iiYang Bago na Togon Kanatu

New Testament in Mansakacopyright © 1975 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: MansakaTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsContributor: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1975, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License: Attribution-Noncommercial-NoDerivativeWorks. (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, provided that you include theabove copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Mansaka

© 1975, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-NoDerivatives license 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures anddocuments. For other uses, please contact the respective copyright owners.2015-03-17PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Jan 2020 from source files dated 30 Dec 2019bc4c9537-6ae4-5448-9a71-d480b6c3c8af

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Markos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39Lukas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Apostol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1631 Korinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1802 Korinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197Galasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208Epeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215Pilipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221Kolosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2251 Tesalonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2292 Tesalonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2321 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2342 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243Pilemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2581 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2622 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2671 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2702 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2743 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276Pyapakita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 2:9-10

Yang Madyaw na Batok bain kang JesuKristo na Byabatok ni

MATEOYang Kamonaan ni Jose na Bana ni Maria(Lukas 3:23-38)

1 Yani yang lista sang kaponganan ni Jesu Kristona sompaw ni Dabid na ari kadini nangmanga Judiona taga Israel. Si Dabid sompaw ni Abraham. SiAbraham yaan yang mona na Judio.

2Si Abrahamyang amani Isaak. Si Isaak yang amani Jakob. Si Jakob yang ama ni Juda aw yang mangalomon naan na kausgan. 3 Manga anak ni Juda siPares aw si Sara, yang ina nilan si Tamar. Si Paresyang ama ni Esrom. Si Esrom yang ama ni Aram.4Si Aram yang ama ni Aminadab. Si Aminadab yangama ni Naason. Si Naason yang ama ni Salmon. 5 SiSalmonyang amani Boos. Yang inani Boos si Rahab.Si Boos yang ama ni Obed. Yang ina ni Obed si Ruth.Si Obed yang ama ni Jese. 6Si Jese yang ama ni Dabidna ari.

Si Dabid yang ama ni Solomon. Yang ina niSolomon asawa ni Urias, yaagaw ni Dabid. 7 SiSolomon yang amani Roboam. Si Roboamyang amani Abias. Si Abias yang ama ni Asa. 8 Si Asa yangama ni Josapat. Si Josapat yang ama ni Joram. SiJoram yang ama ni Osias. 9 Si Osias yang ama niJotam. Si Jotam yang ama ni Akas. Si Akas yangama ni Esekias. 10 Si Esekias yang ama ni Manases.Si Manases yang ama ni Amon. Si Amon yang amani Josias. 11 Si Josias yang ama ni Jekonias aw yanglomon naan na kausgan. Nang timpo ni Jekoniasngaon na timpo yang pagdara sang manga Judio nabiyag adto sang maawat na banwa, ag Babilonia.

12 Nang adto ra silan Babilonia, yamawtaw yanganak ni Jekonias na si Salatiel. Si Salatiel yang amani Sorobabel. 13 Si Sorobabel yang ama ni Abiud. SiAbiud yang ama ni Eliakim. Si Eliakim yang ama niAsor. 14 Si Asor yang ama ni Sadok. Si Sadok yangama ni Akim. Si Akim yang ama ni Eliud. 15 Si Eliudyang ama ni Eleasar. Si Eleasar yang ama ni Matan.Si Matan yang ama ni Jakob. 16 Si Jakob yang ama niJose na bana ni Maria. Si Maria yang yanganak kangJesus na pyagangarananni Kristo na pinili nangDiosna magaari.

17 Pagpono kang Abraham asta agkang Dabid,samporo aw opat na ka sompaw. Kayan pagponokang Dabid asta sang pagbiyag sang manga Ju-dio adto Babilonia, arag samporo aw opat na kasompaw. Kayan pagpono oman disaan asta sangpagkawtaw ni Jesu Kristo, samporo aw opat omanna ka sompaw.

Yang Pagkawtaw ni Jesus(Lukas 2:1-7)

18Maynini yang pagkawtaw ni Jesu Kristo. Tawaspa siMaria ni Jose, wa pa silanmagaipid kyatigamanda ni Maria na pyagabayaan yaan nang Balaan naEspirito na yadayon yaan mabdus nang way usug.19 Si Jose yangagad sang balaod ni Moises, wakaw dida garo yaan mangasawa kang Maria kay dumdumnaan aon usug ni Maria. Awgaid gadumdum si

Jose na di naan apakatigam sang kadaygan yangyamapagguna kang Maria kay daw kainaan. 20Kabagaungudungud yaan daw monnono yani, yapakitakanaan asang kanaan tagaynup yang tagalangit nasogwanun nang Dios na yagalaong, “Ikaw, kay Josena sompaw ni Dabid, ayaw magdowadowa pagpan-gasawa kang Maria kay pagbaya nang Balaan naEspirito na yadayon yaan mabdus nang way usug.21 Manganak yaan nang usug, pagangaranan moyaan ni Jesus kay yaan yang magalingat sang saranang manga otaw na masarig kanaan.” Yaan yangpyagalaong nang tagalangit kang Jose.

22 Nang yapagguna da yaan kang Maria, yaanyang pagkatoman nang pyagalaong nang Dios nabyabatok kadini nang propeta, laong, 23“Aon daragana madayon mabdus nang way usug. Manganakyaan nang usug, pagangaranan yaan ni Emanuel.”Yang kaorogan nang Emanuel, yang Dios aanikanatu.

24 Pagkagimata ni Jose, magbangon, kayan pyan-gagdan naan yang pyagasogo kanaan nang tagalan-git na sogwanun nang Dios. Pyangasawa ra naan siMaria. 25Toyo wa silan magaipid matag kyawtawansi Maria. Pagkawtaw nang isu naan, usug, kayanpyagngaranan ni Jose yang isu ni Jesus.

2Yang manga Otaw na Yadatung sikun Digsilatan

1 Kaba gaari si Herodes sang banwa na Judea, ya-mawtaw si Jesus asang barrio na Betlehem na sakopnang Judea. Nang isuisu pa si Jesus, aon mangaotaw na sikun digsilatan namatigam tomanaw sangmanga bitoon. Yaan na manga otaw yadatungasang syodad na Jerusalem na sakop nang Judea.2Yanagosip silan sangmaguya dig Jerusalem, laong,“Wain yang isu na yamawtaw na magaari sangmanga Judio? Kikita nami digsilatan yang bitoon natoosanan sang kanaan pagkawtaw. Magataod kamikanaan, wakaw yakani kami kanaan.” 3Yamasamoksi Herodes na ari disaan na banwa pagdungug saanna batok. Kariko nang taga Jerusalem arag ya-masamok. 4 Pyapagtipon ni Herodes yang karikonang pangoro nang manga Judio na manga maga-mpoway aw yang kariko nang kanilan magindowaysang balaod. Kayan yagosip si Herodes kanilan,laong, “Diin mawtaw yang isu na pyagangaranan niKristo na magaari kono?” 5 Yimibak silan, laong,“Yatigam kami na amawtaw yaan dig Betlehem nasakop nang Judea kay yamabasa nami yang syosolatkadini nang propeta nang Dios, laong, 6 ‘Kamo nataga Betlehem na sakop nang Judea, amaimo kamodungganun asang manga pangoro ag Judea kaydig Betlehem mawtaw yang amaimo pangoro nangkanak sakop na sompaw ni Israel.’ ”

7 Pagdungug ni Herodes saan, paibarawun naanagkanaan yang tagasilatan. Pagdatung nilan, os-ipin naan nang silanay da, laong, “Akano mayoikitaa yang bitoon?” 8 Pagdungug ni Herodes sangkanilan ibak, sogoon silan naan adto Betlehem,laong, “Panallos da kamo adto Betlehem. Anapamayo dato yang isu. Aw kitaun da mayo, paglaon-gan mayo kanak, kay arag ak magataod kanaan,makadto ak kanaan.” 9-10 Pagdungug nilan sangsogo ni Herodes, manaw silan. Yanaguma silan

Mateo 2:11 2 Mateo 3:12na kikita nilan oman yang bitoon na kikita nilannang aadto pa silan apit silatan. Yaalladan silannaan na bitoon. Kayan pagkatupad naan na bitoonsang pyagauyaan nang isu, magtangku. 11 Pagsurudnilan sang baray, kitaun nilan yang isu aw yangkanaan ina na si Maria. Yaparabay silan lomoodna yamatobang sang isu. Kayan yakad nilan yangkanilan dara na aatag kang Jesus. Yatagan nilan siJesus nang borawan awyangmangamangkaballo napyagangaranan nang insenso aw mira.

12 Kayan yomori silan agkanilan. Wa da aagiagkang Herodes. Yagarili la kay pyapagtagaynupsilan nang Dios, laong nang tagaynup, “Di dakmankamo magagi agkang Herodes.”

Yang Pagparagoy adto Egipto13 Pagkariyos nang tagasilatan, yang tagalangit

na sogwanun nang Dios yapakita oman kang Josedisang kanaan tagaynup, laong, “Pagmata, kay Jose,panaw kamo si Maria, daraa yang isu. Paragoykamo dini, singadto kamo Egipto, kay anapun niHerodes yang isu na apatayun. Dato ra naa kamopaguya kinaba di ko kamo paoriin.” 14 Pagkagimatani Jose, manaw silan nang gabi, dyadara yang isuadto sang maawat na banwa, ag Egipto. 15 Kaba boipa si Herodes, aadto silan magauya Egipto. Yangpagkadto nilan Egipto, yaan yang pagkatoman nangpyapaglaong kadini nang Dios sang propeta, laong,“Yang kanak anak na aadto Egipto tyatawag ko naantak da mori.”

Pyamatay yang manga Isu na Usug16Pagkatigam ni Herodes na wa da aagi agkanaan

yang tagasilatan, madaman yaan laban. Syosogonaan yang kanaan manga sogwanun adto Betlehemaw adto sang makilibot naan na banwa. Pyapapataynaan kanilan yang kariko nang mangaysu na usugna aon day dowang ka toig yang idad, aw yangwa pa asaot nang dowang ka toig, arag apatayun.Dungan kikita nang tagasilatan yang bitoon, aonday dowang ka toig, wakaw pyapapatay ni Herodesyang kariko nang manga isu na manga dowangka toig yang idad antak kaupud matay si Jesus.17 Yamaitabo sang manga ina nang manga isu napyamatay yang syosolat ni Jeremias na pyapasolatnang Dios kadini na yagalaong, 18 “Aon tanog nadyudungug dig Rama, dyaraw, pyagmatay, kay siRakel yagaurug sang kanaan manga isu. Yabaydomaraw, di amaribad kay yang manga isu naanyangkawara da.”

Yang Pagori sikun ag Egipto19 Pagkamatay ni Herodes, yang tagalangit na

sogwanun nang Dios yapakita disang tagaynup niJose dig Egipto. 20 Laong naan kang Jose disangtagaynup, “Pagmata, ori da kamo adto sang banwana Israel. Yamatay da yang manga otaw na mag-apatay sang isu.” 21 Kayan yagbangon si Jose awpagagadan yang isu aw ina aw ori silan adto sangbanwa na Israel.

22 Pagdatung nilan sang banwa na Israel, du-mungug si Jose na si Arkelao yang yakaballin sangkanaan ama magari sang manga Judio dig Judea.Yamalluk si Jose, wa makakadto. Pyapakatigamyaan asang kanaan tagaynup na dato silan komadtosang banwa na Galilea. 23 Kayan kyomadto silan

aw paguya asang barrio na Nasaret na sakop nangGalilea. Yang paguya nilan ag Nasaret, yaan yangpagkatoman nang pyapaglaong nang Dios kadinisang manga propeta na yagalaong, “Pagangaranansi Jesus nang taga Nasaret.”

3Yang Pagbabatokon ni Juan na Magbawtismoway(Markos 1:1-8; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)

1 Paglabay nang pilang ka toig, domatung si Juanna Magbawtismoway na gababatokon sang mangaotaw na yakadto kanaan disang banwa na waymaguya ag Judea. 2 Laong ni Juan, “Ayawi la mayoyang batasan mayo na maat nang Dios, kay yangDios na aglangit, bay magari kanatu.” 3 Si Juanyang byabatok kadini ni Isaias na propeta nangDios,laong, “Aon otaw disang banwa na way maguya namagalaong sang manga otaw na makadto kanaan,‘Pangandam kamo kay madatung yang Ginoo namakagagaom, dadyawa mayo yang agiin naan.’ ”

4 Si Juan, yaan yang pyandagom naan yang yabulna bobol nang ayup na kamelyo. Yaan yang pyan-intoron naan yang paris nang baka. Yaan yangkanunun naan yang doron aw yang duga. 5Madaigyang manga otaw na yakadto kang Juan sikun agJerusalem aw sikun sang tibook Judea aw sikunsang manga banwa na dorog nang tobig na Jordan.6Pagbatok nilan sang kanilanmanga imo na ayawannilan kay maat nang Dios, bawtismowan silan niJuan disang tobig na Jordan.

7 Pagkita ni Juan sang manga Judio na Pariseoaw manga Saduseo na yodorod agkanaan na maga-pabawtismo garo, maglaong si Juan kanilan, “Kamona maynang batasan nang tinanap, maski maga-pabawtismo kamo, aw di mayo ayawan yang mangaimo mayo na maat nang Dios, isilotan kamo nangDios aw domatung yaan. 8 Imowa mayo yangmadyaw nang Dios antak katigaman na yayawanda mayo yang manga imo mayo na maat. 9 Maskisompaw kamo ni Abraham, ayaw kamo magdum-dum na dili kamo adamanan nang Dios sang imomayo na maat. Kay yaning manga bato disini, awgosto nang Dios imoon manga sompaw ni Abra-ham, amangkaimo. 10 Yani yang pananglitan kokamayo antak kamomatigam sang imoon nang Dioskamayo. Maynang pagpoti sang atsa pilaun yangkaoy, maynaan yang pagokom nang Dios kamayo.Maski nana na kaoy na wa obonga nang madyaw,ipilaun kayan yontog sang atoron.” Maynaan yangpagindo ni Juan sang manga otaw. 11 Yabay mag-indo si Juan, laong, “Tobig yang pyagabawtismo kokamayo. Yaan yang toosanan sang pagayaw mayosang kamayo maat na batasan. Toyo yang masapitkanak domatung, yaan yang pagabawtismo naankamayo yang Balaan na Espirito aw atoron. Dakorayang kanaan katungud labaw pa sang kanak katun-gud, wakaw di ak makagayon kanaan aw imoonak allang naan na magadara sang kanaan sapatoskay laban ako obos kanaan. 12 Aw domatung yaan,otobokon naan yang yangagad kanaan aw tobokayang wa mangagad kanaan. Maynang yagtaap yaansang omay, titipud naan yang imgas aw dayawanaan asang pool. Yang tipig obogsok naan adto sangatoron. Yaan na atoron di magkamatay.”

Mateo 3:13 3 Mateo 4:24Byabawtismowan si Jesus(Markos 1:9-11; Lukas 3:21-22)

13 Pagpanaw ni Jesus sang banwa na Galilea,tumugbung yaan agtobig na pyagangaranan nangJordan kay magapabawtismo yaan kang Juan. 14 Digaro si Juan magabawtismo kang Jesus. Laongni Juan kang Jesus, “Nanga sa magapabawtismokaw kanak na ako sa garo yang magapabawtismokanmo?” 15 Yimibak si Jesus, laong, “Yani yangmadyaw imoon adoon, kay antak kita makatomansang kariko nang sogo nangDios kaymatarong yaanna imo.” Kayan byawtismowan ni Juan si Jesus.

16 Kyakabawtismowan si Jesus, yamanggin yaansang tobig. Kayan kyaowangan yang langit aw kitaani Jesus yang Balaan na Espirito na Dios na yukun-sad agkanaan, maynang pagkunsad nang salampati.17Kayan yaparabay magsorit yang Dios diglangit nayagalaong adto kang Jesus, “Ikaw yang bogtong naAnak ko na laban ko karugunan. Kariko nangmangaimo mo arag madyaw ko.”

4Titigi si Jesus daw Mangagad daw Dili sang Sogo ni

Satanas(Markos 1:12-13; Lukas 4:1-13)

1Kayan pyagagad nang Espirito nang Dios si Jesusadto sang banwa na way maguya kay antak yaandato tigiin ni Satanas daw mangagad yaan daw dilisang sogo ni Satanas. 2 Wa akaan si Jesus surudnang kapatan na allaw aw kapatan na gabi, kayanyagutum yaan laban. 3 Dyodorodan ni Satanas siJesus. Titigi naan daw magaga naan yaan antakdomapa kanaan. Laong ni Satanas, “Kay Jesus,kay ikaw kono yang anak nang Dios, imowa paanyaning bato.” 4 Yimibak si Jesus, laong, “Syolat dayang pyagalaong nang Dios na yang kariko nangpyagalaong naan makaboi sang otaw, buku gaidnangmakaan yangmakaboi.” 5Kayan kay wa adaugsi Satanas, yoman naan si Jesus tigiin. Pyagaagadnaan si Jesus adto sang dagdagu na templo asangsyodad na Jerusalem. 6 Pagdatung nilan sang kak-agwasan nang templo, yagalaong si Satanas kangJesus, “Kay ikaw kono yang anak nang Dios, logpatadto darum. Maskimologpat kaw, di kaw ukudurun,kay syolat da yang saad nang Dios na apatagapankaw nang Dios sang kanaan manga sogwanun natagalangit. Asakgawun kaw nilan antak yang sikimo di kumurug sang bato.” 7 Yimibak si Jesus kangSatanas, laong, “Di ak mologpat, dili ko itigiin yangDios, kay arag syolat da yang pyagalaong nang Diosna ayaw pagtigiya yang Dios na kanmo Ginoo naantak mo katigaman daw matoman yang syasaadnaan daw dili.”

8 Kayan yoman pagagad ni Satanas si Jesus adtosang laban makagwas na butay. Pyapakita naankang Jesus yang kariko nang kasakopannangmangaari sang tibook donya, aw yang kanilan gaom awdungug, yabos pakita kang Jesus. 9 Kayan yaglaongsi Satanas kang Jesus, “Kariko nini aatag ko kanmoaw lomood kaw kanak aw simba kanak.” 10Yimibaksi Jesus, laong, “Panaw, kay Satanas, dili ako ma-gaimo saan kay syolat da yang pyagalaong nangDios na yaan gaid yang simbaa yang Dios na kanmoGinoo, yaan gaid yang pangagadi.”

11 Kayan pyanawan yaan ni Satanas kayan dy-omatung yang tagalangit namanga sogwanun nangDios na yatabang kang Jesus.

Yagapono si Jesus sang kanaan Pagpangindo agGalilea

(Markos 1:14-15; Lukas 4:14-15)12 Pagdungug ni Jesus na pipiriso si Juan na

Magbawtismoway, mori yaan asang kanaan banwana Nasaret, sakop nang Galilea. 13 Kasikun disaansimingadto yaan Kapernaum aw paguya disaan nabanwa na asang dorog nang dagat disang Galilea,pagurangan nang Sabulon aw Neptali. 14Yisingadtosi Jesus saan na banwa antak matoman yang pya-galaong nang propeta na si Isaias na yagalaong,

15 “Yang taga Sabulon aw taga Neptali yanaguyaasang dorog nang dagat, apit sallupan nang tobigna Jordan ag Galilea. Aon buku nang manga Judiona arag asaan magauya. 16 Yang manga otaw nayanaguya disaan wa pa ikilara sang matungtungna Dios, maynang yanaguya silan asang kangitn-gitan. Yang yanaguya asang kangitngitan, yaanyang yangasi sang kanilan ginawa yang yamalluk naamatay. Adoon kimita da silan sang pyagangaranannang Allag. Yallagan da silan kay dyomogpo daagkanilan yaang Allag na kanilan Ginoo.” 17 Asaanmagapono si Jesus magindo, laong, “Ayawi la mayoyang batasan mayo na maat nang Dios, kay yangDios na aglangit bay magari kamayo.”

Pyagaagad ni Jesus yang Opat na Magkakaya(Markos 1:16-20; Lukas 5:1-11)

18 Kaba yapanaw si Jesus disang dorog nang da-gat ag Galilea, kikita naan si Simon na pyagan-garanan ni Pedro aw yang mangod naan na si An-dres. Yanagpamiyara silan, kay manga magkakayasilan. 19 Yagalaong si Jesus kanilan, “Kamo, yangyagakakamang mayo yang isda. Adoon agad kamokanak, pagaindoon ta kamo daw onnoon mayopagkamang sangmanga otaw antak silanmasingadikanak.” 20 Pagdungug nilan saan, maparabay silandowa motawan sang kanilan manga biyara, kayanyomagad silan ni Jesus.

21 Pagkatapos saan, oman manaw si Jesus kayankimita sang dowa na maglomon, si Santiago aw siJuan. Arag iyan yang kanilan ama na si Sebedeo,yomobay kanilan magdayaw sang manga mabaklana pokot nilan asang barangay. Kayan yaglaongsi Jesus kang Santiago aw kang Juan, “Agad kamokanak.” 22 Pagdungug nilan saan, panawan nilanparabay yang kanilan ama disang barangay kayanyomagad ni Jesus.

Yagababatokon si Jesus bain sang Dios aw Pa-pagkadyawa naan yang Yamasakit

(Lukas 6:17-19)23 Yagalimpud si Jesus sang tibook Galilea,

yangindo asang kanilan pagtitiponan. Yagaba-batokon yaan sang madyaw na batok bainsang pagsakop nang Dios sang manga otaw.Pyapagkadyaw ni Jesus yang kariko nangyamangkasakit, maski nana na sakit nilan.24 Yakarimpud arag yang dungug ni Jesus disangbanwa na Siria na sikbit nang Galilea. Wakaw karikonang yamangkasakit pyandara agkang Jesus. Yanglyoromanan nang mangkaraat, yang kyakaboyan,

Mateo 4:25 4 Mateo 5:28yang yamatay da yang sangkilid na lawas, yangmanga otaw na yanagburukburuk yang byabatinang lawas arag dyadara agkang Jesus. Kariko naandoon arag yagakadyaw. 25Wakaw yamagad ni Jesusyang madaig laban na manga otaw na taga Galileaaw yang taga Judea aw yang taga Jerusalem aw yangmanga otawnamaguya asang samporong ka syodadaw yang manga otaw na maguya asang dorog nangtobig na Jordan.

5Pyagaindo ni Jesus yang Kanaan manga Inindo(Lukas 6:20-49)

1 Pagkita ni Jesus sang magkadaig na mangaotaw, magtokod yaan nang butay. Pagkaanda naan,magingkod, kayan yandorod agkanaan yang kanaanmanga inindo. 2 Pyagaindo silan ni Jesus, laong,

3 “Madi pa kamo na yatigam na yagakinaanglankamo sang tabang nang Dios kay kamo yang pya-gasakop naan.

4 “Madi pa kamo na yamauruk tungud sang ka-mayo sara kay kamo yang papagumaun nang Dios.

5 “Madi pa kamo na di magbarus nang maat sangarag otaw, kay kamo yang makapagpanmo sangsyasaad nang Dios.

6 “Madi pa kamo na yaan yang dakora sang ka-mayo dumdum yang pagpangagad sang pagbuutnang Dios, kay kamo yang atabangan nang Diospagimo sang gosto mayo.

7 “Madi pa kamo namallaatun sang kadaygan kaykamo yang akallaatan nang Dios.

8 “Madi pa kamo na yamarobos yang ginawa adtosang Dios kay kamo yang mikita sang Dios.

9 “Madi pa kamo na magoosay sang kasamok kaykamo yang pagangaranan nang Dios nang mangaanak naan.

10 “Madi pa kamo na dyadaugdaug nang otawamayn yangagad kamo sang pagbuut nang Dios kaykamo yang pyagasakop nang Dios.

11 “Kamo na pyagapallaongan nang otaw, kamona dyadaugdaug nilan, kamona pyangimowannilansangwamayopagagunaa tungud sang pagpangagadmayo kanak, kamo yang pyanalanginan nang Dios.12 Wakaw paguma kamo kay laban madyaw yangbarus kamayo nang Dios pagdatung mayo asangpaguya naan aglangit. Maynaan yang mona pamayo domatung na manga propeta nang Dios, aragdyadaugdaug nang kadaygan na manga otaw.”

Yang Asin aw yang Allag(Markos 9:50; Lukas 14:34-35)

13 “Kamo na kanak manga inindo min kamo nangasin na yakadyaw sang nanam nang pagkaan, toyoaw kawaraan da yang asin sang kanaan kaasin dida makabarik yang nanam naan na asin. Wakawasarabul da yaan na asin, kayan kyaguyukan nangmanga otaw kay wa day kabos.

14 “Min kamo nang allag nang suga na yamal-lag sang kariko nang manga otaw. Min kamonang barrio na di amatago kay aadto sang babawnang makagwas na butay. 15 Dili magasuga yangotaw sang ilawan kayan syangkoban nang lata, aw-gaid usugaan yang ilawan kayan tyongtong antakmarimpud allagan yang kariko nang surud nang

baray. 16 Wakaw pakitaan mayo sang manga otawyang pagtoo mayo pinaagi sang madyaw na imomayo. Pagkita nilan sang madyaw na imo mayo,amapanumdum silan sang kamayo Ama na Diosaglangit.”

Pagindo bain sang Balaod17 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw kamo

magdumdum na yakani ako na awaraun ko yangbalaod na pyapasolat nang Dios kadini kangMoises,aw ayaw mayo arag pagkaundi na awaraun ko yangpyagaindo nang manga propeta nang Dios. Awgaidyakani ako na magatoman sang kariko nang balaodni Moises. 18 Ayaw pagkaringawi yani, tinuud nakariko nang balaod ni Moises amatoman, labansa way alabayan, maski tagbi. 19 Wakaw yang dimangagad sang maski tagbi na sogo nang Dios awpagindo sang kadaygan antak di mangagad saanna sogo, yaan na otaw amaimo tagompuyus disangkasakopan nang Dios. Awgaid yang yangagad sangkariko nang pagindo nang Dios kayan yagindo sangkadaygan antak mangagad sang kariko nang sogo,yaan yang labaw na otaw disang kasakopan nangDios. 20 Pagalaong ko kamayo yang matungtungna aw yaan yang pangagdan mayo yang pagbuutnang Dios, pagasakopon kamo nang Dios. Aw dilomabaw yang kamayo madyaw na imo sang imonang manga Pariseo aw manga magindoway sangbalaod, di kamo pagasakopon nang Dios.”

Pagindo bain sang Kadaman21 Yabay magindo si Jesus, laong, “Dyumungug

da kamo sang pyagaindo sang kanatu kamonaankadini, laong, ‘Ayaw magpatay sang arag kamootaw. Yang magapatay sang arag otaw ookmanna isilotan.’ 22 Awgaid yani yang pagalaong kokamayo, na yangmaski sini na amadaman sang aragsilan otaw, yaan yang ookman na isilotan. Yangmagasosoritin sang sang ka otaw na antak kainaan,yaan yang ookman na isilotan nang kanaan okom.Yang magapandiyampa sang arag silan otaw, yaanyang ookman na adaraun adto sang laga asangimpirno. 23-24 Aw iyan kaw sang atobangan nangtemplo, yagadara kaw nang pagaatag mo sang Dios,kayan yakaungud kaw na yakasara kaw sang aragkamo otaw, patinguna naa yang pagatag mo awsingadto sang kyakasaraan mo aw papagkadayawkanaan. Pagkatapos mayo magkadayaw, pagbarikda sang templo kayan pa makapagatag da kaw sangaatag mo sang Dios.

25 “Aw pagsombong kaw nang sang ka otaw,parabay papagosay sinyan na otaw kaba wa pakaw adaraa adto sang magookom. Kay aw adtora kaw sang magookom, daw kaw nang magookompagsogo sang polis na arasak kaw sang pirisowan.26 Kayan aw makarasak da kaw sang pirisowan, dikaw makarogwa aw di mo mabos kabayadan yangkariko nang apabayad kanmo nang magookom.”

Pagindo bain sang Sara nang Panagipid nang Bukunang Magasawa

27 Yabay magindo si Jesus, laong, “Dyumungugda kamo sang pyagaindo sang kanatun kamonaan,laong, ‘Usug aw bobay kamayo, ayaw kamo man-agipid aw buku kamo nang magasawa.’ 28 Awgaidyani yang pagalaong ko kamayo na yang matanaw

Mateo 5:29 5 Mateo 6:5sang bobay kayan kyaimaan naan abay yaan nabobay, yakaimo da yaan nang maat saan na bobaydisang kanaan ginawa. 29Wakaw aw yang sangkilidna mata mo yang kyakaponowan nang sara mo,lusata aw saraburan. Madyaw pa yang sangkilid dayang mata mo sang dowa yang mata mo na amasin-gadto kaw sang laga asang impirno. 30 Maynaanoman, aw yang sangkilid na buktun mo yangkyakaponowan nang sara mo, otoda aw saraburan.Madyaw pa yang sangkilid da yang buktun mo sangdowa yang buktun mo na amasingadto kaw sanglaga asang impirno.”

Pagindo bain sang Panagayaw nang Magasawa(Mateo 19:9; Markos 10:11-12; Lukas 16:18)

31 “Pyagaindo arag kadini yani, laong, ‘Awmayawyang bana sang kanaan asawa, kinaanglan na am-atag yaan nang solat na karigunan na antak ka-toowan na silan yagayaw da.’ 32 Awgaid yani yangpagaindo ko kamayo na aw mayaw yang bana sangkanaan asawa na wa makasara pinaagi sang pa-pagipid sang kadaygan na usug, kayan yagbanaoman sang kadaygan, yakasara yang bana kaysapono yagabana oman sang kadaygan yang kanaanasawa kay yayawan naan. Kayan yang yangasawasaang bobay na yayawan nang bana arag yakasara.”

Pagindo bain sang Pagsaad33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yudungug

kamo na pyagaindo sang kanatu kamonaan na yangsyasaad mo sang Dios tomana. 34 Awgaid yani yangpagaindo ko kamayo na aw aon pyagalaong mo naimoon mo sang arag kamo otaw, ayaw magsapa.Ayaw maglaong na aw dili matoman yang kanakpyagalaong, akarugbakan ak nang langit. Di pa-gasapa yang langit kay yang langit pyagauyaannang Dios. 35 Ayaw maglaong na aw di matomanyang kanak pyagalaong, amarugbak yang lopa napyagaindugan ko. Arag di pagasapa yang lopa kayyang lopa arag kanang Dios. Ayaw maglaong naaw di matoman yang kanak pyagalaong, amasapadyang kanatu paguya na Jerusalem. Ayaw maglaongnang maynaan kay yang Jerusalem syodad na pya-gauyaan nang maturus na Ari. 36 Maski yang oromodili pagasapa, ayawmaglaong na awdimatomanyang kanak pyagalaong, amapoti yang logay ko,kay di kaw makaimo pagpakapoti sang logay mo.37 Wakaw ayaw magsapa. Paglaong gaid, ‘Uu,’ awdili, paglaong, ‘Dili.’ Kay aw magsapa kaw, yangpagsapa mo sikun sang maat na dumdummo.”

Pagindo bain sang Pagbarus(Lukas 6:29-30)

38 “Dyumungug da kamo sang pyagalaong nayangmakabota sangmata nang sang kawtaw abaru-san yang kanaan mata botaun. Yang makarapodsang onto nang sang kawtaw abarusan yang kanaanonto lapodon. 39 Awgaid yani yang pagaindo kokamayo na ayaw magbarus sang otaw na gaimokanmo nang maat. Aw sampakun yang apit karintona pisngi mo, oman pasampakan yang apit kawaramo. 40 Aw pagsombong kaw nang sang kawtaw naakamangun yang sang urad na dagom mo, duputaatagan kanaan yang dowang urad. 41 Aw lugusunkaw papagdaraun nang sang kawtaw sang kanaandara nang sang ka kilometro yang kaawat nang

pagadaraan, abaya daraa adto sang dowang ka kilo-metro. 42 Aw aon mangayo kanmo, atagi. Aw aonmurus kanmo, ayaw pagbaribadi.”

Yang Pagkarugun sang Kontara(Lukas 6:27-28,32-36)

43 “Dyumungug da kamo sang pyagalaong nakaruguni yang kanmo amigo, yang kontaramo ayawmagkarugun. 44 Awgaid kamo na kanak mangainindo yani yang pagaindo ko kamayo,” laong niJesus, “Karuguni arag yang kanmo kontara, am-powan sang Dios yang yagaimo sang maat kanmo.45 Aw yamarugun kamo sang kariko nang otaw,kamo yang matungtung na manga anak nang ka-mayo Ama aglangit, kay yang Dios yamarugun sangkariko nang otaw. Yang Dios, pyapagonawa naanpasuganan yang pawa nang maat na otaw aw yangpawa nang madyaw na otaw. Pyapagonawa naanpaoranan yang pawa nangmanga otawna yangagadsang balaod nang Dios aw yang wamangagad. 46Awyaan gaid yang karugunan mo yang yamarugunkanmo, ayawmagdumdumna atagan kawnangDiosnangmadyawna barus kay sana sa yangmarimbongna otaw yamarugun sang yamarugun kanaan. 47Awyaan gaid yang papagbarawan mo yang arag dadoon kamo, di kaw abantogon nang Dios, kay sanayang manga otaw na wa otoo sang Dios yamaru-gun sang kanilan manga amigo. 48 Awgaid kamo,karuguni yang kariko nang manga otaw maynangpagkarugun nang kamayo Ama aglangit sang karikonang manga otaw.”

6Pagindo bain sang Pagatag

1 Yabay magindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Ayaw magimo sang madyaw naimo disang pagkadaigan nang otaw na yaan yangudumdumunmayoyang abantogonkamonang aragkamo otaw. Aw yaan yang dumdumun mo, waymadyaw na abarus kanmo nang kanmo Ama na Diosna aglangit.

2 “Wakaw awmatag kaw sangmanga pobre, ayawpagpakita sang kadaygan na antak kaw bantogon nagaatag kaw. Ayaw maggaon nang manga otaw naasang baba gaid yang pagtoo, kay aw gaatag silan,gapakitakita sang kadaygan disang pagtitiponan taaw disang daran antak silan bantogon. Pagalaongko kanmo na way madyaw na abarus kanilan nangDios, kay yang pagbantog kanilan nangmanga otawyaan gaid yang barus kanilan. 3 Ikaw, aw matagkaw sang manga pobre ayaw pagpakatigaman sangkadaygan, maski lomon mo. 4 Aw di kaw mapakitasang kadaygan sang pagatag mo, yang kanmo Amana Dios na yagatanaw kanmo, yaan yang mabaruskanmo nang madyaw.”

Pagindo bain sang Pagampo(Lukas 11:2-4)

5 “Aw magampo kaw, ayaw maggaon nang mangaotaw na asang baba gaid yang pagtoo. Kay gostonilan namagaindugnamagaampodisang pagtitipo-nan ta aw disang daran antak kitaun nang mangaotaw. Pagalaong ko kanmo na way madyaw naabarus kanilan nang Dios kay yang pagbantog kani-lan nang manga otaw yaan gaid yang barus kanilan.

Mateo 6:6 6 Mateo 6:346 Awgaid ikaw, aw magampo kaw sang Ama na Diosna di pagkitaun, pagampo nang sayda mo, kayanyang kanmo Ama na Dios na yagatanaw kanmomabarus kanmo nang madyaw.

7 “Awmagampo kamo, ayaw pagbarikbarika yangkanmo sorit maynang iimo nang manga otaw naisimba sang kanilan diosdios. Dumdum nilan naaw maaba yang kanilan pagampo, paninggan silan.8Ayaw kamo maggaon nilan kay yang kamayo Amana Dios dadaan yatigam da sang yakaukud kamayonang wa pa kamo mangayo kanaan.”

9 Laong ni Jesus, “Pagaindoon ta kamo sangpagampo mayo sang Dios. Aw magampo kamo,maynini yang paglaongan mayo:

“ ‘Ama nami na aglangit, gosto nami na abaykaw taodon nang kariko nang otaw, labaw pa sangkariko. 10 Gosto nami na madatung da yang allawna ikaw yang magaari da kanami. Gosto nami naamatoman da nami yang kanmo pagbuut kanamiasining donya, mayn aglangit na yabay pangag-dan yang kanmo pagbuut. 11 Atagi kami nangkanami pagkaan allawallaw. 12Pasaylowa kami sangkanami manga sara maynang kanami pagpasaylosang yakasara kanami. 13Paawata kami sang pagso-ray ni Satanas, tabangi kami antak di kami daugunnaan.’

“Maynaan,” laong ni Jesus, “yang pagampomayosang Dios.” 14 Kayan yabay si Jesus magindo, laong,“Aw pasayloon mo yang yakasara kanmo, apasay-loon kaw arag nang kanmo Ama aglangit. 15Awgaidaw di kawmagpasaylo sang yakasara kanmo, di kawarag apasayloon nang kanmo Ama aglangit sangkanmo sara.”

Pagindo bain sang Pagdili sang Pagkaan na AbayMagampo

16 “Kamo, aw magdili kamo sang pagkaan naabay magampo sang Dios, ayaw kamo magpagu-man. Ayaw kamo maggaon nang manga otaw naasang baba gaid yang pagtoo kay kyakagumanansilan na yagadili sang pagkaan na yabay magampo.Pagalaong ko kamayo na way madyaw na abaruskanilan nang Dios kay yang pagbantog kanilannang manga otaw yaan gaid yang barus kanilan.17-18Kamo, awmagdili kamo sang pagkaan kay abaymagampo, pagporamos aw sowata yang logay mayoantak dili katigaman nang kadaygan na yagadilikamo sang pagkaan. Yaan gaid yang yatigam yangkanmo Ama na Dios na di pagkitaun. Yang Dios nayagatanaw sang iimomomaski saydamo, yaan yangmabarus kanmo nang madyaw.”

Yang Madyaw na Barus Aglangit(Lukas 12:33-34)

19Yabaymagindo si Jesus, laong, “Ayawmagtiponani sang donya sang madaig na pyanmowan nayaan yang akatibosan nang kanmo dumdum, kaypyagakaan yaan nang anay aw kutkuta nang karar-ing. Yang baray mo na dayawanan amarasaknang matakaw kayan tyakaw yang dyayaw mo.20 Ikaw, pagimo sang madyaw nang Dios, kay yangabarus kanmo aglangit nang Dios way mukutkut naanay, way kararing, way matakaw na makarasak namangindakaw. 21Wakaw yaan yang dumduma yangbarus kanmo nang Dios na dyadayaw aglangit, kay

maski wain yang dyayawmo aadto ra yang dumdummo.”

Yang Allag nang Ilawan Digkanmo(Lukas 11:34-36)

22 “Yang kanmo mata maynang ilawan na yak-abataw digkanmo. Aw matinabangun kaw sangkadaygan, maynang gimaallagan laban yang ilawandigkanmo. 23 Toyo aw maitong kaw, maynang wayallag nang ilawan digkanmo. Wakaw aw wa dayallag nang ilawan digkanmo, laban sa mangitngitda.”

Yang Dios aw yang Sapi(Lukas 16:13; 12:22-31)

24 “Way allang na dowa yang mangallang kanaan,kay aw dowa yang mangallang kanaan, akabuutannaan yang isa, kayan yang isa dili, pangagdan naanyang isa, kayan yang isa dili. Yakagaon saan, awyaan yang dakora nang dumdum mo yang sapi,buku nang dakora sang dumdum mo yang Dios.25 Wakaw pagalaong ko kamayo, ayaw da kamomagkaundug na magalaong kamo, ‘Nana mallawyang akaanun ta, nana mallaw yang inumun ta,nanang makaboi kanatu?’ Ayaw da kamo magkaun-dug daw diin kamo sang pandagomon mayo. Sanasa yang lawas mayo aw yang kinaboi mayo, yaatagnang Dios, aw di pa mo sa yang akaanun mayo awyang pandagomon mayo. 26 Dumduma mayo yanglanggam na gamalayoglayog, wa mananum, wa ma-gagani aw wa magaakot adto sang pool. Yamaboikay yabay nang kamayo Ama na Dios pakaanun.Yang karugun nang Dios kamayo labaw sang karu-gun naan sang manga langgam, wakaw ayaw dakamomagkaundug. 27Di akasogpatan yang kamayoomol tungud sang kaundugmayona osogpatan garomayo.

28 “Nanga yamaundug kamo daw diin kamosang dagom? Dumduma mayo yang manga bolak,yotorin, wa magagawbuk aw wa magaimo sangmanga batuk nilan na mangkadyaw. 29 Si Solomonna ari, sang kanaan kadato na manga mangkadyawyang dagom, wa makagaon yang kanaan dagomsang kadyaw nang manga bolak. 30 Sana yangsagbut na pyagalabon aw sonoga yatagan nang Diosnang mangkadyaw na batuk, aw di pa mo sa kamo,atagan kamo nang pandagomon mayo. Tagbi agawyang kamayo pagkanarig sang Dios. 31 Ayaw dakamomagkaundug dawnanang akaanunmayo, dawnanang pandagomon mayo. 32Yang yakaukud yangyakaundug sang manga otaw na wa akanarig sangDios. Magkain mayo, pataan da yatigam yang Amamayo aglangit sang yakaukud kamayo. 33 Awgaidmagkain mayo, yaan yang parabiya mayo yangpagpasakop sang Dios aw yang pagpangagad sangkanaan pagbuut. Kayan atagan kaw naan nangkariko nang yakaukud kanmo. 34Ayawmagkaundugadoon dawnanangmadatung kanmonangmaori naallawkay agawdamoyaan atobangun awdomatungda yaan kanmo. Yaan yang atobanga yang adoon naallaw.”

7Pagindo bain sang Pagsaway(Lukas 6:37-38,41-42)

Mateo 7:1 7 Mateo 7:271 Yabay magindo si Jesus sang kanaan manga

inindo, laong, “Ayaw magsaway sang kadaygan an-tak di kaw okman nang Dios. 2Kay dawmonnonongpagsaway mo sang kadaygan, maynaan oman yangabarus kanmo nang Dios. Daw nanang iimomo sangkadaygan maynaan oman yang abarus kanmo nangDios. 3 Ikaw na yabay magsaway sang arag da kamodoon, nanga syasawaymo yaan sang kanaan sara namaynang tatagbi na dagutdagut na yakarasak sangkanaan mata? Na ikaw, aon dagdagu na sara na wamo akatigami na maynang batang na yakatampungsang mata mo. 4 Kayan yutugum pa kaw maglaong,‘Ilingatun ko yang dagut na yakarasak sang matamo,’ sari ikaw, aon batang disang kanmo mata.5 Ikaw, yotoyo kaw gaid. Onaa lingata yang batangdisang kanmo mata, kayan mikita da kaw nangmadyaw, kayan makaringat da kaw sang dagut nayakarasak sang mata nang kanmo inagad.”

6 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yang mangaotaw na asang baba gaid yang pagtoo, di mopaglaong kanilan yang laban madyaw na pagindonang Dios kay dili silan magtangkap. Sana okonta-raun kaw nilan maynang ido na omogdang kanmo.Yakagaon arag silan nang baboy na aw butang moasang atobangan nilan yang borawan, agaid nilanguyukun.”

Pangayo, Paganap, Pagpabati(Lukas 11:9-13)

7 “Abay kamo pangayo sang Dios, aatag naankamayo aynnang ayoonmayo. Abay kamopaganap,apakita nang Dios kamayo yang kariko nang anapunmayo. Pagpabati disang tatakup, owangan nangDios, kayan pyasurud kaw naan. 8 Kay kariko nangyabay mangayo sang Dios, yatagan naan. Karikonang yabay maganap, pyapakita nang Dios kanilanyang yaanap nilan. Kariko nang yabay magpabatisang tatakup, pyapasurud nang Dios.

9 “Kamo na manga ama, aw ayowan kamo nangmanga isumayo nang paan, nanang aatagmo, bato?Di sa. Yaan yang aatag mo yang yaayo naan. 10 Aynnang yaayo naan, yaan yang aatag mo. Aw man-gayo nang isda yang anak mo, di mo yaan atagannang tinanap. 11 Sana kamo na yakasara, yatigamkamo matag nang mangkadyaw na pagatag sangkamayo manga anak. Aw di pa mo sa yang kamayoAma diglangit, na podomangkadyaw yang pagaatagnaan sang yangayo kanaan.

12 “Yang gosto mo na imoon kanmo nang ka-daygan, yaan yang imowa kanilan. Yaan yangmatungtung na pagpangagad sangmanga balaod napyagaindo ni Moises. Yaan arag yang pyagaindonang manga propeta nang Dios kadini.”

Yang Mapiyut na Tatakpan(Lukas 13:24)

13 “Yaan yang agiya mayo yang mapiyut na tatak-pan padurug adto sang kasakopan nang Dios. Kayaw magi kaw nang marowag na tatakpan adtosang daran na buku nang marisud agiin, madatungkaw sang pandatnganan na impirno na makasapadkanmo. Madaig yang yamagi disaan na daran padu-rug adto sang impirno. 14Yang amagi nangmapiyutna tatakpan adto sang daran na marisud agiin, yaan

yangmadatung sang kasakopan nang Dios. Tagbi dayang yamagi saan na daran.”

Akatigaman yang Kaoy Pinaagi sang kanaan Bonga(Lukas 6:43-44)

15 “Managkido kamo daw kamo makatoo sangmangkagaro na magindoway na yagasiling nangpropeta nang Dios, waingkawng yakapagkaraatsang manga otaw yang kanilan pagindo na bukunang matungtung, mayn silan nang laag na ido nagapatay sang manga ayup na karnero. 16 Pagkitamayo sangmanga imo nilan, mikilara kamo na silanmangkagaro na magindoway. Maynang pagkilaramayo sang manga kaoy, aw tanawun mayo yangbonga, akatigaman mayo yang kaoy. Pananglitan,yang kogon di mobonga nang omay. Yang banagdi mobonga nang pagkaanun na bonga. 17-18 Yangmadyaw na kaoy yobonga nang madyaw na bonga,dili mobonga nang maat. Yang maat na kaoyyobonga nang maat na bonga, dili mobonga nangmadyaw. 19 Yang kaoy na wa obonga nang madyawna bonga, pipila kayan pyangotod aw saraburanadto sang atoron. 20Maynaan yang mangkagaro namagindoway, aw kitaun mayo yang kanilan maatna batasan, matigam kamo na maat yang kanilanpagindo.”

Wara Ako Ikilara Kamayo(Lukas 13:25-27)

21 Yabay magindo si Jesus, laong, “Maski yabayyang otaw maglaong, ‘Si Jesus yang kanak Ginoo,’aw di yaan mangagad sang pagbuut nang kanakAma diglangit, di yaan makasurud sang kasakopannangDios. Yaangaid yang amasakopnangDios yangyangagad sang kanaan pagbuut. 22 Aw domatungyang allaw na pagaokom da nang Dios sang mangaotaw, madaig yang magalaong kanak, ‘Kay Ginoo,ingaranan nami yang kanmo aran nang paggogodnami sang amapagguna nangmaori namanga allaw,pyaparogwanami yangmangkaraat na yarasak sangmanga otaw, madaig yang dagdagu na imo namina kaburungburungan, kay ingaranan nami yangkanmo aran na aon gaom nang pagimo nami sinikariko.’ 23 Awgaid magalaong ak kanilan, ‘Maskigaimo kamo saan, wa ta kamo ikilaraa. Dadaankamo buku nang kanak. Panaw kamo adto namakasasara.’ ”

Yang Dowang ka Otaw na Yagaimo sang Baray(Lukas 6:47-49)

24Yabay si Jesus magindo kanilan, laong, “Karikonang yaningug sining pagindo ko kayan yanga-gad, maynang ungudan na otaw na gabaray nasyasangkob naan sang dagdagu na bato yang baray.25 Yomoran nang dagdagu, kayan yomaa yang to-big, kayan dyagmusan nang samut yaan na baray.Awgaid wa akatangkug, kay syasangkob sang bato.26 Awgaid kariko nang yudungug sining pagindoko kayan wa mangagad, maynang sangu na otawna gabaray disang mayamuk na lopa. 27 Yomorannang dagdagu kayan yomaa, kayan dyagmusannang samut yaan na baray. Yaparabay matowad awkasapad.”

Yagadan nang Gaom nang Dios yang Pagindo niJesus

Mateo 7:28 8 Mateo 8:2528 Yaan yang pagindo ni Jesus disaan. Yang

magkadaig na yanagkatipon disaan yamangkabu-rungburung na yudungug sang pagindo naan.29 Buku nang maynang pagindo nang kanilan mag-indoway sang balaod yang pagindo ni Jesus, kayyang kanaan pagindo yagadan nang gaom nangDios.

8Pyapagkadyaw ni Jesus yang Laro na Sanla nang

sang ka Otaw(Markos 1:40-45; Lukas 5:12-16)

1 Pagtobang ni Jesus agbaba, magad yangmagkadaig na otaw. 2 Aon otaw na laroon nangsanla. Laban mannapon yaan na laro. Yodorodyaan kang Jesus kayan lyomood asang atobangannaan, laong, “Kay Ginoo, aw imoonmo, yatigam akonamakapagkadyaw kaw sang kanak lawas.” 3Kayanpyoti ni Jesus yang otawna sanlaun, kayan yaglaongsi Jesus kanaan, “Gosto ko imoon yaan. Pagkadyawda sang sakit mo.” Pagsorit ni Jesus, maparabayyaan magkadyaw. 4 Kayan pyaglaong yaan ni Jesus,“Ayaw naa magpakatigam sang kadaygan sangpagkadyaw mo. Singadto sang magampoway antakkitaun naan na wa day sakit mo. Pagdara nangpagatag mo kay yaan yang sogo ni Moises kadinisang otaw na kyablongan da sang kanaan sakit,aw antak katigaman da nang manga otaw na ikawyagkadyaw da.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Sogwanun nang Kapi-tan

(Lukas 7:1-10)5Pagkatapos disaan, komadto si Jesus sang barrio

na Kapernaum. Yadatung yaan, yodorod agkanaanyang kapitan nang sondaro na buku nang Judio.Sang gatos yang sakop naan na manga sondaro.6 Yagapakallaat yaan kang Jesus, laong, “Kay Gi-noo, asang kanak baray yang kanak sogwanun, ya-masakit, yamatay yang sang otod na lawas, labankyukudul.” 7 Laong ni Jesus, “Akadtowan ko yaan,apapagkadyawun ko.” 8Yimibak yang kapitan kangJesus, laong, “Kay Ginoo, labaw pa kaw kanak, ayawda magtillasay adto kanami. Maski di kaw komadtosang kanak baray, ikaw yang aon gaom na magaidkawdinimaglaong, ‘Yagkadyawda yang kanmo sog-wanun,’ kayan magakadyaw da yaan dato. 9Min ko.Yangagad ak sang kanak pangoro. Arag yangagadkanak yang kanak manga sakop na sondaro. Awsogoon ko yang isa, laong, ‘Panaw,’ mapanaw yaan.Aw tawagun ko yang isa, laong, ‘Adi kaw,’ modorodyaan ani kanak. Aw sogoon ko yang kanak allang,laong, ‘Yani yang imowa,’ yaan yang imoon naan.Maynaan ikaw. Aw paglaongon mo ‘Pagkadyaw,’maparabay yaan magkadyaw.” 10 Yamapamoragkatyangmata ni Jesus pagdungug naan sang sorit nangkapitan. Yagalaong yaan sang manga otaw na yam-agadagad kanaan, “Maski digkanatu na taga Israel,way kikita ko na yamanarig kanak na maynangpagkanarig nining kapitan na buku nang taga Israel.11 Paningug kamo sining pagalaong ko. Madaigna manga otaw na buku nang Judio na sikun sangkarowagan nang donya na pagasakopon nang Diosdiglangit. Mapagsaro silan komaan diglangit kangAbraham aw kang Isaak aw kang Jakob na manga

Judio. 12 Awgaid maski manga sompaw kamo niAbraham, madaig digkamayo yang di da makarasaksang kasakopan nang Dios na yaandam naan ka-mayo, awgaid oontog kamo asang kangitngitan namaawat sang paguya nang Dios. Abay managtiyaodato, abay managoyagut yang onto mayo kay labankamo akasakitan.” 13 Kayan yaglaong si Jesus sangkapitan, “Unug da. Daw nanang tyotoowan mo naamaimo ko kanmo, yaan yang imoon ko.” Paglaongni Jesus saan, yaparabay magkadyaw yang sogwa-nun nang kapitan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig na mangaOtaw na Yamasakit

(Markos 1:29-34; Lukas 4:38-41)14 Kayan kyomadto si Jesus sang baray ni Pe-

dro. Kikita naan yang ogangan ni Pedro na bobay,yagakorang kay yamasakit, laban mapaso yangkanaan lawas. 15 Pagpoti ni Jesus sang tollo naan,magkadyaw yaan, kayan yagbangon aw tayoda naansi Jesus.

16 Pagsallup nang suga, daraun nang manga otawadto kang Jesus yang madaig na manga otaw nalyarasakan nang mangkaraat. Pyaparogwa ni Jesusyang mangkaraat. Pagdungug nang mangkaraatsang sorit ni Jesus, mallogwa. Arag pyapagkadyawnaan yang kariko nang yamangkasakit. 17 Yaningmanga imo ni Jesus, yaan yang pagtoman sangsyosolat kadini ni Isaias na propeta nang Dios nayagalaong, “Yang kanatu manga sakit kyakamangnaan.”

Madaig Garo na manga Otaw yang Gosto Amagadkang Jesus

(Lukas 9:57-62)18 Pagkita ni Jesus na laban da madaig yang

otaw na yanagkoro digkanaan, maglaong yaan sangmanga inindo naan, “Mataripag kita agdipag niningdagat.” 19 Nang wa pa silan makataripag, aonmagindoway sang balaod ni Moises na yagalaongkang Jesus, “Kay Ginoo, maski diin kaw abay akmagagadagad.” 20 Yimibak si Jesus kanaan, laong,“Madyaw pa yang milu, aon kanilan lokwanan;madyaw pa yang langgam, aon kanilan aponan.Toyo ako na gyugual nang anak nang otaw, waykanak matagan paguya. Ayn nang adatungan konang gabi, asaan dak makakorang. Anda, kay lagi,amagad pa kaw kanak?” 21 Aon oman isa na inindoni Jesus na yagalaong kanaan, “Kay Ginoo, omoriak naa. Aw matay da si ama, amagad dak nimo.”22 Yimibak si Jesus, laong, “Ikaw, agad da abaykanak. Ayn nang di nakun amagad yaan yangpapaglubunga sang yamatay.”

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Markos 4:35-41; Lukas 8:22-25)

23 Kayan syomakay si Jesus sang barangay. Yam-agad naan yang kanaanmanga inindo namataripagda silan nang dagat. 24 Asang barintungaan silannang dagat, sakadyap kyumurug da yang labandagdagu na bagyo. Kyasabawan da yang barangaynang pagmumunungun na barud. Yamamugtuk siJesus matorog. 25 Dyodorodan yaan nang kanaanmanga inindo kayan pyokaw. Yagalaong silan,“Tabangi kami, kay Ginoo, bay kita marunud.”

Mateo 8:26 9 Mateo 9:1526 Yimibak si Jesus, laong, “Nanga kamo yamal-luk? Tagbi pa kadi yang pagsarig mayo kanak.”Pagkatigbangon ni Jesus, magindug kayan syagdayang samut aw yang manga barud. Lyumunung dayang bagyo, wa da magasamut, wa da magabarud.Kariko arag da liminaw. 27 Yamaburungburungyang yasakay. Yanagkabarawbaraw silan, laong,“Nana kadi yaan na otaw? Magsagda sang samut,wa da magasamut. Magsagda sang barud, wa damagabarud.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang ka Otaw naLyarasakan nang Mangkaraat

(Markos 5:1-20; Lukas 8:26-39)28 Yadatung silan si Jesus agdipag nang dagat,

asang banwa na Gadareno. Pagawas ni Jesus sangbarangay, songonon yaan nang dowang ka otawna asaan da managuya sang gikub na butanganannang patay. Lyarasakan silan nang mangkaraatna yagapabaya kanilan. Laban silan kallukanan.Wa day magagi disaan na daran kay pyagauyaannaan doon. 29 Pagkita nilan kang Jesus, maparabaysilan komowaaw kayan yaglaong, “Ikaw na Anaknang Dios, nanang kyakaniyan mo? Arasayun damo kadi kami sari wa pa adatung yang allaw napagaokom mo?” 30 Buku nang maawat disaan,aon magkadaig na yayup na baboy na yanagpan-dolyang. 31 Yagapakallaat yang mangkaraat kangJesus, laong, “Aw parogwaun mo kami, parasakakami sadtong manga baboy.” 32 “Uu,” laong niJesus, “unug da kamo.” Kayan lyomogwa silandisang dowang ka otaw aw lasak silan sang mangababoy. Paglasak nang mangkaraat sang mangababoy, managpandadaragan yang manga baboyadto sang pangpang aw kallog adto sang dagat,kayan yabos marumus aw kamatay.

33 Pagkita saan nang manga magtonggoway sangbaboy, mandaragan adto sang barrio. Yagabatoksilan sang kyakainangan nang dowang ka otaw nalyarasakan nang mangkaraat aw yang kyakainan-gan nang manga baboy. 34 Kayan kariko nangmaguya sang barrio yosongon kang Jesus. Pagkitanilan kang Jesus, magpakallaat silan antak manawyaan sang kanilan banwa.

9Pyapagkadyawni Jesus yang OtawnaYatay da yang

sangkilid na Lawas(Markos 2:1-12; Lukas 5:17-26)

1 Kayan syomakay si Jesus nang barangay namataripag adto sang banwa na pyagauyaan naannangaon. 2 Yadatung silan disaan, yadatung yangyanaglakat sang otaw na yamatay yang sangkilidnang lawas. Pagkita ni Jesus na yasarig silankanaan, maglaong yaan sang yamasakit, “Ayawda magkaundug, kay baklug, kay pyasaylo ra kawadoon sang kanmo manga sara.” 3 Pagdungugsang sorit ni Jesus nang manga magindoway sangbalaod ni Moises, maglaong silan nang surud nangginawa nilan, “Bading kaparaat nang sorit naan, kayyapagonawa yaan sang Dios.” 4 Si Jesus na yatigamsang kanilan dumdum, yagalaong kanilan, “Nangakamo yabay magdumdum sang maat na maynaan?5Na paningug kamo, wain yang marisud, daw yang

magalaong ako, ‘Pyasaylo ra kaw sang kanmo sara,’daw yang magalaong ako, ‘Pagbangon aw panaw?’6Adoon apakita ko kamayo na ako na gyugual nanganak nang otaw aon gaom sang pagpasaylo sangmaski sini na otaw sang kanaan manga sara pinaagisang papagkadyaw ko sini na otaw na yamatay yangsangkilid nang lawas naan.” Kayan yaglaong siJesus sang otaw na yamatay yang sangkilid nanglawas naan, “Pagbangon, kay baklug, lorosa yangpyagalakat kanmo aw ori da agkamayo.” 7 Kayanyaparabay yaan magbangon aw ori. 8 Pagkita nangmanga otaw saan na imo ni Jesus na yagadan nanggaom nang Dios, mangkarikad yang atay nilan.Kayan byantog nilan yang Dios na yamatag sangotaw nang maynaan na gaom.

Yang Pagagad ni Mateo kang Jesus(Markos 2:13-17; Lukas 5:27-32)

9 Pagkatapos ni Jesus magimo saan, manaw yaan.Kaba yapanaw yaan kikita naan yang otaw napyagangaranan ni Mateo na yagaingkod disangbayadanan sang miyoras. Si Mateo yang mannokotsang miyoras. Yagalaong si Jesus kanaan, “Bay da,agad kanak, abay ta kaw indoon.” Kayan yimindugsi Mateo aw agad kang Jesus.

10 Wa akadogay disaan, tikakaan da. Yakaan siJesus aw yang manga inindo naan asang baray niMateo. Madaig disaan arag yang mannokot sangmiyoras awyangmanga otawna arag saraunna aragyoobit nang manga Pariseo kay wa mangagad sangpagindo nang kanang Pariseo magindoway. Karikonilan yapagsaro kang Jesus komaan. 11Pagkita nangmanga Pariseo kang Jesus na yapagsaro komaansaan na manga otaw, magosip silan sang mangainindo ni Jesus, laong, “Nanga yang Ginoo mayoyapagsaro komaan sangmangamannokot sangmiy-oras aw yang manga otaw na saraun na arag wamangagad sang kanami pagindo?” 12 Pagdungug niJesus sang kanilan sorit, mibak yaan, laong, “Aynnang aon sakit magapaborong; yang way sakit,dili. 13 Dumduma mayo yang kaorogan nang soritnang Dios na yagalaong, ‘Yaan yang madyaw koyang amallaat kamo sang arag kamo otaw. Aw dilikamo mallaat sang arag kamo otaw, yang pyapataymayo na ayup na pagatag mayo kanak di makaontolkanak.’ Ako,” laong ni Jesus, “yakani sang donyana magatawag sang manga otaw na yatigam na aonsara nilan, kay silan yang maynang manga otawna yamasakit na magapaborong kanak. Toyo yangmanga otaw na gadumdum na way maat na imonilan, di modorod kanak, wakaw di ak makatabangkanilan.”

Yang Pagosip bain sang Pagdili sang Pagkaan awYabay Magampo

(Markos 2:18-22; Lukas 5:33-39)14 Yadatung agkang Jesus yang manga inindo ni

Juan na Magbawtismoway. Yagalaong silan kangJesus, “Kami aw yang manga Pariseo, aon mangaallaw na di kami magkaan. Nanga yang kanmomanga inindo wa magagaon sang kanami batasanna aw yabay kami magampo, di kami magkaan?”15Yimibak si Jesus kanilan na gapananglitan, laong,“Aw aon kasal, kaba iyan pa yang kyakasal yabaykomaan yang yatambong sang kasal, yanaguma

Mateo 9:16 10 Mateo 10:2silan. Toyo aw domatung yang allaw na amakamangkanilan yang kyakasal, baya da di da silan makaankay yamangkaundug. Magonawa saan, aw aanipa ako, abay komaan yang kanak manga inindo.”Maynaan yang ibak kanilan ni Jesus.

16 Pyagalaong ni Jesus na yang kanaan pagindodili odogpo sang dadaan na pagindo. Yagapanan-glitan si Jesus na yagalaong, “Maat paglunub yangbaya na sapot sang marongo na dagom. Awmaglunub nang baya na sapot na wa pa ukukus,pagkukus nang baya na sapot kagawidan yangdadaan, kayan yadogodogo marasi.”

17 Yoman magpananglitan si Jesus, laong, “Yangbago na inmun di alasak sang dadaan na lasakananna paris nang baka kay yang dadaan na lasakanandi da maganod. Aw lasak mayo yang bago na inmunsang dadaan na lasakanan, kayan syomobo yanginmun, moboto yang lasakanan. Kayan yakayamyang lasak aw yang lasakanan. Yatigam kamo nayang madyaw butangan nang bago na inmun yangbago na imo na paris na abay pa gomanod.” Yaan,pyagaindo ni Jesus antak silan matigam na yangkanaan pagindo di odogpo sang kanilan dadaan napagindo.

Yang Anak nang Pangoro nang manga Judio awyang Bobay na Yopoti sang Kilid nang Dagom ni Jesus

(Markos 5:21-43; Lukas 8:40-56)18 Kaba yagaindo si Jesus, yadatung yang

matikadung na pangoro nang manga Judio. Yoloodyaan asang atobangan ni Jesus, kayan yaglaong,“Baya pa na byobogtowan sang ginawa yang isu kona bobay. Agad naa kanak agkanami aw damdamadoon antak maboi.” 19 Kayan yomagad kanaan siJesus aw yang kanaan manga inindo.

20-21 Aon masakitin na bobay disaan na aragyigiyod kang Jesus. Sapamporo aw dowa na katoig yabay dogoon yaan na bobay, wa atangkudi.Yodorod yaan agkang Jesus kay laong nang dum-dum naan, “Gatang ak makapoti sang kilid nangkanaan dagom, magakadyaw da ako sang kanaksakit.” Wakaw yang bobay yapasaidsaid sang likodni Jesus, kayan pyoti naan yang kilid nang dagom niJesus. 22 Kayan yapakabilik si Jesus, yomatobang dasang bobay, kayan yaglaong yaan kanaan, “Ayaw damagkalluk, kay idi, yang pagkanarig mo kanak yaanyang yakapagkadyaw kanmo.” Yaparabay yangbobay magkadyaw.

23 Pagdatung ni Jesus sang baray nangmatikadung, kimita yaan sang yanagmatay aw yangmagkadaig na manga otaw na laban yamataro nayamatay yang isu nang matikadung. 24 Yagalaongsi Jesus, “Pamanaw kamo adto logwa. Wa akamatayyang isu, yagaid matorog.” Pyanagikuran nilan siJesus, laong nilan, “Yatorog pa kadi yang yamatayda?” 25 Kayan pyalogwa ni Jesus yang manga otaw,aw singadto yaan surud, kyomadto ra sang isu.Pyopoti naan yang tollo nang isu, kayan yagboiaw pagbangon. 26 Wakaw yakarimpud sang banwagogodon yaan na imo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang ka Otaw naArag Bota

27 Yomanaw da si Jesus, kayan gimiyod kanaanyang dowang ka otaw na arag bota. Yagatawag

silan kang Jesus, laong, “Ikaw na sompaw ni Dabid,kallaati kami, wa kami ikita.” 28 Pagpanik ni Jesussang baray, manik arag yang dowa na bota, yamagadkanaan. Kayan yagosip si Jesus, laong, “Yotookadi kamo na ako yang makapagkadyaw sang matamayo?” Yimibak silan, laong, “Uu, kay Ginoo,yotoo kami na ikaw yangmakapagkadyaw kanami.”29Kayan pyoti naan yang kanilanmata aw paglaong,“Pagkadyaw da, kay yang pagkanarig mayo kanakyaan yang yakapagkadyaw kamayo.” 30 Yaparabayda silan kimita. Pyupunpunan silan ni Jesus, laong,“Di da mayo pagbatokon yang imo ko kamayo.”31 Awgaid yomanaw da silan kayan byatok nilansang kariko nangmaguya disaan na banwa yang imokanilan ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bubu na Otaw32 Pagpanaw nilan, domatung agkang Jesus yang

manga otaw na gadara sang otaw na yamabubukay pyagabayaan nang mangkaraat. 33 Pyaparogwani Jesus yang yarasak sang otaw na mangkaraat.Yaparabay yaanmakapagsorit. Yamaburungburungyang magkadaig na manga otaw na yanagkoro dis-aan. Yanaglaong silan, “Dunganwapaymaynaannaimo disining kanatu banwa na Israel. Baya adoonyang pagkita ta sang maynaan na imo.” 34 Awgaidyang manga Pariseo yagapakaraat kang Jesus. Ya-galaong silan, “Yakaimo si Jesus magparogwa sangmangkaraat disang otaw kay pyagabuutan yaannang pangoro nang mangkaraat.”

Yamallaat si Jesus sang manga Otaw35 Yakarimpud si Jesus disaan na banwa, yakadto

yaan sang manga barrio aw adto sang makilibotnang manga barrio. Yangindo yaan asang kanilanmanga pagtitiponan. Yagababatokon yaan sangmadyaw na batok bain sang pagsakop nang Diossang manga otaw. Yakadyaw si Jesus sang karikonang kyukudlan nang manga otaw, maski nana nasakit gakadyaw naan. 36 Pagtanaw ni Jesus sangkawtawan na yanagkoro, mallaat yaan kanilan, kayyamakudugkudug silan nang kanilan kabutang du-rug way kyakatigaman nilan na makatabang kani-lan. Yang manga otaw maynang karnero na baymatay na way magbantayay kanilan. 37 Wakawyagapananglitan si Jesus na yagalaong sang kanaanmanga inindo, “Madaig yang mudungug garo sangsorit nang Dios toyo way gabatok kanilan. Silanmaynang omay na aganiin da. Karowag naan naganiin, tagbi da yang gomagani. 38Wakaw pagampokamo sang Dios na tagtomon sang ganiin antakmagsogo yaan sang madaig na manga gomaganiadto sang kanaan ganiin.”

10Yang Samporo aw Dowa na manga Inindo ni Jesus(Markos 3:13-19; Lukas 6:12-16)

1 Tyatawag ni Jesus agkanaan yang samporo awdowa na kanaan inindo kayan yatagan naan silannang gaom antak parogwaun nilan yang mangamangkaraat na yarasak sang otaw aw antak silanmakapagkadyaw sang maski nana na sakit naukuduran nang otaw. 2 Yang samporo aw dowa nainindo ni Jesus na yatagan naan nang gaom, silanyang manga pinili naan na pyagangaranan naan

Mateo 10:3 11 Mateo 10:28nang apostol kay silan yang osogoon naan. Yanikay yang manga aran nang samporo aw dowa naapostol: kaisa ni Simon na pyagangaranan ni Pedro,kadwani Andres namangodni Simon. Yang yasapit,yang dowa na kang Sebedeo anak na si Santiago awsi Juan. 3 Yang yasapit, si Pelipe aw si Bartolome;yang yasapit, si Tomas aw si Mateo na mannokotsang miyoras; yang yasapit, si Santiago na anak niAlpeo aw si Tadeo. 4 Yang yasapit, si Simon nagyugual nang saranig sang kanilan banwa. Yangmaori si Judas Iskariote. Si Judas yang matabangsang yapagkontara kang Jesus.

Yang Sogo sang Samporo aw Dowa namanga Inindo(Markos 6:7-13; Lukas 9:1-6)

5 Wa pa osogowa ni Jesus yang samporo awdowa, tyotogon pa silan. Pyagalaong ni Jesussilan, “Ayaw kamo magkadto sang banwa na bukunang paguya natu na manga Judio. Ayaw aragkamo magkadto sang manga barrio ag Samaria.6 Yaan yang onaa mayo kadtowi yang karomonanta na sompaw ni Israel kay madaig yang wa papagasakopa nang Dios. Silan maynang ayup nakarnero na yamatanak kay way yagabantay kanilan.7 Kadto kamo aw batoki mayo silan. Paglaongamayo na yang Dios aglangit bay magari sang mangaotaw disining donya. 8 Papagkadyawa mayo yangyamangkasakit. Papagboiya yang yamatay. Yanglaroon nang sanla, papagkadyawa mayo. Parogwaamayo yang mangkaraat na gapabaya sang mangaotaw. Yang pagatag kamayo nang Dios na gaomwa naan apabayadi kamayo, wakaw di kamo mag-pabayad sang atabangan mayo. 9 Ayaw kamo mag-dara nang sapi asang borosa mayo, maski sangka daku da. 10 Ayaw kamo magdara nang maskinana na potos. Ayaw magdara nang sapatos awbangka. Ayaw mayo papaglapida yang kamayodagom, gatang isa yang pandagomamayo. Kay yangbatasan nang otaw sang sogwanun naan, karikonang yakaukud sang sogwanun aatag naan.”

11 Laong ni Jesus, “Maski diin kamo datung,anapa mayo daw sini disaan na banwa yang mag-apapanik kamayo. Imowa mayo yaan panawanandatnganan kaba iyan pa kamo disaan na banwa.12 Pagpanik mayo sang manga baray maglaongkamo, ‘Panalanginan kamo nang Dios.’ 13 Awtomangkap silan kamayo, amatoman yaang pya-galaong mayo kanilan. Toyo aw di silan tomangkapkamayo di amatoman yaang pyagalaongmayo kani-lan. 14 Aw aon banwa na adatungan mayo na dimatangkap kamayo na di maningug sang pagindomayo, parabay kamo panaw. Pagpanaw mayo,takdaga yang abog asang siki mayo na toosanansang kanilan pagdili sang pagindo nang Dios.15Pagalaong ko kamayo na aw domatung yang allawna pagaokom da nang Dios sang manga otaw nawa atangkap sang kanaan pagindo, laong pa mosa isilotan nang Dios yang banwa na Sodoma awGomora, na kadini syasapadan naan, labaw pa saanyang isilot naan sang manga otaw asang banwa nawa atangkap kamayo.”

Arasayun yang manga Inindo ni Jesus(Markos 13:9-13; Lukas 21:12-17)

16 Yabay magindo si Jesus, laong, “Kariko mayo,osogoon ko adto sang manga otaw na magarasaykamayo. Panagkido kamo kay kamo maynangkarnero na yamalibot nang manga yaras na ido.Maski arasayun kamo di kamo magbarus maglasaysang maski sini na otaw. 17 Pakatagap kamo asangpanawan mayo kay aon arag kamo Judio na mag-adakup kamayo. Adaraun kamo adto sang kanilanpangoro, osipin kamo kayan lyabut kamo asangkanilan pagtitiponan. 18 Apadakup kamo aw daraakamo asang atobangan nang manga pangoro nanggoberno kay yotoo kamo kanak. Aw adto ra kamosang atobangan nilan makapagbatok da kamo kani-lan antak arag dumungug sang madyaw na batokyang manga otaw na buku nang Judio. 19 Aw os-ipin kamo nilan, di kamo magkaundug daw nanangiibak mayo, daw monnonong paglaong mayo, kayyang Dios yang magabaya kamayo sang iibak mayo.20 Yang pagalaong mayo buku nang sikun sangkamayo dumdum, kay yang Espirito nang kamayoAma na Dios yang magabaya kamayo pagsorit.

21 “Madatung yang timpo,” laong ni Jesus, “naapapatay nang otaw sang kadaygan yang kanaanmanga lomon na yasarig kanak. Magonawa apap-atay nang manga ama yang kanilan manga anak.Mapagkontara yang manga anak sang kanilantaganak, kayan pyatay yang taganak kay yaan yangsogo nang anak naan. 22 Kamo na yangagad kanakyang akaraatan nang kariko nang otaw. Mapagkon-tara silan kamayo kay kikilara kamo nilan na yotookamo kanak. Toyomaski laban karaatan kamo, yangmaski sini, aw dili ayawan naan yang pagtoo naankanak matag sang pagkamatay naan, yaan yangakaaronan nang kinaboi na sikun sang Dios. 23 Awaonmanga otawna garasay kamayo, paglonos kamoadto sang isa na banwa. Pagalaong ko kamayo natinuud na di pa kamo makarimpud sang banwa naIsrael na pyapakadtowanko kamayo, akona gyugualnang anak nang otaw madatung da ani kamayo.”

24Yabay magindo si Jesus, laong, “Way inindo namarabaw sang yagaindo kanaan, mayn oman nangsogwanun, way sogwanun na marabaw sang yaga-sogo kanaan. 25Aw imoon nilan yangmaat kanak nakamayo magindoway, labi pa kamo na kanak mangainindo. Sana ako na kamayo Ginoo, pyagangaranannilan nang Anak ni Satanas, aw di pa mo sa kamo nasyosogo ko, labi pa kamopagangaranannangmangamaat na aran.”

Yang Dios yang Akalluk(Lukas 12:2-7)

26 “Awgaid kamo, ayaw kamo magkalluk nangotaw na mapagkontara kamayo, kay yang mangaimo nilan na tyago akabokasan nangmaori na allaw,aw yang kanilan sorit na wa apakatigaman akatiga-man nang maori na allaw. 27 Yang pyagalaongko kamayo nang kitaay da, yaan yang pagarim-pud mayo sang kariko nang otaw batokon. Yangkyakayaas ko kamayo yaan yang pagalaong mayosang pagkadaigan nang otaw batokon. 28 Ayawmagkalluk sang otaw kay aw patayun kamo ni-lan, yang lawas gaid mayo yang amatay, di silanmakasapad sang kamayo kallowa. Yaan gaid yangkalluki mayo yang Dios kay yaan makaimo magsilotsang lawas aw kallowa adto sang laga nang atoron

Mateo 10:29 12 Mateo 11:13asang impirno nang way kataposan. 29Yang dowambook na mamayantuk na langgam, sang ka dakuyang bayad. Maski laban barato, di silan amaorogasang lopa aw di pagbuutan nang kamayo Amana Dios. 30 Kamo, labaw pa sang langgam yangpagtagap kamayo nang Dios, sana yang logay mokyakatigaman naan yang kadaig. 31 Wakaw ayawmagkalluk kay labaw yang karugun kamayo nangDios sang karugun naan sang manga langgam.”

Yang Yagalaong aw yang Yagatago na si Kristo yangGinoo

(Lukas 12:8-9)32 “Yang manga otaw na magalaong sang kaday-

gan, ‘Si Jesu Kristo yang kanak Ginoo,’ abatokon kooman sang kanak Ama na aglangit na yaan na otawkanak. 33 Awgaid yang otaw na magalaong sangkadaygan, ‘Buku ni Jesu Kristo yang kanak Ginoo,’pagalaong ko oman sang kanak Ama na aglangit nayaan na otaw buku nang kanak.”

Wa Akawara yang Panagtatanamun nang mangaOtaw

(Lukas 12:51-53; 14:26-27)34 “Ayaw kamo magdumdum na yakani ako sang

donya na amawara yang panagtatanamun. Waraako akani na antak di da managtanam yang mangaotaw. Sana yanagtatanamun da silan. 35 Kay aonmotoo kanak, aon dili, wakaw aon manga anak nayosopak sang kanilan taganak. Aon arag kumuku-rug na bobay na yosopak sang kanaan ogangan nabobay. 36Aon arag otaw na kyokontara nang kanaanpamilya kay yotoo yaan kanak.

37 “Aw aon otaw na yaan yang dagdagu nangkanaan ginawa yang kanaan ina aw ama, bukuako, yaan na otaw wa agayona na amaimo kanakinindo. Aw aon otaw na yaan yang dagdagu nangkanaan ginawa yang kanaan manga anak, bukuako, yaan na otaw wa agayona na amaimo kanakinindo. 38 Yang otaw na yamalluk mangagad sangkanak pagindo kay daw patayun, yaan na otaw waagayona na amaimo kanak inindo. 39 Yang otawna yaan gaid yang yabay pamakotan yang maboiyaan disining donya, akawaraan yaan sang kanaankinaboi, awgaid yang otawnawa akapannogon sangkanaan kinaboi maski apatayun yaan tungud sangpagpangagad kanak, yaan yang akaaronan nangkinaboi na sikun sang Dios.

Yang Barus na Aatag nang Dios(Markos 9:41)

40 “Yang yatangkap kamayo na kanak mangainindo, yaan yang yatangkap kanak, aw yangyatangkap kanak yatangkap sang Dios na yagasogokanak. 41 Aw aon otaw na matangkap sang propetanang Dios kay yang Dios yang yagabaya saan napropeta, yaan na otaw madawat sang barus namaynang barus na aatag nang Dios sang propeta.Aw aon otaw na matangkap sang madyaw na otawkay yaan yang madyaw na inindo ni Jesus, yaanna otaw madawat sang barus na maynang barusna aatag nang Dios sang madyaw na inindo naan.42 Pagalaong ko kamayo, aw aon otaw na maga-painum nang tobig sang maski sini na tomotookanak, kay yaan kanak inindo,maski sang ka tabo da

yang tobig na pyapainum naan, yaan na otaw yangatagan nang Dios nang madyaw na barus.”

11Yangmanga Inindo ni Juan naMagbawtismoway na

Syosogo Naan(Lukas 7:18-35)

1 Pagkatapos ni Jesus magindo sang samporo awdowa na inindo naan, manaw yaan na magaindodato sang manga barrio na masaid disaan, maga-pakatigam yaan sang sorit nang Dios sang mangaotaw dato.

2 Aadto pa si Juan na Magbawtismoway sangpirisowan kay pipiriso yaan ni Herodes. Pagdungugni Juan sang manga imo ni Jesu Kristo na byabatokkanaan, sogoon ni Juan yang kanaan manga inindoagkang Jesus antak magosip kanaan. 3 Pagdatungnang inindo ni Juan, magosip silan kang Jesus,laong, “Paglaongan kanami daw ikaw yang pya-galaong ni Juan nangaon na Pinili nang Dios namadatung asiningdonya, daw tagadanpanami yaanabay?” 4-6Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Nanangkikita mayo na yiimo ko? Aon bota na kimita daoman, pyapagkadyaw ko. Aon pongko na yomanawda. Aon laroon nang sanla na pyapagkadyaw ko.Aon bungul na dyumungug da. Aon yamatay da napyapagboi ko oman. Yang manga otaw na pobrebyabatokan ko nangmadyawna batok na sikun sangDios. Yang otaw na di amawara disang dumdumnaan yang pagsarig naan kanak na ako yang Pinilinang Dios na syosogo naan asining donya, yaanyang panalanginan nang Dios. Adoon ori da kamoagkang Juan aw paglaongan yang dyudungug mayoaw yang kikita mayo na yiimo ko.”

7 Pagkariyos nang manga inindo ni Juan,maglaong si Jesus bain kang Juan sangmagkadaig naotaw na yanagkoro disaan, laong, “Pagkadto mayokang Juan asang banwa na way maguya, nanangdyudumdum mayo na ikitaun mayo? Dumdummayo yaan yang ikitaun mayo yang otaw nayagakaagadagadmaski nanang pagalaongmaynangkogon na maski wain yang samut aadto akadarag?8 Nanang kyakadtowan mayo? Dumdum mayoyaan yang ikitaun mayo yang otaw na yagakidomandagom sang madyaw na dagom? Antak kamomatigam, yang otaw na yandagom nang maynaandato mayo kitaa sang baray nang manga ari.9Paglaongan kanak daw nanang dyudumdummayona ikitaun mayo adto, yang propeta? Laban satinuud na yang propeta yang gostomayo na ikitaun.Pagalaong ko kamayo na yang kikita mayo labaw pasang propeta. 10 Kay si Juan yang syosolat kadininang manga propeta nang Dios na osogoon nangDios na apapagonaun naan kanak antak magandamsang agiin ko. 11 Pagalaong ko kamayo na siJuan na Magbawtismoway yang labaw sang karikonang otaw awgaid pagpono nang Dios pagsakopsang donya maski sini na otaw na magapasakopsang Dios, marabaw pa ni Juan. 12 Pagpono niJuan magbatok matag adoon, aon manga otaw nayurugut magpasakop sang Dios. 13 Wa pa adatungsi Juan yang kariko nang propeta nang Dios awsi Moises na gaindo sang Balaod, dadaan da silanyagpakatigam sang manga otaw na magaari yang

Mateo 11:14 13 Mateo 12:8Dios asining donya. 14 Pyapakatigam nilan na dipa magaari yang Dios, magabarik si Elias asiningdonya. Aw tomoo kamo sang kanilan pyapakatigam,makadarag kamo na yang pagdatung ni Juan yaanyang pagkatoman nang pyagalaong nang mangapropeta na magabarik si Elias ani sang donya.15 Na, dadyawa mayo yaan paninggi antak kamomakadarag.”

16 Kayan yaglaong si Jesus, “Yaning manga otawadoon maynang manga isu na gapaballung disangpagtitiponan nang otaw. Yagatawag yang mangaisu sang pagaobay nilan, 17 laong, ‘Kamo, maskikyakatikan kamo nami wa kamo managsayaw. Ya-gasiling kami nang gamatay, toyo kamo wa mankamo managmatay.’ 18Yagagaon saan na manga isuyang otaw adoon kay way tyatangkap nilan. Kikitanilan si Juan na di maginum sang inmun, na waakaan aw yabay magampo, kayan yaglaong silan nasi Juan pyagabayaan nang mangkaraat. 19 Amaynakikita nilan ako na gyugual nang Anak nang otaw nayakaan, yiminum, kayan yaglaong silan, ‘Tanawa sa,matikaan si Jesus aw parainum. Yapagobay si Jesussang manga otaw na saraun aw yang manga man-nokot sang miyoras na arag yalapas sang balaod.’Awgaid,” laong ni Jesus, “pagkita ta sangmanga imonang Dios, katigaman ta na yaan ungudan.”

Yang manga Maguya asang Barrio na Wa Otoo(Lukas 10:13-15)

20 Yang maguya asang barrio na kimita da sangmadaig na mangkadyaw na manga imo ni Jesus nakyakaburungan, syasagda naan sang imo nilan namaat nang Dios, kay wa pa nilan ayawi. 21 Wakawyagalaong si Jesus, “Kamo na taga Korasin, kallaatda agaw mayo. Kamo na taga Betsaida, kallaatda agaw mayo. Kay yang makaburungburung naimo ko disang kamayo barrio na manga Judio, awinimo pa ko yang maynaan na manga imo disangbarrio na Tiro aw Sidon na buku nang barrio nangJudio, yanagpandagom da silan nang maitum awsabogi nilan yang oro nilan nang abo antak katiga-man na yayawan da nilan yang maat na imo ni-lan. 22 Paningug kamo, aw magokom da yang Diosna isilotan yang taga Tiro aw taga Sidon, labi pakamo isilotan na taga Korasin aw taga Betsaida.23Kamo na manga otaw ag Kapernaum, gosto mayona pagabantog kamo nang kariko, awgaid kamoyang oontog adto sang laga nang atoron disangimpirno. Kay yang makaburungburung na imo kodisang kamayobarrio, aw inimopa konangaonyangmaynaan na manga imo disang barrio na Sodoma,iyan da adoon yaan na barrio, wa asapadi nang Dios.24 Paningug kamo, aw magokom da yang Dios naisilotan yang taga Sodoma, labi pa kamo isilotan nataga Kapernaum.”

Singadi Kamo Kanak, Papagpatanaun Ko Kamo(Lukas 10:21-22)

25Kayan yagampo si Jesus, yagalaong, “Kay Ama,ikaw yang makagagaom aglangit aw asang karowa-gan nang donya. Yamapanumdum ak kanmo kaypyapakatigam mo yang kanmo paagi sang mangaotaw na wa magaambog nang kanilan katigaman.Awgaid wara mo apakatigaman yaan sang mangaotaw na yaan yang kyakanarigan yang kanilan

katigaman. 26 Yamapanumdum ak, kay Ama, kaymadyaw yang kanmo pagbuut.”

27 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Kariko arag da syarig kanak nang kanakAma na Dios. Way yatigam na ako Anak nangDios, yaan gaid yang yatigam yang Ama ko na Dios.Maynaan oman, way yatigam sang Ama na Dios, akogaid na Anak naan yang yatigam aw yang mangaotaw na pyapakatigam ko.

28 “Kariko mayo na yagarisud na yamakot garona magakadyawan, singadi kamo kanak papag-patanaun ta kamo antak kamomaorawa. 29Pasakopkamo kanak, paindo kamo kanak, antak kamomakatana. Buutan ako kamayo, di ak magaparabikamayo. 30 Buku nang marisud yang pagasogo kokamayo. Buku nang mabugat yang apagawbuk kokamayo.”

12Bain sang Allaw na Pagpapatana(Markos 2:23-28; Lukas 6:1-5)

1 Wa akadogay disaan, yamagi si Jesus aw yangkanaan manga inindo sang kabatadan nang allawna pagpapatana. Yamangkagutum yang mangainindo naan, wakaw yasagpi silan sang batad kayanpyarisan nilan aw kaana. 2 Pagkita nang mangaPariseo, maglaong silan kang Jesus, “Na, tanawasa yang kanmo manga inindo, yalapas silan sangkanatu pagindo kay yasagpi silan sang batad nin-ing allaw na pagpapatana.” 3 Yimibak si Jesuskanilan, laong, “Wa pa sa kadi kamo makadaragsang byabasa mayo na yiinang ni Dabid na arikadini? Yamangkagutum silan si Dabid aw yangkanaan manga inagad, 4 kayan yomanik silan sangampowanan na Baray nang Dios kayan kyomaansilan sang paan na byubutang disaan nang mag-ampoway na pagpasalamat sang Dios. Yaan yangyiinang nilan maski pyagaindo nang kanatu balaodna yaan gaid yang makakaan saan na paan yangmanga magampoway disang Baray nang Dios. Aw-gaid maski yakaan sang Dabid saan na paan, wasilan makasara sang Dios kay yatigam yang Diosna laban silan yamaukud.” 5 Yabay si Jesus mag-indo kanilan, laong, “Wa pa sa kadi kamo aragmakadarag sang byabasa mayo na yiinang nangmanga magampoway disang templo na syosolat niMoises kadini na maski yabay silan maggawbuksang kanilan gawbuk nang allaw na pagpapatana,wa silan makasara sang Dios. 6 Matungtung naako na dyomatung da ani sang donya labaw pasang templo. 7 Aon arag syosolat na pyagalaongnang Dios, ‘Yaan yang madyaw ko yang amallaatkamo sang arag kamo otaw. Aw dili kamo mallaatsang arag kamo otaw, yang pyapatay mayo na ayupna pagatag mayo kanak dili makaontol kanak.’ ”Kayan yaglaong si Jesus sang manga Pariseo, “Awmakadarag kamo sang kaorogan naang pyagalaongnang Dios, dili kamomagalaong na yakasara yaningmanga otaw na yanagpi sang batad nang allaw napagpapatana kay yang pagimo saan buku nang sarasang Dios. 8 Ako yang aon katungud na magaindokamayo sang manga imo na madyaw imoon nangallaw na pagpapatana, kay ako yang pinili nang Diosna gyugual nang Anak nang otaw.”

Mateo 12:9 14 Mateo 12:35Yang Otaw na Yamakungkung yang Kamot(Markos 3:1-6; Lukas 6:6-11)

9 Pagpanaw ni Jesus disaan, komadto yaan sangkanilan pagtitiponan kayan syumurud. 10 Aonotaw digsurud na yamakungkung yang sangkilid nakamot, wa da akaunat. Aon arag disaan mangaotaw na Pariseo na gosto osombong si Jesus, wakawyagaosip silan kanaan, laong, “Aw borongon tayang otaw nang allaw na pagpapatana antak kab-longan, yakalapas kita sang balaod daw wara?”11 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Aw aon kadiayup ta na karnero na amallog sang mararum nakotkot, bukung akamangun ta maski allaw na pag-papatana? 12 Laban madyaw pa nang Dios yangotaw sang karnero, wakaw aw tomabang kita sangotaw nang allaw na pagpapatana, wa kita alapassang balaod.” 13 Kayan yaglaong si Jesus sangotaw na yamakungkung yang sangkilid na kamot,laong, “Unata yang yamakungkung na kamot mo.”Pyaparabay naan unatun, yaparabay magkadyaw,wa da akakungkung. Yagonawa ra yang kanaankamot. 14 Kayan lyomogwa disang pagtitiponanyangmanga Pariseo. Yanagkabarawbaraw silan dawmonnono yang pagpatay nilan kang Jesus.

Yang Pinili na Sogwanun nang Dios15 Yatigam si Jesus na lyaraoman yaan nang

manga Pariseo wakaw yapanaw yaan disaan nabanwa. Madaig yang yigiyod kanaan na mangaotaw. Pyapagkadyaw naan yang kariko nang ya-mangkasakit. 16 Kayan pyunpunan naan silan,laong, “Di da kamo magbatok sang kadaygan.”17 Yang paglaong ni Jesus saan na sorit, yaan yangpagkatoman nang pyapabatok nang Dios kadinikang Isaias na propeta na yagalaong, 18 “Yani yangkanak Pinili na sogwanun. Karugunan ko yaan. La-ban yakaontol kanak. Aatag ko kanaan yang kanakEspirito. Yang kanak matungtung na pagokomabatokon naan sang kariko nang otaw. 19 Dili yaanmapagagisagis. Arag di naan apakatanogon yangkanaan sorit. Dili naan agagaan yang pagbatoknaan disang daran nang barrio. 20 Di naan ayawanyang otaw na wa pay abay pagtoo, kay abayunnaan tabangan yang maski sini na otaw na kolangpa yang pagkanarig kanaan. Di yaan magatangkumagbatok aw di pa naan marimpud batokon yangkanak pagokom na podo matungtung. 21 Amanarigkanaan yang manga otaw disang karowagan nangdonya maski buku silan nang manga Judio.” Yaanyang pyagalaong nang Dios na syosolat ni Isaiaskadini.

Si Jesus aw si Beelsebul(Markos 3:20-30; Lukas 11:14-23)

22Kayan dyomatung yang manga otaw na gadarasang otawnayamabota awkabubukaypyagabayaannang mangkaraat. Pyapagkadyaw yaan ni Jesus,yagsorit da aw magkita da. 23 Yamaburungburungyang magkadaig na manga otaw disaan. Yagalaongsilan, “Sompaw koraw ni Dabid na ari si Jesu Kristona pyagalaong na magaari?” 24 Pagdungug nangmanga Pariseo saan, maglaong silan, “Yaan na otawna si Jesus yakapagparogwa sang mangkaraat kaypyagabayaan yaan nang pangoro nang mangkaraat

na si Beelsebul na yamatag kanaan nang gaom.” SiSatanas yang pyagangaranan nilan ni Beelsebul.

25 Kyakatigaman ni Jesus yang kyakaundan ni-lan, wakaw pyagalaong naan sang manga Pariseo,“Dumduma mayo, aw aon sakop nang ari nayanagkarito magtanam, amallug mawara yangkanaan kasakopan. Magonawa saan yang sangka banwa, aw abay managtatanamun yang mangaotaw disaan na banwa, magakarimburag da silan.Maynaan oman yang sang ka yangognan, aw abaymanagtatanamun, magakarimburag da arag silan.26Wakaw” laong ni Jesus, “aw gaom ni Satanas yangkanak gaom na yagabigaw sang manga mangkaraatna sakop ni Satanas, si Satanas yang magakayamsang kanaan manga sakop, kay pyapagtanamannaan. 27 Yamasayup kamo na yagalaong na yaatagkanak ni Satanas yang kanaan gaom antak akomakapagbigaw sang mangkaraat na sakop naan.Kay aw matungtung yang pyagalaong mayo, aragsi Satanas yang gaatag nang kanaan gaom sangmanga inindomayo na yagabigaw sangmangkaraatna gapabaya sang manga otaw. Wakaw yang imonang manga inindo mayo yagapakatigam kamayona yamasayup kamo. 28 Yakapagbigaw ako sangmangkaraat disang manga otaw kay yang Espir-ito nang Dios yang gabaya kanak. Tungud saan,matigam kamo na yagari da yang Dios ani kamayo.”

29 Kayan yaglaong si Jesus, “Yang pagdaugko kang Satanas maynang paglasang nang sangkawtaw sang baray nang otaw na kusugan, diamakamang yang dyayaw nang kusugan aw di yaanonaun bakoson. Aw mabakos da yaan, madyaw dapamotiin yang manga dyayaw naan. Sang may-naan,” laong ni Jesus, “makapagbigaw da ako sangmanga sakop ni Satanas.

30 “Yang wa atabang kanak sang papagtanam kokang Satanas yaan yang yapagtanam kanak. Yangwa atabang kanak mapagtipon sang kanak mangasakop yaan yang maynang yapagsoway kanilan.31 Wakaw pagalaong ko kamayo na maski madaigyang manga sara nang otaw, apasayloon pa nangDios yang gaimo sang sara. Maski yakasara yangotaw tungud sangpagminosnaan sangDios, apasay-loon pa nang Dios yaan na otaw. Awgaid yangmaskisini na otaw na makasara tungud sang pagminosnaan sang Balaan na Espirito, yaan na otaw yang diliapasayloon nang Dios. 32 Yang galaong nang maatkanak na gyugual nang Anak nang otaw, apasayloonpa nang Dios, awgaid yang galaong nang maat sangEspirito nang Dios na gabaya kanak laban sa di dayaan apasayloon nang Dios adoon aw maski kano.”

Ikilaraun yang Kaoy disang Kanaan Bonga(Lukas 6:43-45)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yang madyawna kaoy yobonga nang madyaw na bonga. Yangmaat na kaoy yobonga nang maat na bonga. Yangbonga nang kaoy yang ikilaraan sang maat na kaoy.34Magonawa kamo, way madyaw na kyakapaglaongmayo kay arag kamo maat. Kamo maynang tinanapna bisaan, kay yang kyakaundan mayo na maatyaan yang pyagalaong mayo. 35 Aw magsorit yangmadyaw na otaw, yang sorit naan arag madyaw, kayyang yakabutang sang kanaan ungud yangmadyaw.

Mateo 12:36 15 Mateo 13:13Toyo yang maat na otaw, kada magsorit maat, kayyang yakabutang sang kanaan ungud yang maat.

36 “Pagalaong ko kamayo, aw domatung da yangallaw na pagaokom nang Dios sang manga otaw,osipin kamo nang Dios daw nanga kamo yagasoritnang maat na sorit. 37 Kay yang sorit mayo nayologwa sang baba mayo, yaan yang akatigamandaw isilotan kamo daw dili.”

Yang Kaburungburungan na manga Imo na GostoNilan Ikitaun

(Markos 8:11-12; Lukas 11:29-32)38Aonmangamagindoway sang balaod awmanga

Pariseo disaan. Yagalaong silan kang Jesus, “KayMagindoway, pakitaa kami sang laban kaburungbu-rungan na imo na toosanan antak katigaman namina yang kanmo gaom sikun sang Dios.” 39 Yimibaksi Jesus kanilan, laong, “Dadaan mayo na mangaotaw adoon laban mangkaparaat yang dumdummayo. Wa kamo akanarig sang matungtung naDios. Gosto garo mayo mikita sang laban dagdaguna milagro na toosanan na ako syosogo nang Dios,awgaid yaan gaid yang apakita kamayo nang Diosyang toosanan na maynang imo nang Dios kadinikang Jonas na propeta. 40 Kadini lyaramon si Jonasnang laban dagdagu na isda disang dagat. Torongallaw naan disang dubdub nang isda. Magonawasaan ako na gyugual nang Anak nang otaw, marasakako sang pandatnganan nang yamatay surud nangtorong allaw. 41Nang allaw na pagaokom nang Diossang manga otaw, yang manga maguya kadini digNinibe magalaong kamayo na toman agaw kamosilotan nang Dios. Kay pagdungug nilan sang pag-pakatigam kanilan ni Jonas kadini, pyarabay nilanayawan yang kanilan maat na imo. Awgaid kamo,sari labaw pak kang Jonas, wa mayo paninggi yangkanak pagindo. 42Kadini aon ari na bobay na maskimaawat yang kanaan banwa agbarabagan, yakadtoyaan sang banwa ni Solomon na ari kay antak yaandumungug sang madyaw na pagindo naan. Nangallaw na pagaokom nang Dios sang manga otawmagalaong yaan na bobay kamayo na toman agawkamo silotan nang Dios kay ako na labaw pa kangSolomon, wa mayo paninggi yang kanak pagindo.”

Yang Pagori nang Mangkaraat(Lukas 11:24-26)

43 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw lyomogwada yang mangkaraat sang otaw, yamagi yaan sangmanga banwa na way maguya, gaanap sang pa-gauyaan naan. Aw way kitaun naan na pagauyaan,44magalaong yaan, ‘Oman akmori sang pyagauyaanko nangaon.’ Pagori naan, kitaun naan na yaan waday maguya, madyaw da. Maynang baray na kikid-owanwarisan aw panipuda yangmanga kaukdanan.45 Kayan kyadtowan naan na mangkaraat yangpitong kamangkaraat na labaw pa kanaan kaparaat.Kariko nilan yakadto saan na otaw kayan lyomasaksilan, yaguya da saan na otaw. Madi pa nangaonyaan nang baya isa yang yarasak. Adoon labanda gimaparaatan yaan na otaw kay waro pa yanglyomasak na mangkaraat. Maynaan yang mangaotaw adoon, laban da maat yang imo, madyaw panangaon.”

Yang Ina aw yang manga Lomon na Usug ni Jesus(Markos 3:31-35; Lukas 8:19-21)

46Kaba yagaindo si Jesus sangmanga otawdisaan,yadatung yang ina naan aw yang manga lomonnaan na usug. Yagatagad silan kang Jesus diggowakay aon pagalaong nilan. 47 Yang manga otawdisaan yagalaong kang Jesus, “Yang kanmo ina awyang manga lomon mo na usug yagatagad aglogwakay mapagbaraw silan kanmo.” 48-49 Kayan kabayatanaw si Jesus sang manga otaw na ilibot kanaan,yagalaong yaan kanilan, “Tinuud na aglogwa yangina ko aw tudtuud lomon ko, toyo aon digkamayoyaakun ko na ina ko aw lomon ko. 50Kay kariko nangyangagad sang pagbuut nang kanak Ama na aglan-git, silan yang kanak mangkangod na kausgan awkanak mangkangod na kawbayan aw kanak mangaina.”

13Yang Sambingay bain sang Yasabod sang Bini(Markos 4:1-9; Lukas 8:4-8)

1 Ninyan na allaw yapanaw si Jesus disaan nabaray kayan tyumugbung adto sang baybayun. Pag-datung naan asang baybayun, magingkod yaan.2 Kayan yandorod agkanaan yang magkadaig naotaw. Kay madaig yang otaw, yimindug yaan awsingadto sang barangay asang dagat, masaid sangligad, yagaingkod yaan kaba yagaindo sang mangaotaw disang baybayun.

3 Madaig yang pagindo ni Jesus kanilan pinaagisang sambingay. Laong naan, “Aon otaw na yakadtosang kanaan pawa na mananum. Gasabod yaansang bini asang kanaan pawa. 4 Pagsabod naan,aon yukurug adto sang daran. Yang yukurug sangdaran tyotobog nang langgam. 5Aon oman yukurugdisang batoon na lopa. Yang yukurug disang batoonna lopamadyawyang paggiti nang tigmad. 6Awgaidpagsilat nang masakit na suga, wa akadogay, ya-gango ra kay wa makagamot nang madyaw. 7 Aonoman yukurug asang lopa na madaig yang gamotnang soksokon na sagbut. Yaparabay yang sag-but tomorin, yang tanum wa otorin nang madyawkay tyatarong nang sagbut. 8 Aon oman yukurugasang madyaw na lopa. Yaan yang yobonga nangmadyaw, yatibog. Aon yobonga nang sang gatos.Aon yobonga nang kaanuman. Aon yobonga nangkatlowan.” Maynaan yang sambingay na pyagaindoni Jesus kanilan. 9 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Butangan mayo sang dumdummayo yaan.”

Nanga Pyapaagi sang Sambingay yang Pagindo(Markos 4:10-12; Lukas 8:9-10)

10Yang manga inindo ni Jesus yodorod agkanaankayan yaglaong, “Nanga pyapaagi mo sangsambingay yang pagindo mo sang manga otaw?”11 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Yang paaginang pagari nang Dios na wa apakatigaman naannangaon, yaan yang pyapakatigam adoon kamayona kanak manga inindo. Awgaid yang kadayganna manga otaw wa naan apakatigama. 12 Kay yangotaw na tyomoo ra na aon day kyadaragan naan napagindo nang Dios, atagan pa yaan abay antak yaanlaban makadarag nang madyaw. Awgaid yang waotoo, akamangun nang Dios yang kanaan tagbi nakyakadaragan. 13Wakaw gaindo ako kanilan pinaagi

Mateo 13:14 16 Mateo 13:39sang sambingay, kay maski yabay silan tomanaw,wa ikita, maski yabay silan maningug, maynangwa udungug kay wa ubutangan asang dumdumnilan, wakaw wa silan makadarag. 14 Yatomanda digkanilan yang pyapabatok nang Dios kadinikang Isaias na propeta kay laong naan, ‘Maskiyabay kamo maningug, di kamo makadarag. Maskiyabay kamo tomanaw, di kamo mikita. 15 Kaymabagsug yang oro mayo. Di kamo magpaningugnang madyaw. Pyagapilung mayo yang mata mayokay aw wa kamo magimo nang maynaan, mikitakamo, mudungug kamo, makadarag kamo, kayansyomarig kamo kanak antak makamang ko yangkamayo manga sara.’ ”

16 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Kamona kanak manga inindo, kamo yang pyanalang-inan nang Dios kay yikita kamo sang pyapaimokanak nang Dios aw dungug kamo sang pagindoko. 17 Dumduma mayo yani, aon kadini madaigna manga propeta nang Dios aw manga matarongna tomotoo na gosto garo nilan mikita sang kikitamayo adoon. Arag gosto garo nilan mudungug sangdyudungug mayo adoon.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sang Yasabodsang Bini

(Markos 4:13-20; Lukas 8:11-15)18 Kayan yaglaong si Jesus, “Dadyawa mayo pan-

inggi aw dumduma yang obadun ko na sambingaysang gasabod sang bini asang kanaan pawa. 19Yangyudungug na wa makadarag bain sang paagi nangpagari nang Dios, yaan yang maynang daran nakyakasabodan nang bini. Kayan dyomatung si Sa-tanas, pyaparabay naan agawun yang sorit nangDios na dyudungug nilan. 20 Yang pyagalaong nabatoon na lopa na kyakasabodan nang bini, yaanyang manga otaw na yudungug sang sorit nangDios, kayan yaparabay silan tomangkap saan kaymadyaw nilan. 21 Awgaid kay mababaw yang kani-lan pagtoo, wa akadogay yamawara. Kay aw aonkanilan karisud, aw karaati silan nang kadaygantungud sang pagtangkap nilan sang sorit nang Dios,yaparabay da silan magtangku sang pagtoo nilan.22 Yang lopa na pyagalaong na madaig yang gamotnang soksokon na sagbut na mallug tomorin, yaanyangmanga otaw na yaningug sang sorit nang Dios,awgaid wa abay mangagad sang sorit nang Dios kaymadaig yang kyakabaragan nilan. Kay yaan yangyabay dumdumun nilan yang makaboi kanilan awyang kanilan kadato, wakaw kyakasarikway nilannang dumdum nilan yang sorit nang Dios, wa danilan akaundi. Wakaw yang sorit nang Dios dikanilan makatabang. 23Awgaid yang pyagalaong namadyaw na lopa na kyakasabodan nang bini, yaanyang manga otaw na yudungug na yabay mangagadsang sorit nang Dios, yakadarag silan. Wakawyamatoman digkanilan yang mangkadyaw na imona pagbuut nang Dios. Yang mangkadyaw na imonini na manga otaw maynang madyaw na abot.Aon yobonga nang katlowan, aon yobonga nangkaanuman, aon yobonga nang sang gatos.”

Yang Sambingay bain sang Sagbut24 Aon sambingay oman na pyagaindo ni Jesus

kanilan, laong, “Bain sang paagi nang pagari nang

Dios, maynang otaw na yapanggas nang madyawna bini asang kanaan pawa. 25 Pagkatorog nangkanaan manga sakop, kadtowan yang kanaan pawanang kanaan kontara aw sabodi nang bonga nangsagbut, kayan yomanaw. 26 Paggiti nang omay,arag da gimiti yang syasabod nang kanaan kontara.27Yang sogwanun naan na otaw, yodorod agkanaanaw paglaong, ‘Kay pangoro, yagapanggas kita nangmadyaw na bini asang kanmo pawa. Kayan, wainmagasikun yang madaig laban na bonga nangmanga sagbut na arag da gimiti?’ 28 Yimibakyaan, laong, ‘Yang gasabod saan yang kanak kon-tara.’ Laong nang sogwanun naan, ‘Aw gosto mo,panggaboton nami yang yigiti na manga sagbut.’29Yimibak yaan, laong, ‘Ayaw naamayo daw kaupudyang omay magabot. 30 Pabayai mayo yang yigitiantak silan magsitorin. Mallaw aw maggani la,pagalaongon ko yang manga gomagani na onaunnilan panggaboton yang manga sagbut aw butukakayan syonog. Tonay yang kanak omay aganiin awbutangan adto sang pool.’ ”

Yang Sambingay bain sang Mamayantuk na Bini(Markos 4:30-32; Lukas 13:18-19)

31 Aon sambingay oman na pyagaindo ni Jesus,laong, “Yang kasakopan nang Dios maynang ma-mayantuk na bini na syasabod nang otaw asangkanaan pawa. 32 Yaan na bini gitatagbiyan sangkariko nang bini, toyo aw tomorin yaan, dakora pasang mabakla na tanum. Yotorin yaan maynangkattorin nang kaoy, wakaw yang manga langgamyamapon disang kanaan manga batang, kayan yag-imo sang kanilan pogad asang manga sanga.”

Yang Sambingay bain sang Patobo sang Paan(Lukas 13:20-21)

33 Aon sambingay oman na pyagaindo ni Jesus,laong, “Yang kasakopan nang Dios maynang patobona dyadari nang bobay sang arina kayan tyomoboyang tibook myasa na imoon paan.”

Yang Pagindo ni Jesus Pinaagi sang Sambingay(Markos 4:33-34)

34 Yang kariko nang manga pagindo ni Jesusdisang magkadaig podo sambingay. Way pya-galaong naan kanilan na buku nang sambingay.35 Yamasing nang maynaan yang pagindo ni Jesusantak matoman yang pyapabatok nang Dios kadinisang propeta, laong, “Yang pagalaong ko kanilanyang manga sambingay. Byabatok ko yang wa paapakatigaman sangmanga otaw dungan yiimo nangDios yaning donya tigkan adoon.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sang Sagbut36 Kayan pyanawan ni Jesus yang magkadaig

aw panik agbaray. Yigiyod yang kanaan mangainindo kayanyaglaong kanaan, “Obada kanami yangsambingay sangbonganangmanga sagbut na syasa-bod disang pawa.” 37Yimibak si Jesus, laong, “Yanggapanggas sang madyaw na bini, ako na gyugualnang Anak nang otaw. 38 Yang pawa yaning donya.Yang madyaw na tanum yaan yang manga otaw nasyakop da nang Dios. Yang sagbut disang pawa,yaan yang manga otaw na sakop nang pangoronang mangkaraat na si Satanas. 39 Yang kontarana gasabod sang bonga nang manga sagbut, yaan

Mateo 13:40 17 Mateo 14:9si Satanas. Yang paggani, yaan yang kataposannang donya. Yang manga gomagani yang mangatagalangit na sogwanun nang Dios. 40 Maynangyanggabot silan sang manga sagbut na yakadarisang tanum kayan syonog. Magonawa saan mallawnang kataposan nang donya, amapagguna yaan.41 Kay ako na gyugual nang Anak nang otaw,magasogo ako sang kanak manga sogwanun natagalangit antak nilan kamangun disang kasakopanko yang pyagakaponowan nang sara nang mangaotaw aw yang kariko nang magiimo sang maat,42 asarabul silan adto sang laga nang atoron napollayon yaragablagab. Managtiyao silan adto awpapagoyagut sang kanilan onto kay ukudurun la-ban nang atoron. 43 Yang manga otaw na kanangDios amallag asang kasakopan nang kanilan Amana Dios na maynang pagallag nang suga. Yaankay yang kaorogan naan na sambingay,” laong niJesus, “wakaw dadyawa mayo paninggi antak kamomakadarag.”

Yang Sambingay bain sang Tyatago na Borawan44 Kayan yoman si Jesus maggogod sang sambin-

gay, laong, “Kadyaw da agaw nang pagari nangDios. Yang kasakopan naan maynang borawan natyatago na lyurubung disang pawa. Aon otaw nayakatara saan na borawan, kayan yoman naan yaantabonan. Laban yaan gauma na yakatara saan.Wakaw pyaparabay naan barigya yang kariko nangkanaan manga butang kay antak naan mabili yangpawa na pyagatagowan sang borawan.”

Yang Sambingay bain sangMaal na Balyug na Perla45 “Yang pagari nang Dios maynang otaw na

gaanap sang laban maal na balyug na pyagan-garanan nang perla. 46 Pagkita naan sang perlana laban madyaw, barigya naan yang kariko nangkanaan manga butang kay antak naan mabili yangperla.”

Yang Sambingay bain sang Pokot47 “Yang pagari nang Dios sang manga otaw

maynang dagudagu na pokot na kyukutung asangdagat na yakakamang sang kariko nang karasi nangisda. 48 Madaig yang yakarasak sang pokot kayanbyutung nilan yang pokot adto sang ligad. Yanag-ingkod silan kayan pinili nilan yang mangkadyawna isda aw lasakan sang butanganan nilan, toyoyang maat na isda syasarabul. 49 Maynaan yangamapagguna mallaw nang kataposan. Kay yangmanga tagalangit na sogwanun nang Dios makanikayan pyagsitobok nilan yang otaw na gaimo sangmadyaw aw yang gaimo sang maat. 50 Yang mangaotaw na gaimo sang maat asarabul asang laga nangatoron na yaragablagab. Managtiyao silan adto awpapagoyagut sang kanilan onto kay laban ukudurunsilan nang atoron.”

Yang Dadaan aw yang Bago na Pyanmowan51 Kayan yagosip si Jesus sang kanaan manga

inindo, laong, “Yakadarag kamo sining karikonang pyagalaong ko?” Yimibak silan, laong, “Uu,yakadarag kami.” 52 Kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Wakaw aw aon magindoway sang balaod nayangagad da sang Dios na Ari, yaan yang maynangotaw na madaig yang pyanmowan disang kanaan

baray. Aon dadaan na manga pyanmowan naan,aon arag bago na pyanmowan na arag gyagamitnaan, kay yaan na magindoway buku gaid nangdadaan yang pagaindo naan, yang bago arag naanpagaindo.”

Wa Otoo Silan na taga Nasaret kang Jesus(Markos 6:1-6; Lukas 4:16-30)

53 Pagkatapos ni Jesus pagindo yang mangasambingay, manaw yaan disaan na banwa, yomoriasang kanaan banwa. 54 Pagdatung naan adto,magindo yaan disang simbaan. Yamaburungburungyang manga otaw na yaningug, yanaglaong silan,“Sini koraw yang gaindo kanaan saan? Monnonokoraw yang pagimo naan sang manga kaburung-burungan na manga imo? 55 Nanga yakaimo yaannang maynaan, sari anak gaid yaan nang panday.Si Maria yang kanaan ina. Yang mangkangod naanna kausgan si Santiago aw si Jose aw si Simonaw si Judas. 56 Arag aani kanatu magauya yangmanga mangkangod naan na bobay. Wain sa yaansikun sang katigaman na yakaimo sangmaynaan namanga imo?” 57 Wakaw wa silan otoo kang Jesus,sana syasaway nilan yaan. Yagalaong si Jesus kani-lan, “Yang propeta wa ataoda nang kanaan mangakaarayonan. Awgaid asang kadaygan na banwapyagataod yaan.” 58 Wakaw wa abay magaimo siJesus sangmanga imona kaburungburungan disaanna banwa kay wa silan otoo kanaan.

14Yang Pagkamatay ni Juan na Magbawtismoway(Markos 6:14-29; Lukas 9:7-9)

1 Ngaon na manga allaw, byabatokan yang arina si Herodes bain kang Jesus kay pyagaidungganyangmangkadyaw namanga imo naan. 2Yagalaongsi Herodes sang manga sogwanun naan, “Si Jesus,yaan koraw si Juan na Magbawtismoway na gaboioman sikun matay. Wakaw dagdagu yang kanaangaom, yakaimo sang manga kaburungburungan naimo.”

3-5Yang kyakaponowan nang pagpatay kang Juanyang pagsumbal naan sang sara nang ari na siHerodes. Kay yagalaong si Juan, “Yakalapas kaw,kay Ari, sang balaod nang Dios, kay yaagaw mosi Herodias na asawa nang mangod mo na siPelipe.” Wakaw pyapadakup ni Herodes si Juankayan piniriso. Aparabayun garo patayun si Juan,aw buku yamalluk nang manga Judio, kay yangmanga Judio yatigam na si Juan yang propeta napyagabayaan nang Dios.

6Nang allaw na pista ni Herodes sang kyakawtawnaan na allaw, aon daraga na anak ni Herodias nagasayaw disang atobangan nang manga otaw nayatambong sang pista. Laban gakarim si Herodessang sayaw naan na daraga. 7 Wakaw yagalaongyaan sang daraga, “Asaad ko kanmo na maskinanang ayoon mo kanak, aatag ko kanmo, kayidi.” 8 Yagalaong yang daraga na pyagaindo nangkanaan ina, laong, “Atagan kanak adoon yang oro niJuan na Magbawtismoway, lasakan sang pinggan.”9 Yagasusul si Herodes tungud sang kanaan saad.Toyo kay kariko nang yatambong arag yudungugsang saad naan sang daraga, wakawpyagasogo naan

Mateo 14:10 18 Mateo 15:5yang pyangayo kanaan. 10 Pyapaotodan naan sangoro si Juan disang pirisowan. 11 Byubutang nilanyang oro ni Juan sang pinggan kayan dyara awatagan sang daraga. Pagdawat nang daraga, atagnaan adto sang kanaan ina. 12 Yang lawas ni Juankyakamang nang kanaan manga inindo aw lubun-gan. Kayan kyomadto silan kang Jesus aw pagbatok.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na Otaw(Markos 6:30-44; Lukas 9:10-17; Juan 6:1-14)

13 Pagdungug ni Jesus saan na batok, manawyaan disaan aw yang kanaan manga inindo, kayansyomakay silan nang barangay nang silanay da.Yisingadto silan sang banwa na way maguya.Awgaid kyakatigaman nang magkadaig na silanyomanaw da. Wakaw yanagpamanaw yangmagkadaig na manga otaw sikun sang kanilanmanga barrio, yodorog silan nang dagat na galopogkang Jesus na yakadto sang banwa na way maguya.14 Pagdatung ni Jesus asang baybayun, mawasyaan aw yang manga inindo naan. Pagawas nilansang barangay, kitaun nilan yang magkadaig namanga otaw na gapadurug agkanilan. Yamallaatsi Jesus kanilan. Yang yamangkasakit digkanilanpyapagkadyaw naan.

15Pagkaambong domorod agkanaan yang kanaanmanga inindo, kayan yaglaong, “Makagpa da yangsuga, papanawa ra yang manga otaw adto sangmanga barrio antak silan magbili sang kanilanpagkaan kay way maguya disini na banwa.” 16 “Disilan apapanawun,” laong ni Jesus. “Kamo yangmagapakaan da kanilan.” 17 Yimibak silan, laong,“Nanang apakaan nami? Limang book da gaid yangpaan nami aw dowaay da yang isda.” 18 Laong niJesus, “Daraa adi kanak.” 19 Pyapagingkod naanyang manga otaw asang silosilo. Kayan kyamangnaan yang limang book na paan aw yang dowambook na isda. Yimingaro yaan aglangit, kayanyagpasalamat sang Dios. Pagkatapos naan mag-pasalamat, pisangpisangun naan yang paan aw isdaaw pandooran sang kanaan manga inindo kayanpyangatag nilan adto sang manga otaw. 20 Yakaanyang kariko nang manga otaw disaan, toyo waakabos kaana yaan na pagkaan. Aon samporo awdowa na ka arat na arag yamatmo nang madyaw pakaanunna lyokasannapaan aw isdanapyangamangnang manga inindo naan. 21 Aon limang mararanna ka otaw yang yakaan, wa upudan bilanga yangkawbayan aw manga isu.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Tobig(Markos 6:45-52; Juan 6:15-21)

22 Kayan pyasakay ni Jesus yang kanaan mangainindo sang barangay antak silan magona rakanaan tomaripag nang dagat. Pagpanaw nangmanga inindo, paoriin naan yang magkadaigna manga otaw disaan. 23 Pagkariyos nangmanga otaw, tomokod si Jesus agbokid kayanyagampo. Gyagabyanan si Jesus agbokid, saydanaan. 24 Yang kanaan manga inindo na yasakaysang barangay, adto ra sang tunga nang laod.Laban kyakarisudan silan kay yang barangaypyagadadaplakay nang mabakla na barud, kayyakasongsong yang barangay nilan sang mabandusna samut. 25 Mararum na pakallawun, yutugbung

si Jesus aw panaw asang babaw nang tobig nangdagat, gadarog sang kanaan manga inindo disangbarangay. 26 Pagkita nang manga inindo kanaanna yapanaw disang babaw nang tobig nang dagat,manggiyab yang bobol nilan na yamalluk. Laongnilan, “Aon magallukay,” kayan kyomowaaw silannang pagkalluk. 27 Kayan yaparabay si Jesusmaglaong kanilan, “Ayaw da kamo magkalluk, akomanyang kikitamayo. Sarig da kamo.” 28Yagalaongsi Pedro, “Kay Ginoo, ikaw sa kadi, papanawa akoagkanmo asang babaw nang tobig nang dagat.Mosongon ako kanmo.” 29 Laong ni Jesus, “Adikaw.” Kayan lyomogwa si Pedro sang barangayaw panaw asang babaw nang tobig nang dagat,yisingadto kang Jesus. 30Awgaid pagdagmus kanaannang mabandus na samut, malluk yaan, kayan bayyaan marabo. Yaparabay yaan magtawag, laong,“Ginoo, tabangi ako.” 31 Pyaparabay yaan potiinni Jesus. Laong ni Jesus kanaan, “Nanga, wa kawasarig kanak? Buku pa nang madigun yang pagtoomo kanak.” 32 Pagtakang nilan sang barangay,magtangku yang samut, lyumunung da. 33 Sisimbasi Jesus nang kadaygan namanga inindo naan asangbarangay. Yagalaong silan, “Matungtung sa agawna ikaw yang Anak nang Dios.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang manga Masakitin agGenesaret

(Markos 6:53-56)34 Pagkanaripag nilan, domoong silan ag

Genesaret, kayan yomawas silan sang barangay.35 Kikilara si Jesus nang manga otaw disaan.Wakaw pyapakatigam nilan yang yamangkasakitasang kariko nang makilibot naan na banwa.Kayan dyomatung yang manga otaw na yaragbutkang Jesus, yanagdara silan nang yamangkasakit.36 Pagdatung nilan, maglaong kang Jesus, “Kallaatikami, agad gaid kami makapoti sang kilidnang kanmo dagom, managkadyaw da kami.”Kariko nang yopoti sang kilid nang dagom naanyanagkadyaw.

15Yang Pagindo nang Kamonaan(Markos 7:1-13)

1 Kayan dyomatung agkang Jesus yang mangaPariseo aw yang manga magindoway sang balaodna sikun dig Jerusalem. 2 Yagaosip silan kangJesus, laong, “Nanga yang kanmo manga inindowa mangagad sang pagindo na pyagaindo nangkanatu kamonaan? Kay yang kanmo manga inindo,aw yakaan, wa magapangonaw maynang kanatukapangonaw na pyagaindo kanatu nang kamonaanta. Wakaw yakasara yang kanmo manga inindo kaywamangonaw na yakaan.” 3Yimibak si Jesus, laong,“Kamo, nanga wa kamo mangagad sang pagindonang Dios na yaan yang pyangagdan da mayo yangpagindo nang kamayo kamonaan? 4Kay pyagalaongnang Dios, ‘Pagtaoda si ama mo aw si ina mo.’Pyagalaong arag nang Dios, ‘Yang yagasorit nangmaat sang kanaan ama aw ina, laban sa apatayun.’5Awgaid kamo na manga Pariseo aw manga magin-doway sang balaod, yagaindo kamo na madyaw namagalaong yang otaw sangmanga taganak naan, ‘Di

Mateo 15:6 19 Mateo 15:38da ako makatabang kamayo, kay ama, kay ina, kayyang aatag ko garo kamayo, yatag da ko sang Dios.’6 Wakaw kay yaan yang pagindo mayo kanaan, wada mayo apakaruguna yaan na otaw sang kanaantaganak. Tungud saan tyatarikodan mayo yangpagindo nang Dios. 7 Kamo na asang baba gaidyangpagtoomayo sangDios,matungtung kadi agawyang pyapabatok nang Dios kadini kang Isaias nayagalaong, 8 ‘Yaning manga otaw,’ laong nang Dios,‘yang pagsimba nilan kanak asang baba gaid, waraasang ginawa nilan. 9Wakaw way kakabosan nangkanilan pagsimba kanak, kay yagalaong silan nayang pyagaindo nilan yang kanak pagindo. Wainsa kadi yang pyagaindo nilan yang kanang otawpagindo.’ ”

Yang Yakaimo Maat sang Otaw(Markos 7:14-23)

10 Kayan yagtawag si Jesus sang magkadaig naotaw disaan antak domorod agkanaan. Pagdorodnilan, maglaong yaan, “Paninggi mayo aw butan-gan sang dumdum mayo antak kamo makadarag.11Yang yakaimomaat sang otawbukunang pagkaanna yakarasak sang baba naan, awgaid yaan yangyakaimo maat sang otaw yang maat na sorit nayorogwa sang baba naan.”

12 Yodorod kanaan yang manga inindo naankayan yagosip, laong, “Yatigam kaw na yang mangaPariseo yamangkadaman na yudungug sang pya-galaong mo kagayna?” 13 Yimibak si Jesus nayagapananglitan, laong, “Kariko nang tanum nawa atanuma nang kanak Ama na aglangit, pang-gaboton. 14Pabayai lamayo yangmanga Pariseo kaymaynang manga bota silan. Aw gagadun nang botayang arag bota, amangkallog silan sang pangpang.”15 Kayan yaglaong si Pedro, “Obada kanami yangsambingaymo kagayna.” 16Kayan yaglaong si Jesus,“Wa pa sa kadi kamo makadarag? 17 Dumduma sa,kariko nang tyuturun ta arag yadatung sang tinai,kayan lyomabay adto sang lopa. 18 Awgaid yangmaat na sosoritin na yorogwa sang baba nang otaw,yagasikun yaan sang kanaan dumdum, wakaw yaanyang yakaimomaat kanaan. 19Kay yangmaat asangdumdumnang otaw yaan yang kyakaponowan nangkariko nang maat na imo naan, maynang pagpataysang arag otaw, aw yang pagkayot aw yang pagipidsang buku nang kanaan asawa, aw yang pagpaipidsang buku nang kanaan bana, aw yang pagpangin-dakaw, aw yang pagkagaro, aw yang pagpallaongsang sang ka otaw. 20Yang manga imo na maynaan,yaan yang yakaimo maat sang otaw. Awgaid awyakaan yang otaw, maski wa makagaon nang pag-pangonaw nang manga Pariseo, dili yaan makaimomaat sang otaw.”

Yang Pagkanarig nang Boyag sang Dios(Markos 7:24-30)

21 Yapanaw si Jesus disaan, misingadto sangbanwa na lanto nang Tiro aw Sidon. 22 Aon boyagna buku nang Judio na gauya disaan na banwa namagsikun dig Kanan. Yosongon yaan kang Jesuskay gapakallaat kanaan. Laong naan kang Jesus,“Kay Ginoo, ikaw na sompaw ni Dabid, kallaatiako kay aon kanak anak na kyakarasayan labankay lyoromanan nang mangkaraat.” 23 Awgaid wa

yaan ibaka ni Jesus. Yodorod kang Jesus yangkanaan manga inindo kayan yaglaong, “Kallaatikami, paoriya yaning boyag adto sang kanaan baraykaydi yaanomori, yagaid yaanmakasamokkanatu.”24Kayan yaglaong si Jesus sang boyag, “Syosogo akonang Dios na yaan yang atabangan ko yang mangasompaw ni Israel na maynang manga karnero nayamangkatanak kay way kanilan magbantayay.”25Pagdungug saan nang boyag, domorod yaan kangJesus aw lood yaan asang apit nang siki naan, kayanyaglaong, “Kay Ginoo, tabangi ako.” 26 Kayan yim-ibak si Jesus, laong, “Buku nangmadyaw aw kaman-gun ta yang kanun nangmanga isu na otobong sangmanga ido.” 27 Laong nang boyag, “Matungtung,kay Ginoo, toyo maski ido arag makakaan sangmomo na yamaorog disang lamisa nang tagtomonkanaan.” 28 Kayan yimibak si Jesus sang boyag,laong, “Kay boyag, laban dakora yang pagsarig mosang Dios. Aatag ko kanmo yang yaayo mo.” Kayanyaparabay magkadyaw yang anak nang boyag.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig na mangaMasakitin na Otaw

29Yapanaw si Jesus disaan. Yamaybay yaan nangdagat na Galilea. Yotokod yaan agbokid, pagkaandanaan, magingkod. 30 Kayan kyomadto kanaanyang magkadaig na otaw. Yanagdara silan nangyamangkasakit na yanagburuk yang sakit, yangmanga pilay, yang yamakapig, yang manga bota,yang manga bubu, aw yang kadaygan pa na mangasakit. Pyaparabay nilan butang disang atobanganni Jesus yang yamangkasakit. Kariko nilan nadyadara agkanaan, yamabos naan papagkadyawun.31 Yamangkaburungburung yang manga otaw nayikita saan na imo ni Jesus, kay yang manga bubuyagsorit da, yang yamangkakapig yagkadyaw da,yang manga pilay yomanaw da, yang manga botakimita da. Wakaw byabantog nilan laban yang Diosna sisimba nilan na taga Israel.

Pyapakaan ni Jesus yang Opat na Mararan na kaOtaw

(Markos 8:1-10)32 Tyatawag ni Jesus yang kanaan manga inindo

kayan pyaglaong naan, “Yamallaat ako siningmanga otaw na yamagad kanak nang toro pangallaw. Wa day amakaan nilan adoon, yabos da.Dili ko silan apaoriin na yamagutum, daw silanmarutuy nang gutum disang daran.” 33 Laongnang kanaan manga inindo, “Way maguya disinina banwa, mangkaawat yang manga baray. Diinkita kamang sang akaanunniningmadaig na otaw?”34 Yagaosip si Jesus kanilan, laong, “Pilam bookyang paan mayo disaan?” Laong nilan, “Pitombook yang paan aw tatagbi koman yang iisda.”35 Pyapagingkod ni Jesus yang manga otaw disanglopa. 36 Kyakamang naan yang pitom book na paanaw yang iisda, kayan yagpasalamat yaan sang Diosaw pagpisangpisanga naan yang paan. Pyandoolnaan sang kanaan manga inindo, kayan pyangatagnilan adto sang manga otaw. 37 Yakakaan silankariko, yamangkabiyag. Pagkatapos nilan komaan,pangamangun nangmanga inindo yang sama. Yangmadyaw pa kaanun na sama, pitong ka bangkarawna podo yamakmo. 38 Opat na mararan na ka otaw

Mateo 15:39 20 Mateo 16:24yang yakaan, wa ibilanga yang kawbayan awmangaisu na arag yakaan. 39 Yamatapos ni Jesus paoriinyang manga otaw, somakay yaan sang barangay,yisingadto sang banwa na Magadan.

16Gosto nang manga Otaw na Apakitaun sang manga

Toosanan(Markos 8:11-13; Lukas 12:54-56)

1 Aon manga Pariseo aw manga Saduseo nayakadto kang Jesus kay pyagasaitan nilan si Jesusdaw matungtung agaw na syosogo yaan nang Dios.Wakaw yagalaong silan kanaan, laong, “Pakitaakami sang akatoosan nami na ikaw yang syosogonang Dios.” 2 Awgaid yimibak si Jesus kanilan,laong, “Aw agput da somallup yang suga, kikilaramayo na musuga nang pagkaallaw, katagaan yanglangit gadinarag. 3 Aw agput da similat yang suga,aw pagdinarag yang langit na aon daklum, kikilaramayo na omoran, katagaan gadaklum. Kikilaramayo disang langit daw omoran daw dili. Yaanyang wa mayo ikilaraa yang kyakaniyan ko sangdonya. 4 Dadaan mayo na manga otaw adoon labanmaat yang dumdum mayo. Wa kamo akanarig sangmatungtung na Dios. Gosto garo mayo mikita sanglaban dagdagu na milagro na toosanan na ako yangsyosogo nang Dios, awgaid way apakita ko kamayona toosanan. Yaan gaid yang apakita kamayo nangDios yang toosanan na maynang imo nang Dioskadini kang Jonas na propeta.” Kayan pyanawansilan ni Jesus.

Yang Patobo sang Paan nang manga Pariseo awmanga Saduseo

(Markos 8:14-21)5 Yataripag si Jesus aw yang manga inindo naan

sang dagat. Pagkanaripag nilan kanamputan ni-lan yang paan na way yamadara nilan. 6 Laongni Jesus kanilan, “Pangabong kamo sang patobonang manga Pariseo aw Saduseo.” 7 Toyo wamakadarag silan sang pyagalaong ni Jesus kani-lan, wakaw yanagkabarawbaraw silan, yanaglaong,“Pyagalaong koraw kita nang maynaan kay way ya-madara ta na paan.” 8Yakadarag si Jesus sang kani-lan kabarawbaraw kayan yaglaong yaan, “Nangakamo yamaundug na way yamadara mayo na paan?Way abay pagtoo mayo. 9Wa pa kadi kamo akatag-taga na di kita amaundug nang pagkaan? Wa kadikamo makaungud sang yiimo ko kaba gapisang akosang paan na pyapakaan sang limang mararan naka otaw. Pilang ka arat yang titipud mayo nasama na madyaw pa kaanun? 10 Arag dumdumamayo yang pitom book na paan na pyapakaan kosang opat na mararan na ka otaw. Pilang kabangkaraw yang titipud mayo na sama na madyawpa kaanun? 11Nanga kamo wa makadarag na bukunang paan yang pyagalaong ko kamayo? Pangabongkamo antak di kamo makapangagad sang patobonang manga Pariseo aw manga Saduseo.” 12 Kayanyakadarag yang kanaanmanga inindo na buku nangpatobo sang paan yang pangabongan nilan, awgaidyaan yang pangabongan nilan yang pagindo nangmanga Pariseo aw manga Saduseo.

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Markos 8:27-30; Lukas 9:18-21)

13Yakadto si Jesus aw yang kanaan manga inindosang banwa na pyagangaranan nang Sesarea Pilipo.Pagdatung nilan disaan na banwa, magosip yaansang kanaan manga inindo, laong, “Nanang pya-galaong nang manga otaw bain kanak, sini konoako na gyugual nang Anak nang otaw?” 14 Yimibaksilan kanaan, laong, “Aon yagalaong kanami na ikawkono si Juan na Magbawtismoway na yagaboi omanna pyapatay. Aon oman yagalaong na ikaw konoarag propeta. Aon oman kadaygan na yagalaongna ikaw kono si Elias na propeta kadini, aw bukuni Elias ikaw kono si Jeremias.” 15 Kayan yagosipsi Jesus, laong, “Na kamo, monnono yang kamayodumdum, sini ako?” 16 Kayan yimibak si SimonPedro, laong, “Ikaw yang Anak nang Dios, ikawyang pinili naan na magaari.” 17 Kayan yaglaong siJesus, “Kay Simon na anak ni Jonas, kyakabuutankaw nang Dios, kay yang pyagalaongmo, buku nangotaw yang yagapakatigam kanmo, yang kanak Amaaglangit yang yagapakatigam kanmo. 18 Wakawgyugual ta kaw ni Pedro, kay yang kaorogan nangaran na Pedro, bato. Ikaw, kay Pedro, maynangbato kay ikaw yang kyakanarigan ko paglaong sangmanga otaw antak silan maimo kanak sakop. Yangkanak sakop di adaugun ni Satanas na pangoronang mangkaraat. 19 Aatag ko kanmo, kay Pedro,yang katungudpagpakatigambain sangpagari nangDios. Yang asagdaun mo disining donya, asagdaunarag diglangit aw yang otogotanmo disining donya,otogotan arag diglangit.” 20 Kayan pyunpunan niJesus yang kanaan manga inindo na dili pagalaongsang maski sini na yaan yang Kristo na Pinili nangDios na magaari.

Pyagalaong ni Jesus yang Karisud na Itigkuran naanaw yang Kanaan Kamatayun

(Markos 8:31-9:1; Lukas 9:22-27)21 Yaan na allaw yang pagpono ni Jesus pag-

pakatigamsang kanaanmanga inindo sang amapag-guna kanaan. Yagalaong yaan, “Pagbuut nang Diosna makadto ak Jerusalem. Yang matikadung nangmanga Judio awyangmanga labawnamagampowayaw yangmangamagindoway sang balaod ni Moises,kariko nilan mapagkontara kanak. Apapatay akonilan, awgaid pagdatung nang torong allaw, oboiinako oman nang Dios.” 22 Pagdungug ni Pedro saan,potiin naan yang tollo ni Jesus aw gagada naan,yaparigbin silan aw paglaonga naan si Jesus, laong,“Kay Ginoo, laban sa dili otogot nang Dios na ama-pagguna yang pyagalaong mo.” 23 Toyo yapakabiliksi Jesus, yamatobang agkang Pedro, kayan yaglaong,“Panaw, kay Satanas. Magaid kawmakatagun kanakkay yaan na byubutang mo sang dumdum mo bukunang pagbuut nang Dios, toyo pagbuut nang otaw.”Yaan yang pyagalaong ni Jesus kang Pedro kay yangpyagalaong ni Pedro sopak sang pagbuut nang Dios.

24 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Aw aon otaw na gosto magad kanakantak yaan maimo kanak inindo, di da yaan maga-toman sang kanaan kyakaundan, abay da yaanman-gagad sang pagasogo ko kanaan maski laban yaanakarisudanmaynang otaw na yagapusan sang korosna pagapatayan kanaan. Yaan yang abay imoon

Mateo 16:25 21 Mateo 17:25nang otawna yangagad sang kanak pagindo. 25Toyoyang otaw na yaan gaid yang yabay pamakotanyang maboi yaan disining donya, akawaraan yaansang kanaan kinaboi, awgaid yang otaw na waakapannogon sang kanaan kinaboi maski apatayunyaan tungud sang pagpangagad kanak, yaan yangakaaronan nang kinaboi na sikun sang Dios. 26Toyoyang otaw, maski apanmowan naan yang karikonang asining donya, way kakabosan naan karikokay aw masingadto ra yaan sang impirno di dayaan makabarik maski aballin yang kariko nangasining donya. 27 Kay ako na gyugual nang Anaknang otaw, pagbuut kanak nang Dios na mabarikak oman ani sang donya na agadan ako nang kanakmanga sogwanun na tagalangit. Arag agadan akonang gaom nang kanak Ama na Dios. Aw magbarikdak oman, abarusan ko yang kada sang kawtawsang kanaankanaan imo. 28 Kaundi mayo yaningpagalaong ko kamayo, aon digkamayo manga otawna di pa amatay, mikita pa silan kanak na gyugualnang Anak nang otawnamakagagaom sang kariko.”

17Yamaparin yang Kaimo ni Jesus(Markos 9:2-13; Lukas 9:28-36)

1 Pagkatapos nang unum na allaw, pagagad niJesus si Pedro aw si Santiago aw si Juan na mangodni Santiago. Yapanaw silan na silanay da, yanag-tokod adto sang babaw nang makagwas na butay.2 Pagdatung nilan agbabaw, maparin yang kaimoni Jesus, yamallag da maynang suga kaba yatanawkanaan yang toro na inindo naan. Arag yamallagyang kanaan dagom, laban da gimapotiyan may-nang allag. 3 Kayan sakadyap kinita da nilan yangdowa na propeta kadini na si Moises aw si Elias nayakaonna yapagbarawkang Jesus. 4Kayan yaglaongsi Pedro kang Jesus, “Kay Ginoo, laban madyaw naaani kami. Aw madyaw mo, magaimo ako nangtorong ka liyan disini, kanmo yang isa, kang Moisesyang isa, kang Elias yang isa.” 5Kaba yagalaong yaannang mayninyan, kyakatabonan silan nang maallagna aro. Sikun saan na aro, sakadyap dyungug danilan yang gasorit na yagalaong bain kang Jesus,laong, “Yani yang kanak Anak na laban ko karu-gunan. Laban yakaontol yaan kanak. Yaan yangpaninggi mayo yang kanaan pagindo.” 6Pagdungugnangmanga inindoni Jesus saanna sorit, komobkobsilan kay laban silan yamalluk. 7 Yodorod si Jesuskanilan, kayan pyoti silan. Yagalaong yaan kanilan,“Pagindug kamo, ayaw magkalluk.” 8 Pagkaindugnilan wa day kikita nilan na kadaygan, say dakmanni Jesus.

9 Kaba yanagtobang silan, pyagalaong silan niJesus, laong, “Ayaw naamayo pagbatoka yang kikitamayo adoon. Batokon da mayo aw magboi da akooman na gyugual nang Anak nang otaw.” 10 Yangmanga inindo naan yagaosip kanaan, laong, “Nangayagaindo yang manga magindoway sang balaod nakinaanglan amaona domatung si Elias na propetanang Dios kadini kayan pa dyomatung yang Pinilinang Dios na magaari disining donya?” 11 Yimibaksi Jesus, laong, “Matungtung sa agawna si Elias yangamaona domatung kay apapagandamun naan yangkariko. 12 Awgaid pagalaong ko kamayo adoon na

dyomatung da yang otaw namayni Elias na yagaonakanak domatung, toyowa yaan ikilaraa nangmangaotaw. Yiimo nilan yang maski nanang kyakaundannilan na imoon kanaan. Ako na gyugual nang Anaknang otaw, arag ako isilingin nilan nang maynaanokontaraun.” 13 Kayan yaparabay makadarag yangmanga inindo naan na yang pyagalaong naan kani-lan si Juan na Magbawtismoway.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyarasakannang Mangkaraat

(Markos 9:14-29; Lukas 9:37-43)14 Pagdatung nilan adto sang manga otaw na

yanagkoro, domorod yang sang kawtaw aw loodasang atobangan ni Jesus. 15 Yagalaong yaan, “KayGinoo, kallaati yang isu ko kay yabay kaboyan. La-ban da yaan kyarasayan, kay arimarim yamatowadasang atoron, aw wara asang atoron asang tobig.16Dyadara ko yaan kagayna sang manga inindo mo,toyo wa silan makapagkadyaw kanaan.” 17 Kayanyimibak si Jesus, laong, “Nanga kamo wa otookanak? Nanga yanagdowadowa pa kamo? Kadogayko maguyauya dini kamayo, pyapabayaan ta kamona wa otoo kanak. Madogay pa kadi ako magtigkulmaguya ani kamayo kayan pa tyomoo kamo kanak?Daraa ani kanak yang isu.” 18 Syasagda ni Jesusyangmangkaraat na yabaymaglasay sang isu, kayanlyomogwa yangmangkaraat. Yaparabay da yang isumagkadyaw.

19 Kayan dyomorod agkang Jesus yang mangainindo naan nang silanay da. Yagaosip silan,laong, “Nanga wara kami makapagparogwa sangmangkaraat na yoroman saan na isu?” 20 Yimibaksi Jesus, laong, “Wara kamo makapagkadyaw sangisu kay kolang pa yang pagsarig mayo kanak. Dum-duma, yang pagsarig mayo kanak, aw yakagaonpa gaid nang mamayantuk na liso nang mostasana yamaimo gidakoraun na tanum, makapaglaongkamo sang butay ‘Kabarin na butay.’ Paglaongmayosinyan, mabarin yang butay. Kariko amaimo mayo.21Toyo di kamo makapagparogwa sang mangkaraatnamaynaan na laban kusugan aw di kamomotawansang pagkaan na abay kamo magampo. Yaan gaidyang paagi mayo na makaimo saan.”

Yoman Paglaong ni Jesus yang Kanaan Kamatayun(Markos 9:30-32; Lukas 9:43-45)

22 Yanagkatipon yang kanaan manga inindoasang sakop na Galilea, kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Ako na gyugual nang Anak nang otawadaraun nang manga otaw adto sang magookom,panagpatayun da ako. 23 Awgaid oboiin ako omannang Dios nang katlong allaw kasikun patayun.”Pagdungug saan nang kanaanmanga inindo, maun-dug silan laban.

Yang Bayad sang Miyoras nang Templo24 Dyomatung da si Jesus aw yang kanaan manga

inindo sang barrio na Kapernaum, yodorod kangPedro yang manga mannokot sang miyoras sangtemplo. Yagaosip silan kanaan, laong, “Magabayadkoraw yang kanmomagindoway sang yaayo kanaanna miyoras sang templo?” 25 “Uu,” laong ni Pedro,“abayadan naan.” Pagori ni Pedro agbaray, maonamaglaong si Jesus kanaan, laong, “Nanang dumdummo, kay Simon? Disining donya, sini kadi yang

Mateo 17:26 22 Mateo 18:24pyagasokotan nang ari sang miyoras? Yang kanaankaarayonan daw yang kadaygan?” 26 Yimibak siPedro, laong, “Yangpyagasokotannaanyangmangaotaw na buku nang kanaan layon.” Kayan yaglaongsi Jesus, “Na, aw maynaan, yang kaarayonan naanyang di naan osokotan. Wakaw yang manga anaknang Dios, di osokotan nang Dios sang miyorassang templo. 27 Awgaid buku nang madyaw naamadaman kanatu yaning manga mannokot sangmiyoras sang templo. Wakaw unug da adto sangdagat, pamingwit. Yang amaona mo makamangna isda, disaan mo kitaun yang sapi asang kanaanbaba. Bukaa yang kanaan baba aw kamanga yangsapi. Yaan yang abayad mo adto sang mannokotsang miyoras sang templo.”

18Sini yang Labaw?(Markos 9:33-37; Lukas 9:46-48)

1Ninyan na allaw, yodorod agkanaan yangmangainindo naan, kayan yaglaong, “Sining marabawasang kasakopan nang Dios?” 2 Yagatawag si Jesussang isu, kayan byutang naan asang atobangannang kanaan manga inindo. 3 Kayan yaglaong siJesus, “Butangan mayo sang dumdum mayo yaningpagalaong ko adoon. Aw di kamo maparin namakagaon kamo nang isu, dili kamo pagasakoponnang Dios. 4 Yang otaw na amaimo labaw asangkasakopan nang Dios yang otaw na magapaobos namagagaon sining isu. 5Yang otaw na amabuut sangmaynini na isu tungud sang pagtoo naan kanak,yaan na otaw magataod kanak.”

Yang Akaponowan nang Pagkawara nang Pagsarig(Markos 9:42-48; Lukas 17:1-2)

6 Kayan yagindo si Jesus, laong, “Yang otaw naakaponowan nang pagkawara nang pagsarig kanaknang maski isa ra na isu, laban isilotan nang Dios.Wakaw madyaw pa saan na otaw yang ibitayannang mabugat na bato yang liyug naan kayanlyabo sang laod, kay madyaw pa aw misiling yaannang maynaan, di dugsa sang magaimo yaan sangakaponowan nang pagkawara nang pagsarig nangisu kanak. 7 Kallaat da agaw nang manga otawkay madaig yang yakawara sang pagsarig nilankanak. Yaan sa agaw yang arimarim yamapaggunadisining donya, awgaid kallaat da agaw nang otawna kyakaponowan nang pagkawara nang pagsarigkanak nang sang kawtaw.

8 “Wakaw aw yang tollo mo yang kyakaponowannang sara mo, otoda yaan aw saraburan. Maynaanoman yang siki mo, aw yaan yang kyakaponowannang sara mo, otoda yaan aw saraburan. Kay maskipopol kaw aw pagsakopon kaw nang Dios nangway kataposan, madyaw pa yaan sang iyan da yangkariko nang pagkana mo na oontog kaw adto sangatoron na way kataposan nang pagkalaga. 9 Awyang mata mo yang kyakaponowan nang sara mo,lusata yaan aw saraburan. Kay maski saydakmankilid yang mata mo, aw pagsakopon kaw nang Diosnang way kataposan, madyaw pa yaan sang iyan dayang dowa na mata mo na oontog kaw adto sanglaga nang atoron asang impirno.”

Yang Sambingay bain sang Karnero na Yamatanak(Lukas 15:3-7)

10 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw kamomagobit sang maski sini na isu, kay pagalaong kokamayo na yang tomatabang sining manga isu yangtagalangit na manga sogwanun na sagompipit sangkanak Ama na Dios diglangit. 11Kay ako na gyugualnang Anak nang otaw, yakani ako sang donya naako yang magatobos sang manga otaw antak silanakunun nang Dios na manga anak naan.

12 “Dumduma sa, aon otaw na aon ayup na sanggatos na karnero. Yamatanak yang sambook. Pya-panamsam naan yang kasiyaman aw siyam disangkilid nang butay, kayan yayawan naa naan, kayanyanap naan yang isa na yamatanak. 13 Pagkitanaan, maguma yaan laban. Yang paguma naan nakinita da naan yang isa na yamatanak labaw pasang paguma naan sang kasiyaman aw siyam na waakatanak. 14 Maynaan yang kanatu Ama aglangit,maski isa na isu, way gosto naan na makarowatkanaan na amasingadto sang laga nang atoronasang impirno.”

Yang Lomon na Tomotoo na Yakasara15 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw yakasara

kanmo yang kanmo lomon na tomotoo, kadtowi awpaglaonga yaan sang kanaan imo na maat kanmo.Awgaid paglaonga yaan nang kamoway da. Awmaningug yaan kanmo magaori yang madyaw napagidarag mayo. 16 Awgaid aw dili yaan maningugkanmo, pagagad nang kadaygan na tomotoo, awbuku nang isa, dowa, antak silan makapaningugsang pagbaraw mayo. Maynaan yang imowa antakaon dowa, aw buku, toro na makapagsait kamayo.17 Aw dili pa yaan maningug, paglaongan sangkariko nang kamayomanga karomonan na tomotoodisang simbaan daw silan yang makapagkadayawkamayo. Kayan aw dili yaanmaningug sang kanilantambag, ayaw da mapagyamiyami kanaan.”

Yang Pagsagda aw yang Pagtogot18 “Pagalaong ko kamayo na yang asagdaun

mayo disining banwa, asagdaun arag diglangit awyang otogotan mayo disining banwa, otogotan aragdiglangit.

19 “Arag apakatigam ko kamayo, namaski dowaayda gaid kamo, aw aon yaayo mayo na pagaoyonanmayo pagpangayo sang Dios, aatag kamayo nangkanak Ama na Dios aglangit. 20 Kay aw aon dowa,daw toro na magaampo na yasarig kanak, iyan akarag asaan.”

Yang Sambingay bain sang Sogwanun na WaraMagapasaylo

21 Yasaid si Pedro kang Jesus kayan yagosip,laong, “Kay Ginoo, makapila ako magpasaylo sangkanak lomon na yabaymakasara kanak, makapito?”22 Kayan yimibak si Jesus, laong, “Buku gaid nangmakapito, awgaid pito na kapitowan yang pag-pasaylo mo kanaan. 23 Kay yang pagari nang Diossang manga otaw yakagaon nang ari na yanokotsang otang kanaan nang kanaan manga sogwanun.24 Pagpono naan manokot sang manga otang nangkanaanmanga sogwanun, daraun adto kanaan yangsogwanun na aon otang kanaan na sang mararan

Mateo 18:25 23 Mateo 19:21na mararan na ka pesos. 25 Kay dili yaan mak-abayad, wakaw apabarigya nang ari yaan na otaw,maynang allang, arigkan sang kanaan asawa awmanga anak aw yang kariko nang kanaan mangabutang arag apabarigya nang ari, kay antak yaanmakabayad sang otang naan. 26 Wakaw yaan nasogwanun yolood asang atobangan nang ari kayanyagpakallaat, laong, ‘Pabayaa naa ako, anapun pako yang abayad ko sang kanak otang, abayadan kokariko.’ 27 Yamallaat yang ari wakaw pyabayaanda naan yang otang kayan pyaori naan yaan nasogwanun.

28 “Pagkarogwa naan na sogwanun, pagkitanaan disang daran yang arag silan sogwanun nayakaotang kanaan nang tagbi. Tyatagun naankayan tinigul naan aw paglaonga, ‘Bayadi yangotang mo kanak.’ 29 Kayan lyomood yang aragsilan sogwanun asang atobangan naan, gabaribadkanaan, laong, ‘Pabayaa naa ako, kay lagi, ana-pun pa ko yang abayad ko sang otang ko kanmo.’30Awgaid wara yaan akabaribadi. Pyapapiriso naanyaan kaba wa pa akabayadi yang otang kanaan.31 Pagkatigam nang kadaygan na sogwanun nangari, mangkadaman silan. Yakadto silan sang ari,kayan byatokan nilan. 32Tyatawag nang ari yaan nasogwanun, kayan pyaglaong, ‘Way kabosmo na sog-wanun. Pyasaylo ra ta kaw, pyabayaan da ko yangdagdagu na otang mo kanak kay yagapakallaat kawkanak. 33 Nanga wa kaw akallaat sang arag kamosogwanunmaynang pagkallaat ko kanmo?’ 34Labanyamadaman yang ari, pyapapiriso naan yaan nasogwanun, laban lyarasay yaan asang pirisowankabawa pa yaanmakabayad sang kariko nang otangnaan. 35Maynaan yang imoon kamayo nang kanakAma na Dios aw dili kamo tinuud magpasaylo sangarag kamo.”

19Yagaindo si Jesus bain sang Panagayaw nang Mag-

asawa(Markos 10:1-12)

1Pagkatapos ni Jesus pagindo yani kariko, manawyaan sang probinsiya na Galilea kayan tyomaripagsang tobig na Jordan kayan dyomorog yaan nang to-big padurug adto lawud. Pagdatung naan aglawud,oman yaan tomaripag na misingadto sang probin-siya na Judea. 2Yamagad kanaan yang labanmadaigna otaw. Pyapagkadyaw naan yang yamangkasakitdisaan na banwa.

3 Aon manga Pariseo na yakadto kang Jesus,titigi nilan osipin si Jesus kay osombong nilan awmagsayup. Kayan yosip nilan, laong, “Motogot kadiyang balaod na ayawan nang otaw yang kanaanasawa maski tagbi yang kyakaponowan?” 4Yimibaksi Jesus, laong, “Wa kadi kamo makabasa sangsyosolat na pyagalaong, ‘Kadini pagkatapos nangDiosmagimo sang kakariko,magimoyaan sangusugaw bobay, 5 kayan yaglaong yaan, Aw mangasawayang usug, mapanaw yaan sang kanaan ama awina kayan yapagtukud sang kanaan asawa. Yangdowa yaimo da isa.’ 6Wakaw,” laong ni Jesus, “yangmagasawa buku nang dowa, isa ra silan. Di da papa-gayawun yang bana aw yang asawa na pyapagtukudnang Dios.” 7 Yoman magosip yang manga Pariseo,

laong, “Aw maynaan, nanga tyotogot ni Moises namakaayaw yang bana sang kanaan asawa aw matagyaan nang solat na karigunan na antak katoowan nasilan yagayaw da.” 8Yimibak si Jesus, laong, “Tyoto-gotan kamo ni Moises pagayaw sang kamayo asawakay wa kamo atangkap sang pagindo nang Dios,mangkabagsug yang oro mayo. Awgaid anay dakadini nang pagimo nang Dios sang donya, dadaanwa otogot yang Dios saan. 9 Wakaw pagalaong kokamayo na yang yamayaw sang kanaan asawa na wamakasara pinaagi sang papagipid sang kadaygan nausug, kayan yangasawa yaan oman, yakasara yaan.”

10 Kayan yaglaong yang manga inindo ni Je-sus, “Aw maynaan yang kabutang nang magasawa,madyaw pa yang dili mangasawa.” 11 Yimibak siJesus, laong, “Yang pyagalaong mayo buku nangmadyaw sang kariko nang otaw. Awgaid aon usugna wa mangasawa kay yaan yang pagbuut kanilannang Dios. Arag aon bobay na wa magabana kayyaan yang pagbuut kanilan nang Dios. 12 Aon wamangasawa kay anay da yaan mawtaw dadaan dilimakapangasawa kay bayot. Aon kadaygan na wamangasawa kay kyakapon yaan nang arag otaw.Aon kadaygan na wa mangasawa kay antak silanmakapangagad sang sogo kanilan nang Dios nagaari. Aw ikaw yang pyagabuutan nang Dios sini napagindo, tangkapa.”

Yaampo ni Jesus sang Dios yang manga Isu(Markos 10:13-16; Lukas 18:15-17)

13 Aon manga isu na dyadara agkang Jesus antaknaan damdamun aw ampowan. Awgaid syasagdanangmanga inindonaan yang yagadara sangmangaisu. 14 Yagalaong si Jesus, “Ayaw mayo pagpun-puni yang manga isu na makadi kanak, kay yangmaynilan na yamanarig kanak, pagasakopon nangDios.” 15 Kayan dyamdam ni Jesus yang manga isuaw ampowan naan. Pagkatapos naan magampo,manaw.

Yang Bagong Otaw na Mayaman(Markos 10:17-31; Lukas 18:18-30)

16Aon bagong otaw na yodorod kang Jesus, kayanyaglaong, “Kay Magindoway, nanang madyawimoon antak ako pagsakopon nang Dios nang waykataposan?” 17Yagalaong si Jesus, “Nanga yagaosipkaw kanak daw nanang madyaw imoon? Saydanang Dios yang yabay magimo sang madyaw. Awgosto mo na pagasakopon kaw nang Dios nangway kataposan, pangagad sang manga balaod nangDios.” 18 Yoman magosip yang bagong otaw, laong,“Nana na balaod yang pangagdan ko?” Yimibaksi Jesus, laong, “Ayaw magpatay sang arag kamootaw, ayaw magipid sang buku nang kanmo asawa,ayaw magpangindakaw, ayaw magpanistigos sangkagaro. 19 Taoda yang kanmo ama aw ina, karuguniyang arag kamo otaw maynang pagkarugun mosang tyoonan lawas.” 20 Yagalaong yang bagongotaw, “Nana pang imoon ko? Kay yang pyagalaongmo yabos da ko imoon.” 21 Kayan yaglaong siJesus, “Aw gosto mo na amaimo digkanmo yangkariko nang pagbuut nang Dios, barigyaan yangkariko nang pyanmowan mo kayan yang bayadsaan, pangatagan sang manga pobre. Aw mataposda mo yaan imoon, singadi kanak aw agadagad da

Mateo 19:22 24 Mateo 20:20naku. Awmaynaan yang imoon mo, akaaronan kawnang mangkadyaw diglangit.” 22 Pagdungug nangbagong otaw sang pagindo ni Jesus mori yaan nalaban yamaundug kay laban madyaw naan yangkanaan pyanmowan na madaig.

23 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Laban marisud sa agaw yang mayamanmapasakop sang Dios. 24Butangan mayo sang dum-dum mayo yang pagalaong ko kamayo adoon, nayang mayaman na dakora nang ginawa naan yangkanaan kadato, di makaslud sang kasakopan nangDios kaba di pa makasorog yang ayup na kamelyosang tuub nang dagum.” 25 Pagdungug saan nangmanga inindo ni Jesus, laban silan yamaburung.Wakaw yagalaong silan, “Aw maynaan, sini pa yangpagasakopon nang Dios?” 26 Yatanaw si Jesus kani-lan, kayan yaglaong, “Way otaw na makaimo saan,yang Dios gaid yang makaimo, kay yang Dios yangmakaimo sang kariko, maski nana.”

27 Kayan yaglaong si Pedro, “Tanawa, yayawanda nami yang kariko kayan yomagadagad kamikanmo. Nanang akaatag kanami?” 28 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Tinuud, aw domatung dayang allaw na magaari da ako, amatobok da yaningbanwa. Kadyaw da agaw nang kanak sakop. Awmagari da ako, kamo na samporo aw dowa nainindo ko, amaimo kamo magookom sang mangasompaw nang samporo aw dowa na anak ni Israel.29 Maski sini na yapanaw sang kanaan baray, awkanaan manga lomon, aw kanaan ama aw ina, awkanaan manga anak, aw kanaan pawa na antakmagagadagad kanak, yaan yang makadawat sanglaban dakora na barus nang Dios na ballin sangpyanawan naan. Abarusan yaan nang Dios nanglaban dakora na barus sang kada isa na pyanawannaan. Arag pagasakopon yaan nang Dios nangway kataposan. 30 Aw magari da ako,” laong niJesus, “madaig yangyarabawadoonnamukulludda.Madaig yang yukullud adoon na marabaw da.”

20Yang manga Maggawbukay sang Pawa

1 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Yangpaagi nang pagari nang Dios sang manga otawmaynang pagdomara nang tagtomon sang pawana yapaggawbuk sang manga otaw disang kanaanpawa. Pakallawun pa yomanaw da yaan, yan-ganap sang manga maggawbukay na papaggaw-bukun naan asang kanaan pawa na pyananumansang paras na mangkadyaw kaanun yang bonga.2 Yang yamaona naan kitaun na manga maggaw-bukay, pyagaidarag naan parabay sang kantidad naabayad naan sang sang allaw na gawbuk nang kadasang kawtaw. Kayan tyaam naan papaggawbukunsilan asang kanaan pawa. 3 Somapayan yang suga,yoman yaan manaw, yanganap pa abay sang papag-gawbukun naan. Asang paringki kikita naan yangmanga otaw na wa pay gawbuk. 4 Kayan yaglaongyaan kanilan, ‘Paggawbukan mayo ako asang kanakpawa. Atagan ko kamo nang madyaw na bayad.’Kayan kyomadto silan sang pawa aw paggawbuk.5 Maraydaw yang suga, yoman yaan komadto sangparingki. Mayninyan oman, yakadto yaan nangambong na makagwas. Kada pagkadto naan aon

kikita naan na maggawbukay. 6 Ambong na mak-agpa, yoman yaan adto sang paringki. Min daninyan yoman yaan kimita sangmanga otaw nawaygawbuk, kayan yaglaong yaan kanilan, ‘Nanga ya-gaiingkoday gaid kamo na way gawbuk?’ 7 Yimibaksilan, laong, ‘Way gawbuk nami kay way yapaggaw-buk kanami.’ Kayan pyaglaong naan, ‘Kadto kamosang kanak pawa, paggawbuk kamo adto.’

8 “Gabi la, yaglaong da yang tagtomon sangpawa sang kyakanarigan naan sang gawbuk, laong,‘Tawaga yang kariko nang gagawbuk, aw pamayadisilan. Onaa bayadi yang maori na maggawbukay,kayan yoman yang somapit sang maori tigkan adtosang mona na maggawbukay.’ 9 Yang yagaponomaggawbuk nang ambong na makagpa yang suga,byabayadan naan yang kada isa kanilan nang kan-tidad na magonawa sang bayad sang sang allaw nagawbuk. 10 Pagpamayad naan sang mona maggaw-buk, maglaong yang surud nang dumdum nilan,‘Kita, abayadan kita naan nang labaw pa sang bayadsang maori maggawbuk.’ Awgaid kada isa kanilan,yadawat sang kantidad na pyagaidaragan na bayadsang sang allaw na gawbuk nang kada sang kawtaw.11 Pagkadawat nilan sang bayad, managsosoritinsilan. Yagalaong silan sang yapaggawbuk kanilan,12 ‘Yang mangkaori, yagagawbuk silan nang sangka oras da, awgaid kami yagakadurum magtigkulsang masakit na suga, yabay kami maggawbuk.Nanga pyapagonawa yang bayad kanilan aw bayadkanami?’ 13 Yimibak yang tagtomon sang pawa,laong, ‘Lagi, wak magalimbong kamayo, kay yangpyagaidaragan ta na bayad sang sang allaw na gaw-buk yaatag ko kamayo. 14 Kamanga mayo yangbayad kamayo aw ori kamo. Gosto ko na yangbayad kanilan na manga mangkaori aw yang bayadkamayo magonawa. 15 Nanga, buku ko kadi yangmagabuut sang kanak sapi? Maat kadi nang ginawamayo na yamabuut ako kanilan?’ 16Wakaw,” laongni Jesus, “aw pagsakopon da yang otaw nang Dios,yang gakaori adoon, silan yang magaona ra. Yanggaona adoon, silan yang magakaori la.”

Katlo na Paglaong ni Jesus bain sang Kanaan Ka-matayun

(Markos 10:32-34; Lukas 18:31-34)17 Kaba gaimamanaw si Jesus na masaka adto

Jerusalem, pyapasaid naan kanaan yang samporoaw dowa na inindo naan kay aon pagalaong naankanilan kaba yapanaw. 18-19 Yagalaong yaan,“Adoon yasaka pa kita ag Jerusalem. Aw domatungkita adto, ako na gyugual nang Anak nang otawadaraun adto sangmanga pangoro namagampowayaw manga magindoway sang balaod. Silan yangyapagkontara kanak, osombong ako nilan mallawsangmagookomna buku nang Judio antak ako nilanpatayun. Aw aadto ako sang buku nang Judio, pa-gapasagdaan ako na oodyatun nilan. Obonaran akonilan aw karabowi ako asang koros na pagapatayankanak toyo oboiin ako oman nang katlong allaw.”

Yang Yaayo nang Ina nang Dowa na Inindo ni Jesus(Markos 10:35-45)

20 Kayan dyomorod kang Jesus yang asawa niSebedeo na yagadan nang kanaan dowa na anak nausug. Yolood yaan asang atobangan ni Jesus kay aon

Mateo 20:21 25 Mateo 21:16ayoon naan. 21 Yagalaong si Jesus, “Nanang gostomo, kay boyag?” Yimibak yaan, laong, “Aw magarida kaw disining donya, gosto ko na apaingkodonmoyaning kanak anak na dowa disang saidmo, yang isaapit karinto mo aw yang isa apit kawara mo. Imowasilan labaw sang tomatabang mo sang pagari mo.”22 Kayan yaglaong si Jesus sang dowa na kanaaninindo na manga anak nang boyag, laong, “Wakamo akatigam sining yaayo mayo. Dumdum mayomakatigkul kamo sang karisud na itigkuran ko?”Kayan yimibak silan dowa, laong, “Uu, makatigkulkami.” 23Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Matung-tung sa agaw na itigkuran mayo yang karisud may-nang itigkuran ko. Awgaid dili ako makaatag ka-mayo sangyaayomayokanak. Kaybukukoyang aonkatungud na magapili sang papagingkodon disangapit ko karinto aw disang apit ko kawara, kay yangotaw na pinili da pataan nang kanak Ama na Diosyaan yang makapagingkod disang apit ko.”

24 Pagdungug saan nang samporo na arag inindoni Jesus, mangkadaman silan sang dowa na ma-glomon. 25 Wakaw tyatawag ni Jesus yang mangainindo naan antak silan domorod agkanaan, kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Yatigam kamo na yangmanga pangoro disining donya yang magsosogosang kanilan sakop. Yang manga labaw na pangoroyang aon gaom na yangallang sang kanilan mangasakop. 26 Awgaid kamo,” laong ni Jesus, “ayawkamo magsiling sang maynaan na batasan. Awaondigkamayo gosto namaimomagsosogo kamayo,kinaanglan yaan yang amaimo sogoon mayo. 27 Awaon digkamayo gosto na amaimo labaw na pangoromayo, kinaanglan mapangallang yaan sang kariko.28Mayn ko na gyugual nang Anak nang otaw, waraako akani disining donya na antak ako tabangannang manga otaw. Sana matabang ako kanilan.Magapakamatay ako kanilan kay yang kanak ka-matayun yang pagatobos sang manga otaw.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang ka Otaw naArag Bota

(Markos 10:46-52; Lukas 18:35-43)29 Pagpanaw nilan sang barrio na Jeriko, gimiyod

kang Jesus yang laban magkadaig na otaw. 30 Aondisaan dowang ka otaw na bota na yagaingkoddisang kilid nang daran. Pagdungug nilan na mal-abay si Jesus, magtawag silan, laong, “Kay Ginoo,ikaw na sompaw ni Dabid na pyapakani nang Dios,kallaati kami.” 31 Syasagda silan nang manga otaw,laong, “Katingun.” Toyo wa silan maningug, labanda gyagaan yang pagtawag nilan, laong, “Kay Ginoo,ikaw na sompaw ni Dabid na pyapakani nang Dios,kallaati kami.” 32 Kayan yagtangku si Jesus nayapanaw awpaglaong kanilan, “Nanang gostomayona imoon ko kamayo?” 33Yimibak silan, laong, “KayGinoo, gosto nami na mikita kami.” 34 Yamallaat siJesus kanilan. Dyadamdam naan yang kanilan mataaw parabay silan kita kayan yomagad dakman silanni Jesus.

21Yang Yamabantog na Yadatung ag Jerusalem(Markos 11:1-11; Lukas 19:28-40; Juan 12:12-19)

1 Yagpadadatung da si Jesus aw yang mangainagad naan ag Jerusalem, masaid da silan sang

barrio na Betpage na kabarogsadan nang butay napyagangaranan nang Kaolibowan. Kayan yagsogo siJesus sang dowa na kanaan inindo, 2 laong, “Kadtokamo sang kaonaan ta na barrio. Maparabay kamokimita sang asno na yuukut na aon kanaan nati.Parabaya obada aw tonggai mayo ani kanak, paa-gada yang nati. 3Aw aon disaanmagosip kamayo namagalaong, ‘Onoon mayo yaan?’, paglaonga mayona ‘Pyapakamang nang Ginoo ta.’ Pagdungug nilansaan, aparabayun nilan kamayo patonggayan yangasno.”

4 Yamapagguna yani antak matoman yangpyagalaong nang propeta nang Dios, laong,5 “Paglaonga yang maguya ag Jerusalem na asangbutay na pyagangaranan nang Sion na yangkamayo ari yagpadadatung da ani kamayo. Di yaanmagaparabi, buutan sang kanaan manga sakop.Yadatung yaan na yasakay sang asno.”

6 Kayan yomanaw yang dowa na inindo ni Jesusna syosogo naan, pyangagdan nilan yang pyapaimoni Jesus kanilan. 7Tyotonggayan nilan agkang Jesusyang asno aw yang nati naan, kayan yapinan nilannang kanilan dagom yang likod nang asno, kayasakayan ni Jesus. 8Pagsakay naan, mangindaranansilan kariko adto Jerusalem. Dagdagu yang pagtaodkang Jesus nang magkadaig na otaw disaan, wakawyampasan nilan nang kanilan dagom yang daran naagiin ni Jesus na gasakay sang asno. Yang kaday-gan disaan yanagkanat magampas sang daran nangdaonan na manga sangasanga nang kaoy. 9Madaigna otaw yang yanagona ni Jesus, madaig omanyang yigiyod naan. Yangiyak silan kariko, laong,“Kadyaw da agaw nang Dios. Bantogan yaan nasompaw ni Dabid. Bunang da agaw nang yakanina syosogo nang Dios. Kadyaw da agaw nang Diosaglangit.”

10 Pagdatung ni Jesus asang syodad na Jerusalem,masimbol yang maguya disaan. Yanaginosipaysilan, laong, “Sini kadi na otaw yaan?” 11 Yimibakkanilan yangmagkadaig na yamagad ni Jesus, laong,“Yaan yang propeta na pyagabayaan nang Dios, siJesus na taga Nasaret ag Galilea.”

