kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy...

20
Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with Energy management SystemsAccording to ISO 500001 www.50001seaps.eu @50001SEAPs Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ISO 50001 Agnieszka Nykiel, asystent projektu Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités” PIERWSZA KONFERENCJA BILATERALNA W RAMACH PROJEKTU POLSKO-NORWESKA PLATFORMA WSPÓŁPRACY DLA POSZANOWANIA ENERGII I KLIMATU Kraków, 22 kwietnia 2016r.

Upload: doanquynh

Post on 28-Feb-2019

220 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs

Kompleksowy system zarządzania

energią w gminie wg. normy ISO 50001

Agnieszka Nykiel, asystent projektu

Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”

PIERWSZA KONFERENCJA BILATERALNA W RAMACH PROJEKTU

POLSKO-NORWESKA PLATFORMA WSPÓŁPRACY DLA POSZANOWANIA

ENERGII I KLIMATU

Kraków, 22 kwietnia 2016r.

Page 2: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 2

PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE 50000&1 SEAPs

Pełna nazwa: Wspieranie samorządów lokalnych w opracowaniu SEAPów i ich

integracji z Systemami Zarządzania Energią wg normy ISO 50001

Koordynator: SOGESCA (Włochy)

Dofinansowanie: Inteligentna Energia Europa (IEE)

Budżet: 1,62 mln euro

Czas trwania: 36 miesięcy (marzec 2014 – luty 2017)

Partnerzy: 13 partnerów z 9 krajów UE

Bułgaria

Francja

Grecja

Hiszpania

Łotwa

Polska

Niemcy

Rumunia

Włochy

Page 3: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 3

PARTNERZY PROJEKTU

SOGESCA (IT) – Koordynator

Europejskie Centrum Jakości (BG)

Stowarzyszenie Gmin Rodopskich (BG)

EKODOMA Ltd. (LV)

AMORCE (FR)

MT Partners Engineering (FR)

Prowincja Ourense (ES)

Albea Transenergy ltd. (ES)

Stowarzyszenie Zarządzania Energią Okręgu Timis (RO)

Denkstatt Romania ltd. (RO)

STOWARZYSZENIE GMIN POLSKA SIEĆ „ENERGIE CITÉS” (PL)

Centrum Odnawialnych Źródeł Energii i Oszczędzania Energii (EL)

ICLEI – Stowarzyszenie Samorządów Lokalnych na rzecz Zrównoważonego Rozwoju(DE)

Page 4: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 4

REALIZACJA W POLSCE

Miasto Grybów

Miasto i Gmina Pilzno

Miasto Słupsk

Miasto i Gmina Sztum

Gmina Zarszyn

Gmina Żyraków

Krajowy koordynator:

Stowarzyszenie Gmin

(PNEC)

Page 5: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 5

CELE PROJEKTU

Wprowadzenie jednolitego, wzorcowego podejścia do integracji planu SEAP

z systemem zarządzania energią (SZE) wdrożonym w gminie - tzw. metodologii

50000 & 1 SEAPs, która będzie możliwa do zastosowania w różnych regionach

Europy.

Opracowanie, wdrożenie i monitorowanie realizacji planów SEAP zintegrowanych

z SZE zgodnymi z normą ISO 50001 w 40 miastach i gminach pilotażowych

z 8 krajów.

Instytucjonalizacja planów SEAP i zapewnienie ich efektywnej realizacji podczas

trwania projektu i po jego zakończeniu.

Szerokie rozpowszechnienie rezultatów projektu oraz zwiększenie liczby

samorządów lokalnych oraz Koordynatorów Porozumienia Burmistrzów i Organizacji

Wspierających Porozumienie przeszkolonych w integracji SEAPów z SZE

i stosujących metodologię 50000 & 1 SEAPs.

Page 6: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 6

PLANOWANE DZIAŁANIA

Aktualizacja poradnika „Jak opracować Plan działań na rzecz

zrównoważonej energii zintegrowany z Systemem Zarządzania

Energią zgodnym z normą ISO 50001” oraz broszury

„Dlaczego warto zintegrować Plan działań na rzecz

zrównoważonej energii z Systemem Zarządzania Energią

zgodnym z normą ISO 50001”

Organizacja cyklu szkoleń dla przedstawicieli samorządów

lokalnych, Koordynatorów Porozumienia i Organizacji

Wspierających Porozumienie poświęconych tematyce projektu.

Zebranie i udostępnienie istniejących materiałów i narzędzi

dotyczących planowania energetycznego i zarządzania

energią na szczeblu lokalnym, wdrażania systemów

zarządzania energią itp.

Krok 1.

Metodologia

Page 7: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 7

PLANOWANE DZIAŁANIA

Krok 2.

