j«mhh$ {vvwh$m ‘oidmdm am°³q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · j«mhh$ {vvwh$m ‘oidmdm...

24

Upload: others

Post on 31-Mar-2020

13 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,
Page 2: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

2

A§Yoar, nmcKa, XmXa ¶m {VÝhr noR>m§V "OmJmo J«mhH$ OmJmo' XmcZmcm H$mhr Zm‘d§Vm§Zr VgoM AZoH$ {Okmgy§Zr AmdOy©Z ^oQ> {Xcr. "MVwa J«mhH$ àýmdcr' AZoH$m§Zm AmdS>cr. {ejU {d^mJmVrc Owݶm-Zì¶m VgoM ñWm{ZH$ H$m¶©H$˶mªZr nañnam§À¶m ghH$m¶m©Zo J«mhH$ à~moYZmMo H$m‘ CËgmhmZo Ho$co.

A{^ZoÌr àmOº$m XmVma

gwà{gÕ Jm{¶H$m ‘mYwar H$a‘aH$a

SBIÀ¶m ‘mOr Cƒm{YH$mar AZwamYm R>mHy$a

‘{hbm {H«$Ho$Q> g¨KmMr ‘mOr {dHo$Q>H$sna gwbjUm ZmB©H$

Page 3: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

3

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm1 Am°³Q>mo~a 2019

Am{œZ/H$m{V©H$>> 1941{dídñV ‘§S>iS>m°. ~mi ’$m|S>Ho$b{bVm Hw$bH$UuaqdÐ ‘hmOZAZwamYm Jmoao

CnmÜ`jS>m°. ~mi ’$m|S>Ho$

H$m`©H$mar ‘§S>iA°S>. {earf Xoenm§So> (ñdrH¥$V H$m`m©Ü`j)

AZwamYm Xoenm§So> (H$m`m}nmÜ`j)à^mH$a JdmUo (H$m`m}nmÜ`j)A{ZVm ImZmobH$a (H$m`©dmh){dZm¶H$ gmo‘U (H$m`©dmh)erbm XodioH$a (I{OZXma)

g^mgX{Z{eH$m§V JwO©a, Á¶moVr ‘moS>H$

A^¶ XmVma (ñdrH¥$V)amO|Ð amUo, ew^Xm Mm¡H$a,

AZKm AmMaoH$a, JOmZZ dV©H$, {‘qcX gmZo,

AmcmoH$ hS>uH$a (ñdrH¥$V){dO¶ dJi (ñdrH¥$V)

XrnH$ ^§S>margwYra Vmdao

{Z‘§{ÌV · lr. H$‘bmH$a n|S>go · lr‘. g{dVm Xm|Xo· AÜ`j, IaoXr g{‘Vr· {ejU {d^mJ à‘wI· g‘Ýd¶H$ n¶m©daU {d^mJ

`m A§H$mV à{gÕ Pmboë`m ‘Vm§er g§nmXH$/ g§KQ>Zm gh‘V AgVrbM Ago Zmhr.

Printed & Published by NISHIKANT VINAYAK GURJAR on behalf of Mumbai Grahak Panchayat, Printed at India Printing Works, 42 G. D. Ambekar Marg, Wadala, Mumbai - 400 031 and Published at Mumbai Grahak Panchayat, Grahak Bhawan, Sant Dnyaneshwar Marg, JVPD Scheme, Juhu, Vile Parle (West), Mumbai - 400 056 Ph.: 26288624, 26281832, Fax : 26250916. • Email : [email protected] • Vitaran Email : [email protected] • Website: mumbaigrahakpanchayat.org • Editor : Shubhada Chaukar

ßbmpñQ>H$~§Xr Am{U AmnU 4g§nmXH$s¶ 5àË`oH$ {OëømV ‘hmaoam gbmoIm ‘§M H$m`m©pÝdV hmoUma 6OZ{hV `m{MHo$Mm ËdarV n[aUm‘ 7H$m`©H$Ë`mªÀ`m CËñ’y$V© gh^mJmZo nmbKa noR> g§nÞ 8A§Yoar noR> XUŠ`mV 9aoamMm ’o$am 10nwÊ`mV ñZoh‘oimdm 11dmMy AmZ§Xo 13OnmZr J«mhH$ MidirMo H|$Ð - emoXmZaoZ 14JwOamWr ga - AmXam§Obr g^m 16JwOamWr gam§À¶m öÚ AmR>dUr 17New Consumer Protect ion Act, 2019 (Part - 2) 20Senior Citizens Defrauded by Sub-broker 21Invoke Esma to Prevent Bank Strike - MGP 22

g§nmXH$ …- ew^Xm Mm¡H$a g„mJma …- A°S>. {earf Xoenm§S>o, dg§wYam XodYa ‘wIn¥ð> :- amO|Ð amUo g§nmXZ gmhmæ¶ :- pñ‘Vm XodYa$

AjaOwiUr d aMZm, H$bm d ‘wÐU …- B§{S>¶m qàqQ>J d³g©, dS>mim, ‘w§~B©

AZwH«$‘{UH$m‘§w~B© J«mhH$ n§Mm¶V

EH$M bú`- EH$ bj!H$m¶ Amnë¶m n§Mm¶V noR>m§Zm Vw‘À¶m Amá-{‘Ìm§gh ^oQ> XoVm¶ Zm? Amnë¶m g§ñWoMo "Img' {OÞg ˶m§Zm KoD$Z XoV Agmc Zm? ˶m§Zmhr g^mgX H$ê$Z ¿¶m H$s!

Vw‘Mo Amá-{‘Ì g¨KgXñ` hmoD$Z Amnë`m dmQ>nmV Ambo Va CÎm‘, ZmhrVa {H$‘mZ "gh`moJr g^mgX' Var H$ê$Z ¿`m Ë`m§Zm! XmoZ dfmªÀ`m g^mgXËdgmR>r 500 én`m§Mr EH$ ZmoQ>gwÕm bmJV Zmhr!

H$m` Amho, Vo gh`moJr g^mgX Pmbo Zm, Var Ë`m§Zm Amnbo ‘m{gH$ {‘iob. Ë`m§Zm EdT>çm Jm¡adembr g§ñWoer OmoS>bo OmÊ`mMo g‘mYmZ dmQ>ob, J«mhH$ åhUyZ g¨K{Q>V Agë`mMm {Xbmgm {‘iob. Am{U EH$ ‘moÇ>o g¨KQ>Z åhUyZ Amnbrhr VmH$X dmT>ob.

Ahmo, g§ñWoÀ`m `m 45ì`m dfm©V EH$ bj g^mgX H$am`MoV Amnë`mbm! gdmªgmR>r Q>mJ}Q> Amho ho!! àË`oH$s {H$‘mZ 3 g^mgX {‘idyZ XoD$ eH$mb Zm? H$m`, OmñV Úmb åhUVm`?.. ’$maM N>mZ!!

A{YH$ ‘m{hVrgmR>r g§ñWoÀ`m H$m`m©b`mV ’$moZ H$am.

Page 4: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

4

n§VàYmZm§Zr 15 Am°JñQ> 2019 ñdmV§Í`{XZr Ho$boë`m ^mfUmV EH$XmM dmnaVm `oUmè`m ßbmpñQ>H$ dñVy§da Xoe^a ~§Xr KmbÊ`mMr KmofUm Ho$br Amho. hr ~§Xr AmVm 2 Am°ŠQ>mo~anmgyZ g§nyU© Xoe^a bmJy hmoB©b. ßbmpñQ>H$Mo ½bmg, H$n, M‘Mo, ñQ´m°, {S>eog Am{U gd© àH$maÀ`m d AmH$ma‘mZmÀ`m {neì`m B. EH$XmM dmnaVm `oÊ`mOmo½`m dñVy§Mo (single use plastic items) CËnmXZ, {dVaU, {dH«$s d dmna hmoVmZm AmT>ië`mg 2 Am°ŠQ>mo~anmgyZ emgZmV’}$ g§~§{YVm§da XS>mË‘H$ H$madmB© H$aÊ`mV `oUma Amho. Ë`m‘wio 2018 gmbr ‘hmamï´> emgZmZo KoVboë`m mM {ZU©`mda {e¸$m‘moV©~ Pmbo Amho.

`m à{V~§{YV ßbmpñQ>H$ dñVy§‘Ü`o n°qH$JÀ`m {neì`m§dahr H$S>H$ {Z~ªY amÁ` emgZmZo CËnmXH$m§da KmVbobo AmhoV. dñVy qH$dm nXmW© ñdÀN>, gwa{jV, hdm~§X Am{U ghO AmoiIVm `mdo åhUyZ Vo ßbmpñQ>H$À`m n°qH$J {neì`m§‘Ü`o R>odbo OmVmV. na§Vw AmVm gaH$mar {Z`‘m§Zwgma àË`oH$ ßbmpñQ>H$ n°qH$J {nedrda CËnmXH$ H§$nZrMo Zmd, nÎmm, ßbmpñQ>H$Mm àH$ma, {nedrMr OmS>r (‘m`H«$m°Ýg‘Ü`o) nwZM©H«$sH$aUmMo {MÝh Am{U nwZI©aoXr qH$‘V B. gd© Vnerb N>mnbobm AgUo ~§YZH$maH$ Pmbo Amho. hm gd© Vnerb MGPÀ`m {dVaUmVrb n°qH$J {neì`m§dahr N>mnbobm AgVmo. øm n°qH$J {neì`m Single use àH$mamV `oV Agë`m Var Ë`m§Mm dmna Q>miVm Z oUmam Amho. åhUyZ ßbmpñQ>H$~§XrÀ`m amÁ` gaH$maÀ`m H$m`ÚmZwgma `m gd© n°qH$J {neì`m nwZM©H«$sH$aUmgmR>r nmR>dUo Amdí`H$ Amho.

`mgmR>r g§ñWoZo H$mnS>r {neì`m§~amo~aM `m {neì`mhr g^mgXm§H$Sy>Z naV ‘mJdmì`m, Ago H$mhtZm dmQ>Vo. ‘mÌ OmJoMr ‘`m©Xm, {neì`m ñdÀN> d H$moaS>çm pñWVrV AgÊ`mMr AQ Am{U {neì`m§À`m AmH$ma‘mZmÀ`m VwbZoV Ë`m§Mo dOZ A{Ve` H$‘r Agë`m‘wio nwadR>mXmamZo Ë`m naV IaoXr H$aÊ`mMr emœVr ZgUo - `m gd© H$maUm§‘wio MGPH$So> `m {neì`m g^mgXm§Zr nmR>dUo ì`dhm © R>aUma

ßbmpñQ>H$~§Xr Am{U AmnU

Zmhr.Ho$di {neì`mM Zìho Va Ë`m§Zm Q>mH$mD$ dmQ>Umè`m

ßbmpñQ>H$À`m gd© dñVy ñWm{ZH$ nmVirda O‘m H$ê$Z ˶m ßbmpñQ>H$ nwZM©H«$sH$aUmgmR>r nmR>dʶmMm àH$ën am~dVm

¶oB©c. g^mgXm§Zr nwT>mH$ma KoD$Z Ë`m§À`m gmogm`Q>rVrb g’$mB© H$‘©Mmar Am{U n[agamVrb aÔrdmbm `m§Mr ^oQ> ¿¶mdr Am{U a{hdmem§H$So> O‘m hmoUmao gd© ßbmpñQ>H$ {dH$V KoÊ`mMr {dZ§Vr H$amdr. `m‘wio gmogm`Q>rVrb ßbmpñQ>H$ S§>qnJ J«mC§S>da OmUma ZmhrM nU gd©

ßbmpñQ>H$ {dH$ë`m‘wio g’$mB© H$‘©Mmè`mMrhr {‘iH$V dmT>ob. Agm Am{W©H$ ’$m`Xm hmoVmo` åhQ>ë`mda Vo H$‘©Mmar OmñV H$mQ>oH$moanUo H$m‘ H$aVrb Am{U gmogm`Q>r ñdÀN> amIÊ`mg ‘XV hmoB©b.

AmUIr EH$ n`m©` åhUOo g^mgXm§Zr Ë`m§À`mH$So> O‘m Ho$bobo gd© Q>mH$mD$ ßbmpñQ>H$ Ë`m§À`m n[agamV AgUmè`m EImÚm nwZM©H«$sH$aU H$aUmè`m g§ñWobm dm H§$nZrbm (`mo½` Am{U d¡km{ZH$ nÕVrZo) Úmdo. ßbmpñQ>H$ nwZM©{H«$H$aU H$aUmè`m H$mhr g§ñWm/H§$nÝ`m§Mr ‘m{hVr Imbrbà‘mUo -· Ü`mg ’$mD$§So>eZ, dgB©. g§nH©$ … 09967366644 email id - [email protected]

· AWH$ ’$mD$§So>eZ, ‘wbw§S>. g§nH©$ … 09969529775

· g‘W© ^maV ì`mgnrR>, R>mUo. g§nH©$ … 022 25454644

· D$Om© ’$mD$§So>eZ, S>m|{~dbr. g§nH©$ … ñZohb {X{jV - 09167206201

· e¥§Ibm ’$mD$§So>eZ, ‘hmS>. g§nH©$ … ‘‘Vm ‘ohVm 9096229782/02145 222617

- ñdmVr {Q>„ÿ, n`m©daU {d^mJ à‘wI

Page 5: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

5

VoOmMr AmaVr

Amnbo AÜ`j S>m°. am‘Xmg JwOamWr m§À`m~Ôb ¶m A§H$mV H$mhr H$m`©H$Ë`mªZr {b{hbobo ñ‘¥{VboI AmdOy©Z dmMmdo Ago AmhoV. g§ñWoMm ZoVm H$gm Agmdm, `mMo AmXe©dV CXmhaU gam§Zr KmbyZ {Xbo Amho. ga H$m`©H$Ë`mªZm Onm`Mo. Ë`m§À`m H$m‘mMm AmXa H$am`Mo. Ë`m§Zm H$m¡VwH$mZo àmoËgmhZ Úm`Mo. AmnU J«mhH$ åhUyZ Oo h¸$ Amnë`mbm {‘imdoV Aer Anojm H$aVmo, Ë`mMm ‘yi Jm^m "AmXa^md' hmM Amho Zm? Ý`m` {‘imdm, H$Xa Ho$br Omdr, ‘mZmMr dmJUyH$ {‘imdr, `m àmW{‘H$ Anojm AgVmV Amnë`m. ñd¶§godr J«mhH$ H$m`©H$V}hr `mM Anojm§Zm ^wHo$bo AgVmV, ho gam§Zr nwaonya OmUb§ Am{U Ë`m§À`m dV©ZmVyZ Vo nmib§.

