ne÷ïlr fldñifï f;dare fudare md¾,sfïka;=j .c ñ;=rka ±f,a … msgqjg 02 msgqjg...
TRANSCRIPT
02 msgqjg
02 msgqjg
QD/44/mqj;a/2018uy ;eme,a yf,a ,shdmÈxÑ wxlh
mqj;am;la f,i Y%S ,xldfõ ,shdmÈxÑ lrk ,§ msgq 16 fldgia 2
2018 ckjdß 14 jeks od bßod31 ldKavh 42 m;%h
ñ, re' 40'00
www.aththa.lkwww.facebook.com/aththanews/
02msgqj
02msgqj
02msgqj
iqñ;a .,afyak|
úÿfk;a ishU,dmsáh|
o¾Yk fyajdjiï |
ne÷ïlr fldñifï ks¾foaY t<shg
f;dare fudare±f,a megf,a
.eyeKq wh ;kshu .uka fkdhkqæ weue;s fcdakaf.ka Wmfoila
fudr.ylkao újD; lsÍfï§ fodia;r úl%uisxy isysflf¾
ne÷ïlr úu¾Yk ckdêm;s
fldñIka iNdfõ jd¾;dj ms<sn| jQ
w;HjYH kS;suh lghq;= isÿ lsÍug
fmr tu jd¾;dj md¾,sfïka;=jg
bÈßm;a lsÍug ckdêm;sjrhd
;SrKh fldg fkd;sìh § lsisÿ
iQodkulska f;dr j w.ue;sjrhd
md¾,sfïka;=j yÈisfha le|ùug
;SrKh lf<a ckdêm;sjrhdf.a
ls%hdoduhg yd Wmdh ud¾.hg
yria j hdug iy ne֕lr ms<sn|
rks,af.af.aulaæ
yÈisfhamd¾,sfïka;=j le|ùfï b,a,Su
wef,daishiaf.a .c ñ;=rka taldnoaOfha
bkakjdweue;s ohdisß
md¾,sfïka;= újdoh Èk kshuhla
ke;s j l,a ;eîfï l=uka;%Khg
nj foaYmd,k fCIa;%fha l:d nyg
,la fjñka we;s nj jd¾;d fõ'
w.ue;s md¾,sfïka;=j yÈisfha
le|ùug l:dkdhljrhdg ±kajqj
o ne÷ïlr jd¾;dfõ msgm;a
md¾,sfïka;=jg ,nd .ekSug ls%hd
lr fkd;snQ w;r uka;S%jrekag tu
jd¾;dj ,nd § Tjqkag th wOHhkh
lsÍug m%udKj;a ld,hla o ,nd §
fkd;snqKs'
.ug hkak neß ksid w,a,mq .fï uka;S% t'cd'm /iaùïj,g
YS% ,xld wd.uk yd ú.uk ks,OdÍkaf.a ix.uh"
ish jD;a;Sh .eg¨ úi|d.ekSu i|yd jQ ls%hdj,sh
;j ÿrg;a bÈßhg f.k f.dia we;ehs tu ix.ufha
Wm f,alï ví,sõ' ta' mS' ã nqoaêl uy;d —we;a;g˜
mejiS h'
YS% ,xld wd.uk yd ú.uk ks,OdÍ fiajh i|yd
jQ fiajd jHjia:dj ia:dms; lsÍu" úfoaYSh ¥;
uKav,j,g wd.uk yd ú.uk ks,OdÍka wkqhqla;
lsÍu iy tlS fomd¾;fïka;=fõ kvq mejÍfï wxYh
kej; ia:dms; lsÍu hk b,a,Sï uq,a lr.ksñka
oYl follg wdikak ld,hl isg ;u ix.uh
úúO wr.,j, ksr; jQ nj;a" fuf;la lsisÿ
úi÷ula fkd,enqKq neúka jD;a;Sh ls%hdud¾.j,g
wj;S¾K jk njg wod, wxYj,g lrk ,o mQ¾j
±kqï§ïj, m%;sM, jYfhka cd;sl jegqma iy fiajl
ixLHd fldñIka iNdfõ iNdm;s î' úfÊr;ak
uy;df.a uQ,sl;ajfhka miq.sh ckjdß 09 jk
Èk nKavdrkdhl iïuka;%K Yd,dfõ msysá tu
fldñIka iNd ld¾hd,fha § meje;s lñgq /iaùfï §
2018 ckjdß 31 Èkg fmr ;u ix.ufha b,a,Sï bgq
lsÍug tu lñgqj tlÕ;dj m< l< nj mejiS h'
tu wjia:djg wd.uk yd ú.uk fomd¾;fïka;=fõ
w;sf¾l md,k ks,OdÍjrhd we;=¿ ks,OdÍka iy
;u ix.ufha iNdm;s wreK lKq.," f,alï fla'
fla' Ô' fÊ' nKavdr" Wm iNdm;s ã' tia' uqo,sf.a iy
Wm f,alï ví,sõ' ta' mS' ã' nqoaêl hk ksfhdað;hska
iyNd.s ù ;sfí'
óg wu;r j w.ue;s rks,a úl%uisxy uy;df.a
kshufhka fï ms<sn| j fidhd ne,Su i|yd m;a l<
lñgqj o /ia ù ;SrK .kakd njg ;u ix.uhg
±kqï § we;ehs o Wm f,alï nqoaêl uy;d jeäÿrg;a
mjid isáfha h'
flfia jqj o ;u b,a,Sï bgq fkdjqkfyd;a bÈßfha
§ fmdaiag¾ m%o¾Ykh" l¨ má me<| rdcldß lsÍu
wd§ úfrdaO;d Èh;a lsÍug isÿjk nj;a" tys§ fyda
md,lhska óg ijka fkd§ ;u b,a,Sï ,nd§u isÿ
fkdl< fyd;a ±ä jD;a;Shuh ls%hdud¾. .ekSug
mshjr .kakd nj;a" jeäÿrg;a mejiS h'
wd.uk ú.uk wr.,h bÈßhgu
fudr.y lkao l¿.Õ jHdmD;sh
miq.shod ckdêm;s ffu;s%md,
isßfiak uy;d úiska újD; lrk
,§' ta iuÕ W;=rg uyje,s c,
Odrd ksl=;a úh'
fï ft;sydisl fudfydf;a
b;sydihg wdmiq yeÍ ne,Sug
ckdêm;s ;=ud wu;l fkdlf<a
h' ta fodia;r tia' ta' úl%uisxyhka
ms<sn| isys lsÍfuks'
furg jdß l¾udka;h ms<sn|
w;sYh mqq¿,a wOHhkhla o bka
,nd.;a úmq, ±kqula o fodia;r
tia' ta' úl%uisxyhka ;=< úh' Tyq
furg lDIsl¾udka;h kùlrKh
lsßu fjkqfjka fmkS isá wiuiu
kdhlfhls'
ud;f,a m%foaYfhka uyje,shg
tlajk c,Odrdj W;=re ueo" W;=r"
jhU yd kef.kysr m%foaYj,g
f.khdu ms<sn| ±jeka; jdßud¾.
fhdackd l%uh ms<sn| isyskh ienE
ù we;s fudfydf;a tu ixl,amh
rdcH uka;%K iNdjg bÈßm;a lrk
,ÿj 1955 § —bÈßu.˜ mßfhaIK
ix.%yh ;=<ska m%;sm;a;shla yd jev
ms<sfj,la njg yerùfï kshuqjdkka
jQ fodia;r tia' ta' úl%uisxyhkag
Wmydr ms§u ±kqj;a iudc j.lSula
f,i i|yka l< yelsh'
W;=rg uyje,s c, Odrd .uka
lsÍu;a iuÕ furg cd;sl ixys¢hd
ls%hdodufha o Yla;su;a wÈhrlg
m%fõY jkq fkdwkqudk h' W;=f¾
úh,s .ï ìï isidrd .,k uyje,s
c, Odrd cd;sl iuÕsfha W;a;Í;r jQ
mKsjqvh /f.k hkq we;' úl%uisxy
ue;s;=udf.a ixl,amhla f,i fuu
uyd jHdmdrfha woyi bÈßm;a lf<a
cd;Ska w;r jQ ixys¢hd ls%hdoduhg
th úYd, msájy,la jkq we;s njg
n,dfmdfrd;a;= o,ajñka úh yels
h' n,dfmdfrd;a;=j wo ienEjla
njg m;a j we;' n,h i|yd crd
foaYmd,k uv f.dfydrefõ ,.sk
ß,d foaYmd,kh ;=< úl%uisxy
ue;s;=ud jeks ;=kal,a olsk ±jeka;
pß; lshùu uy;a wiajeis,a,ls'
ne÷ïlr jd¾;dj ksid we;s jQ u;
.egqula ksid tcdm m%n,hka w;
.egqula ks¾udKh ù we;ehs tcdm
wNHka;r wdrxÑ ud¾. Tiafia jd¾;d
fõ'
tcdmfha m%n,hska fofofkl= jk
tcdm Wm kdhl rù lreKdkdhl
uy;d iy tcdm ksfhdacH kdhl
wud;H ið;a fma%uodi uy;d w;r
neÿïlr jxpdj ms<sno wjika
jd¾;dj ms<sn| mriamr m%ldY
tcdmh ;j;a fooÍul wNshi
ið;a - rù u; .egqul
bÈßm;a lr ;sfí'
tcdm ksfhdacH kdhl ið;a
fma%uodi uy;d ne÷ïlr fldñifï
wjika jd¾;dfõ ks¾foaY ms<s.kakd
nj m%ldY lr ;sfí' tfy;a ne÷ïlr
jd¾;dfjka fpdaokd t,a, jk tcdm
Wm kdhl" md¾,sfïka;= uka;%S rù
lreKdkdhl uy;df.a u;h jkafka
neÿïlr isoaêh úu¾Ykh lsÍu
i|yd m;al< ckdêm;s fldñIka
iNdj bÈßm;a l< jd¾;dfõ lreKq
jHdc tajd njhs'
ckm;sf.a Oqr ld,h .ek;Skaÿj .kS
02msgqj
2 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
• ls%lgfhaffojhfidhd.shfydr.ukæ
YS% ,xldfõ ls%lÜj,
wkd.;h flfia fõ ±hs
±k .ekSug foaYmd,k
n,Odßhdg wjYH úh'
ffoj{jßhlf.a irK
fidhd hkq h;=rg
fmkqKs' ffoj{jßhf.a
CCTV hdka;%Kh wLKav
j ls%hd;aul lr,Su
weh j.n,d .;af;a ;u
fm!oa.,sl wdrlaIdjg
muKla fkdfõ' ;u
jD;a;sfha o wdrlaIdjg h'
foaYmd,k n,Odßhdf.a
ryiH .uk
udOHfõÈfhl=f.a lKg
jegqKs' ta .ek úuiQ úg"
n,Odßhd yg ke.=fka
W!re flaka;shls'
wksla w;g fï mqj; weiQ
ffoj{jßh fmr<d mqj;
fy<s l< úg" foaYmd,k
n,Odßhd ksre;a;r úh'
• kdufhdackdyqgmg
w¨;ska msysg jQ
foaYmd,k mlaIhlg
iuq¿jg meñKs kdhlfhda
T,ajrika y~ wiafia
ms<s.ksoa§ tla kdhlfhl=
ms<s.kq ,enqfõ
ksy~;djfhks'
fmr iQodkulska isÿl<
ie,eiaula nj miqj
wkdjrKh ù we;'
fya;=j l=ula±hs fidhd
neÆúg kdufhdackd
iïnkaOfhka we;s
jQ yqg mghlg m%;s
ls%hdjls' ie,iqu mlaIfha
wÈis kdhlhdf.a nj
l=vïudf.a ie,ls,a,g ,la
jQ kdhlhdg ±k.kakg
,eìK' fï ish,a, h;=re
isÿfrka n,d isáfhuq'
• igkgierfikw,slKavdhu
Èhjkakdfõ w,s
lKavdhfï ;reK
rks,a jdÈhkaf.a ryiH
idlÉPdjls' ne÷ïlrh
ms<sn| j ;u kdhlhd
fj; fpdaokd t,a,
lrk Èhjkakdfõ nq,;a
l,a,sfha f;dard.;a
msßilg m%;s m%ydr t,a,
lsÍug ixúOdkh fjñka
isákq h;=re isÿrg
fmkqKs' W!j m<df;ka
Èhjkakdjg f;arekq
;reK lgyelr n;af.dgq
kdhlfhl= lshd isáfha
—bjiSfï r;= lgqj˜ mek
we;s njhs'
• fmd,siaf,dlaldwlr;eínhl
fmd,sia f,dlald o<|d
j¢kakg f.dia we;=,a
jQfha jerÈ me;af;ks'
VVIP fodrgqj <Õ isgf.k
isáh o fodr werefka
ke;' o<|d ud<sÕdfõ
yeáhg Tyq VIP ñi VVIP fkdfõ'
iïm%odh ms<sn| mka;shla
meje;aùug o<|d ueÿf¾
n,OdÍkag isÿúh'
VVIP flfkl=
iuÕ meñKsfha kï"
wlr;eính isÿjkafka
ke;'
uy nexl= ne÷ïlr jxpdjg iïnkaO hehs
fpdaokd ,en isák w¾cqk wef,daishia iuÕ
.kqfokq isÿ lr we;s YS%' ,' ks' m ue;s
weue;sjreka fkdue;s nj;a taldnoaO úmlaIfha
uka;S%jre msßila 2015 ckjdß 07 fjks od
jk;=re;a Tyq iuÕ in|;d mj;ajd ;sfnk
nj;a" iu leìkÜ m%ldYl wud;H ohdisß
chfialr uy;d —we;a;g˜ mejiS h'
YS%' ,' ks' m uy f,alï wue;s ÿñkao Èidkdhl
uy;d úiska —w¾cqk wef,daishia iuÕ .kqfokq
isÿl< YS%' ,' ks' m ue;s weue;sjre isà kï
wef,daishiaf.a .c ñ;=rka taldnoaOfha bkakjd weue;s ohdisß chfialr
Tjqkg úreoaO j úkhdkql+, ls%hdud¾. .kakd
neõ˜ lrk ,o m%ldYh ms<sn| j wud;H ohdisß
chfialr uy;df.ka —we;a;˜ l< úuiqulg
wkqj tfia woyia m< lrk ,§'
;jÿrg;a woyia m< l< weue;s ohdisß
chfialr uy;d w¾cqk wef,daishia iuÕ
.kqfokq isÿl< YS%' ,' ks' m uka;S%jre bkakjd
±hs fidhd n,k tl jeo.;a nj;a" weue;s ÿñkao
Èidkdhl uy;d fuhska woyia lr we;af;a
±kg YS%' ,' ks' m fha isák ue;s weue;sjreka
.ek fkdj YS%' ,' ks' m fha isá tfuka u fï
jk úg taldnoaO úmlaIfha isák uka;S%jreka
ms<sn| úh yels hehs o mejiS h'
m<d;a md,k ue;sjrKh
b,lal fldg.;a m%Odk
/iaùïj,g wu;r j Èklg j;=
/iaùï 10 ne.ska meje;aùug
t' cd' mh ;Skaÿ fldg we;af;a
wod, ue;sjrK fldÜGdYfha
t' cd' m ixúOdhljrhd
fjkqjg fjk;a ue;sjrK
fldÜGdYhl ixúOdhljrekaf.a
m%Odk;ajfhks'
Bg fya;=j j;auka wdKavqj ;=<
t' cd' m ls%hdldß;ajfha § uy
nexl= ne֕lr .kqfokqj" rdcH
.ug hkak neß ksid w,a,mq .fï uka;S% t' cd'm /iaùïj,g
.eyeKq wh ;kshu .uka fkdhkqæ weue;s fcdakaf.ka Wmfoila
iïm;a úlsKSu" WoaOukh ;=<ska
ck;djg t,a, ù ;sfnk mSvkh
iy ck;djg jQ fmdfrdkaÿ
ms<sn| j ck;dj ta ta m%foaYj,
t' cd' m ixúOdhljrekaf.ka
ue;sjrK iufha § m%Yak lsÍug
bv we;s neúka túg tajdhska
Tjqkg mek heug fkdyels j
wirK ùug m%;sl¾uhla f,i
tu m%foaYfha /iaùï meje;aùu
tu wod, m%foaYhg msg m%foaYj,
t' cd' m ue;s weue;sjrekaf.a
m%Odk;ajfhka meje;aùug
;SrKh l< nj isßfld; wdrxÑ
ud¾. i|yka lrhs'
tfia ;sìh § ne÷ïlr ms<sn| md¾,sfïka;= újdohla meje;afjk
njg m%ldY lf<a wehs o hkak m%Yakhla ù we;'
fï w;r YS% ,xld ksoyia mlaIfha ux., ue;sjrK /<sh
wkqrdOmqrfha meje;afjk nj ±k ±ku újdohla i|yd
md¾,sfïka;=j /iafldg w.ue;sjrhd úfYaI m%ldYhla lsÍug
ls%hd lf<;a ta ;=<ska md¾,sfïka;=fõ .=á fl,shla ks¾udKh
l<;a" ck;djf.a wjOdkh fjk;a w;lg yerùfï l=uka;%Kfha
fldgila f,ig nj o foaYmd,k úpdrlfhda m%ldY lr;s'
fuu ls%hdj u.ska wdKavqfõ YS% ,xld ksoyia mlaIhg;a úmlaIhg;a
taldnoaO úmlaIhg;a w.ue;sjrhd fldld fmkaùug f.dia
l:dkdhljrhd iuÕ w.ue;s wjidkfha mp jQ nj foaYmd,k
úpdrlfhla we;a;g mejiS h'
rks,af.a f.aulaæ01 msgqfjka''''
ldka;djka ;ksmx.,fï .uka
hdfuka je<lS isáh hq;= nj
ixpdrl m%j¾Ok weue;s fcdaka
wur;=x. uy;d mjihs'
miq.sh ckjdß 04 od
kqjrt<sfha § iaùia cd;sl
hqj;shla ¥IKh lsÍfï isoaêh
ms<sn| jd¾;dlrejka úuiSfï §
weue;sjrhd fï nj mjid ;sfí'
fuh ne?reï isÿùula f,i
i,lk nj;a" fï jk;=re iaùia
rch tys mqrjeishkag ,xldjg
fkdhk f,i wk;=re wÕjd ke;s
nj;a" weue;sjrhd jeäÿrg;a
mejiS h'
,laI 11 la wefußldkqfjda lshqndfõ ixpdrh lr;s
jir 2017 § lshqndfõ ixpdrh l< wefußldkqjkaf.a ixLHdj 1
173 428 la jQ w;r lshqndjg tu j¾Ifha meñKs ixpdrlhskaf.a uq¿
ixLHdj ,laI 47 ls' wefußldj úiska ls%hd;aul lrk úúO ;yxÑ
fkd;ld jirla mdid lshqndfõ ixpdrh lrk wefußldkqjkaf.a
ixLHdj by< hñka mj;S'
m%cd;ka;%jd§ b;sfhdamshdkq
iuQydKavqfõ ckdêm;s uq,dgq
f;fIdõ ú¾gq miq.sh i;sfha
lshqndfõ ks, ixpdrhl fhÿfka
h'
lshqndkq kdhl rdjq,a liaf;%da
iuÕ flrekq oaùmd¾Yaùh
idlÉPdj, § forg w;r in|;d
mq¿,a lsÍug;a" Yla;su;a lsÍug;a
lshqndj yd b;sfhdamshdj tlÕ
úh'
b;sfhdamshd-Ñ,S rdcH kdhlfhda lshqndfõ ixpdrh lr;s
fï w;r miq.sh i;sfha Ñ,S
ckdêm;s ñp,a nfÉ,s fcßhd
uy;añh lshqndfõ ixpdrhl
fhÿfka h' Ö,S ckdêm;sksh
yd lshqndkq ckdêm;s forg
w;r wd¾Ól yd wdfhdack
iyfhda.s;djh mq¿,a lsÍug
;jÿrg;a ls%hd l< hq;= njg
tlÕ jQy'
Wiia wOHdmk iy uydud¾.
wud;HxYhg wh;a foysj,
ffjoH mdf¾ msysá Wiia ;dlaIK
wdh;kfha wdmkYd,dj ;=<
l,a bl=;a jQ wdydr iy wmsßisÿ
wdydr úl=Kñka isá wdmkYd,d
l<ukdlreg m%foaYfha fcHIaG
YsIH wdmkYd,dfõ l,a bl=;a jQ wmsßisÿ wdydr
uyck fi!LH mÍlaIl tka'
Ydka; o is,ajd uy;d úiska ±ä
wjjdo fldg ñka u;= fufia
jqjfyd;a kvq mjrk njg
wk;=re wÕjd r;= ksfõokhla
ksl=;a fldg ;sfí'
fuu Wiia ;dlaIK wdh;kfha
YsIH YsIHdjka 800 lg wdikak
ixLHdjla bf.kqu ,nk w;r
bka fndfyda fokd wdydr
mdk imhd .kq ,nkafka fuu
wdmkYd,dfjka nj;a" tu ksid
Tjqka o ±kqj;a fldg l,a bl=;a
jQ iy wmsßisÿ wdydr úYd,
m%udKhla úkdY lsÍug wod,
uyck fi!LH mÍlaIl jrhd
lghq;= fldg ;sfí'
u;ameka ñ, by< ±óu ksid
u;ameka mdkh lrkakkaf.a
wukdmhg ,la j isà' wdKavqj th
fujr m<d;a md,k ue;sjrKfha
§ Tjqkf.a is; ukdm lr.ekSu
i|yd Wml%u 02 la miq.shod
ls%hd;aul lf<a h'
tkï" ldka;djkag u;ameka
ñ,§ .ekSug ;snQ ndOdjka bj;a
lsÍu;a" u;ameka wf,ú y,a jid
u;ameka iykh .ek l:d ny
lidh ìõ f.d¿jka jf.a jid ouk fõ,dj rd;S% 9' 00
isg 10' 00 olajd oS¾> lsÍu;a
h' u;ameka mdkh lrk ia;S%
iy mqreI mlaIhg fufia iyk
,nd§u ms<sn| j fuu ue;sjrK
iufha § lsisÿ md¾Yajhla úreoaO j
woyia fkdolajk neúka" fuhska
wdKavqjg hï jdishla w;afjkq
we;ehs wdKavqj n,dfmdfrd;a;=
jk nj t' cd' m' fha wNHka;r
wdrxÑ ud¾. i|yka lrhs'
ckm;sf.a Oqr ld,h .ek u; lSmhla
ckdêm;s ffu;%smd, isßfiak
uy;df.a Oqr ld,h jir
mylao yhlao hkak .ek
fYa%IaGdêlrKfha ;SrKh
miq.sh 11 jk odckdêm;sjrhd
fj; ryis.;j fhduq lr we;ehs
jd¾;d fõ'
;u Oqr ld,h jir mylao
yhlao hhs ks.ykh lrk f,i
ckdêm;sjrhd úiska lrk ,o
oekqï §u wkqjh' mxp mqoa.,
úksiqre uvq,a,la úiska fï
iïnkaOfhka ish u;h fufia
ckdêm;sjrhd fj; fhduq lr
;sfí'
fï w;r ckdêm;sjrhdf.a udOH
wxYh úiska fï iïnkaOfhka
udOH ksfõokhla ksl=;a lr
we;'
tu ksfõokh fufiah'
zY%S ,xld wdKavqC%u jHjia:dfõ
19 jk ixfYdaOkhg wkqj
j¾;udk ckdêm;sjrhdf.a
Oqr ld,h ms<sn| u; foll
l;sldjla kS;suh isú,a iy
foaYmd,k lafIa;% ;=< mj;S'
ta wkqj hï jHdl+,;djhla we;s
úh yels neúka" th u.yrjd
.ekSu i|yd ckdêm;s;=ud úiska
Oqr ld,h ms<sn| ksjerÈ u;h
fYa%IaGdêlrKfhka úuid ;sfí'
tfia úuiSug wdKavql%u
jHjia:dfjka ckdêm;sjrhdg
n,;, we;s w;r" óg fmr
ckdêm;sjreka o fï wdldrhg
ish Oqr ld,h ms<sn|j
fYa%IaGdêlrKfha u;h úuid
;sfí'
fuh m%cd;ka;%jd§ md,khla
;=< wdKavqC%u jHjia:dfõ .eí ù
we;s úfYaI ,laIKhls'Z
udkù nuqKqisxy|
i÷ka m%shxlr ú;dkf.a|
úÿfk;a ishU,dmsáh|
iqñ;a .,afyak| iqñ;a .,afyak|
iqñ;a .,afyak|
we;a; miq.sh l,dm
lshùug msúfikak
www.aththa.lk
chj¾Ok mqr frdayf,a
fyÈhka jD;a;Sh l%shdud¾.hl
kshef,kafka Èk .Kkdjl isg h'
ta Tjqkaf.a meñKSug iy msgùug
wod<j we`.s,s i,l=Kq hka;%hla
iú lsÍug md,kdêldßh .;a
;SrKhla ksid h' Y%S chj¾Okmqr
frdayf,a fyo jD;a;Sh iñ;s
tluq;=j úiska ksl=;a l< udOH
ksfõokfha ±lajqfKa fuu
;SrKh chj¾Okmqr frday,
fm!oa.,SlrKh lsÍfï uq,a
mshjr fuu we`.s,s i,l=Kq hka;%
chj¾Okmqr fyo igk uqre;af;Ügqfjka Èhdre fjhs o@
iú lsÍu nj hs' fuh fkajdisl
myiqlï" m%jdyk myiqlï
wd§ lsisÿ lsisÿ fohla .ek
wjOdkh fhduq fkdlr" ±kg
lsisÿ w¾nqohla ke;s meñKSu
iy msgjhEug wod<j isÿlrk
fï lghq;a; frdayf,a w¾nqohla
we;s lr mdvq ,nk ;;ajhla
fmkajd frday, fm!oa.,SlrKh
lsÍug md,kdêldßh .kakd
W;aidyhla f,i jD;a;sh iñ;s
fmkajd fohs'
fï igkg iyh m< lrñka
miq.sh od ;j;a frday,a
.Kkdjla o Bg tla úh' we`.s,s
i,l=Kq hka;%j,g tfrys igk
wjidkfha .uka lr ;snqfKa
frdayf,a wOHlaIjrhd bj;a
lsÍu fj; h' jD;a;Sh iñ;s
fpdaokd lrkafka" wOHlaIjrhd
Wla; ;k;=rg lsisÿ iqÿiqlula
ke;s wfhla nj hs' Tyq fï jk
úg muKla 20 j;djlg jvd
frdayf,a úhoñka úfoaY.; ù
we;s nj h' fï wd§ jYfhka
úúO fpdaokd jD;a;Sh iñ;s
md¾Yajfhka Tyqg t,a, flßKs'
we`.s,s i,l=Kq hka;%j,g tfrys
igk wOHlaIjrhd bj;a lrk
;=re f.k hk igkla njg
wjidkfha § m;aj ;snqKs'
flfia fj;;a úYajdi lghq;=
wdrxÑ ud¾.hlska zwe;a;Zg
jd¾;djkafka fuu igfkys
kdhl;ah ±rE tla jD;a;Sh
iñ;s md¾Yajhla jk rdcH
fiajd tlai;a fyo ix.uh
md,kdêldßh iu. iu:hlg
fhdackd lrñka isák njhs'
Wla; fyo ix.ufha iNdm;s
jkafka uqre;af;Ügqfõ wdkkao
ysñhka h'
3 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
hymd,kfha wjqreÿ ;=k ikSm o@
2015ckjdß08fjksÈkmeje;sckdêm;sjrKfhkawk;=rejfï.;
jQjir03lld,h;=<YS%,xldj;=<we;sù;sfnk;;a;ajhfln÷
o@todhymd,khlawe;slsÍui|ydfmruqK.;aWoúhwdmiqyeÍn,k
úg,enQfjki;=<ska;Dma;shla,eî;sfío@todjQfmdfrdkaÿwojk
úg"bgqù;sfío@rfÜm%Yakúi£;sfío@fkdtfiakï"w¨;am%Yak
mekke.S;sfíohkakwojkúg"úúOwxYj,m%n,f,il:dnyg
,laù;sfí'
fjkiikSm±hswikakgfndfydawhfm<ö;sfí'fujeks
jd;djrKhla;=<hymd,khiem±hswmsfujr—we;a;˜ixjdo
;=<skahymd,khmsysgqùug fmruqK.;awe;a;ka
lSmfofkl=f.kaúuiqfjuq'
ixjdoigyk-iqñ;a.,afyak
m%uqL;djh jerÈhs.dñKS úhkaf.dv
.; jQ jir ;=kl
ld,h ;=< fï
rfÜ isÿ jQ jev fldgila
;sfnkjd' ta ms<sn| j i;=gq
úh yelshs' 19 jk jHjia:d
ixfYdaOkh" iajdëk fldñIka iNd msysgqùu"
f;dr;=re ±k.ekSfï whs;sh ms<sn| mk; iïu;
lr.ekSu wd§ jeo.;a ld¾hhka hymd,k wdKavqj
;=<ska rgg odhdo ù ;sfnkjd'
kuq;a tod ckdêm;sjrKfha § rgg ,ndÿka
fmdfrdkaÿ /ila fï jk úg;a" bgq lsÍug fkdyels
ù ;sfnkjd' rdcmlaI md,k iufha § isÿ l<d hehs
lshk ¥IK" wmrdO l<jqkag Tjqka úiska isÿlf<a
hehs lshk ¥IK" wmrdO úNd. fldg o~qjï §ula
isÿ ù ke;' rcfha ysgmq ks,OdÍka fofofkl=g
muKhs hx;ñka fyda úu¾Ykhla isÿ lf<a'
wmrdO iïnkaOfhka .;a l< ,ika; úl%uisxy
>d;kh" m%.S;a tlake,sf.dv w;=reoyka ùu" YsIH
>d;kh jeks wmrdO ms<sn| úu¾Yk lghq;= wjika
lr keye' wks;a ldrKh úOdhl ckdêm;s l%uh
wjika fldg w¨;a wdKavql%u jHjia:djla ia:dms;
lr n,;, fnod .kakd njg jQ fmdfrdkaÿj bgq lr
keye' cd;sl m%Yakh ;ju úi|d keye' ta i|yd hï
hï ndOd t,a, ù ;sfí' ckdêm;sjrhdf.a mlaIh jk
Ys%','ks'm'h o úOdhl ckdêm;s l%uh wfydais lsÍug
úreoaO ù ;sfí' fuys § ckdêm;sjrhdf.a hq;=lula
iy j.lSula ;sfnkjd' YS%','ks'm ia:djrh fjkia
fldg 2015 ckjdß 08 fmdfrdkaÿj bgqlsÍug'
wdKavqfõ m%uqL;d ,ehsia;=j ilia lr ;sfnkafka
jerÈ wdldrhghs' by<ska u ;sìh hq;= ldrKd
my<g f.dia" my<g ±ñh hq;= ldrKd by<g f.k
ls%hd lrkjd' óg m%Odk fya;=j hymd,k wdKavqfõ
m%Odk kdhlhska fofokd jk ckdêm;sjrhdf.a iy
w.ue;sjrhdf.a we,a uereKq iajNdjh' fï fofokd
u hï wdldrhlska ¥Is;hka rlsk njla fmfkkakg
;sfnkjd' fï ksid ysgmq w,a,ia flduidßiajßhg
;k;=re w;yer hkakg mjd isÿjqKd'
kuq;a bjiSfuka isáh hq;= fjkjd' fudlo
isú,a iudch ;ju ksy~ keye' ;ju;a wjia:dj
;sfnkjd" fï foaj,a bgq lsÍug' fï jk úg" f,dfõ
fiiq rgj,a wmg .ek m%idohla ;sfnkjd' kuq;a
foaYmd,k wia:djr;ajhla ;sfnkjd' yïnkaf;dg
jrdh fm!oa.,sl wxYhg §u jeks lghq;=j,§
wdKavqfõ m%Odk mlaI fol w;r u;fNao ;sfnkjd'
úfoaYSh wdfhdack ÿ¾j, ùug th o fya;=jla'
tod wms óg jvd úfoaY wdfhdack n,dfmdfrd;a;=
jqKd' kuq;a wd¾Ólfha ÈYdk;sh ms<sn| i;=gq úh
yelshs' kuq;a ta ÈYdk;sh Tiafia ksishdldrj .uka
lsÍug kï" úYajdihla ;sîu wksjd¾hhs' fi!LH"
wOHdmkh" m%jdykh jeks wxY rcfha NdrldÍ;ajh
u; fm!oa.,sl wxYhg ,ndÈh hq;=hs' ulaksido h;a
wfma rg ÿmam;a rgla'
uy nexl= ne÷ïlr .kqfokqj ;uhs hymd,kh isÿ
jQ f,dl=u l¿ me,a,u' ienúka u wm n,dfmdfrd;a;=
jqfka keye fujeks uyd mßudk fld,a,lEula
isÿfjhs lsh,' fuh iy ysgmq ckdêm;sjrhdf.a
md,k iufha§;a isÿjQ ¥IK jxpd fidhd n,d Bg
ksis o~qjï ,nd§ rgg wysñ jQ ta Okh kej;
whlr.; hq;=hs' Bg fldkafoais wkjYHhs' fuh
isÿ fkdlr.kakd ;rug ck;djj ;=<ska wdKavqj
flfrys u;= ù ;sfnk l,lsÍu ;j;a jeäfjkjd'
fï jir ;=fka § isÿ jQ jerÈ ksjerÈ lr .ekSug
;j we;af;a jir folla jeks flá ld,hls' ke;s
kï 2020 § ck;djf.a ;Skaÿj m%ldYhg m;afõú'
tod ;snQ md,kfha wka;fkdau;sl;ajh wo keyelÓldpd¾h wkqreoaO m%§ma
ysgmq ckdêm;s uyskao
rdcmlaI uy;d hqoaOh
ch.%yKh lsÍu mss<sn|
j úYd, uyck m%idohla
Èkd ;snqKd' tfuka u
Kh fj,d fyda ck;djg
fmfkk wdldrhg ud¾.
