RRiicchhaaRRdd

BBaacchh

MMaarrttıı JJoonnaatthhaann LLiivviinnggssttoonn

JJoonnaatthhaann LLiivviinnggssttoonn SSeeaagguullll

DDiiee MMööwwee JJoonnaatthhaann

Richard Bach Martı Jonathan Livingston

Aramızda yaşayan gerçek Martı Jonathanlara.

1

RICHARD DAVID BACH

1955 yılında Long Beach eyalet kolejini bitirdi. Hava freni ve güç santralı konularında öğrenim gördü. 1975’te hava dinamiği okudu. 1963 yılında Flying Magazine adlı havacılık dergisinin Batı Amerika editörlüğünü yaptı. Daha sonra “charter” pilotluğuna başladı. 1965-66 yıllarında Midwest Aviation firmasında ulaşım uzmanı olarak çalıştı. 1974’te gösteri pilotluğu yaptı. 1975’te uçuş felsefesi öğretmenliğine başladı. 1956-62 yılları arasında Amerikan Hava Kuvvetlerinde pilot olarak görev aldı. 1959’dan bu yana bağımsız gazeteci olarak çalışan Richard Bach, 1970’ten beri de Trans-Creature Airways’in basın sözcülüğünü yapmaktadır. New York’ta yaşayan yazar, Emekli Pilotlar Derneği üyesidir.

Yapıtları: Stranger to the Ground — Toprağa Yabancı (1963), Bi Plane — Uçakla (1963), Nothing by Chance — Hiçbir Şeyi Rastlantıya Bırakma (1967), Jonathan Livinston Seaugull — Martı Jonathan Livinston (1970), A. Gift of Wings — Kanatların Armağanı (1974), The Adventures of a Reluctant Mesihah — Bir Gönüllü Mesih’in Serüvenleri (1977), There Is No Place as Far Away — Böylesine Uzak Bir Yer Yoktur (1979)

2

Birinci Bölüm

Sabahın ilk saatleriydi. Güneşin altın sarısı ışıkları durgun denizin suları üzerinde parıldıyordu.

Kıyıdan bir mil uzakta, küçük bir balıkçı teknesi, sakin suları hafifçe yararak ilerliyordu. Teknenin sularda yankılanan sesi, martılar için “kahvaltı” çağrısıydı. İşte o an, binlerce martı, çığlık çığlığa havalandılar hızla. Yeni bir gün başlıyordu, uğraş dolu bir gün.

Taa ötelerde, kıyının ve balıkçı teknesinin çok uzağında, Martı Jonathan Livingston, bir başına uçuş denemeleri yapmaktaydı. Deniz yüzeyinden otuz metre yüksekte ayaklarını alçaltarak gagasını göğe kaldırdı; kaslarına acı veren ters bir kavis çizebilmek için kanatlarını gerdi. Bunu başarabilirse, eskisinden çok daha yavaş uçabilecekti. İşte şimdi, rüzgâr, bir fısıltı gibi yalıyordu yüzünü; altındaki mavi deniz duruncaya değin yavaşladı. Bütün dikkatini toplayarak gözlerini kıstı, soluğu daralmıştı, zorlandı... bir... tek... biraz daha... iki üç santim... O anda, hafifçe rüzgârlanan kanat tüyleri birbirine karıştı, durdu.... ve düştü...

Bilirsiniz ki, martılar hiçbir zaman sendelemez ve öyle düşüvermezler. Havada denge yitirip düşüvermek onlar için bir utanç, bir yüzkarasıdır.

Ama Martı Jonathan Livingston utanmadı bundan; o ters kavsini bir kez daha çizebilmek için kanatlarını gerdi ve yavaşladı. Sıradan bir martı olmadığını gösterdi böylece.

Martıların çoğu, karınlarını doyurmak için gerekli olandan fazlasını öğrenmeye çabalamazlar. Ucusun tek anlamı vardır onlar için: Yiyeceğe ulaşıp kıyıya dönmek. Onların amacı uçuş değil, karın doyurmaktır. Ama Martı Jonathan Livingston için önemli olan yemek değil, uçmaktı. O, her şeyin ötesinde uçmaya gönül vermişti.

Oysa bu tür düşünceler, gördü ki, öteki martılar arasında hiç de önemli değildi. Anne ve babası bile, Jonathan’ın tüm günlerini yükseklerde tek başına, yüzlerce kez yinelediği süzülme denemeleriyle geçirmesinden kaygılanıyorlardı.

Martı Jonathan, nedenini bilmiyordu ama, suya kanat boyu kadar bir yükseklikte uçtuğunda, az bir çaba ile havada daha uzun süre kalabiliyordu. Süzülmeleri, her zaman olduğu gibi gerilmiş ayaklarının su yüzüne çarpmasıyla değil de, suda uzun, ince, yumuşak çizgiler bırakarak sona eriyordu. Karnına biçimlice yapıştırdığı ayakları, bu çizgiler boyunca su yüzünü yalıyordu. Jonathan, süzülme denemelerini sahilde de yapmaya başlamıştı; kumun üstünde bıraktığı izleri gören annesiyle babasının tedirginliği bir kat daha arttı böylece.

“Neden, Jon, neden?” diye sordu annesi. “Öteki martılar gibi olmak sana neden güç geliyor? Alçaktan uçmayı pelikanlarla albatroslara bırakamaz mısın? Yemiyor içmiyorsun. Bak, bir tüy bir kemik kaldın...’’

“Bir tüy bir kemik kalmam önemli değil anne. Ben, bir martı olarak havadayken neler yapıp neler yapamayacağımı öğrenmek istiyorum. Hepsi bu, yalnızca öğrenmek!”

3

“Bana bak Jonathan,” dedi babası, kırıcı olmayan bir sesle. “Kış pek uzak değil. Balıkçı tekneleri yakında azalacak, yüzeydeki balıklar da derinlere inecek. Bir şey öğrenmen gerekiyorsa, yiyeceğini nasıl elde edeceğini öğren. Uçmak iyi güzel de, karın doyurmaz ki. Unutma, uçmanın amacı yiyecek bulmaktır.”

Jonathan, uysal uysal başını salladı. Sonraki günlerde, öteki martılar gibi davranmaya çalıştı. Rıhtım boyunca balıkçı tekneleri arasında anlamsız çığlıklar kopararak öteki martılarla balık artıkları, ekmek parçaları, çöp kırıntıları için dalışlar yaptı, kavgalar etti... Ama bir türlü alışamadı bu işe.

“Yararsız” diye düşündü; güçlükle elde ettiği bir hamsiyi, kendisini umutla izleyen yaşlı ve aç bir martının önüne bile bile düşürdü. “Bu anlamsız günleri uçmayı öğrenerek geçirebilirdim. Öğrenmem gereken öyle çok şey var ki...”

Martı Jonathan, çok geçmeden taa uzaklarda, açıklarda öğrenirken buldu kendini; aç açına, ama mutlu.

Bütün çabası hızlı uçmaktı. Bir haftalık çalışma sonucu bu konuda en hızlı martıdan bile daha çok şey biliyordu.

Üç yüz metre yükseklikte kanatlarını var gücüyle çırparak denizin dalgalarına doğru dimdik inmeye başladı. Altı saniye içinde hızı yetmiş mile çıkmıştı, kanatlarından ateş fışkırıyordu sanki. İşte o anda, martıların bu tür pikeleri neden gerçekleştiremediklerini anladı. Bu hızda kanatlarını denetleyemiyor, dengesini yitiriyordu.

Günden güne aşamalar gösterdi. Yeteneği doruğa ulaşmıştı; bu özenli ve sabırlı çalışmasına karşın, yüksek hızlarda dengesini yitiriyordu.

Üç yüz metreye tırmandı. Önce tüm gücüyle ileri atıldı, sonra kanatlarını çırparak dimdik bir pikeye geçti. Ama her keresinde yukarı açılan sol kanadı kapanıyor, sola doğru şiddetle kayıyordu. Dengesini sağ kanadıyla kazanmaya çalıştığında da, bir büklüm makarası gibi vınlayarak sağa dönüyordu.

Kanadını yukarı açarken yeterince dikkatli olamıyordu. Bu denemesini on kez yineledi, hızı yirmi mili geçiyordu. Her keresinde devinen bir tüy yığını olarak şiddetle suya çakılıyordu.

Sırılsıklam olmuştu. Yepyeni bir düşünce parladı kafasında: Hızı saatte elli mile varıncaya değin kanatlarını çırpmak, daha yüksek hızlarda ise onları devinimsiz tutmak.

Buluşunu altı yüz metrede uygulamaya başladı. Gagası dik, denize doğru pikeye geçti. Hızı saatte elli mili geçince kanatlarını devinimsiz bıraktı. Olağanüstü güç tüketiyordu bu deney. Ama başarmıştı. On saniye içinde hızı doksan mile ulaştı. Jonathan, martılar arasında bir dünya rekoru kırmıştı sonunda.

Gelgelelim, kısa ömürlü bir başarıydı bu. Kanatlarının açısını değiştirince hızını denetleyemedi ve korkunç bir felaketle yüz yüze geldi Martı Jonathan. Saatte doksan mili bulan hızıyla kaya sertliğindeki denize çakıldı.

4

Kendine geldiğinde hava çoktan kararmıştı. Yalnız ayın ışığı aydınlatıyordu çevreyi. Okyanusun ortasında bitkin, öylesine yüzüyordu. Paçavraya dönmüş kanatlan birer kurşun gibi ağırdı. Yenilmişti, umarsız kalmış, dermansız düşmüştü. Üzerindeki ağırlığın onu yavaşça derinlere çekivermesini, her şeyin bir anda sona ermesini diledi.

Sulara gömülürken bir ses duydu içinde; bastırılması olanaksız, yabancı ve garip bir ses.

Benim yazgım buymuş, kurtuluş yok. Ben bir martıyım ve doğa yaratılıştan sınırlandırmış beni. Uçmanın tüm inceliklerini öğrenmem gerekseydi, beyin yerine uçuş haritalarım olurdu. Hızlı uçmak için yaratılsaydım, bir şahininki gibi kısa kanatlarım olurdu. Balık yerine de fare yerdim. Babam haklıydı. Bu aptallığa bir son vermeliyim. Yuvama dönmeli, sürüme karışmalıyım. Zavallı ve sınırlandırılmış bir martı olduğumu kabul etmeliyim artık.

Ona bu düşünceleri veren ses gittikçe zayıfladı ve sularda kayboldu. İşte o anda, Jonathan, sıradan bir martı olmaya ant içti. Hava karardıktan sonra bir martının yeri sahil olmalıdır. Hem, herkes çok sevinecekti buna.

Karanlık suların üzerinden yorgun argın kalktı. Öğrenmekten mutluluk duyduğu alçaktan uçuş kurallarına uyarak, sahile doğru uçmaya başladı.

Sonra birden, “hayır!” diye düşündü. Bir hiçim ben, var oluşumla da bir hiçim, öğrendiklerimle de. Bütün martılar gibi bir martıyım işte. Öyleyse onlar gibi uçmalıyım. Alçaktan uçmak bir martıya yakışır mı hiç?

Böyle söyleyerek acılar içinde otuz beş metreye tırmandı. Büyük bir çabayla kanatlarını çırparak sahile ulaşmaya zorladı kendini.

Sıradan bir martı olma kararı rahatlatmıştı onu. Bundan böyle, kendisini öğrenmeye zorlayan o aşırı güce karşı koymaya çalışacaktı. Ne başarının verdiği mutluluğu ne de sulara düşmenin acısını duymayacaktı. Düşünselliği bırakmak, karanlığı yararak sahildeki ışıklara doğru uçmak, uçmak... Ne güzel şeydi bu!

Karanlık! İçindeki garip ses bir alarm zili gibi çınladı. Martılar karanlıkta hiçbir zaman uçmazlar! Ama bu uyarıcı sesi dinleyemeyecek kadar uçmaya dalmıştı Jonathan. Ne güzel, diye düşünüyordu, ne güzel! Ay ışığı altında parıldayan sular, gecenin koynunda ışıklar saçan şu dalgacıklar ne dingin, ne rahatlatıcı...

Aşağıya in! Martılar karanlıkta hiçbir zaman uçmazlar! Karanlıkta uçmak için yaratılsaydın, baykuşlara özgü gözlerin, beyin yerine uçuş haritaların, şahinlere özgü kısa kanatların olurdu.

Orada, suyun otuz metre üstünde, Martı Jonathan Livingston’un usunda bir düşünce parladı: Kendine öyle acımayacak, yumuşamayacaktı.

Kısa kanatlar! Bir şahinin kısa kanatları!

İşte çözüm! Ne aptalmışım ben! Elde etmem gereken şey, küçücük bir çift kanat. Bu kanatları gövdeme yapıştırmak ve yalnızca uçlarıyla uçabilmek. Kısa kanatlar!

5

Başarısızlığı ve ölümü düşünmeksizin, gecenin karanlık sonsuzluğunda altı yüz metreye yükseldi. Kanatlarını gövdesine sımsıkı kilitledi, yalnızca dar ve sivri uçlarını rüzgârın etkisine bırakarak dimdik bir pikeye geçti.

Rüzgâr, canavarca bir uğultuyla esiyordu başında. Saatte yetmiş mil... doksan... yüz yirmi.... Daha da hızlandı. Saatte yüz kırk mili bulmuştu, ama kanatlarındaki gerilim yetmiş mildekinden daha azdı. Dar kanat uçlarını hafifçe döndürdü ve zarif bir kavis çizerek pikeden çıktı. Ay ışığının aydınlattığı dalgalar üzerinde gümüş bir gülle gibi yol alıyordu.

İncecik bir görme payı bırakarak, rüzgâra ve hıza karşı gözlerini iyice kıstı. Sonsuz bir mutluluk duyuyordu içinde. Hızı saatte yüz kırk mile ulaşmış, bu hızda uçuşunu denetlemeyi başarmıştı! Altı yüz yerine bin beş yüz metreden pikeye geçseydim, hızım kim bilir ne olurdu, diye düşündü Martı Jonathan.

Bir süre önce ettiği yemini unutmuş, kuvvetli rüzgârın gücüyle uzaklara, çok uzaklara sürüklenmişti. Ama o, yeminini bozmasına karşın, yüreğinde en küçük bir suçluluk duygusu taşımıyordu. Bu tür yeminler, sıradan olmayı kabullenmiş martılara özgüydü. Yüce bir öğrenme çabasıyla dolu olan bir martının bu tür yeminlere gereksinimi yoktu.

Güneş doğar doğmaz uçuş denemelerine başladı Martı Jonathan. Bin beş yüz metreye tırmandı. Bu yükseklikten bakınca, balıkçı tekneleri kıpırtısız mavi denizin üstünde küçücük birer leke gibi görünüyor, sabah kahvaltısı için kümelenmiş martılar ise devinip duran bir toz bulutunu andırıyordu.

Ama o, korkusunu yenmenin verdiği gurur ve mutlulukla yaşıyordu. Bin beş yüz metredeydi, kanatlarını gövdesine iyice yapıştırarak uçlarındaki açıyı genişletti ve denize doğru dik bir pikeye geçti. Bin iki yüz metreye indiğinde son hıza ulaşmıştı. Bu hızda rüzgâr, sertleştikçe sertleşen bir ses duvarı gibiydi ve onun daha hızlı uçmasını olanaksız kılıyordu. Hızı saatte iki yüz on dört mili bulmuştu ve dimdik iniyordu sulara doğdu. Bu hızda kanat açarsa lime lime olabilir, gövdesi milyonlarca parçaya bölünebilirdi. Yutkundu... Oysa hız güçtü, hız sevinçti, güzelliğin ta kendisiydi hız.

Üç yüz metreye indiğinde pikeden çıkışa geçti, kanat uçları güçlü rüzgârda tok bir uğultu çıkararak titreşiyordu. Balıkçı tekneleri ve martı sürüsü yolunun tam üstündeydi; tıpkı bir meteor hızıyla büyüyerek arkalara doğru devriliyordu.

Hızını kesemezdi, bu hızda nasıl dönüş yapılacağını bilmiyordu.

Çarpışmak, apansız ölmek demekti. Gözlerini sımsıkı yumdu.

İşte o sabah, güneşin doğuşundan hemen sonra olmuştu bütün bunlar. Martı Jonathan Livingston, gözleri kapalı, rüzgârda büyüyen müthiş bir çığlıkla, martı sürüsünün içine bir kurşun gibi daldı. Şans meleği ona gülmüştü bu kez. Ölmek bir yana, kimsenin burnu bile kanamamıştı. Jonathan, gagasını göğe kaldırdığında, saatte yüz altmış mili bulan o müthiş hızını koruyordu

6

hâlâ. Hızı sonunda yirmi mile inmişti, kanatlarını açtı. Bin iki yüz metredeydi ve denizin üstündeki balıkçı teknesi bir kırıntı gibi görünüyordu.

Kazandığı zaferi düşündü. Son hız! Bir mucizeydi bu. Bir martı ve saatte iki yüz on dört mil hız! Sürünün tarihinde en büyük andı bu. Ve işte, Martı Jonathan Livingston için yeni bir çığır açılmıştı. Bir başına, yeniden çalışma alanına doğru uçtu. İki bin dört yüz metreden pikeye geçtiğinde, hız altında dönüş yapmanın kurallarını araştırmaya koyuldu.

Deneyi sırasında anladı ki, kanat ucunda bir tek tüyü bir santimden daha az kıpırdatmak bile, yüksek hızda yumuşak ve güzel bir kavis çizmek için yeterlidir. Bu hızda bir tüyden fazlasını oynatmaksa, bir fırıldak gibi döndürebilirdi onu... Ve Martı Jonathan Livingston, dünyadaki bütün martılar arasında hava akrobasisini yaşayan tek martı olmuştu.

O gün, başka martılarla konuşarak vakit yitirmedi. Güneşin batışına değin uçtu, uçtu... Takla atmayı, yavaş dönüş yapmayı, tersine bükülmeyi, sabit nokta fırlamalarını öğrendi.

Martı Jonathan sahildeki sürüye döndüğünde vakit gece yarısını bulmuştu. Müthiş yorgundu, başı dönüyordu, yine de inişe takla ile başladı ve zarif bir devinimle süzülerek inişini tamamladı. Öteki martılar yeni buluşlarımı duyunca sevinçten çılgına dönecekler diye düşündü. Yaşam, bağrında taşıdığı olanaklardan ötürü ne büyük bir anlam yüklüydü! Balıkçı teknelerini bezginlikle izlemenin ötesinde çok şey vaat ediyordu artık. Yaşamın da bir amacı olmalıydı. Kendimizi bilgisizlikten arındırabilir; akıl, bilgi ve yücelik içinde özümüzü yeniden kazanabiliriz. Özgür olabiliriz. Uçmayı öğrenebiliriz...

Önünde umut dolu yıllar vardı ve gelecekten sesler duyuyordu Jonathan.

Aşağı indiğinde martı sürüsü kurultayını toplantı anında buldu. Görünüşe bakılırsa uzun süredir toplantıdaydılar, birini bekliyorlardı sanki.

Yaşlı kurultay başkanının tok ve egemen sesi yüksek bir törendeymişçesine çınladı: “Martı Jonathan Livingston, ortaya çık!” Böyle bir çağrı ya büyük bir onurlandırma ya da büyük bir suçlama anlamına gelirdi. Ama şimdiye değin onurlandırma çağrısı martıların önderlerini saptamak için yapılmıştı, bu sabah toplu kahvaltıdayken buluşumu izlediler! Ama ödüllendirilmek istemiyorum ben, hiç düşünmedim bunu. Amacım önder olmak değil. Yalnızca öğrendiklerimi paylaşmak, hepimizin önünde engin ufuklar açmak isterdim. Bu düşüncelerle ortaya doğru ilerledi.

Yaşlı Kurultay Başkanı: “Martı Jonathan Livingston, utanç adına ortaya çık ve martı arkadaşların bakışları altında küçül!” dedi.

Bu sözleri duyunca Martı Johathan’ın beynine balyozlar indi, dizlerinin bağı çözüldü, tüyleri sarktı, kulakları uğuldadı. Utanç adına ortaya çıkmak! Hayır, olamaz! Ya buluşu?... Anlamıyorlar!... Yanılıyorlar, yanılıyorlar!...

O tok ve egemen ses bir kez daha duyuldu: “...pervasız bir sorumsuzlukla martı toplumunun saygınlığını sarsmak, geleneklerini çiğnemek...”

7

Bu suçlama, onun martı toplumundan dışlanması, uzaklardaki Sarp Kayalar bölgesine bir başına sürgün edilmesi demekti.

“...bir gün, Martı Jonathan Livingston, sorumsuzluğun çıkmaz bir yol olduğunu anlayacaksın. Yaşamın sırrına erilemez. Bu dünyaya gelişimizin tek nedeni vardır. Yiyeceğimizi bulmak ve olabildiğince uzun yaşamak.”

Sorguda iken hiçbir martı kurultaya karşı kendini savunamazdı. Ama Martı Jonathan, çınlayan sesiyle bu kuralı da yıkıyordu: “Sorumsuzluk mu kardeşlerim? Yüce bir yaşamın amacını, anlamını görüp onun peşinde koşan bir martıdan daha sorumlu biri var mıdır? Binlerce yıldan beri artık balık kafaları peşinde sürüklendik. Oysa şimdi, yaşamak için başka bir amacımız var: Öğrenmek, yeniliklere kucak açmak, özgür olmak. Bir şans tanıyın bana; bulduklarımı, öğrendiklerimi sizlerle paylaşayım.”

Sürü, taş kesilmişti sanki.

Sonra hep bir ağızdan haykırdılar: “Kardeşlik öldü!” Hepsi anlaşmış gibi sırtlarını dönüp kulaklarını tıkadılar ona. Duruşma sona ermişti.

Martı Jonathan, geri kalan günlerini yalnız başına geçirmeye başladı. Sarp Kayalar bölgesinden de ötelere uçarak yeni bölgeler keşfediyordu. Üzgündü, ama yalnızlık değildi bunun kaynağı. Onu asıl üzen şey, öteki martıların Tanrısal bir uçuş gücüne inanmayı yadsımış olmalarıydı. Onlar bakmaktan ürkmüşler, ileriyi görmekten kaçınmışlardı.

