PhớtLờTấtCả&BơĐiMàSống

HughMacleod

THÔNGTINSÁCH:

Tênsách:“Phớtlờtấtcả&Bơđimàsống–Cùng39chìakhóakhác

mởcánhcửasángtạo”

NguyêntáctiếngAnh:“IgnoreEverybody”

Tácgiả:HughMacleod

Ngườidịch:LêKhánhToàn

Nhàxuấtbản:LaođộngXãhội

Nămxuấtbản:2010

Sốtrang:224trang

Giátiền:49.000đồng

Khổ:12x20cm

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Về Hugh Macleod và hiện tượng Ignore

Everybody.

HughMacleod, nghệ sĩ ngườiMỹ được biếtđến như một tác giả nổi tiếng, một họa sĩ vẽ tranhbiếmhọa,mộtbloggervà thậmchí còn làmộtnhânviêntiếpthị.

Ông sáng tạo ra kiểu vẽ tranh biếm họa lênmặt sau tấmdanh thiếpđểcó thểvẽbấtcứ lúcnào.Vớinhữngtấmdanhthiếpđầytrongtúiáo,ôngcóthểvẽngaykhi ýtưởngvừaxuấthiệnmàkhôngphảibachânbốncẳngchạyvềxưởngvẽnhưtrướcđây.

Nhưchínhôngthúnhận,banđầu,đâychỉtrògiảitríkhingồitrongquánbar,xengiữanhữngcâuchuyệnvôthưởngvôphạt.Khángiả cũngchỉ lànhữngbạnbè thân thiết, nhữngchiếnhữucùngngồinhậuvớinhau.Cóngườilắcđầu,cóngườithíchthú.Nhiềungườibảoônghãylàmgìđóvớichúng.Nhưngôngkhôngcóýđịnhlàmgìcả,chỉlàmộttròtiêukhiểnđểôngmặcsứcsángtạo–viết,vẽbấtcứthứgìmìnhthích.

Năm 2001, ông lập ra blog gapingvoid.com, đưa lên đó cảtranhbiếmhọavàcácbàiviếtcủamình.Năm2004,ôngviếtHowtoBeCreative(LàmsaoĐểSángTạo)vớikhoảng13.000từ,gồmnhiều

bàiviếtđượcđưadầnlênblog,kếthợpgiữatranhbiếmhọavànhữngchỉdẫn thiết thựcvềnhữngbí kíp thúcđẩy sáng tạo.Đây là thờikìbùngnổcácblog,giốngnhưgiaiđoạntừ2005tới2009ởViệtNam.Vìthế,blogcủaôngđãđượcbạnđọcđónnhậnnhiệttìnhvớisốlầntảivềlêntớihàngchụctriệulượt.

Vàđâycũngchính lànền tảngchoIgnoreEverybodymàcácbạnđangcầmtrêntay.Mặcdù,Hughchỉ luôncoiđâylàsựkếthợpđầybấtngờgiữabiếmhọavàInternet,nhưngthựcchấtđây là thànhquảcủanhữngnỗlựckhôngmệtmỏitrênconđườngsángtạocủaông.

Với40phần,thựcralà40bàihọcngắngọn,súctích,kếthợpvớitranhbiếmhọavàcác“châmngôn”hàihướcnhưngýnghĩa,cuốnsáchchínhlàcâutrảlờichocáccâuhỏikhôngngừngđặtratrongđầuchúngtasuốtquátrìnhlàmviệc.

Làm thế nào đểnhững ý tưởngmớixuất hiện đượctrong thế giới đầyhoàinghivàesợrủironày?

Làm thế nào đểkhơi nguồn cảmhứng? Làmthếnàođểxácđịnhđượcranhgiớigiữanhữngđiềusẵnsàngthựchiệnvànhữnggìkhông?

***

Mỗicâuhỏiđềucócâutrảlờithỏađáng.Nhưngđiềunàykhôngđồngnghĩavớiviệcđộcgiảngấunghiếncuốnsáchnàyxonglàcóthểkhơimởđượcngaylậptứcnguồnlựcsángtạotrongmìnhvàtungtrảinórangoàithếgiới.

Nhữngbíkípđóchỉtiếpthêmchobạnnguồnnănglượngđểlàm

việc chăm chỉ hơn, sáng tạo hơn, nghiêm túc hơn.Để những bạn trẻkhôngảotưởngrằngnghệsĩđượcphéplacàởcácquánbarsuốtngày,mongđợiNàngThơbấtngờgõcửa,banchomộtnguồncảmhứngvôtận,khiếnhọviếtngayrađượctácphẩmbấthủvàmộtbướclênđỉnhvinh quang.Mà sáng tạo là lao động chân chính, nảy sinh trong quátrìnhlàmviệcchứkhôngphảitronglúcngủmơchờThầnTàigõcửa.

Những bí kíp này cũng dạy các bạn cómột thái độ sống canđảm,dámđươngđầuvớidưluận,chịutráchnhiệmvềhànhđộngcủamình.Nhấtlàkhibạncòntrẻtuổivàsốngởnhữngđôthịlớnđắtđỏvàđầycạnhtranh.

Đó làphảibiếtđứng rangoàiđámđông, tạodấuấncủa riêngmìnhthayvìhòalẫnvàođó.

ĐólàchỉranhữngconđườngdẫntớicánhcửasángtạođãđượcHughvívon rấthình tượng rằnggiốngnhư6 tỉ cánhcửadẫn tới cõiNiếtBàn,vànhiệmvụcủachúngtalàtìmrađượccánhcửacủariêngmình.

Ôngcũnglàngườiđặtvấnđềsángtạocạnhbảnnăngsinhtồn,bằngviệcđưaraLý thuyếtTìnhvàTiền,muốn thànhcôngchúng taphảidunghòađượccảhaithứđó.Chúngtavẫnphảiduytrìnghềkiếmcơmđồngthờivẫnsángtạokhôngngừngnghỉ.

Như tại Việt Nam, nhiều người cũng vẫn đang loay hoay lựachọngiữa nghệ thuật chân chính và kiếm sống.Chúng tôi cũng từngđứngtrướcbàitoánđauđầulàlàmranhữngcuốnsáchbánchạyhaylànhữngcuốnsáchhay.

Nếuchỉđuổi theoniềmđammê thì có lẽnghệ sỹđãchếtđóitrướckhiđạtđượcđiềugìđó,cònnếuchỉchạytheothịtrườngthìrồichúngtasẽbếtắcbởicùnmòntrongsángtạo.

GiốngnhưHughđãchỉra,chúngtôitheođuổigiảiphápdunghòacảhaithứđó–sáchvừahayvừabánchạy–đảmbảonhucầucuộcsốngbêncạnhtônchỉ“Trithứclàsứcmạnh”.

Cuốn sách này có thể sẽ là câu trả lời hoặc giúp các bạn trẻkhẳngđịnhlựachọncủamìnhvềviệccónênđánhđuổicôngviệchiệnthờiđểtheođuổisởthíchcánhânhayngượclại;đểkhôngrơivàotìnhcảnhlúngtúng,bănkhoăngiữahaiconđườngđórồiđểchẳngđượccái

gì.

Hugh cũng nói rõ, trước hết bạn phải tự nuôi sống được bảnthânmình,đểchotiềnbạckhôngcócơhội“nhúngmũi”vàosángtạocủabạn;tiếpđólàduytrìsựsángtạomọinơimọilúc.

Trongnhữnglờikhuyênbổíchcủaông,khôngchỉlàchọntháiđộsốngmàcònmộtlốisống,cầnmẫn,tiếtkiệmvànghiêmtúc.

Chínhôngđãchorằngnghệsĩkhôngphảichỉbiếtcắmđầyvàocáigọilà“nghệthuậtthuầntúy”,ngườinghệsĩthờinaycònbiếtcảđếnthịtrường,cáchthứctiếpthịbảnthânđểcóthểsángtạohiệuquảnhất.

Vàdùcôngnghệđangpháttriểnnhưvũbão,nhưngnghệthuậtchânchínhvẫncóchỗđứngriêngcủamình,bởinghệthuậtchânchínhvẫnđòihỏingườinghệsĩphảixảthân,phảihisinhvìnó.

Nhưtựađềcủacuốnsáchnày,bạnđọcsẽđượctraocho40chìakhóađểmởcánhcửasángtạo.Đặcbiệtlànhữngbạnđọctrẻ,đangchịusứcépcủacácđôthị lớngiốngnhưtìnhcảnhcủachínhtácgiả tronggiaiđoạnđầuđặtnềnmóngchocuốnsáchnày,cácbạncóthểtìmđượcnhữngđiềuhữu ích chobản thânđểmởđược cánh cửa sáng tạo củariêngmình.

Vàmột bài học lớn rút ra cho tất cả những người đang và sẽbướcchânvàothếgiớinghệsĩ,từchínhHughMacLeod,đãtừngthẳngthắnbàytỏ:“Tôikhôngbaogiờthíchthúvớiviệctựgọimìnhlà“Nghệsĩ”.Tôinghĩ,lịchsửsẽquyếtđịnhailànghệsĩchứkhôngphảichúngta.”

***

Như bài học cuối cùng trong cuốn sách này, chúng tôi cũngmuốnđưarachobạnđọclờikhuyêngiốngnhưHugh,đólà“Làmviệcchămchỉ.Kiên trì.Sốnggiảndịvàkín tiếng.Giữ tháiđộkhiêm tốn.Luônlạcquan.Tạoravậnmaycủachínhmình.Hãytửtế.Hãylịchsự.”

Vàcũnggiốngnhư lờikhuyêncủaôngđưa tachocácbạn trẻbắtđầubướcchânvào thếgiới sáng tạo,đó là“Hãybắtđầu lúcsớmsủa.Hãybắtđầukhicòntrẻtrung.Vàhãycắmđầuvàomàlàmviệcđi.Khôngaicóthểtrởnên“nổitiếng”chỉsaucómộthaingàycả”.

Nào,hãybắttayvàoviệcvàchúccácbạnthànhcông.

HàNội,tháng11năm2010

CÔNGTYSÁCHALPHA

MỤCLỤC

MởĐầu1.Bơđimàsống2.Ýtưởngkhôngcầnphảilớn.Chỉcầnlàcủachínhbạn.3.Đầutưthờigian4.Ýtưởngtốtthườngcótuổithơlẻloi.5.Nếuphụthuộcvàomộtcổphầnlớn“từtrêntrờirơixuống”,kế

hoạchkinhdoanhcủabạncóthểsẽthấtbại.6.Bạnphảichịutráchnhiệmvềtrảinghiệmcủachínhmình.7.Mỗingườisinhrađềucókhảnăngsángtạo;mỗingườiđềuđược

phátchomộthộpchìmàutừnhàtrẻ.8.Giữnghềkiếmcơm9.Côngtyngăncảnsángtạosẽkhôngcònkhảnăngcạnhtranhvới

nhữngcôngtyủnghộsángtạo.10.Mỗi người đều tự tạo ra đỉnhEverest của riêngmìnhđểvượt

qua.11.Càngtàigiỏi,ngườitacàngítcầnđếnnhữngthứhỗtrợ.12.Đừngtìmcáchchốnglạiđámđông;hãytránhxahọra13.Chấpnhậnđauthương,nósẽchẳngcònlàmbạnđauđớnnữa.14.Đừngbaogiờsosánhbêntrongmìnhvớibềngoàingườikhác.15.Nênchếttrẻ16.Điềuquantrọngnhấtmộtngườisángtạocóthểnắmbắtđược

thành thạo làxácđịnhđượcnơivạchrađườngchỉđỏphânchiagiữanhữnggìanhsẵnsàngthựchiệnvànhữnggìkhông.

17.Thếgiớikhôngngừngthayđổi.18.Côngtrạngmuađược.Đammêthìkhông.19.TránhxaĐộiquânBìnhnước.20.Hátbằnggiọngcủachínhmình.21.Chọnphươngtiệnnàokhôngquantrọng.22.Bánhàngkhóhơnbạnnghĩ.

23.Chẳngaiquantâmđâu.Mìnhlàmchobảnthânmìnhthôi.24.Thậtphíthờigiankhilolắngvềcuộcđốiđầugiữa“Thươngmại

vớiNghệthuật.”25.Đừnglokhôngtìmđượccảmhứng.Trướcsaugìnócũngđến

thôi.26.Bạnphảitìmracáchriêngcủamình.27.Viếtbằngcảtráitim.28.Cáchtốtnhấtđểđượcphêduyệtlàkhôngcầnđếnphêduyệt.29.Sứcmạnhư,chẳngaichođâu.Bạnphảidànhlấynóthôi.30.Bấtkểbạnchọncáigì,Quỷsứvẫncóphầncủanó.31.Phầnkhónhấtcủasángtạolàquenvớitrạngtháisángtạo.32.Thựchànhtiếtkiệm.33.Đừngđểcôngviệcgiàtheobạn.34.Nghèođóithậtkhổ.35.Cẩnthậnkhibiếnsởthíchthànhnghềnghiệp36.Hãythưởngthứchươngvịvôdanhkhicòncóthể.37.Bắtđầuviếtblog.38.Ýnghĩamớiquantrọng,cònconngườithìkhông.39.Khiđãtrởthànhhiệnthực,giấcmơkhôngcònlàgiấcmơnữa.40.Khôngcógìthuộcvềkhoahọctênlửa.

MởĐầu

ThángMườiHainăm1997,khivừabắtđầuđặtchânđếnMahattan,

tôicóthóiquenhayviếtnguệchngoạclênmặtsaudanhthiếpchođỡbuồnmỗikhingồiquầybar.Lâudầnthànhquentay.TronglầnđầutiênđếnNewYork,toànbộgiatàicủatôigồmhaichiếcvali,haicáithùngcáctôngđầy

đồđạc,mộtphiếuđặt chỗ tại khách sạngiá rẻ củaYMCA[1]

vàmột hợpđồng thời vụ viết bài chomột công ty quảng cáo ởMidtown trongmườingày.

Trong hai tuần sau đó, cuộc sống của tôi sẽ là làm việc, lượn lờquanhthànhphố,rồiloạngchoạngquayvềYMCAkhicácquánbarđãđóngcửa.Rấtnhiềuquánrượuvàcàphê.Rấtnhiềungườikỳquái.Mỗingàynămlầnbịhànhhạbởicáicảmgiáckỳlạmuốnđượccười,hátvàkhóccùngmộtlúc.Nhữnglúcnhưthế,córấtnhiềuđiềuđểnóivềmộtbộmônnghệthuậtđangnằmlọtthỏmtrongtúiáokhoáccủabạn.

Cáihợpđồngthờivụđãbiếnthànhcôngviệcổnđịnh,vìvậytôiởlạithànhphốnàythêmhainămnữa.ĐốivớimộtkẻvừachânướtchânráođếnNewYork,thángđầutiêncósứclôicuốnkỳdiệuthậtkhótả.Luôncóđượctinhthầntỉnhtáođếnchóisáng.BấtkểởNewYorkbaonhiêulâu,bạnvẫnmuốndành thờigiancòn lạicủamìnhởđócốgắng tìm lạicảmgiácnày.Khônghiểuvìsaonhữnghìnhvẽbebéởmặtsaudanhthiếplạilưugiữđượcnó–sựcăngthẳng,bảnchấtphùdu,bàicavĩnhcửucủaNewYork.

Đâylàmẫutranhbiếmhọachủđạocủatôitrongsuốthơnmườinămqua.Banđầuchúngđượcvẽtrêndanhthiếphoặcgiấycứngcókíchthướctươngtự,khoảng9cmx5cm.TôichủyếudùngloạibútkỹthuậtRotring0.3mmvàmực tàu. Thỉnh thoảng tôi cũng sử dụng loại khác – bút chì,màunước,bútbi,máytínhbảng–nhưngkhôngthườngxuyênlắm.

Năm2001, lúcđangsốngởAnh, tôi lậpmột trangblog tạiđịachỉgappingvoid.comvàđưa“biếmhọadanhthiếp”củamìnhlênđó.Năm2004,tôiviếtmột loạtcácbài trênblogtheochủđề“Làmsaođểsángtạo”, làmnềntảngchocuốnsáchbạnđangcầmtrêntay.Đồngthời,tôicũngthựchiệnkhánhiềucuộcphiêulưuvớivaitròhọasĩbiếmhọa,viếtblog,vàbánhàng.Hiệnnay,tôiđịnhcưởmiềnviễntâyTexas,cáchxacácthànhthịlớnnhiềudặmđường.Đểcócáinhìntoàncảnhvềnhữngcuộcthửnghiệm,cácchuyếnđi,vàtấtnhiênlàcảcuộcđờitôinữa,mờicácbạnhãyghethămblogcủatôi

vàđọcchơi.

Tínhđếnnay,LàmSaoĐểSángTạo,tiềnthâncủaBơĐiMàSống,đãđượctảivềtrênmộttriệu.

1.Bơđimàsống

Ýtưởngcủabạncàngđộcđáo,ngườikháccàngkhóđưarađượcchobạnlờikhuyêntốtđẹp.Khitôimớibắtđầuvẽbiếm-họạ-lên–mặt–sau–danh–thiếp,mọingườiđềunghĩtôiđiênmấtrồi.Tạisaotôikhôngnghĩcáchlàmmộtcáigìđóthịtrườngdễtiêuthụhơn,nhưthiệpmừngtrangtríhìnhmiếngbánhngộnghĩnhchẳnghạn?

Ngaykhivừanảyraýtưởng,BạnKhôngBiếtLàNóCóGìHayHoHayKhông.Ngườikháccũngvậy.Điềutốtđẹpnhấtbạncóthểhyvọnglàtrong lòngbạncảmnhậnđược rõ ràngcáihaycủanó.Cóđiều, tinởcảmgiác củamìnhkhôngphải là việc dễ dàngnhưnhữngngười lạc quan vẫnthườngnói.Cómộtlýdotrảlờichocâuhỏitạisaocảmgiáclạikhiếnchúngta sợhãi–bởivì thường thìđiềucảmgiácmáchbảo takhônggiốngnhưđiềumọingườinóivớita.

Hỏibạnbèthânhữucũngchẳngđượcnhưkỳvọng.Chẳngphảilàhọcốtìnhkhôngmuốngiúpbạn.Chẳngquanhữnggìhọbiếtvềthếgiớicủabạnchỉbằngmộtphần triệu sovớibạn,bấtkểhọcónỗ lực tìmhiểuđếnmấy,bấtkểbạncórasứcgiảithíchđếnmấy.

Bêncạnhđó,mộtýtưởnglớnsẽthayđổichínhbạn.Cóthểlàbạnbèyêuquýbạn,nhưnghọchẳngmuốnbạnthayđổichútnào.Mộtkhibạnthayđổi,động lựccủahọđốivớibạnsẽ thayđổi.Có lẽhọ thíchmọi thứphảiđượcnguyênvẹnnhưvậy,vàtìnhcảmcủahọđốivớibạncũngthế-họyêuquýbạnlúcnày,khôngphảilàbạnkhiđãthayđổitrongtươnglai.

Dođó,cólẽhọsẽchẳnghàohứnggìkhichứngkiếnbạnthayđổi.Nếuvậy,họsẽchốnglạibấtcứthứgìtạonênsựthayđổiởbạn.Bảnchấtconngười là thế.Vàbạncũngsẽhànhđộnggiốnghệtvậyđốivớibạnbèmình.

Tìnhhìnhsẽcòntệhơnnữanếunhưđấylàđồngnghiệpcủabạn.Họđãquenlàmviệcvớibạntheocáchriêng.Họđãquenvớimứcđộkiểmsoáttrongmốiquanhệvớibạn.Vàhọthíchbấtcứđiềugìkhiếntúihọđầythêm.Chắclàhọcũngthíchbạntrởnêngiàucó,nhưngđấykhôngphảilàưutiênhàngđầucủahọ.

Nếuýtưởngđóhayđếnmứccóthểthayđổiđộnglựccủabạn,khiếnhọtrởnênbớtcầnthiếthơnđốivớibạnhoặc,trộmvía,đốivớithịtrườnghọsẽchớplấybấtcứcơhộinàocóđượcđểphảnbácýtưởngcủabạn.

Tôinhắclạimộtlầnnữa,bảnchấtconngườilàthế.

ÝTƯỞNGTỐTSẼLÀMTHAYĐỔICÁNCÂNQUYỀNLỰC

TRONGQUANHỆ.ĐẤYLÀLÝDOTẠISAOÝTƯỞNGTỐTLUÔNBỊVÙIDẬPTỪTRONGTRỨNGNƯỚC.

Ýtưởngtốtluônsonghànhcùnggánhnặng,vìvậy,rấtítngườithựchiệnchúng.Rấtítngườicókhảnăngxửlýđiềunày.

2.Ýtưởngkhôngcầnphảilớn.Chỉcầnlàcủachínhbạn.

Khả năng tự chủ của bạn đối với công việc sẽ thuyết phục được

nhiềungườihơnhẳnbảnthâncôngviệc.

Chúngtaaicũngdànhrấtnhiềuthờigianchoviệcngưỡngmộnhữngngườihoàntoànxalạ.Mộtngườinàođótrênphươngtiệntruyềnthôngcócôngtylớn,sảnphẩmtốt,bộphimhay,sáchbánchạy.Bấtcứthứgì.