Amnbo n{hbo AÜ`j gwYra ’$S>Ho$ `m§Mo ñdV…Mo J«mhH$^mZ {H$Vr Vrd« hmoVo ho EH$m CXmhaUmVyZ OmUdbo. AbrH$So> Xa Jwédmar gH$mir AmH$medmUrÀ`m aoZ~mo dm{hZrda ~m~yOr - J{X‘m `m§À`m H$bmË‘H$ OrdZmda EH$ ‘m{bH$m gwê$ Amho. Ë`mV AZKm ‘moS>H$Zo hm {H$ñgm gm§{JVbm - ~m~yOr A‘o[aHo$Vrc cm°g E§Oo{cg ¶oWo Ë`m§Mm gm§Jr{VH$ H$m`©H«$‘ gmXa H$aÊ`mgmR>r Jobo hmoVo. Voìhm Vo ZwH$VoM AmOmanUmVyZ CR>bo hmoVo. ˶m H$m`©H«$‘mV ~m~wOtMm gya ‘ZmgmaIm bmJbm Zmhr, Ë`m‘wio Vr ‘¡’$c ˶m§À¶m ghH$mè¶m§Zm gOdmdr cmJcr. ~m~yOtÀ`m ‘ZmV Vr I§V éVyZ am{hbr. Z§Va nwÝhm A‘o[aHo$bm Om`Mm moJ Ambm Voìhm Xm¡am Ë`m àm§VmV ZìhVm. nU ~m~yOtZr ñdIMm©Zo naV cm°g E§Oo{cgcm Om`Mo R>adbo. H$m, Va Joë`m doir a{gH$m§Zm n[anyU© g‘mYmZ XoÊ`mV AmnU CUo nS>bmo, åhUyZ. Vo {VWo Jobo. JmÊ`mMr ‘¡’$b a§Jdbr Am{U Joë¶m ^oQ>rV JmD$ Z eH$ë¶m~Ôc j‘m ‘m{JVcr. ømdoir ‘m`~mn a{gH$m§Zm V¥á H$ê$Z Ambo. a{gH$m§àVr BVH$s {Zð>m!

{VH$sQ> H$mTy>Z H$m`©H«$‘ nmhm`bm Ambobo a{gH$ åhUOo J«mhH$M. ‘Zmoa§OZ godm KoUmè`m J«mhH$m§Zm V¥á H$aUo, ho ~m~yOtZr ñdV…Mo H$V©ì` ‘mZbo.

CJmM Zmhr hr ì`{º$‘Îdo VoOñdr R>aV! Ë`m§À`m

VoOmMr Pimir Ë`m§À`m g§nH$m©V `oUmè`m gdm©Zm OmUdVo. Amnë`m g§ñWobm Ago AÜ`j ^oQ>V Jobo hr Amnbr

Wmoadr! n{hë`m AÜ`jm§Zr KmbyZ {Xbobo AmXe© nwT>ohr Onbo Jobo, `mMo CXmhaU Amnë`mVrb AZoH$m§Zr JwOamWr gam§À`m {Zð>mdmZ ZoV¥ËdmV nm{hbo.

gwYra ’$S>Ho$ ¶m§À¶m Z§Va ho‘M§Ð Jwáo, {dÚmYa JmoIco, J§JmYa JmS>Jri, S>m°. nr.Ama. Omoer d S>m°. am‘Xmg JwOamWr hr "Zm‘ hr H$m’$s h¡' Aer ‘mݶda Am{U {Zð>mdmZ ì¶{º$‘Îdo Amnë¶m g§ñWocm Aܶj åhUyZ cm^cr.

{Zð>oMo ‘yë` H$go {PanV OmVo nmhm. ho ‘yë¶ A§{JH$mabobo H$m`©H$V} Amnë`m g§ñWobm H$m`‘ {‘iV am{hboV. gÜ`m Mmby Agboë`m J«mhH$ n§Mm`V noR>m§Mr `eñdr KmoS>Xm¡S> ~KVm` Zm? H$m`©H$Ë`mªZr Mmbdboë`m `m noR>m§ H$moQ>çdYr én`m§Mr CbmT>mb Ho$br Amho. ì`mdgm{`H$ noR>obm bmOdob Ago Am`moOZ Amho ho. noR> g{‘VrMo H$m¡VwH$ H$amdo {VVHo$ WmoS>o! {ejU {d^mJmMo XmbZ ~Km {H$Vr ZoQ>mZo J«mhH$ {ejUmMo H$m‘ H$aVmo¶! {dVaUmMm ñQ>m°b {~Ja J«mhH$m§Zm AmH${f©V H$aVmo`.

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm¶VrMo H$m‘ ~hþAm¶m‘r Amho. J«mhH$m§Zm ‘mZgÝ‘mZ {‘idyZ XoʶmgmR>r Amncr YS>nS> gwê$ Amho. Amnë¶m VoOmo‘¶ H$m‘mÀ¶m nU˶m {OWo{VWo cmdʶmMo H$m‘ Ag§»¶ H$m¶©H$V} Aì¶mhVnUo H$aV AmhoV. ¶m nU˶m§À¶m am§Jm dmT>dV ZoD$¶m.

gd© J«mhH$m§Zm {XdmirÀ¶m ew^oÀN>m!- ew^Xm Mm¡H$a

g§nmXH$s`

H$aU, h ~m~yOCJmM Z

Page 6: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

6

‘w§~B© Am{U nwUo oWrb gbmoIm ‘§Mm§Mr Joë`m XrS> dfm©Vrb `eñdr H$maH$sX© bjmV KoD$Z amÁ`mVrb àË`oH$ {OëømV ‘hmaoamMm {H$‘mZ EH$ gbmoIm ‘§M ñWmnZ H$aÊ`mV `oB©b, Aer KmofUm ‘hmaoamMo g{Md S>m°. dg§V à^y `m§Zr ‘Ü`§Var Ho$br. Va ‘hmaoam A§VJ©V H$m`©aV Agbobo gbmoIm ‘§M ho ‘hmaoamMoM {dñVm[aV A§J Agë`mMo ‘hmaoam AÜ`j Jm¡V‘ M°Q>Ou m§Zr AmdOy©Z gm§{JVbo. m~m~V OZ‘mZgmV ‘moR>çm

à‘mUmda OmJ¥Vr H$aÊ`mMr JaO Agë`mMo à{VnmXZ Ë`m§Zr Ho$bo.

29 Am{U 30 Am°JñQ> amoOr ‘hmaoamZo ndB© `oWo OwÝ`m d Zì`mZo Zo‘UwH$m Pmboë`m gbmoIm ‘§M gXñ`m§gmR>r XmoZ {Xdgm§Mo H$m¡eë` {dH$mg à{ejU {e~ra Am`mo{OV Ho$bo

àË`oH$ {OëømV ‘hmaoam gbmoIm ‘§M H$m`m©pÝdV hmoUma

hmoVo. Ë`màg§Jr darb KmofUm H$aÊ`mV Ambr.gÜ`m ‘w§~B©V 10 Va nwUo `oWo 5 gbmoIm ‘§M H$m`©aV

AmhoV. bdH$aM nwUo `oWo AmUIr EH$ Va R>mUo, Zdr ‘w§~B©, {‘am-^m`§Xa, dgB©-{dama, nmbKa, H$ë`mU-S>m|{~dbr, Zm{eH$ `m gd© {R>H$mUr gbmoIm ‘§M Zì`mZo H$m`©aV hmoV AmhoV. Aem OwÝ`m d Zì`m 25 gbmoIm ‘§Mm§À`m gXñ`m§gmR>r ‘hmaoamZo ho à{ejU {e{~a Am`mo{OV Ho$bo hmoVo.

aoam H$m`ÚmA§VJ©V H$b‘ 32 (J) Zwgma amÁ`mV gbmoIm ‘§M ñWmnZ Ho$bo Omdo, Aer gyMZm ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrZo aoam H$m`Xm ApñVËdmV `oVmM ‘hmaoam AÜ`j Jm¡V‘ M°Q>Ou `m§Zm Ho$br hmoVr. Ë`m gyMZoMo ñdmJV H$aV Jm¡V‘ M°Q>Ou `m§Zr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`Vr~amo~aM

- A°S>. {earf Xoenm§So>

MmH$moar~mhoaÀ`m H$m‘mMr MwUyH$gÜ`m gcmoIm ‘§Mmda H$m`©aV Agboë`m à{V{ZYtZr Amnbo a§OH$ AZw^d gm§JyZ `m à{ejU H$m`©H«$‘mÀ`m dmVmdaUmV M¡VÝ` AmUbo. MmH$moar~mhoa OmD$Z {dMma H$ê$Z Ë`m§À`mH$So> Amboë`m VH«$matMr H$er gmoS>dUyH$ Ho$br qH$dm H$m gmoS>dUyH$ H$ê$ eH$bo ZmhrV Vo gm§{JVbo Am{U ‘hmaoamg Ano{jV Xwgè`m d {Vgè`m ñVamdarb H$pÝgboeZgmR>r OmÊ`mg Amåhr {gÕ Pmbmo Agë`mMr MwUyH$ Ë`m§Zr XmIdyZ {Xbr. ho a§OH$ MMm©gÌ BVHo$ bm§~bo H$s H$moUmbmhr MhmMr AmR>dUgwÕm Pmbr Zmhr. `mVyZ Amboë`m gyMZm ‘hmaoamMo H$m`m©Ü`j Jm¡V‘ M°Q>Ou `m§Zr CËñ’y$V© à{VgmX XoD$Z Zm|XdyZ KoVë`m Am{U gdmªer ‘Z‘moH$im g§dmX gmYbm. H$moUË`mhr H$m`ÚmMm AmYma Agbobo VrZ "T' åhUOo Trust, Transparency Am{U Time ho gX¡d bjmV R>odmdo, Ago Jm¡V‘ M°Q>Ou `m§Zr gm§{JVbo.

`m à{ejU H$m`©H«$‘mg Amnbo H$m`m©Ü`j {earf Xoenm§So> ho nyU© doi CnpñWV am{hbo. ˶m§Zr doimodoir CnpñWVm§Zm ‘mJ©Xe©Z Ho$bo Am{U VgoM ‘hmaoambm H$mhr gyMZmhr Ho$ë`m. VgoM XmoÝhr {Xdg H$m`©H«$‘ g§në`mda g§Ü`mH$mir AYm© Vmg gdmªer MMm© H$ê$Z Amnë`m H$m`©H$Ë`mªda H$mhr O~m~Xmè`m gmondë`m, Ë`m§Mr ‘Vo OmUyZ KoVbr, Ë`mda ‘mJ©Xe©Z Ho$bo.

- CX` qnJio

Page 7: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

7

MCHI, CRED I Am{U N REDCO `m {dH$mgH$m§À`m g§ñWm§ZmgwÕm ~amo~a KoD$Z ‘w§~B© d nwUo `oWo EHy$U 15 gbmoIm ‘§M ñWmnZ Ho$bo. `m gbmoIm ‘§MmV J«mhH$m§À`m {dH$mgH$m§{déÕÀ`m VH«$mar gm‘§Oñ`mZo gmoS>dÊ`mMm à`ËZ Ho$bm OmVmo. àË`oH$ ‘§Mmda ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMm EH$ Am{U {dH$mgH$m§À`m g§ñWoMm EH$ à{V{ZYr AgVmo. VH«$maXma J«mhH$ Am{U {dH$mgH$ AWdm Ë`mMm àm{YH¥$V à{V{ZYr `m§À`mV gbmoIm ‘§M gXñ` gm‘§Oñ`mZo VH«$ma gmoS>dÊ`m~m~V XmoÝhr ~mOy§‘Ü`o ‘Z‘moH$ir MMm© KS>dyZ AmUVmV. XmoÝhr ~mOy g‘PmoË`mZo VH«$ma gmoS>dÊ`mg V`ma

Agë`mg Ë`m~m~V boIr g‘PmoVm ‘gwXm (Consent Terms) V`ma H$aÊ`mV `oVmo. Ë`mda XmoÝhr nj VgoM gbmoIm ‘§MmMo gXñ` ñdmjar H$aVmV Am{U Ë`mMr àV XmoÝhr njm§Zm VgoM ‘hmaoam g{Mdm§Zm nmR>dÊ`mV `oVo. XmoÝhr njm§Zr {dMmanyd©H$ g‘PmoVm XñVmdoOmda ñdIwerZo ñdmjar

Ho$br Agë`mZo Ë`mda H$moUr A{nb H$aÊ`mMm àý CX²^dV Zmhr. gmYmaUnUo 2 Vo 3 ~¡R>H$s¨V VH«$matda gm‘§Oñ`mZo VmoS>Jm {ZKVmo, Agm AZw^d Amho. AmOda Aem nÕVrZo OdiOdi 500 VH«$matn¡H$s 78% VH«$mat‘Ü`o gm‘§Oñ`mZo `eñdr g‘PmoVm Pmbm Amho, Ago H$iVo.

Aem àH$mao aoam H$m`ÚmA§VJ©V gbmo»`mZo VH«$mar gmoS>dÊ`mMm `eñdr à`moJ H$aUmao ‘hmamï´> ho XoemVrb n{hboM amÁ`! `m A{^Zd à`moJmMo H|$Ðr` J¥h{Z‘m©U ‘§Ìr VgoM H|$Ðr` AW©‘§Ìr `m§Zr H$m¡VwH$ Ho$bo AgyZ H$mhr AÝ` amÁ`ogwÕm `m à`moJmMo AZwH$aU H$aÊ`mMm {dMma H$aV AmhoV.

