in hoc volumine hec continentur. de imperio militantis

32

Upload: others

Post on 09-Feb-2022

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis
Page 2: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

CFat^umeflregnum mundi huius doraini nollri dCcbtifheius Apo.capitulotxL

Page 3: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis
Page 4: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

PROHOEMIVM.cxckad&Igonbas:temHtotum}i«uocibas ad mete redeutes Guiflo N^uno

coiUrubmicniaaaC&Adtoabltm bapti^iatcfaciini initiad:dextrasdedeiuc

Imp«i9 milicands eccidix.Osfatet fu^etaat Rooiasa maieAate fupccbirqui

ctodem pofl Maityrum fbages ;poft facratas Deo animas : fua feiicace:poii

ceBtatamtoCKf fi'enel?fiCbuaaais8ediuinis lembus peiTuadatusprofequv

eam cbdi^ai tuminisexdndHonem : thieno cefere lubentes : maiore ChrifH

Dei foliiifpoteilacem ueaerad. Iani<|; igitur Chridi patuitdiuinicas : manife

iUef Deiiigaa uiditmnndus . Obfbipdcuncinnumed mortuos ad uicara euo

catosrcreoSuideKrmntosfoquidatroaesiMos optare metesiRegesfceptra

dimittere sphibfopbos diuinis OidftiaQX rej^oais hciere dogmatibus:Nobilii&aas ubgines Si corpori SC metes Deo fetare: quos oes nec^ mors:necp

uitameq^ prmeipatusmet^ pocei^aces a chadciteChi^* Tepatare uaiet.Hocce

tmpediim milields Eccicffa; ad Tmes uf^ fecali duraturu:qaanta ite palfurum:

qardoi enafurum:quos tdumphos r quluegloriam ad exH thronum iic dda

turmas Deus imortalis in facris uolumiuibus expofuit. Profundi funtillom

fenfus: dC cu peditate pofte exithmauens: equods in medio te quamuis altum

ingfaio c6praes« Natat equidem ibidem eiephasq^cditac agnustgurgite u3{i^o

ad plenum nemini patente.Qijirqui5laonaimm faaos codices adire aipiuerit

profundiora intelledturussDeinumenimpIoretsaras frequendus colatx^uo

niam puniTimas exigit nienccs diuina fapienda : nec io tnafiuolam animam in

trabimuc habitabit in corporefubdico peccadsjflhxc igitur prarfad uoluedm

uados cemporu decurfus Imperii militandsecclefixhoc uldtro libro explana

turussquo (ed^orem ingenuum premouitum effidamsataldiltmosdminarum

rerum codices pcrpecuouenetans difjjucadonibus fequcncibus catholice flu

dean fandiorum uidlus audtorieacibu5:ne’qua9 deuagetuRar^ rationibus per

rusfus : facili ingenio in noflram deucniat fenteeriam.

Page 5: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

Licar avARTX titvlvs primvs

^Titulus Ptimusjde ftatibus rcmpo-fu Imperii miliuntisEcciefi*

a pdicatione Eaangelii.

CVM TEMPORA Impe-rii militantis ecclefis a prc'^

dicarioe euangelii duo prin

dpalirer futura defctibatur

a diuinis lineris.PrimamXpcedens Anachriftum : Se^c&dum fubt^ranidc ipflus

Antichriiliddeo determina"

turi de conditionibus tem^^

potum Imperii militantis ccclefi* a pditario

ne Fiuangelii Cquando fuperiorum tempopscodirioneshydorite in apeno fatis pftimit )duo principaliter impfentiapt agefflU5.Primo

nacg de conditionibus primi temporis deter"

minabimus:Secundo uero de condidonib^

fecundi.Circa primum duplex erit con&de^ratio . Nam primo difputabitut de diuiiione

primi temporisfecundu fiatus:iaxta comunetterptatione do^opsexponetiu Apocalipfis

libru. Secundo deeuentibns fubeodepriolenmore . Circa primum at quemnrat duo.|]^Prio.An ftatus Impii militatiseccl^tc a pdi

earioe Eaangelii 9uenieterenumerftutfq)te.

tCSccundo.An correclio Imperii militantis

ccciefiteperdecuifnm feptcmftatuum coasenienter fut fub tvrpo feptcm Epifcopoius

quibus.B.IoatinesIcribit in ApocilipS.

Vtrum ftatus Imperii militantis ecclefiae

a predicatione euangelii : conue^

nientet enumerentur feptemt

CXusftio Prima.

D primi quaeftionc

(ic procedimt. V^ide

tur ftatus Imperamilitantis eccleiiz a^dicatione euange'9'

lii no cDumeteinut

! conueoknter fepte.

Primo quidem: Viti

ma etas non diuidi

tursfed tempus a ^dicatione euangelii com"paratur ultims stati : cuftt ultinuboraprl^

JoXecundo.Filioli nooiftima horaeft.Igirui:

no uidctur puenieiiter diuidi per fepte ftaais<

(^Praterca. Scatus a ftado dicitunfed t^usein ptinuo ftaxuiut dicitur quarto pby&copt

ab Ariftotele. fgitnr t6s a pdicari6e euageiit

no uidetui puenieter diUidi per fepi^ ftatui.

fEPKeteteatNuUnm tepus omnino nobis in

cognitam ^maddurationerdebet diuidi

in aIiqaa.Cum diuifto quldtatis fada per at"

tem plupponat notidam totius quantiXod td

poris quautasa pdicatione euangeliiteftno^bis incogniu:iuxra illud a<^u priO. Non eft

uefttum nofte tepora uei-momeia. igitur ndenametani conuenieniet fepte ftatus Impe-^’

rii militantis eccleftz a pdicationceoangelii*

n oppofitn cft quod habef Apoc.primo.'

Et audimpoftme uoce magnam tanq mbxdicentis: ^uod uidesXcrilwin Ubre!& mitte

fepteeccleQis.Vbj Albenus Magnusac Do"dotes comunitetdicnntKp nomine fepte ec

cleGaram Bmueifaliseccleliadellgnac pto*^

ptet feptem ftatus eiuldem ecclcfiartquspct

nomina fepte eccleGatu inteiligunl

CR.ESPONDEOD:ICENDVM q»decufIus totius tuoris a pdicatione euange(ii:con

uenientetin Tepte ftatus diftinguipoteft. NIecclefta; tempora dici cdgtuar ftarus poftunt

Kter ftabilirate ac imobilitate.FuRdataai*

:pei firma pctzamtaiaeilus qua Portae iti

fedndpualebunt .^tionequoi^iediffinueac putmimse intentionistqui Chriftus madauitfideiibos ueluci pecfedimmisfupei oeshomines fuperiorn temporum .Nam cu Deusludcis lege fuam fettiatibus fcelicitate etiam

temporale fuerit pollicitus : Chriftus dixitln

mundo piTuiam habebids. Cum^ nulla alia

.

lex a Deo fit fequutura euangelifcmenfo di"

ucrfa tepora illius nole ftatus circulctibunE

CeSEPrEM ITIDEM enumerancufcp adaduencu antichiifti rubt)'po fepte eccleiiaru

quibus fccibit.B.1 oanes in Apocalipil dices:

^od uides feribe in libro. 6i mine fepte ecclefiisquaR funtin Aiia;Ephefo:&Smirns:&Pergamotde Ihiatirx »&Sardls:& Philadel#phis:& Laodicise. Petephefum ftgnat ftatus

tiporisprimitiua ecclcfias in quo fuit Beata

.

Virgo Maria df Apoftoli:in quosprofundiftlmedilapfa eft gratia Spiritus fandi.lnterprtetatuc uero.-EphcIuslapfus^fundusPerSmicnam delignaC fta usfubtepcftate Maitytu:qui letantes gaudebat mori pro chrifto dno:SmimauerointttprstafCanticij.Hoc quoijtempore fandi int« pfequmoresChrifti laudes perfonabatauxta illud aduu.iiu.No pof"fumus que audiuimus & uidimus no loqui.Per Petgamii ftatus ipfius leporehercticOR:-quando diuifi funt multi a fide ueta perrores eotft. f ntetptstat aate pergamusmiiiftocarminfi . PerThyadtifignaE ftatus ecclefi*

iempore:Confenbra & Ctodorft: qui jllumi"

AA M>

Page 6: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

Libri avARTi

nanerStecclefiam uetbo &exep!o.Thiatira

autemteipce(aturiUummata.Per Saidisimct

preacihiuseccle^;tepore Sancloru fim'pliciuoiiqao dmiris dace fune cccleSx. Sit

dis u«o mteiptetaf pdiic«ps:&neprincipat^

pulchatudmis.PcfphiUdelphiam iignaf lempasfcatemiucutquod inccepic a fanetis Do''/

minico^ Francifeo^poitquos iiiumetsin-'

ftitutxfunt fratemitatesin eccleSa Od.Phi^laddphia ono interpretaf amor fraternalis.

Per laodiciafignaftepus ante aduenru andchtifhnn quo eeperienNiripfe^iinmiiac alii

iniqdinii.Interpca £.n.iaodtcia:atdicit B^a:trib^ amabilis dtii ud que fuit in uomttosqd

bene conueniet llatui ecclelix illius teporis.

CTCOMVEMIENTER qaocj fepteoano

numero diibngaunfsquonta stas hominis pfepee tepora diuidlf . Hzc edam tepora funi

in quibus fepte dona fpiritas uberius redpiu

lut tnibradonerept? facrarnencoruecclefix:

ati^iHotum ufa.Fnnc fepte fpiritus alleiit.0.

lo.Apoc^no: in c6rpe<.^u throni diuinieife

&xpmeccleiia gubernarem in medio fepte

cidelabroru aureo9!.Srpie quo^ stat es Chii

lii aduentu pceiTeTurscuiusMaielUtereptiesi

d e laudat ecclefia! Dies aero numero feptef

natio peruoluurur.

CTAdprimuergodkedoiipxtascoitei Ista

Ks no diuidtbred in alia tpaihcui et hora nodioidif in horas: fed in mometa uel minuta.

(TAd fecundudicendu:(^ tepus qde dtunea

uero que fub tepore agunf a pdicationc eua

geliiftabiiiaac imobiliapmaneDtatide uni^

lcg''s nun^ deilruis:ut difHl cft«

(I'Ad tertiu dicendG: q tepus fututu uf^ ad

di^ iudiciiu]uantu ad decerminats quicitans

certu ieiminu:nobis efl penimsiucognitam.

Quia uero eius qnricateduraturap anos mulcos nouim'^:ideoin diuertas ptesfecan pot&queadmodu tota quiritas e nobis incognita:

ita partiu aliquaru dutatione pcifamnoslate

ce necefte eft . Eo itac^modo quo totu nobis

notu eitdn ptes fecac fircundu acte.

corrcftjo Impii militantis ecclefisp

decutfHm fepte ftaiiiu puenietet fiat fubtypo repree6opeqbus.B.Ioanesf£ribU

in Apocaiipfi.Quxibo Secunda.

fecundaqftionelicprocediE: Vicorrectio Impeni milithisec

1-^*1 P decorfum fepte flatuu coi

. uenietetno Fiat Tub ty^o fepte epoCusqbusJS.IoInes fetiba in Apocalipd : Prio

qdfm p epm Ephefi:m difiu fuit Ifapedctf

q‘nonehgnatusfuit ftatustpis primitiuxtc

cleds:i quo fuit BriiTima uirgo Mana di Apofioliifed correftio facta in epifrola ad eudemepmtq Statas ille chatirare pftina dereligttco

tlnet;qdn6eftajiretedS de illo liatu.l^f in

couenienterfieri dicif coneclio imperii mlli

tantis eccleilspetilias epiflolas.

g^^Prxterea, Talis CotrecHo ndfulcif alicui^

digna auclonrateiautrdne aliqua cogere : ut

uidrf,fgi£ cade facilitatecomentfrqua |)baf»

07Pr*Krea.Ex folo fenfu litterali diuinaji Iit

teraru fumiC efficax argumMrut mgr B.Au'^

guftinas: fed expolitio pfataru epiilolaru detali conedioneno eft fecondii fenfiim litte>

raletigif ineif(caxt& p coleques no pncniei.

oppo6tueft:qdDoclo^c6isexpof!dotenet I principio fecudi capituli Apocaltpfis:

ubi dide epin tota ptefsqntis operis Apoca]ip6s ptio infonnaf eccleda qiiaru ad mores& corrigibfecudo rcuelanC ferrera futiiia.

ITRESPONDEO DICENDVMrepfnislibri ApocaIipfis:& interptario nominii eccle

fiamqaapt cpisfcribir.B.IoanesI ApocalipOr

ac ea q ibid5 fcribunbrSnabiliternescogunt

dicerefub typo ecdefiaru fepte conigi lept5

ftat^ecciefixtac I morib‘’informari.Veru qas

utpbabiliter coniicerepoffbm^^tnos I fine fex

ri ftat^iaut In prldpio feprimi fum^.de corte

£honehom duo^ dicedu eft exters omjiTis.

CuSGIENtDVM ita9qj.B.Io3nesfcribens

Angelo Phy^ladelphtx iuxta fenfum Httctalet

feribit Saifto CLuadrato eporqfuitdoflor p-clariffim^:& fub Adriano fidei defenfioes c6fctipfitiut teftaCEufebi^ t ^no libro ccclcfia

fticx hyftorixsMonet aut illa dices:Eccc de-»

di cora te oftiu apertu qdnemo pot claudeh

qamodicahes uifUte &fu3ftiuetbumem& no negafti nome mrt.Ecce dabo de fyna

goga g£cu{ fe iudeosme& ndronnfcd metiunEEcce fiicia ilioi ut nenilt;& adorit ante

pedes nios:& fdentqa ego dilexi te:Q.uonil

feruafti uerbu patientix mes:& ego feruabo

ce ab hora centationis:q uetura e in orbe uni

uerfum tencare habitares i terra.Q.{]ibus uec

Ih's iuxta (enfum allegoricu nonuHa ponunffexro ftarui: g otdiflu foinincfpnfub Bearis

Dnico St Francifeo reformatoribuseccleli**

CLuos ftquuti funt multi ordineseiufdc modi ulnedi.Huic itai^ ftarui pmitnf: u’ ex cet^

bis^miflliall^oriccexpofitis haberi pot^intet dioinatu Ittreraru abundati»? ^dicatio p«’biDd:9uerfiomuIroR iudeoit?qoe famfi*ft' nuxie in Hifpania.S£abilita$ i fide ptra

Page 7: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

TITVLVS SECVNDVS

ioV SJrpe rctfTistu.Ec cp In hoc Sito n6 uc^niet Antixps : ftcut multi opinati funt. du xoTahac tepeftate euenifle hy^iibri* docent.

CCrRCA SEPTIMVM flata dVfignaiu p Epm eccris laodicefis fcieda q).B4

ro.Apbc.ifi.in hsc uerba pfato fcribfRS

Angelo laodiciateccfis fcribetriec dicit Am:teilis fidelis & uerusrg eS priricipiu creaturae

DeifScio dpa niatga necj frigidasemM ea

HdulVfina frigidus eiTes aut calidasjfed qite'p'id‘’esicipia teeuotnereex orefnco,Q.Bia

dicis dines fu& 16cupt<tatuS!5; nullius ^eovE t nefcis qa tunnfer <?s!&mircMbiliS!& paupt

cecus:& iiud^. Suadeo tibi a me emere amuignitu &,pbatS' ni locuples fiast& ueflimetis

albis iridiiaristut no appeat pfiifid riudiratis

tute.Er cotlirioinunge oculostuoi nt uideas.

Ego qurisamo arguo:& caffigo'. Emularcct

go &pniamage:£cce ffoadoiliu &p’u!fo:S{

qsauaierit uocetn mea Sc a'pueh*tmini ianwa

intrabo' S coenabd cG iliosi ipfc mecuduibusuetbBfeptepditSttlnuunf/ufurifepdmtilatns iperii mMitInsecclel!* t de qbus habes

difPufeI qftioe fecud^a feqntisimediate tifuli','

CJAd p‘rim& ergo dicedueil,: ^ licet

ma Virgo iicg Apoiloli rio defecerint i feroo’

recharitaris!'alntumulridefecerDm.Vfi &pfefiiffima regula demodo uioedi ucditis oJb^

bonissuniusrfariter no obferuarefu^rcoa-fli . M^ulti q.ibvB magnis herefibus ea tetnpc

flate dedereinitiSsut par«m' hyllbriis.

<17Ad fecfidu diceduscp mufri doflores ut AIbe^tu'^^Pett•’ Aafeolistc Nicola^ deLyra glo

fis iffiffte^fanfid^ huic etpoGtfpni hetets^-^

ujs n6 ita ptlcuTariter loqbafifXfl quo<5 nc-?

rifinitlisac textui pforinissut diflu eft.

UJAd tatiu diceridmcpcx foIoTenfu diuina

rum’lit»'raru fumifefficax argumetu ad ali-?

quidpfoband&ih fidesad atdifiutione ucro’

motu ab omnibus fenfibus.

^Titulu^fecudassde euentibus fubuaria te

^fiatef&tuG Impii militantis ecclefiae.

DEINDE pfidetatfdu eft de! euentibus fub uarjd^peflate

ilatuu Impbtii mHfiltis eccle

fi*. Circa qd prio' ^derabif

II

de eHenrib9ciru'^m impe!ratore maximfit fcdo de his

rq«u«fijuntr ipfoT^o miU-fitisecclefis.Adquopt expian^tfene qnarunt tria,

GPno'.An xps I ol tepdlate fhmu uniformi

tei fedear in thronoImp^ fhijitddjedcteg^.

CtSecundo . AneucntusfobaariatepeflatCfldtuu Imperii militantis ecclefi*pofitritali>

^uo modo ex diuifiisliRcriipricbgnbfcf.

.

C7TeTOo.An eult^ fub uaria t^ftateftatuSImpii militatis eccIeS* fub iliqrio cetto nU^nierO cdprehendi poUiht ex litteris diuiriis*

CjAn Ghriilds ih dmri j tepeftate fiatiiu utli*«

formitcr fedcat in throno rmpwiimilf-

kntisecclefise.CiuifHcf^ma.

D prima qftiorii fie

^cedsf. Videf q» Apiin omni ifptfia(€lfd

tuQ h6 unifofmitec

fedear in throno Inipetii fnilitsti^eccri*;

CPr!mo£4esi.Vnfforrtiratem IdSenfs

defigriat unifotmitas

^efluu a throno exeuritiusfed no exefit in ot

tepellate {lataas aniform'eseffe^hs d throno

ChrifU:a(pstet;& figucatiuehabetur Apoc.'

&if.ubic{icif. Etde throno pcede^t fulguras

2;uo'c^&tonitrua.£rgd!i6 aidef xpsuntfor

feitet fieret tfiroViolnipnmilftatiscccfi*.

,

CJPfstereasSicut fe hab« fol I gubtinarfoe

celotu & pferuatoe ac'^uclGe retu natutallG^

ita & xpisq foli aiTimiraf jn I mpiom litahn^

eccfi*. fed foi nd tenet unifotmf motfi. Nadicif in fecundo degfiatioescp fcdm acdefia

uel ^eiiurii folis i circulo pbl^o fiOnt gilaf

tiories & corruptioes apud n^.ergo aec xpsunifomtf felTione. Sdriilifutfo amphaspale^pral.qmodecimo.in folepofuit tabernacula

fuu:&ipfeta^fp6fuspcMesd£tha!amofurir.'

CCP^^tr«4Ghrirf^ femp ambularedide t oftepefiate feptf ftariidftieccr!* .Na ApdC.il.

dicif. Hec mcit :q‘ tenet fepte ftellas i de:wera

& amb»ilatt m^dio candelabro^ aitreorG

go no uidef dicMum cp uniformiter fedear.

«rfnoppoBtuf qd&ltDfApoc.ifii.&fedespbfiratratin cxlos&fupta fedefedls.

exponif aute coite* fedes fit ecclefalind*.

haymo' ihide air.Eccfla <5 eft fedes deh licet f

hac carae nerfef tu mfte la celfi inhabitat. Se_

des et efl xppcup uniformitate fededi muitAp6 cfi paulo Iferi^ dicifs&.re^m nfi nebitdie ac nbcteicentift Sicl^il^^sSactus DnsDeus' oipotoist qeratsS n eih& q ueraraseil.

frRESPONDtO,dicendiira!<p nnifotiui-tas fedendi efl unifonnitas imptnditi^ ateen

di pot triplkltecspuo ode fii pfoita impantis

AA iui

Page 8: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIBR.I aVART\

‘1 PP <liuinit.ne Sibdcadine pfe^laanlx& corpominuiia potelie difToimttas.