ixj¾Okh" wêfõ.S ud¾.
bÈlsÍu" úÿ,s n,d.dr"
u;a;, .=jkaf;dgqm,"
yïnkaf;dg jrdh bÈlsÍu
wd§ lreKq ksid ol=fKa ck;dj ;=< ckms%h ù
isáhd' kuq;a fï rfÜ W.;a uOHu mka;sh ;=<
meje;s md,kh ms<sn| m%Yak ;snqKd' m<uq ldrKh
fï rfÜ uQ,H jxpdj" ¥IKh" kdia;sh by< f.dia
;snqKd' fojkqj rdcmlaI mjq, flakaø fldg.;a
w;a;fkdau;sl ls%hdjka flfrys ;on, úfrdaOhla
;snqKd'
ta ksid ffu;s%md, isßfiak uy;dg Pkaoh ÿkakd'
t;=udg Pkao ,ndÿkafka ixj¾Okh fõ.j;a lrkak
fkdfõ' jxpd ¥IK k;r lsÍughs' w;a;fkdau;sl
mjq,ajdoh fjkqjg m%cd;ka;%jdoh ia:dms; lsÍughs'
fuys§ hymd,kh ;=<ska n,dfmdfrd;a;= jQ ldrKd
lSmhla ;sfnkjd' m<uqj jxpd ¥IK iy wmrdO
isÿl< whg o~qjï ,nd§u' fidrlï jxpd k;r
lsÍu" jxpd ¥IK k;r lsÍug wjYH hdka;%Khla
we;slsÍu hk lreKqhs'
kuq;a uy nexl= ne÷ïlr jxpdjla isÿjqKd' th fï
wdKavqj hgf;a isÿjQ nrm;, u ¥IK ls%hdjhs' fuys§
;ukaf.a u wdKavqj úiska isÿl< jerÈ fiùug
;ukaf.a u wdKavqj u.ska fldñiula m;alsÍu
hym;a mQ¾jdo¾Yhla' kuq;a miq.sh wdKavqfõ jerÈ
fidhd ne,Su i|yd fï jir ;=k ;=< lsisÿ l%uj;a
ls%hdud¾.hla f.k keye'
fï jir ;=k ;=< ;ukaf.a wdKavqfõ jerÈ
fiùug fldñiula m;a l< m%:u wdKavqj hymd,k
wdKavqjhs' fojkqj fï jk úg" m%cd;ka;%jdoh
ia:dms; lsÍu id¾:l mS,a,g .; yels ;ek
;sfnkjd'
2005 isg 2010 olajd md,kh ;=<
w;a;fkdau;sl;ajhg jvd 2010 isg 2015 olajd
ld,h ;=< w;a;fkdau;sl;ajh iS>%fhka jeä jqKd'
kuq;a wo jk úg" tjeks w;a;fkdau;sl ;;a;ajhla
md,kh ;=<ska Èiajkafka keye' wmg u;lhs fÊ'
wd¾' chj¾Ok md,kh iuh ;=< § Tyq mqoa.,fhl=
jYfhka w;a;fkdau;slhs' kuq;a ffu;s%md,
isßfiak ckdêm;sjrhd jHjia:duh ;Skaÿj,§;a"
yeisÍïj,§;a" w;a;fkdau;sl fkdjk idudkH
mqoa.,fhl= nj fmkajdj § ;sfnkjd' th fyd|
wdo¾Yhla' ta flfia fj;;a rgla md,kh lsÍfï
§ —wdKavqlrKh˜ ksishdldr j isÿúh hq;=hs' kuq;a
wmg ;sfnk m%Odk; u .eg¨j ±ka —wdKavqlrKhla˜
isÿjkafka keye' th rglg Nhdkl ;;a;ajhla'
fï wdKavqj;a bj;a l< hq;=hswdpd¾h ks¾ud,a rxð;a foajisß
meje;s wdKavqj
f m r , k
ls%hdj,shg ud iïnkaO
fjkak ;SrKh lrk
fldg ud lsisfia;a u
n,dfmdfrd;a;= jqfka
keye n,hg m;ajk wm
wo fï mj;sk wdldrhg
lghq;= lrhs lsh,d' ;snqKq
wdKavqj fmrf,hs lsh,
ys;=fj;a keye'
ud wdKavq fmr,Sfï ls%hdj,shgg iïnkaO fjkafka
udÿ¿jdfõ fidaNs; kdysñhkaf.a jHdmdrhg
iïnkaO ùu yrydhs'
wdKavqj fmr¨fka ke;;a rdcmlaI md,k iufha
wysñ jqk foaYmd,k újD; Ndjh h<s we;súh hq;=hs
lshk woyfia uu isáhd' úiïuq;sl jHdmdrhl
wjYH;dj ;snqKd' ud idOdrK iudchla i|yd
jHdmdrh úêyg lghq;= lsÍfï È.=jla úêyghs
fmdÿ wfmalaIl hk woyi wdfõ' fidaNs; ysñ tfia
mjik úg" .dñKS úhkaf.dv jeks wh úfõpkh
l<d' tod fmdÿ wfmalaIl úêyg fidaNs; ysñ
bÈßm;a jqkd kï Pkafo mrÈkak;a bv ;snqKd'
ta ksid foaYmd,k jHdmdrhla wjYH jqKd' wksla
w;g wdKavqj fmr¨kd hehs ie,l=jfyd;a tal;a
fyd|hs hkak ud l,amkd l<d' wdKavq fjki;a
jeo.;a ksid'
±ka ;sfnk krl oiqfka uu olsk fyd|la ;sfnkjd'
uyckhd foaYmd,khg iyNd.s fj,d ;sfnkjd'
tod foaYmd,k n, wêldßh ;=< Wmßu f,i N+la;s
úkao rdcmlaIjrekag;a" wo isÿjk jxpd ¥IK
iïnkaOfhka l:d lsÍug igka lsÍug isÿfj,d'
wo wdKavqjg iyh fok wh;a tod kslx n,d isáhd'
Tjqka wo lshkafka uyskao rcmlaI uy;d mrdch
fõjdhehs Tjqka fkdis;+ njhs' ljqre;a is;=fõ
keye' tal fyd| mdvula wdêm;Hhg wNsfhda. ùu
udkh" WoaoÉPlu" wdÈh ì| ±óug wNsfhda.hla
ùu;a fyd|hs'
w¨;a jHjia:dj ms<sn| lghq;=j,g w;.id
;sfnkjd' fldñIka iNd msysgqjd ;sfnkdj' tajd fï
wdKavqj ;=<ska isÿjQ hym;a foaj,a' ¥IK ke;sfjhs
lsh, kï uu n,dfmdfrd;a;= jqfKa keye' ud
tod fmkS isáfha uf.a mqoa.,sl u;hg u fkdfõ'
ffu;s%md, isßfiak uy;df.a foaYmd,k jHdmdrh
;=< iduQysl wfmalaIdjka i|yd ug fmkS isákakg
isÿjqKd' rdcH iy m%N+ mka;sh mss<sn| ud ;=< ;sfnk
;lafiarej iy wOHhkh ;=< fï ish¨u wfmalaId
bgq fkdjk nj ud ±kf.k isáhy' kuq;a fmdÿck
woyia ug bÈßfha lrkakg isÿjqKd' ue.akd ldgd
.súiqu jeks .súiqula ́ kE jqKd' fujeks ,shú,a,lg
tk tl;a jeo.;a' wms ñ;Hdjl ysáfha keye'
fldfydu;a wdKavqjla tl È.g ;nd .; hq;=
keye' wmsg ´k jqfka WoaoÉP" T¿j bÈuqKq hg
mdvula W.kajkak'
±ka fï ;sfnk wdKavqj;a blaukska u mrdch
lrkak ´k' iuyre lshkjd rdcmlaI,dg wdfha
tkak fokak nE lsh,d' tal uu okakjd' kuq;a
fï wdKavqj;a fmr,kak ´k' fï .súiqï fmfrdkaÿ
lvlr,d fï wdldrhg lghq;= lrkak fï wdKavqjg
iodpdrd;aul whs;shla keye'
fÊ' wd¾' chj¾Ok md,k ld,fha § t' cd' m
Yla;su;a' fï wdKavqj Yla;su;a keye' rks,ag tfyu
tlla nE' rks,a n,df.k bkafka uyskao ffu;S%
fn§ .sh tflka t' cd' m' h' g n,h ,efnhs lsh,d'
tal yß hk Wml%uhla fkfuhs' fï wdKavqj bj;a
lrkak ´k' ol=fKa ck;dj fyda uyskaog leu;shs'
kuq;a rks,a tkafka rks,af.a fyd|lu ksid fkdfõ'
uyskaof.a jev krl jqkdu rks,ag kslx u tkak
,efnkjd' miafiÈ ck;djg u;la fjkafka fï
weú;a bkafk Bg jvd wmafiÜ fcdlsfhla lsh,d'
ne÷ïlr fldñiï jd¾;dj msgùug Tkakfukak lshd ;sìh § iudch ;=<ska mek ke.we;sm%Yakje,fufiabÈßm;alruq'
2015 ckjdß 09 jeksod msysgqjkq ,enQ •
hymd,k wdKavqfõ wud;H uKav,h
ieliSfï § uy nexl=j w.ue;s;=ud fj;
mejÍug fhdackd lf<a ljqreka o@ tfia
;SrKh lf<a wehs@
rdcH uQ,H kS;sh ls%hd;aul lsÍfï kS;suh •
n,h" iïu; kS;shg wkqj mejÍh ;sfnkqfha
uqo,a weue;sjrhdg h' rdcH uQ,H kS;shg
wkqj uqo,a weue;s uy nexl=fõ n,Odßhd
jYfhka kS;sfhka ms<sf.k ;sfnoa§ w.ue;s
fj; uy nexl=fõ mßmd,kh mejrefõ
wehs@
uy nexl=fõ wêm;s m;a lsÍfï n,h" rdcH •
uQ,H kS;shg wkqj mejÍ ;snqfka uqo,a
wud;Hjrhdg h' tfia kï ta nj ±k ±k
wrcqk ufyakaøka tu ;k;=rg m;a lsÍu
ckdêm;sg ks¾foaY lf<a ljq o@ uqo,a
weue;s;=ud o@ ke;akï w.ue;s;=ud o@
ke;akï uqo,a weue;s;=ud yryd w.ue;s;=ud
o@ ke;akï w.ue;s;=ud yryd uqo,a
weue;s;=ud o@
w¾cqk fufyakaøka isx.mamQrefõ mqrjeisfhl= •
nj m;aùu i|yd ks¾foaY lr ;snqkd o@ ta
nj ckdêm;s ;=ud ±kqj;a lr ;snqkd o@
isx.mamQre mqrjeisfhl=g YS% ,xld mqrjeis •
Ndjh ,nd .ekSug neß nj w.ue;s;=ud ±k
isáhd o@ isx.mamQre mqrjeislu w;ayeÍug
Tn Tyqf.ka b,a,d isáhd o@
w¾cqk ufyakaøka Èjqreï fkd§ isá tlu •
rdcH fiajlhd nj w.ue;sjrhd ±k isáhd
o@ ±k isáhd kï" ta ms<sn| j wjYH mshjr
fkd.;af;a wehs@
uy nexl=j msysgqúu i|yd úfYaI{ ±kqu •
;snQ fcdaka tlaiag¾ m<uq wêm;s jYfhka
m;a l< o bkamiq ish¨ wdKavq hgf;a uy
nexl= wÈm;s jYfhka m;a lrkq ,enqfõ
iajfoaYslhka nj Tn ±k isáhd o@ tfia
kï tu iïm%odh levqfõ wehs@ ta i|yd
wud;H uKav, wkque;sh ,nd .;a;d o@
ne÷ïlr ksl=;=j ms<sn| m%;sm;a;sh fjkia •
lr,Sfï § uy nexl=fõ uQ,H uKav,fha
woyia úuiqjd o@ leìkÜ uKav,fha
wkque;sh ,nd .;a;d o@
ne÷ïlr u.äh ±k.;a jydu" jD;a;Sh •
uÜgfï úu¾Yk lñgqjla m;a lsÍu
fjkqjg isßfld; ukaÈrfha ue;sjrK
lghq;=j, fh§ isá ks;S{ ;=ka lÜgqjla
m;a lf<a wehs@ tu u.äfha nrm;,lu
±k isáfha keoao@ uQ,H uKav,fha woyia
úuiqjd o@ rdcH uQ,H kS;sh ls%hd;aul
lrk uqo,a weue;s úuiqjd o@
tu kS;S{ lñgq jd¾;dj ilia lsÍug •
udi myla .; jQ nj Tn okakjd o@ th
mud lf<a wehs@ md¾,sfïka;=j yÈisfha
úiqrejd yeÍug Tn ckdêm;s;=udg
ks¾foaY l<d o@ keoao@ —fldama˜ lñgq
jd¾;djla ,efnkakg ;snqK Tn ta jk
úg" ±k isáfha keoao@
—fldama˜ lñgqfõ idudðl iqÔj fiakisxy •
iy frdais fiakdkdhl —fldama ˜lñgq
úu¾Yk .ek Tng okajd isáhd o@
keoao@
2008-2014 ne÷ïlr .kqfokq ms<sn| j •
úu¾Ykhla wjYH nj ±k isáh o tu
wjYH;djh ckdêm;sg okajd isáhd o@
ne÷ïlr fldñiu m;a lsÍfï § tu •
wjYH;djh ie,ls,a,g f.k tu .kqfokq
úu¾Ykh lsÍug ls%hd lf<a keoao@ miqj
fyda tfia ls%hd lsÍug ckdêm;sg ks¾foaY
lsÍug ;snqKd fkdfõo@
fï ish¨ ldrKd iïnkaOfhka úIh Ndr •
weue;sjrhd jYfhka Tn tys foaYmd,k
j.lSu Ndr .kafka o@
jir ;=kla .; ù fuka miq ne÷ïlr •
fldñiï jd¾;dj ms<sfh, lsÍfuka miq"
ta i|yd úu¾Ykhla b,a,d isàu ;u
Mr Clean jYfhka uq¿ f,dju ms<s.kakdw.ue;s rks,a úl%uisxy uy;d fj; m%Yak ud,djls
4 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
¥IKh ñksia iudcfha iQrdlEu wdrïNfha isg
u mj;sk fohls' ñksidf.a iïNjfhka miq"
ñksid úiska ñksid iQrdlEu wdrïNfha isg"
jy,a" jevjiï" OfkaIajr" iudc l%uh hgf;a
mej;sk' OfkaYajr l%uh ìysùu;a iuÕ .; jQ
jir mkaishh ;=< o ¥IKh úúO wdldrfhka
úúO uÜgfuka mej;sk' iudcjd§ rdcHhka
;=< o wfydais lsÍug neß jQ jHikhls'
kS;sfha wdêm;Hh w¾:j;a f,i yd iaÒridr
j ls%hd;aul jk rdcHhka ;=< ls%hd;aul ùu
u; tys wvqùu fyda jeäùu r|d mj;S' ñksid
hyu.g m;alsÍug wd.ï iy o¾Yk ìysjqj o"
¥IKh wka wmrdO fuka uq¿ukska u wfydais
lsÍug neß ù ;sfí'
foaYmd,k" wd¾Ól" kS;suh" idodpdrd;aul"
oDIaÀuh jYfhka mshjr .kq ,enqj o ¥IKh
wka ljrodgj;a jvd Okjdofha kj ,snr,a
oDIaÀh hgf;a ìysiqKq f,i jeäfjñka mj;S'
,Êcdj iy ìh iudch ;=< kj ,snr,ajdoh
hgf;a ñf,aÉP f,i úkdY lrkq ,en we;'
YS% ,xldj .;a l< ksoyiska miq ¥IKh
ìysiqKq f,i jeä ù ;sfnkqfha" 1977 újD;
wd¾Ól l%uh ^kj ,snr,ajdofha wd.ukh;a
—ne÷ïlr˜ hk Kh l%ufõoh wfma rgg y÷kajd
fokq ,enqfõ 2008 jif¾ § h' tf;la" wm ±kisáfha
—NdKavd.dr ì,am;a˜ jYfhka y÷kajkq ,enQ Kh
,nd.kakd l%ufõoh muK h' th y÷kajd fokq
,enqfõ fojk rdcH uka;%K iNd ld,fha § h'
^1936-47& —ne÷ïlr˜ l%ufõoh f,dj mqrd jHdma;
jQfha f.da,Sh uQ,H w¾nqohg ^2007-08& miqj h' uQ,H
fj<| fmd<ska" úfYaIfhka u Okm;s l%ufha uQ,H
fCIa;%fha m%d.aOk Okm;s ia:rhg whs;s uQ,H fj<|
fmd<ska rchg Kh ,nd .ekSu i|yd h'
wo Okjd§ f,dalfha uQ,H fCIa;%h md,kh lrkq
,nkafka uQ,H m%d.aOk ia:rhg wh;a Okm;s mka;s
hhs' bvï ysñ" l¾udka; ysñ" fj<| ysñ mka;sh
fkdfõ' tlS ish¨ ia:rhka hefmkafka uQ,H m%d.
aOk ia:rh u; h' fuh Okjdofha by< u wäfha
olakd iqúfYaI ,laIK hhs' idfmalaI j" wm ;j
u olskafka j¾Okh fjñka mj;sk uQ,H m%d.aOk
ia:rhls'
uy nexl= ne÷ïlr u.ähg yiq ù ;sfnk
—m¾fmpqj,a fg%IÍia˜ iud.u 2013 § ìys jQ iud.
uls' uy nexl=fõ ,shdmÈxÑ jQ wjika ke;akï"
16 jeks iud.uhs' tys wdrïNl uQ,H wruqo, jQfha
remsh,a ñ,shk 300 ls'
ne÷ïlr fldñIka iNd jd¾;djg wkqj" tu iud.u
ish jHdmdr lghq;= wdrïN fldg ;sfnkafka 2014
§ h' udi myla we;=<; tu iud.u ,nd we;s Y=oaO
,dNh remsh,a ñ,shk 11 145 ls'
,dN m%;sY;h 400] jeä h' ld,a udlaiaf.a m%d.
aOkh lD;shg wkqj" ,dNh m%;sY;hla jYfhka
300] blaujd ,dN ,nk mqoa.,hd fyda iud.u
ñkSurefjl= ke;akï" wmrdOlrefjl=f.a udkisl
;;a;ajhg m;afjk nj Tyq m%ldY fldg ;snqKs'
tjeks udkisl ;;a;ajhlg m;aj we;s —m¾fmpqj,a
fg%IÍia˜ wêm;s w¾cqk wef,daishia iy Tyqf.a
Nd¾hdjf.a mshd jQ uy nexl= wêm;s wrcqk
ufyakaøka" yeisrekq" ls%hd lr we;s wdldrh .ek
wms mqÿu fkdfjuq'
fldama lñgq folg u fkd,enqKq w¨;a f;dr;=re
fldñiu yuqjg ,eî ;sfí' kj ;dlaIKh fhdod
.ksñka Tjqka ls%hd l< wdldrh —fldama˜ lñgqj,g
jd¾;d ù fkd;snqKs' tu f;dr;=re ,nd .kq ,enqfõ
fldñifï iydhg tla jQ kS;sm;s fomd¾;fïka;=j
iy ryia fmd,Sisfha ;dlaIK wxYh ksid h'
tfia ,sÅ;" ;dlaIKsl" jdÑl ish¨ idlaIs újD;
fldñiula yuqjg bÈßm;a lr ;sìh § ysgmq uqo,a
weue;s rú lreKdkdhl —f;d;a; nfnl=˜ f,i
udOH yuqfõ yeisfrkq wms ÿáuq' ¥IKfha mßudKh"
.eUqre Ndjh" wÈis Ndjh" ixlS¾KNdjh fuu
u.äfhka m%o¾Ykh lrkq ,en we;'
rch remsh,a ì,shk 8500 l w,dNhla ,nd ;sìh
§" ysgmq uqo,a weue;sjrhd tu ksÍlaIKh wNsfhda.
hg ,la lrk yeá wms ÿáuq' fudyq ;ju;a hQ' tka'
mSfha Wm kdhlhd h' ;ju;a fld<U Èia;s%lalfha
uka;S%jrfhls' m<d;a md,k ue;sjrK jHdmdrfha
kdhlfhls' ,Êcdj iy ìh ke;s foaYmd,k
i;ajhka kj ,snr,ajdoh úiska ìyslrkq ,en we;'
kj ,snr,ajdoh hgf;a Tyq jekakka fmdaIKh
lrkq ,nhs' fu;ek we;af;a foaYmd,k wd¾Ólh
ms<sn| kHdhsl .eg¨jls' fuh fkdolsk wd¾Ól
úoHd{hska isák rgls YS% ,xldj'
uy nexl=fõ foaYmd,k wd¾Ólh ms<sn| fjku
u úYaf,aIKhla" ú.%yhla wjYH jljdkqjls' fuh
yqfola ;j;a wmrdOhla muKla fkdfõ' fuys
foaYmd,k wd¾Ólh .eUqßka wOHhkh l< hq;=
úIhhls' tjeks l;sldjla foaYmd,k fCIa;%h ;=<
fyda wd¾Ól fCIa;%h ;=< fkdmj;S'
tfia ;sìh § iudch ;=< fuka u foaYmd,k ;=<
u;= lrkq ,en we;s m%Yakh kï" —foaYmd,k m<s.
ekSfï˜ m%Yak hhs'
iEu m%Yakhla u wkjYH f,i foaYmd,klrKh
lsÍu wNd.Hhls' wOHdmkh .ek l:d lsÍug neß
;rï h' th uq¿ukska u foaYmd,klrKh ù yudr
h' wOHdmk{hska ish j.lSï w;yer oud ;sfí'
iudc úoHd{hska" wmrdO .ek l:d fkdlr;s' th o
foaYmd,klrKh ù yudr h' wd¾Ól úoHd{hskaf.a
nyq;rh m;a j ;sfnkafka tu wjdikdjka;
;;a;ajhg h' ne÷ïlrh .ek l:d lrk wd¾Ól
úoHd{hska w;f,diails' y¾I o is,ajd jeks wd¾Ól
úoHd{fhl=" foaYmd,khg msúiSfuka miq" ne÷ïlr
—fldama˜ lñgq jd¾;djg —mdo
miq& hgf;a h' wdKavq fjkia jqj o ¥IKfha
wvqjla ke;' wvqfjkjd fjkqjg jeä ù we;'
m<uq w.ue;s ã' tia' fiakdkdhl rcfha isg
ffu;s%md, isßfiak rch olajd fuu jHikfha
jHdma;sh ù we;'
Èjx.; w.ue;s nKavdrkdhlf.a rcfhka
miq" ¥IKh wfydais lrkq fjkqjg Bg rdcH
wkq.%yh ,efnñka ;sfí' jir 3 1$2 l
muKla rdcH md,kfha isá nKavdrkdhl
uy;d ;,af.dvmsáh fldñiu yryd ksoyiska
miq m<uqjrg foaYmd,k kdhlhskag tfrys
j kS;suh jYfhka ls%hd fldg ;u ióm;
u wud;Hjreka ;=kafofkl= ;k;=rej,ska"
mlaIfhka" foaYmd,kfhka bj;a lrÆ
b;sydihla o wm i;= j ;sfnk nj wm wu;l
fkdl< hq;= h' tod ;snQ fpdaokd wo iudch
we;a; jYfhka fpdaokd jYfhka j;a fkdms<s.
