march 2018 agape 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? berampa halrala hlante leh ran...

36
March 2018 AGAPE 1 www.mizoramsynod.org

Upload: others

Post on 03-Sep-2019

13 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 2

www.mizoramsynod.org

Page 3: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 3

www.mizoramsynod.org

“Chapona hi thlarau lam cancer a ni a, hmangaih theihnate, lungawina te, chhia leh \ha hriatna te thlengin a ei chhe vek ani,” tiin C.S. Lewis-a chuan a lo ziak a. Mi hausa hi a hausakvangin a chapo ngawt lo va, mi dang aia hausa nia a inhriatvangin a chapo \hin zawk a ni. Chutiang bawkin, kohhranarawngbawltute zingah pawh mi dang aia rawngbawlna kawngathawk hlawk bik nia inhriatna avangin thinlung hi hriat loh laiin alo chapo reng thei a ni. Mahni \ha leh ti\ha nia inhriatna te, thiltitheizawk nih duhna te hi chapona a ni. Chapona hi thlemna hautaktak, mahni inhriat harsa em em mai, mahse, mi mal, kohhran,ram leh pawl pawh min chenchilh rengtu sual a ni.

Lalpa kan Pathian chu kan zawng zawnga hmangaih turleh keimahni kan inhmangaih anga vengte pawh hmangaih tûrinLal Isuan min ti a, heng aia thupêk ropui zawk a awm loh thumin hrilh bawk. Mahse, mi dang nena intehna a\anga rawnchhuak a nih avangin chaponain a rawn ken tel chu mi dangerna a ni a, chutiang thinlungah chuan hmangaihnain hmun a changthei \hin lo. Chapona avang hian kan nunah te, kan kohhranahte, kan ramah te leh kan khawtlangah te mite’n hmangaihna anhmu thei lo fo va, Isua hmel hi a nih tur angin kan lantir lo fo a ni.

He sual hautak tak do nan chuan \awng\ai leh mahni lamintheihnghilha Pathian hmaa kan nihna kan hriat chhuah nawn fo\hin a ngai a. Kan thinlung a lo chapo dawn apiangin Pathianhmaah chuan kan thiltih \ha ber te pawh pawnchhe hnangkhaiang lek an ni a, mi sual thi tur khawngaihna vang chauhvachhandam kan ni tih hi kan hriat chhuah nawn fo a ngai a ni.Keimahni lam ropuina a lo len dawn chang apiangin krawsa LalIsua hi i en zawk ang u.

“Mihring rilru chapona chu boralna hmaah a kal a,inngaihtlâwmna chu chawimawina hmaah” (Thuf. 18:12).

Page 4: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 4

www.mizoramsynod.org

Kristian Chhungkua

MAICHAMA MEI CHU A MIT TUR A NI LO(Leviticus 6:8-13; Isaia 1:11)

– LaldinglianiBawngkawn

Leviticus-ah chuan inthawina chi hrang hrang tam tak aawm a, chungte chu - 1) Pum hal thil hlan te, 2) Buh bal thil hlan te,3) Remna thil hlan te, 4) Tihpalh sual tana thil hlan te, 5) Sual tanathil hlan te, etc. an ni. Kan pi leh pu te pawh kha Kristian an nihhma chuan inthawina chi hrang hrang neiin arpa hluisen te, vawktete pawhin bawlpuin dai kiangah chhamphual chi hrang hrang neninthawina urhsûn takin an lo hmang \hin a ni.

Chutiang bawkin Israelfate pawh thuthlung hlui hunahchuan Pathian tihlawm naninthawina an uar êm êm a.Inthawinaa an sa talh tur rengreng hi a pa, sawisel bo leh pian\ha, bawngpa, berampa an lohlan \hin a ni. Inthawi laia a hnaihtur ringawt pawh an fimkhurinan uluk a, chiangkuan lohna neite, mitdel te, kebai te, hnar perte, fuke sei lutuk reng reng te,mi buar te, mi phuhlip te rengrengin inthawi laiin an hnaih tura ni lo a ni. Tin, a hlantu turahpawh mi pian \ha, fuke kim, rilruleh pianhmang dik taktenpuanzaisin kawrfual ha chungin,dan phung dik tak nen

chhamphual hmangin an hlan \hina ni. Arona fapate pahnihpuithiam Nadaba leh Abihua tepawh an inthawi dan a dik lohavangin an boral dun ta mai a ni(Lev. 10:1-2).

Kan tunlai hunah hian heinhlan dan hi la chhunzawm zêldawn ila, dam tlak hi kan awmngut ang em maw chu le?Thuthlung hlui hun a\ang tawhinleh hmakhawsang a\ang tawhkhan Pathian tihlawm nan, amalsawmna dawn nan, buh lehbalah te leh chhungkaw hriselnan te chhûng inkhawm an lo uardaih tawh a ni. Amaherawhchu,a tak ram a thlen loh avanginchung inthawinate chu Lalpa

Page 5: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 5

www.mizoramsynod.org

Pathianin Zawlnei Isaia hnenah,“In inthawina zozai hi ka taneng nge a \angkaina awm?Berampa halrala hlante lehran chawm thau thau chu kahne ta, bawngpa te lehberamno te leh kelpa thisenahpawh ka lawm lo ve,” a ti a ni(Isaia 1:11).

Thuthlung tharah chuanchhanchhuahna ropui tak mai arawn siam ta. Pathian Fapathisen thianghlim bawlhhlawhkailo leh sualna reng reng nei lo,mi thianghlim sawisel bo chuPathianin sual thawi nan chatuanatan a rawn hlan ta a ni. Lalpana van khua leh tuiah min pawmve thei ta. Lalpa chu fakin awmrawh se. Kan pi leh pute a\angaKristian sakhua vuana tunthlenga a hnung zuia, taima takainkhawm \hinte pawh kan ni theie. Sunday School kai kim leh kai\ha lawmman pawh kan la fo \hina ni thei e, a lawmawm viau ani. Chutih rual chuan kanchhungkaw maicham hian engnge a an ve le? Zingah te, chawei dawnah te, mut dawnah tepawh Pathian hnenah kaninhlanin kan \awng\ai ve reng \hina ni thei. Amaherawhchu, chu

chuan chhungkaw maicham akeng zo lo.

Chhungkaw invawnnaleh inenkawlnate hi kan uluk ava ngai ta em! Hnam dang,ringlote nupui/pasalah kan inneihpawlh nasa ta hle mai. Internet,Facebook hmangin nupui/pasalkan inzawng mêk a nih hi! Nuleh pate pawhin kan fate \heuhhnam dang/ringlo, nupui/pasalanei lo tura kan zirtir uluk a ngaita khawp mai. Kawppui neihchungchangah chhungkuain danphung nghet tak neih a ngai tawha ni. Thuthlung hlui hun lai a\anginhemi kawngah hian an lofimkhur tawh a ni.

Abrahama chuan achhiahhlawh hnenah, “Kaawmna rama Kanaan-ho nulazinga mi hi ka fapa nupuiah ineihsak tur a ni lo, Ka pa inlama ka laichinte hnenahkalin ka fapa tan nupui ineihsak zawk tur a ni,” tiin achhiahhlawh hnenah chhia achham tir a ni (Gen 24:37).Esauva chu kum 40 mi a nihinhnamdangmi nupuiah a nei a,chu chu a nu leh pa Isaaka lehRebeki thinlung tiretheitu an ni(Gen 26:34). Jakoba chuan a nu

Page 6: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 6

www.mizoramsynod.org

leh pa thu zawmin Labana fateLeaii leh Rebeki-te nupuiah anei a, a tluan pawh a tluang hlemai. Nupui fanau leh ran rualtam tak nen a pa in lamah a kirta a. Amah a\ang vêk hian afapa Josefa leh a tupa LalSolomona lo piang chhuakin, anhun laia khawvel zawng zawngami ropui leh hmingthang an ni(Gen 26:6). Heta \ang pawhhian chhungkaw inrel fel \ha lehnu leh pa thu awih chu malsawmdawnna a ni tih leh mahni chipuingei nupui/pasala neih hianbuaina tam tak kan pumpelhmai bakah chhungkaw mai-cham vawn nunna atan apawimawh em em a ni tih a langchiang hle awm e.

Kan thu tlangkawmnaatan chhungkaw maicham mitlova kan kalpui zêlna tur\henkhat han tar lang leh ila.Chuta kan sawi hmaih theihhauh loh chu buhfai\ham hi a ni.Chaw chhum dawn apianginLalpa pawlna atan a remkhawp mai. “Lalpa, i mal-sawmna kan dawn a\angin kanpe let ve a che, i malsawmnakan dawn avangin lawm thu kansawi e,” tia Lalpa pawl nana

hman hi a \ha hle mai. Akhawntute pawhin Lalpa hnaka thawk a ni tih hre rengchungin inpêkna thar nen ikhawn \hin ang u.