Vàthậmchíchúngtacòndànhnhiềuthờigianhơnđểtìmcáchtheokịphọtrongvôvọng.Hãycốgắngtriểnkhaicôngty,sảnphẩm,dựánphim,sáchvàtấtcảnhữngthứkhácnữa,củachínhmình.

Tôicũngsai lầmnhưbấtcứai.Tôiđãthửrấtnhiềulĩnhvựckhácnhau trong nhiều năm trời, cố gắng khởi nghiệp từ cáimiệng ba hoa củanhữngkẻtầmthường.Mộtsốlĩnhvựctrongkinhdoanh,mộtsốtrongnghệthuật,vânvân.

Một tốinọ,saumột lầnkhởinghiệpđenđủinữa, tôiđịnhbỏcuộc.Ngồibênquầybar,cảmgiáckiệtsứcvìcôngviệcnóiriêngvàcuộcđờinóichung,tôibắtđầuvẽvuvơlênmặtsaumấytấmdanhthiếp.Thựcsựlàtôikhôngcầnphảicólýdogìcả.Tôivẽvìbỗngdưngmuốn…vẽ,vìnókhiếntôivuilênđượcmộtlúc.

Tấtnhiên,nhưvậylàngớngẩn.Tấtnhiên,nhưvậychẳngratiềnrabạcgì.Tấtnhiên,nhưvậysẽchẳngđi tớiđâu.Tấtnhiênnhưvậy làhoàntoànvàtuyệtđốilãngphíthờigian.Nhưngkhihồitưởnglại,đâychínhlàsựphùphiếmnộitạivớilợithếriêngcủanó.Bởivìhoàntoànđốilậpvớitấtcảnhững “Kế hoạch lớn” của bạn bè và tôi từ trước đó. Thật thoảimái khikhôngphảisuynghĩvềtấtcảnhữngchuyệnđó,đấylàthayđổi.

Thậtthoảimáikhiđượclàmmộtviệcgìđókhôngdínhdánggìđếntiềnbạc,đấylàthayđổi.

Thật thoảimáikhiđược làmmộtviệcgìđókhôngnhằmmụcđíchgâyấntượngvớingườikhác,đấylàthayđổi.

Thật thoải mái khi được làm một việc gì đó không phục vụ sựnghiệp,đấylàthayđổi.

Thậtthoảimáikhiđượclàmmộtviệcgìđóchỉthuộcvềriêngmình

chứkhôngthuộcvềbấtcứaikhác,đấylàthayđổi.

Thật thoảimái khi có cảm giác hoàn toàn tự chủ, đấy là thay đổi.Cảmgiáchoàntoàntựdo,đấylàthayđổi.Sởhữuthứgìđókhôngcầnđếntiềnbạccủangườikhác,hoặcphảixinphépngườikhác,đấylàthayđổi.

Vàtấtnhiên,đấychínhlàthờiđiểm,vàlàthờiđiểmduynhất,khithếgiớibênngoàibắtđầuchúý.

Khảnăngtựchủcủabạnđốivớicôngviệcsẽthuyếtphụcđượcnhiềungườihơnhảnbảnthâncôngviệc.Sựtựchủcủachínhbạnkíchthíchngườikháctìmđượcsựtựchủ,cảmgiáctựdovàtiềmnăngcủahọsẽkhiếnchocôngviệcđócónhiềusứcmạnhhơnnhữngphẩmchấtkháchquancủanó.

Ýtưởngcủabạnkhôngcầnphảivĩđại.Chỉcầnnólàcủariêngbạn.Ýtưởngcàngmangđẫmdấuấncánhân,bạncàngcónhiềutựdođểthựchiệnnhữngđiềukỳdiệu.

Càng kì diệu, càng có nhiều người tâm đắc với ý tưởng của bạn.Càngcónhiềungườitâmđắcvớiýtưởngđó,bướckhởiđầunhỏnhoicủabạnsẽngàycànglớnlênnhưmộtquảcầutuyết.

Đấylànhữnggìtôihọcđượctừviệcvẽnhăngcuộilênmặtsaudanhthiếp.

3.Đầutưthờigian

Thựchiệnmộtcôngviệcquantrọngđòihỏithờigiannhiềuvôtận.

Chín mươi phần trăm các yếu tố khiến người thành công khác vớingườithấtbạilàthờigian,nỗlực,vàsứcbền.

Nhiều người hỏi tôi “Mẫu danh thiếp của ông rất đơn giản. Ông

khôngsợcóaiđóxétoẹtđià?”

Câutrảlờichuẩnmực:Trừphihọcókhảnăngvẽđượcnhiềuhơn,giỏihơntôi.

Điềumang lại lợi thế cho công việc lại rất đơn giản: Tôi đã dànhnhiềunămchoviệcvẽ.Tôiđãvẽtronghàngngàn,hàngchụcngàngiờlàmviệc.

Vìvậy,nếucóaiđómuốnphủnhậnýtưởngcủatôi,xincứviệc.NếucóaiđómuốnvượtquatôitrongCuộcchiếnVẽnhăngcuộilênDanhthiếp,xincứviệc.Trướcmặtbạnlànhiềunămtrờidàiđằngđẵng.Vàkhônggiốngnhưtôi,bạnkhônglàmvìniềmsaymêcôngviệc.Bạnlàmviệcvìmộtmụcđíchvụlợimiễncưỡng,sailệchthôngtin,vàquèquặt.Dovậy,nhữngnămthángđóthậmchísẽtrởlênlêthêhơnvànhiều,nhiềuđauthươnghơn.Chúcbạnmaymắn.

Nếucóaiđóthànhcônghơntronglĩnhvựccủabạn,cóthểvìanhtalàmviệcchămchỉhơnbạn.Chắcchắnrồi,cóthểanhtathừahưởnggeneditruyềntốthơn,quanhệgiỏigianghơn,nhưngtôikhôngcoiđấylàcốtlõi.Càngngàylợithếnàycàngítpháthuytácdụng.Đấylàlýdotạisaothếgiớilạiđầyrẫynhữngkẻtầmthườngthấtbạimặcdùhọtoànlàngườicótàivàthôngthạovềthiếplậpquanhệ.

Vâng,thànhcôngđồngnghĩavớiviệcbạnphảiđihếtmộtconđườngrấtdàitrướcmặt,bấtkểbạnlàai.Làmthếnàođểgiảiquyếttốtnhấtvấnđềnày?

Nhưtôivẫnthườngnóitrênblog,đừngbỏnghềkiếmcơmcủamình.Tôi cũngkhôngbỏ.Tôi thuêmộtvănphòngvàđếnđóhàngngày,khôngkhácgìnhữngngườibìnhthườngkhác.Khitôicòntrẻvàphảitựnhắcbảnthânrằngcómộtthếgiớibênngoàicáiđầucủamình,gầnnhưcứngồibênquầybarvàobuổi tối là tôivẽ,nhưngchuyệnđóxưarồi.Ngaycảsaukhi

tranhcủatôithànhcông,tôivẫnnhậncáchợpđồngquảngcáovàtiếpthịcủadoanhnghiệp,chỉnhằmmụcđíchkhôngxarờicuộcsốngthựctế.

Đối với tôi, cómột chân trong “cuộc sống thực tế” khiến chomọiviệcdễxửlýhơnnhiều.Cóthêmmộtnguồnthuthậpđồngnghĩavớiviệctôikhôngphảichịuáplựclàmviệctheođòihỏicủathịtrường.Thayvàođó,tôiđượclàmbấtcứcáiquáigìtôithích.Tôiđượclàmviệcđểthoảimãnthíchbảnthân.Vàtôinghĩrằngvềlâudài,điềuđókhiếnchotácphẩmcủatôicóthêmsứcmạnh.Nócũnggiúp tôi cảm thấydễdànghơnkhi tiếp tục theođuổicôngviệcmộtcáchnhẹnhàng,ngàynàyquangàykhácvàkhôngphátđiênlênvìnhữngnỗlựcsángtạođiênrồdomốilocơmáogạotiềnmanglại.

Nghề kiếm cơm, tôi thực sự thích công việc này,mang lại cho tôinhữngviệchữuíchvàthúvịđểlàmgiữađámbạnbètrưởngthành.Nólôitôirakhỏinhàtrongquãngthờigianbanngày.Nếulàmộthọasĩbiếmhọachuyênnghiệp,suốtngàytôisẽdínhchặtlấychiếcbànvẽởnhà,âmthầmvẽtranhkiếmsống,chỉdứtrađượcnhờnhữnglầnluitớiquáncafé.Không,xincảmơn.

Nóimột cách đơn giản, phương thức này cho phép tôi vững bướctrênconđườngdài,vàlàđiềuhếtsứcquantrọng.

Sứcbềncựckỳquantrọng.Ngườitachỉcósứcbềnkhiquảnlýtốtcôngviệc.Mọingườinghĩrằng,chỉcầnduytrìmộtnỗlựcsángtạođiênrồ,mãnhliệt,khôngdínhdánggìđếnnghềnghiệpthìmọigiấcmơcủahọsẽtrởthànhhiệnthực.Thậtlàsailầm,sailầmmộtcáchngớngẩn.

Giỏimột lĩnh vực nào đó cũng giống như trượt băng nghệ thuật –địnhnghĩavềkháiniệmgiỏicủamônnày là làm thếnàođể trông thậtdễdàng.Nhưng chả bao giờ dễ dàng được cả.Chả bao giờ.Đây là điềumànhữngkẻsailầmngớngẩntoànquên.

Nếuđịnhviêtmộtcáigìđó,vídụnhưtiểuthuyếthaykịchbảnchẳnghạn,haythànhlậpmộtcôngtyphầnmềmmớihoặckinhdoanhbánlẻtrựctuyến, tôi cũng sẽ không bỏ việc để tập trung cho ý tưởng to lớn, đầy ấntượngvàhoànhtrángđó.

Tôi sẽ chọncáchđơngiảnhơnnhiều:Mỗingàydành thêm ramộthoặchaitiếngđồnghồchoriêngmìnhchứkhôngchobấtcứaikhác,vàtôisẽsửdụngnóthậthiệuquả.Đầutưthờigian,duytrìlâutớimứccầnthiết,

vàrốtcuộcthìnhữngđiềukìdiệucókhảnăngthayđổicuộcđờiconngườicũngsẽxảyra.Chắcchắn,điềuđócũngđồngnghĩavớiviệcbạnsẽcóítthờigianxemTV,lướtInternet,rangoàiăntối,vânvân.

Nhưngaithèmquantâmcơchứ?

4.Ýtưởngtốtthườngcótuổithơlẻloi.

Đây là cái giámàbạnphải trả, baogiờ cũng vậy.Không thểnào

tránhđược.

Trongchươngnày, tần suấtnóivềkinhdoanh sẽ tươngđươngvới“sángtạo”.Vàxinnhắclại,haivấnđềnàyhiếmkhitáchrờinhau.

Khi tôi nói “Bơ đimà sống” thì không có nghĩa là bơ tất cảmọingười,mọilúc,vàmãimãi.Không,ýkiếnphảnbiệncủamọingườiđóngvaitròvôcùngquantrọng.Đươngnhiênrồi.Nóiđúnghơn,trongthờigianbanđầu, ý tưởng càng tốt thì càng “kì cục” đối với người khác, kể cả nhữngngườimàbạnyêuquývàkínhtrọng.Vìvậy,lúcđầusẽcómộtkhoảngthờigianbạnphảinỗlựcmộtmình,khôngcóđếnmộtphầnmườisốngườiủnghộcầncó.Chuyệnnàyhoàntoànbìnhthườngvàbạncầnphảilườngtrước.Saumườinămkểtừngàytôibắttayvàoviệc,dườngnhư“vẽbiếmhọatrênlưngdanhthiếp”làcôngviệckhôngcótínhtoán,xéttheonhữnggìnómanglạichotôi,vềcảcảmxúclẫnsựnghiệp.Nhưngtôivẫncònnhớrõlúcmớibắtđầuvẽ,phảnứngchungkhitôichomọingườixemtácphẩmtrênlưngdanh thiếp toàn là gãi đầu.Chắc chắn rồi,một số người nghĩ rằng chúngcũng ítnhiều thúvịvàmột số thìkhông,nhưngngaycảvớinhữngngườibạnthânthiếtnhấtcủatôi,dườngnhưchúngchỉlàmộtbàitậphoàntoànphithươngmại,phùphiếmtrongthếgiớiởNewYorkmàtôiđangsống.Hạnhphúcthay,thờigianđãchứngminhđiềungượclại.

Vàxinnhắclạimộtlầnnữa,từbàihọcđầutiêncủachúngta,đừngquên:ÝTƯỞNGTỐTSẼTHAYĐỔICÁNCÂNQUYỀNLỰCTRONGQUANHỆ.ĐẤYLÀLÝDOTHẠISAOÝTƯỞNGTỐTLUÔNBỊVÙIDẬP TỪ TRONG TRỨNG NƯỚC. Tin tốt là tạo ra một ý tưởng hoặcthươnghiệuchốnglạiQuyềnlựcHiệnthờicóthểmanglạinhiềuniềmvuivàlàviệcrấtđánglàm.Tinxấulàkhôngphảivôcớmàngườitagọichúngbằngcái tênQuyềnlựcHiệnthời–chúngnắmquyềnkiểmsoát,chúngcóquyền lực.Đấy là lýdo tại saovấnđềbánmộtý tưởngmới cho toàn thểcôngchúngđôikhilạidễnhưănkẹosovớiviệcbánmộtýtưởngmớitrongchínhnhómcủabạn.Điềunàycầnphảiđượctínhtrước:Bạnthườngquantâmđếnviệcvịsếphoặckháchchứkhôngđểýđếnviệcnhữngđộcgiảhoàntoànxalạcũngghétýtưởngđó.Đâylàlýdotạisaohầuhếtthànhviêncácnhómởbấtcứngànhnghềnàocũngđềuquantâmđếnmốiquanhệquyềnlực tronggiớihạncủamìnhhơnnhữngkháchhàngcó thểcoi là thúvịvàhữuích.

Vàtấtnhiên,khiýtưởngcủabạnbắtđầuvượtquađược“tuổithơlẻ

loi”, có thểbạn sẽphảivượtquamột trởngạimới.Tôimuốnnóiđếnhộichứng“Tôimuốnthamgiamộtcáigìđó!Ồ,khoanđã,không,khôngphảithế.”

Từtrướcđếnnay,tôiđãchứngkiếnđiềunàyrấtnhiều,lúcmộtmìnhlúcvớingườikhác.Cuốicùngthìýtưởngcủabạncũngtỏrahiệuquả,cóvẻthuhútđượcsựchúýcủamọingười,vàbỗngnhiêncảđámngườirasứcxinvàonhóm,rasứcxinthamgiatriểnkhai.

Vàngaykhihọđặtđượcchânvàonhóm,bạnsẽnhanhchóngnhậnrahọchẳnghiểutígìvềýtưởngcủabạn,họchỉmuốncómặttronghàngngũchiếnthắng.Vàlànhấtlàdườngnhưhọcũngchẳngbuồnpháhoạiýtưởngcủabạnnhư trướcđâynữa,vớimụcđíchduy trìvị thếxãhộimàhọvừathiết lậpđược.Có lẽ đây là hànhvi kì lạ nhất của conngườimà tôi từngchứngkiếntậnmắttronglĩnhvựckinhdoanh,vànóphổbiếnđếnmứcđángkinhngạc.

Xinnhắclạimộtlầnnữa,điềunàycầnphảiđượctínhtrước.Ýtưởngtốtkhôngtồntạitrongmôitrườngchânkhôngmàtồntạitrongbốicảnhxãhội.Vàkhôngphảiaicũngcókếhoạchlàmviệcgiốngbạn.

Thờithanhniêncủaýtưởngtốtcũnglẻloikhôngkém.

5.Nếuphụthuộcvàomộtcổphầnlớn“từtrêntrờirơixuống”,kếhoạchkinhdoanhcủabạncóthểsẽthấtbại.

Khôngcógìtựnhiêntừtrêntrờirơixuống.Mọithứđềuhìnhthành

dầnvàđềuphảitrảiquađauthương.

Cáchđâyvàinăm,ngườitađềnghịvớitôimộtthươngvụxuấtbảnkhálớn.Tôitừchối.Côngtyđógửichotôimộtbảnhợpđồng.Tôixemqua.Hummmmm….

Gọi lại cho công ty. Yêu cầu làm rõ một số điểm trong hợp

đồng.Imthinthítvàlặnmấttăm.Thươngvụđiđời.

Đâylàmộtcôngtyrấtcóuytín.Cólẽbạnđãtừngnghenhắcđếnnó.

Chẳngquahọchorằngtôicũnggiốngnhưtấtcảnhữngngười

khácđượchọđạidiện–đóirách,tuyệtvọngvàsẵnsàngkýkếtbấtcứthứgì.

Họmuốn làmchủ tôi,bấtkểcôngviệchọđưarađểgiúpcho

giấcmơcủatôithànhhiệnthựctốtxấuthếnào.Đấylàkiểucủacácnhàxuấtbảnlớn.Họmuốnbạncốnghiến110%,nhưngvềphầnmìnhhọlạikhôngchịutrảcôngtươngxứngchobạn.Đốivớihọ,ngườinghệsĩchỉlàmộtsợimỳnữatrongbátmỳtotướng.

Vềcơbản,môhìnhkinhdoanhcủahọlàquẳngcảbátmỳvào

tường,sauđóquansátxemsợimỳnàobámlạiđược.Sợinàorơixuốngsànđồngnghĩavớirơivàoquênlãng.

Giới xuất bản chỉ là những tay lái sách. Thế thôi. Nếu người

nghệ sĩ thường xuyên nhớ được điều này, họ sẽ tránh được nhiềuchuyệnbựcmình.

Nóinhưvậykhôngcónghĩa làkhôngcónhàxuấtbảnnào tốt

đẹp. Chẳng hạn, như nhà xuất bản cuốn sách này, họ rất đáng yêu.Nhưngkhitìmranhauthìtôilạikhôngcầnhọnữa.Tôicònđangbậnrộnvớiviệcviếtblog,vẽtranhvàlàmnhiềuviệckhác.Tôiđãcómộtlượng khán giả khá lớn,một lối đi sáng tạo, vàmột nguồn thu nhập

đáng kể. Thấy tên mình in trên sách thì cũng thích thật, nhưng đấykhôngphảilàmơướccủatôi.Tôikhôngcoiđấylàtấmvéđểđiđếnnơinàocả.

Nhờcó Internet,giờđâybạncó thểxâydựngsựnghiệp riêng

mìnhmàchẳngcầnphảicóaiđó“pháthiện”ra.Điềuđócónghĩalàkhicácđại giaxuất hiệnvàđềnghị làmăn, bạn sẽ cómộtvị trí tốt hơnnhiềuđểđạtđượcchínhxácthứbạnmuốntrongvụhợptácnày.Làmănlớn thìcũngtốt thôi,nhưngsự tựchủcánhâncònquantrọnghơnnhiềutrênconđườngdài.

6.Bạnphảichịutráchnhiệmvềtrảinghiệmcủachínhmình.

Khôngaicóthểbảobạnrằngnhữnggìbạnđanglàmlàtốtđẹp,ý

tưởnggiảiphóngngườiđórakhỏinhữngtầngsâutămtốiuámđểđặtchânlênvịtrícaonhấtcủanhữngngôisaonhạcrock.

Làýtưởngbịtrúngtiếng–sét–ái–tìnhcủahệtưtưởngthờiđại.

Làýtưởngkhiếnhọđượcmờiđếntấtcảnhữngbữatiệcđúngđắn,

dùcóhiểutheonghĩaẩndụhaykhông.

Vậytấtnhiênbạnsẽtựhỏi,nếuvàkhirốtcuộcbạncũngtìmđượcÝTưởngLớnsaunhiềunămvấtvả,đấutranhvàhoàinghi,làmthếnàođểbạnbiếtđượcđócóđúnglà“ÝTưởngLớn”haykhông?

Câutrảlời:Khôngbiếtđược.

Chiếnthắnghiệntạikhôngcóvếttẩyvinhquangnàocả.

Thựctếkhôngdiễnranhưvậy.

Tấtcảnhữnggìbạncólàmộtgiọngkháêmả,thanvãntừbêntrong

bạnnhưmuốnnói“Chuyệnnàyhếtsứcngớngẩn.Hếtsứcdạidột.Chỉtổmấtthờigianmàthôi.Nhưngdùsaođinữathìtôicũngvẫnsẽthựchiện.”

Vàdùsaođinữathìbạncũngvẫnsẽthựchiện.

Ýtưởngloạihai thíchnhữngvết tẩyvinhquanghơnnhiều.Đólà

khichủnhâncủachúngbắtđầutinrằngthứrácrưởicủamìnhlàcâuchuyệnthầnthoạivĩđại.“Ta!Nghệsĩ!Ta!Đấngkhaisáng!Ta!Đấngsángtạo!Ta!Thiêntàichưađượcpháthiện!”Nógiúpchoýtưởngloạihaisốngsótlâuhơn.