C5ECVMDD i mo impandisi quo dccf kpmnSumfociiritatesuuxtadece uniformitates

i ceie^i liinufall lepus.Motie fut noue otdi-

mi agelo^! decia e holum sb agelis faldm di

uerlitate naturx difttcla. i cidead Qmilitudine

dece corpo^ celeiiiu: quofc motu i uariabili

gabttn»nt ifetiora.Sunt.n.dece orbesX.repie

pLanetccxlu f^^deiu qd firmametu dici&cxlfi

aqiieu St cxlu chiiilaUnu ut Ptolemeus Si.S.

Thoma$'i.ii.di.xiiiiA(re:uc.AdIiUt quoi$ de'

cc pcepio^t qbus hoium uita lecle gubeinaS.

(T Pria itacp uniformitas i aptipnis.Scmp.n.

patet oibus porta igrediendi Impetiti mUita

tisecc!ix:pp duo.ptlo pp facrametopcptinul

£t uaiuetfale efficacia.ldeo facrametu Baptif

mi ailimilaitnxii. Apoc.tiii.&i pfpefiu ledis

tanq mare uitreu ilmiie cridallo . lecudo ppfcciptuiarGciaTaiceUigetilApocdii.Eccede'

di cora te ofliu apturit pueibio^.xxyit.Apta

fum pcata.Ite luce.xxiiii, Tuc apuitiUisfeii'^

rummiaperirent fcriptucas.

^'Secunda e unifornntasdire^ionlstpp Teie

til ifaUbiletdicece pCaU pfe.n.nouii ablcodita

cordistit pp nunq deSiura tecdciimtoiie.hic

c:t.u.calix noui X eierni teflameti: q pro uo

biseflfji i remiiTione p€Ccato^.Luce.xxii.

CCTertia e unifonnitas lurifdifHonistq i pfi

bus noui tedanieti ab Apfis defcedir pfeuera

cura uf^l fine.Ma:ut ait S-rhoQiasi.ini.cori.

gen.:apro.lxxyiMamfcftue tp x^s I neceiTa'

riiseccAxfus nodefuitqua dllexic&^ea

fanguine fuuflidit ;cu& de r)'nagoga djca£

p diim.duid ultra debui facete uinex mex&nQfecir£ra,y'.I^eigiCdubiu qn ex ordi

narioe xpi un^eccftx toti pBnapud que.r.reS

deat au:locIus.B.Pet{i capitis ApPotuni.Hac

uniformitate rignificauit.B.Io. Apoc.iiii.pec

xaiiit.reinoresredetesicKCuuu fcdis chriHii.

(EQuarta umforraitase punitidisn penaxCecnasX tpali . Macth.>'ii.Oi$ atbor q no facit

ffu'fu bonu excidef( .f.p pena rpale33t i igne

inittwarp xtecna.pfai.lxxp.lliuxetui cor^»

rufeatoes tus orbi tcrtXJomora € & otremuic

terra. \poc,iHi.£tdc ihtono proccddaatftil'

gjrx jruocestc^ton.tiua.

<I7Q.ui’.ua uniformitas e prolatiolspifpira-

ndts . Ego fto ad oftiudt pulfo.Apoc.iii.pec

uocesCa-a ii.En dilctus meus loquiC mihfe

Siugeamica tnea-:p feptenona fpus.Et fepte

1 ip-ries arietet ante thtonitg funt fepte fpus

i >ei inte Itiiearit. Dona rpiata0anch t qaccc.iiam Si ilmmiaant.

eSexta uniformitas e pgregatoisbonopi

nialo^:Matcli.xui. Siniteufa^ crefceie

admtiTe.Etex olfa'* getib‘’.C6g.sga nos denadoib’’ ut pfuCimur noi facio tuo. pfalxyr.

C^Septiae pdicat >is:ha r an tatis xpudiuinl-

tatisei^sac tnnita isdtuiiu^’pfona^.Cl.ux pdicatio exprimit p qa.ioi .tiaiianded docirl''

na ^ttuoc Euagelifla^ rcpfentato^ p ^ttuoc

aialiaXdioIem.boue : leone aqliiiXux te

gem n5 hfit : tded no cenabit pdicatio fuxdocfrinsdieac noife;diceua:fan61usf4dus

factus diis Deus otpores:qetac;K qetjt q ulrat^e.ApociiiiHinc ede edi^u.Eft hd Macthe^juitul*» lucasileo March'’. Virgo loinesauistquattuor rla De'^x ,n. hd du uiuit : dumocifui uitul^Imolat*^:^!^ refurgitleo.Auis

quando fupetna peiit.

^O^auanniformitaseiaudadonisuocefii.ope.Apoc,iiii.Etc;u daret illa aialia gloria Si

honore& benediilione fedeu fup thronu u!

uemil fecula feculo^pcidebatuigmtiquattuor feniores ante fede<ite inthrono St ado^tabani umente in fecula feculo^:& mitte!:^

coronas fuas ance thronu dicctes . Dignus es

duedeus nf accipe gloria.Vbi Gregoh*’ ait.

Coronasanre thronu Deimiicereie cenami-^

na fnopi uiAoriasnd fibi tribuere: fed aefori.

Vtad illum referant gloria laudis: a quo fe

fciunt diresaccepilTe certaminis.

^Nona& decia funt uniformitas dationis

legd naturalis & euagelicx. Na Ius naturale

ecdeapdoeoutait Idldot^ilibro eihymologiaiK.Vna.n.elex natu,x apud oesA Imumbtlisiut pbat.S. f homaspr7a4i.q.xciiiiPanter

lex euagelii duratura i i fine recult.Hinc

ai%S.Thomas ptla.:i.q.xcyn.at.iiii. Statui no'

uc legis nullus alios ifatus faccedet:CLd qdiibide angelice probat •

CCfcttio pdt anediuniforrnicasimpxndi expte eoRt qbns imperac:dt hoc tnd nd e unifoc

mitis fed difformiiastfcdm (p Impiu milita'#

tts eccf.x diueclificatur fcdm diuerfa loca 86

tpa.St pfonasttnqtugfa fpullaniffi pfe^H^ udminus pfeifleheiur ab aliqburSt diuerfa eue

niunt a rpibus retrOaclIs-Nd e tfiexpe^andu

ut aliqs fufuiutus:! quo gfa fpufla^pfeffius heaf q ha:len^ hita faenc& maxteabApFiStq primitias fpuifacH accepemnttiK rpe

pri^ Si cet«isabud3t.us:ut dicit giofa.ad Ro.Viii Etp hec patet rTi fio ad prlum St »d fcdm,in^Ad tertiu ergodicedii e:q> abulatio Si fef'

fiodicanf hicmetaphorice:ideourra<$ no in

9gruexpo 9penr.Indei*vmoibidcait . Ambulat dm i medio cadelabxo^ qn dona g'rx

Page 9: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

TITVLVS SECVNDVS

fusillis diffuniitifcietucio qu Qngulopt mericadiiudicat ratione exiges de inunenb^^col

Uustdat ec cercatesadmuado.Hec Aimo.Paritu xps aliqu dc ec I iiiedio i mpii nulitatis <ecriX:Apoc.y'.Ec uidi:3;ccce i medio throni 8i

quuoraUliu medio fenio» agna datctali

qu It 1 citcu3tu.pfal.cxxttu.Dris i citeuitu po

p uli fuitex hoc nuc dc uf^ i fecuIilSed hocn5rpaenH.Na e imedio Impii militaris ec-f

clctlsiui plides popus creanois.In initio tu

diie terta fundani'& ops manuo tuape lut cae

h.pral.cijjt doces-pop^redcptiois ab aialib'^

dercciprii.Matc[i.xi.Difcue a me: ut iudicast

p opus glorificat ois, .Vfatth.uldmb.DataeS

mihi oTsptas.In circuitu ueto Impetit milita

lis ecefis e(tatnbi^s& adiuuas.pfaLxx^i.Dus

mihi adiutormo timebo qdfaciat mihiboi

CCVtrfieuetusfub uariatepeftateftatuu rm>perii militaris eccfizpofTmtaliquo md exdtuinisifis pcognofcl.CXocftio Sccuda.

^ Ilione ^edif. Vide£l^/n^lcpeult^Impii militatueccfiznuUo^ ‘^^rnd polTimex diurnis Ihspcogno

rci.Prio qde qih ppheua ceiTauit . Matth.xi.

Oes j>phens& lex ufij ad loine.ergo uidef

q? nulio md tales euetus pcognofci polTunt.

^Przterca.St futuri euetusfub uatia tepefta

te idaiuu ImpiiniilitariseccfizpoiTet aliquonid pcognofci ex diuinis ItiSs^cipue elTent il

Iiq[untmaximipddetis:ficucrezdif:cat}o ci

uitarishierulalrxui^ deflmflione pnuciauit

fa]uatoc:luce,xpi.£f nd reUnqnt Ite lapidemfup lapideq nddlruafiticut multe herefes 8C

fepatiomulta^ uabonu:St ^cipuegreco^abunitate eccfi£:ncuttEana[io linpiip ecclerii

2 grecismediatepfona Cacoli magni in ger-

manos: Iiepfequurio qua {tulit Mahumethdiuerredo mtilcas puiciasal^de xpi &ad noul Ifi delitam (ege puenedo:fed ifb no fuetut

^cogniti: altas inanitet uiderenf poSri { diula

iiir ri poiuilTet pcognofcit& fi fuiflet pcogni

^rgo nulli Tal« ex dtuis Itis pfitpcognofci.

(C^Przter^.Inftituriodiueriaw religionuiac

qiitio 1 rqpii Romanitmultiplicatio docloprt

ino-iariiff c-remdia» fant peiariora q eueise

ratfobutfmcpeilateflamu Impii militatis

eccfiztq tu nd fuere puira.e>'go nd uide£ cp

fdb uaria repc&ate datuu ipii miliutis eccfis

euet‘-'pofT{taiiquom'5exdiuisln$ pcognofci.

Crinoppoiitume: p air Aprs.ii.ad Thimofteum.iii, lnnoiJ!iTimi«dieb'^inftabunt tpa

picuiofa:dr erunt lioles fcipfos aoiantestcupi

diielatfcSf e«era . Q.uiba$ uttbls molri TOet^

in Imperio militanrisecclerixexprimuntur«

CrRefpondeodicedum.In hac qfticefunt

pnotida ndnullatdelde faufiaciedom qtico*

^ITAQ.VE PRI .ViOaduertcdunjK^pcognirio fuiurofi: i Impio eccfiz utilis e ad pacieret toletadas adueriitates.Io.xv.Meihtoce

fermdisquedixiuobis. Nde feiuus maiorduo fuo.Si rrieplequuri Iui:& uos preqniur.

Ad fide fitinadatlo.xiu.An d dico uobispri'^

qfianutcflfaclu fuerit CicdansiAdcariiatecu

iio<Uedl.io.xy'i.SedhecIoquut^fu uobis:ut

Cii uenetit hora eo|^ remintfcamlnitqa egodixi uobis.Hzc at uobisab imtio nd dixi:qa

uobifcuera. Adfpequo.'^ llabilieda lo.xvi,

lnmMopfutahebins:r$pfidite:ego uicimudiiuCii at utfupra di^iaerxps i oibi* urilib‘*ac

necdTaris Impio militaris eccfiz nd deficiat:

cu illud gubernet Matthei ultlo.Ecce ego uobifcufum ufi^adpCumarione feculbdicedn

r!(p l diUinislrisola q ad HabiliMu pleiuadd

9 hoc Impi& necenkriaaot utilia (ut pnncc.

IndeGilbetiUsT ^logo fup Apoc.air,Piopce

reauides Deuspf mbulaudes quas paiTuri

erateccfiaab Apfisfudatafopra peiiaxpmtnt minus timearidirpoiuic una Cu filio &:fpu

fanclo eas reuelace,ReueUuit It tota triniial

xpo ^ecundu humaniutetChriilus ucto 1oI«

ni p angelutioines eccie(i£.Ea ueto;q in d{

uinis litteris uenrura Bgmficatat indubie ue-^

nient : Si abfolute Hc eritiitaa ndeft ^pberil

cdinariuaaacpiittdacalicut fuit illa lonz pphetctdefubuetfideMiniue: Vit Matth.xxijiu

Celu Si terta (ratibutiuetba It mea nn ctliibut*

CPiaenotadu.fcdo.cpcu magna diff.cultatc

fututa fciie poiTumusex diuinis Iris.PcIo quidl pp altitudine fnliru quas in oi loco lib^diuinafelcriptuaiu prinericcclc.prIo.A rirudi

ne ceii ci latitudini certs: Si pfundu abi^iti

ideft feriptur* qs dimefuseft.ii.pp multipli-

citate inielligenriatd . Inde .Bdiiero.ad Paalinu dc Apocalipli loqns aiun uerbis fmgu^lis multz latet intelltgeris.iii.pp obfcuriratS

myllerioru. Efaie.iiit. Sectem meu mihi. iiii.

pp uelamen politu fup facie legenuum quoueldine chnfKi diuina pfonate tn facris uoiaminib'"aut ndpfeiSa fide intuenftaut debili

cantate di!igut:proprilsinCedentes:5{ amoteeecleftz fuz nd magni faciece»'.! nie Paulus

deiudeistfecade al.Cor.ili. v'f.a hodie curti

legiE Mo>'fes:uelameeftpo6tufiipra corda

eotiL Aiifetedu igiv eft uelame totis coatib’!

ati^omni Hudio defrdandu eftpro caritate

ac uetitace Impii militantis eccleue.Bz uxio

Page 10: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIBRI aVARTI

qitfpia decipiat amor ^prius.t aat deing^idfuo fiduciaudhei^iidueit expofidoni fan"

^oru&glo(arunQ improbata^ceU fapieti

tiiltme maiidac.Robisiri ofdjne pdicatorutrt

noiicx pflituTioties: S>c.n.)n diificillinioruni

I eritate dignofc^nda ifCedendu 5:fjc qilo^egercfantiiflimi dociores ccclefie t pfeftim

diii“^Augus pira I uliatifi/itaecciefia fecit i pct

ha iugduiiefttHiquoGtcgon‘^deCim^ pcrd

iietiiaiii inter iaunasStgrecosobottampeCaufcoritatejfancloru deteiirtinauiduthefin

libru.rifde fumAia fi.ca.e3p.ftdd.ide.

egicClemes qnmsinpcilicf Vicnehfidncr-i'

nunis qftione dee}feclubaptifmi.Itlde

no.fupcapftj Meiriltatistah. d-uifeqtauclff

ntatesfanclo^tnd pot deietneiitaceafgui.

^Pi:£nocidum.iit.(|f diiftcuitas pfata.multd

habet nnexa faiatia.Afnmiiaf enim itineti Ia

cob;q lapfa^ tx itineie cu no^e fupuemeceobdormiret Iapide fiippo6to capiiiitnagnu

fulatsuhabuh uitionitfcaletin q Angeliafc^

debac Si defcendebattuthabeCGejtxym.Pa'

liter lioc ftudiuieft ueiat i itet helie:cui ab Atfgelo folatiu panis fubcinettcif pditQ fuiuec>

tii.Regumi.x>X.Itcrti itineri Thobia::queRa *

phael Atchlgclus ia oibus ptcxit.Habet ita<^

ea difficultas i folatium^dulcedine uerbop; fa

cre fcnptutspfai.xy.Defiderabilia fupau-f'

cam& laptde pciorim?& dulciora fapmet 86

fauuiVarias hmginesrQmihtudmestac tropo'

logiasiexqbtismagnugaudiupueictimenb^duntpfal.xxx.Cl.uj magna muitittfdo dulce

dtnis t'uedHeq'abfc6di£ dmetlbus te.Eihxc

dixeri ptet fti^us merito^ teXcogitabiles.

A‘MTVM »dfm c&Co Kitirieu?t9

put pdderzri tgrire:auti fpecieixutndiuiduo.^

1n gue qdetm faturas ee tdbulatdestcalalniu

tes& beila.In fpeciemt cribulatioes tyrlnoiu

occidetiu xpilos: hetefumtSi maiora ptta bo'

nos.ln idiuiduo uetd qu i pticolartfutmi ali

q tribulano ^nuciafeat puta.pt>ficiatio fiibacr

fidts lerufalep Romaosimorris uioIente. S.Peiriipfcquutoum.B.Pauli.Si ita<5 1 gile acci

piaRit enft'us fub uaria tepeftatc ftatuum Impii militatis rtcfceffc f dicere cf oes pfit prxcog.iofci ex diuh hfterft.N4 tales euetus aut fla

tum reporalfImpii nrliildseccKsrcfptcifit:

aut fpirituale.& mri.5 aUt funt f^piiawtad'?

uerfi.pfpi& tporales aut refplciunt principes'

St refIores:aut tefficiunl fubditos 6i infctso-J^

rcs.Sum atfcelices Reges& pticipes fi aduet

farios fupeni:fi beTla iceflim extinguatifi fcis

legibus populos gubemetjfi pofteris filios re

Gnqte fpent rectores: fi apopulis diligatac.

futurum itaij Impium militaris ecefixtepotale St fpiiale tradituros ChrillusB.Petto acfuccefforibus eius dixiuEt ego d‘co nbuTuR Perrus:8tfuphac petra xdificaboeccl^im

mea.Stabile ita^ e Impium mihcaris eccPixr

Et portx Iferi nd pualebtlt adueifus «.Ergoaduerfantia fupabitrterha A'e<itema:tepora

lia ac fpCalilEt qdcG^Iigaueris fup terram

eritiigatfi&l ccIistStqdcuqifdliiertserir To"

lutujgif fiififliK urpotc quas De® appbaftIubleHupopulu giibernafJiliesj^fi fe

relinqtf^tiftooferuitctq ut fuprt di^ cfi:

i nec^^xiis nd deefi fux Mcfix. Daufd quoc^pnuciitetPrdpacnbiistuisnatffuiir tibi fi

hiipfljtuescos prfCipR rupoemteff5<DeIdcamor?popuIo|Kfubinfert:Propterea populi

pfitebunC ribiu teteinfi & I feculu fxculi pfal.

xIiiii.AduetfaltteporaIiafBnt!eumReges3c

prteipes occldufiKaut regnis eiiciurbaut bel

ia paciunbcu errabudi deuaga nft cu populi

fedacuLC^x futura i Impio ntilftariseccflx

pdixic Chriflustdices Matth.xrih MuM enimucnier i nolemeo dicetesqa ego fumiSt mnltos redaclr.Cam audieiiris b^Ia St opinioes

bellojfetie dmu€ritis:oportet.n'Jtxc fieri pri-

m’lN1uIta quor^Ieode cap.et deaduerfitati

busfpaalib^dicunEpcipaeubidf: Exritget

n.pfeudo {^hetxiStdabutfigna StpOrienu

ad fedacedois et fi fietipdfcelecios.Quauisat

Ampliofa Iduceie pofFem^ cx diuinis litte: s:

qa tu fupHaitrtp aboibusfere^edaf fu gnre

fuiSi^^uCiata' oia Impii milit^sfiatQ peer"

netia ad eiiSt^ fecuridu fpem dcfcendemris.

<C'R-ELlCfIs VERO ptetitis riffi iriqtu Gmul cu futurispri&cianL^aemusdehisq uefQtafumfecfiduexpofitiene do^o^fuplib.Apoe.B.rff.Euagebilx ab hac tcpefla-e ufij

ad tepus tribularidisAndxpiiVbi qdi repien

lutdieeda i feqfitibus titulis 4 fpeftat ad p-rente.hoc fiet ne pfundaE ordo diuittx Apocalipfis& diftincii^ac fecurius iiti rnj'ffena i

luce utcG^ pdeat (uifragate Chriflomaxio,

^Sit ita^ prima ppofuio declaras euet® Iu

turos.Impiu militatis cccfix fp pliabif aduet

f® gladiu matCTialethcrefcsSfhgpocritastpiia

q fingulati cetamie uifum fuit aiiqn pugnaui(re.Ptobaf fecuda pS ppofiri6is<f,q> i mpiamilitatisEccRx fingulare cename uifu

fuerit fubiifle ^tra gladiu maieriale:herere'^&

h>'poc:iras.Na ex hgftoriis didicimnsdecempfequuridesexcrtatasptra Eccfiamsfub qui'^

busgladioniatetiali inumtrimterepti funt.

