4 - PZP: Peer to peer Lendinp ~anaru8ub%a q

P2P: Peer to peer lending ธรกรรมสนเชอระหวางบคคลผานเครอขายอเลกทรอนกสรปแบบใหม

พมพธญญา ฆองเสนาะ

วทยากรปฏบตการ กลมงานบรการวชาการ 2 ส านกวชาการ

P2P: Peer to peer lending platform หรอ ธรกรรมสนเชอระหวางบคคลผานระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกส ตามค านยามของธนาคารแหงประเทศไทย (ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 4/2562, 2562) เปนนวตกรรมทางการเงนทไดรบความนยมและใชกนอยางกวางขวางในหลายประเทศ โดยบรษท Peer to Peer lending แหงแรกของโลกคอ “Zopa” ถกกอตงขนเมอเดอนมนาคมป ค.ศ. 2005 ในประเทศองกฤษและไดขยายไปกลมประเทศอน ๆ เชน ประเทศในสหภาพยโรป สหรฐอเมรกา และประเทศจน เปนตน ทงน ในป ค.ศ. 2015 มลคาตลาดสนเชอของ Peer to peer lending อยทประมาณ 26,064 ลานดอลลารสหรฐ และมแนวโนมเตบโตอยางตอเนอง โดยคาดวามลคาตลาดอาจมการขยายตวส งขนจนถงระดบ 460,312 ลานดอลลารสหรฐในป ค.ศ. 2022 ซงผใหบรการ Peer to peer lending ทไดรบความนยม ในตางประเทศ ไดแก Lending Club และ Prosper ในสหรฐอเมรกา Zopa ในสหราชอาณาจกร และ Lufax ในประเทศจน (อรรถสทธ แจมฟา, 2561) ส าหรบประเทศไทยการใหบรการในรปแบบ Peer to peer lending สามารถเรมด าเนนการได เมอธนาคารแหงประเทศไทยมประกาศธนาคารแหงประเทศไทยท สนส. 4/2562 เรอง การก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการประกอบธรกจระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสส าหรบธรกรรมสนเชอระหวางบคคลกบบคคล (Peer to peer lending platform) ซงหลกเกณฑไดก าหนดใหผประกอบธรกจสามารถประกอบธรกจไดเฉพาะการเปนชองทางหรอตวกลางในการใหสนเชอผานระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกส โดยผประกอบธรกจจะตองมระบบงานรองรบการด าเนนธรกจอยางเหมาะสม มการคดกรองผใหกและผกทเปนบคคลธรรมดา มการประเมนความเสยงของผก รวมทงตองมการเปดเผยขอมลอยางถกตอง โปรงใสและเปนธรรม และมกระบวนการรบเรองรองเรยนอยางเหมาะสม (ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 4/2562, 2562) P2P: Peer to peer lending คออะไร P2P: Peer to peer lending เปนการกยมระหวางบคคล (ผก) กบ (ผใหก, นกลงทน) ผานชองทางออนไลน โดยมแพลตฟอรม (Platform) เชน เวบไซต (Website) หรอแอปพลเคชน (Application) เปนตวกลางในการจบคระหวางผกและผใหก (Matchmaker) และจดใหมการท าสญญาสนเชอ (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2562ข) โดยอาจมหรอไมมการวางหลกประกนกได Peer to peer lending จงท าหนาทเปนตวกลางทางการเงน แทนธนาคารหรอสถาบนการเงน โดยการท าธรกรรมรปแบบดงกลาวมจดเดนคอ ผกหรอผขอสนเชอหนงราย จะมผใหกรวมไดมากกวาหนงราย ขณะเดยวกนผใหกหนงรายกสามารถกระจายการปลอยกไดหลายราย เชนเดยวกน ทงน อตราดอกเบย Peer to peer lending จะสงกวาสนเชอของสถาบนการเงน แตต ากวาอตรา

