tehran univ med j (tumj), vol.70, no.3, june 2012

انشوراي دبير

دكتر نگار سجاديان،دكتر نيما رضايي، دكتر عليرضا خوشنويسان، دكتر شاهين آخوندزاده، دكتر صديقه برنا، دكتر جمشيد حاجتي، جواد قاضي مير سعيد، دكتر سيد دكتر محمود قاضي خوانساري،پور، دكتر رامش عمرانياهللا عطايي، دكتر نعمت خردمند، دكتر علي عرب

دكتر مهري كدخدايي، دكتر سينا مرادمند، دكتر زينت نادياحتمي، دكتر محمد علي نويان اشرف هيأت تحريريه

پريچهر پاسبخش، دكتر ك بهار، دكتر پروين پاساالر، بابدكتر فرناز آموزگار هاشمي، دكتر دكتر محمود اكبريان، ناصر ابراهيمي درياني،دكتر عليرضا شعباني،دكتر دكتر مسعود ستوده،نژاد، مهرناز رسولي دكتر فاطمه داوري تنها، دكتر زهرا حالجي،دكترحسين خان، دكتر زاهد

السادات موسوي، اعظمدكتر سيد محمدجواد مرتضوي، دكتر زاده، دكتر محمد كجباف محمدرضا ظفرقندي،دكترپور، احمدرضا طالئيدكتر محمدرضا هادياندكتر دكتر مرضيه وحيد دستجردي، بهروز نبئي،جواد ميكائيلي، دكتر محمددكتر

هيأت تحريريه بين المللي ،)استراسبورگ( افشين گنجي دكتر، )لندن( محمدرضا كشتگر دكتر ،)فيالدلفيا( جواد پرويزي دكتر ،)شيكاگو( فرهناك اسديدكتر

)پنسيلوانيا( پرويز هنجني دكتر،)فلوريدا( شهال مسعوددكتر انويراستار

بهنام هاشميسيد دكتر دكتر وحيد نيكويي، ، دكتر محمد علي نويان اشرف، دكتر نادره بهتاش

همكاران دفتر مجله سحر صديق، معصومه عسگري، آرزو كميزانيراحله رمضاني، حسين چايچي،

، دفتر مجله202 خيابان پورسينا، دانشكده پزشكي، ساختمان آموزش، طبقه اول، شماره تهران، خيابان قدس، :نشاني ir.ac.tums@medjournal: پست الكترونيك ir.ac.tums.tumj://http :آدرس الكترونيك

login/ir.ac.tums.journals://http: Online submission ، 88962510: تلفكس، 6447/14155 صندوق پستي

.گيرد مصوبه كميسيون نشريات علوم پزشكي كشور، به نويسندگان مقاالت اين مجله امتياز ارتقاي علمي پژوهشي تعلق ميبراساس )رايگان( بهرنگ :ليتوگرافي، چاپ و صحافي نسخه1000 :تيراژ

:نمايه شده در

SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS),

DOAJ, Psych Info, ULRICH΄S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran, Iran Medex

مجله دانشكده پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي تهران

1391 خرداد 3شماره 70دوره

1391 خرداد، 3 ، شماره 70ي تهران، دوره كي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش

141..................................................................يشگاهيآزما طيشرا در وبالستيهمانژي ها سلول به (Royan H5) انسان نيجني اديبني ها سلول زيتما تيقابل ياقدم ناصر، يميابراه هيمرض، بهاروند نيحس، آبرون ديسع، يگنج فاطمه

150........................................................... رتينوپاتيو بدونتال به رتينوپاتي ب م2هاي تيپ شريان كاروتيد در ديابتي مديا-نتيمايمقايسه اندازه ضخامت جدار ا پور عادل قاسم، حسين نظري، مريم يوسفي، نژاد ناروييينوم

156................................................آندومتر وييديآندومتر نوميكارس وي پرپالزيه انواع در پروژسترون و استروژني ها رندهيگ بروزي ميستوشينوهومياي بررس

انيرجب بنفشه، مود يزديا نرگس، يسرمد اليسه

162................................................كاروتيدرتركتومي آندابراي جراحي گردني دكاروتي پرخطر تنگي بانتايج آنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد در بيماران پدرام كريمي بهرام پيشگو،، زهرا نيكنام امين صبوري،، حيدر كريمي داوود كاظمي صالح،

169...........................................................بتال به سنگ كليهشكن در درمان بيماران م اسكن با ميزان موفقيت سنگCTبررسي رابطه برخي مشخصات سنگ در محمد مولوي، داريوش ساعدي

176....................................................................................................ريزي بعد از اعمال جراحي پيوند عروق كرونر تاثير تجويز ترانكساميك اسيد بر خون محمد سعيدي ،مير موسي آقداشي، نيا حيدر نوروزي ،زاده حميد مهدي، عليرضا ماهوري ،ابراهيم حسني

ينعجهاي جدا شده از مرا بيوتيكي در نمونه هاي بيمارستاني ناشي از انتروباكتركلوآكه و تعيين الگوي مقاومت آنتي بررسي شيوع عفونت 183......................................................................................................................................................................................تهرانبيمارستان دو به

عبدالعزيز رستگار الري، محبوبه ستارزاده، زاده مقدم سميه سليمان، نژاد فرانك عالي زاده، مونا محمد، عظيمي ليال محمد رهبر،

188...............................................گزارش كوتاه : ISIاتي شناسي در پايگاه اطالع تاليفي توليدات علمي پژوهشگران ايراني در حوزه ايمني تحليل استنادي و هم طيبه شهميرزادي، عباس گيلوري، مرتضي همت، احمد يوسفي

194...............................................................گزارش كوتاه : يادار نانكارك دري شغل استرس با آن ارتباط وي عضالني لتكاس اختالالت وعيشساله يكيبررس شنبه محمد، پوريعقوب ضاغالمر، امينيان اميد

200......................................................................................................................................گزارش موردي و مرور مقاالت : ليپوم ناحيه تكتوم مغز مياني ارجي پورمهدي، مريم ميركوهي، عليرضا خوشنويسان

فهرست

1391خرداد،3 ، شماره70ي، دانشگاه علوم پزشكي تهران، دورهكده پزشكمجله دانش

كار بـردن كلمـات هفارسي رعايت شده و از ب زبان آيين نگارش -1: اصول كلي -1

ــود ــودداري ش ــد، خ ــا در فارســي دارن ــادل رس ــه مع ــه -2 .خــارجي ك ــاالت ب مق ارسـال گـردد "http://journals.tums.ac.ir/login.aspx"آدرس الكترونيك مجله

)Microsoft word 2003 مـان بـراي سـاير مجـالت ز طور هم بهمقاله -3. ) باالتريـابه چاپ نرسيده ) حتي به زبان انگليسي و غيره (و در ساير مجالت ارسال نگردد

و ، گـزارش كوتـاه مـروري ،تحقيقـي مقاالت پذيرفته شده شامل مقـاالت -4 .باشد و )2008 (ينكي هلـس بيانيـه در انجام پـژوهش، اصـول -5 .باشد گزارش موردي مي

.ضوابط اخالق پزشكي رعايت گرددشامل عنوان مقالـه، نـام و ) عنوان( صفحه اول -1: تحقيقي نحوه تنظيم مقاالت -2 از جملـه (خانوادگي نويسندگان، درجه علمـي و آدرس دقيـق كليـه نويـسندگان ناملـه و محل انجام پـژوهش، مـسئول مقا ) پست الكترونيك پستي، تلفن، دورنگار و كد

صفحه دوم و سوم شامل خالصة فارسـي و انگليـسي و -2. تاريخ ارسال مقاله باشد .انگليسي باشدفارسي و كلمات كليدي

، زمينـه و هـدف و در چهار پاراگراف با عناوين كلمه 240-250 :فارسيچكيده ) واژه 7 و حـداكثر 3حـداقل (كليـدي كلمـات گيري و نتيجه ،ها ، يافته بررسي روش در تهيه چكيده بـا چهـار عنـوان فـوق 1-2-2-1شود نسبت ميتوصيه . شودتنظيم هـاي بخـش بايد منطبق با چكيـده فارسـي باشـد و در يچكيده انگليس . شودلحاظ

Background ،Methods ،Results، Conclusion وKeywords ــيم ت ــدود نظـ و در حـ :است شامل موارد زير اصل مقاله-3 . كلمه باشد250-240

با ذكر اي انجام شده و سابقه اطالعات قبلي و زمينه -1 :يك صفحه شامل : مقدمهها سؤاالت بدون پاسخي كه اين تحقيق به آن -3 . ضرورت انجام تحقيق -2 .رفرانسـ بيان اين موضوع كه چگونه نتايج ايـن تحقيـق مـي و گويد ميپاسخ د بـه رفـع توان

هدف -5 . علمي اختصارات تعريف اصطالحات تخصصي يا -4 .ابهامات كمك كند . به نحو روشنتحقيق

اي بتوانـد بـا آن، تجربـه نحوي بايد نوشته شود كه هر خواننـده به: بررسي روش و علـت روش مطالعـه يـات يجز: شامل طراحي تحقيـق ، را تكرار كند نويسنده مقاله

مكـان وزمـان -1 .گيري مدت زمان اجراي طرح و پي -)مثال كوهورت ( آن انتخابروش . مـالك انتخـاب وهـاي مـورد آزمـون هـا و نمونـه سوژه -2 .ي پژوهش اجرااين قسمت بسيار مهم است و در ابتداي امر مـورد (گيري و منطق تعداد نمونه نمونه

آوري نحوه جمـع -3 .هاي ورود و خروج به مطالعه الك م -)گيرد كارشناسي قرار مي ــوازين -4 .اطالعــات ــژوهشرعايــت م ــدازهاب -5. اخــالق در پ ــري زارهــاي ان . گي

به انگليـسي (ها دستگاه نام كشور و شركت سازنده مواد و -7 .هاي آماري آزمون -6 .)نوشته شوند

-گـزارش عـدد بـا درصـد (رعايـت اصـول علمـي -1: ارايه نتايج دقيق :ها يافتهه پرهيـز از نـشان دادن همـ -Range(. 2 ميانه بـا -حدود اطمينان گزارش ميانگين با

اسبـمنـ فاده ـاستـ -3 .دهـكنن ينـهاي مهم و تعي افتهـجز ي به دست آمده ههاي ب افتهـي صـفحه تـايپي سـه به ازاي هر كه طوري به حداقل تعداد ممكن با از جدول و نمودار

بعدي سياه و سفيد و دونمودار بايد كه ضمن اين، يا نمودار استفاده شود جدوليك

بـا .)با ذكـر شـماره (قرار گيرد زير آن ،ي آن و در نمودار باال ،عنوان جدول و باشدرايه مطـالبي كـه در مـتن توجه به محدوديت صفحات مجله، بديهي است از تكرار ا

جـداول و نمودارهـا فارسـي ، اند در جداول و بالعكس بايد اجتناب نمود آورده شده ها بايستي همراه توضيحات آن ها، نمودارها و جداول مربوط به مقاله به عكس .دنباش

كيفيـت تـصاوير .گـذاري گـردد جداگانه و در دنباله متن اصلي مقاله آورده و شماره .ارسالي مطلوب باشد

ذكر نتـايج -2 .ها دست آمده و محدوديت آن ههاي ب آثار و اهميت يافته -1 :بحثت تفـاوت توضيح علـ -3 .كننده تحقيق مشابه ديگران و ذكر مغايرات و موارد نقض

توضـيح مـوارد كـاربرد عملـي و قابليـت -4 .مقاالت قبلـي بين نتايج اين تحقيق با در مجموع ارايـه ، ي براي ادامه تحقيق خود يا ديگران يراهنما -5 .پذيري نتايج تعميم

.چه كه از اين تحقيق به علم اضافه شده است آن. ترتيب اضافه گـردد هاز عدد يك شروع و ب و شودر متن قيد دشماره منابع : منابع

هـا متن رفـرانس محتواي مقاله و ليست انتهايي آن، هاي ضمن انطباق تعداد رفرانس منابع فارسـي بـه انگليـسي برگـردان . ترتيب ظهور، در فهرست منابع آورده شوند به

:هاي زير آورده شده است در مثالنحوه تنظيم منابع . شود1. Qazi F, McGuire WP. The treatment of epithelial ovarian cancer. CA Cancer

J Clin 1995;45(2):88-101. 2. Piazza AJ, Stoll BJ. Jaundice and hyperbilirobinemia in the newborn. In:

Kliegman RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BF, editors. Nelson Textbook of Pediatrics. 18th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007. p. 756-65.

3. O'Callaghan C, Stephenson T. Pocket Paediatrics. 2nd ed. Edinburgh: Churchill Livingstone; 2004.

4. Williams FM, Cherkas LF, Spector TD, MacGregor AJ. A common genetic factor underlies hypertension and other cardiovascular disorders. BMC Cardiovasc Disord [Internet]. 2004 Apr 20 [cited 2009 Mar 23]; Available from: http://www.biomedcentral.com/1471-2261/4/20

5. Ghofranipour F, Shojaee zade D. Use of health belief model in prevention of brucelosis in Shahr-e-cord City in Iran. Daneshvar J 1997;15:23-8. [Persian]

-2 .تحقيقـي ت مشابه مقـاال صفحه اول -1 : تنظيم مقاالت گزارش موارد ه نحو -3فارسـي و صفحه دوم و سوم شامل خالصه فارسـي و انگليـسي و كلمـات كليـدي

اصـل -3 . كلمه باشـد 130-150 حداكثرخالصه گزارش موردي . باشد انگليسي مي گـزارش مـورد و بحـث : بحث ، شرح حال بيمار:قدمه م:تاسمقاله شامل موارد زير

-4 . جدول يا تـصوير ارايـه شـود دوو حداكثر تر نبوده كلمه بيش 1500 از مجموعاً . مشابه مقاالت تحقيقي استمنابع

هاي علمـي مقاالت براي ارايه آخرين يافته اين -1: نحوه تنظيم مقاالت مروري -4ويسنده در زمينه موضوع مقاله صـاحب نظـر و ن -2. باشددرباره يك موضوع خاص

.هاي نويسنده در مقاله استفاده شده باشد از رفرنس-3 .داراي مقاله باشندآزاد ) بـا تأييـد مؤلـف ( يا اصالح مقاله رد،هيأت تحريريه مجله در قبول يا -5

.باشد و از پس دادن مقاله و ملحقات آن معذور مياستها و مدافع مطالب چاپ شده از مقاله خـود در نوشته نويسندگان مقاالت مسئول -6

.مجله خواهند بود . استفاده از مندرجات مجله با ذكر كامل مأخذ آزاد است-7

انراهنماي نويسندگ

يشگاهياآزم طيشرا در وبالستيهمانژ ديتول

1391 ، خرداد3 ، شماره70ي تهران، دوره كي، دانشگاه علوم پزشك پزشدهكمجله دانش

وبالستيهمانژي ها سلول به (Royan H5) انسان نيجني اديبني ها سلول زيتما تيقابل يشگاهيآزما طيشرا در

1و2يگنج فاطمه

*3آبرون ديسع

1و2بهاروند نيحس 1يميابراه هيمرض 4ياقدم ناصر

،تقايتحق زكمر، ياديبني ها سلول گروه -1 .ان، ايران تهر،پژوهشگاه رويان

،يدانشگاه جهاد فرهنگ و علم دانشگاه -2 . ايران،تهران

دانشگاه ،يكپزش دهك دانش،يشناس خون گروه -3 .، تهران، ايرانمدرس تيترب ، تهران،انيرو اهگپژوهش، ز سلول درمانيك مر-4

.ايران ،آل احمد جالل خيابان،تهران: نويسنده مسئول*

14115-331ق پستي صندو، مدرستدانشگاه تربي 021-27635000: تلفن

E-mail: [email protected]

15/12/1390: تاريخ پذيرش08/12/1389: تاريخ دريافت مقاله

هاي مختلف از به انواع سلول،هاي پرتوان عنوان سلول هاي بنيادي جنين انسان به ولسل قابليت تمايز :زمينه و هدف

هاي بنيادي با توجه به توانمندي سلولدر اين مطالعه .بدي بررسي شده استك قلبي و ،عصبيهاي سلولجمله ها يت تمايز اين سلول بررسي قابل،صورت رده سلولي تهيه شده ه در پژوهشگاه رويان بهك (Royan H5)جنين انسان

هاي بنيادي جنين انسان بررسي توانمندي سلول هدف مطالعه .هاي خوني مورد توجه قرار گرفت به سلول(Royan H5)صورت هاي بنيادي جنين انسان به سلول: روش بررسي . بودهاي همانژيوبالست در تمايز به سلول

ثير شدند و در روز هشت در كشت و ت كngmL100( bFGF ( و در حضورDMEM/F12امل كسوسپانسيون در محيط و KDR، CD31 هاي بالست هاي سلول شاخص .هاي بالست تمايز داده شدند ننده به سلولكيبات القاكحضور تر

CD34هاي توسط فلوسيتومتري و بيان ژن TAL-1، Runx-1 و CD34 توسط Quantitative Real Time-PCR نشان داده :ها يافته .در محيط حاوي متيل سلولز ارزيابي شد (Colony forming unit-assay) ها زايي بالست شد و توان كلوني

،+79( KDR%5/12 (هاي جمعيتي از سلول،سازهاي خوني هاي بنيادي جنين انسان در طي تمايز به پيش سلول)8/2%±6/5 (CD31+-CD34+و ) 12/2%6( KDR+-CD31+ هاي دار بيان ژن معني افزايش.آورند وجود مي را به )01/0P≤ ،05/0P≤( TAL-1, RUNX-1, CD34 هاي بالست بود يل سلولك روزه شاهدي بر تشچهاردههاي لونيكدر.

هاي شبه همانژيوبالست در محيط حاوي با ويژگيهاي شش روزه توليدشده بر سطح ماتريژل و لونيكچنين همهاي بنيادي سلول: گيري نتيجه.ردندكهاي شبه اندوتليال را ايجاد لهاي مختلط خوني و سلو متيل سلولز شبه كلوني

ه كباشند ساز خوني با توانمندي دوگانه در شرايط آزمايشگاهي مي هاي پيش قادر به توليد سلولRoyan H5 جنيني .نندكهاي شبه اندوتليال را توليد هاي مختلط خوني و سلول هاي شبيه به كلوني توانند كلوني مي

. كلوني همانژيوبالست، تمايز،هاي بنيادي جنيني انساني سلول: ليديكلمات ك

رود يم ارك بهي خون مك انواع درماني براي متعددي ها روش امروزه يا و استخوان مغز در ساز خوني اديبني ها سلول ونديپ شامل هك

ماريب فردي منيا ستميس با سازگار خون واحد چند يا كي قيتزر فرد با سازگاري خون واحد هكي طيشرا در روش نيا اما. باشد يم طيشراي برخ در و بود نخواهد ارسازك ،باشد نداشته وجود رندهيگ

ترشـگس با گرـيدي سو از 1،تـداش نخواهد ودـوجي افـك نندهك اهدا

نقص روسيو و C تيهپات و B تيهپات جمله ازي روسيوي ها عفونت

ي دسترس ندهيآ در هك رود يم انتظار خون، دهنده فرد ازي منيا ستميس بيترت نيا به 2.باشد همراهي دشوار با ونديپ قابل و سالم خون به

درماني براي خون هاي سلول ديتولي راستا دري ا گستردهي ها تالش ديتول منظور نياي برا. گرفت صورتي خوني ها يماريب انواع CD34ي ها سلول يا انسان نيجني اديبني ها سلول ازي خوني ها سلولي بررس ناف بند خون يا وي طيمح خون ،استخوان مغز از حاصل

وي دسترس سهولت ليدل به انسان نيجني اديبني ها سلول 3و4.شد

مقدمه

چكيده

141-149، 1391 ، خرداد3 ، شماره 70 تهران، دوره يكپزش ي، دانشگاه علومكده پزشكمجله دانش

و همكارانيگنج فاطمه

1391، خرداد3 ، شماره70ي تهران، دورهكي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش

ازي مختلف انواع زيتما و مطالعهي براي ا ژهيو تياهم از فراوان ريثكت هك دادند نشان مطالعات. ارندبرخوردي شگاهيآزما طيشرا در ها سلول human Embryonic Stem Cells انسان نيجني اديبني ها سلول

(hESCs) ي ها سلول و وبالستيهمانژي ها سلول به ندباش ميقادري ها سلول ديتوليي توانا نيچن هم 5و6.ابندي زيتمايي ابتدا ساز خون

موش نيجن دري ساز خون 7و8.هستند دارا راي الياندوتل وي دييترويار زرده سهيك دري خون ريجزا ليكتش با موش نيجني اديبني ها سلول و

يي ابتدا تروبالستياري ها سلول ازي ا مجموعه هك شود يم آغاز به توجه با 9.شوند يم احاطه الياندوتلي ها سلول لهيوس به هك باشد يم

ريجزا در الياندوتلي ها سلول وي خوني ها سلول نيوكتي كينزد ساز شيپ از الياندوتل وي خوني ها سلول هك رسد يم نظر به ،يخون نيا 10.نديگو وبالستيهمانژ آن به امروزه هك شوند مشتقي كمشتر الياندوتل - عروق رشد توركفا نازيك نيروزيت رسپتور انيب ها سلول

KDR (VEGF-R2, FLK-1) ي مزودرم شاخصي ها ژن و(Brachyury) ي مزودرمي ها يژگيو باي تيجمع حضور نندهك انيب هك دادند نشان را

11.است به را موشي نيجني اديبني ها سلول توانست Choi بار نيولا

ازيي ها نيكتويسا حضور در و دده زيتما همانژيوبالستي ها سلولي ها سلول از راي الياندوتل وي خوني ها رده ،VEGF جمله فاقد شتك طيراش از استفاده با راًياخ 12.آورد دست هب وبالستيهمانژ ،BMP4 شاملي ساز خون نندهك القاي تورهاكفا حضور در و سرم

VEGF و bFGF يياياندوتل -يخوني مزودرم چسبنده مهيني ها يكلون ديتوليي توانا هك ردندك جدا روزه 10 تا هفتي نيجن شبه اجسام از

ي سازها شيپ Wang 13و14.بود دارا رايي اياندوتل وي خوني ها رده يها شاخص ه كردك جدا روزه 10ي نيجن شبه اجسام از را يمزودرم

PECAM-1، FLK-1 و VE-Cadherin شاخص چند هر نمود، يم انيب را CD45 از استفاده با رسد يم نظر به بيترت نيا به 15و16.ردك ينم انيب را ي ها سلول فراوان تعداد بهي دسترس، انسان نيجني اديبني ها سلولي ها سلول گسترش نيچن هم. گردد ريپذ انكام وتاهكي زمان دري خون

هك شورك در (Induced pluripotent stem cells)ي يالقا پرتواني نولوژكت بهي دسترس دارند،ي نيجني اديبني ها سلول مشابهي خواص

شورك در فعالي خوني ها سلول به راي نيجني اديبني ها سلول زيتما-سلول زيتمايي توانا ميشد نآ بر مطالعه نيا در. سازد يمي ضرور را

را وبالستيهمانژي ها سلول به Royan H5 انساني نيجني ادـيبني ها

.ميده قراري بررس مورد يشگاهيآزما طيشرا در

. آغاز شد1388مطالعه تجربي حاضر در پژوهشگاه رويان در سال

مطالعه: Royan H5 سانان نيجني اديبني ها سلول ونيسوسپانس شتك در كه Royan H5 انسان نيجني اديبني ها سلول از استفاده با

. شده است، آغاز گرديد هيتهي سلول رده صورت به انيرو پژوهشگاه DMEM/F12 شتك طيمح از استفاده با و ژليماتري رو بر اه اين سلول

%)KO-SR (knock out serum replacement)،) 2 %20 ،يحاوL-glutamine، g/ml100 استرپتومايسين، U/ml100 و نيليس يپن

ng/mL100، بروبالستيف رشد توركفا (bFGF/ Royan institute) ي نيجني اديبني ها سلول طيشرا نيا در 17.شدند داده ريثكت و شتك ونيسوسپانس شتكي برا. دهند يم ليكتشي ا چسبندهي ها يلونك

از µg/ml10 با Royan H5ي ها يونكل ابتدا ،Royan H5ي ها سلولRock inhibitor سلول شده يزير برنامه مرگ اهشك منظور به

از پس و شدند ماريت ساعت دو حداقل مدت به و) سيآپوپتوز( نيپسيتر معرض در قهيدق سه مدت به ،يكنم فسفات بافر با شستشو

(Trypsin/ EDTA) لوب پانيتر محلول توسط ها سلول. شدند داده قرار ظرف به تريل يليم هر در سلول 15×104 تعداد به و شدند شمارش

و (Low-attachment 6-well, costar) خانه شش چسبنده ريغ شتك Knock out serum) سرم% DMEM/F12 20 ،املك طيمح در

replacement, Gibco) و )ng/mL100(bFGF روز هفت مدت به 18.شدند ريثكت و شتك

مراحل: وبالستيهمانژ يها سلول به Royan H5ي ها سلول زيتما از پس. است شده داده نشان 1 لكش در كيشمات صورت به زيتما

چسبنده، ريغي ا خانه شش شتك ظرف در شتك روز هفت عنوان هب هك دادند ليكتش راي شناوري ها يكلون Royan H5ي ها سلول . شوند يم هتگرف نظر دري نيجن شبه اجسام

معرض در ساعت 24 مدت ينيجن شبه اجسام ز،يمات انجام منظور به Stem pro-34 (Gibco Co., Germany)، 2 %L-Gutamine طيمح

(Gibco Co., Germany)، نيسياسترپتوما μg/ml100، نيليس يپن U/ml100 و ng/ml10 استخوانيي زا ختير نييپروت (BMP4) قرار غلطت اب (bFGF/Royan) يبروبالستيف رشد توركفا سپس. گرفتند

روش بررسي

142



ng/ml5 در. يافت ادامه ساعت 96 تا شتك و شد اضافه طيمح به غلطت با (VEGF)ي عروق -يالياندوتل رشد توركفا طيمح به انتها

ng/ml10 يافت ادامه گريد روز سه شتك و اضافه. طيمح بهي نيجن شبه اجسامي زيتما طيمح ،زيتما دوم مرحله در ،mM2 كياسكورب دياس، %1 سلولز ليمت، IMDM ديجدي زيتما

توركفا μg/ml150 Transferrin ،ng/ml100، سروليوگليمونوت 4×4-10 يعروق - الياندوتل رشد توركفا ng.ml10، (hSCF) ياديبني ها سلول

(VEGF)، ng/ml20 6-نينترلوكيا، U/ml2 نيتيتروپويار، /ml25 توركفا %10، 3-نيوكنترليا ng/ml40 hIL-3 ،(hIGF-1) 1-ينيانسول شبه رشد .يافت ادامه گريد روز شش مدت به شتك و رييتغ گاوي نيجن سرم با هك خانه 96 كشت طيمح ظرف به روزه 14 سوسپانسي ها يكلون- ويمونوت ،IMDM طيمح معرض در و منتقل ،شدند دهيپوش ژليماتر، μg/ml150 Transferrin ،ng/ml100 hSCF، 4×10-4 سروليگل

ng.ml10 hVEGF، ng/ml20 hIL-6 ،U/ml2 hEPO ،ng/ml25 hIGF-1، ng/ml15 bFGF 20 و%FBS گرفتند قرار روز شش مدت به

از. شدند ديتولي انگور خوشه بالستي ها يكلون ششم روز در هك مدت طول در (Olympus Co., Japan) وسكمعي نور وپكروسكيم دري ها سلولي مورفولوژ راتييتغي بررس منظور به زيتما و شتك

(R&D Co., USA) تكشر از ها نيتوكيسا .ديگرد استفاده زيتما لحا .شد هيته

ي ها سلول: يميتوشيمونوسيا توسط CD31 شاخص انيبي بررسي بررس منظور به سلولز ليمت جامد مهين طيمح در شده ديتولي الياندوتل

Platelet/endothelial cell adhesion) ا يCD31 شاخص انيب

molecule) تيتثب اتاقي دما در قهيدق 15 مدت به %4 دييلدفرما توسط موش درصد 10 سرم با PBS توسط شستشو بار دواز پس. شدند

هياولي باد يآنت و شدند ماريتي اختصاص ريغ اتصاالت اهشك منظور به(BD pharmigen, USA) CD31 شد اضافه ها آن به 300 به يك نسبت به

بار دو از پس .شدند هانكوب اتاقي دما در ساعت يك مدت به و به كونژوگه هيثانوي باد يآنت معرض در ها سلول ،PBS توسط شستشو

Fluorescein Isothiocyanate (FITC)فلوئورسيين ايزوتيوسيانات . گرفتند قرار اتاقي دما در و قهيدق 45 مدت به 250 به يك نسبت به نتفلورس وپكروسكيم توسط جينتا و گرفت انجام شستشو انتها در

(Olympus Co., Japan) لهيوس به هسته. ديگردي بررس DAPI .شدي زيآم رنگ

صفر، ي روزها دري يافتگ زيتماي ها شاخص انيب زانيمي ابيارز زيتما از مرحله هر در: يتومتريفلوس روش از استفاده با 14هشت، ونيسوسپانس هيتهي برا. شدند منفرد %05/0 نيپسيتر توسط ها سلول و ديگرد استفاده Rock inhibitor از ابتداي نيجن شبه اجسام ازي سلول ،يسلول ونيسوسپانس هيته از پس. شد اضافه طيمح به نيپسيتر بعد

با و شد منتقل فلوسيتومتري مخصوص هاي لوله به سلول 104 تعداد BD) تكشر از شده هيته CD31 و KDR ،CD34 يها يباد يآنت

pharmigen, USA) يدما در هقيدق 45 مدت به C 4 شدند انكوبه . و شدند داده شستشو منيزيم و كلسيم بدون PBS با ها نمونه سپس

تكشر FACS Calibour فلوسيتومتري دستگاه توسط جينتا(BectinDekenson, USA) افزار نرم باها داده. ديگردي بررس WinMDI

.شد داده نشان (Mean±SD) صورت به و زيآنال =3n راركت با 2.9ي بردار نسخه روش توسط وبالستيهمانژ ژن انيبي بررس

Quantitative Real Time يمك مراز يپلي ا رهيزنج نشكوا - وسكمع

PCR :در هك وبالستيهمانژي اختصاصي ها ژن انيبي بررس منظور به ابتدا. ديگرد استفاده qRT-PCR روش از است شده اشاره 1 جدول

RNA توسط (Fermentase) RNX-Plus سنتز تينها در و ستخراجا CDNA تيك توسط (Fermentase, USA) از استفاده با Random

Hexamer كي بررس منظور به .شد انجامهاي نسخه تعداد شيافراي م تريرولكيم يك منظور نيا به. گرفت صورت qRT-PCR نظر مورد ژن SYBR Green Master از تريرولكيم شش ،)1 جدول (مريپرا هر از

Mix) تكشر ولـحصم ABI/USA (و شد افهاض آب تريرولكـيم 10 و

ـ وا -وسكـ معي بـردار نـسخه در شـده استفادهي مرهايپراي توال :1-جدول نشك يمك مراز يپلي ا رهيزنج

ژن توالي پرايمر دماي واسرشتگي

60

F: 5CTCATTTCCTGGTATGACAACGA3 R:5CTTCCTCTTGTGTTGCT3

GAPDH

60

F: 5' TCGGCTGAGCTGAGAAATG 3' R: 5' GATGTCTTCGAGGTTCTCGG 3'

RUNX1

60

F: 5' GAGGTAATTCCCAGCCATTGAC 3' R: 5' GAAGCCGAGGAAGAGGATGC 3'

TAL1

60

F:5’ATTGTTCTGTGGACCAGGAG3’ R:5’GGTTGTTGTGACATTTGCTG 3’

C-kit

60

F:5’CAACAACGGTACTGCTACCC3’ R:5’AAACATTTCCAGGTGACAGG3’

CD34

143



نشكوا .شد اضافه فوق مجموعه به تريرولكيم دو زين cDNA نمونه ازReal Time PCR دستگاه كمك به ABI صورت به نمونه هري برا و

Duplicate 3 راركت باn= استفاده با ها داده زيآنال تينها در و شد انجام ي داخل نترلك عنوان به GAPDH از. گرفت صورت Ct∆∆ روش از

.اند شده هيارا (Mean±SEM) اساس بر ها ادهد هيلك. شد استفاده آناليز. نشان داده شدندMean±SEMو Mean±SD صورت نتايج به

انجام گرفت و سطحRepeated measure نتايج توسط تست . در نظر گرفته شد≥05/0P و≥01/0P داري معني

و قبل Royan H5 يها سلولي شناس ختير وي مورفولوژي بررس

شتك طيمح در ژليماتري رو بر Royan H5ي ها سلول: زيتما از پس و پهن نسبت بهي ها يلونك صورت به سرم% 20 با DMEM/F12 املك

اطرافشان در توپالسميس از كنازي ا هيال و بزرگ هسته با وي مكمتراي ها يلونك ازي سلول ونيسوسپانس ليكتش). A2 لكش (شدند ظاهر

ليكتش سبب نييپاي چسبندگ با ظرف به ها آن انتقال و يريثكتي نيجن شبه اجسام روز هفت گذشت از پس هك شدي سلول اجتماعات

ي ظاهر با وبالستيهمانژي ها سلول ).B2 لكش (دادند ليكتش را

شتك طيمح بهي نيجن شبه اجسام انتقال از پسي انگور خوشهStempro لكش( گرفتند لكش ژليماتري رو بر C2 (بودند قادر هك

مختلط شبه شناوري ها يلونك سلولز ليمت جامد مهين طيمح در(Mix like colony)) لكش D2 (را الياندوتل شبه چسبندهي ها سلول و

هك دهند ليكتش) F2 ،E2 لكش( داشتند را CD31 انيبيي توانا هك .بود ها سلول نيا دوگانهي توانمند دهنده نشان

روز در (KDR, CD31, CD34) يزيافتگيماتي ها شاخصي بررس روش با Royan H5ي اديبني ها سلول در زيتما چهاردهم و هشتم از قبل انسان نيجن دري خوني ها سلول نيوكت در :يتومتريفلوس نام بهي ساز شيپي ها سلول هياولي دييتروياري ها سلول ليكتش

يي توانا هك رديگ يم لكش) وبالستيهمانژ( بالستي ها سلول .باشد يم دارا را الياندوتلي ها سلول وي خوني ها رده تمام ديتول آني شنهاديپي ها شاخص از بالستي ها سلوليي شناساي برا

KDR (fLK-1, VEGFR2), CD31 و CD34 مطالعه نيا در. شد استفاده روز يزمان مقطع سه در CD31-KDR و CD31-CD34 زمان هم انيب

اساس بر. شدي بررسي تومتريفلوس روش با همچهارد و هشتم ،صفر ها سلول از درصد 50±72/12 حدود در ؛3 لكش از حاصله جينتا

KDR ،5/4±17 ها سلول از درصد CD31-KDR از درصد 10±8/2 و توجه با. ردندك انـيب، زـيتما تـهش روز در را CD31-CD34 ها ولـسل

هاي همانژيوبالست ه سلولب Royan H5هاي بنيادي تلف تمايز سلولل شماتيك از مراحل مخكش: 1-شكل

هايافته

144

یشگاهیاآزم طیشرا در وبالستیهمانژ دیتول

1391 ، خرداد3 ، شماره 70ی تهران، دوره کی، دانشگاه علوم پزشکپزش دهکمجله دانش

هفـت هـاي لونیک) Bهاي بنیادي جنینی روي ماتریژل شت سلولک) A: 2-شکل

وپ کروسـ کمی ×200نمـایی (بزرگ )صورت سوسپانسیون بهشت ک(هاي بنیادي روزه سلول

ماتریژل روز بیستم از ی ازکوي الیه نازرهاي بالست لونیکیل ک) تشC وس)کـ مع

هاي همانژیوبالست در محـیط حـاوي هاي مختلط از سلول لونیک) D آغاز تمایز

هــاي انــدوتلیال از ) ســلولE وس)کــوپ معکروســکمی ×D :100و C( متیــل ســلولز

CD31بـادي سلول به آنتـی يغشا :نوفلورسانسوآمیزي ایم ) رنگFهاي بالست لونیک

.وس)کوپ معکروسکمی ×F :200و E( رنگ شدند DAPIبا ها هسته .شود سبز میش و نکوا

شیافزا شد انجام ها شاخصی بررس زین 14 روز در هک نیا به

و CD31-KDR يها تیجمع در هشت روز به نسبتي دار یمعن

CD31-CD34 ها سلول از درصد 90±32/17 حدود در. نشد مشاهده

KDR رسد یم رنظ به بیترت نیا به ردندک انیب 14 روز در را .

را وبالستیهمانژي ها سلول به زیتما تیقابل Royan H5ي ها سلول

يها سلول ژهیوي ها ژن انیب ،دییتأي برا وجود نیا با .دارند

اجسام در Quantitative Real Time PCR توسط وبالستیهمانژ

.گرفت قراری بررس مورد صفر روز به نسبت روزه 14 و هشتی نیجن

روش توسط CD34 و TAL-1, RUNX-1ي ها ژن انیبی مکی بررس

Quantitative Real Time PCR :کی بررس منظور بهي ها ژن انیبی م

TAL-1، Runx-1، CD34 ي ها سلول زیتما ریمس درRoyan H5 به

14 و ، هشتصفر روزی زمان مقطع سه دری خون ساز شیپي ها سلول

4 لکش در هک حاصله جینتا طبق شد استفاده QRT-PCR روش از

14 روز در Runx-1 و TAL-1 يها ژن انیب ،است شده داده نشان

، 01/0P( دادند نشان صفر روز به نسبت راي دار یمعن شیافزا

05/0P(. ژن انیب CD34 به نسبت هشت روز دري دار یمعن شیافزا

(Mean±SEM) اساس بر ها داده هیلک .)>05/0P( است داشته صفر روز

Royanي ها سلول گرفت جهینت توان یم بیترت نیا به. اند شده هیارا

H5 اند یافته زیتما وبالستیهمانژي ها سلول به.