kS' kS;s úfrdaë m;aùula §u tod ¥IKhls' wo
wkq.%yhls" jrm%idohls" mskls'
Èlajqj o" fuu fmrjok bÈßm;a lrkq ,enqfõ
uy nexl= ne÷ïlr u.äh mjd ir, ls%hdjla
jYfhka olsk foaYmd,{hska isák jljdkqjla
nj ±laùug h'
¥IK o@ foaYmd,k m<s.ekSï o@ ;SrKh wêlrKh i;=h
igyka ˜ ;eîug ;rï wirK ù ;sfí' ke;akï WoaOÉP
ù ;sfí'
t;ekska fkdkej;S" fldñIka iNd jd¾;dj o foaYmd,k
;rÕhg ,la lrkq ,en we;' fldñIka iNd jd¾;dj nd,aÿ
lsÍfï jEhu l hQ' weka' mS fha we;eï uka;S%jre wid¾:l
jEhul fh§ isá;s'
fï jEhu —foaYmd,k m,s.ekSfï˜ f,an,h fldñIï
jd¾;djg we,ùu i|yd h' —foaYmd,k m,s.ekSu˜ kj;u
foaYmd,k l,djhs' taldnoaO úmlaIh o yeu m%Yakhla
u foaYmd,klrKh lsÍfï fh§ isà' taldnoaO úmlaIfha
we;eï uka;S%jrekag tfrys j f.k tk fpdaokd"
—foaYmd,k fpdaokd˜ jYfhka yxjvq .id ;sfí'
w;g u yiq jQ fydr mdiafmdaÜ ms<sn| fpdaokd foaYmd,k
m<s.ekSï jkafka flfia o@ wêlrKfha § ks¾fodaIS jk
f;la" —foaYmd,k m<s.ekSï˜ fpdaokd iudc.; lrkafka
wehs@ tys msgqmi fÉ;kdj l=ulao@
fuh fl<jr jkafka ish¨ fldñIka iNd jd¾;d"
kvq" úu¾Yk" mÍlaIK foaYmd, m,s.ekSï jYfhks' ±ka
wdKavq mlaIh;a" úmlaIh;a ;rÕhg —foaYmd,k ms<.
ekSï˜ jYfhka yxjvq .ihs'
wjidkfha § ta ish,a, .ek ;SrKh .kq we;af;a
wêlrK hhs' kS;sfha wdêm;Hhg tfrysj iQlaIu f,i
iudc.; lrkq ,en we;s —foaYmd,k m,s.ekSï˜ fpdaokd
yqÿ Pkao odhlhska fj; fhduq lrk ;j;a jxpdjls' lmá
Wml%uhls'
l=uk mlaIhl mqoa.,fhl=g tfrys j bÈßm;a lrkq
,nk fpdaokd iïnkaOfhka wjika ;SrK wêlrKh
i;=h' tf;la jHjia:dodhlh" úOdhlh" iudch ksy~j
isáh hq;= h'
foaYmd,k,shqïlreúisks
¥IKhmq¿,aj.;al<w,a,i"jxpdj"wjNdú;h";uks<hwhq;=f,imdúÉÑlsÍuwd§jYfhkarchgiyfmdÿck;djgwhs;suqo,aydfoafmd,whq;=f,i
;ufm!oa.,sljqjukdjkai|ydfhdod.ekSuwd§úúOdldrkS;súfrdaëls%hdldrlïwh;a h' fuh wo f.da,Sh m%jk;djhla ke;akï m%mxphla njg m;a j we;' f,djmqrd rdcH kdhlhska" w.ue;s" ckm;s" wud;Hjre" rc l=udrjre" rdcH ks<OdÍkaw;awvx.=jg.kq,enwe;'o~qjï,enisrf.j,aj,fldgqlrkq,enwe;'úOdhlckdêm;sjrekafukauckm;skshkaotaw;rfõ'
5 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
wdrdê;hdf.aflf ld,u
uydpd¾hkjr;aknKavdr
ljqo fydrd@
fï i;sfha fld,u ,shñka isáfha foaYmd,k iy mßmd,k
¥IK ^political and administrative corruption& .ek h'
úfYaIfhka foaYmd,lhka iïnkaO ù isÿlrk ¥IK
.ekh' fï ,shk w;r ckjdß 10 jk Èk /ia jQ md¾,sfïka;=j fï
i|yd ud;Dldjla imhd ÿkafka h' md¾,sfïka;=j fndre lshkafka ke;hs
ms<s.ekSula we;s ksid tys § we;s jQ .d,f.daÜáfhka by; ud;Dldj
imhd .;af;ñ' ukao wmg fuu idlÉPdj wjika lrkakg jkafka o
fuu m%Yakh u wiñka neúks'
md¾,sfïka;= iNd .en ;=< § wdKavq mlaIfha;a úmlaIfha;a uka;%Sjre
w;ska mhska muKla fkdj fmd;a m;a o WmlrK o fhdod .ksñka .y
.;ay' fÊHIaGhska hhs lshk kdhlhka zljqo fydrdZ hhs lshk úg
wks;a wh kï lshñk ;d,hg w;aje, we,a¨y' foaYmd,k .=rd,d iy
f.da,hka úiska we;s l< fï yeisÍu .ek ,sùu miqjg ;nd zn,h iy
OkhZ w;am;a lr .ekSrug;a lïiem ú£ug;a idudkH mqoa.,fhla
úiska lem l< hq;= lsisjla lem lrkafka ke;sj ,nd .ekSgg z,eÊc
nh ke;sluZ mj;skafka kï ,nd .; yels hhs mxp;ka;%fha i|yka
Yaf,daLhl ;sfnk woyi wfma foaYmd,lhkag o .e,fmkafka hhs
lshñka ¥IK .ek wfma idlÉPdj wrUuq'
weußldkq fY%aIGdêlrK úksYaphldrjrfhla jrla m%ldY l< mßÈ
z¥IKh hkak ks¾jpkh lsÍu ÿIalr ld¾hhla jk w;r ldfudaoa§mk
rpkd ^pornography& fuka ¥IK o ^corruption&th ÿgqúg wm ljqre;a
úiska y÷kd.kakd fohlsZ hhs i|yka l< hq;=h' tfy;a ¥IK iy jxpd
ksid isÿjk w,dNhka f,dal wd¾Ólhg lrk n,mEï ksid ta i|yd
cd;Hka;r iy cd;sl jYfhka mshjr .ekSï úiska fï i|yd hï w¾:
ksrEmk iemhSula isÿù we;'
g%dkaia fmarkais bkag¾keIk,a wdh;kh ioyka lrkafka z;uka mjrd
;sfnk n,h fm!oa.,sl ,eîï ioyd fhdod .ekSuZ ¥IKhla nj h'
f,dal nexl=j i|yka lrkafka z;ukaf.a wdh;ksl ;k;=r fm!oa.,sl
w;am;a lr .ekSula i|yd fhdod .ekSu iy hï ks,Odßhl= w,a,ila
ms<s.ekSu" b,a,d isàu iy nf,ka ,nd .ekSuZ ¥IKhg we;=<;ajk nj
h'
kS;s u.ska ¥IKh md,kh lsÍug f.k we;s mshjrhka ksid wfma
rfÜ o kS;sfhka ,nd § we;s ks¾jpk mj;S' 1994 wxl 19 orK w,a,ia
fyda ¥IK ms<sn| fpdaokd úu¾Yk fldñika iNd kS;shg wkqj zrdcH
fiajlhl= fÉ;kdkaú;j wdKavqjg we;s lrk jerÈ iy kS;s úfrdaê
w,dNhla fyda tn÷ l%shdjla ksid ;ukag jerÈ iy kS;s úfrdaê ,dNhla
w;a lr .eksu fyda ;ukag fyda ´kEu fjk;a mqoa.,hl=g jdishla
w;alr§u fyda tn÷ jerÈ iy kS;s úfrdaê w,dNhla ;j;a mqoa.,hl=g
fyda wdKavqjg we;s lsÍu fyda tn÷ jerÈ iy kS;s úfrdaê jdishla"
wkq.%yhla fyda m%fhdackhla ´kEu mqoa.,hl=g ,nd §u ¥IKhlaZ
jYfhka y÷kd .kS'
w,a,i hkakg ,nd § ;sfnk w¾: ksrEmKh jkafka zfuu kS;shg fyda
fjk;a ´kEu kS;shl úêúOdkj, w,a,ia .ekSï hhs i|yka jk ´kEu
wdldrhl ikaf;daIula ms<s.ekaùu" b,a,d isàu iy ms<s.ekSu h'Z fuhg
wkqj uqo,a muKla NdKav u.ska o /lshd fmdfrdkaÿ u.ska o Kh
i|yd iyk ie,iSu u.ska o úkh ms<sn| jrolg iyk i,id §u u.ska
o hï fiajdjla iemhSug fmdfrdkaÿùu o we;=¿ fjk;a ´kEu wdldrhl
ikaf;daiula w,a,ia .ekSu §u iy fmdfrdkaÿùug we;=<;a h'
fuu kS;sfha ks¾ppkhg wkqj rdcH fiajlhd hkq rcfha wdh;k
jegqmg fiajh lrk rdcH fiajlhka muKla fkdj weu;sjre
l:dkdhl wdKavqldrjre iy uka;%Sjre o we;=<;a h'
wdKavql%u jHjia:dj ckdêm;sjrhdg o w,a,i iy ¥IK ms<sn| jerÈ
wod< lr we;' fuh i|yka jkafka wdKavql%u jHjia:dfõ fodaIdNsfhda.
úêúOdk hgf;a h' ckdêm;sjrhdg úreoaOj fodaINsfhda.hla f.k
wdhq;= jerÈ w;r zw,a,ia .ekSu iy ¥IKj, ksr;ùuZ úfYaIfhka
ioyka fjk nj fuys § ioyka l< hq;=h'
wfma rfÜ foaYmd,lhka iïnkaO jQ ¥IKhka ms<sn|j m%:u
idlÑPdjka werfUkafka 1931 § i¾j ck Pkaoh y÷kajd §u iuÕ h'
1931 § msysg jQ m<uq rdcH uKa;%K iNdjg mekùug isÿjQ m<uq mk;a
w;r uka;%S OQr wfmalaIlhkaf.a ue;sjrK úhoï iSud lsÍfï mK; jQ
nj i|yka l< hq;=h' fuhg m%Odk fya;=jla jQfha Pkao odhlhkag uqo,a
fnod yßñka w,a,ig Pkaoh .ekSuo we;=¿ uqof,a n,h ue;sjrKfha §
i¾jck Pkaoh wNsnjd hdu h'
foaYSh kdhlhka w;g úOdhl md,khg iïnkaO ùug wjia:dj ie,iQ
1931 md,k l%uh wjidk ld,h jk úg fmkS .sfha uka;%Sjre ;ukaf.a
ys;j;=kag rcfha /lshd ,nd §u wdKavqfõ fldka;%d;a ,nd §u wdÈh
ioyd úúOdldrfhka ueÈy;aùï isÿlrkakg mgka .;a njh' fuh
1924 -31 ld,fha o olakg ,enqk w;r rcfha ks,OdÍka rdcH fiajd
fldñiula msysgqùug fvdkfuda¾ fldñifuka b,a,d isáug th o tla
fya;=jla úh' 1931 ka werUqk fvdkfuda¾ wdKavq l%uh fuu ueÈy;aùï
yryd w,a,ia .ekSu olajd fuh bÈßhg f.k .sfha h' fld;rï
;Èka fpdaokd bÈßm;a jQfha o h;a wdKavqldrjrhdg ,xld b;sydifha
m%:u w,a,ia fldñika iNdj msysgqjkakg isÿúh' tfia msysgqjk ,o
t,a' tñ' ã' is,ajd w,a,ia fldñika iNdj bÈßhg uka;%Sjreka lsysm
fokl=g úreoaOj fpdaokd bÈßm;a jQ w;r fldñiu úiska uka;%Sjreka
wgfokl= jrolrejka njg m;a lrk ,È' óg fmr m<d;a md,kh ms<sn|
,shñka 1936ka mq¿,a jQ uyck Pkaofhka m;ajQ m<d;a md,k wdh;k
moaO;sh .ek tla uka;%Sjrhl= z.kaku fohla keye' ¥Ys;hs hopelessly corrupted’ hhs ioyka l< nj m%ldY lf<ñ' ,xldfõ foaYmd,lhka
iïnkaO jQ ¥IK werfUkafka ta wkaoug h'
uf.a oekqfï yeáhg fvdkfuda¾ wdKavql%ufha l%shdldÍ;ajh .ek fï
olajd ,shd ;sfnk fydou ú.%yh jk keiS .sh wdpd¾h whs' ã' tia'
ùrj¾Okf.a z,xldfõ wdKavql%uh iy foaYmd,khZ hk lD;sfha fï
hq.fha jHdma; jQ ¥IK .ek meyeÈ,s lrk my; ioyka m%ldYfhka fuu
idlÉPdj wog k;r lrñ'
zl=udrhd fmkqfuka Od¾ñl úh hq;= hhs uelshdj,a,s lSfõh' wNd.Hhg
tu fmkquj;a fvdkfuda¾ l%uh hgf;a mej;sfha ke;Z
¥IK o@ foaYmd,k m<s.ekSï o@ ;SrKh wêlrKh i;=h
hymd,k rch n,hg m;a
ù jir ;=kla blau hdfuka
miq mj;ajkq ,nk m<d;a
md,k ue;sjrKh lsishï
m%udKhlg rch ms<sn| j
ck;dj ;=< we;s m%idoh
iy wm%idoh uek .; yels
idOlhla o jkq we;s neõ
ksielj u lsj yels h' m%Odk
jYfhka u ue;sjrKh ;=ka
fldka igkla njg m;a j
we;' ue;sjrKh by< isg
my<g ú.%y l< fyd;a"
fmdfydÜgqj ksfhdackh
lrkq ,nk md¾Yajh fl,ska
u hymd,k rch ±ä f,i
úfõpkh lrkakka h'
ckdêm;sjrhd iy t' cd'
m' h ksfhdackh lrk
msßia rdcH md,khg by<ska
iïnkaO j lghq;= lrk
fyhska ;u mlaIj,g ;ks
n,hla ,ndfok f,i b,a,d
ue;sjrK igkg m%fõY ù
we;s wdldrh ±lsh yels h'
ukdm ue;sjrK l%uh mss<sn|
j muKla ,nd we;s iudcfha
Ôj;a jk ;reK msßiaj,g
fuh kj;u w;ayod ne,Sula
o ù we;'
ue;sjrKh mj;ajkq
,nk Èk jljdkq ;Skaÿ
lsÍu ;=< u rch me;af;ka
m%Odk ÿ¾j,;djhla isÿlr
f.k ;sfí' ´kEu j¾Ihl
foieïn¾" ckjdß hk udi
fol rg ;=< NdKav ñ,
by<g u .uka lrk udihka
fjhs' tf,i u .%dóh ck;dj
w;r wvqfjka u uqo,a
ixirKh jk udi fol
jYfhka o ie,lsh yelsh'
foieïn¾ udih k;a;,a
udih jk fyhska o" Wmßu
f,i úfoaY ixpdrlhska rg
;=<g msúfik udih jk
fyhska o kd.ßl uÜgfï §
NdKavj,g we;s b,a¨u by<
hhs' tf,i u Èjhsfka lsisu
m%foaYhl ù wiajkq fk,Su;a
isÿfkdjk fyhska foieïn¾
udifha § iy,a ñ, we;=¨
t<j¿ jeks NdKavj, b;d
by< w.hla fmkakqï lrk
ieá w;a±lSfuka ck;dj
okS'
tfyhska ue;sjrKh
mj;ajkq ,nkafka rch
me;af;ka b;du wjdisodhl
jQ udi folla ;=< nj
mejish hq;= h' flfia
jqj o ukdm l%uh fjkia
fldg fldÜGdY uÜgug
yerùu;a kj ue;sjrK
kS;sÍ;s y÷kajd§u;a ;=< isÿ
ù we;s fjki b;d by<ska u
iudch ;=< ms<s.ekSug ,la
ù ;sfí' ue;sjrKh mj;ajk
wdldrh ;=< § ;j;a w;a±lSï
,eîug kshñ; jqj o fï jk
úg;a" bka ,nd we;s ch.%yK
rdYshls'
fuf;la ld,hla ukdm
ue;sjrK l%uh hgf;a
mqxÑ Pkaoh iyck;d j.lSu
ìys jQ tla tla mlaIj,
wêm;sjdoh orK ufyaYdLH
jQ m%dfoaYSh n,OdÍka kj
l%uh hgf;a we;s fkdfõ'
±ka Tjqkag o isÿù we;af;a
;u l=vd fldÜGdYfha ;rÕ
je§ug h' kj ue;sjrK
l%uh hgf;a ck;dj;a"
m%cd;ka;%jd§ n,fõ.h;a
,enQ by< u ch.%yKh f,i
thg uQ,sl;ajh ,efí' ta
ta fldÜGdYj,ska f;afrk
uka;S%jrekaf.a n,mEu u;
iNdm;sjrhd f;dard .; yels
jk fyhska ksiel jYfhka
u WmiNdm;sjrfhl= m;alr
.ekSug ta ta fldÜGdYj,ska
m;ajk ksfhdað;hkag yels
fõ'
mlaI yryd ksfhdað;hska
m;a jqj o m%Odk md,lhska
m;alsÍfï § fuf;la isÿjQ
jerÈ iy.; l%uh fuhska
je,lS hkq we;ehs úYajdi
l< yels h'
ue;sjrKhg uqyqK fok
m%Odk md¾Yajhka w;r t'
cd' mhg o ckdêm;sjrhd
ksfhdackh lrñka bÈßm;a
jk YS% ,xld ksoyia md¾Yajhg
o fmdfydÜgqj ksfhdackh
lrk ysgmq ckdêm;sjrhdf.a
md¾Yajhg o wd;au Yla;shlska
hq;= j msßisÿ Ndjhlska
ck;dj bÈßhg hdug
fkdyels nj b÷rdu meyeÈ,s
h' ulaksid o h;a foaYmd,k
mlaIj, ksfhdað;hka miq.sh
ld,h ;=< lghq;= lr we;s
wdldrh mss<sn| j ck;dj
;=< ±ä wm%idohla u;= ù
we;s fyhsks' fmkS hk
wdldrhg tjka msßia Pkao
fmd<g /f.k hdug .%dóh
m%foaYj, § flfia fj;;a
kd.ßl m%foaYj, § ±ä
fjfyila ±Íug isÿjkq we;'
tjeks ;;a;ajhla hgf;a
jqj o .%dóh m%foaYj, § ;u
fldÜGdYhg ksfhdað;fhl=
m;alsÍfï wjia:dj ck;djg
,eî we;s fyhska b;d
Wkkaÿfjka ta i|yd ck;dj
ls%hd;aul jkafka kï th
b;d jeo.;a nj m%ldY l<
hq;= h' th m%cd;ka;%jd§ n,
jHqyhg lrkq ,nk jeo.;a
fufyjrls'
rdcmlaI rch fjkia
fldg jir ;=kla blau
hdfuka miq" miq kej;;a
fmdfydÜgqj yryd rdcmlaI
md,khla ,nd.ekSug fuu
ue;sjrKfha § ck;dj
fm< .efikq we;ehs úYajdi
lsÍug fya;= ke;' tfia jqj
o hymd,k rch fufia ls%hd
lr we;s wdldrh ms<sn|j o
ck;dj ;=< m%idohla fkdue;s
fyhska ta iïnkaO j wk;=re
yeÕùula ue;sjrKh yryd
bÈßm;a ùu o n,dfmdfrd;a;=
úh yels h'
fuu l=vd ue;sjrKh wNshi
§ rg ;=< mj;sk foaYmd,k
iy iudÔh ;;a;ajh ms<sn|
j kej; i,ld ne,Sula
isÿùu wksjd¾h jkq we;'
2014 ckjdß 08 jeks Èk
ffu;s%md, isßfiak fmdÿ
wfmalaIl jYfhka ckdêm;s
ue;sjrKhg bÈßm;a ù ch
.;af;a h' we;a; jYfhka
u tu ch.%yKh ie,lsh
yelafla rg ;=< ±ä f,i
m%cd;ka;%jdohg lem jQ
fldgiaj, ch.%yKhla
f,ig h' tu ch.%yKhg
fmr isg u rg ;=<
m%cd;ka;%jdoh wfmalaId
lrñka l=vd le/,a,la
fudaÿ fjñka ;snqKs' tu
m%cd;ka;%jd§ le/,a, biau;=
jQfha YS% ,xldfõ kd.ßl
m%foaYj, § fuka u W;=re
kef.kysr we;=¨ nyq;rhla
iq¿ cd;Ska Ôj;ajk m%foaY
uQ,sl lr .ksñks'
YS% ,xldfõ nyq;rhla
isxy, ck;dj Ôj;a jk
m%foaYj, nqoaêu;=ka fï
i|yd tla ù isáfha h' YS%
,xldjg ±ä f,i foaYmd,k
iy wd¾Ól m%cd;ka;%jd§
mßj¾;khla wjYH njg
jk h:d¾:h tu fldgiaj,
uQ,sl b,a,Sula úh' tfy;a"
lk.dgqjlg fuka rdcmlaI
rch fuh w¾:l:kh lf<a
jerÈ wdldrhg h' tfyhska
thg m%;sls%hd lsÍu i|yd
tu rch .%dóh m%foaYj, §
ue;sjrKhg uqyqK §u i|yd
isxy, cd;sjdoh je<| .;af;a
h' fuu je<|.ekSu ;=< YS%
,xldfõ kd.ßl m%foaYj,
muKla fkdj isxy, ck;dj
nyq;rhla Ôj;ajk m%foaYj,
§ o ksjerÈ foaYmd,khla
lsÍug ;snQ yelshdj úkdY
lr .;af;a h'
n,h ,nd.ekSug fkdyels
j fmru. n,d isá t' cd'
m' hg fuu miqìu ;=<
ck;dj ;=<g msúiSug
wjia:djla Wodúh' fuhg
wu;r j rdcmlaI rch ;=<
meje;s wêldÍjd§ n,mEï
rg ;=< w¾O taldêm;s
md,khl iajrEmhla o
ms<sìUq úh' tfyhska" ckjdß
08 ch.%yKh ffu;s%md,
isßfiakf.a fyda rks,a
úl%uisxyf.a fyda udÿ¿jdfõ
fidaNs; ysñf.a ch.%yKhla
f,i ie,lsh fkdyels
jQjd fia u Tjqka lf<a
meje;s ;;a;ajhg miqìñka
kdhl;ajhla iemhSu muKs'
rdcmlaI g fuka u isßfiakg
o rks,ag o n,h ,nd.
ekSfuka miq l< hq;af;a l=ula
o hkak .ek meyeÈ,s wd¾Ól
o¾Ykhla fkdù h' isßfiak
ckdêm;sjrhd úiska ;ukag
l< yels mßoafoka foaYmd,k
mßj¾;kh bgq lrkq ,enqjd
jqj o ta iuÕ u l< hq;= j
;snQ wd¾Ól mßj¾;kh bgq
lsÍug t' cd' m' h m%uqL
rks,a úl%uisxy wiu;a úh'
fuh rg bÈßfha wo mj;sk
h:d¾:h hs' mj;sk ;;a;ajh
;=< isßfiak ckdêm;sjrhd
±ä wmyiq;djhlg m;a ù
we;s neõ mejiSu idOdrK
h'
t' cd 'm' h g rdcH
n,h ,nd§fuka
isßfiak ckdêm;sjrhd
n,dfmdfrd;a;= jQ lreKq
bgqlr.ekSug fkdyels jQjd
muKla fkdj t'
cd' m' h úiska fï jk úg"
wd¾Ól fCIa;%hg tl;= lr
we;s l=Kq lkaordj fia§ug o
isÿ ù we;af;a ckdêm;sjrhdg
h' YS% ,xldfõ wd¾Ól m%Yakhg
uqyqK §u i|yd t' cd' m' hg
we;s fkdyelshdj ms<sn| j
±ka ck;djg wjfndaOhla
we;' rg ;=< we;slrk iudc
fj<| fmd< wd¾Ólhla yryd
wd¾Ól .eg¨j,g ms<shï
fhdok njg m%;s{d ÿka
rks,a" u,sla" y¾I lKavdhu
wo isÿ lrñka isákafka
thg uq¿ukska u m%;súreoaO
wd¾Ól m%;sixialrKhka h'
tu jevigyk uq¿ukska u
mrdch l< hq;= fõ' tfy;a"
ta i|yd rg ;=< f.dvke.S
we;s u;jdoh b;d ÿ¾j,
;;a;ajhl mj;S'
fï w;r fuu ue;sjrKfha
§ ck;d úuqla;s fmruqK;a"
YS% ,xldfõ fldñhqksiaÜ
mlaIh;a ta ta mlaIj,ska
wfmalaIlhka bÈßm;a lrñka
b;d jeo.;a fjfyila
lrkq ,eîu b;d w.h
l< hq;= h' Tjqkaf.a m%Odk
wfmalaIdj ù we;af;a jfï
iy m%cd;ka;%jd§ n,fõ.