Cepit at hoc cerrame fub Nerone CxfarcStduuait ufif «d tepora Cdfiaum Magm:ln>

Page 11: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

TfITVLVS PRIMVS

ttrmedio uero tepor fnerutnouepfequurionessScdifab Domitiae: Tertia fubTcaiano?

eXuarta fub Anton-o ; Cl.uin:a fub Seuetos

Sexta fub MaximiaetSeptIa fub DeciotOc^aua fub ValciiaotNoiia fub AureliancsDecia

fub Diocler^aitoImpatoribustqfigiiificaRE

p beftia huce decc Cornua; Danielis gnco:ut

ait.B.Aug.xviu.de Gi.Dei.Secadu cerumenfmgulate fuitjrrahereticostE:hccquo^ cei

rame i h^ftori:s maaifefliffimu e.Inde G!o.Apoc,yi.Vides diabolusfep aptaspfecuto>

res iK> pfeciiTesimitmhereticostg falfisroib^

ptedacr^i facilius decipiatTcrtiu certame fiii

gulare fuit ptia hj^pocritastde quo dfisdixic

Matthyii.Aitedire a faifis ^pheriaq ueniunt

aduosi aeilimetis ouiusintrinfecus at funt

lupi rapaces, [ndeglofa interlineatis fup uec

bo cu apuiifecrigiUu quartutainVides diaboIus necp aptas tribuladdes:necp aptasbere»

fes fe poife pficerepmitiit falfosftatiCsrg fubhabicu religiois obt.net njrara eg ruffi & ni-?

gri.H£C tria certamina fin^tukria fignat tres

eg egreifi poft equu a',b'i cui data e corona& arcus:it exiuit umces uinceretmtexponit g]ct^poc.yi.C3p.DeindepbatutprIapar3

j)poli£i6is.f.5» iSa tria certamina fep erunt!

eccl\anuxta illad Saluatoris.In mudo piTura

hebitis . De btlio gde ptra gladlu maieriaif

lictu r Apoc.vi.ubi alabus fan^lo^i ultima.re-

furreflionecapientibusdiclu fuit ut teqefce

ret adhuc tnodicu tpt; ionec ppleacurpferui

eo^:& fratreseo^ g iierficiedi lUnt ficut &tl

li.De herefib^ ingt Ap6!& nos dclarauim^

in prio lib'0;oportethercfesee.HKpoctiue

fum falfirxatreji.fi xpiani puerfng bcisfempmixti pfeuerabdt uf-sad die iudtcibucluti i

pnobb-diffafi^^ibatu e. Nulli qaotj aetate

impii militatis Eccfistab his bellis fuiife Imune docethyflottar.Cluottidjequoi} holucn

inouatut malitia:rubcrefcui herdestat^ Ifide

les gladiotfideliu regioes occupare nituntur.

<rSecuda ppofitiotChrill'’ i fuis electisfein

peruicloriofuseuadet intrib* pdiflis certa-

msnib^spbaf: Tu pp pt.^te Chrifti «terna 3t

uniuetfale.DanleHs.i-i! ptisei isptis eterna.

Matth.uIno.Data e m'hl oesptasin czlo Si

iterra.Tuppp-n'iTio.ie f.iota elerlisfuis.La-

C«,xxiiDabo uobis os & iaplam:cui no poterunt reiitlere cis a •iue’farii ufi.Tum pp re

iielaionefaria.B.Io.Euaugeiifls deui-Soria

fedetis Prp equu albu-p que figniHcaS Chri-

flus uiclor in tribu* iain di-^is certaminibus.

Sic.nexponucG!ori;uereabi!i5'3cda;Albct

xus nugnusiac multi tui docloies cstholki.

propoSriosAmia qbus uti^oria ol»

tinet Impiu militatis ecclefiz aduerfus pdiflos tres aducifarios;e ^catio RefunectdisSaluatoristpaifionis eiusthumanitacis Atdiui

nicatis . Senfus uero e huius ppofuionis; q»teporegladu materialis magis Spui^ancius fa

ciet q; in ipio militatis ecctix pdic.^rbit paEioac refurreclio Saluatoiis gesteris tepotibus.

Similiter tepore hereticop: magis ptficabitur

humanitas Ghriftiicirca quam perpue ort«funt herefes in cccFia.Tepore uero hypocrita

tu magis pdicabitdiuinitas Chriili:cui9 uirta

tchrpocritapiuirtusfupabic-t^atctifta jipoii

tiorNa.B.Ioanes euagelifta Apoc.yi.dicit fe

audiffeiegreffu equoji uoce qrtuor afahu:p

q fignificacquadruplex ordo pdicatoss tefur

teclionistpaffsonisrnumanitaiisiitdiuinitatis

Chrif!:fecudu expofitioni Alberri Magni fe

qncis gIofai& uenerabilis6ed« iterptarione.

CrQ,VAR,TA jyofirioefccudfiexpoGiio

neeojKtg dicutp f^ce ejios fepte ecciiapi fi-

gnificari fepte uat^ fmpii miKtitis Eccfis pcedetes tps Antixpbut di(flu ei titulopcedeti.

Iil«pditides etutdecurfus eccRa; u(^ ad ui

cinutpsappariddisAntixp!.Pria:edteo^iti9

maieftatis Chhfli impatoristq erit euidetioc

in hoc ipe g in ptetiris.Ethsc pdirio e ualde

ta:!dabilis:&m in fine ei naturaliil cognofei

m9 pfeclionl ordinato^ ad nne.Secuda:eri£

inuetio magn« tepiditatis i reUotibus Impii

militacis Eccfis . £ft actepiditas mediocritas

qda inter bonuSf malu. Bomtas.n.p calidita

te fignificafsqmi dilccioe &charitate pfifiit*

Malitia at apta p frigiditate repI^taEQui er

go i apto mal9 no esfed bonis opib9 exteri^

fulgent Itetius chaiitatc caret ; aut illam

penumero perdit pp lapfumi merraleiguis

et fspius rerurgatsmerito t^td*^ a diuina fert

ptuta noiatut.Hi tepidi difficili^ ad fonu uec

bi Dei puerrunfiut notat Albenus Magnusfingularitec fup Apccalipfis«tu cap*.TcrtiareriC

ubertas diuitia^ tepotaliQ ac rpualifirputa fdentia^oium diuina^ & humana^ auflorita

tlsteporalis & apfcz.CLuartaietitcareda utjt

ru diuitia^iiuel potius charicas:liueegefias:q

fum rpualisitelligeria diuina^tlittctai^irboni-

tasmo^ ex fpuali fanitate pcedes . CEuintat

erit defecius religiofopj in faucre charitatisS

populopi I publicis pcccatis:Do51opj & pdi-?

cacoj^i bonisdOiSrininqm a pdicatioe quat

ruor alaliu deuiates ad fabulas & inane do>drinam conuerientur, Sextatciic cultus ma-y

gnarum tribulationumtq erunt ad correfrio

nem-Si noiad deilsucHonem « Septimarctk

Page 12: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIBRI avARTI

Huer* fan^Iorfi Dei quoje latebit CancKta*.

jrProbanEueroiftaforaratftate ueritaieex

pofi tiois Itrodufiaetqlictt n6 fit cuides rto tfi

uideE here neceffariasiprObationessNa fecu

du [jf4ti'inferptatione: Inepiftolafeprima

fcripta B^o LaodieenfitcotrigiE Se pfolaCImpiu militatis EccIeQx i ultio ^tu.ergo iili defe fiusatqt ilis pfolatifies tiic ertints Nifi.n,ita

eiTe^fruftra Cotrigcrefraut pfolaref.Sed in pfata e’p?a pditfla feptc:ordiiiatepdnen£. fgif

illa eiiittfi uera e pdi(?ia expofitio.Dedaraiut

iltquonia o dinate illa prineaf I ea epFa q habcf Apoc iii.Et prima qde fatis pater. I bidl.n

.

dicifiHec dicit AmettefHs fidelis Sduerustq e

principia crcaturs Dei.Ame qde impfentia>

r& ilat no adnerbialiterificm lo.yi.Ame amedico uobisiideil uereq modus ^apud eccRaufitatiffimujtred nolaiitetndeft ucritasicomu

tabilis.Soleiac apponi in fine abccclefia.Pet

quod inuiCi^iH hoc ftatii poCTiimasncTirate

Chnili pfiderareiq iam p tot curricula Inofit

pprobaca fuitSecudo heiurcu ait.Scio opatuatqa necj frigidus estnec^ calid^.Vtina fti-'

gtdus effes aut calidustfed qa tepiduses inci

pia te euomete ex ore meo. uero debet

denominati aliqua multitudo nifi fundanie

tu denominabdisfaltein multis repiaL Mecp

ifta eget pbationc. Tertia pditio fubinfemir

dices: CLuia dicis diues fum Si locupletatus»

& nulli^egco. Cl,uana?ditio fnbiu^CC aitt

Etnefeis qamifet es:& mifer3bilist&p3up:&

cscus:3Cnud'^.Cl.uIta ibi tangifSuadeo tibi

emere auru ignitutqtu ad reiigiofost&uefh'’

mcdsalbis Iduadstui no appateatpfuQo nuditatis tustquatu ad peccata publica populotu .'Et coIUiio inunge oculos tuos ut uideast

Na colliriu pafTione fignat Ghrifiuut expoit

Albere^ magn^tq oculos dofloft illuminat!

(icutoculi Thobtxfuerut illuminati fellepi-’

fcis.Thobia:.xii. Sexcitagum uerba feqnria!

Ego quos amo cortigo:&; cafbgo. Septima

demu ibi ponif: Ecce fto adoftiu& puIfotSi

qs audierit uoce mea & spuerit mihi ; iaiam

intrabo Si cenabo cu illo. Sancli uero huius

ftatus uocanCttib** amabilis DniTceu Tterpraf

Laodicia Hic e flat^deqno df. .Matth.xxiiif,

Statim at pofl tribulatione dierv illoie fol obfcurabic:3i luna no dabit lumcfuii.Obfcura

tio uero folis Silune incipiet imcdiate po^l

decurfumhui'^ fcptimiftaf^tut hewr Apoc.

yi.Hi funt dies de qbus uideE loq Apfs ^ecu

dxad Tnymo.ii.1n nouiffimis dieb’’ Iftabut

tepora piciilofar5^ erut hoiesfdpfosamatest

capj-iiteUti:fupetbi;blarphemi;3f reliqua.

ItrVERVMCIRCA eoenmsin particnlari

taCedu potius q aliqd dicedutcu fecudu fclas

rariSales particularia Hnt ab arte extranea. Si

quisautem ingenio pcUf-^tfpu magnificus!

ulia rimaricapiattmemineritilli'^ prophetici

diiSi ! Dicite nobis q uentura funt.f.I parricu

laritSi dicemus qa diieftis.Fateof ego ipfe cutimore 5i tremore prxfenriame feribere

.

<^Ad primum ergodiceoducil:» oispphecia de Chrifto uenturoin cameruitufcpadloanem.Multxucrxfunrpropherix deflatu

Imperii militantis Ecclcfix et pofl loanemtutpaterfingnlanflimcin libro Apocalipfis.

<^AdfecundudicendiS:q>ea^funtmaximiponderis in imperio militatis eccleHx aiu explicire autimpiicitehabenrurex dininis litte

ris ! Etptimo rcxdificario ciuiratis Hiemfalc

mnicfecfidxad theralo-ii-cu de Annchriflo

dicitunfta ut T t'pIo Dei fe-leautag fit De‘\Deftmflu e ante templuDehquod erat temporib^.B, Paulwiu xta uaticiniom tSa) ra toris.

Igitur necelTario rcxdificanda Wernfale inni

tur.utglo.ibideexpfTededucit.Reliquanero

implicite pnunciantur aSa'ua'Ofe cumsir.

Matth.xxiiii.Et multi pfcudo ppher* Turget

&feducent multos. Itemfecunduexpofitio

nemultOft» DoifloFta.B.Ioaneordinate in

Apocalipfi oTa fpef^antia ad flatu imiuerfall

fnunciamunutin fequentiqffione dicetur,

<CAd tertium dicedu!<p rnnouatioceremo..

niaru inecclefla Si ampliatio culf’ ditilni pofl

apoftolos pnuciara fuinfecudu Petru AureoIi ac moltosalios pclaros inrerprxies . Apoc,vm.Nam utaiunt.B.Io.poftdefcriptionfp«

fequutionu Ecccicfix factarum per tyrsnos

ita feribinSf altus Angelusuenit Sfletitante

altarehus thoribalum aureum:S£ data funt ei

incenfa m'ulra:ut daret de orationibus fanflo

tum ommfifupet ahare aurcutquod efl amethronnm Oei.Et afeendit fumus incenfommde orationibus faiiifiorum de manu Angeli

coram Deo.Proquotii uetbotumintelligetia

notant ^ Damafus Papa ad infligatione.B,

Hieronymi tepotibtJ5‘Valentis Imperatoris!

inftituit ut in fine cui^Ifbet pfal cantareftglo''

tia patri si filio & fpifitui fantflo . Inflituitet

pfal . in ecclefia nofie diecj cantari. & hocefl quod in hoc loco Io

.prxdixit .Dicitn.q»

alius Angelus.fPapa Damafus : uenit 5^ flerit

ante altare urimpleret oTictum facerdotale

hns thuribulu aureumtcor.fdeuotioe & chati

tateptcnumj&datafunrei incenfa multat

ideft liber pfalmotfl: qui plenus efl orariotb**

fenietiflimis&odorifctis.Vt daret: ideft ordi

Page 13: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

tjtvLvs sec/ndvs

narctperto:u oibni:dcorationibnsatifc iltace miicilaris dininsrEt afcenditfii-'

mnsir.ceiifori coram doniinorquiahec confticariofjit falubris EccleSanS multii places

Deo. Accepitautem ifie Angelas thuribuluoi

aureu pletm igtie altaris di mific in terrarquia

declarauit tori ecclelix p orbe diitufa; ^ntadeuotide& chatitateaga Deumicoi eius xftoarets^f exemplo eius fa^^a fumtonirruarS^

noces Si fulgnra:quia diueili fan<5H illo teoi'

pore furrexerurittquorum quidam fuerunt

exceilenusdofiores figniflcad per uoces: ut

Ambrofins:Hiefonyni®:Gregoii‘^ Naslzen^Si Auguftinussa quibus- mult* profliixerum

religione5<Cl.uidamuetoheremita,lignificati

per fulgutatut MachariuftMoyfesrPaulust&pUues alii per sgyptSiqni conforrium uitx

non cQ exteris ‘mortaItbus:fcd cu fupernis

Angelishabete uidebantur.Quida ueto cofef

fores Smiraculoiu faf)oies:Scut Martinus

Turotienfis eps& plures aliitdeftgnantur per

toiiitiuaipp flupore miraculorum:Hec Auie-^

olus.Acqujfitio uero nonfoluimpn Romanifedetiam totiusorbincuiusaucloiitatem conceflit Dominus Petro Matth.xyiCLuodcfiijligaaerisruper reriam eritligarum &mcelistfmgulariterprxnunciatur a Daniele 4>phera

Dani.xii. In diebus inqnirillis: hoc eilpoil

quattuor Monarchias -AfflriortlrPeriaranS

Medorij s Grarcorum & Romanorum : fofei

tabit dominus regnum ccibq» in xternu nondiiTipabirunde regnum cius alceri non trad^& cominuet uaioetfa regna hec:& jpfu dabit

jn xtemuQi.

An wentas fub oaria tempeffatt datnotn

Imperii militantis HccleGx fub ali

quo cerro numero comptdiedanmr.^uxdio Tertia.

D Tertiam qaxdione 6c prace^ditur.Videtor cp euentusiob oa-*

ria tempedate^uu Imperii mi

j

litantis ecclcGs fub aliqoo certo

nomerocomprdiendai^PrimoqtudnqnoaJain fapicnrix.xi.didmr.Omniain '^mero pondere & rr^Iura ftciRL

C: Prarterea-Apoc.yiiididcur-Et uidi feptemA^ecJosdatesincSrpefla Odr&dattfuntillis reptem tubxiquodBeda exponens aiL

5 ib fpecie feptem Angelorum taba canen*tiiim feptem epentus ecclefix defcnlwn^tar.EigooeniusImpeziimilitaDas ecck&c

fub feptenario namero eomprehendawur.CPf«t«ea-euentu$ finitos neceffe eft com-prehendi fub ceno numere»: fed euentus imperii militandse.clefiz funt fiairi : tutn quiafinito tempore durabunntum quia fin^ hominibuseueniencrgiiuieuems fubuatiatjpefbie impetiimiliianrisccclelixfabceno

numero comptehenduntur.CTInoppofimmcfi.quod dicitur in^S.M{(ericordfx cius no ell numerus.ClAESPONDEO DlCENDVMtrpenentus Imperii militantis eccledx mpanicularieumfoli Deonociadplcnu cxifUntib ho-mine mortaSiad certum numeru deduci ndpoftunufed in uniueifallad certu alique tm-metum deducunf audotitate diuinarit litce-

tarumiUcctdiuccfimode . Nam decorfosecil

cleSx fepte States habett uariof^ euentus in

omn{2tate.Poteranti{a(peuems Imperii mllitatis ecclefis ad scates rcdactfiRfan

tis:paeritix:adulerccnri2.4uuentuds:uiri]ira-

rinreaedutis&deccepbx. De infantia ecclef

fix aic.B.HieranyRt^.Ad^ apoftolocu nu^qoide oidemar fonate h>'ftoriam:& nafcetutis ecclefix infantiam texese.

crPuoiriaecclenx fuit abapoftolis of^adtempus.S.SiiueftrjK]uod tempasfi;ic,ccci.ati

noriLIn hoc tempore fiagdlan a tyrdnis di-didtexerdtiu cmtnium oinuriLVariosbaiits

temporis euetus pn>requiEB.Aogoffitiasitt

libeodeduitate Deitpropterquoderii diddlibmm ilxit EofecuU ^acio iofinita popoOmultitudo p morti : Chrifto domino fuodedicata e{h& coiunflaAC fuS Ducem & principlefi fe^aici. In pueritia Iginu inibra fuaaugeas & fortificans ecdefiatita fsKriseftcf-

fiecla'.9illam'nee aentbnecplaoLrtnec qoe#cnn^procdbe dittet&rupafljonunxad qturucuni^petrarbationuoi poifiuuobcaece

.

CTTonpasadalefcentixincepica ConfiatiioImpmK»teufi)ad tlpiisDainafi Papas

& Valentis [mpetatom.Poft^.ecdefix tni

bn aeuenmt fomora effeAarprinccps eccle

fix DHlttands dominas note IrfesOmihifmundi domjna CdAantinampemiiTam le-

wfanauitfopea humani oiitntfXlua probaca : cetir Vicario z^B. ^oeftro*.coi iure

dioino debebatur. In qoa quidem ceffione

ita adelemtecclefia:ts(pnlraalj r^noad-ionfbini fit ten^ocaledpiriCQalt tmnenre in

fuo utgofc. d-oia illad per fe ^cidebe; a

fitUflmaftad aero fixfidario tao^ '.'offiagifi

pritnUUtBE cdoa imaxioac&Qx^Tonc

Page 14: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

Libri avARH

adimpletum eftsquoddiiflumeft per Efaiamjpphetam de Imperio Chriftt. Multiplicabtf

eius pacisno eritfnis.Hoctenjpo

re herefe multe infurrexcriit t & f.lius Con-f’

ftantini Imperatoris herefi Arrian* adhefit.

Vndcfubeopain funt exilium folenncs ec

clefix doftercssHilarius Pi<naoienfis:& Athanafuis A!exadrin®.Epircopi:ac Eufcbi^ Vercelienfis Si multi alii ecclefiarum dofiores&clcricirnccno& caput eccleh^ fumusponti^fex Liberi*^ in uerirate fidei uacillauit ex multaprequurioneCoftantiitut hylloiis rcferut.