2

เชนเดยวกน ทงน อตราดอกเบย Peer to peer lending จะสงกวาสนเชอของสถาบนการเงน แตต ากวาอตรา ดอกเบยการกนอกระบบซงอาจมอตราดอกเบยทสงมาก โดยผกหรอผขอสนเชอมโอกาสทจะไดรบขอเสนออตราดอกเบยทต ากวาการกเงนจากสถาบนการเงนได และในขณะทผใหกจะไดรบผลตอบแทนสงกวาการฝากเงน หรอการซอพนธบตรรฐบาล Peer to peer lending จงเปนการน าเทคโนโลยมาท าหนาทตวกลางทางการเงน ซงเปนการเพมโอกาสและทางเลอกในการเขาถงบรการทางการเงนใหแกประชาชนและบคคลผประกอบธรกจ ทไมสามารถเขาถงการกยมหรอสนเชอจากสถาบนการเงนได (อรรถสทธ แจมฟา, 2561 ; ปณดา ถกลวโรจน, 2562)

ภาพท 1 ความแตกตางระหวางการกยมเงนในรปแบบเดมและการกยมเงนในรปแบบ Peer to peer lending ทมา: 3 โจทย ทาทาย ‘พทพ เลนดง’. โดย กรงเทพธรกจ, 2560, https://www.bangkokbiznews.com/ news/detail/746619 Peer to peer lending แหงแรกถอก าเนดขนในป ค.ศ. 2005 โดยบรษท Zopa ทประเทศองกฤษ ตอมาแพลตฟอรมดงกลาวไดรบความนยมและเตบโตอยางตอเนองในหลายประเทศ อาท สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป ประเทศจน เปนตน ซ งปจจยท เรงให แพลตฟอรม Peer to Peer lending เตบโตไดด ในหลายประเทศ ไดแก 1. สถาบนการเงนแบบเดมไมสามารถตอบสนองความตองการสนเชอของผกไดอยางเพยงพอ ตวอยางเชน ประเทศจน มปรมาณสนเชอ Peer to peer lending เตบโตมากทสด เนองจากธนาคารของรฐ นยมปลอยสนเชอใหกบรฐวสาหกจและบรษทขนาดใหญ ท าใหจ านวนประชากรจนกวาสองในสาม โดยเฉพาะ ผกธรรมดาและธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ไมสามารถเขาถงสนเชอของธนาคารได และในประเทศอนโดนเซย ดวยขอจ ากดทางสภาพทางภมศาสตร ท าใหประชากรไมสามารถเขาถงบรการทางการเงนในระบบหรอแบบเดมได 2. ความตองการการลงทนทใหผลตอบแทนสงขนของนกลงทน ภายหลงจากวกฤตเศรษฐกจโลก เมอป ค.ศ. 2008 การลงทนในตลาดเงนใหผลตอบแทนต าอยางตอเนอง ประกอบกบกฎระเบยบทเพมมากขน ของสถาบนการเงน ท าใหนกลงทนมองหาชองทางการลงทนอน Peer to peer lending จงเปนผลตภณฑ ทางการเงนทไดรบความสนใจส าหรบนกลงทนทแสวงหาผลตอบแทนทสงขน 3. ความกาวหนาทางเทคโนโลย เมอเทคโนโลยมศกยภาพสงขนและมราคาทถกลง เออใหเกดเทคโนโลยการเงนใหม ๆ เชน ระบบการเกบและประมวลขอมลขนาดใหญ (Big data) ระบบการจบคสนเชอ

3

อตโนมต (Machine learning) และระบบตวตนอเลกทรอนกส (e-KYC) ซงเปนโครงสรางพนฐานส าคญ ตอการพฒนาแพลตฟอรมอเลกทรอนกสทางการเงน 4. การยอมรบเทคโนโลยของประชาชน และฐานขอมลอเลกทรอนกส ดวยสดสวนผใชสมารตโฟน ทวโลกเพมขน ท าใหประชากรสวนใหญมความคนเคยกบเทคโนโลย นอกจากนพฤตกรรมในชวตประจ าวน ของประชาชนทวไป ทงการซอขายสนคา บรการและการช าระเงน ท าผานชองทางอเลกทรอนกสมากขน เกดเปนฐานขอมลขนาดใหญ หรอ Digital footprint ซงสามารถน ามาประมวลผล และผลตบรการตาง ๆ ทสรางประสบการณทดใหกบลกคาได 5. กฎระเบยบ ในหลายประเทศใหความส าคญตอการแขงขนทางดานนวตกรรม จงสงเสรมการสรางระบบนเวศทเหมาะสมตอการพฒนาเทคโนโลยการเงนใหม โดยเฉพาะกฎระเบยบทยดหยน เชน การเปดพนท Regulatory sandbox ใหแพลตฟอรมเขามาทดลองใหบรการภายใตกรอบการก ากบดแลทยดหยน ของสหราชอาณาจกร (พรชนก เทพขาม, 2562)

