�และก�รประกวดเชดชเกยรตชมชนนวตกรรม เปนก�รเพมคว�มส�ม�รถในก�รบรห�รจดก�รตนเองของชมชน โดยก�รสงเสรม สนบสนนใหสม�ชกในชมชนวเคร�ะหปญห�และคว�มตองก�รของชมชน และรวมกนห�วธรวมมอกนในก�รใช วทน. ในก�รแกปญห�หรอพฒน�ชมชนทเปนรปธรรม โดยมนกวช�ก�รจ�กกระทรวงวทย�ศ�สตรฯ และมห�วทย�ลยเปนทปรกษ� และจดใหมก�รประกวดใหร�งวลเชดชเกยรตแกชมชนทประสบผลสำ�เรจยอดเยยมเพอเปนแบบอย�งทดตอไป ชวยใหคนในชมชนมร�ยไดเพมขนรอยละ 10 ตอป ส�ม�รถดำ�เนนก�ร ไดเฉลยปละ 200 – 300 ชมชน (งบประม�ณเฉลย 150 ล�นบ�ทตอป)

1.4 กระตนก�รลงทนวจย พฒน�และนวตกรรมในภ�คเอกชน โดยใหแรงจงใจท�งภ�ษ (รจกกนโดยทวไปในชอม�ตรก�รลดหยอนภ�ษวจยฯ 300 เปอรเซนต) ใหบรษทส�ม�รถนำ� ค�ใชจ�ยวจย พฒน�และนวตกรรม ทงทดำ�เนนก�รเองและทเปนก�รบรจ�คเงนเข�กองทนวจยของรฐ ม�คำ�นวณเปนตนทนเพอขอหกลดหยอนภ�ษในอตร� 300 เปอรเซนต รวมทงก�รปรงขนตอนก�รขอหกลดหยอนภ�ษใหมประสทธภ�พยงขน โดยใชวธพจ�รณ�ค�ใชจ�ยต�มร�ยก�รม�ตรฐ�นท�งบญช แทนก�รพจ�รณ�อนมตเปนร�ยโครงก�ร

1.5 เสรมสร�งคว�มเชอมนของน�น�ประเทศตอไทย ผ�นคว�มรวมมอด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม (Science Diplomacy) โดยเรงดำ�เนนก�รประส�นคว�มรวมมอด�น วทน. อย�งตอเนองกบประเทศทมคว�มสำ�คญตอไทย (Strategic Countries) เพอปรบปรงภ�พลกษณ ของประเทศไทย โดยใช วทน. เปนสอกล�ง ประเทศในกลมเป�หม�ยในระยะแรก ไดแก สหรฐอเมรก� องกฤษ เยอรมน ฝรงเศส เบลเยยม สหภ�พยโรป (EU) ญปน และออสเตรเลย และใชโอก�สนในก�รกระชบคว�มสมพนธกบประเทศอนๆ ทมแผนง�นก�รดำ�เนนคว�มรวมมอ

: 30

อยแลว ซงก�รดำ�เนนคว�มรวมมอกบประเทศในกลมนจะชวยสงเสรมภ�พลกษณก�รยอมรบประเทศไทยในเวทโลก ประเทศในกลมน ไดแก จน เก�หลใต นวซแลนด และประเทศสม�ชกอ�เซยน เปนตน

1.6 ส�นตอก�รมบทบ�ทนำ�ของไทยในก�รสร�งประช�คมอ�เซยน โดยเพมบทบ�ท เชงรกในก�รรเรม ผลกดน และขบเคลอนกจกรรมด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม ผ�นขอรเรมกระบ (Krabi Initiative) ทประเทศไทยไดเคยรเรมนโยบ�ยไวใหสำ�เรจผลเปนรปธรรม โดยเฉพ�ะอย�งยงในส�ข�ทเปนประโยชนตอไทย รวมถงส�ข� Food Security, Energy Security, Water Management และ Biodiversity นอกจ�กน สวทน. ยงไดรเรมโครงก�ร ASEAN Talent Mobility เมอตนป 2557 ทจะชวยใหไทยและอ�เซยนมก�รเคลอนย�ยและแลกเปลยนกำ�ลงคนอย�งเปนระบบเมอเข�สประช�คมอ�เซยนในป พ.ศ. 2558

1.7 ก�รประชมเวทปฏรปและจดทำ�แนวท�งปฏรปวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม 1.8 ก�รประชมเวทปฏรปก�รศกษ�ด�น วทน. 1.9 โครงก�ร SMART THAILAND DESTINATION เพอใหเกดก�รนำ�เทคโนโลย

ส�รสนเทศไปใชอย�งเปนรปธรรมและครบวงจร ทงด�นก�รพฒน�บคล�กรด�นดจตลคอนเทนท ก�รทำ�ก�รตล�ดผ�นชองท�งออนไลน และก�รใชเทคโนโลยในด�นก�รบรห�รธรกจ โดยนำ�รองในจงหวดทองเทยวทสำ�คญ เชน กระบ ภเกต เชยงร�ย เชยงใหม อยธย�

1.10 ก�รใชเทคโนโลยส�รสนเทศ (IT) ในก�รพฒน�ระบบก�รปลกข�ว เพอใหเกดก�รนำ�องคคว�มรวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม ม�ใชในก�รลดตนทนในก�รผลต และยกระดบคว�มส�ม�รถในก�รเพมประสทธภ�พในก�รพฒน�ระบบก�รปลกข�ว เชน ก�รใชเทคโนโลยโฟโทนกสในก�รตรวจสอบคณภ�พเมลดพนธข�ว ระบบบรห�รจดก�รคณภ�พข�วไทยต�มม�ตรฐ�น GAP (Good Agriculture Practices) (Mobile GAP Assessment)

2.มาตรการระยะสน (ภ�ยใน 1 ป)

เปนก�รแกปญห�ปจจบนพรอมกบปรบปรงระบบเพอสร�งคว�มเขมแขงและเพมประสทธผลในอน�คต

2.1 สงเสรมก�รศกษ�รปแบบบรณ�ก�รก�รเรยนกบก�รทำ�ง�นในโรงง�น เพอผลตนกเทคโนโลยและวศวกรปฏบตใหกบอตส�หกรรมเป�หม�ย เปนก�รแกปญห�ก�รข�ดแคลนบคล�กรท�งเทคนคระดบสง โดยก�รจดก�รศกษ�รวมกนระหว�งมห�วทย�ลยเทคโนโลย 14 แหงทวทกภมภ�ค กบโรงง�นอตส�หกรรม 100 แหง ในระยะ 5 ป (เฉลยปละ 20 แหง) ภ�คเอกชนรวมสนบสนนทนก�รศกษ�และค�ใชจ�ยสำ�หรบนกศกษ�ระหว�งเรยน 9,000 ล�นบ�ท (เฉลย 1,800 ล�นบ�ทตอป) ส�ม�รถรบนกศกษ�เข�เรยนรวมกบก�รทำ�ง�น 9,000 คน (งบประม�ณ 120 ล�นบ�ทตอป)

2.2 จดทำ� ‘ร�งพระร�ชบญญตสงเสรมก�รใชประโยชนทรพยสนท�งปญญ�เพอคว�มส�ม�รถในก�รแขงขน’ เพอกระตนก�รวจย พฒน�และนวตกรรมในภ�คเอกชน โดยเปดโอก�สให SMEs สญช�ตไทยส�ม�รถเข�ถงแหลงทนวจยและพฒน�ของภ�ครฐ และมสทธเปนเจ�ของทรพยสนท�งปญญ�ในผลง�นวจยทไดรบทนสนบสนนจ�กภ�ครฐได และปฏรปกระบวนก�ร จดทะเบยนคมครองทรพยสนท�งปญญ�ใหสะดวกรวดเรว รวมทงก�รจดใหมทนสนบสนน ตอยอดผลง�นวจยสก�รใชประโยชนเชงพ�ณชยในรปแบบกองทนหรอรปแบบโปรแกรม สนบสนนทนทตอเนองได

31 :

2.3 ปรบปรงโครงสร�งก�รบรห�รจดก�รนโยบ�ยและระบบก�รจดสรรงบประม�ณด�น วทน. เพอเพมประสทธผลในก�รขบเคลอนก�รพฒน� วทน. ใหเกดผลตอก�รพฒน�เศรษฐกจและสงคมอย�งเปนรปธรรม โดยปรบปรงพระร�ชบญญตว�ดวยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต พ.ศ. 2551 ใหภ�คเอกชนเข�ม�มสวนรวมอย�งสำ�คญในก�รกำ�หนดนโยบ�ยและก�รพฒน� วทน. ของประเทศ และก�รจดใหมกลไกเชอมโยงระหว�งนโยบ�ยและแผน วทน. กบระบบก�รจดสรรงบประม�ณของประเทศทมประสทธภ�พ ส�ม�รถลดคว�มซำ�ซอน และทำ�ใหก�รลงทนเปนไปต�มเป�หม�ย ต�มลำ�ดบคว�มสำ�คญ และมคว�มตอเนอง

2.4 ก�รสร�งศกยภ�พด�นก�รบรห�รจดก�รนโยบ�ยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม ในภมภ�ค ก�รดำ�เนนก�รสร�งศกยภ�พด�นก�รบรห�รจดก�รนโยบ�ยด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต ในภมภ�ค มเป�หม�ยดำ�เนนก�รใน 3 พนท ประกอบดวยพนทภ�คเหนอตอนบน พนทภ�คกล�งตอนบน และพนทภ�คตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน และภ�คตะวนออกเฉยงเหนอตอนกล�ง เพอใหผเข�รบก�รฝกอบรมซงเปนบคล�กรในหนวยง�นสวนภมภ�คและองคกรปกครองสวนทองถน รวมถงองคกรภ�คเอกชนในพนท ไดเรยนรแนวคดและประสบก�รณของวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ในบรบทต�งๆ ทงด�นเศรษฐกจ สงคม พลงง�นและสงแวดลอม ก�รพฒน�กำ�ลงคนและโครงสร�งพนฐ�น ซงนำ�ไปสก�รแกไขปญห�ของประเทศ โดยเมอสนสดกจกรรม ผเข�รบก�รฝกอบรมจะส�ม�รถเลอกใชและนำ�เอ�วทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม (วทน.) ทเหม�ะสมไปใชในก�รแกไขปญห�ของพนทไดอย�งยงยน ซงจะสงผลใหเกดสงคมเขมแขงและนำ�ไปสก�รเพมขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของประเทศตอไป

2.5 ก�รปลกฝงวธคดเชงวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมใหกบสงคมชมชน จดทำ�ร�ยก�รโทรทศนเผยแพรทกสปด�หตลอดระยะเวล� 1 ป เพอแสดงใหเหนถงบทบ�ทของวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม ในก�รพฒน�คณภ�พชวต ก�รพฒน�สงคมและเศรษฐกจ ตลอดจนเพอปลกฝงก�รใชแนวคดเชงวเคร�ะหอย�งรอบด�น และก�รยอมรบคว�มคดทแตกต�งในฐ�นะท�งเลอกของก�รแกปญห�

2.6 ก�รเพมขดคว�มส�ม�รถก�รแขงขนและลดก�รกดกนท�งก�รค�ของอตส�หกรรม สงออกไทยดวยม�ตรก�รรกษ�สงแวดลอม น�น�ประเทศในโลกมคว�มตระหนกในปญห�สภ�วะโลกรอนและก�รเปลยนแปลงภมอ�ก�ศ จงมก�รกำ�หนดม�ตรก�รในก�รผลตสนค�ใหมก�ร ปลดปลอยค�รบอนตำ� มก�รใชพลงง�นและทรพย�กรอนๆ อย�งมประสทธภ�พและลดก�ร ปลดปลอยมลภ�วะทกรปแบบ ม�ตรก�รเหล�น มก�รนำ�ม�บงคบใชกบประเทศผลตสนค�สงออก โดยใชเปนม�ตรก�รกดกนท�งก�รค�ทไมใชภ�ษ (Non-Tariff Barrier) เพอเพมคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนและลดก�รกดกนท�งก�รค� ประเทศไทยตองพฒน�กจกรรม ในก�รประเมน Life Cycle Assessment (LCA) เพอเปนขอมลทจะแจงตอประเทศนำ�เข�สนค� ผลลพธของก�รดำ�เนนก�รจะทำ�ใหประเทศไทยไดรบประโยชนมลค�ประม�ณ 5,965 ล�นบ�ท โดยใชงบประม�ณ ปละ 152 ล�นบ�ท เปนเวล� 5 ป

2.7 ก�รจดทำ�ขอเสนอก�รใช วทน. เพอก�รพฒน�พลงง�นหมนเวยน (Renewable Energy) ทเปนพลงง�นยทธศ�สตรของประเทศไทย ไดแก ชวมวล พลงง�นแสงอ�ทตย และพลงง�นลม ก�รสงเสรมก�รใชพลงง�นหมนเวยนของประเทศไทยเปนยทธศ�สตรในก�รสร�งคว�มมนคงด�นพลงง�นของประเทศไทย เพอลดก�รนำ�เข�พลงง�นและเปนก�รสงเสรมก�รใชพลงง�นทมศกยภ�พในประเทศไทย พลงง�นทประเทศไทยส�ม�รถพฒน�ในประเดนของ วทน. ของประเทศไทย ไดแก พลงง�นชวมวล พลงง�นแสงอ�ทตย และพลงง�นลม ก�รพฒน�

: 32

ดงกล�วครอบคลมประเดนก�รพฒน�และถ�ยทอดเทคโนโลย ก�รพฒน�กำ�ลงคน และก�รพฒน�โครงสร�งพนฐ�น

2.8 ก�รถ�ยทอดเทคโนโลยเพอสร�งคว�มส�ม�รถในก�รลดผลกระทบก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ (Climate change) ภ�วะโลกรอนและก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศทำ�ใหประเทศไทยตองปรบตว (Adaptation) และลดก�รปลอยก�ซเรอนกระจก (Mitigation) ต�ม ขอตกลงในในระดบน�น�ช�ต ซงกลไกและเครองมอทสำ�คญในก�รปรบตวและก�รลดก�รปลอยก�ซเรอนกระจกคอ ก�รใชเทคโนโลยม�ชวย ประเทศไทยกำ�ลงจะจดตง National Designated Entity (NDE) ทจะเปน Focal Point ในก�รรบและถ�ยทอดเทคโนโลยจ�กต�งประเทศภ�ยใตกลไกของ United Nations Framework on Climate Change (UNFCCC)

2.9 ก�รพฒน�อตส�หกรรมชวเภสชภณฑของประเทศไทย ประเทศไทยนำ�เข�เภสชภณฑ ปละ 1 แสนล�นบ�ท โดยเปนชวเภสชภณฑ (biopharmaceuticals) รอยละ 20 ก�รพฒน�อตส�หกรรมชวเภสชภณฑเปนก�รพฒน�เศรษฐกจฐ�นคว�มรของประเทศอย�งยงยน ทำ�ใหส�ม�รถลดก�รนำ�เข�ชวเภสชภณฑและมร�ยไดจ�กก�รสงออก รวมทงเปนก�รสร�งคว�มมนคงด�นสขภ�พใหแกประเทศ ทงน ไทยมขอไดเปรยบจ�กก�รทมพนฐ�นก�รวจยและเครอข�ย นกวจยด�นชวภ�พทแขงแกรง ก�รพฒน�อตส�หกรรมชวเภสชภณฑของประเทศไทยจะเปนก�รพฒน�ตลอดหวงโซคณค�ตงแตก�รวจย ก�รทดสอบในสตวและคน ก�รผลต จนถงก�รตล�ด โดยผ�นนโยบ�ย ก�รบรห�รจดก�รและก�รปฏบตง�นของหนวยง�นต�งๆ ทเกยวของทมทศท�งเดยวกน ก�รพฒน�บคล�กรในส�ข�ทเกยวของ ก�รลงทนของภ�ครฐและเอกชน และก�รพฒน�ปจจยเออและโครงสร�งพนฐ�นทจำ�เปน

3. มาตรการระยะกลาง (ภ�ยใน 1-3 ป)

เปนคว�มจำ�เปนทตองเรมตนว�งร�กฐ�นเวล�นเพอก�รพฒน�ทยงยนตอไป3.1 ปฏรประบบก�รศกษ�และก�รผลตกำ�ลงคนด�น วทน.3.2 ยกระดบก�รศกษ�และคว�มส�ม�รถบคล�กรด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลย

วศวกรรมศ�สตร และคณตศ�สตร (Science, Technology, Engineering and Mathematics; STEM) โดยนำ�เอ�ศกยภ�พด�น วทน. ทงโครงสร�งพนฐ�น ทรพย�กรมนษย และเครอข�ยวช�ก�รในประเทศและต�งประเทศทมอยในหนวยง�นวจย และเทคโนโลยในกระทรวงวทย�ศ�สตรฯ และกระทรวงอน รวมทงในมห�วทย�ลย ไปชวยเพมคณภ�พครปละ 1,000 คน นกเรยน 10,000 คน โรงเรยน 500 แหง และยกระดบคว�มรและทกษะของบคล�กรวยทำ�ง�นในภ�คก�รผลตและบรก�ร 10,000 คน (งบประม�ณ 1,000 ล�นบ�ทตอป)

3.3 ขอเสนอก�รยกระดบโครงสร�งพนฐ�นด�น วทน. เพอสงเสรมก�รพงพ�ตนเอง และก�รสร�งคว�มส�ม�รถก�รแขงขน

33 :

smart liFEกองบรรณาธการ

: 34

ข�วเหนยวเปนอ�ห�รหลกของคนไทยภ�คเหนอ และภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ ก�รนงข�วเหนยวไมใชของง�ยประเภทเสยบปลกกดปม แตเรมจ�กก�รแชข�วเหนยว (ข�วส�ร) หรอทเรยกว� ‘ก�รหม�ข�ว’ ซงใชเวล�ตงแต 2-6 ชวโมง ขนอยกบลกษณะของข�วว�เปนข�วใหมหรอข�วเก� หลงจ�กแชข�วเหนยวแลว นำ�ข�วทแชแลวม�ใสหวดสำ�หรบนง เมอนงไปสกระยะ ใชไมพ�ยคนเอ�ข�วเหนยวด�นล�งขนม�ไวด�นบน หรอถ�มอโปรหนอยกกระดกหวดขลกๆ สองส�มท ข�วหนยวในหวดกจะสกทวถงกน

ทกล�วม�ข�งตนเร�ตองก�รฉ�ยใหเหนภ�พก�รนงข�วเหนยวแบบดงเดม แตนกวจยกลมหนงไดพฒน�และสร�งวธก�รนงข�วเหนยวแบบใหมขนม� นนคอสงทเรยกว� “กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�”

แมจะมบรษททผลตหมอหงข�วเหนยวไฟฟ�ออกม�ใชกนแลว แตคณภ�พของข�วเหนยวทไดไดรบก�รวจ�รณว�ยงไมลงตว เพร�ะก�รนงข�วเหนยวเปนศ�สตรทเฉพ�ะ และตองก�รใชภ�ชนะอย�งหวด

คว�มไมสมบรณดงกล�วจงเปนแรงบนด�ลใจใหทมวจยทกล�วม�ลงมอคดคนวธก�รใหมๆ ซงนกวจยทว�นคอนกเรยนชนมธยม 5-6 แหงโรงเรยนอบลรตนพทยาคม** จงหวดขอนแกน พวกเข�นำ�เอ�วทย�ศ�สตรม�ปรบใชกบวถชวตแลวผลตนวตกรรมออกม�เปน ‘กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�’

กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�ชวยประหยดเวล�ก�รหงข�วเหนยว โดยปกตแลวก�รหงข�วเหนยวจะใชเวล� 40-45 น�ท และช�วอส�นสวนหนงยงคงใชถ�นไมในก�รตมนำ� ผหงจะตองมคว�มชำ�น�ญเฉพ�ะตว เพร�ะตองกลบข�วในหวดไปม�เพอใหข�วสกทวถงกน นอกจ�กนก�รหงข�วเหนยวดวยถ�นไมแบบเดมยงกอใหเกดควนและคร�บเขม�จ�กถ�นไม ซงกระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�ส�ม�รถแกปญห�นได กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�ถกออกแบบม�ใหใชง�นง�ยและเปนมตรกบสงแวดลอม รวมถงใชเวล�ในก�รหงและนำ�นอยกว�ก�รหงข�วเหนยวแบบเดม

อาจารย สรตน หารวาระ รกษ�ก�ร รองผอำ�นวยก�รฝ�ยวช�ก�ร โรงเรยนอบลรตนพทย�คม กล�วว� แนวคดตงตนในก�รประดษฐ

