hone &T f i ,

P a s t o r a l e I * e t e / L t t n i e p a a t o r a l e / napisane

j«?et r.a iWlat^t 4ęty 1 s i s j c r t l /19?0/» i f ł c t t o krótko i bez—

r t t e n s t o n a l n a koopo u.l?** j M N l f l w s t y l u p o s t i a p r e s j o -

a i J t y c . fl^m. J a j u o t t o - zazuaozone « partyturze - poehodsi od

HinibauJa z "Las TlTuriinotiona** / " J * a i embrai ia l»aubt d»e te w

• Ogarnąłem poro naą czerw a6 l a t a / , Cełodć sk łada s i . t z t r z e c h

k r ó t k i c h c z ^ f o l - obój i w a l t o r u i a , a o teo < ia rne t nada j e

temu d z i e ł a e h a r a k t a r zrazu w i e j s k i , i - c s t c r i l n y , a p6<uii j

- t a u e c z i i j . / 6 V

OCODU 0

c l i .1T

c 1 W ' m t' 1 s c ,1 a e h *T n i t n a " m

- t •• "l i r l 1! -.i i OwC ;; ł'. s j i t r*.«o r j n -

t e M o r . ą - o f f i t l o a s M • o « i motywie*—

u" t * ? t i iw*<ę0 t- r a tw*.a<? *

jś w,2jC - U.< a l . Łociia/ 01M3 . . iOŁl fiZiłO"Cl 'O ;' ln Ci.

»»iao.ji, >:tór< r ' o o c i co- ' i i o r lac ió* v; ;) • . c.

.•łhT1 ' l e :>.'••> lo a-, >3a a i« jr : ic ?. t * ntr- i 14

« i4jm M5j£i O- W iUdZi, o • ~ - . t o r

j TrT^ ry-r r ** • > w ' • -T' a 1 ,

1?? ,'s " -IJ O". > l.llo-! • i l / # '' ~ '' .7 9..J-

0 „iii i i; I U J r a s u w-j W4.CI>A€ r Ilłi C Ci.

? «r vr:.' 1 i | z . i w 50. c r >i, o r e c ^ r

• , • t-- • , i ., • • _ ' . -] t f . -V?':? "I—

• i , - . 5. -u i., q : . r t ;o.v*rlrit -

4o v i a ] d f j : i l a inae j i wyioaśłea 1 oa^.oAó* / 3 0 * /

e i s l e r _

P i ę ć u t w o r ó w o r k i e s t r o w y c h /1933/

nawiązuje do podobnych d z i e ł n-mcryc e l a kompozytora, Arnol-

da -IchiJnbpr a , rjf.sjt®:: ~ i s l e r a u t ór ten op ie ra s i ę na n a j -

bogatszych kombinacjach faktfcralnych, n ie rac^c n ic z r z e j -

r z y s t o ć c i . o;.pozycja t a aitiada s i ę cz-jfclc^o z auzyki do f i l -""onr

mu J o r i e Iv a s a , po&wl .coneaiu walce wyzwoleńczej Chin XXXX£MX hundred mil l lonE" ' • IMłffTKfiIo&*&XX. Część pierwsza /"leuidsce e" - ra joobrsz j to

u j v t * s u b t e l n e j , niesw <le cszcz*d . e j n o l l f o n i c e , w k tó -

r e j walny u d i i a ł oprócz i n a t r u s c n t ó * uayczko »ycL mają i n t r u -

menty d-^te drewniane i wilt<?iiia. ti s z y b c i e j d r u g i e j c zę śc i

/ "Hecons t ruc t ion" - -budowa/ jochodz-» lastrumenty b a s z a n e

i p e r k u s j a . Cgęść t r s e c i a je t _ as. aca^ l i ą / " ^e fugees" - Ucie-

