jaarverslag 2011 - schaakbond · jaarrekening 2010, het jaarverslag 2010, internationale zaken, het...
TRANSCRIPT
Jaarverslag 2011
12/AZbr/0569/MvdW/pv
Jaarverslag 2011
2
Jaarverslag 2011
3
Inhoudsopgave
Algemeen 5
Marketing en Communicatie 7
Breedteschaak 7
Kadervorming 10
Topsport 12
Talentontwikkeling 13
Jeugdschaak 14
Evenementen 17
Buitenlandse zaken 22
Bijzondere bonden 22
KNSB-onderscheidingen 24
Eindstanden KNSB-competitie 25
De kampioenen van 2011 27
Behaalde titels bij de FIDE 28
Commissies 29
Bestuur en Bondsbureau 31
Samenstelling Algemeen Bestuur per 31 december 31
Overzichten KNSB-leden 31
Ondertekening 33
Jaarverslag 2011
4
Jaarverslag 2011
5
Algemeen
Bestuur
In 2011 is het bestuur negen keer bijeengekomen, waarvan een keer tijdens een speciale heisessie die gewijd
was aan de beleidsterreinen, aan sponsoring en communicatie, en aan de samenwerking tussen bureau en
bestuur. Onderwerpen van gesprek tijdens de reguliere vergaderingen zijn onder andere geweest: de
jaarrekening 2010, het jaarverslag 2010, internationale zaken, het Nederlands Kampioenschap, sponsoring, het
aanmelden van leden door verenigingen, de online ledenadministratie en de jeugdwebsite, de sportagenda van
NOC*NSF, het jaarplan 2012 en de begroting 2012. Daarnaast is het bestuur twee keer aanwezig geweest bij de
Bondsraadvergadering. In december is het bestuurslid Monique Stam afgetreden aan het einde van haar 2e
termijn.
Bondsbureau
Het bondsbureau is verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid. In 2011 kende het een bezetting van
9,2 FTE. Die FTE zijn bij benadering als volgt over de verschillende beleidsterreinen verdeeld:
Beleidsterrein / activiteit FTE
Algemeen (financiën, IT, ledenadministratie, informatievoorziening, sponsoring, management) 2,8
Schaakmagazine en website 0,6
Opleidingen 0,5
Breedteschaak en ledenwerving 1,5
Talentontwikkeling (inclusief talentcoach) 1,65
Topschaak (inclusief bondscoach) 1,25
Wedstrijdschaak jeugd (diverse jeugd-NK's en schoolschaak) 0,5
Wedstrijdschaak (KNSB-competitie, rating, diverse NK's) 0,4
Totaal 9,2
Dit overzicht sluit aan bij de financiële verslaggeving. De post algemeen bevat ook aanzienlijke ondersteuning
voor de diverse beleidsterreinen.
Met ingang van 1 januari 2011 is het ledenwerfteam van start gegaan. Dit team ondersteunt regionale bonden
en verenigingen bij het behoud en werven van leden. Daarnaast voert het concrete activiteiten uit onder
andere op het gebied van SpeelZ en internetschaak. Onder het hoofdstuk breedteschaak komen de activiteiten
en resultaten van het ledenwerfteam nader aan de orde.
Het ziekteverzuim is laag gebleven; na de 0,9% in 2010 was het in 2011 0,7%. Het opknappen van het pand is in
2011 verder gegaan. Het dak is vernieuwd conform eisen die de gemeente aan een gemeentelijk monument
stelt.
Automatisering
In 2011 is de behoefte aan een online ledenadministratiesysteem onderzocht. Er kan geconcludeerd worden
dat die behoefte er is. In 2011 is een offerte gevraagd aan een aantal partijen. Dat heeft niet geleid tot een
voorstel dat aan onze eisen en aan onze financiële kaders voldeed. In 2012 gaat dit project verder, waarbij de
functionele eisen van een prioriteit zullen worden voorzien zodat het een en ander gefaseerd kan worden
ingevoerd. Daarbij zal rekening worden gehouden met de ontwikkeling van de jeugdwebsite.
Aanbevelingen Goed Sportbestuur
De KNSB onderschrijft de aanbevelingen van Goed Sportbestuur. Daarom wil de KNSB voldoen aan alle 16
minimale kwaliteitseisen die NOC*NSF stelt aan de aangesloten sportbonden. Eind 2010 voldeed de KNSB nog
niet aan alle eisen. In de eerste helft van 2011 hebben de regionale bonden het aanpassen van hun
reglementen afgerond. Daarmee voldoet de KNSB aan de eisen die NOC*NSF stelt. De KNSB is nog in
afwachting van een reglement tegen racisme en discriminatie, dat NOC*NSF moet opleveren en is voornemens
dat reglement ter goedkeuring aan de Bondsraad voor te leggen zodra het beschikbaar is.
Jaarverslag 2011
6
Financiën
Er is een separate financiële jaarrekening over het boekjaar 2011 gemaakt. Daarin staat dat de KNSB een
positief saldo heeft behaald van 9.095 euro. De totale realisatie is redelijk in lijn met de begroting. Voor de
details verwijzen we naar de jaarrekening.
Doelstellingen beleidsplan 2011-2014
Het jaar 2011 is het eerste jaar waarin het nieuwe beleidsplan met de titel ‘Samen werken aan de meesterlijke
sport’ wordt uitgevoerd. Voor de periode 2011-2014 heeft de KNSB twee hoofddoelstellingen:
1. In 2014 heeft de Schaakbond 8 procent meer unieke leden dan in 2010
2. In 2014 staat Nederland in de top-10 van het FIDE Landenklassement
Ledenaantal
Voor 2011 was een stijging van het aantal leden voorzien. Dat is niet gerealiseerd. Vooral SpeelZ is
achtergebleven bij de prognose. Bij Internetschaak is de realisatie meer in overeenstemming met de
inschatting vooraf, maar daarbij moet worden aangetekend dat ook de jeugdleden die Internetschaaklid zijn
geworden door de uitbreiding van het lidmaatschap, een kleine 1.100, in de cijfers zijn meegenomen.
Ledenaantal eind 2011 Realisatie 2010 Doelstelling 2011 Realisatie 2011
Verenigingsleden 17.767 17.850 17.614
SpeelZ 1.014 1.700 777
Internetschaak 1.414 2.000 1.730
Overige individueel 560 600 492
Totaal 20.755 22.253 20.613
De daling van het ledenaantal bij de verenigingen bedroeg dit jaar 0,9%. Dat is een lagere daling dan in 2010
toen de daling 3,4% bedroeg, maar nog steeds een daling. Het stabiliseren en het uiteindelijk weer laten stijgen
van het aantal verenigingsleden is een absolute prioriteit, maar ook een grote uitdaging voor de komende
jaren.
Figuur 1: Ledenontwikkeling KNSB
In de hoofdstukken over Breedteschaak en Internetschaak wordt nader ingegaan op de activiteiten voor SpeelZ
en Internetschaak.
16.000
17.000
18.000
19.000
20.000
21.000
22.000
23.000
24.000
25.000
jan-04 jul-04 jan-05 jul-05 jan-06 jul-06 jan-07 jul-07 jan-08 jul-08 jan-09 jul-09 jan-10 jul-10 jan-11 jul-11
Ontwikkeling ledenaantal KNSB
Overig individueel
Internetschaak
SpeelZ
Verenigingsleden
Jaarverslag 2011
7
Top 10
Wat betreft de top 10 doelstelling geldt dat Nederland zowel in de categorie Algemeen als in de categorie
Vrouwen in de buurt van de top 10 staat op een respectievelijk 12e en 15
e plaats. De ranglijst wordt vastgesteld
op basis van de tien hoogste ratinghouders per land. Vooral in de categorie Algemeen is de top-10-positie
dichtbij, maar dat is hij al geruime tijd.
Figuur 2: Positie op FIDE-landenranglijst Algemeen
Marketing en Communicatie
Interne communicatie
Ten behoeve van de interne communicatie heeft het bestuur zoveel mogelijk algemene vergaderingen van
aangesloten bonden bezocht. Daarnaast heeft twee keer informeel een Bondenoverleg plaatsgevonden tussen
bestuur en aangesloten bonden inclusief de vertegenwoordiger Individuele Leden over belangrijke
onderwerpen. In 2011 zijn ook weer twee nieuwsbrieven naar verenigingen gestuurd.
Schaken een meesterlijke sport
In het kader van Schaken een meesterlijke sport zijn in 2011 ‘best practices’ op de website geplaatst. Deze ‘best
practices’ worden periodiek uitgebreid.
Sponsoring
Naast de lopende sponsorovereenkomst met slim.nl is in 2011 een overeenkomst gesloten met Van Till
advocaten. Dit Amsterdamse advocatenkantoor heeft niet alleen het NK 2011 gesponsord, maar ook een aantal
jeugdtalenten ondersteunt. Het NK 2011 werd in Boxtel gehouden. Dat werd mogelijk gemaakt door vakcollege
SintLucas in Boxtel en Huize Bergen in Vught.
Hoewel er op gebied van sponsorwerving successen zijn geboekt, blijkt het in toenemende mate moeilijk om
sponsors te vinden. Dat geldt voor de sport in het algemeen en ook voor de schaaksport. Desalniettemin blijft
de KNSB zich tot het uiterste inspannen om voldoende fondsen te werven.
Website en Schaakmagazine
De website besteedde aandacht aan KNSB-nieuws en nieuws met een landelijk accent. Schaakmagazine
verscheen zes keer, steeds aan het eind van de even maanden. De formule van het blad bleef ongewijzigd.
Breedteschaak
De doelstelling voor het ledenaantal kwamen al eerder aan de orde. Daarbij is het hoopvol dat de daling in het
aantal verenigingsleden in 2011 minder sterk was dan voorheen. Toch is op dat gebied werk aan de winkel en
datzelfde geldt voor Internetschaak en SpeelZ. Om hier slagvaardig in te zijn is begin 2011 een organisatorische
wijziging doorgevoerd door de vorming van het Ledenwerfteam.
2600
2620
2640
2660
2680
2700
2720
2740
2760
nov-10 jan-11 mrt-11 mei-11 jul-11 sep-11 nov-11 jan-12 mrt-12
FIDE ranglijst algemeen
plaats 1
plaats 10
Nederland
Jaarverslag 2011
8
Ledenwerfteam
Het doel van het Ledenwerfteam is om de beschikbare mankracht zo goed mogelijk te benutten en geheel ten
goede te laten komen aan gerichte ledenwervingsacties. Alle te noemen activiteiten in dit kader hebben als
doel leden te werven of langer te behouden. De servicepunten zijn begin 2011 opgehouden te bestaan en de
aanwezige mankracht is ondergebracht in het Ledenwerfteam. De krachten zijn landelijk gebundeld en de
werkwijze is aangepast.
Werkwijze
Het Ledenwerfteam heeft zich geconcentreerd op een aantal maatwerktrajecten waarbij ledenwerving het
kansrijkst was met een korte doorlooptijd per project. Zo hebben de leden van het Ledenwerfteam zich bezig
gehouden met de volgende terreinen: ledenwerfacties van verenigingen, SpeelZ en Internetschaak. In het
activiteitenschema 2011 in de tabel zijn de verschillende projecten terug te vinden.