กระตบน งขาวเหนยวไฟฟานวตกรรมของเดกนกเรยนกลมนคอก�รลดใชเชอเพลงพวกถ�น

“เมอเร�ไมตองใชถ�นกส�ม�รถลดเขม�จ�กก�รเผ�ไหมได เพมคณภ�พของสงแวดลอมได อกทง เปนก�รแกปญห�ทเกดขนในชวตประจำ�วนไดจ�กปญห�นงข�วเหนยวทเจออยทกวน กระตบนนงครงหนง กประม�ณ 2 บ�ท ถ�ใชถ�นหงกเฉลยแลวค�ใชจ�ย สงกว�ม�ก แคตนทนถ�น 1 ถงตอก�รหง 1 ครงกร�ค� 20 บ�ทแลว และยงมเขม�อกม�ก กระตบนยงส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชนอกเหนอจ�กข�วเหนยว เร�ไปทไตหวน เร�กอนเปนอ�ห�รพวกบะจ�งทเข�นยมท�นใหด กระตบไฟฟ�นจงส�ม�รถตอบโจทยของหล�ยๆ กลมไดด” สรตนกล�ว

ขณะท อาจารยเชษฐกร ประชาโรจน ครทปรกษ�โครงก�รประดษฐกระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�ของนกเรยนกลมน เล�ว� นกเรยนกลมทประดษฐกระตบข�วเหนยวไฟฟ�กลมนไดนำ�เอ�นวตกรรมนไปประกวดในง�น 2014 Taipei International Invention Show & Technomart ทประเทศไตหวน

“ซงเปนกจกรรมก�รแสดงโปรเจคทของกลมประเทศ มผเข�รวมประม�ณ 15 ประเทศ กว� 2,000 โครงง�น ไมไดจำ�กดกลมบคคล มทงนตบคคลและห�งร�นบรษทม�เปดง�นดวย มแตเร�ทเปนกลมนกเรยนไปจดแสดงโครงก�ร โดยในประเทศไทยมจดสงประม�ณ 20 โครงก�ร เร�ไดไปแสดงรวมในบธของสภ�วจยแหงช�ต”

ในฐ�นะครทปรกษ� อ�จ�รยเชษฐกรบอกว� ก�รจะใหเดกนกเรยนคดคนทำ�โครงก�รท�งวทย�ศ�สตร สงหนงทจำ�เปนกคอก�รพฒน�โครงก�รนนสอดคลอง กบวถชวตทพวกเข�เปนอยอย�งไร

“เร�พย�ย�มกลนกรองโจทยให ชกชวนนกเรยนใหเข�ม�รวมกนทำ�ง�น บ�งคนกทนคว�มกดดนไมไหวกออกไปบ�ง หรอเดกทสนใจกเข�ม�ชวยกน จนสดท�ยไดกลมทเอ�จรงเอ�จงกลมน ม�ชวยกนทำ�ง�น มบ�งทเดกมคว�มเหนไมตรงกนบ�ง กเปนหน�ทเร�ทจะชวยปรบคว�มคดเหนกน ใหกำ�ลงใจ และใหแนวท�งในก�รพฒน�สงทเข�ชวยกนคดขนม� กอใหเกดกระบวนก�รคดท�งวทย�ศ�สตร”

35 :

ถ�มถงอปสรรค อ�จ�รยเชษฐกร เล�ว� “เร�ยงข�ดอปกรณในก�รประดษฐอกม�ก เพร�ะเร�เปนโรงเรยนมธยม เครองมอในก�รประดษฐจะไมพรอมเท�โรงเรยนอ�ชวะหรอมห�วทย�ลยเทคนค อนๆ เร�กตองวงขอใหคนนนคนนชวยทำ�บ�ง ลองผดลองถก ซงกไดรบคว�มรวมมอจ�ก กฟผ. และมห�วทย�ลยธรรมศ�สตร ในแงขององคคว�มร และงบประม�ณ รวมถงเครองไมเครองมอและโอก�สทพวกเข�หยบยนให เดกมหน�ทตโจทย ใหแตกและแกปญห�”

โจทยสำ�คญของนวตกรรมชนนคอก�รลดใชพลงง�นไมสะอ�ด และเกยวพนกบก�รดำ�รงชวตโดยตรงของเดกนกเรยนช�วอส�นกลมน ซงในอน�คตอ�จไปสพนทเชงพ�ณชย และท�งโรงเรยนกไดจดเปนอนสทธบตร

ผลก�รทดลองต�งๆ เหล�น เดกนกเรยนไดเรยนรม�ก นบแตคดรเรมโครงก�รนจนพฒน�ม�จนเสรจไดกใชระยะเวล�ประม�ณ 1 ป แมว�นกเรยนจะทดทอถอดใจ ไมรรองไหไปกครง เพร�ะนเปนกจกรรมนอกก�รเรยนก�รสอนทเข�ตองปนเวล�ม�ศกษ� ห�ขอมลเพมเตมเพอพฒน�สงประดษฐใหดขน

ขณะนกระแสทำ�โครงง�นวทย�ศ�สตรไดแพรระบ�ดในหมนกเรยนโรงเรยนอบลรตนพทย�คมไปแลว ก�รทำ�โครงง�นวทย�ศ�สตรกล�ยเปนเรองเท และในอน�คตเร�อ�จจะไดเหนนวตกรรมใหมๆ ทถกผลตออกม�จ�กเดกนกเรยนชนมธยม เพร�ะก�รสร�งนวตกรรมระดบโลก ไมจำ�เปนตองมองไปไกลถงนอกโลก เพยงแคก�รนงข�วเหนยวกนของคนอส�นกส�ม�รถพ�เดก กลมหนงไดออกเดนท�งไปไกลเหลอเกน

**กลมนกเรยนทประดษฐกระตบขาวเหนยวไฟฟา ไดแก น�ยกฤษฎ� โจยส�, น�งส�วประภสสร พ�นโคตร, น�งส�วธญญ�เรศ ทองยศ, น�ยณฐวฒ ศรสมภ�ร และน�งส�วนำ�ฝน กลอนโคกสง อ�นเรองร�วของพวกเข�ไดทคอลมน gen next หน� 12

กระตบนงขาวเหนยวไฟฟา

กระตบนงข�วเหนยวไฟฟ�เปนชดอปกรณนงข�วทประกอบดวย 5 สวน ไดแก 1.แผนวงจรแมเหลกไฟฟ� 2.หมอตมนำ� 3.หมอสำ�หรบนง 4.กระตบไมไผส�นชนใน และ 5.กระตบไมไผส�นชนนอก

แผนวงจรแมเหลกจะเปนแหลงเรมตน พลงง�นคว�มรอนและสงผ�นพลงง�นคว�มรอนไปยงหมอตมนำ� หลงจ�กอณหภมนำ�สงจนไดทจะสงผ�นพลงง�นคว�มรอน ในรปแบบของไอนำ�ไปยงหมอสำ�หรบนงและเปลยนรปเปนพลงง�นไอนำ�ยงยวดและผ�นเข�สกระตบไมไผส�นชนในซงเปนทใสข�วส�รเหนยวไว

ก�รหงนงใชเวล�ประม�ณ 30-35 น�ท ข�วเหนยวจะสก หอมและนม ข�วเหนยวทสกแลวจะนำ�ออกม�บรรจในกระตบไมไผส�นชนนอกเพอคงคว�มรอนใหน�นยงขน แตอย�งไรกต�ม ขนตอนก�รแชข�วส�รเหนยวในนำ�กอนก�รหง (ก�รหม�ข�ว) ยงคงตองทำ�เชนเดยวกบก�รหงนงแบบปกต โดยก�รแชข�วส�รจะใชเวล� 3 ชวโมง

social&tEchnoloGy

ชวสงเคราะห (Synthetic Biology)อยาใหประวตศาสตรซำารอย

สชาต อดมโสภกจ

เปนสวนหนงของอเมลท ศ.ดร.ยงยทธ ยทธวงศ สงม�ยง สวทน. เพอกระตนใหเตรยมคว�มพรอมสำ�หรบเทคโนโลยอบตใหม (emerging technology) ทกำ�ลงไดรบคว�มสนใจเพมขนเรอยๆ นนคอ ‘ชวสงเคร�ะห’ (synthetic biology)

Annaluru N. และคณะไดตพมพร�ยง�นในว�รส�ร Science ฉบบท 344 เมอเดอนมน�คมทผ�นม� แสดงใหประช�คมนกวทย�ศ�สตรเหนว� พวกเข�ประสบคว�มสำ�เรจในก�รสงเคร�ะหโครโมโซมของยสตทมชอว� Saccharomyces cerevisiae โครโมโซมดงกล�วมขน�ด 272,871 คเบส ซงผ�นก�รออกแบบโดยดดแปลงจ�กโครโมโซมหม�ยเลข 3 (คว�มย�ว

316,617 คเบส) ของยสตดงกล�วทมอยต�มธรรมช�ต สงทน�ตนต�ตนใจคอ โครโมโซมสงเคร�ะหดงกล�วส�ม�รถทำ�หน�ทไดเมออยในเซลลยสต ซงเปนคว�มสำ�เรจขนตนของก�รสงเคร�ะหโครโมโซมของสงมชวตชนสง (eukaryotes)

อย�งไรกต�ม กลมอนรกษสงแวดลอมแสดงคว�มกงวลว�นอ�จสร�งคว�มเสยงใหกบสขภ�พและ สงแวดลอม รวมทงเรยกรองใหทวโลกหยดพกก�รวจยและก�รใชประโยชนเรองน (global moratorium)

Moulen V. ใหคว�มเหนว� ดเหมอนเร�เคยผ�นสถ�นก�รณเชนนม�กอนในอดต นนคอก�รแสดงคว�มวตกกงวลจนเกนเหตตอคว�มเสยงจ�กเทคโนโลยดดแปลงพนธกรรม จนนำ�ไปสก�รจดทำ�กฎระเบยบในก�รกำ�กบดแลอย�งเกนคว�มจำ�เปน สงผลใหเปนอปสรรคขดขว�งก�รสร�งนวตกรรมรวมไปถงก�รวจยขนพนฐ�น

Moulen V. เสนอว� “อย�ใหประวตศ�สตรซำ�รอย” โดยผรบผดชอบระดบนโยบ�ยตองประเมนคว�มเสยงทอ�จเกดขนและประโยชนทจะไดรบอย�งสมดล โดยคำ�นงถงเป�หม�ยและใหคว�มสำ�คญกบหลกฐ�นเชงประจกษท�งวทย�ศ�สตร นนหม�ยคว�มว� “ใหฟง

For me, in short , genet ic engineering is "changing life", while synthetic biology is "making life". There may be overlap between the two, but the difference is clear.