ภาพท 2 Peer to peer landing ทมา: P2P Lending (peer-to-peer lending) สนเชอออนไลนระหวางบคคลรปแบบใหม. โดย ธนาคารแหงประเทศไทย, 2562ข, https://www.bot.or.th/Thai/ConsumerInfo/Documents/P2P_3May2019.pdf P2P: Peer to peer lending ในตางประเทศ สหรฐอเมรกา การก ากบดแลทขนตรงตอมลรฐของสหรฐอเมรกาท าให Peer to peer lending ไมไดรบอนญาตใหด าเนนการไดในบางมลรฐ ประกอบกบการทกฎหมายก าหนดใหธนาคารตองเปนผออกสนเชอ ท าใหแพลตฟอรมจะตองแปลงสนเชอทออกโดยธนาคารใหเปนตราสารเปดขายใหนกลงทน โดยแพลตฟอรมจ าเปนตองไดรบอนญาตจาก Security and Exchange Commission (SEC) และรฐบาลทองถน รวมถงการมขอปฏบตใหรายงานขอมลทางการอยางสม าเสมอ นอกจากนยงมหนวยงานของทางการซงท าหนาทคมครองผบรโภคดวย โดยกรณแพลตฟอรม Lending Club สญชาตอเมรกา ผใหบรการสนเชอ Peer to peer lending