Integracja

SEAPu i SZE

Wybór gmin, które w ramach projektu opracują SEAP

zintegrowany z Systemem Zarządzania Energią zgodnym z

normą ISO 50001 i pomoc w przystąpieniu do

Porozumienia Burmistrzów

Wspieranie wybranych miast i gmin w sporządzeniu

bazowych inwentaryzacji emisji oraz w opracowaniu

SEAPów zintegrowanych z SZE zgodnym z normą ISO

50001

Aktywne zaangażowanie mieszkańców i lokalnych

interesariuszy w proces opracowania i wdrażania SEAPów

(organizacja lokalnych forów energetycznych)

Formalne przyjęcie opracowanych SEAPów i certyfikacja

wdrożonych Systemów Zarządzania Energią

Page 8: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 8

PLANOWANE DZIAŁANIAKrok 3.

Wdrażanie

SEAPu i SZE

Wybór 3 działań zaplanowanych w SEAPie, które każda z

gmin uczestniczących w projekcie zrealizuje w jego ramach

(uwaga: działania te nie będą finansowane z budżetu

projektu 50000&1 SEAPs).

Wybór źródeł/narzędzi finansowania, które zostaną

wykorzystane do realizacji wybranych działań.

Realizacja wybranych działań przy wykorzystaniu

wybranych źródeł i narzędzi finansowania i przy wsparciu

krajowego koordynatora projektu.

Wdrażanie Systemu Zarządzania Energią zgodnego

z normą ISO 50001 w miastach i gminach.

Page 9: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 9

PLANOWANE DZIAŁANIA

Krok 4.

MonitoringMonitorowanie wdrażania Planów działań na rzecz

zrównoważonej energii opracowanych w ramach projektu

Monitorowanie wdrażania Systemów Zarządzania Energią

zgodnych z normą ISO 50001

Analiza korzyści wynikających z integracji obu podejść

Opracowanie rekomendacji dla decydentów krajowych i

europejskich na postawie doświadczeń zdobytych podczas

realizacji projektu

Page 10: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 10

KILKA SŁÓW O PN-EN ISO 50001:2012

Europejski Komitet Normalizacyjny przyjął Normę Europejską EN ISO

50001:2011 w październiku 2011. Norma PN-EN ISO 50001:2011, stanowiąca

wprowadzenie tej normy jako Polskiej Normy, została w lipcu 2012 zastąpiona

aktualnie obowiązującą normą PN-EN ISO 50001:2012.

Dokument ten ma służyć pomocą w zakresie tworzenia systemów i procesów

niezbędnych do poprawy efektywności energetycznej i racjonalnego

wykorzystania energii. Zastosowanie się do zaleceń normy powinno przyczynić

się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, oddziaływań na środowisko

oraz zmniejszenia kosztów za wykorzystanie energii. Norma określa

podstawowe i szczegółowe wymagania stawiane systemowi zarządzania

energią

Page 11: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 11

W JAKI SPOSÓB WDROŻYĆ ISO 50001

1. Zdefiniowanie odpowiedzialności kierownictwa

zaangażowanie najwyższego kierownictwa

wyznaczenie przedstawiciela kierownictwa

zidentyfikowanie zespołu ds. zarządzania energią;

2. Zdefiniowanie polityki energetycznej organizacji.

(Plan jako narzędzie realizacji polityki energetycznej gminy/miasta)

Page 12: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 12

3. Planowanie energetyczne (planowanie powinno prowadzić do realizacji

czynności doskonalących wynik energetyczny), tj.:

przegląd działań wpływających na wynik energetyczny;

wymagania prawne i inne wymagania;

przegląd energetyczny: określenie aktualnych źródeł energii, identyfikacja priorytetów i

możliwości poprawy wyniku energetycznego;

określenie energii bazowej - zmiany w wyniku energetycznym powinny być mierzone

względem energii bazowej;

zidentyfikowanie wskaźników wyniku energetycznego;

cele i zadania energetyczne oraz plany działania z określeniem ram czasowych i

metody weryfikacji efektów;

W JAKI SPOSÓB WDROŻYĆ ISO 50001

Page 13: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 13

4. Wdrażanie systemu zarządzania energią:

wykorzystanie planów działania;

zapewnienie kompetencji pracowników (wykazanie kompetencji, podniesienie przez

szkolenia);

komunikacja wewnątrz organizacji (komentarze i sugestie nt. doskonalenia SZE);

dokumentacja i zapewnienie nadzoru nad dokumentacją;

sterowanie operacyjne - identyfikacja działań i czynności utrzymaniowych związanych

ze znaczącym wykorzystaniem energii;

rozważenie możliwości poprawy wyniku energetycznego i nadzoru operacyjnego

podczas projektowania nowych, modyfikowanych i odnawianych obiektów,

wyposażenia, systemów i procesów;

określenie i wdrożenie kryteriów oceny zamawiania usług, specyfikacji zakupu energii.