Martı Jonathan, öğrendiklerine her gün yeni şeyler ekliyordu. Artık yüksek hızla dalış yapabiliyor, suyun üç metre altında yüzen o az bulunur lezzetli balıkları kolayca avlayabiliyordu. Yaşamak için ne balıkçı teknelerine ne de küflenmiş ekmek artıklarına gereksinim duymuyordu artık. Gövdesini karadan gelen esintiye bırakarak havada uyumasını öğrenmişti. Böylece, güneşin doğuşundan batışına değin yüz mil uçabiliyordu. Öteki martılar kötü havalarda aç açına sahillerde pinekleyedursun; o, sezgisiyle yoğun sis tabakalarını yararak göz kamaştırıcı duru gökyüzüne ulaşabiliyordu. Kara parçalarını taa içlerine sokulan rüzgârların sırtına biniyor, oralarda nefis böcekler ele geçirebiliyordu.

Bir zamanlar sürüsü için neler düşündüyse, şimdi bunların tümünü yalnız başına gerçekleştiriyordu. Uçmayı öğrenmişti ve bunun diyetini ödediği için hiçbir pişmanlık duymuyordu.

Martı Jonathan; korku, bezginlik ve hırsın bir martının yaşamını kısaltan etkenler olduğunu çoktan öğrenmişti. O bunlardan arınmıştı ve uzun, güzel bir yaşam sürüyordu.

Sonra onlar geldiler. Vakit geceydi ve Jonathan’ı sevgili göğünde kaygısızca süzülürken buldular. Jonathan’ın kanatları ucunda beliren bu iki martı, ışıldayan iki yıldız gibiydi. Bedenlerinden yansıyan ışık, gecenin koynunda sevgi ve dostluk saçıyordu.

Jonathan, hiç konuşmaksızın, kendisinin önceden bildiği, ama hiçbir martının başaramadığı güç bir gösteriye çağırdı onları., Kanatlarını burarak açtı, hızı saatte bir mile inmişti, havada

8

durmak demekti bu. Işıklar saçan iki kuş da onunla birlikte yavaşladılar ve yumuşacık bir uyumla kilitlendiler. Yavaş uçuşu onlar da biliyordu.

Kanatlarını katlayarak bir takla attı ve saatte yüz doksan mille dimdik bir pikeye geçti. Öteki iki martı da onunla birlikte pikeye daldılar ve böylece köşelerinden izler bırakan bir üçgen oluşturdular havada. Jonathan pikeden çıktı. Aynı hızla dimdik yükseldi ve yavaş taklaya geçti. Onlar da gülümseyerek Jonathan’a katıldılar.

Martı Jonathan düz uçuşa döndüğünde bir süre suskun bekledi. “Pekâlâ,” dedi sonra, “kimsiniz siz?”

“Biz senin kardeşleriniz Jonathan, kardeşleriniz.” Sözcükler tane tane söylenmişti, güçlü ve duruydu. “Seni daha yükseklerdeki yuvaya götürmek için geldik.”

“Ne yuvası? Benim yuvam yok. Benim sürüm yok. Dışlanmışım ben. Bana, şimdi seninle yüksek dağ rüzgârlarının büyük hızı ile uçacağız, diyorsunuz. Bu kanatlarla bu yorgun gövdeyi yüz metre bile taşıyamam ben.”

“Hayır Jonathan, başarabilirsin. Sen daha önce de aşamalar yaptın. Şimdi yeni bir aşamanın tam sırasıdır.”

Bulunduğu anı vurgulayan bu yaklaşım Jonathan’ın içini aydınlattı. Onlar gerçeği söylüyorlardı. Yükseklere, daha yükseklere uçabilirdi. Yuvaya dönmenin zamanı gelmişti artık.

Son bir kez göğe dikti bakışlarını; o eşsiz, o görkemli gümüş ülkeye... Ne çok şey öğrenmişti orada.

“Hazırım artık” dedi.

Ve Martı Jonathan Livingston, kapkaranlık gökyüzünde yıldız gibi parlayan iki, martıyla birlikte uzaklaşarak gözden kayboldu.

İkinci Bölüm

İşte burası cennet olmalı diye düşündü ve içten içe gülümsedi. Cennetin henüz eşiğinde olan biri için, onun gizine erdiğini düşünmek, onaylanacak bir yorumlama değildi.

O, ışıklar saçan iki martı arasında dünyadan gelirken, kendi gövdesinin de o canlı parlaklığa kavuştuğunu görmüştü. Parıldayan gözlerinin ardında her zaman yaşamış olan genç Martı Jonathan Livingston vardı, değişmiş olan yalnızca dış görünüşüydü.

9

Bedeni yine bir martının bedeniydi, ama şimdi, eskisinden çok daha yetkin uçabiliyordu. Dünyadaki verimli günlerimde gösterdiğim çabanın yarısını göstererek, hızımı iki katına çıkaracağım.

Tüyleri pırıl pırıldı, kanatlan yeni cilalanmış gümüş levhaları andırıyordu. Büyük bir mutlulukla yeni kanatlarını tanımaya çalışıyor, onları tüm gücüyle çırpıyordu.

Saatle iki yüz elli dokuz mile ulaşınca, son hızına yaklaştığını sezinledi. İki yüz yetmiş üç mile çıkınca, bu hızı aşamayacağını düşündü ve düş kırıklığına uğradı. Hızı, eski rekorunun çok üstünde olmasına karşın, yeni bedeninin de aşamayacağı bir sınır vardı. Bu sınırı aşmak için büyük bir güç gerekliydi. Oysa, diye düşündü, hiçbir sınır olmamalı cennette.

Bulutlar arasında, martı arkadaşlarının sesi duyuldu: “İyi inişler, Jonathan.” Ve martılar gözden kayboldular.

Bir denizin üzerinden kayalıklı, sarp bir kıyıya doğru uçuyordu. Birkaç martı, kendini yamaçlardan esen rüzgârlara bırakmış, uçuş denemeleri yapmaktaydı. Bir kaçı ise kuzey ufkuna doğru yol alıyordu. İşte yeni yerler, yeni düşünceler, yeni sorunlar... Neden bu kadar az martı? Oysa cennet, martı sürüleriyle kaynaşmalıydı. Bu yorgunluk da neyin nesi? Cennetteki martılar hiçbir zaman yorulmamalı ve uyumamalıydı.

Peki ama, bütün bunları nereden duymuştu? Dünyadaki yaşantısı gittikçe siliniyordu belleğinden. Orada öyle çok şey öğrenmişti ki, küçük ayrıntılar elbette bir bir tozlanacak, yok olacaktı. Ama sürüden dışlanmasını, sürgün edilişini, öteki martıların yiyecek için didişmelerini anımsıyordu hâlâ.

Bir düzine martı, hiç konuşmaksızın, sahilde onu karşılamaya geldiler. Martı Jonathan hoş karşılandığını biliyordu, burası onun yuvasıydı artık. Çok uzun ve değişik bir gün geçirmişti, güneşin doğuşunu bile anımsayamadığı bir gün.

Sahile inmek için alçaldı ve yerden iki santim yükseklikte kanatlarını çırparak kumlar üstüne yumuşacık bir iniş yaptı. Öteki martılar da indiler. Ama onlar, göğüslerini önce hafifçe rüzgâra vermişler, sonra parlak kanatlarını gererek uç tüylerini burmuşlar ve tam da ayakları yere değmek üzereyken inmişlerdi. Ne güzel bir inişti bu! Ama Jonathan, bunu denemeyecek kadar yorgundu şimdi. Kumların üstünde öyle suskun, uyuyakaldı.

Jonathan, sonraki günlerde anladı ki, geçmişe gömülen yıllar içinde uçuş hakkında neler öğrendiyse, burada öğreneceği şeyler onlardan çok daha fazlaydı. Hem, buradaki martılar da kendisi gibi düşünüyorlardı. Her biri için yaşamda en önemli şey; kendini aşmak, yetkinliğe ulaşmak ve uçmak, uçmaktı... Her gün saatlerce uçuş denemeleri yapıyorlar ve geliştirdikleri tekniğin kurallarını sınıyorlardı. Bunların hepsi de görkemli kuşlardı.

Uzun bir süre, geldiği dünyayı özlemedi Jonathan. Çünkü o dünya, yaşama sevincine gözlerini kapayanların, kanatlarını yalnızca yiyecek bulmak için kullananların dünyasıydı. Seyrek de olsa kimi zaman, bir anlığına anımsıyordu o dünyayı.

10

Bir sabah eğitmeni ile uçuş denemeleri yapmıştı. Kilitli kanatla takla atma çalışmalarını bitirmiş, kumsalda dinleniyordu. Birden anımsayıverdi dünyadaki yaşantısını.

Çığlıklarla, anlamsız ötüşlerle değil, sessizliğin diliyle sordu: “Ötekiler nerede Sullivan? Niye kalabalık değiliz? Ne garip! Benim geldiğim yerlerde.’”

“...Binlerce, binlerce martı yaşardı, biliyorum” diyerek başını salladı Sullivan. “Sana verebileceğim tek yanıt, senin milyonda bir bulunan yetkin bir martı olduğundur. Çoğumuz bin bir güçlükle ulaşabiliyoruz buraya. Biz, önceki dünyamızın benzeri olan başka bir dünyaya geçtik. Üstelik nereden geldiğimizi, nerede bulunduğumuzu fark etmeksizin. Ve günü gününe yaşadık. Bizler; karın doyurmaktan, didişmekten, sürü içinde güç kanıtlamaktan çok daha önemli değerlerin var olduğu bilincine ermek için kaç yaşamdan geçtik acaba? Binlerce Jon, binlerce!... Ve sonra, yetkinlik denen olgunun varlığını sezmek için de bir, belki yüz dünyadan geçtik. Bir o kadar dünya daha, yaşamın asıl amacının bu yetkinlik olduğunu öğretti bize. Bu kurallar şimdi bizler için de geçerli. Bu dünyada öğrendiklerimizin yardımıyla gelecekteki dünyamızı da kurabiliriz. Bir şeyler öğrenmezsek, gelecekteki dünyamız da şimdikinin bir eşi olur. Hep durağan, sınırlı, tekdüze bir yaşam; kurşun ağırlığındaki o anlamsız sorumluluklar... hep aynı.”

Sullivan kanatlarını gerdi ve rüzgârdan yana döndü. “Ama sen, Jon, sen bunların tümünü bir kerede öğrendin. Bulunduğun ana gelebilmek için binlerce yaşamdan geçmen gerekmedi.”

Az sonra ikisi de yeniden uçuş denemelerine başladı. İkili ters taklayı uygulamak oldukça güçtü. Taklanın yarısında Jonathan, başı aşağıda düşünmek zorundaydı. Kanatlarını kavisle geriye döndürmeli, eğitmenine anında uyum sağlamalıydı.

“Yeniden deneyelim,” dedi Sullivan. “Yeniden... oldu, güzel!..” Sonra dış takla çalışmasına başladılar.

Bir gece, uçuşa çıkmayan martılar kumsalda kümelenmiş, düşünüyorlardı. Aralarındaki en yaşlı martının yakında bu dünyadan ayrılacağı söyleniyordu. Jonathan bütün cesaretini toplayarak yaşlı martıya yaklaştı:

“Chiang...” dedi kaygılı bir sesle.

Yaşlı martı sevgi dolu gözlerle baktı ona ve “Evet yavrum...” diye karşılık verdi. Yıllar onun bedenini törpülemişti ama, güçsüz değildi; hatta öteki martıların bile ulaşamayacağı uzaklıklara uçabilir, henüz kimsenin bilmediği becerileri bile yapabilirdi. “Chiang, burası bir cennet değil, değil mi?”

Yaşlı martının yüzüne ay ışığında bir gülümseme yayıldı. “Gene öğreniyorsun, Martı Jonathan” dedi.

“Peki ama, bundan sonra ne olacak? Nereye gidiyoruz? Cennet diye bir yer yok mu?”

“Hayır Jonathan, öyle bir yer yoktur. Cennet ne bir yerdir, ne de bir zaman. Cennet, yetkinliğe ulaşmanın ta kendisidir.” Bir an için sessizlik oldu. “Sen çok hızlı bir uçucusun, değil mi?”

11

“Ben... ben...” dedi Jonathan, “hızı çok seviyorum.” Biraz utanmıştı ama, bunu yaşlı martının da biliyor olması gururunu okşamıştı.

“Yetkin hıza ulaştığında cennetin kapısını buldun sayılır Jonathan. Ve bu, ne saatte bin mil, ne milyon mil yapmakla, ne de ışık hızı ile uçmakla olmaz. Çünkü sayılar bir sınırdır. Ancak yetkin bir hızla orada olunabilir, yavrum.”

Chiang apansız gözden kayboldu ve hemen on beş metre ötede, su kıyısında belirdi. Bütün bunlar bir anda olmuştu. Gene kayboldu ve bu kez Jonathan’ın omuz başında belirerek, “Hoş bir oyun” dedi.

Jonathan öyle şaşırmıştı ki, cennet hakkında sormak istediklerini unutuverdi. “Bunu nasıl yapıyorsun? Nasıl bir duygu bu? Daha ne kadar uzağa gidebilirsin?”

“İstediğin bir yere ve istediğin zamana gidebilirsin” dedi yaşlı martı. “Düşünebileceğim her yere, her zaman dilimine gittim ben.” Ve denizin ötesine, ufka baktı. “Ne garip! Yetkin hızı küçümseyen martıların hiçbiri, hiçbir yere ulaşamıyorlar. Yetkin hız uğruna tüm varlığını ortaya koyanlar ise her yere gidebiliyorlar, hem de istedikleri anda. Anımsa Jonathan, cennet bir yer ve zaman değildir. Çünkü yer de, zaman da birer kavramdır yalnızca, anlamları yoktur. Cennet...”

Martı Jonathan, bir başka bilinmeyeni öğrenmek için heyecanla sordu: “Böyle uçmayı bana da öğretir misin?”

“Elbette, öğrenmek istersen.”

“İstiyorum. Ne zaman başlayabiliriz?”

“Hemen şimdi, ne dersin?”

Jonathan’ın gözlerinde garip bir ışık parladı. “Böyle uçabilmeyi öğrenmek istiyorum. Ne yapmam gerek, söyleyin.”

Chiang, genç martıyı dikkatle süzdü ve ağır ağır konuştu: “Düşündüğün herhangi bir yere yetkin hızla ulaşabilmek için, daha şimdiden oraya ulaştığına inandırmalısın kendini.”

Chiang’a göre bu işin tek ilkesi, Jonathan’ın kendini bir metrelik bir kanat açıklığı bulunan ve rotası sınırlandırılmış bir martı olarak görmemesi idi.

Bu işin ilkesi; öz varlığının her yerde, evrenin ve zamanın da ötesinde, henüz adlandırılmamış bir yetkinlikle yaşadığının bilincine varmaktı.

Jonathan günler boyu, güneşin doğuşundan gece yarısına değin büyük bir istek ve inançla çalışmaya koyuldu. Tüm çabalarına bir kanat boyu bile ilerleyemedi.

“Doğal inançları unutmalısın” diyordu Chiang. “Uçmak için doğal inanca gereksinmen yok, yalnızca uçmayı anla, yeter. Hadi, şimdi bir kez daha dene...”

12

Sonraki günlerin birinde Jonathan, kıyıda gözleri kapalı, derin düşüncelere dalmıştı. Ve birdenbire, Chiang’ın ne demek istediğini sezinleyiverdi. “Onun söyledikleri doğruydu. Sınırlandırılmamış, yetkin bir martıyım ben.” Büyük bir mutluluk içinde kendinden geçti.

“Güzel!” dedi Chiang, zafer dolu bir sesle.

Jonathan gözlerini açtı ve yaşlı martıyla birlikte bambaşka bir deniz kıyısında buldu kendini. Burada ağaçlar su kıyısına kadar yayılmıştı ve tepelerinde ince sarı güneşler dönüyordu.

“Sonunda öğrendin işte” dedi Chiang. “Ama kendini denetlemen için biraz daha çalışman gerek.”

Jonathan şaşkın şaşkın sordu: “Neredeyiz biz?”

Bu yabancı çevreden hiç etkilenmemiş olan yaşlı martı karşılık verdi: “Kuşkusuz başka bir gezegendeyiz. Yeşil bir göğü ve güneş yerine bir çift yıldızı bulunan bir gezegende.”

Jonathan, bir dağın yamacından yuvarlanan küçük taşların sesini andıran bir sesle haykırdı: “BAŞARDIM!” Bu onun dünyadan ayrılalı beri çıkardığı ilk sesti.

“Elbette başardın, Jon” dedi Chiang. “Ne istediğini bildiğin sürece başarırsın. Şimdi elde ettiklerini kullanmak...”

Geri döndüklerinde hava çoktan kararmıştı. Öteki martılar sevgi ve hayranlık dolu gözlerle karşıladılar Jonathan’ı. Çünkü onun uzun zamandır kök saldığı o dünyadan koptuğunu görmüşlerdi.

Bir an sonra bütün martılar Jonathan’ı kutladılar. “Ben aranızda pek yeniyim” dedi Jonathan. “Her şeye yeni başlıyorum. Sizlerden öğrenecek olan benim.”

“Bundan kuşku duyarım Jon” dedi yanında duran Sullivan. “On beş yıldan bu yana tanıdığım martılar arasında öğrenmeye korkusuzca yaklaşabilen tek martısın.” Küme bir an için sessizliğe büründü, övgülerden utanmıştı Jonathan.

Chiang, “Eğer istersen” dedi, “geçmişe ve geleceğe ulaşmanı sağlayacak uçuş denemelerine başlayabiliriz. O zaman en güçlü ve en güzel olana, sevginin ve iyiliğin anlamına ermek için, onların katında uçmak için hazır olacaksın.”

Bir ay ya da bir aya yakın bir zaman geçmişti. Jonathan korkunç bir hızla öğreniyordu. O, daha önceleri günlük deneylerinden bilgi edinmişti; şimdi ise, bilge martının öğrencisi olarak, yeni düşünceleri sanki tüylerle kaplı bir bilgisayar gibi depoluyordu.

Ama Chiang, günün birinde gözden kayboluvermişti. Ayrılmadan önce, çevresine toplanmış öğrencilerine öğütler veriyordu. Her birine öğrenmekten, öğrendiklerini uygulamaktan vazgeçmemelerini, yaşamın o görünmeyen yetkinliğini sabırla, bilinçle anlamaya çalışmalarını önemle vurguluyordu. Konuşması ilerledikçe tüyleri parıldamaya başlamış, sonunda öylesine parlaklaşmıştı ki, hiçbir martı bakamaz olmuştu ona.

Son sözü, “Jonathan, sevgi üzerinde çalışmaya devam et” olmuştu.

13

Yeniden ona baktıklarında, Chiang artık yoktu.

Günler geçtikçe, Jonathan zamanı düşünüyor, geldiği dünyayı sık sık anımsıyordu. Dünyada, şimdiki bilgisinin onda birini, hatta yüzde birini edinmiş olsaydı, yaşamın anlamı ne çok yücelirdi! Acaba, diye düşündü, varlığını sınırlandıran çemberi kırmaya çalışan, teknelerden atılan ekmek parçalarını kapmak için yapılan uçuşların ötesinde, uçmanın gerçek anlamını arayan bir martı var mıydı? Belki de, kendisinden sonra sürünün yüzüne gerçekleri haykıran ve bu yüzden sürgüne gönderilen başka bir martı daha olmuştu. Kumsalda dinlenirken işte bu düşünceler geçiyordu kafasından. Jonathan’ın iyilik ve sevginin yapısına ilişkin bilgisi arttıkça, dünyaya geri dönme isteği çığ gibi kabarıyordu içinde. Yalnızlıklarla geçmiş, yaşamına karşın, o, sevgiyi yaşayarak öğrenmişti. Onu ancak kendisine bir şans verilmesini isteyen bir martıya gösterebilirdi.

Düşünce hızıyla uçmayı öğrenmiş ve bunu başkalarına da öğretme olanağını kazanmış olan Sullivan kaygılıydı.

“Jon, sen bir kere sürgün edilmiştin. Nasıl oluyor da o sürüden herhangi bir martının senin sözlerine önem verebileceğini düşünüyorsun? Bilirsin ki, şu deyim her zaman geçerlidir: En yüksekten uçan martı, en uzağı görendir. Geldiğin yerdeki martılar gaklayarak ve birbirleriyle dövüşerek sahillerde pinekliyorlar. Onlar cennetten binlerce mil uzaktalar ve sen, oradan cenneti göstermek istiyorsun Jon, onlar kanat uçlarını bile göremiyorlar. Burada kal ve öğreteceklerine ulaşabilecek nitelikteki martılara yardımcı ol.” Bir süre suskunlaşan Sullivan, şöyle sürdürdü konuşmasını: “Eğer Chiang senin düşündüğün gibi kendi dünyasına dönmüş olsaydı ne olurdu? Sen bugün nerede olurdun?”

Bu sözler gerçeği apaçık dile getiriyordu. Sullivan haklıydı. En yüksekten uçan martı, en uzağı görendir.

Jonathan, ayrılmadı. Zeki ve kavrama yetisi olan yeni martılarla çalıştı. Yine de duyguları sık sık canlanıyordu. Dünyada kendisinden bir şeyler öğrenebilecek en az bir iki martının varlığını düşünmeden edemiyordu. Sürgündeyken Chiang’la karşılaşmış olsaydı, şimdi çok daha bilgili olmaz mıydı?

Bir gün arkadaşına, “Sully” dedi, “geri dönmeliyim. Öğrencilerim iyi yetiştiler, yeni gelecek olanları yetiştirmen için sana yardımcı olurlar.”

Sullivan içini çekti, üzülmüştü. Ama tartışmaya girmedi. Yalnızca, “Seni çok özleyeceğim Jonathan,” diyebildi.

Jonathan, “Utan Sully,” dedi serzenişle. “Lütfen aptalca davranma. Bugüne değin öğrendiklerimizi unutmuş gibisin. Eğer dostluğumuz zaman ve uzaklıkla sınırlıysa, o yok demektir. Zaman ve uzaklıkla sınırlı olmayanı yaşıyoruz biz. Uzaklığı yenince hep aynı yerdeyiz, zamanı yenince hep aynı anın içindeyiz. Böylece her an için birlikte olacağımızı düşünmedin mi?”