7.Mỗingườisinhrađềucókhảnăngsángtạo;mỗingườiđềuđượcphátchomộthộpchìmàutừnhàtrẻ.

Nhưngkhibạndậythì,ngườitalấymấthộpchìmàuvàdúivào

taybạnđámsáchđạisố, lịchsử,v.v..khôkhan,chánngấy.Vànhiềunămsau,độtnhiênbạnbịtấncôngbởi“conbọsángtạo”chỉlàmộtgiọngnóithìthầmbêntai,“Làmơntrảlạibútchìmàuchotôi.”

Vậylàbạnthấynônnóngtừđâutới,nógầngiốngnhưmộtvịkháchkhôngmờivừađặtchân tớibậc thềmnhàbạn.Màđến tậnbâygiờ,bạnvẫncảmthấykháhàilòngkhiđangnắmtrongtaymộtcôngviệcthựcthụ,đanglàmộtngườibìnhthường…

Đếntậnbâygiờ.

Bạnkhôngbiếtlàmìnhcótàigìhaykhông,nhưngbạnnghĩbiếtđâuđấy.Vàýnghĩnàykhiếnbạnpháthoảng.Vấnđềlàdùbạncógiỏithậtđichăngnữathìbạncũngchẳngbiếttígìvềloạihìnhkinhdoanhnày.Bạnkhôngquenbấtcứnhàxuấtbản,đạilýhaynhàtưbảnmạohiểmnàohaybấtcứngườinàotronggiớithượnglưu.MộtngườibạncóanhemởCaliforniacũngthuộctầnglớpnày,nhưnghơnhainămquabạnkhônghềliênlạcvớihọ…

Bêncạnhđó,nếubạnviếtsách,điềugìsẽxảyranếubạnkhôngtìmđượcnhàxuấtbản?Nếubạnphátminhmộtphầnmềmmớicókhảnăngthayđổicảthếgiới,điềugìsẽxảyranếubạnkhôngtìmđượchậuthuẫntàichính?Nếubạnviếtkịchbản,lỡbạnkhôngtìmđượcnhàsảnxuấtthìsao?Vàđiềugìsẽxảyranếunhàsảnxuấtđóhóaralạilàmộtkẻlừađảo?Bạnđãlàmviệcquầnquậtcảđời.vàbạnsẽbịnguyềnrủanếunhưđặttấtcảnhữngnỗlựcđóvàomộtthứ,nhưngphíacuốicáicầuvồngkhỉgiókialạikhôngcóhũvàngnàocả…

Hehe.Đấykhôngphảilàgiọngnóithìthầmcủabạnkhiđòitrảlạihộpchìmàu.Đấylàgiọngnóikhác,giọngnóingườilớn,giọngnóichánngắtvàbuồntẻcủabạnđangrasứctìmcáchbắtgiọngnóithìthầmđòibútchìmàuphảiimmiệnglại.

Giọngnóithìthầmcủabạnkhôngmuốnbạnphảibánchácgìcả.

Nómuốnbạntạoramộtcáigìđó.Khácnhaunhiềuđấynhé.Giọngnóithìthầmcủabạnchẳngquan tâmchútnàođếncácnhàxuấtbản, tưbảnmạohiểm,haynhàsảnxuấtởHollywood.

Hãytiếnlênvàtạoracáigìđó.Hãytạoracáigìđóthậtđặcbiệt.Hãytạoracáigìđóthậtkỳdiệucósứcthổibayýnghĩcủabấtcứainhìnthấynó.

Nếucốgắngtạorathứgìđóchỉđủđápứngcáinhìnphiếndiệncủabạnvềmộtthịtrườnggiảthuyết,bạnsẽthấtbại.Nếutạorađượcthứgìđóđặcbiệt,mạnhmẽ,chânthựcvàđúngđắn,bạnsẽthànhcông.

Giọngnóithìthầmkhôngxuấthiệnbởivìnóquyếtđịnhrằngbạncần phải có thêm tiền, hoặc bạn phải quan hệ với các ngôi sao điện ảnh.Giọngnóithìthầmquaytrởlạibởivìkiểugìthìtâmhồnbạncũngphụthuộcvàonó.Cónhữngđiềubạnchưanói,cónhữngviệcbạnchưalàm,cónhữngngọnđèncầnphảiđượcbậtlên,vàcầnphảiđượcchămsóccẩnthận.Ngaybâygiờ.

Nhưvậy,bạncầnphải lắngnghegiọngnói thì thầmđó,nếukhôngnósẽvụttanbiến…mangtheomộtphầnrấtlớncuộcđờibạn.

Chúngchỉlànhữngchiếcbútchìmàu.Ngàyxưaởnhàtrẻbạnkhôngthấysợ,vậythìsaobâygiờbạnlạiphảisợchúng?

8.Giữnghềkiếmcơm

Tôikhôngnóivậyyvìlýdothôngthường–vìtrongtrườnghợp

đótôinghĩrằngýtưởngcủabạnsẽthấtbại.Tôinóivậybởivìđộtngộtnghỉviệc trongmột giâyphút sáng tạobột phát vĩ đại luôn luôn, luôn luôn vàluônluônđingượclạivớicáitôigọilà“LýthuyếtTình&Tiền”

LÝTHUYẾTTÌNH&TIỀN

Vềcơbản,mẫungườisángtạocóhailoạinghề:Loạithứnhấtsáng tạo, quyến rũ. Loại thứhai cơmáogạo tiền.Cũng có lúc công việcchứađựng cảhai yêu tố, nhưng khôngphải thường xuyên.Hai khía cạnhcăng thẳngnày luônđóngvai trò trung tâm,khôngbaogiờ lệchsangbênnàocả.

MộtvídụđiểnhìnhlàPhilbạntôi,làmnghềnhiếpảnhởNewYork.Anhchụpnhữngtấmảnhthựcsựhoanghạichocáctờtạpchíhippienhỏ - rõ ràng là chẳngđược lợi lộcgì, nhưngnógiúp anhgâydựngkinhnghiệmchobảnthân.Rồitrêncơsởđó,anhrangoàivàcóthờigianchụpchomộtsốcataloguebánlẻ.Chẳnghứngthúgì,nhưngcũngđủchitrảchocuộcsống.

MộtvídụkháclàmẫungườinhưMartinAmis,tácgiảngườiAnh có sách thuộc loại bán chạynhất.Anhviết tiểu thuyết “nghiêm túc”,nhưngcũngkiếmthêmthunhậpbằngcáchthithoảngviếtbàichocáctờbáocủa London, hoặc lâu lâu lại xuất hiện trên truyền hình (nhìn chung, tiềnnhuậnbúttiểuthuyếtkhábèobọt,ngaycảnhữngngôisaonhưAmiscũngkhôngphảilàngoạilệ).

Hoặclàgiớidiễnviên.NămnayJohnTravoltaxuấthiệntrongmộtbộphimđìnhđámnhưPulpFiction(“Tình”),nămsauanhsẽthamgiamột bộ phim ly kỳ có ngân sách lớn nhưng dễ quên như Broken Arrow(“Tiền”).

Hoặclàhọasĩ.Anhbỏcảthángrađểvẽnhữngbứctranhmàuxanhnướcbiểnbởivìđấylàmàuưachuộngcủacácnhàsưutậpnổitiếngtrongdịpnày(“Tiền”),thángsauanhlạivẽtoàntranhmàuđỏbởivìtrongthâmtâmanhghétmàuxanhnướcbiểnvàthíchmàuđỏ(“Tình”).

Hoặclàdântinhọc.Thờigianlàmviệcbanngàyanhlậptrình

chomộtdoanhnghiệpvôdanh(“Tiền”),rồidànhhếtbuổitốivàcuốituầnđểviếtcáctròchơimáytínhrốimù,khóhiểuđểchơivớiđámbạnbèkỹthuậtcủamình(“Tình”).

Phảicânbằngnhucầukiếmsốngđànghoàng,đồngthờivẫnduytrìđượcsự tựchủ trongsáng tạocủabản thân.Phươngphápcủa tôi làvẽbiếmhọavàviết blog (“Tình”) song songvới côngviệckiếmcơm. (Xemmẹosố3đểbiếtthêmchitiếtvềcôngviệccủatôi).

Tôiđangnghĩvềmộtnữnhàvăntrẻphảilàmphụcbànđểkiếmsốngthayvìcóbàiviếtxuấthiệntrêncáctạpchíhiệnđạivàhấpdẫn…đangmơướcđếnngàykhôngphảichiađờimìnhramộtcáchcaynghiệtnhưthếnữa.

Dầndầnthìcóthểphần“caynghiệt”sẽkhôngcònnữa,nhưng“phépchia”thìvẫnphảicó.

Haikhíacạnhcăngthẳngnàyluônđóngvaitròtrungtâmkhôngbaogiờlệchsangbênnàocả.

Vàchẳngcóailàngoạilệcả.Dùđấylàngườiphụcbànphảibươnchảikiếmsống,haylàngôisaođiệnảnh.

Khibạncôngnhậnđiềunày,tôimuốnnóilàthựcsựcôngnhậnđiều này, vìmột lý do nào đó sự nghiệp của bạn sẽ tiến nhanh hơn. Tôikhôngbiếttạisaolạinhưthế.Chínhnhữngngườikhôngchịuchiatáchcuộcsốngtheocáchnày–họchỉmuốnkhởiđộngNgàyĐầuTiênbằngcáchbỏcôngviệcnhàmchánhiệntạivàtiếnthẳngđếnvịtrímộttácgiảcósáchbánchạynhất–vâng,họchẳngbaogiờthànhcôngnổicả.

Dùsaođinữa,nócũngcócáitênlà“LýthuyếtTình&Tiền”.Hãycoinólàcuốnsáchgốiđầugiườngcủabạnđi.

9.Côngtyngăncảnsángtạosẽkhôngcònkhảnăngcạnhtranhvớinhữngcôngtyủnghộsángtạo.

Bạncũngkhôngthểépcấpdướicủamìnhtrởthànhthiêntài

được.

KểtừkhiphátminhraloạihìnhcôngtyhiệnđạivàkhaohọcvàođầuthếkỷXX,ngườitađãhysinhsứcsángtạođểnhườngchỗcholợiíchcủa“thànhviênnhóm”.

Cũngđúngthôi.Điềunàymanglạinhiềutiềnbạchơn,bảosaongườitakhônglàm.

Chỉcóduynhấtmộtvấnđề.Thànhviênnhómkhônggiỏilắmtrongviệctạoragiátrịcủabảnthân.Họkhôngphảilànhữngcáthểđộclập;họcầnphảicónhómđểtồntại.

Vìthế,hiệnnay,cáccôngtyđangtrànngậpnhữngkẻkhôngcókhảnăngtưduyđộclập.

“Tôikhôngbiết.Anhnghĩthếnào?”

“Tôikhôngbiết.Anhnghĩthếnào?”

“Tôikhôngbiết.Anhnghĩthếnào?”

“Tôikhôngbiết.Anhnghĩthếnào?”

“Tôikhôngbiết.Anhnghĩthếnào?”

“Tôikhôngbiết.Anhnghĩthếnào?”

Vàchỉthếthôi.

Tạoramộtthựcthểcókhảnăngtồntạivềmặtkinhtếtrongđiềukiệnthiếuthốnýtưởngnguyênbảnsẽđồngnghĩavớiviệctạoramôitrườngmàumỡchocácloàikýsinhpháttriển.Vàđấychínhlànhữnggìđangdiễnra từ trướcđếnnay.Vì thếbâygiờchúng ta cóhàng triệu trênhàng triệunhữngconsánngườiđangpháttriểnởthếgiớiphươngTây,làmtìnhvớicácbảntrìnhchiếuPowerPointvàphèphỡntrênsứcsángtạocủangườikhác.

Hệsinhtháiđósẽchết.

Nếubạnlàngườisángtạo,nếubạncóthểtưduyđộclập,nếubạn

cókhảnăngkếtnốiđammê,nếubạnvượtquađượcsợhãimắcsailầm,giờđâycôngtysẽcầnbạnhơnbaogiờhết.Vàbâygiờcôngtybạnkhôngthểgiảvờnhưkhôngbiếtgìcảvềtìnhhuốngnàynữa.

Vậythìhãylaubụicâykènvàthổivanglênđi.Chínhxáclànhưthếđấy.

Vànếubạnthấymìnhkhôngquásángtạothìđiềuđókhôngđúngđâu,chỉ làmộthạnchế tựápđặtmà thôi.Chỉmìnhbạnmớicó thểquyếtđịnh làbạncómangđiềuđó theomìnhsuốtđờihaykhôngmà thôi.Cuộcđờingắnngủilắm.

10.MỗingườiđềutựtạorađỉnhEverestcủariêngmìnhđểvượtqua.

Cóthểbạnsẽkhôngbaogiờtrèolêntớitậnđỉnh;nhưvậybạnsẽ

bịlãngquên.Nhưngnếubạnkhôngítnhấtmộtlầnnghiêmtúcnỗlựcvượtqua mép tuyết, nhiều năm sau bạn sẽ thấy mình đang nằm hấp hối trêngiường,vàcảmgiácduynhấtlúcđólàtrốngrỗng.

ĐỉnhEverestẩndụnàykhôngnhấtthiếtphảibiểuthịcho“Nghệthuật”.Đốivớimột sốngười,vâng,nócó thể làcuốn tiểu thuyếthaybứctranh.NhưngNghệthuậtchỉlàmộttrongsốvôvànnhữngconđườngđilênnúi.Đốivớinhữngngườikhác,conđườngđócóthểsẽthựctếhơn.Kiếmramộttriệuđôla,nuôisốnggiađình,sởhữuphầnlớncáccửahàngnhượngquyềnBurgerKingởkhuvựcbabang,sảnxuấtloạimáybaymẫulớnđếnđiênrồ,lậpcôngtyInternet,mởcửahàngthờitrangnhonhỏ,mởquánbar,danhsáchnàycòndàiđếnvôtận.

Bấtcứcáigìcũngđược.Cònbâygiờ,hãynóivềbạnxemnào.Đỉnhnúicủabạn.ĐỉnhEverestcủariêngbạn.Vâng,chínhlànóđấy.

Cứcholàbạnchưabaogiờtrèolênđócả.Bạngặpkhókhăngìchăng?Bạncó thể tựnóivớichínhmình“Đừngbận tâm,dùsao thìmìnhcũngkhônghềmuốnlàmviệcnàychútnào”vàchuyểnsangsưutậptemhaykhông?

Đúng,bạncóthểđãcốgắng.Nhưngtôichẳngtinbạnđâu.Tôinghĩ thậtkhôngổnchútnàokhibạnchưabaogiờcốgắngtrèolên.Vàtôinghĩbạncũngđồngývới tôi.Nếukhôngthìbạnđãchẳngđọcđếnnhữngdòngnày.

Nhưvậy,cóvẻnhưbạnsắpphảitrèolênngọnnúikhốnkiếpđấy.Hãyđốimặtvớinó.

Tôicólờikhuyêngìkhôngà?Bạnkhôngcầnđếnlờikhuyêncủatôiđâu.Thựcsựlàkhông.Lờikhuyênlớnnhấtmàtôicóthểđưaravớibấtkỳailà:“HãychấpnhậnđỉnhEverestcủariêngbạn.Nhưthếlàbạnđãthắngmộtnửatrậnchiếnrồi.”

Vàbạnđãchấpnhậnnhưthếrồi.Thựcsựlànhưthế.Nếukhôngxinnhắclạimộtlầnnữa,bạnđãkhôngđọcđếnnhữngdòngnày.

Xônglênthôi.

11.Càngtàigiỏi,ngườitacàngítcầnđếnnhữngthứhỗtrợ.

Tôikhôngngạcnhiênchútnàokhigặpaiđóviếtmộtkiệttáclên

mặt sau thựcđơnnhàhàng.Những tôi sẽcựckỳngạcnhiênnếugặpmộtngườisửdụngcâybútCatierbằngbạcviếtnênkiệttáctrênchiếcbànviếtcổtrongcăngáclộnggiógiữatrungtâmLondon.

AbrahamLincolnviếtDiễnvănGettýburgtrênmộtmảnhbànbìnhthườngmượnđượctừngườibạnôngđangởnhờ.

ErnestHemingwaysửdụngmộtcâybútmựcrấtgiảndị.Ngườikhácthìđánhmáy,nhữngphảiđếnmãivềsau.

VanGoghhiếmkhidùngquásáuloạimàutrênbảngvẽ.

Tôivẽlênmặtsautấmdanhthiếpnhỏxíu.Bấtcứcáigì.

Chẳngcómốiliênhệnàogiữasứcsángtạovàquyềnsởhữuthiếtbịcả.Chẳng.Không.Khônghề.

Trênthựctế,khingườinghệsĩdấnsâuhơnvàolĩnhvựccủamình và trở nên thành công hơn, số lượng công cụ sẽ có xu hướng giảmxuống.Nàngbiếtđiềugìlàcầnthiếtchomình.Dốchếttâmtrívàocôngcụchỉtổmấtthờigian.Nàngmangtrongmìnhmộtsứmệnh.Nàngcómộtthờihạnphảihoànthành.Nàngcómộtkháchhànggiàusụđangởsátngaysaulưng.Điềucuốicùngnàngmuốnlàbỏrabatuầnđểhọccáchsửdụngkhoanchodùlàchẳngcầnphảilàmvậy.

Côngcụtốtchỉmanglạichonhữngkẻloạihaithêmmộtcâycộtnữađểnấpmàthôi.

ĐấylàlýdotạisaolạicónhiềugiámđốcnghệthuậtloạihaisửdụngmáytínhMacintoshxịnđếnvậy.

Đấylàlýdotạisaolạicónhiềungườiviếtvănthêuvàsửdụngmáytínhxáchtayđờimớiđếnvậy.

Đấylàlýdotạisaolạicónhiềunhiếpảnhgianửamùasửdụngmáyảnhkỹthuậtsốhiệnđạiđếnvậy.

Đấylàlýdotạisaolạicónhiềuhọasĩtầmthườngsởhữunhững

phòngvẽđắttiềntrongnhữngkhudâncưthờithượngđếnvậy.

Toànmộtlũnấpcột.

Cộtchẳnggiúpíchgìđượccả,chúngchỉcảnđườnghọmàthôi.Câycộtcàngvữngchắcthì tâmlýbạncàngphụthuộcvàonó,vànócàngcảntrởbạnnhiềuhơn.

Điềunàycũngcóthểápdụngchokinhdoanh.

Đấylàlýdotạisaocónhiềudoanhnghiệpthấtbạiđếnvậydùhọsởhữunhữngkhuvănphònglonglanh.

Đấylàlýdotạisaocónhiềudoanhnghiệpthấtbạiđếnvậydùhọdốccảgiasảnvàonhữngbộcánhlịchthiệpvàmuathẻhộiviêncâulạcbộduthuyềnđắtđỏ.

Mộtlầnnữa,lạinấpcột.

Ngườithànhđạt,nghệsĩcũngnhưkhôngphảinghệsĩ,rấtgiỏitrongviệcpháthiệncột.Họrấtgiỏilàmviệctrongmôitrườngkhôngcócột.Thậmchíquantrọnghơn,khivừapháthiệncâycột,họcũngrấtgiỏitrongviệcnhanhchóngloạibỏnó.

Kiểmsoáttốtcáccâycộtlàmộttrongnhữngphẩmchấtquýgiánhấtbạncóthểcóđượctrênhànhtinhnày.Nếubạncó,tôighentịvớibạn.Nếukhông,tôisẽthấythươnghạibạn.

Chắcchắnrồi,chẳngcóaihoànhảoởtrênđời.Chúngtaaicũngcócâycộtcủariêngmình.Cóvẻnhưchúngtacầnđếnchúng.Bạnsẽchẳngbaogiờsốngđượcnếukhôngcócột.Tôicũngvậy.

Tấtcảnhữnggìchúngtacóthểlàmlàliêntụcđặtcâuhỏi“Đâycóphảilàmộtcâycộthaykhông?”đốivớibấtcứkhíacạnhnàotrongcôngnghiệpkinhdoanh,trongnghềnghiệp,trongmụcđíchsống,rồitiếpbướctừđó.Hỏicàngnhiều,chúngtacànggiỏitrongviệcpháthiệncột,vàđámcộtcàngnhanhchóngbiếnmất.

Hãyđặtcâuhỏi.Liêntụchỏi.Hỏiđihỏilại.Ngừnghỏilàbạntoirồi.

12.Đừngtìmcáchchốnglạiđámđông;hãytránhxahọra

Kếhoạchcủabạn là làm thếnàođể tácphẩmcủamìnhngoàikia

cũngđượcnguyênvẹnnhư tácphẩmgốc, thậmchí còncóphầnhơn.Tácphẩmđóphảitạoramộtthịtrườnghoàntoànmới.Chẳngíchgìkhicốgắnggiốngnhư250.000thànhviêntriểnvọngkhácchờđợiđiềukỳdiệu.Tấtcảcácmôhìnhkinhdoanhhiệntạiđềusailầm.Hãytìmmộtmôhìnhmới.