روز وسیله فلوسـیتومتري نسـبت بـه به CD34و KDR، CD31هاي سطحی هاي روز هشتم و چهاردهم تمایز تهیه شد الگوي بیان شاخص لونیکسوسپانسیونی از : 3-شکل

.شد داده نشان (Mean±SD) صورت به و زیآنال ها داده نشان داده شد. dot blotصورت بررسی شد و به نترل منفی)ک(صفر

145



hbFGF) ng/mL10(، hVEGF هاي هشت روزه به محـيط حـاوي لونيك: 4-شكل)ng/mL10( ،hSCF )ng/mL100( ،hIL-3 )ng/mL40( ،hEPO )U/mL2( ،hIL-6 )ng/mL20( و hIGF-1 )ng/mL25( 14در روز . ادامــه يافــت14شت و تــا روز كــ

mRNA روش اسـتخراج و بـهQuantititative RT-PCR ز بـا روش ي آنـال وهـا بررسـي بيـان ژن 2-∆∆CT 01/0** (انجام شدP≤ ،*05/0P≤(

يي شناسا و ايدن دري روسيوي ها عفونت افزون روز شيافزا

و خون ياهدا ،ندهيآ در هك هستندي عوامل از ناشناختهي ها روسيو لذا .ساخت خواهد مواجه بحران با را سالمي ها خوني ساز رهيذخ

به انساني نيجني اديبني ها سلول زيتماي نولوژكت بهي ابي دست وي نيوكتي شناس ستيز دانش يارتقا هدف با فعالي خوني ها سلول

از شورك در نگر ندهيآ مصارفي براي احتمال منابع نآورد فراهم زين بري مبني گزارش فقدان به توجه با .است برخورداري ا ژهيو تياهم در انساني نيجني اديبني ها سلول ازي خون ساز شيپي ها سلول ديتول نام به انسان نيجني اديبني ها سلول زيتما تيقابل مطالعه نيا در، رانيا

Royan H5 ي بررس و توجه مورد وبالستيهمانژي ها ولسل سمت به هك باشند يم XX+46 پيوتايكار با Royan H5ي ها سلول. گرفت قرار از ها ژن نيا .نندك يم انيب را Nodal و oct-4، Nanog، sox2ي ها ژن

ها سلول نيا دري توان پر ويي نوزا خود نندهك ميتنظ عوامل جمله 16.باشد يم

از پس ها سلول نيا، Royan H5ي ها ولسل زيتما يالقا منظور به و BMP4، VEGF رشدي تورهاكفا معرض دري نيجن شبه اجسام ليكتش

bFGF شده ركذي ها نيتوكيسا با هيتغذ روز هشت. گرفتند قرار، يافتند زيتما وبالستيهمانژي ها سلول به Royan H5ي ها سلول

%10 و +KDR+، 17 %CD31+KDR ها سلول از% 50 ه كيطور بهCD31+CD34+ بودند. BMP4 خانوادهي اعضا از TGF-β در هك باشد يم

ي ريگ لكش در و شود يمي خون مزودرم يالقا باعث نييپاي ها غلظت 19.ندك يم فايا راي موثر نقش +CD31 و +CD34 هياولي خوني ها سلول

صورت به BMP4 نييپروت با (VEGF)ي عروق -يالياندوتل رشد توركفا 20.دهد يم شيافزا را BMP4يي القا اثر و ندك يم عمل ستينرژيس

bFGF توسط يافته زيتماي مزودرمي ها سلول يبقا و ريثكت در BMP4 21.دارد دخالت

هشت روز در +KDR (FLK-1, VEGFR2) يها سلول حضور زيتما مراحل به توجه با باشد يمي خون مزودرم يالقا دهنده نشان

معرض در روز هشتي ط دري نيجن شبه اجسام شود يم مشاهدهBMP4 ي ها سلول ليكتش رسد يم نظر به ،اند گرفته قرارKDR+ توسط

تا روزه هشتي نيجن اجسام. باشد گرفته صورت BMP4يي القا اثر گرفتند قرار ساز خون رشدي تورهاكفا معرض در چهارده روزي انتها انيب وجود نيا با .ديگرد% 90 حدود در +KDR شيافزا به منجر هك

قابل شيافزا +CD31+CD34 و +CD31+KDRي ها شاخص زمان هم ساز خون رشدي تورهاكفا حضور رسد يم نظر به. افتيني ا مالحظه راتييتغ هكبل شود ينم يافته زيتماي ها سلول تعداد شيافزا به منجر 22.ديگرد باعث را ها سلول ردكعمل شيافزا و ها سلول دري درون انيب ،روزه چهارده و هشتي نيجن بهش اجسام دري ژن انيبي بررس ژن انيب ه كيطور به دادند نشان را CD34 و TAL-1، Runx-1ي ها ژن

بحث

146



TAL-1) باشد يمي خوني ها سلول نيوكت آغاز در مهم اريبس توركفا (ي ها ژن انيب .افت ي)≥01/0P (يدار يمعن شيافزا چهاردهم روز در

CD34 ژن و هشت روز در Runx-1 شيافزا چهاردهم روز در رسپتور (FLK-1 VEGFR2) ا يKDR. داد نشان )≥05/0P (يدار يمعن و شود يم انيبي نيجن خارج مزودرم در هك باشد يمي نازيك نيروزيت

زرده سهيكي خون ريجزا در را عروق و ساز خون بخش نيوكت در از هكي مزودرمي سازها شيپ، قبل مطالعات به توجه ا ب23.دارد نقش

، PECAM-1ي ها شاخص ،ردندك جدا روزه 10ي نيجن شبه اجسامFLK-1 و VE-Cadherin شاخص انيب چند هر نمود، يم انيب را CD45

VEGFي گناليس ريمس ضرورت و تياهم به توجه با 16.ندادند نشان راي ها سلول نيوكت و TAL-1 ژن انيب در KDR خود رسپتور قيطر از

همانند اند داده نشان را TAL-1 ژن انيب هكيي ها سلول 24،يخوني ها سلول وي خوني ها سلول ديتول تيقابل وبالستيهمانژي ها سلول استي مريهتروداي سيرونو توركفا Runx-1. هستند دارا را الياندوتل

(Definitive hematopoietic cells)ي قطعي خوني ها رده ديتول در هك شناخته BMP4 ميمستق ريغ هدف عنوان به نيچن هم و باشد يم موثر و BMP4 ،VEGF ازي بيكتر با زيتما يالقا خالصه طور به 25.است شده

bFGF ردكعملي بررس از حاصل جينتا. باشد يم تر اثربخش اريبس ي ها سلول ديتول به قادر ها آن هك داد نشان وبالستيهمانژي ها سلول 26.بودندي خون مختلطي ها يكلون به هيشب اريبس هك هستندي شناور

در نيهموگلوب نندهك انيبي ها سلول تعداد، شتك ادامه با ه كيرطو هب وبالستيهمانژي ها سلول نيچن هم و يافت شيافزا ها يكلون نيا

هك نندك يم انيب را CD31 هك آوردند وجود به راي ا چسبندهي ها سلول .استيي اياندوتلي ها شاخص جمله از

توانسته بالستي ها يلونك هك بود Keller مطالعه مطابق ما جينتا نوع سه ديتول Liu 15.ندينما ديتول راي خون مختلطي ها يلونك بودند

ي ها يلونك شامل هك دادند نشان خود مطالعات در راي خوني لونك يماكروفاژي ها يلونك ،(CFU-GM) يتيگرانولوس -يماكروفاژ

(CFU-M) ي دييتروياري ها يلونك و(CFU-E) حاضر مطالعه. بود

شده گرفته ارك هب طيشرا نوع جهت به مطالعات ريسا باي اساس تفاوتي برا ه كيطور به. باشد يم داراي خوني ها سلول سمت به زيتما دري برا ونيسوسپانس طيشرا در شده شتكي اديبني ها سلول از بار نياول نشان مطالعات .است شده استفادهي خوني ها سلول سمت به زيتما يالقا در Venus Endothelial Growth Factor (VEGF) ستا داده

انيب شيافزا ،ييابتداي دييتروياري ها يلونك سمت به تر شيب ا ب10.ندك يم فاياي اساس نقش ها آني ريثكت خود و بقا و نيهموگلوب

ورتكفا معرض در روز 10 مدتي نيجن شبه اجسام هك نيا به توجهVEGF مدت يطوالن حضور رسد يم نظر به گرفتند قرار VEGF در

سمت به ها يلون كتر شيب زيتماي براي اساس ليدل شتك طيمحي براي بعد مطالعات در شود يم شنهاديپ. باشدي دييتروياري ها يلونك

روش به (+KDR) هشت روز در يافته زيتماي مزودرمي ها سلولFluorescent Activating Cell Sorting (FACS) رديگ انجامي جداساز

جينتا به توجه با .شود كمك ها يافته بهتر و قيدق ريتفس به تا زيتما نهيزم در موجود گزارشات ريسا و مطالعه نيا در آمده دست هب

،يخون ساز شيپي ها سلول به انساني نيجني اديبني ها سلول سمت به زيتما جهت الزمي توانمند Royan H5ي ها سلولي ضرور تر شيب لعاتمطا هك چند هر باشند يم دارا را وبالستيهمانژ

انجامي ها تست تمام از شده حاصل جينتا به توجه با .رسد يم نظر به Royan H5 انسان نيجني اديبني ها سلول ه كرسد يم نظر به ،گرفته. باشند يم دارا راي شگاهيآزما طيشرا در وبالستيهمانژ ديتول تيقابل

توانند يم و باشند يمي توانمند دو واجد وبالستيهمانژي ها سلول شبهي ها سلول وي خوني ها سلول به هيشبي شناوري ها سلول نياي ردكعملي ژگيو است بهتر وجود نيا با .ندينما ديتوليي اياندوتل .شود مطالعه وي بررس In vivo طيشرا در ها سلول

نامه تحت عنوان اين مقاله حاصل بخشي از پايان: سپاسگزاري در مقطع "هاي پرتوان سلوليدي از يهاي اريترو توليد سلول"ه با حمايت كباشد مي171د كو 1389ارشناسي ارشد در سال ك

.دانشگاه علم و فرهنگ و پژوهشگاه رويان اجرا شده است

1. Badowska W. [History and today of the Hematology and Oncology Department at the Children State Hospital, Olsztyn, Poland]. Med Wieku Rozwoj 2006;10(3 Suppl 1):79-80.

2. Lin KI, Tam CS, Keating MJ, Wierda WG, O'Brien S, Lerner S, et al. Relevance of the immunoglobulin VH somatic mutation status in patients with chronic lymphocytic leukemia treated with

References

Ganji F. et al. 147

و همكاران 102


In-vitro differentiation of human embryonic stem cells into hemangioblasts

fludarabine, cyclophosphamide, and rituximab (FCR) or related chemoimmunotherapy regimens. Blood 2009;113(14):3168-71.

3. Liu YX, Yue W, Ji L, Nan X, Pei XT. Production of erythriod cells from human embryonic stem cells by fetal liver cell extract treatment. BMC Dev Biol 2010;10:85.

4. Giarratana MC, Kobari L, Lapillonne H, Chalmers D, Kiger L, Cynober T, et al. Ex vivo generation of fully mature human red blood cells from hematopoietic stem cells. Nat Biotechnol 2005;23(1):69-74.

5. Qiu C, Hanson E, Olivier E, Inada M, Kaufman DS, Gupta S, et al. Differentiation of human embryonic stem cells into hematopoietic cells by coculture with human fetal liver cells recapitulates the globin switch that occurs early in development. Exp Hematol 2005;33(12):1450-8.

6. Olivier EN, Qiu C, Velho M, Hirsch RE, Bouhassira EE. Large-scale production of embryonic red blood cells from human embryonic stem cells. Exp Hematol 2006;34(12):1635-42.

7. Chang KH, Nelson AM, Cao H, Wang L, Nakamoto B, Ware CB, et al. Definitive-like erythroid cells derived from human embryonic stem cells coexpress high levels of embryonic and fetal globins with little or no adult globin. Blood 2006;108(5):1515-23.

8. Choi K, Kennedy M, Kazarov A, Papadimitriou JC, Keller G. A common precursor for hematopoietic and endothelial cells. Development 1998;125(4):725-32.

9. Lu SJ, Feng Q, Park JS, Vida L, Lee BS, Strausbauch M, et al. Biologic properties and enucleation of red blood cells from human embryonic stem cells. Blood 2008;112(12):4475-84.

10. Palis J, Robertson S, Kennedy M, Wall C, Keller G. Development of erythroid and myeloid progenitors in the yolk sac and embryo proper of the mouse. Development 1999;126(22):5073-84.

11. Shalaby F, Rossant J, Yamaguchi TP, Gertsenstein M, Wu XF, Breitman ML, et al. Failure of blood-island formation and vasculogenesis in Flk-1-deficient mice. Nature 1995;376(6535):62-6.

12. Park C, Afrikanova I, Chung YS, Zhang WJ, Arentson E, Fong Gh G, et al. A hierarchical order of factors in the generation of FLK1- and SCL-expressing hematopoietic and endothelial progenitors from embryonic stem cells. Development 2004;131(11):2749-62.

13. Cerdan C, Rouleau A, Bhatia M. VEGF-A165 augments erythropoietic development from human embryonic stem cells. Blood 2004;103(7):2504-12.

14. Zambidis ET, Peault B, Park TS, Bunz F, Civin CI. Hematopoietic differentiation of human embryonic stem cells progresses through sequential hematoendothelial, primitive, and definitive stages resembling human yolk sac development. Blood 2005;106(3):860-70.

15. Kennedy M, D'Souza SL, Lynch-Kattman M, Schwantz S, Keller G. Development of the hemangioblast defines the onset of hematopoiesis in human ES cell differentiation cultures. Blood 2007;109(7):2679-87.

16. Wang J, Zhao HP, Lin G, Xie CQ, Nie DS, Wang QR, et al. In vitro hematopoietic differentiation of human embryonic stem cells induced by co-culture with human bone marrow stromal cells and low dose cytokines. Cell Biol Int 2005;29(8):654-61.

17. Baharvand H, Ashtiani SK, Taee A, Massumi M, Valojerdi MR, Yazdi PE, et al. Generation of new human embryonic stem cell lines with diploid and triploid karyotypes. Dev Growth Differ 2006;48(2):117-28.

18. Larijani MR, Seifinejad A, Pournasr B, Hajihoseini V, Hassani SN, Totonchi M, et al. Long-term maintenance of undifferentiated human embryonic and induced pluripotent stem cells in suspension. Stem Cells Dev 2011;20(11):1911-23. 25.

19. Okuda S, Tamaki K, Ando T, Yanagida T, Fujishima M. TGF-beta behavior in the progressive process in the focal glomerulosclerosis rat model: the role of latent TGF-beta-binding protein. Contrib Nephrol 1996;118:78-85.

20. Nakayama N, Lee J, Chiu L. Vascular endothelial growth factor synergistically enhances bone morphogenetic protein-4-dependent lymphohematopoietic cell generation from embryonic stem cells in vitro. Blood 2000;95(7):2275-83.

21. Faloon P, Arentson E, Kazarov A, Deng CX, Porcher C, Orkin S, et al. Basic fibroblast growth factor positively regulates hematopoietic development. Development 2000;127(9):1931-41.

22. Chadwick K, Wang L, Li L, Menendez P, Murdoch B, Rouleau A, et al. Cytokines and BMP-4 promote hematopoietic differentiation of human embryonic stem cells. Blood 2003;102(3):906-15.

23. Tian X, Morris JK, Linehan JL, Kaufman DS. Cytokine requirements differ for stroma and embryoid body-mediated hematopoiesis from human embryonic stem cells. Exp Hematol 2004;32(10):1000-9.

24. Yamaguchi TP, Dumont DJ, Conlon RA, Breitman ML, Rossant J. flk-1, an flt-related receptor tyrosine kinase is an early marker for endothelial cell precursors. Development 1993;118(2):489-98.

25. Heidel F, Solem FK, Breitenbuecher F, Lipka DB, Kasper S, Thiede MH, et al. Clinical resistance to the kinase inhibitor PKC412 in acute myeloid leukemia by mutation of Asn-676 in the FLT3 tyrosine kinase domain. Blood 2006;107(1):293-300.

26. Zambidis ET, Park TS, Yu W, Tam A, Levine M, Yuan X, et al. Expression of angiotensin-converting enzyme (CD143) identifies and regulates primitive hemangioblasts derived from human pluripotent stem cells. Blood 2008;112(9):3601-14.

148

Tehran University Medical Journal; Vol. 70, No. 3, June 2012: 141-149

1391 ، خرداد3 ، شماره70ي تهران، دوره كي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش

In-vitro differentiation of human embryonic stem cells into hemangioblasts

Fatemeh Ganji M.Sc.1,2 Saeid Abruon Ph.D.3* Hossein Baharvand Ph.D.1,2 Marzieh Ebrahimi Ph.D.1 Nasser Aghdami M.D.4 1- Department of Stem Cells and Developmental Biology, Cell Sciences Research Center, Royan Institute for Stem Cell Biology and Technology, ACECR, Tehran, Iran. 2- Department of Developmental Biology, University of Science and Culture, ACECR, Tehran, Iran. 3- Department of Hematology, School of Medicine, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran. 4- Department of Regenerative Medicine, Royan Institute for Stem Cell Biology and Technology, ACECR, Tehran, Iran.

* Corresponding author: Tarbiat Modares

University, Jala Ale-Ahmad Ave., Tehran, Iran. Tel: +98-21-27635000 E-mail: [email protected]

Received: February 27, 2011 Accepted: March 05, 2012 Background: Human embryonic stem cells (hESCs) are capable of self-renewal and

large-scale expansion. They also have the capacity to differentiate into a variety of cell

types including liver, cardiac and neuron cells. However, it is not yet clear whether

hESCs can differentiate to hemangioblasts under in-vitro conditions. Hemangioblasts

are bipotential progenitors that can generate hematopoietic lineages and endothelial

cells. The aim of this study was to identify the potential of human Royan H5 embryonic

stem cells in differentiating into hemangioblast cells.

Methods: HESCs were cultured at suspension system in DMEM/F12 supplemented with

bFGF. 7-day old cells differentiated into blast cells under defined condition consisting

of hematopoietic cytokines including BMP4, VEGF, etc. Blast cell markers kinase insert

domain receptor (KDR), CD31, and CD34 were evaluated by flow cytometry and blast

gene expressions (TAL-1, Runx-1 and CD34) were detected by qRT-PCR. Clonogenic

assays were performed in semisolid medium by colony forming unit-assays.

Results: The hESCs (Royan H5) had the capacity of differentiating into hemangioblast

cells. We could detect colonies that expressed 79%±12.5 KDR+, 5.6%±2.8 CD31+-CD34+

and 6%±2.12 KDR+-CD31+ on day 8 in the hESCs. Up-regulation of TAL-1, Runx-1 and

CD34 occurred during hemangioblast commitment (P≤0.05 and P≤0.01, respectively).

Moreover, hemangioblast cells generated mixed-type and endothelial-like colonies in

semi-solid media.

Conclusion: Our results showed that hESCs (Royan H5) were able to differentiate into

hemangioblasts under in-vitro conditions. The hemangioblasts had the potential to

generate two non-adherent (Mixed-type) and adherent (endothelial-like) cell

populations.

Keywords: Colony, differentiation, hemangioblast, human embryonic stem cells.

Abstract

رتينوپاتيدون بو با 2هاي تيپ شريان كاروتيد در ديابتي مديا-اينتيماضخامت جدار


2هاي تيپ شريان كاروتيد در ديابتي مديا-نتيمايمقايسه اندازه ضخامت جدار ا رتينوپاتيدون بو مبتال به رتينوپاتي

1نژاد ناروييينوم

*1مريم يوسفي 2حسين نظري 2پور عادل قاسم

، پزشكي، دانشكده راديولوژي گروه -1 رمكحضرت رسول ابيمارستان

، پزشكيشكده ، دانيكپزش چشم گروه-2 حضرت رسول اكرمبيمارستان

.، تهران، ايراندانشگاه علوم پزشكي تهران

خيابان ستارخان، خيابان تهران، : نويسنده مسئول*

گروه آموزشي راديولوژي،رمكنيايش، بيمارستان رسول ا 021-66515006: تلفن



ها قبل از مدتدوروواسكوالر و ماكروواسكوالر در زمينه بيماري ديابت تيپ كهاي مي بيماري: زمينه و هدفبا ديابت همراهي م و بيش مشابهي هستند و كتور ك فاك داراي ريسهر دو نوع درگيري شريان، .اند شناخته شده

يه با درگيري عروق بزرگ نظير كاروتيد كن مطالعات زيادي در خصوص همراهي درگيري واسكوالر شبكلي دارند،اط درگيري ميكروواسكوالر در اين مطالعه سعي شده است تا ارتب. انجام نشده استدودر مبتاليان به ديابت تيپ

يشاهد -روش مورد در اين مطالعه به: روش بررسي .مديا كاروتيد بررسي شود -اينتيمايه با ضخامت اليه كشب و مدياي شريان كاروتيد با استفاده از اينتيماضخامت اليه . بررسي شدنددو بيمار مبتال به ديابت نوع 100تعداد

:ها يافته .ي مقايسه گرديدكپزش آمده از معاينات چشم دست ري شد و با نتايج بهگي اندازهرنگي سونوگرافي داپلر مديا در اين بيماران در مقايسه با بيماران -اينتيماضخامت اليه . وجود داشت%) 50( بيمار 50رتينوپاتي ديابتي در چنين در بيماران دچار رتينوپاتي مه). =041/0P متر ميلي71/0±2/0 در برابر 77/0±17/0(تر بود فاقد رتينوپاتي بيش

: گيري نتيجه).>001/0Pمتر ميلي 68/0±10/0در برابر 87/0±16/0(تر بود پروليفراتيو بيش -پروليفراتيو در مقابل ناني از ك مديا و درگيري كاروتيد همراهي وجود دارد و وجود ي-اينتيماميان رتينوپاتي ديابتي با افزايش ضخامت اليه

صورت روتين بهگردد كه در بيماران ديابتي كه پيشنهاد مي.باشددهنده وجود عارضه ديگر تواند نشان ها مي هاين يافت وضعيت رتينوپاتي پروليفراتيوخصوص به، رتينوپاتي ديابتيگيرند، با مشاهده پزشكي قرار مي تحت معاينات چشم

هاي شريان منظور تشخيص بيماري وگرافي كالر داپلر بهتهاجمي نظير سون هاي غير عروق كاروتيد با استفاده از روش .ري از حوادث عروق مغزي بررسي گردديكاروتيد و پيشگ

. مديا-اينتيما اليه ضخامتديابت، رتينوپاتي، كاروتيد، : ليديكلمات ك

ناشي از آترواسكلروز امروزه سومين علت (Stroke) ته مغزيكسها ساالنه اين بيماري1.شود شورهاي غربي را شامل ميك و مير مرگ

مرگ در 650,000ا و ك مرگ در آمري160,000عامل بيش از ها قبل را از مدتدوو يك ديابت نوع 2.استشورهاي اروپايي كها تورهاي غيرمستقل شروع اين بيماريك فاكعنوان ريس به

برابر شش تا 8/1ها ديابتيته مغزي در ميان ك سك ريس3-6.اند شناخته تورهاي همراه ك فاكسـر ريـن حال سايـ در عي7-10.هاست ر ديابتيـغي

در . ي داشته باشندكمكته نقش كگيري س لكتوانند در ش ديابت نيز مي

مستقيمطور بهه كاين ميان فشار خون از جمله اين عوامل بوده افزايش 11.ضخامت جداري كاروتيد شودتواند باعث افزايش مي

ننده ك گويي ضخامت جداري عروق خود از جمله عوامل مستقل پيشد مديا كاروتي - اينتيماضخامت جداري افزايش .ته استكخطر س

(Carotid intima-media thickness)مهم يتورهاك فاكي از ريسك ي ويژه ايسكمي ميوكارد هاي قلبي عروقي و به و مستقل شروع بيماري

12.بدون عالمت است ته قلبي كارآمدي قلبي و سكتواند سبب نا ن عارضه در نهايت ميـاي

مقدمه

چكيده


همكاران و نژاد ناروييينوم


دار ضخامت ي از افزايش معنيكهاي اخير حا پژوهش13و14.شود كاروتيد در بيماران مبتال به ديابت نسبت به مديا عروق-اينتيما

ميانگين افزايش ضخامت جداري كاروتيد در 15.جمعيت عادي استمتر در مطالعات مختلف گزارش ميلي91/0تا 71/0اين بيماران بين

74/0 تا 66/0ه در مقايسه با جمعيت عادي عددي بين كشده است 16.متر گزارش شده است ميلي

تر كها از جمله پژوهش د البته اين گزارشات توسط تمامي پژوهشMattiaها نظير جدا از ديابت ساير ناهنجاري17. ثابت نشده است

زي و كن، افزايش فشار خون شرياني، چاقي مرمقاومت به انسوليتوانند باعث افزايش ضخامت جداري اختالل در پروفايل ليپيدي مي

18و19.عروق كاروتيد شوندعنوان هاي وسيع از جمله رتينوپاتي و نفروپاتي به آنژيوپاتي

ه كه آيا اين مسئله ك اما اين 20و21اند عوارض اصلي ديابت پذيرفته شدهويژه عروق حياتي بدن بهمديا -اينتيمامت جداري افزايش ضخا

توان تا حد زيادي مستقيما به عوارض ناشي از شريان كاروتيد را ميعبارت بهتر نوعي آنژيوپاتي پس از گرفتاري به ابتال به ديابت و بهتورهاي ديگر ك فاكه اين عارضه مربوط به ريسك ديابت دانست يا اين

باال، چربي (BMI)شاخص توده بدني ، همراه با ديابت نظير چاقي است مشخص نبوده و غيرهخون مختل، استعداد فاميلي، سيگار و

ته توجه و به اين سوال كدر اين مطالعه به اين ن. جاي سوال است -اينتيماه آيا شيوع افزايش ضخامت جداري كشود پاسخ داده مي

اند مبتال شدهبتي ديا رتينوپاتي ه بهك ي در شريان كاروتيد بيمارانمديا داري دارد يا خير؟ ه رتينوپاتي ندارند تفاوت معنيكنسبت به گروهي

در سالهك استيشاهد -مطالعه در قالب يك مطالعه مورد

در بخش راديولوژي بيمارستان حضرت رسول اكرم انجام 1388 -89ت بوده است از بيماران مبتال به جامعه مورد پژوهش عبار. شده است

ماران ديابت و نمونه مورد بررسي ما عبارت بوده است از بيي بيمارستان حضرت رسول اكرم كه كپزش كننده به بخش چشم مراجعه

جهت معاينه يا درمان مراجعه 1388مبتال به ديابت بودند و در سال ابتال به ديابت : معيارهاي ورود به مطالعه عبارت بود از. نموده بودند

داشتن رضايت بر انجام سونوگرافي و سال65 تا 20، سن دونوع

معيارهاي خروج از مطالعه عبارت بود از بارداري، ابتال . رنگيداپلر ابتال به وته مغزي، مصرف سيگاركبه بيماري عروق كرونر، ابتال به س

.ليويكنارسايي د به مطالعه از ابتداي در اين مطالعه تمام بيماران واجد شرايط ورو

كه با روش غير احتمالي ساده وارد مطالعه شدند، تا اين1388سال نظر گرفتن با در. شده در هر گروه تكميل گرديد حجم نمونه محاسبه

و با استفاده% 20، خطاي نوع دوم معادل %5خطاي نوع اول معادل نفر50دل ها در دو جامعه حجم نمونه معا از رابطه مقايسه ميانگين

ه اطالعات به بيماران در يپس از ارا .در هر گروه محاسبه شد نامه از ايشان، بر العه و اخذ رضايتطخصوص اهداف و روش م

بيماران به دو گروه مبتال به رتينوپاتي و كپزش اساس تشخيص چشم نظير سن، كسپس اطالعات دموگرافي. شدند غير مبتال تقسيم مي

كالسيك قلبي شامل مصرف سيگار، تورهاي خطركجنس و فاسپس بيماران به . گرديد هيپرتانسيون، هيپرليپيدمي مشخص مي

در بخش راديولوژي . شدند متخصص راديولوژي ارجاع مي پروگزيمال به يمتر سانتييكسونوگرافي داپلر كاروتيد در فاصله

دستگاه Linear array transducer با استفاده از بولب كاروتيدانجام شده و ضخامت (Esaote, MylabTM70 Co., Italy) رافيسونوگگيري شد و راست و چپ اندازهك شريان كاروتيد مشترمديا -اينتيما

و در فرم ارجاعي بيماران در شدهسپس ميانگين اين دو عدد محاسبه .شد آوري اطالعات درج مي فرم جمعديابتي و غير مبتال آمده در دو گروه مبتال به رتينوپاتي دست نتايج به

منظور تجزيه و به .گرديد ديگر مقايسه مي كبه رتينوپاتي ديابتي با يتحليل آماري از فراواني و نسبت براي متغيرهاي كيفي و از ميانگين و

مقايسه . ي استفاده شده استمعيار براي متغيرهاي كم انحرافحد . شد انجام مي Student’s t-testها نيز با استفاده از آزمون ميانگين

افزار آماري مورد بوده و نرم05/0دار در اين مطالعه آماري معني .است 15ويراست SPSSاستفاده

بيمار فاقد 50 بيمار داراي رتينوپاتي و 50 بيمار شامل 100تعداد

ر ك مذ%)38( نفر 19در گروه رتينوپاتي . رتينوپاتي وارد مطالعه شدند %) 34( نفر 17نوپاتي ـدون رتيـروه بـونث و در گـم%) 62(ر ـ نف31و

هايافته

روش بررسي

151



و بدون رتينوپاتيبامقادير حاصل از معاينات و آزمايشات دو گروه :1-جدول )SD ±(ميانگين متغير

باگروه ( )رتينوپاتي

)SD ±(ميانگين گروه بدون(

)رتينوپاتي

P

فشارخون سيستوليك(mmhg)

18±5/139 15±5/128 181/0

فشارخون دياستوليك(mmhg)

12±5/89 5/8±2/86 236/0

*1/59±162 63±199 004/0 (mg/dl) قند خون ناشتا

HbA1C (%) 1/1±8/7 8/0±5/8 001/0*

*3/0±1 25/0±8/0 001/0 (mg/dl) كراتينين

LDL (mg/dl) 32±115 5/25±133 003/0*

HDL (mg/dl) 3/5±7/37 7/6±5/39 213/0

54±173 70±178 688/0 (mg/dl) گليسريد تري

*33±187 8/21±212 001/0 (mg/dl) لسترول توتالك

دار بود معني>05/0P و Student’s t-test، آزمون آماري مورد استفاده دار است تفاوت معني *LDL: Low Density Lipoprotein, HDL: High Density Lipoprotein

ها تفاوت مقايسه اين نسبت. مونث بودند%) 66( نفر 33ر و كمذ

انميانگين سني بيمار. )=667/0P(دهد داري را نشان نمي آماري معنيينوپاتي رت فاقد گروه در و سال 7/56±1/10گروه داراي رتينوپاتي

داري را نشان ي معنيآمار تفاوت هك است بوده سال 8/12±5/51ماران گروه داراي رتينوپاتي بي شاخص توده بدني.)=026/0P(دهد مي بوده است و اين 5/29±4/3 رتينوپاتي فاقد گروه در و 7/5±5/26

در . )=002/0P(دهد داري را نشان مي مقادير تفاوت آماري معنيآمده از معاينات و آزمايشات بيوشيميايي در دست نتايج به1جدول

بتال به ميانگين طول مدت ا .بيماران دو گروه نشان داده شده است بدون گروه در و سال 7/16±6/7ديابت در گروه داراي رتينوپاتي

داري را نشان يمعن تفاوت هك است بوده سال 5/10±6ينوپاتي رت .)=001/0P(دهد مي

ه در گروه داراي رتينوپاتي در كدهد هاي اين مطالعه نشان مي يافتهسابقه %) 4( بيمار دوو در گروه بدون رتينوپاتي در %) 22( بيمار 11

ته مغزي در هر دو كسابقه س. )=001/0P(بيماري قلبي وجود داشت ن لحاظ در دو گروه ـاوتي از ايـمثبت بود و تف%) 4(ر ـگروه در دو نف

مديا-اينتيماي با ضخامت اليه مكهمبستگي ميان متغيرهاي :2-جدول ضريب همبستگي متغير

**رمناسپي

P

*001/0 327/0 مديا با سن-اينتيماضخامت BMI 161/0 201/0 مديا با -اينتيماضخامت خون با فشار مديا-اينتيماضخامت سيستوليك

182/0 161/0

خون با فشار مديا-اينتيماضخامت دياستوليك

166/0 189/0

*FBS 463/0- 001/0 مديا با -اينتيماضخامت HbA1C 212/0- 055/0 مديا با -اينتيماضخامت *001/0 664/0 مديا با كراتينين-نتيماايضخامت LDL 066/0- 523/0 مديا با -اينتيماضخامت HDL 085/0 445/0 مديا با -اينتيماضخامت *TG 454/0- 001/0 مديا با -اينتيماضخامت 243/0 -135/0 لسترول توتال كبا مديا-اينتيماضخامت طول مدت ابتال مديا با-اينتيماضخامت به ديابت

662/0 001/0*

آزمون همبستگي ** >05/0P دار است تفاوت معني *BMI: Body Mass Index, FBS: Fasting Blood Sugar, LDL: Low Density Lipoprotein, HDL: High Density Lipoprotein, TG: Triglyceride

%) 2(بيمار يك ليوي در گروه رتينوپاتي در كسابقه بيماري . ديده نشد

ليوي ديده كگروه بدون رتينوپاتي در هيچ مورد سابقه بيماري و در نوپاتي در ـشده در گروه داراي رتي ان انجامـنوع درم .)=315/0P(نشد

ي بوده كداروهاي خورا%) 62( بيمار 31انسولين و در %) 38( بيمار 19 35انسولين و در %) 30( بيمار 15در گروه بدون رتينوپاتي در . است

هاي اين يافته .)=618/0P(باشد ي ميك داروي خورا%)70(بيمار در گروه مديا -اينتيماه ميانگين ضخامت اليه كدهد مطالعه نشان مي

متر و در گروه بدون رتينوپاتي يليم 77/0±17/0داراي رتينوپاتي مقايسه اين مقادير تفاوت آماري . متر بوده است يليم 2/0±71/0

.)=041/0P(دهد داري را نشان مي معني مديا و ساير -اينتيمامنظور بررسي رابطه مستقل ضخامت اليه به

متغيرها با وضعيت رتينوپاتي، با استفاده از مدل رگرسيون لجستيك

152

همكاران و نژاد ناروييينوم


ه ميان رتينوپاتي كچند متغيره آناليز آماري صورت گرفت و نشان داد يا رابطه مستقلي وجود مد-اينتيماديابتي با افزايش ضخامت اليه

. استداشتهه در بيماران داراي رتينوپاتي كدهد هاي مطالعه ما نشان مي يافته

نفر 25نوع رتينوپاتي پروليفراتيو و در %) 50( نفر 25ديابتي در مديا - اينتيماميانگين ضخامت اليه . پروليفراتيو بوده استغير%) 50(

يو متر و در گروه نان پروليفرات يليم 87/0±16/0در گروه پروليفراتيو داري را نشان ه تفاوت آماري معنيكباشد متر مي يليم 10/0±68/0%) 64( نفر 64 بيمار تحت مطالعه 100از مجموع .)=001/0P(دهد مي

- اينتيماميانگين ضخامت اليه . ر بودندكمذ%) 36( نفر 36مونث و 89/0±12/0ر ك و در بيماران مذ65/0±12/0در بيماران مونث مديا

. )=001/0P(دهد داري را نشان مي ه تفاوت معنيك است بودهمتر يليم مديا از - اينتيماي با ضخامت مكمنظور بررسي رابطه متغيرهاي به

.ه شدي ارا2ه نتايج آن در جدول كآزمون همبستگي استفاده شد

گزارشات متعدد در مقاالت مختلف ارتباط بين درگيري

اند نشان دادهرونر و تنگي كاروتيد را كالر، بيماري عروق ميكروواسكوعنوان يك ابزار تشخيصي دقيق هو سونوگرافي كالر داپلر از كاروتيد ب

تواند در اين زمينه براي تعيين نوع و ميزان شدت درگيري كاروتيد ميطبيعت غير مهاجم سونوگرافي داپلر اين اجازه . گشايي مؤثر باشد راه

ها در بيماران اي براي ميزان شيوع اين درگيري كه مطالعهدهد را ميمطالعات گذشته نقش سونوگرافي داپلر در . ايراني داشته باشيم

ناشي از درگيري كاروتيد حمالت مغزي بيني و جلوگيري از پيشنگر در قسمت سالمت قلب و عروق مطالعات جامعه. نمايد تأييد مي ريسك فاكتوري ،واره كاروتيددهد كه افزايش ضخامت دي نشان مي

را در حمالت مغزيخطرناك براي بيماران كرونري بوده و باالخص شيوع درگيري كاروتيد بنابراين تعيين ميزان. برد افراد مسن باال مي

.تواند با شيوع باالتر درگيري عروق چشم همراه باشد ميه نسبت جنسي در دو گروه دارا و كنتايج مطالعه ما نشان داده است ه جنسيت در بروز كرسد نظر نمي فاقد رتينوپاتي تفاوتي نداشته و به

ن سن بيماران داراي رتينوپاتي در كلي. اين عارضه نقش داشته باشددليل مزمن و ه بهكتر بوده است مقايسه با بيماران فاقد رتينوپاتي بيش

ه اين كينوپاتي انتظار بر اين است طوالني بودن زمان فرايند ابتال به رتوجود ارتباط . تر مشاهده شود تر بيش عارضه در بيماران ديابتي مسن

ميان طول مدت ابتال به ديابت با بروز رتينوپاتي نيز اين يافته را تاييد بيماران فاقد رتينوپاتي نسبت شاخص توده بدنيچنين هم. رده استك

دليل تاثير اين عوامل بوده است و بهتر به مبتاليان به رتينوپاتي بيشنشان داده شده است از 1ه در جدول كننده و ساير عواملي ك مخدوش

دهنده اين است ه نشانكآزمون رگرسيون لجستيك استفاده شده است طور مديا در بيماران داراي رتينوپاتي به-يماته ضخامت اليه انك

با وجود رتينوپاتي تر تر بوده و اين فزوني بيش داري بيش معني .پروليفراتيو همراه است

Malecki،22نتايج مطالعه ما در اين خصوص با نتايج مطالعات Rema،23 Abdelghaffar،24 Frost25 و Cheung26در . مطابقت دارد

در بيماران مديا كاروتيد -ور نيز ضخامت اليه انتيماكمطالعات مذمجموع . رتينوپاتي بوده استتر از بيماران فاقد داراي رتينوپاتي بيش

هاي ميكرو و دهد كه بروز درگيري ها نشان مي اين يافتهم كماكروواسكوالر در بيماران مبتال به ديابت داراي منشا و اتيولوژي

توجهي ديگر همراهي قابل ها با هم و بيش مشابهي بوده و اين وضعيتاين . اثبات استلحاظ باليني قابل لحاظ آماري و هم به ه هم بهكدارد

ه در بيماران ديابتي دچار درگيري عروق كاروتيد كدهد يافته نشان ميس ضروري است و كيه چشم و برعكبررسي وضعيت واسكوالر شب

تيد وتوري براي درگيري كارك فاكتواند ريس درگيري عروق رتين مي .هاي قلبي و مغزي باشد تهك سكچنين كرونر و افزايش ريس و هم

ه بررسي واسكوالر كدهد هاي اين مطالعه نشان مي همجموع يافته وضعيت بينايي و ك رتين در بيماران مبتال به ديابت عالوه بر آن

تواند در بررسي دهد، مي يه نشان ميكعوارض ديابت را در شبهاي كرونر و هاي حياتي نظير شريان هاي ارگان وضعيت شريان

هاي بيماريرا بهعالج مككاروتيد نقش تشخيصي داشته و توجه پزش .ها جلب نمايد ننده حيات در اين شريانك تهديد

نامه تحت عنوان اين مقاله حاصل بخشي از پايان: سپاسگزاريشريان كاروتيد در مديا- اينتيمامقايسه اندازه ضخامت جدار "

هاي غير مبتال به مبتال به رتينوپاتي با ديابتي2هاي تيپ ديابتي 1388-89قطع دكتري تخصصي راديولوژي در سال در م"رتينوپاتي

باشد كه با حمايت دانشگاه علوم پزشكي و خدمات مي 1357و كد .بهداشتي درماني تهران اجرا شده است

بحث

153



1. Mankovsky BN, Metzger BE, Molitch ME, Biller J.

Cerebrovascular disorders in patients with diabetes mellitus. J Diabetes Complications 1996;10(4):228-42.