14

Martı Sullivan kendini zorlayarak gülümsedi. “Sen, deli kuş!” dedi sevgi dolu bir sesle. “Eğer yerdeki birine bin mil ötesini gösterecek biri varsa, o da sensin, Jonathan.” Sonra gözlerini kuma dikti. “Elveda Jon, dostum benim...”

“Elveda Sully!.. Gene karşılaşacağız.” Ve o anda, bir başka zaman diliminden bir sahilde büyük martı sürülerinin görüntüsünü düşledi. O, bedeninin yalnızca bir tüy, bir kemik yığını olmadığını, özgürlüğün ve uçmanın sınırlandırılmamış yetkin bir simgesi olduğunu yaşadıklarıyla öğrenmişti.

Martı Fletcher Lynd, henüz oldukça gençti. Ama hiçbir kuşa, hiçbir zaman, hiçbir sürü tarafından bunca adaletsiz davranamadığını ve bu denli kötülük edilmediğini biliyordu.

Uzaktaki kayalıklara doğru uçarken öfkeyle düşündü: “Söyledikleri umurumda bile değil.” Gözleri dolmuştu. “Uçmak, bir yerden bir yere ulaşmak için kanat çırpmaktan çok daha anlamlı bir olaydır. Sivrisinek bile uçar, salt kanat çırparak. Sürünün önderi olan martının önünde bir küçük takla attın mı, hemen sürgüne! Kör mü bunlar? Gerçek anlamda uçmanın yüceliğini görmüyorlar mı?

“Ne düşündükleri umurumda değil. Uçmak nasıl olurmuş göstereceğim onlara! İstedikleri buysa, tümüyle yasadışı olacağım. Ve pişman edeceğim onları!..’’

Birden bir ses duydu kafasının içinde; yumuşak bir sesti ama, havada sendeletecek kadar ürküttü onu.

“Onlara karşı bu kadar sert olma Martı Fletcher. Seni kovmakla onlar yalnızca kendilerine zarar verdiler. Bir gün gelecek, onlar da görecekler senin gördüklerini. Onları bağışla ve bu gerçeği anlamalarına yardımcı ol.”

Kanadının iki üç santim ötesinde dünyanın en parlak, en beyaz martısı uçmaktaydı. Hem de Fletcher’in son hızında ve tek bir tüyünü bile kıpırdatmaksızın.

Genç kuş, ansızın bir “kaos” anı içinde buldu kendini.

“Neler oluyor? Aklımı mı yitiriyorum yoksa? Bu da nesi?”

Kafasının içindeki yumuşak ses usulca sordu: “Martı Fletcher Lynd, uçmak istiyor musun?”

“EVET, UÇMAK İSTİYORUM!”

“Martı Fletcher Lynd, sürünü bağışlamak için, bir gün onların arasına dönmek için, onların da öğrenmelerine yardımcı olmak için uçmak istiyor musun?”

Ne kadar gururlu, ne kadar kırgın olursam olayım, bu yetkin varlığa yalan söyleyemem diye düşündü Martı Fletcher ve usulca, “Evet” diye karşılık verdi.

Parlak yaratık sevgi dolu bir sesle, “Öyleyse Fletch” dedi, “önce düz uçuşla başlayalım.”

15

Üçüncü Bölüm

Jonathan, uzak kayalar üstünde çevresini gözleyerek ağır ağır daireler çiziyordu. Üzerinde çalışılmamış bu genç Martı Fletcher, sessiz bir öğrenciye benziyordu. Havada güçlü, hafif, kurşun gibiydi; ama her şeyden önemlisi, öğrenme isteğiyle dolup taşmasıydı..

İşte Martı Fletcher, bulanık gri bir şekil gibi pike ile kükreyerek geliyordu. Saatte yüz elli mille eğitmeninin yanından bir kurşun hızıyla geçti. İleriye doğru on altı sayıncaya kadar dik yavaş taklaya geçmesi gerekiyordu.

“...sekiz... dokuz... on... bak Jonathan hızımı kaybediyorum... on bir... senin gibi kesin duruşlar istiyorum... on iki... hay aksi şeytan olmadı... on üç... şu son üç sayı yok mu.... onlarsız... on dö... aaakk!”

Fletcher’in havadaki başarısızlığı, içinde uyanan öfkeyi daha da artırmıştı. Sırtüstü, hızla düşmeye başladı; birdenbire bir takla atarak şiddetle ters döndü. Sonunda eğitmeninin otuz metre altında kendini denetleyebilmişti.

“Jonathan, benimle boşuna vakit harcıyorsun. Aptalın biriyim ben! Çalışıyorum çabalıyorum, yine başaramıyorum işte...”

Martı Jonathan, hayır dercesine başını salladı. “Böyle sert çıkışlarla başlarsan, elbette başaramazsın Fletcher. Girişte saatte kırk mil hız kaybettin. Daha yumuşak olmalısın. Kararlı, ama yumuşak.”

Genç martının yanına indi. “Yan yana, birlikte deneyelim bu kez. Yumuşak ve doğal bir giriş yapmalısın.”

Üçüncü ayın sonunda, Jonathan’ın altı yeni öğrencisi oldu, hepsi de sürüden kovulmuştu. Ama hepsi de kendilerine yeni gibi görünen uçmanın sevinci içinde, uçmak düşüncesinin peşinde idiler. Onlar, bu çalışmanın gerçek anlamını daha sonra kavrayacaklardı.

Jonathan, akşamları onları kumsalda toplayarak, “Her birimiz aslında yüce martının birer parçasıyız. Ustaca uçmak ise öz yapımızın dile gelişidir. Bizi sınırlandıran her şeyden uzaklaşmalıyız. Yüksek hız, alçak hız ve akrobatik uçuşlarımızın ereği...” dedi.

...ve öğrenciler, günlük uçuşlar sonunda onu dinlerken bitkinlikten uyuyakalacaklardı. Ama bu çalışmaları seviyorlardı, çünkü hız ve heyecan vardı onda; sürekli öğrenme açlığını doyuran bir şeyler vardı. Hiçbiri, hatta Martı Fletcher bile, rüzgârı ve tüyleri gördüğü gibi, bu uçuşların gerçek ereğini apaçık göremiyordu.

Bir gün onlara, “Sizler, kendinizi kanat uçlarınızdan tırnak uçlarınıza değin düşüncelerinizin sınırlandırdığı bir beden olarak görüyorsunuz” dedi. Martı Jonathan. “Oysa düşüncelerinize vurulan zinciri koparın, o zaman bedeninizin de özgürlüğe kavuştuğunu göreceksiniz.” O ne

16

kadar konuşursa konuşsun, genç martılara tatlı masallar gibi geliyordu bu sözler ve uyku, iyiden iyiye çöküyordu üstlerine.

Bir ay kadar sonra Jonathan, artık sürüye dönme zamanının gelip çattığını söyledi onlara.

“Henüz hazır değiliz” diye karşılık verdi Martı Henry Calvin. “Bizler o sürüden kovulmuşuz. Toplum dışı kuşlarız artık. İstenmediğimiz bir yere geri dönmek için kendimizi zorlayamayız ya.”

Jonathan, “Bizler dilediğimiz yere gidecek, dilediğimiz yerde bulunacak kadar özgür martılarız” diye yanıt verdi ve kumlar üstünden kalkarak doğuya, sürünün bulunduğu topraklara doğru uçmaya başladı.

Kovulmuş bir martı sürüye asla geri dönemezdi. Bu bir yasaydı ve on bin yıldır bir kez olsun bozulmamıştı. Öğrencileri bu düşünce korkutuyordu. Yasa, gitmeyin, kalın diye buyuruyor; Jonathan gidin diyordu. Üstelik o, şu anda bir mil yol almıştı bile. Eğer daha fazla gecikirlerse, Jonathan kendisine düşmanlaşan sürüye tek başına varacaktı.

Fletcher, arkadaşlarına dönerek kaygılı bir sesle, “Parçası olmadığımız bir sürünün yasalarına ne diye uyacakmışız?” dedi.

“Eğer bir savaş verilecekse, Jonathan’ın yanında olmalıyız. O zaman buradakinden çok daha fazla işe yararız.”

Böylece, o sabah sekiz martı, hep birlikte batıdan uçuşa başladılar. Dörderli dizilerek bir çift oluşturmuşlardı. Kanat uçları âdeta birbirine değiyordu. En önde Jonathan, sağ kanat ucunda rahatlıkla uçan Fletcher, solunda büyük bir çabayla onlara uyan Henry Calvin... Sekizli küme, saatte yüz otuz beş mille uçarak sürünün bulunduğu kıyıya vardı. Oluşturdukları dörtgenlerle önce hafifçe sağa doğru yattılar. Her bir baş... seviyelendi, ters döndü... seviyelendi…

Ve bu görkemli küme, koca sürünün günlük yaşamını ve bağırışlarını gökten inen dev bir bıçak gibi kesti. Sekiz bin martı gözlerini kırpmaksızın onlara bakıyordu. Sekizi de teker teker takla atarak, bir ölüm sessizliğine bürünmüş olan sahile iniş yaptılar. Martı Jonathan, bu günlük bir çalışmaymış gibi uçuşun eleştirisine geçti.

Keyifsiz bir sesle gülerek, “Önce şunu söyleyeyim ki, birleşmek için biraz geciktiniz” dedi.

Sürü, yeni gelenler karşısında şaşkınlıktan donakaldı. Bu kuşlar kovulmuştu. Nasıl olur da geriye dönme cesaretinde bulunurlardı. Olacak şey değildi bu. Sürünün şaşkınlığı sonucu, Fletcher’in düşündüğü savaş gerçekleşmedi.

Kimi genç martılar, “Kuşkusuz onlar kovulmuş olabilirler, ama...” diye yorumda bulundular ve gelen sekizine dönerek, “Söylesenize, böyle uçmayı nerede öğrendiniz?” diye sordular.

Başkanın buyruğu ancak bir saat içinde yayıldı martılar arasında: “Kimse aldırmasın onlara! Sürgün bir martıyla konuşan kendisini de kovulmuş bilsin. Sürgünlere başını çevirip bakan bile yasaları çiğnemiş sayılır.”

17

O andan sonra bütün sürü sırtını döndü sürgünlere. Ama Jonathan bunu görmezlikten geldi ve çalışmalarını kurultay kumsalı üzerinde sürdürdü. Öğrencilerinin yeteneklerini en son sınırına dek zorluyordu.

Gökyüzünü çınlatan bir sesle, “Martı Martin!” dedi, “alçak-hız uçuşunu bildiğini söylersin. Bize kanıtlamadıkça bunu biliyor sayılmazsın. Hadi, göster bakalım! UÇ!..”

Küçük Martı Martin William, görünüşe göre eğitmeninin bu sözlerinden çok etkilenmişti. Kendisini bile şaşırtacak biçimde, alçak-hız uçuşunun en ustaca örneğini verdi. Hafif esintide kanatlarını açtı, bir kez bile kıpırdatmaksızın kumsaldan bulutlara kadar yükseldi... ve indi.

Martı Charles Roland da büyük dağ rüzgârlarından güç alarak yedi bin iki yüz metreye uçtu. Aşağı indiğinde düşük basınç ve sıcaktan ötürü morarmış bir haldeydi ama, çok mutluydu. Ertesi gün daha da yükseklere uçmaya kararlıydı.

Hava akrobasisine yürekten tutkun olan Martı Fletcher, ileriye doğru on altı sayarak dik yavaş burgu uçuşunu zaferle sona erdirdi. Ertesi gün bunu üçlü bir daire uçuşuyla bezerken; kanatlarında güneşin oluşturduğu beyaz parıltıları, kumsalda kendisini hevesli gözlerle izleyen martılara doğru yansıttı.

Jonathan her an öğrencilerinin yanındaydı. Yol göstererek, yönelterek, zorlayarak öğretiyordu onlara. Kumsaldaki martılar umarsızlık içinde birbirlerine sokularak bekleşirken, o, öğrencileriyle birlikte havalanarak; gecenin koynunda, bulutların arasında, yağmur fırtına demeksizin uçuşlar yapıyordu. Bu uçuşlar, onlar için spor yapmak gibi bir şeydi.

Öğrenciler, uçuşlardan sonra kumsalda toplanıyorlar ve Jonathan’ı can kulağıyla dinliyorlardı. Anlayamadıkları garip düşünceler yanında, anladıkları da oluyordu.

Zamanla, geceleri Jonathan’ın çevresinde toplanan öğrencilerinin yakınında, bir başka martı kümesi daha oluştu. Kimselere görünmek istemeyen bu martılar, gecenin karanlığında saatlerce konuşulanları dinliyor, gün doğarken de kaçıp gidiyorlardı.

Dönüşlerinden bir ay sonraydı. Terrence Lowell adlı bir martı, yasakları çiğneme gerekçesiyle lanetlenerek sürüden dışlandı. Böylece o, Jonathan’ın sekizinci öğrencisi oldu.

Ertesi gece, Martı Kirk Maynard da sürüden kopmuştu. Kumlarda sendeleye sendeleye, sol kanadını peşinden sürükleye sürükleye geldi ve Jonathan’ın ayakları dibine yığılıp kaldı. Ölmek üzere olan birinin çıkardığı bir sesle yalvardı: “Yardım et bana! Dünyada her şeyden çok uçmak istiyorum.”

“Öyleyse katıl bana,” dedi Jonathan. “Toprağından kop ve hemen başlayalım.”

“Ama anlamıyorsun... Kanadım... kanadımı kıpırdatamıyorum...”

“Martı Maynard, sen sen olma özgürlüğüne sahipsin. Bunu kimse elinden alamaz. Yüce martının yasasıdır bu.”

“Uçabileceğimi mi söylemek istiyorsun?”

18

“Özgürsün diyorum.”

Martı Kirk Maynard, kanatlarını öylesine çabuk, öylesine kolay açtı ki, gecenin koynunda süzülerek kayboldu. Sürü, onun yüz seksen metre yükseklikte kopardığı sevinç çığlığıyla uyandı. “Uçabiliyorum! Bakın! UÇABİLİYORUM!..”

Gün ağarırken, öğrencilerin oluşturduğu çember dışında toplanan bine yakın kuş, merakla gözlerini Maynard’a dikmişti. Başka kimselere görünüp görünmemeleri önemli değildi artık. Hepsi kulak kesilmiş, Jonathan’ın söylediklerini anlamaya çalışıyorlardı.

Jonathan çok basit şeylerden söz ediyordu: “Uçmak, bir martının en doğal hakkıdır. Özgürlük ise, var oluşun bir parçasıdır. Boş inançlar olsun, gelenekler olsun, özgürlüğü kısıtlayan ne varsa, kaldırıp atmak gerek.”

Kalabalıktan bir ses: “Bu özgürlüğü sınırlayan sürünün kendi yasası ise... onu da mı kaldırıp atmalı?”

“Tek gerçek yasa, özgürlüğü sağlayan yasadır. Başka yasa yoktur,” diye yanıt verdi Jonathan.

Kalabalıktan bir ses daha yükseldi: “Senin gibi uçmayı nasıl bekleyebilirsin bizlerden? Sen ayrıcalıklı bir kuşsun. Özel yetilerle, kutsal güçlerle donatılmışsın. Öteki kuşlardan kat kat üstünsün.”

“Fletcher’e bakın! Lowell! Charles Roland! Judy Lee! Onlar da mı ayrıcalıklı kuşlar? Ne sizlerden ne de benden fazla bir şeyleri yok. Tek fark şudur ki, onlar ne olduklarının bilincine vardılar ve bunu yaşamaya başladılar.”

Fletcher’in dışında bütün öğrenciler, nasıl oldu da şimdiye kadar bu farkı göremedik diye düşündüler ve bilinçlenmekte geç kaldıkları için tedirginlikle kıpırdandılar.

Kalabalık her geçen gün biraz daha büyüyordu. Kimisi öğrenmek için, kimisi yüceltmek için, kimisi de çalışanları küçümsemek için katılıyordu onlara.

Fletcher, bir sabah yüksek-hız çalışmasından sonra şöyle dedi. Jonathan’a: “Sürüde senin için diyorlar ki; eğer o, yüce martının oğlu değilse, zamanının bin yıl ilerisini yaşayan bir martıdır.”

Jonathan içini çekti. “İşte yanlış anlaşılmanın sonucu. Sana ya Tanrı derler, yada şeytan. Peki sen ne düşünüyorsun Fletch? Biz gerçekten zamanımızın ilerisinde miyiz?”

Uzun bir suskunluktan sonra Fletcher yanıtladı: “Bu tür uçuşlar, onu keşfetmek isteyenler için her zaman vardı. Zamanının ötesinde olmakla bir ilgisi yok bunun. Biz belki. alışılmışın dışındayız. Genelde birçok martıdan daha ilerde uçuyoruz.”

“Bu da bir düşünce” dedi Jonathan, bir anlığına baş aşağı süzülürken “Zamanımızın ötesinde olduğumuz düşüncesi kadar kötü değil.”

Bir hafta sonra bir olay yaşandı. Fletcher, yeni öğrencilerden oluşan bir kümeye yüksek-hız uçuşunun ilkelerini açıklıyordu. İki bin beş yüz metreden meteor taşını andıran bir hızla

19

dimdik bir pikeye geçti. Kumsalın on santim üstünde pikeden çıkmak üzereydi ki, “Anne!” diye bağıran küçücük bir martı çıktı karşısına. Martı Fletcher yavruya çarpmamak için saniyenin onda biri gibi kısa bir zaman içinde sola doğru sert bir dönüş yaptı. Ve kayalığa, som granit bir kayalığa saatte iki yüz mil hızla...

Kaya, onun için koskocaman, bambaşka bir dünyaya açılan sert bir kapıydı sanki. Korku, gerilim ve karanlık sarmıştı çevresini. Derken çok tuhaf, yabancı bir gökyüzünde sürüklenmeye başladı. Unutarak, anımsayarak ürkek, üzüntülü ve pişman, çok pişman...

Birdenbire bir ses duydu, Martı Jonathan . Livingston’la karşılaştığı anı anımsatan bir ses.

“Tek ilke, Fletcher, sınırlılıklarımızı sırayla ve sabırla yenmeye çalışmaktır. Programımızın ileri aşamalarına ulaşmadan, kayaların içinden uçamayız.”

“Jonathan...”

“Ya da ulu martının oğlu...” diye karşılık verdi Jonathan usulca.

“Burada ne işin var? Kaya... ben... ben... ölmemiş... miydim?”

“O, hadi canım Fletch. Düşün. Benimle konuştuğuna göre demek ki ölmedin. Yaşadığın olay sonucu, bilincinde bir sıçrama oldu. Bundan sonrası senin kararına bağlı. İstersen bu aşamada kalabilir ve öğrenebilirsin. Çünkü burası, bıraktığın yerden çok daha ilerdedir. Ama istersen sürüye dönebilir, çalışmalarını onlarla sürdürebilirsin. Sürünün yaşlı martıları felaket bekliyorlardı; ama sen, bu olayla çok sevindirdin onları.”

“Sürüye geri dönmek istiyorum. Öğrencilerimle çalışmaya yeni başlamıştım.”

“Çok güzel, Fletcher. Unutma ki, bedenin düşündüğünden başka bir şey değildir.”

Fletcher başını salladı ve kanatlarını gerdi; gözlerini açtığında kayalıklarda toplanmış olan sürünün ortasında buldu kendini. Adımını atar atmaz sürüden büyük bir çığlık koptu.

“Yaşıyor! Ölmüş olan, yaşıyor!”

“Yüce martının oğlu ona kanatlarının ucuyla dokunarak can verdi!”

“Hayır! O bunu yadsıyor! O bir şeytandır! ŞEYTAN! Sürüyü dağıtmaya geldi!”

Kalabalığı oluşturan dört bin martı olanlardan ürkmüştü. “ŞEYTAN!” çığlığı bir fırtına rüzgârı gibi esti martılar arasında. Gözler ışıltılı, gagalar sivrilmiş, parçalamak için atıldılar.

“Buradan uzaklaşalım mı Fletcher, ne dersin?” diye sordu Jonathan.

“İşte buna hayır demem.”

Bir anda bin metre öteye geçiverdiler. Binlerce bilenmiş gaga boşlukta daireler çizerek devinip duruyordu.

20

Jonathan şaşkınlıkla sordu: “Bir kuşu özgür olduğuna inandırmak, neden dünyanın en zor işi? Biraz çalışıp çabalasalardı, kendi özgürlüklerini görürlerdi, neden böyle güçlük çekiyoruz?”

Fletcher, bu yepyeni çevre karşısında hayretler içindeydi. “Ne yaptın? Biz buraya nasıl geldik?”

“Gözü dönmüş sürünün dışına çıkmak istediğini söylememiş miydin?”

“Evet, ama nasıl oldu da...”

“Her zaman olduğu gibi Fletcher, alıştırma yaparak...”

Sabah olduğunda sürü çılgınlığını unutmuştu. Ama Fletcher unutmamıştı. “Jonathan, uzun süre önce sürüye dönmek, onları sevmek, onlara yardım etmek konusunda söylediklerini anımsıyor musun?”

“Elbette.”

“Az önce seni öldürmeye kalkışacak kadar azgınlaşan bir sürüyü nasıl oluyor da sevebiliyorsun, anlamıyorum doğrusu.”

“O, Fletch. Sevilen o değil ki. Kin ve kötülüğü elbette sevemezsin. Her martıda gerçek martıyı görmeye çalışmalı, her birinin içindeki iyiyi bulup çıkarmalı ve bunu onlara da göstermelisin. Gerçek sevgi budur işte. Onu bir kez tattın mı, vazgeçemezsin.

Bir kuş anımsıyorum, genç ve delidolu bir kuş. Adı Fletcher Lynd’di. Yeni kovulmuştu ve sürüsüyle ölümüne savaşmaya hazırdı. Öte yandan, uzak kayalıklarda zehir kusan cehennemini kuruyordu. O şimdi burada kendi cennetini kuruyor ve sürüyü de peşinden sürüklüyor.”

Fletcher eğitmenine döndü, gözlerini korku bürümüştü. “Ben?.. Sürüklenmek?.. Ne demek istiyorsun? Ben?... Sürüklenmek?.. Burada eğitmen sensin. Bırakıp gidemezsin.”