J«mhH$ Ý`m`mb`mV J«mhH$mÀ`m ~mOyZo bmJboë`m {ZU©`mMr A§‘b~OmdUr H$aÊ`mMr Q>mimQ>mi H$aUmè`m MwH$ma njH$mam§Zm J«mhH$ Ý`m`mb`mVM dR>Urda AmUÊ`mMr ñnï> VaVyX J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmV AgVmZmhr amÁ`mÀ`m {Z`‘mV ~oH$m`Xoera XwéñVr H$aUmè`m amÁ` emgZmda Cƒ Ý`m`mb`mV gXa XwañVr AmnU aÔ H$aV Agë`mMo Kmo{fV H$aÊ`mMr Zm‘wîH$s AmoT>dbr.

amÁ` gaH$maZo J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmÀ`m ‘yi VaVwXtZm ~mYm AmUV ~oH$m`XoeranUo J«mhH$ Ý`m`mb`mÀ`m {ZH$mbm§Mr A§‘b~OmdUr H$aÊ`mMo AO© amÁ`mVrb {Oëhm ‘§M Am{U amÁ` Am`moJmZo nañna {XdmUr Ý`m`mb`mH$So> A§‘b~OmdUrgmR>r nmR>dmdo, Ago gm§JUmar VaVyX amÁ`mÀ`m {Z`‘m§V 24 ‘o 2019 amoOr Ho$br hmoVr. Ë`mda AmYm[aV, amÁ` Am`moJ AÜ`jm§ZrgwÕm 11 OyZ 2019 amoOr narnÌH$ H$mTy>Z `mnwT>o A§‘b~OmdUrgmR>r `oUmao Ago gd© AO© {XdmUr Ý`m`mb`mV nmR>dÊ`mV `oVrb, Ago Omhra Ho$bo. Ë`m‘wio AmYrM Ìmgboë`m J«mhH$m§Zm {XdmUr Ý`m`mb`mMo IoQ>o

MGPÀ¶m OZ{hV `m{MHo$Mm ËdarV n[aUm‘KmbÊ`mZo Am{YH$ hmbAnoï>m§Zm gm‘moao Omdo bmJUma hmoVo.

Amnë`m g§ñWoZo `mMr J§^ra XIb KoV hm {Z`‘ ~oH$m`Xoera AgyZ Vmo Ëd[aV ‘mJo ¿`mdm, Aer ‘mJUr Ho$br. na§Vw Ë`mH$So> emgZmZo Xwb©j Ho$ë`mZo AmnU gXa {Z`‘ 14(6) mg H$m`Xoera AmìhmZ XoUmar m{MH$m ‘w§~B© Cƒ Ý`m`mb`mV XmIb Ho$br.

Ë`mda 14 Am°JñQ> amoOr Cƒ Ý`m`mb`mZo `m {Z`‘mbm ñW{JVr XoV emgZmbm Ë`mda boIr Iwbmgm H$aÊ`mMo AmXoe {Xbo. Ë`mda 11 gßQ>|~a amoOr Cƒ Ý`m`mb`mV gwZmdUr Pmbr. Ë`mdoir amÁ` gaH$maV’}$ gXa XwéñVr emgZmZo ñdV…M 21 Am°JñQ>À`m n[anÌH$mÛmao ‘mJo KoVbr Agë`mMo Kmo{fV Ho$bo.

`m‘wio Ag§»` J«mhH$m§Mm {XdmUr Ý`m`mb`mV OmÊ`mMm ‘Z…ñVmn AmVm Q>ibm Amho.

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrV’}$ A°S>. CX` dmé§OrH$a Am{U A°S>. nyOm Omoer-Xoenm§So> `m§Zr ~mOy ‘m§S>br.

Page 8: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

8

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V, n§Mm`V noR> g{‘VrV’}$ nmbKa `oWo Am`mo{OV H$aÊ`mV Ambobr Xwgar n§Mm`V noR> a{ddma 11 Am°JñQ> Vo gmo‘dma 19 Am°JñQ> 2019 m H$mbmdYr‘Ü`o bm`Ýg Šb~ hm°b, nmbKa `oWo Am`mo{OV H$aÊ`mV Ambr hmoVr. noR>o‘Ü`o EHy$U 55 ñQ>m°b hmoVo.

J«mhH$ n§Mm`V noR>oMo CX²KmQ>Z a{ddma 11 Am°JñQ> 2019 amoOr nmbKaÀ`m ZJamÜ`jm S>m°. C‚dbm H$mio `m§À`m hñVo Pmbo.

CÓmQ>H$ S>m°. C‚dbm H$mio `m§Zr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V d noR> Am`moOZm~Ôb Jm¡admoÒma H$mT>bo d ew^oÀN>m ì`º$ Ho$ë`m. Xadfu ‘r n§Mm`V noR>m§‘Ü`o IaoXr H$aV AgVo VgoM ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMr nmbKa oWrb OS>UKS>U ‘r ñdV… OdiyZ nm{hbr Amho, Ag§ gm§JyZ AZoH$ Jmoï>tZm COmim {Xbm. ‘m. ZJamÜ`jm `m§Mo ^mfU åhUOo ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m EH$m H$m`©H$VuMo ‘ZmoJV hmoVo, Ago dmQ>bo.

n§Mm`V noR> g{‘Vr à‘wI AZwamYm Xoenm§So> `m§Zr n§Mm`V noR> Am`moOZm‘mJrb CÔoe, Ë`mgmR>r H$m`©H$Ë`mªZr KoVbobr ‘ohZV, ‘Ü`dVu d noR> g{‘Vr `m§Mo {‘imbobo ghH$m`© `mMm {deof C„oI Ho$bm. noR>oV ñQ>m°b H$em nÕVrZo {ZdS>bo OmVmV, Ë`m‘mJrb {ZH$f, H$gmoQ>çm VgoM

H$m`©H$Ë`mªÀ`m CËñ’y$V© gh^mJmZo nmbKa noR> g§nÞ

n§Mm`V noR> g{‘VrMo H$m`© H$go MmbVo, `mMr WmoS>Š`mV ‘m{hVr {Xbr.

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V MidirÀ`m H$m`©dmh A{ZVm ImZmobH$a `m§Zr {d^mJmVrb H$m`©H$Ë`mªMo A{^Z§XZ Ho$bo. Vo H$arV Agboë`m {d{dY H$m‘m§Mm C„oI H$ê$Z noR>oÀ`m gwaoI Am`moOZm~Ôb H$m`©H$Ë`mªZm YÝ`dmX {Xbo. ‘YwgyXZ Omoer `m§Zr ‘moOŠ`m eãXmV H$m`©H«$‘mMo gwaoI gyÌg§MmbZ Ho$bo. {d^mJmMo I{OZXma g§Xoe Mwar `m§Zr noR> `eñdr hmoÊ`mgmR>r ghH$m`© Ho$boë`m gdmªMo Am^ma ‘mZbo.

noR> Am`moOZm‘Ü`o nmbKa {dVaU H|$Ð H$m`©H$m[aUrMo gd© nXm{YH$mar, H$m`©H$m[aUr gXñ` `m§Mm ‘mobmMm gh^mJ {‘imbm. ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V H$m`©H$m[aUr gXñ`, {ejU {d^mJ gXñ`, {d{dY {d^mJmVrb H$m`©H$V} VgoM noU {dVaU H|$Ð H$m`©H$m[aUr gXñ` `m§Zr noR>og ^oQ>r XoD$Z H$m`©H$Ë`mªMm CËgmh dmT>{dbm.

øm dfm©Vrb n{hbrM J«mhH$ noR> Agë`m‘wio Zdm ñQ>m°H$, ìham`Q>r {‘iUma VgoM nwT>o `oUmè`m gUm§gmR>r IaoXr `m CÔoemZo noR>oÀ`m n{hë`mM {Xder J«mhH$m§Zr àM§S> JXu Ho$br hmoVr.

{dVaUmÀ`m ñQ>m°bbm CÎm‘ à{VgmX {‘imbm. VgoM {dZ` nmQ>rb ga `m§À`m nwT>mH$mamZo noR>oV H$mJXr {neì`m ~Z{dUo Am{U emSy>À`m ‘mVrnmgyZ ‘yVu ~Z{dUo Aem H$m`©emim KoÊ`mV Amë`m. `m H$m`©emim§V bhmZ ‘wbm§Zr ‘moR>çm g§»`oZo gh^mJ KoVbm. `m H$m`©emim§Zm ho‘§V Mm‘ao, ‘¥Xwb åhmÌo `m§Mo ‘mobmMo ghH$m`© bm^bo. ho CnH«$‘ H$‘mbrMo `eñdr Pmbo.

^maVr` ‘mZH$ ã`wamo `m§À`m à{V{ZYtZr J«mhH$ à~moYZmgmR>r {d{dY CnH«$‘ Ho$bo. H$mhr àý‘§Owfm, H$mhr IoimÀ`m ‘mÜ`‘mVyZ J«mhH$m§Mo à~moYZ Ho$bo. Ë`m§Zm CÎmoOZ åhUyZ nm[aVmo{fHo$ XoÊ`mV Ambr.

ZD$ {Xdg Mmbbobr noR> CËgmhmV nma nS>br.

- {dO` gmdo

Page 9: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

9

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrV’}$ Am`mo{OV Ho$ë`m OmUmè`m dm{f©H$ J«mhH$ n§Mm`V noR>oÀ`m e¥§IboVrb {Vgar n§Mm`V noR> A§Yoar `oWrb qg’$Zr ~±¹o$Q> hm°b, {dO`ZJa, A§Yoar (ny) `oWo ~wYdma 21 Am°JñQ> Vo ‘§Jidma 27 Am°JñQ> 2019 `m H$mbmdYrV g§nÞ Pmbr. g§ñWoMo H$m`m©Ü`j A°S>. {earf Xoenm§So> `m§Zr [a{~Z gmoSy>Z AZm¡nMm[aH$ CÓmQ>Z Ho$bo. A§Yoar `oWrb n§Mm`V noR>oMo `§XmMo {Vgao df© hmoVo.

JUnVr CËgdmMo Am¡{MË` gmYyZ Am`mo{OV H$aÊ`mV Amboë`m `m noR>o‘Ü`o n`m©daUmMo ^mZ R>odyZ Img H$mJXr ‘Iam§Mo XmbZ ‘wÔm‘ R>odÊ`mV Ambo hmoVo. VgoM JUnVrgmR>r Xm{JZo, nyOmgm{hË`, {MVio ~§Yy§Mr {‘R>mB© Am{U ImÚ nXmW© Ago Zm{dÝ`nyU© ñQ>m°b hmoVo. Ë`mg J«mhH$m§Mm CÎm‘ à{VgmX {‘imbm.

EHy$U gmV {Xdg Mmbboë`m `m noR>o‘Ü`o {d{dY àH$maÀ`m gmS>çm, S´og ‘Q>o[aAb, V`ma H$nSo>, IoiUr, H¥${Ì‘ Xm{JZo, bmH$S>r dñVy, ñd`§nmH$KamVrb dñVy, Ago d¡{dÜ`nyU© ñQ>m°b hmoVo.

g§ñWoÀ`m `m CnH«$‘mV C{MV ì`mnmar àWm (ethics) nwaonya nmië`m OmVmV- Ogo H$s `mo½` nmdVrMm AmJ«h, dñVy§Mr amñV qH$‘V Am{U XOm©, JmioYmaH$m§Mr J«mhH$m§er

A§Yoar noR> XUŠ`mV

gbmo»`mMr dmJUyH$ B. JmioYmaH$hr `mg CÎm‘ ghH$m`© H$aVmV.

"J«mhH$ OmJ¥Vr' hm g§ñWoMm ‘yi CÔoe. Ë`m AZwf§JmZo "OmJmo J«mhH$ OmJmo' hm ñQ>m°bhr noR>oV hmoVm. J«mhH$m§{^‘wI {df`m§Mr àý‘§Oyfm, dOZ‘mn, ^ogi B. {df`m§Mr ‘m{hVr {ejU {d^mJmÀ`m H$m`©H$Ë`mªZr {Xbr. VgoM g§ñWoMr àH$meZo, ~«moeg© B. J«mhH$m§gmR>r CnbãY H$aÊ`mV Amë`m

hmoË`m.g§ñWoÀ`m g^mgXm§gmR>r g§ñWoV’}$ Oo

‘m{gH$ {dVaU H$aÊ`mV `oVo, Ë`mVrb H$mhr ImÚdñVyhr noR>o‘Ü`o J«mhH$m§gmR>r CnbãY H$aÊ`mV Amë`m hmoË`m. Ë`mMm CÔoe g§KdmT>rMm hmoVm. Ë`mVrb ‘moXH$ nrR> g§nbo g§ñWoÀ`m noR> g{‘Vr AÜ`j AZwamYm Xoenm§So> `m§Zr àM§S> ‘ohZV H$ê$Z CÎm‘ XOm©Mo ‘moXH$ nrR> amVmoamV CnbãY H$ê$Z {Xbo, `mMm AmdOy©Z C„oI H$amdmgm dmQ>Vmo.

A§Yoar `oWrb b„ÿ^mB© nmH©$ ‘Yrb "Hw$‘wX~oZ ÛmaH$mXmg ìhmoam BÝñQ>rQ>çyQ> ’$m°a ãbmBªS> dy‘Z' øm g§ñWoVrb A§Y ‘wbtZr

Ho$bobr S>ñQ>g© d Z°n{H$ÝgMr {dH«$s A§Yoar {d^mJmVrb H$m`©H$Ë`mªZr Ho$br. A{Ve` CÎm‘ à{VgmX øm CnH«$‘mbm {‘imbm. VgoM ~oiJmd `oWrb A{Ve` Jar~ JaOy ‘{hbm§Zr ~Zdboë`m AmH$f©H$ ~°½O "gpådV gwYm' hr g§ñWm {dH«$s H$ê$Z Ë`m ‘{hbm§Zm ‘XV H$aVo. Ë`m {neì`m A§Yoar `oWrb noR>oV Amnë`m H$m`©H$Ë`mªZr {dH$ë`m. Ë`mVyZ {‘imbobo n¡go `m XmoÝhr g§ñWm§Zm XoÊ`mV Ambo.

g§ñWoMo doimodoir bm^bobo ‘mJ©Xe©Z, n§Mm`V noR>g{‘Vr AÜ`jm Am{U g{‘Vr gXñ`m§Mo ghH$m`© VgoM ñd`§godr d¥ÎmrZo H$m‘ H$aUmao H$m`©H$V} AmU noR>ogmR>r ghH$m`© H$aUmao JmioYmaH$ `m gdmª‘wio hr noR> A{Ve` CËgmhnyU© Am{U AmZ§XXm`r dmVmdaUmV g§nÞ Pmbr. gw‘mao 88 bmI én`m§Mr CbmT>mb `m noR>oV Pmbr.