k i n i e r z y / - p ięknie s-ulmino ną» s t a t n i e lwie częśc i owsta-

ly ju* poz-5 materiałem f i l m wpm / r e s t o 1 Fin l e / i u j ^ t e są

w p o s t a c i eo ierza i a - -esywnej improwizacj i , zakończonej s z e -

rocira t e i a r e n , nawiązującym do ->au . a c a ^ l i i . / 13* /

\

j e s s a u

>< pew^tałycL w l e c i e roku 1963 B a c h * » V a r i a t i o -

n e n na wielką orkśes r ę Da aau p wzią ł zamiar trudny» n a -

p i s a n i e kompozycji efekt- wnej i wi r tuozowskie j z uwzględnie-

nie i solowych instrumentów wyłonionych z o r k i e s t r y . Kompozy-

c j a t a powi ta ł a z o k a z j i 4 0 0 - l e c i a zespołu tfecklenburgische

S taaf takape l le ochwerin. Całość sk łada s i g z tematu i 11 wa-

r i a c j i /tJessau ok?>śla j e jako Ver8nderungen/, c i r t -g i na tafW

cu chłopskim Carla Phi l ippa Emanuela Bacha, 7 motywioe d z i e -

ł a -tessau zu$yt'<cwal CUstiL3l£?XK pojedyaaze nu ty , • k tórych

s k ł a d a j ą s i ę nazwiska BACH i ' HCFITIfRO. >o szczególnych wa-

r i a c j a c h ca p l a n pierwszy wychodzą różne elementy muzyczne,

różne oarwy nstrumer.talne i różne idee kontrapunktyozne.

Całość a i ^ a i s i ę od oarwności i żywości ruchowej , o e r t e j

głlwni© na tanecsmości , roz a i a e j szerr tco oi t e ców baroko-

wy oj', aż po współczesa \ r an^ę . /2G V

coylaad & 3 S- 5

Jedną z ; jpopul ifiai • jaayoh ko~poayoji Gopland był pwoeta-

ły w 1953 b a l e t U l l y tbe :id do scena r iusza Ancolna K i r a t e 1 -

n a , op i su j ący tood^aol o h o i - e o ^ - f i c a n y u i k r ó t k i e życie 11-

l l n n a II. Bonrjpya, pon rogo e l e ^ e n d a r ^ ^ o boha te ra "dz ik ie -

go uicfcod-u", . ^ . y Jo t fjo b a l e t u aa\- Lerala szereg reminl-

ace t ic l i 2 a . y ' : l ^ i i a i r ^ . a eryl ia l p i l a l kowbojskich*

Z aury k i dc b a l e t u ^opl ułd l o ra jdui- z^uną p ć ^ i e j s u i t ę ,

w i e t a i e 3in. l ru: >owaaą. l u i t a t a s k ^ i a c i , b 7 c z ę ś c i :

Ts.c F r a i r i e , 3 t r ee t l a a / r o a t l e r Tcwn, Cnr3 Gaae at

Hish t , Guu B a t t l e , > l e >rutiua Oa:ico, B i l l ^ a 3eath 1 The 0 -

;.<aa * a i r l e A ^ t n . r jykoaaale t e j a u l i ^ odbyło s i ę 9 l i -

s topada w "c Tyn Jorku p d dyrekcją 7111 i a Steinberga.

ci^rAsiuul^cw | ^ <

k o n c e r t s k r z y p s o w y /1960 / poświceon®

,iest wybitnemu akr.typkowi r*v!ziec ieau laonidowi Coganowi.

Test t o kcspos^e j s wyMtnie wir tuoze~r , ~' , złofton" a t r z e c h

OSf fo i A l l e g r o son fuoco o chnrak t " se rapnodycznya z k r ó t -

ką , n i e efektowną k a J e n c j ą , Anlante es>reeoivo %ełn« fięu>»

n e j i i kont rapunktycane j orna A 1 l«"ro a ^ i t e t o , o a r t e na

Jwu k o n t r a s t u j e oh t a a t a c h , p r wadsąo© ^o ełn?in na^i«Ł)Cla

/ - z e tworzeniu do t m l a l n a o j i vj f o r .ie s t r t t ^ a . / 2 5 ' / fI *jf po -