Yakadto si Jesus sang Templo(Markos 11:15-19; Lukas 19:45-48; Juan 2:13-22)

12 Kayan yomanik si Jesus sang templo. Pyami-gaw naan aglogwa yang manga mamarigyaay awyang manga mammili. Pyanowad naan yang mangalamisa nang magballinay sang sapi aw yang mangaingkodanan nang yamarigya nang manga limokon.13 Kayan yaglaong yaan kanilan, “Aon pyagalaongnang Dios na syosolat, laong, ‘Yang kanak pagtitipo-nan pyagangaranan nang baray na ampowanan.’Toyo kamo yiimo mayo uyaanan nang mangamallimbongay.”

14 Yang manga bota aw yang manga pongkoyandodorod agkang Jesus disang templo. Pya-pagkadyaw naan silan. 15 Yang manga pangoro namagampoway aw yang manga magindoway sangbalaod ni Moises, yamangkadaman na kikita nilanyang mangkadyaw na manga imo ni Jesus na kabu-rungburungan. Laban lyarangutan silan na yudun-gug sang manga isu na yokorisa asang templo.Yagalaong yang manga isu, “Bantoga mayo yaningsompaw ni Dabid.” 16Wakaw yamangkadaman silan

Mateo 21:17 26 Mateo 21:41kang Jesus, kayan yaglaong silan kanaan, “Yudun-gug kaw koraw sang pyagalaong nang manga isu?”Yimibak si Jesus, laong, “Uu, yudungug ako. Wa kadikamo makabasa sang syosolat nang propeta bainsang Dios, laong, ‘Pyagaindo mo yang manga isuantak silan matigam magbantog kanmo.’ ” 17Kayanpyanawan silan ni Jesus. Yapanaw yaan disangsyodad na Jerusalem, yisingadto sang barrio naBetania, yokorang yaan adto nang sang gabi.

Wa da Apabongaa ni Jesus yang Kaoy na Igera(Markos 11:12-14,20-24)

18 Pagkaallaw mori yaan ag Jerusalem. Yam-agutum yaan. 19 Kikita naan disang kilid nangdaran yang kaoy na igera, kayan kyadtowan naanyang pono nang igera kay makaan garo sang bonganaan na kaoy. Way bonga na kikita naan, baysang daon. Kayan yaglaong yaan sang kaoy,“Dili dakman kaw magbonga na kaoy.” Paglaongni Jesus saan, maparabay magango yang kaoy.20 Yamangkaburungburung yang kanaan mangainindo na yikita sang kaoy na yagango ra, kayanyaglaong silan, “Nanang yakagango sang kaoy naigera?” 21 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Butan-gan mayo sang dumdum mayo yang pagalaong kokamayo adoon. Aw di magdowadowa yang pagsarigmayo sangDios, amaimomayo yangmaynang yiimoko saang kaoy na igera. Buku da gaid nini yangamaimo mayo. Maski magalaong kamo saan nabutay, ‘Kaungat na butay aw kabarin adto sangdagat,’ amaimo yang pyagalaong mayo. 22 Aw abaykamo somarig sang Dios, amadawat mayo yangmaski nanang ayoon mayo kanaan.”

Yagaosip Silan bain sang Katungud ni Jesus(Markos 11:27-33; Lukas 20:1-8)

23 Yarasak si Jesus sang templo, yagaindo sangmanga otaw. Kayan dyomorod agkanaan yangmanga pangoro na magampoway aw yang mangamatikadung nang Judio, yagaosip silan kang Jesus,laong, “Nanang katungud mo na yamigaw kawkagabi sang manga otaw disang templo? Sini yanggaatag kanmo sang katungud na gaimo kaw saan?”24 Yimibak si Jesus, laong, “Arag aon pagaosipko kamayo. Aw mibak kamo kanak, imibak akoarag kamayo daw nanang katungud ko na yakaimosang kariko nang manga imo ko. 25 Yani yangpagaosip ko kamayo, Nanang katungud ni Juan nayagabawtismo sang manga otaw? Sini yang gabuutkanaan nangaon, otaw daw Dios?” Kayan yanagk-abaraw silan, laong, “Awmaglaong kita na yang Diosyang gabuut kang Juan, magaosip si Jesus kanatudaw nanga wa kita atangkap kang Juan. 26 Toyo awmaglaong kita na otaw gaid yang gabuut kang Juan,amadaman kanatu yang magkadaig na otaw, kayyotoo silan na si Juan propeta nang Dios.” 27Wakawwa silan iibak saan na pagosip ni Jesus kay yamalluksilan sang manga otaw. Wakaw yagalaong silankang Jesus, “Inday, wa kami akatigam daw sini yanggabuut kang Juan.” Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Aw maynaan, arag dili ko pagalaong kamayo dawwain sikun yang kanak katungud.”

Yang Sambingay bain sangDowanamangaAnak naUsug

28 Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan,“Nanang dumdum mayo sini? Aon otaw na dowayang anak na arag usug. Dyodorodan naan yangmagorang aw paglaonga, ‘Panaw, kay tin, aw pag-gawbuk sang kanak kaparasan.’ 29 Yimibak yangmagorang, laong, ‘Uu, kay ama, magagawbuk ako,’awgaid wa yaan magagawbuk. 30Kyakadtowan aragnang ama yang anak naan na mangod. Yang pya-galaong naan sangmagorang yaan yang pyagalaongnaan sang mangod. Kayan yimibak yang mangod,laong, ‘Dili ako, kay ama, magagawbuk.’ Wa akado-gay yagasusul yang mangod kayan kyomadto yaansang kaparasan aw paggawbuk.” 31 Kayan yagosipsi Jesus sang manga pangoro nang Judio, laong,“Yaning dowa na anak, wain yang yangagad sangsogo nang kanilan ama?” Yimibak silan kang Jesus,laong, “Yang mangod.” Kayan yaglaong si Jesus,“Aon manga dopang na bobay aw aon oman mangamannokot sang miyoras na galimbong sang kaday-gan, aw yang kadaygan pa na manga saraun namagaona kamayo sumurud disang kasakopan nangDios, 32 kay yotoo silan sang pagindo ni Juan, kayanyayawan nilan yang kanilan maat na imo. Wakawsilan yang magapasakop sang Dios, buku mayo,kay kamo wa atangkap sang pagindo ni Juan namakapagkadyawan kamayo. Maski kimita da kamosangmanga otaw na yatangkap saan na pagindo, wakamo atangkap.”

Yang Sambingay bain sang Kaparasan(Markos 12:1-12; Lukas 20:9-19)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Paningugkamo sang isa oman na sambingay na pagalaongko kamayo. Aon tagtomon sang pawa na tyatanu-man nang paras na pagkaanun yang bonga. Lili-bot naan aradun yang pawa naan, kayan yagimoyaan sang pugaanan sang paras disaan. Yimowannaan nang tonggowan yang kaparasan naan, binilinnaan sang manga otaw, kayan pyapatonggowankanilan aw panaw yaan adto sang kadaygan nabanwa. 34 Yomabot da yang paras, yagasogoyaan na otaw sang manga sogwanun naan pagka-mang sang kanaan kabain nang kanaan kaparasan.35 Pagdatung nang kanaan manga sogwanun asangkanaan kaparasan, bonaran yang isa kanilan nangmanga otaw disaan, pyapatay nilan yang isa, yangisa dyodonag nilan nang bato. 36Kayan yoman yangtagtomon magsogo sang kadaygan na sogwanunnaan. Yang maori naan sogoon madaig pa sangmona. Awgaid yang yiimo nang manga otaw disaansangmaori sogoonmagonawa sangyiimonilan sangmona na syogo. 37 Kayan yaan yang syogo da naanyang kanaan anak na usug, kay laong nang dumdumnaan, ‘Ataodon nilan yaning anak ko.’ 38 Toyopagkita nang manga otaw disaan na dyomatungda yang anak nang tagtomon, managkabaraw silan,laong, ‘Bay da kamo, apatayun ta yaan kay yaanyang makapagpanmo sang kaparasan. Kayan awmatay da yaan, kita yang magapanmo ra sangkaparasan.’ 39 Pyanaggapos nilan yaan, tyotorodaglogwa nang pawa kayan pyanagpatay nilan.”

40 Kayan yagosip si Jesus, laong, “Aw domatungyang tagtomon sang kaparasan, nanang inangunnaan sang manga otaw na bibilinan naan nangkanaan kaparasan?” 41Yimibak silan, laong, “Laban

Mateo 21:42 27 Mateo 22:24sa pamatayun naan yang mangkaropig na mangaotaw, kayan binilin naan oman yang kanaan ka-parasan sang kadaygan na manga otaw na amatagkanaan nang kanaan kabain na paras aw mabotda.” 42 Kayan yaglaong si Jesus, “Yakabasa kadikamo sang pyagalaong nang Dios na syosolat napyananglit ako sang bato, laong, ‘Yang bato nasyasarabul nang manga panday sang baray kaypyagalaong nilan na way kabos, yaan na bato yangpinili nang Dios na yakadigun sang baray. Yaanyang pagbuut nang Labi na Dios. Gimadyawanyang kanaan manga imo.’ 43-44 Wakaw pagalaongko kamayo na yang otaw na amarogso disaan nabato amadogdog. Yang otaw na akaorogan naanna bato, amadumug. Maynaan yang silot sangwa atangkap kanak, wakaw matungtung na kamona manga Judio na wa atangkap kanak, wa kamopagasakopa nang Dios. Yang pagasakopon naanyang manga otaw na yatangkap kanak na yangagadsang kanaan pagbuut.”

45 Yang manga Pariseo aw yang manga pangorona magampoway na yaningug sang manga sambin-gay ni Jesus, yakadarag silan na silan yang kyukug-dan naan na manga sambingay. 46 Adakupun garonilan si Jesus, aw buku yamangkalluk silan nangmagkadaig na otaw disaan na yotoo na si Jesuspropeta nang Dios.

22Yang Sambingay bain sang Pista sang Kasal(Lukas 14:15-24)

1Yabay si Jesus magindo sangmanga otaw disaanpinaagi sang sambingay. 2 Yagalaong yaan, “Yangpaagi nang pagari nang Dios yakagaon nang ari nayagaimo sang dakora na pista sang kasal nang anaknaan. 3 Pyapakadtowan naan sang kanaan mangasogwanun yangmanga otawna pyapatambong sangkasal. Toyo wa asagimano yang manga otaw sangsyosogo nang ari. 4 Kayan yoman naan pakad-toon yang kadaygan na sogwanun naan, laong,‘Paglaonga mayo silan na iniyaw da yang kanakmanga baka aw yang manga nati na pyapakatabako. Paglaonga silan na pyakadi la kamo, yaroto dayang kanun.’ 5 Toyo wa asagimano yang mangaotaw, maynang wa silan udungug. Yaan yang pya-parabi nilan yang kanilan gawbuk. Aon yakadtosang kanaan pawa, aon yakadto sang kanaan tinda.6 Yang kadaygan na otaw disaan yagadakup sangmanga sogwanun nang ari kayan byonaran aw ka-matay. 7 Pagdungug nang ari saan, madaman yaan.Kayan syogo naan yang kanaan manga sondaro,pyapapatay naan sang kanaan sondaro yang gap-atay sang kanaanmanga sogwanun, aw sonoga yangkanilan banwa. 8 Yagatawag yang ari sang kanaanmanga sogwanun, kayan pyaglaong naan, ‘Yarotoda yang pagkaan, toyo yang pyapatawag ko waakani, maat yang batasan nilan. 9 Wakaw kadtokamo sangmanga daran sang barrio namadaig yangmanga otaw. Maski sining ikitaun mayo, pakaniyasang pista.’ 10 Kayan kyomadto yang manga sog-wanun. Yang kariko nang kikita nilan, madyawyang pyagguna aw maat, arag pyapatambong nilansang pista. Kayan yatmo nang manga otaw yangpyagakasaran.

11“Kayan kyomaonyang ari, yatanaw sangmangaotaw na yatambong sang pista. Sang ka otaw yangkikita naan na wa mandagom nang pyapandagomnaan kanaan na madyaw tambong sang kasal.12 Kayan pyaglaong nang ari yaan na otaw, ‘Aragkaw kadi yatambong, maski wa kaw mandagomsang pyapandagom ko kanmo na madyaw tambongsang kasal?’ Awgaid wa makaibak yaan na otaw.13 Kayan yagsogo yang ari sang kanaan manga sog-wanun, laong, ‘Bakosa mayo yang tollo aw yang sikinaan, aw saraburan mayo yaan adto sang kangit-ngitan. Mitiyao yaan adto kayan yagoyagut yangkanaan onto kay laban yaan ukudurun disaan.’ ”14Kayan yabay maglaong si Jesus, “Yagatawag yangDios sang madaig na otaw, toyo tagbi da digkanilanyang yamapili naan.”

Bain sang Pagbayad sang Miyoras(Markos 12:13-17; Lukas 20:20-26)

15 Pyapanawan nang manga Pariseo si Jesus,kay managkabaraw silan daw nanang apaibak ni-lan kang Jesus na antak nilan yaan kasombong.16 Kayan syogo nilan agkang Jesus yang kanilanmanga inindo aw yang manga otaw na sakop niHerodes na ari disaan na banwa. Yagaway silanmaglaong kang Jesus, “Kay Magindoway, yatigamkami na ikaw matarong, yabay mo pagindo yangmatungtung na paagi nang Dios. Maski diin kaw,aw asang atobangan nangmanga pangoro aw asangatobangan nang buku nang pangoro, magonawayang pagindo mo, podo matungtung. 17 Wakaw,osipin ta kaw daw madyaw yang abay magbayadsang miyoras na pyapabayadan kanatu nang pan-goro nang goberno ta? Paglaongan kanami dawmakalapas kita sang kanang Dios balaod aw mag-bayad kita saan.”

18Toyo kyakatigaman ni Jesus yang kanilan dum-dum na gosto nilan na makapaglaong yaan nangsopak sang balaod. Wakaw yagalaong yaan, “Kamona asang baba gaid yang pagtoo, nanga gyag-away mayo ako osipin? 19 Ayagan kanak yangsapi na pyagabayad mayo sang miyoras.” Kayanyayag nilan kanaan. 20 Yagalaong si Jesus kani-lan, “Yaning yakabutang sang sapi, kanini yaankaimo? Kanini aran?” 21 Yimibak silan, laong,“Yaan na kaimo aw yaan na aran kanang labawna pangoro nang goberno ta.” Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Aw kanaan yaan, bayadi kanaan yangmiyoras, kay yaan yang kanaan pagbuut. Toyo aragtomanamayo yang kariko nangpagbuut nangDios.”22 Yamaburungburung silan kang Jesus pagdungugnilan saan. Kayan pyanawan nilan si Jesus.

Bain sang Pagboi Oman nang Yamatay da(Markos 12:18-27; Lukas 20:27-40)

23 Ninyan na allaw, arag yodorod yang mangaSaduseo agkang Jesus. Yang manga Saduseo yangyagalaong na dili magaboi oman yang yamatayda. 24 Yagalaong silan, “Kay Magindoway, yagaindosi Moises, laong, ‘Aw aon otaw na yamatay dayang tudtuud lomon naan na usug na way anak,pamaroon naan na otaw yang baro nang lomonnaan na yamatay da kay antak manganak. Awmawtaw da yang isu, pagangaranan nang aran nangotaw na yatay da, antak paglaongon na aon kanaan

Mateo 22:25-26 28 Mateo 23:12anak.’ Yaan yang pyagaindo ni Moises kanatu.”25-26 Kayan yabay maglaong yang manga Saduseokang Jesus, laong, “Nangaon aon dini kanatu pitona maglomon na usug. Yangasawa yang panganay,wa pay anak nang panganay, yamatay da. Kayanpyangasawa nang somapit yang baro nang mago-rang naan. Wa pa manganak yang somapit, aragda yamatay. Min da ninyan, pyangasawa omannang katlo yang baro nang dowa na lomon naan.Arag wa pa makapanganak, yoman da matay yangkatlo na yangasawa sang baro. Kariko nang pito namaglomon arag yangasawa saan na bobay. Matagyabos matay silan pito, way anak nilan saan nabobay. 27 Pagkamatay nang pito na maglomon, aragda yamatay yang bobay. 28 Aw domatung da yangallaw na pyagalaong na magaboi oman kono yangyamangkamatay, yaning pito na maglomon, siningmakapangasawa saan na bobay? Kay kariko nilanarag yangasawa saan.”

29 Yimibak si Jesus, laong, “Laban sa agaw kamoyamasayup, kay wa kamo makadarag sang pya-galaong nang Dios na syosolat kanatu. Arag wakamo akatigam sang gaom nang Dios na labandakora. 30 Aw magboi da oman yang yamangka-matay, yang usug di da mangasawa aw yang bobaydi da magabana. Managuya da silan maynangpaguya nang manga tagalangit na sogwanun nangDios na wamangognan. 31Yakabasa kadi kamo sangpyagalaong kamayo nang Dios bain sang yamangka-matay na magaboi oman? Pagaindoon ta kamoantak kamo makadarag sang kanang Dios sorit nayagalaong, 32 ‘Ako yang Dios na kyakanarigan nangkamayo kamonaan na si Abraham aw si Isaak aw siJakob.’ Yang kaorogan naan,” laong ni Jesus, “yangDios buku nang Dios nangmanga patay, awgaid Diosnang manga boi. Agaw maynaan, boi yang kamayokamonaan.” 33 Pagdungug saan nang magkadaigna manga otaw disaan, mangkaburungburung silanlaban.

Yang Labaw na Balaod nang Dios(Markos 12:28-34; Lukas 10:25-28)

34 Pagkatigam nang manga Pariseo na wamakaibak kang Jesus yang manga Saduseo,managagad silan domorod kang Jesus. 35 Arag aondisaan Pariseo na magindoway sang balaod. Titiginaan si Jesus daw yatigam sang balaod daw wara.36 Yagaosip yaan, laong, “Kay Magindoway, nanayang labaw na balaod nang Dios?” 37 Yimibak siJesus, laong, “Yaan yang pagdakoraa asang ginawamo yang kanmo Ginoo na Dios aw pamakoti abaypangagdi yang kanaan pagbuut. 38 Yaan yanglabaw na balaod sang kariko nang balaod. 39 Yaniyang kadwa na balaod. Karuguni yang arag kamootaw maynang tyoonan lawas mo. 40 Yaning dowana balaod yang pyagaponowan nang kariko nangbalaod na pyapagindo nang Dios kang Moiseskadini, yaan arag yang pyagaponowan nang karikonang pagindo nang manga propeta nang Dios.”

Bain sang Pinili nang Dios na Magaari(Markos 12:35-37; Lukas 20:41-44)

41 Kayan yagosip si Jesus sang manga Pariseo nayanagkatipon disaan, laong, 42 “Nanang dumdum

mayo, kanini sompaw yang Pinili nang Dios na ma-gaari disining donya?” Kayan yimibak silan, laong,“Sompaw ni Dabid.” 43Kayan yaglaong si Jesus, “Awmaynaan, nanga sa si Dabid yagalaong kadini, ‘Yangkanak Ginoo yang Pinili nang Dios na magaari.’Paningug kamo, yagalaong nang maynaan si Dabid,kay kaba pyagabayaan si Dabid nang Balaan na Es-pirito, yagalaong yaan, 44 ‘Yang Dios yagalaong sangPinili naan na ari na kanak Ginoo, laong, Pagingkodasang apit karinto ko asta pagdatung nang allawna imoon da ko guyukanan nang parapara mo yangkarikonang kontaramo.’ ” 45Kayan yabaymaglaongsi Jesus kanilan, “Si Dabid yang yagalaong na yangkanaan Ginoo yang Pinili nang Dios na magaari,wakaw buku gaid nang sompaw ni Dabid yang Pinilinang Dios na magaari disining donya.” 46 Wayyakaibak kang Jesus. Dungan ninyan na allaw, waday yutugum magosip kanaan.

23Yagalaong si Jesus na Dili Papagsilingin Silan sang

Batasan nang manga Magindoway sang Balaod(Markos 12:38-39; Lukas 11:43,46; 20:45-46)

1 Pyagalaong ni Jesus yang magkadaig na otawdisaan aw yang kanaan manga inindo, 2 laong naan,“Yang manga magindoway sang balaod aw yangmanga Pariseo yang gaindo sang manga balaod napyapasolat nang Dios kadini kang Moises. 3Wakawyaan yang pangagdi mayo yang pagindo nilan, toyoayaw kamo magsiling sang kanilan batasan na wasilan mangagad sang pagindo na pyagaindo nilansang manga otaw. 4 Pyapapangagad nilan yangmanga otaw sang manga pagindo nilan na marisudtomanun, awgaid wa nilan atabangi yang mangaotaw antak kaagdan yang manga pagindo nilan.5 Yaan gaid yang gosto nilan na abantogon silannang manga otaw, wakaw yabay silan magpaki-takita sang manga otaw na gadaradara silan sangsyosolat na sorit nang Dios na pyanaklay nilan.Pyapakaaba nilan yang sagyad nang dagom nilanantak sa kono paglaongon silan na yangagad sangDios. 6 Aw yatambong silan sang pista, gosto nilanna silan yang laban atayodon. Aw yadatung silansang pagtitiponan nang manga otaw, gosto nilanna silan yang papagingkodon asang atobangannangmanga otaw. 7Aw gapanawpanaw silan, laban silangauma aw byabantog silan nangmanga otaw. Labansilan kyakaontoran aw pyagangaranan silan nangmagindoway.” 8Kayan yabay magindo si Jesus sangkanaan manga inindo, laong, “Ayaw kamomagoyonna pagangaranan kamo nang magindoway, kaymagonawa kamo otaw, sayda yang Magindoway ka-mayo. 9Arag ayaw kamomagngaran nang ama sangmaski sini disining donya, kay sayda yang kamayoAma na Dios aglangit. 10 Ayaw kamo magoyonna pagangaranan kamo nang Ginoo kay sambookda yang kamayo Ginoo, yang pinili nang Dios namagaari. 11Yang otaw na akatigamanmayo na yaanyang labaw digkamayo, yaan yang makagaon nangsogwanun na matabang kamayo kariko. 12 Yangyagaparabaw digkamayo, yaan yang apakulludunnang Dios. Awgaid yang otaw na wa magaparabaw,yaan yang aparabawun nang Dios.”

Mateo 23:13 29 Mateo 23:34Syasaway ni Jesus yang manga Magindoway sang

Balaod kay asang Baba gaid yang Pagtoo sang Dios(Markos 12:40; Lukas 11:39-42,44,52; 20:47)

13 “Kamo na manga magindoway sang balaod awkamo na manga Pariseo, kallaat da agaw mayo naasang baba gaid yang pagtoo mayo sang Dios, warasang ginawa mayo. Kay aw aon garo magapasakopsang Dios, syasagda mayo. Kamo, arag wa kamomagapasakop sang Dios.

14 “Kallaat da agaw mayo na manga magindowaysang balaod aw kamo na manga Pariseo, na asangbaba gaid yang pagtoo sang Dios. Yagalimbongkamo sang manga baro na bobay na antak kamoyang makapagpanmo sang kariko nang kanilanpyanmowan. Kayan pyakaaba mayo yang pagampomayo antak dilimakaungudyangkadayganna kamoaon imo namaat. Kay min da naan yangmanga imomayo, marisud laban yang silot kamayo nang Dios.

15 “Kallaat da agaw mayo na manga magindowaysang balaod aw kamo na manga Pariseo na asangbaba gaid yang pagtoo sang Dios. Tyataripag mayoyang dagat, lilimpud mayo yang banwa na antakkamo makakamang sang maski sang kawtaw da naimoon mayo kamayo inindo. Yang kamayo pagindoyakadogang sang silot nang kamayo inindo mallawdisang impirno.

16 “Kallaat da agaw mayo kay kamo maynangmanga bota na gagagad sang arag kamo bota. Kayyagaindo kamo na aw aon otaw na masaad na asangkanaan saad yuupud naan ingaranan yang templona yaan yang toosanan na otomanun naan yangsaad naan, pyagalaong mayo yaan na buku nangmaat aw di naan tomanun yang saad naan. Toyoaw mingaran yaan sang borawan na asang templo,pyagalaong mayo na maat aw dili naan tomanunyang kanaan saad. 17 Kamo maynang manga botanaway kyakatigaman, kay yang borawanwa arabawsang templo, kay yang templo na byubutangannang borawan yang yakaimo sang borawan balaan.18 Yagaindo kamo arag na aw aon otaw na masaadna asang kanaan saad yuupud naan ingaranan yangsonoganan sang ayup na pagatag asang atobangannang templo, pyagalaong mayo na buku nang maataw dili naan tomanun yang kanaan saad. Toyo awmingaran yaan sang pagatag na ayup na byubutangasang sonoganan, pyagalaong mayo na maat aw dinaan tomanun yang kanaan saad. 19 Laban kamoyamabota, kay yang ayup na pagatag sang Dios waarabaw sang sonoganan, kay yang sonoganan yaanyang yakaimo sang pagatag balaan. 20 Wakaw awaon masaad na ingaranan naan asang kanaan saadyang sonoganan, buku gaid nang sonoganan yangingaranan naan, arag naan yuupud yang karikonang pagatag na ayup na byubutang disang sono-ganan. 21Maynaan oman yang imingaran sang tem-plo, buku gaid nang templo yang ingaranan naan,arag yuupud naan yang Dios na iyan saan na tem-plo. 22 Aw aon masaad na ingaranan asang kanaansaad yang langit, kyaupud da naan ingaranan yangingkodanan nang Dios. Aw mingaran yaan sangingkodanan nang Dios, kyaupud da naan ingarananyang Dios.

23 “Kallaat da agaw mayo na manga magindowaysang balaod aw kamo na manga Pariseo, na asang

baba gaid yang pagtoo sang Dios. Yamatag kamosang Dios nang kanaan kabain na kaporo nangkariko nang kamayo abot asta anag, awgaid wakamomangagad sang labaw namanga balaod na ya-galaong, ‘Ayaw kamo maglimbong sang kadaygan,kallaati silan, pakadyaw sang batasan mayo antakkamo kanarigan nang kadaygan.’ Madyaw na abaymayo atag sang Dios yang kanaan kabain na kaporonang kamayo abot, toyo ayaw pagayawi mayo yanglabaw na manga balaod. 24 Kamo maynang mangabota na gagagad sang kanaan inagad. Wa kamoutugum magimo sang tatagbi na sara, yaan yangtyutugum mayo imoon yang laban dakora na sarana laban maat nang Dios.

25 “Kallaat da agaw mayo na manga magindowaysang balaod aw kamo na manga Pariseo, na asangbaba gaid yang pagtoo sang Dios. Yogasan mayoyang kamayo manga pinggan aw manga tabo, toyomaripa yang lasak naan kay yagaw mayo. Labanmaat yang batasan mayo kay apanmowan garomayo yang kariko. 26 Kamo na manga Pariseomaynang manga bota. Wakaw onaa mayo ayawiyang manga imo na maat nang Dios. Kayan awmasiling da naan amarinis da yang byubutangmayodisang pinggan aw tabo, kayan arag kyarinisan dayang babaw nang pinggan aw tabo mayo.

27 “Kallaat da agaw mayo na manga magindowaysang balaod aw kamo na manga Pariseo na asangbaba gaid yang pagtoo sang Dios. Yakagaon kamonang sisiminto na baraybaray nang lubung napipintoraan nang mapoti. Madyaw tanawun apitbabaw, toyo digsurud yamatmo nang pusa nangpatay na yamaro. 28 Min kay kamo naan, madyawtanawun apit babaw, toyo agsurud nang ginawamayo yamatmo nang kagaro aw kadaygan pa namaat.”

Pyapakatigam ni Jesus yang Silot kanilan(Lukas 11:47-51)

29 “Kallaat da agaw mayo na manga magin-doway sang balaod aw kamo na manga Pariseo naasang baba gaid yang pagtoo sang Dios. Pyallang-gaan mayo yang pyangsiminto na baraybaray nanglubung nang yamangkamatay na manga propetakadini aw yang kadaygannamangkadyawnamangaotaw kadini. 30 Yagalaong kamo, ‘Yang timpo nangkanami kamonaan, aw min pa adoon, dili kamiamaupud kanilan sang pyagaguna nilan na pag-patay sang manga propeta nang Dios.’ ” 31 Laong niJesus, “Matungtung sa agaw na kamo yang mangasompaw nang manga otaw kadini na gapatay sangmanga propeta nang Dios. 32 Abaya ra mayo pag-gunaa yang pyagguna nang kamonaan mayo na wapa akatapos. 33 Kamo maynang bisaan na tinanap,maynang manga anak kamo nang tinanap, kaylaban maat yang kamayo pyagguna. Dili kamomakapagarili sang silot kamayo disang laga nangatoron disang impirno. 34Kay pagalaong ko kamayona osogoon pa ko ani kamayo yang manga propetanang Dios, aw yang manga ungudan na pyagabuu-tan nang Dios, aw yang manga magindoway arag koosogoon pa ani kamayo. Aon digkanilan apatayunmayo, aon arag digkanilan akarabowan mayo asangkaoy na koros, aw aon oman digkanilan obonaranmayo disang kamayo manga pagtitiponan. Maski

Mateo 23:35 30 Mateo 24:23diin silan daragan na banwa abay mayo lopogon.35 Kay min da naan yang kamayo imo, wakaw yangpagpatay sang kariko nang mangkadyaw na otaw,digkamayo kurug yang barus nang Dios, pagponosang pagpatay sang anak ni Adan na si Abel namadyaw na otaw kadini, tigkan sang pagpatay sanganak ni Barakias na si Sakarias na pyapatay mayodisang pagurangan nang templo aw yang sono-ganan sang ayup na pagatag sang Dios. 36Pagalaongko kamayo na kamo na manga otaw adoon, digka-mayo kurug yang barus nang Dios sang pagpataysang kariko naan na manga otaw.”

Yang Kallaat ni Jesus sang taga Jerusalem(Lukas 13:34-35)

37 “Kamo na manga otaw na taga Jerusalem,kallaat da agaw mayo, kay yagapatay kamo sangmanga propeta nang Dios, aw yang kadaygan namanga sogwanun nang Dios na syosogo naan anikamayo, dyodonag mayo silan nang bato. Labangosto ko na atagapan kamo maynang osoyan nayoroob sang kanaan osoy, sisiyuban nang panidnaan, toyo kamo wa mapatagap kanak. 38 Wakawayawan da nang Dios yang kamayo banwa, di dakamo naan atabangan. 39 Pagalaong ko kamayoadoon na di kamo kanak mikita oman, kinaba dikamomaglaong, ‘Gosto nami na panalanginan nangDios yang pinili naan na makani na magaari.’ ”

24Pyapakatigam ni Jesus yang Pagkagobal nang Tem-

plo(Markos 13:1-2; Lukas 21:5-6)

1Yorogwa si Jesus sang templo kay aon apanawannaan. Kayan dyomorod agkanaan yang kanaanmanga inindo. Tyotolli nilan kanaan yang templo,aw yang manga baray na yatakip asang kilid nangtemplo arag nilan tyotolli. 2Yagalaong si Jesus kani-lan, “Tanawa mayo yaning kariko nini. Pagalaongko kamayo adoon na madatung yang allaw na ogob-arun yaning dakora na templo, kayanway isa sini namanga bato yang amaibilin na makatongtong sangisa na bato, amabos yaan kariko makatapoyak.”

Manga Gira aw yang Paglasay sangmanga Tomotoo(Markos 13:3-13; Lukas 21:7-19)

3 Kayan kyomadto si Jesus sang butay na pya-gangaranan nang Kaolibowan, yagaingkod yaan dis-aan. Kayan dyomorod oman yang kanaan mangainindo na silanay da. Yagalaong silan, “Paglaongankanami daw kano katoman yaning kariko niningpyagalaong mo kanami. Paglaongan kanami aragyang akatoosan nami na antak kami matigam naagput da kaw magbarik ani sang donya, aw antakkami matigam sang kataposan nang kanang otawpagsakop sining donya.”

4 Yimibak si Jesus, laong, “Managkido kamo dawkamo patooon sang kagaro. 5 Kay madaig yangmadatung ani namagawaymagsorit. Magamit silansang kanak aran, magalaong, ‘Ako si Jesu Kristo napinili nang Dios na magaari.’ Madaig yang amagadkanilan na yotoo sang kagaro nilan. 6 Mudungugkamo sang batok na aonmanga gira, toyomaskima-said kono yang pagtanaman, ayaw kamomagkalluk,kinaanglan yaan yang amaona mapagguna, toyo di

pa madatung yang kataposan. 7 Kay wa pa adatungyang kataposan, yang sang ka banwa mapagtanamsang isa na banwa, aw yang ari mapagtanam sangarag silan ari. Arag madatung yang masakit nagutum disang manga banwa, madatung arag yangmanga linog disang maski wain na banwa. 8 Karikonini madatung, awgaid baya pagpono yaan nanglabanmasakit na karisud namadatung asang donya.

9 “Kamo, okontaraun kamo nang manga otawasang kariko nang banwa, kay kamo yang kanakmanga inindo. Adakupun kamo kayan dyara kamoadto sang magarasay kamayo. Aon apatayun ni-lan digkamayo. 10 Aw domatung yaan na karisud,madaig yang di da masarig kanak. Aon otaw namagasogo sang kadaygan pagpadakup sang kanaaninagad na apapatay naan. Managtatanamun silan.11 Madaig yang mangkagaro na madatung na ma-galaong na silan yang propeta nang Dios. Madaigyang amagad kanilan na yotoo sang kagaro nilan.12 Kay kyarabnan da yang kaparaat nang batasannang manga otaw disining donya, wakaw agputsilan kariko kawaraan nang lugun sang arag silan.13Toyo yang abay kanak somarig na gatigkul matagmatapos yaang kariko nang karisud, yaan yangamarowas. 14 Yang madyaw na batok bain sangpagari nang Dios abatokon sang karowagan nangdonya antak matigam yang kariko nang otaw. Awmatapos da yaan batokon, madatung da yang kata-posan nang kanang otawpagdomara disang donya.”

Yang Karisud na Wa day Maynaan(Markos 13:14-23; Lukas 21:20-24)

15-16 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Si Daniel na propeta nang Dios kadini yanggapakatigam na madatung yang laban maropigna magasapad sang kamayo banwa. (Kamo namagabasa sini, dumduma mayo antak mayokadaragan.) Aw kitaun da mayo na dyomatungda yaan na lyomasak da yaan sang balaan naampowanan, kamo na maguya disang sakop naJudea, panaglonos kamo adto sang kabutayan.17Yang yapanaog sang kanaan baray, di da mapaniksang baray naan na makamang pa sang maski nanana kanaan dyayaw. 18 Yang asang pawa, di daomori agbaray na makamang sang kanaan dagom.Parabay kamo paglonos adto sang kabutayan. 19Awmatoman da yaan na karisud, kallaat da agawnang manga mabdus aw yang manga kamokan naarag garo managlonos. 20 Panagampo kamo sangDios antak way amiyan nang allaw na pagalonosmayo. Panagampo kamo arag antak di makanorannang allaw na pagpapatana yang pagalonos mayo.21 Kay aw dyomatung da yaan na manga allawmagadogang yang karisud nang wa day maynaan.Dungan nang Dios yiimo yaning donya wa paykarisud na maynaan. Arag wa day madatungoman na maynaan na karisud. 22 Toyo di abayapakadogayun nang Dios yaan na karisud. Kayaw pakadogayun naan yaan, wa day amaboi sangotaw. Toyo kay yamallaat yaan sang kanaan sakopna pinili naan, wakaw di naan apakadogayun yaanna karisud.”

23 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Aonmagalaong kamayo, ‘Tanawa, ani la yang ari na siKristo.’ Aon oman kadaygan na magalaong, ‘Yadto

Mateo 24:24 31 Mateo 25:1kay yang ari na si Kristo.’ Awmaynaan yang kanilansorit, ayaw kamomagtoo kanilan. 24Madatung yangmanga magaro na magalaong na silan yang ari nasi Kristo. Arag madatung yang manga magaro namagalaong na silan yangmanga propeta na syosogonang Dios. Apakita nilan yang dakora na gaompinaagi sang kaburungburungan na manga imo ni-lan, antak makapagpatoo silan garo nang kanilankagaro sang manga otaw na pinili nang Dios. Toyodi amaimo na yang pinili nang Dios yang mangagadsang kanilan kagaro. 25 Kyarag da ta kamo sinipataan nang wa pa akapagguna, wakaw managkidokamo antak di kamo tomoo sang kanilan kagaro.

26 “Aw dumungug kamo sang otaw na maga-laong, ‘Aadto sang banwa na way maguya yang arina si Kristo,’ di kamo magkadto. Aw dumungugkamo sang otaw na magalaong, ‘Aadto yaan sangkatagowan,’ di kamo magtoo saan. 27-28 Kay maynsilan nang manga owak na maski wain yang patay,kyakadtowan nilan. Awgaid ako na gyugual nangAnak nang otaw, aw magari da ako, sakadyapda ak domatung asining donya maynang kilat nasakadyap damakarimpud sang banwa. Karikomayoarag mikita.”

Yang Pagdatung nang Gyugual nang Anak nangOtaw

(Markos 13:24-27; Lukas 21:25-28)29 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw mata-

pos da yang masakit na karisud ninyan na mangaallaw, maparabay da magngitngit kay di da yangsuga mapakita, di da amallag yang boran. Aragaon manga bitoon na amangkaorog kay agayongonnang Dios. Magakagayonggayong yang kariko nangkikita mayo diglangit. 30 Kayan ikitaun aglangityang toosanan nang kanak pagbarik ani sang donya.Managurug yang kariko nang otaw disining donya.Ikitaun nilan ako na gyugual nang Anak nang otawna gapadadatung na madari nang panganod asangpagawanan. Amallag ako, laban dakora yang kanakgaom. 31 Apatanogon ko yang trompeta nang pag-sogo ko sang tagalangit na manga sogwanun koadto silatan aw sallupan aw adto sang dowang kabarabagan antak tiponon nilan yangmanga otaw napinili ko sikun sang karowagan nang donya.”

Yang Pagindo bain sang Kaoy na Igera(Markos 13:28-31; Lukas 21:29-33)

32 Kayan yagindo si Jesus, laong, “Pagaindo kokamayo yang sambingay sang kaagi nang kaoy naigera. Yang kaoy na igera aw syomokol da, yatigamda kita na omoraw da yang banwa. 33 Magonawasaan, aw kimita da kamo na yatoman da yang karikonining pyagalaong ko kamayo, matigam da kamona agput da ako marik ani sang donya. 34 Tinuudna yang manga otaw na asaotan naan na timpo dipa amabos matay, amatoman da yang kariko nangpyagalaong ko kamayo. 35 Amawara pa yang langitaw lopa, awgaid yang kariko nang pyagalaong ko diliamawara, amatoman kariko.”

Way Yatigam sang Allaw na Adatung Naan(Markos 13:32-37; Lukas 17:26-30,34-36)

36 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Way otaw nayatigam sang pagdatung naan na pyagalaong kokamayo. Maski yangmanga tagalangit na sogwanun

nang Dios, aw maski pa ako na Anak nang Dios,arag wa akatigam. Yang kanak Ama gaid yangyatigam saan na timpo na amapagguna yaan napyagalaong ko kamayo. 37 Makagaon nang yama-pagguna kadini sang manga otaw nang timpo niNoe yang amapagguna nang pagbarik ko ani sangdonya. 38 Kay kadini nang wa pa ulunup, wasilan makaungud daw nanang amapagguna kani-lan. Yanagkaan silan, yanaginum, yanagpangasawamatag dyomatung yang allaw nang paglasak ni Noesang barko na pyagangaranan nang arka. 39 Warasilan makaungud daw nanang amapagguna kani-lan matag lyunupan yang donya kayan yangkaru-mus silan. Magonawa saan aw magbarik ako nagyugual nang Anak nang otaw. 40 Kay nginyangallaw nang pagbarik ko, aon dowang ka otaw namagagawbuk disang pawa. Yang isa akamangun,yang isa akaayawan. 41 Arag aon dowang ka bobayna managgaring. Yang isa akamangun, yang isaakaayawan. 42 Mapakatagap kamo kay wa kamoakatigam daw nana na allaw yang oman ko kanina kamayo Ginoo. 43 Butangan mayo yaan sangginawa mayo. Pananglit, dumduma yang tagtomonsang baray, aw matigam yaan daw kano datungyang matakaw, di yaan matorog naan na gabi antakdi makarasak yang matakaw sang kanaan baray.44Wakawabay kamopakatagap, panagpataan kamo,kay ako na gyugual nangAnak nang otaw,makani akoman nang allaw na wamayo akatigami na adatungko.”

Yang Madyaw aw yang Maat na Sogwanun(Lukas 12:41-48)

45 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Yangungudan na sogwanun na matinomanun sang sogonang kanaan pangoro, yaan yang kyakanarigannang kanaan pangoro. Yaan yang pyapagdomarasang kanaan manga inagad na sogwanun, yaanyang yagabuut sang kanilan pagkaan. 46 Yaan nasogwanun na yabay magdomara nang madyaw, awdomatung yang kanaan pangoro na matanaw sangkanaan agi, laban magauma yaan na sogwanun kaymadyaw nang pangoro naan yang kanaan gawbuk.47 Pagalaong ko kamayo na yaang matinomanun nasogwanun akasarigan sang kariko nang pyanmowannang kanaan pangoro. 48Awgaid awmaglaong yaanna sogwanun surud nang dumdum naan, laong,‘Bading kadogay nang kanak pangoro mori, aonkoraw kyakaribadan.’ 49 Kayan yamonal yaan sangarag silan sogwanun, aw abay yaan kaan aw pa-pagtatagayun sang manga parainum. 50 Kayanaw makatokaw mori yang kanaan pangoro na waakatigami naang sogwanun, 51 laban isilotan yaanna sogwanun nang kanaan pangoro. Yang silotkanaan maynang silot sang manga otaw na asangbaba gaid yang pagtoo sang Dios. Kayan timiyaoyaan na magaoyagut yang kanaan onto kay ukudu-run laban.”

25Yang Sambingay bain sang Samporong ka Daraga

1 “Nginyang allaw na abarik ko ani sang donya,yang pagari nang Dios makagaon nang sambin-gay sang samporong ka daraga na kyakatpudanmagdara nang ilawan kay mosongon sang usug na

Mateo 25:2 32 Mateo 25:34akasarun. 2 Yang limang ka daraga buku nangmanga ungudan, yang lima manga ungudan. 3Yangbuku nang ungudan gadara sang kanilan ilawan,toyo way dara nilan na petrolyo na arasak sangkanilan ilawan aw kabosan nang lasak. 4 Yangmanga ungudan gadara nang kanaankanaan ilawanaw pagsipagdara sang botelya na lyarasakan nangpetrolyo na oman nilan lasak sang kanilan ilawanaw mabos da yang lasak. 5 Adoon kay yadogaydomatung yang usug na akasarun, yangkatodtod dasilan kayan yakatotorog.

6 “Tunang gabi aon gatawag na yagalaong, ‘Pag-mata kamo, yaibaw da yang usug na akasarun.Logwa kamo, osongonon ta yaan.’ 7 Kayan yagban-gon yang samporong ka daraga aw dadyawa nilanyang kanilan ilawan. 8 Yang manga daraga na bukunang ungudan yagalaong sang manga ungudan,‘Atagi kami nang petrolyo, kay yang kanami ilawanbay matay, kay kyabosan da nang lasak.’ 9 Kayanyimibak yang manga ungudan, laong, ‘Tungup gaidnang ilawan nami yang petrolyo na dara nami.Singadto kamo sang tinda aw pagbili kamo sangpetrolyo.’ 10 Kayan yomanaw yang manga daragana buku nang ungudan, yagabili sang petrolyo.Yamariyos silan yadatung yang usug na akasarun.Yaning limang ka daraga na ungudan yamagadkanaan agsurud nang baray na pyagakasaran, kayantyakup yang pilwangan.

11 “Wa akadogay yadatung yang inagad nilan nalimang ka daraga. Yagatawag silan, laong, ‘KayGinoo, kay Ginoo, owangi kami.’ 12 Yimibak yangusug na akasarun, laong, ‘Wara ak ikilara kamayo.’ ”13 Kayan yaglaong si Jesus, “Maynaan yang pag-barik ko ani, wakaw panagkido kamo kay wa kamoakatigam daw nana na allaw, daw nana na oras yangadatung ko.”

Yang Sambingay bain sang Torong ka Sogwanun(Lukas 19:11-27)

14 “Yang pagari nang Dios arag makagaonnang otaw na yakadto sang kadaygan na banwa.Nang wa pa yaan apanaw, yagatawag yaan sangkanaan manga sogwanun kay pangatagan silannang kanaan sapi, pyapagnegosyo kanilan antakkadogangan yaan na sapi. 15 Ayn nang amagagapagnegosyo nang manga sogwanun yaan yangkantidad na yaatag kanilan. Aon isa na yatagannaan nang limang mararan na ka pesos. Aonisa na yatagan naan nang dowang mararan naka pesos. Aw yang isa yatagan naan nang sangmararan na ka pesos. Kayan yomanaw yaan. 16Yangsogwanun na yatagan nang limang mararan na kapesos yaparabay magnegosyo, pyaganegosyo naanyaan na sapi, kayan kyadogangan nang limangmararan na ka pesos. 17 Maynaan oman yang isana sogwanun na yatagan nang dowang mararanna ka pesos, kyakadogangan yaan na sapi nangdowang mararan na ka pesos nang pagnegosyonaan. 18 Awgaid yang isa na sogwanun na yatagannang sang mararan na ka pesos yagakotkot sanglopa aw lubungan naan yang sapi nang kanaanpangoro kay tyatago naan.

19 “Pagkadogay disaan, dyomatung da yang kani-lan pangoro kay mapagkita sang kanaan mangasogwanun daw yoonnono nilan yang kanaan sapi.

20 Yang sogwanun na yatagan naan nang limangmararan na ka pesos yodorod agkanaan, yagadarasang sapi aw yang yakadogang na limang mararanna ka pesos. Laong naan, ‘Kay pangoro, yataganmo ako nang limang mararan na ka pesos. Yanikay yang yakadogang, limangmararan na ka pesos.’21 Laong nang kanaan pangoro, ‘Maasub kaw, labanmadyaw yang imo mo. Nangaon syasarigan ta kawnang tagbi na kantidad, adoon asarigan ta kaw nangdakora na kantidad. Adi la kaw kanak paguya,papagumaun ta kaw.’ 22 Arag yodorod agkanaanyang sogwanun na yatagan nangaon nang dowangmararan na ka pesos. Laong naan, ‘Kay pangoro,yatagan mo ako nang dowang mararan na ka pesos.Yani kay yang yakadogang, dowang mararan na kapesos.’ 23 Kayan yaglaong yang kanaan pangoro,‘Maasub kaw, labanmadyaw yang imomo. Nangaonsyasarigan ta kaw nang tagbi na kantidad, adoonasarigan ta kawnang dakora na kantidad. Adi la kawkanak paguya, papagumaun ta kaw.’ 24 Kayan dy-omorod agkanaan yang sogwanun na yatagan naannang sang mararan na ka pesos. Laong naan, ‘Kaypangoro, yatigam ako na ikawmaigpit. Aw yagasoolkaw sang pagtanum, akaimanan mo na aon amaka-mang. Aw pyapagnegosyo mo sang sapi, gosto mona aon gransiya. 25 Yamalluk ako kanmo, wakawlyurubung ko yang kanmo sapi antak di matanak.Tanawa, yani kay yang kanmo sapi.’ 26 Yimibakyang kanaan pangoro, laong, ‘Mataka kaw na sog-wanun, yakasara kaw. Yaan kadi yang kyakaundanmo na madawat ak sang abot aw yagasool akosang pagtanum, na madawat ak nang gransiya awpyapagnegosyo ko sang sapi. 27 Kayan nanga wamo ubutangan sang bangko yang sapi ko antakmadawat ko garo yang tubo naan na sapi adoonnining pagori ko?’ 28Kayan yaglaong yang pangorosang kadaygan na manga sogwanun naan, ‘Bawiyayang sangmararan na sapi ko digkanaan, aw ataganasadtong aon samporongmararan. 29Kay yangotawna kyakanarigan odogangan yang syasarig kanaannang tigmad, kayan laban madaig yang kanaan.Toyo yang di akanarigan abawiin digkanaan yangmaski tatagbi na syasarig kanaan. 30 Yaning sog-wanun na way kabos, parogwaa yaan adto sangkangitngitan. Mitiyao yaan adto, magaoyagut yangkanaan onto kay ukudurun laban.’ ”

Amatipon yang Kariko nang Otaw asangAtobangan ni Jesus

31 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw magbarikda ako ani sang donya, dagdagu yang kanak gaom.Amagad kanak yang kariko nang tagalangit namanga sogwanun ko. Ako na gyugual nang Anaknang otaw yang magaari disining donya. 32Wakawamatipon yang kariko nang otaw asang atobanganko, pagasitobokon ko silan maynang magbantayaysangmanga ayupnapyagasitoboknaanyangmangakarnero aw yang manga kambing. 33 Byubutangnangmagbantayay yang karnero asang apit karintonaan, aw yang kambing asang apit kawara naan.Maynaan yang manga otaw na pagasitobokon ko,”laong ni Jesus. 34 “Kayan ako na ari magalaong sangmanga otaw asang apit karinto ko, ‘Kamo na pyan-ganak da nang kanak Ama na Dios, bading paguma

Mateo 25:35 33 Mateo 26:19da agaw mayo, kay kamo yang kanak kasakopan.Dungan yamaimo yang donya, pyataan da nangDios pagbuutan na ako yang magaari kamayo.35 Kay nangaon nang pagkagutum ko, pyapakaanmayo ako; yamarangga ako, pyapainum mayo ako.Maski wa ak mayo nangaon ikilaraa, tyatayod mayoako. 36 Nangaon nang way dagom ko, dyadagomanmayo ako. Yamasakit ako, tyatagapan ak mayo.Yamapiriso ako, tyatarok ak mayo.’ 37 Kayan yangmanga mangkadyaw na otaw na asang apit karintoko, magaosip kanak, laong, ‘Kay Ginoo, akano kawakagutum na pyapakaan kaw nami? Akano kawakarangga na pyapainum kaw nami? 38Akano kamiatayod kanmo na yadatung kaw agkanami na waykilara mo? Akano kami ikita na way dagom mona dyadagoman kaw nami? 39 Akano kaw akasakitna tyatagapan kaw nami? Akano kaw akapiriso natyatarok kaw nami?’ 40 Kayan ako na ari imibak,magalaong ako sang apit karinto ko, ‘Aw yiimomayo yang maynaan na imo sang maski sini nayamaukud na yotoo kanak, maynang ako yang ty-atabangan mayo kay yang yotoo kanak, yaan yangkanak manga lomon.’

41 “Kayan magalaong ako sang manga otaw naasang apit kawara ko, ‘Panaw kamo adto, kaykyakaingutingutan kamo nang Dios. Singadto kamosang laga na di magkamatay na pyapataan nangDios kadini butang na pagasilotan kang Satanasaw yang kanaan manga sogwanun. 42 Maynaan,kay nangaon yamagutum ako, kayan wa mayo akoapakaana; yamarangga ako, kayan wa mayo akoapainuma. 43Nangaon na baya pa ako na yadatungagkamayo na way kilara ko, wa mayo ako atay-oda. Nangaon way dagom ko, kayan wa mayoako adagomi. Yamasakit ako, kayan wa mayoako atagapi. Yamapiriso ako, kayan wa mayo akoataroka.’ 44 Magaosip silan kanak, laong, ‘Kay Gi-noo, akano kaw nami ikitaa na yamagutum kaw,na yamarangga kaw, na way kilara mo, na ikawway dagom, na yamasakit kaw, na yamapiriso kaw,kayan wa kaw nami atabangi?’ 45 Kayan ako naari imibak, magalaong ako sang apit kawara ko,‘Kay wa mayo atabangi yang maski sini na yotookanak na yamangkaukud, maynang ako yang wamayo atabangi.’ ” 46 Kayan yaglaong si Jesus,“Yaning manga otaw na apit kawara ko, adaraunadto sang pagasilotan kanilan sang silot na waykataposan. Toyo yang matarong na apit karinto ko,panalanginan ko silan nang way kataposan.”

26Yang Byabaat na Imoon kang Jesus(Markos 14:1-2; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)

1 Pagkatapos pagindo ni Jesus yaan kariko,maglaong yaan sang kanaan manga inindo,2 “Yatigam kamo na dowa koman na allaw yangpista na pyagangaranan nang Paglabay. Kayan akona gyugual nang Anak nang otaw apadakup kayakarabowan nilan asang kaoy na koros.”

3Yang manga pangoro na magampoway aw yangmangkatikadung nang manga Judio yanagkatiponasang baray ni Kaipas na labaw na magampoway.4 Yanagkabaraw silan daw onnoon nilan pagdakupkang Jesus antak di katigaman nang kadaygan na

panagdakupun nilan, kay lyalaom nilan na yaanapatayun. 5 Wakaw kaba yanagkabaraw silan nasilanay da, laong nilan, “Di natu yaan adakupunasang atobangan nining magkadaig na yatambongsang pista kay daw silan madaman kayan yasamokaw barusi kita nilan kay madyaw nilan si Jesus.”

Byobobowan yang Oro ni Jesus nang Lana nangAadto Yaan Betania

(Markos 14:3-9; Juan 12:1-8)6 Aadto si Jesus sang barrio na Betania, asang

baray ni Simon. Sanla yang sakit ni Simon nan-gaon, wakaw pyagangaranan yaan nang sanlaun.7 Aadto yodorod agkang Jesus yang bobay na ya-gadara nang tagbi na botelya na yamatmo nanglaban maal na maballo na lana. Dyuduput naanbobo sang oro ni Jesus yaan na lana kaba yakaansi Jesus. Yaan yang batasan nilan aw yagataodsilan. 8 Pagkita nang manga inindo ni Jesus,mangkadaman silan. Yagalaong silan, “Nanga yaankyakayam na lana? 9 Barigyaan sa garo yaangmaal na lana kayan yang bayad saan pangatagsang manga pobre.” 10 Pagkatigam ni Jesus sangpyagalaong nilan, maglaong yaan, “Pabayai mayoyaan na bobay, kay laban madyaw yang yiimonaan kanak. 11 Maski kano makaatag kamo sangmanga pobre kay yabay kamo managkitakita disinina banwa. Awgaid ako, di dak madogay dini ka-mayo. 12 Byobobo naan yaning maballo na lanaantak maballo pataan yaning lawas ko kaba wa paak ulubungan. 13 Pagalaong ko kamayo na di yaanna bobay akaringawan, kay maski diin makarimpudyaningmadyaw na batok sang kaagi ko asang karikonang banwa, arag ogogodon yaning yiimo naankanak.”

Si Judas Matabang sang Magapadakup kang Jesus(Markos 14:10-11; Lukas 22:3-6)

14Kayan kyomadto sang manga pangoro na mag-ampoway yang isa sang samporo aw dowa na apos-tol ni Jesus na pyagangaranan ni Judas Iskariote.15 Yagalaong yaan kanilan, “Pilang abayad mayokanak awmatabang ak kamayo antakmayopadakupsi Jesus?” Byabayadan nilan yaan nang katlowan nabook na sapi. 16 Kayan disaan yabay pagsaitan niJudas si Jesus daw onnoon naan pagpadakup kangJesus.

Yapagsaro si Jesus sang Kanaanmanga Inindo nangPista nang Paglabay

(Markos 14:12-21; Lukas 22:7-14,21-23; Juan 13:21-30)17 Dyomatung da yang mona na allaw nang pista

na yaan yang kyakaan nang manga Judio yang paanna way patoron. Kayan dyomorod agkang Jesusyang kanaan manga inindo na yagalaong, “Wainyang baray na gosto mo pagalotowan nami sangiyambong ta nang pista nang Paglabay?” 18Yimibaksi Jesus, laong, “Kadto kamo sang syodad adto sangotawnapyagaindo ko kamayo, awpaglaonganmayokanaan na yang Ginoo yagalaong na di madogaypanagpatayun da yaan. Gosto naan na disaan yaanmagaiyambong sang kanmo baray na yaan yang in-agad naan yang kanaan manga inindo, kay tikakaanda sang pista nang Paglabay.” 19 Kayan kyadtowannangmanga inindo ni Jesus yang otawna pyagaindo

Mateo 26:20 34 Mateo 26:50naan kanilan, kayan yandam nilan yang iyambongnilan nang pista nang Paglabay.

20 Nang gabi la, yapagsaro si Jesus komaan sangsamporo aw dowa na inindo naan. 21 Kaba yakaansilan, yagalaong si Jesus, “Pagalaong ko kamayona aon isa kamayo na matabang sang yapagkon-tara kanak antak ako dakupun nilan.” 22 Kayanyangkaundug yang kanaan manga inindo tungudsang pyagalaong naan. Isaisa kanilan yagaosip,laong, “Sini, kay Ginoo, daw ako?” 23 Yimibak siJesus, laong, “Yaannamatabang sangmagapadakupkanak yang isa kamayo na yapagsaro kanak do-marit nang paan asang sabaw. 24 Ako na gyugualnang Anak nang otaw apatayun maynang syosolatna amapagguna kanak. Awgaid kallaat da agawnang otaw na matabang sang magapadakup kanak,madyaw pa kanaan aw wa yaan magkawtaw.” 25 SiJudas na matabang sang magapadakup kang Jesusarag yagalaong, “Kay Ginoo, daw ako yang pya-galaongmo?” Kayan yimibak si Jesus kanaan, laong,“Yaan sa agaw, yaang pyagalaong mo.”

Yang Pagpisangpisang nang Ginoo sang Paan naPyapakaan sang Kanaan manga Inindo

(Markos 14:22-26; Lukas 22:15-20; 1 Korinto 11:23-25)26 Kaba yakaan silan, pyopoti ni Jesus yang paan

aw pagpasalamat yaan sang Dios, kayan pyag-pisangpisang naan yaan aw pandooran naan sangisaisa sang kanaan manga inindo. Kayan yaglaongyaan kanilan, “Yani yang kanak lawas. Dawatamayo aw kaana.” 27Kayan tyakmagan ni Jesus yangtabo na aon inumun nilan. Pagpasalamat naansang Dios, pandool naan kanilan, kayan yaglaong,“Inuma mayo yani kariko, 28 kay yani yang kanakdogo na apatutudun na pagatobos sang sara nangmadaig na otaw. Wakaw pinaagi sang kanak dogona apatutudun amatoman yang maori na saad nangDios kamayo na olowasun kamo sang kamayo sara.29 Pagalaong ko kamayo na di da ako iminum omansang inmunnaparasmatag domatungyang allawnaiminum kita sang baya na inmun asang kasakopannang kanak Ama na Dios.” 30Pagkatapos saan, man-agkanta silan sang kanta na pagsimba sang Dios,pyagabantog kanaan, kayan lyomogwa silan saan nabaray aw singadto sang butay na Kaolibowan.

Pyapakatigam ni Jesus yang Paglaong ni Pedro naBuku Silan nang Maginagad

(Markos 14:27-31; Lukas 22:31-34; Juan 13:36-38)31 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Ayawan ako

mayo kariko mallaw, kay yaan yang pyapasolatnang Dios kadini na yagalaong, ‘Apatayun koyang magbantayay sang manga karnero kayanyanagsarimburag mandaragan yang mangakarnero.’ 32Awgaid,” laong ni Jesus, “aw papagboiinda ako oman sikun patayun, magaona akokamayo komadto Galilea.” 33 Kayan yaglaongsi Pedro kanaan, “Maski ayawan kaw mallawnang kadaygan, ako dili, di ta kaw ayawan maskinanang amapagguna.” 34 Yagalaong si Jesus, “KayPedro, pagalaong ko kanmo na di pa yang manokmagatagaok mallaw nang pakallawun, pagalaongda mo ako nang makatlo na buku kita nangmaginagad.” 35 Kayan yaglaong si Pedro, “Awpatayun kaw, arag sa ak omonong mapapatay, di

ak magalaong na buku kita nang maginagad.” Minda naan arag yang pyagalaong nang kadaygan namanga inindo ni Jesus.

Yagaampo si Jesus adto Getsemane(Markos 14:32-42; Lukas 22:39-46)

36Kayan kyomadto si Jesus aw yangmanga inindonaan sang tatanuman na pyagangaranan nang Get-semane. Aadto yagalaong si Jesus kanilan, “Pag-ingkod kamo dini kay disadto ako, magaampo ako.”37 Silan na pyagaagad naan si Pedro aw yang dowana anak ni Sebedeo. Kayan yakudugkudug si Je-sus disaan, laban yamapuruk. 38 Kayan yaglaongyaan sang toro na asang said naan, “Laban akyamapuruk, maynang mobogto da yang ginawako. Disini la kamo, pakatanaw kamo, ayaw magka-torog.” 39 Kayan yapaawatawat si Jesus kanilan,aw pagloob disang lopa, kayan yagampo sang Dios,laong naan, “Kay Ama, aw maimo, pyangayo ko nadi garo amapagguna kanak yaning laban marisudna madatung kanak. Awgaid gosto ko, kay Ama, nayang kanmopagbuut yang amatoman ani kanak, diliyang kanak pagbuut.”

40 Pagkatapos naan magampo, magbarik si Jesussang toro na inindo naan, kikita naan na yamangka-torog silan. Yagalaong yaan kang Pedro, “Di kawkadi makatigkul sang pagkatodtod mo maski nangsang ka oras gaid? 41 Ayaw kamo magkatorog,pangayo kamo sang tabang nang Dios antak di kamomaboyo ni Satanas. Mangagad garo kamo sangpagbuut nang Dios, toyowa kamomakaimo kaywayabay gaom nang otaw.”

42 Kayan kyomadto oman si Jesus kay magaampooman. Laong naan, “Kay Ama, aw di maimo na ilin-gatun digkanak yaning laban marisud na madatungkanak, madyaw ko na amatoman yang kanmo pag-buut ani kanak.” 43 Pagori oman ni Jesus sangtoro na inindo naan, kitaun naan na yoman silanmatorog kay laban yamatodtod.

44 Kayan pyanawan silan naan oman na maga-ampo nang katlo. Nginyan da, magonawa yangkanaan pagampo. 45 Pagkatapos naan magampo,magbarik yaan agkanilan aw paglaong, “Yabay pasa kadi kamo matorog? Tanawa mayo, dadatung danangmagadakup kanak. Ako na gyugual nang Anaknang otaw apadakup sang manga saraun na otaw.46 Kaindug da kamo kay yaibaw da yang yatabangsang magadakup kanak. Bay da ra kamo, mapagkitakita kanilan.”

Dyadakup si Jesus(Markos 14:43-50; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-12)

47Kaba yagasorit si Jesus, yadatung si Judas na isasang samporo aw dowa na apostol ni Jesus. Madaigyang inagad naan, yanagdara silan nang mangaespada aw manga bobonal na kaoy. Yang gasogosining manga otaw na inagad ni Judas yang mangapangoronamagampoway awyangmangkatikadungnang Judio. 48 Dadaan da pyaglaong ni Judas yangkanaan manga inagad na ayn nang arukan naan,yaan yang adakupun nilan. 49 Wakaw pagdatungni Judas, maparabay yaan domorod kang Jesus awpaglaong, “Wain kaw, kay Ginoo?” Kayan yarukannaan si Jesus. 50Kayan yaglaong si Jesus, “Pakallugara imowa yang imoon mo kanak, kay lagi.” Kayan

Mateo 26:51 35 Mateo 27:2

dyakup si Jesus nang manga inagad ni Judas, pya-pakagsun yaan nilan tagunun. 51Yang isa na inagadni Jesus yakabindas sang kanaan espada, titibasnaan yang allang nang labaw na magampoway awkapangori sang sangkilid na taringa naan. 52 Kayanyaglaong si Jesus kanaan, “Sooban yang espada mo,kay yangmakapoti sangmatarum amatay yaan aragnang matarum. 53 Wa kadi kamo akatigam na awmapatabang ako sang kanak Ama, aparabayun naanpakaniin kanak yang pilang mararan na tagalangitna sogwanun ko? 54 Awgaid, aw mapatabang akkanaan, di da amatoman yang pyapasolat nang Dioskadini. Wakaw di ak mapatabang sang kanak Amana Dios kay antak matoman yang pyapasolat naanna kanaan pagbuut.”

55 Kayan yaglaong si Jesus sang yanagdakupkanaan, “Nanga kamo yanagdara nang manga es-pada aw bobonal maynang torisan yang panag-dakupun mayo? Allawallaw yagaindo ako digsurudnang templo, nanga wa mayo ako adakupa disaan?56 Awgaid abay da ra, kay kariko nini yamapaggunakanak antak matoman yang syosolat kadini nangmanga propeta nang Dios.” Pagkatapos ni Jesusmaglaong saan, ayawan yaan nang kariko nangkanaan manga inindo, dyaraganan da yaan.

Dyadara si Jesus adto sang Mangkatikadung nangmanga Judio

(Markos 14:53-65; Lukas 22:54-55,63-71; Juan 18:13-14,19-24)

57 Kayan dyara si Jesus nang yanagdakupkanaan agkang Kaipas na labaw na magampoway.Yanagkatipon disaan na baray yang mangamagindoway sang balaod aw yang mangkatikadungnang manga Judio. 58 Si Pedro yigiyod kang Jesus,toyo maawatawat yang pagurangan. Pagdatungni Pedro sang baray ni Kaipas, yarasak yaan sanginarad nang baray, toyo wa apanik. Yapagobayyaan digdarum sang manga bantay sang baray,kay magasait yaan daw onnoon nilan si Jesus.59 Agsurud nang baray yang manga pangorona magampoway aw yang kariko nang pangoronang manga Judio na yanagkatipon disaan,yanagkabaraw daw nana na sara yang atakunnilan kang Jesus na akasombong antak patayun.60-61Awgaidway kikita nilan na sara na akaponowannang pagpatay nilan kanaan. Maski madaig yanggatistigos di akatoowan kay wa magaonawa yangpyagalaong nilan kay podo kagaro. Yadogaydogaydisaan, yadatung yang dowang ka otaw namangkagaro na tistigos na yagalaong, “Yani sa agawyang yagalaong nangaon na alanasun naan yaningdagdagu na templo nang Dios, kayan oman naanlindugun nang katlong allaw.”

62 Kayan yimindug yang labaw na magampowayaw paglaong kang Jesus, “Nanga, way akaibak mosining sombong nang manga otaw?” 63 Toyo waiibak si Jesus. Kayan pyaglaong yaan nang labaw namagampoway, laong, “Ibaka nangmatungtung yan-ing pagaosip ko kay aani kaw sang atobangan nangDios na di magkamatay. Paglaongan kanami dawikaw agaw si Kristo na Anak nang Dios.” 64Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan sa agaw, yaang pyagalaongmo. Pagalaong ko kamayo na madatung yang allawna akatigaman mayo na ako na gyugual nang Anak

nang otaw yang makagagaom sang kariko kay iki-taun mayo ako asang apit karinto nang Labi na waytatamanan nang kanaan gaom. Arag ikitaun mayoako namagabarik ani sang donya sikun diglangit namadari nang panganod.” 65 Pagdungug nang labawna magampoway sang sorit ni Jesus, parabay naanlasiin yang kanaan dagom, kay laban lyarangutanyaan. Kayan yaglaong yaan, “Yang kanaan sorityang pagminos sang Dios, wakaw di da kita maga-tagad sang kadaygan pa na tistigos kay dyumungugda kita sang kanaan sorit na pagminos naan sangDios kay yagalaong yaan namayn kono kanaan yangDios. 66 Wakaw onnoon da mayo yaan na otaw?”Kayan yimibak yang manga pangoro nang Judio,laong, “Angay yaan patayun.”

67-68 Kayan pyanagtobadan nilan yang kaimo niJesus aw sombaga nilan. Arag aon yasampak kanaanna yagalaong, “Ikaw na Kristo, tooka daw siningyasampak kanmo.”

Wa Aangkuna ni Pedro na Inagad naan si Jesus(Markos 14:66-72; Lukas 22:56-62; Juan 18:15-18,25-

27)69Si Pedro agdarum da, yagapogaang. Aon disaan

sogwanunna bobay nang labawnamagampoway nayodorod kang Pedro, kayan yaglaong yaan kanaan,“Ikaw yang arag inagad ni Jesus na taga Galilea.”70 Awgaid wa aangkun si Pedro asang atobangannilan kariko na maginagad silan si Jesus. Sanayaglaong da yaan, “Wara ako akatigam sang pya-galaong mo daw nana.” 71 Kayan kyomadto yaansang apit nang tatakup nang inarad. Aon disaankadaygan na sogwanun na bobay na ikita kanaan,laong naan sang manga otaw disaan, “Yani naotaw, arag inagad ni Jesus na taga Nasaret.” 72 Waoman si Pedro aangkun asang atobangan nilan namaginagad silan si Jesus. Sana yaglaong da yaan,“Buku kami nang maginagad, laban sa wa ak ikilarasaan na otaw.” Kayan yaglaong yaan na isilotanyaan nang Dios aw buku nang matungtung yangpyagalaong naan. 73Wa akadogay, aon manga otawna yanagkoro disaan na yodorod kang Pedro. Ya-galaong silan, “Tinuud sa agaw na ikaw arag inagadni Jesus. Yatigam kami kay tobok yang kanmotingug sang kanami.” 74 Pagdungug ni Pedro saan,maglaong yaan oman, “Isilotan ako nang Dios awbuku nang matungtung yang pyagalaong ko na waak ikilara saan na otaw.” Pagkampus nang soritnaan, magtagaok yang manok. 75 Pagdungug niPedro sang tyagaok nang manok, kaundan naanyang pyagalaong kanaan ni Jesus na yagalaong,“Nang di pa yang manok magatagaok mallaw, ma-galaong da kaw nang makatlo na buku kita nangmaginagad.” Kayan lyomogwa si Pedro sang inaradkayan yagdaraw, laban yamaundug.

27Dyadara si Jesus adto kang Pilato(Markos 15:1; Lukas 23:1-2; Juan 18:28-32)

1 Pakallawun da, kariko nang pangoro na mag-ampoway aw kariko nang manga mangkatikadungnang manga Judio yanagkabaraw, yagaoyon silanna apapatay nilan si Jesus. 2 Kayan pyagapos nilan

Mateo 27:3 36 Mateo 27:31yang buktun ni Jesus aw padaraan agkang Pilato nagobernador antak okman naan.

Yang Pagkamatay ni Judas(Apostol 1:18-19)

3 Si Judas na yatabang sang yapagkontara kangJesus yagasusul pagkatigam naan na apapatay siJesus, kayan kyomadto yaan sang manga pangorona magampoway aw manga mangkatikadung, kayoori naan kanilan yang katlowan na book na sapi.4 Yagalaong yaan kanilan, “Yakasara da ako kayako yang yatabang kamayomagpadakup kang Jesus.Yatigam ako na way kanaan sara.” Yimibak silan,laong, “Way labut nami saan. Kanmo rakman.”5 Syasaboya ni Judas yang sapi aw kakanat digsurudnang balaan na ampowanan asang templo. Kayanyomanaw yaan aw pagbitay, yagtoyo da yaan.

6 Pagpoti nang manga pangoro na magampowaysang sapi, maglaong, “Aw dogpo yani sang sapisurud nang templo, makalapas da kita sang balaodkay yaning sapi bayad sang pagpatay sang otaw.”7 Wakaw yanagkabaraw silan daw onnoon da nilanyaan na sapi. Pyagaoyonan nilan na pagabili yaanna sapi sang lopa na lopa nang mangngimo sangkoron, kay imoon pallurubngan sang manga otawna buku nang Judio. 8Wakaw pyagangaranan nilanyaan na lopa nang lopa nang dogo, yang kaorogannaan, yang lopa na binili nang sapi na bayad sangpagpatay sang otaw.

9 Pagbili nilan saan na lopa, matoman yangpyagalaong kadini nang propeta nang Dios na siJeremias na yagalaong, “Kyakamang nilan yangkatlowan na book na sapi na bayad kanaan. Yaanyang bayad na pyagaidaragan nang manga otawna sompaw ni Israel. 10 Yaan na sapi pyagabayadnilan sang lopa nang mangngimo sang koron kayyaan yang pyagasogo kanak nang Dios.” Yaan yangpyagalaong ni Jeremias kadini.

Bibista ni Pilato si Jesus(Markos 15:2-5; Lukas 23:3-5; Juan 18:33-38)

11 Si Jesus yagaindug asang atobangan ni Pilatona gobernador na yagabista kanaan. Yoosip yaanni Pilato, laong, “Ikaw agaw yang ari nang mangaJudio?” Yimibak si Jesus, laong, “Yaan sa agawyaang pyagalaong mo.” 12 Kayan pyagsombong siJesus kang Pilato nang manga pangoro na maga-mpoway aw manga mangkatikadung nang Judio,toyo wa si Jesus iibak. 13 Wakaw yagaosip kanaansi Pilato, laong, “Nanga dili kaw magibak? Kaypaningug, madaig yang pyagasombong nilan kanakbain kanmo.” 14 Toyo ampan, wa yaan iibak, wakawlaban yamaburungburung si Pilato.

Yookman na Apatayun si Jesus(Markos 15:6-15; Lukas 23:13-25; Juan 18:39-19:16)

15 Yang batasan nang gobernador kada toigaw dyomatung da yang pista nang Paglabay,pyagaboroyan naan yang isa na piriso na ayoonnang manga Judio na aparogwaun naan. 16 Yaanna pista nang Paglabay aon piriso na pyagan-garanan ni Barabas na yamabantog sang imo namaat. 17 Pagkatipon nang magkadaig, magosip siPilato kanilan, laong, “Sini yang piriso na gostomayo na oboroyan ko? Si Barabas, daw si Jesus nagyugual nang Ari na pinili nang Dios?” 18Maynaan

yang pagosip ni Pilato kanilan, kay kyakatigaman niPilato na syosombong si Jesus nang manga pangoronang Judio kay isindil silan kang Jesus.

19Kaba yagaingkod si Pilato digsurud nang baraynang okmanan, yadatung yang solat na pyapadaranang asawa naan na yagalaong, “Ayaw magilabutsaan na otaw, kay way sara naan. Kay kyakarisudanak laban konggabi nang tagaynup ko kay pyapagta-gaynup ako kang Jesus.”

20Awgaid yang manga pangoro na magampowayaw yang mangkatikadung nang Judio, yagaindosilan sang gakadaig na manga otaw na yaan yangayoon na oboroyan si Barabas, yaan yang pagalaongna apatayun si Jesus. 21 Kayan yoman magosipkanilan si Pilato, laong, “Wain yang gosto mayo naoboroyan ko sining dowang ka otaw?” Laong nilan,“Si Barabas yang oboroyan.” 22 Kayan yaglaong siPilato, “Awmaynaan, onnoon ko si Jesus na gyugualnang ari na pinili nang Dios?” Kayan yimibaksilan kariko, laong, “Pakarabowi yaan asang koros.”23 Kayan yaglaong si Pilato, “Nanga, nanang maatna imo naan?” Kayan yagdogang yang tanog nangmanga Judio. Ban da agaw gyagaan da yang kani-lan sorit, laong, “Pakarabowi yaan asang koros.”24 Kayan kyatigaman ni Pilato na yang kanaan soritdi pangagdan nang manga otaw, kay masamok dasilan laban. Wakaw yakamang si Pilato sang tobigawonawi naanyang kanaankamot asang atobangannang gakadaig. Yagalaong yaan, “Kamayo yaansara. Yang kamayo kamot yang akadogwan nini naotaw. Yang kanak kamot dili. Aw patayun mayoyaan, kamayo rakman, way labut ko.” 25 Kayanyimibak yang gakadaig, laong, “Uu, sa agaw, kanamisara yang pagpatay kang Jesus, aw arag sara nangkanami manga sompaw.” 26 Kayan byoroyan niPilato si Barabas adto kanilan, aw parabutan naansi Jesus nang lobid na aonmakakkapig, kayan syogonaan yang manga sondaro na akarabowan si Jesusasang koros antak patayun.

Si Jesus Dyodoogdoog nang manga Sondaro(Markos 15:16-20; Juan 19:2-3)

27Pagkarabut nilan kang Jesus, daraun yaan nangmanga sondaro agsurud nang inarad nang baray niPilato. Kayan tyawag nilan yang kariko nang kason-darowan disaan. 28 Lyorobas nilan yang dagom niJesus, aw dagomi si Jesus nang mapora na dagom,kay gyagaon sa kono nilan sang ari. 29 Kayanyagsarapid silan sang soksokonna baragunna yiimopudung aw pudungan nilan sang oro naan. Pya-pagtakmag nilan yang karinto na tollo naan sangbaston, kayan lyomood silan asang atobangan naannang pagdoogdoog nilan kanaan. Kayan yaglaongsilan kanaan, “Kay Ginoo, ari kaw nang mangaJudio.” 30 Pyanagtobadan nilan si Jesus kayan kya-mangan nilan sang baston aw bonaran sang oronaan. 31 Pagkatapos nilan magdoogdoog kanaan,panaglobasun nilan yang mapora na dagom, awsooti nilan oman nang tyoonan naan dagom. Kayandyara yaan nilan aglogwa antak panagkarabowannilan asang kaoy na koros.

Kyakarabowan si Jesus asang Koros(Markos 15:21-32; Lukas 23:26-43; Juan 19:17-27)

Mateo 27:32 37 Mateo 27:66

32 Kaba yangindaran silan aglogwa nang syodad,pyagakita nilan yang otaw na pyagangaranan niSimon na taga Sirene. Lyurugus nilan yaan papag-pusanun sang koros na pyupusan ni Jesus. 33Kayandyara nilan si Jesus adto babaw nang tagbi na bu-tay na pyagangaranan nang Golgota. Kyaragsaannang oro yang kaorogan nang aran naan na butay.34 Kayan pyainum nilan si Jesus sang inmun nadyadariyan nang apdo toyo pagkatimtim naan saan,wara yaan iinum.

35Kyakarabowannilan si Jesus asang koros, kayantyollok nilan yang koros sang lopa. Pagkatapossaan, managripa silan daw sining makapagpanmokanilan sang kada isa na dagom ni Jesus. 36 Kayanyanagingkod silan aw panagbantay kanaan. 37Yangsombong nilan bain kang Jesus syosolat asang tupadnang babawnang oro ni Jesus. Laong nang sombongnilan, “Yani si Jesus yang ari nang manga Judio.”38 Aon dowang ka torisan na arag kyakarabowannilan asang kanilan koros, yang isa apit karinto niJesus, aw yang isa apit kawara naan.

39Yang yallabay yagadadangu na yagaodyat kangJesus. 40 Kayan kyuyat nilan si Jesus, laong, “Atinimo na magaranas sang templo aw imowa omansurud nang torong allaw. Aw Anak kaw nangDios, panaog disang koros antak di mogto yangginawa mo.” Maynaan yang kanilan pagodyat kangJesus. 41 Arag yagaodyat kanaan nang maynaanyang manga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod ni Moises aw yangmanga mangkatikadung, yagaonawa silan kariko,arag silan yagaodyat kang Jesus. 42Yagalaong silan,“Yakatabang sang kadayganna otaw, awgaid di yaanmakatabang sang kanaan tyoonan lawas. Aw maka-panaog yaan disang koros na akamatayan naan,motoo ra kami na yaan yang ari nami na taga Israel.43 Yasarig kono yaan sang Dios, yagalaong yaan naAnak yaan nang Dios. Pagatanawan nami agaw dawpapanaogon yaan nang Dios disang koros, kay yaankono yang kyakarugunan nang Dios.” 44Maski yangtorisanna arag kyakarabowanasang apit nangkorosni Jesus, arag yagaodyat kanaan nang maynaan.

Yang Pagkamatay ni Jesus(Markos 15:33-41; Lukas 23:44-49; Juan 19:28-30)

45 Pagkaalasdosi nang allaw sakadyap yagngit-ngit da yang banwa. Mangitngit da yang banwaasta yagalastres nang ambong. 46 Pagkaalastresnang ambong, gagaan ni Jesus yang pagsorit, laong,“Eli, Eli, lama sabaktani.” Yang kaorogan naan nasorit, “Dios ko, Dios ko, nanga tyatarikodan moako?” 47 Aon manga otaw disaan na yudungugsaan na sorit ni Jesus, kayan yaglaong silan, “Da-gaw yagatawag yaan kang Elias na propeta nangDios kadini.” 48 Pagdungug nilan saan, maparabaymoti yang sang ka otaw sang espongha aw tugumanaan sang inmun kayan syaringit sang kaoy awdadawugan naan adto sang baba ni Jesus kay antaksupsupun naan. 49 Kayan yaglaong silan, “Pabayaila doon, kay pagatanawan da ta gaid daw komaon siElias na makamang kanaan disang koros.” 50 Kayankyomowaaw si Jesus, kayan yomogto yang ginawanaan.

51Pagkamatay ni Jesus, maparabay mapikas yangmadakmul na sapot na pyagasarimbung sang bal-aan na ampowanan nang Dios disang templo agJerusalem. Pagpono digtaas mapikas yaan na sapotdatung agdarum. Yamagayong yang banwa nangdakora na linog, yamangkapiyak yangmangkabaklana bato. 52-53 Aon manga gikub na butanganannang yamangkamatay na yanagbukad nang linog.Pagboi ni Jesus oman na pyapatay, madaig arag natomotoo kanaan na yangkamatay da na arag pya-pagboi oman. Yallogwa silan disangmanga gikub nabyubutangan kanilan kayan yagpanawpanaw silanasang syodad na balaan. Yapakita silan sangmadaigna otaw.

54Yang manga sondaro aw yang kapitan nilan nayanagbantay asang apit nang koros ni Jesus, pagbatinilan sang linog, mangkalluk silan nang yamapag-guna na kikita nilan disaan. Kayan yaglaong silan,“Anak sa agaw nang Dios yaan na otaw.” 55 Aonmanga bobay disaan na yanagtanaw, maawatawatsilan sang koros ni Jesus. Taga Galilea silan na yam-agad nangaon kang Jesus ag Jerusalem kay yatabangkanaan. 56 Yang isa kanilan si Maria Magdalena,arag asaan si Maria na ina nang dowa na maglomonna si Santiago aw si Jose, aw arag asaan yang asawani Sebedeo.

Byubutang yang Lawas ni Jesus agsurud nang Gikub(Markos 15:42-47; Lukas 23:50-56; Juan 19:38-42)

57Agput da magabi naan na allaw, yadatung yangmayaman na pyagangaranan ni Jose na sikun digArimatea. Arag yaan inindo ni Jesus. 58 Yakadtoyaan kang Pilato, yaayo naan yang lawas ni Jesus.Kayan pyaglaong ni Pilato na apakamang kang Joseyang lawas ni Jesus disang koros. 59Kayan kyamangni Jose yang lawas ni Jesus, aw burubudi naan nangbago na sapot na mapoti. 60 Aon baya na inimo niJose na gikub. Inimo yaan naan disang kilid nangpangpang na bato. Byubutang naan yang lawas niJesus agsurud naan na gikub kayan pyoron naanyang dakora na bato asang baba nang gikub antakmatampung, kayan yomanaw yaan. 61 Si MariaMagdalena aw yang isa na Maria, yagaingkod silandisaan kay tyatarigponowan nilan yang gikub.

Byabantayan yang Gikub na Byubutangan sangLawas ni Jesus

62 Paglabay nang allaw na pagpangandam,pakallawun da, yakadto kang Pilato yang mangaPariseo aw yang manga pangoro na magampoway,63 aw paglaong silan kang Pilato, “Kay Pangoro,kyakanamputan nami yang sorit nong magaro naotaw nang wa pa yaan akamatay na yagalaongyaan, ‘Aw matay ako, magaboi ako oman nangkatlong allaw.’ 64 Wakaw madyaw na apabantayanyang gikub surud nang torong allaw daw takawunkamangun nang manga inindo naan yang lawasnaan kayan yaglaong silan sang kadaygan namangaotaw na yagboi da oman si Jesus na pyapatay.Aw masiling nang maynaan, yang kagaro nangmaori na pagpatoo nilan sang manga otaw labawpa sang mona.” 65 Yimibak si Pilato, laong, “Ayndakman kamayo, kamanga yang manga sondaro awpapagbantaya silan sang gikub.” 66Kayan kyomadtosilan sang gikub, aw tarigponowi nilan yang

Mateo 28:1 38 Mateo 28:20pyagatampung na bato antak way magkamang.Kayan pyanawan nilan yang manga sondaro napyapagbantay nilan sang gikub na byubutangannang lawas ni Jesus.

28Yang Pagboi Oman ni Jesus(Markos 16:1-10; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-10)

1 Paglabay nang allaw na pagpapatana,pakallawun pa nang kaisa na allaw, si MariaMagdalena aw yang kanaan inagad na aragpyagangaranan ni Maria yakadto sang gikub kaymatanaw silan. 2 Sakadyap yaglinog da yang banwanang maanug na linog. Kayan kyomaon yangtagalangit na sogwanun nang Ginoo, gakamangsang dagdagu na bato na pyagatampung sang gikub,kayan yagingkod yaan disaan na bato. 3Yang kaimonaan laban maallag, yakasilaw, aw yang kanaandagom laban gimapotiyan. 4 Yang manga sondarona yanagbantay sang gikub, yamangkalluk laban.Kyukubla, yarimpurungan silan nang pagkalluk.

5 Kayan yaglaong sang manga bobay yangtagalangit, “Ayaw kamo magkalluk. Yatigam akona yatarok kamo kang Jesus na kyakarabowan nilanasang koros. 6 Wa da yaan dini, yagboi da yaanoman, kay yaan yang pyagalaong naan nangaonna magaboi oman. Adi kamo, tanaw kamo siningbyubutangan nang lawas naan. 7 Parabay da kamoori aw batoki mayo yang manga inindo naan napyapagboi da yaan oman. Yagona ra yaan kamayoadto Galilea, ikitaun mayo yaan adto. Ayaw mayopagkaringawi yaning pyagalaong ko kamayo.”8 Kayan yaparabay manaw yang kawbayan sikunsang gikub. Maski yamalluk silan, yanaguma silanlaban. Yandaragan silan na gaapas kay magabatoksang manga inindo ni Jesus.

9 Kayan sakadyap pyagkita da nilan si Jesus. Ya-galaong si Jesus kanilan, “Wain kamo?” Kayanlyomood silan asang atobangan naan aw potiyanilan yang kanaan siki, kay sisimba nilan yaan.10 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Ayaw da kamomagkalluk. Panaw kamo aw paglaonga mayo yangkanakmanga inindo na pyapasingadto silan Galilea,magakita kami dato.”

Byabatok nang manga Sondaro yang Kariko nangYamapagguna

11 Pagpanaw nang kawbayan sikun sang gikub,komadto sang syodad yang manga sondaro nayanagbantay sang gikub, yagabatok sang mangapangoro na magampoway, byabatok nilan yangkariko nang yamapagguna. 12Yang manga pangorona magampoway aw yang manga mangkatikadungyanagkabaraw daw nanang inangun nilan. Kayanyatagan nilan yang manga sondaro nang madaig nasapi antak di magbatok sang tinuud. 13 Yagalaongsilan sang manga sondaro, “Yani yang paglaonganmayo sang manga otaw, ‘Yakaon nang gabi yangmanga inindo ni Jesus aw kamanga yang kanaanlawas kaba yatorog kami.’ 14 Aw dumungug yanggobernador na yatorog kono kamo, papagbarawannami yaan antak dili kamo damanan.” 15Kayan kya-mang nang manga sondaro yang sapi aw pangagdinilan yaan na pagindo kanilan. Yang kagaro na

pyagaindo sangmanga sondaro tigkan adoon yabaynang manga Judio toowan na matungtung.

Yapakita si Jesus sang kanaan manga Inindo(Markos 16:14-18; Lukas 24:36-49; Juan 20:19-23;

Apostol 1:6-8)16Yang samporo aw isa na manga inindo ni Jesus

yakadto Galilea, adto sang butay na pyagaindo kani-lan ni Jesus. 17 Pagkita nilan kang Jesus, simimbasilan kanaan, toyo aon pay yagadowadowa sangpagtoo, laong daw buku naan. 18 Kayan yapasaid siJesus kanilan aw paglaong, “Yatag da kanak yangkatungud na ako yang makagagaom diglangit awasang kariko nang banwa. 19Wakawpamanawkamoaw pagbatok kamo sang manga otaw asang karikonang banwa antak arag mayo maimo silan kanakmanga inindo. Kayan bawtismowi mayo silan antakkatigaman na yaan yang syasarigan nilan yang Amana Dios aw ako na kanaan Anak aw yang Balaan naEspirito. 20 Pagindowa mayo silan antak pangag-dan nilan yang kariko nang pyagaindo ko kamayo.Abay ta kamo tagapan tigkan sang kataposan niningdonya.”

Markos 1:1 39 Markos 1:28

Yang Madyaw na Batok bain kang JesuKristo na Byabatok ni

MarkosYang Pagbatok ni Juan na Magbawtismoway(Mateo 3:1-12; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)

1 Yaan yang abatokon ko adoon si Jesu Kristo naAnak nang Dios. 2Aon pyagalaong nang Dios kadinisang kanaan Anak na syosolat nang propeta na siIsaias, laong, “Aon kanak sogwanun na osogoon konamagaona kanmo antak naan andamun yang agiinmo. 3Disang banwanawaymaguyamagalaong yaansang manga otaw na makadto kanaan, ‘Pangandamkamo kay madatung yang Ginoo na makagagaom,dadyawa mayo yang agiin naan.’ ”

4 Yang pagdatung ni Juan na syosogo nang Diosyaan yang pagkatoman nang pyagalaong nang Diosna syosolat ni Isaias. Si Juan na magbawtismowayyagabatok sang manga otaw na yakadto kanaandisang banwa na way maguya. Yagalaong yaan,“Ayawi mayo yang manga maat na imo mayo awpagpabawtismo kamo. Aw maynaan yang imomayo apasayloon kamo nang Dios sang kamayomanga maat na imo.” 5 Yang manga otaw asangtibook Judea aw yang manga otaw asang syodadna Jerusalem yabay komadto kang Juan. Pagbatoknilan sang manga imo na ayawan nilan kay maat,bawtismowan silan ni Juan disang tobig na Jordan.

6 Si Juan, yaan yang pyandagom naan yang yabulna bobol nang ayup na kamelyo. Yaan yang pyan-intoron naan yang paris nang baka. Yaan yangkanunun naan yang doron aw yang duga nang urup.7 Yagabatok yaan sang manga otaw, laong, “Aonmasapit kanak domatung na dakora yang kanaankatungud, labaw pa sang kanak katungud, wakawdi ak makagayon kanaan aw imoon ak allang naanna magaobad sang liston nang kanaan sapatos kaylaban ako obos kanaan. 8Ako, yang pyagabawtismoko kamayo yang tobig, toyo yang masapit kanakdomatung, yaan yang pagabawtismo naan kamayoyang Balaan na Espirito.”

Yang Pagbawtismo aw yang Pagtigi kang Jesus dawMangagad kang Satanas daw Dili

(Mateo 3:13-4:11; Lukas 3:21-22; 4:1-13)9 Timpo nang pagbatok ni Juan, yakadto kang

Juan si Jesus na sikun sang barrio na Nasaret nasakop nang Galilea kayan byawtismowan yaan niJuan disang tobig na Jordan. 10 Kyakabawtismowansi Jesus, yamanggin yaan sang tobig, kayan kinitanaan parabay yang langit na kyakaowangan awyang Balaan na Espirito na yukunsad agkanaan,maynang pagkunsad nang salampati. 11 Kayan ya-parabay magsorit yang Dios diglangit na yagalaongkang Jesus, “Ikaw yang bogtong na Anak ko na labanko karugunan. Kariko nang manga imomomadyawko.”

12 Pagkatapos saan, parabayun nang Balaan naEspirito pakadtoon si Jesus sang banwa na waymaguya. 13 Yabay yaan tintarun ni Satanas disaanna banwa surud nang kapatan na allaw. Arag aondisaan na banwa manga mananap na mangngagat.

Yatabang kang Jesus disaan yang manga tagalangitna sogwanun nang Dios.

Pyagaagad ni Jesus yang Opat na Magkakaya(Mateo 4:12-22; Lukas 4:14-15; 5:1-11)

14 Pagkatapos nang ari padakup si Juan, komadtosi Jesus sang banwa na Galilea na magabatok sangmadyawna batok na sikun sangDios. 15Yagalaong siJesus, “Dyomatung da yang timpo na pagbuut nangDios na bay yaan magari kamayo. Ayawi mayo yangmanga imo mayo na maat nang Dios aw too kamosining madyaw na batok.”

16Kaba yapanaw si Jesus disang dorog nang dagatag Galilea, kikita naan si Simon aw yang man-god naan na si Andres. Yanagpamiyara silan, kaymanga magkakaya silan. 17 Yagalaong si Jesus sangdowa disaan, “Adi kamo, agad kamo kanak. Kamo,yang yagakakamang mayo yang isda, toyo pagain-doon ta kamo adoon daw onnoon mayo pagkamangsang manga otaw antak silan masingadi kanak.”18 Pagdungug nilan saan, maparabay silan dowamotawan sang kanilan manga biyara, kayan yoma-gad silan ni Jesus.

19 Pagkatapos saan, oman manaw si Jesus kayankimita yaan sang dowa na anak ni Sebedeo, siSantiago aw si Juan. Aadto silan dowa sang kani-lan barangay, yagadayaw sang mabakla na pokotnilan. Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Agad kamokanak.” 20 Pagdungug nilan saan, panawan nilanparabay yang kanilan ama aw yangmangamaggaw-bukay nilan disang barangay. Kayan yomagad niJesus yang dowang ka anak ni Sebedeo.

Yang Otaw na Lyarasakan nang Mangkaraat(Lukas 4:31-37)

21 Yakadto si Jesus aw yang kanaan manga ina-gad sang barrio na Kapernaum. Kaba aadto silan,masurum pa nang allaw na pagpapatana syumurudda si Jesus sang pagtitiponan nang manga Judiodisaan na barrio aw pagindo. 22 Yaasliyan yangmanga otaw nang gaom nang pagindo ni Jesus kayyang kanaan pagindo laban yusubsub sang kanilanginawa kay yagadan nang gaom nang Dios. Bukunang magonawa yang kanaan pagindo sang dadaanpagindo nang manga magindoway sang balaod.

23 Disaan na pagtitiponan aon otaw nalyarasakan nang mangkaraat, pyapagkadopangnang mangkaraat. Yokowaaw yaan na yagalaong,24 “Kay Jesus na taga Nasaret, nanang inangunmo kanami na mangkaraat? Apakawaraun mokadi kami? Kikilara ta kaw na ikaw yang balaanna syosogo ani nang Dios.” 25 Yaparabay siJesus magsagda sang mangkaraat, laong, “Ayawmagsamok. Logwa da disang lawas naan na otaw.”26Kayan byontog nangmangkaraat yaan na otaw awpatakigi naan. Kayan kyomowaawyangmangkaraataw logwa saan na otaw. 27 Yamaburungburungyang manga otaw na yikita saan, kayan yaginosipaysilan, laong, “Nanini koraw? Dagdagu yanggaom ni Jesus. Pagsagda naan sang mangkaraat,maparabay lomogwa.” 28 Tungud saan na imo niJesus yaparabay makarimpud yang dungug naansang tibook banwa na Galilea aw sang makilibotsaan na banwa.

Markos 1:29 40 Markos 2:12Pyapagkadyaw ni Jesus yang Yamangkasakit(Mateo 8:14-17; Lukas 4:38-41)

29 Pagpanaw ni Jesus aw yang kanaan mangainagad disang pagtitiponan, komadto silan sangbaray ni Simon aw ni Andres. Yamagad kanilansi Santiago aw si Juan. 30 Asaan yang oganganni Simon, yamasakit, laban mapaso yang kanaanlawas. Pyaparabay nilan batokan si Jesus na ya-masakit yang ogangan ni Simon. 31Kayan kyomadtosi Jesus sang boyag, pagpoti naan sang kamot nangboyag papagbangonon naan, yagkadyaw da sangkanaan sakit. Kayan yaparabay yaan magpoga sangpagkaan awpakaana si Jesus aw yang kanaanmangainagad.

32 Pagsallup nang suga, domatung yang karikonang yamangkasakit, aw yang kariko nang otawna lyarasakan nang mangkaraat dyadara ag kangJesus. 33 Yang kariko nang otaw na sikun disaan nabarrio yanagkatipon asang apit nang agdan naan nabaray. 34Kayan pyapagkadyaw ni Jesus yangmadaigna yamangkasakit nang yanagburukburuk na sakit.Aragmadaig namangkaraat yang pyaparogwa naandisang lawas nang manga otaw na lyarasakan nilan.Yatigam yang mangkaraat na si Jesus yagadan nanggaomnang Ama naan na Dios, toyowa silan apapag-sorita ni Jesus.

Yagabatok si Jesus ag Galilea(Lukas 4:42-44)

35Pakallawun pa yagbangon da si Jesus aw panaw.Yorogwa yaan sang barrio aw pagampo yaan nasayda naan. 36 Kay wara asang baray si Jesus,wakaw wa akadogay yaanap da yaan ni Simon awmanga inagad ni Simon. 37 Pagkita nilan kangJesus, maglaong silan kanaan, “Kariko nang otawarag gaanap kanmo.” 38 Kayan yaglaong si Je-sus, “Bay da ra kamo, makadto kita sang kaday-gan na manga barrio na makilibot nini na banwaantak ako makapagbatok dato. Sabo yakani akokay antak dumungug yang kariko nang otaw sangmadyaw na batok nang Dios.” 39 Kayan yaglimpudsi Jesus sang tibook Galilea, yagababatokon yaanasangmangapagtitiponandurug yagaparogwa sangmanga mangkaraat disang manga otaw.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Aon Laro naSanla

(Mateo 8:1-4; Lukas 5:12-16)40Aonotawna labanmatigda yang kanaan laro na

yakaopos sang kanaan lawas. Yang sakit naan yangpyagangaranan nang sanla. Yakadto yaan kangJesus kayan lyomood asang apit nang siki ni Jesus awpagpakallaat. Yagalaong yaan kang Jesus, “Yatigamako na makapagkadyaw kaw sang kanak lawas awimoon mo.” 41 Laban yamallaat si Jesus pagkitanaan saan na otaw, wakaw pyopoti naan yaan.Kayan yaglaong si Jesus kanaan, “Gosto ko imoonyaan. Pagkadyaw da sang sakit mo.” 42 Pagsorit niJesus, maparabay magkadyaw yang sakit naan naotaw, marinis da yang lawas naan kay wa day laro.43-44 Kayan pyaglaong yaan ni Jesus, laong, “Ayawnaa magpakatigam sang kadaygan sang pagkadyawmo. Kadto parabay sangmagampoway antak kitaunnaan na wa day sakit mo. Pagdara nang pagatag mosang Dios kay yaan yang sogo ni Moises kadini sang

otaw na kyablongan da sang kanaan sakit, aw antakkatigaman nang manga otaw na ikaw yagkadyawda.” Yaan yang pyagalaong ni Jesus. 45 Awgaidpagpanaw nang otaw na yagkadyaw da maparabaymagbabatokon sang manga otaw sang imo ni Je-sus, kayan yakarimpud sang banwa yaan na batok.Yabay maggogodanun yaan na otaw wakaw wadanaa mapakita si Jesus adto barrio, simingadto rayaan logwa, asang banwa na way abay otaw, awgaidmaski diin yaan yagatotol kanaan yang madaig namanga otaw.

2Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Yamatay da

yang sangkilid na Lawas(Mateo 9:1-8; Lukas 5:17-26)

1 Paglabay nang pilang allaw, mori oman si Jesusadto sang barrio na Kapernaum. Kayan yaparabaymarimpudyang barrio nang batokna dyomatungdasi Jesus disaan. 2Wakaw wa akadogay yanagkatiponda yang madaig na manga otaw asang baray napyapanik ni Jesus, yamakmo yaan na baray nangotaw, wa day makapanik, maski yang gangaanyakmo da arag nang manga otaw. Kaba gabatoksi Jesus sang sorit nang Dios, 3 yadatung disaan nabaray yangmanga otaw na yanaglakat sang otaw nayamatay da yang sangkilid nang lawas. Opat na kaotaw yang garakat kanaan. 4 Wa da makaagi silanagkang Jesus, kyakarupunannangmadaig namangaotaw. Borabora yagpanik silan agtaas nang atupkayan byoslotan nilan yang atup aw tontona asangtupad ni Jesus yang otaw na lyarakat. 5 Pagkita niJesus na yasarig silan kanaan, maglaong yaan sangyamasakit, “Kay lagi, pyasaylo ra kaw adoon sangkanmomangamaat na imo.” 6Aonmanga sait mag-indo sang balaod na arag gaingkod disaan na baray.Pagdungug nilan sang pyagalaong ni Jesus, mag-dumdum silan, laong nang ginawa nilan, 7 “Nangayaan yapagonawa sangDios? Maat yang pyagalaongnaan. Yang Dios gaid yang makapagpasaylo sangotaw sang kanaan sara.” 8 Kyakatigaman ni Je-sus yang kanilan dumdum kayan yaglaong yaankanilan, “Nanga kamo yagadumdum kanak nangmaynaan na dumdum? 9 Paningug kamo, wainyang marisud, yang magalaong ako sang yamasakit,‘Pyasaylo ra kaw sang kanmo sara,’ daw yang ma-galaong ako, ‘Pagbangon, kamanga yang pyagako-rangan mo aw panaw?’ 10 Adoon pinaagi sangpapagkadyaw ko sini na otaw, apakita ko kamayona ako na gyugual nang Anak nang otaw arag aongaom pagpasaylo sang maski sini na otaw sangkanaan manga sara.” Kayan yaglaong si Jesus sangotaw na yamatay da yang sangkilid nang lawas,11 “Pagbangon, kay lagi, kamanga yang pyagalakatkanmo aw ori da agkamayo.” 12 Yaparabay yaanmagbangon kayan kyamang naan yang pyagalakatkanaan aw panawi naan yang manga otaw disaan.Yamaburungburung silan na ikita saan na imo niJesus, kayan byantog nilan yang Dios aw paglaong,“Dungan wa pay kikita ta na maynini, baya adoonkita ikita.”

Pyagaagad ni Jesus si Lebi(Mateo 9:9-13; Lukas 5:27-32)

Markos 2:13 41 Markos 3:313 Kayan yomanaw si Jesus disaan na baray aw

tugbung adto sang kilid nang dagat. Madaig namanga otaw yang yagakatipon agkanaan, kayanpyagindo naan. 14 Pagkatapos naan magindo,manaw oman. Kaba yapanaw yaan, kikita naanyang anak ni Alpeo na si Lebi na yagaingkod disangbayadanan sang miyoras. Si Lebi mannokot sangmiyoras. Yagalaong si Jesus kanaan, “Bay da, agadkanak, abay ta kaw indoon.” Kayan yaparabay siLebi mindug aw agad kang Jesus.

15 Wa akadogay disaan, si Jesus aw yang kanaanmanga inindo kyomaan da asang baray ni Lebi.Madaig disaan yang yanagsaro komaan, kay labanmadaig yang yamagad kang Jesus. Madaig dis-aan yang mannokot sang miyoras na yoobit nangmanga Pariseo kay wa mangagad sang pagindonang kanang Pariseo magindoway, arag aon disaanmanga otaw na saraun na arag yoobit nang mangaPariseo. 16Aon disaanmangamagindoway na sakopnang Pariseo. Kikita nilan si Jesus na yapagsaro ko-maan sang manga mannokot sang miyoras aw yangmanga otaw na saraun, wakaw yagalaong silan sangmanga inindo ni Jesus, “Nanga si Jesus yapagsarokomaan sang manga mannokot sang miyoras awyang manga otaw na saraun na wa mangagadsang kanami pagindo?” 17 Yudungug si Jesus sangpagosip nang kanang Pariseo magindoway, kayanyimibak yaan kanilan na yagalaong, “Ayn nang aonsakit, magapaborong. Yang way sakit, dili. Yakaniak sang donya na magatawag sang manga otaw nayatigam na aon sara nilan, kay silan yang maynangmanga otaw na yamasakit na magapaborong kanak.Toyo yang manga otaw na gadumdum na way saranilan, di modorod kanak, wakaw di ak makatabangkanilan.”

Bain sang Pagdili sang Pagkaan awYabayMagampo(Mateo 9:14-17; Lukas 5:33-39)

18 Ninyan na allaw wa akaan yang manga inindoni Juan naMagbawtismoway aw yangmanga inindonang Pariseo, kay yaan na allaw yang allaw nabatasan nilan na di silan makaan. Wakaw yakadtosilan kang Jesus aw pagosip kanaan, laong, “Nangayang kanmo manga inindo wa magagaon sangkanami batasan? Kami na manga inindo ni Juanna Magbawtismoway aw yang manga inindo nangPariseo, wa akaan kami nini na allaw, toyo yangkanmomanga inindo, yabay komaan.” 19Yimibak siJesus kanilan, yagalaong, “Aw aon kasal, kaba iyanpa yang kyakasal, yabay komaan yang yatambongsang kasal. Di amaimo na ayawan yang pagkaannang yatambong sang kasal kaba iyan pa yangkyakasal. 20 Toyo aw domatung yang allaw naamakamang kanilan yang kyakasal, baya da di dasilan makaan.” Maynaan yang ibak kanilan ni Jesuskay yaan yang pananglitan bain kanaan.

21 Pyapaagi ni Jesus sang pananglitan yangkanaan pagindo na dili odogpo sang dadaan napagindo. Yagalaong yaan, “Maat paglunub yangbaya na sapot sang marongo na dagom. Awmaglunub nang baya na sapot na wa pa ukukus,pagkukus nang baya na sapot kagawidan yangdadaan, kayan yadogodogo marasi.” 22Yomanmag-pananglitan si Jesus, laong, “Yang bago na inmundi alasak sang dadaan lasakanan na paris nang

baka kay yang dadaan na lasakanan di da maga-nod. Aw lasak yang bago na inmun sang dadaanna lasakanan kayan syomobo yang inmun, mobotoyang lasakanan, amaobo yang lasak, kayan yakayamyang lasak aw yang lasakanan. Yatigam kamo nayang madyaw butangan nang bago na inmun yangbago na imo na paris na abay pa gomanod.” Yaan,pyagaindo ni Jesus antak silan matigam na yangkanaan pagindo di odogpo sang kanilan dadaan napagindo.

Bain sang Allaw na Pagpapatana(Mateo 12:1-8; Lukas 6:1-5)

23 Aon oman allaw na pagpapatana, yamagi siJesus aw yang kanaan manga inindo sang ka-batadan. Kaba yangindaran silan disaan, yasagpiyangmanga inindo naan sang batad kayan pyarisannilan aw kaana. 24 Kayan yaglaong kang Jesusyang manga Pariseo, “Tanawa yang kanmo mangainindo. Nanga silan yasagpi sang batad niningallaw na pagpapatana? Yalapas silan sang kanatupagindo.” 25-26Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Wapa sa kadi kamo makadarag sang byabasa mayo naiinang nang ari na si Dabid kadini nang boi pa siAbiatar na labawnamagampoway asang baray nangDios. Na yamaukud si Dabid aw yang kanaan mangainagad. Yamangkagutum silan, kayan yomanik siDabid sang baray nang Dios kayan kyomaan sangpaan na byubutang disaan nang magampoway napagpasalamat sang Dios. Yangmanga upud ni Dabidarag yatagan naan nang paan, maski pyagaindonang kanatu balaod na yaan gaid yang makakaansaan na paan yang manga magampoway disangbaray nangDios. Buku nangmaat nangDios yaan naimo ni Dabid kay yatigam yang Dios na yamaukudsilan. 27 Wakaw maski yang kanak manga inindoyang yasagpi sang batad, arag buku nangmaat nangDios yang kanilan imo maski allaw adoon na pagpa-patana, kay buku nang pagbuut nang Dios na yangallaw na pagpapatana yang magabaya sang otaw,toyo pagbuut naan na yang otaw yang magabayaantak yaan katabangan ninyan na allaw. 28 Na, kayako yang pinili nang Dios na gyugual nang Anaknang otaw, ako yang aon katungud na magaindokamayo sang manga imo na madyaw imoon nangallaw na pagpapatana.” Maynaan yang pyagalaongni Jesus sang manga Pariseo.

3Yang Otaw na Yamakungkung yang Sangkilid na

Kamot(Mateo 12:9-14; Lukas 6:6-11)

1 Kayan yoman si Jesus sumurud sang pagtitipo-nan. Aon otaw disaan na yamakungkung yangsangkilid na kamot, wa da akaunat. 2 Arag aondisaanmanga otawna somosopak kang Jesus. Yabaysilan managsait kang Jesus daw magborong yaannaan na allaw saan na otaw. Aw magborong yaannaan na allaw na pagpapatana, osombong nilan siJesus kay maat nilan na magaborong nang allawna pagpapatana. 3 Maski yaan yang baat nilan,yagalaong si Jesus sang otaw na yamakungkungyang sangkilid na kamot, laong, “Adi kaw, kaybaklug.” Kayan yaparabay yang otaw maindug

Markos 3:4 42 Markos 3:31aw dorod kang Jesus. 4 Kayan yaglaong si Jesussang manga otaw na yosopak kanaan, “Osipin takamo. Nanang amaimo ta nang allaw na pagpap-atana na buku nang paglapas sang kanatu balaod?Daw tomabang kita sang arag otaw, daw magimokita sang maat sang arag otaw? Daw boiin tayang otaw daw patayun ta yang otaw?” Toyo wasilan iibak kang Jesus. 5 Yanganawanaw si Jesuskanilan. Maski yamadaman si Jesus kanilan, labanyamapuruk yang ginawa naan kay maat yang kani-lan dumdum, mabagsug yang kanilan oro. Kayanyaglaong si Jesus sang otaw na yamakungkungyang sangkilid na kamot, laong, “Unata, kay bak-lug, yang yamakungkung na kamot mo.” Pya-parabay naan unatun, yaparabay magkadyaw, wada akakungkung. 6 Kayan lyomogwa disang pagti-tiponan yang manga Pariseo, aw parabay silan sin-gadto sang manga inagad nang ari na si Herodes.Kayan yanagkabaraw silan aw yang manga inagadni Herodes dawmonnono yang pagpatay nilan kangJesus.

Madaig na Otaw yang Garopog kang Jesus7 Si Jesus aw yang kanaan manga inindo yapanaw

disaan aw tugbung adto sang dagat. Garopogkanaan yang magkadaig na otaw sikun sang sakopnang Galilea aw yang sakop nang Judea, 8 aw yangsyodad na Jerusalem. Maski agdipag nang tobig naJordan aw yang lanto nang dowa na syodad na Tiroaw Sidon, madaig arag yang garopog kang Jesus kaykariko nilan byabatokan nang manga imo ni Jesus.9-10Kay madaig yang yamangkasakit na kyablonganda ni Jesus, wakaw laban yusugsug kanaan yang ka-dayganna yamangkasakit antak silanmakadamdamkanaan antak kablongan. Wakaw pyapabutang niJesus sang kanaan inindo yang barangay asang kilidnang dagat kay magaingkod yaan asang barangayantak dili yaan marisgis nining madaig na otaw.11 Aw ikita kang Jesus yang mangkaraat, yokobkobasang atobangan ni Jesus yang otaw na lyarasakannilan, kayan kyomowaaw na yagalaong kang Jesus,“Ikaw, kay Jesus, yang Anak nang Dios.” 12 Toyosyasagda ni Jesus yaning mangkaraat, laong, “Di dakamo magbatok daw sini ako.”

Pipili ni Jesus yang Samporo aw Dowa(Mateo 10:1-4; Lukas 6:12-16)

13 Pagkatapos saan, tomokod si Jesus nang butay.Aon manga otaw na pyanogon naan antak silankomadto kanaan asaan na butay. Kayan tyomokodsilan sang butay aw kadto kang Jesus. 14 Aonsamporo aw dowa digkanilan na pinili ni Jesus naabay naan pagagad. Silan yang syosogo naan namagabatok bain sang pagindo nang Dios. 15Yatagansilan nang gaom na makapagparogwa silan sangmanga mangkaraat disang lawas nang manga otaw.16 Yani yang manga aran nang samporo aw dowana pinili ni Jesus, si Simon na pyagangaranan niJesus ni Pedro. 17 Yang yasapit, yang dowa na kangSebedeo anak na si Santiago aw si Juan na pyagan-garanan ni Jesus ni Boanerges. Yang kaologan naanna aran anak nang dilam. 18Yang yasapit, si Andres,aw si Pelipe, aw si Bartolome, aw si Mateo, aw siTomas, aw si Santiago na anak ni Alpeo, aw si Tadeo,aw si Simon na gyugual nang saranig sang kanilan

banwa. 19 Yang maori, si Judas Iskariote, yaan yangyatabang pagpadakup kang Jesus.

Si Jesus aw si Beelsebul(Mateo 12:22-32; Lukas 11:14-23; 12:10)

20 Pagkatapos ni Jesus magpili sang samporoaw dowa, mori yaan agbaray. Kayan yomanmagkatipon yang magkadaig na otaw disaan. Ya-makmo nang manga otaw yang baray wakaw wa dasang Jesus makakaan. 21 Pagdungug nang mangalomon ni Jesus saan na batok, komadto silan kangJesus na panagdakupun nilan kay aon day yaglaong,“Yagkamunung da si Jesus.”

22 Arag yadatung disaan, agkang Jesus yangmanga sait magindo sang balaod na yanugbungsikun ag Jerusalem. Yagalaong silan, “Lyarasakansi Jesus ni Beelsebul na pangoro nang mangkaraat.”Si Satanas yang pyagangaranan nilan ni Beelse-bul. Aon kadaygan digkanilan na yagalaong,“Wakawmakapagparogwa si Jesus sangmangkaraatdisang lawas nang manga otaw, kay yatagan yaannang gaom nang pangoro nang mangkaraat nasi Satanas.” 23 Pagdungug ni Jesus sang kanilansorit, tawagun silan ni Jesus antak silan domorodagkanaan. Kayan yaggogod si Jesus kanilan sangsambingay antak katigaman nang manga otaw dis-aan yang matungtung bain kang Satanas na pya-gangaranan nilan ni Beelsebul. Yagalaong si Jesus,“Kamo na manga sait magindo, osipin ta kamo.Onnoon ni Satanas na pangoro nang mangkaraatyang pagparogwa sang kanaan manga sakop namangkaraat na yarasak sang otaw? 24 Dumdumamayo, aw aon pangoro na yapagtanam sang kanaansogwanun, di madogay amawara yang kanaansakop. 25 Magonawa arag yang sang ka yangognanna yabay magkomat, di madogay managsarimburagsilan. 26 Maynaan oman yang sakop nang pangoronang mangkaraat na si Satanas, aw mapagtanamyaan sang kanaan manga sogwanun, di madogayakawaraan yaan sang sakop.”

27 Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan, “Nadumduma mayo yaning pagalaong ko kamayoadoon. Aw aon kusugan na otaw na tagtomonsang baray, way makalasang sang kanaan baray naamagaw sang kanaan dyayaw awdili onaun bakosonyang kusugan na otaw. Aw mabakos da yaan,madyaw da pamotiin yang manga dyayaw naan.

28“Karikomayo dini, ayaw kamomagpakaringaw.Maski madaig yang manga maat na imo nang otaw,apasayloon pa nang Dios yang gaimo sang maat.Maski yakasara yang otaw tungud sang pagminosnaan sang Dios, apasayloon pa nang Dios yaanna otaw. 29 Awgaid yang maski sini na otaw namakasara tungud sang pagminos naan sang Balaanna Espirito yaan na otaw yang dili da apasayloonnang Dios asta sang way kataposan.” 30 Maynaanyang pyagalaong ni Jesus sang manga sait magindosangbalaod, kay silan yangyagalaong, “Sabo si Jesusaon gaom kay lyarasakan yaan nang mangkaraat.”

Yang Ina aw yang manga Lomon na Kausgan niJesus

(Mateo 12:46-50; Lukas 8:19-21)31 Kaba gaindo si Jesus sang manga otaw, ya-

datung yang kanaan ina aw yang manga lomon

Markos 3:32 43 Markos 4:25naan na usug. Pyapasogowan nilan si Jesus an-tak lomogwa agkanilan. 32 Agsurud nang baraymadaig yang gaingkod asang makilibot ni Jesus.Aon digkanilan yagalaong kang Jesus, “Aglogwa siina mo aw yang manga lomon mo, gosto nilan namapagbaraw kanmo.” 33-34 Kayan kaba yatanaw siJesus sang manga otaw na ilibot kanaan, yagalaongyaan kanilan, “Tinuud na aglogwa yang ina ko awtudtuud lomon ko, toyo aon digkamayo yaakun kona ina ko aw lomon ko. 35Kay kariko nang yangagadsang pagbuut nang Dios, silan yang mangkangod kona usug awmangkangod ko na bobay awmanga inako.”

4Yang Sambingay bain sang Gasabod sang Bini(Mateo 13:1-9; Lukas 8:4-8)

1 Yadagawdagaw oman si Jesus tumugbung adtosang baybayun nang dagat disaan. Pagdatung naanasang babayun, mangindo yaan sang manga otawna yakadto kanaan. Kay laban madaig yang mangaotaw na yanagkoro agkanaan, yimindug yaan awsingadto sang barangay asang dagat namasaid sangligad, kayan yagingkod yaan asang barangay kabayagaindo yaan sang manga otaw disang baybayun.2Madaig yang pagindo ni Jesus kanilan pinaagi sangsambingay. Kaba yagaindo si Jesus kanilan, laongnaan, 3 “Aon otaw na yakadto sang kanaan pawa namananum. Yagasabod yaan sang bini asang kanaanpawa. 4 Pagsabod naan, aon yukurug adto sangdaran. Yang yukurug sang daran tyotobog nanglanggam. 5 Aon oman yukurug disang batoon nalopa. Yang yukurug disang batoon na lopa madyawyang paggiti nang tigmad. 6 Awgaid pagsilat nangmasakit na suga, wa akadogay, yagango ra kay wamakagamot nang madyaw. 7 Aon oman yukurugasang lopa na madaig yang gamot nang soksokonna sagbut. Yaparabay yang sagbut tomorin, yangtanum wa otorin nang madyaw kay tyatarong nangsagbut. Wakaw wa aabot yaan na tanum. 8 Aonoman yukurug asang madyaw na lopa. Matinorinyaan na tanum, yobonga nang madyaw, yatibog.Aon yobonga nang katlowan. Aon yobonga nangkaanuman. Aon yobonga nang sang gatos.” Yaanyang sambingay na pyagaindo ni Jesus kanilan.9 Kayan yaglaong si Jesus, “Butangan mayo yaansang dumdummayo.”

Pyapaagi ni Jesus sang Sambingay yang Pyagalaongkanilan

(Mateo 13:10-17; Lukas 8:9-10)10 Pagkariyos nang madaig na otaw, domorod

kang Jesus yang samporo aw dowa na inindo awyang manga otaw na yamaibilin disaan aw pagosipkanaan, laong, “Nanang kaologan naan na sambin-gay na pyagaindomo kanami kagayna?” 11-12Kayanyimibak si Jesus kanilan na yagalaong, “Kamoyang yatagan adoon nang katigaman antak kamomatigam bain sang pagari nang Dios na wa pa naannangaon apakatigaman sang manga otaw, adoonpyakatigam da kamayo. Awgaid pyagalaong koyani adto sang kadaygan na otaw pinaagi sangsambingay kay antak silan dumungug aw antaksilan kimita. Toyo maski mikita silan, di mikilara,maski mudungug silan, di makadarag, kay di gosto

nilan ayawanyang kanilanmanga imonamaat nangDios antak silan pasayloon nang Dios.”

Yoobad ni Jesus yang Kaologan nang Sambingaybain sang Gasabod sang Bini

(Mateo 13:18-23; Lukas 8:11-15)13 Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan, “Wa

pa kadi kamo makadarag saan na sambingay ko,onnoon mayo yang pagkadarag sang kadaygan nasambingay? 14 Na paningug kamo, obadun ko ka-mayo adoon yang kaologan naan na sambingay.Yang otaw na pyagalaong na gasabod sang bini,yaan yang gabatok sang sorit nang Dios adto sangmanga otaw. 15 Yang manga otaw na byabatokan,silan yang maynang kyakasabodan nang bini. Yangpyagalaong na daran na kyakasabodan nang bini,yaan yangmanga otawna yudungug sang sorit nangDios, toyo pagdungug nilan sang sorit nang Dios ko-maon parabay si Satanas aw agawa digkanilan yangsorit nangDios na pyananglit sang bini. 16Yang pya-galaong na batoon na lopa na kyakasabodan nangbini, yaan yangmanga otaw na yudungug sang soritnang Dios, kayan yaparabay silan tomangkap saankay madyaw nilan. 17 Awgaid kay mababaw yangkanilan pagtoo, wa akadogay, yamawara. Maynaanaw datungun silan nang karisud, aw karaati silannang kadaygan tungud sang pagtangkap nilan sangsorit nang Dios, yaparabay da silanmagtangku sangpagtoo nilan. 18Yang lopa na pyagalaong namadaigyang gamot nang soksokon na sagbut na mallugtomorin, yaan yang manga otaw na yudungug sangsorit nangDios, 19 toyowa abaymangagad sang soritnang Dios kay madaig yang kyakabaragan nilan.Kay yaan yang yabay dumdumun nilan yang mak-aboi kanilan awyang kanilan kadato awyang kaday-gan pa na manga imo na gosto nilan imoon, wakawkyakasarikway nilan nang dumdumnilan yang soritnang Dios, wa da nilan akaundi. Wakaw yang soritnang Dios di kanilan makatabang. 20 Awgaid yangpyagalaong na madyaw na lopa na kyakasabodannang bini, yaan yang manga otaw na yudungug nayabay mangagad sang sorit nang Dios, kay labanmadyaw nilan. Wakaw yamatoman digkanilan yangpagbuut nang Dios. Yang mangkadyaw na imo ninina manga otaw maynang madyaw na abot. Aonyobonga nang katlowan, aon yobonga nang kaanu-man, aon yobonga nang sang gatos.” Maynaan yangpagobad ni Jesus saan na sambingay.

Yang Ilawan Kinaanglan Dili Asangkoban(Lukas 8:16-18)

21 Pagkatapos ni Jesus sang pagobad naan sangsambingay, maglaong si Jesus kanilan, “Aw gabi la,di mayo asangkoban yang ilawan, arag dili mayoubutang yaan agsarad nang ingkodanan, awgaidotongtongmayoyang ilawan sangbutanganannangilawan. 22Maynaan antak yang tyatago kabatawan.Magonawa oman saan yang wa pa apakatigamanadoon, mallaw apakatigam da. 23 Wakaw dadyawamayo butangan sang dumdum mayo yang pya-galaong ko antak mayo katigaman.”

24Kayanyabaymaglaong si Jesus, “Paninggimayoyang pagindo kamayo antak laban kamomakadaragkayan magadogang yang panalangin kamayo nangDios. 25Maynaan kay yang maningug sang pagindo

Markos 4:26 44 Markos 5:15kanaan, odogangan nang Dios yang kanaan katiga-man, toyo yang di maningug, maski yang kanaantagbi na katigaman, akamangun yaan kanaan.”

Yang Sambingay bain sang Syasabod na Bini naYotorin

26 Yabay magindo si Jesus na yagalaong, “Yomanakmagsambingay antak kamomakadarag bain sangpagsakop nang Dios. Aon otaw na gasabod sangbini na omay disang kilis na pawa. 27 Pagkataposnaan magsabod, matorog kayan yagmata, maynda ninyan yatorog nang gabi, gamata nang allawsurud nang pilang allaw, kayan yang omay yabaytomorin, toyo wa yaan akatigam daw monnonoyang pagtorin. 28 Anorot yamabot yang tanumdisang madyaw na lopa. Yomona domagum yangomay, kayan yamoklad. Aw aon day lawas, yomongara, kayan yomonod. 29 Pagkailag nang bonga,parabayun sogoon nang tagtomon sang pawa yangkanaan sogwanun na gadara sang paggagani nilankay tigagani la.”

Yang Sambingay bain sang Mamayantuk na Bini(Mateo 13:31-32,34; Lukas 13:18-19)

30 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Na kay gostoko akatigaman mayo yang kasakopan nang Dios,pyapaagi ko oman sang sambingay yang pagindoko. 31Nang tigmad yang kasakopan nang Dios may-nangmamayantuk na bini na yakasabod asang lopa.Yaan na bini gitatagbiyan sang kariko nang binina tyatanum, 32 toyo paggiti naan kayan tyomorin,yaan na tanum dakora pa sang kadaygan na tanum.Yasanga yaan nang marowag wakaw pyagapogadannang manga langgam yang sarad nang manga daonnaan.”

33 Yabay ni Jesus pagsambingay kanilan ku-tub nang madyaw nilan paninggan na sambingay.34 Yang kariko nang pagindo naan disaan podosambingay, way pyaglaong naan sang manga otawna buku nang sambingay. Toyo nang silanay dak-man sang manga inindo naan, yoobad naan kanilanyang kariko nang kaologan nang manga sambingay.

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Mateo 8:23-27; Lukas 8:22-25)

35Nang gabi la ninyan na allaw, yagalaong si Jesussang kanaan manga inindo, “Abay da ra, mataripagda kita agdipag nang dagat.” 36 Kayan pyarabaynilan panawan yang yanagkatipon disaan, asangbaybayun, aw pagsakay silan sang barangay napyagaingkodan ni Jesus, kayan tyomaripag silan,yagadan nang kadaygan na barangay. 37Kayan kyu-murug yang laban dakora na bagyo. Kyakasabawanyang barangay nang mabakla na barud, bay silanmarunud kay agput da makmo nang tobig yangkanilan barangay. 38 Pyaparabay nilan pokawunsi Jesus na yakatotorog da na gakido moron sangorin nang barangay, kayan yaglaong silan kanaan,“Kay Ginoo, amangkarunud da kita, nanga wa kawubunanga?” 39 Pagmata ni Jesus sagdaun naanyang samut aw paglaong yaan sang manga barud,“Katingun da na barud. Pagtangku da.” Kayanlyumunung yang bagyo. Marinaw da yang banwa.40 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Nanga kamo yamalluk nang bagyo? Wapa kamo agaw akanarig kanak.” 41 Yamalluk silan,

yamaburungburung pagkita nilan sang gaom ni Je-sus, kayan yanagkabarawbaraw silan na yagalaong,“Sini kadi na otaw yaan? Maski yang bagyo aw yangmanga barud yangagad na syasagda naan.”

5Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Lyarasakan

nang Mangkaraat(Mateo 8:28-34; Lukas 8:26-39)

1 Yadatung silan si Jesus agdipag nang dagatkayan dyomoong silan sang baybayun asang banwanang taga Gerasen. 2 Pagawas ni Jesus sangbarangay, parabayun yaan songonon nang otawna sikun sang gikub na butanganan nang patay.Lyarasakanyaanna otawnangmangkaraat, 3wakawyagauya yaan disang manga gikub na butanganannang patay. Way makabakos kanaan maski bakosonnang kadina. 4 Arimarim byabakos yang kanaankamot aw siki nang kadina. Pyagabogto naan yangkadina na pyagabakos sang kanaan kamot aw bog-towa naan yang bakos sang kanaan siki. Way otawna makatagun kanaan. 5 Allawgabi gapanawpanawyaan disang manga gikub aw asang kararatyan.Yabay yaanmagkowaawun awparii naan yang lawasnaan nang manga bato.

6 Pagkita naan kang Jesus, maski maawat payaan yaparabay yaan domaragan agkang Jesus,kayan lyomood yaan asang atobangan ni Jesus.7-8 Yaparabay magsorit si Jesus sang mangkaraatdisang lawas naan na otaw. Yagalaong si Jesus,“Ikaw na mangkaraat, panaw da disang lawas naanna otaw.” Kayan kyomowaaw yaan na pyapag-sorit nang mangkaraat, laong, “Nanga kaw isinganikanak, kay Jesus? Ikaw yang Anak nang Dios naLyomabi. Pyangayo ko kanmo, kay Jesus, asangatobangan nang Dios na ikita kanatu, ayaw ako pa-glasaya.” 9Kayan yagosip si Jesus sang mangkaraat,laong, “Sining aran mo?” Yimibak yaan, laong,“Si Mararan yang aran nami, kay laban madaigkami.” 10 Kayan laban yapakasukut magpakallaatyang manga mangkaraat kang Jesus na dili silan niJesus apapanawun disaan na banwa.

11 Aon disaan, asang kilid nang butay madaig nayayup na baboy na yanagpandolyang. 12 Pyangayonang mangkaraat kang Jesus, laong, “Pakadtowakami sadtong baboy, dato kami surud nang lawasnilan.” 13 Kayan pyabayaan ni Jesus na malasaksilan sang manga yayup na baboy. Lyomogwa dayang manga mangkaraat sang lawas naan na otawkayan simingadto silan sang manga baboy, kayanlyomasak. Masaid nang dowang mararan karikonang baboy. Paglasak nilan sang lawas nang mangababoy, mandaragan yang manga baboy adto sangpangpang aw kallog adto sang dagat kayan yabosmarumus aw kamatay.

14 Pagkita saan nang manga magtonggoway sangbaboy, mandaragan silan adto sang barrio aw asangmakilibot naan na manga baray, yanagbatok sangkyakainangan nang baboy. Yang maguya disaan ya-parabay komadto kang Jesus antak silan kimita dawnanang yamaimo disaan na banwa. 15 Pagdatungnilan kang Jesus, kitaun nilan yang otaw na lyorog-waan nang pilang mararan na mangkaraat. Asaanyaan yagaingkod disang apit ni Jesus, yandagom

Markos 5:16 45 Markos 6:3da, madyaw da na pagdudumdumay naan. Pagkitanilan saan, mangkalluk silan sang gaom ni Jesus.16Kayan yoman silan batokan nang yikita sang pag-parogwa ni Jesus sang manga mangkaraat disanglawas naan na otaw aw yang yamapagguna sangbaboy. 17 Na yaparabay magpakallaat kang Jesusyang manga otaw disaan antak yaan manaw sangkanilan banwa.

18 Pagsakay ni Jesus sang barangay, magpakallaatkanaan yang otaw na lyorogwaan nang mangamangkaraat. Yagalaong yaan kang Jesus, “Awmadyaw mo, kay Jesus, amagad ak nimo.” 19 Toyopyupunpunan yaan ni Jesus. Yagalaong si Je-sus kanaan, “Dili, kay lagi, madyaw yang omorikaw agkamayo aw pagbatok sang pagkallaat kanmonang Ginoo, na pyapagkadyaw kaw naan.” 20Kayanyaparabay yaan mori aw batoka yang dakora na ta-bang ni Jesus kanaan sang kariko nang kyakaagiyannaan na pyagangaranan nang samporong ka barrio.Kariko nang otaw yamangkailimilim sang batoknaan kanilan.

Yang Anak ni Jairo aw yang Bobay na Yopoti sangDagom ni Jesus

(Mateo 9:18-26; Lukas 8:40-56)21 Pagkatapos saan, mori si Jesus na yasakay sang

barangay, yataripag yaan oman nang dagat. Pagka-naripag naan, songonon yaan nang magkadaig namanga otaw asang baybayun nang dagat. 22 Kabaaadto pa si Jesus sang baybayun nang dagat, ya-datung disaan yang pangoro disang pagtitiponannaan na banwa. Jairo yang aran nang pangoro.Pagkita naan kang Jesus, lomood yaan asang apitnang siki naan, 23 kayan yapakasukut yaan mag-pakallaat kanaan. Yagalaong yaan kang Jesus,“Pakamatayun yang isu ko na bobay. Agad naakanak agkanami aw damdama doon antak yaankablongan antak di matay.” 24Kayan yomagad naansi Jesus. Arag laban madaig na manga otaw yangyamagad naan, yabay panaglisgisin nilan si Jesus.

25Disaan na manga otaw aon masakitin na bobayna arag yigiyod kang Jesus. Sapamporo aw dowa naka toig yabay dogoon yaan na bobay, wa atangkudi.26 Yagapaborong yaan sang madaig na manga dok-tor, yamabos yang kanaan sapi nang pagpaborongnaan toyo way yakablong kanaan, sana yagadogangyang kanaan sakit, laban da kyudul. 27 Yudungugyaan na bobay sang dungug ni Jesus, wakaw yigiyodyaan sang manga otaw na yamagad kang Jesus.Yabay yang bobay magpasaidsaid sang likod ni Je-sus kayan yakadamdam sang sagyad nang kanaandagom, 28kay yagalaong yang dumdum nang bobay,“Gatang ak makadamdam sang kanaan dagom,oolyan da ako sang kanak sakit.” 29Na matungtungsa agaw, baya pa yaan domamdam, yaparabay yaantangkudan sang dogo aw batiya naan sang kanaanlawas na kyablongan da yaan. 30 Byabati ni Jesusyang paglogwa nang kanaan gaom sikun sang lawasnaan na yakablong sang sakit. Wakaw gasakindug siJesus kayan yapakabilik aw anawanawa naan yangkaolyan naan, kayan yaglaong yaan, “Sini ngaongyopoti sang dagom ko?” 31 Yimibak yang kanaaninindo na yagalaong, “Lilisgis kaw nang madaig naotaw na yasaid kanmo, kayan yagaosip pa kaw dawsini yang yopoti kanmo?” 32 Awgaid yabay si Jesus

magpanganawanaw kay antak naan kitaun yangyopoti sang kanaan dagom. 33 Kayan tyakigan yaanna bobay nang pagkalluk, kay yatigam yaan sangkariko nang yamapagguna kanaan, wakaw yoloodyaan asang apit nang siki ni Jesus kayan yagbatokyaan sang pagkablong sang kanaan sakit nang pag-poti naan sang dagom ni Jesus. 34 Kayan yaglaongsi Jesus saan na bobay, “Yang kanmo pagkanarigkanak, kay idi, yaan yang yakapagkadyaw kanmo.Ori da agkamayo. Madyaw da kaw nang Dios. Di damagabarik yang kanmo sakit.”

35 Wa pa akampus yang sorit ni Jesus sangbobay, dyomatung da yang kangay kang Jairo,kayan yaglaong kang Jairo, “Ayaw da pagagadanyang Ginoo daw marasay da, kay yamatay da yanganak mo.” 36 Toyo wa maningug si Jesus saanna sorit. Sana yaparabay da yaan maglaong kangJairo, “Ayaw magkaundug, kay baklug, abay ka-narig kanak.” 37 Byabakas ni Jesus yang magkadaigna manga otaw na igiyod garo kanaan, yaan gaidyang pyagaagad naan si Pedro aw yang dowa namaglomon na si Santiago aw si Juan, kayan yoma-gad silan kang Jairo. 38 Pagdatung nilan sangbaray ni Jairo, kitaun ni Jesus yang manga otawna yanagdadarogpasay, kariko nilan disaan yabaymanagmatay. 39 Kayan syumurud si Jesus sangbaray awpaglaong sangmanga otawdisaan, “Nangakamo gadadarogpasay? Nanga kamo yabay man-agmatay? Wa akamatay yaang isu, yagaid ma-torog.” 40 Pagdungug nilan sang pyagalaong naan,panagikuran nilan si Jesus, laong nilan, “Yatorog pakadi yang yamatay da?” Yaan yang pyagalaong ni-lan kay wa silan otoo. Kayan pyarogwa silan karikoni Jesus. Yaan gaid yang pyapadorod ni Jesus asangapit nang isu yang ama aw ina nang isu aw yang torona inindo naan. 41 Kayan pyoti ni Jesus yang kamotnang isu aw paglaonga naan nang kanilan sorit,“Talita, kumi.” Yang kaologan naan na sorit, “Pag-bangon, kay idi.” 42 Yaparabay magbangon yaanna isu na bayamagsasagondaraga kayan yagpanaw-panaw. Pagkita nang manga otaw sang isu, ma-parabay silan maburungburung. 43 Pyupunpunansilan ni Jesus, laong, “Di da kamo magbatok sangkadaygan sang yamapagguna sang isu.” Kayanyaglaong si Jesus kanilan na apakaanun yang isu.

6Way Yatangkap kang Jesus ag Nasaret(Mateo 13:53-58; Lukas 4:16-30)

1 Kayan yomanaw si Jesus disaan na banwa awori yaan adto sang barrio na pyagauyaan naannangaon. Yamagad naan yang kanaan mangainindo. 2 Nang allaw na pagpapatana, yagaindo siJesus asang pagtitiponan disaan na barrio. Madaigsilan disaan na yamaburungburung sang kanaanpagindo, wakaw yanaglaong silan, “Sini koraw yanggaindo kanaan? Nana koraw yang katigaman namaynaanna yaatag kanaan? Monnonoyangpagimonaan sang manga kaburungburangan na mangaimo? 3 Yomono yaan saan sari panday gaid yaanna anak ni Maria. Yang mangkangod naan nakausgan si Santiago aw si Jose aw si Judas aw siSimon. Arag aani kanatu magauya yang mangamangkangod naan na bobay.” Wakaw wa silan

Markos 6:4 46 Markos 6:31atangkap sang pagindo naan, sana syasaway nilanyaan. 4 Yagalaong si Jesus kanilan, “Yang propeta,maski diin manaw pyagataod nang manga otaw.Toyo yang wa ataod kanaan yangmanga otaw asangkanaan banwa na pyagatukud naan maguya awyang manga lomon naan arag wa ataod kanaan.”5Tungud kaywaotoo kanaan yangmanga otaw sangkanaan banwa, tagbi da gaid yang yamasakit disaanna dyadamdam naan antak silan naan kablongan.6 Yamaburungburung si Jesus na wa silan akanarigkanaan. Pagkatapos saan, maglimpud si Jesus mag-indo sang kariko nang barrio disaan na banwa.

Syosogo ni Jesus yang Samporo aw Dowa na kanaanInindo

(Mateo 10:5-15; Lukas 9:1-6)7 Kayan tyawag ni Jesus agkanaan yang samporo

aw dowa na inindo naan aw papagkaransowayanaan papanawa sang kada dowa kanilan. Yaatagnaan kanilan yang gaom antak parogwaun nilanyang kariko nangmangkaraat na yarasak sang otaw.8-9Tyotogon silan naan na dili silan magadara nangpagkaan aw maski nana na potos aw sapi. Dilisilan magadara nang maski nana, bangka gaid awpanapatos gaid silan. Maski yang dagom, di dakmansilan magpandagom nang dowang lapid, gatangisa yang pandagomon nilan, toman da. 10 Kayanyoman tomogon si Jesus sang kanaanmanga inindo,yagalaong yaan, “Maski diin kamodatung, yangma-gapapanik kamayo adto sang kanilan baray, imowamayo yaan panawanan datnganan matag mapanawkamo disaan na banwa. 11 Aw aon banwa naadatungan mayo na yang manga otaw disaan dilimatangkap kamayo na di maningug sang kamayopagindo, pagpanaw mayo saan na banwa, takdagamayo yang abog asang siki mayo na toosanan sangkanilan pagdili sang pagindo nang Dios.” Maynaanyang pagindo ni Jesus sang samporo aw dowa nainindo naan. 12 Kayan yomanaw silan aw pagba-tok sang manga otaw bain sang sorit nang Dios.Yagalaong silan sang manga otaw, “Parina yangginawa mayo aw ayawi mayo yang manga imo namaat nang Dios.” 13 Aon madaig na mangkaraat napyaparogwanilan na yarasak sangmanga otaw. Aonarag madaig na yamangkasakit na yaaplasan nilannang lana kayan kyablongan.

Yang Pagkamatay ni Juan na Magbawtismoway(Mateo 14:1-12; Lukas 9:7-9)

14 Byabatokan yang ari na si Herodes niningmangkadyaw na manga imo kay pyagaidungganyang aran ni Jesus asang karowagan nang banwa.Toyo kay wa akatigam yang manga otaw daw sinisi Jesus, aon yagalaong, “Yaan si Juan na mag-bawtismoway na byoboi oman sikun sang mangapatay, wakaw dagdagu yang kanaan gaom, yakaimoyaan sang manga kaburungburungan na imo.”15 Toyo aon kadaygan na yagalaong, “Yaan yangpropeta nang Dios na si Elias.” Aon kadaygan na ya-galaong, “Yaan agawyangpropeta,maynangmangapropeta kadini.” 16ToyopagdungugniHerodes sangmanga imo ni Jesus, maglaong yaan, “Yaan agaw siJuan na pyapaotodan ko nangaon sang oro. Byoboiyaan oman.”

17-19 Maynini yang yamapagguna kang Juan napyapaotodan sang oro. Pyangasawa nangaon niHerodes na ari si Herodias na ipag naan kaba boipa yang bana naan na si Pelipe na mangod niHerodes. Kayan yaglaong si Juan kang Ari Herodes,“Yakalapas kaw sang balaod nang Dios kay yaagawmo yang asawa nangmangodmo.” Na kaymaynaanyang pyagalaong ni Juan, laban yamadaman yaanna bobay na si Herodias, laban maat yang ginawanaan kang Juan, na byabarusan naan garo. Wakawyabay pirisoon nang ari si Juan kay antak yaantagapan daw papatay nang asawa naan. 20Maynaanyang imo nang ari kay yamalluk yaan kang Juan kayyatigamyaan na si Juan yangmadyawna otawna la-ban madyaw nang Dios yang kanaan batasan. Gostonang ari maningug sang pagindo ni Juan maskiyamakudugkudug yaan nang pagdungug naan sangkanaan pagindo na laban matungtung.

21Yamatoman yang pagbarus kang Juan ni Hero-dias na asawa ni Ari Herodes, nang allaw na pistanang ari sang kyakawtaw naan na allaw. Yiimoyaan na pista sang kanaan manga pangoro na pinilinaan aw yang kadaygan na manga gyotawan naotaw disaan na banwa na Galilea. 22 Pagkatiponnilan, domatung yang anak nang asawa ni Herodesna bayamagsasagondaraga kayan syomayaw disangpista nilan. Laban gakallingi nang sayaw naan siAri Herodes aw yang manga otaw na yatambongsang pista. Kayan yaparabay si Herodes maglaongsaan na bobay, “Pangayo, kay idi, sang maski nanana gosto mo, aatag ta kanmo.” 23 Kayan yomanyaan maglaong, “Asaad ko kanmo, kay idi, maskinanang ayoon mo kanak, aatag ko kanmo, maskiutungaun mo yang kanak sakop.” 24 Kyakadtowannaan na bobay yang ina naan na si Herodias. Ya-gaosip yaan sang ina naan, laong, “Kay ina, nanangayoon ko sang ari?” Yimibak yang ina naan na ya-galaong, “Yang ayoon mo sang ari yang oro ni Juanna magbawtismoway.” 25 Kayan yaparabay yaankomadto sang ari aw paglaong, “Yaan yang gostoko na aatag mo kanak adoon parabay yang oro niJuan na magbawtismoway na ubutang asang ping-gan.” 26 Pagdungug saan nang ari, laban yagasusulyaan tungud sang kanaan saad, toyo di amaimona magaparin yaan sang saad naan sang bobayasang atobangan nang tomatambongay sang pista.27 Kayan pyarabay sogoon nang ari yang sondarona makamang sang oro ni Juan. Kayan yomanawyang sondaro aw kadto sang pirisowan kayan yotodnaan disaan yang oro ni Juan aw butangan yaanasang pinggan. 28 Kayan dyara yaan nang sondaroaw atagan naan sang daraga. Kayan yatag yaannang daraga sang kanaan ina. 29 Pagdungug saannang manga inindo ni Juan, kadtowan nilan kayankyamang nilan yang lawas ni Juan aw lubungan.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na kaOtaw

(Mateo 14:13-21; Lukas 9:10-17; Juan 6:1-14)30 Yomori da agkang Jesus yang manga apostol

na syosogo naan, kayan byatok nilan kanaan yangkariko nang iimo nilan aw yang kariko nang pya-gaindo nilan asang kanilan kyakadtowan. 31 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Makadto kita nang ki-taay da sang banwa na way maguya, antak kita

Markos 6:32 47 Markos 7:6makadagawdagaw magpatana.” Yagalaong si Jesusnang maynaan kay madaig na manga otaw yang ya-pagkita kanilan, kadaig nang yangori kadaig omannang yandatung, wakaw wa da asakat komaan siJesus aw yang kanaan manga apostol. 32 Wakawyasakay si Jesus aw yang kanaan manga apostolsang barangay nilan kay antak silan komadto nangsilanay da sang banwa na way maguya.

33 Kikita silan nang madaig na manga otaw, kik-ilara silan. Wakaw yang manga otaw na sikunsang kariko nang barrio disaan yadaragan adtosang baybayun na odonggowan nang barangay nasyasakayan nilan ni Jesus. Yamaona pa kanilandomatung yang manga otaw. 34 Pagdoong ni Jesussang baybayun, kimita yaan sang madaig na mangaotaw. Yamallaat yaan kanilan kay maynang mangakarnero na way magbantayay kanilan. Wakawsi Jesus yagaindo kanilan nang madaig na pagin-doway. 35-36 Pagkaambong domorod agkang Jesusyang manga inindo naan na yagalaong, “Makagpada yang suga, papanawa ra yang manga otaw disin-ing banwa nawaymaguya antak silan komadto sangaon pawa aw sadtong manga barrio na magabilisilan sang amakaan nilan.” 37 Toyo yimibak siJesus sang manga inindo naan, laong, “Kamo yangmagapakaan da kanilan.” Yagalaong silan kanaan,“Ayaw pa, diin kami kamang sang pagabili namisang pilang mararan na paan na apakaan siningmanga otaw?” 38 Kayan yagosip si Jesus kanilan,laong, “Pilang book yang paan mayo? Tanawamayo.” Pagkatigam nilan, maglaong silan, “Limangbook da yang paan aw dowaay da yang isda.”

39 Kayan yaglaong si Jesus sang manga inindonaan, “Papagingkoda mayo yang kariko nangmanga otaw na managkorokoro disang silosilo.”40 Kayan yanagingkod yang manga otaw nayanagkorokoro, aon tagkarimaan, aon tagsanggatosyang yanagkoro. 41 Kayan tyakmagan ni Jesus yanglimang book na paan aw yang dowamboros naisda, kayan yimingaro aglangit aw pagpasalamatsang Dios. Pagkatapos naan magpasalamat,pisangpisangun naan yang paan aw yang isda awpandooran sang kanaan manga inindo. Kayanpyangatag nilan sang manga otaw disaan. 42Karikonilan yakakaan aw kabiyag. 43 Pagkatapos nilankomaan, aon samporo aw dowa na ka arat yangyamatmo nang madyaw pa kaanun na lyokasan napaan aw isda na pyangamang nangmanga inindo niJesus. 44 Limang mararan na ka otaw yang yakaandisaan sang paan aw isda, gawas sang kawbayan awmanga isu na wa upudan bilanga.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Laod(Mateo 14:22-33; Juan 6:15-21)

45 Kayan pyasakay ni Jesus yang kanaan mangainindo sang barangay antak silanmagona ra kanaantomaripag nang dagat adto sang barrio na Betsaida.Pagsakay nang manga inindo, paoriin naan yangmagkadaig na manga otaw disaan. 46 Pagkariyosnang kariko nang otaw, tomokod si Jesus agbokidkayan yagampo. 47 Pagkagabi la, adto ra sang laodyang barangay na syasakayan nangmanga inindo niJesus, toyo agbokid pa si Jesus, sayda naan. 48Kikitanaan yang manga inindo naan na kyakarisudanpagbugsay sang barangay kay syasaot silan nang

onos asang tunga nang laod, yakasongsong silansang samut. Mararum na pakallawun, yutugbung siJesus, aw panaw disang babaw nang laod, gadarogsang kanaan manga inindo disang barangay. Ma-said da sang barangay, makando garo yaan, 49 toyopagkita nilan kanaan na yapanaw disang babawnang laod, dumdum magallukay, wakaw yokowaawsilan nang pagkalluk. 50Yanggiyab yang bobol nilankariko nang pagkita nilan kanaan. Toyo yaparabaysi Jesus maglaong kanilan, “Ayaw kamo magkalluk,ako yang kikita mayo. Sarig da kamo.” 51 Kayantyomakang si Jesus sang barangay na syasakayannilan. Pagtakangnaan,maparabaymagtangku yangsamut. Laban yamaburungburung silan, 52 kay wapa silan akatigam daw sini si Jesus maski kinita danilan yang milagro na yiimo naan bain sang paan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang manga Masakitin agGenesaret

(Mateo 14:34-36)53 Pagdatung nilan agdipag, domoong silan ag

Genesaret aw tagkusan disaan yang barangay ni-lan. 54 Pagawas nilan sang barangay, parabay ki-laraun si Jesus nang manga otaw disaan. 55 Kayanyakarimpud yang manga otaw managdadaragan,yanagdara silan sang yamangkasakit na yanagko-rang asang kanilan korangan adto sang maski diinna dyudungug nilan na aadto si Jesus. 56Maski wainadatung si Jesus, adto sang syodad aw adto sangmanga barrio aw adto sangmanga kabarayan, aadtoadaraa nang manga otaw yang yamangkasakit napyanagampasan nang kamun disang arongan, apitnang dyadatungan ni Jesus. Kayan yaglaong silankang Jesus, “Kallaati kami, agad gaid kamimakapotisang kilid nang kanmo dagom, managkadyaw dakami.” Kariko nang yopoti sang kilid nang kanaandagom yanagkadyaw parabay.

7Yang Pagindo nang kanilan Kamonaan(Mateo 15:1-9)

1 Kayan dyomorod ag kang Jesus yang mangaPariseo aw yang manga magindoway sang balaodna sikun dig Jerusalem. 2 Aon kikita nilan namanga inindo ni Jesus na yakaan na wa mangonawmaynang batasan na pyagaindo nilan.

3 Na yang manga Pariseo aw yang kadaygan namanga Judio, dili silan makaan kaba wa pa silanmangonaw, magonawa sang pagindo nang kanilankamonaan sang pagonaw. 4 Arag dili silan makaansang maski nana na sikun sang paringki kinabadili ogasan, yaan yang pagindo nang kanilan ka-monaan. Arag aon pay madaig na pyagdara nangkanilan kamonaannapyangagadannilan. Pananglitsang kanilan batasan sang pagpangogas sangmangatabo, aw koron aw pinggan na tumbaga.

5Wakaw yagaosip kang Jesus yangmanga Pariseoaw yang manga magindoway sang balaod, laong,“Nanga yang kanmo manga inindo wa mangagadsang pagindo na pyagaindo nang kanatu kamon-aan? Yakasara silan kay yakaan silan na wa mang-onaw.” 6 Yimibak si Jesus kanilan na yagalaong,“Matungtung yang pyagalaong kadini ni Isaias napropeta nang Dios. Kamo yang yagaid gomaway

Markos 7:7 48 Markos 7:34maynang syosolat na pyapabatok nang Dios kangIsaias, laong, ‘Yaning manga otaw, yang kanilanbaba gaid yang yagataod kanak, wain kawng yangginawa nilan maawat kanak. 7 Wakaw way kaka-bosan nang kanilan pagsimba kanak kay yang kani-lan pagindo na kanang otaw pagindo yang yoon-awa nilan sang kanak pagindo.’ ” 8 Kayan yomanmaglaong si Jesus sang manga Pariseo, “Yaan yangyayawan mayo yang pagindo nang Dios, kay antakpangagadan mayo abay yang manga pagindo nangkamayo kamonaan. 9 Nanga wa kamo mangagadsang pagindo nang Dios, na yaan yang pyangagdanda mayo yang pagindo nang kamayo kamonaan?10 Pananglit, pyapagindo nang Dios si Moises nayagalaong, ‘Pagtaoda si amamoawsi inamo.’ Kayanyoman maglaong yang Dios, ‘Yang yagasorit nangmaat sang kanaan ama aw ina, laban sa apatayun.’11 Awgaid kamo na manga Pariseo aw manga mag-indoway sang balaod, yagaindo kamo na madyawaw maglaong yang otaw sang manga taganak naan,laong, ‘Di da ako makatabang kamayo, kay ama,kay ina, kay yang aatag ko garo kamayo, yatag dako sang Dios kay yaan yang syasaad ko kanaan.’12Wakaw kay yaan yang pagindo mayo kanaan, wada mayo apakaruguna yaan na otaw sang kanaantaganak. 13 Tungud saan tyatarikodan mayo yangpagindo nang Dios kay yaan yang yabay mayopagindo sang manga otaw yang pagindo nang ka-mayo kamonaan. Aon pay madaig na manga imomayo na maynaan maat nang Dios.”

Yang Yakaimo Maat sang Otaw(Mateo 15:10-20)

14Kayan yagtawag si Jesus sang kariko nang otawdisaan antak silan domorod agkanaan. Pagdorodnilan, maglaong si Jesus kanilan, “Kariko mayo,dadyawa mayo paninggi antak kamo makadaragsining pagindo ko. 15Yang yakaimo maat sang otawbuku nang pagkaan na yakarasak sang baba naan,toyo yaan yang yakaimo maat sang otaw yang maatna sorit na yorogwa sang baba naan. 16 Dadyawamayo butangan yaan sang dumdum mayo antakmayo katigaman.”

17 Pagpanaw ni Jesus sang manga otaw nayanagkoro disaan, manik yaan agbaray, kayanyagosip kanaan yang kanaan manga inindo na ya-galaong, “Nanang kaologan nang sambingay napyagaindomo kagayna?” 18Yagalaong si Jesus kani-lan, “Arag wa pa kamo kadi makadarag? Yatigamkamo na yang pagkaan na tyuturun nang otaw nayarasak sang otaw dili makaimo maat sang otaw,19kay yang pagkaan na tyuturun naan yang yarasaksang tongol kayan lyomabay, di yaan mukurugsang ginawa naan.” Pono saan na pagindo ni Je-sus, yatigam da silan na way pagkaan na pyagadilikanilan ni Jesus. Kariko nang pagkaan arag damadyaw kaanun nilan. 20 Kayan yabay magindo siJesus na yagalaong, “Yaan yang yakaimo maat sangotaw yang kariko nang maat asang dumdum naan.21-22Kay yang maat asang dumdum naan yaan yangkyakaponowan nang kariko nangmaat na imo naan,maynang pagkayot, aw yang pagpangindakaw, awyang pagpatay sang arag otaw, aw yang pagipidsang buku nang kanaan asawa, aw yang pagpaipidsang buku nang kanaan bana, aw yang pagdumdum

na apanmowan yang pyanmowan nang kadaygan,aw yang paglopig sang arag otaw, aw yang pagpatoosang buku nang matungtung, aw yang paggorangpagimo sang maat, aw yang papagsindil, aw yangpagboong sang dungug nang arag otaw, aw yangpagparabaw sang arag otaw, aw yang pagimo sangimo nang sangu. 23 Yaning kariko nang maat namanga imo nang otaw yagasikun sang kanaan gi-nawa, wakaw yaan yang yakaimo kanaan maat naotaw.”

Yang Pagtoo nang Boyag(Mateo 15:21-28)

24 Kayan yomanaw si Jesus disaan aw singadtosang banwa na lanto nang Tiro aw Sidon. Aadto ya-panik yaan sang baray. Gosto naan na di garo yaanikilaraun, toyo yaparabay matigam yang mangaotawdisaan. 25-26Wakawmaski baya pa na yadatungsi Jesus disaan, aon boyag na yudungug bain kangJesus, yaan na boyag buku nang Judio, taga Penisiana sakop nang Siria kay yamawtaw yaan disaanna banwa, Gresya yang kanaan sorit. Yaparabayyaan komadto kang Jesus kay yang isu naan nabobay lyarasakan nang mangkaraat. Pagdatungnang boyag kang Jesus, lomood yaan asang saidnang siki ni Jesus kayan yagpakallaat kanaan antakparogwaun naan yang mangkaraat sang isu naan.27 Kayan yaglaong si Jesus sang boyag pinaagi sangsambingay, laong, “Kinaanglan onaun pakaanunyang manga isu, kay buku nang madyaw aw ka-mangun yang kanun nang manga isu na otobongsang manga ido.” Yagapasabot si Jesus na yangonaun naan tabangan yang manga Judio kayan patyabangannaan yang bukunang Judio. 28Yakadaragyang boyag sang sambingay ni Jesus, wakaw yim-ibak yaan na yagalaong, “Matungtung, kay Ginoo,toyo maski yang manga ido arag makakaan sangmomo asang kyaanan nang manga isu.” 29 Kayanyaglaong si Jesus sang boyag, “Kay maynaan yangpyagalaongmo, kay boyag, yatoman da yang pyaga-sogo mo kanak. Ori da agkamayo, kay lyomogwa dayang mangkaraat sang isu mo.” 30 Pagdatung nangboyag asang baray naan, kitaun naan yang isu naanna gakorang disang korangan, wa day mangkaraat,lyomogwa da.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bungul na Otaw naGatata

31 Pagpanaw ni Jesus sang banwa na Tiro, man-allos yaan sang barrio na Sidon kayan yanallossang banwa na pyagangaranan nang samporongka barrio na yagapadurug yaan oman adto sangdagat ag Galilea. 32 Aon yaatud agkang Jesus nabungul na otaw na gatata. Yagapakallaat kang Jesusyang manga upud naan na otaw na adamdamunnaan yang yamabungul antak kablongan. 33 Kayanpyagagad ni Jesus yaan na otaw aglogwa, yapaawatsang yanagkoro disaan. Pagkagawas nilan dowa,butang ni Jesus yang dowa na tollo naan sang dowana taringa naan na otaw, kayan tyomobad si Jesusaw potiya naan yang dila naang otaw na gatata.34 Pagkatapos saan, mingaro si Jesus aglangit awginawa nang maaba. Kayan yaglaong si Jesus saangotaw nang kanaan sorit, laong, “Eparata.” Yangkaologan naan na sorit, “Dungug da na taringa.”

Markos 7:35 49 Markos 8:2635Yaparabay dumungug yaan na otaw, wa da udukutyang dila naan, yagimatok da yang pagsorit naan.36 Pyupunpunan ni Jesus yang manga otaw disaanna dili magabatok saan na imo adto sang maskisini na otaw. Toyo maski pyupunpunan silan niJesus, yabay silan magbabatokon bain saan na imoni Jesus. 37 Laban yamaburungburung silan kariko,yabay silan maglaong, “Laban madyaw yang karikonang imo ni Jesus. Maski yang bungul dyumungugda, maski yang otaw na gatata lyomatik da yang dilamagsorit, wa da magatata.”

8Pyapakaan ni Jesus yang Opat na Mararan na ka

Otaw(Mateo 15:32-39)

1 Wa akadogay disaan yanagkoro oman agkangJesus yang laban madaig na manga otaw. Way kani-lan pagkaan, wakaw yagatawag si Jesus sang kanaanmanga inindo awpaglaongkanilan, 2“Yamallaat akosining manga otaw na yamagad kanak nang toropang allaw, adoon way kanilan pagkaan. 3 Wakawaw paoriin ko silan na way kyaan, amangkarutuysilan nang gutum disang daran, kay aon digkanilanmagsikun sang maawat na banwa.” 4 Yagalaongyang kanaan manga inindo, laong, “Onnoong pag-pakaan sining manga otaw disining banwa na waymaguya?” 5 Awgaid yagaosip kanilan si Jesus nayagalaong, “Pilang book yang paan mayo disaan?”Yimibak silan, laong, “Pitombook.”

6 Pyapagingkod ni Jesus yang manga otaw disanglopa, kayan kyamang naan yang pitombook napaan. Pagkatapos naan magpasalamat sang Dios,pagpisangpisangun naan yang paan aw pandoorannaan sang kanaan manga inindo antak silan yangmangatag sang kariko nang manga otaw disaan.Kayan pyangatag nang manga inindo naan adtosang kariko nang otaw disaan. 7 Arag aon disaantatagbi na iisda nilan. Pagkatapos naanmanalangin,sogoon naan yang manga inindo naan pagpangatagsang iisda adto sang manga otaw. 8 Yakakaan silankariko, yamangkabiyag. Pagkatapos nilan komaan,pangamangun nilan yang sama. Yang madyaw pakaanun na sama, pitong ka bangkaraw na podoyamakmo. 9 Yang manga otaw na yakaan disaan,opat na mararan. 10 Pagkatapos ni Jesus paoriinyang manga otaw, maparabay yaan somakay nangbarangay aw yang manga inindo naan. Yisingadtosilan sang banwa na Dalmanuta.

Gosto nang manga Pariseo na Apakitaun Silan sangToosanan

(Mateo 16:1-4)11 Kaba aadto si Jesus aw yang kanaan manga

inindo, aonmanga Pariseo na yodorod agkang Jesusna yapaglantogi kanaan. Syosogo nilan si Jesus naapakitaun naan silan sang toosanan antak katiga-man nilan na yang gaom naan sikun sang Diosaglangit. Yaan yang sogo nilan kanaan kay antakkatigiyan nilan si Jesus. 12 Yiginawa nang maaba siJesus tungud sangmanga Pariseo nawa otoo. Kayanyaglaong yaan, “Nanga kamo na manga otaw adoonna yaan yang gosto mayo yang mikita sang milagrona toosanan sang gaom nang Dios kayan pa tyomoo

kamo? Na pagalaong ko na tinuud na way toosananna apakita kamayo.” 13 Kayan yomanaw si Jesuskanilan aw pagsakay yaan oman nang barangaypadurug agdipag nang dagat.

Yang Patobo nang manga Pariseo aw Patobo niHerodes

(Mateo 16:5-12)14 Na yakaringaw yang manga inindo koma-

mang sang paan sang panawan nilan, sambookda gaid yang paan disang barangay. 15 Kyakaragni Jesus yang kanaan manga inindo. Yagalaongyaan kanilan, “Pangabong kamo sang patobo nangmanga Pariseo aw yang patobo nang ari na siHerodes.” 16Kay wa makadarag yang manga inindosang pagkarag ni Jesus kanilan, wakaw yanagk-abarawbaraw silan, yanaglaong, “Yagalaong korawsi Jesus nang maynaan kay wa kita magadara nangpaan na baron ta sang panawan.” 17 Yatigam siJesus na yang paan na baron sang panawan nilanyang dyudumdum nilan. Toyo buku nang paanyang buut pasabot ni Jesus awgaid yang pagindoni Herodes aw yang pagindo nang manga Pariseo,wakaw yagalaong si Jesus kanilan, “Nanga kamoyanagkabarawbaraw na way yamadara mayo napaan? Wa pa kadi kamo akatigam na di ak amaun-dug na way yamadara mayo na paan. Marisudkamo kaindowan. 18 Aon mata mayo, nanga wakamo ikita? Aon taringa mayo, nanga wa kamoudungug? Wa kadi kamo makaungud sang iimoko na gapisang sang paan na pyapakaan sang li-mang mararan na otaw. 19 Pilang ka arat yangtitipud mayo na sama na madyaw pa kaanun?”Yimibak silan kanaan, “Samporo aw dowa na kaarat.” 20 Kayan yoman magosip kanilan si Jesus nayagalaong, “Arag dumduma mayo yang pitombookna paan na pyapakaan ko sang opat na mararan naotaw. Pilang ka bangkaraw yang titipud mayo nasama na madyaw pa kaanun?” Yimibak silan oman,laong, “Pitong ka bangkaraw.” 21 Kayan yaglaong siJesus kanilan, “Adoon yakakadarag da koraw kamosang pyagalaong ko kamayo?”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Bota ag Bet-saida

22 Yadatung si Jesus aw yang kanaan mangainindo ag Betsaida. Aon disaan bota na yaatudnangmanga otaw agkang Jesus. Yagapakallaat silankang Jesus antak damdamun naan yang mata nangbota. 23 Kayan pyoti ni Jesus yang kamot nang botaaw gagada naan aglogwa nang barrio. Pagdatungnilan aglogwa, tobadan ni Jesus yang mata nangbota aw damdama naan kayan yoosip naan, laong,“Aon day kinita mo?” 24 Kayan tyomanaw yangotaw asang atobangan naan aw paglaong, “Kikitako yang manga otaw na yapanaw, toyo maynanglawas silan nang kaoy na yapanaw.” 25Kayan yomandamdamun ni Jesus yang mata naan, kayan pag-tanaw oman naan, madyaw da yang kanaan mata,maski nanang atanawun naan, matinaw da yangpagtanaw naan. 26 Pagkatapos saan, paoriin niJesus yaan na otaw. Laong ni Jesus kanaan, “Ayawmagkadto sang barrio na Betsaida.”

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Mateo 16:13-20; Lukas 9:18-21)

Markos 8:27 50 Markos 9:1227Kayanyomanawsi Jesus awyangkanaanmanga

inindo aw kadto sangmanga barrio asangmakilibotnang syodad na Sesarea Pilipo. Kaba yapanawsilan yagaosip si Jesus sang kanaan manga inindo,yagalaong, “Nanang pyagalaong nang manga otawbain kanak, sini kono ako?” 28 Yimibak silan nayagalaong, “Aon yagalaong na ikaw kono si Juanna magbawtismoway. Aon oman yagalaong naikaw kono arag propeta. Aon oman kadaygan nayagalaong na ikaw kono si Elias na propeta kadini.”29 Kayan yoman magosip si Jesus kanilan, laong,“Na kamo, monnono yang kamayo dumdum, siniako?” Yimibak si Pedro, laong, “Ikaw yang pinilinang Dios na pyagalaong kadini na makagagaomsang karowagan nang banwa.” 30Kayan pyunpunansilan ni Jesus, laong, “Di da kamo magbatok sangmaski sini na ako yang pinili nang Dios.”

Yagalaong si Jesus na Arasayun yaan Kayan Pyap-atay

(Mateo 16:21-28; Lukas 9:22-27)31Yagponoda si Jesusmagpakatigamsang kanaan

manga inindo sang amapagguna kanaan. Yagalaongsi Jesus kanilan, “Ako na gyugual nang Anak nangotaw, laban arasayun nang manga pangoro nangJudio, di ak atangkapun nilan. Tinuud na yangmanga matikadung nilan aw yang manga pangorona magampoway aw yang manga magindoway sangbalaod, kariko nilan di matangkap kanak. Apap-atay ako nilan, toyo pagdatung nang torong allaw,oboiin ak oman nang Dios.” 32 Dyadadayaw silanpasaboton ni Jesus bain sang amapagguna kanaan,kayan pagdungug ni Pedro saan, potiin naan yangtollo ni Jesus aw gagada naan, yaparigbin silan awpaglaonga naan si Jesus, laong, “Dili amaimo naikaw panagpatayun nilan.” 33 Toyo yapakabilik siJesus aw atobanga naan yang manga inindo naankayan syagda naan si Pedro. Yagalaong si Jesus,“Panaw, kay Satanas. Yaan na byubutang mo sangdumdum mo buku nang pagbuut nang Dios, toyopagbuut nang otaw.” Yaan yang pyagalaong ni Jesuskang Pedro kay yang pyagalaong ni Pedro sopaksang pagbuut nang Dios.

34 Kayan tyawag ni Jesus yang kanaan mangainindo aw yang kadaygan na manga otaw nayanagkoro disaan antak silan kariko domorodagkanaan. Yagalaong si Jesus kanilan, “Aw aonotaw na gosto magad kanak antak yaan maimokanak inindo, di da yaan magatoman sang kanaankyakaundan, abay da yaanmangagad sangpagasogoko kanaan maski laban yaan akarisudan maynangotaw na yagapusan sang koros na pagapatayankanaan. Yaan yang abay imoon nang otaw nayangagad sang kanak pagindo. 35 Toyo yang otawna yaan gaid yang yabay pamakotan yang maboiyaan disining donya, akawaraan yaan sang kanaankinaboi; awgaid yang otawnawa akapannogon sangkanaan kinaboi maski apatayun yaan tungud sangpagpangagad kanak aw tungud sang pagbatok sangmadyaw na batok nang Dios, yaan yang akaaronannang kinaboi na sikun sang Dios. 36-37 Toyo yangotaw, maski apanmowan naan yang kariko nangasining donya, way kakabosan naan kariko, kayaw masingadto ra yaan sang impirno, di da yaanmakabarik maski aballin yang kariko nang asining

donya.” 38 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Yangmaski sini na otaw na di magalaong, ‘Ako yang kangKristo sakop na yatangkap sang kanaan pagindo,’yang otaw na yamarig maglaong saan asang ato-bangan nining manga saraun na otaw adoon natimpo na wa mangagad sang Dios, yaan na otaw, awmagbarik da ako asining donya, di ak magalaong,‘Kanak yaan na otaw sakop.’ Kay ako na gyugualnang Anak nang otaw yang mabarik asining donyana agadan ako nang gaom nang kanak Ama na Dios.Arag agadan ako nang manga balaan na sogwanunna tagalangit.”

91 Kayan yaglaong si Jesus sang manga otaw dis-

aan, “Kaundi mayo yaning pagalaong ko kamayo,aon digkamayo manga otaw na di pa amatay, mikitapa silan sang apakatigam kanilan na yang Dios yangmakagagaom sang kariko.”

Yang Pagkaparin nang Kaimo aw Lawas ni Jesus(Mateo 17:1-13; Lukas 9:28-36)

2 Pagkatapos ni Jesus maglaong saan, mangaunum na allaw, yotokod yaan sang makagwas nabutay, pyagaagad naan si Pedro aw si Santiago awsi Juan na silanay da. Pagdatung nilan agbabaw,maparin yang kaimo aw yang lawas ni Jesus kabayatanaw kanaan yang toro na inindo naan. 3 Yangmanga dagom naan yamaparin, yomallag da, la-ban da gimapotiyan. Maski sini disining donyadi makagaon sang kapoti nang dagom ni Jesus.4 Kayan sakadyap kinita da nilan yang dowa napropeta kadini na si Moises aw si Elias na yakaonaw papagbaraw kang Jesus. 5 Kayan yaglaong siPedro kang Jesus, “Kay Ginoo, laban madyaw naaani kami. Aw madyaw mo, magaimo kami nangtorong ka liyan disini, kanmo yang isa, kang Moisesyang isa, kang Elias yang isa.” 6 Sabo maynaanyang pyagalaong ni Pedro kay wa yaan akatigamdaw nanang madyaw na pagalaong, kay silan torolaban yamalluk. 7Kayan kyatabonan silan nang aro.Sakadyap dyungug da nilan yang sorit sikun saanna aro na yagalaong bain kang Jesus, laong, “Yaniyang kanak Anak na laban ko karugunan. Yaan yangpaninggi mayo yang kanaan pagindo.” 8 Kayan ya-parabay manganawanaw yang manga inindo, toyowa day kikita nilan na kadaygan, saydakman niJesus.