Tin, chhûngkawmaicham hi kan ngaihpawimawh a \ul êm êm a ni.Tun ang lai khawvelah mi tin maikan buaiin kan hmanhlel êm êm\heuh va, chuti chung chuan kan\ul \heuhte dah bova, chhûnginkhawm kan neih \hin hi a \ulina pawimawh takzet a ni. Ni tinachhûng inkhawm neite aninchhir kan hre ngai lo. Ei lehin, silh leh fen, boruakthianghlim ni eng leh ruah sur,kan hriat sen loh kan mamawhzawng zawng min petu hnenahni tin chhûngkaw maicham neialawm thu sawi nachang kanhriata, kan duh mamawh ahnena kan thlen \hin hi apawimawh êm êm a, hei hichhung tinten kan tih makmawha ni. Lal Isua Krista, Pa hnenamin sawisaktu tur hnênah hianni t in inhlanin a hnênahchhungkua i inkawltir \hin angu khai.

Lalpan mal min sawm-sak \heuh rawh se.

Page 7: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 7

www.mizoramsynod.org

Sermon

GOOD FRIDAY SERMON – KRAWS TUARNA

- Rev. F. LalrinnungaModerator

Mizoram SynodB/R : Phil 2:5-11

Lal Isua nun hi tuarna nun tiin a sawi theih hial awm e. Vanropuina a kalsan hi kraws a ni phawt mai. Pathian anga awmaPathian tluka awm chu thil thlakhlelh hleih theihah a ruat lo tih kanhmu a. Mihringte anga lo piangin, bawih angah a insiam a, amah lehamah a intitlawm ta zawk a, mihring anga lo awmin a inngaitlawma, thi khawp hiala thu zawmin a lo awm ta a, krawsa thihna ngeichu, tiin kan hmu zui. A lo pian phat a\angin amah tihhlum tumtu atawng nghal a, tlanchhiatpui a ngai. Bawhchhe tawh hnu zingahbawhchhe ve lo a lo piang a, mihring suala tlu tawh hnu zingahbawhchhe ve lo a lo piang hi a tan kraws a ni nghal a ni.

Hun eng emaw chenAigupta rama tlan bopui a nihhnuah Nazareth khua, Galilirama khaw lian vak lo,Jerusalem a\anga khaw hlatakah mistiri chhungkuaah a losei lian a. Naupang tê a nih laia\angin rawngbawl turin ainbuatsaih ngar ngar tih a langreng mai. An hun laia an Bible(Torah) a hriatzia pawhInkhawmna Ina hotute a hnial\hin dan a\angin a hriat. Tichuan,kum 30 a lo tlin khan rawngbawlturin a vak chhuak ve \an ta a. A

rawngbawl tirh phat a\anginPalestina rama pawl lian pui puipathum – Pharisai, Saddukai lehHeroda pawlten a rawngbawlnaan pawm lo va, an enthla nghalreng tih Bible a\angin kan hrethei a ni.

Rawngbawlpui tura ami sawmte reng reng eng mahtawktarh emaw, ham\hatnaemaw a tiam reng reng kan hmulo va. A chungchang a sawidanah pawh, “Sihalten kua annei a, savaten bu an nei,mihring fapa erawh chuan lu

Page 8: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 8

www.mizoramsynod.org

nghahna a neilo,” a ti hial a ni.Sihalte leh savate pawh tluk loangin a insawi. Khawvela arawn kal khan mi ran chawpêkna thleng a rawn hawh a, mirama tlanchhiatpui a ni a, michhangper leh sangha hawhinmipui a hrai a, mi sabengtunghawhin Jerusalem-ah lal angin alut a, mi pindan chungnungahzanriah hnuhnung a kil a, mi thlanruakah zalhin a awm a ni.Mihringte anga lo piangin bawihangah a insiam tih hi a nunah hiana thleng dik takzet a ni. Krawsa pu zêl tih a lang chiang telh telhmai, kan Lalpa hian.

A hun tawp lamah luttawh mai ila. Lal Isua chuanJuda-te Kalhlen Kut hman danangin a zirtirte ruai a kilpui ve a.He zanriah hnuhnung an kil hi aboruak a hrehawm dan turzia hi.Ruai an kil laiin Juda Iskariotachu amah mantirtu tur a nihzia apuang chhuak a, chaw ei lai lalain a kal chhuak ta. Chumihnuah chuan zirtir sawmpakhat(11)-te kha vanramah tu ngeropui ber ang tih thu-ah aninhnial chiam mai bawk. Hetiangreng renga zirtirte nena zanriahhnuhnung han kil ho chu a

hrehawm awm mang e. KanLalpa kraws put hi a zang lo tiha chiang hle mai.

A rilru hahchawlhna turhmun Gethsemane huan lamzirtirte nen an pan ta. A zirtirtehnenah a mangan thu tlang takina sawi a, “Thihna khawp hiala ni, mi venpui rawh u,” a tilawm lawm mai. Mahse, tu mahvenpuitu tur a nei tawh lo, an lomuhil zêl a nih kha. Zan khawvawt hnuaiah, a thlan thisen liantak angin a far a, “Ka Pa, heno hian mi pel lul rawh se,”tiin a ngen ngawih ngawih mai.Hemi awmzia chu, ‘Ka Pa,krawsa thihna kher lo hianchhandamna hi a siam theihlawm ni?” tihna a ni ang. Thuawihna vawrtawp nen, “Keimathu ni lovin, nangma thu nirawh se,” a ti. Thi khawp hialathu zawmin a lo awm ta tih chua thleng dik zêl a ni.

Lal Isua hian man a nihkhan a zirtirte’n an phatsan a, azui ngam thui deuh berten vawithum phatin, an thawmhnawtlansan vekin an tlanchhia tih kanhmu bawk. |anpuitu, lam\ang anei ta lo. Hemi bakah hian amantuten a dikna lam reng reng

Page 9: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 9

www.mizoramsynod.org

an ngaihthlaksak duh lo va,roreltuten dik lo takin a chungahro an rel tih kan hria. Judahotuten an dan kalhin zanah athihna turin ro an rêl a, zingahSanhedrin Special Sessionkovin zana an thurel an nemnghet a, Pilata Court-ah te,Heroda Court-ah te hruai a nia, darkar 12 vel chhungin Court6-ah a ding hman hial a ni.Hetiang reng reng hikhawvelah a la awm ngai lo.Juda-te hlauh avangin Pilata’nthi turin a chungthu a rêl ta a,krawsa khen beh turin a pe taa ni. Thi khawp hiala thuzawmin a awm a, krawsathihna ngei chu.

Dan thiam \henkhatinIsua chunga rorel dan an com-ment-na tlem han tar lang ila:

Just ice James C.McRurer-a chuan, “Khawvelro relna chanchinah hianroreltuin, ‘Eng mah a sualnaka hmu lo,’ a tih vek hnuaamah vêkin thiam loh chantira,tihhlum tura a pêk leh tak hiIsua chungchangah chauh lochuan hmuh tur a awm lovang,” a ti hial a.

British ukil thiam takFrank J. Powel-a pawhin, “Romsawrkar leh Juda-te chuan anrorelna chu dik tak niin an sawi\hin a. Isua chungchangaherawh chuan an ti dik lo ve ve ani. Dikna chu an kengkawh lova, Nazareth Isua, Juda-teMessia, Khawvel Chandamtuchu an that,” a ti.

David Bilton-a, ukilpakhat chuan, “Huatnaavanga Isua thubuai khasiamsak a nih avangin rorelnadik a tan beisei ngaihna a awmlo,” a ti bawk. Hetiang tak anih avang hian Lal Isua tuarnahi kraws kawng zawh nun ani chiang hle a ni.

Kraws tuarna hi arapthlakin a na a ni tia kan sawimai bakah hian, Lal Isua tuarnahi a na lehzual. Thiam lohna neilo Isua’n thiam loh a chang.Hemi chungchang hi hla phuahtuJohn Roberts chuan hetiang hiana phuah chhuak:

Nunna petu chu an tithi a,Thawhlehna ropui chu anphum.Sawisatu tha te a tichak a,Amah thinglera khen behnan.

Page 10: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 10

www.mizoramsynod.org

Amahah leilung a her laiinLeilungah amah an zalh a,tiin.

Hetiang taka tuarnarapthlak hi a awm leh thei tawhlo vang. Kraws kawng zawha,mi dangte tana nun pea, engkimkalsana tuartu, chhandamnasiamtu kan Lalpa aia fak tur hihe khawvelah hian an awm theilo. Kraws hmanga chhandamnahi siam a nih avangin Paulachuan ‘Pathian thiltihtheihna’ tiina hming a vuah hial a ni.

Lal Isua tuarna krawshian Lal Isua dinhmun chiangtaka a puan chhuah chu:

Mi tin, vana mite, leiamite, lei hnuaia mite a hmaa an\hing\hit nan leh, Lal Isua chu Lala ni tih lei tinrengin a puan nante a ni. Chu bakah chuanPathianin nasa takin achawimawi ve ta thung a, hmingzawng zawnga hming chungnungber a pe ta a ni. Kan Lalpa hianPathian thiltihtheihna krawsahhian chawimawina sang ber,hming zawng zawnga hmingchungnung ber a hlawh ta.Pathian chawimawina vawr-tawp a hlawhna hmun a lo nihreng mai chu! Chuvangin, keini

a hnung zuitute hian chawi-mawina kan chan ve theihnahmun chu kraws, Pathianthiltihtheihna hmunah hian a ni tihhre reng ila, Lal Isua kraws hi ichawisang ang u.