doba, ci ci;<ira:*.terze u j . t ? ,}•.=, t na pisany 5 l a t p ó ź n i e j K o n -

c e r t w i o l o n c z e l o w y / d i a r^c ie ława ^ o s t r o -

p o u i o s a / , zlcSony 3 t r z e c h częśc i» r e lud /Andante / , ^ r ia

/Andante eonreij i v o / i sona ta A l l e g r o eon f u o c o / , konpozy-

o j ? wirSuozo-rsko, kontrapunkt c^na , w?pyskuj 10* no41 wości

p i ę k n e j t i i loncze lo t ie j kantyleny /w pierwszych d^u c z ę ś c i a c h / .

/20* /

V

chrennlkow

W I I S y m f o n i i / 1 9 ^ 3 / ChAnnlkow pokus i ł s i ę o

nap i san ie d z i e ł a sonu mentalnego. "ażda cz t e r ech częśc i t e -

• ' - ' , " • " ną z ]

sami l u d z i r a d z i e c k i c h . Pierwsza część /Al l eg ro eon f u o c o /

je t zdaniem ico^->oz t o r a i l u s t r a c j ą ros^o u cha rak te ru c z ł o -

wieka r adz i eck i ego od mc J o ś c i a* do d o j r z a ł o ś c i * Część t a

ftor»": • " t " 5 tac' - . . . . i ":on—

t - a s f c u j cyn liryczny,2 t r a f c i e * Czą^ć dra. a /Adag io / odzwier -

c i e d l a t r a g i c z ^ p rzeżyc ia mrodu radz ieck iego v. czas i e I

•' 1 ."' j t . i .-"i-c •• ' rtc-, t .0-

•C „'u i i -elodia w ... o. r n -cr e . .. t c ' t r z e ć e j

/A l l eg ro molt / dominują n i epokó j i e n e r g i a , na tomias t w o s -

' • - ' V , e r i n j cz', > \ /Ali* to i le/ : :<g v. . o -

zu.^e na o s t a t e c z n e zwycięstwo, j e s t o: a r t a na mfekla t e r a c i e

mardzovęyat r*>łrr -" optynlzrau. / 4 0 * /

B i d

/ i 9 » / I S J c f . n i a t t . t i ła jr zc. r w c: aełft L tuJ l^ f .jftk©

' J j • - c ' i c t j s t o , ° j e j a u -

t o r a t • t nc j " -t;o . p b. n a d r i c l yk t e -

i e j . c . 2.: 1 1 ». '«- . cc cu. t

" n c i ^a*. r r prćy 1 " t ako - k i , P : ••"cr.t.a ' - t

- ... c!rfc^ C ' W . J 1 t - a • - - . r ; t w\€

Uc 6 •'• & 7 o ci" ii '.c: n; U «ft . . I2x&-k< , 'O r u -

c. 1 '•jpn J^-cji rosrcój . :« tu o roe;*.* -r t ; c U n i i r . ? lo-

i. ' ł,VC' •

szostakowlcz E2> O

1 7 O y n f o n i a w większe j ni>. Jot id, bo oczwórrłe j

obsadzie iasurii.aentóa k .^t.iła w l a t a c ^ 1935-.26 «> d z i e ł o no-

nu tentnlne ni"? t y lko co do brz i n i a , a le 1 czasu t r nula / n i e -

co on; d r&Jzlnę/. o l i t e r a c k o t o pnno j c cf to aj tfoninoh,

t J k t ó r cb d z i e l i kor« pony t o r a u oro l o t , orny azca >or aa d z i e -