Activiteitenschema Ledenwerfteam 2011
No Project Plaats Beoogde
ledenwinst
(maximaal)
Behaald resultaat
1 Schaakchallenge VAS Amsterdam 50 63
2 Cursus Stap 1 voor ouders, werving nieuw kader Leiden 50 loopt nog
3 Via Technasium promotie Internetschaak Amstelveen 30 loopt nog
4 Internetschaak hele vereniging Roosendaal 50 57
5 SpeelZ Almere Almere 100 nog niet gestart
6 Ontwikkeling trainingen voor volwassenen op Internet online 10 22
7 Wedstrijd Internetschaakvereniging Stimuleringsprijs online 50 Zie 1 en 4
8 Ontwikkeling jeugdwebsite 7-17 jaar online 1.000 Naar 2012
9 Internetschaak hele vereniging Hoorn 50 door fusie naar 2012
10 NK schoolschaak VO op Internet Playchess 100 31
11 SpeelZ – Raindropchess Maarssen 0
12 Ledenwerfactie OSBO- Achterhoek 50 0
13 Denksportdag hele school, Dr Plesmanschool Badhoevedorp 50 20
14 Thema-avond (SBO) groeiende vereniging Wierden 0 0
15 Volwassenen schaakcursussen voor beginners Mid Fryslan, SV
Deurne, SV Schaesberg
25 4
16 Schaakchallenge Goes 50 16
17 SpeelZ, samenwerking met gemeente Eindhoven 100 68
18 SpeelZ, samenwerking met gemeente Den Bosch 150 start jan 2012
19 Schaakchallenge Boxtel 50 5
20 Schaakchallenge Maastricht 50 0
21 Internet demo Jan Smeets Vlissingen 0
22 Workshop kader – jl Bussum 50 0
23 Schaakchallenge BSG Bussum 50 8
24 Landelijke thema-dag Jeugdschaak Arnhem 50 8
25 Oprichten jeugdafdeling Huizen 30 Loopt nog
26 Leonardoschoolschaaktoernooi Maarssen 10 10
27 woensdagmiddag jeugd GP cyclus online 100 41
28 Extra aanbod jeugd (Chess Tutor en Playchess) 500 Niet separaat
meetbaar
Totaal (gestarte activiteiten) 845 349
De tabel laat de beoogde doelstelling zien, uitgedrukt in de doelstelling voor het aantal te werven leden en het
behaalde resultaat. Enkele projecten lopen door in 2012, maar zijn wel opgenomen omdat het Ledenwerfteam
in 2011 veel werk heeft verzet om deze projecten van de grond te krijgen.
Slim.nl Schaakchallenges
Als onderdeel van de sponsorovereenkomst tussen de KNSB en Slim.nl, was in 2010 een Promotieplan voor
middelbare scholieren opgesteld bestaande uit:
Jaarverslag 2011
9
a. een aantal wervende lokale breedteschaakevenementen op middelbare scholen;
b. elk startevenement wordt gevolgd door online schaakactiviteiten, die door een plaatselijke
schaakclub gedurende minimaal 3 jaar worden georganiseerd;
c. een attractief Nederlands Kampioenschap voor schoolteams via Internet en een open NK voor teams
via regulier bordschaak.
In 2011 zijn in dit kader (punten a en b) de volgende Schaakchallenges georganiseerd:
• april, Amsterdam, organisator VAS, speciale gast Anish Giri, ca. 60 deelnemers
• juni, Boxtel, organisator SV Dubbelschaak en SV De Vughtse Toren, speciale gast Anish Giri ca. 80
deelnemers
• september, Bussum, organisator BSG, speciale gast Robin van Kampen, ca. 60 deelnemers
• november, Maastricht, organisator Stichting Limburg Schaakt, speciale gast Jan Timman, ca. 80
deelnemers
Halverwege 2011 is samen met de sponsor tussentijds geëvalueerd en zijn op basis van de resultaten van de
eerste drie schaakchallenges, inclusief de eerste van november 2010 in Goes, enkele aanpassingen gedaan.
Deze aanpassingen hadden vooral betrekking op het scherper inzetten op de doelgroep (11 t/m 15 jaar) en het
zorgdragen voor concreter ingevulde vervolgactiviteiten. Het sponsorcontract loopt nog door tot in 2013.
Voor het Slim.nl NK Schoolschaken VO en het Open NK Schoolschaken VO (punt c) verwijzen we naar de
jeugdevenementen.
SpeelZ
Dit jaar was het eerste jaar van het in 2010 ingezette aangepaste beleid rond het SpeelZ-project. Daarbij is
gefocust op een aantal grotere maatwerktrajecten waarbij de Schaakkaravaan in Amsterdam en het
Schoolschaken met SpeelZ in Eindhoven de leidraad vormden.
In 2011 is een succesvol project samen met de gemeente in Eindhoven uitgevoerd, is eenzelfde project in Den
Bosch opgestart en is het derde jaar van de Schaakkaravaan in Amsterdam voltooid.
In Eindhoven hebben ca. 300 kinderen van Herman Grooten een demonstratie schaakles gekregen. 68
kinderen hebben vervolgens deelgenomen aan de serie (betaalde) schaaklessen.
In Den Bosch heeft een schaaktrainster, mevrouw van Roon, zelf de werving verricht onder de 50 basisscholen
in de gemeente. In december 2011 konden de eerste 6 scholen worden genoteerd die een serie schaaklessen
op hun school zullen laten verzorgen.
In het derde jaar van de succesvolle Schaakkaravaan in Amsterdam onder de vlag van het Max Euwe Centrum
werd duidelijk dat ondanks het enorme succes, 1200 deelnemende kinderen in 3 jaar verdeeld over 76
lesgroepen en opgeleid 57 schaakleraren, de subsidie van het ministerie niet zou worden verlengd. Het project
werd in december feestelijk afgerond met de uitreiking van een boekje. Belangrijkste aanbeveling is, zorg dat je
als schaakclub jaarlijks voldoende eigen kader opleidt, want zonder deskundig kader is schaakles geven op
scholen en jeugdclubs niet mogelijk. Wat het Max Euwe Centrum ook heel goed heeft gedaan is vooral jong
kader tussen de 16 en 20 jaar opleiden en inzetten. Van de 57 opgeleide trainers was zelfs de helft jonger dan
20 jaar!
Eind 2011 telde SpeelZ 777 leden. Ongeveer 15 scholen gingen tot nu toe tot aankoop van de SpeelZ-leskist
over en maakte gebruik van de regeling om voor € 50 de leskist na 3 jaar over te nemen (na 2 jaar voor € 100,
na 1 jaar voor € 150).
Verenigingsprijzen 2011
Vertegenwoordigers van de schaakclubs VAS Amsterdam en De Pion Roosendaal zijn tijdens het Tata Steel
toernooi onderscheiden door bestuurslid Jan Stomphorst van de KNSB. VAS kreeg een prijs voor de meeste
Internetschaakactiviteiten in 2011, De Pion voor de per saldo grootste ledenwinst in 2011.
SV De Pion mocht per saldo 28 nieuwe leden verwelkomen. De Pion behoort daarmee nu tot een van de
grootste schaakverenigingen van Nederland met een totaal van 145 leden. Het geheim van hun succes is
volgens voorzitter Ad Bruyns “vooral de inzet van vrijwilligers en het bieden van een goed opleidingssysteem
voor nieuwe leden”, “ Daarnaast worden er veel activiteiten binnen de club georganiseerd”. SV De Pion was
Jaarverslag 2011
10
het afgelopen jaar tevens organisator van de Nationale Pupillendag en de NBSB persoonlijke
schaakkampioenschappen. De prijs bestond uit €1.000 voor een ledenwerfactie waarbij een Grootmeester kan
worden ingezet.
De volledige top 10 van de verenigingsprijs 2011 is als volgt:
Vereniging Plaats Groei per saldo
1. SV De Pion Roosendaal 28 leden
2. SV Staunton Groningen 25 leden
3-4. SV Spijkenisse Spijkenisse 23 leden
3-4. SV De juiste -Zet Noorbeek 23 leden
5-6. HWP Haarlem Haarlem 22 leden
5-6. SV S. Landau Axel 22 leden
7. SV De Oude Toren Berkel-Enschot 21 leden
8. Zwols SG Zwolle 20 leden
9. SV De Schaakmaat Apeldoorn 18 leden
10. Rode Lopers Oosterhout 17 leden
Stimuleringsprijzen Internetschaak 2011
Naast de jaarlijkse verenigingsprijs stelde dit jaar de KNSB ook prijzen beschikbaar voor de drie verenigingen
die in 2011 het meest actief waren geweest op het gebied van Internetschaak. Verenigingen konden op
verschillende onderdelen die met Internetschaak te maken hadden, punten verdienen: Voor elk clublid dat
bijvoorbeeld internetschaaklid werd, voor georganiseerde Internetschaakactiviteiten (competities, toernooien
en trainingen), voor het aanmaken van een verenigingskamer op PlayChess of voor deelname aan de
Internetclubcompetitie.
De top 3 zag er als volgt uit:
Eerste prijs: SV VAS uit Amsterdam.
SV VAS heeft in 2011 zichzelf op de kaart gezet op het gebied van Internetschaak. Mede dankzij de organisatie
van de slim.nl Schaakchallenge startte VAS met een online schaakcompetitie voor de eigen jeugd. Ook maakte
VAS alle jeugdleden lid, en zorgde zij ervoor dat ook de toekomstige jeugdleden aangesloten zullen worden bij
PlayChess door Internetschaak op te nemen in hun lidmaatschap. VAS won hiermee een simultaan van een IM
of GM op de vereniging t.w.v. € 500,-
Tweede prijs: SV De Pion uit Roosendaal.
SV De Pion beschikt over een team vrijwilligers met misschien wel de meeste kennis over Internetschaak van
Nederland. Vaak worden zij dan ook door andere verenigingen uitgenodigd om internetschaakactiviteiten te
verzorgen. Ook voor de leden van de club zorgt De Pion voor vele activiteiten. Zo was Charles Kuipers samen
met SV Charlois Europoort onder andere oprichter van de 3x3 weekly. Organiseerde De Pion schaaktrainingen
voor de jeugd en speelde de volwassenen mee met de KNSB internetcompetitie. De Pion was in Nederland de
eerste vereniging die al zijn jeugdleden lid maakte van Internetschaak en won hiermee een internetsimultaan
van de nieuwe Nederlands Kampioen Internetschaak voor PlayChess-leden van de vereniging.
Derde Prijs: SV De Toren uit Arnhem.
Een jaar geleden was SV De Toren nog de vereniging met de meeste internetleden van Nederland. In 2011,
gingen twee verenigingen hen in de eindstand voorbij. Desondanks was het genoeg voor de derde plaats. De
Toren won een internettraining van 2 uur door een stertrainer van de KNSB voor PlayChess-leden van de
vereniging.
Kadervorming
Schaakdidactische opleidingen
Voor 2011 waren de doelstellingen op het gebied van de schaakdidactische opleidingen:
- Veertig Schaaktrainers Stap 1 en veertig Schaaktrainers 2 opleiden.
- In ieder servicepunt wordt een bijscholingsbijeenkomst voor Schaaktrainers op de niveaus 1 en 2
georganiseerd.
Jaarverslag 2011
11
- Tien Schaaktrainers 3 opleiden.
- De opleiding voor Schaaktrainer 4 is in 2010 als bijscholing gegeven. Deze cursus zal in 2011 worden
ontwikkeld en in 2012 worden gegeven.
- Om bovenstaande punten te realiseren moeten er nieuwe kaderdocenten bij komen. Deze zullen o.a.
gevonden worden tussen de deelnemers van de bijscholingscursus en Schaaktrainer 3 cursus.
Voor de schaakdidactische opleidingen bleef alleen Schaaktrainer 2 achter bij de doelstelling. Naast de
genoemde doelstellingen werd voor schaaktrainers en ouders van jeugdschakers een landelijke themadag in
Arnhem georganiseerd. Hier werden trainers bijgeschoold en mogelijke nieuwe cursisten geënthousiasmeerd
om een cursus te volgen. De bijscholingscursus voor gediplomeerde Schaaktrainers C en Schaaktrainers 3 is
afgerond en zal de basis vormen voor de Schaaktrainer 4 cursus. Op het gebied van materiaalontwikkeling is in
2011 gestart met het integreren van SpeelZ en PlayChess in de cursussen en is begonnen met het ontwikkelen
van lesmateriaal voor de Schaaktrainer 4 cursus.
Cursus Schaaktrainer Stap 1
Voor de opleiding Schaaktrainer Stap 1 werden vijf cursussen georganiseerd die 49 nieuwe Schaaktrainers Stap
1 opleverden. Dat was ruim boven die doelstelling van 40 nieuwe trainers. Het Max Euwe Centrum heeft met
het project Schaakkaravaan flink getrokken aan de opleiding Schaaktrainer Stap 1. Van de vijf cursussen die in
2011 gehouden zijn werden twee daarvan gegeven bij het Max Euwe-Centrum.
Cursus Schaaktrainer 2
Twee cursussen Schaaktrainer 2 zijn gegeven. Aan deze cursussen begonnen in totaal 17 cursisten, waarvan er
8 geslaagd zijn. Het aantal geslaagden was ruim onder de doelstelling van 40.
Cursus Schaaktrainer 3
Aan de cursus Schaaktrainer 3 die in 2010 was gestart namen 15 cursisten deel. Hiervan hebben 12 cursisten
hun diploma in 2011 mogen ontvangen.