Aw ka thlarau, chu tlangahchuanChhun zanin va leng fo la,I Lalpa, kraws lera awmchuNungin i va hmu ang a,Kalvari tlang chanchin lohrilh ang che,

tia Pastor Liangkhaia’n a lo phuahang hian kraws hi Kristiante tanathil hlu ber a lo ni e.

Tun \um Good Friday-ah hian kan Lalpa tuarna\awmpui ve turin i inpe ang u.

Krista vanga tuar ngam,Krista vanga chan ngam,Krista vanga rethei ngam,Krista vanga mualphonazawng zawng i phur ngamdawn em le?

tih hla hi kan inchona ni se.Het ianga Lal Isua

tuarna \awmpui ngamtute hianGood Friday hlawhtling takin anhmang ngei ang. Pathian thiltih-theihna kraws hi i chhuang berfo vang u.

Page 11: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 11

www.mizoramsynod.org

Lal Isua kraws hi lei lehvan inremna atana Pathianthiltihtheihna a ni a, mihring lehmihringte kan inremna hmanruaa ni a, mahni leh mahni kaninremna a la ni tel ta zêl a ni.Pathian nena inremna chuan midang a rem a, mahni leh mahnipawh an inrem a, chu chuankhawvel hrehawmah pawhvanram an tem lawk \hin a ni.Lal Isuan ram a rawn dinah hianthlamuang tak leh hlim takin an

chêng a, Lal Isua vanga an tuarnasat poh leh an nun a hlimin,an thlarau lam nen a \hang lian\hin a ni. Chuvangin, Pathianmalsawmna kan dawnna hnar ani. Pathian kan hnêna a inpuannaleh a inlârna hmun hi hmun hluleh ropui ber mai a lo ni. Kalvaritlangah an tan a tuar tawhavangin.

Lalpan a thu mal sawmrawh se.

SYNOD BOOKROOM BOOK NEWSFOR THE MONTH OF JANUARY, 2018

1. Rohminglianism vs. Calvinism :Ziaktu : P.C. Zosangliana. A man Rs.130.

2. Thilmak Mission Field-ah :Ziaktu : L.R. Colney. A man Rs. 150

3. Internet Sermon :Ziaktu : Upa R. Lalramhluna. A man Rs. 150.

4. Kristian Nun Sermon :Ziaktu : Chhawnmawia. A man Rs.100.

5. History of Mizo in Burma : Ziaktu : B.Lalthangliana. A man Rs. 130.

6. Naupang huaisen :Ziaktu : Lalhmingmawii Rawite (Mahmingi). A man Rs. 80.

7. Hringnun ka buan :Ziaktu : Makimi Khiangte. A man Rs.100.

8. Khampat Bungpui :Ziaktu : B.Lalthangliana. A man Rs.150.

Page 12: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 12

www.mizoramsynod.org

THU ZIAK LEH CHHIAR PAWIMAWHNA

RothanglianiCentral Committee Member

1. Kohhran chanchinbu/Lehkhabu chhiar pawimawhnaLehkha chhiar hrim hrim hi hriat zau nan a \ha a. Miin lehkha a

chhiar tam chuan, a hriatna a zauvin mi ngaihsan a hlawh fo.Amaherawhchu, lehkhabu chhiar tur thlan thiam a pawimawh hle.Lehkhabu \ha lo chhiar chuan kawng dik lo lamah min hruai thei a,min hruai sual thei a ni. Lehkhabu \henkhat chu zu leh ruih theih thilleh hmeichhiat mipatna lamah min tingampa thei an awm \hin.|henkhat chuan tharum thawh zawngin min hruai thei a, entir nan,Karl Marx-a thuziak Communist din chhuahna ang te. Tin, rukrukleh sual hrang hrang tih chakna \ha lo tihtir thei lehkhabute an awmbawk. Chutiang lehkhabu lakah chuan kan fimkhur hlê tur a ni,chhiar loh tawp a him ber.

chunga thil thleng leh zawhna lehchhannate a awm a, hei hianKristian min tipumkhat a, thlaraulam \han lenna leh zirtirna dik lolakah min humin, kal sualnalakah min veng a ni. Henglehkhabu a\ang hian hlâwknanasa tak kan hmu \hin. Agape-ah phei chuan ni tin khawsaknaanu hriat tur pawimawh tak tak,damlo enkawl dan leh chaw-hmeh siam dan thlengin a awma ni.2. Lehkhabu \ha chhiar lehziak pawimawhna

Lehkhabu \ha chhiar chuanPathian rawngbawltu \ha tak, mi

Tunlaiah chuan lehkhabu \hachhiar tur tam tak a awm tawha. Kan kohhran phei chuanMizoram hmun hrang hrangahBookroom neiin, mipui hnenahlehkhabu \ha min chhawpchhuahsak a, kan vannei hle ani. Tin, thla kip chhuakchanchinbu, entir nan - KristianTlangau, Ramthar, Agape,Kristian |halai, etc. kan nei a.Hengte hi uluk taka chhiar a \ulhle a ni.

Kohhran chanchinbute kanchhiar hian kan kohhranchanchin te kan hriat phah a,sermon leh khawvela Kristiante

Page 13: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 13

www.mizoramsynod.org

dangte thlarau nun chawmtu lehmi hnêna Pathian inpuanna niturin min chher thei a ni.

Khawvela kan awmchhûngin mihring chanvo hlu berchu mite Pathian hnena hruai ani a. Pathian rawngbawl tlukamihring tana chanvo ropui aawm thei lo va, chutiang hnathawk tlâka min siam thei chulehkhabu \ha chhiar tam lehBible thu hriat tam hi a ni. Mitekawng dika hruai turin ziak mitephei chuan lehkhabu \ha zirtir nei\hate ziah a \ul hle. Mi chhiar duhzawng emaw, sum lut tam turlam emaw ngawt ngaihtuah lovin,mipui tan a \ha em, kawng dikaha hruai em, tihte ngaihtuah tur ani.(1) Ziaka rawngbawlnalangsarte

(a) Bible : Bible hi hmanlaimite rawngbawlna rah ken tel hlutak a ni.Thuthlung Hlui hi Isua pianhma daiha ziak a ni a; mahse, Isuahun laia mite tan Isua chu Messiaa nihzia puanna a ni. Bible-ah hianPathianin a mite a hruai dan te,Pathian duh zawng te kan hre theia. Hetah hian Pathian aw kan hrethei a ni.

(b) Kohhran Pate thu-ziak : Kohhran Pate’n Romsawrkarin Kristiante a tihduh-dah lai khan, Isua zirtirna vawnhim a \ula an hriat avang lehzirtirna dik lo laka humhim nanleh tihduhdahna kara ringtutethlamuanna thu an ziak nasa hlea; chu bakah, zirtirna dik lo letthla tur leh Kristiante zirtirna diklo laka humhim turin anlehkhathawn leh an lehkhabuziakte chu tunlai thlenga kanBible zir mite tan a lo \angkaihle a ni. Mizo zingah pawh kanmi hmasate leh tunlai thlenga thuziak mi kohhranhovin kanneihte hi an hlu hle a ni. Anthuziakte leh an lehkhabute chukohhran tan a \angkai hle a ni.

(2) Thu ziaka rawngbawl\hatnate(i) A tlo bik.(ii) A thleng thui thei.(iii) A danglam lo.(iv) Mihring thlen phak

lohna a thleng thei.(v) Mi zakzum tan a

remchang.(vi) |anchhan \ha min

siamsak.Chutichuan, zirtirna dik

humhalh nan leh, Isua chanchin

Page 14: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 14

www.mizoramsynod.org

leh a zirtirna hriat reng nan,kohhran kaihhruai nan te,kohhran mite thlarau nunchawm nan te ziaka rawng-bawlna hi a pawimawh rengdawn a ni.

3. Lehkhabu \ha chhiar i uarang u

Tunlaiin InformationTechnology (IT) lam hma-sawnna avangin mipui mimir hianlehkhabu chhiar kan thatchhe tahle a. Kan vai mai hian heng –TV, mobile phone, computer,etc. hian min luhchilh thûk ta hlemai. Agape pawh hi mi tam takchuan “Chhiarna hun ka neilo” tiin an lak loh phah a, a \halo hle a ni.

Hetiang hmasawnna hiankan fateah pawh nghawng \halo a nei nasa hle a, an zirlai anchhiar \ha peih lo va, anngaihtuahna an hmang \ha peihlo va, an nih tur ang an ni phaklo fo. Rual u zawkte leh thil chikmite mangang au aw chuan –Central Service kan tlem sawt,tuna thawk laite an pensionhunah chuan anmahni thlaktu tur

kan nei thei dawn lo, tiin lehkhachhiar tam turin \halai zawkte anfuih \hin.

|halaite chu sawi loh, nu lehpa leh rawngbawltute thlengpawh hian, Bible chhiara Pathianaw hriat tum ai chuan whatsapp,games khelh, TV serial/film ennan hun kan hmang nasa tazawk hial awm e. Pathian tana\hahnem zawka rawng kan bawltheih nan te, keimahni nun ngeipawhin a \ha zawnga hmasawn-na lam hawia ke a pen theih nante, sual do nan te, finna lehhriatna hmuh nan te - hawh u,lehkhabu tha chhiar turin \an i lasauh sauh ang u.