- Yongyuth Yuthavong

: 36

อางอง:

• Annalura N, et al. (2014) Total Synthesis of a Functional Designer Eukaryotic Chromosome. Science 344(6179):55-58.

• Balmer A & Martin P. (2008) Synthetic biology: social and ethical challenges. An independent review commissioned by the

Biotechnology and Biological Sciences Research Council (BBSRC).

• IAP statement on Realising Global Potential in Synthetic Biology: Scientific Opportunities and Good Governance. (Available

on http://www.interacademies.net/File.aspx?id=23974)

• Meulen V. (2014) Time to settle the synthetic controversy. Nature 509:135.

และลดคว�มตระหนกจ�กคว�มหว�ดกลวโดยไรเหตผล3. พจารณารปแบบตางๆ ในการเปนเจาของ

และแบงปนผลทเกดจากการวจย โดยเหตทชว-สงเคร�ะหเปนคว�มรวมมอของนกวจยหล�ยส�ข� ทงจ�กฝงชวภ�พ (ซงม ‘ธรรมเนยม’ ในก�รเปนเจ�ของกรรมสทธแบบหนง) และฝงวศวกรรมและพฒน�ซอฟทแวร (ซงม ‘ธรรมเนยม’ ในเรองโอเพนซอรสและก�รแบงปนสวนทเปนม�ตรฐ�นอกแบบหนง) ก�รพจ�รณ�รปแบบใหมๆ ในก�รถอครองกรรมสทธ (โดยเฉพ�ะสทธบตร) จงมคว�มจำ�เปน ตวอย�งหนงทอ�จเปนไปไดคอระบบแบงปนก�รใชสทธบตร (patent pool)

4. รวมกนพจารณาวาควรมระบบกำากบดแลชวสงเคราะหอยางไร ก�รกำ�หนดองคประกอบและขอบเขตของชวสงเคร�ะหใหชดเจนจะทำ�ใหก�รกำ�กบดแล ก�รบรห�รจดก�ร ตลอดจนก�รตรวจสอบ ไมยงย�กเหมอนทเคยเกดขนในอดต

5. จดทำาและเผยแพรแนวทางปฏบตและกระตนใหประชาคมวทยาศาสตรมความรบผดชอบ โดยเนนก�รยดถอจรรย�บรรณ (codes of conduct) และแนวปฏบต (guidelines) ทชวยสงเสรมทงคว�มมนคงด�นชวภ�พ (biosecurity) และคว�มปลอดภยด�นชวภ�พ (biosafety)

คว�มวตกกงวลและคว�มขดแยงของส�ธ�รณะอ�จผอนคล�ยได ห�กกฎระเบยบหรอม�ตรก�รกำ�กบดแล และธรรม�ภบ�ลหรอคว�มรบผดชอบของนกวจยและสถ�บนวจย ไดรบก�รเปดเผยสส�ธ�รณะจนเกดคว�มมนใจ

We should learn from past mistakes on GMO and not let the society have misconcep-tions about a new promising technology again.

- Yongyuth Yuthavong

คว�มจรงจ�กนกวทย�ศ�สตรบ�ง”The Global Network of Science Academy

(IAP) ไดใหคำ�จำ�กดคว�มของชวสงเคร�ะหว� ‘เปนก�รสร�งระบบต�งๆ ของสงมชวตทไดรบก�รปรบแตง ดวยกระบวนก�รวศวกรรมและก�รสงเคร�ะหท�งเคม เพอใหส�ม�รถทำ�หน�ทไดดกว�เดม หรอทำ�หน�ทใหม’

ผลจ�กชวสงเคร�ะหอ�จนำ�ไปสก�รสร�งย�ใหม ส�รมมลค�สง เชอเพลงชวภ�พ ดวยตนทนทนอยกว� และอ�จส�ม�รถประยกตใชในหล�ยมต เชน ก�รรกษ�โรค ก�รเกษตร ก�รแกปญห�ก�รปนเปอนของแหลงนำ� เปนตน

ห�กพจ�รณ�ร�ยละเอยดของเทคโนโลยดงกล�ว จะพบว�เทคนคต�งๆ ทถกนำ�ม�ใชสวนใหญลวนเปนเทคนคทมใชกนอยแลว นนหม�ยคว�มว�ก�รวจย (และอ�จรวมถงก�รนำ�ไปประยกตใช) ยอมไมอ�จหลกเลยงกระบวนก�รกำ�กบดแล และอนทจรงกส�ม�รถนำ�กฎระเบยบเดมม�ใชไดเปนสวนใหญ เชน ก�รใช Cartagena Protocol on Biosafety สำ�หรบก�รใช ก�รนำ�ออกสสงแวดลอมและก�รเคลอนย�ยข�มพรมแดนของสงมชวตทผ�นก�รดดแปลงพนธกรรม

IAP มขอเสนอตอเรองชวสงเคร�ะหดงตอไปน 1. เตรยมความพรอมสำาหรบนกวจยทจะทำา

วจยดานชวสงเคราะห โดยตองสนบสนนนกวจยทกส�ข�ทเกยวของ สงเสรมก�รวจยแบบสหส�ข�วช�และก�รวจยทนำ�ไปสก�รใชประโยชน (translational research) และก�รเตรยมนกวจยรนใหมใหมคว�มพรอมสำ�หรบเรองนกมคว�มสำ�คญ เพร�ะขอมลจ�ก International Genetically Engineered Machine (iGEM) ชใหเหนว� นกเรยนระดบไฮสคลไปจนถงนกศกษ�ในมห�วทย�ลยทวโลกใหคว�มสนใจเรองนม�กขนเรอยๆ

2. รบฟงความเหนและขอหวงใยทงดานสงคมและจรยธรรมจากสาธารณะ โดยประช�คมวทย�ศ�สตรควรสอส�รกบส�ธ�รณะในหล�ยมต ทงคว�มก�วหน�ของก�รวจย โอก�ส คว�มไมแนนอน กรอบก�รกำ�กบดแลทใหคว�มสำ�คญกบสขภ�พและ สงแวดลอม เพอสร�งคว�มตระหนกใหแกส�ธ�รณะ

37 :

statistic FEaturEsดร.ชนาวธ ชนะประยร

นกวจยไทย ไปไหนหมด

อย�งไรกต�ม ภ�คเอกชนกลบมก�รลงทน ด�นวจยและพฒน� เพมสงขนอย�งตอเนองในระยะ 5 ปทผ�นม�

30,000

2549

ภาครฐ (รวมสถาบนการศกษา รฐวสาหกจและองคกรไมแสวงหากำาไร)

ภาคเอกชน

7,999 8,210 9,336

20,684

10,082 คน 94%

685 คน 6%

26,768

0.22%/GDP

คาใชจาย R&D (ลานบาท)

2550 2552 2554 2556

25,000

20,000

15,000

10,000

5,000

-

จากการสำารวจในป 2556 พบวา ประเทศไทยมนกวจยปรญญาเอก 10,767 รายแตเพยงรอยละ 6 อยในภาคเอกชน

: 38

ก�รลงทน R&D ของภ�คเอกชนกว�รอยละ 79 เปนก�รลงทนในภ�คก�รผลต โดยอตส�หกรรมปโตรเลยม อ�ห�ร และเคม เปนส�ข�ทมก�รลงทน R&D ม�กทสดของประเทศอย�งตอเนอง สวนในภ�คบรก�ร วจยและพฒน�และบรก�รทปรกษ�มก�รเตบโตของค�ใชจ�ย R&D อย�ง ตอเนอง แสดงใหเหนถงคว�มตองก�รก�รวจย พฒน� และนวตกรรมทม�กขนของภ�คเอกชน ผประกอบก�รภ�คค�ปลกค�สง หนม�ทำ�วจยและพฒน�เพมม�กขน เปลยนจ�กผค�ม�เปนผผลต

โดย วตถประสงคหลกในการทำากจกรรมวจยและพฒนา

ของประเทศไทย คอ

1. เพอตอบสนองต�มคว�มตองก�รของผบรโภค2. ปรบปรงคณภ�พของผลตภณฑ3. ขย�ยขอบเขตผลตภณฑ4. สร�งมลค�เพมของสนค�หรอบรก�ร5. เพอใหสอดคลองกบกฎระเบยบ/ขอบงคบ

แตอปสรรคสำาคญในการทำากจกรรมวจยและพฒนา

ของประเทศไทย คอ

1. ข�ดบคล�กรทมคณสมบตเหม�ะสม2. ตนทนก�รทำ�นวตกรรมสงเกนไป3. ข�ดขอมลเกยวกบเทคโนโลย4. ข�ดขอมลเกยวกบตล�ด5. คว�มย�กในก�รห�พนธมตรในก�รทำ�นวตกรรม

2,1001,6001,400

820760

13080765752

17666565441

กจการ L 1 - - - - - -กจการ L 2 - - - - - -กจการ L 3 - - - - - -กจการ L 4 - - - - - - - กจการ L 5 - - - - - - -

กจการ M 1 - - - - - - -กจการ M 2 - - - - - - - -กจการ M 3 - - - - - - - -กจการ M 4 - - - - - - - -กจการ M 5 - - - - - - - -

กจการ S 1 - - - - - - - - กจการ S 2 - - - - - - - -กจการ S 3 - - - - - - - -กจการ S 4 - - - - - - - -กจการ S 5 - - - - - - - -

คาใชจาย R&D (ลานบาท)

การลงทนวจยและพฒนาของกจการขนาดใหญ กลาง และเลกทลงทน R&D สงสด 5 อนดบ

Llarge

medium

small

M

S

39 :

[ t e x t ] กองบรรณาธการ[ p h o t o ] เฉลมพล

ปฏรปประเทศดวย วทน.

intErviEw

วทย�ศ�สตร เทคโนโลย และนวตกรรม (วทน.) เปนเครองมอสำ�คญในก�รพฒน�ประเทศ

Horizon ฉบบน ไดรบเกยรตจ�กผทรงคณวฒ 3 ท�น ทจะม�แลกเปลยนมมมองตอ วทน. ในมตต�งๆ

วทน. ในมตของระบบทรพยสนท�งปญญ�กบ อาจารยพวงรตน อศวพศษฐ ทปรกษ�รฐมนตรว�ก�รกระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย

วทน. ในมตก�รพฒน�ระบบโครงสร�งพนฐ�นเพอพฒน�อตส�หกรรมกบ ดร. ดำาร สโขธนง ทปรกษ�ฝ�ยเศรษฐกจ สำ�นกง�นคณะกรรมก�รนโยบ�ยวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงช�ต (สวทน.)