CTTemp-Js iuuenturis duiauit ufqi ad tepus

Caroli magni.In hoc tepore ecclefiae tofau^

fliilim»: omnes quafi Imperatores obedientes & teacrentes foerum Romanae ecclefia::

ta.nq ipfa principatu tenccettfiue refpeflu fpi

ritualis donriniincuc lynodusfancla MicenadifTiniuiriliue temporalis,

CrTempusuirilitatisaCarolo Magno inci-

piensidurauitufqi ad tempus quoiamfei.e

fcenti mSdo duo lumina ncuadonauit Deus.nSancIosDominicu & Francdcu.Quo re

pore multafcifmata euenerurin ecciefia.Im

piuSMahumet opinione cteuir.Studta littera

tu apud Catholicos inlmenfum aucia (unc,

ClMHOC ETIAM tepore inuariabilepfe

u«;auit ImperiuRomanii: qdptius uanauerat qtu ad triaPrto qtu ad modu eligedi.ii.q

ad modu fuccedendl.iii. qtu ad modunidendi.Natranflato Imperio per Conflanti

numapud Conftatinopolimiq prius Siranri

nm dicebaturpreuerauit in ea Impenatis fc'

des uf^ ad cfpora Adriani Paps.Q,oi cogre

gato Romte Cocilio Imperiu a grscis traflu

Iit ad Germanos.Grauata.n ecclefia a Longobardis 3t Conflandnopolis Imperii auxilm

non fcrenteiquia forte no poterat cius pote

tia dirninuraiiduocauit Romanus pontite-X

ad (ui defenfone contra predi^^os barbaros

Regem Franchoru.Primo quidem PipmumSthephanuspapas^t fucceflor ZachanerpuaAfliilph'! rfgfni logobatdoru.Deinde Adri^

anns S’ LeoTaroluni magniicontia Defide

ttnm A flnlphi filium.Antc iginir tepoca Ca^toliin ehgendo tmpatoreferuabatur mod^antiquiK AIfqu-indo.o.affumebatur deeodeg>1e-a’iq>' alinndetStallquado pei pt neipes

fipH.it clerrio aHquando per exercitum. Sedinflitii"! Caro!o re(Tauit ciectioiSl p focf efTi

one aiTummrbattsr dc eodem genetcrut femperprimoeentEusept Imperator.St hoc dura

Bit ur9 ad feprima generationem, dua etia

deficiete tepore Lodooici a Catolo feptimu

cumecclefiaucxaretur a Romanis: aduo^

carus eft Otto dux Saxonu in ecclefie fubfi

diu-Liberataijt ecclefia a iicxarionc logobar*

dot&SRomanoiuac Deregarii tyraniiititi

I mperatorem coronarurjt. Le6efeptimo’genere Alemano:qui & Impotium tenuit ufeg

ad tertiam generationem t quorum quilibet

uocatuscft Onos& cx tuc uthyfloriattradut

per Gregoriiimq«intu:g<nerenmilitet TeU'?tonicumiproiiifa efl electiotut u delicct per

fepte principes Alemanis fiar. Ctus ad iRa

ufjten^oia pfeucrat . Et tm durabit quatuRomana ecclefiasq fiipmum gradu in prin-

cipatu tenet xpitfdclibus expedies iudicaiie

rinFfic ueroannnse nvllefim'* qngctelinius

qnri’dccim‘*:qanadfeneir!ute impii milita

lis ecclefisE perrineacan ad decrepircmiam'?

bigirar. Decrepitse uero incerta tepora funt:

Senonudeeteraruetatu annos ruperar^CLua

re dfCnAis huius criuisinceniffimus e-.Tuni

nt dies lateat iudtciiiTom ne oiciniiatc ulrimi

dteiiuiti preclariflimi ab miortalirate dignis

opcribustabfimeam.Vtcfl nonas urbes con-dereioolumina confcriberciatcp talia huiur-?

moditqasab «temiratis appetitu fatpenume

ro oriuntur.

CTHIC VERO MVMERVS feptenarius

facratuseflin fignifcmoeeuenrnu totius ec

clefisE dccurfus .Na Apocalipfis.yu-apitiilo:

Septem figilli aperiunt per Agnu t qiu fic di

ftinguunffecundum Beda, Nam hi primo fi

giilo ofleditur ftafusprimitiuar ecclefia:. 1 n tti

bus fequcnribus bellfi cotra Ecclefiam trifor

me.In qnto triumphantiu in hocbello glo.-

ria.In Sexto perfequutio Antirhrifli uentura.

In feptimo qetis ztfrns hiiriS.Patiicr Apor,

yiii. Septe Angeliifepte tubas pparant ad denunciandufepriforiiie encnru imperii militi

ttsecclcfiie.TtidequTnrodecirno capitulo eiuf

dem libri referunt feptem Angelhqui exierut

de templo habentes fepte plagas rionilTimas.

Septe uero plag^euniuerlam ultione DcJfi'?

gnanteominante malis.SeptenafUsenimna

merussuniuerfifatis eft. Adhuc eode c.apitele

gituf:q>

quattuor animalibus dedit

feptem An£e’is fept«ti phialas aureas plenas

iracudis Oei ui-ienris in fsculafxculorum.

leitiir feptenario numero claufi cucrtus fub

taria tenipeftate ftacufi imperii militantis Ec

clefi* numero coprehendetmuniPP^ali.Atinindiniduo foli Deo notos efle

ctcdimus.&p« hcc patet rufio ad argamita.

Page 15: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

T1TVLV5 TER.TfVS

CTitiilus tert:us:delfelicitate Tmpedi mstiiiasecclefie futora tcnj

poribus Antichdfti.

OST confiderationemcorumiqUfpenincm adfeptem ftatus teroporu

precedentium apparitio

nem antichnfti determi

nandum eft: de pdirio-»

nibus temporum feque[ tiumuf^adfincm im^^

Iperii militantis eccleCis

inclufiue.Eram arduo tepora. Prima erit te-

pus tyra nidis anrichtiiU.* Secundum erit poft

interitu eiuide . Citea primu,quadruplex occutnt'^ridetario . Maprio difputabif de hisq

adpidnaatichridipiinetitaceiuspot^tii: malitiaat^ rytanide:qbus Tmperiu militatis ec'}

cleiire opprimcnSecundo de pugna Imperii

milicatis ecclcfits aduetfus diabolu ac eius fe

quaces.Tertio de otine predicatoru predici

tui aduetfus anrichriftu . duarto de uictoraImpeiitniliiatis ecclefistcotra diabolu 8i Antichtiiiu ac eo^ lequaces. Cicca pfona uero

ancichnlii &cd:cquentia quemniui: duo

.

f£rtimo.An Anuchriftusenthonio.

4r^Sccuiido.AnAntichriftusceteros homi-nes tytanide iuperabit.

CVttum Antichriftusetfthomo

dueitio Pnma.

t) prima qaeftione

llc proceditur Videtur.qj Ancrchrift^rno

ent homo. Primo qdem Antichrift‘’erit

capur omnium ma-lorii . Nam Iob.xxi«

fup illud: Interroga

te quemlibet deuialonb^tdictt.glofa Du dc oium malopj corpOte loqiiif fubito ad olum iniqitofv caput antichnftu uerba quertir. fcdw caput oium maioriiiactribuiEdiabolosDicit.n. fup illud lob.

xyiii-Memoriaiili*’ peatde tena.gio.DeunoquocR iniquodicihut ad caput ideft diaboiu

puertaf.efgo Antixpus no erir ho fed diabol‘>.

^Prererea.Nullus homo ancequa finaliquid

oper.m poteft .fed Antichrifrus iam aliquid

opetatur.fccudumi-lud fecundead Thefalo.

fecundosMiileriu iam operaE iniquitatis.etgo

Antichtiffus noellfunmishosfedpotiof eff,

^Ptetetea.Antichrift^’ miracula faciet «2

gna magna dabit Si portenta, ut dicK Matdrtxxiii Surgetn.pfeudoxpi drpfeudo ppheiei

Si dabut 6gna magna & pdfgiarica ut in er-f

rore inducant e»ia fi ficti poteft eleclijfed 1 fta

no pueniunt hoUuxta illud psi.Q.oi facit mirabdia magna fol^.igjfAniichrift^ no erit h6«

(^Inoppofitti ejqd expones illud Apocxiil.

duihetintelleclu coputet numeiu beftiede

Anrixpo loqoesDfda dicit. Nrmet*^ bciscft

nx eu putemus iuxta quoruda opinione uel

diabolu ee uel deu : fed unum de hoibustin

quo totus Sathan habitaturus e corporaliter.

CRefpondeo dteenduun hac qftione funt

explanada d«o.Primu eft unde necdlitasac-

cipiaE credHi expiicite futiuom Antichriftu»

Sccunducftrefponfioad queftionf.

trCIRCA PRlMVM.Sciendu:q>quadrijplici aucloritare cogknut expiicite credere fu

tucu que pia oi malignitate r^letn:q amplio

ta ceteris olbus fiagitiofis facienin opprobriu

xpi & Impii militatis cccF^-Pria e ppheticat

fa eulge1ica<tenU Apoftolica.Q.uarta canonica.DanieIis,n.yii,capfo legiE reuelatio fafla

dc qttuor monarchiis uideiicet Alliriopijq icc

pit icduinonullos a Nino Rege Si Medopwqlcepit a Dario : Gtecora; q fub Alexi

dto Macedoe potiOtme Hotuicac Romaopnqfublulio ortuhHnpfc-fliflimafuitfub Au^gufto.hac declinate & circa fine mudi ! decfptesdiuifatuidit Daniel oriri cornu puu:quodabaEitelligi antichriftus fecudu expofitorest

qdCut ide Daniel inqt)faciebat bellu aduer-

fus lac^osS pualebac donec uenit atiqu^ die

ru.Hecaff.rmat.B.AHgnslib.xxiii.de.CtDei.

C7Secunda aucloritas eft euangelica . Na:uthabecMatrh xxiiihqueretib® apoftolis de diciud eii: rcfponditaduentu fuufcripraeffein

Dan:ele& tp anreiudiciu tjenietaptichiift9,

<rTertiaau(.ftoritaseftapoftolica .Na ApoftoI‘’ai,ad Thefalonfcenfes fecundo theit cp

anteq ueniat dies ludic li: Primu iieniet filius

perduionmq aduerfitiu & extollit fup omneqd dicitur Deus.ita ut in tep^o Dei fedeat

oftendensfe taq fi: Deas-glofi exponit dcAnrichrifto.Subinfctt deindeapofioFtq tuc

uenietdifcefno.g’o.getesdifcedenta Romanoimpio & a fpirituali obedientia Romaneecclefic.Hiir-cooeniutea-q ab Apoftolo loanne .apoc-xiii.dicurtir de beftia de n ari af-cedcnrei habete cornua dt ce pqU3.i’t in-

feti‘’tlaQ'? exponetur Antichriftus figmficaE^

Page 16: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

tiBRi av^ati

^duartaauf^oritaseftcaonica.MI Glo.iU

lud^sinoniCoftltuedrielegis Utore fupet

iUosiexpDit iliud deatttichrifte.B.quoi» Qtegott^. x:xxii.inoraIi&ex^ns illud lobuStri

giiBreiWthcaudaquau cedr^tiirent.Antl'

chilltu fututu atiKdi# iudicit mulu de illo^fequ^.Item in capitulo, puetlit de coafe,di.

iiiiutui^ Aadchrift^ affertf . Taceo reliquo!;

doi^cesrquonid explorata habit fntamfideles de uetituco Antichriilo.

C:CIRCA SEaVNDVM:neceae«dieeteAndchridu put&homine fotutum. No enimDeus etitiaut eiushGartitas a Deoaifumetutut efl in homine chtlftotcG Dd maximus^aduerfafius exi!lec.Non etia humanitas eius af

rumctata,diabolo i unitati pfonesflcut

manitaschrtdi afilio Dei:qa illa alTumptio,

infinita uiftutem exigit in aQamete.Diabol^

Utto finiceeduittutis.EritigitnEput9 homoinqnem diabolusfuamaiitil cminetius in

fluetiuggcrendo q omnibus aIiis.Orietui ita

9 Antichriit^ in Babilonedgnobilit de tribu

Dant& tefte Damafceno libra,iiii. ex fornica

done Cdcipietur. Q,uo cocepro & animato:

ut dicit V!agiiletinhyftorial^claolailica:de-

fcendetdiabolusin uteru matris ad impleii'^

dum efi omni malitia: ut uafe fuo . Si quauis

Angelum bonQ habebit Scut Si ceteti hemi^^

nesadcuBodiasnt (licit.B.Thomas in prima{tatte.q.cxiii-tami rationis c^os:cu incipiet

maiicta uti:nullGeSellum euiradiein e& exer

cebit,eo ebftinato . Hic Antichtiilus. ut dicit

Methodius Martinqui multa ^^xit de fum"dsnouiitimisapparebitCoreaaimiqueeft ct

Uitas uicina uideenuttief in Nasaieth:tegna

te incipiet in CaphamaQ : Demum ueniet in

letufalet Si ibi faciet le ciicuncidiiut oftedat

fe conforme panibus iudeofi: & dicet fe meffiam in lege eis ptomi{rum.&iudciineu cre

dent Si ut MeiTia fufcipiec St uenatabunf.Et

hoc efl qd xpsdixinloanisqmo.Ego ueni I

nofepa^ mei& no me recipifiis . Alius ue^

nict in noic fuoCfcilicet AntichriftusJ)^n5

gloriampioprilft illum accipietis(fcilicet uc

netum chtidum.,)

^I^VERVM CVMfingulis hominibus no-mina confueucrint propria imponi:uidenduefl de proprio nole illius malcdiifti hominis.In cumsiueftigationeifapientii ac inteUeflu

opus efl. De quo dicif Apoc.xiii. CLui habet

intellecluirrcomputec numeru beftis.Numetus enimhominiseftat numeruscius fexcenfi fexaginta fex,Adhoc ueto intcUigendum:

noiandum.cj» lib« ApecalipRsin grecofcil

pcus fuitV^tideiecundum mori greco^nu^mtrus iile huius nols accipieduseii.Gtect autl luceris exprimunt numeros: fecundCi^ in

alphabeto ponunC.Verbigfa.4 .Alphaqd I

pcimuelemltum figiiat unii &4uo.& cetera

ufi$ ad.), ioratquod decimo loco poniC& fi

gmficaideclfcqoens uetoXK.fignatxx.ret

qnens.xxx. Si iic femp proc«lendo uf^ a4centu.Vndt.i.cenrulignaufequens uero da^centa Ggnat iic {icedendo ur>$ ad mille.hoc

uifosdc facili inuenif nomen bcfiis Si numetus hominis fecuudum Beda hoc nomi efl

Teytan: qd Intcrpreratur gigas.hoc.n.nomlt

qoafi oispotentia anteceUacmfurpabit AndchtiflusuaClans fefilfi de quo dicit fiso.xyiii.

Exultauitmt gigas .NumtrusautI huius no»minis eil Dclxyi.Cl.uodpacetBc.T.iignat.

ccc.e,qn9.y.x.T. ccc.a.unum.n.qnquagmia.

CIu£ fimulpgregata faciunr DclXyi. l nter-

pretatur etia' foi:qailie affirmabirle eifc foll

mflitiz Si ueta lucl:qiliuminat oeni hoiemuenienrl in hunc mundu . Ice lacinis uetbist

nomemhabens iflum numerum eil.Dic iux.

Q.uodbene cdpctitei: q cuilibetdicet. Dic

lux ( idefi dic me ciTe lucej £t in hoc quodeil dic luxmumetQ pdidu leperimus.D emmapud nos quingentos Iignat,i unu.c.centu.L

qnquaginta y.qn9.x-decem.q fimui fumptaDclxvi. perficiunt # Item aliud nome ponic

Bedaicoplens eutidl numerum . CLuod cil

Amemos.&imeTpta (ut honor c6tcatius.Q.d

quidi conuemt Antichiifio:qui honori ;qui

folichnllo debetut:ericpttati'’.A,{ignat unfi.

n.quinquaginta.t.ccc.equinq.ni.quadragin

ta.o.lxx.5.dticenta .q fimulfumpta reddunt

eunde numcrB.hoc idem repitur in alio no<S

minetquodell Atuxme .duod interptatuR

segoiduod benecduenit Antichiifto :qui

negabit chriftiieffe Deum ueru.&copletnu-

mem pdiflom.A unu fignat . R.ccii;um.V‘.

qnquaginta.xxccc. Mj:iuadra^nta.E.qui:5.

ex predicHs patet quod bt nome beftia:: Si qs

fit numetusnominis eius. Hcc magnus Do#clot Albcrtus fuper Apoc.xiiii.capuulo.

^Ad primum ergo dkendu eftjcp in capite

naturali tria repeiiunf.f.ordoipfc(flio Si uitt^

influldi.Chriftus quidi caput cft ecclefis Te

eundum fimilitodml intetins& exterius gu-bernandotDiabol^: ueiocapmeft maloifeex

tetius giibemando.Dirigit,n.ma!os quos gubemat adhuc fmlsuua E)eo aucttant.Dedia

boiodicif leb. quadiagefime-Iprelrex fup

Page 17: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

T1TVLV5 TERTiVS

oniaerfo'ifitio?r'p'ois.Antichri<P aut caputeft omniu tmlorn fecun.-^u pfsclionem.Vn-J’

de fap fecudar ad ThciTaloni.r ondens fe ta

^ fit l5eus:dicic glofa Sicut iChrifio ois ple^

nirudo Deitatis inhabisauit ita in AnrichtiRo

omnis ma!ie:s plenitudo.

fUAd fecundum dicendiimtcpqa diabolus

fuatn malicia eminentius A ntichrifio influet

fuggetendo qommbus a!iis:recundumhoc

omnes alii mali g pceneruntfuntquafi qdafigura Antichrifti.OperaEergo iam mvReriuiniqtacis Antichriftupdum maii qiilumnguranttopeta excreent iniqua.

<]JAdteniHm dicedueft:q»folus Densfacit

mirabilia: q o?ni uim fecundare caufarum

excednnt.DiaboIusueto ac miniftri eius: Si

fingulanter Ansiclirifius facient nonoqacfingalatilT'mein nouiiTimisdiebusiq tamenuA excedent uimueni caurarum fecundatu.

Erunt tamen mirabilia hoTbus ignorantibus

tales fecudas caiifas. Fdeo uccat Saluator ea

non mirabiba propneifed figna mirabilium.

Habcbunt.n.vtm^nem eore mirabiUu qu«folus Deus ficere poteil . Apellat cria ea pot**

tentatiieft monfira: q generantiirprer coemordinem comoniter generatorumt& liabcnt

caufas naturales ea producentes.

^rVtrnm Antichnflus csretos bominfsty^ianidefuperabit.Q.U5ft:o Secuda.

D fecunda quafiion? ficjicedt

lurVideturcp AnHchriftuscxte

lOfbominestpfdnide ndfupcra

bir.Piin-oqdctTiDanicIis.rii.legi

tuntfinre' cornuadec?

Itid oriri cornu paruulu: ppquodfig*^*^^^^

Anrichr illunac poteria einj;m comuniter ex

ponutDo qores.rgitur uidcf q» tyranidc fiuc

poteria priores principes nd fupabit Anrixps.

ICPf*terea. Apoc.xiii.capimlo dicic de pon^

tentia AntichriftisSi uidi be^ia afcedcntede

lerrat&habebarcornua duo fimiliaagni.Sed

poretia agni Ghtifii fuit in offenfiouehnmi

litatistquam femp docuit. Mattb.' iDifcitea

meqamit-s fum.^V humilis corde.O ui

uenit miailTrari fcdminifirare.IpiF .Anrixps

fiicuid’? )ctEreror hoiestvraiiidew'^ uipera

binfed fe humile ac m nfueruofieode'.

^Praiterea, Tvranides in diuiris lit^^

lfgnar.-e per aniniitia ctndeliatficur paw Da

nieiis-vii. Sedderrrari.ie Annchril^i

Apoc.xiii. E: bcfiia qua Uidi 6?« erat pardo:

& pedes efus 0cot pedes nrfl 8i ot efds fieoi

leonis,Non uidenc at prnrdicla cfTe crude’ ifii

ma ataiia q a'iqoando domeflica fiunt . IgiS

Anrixps tyramde cataosholes no rupttabir,

CJ’!» oppofitu eft qd Apoc.xiii.dicif deA ntl

chiifloi^iois fimilis befiia::& quispoieiu pugnate cumea^Qjiod exponens Avmodiciti

Veru dicunt qui hanc befiia* adorantiqa ne^in feculari potentia: nt cp in mirae ulo^t frau^

dein retroaclis teporibus 6mi‘is ei apparuit.