2. Lippera S, Gregorio F, Ceravolo MG, Lagalla G, Provinciali L. Diabetic retinopathy and cerebral hemodynamic impairment in type II diabetes. Eur J Ophthalmol 1997;7(2):156-62.

3. Tkác I, Troscák M, Javorský M, Petrík R, Tomcová M. Increased intracranial arterial resistance in patients with type 2 diabetes mellitus. Wien Klin Wochenschr 2001;113(22):870-3.

4. Tantucci C, Bottini P, Fiorani C, Dottorini ML, Santeusanio F, Provinciali L, et al. Cerebrovascular reactivity and hypercapnic respiratory drive in diabetic autonomic neuropathy. J Appl Physiol 2001;90(3):889-96.

5. Mankovsky BN, Piolot R, Mankovsky OL, Ziegler D. Impairment of cerebral autoregulation in diabetic patients with cardiovascular autonomic neuropathy and orthostatic hypotension. Diabet Med 2003;20(2):119-26.

6. Fülesdi B, Limburg M, Bereczki D, Káplár M, Molnár C, Kappelmayer J, et al. Cerebrovascular reactivity and reserve capacity in type II diabetes mellitus. J Diabetes Complications 1999;13(4):191-9.

7. Lee KY, Sohn YH, Baik JS, Kim GW, Kim JS. Arterial pulsatility as an index of cerebral microangiopathy in diabetes. Stroke 2000;31(5):1111-5.

8. Hidasi E, Káplár M, Diószeghy P, Bereczki D, Csiba L, Limburg M, et al. No correlation between impairment of cerebrovascular reserve capacity and electrophysiologically assessed severity of neuropathy in noninsulin-dependent diabetes mellitus. J Diabetes Complications 2002;16(3):228-34.

9. Kong C, Elatrozy T, Anyaoku V, Robinson S, Richmond W, Elkeles RS. Insulin resistance, cardiovascular risk factors and ultrasonically measured early arterial disease in normotensive Type 2 diabetic subjects. Diabetes Metab Res Rev 2000;16(6):448-53.

10. Karapanayiotides T, Piechowski-Jozwiak B, van Melle G, Bogousslavsky J, Devuyst G. Stroke patterns, etiology, and prognosis in patients with diabetes mellitus. Neurology 2004;62(9):1558-62.

11. Arauz A, Murillo L, Cantú C, Barinagarrementeria F, Higuera J. Prospective study of single and multiple lacunar infarcts using magnetic resonance imaging: risk factors, recurrence, and outcome in 175 consecutive cases. Stroke 2003;34(10):2453-8.

12. Avogaro A, Fadini GP, Gallo A, Pagnin E, de Kreutzenberg S. Endothelial dysfunction in type 2 diabetes mellitus. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2006;16 Suppl 1:S39-45.

13. Schalkwijk CG, Stehouwer CD. Vascular complications in diabetes mellitus: the role of endothelial dysfunction. Clin Sci (Lond) 2005;109(2):143-59.

14. Pignoli P, Tremoli E, Poli A, Oreste P, Paoletti R. Intimal plus medial thickness of the arterial wall: a direct measurement with ultrasound imaging. Circulation 1986;74(6):1399-406.

15. Aldington SJ, Kohner EM, Meuer S, Klein R, Sjølie AK. Methodology for retinal photography and assessment of diabetic retinopathy: the EURODIAB IDDM complications study. Diabetologia 1995;38(4):437-44.

16. van Hecke MV, Dekker JM, Nijpels G, Moll AC, Heine RJ, Bouter LM, et al. Inflammation and endothelial dysfunction are associated with retinopathy: the Hoorn Study. Diabetologia 2005;48(7):1300-6.

17. De Mattia G, Bravi MC, Laurenti O, Moretti A, Cipriani R, Gatti A, et al. Endothelial dysfunction and oxidative stress in type 1 and type 2 diabetic patients without clinical macrovascular complications. Diabetes Res Clin Pract 2008;79(2):337-42.

18. Targher G, Bertolini L, Tessari R, Zenari L, Arcaro G. Retinopathy predicts future cardiovascular events among type 2 diabetic patients: The Valpolicella Heart Diabetes Study. Diabetes Care 2006;29(5):1178.

19. Adler AI, Stratton IM, Neil HA, Yudkin JS, Matthews DR, Cull CA, et al. Association of systolic blood pressure with macrovascular and microvascular complications of type 2 diabetes (UKPDS 36): prospective observational study. BMJ 2000;321(7258):412-9.

20. Rema M, Mohan V, Deepa R, Ravikumar R; Chennai Urban Rural Epidemiology Study-2. Association of carotid intima-media thickness and arterial stiffness with diabetic retinopathy: the Chennai Urban Rural Epidemiology Study (CURES-2). Diabetes Care 2004;27(8):1962-7.

21. van Hecke MV, Dekker JM, Stehouwer CD, Polak BC, Fuller JH, Sjolie AK, et al. Diabetic retinopathy is associated with mortality and cardiovascular disease incidence: the EURODIAB prospective complications study. Diabetes Care 2005;28(6):1383-9.

22. Malecki MT, Osmenda G, Walus-Miarka M, Skupien J, Cyganek K, Mirkiewicz-Sieradzka B, et al. Retinopathy in type 2 diabetes mellitus is associated with increased intima-media thickness and endothelial dysfunction. Eur J Clin Invest 2008;38(12):925-30.

23. Rema M, Mohan V, Deepa R, Ravikumar R; Chennai Urban Rural Epidemiology Study-2. Association of carotid intima-media thickness and arterial stiffness with diabetic retinopathy: the Chennai Urban Rural Epidemiology Study (CURES-2). Diabetes Care 2004;27(8):1962-7.

24. Abdelghaffar S, El Amir M, El Hadidi A, El Mougi F. Carotid intima-media thickness: an index for subclinical atherosclerosis in type 1 diabetes. J Trop Pediatr 2006;52(1):39-45

25. Frost D, Beischer W. Determinants of carotid artery wall thickening in young patients with Type 1 diabetes mellitus. Diabet Med 1998;15(10):851-7.

26. Cheung N, Wang JJ, Klein R, Couper DJ, Sharrett AR, Wong TY. Diabetic retinopathy and the risk of coronary heart disease: the Atherosclerosis Risk in Communities Study. Diabetes Care 2007;30(7):1742-6.

References

Naroi Nejad M. et al. 154




Comparing carotid intima-media thickness in type 2 diabetes between patients with and without retinopathy

Minoo Naroi Nejad M.D.1 Maryam Yousefi M.D.1* Hossein Nazari M.D.2 Adel Ghasempoor M.D.2 1- Department of Radiology, Rasoul Hospital, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Ophthalmology, Rasoul Hospital, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

* Corresponding author: Dept. of

Radiology, Hazrat Rasul Hospital, Niayesh St., Satarkhan Ave., Tehran, 14455, Iran. Tel: +98-21-66515006 E-mail: [email protected]

Received: January 02, 2012 Accepted: March 03, 2012 Background: Microangiopathy and macroangiopathy frequently coexist in type 2

diabetes mellitus (T2DM). Both types of the vascular complications share traditional

risk factors but it is not clear whether the presence of microangiopathy, such as diabetic

retinopathy, constitutes a predictor of atherosclerosis in carotid arteries in patients with

the disease. In this study we looked for the association between diabetic retinopathy

and intima-media thickness in carotid arteries of patients with T2DM.

Methods: In this case-control study we examined 100 consecutive patients with T2DM

in Rasoul Akram Hospital in Tehran, Iran during 2009-2010. We assessed intima-media

thickness of carotid arteries by ultrasonography. All patients underwent ophthalmo-

logic examination.

Results: Diabetic retinopathy was found in 50 (50%) patients. Intima-media thickness

was higher in patients with diabetic retinopathy than those without it (0.77±0.17 mm vs.

0.71±0.2 mm, respectively, P=0.041). Moreover, intima-media thickness was more

prevalent in patients with proliferative diabetic retinopathy than patients with non-

proliferative form of the disease (0.87±0.16 mm vs. 0.68±0.1 mm, respectively, P<0.001).

Conclusion: Diabetic retinopathy seems to be associated with increased intima-media

thickness of carotid arteries in T2DM. It may be a common denominator of pathogene-

sis of microvascular complications and atherosclerosis in T2DM. Evaluations of carotid

arteries are to be done by non-invasive methods such as color Doppler sonography for

screening and preventing prospective cereberovascular accidents in patients with

diabetic retinopathy, especially proliferative retinopathy, in routine ophthalmological

examination of patients with T2DM.

Keywords: Carotid intima-media thickness, diabetes, retinopathy.

Abstract

آندومتر وييديآندومتر نوميكارس وي پرپالزيه انواع در PR و ER بروزي بررس


يپرپالزيه انواع در پروژسترون و استروژني ها رندهيگ بروزي ميستوشينوهومياي بررس آندومتر وييديآندومتر نوميكارس و

يسرمد اليسه

*مود يزديا نرگس انيرجب بنفشه

دانشگاه تهران،زنان مارستانيب، يپاتولوژ گروه .ان، تهران، ايرعلوم پزشكي تهران

ابانيخ، زند خان ميرك ابانيختهران، :نويسنده مسئول* بخش، زنان مارستانيب، يشمالي اله نجات استاد

021-88906767: تلفن يپاتولوژE-mail: [email protected]


ابهاماتي باشد اما هنوز ها مي ترين بدخيمي دستگاه تناسلي خانم ه سرطان آندومتر شايعك رغم اين علي: زمينه و هدف

ه ك Iنوع تيپ آندومتر به دو ديوييآندومترارسينوم ك. داردساز پاتوژنز اين بدخيمي وجود هاي زمينه انيسمكم دره هورمون كتقسيم گرديده، )غيروابسته به استروژن (II و تيپ )يد آدنوكارسينوميآندومتريو( بوده استروژن بهابستهو

نتاگونيست اين هورمون پروژسترون را آ وI تيپ در نهايت آدنوكارسينوم ننده هيپرپالزي وك عنوان القا هاستروژن را ب تعداد: روش بررسي .نندك تلقي ميدر اين نوع آدنوكارسينوم نندهك حتي درمان ننده وك عنوان ممانعت هروند ب

مورد پنجساده،ي پرپالزيهمورد 12( نمونه انواع آندومتر هيپرپالستيك23شامل آندومتر نمونه كورتاژ47 كارسينوم آندومتريال انتخاب و مورد 24 و )يپيآت با دهيچيپي پرپالزيه مورد شش وي پيآت بدون دهيچيپ يپرپالزيه

هاي پارافيني صورت كروي بلو نوهيستوشيمي بروروش ايم پروژسترون به هاي استروژن و آميزي براي گيرنده رنگ از :ها افتهي .بندي شد هاي استروژن و پروژسترون درجه آميزي مثبت، بروز گيرنده گرفت و با توجه به درصد رنگ

ردوم %)100( 23 يتمام در و گرفت رنگ مورد %)75 (18 در پروژسترون رندهيگ د،ييويآندومتر نوميكارس مورد 24بروز رسپتور پروژسترون بين اين دو داري در ه تفاوت معني، كگرفت رنگ پروژسترون رندهيگي پرپالزيه انواع

براي + 3پذيري انواع هيپرپالزي داراي شدت رنگ )%7/85( مورد 18 چنين هم .)=023/0P(دست آمد هگروه بدست هب+ 3پذيري موارد كارسينوم آندومتريال شدت رنگ)%8/70( مورد 17ن در ك وليندگيرنده پروژسترون بود

توجه به اثرات مهاري پروژسترون و پروليفراسيون اپيتليال با: گيري نتيجه.)=02/0P( بود دار اين تفاوت معني آمد ومقايسه با كارسينوم آندومتريال آندومتر استفاده از در در هيپرپالزي آندومترهاي پروژستروني و افزايش بروز گيرنده

.شود محسوب مي پروژسترون درمان انتخابي براي هايپرپالزي آندومتر

ـ وييآندومترارسـينوم ك: ليديكلمات ك پروژسـترون، گيرنـده گيرنـده اسـتروژن، ،آنـدومتر هيپـرپالزي ،آنـدومتر دي .نوهيستوشيميوايم

ي فراوان نظر از Endometrial Carcinoma (EC) آندومتر نوميكارس ميبدخ نئوپالسم نيچهارم و زناني تناسل دستگاه سرطان نيتر عيشا دهيد يائسه زنان در هعمدطور به سرطان نيا 1.باشد يم زنان در در و يافته اهشك آني سن محدوده رياخي ها لسا در نكيل شود يم مشاهده دارنديي نازا لكمش هكيي ها خانم در تر شـيب و تر نييپا نيسن

آندومتر نوميارسك يكيولوژيب و يكينيلكي ها يافته اساس بر. شود يمطور به و استروژن به وابسته: I پيت: شود يم ميتقسي اصل دسته دو به و (ERs) استروژني ها رندهيگ بروز با تر جواني ها خانم در همدع

.باشد يم برخورداري بهتري آگه شيپ از و بوده همراه پروژسترون دست از با باالتري سن گروه در هك استروژن به روابستهيغ: II پيت

يآگه شيپ و بوده همراه پروژسترون و استروژني ها رندهيگ دادن 2و3.دارد بدتر

مقدمه

چكيده


و همكارانيسرمد اليسه


دري سرطان شيپ كيپاتولوژ رييتغ كي وانعن هب آندومتري پرپالزيه نيماب قيدق ارتباط هنوز نكيل و شود يمي تلق آندومتر نوميارسك I پيت 4.ستين شده شناخته آندومتر اليآندومتر نوميكارس وي پرپالزيه

در دهيگرد آندومتر ونيفراسيپرول كيتحر باعث استروژن هورمون باشد يم واقعه نياي رو بر ستيآنتاگون اثري دارا پروژسترون هك يحال باشد، نداشته وجود پروژستروني مهار اثر نيا چه چنان و

در و يافته ونيفراسيپرول آندومتر وميتلياپ دري غدد يها ساختمان هك ييآنجا از نيچن هم 2.شود يم آندومتري پرپالزيه به منجر تينها

ريثكت درجه با ينسب طور هب I پيت آندومتر نوميكارس استقرار خطر است ارتباط در استروژن هورمون با شده القاآندومتر ي عيرطبيغ

از عيوس فيط كي در ه كآندومتر در كيپرپالستيه عاتيضا نيبنابرا را اند گرفته قراري پيآت با همراه تاي پيآت بدون از و دهيچيپ تا ساده

در لذا 5.گرفت نظر در بالقوه ميبدخ شيپ مرحله عنوان هب توان يم نوميكارس سمت بهي پرپالزيه نديفرآ شرفتيپ از مانعتم جهت از توان يم استروژن هورموني عني ياصل متهم دانستن با الياندومتر پروژسترون از استفاده با هك معنا نيا به جست، سود هورمون با درمان

اثر با مقابله جهت در) آن كياستروژن يآنت اثرات به توجه با( راي ميبدخ نديفرآي شرويپ آندومتر بافت بر استروژن كيپرپالستيه

6و7.ساخت متوقفي داراي عيطب آندومتر هيشب اليآندومتري ها نوميارسك ازي اريبس

مقدار هك رسد يم نظر به .هستند پروژسترون و استروژني ها رندهيگ با مطابق تومورالي ها سلول زيتما با ارتباط در خصوص به ها رندهيگ بالقوه عاتيضا 3.باشد انسرك مختلف كيستوپاتولوژيه الكاش ،يپيآت بدون يا با دهيچيپي پرپالزيه رينظ آندومتر، دري ميبدخ شيپ

و استروژني ها رندهيگ ازي متفاوت سطوحي دارا است نكمم نوميكارس موارد از متفاوت مشخص طور هب هك باشند پروژسترون

سطوح نييتع جهتي ميستوشينوهومياي ها يبررس .باشد يم. رديگ قرار استفاده مورد تواند يم پروژسترون و استروژني ها رندهيگي هورموني ها رندهيگ تيوضعي ژگيو Nunobiki توسطي ا مطالعه در قراري بررس مورد كينئوپالست و كيپرپالستيه ،يعيطب آندومتر در

ازيي باال سطوح هك داد نشان مطالعه نيا از حاصل جينتا 8.گرفت در پروژسترون رندهيگ و دهيچيپي پرپالزيه در استروژن رندهيگي پرپالزيه از شرفتيپ باي ول .دارد وجودي پيآت بدون سادهي پرپالزيهي ها رندهيگ بروز از اليآندومتر نوميكارس سمت بهي پيآت بدون دهيچيپ

ي پيآت بدون سادهي پرپالزيه از نيچن هم و شده استهك استروژن .است شده استهك زيني پروژسترون يها رندهيگ بروز نوميكارس سمت به

و استروژني ها رندهيگ تيوضع نييتع مطالعه انجام از هدف انواعي رو بري ميستوشينوهوميا مطالعه از استفاده با پروژسترون

ي بررس جهت آندومتر اليآندومتر نوميكارس وي پرپالزيه مختلف .باشد يمي نئوپالز سمت به آندومتر راتييتغ روند در ها هورمون نقش

صورت (Cross sectional)ي مقطع روش به هك مطالعه نيا در ساده،ي پرپالزيه 12 شامل آندومتري پرپالزيه نمونه 23 تعداد گرفت

ي پيآت با دهيچيپي پرپالزيه ششوي پيآت بدون دهيچيپي پرپالزيهپنج سه مدت به مربوط د،ييويرآندومت نوع از آندومتر نوميكارس نمونه 24 و

.شد انتخاب زنان مارستانيبي پاتولوژ بخش از 1386-89 سال باي تومكستريه اي وي وپسيب كورتاژ، موارد شاملي پرپالزيهي ها نمونه بوده )يپيآت بدون اي با دهيچيپ ساده، از اعم( يپرپالزيه هياول صيتشخ هيلك. شدند بانتخاي ستركتوميه موارد فقط نوميكارس گروه دري ول

پس و ديگرد خارج زنان مارستانيبي پاتولوژ بخش ويآرش از ها نمونه نظر از مناسب الم ه،ياول صيتشخ دييتا و ها الم هيلك مجددي نيبازب از يا و پيپول همراه هكي موارد نيچن هم. ديگرد جدا تيفيك و تيمك

كوبل كي نمونه هر از سپس. ديگرد حذف مطالعه از بود تيآندومتر دو ضخامت با برش دوي نيپاراف بلوك هر از و انتخابي نيپاراف

جهتي ميستوشينوهومياي زيآم رنگ تحت و شده داده كرونيم از استفاده با PR) و (ER پروژسترون و استروژني ها رندهيگ PR (PgR 636) Dako Cytomation, Washington, USAي ها يباد يآنتي ها الم هيلك. گرفتند قرار بيترت هب ER (1 D5) Dako Cytomation و قراري بررس مورد جداگانه طور هب ستيپاتولوژ دو توسط شده هيته

موارد. شدي بند درجه ها هستهي ريپذ رنگ شدت و درصد و گرفتند رنگ ها سلول هسته %10 از تر شيب هك شد گرفته نظر دري زمان مثبت% 10 از تر مك مقدار هب ها هستهي ريپذ رنگ صورت در لذا .باشند گرفته

دري منف PR) و (ER پروژسترون و استروژني ها رندهيگ بروز نظر از سه زين ها هستهي ريپذ رنگ شدت براساس نيچن هم .شد گرفته نظر

و+ 2 يا متوسط ،+1 يا فيضع :شد گرفته نظر در ريز بيترت به درجهي ريپذ رنگ عدم اي يريپذ رنگ به مربوط حاصله جينتا 3+.3 يا ديشد

روش بررسي

157



از استفاده با ها آني ريپذ رنگ شدت و درصد نيچن هم و ها نمونه جهت. گرفت قراري آمار ليتحل مورد 18 راستيو SPSS افزار نرم2 آزمون ازي فيك ريمتغ دو سهيمقا

آزمون اي Fisher’s exact test اساس بر موجود اختالفات نبودن يا بودن دار يمعن و شد استفاده

P value 05/0( شد انيبP=(. مورد پنج مجموع از هك است ركذ به الزم ي افك بافت وجود عدم ليدل به مورد دو،يپيآت بدون دهيچيپي پرپالزيه

ي بررس انكامي ميستوشينوهومياي زيآم رنگ جهت كبلو برش از پس .نداشت وجود پروژسترون رندهيگي براي ميستوشينوهوميا

%)5/87( در استروژن رندهيگ د،ييويآندومتر نوميارسك مورد 24 از ،%)3/83 (سادهي پرپالزيه مورد 12 از عدد 10 .گرفت رنگ مورد 21 مورد ششيتمامدر و%) 100 (دهيچيپي پرپالزيه مورد پنجي تمام .گرفت رنگ استروژن رندهيگ%) 100(ي پيآت با دهيچيپي پرپالزيه سههر نيچن هم .)=0905/0P( نبود دار يمعني مارآ نظر از فوق جينتا

استروژن رندهيگي ريپذ رنگ درصد و ادغام هم دري پرپالزيه گروه نوميكارس گروه با سهيمقا در هك بود% 3/91 يپرپالزيهي لك گروه در نوميكارس مورد 24 از ).=1P (نبود دار يمعن اختالف نيا%) 5/87(

و گرفت رنگ مورد 18 %)75( در پروژسترون رندهيگ د،ييويآندومتري پرپالزيه مورد سهي تمام ساده،ي پرپالزيه ردوم 12ي تمام دري پيآت با دهيچيپي پرپالزيه مورد ششي تمام و يپيآت بدون دهيچيپ چهار نيا دري ريپذ رنگ تفاوت. گرفت رنگ پروژسترون رندهيگ

ن سه گروه با ادغام كرد ).=159/0P(دار نبود نظر آماري معنياز گروه در پروژسترون رندهيگي ريپذ رنگ درصد گريد كي هيپرپالزي در

نوميكارس گروه با سهيمقا در هك بود% 100ي پرپالزيهي لك گروه .)=023/0P (بود دار يمعن اختالفات نيا%) 75(

در استروژن رندهيگي براي ريپذ رنگ شدت سهيمقا از حاصل جينتا سهيمقا در هك است آمده 1 ولجد دري پرپالزيه و نوميكارس گروه

نيچن هم ).=175/0P( نشد افتي يدار يمعن اختالف گروه دو نيا در پروژسترون رندهيگي براي ريپذ رنگ شدت سهيمقا از حاصل جينتا

سهيمقا در هك است آمده 2 جدول دري پرپالزيه و نوميكارس گروه دار يمعن اختالف گروه نيا در پروژسترون رندهيگي ريپذ رنگ شدت

).=02/0P (آمد دست هب

(ER) اسـتروژن رنـده يگ ماركر باي ميستوشينوهومياي ريپذ رنگ شدت :1-جدول آندومتري پرپالزيه و نوميكارس در

ER گروه - 1+ 2+ 3+

عوجمم

كارسينوم3

)5/12(%

4 )7/16(%

5 )8/20(%

12 )50(%

24 )100(%

هيپرپالزي2

)7/8(%

2 )7/8(%

12 )2/52(%

7 )4/30(%

23 )100(%

عوجمم5

)6/10(%

6 )8/12(%

17 )2/36(%

19 )4/40(%

47 )100(%

Fisher’s exact test ، 175/0P= ER: Estrogen Receptorآزمون

(PR) پروژسترون رندهيگ ماركر باي ميستوشينوهومياي ريپذ رنگ شدت :2-جدول

آندومتري پالزپريه و نوميارس كدر

PR گروه - 1+ 2+ 3+

عوجمم

كارسينوم6

)25(%

1 )2/4(%

0 )0(%

17 )8/70(%

24 )100(%

هيپرپالزي0

)0(%

1 )8/4(%

2 )5/9(%

18 )7/85(%

21 )100(%

عوجمم6

)3/13(%

2 )4/4(%

2 )4/4(%

35 )8/77(%

45 )100(%

Fisher’s exact test ،02/0P= PR: Progesterone Receptorآزمون

بوده زناني تناسل دستگاه دري ميبدخ نيتر عيشا آندومتر نوميارسك كايآمر در سرطان انجمن توسط منتشرشده آمار در هكي ا گونه به

(American cancer society) و ديجد مورد 40100 ،2008 سال در 4.است شده گزارش اكيآمر در آن ازي ناش مرگ 7470 يبيتقرر طو به

وابسته و )I) 80-57% پيت به مربوط آندومتر نوميارسك اعظم قسمت ازي خارج استفاده وي چاق با ارتباط در اي وي هورمون اثرات به

بحث

هايافته

158

و همكارانيسرمد اليسه


وي پرپالزيه 5و9.باشد يم بدن در استروژني باال سطح و ها هورمون وعيش و برخواسته اليآندومتر غدد از ندومترآ اليآندومتر نوميكارس با بودن مدت يطوالن معرض در يا ارتباط در مشخص طور هب آن

اليآندومتر پوشش ديتزا و رشد باعث استروژن .باشد يم استروژني رشد اثرات ستيآنتاگون صورت هب پروژسترون هك يحال در دهيگرد

سميانكم .گردد يم ها تيفعال نيا مهار به منجر و ردهك عمل استروژن املك طور به هنوز آندومتر نوميارسك سمت بهي پرپالزيه از شرفتيپ

10.ستين شده شناخته نشان آندومتري ها نمونهي رو بر كاليستولوژينوهومياي ها يبررس

آندومتر در پروژسترون و استروژني ها رندهيگي محتو هك دهد يم در كيپرپالستيه اترييتغ وي هورمون اتكيتحر باي كينزد رابطه

ونيفراسيپرول بري مهار اثرات علت به پروژسترون 3.دارد آندومتر و شود يم محسوب آندومتري پرپالزيهي براي انتخاب درمان ،ياليتلياپ سمياتابولك شيافزا و استروژني ها رندهيگ انيب اهشك با را عمل نيا

دييترواسي دروكسيه بتا - 17 ميآنز تيفعال كيتحر قيطر از ها آن طيشرا در بيترت نيبد و ندك يم اعمال سولفوترانسفراز و دروژنازيده ريثكت بر آن ريتاث از هورمون نياي باال سطوح سميپراستروژنيه 11.اهدك يم وميتلياپ

% 5/87 در استروژن رندهيگ انيب ازي كحا ما مطالعه از حاصل جينتا وجود با هك بودي زپرپاليه موارد از% 3/91 و نوميآدنوكارس موارد از در را استروژن رندهيگ تر شيب بروز اختالف، نياي آمار نبودن دار يمعن موارد% 100 ما مطالعه در نيچن هم. دهد يم نشان آندومتري پرپالزيه هك دادند بروز را استروژن رندهيگي پيآت بدون ا يبا دهيچيپي پرپالزيه داشت استروژن رندهيگ موارد% 3/83 هك سادهي پرپالزيه با سهيمقا در

دهنده نشان تواند يم جينتا نيا .)=1P (دهند يم نشان راي باالتر بروز يا با دهيچيپي پرپالزيه طيشرا در استروژن هورمون باالتر سطوح باشد يم Nanobiki مطالعه بري دييتا فوقي ها يافته. باشدي پيآت بدون

در ونپروژستر و استروژن رندهيگي باال سطوح رغم يعل هك نيبي ريچشمگي آمار تفاوت نكيولي پيآت با دهيچيپي پرپالزيه

مطالعه در نيچن هم 8.نشد دايپي پيآت با سادهي پرپالزيه و نوميكارسOrejuela به است مشهود نوميكارس در ها رندهيگ بروز اهشك نيا زين

نرمال آندومتر و كيپرپالستيه موارد% 95 و% 100 در هكي ا گونه در داشته وجود پروژسترون و استروژني ها رندهيگ بروز بيترت به بيترت به پروژسترون و استروژني ها رندهيگ% 79 و% 71 تنها هك يحال

در نيا بر عالوه 01/0P=(.5( اند داشته بروز اليآندومتر نوميارسك دري رسپتورها انيب سطح يافت انتشار Uchikawa توسط هكي ا مطالعه و نرمال آندومتر با سهيمقا در نومايسآدنوكار دري ديياسترو

12.داشت مطابقت ماي ها يافته با هك است داشته اهشك كيپرپالستيه انواع دري هورموني ها رندهيگ سطوحي بررسي برا مطالعه نيا در سهيمقا اقدام ها، آن بري درمان هورمون ريتاث نييتع جهت ازي پرپالزيه

جينتا. ميردكي پيآت بدون يا اب دهيچيپ ساده، شاملي پرپالزيه انواع نظر ازي پرپالزيه عاانو دري آمار تفاوت وجود عدم ازي كحا حاصله باالتر وجود باي عبارت به .بود پروژسترون و استروژن رندهيگ بروز بدون يا با دهيچيپي پرپالزيه در استروژن رندهيگ انيب درصد بودن

در و نبود دار يمعن يآمار نظر از اختالف نيا ساده، به نسبتي پيآت در. شد انيب مثبت% 100 گروه سه هر در زين پروژسترون رندهيگ مورد

ي ميستوشينوهومياي زيآم رنگ در نوميكارس موارد% 50ي نونك مطالعه در+) 3 (بودند گرفته رنگ شدت به استروژن رندهيگ انيب نظر از دار يمعن عدم وجود با هك بود% 4/30ي پرپالزيه در مقدار نيا هك يحال

با نوميارسك مواردي ريپذ رنگ ديتشد به توان يم تفاوت، نيا بودن مبذولي خاص توجه استروژن رندهيگ انيم درصد بودن تر مك وجود .داشت شدت به موارد درصد زين پروژسترون رندهيگ مورد در نيچن هم هكي پرپالزيه موارد با سهيمقا در هك بوده% 71 نوميكارس گرفته رنگ

با زين ما جهينت نيا و )=02/0P (شتداي دار يمعن تفاوت بود% 86 انيب اهشك زين ها آن مقاله در هك داشتي خوان هم Nunobiki مطالعه

سمت بهي پيآت بدون سادهي پرپالزيه از شرفتيپ با پروژسترون رندهيگ% 75 اهش كبر عالوه گريدي عبارت به 8.است شده ركذ نومايآدنوكارس

رندهيگ مثبت موارد% 100 برابر در وژسترونپر رندهيگ بروز در زيني ريپذ رنگ شدت اهشك باي پرپالزيه در پروژسترون

يآمار دار يمعن تفاوت مورد دو هر در هك ميهست مواجه نوميارسك)02/0P=( داشت وجود.

بري درمان هورمون محدود ريتاث بري ليدل تواند يم يافته نياي پرپالزيه در هك نيا از نشاني طرف زا و باشد اليآندومتر نوميكارس رندهيگ مالحظه قابل شيافزا بر بنا نيپروژست باي درمان پاسخ بودن باال

جينتا هب توجه با. باشد يم انتظار قابل نوميكارس با نسبت پروژسترون هورمون نقشي بررس و نهيزم نيا در گريد مطالعات و مطالعه نيا

درمان عنوان بهي درمان روش نيا تمثب ريتاث ن،يپروژست توسطي درمان

159



چهي ستركتوميه مانندي تهاجمي ها درماني جا به مطمئن و نيگزيجا هياول مراحل در نوميكارس چه و كيپيآتي پرپالزيه موارد در خودي باردار حفظ قصد هك نييپا سن دري ها خانمي برا خصوص هب .است شده دييتا دارند، را

وان ـت عنـنامه تح انـل بخشي از پاياله حاصـن مقـاي: سپاسگزاري

هاي استروژن و پروژسترون در انواع هيپرپالزي بررسي بروز گيرنده" سه سال در بيمارستان مدتآندومتر و آدنوكارسينوم اندومتريوييد در

و كد 1388 در مقطع دكتراي پزشكي در سال "خان ميرزا كوچككي تهران انجام شده باشد كه با حمايت دانشگاه علوم پزش مي30762 .است

1. Zaino RJ. Endometrial hyperplasia and carcinoma. In: Fox H, Wells M. Haines and Taylor Obstetrical and Gynaecological Pathology. 5th ed. Philadelphia, PA: Churchill-Livingstone; 2003. p. 445.

2. Hu K, Zhong G, He F. Expression of estrogen receptors ERalpha and ERbeta in endometrial hyperplasia and adenocarcinoma. Int J Gynecol Cancer 2005;15(3):537-41.

3. Chakraborty S, Khurana N, Sharma JB, Chaturvedi KU. Endometrial hormone receptors in women with dysfunctional uterine bleeding. Arch Gynecol Obstet 2005;272(1):17-22.

4. Kim JJ, Chapman-Davis E. Role of progesterone in endometrial cancer. Semin Reprod Med 2010;28(1):81-90.

5. Orejuela FJ, Ramondetta LM, Smith J, Brown J, Lemos LB, Li Y, et al. Estrogen and progesterone receptors and cyclooxygenase-2 expression in endometrial cancer, endometrial hyperplasia, and normal endometrium. Gynecol Oncol 2005;97(2):483-8.

6. Bese T, Vural A, Ozturk M, Dagistanli F, Demirkiran F, Tuncdemir M, et al. The effect of long-term use of progesterone therapy on proliferation and apoptosis in simple endometrial hyperplasia without atypia. Int J Gynecol Cancer 2006;16(2):809-13.

7. Wheeler DT, Bristow RE, Kurman RJ. Histologic alterations in endometrial hyperplasia and well-differentiated carcinoma treated with progestins. Am J Surg Pathol 2007;31(7):988-98.

8. Nunobiki O, Taniguchi E, Ishii A, Tang W, Utsunomiya H, Nakamura Y, et al. Significance of hormone receptor status and tumor vessels in normal, hyperplastic and neoplastic endometrium. Pathol Int 2003;53(12):846-52.

9. Burton JL, Wells M. Recent advances in the histopathology and molecular pathology of carcinoma of the endometrium. Histopathology 1998;33(4):297-303.

10. Bergeron C, Ferenczy A, Toft DO, Shyamala G. Immunocytochemical study of progesterone receptors in hyperplastic and neoplastic endometrial tissues. Cancer Res 1988;48(21):6132-6.

11. Dallenbach-Hellweg G, Schmidt D: Oestrogens and proliferation of endometrial cells. J Cardiovasc Pharm 1996;28(Suppl 5):24-8.

12. Uchikawa J, Shiozawa T, Shih HC, Miyamoto T, Feng YZ, Kashima H, et al. Expression of steroid receptor coactivators and corepressors in human endometrial hyperplasia and carcinoma with relevance to steroid receptors and Ki-67 expression. Cancer 2003;98(10):2207-13.

References

Sarmadi S. et al. 160




Immunohistochemical expression of estrogen and progesterone receptors in endometrial hyperplasia and endometrioid carcinoma

Soheila Sarmadi M.D. Narges Izadi-Mood M.D.* Banafsheh Rajabian M.D. Department of Pathology, Women’s Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.


Pathology, Women’s Hospital, Nejatollahi St., Karim Khan Zand Ave., Tehran, Iran. Tel: +98-21-88906767 E-mail: [email protected]

Received: January 07, 2012 Accepted: March 03, 2012 Background: Endometrial carcinoma (EC) is the most common gynecologic

malignancy; however, mechanisms underlying its pathogenesis remain obscure.

Endometrial carcinoma has been classified into two major categories: type I (related to

estrogen or endometrioid adenocarcinoma) and type II (unrelated to estrogen). Estrogen

is the main trigger for the abnormal proliferation in the endometrial epithelium but

progesterone can inhibit this process. The aim of this study was to analyze the

expression of estrogen and progesterone receptors in all types of endometrial

hyperplasia in comparison to endometrioid adenocarcinoma of endometrium.

Methods: Forty-seven specimens including 23 cases of histopathologically confirmed

hyperplastic endometrium (12 simple hyperplasia, 5 complex hyperplasia without

atypia, and 6 complex hyperplasia with atypia) and 24 cases of endometrial carcinoma

were studied. Immunohistochemical staining of estrogen and progesterone receptors

was performed in paraffin-embedded blocks and expression of estrogen and

progesterone receptors were scored according to the proportion of positive staining

cells.

Results: Overexpression of progesterone receptors was seen in 18 (75%) out of 24 cases

of endometrial carcinoma and 23 (100%) of all types of endometrial hyperplasia. The

aforesaid differences were statistically significant (P=0.023). 70.8% of cases with

endometrial carcinoma were 3+ for immunohistochemical staining of progesterone

receptors as were 85.7% of the cases with endometrial hyperplasia; the difference being

also statistically significant (P=0.02).

Conclusion: Considering the increased proportion of progesterone receptor expression

in all types of hyperplastic endometrium in comparison to endometrial carcinoma,

hormonal therapy by progestinal agents is recommended as a treatment of choice.

Keywords: Endometrial carcinoma, endometrial hyperplasia, estrogen receptor, immunohistochemistry, progesterone receptor.