Bırakamaz mıyım? Başka eğitmenlere gereksinimi olan başka Fletcherler ve başka sürüler de olabilir, değil mi?”

“Ben mi Jon? Ben sıradan bir martıyım. Oysa sen...”

“Yüce martının tek oğlu, öyle mi?” diyerek içini çekti Jonathan. Bakışlarını denize çevirmişti. “Artık bana gereksinmen kalmadı. Günler geçtikçe içindeki gerçek ve sınırsız Martı Fletcher’i bulmaya başladın. Senin eğitmenin odur. Onu anlamalı ve yaşamalısın.”

Bir süre sonra Jonathan’ın bedeni havada dalgalandı. “Adımı kutsallaştıran aptalca sözlerin yayılmasına engel ol. Beni Tanrılaştırmalarına izin verme. Söz mü Fletch? Ben bir martıyım. Belki... uçmayı seviyorum.” Işığı gittikçe donuklaştı, saydamlaşmak üzereydi.

“JONATHAN!”

“Zavallı Fletch! Gözlerinle gördüğüne inanma, gördüklerin yalnızca sınırlı olandır. Sezginle bak. Öğrendiklerinin bilincine varmaya çalış. Böylece uçuşun yolunu da öğreneceksin.”

21

Ve Martı Jonathan saydamlaşarak yoklara karıştı.

Bir süre sonra Martı Fletcher gökyüzünde süzülmeye başlamıştı. Ve orada, öğrenmek için can atan bir martı kümesiyle yüz yüze geldi. “Başlamadan önce şunu iyi bilmelisiniz ki” dedi hüzünle bir sesle, “bir martı, özgürlüğün sınırsız bir dönüşümü ve yüce martının bir imgesidir. Bedeninize gelince... Bir kanat ucundan öbür kanat ucuna değin tüm bedeniniz, onu düşünebildiğinizden aşkın değildir.”

Genç martılar şaşkınlık ve merakla ona bakıyorlardı. “Amma da garip! Bu sözler takla atma kuralına hiç benzemiyor” diye düşündüler.

Fletcher içini çekti. Araştıran gözlerle onlara bakarak, “Pekâlâ” dedi, “düz uçuşa başlayalım.” Böyle der demez, dostu Jonathan’ın kendisinden üstün bir martı olmadığını, ayrıca bir kutsallık taşımadığını anladı.

Hiç mi sınır yok Jonathan? Öyleyse senin gibi saydamlaşacağım gün yakındır. Senin bulunduğun sahilde belirince sana birkaç uçuş tekniği göstereceğim.

Öğrencilerine karşı kendini güçlükle toparladı. Bir an geçmişti ki, onları gerçekten oldukları gibi görmeye başladı. Yüreği sevgiyle dolmuştu. “Hiç mi sınır yok Jonathan?” diye düşünerek gülümsedi. Öğrenme yarışı başlamıştı.

22

Richard Bach Jonathan Livingston Seagull

To the real Jonathan Seagull, who lives within us all.

23

Part One

It was morning, and the new sun sparkled gold across the ripples of a gentle sea. A mile from shore a fishing boat chummed the water. and the word for Breakfast Flock flashed through the air, till a crowd of a thousand seagulls came to dodge and fight for bits of food. It was another busy day beginning.

But way off alone, out by himself beyond boat and shore, Jonathan Livingston Seagull was practicing. A hundred feet in the sky he lowered his webbed feet, lifted his beak, and strained to hold a painful hard twisting curve through his wings. The curve meant that he would fly slowly, and now he slowed until the wind was a whisper in his face, until the ocean stood still beneath him. He narrowed his eyes in fierce concentration, held his breath, forced one... single... more... inch... of... curve... Then his featliers ruffled, he stalled and fell.

Seagulls, as you know, never falter, never stall. To stall in the air is for them disgrace and it is dishonor.

But Jonathan Livingston Seagull, unashamed, stretching his wings again in that trembling hard curve - slowing, slowing, and stalling once more - was no ordinary bird.

Most gulls don't bother to learn more than the simplest facts of flight - how to get from shore to food and back again. For most gulls, it is not flying that matters, but eating. For this gull, though, it was not eating that mattered, but flight. More than anything else. Jonathan Livingston Seagull loved to fly.

This kind of thinking, he found, is not the way to make one's self popular with other birds. Even his parents were dismayed as Jonathan spent whole days alone, making hundreds of low-level glides, experimenting.

He didn't know why, for instance, but when he flew at altitudes less than half his wingspan above the water, he could stay in the air longer, with less effort. His glides ended not with the usual feet-down splash into the sea, but with a long flat wake as he touched the surface with his feet tightly streamlined against his body. When he began sliding in to feet-up landings on the beach, then pacing the length of his slide in the sand, his parents were very much dismayed indeed.

"Why, Jon, why?" his mother asked. "Why is it so hard to be like the rest of the flock, Jon? Why can't you leave low flying to the pelicans, the alhatross? Why don't you eat? Son, you're bone and feathers!"

"I don't mind being bone and feathers mom. I just want to know what I can do in the air and what I can't, that's all. I just want to know."

"See here Jonathan " said his father not unkindly. "Winter isn't far away. Boats will be few and the surface fish will be swimming deep. If you must study, then study food, and how to

24

get it. This flying business is all very well, but you can't eat a glide, you know. Don't you forget that the reason you fly is to eat."

Jonathan nodded obediently. For the next few days he tried to behave like the other gulls; he really tried, screeching and fighting with the flock around the piers and fishing boats, diving on scraps of fish and bread. But he couldn't make it work.

It's all so pointless, he thought, deliberately dropping a hard-won anchovy to a hungry old gull chasing him. I could be spending all this time learning to fly. There's so much to learn!

It wasn't long before Jonathan Gull was off by himself again, far out at sea, hungry, happy, learning.

The subject was speed, and in a week's practice he learned more about speed than the fastest gull alive.

From a thousand feet, flapping his wings as hard as he could, he pushed over into a blazing steep dive toward the waves, and learned why seagulls don't make blazing steep pewer-dives. In just six seconds he was moving seventy miles per hour, the speed at which one's wing goes unstable on the upstroke.

Time after time it happened. Careful as he was, working at the very peak of his ability, he lost control at high speed.

Climb to a thousand feet. Full power straight ahead first, then push over, flapping, to a vertical dive. Then, every time, his left wing stalled on an upstroke, he'd roll violently left, stall his right wing recovering, and flick like fire into a wild tumbling spin to the right. He couldn't be careful enough on that upstroke. Ten times he tried, and all ten times, as he passed through seventy miles per hour, he burst into a churning mass of feathers, out of control, crashing down into the water.

The key, he thought at last, dripping wet, must be to hold the wings still at high speeds - to flap up to fifty and then hold the wings still. From two thousand feet he tried again, rolling into his dive, beak straight down, wings full out and stable from the moment he passed fifty miles per hour. It took tremendous strength, but it worked. In ten seconds he had blurred through ninety miles per hour. Jonathan had set a world speed record for seagulls!

But victory was short-lived. The instant he began his pullout, the instant he changed the angle of his wings, he snapped into that same terrible uncontrolled disaster, and at ninety miles per hour it hit him like dynamite. Jonathan Seagull exploded in midair and smashed down into a brickhard sea.

When he came to, it was well after dark, and he floated in moonlight on the surface of the ocean. His wings were ragged bars of lead, but the weight of failure was even heavier on his back. He wished, feebly, that the weight could be just enough to drug him gently down to the bottom, and end it all.

25

As he sank low in the water, a strange hollow voice sounded within him. There's no way around it. I am a seagull. I am limited by my nature. If I were meant to learn so much about flying, I'd have charts for brains. If I were meant to fly at speed, I'd have a falcon's short wings, and live on mice instead of fish. My father was right. I must forget this foolishness. I must fly home to the Flock and be content as I am, as a poor limited seagull.

The voice faded, and Jonathan agreed. The place for a seagull at night is on shore, and from this moment forth, he vowed, he would be a normal gull. It would make everyone happier.

He pushed wearily away from the dark water and flew toward the land, grateful for what he had learned about work-saving low-altitude flying. But no, he thought. I am done with the way I was, I am done with everything I learned. I am a seagull like every other seagull, and I will fly like one. So he climbed painfully to a hundred feet and flapped his wings harder, pressing for shore.

He felt better for his decision to be just another one of the Flock. There would be no ties now to the force that had driven him to learn, there would be no more challenge and no more failure. And it was pretty, just to stop thinking, and fly through the dark, toward the lights above the beach.

Dark! The hollow voice cracked in alarm. Seagulls never fly in the dark!

Jonathan was not alert to listen. It's pretty, he thought. The moon and the lights twinkling on the water, throwing out little beacon-trails through the night, and all so peaceful and still...

Get down! Seagulls never fly in the dark! If you were meant to fly in the dark, you'd have the eyes of an owl!

You'd have charts for brains! You'd have a falcon's short wings!

There in the night, a hundred feet in the air, Jonathan Livingston Seagull - blinked. His pain, his resolutions, vanished.

Short wings. A falcon's short wings!

That's the answer! What a fool I've been! All I need is a tiny little wing, all I need is to fold most of my wings and fly on just the tips alone! Short wings!

He climbed two thousand feet above the black sea, and without a moment for thought of failure and death, he brought his forewings tightly in to his body, left only the narrow swept daggers of his wingtips extended into the wind, and fell into a vertical dive.

The wind was a monster roar at his head. Seventy miles per hour, ninety, a hundred and twenty and faster still. The wing-strain now at a hundred and forty miles per hour wasn't nearly as hard as it had been before at seventy, and with the faintest twist of his wingtips he eased out of the dive and shot above the waves, a gray cannonball under the moon.

He closed his eyes to slits against the wind and rejoiced. A hundred forty miles per hour! And under control! If I dive from five thousand feet instead of two thousand, I wonder how fast..

26

His vows of a moment before were forgotten, swept away in that great swift wind. Yet he felt guiltless, breaking the promises he had made himself. Such promises are only for the gulls that accept the ordinary.

One who has touched excellence in his learning has no need of that kind of promise.

By sunup, Jonathan Gull was practicing again. From five thousand feet the fishing boats were specks in the flat blue water, Breakfast Flock was a faint cloud of dust motes, circling.

He was alive, trembling ever so slightly with delight, proud that his fear was under control. Then without ceremony he hugged in his forewings, extended his short, angled wingtips, and plunged direcfly toward the sea. By the time he passed four thousand feet he had reached terminal velocity, the wind was a solid beating wall of sound against which he could move no faster. He was flying now straight down, at two hundred fourteen miles per hour. He swallowed, knowing that if his wings unfolded at that speed be'd be blown into a million tiny shreds of seagull. But the speed was power, and the speed was joy, and the speed was pure beauty.

He began his pullout at a thousand feet, wingtips thudding and blurring in that gigatitic wind, the boat and the crowd of gulls tilting and growing meteor-fast, directly in his path.

He couldn't stop; he didn't know yet even how to turn at that speed. Collision would be instant death.

And so he shut his eyes.

It happened that morning, then, just after sunrise, that Ionathan Livingston Seagull fired directly through the center of Breakfast Flock, ticking off two hundred twelve miles per hour, eyes closed, in a great roaring shriek of wind and feathers. The Gull of Fortune smiled upon him this once, and no one was killed.

By the time he had pulled his beak straight up into the sky he was still scorching along at a hundred and sixty miles per hour. When he had slowed to twenty and stretched his wings again at last, the boat was a crumb on the sea, four thousand feet below.

His thought was triumph. Terminal velocity! A seagull at two hundred fourteen miles per hour! It was a breakthrough, the greatest single moment in the history of the Flock, and in that moment a new age opened for Jonathan Gull. Flying out to his lonely practice area, folding his wings for a dive from eight thousand feet, he set himself at once to discover how to turn.

A single wingtip feather, he found, moved a fraction of an inch, gives a smooth sweeping curve at tremendous speed. Before he learned this, however, he found that moving more than one feather at that speed will spin you like a ritIe ball... and Jonathan had flown the first aerobatics of any seagull on earth.

He spared no time that day for talk with other gulls, but flew on past sunset. He discovered the loop, the slow roll, the point roll, the inverted spin, the gull bunt, the pinwheel.

27

When Jonathan Seagull joined the Flock on the beach, it was full night. He was dizzy and terribly tired. Yet in delight he flew a loop to landing, with a snap roll just before touchdown. When they hear of it, he thought, of the Breakthrough, they'll be wild with joy. How much more there is now to living! Instead of our drab slogging forth and back to the fishing boats, there's a reason to life! We can lift ourselves out of ignorance, we can find ourselves as creatures of excellence and intelligence and skill. We can be free! We can learn to fly!

The years ahead hummed and glowed with promise. The gulls were flocked into the Council Gathering when he landed, and apparently had been so flocked for some time. They were, in fact, waiting. "Jonathan Livingston Seagull! Stand to Center!" The Elder's words sounded in a voice of highest ceremony. Stand to Center meant only great shame or great honor. Stand to Center for Honor was the way the gulls' foremost leaders were marked. Of course, he thought, the Breakfast Flock this morning; they saw the Breakthrough! But I want no honors. I have no wish to be leader. I want only to share what I've found, to show those horizons out ahead for us all. He stepped forward.

"Jonathan Livingston Seagull," said the Elder, "Stand to Center for Shame in the sight of your fellow gulls!"

It felt like being hit with a board. His knees went weak, his feathers sagged, there was roaring in his ears. Centered for shame? Impossible! The Breakthrough! They can't understand! They're wrong, they're wrong!

"... for his reckless irresponsibility " the solemn voice intoned, "violating the dignity and tradition of the Gull Family..."

To be centered for shame meant that he would be cast out of gull society, banished to a solitary life on the Far Cliffs.

"... one day Jonathan Livingston Seagull, you shall learn that irresponsibility does not pay. Life is the unknown and the unknowable, except that we are put into this world to eat, to stay alive as long as we possibly can."

A seagull never speaks back to the Council Flock, but it was Jonathan's voice raised. "Irresponsibility? My brothers!" he cried. "Who is more responsible than a gull who finds and follows a meaning, a higher purpose for life? For a thousand years we have scrabbled after fish heads, but now we have a reason to live - to learn, to discover, to be free! Give me one chance, let me show you what I've found... "

The Flock might as well have been stone.

"The Brotherhood is broken," the gulls intoned together, and with one accord they solemnly closed their ears and turned their backs upon him. Jonathan Seagull spent the rest of his days alone, but he flew way out beyond the Far Cliffs. His one sorrow was not solituile, it was that other gulls refused to believe the glory of flight that awaited them; they refused to open their eyes and see. He learned more each day. He learned that a streamlined high-speed dive could bring him to find the rare and tasty fish that schooled ten feet below the surface of the ocean:

28

he no longer needed fishing boats and stale bread for survival. He learned to sleep in the air, setting a course at night across the offshore wind, covering a hundred miles from sunset to sunrise. With the same inner control, he flew through heavy sea-fogs and climbed above them into dazzling clear skies... in the very times when every other gull stood on the ground, knowing nothing but mist and rain. He learned to ride the high winds far iniand, to dine there on delicate insects.

What he had once hoped for the Flock, he now gained for himself alone; he learned to fly, and was not sorry for the price that he had paid. Jonathan Seagull discovered that boredom and fear and anger are the reasons that a gull's life is so short, and with these gone from his thought, he lived a long fine life indeed.

They came in the evening, then, and found Jonathan gliding peaceful and alone through his beloved sky. The two gulls that appeared at his wings were pure as starlight, and the glow from them was gentle and friendly in the high night air. But most lovely of all was the skill with which they flew, their wingtips moving a precise and constant inch from his own. Without a word, Jonathan put them to his test, a test that no gull had ever passed. He twisted his wings, slowed to a single mile per hour above stall. The two radiant birds slowed with him, smoothly, locked in position. They knew about slow flying.

He folded his wings, rolled and dropped in a dive to a hundred ninety miles per hour. They dropped with him, streaking down in flawless formation.

At last he turned that speed straight up into a long vertical slow-roll. They rolled with him, smiling.

He recovered to level flight and was quiet for a time before he spoke. "Very well," he said, "who are you?"

"We're from your Flock, Jonathan. We are your brothers." The words were strong and calm. "We've come to take you higher, to take you home."

"Home I have none. Flock I have none. I am Outcast. And we fly now at the peak of the Great Mountain Wind. Beyond a few hundred feet, I can lift this old body no higher."

"But you can Jonathan. For you have learned. One school is finished, and the time has come for another to begin."

As it had shined across him all his life, so understanding lighted that moment for Jonathan Seagull. They were right. He could fly higher, and it was time to go home.

He gave one last look across the sky, across that magnificent silver land where he had learned so much.

"I'm ready " he said at last.

And Jonathan Livingston Seagull rose with the two starbright gulls to disappear into a perfect dark sky.

29

Part Two

So this is heaven, he thought, and he had to smile at himself. It was hardly respectful to analyze heaven in the very moment that one flies up to enter it.

As he came from Earth now, above the clouds and in close formation with the two brilliant gulls, he saw that his own body was growing as bright as theirs. True, the same young Jonathan Seagull was there that had always lived behind his golden eyes, but the outer form had changed. It felt like a seagull body, but alreadv it flew far better than his old one had ever flown. Why, with half the effort, he thought, I'll get twice the speed, twice the performance of my best days on Earth!

His feathers glowed brilliant white now, and his wings were smooth and perfect as sheets of polished silver. He began, delightedly, to learn about them, to press power into these new wings.

At two hundred fifty mlles per hour he felt that he was nearing his level-flight maximum speed. At two hundred seventy-three he thought that he was flying as fast as he could fly, and he was ever so faintly disappointed. There was a limit to how much the new body could do, and though it was much faster than his old level-flight record, it was still a limit that would take great effort to crack. In heaven, he thought, there should be no limits.

The clouds broke apart, his escorts called, "Happy landings, Jonathan," and vanished into thin air.

He was flying over a sea, toward a jagged shoreline. A very few seagulls were working the updrafts on the cliffs. Away off to the north, at the horizon itself, flew a few others. New sights, new thoughts, new questions. Why so few gulls? Heaven should be flocked with gulls! And why am I so tired, all at once? Gulls in heaven are never supposed to be tired, or to sleep.

Where had he heard that? The memory of his life on Earth was falling away. Earth had been a place where he had learned much, of course, but the details were blurred - something about fighting for food, and being Outcast.

The dozen gulls by the shoreline came to meet him, none saying a word. He felt only that he was welcome and that this was home. It had been a bigday for him, a day whose sunrise he no longer remembered.

He turned to land on the beach, beating his wings to stop an inch in the air, then dropping lightly to the sand, The other gulls landed too, but not one of them so much as flapped a feather. They swung into the wind, bright wings outstretched, then somehow they changed the curve of their feathers until they had stopped in the same instant their feet touched the ground. It was beautiful control, but now Jonathan was just too tired to try it. Standiug there on the beach, still without a word spoken, he was asleep.

30

In the days that followed, Jonathan saw that there was as much to learn about flight in this place as there had been in the life behind him. But with a difference. Here were gulls who thought as he thought, For each of them, the most important thing in living was to reach out and touch perfection in that which they most loved to do, and that was to fly. They were magnificent birds, all of them, and they spent hour after hour every day practicing flight, testing advanced aeronautics.

For a long time Jonathan forgot about the world that he had come from, that place where the Flock lived with its eyes tightly shut to the joy of flight, using its wings as means to the end of finding and fighting for food. But now and then, just for a moment, he remembered.

He remembered it one morning when he was out with his instructor, while they rested on the beach after a session of folded-wing snap rolls. "Where is everybody, Sullivan?" he asked silently, quite at home now with the easy telepathy that these gulls used instead of screes and gracks. "Why aren't there more of us here? Why, where I came from there were.. " "... thousands and thousands of gulls. I know. " Sullivan shook his head. "The only answer I can see, Jonathan, is that you are pretty well a one-in-a-million bird. Most of us came along ever so slowly. We went from one world into another that was almost exactly like it, forgettiug right away where we had come from, not caring where we were headed, living for the moment. Do you have any idea how many lives we must have gone through before we even gor the first idea that there is more to life than eating, or fighting, or power in the Flock? A thousand lives, Jon, ten thousand!

And then another hundred lives until we began to learn that there is such a thing as perfection, and another hundred again to get the idea that our purpose for living is to find that perfection and show it forth. The same rule holds for us now, of course: we choose our next world through what we learn in this one. Learn nothing, and the next world is the same as this one, all the same limitations and lead weights to overcome."

He stretched his wings and turned to face the wind. "But you, Jon," he said, "learned so much at one time that you didn't have to go through a thousand lives to reach this one."

In a moment they were airborne again, practicing. The formation point-roils were difficult, for through the inverted half Jonathan had to think upside down, reversing the curve of his wing, and reversing it exactly in harmony with his instructor's.

"Let's try it again." Sullivan said over and over: "Let's try it again." Then, finally, "Good." And they began practicing outside loops.

One evening the gulls that were not night-flying stood together on the sand, thinking. Jonathan took all his courage in hand and walked to the Elder Gull, who, it was said, was soon to be moving beyond this world. "Chiang..." he said a little nervously.

The old seagull looked at him kindly. "Yes, my son?" Instead of being enfeebled by age, the Elder had been empowered by it; he could outfly any gull in the Flock, and he had learned skills that the others were only gradually coming to know.

31

"Chiang, this world isn't heaven at all, is it?" The Elder smiled in the moonlight. "You are learning again, Jonathan Seagull," he said.

"Well, what happens from here? Where are we going? Is there no such place as heaven?"

"No, Jonathan, there is no such place. Heaven is not a place, and it is not a time. Heaven is being perfect." He was silent for a moment. "You are a very fast flier, aren't you?"

"I... I enjoy speed," Jonathan said, taken aback but proud that the Elder had noticed.

"You will begin to touch heaven, Jonathan, in the moment that you touch perfect speed. And that isn't flying a thousand miles an hour, or a million, or flying at the speed of light. Because any number is a limit, and perfection doesn't have limits. Perfect speed, my son, is being there."

Without warning, Chiang vanished and appeared at the water's edge fifty feet away, all in the flicker of an instant. Then he vanished again and stood, in the same millisecond, at Jonathan's shoulder. "It's kind of fun," he said.