Bijscholing ervaren trainer/ voorloper cursus Schaaktrainer 4
In 2011 is een speciale bijscholingscursus van start gegaan voor topschakers en toptrainers. Deze cursus had 10
deelnemers.
Kaderdocenten
Er zijn 2 nieuwe didactische kaderdocenten aangetrokken.
Overzicht van cursussen en behaalde diploma’s
Cursus 2009 2010 2011
Schaaktrainer Stap 1
cursussen 6 5 5
geslaagden 77 60 49
Schaaktrainer 2
cursussen 1 1 2
geslaagden 14 6 8
Schaaktrainer 3
cursussen 0 0 1
geslaagden 0 0 12
Bijscholingsbijeenkomst (>ST3)
cursussen 1
geslaagd 10
Scheidsrechter A
cursussen 1 3 4
geslaagden 13 37 22
Scheidsrechter B
stagiaires 1 1
Scheidsrechter C
Jaarverslag 2011
12
cursussen 1 0 0
geslaagden 7 0 0
Indelingsdeskundige A
cursussen 0 0 4
geslaagden 0 0 27
Indelingsdeskundige B
cursussen 0 0 1
geslaagden 0 0 10
FIDE Arbiters Seminar
seminars 1
geslaagden 9
Totaal
cursussen 9 10 18
geslaagden 111 113 139
Arbitercursussen
2011 is het jaar geweest van de cursussen Indelingsdeskundige. Sinds 2008 was deze cursus niet meer gegeven
en daarom was de belangstelling nu groot.
De doelstellingen met betrekking tot het opleiden voor 2011 voor de arbiteropleidingen waren:
• Vijftig Scheidsrechter A opleiden; er wordt ingespeeld op concrete vragen uit de regio’s.
• Minimaal vijf Scheidsrechters B opleiden door middel van stages.
• Aantrekken van nieuwe kaderdocenten.
Cursus Scheidsrechter A
In Souburg, Roermond, Haarlem en Enschede is de cursus Scheidsrechter A gegeven met in totaal 35
deelnemers. Het examen van de cursus te Enschede wordt in 2012 gehouden. Er zijn 22 cursisten geslaagd in
2011 voor het examen Scheidsrechter A. Aan de examens namen ook deelnemers van voorgaande jaren deel.
Stages Scheidsrechter B
Eén kandidaat sloot de stages af met een voldoende beoordeling en werd tot Scheidsrechter B benoemd. 6
kandidaten zijn begonnen met stage lopen met als doel het behalen van het Scheidsrechter B diploma.
Cursus Scheidsrechter C
De cursus Scheidsrechter C is niet gegeven. Deze staat voor 2012 op de agenda.
Cursus Indelingsdeskundige A
Vier cursussen Indelingsdeskundige A zijn gehouden en wel in Amsterdam, Utrecht, Enschede en Drachten, met
in totaal 44 deelnemers. Hiervan zijn er 27 geslaagd.
Cursus Indelingsdeskundige B
Na het volgen van de cursus Indelingsdeskundige A wilden velen gelijk starten met de cursus
Indelingsdeskundige B te Utrecht. In totaal hebben 20 personen deze cursus gevolgd waarvan er 10 zijn
geslaagd.
Kaderdocenten
Er zijn 2 nieuwe kaderdocenten voor arbitercursussen aangetrokken.
Topsport
NOC*NSF statushouders
Op basis van zijn prestaties in 2010 verleende NOC*NSF aan Anish Giri in januari 2011 de zogenaamde A-status.
Later in het jaar, op de Europese Kampioenschappen voor Landenteams, voldeed het mannenteam aan de
eisen voor de A-status, en het vrouwenteam aan de eisen voor de B-status. Zo kenden we de volgende
Jaarverslag 2011
13
statushouders aan het eind van 2011. A-status: Anish Giri, Loek van Wely, Ivan Sokolov, Jan Smeets en Daniel
Stellwagen. B-status: Zhaoqin Peng, Lisa Schut, Tea Lanchava, Marlies Bensdorp en Anne Haast. De statussen
worden verleend door NOC*NSF op voordracht van de KNSB voor geleverde prestaties.
Anish Giri
Anish Giri boekte in 2011 nog steeds duidelijke progressie. Hij eindigde weliswaar onderaan in het laatste
Amber toernooi in Monaco maar daar speelde vrijwel de complete wereldtop rapid en blindschaak. Na onder
andere een toernooioverwinning in Malmö kwam Giri in juli voor het eerst boven de 2700 uit. Op de FIDE
ratinglijst van september stond hij 1e op de mondiale juniorenranglijst (en 23
e op de wereldranglijst).
Drie nieuwe grootmeesters
Drie spelers voldeden in 2011 aan de eisen voor de grootmeester titel. Het meest in het oog springend was de
GM-titel van Robin van Kampen, die alleen Anish Giri voor zich moet dulden als speler die op jonge leeftijd de
titel behaalde. Ook Daan Brandenburg en Ruud Janssen veroverden de GM-titel.
De IM-titel werd behaald door Henk Vedder, Theo Hommeles, Sander van Eijk en Floris van Assendelft
(conditioneel op rating). Voor overige behaalde titels in 2011 zie het overzicht achterin dit jaarverslag.
Talentontwikkeling
Trainingsprogramma
Het aantal deelnemers aan de stertrainingen was in het seizoen 2011/2012 aanzienlijk lager dan in het
voorgaande seizoen (zie onderstaande tabel). Deels is dit te wijten aan het feit dat de spelers zich uit eigen
beweging aan moesten melden en niet zoals in eerdere seizoenen actief uitgenodigd werden. Ook de vroege
inschrijftermijn die sinds afgelopen seizoen gehanteerd is om reeds voor de zomervakantie spelers en trainers
duidelijkheid te kunnen verschaffen over de samenstelling en het al dan niet doorgaan van de groep, heeft
mogelijk nadelige gevolgen gehad op het aantal deelnemers.
In 2011 is er geïnvesteerd in de kwaliteit van de trainingen door het laten ontwikkelen van trainingsmateriaal
en een bijscholing voor een select aantal trainers. Ook is de stappenmethode met name door het gebruik van
de vooruitdenkboeken en Chess Tutor stap 3 meer geïntegreerd in de stertrainingen in de lagere groepen.
seizoen 2010/ 2011 seizoen 2011 / 2012
groepen kinderen groepen kinderen
1* 11 103 6 48
2* 7 45 6 43
3* 7 40 5 28
4* 3 16 2 12
5* 3 21 1 4
totaal 31 225 20 135
Talentstatussen
Vanaf 12 jaar worden de talentstatussen toegekend op basis van rating. De spelers met de hoogste statussen
(Internationaal talent, Jong Oranje en Topstatus) ontwikkelde zich in 2011 naar verwachting en het aantal
houders van deze statussen is in de seizoenen 2010 /2011 respectievelijk 2011/2012 dan ook gelijk gebleven.
Bij het aantal Nationaal talentstatushouders is wel een teruggang te zien. Aan deze laatste groep kon geen
individueel programma geboden worden door de KNSB en van deze groep nam in het seizoen 2011/2012
slechts 25% deel aan de stertrainingen. De ratingeisen per 1-7-2011 zijn voor deze status iets opgeschroefd,
terwijl voor de andere statussen de eisen gelijk zijn gebleven. Idee hierachter is dat de KNSB bij een kleiner
aantal NT-spelers meer kan bijdragen aan het realiseren van een goed trainingsaanbod aan deze groep.
Jaarverslag 2011
14
In de jongere leeftijdsgroep wordt niet hard op rating geselecteerd maar wordt de status toegekend op basis
van verwachte progressie. Een groot deel van de huidige lichting spelers met een beloftestatus ontwikkelt zich
goed en het merendeel van de spelers tussen de 10 en 12 jaar heeft nu reeds een rating die uitzicht biedt op
een hoge talentstatus.
seizoen 2010 / 2011 seizoen 2011 / 2012
Jongens Meisjes Totaal Jongens Meisjes Totaal
Belofte 12 5 17 13 2 15
NT 21 7 28 16 5 21
IT 2 1 3 1 1 2
JO 0 0 0 1 1 2
TOP 3 2 5 3 1 4
totaal 38 15 53 34 10 44
Internettrainingen
Internettrainingen zijn inmiddels een integraal onderdeel geworden van de jeugdtrainingen. In de
stertrainingen zijn ze ondersteunend aan de reguliere groepstrainingen en worden ze bijvoorbeeld ingezet voor
het bieden van extra individuele aandacht, het bespreken van huiswerk of het tussentijds analyseren van
partijen. De internettrainingen met behulp van Playchess en Skype worden tevens ingezet om een steeds
groter deel van het individuele trainingsprogramma voor de hogere talentstatushouders in te vullen.
Opleidingsplan
Er is een afgerond meerjarenopleidingsplan, dat permanent onderhouden wordt. Ter invulling hiervan is in
2011 kant-en-klaar trainingsmateriaal ontwikkeld dat eigendom is van de KNSB en in Stertrainingsgroepen
gebruikt kan worden. Er zijn tien goed uitgewerkte onderwerpen beschikbaar gekomen voor de 1* en 2*
groepen. Daarnaast wordt in de stergroepen dankbaar gebruik gemaakt van de laatste uitbreidingen van de
stappenmethode zoals de werkboeken vooruitdenken en Chess Tutor stap 3
Talent volgen en selecteren
In 2011 is het model waarin de talentstatussen worden berekend verder uitgebouwd. Hierdoor is er meer
informatie structureel zichtbaar geworden, maar met name voor de beloftes bestaat nog steeds de wens ook
meer andersoortige info te incorporeren.
Er is een systeem ingevoerd waarin van alle deelnemers aan de stergroepen de trainingshistorie inzichtelijk
wordt gemaakt. Dit systeem is nog niet volledig, maar op deze wijze kunnen trainers in de toekomst een
overzicht krijgen welke onderwerpen de spelers in het verleden binnen de KNSB-trainingsgroepen aangeboden
hebben gekregen.
Jeugdschaak
De landelijke kalender bevatte in 2011 een rijk aanbod aan landelijke finales en kampioenschappen:
NK E in Waalwijk
Lucas van Foreest (Groningen) en Lucie Egberink (Amsterdam) zijn in Waalwijk Nederlands kampioen bij de E
Jeugd geworden. Lucas won in de categorie Algemeen al zijn partijen: 9 uit 9. Robbie Kevlishvili (Zoetermeer)
eindigde met 8 uit 9 als tweede, hij verloor alleen van Lucas. Bij de Meisjes won Lucie de noodzakelijk
geworden barrage van Anna-Marie Hulleman (Apeldoorn) nadat zij met 7 uit 9 gedeeld eerste waren
geworden.
Open NK Schoolschaken VO in Amsterdam
De SGA tekende voor de organisatie. Het Gomarus College Groningen pakte de titel in Algemeen, het
Vossius Gymnasium Amsterdam won in de categorie eerste twee leerjaren.
Jaarverslag 2011
15
Nova College NK Jeugdschaak in Haarlem
Voor de tweede achtereenvolgende keer streed de sterkste jeugd van Nederland in Haarlem om de NK titels.
Bij de A jeugd prolongeerde de 20-jarige Lars Ootes (Amersfoort) zijn titel. Hij bleef een viertal spelers een half
punt voor. Van dit viertal waren er drie die vervolgens beslissingswedstrijden voor de uitzending t/m 18 jaar
mochten spelen, deze werd gewonnen door Hugo ten Hertog (Utrecht).
Bij de A meisjes was de 17-jarige Evie Warmelink (Groningen) de sterkste. Marion Severijnen (Apeldoorn) werd
verrassend tweede, voor Lisa Hortensius (Leiden) en Anna Maja Kazarian (Heerenveen) die gedeeld derde
werden.
Bij de B jeugd was Roger Meng (Zoetermeer) de beste, bij de B meisjes Sophia Thoma (Rotterdam).
Bij de C jeugd werd Thomas Beerdsen (Apeldoorn) kampioen.
Bij de C meisjes tot slot waren beslissingswedstrijden tussen Willemijn de Voogt (Leiderdorp) en Catheleijne
Sanders (Rhenen) nodig om te bepalen wie kampioene werd. Deze werden gewonnen door Willemijn.