Abstract

د گردنيتنگي كاروتيآنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد در

1391، خرداد3 ، شماره70ي تهران، دورهكاه علوم پزشي، دانشگكده پزشكمجله دانش

د گردني كاروتيپرخطر تنگي بانتايج آنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد در بيماران كاروتيدرتركتومي آندابراي جراحي

2ريميكحيدر ، 1اظمي صالحكداوود

4زهرا نيكنام، *3امين صبوري 5پدرام كريمي، 1بهرام پيشگو

يقات قلب و ز تحقك مر، گروه قلب و عروق-1، )عج(اهللا علوم پزشكي بقيهدانشگاه ، عروق

.تهران، ايرانقلب و عروق، دانشگاه علوم پزشكي گروه -2

.، تهران، ايران)عج(اهللا بقيه

هاي ، مركز تحقيقات آسيب پژوهشگرك پزش-3ز تحقيقات بهداشت و تغذيه، كشيميايي و مر

.يران، تهران، ا)عج(اهللا دانشگاه علوم پزشكي بقيه

گروه داخلي مغز و اعصاب، دانشگاه علوم -4 .، تهران، ايران)عج(اهللا پزشكي بقيه

دانشجوي پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي -5 .تهران، تهران، ايران

تهران، خيابان مالصدرا، دانشگاه علوم : نويسنده مسئول*

هاي شيميايي مركز تحقيقات آسيب، )عج(اهللا بقيهپزشكي قات بهداشت و تغذيهز تحقيكو مر

021-88600067: تلفنE-mail: [email protected]


. باشد درمان انتخابي استاندارد بيماران دچار تنگي قابل توجه كاروتيد، اندآرتركتومي كاروتيد مي :زمينه و هدف

باشند، ) عنوان بيماران پرخطر به(هاي طبي همراه ه دچار ديگر بيماريك يدرمان جايگزين انتخابي در بيماران در اين مطالعه قصد داريم پيامد درماني زودرس و ديررس حاصل از. باشد ميآنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد ننده به ك بيمار مراجعه82: روش بررسي .نيمك را در اين بيماران بررسي آنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد

جه شريان كاروتيدعلت تنگي قابل تو به1387-89هاي ه در طي سالك و جماران تهران )عج(اهللا هاي بقيه بيمارستان باالي جراحي كعلت ريس و به) در بيماران بدون عالمت% 70-80 ≥در بيماران با عالمت و تنگي % 50≥تنگي (تمامي بيماران توسط جراح و متخصص بيهوشي از لحاظ . ند وارد مطالعه شدند بودگذاري گرديده استنتايانديدك

گذاري بيماران گيري پس از استنت متوسط زمان پي .يد قرار گرفتندي مورد تااندآرتركتومي كاروتيدپرخطر بودن براي بيمار زن 28و %) 9/65( بيمار مرد 54 توصيفي بر روي -مطالعه حاضر به روش مقطعي :ها يافته . ماه بود9/15بيمار 79 در آنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد .بود سال 7/69±2/9سن متوسط بيماران . انجام گرفت%) 1/34( . بعد از انجام آن مشاهده گرديدStroke، 9/4 %TIA ،9/4 %MI% 1/6مرگ، % 3/7متعاقبا . آميز بود موفقيت%)3/96(

ي كنيك روش درماني موثر، قابل اطمينان و از لحاظ تآنژيوپالستي و تعبيه استنت كاروتيد رسد نظر مي به: گيري نتيجهآنژيوپالستي و تعبيه استنت درماني ه استفاده از روشك خله ثابت نمودچنين اين مدا هم. آميز باشد بسيار موفقيت

.ين عوارض حين و بعد عمل همراه استي با ميزان شيوع بسيار پاكاروتيد

.ته مغزي، تعبيه استنت كاروتيد، اندآرتركتومي كاروتيد، تنگي شريان كاروتيدكس: ليديكلمات ك

سومين علت مرگ و علت اصلي ناتواني (Stroke)زي ته مغكسته كا دچار سكپا و آمريرو ميليون نفر در ا5/1 باشد و ساليانه مي مييدا

تا 30نگي كاروتيد مسئول وقوع آترواسكلروز و ت 1و2.شوند مغزي ميته ك سكريس 2و3.باشد مغزي ايجاد شده در بيماران ميهاي تهكس% 40

ته مغزي قبلي كه سابقه سكتيد در بيماراني مغزي ناشي از تنگي كارو قبلي Transient Ischemic Attack (TIA)حمله گذراي مغزي و يا

خصوص در ه ب،ه تنگي شديدتر دارندكچنين در بيماراني دارند و هم ش ـري افزايـطور چشمگي د دوطرفه باشد بهـه تنگي كاروتيكصورتي

تر دار و بيش عالمت بيماران در% 50تر و مساوي بيشتنگي 4.يابد مي

داخليدر بيماران بدون عالمت، در عروق كاروتيد% 70و مساوي اروتيد اثبات شده كرنگي ه توسط سونوگرافي داپلرك خارج كرانيال

درمان 1.شود كاروتيد تعريف مي عنوان تنگي قابل توجه به،باشد، توجهقابلانتخابي استاندارد جهت بيماران دچار تنگي كاروتيد

از طريق Carotid End Arterectomy (CEA)يد اندآرتركتومي كاروتته كنسبت به درمان دارويي در جلوگيري از س و باشد جراحي مي

دار يا مغزي در بيماران با تنگي شديد آترواسكلروتيك عالمتمطالعات سودمندي اگر چه 3و5و6.دباش كاروتيد موثرتر مي عالمت بي

CEAدار و بدون ته مغزي در بيماران عالمتكي از سگير را در پيش

مقدمه

چكيده


و همكارانداوود كاظمي صالح


گروهي از اما ، اند ردهكعالمت دچار تنگي شريان كاروتيد اثبات CEA انجام براي عنوان بيماران پرخطر بيماران دچار تنگي كاروتيد به

درمان در بيماران گيري جهت انتخاب نوع اند، لذا تصميم شناخته شده مهم CEA انجام بيماران پرخطر جهتييشناسا دچار تنگي كاروتيد و

آنژيوپالستي يعني ، CEAدرمان جايگزين نابيماراين در لذا . باشد مي Carotid Angioplasty and Stenting (CAS)كاروتيد و تعبيه استنت

7و8.شود پيشنهاد ميCASجايگزين خون انيجر مجددي برقرار استراتژيك يCEA

و در اين روش با باشد ر تهاجمي ميت مك CEA به ه نسبتكباشد مياستفاده از آنژيوگرافي و شناسايي محل دقيق تنگي، با بالن اقدام به

ه در كشود و سپس با استفاده از استنت ردن محل تنگي ميكگشاد ان جلوگيري كشود از تنگي مجدد تا حد ام همان محل قرار داده مي

درصد نيز 11 تا CAS هر چند ميزان عود تنگي پس از 2و5.شود ميرولوژيك و و عوارض نك ريس،CAS در روش 9و10.گزارش شده است

ار بردن تجهيزات ك هتوان با ب ه ميكآمبولي مغزي وجود دارد از 6و7و10.اهش دادكاين عوارض را % 60 حدود،جلوگيري از آمبولي

مداخله رخ دهد حين انجام تواند در ه ميك CAS عوارضديگر جمله اهش ناگهاني و موقت ك، اردي و افت فشار خونك براديتوان به مي

و ، انفاركتوس قلبي TIA، آئورتدايسكشنته مغزي، كس، هوشياريخصوص در بيماران هه به هر حال تا حدودي بكد ركمرگ اشاره

مطالعاتي مطمئن بودن و سودمندي 11-14.ناپذير است پرخطر اجتنابCASي باالكه ريسكالمت دار و بدون ع را در بيماران عالمت

چنان ميزان و نوع عوارض نشان داده است ولي همجراحي دارنددر اين مطالعه قصد . استنشدهخوبي بررسي مدت آن بهوتاه و بلندك

را در بيماران دچار تنگي قابل توجه CASداريم عوارض و پيامدهاي انديد مناسبي برايكعلت پرخطر بودن ه بهكشريان كاروتيد گردني

CEAنيمكاند بررسي نبوده.

ه ك بيمار پرخطر 82 توصيفي بر روي -صورت مقطعي هاين مطالعه ب و )عج(اهللا ز درماني بقيهك در دو مر1387- 89هاي در طي سال

گذاري كاروتيد قرار جماران تهران تحت آنژيوپالستي و استنتعلت ه از درمانگاه نورولوژي بهكاني بيمار. گرفتند انجام شده است

در CEAمنظور انجام تنگي قابل مالحظه شريان كاروتيد گردني بهبيمارستان بستري گرديده و با توجه به كرايترياهاي مربوط به پرخطر

انديد مناسبي براي عمل جراحي ك آمده است، 1 ه در جدولكبودن و وارد مطالعه انديد شدهك CASاند، جهت اندآرتركتومي نبوده

اروتيد گردني معادل تنگي كتنگي قابل مالحظه شريان 5.گرديدندتر و در بيماران داراي عالمت و تنگي بيش% 50تر و مساوي بيش

5.در بيماران بدون عالمت در نظر گرفته شد% 70-80مساوي ماه كاطالعات الزم قبل از مداخله، حين مداخله، در طي بستري، ي

با وآوري گرديده سال بعد جمع ك و در نهايت يپس از مداخلهي آمار ليتحل و هيتجز مورد 16 سترايو SPSS افزار نرم از استفاده

ي از كرايترياهاي مربوط به پرخطر كدارا بودن حداقل ي. گرفت قرار در يفيآمار توص. ر گرفته شدظعنوان معيار ورود در ن بودن نيز به

لهيوس بهيمك يهاريو در متغ) (%صورت درصد بهيفيك يرهايمتغ . شد خواهنداني باريمع و انحرافنيانگيم

و %) 9/65( بيمار مرد 54 بيمار وارد شدند كه 82 در مطالعه حاضر

. سال بود7/69±2/9سن متوسط بيماران . زن بودند%) 1/34( بيمار 28 مبتال به فشار%) 9/64( بيمار 53مبتال به ديابت، %) 3/57( بيمار 47

شش بيمار مبتال به هيپرليپيدمي بوده و %) 3/29( بيمار 24خون و از نظر عاليم .نمودند نيز در زمان مطالعه سيگار مصرف مي%) 3/7(بدون %) 4/74( بيمار 61 در بيماران، CASرولوژيك قبل از انجام ون

عالمت كحداقل يتا زمان مراجعه %) 6/25( بيمار 21عالمت بوده و .رده بودندكرولوژيك را تجربه ون

دو در Amaurosis fugaxصورت رولوژيك بهوشيوع انواع عاليم ن 11 در CVAو سابقه %) 9/15( بيمار 13 در TIA، سابقه %)4/2(بيمار ضايعه هدف جهت انجام آنژيوپالستي . بوده است%) 4/13(بيمار

شريان كاروتيد داخلي راست ) %50( بيمار 41ترتيب در هكاروتيد بRight Internal Carotid Artery (RICA) ،34 شريان %)5/41( بيمار

چهاردر ،Left Internal Carotid Artery (LICA) كاروتيد داخلي چپبيمار سه و Left Common Carotid Artery (LCCA)%) 9/4(بيمار

)7/3 (%Right Common Carotid Artery (RCCA) سابقه .بوده است در CAS. وجود داشت %)3/7( بيمار ششآنژيوپالستي كاروتيد در

هايافته

روش بررسي

163



. ناموفق بود%) 7/3( بيمار سهآميز بوده و در موفقيت) 3/96( بيمار 79امل رگ و عدم رد كانسداد %) 2/1( بيمار يك علت عدم موفقيت در

علت عدم هب%) 4/2( بيمار دو و در (Guide wire) سيم راهنماشدن . بودStentعبور ان كام

يك و در RICA بيمار دو ناموفق درCASمحل تنگي در موارد بيمار 13در حين انجام مداخله .امل بودكانسداد ،LICA بيمار

بيمار 69 شدند و در CASي از عوارض معمول كدچار ي%) 9/15(عوارض . اي خاتمه يافت گونه عارضه مداخله بدون هيچ%) 1/84(

اردي سينوسي و افت فشار خون در ك امل براديحين آنژيوپالستي شو تشنج %) 4/2( بيماردو، سندرم هيپرپرفيوژن در %)5/8( بيمار هفت

ي روتين يهاي دارو ه با درمانكبوده است %) 2/1( بيمار كنيز در يبعد %) 3/7( بيمار شش رخ نداد ولي CASمرگ حين . اصالح گرديد

در روز سوم بعد %) 2/1( اه مورد از مرگكي. فوت نمودندCASاز حادثه آن ه علتكآميز آنژيوپالستي اتفاق افتاد از انجام موفقيت

ساير علل مرگ شامل .اعالم شد همان سمت (CVA)عروقي مغز ميوكارد انفاركتوسل قلبي و يعلت مسا به%) 9/4( مورد مرگ چهار

Myocardial Infarction (MI)ير علت سا به%) 2/1( بود، و يك بيمارزمان مرگ . بوده است) غير قلبي عروقي و غير مغزي عروقي(ل يمسا

در ماه ششم، %) 2/1( بيماركدر روز سوم، ي%) 2/1( بيماركشامل يدر ماه يازدهم و %) 4/2( در ماه هفتم، در دو بيمار%) 2/1( بيماركي

اتفاق CASمرگ در ماه دوازدهم بعد از %) 2/1( بيمار ديگركدر ي پس عروق كرونر باي انديدك بيمار كشده ي ميان بيماران فوتاز. افتاد

Coronary Artery Bypass Graft (CABG) بعد ازCAS بود و دو بيمار Percutaneous Coronary مداخالت كرونري از طريق پوستانديدك

Intervention (PCI)انجام استروك بعد از%) 1/6( بيمار پنج. اند بوده. نفر زن بودنددوها مرد و نفر از آنسهه ك نمودندمداخله را تجربه

CVAدر ماه اول بعد از %) 2/1( بيمار ك در يCASبيمار ك، در ي بيمار دودر ماه نهم و در %) 2/1( بيمار كدر ماه ششم، در ي%) 2/1(نيز دومين %) 2/1(يكي از بيماران . در ماه دهم رخ داد%) 4/2(

.ه نموداستروك پس از مداخله را تجرب 1 در نمودار CASته مغزي پس از كارتباط بين ضايعه هدف و س

يكو در همان سطحصورت به%) 4/2( بيماردو در CVA .آمده استصورت به%) 4/2( بيمار دوو در سمت مقابلصورت به%) 2/1(بيمار

را داشتند، CAS قبل از CVAه ك بيماري 11از . دوطرفه اتفاق افتاد

13 شده و از طرف ديگر از ميان CAS بعد از CVA ار نفر دچكفقط ي بعد CVA نفر دچار ك را داشتند، فقط يCAS قبل از TIAه كبيماري

ك بيمار تحت آنژيوپالستي دوطرفه فقط يهفتاز . گرديدCASاز بيمار دچار پنجاز . ته مغزي پس از آنژيوپالستي شدكبيمار دچار س

نفر يكو در % 10تر از مكمانده بيمار تنگي باقيچهارته مغزي، كس . گزارش شدCASبعد از انجام % 0مانده تنگي باقي

ته مغزي بعد از آنژيوپالستي كمانده و س ارتباط بين ميزان تنگي باقي را تجربه CAS بعد از MI%) 9/4( بيمار چهار . آمده است2در نمودار

نفر از سهاما سيگاري نبودند، MIدام از بيماران دچار ك هيچ .نمودند نفر دو نفر دچار فشار بوده و كها مبتال به ديابت بوده و ي نآ

بعد از ششدر ماه %) 2/1( بيمار ك در يMI. هيپرليپيدمي داشتندCASماه 10در %) 2/1( بيمار كدر ي ماه بعد،9%) 2/1( بيمار ك، در ي

ار دو بيم. خ داد رCAS بعد از 13در ماه %) 2/1( بيمار كبعد و در ي بيمار ك بوده و يCABGانديد كه كساني بودند ك از ميان MIدچار

Percutaneous Transluminal Coronary Angioplastyانديد كنيز

(PTCA)دچار %) 7/3( بيمار سه. بودMI بعد از CAS آسپيرين با راي بردند ولي ك مصرف ميآسپيرين MIه و هنگام وقوع ترخيص شد

TIA%) 9/4( بيمار چهار . تجويز نشده بودرينآسپيي از بيماران كيهمان در%) 7/3( بيمار سه در TIAه ك را تجربه نمودند CASبعد از هر درTIA. اتفاق افتادسمت مقابل در%) 2/1( بيمار يكو در سمت وسيله معاينات عصبي و توسط متخصص هب%) 9/4( بيمار چهار

ششدر ماه %) 2/1(ر بيماك در يTIA. داخلي اعصاب تاييد گرديد%) 2/1( بيمار ك، در يهشتدر ماه %) 2/1( بيمار ك، در يCASبعد از TIA. رخ دادCASبعد از 12در ماه %) 2/1( بيمار يك و در 11در ماه قبل از TIA و يا CVAه سابقه كدام از بيماراني ك در هيچCVAو يا CASن دچار نفر از بيماراسهفقط . را داشتند، اتفاق نيفتادTIA داراي ،

. در كاروتيد سمت مقابل بودندتوجه قابلتنگي CASمدت پس از مدت و بلند وتاهكميزان و درصد بروز ضايعات

تحت TIA بيمار دچارچهارهر .نمايش در آمده است به2در جدول مصرف آسپيرينه ك بيماري سه بودند و از طرفي آسپيريندرمان با

تحت TIA دچار%) 9/4( بيمارچهارهر . دند نشTIA ردند دچارك نمي تحت TIA دام از بيماران دچارك درمان با پالويكس بودند و هيچ

پالويكس و ،MIدام از بيماران دچار ك هيچ. درمان با وارفارين نبودند .كردند تيكلوپيدين مصرف نمييا وارفارين و يا

164



غزي بعد از آنژيوپالستيته مكارتباط بين ضايعه هدف و س: 1-نمودار

كرايترياهاي مربوط به پرخطـر بـودن بيمـاران جهـت عمـل جراحـي :1-جدول

اندآرتركتومي SAPPHIRE 6 يايتري كراي بر مبناهاي پرخطر جراحي

عود تنگي پس از اندآرتركتومي جراحي راديكال گردني و يا پرتودرماني گردن

فلج عصب حنجره در سمت مقابل

ي شديدبيماري ريو انسداد كاروتيد در سمت مقابل

نارسايي احتقاني قلب، استرس تست غيرطبيعي، نيازمند (دار قلبي بيماري عالمت )عمل قلب باز سال80سن بيش از

عود تنگي پس از اندآرتركتومي

پنج بيمار دچار استروك تحت درمان بـا آسـپيرين بـوده و سـه بيمـار

كـدام از بيمـاران دچـار هـيچ . دبدون مـصرف آسـپيرين دچـار نـشدن .استروك تحت درمان با پالويكس، تيكلوپيدين و يا وارفارين نبودند

اثربخشي درمان آنژيوپالستي كاروتيد در درمان مبتاليان به بيماري

باشند در چندين پرخطر ميCEAتنگي كاروتيد كه جهت انجام شده به اثبات رسيده است كه با ميزان اثربخشي يني تصادفـمطالعه بالي

ته مغزي بعد از آنژيوپالستيكمانده و س ارتباط بين ميزان تنگي باقي: 2-نمودار

پــس از آنژيوپالســتي و بنــدي عــوارض زودرس و ديــررس دســته:2-جــدول گذاري و ميزان شيوع آن استنت

مدت پيامد بلند )دهماز ماه اول تا ماه دواز(

مدت وتاهكپيامد )از روز اول تا ماه اول(

پيامدنوع

)درصد (تعداد )درصد (تعداد مرگ %1)2/1( %5)1/6(

انفاركتوس ميوكارد %0)0( %4)9/4(

حوادث عروق مغزي %1)2/1( %3)6/3(

حمله ايسكمي گذرا %0)0( %4)9/4(

موده است مطالعات ثابت ن1-4.آن در مطالعه حاضر قابل مقايسه است

هاي ايسكمي مغزي پس از درمان آنژيوپالستي كاروتيد كه بيماري كه با توجه به كاهش ميزان 5و6اند داري كاهش يافته طور معني به

گذاري در مطالعه ما قابل تطابق ضايعات نورولوژيك پس از استنتدرمان فوق بيش از شش درصد مرگ و مير اين بيماران را . است

ه در آنـزي است كـه البته وابسته به اپراتور و مرككاهش داده است ك درEskandariاي كه توسط در مطالعه7.شود مركز درمان انجام مي

23نگين اطور مي ه بهك بيماري 388اياالت متحده منتشر شد، از ميان % 8/0مرگ و % 5/0ته مغزي و كس% 8/1 گيري شدند، ماه پي

روز اول مشاهده شد و در طي مدت 30انفاركتوس قلبي طي % 8/16 گيري ل مدت پيكتنگي مجدد ايجاد شده و در % 5/3گيري پي

تري هر چند در مطالعه فوق مدت بيش12.مرگ گزارش شده است

بحث

165



اند اما ميزان مرگ و مير در اين گيري قرار گرفته بيماران مورد پيه ميانگين سني بيماران كضر است هر چند تر از مطالعه حا مطالعه بيش ). سال69 سال در برابر 71(ه است مشابه بود

نظر درصدي در مطالعه حاضر، قابل مالحظه به3/96 ميزان موفقيت 100 تا 77رسد زيرا ميزان موفقيت در مطالعات مشابه نيز بين مي

بيمار 224 روي Bacharach در مطالعه 1و13.درصد گزارش شده است سال، 80ماهه در دو گروه بيماران با سن باال و زير كگيري ي ا پيب

را TIA% 3/1 سال80و بيماران باالي % 9/1 سال80بيماران زير % 8/3 و در گروه دوم% 5/2 اند و ميزان مرگ در گروه اول ردهكتجربه

تر بودن مدت وتاهكه نسبت به مطالعه حاضر عالوه بر كبوده است 10.تري نيز داشته است ان، ميزان مرگ و مير بيشگيري بيمار پي

Theissه در طي اين كرد كر ك بيمار مشابه، ذ11 ماهه 24گيري در پي ميزان ه با توجه بهك شده است TIAدچار %) 9( بيمار كمدت فقط ي

11.تر است در مطالعه ما اين ميزان بيش% 9/4ه طي كيمار ب6360ه از ميان ك آمده است Giacovelliدر مطالعه

دار از بيماران عالمت% 6/3 اند، مدت بستري تحت بررسي قرار گرفتهو ميزان %) 8/0 لكدر (بيماران بدون عالمت فوت شده % 6/0 و

% 04/2 و% 7/5 ترتيب در بيماران با و بدون عالمت برابر با استروك به هر چند ميزان مرگ و مير دو مطالعه 13.بوده است%) 5/2 لكدر (

چنين مدت اند اما با توجه به حجم نمونه بسيار باال و هم بودهمشابهدر . باشد گيري بسيار پايين قابل مقايسه با نتايج مطالعه حاضر نمي پي

ك انجام شد ريس2008ه در سال ك در اياالت متحده Henryمطالعه MIماهه متعاقب ك يCAS 1/1 درصد و TIA بيمار از ميان هشت در

تر از مطالعه مك بسيار MIه ميزان گزارش شده كاد بيمار رخ د223باشد هر چند س ميك اين مسئله برعTIAحاضر بوده ولي در مورد

3.تر از مطالعه حاضر است مكگيري مطالعه فوق بسيار مدت پيCoward7/4 بيمار در طيهشته از ميان كاي بيان نمود در مطالعه

نفاركتوس ميوكارد شدند ولي بيمار دچار اسهگيري سال ميانگين پيه اين مسئله با كردند كر نكته مغزي را ذك و سTIAهيچ موردي از

م بيمار با نتايج كرغم تعداد گيري علي مدت طوالني پي توجه به نفر131 بر روي Sadek در مطالعه 14.خواني ندارد مطالعه حاضر هم

ه ك نشان داد گيري ماه پي8/12 مدت سال به72بيمار با ميانگين سني ته مغزي ك، ميزان س%4/0 ميزان مرگ و مير در اين بيماران برابر با

ه هر چند كبوده است % 4/13 برابر باTIAو ميزان % 9/19 برابر با

گيري بيماران مشابه بوده است ولي ميزان حوادث عروق ميزان پيمغزي بر خالف ميزان مرگ و مير نسبت به مطالعه حاضر بسيار

15.بوده استتر بيشه ك ميزان مرگ و مير ساالنه بيماران پرخطر را Hitinderدر مطالعه

ر كمطابق با ميزان مرگ و مير ذ( درصد هشت قرار گرفتند CASتحت عنوان به،MIمطابق با نتايج مطالعه حاضر ) شده در مطالعه حاضر

چنين در هم16.ر شده استكترين عامل مرگ در اين بيماران ذ بيشماه ك انجام شد در يCAS بيمار تحت 389ه روي ك Grant لعهمطااند، سال داشته2/83 ه ميانگين سني بسيار باال يعنيكگيري بيماران پي

و ميزان بروز تجمعي % 8/2 ته مغزي برابركميزان بروز مرگ و س ته مغزي و غيرهكحوادث عروقي مهم مانند انفاركتوس قلبي و س

گذاري در بيماران عوارض روش استنتميزان 9.بوده است% 3/3پرخطر در ساير مطالعات نيز مانند مطالعه حاضر قابل توجه نبوده

72 بيمار پرخطر با ميانگين سني 90 بر روي Yuoدر مطالعه 17.است نفر و طي كماه ي كه ميزان مرگ در طي يكسال نشان داده شد

مدت و اهوتكه نتايج كبوده است % 21 سال سهو طي % 5سال كي هر چند در اين مطالعه در 18.ساله آن مشابه مطالعه حاضر است كي

اغلب بيماران از وسايل و داروهاي جلوگيري از آمبولي استفاده شده ه كتر است است ولي ميزان بروز حوادث عروقي از مطالعه ما بيش

در مطالعه ما نيز . علت سن باالتر بيماران باشد تواند به اين مطلب ميتر از مطالعات مشابه يزان استروك مشابه مطالعه وسيع فوق پايينم

تواند به مصرف داروهاي ه اين مسئله نيز ميكبوده است .اي مانند وارفارين و آسپيرين مربوط باشد نندهك محافظت

و ساير حوادث MIته مغزي، ك سكه ريسكرسد نظر مي ل بهكدر در CEAخطر جهت انجام منجر به ناتواني و مرگ براي بيماران پر

مطالعه حاضر در ميان . باشد داراي شيوع پايين ميCAS روشور نرخ مناسبي از لحاظ مرگ و مير حين عمل وجود كمطالعات مذ

گونه بوده است، لذا نيز همينTIA و MIته مغزي و كدارد و ميزان س .اشدرو در اين زمينه در آينده ب هاي پيش تواند از درمان اين مداخله مي

با توجه به نتايج مطالعه حاضر و مطالعات مورد اشاره از آنژيوپالستي بخشي خطر و با اثر عنوان روشي بي توان به گذاري مي همراه استنت به

19.باال نام برد

انات كي بر مهارت فرد و امك روندي متCASهر چند :پيشنهاداتالعه و نتايج هاي اين مط باشد ولي با توجه به يافته ز درماني ميكمر

166



برايخطر مك روش مناسب و CASرسد نظر مي مطالعات مشابه، به CEAه جهت انجام كدرمان بيماران دچار تنگي شريان كاروتيد

.باشد شوند مي پرخطر محسوب ميصورت توصيفي انجام گرفته است ولي هر چند اين مطالعه به

عالوه بر تور و پرخطر ك فاكگردد بيماران داراي ريس توصيه ميت كتر، از داروهاي ضد انعقاد و ضد پال كتر و نزدي گيري دقيق پي

الذكر جلوگيري از ضايعات فوقبرايمانند وارفارين و آسپيرين مطالعه حاضر اولين مطالعه از اين دست در ايران بوده . استفاده نمايند

گيري چنين مدت پي ميلي با حجم نمونه باالتر و همكو مطالعات ت .شود ميتر توصيه بيش

بررسي "نامه تحت عنوان اين مقاله بخشي از پايان: سپاسگزارينتايج درماني زودرس و ديررس حاصل از آنژيوپالستي و تعبيه

براي د گردني پرخطر دچار تنگي كاروتيدر بيماران استنت كاروتيد تري تخصصي قلب و ك در مقطع د"كاروتيدرتركتومي آنداجراحي

ه با حمايت دانشگاه علوم كباشد مي678د ك و 1389عروق در سال . انجام شده است)عج(اهللا ي بقيهكپزش

1. Bonvini RF, Righini M. Endarterectomy versus stenting for carotid stenosis. N Engl J Med 2007;356(3):305; author reply 306-7.

2. Buszman P, Debiński M, Gruszka A, Janas P, Król M, Kondys M, et al. Early and late outcomes of percutaneous transluminal angioplasty of cephalad arteries. Kardiol Pol 2008;66(3):233-42, discussion 243.

3. Henry M, Polydorou A, Klonaris C, Henry I, Polydorou AD, Hugel M. Carotid angioplasty and stenting under protection. State of the art. Minerva Cardioangiol 2007;55(1):19-56.

4. Kastrup A, Gröschel K, Nägele T, Riecker A, Schmidt F, Schnaudigel S, et al. Effects of age and symptom status on silent ischemic lesions after carotid stenting with and without the use of distal filter devices. AJNR Am J Neuroradiol 2008;29(3):608-12.

5. Eskandari MK, Usman AA, Garcia-Toca M, Matsumura JS, Kibbe MR, Morasch MD, et al. Eight-year institutional review of carotid artery stenting. J Vasc Surg 2010;51(5):1145-51

6. Jeffrey S. SAPPHIRE 3-Year results suggest parity for carotid stenting and endarterectomy in high-risk patients. N Engl J Med 2008;358:1572-79.

7. Bakoyiannis C, Economopoulos KP, Georgopoulos S, Bastounis E, Papalambros E. Carotid endarterectomy versus carotid angioplasty with or without stenting for treatment of carotid artery stenosis: an updated meta-analysis of randomized controlled trials. Int Angiol 2010;29(3):205-15.

8. Bowens NM, Fairman RM. Carotid artery stenting: clinical trials and registry data. Semin Vasc Surg 2010;23(3):148-55.

9. Grant A, White C, Ansel G, Bacharach M, Metzger C, Velez C. Safety and efficacy of carotid stenting in the very elderly. Catheter Cardiovasc Interv 2010;75(5):651-5.

10. Bacharach JM, Slovut DP, Ricotta J, Sullivan TM. Octogenarians

are not at increased risk for periprocedural stroke following carotid artery stenting. Ann Vasc Surg 2010;24(2):153-9.

11. Theiss W, Hermanek P, Mathias K, Brückmann H, Dembski J, Hoffmann FJ, et al. Predictors of death and stroke after carotid angioplasty and stenting: a subgroup analysis of the Pro-CAS data. Stroke 2008;39(8):2325-30.

12. Eskandari MK, Usman AA, Garcia-Toca M, Matsumura JS, Kibbe MR, Morasch MD, et al. Eight-year institutional review of carotid artery stenting. J Vasc Surg 2010;51(5):1145-51.

13. Giacovelli JK, Egorova N, Dayal R, Gelijns A, McKinsey J, Kent KC. Outcomes of carotid stenting compared with endarterectomy are equivalent in asymptomatic patients and inferior in symptomatic patients. J Vasc Surg 2010;52(4):906-13, 913.e1-4.

14. Coward LJ, McCabe DJ, Ederle J, Featherstone RL, Clifton A, Brown MM; CAVATAS Investigators. Stroke 2007;38(5):1526-30.

15. Sadek M, Hynecek RL, Sambol EB, Ur-Rehman H, Kent KC, Faries PL. Carotid angioplasty and stenting, success relies on appropriate patient selection. J Vasc Surg 2008;47(5):946-51.

16. Gurm HS, Yadav JS, Fayad P, Katzen BT, Mishkel GJ, Bajwa TK, et al. Long-term results of carotid stenting versus endarterectomy in high-risk patients. N Engl J Med 2008;358(15):1572-9.

17. Lal BK, Brott TG. The Carotid Revascularization Endarterectomy vs. Stenting Trial completes randomization: lessons learned and anticipated results. J Vasc Surg 2009;50(5):1224-31.

18. Yuo TH, Goodney PP, Powell RJ, Cronenwett JL. “Medical high risk” designation is not associated with survival after carotid artery stenting. J Vasc Surg 2008;47(2):356-62.

19. Yilmaza H, Pereiraa VM, Ana-Paula N, Sztajzel R, Karl-Olof L. Carotid artery stenting: Rationale, technique, and current concepts. European J Radiol 2010;75(1):12-22.

References

Kazemi-Saleh D. et al. 167



Short- and long-term outcomes of angioplasty and stenting for high-risk extracranial carotid stenosis in carotid endarterectomy

Davood Kazemi-Saleh M.D.1 Heidar Karimi M.D.2 Amin Saburi M.D.3* Zahra Niknam M.D.4 Bahram Pishgoo M.D.1 Pedram Karimi5 1- Interventional Cardiologist, Faculty of Medicine and Cardiovascular Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Cardiology, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 3- Researcher, Chemical Injury Research Center and Health Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 4- Department of Neurology, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 5- Medical Student, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. * Corresponding author: Chemical Injury

Research Center & Health Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Mollasadra St., Vanak Sq., Tehran, Iran. Tel: +98-21-88600067 E-mail: [email protected]

Received: October 31, 2010 Accepted: February 21, 2012 Background: Carotid endarterectomy (CEA) is a standard method for patient with

significant carotid stenosis but direct surgical repair via carotid endarterectomy may

not be a good option in some patients because of the overall health status that may

make the surgery too risky. Carotid angioplasty and stenting (CAS), is a relatively new

procedure for the treatment of carotid artery disease in patients who may not be fit

enough to undergo surgery. In this investigation, we determined short- and long-term

outcomes of stent angioplasty in high-risk patients for whom the risk of perioperative

morbidity and mortality is high.

Methods: We have followed 82 consecutive symptomatic patients with a ≥50% and

asymptomatic patients with a ≥70%- 80% carotid stenosis within 15.9 months of

angioplasty and stenting in Baqiyatallah and Jamaran hospitals from 2008-2010. All the

patients were considered poor surgical candidates by experienced surgeons and

anesthesiologists upon pre-surgical consultation.

Results: This descriptive cross-sectional study was performed on 28 women and 54

men with a mean age of 69.7±9.2 years. The procedure was technically successful in 79

(96.3%) cases. There were 6 (7.3%) deaths, 5 (6.1%) strokes, 4 (4.9%) MIs and 4 (4.9%)

TIAs during the follow-up period.

Conclusion: The clinical results during the short available follow-up period suggested

stent angioplasty to be useful, effective, reliable and safe in the treatment of significant

cervical carotid stenosis in high-risk patients. Further analytical investigations with

longer follow-up periods for predicting risk factors are recommended.

Keywords: Angioplasty, carotid endarterectomy, carotid stenosis, stenting, stroke.

Abstract

ESWL اسكن با موفقيت CTرابطه مشخصات سنگ كليه در

1391 خرداد، 3 ، شماره70ي تهران، دوره كي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش

نكش سنگن با ميزان موفقيت ك اسCTبررسي رابطه برخي مشخصات سنگ در ليهكدر درمان بيماران مبتال به سنگ

1داريوش ساعدي

*2محمد مولوي

راديولوژي، بيمارستان شهيد گروه -1ي تهران، تهران، كدانشگاه علوم پزش، نژاد هاشمي .ايران

وه راديولوژي، بيمارستان حضرت رسول گر-2تهران، ي تهران،ك، دانشگاه علوم پزش)ص(اكرم .ايران

تهران، خيابان ستارخان، خيابان :نويسنده مسئول*

، بخش )ص(نيايش، بيمارستان حضرت رسول اكرم 021-66515000-9: تلفنراديولوژي



انجام (ESWL) نكش انجام سنگدر بسياري از بيماران قبل از اسكن اسپيرال بدون كنتراست CT: زمينه و هدف

: روش بررسي . تعيين گرددشكن سنگ با موفقيت CTهاي شود تا ارتباط يافته شود، در اين مطالعه سعي مي مي شكن سنگبار تحت ه براي اولينك cm5/2 تاcm5/0ليه واحد با قطر ك بيمار با سنگ 100نگر روي مطالعه گذشته .بررسي گرديد سايز سنگ محل و فاصله از پوست، دانسيته،قبل از درمان از لحاظ CT. انجام شد قرار گرفتند،

، قطعات )دو موفق هر( mm5<قطعات صورت بدون سنگ، بهآن دو هفته بعد از KUB بر اساس شكن سنگموفقيت <mm57/46ميانگين سني مرد با68 زن و 32 مورد،100از :ها يافته .تعريف گرديد) دو ناموفق هر( بدون تغيير و

و ميانگين ) =895/0P(، سن )=301/0P(جنس . مورد ناموفق ثبت گرديد45 موفق و شكن سنگمورد 55 .ودندسال ب رابطه شكن سنگموفقيت با حجم سنگ. اي نداشت رابطهشكن سنگموفقيت با) =06/4P(فاصله سنگ از پوست

و دانسيته باHU3/962 و HU7/545ترتيب موفق و ناموفق بهشكن سنگميانگين دانسيته در گروه . )=01/0P( داشت01/0P< هاي با دانسيته باالتر از در سنگشكن سنگاحتمال عدم موفقيت . مرتبط بودشكن سنگ با موفقيتHU740 ، Bone در حالت CTهاي ادراري در گيري دانسيته سنگ اندازه: گيري نتيجه.تر است مكهاي با دانسيته برابر سنگپنج

window تر از هاي ادراري با دانسيته بيش ه براي درمان سنگكگردد د و پيشنهاد ميشو توصيه ميHU740 در CT از ، . استفاده شودشكن سنگهاي درماني جايگزين غير از روش

.فاصله سنگ از پوست ،CT ،ESWL ليه،كدانسيته سنگ : ليديكلمات ك

Extra Corporeal Shock Wave Lithotripsy (ESWL)شكن سنگ هاي ادراري شناخته شده روش درمان سنگ ترين عنوان رايج به

كوچكهاي ادراري و روش درماني انتخابي سنگ%) 70(است )cm5/2-2< (خطرات 1-4.باشد ميESWL) ليوي و كستن عروق كش

هاي ، ايجاد سنگ(HTN)هيپرتانسيون ار، ايجاد كبرجا ماندن اسه در محل آسيب اپيتليوم ادراري ايجاد كوعي سنگ ن( بروشيت

مهاجم هاي روشتوجهي از طور قابل رنال به و هماتوم پري )گردد ميتر مكو جراحي Percutaneous Nephrolithotomy (PCNL) ظيرن

توجه نبود لـ قابن خطراتـ، ايندق بودـها موفESWLاگر تمام . است

ه كدرست بيماراني با انتخاب لذا . موفق نيستندها آنولي همه

توان از اين شود مي ميبيني براي آنان پيش نكش سنگ بااليموفقيتمفيد بر بيمار اي غير خطرات و تحميل هزينه اضافي انجام پروسه

توان به سايز، ميESWLاز جمله عوامل موثر در موفقيت 5.استكن ن بدوك اسCTه ك ز آنجاا 5-7.ردكمحل و جنس سنگ اشاره

هاي ادراري، در عنوان روش انتخابي ارزيابي سنگ نتراست بهكطراحي الگويي ،شود انجام مينكش سنگبسياري از بيماران قبل از

ESWL جهت تخمين موفقيت CTهاي ه توسط آن بتوان از يافتهكدر ميان عوامل مؤثر در موفقيت .رد مفيد خواهد بودكاستفاده

. قابل ارزيابي استCTراحتي در ، سايز و محل سنگ بهنكش سنگ و جنس و CTمبحث مورد اختالف نظر، روابط بين دانسيته سنگ در

مقدمه

چكيده

169-175، 1391 خرداد، 3 ، شماره 70 تهران، دوره يكپزش ي، دانشگاه علومكده پزشكمجله دانش

و همكارانداريوش ساعدي


هاي اخير برخي در سال. است ESWLنندگي سنگ متعاقب كش و CT، رابطه بين دانسيته سنگ در In vitroصورت همطالعات ب

اي ه متعاقب اين مطالعات، بررسي 8و9.اند را نشان دادهESWLموفقيت In vivo ه دانسيته باال با ك زيادي در اين زمينه انجام و نشان داده شد

ولي در مورد 10-12. رابطه مستقيم داردESWLميزان عدم موفقيت ه حد باالتر از آن ميزان عدم موفقيت را افزايش كاي سطح دانسيته

در برخي مطالعات اخير 7و13و14.نظر زيادي وجود دارد دهد اختالف ميعنوان بهStone to Skin Distance (SSD)ه سنگ از پوست فاصل

گزارش شده ولي نكش سنگبيني موفقيت تور مؤثري در پيشكفاتر ها، نياز به بررسي و مطالعات بيش نظر در نتايج آن علت اختالف به

بين ي در اين مطالعه سعي شده است تا رابطه 15-17.هنوز باقي استشامل سايز، محل و دانسيته (نتراست ك بدونCTهاي سنگ در يافته

. ارزيابي گرددESWLو موفقيت ) سنگ از پوستسنگ و فاصله

ه بر روي بيماران ك است Cross-sectionalاي اين مطالعه، مطالعه

نژاد در ن بيمارستان شهيد هاشميكش گكننده به بخش سن مراجعهدر اين .ده است انجام ش1389 تا شهريور 1388فاصله زماني شهريور

ور كه در فاصله زماني مذك مورد از بيماران مرد و زن 100مطالعه اند و ردهكنژاد مراجعه ن بيمارستان شهيد هاشميكش بخش سنگ به :شرايط ورود افراد به مطالعه .اند، انتخاب شدند ز شرايط زير بودهيحا

سنگ در وجود ، cm5/2-5/0سنگ اندازه ، ) سنگكي(سنگ واحد نداشتن ، انسداد در مسير جريان ادرارنبودن ، در حالبنه ليه و ك

Picture، در سيستم ESWLز قبل از كدر همين مر، عفونت ادراري

Archiving and Communications System (PACS) ،CT وKUB گرافي ساده از شكم با آمادگي براي ارزيابي سيستم ادراري از لحاظ ( قابل رويت ESWL قبل از KUBها در سنگ آن، داشته باشند)نگس

ز در سيستم كن در همين مركش هفته بعد از سنگ حداقل دو،باشدPACS ،KUBن كش اولين مراجعه بيمار جهت انجام سنگ ، داشته باشدشرح زير بهمشخصات ابزارهاي استفاده شده در اين مطالعه .باشد ,.GE Dual Multi slice spiral CT (GE Co :نك اسCTدستگاه .باشد مي

USA) ن بيماران براي سنگ ادراريكبا مشخصات اس: kv120KV= ،mA130-100mA= ،mm5Slice thickness= ،mm5Interval=.

