optimisme - positievepsychologie.nu · problemen: tijdelijk, extern, specifiek . pessimistische...

Faculty of Psychology and Neuroscience

Elke Smeets

Madelon Peters

Workshop 2E:

Optimisme


Optimisme: 2 benaderingen

attributie stijl benadering Seligman & Peterson uitkomst verwachtingen benadering Carver & Scheier


attributie stijl benadering

dat toekomstige verwachtingen zijn gebaseerd op attributies / verklaringen die worden toegekend

aan gebeurtenissen in het verleden



optimistisch vs. pessimistische verklaringsstijl

dat toekomstige verwachtingen zijn gebaseerd op attributies / verklaringen die worden toegekend

aan gebeurtenissen in het verleden



optimistische verklaringsstijl problemen: tijdelijk, extern, specifiek

pessimistische verklaringsstijl problemen: permanent, intern en universeel


Attributional style questionnaire


ombuigen pessimistische attributiestijl naar een meer optimistische stijl


http://www.ppc.sas.upenn.edu/prpsum.htm

PRP has been evaluated in at least 13 controlled studies with more than 2,000 children and adolescents between the ages of 8 and 15. These studies have been conducted by our research group as well as by other research teams. Most of the studies used randomized controlled designs. Taken together, the existing studies suggest that PRP prevents symptoms of depression and anxiety, although some inconsistent findings have been reported. PRP’s effects also appear to be long-lasting. In studies that include long-term follow-ups, PRP’s effects sometimes endure for two years or more.


Optimisme: 2 benaderingen

attributie stijl benadering Seligman & Peterson uitkomst verwachtingen benadering Carver & Scheier


oefening Best mogelijke zelf schrijf & visualisatie oefening

gebaseerd op klinische interventie chronische pijnpatiënten


Je best mogelijke zelf

• Stap 1: Kies 3 levensdomeinen uit de lijst om vandaag mee te werken



• Stap 2: Formuleer 3 concrete doelen, vaardigheden of wensen die je in de toekomst op elk van deze gebieden hoopt te verwezenlijken (wees hierbij realistisch)



• Stap 3: Schrijf een kort ideale toekomst verhaal rekeninghoudend met je toekomstwensen



• Stap 4: maak een weekplanning



• Stap 5: de visualisatie


discussie:

- toepasbaar in klinische populatie evt. haken en ogen - voor welk type cliënt?


Gelukkig ondanks pijn Een online positieve psychologie interventie voor patiënten met

chronische musculoskeletale pijn

Elke smeets, Madelon Peters, Marion Feijge, Steven linton, & Gerhard andersson


Positieve psychologie bij chronische pijn

• Chronische pijn: pijn die langer dan 6 maanden duurt.

• Zware impact op het leven van mensen (zowel psychologisch als lichamelijk)

• Focus onderzoek laatste decennia => risico factoren

• Onze focus = veerkracht=> welke factoren bepalen welke

mensen beter met pijn zullen kunnen omgaan dan anderen.

• Welke interventies?


• Meest frequent gebruikte behandeling voor chronische

pijnpatiënten is cognitieve gedragstherapie • Echter ook bewijs voor de toepasbaarheid van mindfulness,

loving-kindness meditatie en ACT bij pijnpatiënten.

• Optimisme en zelfcompassie spelen een belangrijke rol in het omgaan met pijn => positieve psychologie interventie werd echter nooit eerder getest.

• Onze insteek: het ontwikkelen van een positieve psychologie interventie voor chronische pijnpatiënten

Achtergrond


• Literatuur review

Ontwikkeling van onze interventie



• Op basis van review => interventie ontwikkeld


Drie goede dingen (wk1) Bewust genieten (wk2) Silver lining (wk3) Best mogelijke zelf (wk4 & 5))



• Op basis van review => interventie ontwikkeld

• Feasibility check bij 6 patiënten


Drie goede dingen (wk1) Bewust genieten (wk2) Silver lining (wk3) Best mogelijke zelf (wk4 & 5))


• Na feasibility check: aanpassing programma

– silver lining oefening vervangen door zelfcompassie oefeningen.



• Na feasibility check: aanpassing programma

– silver lining oefening vervangen door zelfcompassie oefeningen.

• Nieuwe feasbility check met 5 patiënten




• Feasibility check van interventie bij 6 patiënten

• Aanpassing van het programma

• Nieuwe feasibility check bij 5 patiënten

• Internet RCT: vergelijking Positieve Psychologie

Interventie (PPI) met WL groep en bestaande CBT interventie



• PPI vs CBT vs WLC

• 8 weken

• Aangeboden via het internet

• Ondersteuning via email (wekelijks) en telefoon (tweewekelijks)

• Interventiehandboek per post

RCT: design


Positieve psychologie interventie (PPI) Zelfcompassie (wk1 & 2) Drie goede dingen (wk3) Bewust genieten (wk 4 & 5) Best mogelijke zelf (wk 5 & 7) Cognitieve gedragsinterventie (CBT) Gebaseerd op bestaand behandelingsprotocol (Buhrman et al., 2004) Risicovolle pijnsituaties identificeren, ontspanningsoefeningen, negatieve gedachten uitdagen

RCT: inhoud


• Zelfcompassie (Neff, 2003) houdt in dat je:

– Begripvol bent voor jezelf als je het moeilijk hebt – Erkent dat niemand perfect is en dat lijden deel uitmaakt van het

leven – Stil staat bij je pijnlijke gevoelens, zonder ze te overdrijven of weg te drukken

• Achtergrond informatie over zelfcompassie, misvattingen over

zelfcompassie.