NK E teams in Groningen
Het team van SV Moira-Domtoren uit Utrecht is in Groningen winnaar geworden van het NK E-teams. Het
viertal bestond uit Casper Schoppen, Joris Kokje, Sebastian Halfhide en Oele Dijkhuis. Zij gingen in de laatste
ronde Klim-Op (Capelle a/d IJssel) en SV De Schaakmaat (Apeldoorn) voorbij.
De NOSBO organiseerde dit toernooi voor de derde keer op rij.
Hi Q Invest NK Jeugdschaak D in Rijswijk
Robby Kevlishvili (Zoetermeer) en Maaike Keetman (Heerhugowaard) zijn in Rijswijk kampioen van Nederland
in de D-categorie geworden. Maaike had daar wel een barrage voor nodig (1,5-0,5) tegen Robin Engelberts
(Nieuw Vennep) nadat zij samen met 8,5 uit 9 bovenaan waren geëindigd.
De eindzege van Robby was enigszins verrassend. Jorden van Foreest (Groningen) was als favoriet aan de
titelstrijd begonnen maar leed twee nederlagen, eerst tegen Robby en later ook nog tegen Robin Lecomte
(Capelle a/d IJssel). Robin werd tweede, Jorden derde.
Slim.nl NK Schoolschaken Voortgezet Onderwijs via Internetschaak
Via vier open kwalificatietoernooien konden zich teams plaatsen voor de teamfinale. Het Driestar College
(Gouda) bij de bovenbouw en Het Murmellius Gymnasium (Alkmaar) bij de onderbouw zijn vervolgens in deze
teamfinale kampioen van Nederland geworden in het Voortgezet Onderwijs. Het evenement werd geheel
gespeeld via PlayChess op internet. Het Driestar College was oppermachtig in zijn categorie: het stond maar
één bordpunt af. Bij de onderbouw was het veel spannender, Het Murmellius Gymnasium had maar een half
bordpunt voorsprong op Trinitas College Han Fortmann (Heerhugowaard).
NK Schoolschaken Basis Onderwijs in Leiderdorp
De 36 sterkste basis schoolteams van Nederland speelden op drie zaterdagen in Leiderdorp om de NK-titel in
het Basis Onderwijs. CBS Het Baken uit Zaandam won de titel. Zij bleven de Europaschool uit Amsterdam, die
vorig jaar nog had gewonnen, voor. Derde werd Dom Helder Camara uit Groningen. Met alle voorwedstrijden
bij elkaar, hebben in totaal 2369 teams (ongeveer 9500 kinderen) deelgenomen aan deze competitie. Leuk om
te vermelden is dat het Jeugdjourmaal verslag deed van de finale in Leiderdorp.
Nationale Pupillendag in Roosendaal
Eind juni werden in het Jan Tinbergen-College in Roosendaal de Nederlandse Kampioenschappen in de
categorieën F (tot en met 9 jaar), G (tot en met 8 jaar) en H (tot en met 7 jaar) gehouden. De organisatie was in
handen van schaakvereniging De Pion.
Mick van Randtwijk (Jeugd F, Apeldoorn), Aliya Scholten (Meisjes F, Heelweg), Jonas Hilwerda (Jeugd G,
Groningen), Eva van Harten (Meisjes G, Leiden), Siem van Dael (Jeugd H, Reuver), Catherina Hulleman (Meisjes
H, Apeldoorn) veroverden in hun categorie de Nederlandse titels.
Euro Chess Tournament, Open NK Jeugd in Borne
Begin augustus hebben de Open Nederlandse Jeugdschaak Kampioenschappen voor het eerst, op een nieuwe
locatie in een sporthal in het Twentse Borne, plaatsgevonden. De locatie was prima geschikt met een groot
zwembad naast de speelzaal en ruime faciliteiten voor analyses en ontspanning. Het was ditmaal voor het eerst
zonder de Young Mastersgroep, de invitatie 10-kamp, voor jonge titelhouders. Voor deze groep was niet
Jaarverslag 2011
16
voldoende sponsoring gevonden. Het open toernooi kon financieel dekkend draaien door een op de valreep
toegezegde bijdrage van de TU Twente, en een eerdere verhoging van het inschrijfgeld van 40 naar 50 euro.
Leuk te vermelden is dat tijdens de opening alle deelnemers konden meedoen aan de verkiezing “Borne leukste
dorp van Overijssel”. Zojuist is bekend geworden dat Borne deze titel ook heeft gewonnen!
Tijdens het toernooi was de videoregistratie nieuw. Dagelijks werd vervolgens een zogenaamde babbelbox
reportage gemaakt en getoond. De actie was een groot succes en voor herhaling vatbaar.
Armen Hachijan en Marcella Gunther wonnen de open titels in de oudste leeftijdscategorieën t/m 20 jaar.
Open NK Rapid voor Jeugdteams in Mierlo
De 34e editie van dit jeugdteams evenement in Mierlo was tevens de 14e editie op de Open NK Rapid titels
voor jeugdteams. Deze editie deden 63 teams mee verdeeld over vijf leeftijdscategorieën. Het team van
Nuvema STB (uit Oosterhout) won de titel bij de AB en C jeugd, VAS (Amsterdam) won bij de D jeugd, Klim Op
(Capelle a/d IJssel) bij de E jeugd en De Schaakmaat (Apeldoorn) bij de F jeugd.
NK Snelschaak Jeugd in Bunschoten-Spakenburg
Tobias Kabos (Almere) is voor de tweede keer op rij in het clubgebouw van En Passant in Bunschoten-
Spakenburg Nederlands Snelschaakkampioen bij de A-jeugd geworden. Bij de B jeugd prolongeerde Zyon Kollen
(Enschede) ook zijn titel. Robby Kevlishvili (Zoetermeer) eindigde bij de C jeugd gelijk met Selwin Keuning
(Sneek). Beslissingswedstrijden gaven de doorslag voor een titel voor Robby. Halana Vlaming veroverde de
meisjestitel. Bij de D jeugd was zelfs een driekamp nodig voor de beslissing: Anna Maja Kazarian, Joris Gerlach
en Max Warmerdam mochten vervolgens in een driekamp om de titel gaan spelen. Anna Maja Kazarian
(Heerenveen) won de driekamp en behaalde zo haar derde jeugdkampioenschap in vier jaar en de vijfde
meisjestitel op rij.
Huttontoernooi in Arnhem
De SGA heeft de 52e editie van het Huttontoernooi dit jaar in Arnhem met overweldigende voorsprong
gewonnen. De OSBO werd 2e, de NHSB 3
e. De organisator was de OSBO en had het mooie entourage geregeld.
De SGA won ook de deeltoernooi bij de A, B en D categorieën, in de C won de OSBO, in de E de NBSB.
Open NK Rapid voor de Jeugd in Eindhoven
In Eindhoven werd het NK Rapid voor de Jeugd gehouden in de aula van de TU Eindhoven. In 12
leeftijdscategorieën streden de deelnemers om de Nederlandse titels. Matthew Tan won met 7,5 uit 9 de
categorie onder 25 jaar, Henriet Springelkamp en Martine Middelveld waren met 4 uit 9 de beste meisjes in die
categorie.
Grand Prix Jeugdcyclus op Internet
Vanaf oktober is de KNSB gestart met een maandelijkse woensdagmiddag Grand Prix jeugdcyclus op Internet.
Doel is de jeugd enthousiast te maken voor Internetschaak. De eerste editie telde 19 deelnemers, de tweede
door splitsing naar drie niveaus 53. Hoopvol is dat de groep VO het grootst was met 24 deelnemers. De eerste
twee groepen zijn voor basisscholieren beginners (Stap 1 en 2) en gevorderden (Stap 3 niveau en hoger). De
derde editie in december telde 52 deelnemers.
KNSB Jeugdclubcompetitie in Amersfoort
Charlois Europoort Rotterdam (Meesterklasse A), HMC Den Bosch (Meesterklasse C) en VAS Amsterdam
(Meesterklasse D) hebben in Amersfoort de Jeugdclubcompetitietitels gewonnen. Op de laatste speeldag
veranderde er weinig meer aan de top van de ranglijsten van A en C. Charlois won 's ochtends afgetekend van
SV De Toren, de laatste concurrent waar het nog niet tegen gespeeld had.
In de Meesterklasse C behield HMC op de slotdag de eerder opgebouwde voorsprong op Zukertort en werd
kampioen.
In de Meesterklasse D profiteerde VAS op de laatste dag van enkele misstappen van de koploper voor het begin
van de zevende ronde, Nuvema. Zelf lieten de Amsterdammers ook een punt liggen, tegen ESV, maar omdat de
naaste concurrenten meer punten verspeelden, ging VAS uiteindelijk toch met het kampioenschap aan de haal.
Nuvema verloor zelfs twee keer.
Naast deze nationale evenementen werden Nederlandse talenten afgevaardigd naar drie buitenlandse
toernooien.
Jaarverslag 2011
17
EK Jeugd in Bulgarije
Met vijftien spelers en vijf coaches reisde een flinke delegatie af naar Albena in Bulgarije voor het EK Jeugd van
10-21 september. De organisatie van het toernooi bleek zeer acceptabel, wel hadden een aantal spelers
gedurende het toernooi last van maagproblemen. De prestaties vielen echter niet tegen.
Hugo ten Hertog deed in de jeugdcategorie tot 18 jaar tot en met de laatste ronde mee aan de strijd om de
titel. In een zeer spannende partij met wisselende kansen trok hij uiteindelijk aan het kortste eind en viel
daardoor net buiten de medailles. Met 6,5 uit 9 (gedeeld 4e t/m 9e plaats) leverde hij echter een prima
prestatie.
Anna Maja Kazarian wist zich na een nederlaag in de eerste ronde uitstekend te herpakken en wist eveneens
6,5 punt te halen in de meisjescategorie tot 12 jaar, goed voor een gedeeld 5e t/m 8e plaats.
Lucas van Foreest deed het eveneens goed met 6 uit 9 in open categorie tot 10 (gedeeld 12e t/m 22e plaats).
Zijn broer Jorden kende in de jeugdcategorie tot 12 jaar een uitstekend begin met 5 uit 6, maar viel in de
laatste ronden helaas terug in de middenmoot.
Op twee spelers na behaalde iedereen minimaal 50 %.
Vierlandentoernooi in Antwerpen
De Belgische organisatie Go For Grandmaster organiseerde in Antwerpen op 29 en 30 oktober een
vierlandentoernooi. Er werd gespeeld in het Museum aan de Stroom (MAS).
Het Nederlandse team bestaande uit tien talentstatushouders nam het in dit dubbelrondig evenement
succesvol (1e plaats) op tegen teams uit Duitsland, Engeland en gastland België.
WK Jeugd in Brazilië
Het WK Jeugd van 17-27 november in Brazilië had oorspronkelijk een toernooischema gepubliceerd dat inhield
dat alle spelers 11 partijen in 9 dagen moeten spelen. (twee dubbele rondes en geen rustdag). Een dergelijk
schema is zeer vermoeiend en zelfs tegen de FIDE regels. De KNSB verzond daarop een brief aan de FIDE om te
pleiten voor een pragmatische oplossing: het toernooi terug te brengen tot 9 ronden. Dit voorstel werd
overgenomen door de FIDE.
Het WK Jeugd kende twee Nederlandse deelnemers: Hugo ten Hertog (onder 18) en Anna-Maja Kazarian
(onder 12). Coach was Merijn van Delft. Kazarian werd gedeeld 9e, geen gekke prestatie nadat ze met een
nederlaag in de eerste ronde was begonnen. Ten Hertog werd gedeeld 16e in het sterke veld. Hij begon sterk
met 3,5 uit 4 maar viel daarna iets terug.
Evenementen
Nederlandse Kampioenschappen in Boxtel
De Nederlandse Kampioenschappen schaken vonden plaats in Boxtel van 25 juni tot en met 5 juli.
In het MBO-vakcollege SintLucas in Boxtel werd een goede speellocatie gevonden. Daarbij kwam dat het
SintLucas niet alleen als sponsor optrad maar ook actief participeerde in het organisatiecomité, wat onder
andere leidde tot een sponsorovereenkomst met Landgoed Huize Bergen in Vught, en de sponsoring van de
catering. Het SintLucas in Boxtel herbergde naast de Nederlandse Kampioenschappen ook een scala aan
nevenevenementen voor jeugd en volwassenen (waaronder het Houtje Hoofd Helder toernooi en het
traditionele NK pastores) om het schaken in de volle breedte te stimuleren.