Chúngtađãchứngkiếnchuyệnnàyquánhiềurồi.HãygọicậutalàTed.Mộtchàng trai trẻgiữa thànhphốrộng lớn,vừabướcchânxuốngxebus,muốntrởthànhngườinổitiếng:họasĩ,nhàvăn,nhạcsĩ,đạodiễnphim,chủdoanhnghiệp, thiêntàiphầnmềm,bấtcứcáigìcũngđược.Anhhừnghựcnhiệttình,đammê,vàtrànđầyýtưởng.RồibạngặplạiTedsauđónămhaymườinăm,cậutavẫnđangphụcvụquầybarởnhàhàngngàynào.Cậukhôngcònmăngtơnữa.Nhưngvẫnchưatiếngầnhơnchútnàođếnvớigiấcmơcủamình.

Giọng cậu vẫn ngông nghênh như thuở nào, chắc chắn rồi, nhưngtronglờicậucócáigìđótrốngrỗngmàngàyxưakhônghềcó.

Vâng,cóthểTedđãchọnmộtconđườngrấtbằngphẳng.Viết tiểuthuyết,đượcpháthiệnramắtsáchbánchạy,bánbảnquyềnlàmphim,saunămnămômmộtbọctiềnnghỉhưu.Đạiloạithế.

Đừng lo lắngvềviệccókhoảngba triệu tiểu thuyếtgia/diễnviên/nhạcsĩ/họasĩ/ngườimơmộngcókếhoạchgiốngbạn.Nhưngtấtnhiên,Tedlàngườiđặcbiệt.Tấtnhiên,cuốicùngthìsốphậncủacậutacũngvượtquamọikhókhăn.Tấtnhiên.Đấylànhữnggìcậutavẫnthườngkểtronglúcrótđầylychobạn.

Kếhoạchcủabạncógiốngnhưvậykhông?Nếuđúngthìtôithấylongạiphếtrồiđấy.

Khibắtđầuvẽbiếmhọalêndanhthiếp,tôirấtmaymắn;thờiđiểmđótôiđangcómộtcôngviệclươngcaoởNewYork,vàtôithíchcôngviệcđó.Tôithậmchíkhônghềcóýnghĩnghỉviệcđểgianhậphàngngũnhữngngườikhông theokhuônphép.Cáigì, rờiManhattanđểđếnBrooklynư?Khôngđờinào.Tôichỉvẽbiếmhọađểgiảikhuâyvàobuổitối,đểcóviệcmàlàmkhingồibênquầybartronglúcchờđợiđếnngàyxuấtđầulộdiện

hoặcđạiloạithế.

Khôngcóbất cứđộngcơ thươngmạihaykếhoạch to lớnnàochiphốihànhđộngcủatôicả.Nếumuốnvẽlênmặtsaudanhthiếpthayvìmộtphươngtiện‘‘chuẩnmực’’,tôicứvẽ.Nếumuốnsửdụngmộttừbậybạ,tôicứ dùng.Nếumuốn vứt bỏ khuônmẫu bóng bẩy tiêu chuẩn và vẽ nhữnghìnhảnhtrừutượngđiênrồ,tôicứtiếnhành.Khôngcầnphảilàmhàilòngbấtcứmộttaymôigiớihayđạidiệnxuấtbảnbảnhchọenào.Hơnthếnữa,thậmchí tôikhôngcầnphải làm theobấtcứnguyênmẫunghệsĩ-lối sốngnàocả.

Điềunàymanglạicho tôi rấtnhiều tựdo.Vềsau,sự tựdonàyđãđơmhoakếttrái.

Hãyhỏiconđườngcủabạnmanglạichobạnđượcbaonhiêuphầntựdo.Hãyhỏikhôngngừngnghỉ.

Chínhtựdosẽđưabạnđếnnơinàobạnmuốn.Niềmtinmùquángvàomộtcâuchuyệnthầnthoạiquálố,tựđắcsẽchỉcảnchânbạnmàthôi.

Liệukếhoạchcủabạncóphải làduynhất?Cònaikháccũnglàmvậy không ?Tôi thấy rất hào hứng.Có lẽ cómột chút sợ hãi, nhưng hàohứng.

13.Chấpnhậnđauthương,nósẽchẳngcònlàmbạnđauđớnnữa.

Khi thực hiện những hy sinh cần thiết, nỗi đau luôn lớn hơn bạn

nghĩ.Tôibiết.Đaukinhkhủng.Nóinhưvậyđể thấy rằng, tiếnhànhcôngviệcsángtạothựcsựlàmộttrongnhữngtrảinghiệmkỳdiệunhấtcủaconngười,dùlàtrongkiếpnàyhaykiếpkhác.

Ngaycảkhikhôngthànhcông,bạncũnghọcđượcrấtnhiềuđiềugiátrị,kỳdiệu,khôngtưởngtượngđược.Khikhônghànhđộng–dùbạnbiếtrấtrõlàmìnhcócơhội–cònđauhơnnhiềusovớibấtcứthấtbạinào.

Thành thậtmà nói, tôi nghĩ rằng nếu bạn không được thưởng choviệcmìnhlàm,rằngviệcđókhôngđượcghinhậnxứngđáng,rằngnókhôngtươngxứngvớithờigianvàcôngsứcđầutư,tốtnhấtlàbạnkhôngnênlàmviệcđónữa.

Tấtnhiên,gócđộnàycómộtthuậnlợirõrànglànếunómanglạikếtquảtốtđẹpnàođó,đâysẽlàmộtkhoảnlợitứcbổsung.

Lợithếthứhai,tinhtếvàsâusắchơn,làkhigạtbỏtấtcảnhữnghyvọngvềviệccải thiệnvậtchấtvàxãhội rakhỏihànhđộngsáng tạo,cuốicùngbạnsẽcònlạiduynhấtmộtcâuhỏicầnphảitrảlời:

Bạncóthểkhiếnchocáithứkhỉgiónàytồntạiđượchaykhông?

Vàmộtkhibạncóthểtrảlờtrungthựccâuhỏinàythìphầncònlạiquáđơngiản.

14.Đừngbaogiờsosánhbêntrongmìnhvớibềngoàingườikhác.

Càngchăm luyệnnghề,bạncàngđỡ lúng túngkhiphânbiệtphần

thưởngvật chất vớiphần thưởng tinh thầnvàngược lại.Ngay cả khi conđường củabạn khôngmang lại tiềnbạchay thăng tiếnnghềnghiệp, điềunàyvẫncựckỳđánggiá.

Khimớimườisáumườibảy tuổi, tôi loáng thoángbiếtmộtgã làmchủ tiệm Cinders trên đường St. Stephen ở Edinburgh. Tiệm này chuyênphục chế lò sưởi cổ.Cách làm củaCinders rất đơngiản :muabệ lò sưởinguyênbảnkiểuGeorgevàVictoriatừnhữngngôinhàcũkỹ,đổnátvớigiárẻmạt,đưavàoxưởngxửlýchúngqualoachothíchhợp,sauđóbánlạichođámtrẻtuổinhiềutiềnvớigiácắtcổ.

Khi đấy, tôi tòmò phát điên lên không biếtmọi người kiếm sốngbằng cáchnào (bâygiờvẫn thế).Vì thếmột hôm,khi đangngồi trênbậcthềmnhàÔngLòSưởi,tôinóivớiôngvềchuyệnnày.

Ông kể cho tôi nghe về những điểm lắt léo trong nghề - săn lùngkhắpnhữngngôinhàcổ,taynghềchuyênmôn,quanhệvớikháchhàng,vàtấtnhiênlàcảlợinhuậnnữa.

Có vẻ như ông rất tự hào về công việc của mình. Qua cách kểchuyện,ôngtỏrarấtthíchcôngviệcvàsốngkhátươmtất.ThờiđóScotlandđang trong giai đoạn suy thoái ; người thất nghiệp nhiều, tiền nong khókhăn; tôinghĩđốivớimột lãogiàhippic thìmọi thứlạicàngtrởnênkhókhănhơnnhiều.

Rấtíttrẻemnóirằng‘‘Ồ,lớnlênmìnhsẽlàmmộtÔngLòSưởi!”Đấykhôngphảilànghềsángsủanhấttrênthếgiới.Tôihỏiôngbướcchânvàonghềnàythếnào.

‘‘Trướcđâytachuyênbuônđồcổ”,ôngnói.‘‘Dườngnhưngườinàochinhiềutiềnmuađồcổcũngchirấtnhiềutiềnđểphụcchếnhàcửa.Chỉcầntròchuyệnvớinhữngngườitrongtiệmđồcổ,tađãthoángngửithấymùicơhộirồi.Hơnnữa,ởEdinburghcónhiềungườibuônđồcổbonchenquárồi,vìvậytacũngphảitìmcáchnàokhácdễthởhơnmộtchútđểkiếmăn.’’

Cũnggiốngnhưnhữngnghềbéobởnhất trên thếgiới, câuchuyện

diễnrađạiloạinhưthế.

‘‘Ôi,cómấycáilòsưởiđẹpquáđimất,’’tôinói.‘‘Chắclàkhómàxarờichúngđượcnhỉ?’’

‘‘Không,cógìkhóđâu,’’ôngnói(vàđâylàphầntôinhớrõnhất).‘‘Tamuốnnói rằng ta thích chúng, nhưng chúng chiếmnhiều khônggianquá-vừatolớnvừacồngkềnh-tathấynhẹcảngườikhibánđượcchúng.Tachỉmuốntốngchúngrakhỏitiệmcàngsớmcàngtốtđểthutiềnvềthôi.Tabánchúngđinhẹnhànglắm.Khônggiốngnhưđồcổ.Taluônthấyyêuđồcổ,vìvậytacũngđemlòngyêuluôncáikhohàng,lúcnàotacũngmuốnômkhưkhưlấynhữngmónđồtốtnhấtcủamình.Lúcnàotacũngcốtìnhphátgiáthậtcaođểgiữchúnglạivớitiệm.’’

Còn trẻ và say lý tưởng, tôi nói với ông rằngnhư thế thật là đángbuồn.Tạisaolạiquyếtđịnhchỉbánmột‘‘sảnphẩmđơnthuần’’(chẳnghạnnhưcáibệsưởi),trongkhiôngcóthểkiếmtiềnbằngcáchbánnhữngthứmàôngthựcsựquantâm(chẳnghạnnhưđồcổ)?Chắcchắnlàcáchsauthíchhợphơnchứ?

‘‘Nguyên tắcđầu tiêncủakinhdoanh,’’ôngnói,bật cười trước sựthơngâycủatôi,‘‘làkhôngbaogiờbánđinhữngthứmìnhyêuthích.Nếukhông,sẽcólúcanhbáncảconmình.’’

Mườilămnămsau,tôingồitạimộtquánbarởNewYork.Mộtngườibạn-của-bạntôinhìnnhữngbứcbiếmhọavàhỏitôicóđịnhcôngbốchúnghaykhông.Tôitrảlờikhông.Bảorằngđâychỉlàmộtthúvuithôi.Rồikểchoanhtanghevềcôngviệcquảngcáo.

‘‘Ồ,thếquáinàomàanhlại làmquảngcáonhỉ?anhtanói,chỉtayvàocáicặpgiấycủatôi.‘‘Lẽraanhnênlàmcáinày.Triểnlãmtranhảnhgìđấychứ.Haylàáophông!’’

‘‘Quảngcáochỉlàbệsưởithôi,’’tôinóivàocốccủamình.

‘‘Cáigìcơ?’’

‘‘Khôngcógì.’’

15.Nênchếttrẻ

Baonhiêunămnay,tôiđãtừngchứngkiếnrấtnhiềubạntrẻđitheo

conđường ‘‘xàima túy vàuống rượuđể thànhnghệ sĩ ‘‘nhớn’’.Một lựachọnkhônghềthôngminh,độcđáo,hiệuquả,lànhmạnh,haydẫnđếnmộtkếtthúccóhậu.

Cócâuchuyệntươngtự:MộtcậubéđọcđượcthôngtinvềCharlie

Parker[2]

hoặc Jimi Hendrix[3]

, hoặc Charles Bukowski[4]

và quyết địnhrằngtấmgươngthivịnhưngkhônghoànthiệncủahọsẽgiúpcậutađượcphépvà/hoặcđượcthathứkhidànhmộthoặchaithậpkỷtớichìmđắmtrongđốngnônmửacủachínhmình.

Tấtnhiên,càngngàybạncàngchứngkiếnnhiềunạnnhâncủasựngớngẩnnày.Càngnhiều lầnhọphải tànphácuộcđờimình.Càngtỏra thảmhại. Và càng ít công trình đáng chú ý để trưng ra sau tất cả những ‘‘trảinghiệmtuyệtvời’’và‘‘nhậnthứcđặcbiệt’’đó.

Ngườinghệsĩcàngthôngminhvàtàinăngthìcàngítkhảnăngchọncon đường này.Chắc chắn rồi, có thể lúc còn ngựa non háu đá anh ta sẽloạngquạngđôichút,nhưngrồisẽtiếpbướcnhanhhơnđasốmọingười.

Nhưngcậubékianghĩtấtcảnằmởtàinăng;cònanhtathìnghĩtấtcảnằmở‘‘tiềmnăng’’.Anhtađánhgiáthấpvaitròcủathờigian,kỷluật,vàsựbềnbỉ.Chắcchắnrồi,giốngnhưBukowskivànhữngngườikhác,cáigìcũngcóngoại lệcả.Nhưngđấylà lýdotạisaokhicòntrẻchúngta lạithíchnghechuyệnvềhọ.Bởivìđấylànhữngcâuchuyệnngoạilệ.Vàbấtcứđứatrẻnàocũngđềumuốntrởthànhngoạilệkhitrongtaychúngcómộtcâyđànguitar,câybútviết,cọvẽhayýtưởngkinhdoanhmới.Đứatrẻnàocũngđánhgiáthấpkhảnăngcạnhtranhcủamình,vàđánhgiáquácaocơhộicủabảnthân.Đứatrẻnàocũngbámchặtlấyýnghĩrằngcòncómộtcáchkhácđểbiếnướcmơthànhhiệnthựcmàkhôngcầnphảilaođộngvấtvả.

VậylàcácquánbarởphíatâyHollywood,London,NewYorktrànngậpnhữngngườiphómặcđờimìnhchocáihyvọngrồdạitìmramộtconđườngtắt,đườngtắtnàocũngđược.Thậmchítrongsốđó,rấtnhiềungườikhôngcòntrẻnữa,vàkếhoạchBcủahọđãbịbiacùngvodkacuốntrôitừnhiềunămtrước.Trongkhiđó,sứccạnhtranhcủahọnằmlạiởnhà,dầndầntanbiến.

16.Điềuquantrọngnhấtmộtngườisángtạocóthểnắmbắtđượcthànhthạolàxácđịnhđượcnơivạchrađườngchỉđỏphânchiagiữanhữnggìanhsẵnsàngthựchiệnvànhữnggìkhông.

Khingườikhácbắtđầubỏtiềnramuatácphẩmthìnghệthuậtđã

phảihứngchịu tổnthươngrồi.Bạncàngcầntiền thìcàngcónhiềungườibảobạnphảilàmcáinày,làmcáikia.Quyềnkiểmsoáttrongtaybạncàngít.Cứtđáibạnphảinuốtcàngnhiều.Niềmvuimànghệthuậtmanglạichobạnítđi.Hãybiếtđiềunàyđểlênkếhoạchchophùhợp.

Cáchđâykhônglâu,tôinghenóiChrisWare,hiệnlàmộttronghai,bahọasĩbiếmhọahàngđầuđượctônvinhnhiềunhấttrênthếgiới,đãmôtảnghềnghiệpcủamìnhlà‘‘vôbổ’’

Khi kẻđứng chót vót trênngọn thangmàbạnđang trèo lênmô tảquangcảnhnhìntrênđólà‘‘vôbổ’’thìbạnnênlodầnđilàvừa.Hehe.

Tôi biết Chris hồi còn ở Đại học Texas. Sau đó, đầu những năm1990, tôibiết anh lúccòn lang thangởCôngviênWickerởChicago,khuvựcnổitiếngcủadânmỹthuật,khianhđanglấybằngthạcsĩcủaViệnMỹthuậtChicago,còntôilàtayviếtquảngcáoquènchomộtcôngtyquảngcáotrongthànhphố.Chúngtôikhôngthânnhưngcónhiềubạnbèchung.Anhrấttửtế.Thôngminhkinhkhủng.

Vậylàtôiđãcónhiềunămquansátanhtừmộtsinhviêntàinăngđếnmột ngôi sao vẽ biếmhọa nổi tiếng.Thật tuyệt khi được chứngkiến điềunày,hẳnrồi–bạnsẽthấyđượckhíchlệkhingườiquentrởnênnổitiếngmộtcáchxứngđáng.Nhưngcũngnhờquansátanh,ngaytừđầutôiđãnhậnramộtthựctếlàlàmhọasĩbiếmhọachuyênnghiệpcócảmặttốtlẫnmặtxấu.Thậtbổíchkhinhìnlướtquađượcthựctế.

Tấmgươngcủaanhđãthựcsựkhaisángchotôirấtnhiềutừmườiđếnmười lămnăm trước,khibiếmhọacủa tôiđủ tốtđểnghĩđếnviệcvẽtranhchuyênnghiệp.Tôiquansátthịtrường,nhìnthấycuộcsốngcủaChrisvànhữngngườinhưanh,nhìnthấydântrongnghềđanghétralửa,nhìnthấycáithếgiớigiảdốimàhầuhếtcácnhàxuấtbảnbiếmhọađangsống,vàhétlên‘‘Khôôôông”.

Suynghĩthêmmộtchút,tôinghĩmộttrongnhữnglýdochínhlàđểtôiở trongngànhquảngcáobaonhiêunămnhưvậy chỉ làvì đối với tôi,nghecâu‘‘Thayđổimẫuquảngcáonày”cònđỡnhứcóchơncâu‘‘Thayđổibứcbiếmhọakia.”Mặcdùkhiviếtquảngcáo,thườngngườitacóthểphảithỏahiệp rất nhiều, nhưng cũng cóvô sốviệc chỉmộtmìnhbạnmới giảiquyếtđược.Đấylàsảnphẩmcủahọ,tiềnbạccủahọ,vìvậy,việcduytrìcácgiớihạnlànhmạnhsẽdễdànghơn.Tronglĩnhvựcvẽbiếmhọađơnthuần,tôinhấtđịnhkhôngchấpnhậnđiềunày.

Điềuquantrọngnhấtmộtngườisángtạocóthểnắmbắtthànhthạolàxácđịnhđượcnơivạchrađườngchỉđỏphânchiagiữanhữnggìbạnsẵnsàng thực hiện và những gì không.Chính đường chỉ đỏ này sẽ phân địnhranhgiớichosựtựchủcủabạn;xácđịnhlãnhđịasángtạocủariêngbạn.Loạirácrưởinàobạnsẵnsàngchấpnhận,loạinàokhông.Điềugìbạnsẵnsànggiaoquyềnkiểmsoát,điềugìkhông.Cáigiánàomàbạnsẵnsàngtrả,cáigiánàokhông.Mỗingườimộtkhác;mỗingườiđềucóđườngchỉđỏcủariêngmình.MỗingườiđềucóriêngmộtLýthuyếtTình&Tiền.

Khitôithấyaiđó‘‘chịuđaukhổvìnghệthuật,”thườnglàhọkhôngbiếtđườngchỉđỏđấynằmởđâu,khôngbiếttựchủởchỗnào.

Khônghiểu saoanh lạinghĩ rằngnhà sảnxuấtdùxấuxađếnmấycũngkhôngthểkhiếnanhpháhỏngbộphimbằngnhữngkịchbảnviếtlạivônghĩa được, nhưng hỡi ôi ! Không hiểu sao anh lại nghĩ rằng chủ phòngtranhcó thểbiến thànhmộtdoanhnhângiỏigiang,nhưnghỡiôi !Khônghiểusaoanhlạinghĩrằngnhàxuấtbảnsẽquảngbácuốntiểuthuyếtmớicủaanhđếnnơiđếnchốn,nhưnghỡiôi!Khônghiểusaoanhlạinghĩrằngnhàđầutưmạohiểmsẽbớtkhốnnạnđốivớinguồntiềnđầutưbanđầu,nhưnghỡiôi!Khônghiểusaoanhlạinghĩrằnggiámđốcsẽủnghộsángkiếntiếpthịcủaanh,nhưnghỡiôi!

Biếtđượcnơiđểvạchrađườngchỉđỏcũnggiốngnhưhiểuđượcbảnthânhaybiếtđượcailàbạnbèchânchínhcủamình.Cóngườithấydễ,cóngườithấykhó.Đờithậtchảcôngbằnggìcả.

17.Thếgiớikhôngngừngthayđổi.

Mộtsốngườinhậnthứcđượcđiềunày,sốcònlạithìkhông.Nếubạn

muốncóđủtiềnmuasắmlinhtinhtrongnămnăm,tôikhuyênbạnhãylắngnghenhómđầutiênvàtránhxanhómthứhai.Đâychỉlàýkiếncánhâncủatôithôi.

Cóthể,côngviệccủabạnchỉgiátrịbằngmộtnửasovớimườinămtrướcđâytheonghĩađen.Aimàbiếtđược?Rấtcóthểnósẽbiếnmấttrongvòngnămđếnmườinămnữa.