ło f.utcnoaiiczne, na wielką fo rav cyk l i czną , k tór : o t o r zredu—

k ? i dc t r ech c z ę ó c i , zachowuj ,c t; r>ową d l a .fonie an ci, dz ie

cv l i cznych wvf az i a tośo te u.«ty k i , dojące,! ols. roz i }«ć w s z o -

r ;ie l i n i e , indywidu-<ilizu, i^e . r e s tanku ioelodyczuego i z a -

chowując rawa » o l i f o a i i or "es r «*j. t o d z i a ł o odlewało

przez d ługie h t a anate ;le / rawyk. nr . i e odo; :om e l ę do^4ero

•o 25 l a t a c h - w 1 - w ! osknie / , Uunne ze zbyt r dpkr-lne,

choć rzeoieft z ,ers e'-ty«.y l a t da r i * ono ocer.ić jako d z i e ł o

o p r o s t e j syt.foiiiczi.ej dramaturg i , a zastanawiać w nim noże

ty lko ośić o ob i iw a tematyka, z n szcza w rayd ług in , bo trwa—

jącyu aż 25 iinut F ina l e , /o :, 'S0»/

szostakowicz t 3 S^^lO

X I I S y m f o n i a /™R o k 1 9 1 7 W / pow t a ł a ku

uczczeniu XX Zjazdu ZR w ; aździermiku 1961 roku . DzJ£o t o kom-

pozytor poświęo i ł "pamięci / łodzi l e r z a I l j i c z a Lenina"; ma ono

wyraźnie zarysowany prorram, k tó r? i l u s t r u j e dramatyczne z a j ę c i a

r o m 1917. d z i e ł o t e składa s i ę z c z e t e r c . c z . ć c i , k tóre zacho-

dzą na s i e h i e bezpoftredniot 1 . Pewoluc jn? Piotrof-ród, 2 . Hasl iw,

3 . Aurora i 4 . .*:;it l udzkośc i . Te .a tyka KII Symfonii w wodzi s i ę

z podstawowego moty u , który w p o s t a c i o r y g i n a l n e j , a p ó ź n i e j

zmnienianej po.iawia s i ę we wsz?/st icl c / . terech czę-c iach d z i e -

ł a . i e a l wszystkie tematy d z i e ł a mają cierun ;e wznoszący, i l u -

s t r u j ą c ? powstawania i d e i i n a s , d z i e ł o " r zeb ie © cd mrocz-

ne:© d-mol l do j a iyp;o i t r i u m f u j ą c e g o i>-dur, w czym r ó n ież

widoczn j e s t pro ramo y zamysł koupoz^tora . / 4 0 * /

szós ta \owicz

niemal godz inne j X I I I S y m f o n i i / 1962 / Szos tako-

wicz pos łuży ł s i ę t e k s t e n i J i e w g i e n i j a Jewtuszenki twórz :,c

d z i e ł o okalno-symfoniczne• U podstaw d z i e ł a s t a ł wiersz "Ba-

b i J a r " , mówiący o zagładzie Żydów w przepastnym j a r ze n i e d a l e -

ko i i j o w a . Ho skomponowaniu p i e r w s z e j częóc i / " 2 a b i J a r " / kom-

pozytor postanowił posłużyć s i ę i w da lszych częśc iach swo je j

nov.ej symfoni i wierszami Jewtuszenki , nie s t r o n i ą c od humoru

i g r o t e s k i . i iao i ż d z i e ł o t chn ie żywością i optymizmem - tu i

ó dz ie pojawia s i ę nuta p r ypominaj jca t r a g e d i ę Babiego J a r u .

rawykonanie t e j p i ęc ioczęśc owej symfoni i odbyło s i ^ w Mosk-

wie 18 grudnia 19*2. / 5 9 V

szos ta*oe lc s

Również X I T S y m f o n i a / 19^9 / pow t a ł a do t e t o *

tów poe tyck ich , tym razem jednak do t?cs tów wielu autorówt

Feder ico G r c i a l o r c a , GuHlaume A p o l l i n a l r e , Wilhelm Iflchel-

becker i Rainer tfaria P i łko . W^rói nich nieznanym autorem j e s t

TfJchelbeccer, r o s y j s k i poe t a -dekab rys t a . XIV Symfonia napisa-

na z o s t a ł a na sopran s o l o , bas s o l o , or-tie t r ę smyczkową i i n -

strumenty percusv jne o określonych i n i eo l r e ś lonych wysokoś-

c iach . "Napisałem j ą dość szbjko - wspominał -ton ioz^tor - wy-

n i k a ł o t o z t e g o , że poaysł utworu n o s l ł e s w 30bie długot X8Z

po r a z pierwszy myśL o nim z r o d z i ł a i i lę we mnie jeszcze w o—

ku 1962," dz i e ło składa s i ę z 11 e z ę ^ c i , k tó r* zaopatrzone

są w t y t u ł y : 1 . i)e p ro fund i s / L o r c a / | 2 . tfalaguena / L o r c a / j