วทน. ในมตก�รสอส�รไปยงผนำ�ในภ�คสวนต�งๆ กบ ดร.กอปร กฤตยากรณ ทปรกษ�รฐมนตรว�ก�รกระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย

ในมตทหล�กหล�ยของ วทน. เร�เชอว�นคอเครองมอ ชองท�งในก�รขบเคลอนใหประเทศไทยพฒน�และก�วไปข�งหน�

: 40

ระบบทรพยสนทางปญญากบระบบ วทน. เกยวกนอยางไร

เรองทรพยสนท�งปญญ�เกยวของโดยตรงเลย โดยเฉพ�ะเรองสทธบตรก�รประดษฐ เปนเรองของก�รนำ�คว�มรด�นวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย ม�ใชในเรองของก�รคดประดษฐอะไรกต�ม ไมว�จะเปนสนค�หรอกระบวนก�รผลต จะใชคว�มรด�นวทย�ศ�สตร เทคโนโลยหรอวศวกรรมตลอดเวล� ตวนจะเปนจดเชอมระหว�งเรองทรพยสนท�งปญญ�กบเรองของวทย�ศ�สตรเทคโนโลย

กระบวนการจดสทธบตรทเกดขนในประเทศไทย ทผานมามปญหาอะไรบางครบตองดปญห�ตงแตผใหทน ประเทศไทยตอนนมปญห�คอลกษณะคว�มเปนเจ�ของจะต�งกน บ�งกรณ

ผใหทนเปนเจ�ของผลง�นทงหมดเลย ไมว�จะจดสทธบตรหรอไมกต�มนะ หรอบ�งกรณกอ�จจะเปนเจ�ของรวม เพร�ะฉะนนมนเกดคว�มลกลน

อกประเดนกคอ ผรบทนมคว�มส�ม�รถในก�รบรห�รจดก�รหรอไม ผรบทนหรอผทำ�วจยเองกยงข�ดบคล�กรในก�รบรห�รจดก�รเรองทรพยสนท�งปญญ� เพร�ะฉะนนมนจะมปญห�ทงผใหทนและผรบทน แลวยงมปญห�ในภ�คสวนเอกชนดวย เอกชนโดยเฉพ�ะทเปน SME กจะข�ดทน เพร�ะไมใชว�จ�กหองแลบ แลวไปสตล�ดไดเลย จ�กหองแลบกยงตองพฒน�เปน prototype พฒน�ไปสก�รทำ�ก�รตล�ดไดอย�งไร เปน กระบวนก�รของอตส�กรรม

รฐบ�ลคงตองเข�ไปชวยนนคอก�รใหทน โดยเฉพ�ะทนทเชอมโยงสวนต�งๆ และสงสำ�คญทเรยกว�มลค�เพมของสนค� กตองเชอมโยงตรงนใหได ใหสงจงใจหรอสทธพเศษต�งๆ เชน ภ�ษ เรองของก�รลดภ�ษใหพเศษ ใหทน อ�จรวมถงภ�ษร�ยไดบคคลดวยกได บ�งประเทศมก�รลดภ�ษร�ยไดบคคลอกต�งห�ก ถ�ทำ�วจย เนนเฉพ�ะเรองวจย

ฉนอย�กจะเนนเรองก�รวจยเทคโนโลยขนสงดวยเปนพเศษ ไมอย�งนนเร�กจะไมพฒน�ไปข�งหน� คนทเข�ม�ทำ�เรองเทคโนโลยขนสงยงมนอย ปญห�อกอย�งคอเรองของทรพยสนท�งปญญ� หนวยง�นททำ�เรองของก�รจดทะเบยบทรพยสนท�งปญญ�เอง กข�ดแคลนบคล�กรทงในเรองของคณภ�พและปรม�ณ

01 อาจารยพวงรตน อศวพศษฐทปรกษารฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย

“ฉนอยากจะเนนเรองการ

วจยเทคโนโลยขนสงดวย

เปนพเศษ ไมอยางนนเรากจะ

ไมพฒนาไปขางหนา”

41 :

เร�ไปดเรองของกฎหม�ยสหรฐ Bayh-Dole Act จะเหนชดเลยว�มนปลดลอคตรงนได

ชดเจนว�ส�ม�รถนำ�ผลง�นวจยไปใหกบผรบทนได ไมแนใจว� Bayh-Dole Act จะตองเปนก�รจดสทธบตรดวยหรอเปล� แตสงทเร�ทำ�เร�เขยนใน (ร�ง) พระร�ชบญญตสงเสรมก�รใชประโยชนผลง�น วจยและนวตกรรม พ.ศ. …. เฉพ�ะผลง�นวจย ไมจำ�เปนตองจดสทธบตร ผลง�นวจยจะตองใหไปสผทส�ม�รถบรห�รจดก�รได แตเร�กมประเดนในแงทว� คณไปอยกบเข�กปกแลวแต แลวบรห�รจดก�รไมไดกตองนำ�กลบม�สผใหทน เพร�ะฉะนนผรบทนในทนอ�จจะเปนมห�วทย�ลยกได เอกชนกได แมแตองคกรทไมแสวงห�กำ�ไร ถ�ห�กว�เปนผรบทนกส�ม�รถเปนเจ�ของผลง�นวจยหรอสงประดษฐหรอกระบวนก�รประดษฐอะไรกไดทตวเองขอไปทำ�วจย

นอกจ�กนนมนจะมเรองของก�รแบงปนร�ยได แตเรองนมห�วทย�ลยมระบบอยแลว แตละมห�วทย�ลยมระบบก�รแบงปนร�ยไดใหกบผวจย แลวแตมห�วทย�ลย อนนเร�กจะเปดไว เพยงแตเร�จะบอกไวเท�นนว�ถ�ใหผรบทน เรองของก�รแบงปน ร�ยไดระบบต�งๆ จะขนอยกบผรบทนทจะมเรองน เพร�ะแตละมห�วทย�ลยจะมระเบยบของเข�เอง

ทรพยสนทางปญญาทเกดขนจากการวจยควรจะนำาไปใชอยางเกดประโยชนโดยกฎหมายทเรยกวา Bayh-Dole Act ของสหรฐ เพอเออใหมการนำาเอาทรพยสนทางปญญาไปใชประโยชน โดยไมจำาเปนวาผใหทนวจยจะตองเปนเจาของ?

ใช อย�เรยกเปนทรพยสนท�งปญญ�เลยคะ เรยกว�เปนผลง�นวจยหรอสงประดษฐกแลวกน เพร�ะอ�จจะจดหรอไมจดกได เร�เปดกว�งไวนดนงเพอแกปญห�สงทเรยกว�วจยแลวขนหง ใครกต�มทส�ม�รถถ�ยทอดเทคโนโลยไดกส�ม�รถรบไปได

อยากทราบความคบหนา (ราง) พระราชบญญต สงเสรมการใชประโยชนผลงานวจยและนวตกรรม

ตอนนห�รอกนระหว�งหนวยง�นทเกยวของแลว กกำ�ลงจะรวมกนเสนอขนไปท ครม. กระบวนก�รกคอถ�ผ�น ครม. แลว กคงไปทกฤษฎก� เพอด แลวกสงกลบเข�สภ�อกท

(ร�ง) พระร�ชบญญตสงเสรมก�รใชประโยชนผลง�นวจยและนวตกรรม เร�มองจ�ก Bayh-Dole Act แลวพบว�สถตหลงจ�กออกกฎหม�ยฉบบนมนม

ปจจบนประเทศไทยมปรม�ณคำ�ขอรบ สทธบตรทรอก�รตรวจสอบ (backlog) อยจำ�นวนม�ก แตยงข�ดแคลนผตรวจสอบสทธบตร (patent examiner) ทำ�ใหผตรวจสอบสทธบตรของกรมทรพยสนท�งปญญ�มภ�ระง�นสงถง 277 คำ�ขอ/คน/ป ในขณะทภ�ระง�นด�นก�รตรวจสอบสทธบตรของประเทศในอ�เซยนสวนใหญอยทประม�ณไมเกน 100 คำ�ขอ/คน/ป ซงส�เหตสำ�คญของก�รข�ดแคลนอตร�กำ�ลงของผตรวจสอบสทธบตรไดแก คว�มก�วหน�ในส�ยอ�ชพ (career path) ค�ตอบแทน รวมทงลกษณะง�นของผตรวจสอบสทธบตร ยงไมเปนทจงใจใหผจบก�รศกษ�ส�ยวศวกรรมศ�สตรและวทย�ศ�สตรหนม�สนใจประกอบอ�ชพน อกทง นโยบ�ยจำ�กดอตร�กำ�ลงบคล�กรภ�ครฐ และงบประม�ณประจำ�ปทไดรบก�รจดสรรอย�งจำ�กด ทำ�ใหกรมทรพยสนท�งปญญ�ยงไมส�ม�รถขย�ยอตร�กำ�ลงและพฒน�ระบบส�รสนเทศและฐ�นขอมลทรพยสนท�งปญญ�ใหมคว�มสมบรณและแมนยำ�ได

ถาเราจะดตวอยางของสำานกงานคณะกรรมการ สงเสรมการลงทน (BOI) ทม One stop service หากวา Service Delivery Unit (SDU) จะตงหนวยแบบนไดหรอไม ทไมองระบบขาราชการมากนก

เท�ทฟงม� เข�เรยกว�บรก�รรปแบบพเศษโดยยงขนอยกบกรมทรพยสนท�งปญญ� แตอ�จจะดงเฉพ�ะหนวยง�นจดทะเบยน ไมแนใจว�เข�จะดงเครองหม�ยก�รค�ดวยหรอเปล� คดว�ถ�ดงกน�จะดงม�ทงยวง คอสทธบตรกบเครองหม�ยก�รค� แลวหนวยง�นนน�จะมสทธบรห�รจดก�รงบประม�ณร�ยไดของตวเอง จะเลยงตวอยไดโดยมกรมทรพยสนท�งปญญ�เปนคนปอนง�นให ท�งออกกคงเปนไดอย�งนน คงตองดคว�มยดหยนในก�รบรห�รจดก�ร ถ�มม�กกอ�จแกปญห�ไดในระดบหนง