Advocatenkantoor Van Till sponsorde de Nederlandse Kampioenschappen met speciale prijzen voor de
spectaculairste zet.
NK Algemeen
Na vier ronden ging de jonge grootmeester Wouter Spoelman alleen aan kop met 3,5 punt, en had hij een gat
geslagen van een vol punt met een groepje achtervolgers waaronder titelverdediger Jan Smeets en favoriet
Anish Giri. Een andere oud-kampioen en titelfavoriet, Ivan Sokolov, leek al kansloos voor de titel met 1,5 uit 4
(nederlagen tegen Smeets en de verrassend sterk spelende Swinkels). De vijfde ronde was het keerpunt in het
toernooi. Koploper Spoelman nam gas terug met een remise en verloor vervolgens al zijn resterende partijen.
Anish Giri versloeg Jan Smeets met zwart en dat bleek de start van een sterke eindsprint (5 uit 5!). Smeets viel
terug in het klassement, en Sokolov eindigde met een serie van 4 uit 5 alsnog op de ongedeelde 2e plaats. Een
overtuigende tweede nationale titel voor de scholier uit Rijswijk met 2 punten(!) voorsprong op Sokolov.
Jaarverslag 2011
18
Algemeen: 1. Giri 2. Sokolov 3-6 Swinkels, Ernst, Nijboer, Spoelman 7. Smeets 8. Brandenburg 9. l’Ami 10.
Janssen
NK Vrouwen
Zhaoqin Peng behaalde haar 13e NK-titel (de 12e titel op rij). Een verrassing kan de titel moeilijk genoemd
worden. De Hoofddorpse is aan een volstrekt unieke serie bezig. Deze eeuw wist nog geen andere vrouw de
Nederlandse titel in de wacht te slepen. Toch leek het er dit toernooi lang op dat Peng nog een uniek record
zou neerzetten: kampioen worden met een 100% score. Na 6 uit 6 greep ze in ronde 7 tegen Martine
Middelveld echter mis en verloor. Met 9 uit 10 beëindigde Peng uiteindelijk het toernooi met 3 punten
voorsprong op Anne Haast die ongedeeld tweede werd.
Vrouwen: 1. Peng 2. Haast 3. Middelveld 4. Hortensius 5-6 Van Weersel, Volkers
KNSB Competitie
De Meesterklasse werd overtuigend gewonnen door HSG. De ploeg uit Hilversum had na 9 ronden een
voorsprong van maar liefst 6 matchpunten op promovendus Voerendaal. De degradanten waren ESGOO
Enschede en Caïssa Amsterdam. Volgend seizoen promoveren de Stukkenjagers uit Tilburg en BSG Bussum naar
de Meesterklasse.
Individuele successen werden er ook behaald in de competitie: Mark van der Werf scoorde een GM norm. IM
normen waren er voor Arthur Pijpers en Sjef Rijnaarts.
KNSB Beker
HMC Calder Den Bosch wist in de finale verrassend het op papier veel sterkere HSG Hilversum te verslaan met
2,5-1,5 en werd daarmee bekerwinnaar. In de strijd om de 3e en 4
e plaats was Utrecht te sterk voor
Amersfoort.
1. HMC Den Bosch 2. HSG Hilversum 3. Utrecht 4. Amersfoort
Loek van Wely Internet kampioen
Het derde NK Internet kende een zeer sterke bezetting. Loek van Wely greep de titel door in de finale Jan
Smeets te verslaan.
NK Snelschaken voor Clubteams
En Passant uit Bunschoten/Spakenburg werd Nederlands Kampioen snelschaken voor clubteams. Het team van
Jan Smeets, Friso Nijboer, Manuel Bosboom en Bruno Carlier eindigde boven Utrecht en Accres Apeldoorn.
Titelverdediger (en organiserende vereniging) HMC Calder uit ’s-Hertogenbosch stelde licht teleur met een 4e
plaats.
NK Blitz Meppel
Deze editie trok weer de nodige snelschaakspecialisten. Winnaar van de titel werd Manuel Bosboom door in de
finale Loek van Wely te verslaan. Derde werd Dennis de Vreugt, nog juist voor titelverdediger Sipke Ernst.
Wijk aan Zee
Het traditionele toernooi in Wijk aan Zee vond dit jaar voor het eerst plaats onder de naam Tata Steel Chess
Tournament. In de A-groep was het optreden van Anish Giri tussen de wereldtoppers opvallend volwassen.
Zeker na zijn overwinning op Magnus Carlsen was er veel aandacht van de media. Giri werd in Wijk aan Zee
begeleid door bondscoach Vladimir Chuchelov. Jan Smeets en Erwin l’Ami hadden het zwaar in de A-groep,
maar dat was ook conform de verwachting (de drie Nederlanders waren tevens de laagste 3 ratinghouders in
de groep). De Amerikaan Hikaru Nakamura boekte het grootste succes uit zijn carrière en werd ongedeeld
winnaar voor Anand, Carlsen, Aronian, en Kramnik.
In de B-groep (gewonnen door McShane en Navara) speelden de Nederlanders geen rol van betekenis. In de C-
groep (gewonnen door Vocaturo) speelden de talentstatushouders Robin van Kampen en Benjamin Bok mee.
Hoogeveen Univé schaaktoernooi
In alweer de 15e editie van het toernooi in Hoogeveen werd de Kroongroep overtuigend gewonnen door
Vladimir Kramnik. Anish Giri werd tweede voor Vachier-Lagrave en Judit Polgar.
De Open Groep eindigde in een compleet Nederlands feestje. Sergey Tiviakov, Robin van Kampen en Sipke
Ernst gaven de buitenlandse grootmeesters het nakijken en eindigden gedrieën op de eerste plaats.
Jaarverslag 2011
19
Schaakfestival Groningen
Groningen kent een prachtige eindejaars traditie. Het 49e schaakfestival werd gewonnen door Robert Hess en
Alexander Kovchan. Zij eindigden net een halfje boven de thuisspelende Tiviakov.
Leuk was het initiatief om trainingsmatches te organiseren voor de jonge talenten Jorden van Foreest en Anna
Maja Kazarian (tegen respectievelijk Hans Ree en Martine Middelveld).
Zomertoernooien in Nederland
Ook in de zomer van 2011 kon er vrijwel doorlopend geschaakt worden in Nederland. Een kort overzicht:
HSG Open Hilversum
Het HSG Open werd gewonnen door een viertal spelers, waaronder, verrassend, de Nederlandse jeugdspeler
Nico Zwirs.
1-4 Khenkin, Nikolic, Dgebuadze, Zwirs
Nova College Haarlem
Het Nova College toernooi werd een prooi voor de grootmeesters Sadler en Van den Doel.
1-2 Sadler, Van den Doel 3-5 Lisa Schut, Kleijn, Neeloptal
SPA Chess Tournament Amsterdam
Roeland Pruijssers speelde uitstekend in het eerste SPA Chess Tournament in Amsterdam. Hij scoorde zijn 3e
GM norm en won het toernooi gedeeld met 4 buitenlandse grootmeesters.
1-5 Popovic, Pruijssers, Lenderman, Sedlak, Adhiban 6. Matthew Tan
Leiden Chess Tournament
Sergey Tiviakov ging er in de laatste ronde goed voor zitten en versloeg Predrag Nikolic waardoor hij ongedeeld
winnaar werd in Leiden.
1 Tiviakov 2-3 Nikolic, Howell
ONK Dieren
Open Nederlands Kampioen in Dieren werd Maxim Turov. Oud-winnaar Erwin l’Ami begon goed met 4 uit 4
maar bleef na 5 opeenvolgende remises een halfje achter op een drietal grootmeesters. Jan Timman begon
goed, maar viel later ver terug.
1-3 Turov, Y. Vovk, Vl. Georgiev 4-5 l’Ami, Fier
Euro Chess Tournament ONJK Borne
Winnaars in de A-groep werden Armen Hachijan, Arthur Pijpers en Stefan Beukema. De titel ging naar Hachijan.
Bij de meisjes won Marcella Gunther in de A-categorie.
Hogeschool Zeeland toernooi Vlissingen
Konstantin Landa versloeg in de laatste ronde Erwin l’Ami en werd daarmee alleen toernooiwinnaar, mede
omdat Jan Smeets de laatste ronde verloor van Arkadij Naiditsch.
1 Landa 2-4 Naiditsch, Seirawan, Postny 5-9 o.a Burg, Smeets en Van Haastert
Atlantis Groningen
Verrassend winnaar van de gesloten IM groep werd Renze Rietveld die tevens een IM norm scoorde.
1 Rietveld 2 De Jong 3-4 Van Assendelft, Afek
BDO Haarlem
Het BDO toernooi in Haarlem sloot de rij met zomertoernooien. Het GM toernooi werd gewonnen door Maxim
Turov en Robin van Kampen (GM norm), maar zeker zo tevreden zal Ruud Janssen zijn geweest die met een
ongedeelde 3e plaats tevens zijn laatste GM norm scoorde en daarmee voldeed aan alle eisen voor de titel. De
gesloten IM groep werd gewonnen door David Klein met 7 uit 9; hij scoorde een ruime IM norm. Het open
toernooi werd gewonnen door Rob Schoorl en Rini Kuijf.
EK Individueel Algemeen
Het EK Individueel in Aix-les-Bains (Frankrijk) vond plaats tussen 21 maart en 3 april. Na 11 ronden eindigde het
sterk bezette open toernooi in een overwinning voor de Rus Vladimir Potkin, hij scoorde 8,5 punt en werd
Europees Kampioen op grond van weerstandpunten. Zilver was er voor de Pool Radoslaw Woitaszek en brons
voor de Hongaarse Judith Polgar.
Namens Nederland speelden mee: Jan Smeets, Erwin l’Ami, Ivan Sokolov, Dimitri Reinderman, Daan
Brandenburg, Benjamin Bok, Robin van Kampen, Jochem Snuverink, Richard Vedder, en Dick de Graaf. Anish
Giri moest afzeggen voor deelname aan het EK vanwege deelname aan het prestigieuze en tevens laatste
Amber toernooi in Monaco. Robin van Kampen en Benjamin Bok speelden onder begeleiding van de
Jaarverslag 2011
20
bondscoach mee in Aix-les-Bains. Deelname van de Nederlandse topspelers werd ondersteund door een
bijdrage in de kosten van 70% via de subsidie ‘Deelname Internationale Evenementen’.
Beste Nederlanders waren Jan Smeets en Dimitri Reinderman met 7 punten. Geen van de Nederlanders wist
zich te plaatsen voor de World Cup.
Scores Nederlanders:
Plaats 45 t/m 70, 7 punten Dimitri Reinderman, Jan Smeets
Plaats 71 t/m 123, 6½ punten Ivan Sokolov
Plaats 124 t/m 180, 6 punten Erwin l'Ami, Robin van Kampen, Daan Brandenburg
Plaats 181 t/m 226, 5½ punten David Miedema, Benjamin Bok, Jochem Snuverink
Plaats 227 t/m 270, 5 punten Richard Vedder, Dick de Graaf
EK Individueel Vrouwen
Eind december 2010 trok Turkije zich plotseling terug als organisator van het EK Vrouwen. Vervolgens ontstond
er een politiek steekspel tussen de president van de Turkse schaakbond Ali Nihat Yazici en ECU president Silvio
Danailov. Uiteindelijk wees Danailov het EK Vrouwen toe aan Tbilisi (Georgië), en werden de oorspronkelijke
speeldata gewijzigd in 9-16 mei 2011.De wijzigingen droegen er toe bij dat er geen Nederlandse vrouwen
deelnamen aan het EK.
Universiade
Van 12 tot en met 23 augustus vond in Shenzhen (China) de Universiade plaats. De Universiade is een soort
Olympische Spelen voor studenten. Gastland China heeft schaken als keuzesport in het programma
opgenomen. Vanuit Nederland namen vier studenten deel: Robin Swinkels, Daan Brandenburg, Roeland
Pruijssers, en Tony Wanqian Zhang. Het schaaktoernooi was sterk bezet. Gastland China vaardigde met Wang
Hao en Wang Yue twee 2700+ spelers af. Maar de titel ging bij de mannen naar een derde Chinees Li Chao.
Daan Brandenburg werd de beste Nederlander op plek 22.
World Cup
De FIDE World Cup (onderdeel van de WK-cyclus) werd verplaatst van december naar eind augustus.