3» ^ie Lore le i / A p o l l i n a l r e / | " a obójczynl / A p o l l i n a l r e / | wya*ucłaj n i e /Apo l l l na l e / |

5 . r pcgotowiu / A p o l l i n a l r e / | y . » wiez ien iu Santa /Jlpoll i n a i n 0 . Odpowiedź zaporoskicn Kozaków suł tanowi -ions t sn tynopola

10., / ^ o l l l n s i r e / j 9 . 0 Delwig, Delwig /* t tcbelbecke*/ | mierc p o e -

ty / S i l k e / 1 11 . Zakońc enie / n i l k e / . » tych 11 p i e ś n i a c h , któ-

r e kompozytor u ł o ż y ł w cz te ry w «ksze cztśsoi mamy do czyn ien ia

z boga t i s ^a l ą uczuciową i wyrazową. "Che a łbya - p i s a ł Szo-

stakowicz - aby s łuchacz , rozmyślaj<c o n o j e j nowej symfonii

/ k t ó r ą noświęc i ł ea angi*»lskiem koiapozytorcwi, "Cnja^lncwi

B r i t encwi / , pamię ta ł o t y a , że należy zawsze żyć uczci i e ,

twórczo, w i n i ę swego narodu, o jczyzny , w imię na j l epszych

ostępowych l d e i " .

szoato^owicz i. 13.

s n o j e j I t > ; f o o 1 i za ty tu łowane j "Fa d z t e m i k o -

wi" / 1 9 2 7 / i ody upoz, t o r l n i c j.. a t ii swo je j t ó r z c ^ i

nur t e j J o n i f>rc r» yciu n nu t o r u .i '7u owe d z i e ł o za . ic—

'byt do: kona ło , -^cl -syr i> c l wobec n i rgo t ry tycmi ie , b ron iąc

Ze jednocześnip jnko d z i e ł o , k tóre pooogło 01; udoo c m l l ć w^as-

w n i t a t koriponytoroki. >z»e o t o uwo *nno r zez 1 ł un i e l a t o

za eke e r y e n t t r l k o , f s k t e j*»3t, że » tyc lntacła "aoc tako-

vsicz jozo^tawał je . zese o Linie pod wntywera *r«c udoi - r u r o t e j j --

i e j ooderny* Stoli jawi elw 000 3ako rzezam 00 o t e p j t a l e n t u

n ł dego kompozytora, a jego o s t r y , dysonansowy jvzyk suzyo^uy

doda je u o d r J j o ^ i , k t i r j oz. anio^e u} i. d s l e i r . r o t o i -

o z y t o r a , nnwet n i e k t ó r e z tych g ł o ś n i a j a z y o h . "a ł a aycf n i a

s t ł a d a a l z wielu odo laków, .Mroczonych sy ranem ci. oralny o / J o

t e k s t u A. SKzyuiiefi&ttlego/, je . t * t»u»JLe d z i e ł e a jednoczę clo—

r.yo, d gżącym na sos rds io ayufoolennych nnnięć i a i l u i n c j i do

f t r a ł u c h ' r o l n e g o , ctórego wz rera byia o s t a t n i a synTonln " e e -

t:.ov n a . r r I I .nfon i od co Lii; w r s - 1 1 ir jfóZ

XX 1 0 - l e c i a ^ewolucj i ?**dzi<».n r e j l i r tor ln 1 j ? / v. Lp i n -

-.-adz e . / 1 S * /

Cle