4

อนดบหนงของโลก ซงเปดด าเนนธรกจในสหรฐอเมรกาตงแตป ค.ศ. 2006 ทงนขอมล ณ สนป 2016 มจ านวนเงนกผาน Lending Club มมากกวา 24 ,647 ลานเหรยญสหรฐ หรอประมาณ 863 ,000 ลานบาท (“ท าความรจกกบ Peer-to-Peer Lending,” ม.ป.ป.) ทงน Lending Club ประสบปญหาสภาพคลอง และปญหาความเชอมน เนองจากมการบดเบอนขอมล เชน การสรางยอดสนเชอปลอม และไมเปดเผยขอมล ทจ าเปนแกนกลงทน ประกอบกบผกอตงและผบรหารมผลประโยชนทบซอนในกองทนทแพลตฟอรมจะเขาไปลงทน หนวยงาน Department of Justice ของสหรฐอเมรกาไดเปดการเจรจากบ Lending Club ส าหรบการปองกนพฤตกรรมทจะน าไปสการฉอโกงในอนาคต (พรชนก เทพขาม, 2562) สหราชอาณาจกร ภายหลงทแพลตฟอรม Peer to peer lending แหงแรกชอ Zopa ก าเนดขนในสหราชอาณาจกรเมอป ค.ศ. 2005 ปจจบน Zopa มจ านวนผใหกมากกวา 500,000 ราย และมจ านวนผกมากกวา 63,000 ราย ดวยจ านวนเงนกกวา 1,430 ลานปอนด หรอประมาณ 71,500 ลานบาท ทงนนโยบายการก ากบดแล Peer to peer lending ของสหราชอาณาจกรมแนวโนมไปในทางการสงเสรมการสรางนวตกรรมมากกวา การก ากบดแลอยางเขมงวด โดยเลอกใชการก ากบดแลดวยตนเอง (Self regulatory organization) สงเสรมใหเกดการรวมตวของผใหบรการโดยการจดตง Peer to Peer Financial Association เพอก าหนดขอตกลง ในอตสาหกรรมรวมกนระหวางแพลตฟอรมทเปนสมาชก ซงในภายหลงเมอหนวยงาน Financial Conduct Authority ของรฐเขามาก ากบดแลเพมมากขน กไดมการออกกฎเกณฑตาง ๆ เชน การจ ากดการลงทนของ นกลงทนทวไปใหไมเกนรอยละ 10 ของสนทรพยทลงทนได และใหม Regulatory sandbox ส าหรบตดตามความเสยงทอาจเกดจากนวตกรรมทางการเงนใหม ๆ (พรชนก เทพขาม , 2562 ; “ท าความรจกกบ Peer-to-Peer Lending,” ม.ป.ป.) ประเทศจน จากรายงานของ MDPI พบวาในครงปแรกของป 2017 ธรกรรม Peer to peer lending ในระบบของประเทศจนมมลคา 4.64 ลานลานหยวน หรอประมาณ 21 ลานลานบาท นบเปนตลาดทมมลคา การท าธรกรรมใหญเปนอนดบสองรองจากสหรฐอเมรกา โดยปจจบนมจ านวนผใหบรการกวา 1,900 ราย ในชวงแรกประเทศจนไมมการก ากบดแล Peer to peer lending ตอมาทางการไดทยอยออกเกณฑการก ากบดแลแตกประสบปญหาการบงคบใชจรงเนองจากมาตรฐานการก ากบดแลของแตละรฐบาลทองถน ไมเทากน โดยมาตรการควบคมการก ากบดแลและจดระเบยบ Peer to peer lending ของรฐบาลจน ไดแก 1) ใหผกและนกลงทนเปดบญชธนาคารตวแทน และใหแพลตฟอรมลงทะเบยนกบหนวยงานก ากบดแลทองถนเพอจ ากดสทธการใหบรการแพลตฟอรมทขาดคณสมบต และใหสถาบนการเงนทรบฝากเงนซงเปนคคา กบแพลตฟอรมตองไดรบอนญาตใหด าเนนธรกจจากทางการ 2) ก าหนดเพดานการกยมผานแพลตฟอรม โดยก าหนดใหบคคลรายยอยกยมได 1 ลานหยวน สวนผประกอบธรกจหรอบรษทกยมได 5 ลานหยวน 3) การก าหนดขอบเขตของการท าธรกจแพลตฟอรม โดยไมอนญาตใหแพลตฟอรมบดเบอนขอมลการลงทนและท าธรกจทน าไปสขบวนการแชรลกโซ ทงนมแพลตฟอรมทเปดใหบรการในประเทศจน เชน