• Oefeningen: hoe mild ben je voor jezelf?, bewustwording van eigen noden, zelfcompassiedagboek, jezelf en je leven waarderen, zelf- compassiepauze, zelfcompassie brief

Zelfcompassie: week 1 & 2


• Doel: bewuster worden van goede dingen in het dagelijks leven.

• Instructie: neem iedere avond 10 minuten de tijd om stil te staan bij de mooie, leuke, of vrolijke momenten van de dag.

– Schrijf drie dingen op die leuk waren die dag – Denk na en schrijf op waarom deze dingen zijn gebeurd

Drie goede dingen: week 3


• Bewust genieten (savoring) is het bewust plezier beleven aan de dingen die ons een goed gevoel geven. • Achtergrond informatie: wat is bewust genieten?, manieren om

genieten te bevorderen

• Oefeningen: waar geniet jij van?, actief plannen van momenten om van te genieten (dagelijks 20 min voor jezelf), genieten van eten en drinken, herinneringen ophalen aan gelukkige dagen.

Bewust leren genieten: week 4 & 5


• Je best mogelijke zelf is een gedachte oefening waarin je jouw ideale toekomst visualiseert in verschillende domeinen van je

leven ondanks je pijn • Achtergrond informatie over oefening

• Oefening: visualiseer je best mogelijke zelf

Best mogelijke zelf: week 6 & 7


RCT: flow chart

N=276

PPI 114

WLC 50

CBT 112

randomizatie

Voormeting

nameting 85

(75%) 41

(82%) 80

(71%)

6 m follow-up

44 57 PPI CBT


Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn

RCT: uitkomstmaten


Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn

RCT: uitkomstmaten

Zelfcompassie Optimisme Rumineren Catastroferen over pijn Cognitieve flexibiliteit Acceptatie


Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn Voor: verwachtingen en credibiliteit Na: tevredenheid met het programma

RCT: uitkomstmaten

Zelfcompassie Optimisme Rumineren Catastroferen over pijn Cognitieve flexibiliteit Acceptatie


• Gemiddelde leeftijd 49 jaar; range 19 – 83

• 85% vrouw

• 2/3 fibromyalgie; 1/3 andere musculoskeletale pijn

• Opleidingsniveau iets hoger dan gemiddeld

• Gemiddelde tijd om het programma te doorlopen : 8,5 weken; range 7 – 16 weken

RCT: deelnemers


RCT: resultaten

• Credibiliteit en verwachtingen waren voor beide programma’s hetzelfde

• Beide programma’s zorgden voor een significante verbetering op de meeste uitkomstmaten in vergelijking met de WLC

• Patiënten waren even tevreden met PPI als met CBT

programma (7/10)


RCT: resultaten

20

22

24

26

28

30

32

34

pre post

PPICBTWLC

15

17

19

21

23

25

pre post1

2

3

4

5

6

pre post

123456789

pre post23456789

10

pre post123456789

10

pre post

positive affect negative affect happiness

depression pain intensity anxiety


RCT: resultaten

0

10

20

30

40

50

60

70

PPIpre

PPIpost

. CBTpre

CBTpost

. WLpre

WLpost

borderlineclinical range

depression %


RCT: resultaten

18

19

20

21

22

23

24

pre post101112131415161718

pre post101112131415161718

pre post

optimism benefit finding acceptance


RCT: conclusies Toename in:

• Geluk • Acceptatie • Optimisme • Positieve stemming • Zelfcompassie • Tevredenheid over het leven ondanks de aanwezigheid

van pijn Afname in: catastrofale pijngedachten, depressie, angst,

negatieve stemming, vermijding, en hulpeloosheid.


RCT: conclusies • Een online positieve psychologie interventie kan een

belangrijke bijdrage leveren aan het leven van chronische pijnpatiënten.

• Beide programma’s waren even effectief in het verhogen van

de levenskwaliteit en het verminderen van de psychologische klachten van chronische pijnpatiënten.

• Even effectief als bestaand CBT programma

• Geen daling in pijn intensiteit

• Effect blijft ook overeind na 6 maanden!


RCT: conclusies

• Momenteel kunnen we nog geen uitspraak doen over welke factoren deze resultaten hebben gemedieerd.

• Analyses wekelijkse metingen kunnen mogelijkerwijs meer helderheid bieden.


Bedankt voor jullie aandacht!

optimisme - positievepsychologie.nu · problemen: tijdelijk, extern, specifiek . pessimistische...

Documents