หลกการของกฎหมาย Bayh Dole Act ของสหรฐ-อเมรการคออะไร และจะมสวนชวยในการแกไขปญหาไดอยางไร

ปญห�ของเร�คอเรองคว�มไมเท�กนในก�รเปนเจ�ของทน และกฎหม�ยของเร�ถงแมจะไมไดบอกว�ผเปนเจ�ของทนจะตองเปนเจ�ของผลง�นวจย แตก�รทไมไดบอก ผใหทนกไมมใครกล�ยกผลง�นวจยไปใหผรบทน กตองเปนของหลวงโดยอตโนมตแมกฎหม�ยจะไมไดบอก เพร�ะฉะนนถ�

: 42

ก�รกระตนในก�รทำ�วจยเพอนำ�ไปสก�รถ�ยทอดเทคโนโลยมสงขนม�ก มนมบรษทท Spin-off คอนข�ง เยอะม�ก บรบทของไทยเร�อ�จจะเขยนใหกว�งกว� Bayh-Dole Act เร�ไมไดมองเรองของทรพยสนท�งปญญ�อย�งเดยว

คาดหวงอะไรถา (ราง) พระราชบญญตสงเสรมการใชประโยชนผลงานวจยและนวตกรรม พ.ศ. …. ผานออกมาเปนกฎหมายบงคบใช

มองว�น�จะเปนกลไกสำ�คญในก�รกระตนใหเกดก�รสร�งและใชประโยชนในก�รวจยม�กขน เพร�ะปญห�ใหญของเร�แมมห�วทย�ลยจะข�ดบคล�กร แตมหล�ยหนวยง�นทเข�ทำ�ไดด ถ�เร�สงตรงนไปใหเข�ส�ม�รถบรห�รจดก�รเองได เพร�ะก�รบรห�รจดก�รกอย�งททร�บ มนมเรองตองตดสนใจตงแตจะไปจด สทธบตรหรอเปล� จะจดแบบไหน จะจดเปนคว�มลบท�งก�รค� จะทำ�เครองหม�ยก�รค�อย�งไร มนกว�งม�ก ถ�เร�มหนวยง�นทเขมแขง ซงบ�งมห�วทย�ลยพอจะม ตรงนจะทำ�ใหเข�ส�ม�รถ บรห�รจดก�รเองได แลวส�ม�รถนำ�ไปบรห�รจดก�ร ส�ม�รถชวย SME และบรษททจะส�ม�รถ Spin-off ไปตงเปนบรษทไดม�กขน ขณะนกมบ�งนะในบ�งมห�วทย�ลยท Spin-off แตยงไมเยอะ กคดว�ถ�กฎหม�ยนผ�น มนจะเกดขนเยอะม�ก

43 :

02 ดร. ดำาร สโขธนง

ทปรกษาฝายเศรษฐกจ สำานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (สวทน.)

“ในทำานองเดยวกน บางประเทศจะใชขอกำาหนดทงมาตรฐานหรอขอกำาหนดในทางเทคนคมาเปนตวกดกนทางการคาเหมอนกน ถาเราจะไปเจรจากบเขา กตองมขอพสจนในเชงวทยาศาสตรเทคโนโลยทจะ ตอบโจทย เ ข า ได เ ป น เ ร อ งท ต อ งมาสร า ง โครงสร า งพ นฐาน ในประเทศใหไดมาตรฐานยงขน”

ทผานมาภาคอตสาหกรรมของประเทศไทยประสบปญหาอะไรบาง โดยเฉพาะอยางยงเมอผลตสนคาเพอการสงออก

ในอดตอตส�หกรรมมปญห�ม�ก เพร�ะในชวงนนระบบม�ตรฐ�นของเร�ยงไมไดรบก�รยอมรบ จนกระทงมก�รพฒน�ระบบโครงสร�งพนฐ�น หรอทเร�เรยกว� MSTQ (M: Metrology (ม�ตรวทย�) S: Standardization (ม�ตรฐ�น) T: Testing (ก�รทดสอบ) Q: Quality (คณภ�พ))

ในระบบถ�มก�รยอมรบซงกนและกน จะทำ�ใหก�รค�ข�ยต�งๆ เปนไปไดง�ยขน ถ�มว�ในอดตอตส�กรรมมปญห�อะไร กคงเปนเรอง ขอกำ�หนดท�งเทคนคบ�งอย�ง เร�ไมมแลบทดสอบ

ในประเทศ ตองสงไปทดสอบต�งประเทศ หรออ�จจะมปญห�ในแงของสนค�บ�งตวเมอทดสอบในประเทศแลว กลบไมไดรบก�รยอมรบจ�กต�งประเทศ เนองจ�กตวระบบไมไดมก�รรบรองระบบซงกนและกน กทำ�ใหเกดคว�มล�ช� เกดปญห�ต�งๆ ก�รทเร�ม�ดเรองพวกนกหวงว�ก�รค�ข�ยหรอก�รสงออกสนค�จะดยงขน และทำ�ใหมโอก�สขย�ย ตล�ดไดม�กขน

ในทำ�นองเดยวกน บ�งประเทศจะใชขอกำ�หนดทงม�ตรฐ�นหรอขอกำ�หนดในท�งเทคนคม�เปนตวกดกนท�งก�รค�เหมอนกน ถ�เร�จะไปเจรจ�กบเข� กตองมขอพสจนในเชงวทย�ศ�สตรเทคโนโลยทจะตอบโจทยเข�ได เปนเรองทตองม�

: 44

สร�งโครงสร�งพนฐ�นในประเทศใหไดม�ตรฐ�นยงขน

ถ�มว� ณ ปจจบน โครงสร�งพนฐ�นทเร�พดถง MSTQ ไมว�จะเปนม�ตรวทย� ม�ตรฐ�น ก�รทดสอบ ก�รจดก�รคณภ�พ ดแลวหรอยง กตองบอกว�มนมอย แตมอยอย�งกระจดกระจ�ย แตยงข�ดก�รว�งแผนรวมกน เชนในบ�งครงแลบทดสอบตรวจสอบบ�งแหงอ�จจะมเครองมอเหมอนกน แตเครองมอเหล�นนอ�จถกใชง�นไมเท�กน ซงเรองพวกนกเปนปญห�สำ�หรบผประกอบก�รอตส�หกรรม

ระบบมาตรวทยา มาตรฐาน การทดสอบ และการจดการคณภาพ (MSTQ) คออะไร ปจจบนในไทยมสถานภาพอยางไร

ในเชงของโครงสร�งพนฐ�นทเร�เรยกกนว� MSTQ มนจะม 3 เส�หลก

เส�ท 1 คอ ม�ตรวทย� (Metrology) หรอ Primary Standard เปนม�ตรฐ�นขนตน เชน ก�รเทยบเวล� เปนม�ตรฐ�นทใชตรวจวดเชงพ�ณชย ก�รค�ข�ยและก�รกำ�กบต�มกฎหม�ย

เส�ท 2 คอ ก�รกำ�หนดม�ตรฐ�น (Standard development) สำ�หรบสนค�/บรก�ร กระบวนก�ร บคล�กร ระบบก�รบรห�รง�น (รวมด�นคณภ�พ สขอน�มย คว�มปลอดภย สงแวดลอม คว�มเข�กนไดและอนๆ)

เส�ท 3 คอ ก�รตรวจสอบและรบรอง (Conformity Assessment) เปนก�รทดสอบ ก�รสอบเทยบ ก�รตรวจ ก�รรบรอง ก�รรบรองระบบง�น

โดยทง 3 เส�น จะตองนำ�ไปสคว�มเปนอยทดของสงคม เพอรบรองคณภ�พ คว�มปลอดภย สขอน�มย สงแวดลอม นำ�ไปสคว�มเสมอภ�ค เปนธรรม และมภมคมกนก�รเปลยนแปลง รวมทงอำ�นวยคว�มสะดวกท�งก�รค�

ทง 3 เส�น ปจจบนในไทยมก�รดำ�เนนก�รอย แตไมไดม�เชอมกน ในกระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยกม สถ�บนม�ตรวทย�แหงช�ต (มว.) สวทช. สำ�นกง�นปรม�ณเพอสนต (ปส.) ททำ�หน�ทในแตละเรองแตละด�น ไมครอบคลมง�นอนๆ ณ ปจจบนเร�กอย�กใหมก�รประส�นมก�รรวมมอกนในกระทรวงใหเปน One Stop Testing Service

ในกระทรวงวทย�ศ�สตรฯสงทเปนหวใจกคอม�ตรวทย� แตม�ตรวทย�ทกระทรวงวทย�ศ�สตรฯทำ� เนนหนกด�นฟสกส แตตอนนกขย�ยเรองของ

เคม ซงไปไดถกท�งแลว ณ ปจจบนเร�อย�กใหมก�รประส�น มก�รห�รอรวมกนในกระทรวงเพอใหเกดลกษณะ One Stop Testing Service เร�ไมไดปรบโครงสร�งแตเร�ปรบประสทธภ�พในก�รใหบรก�รภ�ยในกระทรวงของเร� ซงก�รปรบปรงประสทธภ�พก�รใหบรก�รกคอก�รม One Stop Testing Service ถ�ถ�มว�เร�จำ�เปนตองรวมหองทดลองใหอยดวยกนเปน one stop หรอไม คำ�ตอบคอไมจำ�เปนเลย เพร�ะก�รโอนเปลยนคน ย�ยคน ย�ยโครงสร�งพนฐ�นนนย�ก เร�กเนนในก�รเพมประสทธภ�พก�รทำ�ง�น

ห�กเร�ใช IT ม�ชวยกจะทำ�เปน single window เมอผประกอบก�รเข�ม�ใน window กส�ม�รถทร�บไดว�ถ�จะทดสอบเรองอะไร กส�ม�รถสบคนขอมลไดว�ใครเปนผทำ�อย ศนยนจะใหคำ�ปรกษ�เรองของขอมลของหองทดสอบเบองตน ได ถ�เร�ส�ม�รถจดทำ�ระบบนไดกจะเออใหผใชและภ�คอตส�หกกรรมสะดวก และลดค�ใชจ�ยในก�รสงทดสอบสนค�ไปต�งประเทศ เปนก�รเออคว�มสะดวกใหแกผใชบรก�ร อย�งไรกด คว�มน�เชอถอในก�รบรก�รไมใชขนอยกบระบบทเร�จะสร�ง แตขนอยกบก�รสร�งม�ตรฐ�นภ�ยในองคกรเอง ระบบ single window นจะจดทำ�กบหนวยง�นภ�ยในกระทรวงกอน