([^Rerpondeo;dicendri qiporefiasfiutprin

cipatus Antichrifti ©ium pnneipumqui ali'5’

quando fuere fupabit po-entiam . P butmJlquoqj ea Antiocho ac Ncronecrudelioteffefiu$:Erit9 talis tribulatio qualis non fuit abinltio ita ut fi fieri poiTiuetiam elet^imoueantur.ut dicitur Matrh-xxiiii .Procedet Cserarfi

ac Regumomm qui ante illum extiteterpo

tefiatem ac dominatu.Primo quide in prin-

cipatus amplitudines Nam faper oia mundiregna cito acqretdfiiu : uthabrf Apoc.xiii.

Et data eft illi poteras in oem tributn & po-palum:&linguam:& gente.Vbi Ayme inqtt

Inlingua 8i gente oes gentium nationes in.-

rel!igimns.Dehac quo9 poteftare hemt Da-niehs.yii.9 otietecornuparuuIo.f.Antixpot

ut comunifcr exponitururia cornua de dec€cornibus quart* bcftiarfignificantis imperifi

Rominoreranulfa funtiquonid Amichrifius

tres regesffejiiet Aphrici:Aegypti ^ Aethio

pi*)tnterficier.Alii feptemin quostunc Ro-manu imperiu erit diuifirm-ei colla fubmit-

tent ut uiefori. .Secundo in theraurorii mult?

tudinejNamtut dicitur Danielk.ii.diuidet rej

ram gratuitorfi’ thefatiri copiofi fibtmanife

ftabuf.Reuelabicn.fibidiabolusthcfaurosoc

culcostut ft dicit Albertus Magnusfuper.xsii,

cap.Apoc. Itidem Danieli-oi^auo habetur:

q» I copia reru nlum occidet plurimos. Dicit

autem.S.Vincennus ordinis poftii-cppdira-

tores Anrichrifii aua ririam f-dicarorib''' Chrlfti obiicientes aurum S' ? rgenram multu gta

ti' dabunt Terrio in f<.ia? celfinidinct

propter quod d:cif de eo 0.iniel : Oculi eius

quafi hommis^ideft fubnlis SCalta eiusintdlf

gemiain dininare ftripmraru notir-f.-ac om-Jnium fuecuiabiliu profunda cognitione:po-

nlTimefecretore naturx > qhus magica artemfuperoesmundi ’’oJts exercebit in fgnisSportentinita ut erra ignem defirendere *ariar

de cslointertT in con^peflu hoTummthabemr .Apoc.xiii.Di iimnonulU-rtrjag^us Docloribidemiiy pdicateresAuticbrifiar^lpfi

BO

Page 18: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

Libri avARTi

mi<; ipH: AnrichtidiDtdabunt fpititu malignit

in fpecie ignis are magtca:ricut Apoiloli cureceperunt rpiiitufan^u in linguis igneis. Mirania q fierir teporibus Anrchrifti uocai Sal

nator iigna Sc portenta: Maith.xxiiii. Et licet

tnitabilta multa operabiC atre magica: nulla

ta nenuera miracula Taciet: qahocfoliuseii

Dei Q.iitno erit potentia Amichtifti magnain no .Illegis inlUtntide . Ideo Daniel de Antichriftoloqiies ait:Et putabar:(p pofRt mutare tepora & leges Si iudiciu . Glofa fup illud

praLnono-Conditue duclegtilatore fup eos:

uc feianegetesquonia holes faneexponitde

AncichnAo: eXui dicesfeeife MeiTiam pro»mtfTum iudeisin lege Moraicaiafhbitad fe

rpe.'i3 e cddere noua legem.& legem qdemMofaicind reprobabirtexponens defemultaibidem pnundata.Moralia legis male intet

prstabifiut de ufunstlibello lepudiiipfequa

tione inin}ico^:& huiufmodi.^ ola cocedet:

legales cerimonias ut data s a Deoidicetob'feraaias 8t ut dicic.de pre.d i.iii.pecueiu Ipfe

faciet celebrari a fuis die fabbari ut placeat iu

dsistcu hoc Iit in lege eoru:3f die diiica inueneratione fus no Chridi refurreiflidis . Dicet

n.fc moriturus^ tertia dte tefjrrefturu.Vndeibide dicic.q> feiliitites fabbatd it dfiici funt

^dicatoies Antlxpi:q uttunr^ faciet celebrarL

^0,uimo in diuinitatis ufurpatione: NamAntichnll'^ cexdincaiis Hiaufaieni ac teploi

ut ait Aprs.ii.adThefralo.ii.rn t^lo£>eife

debittiq fit Deurfaciensfe pro Deo uezo ac

MelTia iudeocii adorari. Et hoc erii flgnuo}

maxinveruinre Hicrufalem rpualistidefl ec^

cfixtq tamen nudex toto defxiet.Chrilium

alTeuerabit fuilTe ?ec^totem.£a q habentur

in lege Mo^rli de Me>Tia:ot eil illud Deutero.

xyiii.PfOpheri furcitabit Dc'* de fratiib^ tuis:

iprumtanq me audiedsj: dicet de fepnuncia

ta. duapp locusrefidenrise eius eritiiiHie^

cufalemta quanuncios libi limilespet totumtertarum orbem mittet . Cui mdei propriampa^ia hierotoltino^ Ihabitaturi ai^sisbat.

De a iorarione ueto lineculcu Antichnfli habecur Apoc.xiii.Et faciet ut quicu^ nonadoraueric ymagine bediz occtdaEEr faciet oespuliilos Sc magnos: dt diuites ic paupeces:3i

liberos Si feruos habere chara flere in dextera

mamnautin ffonribiis fuis.V''bj AlbertusMagnusdiciun? ponecaliquod liguum in dexte

ra manu ad luceraraucinfiomibus fu;$: ideft

in capifibuitper quod cognofeantur effie defartiiiia Andchdihtlicutiudei portat aLquod

fignu p qd cognorcanc . Oesue^ difhibni*

pro lingulis giribus : nd p lingulis generiC^Tyranide uero feuiciam9 Anrichnfti de^fc[ibit.S.Gregoriuslibto.xxxii.Mora]iumdi

cens.Videndum ualde eftcum Beemoth ille

cauda fuam ut cedtu fubleua t ? in quo tunc

atrocioi quuc fe erexerltfurgat. Ctus enimpocnaium genera nouimusiq non iam uires

martptuexetcuifl^ gandem^:& poft nonuUafubinfert .Cum ergo Beemoth ille caudamfuamiin fme mundi amplius dilatatquid in

illis tormentis tunc atrociusexurgiunifi illud

qd ineuangeliodns dicit? Surgenrpfeodoprophetat & dabant figna magna Si pdigia:

ia ut in ecioicm mittantur fi fieri porellietii

eleclLNuncji.fideles noftti mira agunteumpetueefapatiuntur:Tunc autem Beemoth huIUS ratellitesfcihcetAntichnIli; etiam cu pra

ua ingmim mira afluii fune. Penfemus igi£

q ehe illahumante mentis tetaciotquadopius

matt^r & corpus totmeiisingerict&' came an^te oculos eius mira tortor facit.Cui^ tunc uir

tus no abipfo cogirationa fundo quatihquldo is q flagris ccuciat Tignis corrufcar.Sic et>

go Beemoth iltingit cauda fua quali cediil:

quia nimirum & altus cuncetituenerarione

pdigil'& durus cmdelitatetonneti.HxcGre'#'

gonu$«Permiuet uero deus cata euenire ma«Ia ad danationem tepcoborutlaudem uero acmeritu bonorum.£t ut Eccieiix niiluancis impetiumrquodiamad miiphantis brauium ui

emum eriuplenoexercitio uirtumm Algeat.

Quodetiam miris tunc donabit muneribus:pfettim incetiot)bus:uc ualldius pugnate qar.

Non enim potent diabolus eccfts militantis

imperium atiq-.iadoexcinguere:quin debile

eifedum uahdius confurgauccu in fequen^tibusexplanace fatagemus,

^Ad primum ergo dicendum eftrqi Antif

Grilli potentia per cornu paruulum iignifi-'

caturipp Tuam ignobitttatem.Narceturji.de

tdbu uan ignobiiiiCum Uan natus fit de Ancilla:3?( ut legiturin libro conformitatum.B.

Ftancifci^ab Ordine profeflote humilitatis

initium accipieuu eluti fuilTe teuelatum faiv

Fraiicifco ibidem tegitur

.

CE Ad fecundum dicend umtqr per illam beIliam fignaccorpiis Ancichrillf.|nde A}'mo«

Prior beHia Antichrilluse(l:feqnsuero ior^

pus eius: maxime qui eampdicaturi fune.

Duo uerocornua funt utra cZfcientia.Sed

quia non habebit 1 ia fecundu uentaiemfed

per 6muIaiionem:ideo nondicithnipEcitei:

Page 19: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

tITvLV5 avARTVS

fed fiinilia agni,Vd cJuo cornua Tant dofJri

na di potcftasfaciendi miracula p<r llmula-

iioneniinoii fecuniuni uerscatctn . Vti duocucnua funtduatcf^amenra quibus delendi

tui eccfiaiqux hat>ebit per fcicittiz cognitio

nem: nonperuitarfanchtacem: perufuipa-

iionem:non fecundam ueritateni. Vnde fc"

qiutuc liniilu agni . Vel duo cotnua fimilia

agm funtdileciio Dei oc proximi Itnmlatatq

erum eis.VndeGlola.Si qnid boni in eis ui

debicuiiimutano ent.H^ec iMagnus DocioiAibeicu sexponetis padduciauciba.

^ Adtertiuin dicendueH ut mquic A>'mo :

Pardus ed bcllia fariutlima atqi impaticiinili'

niatiC uaiiecace cutis difcolortSC ftgnificat hypoctiiimiq erit m Antichtiilo Si iiicbris eius:

ut ecia hab«c> Uan>e!is.yii.Poii hoc afpiciebas

dcecceaiiabeihaquaii Patdus: & pedes eius

ticui Ulli.Pedes Amichiifii funreius pdicato

ccspmunduipfuniteretes.kt dicunt ticutpe

des uciitqa utlus e!i animal iaiundu concul-

cans pedious Sideuoiansiamansniel Si dul-

cia.£t 2lliemnclaiundi perluxuiiaiconculca

bunteosjq noluerint acqcfccre^Dulcia amat!

ideiitepOralia:5c de.ccianones cacnales.Dici-

tiK.n.Danielis.xi.6Cen:m cocupifcetiisicrmi

nuu.pei ieone uevo q eii auiinai fuperbum:imeUigit fuperbia Anuthriiti-Us cius eft eius

loquuiio jscedes ex fupeibia Sreuicla quoigAntxhnitiiiu: dicit iViagiilei in hyflocia fdiolaflica: lignata fiitpet Antiochii ctudeluli'^

mutii:qui matcv ncaii fecit mane cum filus

fuis feptes^ muUos alios propter ubferuais'?

tiam legts.Hiiic nunullidixere Merone Anti

chriftum fuiile propter erudeljtai^ioi dicit.i3.

Augudinuslibro.xx.de Ouiute Dei.

^^Tiiulus quartas de Pugna impefii

militantis iacclcfis aduetfus dia

bolum ac cius fequaces

tempoie Antkhrillt,

DETNDE confiderandttm

cftdepogua impetiimiii^

tantis bcciefix aduetius dia

bolum ac eius fequaces te-

poie Antichnfti erit: uero

huius tituli unica qua-flio.

(^Vttum Imperium militantis EccIeQ*

prziiabituraduerlus diabolumac

eiusfequices tempore AOti-

chrill:sCl,ua:iho Viiica*

D banc qnzftione

fic proceditur: Videfur^ Imperium militancis eccleiix tempote AntichrifHndprsliabitutadtierfus

diabolu ac fequaces

cius . Piimo qdem.Ecclefia tunc fociet

in defVrrnmJgifnr no 6Iiabinir. Anrecc«njprobafpecidqtioddicic A^oc.xii.de eccFia

fub figura mulieris per qua eccleda bgnati

Er datrr funt inquit mulieri als duie aqmi^magntet uf oolatctin defer&in lOcum fuu:

obi alatur pcrtcpus&tempora: Si dimidiamtemporisddeft toto tepore pdicarionis Ami'^

chrifti^qd crttrfbusinis &di'mtd!O.S:c,nxd

fuetuduiudcisecoputarepicpttsarijsp tepOradtios anosta’ p dimidiu tpisdinildiuaiiCi,

rrPnrierea De AnfichriHo dlcif Apoc,xiii.

CLuis ilmilisbeflist&qspoteritpngnarecu

«afquafi dicat nullus. Igitur nec 1 mperifi mllirantis ecdefiic pliabinir aduerfas A ntixpm.CTIn oppoQfum efl quod habcl Apoc.xii.

Et facium eftplium magnu in cxlotMichael

& Angeli eiuspllabantur cum Dracone, Ite

Daniclis.xti.habftur de Michaele pugnantepro Ecclefia tempore Antichtifti.

<]7Refpondco:dicendum q> temporis Anti

chri'fi max ma fatura pugna in uatiis locis

diuins feratur* deferibitur .Et prfo.Apoc.

nono ubi mciiut:Et fextus Angelus tut» ce

cinit:& cerA‘a uf^ ad finem Capitu1i,Q.uibus

uerbis prio declaratur Vndepoteftas milirii

Antichrifli tantati^ criiexhoc:q> diuinaper-y

mitTioe foiueturqttuor Ailgeli mali fiue Detnocstq alligati futi flamle magnoEuphrate:££hi malitia St diligent! afiarupatanpoteies

prlcipesfufcitabutogregabQt exercitu eq lite#

Ent uero nuet^^eqftris exefeit^ uicies tnilies

dena milia:utntcies milies ndfmeru milirutiT

eqftrifi lignetdiabolu Dena ttiilia Impii inili

titisEccfis.hinclnqt AynioJNumerusponiEreproboruiSt fimilitet fanclo^i-. Sunt quo^ qtotum pfatu numeru ad exercuu Oiaboli ex-

plananduapphcetsq» nulla ibid^ fiatmeeti®

de fan^lis.Numerushic eft fignansi&no nu-

meransjut quales fint futnnilli defignef : qdno feretp numera numCtanfe.Pon^f itai$ fi-

nitu pro infinitosaut gradi nimis numero di

cic uigics miliesrideft uiglnii milia: qa pdica

toresdiaboiiermUpafgrefforesdecalogi.Mi

ledicuntga pfcucrabutin uafgreiTiOnctai^ ^ BB ti

Page 20: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIBRI aVARTI

Cumaur finf-noue ordines Angclois ad deci

mu q .;ecidit dena milia referunc. Arma p.fa»

ti exercicuscfui loricjr ignes &- fulphures;&

hiacfntinx.iXuibus femorirs in fscuii piin

cipibusdimulario faneiitacis in pdicacotibus:

teror doctnnsin puerfisDofiotib® firplatis

iigaatai' : la qbiis regnabit fupbia: cupiditas

rerreno^rae luxtiris fetens fulphurmt ibide i

textu rnbiungic.Modusueropliadi defcribiC

a.B.Io.in hsc uerba t Ptas equopt in oreeo^cll:& i caudis eo^. Na cauda; eoi^ iimiles fer

pentibus haberes capitarSt in hiS nocec.os ap"

ta malo^ pdicatioiie fignancauda oLCuUa:f>

ue os rationu uim repfentancauda largitione

bonoi» teporalin: q in fme uenenuinfundut.trCONlRA EXERCiTVM diaboli fic

ordinatum erit exercitus fanclo^ no publice

fcdocculcc pugnans s muneribus csleftibus

ringularitera Deo tuc acceptis: Qus magnisuerbo^ facramentis a.5.Io.capitulo.x.inie

diate fubinferunrur.

CCPtimuCTitaccenfip amoris Chrifti fldclm

ergaliumanitateacdiuinitatc Cliriftidicut t

primkiua extirtc ecclefia,

<1'Secundum erit: quoniam reperientur oiri

conreplatiui terrena omnino deferetes.

ir;Terriu q>f>dicatotes quauis occulte pdica

bunnatueru S£ puiilTimuueibu Dei Chriili fi

delibus anunciabunt.

trQ.uauuerit:qm EceP-a illuminabifuero

mtellcv^u diuiru^ littera^idus illuminatio

femp fuit femu inexpugnabile Imperii mili

tantis Ecc?)x.Si textus padduclus attete pii^

deretunida lignificate uidebirur.

CSECVNDO PVGNA Diaboli futura tS

pore Antichrifli pera impenu mtlitaiiseccFiie

nabef Apoc,xii.Et uifum ed ait aliud fignu i

csIoiEc eccedraco magnus ruffus: habisca

pita fepte SC cornua dece : dc in capitib'^ fuis

(epte ciiademitar&cauda eius trahebat teitia

parte llella^ esii.Quibus ucibis Aftucia dia-

boli declataF in fututa pugna cu dicif draco:

porenria m uerbo magnas:fa;uiciauero cumtufftis aflriid hic habiturus e& feptem capita:

idert fepr? malos fpmtusr ptra fepte dona fpi

timlTan-^i.Decl cornua funt decc regesiuthabet Dan.vn.fepte diademata funt fepte uiaorisqiias obtinebit de fuccubentib'* in bello.

Cauda enr falfa pdicatio fuoife fequaciusuel

dcceprio <im’ i^atatuel h/pocrifis. Tertia parsftePante l emh pars.-ingelofis q cu Luciferoceciderunr.Ni.uc mqt Albertus Magnus i expofutonehmus textus: Pama pars Angelopj

funt aiTiHf/uesirccudu psrs bomminlRrdtcs:Tertia pars eo^a q ucc airifte-c nccnnnidiaie

uoluerutsfed Lucifero pier,retut.H> oejfuffia

gabunc Antixfoac/eqob"' ci*> gtuualeLur-

j^ECONTRA Si.Abir mpriumilitaas

EccFatficot dicif .n prjfdi^locaf-Pa.MuIier:

ideft eccfiaiamirta loksfcilice? ChriitorSt lu-

nandeftaPernn hunis niudr que tunc pffene

tantes in ecePa pfecte ptenen.ndeo dicif fub

pedibus eius: &' incapneeius corona flella^

duodecim: idefl in Chriflo cap>te duodecimfruiSuQ ornatus & habiMitjq tunc uberti ftiUa

bunt i corda fideiiu a Cbr ifo.Habebit quoeg

ea tepeftateprincipf Ect La? gloriofiiTima SaMichaele cu exercitu pote tiffimo Deaionc

Angclop^iq pugnabunt proimpwio militatis

EccFitPsiifincapFo.xii laadduflo habtfipari

ter& a Daniele ppheta. Veru cu pdiclis fatis

pofiit pngna? ordo pcipHgenuo leclort dioi

natu littera^ alcioresfenfus nattaLn iattelopi:

Doeloffe uerprariores iueftigadasielinqmos.

fPAd primu ergo dicendu ef^:q>p illa folitu

dinc intclligere polTum*^ humiliatione exte-

riore EccL^rNa tunc fanfn fere ofs latebunt

interiori Wiopognaniescorradiabolu. .

(jJAdfecitndu dicendutilla elTe uerba fequa

ciu Anrichriftiiqnii dicit AymiotuerG dicut^

cum ad hoctqa neqt poteriasnec^ miraculo^fesude r retroagis tpibus fimilis ei apparuit,

fimiliret de pugna fecu!aridiciFucre:cp'nuU9

rex rpalis poierftpBgnare ru eo Falfum ue-^

to dicunt ft depugna fpimualilteil^gaf qtScpugnabit impiu militatis Ecifis cu Anrix^.

ILTituIus qntns de Ordine pdicatop?prjEdi

canrium adueifus Antichriduii).

B Einde conliderandum efide ordi-

ne prsdfcatotum prsdicaaum ad‘«

ueifusAntichrilIam:entacto huius

tituli umcaquxfho.

CTVttum tfpore AnricbrifH Pni faturi pr*-dicatoresaduerfus Anrichrifhimprsdi

cantesClQsilio Vnica.