5

Lufax เปนแพลตฟอรม ทเปดใหบรการดาน Peer to peer lending ทใหญและประสบความส าเรจมากทสดในประเทศจน กอตงขนเมอป ค.ศ. 2011 ท าหนาทเปนตวกลางระหวางผกกบผใหกโดยคดคาธรรมเนยมเพยงรอยละ 4 จากยอดเงนในการกแตละครง ปจจบน Lufax มฐานลกคาทมเครดตนาเชอถอกวา 5 ลานคน อกทงก าลงจะขยายธรกจจากการกยมไปสการใหบรการในดานกองทน และการขายประกนรปแบบตาง ๆ Ezubro เรมใหบรการในป ค.ศ. 2014 ไดรบความนยมจากนกลงทน เนองจากสญญาการจายดอกเบยจากการลงทนสงกวาการฝากเงนธรรมดาถง 7 เทา และมความนาเชอถอจากโฆษณาผานชองโทรทศน ของรฐบาล ซงในความเปนจรงแพลตฟอรมไมไดน าเงนไปปลอยกใหนกลงทน สงผลใหนกลงทนขาดความมนใจตอแพลตฟอรมและน าไปสการปดตวลงในป ค.ศ. 2016 นกลงทนเสยหายกวา 9 แสนราย มลคาความเสยหาย 7.6 ลานดอลลาร น าไปสการออกระเบยบเพมเตมและการก ากบดแลอยางเขมงวดในประเทศจน (พรชนก เทพขาม, 2562 ; Digital Ventures, 2561ข ; Digital Ventures, 2561ค) ประเทศอนโดนเซย มลคาธรกรรมของ Peer to peer lending ซงนบรวมทงผกรายบคคลและธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในประเทศอนโดนเซยมแนวโนมเตบโตเพมสงขนทกป โดยในป ค.ศ. 2018 มลคาธรกรรม Peer to peer landing อยท 34.2 ลานดอลลารสหรฐ และคาดวาในป ค.ศ. 2023 จะมมลคาสงขนเปน 60.6 ลานดอลลารสหรฐ หรอเกอบสองเทาในระยะเวลาเพยง 5 ปเทานน ทงนการใหบรการทางการเงน ดวยแพลตฟอรม Peer to peer lending กลายเปนทางออกส าหรบการไมสามารถเขาถงบรการทางการเงน ของประชากรในประเทศอนโดนเซย เนองดวยสภาพทางภมศาสตรท าใหประชากรอนโดนเชยไมสามารถเขาถงบรการของธนาคารมากเปนอนดบสามของโลก โดยประชากรกวา 170 ลานคน ไมมบญชธนาคาร บรการทางเลอกโดย Peer to peer lending จงเขามาตอบโจทยผทไมสามารถเขาถงบรการทางการเงน ในระบบได โดยหนวยงานซงท าหนาทก ากบธรกจ Peer to peer lending ของประเทศอนโดนเซย คอ Finance Service Authority หรอตวยอตามภาษาบาฮาซาอนโดนเซยวา OJK กอตงเมอป ค.ศ. 2011 ทงน หนวยงาน OJK ไดประกาศมาตรการคมเขม โดยก าหนดใหผประกอบกจการหรอบรษทตองมใบอนญาตประกอบกจการ Peer to peer lending เ พอปองกนการหลอกลวง เชน การก าหนดใหบรษทตองม เ งนทนข นต า จ านวน 200,000 ดอลลารสหรฐ ในการด าเนนกจการ โดยสามารถน าเงนทนดงกลาวไปปลอยกไดไมเกน 150,000 ดอลลารสหรฐ ทงยงเปดใหผใชบรการชวยกนสอดสองดแลกจการทไมมใบอนญาต น าไปส การปดบรษทเปนจ านวนหลายรอยราย ทงนมแพลตฟอรมทเปดใหบรการในประเทศอนโดนเซย เชน KoinWorks แพลตฟอรม Peer to peer lending ชนน าในประเทศอนโดนเซย ไดกระจายความเสยงใหแกนกลงทน โดยเปดใหนกลงทนเลอกลงทนตามคะแนนหรอระดบความเสยงเพอผลตอบแทนทไดมากขน สวนทางผกกจะม 3 แพกเกจ (Package) ในการกยมใหเลอก ไดแก เงนกเพอการศกษา เพอดแลสขภาพ และเพอใชในการเสรมสภาพคลองของกจการ โดยรวมกบมหาวทยาลย โรงพยาบาล และคลนกตาง ๆ เพอใหบรการตามแพกเกจไดทนท

6

Amartha เปนแพลตฟอรม Peer to peer lending ทเรมด าเนนการเมอป ค.ศ. 2011 ซงเปดใหนกลงทนทวไปและธนาคารเปนผปลอยเงนก สวนผกเนนผประกอบการวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเปนหลก นอกจากนยงรวมมอกบบรษทเครดต ประกนภย และบรษทประกนสนทรพยเ พอบรหารความเสยง ของนกลงทนอยางมประสทธภาพ (กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ, 2559 ; Digital Ventures, 2561ก) P2P: Peer to peer lending ในประเทศไทย แมวา Peer to peer lending จะเปนนวตกรรมทางการเงนทใชกนอยางแพรหลายในหลายประเทศ แตส าหรบประเทศไทยแพลตฟอรม Peer to peer lending ยงนบวาเปนสงใหม และยงไมเปนทรจกมากนก โดยมผใหบรการแพลตฟอรมดงกลาวในไทยเพยง 4-5 ราย ซงอยในวงจ ากด คอผลงทนมเพยงนกลงทน รายใหญและนกลงทนสถาบน สวนผกกยงจ ากดเพยงสนเชอธรกจและสนเชอจ าน าทะเบยนรถยนตสวนบคคลเทานน (ศนยวจยกสกรไทย, 2561) ส าหรบหลกเกณฑการก ากบดแล Peer to peer lending ในประเทศไทย ธนาคารแหงประเทศไทย ไดมประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 4/2562 เรอง การก าหนดหลกเกณฑ ว ธการ และเงอนไข ในการประกอบระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสส าหรบธรกรรมสนเชอระหวางบคคลกบบคคล (peer to peer lending platform) ซงมสาระส าคญดงน