9 Kaba yanagtobang silan, pyagalaong silan niJesus, laong, “Ayaw naamayo pagbatoka yang kikitamayo adoon. Batokon da mayo aw magboi da akooman na gyugual nang Anak nang otaw.” 10 Kayanbyutang nilan sang dumdum nilan yaan na sorit niJesus aw panagkabarawbaraw silan daw nana yangkaologan nang sorit naan na magaboi oman sikunpatayun. 11 Kayan yagosip silan kang Jesus, laong,“Nanga yagaindo yang manga magindoway sangbalaod na kinaanglan amaona domatung si Eliasna propeta nang Dios kadini kayan pa dyomatungyang pinili nang Dios na magaari disining donya?”12 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Matungtung saagaw na si Elias yang amaona domatung kay apa-pagandamun naan sang kariko. Awgaid dumdumamayo yang pyagalaong nang Dios na syosolat antakkamo matigam na ako na gyugual nang Anak nang

Markos 9:13 51 Markos 9:41otaw na pinili nang Dios kinaanglan magatigkulsang madaig na karisud aw obita nang manga otaw.13 Toyo pagalaong ko kamayo adoon na dyomatungda yang otaw na mayni Elias na yagaona kanakdomatung, toyo lyarasay yaan nang manga otaw,maski nanang kyakaundan na imoon nilan kanaanyiimo nilan maynang syosolat nang propeta nangDios kadini.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyoromanannang Mangkaraat

(Mateo 17:14-21; Lukas 9:37-43)14Pagdatung nilan adto sang kadaygan na manga

inindo, kitaun nilan yang madaig na manga otawna yanagkoro disaan. Aon manga magindowaysang balaod na yapaglantogi sang manga inindo nayamaibilin disaan. 15Pagkita nangmanga otawkangJesus takadtakad da silan agkanaan aw paglaong,“Aani kaw kadi.” 16 Kayan yagosip si Jesus kanilan,laong, “Nanang pyanaglantogiyan mayo disaan?”17 Aon isa kanilan disaan na yimibak, laong, “KayGinoo, dyadara ko ani kanmo yang isu ko na usugna lyoromanannangmangkaraat, wa da yaanmaka-pagsorit. 18 Pyagadadaplakay yaan sang lopa, ya-gasora yang baba naan aw pagoyagut yang kanaanonto, kayan yabasag yang lawas naan. Pyagalaongko yang manga inindo mo kagayna na antak parog-waun nilan yang mangkaraat toyo wa silan maka-gaga.” 19 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Nangakamo wa otoo kanak? Kadogay ko maguyauya dinikamayo, pyapabayaan ta kamo na wa otoo kanak.Madogay pa kadi ako magtigkul magindo kamayokayan pa tyomoo kamo kanak? Daraa ani kanakyang isu.” 20 Kayan dyara nilan yang isu agkangJesus. Pagkita nang mangkaraat kang Jesus parabaynaan lomanan yang isu, wakaw yamatowad yangisu aw pagtitillilid, kayan yagpanorasora yang babanaan. 21 Yagaosip si Jesus sang ama nang isu,laong, “Pila pang allaw na maynaan yang isu mo?”Yimibak yang ama nang isu, laong, “Anay da nangtatagbi pa yaan. 22 Pyapakasudsud yaan towadunnang mangkaraat asang atoron aw asang tobig an-tak patayun garo. Aw makatabang kaw kanami,kay Ginoo, kallaati doon kami.” 23 Yagalaong siJesus kanaan, “Nanga kaw yagalaong kanak ‘Awmakatabang kaw?’ Aw tomoo yang otaw sang Dios,akatabangan yaan sang kariko nang kikinaanglannaan.” 24Kayan pyarabay naan gagaan yang kanaanpaglaong kang Jesus, laong, “Yotoo ako, tabangi akoantak maparabay magsun yang kanak pagtoo.”

25 Pagkita ni Jesus na yanagkoro agkanaan yangkariko nang manga otaw disaan, maparabay yaanmagsagda saan na mangkaraat, laong, “Ikaw namangkaraat na yakabungul aw yakabubu saan naisu, logwa da disang isu, di dakman kaw maglasakoman kanaan.” 26 Kayan yaparabay komowaawyang mangkaraat aw lomani yang isu kayan ly-omogwa yaan sang kanaan lawas. Pagkalogwanang mangkaraat, maynang yamatay da yang isu,wakawmadaig yang yagalaong, “Yamatay da yaan.”27 Awgaid pyopoti ni Jesus yang kamot nang isu awbangona naan, kayan yagindug dakman yang isu.

28 Yakasurud da si Jesus aw yang manga inindonaan sang baray, yoosip yaan nang manga inindonaan nang silanay da. Yagalaong silan, “Nanga

wa kami makagaga magparogwa sang mangkaraatdisang isu?” 29 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Diamaimo na makapagparogwa kamo saan na karasinang mangkaraat aw di mayo ayoon sang Dios yangtabang naan.”

Pyagalaong Oman ni Jesus Kanilan yang KanaanKamatayun

(Mateo 17:22-23; Lukas 9:43-45)30Kayanyomanawsi Jesus awyangkanaanmanga

inindo disaan na banwa aw agi ag Galilea. Di gostoni Jesus na akatigaman nang kadaygan daw wainsilan, 31 kay yangindo yaan sang kanaan mangainindo. Yagalaong yaan, “Ako na gyugual nang Anaknang otaw adaraun nang manga otaw adto sangmagookom, panagpatayun da ako. Awgaid oboiinako oman nang Dios nang katlong allaw kasikunpatayun.” 32 Toyo wa silan makadarag saang pya-galaong ni Jesus kanilan. Magaosip garo silan kangJesus daw nanang kaologan nang pyagalaong naankanilan, toyo yamarig silan magosip.

Daw Sini Digkanilan yang Labaw(Mateo 18:1-5; Lukas 9:46-48)

33Yadatung silan ag Kapernaum. Yakasurud silansang baray, yagaosip si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Nanang pyagalantogiyan mayo ka-gayna disang daran?” 34 Wa silan iibak kay kabayapanaw silan yanagagis silan daw sini digkani-lan yang labaw. 35 Kayan yagingkod si Jesus awtawaga naan yang samporo aw dowa na pinili naanna inindo. Pyapasaid naan silan agkanaan, kayanyaglaong yaan kanilan, “Yang maski sini na otawna gosto amaimo labaw sang kadaygan kinaanglanubutang naan sang ginawa naan na labaw kanaanyang kariko antak yaan maimo sogwanun nilankariko.” 36 Kayan pyoti ni Jesus yang isu disaanaw butangan naan asang atobangan nilan. Kabayagasipit si Jesus sang isu, yagalaong yaan sangkanaan manga inindo, 37 “Yang otaw na amabuutsang maynini na isu tungud sang pagtoo naankanak, yaan na otaw magataod kanak. Yang mag-ataod kanak, buku ko gaid yang pyagataod, awgaidasta yang yagasogo kanak arag naan pagataodon.”

Yang Dili Mapagkontara Kanatu, Katabang Natu(Lukas 9:49-50)

38 Kayan yaglaong si Juan, “Kay Ginoo, aonotaw na kikita nami nangaon na yagaparogwasang mangkaraat. Kaba gaparogwa yaan sangmangkaraat, ingaranan naan yang aran mo.Syasagda nami, wa nami yaan papagimowa saankay wa yaan aagadagad nami na manga inindomo.”39 Toyo yagalaong si Jesus kanaan, laong, “Ayawpagsagdaa kay yang maski sini na yagaimo sangkaburungburungan na imo tungud kay ingaranannaan yang kanak aran, yaan na otaw dili maparabaymakapaglaong kanak nang maat. 40 Kay yangdi mapagkontara kanatu, katabang natu. 41 Kaydumduma mayo yani, yang matabang kamayo kayako yang kamayo Ginoo, maski mapainum yaankamayo nang sang ka tabo gaid na tobig, tinuud nayaan na otaw yang atagan nang Dios nang madyawna barus.”

Markos 9:42 52 Markos 10:21Yang Akaponowan nang Pagkawara nang Pagsarig(Mateo 18:6-9; Lukas 17:1-2)

42 Kayan yoman maglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, “Yang otaw na akaponowan nangpagkawara nang pagsarig kanak nang maski sini,laban isilotan nang Dios. Wakawmadyawpa kanaanyang ibitayan nang mabugat na bato yang liyugnaan kayan lyabo sang laod, kay madyaw pa awmisiling yaan nang maynaan, di dugsa sang maga-imo yaan sang akaponowan nang pagkawara nangpagsarig kanak nang sang ka otaw. 43 Wakaw awyang kamot mo yang kyakaponowan nang maatna imo mo, otoda yaan, kay maski popol kaw, awpagsakopon kaw nang Dios, madyaw pa yaan sangiyan da yang dowa na kamot mo na oontog kawadto sang impirnonapodo atoronnaway kataposannang pagkallaga. 44 Karisud nang manga otawdato, kay yabay silan magtigkul sang silot na waykataposan. 45Maynaan oman yang siki mo, aw yangsiki mo yang kyakaponowan nang maat na imo mo,otoda yaan, kay maski popol kaw, aw pagsakoponkaw nang Dios, madyaw pa yaan sang iyan da yangdowa na siki mo na oontog kaw adto sang impirno.46 Kay di magkamatay yang laga nang atoron adtosang impirno, wakaw kariko dato yabay magtigkulsang silot naway kataposan. 47Maynaan oman yangmata mo, aw yang mata mo yang kyakaponowannang maat na imo mo, lusata yaan, kay maskisaydakman kilid yang mata mo, aw pagasakoponkaw nang Dios, madyaw pa yaan sang iyan da yangdowa namatamo na oontog kaw adto sang impirno.48 Kay di magkamatay yang laga nang atoron adtosang impirno, wakaw kariko dato yabay magtigkulsang silot na way kataposan.

49 “Kariko nang kanak manga inindo apaagiinsang karisud antak maimo madyaw yang kanilanbatasan, maynang pagkaan na apaagiin sang atoronantak lomotaw yang kanaan tinuud na nanam namadyaw. 50 Yang asin madyaw kay yakananamansang pagkaan, toyo aw kawaraan da yaan sangkanaan kaasin di da makabarik yang nanam naanna asin. Yakagaon kamo saan, wakaw imowa mayoyang madyaw sang arag kamo otaw, maynang asinna yakaimo sang madyaw na nanam nang pagkaan.Aw maynaan kamo sang arag kamo marinaw yangpaguya mayo.”

10Yagaindo si Jesus bain sang Panagayaw nang Mag-

asawa(Mateo 19:1-12; Lukas 16:18)

1Kayan yomanaw si Jesus saang banwa na Galileaaw singadto sang banwa na Judea kayan tyomaripagsang tobig na Jordan. Aadto madaig yang mangaotaw na yanagkoro agkanaan, kayan yoman yaanmagindo kanilan, kay yang batasan naan, kada do-matung yang manga otaw pagindoon naan.

2NaaonmangaPariseo disaanna yodorod agkangJesus, titigi nilan osipin si Jesus kay osombong nilanaw magsayup. Kayan yosip nilan, laong, “Sopaksang balaod ta daw buku aw ayawan nang bana yangasawa naan?” 3 Yimibak si Jesus kanilan na ya-galaong, “Nanang pyagabalaod ni Moises kamayo?”4 Yimibak silan na yagalaong, “Tyotogot ni Moises

na makaayaw yang bana sang kanaan asawa awmatag yaan nang solat na karigunan na akatoowanna silan yagayaw da.” 5 Kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Sabo syosolat ni Moises yang maynaanna balaod kamayo, kay mabagsug yang oro mayo.6 Toyo anay da kadini nang pagpono nang pagimosining banwa, yiimo nang Dios yang dowang kaotaw, usug aw bobay. 7 Wakaw aw mangasawayang usug, mapanaw yaan sang kanaan ama aw ina,kayan yapagtukud sang kanaan asawa. 8Yang dowayaimo da isa, wakaw yang magasawa buku nangdowa, isa ra silan. 9Wakaw di da papagayawun yangbana aw yang asawa na pyapagtukud nang Dios.”

10Pagsurud ni Jesus sang baray oman yaan osipinnang manga inindo naan pono sang pagayaw nangbana sang kanaan asawa. 11 Yagalaong si Jesuskanilan, “Yang yamayaw sang kanaan asawa antakmangasawa sang kadaygan na bobay, yaan yangyakaimo sang maat nang Dios kay yakasara yaansang kanaan asawa. 12Magonawa oman yang bobayna amayaw sang kanaan bana antak magbana yaansang kadaygan na usug, arag yakasara yaan.”

Yaampo ni Jesus yang Manga Isu antak Panalangi-nan nang Dios

(Mateo 19:13-15; Lukas 18:15-17)13 Aon manga isu na dyadara agkang Jesus

antak naan damdamun. Toyo syasagda nangmanga inindo naan yang yagadara sang mangaisu. 14 Pagkita ni Jesus saan na imo nang kanaanmanga inindo, madaman yaan. Kayan yaglaongyaan sang kanaan manga inindo, “Ayaw mayo pag-punpuni yang manga isu na makadi kanak, kayyang maynilan na yamanarig kanak pagasakoponnang Dios. 15 Butangan mayo sang dumdum mayoyaning pagalaong ko adoon. Yang maski sini na diliamanarig kanakmaynang pagkanarig nang isu sangkanaan ina, dili pagasakopon nang Dios.” 16 Kayansinipit ni Jesus yang manga isu disaan. Yang kadasang ka isu dyadamdam naan, kayan yampo antakpanalanginan silan nang Dios.

Yang Otaw na Mayaman(Mateo 19:16-30; Lukas 18:18-30)

17Nang agput da si Jesus manaw oman, aon sangka otaw na yadaragan adto kanaan kayan lyomoodasang said nang siki ni Jesus aw paglaong kanaan,“Balaan kaw, kay Magindoway, pagindowa ako sangimoon ko antak ako pagsakopon nang Dios nangway kataposan.” 18 Yimibak si Jesus kanaan, laong,“Nanga pyagalaong mo ako balaan? Yang Dios gaidyang balaan, way kadaygan. 19 Yatigam da kawsang manga balaod nang Dios na yagalaong, ‘Ayawmagpatay sang arag kamo otaw, ayaw magipid sangbuku nang kanmo asawa, ayaw magpangindakaw,ayawmagpanistigos sang kagaro, ayawmaglimbongsang maski sini, taoda yang kanmo ama aw ina.’ ”20 Kayan yaglaong yaan na otaw kang Jesus, “KayMagindoway, anay da ko maisu yangagad ak sangkariko nining balaod nang Dios.” 21 Pyapaununganni Jesus yaan na otaw. Kyakarugunan naan. Kayanyaglaong si Jesus kanaan, “Isa koman yang imona wa mo akatoman. Ori da agkamayo aw bari-gyaan yang kariko nang pyanmowan mo kayanyang bayad saan, pangatagan sang manga pobre.

Markos 10:22 53 Markos 10:47Kayan aon amadawat mo diglangit na panalanginnang Dios na way tatamanan. Aw matapos da moyaan imoon, singadi kanak aw agadagad da naku.”22 Pagdungug naang otaw saan, maparin parabayyang kaimo naan, kayan yomanaw yaan disaan nalaban yamaundug kay di naan yaan amaimo yangpyagalaong ni Jesus kay yamapannogon yaan sangmadaig na pyanmowan naan.

23 Kayan yapakabilik si Jesus aw paglaongsang kanaan manga inindo, “Laban marisud saagaw yang mayaman mapasakop sang Dios.”24Yamamaragmarag yangmanga inindo pagdungugnilan saan na sorit ni Jesus. Toyo yoman maglaongsi Jesus kanilan, “Kay manga inindo ko, tinuudagaw na laban marisud yang mapasakop sangDios. 25 Wakaw yang mayaman na dakora sangginawa naan yang kanaan kadato, di makasludsang kasakopan nang Dios kaba di pa makasorogyang ayup na kamelyo sang tuub nang dagum.”26 Pagdungug saan nang manga inindo naan,laban silan yamaburung. Kayan yaglaong silan,“Aw maynaan, sini pa yang pagasakopon nangDios?” 27Yatanaw si Jesus kanilan, kayan yaglaong,“Way otaw na makaimo saan, yang Dios gaid yangmakaimo, kay yang Dios yangmakaimo sang kariko,maski nana.”

28 Kayan yaglaong si Pedro kang Jesus, “Tanawa,yayawan da nami yang kariko kayan yomagadagadkami kanmo.” 29 Yimibak si Jesus kanilan, laong,“Pagalaong ko kamayo adoon na yang maski sinina yapanaw sang kanaan baray aw kanaan mangalomon aw taganak aw manga anak aw pawa naanarag pyapanawan naan na antak yaan magada-gad kanak aw pagbatok sang madyaw na batoknang Dios yaan na otaw yang makadawat sanglaban madyaw na barus nang Dios na ballin sangpyanawan naan. 30 Abarusan yaan nang Dios disin-ing donya nang laban dakora na barus sang kada isana pyanawan naan na manga baray disining donyaaw manga lomon naan aw taganak aw manga anakaw manga pawa naan. Ayaw magpakaringaw naarag arasayun yaan disining donya nang yosopakkanak kay yangagad yaan kanak, toyo yaan na otawyang pagasakopon nang Dios nang way kataposan.31Aon manga labaw na otaw adoon na timpo na diliataodon sang maori na allaw. Maynaan oman aonmanga otaw na buku nang labaw adoon na ataodonsang maori na allaw.”

Katlo na Paglaong ni Jesus bain sang Kanaan Ka-matayun

(Mateo 20:17-19; Lukas 18:31-34)32 Yangindaran sang Jesus na masaka ag

Jerusalem, yagaona manaw si Jesus. Yamaawanyang kanaan manga inindo na yakadto yaanJerusalem kay aon kono yagalaom kang Jesus agJerusalem. Yamalluk yang kadaygan na yakagiyodni Jesus. Kayan tyawag oman ni Jesus agkanaanyang samporo aw dowa na inindo naan aw batokisilan sang amapagguna kanaan. 33 Yagalaongsi Jesus, “Adoon yasaka kita ag Jerusalem. Awdomatung kita adto ako na gyugual nang Anaknang otaw adaraun adto sang manga pangoro namagampoway aw manga magindoway sang balaod.Silan yang yapagkontara kanak, osombong ako

nilan mallaw sang magookom na buku nang Judio,antak ako nilan patayun. 34 Aw daraun da akoadto sang buku nang Judio, pagapasagdaan ako naoodyatun nilan aw tobadi ako nilan. Obonaran akonilan kayan pyatay ako, toyo magaboi ako omannang katlong allaw.”

Yang Yaayo ni Santiago aw ni Juan kang Jesus(Mateo 20:20-28)

35 Kayan dyomorod agkang Jesus si Santiago awsi Juan na manga anak ni Sebedeo. Yagalaongsilan, “Kay Ginoo, gosto nami imoonmo yang ayoonnami kanmo.” 36Yagalaong si Jesus, “Nanang gostomayo na imoon ko kamayo?” 37 Yimibak silan,laong, “Aw magari da kaw disining donya, atagikami dowa nang katungud pagingkod disang saidmo, yang isa apit karinto mo aw yang isa apitkawara mo.” 38 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Wa kamo akatigam sining yaayo mayo. Dumdummayo makatigkul kamo sang karisud na itigkuranko. Dumdum mayo makatigkul kamo sang kasakitnang kamatayun na akaagyan ko.” 39Yimibak yangdowa na inindo kang Jesus, laong, “Uu, makatigkulkami saan.” Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Matungtung sa agaw na itigkuran mayo yangkarisudmaynang itigkuran ko. Arag itigkuranmayoyang kasakit nang kamatayun maynang itigkuranko. 40 Toyo dili ako makaatag kamayo sang yaayomayo kanak kay buku ko yang aon katungud nama-gapili sang papagingkodon disang apit ko karintoaw disang apit ko kawara, kay yang makapagingkoddisang apit ko yang pinili da pataan nang Dios.”

41 Pagdungug saan nang samporo na arag inindoni Jesus, mangkadaman silan sang dowa na ma-glomon na si Santiago aw si Juan. 42 Wakaw ty-atawag ni Jesus yangmanga inindo naan antak silandomorod agkanaan, kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Yatigam kamo sang batasan nang manga otawdisining donya. Yang yamaimo pangoro digkanilanyang magsosogo kanilan. Yang manga labaw napangoro disining donya, yang aon gaom na yan-gallang sang kanilan manga sakop. 43 Toyo kamo,”laong ni Jesus sang kanaan manga inindo, “ayawkamo magsiling sang maynaan na batasan. Aw aondigkamayo gosto na amaimo magsosogo kamayo,kinaanglan yaan yang amaimo sogoon mayo. 44 Awaon digkamayo gosto na amaimo labaw na pangoromayo, kinaanglan mapangallang yaan sang kariko.45Kay ako,” laong ni Jesus, “maski ako yang gyugualnang Anak nang otaw, wa ak akani disining donyana antak ako tabangan nang manga otaw. Sanamatabang ako kanilan. Magapakamatay ako kanilankay ako yang pagatobos sang manga otaw.”

Pyapagkadyaw ni Jesus si Bartimeo na Bota(Mateo 20:29-34; Lukas 18:35-43)

46 Dyomatung da silan sang syodad na Jeriko.Toyo wa akadogay yapanaw disaan si Jesus aw yangkanaan manga inindo na inagad nang laban madaigna manga otaw. Pagpanaw nilan disaan na syodad,aon bota na yagaingkod disang kilid nang daran,yang batasan naan, yapakasukut magpangayo sangsapi. Yang aran naan si Bartimeo na anak ni Timeo.47 Pagdungug naan na si Jesus na taga Nasaretyang yarabay disaan, maparabay yaan magtawag,

Markos 10:48 54 Markos 11:24laong, “Kay Jesus na sompaw ni Dabid, kallaatiako.” 48 Toyo madaig disaan yang gasagda kanaan,laong nilan kanaan, “Katingun, ayaw magtawag.”Toyo wa yaan maningug, sana laban da gyagaanyang pagtawag naan, laong, “Kay Jesus na som-paw ni Dabid, kallaati ako.” 49 Kayan yagtangkusi Jesus na yapanaw aw paglaong sang yanagkorodisaan, laong, “Tawaga ra sa yaan antak komadikanak.” Kayan tyawag nilan yang bota, laong nilan,“Pakadiguna yang ginawa mo, pagindug da, kaytyatawag kaw naan.” 50 Yaparabay yaan magpowassang kanaan kakaob aw pagindug kayan dyomorodadto kang Jesus. 51 Yagaosip si Jesus kanaan, laong,“Nanang gosto mo na imoon ko kanmo?” Yimibakkanaan yang bota, laong, “Kay Ginoo, mikita da akgaro.” 52Yagalaong si Jesus kanaan, “Unug da, yangkanmo pagkanarig kanak yakapagkadyaw kanmo.”Yaparabay da yaan kimita, kayan gimiyod yaan niJesus.

11Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus Jerusalem(Mateo 21:1-11; Lukas 19:28-40; Juan 12:12-19)

1 Yagpadadatung da si Jesus aw yang mangainagad naan ag Jerusalem, yadatung silan asangkabarogsadan nang butay na pyagangaranan nangKaolibowan na asang lanto nang dowa na barriona Betpage aw Betania. Disaan syosogo ni Jesusyang dowa na inindo naan, 2 laong, “Unug da, kadtokamo sang kaonaan ta na barrio. Aw domatung dakamo disaan maparabay kamo kimita sang asno nayuukut. Wa pa akasakayi yaan na asno. Parabayaobada aw tonggayi mayo ani kanak. 3 Aw aon dis-aan magosip kamayo na magalaong, ‘Onoon mayoyaan?’ Paglaonga mayo, ‘Pyapakamang nang Ginoota. Adagawdagawun naan buslan kayan pyarabaynaan ani oman patonggayan.’ ” 4 Kayan kyomadtoyang dowana inindona syosogoni Jesus. Pagdatungnilan kitaun nilan yang asno na tyatagkus disangapit nang pilwangan nang baray na asang kilid nangdaran. Pyaparabay nilan obadun disang tyatagku-san naan. 5 Pagobad nilan, magosip yang mangaotaw disaan, laong, “Nanga yoobad mayo yang ukutnaan na asno?” 6 Kayan yimibak yang dowa nainindo maynang pyagaindo kanilan ni Jesus. Pag-dungug saan nang manga otaw disaan, madyawnilan yang pagtonggay sang asno. 7 Tyotonggayannilan agkang Jesus yang asno, kayan yapinan nilanyang likod nang asno nang kanilan dagom, kayasakayan ni Jesus. 8 Pagsakay naan, mangindaransilan kariko adto Jerusalem. Kayan yampasan nilannang kanilan dagom yang daran na agiin ni Jesus nagasakay sang asno, kay tyataod yaan nilan. Yangkadaygan yanagkanat magampas sang daran nangdaonan na manga sanga nang kaoykaoy na pyango-tod nilan asang dorog nang daran. 9Yang yanagonani Jesus aw yang yanagkaori naan, yangiyak, laong,“Kadyaw da agaw nang Dios. Bunang da agaw nangyakani na syosogo nang Dios. 10 Panalanginan nangDios yang sakop nang kamonaan ta na si Dabid, kayyang magaari saan yang pinili nang Dios. Kadyawda agaw nang Dios aglangit.”

11 Yabay mangiyak yang manga otaw asta dy-omatung si Jesus ag Jerusalem. Kayan yaparabay

yaan komadto sang dakora na pagtitiponan nangmanga Judio na pyagangaranan nang templo.Pagdatung naan sang templo, magtanaw yaansang kariko nang yiimo nang manga otaw disaan.Pagkatapos saan, mori yaan aw yang samporo awdowa na inindo naan adto sang barrio na Betaniakay gabi la.

Wa da ni Jesus Apabongaa yang Kaoy na Igera(Mateo 21:18-19)

12 Pagkaallaw oman, manaw silan sikun ag Beta-nia, mabarik ag Jerusalem. Kaba yangindaran silan,yamagutum si Jesus. 13 Maawat pa kinita da naanyang kaoy na igera na daonan maski buku nangtimpo na dadaon naan na kaoy. Wakaw yaparabayyaan komadto saan na kaoy kay yang kaoy na igeraaw yadaon, aon day bonga. Toyo pagdatung naansang pono nang kaoy na igera, ampan way bonga,daon gaid yang kikita naan. 14 Yagalaong si Jesussang kaoy na igera, laong, “Di dakman kaw mag-bonga na kaoy, di da kaw akakaanan oman sangbonga.” Dyudungug nang manga inindo naan yangpyagalaong naan saan na kaoy.

Yakadto si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-17; Lukas 19:45-48; Juan 2:13-22)

15Kayan yoman silanmanaw aw kadto Jerusalem.Pagdatung nilan dato, komadto si Jesus sang tem-plo. Paglasak naan disaan, bigawun naan aglogwayang manga mamarigyaay aw yang manga mam-mili. Pyanowad naan yang manga lamesa nangmagballinay sang sapi aw yang manga ingkodanannang yamarigya nang manga limokon. 16 Syasagdanaan yang yanagdara sang manga butang nilan dig-surud nang templo. 17Kayan pyagindo ni Jesus yangmanga otaw asang templo, laong, “Yatigam kamosang syosolat na sorit nangDios na yagalaong, ‘Yangkanak pagtitiponan pyagangaranan nang baray naampowanan sang Dios nang kariko nang otaw asangkarowagan nang banwa.’ Toyo pyaparin mayoyaning ampowanan, yiimo mayo baray na lim-bonganan mayo sang arag kamo otaw.” 18 Yangmanga pangoro na magampoway aw yang mangamagindoway sang balaod, arag yudungug saan napagindoni Jesus. Pagdungugnilan,maparabay silanmagdumdum daw monnono yang pagpatay nilankang Jesus, kay yamalluk silan kanaan, kay labanmadyaw nang kariko nang otaw yang pagindo niJesus. 19 Pagkagabila, yomanaw da ag Jerusalem siJesus aw yang kanaan manga inindo.

Yang Pagindo bain sang Pagtoo na Pyopono sangKaoy na Igera

(Mateo 21:20-22)20 Pagkamasurum, unaun da silan manaw, kimita

silan oman sang kaoy na igera, yagango ra asta yangpono. 21Kyakanamputan ni Pedro yang pyagalaongni Jesus saan na kaoy, kayan yaglaong yaan kang Je-sus, “Kay Ginoo, tanawa yaning kaoy na igera na wada mo apabongaa, yagango ra.” 22 Kayan yaglaongsi Jesus, “Kanarig kamo sang Dios. 23 Pagalaong kokamayo adoon na yang maski sini na magalaongsaan na butay, ‘Kaungat na butay aw kabarin adtosang dagat,’ amaimo yang pyagalaong naan aw dilimagdowadowa yang ginawa naan, yotoo yaan nayang pyagalaong naan yang amatoman. 24 Wakaw

Markos 11:25 55 Markos 12:15pagalaong ko kamayo na yang maski nana na yaayomayo sang Dios, kanarig da kamo na yaan yangaatag kamayo nang Dios, kayan aw maynaan yangpagtoo mayo, atagan kamo nang Dios nang yaayomayo kanaan. 25Awmagampo kamo sangDios, onaapasaylowa yang maski sini na dyadamanan mo nagaimo sang maat kanmo, antak kaw arag pasayloonnang Dios na Ama ta na aglangit sang kanmo maatna imo. 26 Toyo aw wa pa mo apasaylowa yanggaimo sang maat kanmo, maynaan oman dili kawapasayloon nang Ama ta na Dios na aglangit.”

Bain sang Katungud ni Jesus(Mateo 21:23-27; Lukas 20:1-8)

27 Pagkatapos ni Jesus sang kanaan pagindo,dyomatung da silan oman ag Jerusalem. Kabayapanaw si Jesus digsurud nang templo, aon yo-dorod kanaan na manga pangoro na magampowayaw manga magindoway sang balaod aw mangamatikadung na pangoro nang Judio. 28 Yagaosipsilan kang Jesus, laong, “Nanang katungud mo nayamigaw kaw kagabi sang manga otaw disang tem-plo? Sini yang gaatag kanmo sang katungud nagaimo kaw saan?” 29Yimibak si Jesus kanilan, laong,“Arag aon pagaosip ko kamayo. Aw mibak kamokanak, imibak ako arag kamayo daw nanang katun-gud ko na yakaimo ako sang kariko nang mangaimo ko. 30 Yani yang pagaosip ko kamayo, Nanangkatungud ni Juan na yagabawtismo sang mangaotaw? Sini yang gabuut kanaan, otaw daw Dios?”31 Kayan yanagkabaraw silan, laong, “Aw maglaongkita, ‘Yang Dios yang gabuut kang Juan,’ magaosipsi Jesus kanatu daw nanga wa kita atangkap sangpagindo ni Juan. 32 Toyo aw maglaong kita, ‘Otawgaid yang gabuut kang Juan,’ amadaman kanatuyangmanga otaw.” Wakawwa silan iibak kang Jesuskay yamalluk silan sang manga otaw, kay yotooyang manga otaw na si Juan propeta nang Dios.33 Wakaw yagalaong silan kang Jesus, “Inday, wakami akatigam daw sini yang gabuut kang Juan.”Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Awmaynaan, aragdili ko pagalaong kamayo daw wain sikun yangkanak katungud.”

12Yang Sambingay bain sangmanga Otaw na Pyapag-

tonggo sang Kaparasan(Mateo 21:33-46; Lukas 20:9-19)

1Kayan yagindo si Jesus sang kariko nang mangaotaw disaan, yagasambingay yaan, laong, “Aon tag-tomon sang pawa na tyatanuman nang paras. Lili-bot naan aradun yang kaparasan, kayan inimo naanyang pugaanan sang paras disaan. Yimowan naannang tonggowan yang kanaan kaparasan, kayanbinilin naan sang manga otaw, pyapatonggowankanilan, aw panaw yaan adto sang kadaygan nabanwa. 2Yomabot da yang paras, kayan syogo nangtagtomon sang kaparasan yang isa na sogwanunnaan pagkamang sang kanaan kabain. 3 Kayantyaam dakupun nang manga otaw disaan yang sog-wanun naan, kayan byonaran. Pagkatapos saan,paoriin yaannilannangwaydara. 4Yomanmagsogoyang tagtomon sang isa na sogwanun. Byobonaran

arag yaan nang manga otaw disaan, pyapariyan ni-lan yang kanaan oro aw odyata yaan nilan. 5 Kayanyoman naan sogoon yang isa oman na sogwanun,pyanagpatay yaan nilan. Pagkatapos saan, aonpay manga sogwanun na syosogo nang tagtomonadto sang kanaan kaparasan, toyo yaan da, aon by-obonarannilan, aonpyapataynilan. 6Aonpay isa naotaw nang tagtomon sang kaparasan, yang bogtongna anak naan na usug na karugunan naan. Kayanyang anak naan yang kyampusan naan sogoon adtosang manga otaw na bibilinan naan nang kanaankaparasan, kay laong nang dumdum naan, ‘Ataodonnilan yang kanak anak.’ 7Toyo pagkita kanaan nangmanga otaw disaan, managkabaraw silan, laong,‘Tanawa, yaan kay yang anak nang tagtomon, yaanyang mosonod magpanmo sang pyanmowan naan.Bay da kamo, apatayun ta yaan, kanatu da yangkaparasan.’ 8 Kayan pyarabay nilan yaan potiin awpataya nilan. Dyadara nilan yang patay na lawasaglogwa nang kaparasan.” 9 Kayan yagosip si Jesus,laong, “Nanang dumdum mayo na inangun nangtagtomon? Yatigam kamo na laban sa akadtowannaan aw pataya yang manga otaw na bibilinan naannang kanaan kaparasan. Kayan binilin naan omansang kadaygan.”

10 Pagkatapos saan na pagindo, maparabaymaglaong oman si Jesus sang manga otaw disaan,“Yakabasa ra kamo sang sorit nang Dios na syosolatna pyananglit ako sang bato, laong, ‘Yang bato nawa agamita nang manga panday sang baray kaypyagalaong nilan na way kabos, yaan na bato yangpinili nang Dios na yakadigun sang baray. 11 Yaanyang pagbuut nang Labi na Dios. Gimadyawan yangkanaan manga imo.’ ”

12 Yang manga pangoro disaan magadakup garokang Jesus kay yakadarag silan na silan yangkyukugdan naan na sambingay ni Jesus, toyo wasilanmakaimo pagdakup kanaan kay yamalluk silannangmanga otaw na yanagkoro disaan na yaningugkang Jesus. Wakaw pyapanawan si Jesus nangmanga pangoro nang Judio disaan.

Bain sang Pagbayad sang Miyoras(Mateo 22:15-22; Lukas 20:20-26)

13 Aon manga Pariseo aw manga inagad nang arina si Herodes na syosogo nang manga labaw na Ju-dio. Pyapakadto kang Jesus antak magosip kanaan,kay aw magsayup yaan sang kanaan tobag osom-bong nilan. 14 Kayan kyomadto silan kang Jesus awpaglaong kanaan, “Kay Magindoway, yatigam kamina ikaw matarong. Maski di akaontoran yang otawnang kanmo pagindo yabay kaw magsorit nangmatungtung. Maski diin kaw, aw asang atoban-gan nang manga pangoro aw asang atobangan kawnang kadaygan na manga otaw, magonawa yangpagindo mo, wa akaparin. Yang paagi nang Diosna pyagaindo mo, podo matungtung. Wakaw, kayMagindoway, osipin ta kaw daw madyaw yang abaymagbayad sang miyoras na pyapabayadan kanatunang pangoro ta ag Roma? 15 Paglaongan kanamidaw makalapas kita sang kanang Dios balaod awmagbayad kita saan.” Toyo kay kyakatigaman ni Je-sus yang kanilan dumdumna gyagaway yaan osipin,wakaw yagalaong yaan kanilan, “Nanga titigi mayoako? Ayagan kanak yang sapi na pyagabayad mayo

Markos 12:16 56 Markos 12:39sang miyoras.” 16 Yaayag nilan kanaan yang sapi,kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yaning yakabu-tang sang sapi, kanini yaan kaimo? Kanini aran?”Yimibak silan, laong, “Yaan kanang labaw na pan-goro ag Roma.” 17 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Aw kanaan yaan, bayadi yaan nang miyoras, kayyaan yang kanaan pagbuut. Toyo arag tomanamayoyang kariko nang pagbuut nang Dios.” Pagdungugnilan saan,maburungburung silan laban kang Jesus.

Bain sang Pagboi Oman nang Yamangkamatay(Mateo 22:23-33; Lukas 20:27-40)

18 Kayan dyomorod agkang Jesus yang mangaotaw na pyagangaranan nang Saduseo. YangmangaSaduseo yang yagalaong na dili magaboi oman yangyamatay da, wakaw titigi nilan si Jesus. 19Yagalaongsilan, “Kay Magindoway, aon syosolat ni Moiseskanatu na yagalaong, ‘Aw aon otaw na yamatay dayang tudtuud lomon naan na usug na way anak,pamoroon naan na otaw yang baro nang lomonnaan na yamatay da, kay antak manganak. Awmawtaw da yang isu, pagangaranan nang aran nangotaw na yatay da, antak paglaongon na aon kanaananak.’ Yaan yang balaod niMoises kanatu namangaJudio.” 20 Kayan yabay maglaong yang Saduseokang Jesus, laong, “Aon dini kanatu pitong ka otawna maglomon. Yangasawa yang panganay, wa payanak nang panganay, yamatay da. 21 Kayan pyan-gasawa nang somapit yang baro nang magorangnaan. Wa pa manganak yang somapit, arag dayamatay. Min da ninyan, pyangasawa oman nangkatlo yang baro nang dowa na lomon naan. Aragwa pa makapanganak, yoman da matay yang katlona yangasawa sang baro. 22 Kariko nang pito namaglomon arag yangasawa saan na bobay. Matagyabos matay silan pito, way anak nilan saan nabobay. Pagkamatay nang kapito na lomon, aragda yamatay yang bobay. 23 Kay Magindoway, awdomatung da yang allaw na pyagalaong na magaboioman kono yang yamangkamatay, yaning pito namaglomon, sining makapangasawa saan na bobay?Kay kariko nilan arag yangasawa saan.”

24 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Laban saagaw kamo yamasayup, kay wa kamo makadaragsang pyagalaong nang Dios na syosolat kanatu.Arag wa kamo akatigam sang gaom nang Dios nalaban dakora. 25 Kay aw magboi da oman yangyamangkamatay, yang usug di da mangasawa awyang bobay di da magabana. Managuya da silanmaynang paguya nang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios na wa mangognan.” 26 Kayanyabay maglaong si Jesus, “Pagaindoon ta kamoantak kamo makadarag na magaboi oman yangyamangkamatay. Dumdumamayo yang pyagalaongnang Dios kang Moises pagkita ni Moises sangsampinit na yamallaga na wa akasonog. Yakabasara kamo saan, kay syosolat ni Moises. Pagkasaidni Moises sang sampinit na yamallaga, maglaongyang Dios kanaan, ‘Ako yang Dios nang kamayokamonaan na si Abraham aw si Isaak aw si Jakob.’27 Yang kaologan naan,” laong ni Jesus, “yang Diosbuku nang Dios nang manga patay, awgaid Diosnang manga boi. Agaw maynaan, boi yang kamayokamonaan. Wakaw dagdagu yang sayup mayo kay

yagalaong kamo na way otaw na magaboi omansikun matay.”

Yang Labaw na Balaod nang Dios(Mateo 22:34-40; Lukas 10:25-28)

28Aon disaanmagindoway sang balaod na yudun-gug kanilan na galantogi. Pagdungug naan sangibak ni Jesus, matigam yaan na madyaw yang ibaknaan sang manga Saduseo, wakaw arag yaan ya-gaosip kang Jesus, laong, “Nana yang labaw nabalaod nang Dios?” 29 Yimibak si Jesus kanaan,laong, “Kamo na sompaw ni Israel, paningug kamo.Sayda yang Labi, yaan yang Ginoo ta na Dios.30 Yaan yang pagdakoraa sang ginawa mo yangkanmo Ginoo na Dios aw pamakoti abay pangagdiyang kanaan pagbuut. Yaan yang labaw sangkariko nang balaod. 31 Yang yasapit sang labaw nabalaod yang pagkarugun sang manga otaw, laong,‘Karuguni yang arag kamo otaw maynang tyoonanlawas mo.’ Way balaod na labaw sining dowa.”32 Kayan yang magindoway sang balaod yagalaongkang Jesus, “Min kay agaw naan, kay Magindoway,matungtung agawyang soritmona sayda yangDios,way kadaygan, yaan gaid. 33 Wakaw kinaanglanpangagadan nang otaw yang balaod na yaglaong.‘Pagdakoraa sang ginawa mo yang kanmo Ginoona Dios aw pamakoti abay pangagdi yang kanaanpagbuut.’ Magonawa saan, kinaanglan na akarugu-nan naan yang arag silan otaw maynang tyoonanlawas naan. Kay aw pangagadan nang otaw yaningdowa na balaod madyaw pa yaan sang pagatag sangDios na manga ayup na syosonog.” 34 Pagdungugni Jesus sang madyaw na ibak naan, maglaong siJesus kanaan, “Agput da kawmasakop nang Dios kaytyatangkap mo yaan na pagindo.” Pagkatapos saanwa day yutugum magosip kang Jesus.

Bain sang Magaari na Pinili nang Dios(Mateo 22:41-46; Lukas 20:41-44)

35 Kaba yagaindo si Jesus agsurud nang templo,yagalaong yaan, “Nanga yagalaong yang mangamagindoway sang balaod na yang pinili nang Diosna magaari disining donya yang sompaw gaid niDabid na ari kadini? Sayup yang pyagalaong nilan36 kay kaba pyagabayaan si Dabid nang Balaan naEspirito, yagalaong yaan, ‘YangDios yang yagalaongsang kanak Ginoo na pinili naan, laong, Pagingkodasang apit karinto ko asta pagdatung nang allaw naapaguyukan ko sang parapara mo yang kariko nangyapagkontara kanmo.’ ” 37 Kayan yabay maglaongsi Jesus kanilan, “Si Dabid yang yagalaong na yangkanaan Ginoo yang pipili nang Dios na magaari,wakaw buku gaid nang sompaw ni Dabid yang pinilinang Dios namagaari disining donya.” Madaig yangmanga otaw na yanagkoro disaan na yanagumapagdungug nilan sang pagindo ni Jesus.

Pyapagkido Silan ni Jesus antak di Makapangagadsang manga Magindoway sang Balaod ni Moises

(Mateo 23:1-36; Lukas 20:45-47)38 Kayan yaglaong si Jesus, “Magkido kamo daw

kamo makapangagad sang batasan nang mangamagindoway sang balaod ni Moises. Madyaw nilanyang pagsoot sang mangkadyaw na dagom aw pag-panawpanaw disang pagkadaigan antak maglaongyang mikita na silan dungganun na otaw. 39 Aw

Markos 12:40 57 Markos 13:15yadatung silan sang pagtitiponan nangmanga otaw,gosto nilan na silan yang papagingkodon asangatobangan nang manga otaw. Aw yatambongsilan sang pista, gosto nilan na silan yang pa-pagingkodon asang ingkodanan na dyadayaw sangmanga dungganun, antak silan yang laban tayo-don. 40 Yabay silan managagawagaw sang pyan-mowan nang manga bobay na baro, awgaid asangatobangan nang manga otaw yadogay silan maga-mpo antak paglaongon nang manga otaw na silanmatarong. Wakaw silan yang laban isilotan nangDios aw domatung da yang allaw na pagasilot kani-lan.”

Yang Pagatag nang Baro na Bobay(Lukas 21:1-4)

41 Yagaingkod si Jesus asang apit nang lasakanannang sapi agsurud nang templo, tyatanaw naanyang manga otaw na yamutang sang kanilan sapiasang lasakanan nang sapi na pagatag sang Dios.Madaig yang mayaman na tyatanaw naan na ya-mutang disaan sang madaig na sapi. 42 Kayandyomorod yang pobre na bobay na baro. Byubutangnaan yang dowang ka pesos. 43 Kayan tyawagni Jesus yang kanaan manga inindo agkanaan kaypagaindoon naan silan. Yagalaong si Jesus kani-lan, “Tinuud, yang pagatag naang pobre na baromadyaw pa sang pagatag nang manga mayaman,44 kay kyakamang nang mayaman disang kanilansapi na madaig, wa silan akaukud. Toyo yaan nabaro, maski laban pobre yaan, dyuduput naan bu-tang yang kariko nang kyasapiyan naan maski yaanna sapi pagabili garo naan sang yakaukud kanaan.”

13Pyagalaongni Jesus kanilannaOgobarunyangTem-

plo(Mateo 24:1-2; Lukas 21:5-6)

1 Pagkatapos saan, lomogwa si Jesus sang tem-plo. Kaba aglogwa, aon isa sang manga inindonaan na yagalaong kanaan, “Kay Ginoo, tanawayang mangkabakla na bato na yiimo arabat niningtemplo. Kadyaw da agaw naan.” 2 Kayan yaglaongsi Jesus kanaan, “Madatung yang allaw na ogobarunyaning dakora na templo na tyatanaw mo adoon,kayan way isa na bato nang templo yang amaibilinna makatongtong sang isa na bato, amabos yaankariko makatapoyak.”

Arabutun Kamo aw Daraa Kamo Adto sang mangaPangoro na Otaw nang Goberno

(Mateo 24:3-14; Lukas 21:7-19)3 Pagkatapos saan, komadto si Jesus sang bu-

tay na pyagangaranan nang Kaolibowan na atbangnang templo na agdipag nang karatagan. Kabayagaingkod yaan disaan, yagaosip kanaan si Pedroaw si Santiago aw si Juan aw si Andres na silanayda, laong nilan, 4 “Paglaongan kanami daw kanokatoman yang pyagalaong mo kanami kagayna naogobarun yang templo. Nanang akatoosan nami naantak kami matigam na agput da matoman yangkariko nang amapagguna?”

5 Kayan yagpono si Jesus magindo kanilan bainsang wa pa akatoman. Yagalaong si Jesus, “Man-agkido kamo daw kamo patooon sang kagaro. 6Kay

madaig yang madatung ani na magaway magsorit.Magamit silan sang kanak aran, magalaong silan,‘Ako si Jesu Kristo na pipili nang Dios na magaari.’Madaig yang amagad kanilan na yotoo sang kanilankagaro. 7 Aw dumungug kamo sang batok na aonmanga gira, maski masaid kono yang pagtanaman,ayaw kamo magkalluk. Kinaanglan yaan yangamaonamapagguna, toyo di pamadatung yang kat-aposan. 8 Kaba wa pa adatung yang kataposan, am-atoman na mapagtanam yang sang ka banwa sangkadaygan na banwa, aw yang ari mapagtanam sangarag silan ari. Arag aon manga linog na madatungdisang maski wain na banwa. Arag madatung yangmasakit na gutum disang manga banwa. Karikonini madatung, toyo baya pagpono yaan nang labanmasakit na karisud na madatung asang donya.”

9 Yabay magindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Toyo kamo, pataana mayo pakadi-guna yang ginawa mayo, kay adakupun kamo nangarag kamo Judio kayan dyara kamo nilan asangatobangan nang manga pangoro nilan antak igusunkamo, maski way maat na imo mayo. Arabutunkamo maski digsurud nang manga pagtitiponannilan. Adaraun kamo asang atobangan nang mangapangoro nang goberno kay yotoo kamo kanak.10 Amapagguna yaan kamayo, kay kinaanglan naabatokon yang madyaw na batok sikun sang Diosadto sang manga otaw asang karowagan nangdonya, kayan dyomatung yang kataposan. 11 Awdakupun kamo, aw daraa kamo nilan adto sangatobangan nang manga pangoro nang goberno an-tak kamo sombong nilan ayaw kamo magkaundug,ayaw kamo magdumdum daw nanang pagalaongmayo aw dyomatung da kamo asang atobangannangmanga pangoro nang goberno. Toyo aw osipinda kamo nang manga pangoro, parabaya mayo to-baga yaan nang apapagsorit kamayo nang Balaan naEspirito, kay yang pagalaongmayo asang atobangannilan buku nang sikun sang kamayo ginawa, awgaidsikun sang Balaan na Espirito. 12 Madatung yangtimpo,” laongni Jesus, “na apapatay nang otaw sangkadaygan yang kanaan lomon na yasarig kanak.Magonawa oman saan, apapatay nang manga amayang kanilan manga anak sang kadaygan. Ma-pagkontara yangmanga anak sang kanilan taganak,kayan pyatay yang taganak kay yaan yang sogonang anak naan. 13 Kamo na yangagad kanakakaraatan nang kariko nang otaw. Mapagkontarasilan kamayo kay kikilara kamo nilan na yotookamo kanak. Toyo maski laban karaatan kamo,aw dili mayo ayawan yang pagtoo kanak asta sangpagkamatay mayo, akaaronan kamo nang kinaboina way kataposan.”

Yang Maropig na Makasapad sang kamayo Banwa(Mateo 24:15-28; Lukas 21:20-24)

14 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Makaniyang laban maropig na mapagkontara sang sakopnang Dios. (Kamo na magabasa sini, dumdumaantak mayo kadaragan.) Aw kitaun da mayo nadyomatung da yangmaropig namagasapad sang ka-mayo banwa, kamo na manga maguya asang sakopna Judea, panaglonos kamo adto sang kabutayan.15Yang yapanaog sang kanaan baray, di da mapaniksang baray naan na makamang pa sang maski nana

Markos 13:16 58 Markos 14:6na kanaan dyayaw. 16 Yang asang pawa, di daomori agbaray na makamang sang kanaan dagom.Parabay kamo panaglonos adto sang kabutayan.17Aw matoman da yaan na karisud, kallaat da agawnang manga mabdus aw yang manga kamokan naarag garo managlonos. 18 Panagampo kamo sangDios antak way amiyan nang allaw na pagalonosmayo. 19Kay aw domatung da yaan na manga allaw,labanmagadogang yang karisud. Dungan nang Diosyiimo yang donyawa pay karisud namaynaan. Aragwa day madatung oman na maynaan na karisud.20 Toyo di abay apakadogayun nang Dios yaan nakarisud, kay aw pakadogayun yaan naan, wa dayamaboi sang otaw. Toyo kay yamallaat yang Diossang kanaan sakop na pinili naan, di naan apakado-gayun yaan na karisud.”

21 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Aw aonmaglaong kamayo, ‘Tanawa, ani la yang ari nasi Kristo,’ aw aon oman kadaygan na magalaong,‘Yadto kay yang ari na si Kristo,’ ayaw kamomagtookanilan na magalaong nang maynaan. 22Madatungyangmangamagaro namagalaong na silan yang arina si Kristo. Arag madatung yang manga magarona magalaong na silan yang manga propeta nasyosogo nang Dios. Apakita nilan yang dakora nagaom pinaagi sang kaburungburungan na mangaimo nilan antakmagpatoo sang kanilan kagaro sangmanga otaw na pinili nang Dios. Toyo di amaimona yang pinili nang Dios mangagad sang kanilankagaro. 23 Kyarag da ta kamo sini pataan nang wapa akapagguna, wakaw managkido kamo antak dikamo tomoo sang kanilan kagaro.”

Yang Pagdatung ni Jesus na Gyugual nang Anaknang Otaw

(Mateo 24:29-31; Lukas 21:25-28)24 “Kayan awmatapos da yangmasakit na karisud

ninyan na manga allaw, maparabay da magngitngityang banwa kay di da yang suga mapakita, di daamallag yang boran. 25 Arag aon manga bitoonna amangkaorog sikun diglangit, kay agayongonnang Dios. Magakagayonggayong yang kariko nangkikita mayo diglangit. 26Pagkatapos saan,” laong niJesus, “ako na gyugual nang Anak nang otaw ikitaunnilan na gapadadatung sikun diglangit na madarinang panganod asang pagawanan. Ikitaun ako nangkariko nang otaw kay amallag ako kayan kyatiga-man nilan yang kanak dakora na gaom. 27 Osogoonko yang manga tagalangit na sogwanun ko adtosang karowagan nang donya, aw maski adto sangkarowagan nang langit antak tiponon nilan yangmanga otaw na pinili ko.”

Yang Sambingay bain sang Kaagi nang Kaoy naIgera

(Mateo 24:32-35; Lukas 21:29-33)28Kayan yagsambingay si Jesus, laong, “Pagaindo

ko kamayo yang sambingay sang kaagi nang kaoyna igera. Yatigam da kita na aw syomokol da yangkaoy na igera, omorawda yang banwa. 29Magonawasaan, matigam da kamo na agput da ako marik anisang donya aw kimita da kamo na amatoman dayaning karisud na pyagalaong ko kamayo. 30Tinuudna yang manga otaw na asaotan naan na timpodi pa amabos matay, amatoman da yang kariko

nang pyagalaong ko kamayo. 31 Amawara pa yanglangit aw lopa, yang kariko nang pyagalaong ko diliamaparin, amatoman kariko.”

WayYatigam sang Allaw na Pagabarik ni Jesu Kristo(Mateo 24:36-44)

32 “Toyo,” laong ni Jesus, “way otaw na yatigamsang pagdatung nang pyagalaong ko kamayo. Maskiyang manga tagalangit na sogwanun nang Dios, awmaski pa ako na Anak nang Dios, arag wa akatigam.Yang kanak Ama gaid yang yatigam saan na timpo.33 Panagkido kamo, abay kamo pagampo kay wakamo akatigam sang allaw na abarik ko.” 34 Kayanyagsambingay si Jesus, laong, “Maynang otaw namapanaw sang baray naan aw kadto sang kaday-gan na banwa. Pagpanaw naan papagtonggoonnaan yang manga sogwanun naan. Syosogo naanyang kada isa kanilan antak matigam sang kanilangawbuk. Syosogo naan yang magtonggoway sangtatakup na yaan yang abayun naan pagsaitan yangpagbarik naan. 35Magonawa saan, abaya mayo pag-saiti yang pagbarik ko na Ginoomayo, kaymaynangmanga sogwanun nang tagtomon sang baray, wakamo akatigam sang adatung ko, daw gabi la, dawtinang gabi, daw pakallawun, daw pagsilat nangsuga. 36Wakaw abaya mayo pagsaiti yang pagbarikko ani sang donya daw kamo katokawan. 37 Bukumayo gaid yang kyakarag ko, wakaw pagalaong kosang kariko nang otaw, ‘Abaya mayo pagsaiti yangpagbarik ko.’ ”

14Lyaraom Nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)

1Dowakmang allaw yang pista na pyagangaranannang Paglabay na yaan yang akaanun nilan yangpaan na way patoron surud nang sang ka simana.Yang manga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod, yanagkabarawdaw onnoon nilan pagdakup kang Jesus antak dikatigaman nang kadaygan, kay lyaraom nilan yaanna apatayun. 2 Wakaw yanagkabaraw silan nasilanay da, laong, “Di natu yaan adakupun asangatobangan nining magkadaig na yatambong sangpista kay daw silan madaman kayan yasamok awbarusi kita nilan kay madyaw nilan si Jesus.”

Byobobowan yang Oro ni Jesus nang Maballo naLana ag Betania

(Mateo 26:6-13; Juan 12:1-8)3 Aadto Betania si Jesus, asang baray ni Simon.

Sanla yang sakit ni Simon nangaon, wakaw pya-gangaranan yaan nang sanlaun. Kaba yakaan siJesus asang baray ni Simon, yodorod agkang Jesusyang bobay na yagadara nang tagbi na botelyana yamatmo nang laban maal na maballo na lanana pyagangaranan nang nardo. Pagkatapos nangbobay bariin yang liyugnang botelya, duputunnaanbobo sang oro ni Jesus yang lasak nang botelya.4 Toyo aon yamadaman disaan nang pagkita nilansaan. Yapagomogomo silan kada isa kanilan, laong,“Nanga kyakayam yaan na lana? 5 Akabarigya sagaro yaan nang sobra nang torong gatos kayanyang bayad saan pangatag sang manga pobre.”Kayan yagbagolbol silan saan na bobay. 6 Toyo

Markos 14:7 59 Markos 14:32yagalaong si Jesus, “Pabayai mayo yaan. Nangakamo yagabagolbol kanaan, kay labanmadyawyangyiimo naan kanak. 7 Disining banwa mayo yabaykamo managkitakita aw yang manga pobre wakawmaski kano makaatag kamo sang manga pobre aynnang gosto mayo. Toyo ako, di dak madogay dinikamayo. 8 Yani na bobay yagaimo sini kay gostonaan magimo sang maski nana na amagaga naanantak yaan magtaod kanak. Wakaw byobobo naanyang lana na nardo sang kanak lawas antak maballopataan yang lawas ko kaba wa pa ak ulubungan.9 Tinuud yang pagalaong ko kamayo na di yani nabobay akaringawan, kay maski diin makarimpudyaning madyaw na batok bain sang kaagi ko asangkariko nang banwa, arag ogogodon yaning yiimokanak nining bobay.”

Yatabang si Judas kanilan na Yagapadakup kangJesus

(Mateo 26:14-16; Lukas 22:3-6)10Pagkatapos saan, komadto si Judas sang manga

pangoro na magampoway. Yaan si Judas Iskarioteyang kasamporo aw dowa na apostol ni Jesus. Saboyakadto yaan sangmanga pangoro namagampowaykay yapagbaraw yaan kanilan daw onnoon naanpagtabang kanilan antak nilan madakup si Jesus.11 Kyakaontoran yang manga pangoro na magam-poway pagdungug nilan sang sorit ni Judas, wakawyasaad silan kang Judas na abayadan nilan yaansang pagtabang kanilan. Kayan pagkatapos nilanmagkabaraw, abayun ni Judas pagsaitan si Jesus dawonnoon naan pagpadakup kang Jesus.

Yapagsaro si Jesus sang kanaan manga Inindo sangkanilan Pagiyambong sang Pista na Paglabay

(Mateo 26:17-25; Lukas 22:7-14,21-23; Juan 13:21-30)12 Dyomatung da yang allaw nang pagpono nang

pista na yaan yang kyakaan nang manga Judio yangpaan na way patoron. Tigmad inangun naan napista yang pagpatay sang manga nati nang karnerokay yaan yang pagkanamput nilan sang pagtabangkanilan nang Dios nangaon na pyagangaranan nilannang Paglabay. Na disaan na allaw yoosip si Jesusnang kanaan manga inindo, laong, “Wain yangbaray na gosto mo pagalotowan nami sang iyam-bong ta nang pista na Paglabay?” 13-14 Kayan syogoni Jesus yang dowa na kanaan inindo, laong, “Kadtokamo dowa sang syodad. Pagakita mayo adto yangotaw na yagadara sang lata na yamatmo nang tobig.Agad kamo naan asang baray na apanikin naan, awpaglaong kamo sang tagtomon sang baray na yangGinoo yagaosip daw wain yang sobay na akaanannami sang pista na Paglabay. 15 Kayan aw mataposda kamo maglaong kanaan, apatanaw kamayo nangtagtomon sang baray yang dakora na sobay digtaasna way yakaukud, kariko iyan. Pataan kamo dato,”laong ni Jesus, “sang akaanun ta.” 16 Kayan ya-parabay komadto sang syodad yang dowa na inindo.Pagdatung nilan sang syodad,matoman yang karikonang pyagalaong kanilan ni Jesus, kayan yandamnilan yang iyambong nilan nang pista na Paglabay.

17 Nang gabi la, yadatung si Jesus aw yang ka-daygan na manga inindo naan. 18 Yapagsaro siJesus komaan sang samporo aw dowa na inindonaan sang iyambong nilan nang pista na Paglabay,

yagalaong si Jesus, “Pagalaong ko kamayo na aonisa kamayo na matabang sang yapagkontara kanakantak ako dakupun nilan.” 19 Kayan yangkaundugsilan kariko pono sang pyagalaong ni Jesus kanilan.Isaisa kanilan yagaosip, laong, “Sini, kay Ginoo, dawako?” 20 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Kamona samporo aw dowa, yang matabang sang maga-padakup kanak yang isa kamayona yapagsaro kanakdomarit nang paan asang sabaw. 21 Ako na gyugualnang Anak nang otaw apatayun maynang syosolatna amapagguna kanak. Toyo kallaat da agaw nangmatabang sangmagapadakup kanak, madyawpa awwa yaan magkawtaw.”

Yang Paan na Pyagapisangpisang nang Ginoo naPyapakaan sang Kanaan manga Inindo

(Mateo 26:26-30; Lukas 22:15-20; 1 Korinto 11:23-25)22 Kaba yakaan silan, pyopoti ni Jesus yang paan,

kayan pagpasalamat naan sang Dios, pagpisang-pisangun naan aw pandooran naan sang isaisa sangkanaan manga inindo. Kayan yaglaong yaan kani-lan, “Dawata mayo, kay yani yang kanak lawas.”23 Kayan tyakmagan ni Jesus yang tabo. Pagpasala-mat naan sang Dios, pandool naan sang mangainindo naan, kayan yiminum yang isaisa kanilan.24Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yani yang kanakdogo na apatutudun na pagatobos sang madaigna otaw. Wakaw pinaagi sang kanak dogo naapatutudun, amatoman yang maori na saad nangDios kamayo na olowasun kamo sang kamayo sara.25 Pagalaong ko kamayo na di da ako iminum omansang inmunnaparasmatag domatungyang allawnaiminum ako sang baya na inmun asang kasakopannang Dios.” 26 Pagkatapos saan, managkanta silansang kanta na pagsimba sang Dios, pyagabantogkanaan, kayan lyomogwa silan saan na baray awsingadto sang butay na kaolibowan.

Pyagalaong ni Jesus na Magalaong si Pedro na Bukunang Inagad naan si Jesus

(Mateo 26:31-35; Lukas 22:31-34; Juan 13:36-38)27 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan manga

inindo, “Ayawan ak mayo kariko mallaw, kay yaanyang pyapasolat nangDios kadini na yagalaong, ‘Ap-atayun ko yang magbantayay sang manga karnero,kayan yanagsarimburag mandaragan yang mangakarnero.’ 28 Toyo,” laong ni Jesus, “aw papagboiinda ako oman sikun matay, magaona ako kamayokomadto Galilea.” 29 Kayan yaglaong si Pedrokang Jesus, “Maski ayawan kaw mallaw nang ka-daygan, ako dili, di ta kaw ayawan maski nanangamapagguna.” 30 Yimibak si Jesus kanaan, laong,“Pagalaong ko kanmo, kay Pedro, na mallaw nangpakallawun di pa yang manok magatagaok nangmakadwa, magalaong da kaw nangmakatlo na bukukita nang maginagad.” 31Gyagaan da ni Pedro yangpagibak, laong, “Aw patayun kaw, arag ak omonongmapapatay, di ak magalaong na buku kita nangmaginagad.” Min da naan arag yang pyagalaongnang kadaygan na manga inindo ni Jesus.

Yagaampo si Jesus adto Getsemane(Mateo 26:36-46; Lukas 22:39-46)

32 Kayan kyomadto silan sang tanmanan na pya-gangaranan nang Getsemane. Yagalaong si Jesus

Markos 14:33 60 Markos 14:65disaan sang kanaan manga inindo, laong, “Pag-ingkod kamo dini kaba magaampo ako.” 33 Yangpyagaagad naan si Pedro aw si Santiago aw si Juan.Kayan yakudugkudug si Jesus, laban yamapuruk.34 Kayan yaglaong yaan sang toro na asang saidnaan, “Laban ak yamapuruk maynang mobogto dayang ginawa ko. Disini la kamo, pakatanaw kamo,ayaw kamo magkatorog.” 35Kayan yapaawatawat siJesus kanilan, aw loob disang lopa, kayan yagamposang Dios. Pyangayo naan daw maimo na di garoamapagguna kanaan yaning laban marisud na ma-datung kanaan. 36 Laong naan, “Kay Ama ko, ikawyang makagagaom sang kariko, ayaw pagtogotanyaning laban marisud na madatung kanak. Awgaidgosto ko, kay Ama, na yang kanmo pagbuut yangamatoman ani kanak, dili yang kanak pagbuut.”

37 Pagkatapos naan magampo, magbarik si Jesussang toro na inindo naan, kikita naan na yanagka-torog silan. Yagalaong yaan kang Pedro, “Yatorogkaw sa kadi, kay Simon? Di kaw kadi makatigkulsang todtod maski sang ka oras gaid? 38Ayaw kamomagkatorog, pangayo kamo sang tabang nang Diosantak dili kamo maboyo ni Satanas. Mangagadgaro kamo sang pagbuut nang Dios, toyo wa kamomakaimo kay way abay gaom nang otaw.”

39 Kayan yapaawatawat oman si Jesus awpagampo maynang pagampo naan nang tigmad.40 Pagbarik oman ni Jesus sang toro na inindonaan, kitaun naan na yoman matorog silan kaylaban yamatodtod. Wa silan akatigam daw nanangpagalaongnilan kang Jesus nangpagkagimata nilan.

41Katlo na pagbarik ni Jesus agkanilan, maglaongyaan, “Yabay pa sa kadi kamo matorog? Tomanda naan, kay dadatung da nang magadakup kanak.Tanawamayo, ako na gyugual nang Anak nang otawapadakup sang manga saraun na otaw. 42 Kaindugda kamo, kay yaibaw da yang yatabang sang mag-adakup kanak. Bay da ra kamo, mapagkita da kitakanilan.”

Yang Pagdakup kang Jesus(Mateo 26:47-56; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-12)

43 Kaba yagasorit pa si Jesus, yadatung si Ju-das na kasamporo aw dowa na inindo ni Jesus.Madaig yang inagad naan, yanagdara silan nangmanga espada aw manga bobonal na kaoy. Yanggasogo sining manga otaw na inagad ni Judas yangmanga pangoro na magampoway aw yang mangamagindoway sang balaod aw yang mangkatikadungnang Judio. 44 Dadaan da pyaglaong ni Judas yangkanaan manga inagad na ayn nang arukan naan,yaan yang adakupun nilan aw dadyawa daraa adtosangmanga pangoro na yagasogo kanilan. 45Wakawpagdatung ni Judas, maparabay yaan domorod kangJesus aw paglaong, “Kay Ginoo.” Kayan yarukannaan si Jesus. 46 Kayan dyakup si Jesus nang mangainagad ni Judas, pyapakagsun yaan nilan tagunun.47 Yang isa na inagad ni Jesus yakabindas sangkanaan espada, titibas naan aw kapangori sangsangkilid na taringa yang allang nang labaw namagampoway. 48 Kayan yaglaong si Jesus sangyanagdakup kanaan, “Nanga kamo yanagdara sangmanga espada aw bobonal maynang torisan yangpanagdakupun mayo? 49 Allawallaw yagaindo akodigsurud nang templo, kayan nanga wa mayo ako

adakupa disaan? Toyo di amaimo na dili amatomanyang kariko nang sorit na pyapasolat nang Dios.”50Kayan yayawan si Jesus nang kariko nang kanaanmanga inindo, dyaraganan da yaan.

51-52 Aon bagong otaw disaan na arag yigiyodkang Jesus, arag garo nilan yaan dyadakup aw bukuyakabloy, kay yaan gaid yang yamapoti nilan yangpyamakal naan, wakaw pagkarobas nang pyamakalnaan, domaragan yaan na lobas.

Si Jesus na asang Atobangan nang mangaMatikadung nang manga Judio

(Mateo 26:57-68; Lukas 22:54-55,66-71; Juan 18:13-14,19-24)

53 Pagkatapos saan, daraun nilan si Jesus adtosang baray nang labaw na magampoway na siKaipas. Yanagkatipon disaan yang kariko nangmanga pangoro na magampoway aw yang mangamatikadung nang Judio aw yang manga magin-doway sang balaod. 54 Si Pedro yigiyod kang Jesus,toyo maawatawat yaan. Pagdatung ni Pedro sangbaray ni Kaipas, lomasak yaan sang inarad nangbaray, toyo wa apanik. Yapagobay yaan digdarumsang manga bantay sang baray, yanarang yaan dis-aan.

55 Agsurud nang baray yang manga pangorona magampoway aw yang kariko nang pangoronang manga Judio na yanagkatipon disaan, yanagk-abaraw silan daw nana na sara yang atakun ni-lan kang Jesus na antak kasombong nilan antakpatayun. Awgaid way kikita nilan na sara naakaponowan nang pagpatay nilan kanaan. 56Maskimadaig yang gatistigos di akatoowan kay wa maga-onawa yang pyagalaong nilan kay podo kagaro.

57 Wa akadogay yagalaong yang mangkagaro natistigos, 58 “Yani sa agaw yang yagalaong nangaonna alanasun naan yaning dagdagu na templo nainimo nang manga otaw. Kayan pagkatapos nangtorong allaw imoon naan yang lain na templo nabuku nang inimo nang otaw.” 59 Toyo wa magaon-awa yang pagpanistigos nini na manga otaw.

60 Kayan yimindug yang labaw na magampowayaw pagosip kang Jesus, laong, “Nanga, way akaibakmo sining sombong nang manga otaw?” 61 Toyo waiibak si Jesus. Kayan pyaglaong yaan oman nanglabaw na magampoway, laong, “Ikaw agaw si Kristona anak nang Dios na Labi?” 62 Kayan yimibak siJesus, laong, “Uu, ako yaan. Madatung yang allawna akatigaman mayo na ako na gyugual nang Anaknang otaw yang makagagaom sang kariko kay iki-taun mayo ako asang apit karinto nang Labi na waytatamanan nang gaom. Arag ikitaun mayo ako namagabarik ani sang donya sikundiglangit namadarinang panganod.” 63-64 Pagdungug nang labaw namagampoway sang sorit ni Jesus, parabay lasiinnaan yang kanaan dagom, kay pyapakita naan nalaban lyarangutan yaan. Kayan yaglaong yaan, “Dida kitamagatagad sang kadaygan pa na tistigos, kaydyumungug da natu yang kanaan sorit na pagminosnaan sang Dios, kay yagalaong yaan na mayn konokanaan yang Dios. Wakaw, onnoon damayo yaan naotaw?” Kayan yimibak silan kariko, laong, “Angayyaan patayun.”

65 Aon digkanilan yotobad kang Jesus. Tyatam-pung nilan yang mata naan, kayan syombag nilan

Markos 14:66 61 Markos 15:22durug pyagalaong, “Tooka daw sining yosombagkanmo.” Magonawa, arag yosombag kanaan yangmanga bantay kanaan.

Yagalaong si Pedro na Buku nang Inagad naan siJesus

(Mateo 26:69-75; Lukas 22:56-62; Juan 18:15-18,25-27)66Aadto ra darum si Pedro, yanarang. Kikita yaan

nang yakaagi disaan na bobay na sogwanun nanglabaw na magampoway. 67 Pyapaunungan yaannang bobay aw paglaong, “Arag kaw inagad nangtaga Nasaret na si Jesus.” 68 Toyo wa aangkun siPedro, yaparabay yaan maglaong, “Wa ak akatigamsang pyagalaong mo daw nana. Wa ak makadaragsang kaologan naan.” Kayan kyomadto yaan sangapit nang tatakup nang inarad. 69 Toyo kikita yaanoman nang sogwanun na bobay. Yaparabay yaanna bobay maglaong sang manga otaw disaan, “Yaanna otaw yang inagad ni Jesus.” 70 Toyo yomanmaglaong si Pedro, “Buku ak nang kanaan inagad.”Wa akadogay yangmanga otaw disang apit ni Pedroyang yagalaong da, “Tinuud sa agaw na ikaw araginagad ni Jesus, kay arag kaw taga Galilea.” 71 Toyoyaparabay maglaong si Pedro, “Isilotan ako nangDios aw buku nang matungtung yang pyagalaongko na wa ak ikilara saang otaw na pyagalaong mayokanak.” 72 Pagkampus ni Pedro maglaong saan,maparabaymagtagaok yangmanok nangmakadwa.Pagdungug ni Pedro sang tyagaok nang manok,kaundan naan yang pyagalaong kanaan ni Jesus nayagalaong, “Ikaw, kay Pedro, nang di pa yangmanokmagatagaok mallaw nang makadwa, magalaong dakaw nang makatlo na buku kita nang maginagad.”Kayan pyangilumuglumugan yaan nang lowa, wayaan makatigkul, yakapagdaraw.

15Si Jesus na asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Lukas 23:1-5; Juan 18:28-38)

1 Yaparabay managkatipon nang pakallawunyang manga pangoro na magampoway aw yangmangkatikadung nang Judio aw yangmangamagin-doway sang balaod. Kariko nilan na manga pangoroyanagkatipon, kaymanagkabaraw silan dawnananginangun nilan kang Jesus. Pagkatapos saan pabakosnilan yang buktun ni Jesus aw padaraan agkangPilato na gobernador antak okman naan si Jesus.2 Kayan binista ni Pilato si Jesus. Yagaosip si Pilatokanaan, laong, “Ikaw kadi yang ari nang mangaJudio?” Yimibak si Jesus kanaan, laong, “Uu, ako saagaw.” 3 Madaig yang pyagasombong nang mangapangoro na magampoway kang Pilato bain kangJesus. 4Wakaw yoman magosip si Pilato kang Jesus,laong, “Nanga dili kaw magibak? Paningug, madaigyang pyagasombong nilan kanak bain kanmo.” 5Wayaan iibak, wakaw yamaburungburung laban si Pi-lato.

Yookman si Jesus na Apatayun(Mateo 27:15-26; Lukas 23:13-25; Juan 18:39-19:16)

6Yang batasan ni Pilato kada toig aw dyomatungda yang pista na Paglabay, pyagaboroyan naanyang isa na piriso. Yang maski sini na ipiliinnang manga Judio, yaan yang aparogwaun ni Pi-lato. 7Yakatoran naan na pista yang pagpiriso sang

otaw na pyagangaranan ni Barabas. Yaan yangisa na yapagkontara sang okom, yaan yang gap-atay sang manga otaw nang papagtanam naan sangokom. 8 Pagkatipon nang yatambong sang pista,komadto sang atobangan ni Pilato yang madaigna otaw antak ayoon nilan na oboroyan yang isana piriso, maynang batasan naan kada toig pag-datung nang pista. 9 Yagaosip kanilan si Pilato,laong, “Gosto mayo na oboroyan ko yang ari nangmanga Judio?” 10 Sabo maynaan yang pagosip niPilato kanilan, kay kyakatigaman naan yang dum-dum nang manga pangoro na magampoway disaan.Kyakatigaman naan na yapagkontara silan kang Je-sus kay dakora yang kanaan gaom, wakaw syosom-bong yaan nilan. 11 Yang kariko nang manga otawna yanagkatipon disaan pyagindo da nang mangapangoro na magampoway na si Barabas yang ayoonnilan na oboroyan, buku ni Jesus. 12Kayan yaglaongsi Pilato sang manga otaw, laong, “Aw boroyan ko siBarabas, onnoon ko yaning otaw na pyagangarananmayo nang ari nang manga Judio?” 13 Gyagagaannilan yang pagibak, laong, “Pakarabowi yaan asangkoros.” 14Kayan yaglaong si Pilato kanilan, “Nanga?Nanang maat na imo naan?” Kayan yagdogangyang tanog nang manga otaw, laong, “Pakarabowiyaan asang koros.” 15 Kay gosto ni Pilato na akaon-toran yang manga otaw, wakaw byoboroyan naansi Barabas adto kanilan. Pagkatapos saan, parabutnaan si Jesus nang lobid na aon makakkapig, kayansyogo naan yang manga sondaro na akarabowan siJesus asang koros antak patayun.

Dyodogadogaan si Jesus nang manga Sondaro(Mateo 27:27-31; Juan 19:2-3)

16 Pagkatapos nilan labutun si Jesus, daraun yaannang manga sondaro agsurud nang inarad nangbaray ni Pilato kayan tyawag nilan yang kariko nangkasondarowan. 17 Yiimo nang manga sondaro siJesus maynang ari kay dyodoogdoog yaan nilan.Wakaw dyadagoman nilan si Jesus nang maporana dagom, kayan yagsarapid silan sang soksokonna baragun na yiimo pudung aw pudungan sangoro naan. 18 Pagkatapos saan, maparabay silanmaglaong kanaan, “Kay Ginoo, ari kaw nang mangaJudio.” 19 Pyanagbonaran nilan yang oro ni Jesusnang baston, aw panagtobadi yaan nilan. Kayanlyomood silan asang atobangan naan nang pag-doogdoog nilan kanaan. 20 Pagkatapos nilan mag-doogdoog kanaan, panaglobasunnilan yangmaporana dagom aw sooti nilan oman nang tyoonan naandagom. Kayan dyara yaan nilan aglogwa antakpanagkarabowan nilan asang kaoy na koros.

Si Jesus Kyakarabowan asang Koros(Mateo 27:32-44; Lukas 23:26-43; Juan 19:17-27)

21 Kaba yangindaran silan aglogwa nang syo-dad, pyagakita nilan yang taga Sirene na ama niAlejandro aw Rupo na pyagangaranan ni Simonna baya pa na yadatung sang syodad. Kay yaka-toran nang pagpangindaran nilan yang pagdatungni Simon, wakaw lyurugus nang manga sondaro siSimon papagpusanun sang koros na pyupusan niJesus. 22 Kayan dyara nilan si Jesus adto babawnang tagbi na butay na pyagangaranan nang Gol-gota. Kyaragsaan nang oro yang kaologan nang

Markos 15:23 62 Markos 16:7aran naan na butay. 23 Kayan pyainum garo nilansi Jesus sang inmun na dyadariyan nang mira, toyowa yaan iinum. 24 Kyakarabowan nilan si Jesusasang koros, kayan tyollok nilan yang koros sanglopa. Pagkatapos saan, managripa silan daw siningmakapagpanmo kanilan sang kada isa na dagom niJesus. 25Alasnuybe nang masurum yang pagkarabonilan kang Jesus asang koros. 26Yang sombongnilanbain kang Jesus syosolat asang tupad nang babawnang oro ni Jesus, laong nang sombong nilan, “Yaniyang ari nang manga Judio.” 27 Aon dowang katorisan na arag kyakarabowan nilan asang koros,yang isa apit karinto ni Jesus awyang isa apit kawaranaan. 28 Kayan yatoman yang sorit na syosolat,laong, “Pyapatay yaan na yaan yang inagad naanpatayun yang manga torisan.”

29Yang yallabay yagadadangu na yagaodyat kangJesus. Kayan kyuyat nilan si Jesus, laong, “Atinimo na magaranas sang templo aw imowa omansurud nang torong allaw. 30 Aw matungtung yangsorit mo, panaog disang koros antak di mogto yangginawa mo.” Maynaan yang kanilan pagodyat kangJesus. 31 Arag yagaodyat kanaan nang maynaanyang manga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod. Yagalaong silan,“Yakatabang yaan sang kadaygan na manga otaw,toyo di yaan makatabang sang kanaan tyoonanlawas. 32 Aw yaan yang ari nang Israel na si Kristo,makapanaog yaan disang koros na akamatayannaan. Aw maimo naan yaan motoo ra kita kanaan.”Maski yang torisan na arag kyakarabowan asangapit ni Jesus arag yagaodyat kanaan nang maynaan.

Yang Pagbogto nang Ginawa ni Jesus(Mateo 27:45-56; Lukas 23:44-49; Juan 19:28-30)

33 Pagkaalasdosi nang allaw, sakadyap yagngitn-git da yang banwa asta yagalastres nang ambong.34 Pagkaalastres nang ambong, gagaan ni Jesusyang paglaong, “Eli, Eli, lama sabaktani.” Yangkaologan naan na sorit, “Dios ko, Dios ko, nangatyatarikodan mo ako?” 35 Aon manga otaw nayudungug saan na sorit ni Jesus, kayan yaglaongsilan, “Dagaw yagatawag yaan kang Elias na propetanang Dios kadini.” 36 Pagdungug nilan saan, ma-parabay moti yang sang ka otaw sang esponghaaw tuguma naan sang inmun kayan syaringit sangkaoy aw dadawugan naan adto sang baba ni Jesuskay antak supsupunnaan, kayan yaglaong, “Pabayaila doon, kay pagatanawan da ta gaid daw ko-maon si Elias na makamang kanaan disang koros.”37 Kayan kyomowaaw si Jesus, kayan yomogto yangkanaan ginawa. 38 Pagkamatay ni Jesus, maparabaymapikas yang madakmul na sapot na pyagasarim-bun sang balaan na sobay nang Dios disang temploag Jerusalem. Pagpono digtaas mapikas yaan nasapot datung agdarum. 39Yang kapitan nangmangasondaro na yagaindug asang atobangan nang korosni Jesus yagasait sang pagkamatay ni Jesus kayanyagalaong, “Anak sa agaw nang Dios yaan na otaw.”

40 Arag aon manga bobay disaan na yanagtanaw,maawatawat silan sang koros ni Jesus. Iyan si MariaMagdalena, aw si Salome, aw yang isa na Maria naina nang maglomon na si Jose aw si Santiago napyagangaranan nang Santiago na mangod. 41 Yanina bobay yang yamagad kang Jesus kaba aadto pa

yaan sang banwa na Galilea kay tyatagapan yaannilan pono sang pagtaod nilan kanaan. Madaigarag na kawbayan yang yamagad kang Jesus durugyapanaw yaan adto Jerusalem.

Byubutang yang Patay na Lawas ni Jesus agsurudnang Gikub

(Mateo 27:57-61; Lukas 23:50-56; Juan 19:38-42)42 Agput da magabi ninyang allaw na pyagan-

garanan nang allaw na pagpangandam, wakaw kayallaw na pagpapatana yang masapit na allaw, ya-parabay komadto si Jose kang Pilato. 43 Si Josetaga Arimatea, dungganun yaan na otaw, aragyaan pangoro nang Judio. Yabay naan tagadanyang pagpono nang pagari nang Dios disang donya.Maski yamalluk si Jose, yagaisug yaan domorodkang Pilato kayan yayo naan yang lawas ni Jesus.44 Yamaburungburung si Pilato kay dumdum naanna wa pa akamatay si Jesus. Wakaw tyatawag naanyang kapitan nang manga sondaro aw pagosip dawmatungtung na yamatay da si Jesus. 45 Pagdungugnaan sang batok nang kapitan na yamatay da siJesus, pakamang naan kang Jose yang lawas ni Jesus.46 Kayan pyagbili ni Jose sang madyaw na sapotna mapoti. Pagkamang naan sang lawas ni Jesusdisang koros, burubudan naan yang lawas naannang sapot. Pagkatapos saan, butang naan yanglawas ni Jesus agsurud nang gikub na inimo nangotaw sang patay, kayan pyoron naan yang dakorana bato asang baba nang gikub antak matampung.Yang gikub na byubutangan nang lawas ni Jesusinimo nang otaw disang kilid nang pangpang nabato. 47 Arag aadto si Maria Magdalena aw si Mariana ina ni Jose, yagatanaw silan antak katigamannilan daw wain ubutangan si Jesus.

16Yang Pagboi Oman ni Jesus(Mateo 28:1-8; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-10)

1 Paglabay nang allaw na pagpapatana, si MariaMagdalena aw si Salome aw si Maria na ina niSantiago aw ni Jose, silan toro yagabili sang mangk-aballo na pagadamag nilan sang lawas ni Jesus.2 Masurumsurum pa, baya similat yang suga nangkaisa na allaw, maparabay silan toro komadto sanggikub na byubutangan kang Jesus. 3 Kaba yangin-daran silan, yanagkabarawbaraw, laong, “Sini ko-raw mallaw yang apapagporonon natu sang batodisang baba nang gikub antak kita makaagi?”4 Gapaiibaw silan asang gikub, kimita da silanna kyaowangan da yang baba nang gikub maskilaban dakora yang bato na pyagatampung saan.5 Yaparabay silan sumurud sang gikub. Agsurudkikita nilan yang tagalangit na sogwanun nang Dios,maynang kaimo nang bagong otaw. Yandagomyaan nang mapoti na dagom, yagaingkod digsurudapit karinto. Yamangkalluk yang toro na bobay.6 Kayan yaglaong yang tagalangit kanilan, “Ayawkamo magkalluk. Yang tyatarok kadi garo mayosi Jesus na taga Nasaret na kyakarabowan nilandisang koros. Toyo wa da yaan dini, kay yagboi dayaan oman. Tanawa, yani kay yang byubutangansang kanaan lawas. 7 Unug da kamo aw batokimayo si Pedro aw yang kariko nang inindo ni Jesus.

Markos 16:8 63 Markos 16:20Paglaongan mayo kanilan na yagona ra kamayo siJesus adto Galilea, ikitaunmayo yaan adtomaynangpyagalaong naan kamayo nangaon.” 8 Pagkampusnang sorit naan, maparabay lomogwa yang toro nabobay, kayan dyomaragan silan na tyatakigan nangpagkalluk. Wa silan magasoritsorit.

Yapakita si Jesus kang Maria Magdalena(Mateo 28:9-10; Juan 20:11-18)

9 Mararum pakallawun nang kaisa na allaw,yagaboi si Jesus kasikun matay. Ninyan na allawyomona si Jesus mapakita kang Maria Magdalena.Yaan na Maria yang pyaparogwaan ni Jesus nangpitong ka mangkaraat. 10 Pagkatapos ni Jesus ma-pakita kang Maria, maparabay komadto si Mariasangmanga inindo ni Jesus kay abatokan naan silan.Pyangilumuglumugan silan nang lowa tungud sangkamatayun ni Jesus. 11 Maski byabatokan silan niMaria na yagboi da oman si Jesus kay kikita yaannaan na yakaon kanaan, wa silan otoo sang kanaanbatok.

Yapakita si Jesus sang Dowa na Inindo naan(Lukas 24:13-35)

12 Pagkatapos saan mapakita si Jesus sang dowana inindo naan kaba yangindaran silan. Toyo wasilan ikilara kanaan parabay. 13Pagkilara nilan kangJesus, maparabay silan mori aw batoki nilan yangkadaygan na manga inindo, toyo wa silan atangkapsang kanilan batok.

Yapakita si Jesus sang Samporo aw Isa na Inindonaan

(Mateo 28:16-20; Lukas 24:36-49; Juan 20:19-23; Apos-tol 1:6-8)

14 Pagkatapos saan, mapakita si Jesus sang sam-poro aw isa na inindo naan kaba yakaan silan.Syosorit naan silan kay maski yaan yang gabatokkanilan yang yikita kang Jesus pagkatapos naanmagboi oman, wa silan atangkap, wa otoo sangbatok kanilan na yagboi da oman si Jesus kasikunmatay. 15Pagkatapos ni Jesus magsorit sang kanaanmanga inindo, sogoon naan silan, laong, “Pamanawkamoawkadto sang kariko nangmanga otawdisangkarowagan nang donya aw pagbatok kamo kani-lan bain sang madyaw na batok na sikun sangDios.” 16 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yangmaski sini na otaw na magapabawtismo kay yaanyang tyatangkap naan yang madyaw na batok nasikun sang Dios, yaan yang otaw na madawat sangpanalangin nang Dios na way kataposan. Toyo yangmaski sini na wa atangkap sang madyaw na batokna sikun sang Dios, yaan yang otaw na madawatsang silot nang Dios na way kataposan pono sangkanaan imo na maat nang Dios. 17 Yang yamanarigkanak,” laong ni Jesus, “yang magaimo sang mangamilagro kay silan yang kyakaaronan nang gaomnang Dios. Wakaw silan yang magaparogwa sangmanga mangkaraat sikun sang lawas nang mangaotaw, tungud sang gaom nang kanak aran na in-garanan nilan. Silan yang magasorit sang yanagka-toboktobok na manga sorit na wa nilan akatigami.18 Maski makapoti silan sang tinanap, way abatiinnilan. Magonawa oman aw makainum silan sangmakabbarung, di silan amaono. Yang manga sakitna adamdamun nilan magakadyaw.”

Yapakabaton si Jesus adto Langit(Lukas 24:50-53; Apostol 1:9-11)

19 Pagkatapos nang Ginoo na si Jesus maglaongsang kanaan manga inindo, mapakabaton yaanparabay aglangit, adto sang apit karinto nang Dios,kay yaan yang makagagaom sang kariko. 20 Kayanyaglimpud yang manga inindo naan sang karowa-gan nang donya na yagabatok sang madyaw nabatok na sikun sang Dios. Pyanalanginan nang Diosyang kanilan iimo na apaimo naan kanilan. Pya-pakita naan yang manga milagro pinaagi kanilanantak katigaman nang abatokan nilan na matung-tung sa agaw yang kanilan batok. Amen.

Lukas 1:1 64 Lukas 1:32

Yang Madyaw na Batok bain kang JesuKristo na Byabatok ni

LUKAS1 Ako si Lukas, ako yang gasolat kanmo, kay

Teopilo. Madaig da yang yagsolat sang mangaimo ni Jesus kaba gauya pa yaan dini sang kanamibanwa. 2 Yang syosolat nilan yang byabatok nangmanga otaw na yikita sang manga imo ni Jesusanay da domatung ansining donya si Jesus. Yaanna manga otaw yang magbabatok sang pagindoni Jesus. 3 Adoon, kay Teopilo, kyatigaman dako yang manga imo ni Jesus anay da sang pag-pono kay pyagaosip ko sang manga otaw na yikitakang Jesus. Yamabasa pa ko yang manga solatnilan. Wakaw syosolat ko adoon kay adadyawun kobatokon kanmo antak mo katigaman kariko nangmanga imo ni Jesus anay da sang pagpono matagyatapos. 4 Gasolat ak kanmo antak kaw matigamnamatungtung sa agaw yang byabatok kanmo nangkadaygan.

PyapakatigamnangTagalangit naAmawtaw si Juanna Magbawtismoway

5 Yani yang pagpono nang batok. Kaba ya-gaari si Herodes dig Judea, aon otaw na pyagan-garanan ni Sakarias namagampoway disang templona simbaan nang manga Judio ag Jerusalem. SiSakarias sompaw ni Abias. Yang sakop ni Abiasaw yang kadaygan namagampoway yang gadomarasang pagsimba nang manga Judio. Yang asawa niSakarias si Elisabet. Yang kamonaan ni Elisabet aragmagampoway disang templo nang manga Judio.6 Si Sakarias aw si Elisabet, podo madyaw nangDios yang kanilan imo. Yangagad silan sang karikonang manga pagindo nang Dios. 7 Matadung da siSakarias, boyag da si Elisabet. Wa manganak silankay yakaraon si Elisabet.

8 Dyomatung da yang allaw na si Sakarias awyang manga inagad naan yang yagadomara sangsimisimbaay. 9 Aon batasan na syosonod nilan,pipili yangmarasak sang sobay na ampowanan sangDios disang templo. Ninyan na allaw si Sakariasyang yamapili. Wakaw yarasak yaan sang apitsurud na ampowanan sang Dios na magasonog sanginsenso na maynang torob. 10 Kaba si Sakariasyagasonog sang insenso agsurud nang ampowanansang Dios, yanagampo yang magkadaig na otawasang apit gangaan. 11 Pagkatigam ni Sakarias iyanda disang apit karinto nang pyagasonogan sanginsenso yang tagalangit na sogwanun nang Dios.12 Pagkita ni Sakarias sang tagalangit aratan yaan,yamalluk yaan. 13 Kayan yaglaong kang Sakariasyang tagalangit, “Ayaw magkalluk, kay Sakarias,kay dyudungug nang Dios yang pagpangayo mokanaan. Yang kanmo asawa, manganak. Usug yangisu, pagngarani yaan ni Juan. 14 Aw mawtaw yaan,laban kaw magauma. Madaig yang manga otaw naarag managuma kay yamawtaw yang kanmo anak.15 Kay yagalaong yang Dios na maturus na otawmallaw yang kanmo isu. Pagkawtaw dakman nangisumo, maparabaymagbaya kanaan yang Balaan na

Espirito. Dili yaan iminum sang inmun aw maskinana na makarango. 16 Apaoriin naan yang madaigna manga Judio adto sang Dios antak mangagadsilan oman sang Dios na kanilan Ginoo, di da silanmisimba sang manga diosdios. 17 Apapagonaunyaan nang Dios sang kanaan Anak na madatungasining donya. Laban pagabayaan nang Balaan naEspirito yang kanmo anak. Dagdagu yang gaomnaan, maynang gaom ni Elias na propeta nang Dioskadini. Magaindo yaan sang manga taganak awanak antak magori yang kanilan pagilugun. Maga-indo yaan sangmanga otawnamanga soplado antaksilan mangagad sang pagindo nang manga otaw namatarong. Yang pagaindo naan sang manga otawyang pagpaandam sang kanilan ginawa antak silantomangkap sang kanilan Ginoo na madatung.”

18 Kayan yaglaong si Sakarias sang tagalangit,“Monnonong pagkatoman nang pyagalaong mo namatadung da man ako aw yang asawa ko, boyagda?” 19 Yimibak yang tagalangit, laong, “Ako siGabriel na iyan sang atobangan nang Dios. YangDios yang gasogo kanak na magapakatigam kanmosining amapagguna na madyaw. 20Madatung yangallaw na amatoman yang pyagalaong ko kanmo,toyo ikaw na wa otoo sang pyagalaong ko, amabubuda kaw, di da kaw makapagsorit matag amatomanyaning byabatok ko kanmo.” Maynaan yang batoknang tagalangit kang Sakarias.

21Yang manga simisimbaay diglogwa yabay silanmagtagad sang paglogwa ni Sakarias. Yamatingarasilan kay laban yadogay yaan digsurud nang am-powanan sang Dios. 22 Paglogwa ni Sakarias, ma-pagbaraw garo yaan sang simisimbaay toyo wa damakapagsorit. Gaid da naan tolli yang ampowanansang Dios, kyatigaman da nang manga simisimbaayna aon pyapakita nang Dios kang Sakarias.

23 Pagkatapos nang manga allaw nang gawbuk niSakarias disang simbaan, mori yaan asang kanaanbaray. 24 Wa akadogay yaglawan da si Elisabetna asawa ni Sakarias. Surud nang limang boranyatingun si Elisabet digbaray maguya, wa apanaw.25 Yamapanumdum yaan sang Dios, laong, “Tyata-bangan ak nang Dios, yanganak da ako. Wa daymakapaglaong kanak na ako yakaraon.”

Pyapakatigam nang Tagalangit na Amawtaw si Je-sus

26 Nang kaunum na boran nang kabdus ni Elisa-bet, yoman sogoon nang Dios si Gabriel na kanaansogwanun na tagalangit. Pyapakadto yaan sangbarrio na Nasaret na sakop nang Galilea. 27 Kayaon abatokon nang Dios sang daraga na wa paakapoti nang usug na pyagangaranan ni Maria. SiMaria, tawas ni Jose na sompaw ni Dabid na arikadini nang manga Judio. 28 Pagkaon ni Gabrielkang Maria, laong, “Laban kaw, kay Maria, kyak-abuutan nang Dios. Yabay kaw agadan nang Dios.”29 Pagdungug ni Maria saan, yaratan yaan. Wayaan makadarag sang kaologan nang pyagalaongnang tagalangit. 30 Kayan yaglaong kang Mariayang tagalangit, “Ayaw magkalluk, kay Maria, ikawyang kyakabuutan nang Dios. 31 Magalawan kaw,usug yang isu mo, aw mawtaw, pagngarani yaanni Jesus. 32 Maturus na otaw yaan, pagangaranan

Lukas 1:33 65 Lukas 1:76yaan nang Anak nang Dios na Lyomabi. Apagpan-goroon yaan nang Dios sang banwa nang kanaankamonaan na si Dabid. 33 Yaan yang magaari nangway kataposan sangmanga kapongan ni Jakob. Waykataposan nang kanaan pagpangoro sang karikonang otaw.” 34 Gaosip si Maria, laong, “Monnonoyang pagpanganak ko na wa pa ak pagaipidannang yatawas kanak?” 35 Yimibak yang tagalan-git, laong, “Akaniyan kaw nang Balaan na Espir-ito, pagabayaan kaw nang gaom nang Dios na Ly-omabi, matamo yang isu mo pagangaranan nangpollayon pinasay, way sara. Anak nang Dios yaan.36 Dumduma yang arayon mo na si Elisabet. Maskiboyag da yaan yagalawan. Yang kanaan isu, aragusug. Kaunum nini na boran yang kabdus ni Elis-abet na pyagangaranan nangaon nang yakaraon.37 Kariko nang gosto nang Dios na imoon naan,arag amaimo.” 38 Kayan yaglaong si Maria, “Ako,kanang Dios da. Madyaw ko na amaimo digkanakyang kanmo pyagalaong.” Kayan yomanaw yangtagalangit.

Yakadto si Maria kang Elisabet39Wa akadogay yanipud siMaria kayan yomanaw.

Yapakaanug magtokod sang kabutayan na banwa niElisabet. Yakadto yaan sang barrio na sakop nangJudea. 40 Pagdatung naan sang baray ni Sakarias,magpabati yaan kang Elisabet. 41Pagdungug ni Elis-abet kangMaria na gatawag,magginuk yang kanaankabdus. Kayan pyagbayaan si Elisabet nang Balaanna Espirito. 42Gyagagaan naan yang paglaong kangMaria kay laban yaan gauma, laong, “Laban kaw,kay Maria, kyakabuutan nang Dios. Yang kanmoanak laban kyakabuutan nang Dios. 43KyakabuutanaknangDios katagaan isingani kawna ikawyang inanang kanak Ginoo. 44 Pagdungug ko sang pagtawagmo, magginuk yaning kabdus ko, arag yaan ya-gauma. 45Bading kadyaw nang ginawa mo na yotookaw na amatoman yang pyapabatok kanmo nangDios.”

Yang Pyagalaong ni Maria na Yagabantog sang Dios46 Kayan yaglaong si Maria, “Laban dagdagu

yang pagpanumdum ko sang Dios na kanak Ginoo.47 Laban madyaw yang kanak ginawa kay yangDios yang kanak Mallorowas. 48 Maski buku aknang dungganun, ako yang yamapili nang Dios nakanaan otaw. Pagpono adoon, kariko nang mangaotaw magalaong, kyakabuutan si Maria nang Dios.49 Laban dagdagu yangmanga imo nang Dios kanak.Yang Dios yang makagagaom, podo madyaw yangkariko nang imo naan. 50 Laban yaan yamallaatsang manga otaw na yangagad kanaan pagponosang mona pa na manga otaw tigkan sang mangatipaori. 51 Pyapakita nang Dios yang kanaan gaomna dakora kay kariko nang mangkaambog na otawna yanagparabi, pyapakullud nang Dios. 52 Yangmanga ari, kyakamangan nang Dios sang kanilanpagkapangoro, kayan yatagan naan nang gaomyang wa magaparabaw. 53 Yang yamangkaukudyatagan nang Dios nang manga madyaw na pa-gatag. Yang kyakaaronan na wa akaukud, pyapaorinang Dios na way dara kay way gosto nilan sangkanang Dios pagatag. 54 Tyatabangan kita naan nakanaan manga otaw na manga Israel kay wa yaan

makaringaw sang saadnaan sangkanatu kamonaan.55 Pagpono kang Abraham arigkan sang kanaankaponganan, yabay kallaatannangDios.” Yaanyangpagkapanumdum ni Maria sang Dios. 56 Aon toromboran ni Maria maguya digkang Elisabet, kayanyomori asang kanaan taganak.

Yang Pagkawtaw ni Juan na Magbawtismoway57Kayan kyawtawan si Elisabet, usug yang kanaan

isu. 58Yang manga simbaray aw kaarayonan ni Elis-abet, byabatokan na kyakallaatan si Elisabet nangDios, aon day anak. Arag yanaguma silan.

59 Batasan nang manga Judio, na yadatungsang warong gabi nang isu, tyotopo, wakaw nangkawarong gabi nang isu ni Sakarias, yadatung yangmanga arayon nilan, otopoon da yang isu. Pagan-garanan garo nilan yang isu ni Sakarias kay yaanyang aran nang kanaan ama. 60 Awgaid laong niElisabet, “Dili pagangaranan yani ni Sakarias, yangaran naan si Juan.” 61 Laong nilan kang Elisabet,“Way aran nangmanga arayonmo na Juan. Batasanta na yang aran nang arayon yaan yang pagangaransang isu.” 62Kayan yomatobang silan kang Sakarias,sisingyasan nilan daw sini yang pagangaran sangisu. 63 Kayan yangayo si Sakarias sang solatanankay wa yaan makapagsorit. Pagkamang naan sangsolatanan, solat naan, “Yang aran nang isu si Juan.”Pagbasa nilan saan laban yamaburungburung silan.64 Kapagsolat dakman ni Sakarias sang aran nangisu, maparabay yaan makapagsorit. Laban yama-panumdum yaan sang Dios. 65 Yang manga sim-baray ni Sakarias, yanagdumdum na yaan na imokang Sakarias kaburungan na imo. Yabay nilanpanagbarawun yaan. Kariko nang yanaguya asangkabutayan ag Judea arag yudungug sang pagkawtawni Juan. 66 Yanagdumdum silan sang dyudungugnilan. Kyakatigaman nilan na yagadan yaan nanggaom nang Dios. Yanaglaong silan, “Nana korawmallaw yang akainangan nining anak ni Sakarias?”

Pyapakatigam ni Sakarias yang Inangun nang Dios67 Pyagabayaan si Sakarias nang Balaan na Espir-

ito kayan yagbatok yaan sang pyagalaong kanaannang Dios, laong, 68 “Kariko natu na manga Israel,amapanumdum kita sang kanatun Dios na Lyomabi.Tyatabangan kita nang Dios antak di da magbuutkanatu yang kanatu kontara. 69 Pyapakani kanatunang Dios yang Tomatabang kanatu na makaga-gaom. Sompaw yaan ni Dabid na sogwanun nangDios. 70 Yani yang pyapabatok kadini nang Diossang kanaan manga propeta, laong, 71 ‘Atabanganta kamo antak di da kamo karopigan nang ka-mayo kontara. Apaawatun ta kamo sang karikonang yamaraat kamayo.’ 72 Kay syasaad nangDios na akallaatan yang kanatu kamonaan. Diliyaan makaringaw sang manga saad naan kanilan.73-75Yani yang saad nang Dios kadini kang Abrahamna kamonaan ta, laong nang Dios, ‘Atabangan takamo na di da kamo olopigan nang kamayo kon-tara na gabuut kamayo antak kaba aani pa kamosang donya, magaaragad kamo kanak nang waypagkalluk sang kamayo manga kontara, na antak akkimita kamayo na labanmatarong kamonaway imomayo na maat.’ ” 76 Kaba pyagabayaan si Sakariasnang Balaan na Espirito, yagalaong yaan sang isu,

Lukas 1:77 66 Lukas 2:26“Ikaw, kay tin, yang pagangaranan nang Dios nangpropeta nang Lyomabi, ikaw yang pyapagona sangkanatu Ginoo na Dios. Ikaw yang magapaandamsang manga otaw antak maningug silan aw do-matung yaan. 77 Ikaw yang magapakatigam sangmanga otaw na pagasakopon silan nang Dios awmangayo silan adto sang Dios nang pasaylo sangkanilan manga sara, 78 kay laban yamallaat yangDios kanatu. Apakaniin naan kanatu yang Mal-lorowas kanatu na makalingat sang kanatu mangasara. 79 Aallagan naan yang asang kangitngitan nawa akatigammagimo sangmadyaw nang Dios antakmatigam sang paagi nang Dios na makapagkadyawsang kanatu ginawa.” Maynaan yang pyapagsoritnang Dios kang Sakarias.

80 Yabay tomorin yang anak ni Sakarias. Labanyaan yamanarig sang Dios. Dagdagu ra yaan, gauyayaan nang sayda naan sang manga banwa na waymaguya. Wa yaan akaon sang banwa na madaigyang otaw matag dyomatung yang allaw na maga-indo da yaan sang arag silan Judio sang sorit nangDios.

2Yang Pagkawtaw ni Jesus(Mateo 1:18-25)

1 Kadini nang si Agusto yang labaw na pan-goro nang manga banwa, gasogo yaan na mag-apalista kariko nang maguya sang manga banwana sakop naan. 2 Yang mona na pagpalista nilan,si Kirenio yang gobernador sang banwa na Siria.3 Yanagsipagori yang manga otaw sang kanaankanaan banwa kay magapalista silan disang banwana kanang kamonaan nilan. 4 Si Jose yapanaw digNasaret na sakop nang Galilea, pagkurug adto sangbarrio na Betlehem na sakop nang Judea na sakopkadini ni Dabid na ari nang manga Judio. Yakadtosi Jose Betlehem, magapalista na sompaw yaan niDabid. 5 Yamagad si Maria ni Jose na tomatawaskanaan, magapalista silan. Marongko da si Maria.6 Kaba aadto silan dig Betlehem, pagaayudan siMaria, akawtawan da. 7 Pagkawtaw nang isu naan,usug, panganay na anak ni Maria. Pyopotos yaannang kukumu kayan pyaklang disang kaananannang baka. Asaan silan magakorang sang uyaanannangmanga ayup kaywa day kyakapagkorangan ni-lan asang baray na koranganan nang domadatung,yakmo da nang otaw.

Yang manga Bantay sang manga Karnero aw yangmanga Tagalangit

8 Aon manga magbantayay sang manga karnerodisaan na banwa. Yabay silan magbantay nanggabi sang manga karnero adto sang panamsaman.9 Pagkatigam nilan, dyomatung da yang tagalangitna sogwanun nang Dios. Bading kaallag nang Diosdisining makilibot nilan. Laban yamalluk yangmanga magbantayay. 10 Yagalaong kanilan yangtagalangit, “Ayaw kamo magkalluk. Yakani ako namagabatok ak kamayo sang madyaw na batok napagauma nang kariko nang otaw. 11 Kay adoon nagabi disadtong banwa ni Dabid, yamawtaw yangmaglilingat sang manga imo mayo na maat nangDios. Yaan si Kristo na pinili nang Dios na magaarisang karowagan nang banwa. 12 Aw komadto kamo

sang uyaanan nang baka asang barrio, yaan yangikilaraan mayo sang byabatok ko kamayo, yangikitaun mayo yang bago na isu na pyopotos nangkukumu aw paklanga disang kaananan nang baka.”

13 Kayan sakadyap da dyomatung yangmagkadaig na manga tagalangit na inagad nangyapagbaraw sang magbantayay. Kyakaatupan yanglangit nang kadaig nilan. 14 Yamapanumdum silansang Dios, laong, “Amapanumdum kita sang Diosna adto langit magauya. Kay pyapakani naan sangdonya yang Tomatabang na magapakadyaw sangginawa nang manga otaw na yakaontol sang Dios.”

15 Pagori nang manga tagalangit adto sangpaguya nang Dios, managkabarawbaraw yangmanga magbantayay sang karnero, laong, “Bayda, dato kita Betlehem, atanawun ta yaningpyapakatigam kanatu nang Dios.” 16 Yapakaanugsilan komadto sang barrio, yakadto sang uyaanannang baka. Kikita nilan asaan si Maria aw siJose aw yang isu na pyapaklang disang kaananannang baka. 17 Pagkita nilan sang isu, batokonnilan yang pyagalaong kanilan nang tagalangitbain sang isu. 18 Kariko nang byabatokan nangmanga magbantayay, yamailimilim. 19 Si Maria,byubutang naan sang kanaan ginawa yang kanilanbatok, yabay naan dumdumun yaan na manga imo.20 Kayan yomori yang manga magbantayay adtosang panamsaman. Yanagpasalamat silan sangDios sang dyudungug nilan aw yang kikita nilan.Yamatoman yang byabatok kanilan nang tagalangit.

Si Jesus yang Pyagangaran sang Isu21 Waro pang allaw na yamawtaw yang isu,

otopoon da kay yaan yang batasan nang mangaJudio. Pyagangaranan nilan yaan ni Jesus kay yaanyang aran na pyagalaong nang tagalangit nang wapa yang isu pagalawanan.

Yaatag si Jesus sang Dios adto sang Templo22Aon pyapagindo nang Dios kang Moises kadini

na yang bobay na bago kawtawan dili makasludnang templo nangmanga Judio awwa pay pyapataydisang templo na ayup na pagpasalamat naan sangDios. Pagdatung nang allaw na imoon da ni Joseaw ni Maria yang pyagaindo ni Moises, komadtosilan Jerusalem, gadara kang Jesus asang simbaankay aatag nilan sang Dios yang isu. 23 Pyangagadannilan yang pagindo nang Dios sang manga Judiona laong, “Yang kamayo panganay na usug, aatagmayo sang Dios kay yaan yang magaaragad sangDios.” 24 Arag pyangagadan nilan yang pagindonang Dios sang manga bobay na bago kawtawanna yang pagpasalamat nilan na apapatay disangsimbaan yang dowam book na manatad aw bukunang manatad, yang dowam book na impis nangsalampati.

25 Dig Jerusalem, aon otaw na pyagangarananni Simeon. Madyaw yang batasan naan, yangDios yang pyagadakora sang ginawa naan. Yabaynaan tagadan yang pagdatung nang pinili nangDios na magatabang sang manga Judio antak di dasilan lopigan nang kanilan manga kontara. Yabaysi Simeon pagbayaan nang Balaan na Espirito.26 Pyapakatigam kang Simeon nang Balaan na Es-pirito na di yaan apakamatayun kinaba di yaan

Lukas 2:27 67 Lukas 3:4kimita sang pinili nang Dios na magaari sang karikonang banwa. 27 Yaan na allaw yakadto si Jose awsi Maria sang templo, pyapakadto sang templo siSimeon nang Balaan na Espirito na gabaya kanaan.Yusurud si Jose aw siMaria na gadara kang Jesus kayotomanun nilan yang pagindo kanilan nang Dios.28 Pagkita ni Simeon sang isu, sipitin naan, kayanyapanumdum sang Dios, laong, 29-31 “Kay Dios naLyomabi, yatoman da adoon yang saad mo kanak.Maski kano pabogtoon yang kanak ginawa, madyawko. Gauma adoon yang kanak ginawa kay kinitada ko yaning syosogo mo asining donya na pipilimo kadini na antak yaan tomabang sang karikonang otaw. 32 Yaatag mo yaning isu, kay yaan yangamallag sang ginawa nang manga otaw na bukunang Judio antak silan matigam sang kanmo paagi.Abantogon yang kanmo manga otaw na taga Israelpinaagi sini na isu.” Maynaan yang pagkapanum-dum ni Simeon sang Dios. 33 Yang manga taganakni Jesus yamailimilim sang pyagalaong ni Simeonna imoon ni Jesus. 34 Kayan yampo silan ni Simeonsang Dios, yaayo sang Dios yang madyaw kanilan.Yagalaong yaan kang Maria, “Yaning isu yang pinilinang Dios na mapagsoway sang manga Judio. Aynnang mangagad kanaan, amaboi nang way kata-posan. Yang magadili kanaan, isilotan nang Dios.Ikilaraun na agadan yaan nang Dios awgaid madaigyang mosopak kanaan. 35 Kay apakatigam naanyang dumdum nang manga otaw, yang dumdumnilan na wa nilan apakatigaman sang kadaygan.Ikaw na ina naan, laban kawmallaw amauruk sininganak mo, maynang lyorogaloga nang tuklu yangginawa mo.”

36 Aon boyag disang templo na propeta nangDios na ipan magbatok sang pyapabatok kanaannang Dios. Yang aran naan si Ana. Anak yaanni Panuel na sompaw ni Aser. Pitong katoig danaan mapagtukud sang kanaan bana kayan yabaro.Adoon giboyagan da yaan, kawarowan aw opat naka toig. 37Wa yaan apanaw asang templo, allawgabiyamapanumdum yaan sang Dios, ipan yaan magdilisang pagkaan, yabay yaan magampo sang Dios.38 Yaan na allaw, nang pagdara nilan kang Jesusasang templo, iyan disaan arag si Ana. Yodorodyaan kanilan kayan yapanumdum yaan sang Diostungud sang isu. Yabay naan batokon yang isu sangkariko nang otaw na gatagad sang pagtabang nangDios sang manga Judio na antak silan boroyan sangkanilan manga kontara.

Yang Pagori nilan adto Nasaret39 Pagkatapos tomanun ni Jose aw ni Maria yang

karikonangpagindonangDios bain sang isu na bayamawtaw, mori silan adto sang kanilan pyagauyaanna Nasaret na sakop nang Galilea. 40 Asaan dayabay tomorin yang isu, kusugan da yaan. Laban daungudan yaan. Yabay yaan tabangan nang Dios.

Yang Isu na si Jesus asang Templo41 Kada toig, yang taganak ni Jesus yakadto

Jerusalem, yatambong sang pista nang manga Judiona pyagangaranan nang Paglabay. 42Yagapista yangmanga otaw ag Jerusalem wakaw yoman komadtoyang taganak ni Jesus. Si Jesus, yamagad nilan,sapamporo aw dowa na ka toig yang idad naan.

43 Pagkatapos nang pista, mori yang taganak niJesus. Toyo si Jesus wa aagad, yabay maguyauyadig Jerusalem. Wa silan akatigam na si Jesuswa aagad. 44 Dumdum nilan na yamagad si Je-sus nang kanilan arayon mori adto sang kanilanbanwa. Yabay silan manaw asta yagabi. Kayanyaanap nilan si Jesus disang kanilan manga arayonaw manga kailog. 45 Awgaid wa nilan ikitaa siJesus. Pagkamasurum, yoman silan magbarik agJerusalem kay yabay nilan anapun si Jesus. 46 Sangallaw nilan maganap dig Jerusalem, wa nilan iki-taa. Pagkamasurum asaan nilan ikitaa sang templo.Yomobay yaan nang manga magindoway disangtemplo magingkod, yaningug yaan sang kanilanpagindo, yagaosip yaan kanilan. 47 Kariko nangyudungug kang Jesus, yamailimilim kay yatigamsi Jesus mibak sang pagosip kanaan nang mangamagindoway. 48 Pagkita kanaan nang taganaknaan, mangkailimilim silan kay yomobay yaan sangmanga dungganun na magindoway. Gaosip kanaanyang ina naan, laong, “Nanga kaw, kay tin. Labankami yamaundug na yabay kami maganap kanmo.”49 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Wa kadi kamoakatigam na kinaanglan magauyauya ak disiningbaray nang kanakAma? Nangawa kamomaparabaykani?” 50 Yang taganak naan, wa makadarag sangkaologan nang pyagalaong naan kanilan.

51 Kayan yomagad si Jesus nilan, yomori agNasaret. Disaan yabay yaan mangagad sang sogokanaan nang kanaan ama aw ina. Yang kanaan ina,yabay magdumdum sining manga imo ni Jesus namadyaw nang ginawa naan. 52 Yabay tomorin siJesus, yagadogang yang katigaman naan. Madyawyaan nang Dios. Madyaw arag yaan nang arag otaw.

3Yagababatokon si Juan na Magbawtismoway(Mateo 3:1-12; Markos 1:1-8; Juan 1:19-28)

1 Pagkamatay ni Agusto na labaw na pangorosang kariko nang banwa na sakop nang Roma,yaan yang yasapit kanaan magpangoro si Tiberio.Sapamporo aw lima na ka toig magpangoro yaandig Roma, si Ponsio Pilato yang gobernador sangbanwa na Judea, si Herodes yang pangoro sangbanwa na Galilea, yang mangod ni Herodes na siPelipe yaan yang pangoro sang manga banwa naIturea aw yang Trakonite, si Lisanias yang pangorosang banwa na Abilena. 2 Yang manga labaw namagampoway sang templo nang manga Judio siAnas aw si Kaipas. Nginyan na manga allaw, si Juanna anak ni Sakarias, yagauya sang banwa na waymaguya, kayan syogo yaan nang Dios na magaindosang manga Judio. 3Wakaw yagarimpud yaan mag-panawpanaw disang madaig na manga banwa namasaid sang tobig na Jordan. Yani yang yabay naanbatokon sang manga otaw, laong, “Ayaw da magimosangmaat nangDios namanga imo, pagpabawtismokamo disang tobig antak apasayloon kamo nangDios sang kamayo sara.” 4 Yang yiinang ni Juanyang pagkatoman sang syosolat kadini ni Isaias napropeta nang Dios, laong, “Aon otaw disang banwana way maguya na magalaong sang manga otawna makadto kanaan, laong, ‘Pangandam kamo kaymadatung yang Ginoo na makagagaom, dadyawa

Lukas 3:5 68 Lukas 3:36mayo yang agiin naan. 5 Pagsiling kamo nangmaggawbukay sang karasada. Yang manga pyagli-nowan, apaballukan. Yang manga garab aw mangabutaybutay, apadolyang antak makaratagan, yangmanga daran na gakabakongbakong, otoridin, yangmanga yamangkarusub, apabogsokan nang lopaantak mapatag. Maynaan yang pagandam mayosang ginawa mayo, 6 antak kariko nang otaw mikitasang Tomatabang kanilan na pinili nang Dios.’ ”Maynaan yang syosolat kadini ni Isaias, si Juan yangyagpakatigam da.

7Allawallaw yadatung kang Juan yangmagkadaigna otaw na magapabawtismo toyo yagaindo siJuan kanilan, laong, “Kamo na maynang batasannang tinanap, maski magapabawtismo kamo, awdi mayo ayawan yang manga imo mayo na maatnang Dios, isilotan kamo nang Dios aw domatungyaan. 8 Imowa mayo yang madyaw nang Dios antakkatigaman na yayawan damayo yangmanga imo namaat. Maski sompaw kamo ni Abraham, ayaw kamomagdumdum na dili kamo adamanan nang Diossang imo mayo na maat. Kay yaning manga batodisini, aw gosto nang Dios imoon manga sompaw niAbraham, amangkaimo. 9Yani yang pananglitan kokamayo antak kamomatigam sang imoon nang Dioskamayo. Maynang pagpoti sang atsa pilaun yangkaoy, maynaan yang pagokom nang Dios kamayo.Maski nana na kaoy na wa obonga nang madyaw,ipilaun, kayan yontog sang atoron.” Maynaan yangpagindo ni Juan sang manga otaw.

10Kayan yagosip silan kang Juan, laong, “Nananginangun nami antak di kami nang Dios silotan sangmanga imo nami na maat naan?” 11 Yimibak siJuan kanilan, laong, “Yang otaw na aon dowangurad na dagom, aatag naan yang sang urad sangway dagom. Aw yang aon pagkaan, atagan yangway pagkaan.” 12 Yang manga otaw na mannokotsang miyoras arag yisingadto kang Juan, arag ma-gapabawtismo. Gaosip silan, laong, “Kay magin-doway, nanang inangun nami?” 13 Yimibak si Juankanilan, laong, “Aw manokot kamo sang miyoras,yaan gaid yang sokota yang matungtung na bayad.Ayaw pagdogangi.” 14 Yang manga sondaro araggaosip kang Juan, laong, “Na kami, nanang inangunnami?” Yimibak si Juan kanilan, laong, “Ayawpagigusa yang manga otaw na antak kamo atagannang sapi. Ayaw magpangimoimo sang otaw antakkamo atagan nang sapi. Ayaw da magpakaungud naodogangan pa abay yang bayad kamayo.”

15 Yang manga otaw na yaningug sang pagindoni Juan, gadumdum na amallug domatung yangpinili nang Dios na magaari sang karowagan nangbanwa wakaw gadumdum silan daw si Juan agawyang pinili nang Dios. 16 Wakaw yagalaong si Juankanilan, “Tobig yang pyagabawtismo ko kamayo.Awgaid aon otaw na madatung na laban labaw pakanak. Yaan yang pagabawtismo naan kamayo yangBalaan na Espirito aw atoron. Dakora yang kanaankatungud labaw pa sang kanak katungud, wakawwak makagayon kanaan aw imoon ak allang naanna magaobad sang liston nang kanaan sapatos kayako yang laban obos kanaan. 17Aw domatung yaan,otobokon naan yang yangagad kanaan aw tobokayang wa mangagad kanaan. Maynang yagtaap yaan

sang omay, titipud naan yang imgas aw dayawanaan asang pool. Yang tipig obogsok naan adto sangatoron. Yaan na atoron di magkamatay.”

18 Madaig pa yang manga pagindo na madyawna pyapabatok nang Dios kang Juan na yabay naanbatokon sang manga otaw na antak magandamsang pagdatung nang pinili nang Dios. 19 Maski siHerodes na pangoro saan na banwa, arag syasagdani Juan kay yaagawniHerodes yang kanangmangodnaan asawa na si Herodias. Madaig pa yang mangaimo ni Herodes na maat na yabay ni Juan sagdaun.20 Kayan pyapiriso ni Herodes si Juan. Madaig yangimo ni Herodes namaat, yaan yang labanmaat yangpagpiriso naan kang Juan.

Yang Pagbawtismo kang Jesus(Mateo 3:13-17; Markos 1:9-11)

21 Nang wa pa ipirisowa si Juan, yabay mag-bawtismo sang manga otaw. Arag da si Je-sus byawtismowan ni Juan. Kaba gaampo si Je-sus, kyakaowangan yang langit 22 kayan kyumun-sad yang Balaan na Espirito agkanaan, maynangpagkunsad nang salampati. Kayan yaparabay mag-sorit yang Dios diglangit na yagalaong adto kangJesus, “Ikaw yang bogtong na Anak ko na labanko karugunan. Kariko nang manga imo mo, aragmadyaw ko.”

Yang Kamonaan ni Jose na Bana nang Ina ni Jesus(Mateo 1:1-17)

23 Baya katlowan na ka toig yang idad ni Jesus,yangindo da yaan sang manga otaw. Ungud nangmanga otaw na anak ni Jose si Jesus. Si Jose anakni Heli. 24 Si Heli anak ni Matat. Si Matat anak niLebi. Si Lebi anak ni Melki. Si Melki anak ni Jana.Si Jana anak ni Jose. 25 Si Jose anak ni Matatias. SiMatatias anak ni Amos. Si Amos anak ni Nahum. SiNahum anak ni Esli. Si Esli anak ni Nagai. 26Si Nagaianak ni Maat. Si Maat anak ni Matatias. Si Matatiasanak ni Semei. Si Semei anak ni Jose. Si Jose anakni Joda. 27 Si Joda anak ni Joana. Si Joana anak niResa. Si Resa anak ni Sorobabel. Si Sorobabel anakni Salatiel. Si Salatiel anak ni Neri. 28 Si Neri anakni Melki. Si Melki anak ni Addi. Si Addi anak niKosam. Si Kosam anak ni Elmodam. Si Elmodamanak ni Er. 29 Si Er anak ni Josue. Si Josue anakni Elieser. Si Elieser anak ni Jorim. Si Jorim anakni Matat. Si Matat anak ni Lebi. 30 Si Lebi anak niSimeon. Si Simeon anakni Juda. Si Juda anakni Jose.Si Jose anak ni Jonan. Si Jonan anak ni Eliakim. 31 SiEliakim anak ni Melea. Si Melea anak ni Mainan. SiMainan anak ni Matata. Si Matata anak ni Natan.Si Natan anak ni Dabid. 32 Si Dabid anak ni Jese. SiJese anak ni Obed. Si Obed anak ni Boos. Si Boosanak ni Salmon. Si Salmon anak ni Naason. 33 SiNaason anak ni Aminadab. Si Aminadab anak niAdmin. Si Admin anak ni Arni. Si Arni anak niEsrom. Si Esromanakni Pares. Si Pares anakni Juda.34 Si Juda anak ni Jakob. Si Jakob anak ni Isaak. SiIsaak anak ni Abraham. Si Abraham anak ni Tare.Si Tare anak ni Nakor. 35 Si Nakor anak ni Serug.Si Serug anak ni Ragaw. Si Ragaw anak ni Peleg.Si Peleg anak ni Eber. Si Eber anak ni Sala. 36 SiSala anak ni Kainan. Si Kainan anak ni Arpaksad.Si Arpaksad anak ni Sem. Si Sem anak ni Noe. Si

Lukas 3:37 69 Lukas 4:29Noe anak ni Lamek. 37 Si Lamek anak ni Matusalem.Si Matusalem anak ni Enok. Si Enok anak ni Jared.Si Jared anak ni Mahalaleel. Si Mahalaleel anak niKainan. 38 Si Kainan anak ni Enos. Si Enos anak niSet. Si Set anak ni Adan. Si Adan pyagangaranannang anak nang Dios kay yang Dios yang yagaimokanaan.

4Titigi ni Satanas si Jesus daw Mangagad sang

Kanaan Sogo daw Dili(Mateo 4:1-11; Markos 1:12-13)

1 Pagkabawtismo kang Jesus disang tobig na Jor-dan, manaw yaan disaan. Pyagbayaan da yaan nangBalaan na Espirito. 2Pyagabuutan si Jesus nang Bal-aan na Espirito namakadto yaan sang banwa nawaymaguya. Surud nang kapatan na allaw si Satanas napangoro nangmangkaraat yabaymagtigi kang Jesusdaw mangagad yaan daw dili sang sogo ni Satanas.Dungan yagauya si Jesus disaan na banwa, wa akaan.Laban da yaan yagutum pagkatapos nang kapatanna allaw.

3 Kayan yaglaong si Satanas kang Jesus, “KayJesus, kay ikaw kono yang Anak nang Dios, imowapaan yaning bato.” 4 Yimibak kanaan si Jesus,laong, “Dili ak magaimo saan, kay syolat da yangpyagalaong nang Dios na buku gaid nang paan yangmakaboi sang otaw.”

5 Kayan kay wa adaug si Satanas, yoman naansi Jesus tigiin. Pyagaagad naan si Jesus adtosang butay. Sakadyap da naan pakita kang Jesusyang kariko nang kasakopan nang karowagan nangbanwa. 6 Kayan yaglaong si Satanas kang Jesus,“Ikaw yang apagpangoroon ko sining manga banwaaw yang manga pyanmowan podo ra kanmo, kaykariko yatag da kanak kadini. Ayn nang gosto koatagan, atagan ko. 7Aw lomood kaw kanak aw simbakanak, kariko nini aatag ko kanmo.” 8 Yimibak siJesus, laong, “Dili ako magaimo saan, kay syolatda yang pyagalaong nang Dios na yaan gaid yangsimbaa yang Dios na kamayo Ginoo, yaan gaid yangpangagadi.”

9 Yabay tigiin si Jesus ni Satanas. Pyagaagadyaan ni Satanas adto sang dagdagu na templo agJerusalem. Pagdatung nilan sang kakagwasan nangtemplo, laong ni Satanas, “Kay ikaw kono yangAnaknang Dios, logpat adto darum. 10 Maski mologpatkaw, di kaw ukudurun kay syolat da yang saad nangDios na apatagapan kaw nang Dios sang kanaanmanga sogwanun na tagalangit. 11 Asakgawun kawnilan antak di kumurug sang bato yang kanmosiki.” 12Yimibak si Jesus kang Satanas, laong, “Di akmologpat, dili ko itigiin yang Dios kay arag syolatda yang pyagalaong nang Dios na ayaw pagtigiyayang Dios na kanmo Ginoo na antak mo katiga-man daw matoman yang syasaad naan daw dili.”13 Pyapanawan naa ni Satanas si Jesus pagkataposnang kariko nang pagtigi naan.

Yagapono si Jesus Magindo adto Galilea(Mateo 4:12-17; Markos 1:14-15)

14 Kayan yomori si Jesus adto Galilea na yagadannang gaom nang Balaan na Espirito. Yang mangaimo ni Jesus, dyudungug nang yanaguya disangkariko nang banwa na yakaranto nang Galilea. 15 Si

Jesus yabaymagindo sangmanga Judio disang kani-lan manga pagtitiponan. Kariko nilan yanaglaong,“Laban madyaw yaning pagindo ni Jesus.”

Si Jesus wa Atangkapa adto Nasaret(Mateo 13:53-58; Markos 6:1-6)

16 Yakadto si Jesus oman Nasaret, banwa na ty-otorinan naan. Pagdatung nang allaw na pagpa-patana, komadto si Jesus sang pagtitiponan nangmanga Judio kay yaan yang kanaan ipan imoonnang allaw na buku nang paggawbukay nangmangaJudio. Yimindug si Jesus na magabasa sang soritnang Dios. 17 Yang yaatag nilan kanaan na abasaunyang syosolat kadini ni Isaias na propeta nang Dios.Pagburat saan ni Jesus, kitaun naan yang abasaunnaan. 18 Kayan yagbasa, laong, “Yagadan ak nangBalaan na Espirito kay yaan yang gapili kanak namagabatok ak sang sorit nang Dios adto sangmangaotaw naway yatabang. Syosogo ak adto sangmangabyakos antak silan kaobadan sang bakos. Syosogo akadto sang manga bota antak silan kimita. Syosogoak adto sang pyanglopigan nang kadaygan na akoyang matabang kanilan. 19 Pyapagbatok ak nangDios na matabang da yaan sang manga otaw nayakasara.” Maynaan yang byabasa kanilan ni Jesusna sorit nang Dios.

20 Kayan lyopi ni Jesus yang solat aw oriyanadto sang yamatag kanaan. Yagaingkod si Jesus namagaindo da. Kariko nang otaw arag yanagtanawkang Jesus, yamangkatingun silan kay yaningug.21 Yagaindo si Jesus, laong, “Yatoman da adoonna allaw yang byabasa ko kamayo.” 22 Labanmadyaw nang yanagpaningug yang pagindo ni Je-sus. Byabantog yaan nilan. Awgaid yagalaongsilan, “Nanga koraw yaan yatigam magindo naanak sa yaan ni Jose?” 23 Yabay magindo si Jesuskanilan, laong, “Yani koraw yang pagalaong mayokanak, ‘Apakita kanami yang kaburungburungan namanga imo.’ Yani arag yang pagalaong garo mayokanak, ‘Yang dyudungug nami na iimo mo datoKapernaum, imowa oman disining kanmo tyoonanbanwa.’ 24 Awgaid yani yang pagalaong ko kamayo,disang banwana pyagauyaannang propeta, tagbi dayang yatangkap kanaan. 25 Kaundi mayo si Elias napropeta nang Dios kadini. Yadatung asang banwanaan yang masakit na gutum kay manga torong katoig aw tunga yang way oran. Madaig yang barona bobay na manga Judio na yamangkaukud nangpagkaan. 26 Toyo, si Elias wa osogowa nang Dios namatabang kanilan. Pyapakadto nang Dios si Eliassang banwa nang manga otaw na buku nang Judiona matabang sang baro adto sang banwa na Sareptana sakop nang Sidon. 27 Kaundi mayo si Eliseo napropeta nang Dios kadini, madaig yang laroon nangsanla namanga Judio, toyo wa osogowa nang Dios siEliseo na magapakadyaw kanilan. Yaan gaid yangpyapagkadyaw ni Eliseo si Naaman na taga Siria,buku nang Judio.” 28 Pagdungug nang manga otawsang batok ni Jesus na yatabang yang Dios sangmanga otaw na buku nang Judio, mangkadamansilan laban. 29 Yanagsikaindugan silan kayan pyotisi Jesus aw goyoda adto logwa nang kanilan barrio.Dyadara nilan si Jesus adto sang kilid nang butayna kyakabutangan nang barrio nilan. Orogon nilangaro si Jesus sang pangpang na antak da matay.

Lukas 4:30 70 Lukas 5:1230 Awgaid si Jesus yamagi disang pagurangan nilankayan yomanaw.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Lyarasakannang Mangkaraat

(Markos 1:21-28)31 Yakadto si Jesus Kapernaum na sakop nang

Galilea, kayan simingadto yaan sang pagtitiponannang manga Judio nang allaw na pagpapatana.Yagaindo yaan sang yanagkatipon. 32 Pagdungugnang manga otaw sang pagindo ni Jesus, mangkail-imilim silan kay tobok yang kanaan pagindo awyang pagindo nang kanilan magindoway. Yangpagindo ni Jesus na yagadan nang gaom nang Dioslaban yusubsub sang kanilan ginawa. 33 Disaanna pagtitiponan aon usug na lyarasakan nangmangkaraat, pyapagkadopang nang mangkaraat.Yokowaaw yaan na yagalaong, 34 “Kay Jesus nataga Nasaret, nanang inangun mo kanami namangkaraat? Apakawaraun mo kadi kami? Kik-ilara ta kaw na ikaw yang Balaan na syosogo aninang Dios.” 35 Yaparabay si Jesus magsagda sangmangkaraat, laong, “Katingun, logwa da disanglawas naan na otaw.” Byobontog nang mangkaraatyang otaw kayan lyomogwa na wa ukudura. 36Yangmanga otaw disaan na yikita saan, laban yamabu-rungburung, kayan yaglaong silan, “Dagdagu yanggaom ni Jesus. Pagsagda naan sang mangkaraat,maparabay lomogwa.” 37 Yakarimpud sang karikonang banwa na yakaringkit yaan na imo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig na mga Otawna Yamangkasakit

(Mateo 8:14-17; Markos 1:29-34)38 Yapanaw si Jesus disang pagtitiponan kayan

kyomadto sang baray ni Simon Pedro. Yang ogan-gan ni Simon yamasakit, labanmapaso yang kanaanlawas. Byabatok nilan kang Jesus na yamasakit yangogangan ni Simon. 39 Kyakadtowan ni Jesus sangkanaan korangan aw lingata naan yang kapaso nangkanaan lawas. Yaparabay yaan kablongan, kayanyagbangon aw pagpoga sang pagkaan na apakaankang Jesus aw yang kanaan manga inagad.

40 Pagsallup nang suga, kariko nang yamasakitdyuduput daraun agkang Jesus. Kariko nilan na ya-masakit, dyadamdam ni Jesus, kayan yanagkadyaw,yamabos kablongan. 41 Madaig yang mangkaraatna pyapalogwa ni Jesus sikun saan na mangaotaw. Paglogwa nangmangkaraat, yanagkokowaaw,yanaglaong, “Ikaw, kay Jesus, yang Anak nangDios.” Syasagda silan ni Jesus, laong, “Katingun da.”Yatigam yang mangkaraat na si Jesus yang pinilinang Dios na magaari sang kariko nang banwa toyodi gosto ni Jesus na silan yang magabatok.

Yagabatok si Jesus adto Judea(Markos 1:35-39)

42Pakallawun, yapanaw si Jesus disaan na banwa,kayan kyomadto sang banwa na way maguya. Yangmanga otaw, yanaganap kang Jesus. Pagkita nilankanaan, dumutan nilan na di garo apapanawun.Yanaglaong silan, “Ayaw naa kami pagpanawi,abaya kami pagindowa.” 43Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Akadtowan ko naa yang kariko nang banwa,pagaindoon ko silan bain sining madyaw na batok

kay yaan yang kyakaniyan ko sang banwa, pyapag-batok ak nang Dios antak matigam yang otaw sangpagari nang Dios sang karowagan nang banwa.”44 Kayan yomanaw si Jesus, yakadto sang karikonangmanga barrio dig Judea, yabaymagindo disangmanga pagtitiponan nang manga Judio.

5Pyagaagad ni Jesus yang Yiimo naan manga Inindo(Mateo 4:18-22; Markos 1:16-20)

1 Aon oman allaw na yagaindug si Jesus asangkilid nang dagat na Genesaret, pyagaindo naan sangkawtawan yang sorit nang Dios. Laban madaigyang manga otaw na yapasaid kanaan kay yaningugsang kanaan pagindo. Yalisgis da si Jesus. 2 Kayankimita si Jesus sang dowa na barangay na dyadaikasang lamitan nang dagat. Yang manga tagtomonsang barangay yomawas da kay yagabukabuka sangdagut disang kanilan pokot. 3 Kayan tyomakangsi Jesus sang barangay ni Simon Pedro. Laongnaan kang SimonPedro, “Usuna asiding dagat antaklomotaw.” Paglotaw nang barangay, magingkod siJesus kayan yoman magindo sang yanagkadaig namanga otaw asang lamitan nang dagat.

4 Yamatapos yaan magindo, yagalaong kang Si-monPedro, “Daraamayo yaning barangay adto sangkararuman, sabodan disaan yang kamayo pokot.”5 Laong ni Simon Pedro, “Kay Ginoo, kyakallawankami magkaya, way yamakamang. Toyo adoon ma-gakaya kami oman na ikaw yang galaong kanami.”6 Pagdatung nilan sang kararuman, sabod nilanyang pokot. Laban madaig yang yamakamang,agput mabullas yang pokot. 7 Kayan kyamay ni-lan yang kanilan manga inagad na magkakaya naadto sang isa na barangay antak magborig sangpagpamoti sang isda. Pagdatung nang barangayasaan, butangan nilan nang isda yang dowang kabarangay. Yamangkatmo yang barangay nang isda,bay marunud nang kabugat nang isda. 8 Pagkita niSimonPedro sang gaomni Jesus, lomood yaan asangapit nang siki ni Jesus, kayan yaglaong, “Buku danangmadyaw namapagobay kaw kanak, kay Ginoo,ikaw yang way sara, ako saraun.” 9 Laban yaan ya-mailimilimnangpagkakamang sangmadaig na isda.Yang kanaan manga inagad disang barangay araglaban yamailimilim. 10Yangmanga anak ni Sebedeona si Santiago aw si Juan na ipan magadagad ni Si-mon Pedro aw gakaya, arag silan yamangkailimilim.Kayan yaglaong si Jesus kang Simon Pedro, “Ayawda magkakudugkudug, di da kamo magkaya. Bukuda nang isda yang anapun mayo, otaw yang anapunda mayo kay apaanap ko kamayo yang amanarigkanak.” 11 Pagkasaka nilan sang manga barangay,yayawan nilan yang kariko kayan yomagad da niJesus, yaimo da manga inindo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Aon Laro naSanla

(Mateo 8:1-4; Markos 1:40-45)12 Aon oman allaw na gauyauya si Jesus asang

barrio, yodorod agkanaan yang usug na laroonnang sanla, yamarimpud yang lawas naan nanglaro. Pagdatung naan kang Jesus, lomood, yaga-pakallaat, laong, “Kay Ginoo, aw imoonmo, yatigam

Lukas 5:13 71 Lukas 5:37ako na makapagkadyaw kaw sang kanak lawas.”13Kayan pyoti ni Jesus yang otaw na sanlaun, kayanyaglaong si Jesus kanaan, “Gosto ko imoon yaan.Pagkadyaw da sang sakit mo.” Pagsorit ni Jesus,maparabay yaan kablongan. 14 Kayan pyaglaongyaan ni Jesus, “Ayawnaamagpakatigam sang kaday-gan sang pagkadyaw mo. Kadto sang magampowayantak kitaun naan na wa day sakit mo. Pagdaranang pagatag mo kay yaan yang sogo ni Moiseskadini sang otaw na kyablongan da sang kanaansakit, aw antak katigaman nang manga otaw naikaw yagkadyaw da.” 15 Maski pyagalaong yaanni Jesus, “Ayaw naa magpakatigam sang kadaygansang pagkadyaw mo,” byabatok naan yang imoni Jesus kayan yarimpud yang banwa nang batoknaan. Wakaw laban da madaig yang manga otaw nayandodorod agkang Jesus na antak dumungug sangkanaan pagindo aw antak arag magkadyaw silansang kanilan manga sakit. 16 Wakaw pyapanawanni Jesus yang yanagkadaig na manga otaw, kayankyomadto nang sayda naan sang banwa na waymaguya na mapagbaraw sang kanaan Ama na Dios.

Pyapagkadyawni Jesus yangOtawnaYamatay yangSangkilid na Lawas

(Mateo 9:1-8; Markos 2:1-12)17 Aon oman allaw na yoman magindo si Jesus

sang magkadaig. Arag yanagingkod asaan yangmanga Pariseo aw yang manga magindoway sangbalaod ni Moises, aon magsikun ag Jerusalem,aon magsikun sang manga barrio dig Galilea, aonmagsikun sang manga barrio dig Judea. Si Jesusyagadan nang gaom nang Dios na gapakadyaw sangyamangkasakit. 18 Kaba gaindo si Jesus digsurudnang baray, yadatung yang yanaglakat sang otawna yamatay yang sangkilid nang lawas, wa damakapagginukginuk. Adaraun garo agsurud yangyamasakit na apakita kang Jesus, 19 toyo wa dayyamaagi nilan agkang Jesus na kyakarupunan nangmanga otaw na madaig. Borabora yagpanik silanagtaas nang atup kayan byoslotan nilan yang atup.Pagkaboslot nilan, tontonon yang otaw na lyarakatasang tupad nang atobangan ni Jesus. 20 Pagkita niJesus na yasarig silan kanaan, maglaong yaan sangyamasakit, “Kay lagi, pyasaylo ra kaw adoon sangkanmomanga sara.” 21Pagdungug sang pyagalaongni Jesus nang manga Pariseo aw yang manga mag-indoway sang balaod, magdumdum silan, laongnang dumdum nilan, “Nanga yaan yapagonawasang Dios? Maat yang pyagalaong naan. YangDios gaid yang makapagpasaylo sang otaw sangkanaan sara.” 22 Kyakatigaman ni Jesus yang kani-lan dumdum kayan yaglaong yaan kanilan, “Nangakamo yagadumdum kanak nang maynaan na dum-dum? 23 Na paningug kamo, wain yang marisud,daw yang magalaong ako, ‘Pyasaylo ra kaw sangkanmo sara,’ daw yang magalaong ako, ‘Pagbangonaw panaw?’ 24 Adoon pinaagi sang papagkadyawko sini na otaw, apakita ko kamayo na ako nagyugual nang Anak nang otaw aon katungud sangpagpasaylo sang maski sini na otaw sang kanaanmanga sara.” Kayan yaglaong si Jesus sang otawna yamatay yang sangkilid nang lawas, laong, “Pag-bangon, kay lagi. Lorosa yang pyagakorangan moaw ori da agkamayo.” 25 Yikita yang manga otaw

disaan na yaparabay yaan magbangon kayan lyorosnaan yang pyagakorangan naan. Kaba yapanawyaan na yomori agkanilan, yamapanumdum sangDios. 26 Laban yamaburungburung yang yikita saanna imo ni Jesus. Pagkita nilan sang gaom ni Jesus,yamalluk. Toyo yamapanumdum silan sang Dios,laong, “Yaning kikita nami adoon, laban kaburung-burungan na imo.”

Pyagaagad ni Jesus si Lebi(Mateo 9:9-13; Markos 2:13-17)

27 Yapanaw si Jesus disaan na baray. Kaba ya-panaw yaan, kikita naan si Lebi na gaingkod disangbayadanan sang miyoras. Si Lebi yang mannokotsang miyoras. Yagalaong si Jesus kanaan, “Bayda, agad kanak, abay ta kaw indoon.” 28 Kayanyaparabay si Lebi mindug, yayawan da naan yangkanaan gawbuk kayan yomagad ni Jesus.

29 Wa akadogay disaan, dyadadyayaw ni Lebitayodon si Jesus disang kanaan baray. Madaigsilan yang yanagsaro komaan. Arag aon disaanmanga mannokot sang miyoras na yoobit nangmanga Pariseo kay wa mangagad sang pagindonang kanang Pariseo magindoway. 30 Yanagsawaysang manga inindo ni Jesus yang manga Pariseo,laong, “Nanga kamo yapagsaro komaan sangmangasaraun aw yang manga mannokot sang miyoras nawa mangagad sang kanami pagindo?” 31 Si Jesusyang yimibak kanilan, laong, “Ayn nang aon sakit,magapaborong. Yang way sakit, dili. 32 Yakani akdisining donya na magatawag sang manga otaw nayatigam na aon sara nilan, kay silan yang maynangotaw na yamasakit na magapaborong kanak. Mag-aindo ako kanilan antak ayawan nilan yang kanilansara. Toyo yang manga otaw na gadumdum na waymaat na imo nilan, di modorod kanak, wakaw di akmakatabang kanilan.”

Bain sang Pagdili sang Pagkaan awYabayMagampo(Mateo 9:14-17; Markos 2:18-22)

33 Aon gasaway sang manga inindo ni Jesus nagalaong kang Jesus, “Yang manga inindo ni Juanna magbawtismoway aw yang manga inindo nangPariseo, aon manga allaw na di silan makaan, yabaymagampo sang Dios. Toyo yang kanmo mangainindo, yabay komaan, yabayminum, nanga wama-gagaon sang batasan nang manga inindo ni Juan awyang manga Pariseo?” 34 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Aw aon kasal, kaba iyan pa yang kyakasal,yabay komaan yang yatambong sang kasal. 35 Awdomatung da yang allaw na amakamang kanilanyang kyakasal, baya da di da silan makaan.” May-naan yang ibak kanilan ni Jesus, kay yaan yangpananglitan bain kanaan.

36 Pyapaagi ni Jesus sang pananglitan yangkanaan pagindo na dili odogpo sang dadaan napagindo. Yagalaong yaan, “Di kamo magatabassang bago na dagom mayo antak pagalunub sangdadaan na dagom na yamarasi. Kanogon nangbago na dagom na pagalunub sang dadaan. Yangdadaan na dagom aw yang bago na pagalunub, wamagaonawa, maparabay marasi yang lyulunuban.”37 Yoman magpananglitan si Jesus, laong, “Yangbago na inmun, di alasak sang dadaan na lasakananna paris nang baka kay yang dadaan na lasakanan

Lukas 5:38 72 Lukas 6:21di da maganod. Aw lasak yang bago na inmunsang dadaan na lasakanan kayan syomobo yanginmun, amaboslot yang lasakanan, amaobo yanglasak, amakayam yang lasakanan. 38 Yatigam kamona yaan yang madyaw butangan nang bago nainmun yang bago na imo na paris kay matiganodpa.” 39 Yoman magpananglitan si Jesus, laong,“Yang otaw na yanaram da minum sang dadaan nainmun wa akaima nang bago na inmun. Dili yaanmitimtim sang bago kay laong naan, ‘Madyaw koyaning dadaan.’ ” Yaan, pyagaindo ni Jesus antaksilan matigam na yang kanaan pagindo di odogposang kanilan dadaan na pagindo.

6Bain sang Allaw na Pagpapatana(Mateo 12:1-8; Markos 2:23-28)

1Aon oman allawna pagpapatana na yamagi si Je-sus aw yang kanaan manga inindo sang kabatadan.Yamangkagutum yang manga inindo naan, wakawyasagpi silan sang batad kayan yokapan nilan awkaana. 2 Aon manga Pariseo na yanagosip kanilan,laong, “Nanga yasagpi kamo sang batad niningallaw na pagpapatana? Yalapas kay kamo sangkanatu manga pagindo.” 3 Si Jesus yang yimibakkanilan, laong, “Wa pa sa kadi kamo makadaragsang byabasamayo na iinang ni Dabid na ari kadini?Yamangkagutum si Dabid aw yang kanaan mangainagad. 4Kayan yomanik si Dabid sang ampowananna baray nang Dios, kayan kyomaan sang paanna byubutang disaan nang magampoway na pag-pasalamat sang Dios. Yang manga inagad ni Dabidarag yatagan naan nang paan, maski pyagaindonang kanatu balaod na yaan gaid yang makakaansaan na paan yangmangamagampoway. Buku nangmaat nang Dios yaan na imo ni Dabid. Aw yaningimonangkanakmanga inindo, arag bukunangmaatnang Dios maski allaw adoon nang pagpapatana.”5 Kayan yagindo kanilan si Jesus, laong, “Kay akoyang pinili nang Dios na gyugual nang Anak nangotaw, wakaw ako yang aon katungud na magaindokamayo sang manga imo na madyaw imoon nangallaw na pagpapatana.” Maynaan yang ibak ni Jesussang yanagosip sang kanaan manga inindo.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Ya-makungkung yang Kamot

(Mateo 12:9-14; Markos 3:1-6)6 Pagdatung oman nang allaw na pagpapatana

komadto si Jesus sang pagtitiponan nang mangaJudio, kayan yagindo kanilan. Aon otaw disaanna yamakungkung yang karinto na kamot, wa daakaunat. 7 Arag aon disaan manga Pariseo awmanga magindoway sang balaod. Yabay silan man-agsait kang Jesus daw magborong yaan naan naallaw saan na otaw. Aw magborong yaan nangallaw na pagpapatana, osombong nilan si Jesus kaymaat nilan yang magaborong nang allaw na pag-papatana. 8 Yang kyakaundan nilan, kyakatigamanni Jesus. Wakaw yagalaong yaan sang otaw nayamakungkung yang kamot, “Adi kaw, kay lagi.”Yamaindug yang otaw kayan dyomorod kang Jesus.9 Kayan yagosip si Jesus sang yanagsaway kanaan,laong, “Osipin ta kamo. Nanang amaimo ta nang

allaw na pagpapatana na buku nang paglapas sangkanatu balaod? Daw tomabang kita sang arag otaw,daw magimo kita sang maat sang arag otaw? Dawboiin ta yang otaw daw patayun ta yang otaw?Nanang madyaw nang Dios na imoon ta niningallaw na pagpapatana?” 10 Yanganawanaw si Je-sus sang yanagingkod kayan yaglaong yaan sangotaw na yamakungkung yang kamot, “Unata, kaylagi, yang yamakungkung na kamot mo.” Pya-parabay naan unatun, yaparabaymagkadyaw, wa daakakungkung. 11 Awgaid yamadaman yang mangaPariseo na yikita saan na imo ni Jesus. Pyagak-abarawan nilan si Jesus, daw monnono yang pag-padakup nilan saan.

Pipili ni Jesus yang Samporo aw Dowa na kanaanInindo na Pyagangaranan naan nang manga Apostol

(Mateo 10:1-4; Markos 3:13-19)12 Si Jesus yapanaw disaan kayan yagtokod nang

butay na magaampo. Kyakallawan yaan mapag-baraw sang kanaan Ama na Dios. 13 Pagkaallaw, ty-atawag agkanaan ni Jesus yang kariko nang kanaanmanga inindo na yamagadagad naan kayan pinilinaan yang samporo aw dowa na silan yang syosogonaan na magabatok bain sang pagindo nang Dios.Pyagangaranan naan silan nang apostol. 14 Yaniyang samporo aw dowa na manga apostol, si Simonna pyagangaranan ni Jesus ni Pedro, si Andres namangod ni Simon Pedro, si Santiago, si Juan, siPelipe, si Bartolome, 15 si Mateo, si Tomas, si Santi-ago na anak ni Alpeo, si Simon na pyagangaranannang saranig sang kanilan banwa, 16 si Judas napyagangaranan ni Tadeo na anak ni Santiago, siJudas Iskariote, na yaan yang yatabang pagpadakupkang Jesus.

Yagaindo si Jesus aw Papagkadyawa naan yangYamangkasakit

(Mateo 4:23-25)17 Kayan yomagad silan ni Jesus magtobang adto

sang karatagan. Disaan yanagkatipon agkang Je-sus yang magkadaig na inindo naan. Arag asaanyang laban madaig na manga otaw na sikun datoJudea, aon magsikun adto Jerusalem aw adto sangmanga syodad na Tiro aw Sidon na asang baklayan.Yanagkoro silan digkang Jesus na maningug silansang kanaan pagindo, magapaborong sang kanilanmanga sakit. 18 Arag asaan yang manga otaw napyagabayaan nang mangkaraat. Pyapalogwa niJesus sang lawas nang manga otaw yang karikonang mangkaraat, kayan yagkadyaw yang mangaotaw. 19 Madaig yang otaw na yapasaid kang Jesusna mopoti kanaan kay si Jesus yagadan nang gaomnang Dios na yapagkadyaw kanilan kariko.

Pyagaindo ni Jesus yang kanaan manga Inindo(Mateo 5:1-7:27)

20Kayan yomatobang si Jesus sang manga inindonaan. Yagaindo yaan kanilan, laong, “Madi pa kamona yatigam na yagakinaanglan kamo sang tabangnang Dios, kay kamo yang pyagasakop naan.

21 “Madi pa kamo na yaan yang dakora sangkamayo dumdum yang pagpangagad mayo sangpagbuut nang Dios, kay kamo yang atabangan nangDios pagimo sang gosto mayo.

Lukas 6:22 73 Lukas 6:47“Madi pa kamo na yamauruk tungud sang ka-

mayo sara, kay kamo yang papagumaun nang Dios.22“Kamona kyakaparaatan nang arag otaw, kamo

na syasarikway nilan, kamo na pyagapallaongannilan, kamo na pyangimowan nilan sang wa mayopagagunaa tungud sang pagpangagad mayo kanak,kamo yang pyanalanginan nang Dios. 23 Wakawpanagumakamo, panagsayawsayawkamokay labanmadyaw yang abarus nang Dios kamayo diglangit.Yang manga kamonaan nang gapakaraat kamayo,magonawa saan yang kanilan iimo sang mangapropeta nang Dios kadini.

24 “Kallaat mayo na kyakaaronan nangmangkadyaw disining donya, na madyaw yangkabutang mayo, akaparayatan kamo mallaw.

25 “Kallaat mayo na yamangkabiyag adoon nakyakaaronan nang mangkadyaw, amangkagutumkamo tungud kay way aatag kamayo nang Dios.

“Kallaat mayo na yanaguma adoon na kyakaaro-nan kamo nang maski nana, managdaraw kamo kayakaparayatan kamo.

26 “Kallaat mayo na byabantog adoon nang aragkamo otaw na maynang madyaw yang imo mayo,sari buku. Na dumduma mayo yang manga propetakadini na gabatok sang kagaro, arag byabantognangkamayo kamonaan.”

Karuguni Mayo yang Yokontara Kamayo(Mateo 5:38-48; 7:12)

27 Yabay si Jesus magindo sang kanaan mangainindo, laong, “Pagalaong ko kamayo na yaningugkanak, karuguni mayo yang yokontara kamayo.Pagimo kamo sang madyaw sang manga otaw nayamaraat kamayo. 28 Aampowan sang Dios yangyanollon kamayo antak silan nang Dios tabangan.Aampowan sang Dios yang gadaugdaug kamayo an-tak silan nang Dios tabangan. 29Aw sampakun nilanyang apit karinto na pisngi mo, oman pasampakanyang apit kawara. Aw kamangun nilan yang sangurad na dagom mo, duputa atagan kanilan yangdowang urad. 30 Aw aon mangayo kamayo, atagi.Aw aon komamang sang kamayo pyanmowan, ayawda pagbawiya. 31 Gosto mo na imoon kanmo nangkadaygan yangmadyawwakaw imowa kanilan yangmadyaw. Abay kamo pagimo sang madyaw sangkariko nang otaw.

32“Yangmanga otawnawaotoo sangDios dadaanbatasan nilan yang pagkarugun sang yamarugunkanilan. Toyo aw yaan gaid yang karugunan mayoyang yamarugun kamayo, di kamo abarusan nangDios nang madyaw. 33 Yang manga otaw na waotoo, yang yatabang kanilan yang tyatabangan ni-lan. Toyo aw yaan gaid yang tabangan mayo yangyatabang kamayo di akaontoran yang Dios. 34 Yangmanga otaw na wa otoo, gapaguun sang arag silanwa otoo, kay aballinan. Toyo aw yaan gaid yangpaguununmayo yangmakaballin kamayo, di akaon-toran yang Dios. 35 Kamo, karuguni yang yokon-tara kamayo, tabangi silan, paguuna maski di balli-nan. Aw abay kamo magimo sang maynaan, abaru-san kamo nang Dios nang madyaw, kay yaggaonda kamo nang kamayo Ama na Dios na Lyomabi,kay yang Dios yamarugun sang wa akapanumdumkanaan. Maski yang yabay magimo sang maat, aragkyakarugunan nang Dios. 36 Pagmallaatun kamo

sang kadaygan maynang kamayo Ama na Dios nayamallaat sang kariko nang otaw.”

Pagindo bain sang Pagsaway(Mateo 7:1-5)

37 “Ayaw magsaway sang arag kamo otaw antakdi kaw okman nang Dios. Ayaw maglaong sangarag kamo otaw namadyaw yang isilotan yaan nangDios antak dili yang Dios marus kanmo magokomsang pagsilot. Apasayloon yang gaimo kanmo nangmaat kayan apasayloon kaw nang Dios sang kanmoimo na maat naan. 38 Pangatag sang kadaygankayan atagan kaw nang Dios. Yang aatag naankanmo iitmoon yang lasakanan na pagaatagan naankanmo, dyadadyayaw naan dasukun, kyukurungku-rung antak madaig yang makalasak, pyagawasan dayang lasakanan na aatag kanmo nang Dios. Yangkadaig nang yaatag mo sang kadaygan, maynaanyang kadaig nang aatag kanmo nang Dios.”

39 Kayan yagsambingay si Jesus, laong, “Yangotaw na bota, di makapaggagad sang arag silanbota. Aw magginagaday yang arag silan bota, ma-gasikaorog silan sang bito.” Yang kaologan naanna sorit ni Jesus, yang wa akatigam sang kaaginang Dios, di makapagindo sang arag wa akatigam.40 Laong ni Jesus, “Yang katigaman nang inindodi malabaw sang katigaman nang kanaan magin-doway. Toyo aw abay pagindoon, akadoganganyang kyakatigaman naan, magagaon da yaan sangkanaan magindoway.

41 “Nanga syasaway mo yang kanmo inagad sangkanaan sara na maynang dagutdagut na yakarasaksang kanaan mata, toyo ikaw wa ugumana sangdagdagu na sara mo na maynang batang nayakatampung sang mata mo. 42 Aw maglaong kawsang inagad mo, ‘Kay lagi, akamangun ko yang botamo,’ monnono yang pagkakamang mo na wa kawmakamang sang kanmo bota na dagdagu. Magaindokaw garo sang kadaygan na wa pa akakamang yangmaat digkanmo. Onaa naa kamanga yang kanmobota na dagdagu kayan matigam da kaw magka-mang sang kanang kadaygan bota.”

Yang Kaoy Kikilara Pinaagi sang Kanaan Bonga(Mateo 7:16-20; 12:33-35)

43 “Yatigam kamo na yang madyaw na kaoy dimobonga nang maat na bonga. Yang maat nakaoy di mobonga nang madyaw na bonga. 44 Yangmanga kaoy, kikilara mayo kay kikita mayo yangbonga. Pananglitan, yang orayan di mobonga nangkapayas, aw yang soksokon na buragun di mobonganang kamatis. 45 Maynaan oman yang otaw, awmagsorit yang madyaw na otaw, arag madyaw yangsorit naan, kay yang yakabutang sang kanaanungudyang madyaw. Toyo yang maat na otaw, kadamagsorit maat, kay yang yakabutang sang kanaanungud yang maat. Yang yabay nang otaw kaundan,yaan yang pyagalaong.”

Yang Dowang ka Otaw na Magbabaray(Mateo 7:24-27)

46 Yabay si Jesus magindo kanilan, laong, “Kamo,yabay maglaong, ‘Si Jesus yang kanak Ginoo.’ Toyoaw ako yang Ginoomayo, nangawa kamomangagadsang kanak manga pagindo? 47 Adoon apakatigamko kamayo daw monnono yang otaw na yodorod

Lukas 6:48 74 Lukas 7:25kanak, yaningug sang kanak pagindo kayan yan-gagad. 48 Yaan na otaw maynang gabaray na ya-gakotkot nangmararumkay yoonaynaan sang bato.Laban madigun yang kanaan baray. Kayan yomaanang dagdagu, byobontol nang baa yang baraytoyo wa akatangkug kay madigun yang pagkaimo,yoonay sang bato. 49 Awgaid yang otaw na yudun-gug sang kanak pagindo toyo wa naan pangagadi,maynang gabaray disang mayamuk na lopa na aanila gaid babaw yang kanaan arigi. Pagbaa nang tobig,pagbontol sang kanaan baray, maparabay matowadkayan yanod. Wa day gaindug na arigi, yamabosmatowad.” Maynaan, gaindo si Jesus kanilan.

7Pyapagkadyaw ni Jesus yang Sogwanun nang Kapi-

tan(Mateo 8:5-13)

1 Pagkatapos ni Jesus magindo sang manga otaw,komadto yaan sang barrio na Kapernaum. 2 Disaanna banwa, aon kapitan nang manga sondaro nabuku nang Judio. Yamasakit yang kanaan sogwanunna kyakarugunan naan, bay matay. 3 Yudungugyang kapitan na si Jesus yakadyaw sang yamasakitwakaw syosogo naan adto kang Jesus yang mangamatikadung na Judio. Pyapakangay nang kap-itan si Jesus antak komadto sang kanaan barayantak papagkadyawun yang kanaan sogwanun.4 Pagdatung nang manga matikadung agkang Jesus,magpakallaat silan kanaan, laong, “Agad nami, kayGinoo, pyapakangay kaw kanami nang kapitan kaykyakasakitan sang kanaan sogwanun. 5 Tabangiyaan kay buutan kanatu na manga Judio yaan nakapitan. Pyapaimo naan yang kanami pagtitipo-nan dini Kapernaum.” 6 Kayan yamagad nilansi Jesus. Maawatawat pa silan sang baray nangkapitan, pyapasongon nang kapitan si Jesus sangkanaan manga obay, pyagatogon si Jesus. Pag-datung nilan agkang Jesus, paglaongon, “Kay Ginoo,wa da kaw apakadtowa nang kapitan kay laongnaan buku nang madyaw na ikaw yang makadtokanaan kay ikaw labaw pa kanaan. 7 Buku nangmadyaw na mosongon yaan kanmo kay labaw pakaw kanaan. Maski di mo kitaun yang kanaansogwanun, maski magaid kaw maglaong dini, ‘Kab-longi la yang kanaan sakit,’ akablongan da yangsakit nang kanaan sogwanun. 8 Yatigam yang kap-itan saan kay pyangagadan naan yang sorit nangyagasogo kanaan, arag pyangagdan nang kanaanmanga sondaro yang kanaan sorit. Aw sogoonnaan yang isa na apapanawun, mapanaw. Awtawagun naan yang isa, modorod, aw sogoon naanyang kanaan allang na apagawbukun, magagaw-buk.” Maynaanyangpyagatogonnangkapitan kangJesus. 9 Pagdungug ni Jesus sang togon nang kapi-tan, mapamoragkat yang mata naan. Yomatobangyaan sang manga otaw na yamagadagad kanaankayan yaglaong, “Maski digkanatu na taga Israel,wa pay kikita ko na yamanarig kanak maynangpagkanarig naan na kapitan na buku nang tagaIsrael.” 10 Yomori yang manga obay nang kapitan,pagdatung nilan sang baray, kitaun nilan yang sog-wanun nang kapitan na madyaw da.

Byoboi ni Jesus yang Yamatay na Anak na Usugnang Baro

11 Pagkaallaw komadto si Jesus sang barrio naNain. Yamagad naan yang kanaanmanga inindo awyangmagkadaig na manga otaw. 12Pagdatung nilansang pilwangan nang arad na pyagalibot saan nabarrio, yorogwa disaan yang yanaglakat sang patayna dyadayon lakatun na wa alasakan sang longon,arag wa opotosa nang kamun. Tamisa na usug naanak nang baro na bobay yaan na yamatay. Madaigna otaw yang yamagad naan na baro. 13 Pagkitani Jesus sang baro, mallaat yaan. Yagalaong yaan,“Ayaw da, kay babo, magdaraw.” 14 Kayan pyotini Jesus yang pyagarakat sang yamatay, pagpotinaan sang pyagarakat wa da apanaw yang garakat.Yagalaong si Jesus sang yamatay, “Kay tin, pag-bangon.” 15 Yaparabay magbangon yang yamatay,kayan yaparabay magsorit. Kayan yatag ni Jesussang baro yang kanaan anak na byoboi oman niJesus. 16 Yang yikita saan na imo, yamailimilim,yanamput silan sang Dios, laong, “Propeta nangDios yaning yakani kanatu. Tyatabangan adoonnangDios yang kanaanmanga otaw.” 17Yaanna imoni Jesus byabatok nang manga otaw disang tibookbanwa na Judea, aw kariko nang pyagalanto naan nabanwa, arag yudungug saan na imo ni Jesus.

Yang Dowang ka Otaw na Syosogo ni Juan na Mag-bawtismoway

(Mateo 11:2-19)18 Si Juan na magbawtismoway na yamapiriso

arag yudungug sang manga imo ni Jesus kay byaba-tokan yaan nang kanaan manga inindo. 19 Wakawpyapatawag naan agkanaan yang kanaan inindo nadowa, syosogo silan naan adto kang Jesus, pya-pagosip kanaan, laong, “Ikaw agaw yang pinili nangDios na makani sang donya, daw abay pa kamimagtagad sang madatung na pinili nang Dios?”20-21 Pagdatung nilan kang Jesus, yabay si Jesusmagborong sang yamangkasakit, yagaparogwayaansangmangkaraat na yarasak sang lawasnangmangaotaw, yamorong yaan sangmadaig na bota, pyangk-ablongan. Kayan yaglaong yang syosogo ni Juankang Jesus, laong, “Pyapakani kami kanmo ni Juan,pyapagosip kanmo daw ikaw agaw yang pinili nangDios na makani sang donya, daw abay pa nami yaantagadan?” 22Yimibak si Jesus sang syosogo ni Juan,laong, “Unug da kamo, kariko nang kikita mayo awyang dyudungugmayo dini, batokamayo kang Juan.Paglaonga si Juan na yang manga bota kimita da,yang manga pongkoon yomanaw da, yang mangasanlaun kyablongan da, yang manga bungul dyu-mungug da, yang yamangkamatay pyapagboi oman,yang manga pobre, byatokan da sang madyaw nabatok na sikun sang Dios. 23 Arag paglaongan kangJuan na panalanginan nang Dios yang otaw na abaymanarig kanak maski karisudan yaan.”

24 Pagkariyos nang syosogo ni Juan, magindosi Jesus sang manga otaw bain kang Juan, laong,“Pagkadto mayo kang Juan asang banwa na waymaguya, nanang dyudumdum mayo na ikitaunmayo? Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayoyang otaw na yagakaagadagad maski nanang pa-galaong maynang kogon na maski wain yang samutaadto akadarag? 25 Nanang kyakadtowan mayo?

Lukas 7:26 75 Lukas 8:6Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayo yang otawna yagakido mandagom sang madyaw na dagom?Antak kamomatigam, yangotawnayandagomnangmaynaan dato mayo kitaa sang baray nang mangaari. 26 Paglaongan kanak daw nanang dyudumdummayo na ikitaun mayo adto, yang propeta? La-ban sa tinuud na yang propeta yang gosto mayona ikitaun. Pagalaong ko kamayo na yang kikitamayo labaw pa sang propeta. 27 Kay si Juan yangsyosolat kadini nang manga propeta nang Dios naosogoon nang Dios na apapagonaun naan kanakantak magandam sang agiin ko.” 28Kayan yaglaongsi Jesus, “Pagalaong ko kamayo na adoon si Juanyang labaw sang kariko nang otaw awgaid pagpononang Dios pagari sang donya maski sini na otaw namagapasakop sang Dios, marabaw pa ni Juan.”

29 Pagdungug saan na pagindo ni Jesus, karikonang otaw aw yang manga mannokot sang miy-oras yamapanumdum sang Dios na silan nangaonyapabawtismo kang Juan. 30 Awgaid yang mangaPariseo aw yang manga magindoway sang balaodnang Judio, wa silan magapabawtismo kang Juankay wa silan otoman sang pagbuut kanilan nangDios. 31 Si Jesus yoman magindo sang mangaotaw, laong, “Kamo namanga otaw adoonmaynangmanga isuna gapaballungdisangpagtitiponannangotaw. 32 Kay yang manga isu yanagtawag sangkanilan pagaobay, laong, ‘Kamo, maski kyakatikankamo nami, wa kamo managsayaw. Yanagsilingkami sang gamatay, kamowamanagmatay.’ ” Laongni Jesus, “Kamo adoon gasiling sang manga isu kayway pyangagdan mayo na magindoway. 33 Kikitamayo si Juan na wa akaan, na wa magainum sanginmun, kayan yaglaong kamo na pyagabayaan yaannang mangkaraat. 34 Sana sa ako na gyugual nangAnak nang otaw, yakaan ako, yiminum ako, kayanpyaglaong mayo ako, ‘Yaan na otaw, matikaan,matiinum, aw papagobay sang manga saraun naotaw aw yang mannokot sang miyoras.’ ” 35 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Kariko nang otaw nayangagad sang pagbuut nang Dios kyakatigamannilan na madyaw yang maynaan na paagi.”