Timothea ngei pawh anaupan tet lai a\angin LehkhaThianghlim (Bible ni awm tak ani) a chhiar \hin chuan chhan-damna a hmuhtir thei a. Paulaphei chuan, “I thil zir leh i thilhriat chianahte chuan awm rengrawh,” tiin a fuih nghe nghekha. Chuvangin, keini pawhhian lehkha chhiar nan kan huntam zawk pein \an i la sauh sauhteh ang u.

Page 15: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 15

www.mizoramsynod.org

KRAWS THUChhiar tur : 1 Kor. 1:18; Gal. 6:14

- Rev. ThangzauvaRamhlun

‘Thuhril atthlak hmanga a ringtute chhandam chuPathianin \ha a ti hle si a.’

Kraws, Phoiniki/Karthaki-ho tihchhuah - Persia, Grik lehRom-ho pawhin mi sualte khen behna tura an tih, a siam dan pawhchi thum – Andria Kraws = X; Anthonia Kraws = T leh LatinKraws = hi feet 8-9 vela sang a ni a. Isua khen behna ber chuLatin kraws hi a ni awm e. Kraws awmzia chu – duh loh, kawkalh,paih, thaichhiat, kalh, hnawl tihna te a ni. Mi an khen beh zanariahtir chu Mosia danin a khap (Deut. 21:22). An khen beh chu athih lawk loh chuan a ke an tihtliahsak \hin a, a thihin an la thla a, anphum \hin. A chang chuan an ruang lak thlak chu an paih a, ramsaleh mulukawlhten an ei ral mai mai \hin. Isua khen behna tlang kha‘Luruh hmun (Golgotha)’ an ti a; a chhan chu he tlang hian luruh aan em vang te, lu tanna hmun a nih vang te, leh chu tlangah chuanluruh tam tak a awm vang te a ni.

1. Anchhedawng krawsPathianin a thlang

Mosia dan pawhin, “Thingakhai apiang Pathian anchhedawng” (Deut. 21:23) a tihkraws chu Juda-ten Messia anbeisei loh ang takin Pathianinhmun tlawm a thlang. Thil makleh ropui beiseituten Pathianthiltum an \helh fo. Grik-ho,finna hmanga Pathian beiseitute

tan kraws chu an tan thuhrilatthlak, tlûkna leh inchhuihna(stumbling block) a ni a. Pathianthu chuan ‘mi fing finna katiboral ang a, remhreremhriatna ka paihthla ang,’a ti (1 Kor. 1:19). Pathianthiltum dal rual a awm lo.Pathianin he kraws hmangachhandamna hna thawh a tumtlat a, a mak hle a ni.

Page 16: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 16

www.mizoramsynod.org

Mi fing mihrinna hianinA ngaihtuah chhuak zo lo a che,Ka Chhandamtu, i thuruk hi.

2. Thuhril atthlak finziaPaulan, “...thuhril atthlak

hmanga a ringtute chhan-dam chu Pathianin \ha a ti hlesi a,” a ti a (1 Kor. 1:22). Hekraws thuhril hi Pathian thiltih-theihna hnar a ni. Lal Isuapawhin, “Kei lei ata khaikanin ka awm chuan, mizawng zawng keima hnenahka hip ang,” a ti ( Joh. 12:32).Khawvelin kheng bet mah se,“Keiin khawvel ka ngam ta,”a ti a. Tlawmna leh thihnain rama la a, mite thinlungah a ram azau zêl. Khawvel damna turin anun a hlan - taksa, rilru lehthlarau damna turin.

Isua leh a kraws chu finna,felna, tlannaahte siam a ni a (1Kor. 1:30). Chung chu akohhran hnênah a pe phal.Kraws thu hi thufing inthup,amah ringtute ropuina turaPathian chatuan thiltum a ni. Hekraws hmang chauhva khawvelchhandamna buatsaih hikhawvela sakhaw dang, ril puipui vuantute pawhin an hre phaklo. Chuvangin, sakhaw dang

vuantuten ringtute an thik a, antiduhdah fo \hin. Krista ram a zauzêl, ‘Khawiah pawh nichhuahna piangah, Isua, Lalinro a rêl dawn,’ tih angin.

3. Kraws chu thihna lehnunna a ni

Mi sual, nung tlâka ngaihlohte thihna krawsah Isua pawha thi. Puithiam LalberKaiapha’n,“Mi zawng zawngthih aiin mi pakhat thih a \ha,’a ti ve ringawt a (Jn. 18:14).Paulan Isua thihnain mi zawngzawng a huap thu sawiin,”Mizawng zawng thih aiin mipakhat a thi a; chuvangin, mizawng zawng chu an thi a ni,”a ti a (2 Kor. 5:14). Kraws chukhawvel nena inthih tawnna anih sawiin, “...khawvel hi katan khen behin a awm a, keipawh khawvel tan khen behinka awm,” a ti (Gal. 6:14). Khenbehte chuan hnung lam an hawithei lo. Hma lam chauh an enthei. ‘Ka hma lamah kraws, kahnung lam khawvel, ka hawi kirlawng.’ Kraws chu taksa thihnaleh sual (nun hlui) thihna a ni.Kraws kan enin mahni sual kanhmu a, mi kan enin an sual kanhmu \hin.

Page 17: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 17

www.mizoramsynod.org

Paula vêk chuan, “Kristahnênah khen behin ka awmta; nimahsela, ka nung a ni,”a ti a ( Gal. 2:20). Buhfang pawhleia a tlaka, a thih zet loh chuanamahin a awm reng \hin, a thihchuan tam taka a rah \hin thu LalIsua pawhin a sawi. Isua thihnachu kan tan nunna hnâr a ni a.Ringtu chuan khawvel a khengbet a, khawvel lakah a intihrang.Pentikos aiin Kalvari tlang a dinghmasa tur a ni a, thlarauva khahhmain Krista ruala thih. A nungapiangte chuan nunna turinkraws kawng an sial \hin, an-mahni leh mi dangte kalna turin.

4. Kraws chu inremna a ni Krawsah thu inkawkalh

pui pui kan hmu: thiam lohchanna leh thiam channa, thimleh eng, thihna leh nunna, sualhremna leh ngaihdamna, Pathianthinurna leh khawngaihna,phuba lakna leh ngaihdamna,Pathian atna leh a felna, huatnaleh inremna. Krista chu kaninremna a ni a, inremna rawng-bawl hna min kawltir. Pathian lehmihring inremna bakah mihringleh mihring inremna a ni: serh tanleh tan loh, Juda leh Jentail, mipaleh hmeichhia, bawih leh bawih

lo, hausa leh retheite. Krawschuan intaina a tihlum (Eph.2:16). Thil siam dangte nenainremna pawh a thleng. Isaiachuan, ‘Inngeihna ram’ a ti: keiteleh kelno, chinghnia lehberamno, etc. an tla za thei(Isa.11:1-9). Isua Krista nenakan inrem chin chinah mi dangnen kan inrem. Kraws kan hnaihpoh leh kan inhnaih tlang (Lund- 1952) a, Krista leh a kraws hikan nun hian a kraws fo \hin.

5. Ni tin kraws pua Isua zuiLal Isuan amah zui duhtu

zawng zawng hnena a sawi chu,“Mi tu pawhin mi zui a duh chuanmahni hrehawm pawisa lovin, nitin a kraws puin mi zui rawh se,”a ti (Lk. 9:23). Mahni kraws\heuh pua Isua hi zui tur a ni.Mahni inphatna, Isua duh dananga kala, tuar chunga Isuakawng zawha, a hniak rah tihnaa ni. Kraws kawng chu kawng-ka zim a ni a, tuarna lehKristianna a inzawm. Kraws hiKristian chhinchhiahna a ni.Sadhu Sundar Singh-a chuan,“Kraws putu chu krawsin a pulet \hin,” a ti. Isua kraws kan putchuan lallukhum kan chang ang.

Lalpan a thu malsawm rawh se.

Page 18: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 18

www.mizoramsynod.org

KA PA, ANNI HI NGAIDAM RAWH(Luka 23:33-34)

Upa C. HualkungaMission Veng

Kan Bible chang innghahna, Luka 23:34, “Tin, Isuan, KaPa, anni hi ngaidam rawh, an thiltih hi an hre lo a nihhi,” tih hi krawsa an khai kan hma, kraws chu leiah an muta, ankhen beh laia amah kheng bettute a tawngtaisakna thu a ni.