ถามองภาพใหญกวาน เราตองการอะไรบาง เมอมองกบภ�ยนอกกระทรวงฯ หรอภ�พใหญ

ตองมก�รเชอมโยง มหล�ยๆ กระทรวงททำ�ง�นด�น MSTQ ม�กม�ย เชน หนวยง�นทออกม�ตรฐ�น คอ สมอ. ทเปนหนวยง�นบงคบใชม�ตรฐ�น มก�รจดทำ�ม�ตรฐ�นต�งๆ ต�มคว�มตองก�รของผใช อย�งไรกต�มก�รทดสอบตรวจสอบม�ตรฐ�นต�งๆ นน กตองใชวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยม�ตรวจสอบอยด ซงหองทดสอบสวนม�กอยทกระทรวงวทย�-ศ�สตรฯ กระทรวงอนๆ มหน�ทในก�รออกขอบงคบหรอกำ�หนดม�ตรฐ�นออกม�เพอใช เชน กระทรวงอตส�หกรรม กระทรวงเกษตร หรอ อย. กตองไปเชอมโยง

ตอนนกำ�ลงจะมก�รออกม�ตรฐ�นเกยวกบ ดจตอล ทงหมดกตองสร�งก�รรบรองระบบรวมกน แตหนไมพนก�รทดสอบตรวจสอบ ซงจะใชองคคว�มรด�นวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยม�ก ซงจะอยทกระทรวงวทย�ศ�สตรฯ ดงนน กจะเหนว�ก�รทำ�ง�นระหว�งกระทรวงจะซบซอนและหล�กหล�ยม�ก จะ

45 :

ตองสอส�รกบกระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยอย�งใกลชด

การสงเสรมระบบพนฐานดานมาตรฐานและคณภาพสนคา (MSTQ) จะชวยแกปญหาและยกระดบการแขงขนของภาคอตสาหกรรมไดอยางไร

ถ�เข�ใจ MSTQ แลว จะเหนว�สำ�คญม�ก บ�งประเทศนำ�ม�ใชเปนระเบยบ ขอบงคบในก�รกดกนท�งก�รค� เชน บ�งประเทศกำ�หนดว�ไกตมสกทจะนำ�เข�นนตองอยภ�ยใตก�รตมในอณหภม 80 องศ�ฯเปนอย�งตำ� หรอห�มมส�รตวใด ตวหนง เรองต�งๆ เหล�นกเกยวของกบก�รเจรจ�ท�งก�รค�ระหว�งประเทศ ซงเปนหน�ทของกระทรวงพ�ณชย ในก�รเจรจ�ท�งก�รค� แตจะรไดอย�งไรว�ผลตภณฑผ�นม�ตรฐ�น กตองมใบรบรอง สวนจะไดใบรบรองม�หรอไมนนกตองมก�รตรวจสอบ จะเหนว�ระบบ MSTQ นนมผลกระทบและสำ�คญตอภ�คอตส�หกรรมม�ก

ถ�ระบบ MSTQ ส�ม�รถพฒน�ไปไดดจะเปนทยอมรบของต�งประเทศ เชนเรองหองทดสอบกม สม�พนธหองทดสอบระหว�งประเทศ กตองมก�รรบรองระหว�งกน ตองมคว�มมนใจว�ม�ตรฐ�นหองทดลองท เปนเครอข�ยตองมระบบทดสอบเดยวกน เชน ของชนหนงเมอม�ทดสอบทหองทดสอบประเทศไทย ยอมไดผลเดยวกนกบหองทดสอบในประเทศอนๆ ทำ�ใหผใหใบรบรองเชอมนในม�ตรฐ�นของหองทดลองทใชทดสอบม�ตรฐ�น สงเหล�นตองเปนขอตกลงกำ�หนดไวในแตละหองทดลอง เชน ม�ตรฐ�น 17025 ลงลกไปถงคนทใชเครองทดสอบว�ม error ม�กนอยแคไหน

สงเหล�นจะตองดก�รพฒน�ใน platform ระบบใหญ ตองใหผทเกยวของม�รวมห�รอกน เรองน ทำ�กนม�น�นแลวแตยงไมส�ม�รถดำ�เนนก�รไปไดม�ก เพร�ะแตละหนวยง�นกมกฎหม�ยและหน�ททแตกต�งกน เชน มว. เปนเหมอนแหลงทดสอบสนค� แตกฎหม�ยอยทกระทรวงพ�ณชย เปนอกองคกรทเปนผบงคบ

ยกตวอย�ง ว�หมในตล�ดทซอม�มนำ�หนก 1 กโลกรมจรงหรอไม ผทไปตรวจสอบคอกระทรวงพ�ณชยทเอ�ต�ชงม�สอบเทยบกบม�ตรวทย�ของกระทรวงวทย�ศ�สตรฯ แลวผทสงว�จะใชต�ชงนตอไปไดหรอไม กคอกระทรวงพ�ณชย จะเหนว� แคม�สอบเทยบแลวจะจบกไมใช มคว�มซบซอนในก�รดำ�เนนง�นม�ก

MSTQ เชอมโยงกบการปฏรประบบ วทน. ของไทยอยางไร เรมตนจ�กก�รเกบขอมล single window กอยในระหว�งก�รพฒน� เพร�ะก�รเกบขอมลของแตละ

หนวยง�นกไมเหมอนกน เรมจ�กม�ตรฐ�นของขอมลตองเหมอนกนกอน ถ�เร�ทำ�ระบบ MSTQ นได กจะชวยใหระบบก�รใหบรก�รกบภ�คเอกชนเปนไปอย�งมประสทธภ�พ ลดก�รใชงบประม�ณของประเทศจ�กก�รไมทำ�หองทดสอบทซำ�ซอน บ�งแหงกมเครองมอแตไมไดใชอย�งคมค� มก�รเตรยมเครองมอและบคล�กรทอยในระบบ MSTQ ใหพรอมตอคว�มตองก�ร ก�รดในภ�พรวมจะทำ�ใหก�รว�งแผนในก�รดำ�เนนง�นรวมกบภ�คเอกชนและหนวยง�นออกม�มม�ตรฐ�น ยกระดบอตส�หกรรมไทยใหมม�ตรฐ�นต�มคว�มตองก�ร อนๆ จ�กต�งประเทศ

: 46

“วทน.เปนเครองมอหรอชองทางหรอวธการ

ขบเคลอนประเทศใหไปไดเรว”

อยากเรมดวยคำาถามทวา วทน. คออะไร วทย�ศ�สตร เทคโนโลย นวตกรรม แตละชอ

เปนของทใหญโตพอสมควร วทย�ศ�สตรโดยทวไป หม�ยถงคว�มรคว�มเข�ใจเกยวกบธรรมช�ตทมก�รศกษ� มก�รจดเปนหมวดหม มก�รวเคร�ะห แต พดสนๆ ก คอคว�มรคว�มเข�ใจเกยวกบ ธรรมช�ต เทคโนโลยจะมจดเนนไปทก�รใชประโยชน วทย�ศ�สตรเพอคว�มอย�กรอย�กเข�ใจ แตเทคโนโลยเปนเรองก�รใชประโยชน ซงนำ�คว�มรจ�กวทย�ศ�สตรม�สร�งประโยชน สร�งเปนเครองมอ ขนม� เชน เทคโนโลยก�รบน

สวนนวตกรรมเปนคำ�ท เกดในระยะหลง คว�มหม�ยหลกของมนกคอว�มก�รนำ�คว�มรทเปนวทย�ศ�สตรและเทคโนโลยหรออ�จจะไมใชกได ไปสร�งสรรคใหเกดกระบวนก�รใหม ผลตภณฑใหม ถ�ใชในคว�มหม�ยของ วทน. กหม�ยถงนำ�วทย�ศ�สตรหรอเทคโนโลยไปสร�งใหเกดผลผลตทข�ยได เกดผลผลตท�งเศรษฐกจ

03 ดร.กอปร กฤตยากรณทปรกษารฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย

47 :

“ตงแตเรองพระอาทตยไปจนถงเรอง

เอกภพมาจากไหน เวลาคออะไร

กเปนความรสำาหรบประชาชน”

: 48

วทน. ไปมบทบาทในการพฒนาประเทศอยางไร

ในระยะหลงมนชดขนเรอยๆ ว� ประเทศทพฒน�ไปไดด หม�ยคว�มว�คว�มเปนอยของประช�ชนดขน ร�ยไดดขน อ�ห�รก�รกน ร�งก�ยแขงแรง พฒน�ก�รต�งๆ เหล�นม�จ�กวทย�ศ�สตร เทคโนโลยและนวตกรรม กเลยมองว� วทน. เปนเครองมอหรอชองท�งหรอวธก�รขบเคลอนประเทศใหไปไดเรว

วทน. มบทบาทสำาคญในการพฒนาประเทศ แลว วทน.กมผเลนหรอผเกยวของเยอะใชมยครบ

ผเกยวของมม�กนะครบ ตงแตผทใชประโยชน วทน. เชน นกธรกจ อ�จจะมคว�มรเอง หรอไปซอคว�มรม�สร�งเปนผลตภณฑแลวนำ�ไปข�ย ตวอย�งทสร�งแลวข�ยไดม�กม�ยกคอสตฟ จอบส เข�ไมไดสร�งองคคว�มรใหม แตนำ�เอ�องคคว�มรทมอยม�ผสมกบก�รออกแบบ สร�งเปนผลตภณฑ สร�งคว�มรำ�รวยขนม� นคอผใช

ผสร�งองคคว�มรหรอนกวจย จะเปนอ�จ�รยในมห�วทย�ลย หรอเปนนกวจยทอยต�มหองปฏบตก�รต�งๆ คนทเกยวของม�กอกกลมหนงคอนกเรยนนกศกษ� เพร�ะมก�รกำ�หนดใหเรยน ตงแตประถม มธยม วช�ชพต�งๆ กใช วทน. ในรปแบบต�งๆ เยอะ แลวประช�ชนทวไปกตองก�รคว�มรคว�มเข�ใจท�งวทย�ศ�สตร ตงแตเรองพระอ�ทตยไปจนถงเรองเอกภพม�จ�กไหน เวล�คออะไร กเปนคว�มรสำ�หรบประช�ชน