Si Jesus na Aadto sang Baray ni Simon na Pariseo36 Aon Pariseo na pyagangaranan ni Simon. Pya-

pakadto naan si Jesus sang kanaan baray na apakaa-nun yaan. Pagdatung ni Jesus, magingkod sanglamesa. 37 Aon yagakadopang na bobay disaanna banwa. Pagdungug naan na asaan si Jesussang baray ni Simon, komadto yaan, yagadara sanglasakanan nang lana na maballo. 38 Yodorod yaansang siki ni Jesus, yolood kaba gadaraw, yama-panumdum yang surud nang ginawa naan, yanglowa naan yakabatuk sang siki ni Jesus. Kayangyarisan naan nang logay naan kaba yaarukan yangsiki. Byobobowan naan nang lana yang siki naan.39Pagkita saan ni Simon,maglaong yang surud nangdumdum naan, “Aw matungtung na propeta nangDios si Jesus, mikilara yaan saan na bobay na yopotisang kanaan siki, matigam yaan na yaan na bobaymaat yang batasan naan.” 40 Yaparabay si Jesusmaglaong kang Simon, “Aon garo pagalaong kokanmo, kay Simon.” Laong ni Simon, “Paglaonganda sa, kay magindoway.” 41 Gaindo si Jesus kangSimon na pyapaagi sang sambingay, laong, “Aon

dowang ka otaw na yuguun sang sapi, yang isalimang gatos, yang isa karimaan. 42 Way kyaka-ballin nilan na sapi, kyallaatan da gaid silan nanggyuguunan nilan, wa da osokota. Yang dumdummo, kay Simon, yang dowa na yuguun sang sapi,sini yang labanmarugun sang otawna gyuguunan?”43 Yimibak si Simon, laong, “Dumdum ko yaanyang laban marugun sang gyuguunan yang yuguunnang madaig na pyasaylo ra nang gyuguunan.”Laong ni Jesus, “Yaan sa agaw yang matungtung.”44Yaatobang ni Jesus yang bobay aw paglaong yaankang Simon, “Tanawa, kay Simon, yani na bobay.Dumduma yang yiinang naan kanak. Yakani ak sangkanmo baray toyo wa mo apaonadi yang kanak siki,na yaan yang kanatu batasan aw aon yanombaray,yonadan yang siki. Yang lowa naan na bobay yangpyagaonad sang kanak siki aw yang logay naan yangpyagagaris. 45 Ikaw, kay Simon, wa mo aruki yangpisngi ko, na yaan yang batasan natu na pagtaodsang yanombaray. Awgaid yaning bobay yabaynaan arukan yang kanak siki dungan yadatung akani. 46 Yang kanak oro wa mo obobowi nang lanana yaan yang batasan natu aw aon yanombaray.Awgaid yaning bobay byobobowannaanyang siki konang lana na maballo. 47 Pyasaylo ra yaning bobaysang kanaan sara na dagdagu. Wakaw dagdaguyang karugun naan kanak. Awgaid yang otaw natagbi da yang kanaan sara na kyakamang nangDios, arag tagbi da yang karugun naan kanak.”48 Kayan yaglaong si Jesus sang bobay, “Pyasaylora kaw, kay idi, sang manga imo mo na maat nangDios.” 49 Pagdungug saan nang yapagsaro kang Je-sus komaan, yagadumdum silan, “Sini agaw si Jesusna gapasaylo sang gaimo sang maat nang Dios?”50 Yagalaong si Jesus sang bobay, “Yang pagkanarigmokanak, kay idi, yaan yangyakagawas kanmo sangsilot nang Dios. Unug da, madyaw da kaw nangDios.”

8Yang Manga Kawbayan na Yamagad kang Jesus

1 Wa akadogay, yakadto si Jesus sang mangabarrio awmanga syodad. Yagababatokon yaan sangmadyaw na batok bain sang pagsakop nang Diossang manga otaw. Yamagad naan yang samporo awdowana kanaan inindo. 2-3Arag yamagadnaan yangmanga bobay na kyakablongan sang manga sakitaw yang manga bobay na pyaparogwaan ni Jesussangmangkaraat. Yaan silan si Maria Magdalena napyaparogwaan ni Jesus sang pitong ka mangkaraataw si Juana na asawa ni Kusa na pangabaga niHerodes na ari. Arag si Susana yamagad nilan awmadaig pa na manga boyag na yatabang kanilan,yagagasto sang kanilan pagkaan.

Yang Sambingay bain sang Magtatanum(Mateo 13:1-9; Markos 4:1-9)

4Aon allaw na madaig yang yandorod kang Jesusna sikun sang manga barrio. Kayan yagindo si Jesuskanilan pinaagi sang sambingay. 5 Laong ni Jesus,“Aon otaw na yakadto sang kanaan pawa na man-anum. Pagsabod naan sang bini aon kyakasabodasang daran, gyuguyukguyuk nang otaw, tyotobognang langgam. 6 Aon oman kyakasabod disangbatoon na lopa. Pagpanggiti naan, mararag kayan

Lukas 8:7 76 Lukas 8:28-29yagango kay mababaw yang lopa. 7 Aon omankyakasabod sang lopa na aonmadaig na gamot nangsoksokon na sagbut. Yagasipagtorin yang soksokonna sagbut aw yang tanum awgaid tyatarong nangsoksokon yang tanum kayan yamatay yang tanum.8 Aon oman kyakasabod sang madyaw na lopa.Matinorin na tanum yaan, madyaw yang bonga,onodan.” Kayan gyagaan ni Jesus yang kanaan tin-gug, laong, “Dadyawa mayo paninggi aw pangagadimayo.”

Yang Sambingay Pyagaindo Antak Dumungug Silan(Mateo 13:10-17; Markos 4:10-12)

9 Yang manga inindo ni Jesus yanagosip kanaan,laong, “Monnono yaan na sambingay? Wa kamimakadarag.” 10 Yimibak si Jesus, laong, “Yangkatigaman bain sang pagsakop nang Dios na wapa nangaon nang Dios pagaindowan, adoon pya-pakatigam da kamayo. Yang kadaygan na mangaotaw pyapaagi ko sang sambingay yang pagindo kokay antak maski mikita silan, di mikilara. Maskimudungug, di makadarag.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sang Mag-tatanum

(Mateo 13:18-23; Markos 4:13-20)11 “Bain sang sambingay, obadun ko kamayo

adoon yang kaologan. Yang pyagalaong na bini nasyasabod yaan yang sorit nang Dios na byabatoknang manga otaw. 12 Yang manga otaw na byaba-tokan, silan yangmaynang kyakasabodannang bini.Yang pyagalaong na daran na kyakasabodan nangbini, yaan yangmanga otaw na yudungug sang soritnang Dios, toyo pagdungug nilan sang sorit nangDios, yaparabay komaon si Satanas kayan kyamangyaan na pagindo digkanilan antak dili silan tomoosang Dios kay aw tomoo silan, pagasakopon silannang Dios nang way kataposan. 13Yang pyagalaongna batoon na lopa na kyakasabodan nang bini,yaan yang manga otaw na yudungug sang soritnang Dios kayan yaparabay silan tomangkap saankay madyaw nilan. Awgaid kay mababaw yangkanilan pagtoo, aw datungun silan nang karisudtungud sang pagtangkap nilan sang sorit nang Dios,di madogay magatangku silan sang pagtoo nilan.14 Yang lopa na pyagalaong na madaig yang gamotnang soksokon na sagbut na mallug tomorin, yaanyang manga otaw na yudungug sang sorit nangDios awgaid wa abay mangagad sang sorit nangDios kay madaig yang kyakabaragan nilan. Kayyaan yang yabay dumdumun nilan yang makaboikanilan aw yang kanilan kadato aw yang pagaumanilan wakaw kyakasarikway nilan nang dumdumnilan yang sorit nang Dios, wa da nilan akaundi.Wakaw yang sorit nang Dios di kanilanmakatabang.15 Awgaid yang pyagalaong na madyaw na lopa nakyakasabodan nang bini, yaan yang manga otawna yudungug na yabay mangagad sang sorit nangDios, laban madyaw nilan. Maski karisudan silan,yabay silan mangagad, wakaw yamatoman digkani-lan yang pagbuut nang Dios. Yang mangkadyaw naimonini namanga otawmaynangmadyawna abot.”

Yang Ilawan Kinaanglan Dili Asangkoban(Markos 4:21-25)

16 Yabay si Jesus magindo, laong, “Aw mag-suga kamo sang ilawan, di mayo asangkoban, aragdili mayo ubutang yang ilawan agsarad nang in-gkodanan, awgaid otongtong mayo yang ilawankayan kariko nang yusurud sang baray, mikita sangilawan, aallagan nang ilawan yang kanilan agiin.”17 Laong ni Jesus, “Yang wa apakatigaman adoon,apakatigam nang maori na allaw kay way yamatagona di akatigaman. 18 Wakaw butangan mayo sangdumdum mayo yang dyudungug mayo antak do-gangan nang Dios yang kamayo katigaman. Awgaidyang otawna dimaningug sang pagindo, akawaraanyaan sang tagbi na kyakatigaman da naan.”

Yang Ina aw yang Manga Lomon na Kausgan niJesus

(Mateo 12:46-50; Markos 3:31-35)19 Kaba gaindo si Jesus sang manga otaw, ya-

datung yang kanaan ina awyangmanga lomonnaanna usug. Awgaid wa silan akasaid kang Jesus kaykyakasaringgan yaan nang magkadaig. 20 Kayanbyatokan si Jesus nang manga otaw disaan, laong,“Adto gowa si ina mo aw yang lomon mo, ma-pagbaraw kanmo.” 21 Laong ni Jesus, “Tinuud naaglogwa yang ina ko aw tudtuud lomon ko, toyoaon digkamayo yaakun ko na ina ko aw lomon ko.Kay kariko nangmanga otaw na yaningug sang soritnang Dios kayan yangagad, silan yang kanak mangaina aw manga lomon ko.”

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Mateo 8:23-27; Markos 4:35-41)

22 Aon oman allaw yansasakay nang barangaysi Jesus aw yang kanaan manga inindo. Laongkanilan ni Jesus, “Mataripag da kita nining da-gat.” Kayan pyadurug nilan yang barangay adtodipag. 23 Yakakatorog si Jesus kaba yudurug yangbarangay. Kayan kyumurug yang laban dagdaguna bagyo. Kyasabawan da yang barangay nangpagmumunungun na barud, bay silan marunud kayagput da makmo nang tobig yang kanilan barangay.24 Pyopokaw nilan si Jesus, laong, “Pagmata, kayGinoo, amarunud da kita.” Yagabangon si Jesus,syasagda naan yang samut aw yang barud. Lyumu-nung da yang bagyo, wa da magasamut, wa da mag-abarud. Kariko arag da liminaw. 25 Galaong si Jesuskanilan, “Wa kadi kamo akanarig kanak?” Yam-aburungburung silan, yamangkalluk silan pagkitanilan sang gaom ni Jesus. Yanagkabarawbarawsilan, laong, “Sini kadi na otaw si Jesus? Magsagdayaan sang bagyo, wa da magabagyo. Magsagda sangbarud, wa da magabarud.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Lyarasakannang Mangkaraat

(Mateo 8:28-34; Markos 5:1-20)26 Kayan dyomatung silan asang banwa nang

taga Gerasen na agdipag nang banwa na Galilea.27 Pagdoong nang barangay, mawas si Jesus. Ya-parabay somongon kanaan yang otawna lyarasakannang mangkaraat, yang pyagauyaan naan na otawyang syodad nang manga Gerasen awgaid yadogaymaguya disang manga gikub na byubutangan nangyamangkamatay. Wa da yaan mandagom, wa daakatigam ori sang baray naan. 28-29 Kay arimarimyaan pyagabayaan nang mangkaraat, pyapapanaw

Lukas 8:30 77 Lukas 9:2yaan adto sang kagorangan. Maski otonggowan,maski byabakos yang kamot aw siki naan nangkadina, arimarim byobogto naan yang kadina kayanyagpanawpanaw adto sang kagorangan. Pagdatungnaan na otaw kang Jesus, yamatowad yaan disangatobangan ni Jesus, durug yokowaaw. Yaparabaysi Jesus magsagda sang mangkaraat, laong, “Panawda kamo disang lawas naan na otaw.” Kayanbyubugbugan naan na otaw yang kanaan sorit,pyapagsorit nang mangkaraat, laong, “Jesus naAnak nang Lyomabi na Dios, onnoon da mo kami?Ayaw naa garo kami paglasaya.” 30 Yagaosip siJesus sang mangkaraat, laong, “Sining aran mayo?”Yimibak yang otaw, pyapagsorit nang mangkaraat,laong, “Si Mararan.” Pyagalaong naan yaan kaylaban madaig yang yarasak kanaan na mangkaraat.31 Yagapakallaat yang mangkaraat kang Jesus nadili silan ni Jesus apakadtoon sang pagsisilotansang mangkaraat na bito na way tatamanan nangkararum.

32Masaid kanilan asang kilid nang butay, yanag-pandolyang yang madaig na yayup na baboy. Gostonang mangkaraat na apakadtoon silan ni Jesussadtong manga baboy. Pyapabayaan ni Jesus namalasak silan sang baboy. 33 Lyomogwa da silankayan simingadto sang manga baboy lomasak. Pa-glasak nilan, mandaragan yang manga baboy adtosang pangpang aw kallog adto sang dagat kayanyabos marumus aw kamatay.

34 Pagkita saan nang manga magtonggoway sangbaboy, yandadaragan silan adto sang barrio awasang makilibot naan na manga baray, yanag-batok sang kyakainangan nang baboy. 35 Yangmaguya disaan yaparabay gumubuk kang Jesus.Pagdatung nilan, kikita nilan yang otaw na lyorog-waan nang mangkaraat na gaingkod disang apitni Jesus, yagkido ra mandagom, madyaw da napagdudumdumay naan. Pagkita nilan sang gaomni Jesus, yamangkalluk silan. 36 Yang yugubukyoman batokan nang yikita sang pagparogwa niJesus sang mangkaraat disang lawas naan na otaw.37Kayan yangkalluk silan laban. Pyagalaong nilan siJesus, “Ori da adto sang kanmo banwa, panaw dini.”Wakaw syomakay da si Jesus nang barangay, omorida. 38 Yang otaw na lyorogwaan nang mangkaraat,gaosip kang Jesus, laong, “Diin da ako? Ama-gad ak nimo.” Awgaid pyapaori yaan ni Jesus.39 Yagalaong kanaan si Jesus, “Madyaw yang omorikaw agkamayo, kay lagi, pagbatok sang pagtabangkanmo nang Dios.” Pagpanaw naan na otaw, karikonang kyakaagiyan naan arag byabatokan naan sangpagtabang kanaan ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Anak ni Jairo aw yangBobay na Yopoti sang Dagom naan

(Mateo 9:18-26; Markos 5:21-43)40 Yataripag oman si Jesus nang dagat. Pagka-

naripag naan, pagkita kanaan nang manga otawna yanagtagad kanaan, yanaguma silan. 41 Kayanyadatung agkang Jesus si Jairo na pangoro disangpagtitiponan nang manga Judio. Yolood yaanasang apit nang siki ni Jesus, yagapakallaat kanaan,laong, “Agad naa kanak agkanami, kay Ginoo,42pakamatayun yang anak ko na bobay.” Yaan yangpyagalaong ni Jairo kang Jesus. Yaan na anak naan,

tamisa na bobay, sapamporo aw dowa yang kanaanidad.

Kayan yomagad da naan si Jesus. Laban madaignamanga otawyang yamagadnaan, yabay panaglis-gisin nilan si Jesus. 43 Aon disaan masakitin nabobay na mantini dogoon na sapamporo aw dowana ka toig dogoon, wa atangkudi. Yamabos yangkanaan sapi nang pagpaborong awgaid way yak-ablong kanaan. 44 Yapasaid yaan sang likod niJesus kayan pyoti naan yang kilid nang kanaandagom. Pagpoti naan, pyarabay da yaan tangkudan.45 Yagaosip si Jesus, laong, “Sining yopoti kanak?”Kariko nilan na ilibot kanaan yanagpangindayan.Laong ni Pedro kang Jesus, “Madaig yang yapa-said kanmo, kay Ginoo, na yanaglinisgisay kanmo.”46Laong ni Jesus, “Buku. Aon yopoti kanak. Yatigamak na aon sakit na baya pa na kyakablongan nangkanak gaom.” 47 Pagdungug nang bobay sang pya-galaong ni Jesus, maparabay komadto kang Jesus.Tyatakigan yaan nang pagkalluk. Yolood yaan sangatobangan ni Jesus kayan yagbatok yaan sang pagk-ablong sang kanaan sakit nang pagpoti naan sangdagom ni Jesus. Yaningug yang manga otaw sanggyogogod naan. 48 Yagalaong si Jesus sang bobay,“Yang kanmo pagkanarig kanak, kay idi, yaan yangyakapagkadyaw kanmo. Ori da agkamayo. Madyawda kaw nang Dios.”

49 Wa pa akampus yang pyagalaong ni Jesussang bobay, dyomatung da yang kangay kang Jairo,laong, “Ayaw da pagagadan yang magindoway, ya-matay da yang anak mo.” 50 Pagdungug ni Jesussaan na batok, paglaongan ni Jesus si Jairo, “Ayawmagkaundug, kay lagi, abay kanarig kanak, mag-akadyaw oman yang isu mo.” 51 Pagdatung nilansang baray ni Jairo, bakasun ni Jesus yang yamagadkanaan na madaig, yaan gaid yang pyagaagad naansumurud si Pedro aw si Juan aw si Santiago awyang ama aw ina nang isu na yamatay. 52 Karikonilan na agdarum nang baray yanagmatay. Laongni Jesus kanilan, “Ayaw kamo magdaraw. Wa yaanakamatay, yagaid matorog.” 53 Pyanagikuran nilansi Jesus, laong nilan, “Yatorog pa kadi yang yamatayda?” Yaan yang pyagalaong nilan kay kyakatiga-man nilan na yang isu yamatay da. 54 Yodorodsi Jesus sang isu, pyopoti naan yang tollo naan,kayan yaglaong yaan sang isu, “Pagbangon, kay idi.”55 Yaparabay giminawa kayan yaparabay magban-gon. Laong ni Jesus kanilan, “Pakaana mayo yangisu.” 56 Laban yamaburungburung yang taganaknang isu. Pyupunpunan silan ni Jesus, laong, “Di dakamo magbatok asang kadaygan sini na imo.”

9Syosogo ni Jesus yang Samporo aw Dowa na Inindo

naan(Mateo 10:5-15; Markos 6:7-13)

1 Tyatawag ni Jesus agkanaan yang samporo awdowa na kanaan inindo kayan yatagan silan ni Jesusnang gaom antak silan makapagkadyaw sang ya-mangkasakit aw antak silan makapagparogwa sangmaski nana na mangkaraat na yarasak sang mangaotaw. 2 Pyapakadto silan ni Jesus sang mangabanwa na magabatok bain sang pagsakop nang Diossang manga otaw, na arag makadyaw silan sang

Lukas 9:3 78 Lukas 9:26yamangkasakit. 3 Wa pa silan apanaw, pyagaindoni Jesus, laong, “Dayon kamo panaw, ayaw magdaranang maski nana. Ayaw magdara nang bangka,ayaw magbaron. Maski yang sapi aw yang maskinana na potos, ayaw magdara. Maski yang dagom,gatang isa yang pandagoma, di da kaw magdaranang isa. 4 Maski diin kamo datung, anapa mayodaw sini yang magapapanik kamayo. Imowa mayoyaan panawanan datnganan kaba iyan pa kamodisaan na banwa. 5 Aw aon banwa na di silanmatangkap kamayo na di maningug sang kamayopagindo, pagpanaw mayo saan na banwa, takdagamayo yang abog asang siki mayo na toosanan sangkanilan pagdili sang pagindo nang Dios.” Maynaanyang pagindo ni Jesus sang samporo aw dowa nainindo naan. 6 Kayan yomanaw silan, yakadto sangkariko nang manga barrio, yabay silan magindosang manga otaw sang sorit nang Dios, yabay silanmakadyaw sang yamangkasakit.

Yamaribog si Herodes(Mateo 14:1-12; Markos 6:14-29)

7 Kayan dyungug ni Herodes na ari yang mangaimo ni Jesus aw yang imo nang kanaan mangainindo. Yamaribog yang oro ni Herodes kay aonmanga otaw na yanaglaong, “Si Jesus na gaimosining manga madyaw na imo, yaan kono si Juanna magbawtismoway na yagaboi oman.” 8 Aonyanaglaong, “Buku ni Juan yaan. Si Elias konona propeta nang Dios kadini. Yoman ani kanatukomani.” Arag aon yanaglaong, “Buku yaan niElias. Toyo propeta kono yaan kadini nang Dios nayagaboi oman.” 9Yani yang pyagalaong ni Herodes,“Pyapaotodan ko nangaon sang oro si Juan. Wainsa yaning otaw na yabay nilan kanatu batokon?”Laban gosto ni Herodes na mikita kang Jesus.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na kaOtaw

(Mateo 14:13-21; Markos 6:30-44; Juan 6:1-14)10 Pagori nang manga apostol na samporo aw

dowa na inindo ni Jesus, magbatok silan kang Jesussang yamaimo nilan. 11Pagdungug nangmagkadaigna otaw na yapanaw si Jesus, gimiyod silan. Wasilan abakasa ni Jesus, madyaw naan na yamagad.Pyagaindo naan kanilan yang pagsakop nang Diossang manga otaw. Yagakadyaw naan yang ya-mangkasakit.

12 Pagkaambong domorod agkang Jesus yangsamporo aw dowa na inindo naan, yanaglaong,“Aani kita sining banwa na way maguya. Yangmadyaw sini, apapanawun mo yaning manga otawadto sang manga barrio aw adto sang yakalanto namanga baray antak manganap silan sang kanilanakaanun aw antak kimita silan sang okorangannilan na baray.” 13 Awgaid laong kanilan ni Jesus,“Kamo yang magapakaan kanilan.” Laong nilan,“Yani la gaid yang kanatun pagkaan, yaning limangbook na paan aw dowa na iisda. Diin kami kamangsang apakaan kanilan na kadaig nilan?” 14 Labanmadaig yang manga otaw disaan, manga limangmararan na ka otaw, wa da ibilanga yang mangabobay awmanga isu. Yagalaong si Jesus sangmangainindo naan, “Papagingkoda silan, papagkorowa,tagkarimaan yangmanagkoro.” 15Kayan pyaingkod

nilan kariko nang manga otaw. 16 Tyatakmaganni Jesus yang paan aw yang iisda, kayan yimin-garo yaan aglangit kayan yagpasalamat sang Dios.Pyagapisangpisang naan yang paan aw yang iisdakayan pyandool sang kanaan manga inindo. Silanyang yangatag asadtongmanga otaw namagkadaig.17 Kariko nilan arag yakaan, yamangkabiyag silan.Kayan pyangamang nang manga inindo ni Jesusyang manga lyokasan na madyaw pa kaanun. Sam-poro aw dowa na kaarat yang sama nilan kaanan.

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Mateo 16:13-19; Markos 8:27-29)

18 Aon oman allaw na yagaampo si Jesus nangsayda naan. Yandodorod agkang Jesus yang kanaanmanga inindo. Yagaosip kanilan si Jesus, laong,“Nanang pyagalaong nang manga otaw bain kanak,sini kono ako?” 19 Yimibak silan kang Jesus, laong,“Aon yanaglaong na ikaw kono si Juan na mag-bawtismoway. Arag aon yagalaong na ikaw konoarag propeta na yagaboi oman. Arag aon yagalaongna ikaw kono si Elias na propeta kadini.” 20 Kayanyagosip si Jesus kanilan, laong, “Kamo, monnonoyang kamayo dumdum, sini ako?” Yimibak si Pe-dro, laong, “Ikaw yang pinili nang Dios na pya-galaong kadini na makagagaom asang karowagannang banwa.”

Pyagalaong ni Jesus na Arasayun yaan Kayan Py-atay

(Mateo 16:20-28; Markos 8:30-9:1)21 Pyupunpunan silan ni Jesus, laong, “Di da

kamo magbatok na ako yang pinili nang Dios.”22 Laong naan, “Ako na gyugual nang Anak nangotaw, laban ako mallaw arasayun nang manga pan-goro nang Judio, di ak atangkapun nilan. Yangmanga matikadung nilan aw yang manga pangorona magampoway aw yang manga magindoway sangbalaod, kariko nilan di matangkap kanak. Apatayunak nilan, toyo pagdatung nang torong allaw, oboiinak oman nang Dios.”

23 Kayan yaglaong si Jesus sang kariko nangmanga otaw, “Aw aon otaw na gosto magad kanakantak yaan maimo kanak inindo, di da yaan ma-gatoman sang kanaan kyakaundan, abay da yaanmangagad sang pagasogo ko kanaan maski la-ban yaan akarisudan maynang otaw na yagapusansang koros na pagapatayan kanaan. Yaan yangabay imoon nang otaw na yangagad sang kanakpagindo. 24 Toyo yang otaw na yaan gaid yangyabay pamakotan yang maboi yaan disining donya,akawaraan yaan sang kanaan kinaboi, awgaid yangotaw na wa akapannogon sang kanaan kinaboimaski apatayun yaan tungud sang pagpangagadkanak, yaan yang akaaronan nang kinaboi na sikunsang Dios. 25 Toyo maski akaaronan yang otawnang kariko nang mangkadyaw disining donya, dimakatabang kanaan aw masingadto ra yaan sangimpirno kay di da yaan makabarik maski aballinyang kariko nang asining donya. 26 Yang otawna yamarig maglaong, ‘Yotoo ak kang Jesus,’ nayamarig magbatok sang kanak pagindo, aw morida ak asining donya, di ak magalaong, ‘Kanak yaanna otaw.’ Aw mori da ak ani, mikita yang otawsang kanak kagaom, arag mikita sang kagaom nang

Lukas 9:27 79 Lukas 9:55

kanak Ama na Dios aw yang kagaom nang mangabalaan na tagalangit. 27 Kaundi mayo yaning pa-galaong ko kamayo, aon digkamayo manga otaw nadi pa amatay, mikita pa silan sang apakatigam kani-lan na yang Dios yang makagagaom sang kariko.”

Yang Pagkaparin nang Kaimo aw Dagom ni Jesus(Mateo 17:1-8; Markos 9:2-8)

28 Pagkatapos ni Jesus magindo saan na pagindo,manga warong allaw, yotokod si Jesus agbokid namagaampo sang Dios, pyagaagad naan si Pedro awsi Juan aw si Santiago. 29 Yakapagampo si Jesus,yamaparin yang kanaan kaimo aw kaparin yangkanaan dagom, yomallag da, laban da gimapotiyan.30 Kayan sakadyap da dyomatung yang dowang kaotaw na yapagbaraw kang Jesus. Silan si Moisesaw si Elias na manga propeta kadini nang Dios.31 Yamaribot silan nang allag nang Dios. Yaan yangpyagabarawan nilan aw si Jesus yang pagkamataynaan dato Jerusalem na pagbuut kanaan nang Dios.32Si Pedro aw yang kanaanmanga upud, yamangka-torog silan. Pagkagimata nilan, kitaun nilan yangkasindaw ni Jesus aw yang dowang ka otaw nayanagindug na pyagaobay ni Jesus. 33Nang agput damanaw yang dowang ka otaw, yakapagsorit parabaysi Pedro kang Jesus na wa udumduma yang paga-sorit naan, laong, “KayGinoo, labanmadyawna aanikami. Magaimo kami sang torong ka liyan disini,kanmo yang isa, kang Moises yang isa, kang Eliasyang isa.” 34 Kaba gasorit si Pedro, kyakatabonansilan nang aro, yalluk da silan. 35 Kayan sakadyapdyungug da nilan yang gasorit digsurud nang aro nayagalaong bain kang Jesus, laong, “Yani yang kanakAnak na pinili ko na magaari. Yaan yang paninggimayo yang kanaan pagindo.” 36 Pagdungug nilansaan na sorit, say dakman ni Jesus yang kikita nilan.Kayan yomanaw silan, toyo wa pa silan magabatoksang kadaygan sang kikita nilan disang butay, bayada yagbatok da na yagboi da oman si Jesus napyapatay.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyarasakannang Mangkaraat

(Mateo 17:14-18; Markos 9:14-27)37 Pagkaallaw, tomobang silan saan na butay.

Dyodorodan si Jesus nang magkadaig na mangaotaw. 38 Aon isa kanilan disaan na yagapakallaatkang Jesus, laong, “Kay Ginoo, tanawa yaningisu ko, tabangi. Tamisa na anak ko na usugyani. 39 Aon yapabaya kanaan na mangkaraat.Yokowaaw yaan kayan tyakigan aw tabida yangkanaan lawas, pyapagsora yangbaba. Yabay lasayunnang mangkaraat kay dili garo naan apanawan.40 Yagapakallaat ak kagayna sang kanmo mangainindo antak nilan parogwaun yang mangkaraat,pyaparogwa garo nilan, wa silan makagaga.” Yaanyang pyagalaong kang Jesus nang ama nang isu.41 Yagalaong si Jesus, “Nanga kamo wa otoo kanak?Nanga yanagdowadowa pa kamo? Madogay pa kadiakomagtigkulmaguya ani kamayo kayanpa tyomookamo kanak?” Kayan yaglaong si Jesus sang amanang isu, “Daraa yaan ani kanak.” 42 Gaparoroongagkang Jesus yang isu, tyotowad nang mangkaraatkayan yabaymagpagadpagad. Gasagda si Jesus sangyoroman na mangkaraat, laong, “Logwa da disaan.”

Kayan pyapagkadyaw ni Jesus yang isu, yoman dapaagadun yaan ni Jesus sang ama. 43 Laban yamail-imilim yang manga otaw na yikita sining imo niJesus na yagadan nang gaom nang Dios.

Yomanni Jesus Paglaong Kanilan naApatayun yaan(Mateo 17:22-23; Markos 9:30-32)

Kaba pyanagkabarawan nilan yang manga imoni Jesus na makaburungburung, yagalaong si Jesussang kanaan manga inindo, 44 “Yaning pagalaongko kamayo, butangan mayo sang ginawa mayo naako na gyugual nang Anak nang otaw adaraun nangmanga otaw adto sang magookom, osombong akonilan.” 45 Awgaid wa silan makadarag saang pya-galaong ni Jesus kanilan kay wa pa kanilan atagannang Dios yang pagkadarag saan na sorit. Mag-aosip garo silan kang Jesus daw nanang kaologannang pyagalaong naan kanilan toyo yamarig silanmagosip.

Sini yang Labaw?(Mateo 18:1-5; Markos 9:33-37)

46 Aon oman allaw na yanaglantogi yang mangainindo ni Jesus daw sini yangmarabaw kanilan. 47SiJesus yatigam sang kanilan dumdum wakaw pya-padorod yang isu agkanaan, pyapagindug disangapit naan. 48Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yangotaw na amabuut sang isu na maynini yang pagk-abuut naan tungud sangpagtoo kanak, yaannaotawamabuut arag kanak. Yang amabuut kanak, bukuko gaid yang akabuutan, awgaid asta yang yagasogokanak arag naan akabuutan. Yang wamagaparabawkamayo, yaan yang maturus, yang kanaan katurusmadyaw nang Dios.”

Yang Wa Osopak Kamayo Yomoyon Kamayo(Markos 9:38-40)

49Kayan yaglaong si Juan, “Kay Ginoo, yikita kaminangaon sang otawna gaparogwa sangmangkaraat.Kaba gaparogwa sang mangkaraat, ingaranan yangaran mo. Syasagda nami, laong nami, ‘Ayaw mag-imo saan kay wa kaw agadagad nami na mangainindo ni Jesus.’ ” 50 Yagalaong si Jesus kanaan,“Ayaw pagsagdaa kay yang wa osopak sang kamayopagindo, yomoyon kamayo.”

Aon Barrio ag Samaria na Wara Magapapanik kangJesus

51 Agput da domatung yang allaw na oori dani Jesus aglangit, yamaasub yaan manallos adtoJerusalem. 52 Yisingadto silan Jerusalem, nayamapit sang barrio nang taga Samaria. Pya-paona ni Jesus yang manga otaw saan na barriona antak magpataan sang kanilan pagakorangan.53 Pagkatigam nang taga Samaria na misingadtosilan Jerusalem, wa silan apapanika kay maat ni-lan yang misimba ag Jerusalem na alabayan yangkanilan simbaan. 54 Pagkatigam ni Santiago aw niJuan na di silan apapanikin, magosip silan kangJesus, laong, “Aw gosto mo, kay Ginoo, ayoon namiyang atoron diglangit, awaraun yadtong mangaotaw na wa kanatun magapapanik.” 55 Si Jesus,yamatobang agkanilan, kayan syagda silan, laong,“Ayaw da kamomaglaong naan. Yaan na sorit mayoaon gapabaya na mangkaraat. Buku naan yangkyakaniyan ko yang magawara sang otaw. Yaan

Lukas 9:56 80 Lukas 10:19yang kyakaniyan ko yang matabang sang mangaotaw.” 56 Kayan lyomabay silan disaan, yanallos daasadtong kadaygan na barrio.

Yang manga Otaw na Amagad Garo kang Jesus(Mateo 8:19-22)

57 Kaba silan yapanaw, yang sang ka otaw ya-galaong kang Jesus, “Maski midiin kaw, kay Gi-noo, amagad ako.” 58 Yimibak kanaan si Jesus,laong, “Madyaw pa yang manga milu, aon kanilanlokwanan, aw yang manga langgam aon kanilanaponan. Toyo ako na gyugual nang Anak nang otawway kanak matagan paguya. Ayn nang adatungankonanggabi, asaandakmakakorang. Anda, kay lagi,amagad pa kaw kanak?” 59 Aon isa na otaw na pya-pagbarawan ni Jesus, laong, “Amagad kaw naku, kaylagi.” Yimibak yaan, laong, “Di pa naa, kay Ginoo,aw matay da yang kanak ama, amagad ak nimo.”60 Laong ni Jesus kanaan, “Ayn nang di nakunamagad, yaan yang papaglubunga sang yamatay.Ikaw, yang kanmo gawbuk, magababatokon kawbain sang pagsakop nang Dios sang manga otaw.”61 Aon isa na otaw na yagalaong kang Jesus, “Akoamagad ak nimo, kay Ginoo, toyo magapakatigampa ak sang kanak manga sakop na mapanaw ako.”62 Laong kanaan ni Jesus, “Yang gadaro aw limingi,makasoway da yang daro. Magonawa saan yangamagad kanak na amabarag nang kanaan kyaundan,buku nang madyaw yang pagaragad naan kanak.Di yaan makaborig magbatok bain sang kasakopannang Dios.”

10Syosogo ni Jesus yang Kapitowan na ka Otaw

1 Kayan yoman magpili si Jesus sang kausganna kapitowan na ka otaw na apapagonaun naanadto sang manga banwa na akaonan naan. Pya-papanaw ni Jesus kada dowa kanilan. 2 Yani yangpyagalaong ni Jesus kanilan, laong, “Mayn kamonang gomagani sang manga ganiin nang Dios naamanarig kanak. Yaan na karowag nining ganiin,tagbi da kamo na gagani. Pangayo kamo sangtagtomon sang ganiin antak magsogo sang madaigna gomagani.” 3 Yabay magindo si Jesus kani-lan, laong, “Panaw da kamo adoon. Mayn kamonang karnero na makadto sang laag na ido. Maskiarasayun nilan kamo, di kamo magbarus maglasay.4 Ayaw magdara nang sapi, ayaw magdara nangmaski nana na potos, ayaw magdara nang sapatos.Aw aon pagkita mayo disang daran, ayaw kamomapagbaraw, abay kamo panaw antak mallug kamodomatung sang akadtowan mayo. 5 Aw domatungda kamo sang maguya, maparabay kamo maglaong,‘Atabangan kamo nang Dios.’ 6 Aw aon otaw disaanna baray na madyaw naan yang kamayo pagindo,atabangan yaan nang Dios. Aw wara, maynang wakamomagsorit, waymakadawat disaan sang tabangnang Dios. 7 Yang otaw na magapapanik kamayo,disaan na baray kamo maguyauya. Yang pya-pakaan nilan kamayo yaan yang akaanun mayo kaymadyaw na pyapakaan nilan yang gaindo kanilan.Ayaw kamo magbarinbarin sang pagauyaan mayona baray. 8 Aw domatung kamo sang barrio na aonmagapapanik kamayo, maski nana na odool kamayo

na apakaan, kaana mayo. 9 Papagkadyawa mayoyang yamangkasakit disaan na barrio aw paglaongkamo sang kariko nang yanaguya, ‘Dyomatung daagkamayo yang pagari nang Dios sangmanga otaw.’10 Aw aon barrio na di kamayo magapapanik yangmaguya, singadto kamo sang pagkadaigan nangotaw kayan yaglaong, 11 ‘Sana yang abog disangdaran mayo, dili nami adaraun. Apaspasun namidisang siki nami antak kamo matigam na waraagkanami yangbarus kamayonangDios sangmangasara mayo. Di da mayo pagkaringawan na ma-datung garo agkamayo yang pagari nang Dios.’Maynaan yang pagasorit mayo sang manga otawdisang banwa na di kamayo magapapanik. 12Kadiniyamabos mawara nang Dios yang banwa na Sodomakay laban maat yang manga imo nilan. Awgaidaw domatung yang allaw na magaokom da yangDios sang manga otaw, tagbi pa yang pagalasaynang Dios sang yanaguya dig Sodoma, dagdaguyang pagalasay sang yanaguya disang banwa na dimaningug sang kamayo pagindo.”

Yang Manga Maguya disang Manga Banwa na WaMangagad kang Jesus

(Mateo 11:20-24)13 Kayan yoman kaundan ni Jesus yang manga

banwa na pyagaindowan naan nangaon na wakanaan otoo yang manga otaw. Laong ni Jesus,“Kallaat da agaw nang manga otaw dato Korasin awsilan dato Betsaida na wa kanak mangagad. Madaigyang manga kaburungburungan na mangkadyawna yiimo ko digkanilan nangaon toyo wa nilanayawi yang manga imo nilan na maat nang Dios.Yang yanaguya kadini dig Tiro aw dig Sidon nawyawaranangDios, aw silan yang kimita sang kanakmanga imo na mangkadyaw, managpandagom dasilan nang maitum aw sabogi nilan yang oro nilannang abo antak katigaman na yayawan da nilanyang manga imo nilan na maat nang Dios. 14 Awdomatung yang allaw na magaokom da yang Dios,isilotan naan yang taga Tiro aw taga Sidon, toyo labipa silan isilotan na taga Korasin aw taga Betsaida.”15 Yabay maglaong si Jesus, “Kamo na taga Kaper-naum, gostomayo na pagabantog kamonang karikoawgaid oontog kamo adto sang laga nang atorondisang impirno.”

16 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan inindo,“Aw magindo kamo, yang maningug sang kamayopagindo, maynang ako yang pyaninggan nilan.Yang magadili sang kamayo pagindo, maynang akoyang pyagadiliyan. Yang magadili kanak, maynangpyagadiliyan naan yang gapakani kanak asiningdonya.” Yaan yang pagindo ni Jesus kanilan kayanyomanaw silan.

Yang Pagori nang Kapitowan na ka Otaw17 Yang kapitowan na syogo ni Jesus laban

yanaguma nang pagori nilan, yanagbatok kang Je-sus, laong, “Kay Ginoo, maski yang yusurud namangkaraat na pyaparogwa nami disang otaw, ya-parabay lomogwa, ingaranan nami yang kanmoaran.” 18 Laong ni Jesus, “Ako, kikita ko si Satanasna yoorog diglangit na maynang kilat kaanug. Daugda yaan. 19 Paningug kamo, yatagan ta kamo nangkanak gaom antak kariko nang gaom ni Satanas,

Lukas 10:20 81 Lukas 11:3adaugun mayo. Makaguyuk kamo sang tinanap awollayipan, odogdogon mayo yang oro nilan, waymakapoti kamayo. 20 Awgaid maski yangagad yangmangkaraat sang odlin mayo kanilan, ayaw kamoabay maguma sang pagdaug mayo kanilan. Yaniyang pagauma mayo, linista ra nang Dios yangkamayo manga aran diglangit, yasakop da kamonaan.”

Yagauma si Jesus(Mateo 11:25-27; 13:16-17)

21 Kayan yaguma si Jesus laban na pyapagumanang Balaan na Espirito. Kayan yaglaong yaan,“Yamapanumdum ak kanmo, kay Ama. Ikaw yangmakagagaom diglangit, ikaw yang makagagaomdisining donya. Yamapanumdum ak kanmo kaypyapakatigam mo yang kanmo paagi sang mangaotaw na wa magaambog nang kanilan katigaman.Awgaid wara mo apakatigaman yaan sang mangaotaw na yaan yang kyakanarigan yang kanilankatigaman. Yamapanumdum ak, kay Ama, kaymadyaw yang kanmo pagbuut.”

22 Yabay maglaong si Jesus, “Yaatag da kanaknang kanak Ama yang kariko. Way otaw na yikilarakanak, yang Ama ko gaid yang yikilara kanak. Awyang kanak Ama, ako gaid yang yikilara kanaanaw yang manga otaw na pyapakatigam ko bainkanaan.”

23 Kayan yatobang ni Jesus yang kanaan mangainindo, yagalaong, “Kamo yang pyanalanginannang Dios kay yikita kamo sang pyapaimo kanaknang Dios. 24 Madaig yang manga propeta nangDios kadini awmanga ari na gosto garo nilan mikitasang kikita mayo na yiimo ko. Gosto garo nilanmudungug sang dyudungug mayo na pagindo ko.”Maynaan yang pyagalaong ni Jesus sang mangainindo naan.

Yang Sambingay bain sang Madyaw yang Batasanna taga Samaria

25 Aon oman allaw na yodorod kang Jesus yangmagindoway sang balaod ni Moises. Titigi naansi Jesus na gaosip antak katigaman daw madyawyang pagindo ni Jesus. Laong naan, “Kay magin-doway, nanang inangun ko antak maboi ak nangway kataposan dato sang Dios?” 26Yimibak kanaansi Jesus, laong, “Yang syosolat ni Moises kadini napyapasolat nang Dios, gabasa kaw saan, nanangpyagalaong ni Moises?” 27Yimibak yaan kang Jesus,laong, “Syosolat ni Moises, laong, ‘Pagdakoraa sangginawa mo yang kanmo Ginoo na Dios aw pamakotiabay pangagdi yang kanaan pagbuut. Aw yang aragkamo otaw, karuguni silan maynang tyoonan lawasmo.’ ” 28 Laong ni Jesus, “Min kay agaw naan, kaylagi, matungtung sa agaw yaan na ibak mo. Yaanyang abaya pangagadi antak kaw maboi nang waykataposan.”

29Magabaribad yaanna otawkay aonmanga otawna wa yaan akaruguni wakaw yoman da magosipkang Jesus, laong, “Sini na otaw yang akarugunanko?” 30 Kayan yimibak si Jesus kanaan, laong, “AonJudio na yutugbung adto Jeriko sikun ag Jerusalem,sayda naan. Asang pangindaran, byabanganan yaannang manga torisan. Dyuduput kamangan yangkanaan dara aw lobasi sang kanaan damit kayan

byonaran yaan. Pakamatayun da yaan pagpanawnang manga torisan. 31 Yamabarilig yaan disangdaran, yarabay yang Judio na magampoway disangtemplo. Pagkita naan sang otaw na bay matay,magarili yaan, lyarabay yaan. 32 Wa akadogay,yomandomatungyang Judiona gaborig sangmangamagampoway. Magonawa silan, pagkita naan sangotaw, magarili yaan, arag yaan yarabay. 33 Kayanwa akadogay oman, aon yadatung na taga Samaria.Pagkita naan saan na otaw, mallaat yaan laban.34 Yodorod yaan ansaan na otaw kayan byorongnaan yangmanga pari aw tampoki. Kayan pyasakaynaan yang otaw sang kanaan koda. Yaan, yagsikila. Pyagaagad naan yaan adto sang baray na ko-ranganan nang domadatung. Yabay naan tabanganyaan na otaw disaan. 35 Pagkaallaw, yatagan nangtaga Samaria nang sapi yang tagtomon saan nabaray. Laong nang taga Samaria, ‘Tabangan moyaan kay aon apanawan ko, oman ak ani magi.Yaning yaatag ko kanmo na sapi, aw kolangan pa,aw aon magasto kanaan na kanmo sapi, oori kokanmo.’ ” 36 Kayan yagosip si Jesus sang magin-doway sang balaodniMoises, laong, “Yang dumdummo, kay lagi, wain disang torong ka otaw yang ya-marugun sang otaw na byobonaran nang torisan?”37 Yimibak yaan, laong, “Yang otaw na yamallaatkanaan, yaan yang yamarugun kanaan.” Laong niJesus, “Ikaw, pagsiling saan, karuguni yang karikonang otaw.”

Yakadto si Jesus kang Marta aw kang Maria38Unaun manaw si Jesus aw yang manga inindo,

dyomatung sang barrio na pyagauyaan ni Marta.Pyapapanik silan ni Marta sang kanaan baray.39 Yang mangod ni Marta na si Maria yodorodagkang Jesus, gaingkod disang apit nang kanaansiki, yabay maningug sang kanaan pagindo. 40 SiMarta, maat yang ginawa naan kay madaig yangolotoon naan na apakaan kanilan. Wakaw yo-dorod yaan kang Jesus, laong, “Kay Ginoo, sayda koyang galoto, wa ako atabangi ni Maria. Paglaongayaan antak ak tabangan pagloto.” 41 Si Jesus,yagaindo kang Marta, laong, “Ikaw, kay Marta,yamakudugkudug kaw na kyakarisudan kaw nanglaban madaig na manga imo na yabay mo imoon.42Toyo sambook da yang imonamadyaw imoonmo.Si Maria yang yakapili sang imo na madyaw. Dili kopapagimoon yaan sang kadaygan na imo kay di damudungug sang kanak pagindo.”

11Yang Pagindo ni Jesus bain sang Pagampo(Mateo 6:9-13; 7:7-11)

1 Aon oman allaw na gaampo si Jesus adto sangkanaanAma. Pagkatapos naanmagampo,maglaongkanaan yang inindo naan, “Kay Ginoo, pagindowakami sang pagampo. Nangaon si Juan, pyagaindonaan sang kanaan manga inindo yang pagampo.”2 Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong, “Aw maga-mpo kamo sang Dios, yani yang paglaongan mayo,‘Kay Ama, gosto nami na abay kaw taodon nangkariko nang otaw labaw pa sang kariko. Gosto namina madatung da yang allaw na ikaw yang magaarida kanami. 3 Atagi kami nang kanami pagkaan

Lukas 11:4 82 Lukas 11:30allawallaw. 4 Pasaylowa kami sang kanami mangasara, kay pyapasaylo nami yang yakasara kanami.Paawata kami sang pagsoray ni Satanas.’ ”

5 Kayan yabay magindo si Jesus sang kanaanmanga inindo bain sang pagampo, laong, “Awkomadto kaw sang baray nang kailog mo nangmararum da yang gabi, magatawag kaw, laong,‘Lagi, muguun ak garo sang torom book na paan,6 kay apakaan ko sang kailog ko na baya pa nayadatung, wa day kanami pagkaan.’ 7Na, monnonoyang dumdum mo aw magbaribad kanmo yangkanmo kailog, laong, ‘Yataka ra ak magbangon, kaylagi, kaymatorog da ako, tyakup da yang pilwangan.Yang manga isu yangkatorog da, daw kapokawun.’8 Onnoon mo aw maynaan yang ibak naan kanmo?Maski dadaan gaibuut kamo di yaan magabangon.Toyo aw abay kaw magtawag, magapakallaat, abaymangayo, magabangon yaan. Atagan kaw nangmaski nana na ayoonmo. 9Maynaan yang pagampomayo sang Dios. Abay kamo pangayo sang Dios,abay kamo naan atagan. Abay kamo paganap,apakita kamayo nang Dios yang kariko nang anapunmayo. Pagpabati disang tatakup, owangan nangDios kayan pyasurud kamo naan. 10Kay kariko nangyabay mangayo sang Dios, yatagan naan. Karikonang yabay maganap, pyapakita naan kanilan yangyaanap nilan. Kariko nang yabay magpabati sangtatakup, pyapasurud nang Dios. 11 Kamo na mangaama, aw mangayo nang kaya yang anak mo, di moyaan atagan nang tinanap. 12 Aw yaan yang ayoonnaan yang itlog nang manok, di mo yaan atagannang ollayipan. Ayn nang yaayo naan, yaan yangaatag mo. 13 Sana sa kamo na yakasara, yatigamkamo matag nang mangkadyaw na pagatag sangkamayo manga anak. Aw di pa mo sa yang kamayoAma aglangit, aw yang Balaan na Espirito yangayoon mo kanaan, maparabay matag yaan kanmo.”

Si Jesus aw si Beelsebul(Mateo 12:22-30; Markos 3:20-27)

14 Aon oman allaw na pyaparogwa ni Jesusyang mangkaraat na gapabubu sang otaw. Pa-glogwa nang mangkaraat, magsorit yaan na otaw.Pagkita nilan saan, maburungburung laban yangmagkadaig. 15 Awgaid aon yanaglaong, “Buku nangDios yang gabaya kang Jesus, yang pangoro nangmangkaraat na si Beelsebul yang gabaya kanaan,wakaw makapagparogwa yaan sang mangkaraat.”Si Satanas yang pyagangaranan nilan ni Beelsebul.16 Titigi nang kadaygan na otaw si Jesus, laong,“Ayowa kono sang Dios yang pyapaimo naan kanmona laban kaburungburungan antak kami matigamna yang Dios yang gabaya sang kanmomanga imo.”17 Si Jesus na yatigam sang dumdum nilan, ya-galaong kanilan, “Nanga galaong kamona si Satanasyang yamatag kanak nang gaom? Dumduma mayo,aw aon pangoro na yapagtanam sang kanaan sog-wanun, di madogay amawara yang kanaan sakop.Magonawa arag yang banwanawamagaonawayangginawa nang yanaguya, amawara yaan na banwa.Maski yang sang ka yangognan aw wa silan maga-idarag, aw abay silan magkokomatun, managsarim-burag silan, way amaibilin kanilan. 18 Magonawayang sakop ni Satanas, aw wa managidarag silan,aw parogwaun ni Satanas disang lawas nang otaw

yang mangkaraat na kanaan sakop, amawara yangkang Satanas gaomnamagapabaya sang otaw. 19Awmatungtung yang kamayo pyagalaong na yataganako ni Satanas nang gaom, sini yang yamatag sangkamayomanga inindo nang gaom sang pagparogwasang mangkaraat? Aw maglaong kamo na kang Sa-tanas gaom yang gaom nang kamayomanga inindo,magalaong silan na kamo magaro. 20 Gaparogwaak sang mangkaraat kay yang Dios yang yagabayakanak. Tungud saan, matigam kamo na yagari dayang Dios ani kamayo.”

21 Gaindo si Jesus kanilan antak silan matigamna yang gaom nang Dios labaw pa sang gaom niSatanas. Yagalaong si Jesus, “Aw yaan yang mag-tonggo sang kanaan baray yang tagtomon sangbaray na kusugan na aon matarum, di amaa-gaw yang kanaan pyanmowan. 22 Aw lasangunyaan nang labaw pa kanaan kusugan, kayan dyaugyaan, pangagawun yang kanaan manga matarumna kyakanarigan naan. Kayan pyagbatabata yangkariko nang kanaan kaukdanan.”

23 Laong ni Jesus, “Yaning pagsopak ko kangSatanas, yang dili kanak matabang sang pagsopakko kanaan, yaan yang yosopak kanak. Aw yang dilimatabang sang pagkabig sang manga otaw, yaanyang yapagsoway kanilan.”

Yang Pagbarik nang Mangkaraat(Mateo 12:43-45)

24 Yabay magindo kanilan si Jesus, laong, “Awlyomogwa da yang mangkaraat sang otaw, yamagiyaan sang manga banwa na way maggiti, gaanapsang pagauyaan naan. Aw way kitaun naan napagauyaan, magalaong yaan, ‘Oman ak mori sangpyagauyaan ko nangaon.’ 25 Pagori naan, kitaunnaan na yaan wa day maguya, madyaw da. May-nang baray na kikidowanwarisan awpanipuda yangmanga kaukdanan. 26 Kayan kyadtowan naan namangkaraat yang pitong kamangkaraat na labawpakanaan kaparaat. Kariko nilan yakadto saan na otawkayan lyomasak silan, yaguya da saan na otaw. Madipanangaonyaannangbaya isa yang yarasak. Adoonlaban da gimaatan yaan na otaw kay waro pa yanglyomasak na mangkaraat.”

Yang Tinuud na Pyanalanginan nang Dios27 Kapaglaong ni Jesus saan, maglaong kang

Jesus yang bobay disang yanagkatipon, laong,“Pyanalanginan nang Dios yang bobay na yanganakkanmo, yaan na syososowan mo.” 28 Yimibak siJesus, laong, “Sana yang yaningug sang sorit nangDios kayan yangagad yaan yang pyanalanginannang Dios.”

Gosto Nilan na Mikita sang Kaburungburungan naManga Imo

(Mateo 12:38-42)29 Yanagkoro kang Jesus yang madaig na otaw,

yabay magindo si Jesus, laong, “Maat nang Diosyang batasan nang manga otaw disining donyaadoon, kay nanga? Gosto nilan mikita sang kabu-rungburungan na imo na toosanan sikun diglan-git antak kono silan matigam na yang Dios yanggapakani kanak disining donya. Yaan gaid yangapakita nang Dios kamayo yang toosanan na may-nang imo nang Dios kadini kang Jonas. 30 Kadini

Lukas 11:31 83 Lukas 11:53-54tyatabangan nang Dios si Jonas na lyaramon nangdagdagu na isda. Yang pagtabang naan kang Jonasyaan yang pagpakatigam sang manga otaw digNinibe na matungtung na yang Dios yang gasogokanaan. Maynaan oman yang pagpakatigam nangDios kamayo na yang Dios yang gasogo kanak.”31 Yabay magindo si Jesus, laong, “Kadini aon arina bobay na maski maawat yang kanaan banwaagbarabagan, yakadto yaan sang banwa ni Solomonna ari kay antak yaan dumungug sang madyaw napagindo ni Solomon. Nang allaw na pagaokomnangDios sang manga otaw magalaong yaan na bobaykamayo na toman agaw kamo silotan nang Dios kayako na labaw pa kang Solomon, wa mayo paninggiyang kanak pagindo. 32 Aw yang manga maguyakadini dig Ninibe arag silan magalaong kamayo natoman agaw kamo silotan nang allaw na pagaokomnang Dios sang manga otaw. Kay silan, nang pag-dungug nilan sang pagpakatigam kanilan ni Jonas,yayawan nilan parabay yang kanilan manga imo namaat nang Dios. Awgaid kamo, sari labaw pa akokang Jonas, wamayopaninggi yang kanakpagindo.”

Yang Yamallag sang Ginawa Mayo(Mateo 5:15; 6:22-23)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yang ilawanna syusugaan, di alasak sang kaban, di atabonan,toyo otongtong agtaas antak kariko nang musu-rud sang baray mikita. 34 Yang kamayo mata nayatanaw sang manga imo asining donya maynangilawanna yamallag sang ginawamayo. Awmatanawkamo abay sang madyaw kayan yagdumdum saanmaynang maparawang yang ginawa mayo. 35 Ayawmagdumdum sang maat daw mangitngit yang gi-nawa mayo. 36 Aw maparawang da yang kanmoginawa na way kangitngit, min kamo nang yallagannang dagdagu na ilawan kay gadumdum kamo sangmadyaw.”

Pyagaindo ni Jesus yang Manga Pariseo aw yangManga Magindoway sang Balaod

(Mateo 23:1-36; Markos 12:38-40)37 Pagkatapos ni Jesus magindo, pyagaagad si

Jesus nang Pariseo adto sang kanaan baray, datonaan pakaana. Pagkadatung nilan sang baray,maparabay magingkod si Jesus disang lamesa.38 Yamaburungburung yang Pariseo daw nanga siJesus wa mangonaw maynang kanilan kapangonawkay yang manga Pariseo aon kanilan batasan naaw makaan da gakido mangonaw antak madyawkono silan nang Dios. 39 Kayan yagindo si Jesus,laong, “Aon pagaindo ko kamayo na manga Pariseo.Yogasan mayo dini babaw yang tabo aw pinggantoyo maripa yang lasak naan. Kamo, agbabaw,madyaw kamo toyo yang ginawa mayo laban maat,manga mangkaropig kamo. 40 Way ungud mayo.Dumduma sa. Pagimo nang Dios sang lawas nangotaw, yiimo arag yang ginawa. Maski agsurud nanglawas mo yang kanmo ginawa, kikita nang Dios.41 Aw magatag kamo sang yamangkaukud madyawkamo nang Dios, maynang marinis da kamo, ag-babaw aw digsurud, arag da kyaogasan.

42 “Kallaat da agaw mayo na manga Pariseo naagbabaw gaid yang pagtoo mayo sang Dios, isilotankamo nang Dios nang way kataposan. Yamatag

kamo sang Dios nang kanaan kabain na kaporo nangkamayo abot na manga anag toyo wa kamo man-gagad sang pagindo nang Dios na yagalaong, ‘Ayawmaglimbong sang arag otaw, karuguni silan awpagdakoraa sang ginawa mayo yang Dios.’ Madyawyang magaatag kamo sang Dios toyo yaan yanglabanmadyawnaan yang amarugun kamo sang aragkamo otaw aw pagdakoraa sang ginawa mayo yangDios.

43 “Kallaat da agaw mayo na manga Pariseo, kaykamo asang pagtitiponan gostomayo na kamo yangpapagingkodon sang ingkodanan nang otawna pya-gataod. Laban madyaw mayo yang ataodon kamonang otaw disang pagkadaigan. 44 Kallaat mayo,ungud nang manga otaw madyaw na yapagtukudkamayo, wain sa kading maat kay tyaponan da silannang kaparaat mayo.” Maynaan yang pagindo niJesus sang manga Pariseo.

45 Disang yanagkadaig aon magindoway sangbalaod ni Moises na yagalaong kang Jesus, “Yangpyagalaong mo sang manga Pariseo, kay magin-doway, arag pyakainaan da mo kami.” 46 Yimibakkanaan si Jesus, laong, “Matungtung, kallaat daagaw mayo na manga magindoway sang balaodni Moises, arag kamo isilotan nang Dios nangway kataposan. Pyapapangagad mayo yang otawsang manga pagindo mayo na marisud tomanun,toyo wa mayo atabangi antak kaagdan nilan yangpagindo mayo. 47 Kallaat mayo, kamo yang ya-gaimo sang mangkadyaw na tarigpono na bato nabyubutang sang lubung nang manga propeta nangDios na yamangkamatay kadini. Yaan kono yangpagtaod mayo kanilan, toyo yang tyataod mayo,pyapatay nang kamayo kamonaan. 48 Magonawakamo aw yang kamayo kamonaan, silan yang yaga-patay sang manga propeta nang Dios, kamo yangyagimo da sang pyangbutang sang kanilan mangalubung. Yaan na imo mayo yagapakatigam kamona madyaw mayo yang pagpatay nang kamayo ka-monaan sang manga propeta. 49 Wakaw isilotankamo nang Dios. Yaan yang pyagalaong nang Dioskadini, laong, ‘Osogoon ko agkanilan yang mangapropeta aw manga apostol na magabatok kanilannang kanak sorit. Toyo yaan na manga syogo ko,aon apatayun, aon arasayun.’ 50 Kay min da naanyang kamayo imo, wakaw digkamayo kapaggunayang silot nang Dios sang pagpatay sang karikonang manga propeta na pyapatay anay da maimoyaning donya, 51 pagpono kang Abel na pyapataynang kanaan magorang arigkan kang Sakarias napyapatay nilan disang pagurangan nang sonogananaw balaan na ampowanan. Kariko nang pyapatay namanga propeta, kamo yang isilotan nang Dios sangpagpatay kanilan.

52 “Kallaat da agaw mayo na manga magindowaysang balaod, isilotan kamo nang Dios. Yang kamayopagindo maynang urang sang otaw na antak dikimita sang matungtung na paagi nang Dios. Kamo,wa kamo aagi sang daran asang Dios, aw yang otawna amagi garo, yuurangan mayo.”

53-54 Pagpanaw ni Jesus disaan, gimiyod kanaanyang manga Pariseo aw yang manga magindowaysang balaod ni Moises. Laban da maat nang ginawanilan si Jesus wakaw yabay silan magosip kanaan

Lukas 12:1 84 Lukas 12:27nang madaig na manga pagosip kay gosto nilan naimibak si Jesus nang maat antak aon akapagsawaynilan kanaan.

12Pyagalaong ni Jesus Kanilan yang Yagaid Magindo

na Wa Magatoman sang Pagindo(Mateo 10:26-27)

1 Madaig yang manga otaw na yandorod kangJesus, manga pilang mararan ngaon, maynang tiga-saw yang kadaig. Yagaantibantib yang otaw. Yangtigmad nang pagindo ni Jesus, yagalaong yaansang kanaan manga inindo, laong, “Ayaw kamomagsiling nang batasan nang manga Pariseo kaysilan yagaid magobad sang manga pagindo nangDios, wa nilan imowa. 2 Kariko nang manga imonang otaw na wa akatigami nang kadaygan, mallawarag da akatigaman. 3 Yang pyagabarawan mayodisang mangitngit, mallaw udunggun da disang ka-parawangan. Maski magakayaas kamo na kamo radigsurud nang sobay na kikidowan takupun,mallawkariko mudungug da.”

Yang Dios yang Akalluk(Mateo 10:28-31)

4 Yoman maglaong si Jesus, “Kay manga karug-nanan ko, pagalaong ko kamayo, ayaw kamomagkalluk nang magapatay kamayo. Aw matayda yang lawas mayo, tapos da man yang pagimonilan kamayo. 5 Pagalaong ko kamayo yang akallukmayo. Kalluk kamo sang Dios kay aw pabogtoonnaan yang ginawa mayo, aon kanaan gaom sangpagontog kamayo adto sang atoron asang impirno.Yaan yang kalluki mayo yang Dios.

6 “Dumduma yang mayantuk na langgam na li-mang book, dowang ka daku yang bayad. Maskilaban barato, wa silan akaringawi nang Dios. 7 Awdi pa mo sa kamo na manga otaw. Sana yangmanga logay mo, kyakatigaman nang Dios yangkadaig. Wakawayawda kamomagkalluk. Maski pilayang kadaig nang langgam, yarabaw yang karugunkamayo nang Dios sang karugun naan sang mangalanggam.”

Yang Otaw na Di Magalaong aw yang Otaw naMagalaong na Si Jesu Kristo yang Kanaan Ginoo

(Mateo 10:32-33; 12:32; 10:19-20)8 “Oman ak magaindo kamayo. Yang otaw na ma-

galaong sang kadaygan, ‘Si Jesu Kristo yang kanakGinoo,’ abatokon ko oman sang manga tagalangitna sogwanun nang Dios na yaan na otaw kanak.9 Toyo yang magatago na magalaong, ‘Buku ni JesuKristo yang kanak Ginoo,’ pagalaong ko oman sangmanga tagalangit, ‘Yaan na otaw buku nang kanak.’10 Yang gasodi kanak na gasusul sang pagpakaraatnaan kanak, apasayloon yaan nang Dios saan nasara. Toyo yang gapakaraat sang Balaan na Es-pirito, dili apasayloon nang Dios saan na sara, diliakaringawan.”

11 Yabay si Jesus magindo sang kanaan mangainindo, laong, “Aw daraun kamo nilan asang ok-manan nang manga pangoro nang Judio aw yangokmanan nang manga magookom na osipin kamodaw nanang tinoowan mayo, di da kamo magkaun-dug daw nanang iibak mayo 12 kay pagosip kamayo,

aparabay pakatigam kamayo nang Balaan na Espir-ito yang iibak mayo.”

Yang Sambingay bain sang Sangu na Dato13 Aon otaw disang yanagkadaig na yanagkoro

kang Jesus na yagalaong, “Kay magindoway,paglaonga yang kanak magorang antak ak bainannang tyarikdan nang ama nami.” 14Yimibak kanaansi Jesus, laong, “Lagi, buku kay naan yang kanakgawbuk yang magaosay kamayo aw yang magabainsang tyarikdan nang kamayo ama.” 15 Kayanyagindo si Jesus sang yanagkoro, laong, “Managkidokamo daw kamo masigi nang manga pyanmowan.Kaymaskimadaig yang pyanmowanmo, way kabos,di yaan makatabang kanmo na antak kaw kaaronannang matungtung na pagkaboi na pagatag nangDios.” 16 Kayan yagpananglitan si Jesus kanilan,laong, “Aon otaw na mayaman, yang kanaanmanga pawa, yamangkatibog. 17 Yani yang kanaandumdum, laong, ‘Onnoon da ko yaning gyani ko nawa day akabutangan? Di da amani sining kanakmanga pool.’ 18 Kayan yagdumdum yaan, laong,‘Yaan yang madyaw saan. Alanasun ko yang kanakmanga pool, magaimo ako sang dagdagu. Awmaimo yang dagdagu na pool disaan ko butanganyang gyani ko. Aw kariko nang pyanmowan ko,disaan ko butangan. 19 Aw matapos da ko butang,makaboi akonangmadogayniningmadaig na kanakdyayaw. Maski pilang ka toig, di pa ko amabos.Adoon, magauyauya da ako, di da ak magagawbuk,abay gaid ak komaan aw inum, amaumauma dagaid ako.’ 20 Kayan yaglaong kanaan yang Dios,‘Kasanguwan mo, mallaw nang gabi mobogto yangkanmo ginawa. Awmogto yang ginawamo, buku damo yang magapanmo sang dyayaw mo.’ ” 21 Kayanyagindo si Jesus sang yanagkoro, laong, “Yang otawna yabay magdayaw sang manga pyanmowan antakmadyaw yang kanaan kabutang yaan yang labanyamaukud kay way iimo naan na madyaw nangDios. Magonawa yang akataposan naan na otaw awyaan na mayaman.”

Kanarig Kamo sang Dios(Mateo 6:25-34)

22 Kayan yagindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Wakaw pagalaong ko kamayo, ayawda kamo magkaundug sang makaboi kamayo. Ayawda kamo magkaundug nang pandadagomon mayo.23 Sana sa yang lawas mayo aw yang kinaboi mayo,yaatag nang Dios, aw di pa mo sa yang akaanunmayo aw yang pandagomon mayo. 24 Dumdumasa mayo yang manga owak. Wa magapawa, wamagagani, way kanilan pool. Yamaboi kay yabaynang Dios pakaanun. Kamo, yang karugun nangDios kamayo, labaw pa sang karugun naan sangmanga langgam wakaw ayaw da kamo magkaun-dug. 25 Kay di akasogpatan yang kamayo omoltungud sang kaundug mayo na osogpatan garoyaan mayo. 26 Kay di kamo makaimo saan maskitagbi, kayan nanga kamo yamaundug? 27Dumdumamayo yang manga bolak, yotorin, wa magagaw-buk aw wa magaimo sang manga batuk nilan namangkadyaw. Si Solomon na ari, sang kanaankadato na manga mangkadyaw yang dagom, wamakagaon yang kanaan dagom sang kadyaw nang

Lukas 12:28 85 Lukas 12:56manga bolak. 28 Sana yang sagbut na pyagalabonaw sonoga, yatagan nangDios nangmangkadyawnabatuk, aw di pamo sa kamo, ataganman kamo nangpandadagomon mayo. Tagbi agaw yang kamayopagkanarig sang Dios. 29 Ayaw da kamo magkaun-dug daw diin kamo kamang sang yakaukud kamayo.30Yang wa akanarig sang Dios disining banwa, silanyang yabay magkaundug daw diin silan kamangsang yakaukud kanilan. Toyo kamo, yaan yangdumdumamayo yang aon kamayo Ama diglangit nayatigamsang yakaukudkamayo. 31Kamo, yaan yangpamakoti mayo imowa yang pagbuut kamayo nangDios na makagagaom sang kariko kayan aatag nangDios kamayo yang kariko nang yakaukud kamayo.”

Yang Pagatag nang Dios Kamayo Aglangit(Mateo 6:19-21)

32 “Kamo na kanak manga inindo, maski tagbida kamo, ayaw kamo magkalluk. Kay madyawnang kamayo Ama diglangit na arag kamo amaimopangoro disang kanaan pagsakop. 33 Barigyaanmayo yang kamayo manga butang, yang bayadsaan, pangatagi yang yamaukud. Aw imoon moyaan, amaimo aglangit yang lasakanan mo nangmangkadyaw na pagatag kanmo nang Dios. Diamakayam yaan na lasakanan, di akawaraan nanglasak. Way makatakaw saan, way tanga na makaansang lasak. 34 Wakaw yaan yang dumduma yangpagatag kanmo nang Dios aglangit, kay maski wainyang lasakanan mo aadto ra yang dumdummo.”

Yang manga Sogwanun na Yabay Magandam sangPagori nang Kanilan Magsosogo

35-36 Yabay si Jesus magindo kanilan, laong,“Madyaw yang magaandam kamo maynang mangasogwanun na gatagad sang pagori nang kanilanmagsosogo na sikun sang kasal. Yabay silan magta-gad nawa akatorog, syugaan da yang kanilanmangailawan. Aw batiin da yang magsosogo, aparabayunnang sogwanun owangun yang tatakup kay antakyaan sumurud. 37-38 Aw domatung yaan, maskimararum da yang gabi, maski pakallawun da, yaanna sogwanun na adatungan naan na wa akatorog,yabay magtagad, yaan yang magauma kay maga-paingkod kanaan disang lamesa yang magsosogokanaan, magapakaan kanaan. Yang maynaanna sogwanun madyaw nang kanaan magsosogo.”39 Yabay magindo kanilan si Jesus, laong, “Dum-duma yang tagtomon sang baray. Aw matigamyaan daw kano yang matakaw datung, adadyawuntakupun, di yaan matorog naan na gabi antakdi makarasak yang matakaw sang kanaan baray.40 Kamo, panagpataan kamo, kay makani ak omannang allaw na wa mayo akatigami na adatung ko.”

Yang Sogwanun na Ungudan na YabayMaggawbukaw yang Sogwanun na Wa Da Magagawbuk

(Mateo 24:45-51)41 Kayan yagosip kang Jesus si Simon Pedro,

laong, “Kay Ginoo, arag sini yang pyagaindo monaan na pagindo, daw kami gaid na manga inindomo, daw kariko nining otaw?” 42 Yimibak si Jesuskanaan, laong, “Yang pyagaindo ko yang sogwa-nun na ungudan na matinomanun sang sogo nangkanaan pangoro. Yaan yang ipiliin nang pangoro

na magadomara sang kanaan manga inagad na sog-wanun, yaan yang yagabuut sang kanilan pagkaan.43 Yaan na sogwanun na yabay magdomara nangmadyaw, aw domatung yang kanaan pangoro namatanaw sang kanaan agi, laban yaanmagauma kaymadyaw nang pangoro naan yang kanaan gawbuk.44 Apapagdomaraun yaan nang kanaan pangorosang kariko nang pyanmowan naan. 45 Awgaid awmaglaong yaan na sogwanun surud nang dumdumnaan, laong, ‘Bading kadogay nang kanak pangoromori, aon koraw kyakaribadan.’ Kayan yamonalyaan sang arag silan sogwanun, bobay aw usug.Kayan wa da yaan magagawbuk, yagaid komaan,yabayminum, gaobogobog. 46Kayan awmakatokawmori yang pangoro na wa akatigami naang sog-wanun, laban isilotan yaan nang kanaan pangorokayan dyogpo sang pyallasay na wa mangagad sangmanga pagindo nang kanilan pangoro.”

47 Yabay magindo si Jesus kanilan, laong, “Yangsogwanun na yatigam da sang manga sogo nangkanaan pangoro, toyo wa naan imowa yaanna manga sogo alabutun yaan nang masakitna paglabut. 48 Yang sogwanun na wa abayakatigam sang manga sogo nang kanaan pangoro,na magaimo sang maat na akaponowan nangpaglabut kanaan, arag yaan alabutun toyo di abayapakuduran. Yang yatagan nang madaig, yaan yangkyakaimanan na magaatag oman nang madaig.Yang otaw na laban kyakanarigan, yaan yangkyakaimanan na magaimo abay sang madyaw.”

Yang Pagdatung ni Jesus yang Yakapagsoway sangDumdum nang Otaw

(Mateo 10:34-36)49 “Yang kyakaniyan ko sining donya, maynang

ako yang magasuga sang atoron na pagaokom sangmanga otaw. Madyaw ko awmallug kasgaan. 50Aonakainangan ko na paglasay kanak, akarisudan akomatag amapagguna. 51 Ungud koraw mayo na ya-datung ak disining donya na apapagonawaun yangmanga otaw. Buku nang maynaan, yang kanakpagdatung ansining banwa, yang yakapagsowaysang dumdum nang otaw, wa da silan managonawa.52 Kay pagpono adoon, yang sang ka yangognanna limang ka otaw, aon toro na motoo kanak,aon dowa na mosoway. 53 Aon manga taganak namotoo kanak, yang kanilan manga anak, mosoway.Aon manga isu na motoo kanak, toyo yang kanilanmanga taganak, mosoway. Aon manga oganganna taganak na motoo kanak, yang ogangan nilanna anak, mosoway. Aon manga ogangan na anakna motoo, toyo yang kanilan ogangan na taganakmosoway.”

Kikilara Mayo yang Timpo nang Oran aw yangTimpo nang Oraw

(Mateo 16:2-3)54-55 Yagalaong si Jesus sang yanagkadaig, “Aw

kimita kamo sang daklum, magalaong kamo,‘Omoran, katagaan gadaklum.’ Awgasamut, kikilaramayo na omoraw. 56 Kyakatigaman mayo yangdaklum aw yang samut, nanga wa kamo akatigamsining kyakaniyan ko sang donya?”

Lukas 12:57 86 Lukas 13:27Pamakoti na Amaosay Kamo, Ikaw aw yang Kanmo

Kontara(Mateo 5:25-26)

57 “Nanga kamo wa mangagad sang matung-tung na paagi?” 58 Aon pa oman pyagaindo niJesus na antak matigam silan na madyaw mangi-nosol silan nang wa pa silan okomi nang Dios.Laong naan, “Aw aon magsombong kanmo asad-tong magookom, pamakoti na amaosay kamo nangwa pa adatung sang magookom. Kay aw daraunda adto sang magookom, pagdatung mo, padakupkaw nang magookom sang polis kayan lyasak kawsang pirisowan. 59 Kayan aw makarasak da kawsang pirisowan, madogay da kaw makalogwa. Awmabos da mo kabayadan yang apabayad kanmonang magookom, baya da makalogwa da kaw sangpirisowan.” Maynaan yang pagindo ni Jesus kani-lan.

13Ayawi Mayo yang Kamayo Sara Antak di Kamo

Silotan1 Aon manga otaw na gabatok kang Jesus sang

yiimo ni Pilato na gobernador. Pyapapatay kononi Pilato yang manga Judio na taga Galilea kabagapatay silan sang karnero na pyagalingat sang saranilan. 2 Yagalaong si Jesus kanilan, “Yang ungudmayo, yamatay yaan na manga taga Galilea nangmarisud na pagkamatay kay laong mayo yaan yangsilot kanilan nang Dios kay dakora pa yang saranilan sang arag silan taga Galilea. 3 Buku nangmaynaan yang silot sang aon sara. Kariko nangotaw arag isilotan aw di silan magasusul sang saranilan. Kamo, aw di kamo magayaw sang kamayomanga sara, arag maat yang akainangan mayo.4 Yang samporo aw warong ka otaw nangaon digSaloe na yamangkamatay nang pagkatowad nangbaray na makagwas, ungud mayo kadi pyamataysilan nang Dios kay dakora pa yang kanilan sarasang sara nang kadaygan namaguya dig Jerusalem?5 Buku nang maynaan. Pyagalaong ko kamayo awdi mayo ayawan yang kamayo sara, arag maat yangakainangan mayo.”

Yang Sambingay bain sang Kaoy na Igera na WaObonga

6 Kayan yagindo kanilan si Jesus, laong, “Aonigera na tanum nang otaw. Kyakadtowan nangtagtomon kay boran na tibobonga nang igera.Pagdatung naan, kikita naan na wa obonga yaanna kaoy. 7 Yagalaong yang tagtomon sang mag-sosobong sang manga kaoy, laong, ‘Tanaw sa siningkaoy. Toro pang ka toig ko magkaniin, mangamangak sang bonga, wa man obonga. Ipilaun da kay wayasoy na kaoy.’ 8Yimibak kanaan yangmagsosobong,‘Ayaw pa naa pagpilaa, kay pangoro, atagadan paomanyang bobonganilan. Adadyawunpa ko sobon-gon. 9 Aw monga, madyaw, aw di da monga, bayada ipilaun da.’ ” Maynaan yang pagindo ni Jesuskanilan na sambingay antak matigam silan na aw dinilan ayawan yang kanilan sara, isilotan silan nangDios.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Lokot na Boyag nangAllaw na Pagpapatana

10 Aon oman allaw na pagpapatana nang mangaJudio na yagaindo si Jesus disang pagtitiponannang manga Judio. 11 Kikita naan yang boyag napyapakasakit nang mangkaraat nang samporo awwarong ka toig. Yarokot da yaan nang sakit, wada akatorid magindug. 12 Pagkita ni Jesus saan naboyag, maglaong yaan, “Kay boyag, pyakadyaw dakaw, wa da kaw apakasakita.” 13 Kayan dyamdamyaan ni Jesus. Yaparabay yaan matorid, wa daakarokot. Yamapanumdum yaan sang Dios. 14Yangpangoro nang simisimbaay disang pagtitiponannang Judio, yamadaman na yapagkadyaw si Jesussang yamasakit nang allaw na pagpapatana. Wakawyagaindo yang pangoro sang manga otaw, laong,“Yang unum na allaw pagagawbuk ta. Madyawmagapaborong kamo surud nang unum na allaw,dili magapaborong nang allaw na pagpapatana.”15Si Jesus yang yimibak sang pangoro, laong, “Kamona yagaway magindo, maynang madyaw yang soritmayo toyo maat yang ginawa mayo. Bukung karikomayo gaobad sang kamayo baka aw kabayo naotonggayan mayo ag tobig, maski allaw na pagpa-patana, gapainum kamo sang manga ayup mayo.16 Dumduma yaning bobay na sompaw ni Abra-ham. Pyapakasakit yaan ni Satanas surud nangsamporo aw warong ka toig, madyaw man yangpyapagkadyaw ko, maski allaw na pagpapatana.”Maynaan yang pyagaindo ni Jesus sang pangoro.17Yangmanga otawna yosopak kang Jesus, yamarig,wa da iibak kay madyaw yang pagindo ni Jesus.Awgaid yang kadaygan na manga otaw yagaumanang manga madyaw na imo ni Jesus.

Yang Sambingay bain sang Mamayantuk na Bini(Mateo 13:31-32; Markos 4:30-32)

18 Kayan yoman magindo kanilan si Jesus, laong,“Maynini yang kasakopan nang Dios. 19 Maynangmamayantuk na bini na tyatanum nang otaw asangkanaan pawa. Yigiti yaan na bini, yotorin may-nang pagtorin nang kaoy kayan pyagpogadan nangmanga langgam yang manga batang.”

Yang Sambingay bain sang Patobo sang Paan(Mateo 13:33)

20-21 Yoman magindo si Jesus, laong, “Yangkasakopan nang Dios maynang patobo na dyadarinang bobay sang arina kayan tyomobo yang tibookmyasa na imoon paan.”

Yang Mapiyut na Pilwangan(Mateo 7:13-14,21-23)

22 Durug yangindaran si Jesus na misingadtoJerusalem, yabay magindo disang manga barrio nayaagi naan. 23Aon yagaosip kang Jesus, laong, “KayGinoo, yang manga otaw na amasakop nang Dios,tagbi da daw madaig?” 24 Yimibak si Jesus, laong,“Pamakot kamo agi sang mapiyut na pilwangan nadaran adto sang Dios. Madaig yang amagi garo toyodi makaagi.

25 “Aw tyakup da nang Dios yang pilwangan,maski yabay kamomagtawag na yagalaong, ‘Owangikami, kay Ginoo,’ di kamo owangan. Imibak ako,laong, ‘Wara ak ikilara daw sini kamo.’ 26Magalaongkamo, ‘Gasaro kita nangaon komaan, arag gaindokaw nangaon disang kanami barrio.’ 27 Awgaidmagalaong ako kamayo, ‘Wak ikilara kamayo daw

Lukas 13:28 87 Lukas 14:21wain kamo. Panaw da, kamo yang yabay magimonang maat.’ ” 28 Yabay magindo si Jesus, laong, “Awmagari da yangDios disining donya, awkitaunmayosi Abraham aw si Isaak aw si Jakob aw yang mangapropeta nang Dios kadini na iyan disang sakop nangDios, laban kamo managdaraw na aggowa kamona di kamo makasurud. Mapagoyagut kamo sangonto mayo nang pagkaundug mayo na laban kamoarasayun. 29 Arag pagasakopon nang Dios yangmanga otaw sikun sang karowagan nang donya,maski buku silan nang Judio. 30Aon manga otaw nayakaungud adoon na silan yang amaonamakasurudsang pagsakop nang Dios wain buku, silan yangmakapagkaori. Yaan yang amaona makasurud yangpyagangaranan nang otaw adoon nang gakaori.”

Yang Kallaat ni Jesus sang Taga Jerusalem(Mateo 23:37-39)

31 Kayan dyomatung disaan yang manga Pariseokayan yanaglaong kang Jesus, “Ayaw da maguyanang madogay dini, kay magindoway, kay gostoni Herodes apapatay kaw.” 32 Yimibak kanilan siJesus, laong, “Singadto kamo kang Herodes, yaanna matigam maggaway, aw paglaonga mayo nakaba yangindaran si Jesus adoon aw kisurum namisingadto Jerusalemyabay yaanmagparogwa sangmangkaraat sang lawas nang manga otaw, yabaymamorong sang yamasakit, torong allaw adoonotomanun naan yang kanaan gawbuk. Maynaanyang pagalaong mayo kang Herodes,” laong ni Je-sus. 33 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Disini nabanwa di kanak makapagpatay si Herodes kay yangJerusalem yang kyakamatayan nangmanga propetanang Dios.”

34 Kyakaundan ni Jesus yang manga tagaJerusalem, yagalaong yaan, “Kallaat nilan namangataga Jerusalem, gapatay silan sang manga propetanang Dios, aw yang kadaygan na manga sogwanunnang Dios na syosogo naan kanilan, pyanagdonagnilan nang bato. Laban gosto ko na atagapansilan maynang osoyan na yoroob sang kanaanosoy, sisiyuban nang panid naan, toyo silan wamapatagap kanak. 35 Wakaw ayawan da nang Diosyang kanilan banwa, di da silan naan atabangan.Pagalaong ko kamayo adoon na di silan oman kanakmikita kinaba dili silan maglaong, ‘Panalanginannang Dios yang makani na syosogo naan.’ ”

14Pyapagkadyaw ni Jesus nang Allaw na Pagpapatana

yang Masakitin1 Aon oman allaw na pagpapatana, pyapakaan si

Jesus nang Pariseo na pangoro nang manga Judio.Yang manga otaw disaan yatanaw kang Jesus dawnanang inangun naan. 2 Aon otaw na yamasakitna yodorod kang Jesus, yulubag yang kanaan lawas.3 Pagkita saan na otaw ni Jesus, yoosip naan yangmanga Pariseo aw yang manga magindoway sangbalaod nang Judio, laong, “Nanang dumdum mayo,mosopak kita sang kanatu balaod daw dili aw mag-aborong kita sang yamasakit nang allaw na pagpap-atana?” 4Wa silan iibak. Kayan pyoti ni Jesus yangyamasakit, pyapagkadyaw naan. Laong ni Jesuskanaan, “Ori da, kay lagi, agkamayo.” 5 Pagkariyos

naan na otaw, yagalaong si Jesus sang manga otaw,“Aw aon maorog sang bito na anak mayo, awbuku, baka, maski allaw na pagpapatana, bukungaparabayun mayo kamangun?” 6Nana sa yang ibaknilan? Way yakaibak kang Jesus.

Madyaw yang Di Magaparabaw7 Aon yang pyapatambong na yaparabay mag-

ingkod sang ingkodanan nang manga pangoro.8 Pagkita saan ni Jesus, maglaong yaan, “Aw patam-bongon kamo sang pista sang kasal, ayaw kamomagparabay magingkod sang ingkodanan nangmanga pangoro. Kay wa kamo akatigam daw aonkadaygan na pyapatambong na yarabaw kamayo.9 Aw domatung yang yarabaw kamayo, magalaongkamayo yang tagtomon sang pagkaan, ‘Buku mayoyang magaingkod disaan, yaning manga pangoroyang magaingkod disaan.’ Wakaw amarig kamonang pyagalaong naan, makadto kamo darum nadisaan kamo kaan. 10 Awgaid yani yang madyawimoon aw patambongon kamo sang pista. Parabaypagingkod digdarum kayan yang tagtomon yangmagapaingkod kanmo. Magalaong yaan kanmo,‘Panik da, kay lagi. Disini kaw magingkod.’ Wakawmikita yang kadaygan na ikaw, tyataod.” 11 Laongni Jesus, “Yang otaw na mamakot antak yaan yanglomabaw, apakulludun yaan nang Dios. Yang otawna wa magaparabaw, yaan yang aparabawun nangDios.”

12 Kayan yagindo si Jesus sang tagtomon sangpagkaan, laong, “Aw magpakaan kaw, ayaw mag-patambong sang kanmo manga amigo aw mangaarayon aw manga simbaray na mayaman antakmakabarus kanmo sang pagpakaan. 13 Yani yangmadyaw, aw magpista kaw, patambonga yang ya-mangkaukud aw yang wa da makapaggawbuk namanga pongkoon aw manga pilay aw manga bota.14 Panalanginan kamo nang Dios kay silan di mak-abarus magpakaan kanmo. Abarusan kaw mallawnang Dios aw magboi da oman yang manga otaw nayamangkamatay na madyaw nang Dios.”

Yang Sambingay bain sang Dakora na Pista(Mateo 22:1-10)

15 Pagdungug saan na sorit, maglaong yang ya-pagsaro kanaan komaan, “Laban madyaw yangkabutang nang makaan disang kananan nang Diosaw magari da yaan.” 16 Yagaindo kanaan si Jesus,laong, “Aon otaw na gaimo sang dagdagu na pista.Madaig yang pyapatambong. 17 Yabos da marotoyangpagkaan, pyapakadtowannang tagtomonyangpyapatambong, laong, ‘Singadi la kamo, loto dayang pagkaan.’ 18 Awgaid wa silan ubunanga namakadto. Kariko arag gabaribad sang sogwanun.Yagalaong yang isa, ‘Baya pak na gabili sang pawa,magararad ako. Pasayloon ako na di ak makakadtosang pista.’ 19 Aon isa oman na gabaribad, laong,‘Pasayloon ako na di ak makakadto sang pista kaygabili ak sang samporong book na baka. Atanawunko adoon daw madyaw silan.’ 20 Aon oman isana gabaribad, laong, ‘Di ak makakadto sang pista,baya pa ak na gakasal.’ 21 Kayan yomori yangsogwanun nang tagtomon sang pagkaan. Byabatoknaan yang pyagalaong nang pyapatambong. Ya-madaman yang tagtomon sang pagkaan, yagalaong

Lukas 14:22 88 Lukas 15:14yaan sang kanaan sogwanun, ‘Pakaanug singadtosang manga daran nang barrio aw pagagadan adiyang yamangkaukud aw yang manga pongkoon awyang manga bota aw yang manga pilay. Silanyang makakaan da sang kanak pista.’ 22 Kayanyangagad yang sogwanun sang sogo kanaan. Pagorinaan, yagalaong yaan sang kanaan magsosogo, ‘Dy-omatung da yang manga otaw, kay pangoro, napyapakamang mo kanak, toyo aon pay ingkodananna way gaingkod.’ 23 Kayan yaglaong yang tag-tomon sang pagkaan, ‘Singadto sang manga daranna gawas nang barrio awyang yakaringkit namangabanwa, abaya kaoni. Lugusa yang otaw pakaniyaantak makmo yaning baray ko. 24 Yang mona napyapatambong ko na di matambong, ampan isa waymakakaan sang kanak pagkaan.’ ” Maynaan yangpagindo ni Jesus kanilan.

Yang ImoonnangOtawAntakMaimo Inindo ni Jesus(Mateo 10:37-38)

25 Yaan na manga allaw, madaig yang yabay ma-gad ni Jesus. Yamatobang si Jesus kanilan kayanyaglaong, 26 “Aw gosto nang otaw ako yang pan-gagdan naan, awgaid buku ak nang dakora sangginawa naan, yang dakora sang ginawa naan yangkanaan ama aw ina aw asawa aw manga anak awmanga lomon naan, dili yaan na otaw amaimokanak inindo. Aw yaan yang dakora naan yangkanaan kinaboi dili yaan amaimo kanak inindo.27 Yang otaw na yamalluk mangagad sang kanakpagindo kay dawpatayun, yaan na otawdili amaimokanak inindo. 28 Yang amagad kanak, madyaw awonaun naan dumdumun yang karisud pono sangpagpangagad kanak. Maynang pagdumdum nangmagaimo sang baray, udumdumun yang pagagastomagnari katapos yaan na baray. 29 Kay buku nangmadyaw yang magaid magindug yang arigi na diamatapos yang baray. Kariko nang mikita sangbaray na di amatapos nang tagtomon, magasodisilan. 30Magalaong silan, ‘Madyaw pa yang di otol-lok yang arigi aw di matapos.’ ” 31Yoman maglaongsi Jesus, “Yang ari na aon samporong mararan nasondaro, awmagandam yaan namapaggira sang arina aon karowaan na mararan na sondaro, onaunnaan dumdumun daw domaug yaan daw dili. 32 Awdumdum naan na di madaug, osogoon naan yangkanaan pangabaga na mosongon saan na ari antakmagosay.” 33 Laong ni Jesus, “Awmabarag kaw nangmaski nana na kanmo butang, di kaw amaimo kanakinindo. Madyaw yang ayawan mayo yang maskinana na dakora mayo antak ako ra yang dakoramayo.”

Yang Asin na Wa Day Kabos(Mateo 5:13; Markos 9:50)

34 Yagaindo si Jesus kanilan, laong, “Yang asinmadyaw kay yakananaman sang pagkaan, toyo awkawaraan da yaan sang kaasin di damakabarik yangnanam naan na asin. 35 Aw wa day nanam nangasin, wa day kabos. Asarabul da nang tagtomon.Butangan sang ginawamayo yang dyudungugmayona pyagaindo ko.”

15Yang Karnero na Yamatanak(Mateo 18:12-14)

1 Aon oman allaw na yodorod kang Jesus yangmadaig na mannokot sang miyoras aw yang ka-daygan na manga otaw na arag makasasara kayantak maningug sang pagindo ni Jesus. 2 PagkitakanilannangmangaPariseo awmangamagindowaysang balaod, syasaway nilan si Jesus, laong, “Nangayaan yapagobay sang makasasara aw papagsarosang kaan?” 3 Kayan yagindo si Jesus sang mangaPariseo aw manga magindoway sang balaod napyapaagi sang sambingay, laong, 4 “Aw aon kanmosang gatos na karnero, aw katanak yang sambook,bukung apanawan mo yang kasiyaman aw siyamdisang panamsamanan kayan yaganap kaw sangsambook na yamatanak? Agaw kaw mori da sangkadaygan, kinita da mo yang yamatanak. 5 Awkinita da mo yang yamatanak, gauma kaw, sisipitmo agbaray. 6 Pagdatung mo sang baray mo, ty-atawag mo yang simbaray mo aw amigo mo, laong,‘Magauma da kita kay kinita da yang kanak karnerona yamatanak.’ ” 7 Laong ni Jesus, “Maynaan omanyang kapaguma nilan dato langit pagkita nilan sangsambook na otaw na yamayaw sang kanaan sara.Yang kapaguma nilan sang maski sambook da nagasusul sang sara dakora pa sang kapaguma nilannang kasiyaman aw siyam na otaw na wamagasusulkay dumdum nilan na madyaw yang kanilan imo.”Maynaan yang pagindo ni Jesus sangmanga Pariseokay yagaosip silan, laong, “Nanga yapagobay yaansang manga makasasara?”

Yang Sambook na Sapi na Yamatanak8 Yoman magindo si Jesus sang manga Pariseo,

laong, “Yang bobay na aon dyayaw na samporongbook na sapi, aw kyakatanakan yaan sang sam-book, usugaan naan yang ilawan, awarisan naanyang lagus antak kitaun yang sapi na yamatanak.Baya da naan atangkui yang pagwaris na kinita da.9 Pagkita naan oman sang kanaan sapi, tawagunnaan yang kanaan amigo aw simbaray, laong, ‘Ma-gauma da kita, kinita da ko yang kanak sapi nayamatanak.’ 10Maynaan arag,” laongni Jesus, “yangkapaguma nang manga tagalangit na sogwanunnang Dios, pagkita nilan sang sambook na yamayawsang kanaan sara, gauma.”

Yang Anak na Maynang Yamatanak11 Yabay magindo si Jesus sang manga Pariseo

na gasaway kanaan sang pagobay naan sang mangamakasasara. Yagalaong si Jesus, “Aon otaw na dowayang kanaan anak na usug. 12Yang kimod yagalaongsang kanaan ama, laong, ‘Atagan da kanak, kayama, yang kanak kabain sang kanmo pyanmowanna atarikdan mo.’ Kayan byain nang ama nilansang dowa na anak naan yang kanaan pyanmowan.13 Pagkadogaydogay, byarigya nang kimod yangkanaan kabain kayan yomanaw, dyara ra naan yangkyasapiyan sang kanaan kabain. Yapanawyaan adtosangmaawat na banwa. Disaan, yabaynaan sapadanyang kanaan sapi nang paggasto sang maski nanana bibili. 14 Wa akadogay, yabos da yang kanaansapi. Yaan na banwa dyadatung nang gutum nadagdagu. Kayan kyarisudan da yaan na wa day

Lukas 15:15 89 Lukas 16:15akanarigan naan. 15 Aon otaw disaan na banwa nakyakasurudan naan sang gawbuk. Yaan yang pyapa-gawbuk kanaan yang pagtonggo sang manga baboy.16 Makaan garo yaan sang kyakaan nang baboy naparis nangmanga golay kay laban yamagutumyaan.Wa yaan apakaana nilan. 17 Kayan yakaungud yaanadto sang amanaan, laongnangdumdumnaan, ‘Bayak matay disini na banwa, digkang ama, yallorokasyangmaggawbukay. 18Yangmadyaw sini omori akoagkang ama, magalaong ak kanaan na yakasara aksang Dios aw yakasara ak kanaan. 19Magalaong akkanaan na buku nangmadyawpagangaranan pa akonangkanaan anak,maski imoonnaan ako sogwanungaid naan.’ 20 Kayan yomanaw yang kimod naomori dato sang kanaan ama. Maawat pa yaan,baya maibaw, kinita da yaan nang kanaan ama.Yamallaat yang ama, yadaragan yaan sang kanaananak aw gugura kayan yarukan. 21 Yagalaong yanganak, ‘Yakasara ako, kay ama, sang Dios aw ikawarag ak yakasara kanmo. Buku da madyaw napagangaranan pa ako nang kanmo anak.’ 22Awgaidyang ama yagatawag sang kanaan manga sog-wanun, laong, ‘Kalluga mayo adi kamanga yangmangkadyaw na dagom antak magilis yang kanakanak. Sapatosi aw papaningsinga. 23 Kamangayang baka na mataba aw iyawa mayo. Magapistakita kay yomori yang kanak anak. 24 Yaning anakko, dumdum ko, yamatay da. Adoon yomori yaan,yamaboi pa sa kadi. Nangaon maynang yamatanak,adoon kinita da.’ Kayan yagpista silan.

25 “Yang anak na magorang aadto pa sang pawa.Yomori yaan agbaray, yudungug yaan sang gim-bal aw yang yanagsayaw. 26 Yoosip naan yangsogwanun nilan, laong, ‘Nanga yani? Nanga siama gapista?’ 27 Laong nang sogwanun, ‘Yomorida yang kanmo mangod. Pyapaiyaw ni ama moyang baka na mataba kay laban yaan gauma nayomori da yang anak naan.’ 28 Awgaid yamadamanyang anak na magorang. Wa yaan usurud sangbaray. Wakaw yologwa yang ama, kyakadtowannaan yang anak naan, dyadadyayaw naan barawunantak arag sumurud. 29Awgaid yimibak yangmago-rang, ‘Nana, kay ama, anay da komaisu maggawbukak dini kanmo. Way sogo mo na syosopak ko.Agad sambook da na kambing, wa mo ako atagi naipistaan ko yang kanak manga amigo. 30 Awgaidyadatung yaning anak mo na kimod na gakayamsang kanmo sapi sang manga bobay, pipistaan moyaan nang mataba na baka.’ 31 Kayan yaglaongkanaan yang ama naan, laong, ‘Ikaw, kay tin, aani lakaw kanak maguya, kariko nang kanak pyanmowanarag kanmo. 32Madyawnamagauma kita adoon kayyang kanmo mangod, dumdum ta na yamatay da,adoon yomori da, boi pa man kadi. Magauma dakita na adoon kinita da.’ Maynaan yang pyagalaongnang kanilan ama,” laong ni Jesus. Maynaan yangpagindo ni Jesus sang manga Pariseo na gasawaykanaan sang pagobay naan sangmangamakasasara.

16Yang Yagadomara na Maat yang Batasan

1 Kayan yoman magindo si Jesus sang mangainindo naan, laong, “Aon mayaman na otaw. Bya-batokan yaan nang otaw na yang gadomara sang

kanaan pyanmowan yagakayam sang kanaan sapi.2 Wakaw pyapatawag naan yang pyapagdomaranaan kayan yosip naan, laong, ‘Matungtung agaw,kay lagi, yang pyagalaong nilan na kanmo imo?Adaraun adi kanak yang manga listaan sang kanakpyanmowan. Di da kaw apagawbukun.’ 3 Pagpanawnang gadomara, laong nang dumdum naan, ‘Omon-nono ra ako sini, na akamangan da ako nang kanakmagsosogo sang kanak gawbuk. Wa day amasapiko. Di ak makagaga magpawa, amaarig ako sangkadaygan mangayo.’ 4 Laong nang dumdum naan,‘Yang madyaw sini, magaanap ak sang manga otawna akapaguyaan ko mallaw aw wa day gawbuk ko.’5Kayanpyatawagnaan yang yakaotang sang kanaanmagsosogo. Yoosip naan yang isa, laong, ‘Pila yangyootang mo sang magsosogo kanak?’ 6 Yimibakyaan, laong, ‘Sang gatos na ka lata na lana nangolibo.’ Pyagaindo yaan nang yagadomara, laong,‘Yani yang lista sang kanmo otang. Ilista mo adoonyang karimaan gaid yang kanmo otang.’ 7 Kayanyosip nang gadomara yang isa oman na yakaotang,laong, ‘Ikaw, pila yang kanmo otang?’ Yimibakyaan, laong, ‘Sang gatos na ka sako na omay.’ Laongnang yagadomara, ‘Yani yang lista sang kanmootang. Ilista mo adoon yang kawarowan na ka sako.’8 Pagkatigam nang magsosogo saan na imo nangkanaan yagadomara na limbongan, yagalaong yaan,‘Ungudan na otaw yaan. Matigam magpaagi sangmakaboi kanaan.’ ” Kayan yaglaong si Jesus, “Yangwa otoo laban matigam magpaagi sang makaboikanilan, daug nang buku nang tomotoo yang katiga-man nang manga tomotoo.

9 “Na kamo,” laong ni Jesus, “yang kamayokadato, atagan mayo sang yamangkaukud antak awmawara da yang pyanmowan mayo, atangkapunkamo diglangit. 10 Yang otaw na maski tagbi dayang pyapagawbuk kanaan, matinomanun yaan,arag yaanmatinomanun awmadaig yang pagawbukkanaan. Aw yang otaw na wa akanarigi aw tagbida yang sarig kanaan, labi pa mo sa aw madaigyang sarig kanaan, dili akanarigan. 11 Aw bukukaw nang matinomanun sang kanang otaw pyan-mowan, dili ibilin kanmo yang pagatag nang Dios namadyaw. 12 Aw buku kaw nang matinomanun sangpagdomara mo sang pyanmowan nang kadaygan,dili kanmo aatag nang Dios yang madyaw na barus.

13 “Yang sogwanun dili makapaggawbuk sangdowa na magsosogo. Kay aw dowa yang magsosogokanaan, akaparaatan naan yang isa, akarugunannaan yang isa. Yang isa, pangagadan naan, yangisa osodiin naan. Kamo, aw yaan yang dakora sangdumdum mayo yang sapi, buku nang dakora sangdumdummayo yang Dios.”

Yang Manga Pagindo ni Jesus(Mateo 11:12-13; 5:31-32; Markos 10:11-12)

14 Pagdungug nang manga Pariseo saan napagindo ni Jesus, syosodi nilan si Jesus, kay dakorasang dumdum nilan yang sapi. 15Yagalaong si Jesuskanilan, “Kamo, gaimo kamo nang madyaw asangatobangan nang otaw antak kamo bantogan, awgaidyatigam yang Dios sang ginawamayo. Yang otaw napyagabantog nang otaw, yaan yang way asoy asangatobangan nang Dios.”

Lukas 16:16 90 Lukas 17:1116 Laong ni Jesus, “Nang wa pa adatung si Juan

na magbawtismoway na magaindo kamayo, yanggaindo kamayo yang balaod na syosolat kadinini Moises aw yang manga pagindo nang mangapropeta nang Dios. Adoon pyagindo da kamayoyang pagsakop nang Dios sang manga otaw. Madaigyang yurugut magpasakop sang Dios. 17 Ayawmagdumdum na way kabos nang balaod ni Moises.Way amawara sang kanaan balaod. Aon allaw naamawara yang langit aw yang lopa awgaid yangbalaod ni Moises, di amawara, maski tagbi da diliamawara. 18Dili amaparin yaan na balaod ni Moisesna yang usug na yamayaw sang kanaan asawa antakmangasawa yaan sang kadaygan na bobay, yaan nausug yalapas sang balaod kay yakasara yaan sangbobay. Arag yakasara sang bobay yang usug nayangasawa sang bobay na bibiyaan.”

Yang Mayaman na Otaw aw si Lasaro19 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aon mayaman

na otaw na yandadagom nang madyaw, allawallawyakaan sang madyaw na pagkaan. 20Disang pilwan-gan sang arad nang baray naan, gakorang si Lasarona dyadara nang otaw antak mangayo yaan nangsapi sang lomarabay. Yamasakit si Lasaro, yamarim-pud yang lawas naan nang laro. 21 Gosto ni Lasaromakaan sang yangkaorog na momo nang yakaansang lamesa nangmayaman. Gakorangkorang yaan,kyakaagiyan nang manga ido kayan inilasan yangkanaan laro. 22 Pagkamatay ni Lasaro, dyadarayaan nang manga tagalangit na sogwanun nangDios dato sang datnganan nang manga tomotoosang Dios, masaid kang Abraham si Lasaro. Aragyamatay yaan na mayaman kayan lyubung. 23Yangdatnganan naan yang pyagangaranan nang Hades,laban kyukudul yaan disaan. Pagingaro naan, ki-taun naan si Abraham aw si Lasaro na gaingkodmasaid kang Abraham. Maawat silan sang dat-nganan nang mayaman. 24 Kayan yagtawag yangmayaman kang Abraham, laong, ‘Kay bapa, kallaatiako. Pakadiya kanak si Lasaro, asarokon nang tollonaan yang tobig, apatutudun sang dila ko kay labanak kyakarasayan nining atoron.’ 25Yimibak si Abra-ham sang mayaman, laong, ‘Kaundi, kay tin, yangkanmo kinaboi na adto pa kaw sang donya. Karikonang mangkadyaw arag yamaaron kanmo dato. SiLasaro kyakarisudan dato sang donya, adoon diniapagumaun, ikaw yang apakarisudan. 26 Durugaon yaning pagurangan ta na dagdagu na bito nalaban mararum na di amaagi. Yang makadto garokamayo sikun disini dili makaagi. Aw kamo datoway makaagi na madatung adi.’ 27 Kayan yaglaongyang mayaman, ‘Aw maynaan, kay bapa, gosto kona osogoon mo si Lasaro adto kang ama 28 kaylima yang kanak mangod na usug. Pagaindoon niLasaro antak dili silan simingani sining marisud nadatnganan.’ 29 Yimibak kanaan si Abraham, laong,‘Madaig dato kanilan yang pagindo na pyapasolatnang Dios, yang pyapasolat naan kang Moises awyang pyapasolat naan sang manga propeta. Yangmadyaw maningug silan saan na pagindo.’ 30 Laongnangmayaman, ‘Dili maningug silan saan, kay bapa,yaan yang madyaw yang aon makadto kanilan nasikun matay antak ayawan nilan yang kanilan imona maat nang Dios kayan yangagad sang pagindo

naan.’ 31 Yimibak kanaan si Abraham, laong, ‘Awdi silan maningug sang pyapasolat nang Dios kangMoises aw yang manga propeta, arag di silan motoomaski aon omori na sikun matay.’ ” Maynaan yangpagindo kanilan ni Jesus.

17Yang Otaw na Gaindo sang Kadaygan antak

Makasara(Mateo 18:6-7,21-22; Markos 9:42)

1 Yagaindo si Jesus sang kanaan manga inindo,laong, “Amag domatung sang ungud nang otawyang akaponowan nang sara. Dagdagu yang silotsang otaw na gaindo sang kadaygan antakmakasarasang Dios. 2 Madyaw yang alaboon yaan na otawsang laod na ubugatan yang liyug naan nang batoantak di yaan makadara sang maski sini na yotookanak. Kay laban marisud yang pagsilot sang otawna gapono sang sara nang kadaygan. 3 Wakawmagkido kamo antak di kamo kaponowan nang saranang kadaygan.

“Aw magimo nang maat kanmo yang sang kaotaw, sagdaa yaan sang pagimo naan sangmaat. Awmagsusul yaan na di da magaimo saan, pasaylowa.4 Maski makapito nang sang allaw magimo yaankanmo nang maat, aw domorod yaan kanmo namagalaong kanmo, ‘Pasaylowa ako, kay lagi, saanna imo ko kanmo na maat,’ abaya yaan pasaylowa,ayaw pagkaomo.”

Yang Pagkanarig5Kayan yaglaong yangmanga apostol kang Jesus,

“Dogangi, kay Ginoo, yang pagkanarig nami kanmoantak laban kami makapangagad.” 6 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Aw abay magdogang yangkamayo pagkanarig kanak na maynang pagtorinnang tanum sikun sang tatagbi na bini, kayan awmaglaong kamo sang dagdagu na kaoy, ‘Kagabotna kaoy aw pakatanum adto sang laod,’ maparabaymangagad yang kaoy sang pyagalaong mayo.”

Yang Sogwanun Mangagad sang Sogo nang Yaga-sogo Kanaan

7 Yagaindo kanilan si Jesus, laong, “Aw aonsogwanun mo na gabantay sang kanmo mangakarnero, aw buku gadaro sang kanmo pawa, awmori yaan sang kanmo baray, dili mo pagalaonganyaan, ‘Makaan da kaw.’ 8 Buku nang maynaanyang batasan ta sang sogwanun. Awgaid yani yangpagalaong mo sang sogwanun, ‘Pagloto da sangakaanun ko aw butangan sang lamesa, aw mataposdak komaan, makaan da kaw.’ 9 Arag dili kita ma-gapasalamat sang sogwanun sang kanaan gawbukkay yagaid yaan mangagad sang sogo ta kanaan.10 Maynaan oman kamo, aw yaimo da mayo yangkariko nang sogo nang Dios, ayaw magdumdum naaon otang nang Dios kamayo sang kamayo iimo.Awgaid magalaong kamo, ‘Sogwanun gaid kaminaan na yagaid kami magimo sang kanaan pyaga-sogo. Way abantogon na imo nami.’ ” Maynaanyang pagindo ni Jesus kanilan.

Pyapagkadyawni Jesus yang Samporong kaOtawnaAon Laro na Sanla

11 Pagpanaw ni Jesus na misingadto Jerusalem,yaan yang yaagi naan yang pagurangannangmanga

Lukas 17:12 91 Lukas 18:10banwa na Samaria aw Galilea. 12 Yamagi yaanasang isa na barrio, syosongon yaan nang sam-porong ka otaw na sanlaun. Gaindug silan disangkaawatawatan, 13 gatawag kang Jesus, laong, “KayGinoo Jesus, kallaati kami.” 14 Yamatobang si Jesusagkanilan kayan yaglaong, “Singadto sang maga-mpoway disang templo antak kitaun naan yanglawas mayo na yagkadyaw da.” Kaba silan yapanaw,yagakadyaw yang kanilan sakit. 15 Pagkita nang isakanilan na wa day sanla sang lawas naan, yatangagyaan agkang Jesus, laban yaan yamapanumdumsang Dios. 16Yolood yaan asang atobangan ni Jesus,gapasalamat. Taga Samaria yaan, buku nang Judio.17 Yagalaong si Jesus, “Bukung samporo silan yangyanagkadyaw sang sakit? Toyo isa gaid yang yatan-gag. 18 Yadtong siyam wa oori na magapasalamatsang Dios. Yani gaid yang yomori ani yaning bukunang Judio.” 19 Kayan yaglaong si Jesus sang tagaSamaria, “Kaindug da, kay lagi, unug da. Yangkanmopagkanarig kanak yangyakapagkadyaw sanglawas mo aw ginawa mo.”

Yang Pagari nang Dios(Mateo 24:23-28,37-41)

20 Yang manga Pariseo yanagosip kang Jesus,laong, “Kano magpono yang pagari nang Dios asin-ing donya?” Yimibak si Jesus, laong, “Yang pagarinang Dios di agadan nang manga toosanan na iki-taun. 21 Dili silan makapaglaong, ‘Tanawa, aani layang pagari nang Dios.’ Di makapaglaong, ‘Yadtokay yang pagari nang Dios,’ kay iyan adoon yangpagari nang Dios sang ginawa nang manga otaw.”

22 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Aon allaw na madatung na gosto mayomaparabay ako mori asang donya na magaari datoyo di pa ako. 23 Aw magbatok silan kamayo,laong, ‘Dyomatung da si Kristo, aadto magauya,’ayaw kamo magkadto. Aw maglaong silan, ‘Aanikay yaan,’ di da kamo magpangagad saan. 24 Kayako na gyugual nang Anak nang otaw, aw magarida ako, sakadyap da ak domatung asining donyamaynang kilat na sakadyap da makarimpud sangbanwa. 25 Toyo adoon na manga allaw, adatungunak nang karisud na itigkuran ko. 26 Yang ama-pagguna sang manga otaw aw magbarik ak asiningdonya, amasiling nang yamapagguna kadini nangtimpo ni Noe. 27 Kay kadini nang wa pa ulunup,wa silanmakaunguddawnanang amapagguna kani-lan. Yanagkaan silan, yanaginum, yanagpangasawamatag dyomatung yang allaw nang paglasak ni Noesang barko na pyagangaranan nang arka. Warasilan makaungud sang Dios matag lyunupan yangdonya kayan yangkarumus silan. 28Maynaan omanyang yamapagguna dig Sodoma nang timpo ni Lot.Yamabarag silan komaan, yamangkabarag man-aginuminum, managpamili, managbarigya, yanag-pananum silan, yanaglindug sang manga baray.Wa silan makaungud sang Dios. 29 Pagpanawni Lot dig Sodoma, pyapabugsak nang Dios yangatoron asangmaguya dig Sodoma kayan yabos silanmatay. 30 Maynang yakatokaw na pagpatay sangtaga Sodoma, maynaan yang pagori ko asiningdonya, makatokaw.

31 “Aw domatung da ako oman, yang otaw naaggowa nang kanaan baray dili dakman magdum-dum yaan sang kanaan pyanmowan na musurudgaro yaan na makamang. Aw yang otaw na asangkanaan pawa dili magadumdum na omori yaanagbaray. 32 Dumduma yang kyakainangan nangasawani Lot na yilinggi adto sang kanaan baray datoSodoma na omori garo. 33 Yang otaw na yaan gaidyang yabay pamakotan yang maboi yaan disiningdonya, akawaraan yaan sang kanaan kinaboi; aw-gaid yang otaw na wa akapannogon sang kanaankinaboi maski apatayun yaan tungud sang pagpan-gagad kanak, yaan yang akaaronan nang kinaboina sikun sang Dios.” 34 Kayan yabay maglaong siJesus, “Aw domatung ak oman, yang dowang kaotaw na yagakorang disang sobay, yang isa aka-mangan, yang isa akaayawan. 35 Yang dowa nabobayna yagaagadmaggaring, yang isa akamangan,yang isa akaayawan. 36 Yang dowang ka otaw nagaagad asang pawa, yang isa akamangan, yang isaakaayawan.” 37 Yanagosip silan kang Jesus, laong,“Midiin yaan kapagguna, kay Ginoo?” Yimibak siJesus, laong, “Daw wain yang lawas nang patay,disaan yanagtipon yang manga banog.”

18Yang Sambingay bain sang Baro na Bobay aw yang

Magookom1 Yoman si Jesus magindo kanilan antak abay

silan magampo sang Dios na di amaomo. 2 Laongni Jesus, “Disang syodad aon magookom na gaosaysang manga kaso, wa yaan atangkap sang pagindonang Dios, aw yang pyagalaong nang otaw, wayaan ubunanga. 3 Disaan na syodad aon baro nabobay na yabay magkadtoon sang magookom an-tak dapitan yaan, laong nang baro, ‘Tabangi ako,yang yokontara kanak gosto naan na yaan yangmagapanmo sang kanak pyanmowan.’ 4 Yadogaytomangkap yang magookom sang pyagalaong nangbaro. Kayan kay yaingul da yaan na yabay kao-nan nang baro wakaw laong nang dumdum naan,‘Maski wa ak mangagad sang Dios, aw maski di akmagkallaat sang otaw, 5 atabangan da ko yaan nabaro na yabay komani antak di da ak marintangi.’ ”Maynaan yang pananglitan na pyagaindo ni Jesuskanilan. 6Kayan yaglaong si Jesus, “Dumduma yangpyagalaong naan na magookom. Maski buku nangmatorid na otaw yaan, yatabang yaan sang baro nayabaymagpakallaat kanaan. 7Yang Dios, atabanganman naan yang kanaan sakop na yabaymapatabangkanaan, dili yaan magatangku sang kanaan pagta-bang, yabay yaan maningug sang kanilan pagampo.8Makusug yaan domapit sang kanaanmanga otaw.”Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan, “Maskiminda naan yang pagtabang nang Dios sang otaw,aw domatung da ak oman asining donya, tagbi dayang motoo sang pyagalaong nang Dios.”

Yang Sambingay bain sang Pariseo aw yang Man-nokot sang Miyoras

9 Yoman magsambingay si Jesus na pyapakurugnaan yang kanaan pagindo sang manga otaw nagadumdumna yang kanilan imo yangmadyawnangDios aw pagparabaw silan sang arag otaw. 10 Laong

Lukas 18:11 92 Lukas 18:43ni Jesus, “Aon dowang ka otaw, yang isa Pariseo,yang isa mannokot sang miyoras. Gasipanik silansang templo, managampo sang Dios. 11 Gaindugyang Pariseo, gaampo, sayda naan yang yudun-gug sang kanaan pagampo, laong, ‘Kay Dios, labanmadyaw yang ginawa ko kay buku ak nangmaynangkadaygan na otaw na manga limbongan, mangamagaro, manga otaw na yakasara sang bobay. Bukuak nang maat na otaw maynaang mannokot sangmiyoras na gaindug disadto. Ako, madyaw yangimo ko. 12 Kada simana makadwa wa ak akaan,yabay ak gaid magampo. Yaatag ko sang temployang kasamporo nang kariko nang kyakasapiyanko.’ Maynaan yang pagampo nang Pariseo,” laongni Jesus. 13 “Yang mannokot sang miyoras nagaindug nang maawatawat sang Pariseo, wa iingaroagtaas, yagapamoog sang kanaan aba na gasusulnang kanaan sara, laong naan, ‘Kallaati ako, ikaw naDios, kay yakasara ako kanmo.’ ” 14 Laong ni Jesus,“Yangmannokot sangmiyoras yang yomori agbarayna pyapasaylo nang Dios, awgaid yang Pariseo, waapasaylowa nang Dios. Kay yang otaw na yaga-parabaw sang arag otaw, yaan yang apakulludunnang Dios. Awgaid yang otaw na wa magaparabaw,yaan yang aparabawun nang Dios.”

Tyatawag ni Jesus yang Manga Isu Agkanaan(Mateo 19:13-15; Markos 10:13-16)

15 Aon mamangaysu na pyandadara nang mangataganak adto kang Jesus na antak damdamun niJesus, aampo naan. Pagkita kanilan nang mangainindo ni Jesus, sagdaun nilan yang manga otawna gadara sang manga isu. 16 Awgaid tyatawag niJesus yang manga isu agkanaan, kayan yaglaongyaan, “Ayaw mayo pagpunpuni yang manga isu namakadi kanak, kay yang maynilan na yamanarigkanak pagasakopon nang Dios. 17 Butangan mayosang dumdum mayo yaning pagalaong ko adoon.Aw dili kawmanarig sang Diosmaynang pagkanarignang isu sang kanaan ina, di kaw pagasakopon nangDios.”

Yang Pangoro nang Manga Judio Yapagbaraw kangJesus

(Mateo 19:16-30; Markos 10:17-31)18Aon pangoro nangmanga Judio na yapagbaraw

kang Jesus, laong, “Balaan kaw, kay Ginoo. Pagin-dowa ako sang imoon ko antak pagsakopon akonang Dios nang way kataposan.” 19 Yimibak siJesus kanaan, laong, “Nanga pyagalaong mo akobalaan? Yang Dios gaid yang balaan.” 20 Kayanyaglaong si Jesus, “Yatigam da kaw sang mangabalaod nang Dios na yagalaong, ‘Ayawmagipid sangbuku nang kanmo asawa, ayaw magpatay sang aragkamo otaw, ayaw magpangindakaw, ayaw mag-panistigos sang kagaro, taoda yang kanmo ama awina.’ ” 21 Yagalaong yang otaw, “Anay da ko maisuyangagad ak sang kariko nining balaod nang Dios.”22 Pagdungug saan ni Jesus, magindo yaan, laong,“Isakman yang imo na wa mo akatoman. Bari-gyaan yang kariko nang pyanmowanmokayan yangbayad saan, pangatagan sang manga pobre. Awmatapos da mo yaan imoon, simingadi kaw kanak,amagad kaw kanak. Aw maynaan yang imoonmo, akaaronan kaw nang mangkadyaw diglangit.”

23 Pagdungug nang pangoro saan na pagindo niJesus, laban maundug yaan kay madyaw naan yangkanaan kadato.

24 Pagkita ni Jesus sang kabugat nang ginawanaan, yagalaong si Jesus, “Laban marisud sa agawyang mayaman mapasakop sang Dios. 25 Kayyang mayaman na dakora nang ginawa naan yangkanaan kadato, di makasurud sang kasakopan nangDios kaba di pa makasorog yang ayup na kamelyosang tuub nang dagum.” 26 Yang yudungug sangpyagalaong ni Jesus, gaosip kanaan, laong, “Awmaynaan, sini pa yang pagasakopon nang Dios?”27 Yimibak si Jesus, laong, “Yang dili amaimo nangotaw, amaimo nang Dios. Way marisud naan.”

28 Kayan yaglaong si Pedro, “Tanawa, yayawanda nami kariko nang kanami pyanmowan kayanyomagadagad kami kanmo.” 29-30 Yimibak si Jesus,laong, “Pagalaong ko kamayo adoon na maski sinina yapanaw sang kanaan baray aw asawa awmangalomon aw taganak awmanga anak naan antak mag-batok bain sang pagsakop nang Dios sang mangaotaw, yaan yang makadawat sang laban dakora nabarus disining donya aw arag mallaw yaan amaboinang way kataposan dato sang Dios.”

Yang Katlo na Paglaong ni Jesus bain sang KanaanKamatayun

(Mateo 20:17-19; Markos 10:32-34)31 Kayan pyasaid ni Jesus yang kanaan manga

inindo na samporo aw dowa aw paglaong kanilan,“Adoon yasaka pa kita ag Jerusalem. Aw domatungkita adto amatoman yang kariko nang syosolat ka-dini nangmanga propeta nang Dios na amapaggunakanak. 32 Adaraun ak nilan sang manga otaw nabuku nang Judio, osodiin ak nilan, olopigan akoaw tobadi ako. 33 Obonaran ak nilan kayan pyatayako, toyo magaboi ako oman nang katlong allaw.”34 Yang manga inindo ni Jesus wa makadarag sangpyagalaong naan. Yang kaologan nang kanaan soritwa silan akatigam kay yang dumdum nilan tobokyang akainangan ni Jesu Kristo.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Bota(Mateo 20:29-34; Markos 10:46-52)

35 Gapadadatung si Jesus sang syodad naJeriko. Aon otaw na bota na gaboroko asang kilidnang daran, yangayo nang sapi sang lomarabay.36 Pagbati naan sang magkadaig na yamagad niJesus, magosip yang bota, laong, “Arag sini kamo nayalabay disini?” 37Yimibak silan, laong, “Si Jesus nataga Nasaret.” 38 Pagdungug naan saan, magtawagyaan kang Jesus, laong, “Kay Jesus, ikaw na sompawni Dabid na pyapakani nang Dios, kallaati ako.”39 Yang yanagona kang Jesus, gasagda sang bota,laong, “Katingun, ayaw magtawag.” Sana laban dagyagaan yang pagtawag naan, laong, “Kay Jesusna sompaw ni Dabid, kallaati ako.” 40 Pagdungugkanaan ni Jesus, magtangku yaan na yapanaw,kayan yagsogo yaan sang manga otaw, laong,“Gagada mayo yaan ani.” Pagkasaid nang bota kangJesus, osipin ni Jesus, laong, 41 “Nanang gosto mona imoon ko kanmo, kay baklug?” Yimibak yaan,laong, “Mikita da garo ako, kay Ginoo.” 42 Laongni Jesus, “Mikita da kaw, yang kanmo pagkanarigkanak yakapagkadyaw kanmo.” 43 Yaparabay da

Lukas 19:1 93 Lukas 19:35yaan kimita, kayan yomagad dakman ni Jesus, labanyaan yamapanumdum sang Dios. Yang manga otawna yikita sang papagkadyaw kanaan, yagabantogsang Dios.

19Si Jesus aw Si Sakio

1Dyomatung da si Jesus ag Jeriko, yamagi disaan.2 Dig Jeriko gauya si Sakio na pangoro nang mangamannokot sang miyoras, mayaman yaan. 3 Gostonaan garo mikita kang Jesus toyo kyakasaringgannang madaig na otaw na ilibot kang Jesus kay mak-agpa si Sakio. 4 Wakaw yadaragan yaan, yagaonadisang daran na agiin ni Jesus. Gapanik yaan sangkaoy antak yaan kimita kang Jesus. 5 Pagdatungni Jesus sang kaoy na pyapanik ni Sakio, mingaro,kayan yaglaong kanaan, “Pakaanug adi panaog, kaySakio, amagad ak asang baray mo, magauyauya akoadoon na allaw.” 6 Yaparabay si Sakio manaog.Laban yaan gauma na misingadto kanaan si Jesus.7 Awgaid yang manga otaw na yikita kang Jesusna yakadto kang Sakio, maat nilan. Gasaway silankang Jesus, laong nilan, “Nanga si Jesus makadtosang baray nang otaw na saraun.” 8 Awgaid pag-barawbaraw ni Jesus aw si Sakio dato sang kanaanbaray, yimindug si Sakio kayan yaglaong kang Jesus,“Yani yang imoon ko, kay Ginoo, yang katunganang kanak manga pyanmowan, pangatag ko sangyamangkaukud. Aw yang manga otaw na lilim-bongan ko nangaon, odogangan ko ngidtong isana kyarimbongan ko nang opat.” 9 Yagalaong siJesus kang Sakio, “Pyasaylo ra kaw adoon, kay Sakio,sang kanmo sara aw yang sakop mo disining baray,arag pyasaylo ra. Ikaw na sompaw ni Abraham,maynang pagkanarig ni Abraham sang Dios yangkanmo pagkanarig kanak. 10 Ako na gyugual nangAnak nang otaw, yakani ak sang donya kay gaanapako sang manga otaw na maawat sang Dios antaksilan pagsakopon nang Dios.”

Yang Sambingay bain sang Sapi na Bibilin(Mateo 25:14-30)

11 Yang manga otaw na yanagpaningug sangpagindo ni Jesus, ungud nilan aw domatung dasi Jesus ag Jerusalem yaan yang pagpono nangpagari nang Dios disang donya. Kay agput dasilan domatung ag Jerusalem, 12 wakaw, yagaindosi Jesus kanilan, laong, “Aon dungganun na otawna yakadto sang maawat na banwa antak kaaronannang gaom na magaari. Aw papagpangoroon dayaan, makaori kono. 13 Wa pa yaan apanaw, ty-atawag naan yang kanaan samporo na sogwanun.Kada isa kanilan yatagan nang sapi, laong, ‘Yanina sapi ibilin ko kanmo, apadogangan mo matagomori ako.’ Kayan pyanawan naan silan disaan.14Awgaid yangmaguya disaan na banwamaat nilanyaan na otaw. Wakaw aon syosogo nilan namakadtosaan na banwa antak magbatok adto, magalaong,‘Di apapagpangoroon kanami yaan na otaw, maatnami.’

15 “Maski pyagadiliyan nilan yaan, yatagan yaannang gaom sang pagkapangoro. Kayan yomori yaanasang kanaan banwa. Pyaparabay naan patawagyang samporong ka otaw na bibilinan naan nang

kanaan sapi. Gosto naan matigam daw pila yangdogang nilan sang sapi. 16 Yagalaong yang ya-maona domatung, laong, ‘Kay pangoro, yani kayyang kanmo sapi na bibilin mo kanak, kyakadogan-gan nang samporo.’ 17 Yagalaong yang pangoro,‘Madyaw kaw na sogwanun, matigam kaw magdo-mara. Matinomanun kaw sang tagbi da na bibilin kokanmo, wakaw adoon apagpangoroon ta kaw sangsamporong ka syodad.’ 18 Kayan dyomatung yangkadwa na sogwanun, laong, ‘Yani kay yang kanmosapi, kay pangoro, na bibilin mo kanak, kyakado-gangan nang lima.’ 19 Yimibak yang pangoro,laong, ‘Ikaw, apagpangoroon ta kaw sang limang kasyodad.’ 20 Kayan dyomatung yang sogwanun nayagalaong, ‘Yani kay, kay pangoro, yang kanmo sapina bibilin mo kanak nangaon. Pyopotos ko nangpanyo kayan dyayaw ko. 21 Yamalluk ak kanmo,kay ikaw maigpit na otaw. Aw pyapagnegosyo mosang sapi, gosto mo na aon garansia. Aw yagasoolkaw sang pagtanum, akaimanan mo na aon amaka-mang.’ 22 Yimibak kanaan yang pangoro, laong,‘Ikaw yang sogwanun na di kanarigan. Gapakatigamkaw na ikaw yakasara. Aw yatigam kaw na akoyang maigpit, na madawat ak nang garansia awpyapagnegosyo ko sang sapi, na madawat ak sangabot aw yagasool ako sang pagtanum, 23 nangayaan na sapi wa mo ubutangan sang bangko antakmadawat ko garo yang tubo naan na sapi adoonnining pagori ko?’ 24Kayan yaglaong yang pangorosang manga otaw na yanagindug masaid kanaan,laong, ‘Bawiya yang sapi ko digkanaan, ataganasadtong otaw na yakadogang nang samporo sangbibilin ko kanaan.’ 25 Gaosip silan sang pangoro,laong, ‘Nanga, kay pangoro, aatag da adto? Aonday samporo digkanaan.’ 26 Yimibak kanilan yangpangoro, laong, ‘Butangan sang ginawa mayo yan-ing pagalaong ko, yang otaw na kanarigan, maskiaon kanaan, abay pa yaan atagan. Awgaid yang diliakanarigan, abawiin digkanaan yang maski tatagbina bibilin kanaan.’ 27 Kayan yoman maglaong yangpangoro, ‘Silan na yosopak kanak nangaon na maatnilan na ako yangmagapangoro kanilan, daraa silanani. Pataya silan asang kanak atobangan.’ ” May-naan yang pyagaindo ni Jesus kanilan.

Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus Jerusalem(Mateo 21:1-11; Markos 11:1-11; Juan 12:12-19)

28 Paglaong saan ni Jesus, abay silan manallosag Jerusalem, yagaona si Jesus manaw kanilan.29 Yagpadadatung da silan si Jesus sang manga bar-rio na Betpage aw yang Betania na kanagadsadannang butay na pyagangaranan nang Kaolibowan.Yang dowa na inindo ni Jesus, pyapaona naan adtosangbarrio. 30Yagalaong si Jesus sangdowa, “Ona rakamo asaan na barrio. Aw domatung kamo disaan,ikitaun mayo yang nati nang asno na tyatagkus nawa pa akasakayi. Obadun mayo, tonggayi mayo anikanak. 31 Aw aon magosip kamayo na magalaong,‘Onoonmayo yaan?’ magalaong kamo na byubuslannang Ginoo.” 32 Kayan yomanaw yang syosogo niJesus. Kikita nilan yang pyagalaong ni Jesus kanilanna asno. 33 Pagobad nilan sang asno, magosipyang tagtomon, laong, “Nanga yoobadmayo yaan?”34 Yimibak silan, laong, “Uburusan nang Ginoo ta.”35 Kayan tyonggayan nilan agkang Jesus yang asno.

Lukas 19:36 94 Lukas 20:17Yapinan nilan nang kanilan dagom yang asno kayanpyasakay nilan si Jesus. 36 Kaba yapanaw adtoJerusalem, yampasan nang manga otaw nang kani-lan dagom yang daran na agiin ni Jesus na gasakaysang asno. Sabo pyagaguna nilan yaan kay byaban-tog nilan si Jesus. 37 Kayan yagtobang silan sangbutaynaKaolibowannamasaid ag Jerusalem. Labanmadaig yang yamagad ni Jesus. Yanaguma silan,yamapanumdum silan sang Dios sang mangkadyawna manga imo ni Jesus na kikita nilan. 38 Yangiyaksilan kariko, laong, “Bunang da agaw nang ari nayakani na syosogo nangDios. Kasayaan diglangit awkabantogan nang Dios.”

39 Disang yamagadagad ni Jesus, aon mangaPariseo. Yagalaong silan kang Jesus, “Sagdaa, kaymagindoway, yaning manga inagad mo, laban dayagsobla yang pagbantog nilan kanmo.” 40Yimibakkanilan si Jesus, laong, “Aw di da silan magbantogkanak, yaning manga bato yang managbantog da.”

Yagadaraw si Jesus Tungud sang Taga Jerusalem41 Pagkaibaw ni Jesus ag Jerusalem, magdaraw,

yamallaat yaan sang maguya disaan. 42 Yagalaongyaan, “Kamo na taga Jerusalem, kallaat mayo,wa kamo akatigam sang paagi na antak madyawkamo nang Dios. Laban di da kamo adoonmatigam. 43 Adatungun kamo nang laban marisud.Yang kamayo pagbono madatung asining makili-bot nining kamayo syodad. Di da kamo mak-agowa, pyaglimbotan da kamo nang pagbonomayo.44 Apatayun kamo aw yang kamayo manga isu aragapatayun. Kariko nang baray mayo uduputun lana-sun. Aw yang manga bato disaan pagawakawaka.Akarasayan kamo nang maynaan kay wa kamo ik-ilara sang syosogo nang Dios na pyapakani naan namagatabang kamayo.” Maynaan yang pyagalaongni Jesus.

Yusurud si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-17; Markos 11:15-19; Juan 2:13-22)

45 Kayan syumurud si Jesus sang templo. Bibi-gaw naan adto logwa yang manga mamarigyaayaw yang manga mammili. 46 Yagalaong yaan kani-lan, “Aon pyagalaong nang Dios na syosolat, laong,‘Yang kanak baray yang ampowanan sang Dios nangmanga otaw,’ toyo kamo inimo da mayo uyaanannang manga mallimbongay.”

47Allawallaw gaindo si Jesus disang templo. Yangmanga pangoro na magampoway aw yang mag-indoway sang balaod nang Judio aw yang mangamatikadung na Judio laban yamadaman, apatayungaro nilan si Jesus. 48 Awgaid wa nilan akabayoniyang pagpatay kay madaig yang yaningug kangJesus na madyaw nilan yang kanaan pagindo.

20Yang Pagosip Nilan bain sang Katungud ni Jesus(Mateo 21:23-27; Markos 11:27-33)

1 Aon oman allaw na yagabatok si Jesus sangmadyaw na batok disang templo, yagaindo yaanbain sang pagsakop nang Dios sang manga otaw.Yang manga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod ni Moises aw yangmanga matikadung nang manga Judio yandodorodagkang Jesus. 2 Yagaosip silan kang Jesus, laong,

“Nanang katungud mo na yamigaw kaw kagabisang manga otaw disang templo? Sining gaatagkanmo sang katungud na gaimo kaw saan?” 3Kayanyaglaong si Jesus, “Ako arag ak magaosip kamayo.4 Nanang katungud ni Juan na yagabawtismo sangmanga otaw? Sini yang gabuut kanaan nangaon,otawdawDios?” 5Kayan yanagkabaraw silan, laong,“Aw maglaong kita na yang Dios yang gabuut kangJuan, magaosip si Jesus kanatu daw nanga wa kitaatangkap kang Juan. 6 Awgaid aw maglaong kitana otaw gaid yang gabuut kang Juan, amadamanyaning otaw na yanagkoro, apatayun kita na odon-agun nang bato kay yotoo silan na si Juan propetanang Dios.” 7Kayan yomatobang silan agkang Jesus,laong, “Wa kami akatigam daw sini yang gabuutkang Juan.” 8 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Awdi kamo mibak sang kanak pagosip, ako, arag dili akmagalaong daw wain sikun yang kanak katungud.”

Yang Sambingay bain sangManga Otaw na Pyapag-tonggo sang Kaparasan

(Mateo 21:33-46; Markos 12:1-12)9Kayan yagindo si Jesus sang kariko nang manga

otaw disaan, yagasambingay yaan, laong, “Aontagtomon sang pawa na marowag na tyatanumannang paras. Kayan binilin naan sang manga otaw,pyapatonggowan kanilan yang kanaan kaparasanaw panaw yaan adto sang kadaygan na banwa.Yadogay yaan mori, aadto magauya saan na banwa.10Pagabot nang bonga nang paras, sogoonnang tag-tomon sang kaparasan yang isa na kanaan sogwa-nun pagkamang sang kanaan kabain nang kanaankaparasan. Pagdatung nang sogwanun naan adtosang kaparasan, bonaran yaan nang manga otawdisaan aw paoriya nilan na wa apadaraa. 11 Kayanyoman nang tagtomon sogoon yang isa na sog-wanun naan. Yaan na sogwanun arag dyadadagnilan, yoman bonaran. Pyapaori yaan nilan nawa nilan atagi nang paras. 12 Yoman pa nangtagtomon sogoon yang katlo na sogwanun naan.Pagdatung naan sang kaparasan, yabay nangmangaotaw disaan bonaran matag kyapariyan. Kayanpyanagpoti nilan aw saraburan aglogwa nang pawa.13 Kayan yaglaong yang tagtomon sang kaparasan,‘Onnoon da ko? Madyaw yang apakadtoon koyaning kanak anak na karugnanan ko. Yaan yangataodon nilan.’ 14 Pagkaibaw sang kaparasan nanganak nang tagtomon, kitaun nang manga otaw dis-aan. Kayan yanagkabaraw silan, laong, ‘Ani la yanganak nang tagtomon. Apatayun ta yaan antak kitayangmagapanmo ra siningmarowag na kaparasan.’15 Pagdatung agkanilan nang anak nang tagtomon,panaggaposon nilan yaan, tyotorod aglogwa nangpawa kayan pyanagpatay.”

Kayan yagosip si Jesus sang manga yanag-paningug, laong, “Nanang dumdum mayo? Yangtagtomon sang kaparasan, nanang inangun naansang manga otaw disaan na yagapatay sang kanaananak? 16 Yatigam kamo na laban sa akadtowannaan aw pataya yang manga otaw na bibilinan naannang kanaan kaparasan. Kayan binilin naan omanyang kanaan kaparasan sang kadaygan.” Pagdun-gug nilan sang pyagalaong ni Jesus, maglaong yangyanagpaningug, “Dili, kay Ginoo.” 17Tyatanaw silanni Jesus kayan yaglaong kanilan, “Aw kyakaundan

Lukas 20:18 95 Lukas 20:44mayo na buku nang maynaan yang pagsilot nangDios sang wa atangkap kanaan, nana kadi yangkaologon nang syosolat kadini na pyananglit akosang bato, laong, ‘Yang bato na syasarabul nangmanga panday sang baray kay pyagalaong nilanna way kabos, yaan na bato yang pinili nang Diosna yakadigun sang baray.’ 18 Wakaw pagalaongko kamayo na yang otaw na amarogso disaan nabato, amadogdog. Yang akaorogan naan na bato,amadumug. Maynaan yang silot sang wa atangkapkanak.”

Yang Pagosip Nilan bain sang Pagbayad sang Miy-oras

(Mateo 22:15-22; Markos 12:13-17)19 Yang manga magindoway sang balaod nang

Judio aw yang manga pangoro na magampowayyakadarag da na silan yang kyukugdan naan nasambingay ni Jesus. Kay silan yang wa atangkapkang Jesus. Panagdakupun garo nilan si Jesus aw-gaid yamangkalluk silan sang yanagkatipon disaankay madyaw nilan si Jesus. 20Yabay silan magtagadsang pagkabayon na adakupun nilan si Jesus na wayotaw na mikita. Pyapaagad nilan kang Jesus yangmanga otaw, pyapaniid nilan abay. Yang yaniidyagaway magpangosiposip kang Jesus maynang wasilanmaniid. Yang gosto nilan na ibakun silan ni Je-sus nangmaat antak daraun nilan si Jesus adto sanggobernador kay yaan yang aon katungud sang pag-papatay sang otaw. 21 Yagaosip yaang yaniid kangJesus, laong, “Yatigam da kami, kay magindoway,na matungtung yang kanmomanga pagindo. Yabaymo pagindo yang matungtung na paagi nang Dios.Maski diin kaw, aw asang atobangan nang pangoroaw asang atobangan nang kadaygan, magonawayang pagindo mo, wa akaparin. 22 Wakaw osipinta kaw daw madyaw yang abay magbayad sangmiyoras na pyapabayadan kanatu nang pangorota ag Roma. Paglaongan kanami daw makalapaskita sang kanatu balaod aw magbayad kita saan.”23 Kyakatigaman ni Jesus yang kanilan dumdum nagyagaway yaan osipin, wakaw yagalaong yaan kani-lan, 24“Ayagan kanak yang sapi na pyagabayadmayosang miyoras.” Pagayag nilan sang sapi, magosip siJesus, laong, “Yaning yakabutang sang sapi, kaninikaimo, kanini aran?” Yimibak silan, laong, “Yaankanang labaw na pangoro ta ag Roma.” 25 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Aw maynaan, tomanamayo yang pagbuut naan. Toyo arag tomana mayoyang kariko nang pagbuut nang Dios.” 26 Kaymadyawyang ibak ni Jesus kanilan, way kyakasawaynilan kang Jesus asang atobangannangmanga otaw.Yamangkaburungburung silan sang ibak ni Jesus,wakaw wa da oman silan magaosip.

Yagaosip Silan bain sang Pagboi Oman nang Ya-matay

(Mateo 22:23-33; Markos 12:18-27)27 Yandodorod kang Jesus yang manga otaw

na pyagangaranan nang Saduseo. Yang mangaSaduseo yang gaindo na dili nang Dios apapagboiinyang yamatay da. 28 Yagaosip silan kang Jesus,laong, “Kay magindoway, aon syosolat ni Moiseskanatu na yagalaong, ‘Aw yamatay yang magorangna usug na way anak, pamaroon nang mangod

yang baro nang yamatay, kay antak aon anak napagangaranan nang aran nang otaw na yatay da.’Yaan yang balaod ni Moises kanatu na manga Ju-dio.” 29 Kayan yabay maglaong yang Saduseo kangJesus, “Aon pito na maglomon na usug. Yangpanganay yangasawa, wa pay anak nilan, yamatayyang panganay. 30Kayan pyangasawa nang somapityang baro nang panganay. Wa pay anak nilan, aragda yamatay yang somapit. 31 Pyangasawa omannang katlo yang baro kayan yamatay. Kariko nangpito na maglomon arag yangasawa saan na bobay,kariko nilan yamatay, way anak nilan. 32 Kayanarag da yamatay yang bobay. 33Yani yang pagaosipnami kanmo, kay magindoway. Aw domatung yangallaw na pyagalaong na magaboi oman kono yangyamangkamatay, yang pito na maglomon, sini yangmakapanmo saan na bobay? Kay kariko nilan aragyangasawa saan na bobay.”

34Yimibak kanilan si Jesus, laong, “Yang otaw naaani pa sining donya yangasawa. 35 Awgaid yangmanga otaw na madyaw nang Dios na apapagboiinoman naan, di da mangasawa, di da magabana. 36Dida silan amatay, mayn silan nang manga tagalangitna sogwanun nang Dios na di magkamatay. Silanyang manga anak nang Dios na yanagboi omansikun matay.” 37 Yabay magindo si Jesus sangmanga Saduseo, laong, “Si Moises arag gabatok bainsang pagboi oman nang yamangkamatay. Dum-dumamayo yangpyagalaongnangDios kangMoisespagkita ni Moises sang sampinit na yamallaga nawa akasonog. Pagkasaid ni Moises sang sampinit nayamallaga, maglaong yang Dios kanaan, ‘Ako yangDios na kyakanarigan nang kamayo kamonaan nasi Abraham aw si Isaak aw si Jakob.’ 38 Gapakitayang Dios kang Moises, dadaan yatay da yang ka-mayo kamonaan, toyo maski yatay da yang lawasnilan, yamaboi silan disang Dios. Yang Dios wamagasakop sang lawas nang patay, yang manga boiyang syasakop naan.” Maynaan yang ibak ni Jesussangmanga Saduseo. 39Pagdungug saan na pagindoni Jesus, yagalaong yang magindoway sang balaodni Moises, “Matungtung sa agaw, kay magindoway,yaan na pagindo mo.” 40 Kayan yang manga otawna gaosip kang Jesus, wa da oman magaosip kayyatigam da silan na dili nilan adaugun si Jesus kaymatigam yaan mibak.

Bain sang Pinili nang Dios na Magaari sang Donya(Mateo 22:41-46; Markos 12:35-37)

41 Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong, “Aonkono pyagalaong nang otaw na sompaw gaid niDabid yang pinili nang Dios na magaari sang donya.42-43 Awgaid aw anorot kang Dabid sompaw yangpinili nang Dios na ari, dili magalaong si Dabid nakanaan Ginoo yang pinili nang Dios. Kay syosolatni Dabid disang libro na Salmo, laong, ‘Yang Diosyagalaong sang kanak Ginoo na pinili naan na ari,laong, Pagingkod asang apit karinto ko asta pag-datung nang allaw na apaguyukan ko sang para-para mo yang kariko nang yapagkontara kanmo.’ ”44Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Aw anorot kangDabid sompaw yang pinili nang Dios na ari, dilimagalaong si Dabid na kanaan Ginoo.”

Lukas 20:45 96 Lukas 21:24Pyapagkido Silan ni Jesus Antak Di Silan Makapan-

gagad sang Batasan nang Magindoway sang Balaod(Mateo 23:1-36; Markos 12:38-40)

45 Kaba gaindo si Jesus sang kanaan mangainindo, madaig yang otaw na arag yudungug.46 Yagalaong si Jesus, “Magkido kamo, daw kamomakapangagad sang batasan nang manga magin-doway sang balaod ni Moises. Yaan yang madyawnilan abay magpanawpanaw na mandagom silannang mangkadyaw na dagom antak maglaong yangmikita na silan dungganun na otaw. Kariko nangpagtitiponan nangmanga otaw, gosto nilan na silanyang papagingkodan asang atobangan nang mangaotaw. Aw yadatung silan sang pista, silan yangyaparabay magingkod sang ingkodanan na kanangdungganun antak silan yang laban na atayodon.47 Yabay silan managagawagaw sang pyanmowannang manga bobay na baro. Awgaid asang ato-bangan nang manga otaw, yadogay silan maga-mpo antak paglaongon nang manga otaw na silanmatarong. Wakaw dagdagu mallaw yang silot nangDios kanilan.”

21Yang Pagatag nang Baro na Bobay na Pobre(Markos 12:41-44)

1 Asang templo si Jesus, gatanaw sang mangamayaman na yubutang nang sapi asang lasakanannang sapi na pagatag sang Dios. 2 Kikita ni Jesusyang baro na bobay na pobre na yubutang nangdowang ka pesos asang lasakanan. 3Kayan yaglaongsi Jesus sangmanga inindonaan, “Tinuudnamadaigyang pagatag nangmangamayaman, toyomaynangmadaig pa sang pagatag nang mayaman yang pa-gatag naang baro 4 kay dyuduput naan butang yangkariko nang sapi naan, maski yang pagabili garonaan sang yakaukud kanaan, yabay da atag. Awgaidyang yaatag nangmayaman sikun sang kanilan sapina madaig.”

Pyapakatigam ni Jesus Kanilan na Ogobarun yangTemplo

(Mateo 24:1-2; Markos 13:1-2)5 Aon manga otaw disang templo na yagalaong,

“Bading kadyaw nini na templo. Tanawa yaningmangkadyaw na manga bato na pyangimo nilanarabat. Yaning mangkadyaw na pyangatag sangDios na pyamutang asaan laban madyaw tanawun.”6 Yagalaong si Jesus kanilan, “Aon allaw na ma-datung na ogobarun yani na templo, kayan way isana bato nang templo na amaibilin namakatongtongsang isa na bato, amabos yaan karikomakatapoyak.”

Yang Karisud na Madatung sang Manga Otaw awyang Paglasay sang Yotoo kang Jesus Kristo

(Mateo 24:3-14; Markos 13:3-13)7 Kayan yagosip silan kang Jesus, laong, “Kano

yaan mapagguna, kay Ginoo? Nanang akatoosannami na antak kami matigam na agput da yaanmatoman?” 8 Yimibak si Jesus, laong, “Magkidokamo daw kamo patoon sang kagaro. Kay madaigyang madatung ani mallaw na magasiling kanak.Magalaong silan, ‘Ako si Jesus Kristo na pinili nang

Dios na magaari disining donya.’ Arag nilan pa-galaong, ‘Agput da domatung yang allaw na pa-gaokomnangDios sangmanga otaw.’ Ayaw da kamosaan magpangagad. 9 Aw dumungug kamo sangbatok na aon manga gira, aw yang batok na aonmanga otawna yosopak sang kanilan pangoro, ayawkamo magkalluk. Yaan yang amaona domatungasining banwa toyo di pa maparabay domatungyang kataposan na pagbuut nang Dios disiningdonya.” 10 Kayan yabay si Jesus magindo kanilan,laong, “Disining karowagannang banwa,managgirayang manga otaw. 11 Madatung yang manga linogna mabugbug aw yang gutum na masakit aw yangmadaig na sakit arag madatung disang karowagannang donya. Madaig yang ikitaun diglangit namakaalluk sang otaw.

12“Di pa yaan amapagguna, adakupun kamonangarag kamo Judio, arasayun kamo nilan na yotookamo kanak. Adaraun kamo adto sang pangoronilan, ipirisoon kamo. Arag adaraun kamo asangatobangan nang labaw na manga pangoro nanggoberno kay yotoo kamo kanak. 13 Disaan, akabay-onan mayo batokon yang pagindo nang Dios antaknilan dungugun. 14 Di da kamo magpakaringawsini, ayaw magkaundug daw nanang iibak mayo awosipin kamo nang manga pangoro nang goberno.15Pagabuutan ta kamo sang kamayo pagasorit antakmatigam kamo tomobag antak wa day kaibak nilankamayo. Disaan, matigam da silan na matungtungsa agaw yang pagalaong mayo. 16 Maski yangkamayo manga taganak aw yang manga lomonmayo aw yang kamayo manga kailog, silan yangmagadara kamayo dato sang magookom na mag-arasay kamayo. Aon apapatay nilan digkamayo.17Madaig yang amaraat kamayo kay yangagad kamokanak. Mapagkontara silan kamayo kay kikilarakamo nilan na yotoo kamo kanak. 18 Awgaid maskisamboros da na logay mayo way amakamang. 19 Dikamo magbotawan sang pagtoo mayo, abay kamopagtigkul sang paglasay nilan kamayo, kayan disaanakaaronan kamo nang kinaboi sikun sang Dios.”

Pyagalaong ni Jesus Kanilan na Asapadan yangJerusalem

(Mateo 24:15-21; Markos 13:14-19)20 Kayan yabay si Jesus magindo kanilan, laong,

“Aw kitaun da mayo yang Jerusalem na lilibotannang manga sondaro, akatigaman da mayo na yaanamasapad da. 21Yaan na allaw, kamo na maguya digJerusalem aw asang tibook sakop nang Judea, pana-glonos kamo adto sang kabutayan. Yang maguyadisang yakaranto nang Jerusalem di da makasurudoman adto sang Jerusalem. 22Kay yaan yang mangaallaw nang pagsilot nang Dios sang kariko nang ya-pagkontara kanaan. Kariko nang pyagalaong naanna syosolat nang manga propeta, arag amapaggunakanilan. 23Aw matoman da yaan na karisud, kallaatda agaw nang mabdus aw yang kamokan kay labanakarisudan yang kariko nang otaw. Dagdagu yangsilot nang Dios disining banwa. 24 Aon amatayna itibasun. Yang kadaygan abakoson na adaraunadto sang kadaygan na manga banwa. Amaimopangoro yang buku nang Judio disang Jerusalemasta domatung yang allaw na amawara da yangpagkapangoro nilan.”

Lukas 21:25 97 Lukas 22:19Yang Pagdatung ni Jesus na Gyugual nang Anak

nang Otaw(Mateo 24:29-31; Markos 13:24-27)

25 “Yaan na manga allaw, ikitaun nang mangaotaw disang suga aw disang boran aw disangmangabitoon yang toosanan sang kanak pagori asiningdonya. Disang kariko nang banwa amangkaundugyang manga otaw nang amapagguna. Amangkalluksilan kay laban masamok yang karowagan nangbanwa. 26 Aon manga otaw na aripatngan nangpagkalluk nilan kay yabay silan magdumdum sangamapagguna disang donya. Kay maski yang karikonang kikita mayo diglangit magakagayonggayong.27Kapagguna naan na manga imo, ikitaun da ako nagyugual nang Anak nang otaw namabarik ak ansin-ing donya na madari ak nang panganod. Ikitaunyang gaom ko aw yang kaallag ko. 28 Aw magponoda yaning amapagguna na pyagalaong ko kamayoayaw da magkalluk, panaguma da kamo kay agputda domatungyangmatabang kamayo sang karisud.”

Yang Pagindo bain sang Kaoy na Igera(Mateo 24:32-35; Markos 13:28-31)

29 Kayan yabay magindo si Jesus, laong, “Pa-gaindo ko kamayo yang kaoy na igera aw yang ka-daygan pa na manga kaoy. 30Aw syomokol da yaan,akatigaman da natu na omoraw da yang banwa.31Magonawa saan, aw kimita da kamo na yatomanda yaning pyagalaong ko kamayo, akatigaman damayo na amallug da magari yang Dios disiningdonya.

32 “Tinuud na yang manga otaw na asaotan naanna timpo di pa amabos matay amatoman da yangkariko nang pyagalaong ko kamayo. 33 Amawarayang langit aw lopa, yang kariko nang pyagalaongko dili amawara, amatoman kariko.”

Kinaanglan na Magakido Kamo34 Kayan yabay maglaong si Jesus kanilan, “Man-

agkido kamo daw kamo mabarag nang madaig napista aw inuman. Ayaw kamo magkabarag nangakaundan mayo bain sang makaboi kamayo. Man-agkido kamo daw kamo katokawun nang pagkaniko oman na wa kamo makaandam. 35 Yaan naallaw makatokaw domatung sang manga otaw sangkarowagan nang banwa maynang pagkaorad nanglitag sang manok. 36 Managkido kamo, pagampokamo abay sang Dios antak kamomakatigkul siningamapagguna na pyagalaong ko kamayo aw antakmakaatobang kamo kanak nang pagdatung ko omanasini.”

37 Allawallaw yagaindo si Jesus disang tem-plo. Aw gabi yakadto yaan sang butay na pya-gangaranan nang Kaolibowan na disaan yakaka-torog. 38 Masurumsurum pa kyomadto ra sangtemplo yangmanga otaw namaningug sang kanaanpagindo.

22Pyagabaatan nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Markos 14:1-2; Juan 11:45-53)

1 Agput da domatung yang pista nang mangaJudio na pyagangaranan nang Paglabay. 2 Yangmanga pangoro na magampoway aw yang manga

magindoway sang balaod yanagkabaraw daw mon-nono yang pagpadakup nilan kang Jesus. Gostonilan apatayun yaan awgaid yamangkalluk silansang manga otaw kay madyaw nilan si Jesus.

Yomoyon si Judas na Matabang sang Yapagkontarakang Jesus

(Mateo 26:14-16; Markos 14:10-11)3 Si Judas Iskariote na kasamporo aw dowa na

apostol ni Jesus, lyarasakan ni Satanas na pangoronang mangkaraat. 4 Wakaw kyakadtowan ni Judasyang manga pangoro na magampoway aw yangmanga kapitan nang bantay disang templo. Gaosipyaan kanilan daw monnono yang pagtabang naankanilan pagdakup kang Jesus. 5 Yanaguma silannang sorit ni Judas. Yagalaong silan na abayadannilan si Judas awmadakupda si Jesus. 6Yapagoyon siJudas kanilan. Kayan yabay pagsaitan naan si Jesusantak dakupun yaan nang sayda naan nawaymikitana kadaygan.

Pyapaandam ni Jesus yang Akaanun Nilan nangPista na Paglabay

(Mateo 26:17-25; Markos 14:12-21; Juan 13:21-30)7 Dyomatung da yang allaw nang pagpono nang

pista na yaan yang kyakaan nang manga Judio yangpaan na way patoron. Ninyan na allaw gaiyawsilan sang manga nati nang karnero na akaanunnilan nang pista na Paglabay. 8 Syosogo ni Jesus siPedro aw si Juan, laong, “Pagona ra kamo asadtongsyodad. Pataana mayo yang akaanun ta nang pistana Paglabay.” 9 Yoosip nilan, laong, “Diin kamimagpataan, kay Ginoo?” 10Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Aw domatung kamo sang syodad, pagakitakamo nang usug na yasagub. Magad dak mankamo naan. Ayn nang apanikin naan na baray,disaan kamo panik. 11 Paglaongan mayo sang tag-tomon sang baray na yang Ginoo yagaosip, laong,‘Wain yang sobay na akaanan nami sining pista naPaglabay?’ 12 Apatanaw kamayo nang tagtomonyang dakora na sobay na asang kadwang angka.Kariko nang kikinaanglan ta sang pista, arag iyanda disaan. Pataana mayo disaan yang akaanun ta.”Yaan yang pyagalaong ni Jesus kanilan. 13 Kayanyagona silan manaw. Pagdatung nilan asang syo-dad, kitaun nilan yang pyagalaong ni Jesus na baray,kayan pyataan nilan yang iyambong nang pista naPaglabay.

Yang pyagapisangpisang nang Ginoo na Paan naKyakaan Nilan

(Mateo 26:26-30; Markos 14:22-26; 1 Korinto 11:23-25)14 Nang tikakaan da nang gabi la, yapagsaro si

Jesus komaan sang kanaan apostol na samporo awdowa. 15 Yagalaong si Jesus, “Laban madyaw kona yagasaro kita komaan sining pista na Paglabaynang wa pa ak apataya. 16 Di da ak oman makaansang pista na Paglabay matag domatung yang pa-gari nang Dios asang donya.” 17 Kayan tyakmaganni Jesus yang inmanan, gapasalamat yaan sangDios. Pagkatapos magampo, yagalaong yaan kani-lan, “Kariko mayo, arag iminum. 18 Pono adoon, dida ak oman minum sang tumuk nang paras matagdomatung yang pagari nang Dios disining donya.”19Kayan pyoti ni Jesus yang paan. Pagkatapos mag-pasalamat sang Dios, pagpisangpisangun naan yang

Lukas 22:20 98 Lukas 22:51paan aw pandooran naan sang isaisa sang kanaanmanga apostol. Kayan yaglaong yaan kanilan,“Kaana yani, yani yang kanak lawas na amatay tun-gud kamayo. Aw komaan kamo sini na paan, akaun-dan mayo ako.” 20 Yamatapos silan magiyambong,pyopoti ni Jesus yang tabo na aon inumun nilan awpandooran kanilan. Kayan yaglaong yaan, “Yanglasak nining tabo yaan yang bago na saad nang Dioskamayo na apasayloon kamo sang kamayo sara, nayang toosanan sang pagkatoman naan na saad yangkanak dogo na apatutudun tungud kamayo.”

21 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yang maga-atag kanak adto sang kanak pagbono yang inagadanmayo na yapagsaro kanak adoon. 22 Apatayunak disining donya na dadaan pagbuut kanak nangDios. Awgaid kallaat da agaw nang matabang sangmagapadakup kanak.” 23 Paglaong ni Jesus saan,managkabarawbaraw yang manga apostol daw sinikoraw kanilan yang matabang sang magapadakupkanaan.

Yanagagis Silan daw Sini Kanilan yang Labaw24 Kayan yanagagisagis yang manga apostol daw

sini kanilan yang marabaw. 25 Yagaindo si Je-sus kanilan, laong, “Ayaw magdumdum na ikawmarabaw. Yang manga pangoro adoon disiningdonya abay magsogo sang sakop nilan. Madyawnangmanga ari yang pagalaongon nang sakop nilanna silan buutan kono na otaw. 26Awgaid kamo, ayawkamo magsiling sang maynaan na batasan. Yangyarabaw digkamayo amaimo maynang yukullud.Yang pangoro digkamayo amaimo sogwanun nangkadaygan. 27 Sini kadi yang marabaw, daw yangyakaandawyanggaloto sang kyakaan? Yangyakaanyang marabaw, awgaid ako na Ginoo mayo, yabayak tomabang, maynang ako yang sogwanun nangotaw.”

28 Kayan yaglaong si Jesus sang manga apostol,“Madyaw ko yang kamayo batasan, maski madaigyang kanak karisud, yabay kamo kanak magagada-gad. 29-30 Yang Dios na kanak Ama yagabuut naako yang magaari disining donya. Ako, asaad kokamayo na aw magaari da ako, mapagsaro kamokanak. Kamo yangmagaari sang kariko nangmangaJudio na sompaw nang samporo aw dowa na anak niIsrael.”

Pyapakatigam ni Jesus kang Pedro na Magalaong siPedro na Buku Silan nang Maginagad

(Mateo 26:31-35; Markos 14:27-31; Juan 13:36-38)31-32 Kayan yaglaong si Jesus kang Simon Pedro,

“Yangayo si Satanas sang Dios na itigiin kamo kaygosto naan awaraun yang kamayo pagtoo. Itigiinkaw ni Satanas, kay Simon, toyo di kaw akawaraansang pagtoo kay yampo da ta kaw sang Dios. Awmakapagsusul da kaw sang imo mo nang pagtigikanmo ni Satanas, ikaw yang magaindo da sangkanmo karomonan antak oman madyaw yang kani-lan pagtoo kanak.” 33 Laong ni Simon Pedro,“Ako, kay Ginoo, aw pirisowan kaw, amagad akmapapiriso, aw patayun kaw, arag ak mapapatay.”34 Kayan yaglaong si Jesus, “Pagalaong ko kanmo,kay Pedro, na di pa yangmanokmagatagaokmallawnang pakallawun, magalaong kaw nang makatlo nabuku kita nang maginagad.”

Pagindo bain sang Pagkadto Nilan sang MangaBanwa

35Yabay maglaong si Jesus, “Nangaon na syosogota kamo papagindoon sang manga otaw, wa kamomagadara nang sapi aw lasakanan nang dagomaw sapatos. Yaan na pagpanaw mayo, wa kamoakaukud?” Yimibak silan, laong, “Wara, wayyakaukud kanami.” 36-37 Laong ni Jesus, “Wayyakaukud kamayo nangaon kay yamarugun pa silankanak wakaw yatagan kamo nilan. Adoon, di dakamo nilan atabangan kay yang kanilan kyakaun-dan ako yang yakasara. Amatoman yang syosolatkadini nang propeta nang Dios, laong, ‘Magalaongsilan na yaan na otaw yosopak sang balaod.’ Wakawpagpono adoon, aw magabatok kamo sang kanakpagindo, magadara kamo nang baron mayo awmanga dagom mayo. Aw way espada mo, pagbal-linan yang kanmo dagom antak kaw kaaronan nangespada.” 38 Yang manga inindo ni Jesus yagalaongkang Jesus, “Tanawa, kay Ginoo, dowa yang kanamiespada.” Laong ni Jesus, “Toman da.”

Yapagbaraw si Jesus sang Dios(Mateo 26:36-46; Markos 14:32-42)

39 Kayan yomanaw si Jesus asadtong butay naKaolibowan kay ipan naan asaan korangan. Yama-gad naan yang kanaan manga inindo. 40 Pagdatungnilan disaan, yagalaong si Jesus kanilan, “Pagampokamo antak di kamo daugun aw tigiin kamo ni Sa-tanas.” 41 Paglaong ni Jesus sinyan, mapaawatawatyaan agkanilan kayan lyomood na mapagbarawsang Dios. 42 Laong ni Jesus, “Aw madyaw mo, kayAma, ayaw pagtogotan yaning laban marisud namadatung kanak. Awgaid gosto ko, kay Ama, nayang kanmopagbuut yang amatoman ani kanak, diliyang kanak pagbuut.” 43 Kayan dyomatung kanaanyang tagalangit na sogwanunnangDios na yatabangkang Jesus antak madigun yang kanaan ginawa.44 Laban yamarasay yang ginawa ni Jesus. Yorobosnaan yang kanaan pagampo adto sang kanaan Ama.Laban initan, yanagdo asang lopa yang kanaan initmaynang tagdo nang dogo.

45 Pagkatapos naan magampo, magbarik yaansang kanaan manga inindo. Pagbarik naan,yanagkatorog da silan, kay unaun maundugsilan, yakakatorog. 46 Kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Ayaw da kamo magkatorog. Pagbangon,panagampo antak di kamo maboyo ni Satanas.”

Yang Pagdakup kang Jesus(Mateo 26:47-56; Markos 14:43-50; Juan 18:3-11)

47Kaba gasorit si Jesus, yadatung yang madaig naotaw. Si Judas na kasamporo aw dowa na inindoni Jesus, yaan yang yagaallad. Yodorod yaan kangJesus na amaruk. 48 Awgaid yoosip ni Jesus siJudas, laong, “Nanga kaw, kay Judas, arukan mo akona gyugual nang Anak nang otaw antak matigamyang kanmomanga inagad na ako yang adakupun?”49 Pagkita nang manga inindo ni Jesus na adakupunda yaan, magosip silan kang Jesus, laong, “Anda,monnono, kay Ginoo? Madyawmo aw tibasun namisilan?” 50Wa pa makaibak si Jesus, dadaan aon daytimibas sang allang nang labaw na magampoway.Kyakapangoran yaan sang taringa naan na karinto.51 Syasagda ni Jesus yang gapangol, laong, “Ayaw

Lukas 22:52 99 Lukas 23:14saan.” Kayanpyoti ni Jesus yang taringa, kayan yori,madyaw da.

52 Yang manga pangoro na magampoway awmanga bantay nang templo aw manga matikadungnang Judio, silan yang manga inagad ni Judasmagpadakup kang Jesus. Yagalaong si Jesus kani-lan, “Onoon mayo yang manga espada mayo awyang manga larabut, min kamo nang gadakup sangtorisan. 53 Allawallaw ak gaindo disang kanatutemplo, nanga wamayo ak adakupa disaan? Awgaidyatigam ako na yani yang allaw na pagbuut nangDios na adakupun mayo ako. Kyakabayonan mayoak adoon dakupun. Si Satanas na pangoro disangkangitngitan yang gabaya kamayo.”

Yagalaong si Pedro na wa Yaan Ikilara kang Jesus(Mateo 26:57-58,69-75; Markos 14:53-54,66-72; Juan

18:12-18,25-27)54Pyanagdakup da nilan si Jesus kayan dyara adto

sang baray nang labaw na magampoway. Si SimonPedro, yigiyod nilan, toyo maawat yang paguran-gan. 55 Pagdatung ni Pedro sang baray, kikita naanyang manga otaw na yanarang digdarum. Kayanyomobay kanilan si Pedro. 56 Disaan aon bobay nasogwanun nang tagtomon saan na baray. Kikitanaan si Pedro na yanarang, kayan pyaunungan,laong, “Yaan na otaw arag inagad nang dyadakup.”57Yimibak si Pedro, laong, “Wara sa ako ikilara saanna otaw.” 58Wa akadogay, aon yikita kang Pedro nayagalaong kanaan, “Ikaw sa agaw yang arag inagadnadtong dyadakup nilan.” Yimibak si Pedro, laong,“Lagi, buku ko.” 59 Surud nang sang ka oras aonyoman kimilara kang Pedro na yagalaong, “Yaan saagawyang arag inagadnadtong dyadakup, katagaansilan dowa arag taga Galilea.” 60 Yimibak si Pedro,laong, “Lagi, wara ak akatigam sang pyagalaongmo.” Kaba yaan gasorit, gatagaok yang manok.61 Pagdungug ni Jesus sang pagtagaok nang manok,limingi yaan, yatanaw kang Pedro. Yakaungud siPedro sang pyagalaong kanaan ni Jesus na di pamagatagaok yang manok, magalaong da yaan nangmakatlo na buku silan nangmaginagad. 62Yapanawsi Pedro kayan yagdaraw, laban yamaundug.

Syosodi aw Sombaga si Jesus(Mateo 26:67-68; Markos 14:65)

63Yang yanagbantay kang Jesus, yomongod mag-sodi kang Jesus. Tyatampung nilan yang mata naanaw pagpanombaga. 64 Laong nilan kanaan, “Ikawna propeta, tooka yang yosombag kanmo daw sini.”65Yabay silanmagsorit nangmaat kang Jesus, yabaymanagsodi.

Si Jesus na asang Atobangan nang mangaMatikadung na manga Judio

(Mateo 26:59-66; Markos 14:55-64; Juan 18:19-24)66 Pagkaallaw, yanagkatipon yang manga

matikadung nang Judio aw yang manga pangorona magampoway aw yang manga magindowaysang balaod. Dyadara si Jesus adto kanilan napanagosipin nilan. 67 Laong nilan kang Jesus,“Paglaongan kanami daw ikaw agaw yang pinilinang Dios na magaari kanami.” Yimibak si Jesus,laong, “Maski magalaong ako na ako yang pinilinang Dios, di man kamo motoo. 68 Aw gaosip akkamayo antak matigam kamo daw sini ako, wa man

kamo iibak. 69 Awgaid aon pagalaong ko kamayo.Ako na gyugual nang Anak nang otaw, magaingkodda ako sang apit karinto nang Dios na Lyomabi.”70 Yanagosip silan kang Jesus, laong, “Ikaw agawyang Anak nang Dios?” Yimibak si Jesus, laong,“Yaan sa agaw, yaang pyagalaong mayo.” 71 Kayanyaglaong silan, “Dyumungug da kita sang kanaanpyagalaong. Maski way kadaygan na otaw namannistigos, yatigam da kita na yakaminos yaansang Dios kay mayn kono kanaan yang Dios.”

23Si Jesus na Asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Markos 15:1-5; Juan 18:28-38)

1 Kayan pyagagad nang manga pangoro nangJudio si Jesus adto kang Pilato na gobernador naantak okman naan si Jesus. 2 Pyagasombong nilansi Jesus, laong, “Yani na otaw, kay Gobernador,yagaindo kanami nangmaat na batasan, gosto naanna di kami apabayadun sang miyoras na odlin nanggaari kanami. Arag yagalaong yaan na yaan konoyang pinili nang Dios na magaari sang kariko nangotaw.” 3 Kayan yagosip si Pilato kang Jesus, laong,“Ikaw kadi yang ari nang manga Judio?” Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan sa agaw, yaang pyagalaongmo.” 4 Maski galaong si Jesus na ari yaan nangmanga Judio, yatigam si Pilato na dili si Jesusmapagagaw sang pagkapangoro nang taga Roma.Wakaw yagalaong yaan sang manga Judio, “Waykikita ko na maat na imo ni Jesus na akapagsilotkanaan.” 5Awgaid sana yabay da silanmaglaong, “SiJesus yang yakasamok sangmanga Judio sang tibookJudea. Gapono yaan magindo disadtong banwanaan na Galilea matag dyomatung asining syodadyabay magindo.”

Si Jesus na Asang Atobangan ni Herodes6 Pagdungug ni Pilato saan na sorit, magosip daw

matungtung agaw si Jesus taga Galilea. Yimibaksilan, laong, “Uu, taga Galilea yaan.” 7 Pagkatigamni Pilato na taga Galilea si Jesus, padara yaan agkangHerodes na gabisita ag Jerusalem antak yaan yangmagokom kang Jesus kay si Herodes yang pan-goro sang taga Galilea. 8 Pagdatung nilan agkangHerodes, laban gauma si Herodes na ikita kang Jesuskay dyungug da naan yang manga imo ni Jesus.Yang kanaan dumdum madyaw aw apakita kanaanni Jesus yang kaburungburungan na imo. 9Madaigyang pagosip ni Herodes kang Jesus toyo si Jesuswa iibak. 10 Yang manga pangoro nang Judio aragasaan, yabay pagsombong si Jesus kang Herodes nalaban maat kono yang imo ni Jesus. 11 Si Herodesaw yang kanaan manga sondaro arag gasodi kangJesus, ikuran nilan yaan. Pyapandagom nilan siJesus nang dagom nang ari kayan pyaori agkangPilato. 12 Disaan, gaidarag oman si Herodes aw siPilato na nangaon gakontara.