1. Kraws lam i hawi ang u (1) Kraws hi Phoinician-hoten mi sual hrem nana an chinchhuah a ni. Chu chu Rome-hovin mi sual hrem nan anhmang zui ve a. Dan naraninRome mi leh leh sate hrem nanchuan an hmang ve ngai lo,bawihte leh an hmelmate hremnan an hmang \hin. (2) Thuthlung Hlui hunahkrawsa khen beh hi an chingve lo va, Mosia dan angin misual chu dai pawnah a titu bikhriat lohvin vantlang pungkhawmin lungin an dêng hlum\hin a. (3) Lal Isua hun lai velaRome-hovin krawsa an khenbeh ngatte kha chu

- mi sual chungchuang, damtlak lo,

- hrem tlak hliah hliahangaih,

- mi tinin an diriam, anchhiaan lawh,

- an hmuhsit êm êm, chawhan tihte an ni deuh zêl a.

Kan Lal Isua pawh himisual bert e ang bawkakhenbeh ve a ni.(4) Kan Lal Isua kha Kraws-ah an khêngbet a, amah zuitutam tak paawh an khêngbet vea. Tirhkoh Paula erawh khachu Rome mi dik tak a nihvangin khêngbet lovin a lu antan sak an ti.

2. Krawsa khen behte ansawisak dan(1) A hmasa berin rorêltuinmi krawsa khen beh tura thiamloh a chantirte chu hruihrual(whip) vuak na chiin a vua a.Chumi hnuah chuan sipaitekutah a hlan a, annin an sawisa

Page 19: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 19

www.mizoramsynod.org

zui a; mahse, kraws thlen hmachuan an tihlum tur a ni lo.

(2) An khen behna hmuntur an pan lai chuan, khen behturte chu an khen behna turkraws an puttir a, mipui tamtakin an zui \hin a ni awm e.Chutih lai chuan sipai tih lohchuan lo khawih ve a thiang lo.Chutia Isua chu an kalpui laichuan ram lam a\anga lo kalSimona, Kurini khaw chhuakchu a kraws putpui turin an loman a. He Simona chanchin hikan Bible-ah hian a lang tlêmhle na a, a ropui khawp mai.Kan Lal Isuan \anpui a ngaihhun lai taka kraws putsaktu ani a.

(3) An khen beh hmahian an kawr an hlihsak vek a,an thawmhnawte chu a khengbettuten an insem \hin.

(4) Thil mak tak maipakhat chu – khang hun laikhan mi nun a rawng tlang hlea ni ang, mi sual na tuar lai te,an sawisak lai te, an tuar laihmel te chu hmuhnawm tiin ahmei a pain an en huai huai a.Chutiang lai khawvelah chuanJerusalem-a mi \henkhat erawhchuan a tuate pawh kheng bet

dawn se, an khawngaih a, naan tawrh nep deuh theih nan,na chhawkna turin uain thûrleh murra ilo pawlhte an in atanan siam a. Khen behnahmunah an chhawp a, Bible-akan hmuh angin Lal Isua pawhkha intir ve an tum a. Mahse,a in ve ta ngei em tih a chianglo. Hrilhfiahtu \henkhat chuana in duh lo va, harhfima krawsnatna kha tuar a thlang ta zawkniin an sawi.

III. Krawsa khai kan a nihhnu chuan Lal Isuan thu pasarih(7) a sawi a. “Ka Pa, annihi ngaidam rawh, anthiltih hi an hre lo a nihhi,” tih hi chu kraws an tundinhma, leia an khen beh lai vêlaa sawi niin a lang.

(1) Thuthlung Hlui hunaMosia dan zirtirnaah chuan“Mit aiah mit, ha aiah ha,”tih a ni a. A awmzia chu – miinkan chunga an tih dan angchiaha thungrulh leh phuba lakchu a thiang tihna a ni. Lal Isuaerawh chuan, “In hmelmatechu hmangaih ula, a tiduh-dahtu che u chu \awng\aisakrawh u,” tiin min zirtir a,Krawsa an khen beh lai hian a

Page 20: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 20

www.mizoramsynod.org

lo zirtir \hin ang chiahin,“KaPa, anni hi ngaidam rawh,an thiltih hi an hre lo a nihhi,” tiin amah kheng bettutechu a \awng\aisak a ni. |awngbul lama a lan dan chuan, he\awng\aina hi \um khata sawizawh nghal mai ni lovin, a sawinawn a sawi nawn a, tih emaw,a \awng\ai mawlh mawlh tih turemaw a ni e, an ti.

(2) Mihring ringawt tanchuan inngaihdam hi a harsaa; mahse, Lal Isuan, “Mihringtana theih loh hi, Pathiantan chuan tih theih loh a nilo, Pathian nen chuanengkim tih theih a ni,” a lotih ang hian, ringtu tan chuanngaihdamna pawh hi tih theiha ni.

Martar hmasa, Stephanakha lunga an den lai chuan vanlam a en tlat a, Pathian ropuizialeh Pathian ding lama Isua dinga han hmu a. A \hing\hi a, awring takin, “Lalpa, hei an thiltihsual hi an chungah mawhphurhtir suh ang che,” tiinamah lunga dengtute chu a\awng\aisak nia!

(3) Indopui 2-na tawp\an tirh khan silaia inkahna tawp

mah sela, mi tam tak thinlungahinremna leh inngaihdamnathinlung tak tak a la awm lo va.Chutih lai chuan Kristian intelkhawm pawl pakhat chuIndopui tichhuaktu leh mi tamtak tihrehawmtute awmna,German ramah remna thusawiin an kal a. An zingapakhat Corrie Ten Boom-ichuan, “Biak in pakhatahremna thu ka sawi a. Banahbiak in tualah chuan mi tamtakin hlim takin chibai min bûka. An zinga pakhat, chibai bûktuma mi rawn pana, ban rawnlek chhuaktu chu ka han enchian nak chuan, GermanConcentration Camp-a kantan \an laia ka u, Bethsy-isawisatu kha a lo ni reng maia! German thlasik vanglaia kau Bethsy-i a sawisak lai te khaka mitthlaah a lo lang \ha leha. Engtia rei nge a phar thlawnka hre lo. Kei chu kut han lekchhuak ve rual ka ni lo! Kapum mai hian ka khawng tlatmai a, mi lah chuan min en \huptawh mai si a. Ka mangangchu ka maimit chhing a,‘Lalpa, min \anpui rawh,’ tiinka \awng\ai a. Ka meng a,

Page 21: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 21

www.mizoramsynod.org

theihtawka \angin ka kut chuka lek chhuak ve ta a. A kutleh ka kut a inkhawih chiahchu electric shock an sawiang mai hi a ni ang, ka pummai hian Pathian Hmangaihnahian ka khat ni berin ka hria.Ka u sawisatu chu ngaidamchauh pawh ni lovin, kahmangaihin ka rem ve theita,” a lo ti a. Kristian nunahhian hei hi i hre reng ang u:“Pathian nen chuanengkim tih theih a ni,” LalIsuan a tih hi. Inngaihdamnakawng kherah lo pawh,kawng tinrengah i hmang veang u, i zir ve zêl ang u.

(4) Min hmangaihtuPathian Fapa Isua Kristangaihdamna hian ngaihdamtheih loh, ngaihdam phak loha nei lo. Ngaihdam nana thil tihtur \ul, ngaihdamnain a ken telzawng zawng chu Lal Isuan

krawsah khan a ching fel vektawh. Dawrkaiah thil a baakan lak chuan chungte chulehkha phêkah an ziak tlar a.Ba kan pêk \um chuan, an belhkhawm a, penin an thai kawkkawk a, “Paid in full,” tiin anziak \hin. Paula te hun lai hichuan lehkha te a la awm veloh avangin blackboard angahhian an ziak a, miin ba a rulhchuan pawnchhe huhin, langtur awm hauh lovin ba chu anhru reh \hin. Chutiang chuanLal Isuan krawsah khan kanaiin a tuar a, kan sual man batmin tlaksak a, min ngaidam a,Pathian thinurna te, engkimmai kha a hru fai vek tawh.

He ngaihdamna ropuitak mai changtu nih hi a va hluem! La hre ve lote pawh hriattirve tura \an lak hi kan mawh-phurhna a ni ngei ang le.

## Ngaihdamna hi phuba lak aiin a \ha zawk. Ngaihdamna himi puitlingte zia a ni a, phuba lak erawh chu mi nunrawng lehramsa rilru pute zia a ni. – Epictetus

## Mi dang chu ngaidam fo la, nangmah chu inngaidam ngaisuh. – Publius Syrus

Page 22: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 22

www.mizoramsynod.org

LAL ISUAN A TILuka 6:27-31

– C. RodinthariEast Lungdar Venghlun

Luka 6:27-31-a Lal Isuan a thu ngaithlatute hnêna awm dantur a sawite zawm thei tur chuan, thusawitu Isua kha eng ang minge a nih tih hi hriat chian hmasak phawt a \ul hle awm e. Isua hieng ang mi nge, tiin inzawt ta ila, kan chhan dan a inang lo thei hlemai thei a ni.

khawih a, a palina chuan saitaksa a khawih bawk a. Mitechuan, “Sai chu eng ang nge anih?” tih an lo zawt a. A nawnkhawihtu chuan, “Hmawlh ang ani,” a ti a, a beng khawihtu chuan,“Sisêp ang a ni,” a ti a, a kekhawihtu chuan, “Ban ang a ni,”a ti bawk a; a taksa khawihtuchuan, “Sai chu bang ang a ni,”a ti bawk. An vaiin sai pakhat ankhawih \heuh va, sai an hriat danerawh chu a dang \heuh a ni. Achhan eng nge? An mit a del a,an hmuh theih loh vang a ni.