Dhanc qftione fic pcedif : VideEqttepore Anrichriiiinofintfma

ri pdicatores adueifus Annchri^ftu pdicantes : Primo qde Chrifti

fideles mne 'atebur ut di>iu e fi mroperionbu;.IgirurtGc f'dicarOrescer3huut,

Dani,ix.dicif<p tunc deficiet ho

Page 21: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

T1TVLV5 aVINTVS

il» ^facrificiStSi Hitr.vij-periit obla

ta edcorc eo,«.fgtf :uc ecpdicacorcs dfider.

(^jPrsteica Apoc,xi!i.dicicde Antichriflo:

Et data elttlli poteilas i cem tnbi &'populu:

&lingua;SgeiKe.5.'adorauerrireiiocsqinha

bicam t€tram.Ig!C:Midef q» tpe Amichridi nofine fuiuiipdicaiorescontra eum.

<[JIn oppofimeft qd habee Apoc.nono. Et

Sextus Angelus tuba cecinitr &' audiui uoceuna ex quattuor cornibus a'taris aurei qd eft

ante oculos Dei:dicetefexto Angelo cjiia-J'

bebat tuba.Vbi Beda dicircf hic text®fignat

aptu bellu Antixpj&fuof«. Angel^ ueroh et

iKib: coiter dicutexpofitoresipiicatoresuni

uerfosq futuri funrrpeAntixpi fignificat.

CEI^-ESPONDEO diccdu;q> triplex ordo pdicato^ ifurget ptra Antixpm circa tpa illius.

C"Primus erit ptra herericosiquo^ maior in-

fcftario tepus Antichrifti prurtet : ut inquit

Beda fup nono cap.apocalipfjs : Nam iuxra

exponein ipli9 Beda; uicino tepore Antichri

fti in toto tetrarum orbe ita d ffufa; erut here

fes&fectsimpietarisut raihanasuifurus fit

apui{repiKeuabpfrj:cnius ardentis fornacis

fumus erunt illicherefes; Et hi hereticihebut

regem DiabolmAngelum abilTucui nomenLabaddon hebraice:Apolloniongrffcet extenninas ladne dpugna bumqj iinpetiu milita

lis EccR$ armis ac poietia fecula- i. Ad tanta

quotp deuenictpotetianitChriftifideiesidie

bus illis qfituri fintmoitcrSnoinuenict. Crediderim ego fana ratioe fingulaiiter hcrefmi

Maumethi his uetbis a.B.Ioane fignaii:ac nouas herefes quas I corde chrifiianoru feminabit Diabolus ante tepus Andxpi.Fuit at here

fis illa N'>..omethanorri maximus gladius Fi

dei chrifiianic inter oes quos uftj adhuc fuff i

nuirjdeo loiiiescuagelifia unu ueh ex irib^

q ucniurafunt t imperio militatis EccHa uocat illa dicens: Veh unuabiin&r ccccueniunt

adhuc duo ueh pofthsc. Tribus uero nominibusnominabhebraicc fcilicettgrxcetS: la

line.qm fup holes multos illam uiu iinguaru

potefiate habefaitreotu peccatis exiget bus.

CCONTRA HAS hCTeresnou‘'’ ordo pdi

catoruinfurget: q fide tutabit mcriristuetbot

acfanado-^rina.Ciui ordo piicatoru fignaf

per Angelu qnru tuba canenti ut ait Beda.

Relie uero Angeli ordine pdicato» fignan

qaeternabona nobisnuciauS.' nobis mini-

firantficdt Angeli Deo. Ite quia debet elTe

fpiialcsS nn carinie» pra'.ciii.0.ui facis Angelos ruosfpa$.Ite qadebet ee ptiplaimc

c.rleides.Math.xvI i. Angeli eoHS femp aiditfacie p.atris mei qui i exiis efl. Inter quos exOrdine noSro pdicatotii lutba ell mumeras

g uf^ adhuc exIpiiS accenfi .B, Duici patris

nofifi fangoinedecotati fan^i Petri matfy-risiatt^ inflrufh cathoiics fidei doclrina SanIh DO'^orisThom:ede Aqno’t!erit3tetucnl

chiiilia na. Q,nibus etia donec armat^-extite

titordo pdicatorius fcoitt erit inexpugnabi-

le F.cclefitc contra herefes.

CrSECV'NDV’’SORDO fidicaio-rt erit fpe

Antichiiiliiqu iuisin paruo ctuc numero dic

pdicatores:fcriiffci'te principii pfequutione

adHetfns Chrifii fidclesme! ut nonulli doctores diciltiamore tcrrencru.- ac inuiti ignoratu

factae fcriptoraipp qua nefcictpfutare expofjtioRcscxtortas pdicatorii Antichifti . & ftc

ipleblc iliud .Matth.xtiiii S'eyx cadet de ce-lotidefldoctores decidetab intellectu ac ftu

dio faerx feripturx.

CTTERTryS ordopd-caroTuerireodltpeAnrixpitdeqwo ordine dicunfqn9 Apoc.xi.

(rPrimfi:qi duoerutdehoc crdiiieiEtdabo

inqt diiob’' ceGib‘' meis . Nomina eoiu locopadducto noponunfsfed Helyas nnnserit:

iucxplTeh3befMalacIii.euliinK) . Ecceegriniittd uobis Helia ut puertac corda patru ifi

lios-Diciruruerocoiter cpalcercritEnochrex

co cp traflatus c Ge.y & Enoch ambulauit cil;

Deo &noc(5pariJit:qatu]inI!&Dcus, AI qtudixerCtq» Movfesentille alter, nd pticiGttx

hoc:q’ Chfifius apparuit tribiisdifcipui s cfi

Moyfe c£ Helia.Cocordit tn dofloics fanctf

q> ille fit Enoch.Sccudu e tepus pdicaiioiiis

eorutEtppherabut inqudiebtis mille ducetis

fexaginta:idefttDto rpetyranidis Antixpuqderii ttiu anorfit&dimidii fere. Tertifi e habit*’

ifiius Ordinis:Na amicti erunt faecis ideil iii

lib‘‘pa'nis:A>'mo.Q.U!apr)i3m qud pdicabCt

ore It habitu oifldlr.Q.uani!m I pfccnoarcg

auctorit.isfa,’Ctoru Enoch 5c Helite . hi funt

inqr.B.IoaneseuagcIifta dusoliUff ,GIo:fpi-

ricu uncti qustu ad donu geminte rharitatisr

fciliceiDei & ^ximiq p oltufignabqa ficut

oleum aliis hquorib‘’ fupemmet: ita rharitas

aliis uirtutib^.Et duo ca dclabra GIo, dates Iu

ml aliis.fn pfpeclu dui terrs fiaies.Cio.dd

Deo placet aitldctes.Etfi qsuoluedteisno-cefe:iaeft a bono propofito teuocare : /gnisexietdeorcipfonimtidefifrietia fpualis: q dc

/gnis pp fui uittutl.Etdeuorabitinimicoseo

ru:ideil ipotetes reddecadrefifildu.Hi habet

poteflate claudete c«lu neplaac diei’’ ppb«BB iii

Page 22: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIQRI aVARTI

titc illOj^-.Expofiiio Albcrti ad litarJtnepluat

tpe eo^rfcilicei p recs shos fete St di

uiicim.Hoc fuit fignraiu tenii.Kegu : tibiad

pces Hslixclanrumecslii ne daretpluuia

iribuj anis & fex mefib^. Et poteftate habet

fup aquas eas -^uertfdil fanguine.Ad lirtcia:

Sicut itgiCfaclui Aegypto. txo.V!i.6£ pcutci

tecta otiini plaga: ficut Moyfespcuffit Acgypcu donec fiiios iftael educerecdc Aegypto,

ded qa no legiccp ilii debeat iuipo:e(iate illa

cpe AnttxpUideo no debet hic attendi fenfus

litiefalls:f5 fpuaIis.Hic Alberi^.Vidcaf ucro

fenfus fpualis in gloiis.CX.uimu St uldtnuieil

mots Si refucteciio Saciotu Enoch St Helis.

£c cu finieiinc mqr,B.ioanes: teiUmoniu futi:

bcifia qux afcedit de abylTo faciet aduetfus

eos beilu : & uincet tllos no uetbis fuperddo:

ff intetficiedo.ideo fubdic:5^ occidet eosiSi

coipora eoiu jacebunt in plateis ciuitausmagnxtquocac fpualitci (bdonia 51 Aegypti:

ubi Si dns eom crucifixus uidebut de tri'

bubus Si populis St linguis Si glnb'i* corpora

eoru pec tres dics & diiuidm: Si corpora eoa:

nb linent pominmoiiunieiitis . £t inhabita

Ks tetra gaudebut fup illosiet iocudabunf:^munera mittet luiceiqrh hi duo ppherx ctu

ciauer&t eos qhabitatfup teiia . bipott dies

tresdtdimidlutfpiticusuitxa L>eo mtrauiti

eost& fteterut fup pedes fuos:& timor magn‘^

cecidit fup eos q uidecat eos: Et audtetut uoce magna de exTo dicente ei» Afcedite huc.

8c afceiideiut in cxlu in nubc&.uidemt illos

inimici eop;.Hec.S.roanes euangeiina.

CTOPfNIO BTIAM aliquoptetutioanis

Duici^f Theophyli : <p loaneseuageliifa noIit adhuc mortui ; fm liiud loanis ultio.Sic

eiluolo numere donec uema:fedin paraditu

letteiice traHacus ueniet Si ipfe pdicatuf^ aduetfus Anuxpm . Huic opinioni quauis aliq

taiio at9 auclontas ipliuimet. B. loanis podtaafi ea q de Enoch St Heliadi^a fuere fuf

ftagenfcno tu coguntCXuate iudicio prudeuds lefioris iila reSinqin^^.St p hec patet lefpo

lio ad primu&ad fecundum.^TAd tetnuergo dicedum c:q» no oes adorabunt Annxptn : Ideo poft illa uerba fcribiC:

CXuo;e no fum feripta nomina in hbto uiueAgni q occifus eft ab origine mundi»

Crfdnlusfextus de uiclotia Imperii tni

litantis Ecclcfix contra Diabolntn5C Antichnllum; ac

eorum fequaces.

^^^^EinJepfideraudu c de ui'!?oria ipe

Vt-'T! niiluantK. :-ccf;i'p:tad!abolKa£

«S3Kpfeni.scontidcrstw;i,: unica qiiio,

erv^trum Impcruim rriiiranris tfc'el;£fu'

petabu Arnchnituni:Quarno umta.

;Dhanc qfiicne Cr .pcedit- Videti Impcriu militatis £ct ta: iic fiq»era

f bic Anrixpmiprlo qdcqifi de .inri^

chiilio dicif Apoc.xi.Eicu fi.itctit leitinionm

futitbeftia q alcedir deabylTo: ideil Aimxps:faciecaduerfusfccds beailsA ufncer 'lior.lg.f

fperiu miIttantisEccfca- no fupabit Antixpm.<CPrxterc3.Fuga e uicUno uii5tetis:f3 eecfia

tuc fugiet i defeitu ut dictu e:ergo n6 uincet.

(rPrsterea,Apoc.xiii.dkif;q> Dcabol** faciet

Qt qcucp no adorauetir ymaginf bcihx.r.An>

tixpi:occidaf.[ gif Diabolus ipe Antixpt oes

fspetabic aut uicloria fpilaifaut corpotali.Et

p pfequesin ea pugna iperiu militatis tcclixnb fupetabit uincensifed fupeiabitur.

Iirln oppofiium e qdhabec.Apoc.xi.Etpie

e draco ilie m3gnus:ferpes aiicjquus:qre

ducit uniuerfum otoei^i fiieclus e ia terta: Si

angeli eius cu eo muli fum. Ei paulo ifenus;

Si ipu uicermu eumpp fanguiae Agni.

(T Refpbdco diceduiqi ui^ioiia Irnpii milita

tis Eccleiis aduetfus diabolum fuit

Petro cum ei xps dixit: esc potts lufcri non pualebut aduetfus el.Ite luce.xxii.Ego logaul

te ut nb deficiat fides tua.pnuciata quue^ pDausd pfahxc.Supalpidc &. oalilifcuamDuU

bis: Si pculcabis leon^ o.' dracone. iVlanifella

bifueto toti mudorprio i mor.e Antixpi: rll

tede Magiilro i hydoriarac nuiUis catholicis

Doclorib'^tpoftq Antixpsafcedciit itatafup

bia utpod fimularione fux mortis ac tefurce

Ctionis dicat fe publice i c£luafccfupc:rupet

monte oliueti ftans fulminabit.De morte Anlixpi qnauis nb ponat mod’? eius^habef expf

fe Danieiis Oi^auo:5f.xi.capEo i tine: St icdx

ad ThefaIo.fecudo.& Apoc.xyii.

Cr<Secudo manifedabif hxc ui5oria:qtn occifo Anrix^ ex fcqcibus fuis mala deficiet:

& «et eos magni orienf tumuit*: Squixciit

i magno timore eiQc: multiqt ad ddda gloria

Deo c*li puerren£.;Que oia fignificac Apoc.

xi.Etf illa hora inqtX.poft afcefum Enoch 66

Hcli£:p qd daCimeVigi cp cito poft uemumEnochS Hella fcquef mors Antixp^TUc'>us e

teuxmotus magnus:^ decima pars ciu.iaus

Page 23: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

TITvLvS SEPTIMVS

«dditfSJ occifa funt i tettsmotu nolaholumfeptemilia:& celi^ Iriniore mi(!ifunt:S^ dederut glonl Deo Cisli.Veh fecundu abut:& ecce

ueh tertium ueniet cito.Hxc ibi.

CCAd primu ergo dicedumr ^San^Hillljtra

quos faciet beUu erunt Enoch & Heliasrquos

^cle fupabit morte tpali IterBcicdosfed i patie

tia fua rade Dicetrefutgedo gloriefi ntdem e.

C^Ad fecundu dic€du:q> fugies ad tepus fe-*

peiiumeco uidor euadioquauis di5 1 fuga e in

ferior uidcaEJmperiu militatis Eccfiie pariter

fubcubetegde uidebifuiuente Antixporfed

eo occifo e fuga tediestrophea ui^or referet.

^Ad tertiumdicedujcj» no ola q uolueritAntixps efficere potcrit.Faci€t igiEIege: Iflitacdo

ut occidaf qcu9 feqeu noluerit.Ilkuerolex

M obfouabif elmodetxpo maxio 6delib'9mul

ds pftatia animi pftateaduetfus impii ea lege.

CTTital^Sepdm^de fceliciffima tepeftate futa

la Ilperio militatisEccnscpoHiteritu Antixpu

J OH pSderaHone eo$e q pertinet adpditiones tepo;^ Antixpi difputan-»

dum e de tpe fequeti Itermedio in

ter morte Antixpi & diem iudicii:

Circa quod quaeruntur duo:«pPrimoiAnpoftmorte Antichriffi Imperiumilitantis EccIeQ* aliquo tempore durabitante diem iudicii uniuenalis:

C^SeefidotAn tepefias Itermedia inter morteAntichrifti & diem iudicii eri: fcsliciffima.

CTVtrumpoftmorte Antixpi ImperiS milita

cis Ecefiie aliquo tpe darabit ad die

iudicii uniucifalis . CLua^ilio Prima.

B Dprxma qftione (ic pcedffiVideE (p]poft morte Antixpi Imperiu militan

tis Eccfjte nullo tpe durabit uf^ adiiPtiO qdetqm faluator loqoes de tri

bulationedieru Antixpi dicit Matth.xxiiil.Starim aQt pe& tribulatione dierii ili^-.f.tptsAn(ixpi tfolobfcurabicf & luna no dabitlumcnfuut& ftella: cadent de ctelo: & uirtntesc»Ioj8

?^uebunEs&tSc patebit fignu filii holsl c*loXiudicaturiiutcxfequetibus patet. IgifnuiIum, uidef futurum tepus intermedium poft

Antichrifti Si diem iudidi.

cet^dicess&aduenit ira ma & tepus mortuotuiudicari.IgiE Hidef^aoi nulla aut patuu

tepus intermedifierirpoIlmtineAntixphqof

dichj faitjpoftciior eritmone Enoch& Heiiff»

CrPr^€tea.Apoc.x>iu4ici£ de Babiloni* ti

gno aduerfo imperio militatis EccR»tp An-*

geluspoftimeritn Antixpi exclatmuitin forti

tudinedicest Ocidit cecidit Babilon magnai

8i poft pauca fufainfert? Ideo I una die ueniet

plag® einsimorsSt iaEhis:& famesiSt Igne c6

buteC.IgiEuideE^ pOft morte Antixpi una tl

tG dieBtdnraturu ImperiG miliwntis Eccftff.

fJTIn oppofituHi cftquod Apoc.odano dicit

glofaiPoftmotte Antichriftipax erit i Ecefiai

CRESPONDEO DICENDV.M q.?fide^

tanti diuinas litteras mamfcftu dl imperiu mllitantis EccFis duratu^if p aliquod tepus poft

amichiifti mortetNa Marth.?txiiii4e dieiudi-

ciiloquesralnatorait; Sicutltldiria^Noe ita

erit &aduetusfiliihoIs. Sicut.n.er3cTn diebus

Noe ante diluuififcomedetes & bibecest nubetes& nuptui tcadlccsiQri)i ad eu die quo intra^

it Noel'accha;d(ndcognouerat donec uenit diluuiu& tulit oestira eiic Si aduenras Filti

hoIsJfta na^ nerba fune detpelmediatoantedieiudiciitergo durabit fperiu militatis EccFias

per aliquod tcpustl quo noles uiti deget fteue

nue. CLuod elate exprimit cu dicifmuptui tra

dentes;& rdiqua,Hocteptisddctibitur Apoc.l^iii.Cu.B.Ioanes uidit poft maxima mbulatiane Antixpi fieri filentiu in c{eIo.& cu aperuif'?

fetinqt figiliGfeptimtItfachjm eft filentiu! ese

loquafi media hora.Vbi Beda dicit: Poftin-teriram Antixpi requies aliquatula futura cre

ditur in EccFia,Hanc interpretarione feqnttnf

GlofatMagnus Doclor Albemistac multi.;

CJRatione qoo^ peiruadecsMam Deas eft qpoft tempeftare tranqllum facit. Concenjt.n.

bonitati Dei t qua unicerfi temperat asiones.

Omnium uerotempeftatu maxima erit tribu-

latio AncichrifH. Neij minoris erum bonitatis

hominesilmo maioris funiri tepore Antichri-

fti qfuerinttempore Noe: dequibusdicitat?

Omnis quippe caro coriuperat aiamfiia.GC.

vi.CLuostamcnDeos pet multutpis expefla-uit utpuenetef.rgifpp diuina: bonitatis ratio

ne:& utdetur hoibus tps quo reuerri poffint

ad pMiamrlmperifi miliracisEcefis pfeueraWf.

C^Q-VANTVM VERO fit duratufe multi-plex eftmodus dicendi. Q.uida nanijdicnnt

^ ad minus quadragintaqncj diebus: ex eodicitur . Dan.xii. Bwtus qui expeflat ad dies

M.cccxxxy.Et ante ifta ponitur tepus pfequutionis Antichrifti quo aufereturiege facrificiS

Chtifti : numerus uidelicet die^ mille ducent

BB m

Page 24: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIBRI aVARTI

nonagintatideS tru anicam dimidio: quibus

addendo quadiagintaqn^ fiunc Mcccxxxv.CJAliusmoibsrefpondendi eftutfae tautii

tpis detur iliis holbus puerccnJi ad Chiitlumquantu eil necdum holbus ame diluai&: q fue

runt ani centu & uigindtut habefGe.capro.vi.

Cuius ratio uidef eiTe:qa hores hoHis «tatis fal

uacocailimjlaukhoibus tpisMoe : utdi^u eii.

GTcthus modus tHdcndiefttqm cps abaduStuChriiii ufqtadfine mundiafp&fan^ouocatut hora, Prix Ioanis.FiIioU hora noui^imaefi.5imilitet Matdi.fecudo. Hlnouiffimi unahora fecerut.dimidia ueto hora uocaf tps poli

incetimni Aatixpi ut difiri fuit.e;it iu^ fecnn

du hunc modum rndedi duratura Eccfia fete

tot anis quot pceiletut uf^ ad aduetu ChdlH.