- Á`moVr ‘moS>H$

Page 10: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

10

aoamMm ’o$am

aoam H$m`Xm 1 ‘o 2017 nmgyZ Xoe^a bmJy Pmbm. `m H$m`ÚmZwgma XoemVrb àË`oH$ amÁ`mVrb Zdo VgoM H$m‘H$mO Mmby Agbobo J¥h{Z‘m©U àH$ën amÁ`mVrb aoam àm{YH$aUmH$So> Zm|XUr H$aUo gº$sMo H$aÊ`mV Ambo. Aem Zm|XUr{edm` H$moUVmhr {dH$mgH$ Amnë`m J¥hàH$ënmMr Om{hamV dm {dH«$s H$ê$ eH$V Zmhr. `mg H$mhr AndmX H$aÊ`mV Ambo. Ë`mVrb EH$ AndmX åhUOo Or OmJm {dH${gV H$am`Mr {VMo joÌ’$i 500 Mm¡ag ‘rQ>anojm H$‘r Agob qH$dm Á`m àH$ënmV 8 nojm H$‘r gX{ZH$m AgVrb Ago àH$ën gº$sÀ`m Zm|XUrVyZ dJiÊ`mV Ambo.

g‘Om EImÚm àH$ënmMr OmJm 400 Mm¡ag ‘rQ>a Amho nU Ë`mV ~m§YÊ`mV oUmè`m gX{ZH$m 25 AgVrb Va Aem àH$ënmMr Zm|XUr ‘hmaoamH$So> H$aUo ~§YZH$maH$ Amho H$s Zmhr? Aem doir {dH$mgH$ åhUy eH$Vmo H$s OmJoMo joÌ’$i 500 Mm¡. ‘rQ>ahÿZ H$‘r Agë`mZo Aem àH$ënmMr Zm|XUr H$aUo ~§YZH$maH$ Zmhr. na§Vw `m àH$ënmVrb Ka IaoXrXma åhUy eH$VmV H$s ~m§Yë`m OmUmè`m gX{ZH$m 8 nojm A{YH$ Agë`mZo `m àH$ënmMr Zm|XUr PmbrM nm{hOo. Zo‘H$m AgmM dmX ‘hmaoamnwT>o Ambm Am{U H$m`ÚmMm hm ‘wÔm AmVm A{YH$M Jw§VmJw§VrMm hmoV Jobm.

nwÊ`mVrb CËH$f© àH$ënmÀ`m OmJoMo joÌ’$i 380 Mm¡. ‘rQ>g© nU Ë`mV ~m§YÊ`mV oUmè`m gX{ZH$m 22 Am{U {edm` 8 XwH$mZo. àH$ën 2013 gmbr gwê$ Pmbm Am{U AOyZhr AnyUm©dñWoV Amho. JrVm§Obr A‘Z m {dH$mgH$mZo OmJm 500 Mm¡. ‘r.hÿZ H$‘r åhUyZ àH$ënmMr ‘hmaoamH$So> Zm|XUr Ho$br Zmhr. nU àH$ënmV 8 nojm OmñV åhUOoM 22 gX{ZH$m Agë`mZo {dH$mgH$mZo ‘hmaoamV àH$ën Zm|XUr H$aUo Amdí`H$ hmoVo, Aer ^y{‘H$m KoV ö{fHo$f nam§Ono `m àH$ënmVrb Ka IaoXrXmamZo ‘hmaoamH$So> arVga VH«$ma XmIb Ho$br. Ë`mda gwZmdUr hmoD$Z ‘hmaoamZo m àH$ënmMr Zm|XUr hmoUo Amdí`H$ Agë`mMm {ZU©` XoD$Z àH$ën Zm|XUr Z

aoam H$m`ÚmV noM

Ho$ë`m~Ôb {dH$mgH$ JrVm§Obr A‘Z `m§g Vrg bmIm§Mm X§S> R>moR>mdyZ àH$ën Vm~S>Vmo~ Zm|XUr H$aÊ`mMm AmXoe {Xbm.

{dH$mgH$mZo `m {ZU©`m{déÕ aoam A{nbr` bdmXmnwT>o A{nb XmIb Ho$bo. A{nbr` bdmXmÀ`m VrZ gXñ`r` nrR>mVhr `mda ‘V^oX Pmbo. VrZn¡H$s AÜ`j Am{U EH$ gXñ`m§À`m ~hþ‘VmZo ‘hmaoamMm {ZU©` aÔ~mVb R>adbm, Va Aën‘VmV Agboë`m Ý`m{`H$ gXñ`mZo Amnbo {^Þ ‘V g{dñVa H$maU{‘‘m§gogh Zm|XdV ‘hmaoamMm {ZU©` ~amo~a Agë`mMo d ~hþ‘VmÀ`m {ZU©`mer AmnU gh‘V Zgë`mMo ñnï> Ho$bo Amho.

Ë`m‘wio mda Cƒ Ý`m`mb`mV g§~§{YV KaIaoXrXmamZo A{nb Ho$ë`mg g§~§{YV VaVwXr~m~mV H$m`Xoera ñnï>Vm `oD$ eHo$b Ago Amnë`m g§ñWoMo ‘V Amho. AmO X{jU ‘w§~B©V 500 Mm¡. ‘rQ>ahÿZ H$‘r joÌ’$imMo Ago AZoH$ ^yI§S> AmhoV OoWo 40-50 dm Ë`mhÿZhr A{YH$ gX{ZH$m ~m§Yë`m OmD$ eH$VmV. Aem gd© àH$ënm§Zm aoam A{nbr` bdmXmÀ`m ~hþ‘VmÀ`m {ZU©`mMm ’$m`Xm {‘idVm `oB©b. Ë`m‘wio Ë`m àH$ënm§Vrb KaIaoXrXma aoamÀ`m g§ajUmnmgyZ d§{MV amhVrb Am{U Aem àH$ënm§À`m {dH$mgH$m§Zm ‘moH$io amZ {‘iy eHo$b, Aer ^rVrhr Amnë`m g§ñWoZo ì`º$ Ho$br Amho.

- {earf Xoenm§So>H$m`m©Ü`j

gßQ>|~a 2019 dmQ>nmVrb ZdrZ g¨K

1. R>mUo Am‘mam 15612 TN gXñ` 15

2. nmbKa XodamoO 16673 PL gXñ` 7

3. nmbKa {haH$Ur 16145 PL gXñ` 7

4. nmbKa A§~mB© 16296 PO gXñ` 12

5. nmbKa {OOmD$ 16295 PO gXñ` 7

6. ‘w§~B© g‘W© aKwHw$b 12567 DR gXñ` 7

Page 11: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

11

15 gßQ>|~a, a{ddmaÀ`m g§Ü`mH$mir Amnë`m g§ñWoÀ`m nwUo {d^mJmMm dm{f©H$ ñZoh‘oimdm Pmbm. CËgmhr H$m`©H$V} Am{U 330 a{gH$ g^mgX d Hw$Qw>§~r` `m§À`m CnpñWVrZo hf©b hm°b ’w$byZ Jobm hmoVm.

H$m`©H«$‘mMr gwédmV ~amo~a Mma dmOVm g§ñWoMo AÜ`j AmXaUr` S>m°. am‘Xmg JwOamWr, nwÊ`mVrb n{hbm g§K ñWmnZ H$aÊ`mV Á`m§Zr nwT>mH$ma KoVbm Ë`m H¡$. Z{bZr Omoer, H$‘©Mmar H¡$. Baofm H$beoÅ>r (‘m‘m) VgoM g§ñWoer g§~§{YV kmV AkmV ì`º$s¨Zm lÕm§Obr An©U H$ê$Z Pmbr. `mZ§Va A°S>. AZKm nairH$a m§Zr gwaob AmdmOmV "Vy ~wÕr Xo, Vy VoO Xo, ZdMoVZm {dœmg Xo' m B©eñVdZmZo g‘ma§^mMr gwédmV Ho$br. g§ñWoÀ`m {dœñV b{bVmVmB© Hw$bH$Uu `m§Zr à‘wI nmhþUo {dO` Hw$dioH$a `m§Mo ñdmJV Ho$bo. Va Amnbo Á`oð> Am{U H$m`©H$Ë`mªMo àoaUmñWmZ Agboë`m ‘m. Aßnmgmho~ JmoS>~mobo `m§Mo ñdmJV N>m`mVmB© dma§Jo `m§Zr Ho$bo. Z°n{H$ÝgnmgyZ Ho$bobm nwînJwÀN> d lr’$imZo ñdmJV H$aÊ`mMr H$ënZm Zm{dÝ`nyU© hmoVr. `mZ§Va nwUo {d^mJmÀ`m H$m`m©Ü`j {dZ`m ZJaH$a `m§Zr Amnë`m àmñVm{dH$mV gmV dfmªV Pmboë`m {d^mJmÀ`m àJVrMm AmT>mdm KoVbm. H$m`©dmh A§Obr Xoenm§So> `m§Zr Joë`m df©^amV Pmbobo H$m`©H«$‘, ghb B. Mr VgoM Mmby Agboë`m CnH«$‘m§Mr ‘m{hVr {Xbr.

`m‘Ü`o {dVaU, embo` {dÚmÏ`mªgmR>r J«mhH$ {ejU, VH«$ma ‘mJ©Xe©Z H|$Ð, aoam H$m`ÚmImbr H$m`©aV gbmoIm

nwÊ`mV ñZoh‘oimdm

‘§M, J«mhH$ n§Mm`V noR> B. ~Ôb Ë`m§Zr gm§{JVbo. H¡$. ~m~yOtÀ`m OÝ‘eVmpãX dfm©V g§Kg§»`oMo eVH$ JmR>Ê`mMm g§H$ënhr Ë`m§Zr gmoS>bm Am{U CnpñWV gXñ`m§Zm Vgo AmdmhZ Ho$bo. Pr 24 Vmg dm{hZrMo VgoM Pr ‘amR>r {Xem `m {Z`VH$m{bH$mMo ‘w»` g§nmXH$, à{gÕ nÌH$ma d ‘hmamï´> amÁ`mMo ‘mOr ‘w»` ‘m{hVr Am`wº$, VgoM nQ>H$WmH$ma, JrVH$ma Ago ~hþAm`m‘r ì`{º$‘Ëd Agbobo {dO` Hw$dioH$a H$m`©H«$‘mgmR>r à‘wI nmhþUo åhUyZ bm^bo hmoVo. Ë`m§Zr nÌH$m[aVoÀ`m Ë`m§À`m dmQ>MmbrVrb AZoH$ A{dñ‘aUr` {H$ñgo gm§{JVbo. AmOÀ`m àgma ‘mÜ`‘m§{df`r ~mobVmZm Vo åhUmbo, nydu kmZàH$me, Ho$gar Aem d¥ÎmnÌm§‘Ü`o d¡Mm[aH$ ‘V^oX Agbo Var Ë`mV àJë^Vm d d¡Mm[aH$ g{hîUwVm hmoVr; {hUH$gVm ZìhVr. AmVm ‘mÌ gdm©V nwT>o amhÊ`mÀ`m Am{U ñdV…bm loð> R>adÊ`mÀ`m e`©VrV nÌH$m[aVm gm‘m{OH$ ^mZ hadyZ ~gbr Amho. à{gÕr ‘mÜ`‘m§À`m ~m~VrV {ZdS> H$aÊ`mMm Amnë`mbm Agbobm A{YH$ma àË`oH$mZo {ddoH$mZo dmnabm nm{hOo, ho Ë`m§Zr AmdOy©Z gm§{JVbo. ‘oimì`mÀ`m AmZ§Xm~amo~a Ë`m§Mo ho {dMma àË`oH$mZo AmO Amnë`m~amo~a Ý`mdo d Ë`mda {dMma H$amdm, Ago b{bVmVmB© Hw$bH$Uu Amnë`m AÜ`jr` g‘mamonmV åhUmë`m. ñdm{Xï> AënmonmhmamZ§Va gwYra JmS>Jri `m§Mm "‘wbImdoJir ‘mUgo' hm H$m`©H«$‘ Pmbm. Ë`m§Zm ^oQ>boë`m AZoH$ Z‘wZoXma ì`{º$‘Îdm§Mo {H$ñgo Iw‘mgXma e¡brV gm§JyZ Ë`m§Zr H$m`©H«$‘mV a§JV AmUbr.

aoIm ‘ohVm `m§Zr F$U{ZX}e Ho$bm Va gr‘m ~d} `m§Zr nmhþÊ`m§Mr AmoiI d H$m`©H«$‘mMo ZoQ>Ho$ gyÌg§MmbZ Ho$bo. `m AmZ§XXm`r ñZoh‘oimì`mMr gm§JVm amï´>JrVmZo Pmbr. g§nyU© H$m`©H«$‘mMm àgma H$mJX Z dmnaVm, ’$º$ ‘ogoOog dê$Z (n`m©daU nyaH$arVrZo) H$aÊ`mV Ambm.

- ‘oYm amZSo>

{dO` Hw$dioH$a `m§Mo ñdmJV H$aVmZm b{bVm Hw$bH$Uu Am{U {dZ`m ZJaH$a

gwYra JmS>Jri ¶m§Mm Iw‘mgXma H$m¶©H«$‘

Page 12: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

12

JmoaoJmd - "‘bo{e`m, qgJmnya ghb'JmoaoJmd {d^mJmV’}$ "‘bo{e`m qgJmnya ghb' H$mT>Ê`mMm ‘hÎdmH$m§jr CnH«$‘ am~dʶmV Amcm Amho. E.Ama.Qw>g©V’}$ {Z`mo{OV H$aÊ`mV Amboë`m `m ghbrbm EHy$U 41 gXñ` Joco AmhoV.

Am°JñQ>À`m ‘m{gH$ g oV S>m°. g‘ra {Xbrn JX} M.D. (Chest) `m§Zr œgZ‘mJm©À`m g§~§{YV AmOmam§da ‘mJ©Xe©Z Ho$bo. lmoË`m§Zr Amnë`m e§H$m§Mo {ZagZ H$ê$Z KoVbo.

- e{eH$m§V gmidr

nmbKa {d^mJmMr dfm©ghbg§ñWoÀ`m nmbKa {d^mJmMr dfm© ghb Am¡a§Jm~mX `oWo 12 Owb¡ 2019 Vo 15 Owb¡ `m H$mimV Jobr hmoVr. ghbrV EHy$U 115 g^mgXm§Mm gh^mJ hmoVm. hr ghb `eñdr H$aÊ`mgmR>r ZmMUXodr Qy>a Am{U Q´°ìhëgMo A{‘V Am{U àH$me JmdS> m§Mo ‘mobmMo ghH$m`© bm^bo. Aem ghbt‘wio H$m`©H$Ë`m§‘Ü`o OdirH$ {Z‘m©U hmoVo. nañna‘¡Ìr hmoVo.