Mitdelho ang mai hian,Lal Isua hretu intiin, a eng laiahemaw chauh Lal Isua nihnahretute hi kan lo ni reng em le?Pathian chhiahhlawh fel takJoba meuh pawh khan, a tirahPathian kha a hre chiang mai biklo a ni ang, “Benga hriatnamai zawngin ka hre tawh chea, tunah zawng ka hmu tache. Chu vang tak chuan kainten a, vut leh vaivuta \huinka sim ta e” a ti a nih kha.Benga hriat mai hi chu a tawklo, a hmutu nih a pawimawh hlea ni. Mit ngeia hmuh apawimawh thu chu, Indianhistory-a kan zir \hin, lal ropuitak, Akbar-a chanchin a\angkhan kan hria. A khawnbawlupate hnenah, “Thu dik leh dawtinkar hi engtia hla nge?” tiin a

Mitdel paliin sai chanchinhre chiang tura sai bula an kalthu hi kan hre fo awm e. Saiawmna an va thleng a, pakhatchuan a nawn a khawih a,pahnihna chuan a beng a khawiha, pathumna chuan a ke a

Page 23: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 23

www.mizoramsynod.org

zawt a. Tu ma chhan theih lohkha, a khawnbawl zinga a fingber Birbal-a chuan, “Thu dik lehdik lo inkar chu kutphah bawka ni e,” a ti a. “Engtin nge a nihtheih?” tia a zawh chuan, “Kanbenga kan hriat hi chu a dik lofo va, kan mita kan hmuh hi chua dik a ni,” tiin a chhang a ni.

Bible-ah Seba lalnuchungchangah pawh kan hmuhkha, Lal Solomona ropuizia lehfinzia te, a huasakzia te, athiltihtheihzia te miin an sawi maichu duhtawk lovin, amah ngeihmu turin a kal a nih kha. Mitngeia a va hmuh meuh chuan,mite sawi mai aia ropui a nihziateLal Solomona hrilhin, “I mite, ichhiahhlawhte, i finna thungaithla fovate hi an nihlawhe,” a ti hial a nih kha. Peterate, Johana te pawhin Lal Isua hian hmu chiang a, Lal Isuazirtirnate hi an zawm lo thei lo.Kan Bible thu tar lana Lal Isuathusawi hi amah hmaichhanahmutute - damlo a tihdamte, thilmak a tih hmutute hnêna a sawia ni.

Keini, kohhrante hi athisena a lei, ama ta, a hnungzuitu tura inpete kan ni. Lal Isua

hi keini chuan a hringhranin kanmitin kan hmu ve thei tawh lo;mahse, khawvel tawp thlengpawha kan hnêna awm zêltiamtu hi kan thlarau mitin kanhmu thei a ni.

Kan Bible chang tar lanaLal Isuan amah ringtute awmdan tur a sawite:1. Lal Isua’n amah ringtutehnenah, ‘In hmelmate chuhmangaih ula,’ a ti. Thufingpakhat chuan, “|hian \ha chu100 rual pawh ni se, an tamtawk lo; hmelma erawh chupakhat pawh ni se, an tam lutukthei,” a ti. Hmelma pakhatchauh pawh kan tan a hnawkhle thei a nih pawhin, Lal Isuachuan, ‘In hmelmate chuhmangaih ula,’ min ti tho a nihchu.2. ‘A hua che u chu, an\hatna tur ti ula,’ a ti bawka; mihring mihrinna a\angchuan har hle mah se tih i hantum tehrêng ang u hmiang.Isua’n kan \hatna tur lo chumin zirtir lo vang.3. ‘Anchhe lawhtu che uchu malsawmsak ula’ a la ti tadeuh deuh mai. Chhe vek ila

Page 24: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 24

www.mizoramsynod.org

emaw, thi hial tura tura minduhtute emaw pawh malsawm-sak turin Isua’n min ti tlat tho.4. ‘A sawisatu che u chu\awng\aisak rawh u’ a tibawk. Min sawisaa, kan nihnahmun tura min dintir thei lotu,kan chan ai ei zotu, politicianan ni emaw, ni lo emaw,sawrkar hnathawk an ni emaw,kan chhungte an ni emaw, chumite pawh chu sawichhiaa hawringawt lovin, \awng\aisak turinmin ti a nih chu.5. ‘Biang lehlama bengtuche u hnenah chuan, lehlampawh dawh rawh,’ a ti. Miinkan chet chhiatna lai an sawi\hin te, kan nihna reng reng lohan sawi \hin te hian, thiam thusawi tur zawngin min beitutekan bei let ve vak \hin em? Nge,an la tih leh zêl tur pawh ngawirengin kan lo thlir thei em? LalIsua chuan lo dawh leh mai turinmin ti a ni. Biang lehlam lo dawhleh mai hi Lal Isua’n \ha a ti a,ti \hin turin min zirtir a ni6. ‘I puan laksaktu chehnenah chuan, i kawr a lakpawh hnial suh,’ a ti. Mithilkawm aiin mi thilphalte’n

Pathian malsawmna an dawng\hin a ni ngei ang. Puan minlaksaktu hnena kawr min laksakleh zêl pawh ui lo turin Lal Isuanmin zirtir a nih hi. Mi dangte tanathilphal apiangte hi an hlim \hininkan hria em? Lal Isua zirtirnazawm theitu chuan, khawvelinhre thiam lo mah se, hlimnathuruk an lo nei \hin a ni.7. ‘I sum laksaktu chehnenah chuan dil leh tawhsuh,’ a ti ta deuh deuh mai.Keini chuan kan huan thlai rutunia kan hriatte pawh kan huaa, kan be \ha peih lo mai \hin.Kan thil neih min laksaktutepawh ngaidam zêl turin Isua’nmin zirtir a ni.

Heng kan sawi tak, LalIsua’n a thu hretute hnêna ti turaa thu zirtirte hi, mihring mihrinnachuan a har hle ang; mahse,amah zuitute hi, an tih theih ngeiloh tur chu min zirtir dawn lotih pawm tlatin, heng Lal Isua’nmin zirtirte hi pawm thei turinchhiartu zawng zawngte kasawm che u a ni.

Lalpan a thu malsawmrawh se.

Page 25: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 25

www.mizoramsynod.org

NISAPUI BIAL KOHHRAN HMEICHHIA RAMTHAR ZIN CHANCHIN

– Lalnunnemi, Secretary Kohhran Hmeichhia

Nisapui BialThuhma

Nisapui Bial Hmeichhe Committee hi Nisapui Bial din anih tirh, kum 2015 khan a ding ve nghal a. Nisapui Bial chhûngahhian kohhran pali - Nisapui, Lungmuat, Serkhan, ZanlawnKohhrante bakah Branch Church pakhat - Zanlawn Chhim VengBranch Church a awm a, kohhran tinah hian Kohhran HmeichheCommittee a ding vek bawk. Kum 2017-a Bial Kohhran HmeichheInkhawmpui vawi 3-na chuan Barak Area Mission Field-aKabuganj Bial tlawh a rêl a. Kan va tlawh kohhran leh Bial tan\angkaina leh hlawkna awm awm lo mah se, Bial thar kan nihnaangin ramthar lam hawia kan rawngbawlna min tichaktu leh mintibengvartu a la nih kan beisei a ni.

Kal dan leh ei rawngbawlna turte min siamfelsak a, a hahdamthlak hle. KanBial chhung kohhran pali a\anginKohhran Hmeichhia 27 kan kala. Tin, Upa P.C. Lalduhawma,Nisapui leh Upa V.L. Tluanga,Lungmuatten min ho thei a, kanlawm hle a ni.

Hun hman dan

April ni 1, 2017 (Inrinni)zanah chuan Bial StationKabuganj Biak Inah kaninkhawm a. Bial Secretary Pi

April 1, 2017 (Inrinni)zingah Bialtu Pastor, Rev. H.T.Ziona’n \awng\aiin min thlah a,dar 8:40-ah Nisapui a\angin bus-in kan chhuak a, chawhnu dar2:30-ah Kabuganj PastorQuarters tluang takin kan thlenga. Kabuganj Bial vawngtu,Pastor Lalmuankima Pautu,Nisapui khaw chhuak lehthawktu dangte nen hlim takinkan inhmu a. Thingpui te kan inzawhin thawktuten kan riahna tur

Page 26: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 26

www.mizoramsynod.org

Lalnunnemi’n Bial reporttlangpui a pe a, Upa P.C.Lalduhawma’n Pathianthuchah a sawi a. A tuk Aprilni 2, 2017 (Pathianni)chawhmaah Kabuganj BiakInah kan inkhawm leh a, UpaV.L. Tluanga’n Pathianthuchah a sawi. Pathiannichawhnuah hian Kabuganja\anga km. 8-a hla, Lamar-gram Kohhran Biak Inah kaninkhawm a. Evan. Vanlal-dika’n kohhran chanchintlangpui ngaihnawm takinreport a pe a, Pi Lalnunkhumi,Bial Hmeichhe Chairman-inPathian thuchah a sawi.