(TCluaitasmodus indendi eft:qm fn diuinis

littis mille ani pro una die accjpiumur.pfal.

Ixxxviiii. Q^uonia mille ani ante oculos tuos

tanq dies extema;qux pteriit.Duodecini ueto

funthorx diei.ro.xt.Nene.duodecim funt horx dieifillud aure t^s eritt^sdimidix horx ut

di^ueil. Igif erit illud tepus duodecima pars

mille ano^*. Hunc modu arguendi uidef feq

S.Hieronvmos fup pial.Due refugium.

|[r^dmas modus liidendimt quatius detec>

minau tpisilliss iit nobis penitas ignota tppdi>.^um Saluatocis aflufi primo: No eft ueftru

noHe tpa uel momenta q pater pofuit in fua

poteiiate.Ethunc modufequic.8. Augnftin^

xix.de Ci.dd:in determinatione talium qUionom . Nine Saluatoi de ultima diealc Matth.

xxiiilDiem illu nemofeit niQ foi^ pater.Duoeigo funt nobis nou de illo tpe:^ icilicet erit:

Si<(n6maltuduiabit.Inde Albertus Magn^fupet Apoc.O!fiaue capEb i principio ait : Hicdeietminaf apertio ligiili feptimisqua mamfellatuc flatus EceSx poil t^pus Antlchtifli:qua

do.f.dabif pax EccKx:fed patu durabit . Hxcilledte glo.ibifup uerbo quali media.hora diciuqa cito uenit ad iudiciu. Modi uero arguedi piicii no funt nece(Iarii:qa hora pro rpe indeterminate accipiftAd Ro.xiii, Hora eft lamnesdefomno furgere.Rationequo^ breuicatis iiadm a Chrifto uoca£:qm omne tps etet-nitati ppatacii peipue bteuetueluti ipetceptibile tps eit . Et p hec pacet rcrp6fio ai primum.<E;Ad fecundum ergo diceduni cftiqpm diciEApoc.xJn diebus uocisfeptimi Aneclixu ccperit tubacancre confutnabicmyfteriu Dei- ficuteuan^i2auicp« femosfuos prophetas.aunanbj comae emoiiuiE;l,fd4us fcptlmiAngcbadcftmdiebus utamop: pji„to

lum^f p tmipus Aatichrifli.C3 ceperit taba canete:Aymoscum ceperit fanha EccRa fuam pdicatione iiiTundete GonfuiTabif myfteuumDd: ideii qc.^d modo lateciliuc Ont pmia bonopuiSne tormenta malo^. Sicut euangebza'^

uitperrctuosfuosprophetastQuo^licut Aymo aittomnis imetio Fuit de Domini aduetu

& fscuiiprumadoae ptophetate. tdeoq; tuncpei^cietut ficut ance pdklum ell.Signincamc

icatf <p in illa «taie futupe erittudicium. Cuius

tii xtatis nulla poni! quatius cena dotarionis.

Ad tertium dtcedumeftti^ una illa diesfignU

fleat die iudlcii : utcdltei exponitur:qux n5

Scitui fumta imediatepoilmottE Anrichri'^

ftlldeoncgaiut confequentia.

^Vttum tempeRaslntctmedia inter mortemAntichriHi Sc diem indicii erit fcxlicif

fima: CLuxiEo Secunda.

^.Dfecundam <5ftion«nfic proce^

dimr: Videtur q: tepeliasinterme-'

dia inter motte Antichrifli& diemjiudiciinoerit fceliciflima,Primo'quidcsfub hac tempeftaceuenieni

formidabilia figna formidabilia ultimi iudi^^

citsatercenribusholbus p timore 8l expeclario

neeofu q fupetuenlent unmecfo otbh utdiciE

Lucx.xxi« Igiturtempellas poli interitum Antichrifli nScritfcelicutims,

^Pnrcetea.Charitasin Deum qin populis re

peritur:peipueconfene uidetuc ad fcclicuace

lemporisillcutdiciturin pfal.cxliii.6eatu di^

xermit populum cuihec lunufieatuspopulus

cui^ dits Deus eins.Sed ea tepcllate deficiet Hdes &chariuj : Juxta illudtfilius hominis ae9

niens in tertam fcilicetad iudicandum-^utas

neiuenietfidlinten;aHteMatth.xxiiu. CLuoniam abundabit iniquitasnefrigercet chariias.

Ergo illa tonpefiasnd eritfatliciilima.

CrPrxtetea prime.ad Tidiii.dicifjln nonilR^

fliis diebusinlUbunt tepora pericuIofa.Erunt

homines amices fcipfoucupidiielati : fuperbir

blafphemirparentibus no obedientestingtarit

rcclefticfineaffechonetfinepacctcciminaiores:

inconrinentessimitestfine benigniiatetptodito

testpteruinumidimoluputn amatoresmagif^

Dei: habentes quidemfpcciem pietatis: olrta^

tem ueto eius abnegantes. Igitur ea tempefias

eritinfo&Uciffima.

€7ln oppofitum eft t fla pax omnhnada^in impio mtiitanob Ecenx ut dicit glo.in piici

pio o^u> capituli Apoc , Defindo quo)

Page 25: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

TITVLVS OCTAVVS

Antichrilto Diaboli porrtia diminu«ur!&adtertain proiicicf uc liiclum eiUgitut il!a tem-pctlas em fccliciSima.

^Rerpodeo sdicHumt^ iuxta expofitionfi

Do-.^09( llacus {petii miliiicis Eccf^a; poft msAntixpiqudabifpaxEccrix :quall cUufus

lacebst {rcdptura:fed.B.Iu.ipiIcipiooclauira

piculi Apoc.iUa 0 :teiidit dices:£c cu apetauTet

figillu lepumu fartu eft filenuu i celo quaii di

tnidia hota!Q.uo iileiino fututa :eqes ac paxiu Ecc&niignatutpodimeriti!i Antichrirtt ut

ait Beda.Pacs ueto uuius repedatis multas habebu coditioues q ad tceliciute ceicena confezunopaiuei ac fpiiitualem.

CrPnnu erit pax:dc qua iam facis diflum efl.

CCSecuda etiKqm tunc pdicabif fides ac uei^

iateUect^^diuiQa^ littera^, Lcui^ matotillumi

natio cocdiu citca diiuna: fiue ppabundantiagratisetliue pp pdicatione tiioch ot Helix p'cedente l ple.n.rieiiaj exponet fecudu uetu in

tellerlumUtKcasdiuinas:qbus corda patrain

conuertct infil.os:ut dicitur Malachx ultimo.

Tertia conditioerit. Conoertio plenaria iu^*

deorum. Vifo.njmentu Antichntlieffeaodi

uino ludicio ludei de facili ad adorandumChriitunimaximum conuerienturmi haoeioi

aBea'ol?auioad Ro.Viidccio.De hac puet-

flone iudeo^ exponfcut illud pUl.qnquage"tiiBiOi.%ui:Geuenentur ad ueipera:& famempauemuf ut canesiueluu ibide glofa dicitdni

plebitur quocg illud Miches uinnio.Ueponet

oes iniqtates noiltas : & ptoiiciet ©ia peccata

noftta .Hancltpuer&onetn pienaiiamde.-pt

^dixit longe ameAzatiasjspheta occuiiens

Aza Regi 1 uda teuettenria plio cu magna ui

ctoria du ens.ii.para . xy . Ttaniibunt at multi

dies i 1 fciel tbfij facetdocetabfcp dofiete : 6C

abfij Icge.Cutj teuerh fuerint i angoftia fua

ad dum Deunilftael Si qfierimeunnuaiient.

Quarta pditiotOes pene mundi natioes colla

fubmiaemimpio militam Eccftx. dd fi I ali

qua regioe p ipa letroacla n6 fuit fundata ec-

cFia tunc fundabitun 8i cfi effeflu pdicabituc

enigelifiiut illud Saluaioris impleatur Marth,

xxiiii.Etcfipdicatcm foent hoc euangelium

i toto mondoirunc ueniet pfumatio > Nonni

lex Antichriftiaat feqyaceseiusextoto ceffa

but tefie ctB. Vinctn.pdicatore pcipuo i fuis

fermoib^smultis pfeaeratib'* pp obftin^one

ac dei teprobatwnetpcrisillop' id exigeobus.

Qinnca pditiosTutii pdicabunfpoen* futu«

dafiars hoibusac DOTonib^.Hxe pdica'io^

BuricUufuit finguUritci a£.lo£uangelifta

Apoc.xy.&:.xyi‘,p f^te Angelos hfntesfepteplagas noBiffimasu gbnspluTTara eftka Dei.^Sexta pditiotcognofcetur lodicii uP.s cenaypmgtasjlicetanasac dies ignorsbnnc.Nc<5ueto hoisspptereacelTabunt ab his q ad rem

p ublica Ipcrlant humanlrfe-entes ac pUntintesuineastnabetesinuppjj.T; tradentestfed etui

holesCcat ait Saluatot M.itrb.xxiiii.ficDtia

diebasNoeeientes ac bibentestqbus repente

& inexco^tatetficut fari ijocteulrimn (upueniet iudicia.Signa uero ulfimi iudlcii:q nd p'ceffcrumCmniw.n.cdplebuntuEafireaduentuAnrichrifti ati^ illius tpe'^ in ultima partehui'’

tepefiatis pfirnabumuc.Namhuniana genera

tio non ptetibitdonec omnia impleantur « Etper hxc patet refponfio ad primum.CTAd fecudu ergo dicedueitjqf aacloritati

b9 tdduiflis dicuf futnra d dcfirctu-fidei &chariratisnteUigeda funt fore peipue tpe Anrixpiscuiasuicinx tepefiatis: qua ApFs uocatno-'

utffimos diespp ppinquitati aii iadicia nfeSC

qa erit in ultima parte ultimi ftatus impii mih'

tantisEcclefisfupra diefu fuitshomineserunt

amantes feipfost & reliqua q a Beato Panloenartan&perquxpatSTefpoBfio adtenmm,

J^TituIuso^lau* deiodicio nniucrfali

Impetu militantis Eccletix.

^OSTcofiderarione repoje

iecurfusirr-pii militaris Ec*clePx determinandi» eftde>

fne efufdem imperii: Orcaquf tria exp'anandarunt:Fii

mu eft ludicinm uniuetfalc

impii militans crcT z. Secun

duettTnuph** Cbnftiracmt

liram omnia ingredientium cxlefiem htera.*

falem. Tertiam eft inooatio mundi fenfibi>

lisiin qiiotriuphantes uicerunt . Circa iudicifi

uniaerfale unica erit quafiio.

^Vtrum ©mnes homines in teaf^rmptiscot

poribus fimul iudicabuniut a Chri-

* ftotQ-Oxftio Vnica.

HOhancqaxftioremOc proceditur»

Videtur q>omnesbomipes inreafF

fumpris corponbus fcmul a Chrifto

non uritcibuntar.

f^priogderua phsdicitiTecSdo de genera-

rioe» ea quoa: mbfiaHa cortefif ro reiteratsc

eide mjmeroifcdhoiQtn niomio^fubftono»

Page 26: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

Libri avARTi

comipu ertilgirut rtfurgere nequeunt & petconfequens nec fimul iudicari.

CrPEi«€rca;Si oes hoiesiudicabuntut fimul

PS^cgAbuniur! aliquo locopticularimelutict

Ioelis.iui.dt .Cdgregabo oesgeiest&deducaeas I ualle loraphattS dirceptabocuds.f5hocuidetut.Ipoitibileinunieraholum exilletrmul

titudineq pet toc annorum milia fueicigicuc

oes Iiomines non Smui iudicabic.

Chriftus oeshoies fimul iudi -

cabitaut fecundu humana natura untauifecu

dum diuina tm:autfecundu utrai^t nofecudShumana tth:qa tunc Didebant filium hois nenicte i nubib'* csli cum potate magna & maiefiace:q ptineiad expfiione diuinicaiis.ergo fe

eundum diuinasqd no : CXuiatunc diuinitas

manifefiacef zeptobiS:q fine gaudio uideii n»p5t.Damnad ueio I fupplicio funt sterno eidiultausgaudio ppetuopriuati.fgic oes holes

i rea(Iumptiscorporib‘^fiPaXpo noiudicabuL^In oppoficum e articulus fidei dices:lnde

uetutus e indicate uiuos&n}Oituos.Adcuius

aduentu oesihoies reddituri funtdefa^propriisrdnem.Item apoc.xxxif.Et nidi mortuosmagnos & pufiUos ftliesi pfpeciu throni : St

libri apti runtt& alitu liber aptusefi q efi uitst

&mduat(funt mortui exhisqfctipta funt

ia librisTecundum opeia eorum.

CRefpodeo dicedujfuppofito cp dtul^qftio

nis afilrmadu^ fit necefiaiio credit^ deciaiada

fut ctia:pnum fpefiatad pced^da iudiciu oft:

fecui^uad ocomitada^ertiumad pfequeda.

CTCIRCAPRIMVM |>batut feqntes pclu-

fidesex doflrina Theologofktpretdmfup.iiir.

fnlarumtpria eft tefurtefHoem mortuoprtqua

fde ten^us.etpbabiliter puincitto naturalis.

Proba£a.S.Thoma ptra gentiles.uii.c3pJxxix.

{icipue:qa nihil ptra natata efi ppetuum:Ala

neceilario remanet corpotedeficienteq et naturalilclinadone piungitui corpori. Suadebitigitur rado naturalis ut aliquando anima fe^

parata fungatur corporirquod eft refurgere.

dn^^ifioibus uero Scoti adactfus putg ronetudim'^ teo opeqddimortaliatc aisiferipdedidimus. CLuanis uero alafepata namtalitetoptet fuo uniri corpori nullu rn acimum ptic i

pium ctMtum poterit aiasfictascorporibuslungercfedfolo Deo opante. Cuius tit aifhoiAumr puiiemm Angeli miniftrltes colligendo cmeres-eafcg ueluti pparado ad reparionehunwn, cotpors.Hiac pris ad Thera.uij.aitApfttDust uoce Archageiidefcendet decslacC mottiu Kfurg^tfHxciruIex diuitads^utlfe

fiota Si q trafmutadSe egetip Angelos admi-mftret.Ita9 refarre(nioismortuo9: tpoq fient

in inftand Deus opabitunq uctoi tpetAngeii,

CrSecunda pciuftotOeshoIes tefurgciCmul

&I eode iftari.Pfobatur fiesOium tefun^^io

erit I ultlo iftatifonitus tubff Angelic*:qd ftit

unam tm.Igituri eodem iftati oIshoieSrefut

gent.Inde ApFs ptix ad Cbr.xy.dicifsrnmo>

mem:i ichi.ocali.Diuetra aero illa q Ezechiel

;ppheta fatura in refurteflide pnnuckt fimni

fient,Cl.Bi populo rudiloqns uelud futera in

tpe exfffitificurSde Moyfe feribenteopa fexdierum:dicit.B.Augus.Cum uero ait Apfs pr!

me adTheniiij.MottD) q T chrifto funt refut^^

gent ptuniiintelligendus eft de primitate nontemporis fed dignitatis.

<j;rerriac6tCl,neq{aiafi]u pprium corp^ re

fumet:Rerarger.n.e iterato furgehEiufde at ecadere difurgerer^uatecu p nionccorp^cadanide qao<j corpnsnecefle e alam rcalTume

rctfi uera exiftitrrturrefiio.HIc Tobxap.cxci.

hac fidem afttuen* inqt.Scio^ tedeprorme^uiuitrSi in nouiffimo diede terra furreclnrus

ram:& I carne mea uidebo Deu . Q,ux igitur

funt i holefubftanrialia eadem refurgerene^

cefteefttaceidentaliaueto minime.

^Circa hora aduenetidumr ait.B. Thomas I

quarto d>.xlK!!.q> determinata hoiatpis quafiet tefurrectio fciri no pdt p ceftotut dicit Magtft«IIittcra.Tamen jibabilitcrfatka qbufdaderq» refutte^io etitquafl in crepufculo fole

extftentel or!ente:Si luna i occidentetqa i tali

difpee fol& luna creduiimr cteatamt fic eoa:

circuUtiocopleaturpenitusadcimddpanfld.

CTGIRCA SECVNDVMtfitprima pclufios

Chriftus i uidmo iudicfo iudicabitnSfolfi in

natata humana:fed Itfecudu naturahutnanl.

Probaitiudicare hoies Chrifto ppetitaliquo

mofecanduil!a!}itura(ecudu’quahetdj^iam

fup IjoIcbSt poteftatl inTOducendi hoies adtcgnSuel exclndendisSt fecunduqua I caputEccRac; Sed ola hsc ppemnt Chtiftotndfolft

fecunda diuina natoratfed Itfecundu huma-'

nam.Ergo Chrifto cdpedt iadicaie nonfojfi

fecundum diutnam naturamifed edamfecundamhumanam.4f;Secunda concIuSoiChriPidiuinitas in fu

dicio a folis bonisatdebittjrt ProbaturtDam'9’

nandi in iudicio uidendo chrlftii non gaudebunefed triftabunf . Sed S 'rtderen: eius dfui

nitatem gauderent 5^ ron rriftarennir . Erganon uidebune Chdftt diuSitaiera.

(Quilibet l ultio iudicio le

Page 27: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

TiTvLV5 NOMVS

geie poterit I foa & aliena pftu ola merita Si

dementaj)pria Si aliena.p£oba6Q,uicu9 mamfeite & euidetec cognofcit aliqu.. fniam eeiultd cognorctcmeticafnladifed qlibeti tina

iiiudjciocognofcetniaifefte &euideter fen

teiiria fui SC alio^: en'e iulld » eigo cognofcet

manifetie fua Si aliena merita uel dementa.

^<Xuana CocluUo. Probabile e 9 illud iu

dicium qudtu addirceptatione& fuiam fiac

menuliter Si no uocaIiter.Piobat:Ad ultimd

iudiciu no teqrifiilcumecalis magnitudo tpiy.

Sed d tUud fieret uocaliter illa exigeref.Ergo

fiecmenta!it«.f#inc.5.Augu{tin'^.xxiiii.deCi

uitate OeiinqnSi libet iiieex cuius fctiptura

oes iudicabunfcarnaliter cogicefiqs ei^ magnitudine auc longitudine ualeac sIlimaKtAut quito tpe legi poterit fquofctiptte funt

uit* uniuerfop^fHec Augulhn*:\''nde pbabileeii^illaq dicunfMat.h.xxy-. nouocalicei

fed mentaliterlcelligeda funceite pftcieda.

(TClRCA TERTI VMXata fnlaao ipatof

Chriflo Deobonipmiabanfmcinfequeu ci

talo declarabif. MudusfenQbilispignepucgatus q etic quo^purgatonucgetib^fceiii^epa;nat:extenlione equado omnino mudnsexn^trefolutisolbus copolitisin quattuorelemeta;deieciif9 repbisdemoib‘^achoib9ininfstnucp cetri terra occupabit.De ignecotiagraiionisioqtur Daoid diccstlgnis la

cufpcilu eius exardefcet: Irideni DiuusAU'giiitinus. XX . deciuitase Dei ait s Sicut mundana aquap« lundatioe faccmii eu d.Iamu;n5ita mandanopi ignium pfiagtaiioefigura huius mundipjbitPurgato orbe ceilabit mot*^cseIi folei punflo onetis exifteieiiuna uero i

occideteioibusctfydenbusdecetinime teli-'

dnibus 1 iuxuiliud Apoc.x.Iurauit p uiuete

ifaeculafeculojttqaiepus no entamphus.(TV^eruquiUiS coiterfacridoftotts teneat

iijoius cfio^ delituros poft dic ludicuuio id

tfiautefficaciffimaronesaut diuinatu IfajB

clara pbatorauaoiitace. NaqdeApocalipfiidu.‘;a fuiu nerba de :pe no fimpliciienfed t

quo ofumabumut mpileiia impii militantis

tccfiar iteiiigi pofTunt.Inie fubiuHgifiied 1

diehusfepcinii Angeli cum cepit tuba canerepfumabifmp'lenum Dei.Paroulis neto cemfo'o originali decedenbusuita:locum:&Ofaqiocundifi'!ii)a Deus imonaii>pilab!t:'juaIia

moriaiibus mna minime ee u'.>iuit.i nane ue

fo e taliafocmaji^ii'* rimari di->i.jis Une is ta

ccobus^atger.ii.c humanes ireLe.^unuanar^

CspenuuiCto fuignoptmoesdvfupiia tuau'

bus diiputassnifi eide certa diuitioR; cIoror3fuffragef aucloncas.Quaobre n tcefaaliter fennedii detehnmaifet de puero no r--ptizadsmtndnul iferunnetdc ip ineaneEune^frteor taq clanlTime ratiocinati ex diuL L:s.