hka tdlrdYS fldg rg ;=<
msßyS hk j;auka foaYmd,k
;;a;ajhg kdhl;ajhla
,nd§u nj fmfka'
m%cd;ka;%jd§ mßj¾;khka
flfrys úYajdih ;nd
.ksñka bÈßhg wefok
foaYmd,k n,hlg bÈßfha
§ rg ;=< bvla újr jk
nj b;d meyeÈ,s fyhska wms
Tjqkag wdYs¾jdo lruq'
olaIsK lxldkïf.a
t' cd 'm' hg rdcH n,h ,nd§fuka isßfiak ckdêm;sjrhd n,dfmdfrd;a;= jQ lreKq bgq lr.ekSug fkdyels jQjd muKla fkdj t' cd' m' h úiska fï jk úg" wd¾Ól fCIa;%hg tl;= lr we;s l=Kq lkaordj fia§ug o isÿ ù we;af;a ckdêm;sjrhdg h'
6 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
11 msgqjg
w.d chfiak
20
Okm;shka w;r ;rÕfha ch mrdch r|d mj;skafka
l=uk idOlhla u; o@ hï Okm;shl= mrdch
lsÍug n,y;aldrlï" lvdlmam,aldÍ ls%hd fyda fjk;a
m%fhda. fhdod.; yels h' Okm;sfhda fndfyda úg"
tjeks foa lr;s' tfy;a" ;rÕfhka ch .kakd m%Odk yd
;SrKd;aul ud¾.h th fkdfjhs' ;SrKd;aul ud¾.h
ksIamdok úhoï wvqlr .ekSuhs' ksIamdok úhoï wvqlr
.ekSug iQrdlEu fõ.j;a l< hq;= h'
iQrdlEu fõ.j;a lsÍug lïlrejka jev lrk ld,h
§¾> lsÍu yd Tjqkaf.ka uD.hkaf.ka fuka jev .ekSu
.eyeKqka yd <uhskaf.ka wvq jegqmg jev .ekSu hkd §
l%u w;S;fha § Okm;sfhda nyq, j fhdod .;ay' tfy;a"
lïlrejka jD;a;Sh iñ;sj, ixúOdkh ù wr., lsÍu
ksid;a" miq lf,l § iudcjd§ f,dalfha n,mEu úys
§ hdu ksid;a" tu ud¾.j,ska iQrdlEu jeä lsÍug
Okm;shkag we;s bvlv iSud ù ;sfí' wo;a ta l%u
iuyr l=vd Okm;shka Ndú;d lrk kuq;a ÈhqKq Okm;s
l%uh ;=< tu l%u iSud ù we;'
Okm;sfhda ;u ksIamdok jHdma; lsÍu i|yd Tjqka
,nk w;sßla; jákdlñka fldgila m%d.aOkhg tl;=
lr;s' ksIamdok úhoï wvqlr .ekSug kï jev Èkh
^by; ±lajQ WodyrKh wkqj meh wg& ;=< § jeä NdKav
m%udKhla ksIamdokh l< hq;=h' fuu fldkafoaish
we;s lsÍug w¨;a" jvd ÈhqKq" hka;% iQ;% yd ;dlaIKsl
l%u fhdojd .ekSug Okm;shd fm<fUhs' tfy;a" ta
i|yd Tyq úiska jeä m%.aOkhla wdfhdackh l< hq;=
h' tu w;sf¾l m%d.aOkh Tyq ,nd .;af;a Bg fmr
lrk ,o iQrdlEu ;=<sks' ;uka ,nd .kakd w;sßla;
jákdlïj,ska iEfyk fldgila m%d.aOkh njg
mßj¾;kh lsÍu ;=<sks'
jvd ld¾hlaIu hka;% iQ;% ,nd.ekSug Tyq jeä
m%d.aOkhla hg lrk w;r tajd ys jev lsÍug t;rï
jeä lïlre ixLHdjla w¨f;ka ,nd .ekSu Tyqg wjYH
fkdjkafka h' jvd ld¾hlaIu hka;% mdúÉÑ lrk úg
ñksia Y%uh nyq, f,i t;rï wjYH fkdjkafka h'
fuu w¨;a hka;% yd ;dlaIKsl l%u fhoùfï fya;=fjka
jev Èkh ;=< § jeä NdKav m%udKhla ksIamdokh
lsÍug yels jk nj lSfjuq'
fufia ksIamdokh fõ.j;a lsÍug ^w¨;a hka;%j,
jev lsÍug& lïlrejkg jeä mqyqKqjla ,eìh hq;= jd
fuka u iuyr úg jvd fõ.fhka jevlsÍug o isÿfjhs'
jeä mqyqKqjla ,eîug isÿùu ksid fyda jvd fõ.fhka
jev lsÍug isÿùu ksid fyda lïlrejdf.a Y%u Yla;sfha
jákdlu by< hk kuqÿ Tjqkaf.a jegqma ta muKska u
jeä fkdlsÍug Okm;shd j.n,d .kshs' hï ld,hla
jegqma jeä fkdlr isàug Tyqg yelshdj ;sfí' uka
o@ Y%u Yla;sfha jákdlu uq¿ iudchg u iïu; jQ
ñïulska ;SrKh jk neúKs' ld,hla .; jQ miq wksl=;a
l¾udka; Yd,dj, o tjeks fjkiaùï isÿ ù fmdÿ
jD;a;Sh iñ;s wr., ;=<ska jegqma jeä lr .kakd f;la
by; lS Okm;shd w;sf¾l jdis ,nhs'
jev Èkh ;=< § fmrg jvd jeä NdKav m%udKhla
ksIamdokh lsÍfï § lïlrejd úiska ;u jegqmg iß,k
jákdlï meh 04 l§ fkdj meh 06 l § ksmojkjd
hehs is;uq' túg b;sß meh 06 ;=< Tyq fy<k Y%uh
Okm;shd ,nd.kakd w;sßla; hhs' Okm;shdg jeä
w;sßla;hla ,nd .ekSug yels fjhs
fojeks lreK kï" NdKavhla ;ekSug jeh jkakd jQ
ld,h fyda Y%uh wvqùu ksid tu NdKav fj<| fmdf<a
úlsKSfï § iq¿ jYfhka fyda ñ, wvqlsÍu ;=<ska wksla
Okm;s ksIamdokhka mrdch lsÍfï yelshdj m<uq
Okm;shfg ,efnhs' Tyqf.a jHdmdrfha ksmojk NdKav
fj<|fmd< wdl%uKh lrhs' merKs ksIamdok úê wjqh
tu NdKav ksmojk wksla Okm;shkg mrdch w;afjhs'
hï jHdmdrhla úiska ;u NdKav .=Kd;aul jYfhka
ÈhqKq lsÍfuka o fjk;a fj<| ,l=Kq iys; tu j¾.fha
NdKav mrdch l< yels h' tfia l< yelafla o w¨;a
l%u fhdod ksIamdok úhoï wvqlr .ekSu ;=<sks'
by; úia;r l< ls%hdodufhka lshd mEug woyia
l< lreKq lSmhla fjhs' m<uq jekak Okm;shka
w;r ksrka;r ;rÕh ksid Tjqkg ;u hka;% iQ;% yd
;laIKsl l%u ÈhqKq lsÍug n, flfrk njhs'
fojeka" tfia lsÍug ;uka Wmhk w;sßla;
jákdlïj,ska iEfyk fldgila m%d.aOkh jeälsÍu
i|yd fhoùug isÿùuhs'
;=kajekak" l%u l%ufhka Okm;shdf.a lïyf,ys hka;%
iQ;%j, jákdlu yd ksIamdok m%udKh jeä jk w;r
fhdod .kakd lïlre m%udKh tu fõ.fhka u jeä
fkdùuhs'
y;r jekak" fufia w¨;a hka;% iQ;% yd ;dlaIKsl l%u
fhdod .kakd ;eke;a;d ;rÕfhka ch .ekSuhs' tfia
lsÍug m%udo jkakd ;rÕfhka mrdch ùuhs'
miajekak" jeä m%.aOkhla fhdojd ksIamdok l%uh
ÈhqKq fldg wfkld mrdch lrk Okm;shd jvd úYd,
w;sßla; jákdlï iïNdrhla f.dkq lr .kakd w;r
B<Õ jgfha § ;u ksIamdokh ;j;a ÈhqKq lsÍug jvd
Yla;su;a mokula ,nd .ekSuhs' Tyqf.a ;rÕldÍ Yla;sh
;j ;j;a jefvhs'
ã'ví,sõ iqnisxy ,shQ
uQ,sl udlaiajdoh .%ka:h weiqßKs
wd¾Ól wr.,h bÈßhg
f*aianqla ud;%dj
ud;%dj
m<d;a md,k wdh;k i|yd uyck ksfhdað;hska
f;dard .ekSu i|yd mj;ajk ue;sjrKh 2018
fmnrjdß oyjeks Èk wjika fõ' fuu ue;sjrKfha
úfYaI;ajh jkafka fldÜGdYhg j.lshk uka;S%jrfhl= yd
m<d;a md,k n,m%foaYh i|yd uka;S%jre f;dard .ekSuhs'
jir lsysmhla uyck ksfhdað;hska fkdue;s j kd.ßl
flduidßiajreka yd m%dfoaYSh iNd f,alïjre u.ska m<d;a
md,k wdh;k n, m%foaYj, ck;djf.a wjYH;d bgq lrk
,§' fï ld,mßÉfþoh ;=< rdcH fiajlhska m<d;a m<d;a
md,k wdh;kj, ld¾hNdrh bgq l< wdldrh fmnrjdß
oyfjks Èkska miqj m;ajk uyck ksfhdað;hska wOHhkh
l< fyd;a fyd| fiajdjla ;u Pkao fldÜGdYhg fyda n,
m%foaYhg l< yelsh' fndfyda m<d;a md,k wdh;k Ndr
rcH ks,OdÍka mlaI fNao fkdi,ld Rcq ;SrK .ekSug
,enqK wjia:dj m%fhdackhg .ksñka jirla ;=< úYsIag
fiajdjla isÿlr we;'
le<s li, .eg¨j" fvx.= Wjÿr" kshx" .xj;=r yd pKav
udre; yeuQ wjia:dj, Tjqka isÿ l< fiajdj w.h l< hq;=
h'
YS% ,xldfõ m<d;a md,kfha j¾;udk miqìu ilia jkafka
ì%;dkH hg;a úð; iufha h' 1815-1948 hg;a úð; ld,h
;=< ck;djg wjYH fiajd myiqlï iemhSu i|yd msysg
jQ wdh;k l%ufhka jHjia:dms; uyck ksfhdað;hkaf.
ka hq;a iNd njg m;a úh' fïjdfha m%Odk; u lghq;a;
jQfha n, m%foaYfha mßir ixrlaIK hhs' 1833 flda,anDDla
fldñIka iNd fhdackd ls%hd;aul ùfuka miq wdodhï
/ialsÍu" lDIs wd¾Ólh fjkqjg jeú,s wd¾Ólh f.dv
ke.Sug wjYH mßirh ilia lsÍu yd rfÜ iduh mj;ajd
f.k hdu i|yd m<d;a md,k wdh;kj,g n,h mejreKs'
1892 wxl 18 k.r i|yd ikSmdrlaIl uKav, msysgqùfuka
miq fi!LH ikSmdrlaIdj u, m%jdykh yd le,s li,"
úÿ,sh" ldKq" jeisls,s" fj<| fmd<j,a mj;ajd f.khdu
wms%h yd wka;rdodhl fj<|dï md,kh wdydr mdk" fj<|
wdh;k md,kh fuu uKav,h i;= ld¾hNdrh úh' ÈhqKq
jk l=vd k.rj, ck;djg ys;lr mßirhla f.dv ke.Su
fuys wruqK úh' hg;a úð; ks,OdÍka w;ska uyck
ksfhdað;hkag md,k n,h mjrd fokafka uyck fiajdj
jvd ld¾hlaIu lsÍu i|yd h'
1931 fvdkfuda¾ fldñifï ks¾foaY u; m<d;a md,k
wdh;kj,g ;j ;j;a n,;, ,enqKs' m<d;a md,kh Ndrj
fomd¾;fïka;=jla we;s jkafka fvdkfuda¾ fhdackd wkqj
h' i¾jck Pkao n,h ls%hd;aul ùu iuÕ m<d;a md,k
wdh;k i|yd ksfhdað;hska uq¿ukska u Pkaofhka f;dard
.ekSug bv i,id rdcH ks<OdÍka WmfoaYl uÜgñka ls%hd
lf<a h' Èidm;sjreka i;= j ;snQ wëlaIK n,h m%dfoaYSh
m<d;a md,k flduidßiajrekag mejreKs' fuh m<d;a
md,k wdh;k ksfhdackh lrk uyck ksfhdað;hkag
jvd;a ksjerÈ j jev lsÍug uy fmkaùu i|yd .;a
ls%hdud¾.hls'
1948 ,xldjg ksoyi ,efnk úg" m<d;a md,k wdh;k
uyk.r iNd" k.r iNd" iq¿ k.r iNd yd .ï iNd f,i
fldgia y;rlska hqla; úh' 1970 oYlfha iq¿ k.r iNd
yd .ï iNd fjkqjg ixj¾Ok iNd msysgq jk ,§' 1987 §
ixj¾Ok iNd fjkqjg m%dfoaYSh iNd msysgqjk ,§'
1970 oYlfhka miq m<d;a md,k n,;, ysñ jQ uyck
ksfhdað;hska ;u ld¾hhka bgq l<d ±hs miq úmrula l<
fyd;a uyck;djf.a ksfhdað;hska f,i m;a ù we;' uyck
ksfhdað;hska uqo,a miq mi ÿjk wh njg m;a ù we;'
n,m%foaYfha m%Odk fldka;%d;alrejd yd iemhqïlrejka
njg uyck ksfhdað;hska m;a ù we;' fldÜGdYhg j.
lshk uka;S%jrfhl= fkdue;s ùu ksid fujeks ;;a;ajhla
we;s jqfka hhs i,ld ±ka fldÜGdY l%uhg m<d;a md,k
uka;S%jre f;dard .ekSug kS;s Í;s ilia ù we;'
uy k.r iNd" k.r iNd yd m%dfoaYSh iNd hk m<d;a md,k
wdh;k ;=fka u uyck ksfhdað;hkaf.a uQ,sl j.lSu ;u
n, m%foaYfha mßirfha .=Kd;aul nj /l .ekSuhs' fï i|yd
wjYH n,;, wK mK;a u.ska fkdwvqj ,eî we;' tfy;a"
miq.sh ld, mßÉfþohla ;siafia m<d;a md,k wdh;k tu
n,;, ls%hd;aul lr ke;' n, uKav, yd fldf,dkakdj
jeks l=Kq l÷ f.dv.ik ,oafoa uÿrejka fndajk ia:dk
we;s lrk ,oafoa uyck ksfhdað;hkaf.a wdYs¾jdo ueoafoa
m<d;a md,k wdh;kj, m%uqL ld¾hNdrhmßir ixrlaIKh úh hq;= h
h' wm rfÜ mj;ajk mdßißl .eg¨ m<d;a
md,k wdh;kfhka wdh;khg fjkia h'
kd.ßl m%foaYj, li, bj;a lsÍu" c,h
nei hk ldKq moaO;s we;s lsÍu jeo.;a
jk w;r m%dfoaYSh iNd n, m%foaYj,
jkdka;r c, uQ,dY% my;a ìï .xÕd" we<"
fod< wdrlaIdjg m%uqL;ajhla ,nd Èh hq;=
h' fï ms<sn| j uyck ksfhdað;hskag we;s
wjfndaOh b;d wvq h' wmøjH" li, yd
c, jykh ms<sn|j wjfndaOhla ;snqfka
kï" li, l÷ mqmqrd f.dia uyd úkdYhla
isÿ fkdfõ' c, ud¾. wjysr lsßu" uÿre
jix.;h we;s ù udrdka;sl fvx.= frda.h
rg .s, .kafka ke;'
m<d;a md,k n, m%foaYj, wl%uj;a N+ñ
mßyrKh rfÜ nrm;, mdßißl m%Yak
/ila u;= lr we;' bvï len,s lsÍu"
my;a ìï f.dv lsÍu" l÷ .eg iu;,d
jk f,i mia lemSu" .xÕdj, je,s f.dv
±óu" wkjir bÈlsßï" kd.ßl m%foaYj,
wúêu;a fj<|du" ù fuda,a" ,S fuda,a
.,a fuda,a wd§ uyck;djg mSvd fok
lghq;= miq.sh ld,hla uq¿,af,a isÿjQfha
m<d;a md,k wdh;kj, n,h ,nd isák
foaYmd,k mlaIj, kdhlhskaf.a wkq±Kqu
u;h' fïjd j,lajd ,Sfï yelshdj m<d;a
md,k wdh;kj,g ;snqk;a m<d;a md,k
wdh;kj, uyck ksfhdað;fhda ;u
foaYmd,k ys;j;=ka mskùu i|yd n,;,
ls%hd;aul fkdlr;s' uyck ksfhdað;hska
ieu úg u kS;s .rel mqoa.,hska fkdùfuka
fuu jro isÿfõ' tksid Tjqka rdcH
ks,OdÍka hgf;a m<d;a md,k wdh;k
ls%hd;aul jQ wdldrh ms<sn| wjfndaOhla
,nd .ekSu ;u m<d;a md,k n, m%foaYh
;=< ;u ck;djg ys;lr mßirhla f.dv.
ke.Sug fyd| wjia:djla fõ'
fya;=j ck;djg jvd;a ys;lr wdldrhg
m<d;a md,k n, m%foaYh ;=< úúO ld¾hhka
yd fiajdjka rdcH ks,OdÍka bgqlr we;s
ksid h'
lsisu n,mEulg hg;a fkdù uyck
fi!LH wxYh" m%cd ixj¾Ok wxYh yd
jev wxYh w;r ukd iïnkaO;djhla
we;s ùfuka fvx.= b;d flá ld,hla
;=< u¾okh l< yels úh' bÈß m<d;a
md,k ue;sjrKj,ska ch .kakd uyck
ksfhdað;hska rdcH wxYh yd fm!oa.,sl
wxYh iuÕ w;aje,a ne| .kafka kï m<d;a
md,k n, m%foaYh fukau ;u fldÜGdYh
;=< mßirhg jk ydksh wju l< yels
h' m<d;a md,k wKmk;aj,g wkqj
;u n, m%foaY ;=< wl%uj;a ls%hdldrlï
úêu;a lsÍu;a" ish¨ fokdg kS;sh fmdÿfõ
ls%hd;aul lsÍu;a" ksrka;rfhka u m<d;a
md,k fiajlhska wëlaIKh lsÍu;a uyck
ksfhdað;hska w;ska isÿ úh hq;= fiajdjls'
m<d;a md,k n, m%foaYhl mßir
ixrlaIKfha § ck;djf.a iyNd.s;ajh
b;d jeo.;a h' ck;dj mßirhg ydks
lrñka ;u fm!oa.,sl wjYH;d u;
mßirhg lrk úkdYldÍ ls%hd j,lajd
.; yelafla ck;dj ±kqj;a lsÍu yd
Tjqkaf.a iyNd.s;ajh ,nd .ekSu ;=<ska h'
ch;siai l=,;=x.
uyk.riNd"k.riNdydm%dfoaYShiNdhk
m<d;amd,kwdh;k;=fkauuyckksfhdað;hkaf.a
uQ,slj.lSu;un,m%foaYfhamßirfha
.=Kd;aulnj/l.ekSuhs'fïi|ydwjYHn,;,
wKmK;au.skafkdwvqj,eîwe;'tfy;a"miq.sh
ld,mßÉfþohla;siafiam<d;amd,kwdh;ktu
n,;,ls%hd;aullrke;'
ugisyskhla;sfhkjd- mdrlg fldkal%SÜ
fmdâvla od,d nia fyda,aÜ tlla yo,d
y;auq;= mrïmrdfju uQK .yk ysÕk
hlal= kdhlfhd fjkafk ke;s rgl Ôj;a
fjkak'
ug isyskhla ;sfhkjd - uyck uqo,sx
ixj¾Ok jHdmD;s lr,d yß f,dl= ,ínla
l<d jf.a f,dl= iSka odk fmf¾;fhd
l=ïNdKavfhda md,lfhd fkdjqk rgl
Ôj;a fjkak'
ugisyskhla;sfhkjd - ;uqx iyh olajk
foaYmd,k kdhlfhda ;l;Sre jev lrk
fldg tajd idOdrŒlrKh fkdlr m%Yak
lrk ñksiaiq bkak rgl Ôj;a fjkak'
ug isyskhla ;sfhkjd - foaYmd,lfhd
fõjd" mQclfhd fõjd" cdjdrx ldrfhd
fõjd cv jev lrk ´fku tfll=g
úreoaOj ke.S bkak ñksiaiq bkak rgl
Ôj;a fjkak'
ug isyskhla ;sfhkjd - mq¨jx ;rx
blauKg ljodj;a f.dv hk mdgla
fmakafkj;a ke;s fï .=ínEhfux msg
ñksiaiqkag Ôj;a fjkak iqÿiq rglg ùid
fiÜ lr .kak'
rúI ;s,lj¾Okhttps://www.facebook.com/ravisha.thilakawardana
ug isyskhla ;sfhkjd rúI ;s,lj¾Ok
7 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
úchdkkaorEmisxy
bvfokak
fï f . j k a f k a
u e ; s j r K
iuhls' idudkHfhka
m<d;a md,k ue;sjrK
cd;sl ;,fha t;rï
idlÉPd fkdjqj o
2018 ue;sjrKh uy
ue;sjrKhla ;rug
WKqiqï ù we;af;a 2015
g miqj meje;afjk m<uq
ue;sjrKh jk neúKs'
tla w;lska n,fha isák
rcfha ls%hdldÍ;ajhg
uyck;dj olajk
m%;spdrh l=ulao hkak
fuu.ska jgyd .;
yelsjkq we;'
ue;sjrKhla wdikak
fj;a u ckudOH
úIhg f,dl= wjOdkhla
ysñ fõ' th w¨;a
hula fkdj 1965 uy
ue;sjrKfha isg olakg
,enqKq ,laIKhls' 1994
§ th Wmßu uÜgug
m;a jQ w;r ksoyia udOH
hkak m%n, u ue;sjrK
fmdfrdkaÿjla njg m;a
j ;snqKs'
fmnrjdß 10 ue;sjrKh
m%ldYhg m;aùu;a
iuÕu ckudOH yd
ckudOHlrejka flfrys
úfYaI wjOdkhla fhduq
ù we;s nj fmfka' tajd
tÈfkod rdcH md,kfha
úIhh f,i ckudOH
u.ska fmkajd fokq
,enqj o ue;sjrKh
fjkqfjka ckudOH /
jàula" iekiSula nj
/jàï" l,aueßï fjkqjg hqla;sh bgq lrkak
myiqfjka y÷kd.;
yels h'
foieïn¾ ui fojk
i;sfha ckudOH
ixúOdkhla yd
ckdêm;sjrhd w;r
meje;s idlÉPdj
by; .Khg jefgk
tla wjia:djls' tys§
idlÉPdjg ,la j
;snqfka furg m%dfoaYSh
ckudOHlrejka uqyqK
fok .eg¨ yd wNsfhda.
ms<sn|j h' wjidk
m%;sM,h jQfha ckudOH
wud;HxYh ta ms<sn|
úuid n,d jd¾;djla
udi ;=kla we;=<;
bÈßm;a lrk njg jQ
fmdfrdkaÿjls' m<d;a
md,k ue;sjrKh
wdikakfha jqj o m%dfoaYSh
udOHlrejka flfrys
wjOdkh fhduq ùu
w;sYh jeo.;a h' tfy;a
ta ms<sn| j w¨;ska úuid
ne,Sug lssisÿ lreKla
fkdue;' th .eg¨"
jd¾;d" iuq¿" iïuka;%K
yd m¾fhaIK f,i
miq.sh jir 10-15 la ;=<
bÈßm;a j ;sfí' wjYH
jkafka meh lSmhla .;
lr tajd m%uqL;d ,ehsia;=
.; lsÍu;a" úi÷ï
fhdackd lsÍu;a muKls'
w¨;ska m;al< lñgqj
hkq ue;sjrK wjika
jk f;la l,a weÍula
fuka u /jàula nj
meyeÈ,s h'
ckjdß 09 jeksod
meje;s leìkÜ
uKav,fha § 2005-
2015 ld,fha ysßyer yd
.eg¨j,g uqyqK ÿka
ckudOHlrejkag iyk
ie,iSfï wNshdpkd
.ek idlÉPdjg ,la jQ
nj jd¾;d jqKs'
ta i|yd bÈßm;a j ;snQ
wNshdpkd m%udKj;a
fkdjQ neúka w¨;ska
,enqKq wNshdpkd o
we;=<;a j ,ndÈh yels
iyk ms<sn| j úuid
ne,Sug wud;H uKav,
wkq lñgqjla m;a lr
;sfí' tu.ska miq.sh
md,k ld,h ;=< mSvdjg
m;a ckudOHlrejkag yd
Tjqkaf.ka hefmkakkag
hï iykhla ,efí
hehs wfmalaId l< yels
h' fuh o jir ;=kla
.; ù hk f;la jßka
jr Wvg u;= ù hg hk
j¾.fha —wud;H uKav,
wkqlñgq˜ m;alsÍuls'
ckudOH u.ska jd¾;d
lr" fndfyda úg
rEmuh idlaIs mjd
we;s" úoHd;aul o;a;
u; y÷kd.; yels
isÿùï úuid ne,Sug
fï;rï l,a .; lr
ue;sjrKhla wdikakfha
tajd bÈßhg .ekSu ienE
jqjukdjlska isÿjkakla
o hkak iel iys; h'
2015 ckdêm;sjrKh
wdikakfha § fukau 2018
w.ue;s;=fuda ,eÊchsæ
,xldKavqfõ w.ue;s rks,a
úl%uisxy uy;df.a uqfõ miq.sh
ld,h mqrdu /õÿka tla jpkhla we;'
tkï z,eÊchs ,eÊchs ,eÊchsZ hkak
hs' Tyq md¾,sfïka;=fõ§ mjd ta Èkj,
isÿl< iEu l;djla mdfya u wjika
lf<a fï jpk lsysmh mqkreÉpdrKh
lsÍfuks'
l%shd l,dmhka olakd úg h'
z,eÊchs w.ue;s;=fudaZ wmg;a
lSug b;=rej ;sfnkafka o th
h'
rks,a úl%uisxy uy;d ish
y;<sia jirl md¾,sfïka;=
Èúh ieurefõ fkdfndaod h'
idudkH jHjydrhg kï wo
jk úg Tyq wdishdfõ w;a±lSï
nyq, foaYmd,k{fhls' kuq;a
.eg¿j ù we;af;a tu foaYmd,k
mßK; nj Tyq ;=<ska .uH
jkjd o hkak h' lk.dgqfjka
jqj o m%ldY l< yelafla
Tyqf.a md¾,sfïka;= yeisÍu
kjl uka;%Sjrfhl=gj;a ;rï
fkdjk j. h'
fï ms<sn| kj; u WodyrKh
jkafka miq.sh 10 fjks od
md¾,sfïka;= ne÷ïlr újdo
wjia:dj h' úmlaIfha úfrdaO;d
yuqfõ w.ue;sjrhdf.a yeisÍu
lsisfia;a mßK; yeisÍula
fkdfõ' fjiaÜñksiag¾
md¾,sfïka;= l%uh hgf;a
w.ue;sjrhd md¾,sfïka;=
iïm%odhka /ls mqoa.,fhls'
kuq;a fï miq.sh oyfjksod
md¾,sfïka;=j foi n,d
isákafkl=g md¾,sfïka;=j
;=< Woaf>daIK igka mdG
lshk w.ue;sjrfhla olskakg
,enqKs' ta l,d;=rlska ,efnk
wjia:djls' zux lE.yoaÈ Thd,d
lE .ykakZ ta w.ue;sjrhd ish
kvhg ÿka Wmfoihs' fujka
w.ue;s flfkl= ,nkakg o
wfma wdKavq mlaIfha uka;%Sjre
jdikdjka;fhda jQy'
fï wdKavqj fï ;rï
whdf,a hEug mjd m%Odk u
fya;=jla kï w.ue;sjrhdf.a
l%shdl,dmhka h' wdKavqjla
f.khEfï § ta ta wjia:dfõ
§ mekk.sk m%Yakj,g ta ta
wjia:dfõ § ms<s;=re fkd§
isàu w.ue;sjrhdf.a idudkH
ms<sfj;hs' fï ksid m%Yak
TvqÈùu;a" wjidkfha f,dl=
wjq,lska" úYd, jkaÈhla
f.jd ñi m%Yak úi|d.;
fkdyels ;;a;ajhg m;aùu;a
wjika m%;sM,h njg m;aj
;sfí' tfy;a" wjidkfha thg
jkaÈ f.jkafka w.ue;sjrhd
muKla fkdfõ' rg h'
uq¿uy;a iudch h'
j¾;udkfha § rks,a
úl%uisxy hkq uq¿ukskau
uyfmd<fjka Wvg biaiqKq"
wyfia mdfjk foaYmd,k
pß;hls' uyfmd<fõ jkafka
l=ulaoehs wjfndaOhla Tyqg
we;s njla fkdfmfkhs' ;ud
is;k yd n,dfmdfrd;a;= jk
úÈhgu uyfmd<j Tfya isákq
we;ehs Tyq l,amkd lrhs'
tfy;a" ;;a;ajh yd;amiskau
fjkia h' uyfmd<j Tyqg
´kE úÈhg ;sfnkafka
ke;' Tyq iuÕ lsÜgqfjka
isákakka mjd fï ;;a;ajh
Tyqg meyeÈ,s fkdlrkafka
wehs±hs hkak .eg¿jls'
miq.sh oyfjksod isoaêh
wjidkfha w.ue;sjrhd
md¾,sfïka;=j yuqfõ úfYaI
m%ldYhla isÿ lf<a h' th
wjidk lf<a fufia h'
—uu yeuodu;a lshk mßÈ
ckdêm;s;=ud;a uu;a kj
foaYmd,k ixialD;shla
ks¾udKh lsÍug lem
ù lghq;= lrkjd' fïl
wmsg w¨;a w;a±lSula' wfma
iïuq;sjd§ rch YS,dpdr
wdKAvqjla" idOdrK iudchla"
m%cd;ka;%jd§ Y%S ,xldjla
ìys lr,Su i|yd wem lem
ù lghq;= lrk nj wjika
jYfhka i|yka lrkak
leu;shs'˜
fjkia lrkak hehs
meñfKkafkda o yeisfrkafka
fufia h' fïjdg muKla
±ka lïmd ù m,la ke;'
Okjdofha fï wjêfha
md¾,sfïka;= m%cd;ka;%jdoh
fujeks ú.vula yer wka
wdlD;shla w;am;a lr .kafka
ke;'
fuh iuyr úg t;=udf.a l%shdldrlï
iy yDo idlaIsh w;r we;sjk .egqfï
ndysr m%ldYkh úh yelsh' hymd,k
fndaâ ,E,a, hg isg isÿlrk humd,k
l%shdldrlï ksid yDo idlaIsh ;=<
WmÈk iajdNdúl ,eÊcdYS,S .egqu
fufia ks;r ks;r jpkj,g kef.
kjd jkakg jqj mq¿jk'
fï ,eÊcd l;dj kej; isysjQfha
j¾;udkfha rks,a úl%uisxy uy;df.a
iuka chfldä
m<d;a md,k ue;sjrKh
wdikakfha o ,ika;
úl%u;=x. >d;kh
hkq ;j;a tla Pkao
fmdfrdkaÿjls' foaYSh
mÍlaIK cd;Hka;r
mÍlaIK jd¾;d we;=¨
ish,a, Ôjudk j mj;soa
§ hqla;sh bgq lsÍug
mud ùu mqÿu iy.;
h' ,ika; úl%u;=x.