ผมคดว�ในแงของก�รสอส�รองคคว�มร เหล�นออกไป กลมทน�จะเกยวของม�กคอผนำ�ชมชน หรอผทอยในวงก�รสอต�งๆ ทงสอมวลชน รวมถงภ�คก�รเมอง ผมคดว�เปนกลมเป�หม�ยทเกยวของกบสงคม เนองจ�ก วทน. เปนกลไก ขบเคลอนก�รพฒน�ประเทศทสำ�คญ ผนำ�ชมชนกควรเกยวของอย�งสำ�คญดวย

ผมอย�กขย�ยคว�มคนในกลมนอกสกหนอย เนองจ�ก วทน. มคว�มสำ�คญ เร�กอย�กจะสอส�รกบบคคลทมคว�มสำ�คญตอก�รพฒน� วทน. คว�มจรง เร�ไมไดพฒน� วทน. หรอก แตใหมก�รใช วทน. ไปพฒน�ประเทศใหด แลวท�นเหล�นเปนผนำ�อยแลวในก�รขบเคลอนพฒน�

ผมนกถงสม�ชก อบต. อบจ. ผนำ�ชมชนในระดบต�งๆ ผมมองว�ท�นเหล�นควรเปนเป�หม�ยในก�รสอส�รไปถง เพร�ะคนเหล�นจะไดใชบทบ�ทของแตละคนในก�รขบเคลอนเพอมงเป�หม�ยก�ร

พฒน�ประเทศ กลมถดม� ส.ส. ส.ว. สม�ชกรฐสภ� ผซงอยในวงก�รเมอง พรรคก�รเมองต�งๆ ท�นเหล�น เปนผนำ�ชมชนของประเทศ และกลมทสำ�คญม�กอกกลมหนง คอ สอมวลชน ทงวทย โทรทศน และอนเทอรเนต ซงมม�ในรปแบบต�งๆ โดยเฉพ�ะ โซเชยลมเดย ยทบ ฯลฯ ผมมองว�เปนกลมผนำ�ชมชนทเปนสอในตวเองดวย รวมถงปร�ชญช�วบ�น

การสอสารมองคประกอบอะไรบางถ�พดถงก�รสอส�ร สงสำ�คญกคอ ส�ร

หรอส�ระทจะมก�รสงทอดกน ซงตรงนตองมสงทเกยวของอย 3 อย�ง คอ 1.ตนตอของส�รม�จ�กไหน 2.ปล�ยท�งผรบส�ร 3.ตวเชอมซงกคอสอ ผมมองว�มนมคว�มสำ�คญทตองคำ�นงถง แตก�รสอส�รตองเรมจ�กจดประสงคหรอเป�หม�ยในก�รสอส�รคออะไร ถ�เร�ตองก�รจะเพมคว�มตระหนกก�รรบรก�รเข�ใจของ วทน. มนคออะไร จะทำ�อย�งไรใหเกดประโยชน

แลวผรบคอใคร ถ�ไปท อบต. อ�จจะตองสออย�งหนง ไปท ส.ว. อ�จตองสออกแบบหนง ประช�ชนทวไปตองสออกแบบ ตองคำ�นงถงตวผรบ ดวย เปนส�ระท เหม�ะสมกบผรบ แตกตองม องคประกอบอนดวย เชน ชองท�ง คว�มถ คณภ�พของเนอห�

อกอนทน�สนใจ โดยเฉพ�ะก�รสอไปถงผนำ�ชมชน ซงมคว�มหล�กหล�ยม�ก พนคว�มรจะต�งกนม�ก ตวอย�งเชน ถ�ผนำ�ชมชนระดบหมบ�นกเปนผนำ�ชมชน แตผนำ�ชมชนอกประเภทคอผสร�งแนวคว�มคดหรอเปนผนำ�ท�งคว�มคด (Opinion Leaders) ทสำ�คญคอนกเขยนหรอผสอข�ว มสวนม�ก ในแงก�รสร�งก�รรบร เกดมมมองคว�มเหนคลอยต�มหรอคดต�ง

ผมคดว�ท�นเหล�นนเปนทงสอทงตนตอของส�ระพอสมควร ผมอย�กเสนอว�กลมเป�หม�ยสำ�คญ ท�นจะเข�ถงเข�ไดหรอไม

อกประเดนหนงคอส�ระทจะสอไปกตองมตนกำ�เนดตนตอของสอ กอ�จจะห�ใหเหม�ะสม ถ�เนอห�วช�ก�รม�กๆ กมจ�กอ�จ�รยมห�วทย�ลยจำ�นวนม�ก กผลตบทคว�มหรอผลตเนอห�ขนม� รวมถงสอต�งๆ จ�กต�งประเทศ

ทงหมดทกล�วม�นเพอจะทำ�ใหคนเหล�นเหนว� วทน. มศกยภ�พในก�รขบเคลอนเพอพฒน�ประเทศ และเร�จำ�เปนตองใชมนเปนเครองมอ

49 :

คอลมน Global Warming ฉบบนอาจจะไมเกยวกบเรองราวของสภาพโลกรอนโดยตรง แตจะมาบอกเลาวาทำาไมหมขวโลกถงเปนสตวสญลกษณของสภาวะโลกรอนกน

สถานภาพปจจบนของหมขวโลก มหมขวโลก 20-25,000 ตวอยทวโลกอ�ศยอย 19 พนท กระจ�ยอยบรเวณประเทศ

อล�สก� แคน�ด� รสเซย และกรนแลนด ประช�กรหม 60-80 เปอรเซนตอยในแคน�ด�

ไมมนำาแขง? ไมมแมวนำา? ไมมหมขวโลก? อ�ห�รหลกของหมขวโลกคอแมวนำ� ทอดมดวยส�รอ�ห�รและไขมน เมอไมมพนทธ�ร

นำ�แขงใหแมวนำ�อ�ศยอย ยอมสงผลใหประช�กรแมวนำ�ลดลงอย�งตอเนอง เมอมเหยอไมเพยงพอ เปนก�รย�กทหมขวโลกจะส�ม�รถทนตอคว�มอดอย�กได โดยเฉพ�ะในชวงฤดใบไมรวงถงฤดรอนในแตละปทตองอยบนแผนดนใหญ ยงไปกว�นน แมหมขวโลกทนำ�หนกตำ�กว�เกณฑกจะไมส�ม�รถเลยงดลกหมไดอย�งสมบรณ สขภ�พของแมหมทออนแอจะสงผลตอก�รผลตนำ�นมทไมมคณภ�พ ทำ�ใหลกหมออนแอและถกทงใหต�ยไปในทสด

แลวกนอยางอนไมไดหรอ? ถ�เร�ยงไมลงมอแกไขอะไร ธ�รนำ�แขงในฤดหน�ว (ทมแมวนำ�บนนน) กจะลดลง ทำ�ให

หมขวโลกทตองอยบนผนแผนดนใหญ ไมมอ�ห�รใหเลอกม�กนก ยกเวน ผลเบอรร ไข และนก ซงอ�ห�รพวกนกไมมส�รอ�ห�รทเพยงพอตอหมเลย ยงไมมหมขวโลกตวใดทอ�ศยเพยงแตก�รกนอ�ห�รบนผนแผนดนใหญเพยงอย�งเดยวแลวอยรอดได โดยไมล�แมวนำ�เลย

อย�งไรกต�ม มหมขวโลกทยอมปรบตวโดยเลอกทจะล�แมวนำ�ส�ยพนธอนทม�พก ทแผนดนใหญ แตขอกงวลของนกวทย�ศ�สตรคอ แมวนำ�ส�ยพนธเหล�นคลกคลอยกบกจกรรมของมนษยม�กเกนไป อ�จทำ�ใหหมขวโลก ปวยและตดเชอโรคจ�กก�รกนแมวนำ�พวกน

หมขวโลกกำ�ลงจะตาย?�

: 50

Global warminGศรฉตรา ไชยวงควลาน

งนอพยพกนไหม?พวกคณคงคดว�เพอหนจ�กสภ�วะโลกรอนน หมขวโลกจะตองอพยพไปท�งทศเหนอ

เพอพย�ย�มห�ธ�รนำ�แขงและอ�ก�ศทเยนใชไหม แตในคว�มเปนจรง ภ�วะโลกรอนทำ�ให ธ�รนำ�แขงสวนม�กแตกแยกออกม�จ�กขวโลกเหนอเคลอนลงสทศใต สงผลใหประช�กรของหมขวโลกสวนม�กมแนวโนมอพยพลงท�งใตต�มธ�รนำ�แขงนนเชนกน โดยหลกฐ�นยนยนล�สดพบว�ประช�กรหมขวโลกไดเคลอนย�ยลงม�ท�งพนทท�งใตจรง เรมเข�สเขตพนทอยอ�ศยของมนษย และกอใหเกดปญห�ระหว�งก�รอยรวมกน รวมทงหมขวโลกทอพยพลงใตนนกมแนวโนมทจะอดต�ยไปเสยม�ก นอกเสยจ�กว�มนษยจะชวยใหอ�ห�รมน ซงเปนก�รเปลยนแปลงพฤตกรรมของหมขวโลกไป ยงไปกว�นน ก�รอพยพลงใตของหมขวโลกนยงกอใหเกดก�รผสมข�มส�ยพนธรวมกบหมกรซซทอ�ศยในบรเวณนน นนบเปนจดจบของส�ยพนธ หมขวโลกและก�รสญพนธทจะเกดขนในอน�คต

• เรยบเรยงจ�กบทคว�ม Will Polar Bears Die Out Because of Climate Change? โดย Lisa Feldkamp, Cool Green Science, December 3, 2013

• ภ�พหมขวโลกท Hudson Bay โดย Alex Berger

Dr. Joseph Charles Farman

51 :

สานกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต National Science Technology and Innovation Policy Office 319 อาคารจตรสจามจรชน 14 ถนนพญาไท แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330 โทรศพท: 02-160-5432 โทรสาร: 02-160-5438-39

facebook.com/stihorizon

Vol.5 No.1 Issue 17

Vol. 5 No. 1

17