1. ขอบเขตการประกอบธรกจ ใหผประกอบธรกจสามารถประกอบธรกจไดเฉพาะการเปนชองทางหรอตวกลาง (online marketplace หรอ matchmaker) ทกอใหเกดการท าสญญาใหสนเชอระหวางผใหกและผกผานระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสเทานน โดยสกลเงนในการใหสนเชอตองเปนสกลเงนบาท

2. คณสมบตของผประกอบธรกจ 1) เปนนตบคคลทจดทะเบยนจดตงในประเทศไทย 2) มทนจดทะเบยนไมต ากวา 5 ลานบาท ตลอดระยะเวลาการประกอบธรกจ 3) มจ านวนหนทบคคลผมสญชาตไทยถอหนอยไมต ากวารอยละ 75

3. การขออนญาตประกอบธรกจ 1) ผประสงคจะประกอบธรกจตองเขารวมในการทดสอบใน Regulatory Sandbox กบธนาคารแหงประเทศไทย

จนประสบความส าเรจและพรอมใหบรการในวงกวาง 2) ยนขออนญาตกบธนาคารแหงประเทศไทย โดยธนาคารแหงประเทศไทยจะเสนอความเหนตอ

รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงเพอพจารณาอนญาต ใหแลวเสรจภายใน 60 วน 3) การตออายการอนญาต ใหผประกอบธรกจยนค าขออนญาตผานธนาคารแหงประเทศไทยลวงหนา

ไมนอยกวา 90 วนกอนวนครบก าหนดการอนญาต

7

4) ผประกอบธรกจตองมระบบงานและกระบวนการ ดงน - มระบบงานทมนคงปลอดภย นาเชอถอ และสามารถใหบรการไดอยางตอเนอง - มการตรวจสอบตวตนของผใชบรการ โดยจดใหมกระบวนการในการรจกผใชบรการ (Know your customer: KYC) และจดใหมกระบวนการในการตรวจสอบเพอทราบขอเทจจรงเกยวกบผใชบรการ (Customer due diligence: CDD) และตองมการยนยนตวตนของผใชบรการ ( Authentication) อยางเหมาะสมทกครง - มระบบการประเมนความนาเชอถอของผก (Creditworthiness) ทมประสทธภาพ - จดใหมการประเมนความเหมาะสมของลกคา (Client suitability assessment) - จดใหมบคคลทสามหรอคนกลางท าหนาทเปนผรบและเกบรกษาเงน ทรพยสน หรอหลกประกน ของผใชบรการใหมความมนคงปลอดภยและเปนไปตามวตถประสงคในการบรการของผประกอบธรกจ - เปดเผยขอมลทเปนประโยชนในการตดสนใจของผใชบรการ - เกบรกษาขอมลสวนบคคลของผใชบรการ

4. คณสมบตของผก ประเภทและวงเงนสนเชอ 1) คณสมบตของผก - เปนบคคลธรรมดาทมความสามารถในการช าระหน - ไมเปนผประกอบธรกจระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกส 2) ประเภทและวงเงนสนเชอ - สนเชอทมไดมวตถประสงคเพอน าไปใชในการประกอบอาชพ วงเงนสนเชอไมเกน 1.5 -5 เทา ของรายไดเฉลยตอเดอน - สนเชอเพอน าไปใชประกอบอาชพหรอโครงการธรกจ วงเงนสนเชอไมเกน 50 ลานบาท

5. คณสมบตของผใหก และวงเงนสนเชอ 1) คณสมบตของผใหก - เปนผทมความรความเขาใจในเรองการใหสนเชอและความเสยงของการใหสนเชอผานระบบ หรอเครอขายอเลกทรอนกสโดยผานการประเมนความเหมาะสมของผใหก และตองไมเปนผประกอบธรกจ 2) วงเงนสนเชอ - ผลงทนสถาบน กจการรวมลงทน นตบคคลรวมลงทน ใหสนเชอไดโดยไมจ ากดจ านวน - ผลงทนรายยอย ใหสนเชอไดไมเกน 500,000 บาท ตอป