>d;kh ms<sn|
idlÉPdfõ § ysgmq
ckdêm;s" ysgmq wdrlAIl
f,alï iy ysgmq
yuqodm;s hk ;sfokdg
ckudOH ixúOdk
iy fndfyda md¾Yaj
.Kkdjla fpdaokd t,a,
lr ;snqKs' ta nj tjlg
úmlaI kdhl j;auka
w.ue;s md¾,sfïka;=fõ
m%ldY lf<a fufia h'
—wo fï lKavdhu j.
lshkafka yuqodm;sg;a"
yuqodm;s ud¾.fhka
wdrlaIl f,alïg;a
ú;rhs'˜
—,ika; úl%u;=x.
uy;df.a urKh
.ek wms cd;Hka;r
jYfhka mÍlaIKhla
b,a,kjd' ta;a uu
tlla lshkakï' nqoaê
wxYfha fï lKavdhu
yuqodm;sg j. lsh,d"
wdrlaIl f,alïg j.
lshk tflka wdKavqfõ
md,khla keye'˜
^md¾,sfïka;= yekaidâ
2009" ckjdß 09" 574&
kj rch n,hg m;a ù
jir ;=kla .; ù we;;a
,ika;g hqla;sh bgq ù
ke;af;a l=ula ksido@
fya;= lSmhla u;= l<
yelsh'
01' ysgmq ckdêm;s
wdrlaId l< hq;= ksid
02' ysgmq yuqodm;s
j;auka wdKavqfõ
leìkÜ uKav,
idudðlfhla ksid
03' ysgmq wdrlaIl
f,alï 2020$2021
c k d ê m ; s j r K h g
bÈßm;a úug bÕs m<
lr we;s neúka Bg
wdikakfha fhdod
.ekSug wjYH ksid'
04' —rKúrejka ˜ isÿùu
yd iïnkaO ù we;s neúka
Tjqka wdrlaId l< hq;=
ksid'
rcfha ms<s;=rg ñka
tlla fyda fya;= lSmhla
wod, úh yels h' kuq;a
hqla;sh bgqlsÍu wkjYH
f,i mud lsÍu u.ska
úúO w¾:l:k i|yd
fhduq ùug we;s bvlv
újr ù ;sfí' n,j;a fia
widOdrK jqj;a furg
mj;sk hymd,kh"
iyÔjkh" rKúrejka yd
ckudOH i|yd hqla;sh
bgq lrjd .ekSug fujka
fhdackdjla bÈßm;a
lsÍug leue;af;ñ' tkï
r El dk a ; -pk a ø f, a L d
hqj,g myr§u ms<sn|
mÍlaIKh yd Bg wod,
kvq ;Skaÿj weiqßks'
2000 ckjdß udifha
pkaøsld ckdêm;skshf.a
hq.fha isÿ jQ tu isÿùu
ms<sn| mÍlaIK wdrïN
jQfha 2003 rks,a úl%uisxy
w.ue;sjrhdf.a md,kh
hgf;a § h' §¾> kvq úNd.
hlska miq 2013 wf.daia;=
ui mdkÿr uydêlrKh
u.ska ckdêm;s wdrlaIl
wxYfha 10 fofkl=
nrm;, jev iys; j
wjqreÿ 4 1$2 lg isr
o~qjï kshu lr ;snqKs'
Bg w;sf¾l j ,laI 02
ne.ska jQ jkaÈhla f.ùug
o kshu flßKs' tfy;a
jirla .;ùug;a fmr"
2014 wfma%,a udifha §
udOH ixo¾Ykhla o iys;
j rEldka;-pkaøf,aLd
hqj,f.a n,j;a b,a,Su
u; ckdêm;s wdrlaIl
wxYfha idudðlhka oi
fokdg úfYaI ckdêm;s
iudjla m%odkh flreKs'
ue;sjrK wdikakfha §
yd ckjdß 08 ixj;air
ld,fha /jàï l,a.
ekSï fjkqjg fmr ±la
jQ YS% ,dxlsl mkakfha
hqla;shlaj;a ,ika;
fjkqfjka bgqúu furg
kS;sfha wdêm;Hh yd
m%cd;ka;%jdofha meje;aug
ys;lr jkq we;'
we;a; mqj;am; ;eme,a .dia;=jlska f;drj ;eme,a
ud¾.slj ksjig f.kajd .ekSug mdGl Tng wjia:dj
we;' my; i|yka whÿï m; fyda ta wkqj Tn úiska
idod.kakd ,o whÿïm;la iïmQ¾K lr wm fj;
tùfuka Tng;a
we;a; odhl iudchg tlaúh yelsh'
udi yhla i|yd wod< odhl uqo, remsh,a oyila jk
w;r jirla i|yd tu .dia;=j remsh,a fooyils'
odhl uqo,a fpla m;a yryd tjkafka kï m%.;s fm%ia
mqoa.,sl iud.ug ,súh hq;= w;r uqo,a weKjqï jYfhka
tjkafka kï ,nd .ekSfï ld¾hd,h fnd/,a, f,i
i|yka lrkak'
jeä úia;r 011 2695925 weu;Sfuka ,nd .; yelsh'
ku( '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
,smskh ( '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
ÿrl:k wxlh (''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
odhl ld, iSudj ('''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
we;a; ksji"
wxl 91" wdpd¾h tka'tï' fmf¾rd udj;" fld<U 08
fg,s $ *elaia ( 011 2695925
B,sms - [email protected] fjí - www.aththa.lk
8 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
wefußldfõ jerÿkq l=reudku-brdkh
óg iqudk follg muK fmr ^2017 foieïn¾ 28 od& brdkfha
uIdâ k.rfha úfrdaO;djhla u;=jQfha by< hk wdydr ñ,
iy ú/lshdjg tfrysj h' Èk lsysmhla ;=< tu úfrdaO;d ;j;a
brdk k.rj, u;=jQfha brdk rch fmr,d ±óu yd wd.ñl kdhl
whf;d,a,d w,s lfuhsks bj;a lrk f,i b,a,ñks' ^fuu úfrdaO;d
jd¾;d lsÍfï § ngysr udOH fjk;a rgj, isÿ flrekq tjeks úfrdaO;d
ms<sn| rEm rduq Ndú;d fldg we;s nj ±ka t<sorõ ù we;&
fuu úfrdaO;djhkag wefußldkq kdhl;ajh újD;j u" idyisl
m%ldY u.ska brdk kdhl;ajh ms<sn| kskaodiy.; j l;d lrñka
iyfhda.h m< lf<a h' ckjdß 03 od ksl=;a flrekq Üùg¾ mKsjqvhla
u.ska wefußldkq ckdêm;s fvdk,aâ g%ïma m%ldY lf<a —¥Is; rch
fmr,d ±óu i|yd brdk ck;dj f.k hk wr.,hg f.!rj l<
hq;= nj;a" iqÿiq fõ,dfõ § wefußldj úiska tu wr.,hg ±jeka;
iyfhda.hla ,nd fokq we;s nj;a h'˜
óg iudka;r j wefußldkq b,a,Su u; tlai;a cd;Skaf.a ixúOdkfha
wdrlaIl uKav,h /ia jQ w;r tys§ wefußldkq ;dkdm;sksh kslS fya,s
m%ldY lf<a —ksoyi" fi!LHh yd cd;sfha wd;audNsudkh fjkqfjka
igka lrk brdk cd;slhkag fldkafoais úrys; j wefußldjj
iyfhda.h olajk nj h' ˜
tlai;a cd;Skaf.a wdrlaIl uKav,h ;=< flá ld,hla ;=< fojk
j;djg;a ;ks jQ wefußldfõ iydhg lsÜgq ñ;% mdlaIsl rgj,a mjd
bÈßm;a jQfha ke;' m%xYh wefußldkq fhdackdjg úreoaO jQ w;r
brdkh iuÕ we;s kHIaÀl n,h ms<sn| .súiqu wdrlaId lr.; hq;=
wNHka;r lghq;=j,g weÕs,s .eiSfuka j,lsk f,i wefußldjg
wk;=re weÕ jQ w;r ;=¾lsh brdkhg iyfhda.h m%ldY lf<a h' m%xY
ckdêm;s tuekqfj,a uefl%daka m%ldY lf<a wefußldkq" BY%dh,a yd
fi!È wrdì m%;sm;a;s iuÕ wkq.; jqjfyd;a wjidkfha isÿjkafka
brdkh iuÕ hqo je§ug nj h'
wdrlaIl uKav,fha § ;ukag iyfhda.h fkd§u ms<sn| fldam jQ
wefußldkq rdcH f,alï frlaia á,¾ika hqfrdamd ix.uh fy,d
ÿgqfõ h'
wdrlaIl uKAv,h /iajk úg;a" wjika fjñka ;snqKq úfrdaO;d
jHdmdrh ;j;a Èk lsysmhla ;=< iïmQ¾Kfhka u k;r jQ w;r ±ka
brdkh ;=< uq¿ukska u mj;skafka iduldó ;;a;ajhls'
brdkh ;=< isÿ jQ úfrdaO;d msgqmi úfoia yia; ;snQ njg Yla;su;a
idlaIs fy<sorõ fjñka mj;S' foieïn¾ 31 od jk úg" úfrdaO;dj,
§ mqoa.,hska 02 la >d;kh flrekq w;r lsisÿ wdrlaIl wxYhlska
úfrdaO;dj,g fjä fkd;enqkq njg rch ±ä f,i m%ldY lf<a h'
tfia kï tu mqoa.,hskag fjä ;enqfõ ljqrekao@
fuu úfrdaO;dj, fhfokakkag fjä ;nkakg rchg lsisÿ
jqjukdjla ;sìh fkdyels nj ;¾ldkql+, ks.uk hhs'
tfia kï" brdk úfrdaO;d msgqmi isáfhda ljryq o@ wefußldj o@
BY%dh,h o@ fi!È wrdìho@ tu rgj,a ;=kuo@
jir 2013 § iS' whs' ta ixúOdkh úiska fy<sorõ flrekq lreKq
u.ska ms<s .;af;a 1953 § brdkfha f;,a l¾udka;h cki;= l<
m%.;sYS,S fudfyduâ fudidfvla rch fmr,d ±uqfõ ;uka njhs' tu
l=uka;%Khg uyd ì%;dkHh o iyfhda.h ,nd § we;s nj mejfia'
bka miqj jir 2010-12 ld,j, § brdkfha kHIaÀl úoHd{hska lsysm
fofkl= u urd ±uqKs'
±ka mj;sk ;;a;ajh ;=< brdkh wefußldj" BY%dh,hg yd fi!È
wrdìhg wNsfhda.hla ù we;' f,nkkfha fuka u isßhdfõ o brdk
ls%hdldß;ajh Tjqyq fkdreiai;s' m,ia;Skh ysñ brdk iyfhda.S;djh
fkdfjkia j mj;S' tfy;a" brdkh fmr,d ±óu myiq fkdjkq we;'
cd;Hka;r n,;=,kfha h:d¾:h thhs'
W;=re-ol=Kq fldßhd ixys¢hd idlÉPd wefußldkq ;¾ck ksido@ we;a; u ;;a;ajh th o@
W;=re yd ol=Kq fldßhd ks, idlÉPd by< uÜgñka isÿ jQfha
miq.sh i;sfha h' fï ms<sn| j È.ska È.g u woyia m< lrk
fvdk,aâ g%ïma tu idlÉPd ;uka ±rE ±ä ia:djrfha m%;sM,hla nj
f,dalhg okajd isà' wefußldkq kdhlhdf.a ±ä m%ldY lsysmhla
fufia h'
01' W;=re fldßhdj uq¿ukska u úkdY fldg ouñ'
02' lsïfcdaka-Wka ^W;=re fldßhdkq kdhlhd& frda.S n¨ megfjls'
003' kHIaÀl wú uqod yeÍfï ;ukaf.a fnd;a;u fldßhdkq fnd;a;ug
jvd úYd,hs'
W;=re-ol=Kq fldßhd ixys¢hd idlÉPd wdrïN jQfha by; i|yka
wdldrfha úys¿ iy.; m%ldY ksido@ i;H ;;a;ajh f;areï .ekSug
miq.sh udi lsysmh ;=< isÿ jQ foaj,a ieflúka jqj o úuid ne,sh hq;=
h'
udOH yuqfõ lrkq ,nk idvïnr jyis nia yd ;¾ck miqmi ;srhg
msgqmiska isÿjkafka yd;amiska u fjkia foa h' ;;a;ajh f;areï .ekSug
;j;a m%Yakhla weish hq;= h' fldßhd forg w;r idlÉPd isÿjQfha
wefußldkq ;¾ck ksid kï" ol=Kq fldßhd-wefußldkq jd¾Isl
hqo wNHdi k;r jQfha wehs' fmnrjdß udifha iS; R;= T,sïmsla
;rÕdj,sh meje;afjk neúka fuu hqo wNHdi meje;aùfuka je,lS
isáuq hhs ol=Kq fldßhdkq ckdêm;s uqka fÊ lrkq ,enQ b,a,Su b;d
wlue;af;ka wefußldj ms<s.;a nj fmfka' Bg iudka;r j W;=re
fldßhdj úiska forg w;r wlS%h fldg ;snQ ikaksfõok cd,h ilS%h
flrekq w;r by< fmf,a ks,OdÍka w;r idlÉPd wdrïN flreKs'
ol=Kq fldßhdfõ meje;afjk YS; R;= T,sïmsla ;rÕdj,shg W;=re
fldßhdj iyNd.s ùug ;SrKh flrekq w;r fomd¾Yajfha isák
fnÿkq mjq,aj, {d;Skag uqK.eiSu i|yd wjia:dj ie,iSug o tlÕ
jQy' idlÉPd úiska jyd m%;sM, f.k ÿkafka tfia h'
óg udi lsysmhlg fmr" miq.sh jif¾ wf.daia;=" iema;eïn¾ udij,
§ reishdj yd Ökh tla j bÈßm;a l< fhdackdj ye¢kajQfha Double Freez fyj;a —lghq;= folla w;aysgqùuhs˜ tu lghq;= fol jQfha
—W;=re fldßhdj úiska ñihs,a w;ayod ne,Su;a" wefußldkq-ol=Kq
fldßhd hqo wNHdi;a˜ tlúg w;aysgq úh hq;= njhs' ;djld,sl j fyda
isÿ ù we;af;a thhs' tu ;djld,sl ksfïIh m%;sM, ,nd § we;s nj
fmfka'
ta w;r isÿ jQ wfkla jeo.;a yuqj jQfha reishdfõ õ,eäfjdiafgdla
k.rfha isÿ jQ reishdkq ckdêm;s mqáka yd ol=Kq fldßhd ckdêm;s
uqka yuqjhs' fuu yuqfõ § b;d M,odhsl fuka u n, iïmkak
woyilg fomd¾Yajh tlÕ jQfõ h' tkï" fCIa;% 09 la ^.Eia" ÿïßh
ud¾." jrdh úÿ,s n,h" W;=re uqyqÿ ud¾.h" keõ bÈlsÍu" /lshd"
lDIsl¾udka;h yd ëjr& Tiafia ol=Kq fldßhdj yd reishdj iïnkaO
úh hq;= njg;a ta iïnkaOh isÿúh hq;afla W;=re fldßhdj yryd
úh hq;= nj;a cmdkh o Bg iïnkaO úh hq;= nj;a h' fuu iuia;
jev ms<sfj, Ökfha kj fiao udj;a jHdmD;sh yd iïnkaO úh hq;=
nj;a h'
fuu jev ms<sfj, ;=< W;=re fldßhdjg" Ökh" reishdj" wefußldj
yd cmdkh o tla j fokq ,nk wdrlaIdj ms<sn| iy;slh mokï j
trg wú ixj¾Ok jev igyk kj;d ±ñh hq;= njh' tfia u ta iuÕ
u W;=re fldßhdjg tfrys iïndOl bj;a úh hq;= nj o fuu jev
ms<sfj, ms<sf.k we;'
W;=re-ol=Kq fldßhd ixys¢hd idlÉPd wdrïN jQfha wefußldkq
;¾ck ksid nj mejiSu iïmQ¾Kfhka u i;Hfhka f;dr woyila
jkafka by; i|yka fya;= ksid h'
,kaidf.a-ófldx iyfhda.S;djh Ökh" ldïfndach" ñhkaudrh" ,d´ih" ;dhs,ka;h iy úhÜkduh
hk rgj,a we;=<;a ,kaidf.a-ófldx iyfhda.s;d ^LMC& ixúOdkfha
w.%dud;H uÜgfï iuq¿j ldïfndacfha cfkï-fmka k.rfha §
ckjdß 10 od wdrïN úh'
fuu ixúOdkh 2014 § Ök mqfrda.dó;ajfhka wdrïN jQfha l,dmSh
ia:djr;ajh yd iduh wdrlaId lsÍu yd ixialD;sl yd wd¾Ól fCIa;%j,
yjq,aldÍ;ajh Yla;su;a lsÍfï wruqKq we;sj h' ldïfndacfha § 10 od
wdrïN jQfha fuu ixúOdkfha fojk iuq¿jhs'
Ökfha áfnÜ m%foaYfha § ,kaidx.a kñka wdrïN jk uyd .xÕdj"
ñhkaudrh" ,d´ih" ;dhs,ka;h" ldïfndach yd úhÜkduh hk
rgj, § kï jkafka ófldx kñks' úhÜkdufhka tu .xÕdj uqyqog
tlafõ' fuu iuq¿fõ § wod, fCIa;% wdjrKh jk mßÈ jHdmD;s 200
la idlÉPdjg .ekqKs'
fuu jHdmD;s we;=<;a ,kaidx.a-ófldx iyfhda.s;d úis wjqreÿ
ie,iqu ^2018-2022& fuu iuq¿fõ § iïu; jQ w;r oaùmd¾Yaùh
idlÉPd /ila isÿúh' ta w;r jvd;a lemS fmfkk idlÉPdj jQfha
Ök-úhÜkdï w.%dud;H idlÉPd h' oaùmd¾Yaùh in|;d ;r lr
.ekSfï ud¾. tu idlÉPdjg n÷ka jQ m%Odk fCIa;% fjhs'
brdk kHIaÀl n,Yla;s .súiqu fjkqfjka fmkS isákjd-reishdj
brdk kHIaÀl n,Yla;s .súiqu /l.ekSu yd wdrlaId lr.ekSu
fjkqfjka È.g u reishdj fmkS isák nj úfoaY wud;H i¾f.
aha ,eõfrdõ m%ldY lf<a h' Tyq ta nj mejiqfõ reishdfõ miq.shod
ixpdrhl fhÿkq brdk úfoaY wud;H cjdâ iß*a yuq jQ wjia:dfõ h'
fuu .súiqug wod, fldkafoais brdkh úiska uq¿ukska u ms<smÈk nj
cd;Hka;r n,Yla;s wdh;kfha wOHlaIjrhd mjid we;s nj fmkajd
ÿka i¾f.ha ,eõfrdõ l,dmSh ia:djr;ajhg yd iuQy >d;l wú
jHdmD;sh je,elaùug .súiqfuka by< odhl;ajhla ,efnk nj o
m%ldY lf<a h'
úfoia fláfhka'''' ixialrKh( .dùr
tlai;a cd;skaf.a uKav,h
foieïn¾ 21 jk Èk úYd,
nyq;rhlska g%ïmaf.a ls%hdj
m%;slafIam lf<a h' tlai;a ckmoh
iuÕ Pkaoh foñka tlai;a cd;Ska
úiska iïu; l< fhdackdjg
úreoaO j Pkaoh ÿkafka rdcH
kjhla muKs' BY%dh,h fgdaxf.da"
.=jd;ud,d iy fydakaÿrdia yerekq
úg" tlai;a ckmoh iuÕ úreoaO
j Pkaoh ÿkafka meismsla id.rfha
msysá b;d l=vd ¥m;a y;rla
muKs' wdOdr lmd ouk njg l<
wk;=re yeÕùï uOHfha rdcH
128 la tlai;a ckmohg tfrys
j Pkaoh ÿkafka h' ta rdcHhka
w;r hqfrdamd ix.ufha idudðl
rgj,a 22 la isàu úfYaI;ajhls'
rgj,a 35 la Pkaoh §fuka je,lS
isáfha h' wefußldjg tfrys j
tlai;a cd;Ska fufia Pkaoh §u
trg ,enQ ±jeka; mrdchla jQ nj
lsj ukd fkdfõ'
tlai;a ckmoh ish BY%dh,-
m,ia;Sk ia:djrfhys fjkila
isÿ lsÍfuka m%Yakh úi£u
iïnkaOfhka kj wÈhrlg f,dj
iïm%dma; ù we;' tf;la tlai;a
ckmoh m%Yakhg we;s úi÷u
f,i i,lk ,oafoa BY%dh,-
m,ia;Sk foaY N+ñfhys rdcH
folla msysgqùuhs' ta BY%dh,h
tla rdcHhla jYfhka o iajdëk
m,ia;Sk rdcHh wfkl jYfhka
o i,lñks' wkd.; m,ia;Sk
rdcHhl w.kqjr jYfhka
kef.kysr fcrefi,u i,ld
;sìK' ±ka tlai;a ckmoh uq¿
BY%dh,-m,ia;Sk .egqu úi÷ula ms<sn| kj m%jk;d
fcrefi,u u BY%dh,fha w.kqjr
f,i ms<sf.k ;sfí' fordcH
úi÷fï tla m%Odk wx.hla f,i
i,lk ,o fcrefi,u fhdað;
rdcH fofla u w.kqjr f,i
fn§ hk ia:djrh w;ayer ;sîu
tu úi÷ï fhdackdj ;jÿrg;a
bÈßhg f.k hd yels o hkak
m%Yakhla f,i biau;= j ;sfí'
fordcH úi÷u bÈßm;a lrk
,oafoa Tiaf,da idu ls%hdodufha
wx.hla jYfhks' 1993 § fuu
ls%hdoduh werôK' ryfia mj;ajk
,o idlÉPdjl § m,ia;Skh
BY%dh,h ms<s.ekSug;a m,ia;Sk
úuqla;s ixúOdkh m,ia;Sk
ckhd ksfhdackh lrk md¾Yajh
BY%dh,h úiska ms<s.ekSu;a
fuys wdrïNl mshjr úh' miqj
fordcH úi÷u lrd hEu i|yd
jQ úi÷ï is;shul udj; ms<sn|
tlÕ;djhla we;s ùh' fuu
udjf;ys ls%hdldÍ md¾Yajlrejka
jQfha tlai;a ckmoh" hqfrdamd
ix.uh" reishdj iy tlai;a
cd;Ska h'
j¾;udk BY%dh,h tu is;shï
udjf;ys tla rdcHhls' wfkla
rdcHh tkï m,ia;Sk rdcHh
msysgqjkq ,nkafka ±kg BY%dh,fha
wdrlaIl j<,a, ;=< mj;sk
fcda¾odka .xÕdfõ ngysr bjqre;a"
.did ;Srh;a" ^isßhdfjka w,a,d
.kakd ,o& f.da,dka l÷jeáh;a
we;=<;a m%foaYh ;=< h' tkuq;a
úi|d .; hq;= m%Odk m%Yak y;rla
we;s nj ta wjia:dfõ ms<s.kakd
,§' m<uq m%Yakh BYdh,h iy
m,ia;Skh w;r udhsï y÷kd
.ekSu h' fojeka; m,ia;Sk
ìïj, hqfoõ ckmo msysgqjd
;sîfï m%Yak hhs' fcrefi,fï
;;a;ajh ksyaph lsÍu ;=ka jekak
hs' wfkl BY%dh,h yuqodjkag
bÈßfha msysgqjkq ,nk m,ia;Sk
iajdêm;H we;s m%foaYhkays
mejfrk ld¾hNdr hhs'
kuq;a fï jk úg" fordcH
úi÷ï fhdackdj wid¾:l ù
we;ehs fmdÿ u;hla f.dv
kef.ñka ;sfí' úi÷ula i|yd
is;shï l< udj; bÈßhg f.k
hk ;;a;ajhls' g%ïmaf.a tal
md¾Yaúl mshjr fya;=fjka
fuu úi÷u ;jÿrg;a bÈßhg
fkdhk ;;a;ajhls' g%ïmaf.a
tal md¾Yaúl mshjr fya;=fjka
fuu úi÷u ;jÿrg;a bÈßhg
f.k hEu wmyiq nj fmfka'
m,ia;Sk úuqla;s ixúOdkfha
fuka u wrdì rdcH ixúOdkfha
rgj,a o ;jÿrg;a bÈßhg f.k
hEu wmyiq nj fmfka' m,ia;Sk
úuqla;s ixúOdkfha fuka u
wrdì rdcH ixúOdkfha rgj,a o
;jÿrg;a wefußldjg BY%dh,-
m,ia;Sk .egqu úi£fï § lsishï
ld¾hNdrhla bgq l< fkdyels
nj fmdÿfõ ms<s .kS' tlai;a
ckmofha ia:djrfha fjkia ùu;a
iuÕ Tiaf,da idu ls%hdodufha o
tlai;a ckmohg ld¾hNdrhla
ysñ fkdjk nj ks.ukh l<
yelsh'
fordcH úi÷ï fhdackd j
ls%hd;aul lsÍu fï khska n,;,
.eg¨jls' ta w;r tu úi÷ï
fhdackdj h:d¾:jd§ fkdjk
nj o we;eï úfYaf,aIlhkaf.a
woyihs' h<s tla rdcHhla ;=<
BY%dh,-m,ia;Sk m%Yakh úi£ug
W;aidy ±ßh hq;= hhs fhdackd
bÈßm;a j we;af;a fï mßirh
;=< h'
tla rdcHhla ;=< BY%dh,a-m,ia;Sk
m%Yakh úi£fuka woyia lrkafka
hqfoõjka iy m,ia;Skqjka tlg
jdih lrk fmdÿ rdcHhla
msysgqùuhs' fuh oaù cd;sl
úi÷ula f,i o y÷kajkq ,efí'
tla u;hla wkqj th ckj¾.
fofla u kS;suh iy foaYmd,k
,laIK /flk wkaofï úi÷ula
úh hq;= h' th fndfyda ÿrg
fndiakshdfõ iy l,ska meje;s
fpfldiaf,djelshdfõ iajNdjh
.; hq;= hhs úYajdi flf¾'
flfia jqj;a tla rdcHhla
msysgqjkafka kï hqfoõ iy
m,ia;Sk ckj¾. fofla u
ckhdg iudk whs;sjdislï ,eìh
hq;= h' th wkd.ñl rdcHhla
úh hq;= hk fhdackdj o bÈßm;a
flf¾' ls%hd;aul jYfhka ñka
isÿjkafka hqfoõ rdcHh wfydais
ùuhs' óg BY%dh,h tlÕ jkafka
o hkak iel iys; h'
tla rdcH ixl,amh wkqj
rdcHfha iajNdjh fjkia úh yels
h' th talSh rdcHhla úh yelafla
h' tfukau f*vr,a rdcHhl fyda
fjk;a n,h fnÿkq l%uhla wkqj
rdcHh msysgqúh yels h'
talSh rdcHhla jQ l< ish¨
ck;djg Rcqj u iudk
whs;sjdislï ,efí' túg rdcH
md,kfha § wdKavq msysgqjkq
,nkafka Pkao odhlhkaf.a
nyq;rfha ;SrKh wkqj h'
BY%dh,h iy m,ia;Sk m%foaY
tla rdcHhlg we;=<;a jQ úg"
l=uk ckj¾.h ^tkï hqfoõ
fyda m,ia;Sk& wêm;S;ajh orhs
o hk m%Yakh u;=fõ' m%pdrh
ù we;af;a hqfoõ iy m,ia;Sk
ckhd tla l< úg" hqfoõjka
iq¿;rh ù m,ia;Skqjka nyq;rh
jk njh' tfy;a" fï u;h
we;eï úYaf,aIlhka ms<s.kafka
ke;' Tjqka lshkafka m,ia;Sk
wêldßh ;ukaf.a —mqrjeishkaf.