Si Jesus Yookman na Apatayun(Mateo 27:15-26; Markos 15:6-15; Juan 18:39-19:16)

13 Pagdatung oman agkang Pilato ni Jesus, oma-nun tiponon ni Pilato yang manga pangoro namagampoway nang Judio aw yang kadaygan namanga pangoro nilan. 14Yagalaong si Pilato kanilan,

Lukas 23:15 100 Lukas 23:50-51“Yaning otaw na dyadara mayo ani kanak na pya-galaongmayo na gaindo nangmaat kamayo, binistara ko yani disang atobangan mayo. Kariko nangpyagalaongmayo namaat na imo naan, wa ko ikitaadigkanaan. 15 Si Herodes arag way kikita naan namaat saan na otawwakaw pyaori da naan ani kanak.Way sara naan na akapagpatay kanaan. 16 Wakawyani gaid yang silot ko kanaan, agaid labutun kayanbyoroyan.” Maynaan yang pyagalaong ni Pilatosang manga pangoro nang Judio. 17 Batasan niPilato kada pista na Paglabay, isa yang oboroyanna piriso, maski sini na ayoon nang manga Judio,oboroyan. 18 Pagdungug nang magkadaig sangokom ni Pilato, pyapakatanog nilan yang kanilansorit, laong, “Apatayun yaan na otaw. Si Barabasyang oboroyan.” 19 Si Barabas pipiriso nangaonnang okom kay yapagkontara sang okom aw araggapatay sang otaw. 20 Gosto ni Pilato oboroyansi Jesus wakaw yoman yaan maglaong sang mangaJudio. 21Ban da agaw gyagaan da yang kanilan sorit,laong, “Pakarabowi yaan asang koros. Pakarabowiyaan asang koros.” 22 Yoman maglaong kanilan siPilato, “Nanangmaat na imonaan? Way kikita ko namaat na imonaanna akapagpatay kanaan. Apalabutko gaid kayan byoroyan.” 23 Kayan laban nilangyagaan yang kanilan sorit, laong, “Pakarabowiyaan asang koros.” 24 Yabay silan magbaysagunwakaw yangagad da si Pilato sang kanilan pagbuut.25 Kayan pyaboroyan naan yang yaayo nilan na siBarabas na pipiriso nangaon kay yagapatay sangmanga otaw nang papagkontara naan sang okom.Toyo syosogo ni Pilato yang manga sondaro naakarabowan si Jesus asang koros antak patayun kayyaan gosto nang manga pangoro nang Judio.

Kyakarabowan nilan si Jesus asang Koros(Mateo 27:32-44; Markos 15:21-32; Juan 19:17-27)

26 Kayan dyara nilan si Jesus adto sang paga-patayun nilan na banwa. Kaba gapadurug silanadto pyagakita nilan si Simon na taga Sirene namakadto Jerusalem, awgaid pyapagborig nilan yaankang Jesus sang pagdara sang koros. Gaona si Jesus,gakaori si Simon.

27 Madaig yang otaw na yigiyod kang Jesus.Madaig yang bobay na yanagdaraw da kang Jesus.28 Yaatobang silan ni Jesus aw paglaong kanilan,“Ayaw da kamo kanak magdaraw, kamo na mangabobay na taga Jerusalem. Yaan yang darawi mayokamo aw yang kamayo manga anak. 29Kay akarisu-dan kamo laban. Aw datungun kamo naan nakarisud,magalaong kamonamadi pa yangway anakkay yang aon anak akamatayan disaan na karisud.30 Aw domatung da yaan na karisud, magalaongkamo sang butay, ‘Kaunu da kanami antak ma-parabay kami matay,’ kay di da kamo makatigkulsini na karisud.” 31 Laong ni Jesus, “Yani na imonilan kanak na paglasay sari way sara ko, dagdagupa nini yang paglasay sang yakasara.”

32Aon dowang ka otawna torisan na arag pyagaa-gad nilan na uupud kang Jesus patayun. 33Yadatungsilan sang butaybutay na pyagangaranan nangKyaragsaan nang oro, kyakarabo nilan si Jesus awyang dowa na torisan. Toro yang koros, yangisa apit karinto ni Jesus aw yang isa apit kawara,asang tunga si Jesus. 34 Yapagbaraw si Jesus sang

Dios, laong, “Pasaylowa silan, kay Ama, kay wasilan akatigam na maat mo yang imo nilan kanak.”Linindug da yang koros, gaimo yangmanga sondarosang ripa, ayn nang makadaug yaan yang maka-pagpanmo sang manga damit ni Jesus. Maynaanyang pagbain nilan sang damit naan. 35 Madaigyang otaw na yatanaw sang pagkamatay ni Jesus.Yang manga pangoro nang manga Judio yagadoog-doog kang Jesus. Kyukuyat nilan si Jesus, laong,“Yakatabang yaan sang kadaygan na otaw, pagasai-tan ta daw makatabang yaan sang kanaan tyoonanlawas, daw matungtung na yaan yang pinili nangDios na magaari sang kariko nang otaw.” 36 Yangmanga sondaro yanagsodi arag. Yodorod silan sangkoros na apainumun garo si Jesus sang inmun.37 Yanaglaong silan, “Aw matungtung na ikaw yangari nang manga Judio, kamanga yang lawas modisang koros, panaog disaan.” 38 Syosolat nilanasang koros tupad nang oro ni Jesus, galaong yangsolat, “Yani yang ari nang manga Judio.”

39 Yang isa na torisan na arag kyakarabo gasodikang Jesus. Yagalaong yaan, “Aw ikaw yang pinilinang Dios, kamanga yang kanmo tyoonan lawasaw boroyi kami.” 40 Syasagda yaan nang isa natorisan na kyakarabo, laong naan, “Ayaw maglaongnaan. Nanga, wa kaw akalluk sang Dios? Mago-nawa yang silot kanatu aw yang silot kang Jesus.41 Kita, matungtung yang silot kanatu, barus sangimo natu na maat. Toyo yaan, dyadayon patayunna way sara.” 42 Kayan yaglaong yaan kang Jesus,“Aw domatung kaw na magaari da kaw, kay Jesus,kaundan mo ako.” 43 Yagalaong kanaan si Jesus,“Pagalaong ko yang matungtung, kay lagi, adoonna allaw madatung kaw na inagad kaw naku sangdatnganan nang tomotoo.”

Yang Pagbogto nang Ginawa ni Jesus(Mateo 27:45-56; Markos 15:33-41; Juan 19:28-30)

44Agput magalasdosi, wa da mapakita yang suga,mangitngit da yang banwa asta yagalastres nangambong. 45Disang templo dig Jerusalem, yaparabaymapikas yang laban madakmul na sapot na pya-gasaranig sang balaan na sobay nang Dios. 46 SiJesus, gyagagaan naan yang kanaan sorit, laong,“Kay Ama, yaatag da ko kanmo yang kanak espir-ito.” Paglaong naan saan, mogto yang ginawa naan.47 Pagkita nang kapitan nang manga sondaro sangyamapagguna disaan, bantogon naan yang Dios awpaglaong, “Matungtung sa agaw na way sara naanna otaw.” 48Yang magkadaig na otaw na yikita sangyamapagguna disaan, yomori silan sang kanilanmanga baray na yamangkaundug. 49 Kariko nanginagad nangaon ni Jesus aw yang manga bobay nataga Galilea na ipan magad naan arag yanagindugdisaan, yanagtanaw, toyo maawatawat silan sangkoros.

Byubutang Agsurud nang Gikub yang Lawas niJesus

(Mateo 27:57-61; Markos 15:42-47; Juan 19:38-42)50-51 Isa yang Judio disaan na pyagangaranan ni

Jose. Taga Arimatea na sakop nang Judea. Madyawyang batasan ni Jose, matarong na otaw, yabaynaan tagadan yang pagpono nang pagari nang Diosdisang donya. Maski arag yaan pangoro nang

Lukas 23:52 101 Lukas 24:30manga Judio, wa yaan ooyon sang imonilan kang Je-sus. 52Yakadto si Jose kang Pilato, yaayo naan yanglawas ni Jesus na akamangun naan disang koros.Laong ni Pilato, “Uu, kamanga.” 53 Yomori si Jose,kyakamang naan yang lawas ni Jesus kayan byu-rubudan naan nang madyaw na sapot na mapoti.Byubutang naan yang lawas ni Jesus agsurud nanggikub na yiimo nilan butanganan nang yamatay.Dungan wa pay lyasak disaan na yamatay, bayayaan yang lasak. Yang gikub na byubutangan nanglawas ni Jesus inimo nang otaw disang kilid nangpangpang na bato. 54 Yang pagkamatay ni Jesusallaw nang pagandam sang allaw na pagpapatananang manga Judio. Agput da magpono yang allawna pagpapatana.

55 Yang manga bobay na yamagad ni Jesus nan-gaon manaw dig Galilea, arag yamagad ni Jose,yanagtanaw sang pagbutang sang lawas ni Jesus ag-surud nang gikub. 56Kayan yomori silan agkanilan.Pyapataan nilan yang dadamag na mangkaballo napagadamag sang lawas ni Jesus. Allaw na pagpap-atana, yanaguyauya silan kay yangagad silan sangbalaod nang Dios sang manga Judio.

24Yang Pagboi Oman ni Jesus(Mateo 28:1-10; Markos 16:1-8; Juan 20:1-10)

1 Pakallawun pa nang kaisa na allaw kyomadtora yang manga bobay sang gikub na byubutanganni Jesus. Dyadara nilan yang dadaan andam ni-lan na mangkaballo na pagadamag sang lawas niJesus. 2 Pagdatung nilan, wa day bato na tam-pung sang gikub, kyaowangan da. 3 Kayan ly-omasak silan sang gikub toyo wa day kikita nilanna lawas ni Jesus. 4 Yabay silan magindug dis-aan, yanagkabarawbaraw silan daw wain da korawyang lawas ni Jesus. Pagkatigam nilan, dyomatungda yang dowa na tagalangit, maynang otaw yangkaimo nilan. Yanagindug silan disang apit nangmanga bobay, laban yakasilaw yang kanilan dagom.5 Kayan lyomood yang manga bobay aw dumul kayyamangkalluk silan laban. Yagalaong kanilan yangtagalangit, “Nanga yaanap mayo yang yamaboidisining byubutangan nang yamatay? 6Wa da disinisi Jesus, yagboi da. Kaundi mayo yang pyagalaongnaan kamayo nangaon dig Galilea. 7 Yagalaongyaan na adaraun yaan na gyugual nang Anak nangotaw adto sang manga otaw na saraun, apatayunyaan disang koros toyo nang katlong allawmagaboiyaan oman.” 8 Pagdungug nang manga bobay sangsorit nang tagalangit, kaundan nilan na yaan pya-galaong ni Jesus sang kanaanmanga inindo. 9Kayanyomanaw silan, yomori da adto kanilan. Byaba-tokan nilan yang inindo ni Jesus na samporo aw isasang kariko nang kikita nilan disaan. Kariko nangmanga otaw disaan arag yudungug sang kanilanbatok. 10 Yang gababatokon sang manga apostol siMaria Magdalena aw si Juana aw si Maria na inani Santiago aw kadaygan pa na manga bobay nayamagad nilan. 11 Awgaid yang batok nang mangabobay, wa otoo yang manga apostol kay yakaungudsilan na toyo da na batok, buku nang matungtung.12 Si Simon Pedro, gadadaragan adto sang gikub.Pagdatung naan, silibin naan agsurud. Yaan koman

yang kikita naan yang sapot na byuburubud nayakabutang disaan. Kayan yomori yaan agkanilan,yamaburungburung sang yamapagguna kang Jesus.

Yang Pagkadto sang Barrio na Emmaus(Markos 16:12-13)

13 Yaan na allaw aon dowang ka otaw na yakadtosang barrio na Emmaus. Yang kaawat nang Em-maus sikun ag Jerusalem aon manga samporo awdowa na ka kilometro. 14 Kaba yapanaw silanyanagkabarawbaraw silan sang yamapagguna kangJesus. 15 Kaba silan yanagkabarawbaraw, yaragbutsi Jesus kanilan kayan yagagad silan toro. 16 Toyomaski gaagad silan, wa silan ikilara kang Jesus.17 Yagaosip si Jesus kanilan, laong, “Durug kamoyapanaw nanang byabarawmayo?” Yanaguya silan,laban da silan yaundug. 18 Kayan yimibak siKleopas, laong, “Gauya kaw dig Jerusalem, nangawara kaw akatigam sang imo nilan disaan nin-ing bago pa?” 19 Gaosip si Jesus kanilan, laong,“Nana na imo?” Yimibak silan, laong, “Yang imonilan kang Jesus na taga Nasaret. Propeta yaanna pyagabayaan nang Dios. Laban madyaw yaannang Dios aw madyaw yaan nang manga otaw kaymakagagaom yang kanaan manga imo, arag labanmadyaw yang kanaan pagindo. 20 Awgaid yangmanga pangoro na magampoway aw yang mangamatikadung sang kanatu banwa, dyadara nilan siJesus adto sang manga otaw nang goberno kayantak patayun. Kyakarabowan nilan yaan asangkoros kayan yamatay. 21 Kami, yang kanami un-gud, yamanarig kami na si Jesus yangmagapagawaskanatu na manga Israel na syasakop nang gobernonang taga Roma. Adoon monnono pa? Yamatayda. Dungan yamatay yaan katlong allaw adoon.22-23 Dyudungug nami kagayna yang batok nangmanga inagad nami na bobay na yisingadto nangpakallawun sang byubutangan nang lawas ni Jesus.Yamaburungburung kami kay pyagalaong nilan nawa day lasak nang gikub. Byabatokan kami nilan naaon kikita nilan na manga tagalangit disang gikub.Yanaglaong kono yang tagalangit na yamaboi omansi Jesus. 24 Aon inagad nami na arag yisingadtosang gikub. Pyapakatoosan nilan daw matungtungyang batok nangmanga bobay. Matungtung, wa daylasak nang byubutangan sang lawas ni Jesus.”

25 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Anda, wakamo managdumdum sang syosolat kadini nangmanga propeta nang Dios, wa kamo otoo sang pya-galaong nilan. 26 Kay galaong silan na di amaimona di magatigkul sang karisud yang pinili nang Dioskaba wa pa yaan magaari sang kariko nang otaw.”27Kayan byatok ni Jesus kanilan yang kaologannangsyosolat nang manga propeta kadini bain kanaan,pagpono sang pagsolat ni Moises aw yang kadayganpa na manga propeta nang Dios, arag pyagaindo niJesus kanilan antak silan matigam.

28-29Yabay yaanmagindo kanilanmatag yagpada-datung da silan asang kanilan barrio. Pagdatungnilan asang barrio, si Jesus maynang mosoway daawgaid yabay nilan pagagad, laong, “Abay da adi kayagput da magabi, paguyauya da naa sang kanamibaray.” Kayan yomagad nilan si Jesus asang kanilanbaray. 30 Pagkapanik nilan sang baray pyagasaronilan si Jesus sang pagkaan. Pyopoti ni Jesus yang

Lukas 24:31 102 Lukas 24:53paan kayan yapanumdum sang Dios. Pyagapisang-pisang ni Jesus yang paan kayan dyool kanilan.31 Baya da kimilara da silan kang Jesus. Pagkilaranilan kang Jesus, pagkatigam nilan, wa da disaan siJesus. 32Kayan yaglaong silan, “Wakaw sa kadi kamilaban gauma kagayna disadtong daran kaba gaindoyaan kanami sang syosolat nang manga propeta.”

33 Kayan yaparabay silan mamanaw oman,yomori da ag Jerusalem. Pagdatung nilan disaan,kyakadtowan nilan yang manga inindo ni Jesus nasamporo aw isa. Arag aon kadaygan pa na mangaotaw na yanagkatipon disaan. 34 Pagsurud nangdowang ka otaw sang baray, maglaong kanilanyang manga otaw na yanagkatipon, “Matungtungsa agaw na yaboi da oman si Jesus, kinita da yaan niSimon Pedro.” 35 Kayan si Kleopas aw yang kanaaninagad yanagbatok silan arag sang pagkita nilankang Jesus asang daran aw yang pagkilara nilankanaan kaba pyagapisangpisang naan yang paan naakaanun nilan.

Yapakita si Jesus sang Kanaan Manga Inindo(Mateo 28:16-20; Markos 16:14-18; Juan 20:19-23;

Apostol 1:6-8)36 Kaba silan yanagbabatokon, pagkatigam nilan

yagtoray da si Jesus disang apit nilan. Yagalaongsi Jesus, “Ayaw da kamo magkaundug.” 37 Karikonilan laban yamangkalluk kay ungud nilan kallowanang yamatay yang kikita nilan. 38 Yagalaong siJesus kanilan, “Nanga kamo yamangkalluk? Wa pakamo abay otoo? 39 Tanawa yaning parad ko awyaning siki ko na kyarabowan. Ako si Jesus. Potikamo kanak antak batiin mayo yang kanak lawasna aon pusa, aon onod. Aw kallowa ako, way pusa,way onod.” 40 Kaba gasorit kanilan si Jesus, yaayagnaan kanilan yang kanaan parad aw siki antak nilankitaun. 41 Yanaguma silan toyo wa pa silan labanotoo. Yamaburungburung silan daw matungtung siJesus. Wakaw yagaosip si Jesus kanilan, laong, “Aonpagkaan mayo disini adoon?” 42Dyodooran nilan siJesus nang pyasagan na isda. 43Dyadawat naan yangisda aw kaana antak kitaun nilan na yakaan.

44Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong, “Kaundimayo yang pyagalaong ko kamayo nangaon nanggaagadagad pa kita. Kariko nang syosolat kadinibain kanak, di amaimo na di amatoman, yangsyosolat ni Moises aw yang syosolat nang mangapropeta aw yang yakasolat disang Salmo, karikoamatoman.” 45 Kayan pyagbuutan ni Jesus silanna makadarag saan na syosolat. 46 Yagaindo siJesus kanilan, laong, “Syosolat kadini nang mangapropeta nang Dios na yang pinili nang Dios na siKristo magatigkul sang karisud nang kamatayun,katlong allaw magaboi yaan oman sikun sangpagkamatay. 47 Kayan abatokon nang manga tomo-too yang pagpasaylo nang Dios sang manga otaw,na ayawan yang imo nilan na maat nang Dios kaysi Kristo yang yagapakamatay sang kanilan sara.Magapono dini Jerusalem yaan na batok kayanmakarimpud sang maski wain na banwa.” 48 Laongni Jesus, “Kamo yang magababatokon sining yama-pagguna kanak. 49 Kaundi yaning pagalaong kokamayo, osogoon ko ani kamayo yang Balaan naEspirito na syasaadnang kanakAmanamakani yaankamayo. Paguyauya naa kamo dini Jerusalemmatag

adawatun da mayo yaan na gaom nang Balaan naEspirito na sikun diglangit.”

Yapakabaton si Jesus adto Langit(Markos 16:19-20; Apostol 1:9-11)

50Paglaong ni Jesus saan, pagagad silan naan adtoBetania. Yuungat ni Jesus yang kanaan buktun kabayaampo naan silan kay pyanalanginan naan silan.51 Kaba gaampo yaan, yapakabaton da yaan aglan-git. 52Yamapanumdum silan kang Jesus, byabantogyaan nilan kayan yomori silan ag Jerusalem. Labansilan gauma. 53 Magkakadurum silan gauyauyadisang templo, yabay magpasalamat sang Dios.

Juan 1:1 103 Juan 1:34

Yang Madyaw na Batok bain kang JesuKristo na Byabatok ni

JUANYang Makagagaom na Gyugual nang Tingug

1 Anay da nang wa pa yang kariko nang inimodadaan iyan da yang Makagagaom na gyugual nangTingug. Yaan aw yang Dios maginagad kay Diosyaan. 2 Anay da iyan yaan inagad nang Dios.3 Yang kariko nang inimo pyapaimo nang Diossang Makagagaom na gyugual nang Tingug, na awbuku pa naan way amaimo sang kariko nang inimo.4Agkanaan yang kinaboi naway kataposan. Yaan nakinaboi maynang allag na yakaparawang sang dum-dum nang manga otaw antak silan matigam sangpaagi nang Dios. 5Yaan na allag yang yakawara sangkangitngit na yuduglum sang kanilan dumdum. Waadaug yang kangitngit saan na allag.

6-7 Pipili nang Dios yang otaw na pyagangarananni Juan, syosogo naan yaan antak magpakatigamsang manga otaw bain saan na allag antak silankariko somarig saan na allag. 8Buku si Juan naan naallag, awgaid si Juan yang syosogo nang Dios antaknaan pakatigam sang manga otaw yaan na allag.

9Yang allag na pyapakatigam ni Juan sangmangaotaw yang maturus na allag na yadatung asiningdonya na yakaparawang sang dumdum nang karikonang otaw. 10 Iyan yaan sang donya na inimo naan,toyo wa yaan ikilaraa nang manga otaw disangdonya. 11 Yadatung yaan sang kanaan tyoonanbanwa na Israel, toyo wa yaan atangkapa nang tagaIsrael. 12 Awgaid kariko nang yatangkap kanaankayan syomarig kanaan, yatagan naan nang gaomantak maimo manga anak nang Dios. 13 Yamaimosilanmanga anak nang Dios buku nang pinaagi sangimo nang otaw, buku nang pinaagi sang pagbuutnang otaw, awgaid pagbuut nang Dios.

14 Yaan na allag yang Makagagaom na gyugualnang Tingug na anay da inagad nang Dios. Ya-maimo yaan otaw pagdatung ani sang donya kayanyaguya yaan ani kanatu. Yamallaat yaan labansang manga otaw. Podo matungtung yang kanaanpyagalaong. Kikita ta yang kanaan pagkaDios natudtuud magonawa sang kanaan Ama na Dios, kaybogtong yaan na Anak nang Dios. Pyagangarananyaan ni Jesu Kristo. 15 Si Juan yang yagapakatigamsang manga otaw bain kanaan. Gyagagaan naanyang paglaong, “Yani yang pyagalaong ko kamayonamasapit kanak domatung. Labaw yaan kanak kaywa pa ak akawtaw dadaan da yaan iyan.” 16 Waytatamanan nang pagkallaat kanatu nang Anak nangDios, wakaw yagasapitsapit yang panalangin naankanatu. 17 Si Moises yang syosogo nang Diospagpakatigam kanatu sang manga balaod, awgaidsi Jesu Kristo yang syosogo naan na gapakatigamkanatu na yaan yang pyagaponowan nang karu-gun nang Dios kanatu, yaan yang pyagponowannang matungtung na pagindo bain sang Dios.18Dungan way kimita sang Dios, yang bogtong gaidna Anak naan, kay mataranak silan, yaan yangyagapakatigam kanatu bain sang Dios.

Yang Pyagalaong ni Juan na Magbawtismoway(Mateo 3:1-12; Markos 1:1-8; Lukas 3:1-18)

19 Pyapakadto kang Juan nang manga pangorona Judio ag Jerusalem yang manga magampowayaw yang kanilan manga tomatabang antak magosipdaw sini yaan si Juan. 20 Yimibak si Juan kani-lan, pyagalaong naan yang tinuud, laong, “Bukuko yang Ginoo na si Kristo na syosogo nang Diosna makani sang donya.” 21 Kayan yoman silanmagosip kang Juan, laong, “Antak, sini kaw kadi,si Elias?” Yimibak si Juan, laong, “Buku.” Yomansilan magosip, laong, “Ikaw agaw yang propeta natyatagadan nami na manga Judio?” Yoman mibaksi Juan, laong, “Buku.” 22 Kayan yaglaong silankang Juan, “Aw buku kaw ni Elias aw buku nangpropeta, paglaongan kanami adoon daw sini kaw,antak nami katigaman, kay pagalaong nami sangyagasogo kanami.” 23Kayanyimibak si Juan kanilan,laong, “Ako yang pyagalaong kadini nang propetana si Isaias na ako magalaong disang banwa na waymaguya, na agagaan yang paglaong, ‘Pataana mayodadyawa yang agiyan nang Ginoo.’ ”

24 Aon arag syosogo nang manga Pariseo na aragyagaosip kang Juan, laong, 25“Aw buku kaw nang Gi-noo na si Kristo, aw buku kaw ni Elias, aw buku kawnang propeta na madatung, nanga yagabawtismokaw sang manga otaw disang tobig?” 26 Yimibak siJuan kanilan, laong, “Yang pyagabawtismo ko sangmanga otaw yang tobig. Awgaid iyan agkamayoyang wa mayo akatigami daw sini yaan. 27 Maoripa yaan kanak domatung, toyo labaw yaan kanaksang gaom. Wakaw dili ak makagayon kanaan naimoon ak allang naan namagaobad sang liston nangkanaan sapatos.”

28Aadto silanmanagbarawBetania na dipag nangJordan na bawtismowanan ni Juan sang mangaotaw.

Yang Pyagangaranan nang Nati nang Karnero nangDios

29 Pagkamasurum kitaun ni Juan si Jesus na ya-gapadurug agkanaan, kayan yaglaong si Juan bainkang Jesus, “Tanawa, ani la yang pyagangaranannang Nati nang Karnero nang Dios na syosogo nangDios ani sang donya antak maglingat sang saranangmanga otaw pinaagi sang kanaan pagkamatay.30Yaan yang pyagalaong ko kamayo na aon masapitkanak domatung na labaw pa kanak kay wa pa akakawtawdadaanda yaan iyan. 31Maski akonangaonwa ak akatigam na yaan yang syosogo nang Diosani kanatu, awgaid pyapagbawtismo ako nang Diossangmanga otaw na taga Israel antak silanmatigamkanaan.”

32 Yabay si Juan maglaong, “Baya pa ako nayatigam na yaan yang syosogo nang Dios. Yatigamako kay kikita ko yang Balaan na Espirito sikunaglangit na maynang salampati na yitingunagkanaan. 33Nangaon wa ak akatigam na yaan yangsyosogo nang Dios, awgaid yang Dios na yagasogokanak pagbawtismo nang tobig yagalaong kanak,‘Yang ikitaun mo na itingunan nang Balaan naEspirito namukunsad, yaan yangmagapalasak sangBalaan na Espirito disang manga otaw.’ 34 Kikitako yang pyagalaong kanak nang Dios, wakaw

Juan 1:35 104 Juan 2:17pyagalaong ko kamayo na yaan sa agaw yang Anaknang Dios.”

Yang Mona na Manga Inindo ni Jesus35 Pagkaallaw oman, si Juan aw yang dowa na

kanaanmanga inindo yakaon oman disaan. 36Kikitanaan si Jesus na yalabay, kayan yaglaong yaan,“Yaan yang pyagangaranan nangNati nang Karneronang Dios.” 37 Pagdungug nang kanaan dowana inindo sang pyagalaong naan, maparabay silangimiyod kang Jesus. 38 Yilingi si Jesus aw kitaanaan silan na yigiyod kanaan. Laong naan kanilan,“Nanang pagaosip mayo?” Laong nilan, “Wain kawmagauya, kay magindoway?” 39 Laong ni Jesus,“Bay da, antak kamo kimita.” Kayan yomagadsilan kanaan aw kitaa nilan yang pyagauyaan naan.Kyomorang da silan disaan ninyan na gabi kay gabila.

40 Si Andres na lomon ni Simon Pedro yang isana yudungug sang pyagalaong ni Juan bain kangJesus kayan yomagad kang Jesus. 41 Yaparabaysi Andres komadto kang Simon Pedro na kanaanlomon aw paglaong yaan, “Si Kristo na tyatagadanta na syosogo nang Dios na magaari sang donya,pyagakita nami.” 42 Kayan pyagagad ni Andres siSimon Pedro adto kang Jesus. Tyatanaw yaan niJesus aw paglaong, “Ikaw si Simon na anak ni Juan.Pagangaranan kaw ni Sepas.” (Yang kaologan naanna aran bato, yang aran na Pedro arag bato yangkaologan.)

Pyagaagad ni Jesus si Pelipe aw si Natanael43-44 Pagkamasurum, makaungud si Jesus na

makadto Galilea, kayan yomanaw yaan. Pyagakitanaan si Pelipe na taga Betsaida, banwa na pya-gauyaan ni Andres aw si Pedro. Laong ni Jesus kangPelipe, “Agad kanak.” 45 Kayan pyagkita ni Pelipesi Natanael, laong naan kang Natanael, “Pyagakitanami yang otaw na syosolat ni Moises asang libronang balaod, na syosolat arag nang manga propetanang Dios. Yaan si Jesus na taga Nasaret, anakyaan ni Jose.” 46 Laong ni Natanael, “Midiin kitaayang maturus na otaw disang Nasaret?” Yimibak siPelipe, laong, “Adi kaw aw tanawa.”

47 Pagkita ni Jesus kang Natanael na yagapadu-rug agkanaan, maglaong yaan, “Yaang kay yangtinuud na taga Israel, yaan yang way karimbong.”48 Yagaosip si Natanael kang Jesus, laong, “Nangayatigam kaw kanak, na baya adoon kita magakita?”Yimibak kanaan si Jesus, laong, “Kikita ta kaw nayagasilong asang kaoy na igera nang wa pa kawpagaagadan ni Pelipe.” 49 Laong ni Natanael, “Ikawyang Anak nang Dios, kay Ginoo. Ikaw yang arinang Judio na sakop nang Israel.” 50 Laong ni Jesuskang Natanael, “Yotoo kaw kay yagalaong ako nakikita ta kawnayagasilong asangpononangkaoynaigera. Labawpa saan yang pangkitaunmonamangakaburungburungan.” 51 Kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Pagalaong ko kamayo na tinuud ikitaunmayo yang langit na akaowangan kayan kinitamayoyang sogwanun nang Dios na manga tagalangit namagakadtokadi, aglangit aw agkanak, kay ako yanggyugual nang Anak nang otaw.”

2Yang Kasal ag Kana

1Nang katlong allaw adto ra silan Kana na sakopnang Galilea. Aon kyakasal disaan na banwa ninyanna allaw. Yang ina ni Jesus yatambong sang kasal.2 Si Jesus aw yang kanaan manga inindo arag pya-patambong sang kasal. 3 Pagkabos nang inmundisaan, maglaong kang Jesus yang ina naan, “Waday kanilan inmun.” 4 Laong ni Jesus sang kanaanina, “Way kinaanglan na pagalaongon mo ako sangimoon ko, kay ina. Wa pa adatung yang orasna pagaimo ko sang pyapaimo kanak nang Dios.”5 Kayan yaglaong yang ina ni Jesus sang mangasogwanun disaan, laong, “Imowa mayo yang karikonang pagalaong kamayo ni Jesus.”

6 Aon unum na book na butangan na lasakanannang tobig disaan, na tagkawarowannaka litro yanglasak nang kada isa. Pyagagamit yaan nang mangaJudio sang yamabatasan nilan na pagpangogas sangkanilan lawas. 7 Laong ni Jesus sang manga sog-wanun disaan, “Itmowa mayo nang tobig yaningunum na book na butangan.” Kayan pyangitmonilan yaan nang tobig. 8 Laong ni Jesus kanilan,“Kamang da kamo sang lasak naan aw daraa mayoadto sang pangoro nang tomatagay sang inmun.”Kayan kyomamang silan. 9 Pagtimtim nang pan-goro sang tobig na yamaimo inmun, toyo wa yaanakatigam na tobig yaan na yamaimo inmun, awgaidyangmanga sogwanun disaan na yasarok sang tobigyatigam, wakaw tyatawag nang pangoro yang usugna kyakasal, 10 aw paglaonga naan, “Yamabatasannang kariko nang pista na yaan yang yoona painumsang manga otaw yang madyaw na inmun, awyakainum da silan, kayan pa pyainum kanilan yangtoyo da na manga inmun. Awgaid ikaw tobok, kaymaori la mayo painum yang madyaw na inmun.”

11 Yaning yiimo ni Jesus ag Kana na sakopnang Galilea, yaan yang mona na milagro naan nakyakatigaman nangmanga otaw na yaan Anak nangDios. Yotoo kanaan yang manga inindo naan.

12 Pagkasikun disaan tumugbung yaan ag Kaper-naum, inagadnaan yang kanaan ina awyang kanaanmanga lomon na usug aw yang manga inindo naan,kayan dyomagawdagaw silan maguya disaan surudnang pilang allaw.

Yakadto si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-13; Markos 11:15-17; Lukas 19:45-46)

13 Ninyan na manga allaw yagpadadatung dayang pista nang Judio na pyagangaranan nang pistana Paglabay, wakaw yasaka si Jesus ag Jerusalem.14 Pagdatung ni Jesus asang templo kitaun naanyang yanagbarigya nang baka disaan aw mangakarnero aw manga salampati, aw yang mamallinaysang sapi na yamatobang sang kanilan lamesa naballinanan nilan sang sapi. 15 Kayan yagimo siJesus sang larabut na lobid aw bigawa naan silanaglogwa nang templo. Yang manga karnero awyangmanga baka yabos naanbigawun, awbariskadanaan yang manga lamesa nang manga mamallinaysang sapi kayan yakawakawaka yang sapi nilan dis-aan. 16 Laong naan sang yamarigya sang salampati,“Pangamanga yani disini. Ayaw mayo pagimowabarigyaan yang baray nang kanak Ama.” 17 Kayan

Juan 2:18 105 Juan 3:28pagkita nilan sang imo ni Jesus, kaundan nangmanga inindo naan yang syosolat nang propeta nayagalaong, “Laban ko pyagadakora sang ginawa koyang kanmo baray.”

18 Laong nang manga Judio kang Jesus, “Nanangakapakita mo kanami na milagro na toosanan naikaw aon katungud sang pagimo sini na mangaimo?” 19 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Lanasamayo yaning templo, ilindugun ko oman nang kat-long allaw.” 20 Kayan yaglaong yang manga Judio,“Kapatan awunumna ka toig imoon yani na templo,kayan amatapos mo imoon nang torong allaw?”

21 Yang pyagalaong ni Jesus na templo yangkanaan lawas, na apatayun yaan kayan yagboi omannang katlong allaw. 22 Pagkaboi oman ni Jesus napyapataymakadumdumyang kanaanmanga inindosang pyagalaong naan nong wa pa yaan apataya.Kayan tyomoo silan sang syosolat nang mangapropeta nang Dios aw yang pyagalaong ni Jesus.

Yatigam si Jesus sang Kariko nang Otaw23 Madaig yang yotoo kang Jesus ag Jerusalem

nang tempo nang pista na pyagangaranan nangPaglabay pagkita nilan sang manga milagro na yi-imo ni Jesus. 24 Awgaid wa otoo si Jesus na tinuudyang kanilan pagtoo 25 kay yatigam yaan sang ki-naiya nang kariko nang otaw. Way kinaanglan napagalaongon pa yaan bain sang manga otaw, kaykyakatigaman naan yang dumdum nilan.

3Yakadto si Nikodemo kang Jesus

1 Aon Pariseo na pyagangaranan ni Nikodemo,arag yaan pangoro nang manga Judio. 2 Yakadtoyaan kang Jesus nang gabi aw paglaong kang Jesus,“Yatigam kami, kay magindoway, na ikaw yangmagindoway na syosogo nang Dios na magaindokanami, kay way makaimo sang manga milagro awdi atagan nang Dios nang gaom.” 3Yimibak si Jesusna yagalaong, “Pagalaong ko kanmo yang tinuudna maski yagono yang otaw, aw di yaan mawtawoman, di yaan pagasakopon nang Dios.” 4 Yagaosipsi Nikodemo, laong, “Onnoong pagkawtaw omannang dagdagu ra na otaw? Di da yaan makasludsang pagannakan nang kanaan ina kayan yawtawoman.” 5 Yimibak si Jesus, laong, “Pagalaong kokanmo yang tinuud na maski yagono yang otaw, awdi yaan mawtaw oman, di yaan pagasakopon nangDios. Kinaanglan amawtaw yaan disang tobig awdisang Balaan na Espirito. 6Yang yaanak nang otawarag otaw, yang yaanak nang Balaan na Espirito iyanagkanaan yang Balaan na Espirito, kay anak yaannang Dios. 7 Ayaw magkaburungburung sang pya-galaong ko kamayo na kinaanglan amawtaw kamooman. 8 Yang samut yadagmus sang maski diin nagosto naan. Dyudungug mo yang syaburut naantoyo wa kaw akatigam sang pyonowan naan awwa kaw arag akatigam sang udurugan naan, mag-onawa saan yang yamawtaw sang Balaan na Espir-ito.” 9 Yagaosip si Nikodemo, laong, “Monnonongpagkaimo saan?” 10 Laong ni Jesus kanaan, “Ikawyang dungganun na magindoway bain sang pagtoonang taga Israel, kayan nanga wa kaw makadaragsang pyagalaong ko kanmo? 11Pagalaong ko kanmo

yang tinuud. Yang kyakatigaman nami aw yangkikita nami yaan yang byabatok nami toyo wa kamootoo sang byabatok nami. 12Awdi kamo tomoo sangpyagalaong ko bain sangmanga imo disining donya,labaw pa na di kamomotoo aw paglaong ko kamayoyang manga imo aglangit. 13Way yakakadto langit,ako gaid na gyugual nangAnak nang otaw, kay sikunako aglangit.” Yaan yang pyagalaong ni Jesus kangNikodemo.

14 Kadini byubutang ni Moises yang tinanap naboronse disang tyollok na kaoy aw karabowi naan.Asaan yaan otollokan sang pyagaagiagi nilan nabanwa na way maguya. Maynaan si Jesu Kristo nagyugual nang Anak nang otaw, kinaanglan akara-boon yaan disang tyollok na koros, 15 antak yangkariko nang amanarig kanaan kaaronan nang kin-aboi na way kataposan. 16 Laban kyakarugunannang Dios yang manga otaw disining donya, wakawsyosogo naan yang bogtong na Anak naan antakmagpakamatay tungud sang sara nangmanga otaw,na yang kariko nang masarig sang Anak naan diisilotan nang silot na way kataposan, awgaid atagansilan nang kinaboi na way kataposan. 17 Kay wamagasogo yang Dios sang kanaan Anak ani sangdonya antak magsilot sang manga otaw, awgaidsyosogo naan yang kanaan Anak antak magpasaylosang manga otaw sang kanilan sara.

18 Wakaw yang masarig kanaan di da isilotan,awgaid yang di masarig kanaan laban isilotan kaywa asarig sang bogtong Anak nang Dios. 19 Yangakaponowan nang pagsilot kanilan yani, na yanggyugual nang Allag yakani sang donya antak kaal-ladan naan yang dumdum nang manga otaw sangpaagi nang Dios, awgaid way gosto nilan saan, kayyaan yang pyaparabi nilan yang maat na imo nilan.20 Yang otaw na yagaimo sang maat, maat naanyang allag, di yaan magpasaid sang allag kay dawkitaun namaat yang imo naan. 21Awgaid yang otawna yagatoman sang tinuud na tinoowan yagapasaidsang allag antak kitaun na pagbuut nang Dios yangkanaan imo.

Si Jesus aw si Juan na Magbawtismoway22 Kayan kyomadto si Jesus aw yang kanaan

manga inindo sang banwa na Judea. Yadagawda-gaw yaan maguya disaan inagad naan yang kanaanmanga inindo, kay aon pyangbawtismowan disaan.23 Si Juan na magbawtismoway arag yangbawtismoadto Enon, masaid ag Salim, kay madaig yang tobigdisaan na banwa. Yakadto kanaan yangmanga otawaw pangbawtismowi naan silan. 24Wa pa akapirisoninyan na timpo si Juan na magbawtismoway.

25Misan disaan yanaglantogi yang manga inindoni Juan aw yang isa na Judio bain sang pagpang-bawtismo. 26 Kayan kyomadto kang Juan yangkanaan manga inindo aw paglaong, “Magindoway,ngaong byabatok mo kanami na otaw na inagadmo nangaon agdipag nang Jordan, yangbawtismoadoon sang kawtawan. Madaig na manga otawyang yakadto kanaan.” 27 Yimibak si Juan, laong,“Bain kanak, di ak misindil kanaan maski madaigyang yakadto kanaan, yatigam ako naway katungudnang otaw aw di atagan nang Dios. 28 Yatigamkamo sang pyagalaong ko na buku ako ni Kristo.Yagaid ako papagonaun kanaan ani na magalaong

Juan 3:29 106 Juan 4:33

sang manga otaw antak makaandam pagdawatkanaan. 29 Yamasiling yani nini, yakagaon akonang yagaandam sang kikinaanglan nang kanakamigo na kaslunun. Adoon na dyomatung dayang kaslunun, laban da ak yaguma. Yagaumaako na yaningug sang kanaan tingug wakaw di akmisindil. 30 Kinaanglan magadogang yang pagk-inaanglan kanaan nang manga otaw, kayan akomukullud.”

Yang Sikun Aglangit31 Yang sikun agtaas labaw sang kariko, yang

sikun asining donya yatigam sang asining donya,yagabatok yaan bain sang donya. Yang sikun aglan-git yang labaw sang kariko. 32 Yagabatok yaan bainsang kikita naan aw dyudungug naan. Awgaid tagbida yang yotoo sang batok naan. 33 Yang otaw nayotoo sang kanaan batok yotoo na tinuud yangpyagalaong nang Dios. 34Kay yang pyagalaong nangDios yaan yang byabatok nang syosogo nang Dios,kay yatagan yaan nang Dios nangway tatamanan nagaom nang Balaan na Espirito. 35 Laban karugunannang Dios yang kanaan Anak, yatagan naan yaannang katungud pagari sang kariko. 36Wakaw yangmasarig sang Anak nang Dios atagan nang kinaboina way kataposan. Yang di mangagad sang Anaknang Dios di atagan nang kinaboi naway kataposan,awgaid isilotan nang Dios nang silot na way kata-posan.

4Yapagbaraw si Jesus sang Bobay na taga Samaria

1Yudungug yang manga Pariseo na madaig konoyang manga inindo ni Jesus na byabawtismowannaan, tagbi da yang kang Juan. 2 Awgaid waybyabawtismowan ni Jesus, yang kanaan mangainindo yang yagabawtismo. Pagkatigam ni Jesussang pyagalaong nang manga otaw sang mangaPariseo, 3manaw yaan aw yang manga inagad naanag Judea, mabarik da silan ag Galilea. 4 Yaan yangagiin nilan yang daran na yakaagi ag Samaria.

5 Kayan dyomatung silan ag Sikar na sakop nangSamaria, masaid sang lopa na yaatag ni Jakob kadinisang kanaan anak na si Jose. 6Asaan yang parigi nasarokan ni Jakob kadini. Kayan yagingkod si Jesusasang said nang parigi kay yamapagod yaan nangpagpanaw. Alasdosi la yang suga nang pagdatungnilan disaan.

7-8 Kaba gatagad si Jesus sang manga inindonaan na gabili asang barrio sang amakaan nilan,yadatung yang bobay na taga Samaria, masaroksang tobig. Laong ni Jesus sang bobay, “Painumaako.” 9 Laong nang bobay, “Ikaw Judio, kayan nangayangayo kaw kanak na taga Samaria nang tobigna inumun?” Yagalaong yaan sang maynaan kaydili mapagdinawatay yang manga Judio sang tagaSamaria. 10 Laong ni Jesus, “Aw yatigam pa kaw gaidsang yaatag nang Dios, oman aw kimilara pa kawkanak na yangayo kanmo sang tobig, yakapangayokaw garo kanak kayan kyaatagan da ta kaw nangtobig na makaboi kanmo nang way kataposan.”11 Laong nang bobay, “Way akapagsarok mo sangtobig, kay Senyor, mararum yaning parigi, kayandiin kaw kamang sang tobig na makaboi nang way

kataposan? 12Nanga, labaw pa kaw sang kamonaanta na si Jakob na yamatag kanami sining parigi?Yang tobig disini na parigi yang pyagainum naan,yang kanaan manga anak asta yang kanaan mangaayup arag yaan yang pyagainum.” 13 Yimibak siJesus, laong, “Yang iminum sini na tobig amaranggapa oman. 14 Awgaid yang iminum sang tobig naaatag ko di da amarangga oman, kay di da amawaraagkanaan yaan na tobig, maynang bogak na dipagkatiyan, makaboi yaan kanaan nang way kata-posan.” 15 Laong nang bobay kanaan, “Atagi akonaan na tobig, kay Senyor, antak di da akomaranggaoman, aw antak di da ako magbarikbarik ani namasarok sang tobig.” 16 Laong ni Jesus kanaan,“Unug da aw tawaga yang kanmo bana, pagagadanani.” 17 Laong nang bobay, “Way kanak bana.”Kayan pyaglaong ni Jesus, “Osto yang pyagalaongmo na way kanmo bana, 18 kay lima pa yang banamo, kayan yang pyagatukud mo adoon buku nangtinuud na banamo.” 19Laong nang bobay, “Kimilarara ako kanmo adoon, kay Senyor, na ikaw propeta.20 Adoon gosto ko na akatigaman kanmo daw ya-maonnono yani, na yang kanami kamonaan yisimbasang Dios disini na butay, kayan kamo na mangaJudio yagalaong na kinaanglan dato Jerusalem yangmanga otaw simimba sang Dios.” 21 Laong ni Jesussang bobay, “Toowi ako na madatung yang allawna isimbaun yang Dios maski diin, buku gaid nangdisini na butay aw buku gaid nang dig Jerusalem.22 Kamo na taga Samaria wa ikilara sang sisimbamayo, awgaid kami na manga Judio yikilara sangsisimba nami, kay yang Mallorowas sikun sangmanga Judio. 23 Dyomatung da adoon na timpona yang tinuud na manga simisimbaay misimbasang Ama na Dios sang tinuud na pagsimba napyagabayaan nang Balaan na Espirito. Silan yanggosto nang Ama na Dios na simisimbaay. 24 YangDios Espirito na Makagagaom wakaw yang misimbakanaan yagakinaanglan na pagabayaan nang Balaanna Espirito, yaan yang tinuud na pagsimba kanaan.”

25 Kayan yaglaong yang bobay kanaan, “Yatigamako na madatung ani sang donya yang pinili nangDios na pyagangaranan ni Kristo. Aw domatung dayaan ani, yaan yang magagogodanun kanatu sangkariko.” 26 Yiibak yaan ni Jesus, laong, “Ako nayapagbaraw kanmo, ako yang pinili nang Dios.”

27Kayan disinyan dyomatung yangmanga inindonaan. Laban silan yamaburungburung na yikitakanaan na yapagbaraw sang bobay. Awgaid wayyakapagosip kanilan sang bobay daw nanang ki-naanglan naan. Way yakapagosip arag kang Jesusdaw nanga yapagbaraw yaan sang bobay.

28 Kayan inibilin nang bobay yang kanaanlasakanan nang tobig aw kadto yaan sang barrioaw paglaong sang manga otaw, 29 “Adi kamo awtanawa mayo yang otaw na yatigam sang kanakimo, pyagalaong naan kanak yang kariko nang imoko. Yaan koraw si Kristo.” 30 Kayan yomanaw silanaw singadto kang Jesus.

31 Pagkariyos nang bobay paglaongon si Je-sus nang kanaan inindo, “Kaan adi, kay Ginoo.”32 Awgaid laong naan, “Aon kanak kanunun nawa mayo akatigami.” 33 Kayan yaginosipay silan,laong, “Aon koraw yamatud kanaan nang kanun?”

Juan 4:34 107 Juan 5:1434 Laong ni Jesus, “Yaan yang maynang kanun nayakawara sang kanak kagutum yang pagpangagadko sang pagbuut nang yagasogo kanak astamataposyang pyagasogo naan kanak.”

35 Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong, “Kamoyagalaong, ‘Opat koman na boran adoon paggaganila.’ Awgaid pagalaong ko kamayo na adoon timpora nang gagani. Tanawa mayo yang manga otawmaynang ganiin, kay dyomatung da yang allaw namotoo ra silan kanak. 36 Yang manga maggaganimakadawat sang sool, kamo maynang maggaganikay pagalaongon mayo yang manga otaw antaktomoo kanak antak silan kaaronan nang kinaboina way kataposan, kayan yaguma kamo. Yang ya-maona kamayo magindo maynang magpanggasay,arag silan magauma inagad mayo. 37 Matungtungyang pyagalaong mayo na tobok yang magpang-gasay tobok yang maggagani. 38 Wakaw syosogoko kamo maynang maggagani na magagani sangganiin na wa mayo akapagodi. Yang kadaygan namaggawbukay ko yang yamapagod, toyo yakaambitkamo sang kanilan kyapagodan.”

39Madaig na taga Samaria disaan na barrio yangyotoo kang Jesus tungud kay yagalaong yang bobay,“Kyakatigaman naan aw paglaongan naan kanakyang kariko nang imo ko.” 40 Wakaw pyapada-gawdagaw nilan si Jesus papaguyaun digkanilan.Kayan yaguya si Jesus disaan nang dowang allaw.

41 Kyakadogangan yang yotoo kanaan tungudsang kanaan pagindo na dyudungug nilan. 42 Laongnilan sang bobay, “Yotoo kami kang Jesus tun-gud sang pyagalaong mo, awgaid adoon laban dakami tyomoo kay kami mismo yang dyumungugda kanaan. Kyatigaman da nami na yaan yangmagalowas sang manga otaw sang kanilan sara.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Anak nang Otaw nangGoberno

43 Paglabay nang dowang allaw manaw si Jesusaw yang kanaan manga inagad, simingadto ra silanGalilea. 44 Kay si Jesus yagalaong na yang propetana yagabatok sang pyagalaong nang Dios wa pa-gataoda disang kanaan tyoonan banwa. 45 Awgaidpagdatung naan ag Galilea managuma yang mangaotaw disaan kay yaan na manga otaw yakatambongag Jerusalem sang pista na pyagangaranan nangPaglabay, yikita silan sang kariko nang yiimo niJesus sang timpo nang pista wakaw madyaw nilansi Jesus.

46 Kayan kyomadto yaan oman Kana na sakopnang Galilea, yang pyagaimowan naan sang mi-lagro, na yang tobig yiimo naan inmun. AdtoKapernaum aon otaw nang goberno na kyakasak-itan sang kanaan anak na usug. 47 Pagdungugnaan na iyan si Jesus ag Galilea sikun ag Judea,komadto yaan kang Jesus. Yagapakallaat yaan an-tak magad kanaan si Jesus adto Kapernaum antakpapagkadyawun yang anak naan na usug na paka-matayun. 48 Laong ni Jesus kanaan, “Aw di kamokimita sang manga toosanan aw manga milagro dikamo motoo.” 49 Laong nang otaw nang goberno,“Agad kanak, kay Senyor, antak datungan mo yanganak ko na boi pa.” 50 Laong ni Jesus kanaan,“Ori da, madyaw da yang anak mo.” Yotoo yaansang pyagalaong ni Jesus kanaan, kayan yomori

yaan. 51Asang pangindaranan pyagakita naan yangkanaan manga sogwanun na yagadarog kanaan, ya-gagogod kanaan na madyaw da yang kanaan anak.52Yagaosip yaan daw nanang oras nang pagkadyawnang anak naan. Laong nilan, “Alaona kagabinang ambong yang pagkawara nang kanaan gidam.”53 Kayan kyaundan naan na nginyan na oras yangpaglaong ni Jesus kanaan, “Madyaw da yang anakmo.” Wakaw yaan aw yang surud nang baray naanyotoo kang Jesus.

54 Yani yang kadwa na toosanan na milagro niJesus pagdatung naan ag Galilea sikun ag Judea.

5Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Asang Said

nang Sogbowanan1 Wa akadogay disaan syomaka ra si Jesus ag

Jerusalem kay aon pista nang manga Judio. 2 AgJerusalemaonSogbowanannapyagangaranannangmanga Judio nang Betsata, masaid sang pilwanganna agiyanan nang manga karnero. Lima yang si-longanan na baraybaray disang said naan na sog-bowanan. 3 Asaan managsilong yang madaig namanga masakitin na manga otaw, yang bota, yangpilay aw yang pongko na yamatay da yang sango-tod nang lawas. Yagatagad silan sang pagsimbolsang tobig, 4 kay aon tagalangit na sogwanun nangDios na ipan kono komaon disaan aw simbora yangtobig disang sogbowanan. Yang masakitin konona amaona somogbo disang tobig pagkatapos sim-boron magakadyaw sang kanaan sakit, maski nanana sakit. 5Aon disaan otaw na katlowan pa aw warona ka toig masakit. 6 Kikita ni Jesus yaan disaanna yagakorang. Kyakatigaman naan na dogay dayaan na yamasakit, wakaw pyagalaong naan, “Gostomo na magakadyaw?” 7 Yimibak yang masakitin,laong, “Uu, kay Senyor, awgaid onnoon ko, waymakatabang kanak antak ak mallug domatung sangsogbowanan aw simboron da yang tobig. Kay awyitigi ak magiwid, aginari ak domatung sang sog-bowanan aon day yaona kanak somogbo.” 8 Laongni Jesus kanaan, “Pagbangon, lorona aw daraa yangpyagakorangan mo aw panaw.” 9 Kayan yaparabaymagkadyaw yang otaw. Pagpoti naan sang kanaanpyagakorangan, daraun aw panaw yaan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yaan na otaw nang allawna pagpapatana nang manga Judio, 10 wakaw pya-galaong yaan nang manga Judio, “Pagpapatanaadoon na allaw, sopak sang kanatu balaod namangaJudio yang imo mo na yagadara kaw sang kanmokorangan adoon na allaw.” 11 Awgaid yotobagyaan, laong, “Yang otaw na yakadyaw kanak sangkanak sakit yang yagasogo kanak pagdara sangkanak korangan, aw papanawa ako.” 12 Yagaosipyang manga Judio kanaan, laong, “Sining yagasogokanmopagdara sang kanmo korangan awpapanawakaw?” 13 Wa yaan makaibak disinyan kay wa yaanakatigamdaw sini yang yakadyaw kanaan sang sakitnaan kay wa da naan ikitaa si Jesus tungud sangkadaig nang otaw aw tungud kay yaparabay si Jesusmanaw disaan.

14 Wa akadogay pyagakita ni Jesus yaan na otawasang templo. Kayan pyaglaong ni Jesus, “Tanawa,madyaw da kaw. Ayaw da magimo sang sara, kay

Juan 5:15 108 Juan 6:1daw kaw datungun nang karisud na labaw pa sangkarisud na kyakaagiyan mo.” 15 Kayan yomanawyaan disaan aw pagbatok sang manga Judio nasi Jesus yang yakapagkadyaw kanaan sang kanaansakit. 16 Yaan yang kyakaponowan nang mangaJudio paganipanip na apatayun si Jesus, kay pya-pagkadyaw ni Jesus yang otaw na yamasakit nangallaw na pagpapatana nang manga Judio.

17 Wakaw yagalaong si Jesus sang manga Judio,“Yang kanak Ama na Dios yabay maggawbuk, wamagatangku sang pagtabang sang manga otaw,wakaw arag ak magagawbuk.” 18 Pagdungug nangmanga Judio sang pyagalaong ni Jesus, kadoganganyang kanilan kaingutingut, laban gosto nilan naapatayun si Jesus. Buku gaid nang pagsopak sangkanilan balaod yang dyadaman nilan, awgaid yangyagalaong yaan na Ama naan yang Dios, yapago-nawa yaan sang Dios.

Yang Katungud nang Anak nang Dios19 Kayan yaglaong si Jesus sang manga Judio,

“Pagalaong ko kamayo yang tinuud, naway amaimoko na Anak aw akoway da gaid. Yaan gaid yangyiimo ko yang kikita ko na yiimo nang kanak Ama.Yang yiimo nang kanak Ama yaan oman yang yiimoko na Anak. 20 Tungud kay kyakarugunan akonang kanak Ama, pyapakatigam naan kanak yangkariko nang imo naan. Aon pay imo na labaw pasini na apakatigam naan kanak na imoon ko namakaburungburung kamayo laban. 21 Yang kanakAma yagaboi sangmanga patay kayan yatagan naannang bago na kinaboi, maynaan oman ako na Anaknaan yamatag nang bago na kinaboi sang otaw nagosto ko atagan. 22Yang kanak Ama dili magaokomsang manga otaw, yaatag naan kanak na Anak naanyang katungud pagokom, 23 antak yang kariko nangotaw magtaod kanak na Anak nang Dios maynangpagtaod nilan sang kanak Ama. Yang dili magataodkanak na Anak naan wa magataod sang kanak Amakay yang kanak Ama yang yagasogo kanak.

24 “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na yangmotoo sang pyagalaong ko kayan tyomoo sangkanak Ama na yagasogo kanak akaaronan nang kin-aboi na way kataposan. Di da yaan isilotan tungudsang kanaan sara, kay yarowas da yaan sang kanaansara, kayan kyaaronan nang kinaboi na way kata-posan na sikun sang Dios. 25 Pagalaong ko kamayoyang tinuud, na dyomatung da yang allaw na yangmanga otawnamaynang patay tungud sang kanilansara mudungug sang kanak tingug na Anak nangDios, kayan yangmotoo sang pyagalaong ko amaboinang way kataposan. 26 Kay yang kanak Ama yangpyagponowan nang kinaboi wakaw yatagan naanako na kanaan Anak nang katungud pagatag nangkinaboi sang manga otaw. 27 Kayan yatagan naanako nang katungud pagokom sang manga otaw kayako gyugual nang Anak nang otaw. 28 Ayaw kamomagkaburungburung sining pyagalaong ko kamayo,kay madatung yang allaw na kariko nang pataymudungug sang kanak tingug, 29 kayan yanagban-gon, managboi silan. Yang yagaimo sang madyawamaboi nang way kataposan adto sang Dios, yangyagaimo sang maat isilotan nang silot na way kat-aposan.”

Yang Yagamatood bain kang Jesus30Yagapadayon si Jesus maglaong, “Way amaimo

ko na kanak tyoonan pagbuut, ayn nang pyagalaongkanak nang kanak Ama na Dios yaan yang yiimo ko.Wakawmatarong yang kanak pagokom, kay buku koyang yagabuutbuut magokom, yang kanak Ama nayagasogo kanak yaan yang yagabuut.

31 “Aw ako gaid yang maglaong bain kanak, waymotoo na tinuud yang pyagalaong ko. 32 Awgaidaon yagamatood bain kanak, yang kanak Ama.Yatigam ako na tinuud yang pyagamatood naanbain kanak. 33 Pyagalaong kamayo ni Juan yangtinuud bain kanak nong pagsogomayo sang kamayomanga inagad na pyapagosip mayo kang Juan bainkanak. 34 Wa ak magapasabot na yagakinaanglanako sang otaw na magamatood bain kanak, pya-galaong ko gaid kamayo si Juan antak kamo tomookayan yarowas kamo sang kamayo sara. 35 Si Juanmaynang ilawan na yamallag kay yakaindo yaansang manga otaw. Madyaw mayo yang kanaanpagindo toyo dagawdagaw gaid. 36 Awgaid yangkanak imo na kaburungburungan na pyapaimokanak nang kanak Ama labaw pa sang pagmatoodni Juan bain kanak, kay yang manga imo ko nakaburungburungan yagamatood bain kanak, na akosyosogo ani nang kanak Ama. 37 Arag yang kanakAma na yagasogo kanak yagamatood bain kanak.Toyo wa kamo udungug sang kanaan tingug, wakamo ikita kanaan. 38 Wakaw wa mayo ubutangansang ginawa mayo yang pyagalaong nang Dios nakanak Ama kay wa kamo otoo kanak na syosogonaan. 39 Yagabasa kamo sang syosolat nang mangapropeta nang Dios kay dumdummayo na akataraanmayo pinaagi sang pagbasa mayo saan yang kinaboina way kataposan. Yang syosolat nang propetayagamatood bain kanak. 40 Toyo wa kamo akanarigkanak. Aw somarig kamo kanak akaaronan kamonang kinaboi na way kataposan.

41 “Wara ako magakinaanglan na abantogon akonang manga otaw, 42 kay yatigam ako na wamayo ubutangan sang ginawa mayo yang Dios.43 Pyapakani ako nang Dios na kanak Ama, yata-gan naan ako nang katungud, toyo wa kamo otookanak. Awgaid aw aon komani na wa osogowanang Dios yaan yang otoowan mayo. 44 Wakaw wakamo otoo kanak kay yaan yang gosto mayo yangabantogon kamo nang arag kamo otaw, way gostomayo na abantogon kamo nang Dios. 45Ayaw kamomagdumdum na ako yang magasombong adto sangkanak Ama tungud sang kamayo imo, si Moisesna kyakaimanan mayo na matabang kamayo yaanyang magasombong. 46 Aw tinuud na yotoo kamokang Moises, motoo kamo arag kanak, kay ako yangsyosolat ni Moises. 47 Onnoon mayong pagtoo sangkanak pagindo aw wa kamo otoo sang syosolat niMoises?”

6Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan na ka

Otaw(Mateo 14:13-21; Markos 6:30-44; Lukas 9:10-17)

1 Pagpanaw ni Jesus disaan, tomaripag yaan awyang kanaan manga inagad sang dagat na Galileana pyagangaranan arag nang dagat na Tiberias.

Juan 6:2 109 Juan 6:40

2Madaig na manga otaw yang yakadto kanaan, kayyikita silan sang manga milagro na yiimo naan,na pyapagkadyaw naan yang manga masakitin.3 Kayan pyagagad ni Jesus yang kanaan mangainindo, yotokod silan sang butay aw panagingkod.4 Agput da yang pista nang manga Judio na pya-gangaranan nang Paglabay. 5 Pagtanaw ni Jesus,kitaun naan yang madaig na manga otaw na ya-gapadurug agkanaan, wakaw yagalaong yaan kangPelipe, “Diin kitamagbili sangmakaan namakatpudsining kariko nang manga otaw?” 6 Yatigam yaansang imoon naan, toyo yagaid naan osipin si Pelipedaw nanang iibak naan. 7 Yimibak si Pelipe, laong,“Yani na kadaig nang otaw, maski pilang gatos na kapesos na paan kolang pamaski tagbi gaid yang aatagsang kada sang ka otaw.” 8 Yagalaong kang Jesusyang isa na kanaan inindo na pyagangaranan niAndres na lomon ni Simon Pedro, laong, 9 “Aon aniisu na usug na aon limang book na paan aw dowangbook yang iisda, awgaid onnoon yaan nang kadaignining manga otaw?” 10 Laong ni Jesus sang kanaanmanga inindo, “Papagingkoda mayo yang mangaotaw.” Kayan yanagingkod yangmanga otaw disangsagbut, aon manga limang mararan silan, way labutnang kawbayan aw manga isu. 11 Kayan kyamangni Jesus yang paan aw yang isda, aw pagpasalamatyaan sang Dios aw pangatagan naan yaan sangmanga otaw na yanagingkod. Yatagan silan tamannang amabos nilan. 12 Yamatapos silan komaan,nang yangkabiyag da silan, pyapakamang ni Jesusyang manga sama, laong naan, “Pallasakan mayosang arat yang yamasama antak way masapad.”13 Kayan pyangamang nilan. Samporo aw dowa naka arat yang yamatmo nang yamasama nangmangaotaw sikun sang limang book na paan.

14Pagkita nang manga otaw sining milagro na yi-imo ni Jesus, maglaong silan, “Way buku, yaan agawyang propeta na pyagalaong kadini nang mangapropeta namadatung ani sang donya.” 15Yatigam siJesus sang dumdum nang manga otaw na akaman-gun yaannilan, kay laban gosto nilan na imoon yaanari nilan. Wakaw yapanaw yaan disaan, yakadtoyaan sang kabutayan nang sayda naan.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Tobig(Mateo 14:22-33; Markos 6:45-52)

16Yagasarinakup yanugbung yang kanaanmangainindo adto sang dagat 17 aw sakay sang barangay.Mataripag silan sang dagat kay dato silan Kaper-naum. Gabi la, kayan wa pa si Jesus adatungkanilan. 18 Durug mabakla da yang barud kaymabandus yang samut. 19 Dagaw aon day mangaunum na ka kilometro yang kaawat nang dyurugannilan nang pagkita nilan kang Jesus na yapanawasang babaw nang laod na yagapadurug agkanilan.Yamangkalluk silan laban. 20Laong ni Jesus kanilan,“Ayaw kamo magkalluk, kay ako yaning yodorodkamayo.” 21 Yanaguma silan pagkatigam na yaansi Jesus, kayan pyasakay nilan yaan sang barangay.Kayan yaparabay silan makadoong sang banwa naakadtowan nilan.

Yagatotol yang Manga Otaw kang Jesus22-24 Yang manga otaw na yagapabilin adto di-

pag yatigam na sambook da yang barangay disaan,

yang pyanagsakayan gaid nang manga inindo niJesus. Kayan si Jesus wa nilan ikitaa na yamagadnang kanaan manga inindo tomaripag nang dagatna yasakay saan na barangay. Butna wa nilanikitaa si Jesus aw yang kanaan manga inindo pagka-masurum, kayan syomakay dakman silan sangbarangay padurug ag Kapernaum, yagatotol kangJesus. Yasakay silan sang manga barangay nasikun ag Tiberias na yamagi disang masaid sangkyakaanan nilan sang paan pagkatopos ni Jesusmagpasalamat sang Dios.

Si Jesus yang Gyugual nang Paan na Makaboi nangway Kataposan

25 Pagkita nilan kang Jesus agdipag nang dagatmaglaong silan, “Akano kaw ani, kaymagindoway?”26 Yimibak si Jesus, laong, “Pagalaong ko kamayoyang tinuud, yagatotol kamo kanak tungud kayyamangkabiyag kamo nang paan na kyakaan mayo,buku nang manga milagro na yiimo ko yang yabaymayo pagtotol kanak. 27 Ayaw kamo magpamakottungud sang kamayo pagkaan kay yang pagkaan ya-gakabos aw kawara, yaan yang pamakoti mayo yangmakaatag kamayo nang kinaboi na way kataposan.Ako yang makaatag kamayo saan, kay yatagan akonang katungudnang kanakAmanaDios, kay ako ya-maimo otaw.” 28 Laong nang manga otaw, “Nanangkinaanglan na imoon nami antak kami makaimosang pyapaimo nang Dios?” 29 Tyotobag silan niJesus, laong, “Yani yang gosto nang Dios na imoonmayo, sarig kamo kanak na syosogo naan ani.”30 Kayan yaglaong yang manga otaw kang Jesus,“Pakitaa kami sang manga toosanan na ikaw tinuudna syosogo nang Dios antak kami tomoo kanmo.Nanang imoon mo, yang maynang imo ni Moiseskadini? 31Kayyang kamonaan ta kadini yakaan sangpagkaan na sikun aglangit na pyagangaranan nangmana nong aadto silan sang banwa na way maguya.Yani yang pyagalaong nang Dios na syosolat, laong,‘Yatagan naan silan nang pagkaan na sikun aglan-git.’ ” 32 Yiibak silan ni Jesus, laong, “Pagalaong kokamayo yang tinuud, na yangDios aglangit na kanakAma yang yamatag kamayo nang pagkaan, buku niMoises. Yang kanak Ama yang yamatag kamayonang paan na sikun aglangit. 33 Kay yang paan nasikun aglangit na yaatag nang Dios makaboi nangway kataposan sang manga otaw.” 34 Laong nangmanga otaw kanaan, “Abaya kami atagi naan napaan.” 35 Laong ni Jesus kanilan, “Ako yang gyugualnang paan namakaboi nangway kataposan. Wakawyang otaw na makani kanak na motoo kanak, di damagkagutum aw di da magkarangga.

36 “Pyaglaong da ko kamayo na wa kamo otoomaski kimita da kamo sang manga imo ko na mila-gro. 37 Kariko nang yaatag kanak nang kanak Amana pagasakopon ko masarig kanak. Yang amanarigkanak di ko atarikodan. 38 Kay yakani ako sikunaglangit antak mangagad sang pagbuut nang kanakAma na yagasogo kanak. Buku nang kanak tyoonanpagbuut yang pangagdan ko. 39Yani yang pyapaimokanak nang yagasogo kanak, na apakatagapan koyang kariko nangmanga otaw na yaatag naan kanakantak way mawara maski isa kanilan, awgaid oboiinko silan kariko nang maori na allaw. 40 Kay yaniyang gosto nang kanak Ama, na yang kariko nang

Juan 6:41 110 Juan 7:6yatigam na ako Anak nang Dios kayan syomarigkanak atagannang kinaboi naway kataposan, kayanbyoi ko silan oman nang maori na allaw.”

41 Yamangkadaman yang manga Judio pagdun-gug kang Jesus na yagalaong, “Ako yang paan nasikun aglangit.” 42Wakaw yagalaong silan, “Nanga,bukung anak si Jesus ni Jose? Yikilara kita sangkanaan ama aw ina. Kayan nanga yaglaong da yaanadoon na sikun yaan aglangit?” 43 Laong ni Jesuskanilan, “Ayaw kamo magbagolbol tungud sangpyagalaong ko. 44 Way makakani kanak na motookanak aw di pakaniin nang kanak Ama na yagasogokanak. Yang motoo kanak oboiin ko nang maorina allaw. 45 Aon syosolat kadini nang propeta nayagalaong, ‘Kariko nang otaw pyagaindo nang Dios.’Yang yudungug sang kanak Ama kayan yangagad,yaan yang makani kanak na motoo kanak. 46Wa akmagapasabot na aon yikita sang Dios na kanak Ama.Way yikita sang kanak Ama, ako gaid, kay sikun akagkanaan.

47 “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na yangmotoo kanak atagan nang kinaboi na way kata-posan. 48 Ako yang gyugual nang paan na mak-aboi nang way kataposan. 49 Yang kamayo ka-monaan yakaan sang pagkaan na pyagangaranannang mana, awgaid yamatay pa silan maski yaandang kanunun nilan mana disang banwa na waymaguya. 50 Awgaid yang pyagalaong ko kamayoadoon yang paan na sikun aglangit, na yangmakaansaan di da amatay. 51 Ako yang gyugual nang paanna sikun aglangit na makaboi sang manga otaw.Wakaw yang makaan sini na paan maboi nang waykataposan. Yang pyagalaong ko na paan yang kanaklawas na aatag ko tungud sang manga otaw disangdonya antak silan kaaronan nang kinaboi na waykataposan.”

52 Yanagkabaraw yang manga Judio na ya-madaman pagdungug sang pyagalaong ni Jesus.Laong nilan, “Onnoon naan pagatag sang kanaanlawas kanatu, na apakaan naan kanatu?” 53Wakawyagalaong si Jesus kanilan, “Pagalaong ko kamayoyang tinuud, na aw di kamo komaan sang kanaklawas, aw di kamo minum sang kanak dogo, dikamo akaaronan nang kinaboi na way kataposan.54 Yang makaan sang kanak lawas aw inum sangkanak dogo, yaan yang akaaronan nang kinaboi naway kataposan, kayan oboiin ko yaan nangmaori naallaw. 55 Kay yang kanak lawas maynang tinuud napagkaan aw yang kanak dogo maynang tinuud napaginumun, kay yang kanak lawas aw dogomakaboinang way kataposan. 56 Yang makaan sang kanaklawas aw inum sang kanak dogo magapollayon daagkanak kayan akomagapollayon agkanaan. 57Yangkanak Ama na yagasogo kanak yang pyagponowannang kinaboi, wakaw aagkanak yang kinaboi na waykataposan. Wakaw yang makaan sang kanak lawasmaboi nang way kataposan. 58 Yang paan na sikunaglangit buku nang maynang pagkaan na kyakaankadini nang kamayo kamonaan, na maski yakaansilan saan yamangkamatay pa. Yang makaan sangpaan na sikun aglangit atagan nang kinaboi na waykataposan, kay yaning pyagalaong ko na paan yangkanak lawas na aatag ko tungud sang manga otaw.”59Yani yang pyagalaong ni Jesus nang pagindo naan

sang manga otaw disang pagtitiponan nang mangaJudio ag Kapernaum.

Yang Pyagalaong ni Jesus Kanilan yang Makaboinang Way Kataposan

60Madaig na manga otaw na yamagadagad kangJesus yang wa otoo pagdungug nilan sining pagindoni Jesus, laong nilan, “Di akatoowan yang pya-galaong naan. Way matangkap saan.” 61 Maskiway yagagogod kang Jesus yatigam yaan na maatnilan yang kanaan pagindo, wakaw yagalaong yaankanilan, “Nanga kadi kamo, di da kadi kamo amagadkanak tungud sang pyagalaong ko kamayo kagayna?62 Nanang akapaglaong mayo oman aw kitaun damayo ako na mapakabaton agtaas na magabarikda aglangit? 63 Aw tomoo kamo sang pyagalaongko kamayo akaaronan kamo nang Balaan na Es-pirito kay aw way Balaan na Espirito agkamayodi kamo akaaronan nang kinaboi na way kata-posan kay yang pyagalaong ko kamayo yaan yangmakaboi kamayo. 64 Awgaid aon pay kainagadanmayo na wa otoo kanak.” Yagalaong si Jesus sangmaynaan kay anay da yatigam yaan sang mangaotaw na di motoo kanaan, kyakatigaman naan aragyang otaw namatabang sang yapagkontara kanaan.65 Pyagalaong naan arag yani sang manga otaw nayanagpaningug disaan, laong naan, “Wakaw ya-galaong ako kamayonawaymakani kanak namotookanak aw di pakaniin kanak nang Dios na kanakAma.”

66Yang manga otaw na yamagadagad kang Jesus,madaig kanilan yang lyomowat da kang Jesus pag-dungug nilan sining pyagalaong ni Jesus. 67 Kayanyaglaong si Jesus sang samporo aw dowa na kanaanmanga inindo, laong, “Nanang dumdummayo, aragda kamo molowat kanak?” 68 Yotobag si Simon Pe-dro, laong, “Sini pa sa yang agadannami, kayGinoo?Ikaw sa gaid yang makaatag nang kinaboi na waykataposan sang otaw na motoo sang pyagalaongmo. 69Yotoo kami sang pyagalaong mo kay yatigamkami na ikaw yang balaan na syosogo nang Diosani sang donya.” 70 Laong ni Jesus kanilan, “Pipiliko kamo, samporo kamo aw dowa, toyo yang isakamayomayni Satanas.” 71Yang pyagalaong naan siJudas na anak ni Simon Iskariote, kay si Judas, maskiinagad yaan nang samporo aw isa na manga inindo,yaan yangmatabang sang yapagkontara kang Jesus.

7Si Jesus aw yang Kanaan Manga Lomon na Usug

1 Kasikun disaan, wa da si Jesus akadto Judeakay yaanipanip yaan nang manga Judio na ap-atayun, aadto ra gaid yaan magapanawpanawGalilea. 2 Yagpadadatung da yang pista na Taber-nakulo nang manga Judio. 3 Laong nang mangalomon ni Jesus kang Jesus, “Singadto Judea an-tak yang kanmo manga inindo adto kimita siningmanga milagro na yiimo mo. 4 Kay yang otawna gosto amaimo dungganun di magatago sangkanaan manga imo. Wakaw pakita sang kawtawanna yagaimo kaw saan antak kimita saan na imoyang kariko nang otaw disang donya.” 5 Yagalaongnang maynaan yang kanaan manga lomon kay wapa silan otoo kanaan. 6 Yimibak si Jesus kanilan,

Juan 7:7 111 Juan 7:39laong, “Wa pa adatung yang allaw na magapakitaako sang kanak manga imo adto sang kariko nangkawtawan. Awgaid kamo, makaimo kamo sangkariko nang gosto mayo maski kano. 7 Yang mangaotaw disining donya di mokontara kamayo. Awgaidbain kanak, kyokontara ako nilan kay pyagalaongko kanilan yang maat na manga imo nilan. 8 Kamoyang singadto sang pista, di pa ak makadto sangpista kay wa pa adatung yang allaw na akadto ko.”9 Pyagalaong naan yaan kanilan, kayan yagpabilinyaan ag Galilea, wa yaan aagad kanilan.

Si Jesus na Aadto sang Pista10 Nang adto ra yang kanaan manga lomon sang

pista, yakadto yaan arag sang pista na way yatigam.11Yangmanga pangoro nangmanga Judio yagaanapkang Jesus disang pista, laong nilan, “Wain si Jesus,na wara man ani?” 12Madaig na manga otaw yangyatambong sang pista na yagaid magkinayaasay nayagabaraw bain kanaan. Aon yagalaong, “Madyawyang batasan ni Jesus.” Yang kadaygan yagalaong,“Buku nang madyaw kay yakaribog yaan sangmanga otaw.” 13 Toyo wa nilan apadunggan sangpagkadaiganyangpyagalaongnilan bain kang Jesus,kay yamalluk silan sang kanilan manga pangoro namanga Judio.

14 Nang yanungatunga da yang pista yakadto siJesus sang templo aw pagindo sang manga otaw.15 Yamaburungburung yang manga pangoro nangmanga Judio pagdungug sang pagindo ni Jesus.Laong nilan, “Nanga yani na otaw laban matigamsari wa pagaindowa nang kanatu bantogan na mag-indoway?” 16 Yimibak si Jesus, laong, “Yaningpyagaindo ko kamayo buku nang sikun sang kanaktyoonan dumdum, sikun yani sang Dios na yagasogokanak. 17Yang otaw namatinomanun sang pagbuutnang Dios matigam daw wain sikun yaning kanakpagindo, daw sikun sang Dios daw sikun sang kanaktyoonan pagbuut. 18 Yang otaw na yagaindo, nayang kanaan pagindo sikun sang kanaan tyoonanpagbuut, yamakot yaannaotawna amabantog yaan.Awgaid yang otaw na gosto amabantog yang Diosna yagasogo kanaan, yaan na otaw yang yagalaongsang tinuud, way kanaan karimbong. 19 Pyagaindokamayo ni Moises yang balaod, awgaid way isakamayo na yagatoman sang balaod, kay yaanipanipmayo ako na apatayun.” 20 Laong nang mangaotaw, “Nanga, munung kaw, sini yang yagadum-dum na magapatay kanmo?” 21 Yimibak si Jesus,laong, “Misan disaan pyapagkadyaw ko yang otawna masakitin kayan yaburungburung kamo karikokay pyapagkadyaw ko yaan nang allaw na pagpa-patana. 22 Aon balaod na pyagaindo ni Moisesna sikun sang kanatu kamonaan, yaan na balaodbain sang pagtopo sang isu na baya warong allawdungan mawtaw. Wakaw maski allaw na pagpa-patana yagatopo kamo kay antak matoman yanina balaod. 23 Aw yagatopo kamo antak matomanyang balaod ni Moises maski allaw na pagpapatana,kayan nanga yamadaman kamo na pyapagkadyawko yang otaw nang allaw na pagpapatana? 24 Ayawkamo magparabay magokom sang sangka otaw awwa mayo akadadayawi katigami yang kanaan imo.Awgaid onaa mayo sosiya yang tinuud.”

Yaan Agaw si Kristo na Syosogo nang Dios?25 Aon manga otaw na taga Jerusalem na

yagalaong, “Bukung yaan agaw na otaw yangapatayun kono nang kanatu manga pangoro?26 Tanawa, yagindo da yaan sang kawtawan, kayanway yakapagsorit kanilan na yosopak kanaan.Dagaw yatigamda arag yang kanatumanga pangorona yaan yang pyagangaranan ni Kristo na syosogonang Dios ani kanatu. 27Awgaid kyakatigaman natuyaan na otaw daw wain sikun, yang pyagangarananni Kristo na osogoon nang Dios way matigam dawwain magsikun.”

28Wakaw pagdungug ni Jesus saan, gagaan naanyang paglaong asang templo, laong, “Yatigam bakamo kanak? Yatigam ba kamo daw wain akomagsikun? Awgaid maski yatigam kamo kanakwa kamo akatigam sang yagasogo kanak. Bukuko yang yagabuutbuut na makani, yang Dios nayagalaong sang tinuud yang yagabuut na makaniako. 29 Yatigam ako kanaan kay sikun ak agkanaan.Yaan yang yagasogo kanak na makani sang donya.”30 Panagdakupun garo nilan yaan pagkatapos naanmaglaong saan, awgaid way yakaimo kanilan kaywa pa adatung yang allaw na pagadakup kanaan.31 Awgaid madaig na manga otaw yang yotoo kangJesus, laong nilan, “Yang pyagalaong na imoon niKristo aw domatung ani sang donya inimo da niJesus, aw guna aon pay domatung na kadaygan dilida makagaon kanaan.”

Syosogo yang Manga Sondaro Antak Dakupun siJesus

32 Yang manga Pariseo yudungug sang pya-galaong nang manga otaw bain kang Jesus, wakawsilan aw yang manga pangoro na magampoway ya-gasogo sangmanga sondaro antak dakupun si Jesus.33Kayan yaglaong si Jesus sang manga otaw tungudsaan, “Di da ak madogay ani kamayo, magabarikda ako adto sang yagasogo kanak. 34 Magaanapkamo kanak, toyo di kamo makanotol kanak, kaydi kamo makakadto sang akadtowan ko.” 35 Kayanyagsipaglaong yang manga Judio, “Diin koraw yaankomadto, na di kita makanotol kanaan? Dagawmakadto yaan sang manga Judio na aadto sangmaawat na banwa antak yaan magindo adto sangbuku nang manga Judio. 36Nanang buut pasabot niJesus sang paglaong naan, ‘Magaanap kamo kanak,awgaid di kamo makanotol kanak,’ aw yang pya-galaong naan, ‘Di kamomakakadto sang akadtowanko.’ ”

Yang Tobig na Makaboi37Yang kataposan na allaw nang pista yang laban

importante na allaw. Yagaindug si Jesus ninyanna allaw asang pagkadaigan nang otaw aw gagainaan yang paglaong, “Yang otaw na yamaranggakinaanglan makani kanak aw inum. 38 Kay yangsyosolat na sorit nang Dios yagalaong, ‘Yang yotookanak, mobogak digkanaan yang tobig na mak-aboi.’ ” 39 Yaning pyagalaong ni Jesus bain sangBalaan na Espirito na aatag sang manga otaw nayotoo kanaan, kay wa pa disinyan akaatagan yangBalaan na Espirito, kay wa pa si Jesus akamatay awkadto langit.

Yanagkasompaki yang Manga Otaw

Juan 7:40 112 Juan 8:2440 Madaig na manga otaw yang yudungug sin-

ing pyagalaong ni Jesus, kayan yaglaong silan,“Yaan yang tinuud na propeta na tyatagadan ta namakani.” 41 Yang kadaygan yanaglaong, “Yaan saagaw yang pyagangaranan ni Kristo.” Awgaid laongnang kadaygan, “Yang pyagangaranan ni Kristo dilimagasikun ag Galilea. 42 Kay yagalaong yang soritnang Dios na syosolat na yang pyagangaranan niKristo magasikun sang sompaw ni Dabid, kayandisaan mawtaw Betlehem, asang banwa ni Dabid.”43 Wakaw yanagkasompaki yang manga otaw tun-gud kanaan. 44 Aon garo magadakup kanaan toyowa makaimo.

Wa Otoo kang Jesus yang Manga Pangoro nangManga Judio

45 Yang manga sondaro na magadakup garokanaan yomori da, kayan yosip silan nang yaga-sogo kanilan na manga Pariseo aw manga pangorona magampoway, laong, “Nanga wa mayo yaanadakupa aw daraa ani?” 46 Yimibak yang mangasondaro, laong, “Way otaw na yakapaglaong sangmaynang pyagalaong naan na otaw nang kadyaw.”47 Laong nang manga Pariseo, “Nanga, arag dakadi kamo tyomoo sang kanaan kagaro? 48 Wayisa kanami na kamayo pangoro aw way Pariseo nayotoo kanaan. 49Yangmanga otaw na yotoo kanaanwa akatigam sang balaod ni Moises, wakaw isilotansilan nang Dios.” 50 Si Nikodemo, ngaong yakadtokang Jesus nang gabi arag Pariseo. Laong naankanilan, 51 “Pinasobay sang kanatu balaod dili kitamakapagokom parabay na isilotan yang otaw nadili onaun bistaun antak katigaman daw nanangyamaimo naan.” 52 Laong nilan kang Nikodemo,“Nanga kaw yadapit kanaan? Nanga, arag kaw tagaGalilea mayn naan? Basaa yang manga solat nangpropeta nang Dios antak mo katigaman na waypropeta na magasikun ag Galilea.”

8Yang Bobay na Yapagipid sang Buku nang Kanaan

Bana1 Kayan yagsipagori yang manga otaw sang

kanaan kanaan baray. Kayan kyomadto si Jesussang butay na pyagangaranan nang Kaolibowan.2 Pagkamasurum komadto yaan oman sang tem-plo. Madaig na manga otaw yang yanagkatiponagkanaan. Kayan yagingkod yaan aw pagindowanaan silan. 3 Kaba yagaindo yaan, yadatung dis-aan yang manga magindoway sang balaod aw yangmanga Pariseo, yagadara sang bobay na kyaka-sobokan na yapagipid sang buku nang kanaan bana.Kayan pyapagindug yaan nilan asang atobangan ni-lan, 4 aw paglaong silan kang Jesus, “Yani na bobay,kay magindoway, kyakasobokan na yapagipid sangbuku nang kanaan bana. 5 Kayan yang kanatubalaodna yaatag niMoises yagalaongna yang bobayna yagaimo saan na imo kinaanglan odonagun nangbato antak matay. Nanang akapaglaong mo adoonbain sini?” 6 Pyagalaong nilan yani kay pyagapan-gitangitaan nilan si Jesus sang akaponowan antaknilan kasombong. Kayan dyumumul si Jesus awpagsolat nang kanaan tollo asang lopa. 7 Tungud

kay yabay silan magosip kanaan, wakaw yiling-guka yaan aw paglaong kanilan, “Yang way saradigkamayo yaan yang onaa padonaga nang batokanaan.” 8 Kayan yoman yaan dumumul aw pagso-lat nang kanaan tollo asang lopa. 9Pagdungug nangmanga Pariseo sining pyagalaong ni Jesus manag-pamanaw silan na yanagtagison kay kariko nilanmakasasara. Yaan yang yomona manaw yang kani-lan matikadung. Si Jesus koman yang yamaibilinaw yang bobay na yagaindug disaan. 10 Yilinggukasi Jesus aw paglaong sang bobay, “Wain da silan?Nanga, way isa kanilan na yodonag kanmo nangbato?” 11 Laong nang bobay, “Way isa kanilan nayakaimo, kay Ginoo.” Laong ni Jesus, “Di ta kawisilotan. Awgaid ori da aw ayaw da magimo sangsara.”

Si Jesus yang Gyugual nang Allag na Yagaindo sangManga Otaw

12 Kayan yoman maglaong si Jesus sang mangaotaw disang templo, laong naan, “Ako yang gyugualnang allag kay yagaindo ako sangmanga otaw disin-ing donya. Yang mangagad kanak maynang otawnawara asang kangitngitan kay iyan agkanaan yangallag na makaboi kanaan nang way kataposan.”13 Laong kanaan nang manga Pariseo, “Ikaw yangyagagogod bain kanmo, wakaw di akatoowan yangpyagalaong mo.” 14 Laong ni Jesus, “Maski ako yangyagagogod bain kanak, tinuud yang pyagalaong kokay yatigam ako daw wain ako sikun, kyakatigamanko arag daw diin ako komadto. Awgaid kamo, wakamo akatigam daw wain ako sikun, wa kamo aragakatigam daw diin ako komadto. 15Kamo yagaokomsang sangka otaw pinasobay sang kamayo paagi nakanang otaw paagi. Awgaid ako, wa ak magaokomnang maynaan sang sangka otaw. 16 Aw ako yangmagokom, yang kanak pagokom osto, kay bukunang sayda ko yang magaokom, yang kanak Amana Dios na yagasogo kanak iyan inagad ko. 17 Yangkamayo balaod yagalaong, na aw magonawa yangpyagalaong nang dowang ka tistigos, agaw may-naan tinuud. 18 Ako yagamatood bain kanak, yangkanak Ama na yagasogo kanak arag yagamatoodbain kanak.” 19 Laong nang manga Pariseo, “Wainsi ama mo?” Laong ni Jesus, “Wa kamo akatigamkanak, wakaw wa kamo akatigam sang kanak Ama.Aw yatigam kamo kanak matigam kamo arag sangkanak Ama.”

20Yani yangpyagalaongni Jesus sangmanga otawnang pagindo naan asang templo, na asang saidyaan nang lasakanan sang sapi. Way yagadakupkanaan kaywa pa adatung yang allaw na pagadakupkanaan.

Dili Kamo Makakadto sang Akadtowan Ko21 Yoman si Jesus maglaong kanilan, “Mapanaw

ako, kayan yabay mayo ako anapun. Awgaid dikamomakakadto sang akadtowan ko, kay amangka-matay kamo na dili amapasaylo sang kamayo sara.”22Kayan yaglaong yangmanga Judio, “Dagawmaga-toyo yaan kay yagalaong yaan na di kita makakadtosang akadtowan naan.” 23 Laong ni Jesus, “Kamotaga ani sang donya, ako tagalangit. Kamo sakopnining donya, ako buku. 24 Wakaw pyagalaong kokamo na amangkamatay kamo na di amapasaylo

Juan 8:25 113 Juan 8:59sang kamayo sara. Kay di kamo amapasaylo sangkamayo sara aw di kamo tomoo na ako yang syosogoani nang Dios antak maglingat sang kamayo sara.”25 Yagaosip yang manga Pariseo, laong, “Nanakaw kadi?” Yimibak si Jesus, laong, “Ako yangyabay ko batokon kamayo anay da nong tagna kopagindo. 26 Madaig pa yang pagalaong ko bainkamayo, madaig arag yang pagalaong ko tungudsang kamayo sara. Yang pyagalaong ko sang mangaotaw podo tinuud kay yaan yang dyudungug kona pyagalaong nang yagasogo kanak. Kariko nangpyagalaong naan tinuud.”

27 Awgaid wa silan makadarag na yang pya-galaong ni Jesus kanilan yang kanaan Ama na Dios.28 Wakaw pyagalaong silan ni Jesus, “Aw karabora mayo disang koros ako na gyugual nang Anaknang otaw baya da akatigaman da mayo na akoyang syosogo ani nang Dios. Kayan akatagtagaan damayo na way imo ko na sikun sang kanak tyoonanpagbuut. Ayn nang pyagaindo kanak nang Diosna kanak Ama yaan yang pyagalaong ko kamayo.29 Yang yagasogo kanak aani inagad ko, wa ak naanapabayai na sasayda, kay yabay ko imoon yangmadyaw naan.” 30 Madaig yang yotoo kang Jesuspagdungug sining pyagalaong naan.

Di daKamoPangallangunnang Sara awMatigamdaKamo sang Kamatooran

31 Kayan yaglaong si Jesus sang manga Judiona yotoo kanaan, “Tinuud na kamo kanak mangainindo aw abaymayo pangagdan yang pyagaindo kokamayo, 32 kayan matigam kamo sang kamatooranbain sang Dios. Makagawas da kamo, na di dakamopangallangun awmatigamda kamo sang kam-atooran.” 33 Laong nang manga Judio, “Manga som-paw kami ni Abraham. Wa pay yangallang kanamidungan, kayan nanga yagalaong kaw, ‘Makagawasda kamo, na di da pangallangun’?” 34 Laong ni Jesuskanilan, “Pagalaong ko kamayo yang tinuud, nakariko nang yakaimo nang sara pyangallang nangsara. 35Yang allang dimagapollayonmaguya disangbaray nang yangallang kanaan, yang anak nangtagtomon sang baray yang magapollayon disaanmaguya. 36Wakaw aw ako na Anak nang Dios yangmagpagawas kamayo, tinuud na makagawas kamo.37Yatigamakona kamomanga sompawni Abraham,awgaid gosto mayo na apatayun ako kay wa kamootoo sang pyagalaong ko. 38 Yang pyapakita kanaknang kanak ama yaan yang pyagalaong ko kamayo.Kamo oman, yang yiimo mayo yang pyagaindo ka-mayo nang kamayo ama.”

39 Yimibak silan kang Jesus, laong, “Si Abrahamyang kanami ama.” Laong ni Jesus kanilan, “Awtinuud manga anak pa kamo ni Abraham, imoonmayo yang yiimo ni Abraham. 40 Awgaid kamo,gostomayona apatayun ako tungud kay pyagalaongko kamayo yang tinuud na pyagalaong kanak nangDios. Way imo ni Abraham na maynang imo mayo.41 Yang maat na imo nang kamayo ama yaan yangyiimo mayo.” Yamadaman yang manga Judio pag-dungug saan, laong nilan, “Buku kami nang anaksang logwa. Sayda yang kanami ama, yang Dios.”42 Laong ni Jesus, “Aw tinuud na yang Dios yangkamayo Ama ataodon mayo ako kay sikun ak adtosang Dios. Buku ko yang yagabuutbuut na makani,

yang Dios yang yagasogo kanak ani. 43 Wa kamomakadarag sang pyagalaong ko kay di kamo mag-paningug sang pyagalaong ko, maat mayo dunggunyang kanak babatokon. 44 Si Satanas yang kamayoama. Yaan yang gosto mayo imoon yang madyawnaan. Anay da mammono yaan. Dungan wa paypyaglaong naan na tinuud, kayway imonaan na tin-uud. Yang pyagalaong naan podo kagaro, kay yaanyang kyanaraman naan na imo yang pagkagaro, kaymagaro yaan. Yaan yang pyagponowan nang karikonang kagaro. 45 Wakaw wa kamo otoo kanak kayyang pyagalaong ko kamayo tinuud. 46Akoway sarawakaw way makapaglaong kamayo na ako aon sara.Kayan nanga di kamo magtoo kanak aw pyagalaongko kamayo yang tinuud? 47 Yang manga anak nangDios yangagad sang pyagalaong nang Dios. Kamobuku nang manga anak nang Dios wakaw wa kamomangagad sang pyagalaong nang Dios.”

Si Jesus aw si Abraham48 Laong nang manga Judio kanaan, “Osto yang

pyagalaong nami na ikaw taga Samaria na kontaranami. Aon yagabaya kanmo na mangkaraat na es-pirito.” 49 Laong ni Jesus, “Buku nang matungtungyang pyagalaong mayo, kay way mangkaraat naespirito na yagabaya kanak. Awgaid pyapadungugko kamayo antak mabantog yang kanak Ama naDios. Kayan kamo, maat yang pyaglaong da mayokanak. 50 Wara ak mamakot antak ak mabantog,yang Dios yang amatag kanak nang kabantog, kayyaanyangmagabuut kanak. 51Pagalaongkokamayoyang tinuud, na yang yotoo sang pyagalaong ko dida amatay kay akaaronan da nang kinaboi na waykataposan.” 52 Laong nang manga Judio, “Aon saagaw yagabaya kanmo na mangkaraat na espirito.Si Abraham yamatay, asta yang manga propeta aragyamangkamatay, kayan nanga yagalaong na yangyotoo sang pyagalaong mo di da amatay? 53Nanga,labaw pa kaw kadi sang kanami kamonaan na siAbraham? Yamatay si Abraham aw yang mangapropeta. Kayan ikaw, dumdum mo nana kaw?”54 Yimibak si Jesus, laong, “Aw ako yang yagbantogsang kanak tyoonan lawas, way kabos nang kanakpagbantog. Yang yagabantog kanak yang kanakAma na pyagalaongmayo na kamayo Dios, 55 sari wakamo akatigam kanaan. Ako yang yatigam kanaan.Aw maglaong ako na wa akatigam kanaan maka-gaon da ak kamayo na magaro. Awgaid yatigamako kanaan, pyangagdan ko yang pyagalaong naan.56 Yang kamayo kamonaan na si Abraham labanyagauma namikita sang kanak pagkani sang donya,yagauma yaan kay yikita sini.” 57 Laong nangmanga Judio kanaan, “Yomonnonong pagkita mokang Abraham, sari wa pay karimaan mo na ka toigdungan yamawtaw?” 58 Laong ni Jesus kanilan, “Pa-galaong ko kamayo yang tinuud, na wa pa akawtawsi Abrahamdadaan da ak iyan.” 59Yakampus si Jesusmaglaong sinyan, yakapoti yang manga Judio sangbato na odonag kang Jesus. Awgaid wa da nilan ikitasi Jesus, lyomogwa da yaan nang templo.

9Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bota

Juan 9:1 114 Juan 9:351 Yangindaran si Jesus, kayan kinita naan yang

otaw na bota anay da sang kanaan pagkawtaw.2 Yagaosip kang Jesus yang manga inindo naan,laong, “Kay Ginoo, kanini sara yang kyakaponowannang kanaan pagkabota, kanaan sara daw kanangtaganak naan?” 3 Yimibak si Jesus, laong, “Bukunang sara naan na otaw, buku arag nang saranang kanaan taganak yang kyakaponowan nangkanaan pagkabota, awgaid tyotogotan nang Diosna amasiling yaan nang maynaan antak katigamannang manga otaw yang dakora na gaom nang Diosna makapagkadyaw kanaan. 4 Kinaanglan imoon tayang pyapaimo nang yagasogo kanak kaba aani pakita sang donya, kay aw tomarikod da kita disiningdonya di da kita makapadayon sini na imo. 5 Kabaaani pa ako sang donya, ako yang gyugual nangallag kay ako yang makalowas sang manga otawdisang donya.” 6Pagkatapos ni Jesus maglaong sini,tomobad yaan asang lopa aw musmusa naan yanglopa na tyotobadan naan aw tapliyan naan sangmata nang bota, 7 kayan yaglaong yaan sang bota,“Unug da, pagporamos adto sang sogbowanan agSiloe.” Yang kaologan nang Siloe, syosogo. Kayanyomanaw yang bota aw pagporamos. Pagbarik naankimita da yaan.

8 Yang manga simbaray naan aw yang mangaotaw na yikita kanaan nong yagapangayo pa yaansang limos yanaglaong, “Yaan agaw na otaw ngaongipan magingkod asang agiyanan na yagapangayosang limos?” 9Aon yagalaong, “Yaan sa agaw.” Yangkadaygan yagalaong, “Buku naan, toyo magonawayang kaimo nilan.” Kayan yaglaong dakman yangotaw, “Ako ngaong otaw na bota.” 10 Kayan yosipnilan yaan, laong, “Yomonnonong pagkita mo, nabota kawman garo?” 11Yimibak yaan, laong, “Yangotaw na pyagangaranan ni Jesus yagamusmus sanglopa na tyotobadan naan aw tapliyan sang kanakmata aw paglaong kanak, ‘Singadto Siloe aw pag-poramos.’ Kayan pagporamos ko, kimita da ako.”12 Kayan yagosip silan kanaan, laong, “Wain yaanadoon?” Laong naan, “Inday daw wain da yaan.”

Yagaosip yang Manga Pariseo daw YomonnonongPagkadyaw nang Bota

13 Dyadara nilan adto sang manga Pariseo yangotaw na yagakadyaw sang kanaan pagkabota.14 Allaw na pagpapatana na simbaay nang mangaJudio yang pagimo ni Jesus sini na milagro.15Wakaw yoosip nang manga Pariseo oman yaan naotaw daw yomonnonong pagkadyaw nang kanaanmata, na adoon magkita da yaan. Kayan pyaglaongnaan kanilan, laong, “Tyatapliyan naan nangmyusmus na lopa yang kanak mata aw pagporamosako, kayan kimita ako.” 16 Aon manga Pariseona yagalaong, “Buku yaan nang sikun sang Dios,kay wa yaan magatoman sang balaod bain sangallaw na simbaay.” Awgaid laong nang kadaygan,“Yang otaw na makasasara di makaimo sang mangamilagro na maynini.” Yanagkasompaki silan.

17WakawyomanyaanosipinnangmangaPariseo,laong, “Yagalaong kaw na pyapagkadyaw naan yangkanmo mata, adoon nanang akapaglaong mo bainkanaan?” Yimibak yaan, laong, “Propeta yaan naotaw.” 18 Yang manga pangoro nang manga Judiowa otoo na yaan na otaw bota anay da pagkawtaw

kayan adoon kimita da, wakaw pyapatawag nilanyang manga taganak nang otaw na yagakadyawsang kanaan kabotaan, 19 aw osipa nilan, laong,“Anak agaw mayo yani na otaw, yaning pyagalaongmayo na bota anay da mawtaw? Yomonnonongpagkadyaw nang kanaan kabotaan?” 20 Yotobagyang kanaan manga taganak, laong, “Tinuud nayaan kanami anak, na bota anay da mawtaw.21 Awgaid wa kami akatigam daw yomonnono yaanna adoonmagkita da, wara arag kami akatigam dawsining yakapagkadyaw sang kanaan mata. Yaanyang osipa ra mayo kay ungudan da yaan, matigamda yaanmaggogod kamayo bain sang yamapaggunakanaan.” 22 Sisiling nilan naan yang paglaong ni-lan kay yamalluk silan sang manga pangoro nangmanga Judio kay yanagsabot yang manga Judio nadi da nilan aparasakun sang kanilan pagtitiponanyang otaw na magalaong na si Jesus yaan si Kristo.23 Wakaw yang manga taganak nang otaw na botanangaon yagalaong, “Ungudan da yaan, yaan yangosipa ra mayo.”

24 Wakaw yoman nilan tawagun yang otaw nayagakadyaw sang kanaan kabotaan, aw paglaonganilan, “Yang Dios yang pasalamati tungud sangyamapagguna kanmo, buku ni Jesus yang apasala-matan mo kay yatigam kami na yaan makasasara.”25 Yimibak yaan, laong, “Wa ak akatigam dawmakasasara yaan daw nana, awgaid yaan gaid yangkyakatigaman ko na nangaon ako bota, kayan adoonmagkita da ako.” 26 Laong nilan kanaan, “Nanangyiimo naan kanmo? Yoonnono naan yang pa-pagkadyaw sang kanmo mata?” 27 Laong naanna yimibak kanilan, “Pyaglaong da ko kamayo,toyo wa kamo otoo. Kayan nanga gosto mayo naoman maningug saan? Nanga, gosto mayo aragna amaimo kanaan manga inindo?” 28 Yoodyatyaannangmanga Pariseo, laong, “Ikawyang kanaaninindo, awgaid kami, yang pyangagdan nami yangkang Moises pagindo. 29 Kay yatigam kami nayapagbaraw yang Dios kang Moises, awgaid bainsaan na otaw, wa kami akatigam daw wain yaansikun.” 30 Yimibak yang otaw na yagakadyaw sangkanaan kabotaan, laong, “Makaburungburung yangpyagalaongmayo. Wakamootoonayaan sikun sangDios, awgaid yakapagkadyaw yaan sang kanak matana bota. 31 Yatigam kita kariko na di magtabangyang Dios sang otaw na makasasara, awgaid yangotaw na yisimba sang Dios aw pangagad sang sogonang Dios, yaan na otaw yang pyagatabangan nangDios. 32 Dungan nang donya yakabutang wa paydyudungug na otaw na yakapagkadyaw sang matanang sangka otawna bota anay da pagkawtaw. 33Awbuku nang sikun sang Dios si Jesus, dili yaan maka-pagkadyaw sang kabotaan nang otaw.” 34 Laongnang manga pangoro nang Judio, “Yamawtaw kawna anay da makasasara, kayan adoon yagadumdumkaw namagaindo kanami namatigam.” Pagkataposnilan maglaong sini, bigawun nilan yaan disangpagtitiponan, na di da yaan makaslud disaan.

Yang Wa Akatigam kay Maynang Manga Bota35 Yudungug si Jesus na bibigaw nang manga

Pariseo yang otaw na yagakadyaw sang kanaankabotaan. Pyagakita yaan ni Jesus, kayan pyaglaongnaan, “Tinuud agaw na yotoo kaw sang gyugual

Juan 9:36 115 Juan 10:29nang Anak nang otaw?” 36 Yimibak yaan, laong,“Paglaongan kanak daw sini yaan na otaw kay mo-too ako kanaan.” 37 Laong ni Jesus kanaan, “Kimitada kaw kanaan. Yaan na otaw yaning yapagbarawkanmo adoon. Ako yaan.” 38 Laong nang otaw nayagakadyaw sang kanaan kabotaan, “Ginoo, yotooako kanmo.” Kayan lyomood yaan aw simbaa naansi Jesus.

39 Laong ni Jesus, “Yakani ak sang donya antakkatigaman yang yotoo aw yang wa otoo, na yangmanga otaw na wa akatigam kay maynang mangabota, matigam da. Kayan yang manga otaw nayagalaong na matigam makagaon da nang bota kaydi matigam.” 40 Yang manga Pariseo na asangsaid ni Jesus yudungug sining pyagalaong ni Jesus,kayan yaglaong silan kang Jesus, “Nanang buut mopasabot, asta kami arag maynang bota?” 41Yimibaksi Jesus, laong, “Aw yakagaon pa kamo nang bota nawa akatigam di kamo amasusul sang kamayo sara.Awgaid kay yagalaong kamo na matigam kamo, nabuku kamo nang maynang bota, wakaw di kamomakagawas sang silot kamayo tungud sang kamayosara.”

10Yang Sambingay bain sang Toril nang manga

Karnero1 Laong ni Jesus na yagaindo kanilan, “Pagalaong

ko kamayo yang tinuud, na yang otaw na marasaksang toril nang karnero na di amagi sang pil-wangan, awgaid magapanik nang toril antak yaanmakarasak, yaan na otaw torisan, 2 awgaid yangotaw na marasak sang toril na yaan yang agiinnaan yang pilwangan, yaan na otaw yang tinuudna magbantayay sang karnero. 3 Yowangan kanaannang bantay yang pilwangan nang toril antak yaanmakarasak. Yaningug yang manga karnero kayyikilara sang kanaan tingug. Tyatawag naan yangmanga karnero na pyangingaranan naan aw daraanaan silan aglogwa. 4 Pagkatapos naan parogwaunyang kanaan manga karnero, magona yaan, kayangimiyod kanaan yang manga karnero kay yikilarasang kanaan tingug. 5 Dili silan migiyod sang ka-daygan na otaw, sana adaraganan yaan nilan, kaywa silan ikilara sang kanaan tingug.”

6Yani yang pananglitan ni Jesus kanilan, toyo wanilan akadaragi yang pyagalaong ni Jesus kanilan.

Si Jesus yang Madyaw na Magbantayay7 Kayan yoman maglaong si Jesus kanilan, “Pa-

galaong ko kamayo yang tinuud, na ako yanggyugual nang pilwangan na agiyanan nang mangaotaw namaynangmanga karnero. 8Kariko nang ya-maona kanak domatung maynang manga kawatanaw torisan kay buku silan tinuud na magbantayayna syosogo nang Dios. Wakaw wa silan pan-inggi nang kanak manga karnero. 9 Kay ako yanggyugual nang pilwangan, wakaw yang manga otawna makani kanak orowasun ko sang kanilan sarakayan tyagapan ko, makagaon silan nang karnerona sumlud gomwa na manamsam. 10 Yang kawatanmagaid komaon asang toril na mangawat, magap-atay aw pagsapad sang manga karnero, awgaid ako,yakani ako antak matag kanilan nang kinaboi naway tatamanan antak silan laban maguma.

11 “Ako yang madyaw na magbantayay sangmanga karnero, wakawmagapakamatay ako tungudsang kanak manga karnero antak silan marowas.12 Yang otaw na yagaid bayadan sang kanaan pag-bantay sang manga karnero madaragan aw kimitasang yaras na ido. Adaraganan naan yang mangakarnero kay buku nang kanaan tyoonan karnero.Kayan lyomanan nang yaras na ido yang mangakarnero kayan yanagsarimburag. 13 Adaraganannaan yang manga karnero kay yagaid yaan bayadansang kanaan pagbantay, di yaan amawili sangmanga karnero. 14 Ako yang madyaw na magban-tayay sang kanakmanga karnero. Yatigam ako sangkanak manga karnero, yang kanak manga karneroyatigam arag kanak. 15Magonawa saan, yang kanakAma yatigam kanak, ako na Anak yatigam sangkanak Ama. Magapakamatay ako tungud sangmanga otaw na maynang kanak manga karnero.16 Aon kanak manga karnero na wara disini natoril, kinaanglan odogpo ko silan sang dadaan kanakmanga karnero antak sang ka panun silan, kayansayda yang magbantayay kanilan. Maningug silankanak aw dumungug sang kanak tingug.

17 “Kyakarugunan ako nang kanak Ama kay ma-gapakamatay ako kayan magaboi ak oman. 18 Waymakaimo magpatay kanak, toyo gosto ko na mag-apakamatay tungud sang manga otaw. Maimo akmagpakamatay, kayan maimo ak magboi oman, kayyaan yang pyapaimo kanak nang kanak Ama naDios.”

19 Yanagkasompaki yang manga Judio tungudsining pyagalaong ni Jesus. 20 Madaig yang ya-galaong, “Aon yagabaya kanaan na mangkaraat naespirito. Nanga yaningug kamo saang munung?”21 Laong nang kadaygan, “Buku nang maynaanyang babarawun nang otaw na aon yagabaya namangkaraat na espirito. Aw yaan yang yagabayakanaan yang mangkaraat na espirito di yaan maka-pagkadyaw sang mata nang bota.”

WaOtoo yangManga Judio sang Pyagalaong ni Jesus22 Pista ngaon nang manga Judio ag Jerusalem

bain sang kanilan pagkanamput sang templo nangDios. Yakatoran nang amiyan yaan na pista.23 Yakadto si Jesus sang templo aw pagpanaw-panaw asang balkon nang templo na pyagan-garanan nang balkon ni Solomon. 24Kayan yanagli-bot kanaan yang manga pangoro nang manga Ju-dio aw paglaong, “Nanga wa pa mo kanami pa-galaongan daw sini kaw? Aw ikaw si Kristo nasyosogo nang Dios na magaari, paglaongan kanamiantak kami matigam.” 25 Yimibak si Jesus, laong,“Pyaglaong da ko kamayo toyo wa kamo otoo. Yangpyapaimo kanak nang kanak Ama inimo da ko.Matigam da kamo kanak daw sini ako pinaagi sinina manga imo. 26 Awgaid wa kamo otoo kay bukukamo nang kanak manga karnero. 27 Aw kanak pakamo manga karnero motoo kamo kanak, kay yangkanak manga karnero yigiyod kanak pagdungugsang tingug ko. Yatigam ako kanilan. 28 Yataganko silan nang kinaboi na way kataposan, kayandi da silan isilotan nang silot na way kataposan.Way makaagaw kanilan sikun digkanak. 29 Kayyang kanak Ama labaw sang kariko, wakaw karikonilan na yaatag kanak nang kanak Ama di amaagaw

Juan 10:30 116 Juan 11:29nang maski sini kay yang kanak Ama yang yatagapkanilan. 30Ako aw yang kanak Ama sayda kami.”

31 Pagdungug nang manga Judio saan, moti silannang bato na odonag kang Jesus. 32 Laong ni Jesuskanilan, “Pyapakita ko kamayo yang madaig namanga mangkadyaw na manga imo na pyapaimokanak nang kanak Ama na Dios, kayan nanang ponona odonagun mayo ako nang bato?” 33 Laong nangmanga Judio, “Buku nang madyaw na manga imomo yang kyakaponowan na odonagun kaw naminang bato, awgaid tungud sang pyagalaong mo, naikaw yapagonawa sang Dios, sari otaw kaw na maynnami. Yaan yang dakora na sara mo.” 34 Yimibaksi Jesus, laong, “Aon syosolat asang kamayo libronang balaod na yang Dios yagalaong sang kamayomanga pangoro kadini na silan arag maynang dios.35 Yang pyagalaong nang Dios na syosolat labandi amaparin maski kano. Yagalaong yang Dios namaynang dios ngaongmanga otaw na syosogo naankadini. 36 Kayan adoon nanga yagalaong kamo nayakasara ako sang Dios kay yagalaong ako na akoAnak nang Dios, na ako man yang pinili nang Diosna kanak Ama na yagasogo kanak ani sang donya?37Awbuku nang sogo nang kanak Ama yaning yiimoko, ayaw kamomagtoo kanak. 38Awgaid aw di kamotomoo kanak, yaan yang toowi mayo yang yiimoko, kay yang yiimo ko pagbuut nang kanak Ama,kayan disaan akatigaman mayo na aani inagad koyang kanak Ama, kayan ako iyan inagad nang kanakAma.”

39Kayan yoman garo panagdakupun nang mangaJudio si Jesus, toyo wa silan makaimo kay yimikyassi Jesus.

40 Yoman si Jesus komadto dipag nang tobig naJordan adto sang tagna pagbawtismowan ni Juan.Yadagawdagaw yaan maguya disaan. 41 Madaigyang yakadto kanaan na manga otaw. Yanagk-abarawbaraw disaan yang manga otaw, laong, “SiJuan way yiimo na milagro, awgaid kariko nangpyagalaong ni Juan bain kang Jesus tinuud, podoyamapagguna.” 42 Madaig yang yotoo kang Jesusdisaan.

11Yang Pagkamatay ni Lasaro

1Aon maglomon na yagauya ag Betania, si Mariaaw si Marta aw si Lasaro. 2 Yaan na Maria yangyagabobo sang maballo na lana asang siki ni Jesuskayan gyarisan naan nang kanaan logay. Yamasakitsi Lasaro. 3 Kayan yagsogo si Maria aw si Martaadto kang Jesus antak paglaongon si Jesus na yangkanaan amigo na si Lasaro yamasakit. 4 Pagdungugni Jesus na yamasakit si Lasaro, maglaong yaan,“Yaan na sakit di makamatay kang Lasaro, awgaidmakabantog sang Dios, ako na Anak nang Diosabantogon tungud saan.”

5 Laban karugunan ni Jesus yang maglomon siMarta aw siMaria aw si Lasaro. 6Awgaid yagapabilinsi Jesus surud nang dowang allaw disang banwana kyakadtowan naan nang pagdungug naan nayamasakit si Lasaro. 7 Paglabay nang dowang allawmaglaong si Jesus sang kanaan manga inindo, “Bayda makadto kita oman Judea.” 8 Laong kanaan nang

manga inindo naan, “Ginoo, baya pa na panagdona-gun kaw garo adto nang bato nang manga pangoronang manga Judio antak kaw matay, kayan adoon,nanga oman da kita komadto?” 9 Yagasambingaysi Jesus antak katigaman na buku pa nang allawna akamatay naan kay wa pa naan akatapos imowayang gosto nang Dios na imoon naan. Laong niJesus, “Samporo aw dowa na ka oras nang sugasimilat nang sang allaw. Yang otaw na mapanawnang allaw di amarogso kay kikita naan yang agiinnaan. 10 Awgaid yang otaw na mapanaw nanggabi amarogso kay di naan ikitaun yang agiin naankay mangitngit aw gabi.” 11 Kayan yagpadayon siJesus maglaong, “Yang kanatu amigo na si Lasaroyatorog adoon. Akadtowan ta yaan, opokawun ko.”12 Laong nang kanaan manga inindo, “Madyaw awyakatotorog yaan kay magakadyaw yaan.” 13 Yangbuut pasabot ni Jesus na si Lasaro yamatay, aw-gaid dumdum nilan na si Lasaro yagaid matorog.14Wakaw tyoridan da silan ni Jesus paglaongon na siLasaro yamatay. 15 Awgaid laong naan sang kanaanmanga inindo, “Yagauma ako na wara ako adtonang pagkamatay naan, kay aon imoon ko antakkamo tomoo kanak. Awgaid adoon, bay da kamo,akadtowan ta yaan.” 16 Si Tomas na pyagangaranannangmara yagalaong sang arag silanmanga inindo,“Bay da kamo, amagad kita sang kanatu Ginoo,mapagonong kita kanaan matay.”

Si Jesus yang Makaboi sang Patay, Yaan yang Ya-matag nang Kinaboi

17 Pagdatung ni Jesus ag Betania, gogodan yaanna opat na allaw ni Lasaro asang gikub na byubu-tangan sang kanaan lawas. 18Aon manga torong kakilometro yang kaawat nang Betania ag Jerusalem.Buku abay nang maawat, 19 wakaw madaig namanga Judio ag Jerusalem yang yakaon disaan nayagalibad kang Marta aw si Maria na yagaurug sangkanilan lomon na yamatay.

20 Pagdungug ni Marta na yagpadadatung da siJesus, manaw yaan, yosongon kang Jesus. Si Mariaaadto ra baray, yamaibilin. 21 Laong ni Marta kangJesus, “Aw aani pa kaw, kay Ginoo, nang pagkasakitnang kanak lomon di yaan amatay. 22Maski adoon,yatigam ako na maski nanang ayoon mo sang Diosaatag naan kanmo.” 23 Yimibak si Jesus, laong,“Magaboi oman yang lomonmo.” 24Laong niMarta,“Yatigam ako na magaboi yaan oman nang maorina allaw, nang pagpangboi sang manga patay.”25 Laong ni Jesus kanaan, “Ako yang magboboi sangmanga patay, ako yang yamatag sang otaw nangkinaboi, wakaw yang motoo kanak, maski amatayamaboi yaan oman. 26 Maski yaning manga otawadoon na manga boi, aw tomoo silan kanak ataganko silan nang kinaboi na way kataposan. Yotoo kawsining pyagalaong ko?” 27Yimibak yaan, laong, “Uu,kay Ginoo, yotoo ako na ikaw si Kristo na Anak nangDios na pyagalaong naan na osogoon naan ani sangdonya.”

Yagadaraw si Jesus28 Pagkatapos ni Marta mapagbaraw kang Jesus

mori yaan aw paglaonga naan si Maria nang silanayda, laong naan, “Aani si Jesus, pyapatawag kawnaan.” 29 Pagdungug ni Maria sining pyagalaong

Juan 11:30 117 Juan 12:6ni Marta, maparabay yaan mindug aw kadto kangJesus, 30 kay wa pa si Jesus adatung sang paguya niMaria, aadto pa yaan sang syosongonan kanaan niMarta. 31 Yang manga Judio na yagaribad kanilanyigiyod kang Maria kay dumdum nilan makadto siMaria sang gikub na byubutangan kang Lasaro awpagdaraw kay yapakarisi yaan mindug aw pagadaspanaw.

32Pagdatung ni Maria agkang Jesus, lomood yaanasang atobangan ni Jesus, aw paglaong, “Aw anipa kaw, kay Ginoo, nang pagkasakit nang kanamilomon di yaan amatay.” 33 Pagkita ni Jesus kangMaria na yagadaraw awyangmanga inagadniMariana manga Judio na arag yagadaraw, giminawa yaannang maaba, yamallaat yaan sang manga otaw nayamauruk tungud sang kamatayun. 34 Wakaw ya-gaosip yaan, laong, “Wain mayo si Lasaro ubutan-gan?” Yimibak silan, laong, “Abay da adi, kay Ginoo,aw tanawa.” 35 Yagadaraw si Jesus. 36 Laong nangmanga Judio, “Tanawamayo, laban naan karugunansi Lasaro.” 37Awgaid aonmanga Judio na yagalaong,“Yakapagkadyaw yaan sang mata nang bota, kayannanga wa naan papagkadyawa si Lasaro antak digaro matay?”

Byoboi si Lasaro38 Kayan giminawa yaan oman nang maaba na

yamauruk, aw singadto yaan sang gikub na byubu-tangan kang Lasaro. Tyatampung nilan nang do-maradarang na bato yang gikub. 39 Laong ni Jesus,“Kamanga mayo yang bato na pyagatampung sanggikub.” Awgaid laong ni Marta na lomon nangyamatay, “Maro da yaan adoon, kay Ginoo, kayopat pa na allaw naan na yamatay.” 40 Laong niJesus kanaan, “Bukung pyagalaong ko ikaw na awtomoo kaw ikitaun mo yang imo na makabantogsang Dios?” 41 Kayan kyamang nilan yang batona pyagatampung sang gikub. Kayan yimingaro siJesus aw paglaong, “Pyapasalamatan ko ikaw, kayAma na Dios, kay pyagatoman mo yang pyagaayoko kanmo. 42 Yatigam ako na pyagapaninggan moyang pyagalaong ko kanmo, awgaid pyagalaong koyani adoon kanmo antak yaning manga otaw nayilibot tomoo na tinuud agaw na syosogo mo akoani sang donya.” 43 Pagkatapos ni Jesus paglaongyaan, gagaan naan yang paglaong, “Lasaro, logwaadi.” 44 Kayan lyomogwa si Lasaro na byubutukyang buktun aw siki, pyopotos yang kanaan oronang sapot. Laong ni Jesus sangmanga otaw disaan,“Obadi mayo yaan aw papanawa.”

Pyagabaatan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Markos 14:1-2; Lukas 22:1-2)

45 Yang manga Judio na yamagad kang Mariayikita sini na imo. Wakaw madaig kanilan yangyotoo kang Jesus. 46Awgaid aon manga kainagadannilan na yakadto sang manga Pariseo aw gogodakanilan yang imo ni Jesus. 47 Kayan yanagkatipondisang templo yang manga Pariseo aw yang mangapangoro na magampoway aw yang kadaygan namanga pangoro nang Judio, aw paglaong silan,“Way amaimo ta na yosopak kang Jesus, kaymadaigyang yamaimo naan na milagro. 48 Aw pabayaanta yaan saan na imo, madaig yang motoo kanaan,kayan pagdungug nang taga Roma saan, kaniyan

kita nilan kay makadumdum silan na di da kitamangagad kanilan, yaan yang pangagdan da si Je-sus, kayan syapadan nilan yang kanatu templo awyang kanatu banwa.” 49 Awgaid isa kanilan, yanglabaw na magampoway ninyan na toig na si Kaipasyagalaong, “Way kyakatagtagaanmayo. 50Wa kamoakatigam na yaan yang madyaw kamayo yang ap-atayun yang sangka otaw tungud sang manga otaw,madyaw pa yaan sang magakabos yang kawtawandisang kanatu banwa.” 51 Yaning pyagalaong niKaipas wa magasikun sang kanaan tyoonan dum-dum. Awgaid sikun sang Dios, kay yaan yang labawna magampoway wakaw pyapaglaong yaan nangDios na si Jesus amatay antak di magkabos yangmanga otaw na manga Judio. 52 Buku gaid nangmanga Judio yang akamatay ni Jesus, awgaid antakarag yang kariko nang kamanganakan nang Diosna yakarimpud sang banwa maimo isa na maynangsang ka lawas da silan pinaagi sang pagtoo kangJesus. 53Ninyan na allaw pyanagkabarawan da nilandaw onnoon nilan pagpatay kang Jesus. 54 Wakawwa da si Jesus mapakita ag Judea ninyan na timpo.Adto ra yaan Epraim na masaid sang banwa naway maguya. Yadagawdagaw yaan aw yang kanaanmanga inindo maguya disaan.

55 Agput da yang pista nang manga Judio, pistana pyagangaranan nang Paglabay. Madaig namanga otaw yang yakadto Jerusalem sikun sangkadaygan na banwa. Yakadto silan antak mag-toman sang yamabatasan nilan na paglinis sangkanilan lawas na misimba nang allaw nang pista.56Yagaanap kang Jesus yangmadaig namanga otawna yanagkatipon disang templo. Yanaginosipaysilan, laong, “Nanang dumdum mo, matambong siJesus sang pista daw dili?” 57 Yang manga pangorona magampoway aw yangmanga Pariseo yagalaongsang manga otaw na maski sining mikita kang Je-sus mapakatigam kanilan kay panagdakupun nilanyaan.

12Yaaplasan si Jesus nangMaballo na Lana ag Betania(Mateo 26:6-13; Markos 14:3-9)

1 Unum koman na allaw kayan pa dyomatungyang pista na pyagangaranan nang Paglabay.Aadto si Jesus Betania, asang paguya ni Lasaro,ngaong otaw na yamatay kayan byoi oman niJesus. 2 Pyapagiyambong nilan disaan si Jesus.Si Marta yang yamutang sang kanilan pagkaandisang lamesa. Si Lasaro arag yudungan kang Jesuskomaan disang lamesa. 3 Si Maria yakamang sangmaal na maballo na lana na pyagangaranan nangnardo, na aon manga tunga sang litro, kayan yaplasnaan sang siki ni Jesus aw garisi naan nang kanaanlogay. Yamarimpud yang surud nang baray nangkaballo naan na lana. 4 Kayan yaglaong si JudasIskariote na isa na inindoni Jesus, yaannamatabangsang yapagkontara kang Jesus, laong, 5 “Yagaidmasapad yang maballo na lana na kantidad nangtorong gatos. Nanga wa naan yaan abarigyaankayan pyangatag sang manga pobre yang bayadsaan?” 6 Wara sang dumdum ni Judas yang mangapobre, pyagalaong yani naan tungud sang kanaankarimbong, kay pyagakawat naan yang sapi nang

Juan 12:7 118 Juan 12:38manga inindo ni Jesus na asang kanilan lasakanankay yaan yang magdadara sang lasakanan nangkanilan sapi. 7 Awgaid pagibak ni Jesus maglaong,“Pabayai si Maria, kay yang yiimo naan kanakpagpangandam sang allaw na amatay ako. 8 Yangmanga pobre na manga otaw iyan da inagad mayo,makatabang kamo kanilan maski kano. Awgaid akodili da madogay ani kamayo.”

Pyagabaatan na Apatayun si Lasaro9 Yudungug yang madaig na manga Judio na si

Jesus aadto Betania, wakaw yakadto silan. Bukugaid ni Jesus yang atanawun nilan adto, awgaidgosto arag nilan na matanaw kang Lasaro na ya-matay kayan byoi oman ni Jesus. 10 Wakaw aragpyagabaatan nangmanga pangoro namagampowayna apatayun si Lasaro, 11kaymadaig namanga Judioyang wa da aasip kanilan, kay tyomoo ra silan kangJesus tungud sang pagboi ni Jesus kang Lasaro.

Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus Jerusalem(Mateo 21:1-11; Markos 11:1-11; Lukas 19:28-40)

12 Pagkaallaw, madaig na manga otaw yangyatambong sang pista ag Jerusalem na yudungug namakaon si Jesus asang pista. 13Wakaw yangamangsilan nang daonan na manga sanga nang kaoykaoyaw songona nilan si Jesus, gyagagaan nilan yangpaglaong, “Bantogan yang Dios. Pyanalanginannang Dios yaning syosogo naan ani na ari natuna manga Judio.” 14 Yakatara si Jesus sang natinang asno kayan syakayan naan. Yamapaggunayaan antak matoman yang pyagalaong nang Dioskadini na syosolat, laong, 15 “Ayaw kamo magkallukna taga Jerusalem, kay madatung da yang kamayoari na yagasakay sang nati nang asno, matabangyaan kamayo.” 16 Yang manga inindo ni Jesus wamakadarag nang tigmad sining pyagalaong nangDios kadini na syosolat. Awgaid pagbarik ni Jesusaglangit, kyanamputan da nilan na yani syosolatbain kanaan kayan yatoman agkanaan.

17-18Ngaongmanga otaw na yagatanaw sang pag-boi ni Jesus kang Lasaro aw paglogwa ni Lasarodisang gikub, silan yang yagagogod sang kaday-gan na manga otaw bain saan na imo ni Jesus.Wakaw syosongon yaan nang madaig na mangaotaw. 19 Kayan yaglaong yang manga Pariseo sangisaisa kanilan, “Tanawa mayo, wa day amaimo ta,kay kariko nang otaw syomonod da kanaan.”

Yang Buku nang Judio na Gosto Mapagkita kangJesus

20 Madaig yang buku nang manga Judio nayakadto Jerusalem, yatambong sang pista nangmanga Judio. 21 Yodorod silan kang Pelipe na tagaBetsaida, yang Betsaida sakop nang Galilea, laongnilan kang Pelipe, “Gosto nami, kay lagi, na ma-pagkita kang Jesus.” 22 Kayan kyomadto si Pelipekang Andres aw pagagad silan dowa agkang Jesusaw paglaonga nilan si Jesus na aon manga otawna mapagkita kanaan. 23 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Dyomatung da yang oras na ako na gyugualnang Anak nang otaw abantogon da. 24 Pagalaongko kamayo yang tinuud, na ako maynang bini naaw di lusuk sang lopa dili magakadaig. Awgaid awlusuk sang lopa magakadaig da yaan kay amabotda. Maynaku, kay aw amatay ako, madaig yang

akaaronan nang bago na kinaboi na sikun kanak.25 Yang otaw na yaan gaid yang yabay pamakotanyang maboi yaan disining donya, akawaraan yaansang kanaan kinaboi, awgaid yang otaw na wa aka-pannogon sang kanaan kinaboi tungud sang pag-pangagad kanak, yaan yang akaaronannang kinaboina way kataposan. 26Yang otaw na gosto mapasogokanak kinaanglan na mosonod kanak. Maski diinak komadto dato arag yaan. Abantogon nang kanakAma na Dios yang otaw na yagatoman sang kanaksogo.”

Pyagalaong ni Jesus kanilan na Apatayun yaan27Kayan yaglaong si Jesus, “Yamaundug ak laban

adoon. Nanang pagalaong ko na magaampo sangDios na kanak Ama? Yagadumdum ako na maga-laong ako sang kanak Ama antak ak lowasun naansining kanak karisud. Awgaid dili ak magaimo saan,kay yaan yang kyakaniyan ko yang magatigkul sangkarisud.” 28Kayan yagampo si Jesus, laong, “Dios nakanak Ama, imowa yang makabantog sang kanmoaran.” Pagkatapos ni Jesus magampo, maglaongyang Dios aglangit, “Inimo da ko yang makabantogkanak pinaagi sang manga milagro na yiimo mo,awgaid oman pa ko imoon yang makabantog kanakpinaagi sang masapit na imoon mo.”

29 Dumdum nang manga otaw disaan linti na ya-gadadanugyang tingugnadyudungugnilan, awgaidlaong nang kadaygan, “Yang tagalangit na sogwa-nun nang Dios yapagbaraw kanaan.” 30 Awgaidlaong ni Jesus kanilan, “Pyapadungug yaan natingug antak kamo matigam na yudungug kanakyang kanak Ama na Dios. 31 Adoon yang pagponopagokom sang kawtawan disang donya, adaugun daadoon si Satanas na yagabuutbuut disining donya.32 Ako na gyugual nang Anak nang otaw, aw mat-apos da ak karabowan asang koros kayan linindug,apakadiin ko kanak yang manga otaw, motoo silankanak.” 33 Pyagalaong yani ni Jesus antak matigamyang manga otaw sang akaagiyan naan na ka-matayun. 34Awgaid laongnangmanga otawna yim-ibak kanaan, “Yang pyagalaong nang magindowaysang balaod na dyudungug nami yagalaong na yangpinili nang Dios na si Kristo dili amatay. Kayanonnoon pagkaimo nining pyagalaong mo, na yanggyugual nang Anak nang otaw akarabowan asangkoros kayan linindug? Sini yaning gyugual nangAnak nang otaw?” 35 Laong ni Jesus na yimibak,“Yaan yang gyugual nang allag na aani pa inagadmayonangdagawdagawna yakaallad sang dumdummayo. Wakaw kaba aani pa inagad mayo yanggyugual nang allag pangagdi mayo yang pagindonaan antak di kamo datungan nang timpo nawa dayamaimo mayo kay mayn da nang gabi na mangitn-git, kay yang otaw na mapanaw asang kangitngitandi matigam dawwain yaanmagapadurug. 36Wakawtoo kamo sang gyugual nang allag kaba aani payaan inagad mayo antak kamo makagaon kanaan.”Pagkatapos ni Jesus maglaong sini, panawan naansilan, way yatigam sang akadtowan naan.

Wa Otoo yang Manga Judio kang Jesus37 Maski madaig yang yiimo ni Jesus na manga

milagro na kikita nilan, wa silan otoo kanaan,38 antak matoman yang syosolat na pyagalaong

Juan 12:39 119 Juan 13:24nang propeta na si Isaias, laong, “Kay Ginoo, wayyotoo sang pyagalaong nami, wa silan akatagtagamaski kikita nilan yang gaom nang Dios.” 39Wakawwa silanmakatoo kaymatungtung yang pyagalaongni Isaias, laong, 40 “Pagbuut nang Dios na yakagaonsilan nang bota, antak di silan kimita. Pagbuut naanna mabagsug yang manga oro nilan antak di silanmakadarag. Kayan di silan magabarik agkanak naorowasun ko.” 41Yaan yang pyagalaong ni Isaias kaykikita naan yang kabantog ni Kristo.

42 Maski maynaan yang pyagalaong ni Isaias,madaig yang manga pangoro nang Judio na yotookang Jesus, toyo wa silan mapakatigam kay ya-malluk silan nang manga Pariseo daw di da silanparasakun sang pagtitiponan nang manga Judio.43 Kay yaan yang gosto nilan yang abantogon silannang arag silan otaw, kay labaw nilan yang pagban-tog nang otaw sang pagbantog nang Dios.

Yang Sorit ni Jesus yang Magaokom44 Kayan gyagaan ni Jesus yang paglaong, “Yang

motoo kanak, buku ko gaid yang tyotoowan naan,awgaid asta yang yagasogo kanak arag naan ty-otoowan. 45 Yang yikita kanak maynang kimita dasang kanak Ama na yagasogo kanak ani. 46 Yakaniako na gyugual nang allag asang donya, na yangkariko nang motoo kanak makagaon nang otaw nawa da magauya disang kangitngitan. 47 Yang wamangagad na yudungug sang kanak pyagalaong,buku ko yang magaokom na isilotan yaan, kaybuku nang pagokom sang otaw disang donya yangkyakaniyan ko, awgaid yakani ako na magalowaskanilan antak di silan silotan nang silot na waykataposan. 48 Yang masarikway kanak, na di motoosang pyagalaong ko, aon magaokom kanaan. Yangsorit na yorogwa sang kanak baba yang magaokomkanaan na isilotan yaan pagdatung nang allaw napagasilot da kanaan. 49 Kay yang sorit na yorogwasang kanak baba pagbuut nang kanak Ama na ya-gasogo kanak, buku nang kanak tyoonan pagbuut.50Yatigam ako na yang sogo nang kanak Amamaka-pagkadyawan kamayo kay makaboi kamayo nangway kataposan. Wakaw pyagalaong ko sang mangaotaw yang kariko nang pyagalaong naan kanak.”

13Yogasan ni Jesus yang Siki nang Kanaan Manga

Inindo1 Agput da yang pista nang manga Judio na pya-

gangaranan nang pista nang Paglabay. Gaiyambongsi Jesus aw yang kanaan manga inindo. Yatigamsi Jesus na dyomatung da yang allaw na mapanawda yaan disining donya, magabarik da yaan adtosang kanaan Ama aglangit. Disinyan apakita naanna pollayon marugun yaan sang kanaan mangaotaw na yangagad kanaan disining donya. Waytatamanan nang karugun naan kanilan.

2-3 Tapos da butang ni Satanas sang dumdum niJudas Iskariote na anak ni Simon yang imoon niJudas na matabang sang yapagkontara kang Jesus.Yatigam si Jesus na yatagan da yaan nang kanaanAma nang kariko nang gaom, yatigam yaan aragna sikun yaan sang Dios kayan adoon magabarikda yaan adto sang Dios. 4 Wakaw yimindug yaan

disang kananan aw lobasa naan yang yakababawna dagom naan aw kamang yaan sang towalya awurunan sang awak naan. 5 Kayan lyasakan naannang tobig yang paranggana aw ogasi naan yangsiki nang kanaanmanga inindo aw garisi naan nangtowalya na pyangurun naan. 6 Pagdorod naan kangSimon Pedro, maglaong si Pedro, “Nanga ogasanmo arag, kay Ginoo, yang kanak siki?” 7 Laong niJesus na yimibak, “Wara kaw adoon akatigam siningyiimo ko, awgaid akatigaman mo yani mallaw.”8Laongni Pedro, “Laban sa dili ko ikawpapagogasunsang kanak siki.” Laong ni Jesus kanaan, “Way labutmo kanak aw di mo ako papagogasun.” 9 Kayanyomoyon si Pedro, laong, “Aw maynaan, kay Ginoo,buku gaid nang siki ko yang ogasi awgaid asta yangtollo ko aw yang oro ko arag ogasi.” 10Laong ni Jesuskanaan, “Yangotawnayakapagsogbo ra,marinis da,wa day kinaanglan namangogas pa sang lawas, yaankoman yang ogasan yang siki. Yotoo kamo kanak,wakaw mayn kamo nang yagsogbo ra, marinis da.Toyo isa kamayo yang buku.” 11 Anay da yatigamsi Jesus daw sini yang matabang sang yapagkon-tara kanaan antak yaan dakupun, wakaw yagalaongyaan, “Isa kamayo yang buku nang marinis.”

12 Pagkatapos ni Jesus magogas sang kanilan sikimandagom yaan oman sang dagom na lyorobasnaan aw pagbarik sang pyagaingkodan naan disangkananan, kayan yaglaong yaan, “Yatigam kamo sin-ing yiimo ko kamayo? 13 Gyugual mayo ako nangMagindoway awGinoo, osto yang pyagalaongmayo,kay ako sa agaw yaan. 14 Maski ako yang kamayoGinoo aw magindoway, yagaogas ak sang kamayosiki, wakaw panaginogasay kamo sang kamayo siki.15 Yiimo ko yani kamayo antak mayo paggaonan.16 Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na way allangna marabaw sang kanaan tagallang, maynaan aragyang syosogo di marabaw sang yagasogo kanaan.17 Adoon yatigam da kamo sining pyagalaong kokamayo, na kinaanglan na ako yang pagasilinganmayo. Laban kamo magauma aw tomanun mayoyaning pyagalaong ko.

18 “Toyo buku nang karikomayo yang pyagalaongko, kay yatigam ako sang dumdum nang kanakpinili. Kinaanglan na amatoman yang syosolatnang propeta na yagalaong, ‘Yang otaw na pya-gapakaan ko matabang sang yapagkontara kanak.’19 Pyapataan ko paglaong yani kamayo antak awmapagguna da yani motoo kamo na ako sa agawsi Kristo na syosogo nang Dios ani sang donya.20 Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na yang otawnamotoo sangmaski sini na osogoon ko, yotoo yaankanak. Yang yotoo kanak, yotoo arag sang yagasogokanak.”

Pyagalaong ni Jesus sang Kanaan Manga Inindo naIsa Kanilan yang Matabang sang Yapagkontara Kanaan

(Mateo 26:20-25; Markos 14:17-21; Lukas 22:21-23)21Yamaundug si Jesus pagkatapos naanmaglaong

sini, kayan yaglaong yaan kanilan, “Pagalaong kokamayo yang tinuud, na isa kamayo yang matabangsang yapagkontara kanak.” 22 Yakapagtinanawayyang manga inindo naan na wa akatigam daw siniyang pyagalaong naan. 23 Yang isa na inindona karugunan ni Jesus yagaingkod asang said niJesus. 24 Sisinyasan yaan ni Simon Pedro aw

Juan 13:25 120 Juan 14:21paglaonga, “Osipa yaan daw sini yang pyagalaongnaan.” 25 Kayan yumusun agkang Jesus yaan nainindo aw paglaong, “Sini yang pyagalaong mo, kayGinoo?” 26 Yimibak si Jesus, laong, “Yang ataganko nining paan pagkatapos ko darit yaan yang pya-galaong ko na otaw.” Pagkatapos ni Jesus darityang paan dool naan kang Judas na anak ni SimonIskariote. 27 Kayan lyasakan si Judas ni Satanas.Pyagalaong yaan ni Jesus, “Pakalluga imowa yangimoon mo.” 28 Way yakadarag na manga inindo niJesus sining pyagalaong naan kang Judas. 29Si Judasyang magdadara sang lasakanan nang kanilan sapi,wakaw aon manga inindo naan yakadumdum nadagaw yagasogo si Jesus kang Judas pagpamili sangkanilan kikinaanglan sang pista, yang kadayganyakadumdum na dagaw yagasogo yaan kang Judaspagpangatag nang sapi adto sang manga pobre.30 Yaparabay lomogwa si Judas pagkadawat naansang paan na dyodool ni Jesus kanaan. Gabi ngaongpaglogwa ni Judas.

Yang Bago na Sogo31 Pagkariyos ni Judas, maglaong si Jesus, “Adoon

amabantog da ako na gyugual nang Anak nangotaw, yang Dios arag amabantog tungud kanak.32Aw bantogon yang Dios tungud kanak, abantogonako arag nang Dios, aparabayun naan imoon yangmakabantog kanak. 33 Kamo na manga inindo kona yiisip ko na manga anak ko, di da ak madogayani kamayo. Anapun mayo ako, awgaid oman kopaglaong kamayo adoon yang pyagalaong ko sangmanga pangoro nang manga Judio, na di kamomakaimo komadto sang akadtowan ko. 34Pagalaongko kamayo yang bago na sogo, na kinaanglan ma-gasikarugun kamo sang isaisa kamayo, maynangpagkarugun ko kamayo. 35 Matigam yang mangaotaw na kamo manga inindo ko aw magsikarugunkamo sang isaisa kamayo.”

Pyapakatigam ni Jesus naMagalaong si Pedro nawayaan Ikilara kang Jesus

(Mateo 26:31-35; Markos 14:27-31; Lukas 22:31-34)36 Laong ni Simon Pedro, “Wain yang pyagalaong

mo, kay Ginoo, na akadtowan mo?” Yimibak siJesus, laong, “Di kamo makasonod kanak adoonadto sang akadtowan ko, awgaid pagkadogaydogaymakasonod da kamo kanak.” 37 Laong ni Pedrokanaan, “Nanga di ak makaimo adoon somonodkanmo, kay Ginoo? Andam ako maski apatayuntungud kanmo.” 38Yimibak si Jesus, laong, “Tinuudagaw na andam kaw maski patayun kaw tungudkanak? Pagalaong ko kanmo yang tinuud, na di payang manok magatagaok magalaong da kaw nangmakatlo na paglaong mo na wa kaw kanak ikilara.”Yaan yang pyagalaong ni Jesus kang Pedro.

14Si Jesus yang Agiyanan Adto sang Ama na Dios

1 Kayan yagindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Ayaw kamo magkaundug, sarigkamo sang Dios, sarig kamo arag kanak. 2 Asangpaguya nang kanak Ama madaig yang uyaanan.Makadto ako, magaandam ako sang pagauyaanmayo. Di ko yani pagalaong kamayo aw buku yaninang tinuud. 3 Pagkatapos ko magandam sang

pagauyaan mayo makani ako oman, akamangun kokamo antak kamo arag maguya disang paguya ko.4 Makanotol da kamo sang daran adto sang akad-towan ko.” 5 Laong ni Tomas, “Wa kami akatigam,kay Ginoo, daw diin kaw komadto, wakaw wa kamiakatigam sang daran.” 6 Laong ni Jesus na yimibak,“Ako yang gyugual nang daran, ako yang yaga-pakita sang kamatooran, ako yang yamatag nangkinaboi. Maski sini di makakadto sang kanak Amaaw di mona magi agkanak. 7 Aw yatigam kamokanak, matigam kamo arag sang kanak Ama. Adoonyatigam da kamo kanaan, kay itong kimita da kamokanaan tungud kanak.”

8 Yagalaong si Pelipe kanaan, “Ginoo, pakitaankanami yang Ama, kay yaan yang kikinaanglannami.” 9 Laong ni Jesus na yimibak, “Kadogaypa naku mapagagadagad kamayo kayan wa pakaw akatigam kanak, kay Pelipe? Yang yikitakanak itong kimita da sang kanak Ama. Kayannanga yagalaong kaw, ‘Pakitaan kanami yang Ama?’10 Nanga, wa kaw otoo, kay Pelipe, na ako iyaninagad nang kanak Ama, kayan yang kanak Amaiyan inagad ko? Kariko nang pyagalaong ko kamayobuku nang sikun sang kanak tyoonan dumdum,awgaid sikun sang kanak Ama, kay yang kanak Amana iyan inagad ko yang yagasogo kanak pagimo sangkariko nang yiimo ko. 11 Toowi mayo ako, na akoiyan inagad nang kanak Ama, yang kanak Ama iyaninagad ko. Aw di kamo tomoo sining pyagalaong ko,toowi mayo ako tungud sang kikita mayo na imo ko.12Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na yangmotookanak magaimo arag sang yiimo ko. Sana dakora pasini yang imoon naan, kay akomabarik da adto sangkanak Ama. 13 Kayan maski nanang ayoon mayosang kanak Ama pinaagi sang kanak aran, aatag kokamayo antak bantogon yang kanak Ama pinaagisang imo ko na Anak naan. 14 Aw mangayo kamonang maski nana pinaagi sang kanak aran, ataganko kamo.”

Pyagalaong ni Jesus na Apakaniin yang Balaan naEspirito

15 Kayan yaglaong si Jesus, “Aw dakora mayo akosang ginawa mayo, pangagdan mayo yang kanakmanga sogo kamayo. 16 Pangayoon ko sang kanakAmaantakpakaniin kamayoyangBalaanna Espiritona matabang kamayo nang way kataposan, na ma-gaindo kamayo sang kamatooran. 17 Yaning mangaotawnawaotoo kanakdimakadawat sangBalaannaEspirito, kay di silan mikilara kanaan, di arag silanmatigam kanaan. Awgaid kamo yatigam kanaan,kay inagad mayo yaan, iyan da yaan kamayo.

18 “Apanawan ko kamo, toyo di ko kamoapabayaan. Magabarik ako oman ani kamayo. 19 Dida madogay na yang manga otaw disining donyana wa otoo kanak di da mikita kanak, awgaid kamomikita kanak. Tungud kay kyakaaronan ako nangkinaboi na way kataposan, kamo arag akaaronannang kinaboi na way kataposan. 20Aw domatung dayang allaw nang pagboi ko kasikun matay, baya damatigam da kamo na ako iyan inagad nang kanakAma, na kamo iyan inagad ko, ako iyan inagadmayo.

21 “Yang otaw na yatigam sang kanak mangasogo kayan yangagad, ako yang pyagadakora sangginawa naan. Kayan aw ako yang pyagadakora

Juan 14:22 121 Juan 15:22sang ginawa naan akarugunan yaan nang kanakAma. Akarugunan ko yaan arag, apakatigamunko yaan na ako inagad naan.” 22 Laong ni Judas,buku ni Judas Iskariote, “Nanga kami gaid namangatomotoo yang apakatigamun mo bain kanmo, diliyang kadaygan na manga otaw?” 23 Yimibak si Je-sus, laong, “Aw ako yang pyagadakora sang ginawanang otaw, pangagadan naan yang pyagaindo ko,akarugunan yaan nang kanak Ama. Ako aw yangkanak Ama makadto kanaan aw paguya agkanaan.24Aw buku ako nang dakora sang ginawa nang otawdili naan pangagadan yang pyagaindo ko. Yangpyagaindo ko kamayo buku nang sikun sang kanaktyoonan dumdum, awgaid sikun sang kanak Ama nayagasogo kanak.

25 “Pyagalaong ko yani kamayo kaba aani paako inagad mayo. 26 Yang Balaan na Espirito naapakaniin nang kanak Ama tungud kanakmatabangkamayo antak di kamo makaringaw sang karikonang pyagalaong ko kamayo. Pagaindo naan ka-mayo yang kariko.

27 “Ibilin ko kamo na marinaw yang kamayodumdum, kay yang karinaw nang kamayo dumdumna kanak pagbaya buku nang maynang karinawna sikun sang pagbaya nang otaw. Ayaw kamomagkaundug, ayaw kamo magkalluk. 28 Yudungugkamo kanak na yagalaong kamayo na mapanaw daako toyo magabarik ako oman ani kamayo. Awako yang pyagadakora sang ginawa mayo magaumakamonamakadto ako sang kanakAma, kay labawpayaan kanak. 29 Pyapataan ko yani paglaong kamayoadoon antak kamo tomoo aw mapagguna da yanikanak. 30 Di da ak akapainongayan mapagbarawkamayo, kay bay domatung yang syosogo ni Satanasna pangoro nini na donya, toyo way gaom ni Sa-tanas pagbuut kanak. 31 Amapagguna yani kanaktungud sang kanak pagpangagad sang pyagasogokanak nang kanak Ama, antakmatigam yangmangaotaw na dakora ko sang kanak dumdum yang kanakAma.”

Pagkatapos ni Jesus maglaong sini, maglaongyaan, “Bay da kamo, mapanaw kita disini.”

15Si Jesus yang Maynang Tanum na Paras

1 Kayan yabay magindo si Jesus na yagalaong,“Ako yang maynang tanum na paras, yang kanakAma maynang magigwasay sang manga paras.2 Pyangotod naan yang kanak manga sanga na wamamonga, kayan inigwasannaan yangmanga sangana yamonga antak magdogang yang kadaig nangbonga. 3 Kamo yang maynang manga sanga nakyaigwasan da kay pyagaindo da ko kamo. 4 Abaykamo pangagad kanak, ako oman, abay ko kamoagadagadan. Mayn kamo nang manga sanga nadi makabonga aw masagpi da disang kanaan pono.Wakaw kinaanglan abay kamo somarig kanak antakkamo makaimo nang madyaw.

5 “Ako yang maynang tanum na paras, kamoyang maynang manga sanga. Yang abay mangagadkanak, kayan yabay ko kamo agadagadan, yaanyangmakaimonangmadaig namangamangkadyawnang Dios na manga imo, kay way amaimo mayona madyaw nang Dios aw makarowat kamo kanak.

6 Yang di magapadayon mangagad kanak asarabulmaynang sanga na yootod sang kanaan pono kayanyarayud. Yang manga sanga na maynaan itipononaw saraburan adto sang atoron antak masonog.7 Aw abay kamo mangagad kanak, kayan yabaymayo toowan yang pyagalaong ko kamayo, aatagkamayo nang kanak Ama na Dios yang maski nanana ayoon mayo. 8Amabantog yang kanak Ama tun-gud sang madaig na manga imo mayo na madyawnaan, kayan tungud oman saang madyaw na mangaimo mayo akatigaman nang manga otaw na kamotinuud kanak manga inindo. 9 Kyakarugunan kokamo mayn ko na kyakarugunan nang kanak Ama,wakaw abay kamo pangagad kanak na yamarugunkamayo. 10 Aw tomanun mayo yang kanak mangasogo kamayo, magapadayon yang kanak pagkaru-gun kamayo, mayn ko na yagatoman sang mangasogo nang kanak Ama, kayan yagpadayon yangpagkarugun naan kanak.

11 “Pyagalaong ko kamayo yani antak kadogan-gan yang kamayo paguma nang paguma ko tungudsang pagpangagad mayo sang kanak manga sogokamayo, kayan yaguma kamo nang way tatamanan.12 Yani yang sogo ko kamayo, na kinaanglan man-agilugun kamo, mayn ko na yamarugun kamayo.13 Yang di arabawan na karugun nang sang ka otawsang kanaan manga amigo ikitaun pinaagi sangpagtabang sang kanaan amigo maski amatay yaantungud sang kanaan pagtabang. 14 Kamo yangkanak manga amigo aw tomanun mayo yang pya-gasogo ko kamayo. 15 Wa da ko kamo pagangaraninang manga allang, kay yang allang wa akatigamdaw nanang yiinang nang kanaan tagallang, awgaidpyagangaranan ko kamo nang manga amigo kaygyogogod ko kamayo yang kariko nang dyudungugko na pyagalaong kanak nang kanak Ama. 16 Bukumayo yang yagapili kanak na kamayo Ginoo, awgaidako yang yagapili kamayo, osogoon ko kamo namagabatok sangmanga otaw bain kanak, aw panag-imo kamo sangmanga imo namagapabilin madyawnang Dios. Wakaw maski nanang ayoon mayo sangkanak Ama aatag naan kamayo, kay yotoo kamokanak. 17Yani yang sogo ko kamayo, na kinaanglanmanagilugun kamo.”

Yang Manga Inindo ni Jesus Kyokontara nangManga Otaw

18 “Aw kontaraun kamo nangmanga otaw tungudkanak, ayaw kamo magkaburung, kay kyontara raako nilan kayan pa kyontara kamo. 19Aw yakagaonpa kamo sangmanga otaw na wa otoo kanak, akaru-gunan kamo nilan kay magonawa kamo aw silan.Awgaid buku kamo nang mayn nilan, kay pipilita kamo antak kamo makarowat kanilan, wakawkyokontara kamonilan. 20Ayawmayopagkaringawiyang pyagalaong ko kamayo, na way allang namarabaw sang kanaan tagallang. Pyaparisudannilan ako na tagallang, wakaw arag kamo aparisu-dan nilan tungud kanak, aw tyomoo silan sangpyagalaong ko, motoo silan arag sang pagalaongmayo. 21 Awgaid laban kamo nilan aparisudantungud kanak, kay wa silan akatigam sang yagasogokanak. 22 Aw wa pa ak magdatung na yagaindokanilan, maimo silan maglaong na way sara nilan,awgaid adoon di silan makapaglaong na way sara

Juan 15:23 122 Juan 16:27nilan. 23 Yang yapagkontara kanak yapagkontaraarag sang kanak Ama na Dios. 24 Maimo silanmaglaong na way sara nilan, awwa pa silanmagkitasang yiimo ko namangamilagro na di amaimo nangmaski sini, awgaid adoon, sari kimita da silan sangkanak imo, kyokontara nilan ako aw yang kanakAma na Dios. 25 Awgaid yiimo nilan yaan antakmatoman yang syosolat asang kanilan libro nangbalaod na yagalaong, ‘Kyokontara ako nilan sari waykyakaponowan.’

26 “Yang Balaan na Espirito na sikun sang kanakAma na Dios yang matabang kamayo antak kamomakadarag sang matungtung. Apakaniin ko yaankamayo na yaan yang magamatood bain kanak adtokamayo. 27Kamo arag magamatood bain kanak, kaykamo yang manga inagad ko anay da sang pagponoko sang kanak manga imo disining donya.”

161 Aon pyagalaong arag ni Jesus sang kanaan

manga inindo, laong, “Pyapataan ko paglaong yanikamayo antak di kamo magdowadowa sang pag-too kanak maski kyakarisudan kamo. 2 Kay dida kamo nilan aparasakun sang pagtitiponan nilanna manga Judio. Madatung yang allaw na yangotaw na magapatay kamayo magadumdum na waramakasara kay dumdum naan yagatoman yaan sangpagbuut nang Dios. 3 Imoon nilan yani kamayo,kay wa silan akatigam kanak, aw arag wa silanakatigam sang kanak Ama na Dios. 4 Pyapataan koyani paglaong kamayo antak aw domatung da yangallaw na aparisudan da nilan kamo pinaagi saan namanga imo, akaundan mayo yaning pyagalaong kokamayo.”

Yang Imoon nang Balaan na Espirito“Wa ko yani pagalaongan kamayo nang tigmad

kay aani pa ako kamayo. 5 Adoon da ko yanipagalaongan kamayo kay omori da ako adto sangkanak Ama na Dios na yagasogo kanak. Awgaidway isa kamayo na yakapagosip daw diin ako ko-madto. 6 Laban kamo yamauruk adoon kay pya-galaong ko yani kamayo. 7 Pyagalaong ko kamayona yang kanak pagpanaw na makadto sang kanakAma na Dios makapagkadyawan kamayo, kay aw diak manaw ani, di makani kamayo yang Balaan naEspirito na matabang kamayo. Awgaid aw adto raako sang kanak Ama aglangit apakaniin ko kamayoyang Balaan na Espirito. 8Aw domatung da yaan aniapakatigamun naan yang manga otaw na yakasarasilan, apakatigam naan arag kanilan na ako yangmatarong na yabay magtoman sang pagbuut nangDios, kayan pyakatigam naan arag kanilan yangpagokom nang Dios. 9 Matigam silan na yakasarasilan kay wa silan otoo kanak. 10 Matigam silanna ako yang matarong kay mabarik da ako adtosang kanak Ama, kayan di kamo mikita kanak.11Matigam arag silan sang pagokom nang Dios, kayyokman da na isilotan si Satanas na pangoro nangkariko nang wa otoo disining donya.

12 “Madaig pa yang pagalaong ko kamayo, toyo dipa kamomakadarag adoon. 13Awgaid aw domatungda ani kamayo yang Balaan na Espirito yaan yangmagaindo kamayo bain sang kamatooran. Yang pa-gaindo naan kamayo buku nang sikun sang kanaan

tyoonan dumdum, awgaid ayn nang dyudungugnaan na pyagalaong nang Dios yaan yang pagaindonaan. Apakatigam naan arag kamayo yang ma-datung na amapagguna. 14Abantogon naan ako, kaypagalaongnaan kamayo yang gosto ko na pagalaongkamayo. 15 Kariko nang pyanmowan nang kanakAma na Dios pyapanmowan ko, wakaw yagalaongako na yang Balaan na Espirito na masallin kanakani yang magalaong kamayo sang gosto ko na pa-galaong kamayo.”

Yang Kauruk Amawara Kayan Yaguma16 Kayan yaglaong si Jesus, “Di da mayo ako iki-

taun nang dagawdagaw, kayan di madogay ikitaunda mayo ako oman.” 17 Aon kanaan manga inindona yagalaong sang kanilan kainagadan, “Nanangkaologan nining pyagalaong naan kanatu, na ya-galaong, ‘Di da mayo ako ikitaun nang dagawdagaw,kayan di madogay ikitaun da mayo ako oman’? Awnana arag yang kaologan nang pyagalaong naanna yagalaong, ‘Makadto ako sang kanak Ama’?”18 Yanaginosipay silan daw nanang kaologan nang“dagawdagaw,” kay wa silan akatigam daw nanangpyagalaong naan. 19 Yatigam si Jesus na gostonilan na magaosip kanaan, wakaw yagalaong yaankanilan, “Yanaginosipay kamo tungud sining pya-galaong ko kamayo na ‘Di da mayo ako ikitaunnang dagawdagaw, kayan di madogay ikitaun damayo ako oman.’ 20 Pagalaong ko kamayo na man-aguma yang manga otaw na wa otoo kanak, awgaidkamo amauruk laban, toyo yang kamayo kaurukamawara nang paguma mayo. 21 Pananglit ko kamosang bobay na pakawtawan, kay yang bobay napakawtawan yamauruk tungud kay dyomatung dayang kanaan karisud na pyagaayudan. Awgaidpagkawtaw nang isu, karingawan naan yang kanaankarisud na pyagaayudan kay yaguma da yaan nayawtaw da yang kanaan isu. 22 Maynaan kamo.Adoon yamauruk kamo kay apanawan ko kamo,toyo oman akomagbarik ani kamayo, kayan pagkitamayo kanak managuma kamo, na way makaimomagsagda kamayo na yanaguma.

23 “Aw domatung da yaan na manga allaw, na akoadto ra sang kanak Ama, di kamo mangayo kanaknang tabang, yang kanak Ama yang ayowan mayo.Pagalaong ko kamayo yang tinuud, na aatag kamayonang kanak Ama na Dios yang maski nana na ayoonmayo kay yotoo kamo kanak. 24Wa pay yaayo mayokanaan pinaagi sang pagtoo mayo kanak. Pangayokamo kay atagan kamo naan antak kamo magumanang way tatamanan na paguma.”

Daug ni Jesus si Satanas25 Laong ni Jesus, “Pyagalaong ko yani kamayo

pinaagi sang pananglitan, awgaid madatung yangallaw na di da ako magalaong kamayo pinaagi sangpananglitan, awgaid pagalaong da ko kamayo yangkanak Ama na Dios na di da apaagiin sang panangli-tan. 26 Aw domatung da yaan na manga allaw di akmagalaong kamayo na magaampo ako antak kamotabangan, kamo yang magaampo sang kanak Amaantak kamo tabangan pinaagi sang pagtoo mayokanak. 27 Atabangan kamo nang kanak Ama naDios, kay kyakarugunan kamo naan tungud sangkamayo pagdakora kanak disang ginawa mayo aw

Juan 16:28 123 Juan 17:26

tungud sang kamayo pagtoo na ako sikun agkanaan.28 Yakani ako sang donya sikun sang kanak Amana Dios, kayan adoon mapanaw da ako ani sangdonya kay magabarik da ako adto sang kanak Amaaglangit.”

29 Kayan yaglaong kanaan yang manga inindonaan, “Tanawa, kay Ginoo, kyadaragan da nami kaytyorid da mo paglaong kanami, wa da mo apaagiyasang pananglitan. 30Kyatigaman da nami adoon naikaw yatigam sang kariko, asta yang kanami dum-dum kyakatigaman mo, wakaw wa day kinaanglanna pagaosip pa kanmo nang sang ka otaw yanggosto naan pagosip, kay kyatigaman da mo. Tun-gud saan yotoo kami na ikaw sikun sang Dios.”31 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Tyomoo ra kadikamo adoon? 32 Dyomatung da yang oras na kamomanagsarimburag aw pagsiori sang kanaan kanaanbaray. Ayawan mayo ako, toyo di ak akawaraannang inagad, kay yang kanak Ama na Dios yang ina-gad ko. 33Pyagalaong ko yani kamayo antak di kamomaundug, di kamo amaundug tungud sang pagsarigmayo kanak. Aparisudan kamo nang manga otaw,toyo ayaw kamo magkalluk, kay daug ko si Satanasna pangoro nang manga otaw na wa otoo kanakdisining donya.”

17Yaampo ni Jesus yang Kanaan Manga Inindo

1 Pagkatapos ni Jesus maglaong sini, mingaroyaan aglangit aw paglaong, “Ama ko na Dios, dy-omatung da yang kanak oras, wakaw imowa ra yangmakabantog kanak na kanmo anak antak ko maimoyang makabantog kanmo. 2 Kay yatagan mo akonang gaom pagbuut sang kariko nang otaw antakmatag nang kinaboi na way kataposan sang mangaotaw na gosto mo na atagan ko. 3 Yang kinaboina way kataposan akapanmowan nang otaw namatigam kanmo, matigamna ikaw gaid yang tinuudna Dios, na matigam arag kanak, na ako si JesuKristo na syosogo mo ani sang donya. 4 Tapos dako imoon yang pyapaimo mo kanak disining donya,wakaw yamabantog kaw disang donya. 5 Ama kona Dios, adoon pakitaan sang kariko nang mangaotaw na ako bantogan disaan inagad mo maynangpagkabantogan ko nong wa pa akaimo yang donya.

6 “Pyapakatigam ko bain kanmo yang kanmomanga otaw disang donya na yaatag mo kanak napyagasakop ko. Yagatoman silan sang pyagalaongmo. 7 Yatigam da silan adoon na kariko nang aanikanak podo sikun kanmo, yaatag mo kanak, 8 kaypyagalaong ko kanilan yang pyagalaong mo kanak.Yotoo silan sang pyagalaong ko, wakaw yatigamsilan na tinuud na ako sikun agkanmo, na ikaw yangyagasogo kanak ani sang donya.

9 “Buku nang manga otaw na wa otoo kanak yangyaampo ko kanmo, awgaid yaan yang yaampo kokanmo yang yaatag mo kanak na kanmo sakop.10 Kariko nang kanak sakop podo kanmo, aw yangkariko nang kanmo sakop podo kanak. Yamaban-tog ako tungud sang kanilan pagpangagad kanak.11 Adoon mapanaw da ako disining donya, maga-barik da ako agkanmo. Awgaid yaning manga otawnayaatagmokanaknapyagsakopda ko amaibilin panaa disining donya. Wakaw tagapi silan, kay Amana

Labi, tagapi silan pinaagi sang kanmo gaom, antakmanagkaoyon silanmaynmo aw ako na yanagoyon.12Kaba iyan pa ako agkanilan kariko nilan na yaatagmo kanak na pyagasakop ko tyatagapan ko pinaagisang kanmo gaom na yaatag mo kanak. Wa kosilan ayawi, wakaw way isa kanilan na yamawaragawas kang Judas. Yamawara yaan antak matomanyang pyapasolat mo sang propeta bain kanaan.13 Awgaid adoon bay ak magbarik agkanmo, wakawpyagalaong ko yani kaba aani pa ako sang donyaantak silan managuma nang way tatamanan napaguma tungud kanak. 14 Pyagalaong ko kanilanyang pyagalaong mo kanak, kayan tyomoo silankanak. Toyo kyokontara silan nang manga otawna wa otoo kanak, kay wa silan makagaon kani-lan disang donya, awgaid yakagaon silan kanak nawa mangagad sang batasan nang manga otaw nawa otoo kanak. 15 Wa ko pangayowa kanmo naakamangun mo silan asang donya, awgaid yaanyang pyangayo ko kanmo na atagapan mo silanantak di silan sapadan ni Satanas. 16 Yakagaon dasilan kanak na buku nang sikun sang donya, wakawbuku da silan nang maynang otaw disang donya nawa otoo kanak. 17 Imowa silan manga balaan awpagsakopa pinaagi sang pagindo kanilan bain sangkamatooran, yang kanmo sorit yaan yang kama-tooran. 18 Syosogo ko silan adto sang kariko nangmanga otaw antak nilan batokon yang pyagalaongmo, mayn ko na syosogo mo ani sang manga otaw.19 Pipiyal ko kanmo yang tyoonan lawas ko na ikawyang magabuut, na ako yagapakamatay antak aragnilan kapiyal kanmo yang kanilan tyoonan lawas.

20 “Buku gaid nining manga inindo ko yangyaampoko kanmo, kayAma, awgaid arag ko yaampokanmo yang manga otaw na motoo kanak pinaagisang pagbabatokon nilan sang pyagalaong mo bainkanak. 21Yaampo ko arag kanmo na Ama na Dios, namanagoyon silan kariko, mayn ko na iyan agkanmoaw ikaw na iyan agkanak, antak silan managdogpona pagasakopon ta, aw antak tomoo yang mangaotaw na ikaw yang yagasogo kanak ani sang donya.22 Yang yiimo mo kanak na yakabantog kanak yaanyang yiimo ko kanilan na yakabantog kanilan, antaksilan managkaoyon na maynang sayda yang ginawanilan, mayn mo aw ako na sayda. 23 Ikaw iyaninagad ko, ako yapaginagad kanilan antak silanmanagkaoyon na maynang tinuud sayda yang gi-nawa nilan, antak yang manga otaw tomoo na ikawyang yagasogo kanak ani sang donya, aw antak aragsilan tomoo na ikaw yamarugun sang manga otawna pyagasakop ko maynang pagkarugun mo kanak.

24 “Ama ko na Dios, ikaw yang yamatag kanakna pagasakopon ko yani na manga otaw, wakawgosto ko na arag silan makakadto sang akadtowanko aglangit antak silan kimita sang kanak pagka-bantogan. Ikaw yang yagaimo kanak bantogan kaykyakarugunan mo ako anay da nang wa pa yangdonya akaimo. 25Ama ko na matarong, yang mangaotaw na wa otoo kanak wa akatigam kanmo, awgaidako yatigam kanmo. Yang yotoo kanak yatigamna ikaw yang yagasogo kanak ani sang donya.26 Pyapakatigam ko silan bain kanmo. Abayun pako silan pakatigamun bain kanmo, kay Ama, antaksilanmarugun sangmanga otawmaynang pagkaru-

Juan 18:1 124 Juan 18:29gun mo kanak, aw antak ako arag da agkanilan nainagad nilan.”

18Dyadakup si Jesus(Mateo 26:47-56; Markos 14:43-50; Lukas 22:47-53)

1 Pagkatapos ni Jesus sang kanaan pagampo,manaw yaan aw yang kanaan manga inindo awtaripag silan nang arog na pyagangaranan nangKidron. Aon disaan yaarad na pyananuman sangkaoy na olibo. Kayan lyomasak disaan si Jesus awyang kanaan manga inindo. 2 Si Judas na yatabangsang yapagkontara kang Jesus yakanotol arag dis-aan kay arimarim yaan yamagad kang Jesus dis-aan, kay arimarim si Jesus aw yang kanaan mangainindo yanagkatipon disaan. 3 Kayan kyomaondisaan si Judas na yagaagad sangmanga sondaro awyang manga bantay sang templo na syosogo nangmangapangoronamagampoway awmangaPariseo.Yanagdara silan nang armas aw manga ilawan awmanga sosoro. 4 Yatigam si Jesus sang karikonang amapagguna kanaan, wakaw syosongon naansilan aw paglaonga naan, “Sining yaanap mayo?”5 Yimibak silan, laong, “Si Jesus na taga Nasaret.”Laong ni Jesus, “Ako si Jesus na taga Nasaret.”

Si Judas Iskariote iyan disaan inagad nang mangasondaro. 6 Paglaong ni Jesus na yaan si Jesusna yaanap nilan, mosos silan aw katowad asanglopa. 7 Kayan yoman magosip si Jesus kanilan,laong, “Sining yaanap mayo?” Laong nilan, “SiJesus na taga Nasaret.” 8 Laong ni Jesus kanilan,“Pyaglaong da ko kamayo na ako si Jesus. Awmaynaan, ako yang yaanap mayo, paoriya mayoyaning kanak manga inindo.” 9 Pyagalaong naanyani antak matoman yang pyagalaong naan sangkanaan Ama, laong, “Way isa na yamawara sangkariko nangmanga otaw na yaatagmo na pagasako-pon ko.” 10Yakagambis si Simon Pedro sang kanaanespada na pyagatakus naan kayan tinibas naan siMalko na allang nang labaw namagampoway kayanyaranggis yang apit karinto na taringa. 11 Laongni Jesus kang Pedro, “Sooban yang espada mo,kay kinaanglan na magatigkul ako sang karisud napyapatigkuran kanak nang Ama ko na Dios.”

Si Jesus asang Atobangan ni Anas12 Yang manga sondaro aw yang kanilan kapitan

aw yang manga bantay nang templo yagadakupkang Jesus kayan yanagbakos silan kanaan. 13Kayanyomona silan kanaan managdara agkang Anas, kayyaan yang ogangan ni Kaipas na labaw na magam-poway ninyan na toig. 14 Si Kaipas yang yagalaongsang arag silan Judio na madayawdayaw pa aw sangka otaw gaid yang amatay, di dugsa sang amasapadyang kariko nang manga Judio.

Yagalaong si Pedro na Buku Yaan nang Inindo niJesus

(Mateo 26:69-70; Markos 14:66-68; Lukas 22:55-57)15 Si Simon Pedro aw yang isa na inindo ni Jesus

yigiyod kang Jesus. Nginyang isa na inindo kikilaranang labaw na magampoway, wakaw tyotogotanyaan magad kang Jesus agsurud nang arad nangdarum nang baray nang labaw na magampoway.16 Si Pedro aadto ra logwa, yagaindug asang said

nang pilwangan nang arad. Wakaw nginyang isana inindo na kikilara nang labaw na magampowayyisingadto sang bobay na yagabantay sang pilwan-gan, yapagbaraw yaan sang bobay, kayan pyarasaksi Pedro. 17 Yagaosip kang Pedro yang bobay nayagabantay sang pilwangan, laong, “Ikaw, arag kawagaw inindo ni Jesus?” Laong ni Pedro na yimibak,“Buku, buku ak nang kanaan inindo.”