KUB: Siemens DDR 800 mAدستگاه راديولوژي جهت تهيه

(Siemens Co., Germany). سيستمPACS :DICOM PACS (Software

Designed in USA)، نكش سنگ دستگاه :Dornier delta (Dornier

Med Teck. Co., Germany) شش تا يك امواج قدرت توليد توان با.

ن، بيماراني كش ابتدا با مراجعه به دفتر ثبت مراجعات به بخش سنگرده بودند و كستن سنگ مورد نظر مراجعه كبار براي ش ه براي اولينك

انتخاب شدند سپس تمام آنان در ) ه حالبن(ليه بود كسنگ آنان در CTجستجو شدند تا از وجود PACS سيستم آرشيو تصاوير يا همان

KUB. نيمك در آن اطمينان حاصل ESWL قبل و بعد از KUBقبل و در مرحله . فاصله داشتESWL بايد حداقل دو هفته با ESWLبعد از

سنگ بررسي را از لحاظ قابل رويت بودنESWL قبل از KUBبعد بيمار را مورد بررسي CTگاه رديم و اگر سنگ قابل رويت بود آنك

ها و يا اليسك، ابتدا محل سنگ مورد نظر را در CTدر . قرار داديم نمايي نرمال و رديم، سپس در همان بزرگكليه مشخص كلگنچه

را Stone to Skin Distance (SSD) پوستمعمول، فاصله سنگ از خط با زواياي صفر وسهز سنگ كاز مر .اندازه گرفتيمصورت زير به

كشيديم و درجه نسبت به افق به سطح پوست 90 درجه و 45بعد از اين مرحله، .رديمك ثبت SSDعنوان ميانگين اين فواصل را به

ثر سايز سنگ را اندازه گرفتيم و سپس كدر حالت بزرگ نمايي حداثر در سه محل دانسيته كانمايي حد و بزرگBone windowدر حالت گرفتيم و ميانگين آن سه عدد اندازه(HU) با واحد هانسفيلد سنگ رادر هنگام . رديمكعنوان دانسيته نهايي سنگ مورد نظر ثبت را به

ان از محلي از سنگ كه تا حد امكدانسيتومتري سعي بر اين بود ل نيز هاي باال و پايين آن مح اتكه در كدانسيتومتري انجام شود

چ بافتي از خارج سنگ دانسيتومتري هيسنگ رويت گردد و محدودهبعد از ثبت .ز سنگ باشدكرا شامل نگردد و ترجيحاً محدوده در مر

بيمار رفتيم و ESWL دو هفته بعد از KUBسراغ ، بهCTهاي يافته به چهار KUBه بر آن اساس نتايج كرديم كوضعيت سنگ را بررسي

، ستهكعدم وجود سنگ و قطعات ش :ت گرديد ثبگروه تقسيم شده و، mm5تر از كوچكستن سنگ و باقيماندن قطعه يا قطعات كش، mm5تر از ستن سنگ و باقي ماندن قطعه يا قطعات بزرگكش .ESWL قبل از KUB نسبت به KUBن سنگ و عدم تغيير ه نشدستكش

ايط ه با موردي مغاير با شركدر هر قسمت از اين پروسه، هنگامي رديم، آن فرد را از مطالعه خارجكورود بيماران به مطالعه برخورد

روش بررسي

170



بعد از اين مرحله . مورد ديگر را جايگزين آن نموديمنموده و 16ويراست SPSSافزار نامه را وارد نرم اطالعات موجود در پرسش

امل و كستن كش( موفق ESWL آماري در دو گروه هرده و مقايسك و mm5تر از قطعات بزرگ( ناموفق ESWLو ) mm5تر از مكقطعات

2را از طريق آناليز واريانس و تست ) ن سنگه نشدستكش و

Student’s t-testبراي تعيين سطح آستانه دانسيته از. انجام داديم ليه كنگر بودن مطالعه، با توجه به گذشته . استفاده نموديممنحني راك

، نكش سنگ و KUB و CTد شده روي بيمار مانن پروسيجرهاي انجام بيمار را در خطر ،بر اساس انديكاسيون طبي الزم بوده و اين مطالعه

مجدد و متعاقب آن KUBن و يا ك اسCTاي ناشي از افزايش يافته .رادياسيون و هزينه اضافي قرار نداده است

مورد 32 ،وركيط مذصد بيمار واجد شرا كشده از ي در مطالعه انجام

در هاي توصيفي مطالعه برخي يافته. اند ر بودهك مورد مذ68مؤنث تعداد موارد بر اساس محل سنگ . آورده شده است1جدول

كاليس :) مورد است100ل كتعداد موارد از (باشد صورت زير مي به. مورد41و لگنچه 4، كاليس فوقاني 16، كاليس مياني 39تحتاني

دو هفته KUBن بر اساس كش شده در مورد نتايج سنگ موارد ثبته قطعات ستن بك ش-2 ،47 : بدون سنگ- 1 :صورت زير بود بعد به

: mm5تر از ستن به قطعات بزرگك ش-3 ، هشت:mm5تر از كوچكل، موارد موفق كدر . مورد25: بدون تغيير نسبت به قبل- 4 و 20

ESWL) دومروه اول و ـگ( ،ناموفق وارد ـ و م55ESWL) وگروه سوم

هاي توصيفي مطالعه برخي يافته :1-جدول معيار انحراف ميانگين ثركحدا حداقل متغير 5/14 7/46 77 4 سن

ESWL 1800 3500 2646 6/361تعداد ضربات

3/179 1585 2/733 5/297 (HU) دانسيته سنگ

3mm( 50 2730 3/711 9/582( حجم سنگ

6/75 3/166 6/118 5/18 (mm) فاصله سنگ از پوستESWL: Extra Corporeal Shock Wave Lithotripsy

20 و در زنان 35 در مردان ESWLموفقيت . مورد بودند45، )چهارم مورد گزارش شد و 12 و در زنان 33مورد و عدم موفقيت در مردان

).=301/0P( پيدا نشد ESWLارتباطي بين جنس بيمار و موفقيت و در گروه ناموفق 8/46±6/15سني در گروه موفق ميانگين

ارتباطي بين سن و موفقيت =895/0Pه با توجه به ك بود 1/13±5/46ESWL686/0با توجه به . پيدا نشدP= ارتباطي بين محل سنگ در

ميانگين فاصله . پيدا نشدESWLليه و موفقيت كسيستم پيلوكاليسيل 4/120±8/18ترتيب بهسنگ از پوست در گروه موفق و ناموفق

ارتباطي بين كه،)=06/4P(متر بود ميلي4/116±2/18متر و ميليميانگين حجم . پيدا نشدESWLفاصله سنگ از پوست و موفقيت

و 8/531±4/425ترتيب سنگ در گروه موفق و ناموفق به ، بين حجم=01/0Pمتر مكعب بود كه با توجه به ميلي673±5/930

. رابطه آماري وجود داردESWLيا عدم موفقيت سنگ و موفقيت و شكن بايد بيان شود، هر در مورد رابطه حجم سنگ با موفقيت سنگ

يابد و حجم شكست افزايش مينگ افزايش يابد، ميزانچه حجم سميانگين . عدم موفقيت را تخمين بزند% 2/70تواند با دقت سنگ مي

و HU5/182±7/545تيب تر موفق و ناموفق بهESWLدانسيته در گروه HU3/246±3/962 01/0 بودند كه با توجه بهPداري اختالف معني

ESWLلذا دانسيته سنگ با موفقيت . بين اين دو گروه وجود دارد با موفقيت در مورد رابطه دانسيته سنگ. داري دارد ارتباط آماري معني

زان عدم بيان اين نكته الزم است كه با افزايش دانسيته، مينكش سنگ% 5/90 با دقت تواند يابد، دانسيته سنگ مي افزايش ميESWLموفقيت

).1نمودار ( را تخمين بزند ESWLميزان عدم موفقيت

گ سنتهي دانسي براROC يمنحن: 1-نمودار

هايافته

171



و % 80، سطحي از دانسيته است كه با حساسيت HU738دانسيته . زند را تخمين مي ESWL، ميزان عدم موفقيت %89اختصاصيت

ESWL هاي با دانسيته باالي سنگ% 85 در حدودHU740 با عدم ، ESWLهايي كه در سنگ% 80شود و حدود موفقيت مواجه مي

ESWLاز طرف ديگر . اند بودهHU740اند داراي دانسيته باال نشكسته% 89 موفق بوده و HU740هاي با دانسيته زير سنگ% 83در HU740تر از اند، داراي دانسيته كم شكستهESWLهايي كه در سنگ HU740 ،6/5هاي با دانسيته زير احتمال موفقيت در سنگ. اند بوده

است و احتمال عدم HU740هاي با دانسيته باالتر از برابر سنگهاي ، پنج برابر سنگHU740هاي با دانسيته باالتر از موفقيت در سنگ .ست اHU740تر از با دانسيته پايين

ه با ك بود 1/2در اين مطالعه، نسبت جنس مرد به زن در حدود

چنين در مطالعات مشابه هم. مطابقت دارد1هاي ادراري در منابع سنگ Nahas7 و در مطالعه 4/2 نسبت مرد به زن Gupta18شده توسط انجام

از زنان گرفتار تر هر چند مردان بيش. بوده است4/1اين نسبت شوند ولي اين نسبت در منابع اورولوژي هاي ادراري مي سنگ

ثر مطالعات ك ولي به هر حال گرفتاري مردان در ا1ر شدهكمتفاوت ذتر بودن زنان در اين مطالعه و مكتر از زنان بوده است با اين حال بيش

ان متخصص كيا مطالعات مشابه، شايد مربوط به آستانه باالتر پزشهاي در سنين باروري باشد ن در خانمك اسCTبراي درخواست

از لحاظ توزيع ).Fertilityها و علت خطر رادياسيون بر تخمدان به( در آنه با متوسط ك سال بود 7/46سني، سن متوسط در اين مطالعه

7و13و18.ي داردكمطالعات مشابه نزديداري بطه معني راESWLدر اين مطالعه بين جنس بيماران و موفقيت

ه جنس ك انجام داد دريافت Guptaه كاي تنها در مطالعه و نشد پيدا همراه استESWLمؤنث با ميزان عدم موفقيت باالتري در

)03/0P=(.18از مطالعات مشابه ديگر كي اي در هيچ ولي چنين رابطه اي بين سن همانند مطالعه ما، در هيچ مطالعه ديگري رابطه. ديده نشد

ها در مورد توزيع فراواني سنگ . پيدا نشدESWLاران و موفقيت بيم به مقايسه اين مطالعه با دو مطالعه مشابه ،در سيستم پيلوكاليسيل

محل اتصال هاي سنگGupta18ه در مطالعه ما و كاز آنجا .پردازيم مي

محاسبه نشده است، احتمال محاسبه اين (UPJ)حالب به لگنچه اگر رو از اين. هاي لگنچه وجود دارد سنگاز ييزجعنوان بهها سنگ

نيم، ك با هم جمع Perk14در مطالعه و لگنچه را UPJهاي درصد سنگعلت هر چند به. شود هاي لگنچه حاصل مي براي سنگ% 29 ميزان

كيك اگزيال براي تفCTبندي واضح آناتوميك در عدم وجود مرزبندي، ي در اين تقسيمديگر و اعمال سليقه فرد كها از ي كاليسچه در تمام ولي آن. شود هايي در اعداد مطالعات ديده مي تفاوت

هاي لگنچه و ه سنگكور مشهود است، اين است كمطالعات مذ. ترين درصد را به خود اختصاص داده بودند بيش،هاي تحتاني كاليس

اي بين محل سنگ و ن مطالعات مانند مطالعه ما رابطهدر ضمن در اي Gupta18 در مطالعات Pمقدار .)=686/0P(نشد ديده ESWLموفقيت

.ر نشده و فقط به عدم ارتباط اشاره شده استك ذPerk14 و% 55ناموفق و % 45، در مطالعه ما ESWLدر مورد ميزان موفقيت

اين ميزان در مطالعات مختلف بسيار متفاوت است كهموفق بودندعوامل اوت در ميزان موفقيت در مطالعات مختلف بهتف ).2جدول (

:ردكتوان اشاره علل زير مي ه از آن جمله بهكگوناگوني وابسته است در mm3 تر از كممثالً قطعات (ها توصيف موفقيت متفاوت در گروه

ESWLمدت زمان سپري شده بعد از .)mm5 تر از موارد كممقايسه با تر، احتمال ه با گذشت زمان بيشكي است بديه: براي ارزيابي موفقيت

يابد و افزايش ميmm5تر از دفع قطعات خرد شده و حتي بزرگ .يابد موارد موفق افزايش مي برخالف مطالعه ما، 7و18،برخي مطالعات: ESWLتعداد دفعات انجام

ستن سنگ كماه براي ش و در مدت زمان سهESWLاز چندين نوبت ار باعث افزايش احتمال موفقيت كواضح اين ور ط بهه كردند كاستفاده در مورد فاصله سنگ از پوست و رابطه آن با . شود ن ميكش سنگ

هاي نسبتاً متفاوتي در مطالعات مشابه ديده ، يافتهESWLموفقيت بين اين دو عامل Perk14 و Nahas7ه در مطالعات كطوري به شود مي

ديده ارتباطي چنين Pathak19ديده شد ولي در مطالعه ما و ارتباطي ه در بين مطالعات مشابه،كنيم كدر مورد حجم سنگ، بايد اشاره .نشد

CTرد و بقيه تنها قطر سنگ در ك از حجم سنگ استفاده Nahas7فقط گيري قطر سنگ هر چند اندازه. ند را مورد مقايسه قرار دادKUBيا

گيري حجم بر هرسد دقت انداز نظر مي تر است، اما به ساده و عمليلذا ما نيز . باشدآن بعد كگيري تنها ي تر از اندازه اساس سه بعد بيش

.رديمكدر اين مطالعه حجم سنگ را بررسي

حثب

172



و مـدت زمـان الزم جهـت بررسـي ESWL مقايسه درصد موفقيت :2-جدول موفقيت در مطالعات مختلف

مطالعه درصد موفقيت موفق ناموفق

مدت بررسي ESWLبعد از

تعداد دفعاتESWLمطالعه در

1 هفته2 55 45 مطالعه ماGupta18 24 76 12چندين بار هفته Nahas7 5/12 5/87 12چندين بار هفته

Pareek13 28 72 6بار1 هفته Perk14 36 64 2بار1 هفته

ESWL: Extra Corporeal Shock Wave Lithotripsy

لعات متفاوتته در مطايميانگين دانس: 3-جدول HUميانگين دانسيته مطالعه

P* در گروه ناموفق در گروه موفق

*>01/0 3/962 7/545 مطالعه ما

Nahas7 8/709 6/776 206/0

Pareek13 577 4/910 05/0<*

Perk14 837 1092 01/0<*

HU: Hounsfield Unitباشد دار مي معني* ،Student’s t- testآزمون آماري مورد استفاده

رابطه بين حجم ) Nahas7 و مطالعه ما(هر چند در هر دو مطالعه

نشان داده شده است و افزايش حجم سنگ ESWLسنگ و موفقيت ولي مقادير حجم ، همراه استESWLبا افزايش احتمال عدم موفقيت

روش علت اين امر احتماالً به. سنگ در هر دو مطالعه متفاوت است .گردد مورد استفاده مربوط ميCTل كو پروتگيري اندازه

mm5 در مقابل برش mm25/1 CTهاي از برشNahas در مطالعه 7شدبعدي براي محاسبه حجم استفاده ه ما و از تصاوير سهدر مطالع

تر از روش تقريبي ما در محاسبه بعد عمودي سنگ ه بسيار دقيقك ضخامت xشود ه ميه در آن سنگ ديدك CTهاي اتكتعداد (باشد مي

هاي ، هدف بررسي يافتهي موارد فوقتماموجود با . ))mm5(ها برشCTثر بيماران قبل از كه در اكباشد معمول ميESWLشود، انجام مي

مورد دانسيته در. زيادپرتودهي باال و وضوح تصوير باCTنه انجام هاي در گروهآن، هر چند مختصري اختالف در ميانگين CTسنگ در

ثر مطالعات بين دانسيته سنگ كادر ولي ،موفق و ناموفق وجود دارد دار آماري وجود دارد رابطه معني،ESWL و موفقيت CTدر

داري بين دانسيته و رابطه معنيNahasهر چند در مطالعه . )3جدول (داري پيدا نشد اما در همين مطالعه اختالف معني،ESWLموفقيت

)012/0P= (وفقيت در مESWLاز تر در دو گروه دانسيته باال و پايينHU1000هاي متفاوت در مطالعات مختلف به دانسيته 7. وجود داشت

توان به موارد زير ه از آن جمله ميكعوامل متفاوتي وابسته است .ردكاشاره 25/1 با كليماسيون CT از Nahas7در مطالعه : CTل متفاوت كپروت را در Partial volumeه تا حد زيادي اثر كه متر استفاده شد ميلي

اهد ولي در مطالعه ما و مطالعه ك گيري دانسيته سنگ مي اندازهPareek13 ه در كمتر استفاده شده است ميليپنج از كليماسيون

تا حدي Partial volumeمتر، اثر ميلي10تر از كوچكهاي گسنهاي موفق و تعريف گروهاگر .دهد دانسيتومتري را تحت تأثير قرار مي

ها نيز متفاوت ناموفق متفاوت باشد، ميانگين دانسيته در آن گروهه سطح باالتر از آن با ميزان كاي از سنگ سطح دانسيته .خواهد بود

ور در ك همراه است، نيز به همان داليل مذESWLتر عدم موفقيت بيش ،740 مطالعه مااين آستانه در . در مطالعات مختلف متفاوت است باال،

در مطالعه و Gupta،18 750در مطالعه ،Perk،14 900در مطالعه Nahas7 1000اندازه با توجه به نتايج، . واحد هانسفيلد بوده است -

Bone Window در حالت CTهاي ادراري در گيري دانسيته سنگ تر از هاي ادراري با دانسيته بيش ه براي درمان سنگكشود توصيه مي

HU740 در CTفاصله .هاي درماني جايگزين استفاده شود ، از روشگيري آن در اندازهو ه نداشتارتباط ESWLسنگ از پوست با نتايج

CTضعيف حجم سنگ ارتباطبا توجه به . شود هاي فعلي توصيه نمي در اين پژوهش، انجام روش جايگزين را %) 70دقت (ESWLبا نتايج

.شود پيشنهاد نميهاي باال در حجمESWLجاي بهنامه تحت همين عنوان در مقطع اين مقاله حاصل پايان: سپاسگزاري

و شماره 1389- 90دكتري تخصصي راديولوژي در سال تحصيلي ي تهران اجرا شده كه با حمايت دانشگاه علوم پزشكباشد مي1367اري تمامي كر خود را از همكنويسندگان مقاله مراتب تش .است

كن بيمارستان شهيد ش بخش راديولوژي و سنگپرسنل محترم .دارند نژاد، ابراز مي هاشمي

173



1. Pearle MS, Lotan Y. Urinary lithiasis: etiology, epidemiology, and

pathogenesis. In: Wein AJ, Kavoussi LR, Novick AC, Partin AW, Peters CA, editors. Campbell-Walsh Urology. Vol. 2. 9th ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007. p. 1363-92.

2. Dunnick RN, Sandler CM, Newhouse JH, Amis ES Jr. Nephrocalcinosis and nephrolithiasis. In: Textbook of Uroradiology. 4th ed. Philadelphia, Pa: Lippincott Williams and Wilkins: 2008. p. 246-63.

3. Pahira JJ, Razack AA. Chapter 9. Nephrolithiasis: Hanno PM, Malkowicz SB, Wein AJ, eds. Clinical Manual of Urology, 3rd ed. New York: McGraw-Hill, 2001. p. 231-52.

4. Pterson RF, Kim SC, William Jr JC, Helical CT Imaging and Shock wave lithotripsy (SWL) Treatment of Renal and Uretral Calculi. In: Smith's Textbook of Endourology. 2nd ed. London: Bc Decker Inc; 2007. p. 343-52.

5. Motley G, Dalrymple N, Keesling C, Fischer J, Harmon W. Hounsfield unit density in the determination of urinary stone composition. Urology 2001;58(2):170-3.

6. Augustin H. Prediction of stone-free rate after ESWL. European Urology 2007;52:318-20.

7. El-Nahas AR, El-Assmy AM, Mansour O, Sheir KZ. A prospective multivariate analysis of factors predicting stone disintegration by extracorporeal shock wave lithotripsy: the value of high-resolution noncontrast computed tomography. Eur Urol 2007;51(6):1688-93; discussion 1693-4.

8. Dretler SP, Spencer BA. CT and stone fragility. J Endourol 2001;15(1):31-6.

9. Saw KC, McAteer JA, Fineberg NS, Monga AG, Chua GT, Lingeman JE, et al. Calcium stone fragility is predicted by helical CT attenuation values. J Endourol 2000;14(6):471-4.

10. Elbahnasy MA, Elnady MA, Farahat YA, Taha MR, Dawood MA. The value of renal stone attenuation by non-contrast Computed Tomography in predicting fragmentation and stone free rate after extracorporeal shock wave lithotripsy. Eur Urol 2008;Suppl7(3):79.

11. Nakada SY, Hoff DG, Attai S, Heisey D, Blankenbaker D, Pozniak M. Determination of stone composition by noncontrast spiral computed tomography in the clinical setting. Urology 2000;55(6):816-9.

12. Joseph P, Mandal AK, Singh SK, Mandal P, Sankhwar SN, Sharma SK. Computerized tomography attenuation value of renal calculus: can it predict successful fragmentation of the calculus by extracorporeal shock wave lithotripsy? A preliminary study. J Urol 2002;167(5):1968-71.

13. Pareek G, Armenakas NA, Panagopoulos G, Bruno JJ, Fracchia JA. Extracorporeal shock wave lithotripsy success based on body mass index and Hounsfield units. Urology 2005;65(1):33-6.

14. Perks AE, Schuler TD, Lee J, Ghiculete D, Chung DG, D'A Honey RJ, et al. Stone attenuation and skin-to-stone distance on computed tomography predicts for stone fragmentation by shock wave lithotripsy. Urology 2008;72(4):765-9.

15. Pareek G, Hedican SP, Lee FT Jr, Nakada SY. Shock wave lithotripsy success determined by skin-to-stone distance on computed tomography. Urology 2005;66(5):941-4.

16. Oh KJ, Chae HJ, Kim SO, Jung SI, Kwon DD, et al. Noncontrast CT in predicting the outcome of extracorporeal shock wave lithotripsy. Eur Urol Suppl 2008;7(3):79.

17. Pathak S, Lavin L, Vijay R, Basu S, Salim F, Collins M, et al. Radiological determination of stone density and skin-to-stone distance: Can it predict the success of extracorporeal shock wave lithotripsy? Br J Med Surgi Urol 2009;2(5):180-4.

18. Gupta NP, Ansari MS, Kesarvani P, Kapoor A, Mukhopadhyay S. Role of computed tomography with no contrast medium enhancement in predicting the outcome of extracorporeal shock wave lithotripsy for urinary calculi. BJU Int 2005;95(9):1285-8.

19. Lavin V, Pathak S, Vijay R, Basu S, Salim F, Collins M, et al. Stone density determined by computed tomography: does it predict the success of extracorporeal shock wave lithotripsy? Eur Urol 2008;Suppl7(3):79.

References

Saedi D. et al. 174



Association between some CT characteristics of renal stones and extracorporeal shockwave lithotripsy success rate

Daryoosh Saedi M.D.1 Mohamad Molavi M.D.2* 1- Department of Radiology, Shahid Hasheminejad Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Radiology, Rasoul-e-Akram Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

* Corresponding author: Rasoul-e-Akram

Hospital, Niyayesh St., Satarkhan Blvd., Tehran, Iran. Tel: +98-21-66515000-9 E-mail: [email protected]

Received: May 29, 2011 Accepted: July 04, 2011 Background: Since non-contrast spiral CT (NCCT) is an imaging method of choice

performed before extracorporeal shockwave lithotripsy (ESWL), we aimed to find the

association between renal stone characteristics including stone density, location,

volume, and skin-to-stone distance (SSD) on NCCT and ESWL success for a more

efficient selection of patients for the procedure.

Methods: We retrospectively studied 100 patients having undergone initial ESWL for a

solitary renal calculus of 0.5-2.5 cm. Stone size, location, density, and SSD were

determined on pretreatment NNCT. The outcome was categorized as stone free,

complete fragmentation (<5 mm), incomplete fragmentation (>5 mm) and unchanged,

based on KUB radiography 2 weeks after ESWL.

Results: Of 100 patients, 32 were female and 68 were male with a mean age of 46.7

years. ESWL was successful in 55 and failure occurred in 45 patients. Sex (P=0.301), age

(P=0.895) and SSD (P=4.06) were not associated with treatment success. Mean stone

volume in ESWL success and failure groups, respectively were 531.4 and 930.5 mm3

and stone volume was statistically associated with treatment success (P=0.01). Mean

stone density in ESWL success and failure groups were 545.7 and 962.3 HU, respectively

and stone density was also associated with ESWL success (P<0.01). ESWL failure

likelihood was 5 times greater in stones with a density >740 HU than smaller stones.

Conclusion: We strongly suggest performing densitometry in bone window for renal

stones on pre-ESWL NCCT scanning and using an alternative treatment other than

ESWL for stone densities greater than 740 HU.

Keywords: CT, ESWL, renal stone density, SSD.

Abstract

ريزي بعد از جراحي عروق كرونر تاثير ترانكساميك اسيد بر خون

1391خرداد،3 ، شماره70ي تهران، دورهكي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش

ريزي بعد از اعمال جراحي پيوند عروق كرونر تاثير تجويز ترانكساميك اسيد بر خون

*1عليرضا ماهوري، 1ابراهيم حسني 1نيا حيدر نوروزي، 2زاده حميد مهدي

1محمد سعيدي، 1مير موسي آقداشي

دانشگاه ، پزشكيدانشكده ،بيهوشي گروه -1 .، اروميه، ايراني اروميهكعلوم پزش

دانشگاه ، پزشكيدانشكده ، جراحي گروه-2 .ه، اروميه، ايراني اروميكعلوم پزش

ز آموزشي درماني امام ك مر،اروميه: نويسنده مسئول*

0914-3416531: تلفن گروه بيهوشي،)ره( خمينيE-mail: [email protected]


ريزي و ترانسفوزيون را پس از اعمال جراحي قلبي اسيد خونترانكساميكتجويز پيرامون عمل :زمينه و هدف

ه و از طرفي زمان مناسب تجويز دارو براي حصول به دهد، ولي نتايج در شرايط مختلف متفاوت بود اهش ميكاهش درناژ و نياز به ك اسيد در ترانكساميكهدف از مطالعه حاضر تعيين تاثير . تر مشخص نيست نتيجه مطلوب

چنين تعيين زمان مناسب تجويز عمل جراحي اوليه پيوند عروق كرونر و همايانديدكترانسفوزيون خون در بيماران عمل جراحي ايانديدك بيمار 150نگر دوسوكور ارآزمايي باليني آيندهك كدر ي: روش بررسي .باشد ياين دارو م

اسيد قبل، ترانكساميك B ،mg/kg10صورت تصادفي به سه گروه بيماران به. شدند اوليه پيوند عروق كرونر مطالعهميزان نياز به خون . ين تقسيم شدند نرمال سالCپس قلبي ريوي و گروه ، همان مقدار دارو پس از بايAگروه

طول تري در درناژ خوني بيش) Cگروه ( گروه پالسبو :ها يافته .اي ثبت گرديد هاي سينه آلوژنيك و ميزان درناژ لوله، Aليتر در گروه ميلي353±181و B در گروه395±184 در مقابل 501±288( ساعت اول بعد از عمل داشت 12

004/0P= .(عمل باالتري داشت چنين درناژ بعد از همگروه پالسبو) در گروه 614±276 در مقابل 800±347 B و نترل نسبت به دو گروه ديگر كگروه ميزان نياز به خون آلوژنيك نيز در). =A ،001/0Pگروه ليتر در ميلي228±577 تجويز ،ند اوليه عروق كرونر عمل جراحي پيوايانديدكدر بيماران انتخابي : گيري نتيجه.)=001/0P( تر بود بيش

.ساني داردكپس قلبي ريوي تاثير ي اسيد قبل و بعد از باي ترانكساميكدوز كت

.ريزي بعد از عمل، پيوند عروق كرونر پس قلبي ريوي، خون ترانكساميك اسيد، باي: ليديكلمات ك

ك نفر به يكيكايي يسال آمر شود از هر سه بزرگ تخمين زده مي در سراسر دنيا هر ساله1.باشدمبتال يا چند بيماري قلبي عروقي

ترين ه شايعك 2شود سال انجام مي ميليون جراحي قلب بزرگ1- 25/1 يعني با On-pump با روش مرسوم CABG رونركآن، پيوند عروق

Cardiopulmonary Bypass (CPB)ريوي پس قلبي بايكمكه در آن كاست ريك فرمي از گردش خون برون پيCPB 3.باشد مي

رد قلب، كتعيين مسير شده و عمل خون بيمار بيرون از سيستم عروقي،نولوژي جانشين، تقليد كطور موقت توسط ت ها، به ليهكها و گاهي ريه . استيوي داراي اثرات هموستاتيك فراوانـپس قلبي ري باي .شود مي

شديد براي شروع ك تحريكزن پمپ يمخاها و تماس خون با لوله

هاي التهابي محسوب شده و منجر به فعال شدن سيستم پاسخترين دليل افي شايعك اگرچه هموستاز جراحي نا3.شود ك ميهموستاتي

طور قطع رخ است ولي اختالالت انعقادي به CPB ريزي بعد از خون قابل قبول ر غيرريزي ميكروواسكوال تواند همراه با خون دهد و مي مي

سازي باعث فعالCPB مواجهه خون با اكسيژناتور و مدار. باشدعالوه هب. شود تي ميكپالكت، دگرانوالسيون و تجمع پال

و رقيق شدن خون در نتيجه CPB ترومبوسيتوپني نسبي معموالً بعد ازترين علت شايع .دهد تجمع، چسبندگي و تخريب پالكت رخ مي

ان جراحي قلبي، فيبرينوليز و مهار فعاليت ريزي وسيع در بيمار خون اولين عارضه در 4.باشد ويژه در بيماران مسن مي بهCPB تي توسطكپال

مقدمه

چكيده

176-182، 1391 دخردا، 3 ، شماره 70 تهران، دوره يكپزش ي، دانشگاه علومكده پزشكمجله دانش

و همكارانراهيم حسنياب

1391 ، خرداد3 ، شماره70ي تهران، دوره كنشگاه علوم پزشي، داكده پزشكمجله دانش

% 15-20 در واقع و 2ريزي بوده ، خونCPBجراحي قلب همراه با 2.هاي قلب است ا در جراحيكاستفاده از محصوالت خوني در آمري

خوني در جراحي قلب هاي وردهآتزريق فرعالوه بر بار اقتصادي، اختالل 5،ه افزايش مورتاليتي بيمارستانيكي مهمي دارد كلينيكعواقب

رد ك اختالل عمل7، عفونت حوالي عمل و سپسيس6،ليهكرد كعمليفيت زندگي كمي ي و افت دا8مدت ي طوالنيكانيكريوي و تهويه مدر طول دهه گذشته . از جمله اين عوارض هستند9پس از جراحي

ريزي توسط دارو در بيماران جراحي قلب طرفداران ناهش خوك .رده استك پيدا يزياد

اپسيلون اسيد و ترانكساميكهاي صناعي از قبيل فيبرينوليتيك آنتي، آنالوگ Epsilon Aminocaproic Acid (EACA) يك اسيديآمينوكاپرو

شوند و توانايي ها به پالسمينوژن و پالسمين باند مي آن .ليزين هستندنند و ك مانده ليزين در فيبرين مهار مي ها را براي باند شدن به باقي آن

برابر 10 تا شش اسيد ترانكساميك. شوند بنابراين مانع فيبرينوليز ميعوارض 10.دارد EACA تري نسبت به عمر بيش تر بوده و نيمه قوي

اسيد ترانكساميكشده ناشي از مصرف نادرست ترومبوتيك گزارش در حين بيهوشي 11. استBرف آن در حاملگي در گروه بوده و مص

12. اسيد عوارضي مشاهده نشده استترانكساميكدر جراحي قلب از طور اسيد بهترانكساميكه كگزارش شده است مطالعات از برخي در

از ياهش داده و در نتيجه نكتوجهي ميزان از دست دادن خون را قابلاما از سوي ديگر برخي 12-14.شود م ميكبه ترانسفيوژن خون

اسيد بر ترانكساميكه تجويز كاند مطالعات به اين نتيجه رسيدههاي ه در ضمن در مطالع15و16.ريزي پس از عمل تاثيري ندارد خون

اسيد پيشنهاد شده ترانكساميكمختلف دوزهاي گوناگوني براي اثر موجود، بر آن شديم هاي ل فوق و تناقضي با توجه به مسا17.است

ديگر و ك با يCPB اسيد را قبل و بعد از ترانكساميكدوز كتزريق ت .با گروه شاهد مقايسه نماييم

ك در يي اروميه،كدانشگاه علوم پزشميته اخالق كپس از تاييد

انديد عمل ك بيمار زن و مرد 150تعداد وركارآزمايي باليني دوسوك و در 1389، در طي سال رونركپس شريان ايجراحي گرافت ب

بيماران شب .ندشدبيمارستان حضرت سيدالشهداي اروميه، بررسي

ار متخصص بيهوشي ويزيت و پس از كقبل از عمل توسط هم. شدند ت در مطالعه كانديد شرك ،تبيكتوضيحات الزم و اخذ رضايت

،سطح بدن در روز عمل مشخصات اعم از سن، جنس، قد، وزن،نامه ثبت و بيماران با استفاده از اوليه در پرسشACTهموگلوبين و

C و A ،B ي از سه گروهكصورت تصادفي در ي امپيوتري بهكاعداد كوآگوالن، اختالل ننده داروهاي آنتيك بيماران دريافت .وارد شدند

ساعت و بيماران با سابقه سهتر از انعقادي اوليه، زمان پمپ بيشCABGز مطالعه خارج شدند قبلي ا.