a˜ ixLHdj jeälr fmkajd ;sfnk
njh'
fcrefi,ï fmdaiaÜ m;%fha ;Sre
,smsldßhl jk lefrda,hska .a,sla
úiska 2014 § ,shk ,o BY%dh,
úi÷u kï fmdf;ys m,ia;Sk
uOHu ixLHdf,aLk ìhqfrda j
m%isoaO lr we;s ixLHdf,aLk
wNsfhda.hg ,la lrkakS h'
ngysr bjqf¾ ck.ykh ñ,shk
1' 34 la lSu úYajdi l< fkdyels
h hkak wef.a u;hhs' .a,sla
lshkafka úfoaYhkays jdih
lrk ixLHdj 300 000 la f,i
tu ìhqfrdaj i|yka lr we;s nj
h' wfkla w;ska fcrefi,fï
fjfik m,ia;Skqjka 200 000
h BY%dh, ck.ykhg we;=<;a
lr we;s fyhska tu ixLHdjka
fojrla tlg tl;= flf¾' weh
lshk wkaoug BY%dh,hg wrdì
m%foaY wE|d .ekSfuka BY%dh,
ck.ykh jeäjkafka ñ,shk
1' 4 lska muKs' fujeks u
u;hla fn.ska-iod;a uQf,damdhsl
wOHhk flakaøh o bÈßm;a
lrhs' 2004 § ngysr bjqf¾ iy
.did ;Srfha ck.ykh m,ia;Sk
wêldßh lshk wkaoug ñ,shk
2'5 la ñi ñ,shk 3'8 la fkdfõ'
i¾.sfhda fv,d m¾.ard kï ;j;a
úYaf,aIKhlhkaf.a ks.ukh
jkafka m,ia;Sk ck.ykh 5 098
500 la jk úg" hqfoõ ck.ykh
6 103 200 la jk njhs' fulS
ixLHf,aLk u.ska fmkakqï
lrkafka ck.ykfha ckj¾.uh
fn§ï tla rdcHhl úi÷u f.k
taug W;aidy ±Ífï § idOlhla
f,i biau;= jk nj h'
m,ia;Sk nyq;rhla jk tla
rdcHhlg hqfoõ ckhd tlÕ
fkdúh yelald fia u hqfoõ
wdêm;H hgf;a Ôj;aùug
m,ia;Sk wrdì ckhd o wlue;s
h' tfyhska tla rdcHhla
msysgqùfï úi÷u ls%hd;aul lsÍu
ÿIalr jkq we;'
tfuka u m,ia;Skqjka ;ukag
Wreu N+ñ Nd. ;ukag wysñ
lsÍug lsisfia;a tlÕ fkdjkq
we;' tfyhska úiªula f.k
taug we;s úl,am w,am h'
wo mj;sk ;;a;ajh wkqj úl,am
;=kla b;sß fõ' n,y;aldrfhka
vï wysñ lsÍu tlls' th 21 jk
ishjfia ls%hd;aul l< yels
úi÷ula fkdfõ' fl<jrla
fkdue;s j mj;sk ;;a;ajh tfia
u meje;aug bv§u wfklhs'
;=kajekak ish,a,kag u iudk
whs;sjdislï we;s tla rdcHhla
msysgqùuhs' fmr lS f,i óg
fmdÿ tlÕ;djhla ,nd .ekSu
wmyiq h'
BY%dh,a w.ue;s fnkacñka
fk;kshdÿf.a wNsm%dh ngysr
bjqf¾ isg uOHOrKS uqyo olajd
jQ hqfoõ rdcHhla ia:dmkh
lsÍuhs' m,ia;Skqjka Bg tfrys
j È.g u igka lrkq iaÒr h'
fï ish¨ lreKq úuid ne,Sfï
§ hqfoõ" m,ia;Sk fomd¾Yajfha
u jeä keUqrej we;af;a rdcH
fofla úi÷ï fj; h' tfy;a"
th idlaId;a lr .ekSu o wmyiq
jk ;;a;ajhls' tlai;a ckmoh
;rdÈfha hqfoõ me;a;g nr odk
;dla l,a th h:d¾:hla fkdjkq
we;'
c.;apkaø
2017 foieïn¾ 06 Èk tlai;a ckmofha ckdêm;s g%ïma úiskafcrefi,u BY%dh,fha w.kqjr f,i ms<s.ekSu;a iuÕ
BY%dh, m,ia;Sk .egqu úi£fï W;aidyh jHdl+,;ajhg m;aù h'Tyqf.am%ldYhúiskatf;latlai;ackmohfukautlai;acd;Skams<s.;a rdcH foll úi÷u wkshï f,i wNsfhda.hg ,la flßK'tu ;SrKhg tfrys j m,ia;Skfha fuka u wrdìlrfha ±jeka;úfrdaO;dmeje;aúK'
9 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
,d;DnkhU
Fuy;
fou< iïfï,k isÿùug jir 44la msf¾
1974 ckjdß 3 iy 9" 10 jeks Èkj, hdmkfha meje;ajqKq f,dal fou< iïfï,khgfmd,sia m%ydrhla t,a, úh' isßudfjda nKavdrkdhl rch tlS iïfï,kh fld<Umj;ajk f,i b,a,d isáh o ixúOdhlfhda Bg fkdleu;s jQy' WKqiqï foaYmd,k
;;ajhka ueo mj;ajk ,o fulS iïfï,khg ck;dj 10000la muK iyNd.s ù isáhy'hdmkhùrisxyïkïYd,djlmj;ajk,ofulSiïfï,khwjia:dfõwjgúYd,jYfhkackhd/iajisáfhdah'
fmd,sia m%ydrh t,a, jk wjia:dj jk úg lS¾;su;a bkaÈhdkq fou< úoajf;la jQ khskdfudfyduâ iïfï,kh wduka;%Kh lrñka isáfha h' fmr ±kqï §ulska f;drj yÈisfhawe;=,a jQ fmd,sish rhs*,a" negka fmd¨ iy l÷¿ .Eia ord isáfhda h' fï msßig wKfokq ,enqfõ iyldr fmd,sia wêldß pkaøfialr kue;af;ls' Tyq hgf;a isá fmd,sia Ngmsßi 40ls' bj;ajk f,i ksfhda. lrñka we;=,a jQ fmd,sish ck;dj uOHfha bÈßhg .ukalrkakgW;aidyl<w;r/iajisáckikaksmd;hfya;=fjkathW.ygjQw;rfmd,sishmyrfokakgmgka.;af;ah'lshefjkmßÈtlafmd,siaNgfhlamqmqrdfkd.shl÷¿.EiaWKavhlgfjä;nkakghEuksidúÿ,slïìlsysmhlalvdjeàfukaisú,ack;djw;ßka7 fofkla ñh .sfhda h' Èj hEu iy Èh w.,aj,g mekSu" mE.Su" myr §u ksid fndfyda.Kklanrm;<;=jd<,enQw;rñh.shuq¿ixLHdj9ls'
fulSisÿùuiïnkaOfhkai;Hfiùugm;al<fldñium%ldYlf<afmd,sishw.;s.dójlghq;=l<njhs'fïisoaêhisysm;alrñkaWla;ia:dkfhailid;snQisysjgkhfoj;djla
ñ,sgß ueÈy;aùïj,ska lvd ì| ±ó he hs zgeñ,a ämaf,dueÜZ fjí wvúh mjihs' Tjqkajeäÿrg;amjikafkaWla;NSurd;%shoñ<is;ai;ka;ju;alïmkhlrjktllanjhs'
-;SlaIK
2003 iy 2004 § ls<sfkdÉÑfha mej;=Kq
ldka;d Èk ieurefï md .uka"
fmdÿ /iaùï iy l,d;aul bÈßm;a lsÍï
ish,a, isÿ lf<a úuqla;s fldá ixúOdkfha
wr.,ldßkshka iu.ska idudkH ldka;djka
h' óg wu;rj zud,s;SZ wr., lKavdhu
úiska o ls,sfkdÉÑ m%Odk l%Svd msÜgksfha
ixúOdkh lrk ,o ùr;ajh úoyd oelajQ
W;aij o úh' ls<sfkdÉÑfha iEu ùÈhla mdid
u wr.,lrejkaf.ka msÍ ;snq‚' iudodkfha
fodrj,a A9 ud¾.h újD; ùu;a iuÕ m%Odk
udOH iy m%dfoaYSh udOH ls<sfkdÉÑh
ne,Sug meñ‚hy' W;aij ixúOdk lghq;=j,
m%Odk;ajh f.k lghq;= lrñka lrñka
isáfha ;ñ<skS h' ,dxflah fou< ixialD;sh
;=< idh;a" yeÜgh;a we| ysi kud weúÈk
ldka;djka muKla oel ;snqKq iudchl
ùr;ajfhka Èiajk wr.,ldßkshka hkq
iqúfYaIS m%úYaghla f,i fou< iudcfha wms
is;=fjuq' ldka;d Èk ieureï W;aijfha§
wr.,ldÍ ldka;djkaf.a fldgila w;ays
;=jlal= o ;j;a fldgila w;ays leurdj o
oelSu ;j;a iqúfYaIS fohla úh' W;aijhka
;=< msßñ md¾Yjhg isÿ lsÍug lsisjla ;snqfKa
ke;' tod meñ‚ isxy, yd bx.%Sis mqj;am;a
jd¾;dlrejka fï rfÜ fufyu;a ldka;djka
isà oehs weiqfjda h' we;af;ka u Y%S ,xldfõ
ldka;djkaf.ka ;ñ<a B< ldka;djka fyj;a
wr.,ldßkshka úfYaI jk nj Tjqkaf.a
woyi úh' W;aijfha f;dr;=re miq Èk
isxy, - bx.%Sis mqj;am;aj, m%Odk mqj; yd
m%Odk mska;=r njg m;a úh'
fndfyda rgj, wdKavqj, wdl%u‚l nj
iy iq¿;r cd;Skag tfrysj isÿ lrk
widOdrKlï fya;=fjka úuqla;s wr., isÿ
ù ;sfí' tfy;a ,xldfõ mej;=Kq rchkag;a"
foaYmd,k jHqyhkag;a tfrysj ke.S isà
wr.,h wfkl=;a wr.,hkag jvd iqúfYaIS
jkafka ta ;=< jQ ldka;d iyNd.S;ajh ksid
h' ldka;djka idudkHfhka wr.,lrejkag
iyh olajk md¾Yjhla f,i fkdisg
wr.,fha fldgila ke;skï wr.,
lrkakshka njg m;a úh' wr.,h ;=<
msßñ md¾Yjhg iudk Yla;shlska ldka;d
md¾Yjfha o iyNd.S;ajh ;snq‚'
iEuúg u wr.,h ;=< ldka;djkaf.a
ksis whs;shg tyd .sh" ksoyig ndOd
fkdlsÍu ms<sn|j mqj;am;a ,sms .Kkdjl
u wr.,ldßkshkaf.a m%ldYsldj jq ;ñ<skS
m%ldY fldg ;snq‚' kdhl;ajfha isg
ldka;djka flfrys olajk ,o úYajdih;a"
Tjqka fj; ,nd ÿka whs;sh;a ms<sn|j
;ñ<sks hqo ld,fha ,nd ÿka iïuqL idlÉcd
;=< fuka u mYapd;a hqo wjêfha wE úiska
,shk ,o" úu,a iajdñkdoka úiska isxy,g
mßj¾;kh lrk ,o —;shqKq wism;l
fijk hg˜ lD;sh ;=< o olajd ;sfí'
w;sYh ±ä iïm%odhsl ixialD;slhl Ôj;a
jk ldka;djkag wdhqO w;g f.k" iudc
idOdrKh i`oyd wr., lsÍfï Yla;shla
;sfí oehs ndysr iudch m%Yak lf<a h' fï
ldrKdj iïnkaOfhka jrla BBC kd,sldj
úiska ;ñ<sksf.ka iDcq m%Yakhla wik ,§'
tys § wE wêl f,i fldamhg m;a j ;snqKs'
th iïnkaOj ;ñ<skSg tod ksYaÑ; ms<s;=rla
fkd;sfnkakg we;s' tfy;a wo weh tu
m%Yakhg ms<s;=rla wef.a lD;sh yryd ,nd
§ we;' zzmjq,kue;swdh;kfhkat<shgweú;azbhlalïZkue;súuqla;sixúOdkhgwe;=¿jQfldáldka;djkake;skïwr.,ldßkshkahkqw;sYhfjkiawdl,amhlskafyìiudcmßj¾;khlafjkqfjkaishwd;auhleml<mß;Hd.YS,Sldka;djkahZZhkqfjka weh i|yka
lrhs' wr.,fhka tmsg f,dalfha ldka;djka
yqfola Nr; kdgH keàu iy rEm,djkHh
lghq;= i|yd ld,h fjka lr ;snq‚' wr.,
;ñ<skS" wm iudcfha ixfla;h weh hs
ìfuys ldka;dfjda hkq Tjqkg yd;amiska u
fjkia wh jqfjda h'
tfy;a ;;ajhka fjkia fjñka mj;s'
fmr.uka hd hq;=j we;s iudchla miq.
uka hñka isákafka o@ j;auka iudcfhao
ldka;djla WmoS kï wE fjkqfjka úYd,
oEjeoaola tl;= lsÍug isÿj we;' lsis÷
ysßls;hlska f;drj th ,nd .ekSug o
;reK mrïmrdj fm<ö isàu iudchla
f,i ,Êcd úh hq;= lreKls' tod iducfha
tkï" úuqla;s wr., md,kh hgf;a fuu
jpkh WÉpdrK lrkak;a ìh jQ iudchla
wo thg oE;a È.= lrkafka h' tod iudcfha
oEjeoao ;ykï jpkhla úh' th wkqj
lghq;= lrkakka o~qjug iqÿiq wh úh'
tfyhska tod iudcfha oEjeoao l%shdmámdáfha
fkd;snqKq w;r ta wkqj ldka;djka fyda
ldka;djka iys; mjq,aj,g n,mEula fyda
mSvkhla fkd;snq‚' wo ta iudch wms
wysñ lrf.k isákafkuq' tneúka lsis÷
wmq,lska f;drj Y%S ,xldfõ isg msgrgg
.sh wh mjd oEjeoao ,nd .ks;s' th yqfola
fndfyda fofkla wjfndaO lr.kakd
oEjeoaola fkdjk w;r w;sYh úYd, uqo,a
fyda foam<uh fohla jk fou< iudcfha
uq,a nei .;a fohla f,i mj;S' tfyhska
,laI 10 la § ,nd .kakd ,xldfõ fodia;r
nEfkl= fyda úúO .Kkaj,g úl=Kk
msgrg ^Y%S ,dxlSh& nEKka hkafkka tmsg g
wm iudch .uka lr ke;'
b;sßfldgi,nki;sfha
Y%SOrka fidñorka
wkqId isj,sx.ï
iEuúg u wr.,h ;=< ldka;djkaf.a ksis whs;shg tyd .sh" ksoyig ndOd fkdlsÍu ms<sn|j mqj;am;a ,sms .Kkdjl u wr.,ldßkshkaf.a m%ldYsldj jq ;ñ<skS m%ldY fldg ;snq‚' kdhl;ajfha isg ldka;djka flfrys olajk ,o úYajdih;a" Tjqka fj; ,nd ÿka whs;sh;a ms<sn|j ;ñ<sks hqo ld,fha ,nd ÿka iïuqL idlÉcd ;=< fuka u mYapd;a hqo wjêfha wE úiska ,shk ,o" úu,a iajdñkdoka úiska isxy,g mßj¾;kh lrk ,o —;shqKq wism;l fijk hg˜ lD;sh ;=< o olajd ;sfí'
10 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
ixialrKh p,l¨Kqú,f.a
fõ,dj mdkaor 3'58 h'
n%yau uQ¾;sh wdrïN
ù we;' ud wo wjÈ jQfha n%yau
uQ¾;sfhks' n%yau uQ¾;sfhka
wjÈjkafka OHdk .; ùug h'
fï fydardj w;sYhska ikaiqka
h' iq<Õ yeóu" WKqiqu" iS;,
udj ;kslr oud m,df.dia h'
úfÊr;ak Bfha ug f.k;a ÿka
l=l=<d n%.au uQ¾;sfha § ye~,sh
hq;= h' kuq;a Tyq ;du;a y~,kafka
ke;' uu ksÈ wef|a isg l,amkd
lf<ñ' Tyq f.k;a ÿkafka
lsls<shla ñi l=l=<l= fkdjk
njg u;la jQ úg udf.a mshú
isysh ksjerÈ nj ud jgyd .;sñ'
mDÓúfha yßueo hehs ud úYajdi
lrk kdjq," iSfy< f.dúfmdf,a
Wiu l÷jeáh uqÿfka we;s ud
jik ia:dkhg oeka wefikafka
yQ y~ls' yQ lshkafka hlal= h'
kuq;a oeka yQ lshkafka rl=ika
h' rl=ika hkafkka y÷kajkafka
l=i rlskakka h' l=i rlskakka
hkq f.dúhka h' f.dúfhda my<
ñáhdjf;a l=Tqf¾ isg yQ lsh;s'
lkafoa.u kï jQ ud lkafoa isg
fuh wid isákafkñ' isÿùu
b;du;a u meyeos,s h' l=Tqrg w,s
meñK we;' uu;a" úfÊr;ak;a"
yQ lshñka Tyq yd tl;= úh' ug
udf.a l=vd ld,h u;la úh' ud
fudfyd;lg OHdk.; ùñ' l=vd
ld,fha ug weiqKq lú u;la
fjñka we;'
,iaik ysujf;a ud ù
mefikafka
ÿlafok w,s we;=ka mkakd
yßkafka
/lafuk foúhfka fj,n;a
nqÈkafka
ÿmam;alu ksihs uu me,a
rlskafka
fuu ysuj; wo o ,iaik
h' ysuj; hkq jkdka;r hhs'
jkdka;rh mduq, iSfy<
f.dúfmdf,a l¨ ySká" iqj|e,a
f.dhï jefvñka we;' Bg my<
fuïn¾ uy;df.a m;aùug fmr Tfí wjOdkh msKsi
fj,ahdh wêrdcHjd§ka wdl%uKh
lf<a h' tu l=Tqrej, we;af;a
wêrdcHjd§kaf.a l,jï lrk ,o
ù j¾.h' flfia fyda Wvydvqfõ"
mdvqfõ isá ñksiqkag mdvqfõ
isàug w,s bv§ fkdue;' Tjqkaf.a
ÿmam;alu ;j;a ÿmam;alug weo
oud we;af;a w,ska h' tu ksid
ÿlafok w,s we;=ka mkakd oeóug
Tjqka .kakd uy;a W;aidyhg uu
o tlaùu .ek ikaf;dai fjñ'
fufia w;S;hg ßx.+ ud yg u;la
jQfha ud Wmka .fï uf.a Wm;
h' fcrdâ ,eífrdaâ kï iqoaodf.a
iy;sl lsÍu wkqj ud bm§
we;af;a 1951 ls;=,a., wdfrda.H
Yd,dfõ yßhg u óg mehlg
l,ska tkï n%.au uQ¾;sfha wjika
úkdäh jQ mdkaor 4'48 g h'
j¾;udk udf.a ye÷kqïmf;a we;s
.Ksuh úoHdj wiafia ud fidhd
.;af;a tÈk bm§ug kshñ; msßñ
orejka 10000 ka ud bm§ we;af;a
39 jeks orejd f,i nj h' flfia
fyda ud bmÿk m%foaYh w;sYhska
u iqkaor fuka u w;sYhska u
Nhdkl h' b;sydih fjkia
lsÍug fuu m%foaYfha isá inr.
uq jeishka fndfyda foa lr we;'
iS;djl rdcOdksh ;sî we;af;a
fuu m%foaYfha h' rdcisxy rcq
isg we;af;a fuu m%foaYfha h'
Tyq wßÜOlS fjKavqf.a nyg /
jà yduqÿrejreka urd oeïfï
fuu m%foaYfha§ h' iS;djl
.fÕa lKdueÈßj, ksy~j tu
idlaIsh jidf.k isáhs' wßÜOlS
fjKavqg .e,ùula fkdue;s
úh' Tyq .fÕa mjqrla idodf.k
hd. fydau lf<a m,dhdug úh
yelsh' rdcd fyda .xÕd fyda ud
fyda Tyqf.a hd;sldfõ jokla
úh' ;,a¥fõ ne/kaä fldaú, wo
o ksy~ j n,d isáhs' rdcisxy
rcq WKlgqjla wekS T;am, jQfha
fm;xf.dv Whfka§ h'
tlaj isá iefjdu u;=rd úI o
jeä jqkd
rdcisxy foõ kduh f,dfõ
ke;s jqkd
fuh isÿjqfka fldrjQ je,a,
kï jQ lrjke,af,a§ h' fm;xf.
dv Whfka lgq WK m÷r wo o
n,d isáhs' rdcisxy rcq ueÍ we;'
1956 nKavdrkdhl w.ue;s;=ud
urd oeóh' ;,a¥fõ fidaudrdu
th l< nj fndfyda fokd l:d
úh' uq¿ foaYmd,kh u fjkia
jQfha fu;ek isg hehs uu is;ñ'
fï m%foaYh ro<hkaf.a .%yKhg
,la jQ m%foaYhla nj miqld,Sk
j b;sydih yeoErE ug wjfndaO
úh' ldka;djlg Wvqlh jeiSu
fï m%foaYfha § ;ykï jQ nj
uu wid we;af;ñ' rÊcqrejkaf.