18Yang manga sogwanun aw yang manga bantaydisaan yanagdaporay kay laban maniki. Yanaglibotsilan sang daporay na yanarang. Si Pedro aragyumupud kanilan manarang.

Yoosip si Jesus nang Labaw na Magampoway(Mateo 26:59-66; Markos 14:55-64; Lukas 22:66-71)

19 Yoosip si Jesus ni Anas na labaw na magam-poway bain sang kanaanmanga inindo aw bain sangkanaan pagindo. 20 Yimibak si Jesus, laong, “Waypyagalaong ko asang katagowan, kariko nang yabayko paglaong, pyagalaong ko asang pagkadaigan.Kariko nang kanak pagindo asaan ko pagaindowansang pagtitiponan nang manga Judio aw asangtemplo, kay asaan ipan managkatipon yang mangaJudio. 21Wakaw yaan yang osipa yang manga otawna yaningug kanak, buku ko yang osipin mo. Osipasilan daw nanang pyagalaong ko kay yatigam silansang pyagalaong ko.” 22 Paglaong ni Jesus sini,sampakun yaan nang isa na bantay aw paglaong,“Nanga yutugumkawmaglaong sangmaynaan sanglabaw na magampoway?” 23 Laong ni Jesus nayimibak, “Aw yagalaong ako nang buku nang osto,paglaongan yaan sining manga otaw. Awgaid awosto ako sang kanak pyagalaong, nanang pyagasam-pak mo kanak?”

24Kayan pagkatapos nilan bistaun si Jesus, padarani Anas yaan na byabakos adto kang Kaipas na labawna magampoway ninyan na toig.

Yoman si Pedro Maglaong na Buku Yaan nangInindo ni Jesus

(Mateo 26:71-75; Markos 14:69-72; Lukas 22:58-62)25 Si Pedro iyan da sang said nang daporay, yabay

pa manarang. Kayan yosip yaan nang manga otawdisaan, laong, “Ikaw, arag kaw agaw inindo ni Je-sus?” Laong ni Pedro, “Buku, buku ko.” 26 Yangisa na allang na arayon nang allang na lyaranggisanni Pedro sang taringa yagalaong, “Bukung kikita takaw na inagad ni Jesus adto sang pyananuman sangmanga olibo?” 27 Kayan yoman maglaong si Pedro,“Buku ko.” Paglaong ni Pedro sinyan maparabaymagtagaok yang manok.

Si Jesus asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Markos 15:1-5; Lukas 23:1-5)

28Pagkamasurum, kamangun nilan si Jesus asangbaray ni Kaipas, kayan pyanagdara nilan adto kangGobernador Pilato na asang kanaan baray. Toyo waarasak yang manga Judio sang baray nang gober-nador, kay buku nang madyaw kanilan na mangaJudio aw lomasak sang baray nang buku nang Judio.Aw lomasak silan disaan maripa da kono silan,wakaw dili kono silan makakaan sang pagkaan nayaandam sang pista nilan na Paglabay. 29 Wakawyologwa si Pilato na gobernador aw paglaong kani-lan, “Nanang sara nini na otaw na syosombong

Juan 18:30 125 Juan 19:21mayo?” 30Yimibak silan, laong, “Dili nami yaan ada-raun ani kanmo aw buku dakora yang sara naan.”31 Laong ni Pilato kanilan, “Aw yakasara yani naotaw kamanga mayo aw okomi mayo pinasobaysang kamayo balaod.” Yimibak silan, laong, “Waotogotan nang balaod nang goberno nang Roma nakami na manga Judio magapatay sang otaw, wakawdili yaan amaimo.” 32 Yamapagguna yani antakmatoman yang pyagalaong ni Jesus bain kanaanna apatayun nilan yaan pinaagi sang pagkarabokanaan asang koros. 33 Kayan yagbarik si Pilatoagsurud nang kanaan baray aw paatobanga naan siJesus kanaan aw osipa naan, laong, “Tinuud agawyang pyagalaong nilan bain kanmo na ikaw ari nangmanga Judio?” 34 Yimibak si Jesus, laong, “Sikunsang kanmo tyoonandumdumyangpyagalaongmo,daw aon yagalaong kanmo bain kanak?” 35 Laongni Pilato na yimibak, “Way labut ko, buku ako nangJudio. Yang kadadaygan mo na manga Judio awyang kamayomangapangoronamagampowayyangyagadara kanmo ani kanak. Nanang yiimo mo napyagalaong nilan na kanmo sara?” 36Laong ni Jesus,“Yang kanak pagkaari wara ani sining donya, kayaw ani pa sining donya yang kanak pagkaari, yangmanga otaw na yotoo kanak mapagtanam antak diliako madara ani sang manga Judio. Awgaid wara anisang donya yang kanak pagkaari.” 37Wakaw yoosipyaan ni Pilato, laong, “Ari kaw kadi?” Yimibak siJesus, laong, “Uu, ari ako. Yakani ako sang donyaaw kawtaw antak maggogod bain sang kamatooran.Kariko nang yatigam sang kamatooran yotoo sangpyagalaong ko.” 38 Yagaosip si Pilato, laong, “Wainyang pyagalaong mo na kamatooran?”

Yookman Nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 27:15-31; Markos 15:6-20; Lukas 23:13-25)

Kayan yoman lomogwa si Pilato aw paglaongsang manga Judio, “Way kikita ko na sara ni Jesusna angay pagsilot kanaan. 39 Awgaid pinasobaysang batasan mayo, kinaanglan na aon isa na pirisona pyangayo mayo na oboroyan ko nang allawnang pista na Paglabay. Adoon gosto ba mayo naoboroyan ko kamayo yaning ari mayo na manga Ju-dio?” 40Gyagagaan nilan yang paglaong na yotobag,laong, “Dili, buku naan yang oboroyan. Si Barabasyang gosto nami na oboroyan.” Si Barabas torisan.

191 Kayan pyarabut ni Pilato si Jesus sang manga

sondaro. 2 Yanaglokong yang manga sondaro sangsoksokon na baragun aw butangan nilan sang oro niJesus, maynang pudung. Pyapandagom nilan yaansang mapora na dagom na maynang dagom nangari. 3 Kayan dyorodan nilan yaan, pyanagdoogdoognilan, laong, “Komosta kaw, ari kaw agaw nangmanga Judio.” Kayan pyanagsampak nilan yaan.

4 Yoman si Pilato lomogwa aw paglaong sangmanga Judio, laong, “Tanawa, adaraun ko yaan anilogwa kamayo antak mayo katigaman na way kikitako na sara na angay pagsilot kanaan.” 5 Kayanlyomogwa si Jesus na yagapudung nang soksokonna baragun aw pandagom nang mapora na dagom.Laong ni Pilato kanilan, “Tanawa mayo, yani kayyaan na otaw.” 6 Pagkita kang Jesus nang mangapangoro namagampoway awmanga bantay, gagaan

nilan yang paglaong, “Karabowi yaan disang koros.Karabowi yaan disang koros.” Laong ni Pilato kani-lan, “Kamanga mayo yaan, kamo yang pagkarabokanaan asang koros, kay way kikita ko na sara naanna angay pagsilot kanaan.” 7 Yotobag yang mangapangoro nang Judio, laong, “Aon balaod nami nayagalaong na kinaanglan apatayun yaan, kay ya-galaong yaan na anak yaan nang Dios.”

8 Laban da yalluk si Pilato pagdungug naan kani-lan na yagalaong saan. 9 Kayan yagbarik si Pi-lato agsurud aw paglaong kang Jesus, “Wain kawmagsikun?” Wa iibak kanaan si Jesus. 10 Wakawyagalaong si Pilato kanaan, “Nanga di kaw imibakkanak? Nanga, wa kaw akatigam na aon katungudko pagboroy kanmo, aw aon arag katungud kopagpakarabo kanmo disang koros?” 11 Yimibak siJesus, laong, “Aon katungud mo pagimo saan kanakadoon kay yaan yang pagbuut nang Dios na imoonmo. Awgaid yaan yang dakora laban yang sara yangotawna yagadara kanak ani kanmo.” 12Pyamakotangaro ni Pilato na oboroyan si Jesus pagdungug naansining pyagalaong ni Jesus kanaan, aw buku yasagkayaan sang manga Judio na yagalaong, na gyagagaanyang paglaong, “Aw boroyan mo yaan na otawbuku kaw nang amigo nang ari ta ag Roma, kayyang otaw na gosto magaari kontara nang ari ta agRoma.” 13 Pagdungug ni Pilato sining pyagalaongnang manga pangoro nang Judio, daraun naan siJesus aglogwa aw pagingkod yaan sang ingkodananna okmanan naan na lyaragusan nang bato na pya-gangaranan nang manga Judio nang Gabata.

14 Agput da magalasdosi nang allaw na pagpan-gandam nang manga Judio sang pista na Paglabay,kayan yaglaong si Pilato sang manga Judio, “Yanikay yang ari mayo.” 15 Gyagagaan nilan yangpaglaong na yimibak kang Pilato, laong, “Patayayaan. Pataya yaan. Karabowi yaan asang koros.”Wakaw yagaosip si Pilato kanilan, laong, “Gosto bamayo na akarabowan ko asang koros yang kamayoari?” Yimibak yang manga pangoro na magam-poway, laong, “Yaan gaid yang kanami ari yang ariag Roma.” 16 Kayan yatag ni Pilato si Jesus adtokanilan antak karabowan nilan asang koros.

Kyakarabowan Nilan si Jesus asang Koros(Mateo 27:32-44; Markos 15:21-32; Lukas 23:26-43)

17 Kayan dyara nilan si Jesus aglogwa awpapagdaraa nilan sang kanaan koros adto sangpyagangaranan nilan nang pusa nang oro napyagangaranan nang manga Judio nang Golgota.18 Kyakarabowan nilan yaan disaan, asang koros.Aon arag dowang ka otaw na kyakarabowan nilanasang koros, yang isa asang koros na apit karintoni Jesus, yang isa asang koros na apit kawara niJesus, si Jesus yang asang tunga na koros. 19 Aonsyosolat ni Pilato na byubutang naan asang korosni Jesus. Laong nang syosolat naan, “Yani si Jesusna taga Nasaret, ari nang mana Judio.” 20 Madaigna manga Judio yang yakabasa sini kay buku nangmaawat sang syodad yaning pyagakarabowan nilankang Jesus asang koros. Yaning syosolat ni Pilato,syosolat naan sang sorit nang manga Judio, awsorit nang taga Roma, aw sorit nang manga Griego.21 Laong nang manga pangoro na magampowaykang Pilato, “Ayaw pagsolatan yang yagalaong,

Juan 19:22 126 Juan 20:9

‘Ari nang manga Judio,’ awgaid yani yang solatan,‘Yagalaong yani na otaw na yaan yang ari nangmanga Judio.’ ” 22 Laong ni Pilato na yimibak, “Yangsyosolat ko di da amaparin.”

23 Pagkatapos nang manga sondaro magkarabokang Jesus asang koros, kamangun nilan yangmanga damit ni Jesus aw baina nilan sang opat naka bain, tagisa sang kada sondaro. Kayan kyamangarag nilan yang kanaan dagom na way tyaiyan, pya-paglayon pagpono agtaas asta sang sagyad. 24Kayanyanagkabaraw yang manga sondaro, laong, “Dilita yani atabasun, managripa kita daw sini yangmakapagpanmo saan.” Yamapagguna yaan antakmatoman yang syosolat nang propeta na yagalaong,“Pyanagbainbain nilan yang kanak damit, aw pana-gripa silan sang kanak dagom.” Wakaw yiimo yaannang manga sondaro.

25 Si Maria na ina ni Jesus iyan yagaindug asangsaid nang koros ni Jesus. Yang arag iyan disaan yanglomon ni Maria, aw si Maria na asawa ni Kleopas,aw si Maria Magdalena. 26 Pagkita ni Jesus sangkanaan ina aw yang kanaan inindo na laban naankarugunan na yagaindug disaan, maglaong yaansang kanaan ina, laong, “Ina, gaonan da yaan sanganak mo na usug.” 27 Kayan yaglaong yaan sangkanaan inindo, laong, “Tanawa yang ina ko, gaonanda yaan sang kanmo ina.” Pagpono disinyan aadtora naan papaguyaa sang baray naan si Maria na inani Jesus.

Yang Pagkamatay ni Jesus(Mateo 27:45-56; Markos 15:33-41; Lukas 23:44-49)

28 Ninyan na oras yatigam si Jesus na yatomanda yang kariko nang amapagguna kanaan disaan,kayan yaglaong yaan, “Yamarangga ako.” Pya-galaong naan yani antak matoman yang syosolatnang propeta bain kanaan kadini. 29 Aon disaanigopan na yamatmo nang inmun na laban maribas,kayan tyugum nang manga sondaro disang inmunyang espongha aw butangan nilan sang sanga napyagangaranan nang isopo aw dadawugan adtosang baba ni Jesus. 30 Pagkatimtim ni Jesus sanginmun, maglaong yaan, “Tapos da yang pyagasogokanak.” Kayan yasarongayngay yang oro naankayan yamatay.

Dyodogsang nang Tuklu yang Kilid ni Jesus31 Ngaon yang pagpangandam sang pista wakaw

yagaosip yang manga Judio kang Pilato daw maimona abariin nang manga sondaro yang manga sikinang manga otaw na kyakarabowan asang korosantak mallug matay, kay kinaanglan na akaman-gun nilan yang manga lawas nang manga otawdisang koros ninyan na allaw antak di saotan nangsapit na allaw na allaw na pagpapatana, kay yangsapit na allaw yaan yang allaw na laban tyataodnang manga Judio. 32 Kayan pyanagbari nangmanga sondaro yang manga siki nang dowangka otaw na kyakarabowan asang koros inagad niJesus. 33 Awgaid pagtanaw nilan kang Jesus nayatay da, wa da nilan panagbariya yang kanaansiki. 34 Toyo aon isa na sondaro na yodogsangsang tuklu asang kilid ni Jesus, kayan yaparabaytomagdo yang dogo aw yang tobig. 35 Yang otawna yikita sining yamapagguna kang Jesus yaan yang

yagagogod bain sini. Yang pyagalaong naan tinuud,kay tinuud na yatigam yaan sang pyagalaong naan,pyagalaong naan yani antak kamo arag tomoo.36Yamapagguna yaan antakmatoman yang syosolatnang propeta na yagalaong, “Way amabari maskiisa sang kanaan pusa.” 37 Aon arag syosolat nangpropeta na yagalaong, “Atanawun nilan yang otawna dyodogsang nilan nang tuklu.”

Byubutang asang Gikub yang Lawas ni Jesus(Mateo 27:57-61; Markos 15:42-47; Lukas 23:50-56)

38 Pagkatapos nini na imo nang manga sondaro,komadto si Jose na taga Arimatea kang Pilato, ya-gaosip yaan daw maimo na akamangun naan yanglawas ni Jesus disang koros. Yomoyon si Pilatokang Jose, kayan kyamang ni Jose yang lawas niJesus disang koros. Si Jose tomotoo kang Jesus,toyo wa naan apakitaan yang kanaan pagtoo kayyamalluk yaan sang manga pangoro nang Judio.39 Si Nikodemo, ngaong otaw na yapagkita kangJesus nang gabi, yamagad kang Jose. Yagadarayaan nang mangkaballo na aplasay na mira awaloe na pyapagdari na aon manga karimaan na kakilo. 40 Kyakamang nilan dowa yang lawas ni Jesusaw aplasi nilan nang mangkaballo na aplasay awpotosa nilan nang sapot, kay yaan yang pyagaimonang manga Judio sang patay. 41 Asang said nangpyagapatayan kang Jesus aon pyananuman sangmanga kaoy na olibo, kayan aon disaan gikub na wapa ubutangi nang patay, na yiimo nilan asang kilidnang pangpang na bato. 42Tungud kay andamay dangaon sang pista nang manga Judio wakaw asaanda nilan ubutangan yang lawas ni Jesus kay masaiddisaan yaan na gikub.

20Wa Da asang Gikub yang Lawas ni Jesus(Mateo 28:1-8; Markos 16:1-8; Lukas 24:1-12)

1 Masurumsurum pa nang kaisa na allaw ky-omadto ra siMariaMagdalena sang gikub na byubu-tangan nang lawas ni Jesus. Kikita naan na yaporonda yang dagdagu na bato na pyagatampung sanggikub. 2Wakaw yagaapas si Maria Magdalena adtokang Simon Pedro aw adto sang isa na inindo nalaban karugunan ni Jesus, aw paglaong, “Kyaka-mang nilan yang lawas nang kanatu Ginoo disanggikub. Wa kami akatigam daw wain nilan yaanubutangan.” 3-4 Kayan yaparabay manaw si Pedroaw nginyang isa na inindo. Yadaragan silan dowapadurug adto sang gikub na byubutangan nanglawas ni Jesus. Toyomaanug domaragan yang isa nainindo wakaw yamaona yaan kang Pedro domatungsang gikub. 5 Wa yaan arasak sang gikub, toyoyaparabay yaan similib agsurud. Yaan yang kikitanaan yang pyagapotos na sapot agsurud nang gikub.6 Kayan dyomatung si Simon Pedro aw parabaylasak nang gikub. Kikita naan yang pyagapotosna sapot disaan 7 aw yang pyagapotos sang oro niJesus nawamakadogpo sang pyagapotos sang lawasnaan, awgaid yamatobok yaan na yamaropi. 8Kayanlyomasak arag sang gikub nginyang isa na inindona yamaona domatung disaan aw kitaa naan na wada agsurud yang lawas ni Jesus, kayan tyomoo yaanna yagaboi si Jesus. 9 Wa pa abay silan disinyan

Juan 20:10 127 Juan 21:7makadarag sang pyagalaong nang Dios na syosolatkadini na yagalaong na magaboi si Jesus kasikunmatay. 10Kayan yomori yangmanga inindo ni Jesus.

Yapakita si Jesus kang Maria Magdalena(Mateo 28:9-10; Markos 16:9-11)

11 Si Maria Magdalena yagabarik adto sang gikubkayan yagindug asang said nang gikub. Kaba yaanyagadaraw yisilib agsurud nang gikub. 12 Yikitayaan agsurud sang dowang ka tagalangit na sogwa-nun nang Dios, yandagom nang mapoti na yanag-ingkod asang byubutangan nang lawas ni Jesus.Yang isa asang apit sang kaoronan ni Jesus, awyang isa asang kaollawidan. 13 Yagaosip silan kangMaria Magdalena, laong, “Nanga kaw yagadaraw?”Yimibak yaan, laong, “Kay kyakamang nilan yanglawas nang kanak Ginoo, kayan wa ak akatigam dawwain nilan yaan ubutangan.” 14 Pagkatapos naanmaglaong saan, mapakabilik yaan, kayan kinitanaan si Jesus na yagaindug, toyo wa yaan ikilara nayaan si Jesus. 15Yoosip yaan ni Jesus, laong, “Nangakaw yagadaraw? Sining yaanap mo?” Dumdum niMaria Magdalena magbantayay sang tanum disaanyang pyagaatobang naan, wakaw yagalaong yaan,“Aw ikaw, kay Senyor, yang yakamang sang lawasni Jesus, paglaongan kanak daw wain mo yaan ubu-tangan, kay akamangun ko.” 16 Kayan yaglaong siJesus kanaan, “Maria.” Yatanaw siMariaMagdalenakanaan kay kikilara naan yang tingug ni Jesus,kayan yaglaong yaan, “Raboni.” Yang kaologan ninina sorit nang Judio magindoway. 17 Laong ni Jesuskanaan, “Ayaw ak pagpotiya, kay wa pa ak maka-pagbarik adto sang kanak Ama aglangit. Awgaidsingadto sang kanak manga inindo aw paglaongasilan bain kanak, na magabarik ako adto sang kanakAma na Dios aglangit na arag kamayo Ama na Dios.”18Kayan kyomadto si Maria Magdalena sang mangainindo ni Jesus aw paglaonga naan silan na kikitanaan si Ginoo Jesus. Gyogogod naan kanilan yangpyagalaong kanaan ni Jesus.

Yapakita si Jesus sang Kanaan Manga Inindo(Mateo 28:16-20; Markos 16:14-18; Lukas 24:36-49)

19 Ninyang ambong naan na allaw yanagkatiponyang manga inindo ni Jesus. Pyapakadigun nilantakupun yang pyagakatiponan nilan, kay yamalluksilan sang manga pangoro nilan na manga Judiodaw silan kitaun na yanagkatipon. Kayan sakadyapdyomatung si Jesus disaan aw pagindug asang bar-intungaan nilan aw paglaong, “Panaguma kamo,ayaw kamo magkaundug.” 20 Pagkatapos ni Jesusmaglaong saan, ayag naan kanilan yang kanaanmanga kamot na kyakarabowan aw yang kanaankilid na dyodogsang nang tuklu. Yanaguma silanlaban pagkita nilan kang Ginoo Jesus. 21 Kayanyoman maglaong si Jesus kanilan, “Panagumakamo, ayaw kamo magkaundug. Osogoon ko kamomaynang pagsogo kanak nang kanak Ama na Dios.”22 Paglaong naan saan, oyopon naan silan awpaglaonga naan, “Dawata mayo yang Balaan naEspirito. 23 Pagpono adoon yang manga otaw naapasayloonmayo sang kanilan sara apasayloon aragnang Dios, aw di mayo pasayloon silan, dili aragsilan apasayloon nang Dios.”

Wa Otoo Parabay si Tomas

24 Pagdatung ni Jesus asaan, wara disaan yang isana inindo naan na si Tomas na mara. 25 Wakawpyagalaong si Tomas nang manga inindo, laong.“Kikita nami si Ginoo Jesus.” Laong ni Tomaskanilan. “Di ak motoo aw di ko kitaun yang botyawnang pari nang karabo aw damdama yang agi nangkarabo asang kanaan kamot aw yang agi nang tukluasang kanaan kilid.”

26 Paglabay nang sang ka simana, yanagtipon daoman yang manga inindo ni Jesus. Si Tomas iyandisaan inagad nilan. Yang manga tatakup pya-pakadigun takupun, awgaid sakadyap dyomatungsi Jesus aw pagindug asang barintungaan nilan awpaglaong, “Panaguma kamo, ayaw kamo magkaun-dug.” 27Kayan yaglaong yaan kang Tomas, “Tanawaaw damdama yang agi nang karabo asang kanakmanga kamot aw yang agi nang tuklu asang kanakkilid, ayaw da magdowadowa, awgaid too ra.”28 Laong ni Tomas na yimibak kanaan, “Ginoo ko,ikaw yang kanak Dios.” 29 Laong ni Jesus kanaan,“Yotoo kaw kay yikita kaw kanak. Yang mangaotaw na wa ikita kanak awgaid yotoo kanak labanpanalanginan nang Dios.”

Syosolat Yani Antak Kamo Tomoo na si Jesus Anaknang Dios

30Madaig pa yang manga imo ni Jesus na mangamilagro na kikita nang kanaan manga inindo, toyowa osolatan disini. 31Awgaid yaning syosolat disini,syosolat antak kamo tomoo na si Jesusmakagagaomna Anak nang Dios na syosogo naan ani sang donya,na pinaagi saan na kamayo pagtoo kang Jesusakaaronan kamo nang kinaboi na way kataposan.

21Yapakita si Jesus sang Pitong ka Otaw na Kanaan

Inindo1 Paglabay nang pilang allaw yoman mapakita si

Jesus sang kanaan manga inindo adto sang dagatna pyagangaranan nang Tiberias. Maynini yangpagpakita ni Jesus kanilan. 2 Yanagagad silan siSimon Pedro, aw si Tomas na mara, aw si Natanaelna taga Kana na sakop nang Galilea, aw yang mangaanak ni Sebedeo, aw aon pay dowa na inindo niJesus na inagad nilan. 3 Laong ni Simon Pedrosang kanaan kadadaygan, “Magakaya ako.” Laongnang kanaan manga kainagadan, “Amagad kaminimo magkaya.” Kayan yomanaw silan aw sakaysang barangay. Kyakallawan silan magkaya, toyoampan way yamakamang nilan na isda. 4 Mapawada, kay bay similat yang suga, si Jesus yagaindugasang ligad nang dagat. Wa ikilara yang kanaanmanga inindo na yaan si Jesus. 5 Laong ni Jesuskanilan, “Aon yamakamang mayo, kay lagi?” Yim-ibak silan, laong, “Ampan sambook.” 6 Laong naan,“Kutunga mayo yang kamayo sonsoro asang apitkarinto nang barangay kay aon amakamang mayo.”Kayan kyutung nilan yang sonsoro. Gimadaiganna isda yang kyakasaplungan nang sonsoro nilanwakaw yagarisud silan pagbutung sang sonsoro,kay kyakabugatan nang isda. 7 Laong kang Pedroninyang isa na inindo na laban karugunan ni Jesus,“Yang kanatu Ginoo yaan na si Jesus.” Pagdun-gug ni Simon Pedro na yang yapagbaraw kanilan

Juan 21:8 128 Juan 21:25si Ginoo Jesus, maparabay yaan mandagom kayyagaid yaan mangarasinsilyo na yagakaya, kayanlyomogpat yaan sang dagat aw langoy padurugsang ligad. 8 Awgaid yang kadaygan na mangainindo ni Jesus asang barangay da asta yakadoong,yagabutung silan sang sonsoro na yamatmo nangisda. Buku silan nang maawat sang ligad, aonmanga kasiyaman na kametro gaid. 9Pagawas nilanasang baybayun kimita silan sang baga na aon isdana pyapasagan disaan aw aon arag paan disaan.10 Laong ni Jesus kanilan, “Pagdara kamo adi saangisda na yamakamang mayo.” 11 Kayan syomakaysi Simon Pedro sang barangay aw butunga naansang baybayun yang sonsoro na yamatmo nangmabakla na isda. Sanggatos aw karimaan aw toro nabook yang kariko nang isda. Yaan na kadaig nangisda ampan wa akarasi yang sonsoro. 12 Tyatawagsilan ni Jesus, laong, “Adi kamo, paginurum kamo.”Way yutugum kanaan magosip daw sini yaan, kayyatigam silan na yaan si Ginoo Jesus. 13 Kayankyamang ni Jesus yang paan aw pandooran kanilan.Yang isda arag maynaan, pyandool naan kanilan.

14 Yani yang katlo na pagpakita ni Jesus sangkanaan manga inindo pagkatapos naan magboi napyapatay.

Si Jesus aw si Pedro15 Pagkatapos nilan maginurum, maglaong si Je-

sus kang Simon Pedro, “Simon na anak ni Juan,pyagadakora mo ba ako sang ginawa mo labaw pasang pagdakora nining kainagadan mo?” Yimibaksi Simon Pedro, laong, “Uu, kay Ginoo, yatigam kawna pyagadakora ko ikaw sang ginawa ko.” Laong niJesus kanaan, “Tagapi yang baya pa tomoo kanakkaymayn silan nang kanakmanga nati na karnero.”16 Yoman si Jesus maglaong kanaan, laong, “Simonna anak ni Juan, pyagadakora mo ba ako sangginawa mo?” Laong ni Pedro, “Uu, kay Ginoo,yatigam kaw na pyagadakora ko ikaw sang ginawako.” Laong ni Jesus, “Bantayi yang yotoo kanakkay mayn silan nang manga karnero ko.” 17 Yomansi Jesus maglaong kang Pedro, laong, “Simon naanak ni Juan, pyagadakora mo ba ako sang ginawamo?” Yamaundug si Pedro kay katlo pa naan napagosip ni Jesus kanaan, wakaw yagalaong yaan,“Yatigam kaw sang kariko, kay Ginoo, yatigam kawna pyagadakora ko ikaw sang ginawa ko.” Laong niJesus kanaan, “Tagapi yang yotoo kanak kay maynsilan nang karnero ko. 18Pagalaong ko kamayo yangtinuud, nong batabata pa kaw, ikaw yang yagaonaymagurun sang awak mo, ikaw yang yagabuut maskidiin kaw komadto. Awgaid pagkamatadung da mo,unatun damo yang kanmomanga buktun, kay silanyang magaurun da kanmo aw daraa kaw adto sangbuku nang gosto mo kadtowan.” 19 Pyagalaong niJesus yani kay pyapasabot naan kang Pedro yangkamatayun na akaagiyan ni Pedro na makabantogsang Dios. Kayan yaglaong si Jesus kang Pedro,“Abay kanak pangagad.”

Si Jesus aw yang Isa na Inindo20 Yilingi si Pedro aw kitaa naan na yigiyod

kanilan nginyang isa na inindo na laban karu-gunan ni Jesus, ngaong yasagompipit kang Je-sus magingkod nang pagiyambong nilan na ya-

galaong, “Ginoo, sining matabang sang yapagkon-tara kanmo?” 21Pagkita ni Pedro kanaan, maglaongyaan kang Jesus, “Yaan, kay Ginoo, amaonnonoyaan?” 22 Yotobag si Jesus, laong, “Aw gosto ko namagapabilin yaan boi asta nang pagbarik ko, waylabut mo. Pangagad da gaid abay kanak.” 23Wakawyakarimpud sang manga tomotoo kang Jesus yangbatok na nginyan na inindo ni Jesus dili amatay.Awgaid wa magalaong si Jesus na dili nginyan nainindo amatay, yagalaong yaan, “Aw gosto ko namagapabilin yaan boi asta nang pagbarik ko, waylabut mo.”

24Nginyan na inindo ni Jesus yang yagalaong sinikariko, yaan arag yang yagasolat sini. Yatigam kamina tinuud yaning pyagalaong naan.

25 Madaig pa yang imo ni Jesus na wa osolatandisini. Aw solat kariko yang kanaan imo umuut sangdonya.

Apostol 1:1 129 Apostol 2:6

Yang manga Imo nang mangaAPOSTOL

1 Asang mona ko na solat kanmo, kay Teopilo,pyagalaong ko yang kariko nang imo ni Jesus awkariko nang pyagaindo naan anay da sang pagpononaan pagindo 2 asta sang pagkadto ra naan langit.Nang wa pa yaan adto langit pyagalaong naan sangkanaan manga pinili na manga apostol yang pya-paglaong kanaan nang Balaan na Espirito bain sangsogo naan kanilan. 3 Arimarim yaan yapakita kani-lan surud nang kapatan na allaw pagkatapos naanmagboi sikun sang pagpakamatay naan. Yaan yangkamatooran na yaan boi, kay kikita yaan nilan nayagagogod kanilan bain sang pagari nang Dios sangmanga otaw. 4Misan disaan, nang pagkatipon nilan,pyagalaong silan ni Jesus, “Ayaw kamo magpanawani Jerusalem, pagtagad kamo sang pyagalaong kokamayo na syasaad nang kanak Ama na Dios. 5 Kayyang pyagabawtismo kamayo ni Juan yang tobig,awgaid di madogay yang pagabawtismo kamayonang Dios yang Balaan na Espirito.”

Yisingadto si Jesus Langit6 Pagkatipon oman nang manga apostol,

maglaong silan kang Jesus, “Ginoo, paglaongankanami daw ori da mo adoon kanami na Judioyang pagari sang kanami banwa.” 7 Laong ni Jesuskanilan, “Wa otogotan na matigam kamo daw kanoyaan mapagguna, yang kanak Ama na Dios yangaon katungud saan, kay yaan yang yagabuut sangkariko nang amapagguna daw kano kapagguna.8Awgaid akaaronan kamonang gaomawkomaon daagkamayo yang Balaan na Espirito, magababatokonda kamo bain kanak ag Jerusalem, aw adto sangkariko nang sakop nang Judea aw Samaria, awadto sang kariko nang banwa.” 9 Pagkataposnaan maglaong sini, simingadto yaan langit napyagatanawan nilan. Kayan wa da nilan ikitaa nangkyasaringgan da yaan nang panganod.

10 Kaba yimingaro silan aglangit na yagatanawkang Jesus na yagapadurug aglangit, sakadyapyapakita kanilan yang dowang ka tagalangit nayandagom nang mapoti, 11 aw paglaong, “Kamona taga Galilea, nanga yabay pa kamo mingaroaglangit? Si Jesus na yapanaw kamayo, kay adtora langit, magabarik oman ani. Ikitaun mayo yaannang pagbarik naanmaynang pagkita mayo kanaannang pagsingadto naan langit.”

Yang Ballin kang Judas12 Kayan yomori yang manga apostol adto

Jerusalem sikun sang butay na pyagangaranan nangOlibo na masaid ag Jerusalem, aon manga sang kakilometro yang kaawat sang syodad. 13 Pagdatungnilan ag Jerusalem managkatipon silan disangsobay digtaas na pyagauyaan nilan. Yang asaanna yanagkatipon, si Pedro aw si Juan, si Santiago awsi Andres, si Pelipe aw si Tomas, si Bartolome awsi Mateo, si Santiago na anak ni Alpeo, si Simon namaisug aw si Judas na anak ni Santiago. 14 Yabaysilan managkatipon aw panagampo, inagad nilanyang manga kawbayan, arag inagad nilan si Maria

na ina ni Jesus aw yang manga lomon na usug niJesus.

15 Paglabay nang pilang allaw yanagkatipon daoman yang manga tomotoo kang Jesu Kristo, sanggatos aw karowaan silan kariko. Kayan yagindugsi Pedro aw paglaong, 16 “Manga karomonan ko, ki-naanglan amatoman yang pyagalaong nang Balaanna Espirito na syosolat ni Dabid kadini bain kangJudas na magaallad sang magadakup kang Jesus.Wakaw yatoman da yaan, 17 kay si Judas pipili ni Je-sus, kayan yaimo inagad nami na pyagapanonogo niJesus. 18Yang sapi na bayad sang maat na imo naanpyagabili sang lopa na kyakamatayan naan. Yamal-log yaan kayan yomoto yang dubdub aw kaborakasyang kariko nang kanaan tinai. 19Kariko nang otawag Jerusalem yatigam saan, wakaw pyagangaranannilan yaan na lopa nang Akeldama, yang kaologannaan na aran lopa na dogoon. 20 Kay syosolatyani bain kang Judas asang libro nang Salmo nayagalaong, ‘Apapanawan yang kanaan paguya, waypapaguyaun disaan.’ Arag yani syosolat, laong,‘Yang kanaan katungdanan sangpagkaapostol aatagda sang kadaygan.’

21-22 “Wakaw kinaanglan aon sang ka otaw namakadogpo kanami na manga apostol, na makaimomagbatok bain sang pagboi oman ni Ginoo Jesus.Awgaid yang kikinaanglan na otaw yang yakaagada-gad kanami nang pagagadagad nami kang Ginoo Je-sus anay da sangpagpononi Juanpagpangbawtismoasta sang pagsingadto ra ni Jesus langit.” 23Wakawpyapaatobang nilan yang dowang ka otaw na si Josena pyagangaranan arag ni Barsabas Justo, aw si Ma-tias kay ipiliin nilan yang isa. 24 Kayan yanagamposilan, laong, “Ginoo, yatigam kaw sang kariko nangdumdum nang kariko nang manga otaw. Wakawpakitaan kanami daw wain sining dowa yang pipilimo 25 na imoon panogwanun na aon katungdanansang pagkaapostol na ballin kang Judas na yapanaw,makadto ra sang kanaan paguya.” 26 Pagkataposnilan managampo, managripa silan. Yaan yangyamapili nang ripa si Matias, kayan dyogpo yaansang samporo aw isa na manga apostol.

2Yang Balaan na Espirito

1 Pagdatung nang allaw nang pista na pyagan-garanan nang Pentekostes, kariko nang manga to-motoo kang Jesu Kristo yanagkatipon. 2 Kayansakadyap dyungug nilan yang tanog na sikun aglan-git na maynang yagoob nang mabugbug na samut.Yakarimpud yaan na tanog sang surud nang barayna pyagakatiponan nilan. 3 Kayan kimita silansang maynang laga nang atoron na yakatpud man-agtongtong sang kada isa kanilan. 4 Silan karikobyobobowan nang Dios nang Balaan na Espirito,kayan yanagsorit silan sang yanagkatoboktobok namanga sorit na wa nilan akatigami na pyapagsoritkanilan nang Balaan na Espirito.

5 Aon manga Judio ag Jerusalem na sikun sangkadaygan na manga banwa. Silan yang yabay mag-toman sang balaod ni Moises. 6 Pagdungug nilansang tanog, managkatipon silan disaan. Yamaribogsilan kariko sining yamapagguna, kay isaisa kanilanyudungug sang kanilan tyoonan sorit na pyagasorit

Apostol 2:7 130 Apostol 2:41nang manga tomotoo kang Jesu Kristo. 7 Tungudsang kanilan kaburungburung, yakapaglaong silan,“Kariko nining manga otaw na yagasorit sini namanga sorit podo taga Galilea. 8Kayan yamaonnonoyani, na kariko ta yudungug kanilan na yagasoritsang kanatu tyoonan sorit? 9 Kita na taga Partia,taga Media, taga Elam, taga Mesopotamia, tagaJudea aw Kapadosia, taga Ponto aw Asia, 10 tagaPrigia aw Pampilya, taga Egipto aw yang sakop nangbanwa na Libya na masaid ag Sirene, aw yang sikunag Roma namanga Judio awmanga buku nang Judiona syomonod da sang batasan nang manga Judio,11 aw yang taga Kreta aw taga Arabia, kariko tayudungug kanilan na yagasorit sang kanatu tyoo-nan sorit na yagagogod sang manga mangkadyawna imo nang Dios.” 12 Tungud sang kanilan kabu-rungburung aw karibog, yanaginosipay silan, laong,“Nanang buut pasabot nini na imo?” 13Awgaid aonyanagodyat sang manga tomotoo kang Jesu Kristo,laong, “Yamangkaobog yaan na manga otaw.”

Yang Pyagalaong ni Pedro asang Pagkadaigan14 Kayan yagindug si Pedro aw yang samporo aw

isa na kainagadan naan na manga apostol, aw gagaini Pedro yang paglaong naan asang pagkadaigan,laong, “Kamo na arag mayn ko Judio aw karikomayonayagauya ag Jerusalem, paningugkamo sangpagalaong ko. 15 Buku kami nang manga obog,buku nang tinuud yang kyakaundan mayo na kamimanga obog, kay way magkaobog nang baya alas-nuybe yang oras nang masurum. 16 Awgaid yaningyamapagguna adoon, yani yang pyagalaong kadininang propeta na si Joel, laong, 17 ‘Yani yang imoonko nangmaori na allaw, laong nang Dios, Obobowanko nang Balaan na Espirito yang kariko nang otaw,yang kamayo kamanganakan magagogodanun sangapagogod ko, yang kamayo manga bagong otawmikita sang apakita ko, aw yang kamayo mangamangkatadungmagatagaynup sang papagtagaynupko. 18 Obobowan ko nang Balaan na Espirito yangkanak sogwanun na manga usug aw sogwanun namanga bobay ninyan na manga allaw, kayan yag-gogod silan sang apagogod ko. 19 Arag yagalaongyang Dios, Magaimo ako nang manga kaburungbu-rungan digtaas nang pagawanan aw ani sang lopa,dogo aw yang atoron aw yang madakmul na ubulikitaun nang manga otaw. 20 Magangitngit yangsuga, amapora yang boran maynang dogo, nang dipa madatung yang allaw na apakita ko yang kanakdakora na gaom na magaokom sang manga otaw.21 Kayan maski sining magatawag kanak na Ginoonilan na mangayo nang tabang antak marowas,orowasun ko sang kanilan sara.’ Yaan yang pya-galaong nang Dios na gyogogod nang propeta na siJoel.”

22Yabaymaglaong si Pedro, “Kamo na taga Israel,paningug kamo sining pagalaong ko. Pyapakitanang Dios kamayo na si Jesus na taga Nasaretyang syosogo naan ani pinaagi sang manga milagroaw manga kaburungburungan aw manga toosanansang dakora na gaom nang Dios na pyapakita naan.Yatigam kamo sini kay kikita mayo yaning pya-paimo nang Dios kanaan. 23 Anay da yatigam yangDios na panagdakupunmayo si Jesus, kay yaan yangpagbuut naan. Kayan pyapapatay mayo si Jesus,

pyagasogo mayo sang makasasara na manga otawna way labut sang balaod ta antak karaboon nilansi Jesus disang koros. 24 Awgaid byoboi yaan nangDios kay di amaimo na dili yaan magaboi oman.25Kay yagalaong si Dabid na ari ta kadini bain kangJesus, laong, ‘Yatigam ako na pollayon inagad koyang Ginoo, wakaw di ak amalluk, kay atabanganako naan. 26 Tungud saan yagauma ako aw bantogako yang Dios. Maski amatay yang kanak lawas,yamaiman ako na magaboi oman, 27 kay dili moako apabayaan asang paguya nang manga patay,di kaw motogot na amadonot ako na kanmo pinili.28 Pyapakatigam mo kanak yang paagi mo, na akomagaboi nang way kataposan. Makapaguma kawkanak laban kay iyan kaw sang said ko.’

29 “Manga karomonan ko na manga Judio, yaanyang pyagalaong ni Dabid kadini na sorit ni Jesus.Yatigam kita adoon na yamatay si Dabid kayanlyubung, iyan da yang kanaan lubung, asta adoonaani la kanatu. 30Yatigam si Dabid sang saad kanaannang Dios, tungud kay propeta yaan. Yasaad yangDios na papagariin naan mayn ni Dabid yang isa nasompaw ni Dabid. 31 Yatigam si Dabid daw nanangimoon nang Dios, wakaw pyagalaong naan na mag-aboi oman si Jesu Kristo, na wa yaan apabayai asangpaguya nangmanga patay, na yang kanaan lawaswaakadonot. 32 Byoboi nang Dios si Jesus na pyapatay.Kariko ta yatigam saan. 33 Aadto yaan yagaingkodsang said nang Dios, yatagan yaan nang Dios nangkatungud. Yang Balaan na Espirito na syasaadnang Dios kanatu, yaatag naan kanami na kikitamayo adoon aw dunguga mayo. 34 Buku ni Dabidyang yisingadto langit na magaari, awgaid si Dabidyang yagalaong, ‘Yang Dios yagalaong sang kanakGinoo, Pagingkod asang said ko 35 asta sang pag-datung nang allaw na imoon da ko guyukanan nangparapara nang siki mo yang kariko nang yapagkon-tara kanmo.’ 36 Wakaw kinaanglan matigam kamokariko na taga Israel na si Jesus na pyapakarabomayo disang koros pyagabuutan nang Dios na yiimoyaan Ginoo na makagagaom sang kariko, yaan siJesu Kristo na pinili nang Dios, magaari yaan sangdonya.”

37 Pagdungug nang manga otaw sining pya-galaong ni Pedro, maalluk silan laban, wakaw ya-gaosip silan kangPedro aw sang kadaygannamangaapostol, laong, “Nanang imoon nami, kay mangalomon?” 38 Laong ni Pedro kanilan, “Pagsusul kamosang kamayo imo na maat, ayaw da magimo sangsara, aw pagpabawtismo kamo na yotoo kang JesuKristo na yaan yang kamayo Ginoo antak kamomapasaylo sang kamayo sara. Kayan aatag da ka-mayo nang Dios yang Balaan na Espirito. 39 Kayyang Balaan na Espirito syasaad nang Dios na aatagkamayo aw aatag arag sang kamayomanga sompawaw kariko nang manga otaw asang karowagan nangdonya na tyatawag nang kanatu Ginoo na Dios.”

40 Madaig yang pyagalaong kanilan ni Pedro nayagamatood bain kang Jesus, aw pagindowa naansilan, laong, “Ayaw da kamo mapagsagad sangmanga otaw na makasasara na isilotan nang Dios.”41 Madaig yang yotoo sang pyagalaong ni Pedro,kayan byawtismowan silan na yotoo. Aon mangatorong mararan na ka otaw yang yakadogang sang

Apostol 2:42 131 Apostol 3:26tomotoo ninyan na allaw. 42 Kayan yabay silanmaningug sang pagindo nangmanga apostol, yabaymapagkabarawbaraw bain sang Ginoo, aw kaansilan sang paan na pyagapisangpisang nilan na pag-panamput sang pagkamatay ni Jesus, aw abay silanpanagkatipon na yanagampo.

Yang Yiimo nang Manga Tomotoo43 Madaig yang yiimo nang manga apostol na

mangamilagro awmanga toosanan sang gaomnangDios na yakasanggang sang manga otaw. 44 Yabaymanagkatipon yang kariko nang yotoo, yanag-inambitay sang kariko nang yamaaron kanilan.45 Pyamarigya nilan yang kanilan lopa aw mangabutang, yang bayad pyagabainbain nilan sangkanilan kainagadan na yamaukud. 46 Allawallawyanagkatipon silan asang templo na pagtitiponannang manga Judio, aw asang kanilan baray, yakaansang paan na pyagapisangpisang nilan na kanam-putanan sang kamatayun ni Jesus. Yanagsaro silankomaan na yanaguma, na wa makaungud na ma-gaparabaw sang sangka otaw, 47 yabay silan mag-bantog sang Dios. Madyaw silan nang kariko nangmanga otaw. Kayan dyogang nang Ginoo kanilanallawallaw yangmanga otaw na lyorowas naan sangkanilan sara.

3Pyapagkadyaw yang Pilay na di Magpakapanaw

1 Misan disaan si Pedro aw si Juan yakadtosang templo nang alastres nang ambong, ampowaynang manga Judio sang Dios nginyan na oras.2 Asang dakora na pilwangan na pyagangaranannang madyaw na pilwangan yagaingkod yang otawna pilay na di magpakapanaw anay da mawtaw.Allawallaw byubutang yaan na otaw disang pilwan-gan nang templo antak mangayo nang limos sangmanga otaw na marasak sang templo. 3 Pagkitanaan kang Pedro aw kang Juan na marasak sangtemplo, mangayo yaan nang limos. 4 Kayan tyanawyaan ni Pedro aw ni Juan, aw paglaong si Pedro,“Tanaw adi kanami.” 5 Kayan tyomanaw yaankanilan, dumdum naan aon aatag kanaan nilan.6 Awgaid laong ni Pedro kanaan, “Way kanak sapi,toyo aatag ko kanmo yang kikinaanglan mo natabang sikun kang Jesu Kristo. Wakaw pagalaongonko ikaw, na pinaagi sang aran ni Jesu Kristo nataga Nasaret pagindug aw panaw.” 7 Kayan pyotini Pedro yang karinto na kamot naan aw papag-bangona naan yaan. Yaparabay maunat yang sikinaan, maanug da yang kanaanmanga loporopowan.8 Pagkatigbangon naan maindug yaan aw panaw.Kayan yomagad yaan kang Pedro aw kang Juanlomasak nang templo, yagapanawpanaw yaan awpaglorogpatun na yagabantog sang Dios. 9 Karikonang manga otaw disaan yikita kanaan na yaga-panawpanaw na yagabantog sang Dios. 10 Pagkilaranilan na yaan yang ipan magingkod disang kilidnang pilwangan nang templo na yagapangayo sanglimos, maburungburung silan, yamaunungunungsang yamapagguna saan na otaw.

Yang Pyagalaong ni Pedro Bain kang Jesus11 Tungud sang kanaan paguma gyugugul naan

si Pedro aw si Juan. Asaan silan sang balkon na

pyagangaranan nang balkon ni Solomon. Kayandyomorod kanilan disaan yang kariko nang mangaotaw na yamangkaburungburung sang yamapag-guna saan na otaw. 12 Pagkita ni Pedro sang mangaotaw na yodorod kanilan, maglaong yaan, “Mangataga Israel, nanga yamaburungburung kamo saan,nanga pyapaununganmayo kami? Ayawkamomag-dumdum na yakapanaw yaan pinaagi sang kanamityoonan gaom aw tungud sang kanami pagkadios-non. 13 Yang Dios na sisimba ni Abraham, awni Isaak, aw ni Jakob, aw simbaa nang kanatukamonaan, yaan yang yakapagkadyaw saan. Pya-pagkadyawnaan yaan na otaw antak bantogon yangkanaan Anak na si Jesus na syosombong mayo,kayan syarikway mayo asang atobangan ni Pilato,sari oboroyan da garo yaan ni Pilato. 14Balaan yaanawmatarong, awgaid syasarikwaymayo. Yaan yangyaayo mayo kang Pilato na oboroyan yang otaw nayagapatay sang madaig na otaw. 15 Kayan pyapa-patay mayo yang mamatag sang kinaboi. Awgaidbyoboi yaan oman nang Dios. Kami yang yikitakanaan na tinuud yagboi da yaan. 16 Pinaagi sangaran naan na tyotoowan nami na dakora yang gaomyagakadyaw yani na otaw. Yatigam kamo na diyaan magpakapanaw nangaon, kayan kinita mayoadoon na madyaw da, yagakadyaw yaan tungudsang pagtoo kang Jesus.

17“Adoon, kaymanga karomonan, yatigamakonakamo aw yang kamayomanga pangorowa akatigamna si Jesus yang syosogo nang Dios ani, wakaw pya-papatay mayo yaan. 18 Yatoman da ni Jesus adoonyang pyapaglaong nang Dios kadini sang karikonang manga propeta na si Kristo na kanaan pinilikinaanglan amagi sang marisud na kamatayun.19 Wakaw pagsusul kamo sang sara mayo aw ayawda kamo magimo sang maat nang Dios, pangagadda kamo sang Dios antak kamo pasayloon naan sangkamayo sara, antak kamo maorawa pinaagi sangtabang nang Dios, 20 aw antak sogoon naan omanani si Jesu Kristo na anay da pipili naan na magaarisang donya. 21 Toyo kinaanglan na magapabilinnaa yaan aglangit asta sang pagdatung nang allawna abagoon da yang kariko, yaan yang pyagalaongnang Dios pinaagi sang kanaan manga propeta ka-dini. 22 Kay yagalaong kadini si Moises, ‘Yang Ly-omabi na kamayo Dios magasogo ani kamayo sangkanaan propeta, maynang pagsogo naan kanak.Yang osogoon naan ani yang arag kamo taga Israel.Kinaanglan maningug kamo sang kariko nang pa-galaong naan kamayo. 23 Yang dili maningug sangpagalaong naan na propeta isilotan nang Dios, dilinaan utukud sang sakop naan yaan na manga otaw.’24 Yang manga propeta pagpono kang Samuel astasang kariko nang manga propeta na yasapit kanaanna maggogodanun, arag yagapakatigam bain siningyamapagguna adoon na manga allaw. 25 Kamoyang syasaadan nang Dios saan na manga saad napyapakatigam naan kamayo pinaagi sang mangapropeta. Kamo aw yang kamayo manga kamon-aan yakaupud kamo sang pyagakasabotan na yiimonang Dios. Kay yagalaong yang Dios kang Abraham,‘Panalanginan ko yang kariko nang manga otawpinaagi sang kanmo sompaw.’ 26 Wakaw kamo namanga Judio yang yoona padaraan nang Dios nang

Apostol 4:1 132 Apostol 4:32kanaan Anak na si Jesus antak kamo panalanginanantak ayawan mayo yang imo mayo na maat nangDios.”

4Si Pedro aw Si Juan Asang Atobangan nang Manga

Pangoro nang Manga Judio1 Yabay pa magindo si Pedro aw si Juan sang

manga otaw nang pagdatung nang manga magam-poway aw yang pangoro nang bantay sang temploaw yang manga Saduseo. 2 Yamadaman silan sangdowang ka apostol, kay yabaymaggogod na yagaboioman si Jesus aw abay pagindo sang manga otawna yang pagboi ni Jesus yang kamatooran na mag-aboi oman yang manga otaw na yamangkamatay.3Kayan dyakup nilan yang dowang ka apostol. Gabila yang pagdakup kanilan, wakaw piniriso la silanninyan na gabi kay baya da silan osipa nang pagka-masurum. 4 Awgaid madaig yang yotoo na yudun-gug sang pyagalaong nang manga apostol. Yangkadaig nang yotoo yadatung nang limang mararanna ka otaw.

5 Ninyang sapit na allaw yang manga pangorona Judio aw yang manga mangkatikadung aw yangmanga magindoway sang balaod yanagkatipon agJerusalem, 6 inagad nilan si Anas na labaw na maga-mpoway aw si Kaipas aw si Juan aw si Alejandro awyang kadaygan na manga sakop nang pamilya nanglabaw na magampoway. 7 Pyapaatobang nilan kani-lan yang dowang ka manga apostol aw osipa nilan,laong, “Yoonnonomayo yang papagkadyaw sang pi-lay na di magpakapanaw? Nana na gaom aw kaniniaran yang yingaranan mayo na yakapagkadyawkanaan?” 8 Si Pedro na pyagabayaan nang Balaanna Espirito yimibak kanilan, laong, “Kamonamangapangoro nami aw kamo namangamangkatikadung,9 aw osisaun kami adoon bain sang madyaw na imonami saan na otaw daw yomonnonong pagkadyawnaan, 10 kinaanglan matigam kamo aw yang karikonang manga Judio, na yaning otaw na yagaindugasang atobangan mayo yagakadyaw pinaagi sangaran ni Jesu Kristo na taga Nasaret. Pyapakarabomayo yaan disang koros kayan yamatay, toyo by-oboi yaan nang Dios. 11 Si Jesus yang pyagalaongnang Dios na pyapasolat naan sang manga propeta,laong, ‘Yang gimadyawan na bato na makadigunsang baray, syasarikway mayo na manga panday.’12 Si Jesus gaid yang makaatag kanatu nang kinaboi,yaan gaid yang magapagawas kanatu sang silot naway kataposan kay yaan gaid yang yaatag nang Diosnamakatabang kanatu, way kadaygan disang tibookkaribotan na makarowas kanatu sang kanatu sara.”

13 Yang manga pangoro na Judio yamaunungu-nung sang katigam magsorit na di magkatarapni Pedro aw ni Juan, sari wara abay manag-pakaeskuwela. Tungud sang katigam ni Pedro awni Juan magsorit, kyakatagtagaan nilan na yakaa-gadagad silan kang Jesus. 14 Awgaid wa silanmakaimo mapaglantogi, kay kikita nilan yang otawna yagakadyaw sang kanaan kapilayan na yagain-dug asang said ni Pedro aw si Juan. 15 Wakawpyapapanaw nilan si Pedro aw si Juan disang kani-lan pagtitiponan, kayan yanagkabarawbaraw silan,16 laong, “Nanang imoon ta sini na manga otaw?

Yang kariko nang otaw ani Jerusalem yatigam sin-ing milagro na yiimo nilan, di kita makapaglaongna buku nang matungtung. 17 Awgaid antak dida pagidunggan nang manga otaw yaan na imo,kinaanglan igusun ta silan antak di da oman mag-gogod sangmaski sini bain kang Jesus.” 18Kayan py-atawag nilan oman si Pedro aw si Juan aw paglaonganilan na di da papaggogodon aw di da papagindoonbain kang Jesus.

19 Awgaid yimibak si Pedro aw si Juan kanilan,laong, “Dumduma mayo daw wain yang madyawnang Dios na pangagdan, kamo daw yang Dios.20Kay di amaimo na dili nami ogogodon yang kikitanami aw dyudungug nami na pyagalaong ni Jesus.”21-22 Pagkatapos nilan igusun oman yang mangaapostol na laban di da papaggogodon bain kang Je-sus, boroyan nangmanga pangoro na Judio. Di silanmakasilot kanilan kay yang karikonangmanga otawyagabantog sang Dios tungud sang yamapaggunasang otaw na yagakadyaw sang kanaan kapilayan.Sobra pa nang kapatan na ka toig yang idad naan naotaw.

Yanagampo sang Dios yang Manga Tomotoo23 Pagboroy kang Pedro aw si Juan komadto silan

sang kanilan manga kainagadan aw paglaongannilan kanilan yang pyagalaong nang manga pan-goro na magampoway aw manga mangkatikadung.24 Pagdungug nilan saan magampo silan sang Dios,laong, “Ikaw na Labi na Dios yang yagaimo sang lan-git aw lopa aw dagat aw yang kariko nang iyan dis-aan. 25Tungud sang Balaan na Espirito na yagabayasang kanami kamonaan na si Dabid na yagatomansang kanmo pagbuut, pyagalaong ni Dabid yangpyapaglaongmo kanaan, laong, ‘Nanga yamadamanyang manga otaw na buku nang manga Judio?Kayan nanga yanagdumdum yang manga Judio namagaimo sang dili nilan amaimo? 26Yangmanga aridisang donya yangandam sang pagtanaman, yangmanga pangoro yanagkatipon na mapagato sangLabi na Dios aw sang kanaan syogo ani sang donyanamakagagaom sang kariko.’ Yamapagguna yaningpyagalaong ni Dabid kadini, 27 kay si Herodes awsi Ponsio Pilato aw yang kadaygan na manga otawna arag buku nang Judio aw yang manga Judio nataga Israelmadyawnilan karikona apatayun si Jesusna kanmo balaan na Anak na syosogo mo ani sangdonya. 28 Yiimo nilan kang Jesus yang kariko nangimo na anay da pyagabuutan mo na amapagguna.29 Ginoo nami, tanawa, yiigus kami nilan, wakawtabangi kami na kanmo manga sogwanun antak dikamimallukmagbatok sang pyapabatokmo, 30kabapapagkadyawun mo yang yamangkasakit aw pak-itaan yang manga imo na manga milagro pinaagisang kanmo gaom na iyan sang aran nang kanmobalaan na Anak na si Jesus.” 31 Pagkatapos nilanmagampo, magayong yang pyanagtiponan nilan nabaray. Kayan silan kariko byobowan nang Dios nangBalaan na Espirito aw pagbabatokon silan sang soritnang Dios, wa silan akalluk magbatok.

Pyanagbainbain Nilan yang Kanilan Pyanmowan32 Kariko nang manga tomotoo kang Kristo mag-

onawa yang dumdum maynang sayda yang ginawanilan. Way isa kanilan na yagadumdum na di naan

Apostol 4:33 133 Apostol 5:28palliwat yang kanaan tyoonan pyanmowan. Awgaidkariko nang kanilan pyanmowan pyanagbainbainnilan. 33 Yagadan nang dakora na gaom nang Diosyang manga apostol na yagamatood sang pagkaboioman ni Ginoo Jesus, kayan tyabangan laban nangDios silan kariko. 34-35 Way yamaukud kanilan,kay yang aon lopa yagabarigya sang lopa aw yangaon baray yagabarigya sang baray aw daraa yangbayad adto sang manga apostol, kayan pyabainnang manga apostol, pyangatag sang kariko nangyamaukud.

36Maynaan yang yiimo ni Jose na pyagangaranannang manga apostol ni Bernabe na yang kaologannaan na aran magdadasig, taga Sipro yaan, sompawyaan ni Lebi. 37 Yagabarigya yaan sang isa na lopanaan kayan dyara naan yang bayad adto sangmangaapostol antak pabain nilan, pangatag sang karikonang yamaukud.

5Si Ananias aw Si Sapira

1Awgaid aon otaw na pyagangaranan ni Ananias,yang kanaan asawa si Sapira. Yagabarigya yaan sangisa na lopa nilan. 2 Awgaid yanagoyon si Ananiasaw yang asawa naan sang pagkamang nilan sangsangka bain na kyasapiyan aw panagtagowa nilan.Kayan dyara ni Ananias adto sang manga apostolyang sapi na sama naan kamangan. 3Laong ni Pedrokanaan, “Kay Ananias, nanga yangagad kaw kangSatanas, kayan tyago mo yang kadaygan na sapi nabayad sang lopa, aw pagkagarowi mo yang Balaanna Espirito bain saan na sapi? 4 Kanmo yaan nalopa nong wa pa mo yaan abarigyaan, pagkataposmo barigya, yang sapi na bayad saan podo kanmo.Kayan nanga yakadumdum pa kaw magkagaro bainsang sapi? Yang Dios yang pyagakagarowan mo,buku nang otaw.” 5-6 Pagdungug ni Ananias sangpyagalaong ni Pedro, matowad yaan aw kamatay.Kayan yaindug yang manga bagong otaw disaan awpotosa nilan yang lawas naan aw daraa aglogwa awpanaglubungan nilan. Dyadatung nang kalluk yangkariko nang otaw na yudungug saan.

7 Aon manga torong ka oras yang yarabay ya-datung si Sapira na wa akatigam sang yamapaggunasang kanaan bana. 8 Laong ni Pedro kang Sapira,“Paglaongan kanak daw yani la kariko yang bayadsang lopa na byabarigya mayo?” Yimibak yaan,laong, “Uu, yaan da kariko.” 9Kayan yaglaong si Pe-dro kanaan, “Nanga yagakaoyon kamo sang kanmobana pagtigi daw yatigam daw wara sang imo mayoyang Balaan na Espirito? Yang manga otaw nayagalubung sang kanmo bana dyomatung da asangpilwangan, arag kaw arakatun nilan aglogwa.”10 Kayan yaparabay matowad si Sapira aw kamatay.Paglasak nang manga bagong otaw kitaun nilanyaan na yatay da, kayan dyara nilan yaan aglogwaaw lubungan asang said nang kanaan bana. 11Labanyamalluk yang kariko nangmanga tomotoo aw yangkariko nang yudungug sining yamapagguna.

Yang Manga Milagro na Toosanan sang Gaom nangDios

12Madaig yang manga milagro na toosanan sanggaom nang Dios na yiimo nang manga apostol

asang atobangan nang manga otaw. Asaan ipanyang kariko nang manga tomotoo managkatiponsang balkon ni Solomon. 13 Maski tyataod silannang manga otaw tungud sang kadyaw nang kani-lan batasan, way yutugum domogpo kanilan nabuku nang arag tomotoo. 14 Yabay magdogangyang kadaig nang yotoo sang Ginoo, usug bobay.15 Wakaw pyanagdara ra yang manga masakitinadto sang manga daran aw butangan disang mangakorangan aw manga kamun antak aw lomabay siPedro, gatang pa aw aon arongan kanilan nanganino ni Pedro kayan yagkadyaw. 16 Madaig namanga otaw yang yakaon disaan sikun sang mangabanwa na makilibot nang Jerusalem, yanagdarasilan sangmanga otaw namasakitin aw yangmangaotaw na lyarasakan nang mangkaraat. Kariko nilanyagakadyaw.

Dyadakup yang Manga Apostol aw Karabosowa17 Yang labaw na magampoway aw yang kanaan

manga inagad na manga Saduseo yamasigi sangmanga apostol. 18 Wakaw dyadakup nilan yangmanga apostol aw karabosowa nilan. 19 Toyo pagk-agabi owangan nang tagalangit na sogwanun nangGinoo yang pilwangan nang pirisowan aw parogwaayang manga apostol aw paglaonga, 20 “Singadtokamo sang templo awpaglaonganmayo sangmangaotaw yang kariko bain sining bago na kinaboi nasikun kang Jesu Kristo.” 21Kayan pyangagdan nilanyang pyagalaong nang tagalangit. Yakadto silansang templo pagkamasurum aw pagindo silan sangmanga otaw bain kang Jesus.

Yang labaw na magampoway aw yang kanaanmanga inagad yagapatawag sang kariko nangmanga pangoro na Judio antak silan managkatiponna managkabaraw. Kayan yagsogo silan sangmanga bantay adto sang pirisowan antak kamangunyang manga apostol na apaatobangun kanilan.22Awgaid pagdatung nang manga bantay adto sangpirisowan, way kikita nilan namanga apostol, kayanyagbarik silan aw paggogod, laong, 23 “Kikita namina kyakandadowan yang tatakup nang pirisowanpagdatung nami adto. Yang manga bantayyanagbantay asang pilwangan. Awgaid pagowangnami sang pirisowan way kikita nami maskisang ka otaw agsurud.” 24 Yamaburungburungyang pangoro nang manga bantay sang temploaw yang manga pangoro na magampoway sangyamapagguna sang manga apostol. 25 Kayandyomatung disaan yang otaw na yagalaong kanilan,“Paningug kamo, yang manga otaw na pipirisomayo aadto sang templo yagaindo sang mangaotaw.” 26 Kayan kyomadto yang pangoro nangmanga bantay aw yang kanaan manga sakop awdaraa nilan yang manga apostol, toyo wa nilanurugusa daraa kay yamalluk silan daw donagunsilan nang manga otaw nang bato.

27 Pagdatung agsurud nang manga apostol, paa-tobangun nilan sang manga pangoro na mangaJudio. Kayan yaglaong yang labaw na magam-poway, laong, 28 “Pyagalaong kamo nami na labandi dakman kamo magindo sang manga otaw bainkang Jesus. Awgaid wa kamo aasip, yarimpud danang kamayo pagindo yang tibook Jerusalem. Gostomayo na kami yang ususuran nang kamatayun naan

Apostol 5:29 134 Apostol 6:15na otaw.” 29 Yimibak si Pedro aw yang kaina-gadan naan na manga apostol, laong, “Yang Diosyang kinaanglan na onaun nami pangagdan, bukunang otaw. 30 Yang Dios na sisimba nang kanatukamonaan yang yagaboi kang Jesus na pyapataymayo disang koros. 31 Yatagan yaan nang Diosnang katungud pagkapangoro aw pagkamallorowasantak magtangku yang manga taga Israel sang pag-imo sang sara, kayan pyasaylo silan nang Dios sangkanilan manga sara. 32 Kami yang yikita sini nayamapagguna wakaw kami yang yagamatood bainsini. Arag yagapakita sang kamatooran bain siniyang Balaan na Espirito na yaatag nang Dios sangmanga otaw na yangagad kanaan.”

33 Pagdungug nang manga pangoro na Judiosining pyagalaong nang manga apostol madamansilan laban. Gosto nilan na apatayun garo yangmanga apostol. 34 Arag iyan disaan si Gamaliel namagindoway bain sang balaod. Laban yaan pya-gataod nang kariko nang manga otaw. Yagaindugyaan asang atobangan nilan aw parogwaa naanyang manga apostol, 35 kayan yaglaong yaan sangkanaan manga kadadaygan, laong, “Manga taga Is-rael, dadyawamayo dumdumadawnanang inangunmayo saan na manga otaw. 36 Kay nangaon aonotaw na pyagangaranan ni Teudas na yagalaong nagyusugan yaan na otaw. Aon manga opat na gatosna ka otaw yang inagad naan. Awgaid pyapatayyaan kayan yakasabod yang kariko nang mangainagad naan. Wa akatoman yang dyudumdum naanna imoon. 37 Pagkatapos ni Teudas magimo saan,si Judas da oman na taga Galilea yang yagimosang maynaan nang timpo nang pagpallista sangmanga otaw, madaig arag yang yamagad kanaan.Awgaid arag yaan pyapatay kayan yakasabod yangkariko nang kanaanmanga inagad. 38Wakaw adoonbain sini na manga otaw, pagalaongon ko kamona boroyi mayo silan, aw pabayai mayo silan, kayaw kanang otaw gaid yani imoimo, madayon yaanmawara. 39Awgaid aw sogo nang Dios yaan na imo,laban di kamo madaug kanilan, magkido kamo dawmakakontara kamo sang Dios.” Kayan yanagoyonsilan sang tambag ni Gamaliel. 40 Kayan pyatawagnilan yang manga apostol aw panagbonari nilan.Kayan byoroyan nilan pagkatapos nilan paglaon-gon na di da oman papagindoon bain kang Jesus.41 Kayan yomanaw disaan yang manga apostol.Yanaguma laban silan na pyagabuutan silan nangDios na magatigkul na pyapakainaan tungud sangpagindo nilan bain kang Jesus. 42 Asang templo awasang baray nang manga otaw yagapadayon silanallawallaw magindo aw pagbatok sang manga otawbain kang Jesus na yaan yang syosogo nang Dios namakagagaom sang kariko.

6Yang Pitong ka Otaw na Yiimo Tomatabang sang

Simisimbaay1 Pagkadogaydogay disaan, yabay magkadaig

yang manga tomotoo kang Jesu Kristo, kayanyanagkasompaki yang manga tomotoo na Judio naGriego yang sorit aw yang manga tomotoo na Ju-dio na Hebreo yang sorit. Yanagbagolbol yang

manga Judio na Griego yang sorit kay pyagakatari-wanan atagan yang manga baro na Griego yangsorit aw yangatag yang manga tomotoo sang ya-mangkaukuddigkanilan. 2Wakawpyapatawagnangsamporo aw dowa na manga apostol yang karikonangmanga tomotoo kang JesuKristo awpaglaonganilan, “Buku nang madyaw aw botawanan namiyang pagindo sang manga otaw bain sang pya-galaongnangDios kayan yangatag sangmanga otawna yamangkaukud. 3 Wakaw adoon, kay mangakaromonan, pagpili kamo nang pitong ka otawdisaang kamayo na aon katigaman, aw madyawyang dungug, na pyagabayaan abay nang Balaan naEspirito. Imoon ta silan tomatabang sang mangatomotoo antak silan yang mangatag sang mangatomotoo na yamaukud. 4 Kayan kami, yang abay danami imoon yang pagampo aw yang pagindo sangmanga otaw bain kang Jesu Kristo.” 5 Yanagumayang kariko nang manga tomotoo sang pyagalaongnang manga apostol. Kayan pinili nilan si Estebankay laban yotoo sang Dios. Pyagabayaan yaan abaynang Balaan na Espirito. Yang kadaygan na aragpipili nilan, si Pelipe, aw si Prokoro, aw si Nikanor,aw si Timon, aw si Parmenas, aw si Nikolas na tagaAntiokia na syomonod da sang batasan nangmangaJudio. 6 Dyadara nilan yaning pitong ka otaw adtosangmanga apostol, kayan yampo silannangmangaapostol sangDios durug dyadapun yang kanilan oro,kay silan yang yamapili na tomatabang sang mangatomotoo.

7Yabay pagidunggan yang pyagalaong nang Dios,yakarimpud da sang kawtawan, wakaw yabay mag-dogang yang kadaig nang manga tomotoo kangJesu Kristo ag Jerusalem. Madaig arag na mangamagampoway yang yotoo kang Kristo.

Dyadakup Nilan si Esteban8 Tyatabangan laban nang Dios si Esteban, yata-

gan yaan nang gaom nang Dios, wakaw yakaimoyaan asang atobangan nang manga otaw sangmanga milagro na toosanan sang gaom nang Dios.9 Awgaid yosopak kanaan yang manga otaw nayanagkatipon asang pyagangaranan nang pagti-tiponan nang manga otaw na buku da nang mangaallang, na taga Sirene, aw taga Alejandria, aw tagaSilisia, aw taga Asia. 10Awgaid yatagan nang Balaanna Espirito si Esteban nang katigaman, wakaw disilan magpakaimo mapaglantogi kanaan. 11 Kayanyagbayad silan sang manga otaw na pipili ni-lan antak magkagaro, pyapaglaong nilan, “Yudun-gug kami kanaan, yang pyagalaong naan sopaksang balaod ni Moises aw sopak arag sang Dios.”12Tungud saanna paagi yamasamok yangmanga Ju-dio disaan awyangkanilanmangamangkatikadung,aw yang kanilan manga magindoway sang balaod.Wakaw kyakadtowan nilan si Esteban aw dakupanilan aw daraa adto sang kanilan manga pangoro,13 aw pagdara silan disaan sang manga otaw napyapaglaong nilan sang kagaro bain kang Esteban,laong, “Yani na otaw yabay maglaong nang maatsang kanatu balaan na templo aw sang balaod niMoises. 14 Kay dyudungug nami yaan na yagalaongna aranasun ni Jesus yang templo aw parina yangkanatu batasan na pyagaindo ni Moises kadini sangkanatu kamonaan.” 15 Kariko nang yanagkatipon

Apostol 7:1 135 Apostol 7:32disang pagtitiponannangmanga pangoronamangaJudio yatanaw kang Esteban. Kikita nilan yangkaimo ni Esteban na yakagaon nang kaimo nangtagalangit na sogwanun nang Dios.

7Yang Pyagalaong ni Esteban sang Manga Judio

1 Yagaosip kang Esteban yang labaw namagampoway, laong, “Tinuud agaw yaningpyagalaong nilan bain kanmo?” 2 Laong ni Esteban,“Manga karomonan aw kamangkatikadungan,paninggi mayo ako. Yang Dios na Labi yapakitakadini sang kanatu kamonaan na si Abraham nongaadto pa yaan Mesopotamia, wa pa magatillaringag Haran. 3 Laong nang Dios kang Abraham,‘Panawi yang kanmo banwa aw yang kanmokaarayonan aw singadto sang banwa na otolliko kanmo.’ 4 Kayan yomanaw si Abraham agKaldea aw paguya ag Haran. Pagkamatay nangkanaan ama, papagbarinin yaan nang Dios anisining banwa na pyagauyaan ta adoon. 5 Awgaidwa yaan nang Dios abaini nang lopa disini nabanwa maski sandangaw da, toyo syasaad nangDios na aatag kanaan aw sang kanaan mangasompaw yani na banwa. Wa pay anak ni Abrahamnang pagsaad nang Dios kanaan. 6 Yani yangpyagalaong nang Dios kanaan, ‘Yang kanmo mangasompaw dato maguya sang banwa nang kadaygan.Pangallangun silan aw daugdauga silan surud nangopat na gatos na ka toig. 7 Awgaid isilotan koyang kawtawan na mangallang kanilan, kayanpagkatapos, managpamanaw da silan disaan nabanwa kayan simimba silan kanak disini na banwa.’Yaan yang pyagalaong nang Dios kang Abraham.8Kayan pyaglaong nangDios si Abrahamna apatopoyang kariko nang sakop naan na kausgan, na yaanyang toos sang kanilan pyanagsabotan sang Dios naabay nilan kaundan. Wakaw tyotopo ni Abrahamyang kanaan anak na si Isaak pagdatung nangkawarong allaw dungan yamawtaw. Kayan si Isaakoman pagpanganak naan kang Jakob topoon naan.Maynaan oman si Jakob, tyotopo naan yang kanaanmanga anak na samporo aw dowa. Yaan silan yangkamonaan ta na manga Judio.

9 “Yamasigi silan sang kanilan mangod na siJose, wakaw byabarigya nilan yaan, kayan pyan-gallang adto Egipto. Awgaid wa yaan orowatinang Dios, 10 tyatabangan yaan sang kariko nangkanaan karisud, yatagan yaan nang madyaw naungud na yakapakita yaan nangmadyaw na batasanasang atobangan nang Paraon na ari nang Egipto.Wakaw yiimo yaan nang Paraon gobernador nangEgipto aw papagdomaraa sang kanaan kabtangan.11Kayan disaan dyomatung yang gutum sang tibookEgipto aw Kanan na banwa nang kanatu kamonaan.Yaglisud da yang manga otaw. Yang kanatu kamon-aan wa day pagkaan. 12Wakaw pagdungug ni Jakobna aon makaan ag Egipto, pakadtoon naan yangkanaan manga anak na kanatu kamonaan. Yaanyang tigmad na pagkadto nilan Egipto. 13 Yangkadwa na pagkadto nilan yagpakilara ra kanilansi Jose na yaan lomon nilan. Wakaw kyatigamanda disaan nang Paraon yang ama aw yang mangalomon ni Jose. 14 Kayan pyakadtowan ni Jose yang

kanaan ama, pyapakadto naan Egipto yang kanaanama aw yang kariko nang kanaan karomonan. Kapi-towan aw lima silan kariko. 15Kayan tyumugbung siJakob adto Egipto. Aadto ra Egipto yaan akamatay,aw yang kanaan manga anak na kanatu kamonaanarag aadto akamatay. 16 Toyo byabarik yang lawasnilan ani sining banwa na kanilan paguya, ani silanurubungan sang pallurubngan na yabili ni Abrahamsang manga anak ni Hamor ag Sikem.

17 “Awgaid laban da gimadaigan yang sompawnang kanatu kamonaan na yadagdag ag Egipto nangagput da matoman yang saad nang Dios kang Abra-ham na aatag naan sang kanatu kamonaan yani nabanwa. 18 Kayan disaan yaan yang yagari da sangEgipto yang ari na wa akatigam bain kang Jose.19 Dyadaugdaug naan yang kanatu kamonaan, lyu-rugus naan silan pagpatoman sang kanaan sogo naayawan yang kanilanmanga isu, kay antakmangka-matay. 20 Nginyan na timpo yang pagkawtaw niMoises. Gimadyawan na isu si Moises, madyawnang Dios. Tyatago yaan nang kanaan ina asangkanilan baray surud nang torong boran. 21 Butnadi da silan makaimo magtago saan na isu, dyarara nilan yaan adto sang logwa aw ayawi. Kayankyataraan yaan nang anak na bobay nang ari awpatorina naan, gyagaon naan sang kanaan tyoonananak. 22Pyagindo da sang kariko nang katigamannakanang taga Egipto. Kayan yaimo yaan maturus naotaw tungud sang kanaan sorit na sorit nang ungu-dan aw tungud sang kanaan imo na mangkadyaw.

23 “Pagidad ni Moises nang kapatan na ka toig,makaungud yaan namagabisita sang arag silan tagaIsrael. 24 Kikita naan yang sang ka otaw na tagaIsrael na dyadaugdaug nang taga Egipto. Kayan tya-banganniMoises yang taga Israel. Byabarusan naanyang taga Egipto, pyapatay naan. 25 Dumdum naanyakadarag yang arag silan taga Israel na agamitinyaan nang Dios paglowas kanilan sang kanilankarisud. Wain sa kading wara silan makadarag.26 Ninyang sapit na allaw yikita yaan sang dowangka otaw na taga Israel na yanagtanam. Yoosaygaro silan ni Moises, laong naan, ‘Paningug kamo,kay lagi, nanga kamo yanaglinopigay sari magsaydadoon kamo?’ 27 Awgaid tyotorod si Moises ninyangsang ka otaw na yallopig aw paglaong, ‘Sining ya-gaimo kanmo pangoro na magaokom kaw kanami?28 Nanga, gosto mo na apatayun mo ako maynangtaga Egipto na pyapatay mo kagabi?’ 29 Pagdungugni Moises saan maragoy yaan kay pyagidunggan dana yaan yang yagapatay sang taga Egipto, kayanyaguya yaan ag Madian. Yakaasawa yaan adto awpanganak yaan nang dowa na isu na usug.”

30 Yabay maglaong si Esteban, “Paglabay nangkapatan na ka toig ag Madian, yapakita kangMoises yang Dios na maynang tagalangit na sog-wanun nang Dios asang yamallaga na atoron naasang kaoykaoy sang banwa na way maguya namasaid sang butay na pyagangaranan nang Sinai.31 Yamaburungburung si Moises sang kikita naan,wakaw yapasaid yaan sang kaoykaoy kay apa-manomanowan naan. Kayan dyumungug yaan sangtingug nang Ginoo na yagalaong, 32 ‘Ako yang Diosna sisimba nang kamayo kamonaan. Ako yang Diosni Abraham aw ni Isaak aw ni Jakob.’ Tyatakigan

Apostol 7:33 136 Apostol 7:60nang pagkalluk si Moises, wa da yaan makatanawsang atoron disang kaoykaoy. 33 Kayan yaglaongkanaan yang Ginoo, ‘Lobasa yang sapatos mo, nayaan yang pagtaod mo kanak, kay yang pyagain-dugan mo balaan kay aani ako. 34 Kikita ko yangpagdaugdaug sang kanak manga otaw ag Egipto.Dyudungug ko yang kanilan pagpangarusus tungudsang karisud. Wakaw yakani ako na magalowaskanilan sang karisud. Ikaw, kay Moises, osogoonta kaw adoon ag Egipto. Ikaw yang magatabangkanilan.’

35 “Si Moises yang syasarikway nang tigmad nangkanatu kamonaan ag Egipto, laong nilan, ‘Sining ya-gaimo kanmo pangoro na magaokom kaw kanami?’Si Moises yang syosogo nang Dios, yiimo yaanpangoro na magalowas kanilan sang karisud agEgipto. Tyatabangan yaan nang tagalangit na kikitanaan disang laga nang atoron asang kaoykaoy.36 Yaan yang yagadara sang kanatu manga kamon-aan na yamanaw dig Egipto. Yagaimo yaan sangmangamilagro awmanga toosanan sang gaomnangDios ag Egipto aw asang dagat na pyagangaranannang mapora na dagat, aw asang banwa na waymaguya. Yabay naan imoon yang manga milagroasang banwa na way maguya surud nang kapatanna ka toig. 37 Si Moises arag yang yagalaong sangkanatu kamonaan, laong, ‘Yang Dios magasogo anikamayo sang kanaan propeta, maynang pagsogonaan kanak. Yang osogoon naan ani yang aragkamo taga Israel.’ 38 Yaan ngaong Moises na ina-gad nang kanatu manga kamonaan na yagapanaw-panaw asang banwa na way maguya. Iyan yaan ina-gad nilan na yanagkatipon, na pyapagbarawan yaannang tagalangit asang butay na pyagangaranannang Sinai, aw yang kanatu kamangkatikadunganarag pyapagbarawan nang tagalangit asaan. Si Moi-ses yang yadawat sang syosolat na sogo nang Dioskayan linikwad naan adto sang kanatu kamonaan.

39 “Awgaid wa nilan pangagadi si Moises. Ty-atarikodan nilan yaan kay gosto nilan na mabarikag Egipto. 40 Wakaw yagalaong silan kang Aaronna magorang ni Moises, ‘Pagimowan kami sangdiosdios namagaona kanami aw yapanaw kami, kaywa kami akatigam daw yaonnono ra si Moises na ya-gadara kanami pagpanawnami dig Egipto.’ 41Kayanyagimo silan nang diosdios na maynang nati nabaka aw pagpatay silan sang ayup na panawagtawagnilan sang kanilan diosdios aw pistai nilan yangdiosdios na inimo nilan. 42 Wakaw yayawan silannang Dios, kayan pyabayaan silan na misimba sangmanga bitoon aw boran aw suga, kay yaan yangpyagalaong nang Dios kadini na syosolat nangpropeta, laong, ‘Kamo na taga Israel, buku nangpanawagtawag mayo kanak yang pagpatay mayosang manga ayup surud nang kapatan na ka toigasang banwa na way maguya. 43 Yaan yang yabaymayo pagdaradaraun yang baraybaray na byubu-tanganmayo nang diosdios na pyagangaranan nangMolok, aw yang inimo mayo na maynang bitoonna diosdios mayo na pyagangaranan nang Repan.Sisimbamayo yangmanga inimomayo. Wakawapa-panawun ko kamo, dato ko kamo butang sangkilidnang syodad na Babilonia.’ Yaan yang pyagalaongnang Dios sang kanatu kamonaan.”

44 Yabay maglaong si Esteban, “Awgaid yangkanatu kamonaan na yagapanawpanaw asangbanwa na way maguya, iyan kanilan yangampowanan na pyagakaonan nang Dios. Pyapaimoyaan nang Dios kang Moises, gyagaon yaan niMoises sang ampowanan na pyapakita nang Dioskanaan na pagagaonan naan. 45 Pagkadogaydogaydisaan, nang wa da yang manga taganak, yangmanga anak yang yagdara ra saan na ampowanannang pagagad nilan kang Josue pagsurud sangbanwa nang manga otaw na bibigaw nang Dios.Yagapabilin yaan na ampowanan disaan asta nangtimpo nang pagari ni Dabid. 46 Madyaw nang Diossi Dabid. Pyangayo ni Dabid sang Dios na otogotanyaan pagimo sang templo nang Dios na sisimba niJakob nangaon. 47 Toyo wa otogoti nang Dios siDabid na makaimo sang templo kay pagbuut nangDios na si Solomon na anak ni Dabid yang makaimosang templo.

48 “Awgaid wa magauya sang baray na inimonang otaw yang Dios na Labi, kay yagalaong yangpropeta nang Dios, 49 ‘Yang langit yang kanak in-gkodanan, laong nang Ginoo, aw yang lopa yangkanak guyukanan. Wakaw maski nana na karasinang baray na imoon mayo kanak, buku nangtoman ko paguyaan. 50 Kay ako yang yagaimo sangkariko, lopa aw langit.’ ” 51 Yagapadayon si Estebanmaglaong, “Manga mangkabagsug yang oro mayo.Wa kamo otoo sang Dios, wa kamo maningug sangpyagalaong nang Dios. Mayn kamo nang kamayokamonaan na yosopak sang Balaan na Espirito.52 Way propeta nang Dios na wa nilan aparisudi.Pyapatay nilan yangmanga otawna sogwanunnangDios na yagapakatigam kadini sang pagkani nangkanaan pinili na si Kristo. Kayan adoon pagkaninang kanaan pinili panagdakupunmayo yaan kayanpyapapatay maski way kanaan sara. 53 Kamo yangyatigam sang balaod nang Dios na yaatag nangtagalangit, awgaid wa kamo mangagad saan nabalaod.”

Yaadakadakan Nilan nang Bato si Esteban54 Pagdungug nang manga Judio sining pya-

galaong ni Esteban madaman silan, yapagoyagutsilan sang onto nilan nang langut kanaan. 55Awgaidsi Esteban na pyagabayaan nang Balaan na Espir-ito, yimingaro aglangit kayan kimita sang allagnang Dios, kikita naan arag si Jesus na yagaindugasang said nang Dios. 56 Laong naan, “Tanawa,kyakaowangan yang langit, kikita ko yang gyugualnang Anak nang otaw na yagaindug asang saidnang Dios.” 57 Awgaid paglaong ni Esteban saantampungun nilan yang kanilan taringa aw kowaawinilan si Esteban aw panagdungani nilan daromona.58 Kayan pyanagdara nilan yaan adto logwa nangsyodad aw adakadaki nilan nang donag nang bato.Yang manga otaw na yanagtistigos sang kontara niEsteban yanaglobas sang lapid na dagomnilan nangpagdonag nilan nang bato kang Esteban, byubutangnilan yang kanilan dagom asang apit nang sikinang bagong otawna pyagangaranan ni Saulo antaknaan bantayan. 59 Yabay nilan adakadakan nangbato si Esteban na yagaampo, laong, “Ginoo ko naJesus, dawata yang kanak espirito.” 60 Yorood yaanaw gagai naan yang kanaan tingug na yagaampo,

Apostol 8:1 137 Apostol 8:33laong, “Ginoo, ayaw silan pagbarusi tungud siningimo nilan kanak.” Pagkatapos naan maglaong sinimogto yang ginawa naan.

Si Saulo oyon sang pagpatay kang Esteban.8

Pyaparisudan ni Saulo yang Manga Tomotoo kangJesu Kristo

1 Ninyang allaw na pagpatay nilan kang Estebannginyan yang pagpono pagtigkul nang manga to-motoo kang Jesu Kristo ag Jerusalem sang labanmaat na imo nang manga otaw kanilan. Karikonangmanga tomotoo yamanaw disaan, yangmangaapostol koman yang yamaibilin. Yamakanat yangmanga tomotoo managuya sang tibook probinsiyanang Judea aw Samaria. 2 Nang pagkamatay niEsteban, yangmanga otaw namadigun yang pagtoosang Dios yang yagalubung kanaan. Yanagmataysilan na yagaurug kanaan.

3 Pyaparisudan laban ni Saulo yang manga tomo-too. Yamanikpanik yaan sang baray nang mangatomotoo aw panggoyoda naan aglogwa yangmangatomotoo, usug bobay, aw pangkarabosowa naan.

YangMadyawnaBatok Bain kang Jesus Byabatok agSamaria

4 Yang manga tomotoo na yamakanat maguyamaski diin yabay maggogod bain kang Jesus. 5 SiPelipe yakadto sang syodad na Samaria aw pag-gogod sang manga otaw adto bain kang Jesus nasi Jesus yaan si Kristo na syosogo nang Dios pagarisang donya, yaan yang pyagalaong nang mangapropeta kadini na makani. 6 Yotoo yang mangaotaw sang pyagalaong ni Pelipe pagdungug nilanna madyaw yang pyagalaong naan aw pagkita nilansang manga milagro na yiimo naan. 7 Pyaparogwanaan yang mangkaraat na yarasak sang mangaotaw, yokowaaw silan nang paglogwa. Yang mangaotaw na yatay da yang sang kilid na lawas aw yangmanga pilay arag yanagkadyaw. 8 Wakaw labanyanaguma yang manga otaw ag Samaria.

9 Disaan na syodad aon otaw na pyagangarananni Simon na yakaburungburung sang manga otawna taga Samaria tungud sang salamangka naan napagbaya ni Satanas. Yagabantog yaan na yaankono maturus na otaw. 10 Kariko nang mangaotaw disaan na syodad, toyo da otaw aw mangamangkatikadung, arag yaningug kang Simon. Ya-galaong silan na si Simon yatagan kono nang Diosnang gaom na pyagangaranan nang dakora nagaom. 11Yaningug silan kanaan kay dogay da na ya-gaimo yaan sang pagbaya ni Satanas na salamangkana yakaburungburung kanilan. 12 Awgaid pagtoorakman nilan sang pyagalaong ni Pelipe kanilan namadyaw na batok bain sang pagari nang Dios awbain kang Jesu Kristo, magpabawtismo silan, usugbobay. 13 Si Simon arag yotoo aw pagpabawtismo.Kayan yabay yaan magadagad ni Pelipe. Yamabu-rungburung yaan pagkita naan sangmangamilagrona yiimo ni Pelipe na toosanan sang dakora na gaomnang Dios.

14 Yang manga apostol ag Jerusalem yudungugna yang manga otaw ag Samaria yotoo sang pya-galaong nang Dios bain kang Jesus na byabatok

kanilan ni Pelipe. Wakaw syosogo nilan adto siPedro aw si Juan. 15 Pagdatung adto ni Pedro aw niJuan, ampo nilan sang Dios yang manga otaw antaksilan makadawat sang Balaan na Espirito. 16 Kaywa pa ukunsad kanilan yang Balaan na Espirito.Baya silan kabawtismowan nang tobig nang pagtoonilan sang Ginoo na si Jesus. 17 Kayan dyapunsilan ni Pedro aw ni Juan nang kanilan tollo, kayanyakadawat silan sang Balaan na Espirito.

18 Yikita si Simon na yang Balaan na Espiritoyamadawat nang yotoo kang Ginoo Jesus nangpagdapun kanilan nang tollo nang manga apostol.Wakaw tyatanyagan naan na atagan nang sapi siPedro aw si Juan. 19 Laong naan, “Atagi ako aragnaan na gaom, antak makadawat sang Balaan naEspirito yang maski sini na adapunun ko nangkanak tollo.” 20 Awgaid laong ni Pedro kanaan,“Yonong kanmo yang sapi mo adto sang impirno,kay yagadumdumkawna amabilimonang sapi yanggaom nang Dios. 21Way labut mo, di kaw makaimosini, kay bukunangmatarong yang dyudumdummoasang atobangan nang Dios. 22Wakaw tangkui yangmaat na kyakaundan mo aw pagampo sang Ginooantak kaw pasayloon naan saang dumdum mo namaat. 23 Kyakatigaman ko na ikaw laban maat yangdyudumdum kay laban kaw yamasigi, kyakatiga-man ko arag na yabay pa kaw magimo sang sara.”24 Kayan yaglaong si Simon kang Pedro aw kangJuan, “Ampowan mayo ako sang Ginoo, antak dimapagguna agkanak yang pyagalaong mayo.”

25 Pagkatapos ni Pedro aw ni Juan maggogodsang taga Samaria bain sang Ginoo aw bain sangpyagalaong nang Ginoo, mori silan ag Jerusalem.Yagagogodanun arag silan adto sang manga barriona kyakaagyan nilan ag Samaria.

Si Pelipe aw yang Opisyal na taga Etiopia26 Kayan pyaglaong si Pelipe nang tagalan-

git na sogwanun nang Ginoo, laong, “Pangan-dam aw panaw padurug adto barabagan, singadtosang daran na yamanugbung ag Gasa sikun agJerusalem.” Yutunga yaan na daran sang banwa naway maguya. 27 Kayan yomanaw si Pelipe. Kayankinita naan yang taga Etiopia na yunoko, yaan yangsinarigan na opisyal nang arayna nang taga Etiopiana si Kandase, kay yaan yang yagadomara sangkariko nang kabtangan nang arayna. Sikun yaansimimba ag Jerusalem. 28Yagabasa yaan sang syoso-lat ni Isaias na propeta nang Dios durug yasakayyaan sang kalesa na omori da adto Etiopia. 29Kayanpyaglaong si Pelipe nang Balaan na Espirito, laong,“Kadto aw pasaid saang kalesa.” 30Kayan yagapas siPelipe adto sang kalesa, kayan dyungug naan yaanna yagabasa sang syosolat ni Isaias na propeta nangDios. Yoosip naan yaan, laong, “Yakadarag kawsang byabasa mo?” 31 Yimibak yaan, laong, “On-noon kong pagkadarag aw way magindo kanak?”Kayan pyasakay naan si Pelipe aw papagingkodasang said naan. 32Yang byabasa naan na syosolat niIsaias yagalaong, “Mayn yaan nang karnero na wamagakakausug na dyadara adto sang pagapatayankanaan, mayn yaan arag nang karnero na yatin-guntingun na pyupunguran sang kanaan bobol.Di yaan magtiyao. 33 Dyodoogdoog yaan nilan,sisilotan yaan nilan sari way sara. Way makasaman

Apostol 8:34 138 Apostol 9:27maggogod sang kaparaat nang imo nang mangaotaw kay pyapatay yaan nilan.”

34 Laong nang opisyal na taga Etiopia, “Paglaon-gan kanak daw sining pyagalaong nang propeta,yang kanaan tyoonan lawas yang pyagalaong naandaw yang kadaygan?” 35 Kayan syaysay ni Pelipekanaan na si Jesus yang pyagalaong nang propeta.Kayan pyono naan disaan batokon yang madyaw nabatok bain kang Jesus. 36 Unaun da silan mangin-daran yakaagi silan sang tobig, kayan yaglaong yangopisyal, “Yani kay yang tobig. Kayan nana pa sangmakaurang sang pagbawtismo kanak?” 37 Laongni Pelipe kanaan, “Maimo kaw bawtismowan awtinuud na laban kaw yotoo kang Jesus.” Laongnang opisyal, “Laban sa ak yotoo na si Jesu KristoAnak nang Dios.” 38 Kayan pyapagtangku nangopisyal yang kalesa aw panaog silan si Pelipe, awtugbung silan ag tobig aw bawtismowi yaan niPelipe. 39 Pagkagisaka nilan sang tobig parabayunsi Pelipe nang Balaan na Espirito daraun adto sangkaawatan. Wa da yaan ikitaa oman nang opisyal,kayan yabay dakman mangindaran yang opisyal nalaban yagauma. 40 Si Pelipe adto ra Asoto, yagapan-gagiagi sang kariko nang barrio, yagagogod sangmanga otaw bain kang Jesus asta yaan dyomatungag Sesarea.

9Yang Pagtoo ni Saulo kang Jesus(Apostol 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo yabay pa mallaom na mamatay sangmanga tomotoo sang Ginoo na si Jesu Kristo.Yakadto yaan sang labaw na magampoway agJerusalem 2 aw pangayo sang solat na adaraun naanadto sang manga pagtitiponan nang manga Judioag Damasko antak katigaman nilan dato na yaanaon katungud pagdakup sang manga otaw adto nayangagad kang Jesus, usug bobay, na adaraun naanpagbarik naan ag Jerusalem antak karabosoon.

3 Asang pangindaranan, nang masaid da yaanag Damasko, sakadyap kimiblat yang allag asangmakilibot naan sikun aglangit. 4 Kayan yatowadyaan aw dungug yaan sang tingug na yagalaongkanaan, “Saulo, Saulo, nanga pyaparisudan moako?” 5 Laong ni Saulo, “Sini kaw, kay Ginoo?”Yimibak yaan, laong, “Ako si Jesus na pyaparisudanmo. 6 Awgaid pagbangon aw singadto sang syodad,pagalaongon kaw dato daw nanang inangun mo.”7 Yang manga otaw na inagad ni Saulo yapakatin-gun, wamakapagsorit. Yudungug silan sang tingug,awgaid way kikita nilan. 8 Kayan yagbangon siSaulo, wa da yaan ikita. Wakaw gyagagad nilan yaanpadurug ag Damasko. 9 Surud nang torong allawwa yaan ikita aw wa yaan akaan aw wa iinum sangmaski nana.

10 Aon tomotoo kang Ginoo Jesus ag Damaskona pyagangaranan ni Ananias. Maynang yagata-gaynup yaan na yikita sang Ginoo na yagalaongkanaan, “Ananias.” Yimibak yaan, laong, “Nana,kay Ginoo.” 11 Laong nang Ginoo kanaan, “Pan-gandam aw singadto sang daran na pyagangaranannang matorid aw anapa disang baray ni Judas yangotaw na taga Tarso na pyagangaranan ni Saulo.Yagaampo yaan, 12maynang yagatagaynup yaan na

yikita sang otaw na pyagangaranan ni Ananias nayakadto kanaan aw dapuna yaan nang kanaan tolloantak yaan kimita oman.” 13 Laong ni Ananias,“Ginoo, madaig da na otaw yang yagalaong kanakbain saan na otaw, na laban gimapaparaatan yangimo naan sang manga otaw na yotoo kanmo agJerusalem. 14Yakani yaan na yatagan nang labaw namagampowaynang katungud pagdakup sang karikonang otaw na yagatawag kanmo na yotoo na ikawyang Ginoo.” 15 Laong nang Ginoo kang Ananias,“Unug da, kay pipili ko si Saulo na pagapanonogoonko na magagogodanun bain kanak adto sang bukunang manga Judio aw adto sang manga ari aw adtosang manga taga Israel. 16 Apakatigam ko kanaanyang kariko nang karisud na kinaanglan itigkurannaan tungud sang paggogod naan bain kanak.”

17 Kayan yomanaw si Ananias, kyomadto ra kangSaulo agsurud nang baray aw dapuna naan nangkanaan tollo si Saulo aw paglaonga naan, “KaySaulo, lomon ko, yang Ginoo na si Jesus na yapakitakanmo asang daran nang pagpadurug mo ani ya-gasogo kanak ani kanmo antak kaw kimita omanaw antak kaw bobowan nang Dios nang Balaan naEspirito.” 18Kayan yaparabaymallog yangmaynangmanga imbis nang isda sikun asang mata ni Saulo,kayan kimita da yaan oman, kayan disaan yag-pabawtismo yaan. 19 Yoriyan da yaan sang kanaankusug pagkatapos naan komaan.

Yagababatokon si Saulo Adto Damasko Bain kangJesus

Yagapabilin si Saulo ag Damasko na inagadnang manga tomotoo surud nang pilang allaw.20Yaparabay yaan komadto sang pagtitiponan nangmanga Judio aw pagbatok yaan bain kang Jesus,laong, “Si Jesus yang Anak nang Dios.” 21 Karikonang yudungug kanaan yamaburungburung awpaglaong, “Bukung yaan agaw ngaong otaw na ya-gapatay sang manga otaw na yotoo kang Jesus agJerusalem? Yakani yaan agaw na magadakup sangmanga otaw na yotoo kang Jesus aw daraa adto sangmanga pangoro na magampoway?”

22 Yagadogang yang kadigun nang katarongan niSaulo na yagamatood na si Jesus yaan agaw si Kristona syosogo ani nang Dios, wakaw wa makaibakkanaan yang manga Judio ag Damasko.

23 Paglabay nang pilang allaw, managkatiponyang manga Judio aw pagbaati nilan na apatayunsi Saulo. 24 Awgaid kyakatigaman ni Saulo nayaan panagpatayun nilan. Gabi allaw yagabantaysilan disang pilwangan nang syodad na magapataykang Saulo aw lomabay disaan. 25 Wakaw lyarasaksi Saulo nang manga tomotoo kang Kristo asangdakora na arat aw tontona nilan yaan nang gabiagsangkilid nang inarad nang syodad. Yaan yangpagkaikyas ni Saulo.

Yakadto si Saulo Jerusalem26 Pagdatung ni Saulo ag Jerusalem, gosto naan

modogpo sang manga tomotoo kang Jesu Kristo.Awgaid yamalluk kanaan yang manga tomotoo, kaywa silan otoo na yaan tinuudna tyomoo ra kang JesuKristo. 27Kayan yagadan yaan ni Bernabe adto sangmanga apostol, aw batoka ni Bernabe kanilan yangyamapagguna disang daran nang pagkita ni Saulo

Apostol 9:28 139 Apostol 10:17kang Ginoo Jesus na yapagbaraw kanaan. Byabatoknaan arag kanilan yang kaisug ni Saulo maggogo-danun bain kang Jesu Kristo ag Damasko. 28 Kayandyawat nilan si Saulo aw pagagadagad yaan kanilanna manga tomotoo ag Jerusalem. 29 Wa akalluk siSaulo magbatok bain kang Jesu Kristo. Yapagbarawyaan aw papaglantogi sang manga Judio na Griegoyang sorit, wakaw gosto nilan na apatayun yaan.30Pagkatigamsaannangmanga karomonannaannamanga tomotoo, pagagad nilan yaan adto Sesareaantak di yaan patayun, kayan pyakadto nilan yaanTarso.

31 Ninyan na timpo wa day yagasamok sangmanga tomotoo asang manga probinsiya nangJudea aw Galilea aw Samaria. Kayan yagdogangyang pagkanarig nang manga tomotoo kang GinooJesus aw pagdogang yang kanilan kadaig tungudsang tabang nang Balaan na Espirito kanilan, awpangagdi nilan yang pagbuut nang Ginoo kanilan.

Yakadto si Pedro Lida aw ag Jope32 Yagabisita si Pedro sang kariko nang tomotoo

kang Jesu Kristo, asta yang manga tomotoo kangJesu Kristo na ag Lidamagauya arag naan bibisitaan.33 Kikita naan disaan yang otaw na pyagangarananni Eneas na wa akatigbangon sang koranganan su-rud nang warong ka toig kay yamatay yang sangk-ilid na lawas naan. 34 Laong ni Pedro kanaan, “KayEneas, adoon pyapagkadyaw da kaw ni Jesu Kristo.Pagbangon da aw lorona yang kanmo kamun.”Kayan yaparabay yaan magbangon. 35 Kariko nangmaguya sang barrio na Lida aw yang kariko nangmaguya sang banwa na Saron yikita kang Eneas napyapagkadyaw da ni Jesu Kristo. Wakaw tyomoo rasilan sang Ginoo na si Jesu Kristo.

36 Asang barrio na Jope aon bobay na pyagan-garanan ni Tabita na yotoo kang Jesu Kristo. SiDorkas yang pyagangaran nang Griego kang Tabita.Yang kaologan nang aran na Dorkas osa. Madyawyang imo ni Dorkas sang manga otaw, yatabangyaan sang manga pobre. 37 Yakanoran ninyan natimpo nang aadto si Pedro Lida yang pagkasakit niDorkas kayan yamatay. Pagkatapos nilan sogbowanyang patay na lawas naan butang nilan asang apittaas na sobay. 38 Buku nang maawat disaan yangbarrio na Lida, wakaw pagdungug nilan na aadto siPedro Lida maparabay silan magsogo sang dowangka otaw antak paglaongon si Pedro na pyapakadtoyaan Jope, pyapakallug yaan adto. 39 Kayan yoma-gad si Pedro sang manga otaw na yakadto kanaan.Pagdatung nilan agbaray pagagad nilan si Pedroadto sang sobay agtaas. Kayan pyaglibotan si Pe-dro nang manga baro na kawbayan na yanagdarawdurug yamayag kang Pedro sang manga dagom natyatai ni Dorkas nang boi pa yaan. 40 Kayan disaanpyarogwa silan kariko ni Pedro, aw lood yaan awpagampo. Pagkatapos naan magampo matobangyaan sang patay aw paglaong, “Kay Tabita, pagban-gon.” Kayan byuka naan yang mata naan. Pagkitanaan kang Pedro, magingkod yaan. 41 Pyopoti niPedro yang tollo naan aw tabangi naan yaan pagin-dug. Kayan tyawag naan yang manga baro aw yangkadaygan na manga tomotoo kang Jesu Kristo awpakitaannaan kanilanna yaan boi da. 42Adoonyangbatok bain saan yakarimpud sang barrio na Jope.

Wakaw madaig da yang tyomoo sang Ginoo na siJesu Kristo. 43Yadogay si Pedro ag Jope, aadto yaanmagauya sang baray ni Simon na sait maganit sangparis nang manga ayup.

10Pyapakadto nang Dios si Pedro kang Kornelio na

Buku nang Judio1Asang barrio na Sesarea aon otaw na buku nang

Judio na pyagangaranan ni Kornelio. Kapitan yaannang sondaro na taga Roma na sakop nang Italia.2 Diosnon laban na otaw si Kornelio. Yaan aw yangkariko nang sakop naan disang baray naan aragyisimba sangDios, kay yamalluk silan somopak sangDios. Yatabang yaan abay sang manga Judio na ya-maukud, aw abay yaan pagampo sang Dios. 3Misandisaan, nang alastres nang ambong, aon pyapakitakanaan nang Dios, yikita yaan sang tagalangit nasogwanunnangDios na yakaon agkanaan aw tawagayaan, laong, “Kornelio.” 4 Kayan tyomanaw siKornelio agkanaan. Yamalluk yaan sang tagalangit,kayan yaglaong yaan, “Nana, kay Ginoo?” Kayanyaglaong yang tagalangit, “Kyakaundan kaw nangDios, kay dyudungug naan yang kariko nang kanmopagampo, kyakatigaman naan arag yang kanmomanga imo na yamallaat sangmanga otaw. 5Wakawadoon pagsogo sang manga otaw adto Jope an-tak pakaniin si Simon na pyagangaranan ni Pedro.6 Aadto yaan sang baray nang sangay naan na siSimon na sait maganit sang paris nang manga ayupna aadto magauya sang dorog nang dagat.” 7Kayanyomanaw yang tagalangit. Pyapatawag ni Kornelioyang dowang ka otaw na kanaan sogwanun awyang kanaan sinarigan na sondaro na yotoo sangDios. 8 Pagkatapos naan paglaong yang kariko nangpyagalaong kanaan nang sogwanun na tagalangit,sogoon naan silan adto Jope.

9 Pagkaalasdosi ninyang sapit na allaw, nangyagpadadatung da ag Jope yang torong ka otawna syosogo ni Kornelio, yapanik si Pedro asangapit taas na sobay antak magampo sang Dios.10 Yagutum da yaan, wakaw gosto naan na makaanda. Kaba lyoroto pa yang pagkaan, aon pyapakitakanaan nang Dios. 11 Kikita naan yang langit nakyakaowangan aw tontona yang maynang dakorana sapot na pyapaglimbang ukutan nang opat naukut. 12 Agsurud nang maynang sapot iyan yangkariko nang mananap aw manga langgam aw yangkariko nang mananap na magosong. Kariko naan dipagkaanunnangmanga Judio. 13Kayan dyumungugyaan sang tingug na yagalaong, “Kay Pedro, indugaw pagpatay sang akaanun mo.” 14Awgaid laong niPedro, “Ginoo, dili ako, di ak magkaan sang maskinana na maripa nami na manga Judio.” 15 Kayanyoman yaan dumungug sang tingug na yagalaong,“Ayaw magdumdum na maripa yang pyagalaongnang Dios namarinis.” 16Makatlo yaan datung kangPedro na yagadan nang tingug, kayan byarik yaanoman aglangit.

17 Kaba yagadumdum si Pedro daw nanangkaologan nang pyapakita kanaan nang Dios, ya-datung yang manga otaw na syosogo ni Korne-lio. Yakanonotol silan sang baray ni Simon napyagauyaan ni Pedro, kayan yagindug silan asang

Apostol 10:18 140 Apostol 11:3

pilwangan, 18 aw pagtawag, yagaosip daw aon pya-gangaranan ni Simon Pedro na yagauya disaan nabaray. 19 Yabay pa si Pedro magungudungud bainsang kaologan nang pyapakita kanaan nang Dioskayan yaglaong kanaan yang Balaan na Espirito,“Dyomatung da yang torong ka otaw na yagaanapkanmo. 20 Panaog agkanilan aw ayaw magdowad-owa, agad kanilan, kay ako yang yagasogo kanilan.”21 Kayan yomanaog si Pedro aw paglaong kanilan,“Ako si Pedro na yaanapmayo. Nanang toodmayo?”22 Laong nang manga otaw kang Pedro, “Si kapitanKornelio yagasogo kanami ani kanmo. Madyawyang batasan ni Kornelio. Yang Dios gaid yangsisimba naan. Kariko nang manga Judio yagataodkanaan. Syosogo yaan nang tagalangit na sogwa-nun nang Dios pagpatawag kanmo, kay papaningu-gun yaan sang pagalaong mo, wakaw kyakaniyankaw nami antak kaw komadto sang kanaan baray.”23 Kayan pyapanik silan ni Pedro, asaan da silannaan apakatoroga ninyan na gabi.

Pagkaallaw magad si Pedro kanilan. Aon aragyamagad kanilan na manga tomotoo na taga Jope.24 Kayan dyomatung silan ag Sesarea ninyang sapitna allaw. Tyatagadan silan disaan ni Kornelio.Yang manga layon aw manga amigo ni Korneliona pyapatawag naan disaan arag yagatagad kangPedro. 25 Pagdatung ni Pedro sang sigkaran nangagdan songonon yaan ni Kornelio aw lood si Kor-nelio asang atobangan naan antak simimba kanaan.26 Awgaid pyopoti ni Pedro yang kanaan tollo awpaglaonga, “Pagindug, ayaw ako pagsimbaa, kayako arag mayn mo otaw.” 27 Kayan yanagkabarawsi Pedro aw si Kornelio durug yapanaw padurugagsurud nang baray. Kikita ni Pedro disaan yangmadaig na otawna yanagkatipon. 28Kayan yaglaongsi Pedro kanilan, “Yatigam kamo sang batasan namina manga Judio na dili magpanombaray sang bukunang Judio aw dili arag mapagagadagad kanilan.Awgaid pyagalaong ako nang Dios na kinaanglandi ak magadumdum na maat yang pagagadagadko sang maski sini. 29 Wakaw wa ak magabaribadkamayo, yaparabay ak komani na pyapasogowanmayo. Adoon gosto ko matigam daw nanga akpyapakani mayo.”

30 Kayan yimibak si Kornelio, laong, “Nong toropang allaw, nangmayn nini yang oras, alastres nangambong, yagaampo ako agsurud nang kanak baray.Kayan sakadyap yapakita kanak yang tagalangit nasogwanun nang Dios na maynang otaw na yamal-lag yang dagom, 31 aw paglaong kanak, ‘Korne-lio, dyudungug nang Dios yang kanmo pagampo,kyakaundan naan yang kariko nang kanmo mangaimona yamallaat sangmanga otaw. 32Wakaw adoonpakadtoi Jope si Simon Pedro antak komani. Aadtoyaan sang baray nang sangay naan na si Simonna sait maganit sang paris nang manga ayup, nagauya sangdorognangdagat.’ 33Pagdungug ko sangsorit nang tagalangit, parabay ta kaw pasogowan.Adoon salamat kay ani la kaw. Kikita nang Diosna aani kami kariko na maningug sang kariko nangpyapaglaong nang Ginoo kanmo.”

Yang Byabatok ni Pedro adto sang Baray ni Kornelio34 Kayan yagbatok kanilan si Pedro, laong, “Ky-

atigaman da ko adoon na way pyaparabi nang Dios,

pyapagonawa naan karugunan yang kariko nangotaw. 35 Maski sini na yagataod kanaan aw panga-gad kanaan madyaw naan maski nana na nasyon.36Kyatigaman da mayo yang pyapabatok nang Dioskanami na taga Israel bain kang Jesu Kristo na yaanyang yagalingat sang sara nang manga otaw nayotoo kanaan antak managidayaw da yang mangaotaw aw yang Dios pinaagi kanaan. Si Jesu Kristoyang Ginoo namakagagaom sang kariko. 37Yatigamkamo arag bain sang yiimo ni Jesus adto Galileaaw sang tibook Judea nang pagtangku ni Juan mag-bawtismo. 38 Arag kamo yatigam bain kang Jesusna taga Nasaret na iyan kanaan yang gaom nangDios, kay pyagabayaan yaan nang Balaan na Espiritona byobobo nang Dios kanaan. Wakaw maski diinyaan yatabang sang manga otaw, aw papagkadyawanaan yang manga otaw na pyaparisudan ni Sa-tanas. Yakaimo yaan saan kay iyan kanaan yangDios. 39 Yikita kami sang kariko nang yiimo naanag Jerusalem, aw asang kariko nang banwa nangmanga Judio. Kayan pyapapatay nilan yaan nakyakarabo asang koros. 40Awgaid byoboi yaan nangDios nang katlong allaw kayan yapakita kanami.41 Toyo wa ikita kanaan yang kariko nang otaw.Kami gaid yang yikita kanaan, kay kami mangapinili nang Dios. Yapagsaro kami kanaan komaanpagkatapos naan boiin nang Dios. 42 Kayan syogonaan kami pagbatok adto sang manga otaw bainkanaan, na pagamatood nami na yaan yang pa-pagokomon nang Dios sang kariko nang otaw, boiaw patay. 43 Kariko nang propeta nang Dios kadiniyagalaong bain kanaan na yang kariko nang motookanaan apasayloon sang kanilan sara pinaagi sanggaom na asang kanaan aran.”

Yang Buku nang Judio Arag nang Dios Byobobowannang Balaan na Espirito

44 Kaba yagabatok si Pedro, yukunsad yang Bal-aan na Espirito sang kariko nang yaningug sangpyagalaong naan. 45 Yamaburungburung yangmanga Judio na tomotoo na taga Jope na yama-gad kang Pedro, kay yang maski buku nang Judioarag byobobowan nang Dios nang Balaan na Espir-ito, 46 kayan yanagsorit sang yanagkatoboktobokna sorit na wa nilan akatigami, kayan yagbantogsilan sang Dios. 47 Kayan yaglaong si Pedro sangkanaan manga inagad, “Yani na manga otaw yata-gan da nang Balaan na Espirito maynang pagatagkanatu nangaon, wakaw adoon way makatagunkanilan na abawtismowan disang tobig.” 48 Kayanpyabawtismowan naan silan pinaagi sang aran niJesu Kristo. Pyagadumutan ni Kornelio si Pedro kaygosto naan na abay pa naa maguya digkanilan.

11Pyapakatigam ni Pedro sang Manga Tomotoo ag

Jerusalem yang Imo nang Dios sangManga Otaw na Bukunang Judio

1 Yudungug yang manga apostol aw yang mangatomotoo na ag Judea na yang buku nang mangaJudio arag tyomoo ra sang pyagalaong nang Dios.2Wakaw pagori ni Pedro ag Jerusalem, soritin nangkadaygan na manga Judio na tomotoo, laong nilan,3 “Nanga yakadto kaw sang baray nang manga otaw

Apostol 11:4 141 Apostol 12:7na buku nang Judio, kayan yapagsaro kaw kanilan?”4 Kayan syaysay ni Pedro kanilan yang kariko nangyamapagguna kanaan.

5 Laong ni Pedro kanilan, “Kaba yagaampoako sang Dios ag Jope, pyapakita ako nang Diossang maynang sapot na marakbang na tyotontonagkanak sikun aglangit na pyapaglimbang ukutannang opat na ukut. 6 Tyatanaw ko yang lasak naan,yang kikita ko disaan yang yayup awyaras namangamananap aw yang manga magosag aw yang mangalanggam. 7Kayan dyumungug ak sang tingug na ya-galaong, ‘Indug, kay Pedro, aw pagpatay sang akaa-nunmo.’ 8Awgaid laong ko, ‘Dili ako, kay Ginoo, kaydungan wa ak timtim sang pagkaan namaripa namina manga Judio.’ 9Awgaid laong oman nang tingugna sikun aglangit, ‘Ayaw magdumdum na maripayang pyagalaong nang Dios marinis.’ 10 Pagkataposnaan mapagguna nang makatio, sakadyap da yaanbatonan aglangit. 11Ninyan na oras yadatung asangbaray na pyagauyaan ko yang torong ka otaw sikunag Sesarea na yakangay kanak. 12 Kayan pyaglaongako nang Balaan na Espirito na apaagadun ak kani-lan na di magadowadowa. Yaning unum na kaotaw na karomonan ta na taga Jope yamagad kanakadto Sesarea, yakadto kami sang baray ni Korne-lio. 13 Kayan gyogodan kami ni Kornelio bain sangtagalangit na sogwanun nang Dios na kikita naanagsurud nang kanaan baray na yagalaong kanaan,‘Pagsogo sang kanmo otaw, pakadtoi Jope si SimonPedro antak komani, 14 kay pagalaong naan kanmoyang makalowas kanmo aw yang pamilya mo sangsara mayo.’ Yaan yang pyagalaong nang tagalangitkang Kornelio. 15 Kayan pagbatok ko agkanilankunsadan silan nang Balaan na Espirito maynangpagkunsad kanatu nangaon nang tigmad. 16 Kayankyaundan ko yang pyagalaong nangaon ni GinooJesus, laong naan, ‘Yang pyagabawtismo kamayoni Juan yang tobig, awgaid yang pagabawtismo ka-mayo nang Dios yang Balaan na Espirito.’ 17Yatagannang Dios yang buku nang Judio nang Balaan naEspiritomayn natu na yatagan naan nang Balaan naEspirito nangaon nong pagtoo natu sang Ginoo nasi Jesu Kristo. Kayan magaonnono ako, na di manak makaimo magsagda sang Dios.” 18 Wa da silanmakatingug pagdungug nilan sang pyagalaong niPedro. Yagsaya da silan sang Dios, laong, “Marugunagaw yang Dios, kay yamarugun yaan arag sangbuku nang Judio. Gosto naan na ayawan nilanyang sara aw too silan kang Jesu Kristo antak silankaaronan nang kinaboi na sikun sang Dios.”

Yang Manga Tomotoo ag Antiokia19Yang manga tomotoo kang Ginoo Jesus yakasa-

bod kay pyaparisudan silan pagkatapos patayun siEsteban, yamasingadto Penisia aw adto Sipre awadto Antiokia na sakop nang probinsiya nang Siria.Yagagogodanun silan bain kang Jesus, toyo yaangaid yang gyogogodan nilan yang manga Judio.20 Awgaid aon manga tomotoo na taga Sipre awtaga Sirene na yakadto Antiokia aw paggogod adtosang buku nang manga Judio bain sang Ginoo nasi Jesus. 21 Yagadan silan nang gaom nang Dios,wakaw madaig na manga otaw yang yobotawansang dadaan batasan nilan kayan tyomoo kang Gi-noo Jesus.

22 Pagdungug nang manga tomotoo ag Jerusalembain saan, pakadtoon nilan si Bernabe Antiokia.23 Yagauma si Bernabe pagdatung naan na kikitanaan na kyakallaatan nang Dios yang taga Antiokia.Kayan pyagindo naan silan kariko na kinaanglanmagapadayon silan sang kanilan pagtoo sang Ginoona si Jesus maski nana na karisud yang madatungkanilan. 24 Wakaw madaig da disaan yang tyomookang Ginoo Jesus, kay madyaw na otaw si Bernabena yagaindo kanilan, madigun yang kanaan pagtoo,kay yang Balaan na Espirito yang yagabaya kanaan.

25 Kayan kyomadto si Bernabe Tarso, yagaanapkang Saulo. 26 Pagkita naan kang Saulo, pagagadnaan ag Antiokia. Sang ka toig nilan adto na ya-gaindo sangmadaignamanga tomotoo. AgAntiokiapagangarani nang Kristowanun yang manga tomo-too kang Ginoo Jesus, kayan pagpono disaan pyagn-garanan da silan nang Kristowanun nang kariko.

27 Ninyan na timpo aon manga propeta na sikunag Jerusalem na yakadto Antiokia. 28 Kayan kabayanagkatipon yangmanga tomotoo, yimindug yangisa kanilan na si Agabo, kay pyagabayaan nangBalaan na Espirito, kayan yaglaong yaan disaan naaon gutum na madatung sang kariko nang banwa.Yadatung yaan na gutum nang timpo na si Klau-dio yang yagaari ag Roma. 29 Toyo yanagkaoyonyang manga tomotoo ag Antiokia na yang kada isakanilan amatag nang kariko nang amaimo naan naakatabang adto sang manga karomonan na mangatomotoo adto Judea na yamangkaukud. 30 Kayanpyadara nilan kang Bernabe aw kang Saulo yangsapi na tabang nilan adto sang manga matikadungnang manga tomotoo ag Judea.

12Laban Kyokontara yang Manga Tomotoo

1Nginyan na timpo yang pagpono ni Ari Herodespagimo nang maat sang manga tomotoo kang Je-sus. 2 Si Santiago na lomon ni Juan pyapapatay niHerodes, espada yang pyagapatay. 3 Pagkatigamnaan na yagauma yangmanga pangoro nangmangaJudio tungud saan na imo naan, padakup naan aragsi Pedro. Yakatoran yaan nang timpo nang pistasang paan na way patobo. 4 Pagkatapos dakupunsi Pedro, lasak nilan sang pirisowan aw pabantayinilan sang opat na ka tagopat na manga sondaro nayanagballinballin magbantay, kay gosto ni Herodesibistaun yaan asang atobangan nang kariko nangJudio disaan pagkatapos nang kanilan pista. 5Yabayampo sang Dios nang manga tomotoo si Pedro napipiriso.

Yobadan si Pedro nang Tagalangit sang Kadina awPagagadan naan Aglogwa nang Pirisowan

6Yatorog si Pedro ninyanna gabi namagsangkilidnaan aon bantay, byabakos yaan nang dowa nakadina. Asang pilwangan aon arag manga ban-tay. Byabantayan yaan kay pagkaallaw ninyanna gabi adaraun da yaan ni Herodes adto sangpagkadaigan nang Judio kay ibistaun. 7Toyo ninyanna gabi sakadyap yapakita asang pirisowan yangtagalangit na sogwanun nang Dios, kayan yallaganyang surud nang pirisowan. Tyatangkug si Pedronang tagalangit antak magmata, laong naan kang

Apostol 12:8 142 Apostol 13:9Pedro, “Pagbangon, pakallug.” Kayan yaparabaymabadbad yang dowang ka kadina na pyagabakossang kanaan manga buktun. 8 Kayan yaglaongkanaan yang tagalangit, laong, “Panintoron awpanapatos.” Pagkatapos saan paglaongon yaanoman, “Pandagoma yang larapid mo na dagom,aw agad kanak.” 9 Kayan yomagad si Pedro sangtagalangit adto logwa nang pirisowan, awgaid wayaan akatigam na tinuud yang yiimo nang tagalan-git, kay dumdum naan na yagatagaynup gaid yaan.10 Paglabay nilan sang tagna na bantay aw sangkadwa na bantay, domatung silan sang potaw napilwangan adto logwa. Yadayon kaowangan yangpilwangan na potaw sari way otaw na yagaowang.Kayan lyomogwa silan. Kaba yangindaran silan,sakadyap yawara yang tagalangit na sogwanunnang Dios.

11Kayan nang yagdadayaw da lomantap si Pedro,yatigam da yaan na tinuud na syosogo nang Ginooyang tagalangit antak tomabang kanaan na kyokon-tara nang ari na si Herodes antak di mapaggunakanaan yang gosto nang arag silan manga Judio naamapagguna kanaan.

12 Kayan kyomadto yaan sang baray ni Maria naina ni Juan Markos. Madaig yang yanagkatipondisaan na manga tomotoo na yanagampo.13Yagapabati si Pedro asang pilwangan nang inaradnang baray, kayan kyadtowan ni Roda na sogwanunnilan. 14 Pagkilara naan sang tingug ni Pedro,karingawan naan owangan yang tatakup tungudsang kanaanpaguma. Yadaragan yaanna yagabarik,yagagogod na si Pedro asang pilwangan nang inaradnang baray. 15 Laong nilan, “Munung kaw.” Awgaidyagapadayon maglaong si Roda, “Tinuud na yaansi Pedro.” Laong nilan, “Dagaw sogwanun yaanna tagalangit na yagabantay kanaan.” 16 Awgaidyabay magtawag si Pedro kay marasak. Kayanyowangan nilan kanaan yang tatakup. Pagkitanilan kanaan maburungburung silan. 17 Sisinyasansilan ni Pedro antak silan matingun, kay antakyaan makapagbatok daw yoonnono nang Diospagparogwa kanaan disang pirisowan. Pagkataposnaan magbatok kanilan, magsogo yaan kanilan,laong, “Paglaongan mayo kang Santiago yangpyagalaong ko kamayo, paglaongan arag mayosang kadaygan na manga karomonan na tomotoo.”Pagkatapos saan manaw si Pedro aw kadto sangkadaygan na banwa.

18Pagkamasurummasimbol yangmanga sondarokay daw nanga wara da disaan si Pedro. 19Yagasogoyang ari na si Herodes na anapun si Pedro, awgaidwa nilan yaan ikitaa. Wakaw yoosip ni Herodes yangmanga bantay, kayan pyapatay naan silan.

Kayan yomanaw si Herodes ag Judea aw kadtolawud adto sang syodad nang Sesarea antakmaguyaadto.

Yang Pagkamatay ni Herodes20 Ninyan na timpo si Ari Herodes yapagkontara

sang manga otaw ag Tiro aw yang manga otawag Sidon. Wakaw wa da silan makakamang sangpagkaan sikun sang banwa ni Herodes. Wakawyomona silan mapagamigo kang Blasto na pangoronangmanga sogwanunni Herodes, kayan kyomadto

silan na yagaagad kang Blasto antakmapagkadayawsilan kang Herodes.

21Pagdatung nang allaw namapagkita si Herodeskanilan, mandagom yaan sang dagom nang ari awpagingkod asang ingkodanan naan na okmananaw pagsorit. 22 Pagkatapos naan magsorit, yangmanga otaw na yagabantog kanaan yagalaong nagyagagaan yang paglaong, “Buku yaan nang soritnang otaw, awgaid sorit yaan nang Dios.” 23 Kayanpyarabay si Herodes silotan nang tagalangit nasogwanun nang Dios, kay wa naan asagdaa yangmanga otaw. Tyatangkap naan yang pagbantognilan kanaan. Wakawyang tinai ni Herodes kyakaannang manga orod, kayan yamatay yaan, kay bukunang Dios yang byabantog naan.

24 Kayan yakarimpud yang sorit nang Dios, yangyotoo kang Jesu Kristo madaig da.

25Si Bernabe aw si Saulo, pagkatapos nilan imoonyang kyakadtowan nilan Jerusalem, magbarik silanag Antiokia. Yamagad kanilan si Juan Markos.

13Pipili si Bernabe aw si Saulo na Pagapanonogoon

1 Aadto sang syodad na Antiokia na sakop nangSiria, aon disang manga tomotoo manga propeta nayagalaong sang pyapakatigam kanilan nang Balaanna Espirito, aw arag aon digkanilan manga saitmagindo, silan si Bernabe aw si Simeon na maitumaw si Lusio na taga Sirene aw si Saulo aw si Manaenna yagauya nangaon asang baray ni Ari Herodes.2 Aon allaw disaan na yanagampo silan sang Dios.Wa silan akaan antak abay silan magampo. Kabayagaampo silan sang Dios, yagalaong yang Balaanna Espirito kanilan, “Piliya mayo si Bernabe aw siSaulo kay pagapanonogoon ko silan.” 3Kayan pago-man nilan pagampo na wa akaan, dapunun nilannang tollo nilan si Bernabe aw si Saulo aw paglaong,“Mangagad da kamo adoon sang pagasogo nangDios kamayo.” Kayan syogo nilan silan adto sangkadaygan na manga banwa.

Yakadto Silan Sipre4-5 Yang Balaan na Espirito yang yagasogo pag-

papanaw kang Bernabe aw kang Saulo. Pyagaagadnilan si Juan Markos, kay yaan yang katabang nilan.Yutugbung silan adto sang barrio nang Seleusiakayan syomakay silan nang barko padurug adtosangporonapyagangaranannangSipre. Pagdatungnilan sang barrio na Salamina, maggogod silan sangpyagalaong nang Dios adto sang pagtitiponan nangmanga Judio disaan.

6 Pagkatapos nilan marimpud sogodan yaan naporo domatung silan adto sang barrio na Papos,pyagakita nilan yang salamangkiro na Judio na pya-gangaranan ni Barisos. Yagalaong yaan na propetayaan nang Dios sari buku. 7 Sinarigan yaan niSergio Paulo, yang ungudan na gobernador nangSipre. Pyapatawag nang gobernador si Bernabe awsi Saulo, kay gosto naan na maningug sang pagindobain kang Jesu Kristo. 8 Toyo yapagkontara kanilanyang salamangkiro na si Barisos Elimas kay waygosto naan na yang gobernador mudungug sangpyagalaong nang Dios daw yaan tomoo. 9 Kayan siSaulo na pyagangaranan ni Pablo, na pyagabayaan

Apostol 13:10 143 Apostol 13:37nang Balaan na Espirito, yabay tomanaw sang sala-mangkiro. 10 Laong ni Pablo, “Anak kaw ni Satanas,kay way gosto mo sang kariko nang madyaw. Iyanagkanmo yang kariko nang karasi nang kagaro awmaat na imo. Yagalaong kaw na kagaro yang tinuudna sorit nang Dios antak di tomoo yangmanga otawna gosto motoo. 11 Adoon isilotan kaw nang Dios,amabota kaw, di kaw mikita sang suga nang da-gawdagaw.” Ninyan na oras, sakadyap aon byabatini Elimas na yakatabon sang kanaan mata, kayanwa da yaan ikita sang akadtowan naan. Yagamari-botlibot yaan na yagaanap sang otaw namagagagadkanaan adto sang akadtowan naan. 12 Pagkita nanggobernador sang imo nang Dios kang Elimas, ma-parabay yaan tomoo, kay laban yaan yamaburung-burung sang pagindo ni Pablo bain kang Jesu Kristona yagadan nang dakora na gaom.

Si Pablo aw yang Kanaan Manga Inagad Yadatungag Antiokia na Sakop nang Pisidia

13 Si Pablo aw yang manga inagad naan yasakaynang barko sikun ag Papos padurug adto sang barriona Perga asang probinsiya nang Pampilya. Pag-datung nilan adto panawan silan ni Juan Markos nayagabarik adto Jerusalem. 14 Pagpanaw ni Pablo awni Bernabe ag Perga, manaros silan adto Antiokiana sakop nang Pisidia. Kayan nang allaw nangsimbaay nang Judio yakadto silan sang pagtitiponanaw pagingkod disaan. 15 Pagkatapos magbasa nangmagindoway sangmanga balaod na syosolat ni Moi-ses aw yang manga syolat nang propeta nang Dios,yang pangoro nang pagtitiponan yagalaong kangPablo aw kang Bernabe, laong, “Manga karomonanko na Judio, aw aon pagindo mayo na makadasigkanami, pagindowan mayo.”

16 Yimindug si Pablo kayan pyakakagwas naanyang tollo naan antak silan matigam na magaindoyaan. Kayan yagindo si Pablo, laong, “Kariko damayo disaan, kay lagi, manga Judio na mangasompaw ni Israel, aw kamo na buku nang Judiona arag yagataod sang Dios, yani yang pagalaongko kamayo. 17 Yagapili yang Dios sang kamonaannang manga Judio na yiimo naan kanaan mangaotaw, pyagangaranan silan naan nang Israel. Nangpaguyanilan ag Egipto na bukunang kanilan banwa,pyapagkadaig silan nang Dios adto. Pagkadogaydisaan, pinaagi sang kanaan gaom, kyakamangnaansilan disaan. 18 Pagpanaw nilan sang banwa naEgipto, yagkabarinbarin da silan maguya surudnang kapatan na ka toig asang banwa na waymaguya. Disaan na banwa, yang Dios yagapadayonmagtigkul maski wa silan abay mangagad sangkanaan manga sogo. 19 Pagdatung nang kanatukamonaan ag Kanan, pyapadaug kanilan nang Diosyang pitong ka nasyon disaan kayan yori naankanilan yang kanilan banwa. Kayan yaguya silandisaan surud nang opat na gatos aw karimaan na katoig.

20 “Paguya nilan asang banwa na Kanan, yangDios yagapili sang manga pangoro nilan. Awgaidnang timpo nang propeta na si Samuel, 21 yangkanatu kamonaan yagalaong kanaan, ‘Gosto namiaon kanami ari.’ Wakaw pipili nang Dios si Saulona anak ni Kis na sompaw ni Benjamin, kayan surudnang kapatan na ka toig yaan yang yagaari kanilan.

22Paglingat nang Dios kang Saulo, byaballinan naanni Dabid na yagaari kanilan. Laong nang Dios,‘Kikita ko si Dabid na anak ni Jese, na akanariganpagimo sang kariko nang pagbuut ko, wakaw labanmadyaw ko si Dabid.’ 23 Si Jesus na arag sompawni Dabid yiimo nang Dios Mallorowas na syosogonang Dios ani kanatu na taga Israel, kay yaan yangsaad naan. 24Nang wa pa si Jesus magaindo, si Juanyagindo da sang kariko nang sompaw nang Israelna kinaanglan mobotawan silan sang imo na maatkayan yagpabawtismo silan. 25 Kayan agput mata-pos yang pyapaimo nang Dios kang Juan, yagalaongyaan sang manga otaw, ‘Yamasayup kamo na ya-gadumdum na ako yang tyatagadan mayo. Bukuko yaan, awgaid yang masapit kanak komani yaanyang syosogo nangDios na tyatagadanmayo. Labawyaan kanak sang katungud, wakaw di akmakagayonkanaan aw imoon ak allang naan na magaobadsang liston nang kanaan sapatos.’ Maynaan yangpyagalaong ni Juan,” laong ni Pablo.

26 Kayan yagpadayon si Pablo maglaong, “Mangakaromonan, kita na manga sompaw ni Abrahamaw kamo na buku nang manga Judio na yagataodsang Dios, kita yang pyapakatigam nang Dios nasi Jesus yang makalowas kanatu. 27 Yang mangaJudio na yagauya adto Jerusalem aw yang kanilanmanga pangoro wa akatigam na si Jesus yang pinilinang Dios na syosogo naan ani kanatu kay wa silanmakadarag sang pyagalaong nang propeta nangDios na byabasa nilan kada allaw na simbaay. Silanyang tinuud na yagatoman sang byabasa nilan kaynang pagdatung ni Jesus na pinili nang Dios, pya-papatay yaan nilan. 28 Pyapapatay nilan yaan kangPilato sari way kyakatigaman nilan na akaponowannang pagsilot nilan kanaan na apatayun. 29 Yangpagpatay nilan kang Jesus yagatoman sang syosolatnang propeta nang Dios bain kang Jesus. Nangyamatay da si Jesus, aon manga otaw na yagaka-mang sang kanaan lawas disang koros aw butanganasang gikub. 30Awgaid byoboi nang Dios si Jesus napyapatay. 31 Arimarim yaan yapakita surud nangkapatan na allaw sang kanaan manga inagad nayamagad kanaan nangaon ag Jerusalem sikun agGalilea. Wakaw silan adoon yang yagabatok sangmanga Judio bain kang Jesus.

32-33 “Wakaw adoon aani kami yagalaong kamayona yang syasaad nang Dios sang kanatu kamonaanyapagguna da adoon kanatu na kanilanmanga som-paw, kay byoboi nang Dios si Jesus na pyapatay.Kay yaan yang kaologan nang kadwa na Salmona yagalaong, ‘Ikaw yang kanak anak, adoon naallaw yang pagpakatigam ko sang kanak pagkaamanimo.’ 34-35 Yang sorit nang Dios yagapakatigam nasi Jesus magaboi oman kayan di da yaan amatayoman. Yani yang pyagalaong disang Salmo ni Dabid,laong, ‘Yatigam ako na di mo yang kanak lawasapakadonoton, kay yangagad ako kanmo.’ Si Jesusyang pyagalaong nini, buku ni Dabid, kay yagalaongarag yang sorit nang Dios na yang pyagalaong niDabid amapagguna kang Jesus.

36 “Si Dabid yangagad sang pyagasogo kanaannang Dios, awgaid yamatay. Lyurubung arag ni-lan yaan masaid sang lubung nang kanaan kamon-aan, yamaronot arag yaan. 37 Awgaid si Jesus

Apostol 13:38 144 Apostol 14:14wa akaronot, kay byoboi yaan nang Dios,” laongni Pablo. 38 “Wakaw, kay manga lomon, pya-pakatigam nami kamayo na yang Dios makapasaylosang kanatu sara tungud kang Jesus. 39Maski man-gagad kita sang balaod ni Moises, yang kanatu saradi amawara. Awgaid awyaan yang toowan ta si Jesusamawara yang sara ta. 40Adoonpagkido kamoantakdi mapagguna kamayo yang syosolat kadini nangpropeta nang Dios na yagalaong, 41 ‘Kamo namangamaodyat, paningug kamo, surud nang manga allawna kamo boi pa, amaburungburung kamo sangimoon nang Dios, kayan yamatay kamo na di naanpagasakopon kay wa kamo otoo maski dyadadayawkamopaglaongon.’ ” Yaan yang pyagalaong ni Pablokanilan.

42 Paglogwa ni Pablo aw ni Bernabe sang pagti-tiponan, paglaongon silan nang manga simisim-baay, laong, “Kani oman nining masapit na allaw nasimbaay, kay gosto nami oman na maningug siningkamayo batok.” 43 Paglogwa nang kariko nangmanga simisimbaay, madaig yang yamagad kangPablo aw kang Bernabe na manga Judio aw yangmanga otaw na yotoo sang tyotoowan nang mangaJudio. Kayan yagpadayon si Pablo aw si Bernabemagindo kanilan, laong, “Abay kamo kanarig sangpanalangin nang Dios kamayo tungud sang yiimo niJesus.”

44 Nang sapit na allaw na simbaay nang mangaJudio, agput kariko nang manga otaw ag Antiokiayanagkatipon antakmaningug silan sang sorit nangDios. 45 Toyo pagkita nang pangoro nang Judiosangmadaig na otaw na yaningug kang Pablo, labansilan yamasigi kang Pablo, wakaw yosopak silansang pagindo naan. Maat yang sorit nilan kangPablo. 46 Awgaid si Pablo aw si Bernabe wa akallukmibak sang manga otaw na yosopak kanilan, laongnilan, “Kinaanglan na kamo na Judio yang onaunbatokan nang sorit nang Dios. Tungud kay wamayo atangkapa yang sorit nang Dios, aw wa mayoubutangan sang ginawa mayo yang kinaboi na waykataposan na sikun sang Dios, wakaw apanawankamo nami, makadto kami sang buku nang Judio,pagaindoon nami silan bain sang sorit nang Dios.47 Kay yaan yang sogo nang Ginoo kanami, laongnaan, ‘Mayn kamo nang allag na byubutang koantak mallag sang manga otaw na buku nang Ju-dio, antak yaning pyagalaong ko bain sang kanakpagpanglowas sang manga otaw sang kanilan saramakarimpud sang kariko nang banwa.’ ”

48 Pagdungug nang manga otaw na buku nangJudio sang pyagalaong ni Pablo, maguma silan.Byabantog nilan yang Dios, laong, “Laban madyawyang pyagalaong nang Ginoo.” Madaig yang yotoo,kay pagbuut nang Dios na silan yang atagan naannang kinaboi na way kataposan.

49 Kayan yakarimpud asang karowagan naan nabanwa yang pagindo bain sang Ginoo na si Jesus.50 Awgaid yang manga pangoro nang Judio yapag-baraw sang manga pangoro nang syodad aw sangmanga dato na bobay na simisimbaay, antak aragsilan madaman kang Pablo aw Bernabe. Yaan yangpagpono nilan pagimo nang maat kanang Pablo awpapanawa nilan disang kanilan syodad.

51 Laong ni Pablo kanilan, “Ayn dakman kamayo,aw di kamo tomoo sang pagindo nang Dios, gatangdyumungug da kamo.” Kayan yomanaw si Pabloaw si Bernabe, kyomadto ra silan sang syodad naIkonio.

52Awgaid yangmanga tomotoo ag Antiokia labanyanaguma kay pyagabayaan silan nang Balaan naEspirito.

14Si Pablo aw si Bernabe na Aadto Ikonio

1 Pagdatung ni Pablo aw si Bernabe adto Ikonio,imoon nilan yang maynang imo nilan nangaon agAntiokia. Yakadto silan sang pagtitiponan nangmanga Judio aw pagindo. Kayan madaig na mangaJudio aw yang buku nang Judio yang yasarig kangJesu Kristo. 2 Awgaid kyokombinyo nang mangaJudio na wa otoo yang buku nang Judio antakmadaman sang manga tomotoo. 3 Awgaid yadogaysi Pablo aw si Bernabemaguya adto, wa silan akallukmaggogod bain sang Ginoo na si Jesus. Yang mangaotaw yatigam na matungtung yang pyagalaong ni-lan bain sang kallaat nang Ginoo, kay yatagannaan silan nang gaom pagimo sang manga milagro.4 Awgaid yang manga otaw disaan na syodad wamagaonawa yang dumdum, kay aon yotoo sangpyagalaong nang Judio na buku nang tomotoo, yangkadaygan yomoyon kang Pablo na syosogo nangDios.

5 Wakaw yang manga Judio aw yang buku nangJudio aw yang kanilan manga pangoro yagabaatna apakarisud nilan sang Pablo, na odonagun ni-lan nang bato sang Pablo antak matay. 6 Awgaidyimikyas si Pablo aw si Bernabe pagkatigam nilansaan, kayan kyomadto silan sang barrio na Listra awDerbe na sakop nang Likaonia aw asang manga bar-rio na makilibot nilan. 7Yabay silan adto maggogodsang madyaw na batok bain kang Jesu Kristo.

Si Pablo aw si Bernabe na Aadto Listra aw Derbe8-9 Aon otaw na pilay ag Listra na yagaingkod

na yaningug sang pyagalaong ni Pablo. Wayaan makapanaw dungan naan yamawtaw. Aw-gaid pagkatigam ni Pablo na yotoo yaan na otawsang gaom nang Dios na makapagkadyaw kanaan,tomanaw yaan, 10 aw gagai naan yang paglaong,“Pakatorid da adoon pagindug.” Kayan yaparabayyaan magindug aw panaw. 11 Pagkita nangmanga otaw sang imo ni Pablo, gagaan nilan yangpaglaong, “Yani na manga otaw kanatu manga diosna yosorog sang lawas nang otaw.” Awgaid wamakadarag si Pablo saan, kay pyagalaong yaan nilansang kanilan sorit na Linikaonia. 12 Dumdum nilanna si Bernabe yang kanilan dios na si Seus aw siPablo yang kanilan dios na si Hermes, kay si Pabloyang magbabaraw. 13 Yang simbaan nang mangaotaw na yisimba kang Seus aadto logwa nang barrio.Yang kanilan magampoway yakamang sang mangausug na baka na pyangbitayannangmanga bolak awdaraa adto sang pilwangan nang arad nang barrio,kay yaan yang apatayun na panawagtawag nilannang pagsimba nilan kang Pablo aw Bernabe.

14 Awgaid pagdungug nang manga apostol na siPablo aw si Bernabe na yang madaig na manga

Apostol 14:15 145 Apostol 15:10otaw misimba kanilan, lasiin nilan yang kanilandagom kay yaan yang batasan nang manga Judioaw aon imo na maat nang Dios. Wakaw yaparabaysilan komadto sang manga otaw aw gagai nilanyang paglaong, 15 “Nanga yiimomayo yaan kanami?Kami manga otaw na mayn mayo. Yakani kami, kayantak kamimakapagbatok kamayo sangmadyaw nabatok na sikun sang Dios, aw antak ayawan mayoyang pagsimba sining kamayo dios na way kabos,aw antak kamo matigam sang tinuud na Dios naboi, kay yaan yang yagaimo sang langit aw lopa awdagat aw yang kariko nang iyan disaan. 16 Kadinipyapabayaan silan na buku nang Judio na yagaimosang maski nana na gosto nilan imoon. 17 Awgaidaon pay paagi namatigam kamo bain sang Dios, kayyiimo naan yang madyaw kamayo, pyapaoran naansang kamayo manga tanum, kayan yomonga, aonday kamayo pagkaan wakaw yagauma kamo.” Yaanyang pyagalaong ni Pablo kanilan.

18Awgaidmaski yudungug yangmanga otaw sangpyagalaong naan, karayan da silan kapunuan namagapatay sang manga baka kay abay garo nilansimbaun silan.

19 Kayan dyomatung asaan yang manga Judio nasikun ag Antiokia na sakop nang Pisidia aw aon aragsikun ag Ikonio. Yang manga otaw ag Listra yotoosang pyagalaong nilan na yosopak sang pagindonang Pablo. Wakaw dyodonag nilan nang bato siPablo aw goyoda nilan yaan adto logwa nang barrio,kay dumdumnilan yamatay da yaan. 20Awgaid pag-datung nang manga tomotoo panaglibotan nilan siPablo, kayan yagbangonyaan awpagbarik adto sangsyodad. Ninyang sapit na allaw yakadto si Pablo awsi Bernabe sang barrio na Derbe.

Yang Pagbarik Nilan Adto Antiokia na Sakop nangSiria

21 Si Pablo aw si Bernabe yagagogodanun aragag Derbe sang madyaw na batok bain kang JesuKristo, madaig disaan yang yotoo kang Jesus. Kayanyagbarik silan ag Listra aw ag Ikonio aw singadtosilan Antiokia na sakop nang Pisidia, 22 antak nilanmadigun yang pagsarig kang Jesus nang mangatomotoo adto. Pyagaindo nilan silan na kinaanglanmagapadayon silan sang kanilan pagtoo kang Je-sus. Laong nilan, “Kinaanglan magatigkul kita sangmadaig na karisud nang di pa kita makarasak sangbanwa na sakop nang Dios.” Yaan yang pyagaindonilan. 23 Asang kada syodad si Pablo aw si Bernabeyagapili sang manga pangoro na magaindo sangmanga tomotoo. Yaampo nilan sang Dios yangmanga pangoro na tomatagap sangmanga tomotoo,wa silan akaan na yagapadayon magampo. Kayanyaglaong silan sang manga pangoro, “Adoon ma-panaw da kami. Yang Dios yang akanarigan mayo,yaan yang magabuut kamayo.”

24-25Kayan yomanaw si Pablo aw si Bernabe asangprobinsiya nang Pisidia aw singadto Perga na sakopnang probinsiya nang Pampilya. Pagkatapos nilanmaggogodanun bain kang Jesus disaan, komadtosilan sang barrio na Atalia. 26 Pagpono disaan, so-makay silan sang barko na yagabarik adto Antiokiana sakop nang Siria, yang pyagasikunan nilan nangtagna, kay yangmanga tomotoo adto yang yagasogokanilan. Arag silan yang yagaampo nangaon na

yang Dios di matarikod kang Pablo aw Bernabe sangkanilan panaw, awgaidmatabang kanilan sang kani-lan manga imo. Adoon na yatoman da yang mangaimo nilan disang manga banwa na kyakadtowannilan, yagbarik da silan ag Antiokia.

27 Pagdatung nilan, papagtiponon nilan yangkariko nang manga tomotoo antak paglaong nilankanilan yang pyapaimo nang Dios kanilan. Gyo-gogod arag nilan na pyapatoo arag nang Dios yangbuku nangmanga Judio kang Jesus. 28Yadogay silanmaguya adto sang paguya nang manga tomotoo agAntiokia na sakop nang Siria.

15Yang Panagkatipon nang Manga Apostol aw Manga

Matikadung ag Jerusalem1 Aon manga otaw na sikun ag Jerusalem na

sakop nang Judea na yakadto Antiokia na yagaindosangmanga tomotoo, laong, “Di kamo pagasakoponnang Dios aw dili kamo mangagad sang kanamibatasan na sikun kang Moises bain sang pagtopo.”2 Si Pablo aw si Bernabe yapaglantogi sang mangaotaw na sikun ag Judea bain saan. Wakaw yangmanga tomotoo ag Antiokia yagadumdum pagsogokang Bernabe aw kang Pablo adto Jerusalem antakmapagbaraw sang manga apostol aw sang mangamagikadung nang manga tomotoo bain sang pya-galaong nang manga otaw na sikun ag Judea. Aonmanga otaw na pipili nilan na amagad kang Pabloaw Bernabe.

3Kayan yomanaw silan na byoboros nang mangatomotoo. Yamapit silan ag Penisia aw ag Samaria,aw gogoda nilan sang manga tomotoo yang bukunang manga Judio na yotoo kang Jesus. Yanagumalaban silan pagdungug saan. 4 Pagdatung nilan agJerusalem yang manga tomotoo aw yang mangaapostol aw yang manga matikadung yasagimanokanilan. Kayan yaggogod sang Pablo sang pyapaimokanilan nang Dios. 5 Awgaid aon manga Pariseo nayotoo na yagalaong, “Kinaanglan pagasogo natu nayang buku nang Judio magatoman sang batasan napagpatopo aw pangagad sang balaod ni Moises.”

6 Kayan yanagkatipon yang manga apostol awyang manga matikadung na managbaraw bain saandawmangagad sang batasan na pagpatopo daw dili.7 Yadogay silan managlantogi bain saan. Kayanyimindug si Pedro aw paglaong, “Manga karomo-nan ko, yatigam kamo na nangaon ako yang pipilinang Dios dini kanatu antak ako maggogod sangmadyaw na batok adto sang manga otaw na bukunang Judio antak arag silan dumungug bain kangJesu Kristo kayan syomarig kanaan. 8 Yang Diosna yatigam sang kariko nang dumdum nang otawyaan yang yagapakatigam kanatu na silan na bukunang Judio arag pyagasakop naan, kay byobobowannaan silan nang Balaan na Espirito maynang yiimonaan kanatu. 9 Magonawa yang kariko nang yiimonang Dios sang manga Judio aw buku nang mangaJudio. Pyapasaylo naan silan sang kanilan saranang pagtoo nilan kang Ginoo Jesus maynatu napyapasaylo. 10 Adoon, nanga wa kamo otoo siningpyapakita nang Dios kanatu? Nanang gosto mayona imoon, gosto ba mayo na yang manga otaw nabukunang Judio urugusunpagpatoman sangkanatu

Apostol 15:11 146 Apostol 15:41batasan na manga Judio maski di silan makaimo?Yang kanatu kamonaan kadini, aw maski kita, wakita makaimo pagtoman saan kariko. 11 Awgaidyang tyotoowan ta, na kita amarowas tungud sangtabang ni Ginoo Jesus, mayn nilan na buku nangJudio na arag amarowas tungud sang tabang niGinoo Jesus.”

12Kayan yatingun yang manga otaw na yaningugkang Bernabe aw kang Pablo na yagagogod sangmakaburungburung na imo nang Dios digkani-lan nang paggogodanun nilan bain kang JesuKristo adto sang manga otaw na buku nang Ju-dio. 13 Pagkatapos nilan magbatok, maglaong siSantiago sang yanagkatipon, laong naan, “Karikomayo na manga karomonan, paningug kamo nangdagawdagaw. 14 Si Simon Pedro yagagogod kanatubain sang mona na pagpakatigam nang Dios bainsang kanaan paagi adto sang buku nang Judio, antakarag aon otaw na pagasakopon naan digkanilan.15 Yaan yang yamapagguna antak matoman yangsyosolat nang manga propeta kadini na yagalaong,16 ‘Yagalaong yang Dios na aon allaw na magabarikyaan ani, kay yagalaong yaan na oori naan yang ya-mawara na kasakopan ni Dabid, oori naan arag yangkanaan katungud sang sompaw ni Dabid, 17 antakyang manga otaw na buku nang Judio arag mag-dumdum bain sang Ginoo, kay aon digkanilan awdisang kariko nang manga nasyon kanaan mangaotaw. 18 Yaan yang pyagalaong nang Ginoo napyapakatigam naan kadini.’ ”

19 Yabay maglaong si Santiago, “Di ta urugusunpatoman yang kanatu batasan sang manga otaw nabuku nang Judio na yotoo sang Dios. 20Awgaid yanigaid yang osolat ta na pagaindo kanilan na di silanmakaan sang pyapatay na ayup na pyanawagtawagsang manga diosdios, di silan arag makaan sangmanga ayup na yamatigul kayan yamatay, aw yangdogo arag di akaanun, aw kinaanglan na osolat taarag na maat nang Dios yang managipid na bukunang magasawa. 21 Kay yaning balaod ni Moisesdogay da na pyagabasa nang allaw na simbaay natuna manga Judio disang kariko nang pagtitiponannatu sang kariko nang barrio, wakaw aw dili man-gagad yang manga otaw na buku nang Judio siningpyagalaong ko, laban sa magakaraat yang dumdumnang arag kita Judio.” Yaan yang pyagalaong niSantiago.

YangSolat sangMangaTomotoonaBukunang Judio22 Yang manga apostol aw yang kariko

nang manga tomotoo aw yang kanilan mangamatikadung yakaokom pagpili disang manga otawna yanagkatipon sang apaagadun nilan kang Pabloaw Bernabe aw komadto silan Antiokia. Yangpipili nilan yang dowa sang kanilan pangoro, siJudas na pyagangaranan ni Barsabas aw si Silas.23 Pyapagdara silan nang solat na yagalaong,“Karikomayona karomonannami agAntiokia awagSiria aw ag Silisia, kami namanga apostol awmangamatikadung nang tomotoo ag Jerusalem yagasolatkamayo na buku nang Judio na manga tomotookang Jesu Kristo. 24Yagasolat kami kamayo, kay aondyudungug nami na sikun adi kanami na yakadtokamayo na yagasamok sang kamayo pagtoo tungudsang tobok na pagindo nilan kamayo. Yang manga

otaw na yakadto kamayo, way katungud nilan namagaindo silan kamayo, way sogo nami kanilan namaynaan na pagindo. 25Wakaw yanagkatipon kami,kayan yanagkaoyon kami pagpili sang osogoonnami adto kamayo. Yaning osogoon nami adtokamayo amagad sang karugunan ta na si Bernabeaw si Pablo. 26 Tungud sang Ginoo ta na si JesuKristo yabay silan mangagad sang pagbuut nangDios maski apatayun silan nang yapagkontara kangJesu Kristo. 27 Wakaw si Judas aw si Silas yangsyosogo nami pagagad kang Bernabe aw kang Pabloadto kamayo, kay silan yang magabatok kamayobain sining kanami solat. 28 Kay pyagabayaan kaminang Balaan na Espirito wakaw yomoyon kami nadili kamo nami pagalaongon na papangagadunsang kariko nang kanami batasan kay wara yaanikinaanglana. Toyo yani gaid yang pagalaong namikamayo na 29 ayaw kamo magkaan sang pyapatayna ayup na pyanawagtawag sang manga diosdios.Ayaw kamo magkaan sang dogo. Ayaw kamomagkaan sang onod nangmanga ayup na yamatigulkayan yamatay kay wa akatiwisi sang dogo. Usugaw bobay kamayo, ayaw kamo managipid aw bukukamo nang magasawa. Madyaw aw pangagdanmayo yani na sogo. Wa day pyagalaong nami.” Yaanyang solat nilan kanilan.

30 Yang syosogo nilan yakadto Antiokia aw pa-pagtipona nilan yang kariko nang manga tomotoo,kayan yatag nilan kanilan yang solat. 31Yangmangatomotoo ag Antiokia yanaguma nang pagbasa nilansaan, kay yang pyagalaong naan madyaw. 32 SiJudas aw si Silas arag propeta nang Dios. Madaigyang pyagalaong nilan sangmanga tomotoo disaan,yagadasig silan kanilan antakmadigun yang kanilanpagkanarig kang Jesus. 33Ninyan na timpo si Judasaw si Silas yadagawdagaw maguya disaan. Pagkat-apos nini, mori si Judas aw si Silas adto sang yaga-sogo kanilan. Nang wa pa silan apanaw, yagalaongyang manga tomotoo disaan, “Yimiman kami namadyaw yang panawmayo sang kamayo pagbarik.”34 Awgaid si Silas yagadumdum na madyaw awmaibilin yaan disaan.

35Si Pablo aw si Bernabe aadtopaAntiokia. Yama-gad silan sang arag silanmangamagindoway. Yabaysilan magindo bain sang Ginoo na si Jesu Kristo.

Yagasoway si Pablo aw si Bernabe36 Paglabay nang pilang allaw maglaong si Pablo

kang Bernabe, “Bay da, mapanaw kita, makadto kitasang kanatu karomonan na tomotoo asang karikonang banwa na pyagaindowan ta bain sang soritnang Dios, atanawun ta daw yomonnono silan.”37 Madyaw ni Bernabe na pyapaagad kanilan siJuan Markos. 38 Awgaid si Pablo yagadumdum nabuku nang madyaw pagagad si Juan Markos, kaynong aadto silan Pampilya, wa yaan magapadayonmagadagad kanilan magbabatokon sang sorit nangDios. 39 Kayan yaglantogi disaan si Pablo aw siBernabe kay wa silan magakaoyon. Wakaw yaga-soway silan. Pyagaagad ni Bernabe si Juan Markoskayan syomakay silan sang barko namakadto Sipre.40Awgaid pipili ni Pablo si Silas na amagad kanaan.Kayan yanagampo sang Dios yang manga tomotoona maski diin silan panalanginan silan nang Dios.41 Kayan yomanaw silan, yaan yang yaagi nilan

Apostol 16:1 147 Apostol 16:27yang Siria aw Silisia, yagaindo silan sang karikonang manga tomotoo antak madigun yang kanilanpagtoo sang Dios.

16Pyagaagad ni Pablo aw ni Silas si Timoteo

1 Yakadto si Pablo aw si Silas sang banwa naDerbe aw Listra. Pyagakita nilan disaan na banwasi Timoteo na yamanarig kang Jesu Kristo. Yangkanaan ina na yamanarig kang Jesu Kristo Judioawgaid yang ama naan buku nang Judio. 2 Yangmanga tomotoo kang Jesu Kristo ag Listra aw agIkonio pyagalaong nilan na si Timoteo yangagadnang madyaw sang pagindo nang Dios. 3 Si Pablo,gosto naan na pagaagad si Timoteo. Wakaw pya-patopo naan si Timoteo gyagaon sang manga Ju-dio. Yiimo naan yaan kay antak dili sarikway siTimoteo nang manga Judio disang manga banwa naakadtowan nilan, kay yatigam silan na yang ama niTimoteo buku nang Judio. Kayan yomanaw silan.4 Madaig na manga barrio yang kyakaagyan nilan.Pyagalaong nilan sang manga tomotoo yang mangasogo na pyapangagdan kanilan nangmanga apostolaw manga mangkatikadung nang manga tomotooag Jerusalem. 5 Kayan yagdogang yang pagkanarignang manga tomotoo aw pagkadaig silan.

Aon Pyapakita nang Dios kang Pablo Adto Troas6 Makadto garo Asia si Pablo aw si Silas aw si

Timoteo, awgaid wa silan otogoti nang Balaan naEspirito na makadto aw paggogod sang sorit nangDios adto, wakaw yaan yang yaagi nilan yang Prigiaaw Galasia. 7Nang yagpadadatung da silan agMisia,makadto garo silan Bitinia, awgaid wa silan otogotinang Balaan na Espirito. 8Wakaw wa da silan aapitag Misia, tyomobang da silan mapakatorid adtosang barrio na Troas. 9 Pagkagabi, aon pyapakitanang Dios kang Pablo, na aon yagaindug na tagaMasedonia na yagalaong kang Pablo, “Adi kaw,tabangi kami.” 10 Pagkita ni Pablo sini mangandamkami parabay na makadto Masedonia, kay yatigamkami na yaan yang gosto nang Dios na apakadtowankanami, antak maggogod adto sang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo.

Yotoo si Lidia kang Jesu Kristo Adto Pilipos11 Yasakay kami si Pablo nang barko sikun ag

Troas kayan yapakatorid kami adto sang poro napyagangaranan nang Samotrasia. Nang sapit naallaw yakadto kami Neapolis. 12 Kayan yomawaskami sang barko aw pagpanaw kami adto Pilipos,yaan yang dakora na syodad na sakop nang probin-siya na Masedonia na sakop nang ari ag Roma.Yagauya kami adto surud nang pilang allaw. 13Nangallaw na simbaay nang manga Judio, yakadto kamilogwa nang syodad kay aon kono yanagkatipondisang said nang tobig kay managampo. Pagdatungnami, magingkod kami aw papagbaraw sang mangakawbayan na yanagkatipon da disaan. 14 Yang isana bobay na yaningug sang kanami pagindo si Lidiana taga Tiatira na mamarigyaay nang madyaw nasapot na mapora. Maski buku yaan nang Judioyotoo yaan sang Dios. Kaba yaningug si Lidia sangpagindo ni Pablo bain kang Jesu Kristo pyagabayaanyaan nang Dios na makadarag yaan, kayan tyomoo

yaan kang Jesu Kristo. 15 Si Lidia na yamanarigkang Jesus byabawtismowan aw yang kariko nangyagauya sang kanaan baray arag byabawtismowan.Kayan yaglaong si Lidia kanami, “Kay yotoo kamona ako tinuud na tomotoo kang Ginoo Jesus, adikamo paguya sang kanak baray.” Yagapadayon yaanmaglaong sang maynaan, wa kami naan apabarib-ada. Kayan kyomadto kami sang kanaan baray.

Si Pablo aw si Silas Pipiriso ag Pilipos16 Misan disaan nang yoman kami komadto si

Pablo sang pyagaampowan asang dorog nang to-big, aon yapagkita kanami na bobay na allang namatigam kono magbatok sang amapagguna nangmaori na allaw kay yatagan yaan nang gaom niSatanas, pyagabayaan yaan nang mangkaraat naespirito. Dakora yang yamasapi nang kanaan tagal-lang tungud sang kanaan pagbatok. 17 Yigiyodkanami yaan na bobay, gyagagaan naan na ya-galaong bain kanami, “Yani na manga otaw mangasogwanun nang Dios na Lyomabi. Yagapakatigamsilan kamayo daw monnono yang pagkasakop nangDios kamayo.” 18 Allawallaw yigiyod yaan kanami.Yagapadayon yaan maglaong saan surud nang pi-lang allaw. Wakaw yamadaman si Pablo. Yam-atobang yaan sang bobay kayan pyaglaong naanyang mangkaraat na gapabaya sang bobay, laong,“Pinaagi sang aran ni Jesu Kristo yagalaong akokanmo na mangkaraat na logwa disang lawas naanna bobay.” Paglaong ni Pablo sang maynaan, ma-parabay lomogwa disang lawas nang bobay yangmangkaraat.

19-20 Pagkatigam nang manga tagtomon saan naallang na yawara da yang mangkaraat, katigamannilan na wa day kanilan panapi. Wakaw dyadakupnilan si Pablo aw si Silas, kayan gyoyod adto sangokmanan, asang atobangan nangmangamagookomdisang syodad na yatagan nang katungud nanggoberno ag Roma, kayan yaglaong yang tagtomonsaan na allang, “Yani na manga otaw manga Judio,yakasamok silan sang manga otaw disining syo-dad. 21 Yagaindo silan sang tobok na batasan nasopak sang kanatu balaod, na kita na taga Roma dimakatoman.” 22Kariko nang otaw arag yamadamankanang Pablo. Pyanagpakasan nang magookomsilan sang dagom, pyanaglobasan silan dowa, kayanpyabonaran silan nang magookom. 23 Yamatapossilan pakabonalbonaran, pantorod agsurud nangpirisowan. Kayan pyabantayan nang madyaw sangbantay. 24 Pagdungug nang bantay sang sogo nangpangoro, pagagad naan si Pablo aw si Silas adtoapit surud na sobay nang pirisowan kayan syorogyang kanilan siki sang pyapagaklub na kaoy antakdi makabloy.

25 Yagaampo sang Dios si Pablo aw si Silas nangtunga nang gabi. Yagakanta arag silan nang pag-bantog nilan sang Dios. Yaningug kanilan yangkadaygan na manga piriso. 26 Sakadyap yaglinognang maanug na yang manga arigi nang pirisowanyamangkagayong. Yadayon pangkaowangan yangkariko nang manga tatakup nang pirisowan. Yangkadina na pyagabakos kanilan yadayon mabadbad.27Pagmata nang bantay kitaun naan na kariko nangtatakup nang pirisowan kyakaowangan. Kayangyabot naan yang kanaan espada, kay gosto naan

Apostol 16:28 148 Apostol 17:16na magatoyo, kay dumdum naan yakarayas yangkariko nang piriso. 28 Awgaid laong ni Pablo nayagatawag sang bantay sang manga piriso, “Ayawmagtoyo. Kariko nami na manga piriso aani la.”29 Kayan syugaan nang bantay yang manga ilawanaw parabay daragan adto surud agkang Pablo awSilas aw lood yaan asang atobangan nilan, tyataki-gan yaan laban nang pagkalluk. 30 Pagkataposnaan parogwaun silan sang apit surud na sobay,paglaongon naan, “Nanang imoon ko antak akomarowas sang kanak sara?” 31Kayan yaglaong silan,“Too sang Ginoo na si Jesus antak kaw marowasnang Dios, ikaw aw yang kanmo pamilya.” 32Kayanyaggogod silan bain kang Ginoo Jesus adto kanaanaw adto sang kanaan pamilya. 33 Maski mararumpa yang gabi yang bantay sang pirisowan yagaogassang pari asang likod ni Pablo aw Silas na kyaka-pariyan nang pagbonal kanilan. Pagkatapos saan,maparabaymagpabawtismo sang tobig yang bantayaw yang kariko nang kanaan pamilya. 34 Kayanpyapanik nang bantay si Pablo aw si Silas sangkanaan baray aw pakaana naan silan. Yang bantayaw yang kariko nang yagauya asang kanaan barayyagauma kay yakatoo ra silan sang Dios.

35 Pagkamasurum yang pangoro na otaw nanggoberno yagasogo sang polis na apaboroyan sangbantay sang pirisowan si Pablo aw si Silas. 36 Yangbantay yagalaong kanang Pablo, laong, “Yangmanga pangoro na otaw nang goberno yagasogo naapaboroyan kamo. Wakaw unug da kamo. Ataga-pan kamo nang Dios.” 37 Awgaid laong ni Pablo,“Yabay kami nilan pakabonalbonaran asang ato-bangan nang kawtawan, na wa kami ibistaa na tagaRoma. Pipiriso arag kami, kayan adoon gosto nilanna oboroyan kami na way matigam antak way mag-sosi bain saan. Buku nang madyaw yang maynaanna imo. Silan yang makani aw pagboroy kanami.”38 Kayan pyaglaong nang polis sang manga pan-goro na otaw nang goberno yang pyagalaong nilan,kayan yalluk silan pagdungug na si Pablo aw si Silassakop nang goberno nang Roma. 39Wakaw yakadtosilan parabay antak pasayloon silan nilan. Kayanbyoroyan nilan si Pablo aw si Silas aw papanawasang syodad. 40 Kayan yomanaw sang pirisowan siPablo aw si Silas aw kadto silan sang baray ni Lidia.Pyagakita nilan yang kariko nang karomonan nilannamanga tomotoo, awdasiga nilan silan, awpanawinilan.

17Si Pablo aw si Silas na Aadto Tesalonika

1 Paglabay ni Pablo aw ni Silas sang syodad naAmpipolis aw syodad na Apolonia, domatung silansang syodad na Tesalonika na disaan aon pagtitipo-nan nang manga Judio. 2 Si Pablo ipan komadtosang pagtitiponan nang manga Judio nang allawna simbaay nang manga Judio antak magindo bainkang Jesus. Yapaglantogi yaan sang manga otawpinasobay sang sorit nang Dios na syosolat. Torongka simbaay na allaw yaan imoon naan. 3 Syasaysaynaan kanilan yang syosolat na sorit nang Dios,na kinaanglan amatay yang syosogo nang Dios awpagboi oman, yagalaong yaan, “Si Jesus yaan siKristo na syosogo nang Dios ani sang donya. Yaan

yang pyapakatigam ko kamayo.” 4Aonmanga Judiona yotoo, kayan dyomogpo kang Pablo aw kangSilas, maski yang simisimbaay na buku nang Judioarag madaig yang yotoo. Madaig arag na mangadungganun na kawbayan yang yotoo.

5 Awgaid yang manga pangoro na manga Judiona wa otoo kang Jesus yamadaman kanilan, wakawyangamang silan sang maat yang ontol na mangaotaw. Pyapagtipon nilan yang madaig na mangaotaw. Pagkatapos nilan samokon yang madaig naotaw disang syodad lasangun nilan yang baray niJason kay yaan yang pyagauyaan ni Pablo aw Silas.Gosto nilan na adaraun silan adto sang atoban-gan nang kawtawan. 6 Awgaid wa nilan asaota siPablo aw si Silas asang baray ni Jason. Wakawyaan yang gyoyod da nilan disaan si Jason aw yangmanga kainagadan naan na tomotoo, kayan dyaraadto sang manga pangoro na otaw nang goberno.Pyangimowan nilan sang sara yang manga tomo-too, laong, “Ngaong yangindo sang manga otaw, siPablo aw si Silas na yakasamok sang manga otawsang kariko nang banwa, yakani arag silan sangkanatu banwa antak magindo. 7 Yani na otaw,si Jason yang yagapapanik kanilan asang kanaanbaray aw tayoda naan. Kariko nilan yosopak sangbalaod nang kanatu ari na si Sesar, kay yagalaongsilan na aon tobok na ari na yaan yang aran siJesus.” 8 Pagdungug nang manga pangoro na otawnang goberno aw yang madaig na kanilan sakopsini na sombong, madaman silan kariko. 9 Awgaidpagkabayad ni Jason aw nang manga tomotoo sangpiyansa na pyapabayad kanilan, boroyan silan.

Si Pablo aw si Silas na Aadto Berea10Pagkagabi parabayun nangmanga tomotoo pa-

panawun si Pablo aw si Silas antak komadto Berea.Pagdatung ag Berea, maparabay silan komadto sangpagtitiponan nang manga Judio. 11 Yang mangaJudio disaan madyaw yang batasan, madyaw pasang manga Judio ag Tesalonika, kay gosto ni-lan na maningug sang pyagalaong ni Pablo aw niSilas kay gosto nilan na makadarag nang madyaw.Allawallaw yagaanad silan bain sang sorit nang Diosna syosolat kadini, kay gosto nilan na matigam dawmatungtung yang pyagalaong ni Pablo aw ni Silas.12Wakawmadaig namanga Judio yang yotoo. Maskiyang buku nang Judio yotoo, aw arag madaig yangmanga dungganun na bobay na buku nang Judio nayotoo.