Cáchđâykhoảngmườinăm,tấtcảchúngtađềuchứngkiếnmôhìnhkinhdoanhtruyềnthốngtronglĩnhvựctrướcđâycủatôi,ngànhquảngcáo,bắtđầuxuốngdốc.Phảnứngđầutiêncủachúngtôilà‘‘làmviệcchămchỉhơn’’

Chẳngíchgì.Hàngngànngườilâmvàocảnhkhốnkhổ.Thếgiớibênngoàithậtlạnhlẽo.

Chúng tôinghĩ rằngcó tài thì có thể tựcứuđượcmình.Chúng tôinghĩrằnglàmviệcđếntậnkhuyavàcảvàocuốituầnthìcóthểtựcứuđượcmình.Khônghề.

ChúngtôinghĩrằngInternetvàtấtcảnhữngĐiềuVĩĐạiTiếpTheo,phươngtiệntruyềnthôngmớivàcôngnghệmớisẽcứuđượcmình.Chúngtôinghĩrằngnósẽlấpđầyhốsâutrongnhữnggiảiphápphásảngiàuchấttrítuệhơnbaogiờhếtmàchúngtôicungcấpchokháchhàng.Khônghề.

Bấtcứthứgì.Bấtkểthếgiớicóthayđổithếnàođichăngnữa,bấtkểcôngnghệmới,môhìnhkinhdoanhmớivàcấutrúcxãhộimớicópháttriểnthếnàođichăngnữa,điềuduynhấtmà‘‘ThựcTếMới’’khôngthểtướcđoạtđượckhỏitaybạnchínhlàNiềmtin.

Nhữngngườibạntintưởngvàtintưởngbạnsẽgiúpbạncócơmăn,cótiềntrảhọcphíchoconcáiởtrường.Chẳngphảiaikhác.

Điềunàyđúngnếunhưbạnlàhọasĩ,nhàvăn,bácsĩ,kỹsư,luậtsư,nhânviênngânhànghoặcphụcvụquầyrượu.

Haynóicáchkhác:đừnglolắngvềvấnđềcôngnghệ,hãylolắngvề

nhữngngườitintưởngmình.

ĐểkhámpháThựcTếMới,bạncầnphảisángtạo–khôngchỉtronglĩnhvựcchuyênmôncủamìnhmàtrongtấtcảcáclĩnhvực.Thếgiớiquancủabạncầnphảitrởnênphongphúvàđộcđáohơnbaogiờhết.Vàđiềunàykhôngchỉđúngvớihọasĩ,nhàvăn,kỹsư,giámđốcsángtạo,chủtịchcôngtymàcònđúngvới tấtcảmọingười.Người được thuêđể trôngnomnhàcửa,lễtân,láixebuscũngvậy.Tròchơivừađượcnânglênmộtcấpđộmới.

Cáchlàmcũđãchết.Vàbạncầnsựđồngtìnhcủamọingườixungquanh.

Điềuđócónghĩalàphảităngcườnghơnnữamốiquanhệvớinhữngngườisángtạo,nhữngkẻlậpdịhoặcngườibiếtnhìnxatrôngrộng.Suynghĩnhiềuhơnxemnhucầucủahọlàgì,từđócóđốisáchphùhợp.Đừngđểtâmđếnmộtlĩnhvựcchuyênbiệtnào–kiếntrúc,quảngcáo,hóadầu–họluônquanhtavàrấtdễnhậnbiếtnếunhưbạncốgắng,nếunhưbạncóthứgìđógiá trị để trao đổi. Tránh xa bọn đần độn; tránh xa những kẻ cầu an.Họchẳngcòngiúpíchđượcchútgìchobạnnữađâu.Môhìnhổnđịnhcủahọkhôngmanglạinhiềuổnđịnhnữa.Họđangtuyệtchủng;họđãtuyệtchủng.

18.Côngtrạngmuađược.Đammêthìkhông.

Chỉcónhữngngườimuốnthayđổithếgiớimớicóthểthayđổiđược

thếgiới.Vàkhôngphảiaicũngmuốnvậy.

Loàingườisởhữucáimàtôigọilà‘‘GeneKhóChịu’’.Chínhphầnnàytrongtâmtríkhiếnchúngtahếtsứcbấtmãnvớivịthếcủamình,bấtkểSốmệnhcómỉmcườinhânhậuvớichúngtađếnđâu.

Không phải vô cớmà chúng ta có gene này. Trở lại thời ông chachúng ta còn ăn lông ở lỗ, cảm giác khó chịu khiến chúng ta nhấcmôngđứngthẳngtrênhaichân,bướcrakhỏihangđộngđểđặtchânvàovùnglãnhnguyênđisănnhữngconmồiđểcóthứcănchobữatối.Đólàcơchếsinhtồn.Cóíchthờiđấy,cóíchđếntậnbâygiờ.

Cũng chínhGeneKhóChịu này khiến chúng tamuốn sáng tạo ranhữngthứđầutiên–tranhvẽ,bảnxônátchoviolin,côngtyđónggóithịt,trangweb.Chínhgenenàythôithúcchúngtakhámphácáchlàmralửa,chếtạobánhxe,cungtên,ốngnướctrongnhà,máytínhcánhân,vàvôsốnhữngthứkhácnữa.

Đểhiểuđượctiếnggọisángtạo,cầnphảihiểurằngnóchínhlàyếutốnguyênsơnhất.Mongmuốnthayđổithếgiớikhôngphảilàtiếnggọicaoquý,nólàtiếnggọibảnnăng.

Chúngtanghĩrằngchúngrađang‘‘manglạimộthệthốnghậucầntích hợp siêu việt’’ hoặc đang ‘‘giúp nướcMỹ thực sự cảmnhận được vịTươimới’’. Trên thực tế, chúng ta chỉ cảm thấy khó chịu vàmuốn thoátquáchrakhỏihangvàgiếtsạchbọnmamútlônglámàthôi.

Côngviệckinhdoanhcủabạncóthểđểchobạnđiănmamút,cũngcóthểkhông.Tấtnhiên,vớibaonhiêucôngviệccổcồnnhưngàynay,rấtcóthểbạnsẽđượctrảmộtđốngtiềnchỉđểngồiyêntrongcáihanggóc-văn-phòngvàgiảvờnhưbạnđangđiăn,mặcdùtrênthựctếbạnchảsănbắngìsất,mặcdùtrênthựctếbạnchỉnhấnbútchìmàthôi.Thậtđángbuồn.Điềuđángbuồnhơnlàbạnđồngngửatayranhậntiền.

19.TránhxaĐộiquânBìnhnước.

Độiquânnàyrấtvuivẻ,nhưngsớmmuộnthìhọcũngsẽxenvàoviệc

củabạnthôi.

Trởlạithờitôimớilơngơvàolàmviệcchomộtcôngtyquảngcáolớn, tôi rấtkhóchịukhi“ĐộiquânBìnhnước”cứkêucasuốtngày.“ĐộiquânBình nước” là khái niệm của tôi dùng để gọi những kẻ thời đó vẫnđượcphéptồntạitrongngành.Đãnhiềunămsaukhibướcquathờikỳsungsứccủamình,cảlũnhânviênsángtạohạnghaivẫnbịđámgiámđốcsángtạovắtkiệtđếntậngiọtcuốicùng,vàđếnkhikhôngcòngìnữathìvứtbỏkhôngthươngtiếc.Suốtngàylượnlờtớichỗcáibìnhnướcnónglạnhvàsayxỉnkhiđiăntrưavềđãtrởthànhchuyệnthườngngàyởhuyện.

Làmđêmvàtăngcavàocuốituầntuynhàmchánnhưnglạicótiền.Vắt,vắt,vắt.

TôinhớcónhữngtuầnngườitacóthểdễdàngbỏranửatiếngđồnghồmỗingàyđểngheTedcacẩm.

TrướcđâyphònglàmviệccủaTedcócửasổnhưngbâygiờchỉcònlàmộtôlậpphươngmàthôi,kểtừsaucuộcgặpkinhhoàngvớikháchhàngX.Ngàynàoanhcũngghéquaôcủatôiítnhấtmộtlầnvàbắtđầucacẩm.Cacẩm,cacẩm,cacẩm…vềbấtcứchuyệngì: JoshCậu-Bé-Vàng lànhàvănvớvẩnvàrởmđờirasao…hoặchọđãmuamẫuquảngcáocủaTiểu-Thư-Quần-Lót-Khêu-Gợichứkhôngmuacủaanhnhưthếnào,“mặcdùmẫucủatớtốtnhấtphòngvàbấtcứthằngkhốnnàoởđócũngđềubiết.”

Nhưtôiđãnói,bấtcứchuyệngì.

Nhữngcâuchuyệnnhưthếcứkéodàiđếnvôtận…buônbuônbánbán…Rõ khổ! Ted ạ, tớ rất quý cậu, cậu rất tuyệt vời, nhưng cậu ngậmmiệnglạigiùmtớcái…

Giờđâynhìn lại,chính tấmgươngcủaTedđãdạycho tôimộtbàihọcsâusắc–hồiđótôivẫncònquátrẻvàngâythơnênchưahọcđượcgìcả-rằngcóthểvănphòngcủabạnsẽtrànngậpcácgiảithưởngquảngcáohiện

hữu,giảithưởngCliovàOneShow[5]

(nhữnggiảithưởnghoànhtrángcủangành), nhưng có thể sự nghiệp của bạn vẫn chìm sâu dưới hố bùn.Đừnghiểusaiýtôi–sựnghiệpcủatôiởđấythựcsựlàmộtthảmhọa.Đâykhông

phải là trườnghợpmộtngườinhómAchếgiễunhómB,màlàmộtngườinhómCchếgiễunhómB.

TôiđangăntrưavớiJohn,mộtcộngsựxấpxỉtuổitôi.Chúngtôivàocôngtycùngmộtthờiđiểm.BữatrưacủachúngtôilàđồănTháirẻtiềnvàtrôngđẹpmắtởquánănngaydướichâncôngty.

Tôinói:“Tớphảinghỉviệcthôi.”

Johnnói:“Tớnghĩcậuthíchcôngviệcởđâycơmà.”

Tôiđáp:“Tớthích.Nhưnglýdoduynhấthọmuốngiữtớởđâylàvìtớvẫncòntrẻvàchấpnhậnlươngthấp.Nhưngkhimộttronghaiyếutốđókhôngcònnữathìtớchỉlàđồbịthịtmàthôi.”

“GiốngnhưTed,”Johnnói.

“Ừ,cậutavàphầncònlạicủaĐộiquânBìnhnước.”

Johnbậtcười:“ĐámBìnhnước.”

Vậylàchúngtôiđượcdịpcườiđámđồngnghiệpgiàtộinghiệp,đenđủiởcôngty.

Thànhthựcmànói,chúngtôichẳngđồngcảmđếnthế.Cóthểđờihọkhông ra gì, nhưng ngày xưa họ cũng đã từng có những giây phút vinhquang. Họ đã từng giành được nhiều giải thưởng, từng bay tới quần đảoBahamasđểquaychươngtrìnhquảngcáogiấyvệsịnhvớicácngôisaođiệnảnhnổitiếng,vânvân.Khônggiốngnhưđámtrẻchúngtôi.Johnvàtôichỉmớiratrườngđượcvàinămvàvẫnchưatạođượcdấuấntrênlĩnhvựcmìnhvừađặtchânvào,dùchúngtôikhôngkémđammêvàhyvọngsovớibấtcứaiđanghiệnhữutrênđời.

Thỉnh thoảng, chúng tôi bán được vài quảng cáo trên báo,một sốtrang tạp chí, nhưng truyền hình là thứ nằmngoài tầm với.Cho đến này,côngtychúngtôiđầuquânvẫnchưatạođiềukiệnchochúngtôitỏasáng.Đấy là lỗicủachúng tôihay lỗicủahọ?Có thểmỗibêncómộtphần lỗi,nhưnglúcđóchỉtoàn“Lỗicủahọ,khỉthật!”Tấtnhiên,mọiviệcđềulà“Lỗicủahọ,khỉthật!”khibạnhaimươitưtuổi.

Chừngmộtnămsauthìtôinghỉviệc.Johntiếptụcởlạicôngtyvìlýdonàođó, vài nămsau cướivợvànhanhchóngcó con.Bỗngnhiênphải

gánhváccảgiađình,anhkhôngthểđểngườirađuổiviệcmìnhđược.Taygiámđốcsángtạobiếtđiềunàyvàbắtđầugâysứcép.

“Johnnày,anhkhôngngạiphảilàmviệcvàocuốituầnđấychứ?Tốt.Tôibiếtlàanhkhôngngạimà.Chúngtaainấyđềubiếtcảnhómphụtrôngcậyvàotàixoayxởcủaanhthếnàotronggiaiđoạncamgonàymà–đấylàlýdovìsaochúngtôiđánhgiáanhcaonhưvậy,John,phảikhôngnào?”

LầncuốicùngtôinhìnthấyJohnlàkhianhđanglàmviệcởcáicôngtynhỏbé,kinhkhủngnàyvớithunhậpchỉbằngmộtphầnmứclươngcũcủaanh.Hóaracôngtylớnđãtốngcổanhrađườngsaukhiđứaconthứhaicủaanhrađờiđượcmộttuần.

ChúngtôilạiăntrưacùngnhautrongnhàhàngTháiđóvìtìnhbạnngàynào.Chúngtôirấtvuivẻ,nóiđủthứchuyệnnghệthuật thườngngàynhưtrướcđây.Cuộctròchuyệnrấtthúvị,chỉbịpháhỏngbởiduynhấtmộtđiều:khitôinhìnJohn,từ“Bìnhnước”khôngngừngnhảyvàotrongđầutôi,nhưmộtvịkháchkhôngmời.

20.Hátbằnggiọngcủachínhmình.

Picasso là một tay tô màu khủng khiếp. Turner không thể nào vẽ

người cho ra hồn người được. Kỹ năng phác họa đối xứng của SaulStainberg phát khiếp lên được. T.S.Eliot làm việc nhưmột tay viên chức.HenryMiller là nhà văn thất thường đến bừa bãi. BobDylan hát như bòrốnghoặcchơiguitarnhưbậtbông.

Nhưngđiềuđókhôngngănđượchọ,đúngkhôngnào?

Vìvậy,tôinghĩrằngcâuhỏitiếptheosẽlà“Tạisaolạikhông?”

Tôikhôngbiết.Tạisaolạicó?Chẳngcóaithạohếtmọinghềđượccả.Cáchọasĩcóthựctài,nhữngdoanhnhânthậtsựthànhcông,đềutìmcáchphávỡnhữnghạnchếcủabảnthân,hướnglợithếvàonhữngđiểmyếucủamình.Turnervẽngườikhôngđẹp,vìvậyôngkhôngcòncáchnàokhácngoàinângcaochấtlượngchodòngtranhphongcảnhvốnđãkhônggìsánhđược.NếuBobDylancóthêmchúttàinghệkỹthuật,chắchẳnôngđãkhôngcảmthấycầnphảiđưanhiềusứcmạnhvàâmhưởngvàoca từcủamìnhđếnvậy.

Đừngđổlỗi.Hãyngậmmiệnglạivàbắttayvàoviệc.Thờigiankhôngchờđợiaicả.

21.Chọnphươngtiệnnàokhôngquantrọng.

Lợi thế lớnnhất củamỗiphương tiệncũngchính làđiểmyếuchết

người của nó. Mỗi loại phương tiện là một chuỗi các thỏa hiệp cơ bản;khôngcáinào“caohơn”cáinào.Mộtbứctranhnàocólàmđượcgìnhiều,nóchỉhiệndiệntrêntườngmàthôi.Đấylàđiểmmạnhnhấtmàcũnglàyếunhất củanó.Phim là sự kết hợpgiữaâm thanh, chuyểnđộng, nghệ thuậtnhiếpảnh,âmnhạcvàdiễnxuất.Đấy làđiểmmạnhnhấtmàcũng làyếunhấtcủanó.Vănchươngchỉ sửdụng từngữvàsắpxếpchúng theodạngtuyếntínhđểchuyểntảiquanđiểm.Đấylàđiểmmạnhnhấtmàcũnglàyếunhấtcủanó,v.v…

Hồiđạihọc,tôitheochuyênngànhtiếngAnh.Tôichẳngthíchthúgìvớiviệcdạyhọc,viếtlách,haymôitrườngđạihọc,chẳngquabộmônnàycóthểgiúptôiđạtđượcđiểmcao.Hơnnữa,tôithíchđọcsáchvàviếtbáo,vìvậy,nócũngcóíchchotôi.

Hầu hết bạn bè tôi đều là dân Khoa học Xã hội, nhưng cũng chỉchungnhauđượcởmỗiđiểmđấy.Chẳngbaogiờchúngtôithựcsựlênlớpcùng nhau. Đúng thế, chúng tôi chỉ gặp nhau vào buổi tối và cuối tuần,nhưngtôichẳnghòanhậplắmvớicácbạntronglớp.

Vìvậy, thật sửngsốtkhi tôigặpcácbộmônnghệ thuật:mỹ thuật,điệnảnh,sânkhấu,kiếntrúc,v.v…Cóvẻnhưmọingườisốngrấtthânthiếtvớinhau.Dườngnhư tất cảbọnhọđều làmviệc, ănuống,ngủnghỉcùngnhau.Rấtnhiềumốidâygắnbó.Rấtnhiềutinhthầnhợptác.Rấtnhiềuquanhệloạnluân.Rấtnhiềulờiđồnvềsựbấtkhảxâmphạmtrongnghềnghiệpcủahọ.

Thếđấy,mỗibứcbiếmhọachỉcầnmộtngườivẽ thôi.Cũnggiốngnhưviết láchvậy.KhôngcầnNốiVòngTayLớn.Vậy là toànbộcái chủnghĩaxãhộicổvũtìnhdụcnàykháxalạvớitôi,mặcdùcónhiềuđiểmtỏrahấpdẫn.

Trongsuốtnămthứhaiởđạihọc,tôibắtđầucôngbốcácbứcbiếmhọacủamình,vàkhôngchỉdừnglạiởbáotườngcủanhàtrường.Độtnhiên,tôithấyviệcgặpcáccôgáitrởnêndễdàng.Tôicảmthấyrấtvui,dámchắcvớicácbạnnhưvậy,nhưngcuộcsốngthìvẫnkhôngcógìthayđổi.

Theotôi,bạnbèchorằngvẽbiếmhọalàviệcrấtcầukỳ,nhưngthực

sựđiềuđấychẳngảnhhưởnggìđếntìnhbạncủachúngtôicả.Chẳngquađấy là việc tay trái, cũng như người ta phục chế xe cũ hoặc làmmột cáiphòngtốiđểrửaảnhthôi/

Nguyên tắcvẽbiếmhọacủa tôi từ trướcđếnnayvẫn làđểcómộtcuộc sống bình thường, làmmột thằng bình thường, cómột thú vui kinhkhủngbênlễ.Nókhônghẳnlàkhoahọctênlửa.

Tháiđộnày tỏ rakháxa lạđốivớinhữngnghệsĩmà tôi tiếpxúc.Hìnhthứcnghệthuậtmàhọchọndườngnhưđãtrởthànhtôngiáođốivớihọ.Rấtnghiêmtúc.Rấtquantrọng.Nólàmộtphầnlớntrongbảnsắccủahọ,vàgầnnhưđốivớihọsựphụthuộcvàoviệchọcókhảnăngtheođuổiđểbiếnướcmơtrở thànhmộtnghềđủsứcmanglạinhữngthànhquả tốtđẹphaykhông,v.v…

Đừnghiểusaiýtôi,tôibiếtmộtsốnghệsĩcựckỳthôngminh.Vàingườitrongsốhọhiệnđangrấtnổitiếng.Vànếubạncótàinăngđặcbiệt,tôicóthểthấyđượcnhucầutheođuổitàinăngđómộtcáchnghiêmtúctrởnênquantrọngđếnthếnào.

Nhưnggiờđâynhìnlại,tôicũngthấyrấtnhiềubạntrẻdởhơiđãxácđịnhsailýdokhigắnbóvới“Nghệthuật!”củamình.Khôngphảivìhọcóđiềugìđóthựcsựđộcđáovàkhônngoanđểnói,cũngkhôngphảivìhọcótàinănggìđángkể,màvìnóthúvị.Vìnógợicảm.Vìnóthờithượng.Vìnókhiếnhọcócáiđểnóiởnhữngtiệctùngbiabọt,Vìnódễhơnlàphảisuynghĩxemkiếmđâuramộtcôngviệctửtếsaukhiratrường.

Tôivẫnphânvânvềđiềunày.Mộtmặt, tôinghĩrăngcũngtốt thôikhilớptrẻquậymộtchútvìnhữngthamvọngcaođếnđiênrồ,biếtđâulạicóvàiđứathànhcông,biếtđâulạicóvàiđứavươnlênđược.Tuổitrẻvốnthế,vàtôinghĩrằngđiềunàythậtkỳdiệu.