Dar 2:30-ah SalepurPreching Station-a inkhawmturin kan chhuak leh a. Kea kalleh pheikhawk phelha tui daingaite a ni a, tluang takin kanthleng a. Kan inkhawmah hianan Kohhran Secretary-inreport a pe a, Pi Khualhlun-puii, Bial Committee Member-in Pathian thuchah a sawi.Pathianni zanah KabuganjBiak Inah kan inkhawm leh a,Pi Lalropari, Bial Treasurer-inPathian thuchah a sawi a ni.

April ni 3, 2017 zing chuPathian hnênah min hruaina lehawmpuina avanga lawm thusawi mawlh mawlh \heuhvin hunkan hmang liam a. Tuk\huan eikham dar 9:40-ah inthlah liaminMizoram lam panin kan chhuakleh ta a. Kalkawngah ruah a sûrduh hle nain harsatna awm lovintluang takin kan kal a. A khawhla ber Lungmuat pawh tlai dar4:00-ah kan thleng a ni.

Kabuganj Bial chanchin lehdinhmun tlangpui

Barak Area MissionField chhunga Kabuganj Bial hikum 1999 Synod Inkhawmpuithu angin hawn a ni a. Bialchhungah hian \awng danghmang tam tak awm mah se,Meitei zinga rawngbawlna angakalpui a ni ber a. Kohhran 4 lehPreaching Station 4 a awm. HeBialah hian danzawhkim 339 anawm a, kohhran mi 451 anawm. Upa 2 leh missionary 6leh a ram mi Field Worker 14an awm bawk a, an vaiinthawktu mi 20 an awm. Kum2017 chhungin ringthar 40 neihbelh turin \an an la.

Page 27: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 27

www.mizoramsynod.org

Tlangkawmna Pathian ram tizau tur leh

la hre lote hnena Chanchin |hapuan zêl hi khawvela Pathianinkohhran a din chhan chu a ni tehmeuh mai. Amaherawhchu, kantih tur tho tho ni si hian kanrawngbawlsakte hmun leh hmelhmuh leh hmuh loh chu a kar adang \hin. Kan Bial pawh Bialnaupang te a ni a, rawng la bawlho ngai lo leh, a \hente phei chula inhmu ngai lote pawh kan niang. Mahni Bial lamah phak angtawka rawng lo bawl tawhte nimah ila, a thara rawngbawl hotur kan nih avang te, hun a lokala, hruaitu leh member\hahnemngai tak takten zawizawiin min telpui peih loh hun alo inher ve zêl a. Chuvangin, kan

rawngbawlna tur hmun leh rammite hmuh hi keimahni lam tantak hian a hlawk dawn hlein kanhria a. Chuvangin, kan rawng-bawlna tur ramthar hmun tlawhhi kan han rawt a ni a. A rammite han hmuh leh thawktutethawh rimna leh inpêkna hanhmuh meuh chuan Pathian ram\ulzia kan hre thar hle a.

Tin, a huhova han chettlathian inpumkhatna leh thawhhona a hring hle dawn niin a langa, hlawk kan inti hle a ni. KanPathian hian amah ringtute leh atana inpete mamawh a hriatzialeh a enkawl \hatzia hi a takinkan hmu a, kan hmu zêl dawntih pawh kan chiang.

Lalpa ropui ber rawh se.

AGAPE CHANCHINBU THILA HRIAT TURPAWIMAWHTE

# Agape Agent-te tan hian a copy a thlawnin kan pe (free) vethei lo va. A chhan chu – kan chanchinbu hi amaha intum tura tih ani a, kumin phei chu a lak man ̀ 80 hian a daih lo chungin a man hitihsan a ni lo va. Pathian rawngbawlna a nih avanga thawk \ang\ang agent-te chungah lawm thu kan sawi a ni.

# Kum hlui lama lakna man la pe loten pêk tlak thuai i tum angkhai. Kumin 2018 lakna man pawh kan dawng nual tawh a ni.

– Circulation Manager

Page 28: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 28

www.mizoramsynod.org

BUHFAI|HAM – LALPA CHANPUAL(A tlar tin bul chhiar thlakin Buhfai\ham Lalpa chanpual tih a ni)

– Lalpanliani, E/TJ.M.S., Laimekuri

Arunachal & AssamMission Field West

Bel zawng zawngah Buhfai\ham bel a mawi ber e,Uai lote’n vul zêl se Kristian run tinah.Hmatiang sawn zêlin lo \hang zêl se,Fai\ham Lalpa chanpual ngei hi.A va hlu em! A hnathawh a ropui si.I \ham zêl ang u kan kutte sûm lovin;|hangthar lo awm zêl turte hlan chhawngin,Hmuhtir ang u a hnathawh ropui hi.A lo \hang zêl e a hnathawh leh hlutna,Missionary-ten hlan chhawng zêlin Zoram pawn thlengin,Lalpa chanchual Buhfai\ham ngei hi.An lo \ham zêl e Lalpa hmangaih ringthar ten,Lalpa lung a dum hian ka ring ngei e.Pe \antu Khasi pitar ngei khan,A lo duang chhuak fuh ngei e.Chaw chhum dawn apianga Lalpa tan tia,Hming thianghlim Lal Isua lam chung zêla,A lo tling khawm chu a makin a ropui e.Nun nei loten nun an neih nana thawk,Pathian ram zau zêlna a lo ni.Ui lovin buhfai i \ham zêl ang u;A va hlu em! Chaw kan kil apianga,Lal Isua kan thleng thei hi buh\ham hmangin.

Page 29: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 29

www.mizoramsynod.org

Hriselna Huang

SCRUB TYPHUS (RANNUNG SEH ATANGA NATNA)                                                          

– Dr. C. Vankhuma, M.D.

Hman deuh a\ang khan ka \hian \henkhatten phone-a min zawhtak fo mai thil pakhat chu, “VK, rannung chi khat seh avangin mian thi thei an ti a, mi seh hlum thei chutiang rannung a awm em ni?”tih hi a ni. “Aw, awm e; mahse, kha rannung seh vanga thi an ni lova, a natna hrik pai vang a ni,” tiin ka chhang thung.

A nih leh eng natna nge nithei ta ang le? Mi thiamte sawidan chuan he natna hi chu‘Typhus Fever’ emaw, ‘ScrubTyphus’ an tih emaw hi a ni a.He natna hi hrik kan tih chi hranghrang, Sap \awng chuan - ticks,mites, etc. an tihte seh atanga kaitheih an ti a. He hrik hian natnahrik (bacteria) chi khat‘Rickettsia’ a lo pai chuan henatna hi a thlen thei a ni. He natnahrik hi thosiin min seha, malariahrik kan thisena a lo luha kan lovei ang tho hian, mihring chuankan lo kai ve thei zawk a ni.

Typhus fever hi kan hre larlo hle a. Daktawrte pawhin ataka case han enkawl hi a tlemhle a, hrileng zen zen lo a nihavang hian kan hai fo a ni.Typhus fever hi Africa, SouthEast-Asia leh South America

ram \henkhatah hmuh tam ber ani a, a ram hming emaw, a hmunhming emaw angte hian a hmingan phuah \hin a ni, entir nan,Rocky Mountain spottedfever. Kumina Mizorama rawndarh thar hi chu ‘Scrub typhus’kan tih hi a ni a, a natna thlentuhrik chu bacteria chi khat‘Orientiatsutsu gamushi’ vanga ni tlangpui.

He natna hi, sawi tawh angkhan rannung seh a\anga kai ani a. A sehna hnuhma te hi a naduh em em a, a lo vung a, panang deuh hian a awm \hin a.Tichuan, khua te a tisik a, lu tea nain, \hal te a ti\hoh va, taksaa lo vual sen a, ruh te a na a,hritlang tur ang deuh te hian anawm \hin a. Damdawiainenkawl vat loh chuan a thihpuitheih a ni.

Page 30: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 30

www.mizoramsynod.org

Health Department chuantunah hian NEDP hmangin PHCtinah Scrub Typhus test-nahmanrua hi dah vek a nih theihnan ruahmanna a siam mek a.Hemi kawnga harsatna tawktetan rei lo teah mahni awmnahnaih ber PHC-ah a thlawnin atest theih tawh dawn a ni.

Hetiang hri lenna hmunakan awm a nih chuan, insectkiller (rannung thahna hlo) te himahni in bul velah kah \hat tur ani. Zan mutnaa thosilen zar te hia  \ha hle bawk. Tin, kan tar lantawh angin, eng emaw rannungina seh hnu atanga kan lo damlokhawsika, kan taksa a lo vualte a nih chuan doctor inentir vat\hin tur a ni. Thisen test-tirin anatna hi a hmuhchhuah ve theiha. Natna hrik vanga awm a nihavangin anti-biotics damdawibik hmanga enkawl chuan an

dam \ha duh hle a ni. Damdawian hman lar tak chu doxycyclinea ni a, chloramphenicol pawh hihman a ni bawk, Naupang lehnu nau pai laiah chuan azithro-mycin emaw, chloramphenicolemaw pek \hin a ni. Kan hriattur pawimawh erawh chu –damdawi mahni thua lo ei veringawt hi a him lo va, doctor-te rawn phawt hi a him ber a ni.