13 Awgaid pagkatigam nang manga pangoronang Judio ag Tesalonika na si Pablo aadto Bereayangindo sang manga otaw bain sang sorit nangDios, komadto silan aw barawa yang manga otaw agBerea antak kontaraun si Pablo. 14 Kayan pyarabaynang manga tomotoo papanawun si Pablo adtodagat na masakay sang barko, awgaid si Silas awsi Timoteo asaan pa. 15 Yang yoboros kang Pablotaman gaid sang syodad na Atenas. Pagbarik nilan,togonon ni Pablo si Silas aw si Timoteo antakmallugadto kanaan.

Adto sang Syodad na Atenas Yikita si Pablo sangMga Diosdios

16 Kaba yagatagad si Pablo kang Silas aw kangTimoteo adto sang syodad na Atenas, maat yang

Apostol 17:17 149 Apostol 18:10dumdum naan pagkita naan sang madaig na mangadiosdios nilan disang syodad. 17 Wakaw yumupudyaan disang pagtitiponan sang kabarawbaraw nangmanga Judio aw buku nang Judio na arag yisimba.Allawallaw yumupud yaan arag sang kabarawbarawasang paringki nang maski sini disaan. 18 Aon aragmanga otaw na yumupud mapagkabaraw kanaanna manga sait na magindoway bain sang pagtoo niEpikureo awEstoiko. Syasaway nilan si Pablo, laong,“Nanang pyagalaong nining magbabaraw sang waykabos?” Awgaid laong nang kadaygan, “Dagaw yaanyang byabaraw naan yang manga dios nang mangaotaw adto sang maawat na banwa.” Yagalaongsilan saan kay yagagogod si Pablo bain kang Jesusaw yang kanaan pagboi oman. 19 Wakaw dyadarayaan nilan adto sang atobangan nang matikadungasang pagtitiponan nilan na pyagangaranan nangAreopago aw paglaong, “Paglaongan kanami antakkami aragmatigam sang bago namanga pagindo napyagaindomo 20kay yamaburungburung kami sangpyagalaongmo, wakaw gosto nami namatigam dawnanang kaologan naan.” 21 Yaan yang pyagalaongnilan kay yang kariko nang otaw na taga Atenas awyang kadaygan na manga otaw na asaan magkadu-rum yagabaraw aw paningug sang manga pagindoaw aon pagindo na dungan wa nilan dungga.

22 Wakaw yagaindug si Pablo asang atobangannang matikadung asang pagtitiponan na Areopagoaw paglaong, “Kamo na taga Atenas, kikita kona madaig yang kamayo manga diosdios na la-ban mayo pyagataod, 23 kay tyatanaw ko yang ka-mayo ampowanan sang kamayo manga diosdios nakyakaagiyan ko. Aon isa na ampowanan na aonsolat na yagalaong, ‘Ampowanan sang dios na wanami akatigami.’ Yang sisimba mayo na wa mayoakatigami yaan yang pagalaong ko kamayo. 24YangDios na byabatok ko yaan yang yagaimo siningdonya aw sang kariko nang asang donya. Wa yaanmagauya asang ampowanan na inimo nang otaw,kay yaan yang makagagaom sang kariko aglangitaw asang lopa. 25 Wa yaan magakinaanglan sangtabang nang otaw, kay yaan yang yamatag kanatuna manga otaw nang ginawa aw kinaboi aw maskinana na kikinaanglan ta. 26 Yang pyagponowannang kariko nang otaw sang ka otaw da, yanginimo gaid nang Dios yang yadagdag na yakarimpuddisang donya. Yang Dios yang gabuut sang kanilanbanwa daw wain ataman. Yatigam yang Dios kadinidaw kano naan pallinduga yang manga nasyon, awdaw kano naan taposa. 27Yiimo nang Dios maynaanantak makadumdum yang manga otaw paganapkanaan, kayan yaan yang akatigaman da nilan sangDios. Toyo buku nang maawat kanatu yang Dios,28 kay yang Dios gaid yang yamatag nang kinaboi,yaan yang yagabuut sang kariko, yaan yang yamatagkanatu nang madyaw na dumdum. Maski yangkamayomanga ungudan namanga otaw yagalaong,‘Tinuud na yang Dios yang pyagasikunan ta.’ 29Kaytinuud na yang Dios yang pyagasikunan ta, wakawdili kita magadumdum na yang Dios yakagaon sangdiosdios na borawan aw sapi aw bato na yiimo nangmanga otaw, kay yaan gaid yang kanilan kyakatiga-manna imoonnilan na sikun sang kyakadumdumannilan. 30 Nangaon pyapabayaan nang Dios yang

manga otaw na yakasara nang maynaan na sara,kay wa pa silan akatigam kanaan. Awgaid adoonyagalaong yang Dios na kinaanglan na kariko nangotaw disang donya magatangku da sang pagimosang sara, 31 kay papagokomon da naan sang karikonang otaw asang donya yang kanaan pinili na si JesuKristo. Yaan yang pyapakatigam naan kanatu nangpagboi naan kang Jesus na pyapatay. Yatigam aragyang Dios sang allaw daw kano mapagguna yaan.Laban matarong yang pagokom ni Jesu Kristo.”Yaan yang pyagalaong ni Pablo.

32 Pagdungug nang manga otaw sang pyagalaongni Pablo bain sang pagboi oman nang patay, obitinnilan si Pablo, awgaid aon yanaglaong, “Maningugkami oman sang kanmopagindo bain sini.” 33Kayanpyanawan silan ni Pablo. 34Awgaid aonmanga otawdisaan na yamagad kang Pablo kayan tyomoo kangJesus. Yang sang ka otaw na yotoo si Dionisio namatikadung asang pagtitiponan nilan na Areopago,aw aon arag bobay na pyagangaranan ni Damaris awaon pay kadaygan.

18Ag Korinto Pyagakita ni Pablo si Akila aw si Prisila

1 Pagkatapos saan manaw si Pablo ag Atenasaw kadto sang syodad na Korinto. 2 Asaan naanpagakitaan yang magasawa, si Akila aw si Prisila.Manga Judio silan na sikun ag Ponto na yakadtoItalia nangaon. Baya pa silan na yadatung ag Kor-into sikun ag Italia, kay pyapapanaw ni Ari Klaudioyang kariko nang Judio na asang syodad na Romana sakop nang Italia. Yakadto kanilan si Pablo3 kayan yaguya yaan agkanilan kay magonawa silanmagiimo sang tolda na ipan paguyaan nang otaw.Yomobay yaan arag kanilan maggawbuk. 4 Si Pablo,aw allaw nang simbaay nang manga Judio, yakadtosang pagtitiponan nang manga Judio antak mag-indo kanilan, pyagalaongnaanyangmanga Judio awbuku nang Judio antak tomoo kang Jesus.

5 Pagdatung ni Silas aw Timoteo sikun ag Mase-donia, si Pablo yabay magindo. Dyadadayaw naanbatokan yang manga Judio na si Jesus yaan si Kristona syosogo nang Dios ani sang donya. 6 Awgaidway gosto nang manga Judio sang pagindo naan,yoodyat yaan nilan. Wakaw yakaokom yaan nadili da magagogod kanilan, kayan yaglaong yaankanilan, “Aw di kamo pagsakopon nang Dios, ayawmayo ako pagsusuri, kay kamayo yaan sara. Wakawadoon yaan yang ogogodan da ko yang buku nangmanga Judio.”

7 Kayan pyanawan naan silan, wa da yaan ma-gagogodanun bain kang Jesus asang pagtitiponannang manga Judio. Adto ra yaan magagogodanunsang baray ni Tito Justo na buku nang Judio toyoyisimba sang Dios. Yang kanaan baray sapit sangpagtitiponan nang manga Judio. 8 Si Krispo na pan-goro disang pagtitiponan aw yang kanaan pamilyayotoo sang Ginoo na si Jesus. Madaig arag namangaotaw ag Korinto yang yotoo kayan byawtismowan.

9 Misan disaan, nang gabi yapakita asang dum-dum ni Pablo yang Ginoo na si Jesus na yagalaong,“Ayaw magkalluk nang manga otaw, aw ayaw mag-tangku sang paggogodanun bain kanak disini nabanwa, 10kay ako yang yatagap kanmo, way otaw na

Apostol 18:11 150 Apostol 19:10magadaugdaug kanmo disini. Madaig pa na mangaotaw yang gosto ko na amaimo kanak manga otawdisini na syodad.” Yaan yang pyagalaong ni Jesuskang Pablo. 11 Sang ka toig aw unum na boran niPablo magindo sang manga otaw ag Korinto bainsang pyagalaong nang Dios.

12 Awgaid pagkaimo ni Galio gobernador nangprobinsiya nang Akaya, yang manga Judio na waotoo kang Jesus yanagkaoyon pagdakup kang Pabloaw daraa nilan adto sang okmanan. 13 Pagdatungnilan laong nang manga Judio kang GobernadorGalio, “Yani na otaw, si Pablo, yagaindo sang mangaotaw pagsimba sang Dios sang paagi na sopak sangkanatu balaod.” 14Nang imibakda garo si Pablo sangkanilan sombong, yaglaong da yang gobernadorsang manga Judio, laong, “Aw tinuud na aon maatna imo nini na otaw, kinaanglan na maningug akosang kamayo sombong na manga Judio. 15 Awgaidway labut nang balaod nang goberno sang kamayosombong. Yapagagis kamo kang Pablo tungud sangkamayo pagindo aw tungud sang kamayo balaod.Wakaw dili ako magabista kamayo. Kamo yangpagbaraw da bain saan.” 16 Kayan pyapanaw naansilan sang kanaan opisina. 17 Kayan dyakup nangmanga kadadaygan ni Gobernador Galio na bukunang Judio si Sostenes na pangoro disang pagtitipo-nan nang manga Judio aw bonari nilan, kay yaanyang syususuran nilan nang kasamok na yiimo nangmanga Judio. Yagatanaw kanilan si GobernadorGalio, toyo wa yaan atagoyap kanilan.

Yagabarik si Pablo ag Antiokia18 Yadogay maguya ag Korinto si Pablo kayan

yomanaw yaan, yakadto Senkrea, yagadan nangmagasawa na si Prisila aw si Akila. Pagdatung nilansang barrio na Senkrea, magpaboro si Pablo sangkanaan oro, kay yaan yang batasan nang Judio awaon saad nilan sang Dios. Pagkatapos saan, so-makay silan sang barko na yagapadurug adto Siria.19-21Pagdatung nilan asang syodad na Epeso, sumu-rud yaan sang pagtitiponan nang manga Judio awupud yaan kanilan sang manga babarawun. Gostonilan na madogay yaan maguya disaan, toyo waygosto naan. Yagalaong yaan kanilan nang bay yaanmanaw, laong, “Aw gosto nang Dios na magabarikako ani kamayo, makani ako.” Kayan pyanawannaan yang magasawa, si Akila aw si Prisila ag Epeso,aw sakay yaan sang barko.

22 Pagdatung ni Pablo ag Sesarea, somaka yaanadto sang manga tomotoo ag Jerusalem kayantyumugbung yaan ag Antiokia na sakop nangSiria. 23 Paglabay nang pilang allaw naan adto,panawan naan silan aw singadto yaan sang probin-siya na Galasia aw sang probinsiya na Prigia, kayanyaglimpud yaanmagpanawpanaw disaan na banwa,yagaindo yaan sangmanga tomotoo antak madigunyang kanilan pagkanarig sang Dios.

Yang Pagindo ni Apolos ag Epeso aw ag Korinto24 Kaba aadto si Pablo Galasia aw Prigia, yakadto

Epeso si Apolos na arag Judio na sikun ag Alejandria.Si Apolos sait magindo, madaig yang kyakatigamannaan bain sang syosolat nang manga propeta nangDios. 25 Aon yagaindo kanaan nangaon bain sangGinoo na si Jesus. Awgaid yang pyagaindo kanaan

yang bain gaid sang gyogogod ni Juan kaba yabay pasi Juan magbawtismo. Maasub si Apolos maggogo-danun,matungtung yang kanaanpagindo bain kangJesus toyo kolang pa yang kanaan katigaman. 26Waakalluk si Apolos magindo asang pagtitiponan nangmanga Judio. Pagdungug ni Akila aw ni Prisila sangkanaan pagindo, pagagad yaan nilan asang kanilanbaray kayan dyadayaw paglaong kanaan yangwa panaan akatigami bain sang pagindo kang Jesus.

27 Gosto arag ni Apolos na makadto aw pagindoasang probinsiya nang Akaya na yakasakop sangsyodad na Korinto. Yang manga tomotoo yagadasigkanaan kay arag madyaw nilan na makadto yaanAkaya na magaindo adto. Wakaw yagasolat silansang manga tomotoo ag Akaya antak yaan tayodonnilan. Pagdatung ni Apolos ag Akaya, madasiglaban silan na yamanarig kang Jesu Kristo tungudsang karugun nang Dios kanilan. 28 Kay dyadaugni Apolos sang lantogi disang pagkadaigan yangmanga Judio kay syosobay naan yang pyapasolatkadini nang Dios, kayan yatigam yang manga otawna si Jesus yang tinuud na Kristo na syosogo nangDios ani sang donya.

19Si Pablo na Aadto Epeso

1 Kaba aadto si Apolos sang syodad na Kor-into, si Pablo yamagi sang kabutayan, yagapadurugyaan adto Epeso. Kayan pagdatung naan ag Epesopagkita naan yang manga inindo ni Juan na mag-bawtismoway. 2Yanagbaraw silan, kayan yosip silanni Pablo, laong, “Nang pagtoo mayo, yakadawat bakamo sang Balaan na Espirito?” Yimibak silan kangPablo, laong, “Wara, kaywa pay dyudungugnami naaon Balaan na Espirito.” 3Si Pablo yagaosip kanilan,laong, “Monnono yang bawtismo kamayo?” Yim-ibak silan, laong, “Byabawtismowan kami nangaonasang tobig kay yotoo kami sang pagindo ni Juan namagbawtismoway.” 4 Kayan yaglaong si Pablo, “SiJuan yagabawtismo sangmanga otaw aw yagtangkuda silan sang pagimo sang sara. Yagaindo yaanarag na si Jesus yang otoowan na masapit kanaandomatung.” 5 Pagdungug nilan sang pyagalaongni Pablo, magpabawtismo silan pinaagi sang aranni Ginoo Jesus. 6 Pagdapun ni Pablo kanilan ma-parabay silan kunsadan nang Balaan na Espirito,kayan yagsorit silan nang yanagkatoboktobok nasorit na wa nilan akatigami. Pyagalaong arag nilanyang pyapakatigam kanilan nang Balaan na Espir-ito. 7 Samporo silan aw dowa na ka otaw kariko.

8 Torong boran ni Pablo magindo asang pagti-tiponan nang manga Judio ag Epeso. Wa yaanakalluk, yapaglantogi yaan sang manga Judio bainsang pagsakop nang Dios antak silan arag tomookang Jesus. 9 Awgaid yang manga Judio na waotoo na mangkabagsug yang oro, yagaodyat kangPablo agsurud nang pagtitiponan tungud sang pya-galaong naan bain sang pagtoo kang Jesus. Wakawyakadto si Pablo aw yang manga tomotoo sangeskuwelahan ni Tirano aw pagindo yaan disaanallawallaw. 10 Yabay magindo si Pablo disaan surudnang dowang ka toig. Wakaw yang kariko nangyagauya asang probinsiya nang Asia, Judio aw buku

Apostol 19:11 151 Apostol 19:39nang Judio, yudungug sangpagindobain sangGinoona si Jesus.

Yang Pitong ka Otaw na Manga Anak ni Eskeba11 Pyapaimo nang Dios kang Pablo yang madaig

na kaburungburungan na wa pay otaw na yikitasang maynaan. 12 Kay maski yang panyo gaid awmaski sapot yang opotiin naan, kayan dyara nilanadto sang yamasakit, yagakadyaw silan aw logwayang mangkaraat sang kanilan lawas.

13Aonmanga Judio na yagapanawpanaw na yitigimanabang sang manga otaw na lyarasakan nangmangkaraat. Yitigi silan mingaran sang aran ni Je-sus antak makapagparogwa garo sang mangkaraat,laong nilan, “Panaw adoon, ikaw na mangkaraat,kay si Jesus na gyogogod ni Pablo, yaan yang ya-gapapanaw kanmo adoon.” 14 Yang pitong ka otawnamanga anak ni Eskeba na labaw namagampowaynang manga Judio yang yagalaong saan. 15 Awgaidyiibak silan nang mangkaraat, laong, “Yatigam akokang Jesus, yatigam ako arag kang Pablo. Awgaidsini kamo?” 16 Kayan pyoti silan nang otaw nalyarasakan nang mangkaraat aw bontogan silansang lopa. Kariko nilan pitong ka otaw dyadaugnang otawna lyarasakan nangmangkaraat. Yadara-gan silan na lobas sikun disang baray, madaig yangkanilan pari. 17 Adoon, pagdungug nang mangaotaw na yagauya ag Epeso, Judio aw buku nang Ju-dio, bain saan, malluk silan laban. Wakaw yagataodsilan sang Ginoo na si Jesus. 18Yang manga otaw nasyomarig da kang Jesus yagalaong asang atobangannang arag silan tomotoo bain sang orasyon nilanna yayawan da nilan. 19 Maski yang manga otawna salamangkiro na yagagamit sang katigaman napagbaya ni Satanas, arag syomarig da kang JesuKristo, kayan wa da silan mangagad kang Satanas.Wakaw titipon nilan yang kasangkapan na gyagamitnilan sang kanilan pagsalamangka aw yang mangalibro nilan bain sang orasyon kayan syonog asangatobangan nang kariko nang manga otaw. Bibilangnilan, karimaan na mararan yang kantidad nangkariko nang kasangkapan aw manga libro. 20Kayanyapagguna na yang pagindo bain sang Ginoo na siJesus yakarimpud sang banwa, aw pagkadaig yangmanga tomotoo.

Yang Kasamok Adto Epeso21 Pagkatapos saan, pagindoon si Pablo nang

Balaan na Espirito na omona yaan komadto sangprobinsiya nang Masedonia aw Akaya na di pamakadto Jerusalem. Kayan yaglaong yaan na ki-naanglan arag makadto yaan sang syodad na Roma.22Awgaid pyapagonanaanyang kanaankatabangnadowang ka otaw, si Timoteo aw si Erasto. Si Pabloaadto pa sang probinsiya nang Asia na yakasakopsang Epeso.

23Kaba si Pablo ag Epeso, aon dakora na kasamokdisaan kay yang manga otaw way gosto na motookang Jesus. 24 Maynini yang kyakaponowan naanna kasamok, aon otaw disaan na pyagangaranan niDemetrio na gimatigaman na panday sang parata.Madaig yang maggawbukay naan na pyapagimonaan sang mamayantuk na larawan nang templonang kanilan diosa na si Diana. Dakora yang yamas-api nilan saan. 25 Kayan pyapagtipon ni Demetrio

yang yanaggawbuk kanaan aw yang kariko nangarag silan panday aw paglaong yaan kanilan, laong,“Kay manga kainagadan ko na manga panday,yatigam kita kariko na yang kanatu gawbuk yangyakakamang sang sapi na yakadyaw sang kanatukabutang. 26 Yikita arag kita aw yudungug namadaig yang yotoo sang pyagalaong ni Pablo asangsyodad na Epeso aw agput tibook probinsiya nangAsia. Madaig da yang pyapasoway ni Pablo kayyagalaong si Pablo na buku nang tinuud na mangadios yang kanatu imo na manga larawan kay imogaid nang otaw. 27 Aw maynini, maat da yangkanatu akainangan. Buku gaid nini yang maat,awgaid yaning manga imo ta na manga larawanarag waday kabos. Maski yang templo nang kanatulabaw na diosa na si Diana di da ataodon. Aw di natusagdaun si Pablo, dagaw amawara yang dungug niDiana, wa day misimba kang Diana na sisimba nangkariko nang otaw ag Asia aw asang karowagan nangdonya.” Yaan yang pyagalaong ni Demetrio.

28 Pagdungug nilan sining pyagalaong niDemetrio, madaman silan laban kang Pablo,gyagagaan nilan yang paglaong, laong, “Maturussi Diana ani Epeso, yaan yang labaw.” 29 Wakawkariko nang otaw disang syodad yamasamok.Kayan dyakup nilan si Gayo aw si Aristarko nataga Masedonia na yamagad kang Pablo, awpanaggoyoda nilan adto sang pagtitiponan disangsyodad. 30 Si Pablo gosto garo arag na makadtosang pyagakatiponan nang manga otaw, awgaidwa yaan apakadtowa nang manga tomotoo. 31 Aonmanga amigo ni Pablo na manga pangoro nangprobinsiya na yagasogo sang otaw adto kanaanna yagalaong kanaan antak yaan di komadto sangpyagakatiponan nang manga otaw. 32 Yang madaigna manga otaw na yanagkatipon wa akatigamdaw nanang imoon. Aon manga otaw na tobokyang pyagalaong na yokowaaw, yang kadayganarag tobok yang pyagalaong na yokowaaw, kaymadaig yang wa akatigam daw nanga yanagkatiponsilan disaan. 33 Aon yagadumdum na si Alejandroyang kyakaingutingutan nilan, kay yaan yangpyapagindug nang manga Judio antak magsoritasang atobangan nang manga otaw. Titigi naanpakatingunun yang manga otaw, kay gosto naan naimibak kanilan, 34 awgaid pagkilara nilan na yaanJudio, magdungan silan komowaaw nang agputdowang ka oras, laong, “Maturus si Diana ani Epeso,yaan yang labaw.”

35 Awgaid nang yatingun da yang manga otawna pyapakatingun nang sekretaryo nang syodad,maglaong yaan kanilan, “Kamo na kanak mangakadadaygan na taga Epeso, kariko nang otawyatigam na kita gaid yang yagabantay sang templonang kanatu pyagataod na diosa na si Diana awyang bato na larawan ni Diana na yamallog sikunaglangit nangaon. 36 Way makapaglaong na yaankagaro, wakaw matingun kita, di kita amasasaw.37 Yang manga otaw na dyadara mayo, way ty-atakaw nilan disang kanatu templo aw wa maga-odyat sang kanatu diosa. 38 Aw aon sombong niDemetrio aw yang kanaan kainagadan, dato silanmagsombong sang okmanan, aon owis na maga-bista saan. Yaan yang osombongan nilan. 39 Aw

Apostol 19:40 152 Apostol 20:28aon kadaygan na gosto mayo pagosip, kami gaidyang magaokom bain saan aw managkatipon daoman kami asang munisipyo. 40 Kay aw abay kamomagimo sang kasamok, daw yang kanatu mangapangoro maglaong na mapagtanam kita sang gob-erno, kayan pyarisudan kita nang kanatu pangoro.Di kita makabaribad sang kanatu manga pangorokayway tinuud na kyakaponowannining kasamok.”41 Pagkatapos naan maglaong saan kanilan, paoriinnaan silan.

20Yakadto si Pablo Masedonia aw ag Akaya

1 Pagkawara nang kasamok, papagtiponon niPablo yang manga tomotoo aw dasiga naan silan.Kayan pyanawan naan silan kay makadto yaanMasedonia. 2 Nang yakarimpud da yaan komadtosangmanga syodad disaanna yagadasig sangmangatomotoo pinaagi sang pagindo naan kanilan, ko-madto yaan Gresia na sakop nang probinsiya nangAkaya. 3 Yagauya yaan disaan nang torong boran,kayan yagdumdum yaan na masakay sang barkopadurug adto sang probinsiya nang Siria, kayandyungug naan na yang manga Judio na wa otookang Jesus gosto na magapatay kanaan. Wakawyakaungud da yaan na magapanaw na amagi adtoMasedonia. 4-5Pagdatung nami kariko asang syodadna Pilipos, magona yang kanami manga inagad nayasakay nang barko, kay magatagad silan kanamiag Troas. Silan si Sopater Piro na taga Berea, awsi Aristarko aw si Segundo na taga Tesalonika, awsi Gayo na taga Derbe, aw si Timoteo, aw si Titikoaw si Tropimo na taga Asia. 6Pagkatapos nang pistasang paan na way patobo, somakay kami arag sangbarko. Limang allaw kayan dyomatung kami adtosang kanami inagad ag Troas. Sang ka simana namidisaan.

Yang Kataposan na Pagkadto ni Pablo Troas7 PagkaDominggo, nang mona na allaw nang

simana, managkatipon kami aw yang kariko nangmanga tomotoo kay makaan sang paan na panam-put sang kamatayun ni Jesu Kristo. Yabay siPablo magindo asta nang tunga nang gabi, kaymapanaw da yaan pagkamasurum. 8 Yang pya-gakatiponan nami yang apit taas na sobay nangbaray. Madaig na ilawan disaan. 9Aon bagong otawna pyagangaranan ni Eutiko na yagaingkod asangbintana. Awgaid nang yadogay da si Pablo mag-babarawun, yatodtod da si Eutiko kayan yamugtukmatorog, wakaw yamallog agdarum, kayan yamataykaymakagwas yang baray na pyagakatiponan nami,torong angka. Kayan pyoti nilan yaan. 10 Kayanyomanaog arag si Pablo awpotiya naan yang bagongotaw na yamatay aw sagopowa naan, laong naan,“Ayaw kamo magkaundug kay boi da yaan oman.”11 Kayan yomagad silan kang Pablo magbarik ag-taas na makaan silan sang paan na panamput sangpagkamatay ni Jesus. Pagkatapos saan, komaansilan sang kanun aw abay pagbaraw asta yaallaw,kayan pyanawan silan ni Pablo. 12 Yanaguma silanna yagadara kang Eutiko adto sang kanaan baray,kay boi yaan.

Yang Panaw ni Pablo Sikun ag Troas Padurug AdtoMileto

13Kayan syomakay kami sang barko padurug adtosang syodad nang Ason. Awgaid si Pablo, yagaidyaan magpanaw, yagalaong yaan na magatagadkami kanaan ag Ason. 14 Pagkita nami kanaan agAson pasakayun nami yaan kayan kyomadto kamikariko sang syodad nang Mitilene. 15-16 Ninyangsapit na allaw, yoman kami somakay nang barko,kayan lyomabay kami sang poro na Kio. Nangsapit na allaw yodoong kami sang poro na Samo.Kayan nang sapit oman na allaw yadatung kamisang barrio na Mileto, kay di kami modoong agEpeso, kay gosto ni Pablo di madogay adto sangprobinsiya nang Asia kay gosto naan na aw maimodato yaan Jerusalem nang allaw nang pista nangmanga Judio na pyagangaranan nang Pentekostes.

Yang Papagbarawni Pablo sangMangaMatikadungnang Manga Tomotoo ag Epeso

17 Kayan yagsogo si Pablo sang sangka otaw pag-pakadto Epeso sikun ag Mileto antak kangayunyang manga pangoro na tomatagap sang mangatomotoo ag Epeso. 18 Pagdatung nang mangapangoro na pyapatawag naan, paglaongon naan,“Kamo, yatigam kamo sang kariko nang yiimo kokaba iyan ako inagad mayo asang probinsiya nangAsia pagpono sang mona ko na pagdatung, 19 dawyoonnono ko yang pagpangagad abay sang mangasogo nang Ginoo, na wara ako magaparabaw ka-mayo. Ipan ak makapagdaraw tungud sang aragkami Judio nawa otoo. Yatigam kamo arag na yabayako mangagad sang manga sogo nang Ginoo maskilaban ak kyakarisudan tungud sang maat na imokanak nang arag kami Judio, na gosto ako apatayun.20 Yatigam kamo na way tyatago ko na pagindo namadyaw kamayo nang pagindo ko kamayo nangtimpo nang kanatu panagkatipon aw asang kamayomanga baray. 21 Yatigam kamo na dyadadayaw koarag paglaong sang arag kami Judio aw buku nangJudio na kinaanglan di da silan magaimo sang sara,kayan mangagad da sang pagbuut nang Dios awsarig sang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 22Kayan adoonmakadto ra ako Jerusalem, kay yaan yang pyapaimokanak nang Balaan na Espirito. Wa ak akatigam dawnanang akainangan ko adto. 23Awgaid asang karikonang syodad na kyakadtowan ko pyapakatigamkanak nang Balaan na Espirito na ipirisoon akonilan aw lasaya ako. 24 Awgaid ako, yang kanakkinaboi wa ko ibilanga na importante kanak. Yangkanak dyudumdum yang gosto ko na ataposon yangpyagasogo ni Ginoo Jesus kanak na magabatok sangmadyaw na batok bain sang pagkarugun nang Dios.

25 “Wakaw adoon yatigam ako na way isa kamayona mikita kanak oman, kariko mayo na kyakad-towan ko na yagagogod kamayo bain sang pagarinang Dios disang donya. 26 Wakaw dyadadayawko paglaong kamayo na di mayo ako ususurunaw aon digkamayo di motoo kayan sinilotan nangDios, 27 kay way tyatago ko na madyaw na wa kopagalaongan kamayo kariko na gosto nang Dios naapakatigam. 28Wakaw isaisa kamayo namanga pan-goro na tomatagap sang manga tomotoo panagkidokamo sang kamayo pagtoo sang Dios. Arag pagda-dayaw pagtagap sang kariko nang otaw na syasarig

Apostol 20:29 153 Apostol 21:22kamayo nang Balaan na Espirito. Pagkido kamoarag pagindo kanilan kay silan yang manga otawnang Dios na bibili naan nang dogo nang kanaanAnak. 29 Kay yatigam ako na aon madatung namagaindo kamayo nang kagaro aw mariyos da ako.Mayn silan nang manga yaras na mananap namadatung antak magpatay sang manga ayup natyatagapan, kay gosto nilan awaraun yang pagtoonangmanga otawna yaatag kamayo na pagaindoon.30 Yatigam ako na aon allaw na madatung na aonarag digkamayo magaindo sang kagaro, magapatoosilan sang manga otaw sang kanilan kagaro antakmaimo kanilan inindo. 31 Wakaw pakatagap kamo.Butangan sang ginawa mayo yang imo ko kaba iyanako inagad mayo nang torong ka toig, na wa ak ma-gatangku nang pagindo kamayo kariko, gabi allaw.Yagapakadaraw ako arag tungud sang pagkarugunko kamayo.

32 “Wakaw pyangayo ko sang Dios antak kamotagapan naan. Yang kanaan sorit na yamaru-gun kanatu yang makadigun sang kanatu pag-too aw yaan yang akaponowan nang kanaan pag-panalangin sang kariko nang kanaan manga otaw.33 Nangaon nang iyan ako inagad mayo, wa akmangayo kamayo nang sapi aw damit. 34 Yatigamkamo na yagagawbuk ako antak ako aw yang kanakmanga inagadmakakamang sang yakaukud kanami.35Yaan yang yabay ko kamayo paglaong, namadyawyang magagawbuk, antak kita makatabang sangyamaukud, kay yakaungud ako sang pyagalaong niGinoo Jesus, laong, ‘Madyaw yang amatag madyawpa sang yatagan kay laban panalanginan kita nangDios aw matag kita labaw pa sang yatagan.’ ”

36 Pagkatapos ni Pablo magsorit, lomood silankariko kayan yagampo yaan. 37 Yagadaraw silankariko, gyugugul nilan si Pablo aw aruki nilan, 38kayyamauruk silan. Yang kyakauruk nilan laban yangyagalaong yaan na di da silan mikita kanaan oman.Kayanyatud yaannilan adto sangbarkona asakayannaan.

21Yakadto si Pablo Jerusalem

1 Pagsakay nami aw si Pablo sang barko, nangyomanaw da kami kanilan, mapakatorid kami adtosang poro na pyagangaranan nang Kos. Ninyangsapit na allawaadto kami sangporonaRodas. Kayannang sapit oman na allaw aadto kami sang barriona Patara. 2 Aon disaan barko na makadto Penisia,kayan syomakay kami. 3 Aon pyangkita nami, yangporonapyagangaranannang Sipre lyarabayannamiapit kawara nami. Kayan yapakatorid kami adtosang probinsiya nang Siria, kay yodoong kami sangsyodad na Tiro, kay asaan awasa yang loran nangbarko. 4 Yagatotol kami sang manga tomotoo,kayan yaguya kami agkanilan nang pitong allaw.Yang manga tomotoo pyapakatigam nang Balaanna Espirito na si Pablo magatigkul sang karisud agJerusalem, wakaw yagalaong silan na di da yaanapakadtoon. 5-6 Awgaid pagkatapos nami maguyadisaan surud nang pilang allaw, manaros kami abayadto sang akadtowan nami. Kariko nang mangatomotoo asta yang kanilan manga asawa aw yangkanilan manga anak yamatud kanami adto logwa

nang syodad, aw asta adto sang baybayun. Kayanlyomood kami asang baybayun aw pagampo sangDios. Pagkatapos nami magampo, yomori da silanagkanilan kayan syomakay kami sang barko.

7 Kayan dyomatung kami ag Tolemaida sikun agTiro. Sang gabi nami disaan na yagabisita sangmanga otaw na yotoo kang Jesus. 8 Ninyang sapitna allaw yakadto kami sang syodad na Sesarea.Aadto kami sang baray ni Pelipe na isa sang pitongkawtaw na pipili nangaon ag Jerusalem na mata-bang sang manga apostol. Arag yaan yagabatokbain kang Jesus adto sang manga otaw. 9 Yangopat na manga anak ni Pelipe, manga daraga napropeta, pyapakatigam nang Dios sang pagalaongnaan antak nilan paglaong adto sang manga otaw.10 Paguya nami adto nang pilang allaw, komadtokanami yang propeta na pyagangaranan ni Agabona sikun ag Judea. 11 Yodorod yaan kanami kayankyamang naan yang sintoron ni Pablo aw bakosanaan yang kanaan tyoonan manga siki aw mangabuktun aw paglaong, “Yani yang pyagalaong nangBalaan na Espirito na yang tagtomon sini na sin-toron abakoson nang manga Judio ag Jerusalemmaynang kanak siki aw buktun na byabakos. Os-ombong arag yaan adto sang buku nang Judio.”12 Pagdungug nami aw yang kariko nang mangaotaw disaan, paglaongon nami si Pablo antak di dayaan komadto Jerusalem. 13Kayan yimibak si Pablo,laong, “Nanga dyadarawan mayo ako? Ayaw mayoako pagkuduga, kay andam ako pagpabakos, maskiapatayun ako nilan ag Jerusalem tungud sang kanakpagtoo kang Ginoo Jesus.” 14Wa da kami magasoritpagkatigam nami na di yaan akatagunan. Awgaidyagalaong kami, “Amatoman yang gosto nang Diosna amapagguna.”

15Kayan yangiyus kami sang kanami manga daraaw singadto kami Jerusalem. 16 Aon manga tomo-too ag Sesarea na yamagad kanami ag Jerusalem.Dyadara kami nilan adto sang baray ni Manason nataga Sipre na dogay da na yotoo kang Jesus. Asaankami magauya.

Yapagkita si Pablo kang Santiago17 Yang manga tomotoo ag Jerusalem yanaguma

pagdatung nami aw si Pablo. 18 Ninyang sapit naallaw yamagad si Pablo kanami, mapagkita kangSantiago aw sang kariko nang manga matikadungnang manga tomotoo ag Jerusalem. 19 Pagkataposnami mapakita kanilan, saysayun ni Pablo yangkariko nang pyapaimo kanaan nang Dios sangkanaan panaw na yagagogodanun bain kang Jesusadto sang buku nang Judio. 20 Pagdungug nilansaan, bantogon nilan yang Dios. Awgaid laongnilan kang Pablo, “Yatigam kaw, kay lomon, na aonday pilang mararan na manga Judio adoon yangtyomoo ra kang Jesus, kariko nilan yabay pa ma-makot mangagad sang balaod ni Moises. 21 Awgaidyudungug silan na maat yang pyagaindo mo sangmanga Judio na yagauya adto sang banwa nangbuku nang manga Judio, kay dyudungug nilan nawa mo silan papangagada sang balaod ni Moises,kay wa mo apatopowan kono yang kanilan mangaanak, wa mo arag silan apasonoda sang kanatubatasan. 22 Wakaw maynini yang inangun ta, kay

Apostol 21:23 154 Apostol 22:6laban sa mudungug silan bain sang kanmo pag-datung ani, kayan yanagkatipon silan aw pagk-abaraw daw nanang inangun kanmo. 23 Aw maimo,yani yang imoon mo antak silan matigam na bukunang matungtung yang dyudungug nilan. Adoonaon opat na ka otaw ani na aon saad sang Dios.24 Agadi silan adto sang templo, imowa mayo yangdadaan na batasan ta na manga Judio na asangbalaod ni Moises. Ikaw yang magagasto kanilan.Kayan makapagboro da silan sang kanilan oro awmatapos da yang pitong allaw kay amatoman dadisaan yang saad nilan. Imowa yani antak yangmanga otaw kimita na buku nangmatungtung yangdyudungug nilan na wa kaw mangagad sang balaodni Moises. 25Awgaid yang buku nang Judio na yotooarag kang Jesus, wa nami silan papangagada sangkanatu balaod na Judio, kay syosolat nami yangkanami manga sogo kanilan na di silan makaansang pagkaan na panawagtawag sang diosdios, disilan makaan sang dogo, di silan arag makaan sangmanga ayup na yamatigul kayan yamatay, aw ki-naanglan na yang kanilan manga kausgan di imipidsang buku nang kanilan asawa, aw yang kanilankawbayan dili mapagipid sang buku nang kanilanbana.” Yaan yang pyagalaong nang Santiago kangPablo. 26Kayan pyagagad ni Pablo ninyang sapit naallaw adto sang templo yang opat na ka otaw na aonsaad sang Dios, magatoman silan sang batasan nangJudio. Yapakita si Pablo sang magampoway disangtemplo na magalaong kanaan bain sang allaw nakataposan nang saad nilan, kay disaan makaimo dasilan matag sang kanilan pagatag sang Dios.

Dyadakup Nilan si Pablo Agsurud nang Templo27 Awgaid nang agput da matapos yang pitong

allaw na togon nilan, yang manga Judio na sikun agAsia yikita kang Pablo agsurud nang templo. Kayankyombinyo nilan yangmadaig namanga otaw antakarag madaman kang Pablo. Kayan disaan pyoti siPablo nang manga Judio na sikun ag Asia, 28 awgagai nilan yang paglaong sang arag silan sompawni Israel, laong, “Adi kamo na manga karomonannami, tabangi kami, kay yani yang Judiona yagaindonang maat sang kariko nang otaw bain kanatu naarag Judio, aw bain sang balaod ni Moises, aw bainsang kanatu templo. Aon pay isa, yagadara yaansang buku nang Judio antak karipaan yaning balaanna templo nang Dios.” 29 Yaan yang pyagalaongnilan kay yamaona kitaun nilan si Pablo aw siTropimo na taga Epeso na yagaagad asang syodadna Jerusalem, wakaw yagadumdum silan na aragpyagaagad ni Pablo si Tropimo adto sang templo,toyo buku nang matungtung yaan. 30 Pagdungugnang manga Judio ag Jerusalem sang pyagalaongnilan, madaman silan kariko. Yadaragan silanpadurug adto sang templo, kayan pyoti nilan siPablo aw goyoda nilan yaan adto logwa nang tem-plo. Kayan tyakup yang templo. 31 Gosto nilanna panagpatayun yaan, awgaid dyudungug nangpangoro nang manga sondaro na yamasamok yangkariko nang otaw ag Jerusalem. 32 Wakaw kyaka-mang naan yang manga kapitan aw yang kanilanmanga sondaro aw daragan silan adto sang mangaotaw. Pagkita nang manga otaw sang manga son-daro aw yang kanilan pangoro, magtangku silan

pagbonal kang Pablo. 33Kayan dyakup si Pablo nangpangoro nang manga sondaro aw pabakosan naanyaan nang dowang book na kadina. Kayan yagosipyang pangoro nang manga sondaro sang mangaotaw daw sini yang aran naan na otaw aw dawnanang yamaimo naan. 34 Gyagagaan nilan yangpagibak, yanagkatoboktobok yangpyagalaongnilanna yimibak. Wakaw wa makadarag yang pangoronang manga sondaro daw nanang pyagalaong nilankay laban mataro. Kayan dyara naan si Pablo adtosang kampo nang manga sondaro. 35 Pagdatungnilan disang agdan ungatun nang manga sondarosi Pablo agtaas kay bay panagigoton nang mangaotaw na laban yamadaman, 36 kay yang madaig namanga otaw na yigiyod yagalaong, na gyagagaanyang paglaong, “Apatayun ta yaan adoon.”

Yang Pyagalaong ni Pablo bain Kanaan37Nang bay lasak si Pablo sang kampo, yagalaong

yaan sang pangoro nang manga sondaro, “Aongosto ko paglaong kanmo.” Toyo yamaburungbu-rung yang pangoro nangmanga sondaro daw nangayatigam yaan magsorit sang sorit nang Griego.Wakaw yagalaong yaan kang Pablo, 38 “Dumdum koikaw yang taga Egipto na yagaimo sang kasamoknangaon, na pangoro nang opat na mararan namangkaisug na manga otaw na yamagad kanaanadto sang banwa na way maguya.” 39 Yimibak siPablo, laong, “Buku ko, kay Judio ako na taga Tarso,yang dakora na syodad na sakop nang Silisia. Aongosto ko paglaong sini na manga otaw.” 40 Kayanpyapagsorit si Pablo nang pangoro nang mangasondaro, aw pagindug si Pablo asang agdan, kayanpyakatingun naan yang manga otaw, aw pagsorityaan nang Hebreo na sorit nang Judio.

221 Yagalaong si Pablo sang manga Judio, “Kamo

na manga mangkatadung aw kariko mayo na aragJudio, gosto ko na maningug kamo sang iibak kokamayo.” 2Pagdungug nilan na yagasorit yaan nangkanilan sorit na Hebreo, mapakatinguntingun silan.Kayan yagpadayon si Pablo magsorit, laong, 3 “AkoJudio na yamawtaw ag Tarso na sakop nang Silisia.Awgaid aani ako otorin sang syodad na Jerusalem.Si Gamaliel yang kanak magindoway na yagaindokanak sang kariko nang balaod nang kanatu kamon-aan na Judio. Gosto ko laban na mangagad sangDios, mayn mayo kariko ani. 4Wakaw pyaparisudanko aw pataya ko yang manga otaw na yotoo kangJesus. Usug bobay dyadakup ko aw pirisowa kosilan kariko. 5Yang labaw namagampoway aw yangkariko nang kanatu pangoro yatigam sang yiimo ko.Yatigam silan na matungtung yang pyagalaong ko,kay silan yang kyakamangan ko sang manga solatna adaraun ko adto sang arag kita manga Judio agDamasko antak ko madakup yang manga tomotookang Jesus adto, kay gosto ko na adaraun silan aniJerusalem kay dini ko silan silotan.”

Syasaysay ni Pablo yang Pagtoo Naan kang JesuKristo

(Apostol 9:1-19; 26:12-18)6 “Awgaid nang pagkaalasdosi, kaba yangindaran

ako na masaid da ag Damasko, sakadyap yallagan

Apostol 22:7 155 Apostol 23:6ako nang allag na sikun aglangit. 7 Kayan ya-towad ako sang lopa, aw dungug ako sang tingugna yagalaong, ‘Saulo, Saulo, nanga pyaparisudanmo ako?’ 8 Kayan yaglaong ako, ‘Sini kaw, kayGinoo?’ Laong naan kanak, ‘Ako si Jesus na tagaNasaret. Maynang ako yang pyaparisudan mo, kaypyaparisudan mo yang yotoo kanak.’ Yaan yangpyagalaong kanak ni Jesus. 9 Yang kanak mangainagad yikita sang allag toyo wa silan udungug sangtingug na yapagbaraw kanak. 10 Kayan yaglaongako, ‘Nanang inangun ko, kay Ginoo?’ Laong naankanak, ‘Pagbangon aw kadto ra Damasko, kay pa-galaongon kaw adto sang kariko nang apaimo kokanmo.’ 11 Toyo wa da ak ikita, kay mangitngitda yang kanak pagtanaw tungud sang kaallag nayakasilaw kanak. Gyagad da gaid ako nang kanakmanga inagad asta dyomatung kami ag Damasko.

12 “Aon Judio ag Damasko na pyagangaranan niAnanias. Yang balaod ni Moises yang pyangagdannaan sang pagsimba sang Dios. Wakaw karikonang arag kita Judio ag Damasko yagataod kanaan.13 Kayan dyomatung agkanak si Ananias aw pagin-dug asang said ko, aw paglaong kanak, ‘Kay Saulo,lomon ko, mikita da kaw.’ Kayan kimita da akooman, disaan kikita ko si Ananias. 14 Laong naankanak, ‘Yang Dios na kanarigan nang kanatu ka-monaan, yagapili kanmo antak kaw matigam sangkanaan gosto na apatoman, ikaw arag pipili naanantak kimita aw antak dumungug sang kanaanmatarong na Anak na si Jesus, 15 kay ikaw yangmagapakatigam sang kariko nang otaw bain sangkikita mo aw bain sang dyudungugmo. 16Adoon waday kikinaanglan na atagadan pa mo. Indug da awpagpabawtismo. Apasayloon kaw sang sara mo awyaan yang kanarigan mo si Jesu Kristo.’ Yaan yangpyagalaong ni Ananias kanak.”

Syosogo si Pablo Antak Magindo sang Buku nangJudio

17 Yabay maglaong si Pablo, “Pagbarik ko aniJerusalem, kaba yagaampo ako asang templo maynak nang yagatagaynupna aon pyapakita kanak nangDios, 18 kay kikita ko si Jesus na yagalaong kanak,‘Pakallug, panaw ani Jerusalem, kay yang mangaJudio ani di motoo sang pyagalaongmo bain kanak.’19 Awgaid laong ko kanaan, ‘Dumdum ko motoosilan kanak, kay Ginoo, kay yatigam silan na akonangaon yang yagabonal aw pagpiriso sang mangaotaw na yotoo kanmo asang kariko nang kanamipagtitiponan. 20Yatigam arag silan na yagauma akona yagatanaw sang pagpatay nilan kang Esteban nayagagogodbain kanmonangaon, kay ako yang yaga-bantay sangmanga dagomnang yagapatay kanaan.’Yaan yang pyagalaong ko kang Jesus. 21 Kayanyaglaong yaan kanak, ‘Panaw da, kay syosogo koikaw na magaindo sang buku nang Judio na aadtosang kaawatan.’ Yaan yang pyagalaong ni Jesuskanak,” laong ni Pablo sang manga otaw.

22 Yang manga otaw yaningug sang pyagalaongni Pablo kanilan, awgaid paglaong ni Pablo namakadto yaan sang buku nangmanga Judio, gagaannilan yang paglaong, “Apatayun ta yaan adoon,way asoy naan na otaw.” 23 Pyagapakayabkayabnilan yang kanilan manga dagom aw panagtanogsilan na yasabog nang lopa agtaas, kay laban silan

yamadaman kang Pablo. 24 Kayan dyara nang pan-goro nang sondaro si Pablo agsurud nang kampokay aparabut naan antak maglaong daw nanangdyadaman nang manga otaw kanaan. 25 Awgaidnang yabakos da nilan si Pablo na panagbonarannilan, yagalaong yaan sang kapitan na yagaindugasang said naan, laong, “Yakasopak sang balaodna arabutun yang otaw na taga Roma aw wa paakabista.” 26 Pagdungug nang kapitan sang pya-galaong ni Pablo, komadto yaan sang pangoro nangmanga sondaro aw paglaong, “Nanining yamaimota? Yaan na otaw taga Roma.” 27 Kayan kyomadtoyang pangoro nang manga sondaro kang Pabloantak magosip, laong naan, “Paglaong daw tinuudkaw na taga Roma.” Laong ni Pablo, “Uu, tagaRoma ako.” 28 Laong nang pangoro nang sondarokang Pablo, “Yakagaon kaw kanak, kay yamaimoako taga Roma kay madaig na sapi yang byabayadko saan.” Awgaid laong ni Pablo, “Way byabayadko na sapi kay yamawtaw ako dadaan taga Roma.”29Yang manga sondaro na marabut da garo kanaan,yapaawat da kanaan. Yang pangoro nang mangasondaro yamalluk pagkatigam naan na yang pya-pagbakos naan taga Roma.

Si Pablo na asang Atobangan nang Labaw naMaga-mpoway aw Pangoro nang Manga Judio

30 Ninyang sapit na allaw, yobadan nang pan-goro nang manga sondaro si Pablo sang bakoskanaan. Toyo gosto naan na abayun pa naan sosiinyang tinuudna kyakaponowanna syosombong yaannang manga Judio. Wakaw pyapagtipon naan yangmanga pangoro na magampoway aw yang kaday-gan na manga pangoro nang manga Judio kayanpyatawag naan si Pablo aw papagsorita naan asangatobangan nilan.

231 Kayan tyanaw ni Pablo yang manga pangoro

nang manga Judio aw paglaong, “Manga karomo-nan, dogay da ako na yabay mamakot sang paagi nadyudumdum ko na makaontol sang Dios, wakaw waak akalluk ani sang atobangan mayo.” 2 Awgaid siAnanias na labaw na magampoway yagasogo sangyagaindug asang said ni Pablo pagsampak kangPablo asang baba. 3 Laong ni Pablo sang labawna magampoway, “Asampakun kaw arag nang Dios,ikaw na yagaway magpatoo na diosnon sari buku.Gosto mo na magaokom kanak pinasobay sangbalaod, awgaid sopak sang balaod yang pagpasam-pak mo kanak.” 4 Yang manga otaw asang said niPablo yagalaong kanaan, “Nanga yagadogadoga kawsang labaw na magampoway sang Dios?” 5Yimibaksi Pablo, laong, “Manga karomonan, wa ak akatigamna yaan kadi yang labaw na magampoway. Aw kim-ilara pa ak kanaan, di ak magalaong nang maynaan,kay aon syosolat na yagalaong, ‘Ayaw maglaongnang maat bain sang kamayo pangoro.’ ”

6Kayan yakaungud si Pablo na aon disaan mangaSaduseo aw aon arag manga Pariseo. Wakaw lilibognaan silan, gyagagaan naan yang paglaong, “Mangakaromonan ko na manga pangoro, ako Pariseo,arag Pariseo yang kanak kamonaan. Wakaw yotooako na yang patay magaboi oman. Yaan yangkyakaponowan nang papagkontara mayo kanak.”

Apostol 23:7 156 Apostol 24:17Yaan yang pagagis nang manga Pariseo aw mangaSaduseo, kay wa da magaonawa yang kanilan dum-dum, 8 kay yang manga Saduseo yagalaong naway otaw na yagaboi oman, arag pyagalaong nilanna way manga sogwanun na tagalangit aw waymaski nana na di pagkitaun. Awgaid yang mangaPariseo yotoo saan kariko nawa otoowi nangmangaSaduseo. 9 Wakaw laban yamataro yang mangaSaduseo aw yang manga Pariseo. Aon mangaPariseo na yagaindo bain sang balaod na yimindugna yadapit kang Pablo, laong, “Way kyakatigamannami na sara nini na otaw, kay buku nang maatmaski aon tagalangit na yapagbaraw kanaan awmaski nana na di pagkitaun.”

10 Kayan nang bay managtanam yang mangaPariseo aw manga Saduseo, yamaundug yang pan-goro nang manga sondaro kay yamalluk yaan dawpanagigoton nilan si Pablo. Wakaw yagasogo yaansang manga sondaro antak agawun si Pablo sangmanga otaw aw daraa adto sang kanilan kampo.

11Ninyan na gabi yapakita kang Pablo yang Ginoona si Jesus aw paglaong kanaan, “Ayaw magkalluk,kay adadyawun mo ako pakatigam arag ag Roma,maynang yiimo mo ani Jerusalem.”

Pyagabaatan na Apatayun si Pablo12-13Ninyang sapit na allaw, aon sobra nang kap-

atan na ka otaw na manga Judio na yanagkabarawdaw onnoon nilan pagpatay kang Pablo. Yagasi-pagsaad silan na di silan makaan aw di iminumkinaba di nilan matay si Pablo. 14 Kayan kyomadtosilan na mapagbaraw sang manga pangoro na mag-ampoway aw sangmangamatikadung na Judio bainsang saad nilan na di silan makaan kinaba di nilanmatay si Pablo. 15 Laong nilan, “Wakaw kamoaw kariko mayo na kanami pangoro, paglaongamayo yang pangoro nang manga sondaro antakdaraun si Pablo ani sang kamayo pagtitiponan,aw gawaya paglaonga na aon pay pagaosip mayokanaan. Kayan magabangan kami, kay apatayunnami yaan kaba maawat pa yaan kamayo.” Yaanyang pyagalaong nang kapatan na ka otaw sangmanga pangoro nilan.

16 Awgaid yang anakun ni Pablo, yang anak nanglomon naan na bobay yaningug sang byabaat nangmanga otaw na magabangan kang Pablo. Wakawyakadto yaan sang kampo nang manga sondaro awpagbatok kang Pablo. 17 Kayan tyawag ni Pabloyang kapitan aw paglaonga naan, “Daraa doonyaning bagong otaw adto sang pangoro mayo kayaon pagalaong naan.” 18 Kayan dyara yaan nangkapitan adto sang kanilan pangoro, laong nangkapitan, “Si Pablo na piriso yagatawag kanak, kaypyapaagadan naan kanak yaning bagong otaw, kayyagalaong yaan na aon pagalaong kanmo.” 19Kayanpyoti nang pangoro nang sondaro yang tollo nangbagong otaw aw gagada naan, yapaawat silan sangkadaygan na manga otaw disaan, aw osipa naanyang bagong otaw daw nanang pagalaong kanaan.20 Yimibak yang bagong otaw, laong, “Yang mangaJudio yagabaat na kisurum pagalaongon kaw nilanantak mo padara si Pablo adto sang manga pan-goro nilan kay aon pa kono pagaosip nilan kanaan.21 Toyo ayaw magpangagad kanilan, kay aon ka-patan na ka otaw yang yagabaat na magabangan

kanaan. Yagasipagsaad silan na di makaan awdi iminum kinaba di nilan matay si Pablo. An-dam silan kariko, yagaid dakman silan magtagadsang pagalaong mo.” 22 Kayan yaglaong kanaanyang pangoro nang manga sondaro, laong, “Ayawmaglaong sang maski sini na pyagalaong mo yaankanak.” Kayan pyaori naan yang bagong otaw.

Yaatud si Pablo adto kang Gobernador Pelik23 Kayan pyatawag nang pangoro nang manga

sondaro yang dowang ka kapitan agkanaan awpaglaonga naan, “Pagandam kamo nang dowanggatos na sondaro antak magad kang Pablo adtosang syodad na Sesarea, dowang gatos arag yangmagadara nang tuklu aw kapitowan yang managk-abayo. Agaw da kamo manaw aw mangitngit da.24Pasakaya aragmayo si Pablo sang kabayo. Bantayimayo yaan antak way mapagguna kanaan matagmadatung adto sang atudanmayo na si GobernadorPelik.” 25 Kayan yagsolat yaan, laong nang solat napyapadara naan,

26 “Gobernador Pelik na pyagataod nami na Gob-ernador. Ako si Klaudio Lisias na pangoro nangmanga sondaro, yangomosta kanmo. 27Yaning otawna dyadara nang kanak manga sondaro pyanag-dakup nang manga Judio, kay apatayun garo nilanaw buku dyadatungan ko aw yang kanak mangasondaro. Pagkatigam ko na yaan taga Roma, ta-bangan ko yaan antak di patayun. 28 Awgaidgosto ko na akatigaman dawnanang kyakaponowanna syosombong yaan nang manga Judio, wakawdyadara ko yaan adto sang kanilan manga pangoro.29Kayan kyatigaman ko na way sara naan na tomankaponowan nang pagpatay kanaan aw pagpirisokanaan, kay yang sombong nilan bain gaid sangkanilan manga balaod. 30 Kayan aon yagalaongkanak na aonmanga Judio na yagabaat namagaban-gan kanaan kay apatayun nilan, wakaw pyaparabayko yaan padara agkanmo. Syosogo ko arag yangmanga otaw na yagasombong na digkanmo nilansombong si Pablo.” Yaan yang pyagalaong nangpangoro nang manga sondaro asang kanaan solat.

31 Kayan kyamang nang manga sondaro yangsolat aw daraa nilan si Pablo adto sang syo-dad na Antipatris, gabi yang pagdara nilan kangPablo kay yaan yang sogo kanilan nang pangoronang manga sondaro. 32 Ninyang sapit na allawyomori yangmanga sondaro ag Jerusalem, kay yangyanagkabayo gaid yang yanallos magad kang Pablo.33 Pagdatung nang yanagkabayo ag Sesarea, atagnilan yang solat sang gobernador aw intirigowannilan kanaan si Pablo. 34 Kayan byasa nang gober-nador yang solat aw osipa naan si Pablo daw wainyaan na banwa sikun. Pagkatigam naan na sikun siPablo ag Silisia, 35 maglaong yaan, “Aw domatungyang yapagkontara kanmo ibistaun ko ikaw.” Kayanpyabantayan naan si Pablo sang manga sondaroadto sang baray na paguya nangaon ni Ari Herodes.

24Syosombong si Pablo nang Manga Judio kang Gob-

ernador Pelik1Paglabay nang limang allaw, si Ananias na labaw

na magampoway aw yang manga matikadung na

Apostol 24:2 157 Apostol 25:2-3manga pangoro nang manga Judio aw yang abo-gado na pyagangaranan ni Tertulo yakadto Sesareakayan syombong si Pablo kang Gobernador Pelik.2 Pagsurud ni Pablo na pyapatawag nilan, paglaongni Tertulo parabay yang sombong nilan kontarakang Pablo, laong, “Gobernador Pelik na pyagataodnami, tungud sang kadyaw nang kanmo pagdomarakanami, madyaw yang kanami pagkabutang, kaydakora yang kyakaparinan nang kanatu banwa nayagkadyawan da. 3Kariko nini kyakatigaman disangtibook banwa nami, wakaw laban kami yagauma.4 Way gosto ko na amaangga kaw, wakaw pyan-gayo ko kanmo na paningganmo nang dagawdagawyaning pilang ka tingug na pagalaong nami. 5 Kaykyakatagtagaan nami na yani na otaw maat yangimo, kay yagasamok yaan sang arag kami Judioasang kariko nang banwa, kay yaan yang pangoronang manga otaw na yangagad sang pagindo nongotaw na taga Nasaret. 6 Pyagatillipaan naan yangkanami templo ag Jerusalem kay pyaparasakannaan sang otaw na buku nang Judio. Wakawdyadakup nami yaan. Gosto nami garo na isilotanyaan kay yalapas sang kanami balaod 7 aw bukuyaagaw yaan kanami nang pangoro nang mangasondaro. 8 Kayan pyakani naan kami kanmo antakpaglaong nami kanmo yang sara ni Pablo. Wakawaani kami. Adoon, aw bistaun mo si Pablo akatiga-man mo na kariko nining sombong nami kontarakanaan matungtung.” Yaan yang pyagalaong niTertulo kang Gobernador Pelik. 9Yang manga Judiona inagad ni Tertulo arag yagalaong namatungtungyang pyagalaong ni Tertulo.

Yimibak si Pablo sang Sombong nang Kontara Naanasang Atobangan ni Gobernador Pelik

10 Pyapaibak ni Gobernador Pelik si Pablo. Kayanyimibak si Pablo, laong, “Yatigam ako na dogayda kaw na yagagobernador sang kanami banwa.Kay madyaw yang pagokom mo kanami wakawyagauma ako na imibak sang pyagalaong nilan bainkanak. 11 Akatigaman mo na baya samporo awdowa na allaw adoon na yakadto ako Jerusalemantak simimba sang Dios adto sang templo. 12 Aragmo akatigaman na wa ak mapagagis, wa ak aragmagasamok sangmangaotawasang kanami templo,maski asang kadaygan na pagtitiponan, aw maskiwain asang kanami syodad, wa ak magaimo nangkasamok. 13 Way akapaglaong nilan kanmo naakatigaman mo na matungtung yang kanilan som-bong kontara kanak. 14 Awgaid laban matungtungyang pyagalaong nilan na yangagad ako kang Jesus,kay yang paagi ko sang pagsimba sang Dios nakyakanarigan nang kanami kamonaan yaan yangpaagi na pyagaindo ni Jesus, na pyagalaong nilanbuku nang matungtung. Arag ak yangagad sangkariko nang kanami balaod aw kariko nang syoso-lat nang manga propeta kadini. 15 Yaning mangapangoro nami na manga Judio arag mayn ko yotoona oboiin nang Dios oman yang kariko nang otawna yamatay, madyaw aw maat. 16 Wakaw yabayak mapakatagap daw ak makasara, kay gosto kona pollayon madyaw yang kanak dumdum, na waykanak sara sang Dios aw way kanak sara sang maskisini na otaw.

17 “Dogay da wa ak ag Jerusalem, yakadto ako nayamatud sang sapi adto sang arag kami Judio nayamaukud. Yakadto ak arag na yamatud sang kanakpagatag adto sang kanatu templo na sisimbaannami sang Dios. 18 Asaan ako odorodi nang mangaJudio na sikun ag Asia pagkatapos ko magtomansang batasan nami bain sang paglingat sang sara.Buku nang madaig yang manga inagad ko nangpagdakup nilan kanak. Wa ak magasamok disaansang maski sini. 19 Silan na sikun ag Asia yangkinaanglan na makani na magasombong kontarakanak awguna aon akapaglaong nilan bain siningsombong nilan. 20 Awgaid wara ani silan, wakawyang kanami manga pangoro yang magalaong dawaon akasombong nilan bain kanak na dyudungugnilan nang pagatobang ko kanilan ag Jerusalem.21 Toyo yaan gaid yang kyakatigaman ko na aka-pagsombong nilan kontara kanak yang yagalaongako, ‘Kyokontara mayo ako adoon kay yotoo ako namagaboi oman yang manga patay.’ ” Yaan yangpyagalaong ni Pablo sang gobernador.

22 Awgaid madaig yang kyakatigaman ni Gober-nador Pelik bain sang pagindo ni Jesus. Wakaw ty-atangkuan naan yang pagbista kanilan aw paglaongyaan, “Okman da ko kamo aw domatung da yangpangoro nangmanga sondaro na si Lisias.” 23Kayanpyaglaong naan yang kapitan antak pabantayannaan si Pablo, toyo dili yaan ilisudlisudun. Otogotanyang kanaan manga amigo pagdara agkanaan sangyakaukud kanaan.

Si Pablo na Yagagogodanun sang Gobernador awsang Asawa nang Gobernador

24 Wa akadogay disaan yakaon si GobernadorPelik aw yang kanaan asawa na si Drusila na Judio,kayan pyatawag naan si Pablo kay maningug yaandaw nanang pagalaong ni Pablo bain sang pagtookang Jesu Kristo. 25 Paggogod ni Pablo bain sangmatarong na pagokom sang kariko nang otaw, awyang pagtigkul antak di makaimo sang maat, awbain sang allaw na isilotan nang Dios yang mangaotaw, malluk si Gobernador Pelik, kayan pyapanawnaan si Pablo sang atobangan naan aw paglaonganaan na apatawag naan oman yaan aw aon sakatnaan. 26 Awgaid gosto arag naan na asubornowanyaan ni Pablo, wakaw yabay naan yaan pagtawagunna apapagbarawan naan.

27 Paglabay nang dowang ka toig, si Porsio Pestoyang yaimo da gobernador na yakasallin kang Pelik.Toyo yabay pa pirisoon si Pablo kaywa yaan oboroyini Pelik nang wa pa yaan apanaw antak yangmangaJudio magtaod kang Pelik.

25Yang Pagbatok ni Pablo asang Atobangan ni Gober-

nador Pesto1 Paglabay nang torong allaw dungan yadatung

si Gobernador Pesto ag Sesarea, somaka yaan adtoJerusalem. 2-3 Yang manga pangoro na magam-poway aw yang kadaygan na pangoro nang mangaJudio yagalaong kang Gobernador Pesto bain kangPablo, kayan lyugutan nilan pangayoon sang gober-nador na apadara si Pablo ag Jerusalem. Pyagalaongnilan yaan kay pyagabaatan nilan na abanganan

Apostol 25:4 158 Apostol 26:7yaan disang daran aw pataya. 4Yiibak silan ni Gob-ernador Pesto na abantayan da gaid nilan si Pabloag Sesarea. Laong naan, “Magabarik ak parabayag Sesarea, 5 wakaw aw aon digkamayo na mangapangoro gosto amagad kanak, madyaw, kay datora mayo paglaong yang maski nana na sombongmayo bain kang Pablo.” Yaan yang pyagalaong niGobernador Pesto sang manga Judio.

6 Aon manga waro aw buku samporong allawni Gobernador Pesto ag Jerusalem kayan pa tyu-mugbung yaan ag Sesarea. Ninyang sapit na allawpyapatawag naan si Pablo, kay magaokom da yaansang sombong bain kang Pablo. 7 Pagdatung niPablo panaglibotan yaan nangmanga Judio na sikunag Jerusalem. Madaig yang sombong nilan namaat bain kanaan, toyo ampan way pyagalaongnilan na akatigaman na matungtung yang som-bong nilan. 8 Maynini yang pagibak ni Pablo,laong, “Way kyakatigaman ko na sara ko na sopaksang kanami balaod na Judio, aw asta sang kanamitemplo, aw asta kang Ari Sesar ag Roma, wa akosopak.” 9 Awgaid gosto ni Gobernador Pesto naataodon yaan nang manga Judio, wakaw yagaosipyaan kang Pablo, laong, “Gosto mo ba na magabarikag Jerusalem, kay dato ra ko okoman yang sombongnilan bain kanmo?” 10 Kayan yimibak si Pablo,laong, “Ani la ako sang atobanganmo kay ikaw yangpipili nang ari ag Roma na aon katungud pagokomsang sombong bain kanak. Awgaid yang arag kamimanga Judio di makailabut kanak, kay yatigam kawna way sara ko kanilan. 11 Kay aw yakalapas akosang balaod nang goberno, kayan tungud saan an-gay ako patayun, di ak magabaribad na apapataymayo. Awgaid kay way kamatooran nang kanilansombong bain kanak, wakaw way makaimo kanakpagintirigo adto kanilan. Wakaw adoon yang gostoko na magaokom sang sombong bain kanak si AriSesar.” Yaan yang pyagalaong ni Pablo kang Pesto.12 Pagkatapos ni Gobernador Pesto mapagbarawsang kanaan manga konsehal, maglaong yaan kangPablo, “Tungud kay si Ari Sesar yang gosto mo napapagokomon sang sombong bain kanmo, wakawapadara ta kaw adto kanaan.”

Yagababatokon si Pablo asang Atobangan ni Agripaaw Berenise

13 Paglabay nang pilang allaw, si Agripa na arinang sang ka banwa aw yang lomon naan na bobayna si Berenise yakadto Sesarea kay mapagibarawkang Pesto na baya pa na yamaimo gobernador.14 Tungud kay yadogaydogay silan ag Sesarea, gyo-gogodan silan ni Gobernador Pesto sang sombongbain kang Pablo, laong, “Aon pipiriso ni Pelik nabibilin naan ani. 15 Pagkadto ko Jerusalem, yangmanga pangoro na magampoway aw yang mangamatikadung na pangoro nang manga Judio ya-galaong kanak bain sang sombong nilan, kay gostonilan na isilotan ko yang piriso. 16 Awgaid pya-galaong ko silan na buku nang batasan nami na tagaRoma yang pagsilot sang otaw na syosombong awwa pa yaan makaatobang sang yagasombong antakmibak sang sombong nang kontara naan. 17Wakawpagdatung nilan ani, parabayun ko paatobangunsang okmanan ninyang sapit na allaw yang otawna syosombong. 18 Dumdum ko na aon maat na

akasombong nilan bain saan na otaw, awgaid pag-sorit nilan ampan way sara naan na angay silotan.19Yagagis da gaid silan bain sang kanilan tyotoowanaw bain sang otaw na yatay da na pyagangaranan niJesus na yagaboi oman laong ni Pablo. 20 Tungudkay wa ak akatigam daw nanang imoon ko bainsini na sombong nang manga pangoro nang Judiobain kang Pablo, wakaw yoosip ko si Pablo dawgosto naan na makadto Jerusalem antak dato rasilan bistaun. 21 Awgaid wa ooyon si Pablo kay siAri Sesar yang papagokomon da naan sang kanaankaso, wakaw pyapabantayan ko yaan kaba wa pa koyaan akapadaraan adto kang Ari Sesar.” 22 Kayanyaglaong si Ari Agripa, “Gosto ko arag na maningugsaan na otaw.” Laong ni Gobernador Pesto, “Maka-paningug kaw kanaan kisurum.”

23 Ninyang sapit na allaw yadatung si Agripaaw si Berenise, tyataod aw bantoga silan disaan.Yagadan silan nang manga pangoro nang mangasondaro aw manga pangoro nang syodad. Kayanyagsogo si Pesto na apaatobangun kanilan si Pablo,24 aw paglaong si Pesto, “Ari Agripa aw kariko mayona aani, yani kay yang otaw na syosombong nangkariko nang manga Judio ani aw manga Judio agJerusalem. Gyagagaan nilan yang kanilan tingugna yagalaong na apapatay yaan. 25 Awgaid waykyakatagtagaan ko na sara naan na angay silotannang kamatayun. Tungud kay dato ra yaan kangAri Sesar magpabista, wakaw apadara ko yaan adto.26 Awgaid way akasolat ko bain kanaan adto kangAri Sesar, wakaw pyapaatobang ko yaan kamayo,labi pa kanmo, kay Ari Agripa, antak aon kasolatko pagkatapos natu yaan osipin bain sang kanaankaso. 27Kay dyudumdum ko na buku nang madyawna imo yang pagpadara adto kang Sesar sang otawna pipiriso naway kyakatagtagaanna sombong bainkanaan.” Yaan yang pyagalaong ni GobernadorPesto.

26Yimibak si Pablo sang Sombong nang Kontara Naan

1 Yagalaong si Agripa kang Pablo, “Tyotogotankaw pagibak sang sombong bain kanmo.” Kayansininyasan ni Pablo nang kanaan tollo yang mangaotaw antak matingun aw paglaong yaan, 2 “KayAri Agripa, laban ko madyaw na ibakun ko adoonasang kanmo atobangan yang kariko nang sombongbain kanak nang arag kami manga Judio. 3 Labi pakay laban kaw yatigam sang manga batasan namina manga Judio aw sang kanami manga kasamok.Wakaw pyangayo ta kanmo na paninggan mo ako.Pasayloon mo ako aw maaba yang ibak ko.

4 “Yang kariko nang manga Judio yatigam sangkanak pagkinaboi anay da nong bata pa akoadto sang kanak tyoonan banwa aw ag Jerusalem.5 Dogay da silan na yatigam sini aw bukung dilinilan pagalaong yani, na anay da sang kaponoponoyamakot ako mangagad sang kariko nang mangabalaod nami namanga Judio, kay yaan yang batasannami na manga Pariseo. 6 Wakaw adoon aani akosang atobangan mayo, kay syosombong ako nilantungud kay yotoo ako na otomanun nang Dios yangsaad naan sang kanami kamonaan na oboiin naanoman yang manga patay. 7 Yaan na saad yang

Apostol 26:8 159 Apostol 27:6kyakaimanan nang kariko nang Judio na amatoman,wakaw yisimba silan allaw gabi. Kay Ari Agripa,tungud sang pagkaiman ko na amatoman yaan nasaad syosombong ako nang manga Judio. 8Nanga dikamomotoo na oboiin oman nang Dios yangmangapatay?

9 “Arag ako nangaon yagadumdum na kinaanglanimoon ko yang kariko nang amaimo ko na okon-tara kang Jesus na taga Nasaret. 10 Yaan yangyiimo ko nangaon ag Jerusalem. Yatagan ako nangkatungud nang manga pangoro na magampoway,aw pamirisowa ko yang madaig na tomotoo kangJesus. Pagsilot kanilan na apatayun, yomoyon ako.11 Arimarim ko silan pyapakastigo asang mangapagtitiponan. Pyupugus ko silan pabotawanun sangkanilan pagtoo kang Jesus. Laban ak yamadamankanilan, wakaw kyakadtowan ko silan na aadto sangmaawat na manga banwa kay apakastigo ko.”

Gyogogod ni Pablo yang Pagtoo Naan kang JesuKristo

(Apostol 9:1-19; 22:6-16)12 “Yaan yang tood ko ag Damasko yang maga-

dakup sang manga tomotoo kay yatagan ako nangkatungud nang manga pangoro na magampowaypagdakup kanilan. 13 Kayan pagkaalasdosi, kabayapanaw ako, kay ari, sakadyap kimita ako sangallag na sikun aglangit na yakasilaw labaw pa sangsuga na yamallag sang makilibot ko aw sang kanakmanga inagad. 14Karikonami yamatowad sang lopa,aw dungug ak sang tingug na yagalaong kanak, sangkanami sorit na Judio, laong, ‘Saulo, Saulo, nangapyaparisudan mo ako? Ikaw yang ukudurun nangimo mo, makagaon kaw nang baka na yisipa sangyaritan na kaoy.’ 15 Kayan yagosip ako, laong ko,‘Sini kaw, kay Ginoo?’ Laong nang Ginoo na yimibakkanak, ‘Ako si Jesus, ako yang pyaparisudan mo.16 Awgaid pagindug. Sapono yapakita ak kanmo,kay imoon ko ikaw kanak panogwanun. Paglaongansang manga otaw yang kikita mo adoon, aw yangkadaygan pa na masapit sini na apakita ko kanmoarag paglaongan sang manga otaw. 17 Atagapanko ikaw sang manga Judio aw sang buku nangJudio antak way mapagguna nilan kanmo na maatkay dato ta kaw pakadtowa sang manga otaw nabuku nang Judio. 18 Ikaw yang magaindo kanilanaw magaallad kanilan antak botawanan nilan yangtyotoowan nilan na buku nang matungtung kayanyangagad silan sang matungtung na pagindo, awantak yaan yang magbuut da kanilan yang Dios,buku da ni Satanas, kay antak silan mapasaylosang kanilan sara, kayan makadogpo da silan sangkanang Diosmanga otaw na pipili naan tungud sangpagtoo nilan kanak.’ Yaan yang pyagalaong ni Jesuskanak.”

19 Yabay maglaong si Pablo, laong, “Wakaw waak osopak, kay Ari Agripa, sang sikun aglangit napyapakatigam kanak. 20 Yagagogodanun ako bainkang Jesus ag Damasko aw ag Jerusalem, kayanyaglimpud ako sang kariko nang banwanangmangaJudio aw sang buku nang manga Judio. Pyagalaongko silan antak silan magtangku sang pagimo sangsara kayan tyomoo sang Dios aw pagimo sangmadyaw na manga imo na akatoosan na yangagadda silan sang Dios. 21 Tungud sining pyagalaong

ko, dyadakup ako nang arag kami manga Judioadto sang templo aw panagpataya garo ako ni-lan. 22 Awgaid asta adoon na allaw tyatabanganako nang Dios, wakaw aani ako adoon yagamatoodasang atobangan nang kariko nang otaw, pobre awbantogan. Yang amapagguna na pyagalaong kadinini Moises aw yang manga propeta nang Dios yaanyang pyagalaong ko adoon sang manga otaw, 23 nayang syosogo nang Dios na si Jesu Kristo kinaanglanmagatigkul sang marisud na kamatayun. Toyo yaanyang amaonamagboi sang kariko nang yamatay, an-tak pakatigam naan sangmanga Judio aw sang bukunang Judio yang kamatooran bain sang pagsakopnang Dios kanilan.”

24 Kaba yagasorit si Pablo na yimibak sang som-bong bain kanaan, kyokowaawan yaan ni Pesto,laong, “Yagakamunung kaw, kay Pablo. Yang yaka-pagkamunung kanmo yang yagsobra ra na katiga-man mo.” 25 Awgaid laong ni Pablo na yimibak,“Wa ak magakamunung, kay Gobernador Pesto.Yang pyagalaong ko podo tinuud. 26 Pyagalaongko yani asang atobangan mo, kay Ari Agripa, kayyamasigoro ko na yatigam da kaw sini, kay wa yaniakatago na yamapagguna. 27 Yotoo ba ikaw, kayAri Agripa, sang pyagalaong nang manga propetakadini? Yatigam ako na yotoo kaw.” 28 Awgaidlaong ni Agripa kang Pablo, “Dumdum mo amasap-ingsaping mo ako maimo tomotoo ni Jesu Kristo?”29Yimibak si Pablo, laong, “Masapingsaping aw dili,yaan yang yaampo ko sang Dios na ikaw aw karikomayo na yaningug kanak adoon makagaon kanaktomoo kang Jesus, toyo di akadinaan aw pirisowa.”

30 Kayan yimindug yang ari aw yang gobernadoraw si Berenise aw yang kariko nang yatambongdisaan na inagad nilan, 31 aw logwa silan. Yanagk-abaraw silan, laong, “Dili angay patayun yaan naotaw, dili arag angay pirisoon, kay way maat nayamaimo naan.” 32 Kayan yaglaong si Ari Agripakang Pesto, laong, “Amaimo garo yaan na otawboroyan aw buku yagalaong yaan na dato ra yaanmagpabista kang Ari Sesar.”

27Yasakay si Pablo sang Barko Padurug ag Roma

1 Pagkatapos nilan managkaoyon na apakadtoonkami Italia, intirigo nilan si Pablo aw yang kaday-gan na manga piriso kang Julio na kapitan nangmanga sondaro na taga Roma na pyagangaranannang “Manga Sondaro ni Ari Sesar.” 2 Syomakayda kami sang barko na sikun ag Adramitio, na mob-otawan da padurug adto sang manga donggowananna sakop nang Asia. Kayan disaan yomotawankami. Yamagad kanami si Aristarko na taga Tesa-lonika na sakop nang Masedonia. 3 Yadatung kamiag Sidon ninyang sapit na allaw. Madyaw kangPablo si Julio. Tyotogotan naan si Pablo pagkadtosang kanaan manga amigo antak kaatagan sangyakaukud kanaan. 4 Kayan yabay kami manaros.Tungud kay yakasongsong kami sang samut, simin-gadto ra kami dumurug sang kyakasaringgan nangporo na Sipre, 5 kayan tyomaripag kami sang dagatna atbang nang Silisia aw Pampilya, kayan dy-omatung kami ag Mira na sakop nang Lisia. 6Aadtoikita yang kapitan nang manga sondaro sang barko

Apostol 27:7 160 Apostol 27:43na misingadto Italia sikun ag Alejandria, wakawpyapagbarin naan kami adto saan na barko.

7Wa kami abay udurug surud nang pilang allaw,karayan da kami domatung asang atbang nang syo-dad na Nido tungud sang karisud. Tungud kayyakasongsong kami sang samut, simingadto ra kamisang kyakasaringgan nang poro na Kreta, aw labaykami sang baybayun nang Salmon. 8 Yamaybaykami. Karayan da kami domatung sang banwana pyagangaranan nang madyaw na dodoongan nabuku nang maawat sang syodad na Lasea.

9 Yadogay kami asta dyatungan kami nang maatna timpo na makaallukalluk da agiin yang laodtungud sang kabandus nang samut, kay lyomabayda yang timpo na marinaw yang dagat. Wakawtyatambagan silan ni Pablo, laong, 10“Manga amigo,pyagakitakita ko na marisud yang kanatu uduru-gan aw abay kita manaros, amasapad yang kanatumanga loran asta yang barko, pagasagad pa kitamatay.” 11Awgaid wa otoo kang Pablo yang kapitannang manga sondaro, yaan yang tyotoowan naanyang pyagalaong nang kapitan nang barko aw yangtagtomon saan na barko. 12 Kay yang dyodoongannami buku nangmadyaw pagpondowan nang timponang amiyan, wakaw madaig yang yomoyon naabay da manaros magabayabay antak domatung agPenise kay gosto nilan na disaan magpondo nangtimpo nang amiyan, kay yaan yang madyaw nadodoongan ag Kreta, kay yamatobang agsallupan,wa makaatobang sang samut nang timpo nangamiyan.

Yukurug yang Onos asang Babaw nang Laod13 Kayan yagipanipan moyop yang abagat, dum-

dum nilan na madatung silan sang odoongan nilan,wakaw byaton da nilan yang pondo aw pamaybaysilan nang Kreta. 14 Awgaid wa akadogay kyu-murug da yang mabandus na domagsa sikun sangbabaw nang poro, 15 aw kugdi yang barko. Tungudkay di kami makagaga manongsong, yapakabilik dagaid kami magad nang samut. 16-17 Pagkatupadnami sang tagbi na poro na pyagangaranan nangKauda kasaringgan kami sang mata nang samut.Kayan byaton nilan yang bangka nang barko awlorana antak di marunud. Yagarisud kami disaan.Kayan yurunan nilan nang lobid yang barko antakmadigun. Yamalluk silan na masallad asang tupadnang baybayun nang Libya, wakaw lyororos nilanyang layag nang barko aw pakaanod. 18 Yabay pakumurugyangdakorana onos, wakawninyang sapitna allaw pyanimbag nilan yang manga loran nangbarko antak di marunud. 19 Kayan ninyang sapitoman na allaw yaan yang pyanimbag da nilan sangdagat yangmanga kasangkapan disang barko. 20Wanami ikitaa yang suga aw manga bitoon surud nangpilang allaw. Yabay pa kumurug yang mabandus nasamut. Wa da kami akaiman na amaboi pa kami.

21Paglabay nang pilang allaw naway kyaan nilan,mindug si Pablo aw paglaong, “Manga amigo, awyaningug pa gaid kamo kanak, aw wa kita magb-otawan ag Kreta, dili kita amasiling nini maglisud,yang manga loran ta di amasapad. 22 Awgaidadoon pagalaongon ko kamo na ayaw magkalluk,kay way isa kanatu na amatay. Yang barko gaidyang amasapad. 23 Kay yang Dios na sisimba ko na

tagtomon kanak yagasogo ani kanak sang kanaansogwanun na tagalangit 24 na yagalaong kanak,‘Ayaw magkalluk, kay Pablo, kay kinaanglan na ma-datung kaw adto kang Ari Sesar aw atobang kanaan.Tungud kanmo yang Dios matabang kamayo karikoantak way matay.’ Yaan yang pyagalaong kanaknang tagalangit. 25 Wakaw ayaw kamo magkalluk,kay ako yamanarig sang Dios na amatoman yangpyagalaong naan kanak. 26 Toyo adagsa kita adtosang isa na poro.” Yaan yang pyagalaong ni Pablo.

27 Nang kasamporo aw opat na allaw yabay pakami parid nang onos adto sang dagat na pya-gangaranan nang Mediteraneo. Kayan nang tunganang gabi, gyugudam nang taga barko na masaidda kami sang ligad. 28 Kayan syokod nilan nanglobid na pyaparibatowan yang kararum nang dagat,kayan kyatigaman nilan na karowaan na dupa yangkararum. Kayan yabay kami dumurug nang tagbiadto sang onaan aw omana nilan sokoda, sakmam-poro aw lima na dupa yang kararum. 29 Tungudsang kalluk nilan namakadaplak kami sang bato, ty-otonton nilan yang opat na pondo asang orin, gostonilan amaallaw da garo. 30 Gosto nang taga barkona ayawan da nilan yang barko, wakaw tyotontonnilan yang bangka asang dagat aw gaway paglaongna abatonon nilan yang kadaygan na pondo asangdorong. 31 Awgaid yagalaong si Pablo sang kapitannang manga sondaro, laong, “Di kamo amaboi awlomowat yang taga barko sang barko.” 32 Wakawyootod nang manga sondaro yang lobid na ukutsang bangka aw pabayai nilan na amaanod yangbangka.

33 Nang agput da maallaw pyagalaong ni Pablosilan kariko na antak komaan, laong naan, “Sam-poro pa aw opat na allaw na way kyaan mayokay yatagad kamo sang paglunung nang banwa.34 Wakaw pyagalaong ko kamo na panagpan-gaan kamo antak kamo makusugan. Ayaw kamomagkaundug, kay way amawara kanatu.” 35 Kayanyomoti si Pablo sang paan aw pagampo sang Diosasang atobangan nilan kariko aw pagpisangpisanganaan yang paan aw kaana. 36 Yamadasig silan,kayan kyomaan silan kariko. 37 Dowang gatos awkapitowan aw unum kami kariko. 38 Pagkataposnami komaan kariko, timbag nilan sang dagat yangkanilan loran na trigo antak di kabugatan yangbarko.

Yasallad aw Kasapad yang Orin nang Barko39 Pagkaallaw kitaun nilan yang yamarinuk na

baybayun, toyo wa silan ikilara saan na banwa.Kikita nilan na aon pantad, wakaw yagalaong silanna modoong disaan aw maimo. 40 Wakaw yootodnilan yang manga pondo aw ayawi nilan asangdagat. Kayan yobad nilan yang lobid na pya-gaukut sang timon aw linduga nilan yang layagna asang dorong antak silan samput sang ligad.41 Awgaid asang kababawan makaagi yang barkokayan syomallad aw lubung yang dorong, wakawwada akaringat, kayan yasapad yang orin na kyukug-dan nang mabakla na barud.

42 Pyagakabarawan nang manga sondaro na ap-atayun yang kariko nang manga piriso antak waymakarangoy kanilan adto sang ligad kayan ly-omayas. 43 Awgaid syasagda silan nang kapitan

Apostol 27:44 161 Apostol 28:30nang manga sondaro kay gosto naan na atabangansi Pablo. Kayan pyapagona naan parangoyon adtosang ligad yang kariko nang matigam lomangoy.44 Yang kadaygan mosonod na magaapyang sangtabla aw maski nana na amapoti nilan disang barkona yamasapad. Maynaanyangpagdatungnami sangligad.

28Yang Imo ni Pablo ag Malta

1 Pagdatung nami sang ligad na yakawawas dasang karisud katigaman nami na yaan na poropyagangaranan nang Malta. 2 Laban yamallaatkanami yang manga maguya disaan. Yagadaporaysilan aw papanaranga kami kay laban maniki kayyomoran. Syasagimano kami nilan kariko. 3 Kayanyamoti si Pablo sang kaoy na osongol. Pagsongolnaan lomogwa yang tinanap disang longag nangkaoy kay kyakapasowan nang atoron aw kurukussang tollo naan. 4 Yang manga otaw na maguyadisaan na banwa yikita sang tinanap na yapakabitaysang tollo ni Pablo, wakaw yagasipaglaong silan,“Mamomono yaan na otaw, katagaan kyakagat nangtinanap. Yaan yang koris naan, na di yaan amaboimaski yamarowas yaan disang dagat.” 5 Awgaidyagaidwilik ni Pablo yang tinanap adto sang atoron.Maski kyakagat yaan nang tinanap na bisaun, waybyabati naan na masakit. 6 Pyagasaitan nilan dawlumubag yang kanaan tollo aw tokaw katowad awkamatay. Awgaid tungud kay dogaydogay da silanna yagasait, kayan wa yaan akaono, maparin yangkanilan dumdum aw paglaong, “Dios yaan.”

7 Masaid disaan yang manga pawa ni Publio napangoro disang poro na Malta. Tyatayod naankami. Torong allaw nami digkanilan. 8 Yakatoranninyan na timpo na yang ama ni Publio yamagidamaw pagintaronon. Kayan syumurud si Pablo adtosang yamasakit aw pagampo. Dyadapun naan yaannang kanaan tollo, kayan yagkadyaw. 9 Pagkadyawdisinyan nang yamasakit, komadto kang Pabloyang kariko nang yamasakit disaan na poro kayanyanagkadyaw. 10 Madaig yang pyangatag nilankanami, kayan pagpanaw nami, pyapagbaron kaminilan aw atagi kami nang kikinaanglan nami sangpanawan.

Pagdatung ni Pablo ag Roma11 Paglabay nang torong boran nami disaan,

somakay kami sang barko na pyagangaranannang Mara, sikun yaan na barko ag Alejandriana yagapondo disaan nang timpo nang amiyan.12 Kayan dyomatung kami sang syodad na Sirakusaaw paguya kami disaan nang torong allaw.13 Pagbotawan nami disaan makadoong kami adtosang syodad na Regio. Kayan syomamut yangabagat ninyang sapit na allaw, kayan lyomayagkami aw datung kami adto sang syodad na Puteolinang kadwang allaw. 14 Aon manga tomotoona pyagakita nami disaan, pyagadumutan kaminilan nang sang ka simana digkanilan. Kayanyagpanaw kami padurug ag Roma. 15 Pagdungugnang manga karomonan na tomotoo ag Roma bainkanami, maski maawat yang paringki ag Apio,syosongon kami nilan disaan. Yang kadaygan aadto

osongon kanami sang sitio na aon torong ka barayna datnganan nang lomarabay. Pagkita ni Pablokanilan magpasalamat yaan sang Dios, yamadasigyaan.

Yagagogodanun si Pablo ag Roma bain kang JesuKristo

16 Pagdatung nami ag Roma togotan si Pablo namagauya sang gosto naan paguyaan, toyo yabayyaan bantayan nang isa na sondaro.

17 Paglabay nang torong allaw patawag naanyang manga pangoro nang manga Judio disaan awpanagkatipon silan, kayan yaglaong yaan, “Mangakaromonan ko na arag Judio, maski way yamaimoko na maat sang arag kita manga Judio aw maskiwa ak alapas sang batasan nang kanatu kamonaan,pipiriso ako nilan ag Jerusalem aw sombongan akosang manga otaw nang goberno na taga Roma.18 Pagkatapos nilan ako bistaun, oboroyan da akgaro kay kyakatigaman nilan na way sara ko naangay silotan nang kamatayun. 19Awgaid wa ooyonyang manga Judio na oboroyan ako, wakaw dato raakomagpabista kang Ari Sesar. Di ak magasombongkang Ari Sesar bain sang arag kita Judio, magaidako domangup kanaan. 20 Yapagkita ak kamayo namapagbaraw kamayo, antak kamomatigam na yangtyatagadan ta namanga Judio, yaan yang yakapirisokanak, kay yotoo ako kanaan.” 21 Laong nilankanaan, “Way yamadawat nami na solat sikun agJudea bain kanmo, way arag Judio na sikun adto nayagabatok kanami nang maat bain kanmo. 22 Toyogosto nami na matigam daw nanang dumdum mo,kay yatigam kami na maski diin aon manga otaw nayosopak sang tinoowan na kyakaburukan mo.”

23 Kayan yagtogon silan nang allaw na paningugnilan kang Pablo. Pagdatung ninyan na allawkomadto sang pyagauyaan ni Pablo yang madaigna manga otaw. Pagpono nang masurum astagyabyanan magsaysayun si Pablo na yagaindo bainsang pagari nang Dios. Pyamakotan naan na motoosilan kang Jesus pinaagi sang paggamit sang balaodni Moises aw pinaagi sang syosolat nang mangapropeta nang Dios. 24 Aon yotoo sang pyagalaongnaan aon wara. 25 Wa silan managkaoyon, wakawyapanaw silan pagkatapos ni Pablo maglaong, “La-ban osto yang pyagalaong nang Balaan na Espiritokang Isaias na propeta bain sang kanatu kamonaan,26 kay laong naan, ‘Kadtoi aw paglaonga yaan namanga otaw, na maski onnoon nilan pagpaningug,di silan makadarag. Maski onnoon nilan pagtanawdi silan mikita. 27 Kay mabagsug yang oro naan namanga otaw. Way gosto nilan na maningug aw waygosto nilan na matanaw, wakaw dili silan mikita awdungug. Way gosto nilan na makadarag aw dangupkanak antak pasayloon ko silan sang kanilan sara.’Yaan yang pyagalaong nang Balaan na Espirito bainsang kanatu kamonaan. 28 Gosto ko arag,” laongni Pablo, “na akatigaman mayo na yang buku nangJudio dyatung da nang batok na sikun sangDios bainsang kalowasan. Maningug silan saan na batok.”29 Pagkatapos ni Pablo maglaong saan, mamanawyang manga Judio na yanaglantogi.

30Yagauya si Pablo disaan surud nang dowang katoig na yagaarkila sang baray na pyagauyaan naan.Pyapapanik naan yang kariko nang otaw na yakadto

Apostol 28:31 162 Apostol 28:31kanaan. 31 Gyogogodan naan silan bain sang pagarinang Dios aw pagindowa naan silan bain sang Ginoona si Jesu Kristo. Way yakaurang kanaan disaan nayagaindo.

Roma 1:1 163 Roma 1:26

Yang Solat ni Pablo sangTAGA ROMA

1Ako si Pablo na sogwanun ni Jesu Kristo, gasolatak kamayo na manga tomotoo kang Jesu Kristo agRoma. Pipili ako nang Dios na amaimo apostol nasyosogo naan antak magbabatokon sang madyawna batok nang Dios bain kang Jesu Kristo. 2 Kadinisyosolat nang manga propeta nang Dios yang pya-galaong nangDios na apakatigamnaan yang kanaanmadyaw na batok. 3 Yang madyaw na batok yangbatok bain sang Anak naan na yamaimo otaw nasompaw ni Ari Dabid. 4 Yang toosanan na si JesuKristo yang tinuud na Anak nang Dios na mak-agagaom sang kariko yang dakora na imo nangBalaan na Espirito na yagaboi kang Jesus Kristo napyapatay. 5 Pinaagi kang Jesu Kristo yatagan kaminang katungdanan pagkaapostol na magaindo sangmanga otaw na buku nang Judio disang karowagannang donya antak silan tomoo sang batok nang Diosbain kang Jesu Kristo kayan yangagad sang pagbuutnaan kanilan antak si Jesus Kristo bantogon nangkariko nang otaw. 6 Kamo arag pipili nang Dios napyagasakop ni Jesu Kristo.

7 Wakaw kamo na taga Roma yang pyapadaraanko nang solat kay kyakarugunan kamo nang Dios.Pipili kamo naan na antak maimo sakop ni JesuKristo.

Pyangayo ko kamo kariko sang Ama ta na Diosaw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antak panalanginankamo antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Pagpasalamat aw yang Pagampo ni Pablo8 Gosto ko na onaun ko paglaong kamayo yang

pagpasalamat ko sang Dios tungud kamayo pinaagikang Jesu Kristo. Yagapasalamat ako kay yakarim-pud da sang karowagan nang banwa yang dungugna kamo, madyaw yang pagkanarig mayo kangJesu Kristo. 9 Yang Dios yang yatigam na gabiallaw yaampo ko kamo sang Dios. Byubutang kosang ginawa ko yang gawbuk na pyapagawbuk naankanak. Tungud kanaan pyamakotan ko batokonyang kanaan Anak na si Jesu Kristo. 10 Pyangayo koabay sang Dios na osogoon ako naan adto kamayo.Aw yaan yang pagbuut naan kanak adoon, makadtoako, kay dadaan gosto ko na matarok ak kamayo,11 na magaindo kamayo antak kamo makaambitsang kariko nang pyapakatigam kanak nang Balaanna Espirito namakadasig sang ginawamayo. 12Yaanyang gosto ko imoon aw aadto ako kamayo, kay awmaynaan, magasikadasig kita tungud sang pagsika-narig ta kang Jesu Kristo.

13Manga karomonan ko na tomotoo, gosto ko naakatigaman mayo na arimarim ak yagabaat agka-mayo, toyo tigkan adoon aon pay yakaangga kanak,wakaw di pa ak makakadto kamayo. Gosto ko namatarok kamayo antak magdogang yang pagtoomayo maynang kadaygan na manga inindo ko nabuku nang Judio. 14 Tungud kay si Jesu Kristoyang gasogo kanak, dakora sang ginawa ko yangmagabatok sang batok nang Dios adto sang maskiwain na banwa, sang tagasyodad aw buku nangtagasyodad, sang matigam aw buku nang matigam

arag abatokan ko nang sorit nang Dios. 15 Wakawkamo na yagauya asang syodad na Roma, labandakora sang ginawa ko na kamo arag abatokan konang madyaw na batok bain kang Jesu Kristo.

Yang Gaom nang Madyaw na Batok Bain kang JesuKristo

16Wa ak akaarigmagbatok sangmadyawna batokbain kang Jesu Kristo, kay yatigam ako na aw tomoora yang manga otaw saan na batok amarowas silannang gaom nang Dios, di da silan isilotan nangway kataposan. Yang mona pakatigamun nang Diosyangmanga otaw na Judio, kayan yoman yang bukunang Judio. 17 Yang batok bain kang Jesu Kristoyagapakatigam na kita amaimo madyaw nang Diostungud sang pagtoo ta kang Jesu Kristo. Wakawyaan gaid yang toowi. Maynang syosolat na ya-galaong, “Yang otaw na yamaimo madyaw nangDios yaan yang akaaronan nang kinaboi na waykataposan, kay yang Dios yang kyakanarigan naan.”

Yang Sara nang Manga Otaw18 Wakaw toowi yang sorit nang Dios kay yang

Dios aglangit yang gapakatigam sang kariko nangotaw na yang manga imo nilan na maat naanyaan yang kyakaponowan nang pagsilot naan kani-lan. Yang maat na manga imo nilan yang yakau-rang kanilan wakaw wa silan makatoo sang pya-pakatigam kanilan nang Dios. 19 Wakaw dili silanmakagawas sang silot nangDios kanilan kaywa silanmagataod sang Diosmaski pyapakatigam silan nangDios na yaan yang yagaimo sang kariko. 20 Maskiway otaw na yikita sang Dios dungan nang donyayamaimo, yatigam da silan na yang Dios yang mak-agagaom sang kariko kay yikita silan sang karikonang inimo naan. Wakaw dili silan makagawas sangsilot kanilan kay yatigam silan sang gaom nangDios na way tatamanan. 21 Awgaid maski yatigamsilan na aon Dios na makagagaom sang kariko, wanilan yaan abantoga maski yaan yang Labi. Maskityatagapan naan silan, wa silan magapasalamatkanaan. Wakaw maynang dyudugluman yang kani-lan dumdum kay way madyaw na kyakadumdumannilan. 22 Yagalaong silan na silan yang mangaungudan, waingkawng manga sangu, 23 kay yangDios na Labi na di magkamatay wa nilan aampowi,sana yaan yang yampowan da nilan yang mangainimo nilan na gyagaon sang otaw na magkamatay,kayan tyoowan arag nilan yang manga langgam, awyang manga ayup na opat yang siki aw yang mangamananap na magosong arag tyataod nilan.

24Wakaw pyapabayaan silan nang Dios kay yabaysilan magimo sang laban maat nang Dios na imona sogo nang kanilan dumdum. Yanaginimowaysilan nang makaina kanilan na kadopangan nilan.25 Maynaan yang batasan nilan, maat, kay byob-otanwan nilan yang matungtung na pagindo nangDios kayan tyoowan nilan yang buku nang matung-tung. Wa nilan isimbaa yang tinuud na Dios nayagaimo sang kariko, yaan yang sisimba nilan yanginimo nang Dios, ayn nang Dios wa nilan abantoga,na yang Dios sa gaid yang gyagayon na madyawbantogon nang way kataposan. Amen.

26Wakaw pyapabayaan silan nang Dios kay yabaysilan magimo sang laban maat na manga imo na

Roma 1:27 164 Roma 2:19-20laban makaina kanilan. Maski yang manga bobaywa da mapatoon sang kanilan bana, yapagtinoonayda sang arag silan bobay. 27 Magonawa ra aragsaan yang manga kausgan, yobotawan sang kani-lan dadaan pyagguna sang kawbayan, kay yapagti-noonay da sang arag silan usug. Wakaw amasapadsilan tungud sang kanilan imo na kadopangan.

28 Kay way gosto nilan butang sang ginawa nilanyang Dios, wakaw pyapabayaan nang Dios silanna yabay magimo sang laban maat na kyakaundannilan na buku nang madyaw kanilan. 29 Yaan yangyakabutang sang ginawa nilan yang kariko nangmaat. Yanagkadopang silan, maat yang batasannilan. Gosto nilan na apanmowan garo yang pyan-mowan nang kadaygan. Yapagkontara silan sangkadaygan. Yapagsindil sang kadaygan. Gapataysilan sang arag otaw. Yapagagis silan. Yakaran nilanyang arag silan otaw na apatayun nilan, maat nilanyang kadaygan. Yagapakaraat silan sang kadaygan.30 Yabay silan magsosoritin nang maat sang kaday-gan. Yapagkontara silan sangDios. Mangkadigadigasilan sang arag otaw. Manga mangkaambog silan.Yabay pa silan magdumdum daw arag pa nana yangimoon nilan na maat. Dili silan magpaningug sangmanga taganak nilan. 31 Madyaw nilan yang maatna imo. Buku silan nang matinomanun. Bukusilan nang marugun sang arag otaw. Dili silan mag-pasaylo sang maski sini, kay dili silan magkallaatsang arag otaw. 32 Yani na manga otaw yatigamna isilotan nang Dios nang way kataposan na silotyang yabay magimo sang maat na manga imo namaynaan, Awgaid yabay silan magimo sang maatna manga imo na maynaan, yanaguma silan labantungud sang kadaygan na arag yabay magimo sangmaat namanga imo namagonawa sangmangamaatna imo nilan.

2Yang Pagokom nang Dios

1Kamo na gadumdum na kamo yang matigam naway sara, paningug kamo. Maski sini kamayo, awmagsaway sang sangka otaw na gaimo sang maatarag da kaw kyugdan nang kanmo pagsaway kayarag kaw gaimo sang maat na magonawa sang imonang otaw na syasaway mo. Wakaw dili kaw maka-paglaong na ikaw way sara, kay ikaw na gasawayarag gaimo sang maat. 2 Yatigam kita na matoridyang pagokom nang Dios sang otaw na yagaimosang maat. 3 Wakaw ikaw na gasaway na araggaimo sang maat na maynang syasaway mo, ayawmagdumdum na ikaw makagawas sang silot nangDios. 4 Nanga wa mo ubutangan sang ginawa moyang pagkallaat nang Dios kanmo na wa kaw naanaparabaya siloti. Wa kaw kadi akatigam na tungudsang pagkallaat nang Dios kanmo, titigkuran naanyang maat na imo mo kay gosto naan na magasusulkaw sang imo mo na maat, kayan yayawan mo yaankariko. 5 Wa pa ayawi yang imo mo na maat kaywa pa akaparin yang ginawa mo. Wakaw yabaymagdogang yang kadakora nang silot kanmo nangallaw na apakatigam da yang matorid na pagokomnang Dios sang kariko nang maat. 6 Kay yangpagokom nang Dios maynini, yang kada sangkaotaw abarusan nang Dios na yang barus osobay sang

imo naan disining donya nang boi pa yaan. 7 Yangmanga otawna yagapadayonmagimo sangmadyaw,na byubutangnilan sang ginawanilan yangmadyawna aatag kanilan nang Dios aw yang pagbantog naankanilan, aw yang papaginagad nilan abay sang Dios,yaan yang otaw na atagan nang Dios nang kinaboina way kataposan kayan pyanalanginan yaan nangway tatamanan na panalangin. 8 Toyo yang mangaotaw na yosopak sang Dios, na wa maningug sangmatungtung na pagindo, na yaan yang pyangagdanyang buku nangmatungtung na pagindo, silan yangmakasasara na laban adamanan nang Dios. 9 Labanmasakit yang silot nang Dios sang kariko nang otawna yagaimo sang maat. Yang onaun silotan nangDios yang manga Judio, kayan pa sinilotan yangbuku nang manga Judio. 10 Awgaid laban madyawyang ginawa nang kariko nang otaw na yangagadsang pagbuut nang Dios, laban abantogon naansilan. Onaun bantogonnangDios yangmanga Judio,kayan pa byantog yang buku nang Judio, 11 kay waypyaparabi nang Dios sang maski sini na otaw, Judioaw buku nang Judio, kariko nang yosopak sang Diosisilotan, kariko nang gaimo sang madyaw abarusannang madyaw.

12 Wakaw isilotan nang Dios nang way kata-posan yang maski sini na otaw na yakaimo sangmaat. Yangmangamakasasara nawa akatigam sangbalaod ni Moises arag isilotan nang Dios, toyo diosobay sang balaod ni Moises yang pagsilot kanilan.Yang kariko nang yakaimo sang maat na yatigamsang balaod nang Dios arag isilotan silan nang Diosna yang silot osobay sang paglapas nilan saan nabalaod. 13 Kay yang manga otaw, maski matigamsilan sang balaod nang Dios, aw di silan manga-gad saan na balaod, di silan makagawas sang silotnang Dios. 14 Yang manga otaw na buku nangJudio wa akatigam sang balaod ni Moises, awgaidmaski wa silan akatigam sang balaod aon tyotomannilan na yakasobay sang balaod, tyotoman nilanyaan kay kyakatigaman nilan na madyaw tomanun.Yang tyotoman nilan na madyaw nilan yaimo dabalaod nilan. 15 Pinaagi sang kanilan manga imo,akatigaman mo na yakabutang sang dumdum ni-lan yang pagbuut nang balaod na pyapasolat nangDios kang Moises kadini. Surud nang dumdumnilan yatigam silan sang imo nilan daw madyawdaw maat. 16 Pagbuut nang Dios na si Jesu Kristona byabatok ko yang magaokom sang kariko nangmanga otaw ninyang allaw na abarus da naan sangkariko nang imo nang otaw maski atagoon nilan.

Yang Manga Judio aw yang Balaod17Kamo namanga sompaw nang Judio, yanagam-

bog kamo na sakop kamo nang Dios aw paglaongkamo na yang balaod nang Dios yang makalowaskamayo sang silot kamayo. 18 Yatigam kamo sangpagbuut nang Dios kamayo. Yatigam kamo sangmadyaw na batasan kay yang balaod nang Dios yangpyagaindo kamayo. 19-20 Yagadumdum kamo nakamo yang matigam magindo sang wa akatigamsang Dios. Dumdum mayo na makagaon kamonang allag na makaimo mallag sang manga otawna asang kangitngitan. Maynaan yang pyagalaongmayo kay yatigam kamo na yang balaod nang Dios

Roma 2:21 165 Roma 3:23yang pyagasikunan nang matungtung na katiga-man mayo. 21 Paningug kamo, kamo yagaindosang kadaygan, kayan nanga wa mayo imowa yangpyagaindo mayo? Yagaindo kamo sang kadayganna maat nang Dios yang yangawat toyo aon mandigkamayo yangawat. 22 Yagaindo kamo na maatnang Dios yang imipid sang asawa nang sangkaotaw, toyo aon man digkamayo yagaimo saan. Maatmayo yang morood sang manga diosdios na inimonang otaw, toyo aon man digkamayo yagapangawatsang sapi na asang simbaan na aon manga diosdiosna inimo nang otaw. 23Yang balaod nang Dios yangpyagabantog mayo, toyo wa mayo ataoda yang Dioskay yatigam yang kadaygan na kamo yarapas sangbalaod nang Dios. 24 Kay maynaan yang imo mayo,wakaw yatoman da yang sorit nang Dios na syosolatkadini na yagalaong, “Didigadigaan yang Dios nangmanga otaw na buku nang Judio pono sang kamayomaat na manga imo.”

25 Kamo na manga sompaw nang Judio, madyawyang akabutangan mayo aw mangagad kamo sangbalaod nang Dios. Toyo aw di kamo mangagadsang balaodnangDios, way kakabosannang kamayopagkaJudio. 26 Awgaid yang manga otaw na bukunang Judio, aw mangagad silan sang balaod nangDios, yiisip silan nang Dios maynang sompaw nangJudio. 27 Wakaw maski yatigam kamo sang balaodnang Dios, aw maski sompaw kamo nang Judio, awlomapas kamo saan na balaod, atarawun kamo nangbuku nang Judio aw mangagad silan sang balaodnang Dios. 28 Yang tinuud na sompaw nang Judiobuku nang yaan da gaid yang toosanan kanilan yangpagtopo na pagbuut nang balaod, 29 awgaid yaanyang tinuud na toosanan kanilan yang pagkaparinnang ginawa nilan na amaparin nang Balaan naEspirito. Wakaw maski sini na otaw na yaparin dayang ginawa, yaan na otaw yang tinuud na Judio.Yaan na otaw yang abantogon nang Dios maski dibantogon nang arag otaw.

31 Aw maynaan yang paagi nang Dios sang manga

otaw, nanga kadi yang manga Judio, madyaw pakadi sang buku nang Judio? Nana kadi yang kaka-bosan nang pagtopo sang manga Judio? 2 Laban samadyaw pa yang kyakainangan nang manga Judiokay silan yang kyakanarigan nang Dios sang kanaanmanga pagindo. 3 Toyo maski aon manga Judiona wa otoo sang pagindo nang Dios, yang Diosmagapadayon pagtoman sang kanaan pyagalaong.4Wakawmaski buku nangmatinomanun yang otaw,yang Dios pollayon matinomanun maynang syoso-lat na yagalaong, “Ikaw na Dios, yang kariko nangpyagalaong mo ikitaun na tinuud. Laban di kawadaugun nang maski sini na mosokmat kanmo.”

5 Aon digkamayo yagalaong, “Pinaagi sangkanami maat na manga imo kyakatigaman nayang Dios matarong, toyo sayup yang yagalaongna buku nang matarong yang Dios aw magsilotyaan sang kanami maat na imo.” 6 Yamasayupyang yagalaong saan, kay aw buku nang matarongyang Dios dili makapagokom sang sara nang mangaotaw. 7Arag aon yagalaong na yamaimo dungganunyang Dios sang kanaan pagkamatinuudanun pono

sang kanilan kagaro. Kayan yaglaong silan nabuku nang madyaw na isilotan pa silan nang Diostungud sang kanilan sara. 8 Kayan yoman silanmaglaong na madyaw aw magimo silan sang maatna manga imo kay antak pakita nang Dios na labanmadyaw yang Dios nang pagpasaylo kanilan. Yaannapagindo yang tyatakunkanakniningmanga otawna pyagaindo ko kono sang kawtawan. Toyo bukunang matungtung yang pyagalaong nilan, wakaw dimakagawas silan sang silot tungud sang sorit nilanna maynaan.

Way Otaw na Matarong9 Buku nang matungtung na kita na manga Judio

matarong pa sang kadaygan na manga otaw, kaypyakatigam da ko na yakaimo sang maat nang Diosyang kariko nang otaw, Judio aw buku nang Judio.10Kay aon syosolat na pyagalaong nang Dios, laong,“Way otaw, maski isa, na wa makaimo sang sara.11Wa silan akatigam sang madyaw na paagi, wa ni-lan ubutangan sang ginawa nilan yang Dios. 12 Sanatyarikodan da nilan yang Dios, kariko nilan yakaimosang maat. Agad isa ra way gaimo sang madyawnang Dios, wara, maski isa. 13 Maparaat yangkanilan sorit, maripa maynang patay. Yang yabaybarawun nang baba nilan yang manga paagi sangpagpallimbong. Wakaw yang sorit nilan maynangbisa nang tinanap. 14 Laban maat yang pyamabaannilan sang arag otaw. Kontara nilan yang mangaotaw. 15Mallug madaman aw panibas sang yosopakkanilan. 16 Pyapakarisudan nilan yang manga otawna kyakaagyan nilan. 17Tungud sang kaparaat nangontol nilan, wa silan akatigam sang madyaw napaagi na buku nang dadaman nang sangka otaw.18 Wa silan akalluk magimo sang maat nang Dios.”Yaan yang syosolat nang propeta nang Dios bainsang kariko nang manga otaw.

19 Yatigam kita na yang manga balaod nangDios syosolat sang manga Judio na pyagabuutannang balaod antak aw barusan da nang Dios yangkariko nang otaw sang kanilan pagsopak kanaan,way makapaglaong na way kanilan sara. Wakawamatobang sang Dios yang kariko nang otaw asangkarowagan nang banwa tungud sang kariko nangkanilan imo. 20Kay way otaw na amapaglaong nangDios na yaan na otaw madyaw naan kay yagatomanyaan sang kariko nangmanga balaod nang Dios, kaypinaagi sangmanga balaod nangDios kyakatigamannang manga otaw na yakaimo silan sang maat nangDios kay lyarapas nilan yang kanaan manga balaod.

Onnoon nang Dios Pagimo Matarong sang MangaOtaw

21-22 Awgaid pyapakatigam nang Dios kanatu nabuku nang pagbuut nang balaod yang makaimosang otaw madyaw nang Dios toyo pyagabuutannang Dios na amaimo madyaw naan yang karikonang manga otaw na yamanarig kang Jesu Kristo.Yaan na pagbuut nang Dios arag pyapakatigamni Moises aw yang kadaygan na manga propeta.Maynaan yang paagi nang Dios sang kariko nangyamanarig kang Jesu Kristo, wa naan silan papaglig-bana. 23 Tinuud na kita kariko yakaimo sang maatnang Dios, wakaw di kita amabantog nang Dios.

Roma 3:24-26 166 Roma 4:1724-26 Wakaw pyapakani naan si Jesu Kristo na mag-alingat sang silot sang otaw na yamanarig kang JesuKristo, kay pyagabuutan nang Dios na yang dogoni Jesu Kristo na pyapatutud asang kyakamatayannaan na koros yang bayad sang kariko nangmaat naimo nilan. Yaan na paagi nang Dios yang toosananna matarong yang Dios na yagaid magtigkul sangmaat na manga imo nang otaw kadini, kay siJesu Kristo yang magabayad da sang kanilan sara.Wakaw pinaagi sining imo nang Dios pyapakitanaan adoon na yaan matarong na yagapasaylo sangmaski sini na otaw na yamanarig kang Jesu Kristona yagatobos kanilan. Kariko nini yiimo nang Dioskanatu kay yamallaat yaan kanatu.

27 Wakaw di kita makapaglaong na yang kanatumadyaw na manga imo yang makadara kanatu adtosang Dios, kay buku nang matungtung na yamaimokitamadyaw nang Dios tungud sang pagtoman natusang kariko nang manga balaod nang Dios, awgaidtungud sang pagtoo kang Jesu Kristo. 28 Wakawpagalaong ko kamayo na yaan gaid yang amaimomadyaw nang Dios yang otaw na yasarig kangJesu Kristo, buku nang yagatoman sang balaod.29-30 Arag dili makapagdumdum yang otaw na yangmanga Judio gaid yang kanang Dios sakop tungudkay aon balaod kanilan nang Dios. Toyo arag aonbuku nang Judio na sakop nang Dios tungud kaysayda yang Dios wakaw imoon naan madyaw yangmaski sini na otaw, Judio aw buku nang Judio, aw siJesu Kristo gaid yang kanarigan nilan. 31Buku nangmatungtung na aw syomarig da kita kang Jesus,awaraun natu yang balaod nang Dios, sana labanda kita syomarig kang Jesu Kristo kay antak kitamakapangagad sang kariko nang kanaan balaod.

4Yang Pagagaonan digkang Abraham

1 Dumduma mayo si Abraham na kanatu kamon-aan na manga Judio. Nanang yakaimo kang Abra-hammadyaw nang Dios, yang imo naan na madyawdaw nana? 2Wa akaimo si Abraham madyaw nangDios pono sang kanaan madyaw na manga imo,wakaw way akapagbantog naan asang atobangannang Dios pono sang kanaan imo. 3 Syosolat yangsorit nang Dios na yagalaong, “Yotoo si Abrahamsang kariko nang pyagalaong nang Dios kanaan,wakaw yamaimo si Abraham madyaw nang Diospono sang pagkanarig naan sang Dios.” 4 Pananglitsang otaw na yagagawbuk, yang sool kanaan bukunang kallaat kanaan, yatagan yaan tungud sangkanaan gawbuk. 5 Toyo yatagan nang Dios yangotaw tungud sang pagkanarig nang otaw sang Dios,bukunang pono sangmanga imonang otaw. Wakawyang otaw na yasarig sang Dios na makapagpasaylosang manga saraun, yaan na otaw yang yamaimomadyaw nang Dios tungud sang pagkanarig naansang Dios. 6 Maynaan yang kaologan nang soritnang kanatu ari kadini na si Dabid na yagalaong nalaban magauma yang otaw na madyaw nang Diostungud sang pagkanarig naan kanaan, buku nangpono sang manga imo naan. 7 Laong ni Dabid,“Yang yakarapas sang manga balaod, laban maga-uma na pyasaylo ra silan nang Dios sang kanilan

sara. 8 Laban gauma yang otaw na di da abarusannang Dios yang maat na manga imo naan.”

9-10Dumdumamayo yani. Sini yang papagumaunnang Dios na pyagalaong ni Dabid kadini? Bukunang matungtung aw maglaong kamo na yaan gaidyang papagumaun nang Dios yang manga Judio naaon toosanan na pagtopo na silan yang kanangDios sakop. Dumduma mayo si Abraham na kanatukamonaannamanga Judio. Wapa yaanmagapatopodadaan yaimo da yaanmadyawnangDios pono sangpagkanarig naan sang Dios. 11-12 Dadaan da ya-narig si Abraham sangDios nangpagpatopo kanaan.Yang pagtopo kanaan yang toosanan asang lawasnaan na yaan yaimo da madyaw nang Dios ponosang pagkanarig naan sang Dios nang wa pa yaanotopowa. Wakaw si Abraham pyagangaranan nangama nang kariko nang buku nang Judio na yama-narig sang Dios maski wa silan otopowa. YamaimosilanmadyawnangDios pono sang pagkanarig nilankanaan. Awgaid arag si Abraham pyagangaranannang ama nang manga Judio na yagapatopo, namaski otopoon silan, yamanarig silan sang Diosmayni Abrahamna yamanarig sang Dios nangwa payaan otopowa. Wakaw si Abraham pyagangaranannang ama nang kariko nang otaw na yaimo damadyawnangDios pono sang pagkanarig nilan sangDios.

Yamadawat yang Syasaad nang Dios Tungud sangPagtoo Kanaan

13 Syasaadan nang Dios nang madyaw na saadsi Abraham aw yang kanaan manga sompaw. Ya-galaong yang Dios kang Abraham, “Aatag ko kanmoaw sang manga sompaw mo yaning donya na kamoyang magapangoro disaan.” Syasaad yaan nangDios kang Abraham kay madyaw nang Dios si Abra-ham pono sang pagkanarig naan sang Dios, bukunang pono sang pagpangagad naan sang mangabalaod nang Dios. 14Toyo aw yaan yang atagan nangDios yang yangagad sang manga balaod, maynangway kabos nang pagtoo ta sang pyagalaong nangDios, aw maynang yawara da yang saad nang Dios.15Toyo kay aon balaod wakaw sisilotan yang mangaotaw kay yarapas silan saan na balaod. Toyo awwaybalaod waymapakatigam kanilan na yakasara silan.

16 Wakaw yagalaong yang Dios na amadawat niAbraham yang way bayad na pagatag na syasaadnaan kanaan tungud kay yamanarig yaan sang Dios.Yaan yang pagbuut nang Dios antak yang karikonang sompaw ni Abraham na yamanarig sang Diosmayni Abrahammakadawat sang syasaad nang Diosantak katigaman na yaning syasaad nang Dios kani-lan yang way bayad na pagatag tungud sang kallaatnang Dios kanilan. Arag yagalaong yang Dios nabuku gaid nang manga Judio yang makadawat sangsyasaad nang Dios, awgaid yang kariko nang yama-narig mayni Abraham, arag silan makadawat sangsyasaad nang Dios naway bayad na pagatag. Wakawsi Abraham yang ama natu kariko na yamanarigsang Dios, 17 kay yaan yang pyagalaong nang Dioskang Abraham na syosolat, laong, “Inimo da koikaw ama nang madaig na manga nasyon disiningdonya.” Yamatoman yaang pyagalaong nang Dioskang Abraham. Yang Dios na kyakanarigan niAbraham yaan yang yagaboi sang yamangkamatay.

Roma 4:18 167 Roma 5:17Yaan yang yagaimo sang wa pa akaimo. 18 Wakawmaski yakaraon yang asawa ni Abraham, yabay siAbraham somarig sang sorit nang Dios kanaan naamaimo yaan kamonaan nang madaig na manganasyon disining donya. Yamanarig si Abraham naotomanun nang Dios yang saad naan kanaan nayagalaong, “Madaig yang manga sompaw mo naamawtaw.” 19Maski yagadumdum si Abraham sangidad naan na agput da magsanggatos na ka toig, nalaban damatadung na wada agayonamanganak, awmaski yagadumdum yaan kang Sarah na yakaraonna boyag da arag, yabay yaan somarig sang pya-galaong kanaan nang Dios. 20 Wa yaan akawarainang pagsarig naan sang Dios kay yotoo yaan na diamaimo na di otomanun nang Dios yang saad naankanaan. Byabantog ni Abraham yang Dios, labanyaan yasarig sang Dios, wakaw yabay magdogangyang pagtoo naan sang Dios. 21 Laban madigunyang pagtoo ni Abraham sang Dios kay yatigam siAbraham na yang Dios makaimo sang kariko nangpyagalaong naan kanaan. 22Kaymaynaan yang pag-too ni Abraham sang Dios, yamaimo yaan madyawnang Dios. 23-24 Yaang sorit na syosolat kadini napyagalaong nang Dios kang Abraham na yamaimoyaanmadyawnangDios pono sang pagkanarig naansang Dios, buku gaid ni Abraham yang pyagalaongnang Dios saan na sorit, awgaid syosolat yaan nasorit na pagaindo arag kanatu na kita arag amaimomadyaw nang Dios aw yaan yang kanarigan ta yangDios na yagaboi kang Jesus na kanatu Ginoo napyapatay. 25 Yang kamatayun ni Jesus yaan yangsilot sang kanatu manga imo na maat nang Dios.Kayan byoi yaan nang Dios wakaw makapagpasayloyaan kanatu sang kanatu sara kayan yaimo da kitamadyaw nang Dios.

5Yiimo Kita Matarong nang Dios

1Kay pyasaylo ra kita tungud sang kanatu pagtoo,yaimo da kita madyaw nang Dios, wakaw marinawda yang dumdum ta tungud sang Ginoo ta na siJesu Kristo. 2 Kay si Jesu Kristo yang kyakanari-gan ta, wakaw yatoman da yang pagbuut ni JesuKristo kanatu na pyagilayon da ta yang Dios nayagapanalangin kanatu. Wakaw yagauma kita la-ban kay yamaiman kita na apaambitin kita nangDios sang kanaan kabantogan. 3 Buku nang yaangaid yang yamapagguna kanatu, yagauma arag kitana kyakarisudan kay yatigam kita na yamapag-guna kanatu yaan na karisud antak kita maanadmagtigkul sangmaski nana na karisud namadatungkanatu. 4 Kayan aw abay kita magtigkul, yaanyang kamatooran na yagapadayon kita pagpanga-gad sang Dios. Aw maynaan kita, amaiman da kitalaban na apaambitin kita nang Dios sang kanaankabantogan. 5 Kyakatigaman ta na makadawat kitasang kyakaimanan ta kay yatigam da kita sangdakora na lugun nang Dios kanatu tungud sangBalaan na Espirito na yaatag nang Dios kanatu.

6Dumdumamayoyang karugunnangDios kanatukariko. Nong yabay kita pangallangun nang sarana wa pa kita makagawas sang silot nang Diossang sara, si Jesu Kristo yagapakamatay tungudkanatu nang allaw na pipili nang Dios na akamatay

naan. Yagapakamatay yaan tungud kanatu nawa paakaimo madyaw nang Dios. 7 Marisud imoon nangotaw yang pagpakamatay tungud sang pagtabangnaan sang otaw na matarong, inday, amaimo korawnang otaw yang pagpakamatay tungud sang pagta-bang naan sang laban marugun na otaw. 8 Awgaidpyapakatigam nang Dios yang kanaan dakora na lu-gun kanatu, kay si Jesu Kristo yang yagapakamataytungud kanatu nongmanga saraun pa kita na yabaypa magimo sang maat nang Dios. 9Adoon na yaimoda kita madyaw nang Dios tungud sang dogo ni JesuKristo na yututud asang kyakamatayan naan na ko-ros, laban da kita atabangan ni Jesu Kristo paggawassang kadaman nang Dios sang kanatu manga imona maat nang Dios. 10Nangaon manga kontara kitanang Dios, awgaid adoon yakaori da kita agkanaantungud sang pagkamatay nang kanaan Anak na siJesu Kristo na yagatobos kanatu. Adoon na yak-abarik da kita adto sang Dios, tungud kay yaboida oman si Jesu Kristo, makaimo yaan magtagapkanatu asta sang paglowas da naan kanatu disiningdonya. 11 Buku gaid nini, awgaid yabay natu banto-gon yang Dios tungud sang Ginoo ta na si Jesu Kristokay pinaagi kanaan yakabarik kita adto sang Dios.

Si Adan aw si Kristo12 Pagdadayaw kamo paningug. Si Adan kadini

yang yagapono magimo sang maat nang Dios disin-ing donya. Kayan yang silot sang imo na maat yangkamatayun. Wakaw amatay yang kariko nang otawkay kariko nang otaw yagaimo sangmaat nang Dios.13 Nang wa pa atagan nang Dios kang Moises yangkanaan manga balaod, yang manga otaw dadaanyabay da magimo sang manga imo na maat nangDios. Toyo wapay yagalaong kanilan na silan yangyarapas sang balaod kay wapay balaod. 14 Toyomaski maynaan yang kanilan kabutang pagponokang Adan asta kang Moises, yang kamatayun ya-datung sang kariko nang otawmaski yang imo nilanbuku nang magonawa sang kang Adan imo na maatnang Dios.

Si Adan aw yang syosogo nang Dios ani sangdonya na si Jesu Kristo magonawa aon yamaimosang manga otaw, toyo buku nang magonawa yangimo nilan kay 15 yang barus nang Dios kanatu ponosang maat na imo ni Adan buku nang magonawasang barus kanatu pono kang Jesu Kristo. Madaig naotaw yang yamatay pono sang imo ni Adan na maatnang Dios. Awgaid tungud sang karugun nang Diossang kariko nang otaw, syosogo naan ani kanatusi Jesu Kristo na yamaimo otaw antak panalangi-nan nang Dios yang madaig na otaw tungud sangmadyaw na imo ni Jesu Kristo. 16Yang kyakatibosannang maat na imo ni Adan buku nang magonawasang kyakainangan nang madyaw na imo ni JesuKristo. Yang kamatayun yang kyakatibosan nangmaat na imo ni Adan, toyo yang kyakainangan nangmadyawna imoni Jesu Kristo yang pagpasaylo nangDios sang manga otaw maski madaig yang maat namanga imo nilan, kayan inimo silan madyaw naanpinaagi kang Jesu Kristo. 17Maski yamangkamatayyang kariko nang otaw pono sang sara ni Adan, toyolaban gimadyawan yang kyakainangan ta pono sangimo ni Jesu Kristo, kay aw butang natu sang ginawata yang kallaat nang Dios kanatu na way tatamanan

Roma 5:18 168 Roma 6:19amaimo kita madyaw nang Dios pono kang JesuKristo, kayan yaimo maynang manga ari disiningdonya kay iyan inagad natu yang makagagaom nasi Jesu Kristo.

18Yangmaat na imo ni Adan yang kyakaponowannang pagsilot nang Dios sang manga otaw, aw-gaid yang madyaw na imo ni Jesu Kristo yangkyakaponowan nang pagpagawas sang manga otawsang silot nang Dios na way kataposan antaksilan kaaronan nang kinaboi na way kataposan.19 Yamaimo saraun yang manga otaw kay wa man-gagad sang sorit nang Dios yang sang ka otaw na siAdan. Toyo madaig yang yamaimo madyaw nangDios kay yabaymangagad sang sorit nang Dios yangsang ka otaw na si Jesu Kristo.

20PyapakatigamnangDios sangmanga otawyangmanga balaod naan antak silan matigam sang imonilan na maat nang Dios. Yagadogang yang saranang manga otaw pinaagi sang paglapas nilan sangmanga balaod naan kanilan. Toyo maski dakorayang kanatu sara kyakallaatan kita nang Dios nangway tatamanan na pagkallaat. 21 Kay dumdumamayo, yangmanga imonatunamaat nangDios yangyakasapad kanatu, yaan yang yakadara kanatu adtosang kamatayun. Toyo yang kyakainangan nangpagkallaat nang Dios kanatu yang yaimo da kitamadyaw nang Dios, na kyaaronan da nang kinaboina way kataposan pono sang imo nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo.

6Kita na Yanarig da kang Jesu Kristo

1 Buku nang matungtung yang pyagalaongna “Abay kita magimo sang maat antak abaymagdogang yang pagkallaat nang Dios kanatu.”2 Matungtung na way tatamanan nang pagkallaatnang Dios kanatu, wakaw di da kita magaimosang maat nang Dios kay kita na yanarig da kangJesu Kristo maynang yamatay da kay maynangyakaupud da kanaan matay, wakaw yayawan data yang dadaan na batasan ta. 3 Yatigam da kamona yang pagbawtismo kanatu yaan yang toosananna kita kariko sakop ni Jesu Kristo, wakaw di damagatoman sang dadaan na batasan natu kaymaynang arag da kita yamatay nang pagkamatayni Jesu Kristo asang koros. 4-5 Yang pagbawtismokanatu maynang kyaupud da arag kita kang JesuKristo lubung. Pinaagi sang dakora na gaom nangAma na Dios byoboi naan si Jesu Kristo na pyapatay,wakaw kita arag da maynang yupud da boiin nangDios. Sisiling kita nang maynaan nang Dios antakkita na sakop ni Jesu Kristo kaaronan nang bago nakinaboi aw antak kita makapangagad sang karikonang pagbuut nang Dios kanatu. 6Nangaon wa kitamakapangagad sang sogo nang Dios awgaid adoonmaynang yawara da yang maat na kyakaundanta kay maynang kyaupud da kang Jesu Kristo nayamatay asang koros, wakaw kita adoonmakagawasda sang kariko nang kyanaraman ta na imo namaat. Wakaw di da kita magaimo oman sangmanga imo na maat na gosto natu imoon maynongnangaon. 7 Kay kita na maynang yamatay da di damakaimo sang manga imo na maat. 8 Aw maynangyatay da kita nang pagkamatay ni Jesu Kristo

asang koros, yotoo kita na arag kita akaaronannang bago na kinaboi mayni Jesu Kristo nangpagkaboi naan na yamatay. 9 Yatigam kita na siJesu Kristo na pyapatay pyapagboi oman, kayanadoon di da yaan amatay oman. Wakaw di da yaanadaugun nang kamatayun kay wa day gaom kanaannang kamatayun. 10 Makaisa ra magpakamataysi Jesu Kristo tungud sang kanatu manga imo namaat. Awgaid adoon di da amatay oman si JesuKristo, pollayon yaan boi nang way kataposan namagatoman sang kariko nang pagbuut nang Dios.11Wakaw kinaanglan na ubutangmayo sang ginawamayo yang kyakatigaman mayo na kamo maynangyamatay da na di da makaimo sang manga imo namaat, toyo maynang yagaboi kamo oman antakkamo makaimo sang madyaw nang Dios. Amaimoyani kariko kay pyagabayaan kamo nang Ginoo tana si Jesu Kristo.

12 Wakaw pangabong kamo daw kamo makaimosang maat na kyakaundan mayo. 13 Di da kamomagpangagad sang maski nana na maat nang Dios,toyo dadyawamayo imowa yang kariko nangmangaimo na madyaw nang Dios kay kamo maynangpyapagboi oman na yamatay kay kyaaronan dakamo nang bago na kinaboi na yaatag kamayo nangDios. Wakaw yang Dios yang papagbayaamayo sanglawas mayo antak kamo makaimo sang kariko nangmanga imo na madyaw nang Dios. 14 Kay yang Diosyang tyomabang da kamayo adoon di dakman kamomagtoman sangmaat na kyakaundanmayo. Wakawwa da kamo pagabuuti nang balaod.

Mayn Kita nang Manga Allang15 Dagaw aon digkamayo yagalaong, “Magaimo

da kita sang maat kay wa da kita pagabuuti nangbalaod tungud sang pagtabang nang Dios kanatu.”Toyo yamasayup yang yagalaong nang maynaan16 kay yatigam kamo na mayn kamo nang allangnang maski sini na yabay mayo pangagdan. Awyaanyang tomanunmayoyangmagaimo sangmaat,yakagaon da yaan sang kamayo tagallang, kayankamo mayn da nang kanaan allang, kayan yangmanga imo mayo na maat yang makadara kamayoadto sang silot nang Dios na way kataposan. Aw-gaid aw yaan yang gosto mayo yang mangagadkamo sang Dios, yang Dios yang kamayo tagallang,kayan yaan yang magabuut kamayo antak maimomadyaw yang batasan mayo pinaagi sang pagpan-gagad mayo sang kanaan pagbuut. 17 Kadyaw agawnang Dios kamayo, kay nangaon yabay kamo mag-imo sang maat nang Dios, kayan adoon yangagadda kamo sang matungtung na pagindo na pyapa-batok nang Dios na byubutang mayo sang ginawamayo. 18 Kyabotanwan da mayo yang kyanara-man mayo na maat na manga imo kayan yabaykamo magimo sang madyaw. 19 Pyagalaong ko ka-mayo dawmonnono yang allang awmonnono yangtagallang antak kamo makadarag sang pyagalaongko kamayo. Yagalaong ako na mayn kamo nangmanga allang kay pyangallang kamo nang yagabuutkamayo. Nangaon yabay kamo mangagad sangpagbuut nang ginawa mayo na magaimo sang maatkayan yabay magdogang yang kaparaat nang imomayo. Toyo adoon yaan yang abaya ra mayo imowa

Roma 6:20 169 Roma 7:24yang madyaw na manga imo na madyaw nang Diosantak magdogang yang kadyaw nang imo mayo.

20 Dumduma yang kabutang mayo nangaon nayabay kamo magimo sang maat, wa kamo maga-dumdum na magaimo nang madyaw. 21 Nanangyamakamangmayo na barus kamayo pono sang imomayo nangaon na maat da mayo adoon? Wara,kay yang kyakatibosan naan na imo yang silot nangDios na way kataposan. 22Awgaid adoon yakamangda kamayo yang imo mayo na maat kayan yaimoyang Dios kamayo tagallang, wakaw amaimo kamomanga balaan kayan kyaaronan kamo nang kinaboina way kataposan. 23 Yang barus sang maat na imonang otaw yang silot na way kataposan. Awgaidyang way bayad na pagatag nang Dios sang yama-narig sang Ginoo ta na si Jesu Kristo yang kinaboi naway kataposan na way tatamanan nang panalangin.

7Yang Pagagaonan bain sang Pyangognanan

1Manga karomonan ko na tomotoo, laban kamoyatigam sang paagi nang balaod, na yang otawkaba boi pa yabay yaan pagbuutan nang balaod.2 Pananglit, yang bobay na aon bana pyapasakopnang balaod sang kanaan bana kaba boi pa yangbana naan, toyo aw matay da yang kanaan bana,yakagawas da yaan saan na balaod. 3 Wakaw awmagbana yaan na bobay sang kadaygan na usugkaba boi pa yang kanaan bana, pagaidunggan yaanna maat yang batasan kay yakalapas sang balaod,toyo awmatay da yang kanaan bana kayan yagbanayaan oman buku nang maat kay yakagawas da yaansang pagbuut nang balaod kay yatay da yang kanaanbana na gasakop kanaan.

4 Maynaan oman kamo, kay manga karomonanko, kay yagpakamatay da si Jesu Kristo tungudkamayo, maynang kyaupud da arag kamo kang JesuKristo patayun, wakaw yakagawas da kamo adoonsang pagbuut nang balaod. Yaan yang magabuutda kamayo yang pyapagboi oman na pyapatay nasi Jesu Kristo antak kita makaimo sang manga imona madyaw nang Dios. 5 Toyo nangaon nang wapa kita akanarig kang Jesu Kristo yaan gaid yangpyangagadan ta yang maat na kyakaundan ta. Pag-dungug natu sang manga balaod kadogangan yangkanatu gosto pagimo sangmaatwakaw yamatobangkita nangaon sang silot na way kataposan. 6Awgaidadoonwa da kita pagabuuti nang balaod, kay pagtoota kang Jesu Kristo maynang yakaupud da kita kangJesu Kristo matay, wakaw di da kita mangagadsang maynong nangaon na paagi na pagbuut nangbalaod, awgaid abay da kita mangagad sang bagona paagi na pagbuut nang Balaan na Espirito nayagaparin sang kanatu ginawa.

Yang Balaod aw yang Sara7 Kayan nanang akapaglaong ta, magalaong ba

kita na yang balaod yang kyakaponowan nang sara?Laban sa buku, kay aw buku pa nang pagindo nangbalaod nang Dios di ak matigam na aonmaat disangginawa ko. Di ak matigam na maat kadi nang Diosyang dumdumkona gosto ko garo apanmowanyangpyanmowan nang kadaygan aw wa pa magalaongyang balaod, “Ayaw magpakaungud na apanmowan

mo yang maski nana na kanang kadaygan pyan-mowan.” 8 Toyo pagkatigam ko saan na balaod, la-ban gosto ra ko na magapanmo sang manga butangna buku nang kanak. Toyo awway balaod nangDios,di kita matigam sang manga imo ta na maat nangDios. 9 Wakaw nangaon nang wa pa ak akatigamsang manga balaod nang Dios, yagauma ako kaydumdum komadyaw ako na otaw. Toyo pagkatigamko sang manga balaod nang Dios, yatigam da akona aon kadi maat na kyakaundan ko na makasapadkanak tungud sang maat na imo ko. 10 Yang balaodna yaatag nang Dios antak yang manga otaw maboinang way kataposan aw pangagdan nilan, yang ya-maimo kanak naan na balaod yang yagasilot kanaknang silot naway kataposan kay lyarapas ko yaan nabalaod. 11 Maski yagadumdum ako na magatomansang balaod, wa ak makatoman saan, wakaw yangsilot na way kataposan yang yadangat kanak ponosang maat na kyakaundan ko na yakadasig kanakpagimo sang maat.

12 Toyo way maat disang balaod nang Dios,podo matarong. 13 Buku nang matungtung nayang kyakaponowan nang makasapad kanak yangmadyaw na manga balaod nang Dios toyo yangmakasapad kanak yang maat na imo ko kay yaan naimo yang yakalapas sang balaod nang Dios. Wakawpinaagi sang balaod nang Dios, kyakatigaman kodaw monnono yang sara, kayan kyatigaman ko nalaban maat yang manga imo na kyakaundan ko.

Yang Dowang ka Karasi na Kinaiya nang Otaw14 Tinuud na madyaw yang balaod kay

pyagabayaan yaan nang Balaan na Espirito. Awgaidako na toyo da otaw na makasasara, mayn ak nangallang kay di ak makabotawan sang pagimo sangmaat. 15 Wa ak makadarag sang imo ko kay waak magaimo sang gosto ko imoon. Awgaid yaanyang yiimo ko yang buku nang gosto ko imoon.16 Wakaw pagimo ko sang buku nang gosto koimoon, katigaman na oyon ako sang manga balaodnang Dios kay arag maat ko yang imo ko. 17 Agawmaynaan buku ko yang yagaimo sang maat nangDios, pagbuut yaan nang maat na dadaan pagbuutnang ginawa ko. 18 Wakaw yatigam ako na podomaat yang dadaan pagbuut nang ginawa ko, kaygosto ko garo na abay magimo sang madyaw nangDios, toyo di ak makaimo. 19 Sana yaan yang inimoda ko yang maat na buku nang gosto ko imoon, kaydi akmakaimo sangmadyawnamanga imo na gostoko garo imoon. 20Wakaw aw yagaimo ak sang maatna buku nang gosto ko, yang yagabuut sini yangmaat na dadaan pagbuut nang ginawa ko.

21 Maynini yang kanak kabutang. Maski gostoko garo na magaimo sang madyaw nang Dios, diak magpakaimo kay aon maat na pagbuut nangginawa ko na yakatagun kanak. 22 Kay aon daykyakatigaman ko, laban madyaw ko yang mangabalaod nang Dios. 23 Toyo yatigam ako na arag aonmaat na pagbuut nang ginawa ko na yapagkontarasaang kyakatigaman ko na madyaw imoon. Wakawdaug ako nang maat na dadaan pagbuut nang gi-nawa ko. 24 Yamaundug ako laban tungud sangkanak kabutang. Sini yang magapagawas kanaksining maat na dadaan pagbuut nang ginawa kona makadara kanak adto sang silot nang Dios na

Roma 7:25 170 Roma 8:24way kataposan? 25 Kadyaw agaw nang Dios, kaypinaagi sang Ginoo ta na si Jesu Kristo, pyapagawasako naan sining maat na kabutang na makasapadkanak. Wakaw madyaw ko adoon yang pagtomansang kariko nang pagbuut nang Dios kanak, toyoyang maat na dadaan pagbuut nang kanak tyoonanginawa yabay garo magbuut kanak.

8Yang Pagkinaboi na Yagatoman sang Pagbuut nang

Balaan na Espirito1 Dumduma mayo yang pagkallaat nang Dios

kanatu. Di da isilotan nang Dios yang yamanarigkang Jesu Kristo na yagpasakop da kanaan, 2 kayyang sakop ni Kristo kyaaronan da nang bago nakinaboi na pagbaya nang Balaan na Espirito. Kaypyagabayaan kita nang Balaan na Espirito wakawmakapagtangku kita sang maat na dadaan pagbuutnang ginawa ta na makasapad kanatu. 3 Kita namanga otaw di amaimo madyaw nang Dios pinaagisang pagpangagad sang manga balaod naan kayway otaw na makatoman sang manga balaod naan.Awgaid maski makasasara yang kariko nang otaw,syosogo nang Dios yang kanaan Anak ani sangdonya na amaimo otaw maynatu, kayan yagpaka-matay tungud sang kanatu manga imo na maat.Pagkamatay naan dyaug da yang maat na dadaanpagbuut nang ginawa ta, di da yaan makapagbuutkanatu. 4Wakaw aw yaan yang abayun natu papag-buutun kanatu yang Balaan na Espirito, makatomankita sang kariko nang pagbuut nang Dios kanatu.Makapagtangku kita sang maat na kyakaundan tatungud sang gaom nang Balaan na Espirito. 5-6Yangyabay magimo sang maat na kyakaundan nilanamasapadna isilotannangDios nangway kataposanna silot kay yaan yang pyaparabi nilan yangmaat nakyakaundan nilan. Toyo yang yabaymangagad sangpagbuut nang Balaan na Espirito, marinaw yangdumdum nilan, kyaaronan da silan nang kinaboi nasikun sang Dios kay yaan yang pyaparabi nilan yangpagbuut nang Balaan na Espirito. 7 Yang mangaotaw na yosopak sang Dios, yaan yang pyaparabiyang maat na kyakaundan nilan. Dili silan manga-gad sang manga balaod nang Dios, tinuud na dilisilan makapangagad saan na balaod. 8Wakaw yangmanga otaw na yaan yang pyaparabi yang maat nakyakaundan nilan di makaimo sang maski nana namadyaw nang Dios.

9 Toyo kamo, wa da pagabayai nang maat nakyakaundan mayo, yaan gaid yang magabaya ka-mayo yang Balaan na Espirito kay tinuud na iyanyaan kamayo. Toyo aw wara asang ginawa nangotaw yang Espirito ni Kristo, yaan na otaw bukunang sakop ni Kristo. 10 Toyo aw iyan kamayo siKristo, maski amatay yang lawas mayo tungud sangkamayo dadaan sara, yang espiritomayo boi agkangKristo kay yaimo da kamomadyaw nang Dios. 11Awiyan kamayo yang Espirito nang Dios na yagaboikang Jesu Kristo na pyapatay, yaan yang amatagnang kusug sang lawasmayo namagkamatay, kayanawmatay da kamo, yaan yangmagaboi sang kamayolawas kay iyan kamayo yang Espirito nang Dios.

12Wakaw, kay manga lomon, kay maynaan yangbarus nang Dios kanatu, yaan yang pangagdan ta

yang kanaan pagbuut, di da kita magaimo sangmaat na kyakaundan ta. 13 Kay aw magimo kamosang maat na kyakaundan mayo, amasapad kamona isilotan nang Dios nang way kataposan. Toyoaw magtangku kamo sang pagimo sang maat nakyakaundan mayo pinaagi sang gaom nang Bal-aan na Espirito, akaaronan kamo nang kinaboi naway kataposan. 14 Kay yang kariko nang otaw napyagabuutan nang Balaan na Espirito, silan yangmanga anak nang Dios. 15 Yang dumdum na yaatagkamayo nang Dios nang pagtoo mayo kang JesuKristo, buku nang maynang dumdum nang allangna laban yamalluk sang kanaan tagallang. Awgaidbain kamayo, yatagan kamo nang Dios nang dum-dum na maynang dumdum nang anak sang kanaanama antak kamo makaimo magtawag sang Dios nakamayo Ama. 16 Yatigam kita na kita tinuud namanga anak nang Dios kay yang Balaan na Espir-ito yang yagapakatigam kanatu. 17 Kay kita yangmanga anak nang Dios wakaw dyadatung kita nangmanga panalangin na yaatag nang Dios sang kanaanmanga anak. Yakaambit kita sang kariko nangpanalangin kang Kristo. Kay aw yakaambit kitasang karisud na maynang karisud na kyakaagiyanni Kristo, makaambit kita arag sang kabantogan niKristo.

Yang Kabantogan nang Maori na Allaw18 Maski tinuud na kyakarisudan kita adoon,

abayun ta tigkuran yaan kay yatigam kita na la-ban dakora yang kabantogan ni Kristo mallaw naapakatigam kanatu nang Dios. Pagdumdum ta saanna kabantogan, yang karisud na titigkuran ta adoonmayn da nang wara. 19 Yang kariko nang inimodisining donya laban gostomikita da sang dakora nakabantogan na aatag nang Dios sang kanaan mangaanak. 20 Kay kyatagtagaan da yang pagbuut nangDios na amaparin yang kariko nang inimo antakmaimo yaan na makagaon sang gosto nang Diosna apaimowan kanilan. Buku nang kanilan sarayang kyakaponowannawanangDios imowakanilanyang gosto naan na apaimowan kanilan, toyo yagaidsilan pagsagad silotan nang Dios tungud sang sarani Adan. 21 Wakaw amaparin silan nang pagpakitadakman nang Dios sang dakora na kabantogan nangkanaan manga anak kayan yagkadyawan dakmansilan kariko, di da silan amatay. 22 Yatigam kitana yang kariko nang inimo disining donya yabaymagtigkul sang karisud na maynang pyagaayudanna yangarusus nang kasakit kay wa pa abagowanang Dios yang kariko nang manga inimo naan.23Buku gaid nilan yang yamapuruk, kita na yatagannang Dios nang Balaan na Espirito, arag kita yama-puruk kaba yagatagad sang pagtoman nang Diossang kanaan saad kanatu na aballinan naan nangbago na lawas yang manga lawas ta, na yaan yangkatinuudanan da na kita yarobos da kanaan mangaanak. Yang Balaan na Espirito na yaatag kanatuyaan yang toosanan na otomanun nang Dios yangkariko nang syasaad naan kanatu. 24 Wakaw ya-maimo kitamanga anak nang Dios, maski wa pa kitaakaaroni nang bago na lawas, syomarig da kita sangpyagalaong nang Dios na aon allaw na aballinannaan nang bago na lawas yang manga lawas nangkanaan manga anak. Yaan yang kyakaimanan ta

Roma 8:25 171 Roma 9:9abay. Di da kita amaiman aw pyanmowan da ta yangkyakaimanan ta. 25Toyo awmadigun yang pagsarigta na otomanun nang Dios yang pyagalaong naankanatu, maski wa pa akatoman, dili kita amaraadmagtagad saan.

26 Yang Balaan na Espirito yang yakadigun sangginawa ta, tyatabangan kita naan aw yagaki-naanglan kita nang tabang naan. Maski magampo,wa kita akatigammagampo adto sangDios sang ostona pagampo, wakaw yang Balaan na Espirito yangyangayo da adto sang Dios. Pyagalaong naan adtosang Dios yang wa natu akapaglaongan tungud kaylaban kita yamapuruk, yagadaraw yang surud nangginawa ta. 27 Yang Dios na yatigam sang dumdumnang kariko nang otaw arag yatigam sang dumdumnang Espirito, kay yang pagpangayo nang Espiritooyon sang pagbuut nang Dios sang kanaan mangaotaw.

28 Yang kariko nang otaw, aw dakora sang gi-nawa nilan yang Dios na gapili kanilan, yatigamkita na yang Dios yang yabay tomabang kanilanantak maski nanang amapagguna kanilan, amaimomadyawyang akainangannilan. 29Kadini pa dadaanda pinili silan nang Dios na amaimo silan mangaanak naan na antak silanmakagaon sang Anak naanna si Jesu Kristo, kay pagbuut nang Dios na siJesu Kristo yang amaimo labaw na panganay nangmadaig na manga maglomon. 30 Silan na pinilida dadaan nang Dios yang yaningug kanaan natyatabangan naan. Yang tyatabangan nang Diosyang pyapasaylo naan, arag silan yamaimomadyawnaan. Yang yamaimo madyaw naan arag yakaambitsang pagkabantogan ni Jesu Kristo.

Yang Lugun nang Dios na Iyan kang Jesu Kristo31 Kay maynaan yang pagtabang nang Dios

kanatu, yatigam da kita na way madaug kanatu kayyang Dios yang gabuut sang kariko. 32 Maski yangkanaan Anak na si Jesu Kristo wa naan apagawasasang kamatayun, sana yaatag naan yang kanaanAnak na yagapakamatay tungud kanatu. Wakawyatigam kita na aatag nang Dios kanatu yang maskinana na madyaw natu pinaagi sang kanaan Anak nasi Jesu Kristo. 33 Way makasombong na yaan yangosombong yangmanga otaw na pinili nang Dios kayyang Dios yang yagalaong na pyasaylo ra kita naansang sara. 34 Wakaw way makaokom na isilotankita kay si Jesu Kristo na yagapakamatay tungudkanatu yang yabay tomabang kanatu. Pagkamataynaan, papagboiin yaan oman nang Dios kayan yatagnang Dios kanaan yang katungud. Wakaw adoonsi Jesu Kristo na aglangit yang tomatabang kanatu,yaampo kita naan abay sang Dios. 35 Wakaw diamawara kanatu yang karugun ni Jesu Kristo. Maskiakarisudan kita, abay kita karugunan ni Jesu Kristo.Maski yamakudugkudug kita, maski oropogon kitanang kontara ta tungud sang pagtoo ta kang JesuKristo, maski magutum kita, maski kolang yangkanatu manga damit, maski anipanipin kita na ap-atayun, maski tibasun kita kayan yamatay, di kitaayawan ni Jesu Kristo, yabay kita naan karugunan.36 Yaning karisud na titigkuran natu adoon dadaanda syolat na yagalaong, “Tungud kay kami namanga

sakopmomagkadurumkami lyoropog nangmagap-atay kanami. Gyagaon kami sang karnero na iyawu-nun.” 37 Awgaid maski kyakarisudan kita, laban sadili silan madaug kanatu tungud sang gaom ni JesuKristo na yamarugun kanatu. 38 Wakaw yatigamako na way makaurang kanatu adto sang Dios nayamarugun kanatu. Matay maboi, kyakarugunankita abay nang Dios. Way makawara sang kanaanlugun kanatu, maski yang manga tagalangit, maskisi Satanas aw maski nana na aon gaom na sakopni Satanas, dili silan makawara sang lugun nangDios kanatu. Maski nanang yamapagguna kanatu,maski nanang wa pa akapagguna, di makawara sanglugun nang Dios kanatu. 39 Maski aglangit awmaski agsurud nang dagat arag waymakawara sanglugun nang Dios kanatu. Way maski sini asiningkarowagan nang donya na makaurang kanatu adtosang Dios na yamarugun kanatu, kay kita sakop niJesu Kristo na kanatu Ginoo.

9Bain sang Manga Judio na Sompaw ni Israel

1 Matungtung yang kariko nang pagalaong ko.Ako sakopniKristo, wara akomagakagaro. Kay yangBalaan na Espirito yang yagabaya sang ginawa ko,kyakatigaman nang ginawa ko 2 na tinuud na labanak yamauruk tungud sang arag kami Judio, 3 kaywa silan otoo kang Jesu Kristo. Aw guna silotanako tungud sang manga Judio na wa otoo kangJesu Kristo, madyaw da kong isilotan ako, maskimakalowat ako kang Jesu Kristo gatang masakop niJesu Kristo yang arag kami Judio. 4 Kami na mangaJudio yang sompaw ni Israel. Pagbuut nang Dios,yamaimo yang manga Judio anak nang Dios. Silanyang yikita sang dakora na manga imo nang Dios.Silan yangpyagalaongnangDios dawnanang imoonnang Dios kanilan. Silan yang yatagan nang Diosnang kanaan manga balaod. Silan yang pyagaindosang matungtung na pagsimba sang Dios. Pya-pakatigam kanilan nang Dios yang kanaan mangasaad kanilan. 5 Bantogan yang kamonaan nangmanga Judio. Kay yang pinili nang Dios na siJesu Kristo na makagagaom sang kariko agkanilanakawtaw, wakaw arag yaan Judio. Yaan yang Diosna madyaw bantogon nang way kataposan. Amen.

6 Maski yamauruk ako tungud sang arag kamiJudio na wa otoo kang Jesu Kristo, buku nangmatungtung na wa otomana nang Dios yang kanaansaad kanilan. Kaymaski buku nang pinili naan yangkariko nang sompaw nang manga Judio, otomanunnaan yang kanaan saad sang kariko nang pinilinaan. 7Buku nang pinili nang Dios yang kariko nangsompaw ni Abraham na kamonaan nang Judio, kayyagalaong yang Dios kang Abraham, “Yang tinuudna kanmo sompaw yang manga sompaw gaid nanganak mo na si Isaak.” 8 Yaan yang pyagalaongnang Dios kang Abraham, wakaw yatigam kita nabuku nang manga anak nang Dios yang kariko nangsompaw ni Abraham, toyo yang kanaan sompaw nayamaimo manga anak nang Dios yang kariko nangyotoo sang pyagalaong nang Dios mayni Abrahamna yotoo na amatoman yang syasaad nang Dioskanaan. 9 Yasaad yang Dios kang Abraham kadini,na maski boyag da na yakaraon yang asawa ni

Roma 9:10 172 Roma 10:1Abraham na si Sarah, manganak yaan sang usug nasi Isaak nang sonod na toig kay yaan yang pagbuutnang Dios.

10 Dumduma arag yang pyagalaong nang Dioskang Rebeka na asawa nang kanatu kamonaan nasi Isaak. Baya pa yaan maglakad sang anak naanna magmara na usug, 11-12 pyaglaong da yaan nangDios, “Yang anak mo na mangod amaimo labawsang kanaan magorang.” Yaan yang pyagalaongnang Dios nang wa pa akawtaw yang magmarana usug, nang wa pa silan makaimo nang maskinana, madyaw aw maat, kay gosto nang Dios naapakatigam daw sini yang ipiliin naan, yaan yangpagbuut naan, buku nang pinaagi sang imo nangotaw. Yang Dios yang yatigam daw sini yanggosto naan piliin. 13 Yatoman da yang pyagalaongnang Dios kang Rebeka wakaw syolat da yang pya-galaong nang Dios na yangmangod na si Jakob yangkyakarugunan nang Dios, yangmagorang na si Esaumaat naan.

14Di kamo makapaglaong na buku nang madyawyang paagi nang Dios maski wa yaan magapilisang kariko nang otaw. 15 Kay dumduma yangpyagalaong nang Dios kadini kang Moises, laong,“Ako yang magabuut daw sini yang akallaatanko.” 16 Wakaw yatigam kita na dili akallaatannang Dios yang otaw pinaagi sang pagbuut nangotaw, buku nang pinaagi sang manga imo nangotaw na pyamakotan naan imoon, awgaid pinaagisang pagbuut nang Dios daw sini yang akallaatannaan. 17Dumduma yang pangoro kadini na pyagan-garanan nang Paraon. Yang syosolat na sorit nangDios kanaan yagalaong, “Ako yang gapili kanmoantak kaw maimo pangoro nang banwa na Egiptokay imoon ko yang dagdagu na kaburungburunganna manga imo asang kanmo banwa antak kitaunnang manga otaw yang kanak dagdagu na gaomantak bantogonyang aranko asangkarowagannangdonya.” 18 Maynaan yang paagi nang Dios kayyang Dios yang gabuut daw sini yang akallaatannaan, arag yang Dios yang gabuut daw sini yangatarikodan naan kayan yagbagsug yang oro tungudsang maat na manga imo.

Yang Kaingutingut aw yang Kallaat nang Dios19 Aon koraw digkamayo magalaong, “Sini kadi

yangmakasopak sang kanang Dios pagbuut na yangDios man yang gabuut sang kariko nang otaw?Wakaw buku nang madyaw yang paagi nang Diosaw silotan naan yang manga otaw na saraun.”20-21Yamasayup yang otaw na yagalaong nangmay-naan kay yang Dios na gaimo sang otaw yangyagabuut kanilan daw nanang apainangan naansang kada isa kanilan. Yakagaon sangmagiimo sangmanga koron, yang magiimo yang aon katunguddaw nanang apainangan naan sang myusmus nalopa na koronon. Aw imoon naan yang dowa nakoron sikun sang sang ka musmus na lopa, ayndakman kanaan daw imoon naan yang sang kakoronmaal na koron kayan yang isa na koron baratona koron. Maski silingin naan nang maynaan, yangbarato na koron di makapaglaong sang magiimosang koron, “Nanga byabarato mo yang pagimo mokanak?”

22 Maynaan yang Dios, makaimo yaan maskinanang gosto naan imoon sang manga otaw. Maskigosto ra naan na apakita yang kanaan kadaman,aw maski gosto ra naan na apakita na yaan maka-gagaom na magasilot sang kariko nang otaw tun-gud sang maat na manga imo nilan, yabay yaanmagpasensiya sang maat na imo nang manga otawkanaan. 23 Wa pa silan isiloti nang Dios kayapakatigam nang Dios yang kanaan madyaw napanalangin na way tatamanan na aatag naan sangmanga otaw na dadaan da naan pyagbuutan naakallaatan naan. 24 Kita yang pinili nang Dios nadadaan da naan pyagbuutan na akallaatan naan.Aon pinili nang Dios digkanami na manga Judio,toyo aon arag pinili nang Dios digkamayo na bukunang Judio, 25 kay yaan yang kaologan nining soritnang Dios na syosolat nang propeta na si Oseas,laong, “Aon manga otaw na buku nang kanak sakopnangaon adoon amaimo da kanak sakop. Yangmanga otaw na way yamarugun akarugunan da ko.26 Asang banwa na pyagalaongan kanilan na bukusilan nang pinili nang Dios, disaan na banwa pagan-garanan silan nang manga anak nang boi na Diosna di magkamatay.” 27 Dumduma yang pyagalaongkadini nang propeta nang Dios na si Isaias bainsang manga Judio, “Maski di mabilang yang mangaJudio tungud sang kadaig nilan, tagbi da digkanilanyang amasakop nang Dios na dili isilotan nang silotna way kataposan. 28 Kay madatung yang allawna maparabay yaan magokom sang manga otawasang donya, laban madaig yang isilotan naan.”29Amatoman yang sorit nang Dios na pyagalaong niIsaias kadini, laong, “Aw buku pa sa agaw yamallaatkanatu yang Dios na gabuut sang kariko, yawara dakita kariko adoon na makagaon sang manga otawkadini disang syodad na Sodoma aw Gomora nayamabos mawara nang pagsilot nang Dios kanilan.Awgaid tungud sang kallaat nang Dios kanatu namanga Judio, aon wa naan isiloti digkanatu.”

Yang Taga Israel aw yang Madyaw na Batok30 Magapakatigam ako kamayo daw nanang

yamapagguna sang manga Judio aw buku nangJudio. Yang manga otaw na buku nang Judio wamamakot antak silan maimo madyaw nang Dios,yamaimo silan madyaw nang Dios kay yamanarigsilan kang Jesu Kristo. 31 Awgaid yang mangaJudio wa akaimo madyaw nang Dios maski yamakotgaro silan mangagad sang balaod, 32 kay wasilan akanarig kang Jesu Kristo. Sayup silan nayagadumdum na amaimo silan madyaw nang Diospinaagi sang pagpangagad sang manga balaod.Yamanarig silan sang kanilan pagpangagad sangbalaod, wa silan akanarig kang Jesu Kristo. Aonpananglitan, si Jesu Kristo yakagaon sang dakorana bato na kyakasongkoran nang manga Judiomaynang syosolat na yagalaong, 33 “Byubutang koasang banwa ag Sion yang bato na akasongkorannang manga Judio, toyo yang amanarig saan diliakainaan kay amaimo yaan madyaw nang Diostungud sang pagkanarig naan.”

101 Kay manga karomonan ko na tomotoo, aw

matoman yang gosto ko na yang arag kami manga

Roma 10:2 173 Roma 11:4Judio apagawasun nang Dios sang silot na waykataposan, laban ak magauma. Wakaw yaan yangyabay ko ayoon sang Dios. 2 Yatigam ako nayamakot silan mangagad sang tinoowan na dum-dum nilan madyaw nang Dios, wayngkawng buku.3 Kay wa silan makadarag sang paagi nang Diosna makaimo sang manga otaw madyaw nang Dios,wakaw yamakot silan mangagad sang kanilan paagina dyudumdum nilan na makaimo kanilan madyawnang Dios. Wakaw wa silan atangkap sang paaginang Dios pinaagi kang Jesu Kristo. 4 Toyo kaydyomatung da si Jesu Kristo, kyakatigaman na yangbalaod dili makaimo sang manga otaw madyawnang Dios, yaan gaid yang makaimo sang mangaotaw madyaw nang Dios yang pagkanarig kang JesuKristo.

Aon Kalowasan nang Kariko nang Motoo na si Jesusyang Kanaan Ginoo

5Yani yang pagindo ni Moises kadini na syosolat,na yang otaw na gadumdum na yang pagpangagadsang balaod yang makaimo kanaan madyaw nangDios, kinaanglan na pangagadan naan yang karikonang balaod. Awgaid pagalaong ko kamayo na waymakatoman sang syosolat ni Moises, maski sang kaotaw way makatoman. 6 Yaan gaid yang makaimosang otaw madyaw nang Dios yang pagtoo naansang pagindo bain kang Jesu Kristo. Toyo yangkanatu pagtoo wa magasogo kanatu pagpangagadsang di natu amaimo pangagdan, wakaw ayawmag-pakaungud na aon makadto langit antak pakaniinsi Jesu Kristo antak yaan tomabang kanatu. Sayupyaan na dumdum kay kyomani la nangaon si JesuKristo. 7Arag ayawmagpakaungud na aonmakadtosang yamangkamatay antak paoriin ani si JesuKristo sikun sang yamangkamatay. Way kabos naanna dumdum kaywara adto si Jesu Kristo. 8Paningugkamo antak kamo makadarag. Yang pagindo nangDios bain sang pagkanarig kang Jesu Kristo na bya-batok namimallug kadaraganwakawmaynang iyanda yaan sang ginawamayo, awmaynang asang babada mayo yaan. 9 Aw paglaong mo sang kadayganna si Jesus yang Ginoo mo kayan aw tinuud nayotoo kaw na yang Dios yang yagaboi kang Jesusna pyapatay, apagawasun kaw ni Jesu Kristo sangsilot kanmo na way kataposan. 10 Kay aw tinuudyangpagtoonangotawkang JesuKristo, apasayloonyaan nang Dios kayan yaimo yaan madyaw naan.Nang paglaong naan na si Jesu Kristo yang Ginoonaan, yaan yang yakapagawas kanaan sang silot naway kataposan. 11Dumduma yang syosolat na soritnang Dios na yagalaong, “Yang yamanarig kanaandili akainaan kay amaimo yaan madyaw nang Diostungud sang pagkanarig naan.” 12 Tungud sangsorit nang Dios, yatigam kita na wa apapagligbananang Dios yang pagkallaat naan sang maski sini naotaw, Judio aw buku nang Judio. Maynaan yangDios kay sayda yang Ginoo na si Jesu Kristo namakagagaom sang kariko. Yaan yang manalanginnang way tatamanan sang kariko nang tomotoona magatawag kanaan. 13 Maynini yang syosolatna sorit nang Dios na yagalaong, “Maski sini namagatawag sang Ginoo na si Jesu Kristo orowasunnang Ginoo.”

14 Toyo onnoon nang otaw yang pagtawag sangGinoo ta na si Jesu Kristo awwanaan otoowi? Kayanonnoon nang otaw yang pagtoo kang Jesu Kristoaw wa naan udunguga yang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo? Kayan onnoon nang otaw yangpagdungug sang madyaw na batok bain kang JesuKristo aw way magbabatok na magabatok kanaan?15 Wakaw aon magbabatok na syosogo nang Diosmaynang syosolat na yagalaong, “Kadyaw da agawnang pagdatung nang gabatok kanatu sangmadyawna batok.”

16 Toyo maski madaig yang arag kami Judio nayudungug sang madyaw na batok, tagbi da yangyotoo saan na batok maynang pyagalaong kadininang propeta na si Isaias na yagalaong, “Kay Ginooko, sini sa disaan yang yotoo sang byabatok nami?”17 Wakaw paningug, aw dili kaw mangagad sangsorit nang Dios na pyapakatigam kanmo bain kangJesu Kristo, way akabosan nang pagtoo mo.

18 Tinuud na dyumungug da silan sang madyawna batok kay syolat da yang sorit nang Dios nayagalaong, “Yakarimpud da sang karowagan nangdonya yang pagbatok nilan bain sang Dios. Maskiwain na banwa yakarimpud da yang kanilan sorit.”19 Yang manga Judio yakadarag sang sorit nangDios, toyo wa silan mangagad saan na sorit. Maynda naan silan anay da kadini wakaw syosolat niMoises yang sorit nangDios na yagalaong, “Kamonamanga Judio, amasigi kamomallaw nang pagkallaatko sang buku nang Judio na pyagalaong mayo,‘Way kabos namanga otaw,’ kayan yadaman kamo.”20 Kayan yaglaong asang atobangan nang mangaJudio yang propeta nang Dios na si Isaias, laong,“Yang pagalaong ko kamayo yang sorit nang Diosna pyapakatigam naan kanak, laong, ‘Yang mangaotaw na wa magatotol kanak, silan yang yakatarakanak. Yang manga otaw na wa magadumdumkanak, silan yang pyapakatigam ko na ako yangDios.’ ” 21 Toyo yagalaong yang Dios, “Maski yabayak magtawag sang manga Judio, wa silan maningugkanak, mabagsug yang oro nilan.”

11Yang Kallaat nang Dios sang Taga Israel

1 Di kita makapaglaong na yayawan nang Diosyang manga Judio na pinili naan, kay ako arag Judiona sompaw ni Abraham. Sikun ako sang pamilya niBenjamin na anak ni Israel. 2 Wa ayawi nang Diosyang kariko nang manga Judio kay dadaan da aonpinili digkanilan na amaimo kanaan sakop. Dum-duma mayo yang propeta na si Elias na yapagbarawsang Dios. Syosolat yang kanilan sorit. Yagalaongsi Elias sang Dios na maat da yang kariko nangJudio. 3 Laong naan, “Ginoo ko, pyamatay nilanyang kanmomanga propeta na gabatok sang kanmosorit, kayan lyanas nilan yang manga sonoganansang ayup na pagatag nami kanmo. Saydakmanko yang yamaibilin na gaampo kanmo. Kayanpyanaganap ako nilan kay panagpatayun.” Yaanyang pyagalaong ni Elias adto sang Dios. 4 Awgaidyimibak yang Dios na yagalaong kang Elias, “Bukunang sayda mo, kay aon pay yamaibilin na pitongmararan na gaampo kanak na pinili ko na manga

Roma 11:5 174 Roma 11:24otaw na wa olood asang atobangan ni Baal na dios-dios na ampowanan nang wa otoo kanak.” Yaanyang pyagalaong nang Dios kang Elias. 5 Maynomannaan adoonna timpo, buku nangmatungtungna yatarikod sang Dios yang kariko nang mangaJudio. Aon pay pinili nang Dios digkanilan, kaykyakallaatan silan nang Dios. 6 Wa magapili yangDios sang manga otaw tungud sang manga imonilan, awgaid pipili silan nang Dios tungud sangpagkallaat naan kanilan. Maynaan yang paaginang Dios sang manga otaw, kay aw piliin naanyang manga otaw tungud sang manga imo nilan,yang kanaan pagpili buku da nang pinasikad sangpagkallaat.

7 Paningug kamo. Wa akatoman yang gosto nangmanga Judio na amaimo silan madyaw nang Diosmaski yamakot garo silan. Awgaid maski may-naan, aon pipili nang Dios digkanilan na yamaimomadyaw naan, toyo tagbi da silan. Yang kadayganmabagsug yang oro, wa atangkap sang sorit nangDios. 8 Yani yang pyagalaong nang propeta nangDios nangaon na yagalaong, “Pyapabayaan silannang Dios, wakaw mayn silan nang yatorog. Aonkanilan mata, toyo wa silan ikita sang imo nangDios. Aon kanilan taringa, toyo wa silan udungugsang pyagalaong nang Dios. Mayn da naan silantigkan adoon.” Yaan yang pyagalaong nang propetanang Dios nangaon. 9Wakaw yang kanilan ari nan-gaon na si Dabid yagalaong, “Yang silot yang abaruskanilan tungud sang kyakanarigan nilan na bukunang matungtung. Wakaw yaan yang akaponowannang pagsilot kanilan. 10 Botaa silan antak dili silankimita kay buku nang tinuud yang kanilan paagi.Lasaya silan abay antak dili silan marowas sangkanilan karisud.”