سان انجام گرفت و در طي كصورت ي بيهوشي و عمل جراحي بهصورت تصادفي در سه گروه مورد مطالعه قرار بيماران به،عمل

،mg/kg10 اسيد ترانكساميك Bبراي بيماران گروه . گرفتند(Tranexip®, Caspian Tamin Pharmaceutical Co. Iran) قبل از

CPB نرمال سالين پس از اتمامليتر ميلي 10و پس قلبي ريوي باي نرمال سالين قبل از ليتر ميلي A10براي بيماران گروه . ديتزريق گرد

CPB اسيد ترانكساميك و mg/kg10يپس قلبي ريو پس از اتمام باي نرمال سالين قبل از ليتر ميلي C 10 براي بيماران گروه. ديتزريق گرد

CPB و ml10پ پس از اتمام پمCPBننده ك فرد بررسي .دي تزريق گرد ACT ،ليه بيمارانكها اطالعي نداشته و در بيماران از محتواي سرنگ

هموگلوبين پس از و، زمان كالمپ آئورتCPB، زمان CPBقبل از و ميزان تزريق خون CPB، دوز هپارين مصرفي قبل از CPBاتمام

حي در پس از اتمام جرا .ديحين جراحي توسط وي ثبت گردروزانه بيمار، مقدار درناژ ، هموگلوبينICUروزهاي مراقبت بيمار در

،خون از محل عمل و ميزان تزريق خون در روزهاي مختلف مراقبتآستانه هموگلوبين بيمار جهت ترانسفوزيون خون .ديثبت گردهاي شده در فرم اطالعات ثبت .ليتر بود گرم در دسي9آلوژنيك،

امپيوتر با استفاده از كفوق بعد از وارد شدن در خاص براي مطالعه ه و قرار گرفتANOVA تحت آناليز آماري 16ويراست SPSSافزار نرم

.در نظر گرفته شددار معنياز نظر آماري >05/0P مقادير

خالصه 1هاي دموگرافيك و مشخصات بيماران در جدول داده

وه از نظر سن، جنس، قد و سطح بدن اختالف سه گر. شده است نشان داده شده 2ه در جدول كگونه همان. داري با هم نداشتند معني

هايافته روش بررسي

177



در گروه ، 34/1±05/13 (C) است، ميانگين هموگلوبين اوليه در گروه(B) 37/1±57/13 و در گروه (A) 41/1±27/13 g/dl بوده و تفاوت

به هموگلوبين اوليه بيماران داري بين سه گروه با توجه آماري معني (C) اوليه در گروه ACTميانگين . )=80/1df و=16/0P(وجود نداشت

(A) ثانيه و در گروه 65/23±80/137 (B)در گروه ، 16/23±28/124و ) =002/0P(با ) B و C(ه بين دو گروه ك ثانيه بود 56/17±96/134

)C و A ( با)01/0P= (هاي بين گروه ولي ،تفاوت آماري وجود داشت)B و A ( تفاوت آماري وجود نداشت)51/0P=(. سه گروه از نظر

پس ارين اوليه، مدت زمان بايپ قبل از پمپ، دوز هACTميانگين قلبي ريوي، مدت زمان كالمپ آئورت، هموگلوبين پس از پمپ و

ديگر كداري با ي تفاوت آماري معني،خون تزريق شده حين عمل .)2جدول (نداشتند

ساعت 12درناژ ( ساعت اول پس از عمل 12 ريزي ميانگين خون (B) و در گروه 64/288±501 (C)در گروه ) اول پس از عمل

تفاوت . بودليتر ميلي 94/181±353(A) و در گروه 95/184±395 و بين گروه =01/0P با (B) با گروه (C)داري بين گروه آماري معني

(C) با گروه (A)001/0 باP= ه بين گروه كداشت در صورتي وجود(B) و گروه (A)35/0( تفاوت آماري وجود نداشتP= .( ميانگين

(C)ژنيك تزريق شده روز اول در گروه تعداد واحد خون آلو واحد5/0±32/0 (A)روه و در گ6/0±48/0 (B)روه ـ، در گ7/0±70/0

ورد مطالعهدر سه گروه م) BSAسن، قد و (معيار ميانگين و انحراف :1-جدول )=n 50( بعد از پمپ (A)گروه )=n 50(قبل از پمپ (B)گروه )=n 50( كنترل (C)گروه متغير

P*

16/0 66/58±45/12 50/58±05/8 02/62±95/9 )سال(سن

78/0 35/15 37/13 38/12 )زن/مرد(جنس

82/0 82/166±9 68/166±70/8 70/167±37/9 )متر سانتي( قد

90/0 38/72±66/8 26/73±46/9 54/72±24/12 )كيلوگرم(وزن

BSA )2m( 17/0±81/1 12/0±82/1 12/0±80/1 77/0

BSA= Body Surface Area باشد دار مي معني >05/0P و ANOVAآزمون آماري مورد استفاده *

پس قلبي ريوي هاي قبل و حين باي افتهيمعيار ميانگين و انحراف :2-جدول )=n 50( بعد از پمپ(A)گروه )=n 50( قبل از پمپ (B)گروه )=n 50( كنترل(C)گروه متغير

P*

Hb اوليه (g/dl) 34/1±05/13 37/1±57/13 41/1±27/13 16/0

ACT005/0 96/134±56/17 80/137±65/23 28/124±16/23 )ثانيه(ليه او

ACT 44/0 08/531±24/124 62/509±37/93 36/539±30/134 )ثانيه( قبل از پمپ

20/37±80/220 76/42±40/218 78/40±90/218 95/0 (mg)ارين اوليه پدوز ه

42/0 64/139±4/33 74/131±65/27 58/133±30/33 )دقيقه(پس قلبي ريوي مدت زمان باي

95/0 64/81±56/22 44/80±92/17 32/81±05/23 )دقيقه(مدت زمان كالمپ آئورت

27/1±13/8 29/1±16/8 32/1±32/8 72/0 (g/dl)هموگلوبين پس از پمپ

ACT 60/0 46/144±07/27 74/149±50/21 30/149±03/37 )ثانيه( پس از پمپ

22/0 58/0±78/0 50/0±67/0 76/0±82/0 )واحد( شده حين عمل خون تزريق

باشد دار مي معني >05/0P وANOVAآزمون آماري مورد استفاده *

178

و همكارانراهيم حسنياب

1391 ، خرداد3 ، شماره70ي تهران، دوره كنشگاه علوم پزشي، داكده پزشكمجله دانش

شده ل واحد خون تزريقكل درناژ، هموگلوبين روز ترخيص، كمعيار ميانگين و انحراف: 3-جدول )=n 50( بعد از پمپ(A)گروه )=n 50( قبل از پمپ (B)گروه )=n 50( كنترل(C)گروه متغير

P*

001/0 577±17/228 10/614±44/276 60/800±20/347 )ليتر ميلي(ل كدرناژ

19/0 19/9±65/0 18/9±64/0 52/9±72/0 )ليتر گرم در دسي( هموگلوبين زمان ترخيص

001/0 96/0±92/0 12/1±1 78/1±25/1 )واحد(شده ل خون تزريقك

باشد ميدار معني >05/0P و ANOVAآزمون آماري مورد استفاده *

دار بـوده ولـي بـين اختالف معنيA و Cاز اين نظر بين دو گروه . بود .داري وجـود نداشـت اخـتالف معنـي B با C و گروه A و B گروه دو

ــانگين ــمي ــروه ك ــاژ در گ ــروه 20/347±60/800 (C)ل درن (B)، در گبا توجه . بود ليتر ميلي 17/228±577 (A) و در گروه 44/276±10/614

داري بـين سـه گـروه از نظـر تفاوت آماري معنـي ANOVA به آزمون ــانگين ــ مي ــت ك ــود داش ــاژ وج ــانگين . )=001/0P=، 8df( ل درن مي

(B)، در گـروه 72/0±52/9 (C)هموگلوبين زمـان تـرخيص در گـروه با توجه بـه آزمـون . بود65/0±19/9 g/dl (A) گروه و در 64/0±18/9

ANOVA از نظـر هموگلـوبين داري بين سه گـروه معني تفاوت آماري .)=19/0P(زمان ترخيص وجود نداشت

(C) در گروه ICUل واحد خون تزريق شده در كميانگين 73/0±58/0 (A) و در گروه 73/0±52/0 (B) و در گروه 12/1±44/1داري بين سه تفاوت آماري معنيANOVAبا توجه به آزمون . بود

جود داشت وICUل واحد خون تزريق شده در كگروه از نظر )001/0P= ،16df=( ) 3جدول(.

نفر مورد بررسي قرار گرفته و 150ل در اين مطالعه حدود كدر

اهش مصرف خون ك اسيد بر ترانكساميكي از تاثير كنتايج حاماران يدام از بك هيچ .آلوژنيك و درناژ بعد از عمل جراحي قلب بود

ريزي به علت خون بعد از عمل نداشته و بهل خاصي كعمل شده مشانفاركتوس ميوكارد پيرامون عمل در . اتاق عمل بازگردانده نشدند

دام از بيماران دچار ك هيچ. دام از بيماران سه گروه مشاهده نشدك هيچدنبال گردش الت هموستاتيك بهكمش .الت نورولوژيك نشدندكمش

ال شدن سيستم انعقادي، ، از فع)خارج بدني(اكستراكورپورال خونهاي خوني با تماس سلول. شود ميناشي فيبرينوليتيكن و ييكريكالهاي آندوتليال را يل ترومبين شده و سلولكباعث تش هاي سيستم، لوله

اين مسئله 18.ندك ميكنوژن بافتي تحرييننده پالسمك به توليد فعالاز . شود نوژن به پالسمين و شروع فيبرينوليز مييباعث تبديل پالسم

فيبرينوليتيك رسد تجويز پروفيالكتيك داروهاي آنتي نظر مي اين رو بهسه داروي . اهش دهدكريزي پيرامون عمل را تواند خون ميك اسيد و ييها يعني اپسيلون آمينوكاپرو ه دوتاي آنكفيبرينوليتيك آنتي

ه كن بوده و ديگري يعني آپروتينين اسيد آنالوگ ليزيترانكساميكباشد، براي جراحي قلب در دسترس ننده پروتئاز سرين ميك مهار

انديد پيوند اوليه عروق كرونر كه كما جمعيتي از بيماران را . هستند اسيد را در ترانكساميكبودند مورد مطالعه قرار داديم تا اثرات داروي

يم و موارد ي بررسي نماريزي زياد ندارد ه احتمال خونكاعمالي .دار را از مطالعه خارج نموديم لكمش

عمر تر، نيمه اسيد قويترانكساميك ،تر اشاره شد ه پيشكگونه همانتر و اثرات شيبا پالسمينوژن بشدن آن باالتر، قدرت باند

ما براي تعيين زمان . داردEACAپايدارتري نسبت به فيبرينوليتيك آنتيار ك ه ريوي دارو را ب-پس قلبي و بعد از شروع باي، قبلTAموثر اثر

عنوان پروفيالكسي در هنگام اگر چه در بعضي از موارد به. برديم دقيقه قبل از شروع پنج و در بعضي از مطالعات 14انسزيون پوست

در . عنوان پروفيالكسي تزريق شده بود بهTA 19پس قلبي ريوي باين است تغييرات ناشي از كه ممكمطالعه حاضر با فرض اين مسئله

پس قلبي ريوي و هيپوترمي و بازگشت مجدد درجه حرارت بر باي - پس قلبي اثر داشته باشد، تزريق قبل و بعد از بايTAميزان تاثير آل در مورد دوز ايده .ديگر مورد مقايسه قرار داديم كريوي را با ي

بحث

179



دارو با دوزهاي اين . اسيد نيز كونتراورسي وجود داردترانكساميكدر بعضي از مطالعات گزارش . وسيعي مورد استفاده قرار گرفته است

تفاوتي از نظر جلوگيري از TAين يه دوز باال و دوز پاكشده است در اين مطالعه ما 17.ريزي پس از عمل در جراحي قلب ندارد خون با اين تفاوت 20و21رديمك را از ساير مطالعات انتخاب mg/kg10دوز

دوز دارو را مورد مطالعه قرار كثر مطالعات قبلي تاثير تكه برخالف اك .داده و دوز انفوزيون نداشتيم

قبل و يا بعد از TAه استفاده از كدر مطالعه حاضر نشان داديم CPBصورت ، ميزان درناژ و ميزان نياز به خون آلوژنيك را بهبا بعضي ما ته ه يافك دهد اهش ميكنترل كداري نسبت به گروه معني

تراپي در جراحي فيبرينوليتيك آنتي 21.از مطالعات قبلي مطابقت داردن است احتمال انفاركتوس ميوكارد و يا حمالت آمبولي كقلب مم

ل همين مسئله موجب مواجهه كپيرامون عمل را افزايش دهد و در .آميز ما در انتخاب دوز دارو بود احتياط

در خصوص افزايش شيوع عوارض يا يافته هيچDunnدر مطالعه خوشبختانه در 22.دش گزارش نTAننده ك آمبوليك در بيماران دريافت

هاي مورد مطالعه، عوارض آمبوليك و ساير عوارض مانند گروهتمامي

ليوي بعد از عمل، صرع و غيره ك، نارسايي CVA عوارض آلرژيك،صورت بهTAتر به اثرات ه بيشكبرخالف مطالعات قبلي .ديده نشد

اند، مطالعه ريوي پرداخته-پس قلبي پروفيالكسي قبل از شروع باي تفاوتي از نظر ميزان نياز CPBه تزريق قبل و بعد از كحاضر نشان داد

دام از كتوان در هر به خون آلوژنيك و درناژ بعد از عمل ندارد و ميعات در بعضي از مطال. مختلف اين دارو را استفاده نمودهاي دوره

صورت روتين در فيبرينوليتيك به ه درمان آنتيكگزارش شده است ريزي نشده و توصيه اهش خونكطي دوره بعد از عمل موجب

قبل mg/kg10 با دوز TA ،هاي اين مطالعه با توجه به يافته 23.شود نمياهش درناژ و نياز به خون آلوژنيك كپس قلبي ريوي در و بعد از باي

انديد عمل جراحي پيوند اوليه عروق كيسك پايين در بيماران با ردر . شود كرونر موثر بوده و استفاده از آن در اين بيماران توصيه مي

تر توصيه گر بيشن مطالعات آيندهTA استفاده از ايمن بودنخصوص .شود مي

تراي تخصصي كنامه د اين مقاله حاصل بخشي از پايان: سپاسگزاريه با حمايت دانشگاه علوم ك بوده 12د كا و ب1389بيهوشي در سال

.ي اروميه انجام شده استكپزش

1. Rosamond W, Flegal K, Furie K, Go A, Greenlund K, Haase N, et al. Heart disease and stroke statistics: 2008 update: a report from the American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee. Circulation 2008;117(4):e25-146.

2. Herbertson M. Recombinant activated factor VII in cardiac surgery. Blood Coagul Fibrinolysis 2004;15 Suppl 1:S31-2.

3. Nussmeier NA, Hauser MC, Sarwar MF, Grigore AM, Searies BE. In: Miller RD. Miller's Anesthesia. 7th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone; 2010. p. 1889-975.

4. Pleym H, Wahba A, Videm V, Asberg A, Lydersen S, Bjella L, et al. Increased fibrinolysis and platelet activation in elderly patients undergoing coronary bypass surgery. Anesth Analg 2006;102(3):660-7.

5. Michalopoulos A, Tzelepis G, Dafni U, Geroulanos S. Determinants of hospital mortality after coronary artery bypass grafting. Chest 1999;115(6):1598-603.

6. Ranucci M, Pavesi M, Mazza E, Bertucci C, Frigiola A, Menicanti L, et al. Risk factors for renal dysfunction after coronary surgery: the role of cardiopulmonary bypass technique. Perfusion 1994;9(5):319-26.

7. Leal-Noval SR, Rincón-Ferrari MD, García-Curiel A, Herruzo-Avilés A, Camacho-Laraña P, Garnacho-Montero J, et al. Transfusion of blood components and postoperative infection in patients undergoing cardiac surgery. Chest 2001;119(5):1461-8.

8. Vamvakas EC, Carven JH. Allogeneic blood transfusion and postoperative duration of mechanical ventilation: effects of red cell supernatant, platelet supernatant, plasma components and total transfused fluid. Vox Sang 2002;82(3):141-9.

9. Koch CG, Khandwala F, Li L, Estafanous FG, Loop FD, Blackstone EH. Persistent effect of red cell transfusion on health-related quality of life after cardiac surgery. Ann Thorac Surg 2006;82(1):13-20.

10. Ozier Y, Schlumberger S. Pharmacological approaches to reducing blood loss and transfusions in the surgical patient. Can J Anaesth 2006;53(6 Suppl):S21-9.

11. Sweetman SC, editor. Martindale: The Complete Drug Reference. 34th ed. London: Pharmaceutical Press; 2005. p. 760-1.

12. Brown JR, BirkmeyerNJ, O’Connor GT. Meta-analysis comparing the effectiveness and adverse outcomes of antifibrinolytic agents in cardiac surgery. Circulation 2007;115(22):2801-13.

13. Kohno K, Kimura S, Kashima T, Kume M, Hirata I, Amano H, et al. Hemostatic effect of tranexamic acid (transamin) during coronary artery bypass grafting. J Artificial Organs 2001;4(3):241-4.

14. Santos AT, Kalil RA, Bauemann C, Pereira JB, Nesralla IA. A randomized, double-blind, and placebo-controlled study with tranexamic acid of bleeding and fibrinolytic activity after primary coronary artery bypass grafting. Braz J Med Biol Res 2006;39(1):63-9.

References

Hassani E. et al. 180



Effect of tranexamic acid on postoperative bleeding in coronary artery surgery

15. Andreasen JJ, Nielsen C. Prophylactic tranexamic acid in elective, primary coronary artery bypass surgery using cardiopulmonary bypass. Eur J Cardiothorac Surg 2004;26(2):311-7.

16. Ghavidel AA. Role of epsilon aminocaproic acid and tranexamic acid, vs placebo in reduction of mediastinal bleeding following open heart surgery. ISCS 2009;2(4):13-7.

17. Armellin G, Vinciguerra A, Bonato R, Pittarello D, Giron GP. Tranexamic acid in primary CABG surgery: high vs low dose. Minerva Anestesiol 2004;70(3):97-107.

18. Blauhut B, Harringer W, Bettelheim P, Doran JE, Späth P, Lundsgaard-Hansen P. Comparison of the effects of aprotinin and tranexamic acid on blood loss and related variables after cardiopulmonary bypass. J Thorac Cardiovasc Surg 1994;108(6):1083-91.

19. Pleym H, Stenseth R, Wahba A, Bjella L, Karevold A, Dale O. Single-dose tranexamic acid reduces postoperative bleeding after

coronary surgery in patients treated with aspirin until surgery. Anesth Analg 2003;96(4):923-8, table of contents.

20. Fiechtner BK, Nuttall GA, Johnson ME, Dong Y, Sujirattanawimol N, Oliver WC Jr, et al. Plasma tranexamic acid concentrations during cardiopulmonary bypass. Anesth Analg 2001;92(5):1131-6.

21. Zabeeda D, Medalion B, Sverdlov M, Ezra S, Schachner A, Ezri T, Cohen AJ. Tranexamic acid reduces bleeding and the need for blood transfusion in primary myocardial revascularization. Ann Thorac Surg 2002;74(3):733-8.

22. Dunn CJ, Goa KL. Tranexamic acid: a review of its use in surgery and other indications. Drugs 1999;57(6):1005-32. Review.

23. Casati V, Bellotti F, Gerli C, Franco A, Oppizzi M, Cossolini M, et al. Tranexamic acid administration after cardiac surgery: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled study. Anesthesiology 2001;94(1):8-14.

181



The effects of tranexamic acid on postoperative bleeding in coronary artery bypass graft surgery

Ebrahim Hassani M.D.1 Alireza Mahoori M.D.1*

Hamid Mehdizadeh M.D.2 Heydar Noroozinia M.D.1 Mir Mousa Aghdashi M.D.1 Mohammad Saeidi M.D.1 1- Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran. 2- Department of Surgery, Faculty of Medicine, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran. * Corresponding author: Dept. of

Cardiovascular Anesthesia, Imam Khomeini Hospital, Urmia, Iran. Tel: +98-914-3416531 E-mail: [email protected]

Received: December 21, 2011 Accepted: February 14, 2012 Background: Perioperative administration of tranexamic acid (TA), decreases bleeding

and the need for transfusion after cardiac procedures. Hence, the results may vary in

different clinical settings and the most appropriate timing to get the best results is

unclear. The primary objectives of the present study were to determine the efficacy of

TA in decreasing chest tube drainage, the need for perioperative allogeneic transfusions

and the best timing for TA administration following primary, elective, coronary artery

bypass grafting (CABG) in patients with a low baseline risk of postoperative bleeding.

Methods: In this double-blind, prospective, placebo-controlled clinical trial in

Seiedoshohada Hospital during 2011-2012, we evaluated 150 patients scheduled for

elective, primary coronary revascularization. They were randomly divided into three

groups. Group B received tranexamic 10 mg/kg prior to, Group A received tranexamic

acid 10 mg/kg after cardiopulmonary bypass and group C received an equivalent

volume of saline solution. Blood requirement and postoperative chest tube drainage

were recorded.

Results: The placebo group (group C) had a greater postoperative blood loss 12 h after

surgery (501±288 vs. 395±184 in group B and 353±181 mL in group A, P=0.004). The

placebo group also had greater postoperative total blood loss (800±347 vs. 614±276 in

group B and 577±228 mL in group A, P=0.001). There was a significant increase in

allogeneic blood requirement in the placebo group (P=0.001).

Conclusion: For elective, first time coronary artery bypass surgery, a single dose of

tranexamic acid before or after cardiopulmonary bypass is equally effective.

Keywords: Bleeding, cardiopulmonary bypass, coronary artery bypass grafting, postoperative hemorrhage, tranexamic acid.

Abstract

بيوتيكي هاي بيمارستاني انتروباكتركلوآكه و تعيين الگوي مقاومت آنتي شيوع عفونت


بيوتيكي در هاي بيمارستاني ناشي از انتروباكتركلوآكه و تعيين الگوي مقاومت آنتي بررسي شيوع عفونت بيمارستان تهراندو به ينهاي جدا شده از مراجع نمونه

1ليال عظيمي، 1و2محمد رهبر 3نژاد فرانك عالي، 2زاده مونا محمد

1زاده مقدم سميه سليمان 3محبوبه ستارزاده

*1و4العزيز رستگار الريعبد

هاي ميكروبي، مركز تحقيقات مقاومت-1 .دانشگاه علوم پزشكي تهران، تهران، ايران

آزمايشگاه مرجع شناسي، ميكروب گروه-2ي و كوزارت بهداشت، درمان و آموزش پزش

.، تهران، ايرانآزمايشگاه بيمارستان ميالد

شناسي بيمارستان شهيد آزمايشگاه ميكروب-3 .طهري، تهران، ايرانمي، كده پزشكشناسي، دانش روبكگروه مي -4

.ي تهران، تهران، ايرانكدانشگاه علوم پزش رخان، خيابان اخيابان ستتهران، : نويسنده مسئول*

، 1نيايش، بيمارستان حضرت رسول، ساختمان شماره هاي ميكروبي ، مركز تحقيقات مقاومت4طبقه

021-82943183: تلفنE-mail: [email protected]


هاي در درمان عفونت1980ه از ابتداي ده در بالينهاي بتاالكتام كبيوتي مصرف روزافزون آنتي :زمينه و هدف

ي جدا شده از بيمارانها تريكباانواع ها در بين بيوتيك تريايي منجر به افزايش ظهور مقاومت به اين آنتيك بامختلفهاي مقاوم تريكهاي بيمارستاني ناشي از با ي از معضالت درمان عفونتكيامروزه هكطوري به. گرديده است

هاي دليل توليد آنزيم بهها و در اين ميكروارگانيسملحاظ وجود مقاومت متقاطع بهكهآانتروباكتركلوباالخص ز ا بتاالكتامآنزيمننده ك هاي توليد انتروباكتركلوآكههدف از اين مطالعه بررسي فراواني . باشد الطيف مي بتاالكتاماز وسيع

.باشد تهران ميميالد و شهيد مطهري بيمارستاندو از يهاي مختلف عفوني ارسال نمونهجدا شده از الطيف وسيعهاي ميالد و از بيمارستان1390 تا شهريور 1389 از بهمن كهآانتروباكتركلو 101در مطالعه حاضر : روش بررسي

،روبيولوژيكاختصاصي مياستاندارد و هاي توسط آزمايش گونهپس از تاييد. آوري گرديد شهيد مطهري تهران جمعمصرفي در مطالعه بيوتيك انتخابي آنتي13 با استفاده از و CLSI كي طبق روش استانداردبيوتي حساسيت آنتيتست

يبيك ترك با استفاده از روش ديسالطيف ز وسيعا بتاالكتامآنزيمننده كهاي توليد گونهچنين هم. گرفتانجامحاضر ه كاصل از روش فنوتيپي نشان داد نتايج ح:ها يافته . جداسازي شدند روش استاندارد تشخيص فنوتيپيكعنوان ي به

.ندبود را دارا الطيف ز وسيعابتاالكتام جداسازي شده توانايي توليد آنزيم انتروباكتركلوآكههاي از گونه%) 33 (33هاي به بتاالكتام مقاومت باالمطالعه حاضر نشان از : گيري نتيجه. پنم نيز مقاوم بودند ايمي بههاي جدا شده گونه% 5

هاي انتروباكتركلوآكه در بين (MDR)هاي با مقاومت چندگانه درصدي سوشپنجوجود چنين الطيف و هم وسيعان جهت كتواند زنگ خطري براي پزش اين نتايج مي. بودندلستين حساس كها تنها به اين سويه.شده دارد ايزوله

آنزيمننده كهاي توليد ها باالخص گونه بيوتيك هاي مقاوم به آنتي انتروباكتركلوآكههاي ناشي از درمان عفونت . باشدالطيف ز وسيعابتاالكتام

.يكبيوتي الطيف، مقاومت آنتي ، بتاالكتاماز وسيعانتروباكتركلوآكه: ليديكلمات ك

پاتوژن مهم از كي (Enterobacter cloacae) انتروباكتركلوآكههاي ه عامل طيف وسيعي از عفونتكباشد خانواده انتروباكترياسه ميهاي تنفسي و ادراري، پوستي و بافت نرم، بيمارستاني نظير عفونت

ت سپتيك، استئوميليت و نيز باكتريمي، اندوكارديت، آرتري امل ـسم عـروارگانيكـن ميـعالوه اي به1و2.باشد هاي چشمي مي عفونت

- معه از جمله عفونتكتسابي از جاهاي ا اي از عفونت گروه گسترده

شيوع 3و4.شود محسوب ميها هاي ادراري، پوستي و عفونت زخم جهان در ثر نقاط كپاتوژن، در اآميز ناشي از اين هاي مخاطره عفونت

از طرفي با توجه به گسترش مقاومت در بين . باشد حال پيشرفت ميهاي درماني براي بيماران مبتال به حل ها و دشوار شدن راه گونه

خصوص در بخش ها، به روارگانيسمكهاي ناشي از مي عفونتي كاي در بين جوامع پزش هاي عمده هاي ويژه باعث نگراني مراقبت

مقدمه

چكيده

183-187، 1391 ، خرداد3 ، شماره 70 تهران، دوره يكپزش نشگاه علومي، داكده پزشكمجله دانش

و همكارانمحمد رهبر


هفته دوه بستري بودن بيماران بيش از كرسد نظر مي به 5و6.شده استويژه ي بهكبيوتي هاي مختلف آنتي ها با گروه و مواجه بودن آن

هاي تهاجمي چنين انجام پروسه يف، همالط هاي وسيع سفالوسپورين- تورك فاكزي، ريسكاتترهاي عروق مركبراي بيماران مانند استفاده از

انتروباكتركلوآكههاي ناشي از هاي اصلي و مهم در ايجاد عفونتدهنده روند تزايدي مقاومت شده نشان مطالعات انجام 4و6.باشند مي

با 80پس از دهه . باشد ها مي ها به خانواده بتاالكتام انتروباكترياسهها هاي نسل سوم مقاومت در برابر سفالوسپورين ظهور سفالوسپورين

هاي بتاالكتاماز ها توسط آنزيم انيسم اين مقاومتكم. ظاهر گرديدها ظهور انتروباكترهاي مقاوم به بتاالكتام. مترشحه صورت گرفته است

خصوص در بهگيرد ي مختلف صورت ميكهاي ژنتي انيسمكتوسط متريايي توانايي كهاي با ه اين گونهكهاي اخير ثابت شده است سال

خصوص ننده بتاالكتامازها بهك دكهاي سب پالسميد داراي ژنكهاي عامل ژن 1و6و7.باشد الطيف را دارا مي بتاالكتامازهاي وسيع

راحتي قابل انتقال در بين انواع ها به تريكننده مقاومت باك ايجادباشند و عامل گسترش شيوع مقاومت ها مي هاي انتروباكترياسه گونه

هاي مختلف در سر تا سر جهان تلقي بيوتيك ها نسبت به آنتي تريكباهاي هاي بيمارستاني ناشي از اين گونه از اين رو عفونت8.شوند ميالطيف را دارا هاي بتاالكتاماز وسيع ه توانايي توليد آنزيمكتريال كبا

اي در درمان الت عديدهكتواند باعث ايجاد معضالت و مش هستند، مياين امر ما را بر آن داشت تا شيوع . اند بيماران بستري، شده

الطيف را در بيماران ننده بتاالكتاماز وسيعكهاي توليد انتروباكتركلوآكه .هاي ميالد و مطهري تهران بررسي نماييم ننده به بيمارستانك مراجعه

1389 ماهه از بهمن هشت مطالعه توصيفي در فاصله زماني ايندر

از انتروباكتركلوآكه 80 شامل انتروباكتركلوآكه 101، 1390تا شهريور 21هاي مختلف بيماران بستري در بيمارستان ميالد و نمونه

ري در بيمارستان از زخم سوختگي بيماران بست انتروباكتركلوآكههاي انتقالي از تمامي نمونه. سازي گرديد تهران جدامطهري

بالد آگار و طابتدا بر روي محي) تحت شرايط استاندارد(ها بيمارستانها سويهكشت داده شده و (Merck Co., Germany) بلو ائوزين متيلن

هاي از تستسپس با استفاده. خالص تهيه شدندامالكصورت به

غيره وSIMدكربوكسيالز، سيترات، ، اليزين TSIافتراقي نظير هاي مربوط به لنيك. جداسازي شدندانتروباكتركلوآكههاي نمونه Tryptic Soy Broth (TSB) در محيط انتروباكتركلوآكههاي سويه

(Merck Co., Germany) گليسرول در دماي% 20 حاوي C 70 - ار تست حساسيت كذخيره شدند تا در مرحله بعدي در دستور

ار كترهاي تاييد شده در دستور كبا. بيوتيكي قرار بگيرند تيآن Clinical and Laboratoryبيوگرام بر اساس روش استاندارد آنتي

Standards (CLSI)قرار گرفتند . شت شبانه بر روي كشده هاي خالص ابتدا از نمونه :طور خالصه به

كلني بهكبلو انجام گرفته، سپس از ي محيط ائوزين متيلن تظ ساعته با غلدوشت كمحيط مولرهينتون براث تلقيح شد تا

ون ي اين سوسپانس100/1از رقت . فارلند آماده شود مك5/0 18پس از . بيوگرام استفاده شد ست آنتيتريايي جهت انجام تكبا

. بيوگرام خوانده شد نتايج آنتيC 37 ساعت انكوباسيون در دمايهاي زير صورت كبيوتيكي با استفاده از ديس تست حساسيت آنتي

، ) ميكروگرم30(، سفتازيديم ) ميكروگرم30(سفوتاكسيم :گرفت پنم ، ايمي) ميكروگرم30(، آزترونام ) ميكروگرم30(سفپيم

10-20(كالوالنيك اسيد -سيلين ، آموكسي)روگرمك مي10(، ) ميكروگرم30(، آميكاسين ) ميكروگرم10(، جنتامايسين )ميكروگرم

، ) ميكروگرم30(، تتراسايكلين ) ميكروگرم10(توبرومايسين 25/1-75/23 (، كوتريموكسازول) ميكروگرم30 (كلرامفنيكولها توليدي كتمامي ديس )ميكروگرم 10(و كلستين ) ميكروگرم

. انگلستان بودندMAST تكشرز با استفاده ا: ESBLننده كهاي توليد شناسايي فنوتيپي سويه

- كالوونيك اسيد و سفوتاكسيم-بيوتيكي سفتازيديم هاي آنتي كديسيبي بررسي فنوتيپي توليد ك ترك روش ديسكمك كالوونيك اسيد، به

ESBLدر اين روش . شده نيز صورت پذيرفت هاي جدا توسط سويهم كالوالنيك اسيد و يا هاي سفوتاكسيم و سفوتاكسي كديس

ز كمر(متر سانتيسه اسيد به فاصله سفتازيديم كالوالنيك. سفتازيديمشت شده قرار كتري كگار، حاوي باآروي پليت مولرهينتون ) زكبه مر پنجه داراي اختالف قطر هاله عدم رشد حداقل كهايي ايزوله. گرفتندهاي سفوتاكسيم و سفوتاكسيم كالوالنيك كمتر در اطراف ديس ميلي

عنوان اسيد بودند بهسفتازيديم كالوالنيك. اسيد و يا سفتازيديم . در نظر گرفته شدندESBLننده كهاي توليد تريكبا

روش بررسي

184

بيوتيكي هاي بيمارستاني انتروباكتركلوآكه و تعيين الگوي مقاومت آنتي شيوع عفونت


هاي متفاوت تست شده كبيوتي درصد مقاومت به آنتي: 1-نمودار

مرد و با رنج سني % 63زن و % 37 بيمار مورد بررسي 101از ميان هاي مختلف نظير از نمونهها باكتري. سال بودند65 تا بين صفر

. ، عفونت ادراري و غيره ايزوله شدند، زخم سوختگيCSFخون، نشان داده1بيوتيكي در نمودار هاي حساسيت آنتي نتايج تست نتايج گزارش شده با خطاي استاندارد ميانگين برابر. شده است

%33بر اساس مشاهدات فنوتيپي ). ± 34/0std(باشد مي34/0با تركيبي بر اساس تست ديسك ESBL جهت توليد آنزيم ها هياز سو

.مثبت گزارش شدند

هايي چون ه قادر هستند بتاالكتامكالطيف هاي بتاالكتاماز وسيع نزيمآ

نند، كسفترياكسون، سفتازيديم، سفوتاكسيم و آزترونام را هيدروليز سرعت شناسايي شدند و به80ر اروپا در اوايل دهه بار د براي اولين

ي از ك يانتروباكتركلوآكه 3.در تمام نقاط جهان گسترش يافتندهاي مختلف هاي انتروباكترياسه در ايجاد عفونت ترين گونه مهم

.شود بيمارستاني محسوب ميها باالخص در بيماران هاي ناشي از اين ميكروارگانيسم عفونت

و ها بيوتيك دليل مصرف باالي آنتي ش مراقبت ويژه بهبستري در بخست درماني و كهاي چند مقاومتي باعث ش روارگانيسمكظهور مي

شده مطالعات انجام5و6.گردد افزايش مرگ و مير ناشي از اين امر ميهاي نسل سوم به سفالوسپورينها را نسبت انتروباكتركلوآكهمقاومت

شورهاي كشده در برخي عه انجامچه مطال چنان. نشان داده استه كدهد درصدي را نسبت به سفتازيديم نشان مي22اروپايي مقاومت

باشد شده در اين مطالعه مي مار تقريبا مشابه با نتايج گزارشاين آهاي مختلفي در زمينه چنين بررسي هم3).مقاومت به سفتازيديم% 23( در انتروباكتركلوآكهها در نانيسم ايجاد مقاومت به سفالوسپوريكمشورهاي مختلف از جمله مصر، لبنان و عربستان سعودي صورت ك

هاي بتاالكتاماز نتايج اين مطالعات توليد آنزيم. گرفته استترين واقع اصلي ترين و در ي از مهمكعنوان ي الطيف را به وسيع

هاي اخير در سال5.رده استكانيسم ايجاد مقاومت معرفي كمهاي انتروباكترياسه دي از شيوع در حال گسترش گونهگزارشات متعد

ه اين خود ك از نقاط مختلف جهان منتشر گشته ESBLننده كتوليدهاي ناشي از دهنده افزايش نياز به توجه ويژه در مورد عفونت نشان

عنوان مثال فراواني به1و7و8.باشد ها در دنيا مي روارگانيسمكاين ميدر سال % 29 در سنگاپور از ESBL توليد انتروباكتركلوآكههاي گونه

در سال % 14فريقاي جنوبي از آ و يا در 2001در سال % 48 به 1998 در ايران نيز فراواني 1. رسيد2001در سال % 56 به 1998

جدا شده از عفونت ادراري در سال ESBLننده كهاي توليد اشرشياكلي ه ب2011ه اين آمار در سال كتي در صور8بوده% 28 برابر با 2008

هاي خانواده در تمام گونهESBLامروزه توليد 7.رسيده است% 44چنين در مطالعات مختلف هم9.انتروباكترياسه به اثبات رسيده است

راحتي در قادر هستند بهESBLننده كهاي توليد ه ژنكثابت شده است ه بر روي كاي در مطالعه. يابندانتقالبين تمام اعضاي انتروباكترياسه

شورهاي اروپا انجام شد كهاي هاي مختلف در برخي بيمارستان نمونههاي مختلف ارسالي از نمونهشده هاي ايزوله كهآانتروباكتركلومقاومت

كالوالنيك اسيد، سفتازيديم، سفپيم تقريبا - نسبت به آموكسي سيلينپنم در ايميمشابه با نتايج مطالعه حاضر بود ولي مقاومت به

ه كصورتي برابر است درپنجهاي مورد بررسي در اين مطالعه سوشتر از نتايج مكمقاومت نسبت به آزترونام در مطالعه حاضر

تواند اين خود مي 3.شورهاي اروپايي بوده استكآمده در دست به) پنم و يا مروپنم ايمي: مانند(ها دهنده مصرف وسيع كارباپنم نشان

شور ما كهاي داخلي در نندهك توسط توليد س از توليدخصوص پ بهچنين در مطالعه ديگر در آسيا و آفريقاي جنوبي در سال هم .باشد مي

حدودا مشابه ESBLننده كهاي انتروباكترهاي توليد واني گونها فر2003 برابر مقاومت دوها به سفپيم با مطالعه حاضر بود ولي مقاومت سوش

هايافته

بحث

185

و همكارانمحمد رهبر


تواند ه اين امر ميك 1مطالعه گزارش شدشده در اين مشاهدهها هاي ديگري در مقاومت به سفالوسپورين كانيسمدهنده وجود م نشان

برابر دو در اين مطالعه تقريبا ESBLننده كهاي توليد گونه. را باشد 10. در فرانسه انجام شد2008ه در سال كاي است مطالعه

چنين در برخي موارد ها هم كبيوتي نتيآبه ظهور فراواني مقاومت در ESBLننده آنزيم كهاي توليد انتروباكتركلوآكهتر فراواني بيش

ها در بيوتيك رويه اين آنتي تواند مربوط به استفاده بي مطالعه حاضر ميظهور مقاومت ه منجر بهكشورها باشد كشور ما در مقايسه با ديگر ك

. ز بيماران شده است اشده هاي ايزوله كهآانتروباكتركلورو به رشد در امروزه با توجه به اهميت فراوان گسترش سريع مقاومت در بين

، انتروباكتركلوآكههاي مختلف خانواده انتروباكترياسه، از جمله گونهان اولين گام صحيح در درمان عفونت ناشي از اين كپزش

هاي روارگانيسم را تشخيص و شناسايي صحيح و سريع گونهكميتواند نتايج حاصل از اين مطالعه مي4.اند ردهك اعالم ESBLننده كتوليد

ل درماني مناسب در درمان كدر جهت تعيين استراتژي و پروت مد نظر قرار ESBLننده ك توليدانتروباكتركلوآكههاي ناشي از عفونت .بگيرند

بررسي "حاصل طرح تحقيقاتي تحت عنوان اين مقاله : سپاسگزاري و تعيين الگوي انتروباكتركلوآكهاشي از هاي بيمارستاني ن عفونت

نندگان به ك هاي جدا شده از مراجعه ي در نمونهكبيوتي مقاومت آنتيمصوب دانشگاه علوم "بيمارستان ميالد و شهيد مطهري تهران

د ك با 1390پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران در سال و خدمات يكه با حمايت دانشگاه علوم پزشك 90-01-13-13407

.بهداشت درماني تهران اجرا شده است

1. Bell JM, Turnidge JD, Jones RN; SENTRY Asia-Pacific Participants. Prevalence of extended-spectrum beta-lactamase-producing Enterobacter cloacae in the Asia-Pacific region: results from the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program, 1998 to 2001. Antimicrob Agents Chemother 2003;47(12):3989-93.