- {dO` gmdo

AÌo H$Q²>Q>çmda ì`m»`mZa{ddmar 25 Am°JñQ> amoOr JmoaoJmd oWrb AÌo H$Q²>Q>çmda gñWoÀ`m {ejU {d^mJ à‘wI dgw§Yam XodYa `m§Mo "OmJéH$ J«mhH$ ìhm' m {df`mda ì`m»`mZ Pmbo. Am°ZbmB©Z ì`dhma H$aVmZm, VgoM ’$moZdarb A°n dmnaVmZm H$m` H$miOr KoVbr nm{hOo, `m {df`r ˶m§Zr ‘m{hVr {Xbr. VgoM ~±Ho$V Á oð> ZmJ[aH$m§Zm H$moU˶m gw{dYm {‘im`bm hì`mV, Ë`m~m~V H$m` H$amdo, hohr Ë`m§Zm gm§{JVbo.

nyaJ«ñVm§gmR>r g^mgXm§H$Sy>Z ‘XV‘hmamï´> amÁ`mV `mdfu A{Vd¥ï>rZo hmhm…H$ma ‘mO{dbm. AZoH$m§Mr Kao, g§gma CX²ÜdñV Pmbo. Ë`m§À`m øm n[apñWVrVyZ gmdaÊ`mgmR>r ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m A§Yoar-OmoJoœar {d^mJmZo ‘XVrMm hmV nwT>o H$amdm, Ago {d^mJmMo AÜ`j g§Ord ‘§Ìr `m§Zr gwM{dbo hmoVo.

Ë`mZwgma ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V A§Yoar-OmoJoœar {d^mJmVrb g§Km§Zm ‘XV H$aÊ`mgmR>r AmdmhZ Ho$bo hmoVo. `m AmdmhZmg g§Kg^mgX Am{U g§Km§Zr WmoS>çm {XdgmV Mm§Jbm à{VgmX {Xbm Am{U EHy$U 75,000 én¶m§Mr ‘XV O‘m Pmcr.

gXa a¸$‘ hr H$moëhmnyaÀ¶m H$m§MZVmB© néioH$am§À`m ñd`§{gÕm `m g§ñWo‘m’©$V nyaJ«ñVm§Zm XoÊ`mV `oUma Amho. hr g¨ñWm a{OñQ>S>© AgyZ AZoH$ g‘mO{hVmMo CnH«$‘ ‘{hbm ~MV JQ>m§À`m ‘mÜ`‘mVyZ Am{Xdmgr mJmV am~{dV AgVo.

- g{dVm Xm|Xo

EoamobrV J«mhH$ {ejU CnH«$‘{XZm§H$ 8 gßQ>|~a amoOr JwS>{db hm‘©Zr, goŠQ>a-19, Eoamobr `oWo {ejU {d^mJmV’}$ EH$ H$m`©H«$‘ Am`mo{OV H$aÊ`mV Ambm hmoVm. Ë`m‘Ü`o Amnë`m g§ñWoMr ‘m{hVr {Xbr Jobr. J«mhH$ h¸$ d H$V©ì`o, Amjonmh© Om{hamVr, VH«$ma H$er d Hw$R>o H$amdr, XyY ^ogi VnmgUr, ‘hmaoam H$m`Xm BË`mXr ‘m{hVr {ejU {d^mJmVrb H$m`©H$Ë`m© dfm© ^wH}$ d gmoZmbr ZmS>H$Uu `m§Zr gm§{JVbr. Ë`m§Zr AJXr H$‘r doimV WmoS>Š`mV, nU Cn`wº$ ‘m{hVr {Xbr.

- Cfm qeXo

S>m°Z ~m°ñH$mo BpÝñQ>Q>çyQ>‘Yrb ñQ>m’$ dob’o$Aa CnH«$‘m§VJ©V Be a smart consumer `m {df`mda {e~ra Am`mo{OV Ho$bo hmoVo. àm. AZKm emñÌr ¶m§À¶mgh dgw§Yam XodYa Am{U e{‘©cm amZS>o.

Page 13: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

13

dmMy AmZ§Xo

OonrO ^Q>H§$Vr {Q>ßgAmYr Ho$bo ‘J gm§{JVbo `m Cº$sZwgma ñd{Z`mo{OV gw‘mao 78 Xoem§Mr ^Q>H§$Vr Ho$ë`mda àdmgmgmR>r AË`§V Cn`wº$ Aem gyMZm XoUmao àYmZ Xm§nË`mMo gw{Z`mo{OV d gwIH$a ^Q>H§$VrgmR>r AZw^dmMo ~mob gm§JUmao OonrO² ^Q>H§$Vr {Q>ßg ho nwñVH$ g§J«hr Agmdo.

{H$Vr {Xdg AmYr àdmgmMo ~wqH$J H$amd`mMo, H$moUË`m ‘mJm©Zo Om`Mo, VgoM Ë`mgmR>r H$moUH$moUË`m H$mJXnÌm§Mr Amdí`H$Vm AgVo, VoWrb CÎm‘ grPZ H$moUVm, hdm‘mZ H$go Amho, Ë`mgmR>r H$m`-H$m` ~amo~a ¿`m`Mo- Aem Jmoï>tMr g{dñVa ‘m{hVr `mV Amho.

{deofV… naXoer OmVmZm nmgnmoQ>©, pìhgm, ñWm{ZH$ MbZ `m g§X^m©V ¿`md`mMr {deof H$miOr, VoWrb d{H$bmVrMm Z§~a KoUo, H$mhr Amdí`H$ ’$moZ Z§~a ‘mhrV AgUo, Aem Ag§»` Jmoï>r `m nwñVH$mV gwMdë`m AmhoV.

n`©Q>Z OdiMo Agmo dm XyaMo, Xoem§VJ©V AWdm naXoer, VgoM ñd{Z`mo{OV AWdm àdmgr H§$nZrÛmao, nyU© V`mar{Zer ghbrMm AmñdmX KoÊ`mgmR>r H$m` H$amdo, ho gm§JUmao ho nwñVH$ àË`oH$mZo Z¸$s dmMmdo.

- g{dVm Xm|Xo

{S>g|~a 2019 À`m dmQ>nmVrb nwñVHo$

OonrO ^Q>H§$Vr {Q>ßg nwñVH$mMo Zmd AmagnmZr

O¶àH$me àYmZO¶§Vr àYmZ

coIH$/co{IH$m {ZdS>H$ gwYra ‘moKog§nmXZ - g§Xrn Iao

amohZ àH$meZ àH$meH$ H$m°ÝQ>rZoÝQ>c àH$meZ

125/- N>mnrc qH$‘V 350/-

83/- dmQ>nmVrc qH$‘V 289/-

AmagnmZrgwYra ‘moKo ho Zmd g‘moa Ambo H$s Ë`m§À`m "gm§O `o JmoHw$ir', "gIr ‘§X Pmë`m VmaH$m', ‘Z ‘Zmg C‘JV Zmhr', "X`mYZ' Aem AZoH$ JmÊ`m§Mo gya H$mZmV Kw‘y bmJVmV.

H$dr gwYra ‘moKo `m§À`m {ZdS>H$ H${dVm, boI B. Agboë`m `m nwñVH$mMo g§nmXZ Ho$bo Amho, H$dr g§Xrn Iao `m§Zr. àñVmdZm gwà{gÕ bopIH$m d {Zdo{XH$m drUm Xod `m§Mr Amho.

‘moKo ¶m§À¶m AZoH$ H${dVm§À`m, JmÊ`m§À`m OÝ‘H$Wm Amnë`mbm `m nwñVH$mV dmMm`bm {‘iVrb. J.{X.‘m, nw.b., {OV|Ð A{^foH$s Aem ‘hmZ ì`º$s¨Mm àË`j ghdmg Ë`m§Zm bm^bm Amho. Ë`m§À`m ^oQ>rVrb AZw^dm§Mo {MÌU Vnerbmgh dmMVmZm Amnë¶mcmhr Ë`m§Zm ^oQ>Ê`mMm AmZ§X {‘iVmo.

‘moKo `m§Mm OrdZnQ> ¶m nwñVH$mV CbJSy>Z XmIdcm Amho. gm‘m{OH$ àý-Am§XmobZo, Midir, ór{df`H$ àý `mdahr ‘moKo ¶m§Mo {dMma dmMm¶cm {‘iVmV. Ë`m§À`mVrb àm‘m{UH$, ‘mohmbm ~ir Z nS>Umè¶m H$bmd§VmMo Xe©Z ¶m nwñVH$mVyZ KS>Vo.

"‘§Vaboë`m M¡ÌdZmV', "H${dVm nmZmonmZr' d AZoH$ A{dñ‘aUr` g§{hVmMo boIZ H$aUmè`m H$drd`© gwYra ‘moKo ¶m§Zm OmUyZ KoÊ`mgmR>r ho nwñVH$ dmMm`bmM hdo.

- AZwamYm Zagmio

Page 14: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

14

`yH$s CamJmAmo `m§À`m g§ñWobm ^oQ> XoÊ`mgmR>r `moËgw`m aoëdo ñQ>oeZda CVabo. Ë`mdoir {e~w`m qH$dm {M~mnojm Vo {H$Vr N>moQ>ogo Amho Ago dmQ>bo. Amnë`m OwÝ`m ‘hmbú‘r ñQ>oeZda CVaë`mgmaIo! ~mhoa nS>ë`mda g‘moa VrZ añVo, Ë`mVbm EH$ diyZ ñQ>oeZ Amobm§S>Umè`m nwbmH$So> ZoV hmoVm Va COdrH$So> `w{Zìh{g©Q>r Ago amo‘Z {bnrV R>iH$nUo {b{hbobr ‘moR>r B‘maV hmoVr. nU g‘moa ~gñQ>m°n Agm`bm hdm Vmo H$mhr MQ>H$Z {Xgbm Zmhr. ~mhoa nS>m`bm ZH$memZo XmI{dbobm H$moOr‘mMr (‘mMr = añVm) Va ‘r ~amo~a nH$S>bm hmoVm Am{U emoXmZaoZMr B‘maV hmoVr VrZ {‘{ZQ>m§da, ~gñQ>m°nÀ`m ‘mJo.

emoXmZaoZ ho EH$ bKwê$n Amho - Shouhisha Dantai Renrakukai `m amo‘Z {bnrV BWo {b{hboë`m OnmZr eãXmMo! "emoC{hem XmZVmB aoZamHw$H$mB©' `mVrb n{hbo Aja KoD$Z Vmo ~Zbm Amho.

Consumer Group Liaison Meeting (place) Agm Ë`mMm T>mo~i AW© gm§JVm `oB©b. BWo OnmZ‘Yrb J«mhH$ Midi, J«mhH$ g§KQ>Zm `m§Mm B{Vhmg OVZ Ho$bobm AgyZ, AmVmhr hr g§ñWm XoemVrb J«mhH$ MidirMr {eIag§ñWm Amho. `m B‘maVrV ‘bm "J¥{hUr g^mJ¥h' (House wives' hall) {Xgbo. J«mhH$ MidirÀ`m gwédmVrnmgyZ J¥{hUtMo Oo `moJXmZ `m Midirg {‘imbo, Ë`mMr Vr {ZemUr Amho. `wH$s CamJmd `m g§ñWoÀ`m ‘w»` H$m`©dmh AmhoV Am{U Am‘r H$mVmo m AmhoV J«mhH$ {ejU

OnmZr J«mhH$ MidirMo H|$Ð - emoXmZaoZ- dgw§Yam XodYa

Am{U Img H$ê$Z ~mb-J«mhH$ g§ajU g§~§{YV ‘m‘bo hmVmiUmè`m, Ë`mda H$m‘ H$aUmè`m VÁk. Ho$Z ËgwéVm `m Oogrgr`wÀ`m Am§Vaamï´>r` g§nH©$ A{YH$mè`m§Zr Xw^mî`mMo H$m‘ Ho$ë`mZo hr ^oQ> KSy>Z `oD$ eH$br.

1966 ‘Ü`o, J«mhH$ g§KQ>Zm, H$m‘Jma g§KQ>Zm Am{U ghH$mar `m§À`mgh 11 g§KQ>Zm§Zr "amï´>r` J«mhH$ g§KQ>Zm g§nH©$ g{‘Vr' (g§{já ê$nmV "amï´>r` ‘hmg§K')Mr ñWmnZm Ho$br. 1977 ‘Ü`o "J«mhH$m§À`m KmofUo'‘Ü`o Ë`m§Zr Omhra Ho$bo H$s "J«mhH$m§Mm g‘yh gmd©^m¡‘ Amho.' Ë`mZ§Va J«mhH$ Am{U Ë`m§À`m g§KQ>Zm `m§À`m g‘Ýd`mVyZ g§ñWoMo H$m‘ gVV gwê$ Amho.

`m J«mhH$ g§KQ>Zm Amnë`m ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`Vrà‘mUo ñd`§godr nÕVrZo Mmb{dë`m OmV ZmhrV. {VWo H$m‘ H$aUmè`m§Zm Aëngo H$m hmoB©Zm, ‘mZYZ {‘iVo. gXñ`m§Zm ‘m{hVr nwadUo, AmJm‘r H$mimVrb g§^mì` ~Xbm§Mr MMm© H$aUo, gaH$mar ImË`m~amo~a J«mhH$ {hVm{df`H$ ‘wÔçm§da AmdmO CR>dUo, Ë`mgmR>r Amdí`H$ AmH$So>dmar Jmoim H$aUo Am{U àXoe {Zhm`/eha {Zhm` `§ÌUm§Zm Vr XoUo, Aem àH$maMr {d{dY H$m‘o hr g§ñWm H$aVo. ‘mÌ gXñ`m§Zr A‘wH$ EH$ àý Ygmg bmdmdm, Ago AmXoe XoV Zmhr. Á`mdoir gaH$maH$Sy>Z J«mhH${df`H$ EImÚm ‘wÚmda ‘Vo ‘mJm{dbr OmVmV, Ë`mdoir Ë`m ‘wÚmMm Aä`mg H$ê$Z Vmo gXñ` g§KQ>Zm§Zm CnbãY H$aUo Am{U ‘Vmg Q>mH$Uo, emgZmbm AmnUhÿZ ‘V XoUo `m~m~V hr g§ñWm Xj AgVo. VgoM ho H$m‘ H$aÊ`mMo H$mhr {Z`‘ (Procedure) gwÕm R>adÊ`mV Ambo AmhoV. Revision of Consumer Contract Law, Consumer protection policy discussion, Local Consumer administration reinforcement Aem§gma»`m ‘wÔçm§da amï´>r` nmVirda MMm© KS>dUo, {ZU©` gaH$man`ªV nmohmoMdUo, ho emoXmZaoZMo ‘hÎdmMo H$m‘ R>aVo.