Jonathan was dazzled. He forgot to ask about heaven. "How do you do that? What does it feel like? How far can you go?"

"You can go to any place and to any time that you wish to go," the Elder said. "I've gone everywhere and everywhen I can think of." He looked across the sea. "It's strange. The gulls who scorn perfection for the sake of travel go nowhere, slowly. Those who put aside travel for the sake of perfection go anywhere, instantly. Remember, Jonathan, heaven isn't a place or a time, because place and time are so very meaningless. Heaven is..."

"Can you teach me to fly like that?" Jonathan Seagull trembled to conquer another unknown.

"Of course if you wish to learn."

"I wish. When can we start?".

"We could start now if you'd like."

"I want to learn to fly like that," Jonathan said and a strange light glowed in his eyes. "Tell me what to do," Chiang spoke slowly and watched the younger gull ever so carefully.

"To fly as fast as thought, to anywhere that is," he said, "you must begin by knowing that you have already arrived…"

The trick, according to Chiang, was for Jonathan to stop seeing himself as trapped inside a limited body that had a forty-two inch wingspan and performance that could be plotted on a chart. The trick was to know that his true nature lived, as perfect as an unwritten number, everywhere at once across space and time.

Jonathan kept at it, fiercely, day after day, from before sunrise till past midnight. And for all his effort he moved not a feather width from his spot.

32

"Forget about faith!" Chiang said it time and again. "You didn't need faith to fly, you needed to understand flying.This is jast the same. Now try again ..."

Then one day Jonathan, standing on the shore, closing his eyes, concentrating, all in a flash knew what Chiang had been telling him. "Why, that's true! I am a perfect, unlimited gull!" He felt a great shock of joy.

"Good!" said Chiang and there was victory in his voice. Jonathan opened his eyes. He stood alone with the Elder on a totally different seashore - trees down to the water's edge, twin yellow suns turning overhead.

"At last you've got the idea," Chiang said, "but your control needs a little work... "

Jonathan was stunned. "Where are we?"

Utterly unimpressed with the strange surroundings, the Elder brushed the question aside. "We're on some planet, obviously, with a green sky and a double star for a sun."

Jonathan made a scree of delight, the first sound he had made since he had left Earth. "IT WORKS!"

"Well, of course, it works, Jon." said Chiang. "It always works, when you know what you're doing. Now about your control..." By the time they returned, it was dark. The other gulls looked at Jonathan with awe in their golden eyes, for they had seen him disappear from where he had been rooted for so long.

He stood their congratulations for less than a minute. "I'm the newcomer here! I'm just beginning! It is I who must learn from you!" "I wonder about that, Jon," said Sullivan standing near. "You have less fear of learning than any gull I've seen in ten thousand years. "The Flock fell silent, and Jonathan fidgeted in embarrassment.

"We can start working with time if you wish," Chiang said, "till you can fly the past and the future. And then you will be ready to begin the most difficult, the most powerful, the most fun of all. You will be ready to begin to fly up and know the meaning of kindness and of love."

A month went by, or something that felt about like a month, and Jonathan learned at a tremendous rate. He always had learned quickly from ordinary experience, and now, the special student of the Elder Himself, he took in new ideas like a streamlined feathered computer.

But then the day came that Chiang vanished. He had been talking quietly with them all, exhorting them never to stop their learning and their practicing and their striving to understand more of the perfect invisible principle of all life. Then, as he spoke, his feathers went brighter and brighter and at last turned so brilliant that no gull could look upon him.

"Jonathan," he said, and these were the last words that he spoke, "keep working on love."

When they could see again, Chiang was gone.

33

As the days went past, Jonathan found himself thinking time and again of the Earth from which he had come. If he had known there just a tenth, just a hundredth, of what he knew here, how much more life would have meant! He stood on the sand and fell to wondering if there was a gull back there who might be struggling to break out of his limits, to see the meaning of flight beyond a way of travel to get a breadcrumb from a rowboat. Perhaps there might even have been one made Outcast for speaking his truth in the face of the Flock. And the more Jonathan practiced his kindness lessons, and the more he worked to know the nature of love, the more he wanted to go back to Earth. For in spite of his lonely past, Jonathan Seagull was born to be an instructor, and his own way of demonstrating love was to give something of the truth that he had seen to a gull who asked only a chance to see truth for himself.

Sullivan, adept now at thought-speed flight and helping the others to learn, was doubrful.

"Jon, you were Outcast once. Why do you think that any of the gulls in your old time would listen to you now? You know the proverb, and it's true: The gull sees farthest who flies highest. Those gulls where you came from are standing on the ground, squawking and fighting among themselves. They're a thousand miles from heaven - and you say you want to show them heaven from where they stand! Jon, they can't see their own wingtips! Stay here. Help the new gulls here, the ones who are high enough to see what you have to tell them." He was quiet for a moment, and then he said, "What if Chiang had gone back to his old worlds? Where would you have been today?"

The last point was the telling one, and Sullivan was right The gull sees farthest who flies highest.

Jonathan stayed and worked with the new birds coming in, who were all very bright and quick with their lessons. But the old feeling came back, and he couldn't help but think that there might be one or two gulls back on Earth who would be able to learn, too. How much more would he have known by now if Chiang had come to him on the day that he was Outcast!

"Sully, I must go back " he said at last "Your students are doing well. They can help you bring the newcomers along."

Sullivan sighed, but he did not argue. "I think I'll miss you, Jonathan," was all he said.

"Sully, for shame!" Jonathan said in reproach, "and don't be foolish! What are we trying to practice every day? If our friendship depends on things like space and time, then when we finally overcome space and time, we've destroyed our own brotherhood! But overcome space, and all we have left is Here. Overcome time, and all we have left is Now. And in the middle of Here and Now, don't you think that we might see each other once or twice?"

Sullivan Seagull laughed in spite of himself. "You crazy bird," he said kindly. "If anybody can show someone on the ground how to see a thousand miles, it will be Jonathan Livingston Seagull." He looked at the sand. "Good-bye, Jon, my friend."

34

"Good bye, Sully. We'll meet again." And with that, Jonathan held in thought an image of the great gull flocks on the shore of another time, and he knew with practiced ease that he was not bone and feather but a perfect idea of freedom and flight, limited by nothing at all.

Fletcher Lynd Seagull was still quite young, but already he knew that no bird had ever been so harshly treated by any Flock, or with so much injustice.

"I don't care what they say," he thought fiercely, and his vision blurred as he flew out toward the Far Cliffs. "There's so much more to flying than just flapping around from place to place! A... a... mosquito does that! One little barrel roll around the Elder Gull, just for fun, and I'm Outcast! Are they blind? Can't they see? Can't they think of the glory that it'll be when we really learn to fly?

"I don't care what they think. I'll show them what flying is! I'll be pure Outlaw, if that's the way they want it. And I'll make them so sorry... "

The voice came inside his own head, and though it was very gentle, it startled him so much that he faltered and stumbled in the air.

"Don't be harsh on them, Fletcher Seagull. In casting you out, the other gulls have only hurt themselves, and one day they will know this, and one day they will see what you see. Forgive them, and help them to understand."

An inch from his right wingtip flew the most brilliant white gull in all the world, gliding effortlessly along, not moving a feather, at what was very nearly Fletcher's top speed.

There was a moment of chaos in the young bird. "What's going on? Am I mad? Am I dead? What is this?"

Low and calm, the voice went on within his thought, demanding an answer. "Fletcher Lynd Seagull, do you want to fly?"

"YES, I WANT TO FLY!".

"Fletcher Lynd Seagull, do you want to fly so much that you will forgive the Flock, and learn, and go back to them one day and work to help them know?"

There was no lying to this magniflcent skillful being, no matter how proud or how hurt a bird was Fletcher Seagull.

"I do " he said softly.

"Then, Fletch," that bright creature said to him, and the voice was very kind, "let's begin with Level Flight...."

35

Part Three

Jonathan circled slowly over the Far Cliffs, watching. This rough young Fletcher Gull was very nearly a perfect flight-student. He was strong and light and quick in the air, but far and away more important, he had a blazing drive to learn to fly.

Here he came this minute, a blurred gray shape roaring out of a dive, flashing one hundred fifty miles per hour past his instructor. He pulled abruptly into another try at a sixteen point vertical slow roll, calling the points out loud.

"...eight... nine... ten... see-Jonathan-l'm-running-out- ofairspeed.. eleven... I-want-good-sharp-stops-like yours... twelve... but-blast-it-Ijust-can't-make... - thirteen... theselast-three-points... without... fourtee ...aaakk!"

Fletcher's whipstall at the top was all the worse for his rage and fury at failing. He fell backward, tumbled, slammed savagely into an inverted spin, and recovered at last, panting, a hundred feet below his instructor's level.

"You're wasting your time with me, Jonathan! I'm too dumb! I'm too stupid! I try and try, but I'll never get it!"

Jonathan Seagull looked down at him and nodded. "You'll never get it for sure as long as you make that pullup so hard. Fletcher, you lost forty miles an hour in the entry! You have to be smooth! Firm but smooth, remember?"

He dropped down to the level of the younger gull."Let's try it together now, in formation. And pay attention to that pullup. It's a smooth, easy entry."

By the end of three months Jonathan had six other students, Outcasts all, yet curious about this strange new idea of flight for the joy of flying.

Still, it was easier for them to practice high performance than it was to understand the reason behindit.

"Each of us is in truth an idea of the Great Gull, an unlimited idea of freedom," Jonathan would say in the evenings on the beach, "and precision flying is a step toward expressing our real nature. Everything that limits us we have to put aside. That's why all this high-speed practice, and low speed, and aerobatics...."

...and his students would be asleep, exhausted from the day's flying. They liked the practice, because it was fast and exciting and it fed a hunger for learning that grew with every lesson. But not one of them, not even Fletcher Lynd Gull, had come to believe that the flight of ideas could possibly be as real as the flight of wind and feather.

"Your whole body, from wingtip to wingtip," Jonathan would say, other times, "is nothing more than your thought itself, in a form you can see. Break the chains of your thought, and

36

you break the chains of your body, too... " But no matter how he said it, it sounded like pleasant fiction, and they needed more to sleep.

It was only a month later that Jonathan said the time had come to return to the Flock.

"We're not ready!" said Henry Calvin Gull. "We're not welcome! We're Outcast! We can't force ourselves to go where we're not welcome, can we?"

"We're free to go where we wish and to be what we are," Jonathan answered, and he lifted from the sand and turned east, toward the home grounds of the Flock.

There was brief anguish among his students, for it is the Law of the Flock that an Outcast never returns, and the Law had not been broken once in ten thousand years. The Law said stay; Jonathan said go; and by now he was a mile across the water. If they waited much longer, he would reach a hostile Flock alone.

"Well, we don't have to obey the law if we're not a part of the Flock, do we?" Fletcher said, rather self-consciously. "Besides, if there's a fight we'll be a lot more help there than here."

And so they flew in from the west that morning, eight of them in a double-diamond formation, wingtips almost overlapping. They came across the Flock's Council Beach at a hundred thirty-five miles per hour, Jonathan in the lead. Fletcher smoothly at his right wing, Henry Calvin struggling gamely at his left. Then the whole formation rolled slowly to the right, as one bird... level... to... inverted... to... level, the wind whipping over them all.

The squawks and grockles of everyday life in the Flock

were cut off as though the formation were a giant knife, and eight thousand gull-eyes watched, without a single blink. One by one, each of the eight birds pulled sharply upward into a full loop and flew all the way around to a dead-slow stand-up landing on the sand. Then as though this sort of thing happened every day, Jonathan Seagull began his critique of the flight.

"To begin with," he said with a wry smile, "you were all a bit late on the join-up..."

It went like lightning through the Flock. Those birds are Outcast! And they have returned! And that... that can't happen! Fletcher's predictions of battle melted in the Flock's confusion.

"Well sure, O.K. they're Outcast," said some of the younger gulls, "but hey, man, where did they learn to fly like that?"

It took almost an hour for the Word of the Elder to pass through the Flock: Ignore them. The gull who speaks to an Outcast is himself Outcast. The gull who looks upon an Outcast breaks the Law of the Flock, Gray-feathered backs were turned upon Jonathan from that moment onward, but he didn't appear to notice. He held his practice sessions directly over the Council Beach and for the first time began pressing his students to the limit of their ability.

"Martin Gull!" he shouted across the sky. "You say you know low-speed flying. You know nothing till you prove it! FLY!"

37

So quiet little Martin William Seagull, startled to be caught under his instructor's fire, surprised himself and became a wizard of low speeds. In the lightest breeze he could curve his feathers to lift himself without a single flap of wing from sand to cloud and down again.

Likewise Charles-Roland Gull flew the Great Mountain Wind to twenty-four thousand feet, came down blue from the cold thin air, amazed and happy, determined to go still higher tomorrow.

Fletcher Seagull, who loved aerobatics like no one else, conquered his sixteen point vertical slow roll and the next day topped it off with a triple cartwheel, his feathers flashing white sunlight to a beach from which more than one furtive eye watched.

Every hour Jonathan was there at the side of each of his students, demonstrating, suggesting, pressuring, guiding. He flew with them through night and cloud and storm, for the sport of it, while the Flock huddled miserably on the ground.

When the flying was done, the students relaxed in the sand, and in time they listened more closely to Jonathan. He had some crazy ideas that they couldn't understand, but then he had some good ones that they could. Gradually, in the night, another circle formed around the circle of students a circle of curious gulls listening in the darkness for hours on end, not wishing to see or be seen of one another, fading away before daybreak.

It was a month after the Return that the first gull of the Flock crossed the line and asked to learn how to fly. In his asking, Terrence Lowell Gull became a condemned bird, labeled Outcast; and the eighth of Jonathan's students.

The next night from the Flock came Kirk Maynard Gull, wobbling across the sand, dragging his leftwing,to collapse at Jonathan's feet. "Help me," he said very quietly, speaking in the way that the dying speak. "I want to fly more than anything else in the world..."

"Come along then." said Jonathan. "Climb with me away from the ground, and we'll begin."

"You don't understand My wing. I can't move my wing."

"Maynard Gull, you have the freedom to be yourself, your true self, here and now, and nothing can stand in your way.It is the Law of the Great Gull, the Law that Is."

"Are you saying I can fly?"

"I say you are free."

As simply and as quickly as that, Kirk Maynard Gull spread his wings, effortlessly, and lifted into the dark night air. The Flock was roused from sleep by his cry, as loud as he could scream it, from five hundred feet up: "I can fly! Listen! I CAN FLY!"

By sunrise there were nearly a thousand birds standing outside the circle of students, looking curiously at Maynard. They didn't care whether they were seen or not, and they listened, trying to understand Jonathan Seagull.

38

He spoke of very simple things - that it is right for a guil to fly, that freedom is the very nature of his being, that whatever stands against that freedom must be set aside, be it ritual or superstition or limitation in any form.

"Set aside," came a voice from the multitude, "even if it be the Law of the Flock?"

"The only true law is that which leads to freedom," Jonathan said. "There is no other."

"How do you expect us to fly as you fly?" came another voice. "You are special and gifted and divine, above other birds."

"Look at Fletcher! Lowell! Charles-Roland! Judy Lee! Are they also special and gifted and divine? No more than you are, no more than I am. The only difference, the very only one, is that they have begun to understand what they really are and have begun to practice it."

His students, save Fletcher, shifted uneasily. They hadn't realized that this was what they were doing.

The crowd grew larger every day, coming to question, to idolize, to scorn.

"They are saying in the Flock that if you are not the Son of the Great Gull Himself," Fletcher told Jonathan one morning after Advanced Speed Practice, "then you are a thousand years ahead of your time."

Jonathan sighed. The price of being misunderstood, he thought. They call you devil or they call you god. "What do you think, Fletch? Are we ahead of our time?"

A long silence. "Well, this kind of flying has always been here to be learned by anybody who wanted to discover it; that's got nothing to do with time. We're ahead of the fashion, maybe, Ahead of the way that most gulls fly."

"That's something," Jonathan said rolling to glide inverted for a while. "That's not half as bad as being ahead of our time."

It happened just a week later. Fletcher was demonstrating the elements of high-speed flying to a class of new students. He had just pulled out of his dive from seven thousand feet, a long gray streak firing a few inches above the beach, when a young bird on its first flight glided directly into his path, calling for its mother. With a tenth of a second to avoid the youngster, Fletcher Lynd Seagull snapped hard to the left, at something over two hundred miles per hour, into a cliff of solid granite.

It was, for him, as though the rock were a giant hard door into another world. A burst of fear and shock and black as he hit, and then he was adrift in a strange strange sky, forgetting, remembering, forgetting; afraid and sad and sorry, terribly sorry.

The voice came to him as it had in the first day that he had met Jonathan Livingston Seagull, "The trick Fletcher is that we are trying to overcome our limitations in order, patiently, We don't tackle flying through rock until a little later in the program."

39

"Jonathan!".

"Also known as the Son of the Great Gull " his instructor said dryly, "What are you doing here? The cliff! Haven't I didn't I.., die?" "Oh, Fletch, come on. Think. If you are talking to me now, then obviously you didn't die, did you? What you did manage to do was to change your level of consciousness rather abruptly. It's your choice now. You can stay here and learn on this level - which is quite a bit higher than the one you left, by the way - or you can go back and keep working with the Flock. The Elders were hoping for some kind of disaster, but they're startled that you obliged them so well."

"I want to go back to the Flock, of course. I've barely begun with the new group!"

"Very well, Fletcher. Remember what we were saying about one's body being nothing more than thought itself …?"

Fletcher shook his head and stretched his wings and opened his eyes at the base of the cliff, in the center of the whole Flock assembled. There was a great clamor of squawks and screes from the crowd when first he moved.

"He lives! He that was dead lives!"

"Touched him with a wingtip! Brought him to life! The Son of the Great Gull!"

"No! He denies it! He's a devil! DEVIL! Come to break the Flock!"

There were four thousand gulls in the crowd, frightened at what had happened, and the cry DEVIL! went through them like the wind of an ocean storm. Eyes glazed, beaks sharp, they closed in to destroy.

"Would you feel better if we left, Fletcher?" asked Jonathan.

"I certainly wouldn't object too much if we did..."

Instantly they stood together a half-mile away, and the flashing beaks of the mob closed on empty air.

"Why is it," Jonathan puzzled, "that the hardest thing in the world is to convince a bird that he is free, and that he can prove it for himself if he'd just spend a little time practicing? Why should that be so hard?"

Fletcher still blinked from the change of scene. "What did you just do? How did we get here?"

"You did say you wanted to be out of the mob, didn't you?"

"Yes! But how did you..."

"Like everything else, Fletcher. Practice." By morning the Flock had forgotten its insanity, but Fletcher had not. "Jonathan, remember what you said a long time ago, about loving the Flock enough to return to it and help it learn?"

40

"Sure."

"I don't understand how you manage to love a mob of birds that has just tried to kill you."

"Oh, Fletch, you don't love that! You don't love hatred and evil, of course. You have to practice and see the real gull, the good in every one of them, and to help them see it in themselves. That's what I mean by love. It's fun, when you get the knack of it.

"I remember a fierce young bird for instance, Fletcher Lynd Seagull, his name. Just been made Outcast, ready to fight the Flock to the death, getting a start on building his own bitter hell out on the Far Cliffs. And here he is today building his own heaven instead, and leading the whole Flock in that direction."

Fletcher turned to his instructor, and there was a moment of fright in his eye. "Me leading? What do you mean, me leading? You're the instructor here. You couldn't leave!"

"Couldn't I? Don't you think that there might be other flocks, other Fletchers, that need an instructor more than this one, that's on its way toward the light?"

"Me? Jon, I'm just a plain seagull and you're... "

" ...the only Son of the Great Gull, I suppose?" Jonathan sighed and looked out to sea. "You don't need me any longer. You need to keep finding yourself, a little more each day, that real, unlimited Fletcher Seagull. He's your in structor. You need to understand him and to practice him." A moment later Jonathan's body wavered in the air, shimmering, and began to go transparent. "Don't let them spread silly rumors about me, or make me a god. O.K., Fletch? I'm a seagull. I like to fly, maybe..."

"JONATHAN!"

"Poor Fletch. Don't believe what your eyes are telling you. All they show is limitation. Look with your understanding, find out what you already know, and you'll see the way to fly."

The shimmering stopped. Jonathan Seagull had vanished into empty air. After a time, Fletcher Gull dragged himself into the sky and faced a brand-new group of students, eager for their first lesson.

"To begin with " he said heavily, "you've got to understand that a seagull is an unlimited idea of freedom, an image of the Great Gull, and your whole body, from wingtip to wingtip, is nothing more than your thought itself."

The young gulls looked at him quizzically. Hey, man, they thought, this doesn't sound like a rule for a loop.

Fletcher sighed and started over. "Hm. Ah... very well," he said, and eyed them critically. "Let's begin with Level Flight." And saying that, he understood all at once that his friend had quite honestly been no more divine than Fletcher himself.

41

No limits, Jonathan? he thought. Well, then, the time's not distant when I'm going to appear out of thin air on your beach, and show you a thing or two about flying!

And though he tried to look properly severe for his students, Fletcher Seagull suddenly saw them all as they really were, just for a moment, and he more than liked, he loved what he saw. No limits, Jonathan? He thought, and he smiled. His race to learn had begun.

42

Richard Bach Die Möwe Jonathan

Für die wirkliche Möwe Jonathan, die in uns allen lebt

43

Erster Teil Es war Morgen, und die neue Sonne flimmerte golden über dem Wellengekräusel der stillen See. Von einem Fischerboot, eine Meile vor der Küste, wurden die Netze ausgeworfen. Blitzschnell verbreitete sich die Nachricht in der Luft und lockte einen Schwarm Seemöwen an. Tausende flitzten hin und her und balgten sich kreischend um ein paar Brocken. Ein neuer Tag voller Geschäftigkeit hatte begonnen. Nur ganz draußen, weit, weit von Boot und Küste entfernt, zog die Möwe Jonathan ganz allein ihre Kreise. In dreißig Meter Höhe senkte sie die Läufe, hob den Schnabel und versuchte schwebend eine ganz enge Kurve zu beschreiben. Die Wendung verringerte die Fluggeschwindigkeit; Jonathan hielt so lange durch, bis das Sausen der Zugluft um seinen Kopf nur noch ein leises Flüstern war und der Ozean unter ihm stillzustehen schien. In äußerster Konzentration machte er die Augen schmal, hielt den Atem an, erzwang noch ein... einziges.. .kleines.. .Stück.. .dann sträubte sich das Gefieder, er sackte durch und kippte ab. Niemals dürfen Seemöwen aufhören zu schweben oder zu fliegen, niemals dürfen sie absacken. Für eine Möwe bedeutet das Schmach und Schande.