Nederlanders hadden zich niet gekwalificeerd voor het knock-out toernooi in Khanty-Mansiysk. FIDE President
Ilyumzhinov kende, ondanks een verzoek van de KNSB, helaas geen wildcard toe aan Anish Giri. De finale was
een Russisch onderonsje: Peter Svidler versloeg uiteindelijk Alexander Grischuk in de finale.
EK Landenteams
Het EK Landenteams werd van 2 tot en met 12 november gehouden in Porto Carras, Halkidiki (Griekenland). De
organisatie door Griekenland was uitstekend. De Grieken hadden ook ervaring, want het WK Jeugd vond in
2010 ook al in Porto Carras plaats. Bij de mannen won Duitsland verrassend de titel, bij de vrouwen voldeed
Rusland aan verwachtingen door overtuigend eerste te worden.
Nederlandse Mannenteam: Anish Giri, Loek van Wely, Ivan Sokolov, Jan Smeets en Daniel Stellwagen. Coach:
Vladimir Chuchelov
De geselecteerde spelers namen de eerste 5 plaatsen in op de ranglijst. Loek van Wely bleek gelukkig bereid
om zijn sabbatical vroegtijdig af te breken en op bord 2 plaats te nemen. Voor Ivan Sokolov was dit overigens
weer het eerste teamtoernooi voor Nederland sinds 2007.
Op de startranglijst stond het mannenteam 9e. Het uiteindelijke resultaat was absoluut maximaal met een 6
e
plaats. Daarmee voldeed het team aan de eisen van NOC*NSF voor de A-status.
Eindstand
gewonnen gelijk verloren matchpunten bordpunten
1 Germany 7 1 1 15 22,5
2 Azerbaijan 6 2 1 14 23
3 Hungary 5 3 1 13 23
4 Armenia 6 1 2 13 22,5
5 Russia 6 1 2 13 21,5
6 Netherlands 5 2 2 12 19
Jaarverslag 2011
21
7 Bulgaria 5 2 2 12 18,5
8 Poland 4 3 2 11 22
9 Romania 5 1 3 11 20
10 Spain 5 1 3 11 19,5
Nederlandse Vrouwenteam: Zhaoqin Peng, Lisa Schut, Tea Lanchava, Marlies Bensdorp en Anne Haast. Coach:
Jeroen Bosch
Op de startranglijst stond het vrouwenteam 13e. Zeker na de 5
e ronde – zonder Peng een regelmatige 3-1
overwinning op het sterkere Spanje – leek een hogere klassering mogelijk. Maar teleurstellende matches in de
ronden 6,7 en 8 zorgden ervoor dat het uiteindelijke resultaat toch exact een 13e plaats werd. Daarmee
voldeed het team overigens wel aan de eisen van NOC*NSF voor de B-status.
Eindstand
gewonnen gelijk verloren matchpunten bordpunten
1 Russia 8 1 0 17 25,5
2 Poland 6 2 1 14 23
3 Georgia 7 0 2 14 22,5
4 Ukraine 6 0 3 12 21,5
5 France 6 0 3 12 21
6 Bulgaria 5 1 3 11 19,5
7 Armenia 4 3 2 11 19
8 Germany 4 2 3 10 20,5
9 Israel 4 2 3 10 19
10 Slovenia 4 2 3 10 19
11 Spain 4 1 4 9 19,5
12 Czech Rep. 3 3 3 9 18
13 Netherlands 3 3 3 9 18
14 Austria 4 1 4 9 17,5
15 Hungary 3 3 3 9 17
Toernooikalender KNSB
De evenementenkalender in Nederland is behoorlijk gevuld. In 2011 nam het aantal kalenderitems zelfs nog
toe ten opzichte van een jaar eerder. Hieronder een overzicht:
Per categorie 2011 2010 Verschil
Senioren 6 7 1
Jeugd 76 66 10
Masters 2 0 2
Meerdaags 52 46 6
Normaal tempo 95 80 15
Rapid 155 165 -10
Snelschaak 38 50 -12
Simultaan 4 2 2
Internetschaak 56 43 13
Alle evenementen 373 364 9
Jaarverslag 2011
22
Buitenlandse zaken
ECU en FIDE congressen
De eerste ECU vergadering onder leiding van de nieuwe ECU president Silvio Danailov vond eind maart plaats.
In de aanloop naar de vergadering maakte het nieuwe ECU bestuur geen sterke indruk. Uiteindelijk ging de
vergadering niet akkoord met het verplaatsen van de beslissingsbevoegdheid over de plaats waar verschillende
evenementen worden gehouden van de Algemene Vergadering naar het bestuur. Ook stonden er een aantal
reglementswijzigingen op het programma, die voor een deel niet duidelijk waren uitgewerkt. De meeste
voorstellen werden doorgeschoven naar de november vergadering.
Op de agenda voor het FIDE congres van 15-22 oktober in Krakow (Polen) stond een veelvoud aan voorstellen
met verregaande financiële gevolgen. Het bestuur van de KNSB vond deze voorstellen onacceptabel, en heeft
daarop een brief verzonden aan de leden van de Executive Board met een gemotiveerde oproep om tegen
deze voorstellen te stemmen. Deze brief is ook verzonden aan vele landen uit de Europese zone en naar de
Europese schaakbond, en bovendien gepubliceerd op een aantal internationaal georiënteerde websites. In de
aanloop naar het congres kwamen veel steunbetuigingen binnen voor de brief. Vrijwel alle belangrijke
Europese landen schaarden zich achter het Nederlandse initiatief.
In Krakow bleek dat de negatieve reacties op de FIDE voorstellen, en de eensgezindheid van de Europese
landen in hun verzet, ook het FIDE bestuur niet onberoerd liet. Enkele FIDE bestuursleden lieten al snel weten
dat ook zij tegen een aantal van de gewraakte voorstellen waren. De voorstellen rondom de hogere tarieven
voor titelaanvragen, licenties voor het spelen van FIDE-toernooien, en de boeteregeling voor
toernooiorganisaties werden teruggetrokken en kwamen niet ter sprake tijdens de vergadering van de
Executive Board.
Het tweede ECU congres van het jaar vond plaats in Porto Carras tijdens het EK Landenteams. Het eerste deel
van de vergadering werd besteed aan de begroting. Een voorstel tot instellen van een kledingcode bij ECU
kampioenschappen werd met algemene stemmen aanvaard. Het voorstel gaat ook naar de FIDE, die het ook
wil invoeren. Een voorstel rond auteursrechten en uitzendrechten van schaakpartijen via internet wordt nog
nader uitgewerkt. Een voorstel de Sofia Regels voortaan te hanteren bij ECU evenementen werd ook aanvaard.
Bijzondere bonden
Nederlandse Schaakvereniging voor Visueel Gehandicapten
Voor de NSVG was 2011 een goed jaar. Het ledenaantal is gelijk gebleven, en financieel ging het ook niet slecht.
In februari vond het Open Nederlands Kampioenschap voor visueel gehandicapten plaats, dat door Sergio
Harnandan gewonnen werd. Aan dit toernooi deden 35 mensen mee, wat meer was dan het jaar ervoor.
In mei was er een 6-landen toernooi in Harrogate waar de NSVG Nederland vertegenwoordigde. Het team van
de NSVG werd 5e. In september was er een EK voor visueel gehandicapte op Rhodos. Hier deden 6 mensen van
de NSVG aan mee. Louis van Duuren werd beste Nederlander met 39e plek (4.5/9). Tot slot was er in november
nog een ledenweekend, wat weer zoals ieder jaar naast schaken ook een gelegenheid voor de leden bood om
contact met elkaar te houden. Tijdens de bestuursvergadering van dat weekend is Martin Boerefijn afgetreden
en zijn plek in het bestuur zal vervuld worden door Cor Tesselaar en Bastiaan Gramser.
Verder heeft de NSVG zich bezig gehouden met het zoeken naar aangepaste schaakboeken, maar daarin weinig
vooruitgang behaald. De digitale aangepaste klok werkt daarentegen wel goed en is door verschillende NSVG
leden besteld en wordt ook gebruikt voor wedstrijden.
Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden
Voorafgaand aan de najaarsvergadering organiseert de Nederlands Bond van Schaakproblemen een wedstrijd
in het oplossen van schaakproblemen. Aan deze wedstrijd is de naam van oud-lid Henk Hagedoorn verbonden.
Bij deze wedstrijd is er een afdeling voor beginnende en een afdeling voor gevorderde oplossers. In 2011 werd
deze wedstrijd al voor de 22e keer gehouden, maar dit jaar was de opzet bij de wedstrijd voor de gevorderde
Jaarverslag 2011
23
oplossers anders dan voorheen. Er werden daar nu 12 problemen ter oplossing aangeboden in plaats van 8.
Daarmee kon deze wedstrijd meedoen voor het behalen van ratingpunten. Net als bij partijschaak kent ook het
wereldje van oplossers een ratinglijst. Bij wedstrijden, die aan bepaalde voorwaarden voldoen, kunnen
deelnemers ratingpunten winnen of verliezen a.d.h.v. de geleverde prestaties. Aan het eind van het jaar werd
deze ratinglijst voor oplossers aangevoerd door een Pool met een oplosrating van 2860. De beste Nederlander
op deze ratinglijst is Dolf Wissmann uit Leeuwarden, die op deze lijst 44e staat met een oplosrating van 2446.
Verder werd eind november bekend gemaakt dat Henk en Piet le Grand door de KNSB waren verkozen tot
schaakvrijwilliger van het jaar. Samen hebben ze bijna 100 jaar in het bestuur gezeten en in die tijd vele
functies uitgeoefend voor de bond. Deze prijs kon worden gezien als een waardering voor al wat zij de
afgelopen decennia hebben gedaan voor onze bond.
Computer Schaak Vereniging Nederland
De affaire Rybka heeft in 2011 de gemoederen flink beziggehouden. De maker Vasik Rajlich werd beschuldigd
van plagiaat, hij zou grote delen van een ander programma gekopieerd hebben, en Rybka zou dus een kloon
zijn. Deze beschuldiging werd geuit door een groot aantal schaakprogrammeurs, concurrenten van Rybka, en
allen met commerciële belangen in de zaak. De International Computer Games Association (ICGA) liet een
onderzoek uitvoeren, en verklaarde de maker schuldig. Rybka werd al zijn titels ontnomen, en kreeg een
levenslange ban voor de ICGA toernooien.
Echter, het onderzoek was uitgevoerd met een tweetal onbekende versies van Rybka, die nooit aan enig
toernooi hadden deelgenomen, en de onderzoekers behoorden voornamelijk tot degenen die de beschuldiging
geuit hadden, en waren dus zeker geen “onafhankelijk deskundigen”, zij hadden alle belang bij een
veroordeling.
Het bestuur van de CSVN meende derhalve dat de uitspraak van de ICGA juridisch niet houdbaar was, en in een
rechtszaak niet gesteund zou worden. De ICGA ban werd daarom door de CSVN niet overgenomen. Dit heeft
veel beroering gewekt in de computerschaakwereld, en deze in twee kampen verdeeld. Op de verschillende
computerschaak fora werden vele duizenden postings aan de zaak gewijd, zowel door voorstanders als
tegenstanders van de ban.
Overigens weten we uiteindelijk nog steeds niet of Rybka nu wel of niet een kloon is (of is geweest). De latere
versies zijn in ieder geval vele malen sterker dan het programma waarvan het gekloond zou zijn.
Door de Rybka perikelen heeft het wel enige moeite gekost om voldoende deelnemers te krijgen voor de
toernooien van de CSVN. Het Internationale CSVN Toernooi begin juni telde acht deelnemers, en werd
overtuigend gewonnen door het Hongaarse programma Pandix. Ook bij het open NK half oktober waren acht
deelnemers, ook dit werd gewonnen door Pandix, dat wederom zelfs geen half puntje liet liggen. Tijdens elk
van beide toernooien vond ook weer een gebruikerstoernooi plaats, waarbij met bordcomputers om de eer
gestreden werd.
Het wereldkampioenschap computerschaak van de ICGA werd eind november gehouden bij de universiteit
Tilburg. Het telde negen deelnemers, en werd gewonnen door het Israëlische programma Junior met 6 uit 8.
Het verenigingsblad Computerschaak verscheen in 2011 vijf keer. Ondanks nog steeds een gebrek aan kopij
blijft het een blad waar een kleine vereniging trots op kan zijn.