OnmZ‘Yrb food-display, food-label, hßË`mda {dH«$s, XwYmMm XOm© `m ~amo~aM BVa H$m‘ohr g§ñWoV hmoV AgVmV. ~mbH$-nmbH$ AmYma JQ>, ~mbHo$ Am{U

Ho$Z, ¶wH$s Am{U Am‘r ¶m§À¶mgh OnmZr Mm¶ no MMm©

Page 15: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

15

Om{hamVr `mda à~moYZ H$aUmè`m H|$ÐmV A‘r H$mVmo `m ‘w»` g§MmbH$ åhUyZ H$m`©aV AmhoV. Ë`m§Zr ~mb‘§{XamnmgyZ Vo ~mamdrn`ªV embo` Aä`mgH«$‘mV "gwOmU J«mhH$' `m {df`mV H$m`-H$m` A§V^y©V Ho$bo Amho, Ë`mMm EH$ Vº$mM XmI{dbm. CXm. àmW{‘H$ emioVrb n{hbr-XwgarÀ`m ‘wbm§Zm n¡gm Am{U IaoXr `m§À`mVrb g§~§Y, dñVy OnyZ dmnaÊ`mMo ‘hÎd q~~dbo Omdo, {VgarV OrdZe¡br Am{U n`m©daU m§Mm g§~§Y Ë`m§Zm H$imdm Va Mm¡WrV gwa{jV H$go amhmdo, YmoH$mXm`H$ n[apñWVr H$embm åhUmdo, Ë`mdoir H$go dmJmdo, Hw$Umbm hmH$ ‘mamdr hohr gm§Jm`bm hdo, Ago hm Vº$m åhUVmo`. `mdê$Z J«mhH$ {ejUmMm nm`m bhmZ d`mV H$gm KmVbm OmVmo`, `mMr H$ënZm `oVo.

National Consumer Affairs Centre (NCA C), hr {eIag§ñWm AgyZ {VÀ`m g§Ho$VñWimda Ë`m§Zr gmoS>{dboë`m VH«$mar dmMm`bm {‘iVmV- B§J«OrVgwÕm. J«mhH$mgmR>r H$m‘ H$aUmè`m d{H$bm§Mr hr EH$ g§KQ>Zm Amho (Consumer Advocates Organisation). J«mhH$m§À¶m VH«$ma {ZdmaUmgmR>r àË`oH$ eha Am{U àmXo{eH$ nmVirda gaH$maV’}$ Mmb{dbo OmUmao "J«mhH$ g§ajU

H|$Ð' AgVo. {VWo H$‘©Mmar åhUyZ H$m‘ H$aÊ`mgmR>r Img à{ejU ¿`mdo bmJVo, Ë`mMo à‘mUnÌ {‘idmdo bmJVo. {edm` "nadmZmYmaH$ J«mhH$ g§KQ>Zm' AmhoV. Ë`m‘Ü`o ñd`§godr H$m‘ H$aUmao dH$sb d H$‘©Mmar AgVmV. nadmZm emgZmH$Sy>Z {‘iVmo. Vo {d{dY {df`mVrb VÁk ‘§S>itMm g„m d ‘mJ©Xe©Z KoVmV. EImXo KmVH$ CËnmXZ ~§X H$am, Ago gmYma åhUm`Mm A{YH$ma Ë`m§Zm AgVmo. (They can order 'STOP' the production). Ë`mMm dmna {ddoH$mZo ìhmdm, Aer Anojm AgVo.

emoXmZaoZÛmao H$aÊ`mV `oUmè`m nmhÊ`m§Mo {ZîH$f© emgZmbm Am{U J«mhH$ g§KQ>ZmZm CnbãY H$ê$Z {Xbo OmVmV. Ë`mÀ`m EH$m ‘mH}$Q> gd}jUmVyZ Ago {ZînÞ Pmbo H$s, "2017 ‘Ü`o àË`oH$ OnmZr J«mhH$mMr H$mhr H§$nÝ`m§H$Sy>Z 38,538 OnmZr oZ BVŠ`m aH$‘oMr ’$gdUyH$ Pmbr Amho.'

gMmoQ>rÀ`m ì`dhmamgmR>r OJ^amVrb J«mhH$m§Zr gVV AmJ«h YaUo {H$Vr JaOoMo Amho, hoM `mdê$Z {XgyZ `oVo. ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMr H$m`©H$Vu åhUyZ hm EH$ doJim ‘m{hVrMm I{OZm àmá Pmbm.

dmg§Vr Xod ¶m§Zm nwañH$ma

dmg¨Vr lrH$m§V Xod øm§Zm 2019 gmbMm am`JS> {Oëhm n[afXoMm "am`JS> ^yfU' nwañH$ma ‘mOr ‘§Ìr gwZrb VQ>H$ao øm§À`m hñVo àXmZ H$aÊ`mV Ambm. dmg¨Vr Xod øm A{hë`m ‘{hbm ‘§S>i, noU øm g¨ñWoÀ`m g¨ñWm{nH$m AgyZ d¥Õml‘, Am{Xdmgr ‘wbtMo dg{VJ¥h, ‘{hbm gj‘rH$aU, Amamo½`, {ejU øm {d{dY joÌmV Ë`m§Zr Jobr 25 df} gm‘m{OH$ H$m‘ Ho$bo Amho. Amnë¶m n§Mm¶V noR>oV Jocr 10 df} ˶m§Mm ñQ>m°c AgVmo. JaOy ‘{hcm§Zr V¶ma Ho$coë¶m ‘D$ JmoYS>çm d H$mhr XO}Xma CËnmXZo ¶m ñQ>m°cda AgVmV.

{dZ¶ nmQ>rc ¶m§Zm nwañH$ma‘w§~B© J«mhH$ n§Mm¶VrÀ¶m nmcKa {d^mJmVrc YS>mS>rMo H$m¶©H$V} {dZ¶ nmQ>rc ¶m§Zm 5 gßQ>|~a, {ejH${XZr "amoQ>ar ³c~ - nmcKa'V’}$ AmXe© {ejH$ nwañH$ma XoʶmV Amcm. ˶m§À¶m H$m¶m©Mm hm C{MV gÝ‘mZ Amho. Vo ^wdZoe H$sV©Zo {dÚmc¶,

‘mhr‘ (nmcKa) ¶oWo H$cm{ejH$ AmhoV.Vo Jocr 25 df} Amnë¶m g§ñWoMo H$m‘ H$aV AmhoV.

nmcKa {dVaU H|$ÐmV H$m¶m©Ü¶j åhUyZ 10 df} H$m‘ Ho$co Amho. "‘{hH$mdVr dmVm©'Mo H$m¶©H$mar g§nmXH$, H$cm {e{~amMo Am¶moOH$, n¶m©daU nyaH$ H$m‘, h[aV goZoMo H$m¶©H$V} Ago ˶m§Mo ~hþAm¶m‘r ì¶{º$‘Îd Amho. ‘Z{‘imdy ñd^mdmZo ˶m§Zr g‘mOmV cmoH${à¶Vm {‘idcr Amho.

Page 16: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

16

Amnë`m g§ñWoMo AÜ`j Agbobo S>m°. am‘Xmg JwOamWr ho M¡VÝ`‘`r, CËgmhr ì`{º$‘Îd 23 Am°JñQ> amoOr Amnë`mVyZ {ZKyZ Jobo. Ë`m§Zm AmXam§Obr dmhUmar EH$ g^m Amnë`m g§ñWoV’}$ a{ddma 8 gßQ>|~a amoOr ~mo[adbrÀ`m JmoIbo H$m°boOÀ`m g^mJ¥hmV Am`mo{OV H$aÊ`mV Ambr hmoVr.

ImgXma Jmonmi eoÅ>r `m§Zr Ë`m§À`m AmR>dUr gm§JV gam§~Ôb H¥$VkVm ì`º$ Ho$br. gam§er Ë`m§Mm àW‘ n[aM` OZgodm g{‘VrÀ`m ì`m»`mZ‘mboVrb Ë`m§À`m ì`m»`mZmÛmao Pmbm, Ago Z‘yX H$ê$Z Vo åhUmbo H$s, ga Hw$R>ë`m njmMo dm {dMmamMo AmhoV, ho H$Yr H$ibo Zmhr. Ë`m§Zm gd©OU ~mobdm`Mo d Vo Om`Mo. VgoM lmoVm åhUyZgwÕm gm‘rb ìhm`Mo. Vo ñdV…bm ‘moR>o g‘OyZ dmJV ZgV. Vo Zoho‘r VËna ‘mJ©Xe©Z H$arV. FIDR {dYo`H$m~m~V g§gXoV MMm© gwê$ AgVmZm gam§Zr FIDR Mr àV ‘mJdyZ KoVbr. Ë`mda gw`mo½` ‘mJ©Xe©Z Ho$bo.

g§ñWoMo H$m`m©Ü`j A°S>. {earf Xoenm§So> `m§Zr gam§À`m ~amo~aÀ`m àXrK© g§~§Ym§Mm AmT>mdm KoVmZm S>m°. JwOamWr gam§Zr g§ñWoV Oo moJXmZ {Xbo Ë`mMm C„oI Ho$bm. m¡Jmo{bH$ {d^mJmÀ`m H$m‘mÀ`m ñdénmMm nm`§S>m Ë`m§Zr KmbyZ {Xbm, gj‘ H$m`©H$V} {Xbo, g^oMo Am`moOZ d {Z`moOZ `m~m~V gJio ~marH$-gmarH$ Vnerb Ë`m§À`mH$Sy>Z {eH$m`bm {‘imbo, Aem AZoH$ ‘wX²Úm§Zm Ë`m§Zr ñne© Ho$bm. 2009 -2019 Aer 10 df} g§ñWoMo AÜ`j AgVmZmÀ`m gam§À`m H$m`©H$mimV Ë`m§À`m ZoV¥ËdmImbr g§ñWoZo {d{dYm§Jr bjUr` àJVr Ho$br Amho. Vo Zo‘H$m ‘wÔm gm§JyZ ‘mobmMo ‘mJ©Xe©Z H$arV. H$m`©H$Ë`mªMo H$m¡VwH$ Am{U àg§Jr H$mZCKmS>Urhr H$arV. JwOamWr gam§Mo AZoH$ n¡by Xoenm§So> `m§Zr CbJSy>Z XmIdbo.

JwOamWr ga - AmXam§Obr g^m~moardbr {d^mJmÀ`m AÜ`jm d àmMm`m© gwhm{gZr

g§V `m ‘wimV gam§À`m {dÚm{W©Zr, Z§Va ghH$mar. gam§À`m ZoV¥ËdmImbr ~mo[adbrMo JmoIbo ‘hm{dÚmb` H$go àJVr H$arV Jobo, ho Ë`m§Zr ^mdnyU©VoZo gm§{JVbo. gam§Mo {eH$dUo, {dÚmÏ`mª~ÔbMr ‘m`m, H$iH$i `mMm Ë`m§Zr AmdOy©Z C„oI Ho$bm. Ë`m§Zr AZoH$ àmÜ`mnH$ KS>dbo. Vo gd© ghH$mè`m§Zm gm§JV- "Vw‘À`m {df`mda ào‘ H$am, åhUOo Z¸$s Mm§Jbo {eH$dmb.'

~mo[adbrÀ`m Á`oð> ZmJ[aH$ g§KmMo à{V{ZYr Am{U {gS>Zh°‘ ‘hm{dÚmb`mMo {Zd¥Îm àmMm`© S>m°. e§H$a ‘moS>H$ `m§Zr JwOamWr gam§À`m AmR>dUr OmJdVmZm "Ë`m§Zm OUy H$m‘mM§ ì`gZ hmoV§ Am{U bmoH$m§Zm ^oQ>U§ d d¡Mm[aH$ XodmU-KodmU `mda {dœmg hmoVm', Ago {ZarjU Zm|X{dbo.

CÎma àXoeMo ‘mOr amÁ`nmb d Á`oð> amOH$s` ZoVo am‘ ZmB©H$ `m§Zr ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrÀ`m OÝ‘mnmgyZ Agboë`m g§~§Ym§Mr AmR>dU OmJdbr. JwOamWr gam§er Ë`m§Mm Agbobm àXrK© g§~§Y Joë`m 40-50 dfmªnmgyZ H$gm {dH${gV hmoV Jobm, ho am‘^mD$§Zr gm§{JVbo. "àgÞ Ago EH$ AO~ ì`{º$‘Ëd Amnë`mVyZ Jobo', Ago Vo åhUmbo. gam§Zr Iyn boI {b{hbo AmhoV, Ë`mMo g§H$bZ H$ê$Z nwñVH$ê$nmV Ë`mMo OVZ ìhmdo, Aer Anojm am‘ ZmB©H$ `m§Zr ì`º$ Ho$br.

JwOamWr gam§Mo {Ma§Ord {dZm`H$ JwOamWr åhUmbo H$s doi nmiUo, bmoH$g§J«h OnUo, CÎm‘ hñVmja, nyU© V`mar{Zer ~mobm`bm C^o amhmUo, {dZmAnojm H$m‘ H$aUo- Ago AZoH$ ‘yë`g§ñH$ma d{S>bm§Zr Amåhm§bm {Xbo AmhoV. Ë`m§Mr VÎdo nmiUo, hrM Ë`m§Zm lÕm§Obr R>aob.

Amnë`m g§ñWoMo CnmÜ`j S>m°. ~mi ’$m|S>Ho$ `m§Zr AÜ`jr` g‘mamon H$aVmZm gm§{JVbo H$s JwOamWr gam§H$Sy>Z MGP ZrQ> g‘OyZ KoVm Ambr. gm{hË`mMo a{gH$ d boIH$ Ago JwOamWr ga AmOhr {dMma d H$m`©g§ñH¥$VrÛmao Amnë`mV AmhoV, Ago åhUyZ Ë`mZr gam§Zm AmXam§Obr An©U Ho$br.

amOH$s` ZoVo ‘mohZ {‘R>~mdH$a, Amnbo Ooð> g§ñWmnH$ gXñ` AemoH$ amdV, AZoH$ H$m`©H$V} mdoir CnpñWV hmoVo.