Aber die Möwe Jonathan, die da so ungeniert und ohne Zaudern nochmals mit ausgespannten Flügeln die schwierige Kurve versuchte und immer langsamer werdend wieder absackte, war kein gewöhnlicher Vogel.

Die meisten Möwen begnügen sich mit den einfachsten Grundbegriffen des Fliegens, sind zufrieden, von der Küste zum Futter und zurück zu kommen. Ihnen geht es nicht um die Kunst des Fliegens, sondern um das Futter. Jonathan aber war das Fressen unwichtig, er wollte fliegen, liebte es mehr als alles andere auf der Welt. Diese Neigung machte ihn bei den übrigen Vögeln nicht gerade beliebt, das merkte er bald. Selbst seine Eltern waren unzufrieden, daß Jonathan ganze Tage mit seinen Experimenten im tiefen Gleitflug verbrachte und seine Übungen hundertfach wiederholte. Er entdeckte zum Beispiel, ohne den Grund zu wissen, daß er sich länger und müheloser in der Luft halten konnte, wenn er ganz dicht über dem Wasser dahinflog, nur eine halbe Spannweite seiner Schwingen hoch. Dann endete der Gleitflug nicht mit dem üblichen Aufplatschen der vorgereckten Läufe, er setzte vielmehr mit stromlinienförmig dicht am Körper anliegenden Füßen in langem flachen Gleiten auf. Als er aber dann auch bei Gleitflügen über dem Strand mit angezogenen Beinen zur Landung anzusetzen begann und hinterher die Länge der Gleitspur abtrippelte, da wurden seine Eltern wirklich böse.

„Wozu das, Jon? Warum in aller Welt?" fragte seine Mutter. „Ist es denn wirklich so schwer, wie alle anderen zu sein? Warum überläßt du den Tiefflug nicht den Pelikanen oder dem Albatros?! Warum frißt du nicht wie die anderen? Du bist ja nur noch Federn und Knochen, wie siehst du bloß aus."

„Das ist mir ganz einerlei, Mama. Ich muß herausfinden, was ich in der Luft kann und was nicht, das ist alles. Ich muß es einfach wissen."

44

„Sieh einmal Jonathan", sagte sein Vater nicht unfreundlich. „Bald kommt der Winter. Da gibt es nicht viele Boote, und die Fische schwimmen nicht mehr dicht unter der Oberfläche, sondern in der Tiefe. Wenn du unbedingt etwas lernen willst, dann lerne, wie man sich sein Futter beschafft. Fliegerei, gut und schön, aber von einem Gleitflug kann man nichts abbeißen, verstehst du? Zweck des Fliegens ist, daß man etwas zu Essen hat, vergiß das nicht." Jonathan nickte gehorsam. Einige Tage lang versuchte er. genauso wie die übrigen Möwen zu sein; er gab sich wirklich alle Mühe, er flatterte und kreischte mit dem Schwarm um die Anlegestellen und Fischerboote und

schnappte im Sturzflug nach Fischabfällen und Brotkrumen, aber er war nicht glücklich dabei. Es ist so sinnlos, dachte er und ließ absichtlich eine mit Mühe ergatterte Sardine fallen, die ihm eine alte hungrige Möwe abjagen wollte. Schade um die Zeit — wieviel könnte ich da richtig fliegen üben. Ich muß noch so viel lernen! Und so dauerte es denn nicht lange, und die Möwe entwischte wieder, wagte sich weit auf die offene See hinaus und machte hungrig, aber glücklich neue Flugversuche. Jetzt ging es Jonathan um die Geschwindigkeit. Nachdem er eine Woche geübt hatte, wußte er darüber mehr als jede andere Möwe. Aus dreihundert Meter Höhe stürzte er sich nach kräftigen Flügelschlägen tollkühn in die Tiefe, den Wellen entgegen, und lernte durch Erfahrung, warum keine Möwe mit voller Wucht solche Sturzflüge versucht. Schon nach sechs Sekunden schoß er mit einer Geschwindigkeit von mehr als hundert Stundenkilometern abwärts, und bei diesem Tempo können die Schwingen dem Luftdruck nicht standhalten. Es war immer das Gleiche. So sehr er sich auch bemühte und anstrengte — bei hoher Geschwindigkeit verlor er die Kontrolle über den Flügelschlag. Er stieg hoch auf, mit voller Kraft, setzte flatternd zum senkrechten Sturzflug an, und dann versagte immer wieder der linke Flügel im Aufschlag, daß der Körper heftig nach links abdrehte. Er fing sich durch Abstellen des rechten Flügels wieder und schoß wie ein Blitz kreiselnd schräg nach rechts abwärts.

Er konnte gar nicht achtsam genug sein. Zehnmal nacheinander versuchte er den Sturz, und jedesmal zerflatterte er bei der hohen Geschwindigkeit und klatschte haltlos als wild gesträubtes Federnbündel hart auf dem Wasser auf. Schließlich dachte er — tropfnaß — vielleicht darf man bei hohen Geschwindigkeiten die Flügel nicht bewegen, muß bis zirka fünfzig mit den Flügeln schlagen und sie dann stillhalten.

Er versuchte es noch einmal. Aus sechshundert Meter Höhe kippte er. Schnabel senkrecht nach unten zum Sturzflug, flatterte mit voll ausgespannten Schwingen bis zu einer Stundengeschwindigkeit von etwa achtzig Kilometern und hielt sie dann unbeweglich weit ausgespannt. Das erforderte alle seine Kräfte, aber es gelang. Innerhalb von zehn Sekunden hatte er das schwindelnde Tempo von hundertfünfzig Stundenkilometern erreicht und überschritten. Jonathan hatte einen Weltrekord in Geschwindigkeit unter Seemöwen aufgestellt! Doch der Sieg war trügerisch. Kaum änderte er zum Aufsetzen aus dem senkrechten Sturzflug den Winkel der Flügelstellung, so verlor er die Kontrolle, der Luftdruck traf ihn wie eine Sprengladung. Er schien mitten in der Luft zu explodieren, dann prallte er auf die See auf. die hart war wie Beton.

45

Als er wieder zu sich kam, war es bereits dunkel, er trieb im Mondlicht auf dem Meer dahin. Die Flügel waren zerzaust und schwer wie Blei, /doch noch schwerer bedrückte ihn das Gefühl des Versagens. Fast wünschte er, die Last möge ihn sacht auf den Grund drücken, daß alle Mühe ein Ende habe.

Doch als er langsam tiefer sank, klang es seltsam dumpf aus ihm heraus: Du darfst nicht aufgeben, aber du bist nur eine Möwe und kannst über deine Natur nicht hinaus. Wärest du zu solchen Flügen bestimmt, dann hättest du dafür Diagramme, Richtlinien im Kopf. Wärest du zum raschen Fliegen bestimmt, du hättest kurze Flügel wie der Falke und würdest Mäuse fressen statt Fische. Dein Vater hatte recht. Schluß mit den Torheiten. Flieg heim zu deinem Schwarm und finde dich damit ab, daß eine kleine Seemöwe ihre Grenzen hat. Die Stimme schwieg, und Jonathan mußte ihr zustimmen, Möwen verbringen die Nacht nahe der Küste, auf dem Wasser; und er wollte von jetzt an eine normale Möwe sein, sich dem Schwarm zugesellen, glücklich sein unter seinesgleichen.

Erschöpft hob er sich von der dunklen Wasserfläche ab und zog mit mattem Flügelschlag landeinwärts, froh, daß er früher den kräftesparenden Flug in niedriger Höhe geübt hatte. Doch nein, Schluß mit alten Gewohnheiten. Schluß mit allem Lernen. Ich bin eine Möwe, dachte er, ich bin wie die anderen Möwen, ich will auch fliegen wie die anderen Möwen. So stieg er mühsam bis zu dreißig Meter Höhe, schlug angestrengt mit den Flügeln und strebte der Küste zu. Er war erleichtert über die Entscheidung, Er fühlte sich befreit von allem Zwang zum Lernen, von nun an würde es keine Herausforderung mehr geben, keine Fehlschläge, Und es war angenehm, so gedankenlos durch das Dunkel auf die Lichter an der Küste zuzufliegen, Dunkel! Die dumpfe innere Stimme meldete sich, brüchig im Erschrecken. Möwen fliegen nicht bei Dunkelheit! Jonathan beachtete sie nicht. Schön, dachte er. Mond und Sterne blinken im Wasser und ziehen ihre schmalen Leuchtspuren durch die Nacht. Alles ist friedlich und still... Komm herunter! Möwen fliegen nicht bei Dunkelheit! Nie! Wärest du zum Nachtflug bestimmt du hättest Augen wie die Eule, Du hättest Blindflugkarten im Kopf! Du hättest die kurzen Flügel des Falken! Doch die Möwe Jonathan, die in dreißig Meter Höhe durch die Nacht flog, achtete nicht auf die Warnung, hörte nur die letzten Worte. Angst, Erschöpfung, gute Vorsätze waren vergessen. Kurze Flügel. Die kurzen Flügel des Falken! Das war die Lösung! Was für ein Narr war ich doch! Ich brauche nur winzig kleine Flügel, ich brauche meine Flügel nur einzuziehen, nur mit den Flügelspitzen zu fliegen! Kurze Flügel! Er schwang sich sechshundert Meter über die schwarze See empor, und ohne auch nur eine Sekunde an Mißerfolg und Tod zu denken, faltete er die Flügel an den Rumpf, daß nur die wie schmale Sicheln gebogenen Spitzen dem Wind ausgesetzt waren, dann ließ er sich senkrecht fallen.

Tosend brauste die Luft um seinen Kopf. Hundert Kilometer Stundengeschwindigkeit, hundertfünfzig, hundertneunzig und noch mehr Der Anprall des Flugwindes auf die Flügel war nun nicht annähernd so stark wie vorher: jetzt konnte er sich mit einer ganz leisen Wendung der Flügelspitzen abfangen, aus der Senkrechten in die Waagrechte übergehen und wie eine grauweiße Kugel unter dem Mond über die Wasserfläche hinschießen.

46

Gegen den Wind schloß er die Augen halb und schrie jubelnd. Zweihundert Kilometer in der Stunde in voller Flugbeherrschung! Wenn ich aus der doppelten Höhe herabstoße — wie schnell ich dann wohl bin? Alle guten Vorsätze waren vergessen, waren fortgerissen von diesem Geschwindigkeitsrausch. Ohne Bedenken brach er das Versprechen, das er sich selbst gegeben hatte. Derlei Schwüre gelten nur für Möwen, die mit dem Mittelmaß zufrieden sind. Wer einmal das Außerordentliche erfahren hat, kann sich nicht mehr an die Normen des Durchschnitts binden. Als die Sonne aufging, war die Möwe Jonathan längst wieder bei ihren Flugversuchen. Aus fünfzehnhundert Metern Höhe waren die Fischerboote nur noch Pünktchen auf der weiten blauen Wasserfläche, war der Schwarm futtersuchender Möwen nur noch eine blasse Wolke aus kreiselnden Staubteilchen. Und er lebte — leise bebend vor Entzücken, stolz, seine Furcht bezwungen zu haben. Ohne lange Vorbereitungen legte er die Armschwingen fest an, spreizte die geschweiften Handschwingen aus und stürzte sich senkrecht hinab. Bei zwölfhundert Metern über dem Meer hatte er die äußerste Geschwindigkeit erreicht. Wie eine kompakte Wand aus Gebrüll schlug ihm die Luft entgegen und machte weitere Beschleunigung unmöglich. Er flog jetzt abwärts mit über zweihundert Kilometern pro Stunde. Er schluckte krampfhaft. Entfalteten sich bei diesem Tempo die Flügel ganz wenig, dann würde er in winzige Fetzchen zerplatzen, nichts würde von ihm bleiben. Aber Geschwindigkeit war Macht, war Schönheit, war reines Glück. Bei dreihundert Metern versuchte er wieder hochzuziehen. Die Flügel dröhnten und schwirrten im übermäßigen Luftdruck, Boot und Möwenschwarm kippten seitwärts ab und schienen dann mit meteorgleicher Schnelligkeit genau in seine Flugbahn zu stürzen. Er konnte nicht anhalten; er wußte nicht einmal, wie er bei diesem Tempo wenden konnte.

Zusammenstoß bedeutete Tod. Er schloß die Augen.

Und so geschah es, daß die Möwe Jonathan an jenem Morgen, kurz nach Sonnenaufgang, im rasenden Sturzflug wie ein Schuß durch das Zentrum des Möwenschwarms knallte, ein schreckliches, kreischendes Bündel aus Luftwirbeln und Federn. Doch das Glück blieb ihm treu, niemand kam zu Schaden. Als er den Schnabel endlich wieder hochgereckt hielt, flitzte er immer noch pfeilschnell dahin, und als er endlich die Geschwindigkeit genügend verlangsamt hatte und aufatmend die Flügel ausbreitete, war der Fischkutter wieder ein Punkt auf dem Meer, zwölfhundert Meter unter ihm.

Er triumphierte. Ich habe höchste Geschwindigkeit erreicht, über zweihundert Stundenkilometer. Ein beispielloser Erfolg, das größte Ereignis: in der Geschichte des Schwarms. Eine neue Epoche beginnt. Während er zu seinem einsamen Übungsplatz hinausflog und die Flügel zum Sturzflug aus zweitausendvierhundert Metern einfaltete, beschloß er, nun herauszufinden, wie man im Sturz die Richtung ändern kann. Und auch das gelang. Verstellte er nur eine einzige Feder an der Flügelspitze um wenige Millimeter, so erreichte er auch bei großen Geschwindigkeiten eine weiche, fließende Kurve. Doch bis es soweit war, mußte er durch Versuch und Irrtum lernen, daß man bei hoher Geschwindigkeit keinesfalls mehr als eine Feder verstellen durfte, sonst kam man wie eine Gewehrkugel in eine Drehung. So wurde Jonathan die erste und einzige Möwe, die Kunstflugfiguren vollbrachte. An diesem Tag nahm Jonathan sich nicht die Zeit den anderen Möwen seine Kunst zu zeigen, er übte weiter bis nach Sonnenuntergang und entdeckte den Looping, die

47

langsame Rolle um die eigene Achse, das Rollen nach Punkten, das verkehrte Trudeln, den Abschwung und das Windrad.

Es war Nacht geworden, als die Möwe Jonathan sich wieder bei dem Schwarm an der Küste einfand. Jonathan war schwindlig vor Müdigkeit, aber so glücklich, daß er beim Landen noch einen Looping machte. Wenn die anderen von diesem großen Durchbruch hören, werden sie vor Freude außer sich sein, dachte er Ein herrliches Leben wird jetzt beginnen. Statt der einförmigen Alltagsplage mit dem ewigen Hin und Her zwischen Küste und Fischkuttern hat unser Leben jetzt einen tieferen Sinn! Wir vermögen uns aus unserer Unwissenheit zu erheben, dürfen uns als höhere Wesen von Können und Intelligenz verstehen. Wir werden frei sein! Der Höhenflug ist erlernbar! Die kommenden Jahre lockten und glühten voller Verheißung. Als er landete, hockten die Möwen bei einer Ratsversammlung beisammen, die offenbar schon lange andauerte. In der Tat, sie hatten auf etwas gewartet. „Möwe Jonathan, komm in die Mitte!" Der Älteste sprach die Worte sehr zeremoniell. In die Mitte kommen, das bedeutete entweder die größte Schande oder die größte Auszeichnung. Man ehrte so die obersten Anführer der Möwen. Natürlich, dachte Jonathan, der Schwarm heute morgen — sie haben den Großen Durchbruch mit angesehen. Aber ich brauche keine Ehrung. Ich will kein Führer werden. Ich möchte sie nur teilhaben lassen an dem, was ich entdeckt habe: möchte ihnen zeigen, welch neue Horizonte sich für uns alle eröffnen. Er trat vor.

„Möwe Jonathan", sagte der Älteste. „In deiner Schande tritt in die Mitte vor die Augen deiner Sippe!"

Jonathan war wie vor den Kopf geschlagen. Die Beine versagten den Dienst, die Flügel hingen schlaff, er hörte nur noch ein Dröhnen. In die Mitte treten zur Schande?

Unmöglich... Der Große Durchbruch... Sie mißverstehen es... Sie irren sich, sie irren sich. „... wegen skrupellosen Leichtsinns", intonierte die Stimme streng, „mit dem gegen die Würde und die Traditionen der Möwensippe verstoßen wurde..." Zur Schande in die Mitte treten müssen, das bedeutete, daß man ihn aus der Gemeinschaft der Möwen ausstieß, ihn zu einem einsamen Dasein auf den Fernen Klippen verdammte.

„...eines Tages, Möwe Jonathan, wirst auch du begreifen, daß sich Verantwortungslosigkeit nicht bezahlt macht. Leben, das ist das Unbekannte, das Unerkennbare.

Wir wissen nur eines: Wir wurden in die Welt gesetzt, wir müssen uns ernähren und uns, so lange es nur irgend möglich ist, am Leben erhalten." Keine Möwe darf je dem Urteil der Ratsversammlung widersprechen, doch Jonathan erhob die Stimme. „Verantwortungslosigkeit?" rief er au: „Meine Brüder! Keiner kann mehr Verantwortungsbewußtsein beweisen als eine Möwe, die ein höheres Ziel erkennt, die dem Ruf folgt und den Sinn des Lebens findet. An die tausend Jahre sind wir nur mühselig hinter Fischabfällen her gewesen, jetzt aber hat unser Leben einen neuen Inhalt bekommen — zu lernen, zu forschen, frei zu sein! Gebt mir eine Chance, laßt mich euch zeigen, was ich gefunden habe..." Der Schwarm hockte wie aus Stein. „Die Brüderschaft ist zerbrochen", intonierten die Möwen einmütig im Chor, schlössen feierlich die Augen und wandten sich von ihm ab. So verbrachte Jonathan sein weiteres Leben in Einsamkeit und flog weit über die

48

Fernen Klippen hinaus. Nicht die Einsamkeit bedrückte ihn. nur die Tatsache, daß die anderen Möwen die Herrlichkeit des Fliegens nicht erleben konnten, daß sie sich weigerten, die Augen aufzumachen, zu sehen.

Täglich wurden seine Fähigkeiten vollkommener. Er lernte, im Sturzflug in Stromlinienhaltung weit genug ins Wasser einzutauchen, um die seltenen, wohlschmeckenden Fische zu erlangen, die in Schwärmen unter der Oberfläche des Ozeans dahinzogen. Er brauchte keine Fischkutter und kein altbackenes Brot mehr zum Leben. Er lernte im Flug in der Luft zu schlafen, indem er sich bei Nacht quer zum Wind stellte, der von der Küste her blies. So vermochte er zwischen Sonnenuntergang und Sonnenaufgang hundertsechzig Kilometer zurückzulegen. Mit Hilfe des gleichen inneren Richtungssinnes durchstieß er die schweren Seenebel und stieg über sie hinaus in blendend lichte Höhen auf... indes die anderen Möwen zur selben Zeit auf dem Boden hockend nichts als Nebel und Regen kannten. Er lernte, auf Hochwinden weit ms Land hinein zu schweben, um dort köstliche Insekten zu verspeisen.

Was er sich einst für seinen Schwarm erhofft hatte, ihm allein wurde es zuteil; er lernte, was wahrhaft Fliegen heißt, und er bereute nie den Preis, den er dafür bezahlt hatte. Die Möwe Jonathan entdeckte, daß nur Langeweile, Angst und Zorn das Leben der Möwen verkürzen; nachdem diese drei von ihm gewichen waren, lebte er ein langes und ein wahrhaft lebenswertes Leben.

Und eines abends geschah es: Zwei Möwen kamen, und sie fanden Jonathan friedvoll und einsam unter seinem geliebten Himmel schwebend. Sie tauchten neben seinen Schwingen auf, sie schimmerten in reinstem Weiß und erhellten mit sanftem, sternenhaftem Leuchten die Nacht. Das Schönste aber war ihr meisterhafter Flug. Ihre Schwingen bewegten sich in vollkommenem Gleichmaß, und die Flügelspitzen hielten sich in geringem Abstand neben den seinen. Wortlos unterwarf Jonathan sie seiner Prüfung, die noch nie eine Möwe bestanden hatte. Er drehte die Flügel und verlangsamte seinen Flug fast bis zum Stillstand. Die beiden strahlenden Vögel taten das gleiche mühelos, ohne die Lage zu verändern. Sie wußten um den langsamen Flug.

Er legte die Flügel ein, kippte vornüber und ließ sich in einen rasenden Sturzflug fallen. Sie stürzten mit ihm, schossen in geschlossener Formation senkrecht hinab. Schließlich zog er bei gleichbleibender Geschwindigkeit kerzengrade hoch in eine endlose, vertikale Spirale, und sie folgten wie schwerelos. Er fing sich zu horizontalem Flug ab und schwieg lange. Dann fragte er: „Wer seid ihr?" „Wir sind von deiner Art, Jonathan. Wir sind deine Brüder" Stark und ruhig tönten die Worte. „Wir sind gekommen, um dich höher hinauf zu geleiten, wir holen dich heim." „Ich bin nirgends daheim. Ich gehöre zu keinem Schwarm. Ich bin ein Ausgestoßener. Und wir fliegen jetzt schon sehr hoch, wir fliegen auf dem Gipfel des Großen Bergwindes. Viel höher kann ich diesen alten Leib nicht mehr erheben." „Doch, du kannst es, Jonathan. Du hast viel gelernt. Die eine Lehrzeit ist zu Ende, die Zeit ist gekommen, um in einer anderen neu zu beginnen." Das Licht, das ihm sein Leben lang geleuchtet hatte, das Licht des Verstehens, erhellte auch diesen Augenblick. Die Möwe Jonathan verstand. Sie hatten recht. Er konnte höher fliegen, es war Zeit, heimzugehen.