CjAd primuergo dicedu eiij fo a ni naiuixcorrupta pmaiienaeade nd ici erane: diuuia

at mrrutefalfum e.Cui rvfpolionut diciun. c:

humana etro naturalis fumagat.Ponos eifde

pricipi^s naturalibasifi uniaiiTidcreq neceiTe

e.ivUteria uwopriaacaiappetuoremanenqubi leuniac diuina umute ide itdib.t honK>.

^TAd fecudum dicedumrqi 0 ad iiuera uel

ligac uallis lofaphanpphcdedumeftfpatiucucullas qudru opus fuent.l iinumera ut niul

rimdo hoium ibide locabihpcipue c6 uiali i

terta exiftenboii; uero I aera fubieuabnnrur

Clirifto occurretes,VerB-B-Augus i iibro.xx,

de ci.Dciuidet magis hoc releiie ad iteipica-^

tione nois.Inierptac.n.io(aphat tudiciu df.i:

ucl dus iudicat;qli dicat.Congtegabo oes Si

deducaeosIiudKium6cui'’cu:^ l5di'iroiuiii«

CTAd tertiu dicedu:q? dmmitas manifeUa-*

bit reptobisp tigna Si eifeclus potetis infmi

rstqbus cdtreifcet Si dolebundiuinitas uero

p eiTemia foiis inoiefcet bois.Videri autemdiuinitashoc modo nequit 0ne gaudio.

CTTitul* Nonus de TriuphoChri li Impa^tonsae militum omnium impeni mi

luanris hccieiis ingtcdienuum

Cislertem hierulalem.

jfff^^^Einde tohderandu iftde rtiupho

Mfc^^Chnfti maxinn ppeiui reg;s ac

rsl^^ipatcris:mi>nu>.^ oium in piinabia

lis Eccleliac ingrediennum calcile hietuiale.

Ent auce huius pfidcrauvuis unica qua.itio.

CVtruelecli omnes pofi diciudiciisequa

luer cum Clmfto tiiumpnabunt.

Dhac qftionef c pced f: VideE

q» tlec-i oes pr ft d.r mdicii tu

Chriroa-qualiter r.: n phabuc.

((^PjiD qden. qa iutphus ifie

anmiic >x co.pOfstittf

fed lila beatUvidoenteidr-igf :dc niLphus.

f^rs^erea, £sftcii'’inilHt l‘->-;ue:.ij < i.iiiiu

triiimphanrr pa.i pcnpa «ndutiis Sdin..» des

def tbifa bevo :o ipoc xix.d;cue:&: c-.er

citos qfiuit in ci.o feqaebai:E eurriintquis

albis 'lefluio/Tl -.o i.boS’ nredo . Ig-f ble-?

cli omnescu Chrido iquiliia triup.u&ujU.

Page 28: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LIBR.I aVARTI

^Prarerfa.Marh.J x.<Siritnr: Accfpcriit fin

gulosdrnariossper quo? pmiatiooniniutie"

ctort fgnaf ergo ffqualiteroes tnvphabunt.

^^In oppofiiu cfttcpSanfti erCr tuncficut

ftell* in ppetuas sterniratestSed ftella differt

a flella in clariiate:Igif eria fanfli no squali^’

ter cu Crifto triuphabut pofi dic iudicii.

CR.ESPOMDEO DIGENDVMtq.c3militia fituirauerotfi mebroru imperii nwlitatis

EccFianttiuphusuero apudueteres fupmujnonor erat militib'’ donat*’ poft deufcfos lio

ftes:ideo fututa fcclicitas merito coparattria

pho.Ordine aure triCphadi apud Romanosfingnlaritcr accepim*’ ab Appiano Alexadti

no in tertio de Wlopiinicorcnumphu Sci'

picnis Emiliani defcribente.

<rAD GVI VS fimtlitndine Chrifti Maximiac omniu milifu utriuf^ fcx^ triuphu inenat

rabileinexcogirabileijallquomodo baiburie

res expl cem^.Imperatoris Ghrifti primo glo

ria d'cenins!deinqadomniu g-orii attinent

cdemtOemu fingularia in mcdiu deducem**.

(^Chrifli uero gloria.B.Io.Apoc.xix.fic defcribitrEtoidi cxium aptum . Etecce equusalbus:Et q fedebat fup etimnocabatucfidelis

8£ iicraxsSt cu iuHicia iudicat Si pugnat.Ocnh at ei*’ ficut flama ignisiSfin capiteeius dia

dems... uiltathabesnome fcriprQ qd nemonouit nifi tpfe.Et ueft tus eratuefleafpfa fan

guinerot uocabafnomeei'* uerbu Dei, H*cB.foanes.Q.uibusnerbi? gloria humanitatis

ac diuinitatis Chriffi defcribiS Humanitatisqde (5 eritpp unuarc:fidelirate:ueritate

ta:6donorumuItipIicirare . OcuIi.n.Chrii^*'

ut ait glofariona umtSpufTanctiqb^ eccBafua ce^icinquom fructus aptiflime tanc apparebunt . Diademata muita corona ef*^nt

multat ac ppetusab humanitate hirspp^i'uiiiitatl.Harc demu humanitas afpfa faogu»neerinqa tunc apparebit excellentilTime fr“

cruspafTionisChrifti.Gloria uero diuinitatis

ineffabilis ent. Nec.n.hui-mno qfpjg jngenio

attingere pot ea q tunc Deus Imofalis agcts

cuius ninibuscunctafiuein c.elorfug in ter

rafiueintel'ecruu!ge3nt:fiuec9reant:app*au

dere ac illius uirtutem ac maieflatp explanarefttsgent teff.cient : perficient^

.

tCrGLORl A cois oi im rn^lmim impii mMitatis Eccfi-.c tunc ingrediccium hictiifale c®lefte aha erit alxralia co^por•s.A^^q^em ernt

q'h tunc intenusfelicicab^tnrhabfsomrn notici hfiue fxogniPoe Dei fiue p rpesinfufanfiuep acqQtasi.acfciifus qtanc pfccdiffitnc

aelus fuos exercebunt. Videre IrDeumeril

beatitudo eiTentialisiqmmt ait SaluaconHxc

cftuita tetcma: uicognoFcIt re fblom ueru

DeumsSf que mifiih Jefum Chriflu.H«c bea

ritudo eiTentialis corona eft aureas qua oes

pariter coronabunbquaqnoequalis eritpcil

in oibusiUacotonasqbufdl minus diuinl i

telligetibuseffentiasqbufda magis. Oe uolmitate uero dicedumidquodait.B.Auguftiii®in librodepfeflioeiufticiscidices.fn plenita

dinecharitatispricepceptuin illud ipiebiWBDiliges dfim Deum ruum ex toto corde tuos

& ex tota ala tuas3i ex tota mete cua:& ex oi-bus uiribnstuis. Animse igitur fanC'>oru tres

hebunt dotes.f.uifionesdiI«ljon5:& fiuitiO'

nem.aeram corpora eorude qua;tuot dotes

ppetuo poffidcbut CipAffibilirnciru.buHtates

agilitatetac leuirate.CLuas ubi alto phderauerimus ingenio oem lolis ac lunteac fyderu

maieftate fuparertunc corpora noftra h ar^et intelligemusrfarebimurspdicabim**. Null*?

deinde faifusin nobis eritHue interionfiue

exterior s cuius afiuum dulcedineffuauitatei

oblccrati6eftpmamera$ excogitare poffrm^.

Erunt tunc fantafmata purgatilTuira nil nifi

jocunda ac dminuueilcctuirepfencada.Ocu

lussaudimssodorat^ s guftus ac tactus ppri*

feiitietes obiecta mitumhnodu exultabunt.

Mi^fam facieresgloriiciloruq feptepliciter

multiplicabif.-pmiam inumeru beatorusquo

jd colora uoccsdiuinas emutet ac odqre*

(uauitatis jctetnss uirupukhetrimataciu^

itieffabiiiasqd de Corpore Chdfti lefij Impa

tor“ teterm dica fq agn** erit lux at9 ois de^J-

IgCtatio lexcogiiatasgacdiu &’ extiltatio toti*»

colefii? hierufale.Porrosfi fihi 1 ftael no poteicederei facie Moyfi qa Deu uiderat facie

faciesquata ent leticia tuc I-edet b*^ i faciS

q De*»? uet‘*:'Veru Martyres Cbriftiq

*, fide ac uoIuntarisE mone inoieta fubieiui

Juteola fingulari donabuf.Eft ataureoia uejgti patua corona ad dham auretergaudju ac

^id^ntale ppetuu p martyrii pafTj6e.bJe!j! ndt-fciim'’ mitryru cicatnces, fulgore pclanf^

(jtjio ueluti folisradios sternx uitte fociis o|

jjiiS no tore fplcdsdas Chnf^o maxio cefterq

rijiCipulis poft refutreclione fui ©“ledir ma

n isacpcaest&latu$-.i buscicatrrres refulge

bat . CLui eta J uita erudiunt multos noctehuanaadiuinaiacp reie ffodnsuacatest

(jocrorat® au i cola itifignin pecuhari gaodiogcftibunt.VTgines panterq ftaflx amor XpipfeuecatuciuugitatR auieoU duatx leubuE

Page 29: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

T^rvr.vs DECIMVS

Necj deerunt nriire: urr^jff fexusqui fcaa^deferent ac manipulos op;rj gradi femoredum {pSshosregcretartus coliecior ; Et alii

qui ^em iriccfnnujii:alil fexagefiniutn t alii

uero centefimum

.

CETALlBVSlGITVRtantifq;ina*remumJnftructimuneribuj Chriilus maximus Injpe

tatot DeusSr homo:cui proximior erit DiuaMater intacta facie fimilisipariij ueluti g'oria

incedens Tcomitantelnumera uniufe^fexus

turba milicu Imperiioiimmilicamis ecePis:

clamadb^ briiTunis Spiridbusifanct^trancf?:

fanctus dfis Deusexercitas:c*Iefte repetent

hiemfale ppetuo deaiotaturi.O Foel/ciflimu

ttiuphnoi :O gloriam ineffabileiqua oculus

non ui.iit:nec auris audiuit : nec in cor hofs

afccdicParcc lector Igenue fi dulcior hsc c6teplatio difputatione me relinquere coegerit

& Rhetoris more fcnbcre. Larius aur iftec ha

benCadiuinis TheoIogisrpcipuca.S.Thoma

fuperquarto fententiaru. Igitur oesquide ui

debunt Dde(renciamsinqua& fcclicitabu

tut .par tamen non erit gloria omniumsfme^entialis:fiueaccidentriis . Etpet h£c patet

cefporiGoad obiecta

.

I^Timlns decimus SCulrimusdeinno

uatjone mundi fenfibiiis : in quo'triumphanies uicetunt.

VLTIMO conSderandumeft de innouatione mundiftnfib'Iis in quo •riumpban-'

tes uicenint . Erit uero huius

pnderatioRis unica

inVtrumpoft diem iudicii 'mundus fenfi'?

biUsinnouabuut,CLusilio Vnica.

D hac^Hionem fic

proccdirur: Videtur

iudicii

fenSbilh n5Primo

qdednnouatioalteqdameftrSed

impoiTibtle unWalterari:quia

a‘terasreduciair ai aliquod alteras nn al

a ui-niodriifecuduloci. monef^quod n6 ,

ex ra iiniuerfnin ponere-ergo nopoceffe

mund rsinnoue^nr.

PrcteieasNouiCas g.ocix in pmium datur

creatur* rarionalrfed nbi no ei! meritC nonpoteiTe pmium. Cum ergo cteatuts infenii

biles nihil meruerint uidet q> r.6 inouabunf*<rPra;tcrearSi mundus inHOoabj»:tjpdpceeritpp ceflatione mor^s c*li:fed r.oeS re-'

celfe catholico credere motu cxli celfaruriS

peildiem mdicii t utfupradi^um eitXrgo

nec necciTario credere tenemur mi-ndi

nouationem fumran- poil diem Itidicii.

(Tliioppolirfi eft qd netur Efaix/xj i.Ecce

ego creo nouos calos S noua terram 1 5?noerun' in memoria piiora; Etnoafcendei fup

corfed gaudebitis & exuitabitis uf:p in fiiii

piiernii.Et Apoc.xxi.Vidicxiu noau:5.' terta

noua.PrimC.n.cxiuin & prima tetra abiir.

^Refpddeo ad hanc qftionem ex.S.Thoa

in quarto (alarum!& in quarto cotra gcttl s

capto.ultimoifeqntibuscoclufionib'’. Priat

Mtindusfenlibilis qcompomf fecundumcoem iniam Aftrologotfi ac theoiogon* pei

pue .S.T h6.T ex dece cslis mobilib' ? qtruor

cleriuiSiac fpecieb;^ uariisex ilhsppoiitis poli

di? iudiCit jnouabif:Prob3f:prio declaiddo

qdp iiiouatione iignificebeftaiuc inonatio

fnudi fufceptio maioris nriuentia: a diuina

bonitate n6uaria'ti$fpede corpojttfedadde

tis cuiulda glorixpteclionc.Arguit c:go fies

Mudus feniibilis ftariihois pp que factus fuit

a Deo feqdebet.fed faclusfuitmimdusrenS •

bilis pp fu. tetatione mtx corporalishoisiaut

pp pteccum diuins cognitidinneucro ai tiic

exiftete hole in fine fuo homo egebit, ergohoisfiatumfeqtnnqtuncinouatuserit.Hinc

apftad Ro-Oclauo:ait.q* ipfa creatura libera

bitur a fetui tute cotrupudism libetfate gfias

filiorum •

CrSecunda conclafio:Reman?tc fubftantia

elemetO?: generabilia & corrop-ibil a deftrtie

tut.pbatur.Ma partes uniuerficlTentialeyruni

perpetuicti motus cxlica eft generabiliu 6C

corcup:ibilium:qcelTabit: utfupra dinu fuit.

Igiiur boie deptoioia generabilia 5c corrupti

bilia deftmeiur.Cofequctia ren«iNa Anfto-

te es in ii-dc genetanoc a t:In aialibus &’pian

tis& hub^f^^odi corporibus fpeciej pperuitas

noofeto^u^n fi fccandupunuatiOwi* mot^caleiftis.Pratterea fine cefia te debet ceftare id

quode ad fneifedaiaiia Stplaotefacla fnnt

ad alalem uua hois fuiVtanaaim dicinir Ge.ix.Sicut oleta uiuenaidedi nobis oem carre.

Sed poft die mdicii ala!is uita i hoie i-o crir.

Ergo nec gcneuDtlia ac conuptibiiu terna'

nere debet.

Page 30: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

LfsRi av.'.n.Tr

C^Tertia pcSufio.lux corpopr c.-t-eftiC I il!a

mundi mouatt&e augebitur Piobarut: MCdiinouatro itet a Deosut manifefiioi fiat gloria

DdfScd nunc gloria Dei cognofcim’* io pul

chtttudinecorpoa carleftiumtqpcipuecon^

lirtit in laceiuxta illud EccPiaAici.xTni.Spc^'

ciet carli gloria ftellarum.prima qoo^ patet

Sapientis . xiii . A magnitudine fpecici co^*

g!?blcibi'.irer poterat Creator horum uidett.

'igitur lux cxIorS augebitut.Hinc Efafe.xxx.

dtciE Em lux luns ficur lux foU$i&1ux folis

Icptenipliciter . CXuamitas uero huius lucis

aucts foli Deo cognita creditur

.

Q.uartacon.Cocpora elementorum per-

ficienmtfccundum claritatcmfccundQ mon-

tium fuum,probatur:Nam in ilia mundi ino

noaationcrpiritus inferiores accipient pro-?

pcleratcsfupetioru t fieuc homines angelo^*,

hoies n.erunt ficut Angeli Dciincslistficui

dtci£ MAtth.xx.lgifut incorpora infefora fu

periOj«.N6 tu natura infenorirsquabifnawrs fuperioris. Ideo fcdm fufi modu recipiet

lucem .Tcrra.n.ut dicitur? erit infuperfiCie

exteriori peruia ficut uitrumraqua ficut Cri

ftallus? a« ut csldmrignis nt Itiminaria cseli.

Hinc Apoftol^^primx adCor.vii.inquinPrar

terit figu;ahuiusmandi!Qah*c fpecies qusnunc cO ceflabiufubfiantia nero remanebit.

^Ai primum ergo dicendum eft ? cp ratio

illa procedit de agente naturali agente ex neceiTitate naturs s fedea qus diuinitusfmnt

proceduntex Ubertate uoIuntatis.Vnde De'>

fine aliqua fui imutationc potell nunc hocuelietnunc illud .nia uero mundi Inouatio

a foio Deo efficietur.

Ad fecundum dicendum:q> quis corpota in

fenfibilia non meruerunt illam gloristn pro-ptieloquendo «homo tamen meruit ut illa

gloria toti uniuerfo conferretur in(3rum hoccedit in augmentum gloris hominis: ficur

aliquishomo meretur ut ornatioribus uefii'?

businduatui :quem tamen ornatum nullo

modo ipfa ueftismeretur.

C.7Ad tertium dicendumtqj ut ex prshabi'^

tis pateucogimut fecundum diuinaslineraj

credeie,ftitatam mundiinouarionem poft

dieni judicii:quauisqualitasillius:atalhe«

logis cnattatut : non cadat omnino fub Fi-'

de t Ad cuitisexaltatione tanta fint difla dc

imperio militanris EcchfisChrifti lefu Dei

optimitMaxitriCui Bt honor &’imperiu pec

infinita fsculommfscula. AMEN.ejufiurandum Ancioris,

UjTeflorPaffem : Filium : ac Spiritum fim

^um unum tienic^ Deum: Diuam Mariani

Virginem Dei filii humanam carnem in*

duri matrem inta^lam t Beauffimos omnesfpiritus : fan^los Apofiolopi principes Pettfi

& Paulum aediuum Dominicum Patretti

nofirum unacum tota curia cslefii:ac omniirirtutediuinitusconceffa imperio militantis

Fcclelis i me infctiptls meis intendere ho^norem Dei ac ecetefis?& ueritafem exprime

re ut fentio t fincere&finc fielionenon remporalla fed sterna fperans. CLuamobremomnia Tubmirto corrigenda utchrift^ infilt:

fumo Pontifici Romano catholicotac i DXta

facrasfan/hones ele^o: patribus {ridemOrdinisprsdicatorfiiin quo reperi ? ut opinors

uers uits aedo^rins fan^liim modum: ul

ros uetidicosac re/}os: modocaftigent nO"fira fecundum doctrinam Angebci Do^lo-'

ris.S.Thoms de Aquino t reliu^isuninctfita'»

rumam aliquarum regionum paternis radi

tionibus . Et fic mihi intendenri benefaciat

Deus. amem.CTFinis CLoarti& uU'mi libri de Imperiomilitantis *tccWfis Fratris I fidori de 1 folanis

Mediolancfis facri Ordinis prsdicatoroms

Lefloris Verons i ccenobio.S.Anaftafisun

die San<l^i lacobi Apofioli : idefi.xxy.Iulii,

M.D.XV.C~Iniprcffi uffO Medflani delicrria habita

a Reuctendo domino Othone Caftilioneo

tunc locum renente Reu«endiffiini D.Ar-

chiepifcopi.S. Medtolanenfts Ecclefis t die

xiiii.fOrlobris. M.D.XV I /att^ Venerandi patris fratris Lodouici de Ladriano faersThea

logis Bachatarii licentiati t Vicarif* Reue^

tendi Inquiftoris MllOtdiniaPisdicatotu.

Page 31: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis

COodusvaicndi ^mpcri) militaris iEccleltae.

©mus^ernardus.

&0!W facc

rc;

iconamvitJiU c^oputo.

kpi mm^cius vcs odit fcitotc

gamepnofc odio Ipa

tisimcem,

1(15 efl fer

uus maiot;25i me pfc

quittiluiu:

•7 vos per

I^RSc—^1

i

p1

Page 32: In hoc volumine hec continentur. De imperio militantis