H$m`©H«$‘mMo gyÌg§MmbZ H$m`©dmh A{ZVm ImZmobH$a `m§Zr Ho$bo.

Page 17: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

17

{XbIwbmg2006 gmbmVrb OyZ-Owb¡ ‘{hÝ`mV g§ñWoÀ`m H$m`©H$m[aUr‘Ü`o Am{U H$m`©H$mar ‘§S>im‘Ü`o H$m‘ H$aÊ`mMr g§Yr ‘bm {‘imbr. Voìhm S>m°. JwOamWr g§ñWoMo H$m`m©Ü`j åhUyZ H$m‘ nhmV hmoVo. Ë`m§À`m~amo~aMm n[aM` dmT>bm Am{U gam§À`m ào‘i Am{U {XbIwbmg ñd^mdmMo OdiyZ Xe©Z KS>bo.

Ë`mdoir Va ‘r {eH$mD$ C‘oXdma nU gam§Zr H$Yrhr Ë`mMr OmUrd H$ê$Z {Xbr Zmhr. CbQ> H$m‘ H$arV AgVm§Zm H$moUH$moUË`m Jmoï>tMr ‘m{hVr H$ê$Z ¿`m`bm hdr, {Z`moOZ H$go Agm`bm hdo, gdmªer dmJUyH$ H$er Agm`bm hdr `m~Ôb VgoM g§ñWoÀ`m Ü`o`YmoaUm~Ôb doimodoir ‘mJ©Xe©Z Ho$bo. Ë`m‘wio EH$ d{S>bH$sMo ZmVo {Z‘m©U Pmbo. g§ñWoMo AÜ`j Pmë`mda ’$mago ^oQ>Uo Pmbo Zmhr. na§Vw Ooìhm ^oQ>V "Voìhm H$er Amhog?' hr Ë`m§Zr ào‘mZo Ho$bobr {dMmanyg ‘Zmbm Iyn ^mê$Z Q>mH$m`Mr.

- Á`moVr ‘moS>H$

H$m`©H$Ë`mªMm gÝ‘mZ H$aUmao gaH$m`©H$Vm© H$mhr ‘wÔm ‘m§S>V Agob Va JwOamWr ga Ë`mbm àmoËgmhZ XoV, åhUUo EoHy$Z KoV. H$m`©H$Ë`mªMr ~bñWmZo AmoiIyZ Ë`m§Zm `mo½` ‘mJ©Xe©Z H$arV. "J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm'Mo g§nmXZ H$aVmZm Ë`m§Mm AmYma dmQ>o. {dZ§Vr Ho$bobm ‘OHy$a, AË`§V gwdmÀ` AjamV Am{U ‘w»` åhUOo doioda ‘mÂ`m hmVmV nSo>b, `m{df`r A{Ve` Xj!

"‘oimdo d¥Îm' `m gXamV, {d^mJmVrb AZoH$ H$m`©H$Ë`mªZr ‘oimì`mgmR>r H$m` ‘XV Ho$br, `mÀ`m Zmdm§Mr ^br ‘moR>r `mXr Am{U gJù`m d³Ë`m§Mr ^mfUo Vn{ebmZo XoVmV. `m{df`r Ë`m§Mm g„m Ñï>rH$moZ XoUmam R>abm. "Vwbm OmJoMr, n¥ð>g§»`oMr AS>MU Agob Var H$moUmMohr Zmd H$Yr dJiy ZH$mog. Amnbo H$m`©H$V} ñd`§godr d¥ÎmrZo H$m‘ H$aVmV, Ë`m§À`m H$m‘mMr nmdVr åhUyZ Ë`m§Mo Zmd A§H$mV `m`bmM hdo,' Ago gam§Zr gm§{JVco hmoVo.

Joë`m dfu Owb¡ ‘{hÝ`mV {ejU {d^mJmÀ`m H$m`©H$Ë`mªgmR>r Oo {e~ra Am`mo{OV Ho$bo hmoVo, Ë`mV "H$m`©H$Vm© H$gm Agmdm', `m {df`mda Ë`m§Zr àH¥$Vr gmW XoV ZgVmZmhr Oo ‘mJ©Xe©Z Ho$bo, Vo ’$ma ‘mobmMo Amho. Amnë`m H$m`©H$Ë`mªMm AmË‘gå‘mZ OnUmao hmoVo Amnbo JwOamWr ga!

- dgw§Yam XodYa

gh‘VrZo H$m‘ H$aÊ`mMr nÕVS>m°. JwOamWr ga `mo½` H$m`©H$Ë`m©bm `mo½` H$m`m©V Jw§V{dUmao EH$ AO~ agm`Z hmoVo. Ë`m§À`m MGPÀ`m H$m`©H$mimV AZoH$ ‘hÎdnyU© {ZU©` KoVbo Jobo. Ogo {dVaU ì`dñWoMo {dH|$ÐrH$aU, R>mUo nmR>monmR> nmbKa, am`JS>, dgB© Am{U nwUo H|$Ðo gwê$ Pmë`mZo g§KdmT>, g^mgXdmT> Va PmbrM, nU g§ñWoMm narK {dñVmabm. VgoM hr dmQ>n H|$Ðo MidirMr H|$Ðo åhUyZ H$m`©àdU Pmbr. AZoH$ H$m`©H$V} Midirer OmoS>bo Jobo Am{U MidirMm {dñVma gdmªJmZo Pmbm.

‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`V Am{U OZVm ‘Ü`dVu J«mhH$ ghH$mar g§K ‘`m©{XV `m§Mo EH${ÌH$aU Pmbo. Ë`m‘wio MidirÀ`m {ZH$mon dmT>rVrb Vm§{ÌH$ ~m~tMm AS>Wim Xya Pmbm. n§Mm`V noR>mhr `mM H$mimV H$boH$boZo {dñVmaë`m, Ë`mV ZmdrÝ`nyU© {d{dYVm Ambr. gm`‘m {gpñQ>‘ A§JrH$mê$Z XoIUo ñQ>m°b C^o am{hbo. `mgmR>rMm nwT>mH$ma AZwamYm Xoenm§So> `m§Mm hmoVm Am{U Ë`m§Zm g§nyU© nmqR>~m Am{U àmoËgmhZ gam§Mo hmoVo.

"‘hmaoam'Mo g§nyU© lo` A°S>. {earf Xoenm§So> m§Mo. ‘mÌ JwOamWr ga H$m`ÚmMr ‘hVr nQ>dyZ XoÊ`mV, VgoM àMma-àgmamV CËgmhmZo ^mJ KoV AgV.

JwOamWr gam§À¶m öÚ AmR>dUr

Page 18: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

18

‘bm 1995 nmgyZ gam§~amo~a H$m‘ H$aÊ`mMr g§Yr {‘imbr. Ë`m§Mm H$m‘mMm CaH$, {ZU©` KoÊ`mMr j‘Vm, dº¥$Ëd, dº$eranUm, ZrQ>ZoQ>Ho$nUm, H$moUVmhr {ZU©` BVam§da Z bmXVm gdmªZm ~amo~a KoD$Z gd©gh‘VrZo H$m‘ H$aÊ`mMr nÕV AM§{~V H$aÊ`mgmaIr hmoVr.

‘mÂ`m AmR>dUrZwgma ‘mM© 2008 ‘Ü`o JmoaoJmd {d^mJmH$Sy>Z nÌ Ambo hmoVo. Ë`m nÌmV `mnwT>o JmoaoJmd {d^mJmMr O~m~Xmar AÝ` ì`º$sda gmondmdr Agm C„oI hmoVm. gam§Zr Vr O~m~Xmar ‘r ¿`mdr, Ago Omhra Ho$bo. ‘r åhUmbmo, "‘r ZwH$VmM JmoaoJmd‘Ü`o Ambmo Amho, ‘bm VoWrb H$m`©H$Ë`mªMm n[aM` Zmhr.' Ë`mda ga åhUmbo, "Vwåhr gm§VmH«w$P {d^mJmÀ`m ñWmnZonmgyZ VoWo H$m‘ Ho$bo Amho. Vwåhmbm H$m`©H$V} AmoiIVmV.' gam§Zr Am‘À`m {d^mJmVrb àË`oH$ CnH«$‘mbm hOa amhÿZ Amåhmbm àmoËgmhZ d ~hþ‘mob ‘mJ©Xe©Z Ho$bo. gam§Zr ‘mJrb 11 ‘oimì`mn¡H$s 8 ‘oimì`mMo AÜ`jñWmZ ^yf{dbo. MGPMm ‘oimdm ^ì`, hmD$g’w$b, XoIUm VgoM doioMo AMyH$ {Z`moOZ H$ê$Z Am`mo{OV Ho$bobm Agmdm, Agm Ë`m§Mm AmJ«h Ago.

`m dfu ‘oimdm 17 ‘mM© amoOr hmoVm. gam§Zr AÜ`jñWmZr oÊ`mMo ‘mÝ`hr Ho$bo hmoVo. ‘r gam§Zm åhUmbmo, "ga Vw‘Mr àH¥$Vr gmW XoB©b Zm? Ë`mda Vo åhUmbo, ‘r A°å~wbÝg‘YyZ `oB©Z!' na§Vw S>m°ŠQ>am§Zr nadmZJr Z {Xë`m‘wio gam§Zm oVm Ambo Zmhr. ‘oimì`mMr gd© jU{MÌo, ^mfUm§À`m pìhS>rAmo pŠbßg Am{U Vw‘Mm Ahdmb nmR>dm, Ago Ë`m§Zr åhQ>bo. Vo nmR>dë`mda Ë`m§À`m H$m¡VwH$mMm ‘ogoO VmËH$mi Ambm. Am‘À`m {d^mJmÀ`m ghbrbm Vo C^`Vm `oV AgV. Ë`m§À`m~amo~a Ho$boë`m am`JS> ghbrV Ë`m§Zr gm§{JVboë`m Eo{Vhm{gH$ Jmoï>r AOyZhr AmR>dVmV.

‘r gam§Zm Jobr 10 df} EH$M àý gmVË`mZo {dMmarV Ago- "Amnbo H$m`©H$V} àm‘m{UH$ AmhoV. àË`oH$ ì`dhma nmaXe©H$ AmhoV. nU g§KdmT> Am{U g^mgXdmT> ‘moR>çm à‘mUmV H$m hmoV Zmhr?' Joë`m dfu Ë`m§Zr CÎma {Xbo, "g‘mO AmnU ~Xby eH$V Zmhr Am{U gwYmê$hr eH$V Zmhr. Amnë`m hmVr H$m` AgVo Va, ñdV…V gwYmaUm H$aUo.'

Vr AmnU H$aUo hrM gam§Zm Iar AmXam§Obr!- e{eH$m§V gmidr

g‘Vmob {ejH$S>m°. JwOamWr Am{U ‘mPr ^oQ> d n[aM` 2005 nmgyZ. Vo {ejH$ Am{U ‘r {dÚmWu ho Am‘Mo ZmVo am{hbo. ‘bm H$m`©dmh-I{OZXma nXmMm nydm©Zw^d ZgVmZmhr øm O~m~Xmè`m ‘r nma nmSy> eH$bmo Vo Ho$di S>m°. JwOamWr gam§Mo ‘mJ©Xe©Z Am{U nmqR>ã`m‘wioM. OZVm ‘Ü`dVu J«mhH$ g§K d R>mUo J«mhH$ ‘hmg§K `m XmoZ ñdV§Ì ApñVËd Agboë`m g§ñWm§Mo ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`Vr‘Yo {d{cZrH$aU H$aÊ`mMo YmS>gr nmD$b CMbyZ Ë`mMr A§‘b~OmdUr Ë`m§À`m H$m`©H$mimV Pmbr, Oo H$m‘ Ë`m AJmoXa Mma dfmªnmgyZ àb§{~V hmoVo. AmH$pñ‘H$ n[apñWVrVhr MM}Xaå`mZ ‘mZ{gH$ Vmob T>iy Z XoVm àý H$go hmVmimdo, `mMo Vo AmXe© hmoVo.

- {Z{eH$m§V JwO©a

am‘Xmgm§Mo dMZ!H$moUË`mhr H$m`©H«$‘mV JwOamWr ga g§ñWoMo AÜ`j m ZmË`mZo eodQ>r ~mobV. Ë`m§À`m ~mobÊ`mV Ë`m H$m`©H«$‘mMo g§nyU© gma Ago. H$m`©H«$‘mÀ`m Am`moOZmnmgyZ, {ZdoXZmnmgyZ, H$m`©H$Ë`mªÀ`m gh^mJmnmgyZ àË`oH$ ~m~rMm Vo AmdOy©Z C„oI H$aV. Ë`mVë`m O‘oÀ`m ~mOy gm§JV. Ë`m‘wio H$m`©H$Ë`mªZm hþê$n `oV Ago. H$mhr H$‘VaVm AmT>ië`mg ñnï>nUo gm§JÊ`mMm naIS>nUmhr Vo XmIdV. H$m`©H$Ë`mªZm IaoIwao C{MV ‘mJ©Xe©Z Ë`m‘wio {‘iV Ago.