Mặtkhác,tôicũngmuốnbảocácbạntrẻnàyhãythậntrọngđểkhỏixácđịnhsailýdokhichọnnhữngbộmônnghệthuậtkhónhằn.Khicòntrẻanhcònbaybổngđược,nhưngkhituổitrẻchưakịptrôiquathìQủysứđãđếnđòinợrồi.Vàđiềunàychẳngbaogiờtốtđẹpcả.Khôngítlầntôiphảichứngkiếnđiềunàyxảyravớinhữngngườihếtsứcdễthương,vàkhiđấythậtsựrấtđaulòng.

22.Bánhàngkhóhơnbạnnghĩ.

Giảmchấtlượngđểsảnphẩmcủabạntrởnên“thươngmại”hơnchỉ

khiếnmọingườibớtthíchnóđimàthôi.

Nhiềunăm trước, lúcvừamới ra trường, tôibắtđầuômhồsơđếncáccôngtyquảngcáođểxinviệc.

Mộtngàyđẹptrời,taygiámđốcsángtạocủamộtcôngtylớnnằmởhaimặtđườngtrungtâmthànhphốđãtửtếchophéptôigiớithiệutácphẩmcủamình.Hoanhô!

Vậylàtôiđếnvănphòngcôngtyvàchoôngtaxemcácbảnvẽ.Thựclòngmànóithìchúngxấuđiênxấuđảolênđược.Tấtcảluôn.Bạncứthửhìnhdungđếncâuchuyệntầmphàocủacácbànội trợ“Trướcđây tôirửachénbằngSudsonhưngbâygiờtôidùngRinsoExtremehươngchanh.”Cóđiềulàtệhơnthếnhiều.

Ônggiámđốcsángtạorấttốtbụng.Bạncóthểnhậnthấyrằngôngtachẳngđểlắmđếntranhcủatôi,mặcdùôngtaquálịchsựnênchẳngnóirađiềuấy.Cuốicùng,ôngtacũngthúnhậnrằngchúngchẳnggiúpíchđượcgìchoôngtacả.

“Vâng,thịtrườngmụctiêulàcácbànộitrợtrunglưu,:tôiluyênthuyên.“Chúngkhálàbảothủ,vìvậy,tôinghĩcólẽnêngiảmtôngxuốngmộtchút…”

“Cậucóthểgiảmtôngxuốngkhimàcậuđãđượcnhậnvàolàmvàkháchhàngcầmquecờilửathúcsauđítcậu,bảovớicậuphảigiảmtôngxuống”.Ôngtacười lớn.“Còntừgiờđếnlúcđó,hãychotôixemcáinàotôngmạnhhơnnhé.”

Câuchuyệnnàykhôngchỉxảyratronglĩnhvựcquảngcáo.Nóxảyrakhắpmọinơi.

Thậtkhómàbánhếtsạchhànghóakhikhôngcóaiđếnmua.

23.Chẳngaiquantâmđâu.Mìnhlàmchobảnthânmìnhthôi.

Aicũngbậnbịuvớicuộcsốngcủamìnhnênkhôngthểquantâm

đến cuốn sách, bức tranh, kịch bản, v.v... của bạn được, đặc biệt là khichúng chưahoàn thành.Cònnhữngngười khôngquábận rộn thì bạn lạichẳngmuốnhọxuấthiệntrongđờimìnhchútnào.

Đemtácphẩmcủamìnhralàmmộtthươngvụlớnvớingườikháclànụhôncủathầnchết.Đấylàtấtcảnhữnggìtôicóthểnóivềchủđềnày.

24.Thậtphíthờigiankhilolắngvềcuộcđốiđầugiữa“ThươngmạivớiNghệthuật.”

Bạncóthểtranhcãivềcuộcđốiđầugiữa“Bánhếthàng”với

“Thuầnnghệthuật”đến...TếtMa-rốc.Năm1850mọingườiđãlảinhảivềchuyệnnày,vàđếnnăm2150họvẫntiếptụclảinhảithôi.

Tranhcãinảylửavềchủnghĩathươngmạitrongnghệthuậtlàconđườngmònđãcótừlâuđời,vàkhôngphảilànơingườitacóthểtiếpnhậnnhiềucáinhìnmớimẻ,cókhảnăngthayđổithếgiới.Nhưngrấtnhiềungườilạithíchxớiđixớilạimảnhđấtnày,bởivìnógiúphọkhỏiphảidấnthânvàonhữngđịahạtxalạ.Vìnóantoàn.Nóchophépbạncónhữngcảmxúcvàýkiếnmạnhmẽtrongkhichẳngphảimạohiểmbảnthânchútnào.Bạnkhôngcầnphảibắttayvàothựchiệnnhữngcôngviệcnặngnhọcngoàiđờiđểsảnxuấtvàbánchongườikhácđiềubạnđặthếtniềmtinvàođó.

Đốivớitôi,vấnđềkhôngphảilàTomClancy[6]

bánđượchàngxetảisáchtrongkhimộttayđoạtgiảiNobellạibánđượcrấtít.Chúngchỉlànhữngvậtvôgiátrị,làtròtiêukhiểnbênngoài.Đốivớitôi,vấnđềbạnđịnhlàmgìvớiquãngthờigianngắnngủicònlại trêncõiđờinày.Hai tiêuchíhoàntoànkhácnhau.

Thànhthậtmànói,tôichorằngmộtngườinuôidưỡngvàpháttriển“tính tựchủsáng tạo”củabản thânnhư thếnào, cóđượcmọingườixungquanhgiúpđỡhaykhông,làđềtàithúvịhơnnhiều.

25.Đừnglokhôngtìmđượccảmhứng.Trướcsaugìnócũngđếnthôi.

Cảmhứngđếntrướckhátvọngsángtạo,chứkhôngphảingượclại.

Mộttrongnhữnglýdokhiếntôivẽbiếmhọatrênlưngdanhthiếplà

tôicóthểmangchúngtheobênmình.SốngởtrungtâmNewYorknhưtôithờiđó,bạnsẽphảibỏrarấtnhiềuthờigianđilòngvòngquanhthànhphố.Tốimuốnmôhìnhnghệthuậtnàophùhợpvớiđiềuđó.

Vậylànếunhưđangdạophốvàđộtnhiênnảyraýđịnhvẽmộtcáigìđó,tôichỉcầntạtvàomộtghếđácôngviênhaytiệmcàphênàođó,rúttấmdanhthiếptừtrongtúiravàcứthếcắmcúivẽ.Khôngbịgiánđoạn,Khôngcầngắngsức,Khônghềồnào.Tôithíchthế.

Trướcđó,khicònvẽtranhkhổlớnhơn,mỗikhiđangđitrênconphốmà chợt nảy ra ý tưởng nào đó là tôi lại phải bỏ dở công việc và trở lạixưởngvẽlúccảmhứngcònđangquẫytrongđầu.Mườilầnthìđếnchínlầncảmhứng trôi tuộcđimấtkhi tôiquayvềđếnnơi, toicôngchạy long tócgáy.Chắcchắnmộtđiềulàkiểugìthìtôicũngvẫnvẽ,nhưnghìnhnhưtôiluônvẽlạimộtkýứcchứkhôngphảilàvẽđiềuxảyrađúngthờiđiểmđó.

Nếubạnđangsắpxếpcuộcsốngtheokiểuphảiquábậntâmđếncảviệcđónnhậncảmhứnglẫnthựchiệncôngviệcthìbạnđingượcđườngrồiđấy.Cóthểbạnđangthốtrarấtnhiềucâunóicườngđiệuphảntácdụngkiểunhư“Tôi,ngườinghệsĩ,Tôiphảisángtạo,tôiphảiđểlạicáigìđóchohậuthế”.Chẳnghayhogì,đốivớibạncũngnhưđốivớibấtkỳngườinàokhác.

Bạnphảitìmrađượcphươngthứclàmviệcnàocóthểdễdàngkhaitháchếtmọilợithếcủanhữngphútgiâycảmhứngdângtrào.Màcảmhứngchẳngbaogiờxuấthiệnvàođúngthờiđiểmthuậnlợi,cũngnhưchẳngkéodàiđượclâu.

Ngược lạibạncũngkhôngnênquákhóchịuvề“trởngạicủanghệsĩ”,“trởngạicủanhàvăn”,hoặcđạiloạinhưthế.Nếubạnnhìnvàotờgiấytrắngmàkhông thấygì nảy ra trongđầu, tốt hơnhết bạnnênđi làmviệckhác.Trởngạicủanhàvănchỉlàtriệuchứngcảmgiácnhưbạnchẳngcógìđềnói,trongkhivẫncóýnghĩnêncónhucầunóiđiềugìđó.

Tạisao?Nếubạncógìđóđểnóithìcứnóirathôi.Nếukhông,hãy

tậnhưởngsựyên tĩnh trướcmắt.Tiếngồnsẽsớmtrở lại thôi.Khiđó, tốtnhấtlàbạnnênbướcchânrathếgiớirộnglớnbênngoài,thựchiệnvàicuộcphiêulưuvàlấylạicảmhứng.Cốgắngsángtạokhimàbạnkhôngcóhứngchẳngkhácgìnóichuyệnchỉđểmànói.Nhưvậykhôngphải làgiao tiếpđúngnghĩa,chỉlảmnhảmnhưmộtkẻnátrượugiànua,saykhướtmàthôi.

26.Bạnphảitìmracáchriêngcủamình.

MộtPicassoluôntrônggiốngnhưPicassohọasĩ.Hemingwayluôn

nóinhưHemingway.MộtbảngiaohưởngcủaBeethoven luônnghegiốngnhư giao hưởng Beethoven.Một trong những yếu tố làm nên nghệ sĩ lớnchínhlàhọccáchhátmàkhôngphảibằnggiọngcủabấtkỳaikhácmàbằnggiọngcủachínhmình.

Mỗingườinghệsĩđềukhôngngừngmongchờkhoảngkhắc“Xuấtthần!”lớnlaocủađờimình,bấtkểhọđãthànhdanhhaychưa.

Đấy làgiâyphúthọ tìmrachấtgiọngcủa riêngmình,một lầnchomãimãi.

Đối với tôi, đấy là khi tôi khám phá ra cách vẽ lênmặt sau danhthiếp.

Cònnhiềuvídụkhác,nổi tiếnghơnvàđángchúýhơn,chẳnghạn

nhưJacksonPollock[7]

khámphárahìnhthứcvẽtranhbằngcáchvẩymàu,

Hoặc Robert Ryman[8]

khám phá ra loại tranh sơn dầu toàn màu trắng.

AndyWarhot[9]

khámphárakỹthuậtinlụa.HunterS.Thompson[10]

khám

pháraphongcáchbáochíGonzon.Duchamp[11]

kámpháranghệthuậtsử

dụng vật liệu sẵn có. Jasper Johns[12]

khám phá ra lá quốc kỳ Mỹ.Hemingwaykháphá ra lốihàngvănkhúcchiết. JamesJoycekhámphá rathểloạivănxuôidòng-ý-thức.

Phảichăngđấylànhờmaymắn?Cólẽchỉmộtchútthôi.

Nhưnghìnhthứcthểhiệnkhôngphảilàthứkhiếnchonghệthuậttrởnênvĩđại.Thựctếkhiđangmàymòvớimộtđiềugìđómớimẻ,độtnhiênhọnhậnthấymìnhcóthểdànhtoàntâmtoànýchonó.

Chỉkhiđó,nómới trở thànhbảnsắccủahọ, thànhgiọnghát riêngcủahọ,v.v…

Đấymớichính là thứkhiếnmọingườihưởngứng.Chấtnhânvăn,chứkhôngphảihìnhthức.Giọnghátchứkhôngphảidánghình.

Hãydànhtoàntâmtoànývàođó,vàbạnsẽtìmđượcgiọnghátcủa

riêngmình.Dodựthìkhôngtìmđượcđâu.Đơngiảnthếthôi.

27.Viếtbằngcảtráitim.

Chẳng có viênđạnbạcnào cả,Chỉ có tình yêuThượngđếnmang

chobạnmàthôi.

Nhưmộtnhàvănchuyênnghiệp,tôiquantâmđếnsựpháttriểncủađốithoại.

Đếnsựpháttriểncủagiaotiếp,xđạttớisứcmạnhcủan,vânvânvàvânvân.

Trườnghợplýtưởngnhấtlàbạnlàmtronglĩnhvựcgiaotiếp,vàbạnmuốnđượcchuyểntảicùngmộtnộidung,sửdụngcùngmộtcáchthểhiện,tới đámđông cả hàng triệu người cũng như chỉmột người duy nhất.Hãyhìnhdungsứcmạnhmàbạncóđượcnếuthựchiệnthànhcông.

Nhưngđángbuồnlàmọiviệclạikhôngdiễnranhưvậy.

Bạnkhôngthểyêuquýđámđôngtheocáchbạnyêuquýmộtngườiđược.

Vàđámđôngcũngkhông thểyêuquýbạngiốngnhưmộtcánhânyêuquýbạnđược.

Tìnhthânkhôngphát triển.Khônghề.Tìnhthânlàmộthiệntượngtrựctiếpgiữahaingườivớinhau.

Chẳngphải làvấnđềgì to tát cả.Dùbạnviết chomộtngười,mộtnămngười,mộtngànngười,mộttriệungườihaymườitriệungười,thựcrachỉcómộtcáchkếtnốichânchínhduynhất.Cáchduynhấtthậtsựhiệuquả:

Viếtbằngcảtráitim.

Chẳngcóviênđạnbạcnàocả.ChỉcótìnhyêuThượngđếđangchobạnmàthôi.

28.Cáchtốtnhấtđểđượcphêduyệtlàkhôngcầnđếnphêduyệt.

Điềunàyhoàntoànđúngvớicảnghệthuậtlẫnkinhdoanh.Vớitình

yêu.Vớitìnhdục.Vàvớitấtcảnhữnggìđángsởhữu.

Cáchđâykhoảnghaimươi năm, tôi đang lang thangkhắp cácvănphòngcủaPunch,tờtạpchíhàinổitiếngởLondon.Hồiđótôicòntrẻranh,nhưngkhônghiểusaoôngbiêntậpbiếmhọa(mộthọasĩbiếmhọanổitiếngbằngchínhkhảnăngcủamình)lạichấpnhậnchotôivàolàmviệc.

Tôihỏiôngvềnhữngvấnđềliênquanđếnnghềnghiệp.Ôngvừacốgắngtrảlờithậtchuđáovừalụclọimộtchồngthưtotướng.

“Xemcáinàyđi,tianắng,”ôngnóivàđưachotôimộttờgiấy.

Tôinhìntờgiấy.Nhìntênngườigửi,tôinhậnrađấylàthưcủamộthọa sĩ biếmhọa thànhdanhđã lâu, giọngkhá rầu rĩ và tuyệt vọng, nài nỉđượcxuấtbản.

“Cònđâylàmộtbứcthưrênrỉkháccủamộttayvẽbiếmhọamítướttừngnổitiếngcáchđâyhaimươilămnăm,”ôngvừanóivừađảocặpmắt.“Mỗituầntôiphảinhậnđượcítnhấtlànămmươibứcthưnhưthểtừnhữngtayhọasĩbiếmhọamítướtđãtừngnổitiếng.”

Ôngngưnglời.Rồiôngbậtcườimộtcáchtinhquái.

“Làmthếnàođểkhôngđượcxuấtbản,”ôngnói.“Hãyviếtcho tôimộtbứcthưchếttiệtnhưvậy.”

29.Sứcmạnhư,chẳngaichođâu.Bạnphảidànhlấynóthôi.

Ngườinào“sẵnsàng”sẽtạođượcsựrungđộnghoàntoànkhácbiệt

sovớinhữngngườichưasẵnsàng.Độngvậtcóthểngửiđượcmùisợhãi.Vàmùikhôngsợhãi.

Giây phút bạn trở nên sẵn sàng là giây phút bạn ngừngmơmộng.Bỗngnhiênvấnđềkhôngcònlà“trởthành”nữa.Bỗngnhiên,vấnđềchỉcònlà“thựchiện.”

Bạnxinđượccôngviệcmơướcbởivìngaytừđầubạnđãđithẳngvàophòng làmviệccủabiên tậpviênvànói “Xinchào, tôi thực sựmuốnmộtngàynàođótrởthànhphóngviênthểthao,thưaông.”

Bạnkhôngvàođóđểhỏixinngườibiêntậpchobạnsứcmạnh.Bạnbướcvàovàlịchsựthôngbáovớingườibiêntậprằngbạnđãcósứcmạnh.Đấychính làýnghĩacủa“sẵnsàng.”Đấychính làýnghĩacủa“giành lấysứcmạnh”

Khôngcầnbấtcứđiềugìtừngườikhácchínhlàcáchđểbạnvươntớivịtrígiỏinhấtthếgiới.

30.Bấtkểbạnchọncáigì,Quỷsứvẫncóphầncủanó.

QuayđầuởHollywoodlàphảitrảgiá.Khôngthayđổicũngvậy.Dù

quay đầu hay không, bạn vẫn phải trả đủ, và vâng, tất nhiên với cái giákhủngkhiếp.

Mọingười rất thíchphun ra câu sáongữvềviệcVanGoghkhôngbaogiờbánđượcbức tranhnào trongsuốtcuộcđờimình.Dùsaođinữa,tấmgươngcủaôngcũngchứngminhchochúngta,nhữngkẻsốngsauôngnhiềuthậpkỷ,rằngthấtbạituyệtđốicũngcócáihaycủanó.

Cólẽthế,nhưngôngđãtựtử.Giátranhcủaôngđãtăngvọtkhônglâusaucáichếtcủaông.Nếuôngquyếtđịnhsốngthêmvàichụcnămnữa,chắcôngsẽcómộtkhoảnkhakháđểdưỡnggià.Vàđiềuthậtđángbuồnvớithấtbạikhắpnơilàcâusáongữnàyđãmấtđikhánhiềusứcmạnhcủanó.

Thựctếlàcáccâusáongữchỉcóýnghĩatrừutượngvớichúngtamàthôi,còntrongđờithựclạikhôngphảinhưvậy.Cuộcsốnglàmộtmớhỗnđộn,bẩnthỉu,cònsáongữlạisạchsẽvàngănnắp.

Tấtnhiên,khôngcó“conđườngđúngđắn”nàođểtrởthànhhọasĩ,nhàvăn,nhàlàmphim,haybấtcứnhàgìbạnmơước.Bấtkểbạnnoitheotấmgươngnào–WarholdanhtiếngvàquyếnrũhayVanGoghnghèonànkhốnkhổ-cũngđềutuyệtđốikhôngquantrọngmộtchútnào.

Bấtcứtháicựcnàocũngcóthểđưabạnlêntớiđỉnhcaohuyhoàngnhấtnhưngcũngcóthểhủyhoạibạnhoàntoàn.Tôikhôngbiếtcâutrảlời,cũngchẳngcóbấtkỳaibiếtcả.KhôngcóaingoàibạnvàThượngđếbiếtđượctạisaobạnlạihiệndiệntrêncõiđờinày,vàthậmchí…

Vìvậy,khimộtthanhniênhỏitôicáchnàotốthơn–quayđầuhaygiữvữnglậptrường–tôikhôngbiếtphảitrảlờithếnàocả.Warholquayđầumộtcáchvô liêmsỉsaunăm1968(nămông tabị thươngvìmộtviênđạnmưusát)vànhờđólàmănrấtổn.Tôibiếtmộtsốnghệsĩlớnrấtkiênđịnhgiữvữnglậptrường,vàkếtquảlàhọngàycàngtrởnênđángthương.

Bấtcứaicũngcóthểtrởthànhmộtngườixảthânvìlýtưởng.Bấtcứaicũngcóthểtrởthànhkẻhoàinghi.Phầnbấtbiếnnằmởđâudógiữahaitháicựcnày–đấychínhlàphầnconngười.

31.Phầnkhónhấtcủasángtạolàquenvớitrạngtháisángtạo.

Nếu trongbạncóhammuốnsáng tạo,nó sẽkhôngmấtđiđâucả.

Nhưngđôikhicũngphảimấtchút thờigiantrướckhibạnchấpnhậnđiềunày.

Hồi năm 1989, tôi sống ở phía TâyLondon, trông coi căn hộ nhỏnhắnxinhxắnchomộtngườibàconsuốtthờigianmùahè.SốngtrongcănhộngaytrênđầulàđạodiễnđiệnảnhTimBurton1,ởđâyvàithángđểthựchiệnbộphimBatman:TheMovie.

Trongnămđó,chúngtôibiếtvềnhaukhárõ.Dùkhôngthânthiếtgì,nhưngchúngtôinhìnthấynhausuốt.Ônglàmộthàngxómkhátốtbụng,vàtôicốgắngđểđượcnhưthế.

Lúcđótôiđanghọcnămcuốiđạihọc,dùimàiđènsáchđểtrởthànhmộtngườiviếtbàiquảngcáo.Mộttốinọ,ôngcùngvợsangnhàtôiăntối.

Đâu đó trong câu chuyện bắt đầu đề cập đến đề tài lựa chọn sựnghiệpcủatôi.Hồiđó, tôicònhơiengạivấnđềthựchiệncáigìđómangtính “ sáng tạo” để kiếm sống… tronggia đình tôi,mọi người ai cũng cócôngviệc“ổnđịnh”trongcácdoanhnghiệphayngânhàng,v.v…vìthế,ýnghĩphávỡtruyềnthốngkhiếntôicảmthấykhálolắng.