He natna hi a lenna hmunbikah lo chuan a \ai darh zauem em loh avangin, khawikhuaah emaw a leng a nihpawhin chi-ai a \ul lem lo a ni.Malaria te ai hian a lahlauhawm loh zawk daih a;amaherawhchu, fimkhur taka,mahnia lo inbengvar khalha, anatna chinchang leh a lo lanchhuah dan te, a enkawl dante kan lo hriat lawk hi apawimawh hle a ni.

## Hriselna hi malsawmna, suma lei theih loh a ni.- Isaac Newton

## Rilru leh taksa hrisel lo chu hnehin a awm a. Hriselna hi hnehnaawm chhun chu a ni. - Thomas Carlyle

## Hriselna tel lo chuan mi zawng zawng hi an rethei a ni.## Hriselna hi hausakna aiin a \ha zawk.

– Kristian Encyclopaedia by Rev. Lalngaihawma

Page 31: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 31

www.mizoramsynod.org

KUM 2017-A AGAPE MISSIONARY-TE TANALAKSAKTUTE (Chhunzawmna)

Sl.No. Kohhran/Bial hming Lak zat123. Hospital Veng Kohhran Hmeichhia, Thingsulthliah 20124. Maubawk West Kohhran Hmeichhia 25125. Rawpuichhip Kohhran Hmeichhia 10126. E. Lungdar Vengthar Kohhran Hmeichhia 10127. Sawleng Vengpui Kohhran Hmeichhia 10128. Thenzawl Dinthar Kohhran Hmeichhia 10129. Vairengte Hmar Veng Kohhran Hmeichhia 10130. N. Lungleng Kohhran Hmeichhia 10131. Lungleng–I Kohhran Hmeichhia 20

KUM 2018-A AGAPEMISSIONARY-TE TANA LAKSAKTUTE

Sl.No. Kohhran/Bial hming Lak zat1. Chêkâwn Kohhran Hmeichhia 62. Dawrpui Vengthar W Kohhran Hmeichhia 153. Pi P. Sang\huami, Bawngkawn Bethel 104. Bawngkawn Kohhran Hmeichhia 705. Mission Vengthlang Kohhran Hmeichhia 206. Venghnuai Kohhran Hmeichhia 207. Pi Sanglawmi, Bethlehem North 58. Zuangtui Kohhran Hmeichhia 459. Bethlehem Venglai Kohhran Hmeichhia 3010. Armed Veng N Kohhran Hmeichhia 4011. Lalbawihi, Upper Republic 212. New Champhai Kohhran Hmeichhia 1013. Chhingchhip Venglai Kohhran Hmeichhia 1014. Champhai Venglai Kohhran Hmeichhia 1015. Sesawng Kohhran Hmeichhia 1216. Khatla N Kohhran Hmeichhe Committee 6017. Khatla Kohhran Hmeichhia 50

Page 32: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 32

www.mizoramsynod.org

Sl.No. Kohhran/Bial hming Lak zat18. Chawlhhmun North Kohhran Hmeichhia 1019. Piler Kohhran Hmeichhia 1020. Thingsulthliah Kohhran Hmeichhia 3021. Venghlui Kohhran Hmeichhia 5322. Chanmari Kohhran Hmeichhia 2323. Pi Ngurmawii, Leitan Ramthar 224. Dawrpui Vengthar Kohhran Hmeichhia 8025. Chanmari West Kohhran Hmeichhia 2026. Zotlang Kohhran Hmeichhia 2027. Pi Lalrinpuii, Zotlang 1028. Pi Vanlaltluangi, Mission Veng 529. Model Veng Kohhran Hmeichhia 1030. Electric Veng Kohhran Hmeichhia 16131. Thakthing Kohhran Hmeichhia 1032. Biate North Kohhran Hmeichhia 2033. Pi Rohmingliani, Kulikawn 534. Republic Veng Kohhran Hmeichhia 6035. Dawrpui Kohhran Hmeichhe Committee 2036. Kulikawn Kohhran Hmeichhia 3037. Bukpui Bethel Kohhran Hmeichhia 538. E. Lungdar Kohhran Hmeichhia 3339. Champhai Vengthlang N Kohhran Hmeichhia 1040. Champhai Bethel Kohhran Hmeichhia 10

## Bial/Kohhran/Mi mal hminga Agape, missionary tana laksakduh tan Kohhran Hmeichhe Office-ah office hun chhungin pawisaa pek theih reng e. Amaherawhchu, missionary thawn duh bikkan nei a nih chuan mahnia thawn mai tur a ni a, office lam a\angchuan thawnsak a rem lo a ni.## Kan chanchinbu hi chhiar uar deuh deuh i tum zêl ang u.Sermon leh article leh thil dang, \ha tak takte a\anga kan zir tur kanzir chhuah zêl theih nan he chanchinbu hi kan tan malsawmna lo nizêl rawh se. – Circulation Manager

Page 33: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 33

www.mizoramsynod.org

Hruaitute chanchin

PI LALNGAIHZUALI

Pi Lalngaihzuali hi Upa H.Rotluanga (L) leh Pi Thanmawii(L)-te fa pasarih zinga naupangber dawttu niin November 4,1953-ah a piang a. Kum 1975-ah Dr. H.K. Laldailova (L) neninneiiin fapa pahnih leh fanupahnih an nei a, an fate’n nupuipasal an nei vek tawh a, tunahhian tu 8 neiin Lalpuitlangah ancheng a ni.

Eizawnna lamah chuanState Bank of India-ah hun engemaw chen a thawk a, a hnabansanin sumdawnna lamah akal a, damdawi dawr a enkawlmêk a ni.

Rawngbawlna lamah hiankum 1987 a\angin KohhranHmeichhe Committee-ah a tel a.O.B. post hi Treasurer tih lohchu a chelh kim vek tawh a,tunah hian Chairman hna a chelh

mêk a ni. Bialah chuan BialKohhran Hmeichhe Chairman,Vice Chairman, Secretary lehFinance Secretary bakah BialBuhfai\ham Ziaktu hnate a lochelh tawh a, tunah hian BialCommittee Member a ni.

Naupang Sunday SikulahBeginner, Primary, Junior, Inter-mediate leh Senior Department-ah zirtirtu leh Leader-ahte a \angtawh a. Kohhranah Social FrontCommitte leh Building Commit-tee-ahte a awm tawh bawk.Tunah hian Puitling Sunday Sikulzirtirtu, Nilai zan thupui hawngtuniin Kristian Chhungkaw Com-mittee-ah a awm mêk a ni.

A Bible chang duh chuPhilippi 4:4-7 – “Lalpaahchuan lawm fo rawh u; ka tileh pek \hin ang, lawm rawhu. In dawhtheihzia mi zawngzawng hriat ni rawh se....” tihhi a ni a. A hla duh chu KHBno. 447-na, “Aw Lalpa, ti-thianghlim ang che, ka rilruaawmte hi,” tih hi a ni.Chhungkua, kohhran leh kanram dam nan tihtakzeta\awng\aia \an la thar zêl turin minsawm a ni.

Page 34: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 34

www.mizoramsynod.org

EI SIAM DAN

BAWNGSA ROAST

Bawngsa ti – 1 kgChi – 1 tablespoonSer tui (Telh loh pawh a theih) – 1 teaspoonTel – a kanna turTui – no 1

1. Bawngsa chu hrang lian deuh deuhvin chan la.2. Chiin hmet vak la, ser tui nen darkar 4 emaw, zan khat emaw

chiah rawh.3. Pressure Cooker-ah tui no 1 nen chhum la, mei na lo tein

chhuang ang che.4. A hmin hun awmah hawng la, thirbelah ruak chhuak la, a tui

chuang a awm pawhin thli hul la, a sen \hap thlengin kang la.A ei theih a ni mai. Hei hi hun rei zawk pawh a dah \hat theih.

CHHANGTHAWP LEH ARTUI KAN

Chhangthawp - tlawn chanveArtui - pum hnihChi - hmeh khatTel - a kanna tur

1. Chhangthawp chu zai la, a hlai deuh chuan a laiah phel rawh.2. Artui chu chi tlem nen chuan chawhpawlh la.3. Chhangthawp zai chu artuiah chuan rei lo te zu chiah zauh la,

la chhuak leh nghal la, tel saah kan tawh mai tur.(Chhangthawp hi a thar aiin a hlui deuh hi zai a nuam duh a, akeh lo deuh bawk a. Chhangthawp \hing paih mai aiah hetiakan mai hi a tui danglam ve hle a ni.)

Source : ‘Ei tur buatsaih dan’ by Ramthianghlimi

Page 35: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 35

www.mizoramsynod.org

Page 36: March 2018 AGAPE 1 - mizoramsynod.org fileeng nge a \angkaina awm? Berampa halrala hlante leh ran chawm thau thau chu ka hne ta, bawngpa te leh beramno te leh kelpa thisenah pawh ka

March 2018 AGAPE 36

www.mizoramsynod.org