Alexander Rueb Vereniging voor SchaakEindspelStudie
Het bestuur van veruit de kleinste bijzondere bond van de KNSB maakte in 2011 een gedaantewisseling door en
kende sinds de ALV te Nunspeet in maart de volgende bezetting
Voorzitter: Luc Palmans
Secretaris: René Olthof
Penningmeester: Marcel van Herck
Hoofdredacteur EG: Harold van der Heijden
Evenementen: Harm Benak
Eerste stap van het nieuwe bestuur was de administratie van ARVES binnen de KNSB op orde te krijgen. Dat is
inmiddels aardig gelukt.
ARVES is erg gericht op vaste activiteiten. Zo zijn wij via ons lid Yochanan Afek betrokken bij de Tata Steel
Oploswedstrijd. Na een jaar afwezigheid werd in januari weer de Tata Steel Oploswedstrijd gehouden. Winnaar
werd veelvuldig oploswereldkampioen John Nunn, voor de Belg Eddy van Beers. De ARVES-oploswedstrijd voor
eindspelstudies, de enige in zijn soort in de hele wereld, bestaat al meer dan tien jaar en is tegenwoordig onder
Jaarverslag 2011
24
leiding van Harm Benak ondergebracht bij het jaarlijkse treffen van de probleemcomponisten in Nunspeet.
Winnaar werd dit maal Martin van Essen.
In augustus was ARVES ruim vertegenwoordigd in Jesi (Italië) op de 53e congres van de WFCC (World
Federation of Chess Composition). Het traditionele ARVES-jenevertoernooi ontbrak niet en werd gewonnen
door het illustere duo Gurgenidze/Akobia uit Georgië. Het toernooiboek is te vinden onder
http://www.wccc2011.com/documenti/Jesi2011.pdf.
In december 2010 sloot de inzendingstermijn voor het jubileumtoernooi ter gelegenheid van de 50e verjaardag
van Harold van der Heijden, hoofdredacteur van EG, het enige blad ter wereld dat uitsluitend aan
eindspelstudies gewijd is. Met meer dan 100 inzendingen van 65 componisten is dit evenement een groot
succes te noemen. Enig jurylid Harold wees Oleg Pervakov de eerste prijs toe. Deze Rus wordt algemeen gezien
als de best nu levende eindspelstudiecomponist. Van het juryrapport verscheen een prachtig uitgevoerde
brochure.
Niet onvermeld mag blijven de publicatie van The Art of the Endgame van Jan Timman, dat geheel over
eindspelstudies gaat en waar hij meer dan een half jaar aan heeft gewerkt.
Van de NBC heeft de KNSB geen deelverslag ontvangen
KNSB-onderscheidingen
Erelid: Joop van Oosterom
Lid van verdienste: Johan van Hulst
Monique Stam
Jaarverslag 2011
25
Eindstanden KNSB-competitie
Meesterklasse Mp Bp
1 HSG 18 68½ K
2 Voerendaal 12 47
3 Homburg Apeldoorn 10 44
4 HMC Calder 9 47
5 SO Rotterdam 8 42½
6 Utrecht 7 44½
7 LSG 7 42½
8 Groningen 7 39
9 Braceland ESGOO 6 40 D
10 Caissa 6 35 D
Klasse 1A Mp Bp
1 BSG 16 60 K
2 Ricoh SC Purmerend 16 55
3 De Eenhoorn 14 50½
4 Philidor 1847 10 47½
5 SOPSWEPS'29 9 45½
6 Dr. Max Euwe 8 43½
7 Unitas 7 44
8 SMB 6 41
9 De Wijker Toren 4 37½ D
10 Utrecht 2 0 25½ D
Klasse 1B Mp Bp
1 De Stukkenjagers 14 54 K
2 HWP Sas van Gent 14 54
3 Zukertort Amstelveen 13 48
4 Wageningen 1 VLG Advocaten 10 48½
5 RSR Ivoren Toren 10 44½
6 Paul Keres 9 44½
7 DD 8 42
8 Eindhoven 6 39
9 LSG 2 4 39½ D
10 Venlo 2 36 D
Klasse 2A Mp Bp
1 En Passant 15 46½ K
2 VAS 14 43½
3 Unitas 2 13 36½
4 HSG 2 10 37
5 Boven IJ 8 34½
6 Caissa 2 8 34
7 SSC 1922 7 35½
8 MSV 7 33
9 Sneek 4 30½ D
10 Groningen 2 4 29 D
Klasse 2B Mp Bp
1 Kennemer Combinatie 2 14 42 K
2 Amersfoort 13 41½
3 AAS 13 40
4 Homburg Apeldoorn 2 10 41½
5 Fischer Z 9 35
6 ZSC-Saende 8 39
7 WSC 8 33
8 Dr. Max Euwe 2 7 29
9 De Eenhoorn 2 6 34 D
10 LSG 3 2 25 D
Klasse 2C Mp Bp
1 Kennemer Combinatie 1 18 52½ K
2 Charlois Europoort 16 47
3 HWP Haarlem 11 39½
4 Vianen/DVP 10 38
5 ASV 9 36½
6 Spijkenisse 9 34½
7 DSC Delft 2 5 30
8 Oegstgeest '80 4 28½
9 Messemaker 1847 4 28½ D
10 De Pion 2 4 25 D
Klasse 2D Mp Bp
1 HMC Calder 2 17 45½ K
2 De Pion 13 38½
3 Veenendaal 12 41
4 DSC Delft 11 41
5 DJC Stein 10 40
6 Veldhoven 8 37
7 HSC 7 33
8 De Toren 6 33
9 Paul Keres 2 6 28 D
10 Bergen op Zoom 0 23 D
Jaarverslag 2011
26
Klasse 3A Mp Bp
1 Emanuel Lasker 18 45½ K
2 Philidor 1847 2 13 44½
3 Almere 11 40½
4 Haren 10 36
5 De Twee Kastelen 9 38
6 Assen 9 34
7 Spassky's 6 32½
8 Schaakwoude 6 28½
9 Unitas 3 4 30½ D
10 Staunton 4 30 D
Klasse 3B Mp Bp
1 Zevenaar 15 45 K
2 DSG Pallas 12 41½
3 Xidata Hardenberg 12 40
4 Almelo 10 38
5 Doetinchem 10 36
6 Homburg Apeldoorn 3 9 34½
7 UVS 2 8 35
8 ESGOO 2 8 33
9 Lonneker 4 31½ D
10 WSG Winterswijk 2 25½ D
Klasse 3C Mp Bp
1 Caissa 3 16 45½ K
2 PION 16 45
3 ASV 2 13 43
4 Promotie 13 42½
5 Zukertort Amstelveen 3 7 36½
6 Amersfoort 2 7 30½
7 PSV/Dodo 6 28½
8 Oosten-Toren 4 30½
9 Wageningen 2 VLG Advocaten 4 29 D
10 Zeist 4 29 D
Klasse 3D Mp Bp
1 Oud Zuylen 15 41 K
2 Santpoort 13 42
3 VAS 2 13 39
4 HWP Zaanstad 11 38
5 Zukertort Amstelveen 2 11 37½
6 BSG 2 10 41
7 Kennemer Combinatie 3 6 33½
8 Caissa 5 5 30½
9 Utrecht 3 3 31 D
10 De Waagtoren 2 3 26½ D
Klasse 3E Mp Bp
1 Philidor Leiden 14 42½ K
2 De Waagtoren 1 14 40½
3 Caissa 4 12 42½
4 De Stukkenjagers 2 11 41
5 Charlois Europoort 3 11 36½
6 RSR Ivoren Toren 2 10 38½
7 ZSC-Saende 2 6 34
8 LSG 4 6 28
9 Schaakcombinatie HTV 3 31 D
10 Leiderdorp 3 25½ D
Klasse 3F Mp Bp
1 HWP Sas van Gent 2 16 46 K
2 Sliedrecht 14 40
3 Souburg 10 37½
4 Krimpen a/d IJssel 10 34½
5 Terneuzen 9 39½
6 HWP Sas van Gent 3 8 35½
7 De Drie Torens 8 35
8 Goes 8 33½
9 Landau Axel 5 31 D
10 Moerkapelle 2 27½ D
Klasse 3G Mp Bp
1 Voorschoten 14 43 K
2 ASC 14 42½
3 Overschie 13 38½
4 Dordrecht 9 35
5 Regiohakkers 8 35½
6 DSC Delft 3 8 35
7 Charlois Europoort 2 7 37½
8 Rijswijk 7 31½
9 SO Rotterdam 2 6 31 D
10 Messemaker 1847 2 4 30½ D
Klasse 3H Mp Bp
1 Voerendaal 2 17 49 K
2 Dubbelschaak '97 12 42½
3 UVS 1 12 39½
4 Geleen 11 38½
5 HMC Calder 3 9 38
6 RSC 't Pionneke 9 35½
7 De Combinatie 7 32
8 D4 5 28½
9 Eindhoven 2 4 30 D
10 Brunssum 4 26½ D
Jaarverslag 2011
27
De kampioenen van 2011
Algemeen Anish Giri Rijswijk
Vrouwen Zhaoqin Peng Hoofddorp
Open Kampioenschap Maxim Turov Rusland
Clubcompetitie HSG Hilversum
Bekercompetitie HMC Calder Den Bosch
Senioren Ron Klein Badhoevedorp
Veteranen Ad van den Berg Leiderdorp
NK Internet Loek van Wely Tilburg
NK bedrijven Delta Lloyd Amsterdam
Open NK Snelschaken Yasser Seirawan Amsterdam
NK Snelschaken Manuel Bosboom Zaandam
NK Snelschaken voor Clubteams En Passant Bunschoten-Spakenburg
Open NK Rapid Daniel Fridman Duitsland
NK Jeugd (Haarlem, Rijswijk, Waalwijk, Roosendaal)
A jeugd Lars Ootes Amersfoort
A meisjes Evie Warmelink Groningen
B jeugd Roger Meng Zoetermeer
B meisjes Sophia Thoma Rotterdam
C jeugd Thomas Beerdsen Apeldoorn
C meisjes Willemijn de Voogt Leiderdorp
D jeugd Robby Kevlishvili Zoetermeer
D meisjes Maaike Keetman Heerhugowaard
E jeugd Lucas van Foreest Groningen
E meisjes Lucie Egberink Amsterdam
F jeugd Mick van Randwijk Apeldoorn
F meisjes Aliya Scholten Heelweg
G jeugd Jonas Hilwerda Groningen
G meisjes Eva van Harten Leiden
H jeugd Siem van Dael Reuver
H meisjes Catherina Hulleman Apeldoorn
Open NK Jeugd (Euro Chess Tournament, Borne)
A jeugd Armen Hachijan Apeldoorn
A meisjes Marcella Gunther Arnhem
Amfors Jeugdclubcompetitie Amersfoort
Meesterklasse A Charlois Europoort Rotterdam
Meesterklasse C HMC Den Bosch
Meesterklasse D VAS Amsterdam
NK E teams (Groningen) Moira Domtoren Utrecht
NK Schoolschaken VO
VO I (bovenbouw) Driestar College Gouda
VO II (onderbouw) Murmellius Gymnasium Alkmaar
NK Schoolschaken BO (Leiderdorp) CBS Het Baken Zaandam
Open NK rapid Jeugd (Eindhoven)
Algemeen t/m 25 jaar Matthew Tan Amstelveen
Dames t/m 25 jaar Henriet Springelkamp Apeldoorn
Martine Middelveld Leiden
Jaarverslag 2011
28
NK Snelschaak Jeugd (Bunschoten/Spakenburg)
A jeugd Tobias Kabos Almere
B jeugd Zyon Kollen Boekelo
B meisjes Sophia Thoma Rotterdam
C jeugd Robby Kevlishvili Zoetermeer
C meisjes Halana Vlaming Schoorl
D jeugd Anna Maja Kazarian Heerenveen
D meisjes Anna Maja Kazarian Heerenveen
E jeugd Jorik Klein Sliedrecht
E meisjes Eva van Harten Leiden
Open NK rapid voor Jeugdteams (Mierlo)
Categorie AB Nuvema STB Oosterhout
Categorie C Nuvema STB Oosterhout
Categorie D VAS Amsterdam
Categorie E SSV Klim-Op Capelle a/d/ IJssel
Categorie F De Schaakmaat Apeldoorn
Huttontoernooi (Arnhem)
Alle categorieën SGA
A categorie SGA
B categorie SGA
C categorie OSBO
D categorie SGA
E categorie NBSB
Behaalde titels bij de FIDE
International GrandMaster
Daan Brandenburg
Ruud Janssen
Robin van Kampen
International Master
Floris van Assendelft – conditioneel op rating
Sander van Eijk
Theo Hommeles
Henk Vedder
FIDE Master
Jeroen Bugel
Quinten Ducarmon
Rick Duijker
Etienne Goudriaan
Hugo ten Hertog
Rob Schoorl
CandidateMaster
Andries Dekker
Patrick van Lommel
Evert Rademakers
International Arbiter
Frans Peeters
FIDE Arbiter
Rob van Aurich – conditioneel
Gerard van der Graaf
Peter de Jong
Jan Krabbenbos
Jaarverslag 2011
29
Commissies
Commissie van Beroep
De Commissie van Beroep kwam twee keer bijeen en behandelde daarin één beroepsgeval uit de KNSB-
competitie in 2011-2012 en één beroepsgeval uit de bekercompetitie 2010-2011.