“Thìđấy”,Tim[13]

nói,“nếucậucóđammêsángtạothìnósẽchẳngbaogiờmấtđiđâuđược.Tôicũngvừamớiquenđượcvớiýnghĩxửlývớinó”.

Đấylàmộtlờikhuyêncựckỳbổích.Đếntậnbâygiờ.

32.Thựchànhtiếtkiệm.

Bạncàngbớtchi tiêu,ý tưởngcủabạncàngcócơhội thànhcông.

Điềunàyđúngngaycảkhibạnđã“thànhcông”.

Năm1997,tôitìmđượccôngviệcmơước.Mộtchânviếtquảngcáolươngcao.CănhộrộngrãiởNewYork.Nhữngbữatiệchoànhtráng,mộtnền tảng hấp dẫn.Tất cả tập trung cho bài viết về cuộc sống sành điệu ởthànhphố.Tấtcảđềutốtđẹp.

Vấnđềnằmởchỗ,mặcdùđượctrảlươngcao,tôivẫncháytúivàocuốitháng.CuộcsốngởNewYorkrấtđắtđỏ,vàtôiquyếtđịnhnếmtrảinómộtcáchđầyđủ.Tôichắctrămphầntrămlàchẳngtiếtkiệmđượcđồngnào.

Nhưngười ta nói, học phí bao giờ cũng đắt đỏ.Và rốt cuộc tôi làngườitrảmứchọcphícaonhất.

Vìlẽtấtnhiên,mộtngàynọcơnsuythoáiậpđến,côngviệctrởnênkhanhiếm,và tôi suýtphải rađường.Nếu tôi sống tằn tiệnhơnmộtchút,chắchẳntôiđãvượtquathờikỳgiôngbãonàydễdànghơn.

Ngoàiđời có rấtnhiềungườigiốngnhư tôihồiởNewYork,kiếmđượcrấtnhiềutiềnnhưngtiêuvèomộtcáiđãhết.Bạncànglớntuổithìcàngbớtghentịvớihọ.Chắcchắnrồi,họvàocácnhàhàngsangtrọngnămlầnmỗituần,nhưnghọphảichiđậmđểcóđượcđặcquyềnđó.Họkhôngđủtiềnđểbảovớisếpmìnhcứthoảimáiđichơi.Họkhôngđủtiềnđểkhỏihoảnghốtkhicôngviệcđìnhtrệmộtvàitháng.

Làngườisáng tạo,bạnphảihọcđượccáchbảovệ tựdocủachínhmình.Điềuđóbaogồmcảviệcbạngiảiphóngbảnthânkhỏitínhthamlam.

33.Đừngđểcôngviệcgiàtheobạn.

Bạngiànhanhhơnbạntưởng.Hãysẵnsàngđónnhậnkhituổigià

ậptới.

Tôicómộtngườibạn.AnhấytênlàDan.

Lầnđầu tiên tôi gặpDan, anh làmộtnhà làmphimhaimươi chíntuổiđầythamvọng,sốngtrongcănhộmộtphòngngủởvùngHạĐôngNewYork,thíchdànhphầnlớnthờigianlêlaởcácquánbar.

Lầngầnđâynhất tôigặpDan,anh làmộtnhà làmphimbốnmươimốttuổiđầythamvọng,sốngtrongcănhộmộtphòngngủởvùngHạĐôngNewYork,thíchdànhphầnlớnthờigianlêlaởcácquánbar.

Ngườixưacócâuchâmbiếmnổitiếngthếnày:“Trongkinhdoanh,nhiềungườinóirằnghọcóhaimươinămkinhnghiệm,trongkhithựctếhọchỉcómộtnămkinhnghiệm,lặpđilặplạihaimươilần.”

Thậtkhôngmaylàkhôngchỉcódânkinhdoanhmớirơivàocáibẫynày.Nókháphổbiếnngaycảvớinhữngngườiđitheoconđườngíttruyềnthốnghơn.Thậtbuồnkhiphảichứngkiếnđiềunàyxảyravớibạnbèmình.Nhưngkhiđiềunàyxảyravớimìnhthìcònbuồnhơnnữa.

Tintốtlàmuốntránhđượccũngkhôngquákhó.Đặcbiệtlàkhibạnđãcókinhnghiệm.Bỗngnhiênbạnnhậnramìnhkhôngcònhàohứngnhưtrướcnữa.Bạnđãquenvớiviệcthứckhuya,tiệctùng,vậymàbâygiờbạnchỉmuốnởnhàđọcsách.Chắcchắnrồi,nghecóvẻnhàmchán,nhưngnày,đôikhi“nhàmchán”có thểmang theo rấtnhiềuniềmvui.Đặcbiệt làkhibạnchỉcómộtmình.

Hãy thảmình theodòngnướcvàđừng lo lắngvềvấnđềnày.Đặcbiệtlàđừnglolắngvềnhữngngườiđanglolắngvềvấnđềnày.Họchỉcảnchânbạnmàthôi.

34.Nghèođóithậtkhổ.

Sailầmlớnnhấtmàtuổitrẻmắcphảilàđánhgiáquáthấpsứccạnh

tranhcủacuộcsốngbênngoài.

MỗingườiđềucómộtnhómbạntừngđinhờxekhắpchâuÂukhihọmườichíntuổi,sốngvớimườiđôlamỗingày.Vàhọthậthạnhphúc!Vàhọcóthậtnhiềuniềmvui!Vàtiềnbạckhôngphảilàvấnđề!

Haha.ĐấylàTuổitrẻ,đấykhôngphảilàThựctế.ThựctếlớnhơnTuổitrẻrấtnhiều.Vàchẳngdễthươngnhưthế.

Nóinhưvậykhôngcónghĩatiềnlàtấtcả.Nhưngphủnhậntầmquantrọngcủathếgiớivậtchấtquanhbạn(vàdòngtiềnmạnhcủanó)làtựtáchmìnhrakhỏithựctế.Vàcuốicùng,thếgiớisẽtrừngphạtbạnrấtnặngnềvìchínhđiềuđó.

Cácbạntrẻthườnghỏitôicâunày,vàtôicoiđâylàmộtlựachọtốthơnvềmặtnghềnghiệp:“Sángtạo”hay“Tiềnbạc”?Tôiđáprằngchọncáinàocũngsaicả.Điềutốtđẹpnhấttrênđờilàđượclàmmộtconngườihiệuquả.Đôikhiđiềuđóđòihỏiphảicó tiền,đôikhikhông.Hãysẵnsàngđểđónnhậncảhai.

35.Cẩnthậnkhibiếnsởthíchthànhnghềnghiệp

Nghequathìrấttuyệt,nhưngcáigìcũngcómặttráicủanó.

TỷphúquácốngườiAnhJamesGoldsmithtừngmỉamairằng:“Khi

ngườiđànônglấyvợ,ngaylậptứcanhtatrởthànhmộtvịtríkhuyết”.

Điềunàykhôngchỉđúngvớichuyệnvợchồngmàcònđúngcảtrongcuộcsống.

Khimới 19 tuổi, tôi biếtmột người tên làAndrew,mới ra trườngđượcvàinămvàđanglàmmộtchânkếtoánquèn.

Andrewkhôngthíchlàmkếtoánlắm-ítnhất,theolờianhthườngnóilà nhưvậy.Anh saymê cácmónđồ cổbằngbạc.Đặcbiệt là daokéo cổbằngbạc.Đặcbiệtlàthìauốngtràcổbằngbạc.

Anhbiếtrấtnhiềuvềthìauốngtràcổbằngbạc.Anhsưutậpcảđốngthìa.Anhsốngbằngthìabạc.Đượcthôi,cóthểsởthíchnàyhơikìquáimộtchút,nhưngrõrànglàanhcótoànquyềnvớichúng.

Tómlại,cuốicùnganhbỏviệckếtoánvàchuyểnsangcôngviệcmớiởmộttrungtâmđấugiárấtuytín,chuyênđịnhgiáđồbạc.

Tôinhớlàđãđãianhmộtlyrượuvàchúcmừnganh.Tinvuithếcòngì!

Vàinămsau,tôiđangngồiởquánbarcũvớivàingườibạnchungthìnghethấytiếngaiđónhắcđếntênanh.Lầnnàythìtinkhôngđượcvuicholắm.

Rõ ràng là anhmới bịmất việc. rõ ràng là anh đang nghiện rượunặng.

Thậtđángxấuhổ.

“Đấy là lýdo tại saođừngbaogiờbiếnsở thích thànhcôngviệc”,mộtngườibạncủatôinói,anhnàylớntuổivàkhônngoanhơntôi.“Trướckia,anhtacócảcôngviệclẫnsởthích.Rồiđộtnhiên,anhtachỉcòncôngviệcchứkhôngcònsở thíchnữa.Nhưngcácbạnbiếtđấy,mộtngườiđànôngbaogiờcũngcầncảhaithứ.Cònbâygiờ,conngườilúcnàocũngmuốn

cómộtsởthíchnàybiếtlàmgì?”

Bạntôinânglylên.

“Câutrảlờilà:Nhậu.”

Hãycoiđâylàbàihọcchocánhânbạn.

36.Hãythưởngthứchươngvịvôdanhkhicòncóthể.

Khi bạn đã “thành công”, công trình của bạn sẽ không còn như

trướcđượcnữa.

Câuchuyệnnàyđãquáquenthuộc,đượckểđikểlạikhôngbiếtbaonhiêulầnrồi.Mộtngườitàinăngtạorađượcnhữngđiềukìdiệuvàtuyệtvờikhichịcòntrẻtuổi,nghèođói,côđơn,vàthếgiớichẳnghềquantâmđến.rồimộtngàycóđiềugìđóxảyra,thếlàvậnmaycủachịvĩnhviễnthayđổi.Điều tiếp theobạnbiết là chị trở thànhngườinổi tiếng, tạo rađủ thứbẩnthỉu,giaoduvớiquýtộcvàngôisaođiệnảnh.Đấylàgiấcmơcủarấtnhiềunghệsĩtrẻ,làthứđểhọtiếptụcvữngbướctrongnhữngnămthángkhởiđầuđóikém.

Điềubuồncườilàkhibạnnghecác“ôngsao”kểchuyệnchinhphụcđỉnhcao,phầnhọ luônkểmộtcáchhàohứngnhất lạikhôngphải làphầnliênquanđếndanhtiếng,tiềnbạc,tiệctùng.Màlàphầntrướckhihọthànhcông, khi họ còn sống trong tầnghầm, không có điện và “ăn thức ăn củachó”,khihọcònđangthựchiệncôngtrìnhđộtphácủamình.

Khihọcòntrẻ,đangphátminhramộtthứngônngữmớiđểnhắcđếnvớicảthếgiới.Quantrọnghơn,khiđóhọcòntrẻvàđangphátminhramộtthứngônngữmớiđểmọingườicũngcóthểnhắcđếnvớicảthếgiới.

Vàinămtrước,saumộtthờigianbiểudiễnởcácsânvậnđông,casĩ

nhạcrockNeilYoung[14]

bịngườihâmmộlaóđòiđuổikhỏisânkhấukhianh thửbiểudiễn loạinhạcmớiđồng-quê-kết-hợp-phương-tây.Họkhôngmuốnchiasẻvớianhtrongnhữngcuộcphiêulưumới.Không,họtrảtiềnđểnghe nhạc rock cổ điển, khỉ thế chứ. “Down by the River” và “Heart ofGold”, khỉ thế chứ.Và nếu không được nghe, khỉ thế chứ, họ sẽ bôi xấungay.Thựctếđãchứngminh.

Thậtkhómàphátminhrađượcmộtthứngônngữmớikhiđãcóquánhiều người đầu tư sâu vào công trình của bạn (kể cả bản thân bạn).Khinhiều người đã sử dụng thành thạo thứ ngôn ngữ bạn đang nói, họ chẳngmuốnbấtcứthứgìmớiởbạnnữa.giốngnhưngườihânmộcủaNeilYoung,họkhôngmuốnxembộphimmớiđầyẩndụcủabạn,họchỉmuốnxemphầntiếptheocủabộphimcũthôi.

Vàthànhcôngcầnrấtnhiềungườigiữchocuộctrìnhdiễnđượctiếp

tục.Khichỉcómìnhbạn,mộtgiấcmơ,vàihộpthứcănchochó,bạnchỉcầnlo chomột người duy nhất.Nhưng khi giấcmơđã thành hiện thực, bỗngnhiênbạncầnphảichămsócchođủloạingườiđểgiữchobộmáytiếptụcvậnhành.Nhàxuấtbản,nhàđầutư,ngườiquảnlý,phóngviên,ngườibánlẻ, nhà cung cấp, đội ngũ cổ động, nhân viên, kế toán, người nhà... và cảkháchtrảtiềnnữa.Tấtcảnhữngngườinàyđềuđặtcượcvàohànhđộngcủabạn,vìthếaicũngmuốndâymáuănphần.

Vậy làbạnquay thêmmộtphần tiếp theonữacủabộphimvàchờtiềnlănvào.Cuộcsốnglàthế.

Tấtnhiên,mộttrongnhữnglýdokhiếncác“ôngsao”kểvềthờiở-hầm-ăn-thức-ăn-của-chóhàohứngnhưvậyvìchặngđườnggiankhổđócuốicùngrồicũngkết thúc,nókhôngkéodàiđếnmãimãi.Vànhưthếchuyếnlưudiễncùngtiệctùngkhắpthếgiới,kỷnguyênsángtạomộtcôngtrìnhcóảnhhưởngđếntậnmaisaucủahọnhanhchóngtrởthànhdĩvãngxaxưa.Vìvậy,đươngnhiênhọsẽnhớnó.Nhưngnếusauvài thậpkỉnàhọvẫn“ănthứcăncủachó”,tôikhôngtinlàhọcóthểngâythơnhưvậyđượcđâu.

Nhưngmiễnlàcuốicùngbạnvẫnđếnđượcđích,hãytậnhưởngthờikìđấy.Thờikìkhicôngtrìnhvẫncònmớimẻvớibạn,thờikìkhicảthếgiớinàychưacầnđượcchoănnhưmộtconthúthamlam.

37.Bắtđầuviếtblog.

Blog(hoặcbấtcứphươngtiệnxãhộinàobạnchọn)cóthểđánhđổ

độingũgáccổngdễđếnkinhngạc.

LÀMTHẾNÀOĐỂĐƯỢCXUẤTBẢNỞPHÁP.

TôicómộtngườibạnởPháp,tênlàMarie.Côđángyêu,sànhđiệu,rất thông minh và quyến rũ, có căn hộ xinh xắn ở TwentiethArrondissenmentvàmộtcôngviệcđángngưỡngmộởmộtcông tyquảngcáo.Vàinămtrướccôviếtmộtcuốnsách.Tiểuthuyết.BằngtiếngPháp.Rấtnhiềutìnhdụcvànộitâm(tìnhdụcvànộitâmđanglàbộđôiănkháchtrongvăn học Pháp, tất nhiên).Dù thế nào đi nữaMarie cũngmuốn cuốn sáchđượcramắtcôngchúng.

LầngầnđâynhấtăntốicùngtôiởParis,Mariekểchotôinghevềnỗikhổcủacô.Côđãdànhnhiều tháng trời lêbướckhắp thànhphố,cốgắngtrongtuyệtvọngmongtìmramộtnhàxuấtbản,ởParisđồngnghĩavớiviệccốgắnglấy lòngcộngđồngvănchươngParis.Thựcsự rấtkhó thâmnhậpđượcvàocộngđồngnày,nhất là trongbốicảnhcóvôsố tiểu thuyết tình-dục-và-nội-tâmđangxếphàngchờxuấtbản.Cólần,một taybiêntậpviênlàngnhàng,têntuổikhôngrakhỏiranhgiớiParis,ngỏlờigiúpđỡcô,nhưngcuối cùng lại quyết định rút lui khi phát hiện ra rằng cô không chịu lêngiườngcùngvớihắn.Bạnhìnhdungđượcvấnđềrồiđấy.

Làmộtblogernhiệttình,tấtnhiên,tôichẳnggiúpíchđượcgìnhiều.

Tôinói:“Cuốnsáchcủacậucómườibachương.Tuyệt!đấylàmườibabàiviếtđểđănglênblog.Đưalênmạngđi,cậusẽnhậnđượclờimờixuấtbảntrongvòngsáutháng.Tintớđi.”

Tấtnhiên,cứcholàởParisngườitakhônglàmnhưthế.Cứcholàbạnsẽphảicómặtởtấtcảnhữngbữatiệcđúngđắn,chéntạcchénthùvớitấtcảnhữngngườiphùhợp.Cứcholànếubạnlàmtốtviệcnày,bạnsẽcóhợpđồngxuấtbảnsách.Cứcholàbạnlàmrấttốtcôngviệcnày,họsẽcònchophépbạnxuấthiện tại bàn tròn chương trình câu chuyện trí thức trêntruyềnhìnhvà lênmặt raogiảngvề“Vănhóa”vớicả lũkềnkềnvănhóauyên bác khác. Cứ cho là họ sẽ cho bạn một cột nào đó trên tờ Le

Figaro[15]

.Cứcholàmộtsựkếthợptuyệtvờigiữatríthứcnổitiếngvàtư

cáchtưsản.Rấtkiểucách,cứcholàthếđi.RấtPháp,cứcholàthếđi.

Đáng buồn là cô không bao giờ áp dụng phương pháp blog. Chắcchắnrồi,phươngphápnàycóthểpháthuyhiệuquảkháđơngiản(xemnào,nó phát huy hiệu quả đối với Tom Reymolds, tay lái xe cứu thương ởLondonnhờcácbàiviếttrênblogmàgiànhđượchợpđồngxuấtbảnsách),nhưngnếulàmvậybiếtđâulạibịnhữngconmèosànhđiệukháctronggiớivănchươngPariscoilàvụngvề.Vàtôingờrằngcômuốngianhậpcâulạcbộđókhôngkémgìmuốnthấytênmìnhintrênđầusách.

Tấtnhiên,nhưbấtcứthínhgiảnàocủaNPPhayBBCđềubiết,trongcôngđồngnóitiếngAnhcủachúngtacũngcónhữngnhómvănhóaưutútươngtự,cóđiềuchắckhôngtrungkiênbằng.Cóđiềulạlàkhônghiểutạisaokháiniệm“Tiểuthuyết”,LeRoman,lạicómộtvịtrívữngchắcnhưvậytrongtrítưởngtượngcủangườiPháp;đốivớihọ,kháiniệmTácgiảcócáigìđóhàohứngđếnmứckhógiảithíchđượcvớinhữngngườiđếntừcácvùngkémvănhóahơntrênthếgiới.Xétởmộtmứcđộnàođó,bạncóthểdễdàngngưỡngmộsựsungkínhdànhchomộtbộmônnghệthuậtcổđiển.Xéttrênmứcđộkhác, tìnhcảmquyến luyếnnàycó thểkìmchânbạn lạimộtcáchkhôngcầnthiết.

Cáigìcũngvậy.NếulàMarie,tôivẫnsẽcânnhắclạiviệcđưatoànbộcuốnsáchlênblog.VàtôicũngsẽđưacảbảntiếngAnhnữa,đểtạocơhộitốiđachocuốnsáchđếnđượcvớinhữngngườiởbênngoàicộngđồngthànhthịnóitiếngPhápcủacô.Chắcchắnrồi,nhữngkẻsùngbáivănhọcParissẽchêbai,rênrỉ,nhưngxemnào,mộtkhiđãsùngbáivănhọcParisthìthếnàohọchẳngchêbai,rênrỉ.

Chắcchắnmộtđiềulàtôiđãthànhcôngvớicáchlàmnày.Nhưtôinói trongphầngiới thiệu, cuốn sáchbạnđangđọcđượchình thành từbàiluận13.000từtrênblogcủatôi,gapingvoid.com.Ngườitatảixuốngvàđọckhoảngchừngmộttriệulần,vànhưbạnbiếtđấy,điềutiếptheolàcácnhàxuấtbảnbắtđầutiếpcậntôi.Kếtthúccóhậu.

Vàtấtnhiên,tôikhôngđịnhgiớihạnlờikhuyênnàytrongcộngđồngviếtvăn.Nếu tôi làhọasĩ, tôisẽkhôngđếnNewYork làmhầubàn trongsuốtmườinămchỉđểcốgắngtìmđượcmộtphòngtranhchịugiớithiệutácphẩmcủamình.Tôi sẽ chỉ đưa tranh lênmạng, xây dựngmột cộngđồngkhángiảđủlớn,vàtrướcsaugìtiềnbạccũngsẽđến.