2. Matsushima A, Takakura S, Fujihara N, Saito T, Ito I, Iinuma Y, et al. High prevalence of mutators among Enterobacter cloacae nosocomial isolates and their association with antimicrobial resistance and repetitive detection. Clin Microbiol Infect 2010;16(9):1488-93.

3. Nijssen S, Florijn A, Bonten MJ, Schmitz FJ, Verhoef J, Fluit AC. Beta-lactam susceptibilities and prevalence of ESBL-producing isolates among more than 5000 European Enterobacteriaceae isolates. Int J Antimicrob Agents 2004;24(6):585-91.

4. Fraser LS, Cunha BA. Enterobacter Infections. Medscape. [Online] 2010 Jan 7 [cited 2012 Apr 11]; Available from: http://emedicine.medscape.com/article/216845-overview

5. Khalaf NG, Eletreby MM, Hanson ND. Characterization of CTX-M ESBLs in Enterobacter cloacae, Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae clinical isolates from Cairo, Egypt. BMC Infect Dis 2009;9:84.

6. Hoffmann H, Stürenburg E, Heesemann J, Roggenkamp A. Prevalence of extended-spectrum beta-lactamases in isolates of the

Enterobacter cloacae complex from German hospitals. Clin Microbiol Infect 2006;12(4):322-30.

7. Soltan Dallal MM, Molla Aghamirzaei H, Fallah Mehrabadi J, Rastegar Lari A, Eshraghiyan MR, Fard Sanei A, et al. Molecular detection of TEM and AmpC (Dha, mox) broad spectrum β-lactamase in clinical isolates of Escherichia coli. Tehran Univ Med J (TUMJ) 2010;68(6):872-7.

8. Pakzad I, Ghafourian S, Taherikalani M, Sadeghifard N, Abtahi H, Rahbar M, Mansory Jamshidi N. qnr Prevalence in Extended Spectrum Beta-lactamases (ESBLs) and None-ESBLs Producing Escherichia coli Isolated from Urinary Tract Infections in Central of Iran. Iran J Basic Med Sci 2011;14(5):458-64.

9. Manzur A, Tubau F, Pujol M, Calatayud L, Dominguez MA, Peña C, et al. Nosocomial outbreak due to extended-spectrum-beta-lactamase- producing Enterobacter cloacae in a cardiothoracic intensive care unit. J Clin Microbiol 2007;45(8):2365-9.

10. Iabadene H, Messai Y, Ammari H, Ramdani-Bouguessa N, Lounes S, Bakour R, et al. Dissemination of ESBL and Qnr determinants in Enterobacter cloacae in Algeria. J Antimicrob Chemother 2008;62(1):133-6.

References

Rahbar M. et al. 186


1391 ، خرداد3 ه ، شمار70ي تهران، دوره كي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش

The prevalence of nosocomial infections caused by Enterobacter cloacae and antibiotic resistant patterns in samples isolated from

patients in two hospitals in Tehran

Mohammad Rahbar Ph.D.1,2 Leila Azimi M.Sc.1 Mona Mohammad-Zadeh M.Sc.2 Faranak Alinejad M.D.3 Somayeh Soleymanzadeh B.Sc.1 Mahboobeh Sattarzadeh M.Sc.3 Abdolaziz Rastegar Lari Ph.D.1,4* 1- Antimicrobial Resistance Research Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Microbiology, Iranian Reference Health Laboratory, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran. 3- Microbiology Laboratory, Motahhari Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 4- Department of Microbiology, School of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

* Corresponding author: Antimicrobial

Resistance Research Center, 4th Floor, No. 1 Building, Rasul Hospital, Niyayesh Ave., Satarkhan St., Tehran, Iran. Tel: +98-21-82943183 E-mail: [email protected]

Received: January 25, 2012 Accepted: February 29, 2012 Background: The increasing use of β-lactam antibiotics in clinics for the treatment of

different bacterial infections since early 1980s has led to increased rates of resistant

bacteria isolated from patients. One of the problems in the treatment of nosocomial

infections is related to resistant bacteria such as Enterobacter cloacae due to cross

resistance through extended-spectrum beta-lactamase production. The aim of this study

was to determine the prevalence of extended-spectrum beta-lactamase producing E.

cloacae from different clinical specimens collected from hospitalized patients.

Methods: In the present study, 101 E. cloacae confirmed by standard specific

microbiologic tests were collected from different specimens in Milad and Motahri

hospitals in Tehran, Iran during February 2010 and September 2011. Antibiotic

susceptibility tests were conducted according to the process recommended by the

Clinical and Laboratory Standards Institute for 13 antibiotics of choice. Extended-

spectrum beta-lactamase producing strains were screened for by combined disk method

as a phenotypic diagnostic test.

Results: From a total of 101 E. cloacae, 33 (33%) were shown to produce extended-

spectrum beta-lactamase by phenotypic tests; 5% of the bacteria were resistant to

imipenem too.

Conclusion: This study clearly showed the high prevalence of resistance to broad-

spectrum beta-lactam antibiotics in the isolated E. cloacae among which 5% were multi

drug resistant. All the isolated E. cloacae were susceptible to Colistin. These results

can be alarming for physicians treating resistant E. cloacae infections, especially

extended-spectrum beta-lactamase producing species.

Keywords: Antibiotic resistance, Enterobacter cloacae, extended-spectrum beta-lactamase.

Abstract

شناسي پژوهشگران ايراني در حوزه ايمنيوليدات علمي بررسي ت


شناسي پژوهشگران ايراني در حوزه ايمني تاليفي توليدات علمي تحليل استنادي و هم گزارش كوتاه: ISIعاتي در پايگاه اطال

*1احمد يوسفي 2مرتضي همت 3عباس گيلوري

3طيبه شهميرزادي

موسسه كتابخانه و مركز اسناد علمي، -1 .، ايرانكرجسازي رازي، تحقيقات واكسن و سرم

رساني، كارشناس ارشد كتابداري و اطالع-2دانشكده علوم، دانشگاه تهران، ، زيكتابخانه مرك

.تهران، ايران، شاورزيك علمي كز اطالعات و مدارك مر-3

.تهران، ايران

كرج، حصارك، موسسه تحقيقات : نويسنده مسئول* 0261-4570038-46: تلفن سازي رازي واكسن و سرم



يفي كمي و كهاي مهم از جمله شاخصتاليفي هماله وميزان توليدات علمي، ميانگين استناد به هر مق :زمينه و هدف

لذا، . ها، نشريات، مقاالت، و نويسندگان است هاي موضوعي، دانشگاه بندي كشورها، حوزه سنجي براي رتبه علمتاليفي پژوهشگران ايراني از مقاالت و تعيين وضعيت همكها، ميانگين استناد به هر ي تعيين ميزان مشاركت دانشگاه

ترين اهداف پژوهش شناسي مهم حوزه ايمنيوب آو ساينس در شورها در پايگاه اطالعاتي ك نويسندگان ساير باهاي پيمايشي و ضرورت از روش باشد و بنا به سنجي مي اين پژوهش در حوزه علم: روش بررسي .حاضر است

مقاله از 1775ه در مجموع كدهد هاي پژوهش نشان مي يافته :ها يافته .تحليل استنادي نيز استفاده شده است .شناسي وارد پايگاه اطالعاتي وب آو ساينس شده است در حوزه ايمني 2010اني از ابتدا تا پايان سال ايرننويسندگا

تاليفي نويسندگان ايراني با همتايان خود از آمريكا صورت گرفته ترين هم دست آمده بيش طبق نتايج به: گيري نتيجه مقاله است؛ و دانشگاه علوم پزشكي تهران 26/6شناسي ايران ستناد به هر يك از مقاالت ايمنياست؛ ميانگين ا

.شود ارترين دانشگاه محسوب ميك پر

سـنجي، پايگـاه بنـدي، علـم رتبـه تحليـل اسـتنادي، ،تـاليفي هم ايران،، علمي شناسي، مقاالت ايمني: ليديكلمات ك .اطالعاتي آي اس آي وب آو ساينس

هاي اطالعاتي در پايگاهامروزه، ميزان توليدات علمي پژوهشگران Institute for آي اس آي وب آو ساينس نظيرالمللي، بينمعتبر

Scientific Information Web of Science (ISI Web of Science) ،بندي منظور ارزيابي و رتبه هاي مهم به عنوان يكي از شاخص به

بر اساس سنجي، لذا، حوزه علم. كشورها مورد توجه استشورها كبندي يفي به بررسي، ارزيابي، و رتبهكي و هاي كم شاخص

بر همين اساس نيز در هر كشوري ميزان مشاركت و سهم . پردازد ميميزان . كنند ها و موسسات را در توليد علم مشخص مي دانشگاه

ناد به هر مقاله، از جمله معيارها و توليدات علمي و ميانگين استهاي كشورها، بندي سنجي در رتبه يفي علمكمي و كهاي شاخص . ها، نشريات، مقاالت و نويسندگان است هاي موضوعي، دانشگاه حوزه

تاليفي و مشاركت در نگارش مقاالت در سطح چنين، بررسي هم هم و ارتباط هاي سنجش ميزان همكاري المللي، از جمله شاخص بين

لذا، . باشد علمي پژوهشگران كشورهاي مختلف با همتايان خود ميتعيين ميزان و وضعيت مقاالت نويسندگان ايراني در پايگاه اطالعاتي

هاي نگارش مقاله ناسي از جنبهش وب آو ساينس در حوزه ايمنيالمللي با ساير دانشمندان اين اري بينكتاليفي و هم صورت هم به

از مقاالت در مقايسه با ميانگين كنگين استناد به هر يحوزه، مياها شورهاي منطقه، تعيين پركارترين دانشگاهكبرخي از ايران، جهان و

.ترين اهداف پژوهش حاضر است و موسسات ايراني، از جمله مهمشناسي، ه در حوزه انگلكدهد شور نشان ميكپيشينه پژوهش در

شور كتاليفي را با همتايان خود از همترين پژوهشگران ايراني بيشي تهران پركارترين دانشگاه، و كانگلستان داشتند، دانشگاه علوم پزش

در حوزه 1. بوده است48/3 از مقاالت كميانگين استناد به هر ي

مقدمه

يدهكچ

188-193، 1391 خرداد، 3 ، شماره 70 تهران، دوره يكپزش ي، دانشگاه علومكده پزشكمجله دانش

و همكاراناحمد يوسفي


تاليفي را ترين هم جانوران سمي و زهرآگين، پژوهشگران ايراني بيش داشتند، دانشگاه تهران كبلژيا و كشورهاي آمريكاران خود از كبا هم

ها و سازي رازي پركارترين دانشگاه سن و سرمكو موسسه تحقيقات وا در 2. بوده است15/4موسسات بودند، و ميانگين استناد به هر مقاله

و دانشگاه علوم پژوهشگران مؤسسه رويان ،هاي بنيادي سلولزمينه در حوزه 3.اند ودهها و موسسات ب ي تهران پركارترين دانشگاهكپزش

پركارترين ران ايران دانشگاه علوم پزشكـي تهي جراحموضوعيالمللي پژوهشگران كشورمان با نترين مشاركت بي بيشدانشگاه بود وه كنتايج پژوهش ديگري نشان داد 4.بوده استريكا پژوهشگران آم

ترتيب با همكاري مقاالت بهتاليفي ايرانيان در ترين هم بيشصورت پذيرفته ، كانادا و آمريكا تاندگاني از كشورهاي انگلسنويسن 5.است

است و با (Scientometrics) سنجي اين پژوهش در حوزه علم

ضرورت از بنا به،توجه به گستردگي سواالت و اهداف پژوهشار ابز. شده است هاي پيمايشي و تحليل استنادي نيز استفاده روش

پايگاه اطالعاتي آي اس آي وب آو ساينس متعلق با ،ها گردآوري دادهبراي تجزيه و . است (Thomson Reuters) شركت تامسون رويترز

تجزيه و تحليل افزار تحليل اطالعات، رسم نمودارها و جداول از نرم و ميكروسافت اكسل 6پايگاه اطالعاتي آي اس آي وب آو ساينس

هاي آمار توصيفي ها با روش تجزيه و تحليل داده. استفاده شده است از جامعه آماري ،در ضمن. و استنباطي صورت گرفته است

مقاله، 1775گيري نشده و همه مقاالت نويسندگان ايراني، نمونه .اند بررسي و تجزيه و تحليل شده

بر اساس ، ميانگين جهاني استناد به هريك از مقاالت،در خصوص Essential Science هاي ضروري علم تي شاخصپايگاه اطالعا

Indicators (ESI) متعلق به شركت تامسون رويترز ميانگين هر 7

كشوري استخراج شده و ميانگين جهاني نيز بر اساس ميانگين ميانگين استناد به هر يك از مقاالت ايران . كشورها محاسبه شده است

براي دسترسي به . استنيز از همين پايگاه اطالعاتي استخراج گرديدهمقاالت مورد نظر، از بخش جستجوي پيشرفته، كليه مقاالت ايران از

جستجو و بازيابي شده و پس از آن، در قسمت 2010ابتدا تا سال

كليه تجزيه و . شناسي انتخاب شده است حوزه موضوعي، حوزه ايمنيهاي اين پژوهش بر روي نتيجه اين جستجو صورت پذيرفته تحليل

.ستا مقاله و انواع منابع اطالعاتي 1775جامعه پژوهش شامل

ه در پايگاه اطالعاتي آي اس آي وب آو كپژوهشگران ايراني است همه مقاالت موجود در ،از نظر محدوده زماني. اند ساينس درج شده

ميالدي بررسي 2010اين پايگاه اطالعاتي از ابتدا تا پايان سال .اند شده

1390 مرداد 30هاي اين پژوهش در تاريخ ت كه دادهذكر اس الزم بهلذا، . از پايگاه اطالعاتي استخراج شده است 2011 آگوست 21برابر

اگر در مقاطع زماني پس از اين اقدام به گردآوري اطالعات شود و تعداد 2010ممكن است در مواردي از جمله تعداد مقاالت سال

زيرا . اين امر طبيعي است. شوداستناد به مقاالت كمي افزايش ديده با تاخير منتشر شده و وارد 2010ممكن است برخي از نشريات سال

هاي پژوهش نيز اين افزايش مختصر در يافته. پايگاه اطالعاتي شوند .تاثير مختصري خواهد داشت

ف پژوهش از شده از پايگاه اطالعاتي، بر اساس اهدا مقاالت بازيابي

ت و سهم كتاليفي، ميانگين استناد به هر مقاله و ميزان مشار نظر همها و موسسات ايراني در نگارش مقاالت تجزيه و تحليل دانشگاهنتيجه تجزيه و تحليل مقاالت در قالب نمودارهايي به شرح . شدند :اند ه شدهيزير ارا

شناسي بـا نويـسندگان سـاير حوزه ايمني تاليفي نويسندگان ايراني هم: 1-نمودار شورهاك

هايافته

بررسيروش

189



شناسي ايران در مقايسه با ميانگين ايران، جهان و كشورهاي منطقه از مقاالت ايمنيكميانگين استناد به هر ي: 2-نمودار

ايگاه وب آو ساينسشناسي ايران در پ بندي وابستگي سازماني نويسندگان حوزه ايمني رتبه:3-نمودار

نمايش داده 1ه در نمودار كطور دست آمده و همان طبق نتايج بهشناسي براي نگارش شده است، پژوهشگران ايراني حوزه ايمني

ترتيب از اري را با همتايان خود بهكترين هم مقاالت خود بيشا طبق ام. اند آلمان داشته انادا، وكا، انگلستان، كشورهاي آمريك

انجام شده است، پژوهشگران 1شناسي پژوهشي كه در حوزه انگلشورهاي كترتيب با همتايان خود در اري را بهكترين هم ايراني بيش

اتتوليددر پژوهشي كه .انگلستان، آلمان، آمريكا، و اسپانيا داشتندالمللي نبيترين مشاركت بيش را بررسي نمودند، جراحان ايرانيعلم

، كانادا، و ريكابا پژوهشگران آمترتيب بهان پژوهشگران كشورم پژوهشگراني نيز در پژوهش خود به اين نتيجه 4.اند انگلستان داشته

بحث

190

و همكاراناحمد يوسفي


ي شهيد بهشتي كرسيدند كه اعضاي هيات علمي دانشگاه علوم پزشترتيب با ت در نگارش مقاالت را بهكتاليفي و مشار ترين هم بيش

انادا، ژاپن، انگلستان، و استراليا كا، كشورهاي آمريكنويسندگان 8.اند داشته

ايرانيان قاالت تاليفي م دهد كه هم نتيجه پژوهشي ديگر نشان مي، كانادا و ستانترتيب با همكاري نويسندگاني از كشورهاي انگل به

هاي ياد ليه پژوهشك نتايج پژوهش حاضر و 5.اند آمريكا تاليف شدههاي موضوعي، ه همواره در همه حوزهكن است ي از آكشده حا

ت در نگارش مقاالت را با همتايان كترين مشار دانشمندان ايراني بيش .اند انادا داشتهكا، انگلستان، و كشورهاي آمريكخود از

بندي مقاالت، يفي ارزيابي و رتبهكهاي ترين شاخص ي از مهمكي از مقاالت كه هر يشورها، ميانگين استناد بكهاي موضوعي و حوزه از مقاالت كبا مقايسه وضعيت ميانگين استناد به هر ي. استشناسي پژوهشگران ايراني و مقايسه آن با ميانگين ايران و ايمني

يفي نموده و جايگاه خود را نسبت به ايران و كتوان ارزيابي جهان، ميميانگين جهاني استناد به هريك از , در خصوص. جهان سنجيد

(ESI)هاي ضروري علم اه اطالعاتي شاخص بر اساس پايگ،تمقاال Institute for Scientific متعلق به موسسه اطالعات علمي

Information (ISI) ميانگين هر كشوري استخراج شده و ميانگين ميانگين . جهاني نيز بر اساس ميانگين كشورها محاسبه شده است

ز همين پايگاه اطالعاتي استناد به هر يك از مقاالت ايران نيز ا .استخراج گرديده است

نماييد ميانگين استناد به هر مشاهده مي2طور كه در نمودار همانتر از ه باالباشد ك مقاله مي26/6شناسي ايران يك از مقاالت ايمني

) مقاله47/8(تر از ميانگين جهاني و كم) مقاله21/4(ميانگين ايران ست كه نتيجه پژوهش در خصوص مقاالت اين امر در حالي ا. استه ميانگين استناد به هر يك از كدهد هاي بنيادي ايران نشان مي سلول

، باالتر از ميانگين ايران و كمي باالتر از ميانگين 91/6مقاالت پژوهشي ديگر 3.تر از ميانگين جهاني است شناسي ايران و پايين ايمني

از مقاالت حوزه كدهد كه ميانگين استناد به هر ي نشان مي زتر از ميانگين ايران و كمتر ا مقاله، يعني پايين48/3شناسي ايران انگل

پژوهشي در حوزه 1.شناسي ايران است نصف ميانگين ايمنيپزشكي چين به اين نتيجه رسيد كه ميانگين استناد به هر مقاله زيست ،2002-2006 هاي مقاله و در سال4/2 ،1996-2002 هاي لدر سا

تر از ه در هر دو محدوده زماني نخست پايينك 9، مقاله بوده است9/3 .شناسي ايران است از مقاالت ايمنيكميانگين استناد به هر ي

نمايش داده شده است، دانشگاه علوم 3 نمودار طور كه در همانرتبه نخست، دانشگاه ) درصد73/32( مقاله 581ي تهران با كپزش

رتبه دوم، و دانشگاه ) درصد46/13( مقاله 239 ي شيراز باكعلوم پزشم، با كسب رتبه سو) درصد69/9(قاله م172س با تربيت مدر

نويسندگان اين . شوند موسسات محسوب ميها و پركارترين دانشگاه مقاله 992ت در تاليف كتنهايي در تاليف يا مشار دانشگاه بهسه

خود اختصاص شناسي ايران را به از مقاالت ايمني) درصد89/55(شناسي دانشگاه ه طبق پژوهشي در حوزه انگلكدر صورتي . اند داده

ترتيب پاستور ايران بهي تهران، دانشگاه تهران و انستيتو كعلوم پزش در پژوهشي ديگر كه در 1.ها و موسسات بودند ارترين دانشگاهكپر

علوم دانشگاه ،مؤسسه رويانهاي بنيادي انجام شده است، زمينه سلول جايگاه نخست را سهترتيب به مدرس تربيت تهران و دانشگاه ىكپزش 3.اند خود اختصاص داده به

را بررسي جراحان ايراني علماتتوليده كچنين، پژوهشي هم و رانعلوم پزشكي تهدانشگاه ه كي از آن است كنموده است حا

سب ك رتبه نخست را دوترتيب هراز بدانشگاه علوم پزشكي شيها ذكر است كه تعداد كل مقاالت بر اساس دانشگاه الزم به4.اند نموده

الت تر از تعداد كل مقاالت است، زيرا اغلب مقا و موسسات بيشها و صورت مشاركتي تهيه شده و هنگامي كه نويسندگان از دانشگاه به

شند، مقاله آنان در آمار همه نويسندگان، با ي ميتموسسات متفاو .شود دانشگاه و موسسه وارد شده و چند بار محاسبه مي

شناسي ايراني با تاليفي پژوهشگران ايمني گرايش و تمايل به همتاليفي در ساير شورهاي ديگر در مقايسه با همكساير همتايان خود از

دانشمندان ايراني در . خواني دارد هاي موضوعي ايران هم حوزهتاليفي و ترين هم نگارش مقاالت آي اس آي وب آو ساينس بيش

شورهاي آمريكا، انگلستان، و كترتيب از همكاري را با همتايان خود به .اند كانادا داشته

شناسي ايران، باالتر از هر يك از مقاالت ايمنيميانگين استناد بهشناسي تر از ميانگين جهاني ايمني لي ايران و بسيار پايينكميانگين

از مقاالت كمتاسفانه از نظر ميانگين استناد به هر ي. است. شورهاي منطقه استكتر از ميانگين همه شناسي، ايران پايين ايمني

سبب خوداستنادي ست اين امر بهن اكنظر نگارندگان مم البته به

191



شوري باال در بين نويسندگان منطقه و كنويسندگان و خوداستنادي تر بين مكشوري كس خوداستنادي نويسندگان و خوداستنادي كبالع

براي روشن شدن اين امر بايد پژوهشي . نويسندگان ايراني باشدرتيب ت ها و موسسات به پركارترين دانشگاه .مستقل صورت پذيرد

و دانشگاه دانشگاه علوم پزشكي تهران، دانشگاه علوم پزشكي شيرازسنجي ه در حوزه علمكهايي ساير پژوهش. س هستندتربيت مدر

ي كي ايران انجام شده است نيز حاكهاي مرتبط با علوم پزش موضوعسازي بر البته، نرمال .از برتري دانشگاه علوم پزشكي تهران است

پژوهشي، ميانگين تعداد مقاله نسبت به تعداد اساس سرانه بودجه ها و موسسات و مانند آن از دانشگاهكاعضاي هيات علمي هر ي

.ه نمايديتري را ارا تر و قابل مقايسه تواند نتيجه مطلوب مياين مقاله حاصل بخشي از طرح تحقيقاتي مصوب در : سپاسگزاري

بررسي " سازي رازي تحت عنوان سن و سرمكموسسه تحقيقات واسازي سن و سرمكوضعيت مقاالت پژوهشگران موسسه تحقيقات وا

از ابتدا تا پايان "شده در پايگاه اطالعاتي وب آو ساينس نمايه رازي . است2-18- 18- 9104د ك با 2010سال

1. Khaseh A, Fakhar M, Susaraee M, Sadeghi S. A survey of scientific production of Iranian researchers in the field of parasitology in the ISI database]. Microbshenasi Pezeshki-e Iran 2010;4(3):38-47. [Persian]

2. Yousefi A, Gilvari A, Shahmirzadi T, Hemmat M. Quantitative and qualitative analysis of Iranian articles in the field of poisonous and venomous animals in ISI Web of Science database. The First Regional Congress on Venomous animals and Toxins, 22-24 Nov. Razi Vaccine and Serum Research Institute, 2011. p. 141-2. [Persian]

3. Alijani R, Karami N. A review of scientific publications by Iranian researchers on stem cells in the ISI database. Yakhteh 2010;11(2):456-8. [Persian]

4. Alijani R, Karami N. A review of 10 years of scientific production of Iranian surgeons community in the ISI database (1998-2007). Jarrahi Iran 2010;17(3):71-8. [Persian]

5. Hasanzadeh M, Baghaee S, Norouzi Chakoli A. Collaboration in articles of Iranian ISI journals and its relation with citation during 1989-2005. Siyasate Elm va Fanavari 2010;1(4):11-9. [Persian].

6. ISI Web of Science. [Internet] 2011 [cited 2011 Aug 21]; Available from: http://isiknowledge.com

7. Essential Science Indicators. [Internet] 2011 [cited 2011 Nov 28]; Available from: http://thomsonreuters.com/products_services/science/science_products/a-z/essential_science_indicators/

8. Shahbodaghi A, Shekofteh M. A comprehensive study of published articles by members of SBMU and their citation status as reported by the Institute for Scientific Information (ISI) from 1998-2007. Pejouhesh dar Pezeshki 2009;33(2):81-7. [Persian]

9. Makris GC, Spanos A, Rafailidis PI, Falagas ME. Increasing contribution of China in modern biomedical research. Statistical data from ISI Web of Knowledge. Med Sci Monit 2009;15(12):SR15-21.

References

Yousefi A. et al. 192




Citation analysis and co-authorship of Iranian researchers in the field of immunology in ISI Web of Science: a brief report

Ahmad Yousefi M.Sc.1*

Morteza Hemmat M.Sc.2 Abbas Gilvari Ph.D.3 Tayebe Shahmirzadi M.Sc.3 1- Library and Documentation Center, Razi Vaccine and Serum Research Institute, Karaj, Iran. 2- Central Library, Faculty of Sciences, Tehran University, Tehran, Iran. 3- Agricultural Scientific Information and Documentation Center, Tehran, Iran.

* Corresponding author: Razi Vaccine

and Serum Research Institute, Beheshti St., Hesarak, Karaj, Iran. Tel: +98-261-4570038-46 E-mail: [email protected]

Received: November 12, 2011 Accepted: February 22, 2012 Background: Currently, share of the scientific output, citation per paper, and co-

authorship for articles indexed in databases such as ISI Web of Science, are very

important criteria for the evaluation and ranking of countries, researchers, institutes,

articles, disciplines and journals in the world. Therefore, the main objectives of the

study were to determine co-authorship, the average citation per paper and the most

prolific Iranian university or institution in the field of immunology.

Methods: For performing this scientometric study, we employed survey methods and

citation analysis of the indexed papers in the ISI Web of Science from 1974 to 2010.

Results: A total of 1775 articles by Iranian authors in the field of immunology had been

indexed in the database for the aforesaid period. Most collaborations and co-authorship

of Iranian authors was with their counterparts from the USA. The average citation per

paper in the field was 6.26 per paper. Tehran University of Medical Sciences had the

highest number of articles in the database.

Conclusion: According to the results, Iranians collaborated with American peers more

than any other nationality andthe average citation per paper in the field of immunology

is higher than that of other fields in Iran but lower than the global average. Tehran

University of Medical Sciences is the most prolific university in the field.

Keywords: Citation analysis, co-authorship, immunology, ISI web of science, ranking,

scientific article, scientometrics.

Abstract

يادار نانكارك دري شغل استرس با آن ارتباط وي عضالني لتكاس اختالالت وعيش


يشغل استرس با آن ارتباط وي عضالني لتكاس اختالالت وعيشساله يكي بررس گزارش كوتاه: يادار نانكارك در

1امينيان اميد

1پوريعقوب غالمرضا *2شنبه محمد

ي ها يماريب قاتيتحق زكمر كار، طب گروه -1 .تهران، ايران، تهران پزشكي علوم دانشگاه ،يشغل

، تهران پزشكي علوم دانشگاه كار، طب گروه-2 .تهران، ايران

ار، كز سالمت محيط و كمر ،تهران: نويسنده مسئول*

يكوزارت بهداشت درمان و آموزش پزش 021-66707315: تلفن



ف ترين مشكل سالمتي گزارش شده شغلي است كه باعث صر اختالالت اسكلتي عضالني شايع :زمينه و هدف

مطالعه .الت اسكلتي عضالني چند عاملي هستنداغلب اختال. گردد در شاغلين ميوري بهرهاهش كهاي زياد و هزينه .حاضر با هدف تعيين شيوع اختالالت اسكلتي عضالني و ارتباط آن با استرس شغلي در كاركنان اداري انجام شد

براي تعيين . نفر كارمند اداري مورد بررسي قرار گرفتند332 تحليلي تعداد -در اين پژوهش توصيفي: روش بررسينامه استاندارد نامه نورديك و براي ارزيابي استرس شغلي از پرسش عضالني از پرسشاسكلتيالالت ميزان شيوع اخت

نتايج مطالعه نشان داد كه اختالالت اسكلتي عضالني در بين :ها يافته . استفاده شد(+QPS Nordic 34) نورديكالالت اسكلتي عضالني دارند يش از جمعيت عمومي است و شاخص استرس در افرادي كه اختبكاركنان اداري

دست آمده در اين مطالعه نشان هنتايج ب: گيري نتيجه.)=002/0P (تر است نسبت به افرادي كه مشكل ندارند بيش .شود هاي فوقاني محسوب مي دهد كه استرس شغلي يك ريسك فاكتور براي اختالالت اسكلتي عضالني اندام مي

.نامه نورديك استرس شغلي، پرسش ي،اختالالت اسكلتي عضالن: ليديكلمات ك

ي ابزارها از استفاده وي نولوژكت عيسر شرفتيپ به توجه با و است ردهك رييتغ ارك طيمح و ارك طيشرا تال،يجيد و كيترونكال

ي لتكاس اختالالت 1.است يافته گسترشي ادار وي دفتر مشاغل لكمش نيتر عيشا Musculoskeletal Disorders (MSDs)ي عضالن تيفيك نوع بر هك نيا بر عالوه هك 1استي شغل شده گزارشي سالمتي اديز ميمستقي ها نهيهز صرف باعث گذارد يم ريتاث افرادي زندگي ناشي اديز ميرمستقيغي ها نهيهز و ها آن درمان و صيتشخ منظور به 2.شود يم ار كرد متخصصي روهاين دادن دست از و ارك از بتيغ از

وي راركتي ارهاك وي بدني ارهاك رينظ ارك طيمحي تورهاكفا اگرچه يلتكاس - عضالني اختالالت سببي رارگونوميغي ها تيوضع

در ارك طيمحي روان عوامل نقش رياخي ها سال دري ول گردد؛ يم وعـموض و است دهـش شناخته يلتكاس -يعضالن الالتـاخت شـيافزا

ي تورهاكفاي متعددي ها مدل 3.است گرفته قرار يعيوس مطالعات نندك يم شنهاديپ يذهن استرس علت عنوان به را مضر اجتماعي-رواني

اگر. گردند يمي عضالني لتكاس ميعال كسير شيافزا سبب هك تواند يم استرس ،مينك انيب ارك طب غالب در را استرس ميبخواه

انجام دري فردي ها ييناتوا وي شغلي ازهاين نيب تعادل عدم صورت به 4.شود فيتعر ارك

فرد؛ توان از شيب ارك انتظار شامل اجتماعي-روانيي تورهاكفا شغل؛ ازي تينارضا (Time pressure) زمان فشار م؛ك انتخاب قدرت

طرف ازي اجتماع تيحما فقدان و (High work load) اديزي ارك بار فوق عوامل شده نجاما مطالعات در. باشند يم رانيمد و ارانكهم

اختالالت باي تر مك ارتباط و مردردك بروز باي واضح ارتباط و يلتكاس - عضالني اختالالت 5و6.دهند يم نشان راي فوقاني ها اندام سبب هك باشد يم شده گزارشي ها يماريب نيتر عيشا اجتماعي-رواني

ي زوناف روز كمدار .گردند يم زودرسي افتادگ ارك از و ارك از بتيغ

مقدمه

چكيده


و همكارانامينيان ميدا


انيم در يلتكاس -عضالنيي ها تياكش دهد يم نشان هك دارد وجود در 2001-2002ي ها سالي ط در 7و8.است عيشاي ادار نانكارك با مرتبط يلتكاس -عضالني اختالالت از نفر ونيليم 1/1 حدود ايتانيبر رفته دست ازي اركي ها روز زانيم نيچن هم 4.بردند يم رنج ارك بر بالغ 2006 سال در ارك با مرتبطي عضالني لتكاس اختالالت علت به - عضالني اختالالت 9و10.است بوده اكيامر دري ارك روز ونيليم 6/11 ستون و بازوها ها، شانه گردن، مانند گوناگوني ها اندام بر يلتكاس

ي ها حرفه در مبتال عضو نيتر عيشا 1.بگذارد ريتأث تواند يم فقرات 11و12،نباشد سانكي تواند يم متفاوت، خطر لعوام به توجه با مختلف،

يلتكاس -عضالني اختالل نيتر عيشا مردردك پرستاران در مثال طور بهي ها يناراحت نند،ك يم ارك انهيرا با هكي ادار نانكارك در و 13است تلفن زكمر در شاغل زنان در و 14هستند تر عيشا شانه، و گردن

گردن، يلتكاس -عضالني الالتاخت نظر از ريدرگ مناطق نيتر عيشا وي دفتر ارمندانك تعدد به توجه با 15.باشد يم دست مچ و شانه

يلتكاس - عضالني اختالالت نيچن هم و اديز ياجتماعي روان استرس هم با را موضوع دو نيا نيب ارتباط تا ميشد برآن حرفه نيا در

.مينكي بررس

اين مطالعه از ارديبهشت تا . است Cross sectional عنو از مطالعه

كبرابر ي حداقلار كبا سابقه ي ادار نانكاردر ك1388شهريور سال .هاي مستقر در شهر تهران انجام پذيرفت ي از سازمانك در يسال

.است شدهي آور جمع نامه پرسش لهيوس هب مطالعه مورد افراد اطالعات و آرنج گردن، مر،ك دري ستگكش يا تجراح تروما سابقه هكي افراد تيآرتري ها يماريب سابقه هكي افراد نيچن هم و اند داشته بازو

اند داشته دييرويت يا ابتيد نقرس، آرتروز، لوپوس، د،ييروماتوي مفصل اي يلتكاسي عضالن ستميسي رو بر ها يماريب نيا ه كيطور به .ندنشد داده تكشر مطالعه در گذاشت يم ريتاث ها آن

نامه پرسش از اطالعاتي آور جمع جهت :اطالعات آوري جمع ابزار قسمت در .باشد يم قسمت سه شامل نامه پرسش. است شده استفاده

افراد هك آن ليدل به و است شده دهيپرس كيدموگراف اطالعات اول از دهند پاسخ نامه پرسش به نانياطم و اعتماد با دهنده پاسخ

- عضالني نامه پرسش دوم قسمت .ديگرد فادهاست نام يب نامه پرسش

ندك مشخص ديبا دهنده پاسخ هك 16است (Nordic) كينورد يلتكاس ها، آرنج ها، شانه گردن،( خود بدن قسمت 9 از كي دامك در هك

ران، /لگن دو هر يا كي مر،ك ، پشت يفوقان قسمت دست، /دست مچ درد رياخ سال كي يط در) پا /پا مچ دو هر يا كي زانو، دو هر يا كي استاندارد نامه پرسش سوم قسمت .است داشتهي ناراحت احساس يا

ي شغل سطح سه در هك 17است (+QPS Nordic 34) كينورد استرس(Task)، ي فرد(Individual) ي سازمان و(Organization) را استرس هرگز صورت به وي ا نهيگز پنج سوال هر پاسخ .ندك يمي ريگ اندازه

و )اديز بايتقر( اغلب ،)يحدود تا( گاه ،گه) مك( ندرت هب ،)اصال( .ندك يم انتخاب راي كي دهنده پاسخ هك باشد يم) اديزي ليخ( شهيهم

انجام نحوه و ها نامه پرسش مورد در ها نامه پرسش عيتوز از قبل محقق سابقه سال كي حداقل و بوده داوطلب هكي افراد و داده حيتوض ارك SPSS افزار نرم از استفاده با .است داده تكشر مطالعه در ار داشتند ارك

نييتع جهت. شد ليتحل و هيتجز آمده دست هبي ها داده 16ويراست سواالتي ها نهيگز به ك،ينورد استرس نامه پرسش لهيوس به استرس آن، نيانگيم و شدي ده نمره پنجتا يك از سوال حسب بر نامه پرسش

استرس شاخص عنوان به باشد، توانست يم نجپ تا يك محدوده نيب هك .شد گرفته نظر در

332 )%79 (هك بودي ادار ارمندك نفر 420 مطالعه مورد تيجمع

)%67( و زن نفر 109 )%33 (هك نمودند ليمكت را ها نامه پرسش نفر 24/39±83/7 مطالعه مورد تيجمع سن نيانگيم. بودند مرد نفر 221 مطالعه مورد افراد (BMI)ي بدن توده شاخص نيانگيم و سال