6. อตราดอกบย - อตราดอกเบยหรอผลตอบแทนจากการใหสนเช อระหวางผใหกและผก ตองไมเกนอตรา ตามทประมวลกฎหมายแพงและพาณชยก าหนด (ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 4/2562, 2562 ; ธนาคารแหงประเทศไทย, 2562ก)

8

ภาพท 3 ใครขอกไดบาง ใครปลอยกไดบาง ทมา: P2P Lending (peer-to-peer lending) สนเชอออนไลนระหวางบคคลรปแบบใหม. โดย ธนาคารแหงประเทศไทย, 2562ข, https://www.bot.or.th/Thai/ConsumerInfo/Documents/P2P_3May2019.pdf

บทสรปและความเหนของผศกษา Peer to peer lending เปนธรกรรมสนเชอระหวางบคคลรปแบบใหมผานชองทางออนไลนหรอเครอขายอเลกทรอนกส โดยมแพลตฟอรม เชน เวบไซต แอปพลเคชน เปนตวกลางทางการเงนแทนธนาคาร ในการจบคระหวางผกและและผใหก (Matchmaker) Peer to peer lending จงเปนทางเลอกทชวยใหประชาชนสามารถเขาถงแหลงเงนทนไดอยางสะดวก รวดเรว และเปนอกทางเลอกหนงส าหรบบคคลผประกอบธรกจทมทนจ ากดใหสามารถลงทน และไดรบผลตอบแทนในระดบความเสยงทยอมรบได ซงเปนการชวยลดปญหาหนนอกระบบ และลดขอจ ากดทางการเงนในการกยมหลายดาน อกทงยงสงผลดตอภาพรวมเศรษฐกจ ของประเทศ ในตางประเทศ Peer to peer lending ไดรบความนยมและถกใชอยางกวางขวางในหลายประเทศ เชน สหรฐอเมรกา สหราชอาณาจกร ประเทศจน และประเทศอนโดนเซย เนองจากเปนการสงเสรม ใหประชาชนสามารถเขาถงแหลงเงนทนหรอสนเชออยางสะดวกและรวดเรว แตในบางประเทศ เมอ Peer to peer lending ขาดการก ากบดแลหรอตรวจสอบ ธรกจบางรายเกดปญหาการทจรตสงผล ใหตองเลกกจการหรอลมละลาย จนท าใหเกดความเสยหายตอระบบเศรษฐกจ ส าหรบประเทศไทย Peer to peer lending ธนาคารแหงประเทศไทยไดก าหนดใหผประกอบธรกจสามารถประกอบธรกจไดเฉพาะการเปนชองทางหรอตวกลางในการใหสนเชอผานระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสระหวางผกทเปนบคคลธรรมดากบผใหกทงบคคลธรรมดาและนตบคคล โดยผประกอบธรกจจะตองมระบบงานทมความมนคง มเสถยรภาพ สามารถใหบรการไดอยางตอเนอง มการคดกรองผใหกและผก มการประเมนความเสยงของผก รวมทงมการเปดเผยขอมลอยางถกตองโปรงใสและเปนธรรม และมกระบวนการ รบเรองรองเรยนอยางเหมาะสม ทงน แมวาประเทศไทยจะมหลกเกณฑในการก ากบดแลการประกอบธรกจ Peer to peer lending แลวกตาม แตธรกรรมสนเชอผานระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสยงเปนเรองใหม ดงนนผใชบรการควร

9

ศกษาขอมลอยางรอบคอบเพอเขาใจลกษณะและความเสยงของธรกรรมสนเชอกอนตดสนใจเลอกใชบรการ ทงการหลอกลวง การไมไดรบช าระหนหรอดอกเบยตามสญญา การไมสามารถยกเลกการใหสนเชอหรอการเรยกใหช าระหน และหากเปนผกกควรระมดระวงการกอภาระหนเกนตวโดยตองค านงถงความสามารถในการช าระหนของตน และส าหรบผประกอบธรกจควรมการพฒนาแพลตฟอรมใหมความนาเชอถอ ประกอบธรกจอยางมธรรมาภบาล และมความรบผดชอบโดยค านงถงภาระหนครวเรอนของประเทศดวย