Và tôi cũng sẽ khôngdừngở đây.Bạnđangđọc nhữngdòngnày,

nhưvậycóthểbạnđanglàmcôngviệcgìđóchịusựchiphốicủaýtưởng,dùđấylàcôngnghệthôngtin,luật,kếtoán,haybấtcứlĩnhvựcgìđinữa.Vìvậy,hãyđưamộtsốýtưởnglênblogvàchochúngđược“sổlồng”.Trướcsaugìcácũngsẽcắncâu.Chỉcầnnhớrằngđâykhôngphảilàchuyệnngàymộtngàyhai.Thườngthìsẽmấtkhoảngvàinămliên tụcđăngbàiđểxâydựngđủniềm tin đối với nhữngngười đang sẵn sàngđầu tư tiền củavàobạn.Nhưngaimàbiếtđược.Cóthểchỉmấtvàitháng,cũngcóthểmấtvàinăm.NhưngchắcchắnlàhiệuquảhơnmườinămphụcvụbànởManhattan.

38.Ýnghĩamớiquantrọng,cònconngườithìkhông.

Tríchbàiviết“Ýnghĩapháttriển”trênblogcủatôi,thángHainăm

2005:

NhưlờiĐứcPhậtnói,đườngđếnNiếtBàncónhiềulối.Khaisánglàcănnhàcósáutỉcánhcửa.Khicònsống,chúngtakhôngđịnhtìmCÁNHCỬA,khôngphảiMỘTCÁNHCỬAnàođó,màlàtìmCÁNHCỬADUYNHẤTCỦARIÊNGTA.

Vàchúngtasẵnsàngtrảtiềnđểcóđượcđặcquyềnđó.Chúngtasẵnsàngđánhđổitiềnbạc,thờigian,quyềnlực,tìnhdục,địavị,ổnđịnhvàthưtháiđểtìmranó.

Thử đoán xem?Đấy sẽ làmột cánh cửa lớn.Nó sẽ thêm vào chocuộcsống.Nósẽcộnghưởng.Khôngchỉvớichúngtamàcònvớibấtcứailiênquanđếnnó.Cánhcửanàysẽrấtcóíchvàhiệuquả.Tươiroirói.Nósẽtạoracủacảicũngnhưtiếngcườivàniềmvui.Nósẽđảmđươngphầnviệccủanó,sẽcholạinhữngngườikhác.Nósẽtậptrungvàotìnhthương,nhưngcũngsẽkhôngdungthứchonhữngkẻnguđần,ănbámvàyếuthế.

Cánhcửanàycóthểnhỏ,cóthểlớn.Đấycóthểchỉlàmộtcửahangbánnếnnhonhỏ;nhưngcũngcóthểlàmộtcôngtyphầnmềmcódoanhthubằngtổngthunhậpquốcdâncủaThụyĐiển.Côngviệccóthểliênquanđếnchínhtrịhoặcngườicaotuổi.CóthểxâydựngmộtxưởngthiếtkếhaychungvớiônganhhọMikemởquánbar.Đấycóthểlàviếtkịchbản,vẽtranhsơndầu,hoặckhámpháđànviolin.Cáigìcũngđược.Ýnghĩamớiquantrọng.

Chắcchắnrồi,khiviếtbàinàythìtôikhásayKool-Aid[16]

,nhưngtôinghĩđiểmchínhvẫnđúng.Quymôdoanhnghiệpkhôngquantrọngbằngviệcnócóýnghĩathếnàovớibạn.

Nhưngkhiđứngtrướchaingảđường,cảhaiđềuđúngđắn,làmthếnào để biết được cần phải chọn ngả nào? Làm thế nào để biết được ngảđườngnàocóýnghĩađốivớimình?

Tất nhiên, câu trả lời là biết sao được. Dù đề tài của chúng ta làchuyểnđếnNewYorkđểtrởthànhmột“NgôisaoNghệthuật”haymởmột

quáncàphênhonhỏởAlpine,Texas,vì thếmàchúngtagọiđấylàphiêulưu.Bởivìbạnkhôngbiếtđượcnósẽdẫnbạntớiđâu.

Tất cả những gì bạn có thể làm là thừa nhận với chínhmình rằngvâng,đâylàmộtcuộcphiêulưuvàchấpnhậntấtcảnhữnggìthuộcvềnó,bấtngờvànhững thứkhácnữa.Vớimộtchút luyện tập, trướcsaugì bạncũnghòanhậpvớidòngchảyđấythôi.

Vâng,bấtcứviệcgìđánglàmcũngđềucầnphảiluyệntậprấtnhiều.Phiêulưucũngvậy.

Vàkhitôinói“Conngườikhôngquantrọng”,tôimuốnnóitớimộtsựthậthiểnnhiên:bấtkểbạnvươntới(hoặckhôngtới)đỉnhcaonhanhđếnmứcnào,bạnvẫnphảigắnchặtvớinhữngthựctếhangngàynhưbấtkìsinhvậtnàokhác.

Sinh,bệnh,lão,tử,yêuđương,xemTV,nuôigiađình,cắtcỏ,đixemphim,đưacháuđixembóngđá,uốngbia,gặpgỡbạnbè,chơinémđĩatrênbãibiển,sơnnhà,chămnomvườntược.Bấtkểbạnđượcđưatớiđâu,phầnlớnnhữngthứthựcsựcóýnghĩavẫnhiệnhữuquanhđiềutrầntụcbạnlàmtrướckhidấnthânvàocuộcphiêulưuđó.Rấtlâusaukhibạnvàtôichếtđi,rấtlâusaukhingườitaquênbẵngđinhữngcốnghiếncủachúngtađốivớithếgiới,điềuđóvẫncòntiếptụchiệnhữu.

Nhưng thông thường thì người ta cần đến cuộc phiêu lưu lớn đótrướckhithựcsựhiểurõsựkìdiệucủađiềutrầntục,đơngiảnđó.Cáivònglẩnquẩn.

39.Khiđãtrởthànhhiệnthực,giấcmơkhôngcònlàgiấcmơnữa.

Thànhcôngkhôngđếntừhướngbạndựtính.Thấtbạicũngvậy.

LƯỢC SỬMÔ HÌNH :VẼ BIẾM HỌA LÊNMẶT SAU DANH

THIẾP”

Khicuốn sáchnàyđãđivàophầnkết, tôinghĩvềquãng thờigianhơnmườinămđãtrôiquathếnàokểtừkhitôibắtđầuvớimôhình“vẽbiếmhọalênmặtsaudanhthiếp”.Vàdườngnhưkhivừamớiđạtđượcthànhquảbướcđầuvềmặtthươngmại,tôiđãnghĩrằngnócókhảnăngthànhcông.

Muộncònhơnkhông,tôinghĩvậy.

Gầnđây,cóngườibạnhỏitôirằngnếubiếtphảimấtnhiềuthờigianđếnthế,liệutừđầutôicónảnhaykhông?Trongtôicómộtconngườiảocủachínhtôithườngquyếtđịnhnhữngđiềuhợptìnhhợplý.Nếucóthật,cólẽconngườihợptìnhhợplýnàyđãtrảlời:“Không,chắcchắnlàkhông.”

Nhưngđiềunàychẳnghợptìnhhợplýchútnào.Khônghềluôn.Vậythì vâng, nếubiết trướcvềnhữnggì tôi đangbiết hiệnnay, chắc là tôi sẽchẳng hành động khác đi làm gì. Tôi không tự hào về điều đấy; tôi cũngchẳngxấuhổ.Cứbìnhthườngthếthôi.

Thànhquảđạtđượccó tượngxứngvớicáigiáphải trảhaykhông?Khônghẳn thế.Khôngbaogiờ.VanGoghcó lầnnóivớiemtrai:“Khôngbaogiờcóbứctranhnàobánđượcbằngcáigiámàngườinghệsĩphảibỏrađểtạonênnó”.Tôichưagặpbấtkìngườihọasĩnàobằngxươngbằngthịtchứngminhôngsai.

Dùnhìntrênphươngdiệnlạcquan,thậttuyệtsaubaonhiêunămvậtlộntrongtốitămđểcóđượcmộtcôngtrìnhvừakhiếnbảnthânthựcsựcảmthấytựhào,vừa(a)manglạicuộcsốngtươmtất,(b)vượtquásựkỳvọngbanđầuvềđiềubạnnghĩrằngconngườimìnhcóthểđạtđược,vàcólẽquantrọng nhất, (c)mang lại rất nhiều niềmvui và giá trị cho rất nhiều ngườikhác.

Khitôicònđanghọcđạihọc,mộthọasĩbiếmhọamuốnthànhcôngcũngcórấtítconđườngđểchọn,thờiđóchưacóInternet.Chỉcóbáo,tạp

chí,sách,TV,phim,truyệntranh,buônbán,vàmộtvàithứkhácnữa.Bâygiờthậtkhómàtưởngtượngvềthếgiớilúcđó.Hơnnữa,tôikhônghềnghĩrằngcôngtrìnhcủamìnhcóthểkiếmđượcnhiềutiền,vìvậychodùđãcốgắngởmứccaonhất,tôivẫnkhôngtinrằngcóngàynómanglạithànhquảvậtchất.

Thế làvàonămcuốiđạihọc,để thểhiệnmìnhđã làngười lớn, tôichútâmtìmmộtcôngviệcđểcótiềnchitiêukhitốtnghiệp.Theoquanđiểmcủatôi lúcđó,dườngnhưviếtquảngcáochoTVcũngdùngđến lượngtrítuệnhưvẽbiếmhọa,trongkhitôivẽkhôngtệchútnào,vìthếtôiquyếtđịnhđếnĐạilộMadison.Cóvẻnhưđâylàmộtđiểmđếnthúvị.

Dùsaođinữa,ngaykhivừara trường tôicũng tìmđượcmộtchânviết quảng cáo.Một số kĩ năngđược sử dụng, phần lớn là nhờmaymắn,nhưngkhibạnmớibướcchânsangtuổihaimươivà lầnđầu tiênđặtchânvào lĩnh vực làm việc nghiêm chỉnh, bạn sẽ chấp nhận bất cứ điều gì cóđược.

Mặcdù ítnhiềudínhdángđếnnghềquảngcáo tronghơnmột thậpkỷ,giờđâytôikhôngnghĩquánhiềuđếnnónữa.Mộtphầntrongtôiđãxóakýứcđấyđirồi.Ngoàichuyệnhùnghụclàmviệc,côngviệcchẳngmanglạiđượcnhiềuniềmvuicho lắm.Tôi thuộchàngngũnhữngkẻmà tôigọi là“LưngChừng”– nghĩa là đủ giỏi để kiếmđượcvà giữ đượcvị trí hưởngmứclươngkhácaotrongmộtcôngtyquảngcáo,nhưnglạichưađủgiỏiđểtiếnsâuhơnvàongành;chưađủgiỏiđểyêuthíchlĩnhvựcnày.NewYorknăm1998làthếgiớitôisốngkhibắtđầunỗlựcvềbiếmhọa.VàgiốngnhưbấtcứkẻLưngChừngnàoởtuổitôi,thờigiannàythựcsựmệtmỏivàcăngthẳng.

VàrồiInternetrađời...

Trongthờigianvàinămsauđó,vâng,tôisẽvẽrấtnhiềutranhbiếmhọa,nhưngtôichẳnglàmđượcgìnhiềuvớichúng.Vẽtranhchỉlàsởthích.Bêncạnhđó,thờiđiểmnàytôicónhiềuthứphảilàm,vừahoànthànhcôngviệcvừaduytrìnếpsốngởNewYork.Hầuhếtkhángiảbiếmhọacủatôithờiđólàngườiquenởquánbarđượctôichoxemtranh.

Nhưngngàyvuingắnchẳngtàygang.Mộthôm,tôibỗngthấymìnhthấtnghiệp,nhẵntúivàbấtmãnvớicuộcsốngnóichung.Chẳngbiếtlàmgìngoàiviệcchờđiệnthoạireo,thángNămnăm2001tôilậpblogcủamình-gapingvoid.com.

Tôirấtmuốnnóirằngtrangwebnàynhanhchóngtrởnênnổitiếng,

tranhbiếmhọacủatôithànhcôngrựcrỡ,vàmọithứđộtngộtđượccảithiện,nhưngđángbuồn làđiềuđóđãkhôngxảyra.Tôicứkiên trìvớinó,ngàynàyquangàykhác,chậmrãivunđắp.Cứthếđếnkhithànhcông,vềcơbảnlànhưthế.

Bản hợp đồng triệu đô vẫn chưa xuất hiện. Tốt thôi; tôi đã mangmángmườngtượngracáchkiếmtiềntừtranh,theoconđườnggiántiếp.

Làmthếnào?Giờđâynhớ lại thìcáchnàykháđơngiản.Tôiđăngtranhbiếmhọalênmạng,vàbởivìtôicórấtnhiềuthờigianrảnhrỗinêntôidànhmộtkhoảng thờigiandài theodõixemđiềugìxảy ravới chúngkhichúngởtrongkhônggianảonày.Năm2002làthờiđiểmblogbắtđầuthịnhhành.ĐâylàthờiđiểmGooglebắtđầupháttriểnlênđỉnhcaocủathịtrường

tìmkiếm.ĐâylàthờikìhoàngkimcủatrangTechmorati.com[17]

,khimọingườimuốnđượcbiếtvềnhữnggìđangxảyratrênweb,chứkhôngchỉvềnhữnggìđãxảyra.

Saumộtvàinămquansátđườngđicủanhữngbứctranhbiếmhọa,quansátýđịnhcủacácbloggerkhác,tôibắtđầucócáinhìnkhárõràngvềcáchvậnhànhthựcsựcủaInternet,chứkhôngphảinhưlờicủađámnhàbáovàdân tiếp thịvẫnnói.Một thờigiansau, tôibắtđầuđăng lênnhữngsuynghĩcủamìnhvềthếgiớimớimẻvàtáobạonày.Vàmộtthờigiansau,mọingườibắtđầugửie-mailvềchotôi,đềnghịđượctrảmộtkhoảntiềnkhakhánếutôiđồngýchiasẻthêmvớihọvềnhữnggìtôihọcđượctrênmạng.

Đốivới tôi, chia sẻ thông tinnàymang lạinhiềuniềmvuihơn vàkiếmđượcnhiềutiềnhơnlàtìmcáchbánquảngcáochokháchhàng,vậylàtôiápdụngluôn.

Chođếnnay, tôiđã thànhcông trongviệcbiếnnó thànhmột côngviệckinhdoanhkháthúvị.Nhiềutiềnhơn,ítcăngthẳnghơnvàđỡtốnthờigianhơnhẳnĐạilộMadison.Thànhquảkhôngtệchútnào.

Vấnđềlàchẳngcóchútnàodiễnrađúngnhưdựkiến.Mọiviệccứthếxảyra,mỗilầnmộtsựkiệnngẫunhiên.

Tôi nhận thấy rằng, tìm được hai sợi dây cho cây cung củamình,tranhbiếmhọavàInternet,khiếncôngviệcthuậnlợihơnrấtnhiều.Tôithíchđánhlộnsonghaithứvớinhau.Xinlỗinhé,tôikhôngvẽtranhchoanhđược

đâu;tôiđangbậnvớimấyviệcbênInternet.Xinlỗinhé,tôikhôngthểgiúpanhxửlývấnđềInternetnàyđược;tôiđangtốimặttốimũilênvìphảivẽtranhchokháchhàng.Tôihoàntoàntinrằngnếutôibỏhẳnđimộttronghaithứ,thứcònlạisẽsụpđổtantànhngayhômsau.Chínhviệcduytrìsứcsángtạogiữahailĩnhvực,mộtdạngmởrộngcủa“LýthuyếtTình&Tiền”đãnóiởtrên,khiếnchomọiđiềutrởnênthúvị.Vìcảtôivàcôngchúngtửtếcùngnhauchitrảchocuộcsốngcủatôi.

Trướckia,tôikhônghềcóýđịnhtrởthànhhọasĩbiếmhọachuyênnghiệp.TôikhônghềcóýđịnhsửdụngInternet.Nhưngkhônghiểusaohaithứ lại trộn với nhau thànhmón thứ ba này. Đấy là lý do tại sao tôi nói“Thànhcôngkhôngđếntừhướngmàbạndựtính”.

Trẻtuổivàđầyướcmơcũngtốt thôi.Mơướcvềmộtngàynàođólàmđượcđiều“vĩđạikhủngkhiếp”.Mơướcvềtìnhyêu,cáiđẹp,thànhđạt,và cống hiến.Nhưng hãy hiểu rằngmơ ước cũng có cuộc sống riêng, vàchúng chẳng tốt lắm trong việc làm theo chỉ dẫn.Hãyyêu thương chúng,trân trọngchúng,nuôidưỡngchúng, tôntrọngchúng,nhưngđừngbaogiờtrởthànhnôlệcủachúng.Nếukhông,bạnsẽgiếtchếtchúngtừtrongtrứngnước,trướckhichúngcócơhộitrởthànhhiệnthực.

Chúcbạnmaymắn.

40.Khôngcógìthuộcvềkhoahọctênlửa.

Nếucầnphảithugọntoànbộcuốnsáchnàylạitrongmộtvàidòng,

tôisẽviếtthếnày:“Làmviệcchămchỉ.Kiêntrì.Sốnggiảndịvàkíntiếng.Giữtháiđộkhiêmtốn.Luônlạcquan.Tạoravậnmaycủachínhmình.Hãytửtế.Hãylịchsự”.

Tôihivọngtrongsốnàycóvàiđiềubổíchchobạn.Hyvọngbạntìmđược những gì đang tìm kiếm.Cảmơn bạn đã đọc sách.Chúc bạn thànhcông.Nghiêmchỉnhđấy.Bắttayvàoviệcthôi.

__________________HẾT____________________

[1]YMCA,HiệphộiThanhniênCơđốc,làtổchứcliêngiáopháivớitônchỉhoạtđộngđượclập

nềntrêncácgiátrịCơđốc,trụsởđóngtạiGenneva,ThụySỹ.YMCAđượcthànhlậpnăm1844tạiLondon,Anh,vớihơn45triệuthànhviêntứ124quốcgiatrênkhắpThếgiới.MụctiêucủaYMCAlàhướngtới“tâmlinhthanhkhiết,thânthểkhỏemạnhvàtrítuệmẫntiệp”

[2]CharlesParker,Jr.(1920-1955),nghệsĩsaxophonevànhạcsĩnhạcjazznổitiếngngườiMỹ.

[3]JamesMarshall“Jimi”Hendrix(1942-1970),tayguitarhuyềnthoạingườiMỹgốcPhi,một

trongnhữngnghệsỹcóảnhhưởnglớnnhấttronglịchsửnhạcRock&Roll.[4]

HenryCharlesBukowski(1920-1994),nhàthơ,nhàviếttiểuthuyết,tácgiảtruyệnngắnnổitiếngngườiMỹ

[5]HaigiảithưởngthườngniêncủaMỹnhằmtônvinhcáctácphẩmsángtạotrongthiếtkếvà

quảngcáo[6]

ThomasLeo“Tom”ClancyJr.(12/4/1947)làtácgiangườiMỹ,nổitiếngnhờbộtruyệntrinhthám,khoahọcquânsựvàkỹthuậtlykỳtrongvàsauChiếntranhlạnh.

[7]PaulJacksonPollock(1912-1956):họasỹngườiMỹ,cóảnhưởngrấtlớnvàlàngườitheo

đuổiiệtmàichủnghĩabiểuhiệntrừutượng.

[8]RobertRyman(1930):họasỹngườiMỹđượcbiếtđếnquahoạtđộngtheođuổinghêthuật

tiênphong,theođógiảmthiểutrongsửdụngmàutrongtácphẩm.

[9]AndyWarhot(1928-1987):họasỹngườiMỹnổitiếngvềnghệthuậtđạichúng,ôngthường

vẽtranhhậuhiệnđại,vàlàngườithànhlậptạpchíInterview.

[10]HunterS.Thompson(1937-2005):nhàbáovàtácgiảngườiMỹ,rấtnổitiếngvớiviệcsáng

tạoraphongcáchbáochíGonzon–mộtlạohìnhthườngthuậtmàphóngviênliênhệbảnthanvàosựkiệnkhiếnhọtrởthànhtrungtâmtrongchínhcâuchuyệncủamình.

[11]MarcelDuchamp(1887-1968):họasỹngườiPhápcóảnhhưởnglớnđếnsựpháttriểncủa

hộihọaphươngTâysauthếchiếnlầnthứNhất.[12]

JasperJohns(1930-):họasỹđươngđạingườiMỹ,cáctácphẩmchủyếucủaônglàvẽvàprintmaking–tạoracáctácphẩmhộihọabằnginấntrênchấtliệugiấy.

[13]TimButton(1958- ):đạodiễn,nhà làmphim,nhàvănvàhọasỹngườiMỹ.Ôngnổi

tiếngvớinhữngbộphimnhư:NgườiDơi,NgườiDơitrởlại,….[14]

NeilYoung(12/11/1945),casĩ,nhạcsĩngườiCanada,làmộttrongnhữngnghệsỹcóảnhhưởngnhấttrongthếhệông.Ôngsangtácnhiềuthểloạinhạcnhư:rock&roll,R&B,country,v.v...

[15]TờbáolâuđờinhấtvàcólượngpháthànhlớnthứnhìnươcPháp

[16]MộtloạiđồuốngnhẹphổbiếnởMỹ

[17]Technorati.com:nằmtrongTop100Bloggergâyảnhhưởngnhất, làmột trangviếtvềrất

nhiềuvấnđềnhư:chínhtrị,kinhdoanh,thểthao,côngnghệ,lốisống...