Scheidsrechterscommissie
De Scheidsrechterscommissie boog zich onder andere over het beoordelen van aanvragen voor de titels
Internationaal Arbiter en FIDE Arbiter.
Ratingcommissie
De Ratingcommissie heeft de verwerking van de jeugdrating gesynchroniseerd naar de methode van de
seniorenrating. Verder heeft ze advies uitgebracht over de verwerking van snelschaak- en rapidpartijen door de
FIDE.
Commissie Kadervorming
De Commissie Kadervorming kwam twee keer bijeen. De commissie adviseert de medewerker opleidingen van
het bondsbureau. De commissie telt naast de medewerker van het bondsbureau twee leden die zich vooral
bezighouden met de schaakdidactische cursussen en twee leden die gespecialiseerd zijn in de arbitercursussen.
De Commissie Kadervorming heeft in haar vergadering van 20 december 2010 het bestuur geadviseerd om het
leiden van wedstrijden in de derde klasse KNSB in de toekomst alleen nog maar over te laten aan
gediplomeerde wedstrijdleiders. De suggestie was om dit beleid geleidelijk in te voeren. Dit stuk is in 2011 door
het Algemeen Bestuur in de Bondsraad ter behandeling voorgedragen, maar werd niet aangenomen.
Examencommissie Arbiteropleidingen
De Examencommissie Arbiteropleidingen beoordeelt de schriftelijke examens van de arbiteropleidingen
voordat deze worden afgenomen. De commissie boog zich over 2 Indelingsdeskundige A examens.
De heer Eric Roosendaal heeft de heer Cor Roet vervangen als voorzitter, de heer Frans Peeters is als lid
toegetreden.
Toetsingscommissie ten behoeve van Schaaktrainer opleidingen
De toetsingscommissie beoordeelt de Proeve van Bekwaamheid van de Schaaktraineropleidingen.
De toetsingscommissie bestaat uit de beleidsmedewerker en de talentcoach van het bondsbureau.
De heer Thomas Willemze is per 31 december 2011 afgetreden als lid van deze commissie, de heer Dolf Meijer
neemt zijn plaats in.
Commissie van Beroep voor toetsing Schaaktrainer opleidingen
In 2011 werd geen beroep gedaan op de Commissie van Beroep voor toetsing Schaaktrainer opleidingen. Deze
commissie bestaat uit leden van de Kadercommissie, die niet in de hiervoor genoemde toetsingscommissie
zitten.
Technische Commissie
De Technische Commissie is één keer fysiek bijeen geweest, maar heeft de meeste beslissingen genomen in
vergaderingen via Skype. In maart zijn de vrije plaatsen voor de Nederlandse Jeugdkampioenschappen
toegekend. Verder is aan het begin van de zomer de selectie voor het EK Jeugd in Bulgarije vastgesteld. In juli
heeft de jaarlijkse evaluatie van de ratinggrenzen van de talentstatussen plaatsgevonden en zijn de statussen
voor het seizoen 2010-2011 toegekend.
Financiële Advies Commissie
De Financiële Advies Commissie kwam vier keer bij elkaar, waarbij twee keer ook de penningmeester en de
directeur aanwezig waren. Besproken werden de jaarrekening 2010 en de begroting 2012. Daarnaast waren
onder andere de AO&IC en de Managementletter 2011 onderwerpen die werden besproken.
Jaarverslag 2011
30
Tuchtcommissie
Er werden geen zaken ingediend bij de Tuchtcommissie.
Vertrouwenscommissie Benoemingen
Een aantal voordrachten werden ingediend bij de Vertrouwenscommissie Benoemingen. Bij het onderwerp
‘Onderscheidingen’ staat hierover meer informatie.
Klachtencommissie Seksuele Intimidatie
Er werden geen klachten ingediend bij de Klachtencommissie Seksuele Intimidatie.
Geschillencommissie
Er werden geen klachten ingediend bij de Geschillencommissie.
Per 31 december was de samenstelling van de verschillende KNSB-commissies als volgt:
Commissie van Beroep
H.A. Bartels - voorzitter
B. Plomp
E.M. Enschede
E.M.M. Roosendaal
A.A. Schuering
C. Versteeg
Th.M.M. van Beekum.
Scheidsrechtercommissie
P. de Jonge - voorzitter
A.A. Schuering
C.A. Roet
J.L. van den Ende
A.F. Strik
vanuit Bondsbureau: K. Stolk
Ratingcommissie
K. Dekker
J.K.Schut
T. Willemze
C.A. Roet
M. Jans
vanuit Bondsbureau: K. Stolk - voorzitter
Commissie Kadervorming
A.F. Strik
D.J. M. Fassaert
D. Meijer
B. Friesen
vanuit Bondsbureau: S. Valster-Schiermeier
Examencommissie Arbiteropleidingen
E.M.M. Roosendaal - voorzitter
A.F. Strik
D.J.M. Fassaert
A. Rutten
F. Peeters
Toetsingscommissie tbv Schaaktraineropleidingen
S. Valster-Schiermeier - voorzitter
T. Willemze
Commissie v.Beroep Toetsing Schaaktraineropleidingen
Technische Commissie
J. van Onzen
S. Ernst
T. Bus
vanuit Bondsbureau: T. Willemze - voorzitter
Tuchtcommissie
H. Bartels - voorzitter
E.M. Noordijk
H. van Putten
R.J.C. Wessels
J. Toorman
C.A. Roet
I. Timmermans
Financiële Advies Commissie
J. de Boer - voorzitter
W. Pool
C.G.H. van 't Land
G. Kodentsov
vanuit Bondsbureau: M.J. van der Werf
Toegevoegd vanuit Alg. Bestuur: M.J.T. Bosman
Vertrouwenscommissie Benoemingen
E.H. Schuyer - voorzitter
A. Rongen
M.J.T. Bosman
HSB, R. Kunnen
SGA, O. Ephraim
Klachtencommissie Seksuele Intimidatie
I. van den Berg - voorzitter
A.F.R. Avis
D.J.M. Fassaert
L. Jap Tjoen San
Geschillencommissie
A.A. Schuering - voorzitter
F.A. Cuijpers
D.U.C. Tjiam
A.F.R. Avis
J. Vogel
2x vacature
Jaarverslag 2011
31
Bestuur en Bondsbureau
Samenstelling Algemeen Bestuur per 31 december
Eddy Schuyer voorzitter
Arthur Rongen vice-voorzitter en secretaris
Michiel Bosman penningmeester
Jan Stomphorst topschaak
Jan Schinkelshoek PR en communicatie
Patrick Bernhart sponsoring
Bezetting Bondsbureau per 31 december
Mark van der Werf directeur
Jeroen Bosch directeur sportief
Tom Bottema redacteur website
Eric van Breugel breedtesport en jeugdschaak
Vladimir Chuchelov bondscoach
Koos Stolk competitie en evenementen
Sacha Schiermeier opleidingen
Sandra Tarabene ledenadministratie en financiële administratie
Huub Uttien financiële administratie
Patrice Vos management assistente
Arlette van Weersel ledenwerfteam, sponsoring en communicatie
Minze bij de Weg schaakmagazine
Thomas Willemze talentontwikkeling
Overzichten KNSB-leden
Figuur 2: aantal KNSB-leden per leeftijdscategorie
Opmerking: in deze grafiek zijn de internetlidmaatschappen in het kader van de uitbreiding van het jeugdlidmaatschap niet
meegenomen.
Tabel: ledenverloop 2011 per maand per bond
0
1.000
2.000
3.000
4.000
5.000
6.000
7.000
8.000
0 - 11 12 - 17 18 - 24 25 - 34 35 - 44 45 - 64 65 en ouder
aantal leden KNSB per leeftijdscategorie
2008
2009
2010
2011
Jaarverslag 2011
32
Figuur 3: ontwikkeling ledenaantal per bond
bond dec 10 jan 11 feb 11 mrt 11 apr 11 mei 11 jun 11 jul 11 aug 11 sep 11 nov 11 nov 11 dec 11
FSB 762 759 767 778 783 789 780 780 772 769 748 741 735
NOSBO 1.014 1.014 1.030 1.053 1.057 1.071 1.068 1.038 1.032 1.014 1.028 1.040 1.036
SBO 946 946 945 972 972 975 973 972 963 957 910 917 916
OSBO 2.457 2.457 2.452 2.454 2.428 2.427 2.432 2.401 2.369 2.343 2.354 2.426 2.450
SGS 2.231 2.232 2.253 2.268 2.270 2.272 2.264 2.255 2.228 2.184 2.142 2.185 2.205
SGA 1.510 1.511 1.460 1.463 1.473 1.480 1.486 1.473 1.467 1.433 1.334 1.333 1.363
NHSB 2.416 2.416 2.472 2.503 2.518 2.521 2.504 2.483 2.460 2.408 2.366 2.430 2.544
LeiSB 921 921 925 933 950 958 958 946 919 899 890 907 920
HSB 1.285 1.285 1.294 1.298 1.290 1.284 1.283 1.262 1.250 1.237 1.241 1.276 1.295
RSB 1.957 1.984 2.000 2.018 2.032 2.032 2.029 1.983 1.951 1.920 1.899 1.936 1.941
ZSB 434 434 447 452 457 453 444 450 434 433 447 446 446
NBSB 1.798 1.798 1.801 1.825 1.822 1.823 1.823 1.813 1.788 1.761 1.772 1.824 1.818
LISB 905 902 899 895 888 893 887 872 870 866 867 888 884
NSVG 48 48 48 49 50 50 48 48 47 48 48 48 48
NBvS 69 69 69 69 69 69 68 68 68 67 67 67 68
NBC 340 340 333 330 329 328 328 329 329 327 323 323 323
CSVN 282 282 276 276 274 273 273 272 272 271 270 269 269
ARVES 33 33 33 33 33 33 33 33 33 33 33 33 32
SpeelZ 1.014 1.006 1.038 1.055 1.045 1.101 1.102 930 910 766 781 813 777
Internetschaak 1.414 1.440 1.251 1.266 1.242 1.310 1.334 1.344 1.363 1.114 1.708 1.761 1.730
Persoonlijke Leden 183 184 185 182 182 179 183 187 185 188 193 193 179
Overig 377 434 416 429 407 378 384 410 420 303 310 312 313
totaal incl. dubbelleden 22.396 22.495 22.394 22.601 22.571 22.699 22.684 22.349 22.130 21.341 21.731 22.168 22.292
dubbelleden 1.631 1.562 1.578 1.586 1.599 1.596 1.588 1.586 1.582 1.573 1.560 1.631 1.679
totaal excl. dubbelleden 20.765 20.933 20.816 21.015 20.972 21.103 21.096 20.763 20.548 19.768 20.171 20.537 20.613
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000
FSB
NOSBO
SBO
OSBO
SGS
SGA
NHSB
LeiSB
HSB
RSB
ZSB
NBSB
LISB
NSVG
NBvS
NBC
CSVN
ARVES
SpeelZ
Internetschaak
PL/Abo
Overig
Ontwikkeling ledenaantal per bond
januari 2010
januari 2011
januari 2012
Jaarverslag 2011
33
Ondertekening
Haarlem, april 2012
Namens het bestuur van Koninklijke Nederlandse Schaakbond:
Arthur Rongen, secretaris Eddy Schuyer, voorzitter