49

Mit einem letzten, langen Blick nahm er Abschied von seinem Himmel, von diesem majestätischen silbernen Reich, das ihn soviel gelehrt hatte „Ich bin bereit", sagte er dann.

Und die Möwe Jonathan erhob sich mit den beiden sternenhellen Möwen und entschwand in vollkommene Dunkelheit.

Zweiter Teil

Das also ist das himmlische Paradies, dachte er amüsiert. Seine Empfindungen waren nicht besonders ehrerbietig, wo er doch anscheinend gerade in den Himmel kam. Während er in enger Flugformation mit den zwei strahlenden Möwen über die Wolken aufstieg, begann auch sein Gefieder so hell zu strahlen wie das ihre. Immer hatte hinter den goldenen Augen unwandelbar jung die Möwe Jonathan existiert, und sie lebte weiter, nur die äußere Form verwandelte sich.

Es schien der vertraute Körper zu sein, doch Jonathan flog besser und leichter als je zuvor Ich werde mit halber Kraft zweifache Geschwindigkeit erreichen, dachte er, werde die Leistungen meiner besten Erdentage verdoppeln.

Sein Gefieder leuchtete jetzt ganz weiß, und seine Schwingen schimmerten glatt und vollendet wie poliertes Silber Voller Freude erprobte er sie und ließ seine Kraft in diese neuen Flügel einströmen. Bei vierhundert Stundenkilometern spürte er, daß er sich seiner Höchstgeschwindigkeit im Horizontalflug näherte, Bei vierhundertfünfzig hatte er das äußerste erreicht und war fast etwas enttäuscht. Auch dieser neue Körper war also in seinen Möglichkeiten eingeschränkt. Er hatte zwar seinen früheren Weltrekord überboten, doch immer noch gab es eine Grenze, die ihn zu großen Anstrengungen herausforderte. Im Himmel, dachte er, im Himmel sollte es keine Beschränkungen mehr geben.

Die Wolkendecke riß auf, seine Begleiter riefen: „Glückliche Landung, Jonathan," und lösten sich in durchsichtige Luft auf. Er schwebte über einem Meer auf eine zerklüftete Küste zu. Einzelne Möwen kämpften mit den Aufwinden über den Klippen. Fern im Norden, fast am Rande des Horizonts, kreisten noch ein paar Vögel. Neue Ausblicke, neue Gedanken, neue Fragen. Warum nur so wenig Möwen? Der Himmel müßte voll von Schwärmen sein. Und er war so müde. Im Himmel dürfte es doch keine Müdigkeit geben. Muß man hier auch schlafen? Schlafen? Wo hatte er das Wort gehört? Die Erinnerung an sein Erdendasein verflüchtigte sich. Gewiß war die Erde ein Platz gewesen, wo er manches gelernt hatte, aber die Einzelheiten verschwammen. Futter suchen oder so ähnlich und —ja —Verbannung. Die Möwen vor der Küste flogen ihm zur Begrüßung entgegen, doch gaben sie keinen Schrei, keinen Laut ab. Trotzdem fühlte er, daß er willkommen war und daheim. Es war ein großer Tag für ihn, aber an den Sonnenaufgang dieses Tages erinnerte er sich nicht mehr.

50

Er kreiste tiefer, flatterte nah über dem Boden fast auf der Stelle, dann setzte er leicht auf dem Sand auf. Die anderen Möwen aber landeten schwebend, keine bewegte auch nur eine Feder. Die schimmernden Flügel weit ausgespannt drehten sie in den Wind, dann änderten sie, Gott weiß wie. die Stellung der Schwungfedern und kamen im Augenblick zum Stillstand, da sie mit den Füßen den Boden berührten. Die vollkommene Körperbeherrschung war herrlich. Doch Jonathan war zu müde, es auch so zu versuchen. Da, wo er aufgesetzt hatte, war er im Stehen eingeschlafen. Dann folgte ein Tag dem anderen. Auch hier übte Jonathan unablässig neue Flugtechniken wie in dem Leben, das hinter ihm lag. Nur eines war anders. Die Möwen hier fühlten wie er Jede einzelne erstrebte die höchste Vollkommenheit auf dem Gebiet, das allen das wichtigste war: dem Fliegen. Es waren großartige Vögel, alle. Täglich verbrachten sie viele Stunden damit, ihre Flugtechnik zu üben und sich im Kunstflug zu erproben.

Jonathan vergaß alles Frühere. Versunken war die Welt, aus der er gekommen war, vergessen der Schwarm, der die Augen gegen die Herrlichkeit des Fliegens

verschlossen hatte und die Flügel einzig als Mittel zum Zweck beim Futtersuchen und Raufen um die Nahrung gebrauchte. Doch ab und an blitzte sekundenlang die Erinnerung auf, und dann kamen die Fragen. So geschah es an einem Morgen, als sein Lehrer und er nach einer Serie von Loopings mit anliegenden Flügeln auf dem Wasser ausruhten.

„Wo sind sie denn alle, Sullivan?" dachte er. Er war jetzt mit der mühelosen Gedankenübertragung vertraut, die hier das Kreischen und Krächzen der Möwen auf der Erde ersetzte. „Wieso sind nicht mehr von uns hier? Es gab doch Tausende und Abertausende von Möwen — ich weiß." Sullivan schüttelte den Kopf. „Ich kenne nur eine Antwort, Jonathan. Du bist Wahrscheinlich einer unter Millionen, die große Ausnahme. Die meister von uns sind nur ganz allmählich weitergekommen, von einer Welt in die nächste, die dann anders war Wir vergaßen sofort, woher wir gekommen waren, und es kümmerte uns nicht, wohin wir gingen. Wir lebten nur für den Augenblick. Es ist kaum vorstellbar, durch wie viele Leben wir hindurch mußten, bis wir verstanden, daß Leben mehr ist als Fressen und Kämpfen und eine Vormachtstellung im Schwarm einnehmen. Tausend Leben, zehntausend, und danach vielleicht noch hundert Leben, ehe uns die Erkenntnis aufdämmerte, daß es so etwas gibt wie Vollkommenheit, und dann nochmals hundert Leben, um endlich als Sinn des Lebens die Suche nach der Vollkommenheit zu sehen und zu verkündigen. Diese Regel gilt auch jetzt. Wir erlangen die nächste Welt nach dem, was wir in dieser gelernt haben. Lernen wir nichts hinzu, so wird unsere nächste Welt nicht anders sein als diese, sie bietet die gleichen Beschränkungen, und es gilt, die gleiche bleischwere Last zu überwinden."

Er breitete die Schwingen aus und wendete den Kopf in den Wind. „Du aber, Jon" sagte er, „ hast so viel auf einmal gelernt, daß du nicht durch viele tausend Leben mußtest, um hierher zu gelangen." Und wieder schwangen sie sich in die Lüfte und setzten ihre Übungen fort. Beim Fliegen in der Formation waren die Drehungen um die eigene Achse besonders schwierig, da die Hälfte der Flugfigur Rückenlage erforderte. Jonathan mußte dabei umdenken, mußte die Flügel zurückstoßen und die Flügelhaltung genau auf die seines Mentors abstimmen. Immer wieder sagte Sullivan; „Versuchen wir es noch einmal, versuchen wir es noch einmal." Und endlich sagte er: „Gut." Und sie begannen eine neue Figur zu üben. Hatten die Möwen keine

51

Nachtflüge, so hockten sie beisammen und meditierten. An einem Abend faßte Jonathan sich ein Herz und näherte sich dem Ältesten, der sich, wie es hieß, bald über diese Welt hinaus erheben würde. „Chiang.." begann er ein wenig unsicher.

Der Uralte sah ihn gütig an. „Ja, mein Sohn?" Das Alter hatte ihn nicht geschwächt, sondern gestärkt. Er konnte jede andere Möwe im Flug überholen und kannte Techniken, die die anderen erst ganz allmählich erlernten. „Diese Welt ist gar nicht das himmlische Paradies, nicht wahr, Chiang?" Im Mondlicht sah er daß der Älteste ihm freundlich zunickte. „Du hast wieder etwas dazugelernt, Jonathan" sagte er. „Und was geschieht nachher? Wohin kommen wir dann? Gibt es gar kein Paradies?"

„Nein, Jonathan, einen solchen Ort gibt es nicht. Das himmlische Paradies ist kein Ort und ist keine Zeit. Paradies, das ist Vollkommenheit." Er schwieg einen Augenblick. „Du bist ein sehr rascher Flieger, nicht wahr?"

„Ich... ich liebe die Geschwindigkeit'! sagte Jonathan betroffen, aber doch stolz, daß es dem Ältesten aufgefallen war. „Du wirst zum ersten Mal den Rand des Paradieses streifen, wenn du die vollkommene Geschwindigkeit erreicht hast. Und das bedeutet nicht, daß du in der Stunde tausend oder hunderttausend Kilometer zurücklegen kannst. Selbst wenn du mit der Geschwindigkeit des Lichtes fliegen würdest, hättest

du nicht die Vollkommenheit erreicht. Alle Ziffern sind Begrenzungen, Vollkommenheit aber ist grenzenlos. Vollkommene Geschwindigkeit mein Sohn, das heißt ganz dasein."

Dann war Chiang plötzlich ohne ein weiteres Wort verschwunden und tauchte im gleichen Augenblick weit entfernt an der Küste auf, verschwand sofort wieder und stand neben Jonathan. „Das macht Spaß", sagte er.

Jonathan war völlig verblüfft. Er vergaß alle weiteren Fragen nach dem Paradies. „Wie machst du das? Was empfindet man dabei? Wie weit kannst du dich entfernen?"

„Man kann überall hinkommen, man muß es nur wirklich wollen. Ich überall gewesen und in allen Zeiten, die ich mir vorstellen kann." Sinnend blickte der Älteste über das Meer. „Seltsam. Möwen, die um ihrer begrenzten Wege und Ziele willen die Vollkommenheit des Fliegens verachten, kommen nur langsam vorwärts und nirgendwo an. Die aber um der Vollkommenheit willen des Weges nicht achten, kommen in Sekundenschnelle überall hin. Bedenke immer, Jonathan. das himmlische Paradies findet sich nicht in Raum oder Zeit, denn Raum und Zeit sind bedeutungslos. Das Paradies ist..."

„Kannst du mich lehren, auch so zu fliegen?" Jonathan bebte vor Sehnsucht nach dem Unbekannten.

„Gewiß, wenn du es lernen möchtest." „So gern. Wann können wir anfangen?" „Wenn du willst, sofort."

„Ich möchte so fliegen lernen", sagte Jonathan; und seine Augen strahlten vor Eifer „Sag mir, was ich tun soll,"

52

Chiang setzte seine Worte bedächtig und sah die jüngere Möwe dabei unentwegt prüfend an. „Um in Gedankenschnelle zu fliegen, ganz gleich an welchen Ort mußt du schon vor Beginn wissen, daß du bereits dort angekommen bist." Nach Chiangs Worten mußte man also als erstes aufhören, sich selbst als Gefangenen eines irdisch begrenzten Körpers zu empfinden. dessen Flügelspannweite etwa einen Meter betrug und dessen Leistungsfähigkeit sich mit Hilfe graphischer Darstellung berechnen ließ. Die Voraussetzung für das Gelingen lag in dem Bewußtsein, daß das wahre Sein so vollkommen ist wie eine nicht aufgeschriebene, wie eine abstrakte Zahl und überall zugleich existiert unabhängig von Zeit und Raum.

Vorn Morgengrauen an, noch vor Sonnenaufgang und lange bis nach Mitternacht überließ Jonathan sich mit Leidenschaft seinen Versuchen. Aber alle seine Anstrengungen halfen ihm nicht weiter.

„Vergiß alles Wissen", sagte ihm Chiang wieder und wieder. „Du hast es nicht gebraucht, um zu fliegen, du hast einfach fliegen müssen. Und jetzt ist es das gleiche. Versuche es noch einmal..."

Und eines Tages war es soweit. Jonathan ruhte auf dem Strand aus. Mit geschlossenen Augen versenkte er sich ganz in sich, und in jähem Begreifen fühlte er, was Chiang gemeint hatte. „Natürlich. So ist es. Ich bin. Ich bin eine vollkommene, durch nichts beschränkte Möwe!" Glück durchströmte ihn wie ein heftiger Schreck.

„Gut" sagte Chiang. Seine Stimme klang triumphierend. Jonathan machte die Augen auf. Er stand ganz allein neben dem Ältesten an einer gänzlich fremd anmutenden Küste — Bäume wuchsen bis an den Saum des Ozeans hinab, und zu Häuptern kreiste ein Zwillingsgestirn gelber Sonnen.

„So hast du es endlich erreicht", sagte Chiang, „aber du mußt noch weiter daran arbeiten, dich selbst zu steuern..."

Jonathan war überwältigt. „Wo sind wir?"

Den Ältesten ließ die fremde Umwelt kühl. Er tat die Frage ziemlich gleichgültig ab. „Wir sind auf irgendeinem Planeten, wie es scheint. Er hat einen grünen Himmel und eine doppelte Sonne." Jonathan stieß vor Entzücken einen hellen Schrei aus, den ersten Laut, seit er die Erde verlassen hatte. „Es ist gelungen!" „Natürlich ist es gelungen, Jon" sagte Chiang. „Es gelingt immer, wenn du genau weißt was du willst. Und nun zu der Selbststeuerung..." Als sie zurückkamen, war es schon dunkel. Die anderen Möwen betrachteten Jonathan, und in ihren goldenen Augen stand ehrfürchtige Scheu. Sie hatten gesehen, wie er urplötzlich von der Stelle, auf der er lange Zeit wie angewurzelt verharrt hatte, verschwunden war1 Er ließ sich aber nicht lange bewundern. „Ich bin hier noch ein Neuling. Ich fange ja erst an. Ich bin es, der von euch lernen muß." „Ich bin aber doch überrascht" sagte Sullivan, der unweit von ihm stand. „In all den zehntausend Jahren hab ich keine Möwe gesehen, die so furchtlos alles Neue erlernen will wie du." Die anderen Möwen nickten dazu. Jonathan trippelte vor Verlegenheit von einem Fuß auf den anderen. „Wenn du willst, werden wir uns als nächstes mit der Zeit beschäftigen" sagte Chiang. „Du wirst lernen, durch Vergangenheit und Zukunft

53

zu fliegen. Wenn dir das möglich ist dann erst kannst du das Aller schwerste, das Großartigste, das Schönste beginnen. Dann erst kannst du dich dazu aufschwingen, das wahre Wesen von Güte und Liebe zu begreifen."

Ein Monat verging, oder vielmehr ein Zeitraum, der sich wie ein Monat ausnahm. Jonathan lernte außerordentlich schnell. Er hatte schon sehr rasch Fortschritte gemacht, als er noch aus der praktischen Erfahrung lernte, nun aber, als Einzelschüler des Ältesten selbst verarbeitete er die neuen Ideen wie ein stromlinienförmiger, gefiederter Computer. Doch dann kam ein Tag, an dem Chiang endgültig verschwand. Zuvor hatte er noch einmal lautlos die ganze Gemeinschaft ermahnt, niemals das Lernen aufzugeben, unentwegt weiter zu üben und danach zu streben, das vollkommene, unsichtbare Prinzip alles Lebens zu erfahren. Dabei wurde sein Gefieder lichter und lichter, und zuletzt erstrahlte es in solchem Glanz, daß die Möwen geblendet die Augen abwenden mußten. „Jonathan, erlerne die Liebe." Das waren seine letzten Worte. Als die Blendung der Augen nachließ, weilte Chiang nicht mehr unter ihnen. Und die Zeit verrann. Immer häufiger mußte Jonathan jetzt an die Erde zurückdenken, von der er einst gekommen war. Hätte er dort unten nur ein Zehntel, nur ein Hundertstel von dem gekannt, was er jetzt wußte, wieviel sinnvoller wäre sein Leben gewesen. Er stand im Sand und fragte sich, ob es dort unten vielleicht wieder eine Möwe gäbe, die ihre Grenzen zu überwinden trachtete, eine Möwe, der das Fliegen mehr bedeutete als nur Fortbewegung zu dem Ziel, ein paar Brocken Brot von einem Fischkutter zu ergattern. Vielleicht war wieder eine Möwe in Verbannung geschickt worden, weil sie gewagt hatte, dem großen Schwarm die Wahrheit zu sagen. Und je länger Jonathan sich um Güte bemühte, je mehr er danach strebte, das Wesen der Liebe zu begreifen, desto größer wurde sein Verlangen, zur Erde zurückzukehren. Trotz der Vereinsamung in seinem vergangenen Erdendasein war Jonathan im Grunde der geborene Lehrer. So gab es für ihn nur eine einzige Möglichkeit, der Liebe zu dienen: Er mußte die von ihm erkannte Wahrheit weitergeben an eine Möwe, die auch die Sehnsucht nach Wahrheit in sich trug. Sein Lehrer Sullivan war bereits Meister im gedankenschnellen Flug und half den anderen bei ihren Übungen. Er hatte seine Zweifel. „Du bist früher auf der Erde ein Ausgestoßener gewesen, Jon. Wie kannst du glauben, daß dir jetzt auch nur eine Möwe aus deiner Vergangenheit zuhören würde? Du kennst doch das Sprichwort: Am weitesten sieht, wer am höchsten fliegt. Dann steckt Weisheit. Die

Möwen, von denen du abstammst, kleben am Boden und zetern und streiten miteinander. Unendlich weit sind sie vom Himmel entfernt — und da glaubst du. du kannst ihnen von ihrem Standort aus den Himmel öffnen? Sie können doch nicht über ihre eigenen Flügelspitzten hinausblicken. Bleib bei uns, Jon. Hilf den Anfängern hier Sie sind schon weiter, sie können erkennen, was du ihnen zeigen willst."

Er schwieg einen Augenblick, dann fuhr er fort: „Wenn Chiang in seine früheren Welten zurückgekehrt wäre, wo wärst du jetzt?"

Diese Bemerkung gab den Ausschlag. Sullivan hatte recht. ,Am weitesten sieht, wer am höchsten fliegt' So blieb Jonathan und arbeitete mit den Neulingen, die alle klug und lernbegierig waren. Doch die alten Wünsche kehrten wieder Immer stärker und häufiger

54

mußte er an die Erde zurückdenken und daß ihn dort vielleicht ein oder zwei Möwen als Lehrer brauchten.

Wieviel weiter wäre er selber gekommen, wäre Chiang bei ihm in der Verbannung gewesen.

„Ich muß zurück, Sully" sagte er schließlich. „Deine Schüler entwickelt sich gut. Sie können dir bei den Neulingen helfen."

Sullivan seufzte und widersprach nicht länger „Du wirst mir sehr fehlen, Jonathan." "Schäm dich. Sully!" sagte Jonathan vorwurfsvoll. „Sei nicht töricht. Was üben wir denn jeden Tag? Wäre unsere Freundschaft von Raum und Zeit abhängig, dann taugte sie nichts mehr, sobald wir Raum und Zeit hinter uns lassen. Überwinde den Raum, und alles, was uns übrigbleibt, ist Hier. Überwinde die Zeit und alles, was uns übrigbleibt ist Jetzt. Und meinst du nicht auch, daß wir uns im Jetzt und Hier begegnen könnten?"

Trotz seines Kummers wurde Sullivan wieder fröhlich. „Du komischer, du verrückter Vogel" sagte er zärtlich. „Wenn überhaupt einer den beschränkten Möwen auf der Erde Weitblick beibringen kann, dann bist du es." Er starrte in den Sand. „Leb wohl, Jon, mein Freund."

„Leb wohl, Sully. Wir sehen uns wieder" Im Geist sah er große Möwenschwärme an den Küsten einer anderen Welt und Zeit. Aus langer Übung hatte er die innere Gewißheit, daß er selbst kein Wesen aus Knochen und Federn mehr war, sondern die reine Idee des freien Fluges, der keine Grenzen kennt.

Auf der Erde lebte ein Möwenvogel, der hieß Fletcher Lynd. Er war noch sehr jung, doch hatte er schon böse Erfahrungen hinter sich und meinte, daß kein anderer je so hart von seinem Schwarm behandelt, daß niemandem je solches Unrecht angetan worden wäre. „Mir ganz gleich, was sie sagen" dachte er wütend, und ihm ver¬schwamm alles vor den Augen, als er auf die Fernen Klippen der Verbannung zuflog. „Fliegen ist doch wichtiger als nur von einem Ort zum nächsten zu sausen. Das kann jede Mücke! Eine kleine Rolle in der Luft rund um den Ältesten, nur so aus Spaß, und schon haben sie mich ausgestoßen.

Sind sie denn blind? Können sie sich das Glück gar nicht vorstellen, das richtiges Fliegen mit sich bringt? Mir ganz gleich, was sie denken. Ich werde ihnen zeigen, was Fliegen heißt. Ich breche das Gesetz — sie wollen es ja nicht anders. Das wird ihnen noch leid tun..." Da vernahm er eine Stimme, die aus seinem Innern zu kommen schien. Sie tönte ganz sanft und erschreckte ihn doch so sehr, daß er erstarrte und durch die Luft taumelte.

„Denk nicht so hart über sie. Möwe Fletcher Lynd, die anderen haben sich nur selbst geschadet, als sie dich ausstießen. Eines Tages werden auch sie begreifen, eines Tages werden auch sie sehen, was du siehst. Vergib ihnen und hilf ihnen." Kaum einen Zoll entfernt von ihm segelte wie schwerelos und ohne eine einzige Feder zu rühren die reinste, strahlendste Möwe der Welt. Mühelos hielt sie sein

Tempo, das für ihn schon Höchstgeschwindigkeit war.

55

Der junge Vogel war völlig verwirrt. „Was ist das? —Träume ich? Bin ich tot? Was ist das?" Leise und ruhig tönte die Stimme aus seinem Herzen fort und verlangte nach Antwort. „Möwe Fletcher Lynd, willst du fliegen?"

.Ja, ich will fliegen/" Willst du es so sehr, daß du bereit bist, deinem Schwarm zu vergeben, da du lernen willst und nur lernen und dann zu ihnen zurückzukehren und ihnen helfen, damit auch sie verstehen?"