~è`mMdoim g§ñWoH$Sy>Z H$m`©H$Ë`mªgmR>r {e{~ao Am`mo{OV Ho$br OmVmV. {ejU {d^mJmV’}$ 2018-19 `m dfm©gmR>r ZdrZ gh^mJr Pmboë`m H$m`©H$Ë`mªgmR>r CÎmZ `oWo Am`mo{OV Ho$boë`m {e{~amV, "H$m`©H$Vm©' `m {df`mda gam§Zm nwÝhm EH$Xm Am{U eodQ>MoM EoH$Ê`mMm `moJ Ambm. Ë`mAmYr 2007 ‘Ü`o Xodimbrbm Am`mo{OV Ho$boë`m {e{~amV Ë`m§Zm EoH$bo hmoVo. g§ñWm hr EH$ Midi Amho Am{U `m MidirMo gm‘Ï`© H$m` Amho ho gm§JVmZm Vo "gm‘Ï`© Amho MidirMo, Omo Oo H$arb V`mMo, na§Vw VoWo A{Yð>mZ nm{hOo ^Jd§VmMo' hr g§V am‘Xmgñdm‘r `m§Mr Cº$s gm§JyZ Ë`mMm AW© g§ñWoÀ`m Midirer H$gm OmoS>bm Amho, ho gm§JV. VgoM, XmoKm§À`m ZmdmV Agbobo gmå` `m‘wio, "Ë`m am‘Xmgm§Zr gm§{JVbobo d `m am‘XmgmZo

Page 19: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

19

gm§{JVbobo' Ago åhUyZ Ë`mMm EH$ gw§Xa ‘oi Vo Ë`m§À`m ~mobÊ`mV KmbV.

gam§Mo EH$ d¡{eîQ>ç åhUOo, Vo Zoh‘r {Xboë`m doioÀ`m eodQ>À`m {‘{ZQ>mbm Amnb§ ~mobU§ nyU© H$aV. doioMo ^mZ R>odmÊ`mMm YS>m Ë`mVyZ {‘io. gm‘m{OH$ joÌmV H$m‘ H$aVmZm doiobm ‘hËd XoUo ’$ma JaOoMo Amho. ~¡R>H$sbm qH$dm Hw$Umbm ^oQ>m`bm OmVm§Zm {Xboë`m doioAmYr nmoMmdo, OmÊ`mnydu {df`mMr nyU© V`mar H$ê$Z Omdo, {Q>ßnUo H$mT>mdr, Ë`mMm Aä`mg H$amdm- Ago Vo {e~ramWvZm gm§JV. Amnë`m dmJÊ`m-~mobÊ`mVyZ BVam§Zm g§ñWm {XgV AgVo, Ë`m‘wio ~mobÊ`mV ‘mX©d d AmË‘{dœmg Agmdm, Ago Vo AmdOy©Z gm§JV.

- a§OZm ‘§Ìr

Anma AmnwbH$s1998 ‘Ü`o ‘r A§Yoar-OmoJoœar {d^mJmVyZ J«mhH$ MidirÀ`m CnH«$‘mV ^mJ KoD$ bmJbo. g§ñWoÀ`m AZoH$ H$m`©H«$‘mVyZ g§ñWoVrb ‘mÝ`da, Á`oð> H$m`©H$V} `m§Mr AmoiI hmoV Jobr. JwOamWr gam§Mo gJù`m§er AmnwbH$sZo ~mobUo, Mm¡H$er H$aUo `m‘wio BVŠ`m ‘moR>çm ì`º$ser AmnU g§dmX gmYy eH$Vmo, hm AmZ§X gd© H$m`©H$Ë`mªZm {‘iV Ago. JwOamWr gam§À`m ^mfUmVyZ AZoH$ Jmoï>r {eH$Vm Amë`m. WmoS>çm~hþV A§Jr ~mUdÊ`mMm à`ËZ Ho$bm. Xwgè`m§er g§`V ~mobUo, AmnwbH$sZo Mm¡H$er H$aUo, Ë`m§Mr Aä`mgy d¥Îmr, AZoH$ H$m`©H«$‘mV ì`mgnrR>mdê$Z ~mobVmZm ‘wÔogyX ~mobUo hr ˶m§Mr d¡{eîQ>ço hmoVr. AmYrMo dºo$ H$m` ~mobVmV, {df` Hw$R>bm `m§Mo EoH$Vm EoH$Vm {Q>nU H$aV d Ë`mda ~mobV. H$m`©H$Ë`mªMm Ë`m§Zm A{^‘mZ hmoVm.

Hw$R>ë`mhr ‘mZYZm{edm` ‘w§~B© J«mhH$ n§Mm`VrMo H$m`©H$V} H$m‘ H$aVmV ho g§ñWoMo ~i Amho, `mMr OmUrd Ë`m§Zm hmoVr.

2011 gmbr A§Yoar n{ü‘ `oWrb gañdVr {dÚmb`mV J«mhH$ à~moYZmMo àXe©Z Am`mo{OV Ho$bo hmoVo, Ë`mdoiog H$ݶw‘g© B§Q>aZ°eZc (gr.Am`.)Mo H$mhr gXñ` g§ñWm^oQ>rg Ambo hmoVo, Ë`m§Zr AmdOy©Z `m àXe©Zmg ^oQ> {Xbr. Amåhr ‘{hbm H$m`©H$Ë`m© CnpñWVm§Zm ‘m{hVr XoV hmoVmo. AMmZH$ Ë`m naXoer nmhþÊ`m lr‘. hobZ Am‘À`mg‘moa `oD$Z àý {dMmê$ bmJë`m. JwOamWr gahr hmoVo. Ë`m§Zr {dMmaboë`m àým§Zm ‘mÂ`mnarZo B§J«OrV g‘mYmZH$maH$ CÎmao {Xbr. Ë`m hgë`m, hñVm§XmobZ H$ê$Z Joë`m. ‘mJo C^o Agboë`m JwOamWr gam§À`m Mohè`mda H$m¡VwH$ {XgV hmoVo- "dm e¡bOm, N>mZ, ‘bm R>mD$H$M ZìhVo Vwåhr BVŠ`m N>mZ ~mobVm.' ga AmdOy©Z ZmdmZo C„oI H$arV, ho Ë`m§Mo AmJio d¡{eîQ>ç. Ë`m‘wio Iyn AmnbonUm dmQ>o. ‘r nZdobhÿZ ‘wÔm‘ J«mhH$ ^dZmV A§Yoarbm `oVo, `mMm C„oI AmdOy©Z àË`oH$ ^oQ>rV H$aV. gdmªZm {nVm‘h dmQ>mdo Ago Vo ì`{º$‘Îd hmoVo.

- e¡bOm AmnQ>o

JwUJ«mhH$Xma CKSy>Z AmZ§XmZo ñdmJV H$aUmam J¥hñW Jobm~gm H$go AmhmV {dMmaUmam AmñWodmB©H$ JobmAS>MUrV doimodoir ‘mJ© XmIdUmam ‘mJ©Xe©H$ Jobm hmV R>odyZ nmR>rda Yra XoUmam hmV JobmS>moHo$ Q>oHy$Z Im§Úmda Aly Jmimdo Agm Im§Xm JobmgwIXw:ImÀ`m àË`oH$ jUrgmo~V H$aUmam gmo~Vr JobmnS>bmo YS>nS>bmo IaMQ>bo Va’w§$H$a KmbUmam Amobmdm Jobm‘mUgo gmar Mm§JbrM AgVmVJwU OmUUmam JwUdmZ Jobm‘Z AOyZ ‘mZV ZmhrAmR>dU AOyZ gaV ZmhrAmXam§Obr dmhVmZm eãXg§J«h g§nyZ Jobm

- ‘Zmoha dR>maH$a

Page 20: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

20

Part - 2Penalties under CPA

The new CPA provides heavy penalties for false/misleading advertisements, for adulterated / spurious products.1. False/ misleading Ads - Any manufacturer

or service provider who causes false/ misleading ad which is prejudicial to consumers is liable for punishment of

up to Rs 10 lakhs. In case of subsequent offence imprisonment up to 5 years

2. Adulterated products -a) Whoever manufactures, stores,

sells, distributes or imports product containing adulterant but does not cause any injury to consumer, he is liable for imprisonment up to 6

b) If such product with adulterant causes injury not amounting to grievous hurt he will be punished with imprisonment up to 1 year and

c) If such product with adulterant

New Consumer Protection Act, 2019- Adv. Shirish Deshpande

causing injury resulting in grievous hurt he will be punished with

up to Rs 5 lakhs.d) If such product with adulterant

results in death he will be punished with imprisonment not less than 7 years but which may extend to life

up to Rs 10 lakhs.

sells, stores, distributes or imports any spurious goods he is liable to punished

Thus, difference between Adulterated

adulterated product, even if there is no injury to consumer, it is an offence and

in case of spurious goods there has to be some injury to consumers.It will thus be seen that new CPA

spurious products.

J«mhH$ g¨ajU H$m`Xm 2019 ‘Yrb ZdrZ VaVwXt~m~V H$m`©H$Ë`mªMo à~moYZ ìhmdo, `mgmR>r 10 gßQ>|~a amoOr {ejU {d^mJmV’}$ ‘mJ©Xe©Zna ì`m»`mZ Am`mo{OV Ho$bo hmoVo. H$m`ÚmVrb VaVwXtMo gmoXmhaU {ddoMZ H$arV H$R>rU {df` {earf Xoenm§S>o ¶m§Zr gmononUmZo g‘OmdyZ {Xbm. e¡bOm AmnQ>o `m§Zr Am^ma àXe©Z Ho$bo.

ZdrZ H$m`Úmda ‘mJ©Xe©Z

g§gXoZo J«mhH$ g§ajU {dYo`H$, 2019 g§‘V Ho$bo Amho. ZdrZ J«mhH$ g§ajU H$m`ÚmMr Vm|S>AmoiI Amnë`m gd© g§~§{YV H$m`©H$Ë`mªZm whatsapp groupsdê$Z XoÊ`mMm CnH«$‘ A°S>. {earf Xoenm§So> `m§Zr gwê$ Ho$bm. nyOm Omoer-Xoenm§So>, e{‘©bm amZSo> d S>m°. AM©Zm g~Zrg `m§Zrhr H$mhr {df` g‘OmdyZ {Xbo. AmnU ho ^mJ Amnë`m ‘m{gH$mV gßQ>|~aÀ¶m A§H$mnmgyZ H«$‘e: à{gÕ H$arV AmhmoV-

Page 21: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

21

A Bandra based couple has registered a complaint against two men for allegedly defrauding them of Rs. 50 lakh. The accused

Mount Mary Road resident - Hassanaly Dossani was introduced to the two brothers Bhaumik and Amit Gada in December of 2016. The former said he was an ex-banker

group. He subsequently offered his services as an investment advisor.

in Ghatkopar to verify their claims. He met

up their offer in March 2017. He then opened a DEMAT account with MotilalOswal

However, before the transfer, they had signed

selling shares without prior consent from Mr.Dossani and his wife.

Mr. Dossani said he was given monthly

which was duly stamped and signed. “Not being tech savvy, we never checked the real statement on emails, believing these copies to be authentic.

cash into our savings account which we were

retired pharmaceutical professional.In December 2018, the family wanted

to liquidate a part of its position in the equity market due to a family emergency and instructed the Gada brothers to do the same. They kept evading the requests from MrDossani to liquidate his position and

in January, they informed him that they had

Senior Citizens Defrauded by Sub-broker

knowledge or authority. It was then that the couple took notice

and crosschecked all the statements provided to them by the brothers over email. Then they realised that the physical copies were forged and numbers on them were manipulated by them.

Oswal Group has been accused of permitting unauthorized trading. In 2006, Wing Commander CR Mohan Raj VM [Retd.]

the Motilal Oswal group sold his shares off without his instructions.

The Wing Commander subsequently took the case to District Consumer Forum where the Motilal Oswal group produced a

case. However, the Consumer Court ruled in favour of Mr. Mohan Raj.

He then lodged a complaint with the

to the tune of Rs. 2 lakh in 2018.

misappropriated by the Gada brothers, who acted in cahoots with the Motilal Oswal Group.

replied as follows:1. Mr. Amit Gada is a sub-broker of our company. We were not aware of actions of the sub-broker. However, in the month of

that client has forcefully got some papers signed from him and he has got NC lodged with police. Further, client has sent emails to our grievance id in the month of February /

same.(See Page 22...)

Page 22: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

22

2. As regards discrepancy, since we are not

documents you are referring to, we are not in a position to comment on the same. However, we would like to inform you that we have duly sent copies of contract notes, ledgers, margin report etc, to the client’s email id, regularly informing the client about the trades in her account. Also, we were

informing about the trades in her account.

facility to the client,where the client can view all the details with respect to her account. Further, we have sent hard copies of the ledger to the client. There is no discrepancy in the

documents provided by us to the client. It is also pertinent to mention here that we have done surveillance calling where the client

trades in her account. In addition to this we would also like to inform you that the client for the purpose of trading in her account has transferred shares from her Demat account with another company. The client has also, at multiple times, taken payout from her account.

the complaint of client, we are cooperating with police in the investigation by providing information / documents sought by them.

Source - Money life Digital Compiled by Smita Deodhar

Bank Unions had declared two-day strike

have paralysed banking operations for 5 days as

prevent the Bank Unions from resorting to

In an urgent letter to the Finance Minister MGP pointed out that bank unions had also

gone on 1- day strike on 26th December 2018

due to that strike. MGP had further alleged that by scheduling the 2-day bank strike just

and highly irresponsible attitude of the bank unions.

appealed to the Bank Union leaders to desist from going on such strikes paralysing banking operations for such a long period and thereby causing hardships and distress to millions of consumers.

Following a meeting with the

to call off the two-day bank strike. Our intervention was successful!

Invoke ESMA to Prevent Bank Strike - MGP

(...from Page 21)

Page 23: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

23

nwUo ‘oimdm N>m¶m{MÌo

Á¶oð> g§nmXH$ {dO¶ Hw$dioH$a, g§ñWoMo g§ñWmnH$ gXñ¶ Amßnmgmho~ JmoS>~moco, {dœñV c{cVm Hw$cH$Uu Am{U g^mgX

Page 24: J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019 · 2019-10-06 · J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019,

J«mhH$ {VVwH$m ‘oidmdm Am°³Q>mo~a 2019

• Postal registration No. MCN/158/2017-2019 • WPP licencse No. MR/TECH/WPP-137/North/2019 • Licencse to post without prepayment, on 5th & 6th • Vile Parle (W) P.O. Mumbai 400 056 RNI No. MAHBIL/2011/39044

24

J«mhH$ n§Mm`V noR> doimnÌH$ 2019-20ñWi nÎmm VmarI doi

S>m|{~dbr ho[aQ>oO ~±¹o$Q> hm°b, n|T>maH$a H$m°boO g‘moa, S>m|{~dbr (ny)

01 Vo 06 Am°ŠQ>mo~a 2019 12.30 Vo 8.30

dgB© JUnVamd dV©H$ g^mJ¥h, nmaZmH$m, dgB© (n) 07 Vo 13 Am°ŠQ>mo~a 2019 12.30 Vo 8.30

~mo[adbr ^mQ>r`mdmS>r hm°b, ~m^B©, ~mo[adbr (n) 14 Vo 22 Am°ŠQ>mo~a 2019 12.30 Vo 9.00

gd© {R>H$mUÀ`m "J«mhH$ n§Mm`V noR>m' e{Zdma, a{ddma Am{U gwÅ>rÀ`m {Xder gH$mir 11 dmOVm gwê$ hmoVrb.

J«mhH$ n§Mm¶V noR>m XU³¶mV gmOè¶m!