10

บรรณานกรม

กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ. (2559). หวขอขาว FINTECH P2P รปแบบใหมในการเขาถงแหลงเงน อนโดนเซย. สบคน 2 กรกฎาคม 2562 จาก https://www.ditp.go.th/contents_attach/ 157338/157338.pdf Digital Ventures. (2561ก). จบตา Peer-to-Peer Lending ในอนโดนเซย ตลาดทใหญทสดใน Southeast Asia. สบคน 2 กรกฎาคม 2562 จาก http://dv.co.th/blog-th/Peer-to-Peer-Lending-indo/ _______. (2561 ข). FinTech in China – บทบาทผน าดาน FinTech ของจน และการขบเคลอนจากบรษท ยกษใหญทไมใชธนาคาร. สบคน 2 กรกฎาคม 2562 จาก http://dv.co.th/blog-th/fintech- china/ _______. (2561ค). รจก Peer-to-Peer Lending in China ระบบกยมในประเทศทประชากรมากทสดในโลก. สบคน 2 กรกฎาคม 2562 จาก http://dv.co.th/blog-th/Peer-to-Peer-Lending-in-China/ ท าความรจกกบ Peer-to-Peer Lending (P2P Lending). (ม.ป.ป). สบคน 2 กรกฎาคม 2562 จาก https://www.daingern.com/faq ธนาคารแหงประเทศไทย. (2562ก). หลกเกณฑ ว ธการ และเงอนไขในการประกอบระบบหรอเครอขาย อเลกทรอนกสส าหรบธรกรรมสนเชอระหวางบคคลกบบคคล (peer to peer lending platform). สบคน 3 กรกฎาคม 2562 จาก https://www.bot.or.th/Thai/FinancialInstitutions/ Highlights/P2PLending/P2P_Consultation_paper.pdf _______. (2562ข). P2P Lending (peer-to-peer lending) สนเชอออนไลนระหวางบคคลรปแบบใหม.

สบคน 25 มถนายน 2562 จาก https://www.bot.or.th/Thai/ConsumerInfo/ Documents/P2P_3May2019.pdf ปณดา ถกลวโรจน. (2562). Peer-to-Peer Lending สนเชอออนไลนระหวางบคคลรปแบบใหม. สบคน 25 มถนายน 2562 จาก https://www.bot.or.th/Thai/ResearchAndPublications/ DocLib_/Article_05Jun2019.pdf “ประกาศธนาคารแหงประเทศไทย ท สนส. 4/2562 เรอง การก าหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการ ประกอบธรกจระบบหรอเครอขายอเลกทรอนกสส าหรบธรกรรมสนเชอระหวางบคคลกบบคคล (peer to peer lending platform)” (29 เมษายน 2546). ราชกจจานเบกษา, เลม 136 ตอนพเศษ 106 ง, น. 16-33. พรชนก เทพขาม. (2562). เศรษฐกจแบงปน: บทเรยนการกยมผานชองทางอเลกทรอนกส (Peer-to-peer Lending). สบคน 25 มถนายน 2562 จาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/ ArticleAndResearch/FAQ/FAQ ศนยวจยกสกรไทย. (2561). P2P Lending ..โอกาสทดของผกรายยอยขณะทหวใจของแพลตฟอรม อยทระบบ จดการความเสยง. สบคน 2 กรกฎาคม 2562 จาก http://www.newsdatatoday.com/images/ News/AO2019/190617/30_2917_p.pdf

11

3 โจทย ทาทาย ‘พทพ เลนดง’. (23 มนาคม 2560). กรงเทพธรกจ. สบคน 25 มถนายน 2562 จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/746619 อรรถสทธ แจมฟา. (2561). P2P คกคามธรกจธนาคารจรงเหรอ?. สบคน 25 มถนายน 2562 จาก https://www.gsb.or.th/getattachment/4902373f-3147-4d2f-9c95-19IN_hotissue _P2P_internet_detail.aspx