W JAKI SPOSÓB WDROŻYĆ ISO 50001

Page 14: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 14

5. Regularne sprawdzanie (w zaplanowanych odstępach czasu):

zapewnienie monitorowania, pomiarów i analizy wyników;

ocena zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi wymaganiami;

przeprowadzanie audytów wewnętrznych;

prowadzenie przeglądów niezgodności lub potencjalnych niezgodności, działań

korygujących i zapobiegawczych;

zapewnienie nadzoru nad zapisami (niezbędne do wykazania zgodności SZE i normy).

6. Przeglądy zarządzania

Przeglądy SZE w zaplanowanych odstępach czasu w celu zapewnienia, iż system jest

odpowiedni, adekwatny i skuteczny.

W JAKI SPOSÓB WDROŻYĆ ISO 50001

Page 15: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 15

• Wdrażaniei funkcjonowanie

• Regularne monitorowanie

• Audit wewnętrzny

• Polityka energetyczna

• Planowanie energetyczne

• Przeglądy kierownictwa

• Ciągle doskonalenie

Działaj Zaplanuj

WykonajSprawdź

CYKL DEMINGA

Page 16: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 16

DLACZEGO WARTO RÓWNOLEGLE REALIZOWAĆ SEAP I SZE?

Opracowanie i wdrażanie SEAP/PGN może powodować problemy z włączaniem

elementów tych planów do codziennego zarządzania gminą oraz z właściwą

organizacją i prowadzeniem monitoringu wdrażania. Integracja SEAPu z SZE

pomaga poradzić sobie z tym problemem, poprzez:

usystematyzowanie wdrażania planu oraz monitorowania jego rezultatów;

jednoznaczne wskazanie osób, zasobów i wskaźników potrzebnych do

realizacji zadań;

pomoc w typowych trudnościach napotykanych w tym procesie, jak np.

rotacje zaangażowanych w niego osób.

Page 17: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 17

KORZYŚCI Z INTEGRACJI SEAPu Z SZE

opracowanie spójnej polityki na rzecz bardziej

efektywnego wykorzystania energii i przyjęcie

mierzalnych celów umożliwiających jej realizację

określenie środków naprawczych i potencjalnych

usprawnień na etapie opracowania planu SEAP

pokazanie stronom trzecim, że SEAP jest wprowadzany w życie w sposób

efektywny

zaangażowanie w proces planowania energetycznego lokalnej społeczności, co

pozwoli władzom lepiej zrozumieć potrzeby energetyczne mieszkańców oraz

sprawniej komunikować się z nimi w kwestiach związanych z energią i ochroną

środowiska

Page 18: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 18

KORZYŚCI Z INTEGRACJI SEAPu Z SZE

opracowanie metod pomagających monitorować długoterminowe cele

przewidziane w planie

usprawnienie kontroli postępów w realizacji planu i rewizji przewidzianych w nim

działań i środków

dokładna analiza różnych aspektów energetycznych, w tym zużycia energii w

obiektach i procesach, zużycia energii przez różnego rodzaju instalacje,

zaangażowany personel, a także innych zmiennych mających potencjalny wpływ na

sytuację energetyczną gminy

przyjęcie właściwych wskaźników, które pomogą monitorować i ocenić efekt

energetyczny podejmowanych działań

stałe usprawnianie procesu zarządzania energią.

Page 19: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 19

DOBRY PRZYKŁAD DZIERŻONIOWA

Dzierżoniów (woj. dolnośląskie) jako pierwsza gmina w Polsce

zintegrował swój Plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP)

z systemem zarządzania energią zgodnym z normą ISO 50001.

Przygotowanie SZE ramach projektu Apetyt na klimat

współfinansowanego przez NFOŚiGW

SEAP przyjęty w 2011 r., a SZE certyfikowany w lipcu 2013 r.

Inne systemy zarządzania: jakością, środowiskiem

Nagroda doskonałości EFQM

Liczne korzyści: redukcja kosztów, optymalizacja procesów,

podniesienie bezpieczeństwa energetycznego, pozytywny PR

Page 20: Kompleksowy system zarządzania energią w gminie wg. normy ...razemdlaklimatu.eu/images/2016/20160427/Prezentacje/12._System... · agnieszka.nykiel@pnec.org.pl Stowarzyszenie Gmin

Supporting Local Authoritites in the Development and Integration of SEAPs with

Energy management SystemsAccording to ISO 500001www.50001seaps.eu

@50001SEAPs 20

Dziękuję za uwagę!Zapraszam na www.50001seaps.eu/pl

Agnieszka Nykiel, asystent projektu

[email protected]

Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”

www.pnec.org.pl