2kg/m29/3±54/25 افراد ارك سابقه نيانگيم نيچن هم. بود .بودندي رسم استخدام نفر 97 )%9/29 (و بود سال 32/7±12/14

نفر 100 )%6/30 (ه،ك بود صورت نيبد مطالعه مورد افراد التيتحص تر نييپا نفر 70 )%4/21 (و سانسيل نفر 157 )%48 (سانس،يل از باالتر

متأهل، مطالعه مورد تيجمع نفر 246 )%4/82( .بودند سانسيل از نفر 15 )%5/4 (و تر كوچك يا سالپنج كودك نفر 69 )8/20%(

.داشتند اتيدخان استعمالي ها اندام دري عضالني لتكاس اختالالت ميعال وعيش زانيم

اساسبر. است شده هيارا 1 جدول در همطالع مورد افراد بدن گوناگون

هايافته روش بررسي

195

يادار نانكارك دري شغل استرس با آن ارتباط وي عضالني لتكاس اختالالت وعيش


گذشته سال كي دري عضالن -يلتكاس اختالالت ميعال وعيش زانيم :1-جدول يعضالني لتكاس اختالالتي فراوان اندام

درصد تعداد

38 124 گردن

4/35 115 شانه

5/13 44 آرنج

5/30 100 دست مچ /دست

3/38 124 پشتي فوقان قسمت

5/48 157 تپشي تحتان قسمت

4/12 40 باسن /ران

1/40 131 زانو

4/15 50 پا مچ /پا

7/74 248 بدن هيناح كي حداقل

تيجمع از نفر 248 )%7/74 (مطالعه،ي ها داده از آمده دست هب جينتا

گانه9 مناطق ازي كي در حداقل گذشته ماه 12ي ط در مطالعه مورد مشاهده 1 جدول در هك گونه همان. اند هتداشي ناراحت و درد بدن گزارش) %5/48( پشت نييپا قسمت در اختالالت نيتر شيب شود، يم

ه كميانگين استرس شغلي در بين جمعيت مورد مطالعه .است شده 73/2±49/0نامه استرس شغلي نورديك ارزيابي شد، وسيله پرسش به و خصوصيات فردي جمعيت كهاي دموگرافي بررسي ويژگي. بود

داري طور معني ار افراد به كه سن و سابقهكدهد ه نشان ميمورد مطالعلتي عضالني دارند، نسبت به افرادي كالت اسكه مشكهايي در گروه

الت كه مشكچنين مشاهده شد هم. باشد تر مي مكل ندارند، كه مشك گونه همان .تر است عضالني در زنان نسبت به مردان بيش-لتيكاس زنان دري شغل استرس نيانگيم ودش يم مشاهده 2 جدول در هك

و سن شيافزا با آن زانيم و داردي دار يمعن اختالف مردان به نسبت .ابدي يمي ريچشمگ اهشك ارك سابقه

الت كارتباط بين شاخص استرس شغلي و مش ،3در جدول شود، ه مشاهده ميكگونه همان .است ه شدهي عضالني ارا-لتيكاس

ها، ه از درد گردن، شانهكافرادي درداري طور معني هاسترس شغلي بي از كها، قسمت فوقاني و تحتاني پشت يا حداقل ي ها و مچ دست

چ ـه هيكرادي است ـتر از اف شـت دارند، بيـايك بدن شانهـ گ9مناطق

ار با استرس شغلي كبررسي ارتباط سن، جنس و سابقه :2-جدول

P عنوان مرد زن اختالف ميانگين

003/0 169/0 84/2 67/2 ميانگين

استرس شغلي

P

95% C.I

R Square

B عنوان

سن -017/0 063/0 -01/0 - 024/0 000/0

ثابت 387/3 10/3 66/3 000/0

ار كسابقه -012/0 03/0 -004/0 -01/0 002/0

ثابت 901/2 78/2 02/3 000/0

>05/0Pداري ، سطح معنيIndependent t-test: آزمون آماري

لتي عضالني با ميانگين استرس شغليكبررسي ارتباط اختالالت اس: 3-جدول

P اختالف ميانگين

ميانگين استرس شغلي

اندام

اندام

مثبت /درد منفي /درد گردن 833/2 675/2 158/0 005/0 شانه 850/2 674/2 176/0 002/0

آرنج 732/2 735/2 -003/0 97/0

دست مچ /دست 888/2 669/2 218/0 000/0

قسمت فوقاني پشت 838/2 668/2 169/0 002/0

قسمت تحتاني پشت 811/2 662/2 148/0 007/0

باسن /ران 771/2 733/2 037/0 654/0

زانو 773/2 719/2 054/0 324/0

پا مچ /پا 830/2 721/2 109/0 148/0

ناحيه بدنكحداقل ي 782/2 590/2 192/0 002/0

>05/0Pداري ، سطح معنيIndependent t-test: آزمون آماري

ارگيري روش رگرسيون لجستيك و در ك هبا ب .نندك ر نمي كلي را ذ كمش

پـنج نظر گرفتن اثر جنس، سن، شاخص توده بدني، دارا بودن فرزنـد اري، مشاهده گرديد ميزان استرس شـغلي ك تر و سابقه كوچكسال يا

ها، قـسمت فوقـاني مچها و دستها، ه از درد گردن، شانه كدر افرادي ايت ك بـدن شـ گانـه 9ي از مناطق كها يا حداقل ي كها و قوز پشت، پا

196

و همكارانامينيان ميدا


ننـد ك ر نمـي كـ لي را ذ كه هـيچ مـش كچنان نسبت به افرادي دارند، هم .تر است داري بيش طور معني هب

- النيعض بررسي ميزان شيوع اختالالت برايه كدر مطالعه ما

انجام شد، نان اداريكاركارتباط آن با استرس شغلي در لتي وكاس) مرك(ايات و اختالل در ناحيه پايين پشت كترين ميزان ش بيش

ها ها و ران ايت مربوط به باسنكترين ش مكديده شد و ) 5/48%( از جمعيت مورد نظر از اختالل و درد در %7/74ل كدر . بود) 4/12%(

دست آمده هه نتايج بكايت داشتند ك ش گانه9واحي ي از نكحداقل ي. است ه در اين زمينه انجام شدهكباشد ثر مطالعات ديگري ميكمشابه ا

، حدود كنان اداري بانكارك بر روي Akroufطور مثال در مطالعه هبترين ناحيه ه شايعكلتي عضالني بودند ك افراد دچار اختالل اس80%

ها با توجه به اين يافته1.بود) %1/51(مر ك بعد از آن و) %5/53( گردننان كاركو غيرارگونوميك بودن صندلي و ميز مدت طوالني نشستن

18.باشد اداري قابل انتظار ميايت ك عضالني ش-لتيكه از اختالالت اسكاين مطالعه افرادي در

چنين تر بودند و هم ل نداشتند جوانكه مشكداشتند نسبت به افرادي ه اختالالت ك نيز افرادي Akrouf تري داشتند، در مطالعه مكار كسابقه

داري با معني ولي رابطه 1تر بودند عضالني داشتند جوان-لتيكاس 1.ردندكار مشاهده ن كسابقه

ميزان استرس اري و كعلت تفاوت تجربه تواند به ها مي اين يافته اختالالت و جنس نيبي دار يمعن رابطه ما مطالعه در .افراد باشد

هك است، Prawitي ها يافته مشابه هك شد مشاهدهي عضالن -يلتكاس زنان جثه و كيولوژيب تيوضع ار،ك زانيم در اختالف ليدل هب تواند يم

هكي عضالن -يلتكاس اختالالت مورد در 1و11.باشد مردان به نسبت ونيرگرسي زهايآنال شود، يم شناخته ارك با مرتبط عارضه كي عنوان به

ننده،ك مخدوشي رهايمتغ اثر نترلك از پس هك داد يم نشان چندگانه دار يمعن ارتباطي داراي شغل استرس و جنس با اختالالت نيا .باشد يم

شغلي استرس كه دهد مي نشان مطالعه اين در آمده دست هب نتايج هاي اندام عضالني -اسكلتي اختالالت براي فاكتور ريسك يك

.نشد دهيدي تحتان اندام مورد در رابطه نيا و شود مي محسوب فوقاني جامعه در ها آن رساندن حداقل به و التكمش نيا حلي برا ن،يبنابرا بهبود وي كيزيف التكمش ردنك مرتفع بر عالوهي ستيبا مطالعه مورد شاغل افرادي روان ،يروح التكمش به ار،ك محلي ارگونوم تيوضع .شود ها آن مودنن برطرف و اهشك بري سع و شود توجه

نامه تحت عنوان حاصل بخشي از پايان اين مقاله: سپاسگزاري با ارتباط آن عضالني و-لتيكبررسي ميزان شيوع اختالالت اس"

"1388در سال (Office worker) نان اداريكاركاسترس شغلي در ه با كباشد مي286د كار و ك تري تخصصي طبكدر مقطع د

ي و خدمات بهداشتي درماني تهرانكشحمايت دانشگاه علوم پز .اجرا شده است

1. Akrouf QA, Crawford JO, Al-Shatti AS, Kamel MI. Musculoskeletal disorders among bank office workers in Kuwait. East Mediterr Health J 2010;16(1):94-100.

2. Gonçalves MB, Fischer FM, Lombardi Júnior M, Ferreira RM. Work activities of practical nurses and risk factors for the development of musculoskeletal disorders. J Hum Ergol (Tokyo) 2001;30(1-2):369-74.

3. Smith DR, Mihashi M, Adachi Y, Koga H, Ishitake T. A detailed analysis of musculoskeletal disorder risk factors among Japanese nurses. J Safety Res 2006;37(2):195-200.

4. LaDou J, editors. Current Occupational and Environmental Medicine. 4th ed. New York: McGraw-Hill; 2007.

5. Rosenstock L, Cullen MR, Brodkin CA, Redlich C, editors. Textbook of Clinical Occupational and Environmental Medicine. 2nd ed. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders,2005

6. National Research Council. Musculoskeletal disorders and the workplace: low back and upper extremities. Washington DC: National Academy Press, 2001.

7. Juul-Kristensen B, Jensen C. Self-reported workplace related ergonomic conditions as prognostic factors for musculoskeletal symptoms: the "BIT" follow up study on office workers. Occup Environ Med 2005;62(3):188-94.

8. Sillanpää J, Huikko S, Nyberg M, Kivi P, Laippala P, Uitti J. Effect of work with visual display units on musculo-skeletal disorders in the office environment. Occup Med (Lond) 2003;53(7):443-51.

9. Health and Safety Executive. New guidance on using computers and preventing RSI. HSE press release E030:03. [Internet] 2003 Feb 28 [cited 2012 Mar 15]; Available from: http://hse.gov.uk/press/2003/e03030.htm

References

بحث

Aminian O. et al. 197

Frequency of musculoskeletal disorders and their relation to occupational stress


10. Health and Safety Executive. Musculoskeletal Disorders. [Internet] 2009 Apr 27 [cited 2012 Mar 15]; Available from; http://www.hse.gov.uk/msd/index.htm

11. Janwantanakul P, Pensri P, Jiamjarasrangsi W, Sinsongsook T. Associations between prevalence of self-reported musculoskeletal symptoms of the spine and biopsychosocial factors among office workers. J Occup Health 2009;51(2):114-22.

12. Muniamuthu S, Raju R. The influence of psychosocial factors on the occurrence of musculoskeletal disorders regarding VDT users. European J Sci Res 2010;43(2):290-6.

13. Trinkoff AM, Lipscomb JA, Geiger-Brown J, Brady B. Musculoskeletal problems of the neck, shoulder, and back and functional consequences in nurses. Am J Ind Med 2002;41(3):170-8.

14. Sauter SL, Schleifer LM, Knutson SJ. Work posture, workstation design, and musculoskeletal discomfort in a VDT data entry task. Hum Factors 1991;33(2):151-67.

15. Jensen C, Finsen L, Sogaard K, Christensen H. Musculoskeletal symptoms and duration of computer and mouse use. Int J Industrial Ergonomics 2002;30(4-5):265-75.

16. Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sørensen F, Andersson G, et al. Standardised Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Appl Ergon 1987;18(3):233-7.

17. Lindström K, Elo AL, Skogstad A, Dallner M, Gamberale F, Hottinen V, et al. QPS Nordic. General Nordic Questionnaire for Psychological and Social Factors at Work. User’s Guide. TemaNord 603. Copenhagen: Nordic Council of Ministers, 2000.

18. Smith DR, Wei N, Zhao L, Wang RS. Musculoskeletal complaints and psychosocial risk factors among Chinese hospital nurses. Occup Med (Lond) 2004;54(8):579-82.

198


1391 ، خرداد3 ، شماره70ره ي تهران، دوكي، دانشگاه علوم پزشكده پزشكمجله دانش


One year study of musculoskeletal disorders and their relation to occupational stress among office workers: a brief report

Omid Aminian M.D.1 Gholamreza Pouryaghoub M.D.1 Mohammad Shanbeh M.D.2* 1- Department of Occupational Medicine, Center of Research on Occupation Diseases, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. 2- Department of Occupational Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

* Corresponding author: Health

Environment and Labour Center, Ministery of Health, Tehran, Iran. Tel: +98-21-66707315 E-mail: [email protected]

Received: October 02, 2011 Accepted: February 20, 2012 Background: Musculoskeletal disorders (MSDs) are the most common reported

occupational health problem which cause high financial burden and reduce efficiency

of workers. MSDs are often multifactorial. This study was done to determine the

frequency of MSDs and their relation to occupational stress among office workers.

Methods: 332 office workers were recruited in descriptive-analytical study. To assess

the frequency of MSDs, we used Nordic questionnaires and to assess the occupational

stress, we used the general Nordic questionnaire for psychological and social factors at

work (QPS Nordic+34 questionnaire). The collected data were processed and analyzed.

Results: Our study showed that the frequency of MSDs among office workers was

higher than the general population and the stress index was higher (P=0.002) among the

office workers with MSDs than employees without it.

Conclusion: This study showed that occupational stress was a risk factor for MSDs,

especially in the upper extremities.

Keywords: Musculoskeletal disorders, nordic questionnaire, occupational stress.

Abstract

زودرس مهار شده در به تعويق انداختن زايمان MVM پروژسترون اثر


گزارش موردي و مرور مقاالت :ليپوم ناحيه تكتوم مغز مياني

*عليرضا خوشنويسان مريم ميركوهي

مهدي ارجي پور

، بيمارستان شريعتي، جراحي اعصاب گروه .، تهران، ايراندانشگاه علوم پزشكي تهران

، ارگر شمالي كتهران، خيابان :نويسنده مسئول*

اعصاب و بخش جراحي مغز ،تر شريعتيكبيمارستان د 021-88220040:تلفن



ل تومورهاي اوليه مغز ك% 1/0 تر از مكه كخيم بسيار نادري هستند هاي خوش نتراكرانيال نئوپالسمهاي اي ليپوم :زمينهطور اتفاقي در اتوپسي يا شوند و معموال به در خط وسط ايجاد ميعات عمومااين ضاي .دهند يل ميكرا تشاين ضايعات .است% 46/0-08/0 ها حدود انسيدانس ليپوم اينتراكرانيال در اتوپسي. شوند شف ميكن كاس تي سي

در اين مقاله : معرفي بيمار .ندرت به جراحي نياز دارند عالمت بوده و به بي دارند و معموالنديكخيم رشد خوشرده است و در ك سال پيش مراجعه دوحدود ايت سردرد، ازكه با شكنيم ك ساله را گزارش مي20بيماري

ال بدون هيچ اثر فشاري روي عناصر عصبي يا افزايش فشار اينتراكرانيال اسكن ليپوم سيسترن كوادري ژمين تي سيي و آرآ اسكن و ام تي هاي سي در اينجا به شرح يافته. بهبود يافتعالمتيسردردهاي بيمار با اقدامات .مشاهده شد

هاي رسد انجام جراحي مينظر به هاي موجود، با توجه به تجربه اخير و يافته: گيري نتيجه .پردازيم مروري بر متون مينخاعي در -وسيع در اين ضايعات موردي نداشته و عاليم بيماران با اقدامات كنسرواتيو و انجام شانت مايع مغزي

.نترل استكموارد هيدروسفالي قابل

.ليپوم تكتال، ليپوم كوادريژمينال پليت، تومور مغز: ليديكلمات ك

هاي نادري نئوپالسم (Intracranial lipomas)هاي اينتراكرانيال ومليپ نموي دارند و بر اساس نوع مطالعه شيوع مختلفي از أه منشك 1هستند

هاي بر اساس يافته%06/0- 03/0 ه ازكآن گزارش شده است تنها كيست 2و3.متغير است در اتوپسي،%1/0 تا حدود اسكن و تي سياين 4.اسكن دارند تي اهر مشابهي با ليپوما در سييد و تراتوم ظيدرمو

شوند ولي در صورت بروز عاليم دار مي ندرت عالمت ضايعات بههاي ضد ه البته به درمانكباشد ها حمالت صرعي مي ترين آن شايع

امل تومور با جراحي كسازي خارج .دهند خوبي پاسخ مي تشنج بهر معدودي از آن گزارش شده ندرت انديكاسيون دارد و موارد بسيا به

نخاعي انجام در صورت هيدروسفالي شانت مايع مغزي .است مورد كي .ران گزارش نشده استچ موردي از ايـنون هيك تا5.شود مي

ايت كه با شك ساله 20جواني اتفاقي ليپوم سيسترن كوادري ژمينال در .نيمك سردرد مراجعه نموده بود را معرفي مي

تر شريعتي كعلت سردرد به درمانگاه بيمارستان د ساله به20جواني

سال قبل شروع شده بود دوسردردهاي بيمار از حدود .مراجعه نموداهش بينايي كتر در ناحيه فرونتال بود و با تهوع و استفراغ و ه بيشك

بيمار . استيافته مي همراه نبوده و با درمان دارويي استامينوفن بهبود هفته از ك سال قبل از مراجعه مصرف شيشه داشته چهاراز حدود .رده استك كماه قبل تر

ال كامالُ هوشيار بوده و نقص عصبي فوكبيمار در زمان مراجعه قاي جوان با حال عمومي با ثبات آ كمار يـنه بيدر معاي .نداشته است

معرفي بيمار

مقدمه

چكيده


و همكارانعليرضا خوشنويسان


لن اگزيال ليپوم تكتاكاس تي سي: 1-شكل

T1W MRI نماي اگزيال ليپوم تكتال: 2-شكل

.عصبي و گوارشي نرمال بودعروقي، تنفسي، -هاي قلبي ستمو سي

ليوي در محدوده كرد كهاي عمل امل خون و تستكنتايج شمارش .نرمال بودند. هاي مغزي و مخچه نرمال بودند رهكن كرانيال نيمكاس تي در سي

يارهاي مغزي نسبت به سن بيمار در محدوده ها متسع نبودند و ش بطندر mm15×20 ناحيه مدور هيپودانس به ابعاد كنرمال بودند، اما ي

ه كمشاهده شد ) 1-4 هاي شكل(خط وسط سيسترن كوادري ژمينال سردردهاي .با تشخيص ليپوم سيسترن كوادري ژمينال مطابقت داشت

رمانگاه سرپايي مورد بيمار با اقدامات كنسرواتيو بهبود يافت و در د .گيري قرار گرفت پي

T1W MRI نماي ساژيتال ليپوم تكتال :3-شكل

ADC map MRI ليپوم تكتال: 4-شكل

هاي يستك: هاي افتراقي عبارتند از تشخيص :هاي افتراقي تشخيص

هاي بسهآ، )ها گليوم(هاي تكتال يست صفحه تكتال، تودهكراكنوييد، آندرت توده يد و بهيدرمو يد و اپييهاي درمو يستك، اي مخچهفوق

.ال ناحيه پينه

خيم نادر مادرزادي هاي خوش هاي اينتراكرانيال نئوپالسم ليپومه در كطور همان،شوند صورت اتفاقي پيدا مي ها به اغلب آن. هستند

خصوص در بها اختالالت نموي، بعضي موارد ب6.بيمار ما مشاهده شد

بحث

201

زودرس مهار شده در به تعويق انداختن زايمان MVM پروژسترون اثر


پيش از اين، ليپوم در ناحيه كوادري. ي، همراه هستندكودكدوران ژمينال نظير سيسترن كوادري ژمينال، صفحه كوادري ژمينال، سيسترن 7.آمبيوس، ورميس فوقاني و ولوم مدوالري فوقاني گزارش شده بود

- مينالترين نواحي كورپوس كولوزوم، سيسترن كوادري ژ شايع سوپراسالر، سيسترن -اي فوقاني، سيسترن اينتر پدونكوالر مخچه

درصد 20 8.باشند اي و سيسترن سيلويوس مي مخچه- زاويه پونز امبيينت -بيماران دچار ليپوم در سيسترن صفحه كوادري ژمينال

8.شوند دار مي عالمت عاليم عصبي معمول، افزايش فشار اينتراكرانيال و هيدروسفالوس

اغلب موارد 9.شوند گذاري درمان مي ه با عمل شانتكهستند سن و مكساالن ان و بزرگكودكشده، اگر چه نادر است، در گزارش

بعضي . ند هستعالمت اغلب بيماران بي10.سال گزارش شده استبيماران عاليم فشاري در اثر فشار روي پارانشيم مغزي، اعصاب

راه با نقص عصبي ناشي از آن را كرانيال، عروق يا سيستم بطني هم

به هيدروسفالي انسدادي و افزايش فشار دهند و برخي نيز نشان ميه ك ساله 20 بيمار ما مرد جواني بود 11.شوند داخل مغزي دچار مي

علت سردرد مراجعه نموده بود و نقص عصبي فوكال نداشت، به دال بر يكه هيچ مدركچرا سردرد بيمار ارتباطي با ليپوم نداشت،

تا .فشار يا انسداد منجر به افزايش فشار اينتراكرانيال مشاهده نشد ه در خاورميانه گزارش كدانيم اين اولين موردي است ه ما ميكآنجا

.شده استچه براي نظير آن(هاي اينتراكرانيال از درمان كنسرواتيو درمان ليپوم

قدر نآه كزيون جراحي، در تومورهايي يتا اكس) بيمارمان انجام داديمعمقي بودن 7.نند متفاوت استكفشاري ايجاد ه اثركند هستبزرگ

هاي شريان ها و چسبندگي آن به كورتكس سيلوين و شاخه اين ليپومن ك و غيرممكها را خطرنا مغزي مياني عمل جراحي راديكال آن

گيري ت و جهت پي سردردهاي بيمار ما با درمان بهبود ياف12.نمايد مي .به درمانگاه ارجاع شد

1. Ogbole G, Kazaure I, Anas I. Quadrigeminal plate cistern lipoma. BMJ Case Rep 2009; pii: bcr07.

2. Yildiz H, Hakyemez B, Koroglu M, Yesildag A, Baykal B. Intracranial lipomas: importance of localization. Neuroradiology 2006;48(1):1-7.

3. Demus H. Neue Gesichtspunkte zur Entstehung derpialen lipome. Arch Psychiat Nervenkr 1967;209:426-42.

4. Kazner E, Stochdorph O, Wende S, Grumme T. Intracranial lipoma. Diagnostic and therapeutic considerations. J Neurosurg 1980;52(2):234-45.

5. Maiuri F, Cirillo S, Simonetti L, De Simone MR, Gangemi M. Intracranial lipomas. Diagnostic and therapeutic considerations. J Neurosurg Sci 1988;32(4):161-7.

6. Yilmazlar S, Kocaeli H, Aksoy K. Quadrigeminal cistern lipoma. J Clin Neurosci 2005;12(5):596-9.

7. Senoglu M, Altun I. Lipoma of the quadrigeminal plate cistern. The Internet Journal of Radiology [Internet] 2009 [cited 2012 Mar 15];

10(1): Available from: http://www.ispub.com/journal/the-internet-journal-of-radiology/volume-10-number-1/lipoma-of-the-quadrigeminal-plate-cistern.html

8. Ono J, Ikeda T, Imai K, Mano T, Matsuoka T, Nagai T, et al. Intracranial lipoma of the quadrigeminal region associated with complex partial seizures. Pediatr Radiol 1998;28(9):729-31.

9. Nikaido Y, Imanishi M, Monobe T. Lipoma in the quadrigeminal cistern: case report. Neurol Med Chir (Tokyo) 1995;35(3):175-8.

10. Hayashi T, Shojima K, Yamamoto M, Hashimoto T, Fukuzumi A, Honda E. Intracranial lipomas: report of six cases. No To Shinkei 1983;35(3):257-68.

11. Yilmazlar S, Kocaeli H, Aksoy K. Quadrigeminal cistern lipoma. J Clin Neurosci 2005;12(5):596-9.

12. Maiuri F, Cirillo S, Simonetti L. Lipoma of the sylvian region. Clin Neurol Neurosurg 1989;91(4):321-3.

References

Khoshnevisan A. et al. 202




Tectal lipoma: a case report and review of literature

Alireza Khoshnevisan M.D.* Maryam Mirkoohi M.D. Mahdi Arjipour M.D. Department of Neurosurgery, Shariati Hospital, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.


Neurosurgery, Shariati hospital, North Kargar St., Tehran, Iran. Tel: +98-21-88220040 E-mail: [email protected]

Received: February 15, 2012 Accepted: April 04, 2012 Background: Intracranial lipomas are rare benign neoplasms that comprise 1% of all

primary brain tumors. Generally, occur in midline structure and usually identified

incidentally on CT scans or in autopsies. The incidence of intracranial lipomas is about

0.08 to 0.46% on autopsies. These benign lesions are slow-growing, usually

asymptomatic and rarely require surgery.

Case Presentation: We report a 20 years old male who complained of headache since

two years ago. On CT examination, a quadrigeminal cistern lipoma without any

pressure effect on neural structures demonstrated. His headache remitted with

conservative measures. Here, we have a review on the literature and explain CT scan

and MRI findings.

Conclusion: According to the literature and present case, it seems that direct surgical

excision of tumor is not justified in the majority of cases and symptoms of patients

greatly respond to conservative measures and, at most, in cases of hydrocephalus, CSF

shunting relieves their symptoms.

Keywords: Brain tumors, quadrigemina plate lipoma, tectal lipoma.

Abstract

1391خرداد،3 ، شماره70ي، دانشگاه علوم پزشكي تهران، دورهكده پزشكمجله دانش

14. Proof Reading: A computer printout is sent to the corresponding author for proof reading before publication in order to avoid any mistakes. Corrections should be marked clearly and sent immediately to the Journal office.

15. Abbreviations and symbols: use only standard abbreviations. Avoid using them in the title and abstract. The full term for which an abbreviation stands should precede its first use in the text unless it is a standard unit of measurement. Short communication when possible; follow the same structure as original papers.

16. The corresponding author will be supplied with 3 free issues.

17. Ethics: Ethical considerations must be addressed in the Materials and Methods section. 1) Please state that informed consent was obtained from all human adult participants and from the parents or legal guardians of minors. Include the name of the appropriate institutional review board that approved the project. 2) Indicate in the text that the maintenance and care of experimental animals complies with National Institutes of Health guidelines for the humane use of laboratory animals, or those of your Institute or agency.

18. Conflicts of interest: Authors must acknowledge and declare any sources of funding and potential conflicting interest, such as receiving funds or fees by, or holding stocks and shares in, an organization that may profit or lose through publication of your paper. Declaring a competing interest will not lead to automatic rejection of the paper, but we like to be made aware of it.

19. Page charges: There are no charges for publication in this Journal.

20. Copyright: Accepted manuscripts become the permanent property of the TUMJ and may not be reproduced, in whole or in part, without the written permission of the Editor.

21. Peer review process: All manuscripts are considered to be confidential. They are peer-reviewed by at least 2 anonymous reviewers selected by the Editorial Board. The corresponding author is notified as soon as possible of the editor decision to accept, reject, or require modifications. If the manuscript is completely acceptable according to the criteria set forth in these instructions, it is scheduled for the next available issue.

22. Disposal of material: Once published, all copies of the manuscript, correspondence and artwork will be held for 6 months before disposal.

The Final Checklist The authors must ensure that before submitting the manuscript for publication, they have taken care of the following: 1. Title page should contain title, name of the author/co-authors, their qualifications, designation & institutions they are affiliated with and mailing address for future correspondence, E-mail address, Phone & Fax number. 2. Abstract in Structured format up to 250 words. 3. References mentioned as stated in the Instruction to Authors section. 4. Tables should be typed on separate pages. 6. Make sure for Headings of Tables, their numbers and Captions of illustrations. Don’t repeat the information in tables if it is covered in the text. 7. Photographs / illustrations along with their captions. 8. Manuscript in Triplicate 9. Letter of Undertaking signed by all the authors. 10. Disclosure regarding source of funding and conflict of interest if any besides approval of the study from respective Ethics Committee/Institution Review Board. 11. Covering Letter 12. Floppy disk (latest version of windows) for on-line edition

Nadereh Behtash M.D. Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal P.O. Box: 14155-6447, Tehran, Iran. Tel/Fax: + 98-21-88962510 Email: [email protected] URL: http://tumj.tums.ac.ir and http://www.tumj.ir

The Editorial Board of the journal, reserves the right to accept or reject the article in any stage and any time or delete a part of the text, tables or figures, if necessary.


INSTRUCTION FOR AUTHORS:

1. Aims and Scope: The “Tehran University Medical Journal” (TUMJ) is the official scientific and clinical monthly publication of the Tehran University of Medical Sciences. It accepts Original Papers, Review Articles, Short Communications and Letters to the Editor in the fields of basic science and medicine. All correspondences should be addressed to: The Editor-in-Chief, Tehran University Medical Journal. P.O. Box: 14155-6447. Tehran, Iran Tel/Fax: + 98-21-88962510

2. Submission: Papers submitted for publication should describe original work, not previously published elsewhere, totally or partly. Manuscripts must be submitted only in Persian with English abstracts and should be written according to sound grammar and proper terminology. Submission is acceptable via Journal URL: http://journals.tums.ac.ir/login. The Manuscript must be accompanied by a covering letter to the Editor-in-Chief, including title and author(s) name and undertaking that it has not been published or submitted elsewhere, and should include: Title; No author(s) name; the Abstract; Introduction; Materials & Methods; Results; Discussion; Acknowledgement and References.

3. The title page: The complete title of the manuscript, the name of all the authors with their highest qualifications, the department or institution to which they are attached, address for correspondence with telephone numbers, e-mail, and Fax number.

4. The abstract (no more than 250 words) in structured format as Background, Methods, Results and Conclusion followed by 3 to 6 Keywords must be presented. Use terms from the Medical Subject Headings (MeSH) list of index medicus: (http://www.nlm.nih.gov/mesh/MBrowser.html).

5. Introduction: This should summarize the purpose and the rationale for the study. It should neither review the subject extensively nor should it have data or conclusions of the study [in Persian].

6. Materials & Methods: This should include exact method or observation or experiment. If an apparatus is used, its manufacturer’s name and address should be given in parenthesis. If the method is established, give reference but if the method is new, give enough information so that another author is able to perform it. If a drug is used, its generic name, dose and route of administration must be given. For patients, age, sex with mean age ± standard deviation must be given. Statistical method must be mentioned and specify any general computer program used. The Info system used should be clearly mentioned [in Persian].

7. Results: It must be presented in the form of text, tables and illustrations. The contents of the tables should not be all repeated in the text. Instead, a reference to the table number may be given. Long articles may need sub-headings within some sections (especially the Results and Discussion parts) to clarify their contents [in Persian].

8. Discussion: This should emphasize the present findings and the variations or similarities with other work done in the field by other workers. The detailed data should not be repeated in the discussion again. Emphasize the new and important aspects of the study and the conclusions that follow from them. It must be mentioned whether the hypothesis mentioned in the article is true, false or no conclusions can be derived [in Persian].

9. Acknowledgement: All contributors who do not meet the criteria for authorship should be covered in the acknowledgement section. It should include persons who provided technical help, writing assistance and departmental head who only provided general support. Financial and material support should also be acknowledged [in Persian].

10. Tables in limited numbers should be submitted with the captions placed above. Do not submit tables as photograph. Place explanatory matters in footnotes, not in the heading [in Persian].

11. Figures should be in limited numbers, with high quality art work and mounted on separate pages. The captions should be placed below. 12. The same data should not be presented in tables, figures and text, simultaneously.

13. References: Personal communications, manuscripts in preparation and other unpublished data are not cited in the reference list but may be mentioned in the text in parentheses. Identify references in the text by Farsi numerals in parentheses on the line. References should be typed, double-spaced, and separate from the text and numbered consecutively in the order in which they are mentioned in the text. (References cited in figures and tables, but not in the text, should be numbered consecutively following the text references.) Journal references should contain inclusive page numbers; book references specific page numbers. Indicate abstracts by the abbreviation ‘Abst’ and letters by ‘Lett’ in parentheses. Abbreviations of journals should conform to those used in Index Medicus, National Library of Medicine. The references should observe the following style: Periodicals: List all authors if six or fewer; otherwise, list first six and add ‘et al’. Do not use periods after the authors initials 1. Vimala N, Mittal S, Kumar S. Sublingual misoprostol versus oxytocin infusion to reduce blood loss at cesarean section. Int J Gynaecol Obstet 2006;92(2):106-10. 2. Patted SS, Goudar SS, Naik VA, Bellad MB, Edlavitch SA, Kodkany BS, et al. Side effects of oral misoprostol for the prevention of postpartum hemorrhage: results of a community-based randomised controlled trial in rural India. J Matern Fetal Neonatal Med 2009;22(1):24-8.

Books: Basmajian JV. Grant's Method of Anatomy. 11th ed. Baltimore: Williams Wilkins; 1989.

Chapter in book: Monks R. Psychotropic drugs. In: Wall PD, Melzack RA, editors. Textbook of Pain. 3rd ed. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1994. p. 963-89.

Tehran University Medical Journal

Volume 64, Number 8, November 2006


In-vitro differentiation of human embryonic stem cells into hemangioblasts............................................141

Ganji F, Abruon S, Baharvand H, Ebrahimi M, Aghdami N.

Comparing carotid intima-media thickness in type 2 diabetes between patients with and without retinopathy...............................................................................................................................................150

Naroi Nejad M, Yousefi M, Nazari H, Ghasempoor A.

Immunohistochemical expression of estrogen and progesterone receptors in endometrial hyperplasia and endometrioid carcinoma....................................................................................................................156

Sarmadi S, Izadi-Mood N, Rajabian B.

Short- and long-term outcomes of angioplasty and stenting for high-risk extracranial carotid stenosis in carotid endarterectomy........................................................................................................................162

Kazemi-Saleh D, Karimi H, Saburi A, Niknam Z, Pishgoo B, Karimi P.

Association between some CT characteristics of renal stones and extracorporeal shockwave lithotripsy success rate..............................................................................................................................169 Saedi D, Molavi M.

The effects of tranexamic acid on postoperative bleeding in coronary artery bypass graft surgery..........176

Hassani E, Mahoori A, Mehdizadeh H, Noroozinia H, Aghdashi M.M, Saeidi M.

The prevalence of nosocomial infections caused by Enterobacter cloacae and antibiotic resistant patterns in samples isolated from patients in two hospitals in Tehran......................................................183

Rahbar M, Azimi L, Mohammad-Zadeh M, Alinejad F, Soleymanzadeh S, Sattarzadeh M, Rastegar Lari A.

Citation analysis and co-authorship of Iranian researchers in the field of immunology in ISI Web of Science: a brief report................................................................................................................................188 Yousefi A, Hemmat M, Gilvari A, Shahmirzadi T.

One year study of musculoskeletal disorders and their relation to occupational stress among office workers: a brief report...............................................................................................................................194

Aminian O, Pouryaghoub Gh, Shanbeh M.

Tectal lipoma: a case report and review of literature......................................................................................200 Khoshnevisan A, Mirkoohi M, Arjipour M.

Tehran University Medical Journal

Volume 70 Number 3 June 2012

Contents

Chairman: S.H. Emami Razavi Editor in Chief:

N. Behtash Executive Editor:

M.A. Noyan Ashraf Associate Editors:

SH. Akhondzadeh, A. Arab Kheradmand, N. Ataei, S. Borna, M. Ghazi Khansari, S.J. Ghazi Mirsaeed, J. Hajati,

M. Kadkhodaei, A. Khoshnevisan, S. Moradmand, Z. Nadiya Hatmi, M.A. Noyan Ashraf, R. Omranipoor, N.

Rezaei, N. Sajjadian Editorial Board:

M. Akbarian, F. AmoozegarHashemi, B. Bahar, F. Davari Tanha, N. Ebrahimi Daryani, M.R. Hadiyan,

Z. Hallaji, Z. Hussain Khan, M. Kajbaf Zadeh, M.J Mikaeli, A. Mousavi, S.M.J. Mortazavi, B. Nabaei,

P. Pasalar , P. Pasbakhsh, M. Rasooli Negad, A. Shaabani, M. Sotoodeh, A.R. Talaeipoor,

M. Vahid Dasjerdi, M.R. Zafarghandi International Board:

F. Assadi (Chicago), J. Parvizi (Philadelphia), A. Gangi (Strasbourg), M.R. Keshtgar (London), Sh. Masood (Florida),

P. Hanjani (Pennsylvania) Editors:

N. Behtash, S.B. Hashemi, V. Nikoui, M.A. Noyan Ashraf Office staff:

M. Asgari, H. Chaychi, A. Kamizani, R. Ramezani, S. Sadigh Publisher:

Tehran University of Medical Sciences

Office: Tehran University Medical Journal, Medical School, 202 Amouzesh building, Poursina Ave., Ghods St., Keshavarz

Blvd., Tehran, Iran, P.o. Box: 14155-6447, Tel: +98(21)88962510, Fax: +98(21)88962510,

Online submission: http://journals.tums.ac.ir/login, and http://tumj.tums.ac.ir, Email: [email protected]

TUMJ is indexed/ abstracted in:

SCOPUS, EMBASE, Cambridge Scientific Abstracts (CSA), CAB Abstracts (CABI), Chemical Abstract Service (CAS), DOAJ, Psych Info, ULRICH΄S, Index Copernicus, IMEMR, EMR Beta, SID, Magiran and Iran Medex

The Official Publication of Medical School, Tehran University of Medical Sciences

Volume 70 Number 3 June 2012

TUMJ

TEHRAN UNIVERSITY MEDICAL JOURNAL

tehran univ med j (tumj), vol.70, no.3, june 2012

Documents