Diesem glorreichen, überlegenen Wesen gegenüber gab es kein Ausweichen. So sehr der junge Vogel auch noch an seinem gekränkten Stolz litt, er mußte nachgeben. „Ich bin bereit."

„Nun" erklang es liebevoll aus dem strahlenden Wesen, „dann wollen wir mit dem Horizontalflug beginnen..."

Dritter Teil

Jonathan kreiste langsam über den fernen Klippen und sah aufmerksam in die Höhe. Dieser widerborstige junge Fletcher war ein Flugschüler, wie man ihn sich besser nicht wünschen konnte. Er war leicht und kräftig und flink in der Luft, aber weit wichtiger war, daß er nichts sehnlicher wünschte, als richtig fliegen zu lernen.

Da tauchte er auf, ein verwischter grauer Fleck im sausenden Sturzflug. Er schoß an seinem Lehrer vorbei, zog dann unvermittelt wieder hoch zu einem neuen Versuch mit einer vertikalen langsamen Rolle mit sechzehn Umdrehungen. Er zählte die Umdrehungen laut mit. „acht.. .neun.. .zehn.. Jonathan, Jonathan. die Geschwindigkeit reicht nicht aus... elf... ich will-kurze-scharfe-Stops-wie-du... zwölf ... verdammt-ich krieg's-nicht-hin.. .dreizehn.. .noch.. .dreizehn... vierzehn.. .aaakk!" Die letzte Drehung schlug durch seinen Ärger und seine Wut über das Versagen völlig fehl. Fletcher kippte nach hinten um, taumelte, trudelte, warf sich wutentbrannt in einen einwärts drehenden Kreiselflug und fing sich endlich krächzend einige hundert Meter unterhalb von seinem Lehrer ab.

„Du vergeudest deine Zeit mit mir, Jonathan! Ich bin zu dumm! Ich bin ein Idiot! So oft ich es auch probiere, ich kriege es nicht hin!" Jonathan blickte zu ihm hinab und nickte. „Du wirst es bestimmt nicht schaffen, so lange du so hart hochziehst. Du verlierst zu viel Geschwindigkeit, bevor du die Rolle beginnst. Du mußt weicher sein, Fletcher! Energisch, aber nicht krampfhaft! Denk daran." Er senkte sich zu der jungen Möwe hinab. „Versuchen wir es gemeinsam, in Formation. Achte genau auf das Hochziehen. Man muß weich und leicht hineingehen." Drei Monate waren vergangen. Jonathan hatte inzwischen sechs weitere Schüler, lauter Außenseiter, die aus Freude am Fliegen neugierig waren auf die seltsamen neuen Ideen. Freilich war es für sie leichter, die hohe Kunst zu erlernen, als die Idee zu erfassen, die dahinterstand.

56

„In jeder einzelnen von uns ist in Wahrheit das Ideal der Großen Möwe, die unbegrenzte Idee der Freiheit", erklärte Jonathan ihnen abends auf dem Strand wieder und wieder. „Der Präzisionsflug ist nur ein Schritt weiter in der Darstellung unserer wahren Natur. Wir müssen alle Begrenzung hinter uns lassen. Deshalb üben wir Spitzengeschwindigkeiten, Langsamflug und Flugakrobatik..." .. .und seine Schüler schliefen dabei ein, erschöpft vom Tagespensum. Sie liebten ihre Übungsstunden, die aufregenden Geschwindigkeiten, die ihren Hunger nach mehr Können von Stunde zu Stunde erhöhten. Aber nicht einer von ihnen konnte glauben, daß der Gedankenflug ebenso Reales sei wie die Bewegung ihrer Schwingen, die sie durch die Lüfte trugen.

„Der ganze Körper ist von einer Flügelspitze zur anderen nichts anderes als Gedanke" sagte Jonathan. „Geist in sichtbarer Gestalt. Durchbrecht die Beschränktheit eures Denkens, und ihr zerbrecht damit auch die Fesseln des Körpers..." Aber was er ihnen auch sagte, es klang nur wie wunderschöne Phantasien, die sie angenehm einschläferten.

Nach einem Monat erklärte Jonathan, die Zeit sei reif, um zum Schwarm zurückzukehren. „Wir sind noch nicht so weit!" sagte die Möwe Henry. „Man will uns da nicht haben. Wir sind ausgestoßen. Wir wollen uns nicht aufdrängen, wo man uns nicht haben will" „Wir sind frei, wir können fliegen, wohin wir wollen, und sein, was wir sind", erwiderte Jonathan. Er hob sich vom Sand ab und wandte sich gen Osten zu den Heimatgründen des Schwarmes. Seine Schüler zauderten. Die Gesetze des Schwarmes erlauben keinem Verbannten jemals die Heimkehr, und noch nie hatte einer sie zu brechen gewagt. Das Gesetz befahl ihnen, zu bleiben; Jonathan gebot ihnen heimzufliegen. Er hatte schon eine große Strecke zurückgelegt; wenn sie noch länger zögerten, würde er allein bei dem feindlich gesinnten Schwarm eintreffen. Fletcher Lynd meinte betont selbstsicher: „Eigentlich brauchen wir dem Gesetz gar nicht zu gehorchen, schließlich gehören wir dem Schwarm ja gar nicht mehr an." „Und wenn es zu einem Kampf kommt, müssen wir Jonathan dort helfen." Und so flogen sie denn an jenem Morgen von Westen her ein, acht Möwen in einer doppelten Formation; die Flügelspitzen überlagerten einander fast. Pfeilschnell überflogen sie den Versammlungsplatz des Schwarms. Jonathan hielt die Spitze. Fletcher glitt leicht an seinem rechten Flügel dahin, und Henry hielt sich tapfer an seinem linken Flügel. Dann rollte die geschlossene Formation wie ein einziger Vogel langsam rechts ab.. .zog gerade.. .drehte nochmals.. .und wieder gerade. Und der Wind peitschte über sie hinweg. Das alltägliche Gekrächze und Gekrakel des Schwarms verstummte wie abgeschnitten, als ob die Formation ein Riesenmesser wäre. Viertausend Augenpaare starrten ohne zu Bunkern zu ihnen empor. Die acht weißen Vögel zogen nun einer nach dem anderen im steilen Winkel hoch zum Überschlag in ein volles Looping, schwebten durch eine vollkommene Kreisbahn und setzten alle exakt gleichzeitig in eine unglaublich langsamen Landung auf dem Sande auf. Als sei das alles etwas ganz Alltägliches, begann Jonathan ihre Flugleistung zu analysieren.

„Erstens", sagte er trocken, „seid ihr alle beim Aufschließen etwas zu spät dran gewesen." Der Schwarm war wie vom Blitz getroffen. Das sind die ausgestoßenen Vögel. Sie kommen einfach zurück. Das kann es doch nicht geben. Der Schwarm war völlig verwirrt und wie erstarrt. Fletchers Kampfansage bewahrheitete sich nicht. Ein paar jüngere Möwen krächzten: „Und wenn es zehnmal die Verbannten sind, wo haben die so fliegen gelernt?" Es dauerte fast

57

eine Stunde, bis der Befehl des Ältesten sich im ganzen Schwarm herumgesprochen hatte: Ignorieren! Jede Möwe, die mit einem Verbannten redet, wird ausgestoßen. Jede Möwe, die einen Verbannten auch nur ansieht, bricht das Gesetz des Schwarms. Immer mehr Möwen wandten ihre grau gefiederten Rücken Jonathan zu, aber er beachtete das gar nicht und hielt seine Übungsstunde direkt über dem Versammlungsplatz der Möwen ab. Er holte aus seinen Schülern das Äußerste heraus, trieb sie bis an die Grenze ihrer Kräfte. „Möwe Martin, du glaubst, du beherrschst den Langsamflug? Beweis es. Los. Fliegen." Der schüchterne kleine Vogel Martin war tief erschrocken, daß er so in das Schußfeld seines Mentors geraten war Er mußte allen Mut zusammenreißen und wurde zu seiner eigenen Überraschung ein wahrer Hexenmeister im Langsamflug. Selbst in leisester Brise vermochte er die Schwingfedern so zu stellen, daß er sich ohne einen Flügelschlag vom Sand emporhob und hoch zu den Wolken hinauf segelte und wieder zurück. Auch die Möwe Charles schwebte auf dem Großen Bergwind so hoch hinauf, daß sie zitternd vor Kälte, überrascht von der eigenen Leistung und überglücklich herunterkam, fest entschlossen, morgen noch höher hinaufzusteigen. Fletcher liebte vor allem die Flugakrobatik. Auch er überbot mit sechzehn Umdrehungen beim Langsamrollen in der Vertikale seinen eignen Rekord. Am folgenden Tag schloß er sogar noch mit einem dreifachen Radschlag ab, wie ein blendender weißer Sonnenstrahl kreiste er über dem Strand, von dem ihn mehr als ein Augenpaar verstohlen beobachtete.

Jonathan war ständig bei seinen Schülern, demonstrierend, beschwörend, antreibend, leitend. Aus Sport flog er mit ihnen durch Nacht und Wolken und Stürme, während sich die Möwen des Schwarms armselig auf dem Erdboden aneinander drängten. Nach den Flugstunden ruhten sich die Schüler mit ihrem Lehrer immer auf dem Strand aus, und allmählich hörten sie doch zu, wenn er ihnen seine Ideen entwickelte. Einige klangen ziemlich verrückt, sie verstanden sie nicht, einige aber begriffen sie schon. Mit der Zeit bildete sich nachts ein zweiter Kreis um den Ring der Schüler, ein Kreis aus neugierigen jungen Möwen, die im Schutz der Dunkelheit stundenlang zuhörten. Sie wollten nicht gesehen werden und selbst niemanden sehen und schlichen sich vor Morgengrauen verstohlen davon. Und eines Tages überschritt die erste Möwe aus dem Schwarm die Grenzlinie zum inneren Ring und bat um Aufnahme in die Lehrstunde. Dadurch gehörte nun auch die Möwe Terrence zu den Verbannten unter den Vögeln, war behaftet mit dem Makel des Ausgestoßenen und wurde gleichzeitig der achte Schüler Jonathans. Eine kranke Möwe gab es im Schwarm, sie hieß Kirk Maynard. Sie watschelte in der folgenden Nacht mit hängendem linken Flügel über den Sand heran und plumpste vor Jonathan in den Sand. „Hilf mir", krächzte sie matt wie ein Sterbender. „Ich wünsche nichts in der Welt so sehr, wie fliegen zu können..."

„Dann komm" sagte Jonathan. „Steig mit mir vom Boden auf, fangen wir an" „Du hast mich nicht verstanden. Mein Flügel. Er ist gelähmt." „Möwe Maynard, du bist frei. Sei, was du bist, entfalte dein wahres Selbst — jetzt und hier, und nichts kann dir im Wege stehen. So will es das Gesetz der Großen Möwe, das Gesetz des Seins." „Willst du sagen, daß ich fliegen kann?"

„Ich sage, du bist frei." Und Kirk Maynard breitete die Flügel aus, ganz einfach und rasch und erhob sich mühelos in die dunkle Nachtluft. Sein Jubel riß den Schwarm aus dem Schlaf. Aus großer Höhe erklang sein machtvoller Schrei: „Ich kann fliegen! Hört, ich kann fliegen!" Bei Sonnenaufgang standen fast tausend Vögel um den Ring der Schüler und starrten Kirk

58

Maynard neugierig an. Sie achteten nicht mehr darauf, ob man sie dabei sah oder nicht, sie hörten dem Unterricht zu und suchten zu verstehen.

Jonathan sprach von einfachen Dingen — daß Möwen zum Fliegen da sind, daß die wahre Natur ihres Wesens Freiheit ist daß sie alles, was dieser Freiheit im Wege steht, abtun müssen, Sitten und Bräuche und jegliche Beschränkung. „Was heißt abtun?" erklang eine Stimme aus dem Schwarm. Sollen wir das Gesetz des Schwarmes nicht achten?" „Es gibt nur ein wahres Gesetz, das in die Freiheit führt", sagte Jonathan. „Es gibt kein anderes." „Wie kannst du erwarten, daß wir so fliegen wie du?" fragte eine andere Stimme. „Du bist ein Auserwählter, ein Begabter, ein Göttlicher, hoch über allen anderen Vögeln."

„Seht Fletcher an. Lowell. Charles. Sind sie alle auserwählt, begabt und göttlich? Sie sind nicht anders als ihr, nicht anders als ich. Der einzige Unterschied ist, daß sie ihre eigentliche Natur zu erkennen beginnen und angefangen haben, danach zu handeln."

Die Schüler trippelten unbehaglich hin und her, nur Fletcher nicht. Es war ihnen noch gar nicht bewußt geworden, was sie eigentlich unternommen hatten.

Die Menge wurde täglich größer, stellte Fragen, bewunderte, beschimpfte.

„Im Schwarm behaupten sie" erzählte Fletcher seinem Lehrer nach einer Lehrstunde im Geschwindflug für Fortgeschrittene, „wenn du nicht göttlicher Herkunft bist, dann bist du zumindest deiner Zeit um Jahrtausende voraus".

Jonathan seufzte. Das ist der Preis, dachte er, man wird mißverstanden, wird für einen Teufel gehalten oder für einen Gott. „Und was denkst du. Fletcher — sind wir unserer Zeit voraus?"

Langes Schweigen lastete. Endlich kam die Antwort. „Die Kunst des Fliegens ist real und jederzeit für jeden erlernbar, dem der Sinn danach steht; das hat nichts mit der Zeit zu tun. Wir sind den anderen vielleicht weit voraus in der Form, in der Art des Fliegens."

„Das klingt schon besser" sagte Jonathan und zog schwebend und glänzend seine Kreise. „Das hast du nicht schlecht ausgedrückt."

Genau eine Woche später geschah etwas. Fletcher demonstrierte vor neuen Schülern die Grundsätze des pfeilschnellen Fluges. Er hatte sich nach einem rasenden Sturzflug elegant abgefangen, schoß ein paar Zentimeter über dem Sand waagrecht dahin. Es war, als zeichne er einen grauen Strich in die Luft. Da geriet ihm ein junger Vogel direkt in die Flugbahn. Es war sein erster Gleitflug, jämmerlich schrie er nach seiner Mutter Ein Zusammenstoß schien unvermeidlich. Im Bruchteil einer Sekunde verriß Fletcher scharf nach links und prallte mit höchster Geschwindigkeit gegen eine Klippe aus Granit. Er empfand keinen Schmerz. Es war, als sei der Felsen ein gewaltiges ehernes Tor zu einer anderen Welt. Er ertrank in einer Woge aus Entsetzen und Schrecken, alles wurde schwarz, dann fand er sich in einem sehr seltsamen Himmel treibend und vergaß, was geschehen war, und erinnerte sich und vergaß, betrübt und bang und traurig und voll Reue. Und da ertönte wieder die Stimme in ihm und neben ihm wie an jenem ersten Tag, da er Jonathan begegnet war.

59

„Wir müssen versuchen, unsere Grenzen in der rechten Ordnung geduldig zu überwinden. Einen Felsen zu durchfliegen, das ist noch zu früh, das ist ein späterer Lehrstoff." „Jonathan."

„Jawohl, angeblich der Göttliche" erwiderte sein Lehrer trocken. „Was machst du hier? Die Klippe? Bin ich nicht eben.. .bin ich nicht tot?" „Ach. du närrischer Vogel. Denk nach. Wenn du jetzt mit mir reden kannst, bist du doch nicht tot. Was dir da eben geglückt ist, ist nur ein Wechsel der Bewußtseinsebene. Allerdings ziemlich heftig. Jetzt darfst du wählen. Du kannst bleiben und auf dieser Ebene weiterlernen, die beträchtlich höher ist als die frühere, oder du kannst zurückkehren und bei deinem Schwarm weiter lehren. Die Ältesten haben immer gewartet, daß es ein Unglück geben würde, jetzt sind sie zufrieden, daß du ihnen den Gefallen getan hast."

„Ich will zurück zum Schwarm, selbstverständlich. Ich habe doch mit der neuen Gruppe eben erst angefangen." „Sehr gut, mein Sohn. Denk daran, was du gelernt hast: Der Körper ist nur der personifizierte Gedanke. -." Fletcher schüttelte verwirrt den Kopf, spannte die Flügel aus und öffnete die Augen. Und er befand sich wieder am Fuß der Klippe. Um ihn hatte sich der Schwarm versammelt. Als er sich bewegte, lief ein gewaltiges Getöse aus Krächzen und Kreischen durch die Menge. „Er lebt! Er, der schon tot war. lebt!" „Der Göttliche hat ihn nur mit der Flügelspitze berührt. Er hat ihn zum Leben erweckt." „Nein. Er leugnet seine göttliche Herkunft. Er ist der Teufel. Der Teufel, der die Gemeinschaft des Schwarms zerbrechen will." Die Masse der Möwen fürchtete sich wegen der Dinge, die sich zugetragen hatten. Der Schrei Teufel lief wie ein Wind durch die Menge, brauste wie der Sturmwind vom Meer Augen starrten glasig, scharfe Schnäbel rückten enger zusammen. Mord drohte.

„Möchtest du fort, mein Sohn?" fragte Jonathan. „Ja, es wäre wohl besser" Im selben Augenblick schwebten sie beide eine halbe Meile weit entfernt, und die scharfen Schnäbel des Pöbels stachen ins Leere. „Warum ist es nur so furchtbar schwer, einen Vogel von seiner Freiheit zu überzeugen sagte Jonathan sinnend. „Jeder ist frei und kann seine Freiheit nutzen — er muß sie nur üben. Ist das denn wirklich so schwierig?" Fletcher blinzelte, noch schwindlig vom raschen Wechsel der Umgebung. „Was hast du jetzt gemacht? Wie sind wir hierher gekommen?" „Du wolltest doch weg von diesem mordlustigen Pöbel?"

„Gewiß, aber wie hast du..." „Wie? Genauso wie alles andere Fletcher. Es ist Übung." Im Laufe des Morgens vergaß der Schwarm seine Tollheit wieder, doch Fletcher nicht. „Jonathan, erinnerst du dich, was du mir vor sehr langer Zeit einmal gesagt hast — daß man den Schwarm so sehr lieben muß, daß man zurückkehrt und ihm hilft?" „Sicher." „lch begreife nicht, wie du einen Mob lieben kannst, der eben noch versucht hat, dich umzubringen." „Oh, Fletcher, den Mob liebt man nicht! Man liebt nicht den Haß und das Böse, natürlich nicht. Du bist noch unerfahren, du mußt dich ständig bemühen, die wahre Möwe, den guten Kern in jeder einzelnen von ihnen, zu erkennen. Du mußt ihnen helfen, sich selbst zu sehen. Das meine ich mit Liebe. Hat man sie gefunden, dann macht alles Freude. Ich kannte einmal einen wilden jungen Vogel, der hieß Fletcher Lynd. Er war ausgestoßen aus seinem Schwarm, und er haßte seine Artgenossen deswegen und wollte sie bis auf den Tod bekämpfen. Und damit schuf er sich seine eigene bittere Hölle draußen auf den Fernen

60

Klippen. Und heute ist er hier und ist dabei, sich seinen eigenen Himmel zu erbauen, weil er seinen Schwarm auf den richtigen Weg führen will."

Fletcher sah seinen Lehrer an. In seinen Augen blitzte sekundenlang die Angst auf. „Ich — sie führen? Was meinst du damit, daß ich sie führen soll? Du bist hier der Lehrer. Du könntest sie nicht verlassen." „Könnte ich nicht? Zahllose Schwärme gibt es und zahllose ruppige Möwen wie einst jener Fletcher. Meinst du nicht auch, daß sie mich mehr brauchen als diese da, die schon unterwegs sind zum Licht?" „Aber ich? Jon, ich bin nur eine gewöhnliche Möwe, du..." „Bist ein Göttlicher, willst du sagen?" Jonathan seufzte und sah über das Meer l hinaus. „Du brauchst mich nicht mehr. Was du brauchst, ist Selbstvertrauen. Finde zu dir selbst täglich ein wenig mehr Finde die wahre, unbegrenzt freie Möwe Fletcher Sie wird dein Lehrer sein. Und Jonathans Körper flimmerte in der Luft, erstrahlte und wurde durchsichtig. „Laß nicht zu, daß sie dumme Gerüchte über mich verbreiten oder mich zum Gott erklären. Ich bin nur eine Möwe. Ich liebe das Fliegen, vielleicht..." „Jonathan!" „Mein armer Sohn. Trau deinen Augen nicht. Was immer sie dir zeigen, es ist nur Begrenztheit. Trau deinem Verstand, hebe ins Bewußtsein, was in dir ist, und du wirst wissen und fliegen." Der Strahlenglanz erlosch. Die Möwe Jonathan hatte sich in Luft aufgelöst. Und ihr Schüler flog schwerfällig auf, wandte sich unter grauem Himmel heimwärts und nahm seine Pflicht bei neuen Schülern auf, die begierig auf ihre erste Lehrstunde warteten. Ernst und bedrückt begann er. „Ihr müßt vor allem verstehen, daß die Möwe die absolute Idee der Freiheit ist, das Abbild der Großen Möwe. Und der Körper ist von Flügelspitze zu Flügelspitze nichts weiter als der Gedanke selbst." Die jungen Möwen blickten ihn unsicher an. Hallo, dachten sie, das klingt aber gar nicht nach Flugregeln. Fletcher seufzte und wollte noch einmal von vorn anfangen. „Ja — na schön", sagte er plötzlich und musterte sie kritisch. „Fangen wir mit dem Tiefflug an." Und indem er das sagte, begriff er urplötzlich, daß sein Freund wahrhaftig nicht um ein Haar göttlicher gewesen war als er selbst. Keine Grenzen, Jonathan, dachte er. Die Zeit ist nicht mehr fern, da auch ich aus der durchsichtigen Luft heraus auf deinem Strand erscheinen und dir zeigen kann, was Fliegen in Freiheit bedeutet. Und obwohl er sich vor seinen Schülern streng gab, sah er sie plötzlich alle so, wie sie wirklich waren. Und was er in ihnen sah, erfüllte ihn über Anerkennung hinaus mit tiefer Liebe. Grenzenlos. Jonathan, dachte er und war glücklich. Der Weg zur Erkenntnis war beschritten, der Kampf in ständigem Lernen hatte begonnen.

TN 2010

04.06.2010

61