ka ;dkdka;r ,nd ro<hka jQ
fuys isák kdhlhka bx.S%iSka g
mkaoï w,a,d tu n,h ,nd.;a
nj fkdryils' jdikdjg fyda
wjdikdjg uef,aßhd jix.;h
ÿmam;a" fmdfydi;a fNaohla
fkdi,ld fuu m%foaYhg ßx.d
.;af;a h' Tjqkag Woõ lsÍu i|yd
meñKsfha wdorKSh mßmamq uy;d
h' Tyq f,vqkag mßmamq fn¥ ksid
mßmamq uy;d úh' Tyq wdpd¾h
tka'tï' fmf¾rd ifydaorhd
h' Tyq by; lS j,õ wNsnjd
ÿmam;a ck;djf.a wdYs¾jdofhka
rejkaje,af,a uka;%Sjrhd f,i
rdcH uka;%K iNdjg m;a ù .sfha
h' rdcH uka;%K iNdjg my<ska
n,h ;snQ tlu wdh;kh .ï
iNdj h' .ï iNdj uq¿ m%foaYhla
md,kh lf<a h' .ïj, jeà
;snqKq ux udj;a .x iNd mdrj,a
h' tA .x iNdj úiska md,kh
l< ksid h' tA .x wNsnjd hñka
;snQ ux udj;a iqoaod Tjqkaf.a
j;= ;=<g hdug ye¥ mdrj,a h'
iqoaodf.a fldams mgjdf.k tu
udj;aj, .sfha lr;a; h' tu
ksid tAjd lr;a; mdrj,a h' tAjd
ixj¾Okh lf<a uyd wdKavqj h'
tkï rdcH uka;%K iNdj h' .fï
mdrj,a ixj¾Okh lf<a .fï
iNdj h' th zz.x iNdjhZZ' .x
iNdjg m;alf<a .fï ñksfyla
h' tfia m;alrkafka .fï
jeo.;a ñksfils' Tyq m;alsÍug
.fï foaYmd,kh lsisfia;a
odhl fkdjqfka h' Tyq .fï
fuïn¾ uy;d h' .ïjeishka
bx.S%is okafka ke;' fuïn¾
hkq idudðlhd hk w¾:h nj
Tyq fkdoek isáh;a" .ïjeishka
Tyq yeoska jQfha fuïn¾ uy;d
f,i h' fuïn¾ fkdak,d isáfha
ke;' fuu idudðlhd m;a lsÍug
tod uq,a jQfha jeo.;alu ñi
,sx.fNaoh fkdfõ' cd;sfNaoh
fkdfõ' l=, fNaoh o fkdfõ'
jeo.;a yd fkdjeo.;alu muKs'
.fï wdrÉÑ, jQ uf.a ududf.a
mq;d ySka rd<ydñ w,a,mq .fï
fuïn¾ h' uf.a .fï fuïn¾
jQfha uf.a ;d;a;df.a ifydaorhd
jQ odi ndmamd h' fï fuïn¾
uy;d fuïn¾ jQfha flfiaoehs
hkak ug jegfykafka oeka
h' Tyq fuïn¾ jQfha .xiNdfõ
idudðlhd jQ muKska muKla
fkdj foaYmd,k mlaIhl
idudðlhd jQ ksid h' uf.a .fï
iuiudc ldrhska jeäh' odi
ndmamd iuiudcfhka uf.a .ug
m;aúh' hQ'tka'mS' ldrhd uf.a .fï
mer§ .sfha h' tA Pkao 06 lsks' tA
Pkaoh .Kka lf<a ud bf.k .;a
fodfòfmd< úoHd,fha§ h' odi
ndmamd ÈkQ úg Tyqg neKjÈñka
mdf¾ .sh iuyr whf.a l;d weiQ
uf.a ;d;a;d Tyqf.a mlaIh jQ
hq'tka'mS' mlaIh w;yer iuiudc
ldrfhla úh' foaYmd,k mlafIg
jvd kElu ;d;a;dg f,dl= úh'
uf.a wïud YS% ,xld ldßhla jQ
yeáo ug fuys§ u;la úh' uf.a
mshd fuka weh o uq,§ hQ'tka'mS'
ldßfhls' nKavdrkdhl
uy;df.a urKfhka miq
Tyq fjkqfjka Pkaoh b,aÆ
isßudfjda vhia ue;sKshg wef.a
.eyeKqlu mdúÉÑlrñka ñksiqka
neKjÈk úg uf.a wïudg th
weiqfka wñysß f,i h' zzTh
.Eksg mq¿jka o rgla md,kh
lrkak@ ZZwïudg weiqKq tu
jok wïudf.a .eyqkqlug l<
wjudkhla f,i i,ld tÈk isg
weh YS% ,xld ldßhla úh' fujeks
iqkaor foaYmd,k jgmsgdjlska
f.dvke.=Kq .x iNdj yßu
ksy~ h' rejkaje,a, .x iNdfõ
iNdm;sjre fofofkl= ms<sn|
f;dr;=re wo o ug u;la fjñka
we;' tlaflfkla rEmisxy
isßj¾Ok h' Tyq tka' tï'
fmf¾rd ifydaorhdf.a w;sYhska u
ñ;%fhla h' Tyq Tyqf.a fm!oa.,sl
Okh úhoï fldg foaYmd,kh
lf<a h' háhkaf;dg k.rh ueo
Tyqf.a fyd|u bvfï Tyq idod
ÿka úoHd,h isßj¾Ok uOH uyd
úoHd,h f,i wo o lS¾;su;a
orejka ìyslrñka we;' kdid
wdh;kfha isák uydpd¾h ir;a
.=Kmd, thska ìys jQ pß;hls'
miq ld,Sk j Tyqf.a ÈhKshla jk
uf.a ìß| jQ ,laIaó isßj¾Ok
bf.k.;af;a o tu úÿyf,ka nj
fuys § ud u;la l< hq;= h' wksla
iNdm;sjrhd je,sj,;ekafka
f,dl= uy;d h' Tyq o tka' tï'
ifydaorhdf.a w;scd; ñ;%fhls'
Tjqka w;sYhska iqkaor ñksiqka h'
Tyqf.a mq;%hd jQ Okmd, uy;d ug
foaYmd,k úoHdj b.eka jQ uf.a
.=rejrhd h' Tyq foaYmd,kh
bf.k .;af;a Tyqf.a mshd
jQ fuu iqkaor ñksidf.ks'
miq ld,Sk j háhkaf;dg
m%dfoaYSh iNdfõ k.rdêm;s
jQfha o Tyqf.a nd, mq;%hd h'
fu;ekska miq ish,a, fjkia ù
we;' foaYmd,kh m%dfoaYSh iNd
;=<g ßx.d .;af;a h' m%dfoaYSh
iNd Pkaoh .egqïj,ska msreKq
uyd wr.,hla ù we;' fmd,sia
udOH m%ldYl mjik mßÈ
fujr ue;sjrKh i|yd bÈßm;a
jQ wfmalaIlhskaf.ka lsysm
fofkla fï jk úg" w;awvx.=jg
f.k we;' foaYmd,{hska mjik
mßÈ Pkaoh b,a,d we;s ñksiqka
w;r md;d, idudðlfhda" l=vq
ldrfhda" pKaä o we;' kkaod
ud,ksh lshk .fï pkaä
iageka,s o fï iuÕ isáh yels
h' weh lshk mßÈ Tyqf.a n,h
l;r.u foúhka o wNsnjd hñka
we;' tjekakka Pkao ,ehsia;=fõ
we;akï foúhkaf.a kdufhka
fyda ukqIH;ajfha kdufhka
Tjqka fkrmd oeóu i|yd uu
fufia iqkaor w;S;h Tng
u;lalr §ug wosgka lf<ñ'
n%.au uQ¾;sh wjika fjñka we;'
fyg oji fjkqfjka hym;a
ñksiqka iuÕ tl;= ùug iQodkï
fjñka uu wo g kj;skafka
fyd| fuïn¾ uyf;l= m;alr
.ekSug Tng msgqjy,la jQ
uf.a b;sydih u;la lr §fï
ikaf;daih;a" iuÕ h'
mßirfõÈ ;s,la lkafoa.u
ud.ïmqr jrdh fiajlhka udrdka;sl Wmjdifha
yïnkaf;dg jrdh fiajlhkag /lshd wysñ lsÍu iïnkaOfhka
läkï idOdrK úi÷ï ,nd fkdoSug úfrdaOh m< lrñka
tys fiajlhka úiska bl=;a 09 jeks osk isg udrdka;sl Wmjdihla
wdrïN lr we;s nj jd¾;d fõ' ud.ïmqr jrdh m%fõY fodrgqj wi,
jrdh fiajlhka tfldf<dia fofkl= fufia udrdka;sl Wmjdifha
fhoS isák w;r bl=;a 10 jeks osk Wmjdifha kshq;= tla fiajlfhl=
widOH fi!LH ;;a;ajh ksid yïnkaf;dg uyd frday,g we;=<;a
lr we;' /lshd wysñ jQ fiajlhkag remsh,a fo,CI ye;a;E
mkaoyil jkaoshla ,nd .ekSug fyda jrdhg wkqnoaO Man Power wdh;khlg iïnkaO ùug rch úiska fhdackd lrk nj;a ;uka
fiajhg tla jQfha jrdh wêldßfha fiajlhka f,i ksid rch úisk
ksh; jYfhkau ish /lshd iqrCIs; lr osh hq;= nj;a ud.ïmqr jrdh
fiajl ix.uh m%ldY lrhs'
ud.ïmqr jrdfha fiajh l< fiajlhka 483 fofkl=g fufia
widOdrK f,i /lshd wysñ lr we;s w;r tu fiajlhka ish¨u
fokd kej; jrdh wêldßhg wkshqla; lrk ;=re ish igk w;a
fkdyßk nj ud.ïmqr jrdfha /lshd wysñ jQjkaf.a ix.ufha f,alï
Ydkl iïm;a uy;d m%ldY lrhs' jeä ÿrg;a woyia olajñka ta
uy;d fmkajd ÿkafka fï jk ;=re j. lsj hq;= lsis÷ ks,Odßfhl=
fuu ;;a;ajh ms<sn| úuid ne,Sug lghq;= lr fkdue;s njhs'
fuu fiajlhkaf.a /lshd iqrCIs; Ndjh ms<sn| b,a,Sï lrñka óg
fmr osk 50lg wdikak ld,hla wLKav i;H.%yhla l%shd;au; l<
w;r fuu udrdka;sl Wmjdihg msúi we;af;a tu i;H.%yfhka
wk;=rejh' tu i;H.%yh w;r;=r o ie<lsh hq;= lsis÷ n,Odßfhl=
fuu jD;a;Sh .eg¨j flfrys ish wjOdkh fhduq lr fkdue;s nj
o jd¾;d fõ'
ckdêm;sjrhdf.a ksfhda.h iuDoaê ks,OdÍyq m%Yak lr;s
biqreu;a ksjykla hgf;a iuDoaê,dNSkag ,nd ÿka Kh uqo,
kej; wh lr .ekSu w;aysgqjk f,i ckdêm;sjrhd úiska
,nd ÿka ksfhda.h m<d;a md,k ue;sjrKh b,lal lrñka isÿ l<
m%ldYhla muKla nj iuDoaê ixj¾Ok ks,OdÍkaf.a ix.uh udOH
ksfõokhla ksl=;a lrñka fmkajd fohs'
2015 ckdêm;sjrKfha§ ue;sjrK jdis ,nd .ekSfï wruqfKka
ysgmq ckdêm;sjrhd úiska re' 2500$}l uqo,la ,nd ÿka w;r fuu
uqo, kej; wh lr .kakd f,i iuDoaê wOHCI ckrd,ajrhd
úiska 2016'11'30 Èke;s ,smsfhka ksfhda. lr ;sì‚' fï jk úg;a
iuDoaê,dNSkaf.ka re' 500$} ne.ska jk jdßl 05lska wh lrf.k
we;s uqo, wh lr .ekSu w;aysgqjk f,i ckdêm;sjrhd úiska
ksfhda. lsÍu ydiHhla nj iuDoaê ixj¾Ok ks,OdÍkaf.a ix.uh
úiska ksl=;a l< udOH ksfõokfha jeä ÿrg;a i|yka fõ'
iuDoaê,dNSkag ,nd fok lsis÷ iuDoaê iykdOdrhla ys,õ lr kej;
wh lr .ekSug fkdyels nj pl%f,aL u.ska Wmfoia § we;s nj;a
fï iïnkaOfhka ;u ix.uh úiska úIh Ndr wud;Hjrhd fj;
,sÅ; oekqï§ula isÿ l< nj;a tu ix.uh jeä ÿrg;a i|yka lrhs'
tfiau fuu iuDoaê iykdOdrh kej; wh lr .ekSu iïnkaOfhka
iuDoaê ixj¾Ok ks,OdÍkaf.a ix.uh úiska meñ‚,a,la f.dkq lr
we;s nj;a fï jk úg tu meñ‚,a, úNd. Fjñka mj;sk nj;a jeä
ÿrg;a jd¾;d fõ'
,xld .=re ix.ufhka wk;=re weÕùula
ÿïßh" fi!LH yd wOHdmk fiajdjka ixjD; fiajdjka njg m;a
lrk nj ÿïßh jev j¾ckh meje;s iufha rch md¾Yajfhka
m%ldY l< o wOHdmk fiajdj iïnkaOfhka fï olajd lsis÷ bÈß
mshjrla .ekSug wOHdmk wud;HxYh fyda jegqma fldñiu fyda
lghq;= lr ke;s njg .=re úÿy,am;s jD;a;Sh iñ;s tl;=j fpdaokd
lrhs' ish¨u wOHdmk fiajdjka iuia; jegqma l%ufhka fjkia lr
jegqma ilia l< hq;= nj 2008'10'06 Èk ksl=;a lrk ,o tia' iS' t*a'
wd¾' 282$2008 kvq ;Skaÿfjka ksfhda. l< kuq;a fï olajd ta ;Skaÿj
l%shd;aul ù ke;s nj;a 1997 § î' iS' fmf¾rd jegqma fldñifï ;Skaÿ
ksid we;s jQ jegqma úIu;d 2006 jegqma fldñifuka fyda ksjeros
fkdjQ nj;a tu tluq;=j jeä ÿrg;a fmkajd fohs'
jegqma úIu;djh bj;a lrk f,i b,a,d 2008 § W;a;r m;%
we.hSu j¾ckh lrñka .kq ,enQ jD;a;Sh l%shdud¾.h wjika jQfha
.=re fiajh fjku fiajdjla f,i ia:dmkh lrk f,i wêlrKh
ksfhda. lsÍfuka wk;=rej nj;a tu wêlrK ksfhda.h o fï
jk ;=re l%shd;aul lr fkdue;s nj;a .=re úoqy,am;s tluq;=fõ
ksfhdað;fhda m%ldY lr;s' flfia jqj;a fï iïnkaOfhka läkï
úi÷ï .ekSug wiu;a jkafka kï ish idudðl;ajh iuÕ oejeka;
jD;a;Sh l%shdud¾.hlg hk njg o tluq;=fõ ksfhdað;fhda wk;=re
weÕùï lr;s'
fg,sfldï Man Power fiajlhkaf.ka m<s.ekSï
óg jirlg muK fmr fld<U" f,dagia jgrjqu bosßmsg wLKav
jev j¾ckhl ksr; jQ fg,sfldï Man Power fiajlhkaf.a
jD;a;Sh .eg¨j,g fï jk ;=re mQ¾K idOdrK úi÷ula ,nd oS
fkdue;s nj jd¾;d fõ' ta fjkqjg fiajlhkag úúOdldr mSvkhka
t,a, lrñka mj;sk nj o jeä ÿrg;a jd¾;d fõ'
tu fiajlhka wh;a jk Human Capital Solution wdh;kh úiska
2017 j¾Ihg wod< fiajlhkaf.a fndakia uqo,a f.ùu m%;sfCIam lr
we;s w;r ta iïnkaOfhka fiajlhka úiska lïlre fomd¾;fïka;=fõ
meñ‚,a,la o f.dkq lr we;' 2016 j¾Ifha ,dNh remsh,a fldaá
200la nj m%ldY lrk Man Power wdh;kh meje;s jev j¾ckh
ksid 2017 j¾IfhaoS tu ,dNh <Õd lr .ekSug fkdyels jQ ksid
fiajlhkag fndakia f.ùug fkdyels nj m%ldY lrhs' kuq;a
fg,sfldï wdh;kh úiska fiajlhkag ysñ úh hq;= fndakia uqo,
Man Power wdh;khg f.jd we;s ksid tu uqo, jydu fiajlhkag
,nd osh hq;= nj Man Power fiajlfhda m%ldY lr;s' fï jk úg
lïlre flduidßiajrhd fï iïnkaOfhka md¾Yaj oaú;ajfhkau
jd¾;d ,ndf.k we;s w;r wjika ;Skaÿjla ,nd oS ke;'
zlïlre oyoshgZ úfYaI m%ldYhla lrñka fg,sfldï jD;a;Sh
iñ;s fmkajd ÿkafka Man Power wdh;kh úiska fiajlhkaf.a
whs;sjdislï W,a,x>Kh lr we;s nj;a fï wdldrfhka os.ska os.gu
fiajlhkaf.ka m<s.ekSï isÿ lrkafka kï kej; jrla fiajlhka
igka uÕg m%fõY ùug bv we;s nj;ah'
W;=f¾ ,x.u fiajlhkag ch
jjqkshdj nia kej;=ïm< ;=< taldnoaO ld,igyka l%uh
l%shd;aul lsÍug úfrdaOh olajñka tys ,x.u fiajlhka úiska
osk y;rla mqrd f.k .sh jev j¾ckh bl=;a 04 jeks osk wjika lr
we;' fuu jD;a;Sh l%shdud¾.h wjika lr we;af;a nia kej;=ïmf<a
fldgila fjka lr ,x.u nia r: i|yd ,nd oSug Y%S ,xld .ukd.
uk uKav,h tlÕ ùfuka wk;=rejh' ,x.u fiajlhkaf.a b,a,Sï
mßos kj nia kej;=ïm< fnod fjka lrk f,i W;=re m<d;a m%Odk
wud;Hjrhd o cd;sl .ukd.uk fldñifuka b,a,Sï lr we;s w;r
j¾ckh wjika ùfuka miqj iqmqreÿ mßos ,x.u nia r: Odjkh
lsÍu wdrïN úh' flfia jqj;a nia kej;=ïm<j,a oaú;ajh fjka
lrñka wdrCIs; jegla bos lsÍug woyia lrf.k isák nj o ,x.u
fiajl ix.uh j¾ckh wjidkfha m%ldY lf<ah'
ffjoH ix.uh ffjoH iNdfjka ihsgï f;dr;=re b,a,hs
Y%S ,xld ffjoH iNdj úiska ihsgï ffjoH Wmdê wdh;kh
ms<sn|j wkq lñgqjla m;a lr we;s nj;a tys ks¾foaY u; ihsgï
wdh;kfha ffjoH Wmdêh i|yd YS% ,xld ffjoH iNdfõ ,shdmÈxÑh
,nd §ug ierfik njg;a f;dr;=re jd¾;d ù we;s nj iuia; ,xld
ffjoH ks,OdÍkaf.a ix.uh m%ldY lrhs' ta wkqj tu wkq lñgqj
yd tys ks¾foaY ms<sn|j iuia; ,xld ffjoH ks,OdÍkaf.a ix.uh
úiska Y%S ,xld ffjoH iNdfõ f,aLldêldÍjrhdf.ka f;dr;=re
oek.ekSfï mk; hgf;a f;dr;=re b,a,d we;'
m;a lrkq ,enQ wkq lñgqj" tys ixhq;sh" idudðlhka m;a lsÍfï
ks¾Kdhl" idudðlhkag m;aùï ,sms ,ndoSu" wkq lñgqj úiska
ilia l< jd¾;dj" tu jd¾;dj i|yd f;dr;=re ,nd .;a uQ,dY%"
lñgq ks¾foaYh wkqj ffjoH isiqkag idhksl mqyqKqj ,nd ÿka
frday,a" Tjqkag Wmdê m%odkh l< wdh;k" tu wdh;kj, ud¾f.
damfoaYk yd kS;s" fr.=,dis" m<uq lKavdhug idhksl mqyqKqj ,nd
ÿka ld, iSudj" úfYaI{ ffjoHjreka" lñgq jd¾;dj ffjoH iNdj
;=< idlÉPdjg Ndckh lsÍu wdoS jYfhka fuu wkqlñgqjg wod<
lreKq tfld<yla iïnkaOfhak YS¾I ;=kla hgf;a f;dr;=re b,a,d
we;'
11 2018 ckjdß 14 jeks od bßod
,nki;shg'''
fjksiqfõ,dfõ wog;a —fï
.d¾ishdg ,eìh hq;=˜ lsh,d
l=uk rdcldßhla ÿkak;a" th
fldmuK ÿIalr jHdhduhla
jqk;a ienE f,i bgqúh hq;=h
lshk u;hla ;sfhkjd'
ld¾fïka wmg lshd ÿka fï
úiajdih yd rdcldßh ms<sno
okqu uu miqld,hl yuqodjg;a
/f.k .shd' bkamiafi;a wms
wfma wr.,j,§;a mdúÉÑ l<d'
ld¾fïka ksid ud b;d blau‚ka
kdhlfhl= njg m;ajqKd' wfkla
kdhlhka f.dKq fldgf.k
tl wruqKlg f.k hd yels
kdhlfhl= njg m;ajqKd'
ud Bg l,ska ienkSgdfõ cd;sl
W;aijj," m%isoaO fõÈldj,
l;d fldg ;sfnkjd' tfy;a
kdhlhka hkq l;dfõ olaIhka
muKla fkdjk j. ms<s.; hq;=
i;Hhla' kdhlhka l%shdfjka
;uka kdhlfhl= nj fmkaúh
hq;=h lshk tl uu úYajdi
lrk fohla'
ud .egjr úhg md ;noa§u ug
w¨;a f,dalhla újD; jqKd' <ud
yshq.sfgdag jvd .egjr pdfõia
jeäysá f,dalfha ms<s.ekSulg
,lajqKd' ;reKhka jeäysáhka
uy,a,ka w;f¾ okqu mjd
mriamrhs' iuyreka jhi iu`.
;j;a oekqfuka jevqKd' iuyreka
tlu ;ek bkakg wid l<d'
ug fuhska jqKq jdish ;ud fï
ish,af,a ixl,khka flfrka
úúO ud;Dld Tiafia oekqu .,d
tau' uu Tjqka w;f¾ .ejiqKd'
Tjqka uf.a oekqu fmdaIKh
l<d' lú" .S;' kjl;d idys;H
ix.S;h Ñ;% jf.au Ôjk l,dj;a
ud W.;af;a Tjqka yryd' ta ksidu
ud jhig jvd fmdaIKh jqKd
lsh,;a ysf;k jdrdkka;hs'
iuyr odg uf.a úIhhkaj,g
,l=Kq úiafika úiaiu ,enqK;a
ug uÈ lshk ye`.Su oekqkd'
úfYaIfhka bx.%SiS úIhhg ug
,l=Kq úiaila uÈh lshk ye.Su
.,df.k wdjd' wmg bx.%Sis
W.kakmq ysoe,af.da uy;auhd
Bg ms<s;=rla ÿkakd' uu bx.%SiS
idys;H miq mi weÿKd'
úoHd úIhhka flfrys '''@
úoHdj úIhhla fkdj Ôú;h
ms<sn| mdvula nj uu f;areï
wrf.khs ;snqfKa' Bg wod<
ish¿u úIhhka uu wdidfjka
wOHkh l,d' ksõgkaf.a
kshuhka" mrudKql wKq"
fm%dafgdaka lefvk ìf|k yeá"
;=,kh md,kh jk yeá jdf.a
foaj,a m%dfhda.slj w;ayod
n,kakg ug ´kE jqKd'
uu w;ayod ne,Sfï msiafil=
jqKd lSfjd;a ksjerÈhs' uu Ôj
mßj¾;kh bkaÈl fmf¾rd
úoHd;aul isoaOdka; w;a yod
ne¨jd' .iaje,a .ek .eUqfrka
wOHkh l<d' wkaùlaIhl wei
Tndf.k ld,h;a iu. igka l<d'
m%Ndixiaf,aIKh .ek m%dfhda.sl
msßlaiqï iys; mdi,a m%o¾YKhka
mej;ajqjd' tajdfha jeämqr l;d
lf<a uu' iQ¾hdf<dalh .ek
krUkkakg lshd ÿkafka uu'
iQ¾hdf.a n,Yla;Ska l%shd lrk
yeá lshd ÿkafka uu' wo ta .ek
ys;kfldg;a mqÿuhs' fudlo wmg
tajd lshdfokakg ;rï f,dl=
jpk j;a ta ld,fha ;snqfKa
keye'
fï ish,af,ka ud bf.k.;a
hula ;sfí kï ta Tn i;H
fidhkafkl= kï tys ksula
ke;s njhs' i;Hhfha fl<jrla
we;af;a ke;s ;rï jf.a' Tn
ienE fidhkafkl= fudfydf;ka
fudfyd; ish,a,u fjkiafjñka
w¨;a i;Hhla fidhd.kakg
Tng n,flfrkjd'
thhs i;Hhh'
mdif,a§ Tng hï f.!rjhla
we;sfjkjd YsIHhka w;f¾ @
tal bfíu jqKq fohla' uu
yeu;eku fmkS isàu Bg
n,mdkakg we;s' Bg;a jvd
mdif,ka msg;a ud lemS fmfkk
flfkl= jqKd' lemS fmfkk
uqjy;a lvqjla njg m;ajqKd'
fndfydauhla fokd ug f.!rj
lrkakg mgka .;a;d' thskau ud
f.!rjŒh uÕfmkajkafkl=f.a
;;a;ajfhka kdhl uÕ
fmkajkafkl= njg m;ajqKd'
tfy;a Tjqka ud zmKaä;fhl=
fyda jeâfvlZ njg m;alf<a
keye' ud b;d mfriaifuka
iuyr <uhska fufyhjQfõ ud
ta ;;a;ajhg weo ouhs lshk
nfhka'
iuyr ld,j, ud wolaI
<uhskag wu;r mka;s l<d' Bg;a
wu;rj f.or § l=vd lKavdhï
mka;s mej;ajQjd'
wu;r wodhula ,efnkakg
we;s'
keye' tajd ;kslru fkdñ,fha
lf<a' tajdhska ta orejkag jf.au
uf.a oekqu;a ÈhqKq jqKd' Tjqka
wik m%Yak .ek ug wjOdkfhka
bkakg jqkd' ta ksid ud bfíu
oekqu jeä ÈhqKq lr.;a;d'
fï ish,a, tlal n,oa§ ug
ysf;kafka ud kdhlfhl= ùfï
^tfia kï& moku jegqfka
nßkdia j,' m<uq wjqreoafoau uu
l=vd lKavdhul wKfokakd
jqKd'
foaYmd,kh''@
Tz,sh¾j, fojeks wjqreoao mgka
.;af;a 1967' wodka ta fjkfldg
mdif,a by< fY%a‚hl ysáfha'
Tjqka hï foaYmd,k woyia
lsysmhlau w;ayod neÆ nj oek.
kakg ,eîfuka uu;a ta .ek
Wkkaÿ jqKd' ta;a foaYmd,kh
ta ;rï is;a.kakd iq¿ tlla
fkdjkakg ug l%Svdj" ix.S;h
Ñ;% l,dj .ek ;snqKq ye.Su
n,mEjd fjkakg we;s' ta
ojiaj, È.ska È.gu foaYmd,k
fmr<Ska we;sjqKd" .yurd .;a;d"
fm<md,S .shd" Woaf>daIKj,
kshe¿Kd' ta;a tajdfha uu lemS
fkdfmfkk f,i bkakg
;SrKh l<d' úfYaIfhka k.rfha
f.orl Ôj;ajqKq fukafvdaid
mjq, iu. wfma f,dl= ne§ula
;snqKd' k.rnoj isÿfjk ´kEu
foaYmd,k jevigyklgu wm
iyNd.S jqKd' úfYaIfhka uf.a
whshd wdodka' Tyqf.a ñ;%hka jqfKa
bjdka iy fhdjdks ifydaorhka'
fhdjdks ifydaorhkaf.a jeÈuy,a
ifydaorhd jqKq näf,da ta l,h
;=< msysgqjd .;a; úma,jldÍ
jdudxYsl fmruqK ̂MIR& ys ;reK
fmruqfKa l%shdYS,S kdhlfhla
jqKd' ta iïnkaOlu Wv wodkq;a
MIR ;reK fmruqKg neÿkd'
Tjqka fhdjdks ifydaorhkq;a
Bg nojd.;a;d' ta;a wodkag ud
tys iudðlfhl= lrjkakg
fkdyelsjqKd' uu MIR .ek
lshjkakg mgka .;a;d' tys
kdhlhka .ek úuis,af,ka
ysáhd' Tjqkaf.a fmd;a m;%sld
lshjñka Tjqkaj ksÍlaIKh
lrñka isáhd' fldfydu jqK;a
ug Bg tl;= jkakg ;rï
woyaila wdfõu keye' kuq;a
wdodka jdudxYsl woyia tlal
fmruqfKa l%shdldßlfhl= jqKd'
fï wms l;d lrk wjqreoafoau
fÉ .fõrdj;a urd oeuqKd''æ
Tõ' yßhgu Tlaf;danrfha
kjfjksodl' tys n,mEu
wE; nßkdiaj,g;a oeKqkd'
úfYaIfhka jdudjd§ woyia
;snQ wmg th ;Èka oeKqkd'
fukafvdaid ifydaorhka tlal
wm k.r p;=rY%fha fï .ek
l;d ny lrñka ld,h f.õjd'
Bg uf.a {d;S ifydaorhd jqKq
wiavDnd,a pdfjia tl;= jqKd
ug u;lhs' fÉ f.a urKh
.ek úYd, l;dnyla we;sjqKd'
tl ;ekl§ ug u;lhs wm;a ˜
*sfo,ag ;snqKd fy,sfldmagrhla
hjd Tyqj fírd.kakg ''ææ Tyq
ta .ek fidhd ne¨fõ ke;af;a
wehs''ææ˜ jf.a l;dnyla we;sjqKd'
miqld,hl *sfo,a ug yuqjqKq
fj,djl uu ta .ek *sfo,af.
ka weyqjdu Tyq rdcH;dka;%sl
yd foaYmd,ksl ueÈy;aùfï
l%ufõohka .ek §¾> úia;rhla
l<d' wfkl th lsisod imqrd .;
fkdyels b,lalhla jkq we;ehs
*sfo,af.a woyi jqKd'
tfy;a tod 1967 oS wm ta .ek
wukdmh m, l<d' uu *sfo,af.a
uqyqK is;=jug ,lafldg ñ;=rka
w;f¾ fnodyeßhd'
*sfo,ag yelshdj ;snqKd fy,sfldmagrhla hjd
fÉ fírd.kakgæ
tajd ;kslru fkdñ,fha lf<a' tajdhska ta orejkag jf.au uf.a oekqu;a ÈhqKq jqKd' Tjqka wik m%Yak .ek ug wjOdkfhka bkakg jqkd' ta ksid ud bfíu oekqu jeä ÈhqKq lr.;a;d' fï ish,a, tlal n,oa§ ug ysf;kafka ud kdhlfhl= ùfï ^tfia kï& moku jegqfka nßkdia j,' m<uq wjqreoafoau uu l=vd lKavdhul wKfokakd jqKd'
n, m%foaYfha mßir ixúOdk" idlÉPd" iñ;s"
;reK yd ldka;d ixúOdk muKla fkdj
mdie,a isiqka o iyNd.s lrjd .; hq;= fõ'
kd.ßl n, m%foaYj, we;s uy k.r iNd
yd k.r iNd ;u n, m%foaYhg wh;a k.rh
;u m<d;a md,k wdh;kfha ld¾hlaIu
njj fmkajk levm;ls' k.rfha le,sli,
f.dv .eiS we;akï" ux udj;a wkjir
fj<÷kaf.a yd ;S%frdao r: ysñhka md,khg
hg ù we;akï ldKq moaO;sh wmsßiqÿ
c,fhka msÍ we;akï" iEu ;eku ±kaùï
m;s%ld w,jd we;akï" ud¾. kS;s ls%hd;aul
fkdfõ kï tu m<d;a md,k wdh;kh
uyck ksfhdað;hska u.ska md,kh jk
tlla fkdfõ' whdf,a hk k.rhls' k.rh
md,kh lsÍug by; i|yka oE k.r iNd n,
m%foaYfhka bj;a úh hq;= h' k.rh mú;%j
;nd .ekSfï § uQ,sl jkafka mú;%;djh yd
wmøjH ukd f,i l<ukdlrKh lsÍuhs'
ta i|yd ls%hdldÍ ie,eiaula ilia lsÍu
uyck ksfhdað;hskaf.a j.lSu fiau tu
ie,eiau k.r iNd fiajlhska bgq lrkafka
±hs wêlaIKh lsÍu o w;HdjYH lreKls'
uyck ksfhdað;hska yd k.r iNd ks,OdÍka
fiajlhska ck;djf.a iydh,nd .ekSu i|yd
n, m%foaYh uÜgfï ±Kqj;a lsÍï o isÿ úh
hq;= h' ls%hd;aul ie,eiau ;srir ie,eiaula
jkafka túg h'
m<d;a md,k n, m%foaYhlg úêu;a mú;%;d
jev ie,eiaula wjYH jkafka k.r iqkaor j
yd w,xldr f,i ;nd .ekSu i|yd fuka u
k.r jdiSkaf.a fi!LH yd ikSmdrlaIdj i|yd
h' kd.ßl wmú;%;djh we;s ùu j,lajd,Su
fuka u k.rhl mdßißl w,xlrKh i|yd
ud¾. fomi we;s .ia yd jk f.duq" WoHdk
jg rjqï .xÕd fødaKs i;= rlaIs; ukd f,i
mj;ajd .ekSu o b;d jeo.;a h' j¾;udkfha
we;sjk f.da,Sh WIaK;ajhg uqyqK§u i|yd
iEu m<d;a md,k n, m%foaYhla ;=< u yß;
Ndjh jeä ÈhqKq l< hq;=h' fndfyda úgg .ia
lmd ±óu isÿ fj;;a isgùula isÿjkafka ke;'
m<d;a md,k n, m%foaYj, ;srir ixrlaIKfha
§ wu;r úhoula we;s fkdjkafka n,
m%foaYfha ck;djf.a iyNd.s;ajh ,nd .ekSu
;=<ska h' bÈß m<d;a md,k ue;sjrKj,ska ch
,nd .kakd mlaI ;u n, m%foaYh ck;djg
jvd;a ys;lr tlla lsÍu i|yd m%uqL;ajhla
,nd fok jev igykaj,g m%uqL;ajh fokafka
kï ±kg mek ke.S we;s fndfyda .eg¨j,g
úi÷ï ,efí'
úOdhl ckdêm;s Oqrh ±ßh yels ld,iSudj iïnkaOfhka ckdêm;s ffu;%Smd,isßfiakúiskafY%aIaGdêlrKfhkaúuiSulalr;sîufoaYmd,klafIa;%fhal;dnyg,lajk mqj;laj ;sfí' 1994 n,hg m;ajQ pkaøsld l=udr;=x.f.a isg fï olajdúúOwjia:dj,§úOdhlckdêm;sOqrhwfydais lsÍu iïnkaOfhka fmdfrdkaÿ,nd fokq ,eîh' fulS fmdfrdkaÿj,WÉPia:dkh f,i .sKsh yelafla miq.sh2015 ckjdß 08 jeksod ckdêm;sjrKhhs' j;auka ckdêm;sjrhdf.a m%uqLfmdfrdkaÿjla jQfha rgg úK lrk fïúOdhlckdêm;sOqrh;udn,hgm;ajQú.iwjikalrknjhs'zffu;%Smd,khla-ia:djr rglaZ hkqfjka Tyq ckm;sjrKiufhack;djfj;ÿkafmdfrdkaÿm;%fhao i|yka jkafka Èk 100 we;=<; úOdhlckdêm;s Oqrh fjkia lrk njhs' my;m<jkafkatlSm%;sm;a;sm%ldYfhaúOdhlckdêm;s Oqrh iïnkaOfhka tk fldgihs'
zz úOdhl ckdêm;s Oqrh fjkia lsÍugckm;sjrhdg md¾,sfïka;=fõ iyfhda.hwjYH fõ' ta wdKavql%u jHjia:dj fjkialsÍfï n,h we;af;a md¾,sfïka;=jg jk
úOdhl f,fâ ffu;%Sg;a je<f|a
ksid h' tfia jqj o miq.sh jir úiai ;siafia ufuu fjkialu lsÍug md¾,sfïka;=jg fkdyelsúh' jHjia:d ixfYdaOkh md¾,sfïka;=fõ ;=fkkafolla iys;j iïu; lsÍu i|yd kdhl;ajh,nd Èh hq;=j we;af;a m%Odk mlaIfha kdhlhdjQ ckdêm;sjrhd h' tys § ckdêm;sjrhdf.auQ,sl;ajfhka m%Odk mlaI w;r fuu ixfYdaOkhms<sn|j tl`.;djla we;s lr.; hq;=h' udfujr ckdêm;sjrKhg rfÜu ck;djf.a fmdÿwfmalaIlhdf,ibÈßm;aùug;SrKhlf<afuul¾;jHhiïmQ¾Klr,Sui|ydh'
fuujHjia:dixfYdaOkhi|udmd¾,sfïka;=fõjeäu wdik ixLHdjla ysñ Y%S ,xld ksoyiamlaIfhauka;%Sjrekaf.aiyh,nd.ekSugudygyelsh'tfukau"tuixfYdaOkhisÿlsÍui|ydtlai;acd;slmlaIhudiu..súiqï.;ùwe;'ck;dúuqla;sfmruqK1994isgufïms<sn|jwmmlaIhiu`.tl`.ùwe;'cd;slfy<Wreuhoógiyholajknjg.súiqulskaudiu`.tl`.ùw;'tuksidfiiqmlaIiu`.oidlÉPdlrÈkishhlawe;=<;fuuixfYdaOkhwksjd¾hfhkauisÿlrkafkñ'ZZ
ffu;%Smd,khla-ia:djrrgla
14msgqj
flfia fj;;a" fï jk úg fmkS hkafka" j;aukackdêm;sjrhdg úOdhlfha ld,hla /£ isàugwe;sleue;a;úiskam%;sm;a;sm%ldYkhowu;llrjdwe;snjhs'
i÷ka m%shxlr ú;dkf.a
m<d;a md,k wdh;kj,'''' 06msgqfjka
wdpd¾h tka' weï' fmf¾rd udjf;a wxl 91 orK ia:dkfha msysá iSudiys; m%.;s fm%ia ^mqoa.,sl& iud.u úiska u;af;f.dv ksjdi mdr" wxl 102$176 ork ;ek msysá ihqß uqøKd,fha uqøKh lr m%isoaO lrk ,§
we;a;ksji" wxl91"
wdpd¾htka'tï'fmf¾rdudj;" fld<U08'
fg,s$*elaia - 011 2695925 b-;emE, - [email protected] fjí
uyje,s c,h W;=rg
2018 ckjdß 08 jeksod uyje,s fhdackd l%ufha wjika wÈhr
jk fudr.y lkao jHdmD;sh újD; lrkq ,enqKs' wújdofhka
u fuh YS%,xld oaùmfha úYd,; u c,dY hhs' jdß YsIaGdpdrh Tma
ke.=kq ;j;a ft;sydisl wjia:djls' fuu jHdmD;sh uyje,sfha
c,dY myla iïnkaO flfrñka uyje,s c,h" W;=rg f.k hk
mrdl%u iuqøh fuka ih .=Khlska úYd, YS% ,xld jdß YsIagdpdrfha
wNsudkj;a uqÿka u,a lvhs' jeõ wuqKq 1300 lg c,h fnod yßk
c,dY cd,fha m%Njhhs'
fudr.y lkao c, .nvdfjka W;=rg c,h ksl=;a lsÍfï
ft;sydisl W;aijh újD; lrñka l:d l< ckdêm;s ffu;s%md,
isßfiak uy;d h<s;a ;u lD;fõ§;ajh m< lrñka uq,ska u i|yka
l< ku jQfha tod 1931-36 m<uq rdcH uka;%K iNdfõ fudrjl
ksfhdackh l< fodia;r iq.Siajr úl%uisxyhkaf.a kuhs' ta uyje,s
c,h W;=rg yerùfï ixl,amh uq,ska u ck;dj fj; bÈßm;a l<
nqoaêu;dg lD;fõ§;ajh ±laùfï yeÕSfuks'
mKavqldNh-jiN hq.fha isg f.dvke.=kq YS% ,xldfõ jdß
YsIagdpdrh wm i;=j we;s wfma cd;sl wNsudkh j¾Kj;a lrk
odhdo hhs' hg;a úð; iufha § kgUqka njg m;a jqj o wfma
ck;dj Ôj;a lrùug b;sß jQfha o tu jdß ud¾. moaO;s hhs'
kgUqka jQ foa m%;sixialrKhg ,lajqj o w¨;ska hula weröug
is;a my< jQfha ksoyiska miq" 20 jk Y;j¾Ifha fojk Nd.fha §
muK h'
i¾jck Pkaoh ,en jir 87 la .; ù ;snqk o W;=rg c,h
f.khdfï isyskh ienE lrùug wjia:dj t<ôfha 21 jk
Y;j¾Ifha fojk Nd.fha § h' 1931-2018 olajd jQ jir 87 l ld,
mßÉfþoh uyje,s c,h W;=rg yerùfï wr.,hl b;sydi hhs'
tu wr.,fha kshuqjd jQ fodia;r iq.Siajr úl%uisxyhka isysm;a
lsÍu .ek —we;af;a˜ lD;fõ§;ajh ckm;s fj; msßkeñh hq;= h'
—we;a;˜ o fodia;r úl%uisxyhkaf.a nqoaêuysufhka fmdaIKh jQ
mqj;a m;la jk neúKs'
1931-1955 olajd fodia;r úl%uisxyhkaf.a Y%uh" ld,h" nqoaêh"
±kqu fhduq lf<a YS% ,xldfõ bÈßu." ieliSfï oDIaÀuh wr.,
hgh' m<uq rdcH uka;%K iNd .¾Nh ;=< ke.=kq úl%isxyhkaf.a
y~ jeä jYfhka fhduq jqfka bvï ysÕh" kshÕh" fidaodmd¿j"
.xj;=r" c,h neiaiùu wd§ m%Yakj,g h' Bg úiªu jYfhka
bÈßm;a lf<a uyje,s —nyqúO fhdackd l%uhhs'˜
rdcH uka;%K iNdfõ úl%uisxyhka —fudrjl wegueiaid˜
jYfhka y÷kajkq ,enqfõ rdcH uka;%K iNdfõ iNdkdhl
i¾ ndfrdka ch;s,lhs' wegueiaid jQ l,S óyrldf.a ;o yu
midrelrf.k f,a Wrd fndk ueis j¾.hls' uyje,sh W;=rg
yrjk f,i f;dr f;daxÑhla ke;sj uka;%K iNdj ;=< fuka
u msÜgks .dfka lE.iñka /<s mj;ajñka" úfrdaO;d mj;ajñka"
úl%uisxyhka ke.+ y~ tod iqoaokag muKla fkdj l¿ iqoaokag
mjd uyd lrÉp,hla úh' m<uqjeks md¾,sfïka;=j fj; bÈßm;a
ùug ;snQ uQ,sl udkj yd mqrjeis whs;sh mjd m<uq wdKavql%u
jHjia:dj u.ska úl%uisxyhkag wysñ lrkq ,eî h'
m<uqjk md¾,sfïka;=jg f;aÍ m;aùug ;snQ wjia:dj o Tyqg wyssñ
lf<a h' ksoyi ,eî jir 08 la .;fj;;a" wd¾Ól ie,iqula fyda
Wmdh ud¾.hla fyda fkdù h' uQ,H Yla;sh wysñ ùu ;=<ska u
1953 uyd y¾;d,hg o uqyqK §ug tod hQ' weka' mS rchg isÿúh'
w.ue;sg ;u ;k;=ßka b,a,d wiaùug isÿúh'
fodia;r úl%uisxyhka" YS% ,xldfõ fldñhqksiaÜ mlaIfha m%Odk
f,alï yeáhg 1955 mlaIfha 05 jk cd;sl iuq¿j fj; bÈßm;a
lrkq ,enQ —bÈßu.˜ m¾fhaIKd;aul ix.%yh rfÜ foaYmd,lhska"
nqoaêu;=ka" m%;sm;a;s iïmdolhska" mßmd,lhka" bxðfkarejka
l=,au;a lsÍug fya;= úh'
uyje,s fhdackd l%uh tu nqoaê le<öfï m%;sM,h úh'
vâ,s fiakdkdhl" iS' mS' o' is,ajd" isßudfjda nKavdrkdhl"
ffu;s%md, fiakdkdhl uyje,sh foi is;a fhduq lf<a bka miqj
h'
—bÈßu.˜ m%n, f,i n,mEfõ ixl,amuh jYfhka wd¾Ól
l%u iïmdokh i|yd h' 1956 ck;d ch.%yKfhka miq" ish¨
foaYmd,{hskaf.a w;afmd; jQfha fodia;r úl%uisxyhkaf.a
—bÈßu.˜ ix.%y hhs' m<uq oi wjqreÿ wd¾Ól ie,iqug Èjx.;
nKavdrkdhlhkaf.a wjOdkh fhduq lrkq ,enqfõ o —bÈßu.˜
±lau h'
1964 fmd,af.d,a, c,dYfha isg 1977 uyje,s fhdackd l%ufha
c,dY ;ekSfï wdrïNfha isg 2007 wjika fudr.ylkao c,dYh
wdrïNh olajd jir 53 l jdß b;sydihg —bÈßuf.a˜ n,mEu
fya;= jQfha hhs ks.ukh l< fyd;a" th w;sYfhdala;shla fkdjkq
we;' —fudr.ylkao˜ c,dYhg wh;a l¿ .Õ yryd W;=rg c,h
f.khEfï jev o 70] wjika ù we;' th ksu ùu;a iuÕ c,h
jõkshdj lrd f.k hEug kshñ; h'
uyje,sh W;=rg yerùfuka tod —bÈßu.˜ woyia lf<a l=ulao@
bÈßuf.ys fufia ±lafõ' —uOHu ÈYdka;fha ud;f,a l÷j,ska
W;=rg úys§ we;s W;=re ;eks;,dj ±ÿre Thg;a" uyje,s .Õg;a
w;r msysgd ;sfnhs' ud;f,a l÷j,ska mgka.kakd fï ;eks;,dj
ngysr foig;a" jhU ÈYdjg;a" BYdk È.g;a" W;=r foig;a"
l%ufhka mq¿,a fõ' fï fya;= fldg f.k W;=re-ueo m<d;" W;=re
m<d; iy kef.kysr m<d; hk fï úh<s fmfoiaj,g uyje,s
.fÕa c,h yrjd heùu i|yd myiqfjka u mdúÉÑ l< yels buy;a
i;=gqodhl" iajdNdúl N+ñ ks¾udKhla fï ;eks;,dj u.ska imhd
we;'˜
2007 uq,a., ;enQ uyje,sfha wjika c,dYh jQ fudr.y lkao
fhdackd l%uh jir myla m%udo ù fyda újD; lsÍug bv ,eîu
YS% ,xld ck;djf.a jdikdjhs' hqoaO l,dmhla j ;snQ jõkshdj"
;s%l=Kduf,a jeks W;=re-kef.kysr m%foaYj,g ud;f,a l÷j,ska
.,d nisk c,h iemhSug wjia:dj ,eîu isxy,-oñ<-uqia,sï
ixys¢hdj o iy;sl lrkq we;' uyje,s c,h W;=rg yerùfï
ft;sydisl ld¾hNdrhg iudcjd§ Ökfha wdOdr ,eîu o
úfYaI;ajhls'
wfma bmerKs jdß YsIagdpdrh kj ;dlaIKh ;=<ska cd;sl iuÕsh
;yjqre lr,Su iy wd¾Ólh Yla;su;a lsÍu iy;sl flfrkq we;'
fï ojiaj, l%Svd lafIa;%fha
ke., hk ud;Dldjla
njg m;aj we;af;a T,sïmsla
ks,jrKh hs' thg fya;=jla
jkafka fyauisß m%kdkaÿ kslau
hdug ;SrKh lr ;sîu h'
fyauisß fyd,jkak .kakd
W;aidyh werfUkafka bl=;a rch
iufha isg h' kuq;a isÿjkafka
ke;' isÿ lrkakg fyauisß bv
;nkafka o ke;' bj;a lrkakg
W;aidy fkdl<d kï fï jk úg
Woaoduhg m;ajk fldgiaj,g
bvla fkd;nd u Tyq bj;aj f.dia
h' oeka Tyq bj;ajkafka l,a
;shd bj;ajk nj oeKqï §fuka
wk;=rej ñi ldf.j;a Wjukdjg
fkdfõ h'
fufyu jkafka fldfydu o@
l;d lrkakg wjYH u
ud;Dldj th h' ukqiaifhl=g
tfyu wNsfhda.hlg ;ksj uqyqK
§ ch.ekSug fyda /§ isàug
yelskï" ug kï th fydo l%Svd
.=Kdx.hla h' th ;j;a ;Sõr
jkafka ta i|yd Tyqg t,a,jk
wNsfhda. uev mj;ajkakg yok
jgmsgdfõ m%;sjdÈhdg weÕs,a,la
.ikakg fyda bvla fkd;eîu h'
th Tyq úiska ks¾udKh lr.kakd
mßirh úh yelsh' tfy;a Tyq
ÿIalr wOHhkhlau jkafka
l%Svdjg muKla fkdj Ôú;hg o
lshjkakg fndfyda foa we;s neúka
h'
Tyq wdvïnrldrfhla h' lsisfjla
;Uhlg .Kka .kafka ke;'
lshk foa fkdj,yd mjikafka
;rd;sru fyda ;;a;ajh fkdi<ld
h' th rfÜ ckdêm;sjrhdg
fukau ks, uÜgfuka olajkafka
kï my<u fiajlhdg o iudk
h' fï ;;a;ajh we;eï jD;a;Skag
Èrjkafka ke;' udOHj, we;eï
whg o Tyq fkdÈrjk pß;hla
jkafka t;ek § h'
wkqrdOl=f¾iyfyauisß
bl=;a jif¾ T,sïmsla l%Svd
Wf<,g lKavdhï kdhl;ajh
,efnkafka wkqrdO l=f¾ g h' tu
m;a lsÍu m%ldY lr m%isoaO lf<a
l%Svd wud;HxYfhka ksid tys
ks,Odßfhla fyda fjk;a wfhla
l=f¾g Èrjkak wmyiq .=,shla
ÿkafka h' tys m%;sm,hla f,i
l=f¾ T,sïmsla wdh;kh bv fkd§
;sìh § l%Svd wud;Hjrhd úiska
lKavdhï kdhlhd f,i ;uka
m;a l< nj udOHhg lSfõ h' udOH
we;eï úg yodrd fkd;sfnkakg
we;' tfia;a ke;akï w¨;a
iïm%odh f,i yemamSu iy l=,mamq
lsÍfï wd;,a .ekSfï udOH
l,dfõ mshjrla f,i o úh yelsh'
udOH fï isÿùu m%isoaO lf<a l=f¾
T,sïmsla lKavdhfï kdhlhd
f,i T,sïmsla lñgqfõ ;SrKh
blaujd hñka l%Svd wud;Hjrhd
úiska m;a lr ;sfnk nj h'
m%;sm,h jQfha l=f¾g fyauisß
uqyqKg u m%isoaêfha fodia keÕSu
h' th jrola fldg yqjd olajk
udOH l=f¾ ÿjk lsf,da óg¾
.Kkska jeä lr ta i|yd jk
fjfyi tl;= lr l=f¾f.a wd;au
f.!rjfha È. m<, m%ldY lrñka
fyauisß úfõpkh lf<a h'
fuh jd¾;d l< udOH" T,sïmsla
iïm%odh oek isáhd kï iy
l=f¾f.a f.!rjh .ek is;=jd kï
weue;sjrhdg tjeks kï lsÍula
l< fkdyels nj oek tjekakla
jd¾;d fkdlr bkak ;sìK' oeka
ta fkdoek jd¾;d lsÍfï m%;sm,h
ksid l=f¾g jQ ydksh uld §u
fjkqfjka fyauisßg m%ydrhla
t,a, lrkakg hdfï § fyauisß
fkdl< fohla m%pdrh lsÍfuka
Tyqg oYl yhl muK ld,hl
Tyqf.a Ôú;fha Wmhd.;a lS¾;sh
wysñùu oekS ;snqfKa u ke;'
udOH muKla fkdj wfma rfÜ
yqÕ fofkla wfkld ;ukag ́ kE
yeáhg ys;k wfhla úh hq;= h'
tfia fkdjk ;eka yS Tyq fyda weh
krl h' kqiqÿiq h' fkdfydìkd
h'
fyauisß idOlh lr .ksñka
m%fõY jQ l;dfõ § T,sïmsla
ksjyk hkak wu;l fkdlru
neß h' th fyauisß Èkd ÿka chla
h' ta i|yd l%Svd wud;H Oqrh oerE
Ôjka l=udrK;=x. fndfyda fihska
Woõ lf<a h' fï T,sïmsla ksjyk
jeks fohla ;ukag bÈ lr.kakg
wjia:dj fkd,enqKq nj lshñka
i¾ð nqíld th j¾Kkd lf<a h'
fyauisß kslau hk fudfydf;a §
,nd § hk tu foh u m%udKj;a
h' ta fndfyda wh mqgqj, bo
thska jecö hkq úkd b;sß lr
hk fohla fkdue;s ùu wfma
ixialD;sfha wkkH;djh jk
neúka h'
rdcmlaIl%uh
uyskao rdcmlaI uy;df.a
ys;jf;la" {d;sfhla jQ muKska
ish,a,u l< yelsh hk úYajdih
Tyq ks,h orK ld,fha ;Èka u
;snqKq frda.hls' ta wkqj kdu,a
rdcmlaI" ksjdâ lírd,a o wEod
f.k yïnkaf;dgg fmdÿ rdcH
uKav,Sh l%Svd Wf<, f.akakg
ie<iqï lrñka fï rfÜ ck;djg
jirla folla lkak fndkak fok
yels ;rfï uqo,la ldndiskshd l<
nj fkdryils' ta jefâg T,sïmsla
ksjyfkka ,smshla o hjñka
fyauisß uQ,sl fjñka lshd isáfha
th fkdl< hq;= Wf<,la nj h'
kuq;a nr .dKlg fl<jñka
rc megjqkag fi,a,ï oeóug
§ n,d isákakg isÿ úh' kuq;a
ta ish,a, jH¾: jQ ;ek ;ksju
f.dia wdishdkq fhdjqka l%Svd
Wf<,g i;aldrl;ajh orkakg
isá lgdrh kj;d th ,xldjg
/f.k tkakg fyauisßg yels
úh' tfy;a fmdÿ rdcH uKav,Sh
l%Svd Wf<, fjkqfjka rgg
,efnkakg ;snqKq l%Svd ixlSrKh
yïnkaf;dg l=udrhdf.a fmdÿ
rdcH uKav, isyskfha mrdcfhka
wk;=rej f,dma ù ;snqK neúka
iy fyauisßf.a chg rdcmlaI
f,an,h w,jkakg bvla fkd;sì
neúka j.lSfuka hq;=j th w;
yefrkakg ÿkafka h'
kuq;a fyauisß ,xldfõ tlu
l%Svd idOlh fkdfõ h' Tyq iy
;j;a l%Svd mßmd,kfha olaIhka
iuQyhla isá;s' fï msßi tl
lojqrlg meñK jev fkdlsÍu
rfÜ l%Svdfõ wNd.Hhls' ta ksidu
iuQyhla f,i ,eìh hq;= foa
fkd,eîu muKla fkdj hï hï
wvq-mdvq o isÿjk nj ms<s.; hq;=
h'
vhka f.dauia" fodka úlag¾"
fm%aud mskakj, jeks pß; iy
fyauisß m%kdkaÿ tl /yeklg
k;=j l%shd;aul jkafka kï
rfÜ l%Svdfõ fyg oji jvd;a
w¾:j;a jkq we;' fï w;rg .;
yels rxð;a ùrfiak jeks wh wo
fndfyda fihska ÿ¾j, h' tjeks
cd;Hka;r ms<s.ekSula fukau
ie<iqfï iy ks¾udKYS,S;ajfha
tluq;=jla tl fm<g bo .;a;dg
muKla m<la ke;' rfÜ l%Svdj
wdKavqfjka wdKavqjg fjkia fjk
weue;sf.ka weue;sg fjkia jk
pxp, m%;sm;a;s u; msysàu ksid
fï ljqre wdj;a jev lrkakg
Tjqkaf.a m%;sm;a;s yd o¾Ykh
u; ñi fmdÿ rdcH m%;sm;a;shl
msysgd fkdfõh' ta ksid l%Svdjg
wod<j Tjqkaf.a l%shd l<dmh
fufyhjkakg wjYH bv-lv
ks¾udKh ù we;' fï ksid fï
whg fm!oa.,slj l%shd;aul
jkakg we;s bv olaIhka w;r
.egqula ks¾udKh lr rgg fkdj
Tjqkag wejeis fia l%shd lrkakg
wejeis mßirh ilia lrkafka h'
rcfha l%Svd m%;sm;a;sh ljf¾ o
hkqfjka tl iudk m%Yak lsysmhla
tajd fufyhjk wud;Hjrekaf.ka
wid we;s wjia:d b;sydihg f.dia
ksÍlaIKh lrkak' Tyq Tyqf.a fyda
Tyq ksfhdackh lrk wdKavqjg
wkqj ms<s;=re § ;sfnk wdldrh
ksÍlaIKh lsÍfuka ta ms<s;=rej,
mriamr;djhka fldmuK fõ oehs
y÷kd.kakg mq¿jk' rdcHh hkq
fudfyd;ska fudfyd; fjkia
jk iq¿ foaÿkakla n÷ jkafka
kï'''''''''
uQ,slu .eg¨j we;af;a t;ek h'
l%Svdj md,lhd wkqj fjkia jk
;ekska" m;ajk md,lhd l%Svdj
wkqj fjkiajk wdldrfha wp,
m%;sm;a;shla ks¾udKh úh hq;=j
we;' ke;af;a th h'
B<Õ mrmqrla mßmd,khg
iQodkï nj fmfkkakg ke;slu
B<Õ wvqj h' kuq;a ta i|yd
wjYH mßmd,kuh oeKqu
cd;Hka;r in|;d iy l%Svdjg
wod< wf,úlrKh" l<udlrKh
jeks fndfyda mdGud,d T,sïmsla
wdh;kh yrydu l%shd;aul
jkafka h' T,sïmsla wdh;kh iuÕ
in|;d we;s l%Svd mßmd,lhka
fïjd ;ukaf.a ix.ï mQjrej,g
f.fkkafka ke;' ukao wNsfhda.h
ks¾udKh jkafka t;ek h'
l%Svlhdmßmd,lhdùu
;j;a wdlrhlska .;a úg
l%Svlhdf.a B<Õ N+ñldj md,lhd
hk ñ;Hdj iïmQ¾Kfhkau ydkslr
h' l%Svdj iy mßmd,kh úIhhka
folls' l%Svlhd mßmd,lhd
ùug m%:u l%Svd mßmd,kh .ek
w;aoelSï iy oeKqu fidhd .;
yels ud¾. ms<sn|j úuid ne,sh
hq;=h' ta i|yd T,sïmsla wdh;kfha
mdGud,d fyd| msúiqï oajdrhla jqj
o ta ms<sn|j Wkkaÿjla ke;af;a
h'
;j;a wdldrhlska l%Svlhd
hkq wOHdmksl jYfhka wiu;a
pß;hla h hkak iudc .; ù
;sîu ksid fndfyda wOHdmksl
jgmsgdj by<ska we;s mdi,aj,
bf.kqfï olaIfhda l%Svdjg
fhduqjkafka wvqfjka h' Bg
ckudOHj,g o tfrys j l%shd
ud¾. .; yelsh' WodyrKhlg
fhdjqka fmdÿ rdcH l%Svd Wf<,
b;sydih úuid ne,Sfï § fIydka
wfòmsáh j¾Kj;a u;lhls'
Tyq rka molalï ;=kla f.,
,d .;af;a bkaÈhdfõ mQfka yS §
h' Tyq muKla fkdj tys § Tyq
iuÕ tla rka molalulg iyh jQ
lS;a o fu,a" rks,a chj¾Ok iy
frdIdka pdur hk ;sfokd o wo
WmdêOdßfhda h' fujeks lreKq
iudc .; jkafka wvqfjka h'
ta fjkqjg" l%Svdj ksid wOHdmkh
w; wßkakg isÿ ùfuka /lshd
wjia:djla i|yd iqÿiqlï imqrd
.ekSug fkdyels jQ wkqfõoKSh
l;djkaj,g udOH .scq h' l÷¿
iy fida iqiqï fydog úl=Kkakg
yelsh' ta ksid urK iy wmrdO
m%jD;a;sj, jeä mqru m%pdrh lsÍu
wo iq,n lreKla ù we;' kuq;a
l%Svdfõ § th fjkia jkafka kï
tu ;;a;ajh l%Svlhdg l%Svdjg
fukau wOHdmkhg o ta iudk
wjOdkhla fhduq lrkakg fyd|
W;af;aclhla jkq we;' tfiau
l%Svdj wOHdgmkhg ndOdjla njg
we;s ÿ¾u;h o" th ndOdjla úh
yels uÕ kj;d.kafka flfiao
hkak ms<sn|j o fidhd n,kakg
yels fjkjd we;'
B<Õmrmqr
tfiau cd;Hka;rhg w; È.=
lr tys mßmd,lhka f,i isák
wh wm iuÕ l%Svd l< neúka
wmg o mßmd,kh yelsh lshk
msßi fidhd ne,sh hq;af;a Tjqka
Bg wu;rj l%Svdj ms<sn|j imqrd
we;s iqÿiqlï h' Tjqka l%Svdj iy
mßmd,kh ms<sno iqÿiqlï imsß
WmdêOdÍka h'
,xldfõ B<Õ mrmqr fyda t;ekg
f.k taug l< yelafla l=ula o
hkak cd;sluh jYfhka i<ld
ne,sh hq;= h' úfYaIfhka l=uk
úIh Odrdjla hgf;a wOHdmkh
,enqj o úYajúoHd,hg m%fõYjk
cd;Hka;rh ksfhdackh lr
;sfnk l%Svlhkag tu úIhhka
w;rg l%Svdj úIhla f,i
yodrkakg wjia:dj ,efnk mßÈ
úIh ks¾foaYhka ielfikakg
wjYH fõ' th fukau Tyq fyda
weh wehf.a l%Svd mqyqKqjg
myiqu ia:dkhlg /f.k taug;a"
l%Svdj ms<sn| wOHdmkh we;s
úYajúoHd,hlg fhduq lsÍfï
m%;smdok;a úYajúoHd, m%;smdok
fldñiï iNdjg ;sìh hq;=h'
tfia jkafka kï W.;a l%Svd
mßmd,lhka .ek wkd.;fha§j;a
wmg ys;kakg wjia:dj we;'
oekg ;sfnkafka kj f,dalhg
iß,k mßÈ kjHlrKh lrk ,o
l%Svd Ñka;lhka fiùu mfil
,d mqoa., pß;j, t,a,S tl;ek
lerflk tlh' úfgl fyauisß
h' ;j;a úfgl ;j;a pß;hla
h' ke;skï l%Svd weu;sjrhd h'
fujeks pß; ms<sn| úfõpk
wkjeis nj lSula f,i fmdg
jroaod.;a wh fuys t,af,kakg
we;s bv úYd, h'
m%Yakh tu pß; fid,jkakg
fkdyels wehs oehs lreKq fiùu
h' wÕ,l úYalïNhla we;s isÿrla
idod wÕ,a Nd.hl úYalïNhla
we;s weKhla Bg Tínd hula
jefgk tl kej;aùfï yelshdj
we;' kuq;a fi,fjk tl
kj;a;kakg fkdyels h' ta ksid
isÿrg .e,fmk weKh fiùu
oaú;Shsl fldg flfia fyda
jefgk tl kej;aùug hdu ug
kï fldf<dmamuls' T,sïmsla
ks,jrK fõÈldfjka neihdug
fyauisß ;SrKh lrk ;=reu
l%Svd lmams;a;kag jfÜ lerflkq
úkd Tyqg oefkkakg w;
;nkakgj;a fkdyels jQfha wehs@
wm fkdis;kafkau t;ek h' ta
wdvïnrldrhdf.a wdvïnrh .ek
flaka;sùu mfil,d ta wdvïnrh
yefokakg fya;= jQ ldrKd fidhk
f;la fyauisß,df.a kslau hdu
.ek T,ajrika §u fldf,dmamuls'
ta ksid T,sïmsla ks,jrKfhka
mqoa., uqyqKq fjkia lr Tng
n,mdk m%Yak úi|d.kakg yels
hehs l,amkd lsÍu hful=g
idOdrK úh yels iSudj fmdÿfõ
l%Svdjg idOdrKhla fkdlrkq
we;'
ta ksid fldf,dmamï kj;d w¨;a
l%Svd Ñka;khla iy Ñka;lhka
fidhd lrk wr.,hlg l%Svdjg
,eÈ wh fm<.efik ;efklg
wfma iQodku mud fkdl< hq;= h'