11 Maski agput garo mabos yang manga Judiosomopak sang pagbuut nang Dios kanilan, nama-rakman yabay silan kallaatan nang Dios. Toyopagsopak nang manga Judio sang pagbuut nangDios kanilan, kapanalanginan yang buku nang Judiona yasakop da nang Dios tungud sang pagtangkapnilan sang pagbuut naan, kayan yasigi yang mangaJudio pagkatigam nilan na yang buku nang Judiopyagsakop da nang Dios. 12 Pagsopak nang Ju-dio sang pagbuut nang Dios kanilan, yaan yangpyanalanginan da nang Dios yang kadaygan namanga otaw na buku nang Judio. Aw pyanalanginanyang buku nang Judio pono sang maat na imo nangmanga Judio, labi pa mallaw panalanginan yangbukunang Judio pono sang pagpangagadnang Judiosang pagbuut nang Dios kanilan.

Yang Kalowasan nang Buku nang Manga Judio13 Kamo na buku nang Judio, yatigam kamo na

ako apostol na syosogo nang Dios agkamayo. La-ban importante yaning pyagasogo kanak nang Dios,14wakaw pyapakatigam ko yani sang arag kami Ju-dio antak silan masigi kamayo, antak arag aonmag-pasakop digkanilan kang Jesu Kristo. 15 Pagtarikodnang Dios sang manga Judio na wa mangagad sangkanaan pagbuut kanilan, yangkaimo da sakop nangDios yang madaig na manga otaw na buku nangJudio asang karowagan nang donya, yanagidarag dasilan aw yang Dios. Butangan sang dumdum mayoyani. Aw aon day masakop nang Dios na manga

Judio, yagpasabot da na pyaori da silan maynangbyoi da silan oman na yamatay.

16 Aon pananglitan bain sang manga Judio namayn silan nang abot. Aw madyaw nang Dios yangmona na abot, madyaw naan yang kariko. Maynaanoman aw pipili nang Dios yang pono nang kaoy,yang kariko nang sanga naan na kaoy podo rakanaan. Yang manga Judio adoon maynang mangasanga naan na kaoy, kayan yang kanilan mona napinili nang Dios kadini yangmaynang pono naan nakaoy, wakaw di ayawan nang Dios yang kariko nangmanga Judio adoon kay pinili naan yang kanilanmona. 17 Awgaid aon manga Judio na maynangmanga sanga na pyangotod nang Dios sangmadyawna kaoy na olibo, kayan kamo na buku nang Judio,syosogpat kamo saang madyaw na kaoy na oliboantak kamo maimo madyaw na sanga naan maskinangaon mayn kamo nang way kabos na mangasanga nang maat na kaoy na olibo. Adoon kaysyogpat da kamo saang madyaw na kaoy na olibo,kamo mayn da nang manga sanga na makaambitsang taguk na sikun sang pono naang madyaw nakaoy. 18 Toyo kamo na buku nang Judio, pagkidokamo daw kamo makapagdumdum na labaw kamosang manga Judio na maynang manga sanga napyangotod nang Dios. Ayaw kamo magparabawkanilan kay buku mayo yang yakaboi sang pononang kaoy. Ayaw kamo magpakaringaw na kamomaynang manga sanga na di amaboi aw way pono.

19 Kamo na buku nang Judio, dagaw magadum-dum kamo na madyaw pa kamo sang manga Ju-dio kay madaig digkanilan yang pyangotod nangDios kayan byallin kamo na syosogpat nang Diosdisang kanilan kyakabutangan na kaoy. 20 Tinuudna pyangotod silan, kay wa silan akanarig kangJesu Kristo. Kamo yang syosogpat nang Dios sangkanilan pono, kay kamo yang yamanarig kang JesuKristo. Wakaw ayaw magdumdum na labaw pakamo kanilan kadyaw. Pagkido kamo daw kamomakasara sang Dios. 21 Kay aw sisilotan nang Diosyang manga Judio na maynang sanga na yootodsang kanaan tyoonan pono, labaw pa na isilotannaan kamo na buku nang Judio aw dili kamo abaysomarig kanaan. 22 Dumduma mayo yang karugunnang Dios, maski laban mallaatun yaan di amaimona di isilotan naan yang makasara. Sisilotan naanyang manga Judio kay wa silan otoo kang JesuKristo. Toyo kamo, panalanginan kamo naan abayaw abay kamo somarig kanaan na yamallaat ka-mayo. Toyo aw dili kamo abay somarig sangpagkallaat naan kamayo, arag kamo ayawan naanmaynang manga sanga na pyangotod naan kayansyarabul. 23 Yang manga Judio na pyangotod, awmaparin da yang kanilan ginawa kayan syomarigkang Jesu Kristo, osogpat silan oman nang Dios saanna kaoy, kay yang Dios yang makaimo magsogpatkanilan oman disang kaoy na kyakabutangan nilannangaon. 24 Kamo na buku nang Judio na maawatsang Dios nangaon, mayn kamo nang manga sanganang maat na kaoy na olibo na wa iigwasi, pyan-gotod kamo nang Dios sang kamayo pono kayansyogpat kamo naan sang madyaw na kaoy na olibona yiigwasan na buku nang kamayo tyoonan pono.Awgaid yangmanga Judio na anay da dadaanmanga

Roma 11:25 175 Roma 12:12

sanga naang madyaw na kaoy na olibo, laban saosogpat silan oman nang Dios sang dadaan kanilanpono.

Yang Kallaat nang Dios sang Kariko nang Otaw25Manga karomonan ko, gosto ko na akadaragan

mayo yang paagi nang Dios na wa pa naanapakatigaman nangaon, kay daw kamo mag-parabaw sangmanga Judio. Wakaw paningug kamo.Dumduma yang manga Judio, tagbi da digkanilanyang yamanarig kang Jesu Kristo kay madaig yangmabagsug yang oro kanilan. Maynaan silan kaba wapa akabos magpasakop kang Jesu Kristo yang karikonang buku nang manga Judio na pagasakoponnaan. 26 Kayan aw masakop da yang buku nangmanga Judio na pagasakopon naan, yang karikonangmanga Judio na sakop nang Israel apagawasunda nang Dios sang silot kanilan, kay yang soritnang Dios na syosolat yagalaong, “Madatung yangMallorowas sikun sang banwa na Sion, apasayloonnaan yang manga Judio na sompaw ni Jakob sangkanilan manga imo na maat nang Dios.” 27 Laongnang Dios, “Awaraun ko yang kanilan sara kayantyoman ko yang kanak saad na pyagalaong kokanilan kadini.” 28 Madaig yang wa atangkapna Judio sang madyaw na batok bain kang JesuKristo, wakaw kontara silan nang Dios. Pono saan,kyakapanalanginan kamo na buku nang Judio kayyamasingadto kamayo yang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo. Toyo yang manga kamonaan nangJudio yang pinili nang Dios kadini, wakaw yabaykarugunan nang Dios yang manga Judio tungudsang kanaan saad kadini sang manga kamonaannang Judio na si Abraham aw si Isaak aw si Jakob.29 Yamasiling naan kay dili amaimo na amaparinyang pagbuut nang Dios. Yang yatag da nang Diosdili da naan abawiin oman sang yatagan naan. Diliayawan nang Dios yang pinili da naan na pyagsakopda naan. 30 Nangaon kamo na buku nang Judio wamangagad sang Dios, toyo adoon kay yang mangaJudiowamangagad sangDios, kamoyangkyallaatanda nang Dios. 31 Adoon maski wa mangagad sangDios yang manga Judio, tungud sang pagkallaatnang Dios kamayo adoon arag da silan makagaonkamayo na kyakallaatan nang Dios. 32 Yagalaongyang Dios na yang kariko nang otaw manga saraunkay kariko nilan yagaimo sangmaat nang Dios, toyokyakallaatan silan kariko nang Dios kay yaan yangpagbuut naan na akallaatan silan.

Bantoga yang Dios33 Kadyaw agaw nang imo nang Dios kanatu,

na kyakallaatan kita naan. Laban ungudan yangDios, way tatamanan nang kanaan katigaman. Waymatagtaga daw yoonnono naan yang pagpaagiagi.34Magonawayaan sang syosolat na yagalaong, “Waymatigam sang dumdum nang Dios. Way makaimomagindo sang Dios. 35 Way yakaatag nang maskinana sang Dios na kinaanglan na abarusan.” 36 Kayyang Dios yang yagaimo sang kariko. Yaan yangmakagagaomna yabaymagbuut sang kariko. Karikonini yiimo naan antak makabantog kanaan. Wakawabay ta bantogon yang Dios nang way kataposan.Amen.

12Yang Pagpangagad sang Dios

1 Kay manga karomonan ko na tomotoo, kaydagdagu yang kallaat nang Dios kanatu, pagalaongko sang kada isa kamayo na papagbuuta yangDios sang lawas mo aw dumduma na buku da moyang tagtomon sang lawas mo. Kinaanglan na dida mo upudan nang maat yang imo mo. Yaanyang imowa yang makapaguma sang Dios. Badingkadyaw aw maynini yang pagpangagad mo sangDios, na yagadan nang madyaw na ginawa mo yangpagimo saan. 2 Ayaw pagsiling sang batasan nangmanga otaw na wa otoo sang Dios, toyo parinayang dumdum mo, di da magadumdum sang paaginang otaw toyo dumduma yang pagbuut nang Diosantak maparin yang ginawa mo antak mapaggunakanmo yang pagbuut nang Dios kayan yatigam kawna yang kanaan pagbuut matarong, podo madyaw,yakaontol sang Dios.

3 Pono sang panalangin nang Dios kanak, akoyang yatagan nang Dios nang gaom pagindo ka-mayo. Wakaw aon pagaindo ko sang kada sang kaotaw digkamayo. Ayaw magdumdum na ikaw yanglabaw, awgaid yaan yang dumduma yang tinuud nakatigaman na yaatag nang Dios kanmo pono sangkanmopagtoo kanaan. 4Dumduma yang lawas nangotaw, maski isa ra yang lawas naan, yanagkatobok-tobok yang pagkana na yanagkatoboktobok yangpaggamit sang kada isa. 5 Magonawa saan kitana manga tomotoo, maski madaig kita, maynangsang ka lawas da kita kay isa ra yang tagsakopkanatu, si Jesu Kristo. Maski yanagkatoboktobokkita, yanaginarig kita. 6Wakaw pono sang panalan-gin nang Dios kanatu, kinaanglan na magatina-bangay kita pinasobay sang kadakora nang kanatupagtoo. Tungud kay pyagabayaan kita nang Diospagimo sang yanagkatoboktobok na manga imoantak kita makatabang sang kadaygan, imoon tayaan. Wakaw aw pyagabayaan kaw nang Dios napapagsoritin kaw naan sang kanaan sorit bain sangpropesiya, pagsorit ayn nang kadakora nang pagtoomo kanaan kay yaan yang pagbuut nang Dios antakkawmakatabang sang kadaygannamanga tomotoo.7 Panabang sang kadaygan aw pyagabayaan kawnang Dios pagtabang. Pagindo aw pyagabayaan kawnang Dios pagindo. 8 Aw pyagabayaan kaw nangDios pagpadasig sang manga otaw, padasiga silan.Aw pyagabayaan kaw nang Dios pagpangatag sangkadaygan, pangatag silan awgaid ayaw magambogna yagaimo kaw saan. Aw pyagabayaan kaw nangDios pagbuut sang manga tomotoo, pamakoti yaanimowa. Aw pyagabayaan kaw nang Dios antak kawmallaat sang kadaygan, kallaati silan. Paguma kabayatabang kaw kanilan.

9 Karuguni laban yang kariko nang otaw nangway dowadowa. Ayawi yang kariko nang maat nabatasan, butangan sang ginawa mo yang madyawnang Dios. 10 Panagilugun kamo maynang tinuudmaglomon. Paguma na gataod kaw sang arag kamotomotoo. 11 Ayaw magkataka magimo sang pyaga-sogo kanmonang Ginoo ta na si Jesu Kristo, sana bu-tangan sang ginawa mo yang pagimo saan. 12 Abaypaguma kaba gatagad kaw sang panalangin na waytatamanan na syasaad nang Dios kanmo. Maski

Roma 12:13 176 Roma 14:2nana yang karisud mo, pagtigkul. Abay pagamposang Dios. 13 Tabangi yang manga tomotoo nayamaukud. Tayoda yang arag kamo tomotoo awyadatung agkamayo.

14 Ayaw pagtollona yang yapagkontara kamayo,sana ampowan mayo silan sang Dios antak silanpanalanginan naan. 15 Upud kamo paguma sangyanaguma, upud kamo pagdaraw sang yanagdaraw.16 Panagidarag kamo maynang sayda yang ginawamayo. Ayaw magparabaw sang kadaygan, sana pa-pagagadagad kamo kanilanmaski laban silan pobre.Ayaw magdumdum na ikaw gaid yang ungudan.

17 Maski aon magimo sang maat kanmo, ayawmagbarus nang maat. Abaya dadyawa yang mangaimomo asang atobangan nang kariko nang otaw an-tak silan matigam na madyaw yang kanmo batasan.18 Ayaw mapagagis sang maski sini. Pakadyawaabay yang batasan mo sang kadaygan antak waykasamok. 19 Kamo na manga karugunan ko, ayawkamo magbarus nang maat sang yagaimo kamayonang maat, pabayai la mayo yaan, kay yang Diosna yamadaman sang maat na imo naan kanmoyang mabarus kanaan, kay yang sorit nang Diosna syosolat yagalaong, “Ako yang mabarus, akoyang magasilot sang manga otaw na gaimo sangmaat.” 20Wakaw ayawmagbarus sang gaimo kanmonang maat, yaan yang abaya pangagdi yang soritnang Dios kanmo na yagalaong, “Aw magutumyang yapagkontara kanmo, pakaana. Awmarangga,painuma. Kay awmaynaan yang imomo,magasusulyaan sang imo naan na maat kanmo.” 21Maski aongaimo kanmonangmaat, pabayai, ayawmagpadaugsang maat, yaan yang imowa yang madyaw antakmo daugun yang maat.

13Taoda yang Pangoro na Otaw nang Goberno

1 Kariko mayo, pangagad kamo sang manga pan-goro na otaw nang goberno, kay way kanilan katun-gud aw buku yatagan nang Dios. Yang Dios yangyagabutang sang kariko nang pangoro sang maskiwain na banwa. 2Wakaw yangmosopak sangmangapangoro na otaw nang goberno, yosopak sang Dioskay yang Dios yang yagabutang sang manga pan-goro disaan. Wakaw yang yosopak sang gobernoisilotan. 3 Paningug kamo, yang manga pangoro naotaw nang goberno dili akalluk nang yagaimo sangmadyaw, awgaid akalluk yaan nang yagaimo sangmaat. Wakaw aw gosto mayo na dili kamo amalluknangmanga pangoro na otaw nang goberno, imowamayo yang madyaw kay akaontoran silan mayo.4 Yang manga pangoro nang okom pyagabuutannang Dios antak silan magtagap kamayo. Toyoaw magimo kamo sang maat, amalluk kamo nilankay tinuud na aon gaom nilan pagsilot sang gaimosang maat. Yang Dios yang yagabuut na yatagansilan nang katungud pagsilot sang gaimo sangmaat.5 Wakaw pangagdi yang manga pangoro mayo kayyatigam kamo na yaan yang madyaw imoon antakdili kamo malluk nang silot nang Dios.

6Wakawmadyaw yangmagabayad kita sangmiy-oras adto sang goberno kay gosto nang dios na aonmanga pangoro na yabay maggawbuk sang gawbuknang goberno. 7Wakawbayadi yangmangamiyoras

aw yang kadaygan pa na manga bayadanan sanggoberno antak way otang mo sang goberno. Taodamayo yang kariko nang otaw nang goberno.

YangManga Katungdanan nang Kada sang ka Otaw8 Bayadi yang kariko nang otang mo antak way

otang mo sang maski sini, aw ayaw kamo mag-pakaringaw sang pagbuut nang Dios na abay kamomagilugun. Yang yamarugun sang arag otaw yangyagatoman sang balaod nang Dios na yagalaong,9 “Usug aw bobay kamayo, ayaw kamo managipidaw buku kamo nang magasawa. Ayaw magpataysang arag kamo otaw. Ayaw magpangawat. Ayawmagdumdum na apanmowan mo yang manga bu-tang nang kadaygan na otaw.” Aw tomanunmo yaniaw yang kadaygan pa na manga balaod, yakatomankaw sang balaod na yagalaong, “Karuguni yang aragkamo otaw maynang pagkarugun mo sang kanmotyoonan lawas.” 10Yang yamarugun sang arag otawdili magaimo sang maat sang sangka otaw. Wakawaw marugun kita sang arag kita otaw, yakatomankita sang kariko nang balaod nang Dios.

11 Wakaw abaya mayo karuguni yang arag kamootaw antak di kamo makagaon sang manga otawadoon na maynang yakatotorog kay wa ubutangansang ginawa nilan yang pagbuut nang Dios kanilan.Dili da kitamagasiling kanilan kay kyatigaman da tana allawallaw yagakaipan magkasaid yang pagbariknangGinoo ta na si Jesu Kristo namakamang kanatukayan pyanalanginan kita naan nang way tata-manan. 12Maynang pakallawun da adoon, amallugda maallaw kay yagpadadatung da si Jesu Kristo.Wakaw kinaanglan ayawan natu yang manga imona maat na yabay imoon nang manga otaw na waakanarig kang Jesu Kristo. Maynang iyan silan sangkangitngitan kay yagaimo silan sang maat nangDios. Toyo kita, kinaanglan ubutang natu sangginawa ta yang Ginoo ta na si Jesu Kristo antak kitamakatoman sang pagbuut naan kanatu. Maynangiyan kita sang kapawaan kay yaan gaid yang imoonta yang madyaw nang Dios. 13 Adadyawun natuyang batasan ta. Di kita magasiling sang mangaotaw na maynang iyan sang kangitngitan na yabaymagimo sang maat. Dili kita mapagsumsuman.Dili kita magaimo sang kadopangan aw yang maskinana na makainaina kanatu. Di kita amasigi awpapagagis. 14 Yaan yang abayun ta papagbayaunsang ginawa ta yang Ginoo ta na si Jesu Kristo antakkita makatoman sang kanaan pagbuut. Dili da kitamagaimo sang maat na kyakaundan ta.

14Ayaw Magsaway sang Arag Kamo Tomotoo

1 Aw aon tomotoo digkamayo na buku nangmadigun yang pagkanarig naan kang Jesu Kristo,pakabuutan kamo abay kanaan aw abayamayo yaanpagtaoda. Ayaw kamo mapagagis kanaan maski to-bok yang kanaan dumdum kay wa yaan makadaragnangmadyaw sangpaagi nangDios. 2Pananglit, aonmanga tomotoo na buku nangmadigun yang pagka-narig nilan kang Jesu Kristo, kay yang tyotoowannilan na yaan gaid yang amakaan nilan yang golay,kayan aon arag madigun yang pagkanarig na yotoona madyaw nang Dios na makaan silan sang kariko

Roma 14:3 177 Roma 15:3nang pagkaanun. 3 Kamo na yakaan sang manokaw isda aw baboy aw yang kariko nang pagkaanunarag mayo kyakaan, ayaw kamo magsaway sang waakaan sang kariko nang pagkaanun. Kamo oman nawa akaan sang kariko nang pagkaanun, ayaw kamomaglaong na yang yakaan sang kariko nang pagkaa-nun yagaimo sang maat nang Dios, kay madyawnang Dios yaan na otaw. 4 Wakaw ayaw magsawaysang arag kamo sogwanun nang Dios. Ayaw mag-pakaringaw na yang Ginoo yang magalaong bainsang kanilan manga imo daw madyaw daw buku.Yang Ginoo yang magapadasig sang ginawa nilanantak silan magimo sang madyaw.

5 Aon manga tomotoo na yagalaong na aon konomanga allaw na balaan na labaw pa sang kadayganna allaw. Aon oman manga tomotoo na yagalaongna magonawa yang kariko nang manga allaw, waykatobokan. Yang madyaw sini yang matigam yangkada sangka tomotoo na yang kanaankanaan ty-otoowan madyaw naan imoon, kay maat yang ma-gadowadowa yang ginawa. 6 Pananglit, yang yagad-umdum na aon manga balaan na allaw na labaw pasang kadaygan na allaw, yagadumdum yaan saantungud sang pagtaod naan sang Dios. Magonawaoman sang kariko nang yakaan sang kariko nangpagkaanun, yagaimo yaan saan tungud sang pag-taod naan sang Dios. Pyagapasalamatan naan yangDios tungud sang kariko nang pagkaan na kyakaannaan. Magonawa oman sang wa akaan sang karikonang pagkaanun, wa yaan akaan tungud sang pag-taod naan sang Dios, kayan arag yaan yagpasalamatsang Dios. 7-8 Kay kita na manga tomotoo, karikonang imo ta imoon ta pono sang pagtaod ta sangDios. Aw yamaboi kita, yamaboi kita na sakopnang Dios, aw matay kita, yamatay kita na sakopnang Dios, wakaw matay maboi kita, sakop nangDios. 9 Kay si Jesu Kristo yamatay kayan yagboioman kay antak yaan maimo Ginoo nang karikonang tomotoo, boi aw manga patay. 10 Kayannanga magalaong kaw na yang kanmo lomon natomotoo yagaimo sang maat nang Dios? Ikaw omanna yagaparabaw sang arag kamo tomotoo, nangakaw yagaimo saan? Maat yang maynaan kay kitakariko amatobang sang okmanan nang Dios kayansi Jesu Kristo yang magalaong bain sang mangaimo ta daw madyaw daw buku. 11 Kay yang soritnang Dios na syosolat yagalaong, “Kay tinuud naako boi, arag tinuud na amatoman yang pyagalaongko na yang kariko nang otaw molood kanak kayanbyantog ako nilan.” Yaan yang pyagalaong nangDios. 12 Wakaw kyatigaman da ta na yang kada isakanatu magalaong asang atobangan nang Dios dawnanang yamaimo ta disining donya.

Ayaw Magimo sang Sara na Makapagsagad sangArag Kamo Tomotoo

13 Kay amatobang yang kada isa kanatu sangokmanan nang Dios, wakaw di da kita magasawaysang arag kita tomotoo, toyo yani yang ubutang tasang ginawa ta na di da ta imoon yang maski nanana akaponowan nang sara nang arag kita tomotoo.14 Kay pyagabayaan ako ni Ginoo Jesus, laban daako yatigam na madyaw nang Dios aw komaan akosang kariko nang pagkaanun. Toyo aw aon tomo-too na magadumdum pa na aon pagkaanun na wa

apakaanannangDios kanilan, yangmadyaw saan, dinilan yaan akaanun. 15 Tungud saan, way lugun mosang arag kamo tomotoo aw yaan yang kaponowannang sara naan yang pagkaan mo na dumdum naanwa apakaanan nang Dios kamayo. Wakaw ayawmagimo sangmaynaan dawmagkaraat yang pagtoonang arag kamo tomotoo na tyotobos ni Jesu Kristonang pagkamatay naan. 16 Wakaw maski madyawmayo yaan na imo, aw maat yaan nang arag kamotomotoo, ayaw saan magimo, kay daw kaponowannang kamayo panagkasompaki yang pagimo mosaan. 17 Kay kita na sakop nang Dios, maat naan awyaan gaid yang butang ta sang ginawa ta yang kaa-nunun aw yang inmun, awgaid yaan yang madyawnang Dios yang abay ta butang sang ginawa tayang paagi naan antak kita maimo matarong, awantak kita managidarag, aw antak yang ginawa tapapagumaun nang Balaan na Espirito. 18 Madyawnang Dios aw maynaan yang pagpangagad ta kangJesu Kristo, arag madyaw nang arag otaw.

19 Wakaw pamakotan ta pakadyawun yangbatasan ta antak kita laban managidarag awantak kita makadasig sang kada isa kanatuantak magdogang yang kanatu pagtoo kang JesuKristo. 20 Paningug kamo, ayaw magimo sangmakapagdowadowa sang pagtoo nang arag kamotomotoo pinaagi sang kanmo pagkaan, kay awmaynaan yang mapagguna kanaan, ikaw yangususuran. Tinuud na madyaw yang kariko nangpagkaan na inimo nang Dios na kyakaan ta, toyo awyang pagkaan ta yang kaponowan nang sara nangarag kita tomotoo, kita yang ususuran. 21 Wakawmadyaw aw di kaw komaan sang pagkaan naakaponowan nang pagdowadowa sang pagtoo nangarag kamo tomotoo. Maynaan oman yang inmun,ayaw maginum sang inmun aw ayaw magimosang maski nana na makapagdowadowa sangpagtoo nang arag kamo tomotoo. 22 Aw yatigamkaw na madyaw nang Dios yang imo mo, imowayaan kay yang imo mo kyakatigaman nang Dios.Yagauma yang otaw na yatigam na way imo naanna makaina kanaan. 23 Awgaid aw yabay yangotaw magdowadowa, yagadumdum na buku nangmadyaw aw komaan yaan, kayan yamatuguntugunkyomaan da yaan, yakasara yaan, kay yang imonaan yakalapas sang tyotoowan naan. Yani yangmatungtung, na maski nanang imo ta aw wa kitaotoo na yaan osto, yakasara kita sang pagimo tasaan.

15Tabang sang Arag Kamo Tomotoo antak Yaan

Madasig sang Kanaan Pagtoo1 Kita na madigun yang pagkanarig kang Jesu

Kristo, kinaanglan mapakabuutan kita sang aragkita tomotoo na buku pa nangmadigun yang pagka-narig kang Jesu Kristo. Wakaw dili kita magabu-utbuut sang kanatu ginawa. 2 Awgaid kinaanglanyang kada isa kanatu magaimo sang madyaw sangarag kita tomotoo na makadogang sang pagkanarignilan kang Jesu Kristo. 3 Kay tanawa si Jesu Kristo,wayaanmagabuutbuut sang kanaanginawa, awgaidyagatigkul yaan sang karisud maynang syosolat nayagalaong, “Maynang ako yang pyagalaong nang

Roma 15:4 178 Roma 15:31manga otaw nang paglaong nilan sang makainana sorit kanmo, kay Ama.” 4 Yang kariko nangsorit na pyapasolat nang Dios kadini yaan yangpagaindo kanatu. Yagaindo yaan kanatu pagtigkulsang maski nanang karisud ta, yagaindo yaan aragkanatu na abay somarig na atagan kita nang Diossang kariko nang syasaad naan kanatu. 5 Kayyang Dios gaid yang makapagbaya kanatu antakkita makatigkul sang maski nanang karisud ta, awantak kita madasig, wakaw yaampo ko sang Dios napagabayaan kamo naan antak kamo managidaragpinasobay sang pagbuut ni Jesu Kristo. 6 Yaampoko na managoyon kamo sang pagbantog mayo sangDios. Yaan yang Dios na Ama ni Jesu Kristo nabyabatok nami kamayo. Yaan arag na Dios yangpyangagdan naan nong aani pa yaan sang donya.

Byabatok yang Madyaw na Batok adto sang Bukunang Manga Judio

7Wakaw panagidarag kamo kay kariko ta pyapag-onawa sakopon ni Jesu Kristo. Awmanagidarag kitaamabantog yangDios. 8Ayawkamomagpakaringawna yamaimo si Jesu Kristo tomatabang sang mangaJudio antak katigaman nilan na matinomanun yangDios na yagasogo kang Jesu Kristo adto sang mangaJudio antak tomanun yang kariko nang syasaadnaan kadini sang kamonaan nang manga Judio,9 aw antak yang buku nang Judio yang magabantogsang Dios kay arag silan kyakallaatan. Yatomanda yang pyagalaong ni Jesus sang Dios kadini nasyosolat, laong, “Wakaw abantogon ko ikaw adtosang manga otaw na buku nang Judio, kayan aban-togon kaw arag nilan. Magakanta ako antak maimodungganun yang kanmo aran.” 10 Arag aon soritnang Dios na syosolat kadini na yagalaong, “Kamona buku nang Judio, upud kamo panaguma nangmanga Judio na pinili nang Dios.” 11 Kayan yomanmaglaong, “Kariko mayo na buku nang Judio, ban-toga mayo yang Ginoo na Dios, kinaanglan abanto-gon yaan nang kariko nang otaw asang karowagannang donya.” 12Arag yagalaong yang propeta nangDios na si Isaias, laong, “Aon madatung sikun sangmanga sompaw ni Jese. Yang madatung yaan yangamaimopangoro sangmanga otawna bukunang Ju-dio. Yaan gaid yang akaimanan nilan na makalowaskanilan.” 13 Yaampo ko kamo sang Dios kay yangDios yang pyagponowan nang kyakaimanan ta. Pa-pagumaun kamo naan, atagan nang karinaw yangginawamayo tungud sangpagkanarigmayokanaan.KayanyangmakagagaomnaBalaanna Espirito yangmagabaya kamayo antak laban kamo maiman sangpanalangin nang Dios kamayo na way tatamanan.

Yang Katarongan ni Pablo na Yakadasig KanaanMagsolat

14 Manga karomonan ko na tomotoo, yatigamako na madyaw yang kamayo batasan, laban kamomatigam sang paagi nang Dios. Wakaw makatam-bag kamo sang isaisa kamayo. 15 Yapakaisug akomagsolat kamayo antak abay kamomakaungud sin-ing kanak pagindo. Pyapakaindo ko kamo kay yata-gan ako nang Dios nang katungud pagindo. 16 Kaypagbuut nang Dios na ako yamaimo panogwanun niJesu Kristo namagababatokon sang kanaanmadyawna batok adto sangmanga otaw na buku nang Judio,

kay antak silan maimo manga tomotoo kang JesuKristo tungud sang kanak pagindo. Kayan yaimosilan madyaw na pagatag na kanak pagatag adtosang Dios, na tungud sang pagbaya nang Balaanna Espirito kanilan yamaimo silan madyaw nangDios. 17 Wakaw kay si Jesu Kristo yang gabuutkanak, makapaglaong ako na madyaw yang kanakgawbuk na pyapagawbuk naan kanak. 18 Wakawyaan gaid yang pagalaong ko yang pagbaya kanakni Jesu Kristo na tungud saan aon yangagad sangpagbuut ni Jesu Kristo na buku nang manga Judiokay yudungug silan sang kanak pagindo aw kitasilan sang kanak manga madyaw na imo. 19 Kikitanilan yang dagdagu na manga milagro na toosanannilan na yaan na imo yagadan nang gaom nangBalaan na Espirito antak silan tomoo na tinuud yangsorit nang Dios na pyagaindo ko kanilan. Wakawyakarimpud da ko batokon yang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo pagpono dig Jerusalem astaadto sang maawat na banwa na Iliriko. 20 Laban kogosto batokonyangmadyawnabatok bain kang JesuKristo adto sang banwa na wa pa udunguga yaan nabatok, kaymadyaw ko batokan yangmanga otaw nawa pa akatigam sang paagi ni Jesu Kristo. 21 Yaanyang yiimo ko antak matoman yang sorit nang Diosna syosolat na yagalaong, “Mudungug sang batokbain kanaan yang wa pa akatigam kayan silan yangmakadarag saan na batok.”

Yagadumdum si Pablo na Makadto Roma22 Tigkan adoon way sakat ko kay madaig pa

yang gawbuk ko adi, wakaw wa ak makakadto ka-mayo maski dogay da na gosto ko garo makadtokamayo. 23 Toyo adoon kay yatapos da yang gaw-buk ko disini na manga banwa, 24 yaiman da akona magakita kita nang pagagi ko disaan padurugadto Espanya. Madyaw aw masiling naan kay an-tak ako mataman nang paguma na mapagagada-gad kamayo nang dagawdagaw kayan makatabangkamo kanak pagpanaw ko padurug adto Espanya.25 Toyo adoon makadto pa ak Jerusalem na amatudsang tabang sang manga tomotoo adto. 26 Kayyang manga tomotoo na taga Masedonia aw tagaAkaya, yagadumdum namadyaw awmagtipon sangtabang na apadara nilan sang manga tomotoo agJerusalem na yamangkaukud adoon. 27 Yaan yangmadyaw nilan imoon kay silan na buku nang Judioyakaambit sang manga panalangin nang Dios sangmanga Judio. Wakaw yang buku nang Judio yangmadyaw tomabang sang manga Judio ag Jerusalemna yamangkaukud adoon. 28 Pagkatapos ko sini,aw kaatud da ko kanilan yang yamatipon na ta-bang, magapadayon ako adto Espanya na amapit akdigkamayo. 29 Yatigam ako na aw domatung da akoagkamayo, laban panalanginan kamo ni Jesu Kristotungud sang pagindo na pagaindo ko kamayo.

30Manga karomonan ko na tomotoo, tungud sangpagtaod mayo sang Ginoo ta na si Jesu Kristo awtungud sang lugun na pagbaya kamayo nang Balaanna Espirito, pamakot kamo upud kanak pagamposang Dios tungud kanak. 31 Pagampo kamo sangDios tungud kanak antak ako dili dakupun nangmanga otaw na wa otoo kang Jesu Kristo ag Judea.Pangayowa mayo arag sang Dios na amadyaw nangmanga tomotoo ag Jerusalem yang pagdara ko sang

Roma 15:32 179 Roma 16:27tabang antak dawatun nilan yaan na managuma.32 Pangayowa mayo arag sang Dios na pagabuutanako naan na makadto ako kamayo aw yaan yangpagbuut naan kanak adoon. Laban ak magaumaaw domatung ak agkamayo, kayan yaorawa yangginawa ko. 33Yang Dios na gabaya sang dumdum taantak marinaw, yaan yang abay tomagap kamayo.Amen.

16Yang Manga Pangomosta

1 Pagalaong ko kamayo antak kamo matigamkang Pebe na lomon ta na boyag na makadto ka-mayo. Yaan yang tomatabang sang manga tomo-too ag Senkrea. 2 Aw domatung yaan agkamayo,dadyawa mayo yaan tayoda kay yaan yang madyawna batasan na yakagayon sang manga tomotoo. Awmapatabang yaan kamayo, tabangi mayo kay yaanyang yatabang sang madaig na otaw. Ako aragtyatabangan naan.

3 Pangomostaan ako kang Prisila aw Akila. Yata-bang silan kanak sang pyapaimo kanak ni JesuKristo. 4 Agput silan dowa patayun nangaon tun-gud sang pagtabang nilan kanak na apatayun akogaro nang kanak kontara. Laban ak yamapanum-dum kanilan. Yang kariko nang simisimbaay nabuku nang Judio arag yamapanumdum kanilan.5 Pangomostaan ak arag sang kariko nang tomotoona ipan managkatipon asang baray ni Prisila awAkila.

Pangomostaan ak arag sang kanak karugunan nasi Epeneto. Yaan yang mona somarig kang JesuKristo ag Asia. 6 Pangomostaan ako kang Maria nayabay tomabang kamayo disaan. 7 Pangomostaanako kang Androniko aw Junias na arag kami Judio.Arag silan yamapiriso nangaon inagad ko. Mangadungganun silan dowa na manga apostol, mona pakanak silan somarig kang Jesu Kristo.

8 Yang tomotoo na si Ampliato na karugunan ko,paglaonga yaan na yangomosta ako kanaan. 9 Awsi Urbano na yatabang kanatu na pyagapanonogoni Jesu Kristo, arag paglaonga yaan na yangomostaako kanaan, aw si Estakis na karugunan ko aragko yaan pyangomosta. 10 Arag pyangomosta ko siApeles na yabay mangagad sang pagbuut ni JesuKristo kanaan maski yaan kyakarisudan. Aw yangsakop ni Aristobulo, pangomostaan ako arag kanaanaw yang kanaan manga sakop. 11 Aw yang aragJudio na si Herodion, pangomostaan ako kanaan.Aw yang manga tomotoo kang Jesu Kristo na sakopni Narsiso, arag silan kariko kyokomosta ko.

12 Si Tripena aw si Triposa na pyagapanonogoni Jesu Kristo, yangomosta ak kanilan. Aw yangkarugunan ta na si Persida na arag dakora yangyamaimo na pyagapanonogo ni Jesu Kristo, yango-mosta ak kanaan. 13 Aw si Rupo na dungganun natomotoo, yangomosta ak kanaan aw yang kanaanina na buutan kanak maynang kanak ina. 14 Awyang manga tomotoo na si Asinkrito aw si Plegonteaw si Hermes aw si Patrobas aw si Hermas aw yangkadaygan pa na manga tomotoo na inagad nilan,paglaonga silan na yangomosta ak kanilan. 15 Awsi Pilologo aw si Julia, aw si Nereo aw yang lomonnaan na bobay, aw si Olimpas aw yang kadaygan pa

na manga tomotoo na inagad nilan, paglaonga silanna yangomosta ak kanilan.

16 Kariko mayo na manga tomotoo, pagki-nomostaay kamo antak katigaman na kamoyanagilugun. Yangomosta kamayo yang karikonang tomotoo adi.

Yang Kataposan na Tambag17Manga karomonan ko na tomotoo, pyagalaong

ko kamo na abaya mayo pakatanawi yang mangaotaw na yagaimo sang kasamok na makapagsarim-burag kamayo sang kamayo pagtoo, kay yosopaksilan sang matungtung na pagindo na tyatangkapmayo. Arilii silan daw silan makasapad sang pagtoomayo, 18 kay yaan na manga otaw wa mangagadsang pagbuut nang Ginoo ta na si Jesu Kristo, yabaysilan magbuutbuut magimo sang maat na mangaimo na gosto nilan imoon. Wakaw yang mangaotaw na wa pa akatigam kanilan, pyapatoo nilanpinaagi sang kanilan sorit na madyaw paninggantoyo bukunangmatungtung. 19Pyagidunggandanakamo yangagad sang pagindo bain kang Jesu Kristo,wakaw yagauma ako na maynaan kamo. Toyo aonisa na gosto ko na imoon mayo na magadadayawkamo magdumdum antak yaan yang pangagdanmayo yang matarong, na di kamo managimo sangbuku nang osto na manga imo. 20 Kayan yangDios na yamatag nang karinaw sang ginawa mayomagabaya kamayo na di madogay apadaugun kamonaan kang Satanas.

Yaampo ko kamo sang Dios na atabangan kamonang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

21 Si Timoteo na inagad ko magbatok bain kangJesu Kristo, yakanamput kamayo. Arag si Lusio aw siJason aw si Sosipatro na arag kami Judio, yakanam-put kamayo. 22 Ako si Tersio, yang pyapagsolat niPablo sining pyagalaong naan. Arag ako yango-mosta kamayo disaan. 23 Si Gayo arag yangomostakamayo. Ako si Pablo, iyan ako adoon sang baray niGayo. Yang baray naan yang pyagakatiponan nangmanga simisimbaay disini na banwa. Arag si Erastona tesorero nini na syodad, yangomosta kamayo.Arag yang lomon ta na si Kuarto yangomosta ka-mayo. 24 Panalanginan kamo kariko nang Ginoo tana si Jesu Kristo.

25-26 Yaan yang madyaw yang abantogon ta yangDios kay yaan yang makadigun sang pagkanarigmayo kang Jesu Kristo. Yaan yang byabatok ko.Yaning batok na pyapakatigam kanak nang Dioswa akadaragi nang manga otaw anay da kadinimatag adoon. Yani na batok yang byabatok kokamayo adoon pinasobay sang manga solat nangmanga propeta nang Dios kadini. Yang Dios nadi magkamatay yang yagabuut na yani na batokapakatigam adoon sang kariko nang otaw asangkarowagan nang donya antak silan somarig kangJesu Kristo kayan yangagad kanaan. 27 Yang Diosgaid yang yatigam sang kariko, yaan yang pollayonabantogon ta tungud kang Jesu Kristo. Amen.

1 Korinto 1:1 180 1 Korinto 1:25

Yang Mona na Solat ni Pablo sangTAGA KORINTO

1 Ako si Pablo na pipili nang Dios na yamaimoapostol ni Jesu Kristo, yaan yang pagbuut naankanak. Aadi kanak si Sostenes na arag kita tomotoo.2 Yagasolat ako kamayo na taga Korinto na yotoosang Dios. Kamo na manga pinili nang Dios, kamoyang yiimo ni Kristo balaan maynang kadaygan namanga tomotoo disang karowagan nang donya naarag yabay mangagad sang kanatu Ginoo na si JesuKristo na yaakunnilan na kanilanGinoo. 3YangDiosna kanatu Ama aw si Jesu Kristo na kanatu Ginooyaan yang yanalangin kamayo antak marinaw yangdumdummayo.

Yang Manga Panalangin na Iyan digkang Kristo4 Yabay ak magpasalamat sang Dios tungud

sang pagkallaat naan kamayo pinaagi kang JesuKristo. Tungud kay sakop kamo ni Jesu Kristo,5 laban madaig yang panalangin nang Dios kamayo.Yaatag naan kamayo yang katigaman antak kamomakadarag sang madyaw na paagi, matigam aragkamo magbatok sang sorit nang Dios kay iyankamayo si Jesu Kristo. 6 Byutang da mayo sangginawa mayo si Jesu Kristo na byabatok nami ka-mayo, 7 wakaw kaba gatagad kamo sang pagbariknang Ginoo ta na si Jesu Kristo, way kolang digka-mayo nang maski nana na pagatag nang Dios an-tak kamo makatoman sang kariko nang kanaanpagbuut. 8 Apakadigunun nang Dios yang kamayopagtoo kanaan antak dili kamo kaokman na isilotannang Dios nang pagbarik nang Ginoo ta na si JesuKristo. 9Matinomanun yang Dios. Yaan yang gapilikamayo antak kamo maimo lomon nang Anak naanna si Jesu Kristo na kanatu Ginoo.

Yang Panagburag nang Manga Tomotoo10 Kay manga karomonan ko na tomotoo, pyan-

gayo ko kamayo na tungud sang pagtaod mayosang Ginoo ta na si Jesu Kristo panagoyon kamoantakwaymakaurang kamayo, sayda yangdumdummayo antak managkaoyon kamo sang imoon mayo.11 Pyagalaong ko yani kamayo, kay manga karomo-nan ko, kay byabatokan ako nang manga inagad niKloe na yanagagis kono kamo. 12 Kada isa konokamayo tobok yang pyagalaong. Aon yagalaong,“Ako, sakop ak ni Pablo,” arag aon yagalaong, “Akosakop ni Apolos,” arag aon yagalaong, “Ako sakop niPedro,” arag aon yagalaong, “Ako sakop ni Kristo.”13Way kabos naan na sorit kaymaynang pyagabain-bain mayo si Kristo. Nanga kamo yagalaong, “Akoyang kang Pablo sakop?” Dumduma mayo, bukuko yang pyapatay asang koros na gabayad sangkamayo sara. Wa kamo imowa na kanak sakopnang pagbawtismo kamayo. 14-16 Yamapanumdumako na wa ak abay magabawtismo kamayo nan-gaon. Kyakatigaman ko na byabawtismowan kosi Krispo aw si Gayo aw yang sang ka yangog-nan na si Estepanas. Way kyakatigaman ko dawaon byabawtismowan ko sang kadaygan digkamayo.Wakaw way makapaglaong kamayo na kanak kamosakop nang pagbawtismo kamayo nangaon. 17 Wa

ak osogowa ni Kristo antakmagbawtismo abay sangmanga otaw. Syosogo ak naan na magababatokonsang madyaw na batok bain kang Jesu Kristo. Awgabatok ako, wa ak mapagsaya sang manga otaw,kay aw yaan yang pamakotan ko yang pagasayaunako, yang gaom nang pagkamatay ni Jesu Kristoasang koros di makatabang kamayo. Toyo aw gaba-tok ako, gosto ko na yaan yang udumdumun mayoyang pagkamatay ni Jesu Kristo.

YangGaomawyangKatigamannakanangDios Iyankang Kristo

18 Yang manga otaw na amangkasapad tungudsang kanilan sara, yabay maglaong na way ka-bos na batok yang yagalaong, “Yagapakamatay siJesu Kristo asang koros tungud kanatu.” Aw-gaid kita na pyapagawas nang Dios sang silot namakasapad yatigam na yang batok bain kang JesuKristo yagapakatigam na dakora yang gaom nangDios. 19 Yatigam kita na sayup yang manga otawna wa atangkap sang batok bain kang Jesu Kristokay aon pyagalaong nang Dios na syosolat, laong,“Awaraun ko yang pyagaindo nang manga ungudanna wa akatigam sang matungtung na pagindo ko.Awaraun ko yang kariko nang katigaman nilan.”20 Dumduma mayo yang manga ungudan, yangmanga saitmagindo sang balaod, aw yang kadayganna matigam magsorit. Pyapakatigam nang Diosna way kabos nang katigaman nang ungudan kayyang kanilan katigaman sikun sang kanilan dum-dum gaid.

21 Yatigam yang Dios na yang manga otaw dimatigam kanaan pinaagi sang kanilan katigaman.Wakaw pagbuut nang Dios na apagawasun yangmanga tomotoo sang silot na way kataposan tun-gud sang kanilan pagtoo sang madyaw na batokna byabatok nami awgaid pyagalaong nang mangaotaw na wa otoo, “Way kabos na batok.” 22 Yangmanga Judio yabay maglaong na dili silan motoosaan na batok aw dili silan kimita sang mangakaburungburungan na imo na akatigaman nilan namatungtung yaan na batok. Yagalaong yang bukunang Judio na dili silan motoo sang batok bain kangJesu Kristo kay buku nang sikun sang katigamannang ungudan digkanilan na matigam magobadsang kariko. 23 Awgaid kami, yang byabatok namisi Jesu Kristo na kyakarabowan nilan asang koros.Yani na batok nami maat nang manga Judio kay wasilan otoo na yang kyakarabowan asang koros yangsyosogo nang Dios na magaari. Bain sang mangaotaw na buku nang Judio, sayup yang pyagalaongnilan na way kabos nang batok bain kang JesuKristo. 24 Awgaid yang manga otaw, Judio aw buku,na pipili nang Dios na pyagasakop naan, silan yangyatangkap sang byabatok nami na si Jesu Kristomismo yang gaom nang Dios na yapakatigam bainsang katigaman nang Dios. 25 Yang katigaman nasikun sang Dios na pyagalaong nangmanga otaw naway kabos na katigaman, yaan na katigaman yanglaban makaindo sang manga otaw labaw pa sangpagindo nang ungudan na otaw. Yang gaom nasikun sang Dios na pyagalaong nangmanga otaw namarutuy na gaom, yaanna gaomgilabawlabawanpasang gaom nang otaw.

1 Korinto 1:26 181 1 Korinto 3:226 Kay manga karomonan ko na pinili nang Dios,

dumduma mayo yang kamayo kabutang nangaonnang pagpatawag kamayo nang Dios. Tagbi dadigkamayo yang manga ungudan, tagbi da yangyagapangoro, aw tagbi da yangmayaman. 27Awgaidpagbuut nang Dios na yang pipili naan yang mangaotaw na pyagalaong way manga kabos kay antakkainaan yang manga otaw na ungudan na byaban-tog nang manga otaw adoon. Arag pipili nang Diosyang manga otaw na way gaom disining donya,antak kainaan yang manga otaw na bantogan naaon kono gaom disining donya. 28 Arag pipili nangDios yang manga otaw na pobre na syosodi nangarag silan, yang manga otaw na pyagalaong waymanga asoy arag pipili nang Dios, antak mawarayang gaom na kyakanarigan nang kariko nang otawasang donya. 29Wakaw way otaw na makapagban-togdisang atobangannangDios. 30Awgaid kita, iyankanatu si Jesu Kristo na pipili nang Dios na amatagkanatu nang ungud antak kita matigam sang paaginang Dios. Si Jesu Kristo yang yagapakamatay kayyang kanaan kamatayun yang bayad sang kanatumanga sara antak kita maimo manga balaan nasakop nang Dios, aw antak kita makagawas sangsilot na way kataposan. 31Wakaw dumduma mayoyang sorit nang Dios na syosolat na yagalaong,“Yang gosto magabantog, yaan yang pagabantognaan yang Ginoo.”

2Yang Babatokon bain kang Kristo disang Koros

1 Kay manga karomonan ko, nangaon na aadtoak kamayo, byabatok ko kamayo yang sorit nangDios, toyo wa ak magasiling sang sorit nang mangaungudan daw kamo magdumdum na yang kanaksorit sikun sang kanak tyoonan dumdum. 2 Kaykaba aadto ako kamayo yaan gaid yang dyudumdumko na abatokon si Jesu Kristo aw yang pagpataykanaan disang koros. 3 Toyo kaba aadto ak kamayo,byabati ko yang karutuy. Yamaundug ako daw diak makatoman digkamayo sang pagbuut nang Dioskanak. 4 Wakaw aw yagabatok ak sang sorit nangDioswa akmagabuutbuutmagkido sangkanak sorit,kay yang yagabaya kanak na yagabatok sang soritnang Dios yang Balaan na Espirito na yagapakitasang gaom nang Dios. 5 Wakaw buku nang katiga-man nang ungudan na otaw yang kyakaponowannang pagtoo mayo kang Jesu Kristo, awgaid yaanyang kyakaponowan nang pagtoo mayo yang gaomnang Dios.

Yang Katigaman na Kanang Dios6 Yang sorit nang Dios na makaungudan yang

pyagaindo nami sang manga tomotoo na madigunda yang pagkanarig kang Jesu Kristo. Buku nangkanang otaw katigaman yang pyagaindo nami, aragbuku nang katigaman nang manga tagsakop sin-ing donya, kay amawara yang gaom nang karikonang tagsakop sang manga otaw disining donya.7Awgaid yaning pyagaindo nami na sorit nang Diosna makaungudan wa akatigami nang manga otawnangaon kay wa pa silan nang Dios apakatigama.Awgaid wa pa nang Dios imowa yang maski nana,dadaan da yandam naan yaan na panalangin kanatu

na makapaguma kanatu nang way tatamanan,wakaw pyapakatigam naan yaan kanatu adoon.8 Toyo way pangoro disining donya na yatigamsaan na sorit nang Dios, kay aw yatigam silan, dilinilan akarabowan asang koros yang Ginoo na si JesuKristo naway tatamanan nang kabantog. 9Kay yangsorit nang Dios na syosolat yagalaong, “Yang wa ik-itaa nang manga otaw aw yang wa nilan udunguga,aw yang wa nilan akaundi, yaan yang yaandamnang Dios na aatag sangmanga otaw na yagadakorasang Dios asang ginawa nilan.” 10 Yang yaandamnang Dios na aatag sang manga otaw pyapakatigamkanami nang Balaan na Espirito na syosogo nangDios agkanami. Way katigaman na di akatigamannang Balaan na Espirito, kariko arag kyakatiga-man naan. Wakaw yang kariko nang katigamannang Dios pagaindo kanatu nang Balaan na Espirito.11 Way otaw na matigam sang dumdum nang sangka otaw, yang kanaan tyoonan gaid espirito yangyatigam sang dumdum naan. Maynaan oman yangDios, yaan gaid yang yatigam sang dumdum naanyang Balaan na Espirito. 12Kita na manga tomotoo,di kita mangagad sang paagi nang arag kita otaw,kay pyagbayaan da kita nang Balaan na Espiritona yatag da kanatu nang Dios antak kita matigamsang kariko nang laban madyaw na pagatag nangDios kanatu. 13 Wakaw yang batok nami kamayo,buku nang kanang otaw pagbuut, awgaid pagbuutnang Balaan na Espirito na yagaindo kanami. Yaanyang byabatokan nami yang manga tomotoo napyagabayaan nang Balaan na Espirito kay silan gaidyang makadarag sang matungtung na pagindo napyapagindo kanami nang Balaan na Espirito.

14Awgaid yang otawna buku nang tomotoo nawapagabayai nang Balaan na Espirito, di matangkapsang matungtung na pagindo nang Dios na pya-pakatigam nang Balaan na Espirito. Yang karikonang kanang Dios pagindo maat naan paninggan.Di naan akatigaman yaan na pagindo kay waraagkanaan yangBalaanna Espirito namakaindo sangkanaan ginawa antak yaan makadarag. 15 Yang to-motoona yatangkap sang kariko nangpagindonangBalaan na Espirito yakadarag sang paagi nang Dios.Kariko nang tomotoo na pyagabayaan nang Balaanna Espirito yakadarag sang kariko nang madyaw napagindo, awgaid yang wa otoo wa pagabayai nangBalaan na Espirito. Wa silan makadarag sang paaginang manga tomotoo na pyagabayaan nang Balaanna Espirito. 16Maynaan yangwa otoo kay yang soritnang Dios na syosolat yagalaong, “Way matigamsang dumdum nang Dios, way makaindo kanaan.”Awgaid kita yatigam sang dumdum ni Kristo kaypyagabayaan kita nang Balaan na Espirito.

3Manga Sogwanun nang Dios si Pablo aw si Apolos

1 Ako, kay manga karomonan ko, wa ak maga-indo kamayo nangaon sang maynang pagindo kosang manga tomotoo na yangagad sang Balaan naEspirito kay wa pa mayo akabos ayawi yang dadaanna batasan mayo. Wakaw yang pagindo ko kamayomaynang pagindo ko sang baya pa tomoo, maynangmanga isu pa. 2 Yang kanak pagindo nangaonmaynang gatas, buku nang maynang kanun kay

1 Korinto 3:3 182 1 Korinto 4:8di pa kamo makagaga saan komaan kay mayn pakamo nang manga isu. Buku pa nang madigunyang pagtoo mayo. Maski adoon, buku pa nangmadigun yang pagtoomayo, 3kaywa pamayo ayawiyang dadaan kamayo paagi. Yaan yang toosananna yabay pa kamo mangagad sang kanang otawpaagi yang yabay pa kamo masigi sang arag kamoaw abay kamo panagagisagis. 4 Aon digkamayoyagalaong, “Ako kang Pablo sakop,” arag aon ya-galaong, “Ako kang Apolos sakop.” Yaan na batasanyang dadaan batasan nang otaw na way Balaan naEspirito agkanaan.

5 Kami si Apolos, arag kami sogwanun nangDios na gaindo kamayo antak kamo manarig nangmadyaw kang Jesu Kristo. Yiimo nami yangpyapaimo kanami nang Dios. 6 Mayn ako nangyananum, si Apolos yang yagatagap sang tanum,awgaid yang Dios yang yagapatorin. 7 Buku nangdagdagu yang gawbuk nang yananum aw yang ya-gatagap, yaan yang dagdagu na gawbuk yang gaw-buk nang Dios na yagapatorin. 8Magonawa kami siApolos, yagasipaggawbuk kami, dawmonnono yanggawbuk nang kada isa kanami, maynaan oman yangabarus kanami nang Dios. 9 Kami si Apolos yangpyapaggawbuk nang Dios sang kanaan pawa. Kamoyang kanang Dios pawa na pyapagawbuk kanami.

Maynang baray arag kamo nang Dios na pyapa-gawbuk kanami. 10 Yang Dios na yamallaat kanakyang gaatag kanak nang katigaman antak ak maka-gaon sang pangoro na panday. Ako yang yagatolloksang arigi nang baray, kayan yang kadaygan yangyagaimo saan na baray. Kamo na magaimo sangbaray, magdadayaw kamo daw magkaraat yang imona baray. 11 Byatok da ko kamayo si Jesu Kristo nayaan gaid yang onayan nang baray nang Dios, waday kadaygan na onayan. 12 Aon yagabaray disangonayanan sang baray nang Dios na yaan yang yiimonilan baray yang borawan aw yang sapi aw yangmadyaw na bato. Yang manga baray na maynaandi amawara kay di amasonog. Toyo aon kadayganna yagabaray disang onayanan sang baray nangDios na yaan yang yiimo nilan baray yang kaoy awyang tamburang aw yang kogon. Yaan na barayyang amawara kay amallugmasonog. 13Apakatigamnang Dios daw monnono yang gawbuk nang kadasang ka otaw nang allaw na pagabarik ni JesuKristo kay si Jesu Kristo yang magaokom. Yangkanaan pagokom maynang atoron na pagasonogantak katigaman yang imo nilan daw madigun dawbuku. Yangmagindoway sangmanga tomotoomay-nang magiimo sang baray. 14 Wakaw aw madyawyang imo naan, maynang baray na di magkasonog,makadawat yaan sang madyaw na barus. 15Toyo awbuku nang madyaw yang imo naan, maynang barayna yamasonog, di yaan makadawat sang madyawna barus. Toyo amarowas yaan, mayn yaan nangyakarogwa sang baray na yamasonog.

16 Kamo na manga tomotoo, yatigam da kamo nakamo yang templo na pyagauyaan nang Dios kayyang Balaan na Espirito iyan kamayo. 17 Wakawaw aon otaw na magasapad sang templo nang Dios,asapadan yaan nang Dios kay balaan yang kanaantemplo. Ayaw kamo magpakaringaw, kamo nayamanarig kang Jesu Kristo yang templo nang Dios.

18 Pagkido kamo daw aon masayup digkamayo.Aw aon digkamayo magdumdum na yaan ungudankinaanglan ayawan naan yang maynaan na dum-dum naan antak yaan makadarag sang kanang Diospaagi kayan yaimo yaan ungudan. 19 Kay yangkaungudan nang manga otaw disining donya nadyudumdum nilan madyaw, maat nang Dios. Kayyang sorit nang Dios na syosolat yagalaong, “Yangotaw na yagadumdum na yaan yang ungudan, pya-pakatigam nang Dios kanaan na yang kaungudannaan yang akaponowan nang kanaan sara na pa-gasapad nang Dios kanaan.” 20 Arag aon syosolatna yagalaong, “Yatigam yang Dios na way kabosnang kanang otaw kaungudan.” 21 Wakaw ayawkamo magbantog sang arag otaw, yang Dios yangmadyawbantogon kay yaan gaid yang gapanalanginkamayo nang way tatamanan. 22 Ako aw si Apolosaw si Pedro yang magindoway kamayo na syosogonang Dios. Kyakaaronan kamo nang kariko kaykamo yangmanga anak nang Dios. Awmaboi kamo,aw matay kamo, madyaw yang kabutang mayokay iyan kamayo si Kristo. Wakaw yang kabutangmayo adoon aw yang kabutang mayo mallaw aragmadyaw 23 kay kamo yang kang Kristo, aw si Kristokanang Ama naan na Dios.

41Aw magdumdum kamo daw sini kami si Apolos,

kami yang sogwanun ni Kristo na syasarigan nangDios pagpakatigam kamayo sang pyapakatigamnaan kanami na wa naan apakatigaman nangaon.2Maynini yangmadyaw sang sogwanun, kinaanglanmagatoman yaan sang kariko nang pyagasogo nangkanaan pangoro. 3 Pagalaong ko kamayo na awkamo awmaski sini yangmagsosi sining gawbuk ko,di ak amaundug kay buku nang importante kanakyang pagokom mayo. Kay maski ako na gagawbuk,di ak makaokom daw madyaw yang gawbuk ko dawbuku. 4 Toyo maski way kyakatigaman ko na imoko na maat wa yaan magapasabot na way sara ko.Yaan gaid yang makapagokom sang kanak gawbukyang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 5 Wakaw ayawkamo magsaway sang maski sini kay wa pa adatungyang magookom na si Jesu Kristo na kanatu Ginoo.Pagtagad kamo kanaan, kay apakatigam naan yangmanga imo nang otaw na wa akatigami nang ka-daygan. Arag apakatigam naan yang kyakaundannang manga otaw, kayan silan na yanagimo nangmadyaw, silan yang abantogon nang Dios.

Yang Manga Apostol ni Kristo6 Kay manga karomonan ko, yang pyagalaong

ko kamayo adoon bain kanami si Apolos. Kamiyang paggaoni mayo antak kamo makasonod sangbatasan namadyawna pyagaindo kanatu nang Dios.Kay maat nang Dios yang magabantog sang sangkaotaw kayan syaway yang isa na arag gaindo kamayonang matungtung. 7 Kay aw aon labaw digkamayo,yaan yang pagbuut nang Dios, kay yang Dios yanggaatag kamayo sang maski nana na iyan kamayo,buku nang kamayo pagbuut, kanang Dios pagbuut.Wakaw dili kamo makapagbantog kay buku nangkamayo pagbuut.

8 Ayaw kamo magdumdum na yomolla da kamo,na kariko arag aon day kamayo, wa day yakaukud

1 Korinto 4:9 183 1 Korinto 5:12-13kamayo. Buku nang madyaw na magadumdumkamo na kamo yang yagapangoro na sakop nangDios, maski kami na manga apostol wa pa maga-pangoro. Madyaw garo aw matungtung na mag-apangoro kamo na sakop nang Dios, kayan kamina manga apostol arag magapangoro inagad mayomagpangoro. 9 Yagadumdum ako na pagbuut nangDios na kami na manga apostol yang byubutangsang kaoriyan na yabay nang otaw sodiin, may-nang manga piriso na patayunun. Yaimo da kamitanawunun, kay yabay kami nang manga otawtanawun tigkan sang manga sogwanun nang Diosna tagalangit, arag yatanaw kanami. 10 Kamikono na manga apostol laban sangu kay yamakotkami magbatok tungud kang Jesu Kristo. Kamokono yang manga ungudan tungud sang pagtoomayo kang Jesu Kristo. Kami kono way gaom,kamo kono yang aon gaom. Kamo yang dung-ganan, kami yang obitanan. 11 Tigkan adoon yabaykami magutum, yamangkarangga kami, tatagbi dayang kanami damit, pyamonaran kami, laban kamikyukudul. Mayn kami nang adag, maski diinkami yakakorang. 12 Yamakot kami maggawbukantak kami makakaan. Aw didigadigaan kami nangmanga otaw, pyanalanginan nami silan. Aw pya-pakarisudan kami nang manga otaw, di kami mag-barus, titigkuran nami. 13 Aw aon manga otaw nagasorit kanami nang maat, byabarusan nami silannang madyaw na sorit. Tigkan adoon yabay kamipaglaongon na yagaid kono kami makadagut kayway kono asoy nami.

14 Wa ko yani osolatan kamayo na antak kamomarig, awgaid syosolat ko yani kamayo na antakkamo kaindowan, kay kamo yang kanak karug-nanan maynang manga anak ko. 15 Kay maskimadaig yang magindoway kamayo, ako gaid yangmaynang ama mayo, kay pagbatok ko kamayo sangsorit nang Dios, maparabay kamo manarig kangJesu Kristo. 16 Wakaw pyangayo ko kamayo namagasiling kamo kanak. 17 Tungud saan syosogoko si Timoteo agkamayo kay yaan yang magadasigkamayo antak kamo mangagad sang pagbuut niJesu Kristo na pyangagadan ko, pyagaindo ko aragyaan sang maski wain na simbaan na dyadatungko. Si Timoteo anak ko sang pagtoo kang Kristo,laban ko yaan karugunan. Matinomanun yaan sangpyapaimo kanaan ni Kristo.

18 Aon digkamayo yagaparabaw kay yagad-umdum na dili da ako oman makadto kamayo.19 Awgaid aw tomogot yang Ginoo, dili madogaymadatung ako agkamayo oman. Aw domatung daako agkamayo, pagasaitan ko yang gaparabaw sangarag kamo daw aon gaom nang Dios digkanilan,daw yotoyo gaid silan magsosoritin. 20 Kay yangkanang Dios pagbuut, buku gaid nangmotoyo kamomagsorit, kay yang sorit nang Dios aon gaom.21 Wakaw pangagad kamo sang kanak pagindo,kay gosto ko na madyaw yang ginawa ko kamayoaw domatung ako agkamayo. Toyo aw dili kamomangagad sang kanak pagindo, mudungug kamosang masakit na sorit ko kamayo aw domatung akoagkamayo, antak kamo magdura, na di da kamomagaparabaw sang arag kamo tomotoo.

5Aon Yanagkadopang disang Manga Tomotoo

1Yudungug ako na aon yagaimo sangmaat digka-mayo. Aon kono otaw na yimipid sang asawa nangkanaan ama. Maski yang manga otaw na bukunang tomotoo, laban maat nilan yang kadopanganna maynaan. 2 Sari aon imo na maat digkamayo,mayn kamo naan, yapagbantog da kamo. Sanakauruk sa garo kamo, aw papanawa mayo digka-mayo yang yakaimo sangmaat antak yaanmagdura.3Kay maski maawat ako agkamayo, maynang aadtoako kay yabay ak magdumdum agkamayo. Wakawmakaokom ako saan na otaw 4 kay yaatag kanaknang Ginoo ta na si Jesu Kristo yang katungudpagokom. Nang pagtipon mayo asang simbaan,maynang arag ak iyan inagad mayo pinaagi sanggaom nang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 5 Wakawpabayai la mayo yaan na otaw kang Satanas antaksapadan yang kanaan lawas tungud sang kanaanimo na maat antak marowas yang kanaan kallowamallaw nang pagbarik nang Ginoo ta na si JesuKristo.

6 Kamo na gabantog, maat yang kamayo pyag-bantogan kay aon digkamayo yagaimo nang maat.Yatigam kamo na yang tatagbi na patoron yaka-toron sang madaig na paan. Maynaan oman yangmaat na imo pagagaonan nang madaig na otaw.7Wakaw papanawamayo yangmaynaan digkamayoantak kamomaimomanga balaan na poros madyawyang imo. Tinuud na kamo namanga tomotoo yangyamaimo balaan aw pagsakopa kamo nang Dios kaypyatay da si Jesu Kristo tungud kanatu. YangmangaJudio kadini yagapatay sang karnero kada allawnang pista nilan na pyagangaranan nang Paglabay.8 Wakaw maynang yatambong kita sang pista kaysi Jesu Kristo yang maynang karnero na pyapataynang pista na Paglabay na kyakaan ta antak di dakita magimo sang kyanaraman ta na maat na imo.Wakaw ayawan ta yang kariko nang maat na imokayan yangagad kita sang matungtung na pagindoni Jesu Kristo.

9 Pagsolat ko kamayo nangaon, pyagalaong kokamo na di da kamo mapagobay sang mangadopang. 10 Awgaid wa ak magalaong kamayo na dida kamomapagobay sangmanga otawnabukunangtomotoo na yagaimo sang kadopangan aw yangmanga otawnamaagap, aw yangmanga limbongan,aw yang manga otaw na sakop nang balyan, kay awyaan yang pyagalaong ko kamayo na di da kamomapagobay sang buku nang tomotoo na gaimo sangmaynaan, dili kamo makaimo saan aw dili kamomanaw disining donya. 11 Awgaid yagasolat akkamayo adoon na ayaw da kamo mapagobay sangmaski sini na tomotoo aw abay pa yaan mipid sangmaski sini na buku nang kanaan asawa, aw yangtomotoo na maagap, aw yang tomotoo na yabaypa tomangkap sang pagindo nang balyan, aw yangtomotoo na gapakaraat sang arag tomotoo, aw yangtomotoo na galasinglasing, aw yang tomotoo namatakaw. Yang tomotoo na yagasing nang may-naan, ayaw kamo mapagsaro kanaan.

12-13Way katungud ko sang pagokom sangmangaotaw na wa otoo kang Jesu Kristo. Yang Dios gaid

1 Korinto 6:1 184 1 Korinto 7:5

yangmagaokom kanilan. Awgaid yang kamayo oko-man yang arag kamo tomotoo digkamayo. Wakawyang maat yang imo na tomotoo, papanawa mayodigkamayo.

6Yang Panagsompaki nang Arag Tomotoo

1 Aw aon isa kamayo na tomotoo na mapagagissang arag kamo tomotoo, ayaw kamo magdangupsang okom na buku nang tomotoo, yaan yangmadyaw papagosayun sang kamayo kasamok yangarag kamo tomotoo. 2 Yatigam da kamo na ma-datung yang allaw na yang manga otaw na sakopnang Dios yang magaokom sang manga otaw disin-ing donya. Aw kamo yang magaokom mallaw sangmanga otaw asang karowagan nang donya, di bakamo makaosay sang tagbi na kasamok nang aragkamo tomotoo? Matigam kamo magosay sangkasamok. 3 Tigkan sang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios arag okoman ta mallaw. Wakawmakaimo kamo magosay sang kasamok nang aragkamo tomotoo. 4 Aw aon kasamok digkamayona kinaanglan osayun, ayaw mayo pagpaosayansang manga magookom na way labut sang sakopnang Dios. 5 Makaina kamayo aw mapaosay kamokanilan, kay aon ungudan digkamayo na makaimomagosay sang kasamok mayo na tomotoo. 6Awgaidmaat yang imo mayo kay yang isa na tomotoosyosombong nang arag silan tomotoo adto sangbuku nang tomotoo. 7Yang imo mo na syosombongmo yang arag kamo tomotoo, buku nang madyawkay yaan yang kyatigamandana bukunangmadyawyang pagpangagad mayo sang Dios kay madyaw paaw yagtigkul kawmaski atakawan kaw, aw oropigankaw. 8Awgaid sana kamo yang yagimoda sangmaat,yallimbong da kamo sang arag kamo tomotoo.

9 Yatigam da kamo na di pagasakopon nang Diosyang yagaimo sang maat. Wakaw yamasayup kamoaw magdumdum kamo na makaambit sang mangapanalangin nang Dios yang yagaimo sang maatsang bobay, aw yang yatangkap sang pagindo nangbalyan, aw yang imipid sang buku nang kanaanasawa, aw yang manga usug na yotoon sang aragusug, 10 aw yang yangindakaw, aw yang otaw nagosto garo apanmowan yang kariko, aw yang ya-pakarasing, aw yang yagapakaraat sang kadaygan,aw yang mallimbongay. Kariko nining gaimo sangmaat, dili pagasakopon nang Dios. 11 Aon digka-mayo manga otaw na maynaan yang batasan nan-gaon. Awgaid adoon tobok da kamo kay kyamang dani JesuKristo yang karikonangmaat asangdumdummayo, pyasaylo ra kamo nang Dios, yamaimo kamomadyaw nang Dios pinaagi kang Jesu Kristo nakanatu Ginoo, aw pinaagi sang Balaan na Espiritonang kanatu Dios.

Bantoga Mayo yang Dios Pinaagi sang Manga ImoMayo

12 Madyaw ko imoon yang maski nana na imogatang bukunangmaat na imo, toyo aonmanga imona maski buku nang maat na imo, di makatabangkanak, di arag makatabang sang kadaygan. Wakawdi ak magaimo sang makaurang sang pagbuut nangDios kanak. 13 Matungtung yang pyagalaong na

yang pagkaan yiimo na ubutang sang tongol, awyang tongol yiimo na butangan nang pagkaan. Yaanyang yiimo nang Dios, toyo ayaw magpakaringawna madatung yang allaw na awaraun nang Diosyang pagkaan aw yang tongol. Arag ayaw mag-pakaringaw na yang lawas ta wa imowa nang Diossang kadopangan, yiimo naan yang lawas ta naamaimo sakop nang Ginoo ta, yang Ginoo ta yangmagatagap sang lawas ta. Maynaan yang pagbuutnang Dios kanatu. 14 Wakaw yang Dios na yagaboioman sang Ginoo ta na si Jesu Kristo na pyapatay,yaan magaboi oman sang kang Kristo sakop nayamatay da. Yang gaom nang Dios yang magaboioman kanatu na sakop ni Jesu Kristo.

15 Yatigam kamo na yang kamayo lawas kangKristo kay kang Kristo sakop kamo. Wakaw yanglawas nang sakop ni Kristo, maat aw mapagobaysang lawas nang dopang na bobay. 16Awmipid yangotaw sang dopang na bobay, yatigam kamo na silandowa yamaimo sang ka lawas da. Kay aon syosolatna yagalaong, “Yang magaipid na bobay aw usugamaimo sang ka lawas silan dowa.” 17Awgaid si JesuKristo aw yang magapasakop kanaan, silan dowasang ka ginawa ra kay yang Balaan na Espirito nagabaya kang Jesu Kristo arag gabaya kanaan.

18 Arilii yang kadopangan. Ayaw magipid sangbuku nang kanmo asawa. Yang kariko nang kaday-gan na sara na yamaimo nang otaw way labut nangkanaan lawas, toyo yang otaw na yimipid sang bukunang kanaan asawa, yang sara na yamaimo naaniyan sang kanaan lawas, wakaw yaan yang yaka-pagkaraat sang kanaan tyoonan lawas. 19 Yatigamkamo na yang lawas mayo yang pyagauyaan nangBalaan na Espirito na yaatag nang Dios kamayokay kamo na manga tomotoo yang kanaan sakop.Buku nang matungtung na kamo yang tagtomonsang tyoonan lawas mayo, kanang Dios kamo, 20 kaybinili la kamo naan. Dagdagu yang bayad naan, kayyang kamatayun ni Jesu Kristo yang bayad. Wakawdadyawa mayo yang batasan mayo antak mabantogyang Dios nang kariko nang manga imo mayo namadyaw.

7Yang manga Pagsosi Bain sang Kaminyoon

1 Kamo yagasolat kanak, yagaosip kamo. Ibakunko kamo adoon. Maski dili mangasawa yang usug,madyaw. 2 Toyo yang usug na amarim sang bobay,madyaw yang mangasawa yaan, kay laban maatnang Dios yang imipid sang buku nang kanaanasawa. Wakaw madyaw yang kariko nang usugmangasawa, madyaw yang kariko nang bobay mag-abana daw silan makaungud sang maat nang Dios.3 Ikaw na asawa, ayaw magdili sang kanmo banana di kaw mapagipid, ikaw oman na bana, ayawmagdili sang asawa mo na di kaw imipid. 4 Saydayang dumdum nang magasawa, wakaw yang usugbuku nang tagtomon sang kanaan tyoonan lawas,yang asawa yang tagtomon. Maynaan oman yangbobay, yang bana yang tagtomon. 5 Wakaw ikawna asawa, ayaw magdili sang kanmo bana. Ikawoman na bana, ayaw magdili sang kanmo asawa.Toyo kamo na magasawa, aw magoyon kamo na dilikamomagaipid nang dagawdagaw antak abay kamo

1 Korinto 7:6 185 1 Korinto 7:30-31magampo sang Dios, madyaw. Awgaid pagkataposmayo magampo, oman da kamo pagipid daw kamodaugun ni Satanas kay dili kamo makatigkul na dikamo magaipid.

6 Yaning pyagalaong ko kamayo buku nang pag-sogo ko kamayo, 7 toyo gosto ko garo na magagaonkamo kanak na wa mangasawa, toyo yatigam akona yang Dios yang magabuut sang kada isa kamayo.Wakaw ayn dakman nang pagbuut nang Dios ka-mayo, madyaw aw makagaon kamo kanak. 8 Yangwa pa mangasawa aw yang manga baro, pagalaongko kanilan na madyaw aw makagaon silan kanakna wa mangasawa. 9 Toyo aw gosto nilan, madyawyang mangasawa, kay madyaw pa yang mangasawasang magatigkul na di mangasawa sari gosto garomangasawa.

10-11 Arag aon pagindo ko sang yangognan da namanga tomotoo. Yaning pagindo ko kanilan bukunang kanak tyoonan pagindo, pagindo na sikunsang Ginoo ta na si Jesu Kristo. Pyagaindo nangGinoo ta yang magasawa na di ayawan nang asawayang kanaan bana, maynaan oman yang bana, dinaan ayawan yang kanaan asawa. Yang asawa awmayaw sang kanaan bana, dili magabana oman,madyaw aw oman yaan mori sang kanaan bana.

12 Arag aon pagindo ko sang kadaygan digka-mayo na wa pa pagaindowa ni Jesu Kristo nangaon,pagaindo da ko adoon kamayo. Aw aon usug natomotoo na aon asawa na buku nang tomotoo toyokarim nang asawa namapagtukud kanaan, dili naanayawan yang kanaan asawa. 13 Maynaan omanyang bobay na tomotoo na aon bana na buku nangtomotoo toyo aw karim nang bana na mapagtukudsang kanaan asawa, dili naan ayawan yang kanaanbana. 14 Kay aw tomotoo yang asawa, buku nangmaawat sang panalangin nang Dios yang bana nawa otoo. Magonawa oman saan, aw tomotoo yangbana, bukunangmaawat sang panalangin nangDiosyang asawa na wa otoo. Wakaw yang manga anaknilan buku nang maawat sang Dios kay madyawpa yang kanilan kabutang sang manga anak nangbuku nang tomotoo. 15 Awgaid yang asawa, awbuku bana, na wa otoo, aw gosto naan ayawan yangyotoo, dili yaan udumutan, yoono aw manaw yangwa otoo, pabayai la yaan kay pagbuut nang Diosna yang manga tomotoo dili amasamok. 16 Kayaw madyaw yang batasan nang asawa na tomotoosang kanaan bana na buku nang tomotoo, dagawamaimo tomotoo kang Jesu Kristo yang kanaanbana. Maynaan oman yang bana na tomotoo, awmadyaw yang batasan naan sang kanaan asawa nabuku nang tomotoo, dagaw amaimo tomotoo kangJesu Kristo yang kanaan asawa.

Yang Kada Isa Kinaanglan Magakinaboi Pinasobaysang Kanaan Kabutang na Pagbuut nang Dios Kanaan

17 Yani yang pyagaindo ko asang kariko nangpagtitiponan nang manga tomotoo. Pagsakop nangDios kanilan, kinaanglan na yang kada isa kanilanmagapabilin sang kanaankanaan kabutang aw pan-gagad sang pagbuut sang isaisa kanilan nang Ginoota na si Jesu Kristo. 18Yang otaw na dadaan da tyoponang pagtangkap naan kang Jesu Kristo, way ki-naanglan na aparinin naan yang tyopowan kanaanna toosanan nang manga Judio. Maynaan oman

yang otaw na buku nang tyopo nang pagtangkapkang Jesu Kristo, wa day kinaanglan namagapatopoyaan. 19 Kay yang tyopo aw yang buku nang tyopobuku nang importante. Yaan yang importante yangabay mayo pangagadan yang pagbuut nang Dios.20 Wakaw kinaanglan magapabilin yang kada isakamayo sang kanaan kabutang na pagbuut nangDios kanaan nang pagpasakop naan sang Dios. 21Awallang kaw nang wa pa kaw asakopa nang Dios,maski abay pa kaw adoon pangallangun, madyawyang kanmo kabutang kay yasakop da kaw nangDios. Yoono maski allang kaw. Aw makagawaskaw sang pagpangallang kanmo aw kaparin yangkanmo kabutang madyaw sa agaw. 22 Yang mangaallang digkamayo na yaimo da nang Dios sakopni Jesu Kristo maynang buku da nang allang kayyakagawas da sang maat na pagbuut nang kanilantyoonan ginawa na yangallang kanilan nangaon.Yang buku nang manga allang digkamayo nangaonna yaimo da nang Dios sakop ni Jesu Kristo, adoonyaimo da allang ni Jesu Kristo. 23 Toyo ayaw dakamo magpapangallang sang arag kamo otaw, pa-pangallang da kamo sang Dios kay laban dakorayang bayad naan kamayo. Yang bayad naan yangkamatayun ni Jesu Kristo. 24 Wakaw, kay mangakaromonan ko, pagsakop nang Dios kamayo, maskinana yang kabutang mayo nangaon, madyaw namagapabilin kamo saan na kabutang kayan yabaykamo mangagad sang pagbuut nang Dios kamayo.

YangManga Pagsosi Bain sang Buku nangMinyo awBain sang Manga Baro

25 Ibakun ko kamo sang pagosip mayo kanakbain sang manga daraga digkamayo. Way sikunsang Ginoo na pyagasogo ko sang manga daragadigkamayo, awgaid akanarigan akmayo kay tungudsang lugun kanak ni Jesu Kristo yatagan ak naannang madyaw na ungud. Wakaw magatambag akosang manga tingosay. 26 Kay laban marisud yangbanwa adoon, wakaw dumdum ko, madyaw adoonyangdili aparininnangotawyang kanaankabutang.27 Aw aon day asawa mo, di da kaw magdumdumna ayawan mo yang asawa mo. Aw wa pay asawamo, madyaw yang di mangasawa. 28 Awgaid awwa pay asawa mo, buku nang maat aw mangasawakaw. Magonawa oman sang bobay na way bana,buku nang maat aw magbana yaan. Toyo ako, gostoko garo na makagawas kamo sang karisud nangamapagguna sang yangognan adoon na timpo.

29 Kay manga karomonan ko, yaan yang pa-galaong ko kamayo na di da madogay yang paggaw-buk ta kang Jesu Kristo kay amallug da domatungyang kataposan. Wakaw pono adoon asta sangkataposan yaan yang parabiya yang gawbuk kangJesu Kristo labaw sang kanmo pamilya. 30-31 Yangmadyaw, di kita amabarag nang maski nana disin-ing banwa, di makaurang kanatu yang kauruk, dimakaurang kanatu yang paguma, di kita amabaragnang maski nana na pyanmowan, di kita amabaragmamili aw mamarigya. Di kita amabarag nangmaski nana antak kitamakatoman sang kariko nangpagbuut nang Dios kanatu. Magatoman kita sangsogo ni Jesu Kristo kay amallug da mawara yangkasakopan disining donya.

1 Korinto 7:32 186 1 Korinto 9:2

32 Gosto ko garo na way akawiliyan mayo namaski nana. Yang usug na way asawa yang waykyakabaragan nang kanaan dumdum, wakaw yaanyang abay naan dumdumun yang sogo kanaan niJesu Kristo antak yaan makaontol kang Jesu Kristo.33 Awgaid yang usug na aon day asawa yaan yangabay naan dumdumun yang kanilan kaogalinginantak makaontol sang kanaan asawa. 34 Wakawyamabain yang kanaan dumdum kay gadumdumyaan na makaontol kang Jesu Kristo, aw arag gad-umdum na makaontol sang kanaan asawa. Mago-nawa sang bobay na aon day bana, yaan yang abaynaan dumdumun yang kanilan kaogalingin antakyaan makaontol sang kanaan bana. Toyo yangbobay na tomotoo na way bana, pyagadakora naansang kanaan ginawa si Jesu Kristo na kanatu Ginooantak yaan makatoman sang pagbuut ni Jesu Kristokanaan.

35 Yaning tambag ko kamayo adoon buku nangpagsagda ko kamayo na dili kamo mangasawa, toyotyatambagan ko kamo nang maynini antak mayomaimo yang madyaw kamayo. Gosto ko garo nawaymakabarag kamayo antak yaan yang abaymayodumdumun yang pagbuut kamayo nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo.

36Awgaid buku nangmaat aw papagbanaun nangama yang kanaan anak. Wakaw aw yainatub damadaraga yang anak mo, madyaw yang dumdummo na magabana ra yang anak mo. 37-38Madyaw pana di mo papagbanaun yang anak mo aw yatigamda kaw na yang anak mo, buku pa nang gostonaan yang magabana. Aw maynaan, madyaw saagaw yang kanmo pagbuut, way makabuut sa agawkanmo na kadaygan na otaw, kay ikaw na amayang aon katungud sang pagdomara sang kanmomanga anak. Toyo awgostomagbana yang anakmo,madyaw na papagbanaun mo.

39 Bain sang magasawa na tomotoo, yang asawakanang bana kaba boi pa yang kanaan bana, diyaan makaayaw. Awgaid aw matay da yang kanaanbana, makapagbana yaan oman sang karim naanpagbanaun na arag tomotoo. 40 Awgaid dumdumko labaw pa magauma yang bobay na baro aw dida yaan magbana. Dumduma mayo yang tambag kokamayo, kay yotoo ako na yang tambag ko kamayokanang Balaan na Espirito na gabaya kanak.

8Yang Pakaan sang Manga Diosdios

1Yani yang iibak ko sang pagosip mayo bain sangbatasan nang manga otaw na gaiyaw sang ayupna pakaan sang kanilan diosdios na yaampowannilan. Kita na manga tomotoo yang aon kyakatiga-man bain saan. Yatigam kita daw nanang madyawimoon. Toyo magkido kaw daw kaw makadumdumna ikaw yang labaw tungud sang kanmo katigaman,kayan yagparabaw kaw sang arag kamo otaw. Yangmadyaw, managilugun kita, yang kanatu kaina-gadan na tomotoo apadasiginta. 2 Toyo yang otawna gadumdum na dakora yang kanaan katigaman,yaan yang toosanan na yaan na otaw buku nangungudan. 3 Toyo yang otaw na dakora sang ginawanaan yang Dios, yaan yang aon matungtung nakatigaman na madyaw nang Dios.

4 Bain sang iniyaw na ayup na pakaan sang dios-dios, kita na madigun yang pagtoo ta kang GinooJesus yatigam da na way kabos nang pagsimba sangdiosdios kay way lain na Dios na isimbaun ta, saydayang Dios na isimbaun ta. 5 Aon madaig na karasina magbabaya asang kanatu banwa aw asang pa-gawanan. Silan yang pyagalaong nang manga otawna kanilan kono dios na gabaya kanilan. 6 Toyo kitana manga tomotoo, isa ra yang kanatu Ama na Dios.Yaan yang makagagaom na yagabuut sang kariko.Yiimo kita naan na kanaan sakop. Arag isa ra yangGinoo ta na si Jesu Kristo. Yaan yang yagaimo sangkariko. Yamaboi kita nang way kataposan digkangJesu Kristo.

7 Toyo aon pay manga tomotoo na wa pamakadarag nang madyaw sining pyagalaong ko kaywa pa nilan akaayawayawi yang kyanaraman nilanna pagdumdum bain sang pakaan sang diosdios.Asta adoon, aw yakaan silan sang iniyaw na ayupna pakaan sang diosdios, yagadumdum silan nayakasawit silan sang pakaan sang diosdios. Wakawkaymaynaan yang pagdumdumnilan, maat kanilanaw yakaan silan sang iniyaw na ayup na pakaansang diosdios. 8 Toyo aw madigun yang pagtoomayo kang Jesu Kristo, yatigam kamo na bukunang pagkaan na kyakaan ta yang makadigun sangpagkanarig ta sang Dios. Aw komaan kita, aw dikita komaan, di akadogangan yang pagkanarig tasang Dios kay buku nang pagkaan yang gabuut sangpagkanarig ta sang Dios.

9Maski yatigam kamo na yang pagkaan di maka-parin sang kamayo pagkanarig sang Dios, magkidokamo daw kamo yang kyakaponowan nang pagkas-apad nang pagtoo nang inagad mayo na baya patomoo na magasiling kamayo. 10 Kay kamo nayatigam da bain sini, aw tomambong kamo disangbaray nang diosdios kayan kyomaan kamo disaan,kayan aw magsiling kamayo komaan yang wa paabay akatagtaga sang matungtung, magadumdumyaan na yakasawit yaan sang pakaan sang diosdios.11 Aw maynaan, ikaw na matigam, aw komaan kawsaan asang atobangan nang inagad mo na baya patomoo, kayan yagsiling yaan kanmo komaan, yaanyang makasapad sang pagtoo naan. Toyo ikaw,ayaw magpakaringaw na si Jesu Kristo yagapaka-matay tungud kanaan, 12 wakaw ikaw yang gaimosang maat ni Jesu Kristo kay ikaw yang pyaga-gaonan nang inagad mo na tomotoo na buku panang madigun yang pagtoo. Aw maynaan, ikawyang kyakaponowan nang pagkasapad nang pagtoonaan. 13Wakaw aw aon pagkaan na kyakaponowannang pagkasapad nang pagtoo nang inagad ko natomotoo, di da ako oman makaan saan na pagkaandaw yaan yang kaponowan nang pagkasapad nangkanaan pagtoo.

9Yang Katungud aw Katungdanan nang Apostol

1Yatigam kamo naway otaw na gabuut kanak kayapostol ako na arag yikita kang Jesus na Ginoo ta.Arag yatigam kamo na yang kyakaponowan nangpagtoo mayo yang pyapabatok kanak nang Ginoota. 2 Wakaw maski aon yagalaong na ako bukunang apostol, kamo yang yatigam na ako apostol ni

1 Korinto 9:3 187 1 Korinto 9:24Jesu Kristo kay kamo yang toosanan na apostol akokay yanarig da kamo kang Jesu Kristo tungud sangkanak pagindo kamayo.

3 Aw aon magsaway kanak, yani yang iibak kokanilan, laong ko, 4 “Maski di ak komaan sangkamayo pagkaan, ayawmagdumdum na way katun-gud ko pagdawat sang pagkaan na sikun digkamayona barus sang gawbuk ko.” 5 Pagbuut nang Dioskanak na dili ako mangasawa, toyo aw aon kanakasawa, ayaw magdumdum na way katungud ko napagaagad ko yang kanak asawa mayni Pedro awyang manga lomon na usug ni Jesu Kristo na Gi-noo ta aw yang kadaygan na arag manga apostolna pyagaagadagad nilan yang kanilan asawa sangpagpanaw nilan. 6 Ayaw kamo magdumdum nakami si Bernabe way katungud pagkamang digka-mayo sang yakaukud kanami maski wa kami man-gayo. Sabo dili kami makamang digkamayo sangyakaukud kanami, kay gosto nami na kami yangma-makot maggawbuk antak makakamang sang karikonang yakaukud kanami kaba gaindo kami kamayo.7 Dumduma mayo yang sondaro, way kinaanglanna magagawbuk pa sang kadaygan na gawbuk an-tak makakamang sang yakaukud kanaan kay yangbayad kanaan na gasondaro yaan yang pyamilinaan sang kariko nang yakaukud kanaan. Aragdumduma yang yagapawa, kinaanglan makamangyaan sang abot disang kanaan pawa na gyagawbuknaan. Magonawa arag sang magbantayay sangmanga karnero, aon barus sang kanaan pagbantayantak yaan makakamang sang yakaukud kanaan.Magonawa kami si Bernabe, aon kanami katungudpagdawat sang barus sang pagindo nami bain sangsorit nang Dios, toyo wa nami imowa yang may-naan namakamang kami digkamayo sang yakaukudkanami.

8 Yaning pyagalaong ko buku nang kanang otawgaid batasan, toyo arag pagindo nang balaod nangDios 9na pyapasolat naan kadini kangMoises, laong,“Yang baka na pyagadaro mo, ayaw pagtampungayang baba kay antak yaan makapanamsam kabapyagadaro mo.” Toyo buku nang baka gaid yangkyakaundan nang Dios na atagoyapun. 10 Labawpa kita sang baka, wakaw kami na magindowayyang kyakaundan nang Dios. Kami yang tyatagoyapnang Dios antak way makaukud kanami. Yaan yangkaologan naan na pananglitan kay yagasolat si Moi-ses tungud kanami. Kami na manga magindowaysang sorit nang Dios, mayn kami nang gapawa,aragmayn kami nang gagani, kay yang yagagawbukyamanarig na makakaan sang abot. 11 Kami yanggapanggas sang sorit nang Dios agkamayo. Awmay-naan, bukunangmaat awdomawat kami sang bayadna aatag mayo kanami. 12 Aw aon kadaygan nayagaindo kamayo na gadumdum na aon katungudnilan sang pagdawat sang bayad kanilan, labaw pakami na aon katungud saan.

Toyo kami si Bernabe, maski aon kanami katun-gud pagdawat digkamayo sang yakaukud kanami,wa kami mangayo kamayo. Yagatigkul kami sangmaski nana na karisud antak way makaurang sangpagbatok nami sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. 13 Yatigam kamo na yang manga mag-gawbukay nang Dios na gadara sang simisimbaay

disang templo ag Jerusalem, asaan silan akamangsang pagkaan nilan sang yaatag nang manga otawsang Dios. Yang gasonog sang iniyaw na ayup, silanyang yakaan sang sama na iiyaw na syosonog nilanasang sonoganan nang pagatag nang manga otawsang Dios. 14 Magonawa saan, pagbuut nang Diosna yang yagaindo bain sang sorit nang Dios ataganmayo na manga tomotoo sang yakaukud kanilan.

15Toyo ako, wara akmangayo kamayo sangmaskinana na yakaukud kanak. Maski adoon dili ak man-gayo kamayo sang yakaukud kanak. Maski amatayak nang karisud, di ak mangayo kamayo, kay yaanyang pyagabantog ko yang wa ko kamo apagastowasang pagindo ko kamayo. Aw ataganmayo ako nangkanak amagasto, wa day bantog ko. 16 Toyo dili akomagabantog na ako yang yagabatok sang pagindoni Jesu Kristo kay yaan yang sogo kanak nang Diosyang abay ak magbatok. Karisud nang akainanganko aw di ak magbatok saan na pagindo. 17 Aw akoyang yagabuut namagaindo ak kamayo, madyaw naatagan ako nang kanak gasto, awgaid yagaindo akkamayo kay yaan yang pagbuut kanak nang Dios.18 Yang madyaw na barus kanak yang yakabayonako magbatok kamayo na way bayad maski aonkatungud ko sang pagdawat sang bayad digkamayo.

19 Bain kanak, ayn nang pagbuut kanak nangDios, yaan yang inangun ko, kay buku ak nangsogwanun nang manga otaw. Toyo pagbuut kona maski amaimo ako maynang allang nang karikonang otaw, madyaw ko kay antak madaig yangmaningug sang batok ko antak silanmangagad kangJesu Kristo. 20 Wakaw, aw yang manga Judio yangbatokan ko, gasiling ak nang batasan nang Judioantak silan maningug sang batok ko kanilan antaksilan mangagad kang Jesu Kristo. Buku nang balaodni Moises yang gabuut kanak, toyo aw yaan yangbatokan ko yang manga otaw na yangagad sangbalaod ni Moises, arag ako mangagad saan, antaksilan maningug sang batok ko kanilan antak silanarag mangagad kang Jesu Kristo. 21 Yaan arag yangpaagi ko aw aadto ako sang buku nang Judio, kay awsilan yang batokan ko, di ak mangagad sang kanangJudio balaod na wa nilan akatigami kay antak silanna buku nang Judio arag maningug sang batok kobain kang Jesu Kristo antak silanmangagad kanaan.Maski buku nang kanang Judio balaod yang pyan-gagdan ko, wara ak alapas sang balaod nang Dioskay yaan yang abay pangagadan yang pagbuut niJesu Kristo. 22Awyaan yang batokan ko yangmangatomotoo na buku pa nang madigun yang pagtoo,dili ako magaparabaw kanilan, adasigin ko silansang kanilan pagtoo. Maynaan yang batasan koaw gaindo ako sang manga bago na tomotoo antaksilan maningug sang pagindo ko kanilan. Wakawyagagaon ak sang batasan nang kariko nang otawaw madyaw na batasan. Sabo yiimo ko yani karikokay antak arag aon manarig digkanilan kang JesuKristo kayan kyaaronan silan nang kinaboi na waykataposan. 23 Sabo yiimo ko yani kay gosto ko namakarimpud sang banwa yang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo, kayan arag ak panalanginan.

24 Dumduma yang manga otaw na yanaglombadomaragan, maski madaig silan na yanaglomba,isa ra kanilan yang madaug na makakamang sang

1 Korinto 9:25 188 1 Korinto 10:21madyaw na premyo. Kamo na manga tomotoo,pagsiling kamo nang yapaglomba, pamakot kamoantak kamomakakamang sang madyaw na premyo.25 Yang kariko nang yapaglomba yaganaram do-maragan allawallaw antak silan madogay marutuyaw antak silanmakusugan antak silanmakakamangsang premyo na mallug magango. Toyo kita natomotoo yapakadigun sang pagkanarig kang JesuKristo antak kita makadawat sangmadyaw na barusna di amasapad. 26Ako, mayn ako nang yapaglombana yapakanug domaragan adto sang pagadauganantak ak domaug. Wakaw yamakot ako mangagadkang Jesu Kristo, buku ak nang maynang yapagsi-nombagay na yadayon magpanombag na di magku-rug. 27 Toyo ako, yabay ko naramun yang kanaklawas. Wa ko pangagdi yang maat na kyakaundanko kay dili ako magaimo sang maat nang Dios. Kayaw magimo ak sang maat, way amadawat ko namadyaw na barus kanak maski yakapagindo da akosang manga otaw na yangagad da kang Jesu Kristo.

10Pagpakatigam Antak Ariliyan yang Manga Diosdios

1 Kay manga karomonan ko, gosto ko na akatiga-man mayo yang yamapagguna sang manga kamon-aan nami na manga Judio na yamagad ni Moisesasang banwa na way maguya. Kariko nilan aragyarongan nang panganod, yang Dios iyan sangpanganod. Aw yudurug yang panganod, yigiyodsilan manaw kay yaan yang pagbuut nang Dioskanilan. Pyapagtiway nang Dios yang dagat na pya-gangaranan nang Mapora na dagat kayan yomagisilan kariko disang pyagtiwayan nang dagat. 2Yangpanganod aw yang dagat maynang pyagabawtismokanilan kay antak silan matigam na silan karikopyagaagad ni Moises na kanilan pangoro. 3 Karikonilan yanagpangaan sang pagkaan na yaatag kani-lan nang Dios. 4 Kariko nilan arag yanagpanginumsang tobig na pyapaboros nang Dios sikun sangbato. Yaan na bato mayni Kristo kay si Kristo yangyakaboi kanilan. Si Kristo yang yabay tomabangkanilan kay maski diin silan durug, iyan kanilansi Kristo. 5 Maski madaig yang kikita nilan naimo nang Dios nang pagtabang kanilan, agput ma-bos silan damanan nang Dios, sisilotan silan nangDios, wakaw yamangkakanat yang lubung nang ya-mangkamatay kanilan, na maski diin silan durugdisang banwa na way maguya, madaig yang lyu-rubung kanilan.

6 Yang yamapagguna sang kamonaan nami namanga Judio, karag kanatu nang Dios antak dikita makaungud na magaimo sang maat na mangaimo na maynang yiimo nilan. 7 Wakaw ayawkamo magsiling sang batasan nilan na yisimbasang diosdios. Kay aon syosolat na yagalaong,“Yanagpangaankaan silan aw yanagpanginumkayan yanagsayaw silan.” Buku nang Dios yangtyatawag nilan na gasayaw. 8 Di kita magasilingnilan. Tanawa, sang allaw da misan da kamataydigkanilan yang karowaan aw toro na mararan nasisilotan nang Dios kay yimipid silan sang bukunang kanilan asawa. 9Arag madaig digkanilan yangyagapakaraat sang Dios na yagalaong, “Nananggawan nang Dios ani kanatu? Ayn nang gosto

natu imoon, imoon ta. Dili kita isilotan nang Dioskay dadaan kanatu pyagguna.” Wakaw madaigyang yamatay kanilan na kyakagat nang tinanapkay yaan yang silot kanilan. 10 Aon digkanilanyanagbagolbol sang kanilan pangoro tungud sangkanilan kabutang namarisud. Wakaw syosogo nangDios yang sogwanun na tagalangit adto kanilan,madaig silan yang pyapatay nang sogwanun natagalangit. Magkido kamo, ayaw maggaon kanilan,na yanagbagolbol tungud sang kanilan kabutang.

11 Kariko nining yamapagguna sang kamon-aan nang manga Judio syosolat kay yaan yangpakatigam kanatu antak kita malluk, kayan di kitamagaimo sang maat. Yaan yang imoon ta yangmadyaw nang Dios kay masaid da yang kataposan.

12 Aw yagalaong kaw na di kaw magaimo sangmaat, kay yagadumdum kaw na madigun yang pag-too mo, magkido kaw daw sakadyap da kaw mallawyakapagimo sang maat. 13 Toyo aw aon pagtintalkanmo, maski nana na maat na kyakaundan mona imoon, ayaw magdumdum na ikaw gaid yangyakaungud saan na pagtintal, kay yaan na pagtintalarag yaatobang nang kadaygan na manga otaw.Awgaid kay yang Diosmagatoman sang kanaan saadkanmo na dili kaw naan apabayaan daw dili kawmakatigkul saan na pagtigi kanmo, wakaw aw tigiinkaw, atagan kaw nang Dios nang gaom antak dikaw makapagimo sang maat na kyakaundan mo naimoonmo garo antak di kaw tigiin na labaw pa sangpagtigi na akatigkuran mo.

14 Kay manga karugnanan ko, ayawi mayo yangpagsimba sang manga diosdios, ayawi mayo yangpagipat. 15 Kamo na syosolatan ko, matigamkamo, wakaw dumduma mayo daw matungtungagaw yaning pagalaong ko kamayo adoon. 16 Awmagkatipon kita na makanamput sang pagkamatayni Jesu Kristo, amapanumdum kita sang Dios kayanyiminum kita, yaan yang toosanan na yakadawatda kita sang panalangin ni Jesu Kristo tungud sangpagpatutud naan sang kanaan dogo disang koros.Magonawa, yang paan na pyagapisangpisang takayan kyaan, yaan yang toosanan na yakadawat dakita sang panalangin ni Jesu Kristo tungud sangpagkarabo kanaan disang koros. 17 Maski madaigkita, maynang sang ka lawas da kita na kang Kristosakop kay yanagsaro kita komaan saang sambook dana paan na pyagapisangpisang ta.

18 Dumduma mayo yang pagsimba nang mangaJudio, aw yakaan silan sang pyapasagan nilanna layon nang pagatag nilan sang Dios, yaanyang toosanan na silan sakop nang sisimba nilan.19 Bukun ako yang akatigaman mayo na way kabosnang yamatag sang pagkaan sang diosdios. Yangpagsimba sang diosdios, di makatabang sangmangaotaw. 20Dumduma mayo yang manga otaw na bukunang sakop ni Jesu Kristo, maski nanang pyagaipatnilan, buku nang Dios yang tyatawag nilan kay yangpyagaipat panawagtawag nilan sang mangkaraat.Wakaw yang pyagaipat nilan na pyapaatag nangmagbabaya sangmangkaraat na tatawag nilan, yaanyang toosanan na silan sakop nang tyatawag ni-lan. Way gosto ko na kamo magapatabang sangmanga magbabaya. 21 Wakaw aw minum kamo

1 Korinto 10:22 189 1 Korinto 11:15sang toosanan sang dogo ni Jesu Kristo kayan ky-omaan kamo sang toosanan sang lawas ni JesuKristo na di mayo ayawan yang panawagtawag sangmangkaraat, laban maat yaan nang Dios. 22 Awyaan yang imoon mayo adamanan kamo nang Dios.Dagaw yagadumdum kamo na way amapaggunakamayo aw magimo kamo saan, kay wa kamo ma-gadumdum na labaw sang kamayo gaom yang gaomnang Dios.

23 Tinuud na kita na manga tomotoo makaimosangmaski nana na buku nangmaat nang Dios, toyodi kita magaimo sang imo na dili makatabang sangmaski sini. Aon manga imo na di ta imoon maskidi makalapas sang balaod nang Dios kay di yaan naimo makadasig sang manga tomotoo. 24 Buku nangmadyaw aw yaan gaid yang dumdumun mayo yangmagadadayaw sang kamayo kabutang, kaundi mayoarag yang kabutang nang manga kainagadan mayo.

25 Makakaan kamo sang maski nana na pagsisilana byabarigya kamayo, kay maski nana na pagsisila,akaanun ta aw dili makapagkaraat sang ginawata. 26 Kay yaning banwa aw yang kariko na iyandisining banwa podo kanang Dios, wakaw karikoarag madyaw kanatu.

27 Kamo na tomotoo, aw tawagun kamo nangbuku nang tomotoo sang pagkaan kayan dyomorodkamo, abaya mayo kaana yang maski nanang aatagkamayo kay maski nana na pagkaan, akaanun ta awdili makapagkaraat sang ginawa ta. 28 Toyo aw aonmaglaong kamayo na yaan na pagkaan layon nangpyagaipat, ayaw da kamo saan magkaan daw mari-bog yang yagapakatigam kamayo 29 kay gadumdumyaan namaat yangmakaan saan. Maski akatigamanmo na buku nang maat, ayaw da magkaan.

Toyo aon manga tomotoo na buku nang maru-gun na yagalaong, “Nanang maat aw komaan kitasang madyaw na pagkaan maski aon kadaygan nayagadumdum na makasara silan aw komaan saan?”30 Arag yagalaong silan, “Aw mapanumdum kitasang Dios na yatagan kita nangmadyawna pagkaan,nana sang pagasaway kanatu sini aw komaan kitasang madyaw na pagkaan?”

31 Yani yang iibak ko sang yagalaong nang may-naan, laong ko kanilan na maski makaan, maskiiminum sang tobig, imowa mayo yang kariko nangmadyaw na makabantog sang Dios. 32 Wakawdadyawa mayo yang batasan mayo antak di kamokaponowan sang sara nang kadaygan, yang mangaJudio aw yang buku nang Judio aw yang mangatomotoo sang Dios, di mayo akaraatan. 33 Pagsilingkamo sang kanak batasan kay kyakaundan ko nakariko nang imoon ko arag madyaw nang mangaotaw. Buku nang kanak gaid kabutang yang abayko kaundan, yang kanang kadaygan kabutang, yangkabutang nang pyagaindo ko antak arag silan ma-narig kang Jesu Kristo kayan kyaaronan silan nangkinaboi na way kataposan.

111 Kamo na kang Kristo sakop, paggaon kamo

kanak na yagaon sang batasan ni Jesu Kristo.Yang Pagtorong aw Yisimba

2 Yamapanumdum ak kamayo na yabay ak mayokanamputan. Arag yamapanumdum ak kamayo

kay yabay kamo mangagad sang matungtung napagindo na pyagaindo ko kamayo. 3 Awgaid gostoko na matigam kamo na yang labaw na pangoronang kariko nang otaw si Kristo, toyo kamo namanga bobay, yang usug yang kamayo pangoro. SiKristo, yang pangoro naan yang kanaan Ama naDios. 4 Wakaw yang tomotoo na usug na maga-torong sang kanaan oro kaba yagaampo yaan sangDios disang simbaan aw kaba yagasorit yaan sangsorit na papagsorit kanaan nang Dios, yaan na usugwa magataod kang Kristo na kanaan pangoro, kayaw yang pagtanaw sang oro naan maynang bobay,yaan yang toosanan na buku ni Kristo yang labawna pangoro naan. 5 Toyo yang tomotoo na bobayna wa magatorong disang simbaan kaba yagaamposang Dios aw kaba yagasorit yaan sang sorit napapagsorit kanaan nang Dios, yaan na bobay yangwa magataod sang kanaan pangoro na usug, kay awyang pagtanaw sang oro naan maynang usug, yaanyang toosanan na buku nang usug yang pangoronaan. Yaan na bobay na wa magatorong disangsimbaanmaynangbobaynapyapaboro yangkanaanlogay, yaan na bobay di magkaarig. 6 Wakawmadyaw na yang manga bobay na tomotoo yangmagatorong sang kanilan oro disang pagtitiponannangmanga tomotoo, kaymaat yangmapakita yangbobay sang kanaan oro na pagtanaw na maynangoro nang usug na way torong. Wakaw aw dili mag-torong yang bobay sang kanaan oro, yaan na bobaymaynang bobay na dili magkaarig na yagapagopitsang kanaan logay na maynang usug. 7 Yang usug,way kinaanglan na magatorong sang oro kay yangusug yang yosopo sang Dios, gapakita sang dungugnang Dios. Toyo yang bobay, yaan yang gapakitasang dungug nang usug, wakawmadyawna ataodonnang bobay yang usug, 8 kay yang pyagponowannangmonana usug na si Adan bukunang sikun sangbobay, toyo yang mona na bobay na si Eba yiimonang Dios sikun sang usug na si Adan. 9 Kadini waimowa nang Dios yang usug na obay nang bobay aw-gaid yang bobay yang yiimo nang Dios na obay nangusug. 10Wakaw kinaanglanmagatorong yang bobaysang kanaan oro disang pagtitiponan nang mangatomotoo kay antak kitaun nang manga tagalangitna yang manga bobay na tomotoo yagatoman sangpagbuut nang usug kanilan. 11 Awgaid ayaw mag-pakaringaw na pagbuut ni Jesu Kristo na yang usugaw bobay yagasandug silan dowa kay silan dowaarag pyagasakop naan. 12 Kadini si Eba yiimo nangDios sikun kang Adan, toyo pagkatapos naan na imonang Dios, yang manga usug magsikun sang mangabobay kay yamawtaw digkanilan, toyo yang Diosyang pyagponowan nang kariko.

13 Dumduma sa mayo, yatigam kamo na maat awmagampo yang bobay disang pagtitiponan mayoaw di yaan magatorong sang kanaan oro. 14 Aragyatigam kamo na yaan yang makaina sang usugyang pagtanaw sang kanaan logay maynang pag-tanaw sang kanang bobay logay kay yang batasannang otaw buku nangmaynaan kay buku yaan nangmagayon sang usug. 15 Toyo yang bobay, aw maabayang kanaan logay, yaan yang magayon kanaankay yaan yang madyaw sang bobay. Pagbuut nangDios na yang maaba na logay nang bobay yang

1 Korinto 11:16 190 1 Korinto 12:7yakatorong kanaan kay antak katigaman na ataga-pan yaan nang Dios aw yatangkap yaan na yangusug yang pangoro naan. 16 Yaning pyagalaong kokamayo, aw aon magis sini ibakun ko yaan na yangkanami batasan aw yang batasan asang kariko nangpagtitiponan nangmanga tomotoo na gasimba sangDios magonawa sining pyagalaong ko kamayo.

Yang Pagpanamput sang Pagkamatay ni Jesu Kristo17-18 Aon kono batasan mayo na laban maat,

wakaw magasagda ako kamayo kay dili kamopanalanginan nang Dios aw maynaan yang batasanmayo. Pagdadyayaw kamo paningug. Maskimanagkatipon kamo na akanamputan mayo yangpagkamatay ni Jesu Kristo, di makapanalangin ka-mayo, sana yaan yang makapagkaraat kamayo kayyanagsitobok kono kamo kay aon digkamayo yaga-parabaw sang manga pobre. 19 Yaan yang pagtigikamayo daw sini kamayo yangagad sang Dios. 20Awmanagtipon kamo kariko, yang akaanunmayo bukuda nang pagpanamput sang pagkamatay ni JesuKristo kay aon gaparabaw sang arag kamo. Awmaynaan, wa mayo ataoda si Jesu Kristo. 21 Kayyang isaisa kamayo yapagagaw kono na amaonakomaan na di magpalliwat sang arag kamo, wakawaon yamagutum, aon yabiyag kayan yapakalasing.22 Nanga kamo gaimo nang maynaan? Aw kyaangaid yang kyakaundan mayo, aon man tyoonanbaraymayo na akakaananmayo. Maat yang batasanmayo kay yagaparabaw kamo sang arag kamo to-motoo na arag sakop nang Dios. Yanagkatiponkamona akanamputan garomayo yang pagkamatayni Jesu Kristo, toyo pyakainaan da mayo yang ya-mangkaukud digkamayo. Di ak magabantog ka-mayo sang batasan namaynaan, kaymaat nangDiosyaan na imo mayo.

23 Yang pagindo na pyagindo da ko kamayo yaanyang pyapakatigam kanak ni Jesus na Ginoo ta.Yani yang pyagindo da ko kamayo nangaon naninyang gabi na wa pa alladi ni Judas yang kon-tara ni Jesu Kristo agkanaan, kaba yakaan silan,si Jesus na Ginoo ta yang yakamang sang paan.24 Pagkamang naan sang paan, magpasalamat yaansang kanaan Ama na Dios kayan pyagpisangpisangnaan yang paan aw paglaong yaan, “Yang paan napyagapisangpisang ko, yaan yang toosanan sangkanak lawas na apatayun tungud kamayo. Abayamayo imowa yang maynining yiimo ko kay antakak abay kanamputan mayo.” 25 Maynaan oman,pagkatapos nilan komaan saan na paan, kamangunni Jesus yang inmanan aw paglaong, “Yaning tu-muk nang paras disining inmanan yang toosananna amatoman yang bago na papagsaad nang Dioskay apatutudun mallaw yang kanak dogo tungudkamayo. Arag abaya mayo imowa yani. Aw man-agkatipon kamo, aw inum kamo sini akanamputanmayo ako.” 26 Yaan yang pyagalaong ni Jesus kani-lan antak kanamputan yaan nilan. Wakaw kadakamo komaan sang paan aw inum sang tumuk nangparas disang pagtitiponan mayo, tinuud na yaanyang pagpanamput mayo sang pagkamatay ni JesuKristo naGinoo tamatagmarik yaan ani sang donya.

27 Wakaw yang maski sini na otaw na yakaansang paan aw inum sang tumuk nang paras, toyowa magataod sang lawas aw dogo nang Ginoo ta

na si Jesu Kristo na yagapakamatay tungud kanaan,yaan yang yakaimo sang laban maat nang Dios.28Wakaw yang kada isa kamayo, pagdumdum kamonang wa pa mayo akaana yang paan aw inumayang tumuk nang paras daw aon maat na imomayo. 29 Kay yang yakaan sang paan aw inumsang tumuk nang paras, aw di naan butang sangginawa naan yang kaologan nang lawas ni JesuKristo, yaan yang akaponowan nang pagsilot nangDios kanaan. 30 Wakaw madaig digkamayo yangyamangkarutuy aw yang yamangkasakit aw yangyamangkamatay kay wa nilan ubutangan sang gi-nawa nilan yang pagpanamput sang pagkamatayni Jesu Kristo. 31 Wakaw ososiin ta yang kanatuginawa, daw aon maat, ayawan ta yang maat, kayanawmaynaan yang imo ta, di kita ookman nang Dios,di kita isilotan. 32 Awgaid kita na yamanarig kangJesu Kristo, aw okman kita nang Dios aw siloti kitanaan, yiimo naan yaan antak kita magdura, antak dikita silotan nang way kataposan na silot maynangmanga otaw na wa akanarig kang Jesu Kristo.

33-34 Kay manga karomonan ko, kay laban maatnang Dios yang wa magataod kang Jesu Kristo,wakaw yaan yang madyaw imoon nang wa pa kamoakatipon yang ayn nang yamagutum omona ko-maan disang kanaan baray antak dili domayon ko-maan asang pagtitiponan mayo. Aw managkatiponda kamo antak komaan sang paan na toosanansang lawas ni Kristo, pagtinagaday kamo, misan dakamo kaan na yakanamput sang pagkamatay ni JesuKristo. Aw maynaan kamo, dili kamo isilotan nangDios. Yang kadaygan na pyagaosip mayo kanak,ibakun da ko aw domatung ak agkamayo.

12Yang Manga Pagatag na Sikun sang Balaan na

Espirito1Kay manga karomonan ko, gosto ko na akadara-

ganmayo yangmadaig namanga pagatag na yaatagkamayo nang Balaan na Espirito. 2 Yatigam kamona nangaon nong wa pa kamo akanarig kang JesuKristo, aon gapabaya kamayo wakaw yakasimbakamo nangaon sang way kabos na manga diosdiosna di makapagsorit. 3 Kamo na manga tomo-too, kinaanglan akatigaman mayo na way otaw napyagabayaannang Balaan na Espirito namapagkon-tara kang Jesus, dili yaan magapallaong nang maatkang Jesu Kristo. Arag way otaw na pyagabayaannang mangkaraat na magalaong na si Jesus yangGinoo na makagagaom sang kariko. Kay dili mag-abantog yang otaw kang Jesu Kristo kaba dili yaanpagbayaan nang Balaan na Espirito.

4Maski aon yanagkatoboktobok na mangkadyawna pagatag sang manga tomotoo, sayda yang ya-matag kanilan, yang Balaan na Espirito. 5 Maskiyanagkatoboktobok yang sogo nang Dios sangmanga tomotoo, sayda yang yagapanonogo kanatu,yang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 6 Maski yanagka-toboktobok yang manga imo nang manga tomo-too, sayda nang Dios yang gabuut sang karikonang manga tomotoo antak silan makatoman sangpagbuut naan kanilan. 7 Yang kariko nang to-motoo pyangatagan nang Balaan na Espirito nangmangkadyaw na pagatag antak silan makatabang

1 Korinto 12:8 191 1 Korinto 12:31sang arag silan tomotoo tungud sang pagatag kani-lan nang Balaan na Espirito. 8 Yanagkatoboktobokyang pagatag nang Balaan na Espirito sang mangatomotoo. Aon manga tomotoo na pyagabayaannang Balaan na Espirito antak yaan magpakatigamadto sang kadaygan bain sang pagbuut nang Diosna madyaw imoon. Aonmanga tomotoo na yatagannang Balaan na Espirito nang katigaman antak yaanmagapakatigam sang kanaan kainagadan bain saan.9 Arag aon manga tomotoo na yatagan nang Bal-aan na Espirito nang dakora na pagtoo antak yaanmakaimo sang dakora na imo na makatabang sangkadaygan. Arag aon manga tomotoo na yatagannang Balaan na Espirito nang gaom papagkadyawsang yanagkatoboktobok na manga sakit. 10 Aragaon manga tomotoo na yatagan nang Balaan naEspirito nang gaom pagimo sang manga milagro.Arag aon manga tomotoo na yatagan nang Balaanna Espirito nang pagatag na pyagangaranan nangpropesiya antak yaan makapagbatok sang pyapa-batok kanaan nang Balaan na Espirito. Arag aonmanga tomotoo na yatagan nang Balaan na Espiritonang katigaman antak kimilara sang manga imoaw sorit na sikun sang Dios aw yang buku nangsikun sang Dios. Arag aon manga tomotoo na yata-gan nang Balaan na Espirito nang katigaman antakyaan matigam magsorit sang yanagkatoboktobokna sorit na wa naan akatigami. Arag aon mangatomotoo na yatagan nang Balaan na Espirito nangkatigaman antak matigam magobad sang sorit nawa akatigami. 11 Yang magabuut sang kariko nangway bayad na pagatag yang Balaan na Espirito. Yaanyang yangatag sang kariko nang manga tomotooayn nang pagbuut naan kanilan.

Sang ka Lawas na Madaig yang Pagkana12Madaig na karasi yang asang lawas nang otaw,

aon siki, aon kamot, aon taringa, aon mata, aw aonpay madaig na karasi, toyo sayda yang lawas. May-naan oman kita, maski madaig kita na yamanarigkang Jesu Kristo, maynang sang ka lawas da kitakay sayda yang tagsakop kanatu, si Kristo na iyankanatu. 13 Tinuud na kariko ta na tomotoo sangka lawas da kita pinaagi sang pagbawtismo kanatunang Balaan na Espirito. Wakaw maski Judio awbuku nang Judio, aw allang aw buku nang allang,sang ka lawas da kita kariko kay iyan kanatu yangBalaan na Espirito na yaatag kanatu.

14Yang lawas nang otaw buku nang sang ka karasila kay aon siki, aon kamot, aon taringa, aon mata,awmadaig pa na karasi. 15Wakawmaski magalaongyang siki, “Buku ak nang tollo, wakaw buku aknang sakop nang lawas,” dili yaan akaagdan kaydili amaimo na yang siki di amasakop nang lawas.16 Maski magalaong yang taringa, “Buku ak nangmata, wakaw buku ak nang sakop nang lawas,” diliyaan akaagdan kay dili amaimo na yang taringa diamasakop nang lawas. 17Awkariko nang lawas podomata, di mudungug kay way taringa. Aw karikonang lawas podo taringa, di makabao kay way ilong.18Toyo buku nangmaynaan kay yang Dios na gaimosang lawas nang otawyang yagabutang sangmadaigna karasi disang lawas nang otaw ayn nang pagbuutnaan. 19Yang lawas nang otaw, aw sang ka karasi la,di magaimatok. 20 Awgaid buku nang maynaan kay

madaig yang karasi disang sang ka lawas na yiimonang Dios.

21Wakaw yangmata yagakinaanglan sang kamot,yang oro yagakinaanglan sang siki. 22 Wakawyang kariko nang karasi disang lawas ta yagaki-naanglan na magatinabangay maski marutuy yangisa. 23-24 Yang kariko nang karasi disang lawas tana byubutang nang Dios, maski magadumdum kitana aon sang ka karasi disang lawas ta na way kabosna di makatabang, yaan sa agaw yang adadyawuntagapan kay yaan yang yakatabang sang karikonang lawas ta. Aon sang ka karasi disang lawasta na maski maat tanawun, dakora yang kanaantabang sang lawas ta, toyo aon oman sang kakarasi disang lawas ta na madyaw tanawun toyotagbi yang kanaan tabang sang lawas ta. Awgaidyang Dios yang yagabutang sang kariko nang karasidisang lawas nang otaw antak way sang ka karasidisang lawas ta na osodiin. 25 Yaan yang pagbuutnang Dios antak magoyon yang kariko nang karasidisang lawas ta, magasipagtagap silan. 26Wakaw awmagtigkul sang masakit yang sang ka karasi disanglawas ta, magadungan mati sang masakit yangkariko nang lawas. Maynaan oman, aw makadawatsang panalangin yang isa, magadungan makadawatsang panalangin yang kariko.

27Dumdumamayo yang pagobad sang sambingaysang lawas. Kamo na manga tomotoo maynanglawas ni Kristo, yang kada isa kamayomaynang sangka karasi disang lawas ni Kristo. 28Yang karikomayona sakop ni Jesu Kristo pipili nang Dios, byubutangnaan antak kamomagtinabangay. Kaisa, aonmangaapostol na byubutang nang Dios digkamayo nasakopni Kristo. Kadwa, aonmanga propeta na yaga-batok sang pyapabatok kanilan nang Dios. Katlo,aon manga magindoway. Arag aon pay byubutangnang Dios digkamayo, arag silan makatabang ka-mayo. Aon yagaimo sang manga milagro. Aragaon yakadyaw sang yanagkatoboktobok na mangasakit. Arag aon manga tomatabang sang mangakainagadan nilan. Arag aon matigam magdomarasang simisimbaay. Arag aonmatigammagsorit sangyanagkatoboktobok na sorit na wa naan akatigami.29 Di amaimo na podo apostol kamo. Di amaimona podo propeta kamo. Di amaimo na podo mag-indoway kamo. Di amaimo na kariko mayo aragmakaimo sang manga milagro. 30 Di amaimo nakarikomayo arag aon gaom sang papagkadyaw sangyanagkatoboktobok na manga sakit. Di amaimo nakarikomayomatigammagsorit sang yanagkatobok-tobok na manga sorit na wa mayo akatigami. Diamaimo na kariko mayo makaobad sang kaologannang yanagkatoboktobok na sorit na wa akatigami.31 Kamo na yamanarig kang Jesu Kristo, butanganmayo sang ginawa mayo na akaaronan kamo nangmanga pagatag nang Balaan na Espirito na labanmakatabang sang arag kamo tomotoo.

Apakatigam ko kamayo adoon yang labanmadyaw na paagi bain sang pagpangagad kang JesuKristo.

13Yang Lugun

1 Korinto 13:1 192 1 Korinto 14:81 Aw maimo ako makapagsorit sang yanagkato-

boktobok na manga sorit nang manga otaw maskiwa ak magaanad saan na sorit, maski maimoak makapagsorit sang manga sorit nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios, awgaid buku aknang marugun sang arag otaw, yang kariko nangsorit ko way kabos, maynang tanog nang agongna guum. 2 Aw aon pagatag kanak nang Balaanna Espirito antak ako makapagsorit sang sorit napropesiya, aw maimo ak matigam sang kariko nangpagbuut nang Dios na wa pa akatigami nang kaday-gan, maski amatigam ak sang kariko nang katiga-man nang Dios, maski amaimo ko maungat yangmanga butay tungud sang kadakora nang pagtoo ko,aw di ak marugun sang arag otaw, way kabos ko naotaw. 3 Aw pangatag ko yang kariko nang kanakpyanmowan antak pakaan sang yamaukud, maskiosonogon pa ko yang lawas ko antak ako matay, awdi ak marugun sang arag otaw, way amakamang kosaan na imo ko.

4 Yang otaw na yamarugun sang arag otaw,matigkul sang pakaraat kanaan nang kadaygan,yabay yaan mallaat sang arag otaw. Yang otaw nayamarugun dili magkasigi sang arag otaw, dili ma-gaambog, dili magparabaw sang arag otaw. 5 Yangotaw na yamarugun madyaw yang batasan, buutan.Buku yaan nang maagap, maski nanang pagalaongkanaan di yaanmagkadaman, di magdumdum nangmaat sang yagaimo kanaan nang maat. 6 Wa yaanmagauma aw yikita yaan sang maat na imo, awgaidyaan yang pyagauma naan aw yikita yaan sangmadyaw na imo. 7 Yang otaw na yamarugun, dimagtangku sang imo namadyawmaski dakora yangkarisud naan, way kataposan nang kanaan pagka-narig, di amaimo na amawara yang pagkaimannaan. Magapadayon yaan sang pagtoman sangkariko nang pagbuut nang Dios kanaan wakaw waytatamanan nang kanaan pagtigkul sang maski nanana atobangun naan.

8-10Yang tinuud na karugun dili umupas. Awgaidaon manga pagatag nang Balaan na Espirito kanatuna umupas aw matoman da yang pagbuut nangDios kanatu disining donya. Toyo adoon kay wapa akatoman yang kariko nang pagbuut nang Dioskanatu, wakaw wa pa akatapos yang kanang Diospagatag na katigaman, wa pa akatapos yang kanangDios pagatag na propesiya. Toyo aw matoman dayangpagbuut kanatunangDios disining donya, aragamatoman da yang manga pagatag naan kanatu.Wakaw aw matoman da yang pagbuut nang Dioskanatu, apapagtangkuun da nang Dios yang soritna propesiya. Magonawa aw matoman da yangpagbuut nang Dios kanatu, apapagtangkuun danaan yang pagsorit sang yanagkatoboktobok nasorit, arag amatapos da yang pagatag na katigamankay wa day kinaanglan saan na manga pagatagaw matoman da yang pagbuut nang Dios kanatudisining donya.

11 Nang isu pa ako, yang pagsorit ko aw yangpagungudungud ko minangaysu. Adoon na dakorada ako yayawan da ko yang minangaysu na ungud.12 Yang kikita ta adoon maynang pagkita ta sanglubug na pagarongan. Awgaid kita, aw paatobangunda kita ni Jesu Kristo kanaan, matinaw da yang

pagtanaw ta, kariko akatigaman da ta. Adoon wapa akatigami yang kariko, awgaid madatung yangallaw na kariko akadaragan da ta, maynang Dios nayakadarag kanatu.

13Yaning toro yangdili umupas, yangpagkanarig,aw yang pagkaiman sang syasaad nang Dios kanatu,aw yang karugun. Yaan yang laban importante yangmarugun kita sang arag otaw.

14Yang Pagindo Bain sang kang Espirito Pagatag

1 Wakaw butangan mayo sang ginawa mayo naabay kamo marugun. Kayan pamakot kamo antakkamo kaaronan nang manga pagatag nang Balaanna Espirito, labi pa yang pagatag na propesiya, kayaw aon pagatag kanmona propesiya, makapaglaongkaw sang manga otaw bain sang pyapakatigamkanmo nang Balaan na Espirito. 2 Yang gasoritsang yanagkatoboktoboknamanga sorit nawanaanakatigami, yapagbaraw sang Dios. Wa yaan ma-pagbaraw adto sang manga otaw kay way otaw namakadarag kanaan, awgaid tinuud na pyagabayaanyaan nang Balaan na Espirito. Maski wa makadaragyang gasorit sang pyagalaong naan sang Dios, yangDios yang yakadarag sang kanaan sorit na wa naanakatigami. 3 Awgaid yang otaw na yagasorit sangpropesiya na papagsorit kanaan nang Balaan naEspirito, yaan yang yapagbaraw adto sang mangaotaw, antak pakadigunun naan yang kanilan pagka-narig, aw antak naan silan dasigin, aw antak naansilan maorawa. 4 Yang otaw na yagasorit sangyanagkatoboktobok namanga sorit na pyagabayaannang Balaan na Espirito, yaan yang yakadigun sangkanaan pagtoo. Awgaid yang otaw na yagasoritsang sorit na propesiya, yaan yang yakadigun sangpagtoo nang manga kainagadan naan na tomotoo.

5 Gosto ko na kamo kariko magasorit sangyanagkatoboktobok na sorit na pagbaya nang Bal-aan na Espirito, awgaid labaw pa saan yang ma-gasorit kamo nang propesiya. Kay madyaw payangmagasorit sang propesiya sangmagasorit sangyanagkatoboktobok na sorit asang atobangan nangkanaan kainagadan aw dili obadun yang kaologannaan na sorit antak makadigun sang pagtoo nangkanaan manga kainagadan na tomotoo. 6 Wakawkay manga karomonan ko, aw simingadto ak ka-mayo na magasorit sang yanagkatoboktobok nasorit na wa mayo akatigami, di ak makadasig ka-mayo kaba dili ko paglaong kamayo yang sorit naakadaragan mayo. Toyo apadasigin ko kamo awyaan yang pagsorit ko kamayo yang pyapagsoritkanak nang Balaan na Espirito, aw yang kadayganna manga katigaman nang Dios, aw yang mangasorit na propesiya, aw yang manga pagindo namakadasig kamayo na pyapakatigam kanak nangBalaan na Espirito.

7 Magasambingay ak kamayo oman. Waymakadarag sang litok nang kodlong aw di matigammallitok yang yangodlong. Di makaritok sangparundag yang di matigam mamarundag. Waymaningug sang wa akaritok na pyamarundagan.8 Magonawa saan yang bodyong, aw magbodyongyang di matigam, maski mudungug yang mangasondaro, di silan makaandam sang pagkadto sang

1 Korinto 14:9 193 1 Korinto 14:32pagtanaman kay wa silan makadarag sang lilitoknang bodyong. 9Magonawa saan awmagsorit kamosang yanagkatoboktobok na sorit na wa akadaraginang yaningug, monnonong pagkatigam na waman makadarag? Aw maynaan, way kabos naanna sorit kanilan. 10 Tinuud agaw na madaig yangyanagkatoboktobok na sorit nang otaw disiningdonya, arag tinuud na yang kada sorit aon kaologan.11 Toyo aw dili ako makadarag sang kaologan nangsorit nang kadaygan na otaw, yaan na otaw waygawan ko, aw ako way gawan naan. 12 Kamo, kayyamakot kamo na akaaronan nang manga pagatagnang Balaan na Espirito, butangan sang ginawamayo yang manga pagatag nang Balaan na Espiritona makadigun sang pagtoo nang kainagadan mayo.

13 Wakaw yang yagasorit sang yanagkatobokto-bok na sorit na wa naan akatigami, yang madyawnaan imoon yang magaampo yaan antak yaanpakatigamun nang Balaan na Espirito antak yaanmakaobad sang kaologan nang pyagalaong naan.14 Aw magampo ako pinaagi sang yanagkatobokto-bok na sorit na wa ko akatigami, tinuud na yangkanak espirito yang gabuut sang kanak pagampo,toyo wa ak akatigam sang kaologan. 15 Wakaw awmaynaan yang mapagguna kanak, madyaw yangmagampo ako durug magasorit ako nang yanagka-toboktobok na sorit na pagbuut nang kanak espir-ito, toyo arag magasorit ako nang dadaan kanaksorit durug yagaampo ako na pagbuut nang kanakdumdum. Magonawa arag saan durug ak yagakanta,magakanta ak arag nang yanagkatoboktobok nakanta na wa akatigami na pagbuut nang kanak es-pirito, toyo arag magakanta ak nang dadaan kanakkanta na pagbuut nang kanak dumdum. 16 Kayaw aon kadaygan na manga tomotoo, dili silanomoyon sang kamayo pagbantog sang Dios kay wasilan makadarag sang kamayo yanagkatoboktobokna sorit na pagbuut nang kamayo espirito. 17Wakawmaski madyaw yang pagbantog mayo durug ya-gasorit kamo sang yanagkatoboktobok na sorit napagbuut nang kamayo espirito, yang sorit mayo nawa akatigami dili makapadasig sang kadaygan natomotoo.

18Yagapasalamat ako sang Dios na yang yanagka-toboktobok na sorit na wa akatigami, yabay kosoritin labaw pa kamayo na arag yagasorit sangmaynaan na sorit. 19Toyo disang pagtitiponan nangmanga tomotoo madyaw pa ko yang magasorit aknang makagpa na sorit na akatigaman nilan antaksilan kaindowan,madyawpa yaan sang labanmaabana sorit na wa nilan akatigami.

20 Kamo na manga karomonan ko, ayaw kamomagsiling nang dumdum nangmangaysu, pagsilingkamo nang dumdum nang mangkatadung. Aw-gaid ayawi mayo yang maat, pagsilingi yang tagbipa na isu na wa pa akatigam magimo sang maat.21 Pyapasolat nang Dios kadini yani, laong, “Yangmanga otaw na sikun sang kadaygan na banwa natobok yang sorit osogoon ko antak magindo siningmanga otaw na taga Israel. Awgaidmaski yaan yangimoon ko, dili silan maningug kanak.” 22 Wakawyatigam kita na yang pagsorit sang yanagkatobok-tobok na sorit yang pagpakatigam sang wa otoona wa pa silan maningug sang Dios. Awgaid yang

pagsorit sang propesiya yaan yang pagpakatigamsang manga tomotoo bain sang pagbuut nang Dios.

23 Aw magkatipon yang kariko nang tomo-too agkamayo kayan yagsorit kamo kariko nangyanagkatoboktobok na sorit na wa akatigami, yaanna batasan buku nangmadyaw kay aw aon sumurudsang pagtitiponan mayo na wa otoo aw yang wapa pagaindowa kayan dyumungug silan saan nasorit, pagalaongon kamo nilan, “Yanagkamunungkamo.” 24 Awgaid aw kariko mayo magasorit nangsorit na propesiya, kayan aw sumurud yang waotoo aw yang wa pa pagaindowa, makaungud silansang kanilan imo na maat pagdungug nilan saan.Kayan yokman nilan na yakaimo silan sang maatnang Dios. 25 Tungud kay pyapakatigam kanilanyang maat sang ginawa nilan na wa akatigami nangkadaygan, molood silan, misimba silan sang Dios,kayan yaglaong, “Tinuud agaw na yang Dios iyankamayo.”

Yang Paagi nang Pagsimba nang Manga Tomotoo26 Manga karomonan ko, pagaindo ko kamayo

yang madyaw na imoon mayo disang pagtitiponannang manga tomotoo. Aw managkatipon kamona misimba sang Dios, paimowan yang kariko namakadigun sang pagkanarig mayo. Pagkatiponmayo, kada isa kamayo aon imoon na makapadasigkaba yisimba kamo. Aon digkamayo yagakantasang kanta na pyagabantog sangDios, aon yagaindo,aon yagasorit sang sorit na pakatigam kanaan nangDios. Arag aon yagasorit sang yanagkatobokto-bok na sorit na wa akatigami, arag aon yagaobadsang kaologan nang yanagkatoboktobok na sorit nawa akatigami. Kariko nang imoon mayo disangpagtitiponan, imowa mayo antak makadigun sangginawa nang manga tomotoo. 27 Aw aon yaga-sorit nang yanagkatoboktobok na sorit, madyawyang dowa, aw buku nang dowa, toro gaid yangmagasokli magsorit nang maynaan. Pagkataposnang isa na yagasorit nang yanagkatoboktobok nasorit, kinaanglan na aon magaobad sang kaolo-gan. 28 Awgaid aw way makaobad digkamayosang kaologan nang yanagkatoboktobok na soritna wa akatigami, ayaw magsorit naan na soritdigsurud nang pagtitiponan mayo. Toyo aw aongosto magsorit sang yanagkatoboktobok na sorit,madyaw aw pagsorit naan yaan surud nang ginawanaan. 29 Aw managkatipon kamo, madyaw papag-soritin yang dowa, aw buku nang dowa, torongka propeta na magasorit sang sorit na papagsoritkanilan nang Dios. Kayan yang kadayganmaningugsang pyagasorit naan na propeta daw tinuud nayaan pyagabayaan nang Balaan na Espirito. 30 Awpakatigamun nang Balaan na Espirito yang kaday-gan na arag propeta na arag papagsoritin adtosang manga tomotoo, yang madyaw magatangkuyang yagasorit antak yang isaisa na arag propetamakapagsorit. 31 Madyaw yang magasokli kamomagsorit antak kamo kariko na aon propesiya napagbaya nang Balaan na Espirito aragmakapagsoritantak kariko kaindowan nang pyapakatigam nangBalaan na Espirito, aw antak madasig yang kariko.32 Kamo na manga propeta, aw gasorit kamo sangsorit na propesiya, pagtangku sang kanmo sorit awaon kainagadan mayo na arag apapagsoritin nang

1 Korinto 14:33 194 1 Korinto 15:24Balaan na Espirito. 33 Kay yang Dios na gabayakanatu, wa magabaya kanatu antak kita masamok,awgaid pyagabayaan kita naan na magatoman sangmadyaw na paagi naan. Maynaan yang paagi nangpagsimba nang manga tomotoo asang kariko nangpagtitiponan nilan.

34 Yang manga bobay, madyaw yang dili silanmagasorit kaba yisimba, matingun silan kayan yan-gagad silan sang usug kay pyagaindo nang balaodnang Dios na yang usug yang magadomara sangmanga simisimbaay na yotoo sang Dios. 35 Awaon gosto nang bobay na akatigaman, dato ra sangkanilan baray magosip sang kanaan bana. Kay bukunang madyaw aw yang bobay yang magsorit kabayisimba. 36Aw aon wa mangagad digkamayo siningpyagaindo ko kamayo, pagalaong ko kanilan, “Bukumayo yang magapono magbatok sang sorit nangDios. Buku nang kamo ra yang byabatokan nangsorit nang Dios.”

37 Aw aon magdumdum digkamayo na yaanpropeta, aw aon magdumdum na yaan yabay pag-bayaan nang Balaan na Espirito, ikilaraun naan natinuud pagindo ni Ginoo Jesus yaning syosolat kokamayo. 38 Toyo yaning syosolat ko adoon, aw aonotaw na di maningug sini, yaan na otaw, di da kitamatangkap.

39 Manga karomonan ko, abaya mayo butan-gan sang ginawa mayo yang pagsorit mayo sangpropesiya na pyapakatigam kamayo nang Balaanna Espirito. Ayaw mayo pagsagdaa yang yagasoritsang yanagkatoboktobok na sorit na wa akatigami.40 Awgaid dadyawa mayo yang kariko nang imomayo asang pagtitiponanmayo antakmadyaw yangpaagi nang pagsimba mayo.

15Yang Pagboi Oman ni Jesu Kristo

1Manga karomonan ko, akanamputan ko kamayoyang madyaw na batok na byabatok ko kamayona yakaslud da sang ginawa mayo. Yaan yangkyakanarigan mayo. 2 Yang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo na byabatok ko kamayo yanggapakatigam sang kinaboi na way kataposan, toyoaw dili mayo patagsubun yang pagkanarig mayosaang madyaw na batok, dili kamo akaaronan nangkinaboi na way kataposan na sikun sang Dios.

3 Abaya mayo kanamputi yang batok ko kamayonangaon kay yaan yang pyapakatigam kanak, nayang labaw sang kariko nang pagindo nang Diosyang pagindo bain sang kamatayun ni Jesu Kristona yaan yang bayad sang kanatu manga sara. YaanyangpyagalaongnangDios na syosolat kadini, 4aragpyagalaong nang Dios na pagkamatay ni Jesu Kristo,lubung, toyo nang katlong allaw byoboi yaan omannang Dios. 5Pagboi oman ni Jesu Kristo, kitaun yaanni Pedro, kayan kinita yaan nang manga apostol nasamporo aw dowa. 6 Pagkatapos saan, kitaun yaannang sobra nang limang gatos na manga tomotoo,namadaig pa yang boi kanilan adoon kaba yagasolatak kamayo. 7 Kayan kinita yaan ni Santiago, kayankinita yaan oman nang kariko nang manga apostol.

8 Kayan pagkadogay disaan yapakita yaan kanak,ako yang maori la kimita kanaan. Maski dogay da

yaan aglangit, yapakita yaan kanak kay antak ak to-moo ra kanaan. 9Madyaw pa kanak yang kadaygannamanga apostol, kay ako yang yagaimo nangmaatsang madaig na manga tomotoo nangaon nang wapa ako otoo, wakawwa ak agayona na uguarun nangapostol. 10 Toyo adoon, tobok da ako, yaparin dayang ginawa ko nang pagkallaat nang Dios kanak.Madyaw ko kay wa akapakyas yang pagkallaat naankanak. Wakawyamakot akmaggawbuk adoon labawpa sang kadaygan na manga apostol. Yaning kanakgawbuk, buku ko yang gabuut, yang Dios na yamal-laat kanak yang gabuut saan. 11 Maski sini kanamina manga apostol yang magabatok kamayo, ako,daw yang kadaygan na arag kami apostol, yangbatok nami yang pyagaponowan nang pagtoo mayokang Jesu Kristo.

Yang Pagboi ta Kasikun Matay12 Yatigam kamo kay byabatok nami kamayo na

yang Dios yang yagaboi kang Jesu Kristo na pyap-atay. Aw maynaan, nanga yagalaong kamo na yangDios di makaboi sang manga otaw na yamatay da?13 Aw matungtung yang pyagalaong mayo na yangDios di makaboi sang yamangkamatay, si Jesu Kristowa oboiya nang Dios. 14 Aw wa nang Dios oboiyasi Jesu Kristo na pyapatay, way kabos nang kanamipagbatok, arag way kabos nang pagkanarig mayokang Jesu Kristo. 15 Aw buku nang matungtungyang batok nami na yang Dios yang yagaboi kangJesu Kristo na pyapatay, akatigaman nang kadayganna kami yagakagaro. Aw dili makaboi yang Diossang yamangkamatay, yagakagaro kami. 16 Kay awmatungtung na di pangboiin oman nang Dios yangyamangkamatay, si Jesu Kristo wara oboiya naan.17 Magonawa oman, aw matungtung na wa oboiyasi Jesu Kristo na pyapatay, yang kamayo pagka-narig kang Jesu Kristo way kabos, kay wa pa kamoapasaylowa nang Dios sang kamayo manga sara.18 Kayan aw maynaan, yang kariko nang tomotookang Jesu Kristo na yamatay da, wa pagasakopanang Dios, yabay silotan silan. 19Awmatungtung nawa oboiya si Jesu Kristo na pyapatay, dili amatomanyang kyakaimanan ta kang Jesu Kristo, kayan kita nayamanarig kanaan, kallaat da agaw natu kay labawpa kita sang karisud nang kariko nang otaw na waakanarig kang Jesu Kristo.

20 Laban matungtung na byoi da nang Dios siJesu Kristo na pyapatay, yaan yang yamaona boiinnang Dios. Wakaw kamo na yotoo kang Jesu Kristo,yamanarig kamo na oboiin kamo arag nang Dios awmatay kamo. 21 Kay aw matay yang otaw tungudsang imo ni Adan, oboiin oman silan tungud sangimo ni Jesu Kristo. 22Amatay yang kariko nang otawkay manga sompaw silan ni Adan, toyo yang karikonang otaw na sakop ni Jesu Kristo oboiin oman nangDios, kayan di da silan amatay oman. 23 Yani yangpaagi nang Dios sang pagboi sang yamangkamatay,si Jesu Kristo yang yamaona boiin nang Dios, di dayaan amatay oman, kayan pagdatung oman ni JesuKristo, boiin oman nang Dios yang yangkamatay dana sakop ni Jesu Kristo, di da silan amatay oman.

24 Pagkatapos saan, aw domatung da yang kata-posan, asapadan da ni Jesu Kristo yang kariko nangaon gaom na yapagkontara kanaan, yang mangapangoro nilan aw yang kariko nang magbabaya

1 Korinto 15:25 195 1 Korinto 15:52aw mangkaraat asapadan ni Jesu Kristo, awaraunyang kariko nang gaom nilan. Kayan yatag ni JesuKristo yang kanaan sakop adto sang kanaan Amana Dios. 25 Kay kinaanglan na abay magari si JesuKristo kaba dili naan mabos madakup yang karikonang yapagkontara kanaan. 26 Yang kamatayun namaynangmaori na yapagkontara kanatu, yaan yangmaori mawara ni Jesu Kristo. 27 Kay syosolat napagbuut nang Dios na si Jesu Kristo makagagaomsang kariko. Toyomaski pagbuut naanna yangAnaknaan makagagaom sang kariko, yatigam kita nayang Ama yang wa magapasakop sang Anak naan.28 Aw pyasakop da kang Jesu Kristo nang Dios yangkariko, kayan si Jesu Kristo na Anak nang Dios yangmagapasakop sang Ama naan antak yang Ama naanna Dios yang magsakop sang kariko, kayan byantogyang Ama na Dios nang kariko aglangit aw asangkarowagan nang donya.

29 Dumduma mayo yani, aw matungtung nadili oboiin nang Dios yang yamangkamatay,yang manga otaw na kyakamatayan dili damagapabawtismo tungud sang yamangkamatay.Yatigam kamo na yaan yang batasan nilan kayyotoo silan na oboiin oman nang Dios yangyamangkamatay. 30 Tagun nami, yotoo kami naoboiin oman nang Dios yang yamangkamatay,wakaw yamakot kami magbatok saan na batok,maski allawallaw yamatobang kami sang karisud,yabay kami magbatok. 31 Kay manga karomonanko, laban sa matungtung yang pagalaong kokamayo na yang panalangin kamayo ni JesuKristo na Ginoo ta yang yakapaguma kanak maskiallawallaw yaanipanip ako na apatayun garonang yapagkontara kanak. 32 Aw matungtungna wa ak otoo na oboiin oman nang Dios yangyamangkamatay, way kabos nang pagtigkul kona lyarasay nang manga maropig na otaw nayapagkontara kang Jesu Kristo dini Epeso. Awdi boiin oman nang Dios yang yamangkamatay,madyaw yang magasiling da kita sang wa otoo nayagalaong, “Kay di madogay amatay da man kita,abay kita aankaan kayan yabay kita maginumanantak kita maguma.”

33 Kamo na kang Kristo sakop, ayaw da kamomagpaningug sang way kabos na sorit nang mangaotaw na wa mangagad kang Jesu Kristo daw kamomakagaon kanilan, kay yang maat na inagad mayoyaan yang makapagkaraat sang kamayo batasan.34 Pakatorida yang dumdum mayo, di da kamomagimo sang maat nang Dios. Nanga aon mangaotaw digkamayo na wa pa akatigam sang sorit nangDios? Nanga wa mayo silan pagaindowa antak di dasilan maglaong na di oboiin oman nang Dios yangyamangkamatay.

Yang Pagboi nang Patay35 Aon sa agaw otaw na magaosip na magalaong,

“Onnoon korawnangDios yang pagboi sang otawnayamatay da? Monnono koraw yang lawas nilan awmagboi da silan oman?” 36Nanga gaosip kamo nangmaynaan, na wa mayo onaa dumduma? Dumdumamayo yani na sambingay antak kamo makadarag.Aw magtanum kaw sang liso, yatigam kaw na yangtanum mo na liso, aw gimiti da, amawara da yaanna liso. 37 Yang tanum mo na liso, aw gimiti da,

buku nang magonawa yang baya tanumun aw yanggimiti da. 38 Ayn nang pagbuut nang Dios, nakanaankanaan karasi na tatanmun, aw gimiti da,kanaankanaan karasi nang paggiti.

39Magonawa oman, yang yamaboi disang donya,tobok yang karasi nang onod nilan. Yang otawaon sang ka karasi na onod na madyaw kanaan,toyo tobok yang onod nang manga ayup aw man-anap, aw tobok arag yang kanang manga langgamonod, aw tobok arag yang kanang manga isdaonod. 40Arag yang tagalangit aon lawas na madyawkanilan na buku nang magonawa sang lawas nangmaguya disining donya. Yang kadyaw nang lawasnang manga tagalangit tobok, buku nang maynangkadyaw nang kanatu manga lawas. 41 Maynaanoman, tobok yang pagsilat nang suga, tobok yangpagsilat nang boran, tobok arag yang pagsilat nangmanga bitoon. Arag tobok yang pagsilat nang kadabitoon.

42 Pyagalaong ko kamayo yaning pagindo ko ka-mayo antak kamo makadarag daw yoonnono nangDios yang pagboi sang lawas nang otaw na yamatayda. Aw yamatay yang otaw lyurubung. Pagkata-pos lubung, madonot yang lawas naan, toyo maskiyamadonot, oboiin yaan oman nang Dios, kayan dida oman amatay. 43 Aw yamatay da yang otaw, waday kabos nang lawas naan, toyo aw boiin da yaanoman nang Dios, laban da madyaw. Aw yamatayda yang otaw, wa day kusug nang lawas naan, toyoaw boiin da yaan oman nang Dios, laban da yaankusugan. 44 Yang lawas nang otaw disining donyamagkamatay, toyo aw yamatay da, aw lyubung dakayan byoi oman nang Dios, di da amatay oman.Kay pagbuut nang Dios na yang lawas nang otawaballinan nang lawas na di da oman amatay. 45 Aonsorit nang Dios na syosolat na yagalaong, “Yangmona na otaw na si Adan, pagkatapos naan imoon,boiin.” Toyo si Jesu Kristo na arag pyagangaranannang maori na Adan, yaan yang yakaatag nangkinaboi na way kataposan. 46 Pagbuut nang Diosna yang yamaona na lawas nang otaw magkamatay,yang maori na lawas nang otaw di magkamatay.47 Yang lopa yiimo nang Dios otaw. Pagkaimo,si Adan. Yaan yang mona na otaw. Awgaid siJesu Kristo na pyagangaranan nang kadwa na otaw,sikun aglangit. 48 Yang kariko nang otaw disiningdonya yakagaon kang Adan na sikun sang lopa.Awgaid kariko nang sakop ni Jesu Kristo yakagaonkang Kristo na sikun aglangit. 49 Kita na otawyakagaon kang Adan na sikun sang lopa. Awgaidkita na kang Jesu Kristo makagaon kita kanaan nasikun aglangit. 50 Pagalaong ko kamayo, kay mangakaromonan ko, yang lawas ta adoon dili makasludasang sakop nang pagkaari nang Dios aglangit kabadili parinin nang Dios yang lawas ta. Maynaankay yaning lawas ta magkamatay, wakaw kaba diliparinin nang Dios, di amaboi nang way kataposan.

51 Pagdadyayaw kamo paningug, pagalaong kokamayo yang wa pa kamayo apakatigaman nangDios. Di da amatay yang manga tomotoo na boipa nang pagbarik ni Jesu Kristo kay sakadyap damaparin yang lawas nilan. 52Pagdungug sang trum-peta, sapiluk damaparin yang kanilan lawas. Pagoninang kataposan na trumpeta, boiin nang Dios yang

1 Korinto 15:53 196 1 Korinto 16:24manga tomotoo na yangkamatay da kayan yaboisilan nang way kataposan. Kayan yang mangatomotoo na boi pa, arag sakadyap da maparin yangkanilan lawas, 53 kay yang manga lawas ta adoonmagkamatay aw magkadonot. Wakaw aparininnang Dios yang lawas ta antak di da oman matay.54 Aw ballinan da yang lawas na magkamatay nanglawas na di magkamatay, yatoman da yang soritnang Dios bain kang Jesu Kristo na syosolat, laong,“Kariko arag adaugun naan, pagkatapos naan do-maug, wa day kamatayun. 55 Aleluya. Bantogayang Dios. Wa day kalluk ta sang kamatayun kay dida kita adaugun nang kamatayun.” 56 Yang kallukta sang kamatayun magsikun sang kanatu mangasara. Yang kanatu sara yang makasapad kanatu kayyarapas kita sang manga balaod nang Dios. 57 Toyolaban sa abantogon ta yang Dios kay yagalowaskanatu sang silot na kamatayun kay si Jesu Kristona Ginoo ta yang yagapakamatay kanatu antak di dakita matay.

58Wakaw kay manga karugnanan ko na tomotoo,dasigamayo yang ginawamayo antakmadigunyangpagtoo mayo antak way makasoway kamayo. Obosamayo tomana yang pyagasogo kamayo nang Ginookay yatigam kamo na yang kariko nang pyagasogokamayo nang Ginoo, di amaimo na dili naan otoma-nun yang pagbuut naan saan na sogo.

16Yang Tabang sang Arag Tomotoo

1 Bain sang sapi na atabang sang manga tomotoodig Jerusalem na yamangkaukud yaan yang tomanamayo yang pyapatoman ko sangmanga tomotoo digGalasia. 2 Yani yang imoon mayo kada Dominggo,kada isa kamayomagatipon sang atabangmayo aynnang amapoti mayo. Aw maynaan, kada Dominggokyakadogangan yang tatabang mayo antak aw do-matung da ako agkamayo dadaan da yatipon yangtatabang mayo. 3 Pagdatung ko agkamayo, apakad-toon ko yang maski sini na akanarigan mayo naamatud nang kamayo tabang ag Jerusalem. Apadarako kanilan yang kanak solat na yang otaw na ipiliinmayo na akanarigan, arag akanarigan ko. 4 Awmadyaw na makadto ako arag Jerusalem, pagaagadda ko silan.

Yang Baat ni Pablo5 Dumdum ko omona ak komadto Masedonia.

Aw magsikun da ako ag Masedonia, omondag akagkamayo. 6 Dagaw madogaydogay ak digkamayo,daw dato ra akomagpariwas sang amiyan, kayan awmanaw da ako, boros mayo ako. 7Way gosto ko naagaid ta kamo apitan. Aw tomogot yang Dios, gostoko na madogaydogay ako digkamayo.

8 Awgaid magapabilin naa ako digEpeso asta do-matung yang allaw nang pista na Pentekostes. 9Kayadoon makaimo ak magindo bain sang sorit nangDios dini Epeso, maski madaig yang yapagkontarakanak dini.

10 Aw domatung si Timoteo digkamayo, taodamayo yaan antak yaan matigam na buutan kamokanaan. Kay si Timoteo, pyagapanonogo nangGinoo ta, magonawa kami. 11 Sagdaa mayo yangmaski sini na magaobit kanaan. Kayan aw manaw

da yaan digkamayo na omori da adi kanak, aragadkamo kanaan antak maorawa yang ginawa naan.Abay ko tagadan didi si Timoteo aw yang mangakainagadan naan na tomotoo.

12 Si Apolos na arag kita tomotoo, pyagapakadtoko garo kamayo, apaagadun ko yaan sang makadtokamayo na arag tomotoo, toyo di pa yaan konoadoon adto. Aw aon day sakat naan, makadto kono.

Yang Kataposan na Tambag13 Kamo na sakop ni Jesu Kristo, magkido kamo

sangmanga imomayo daw kamomakasara. Pakadi-guna yang pagtoo mayo, ayaw kamomagdowadowaantak mawara yang pagkalluk mayo. Dasiga mayoyang ginawa mayo sang pagpangagad sang karikonang pagbuut nang Dios kamayo. 14 Kinaanglan nayang oponowannang kariko nang imoonmayo yangkarugun mayo sang arag otaw.

15Yatigam kamo na yang sakop ni Estepanas yangyamaona manarig kang Jesu Kristo asang banwana Akaya. Yagapadayon silan sang pagtabang sangmanga tomotoo. 16 Wakaw kay manga karomonanko, taoda mayo silan aw yang kadaygan na mangatomotoo na maynilan na yamakot mangagad digka-mayo sang pyagasogo kanilan nang Dios. Pagsilingkamo sang kanilan batasan.

17 Yamawung ak kamayo kay dogaydogay da wakita magakita. Pagdatung adi kanak ni Estepanasaw si Portunato aw si Akaiko, laban ak gauma.18 Yamaorawa ak nilan maynang pagkaorawa nilankamayo. Taoda mayo yang manga otaw na mayni-lan.

19 Disining manga pagtitiponan disining banwana Asia, yakanamput kamayo yang manga tomotoo.Si Akila aw si Prisila aw yang manga tomotoo nayagatipon asang baray nilan yangomosta kamayo.Yagalaong silan na dakora kamo sang ginawa nilan.20 Maynaan oman yang kariko nang tomotoo dini,arag yakanamput kamayo.

Kamonamanga tomotoo, awgakita kamo, panag-ginuguray kamo.

21 Ako si Pablo, ako mismo yang yagasolat sin-ing kyampusan na solat ko kamayo antak kamomatigam na ako yang yapadara sining solat.

22 IkawnaDios nami, aw aonwamagabutang sangginawa naan sang Ginoo nami na si Jesu Kristo, ikawyang magasilot kanaan nang marisud na silot. Orida adi, kay Ginoo ko.

23 Pyangayo ko na panalanginan kamo karikoabay nang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 24 Kamona manga karomonan ko na sakop ni Jesu Kristo,dakora ko kamo sang ginawa ko. Amen.

2 Korinto 1:1 197 2 Korinto 2:4

Yang Kadwa na Solat ni Pablo sangTAGA KORINTO

1Ako si Pablo, ako yang yagasolat kamayo. Apos-tol ako ni Jesu Kristo pinaagi sang pagbuut nangDios. Si Timoteo na lomon ta yang inagad ko adi.Yomoyon yaan kanak sining pyagalaong ko disiningsolat.

Kamo na manga tomotoo asang syodad na Kor-into, aw yang kadaygan namanga tomotoo na asangkariko nang banwa na sakop nang Akaya, pyapadarako agkamayo yaning solat ko kamayo. 2 Yang Amata na Dios aw si Jesu Kristo na Ginoo ta yanalanginkamayo antak marinaw yang dumdummayo.

Yagapasalamat si Pablo sang Dios3 Kadyaw agaw nang Dios na Ama nang Ginoo

ta na si Jesu Kristo. Ama ta yaan na mallaatun.Way tatamanan nang kanaan pagdasig kanatu.4Yaan yang yagadasig kanak aw aon kanak karisud.Dyadasig ako naan antak ako makatigkul sangkariko nang kanak karisud antak ako makadasigsang kadaygan na manga tomotoo na aon karisud.Makadasig ako kanilan tungud sang pagdasig kanaknangDios. 5Kay aw laban ak kyakarisudanmaynangkarisud ni Jesu Kristo, laban ako pyagadasig naan.6 Kyakarisudan ako tungud sang pagbatok ko bainkang Jesu Kristo, awgaid yang kanak pagbatok ka-mayo yakadasig kamayo aw yakadigun sang kamayopagsarig kang Jesu Kristo. Aw yamadasig ako nangtabang nang Dios, kamo arag amadasig nang tabangnang Dios tungud kanak, kayanmakatigkul da kamosang karisud aw datungun kamo nang karisud namaynang karisud na kyakaagiyan ko. 7 Yang kanakpagtoo bain kamayo laban dili misipyat kay yatigamako na aw arag kamo kyakarisudan mayn ko nakyakarisudan, arag kamo makadawat sang tabangna yamadawat ko.

8 Manga karomonan ko, gosto ko na akatigamanmayo yang karisud na yamapagguna kanak adtoAsia. Laban ak pyaparisudan nilan dato, laong kodaw di da ak maboi. 9Tinuud na maynang mobogtoda yang ginawa ko. Yamapagguna kanak yani antakdi da ak somarig sang kanak tyoonan ginawa, naantak yaan gaid yang kanarigan ko yang Dios nayagaboi sang yamangkamatay. 10 Yang Dios yangyagalowas kanak sang karisudna yakamatay da garokanak, yaan oman mallaw yang magalowas kanak.Yatigam ako na yang Dios na dakora nang ginawa koyang abay maglowas kanak sang karisud. 11Wakawkinaanglan arag kamomagaampo sang Dios tungudkanak antak yang Dios bantogon nang madaig naotaw tungud sang panalangin naan na yamadawatko pinaagi sang pagampo mayo adto sang Dios.

Yamaparin yang Baat ni Pablo12 Way kyakatigaman ko na maat na imo ko,

wakaw yagauma ako. Yatigam ako na maski wainako, podo madyaw yang imo ko sang manga otaw,labi pa kamo na taga Korinto na kanak inindo.Yaning imo ko buku nang sikun sang dumdum nangotaw, awgaid pagbuut nang Dios na yatabang kanak.Yatigam yang Dios na tinuud yang pyagalaong ko

kamayo. 13-14 Aw magbasa kamo sang manga so-lat ko na pyapadara ko kamayo, amallug kamomakadarag. Toyo aon pay wa mayo akadaragi sangkanak paagi, wakaw gosto ko na amatigam kamolaban, kay aw magbarik da yang kanatu Ginoo na siJesu Kristo, asayaun mayo ako maynang pagsaya kokamayo.

15 Tungud sang pagsarig ko na tyatangkap mayoyang kariko nang kanak sorit asang manga so-lat ko, yakaungud ako na makadto garo ako ka-mayo nang makadwa antak kamo katabangan nangkanak pagindo. 16 Kay yagadumdum ako na amagiak agkamayo na misingadto ak Masedonia, kayansikun ag Masedonia oman ak magi agkamayo antakak mayo katabangan sang panaw ko adto Judea.17 Toyo maski yamaparin yang kanak pagpanawadto kamayo, wa akmakagaon nangmanga otaw namakasasara na wa magatoman sang pyagalaong ni-lan. Dili ako magalaong na makadto ako kamayo awyagdumdum ako na di makadto. 18 Matinomanunyang Dios wakaw amanarig kamo sang kanaan sorit.Magonawa oman saan, amanarig kamo sang kanaksorit kay yang kariko nang pyagalaong ko kamayo,podo matungtung. 19Kami si Silbano aw si Timoteoyang gabatok kamayo, yang byabatok nami si JesuKristo na buku nang parinparin yang dumdum aw-gaid yaan yang matinomanun na Anak nang Dios.20 Yaan yang gatoman sang manga saad nang Dioskanatu. Wakaw byubutang ta sang ginawa ta si JesuKristo kayan byantog ta yang kanatu Ama na Diostungud kang Jesu Kristo. 21 Yang Dios yang gadasigsang pagtoo ta kang Jesu Kristo. Yang Dios mismoyang gaatag kanatu sang Balaan na Espirito antaknaan kita pagpanonogoon. 22 Yang pagatag naankanatu sang Balaan na Espirito yang toosanan nakita kanang Dios sakop, arag toosanan na aon paymadaig na panalangin na aatag kanatu nang Dios.

23 Kay manga karomonan ko, madyaw ko naisilotan ako nang Dios aw buku nang matungtungyangpyagalaong ko kamayo adoon. Wapa ak akadtokamayo ag Korinto kay antak dili kadogangan yangkaundug mayo aw magkastigo ako sang yanag-imo sang maat digkamayo. Wakaw kinaanglan naayawan yang maat nang di pa ako adto kamayoantak aw domatung da ako agkamayo wa day maatna ikitaun ko na akapagkastigo ko kamayo. 24 Awdomatung ak agkamayo, di ak magabuut sang ka-mayo pagtoo kay madigun yang kamayo pagtoo,sana atabangan ko kamo antak magdogang yangkamayo paguma.

21 Wakaw yakaungud ako na di pa ak makadto

kamayo adoon daw kamo oman maundug nangpagsilot ko sang gaimo sang maat digkamayo. 2Kayaw maundug kamo nang pagsilot ko, di ak maka-paguma kay yamaundug kamo na makapagumakanak. 3Gasolat ak kamayo nangaon kay gosto ko namapakadyaw kamo sang batasan mayo kaba wa paak adatung agkamayo. Wa pa ak akadto kamayo dawak maundug nang batasan mayo kay yang madyawko yang magauma ako mayo. Kay yatigam ako naaw gauma ako, arag kamo yagauma. 4 Pagsolatko kamayo nangaon, pyangillumuglumugan yang

2 Korinto 2:5 198 2 Korinto 3:11mata ko nang lowa kay laban ak yamauruk kamayo.Wa ak magasolat na antak kamo maundug, awgaidyagasolat ak kamayo antak mayo katigaman nadakora yang lugun ko kamayo.

Yang Pagpasaylo sang Yakasara5 Yang aon maat na batasan digkamayo yang

yakaundug kamayo, kay yagaid kamayo maka-pagsagad yang kanaan imo na maat. 6 Toyo pa-galaong ko kamayo na toman da yang pagsilotmayo saan na otaw. 7 Yang madyaw saan na otaw,pasaylowa ra mayo sang kanaan maat na imo awdasiga mayo yaan kay daw naan botawanan yangpagtoo naan kang Jesu Kristo, kayan laban da yaanmagakaraat. 8 Wakaw pyangayo ko kamayo naapakita mayo kanaan yang karugunmayo. 9Gasolatako kamayo nangaon antak ko katigaman dawmati-nomanun kamo sangmaski nana na sogo ko kamayodaw buku, daw yangagad kamo sang kanak pagindodaw wara. 10 Aw pyasaylo ra mayo yaan sang imonaan na maat, ako arag da magapasaylo kanaan.Yatigam si Jesu Kristo na tungud kamayo pyasaylora ko yaan na otaw 11 antak di kita daugun niSatanas kay yatigam da kita sang kanaan paagi namakapagkaraat kanatu.

Yang Kawili ni Pablo Adto Troas12 Pagdatung ko ag Troas, pyapabayon garo ak

nang Ginoo sang pagbabatokon sang madyaw nabatok nang Dios bain kang Jesu Kristo. 13Awgaid waak makaimo kay yamaundug ako na wa pa adatungdisaan yang lomon ta na si Tito na sikun digkamayo.Wakaw pyaparabay ko panawan silan dig Troaskayan simingadto akMasedonia, mapagkita ak kangTito.

Yang Pagdaug Pinaagi kang Kristo14 Awgaid yagapasalamat ako sang Dios na yabay

kanak magallad tungud kang Jesu Kristo na iyaninagad ko antak ko batokon yang kariko nang imonang Ginoo ta na si Jesu Kristo. Kayan yakarim-pud sang banwa yaan na batok bain kanaan namaynang maballo na bao na dyadaradara nangsamut na byabao nang otaw. 15-16 Wakaw ma-ballo kita nang Dios kay yagalimpud kita magbatoksang batok bain kang Jesu Kristo adto sang mangaotaw. Yakarimpud sang kawtawan yang kanatubatok bain kang Jesu Kristo na maynang maballona bao wakaw maballo kita arag nang manga otawna yatangkap sang kanatu batok bain kang JesuKristo kay yakaatag kanilan nang kinaboi na waykataposan kayan pyanalanginan silan nang Diosnang way tatamanan. Toyo maynang makabbarungyang kanatu bao nang manga otaw na wa atangkapsang kanatu batok bain kang Jesu Kristo kay isilotansilan nang Dios nang way kataposan asang impirno.Pyagalaong ko kamayo na way otaw na makapagba-tok nang maynaan aw buku nang Dios yang gabuutkanaan. 17Kay kami buku nang maynang kadayganna yagabatok sang batok bain kang Jesu Kristoantak makasapi. Awgaid kami yang syosogo nangDios na yamaimo sogwanun ni Jesu Kristo, wakawyagatinuud kami magindo kamayo bain kang JesuKristo. Yatigam yang Dios na yang kanami pagindomatungtung.

3Yang Manga Sogwanun disang Bago na Sabot

1Yamasayup kamo aw magdumdum kamo kanakna gaambog ako. Buku ak nang maynang kadayganna manga magindoway na kinaanglan magadaranang solat adto kamayo antak kamo matigam nayaan magindoway. Arag way kinaanglan na ma-gadara ak nang solat mayo adto sang kadayganna antak nilan katigaman na ako magindoway nasyosogo ni Jesu Kristo. 2Yatigam ako na yamanarigkamo kang Jesu Kristo pono sang kanak pagindo.Tungud saan yaparin da yang batasanmayo pinaagisang pagtoo mayo kanaan, wakawmayn kamo nangsolat na akatigaman nang kadaygan na ako yangyagaindo kamayo. 3 Tungud sang pagindo ko ka-mayo kyakatigaman nang kadaygan na si Kristoyang yakaparin sang ginawa mayo. Yatigam silanna kamo kang Kristo, buku nang solat na asang batoyang kyakatigaman nilan bain kamayo, toyo pag-buut yaan nang Balaan na Espirito na iyan agsurudnang ginawa mayo.

4 Pyagalaong nami yaan kay yatigam kami nayang kanami gawbuk tyatangkap nang Dios ponokang Jesu Kristo. 5 Yatigam ak na buku ko yangyakatoman sang pyapaimo kanak nangDios kaywaykanak gaom. Yang Dios yang yatabang kanak antakak makatoman sang kanaan sogo. 6 Yang Dios nagasogo kanak, yaan yang gabaya kanak antak akmatigam magindo sang bago na togon nang Dios.Yaning bago na togon buku nang pagbuut nangmanga balaod na syosolat kadini ni Moises, awgaidpagbaya nang Balaan na Espirito. Yaan na mangabalaod yang gadara sang silot, kay yatigam yangmanga otaw na silan yakalapas saan na balaod,wakaw isilotan silan nang Dios nang silot na waykataposan. Awgaid yang Balaan na Espirito yangyagabaya kanatu antak kita maboi nang madyawnang way kataposan.

7-8 Dakora yang gaom nang balaod na yaatagnangaon nang Dios pinaagi kangMoises. Dumdumamayo yang kaimo ni Moises na yamallag pagso-lat nang Dios saan na manga balaod asang bato.Maski wa akadogay yaan na kaallag way yakatanawkanilan na taga Israel sang kaimo ni Moises kayyakasilaw. Dakora yang gaom nang mona na balaodna di makaatag nang kinaboi sang manga otaw,awgaid dakora pa laban yang gaom nang Espiritonang Dios sang gaom nang manga balaod. 9 Kayaw laban dakora yang gaom nang manga balaodnang Dios na gapakatigam sang manga otaw nasilan manga saraun kay yakalapas silan saan nabalaod, labi pa na dakora yang gaom nang Balaanna Espirito na gapakatigam sang manga otaw naamaimo silan madyaw nang Dios tungud kang JesuKristo. 10 Wakaw maynang yawara da yang gaomnang manga balaod nang Dios kay kyakatabonannang gaom nang bago na togon na pagbuut nangBalaan na Espirito. 11 Dakora yang gaom nangbalaod nang Dios, toyo yumupas kay pagbuut nangDios na di da yang dadaan na balaod magapabilin.Awgaid labandakora yang gaomnangbagona togonna pagbuut nang Balaan na Espirito kay di yaanumupas, magapabilin yaan nang way kataposan.

2 Korinto 3:12 199 2 Korinto 5:112 Kay yamanarig ako na amatoman yang kariko

nining bago na togon na pagbuut nang Balaan naEspirito, wakaw yamakot ako magbatok kamayobain sining bago na togon. 13 Buku ak nang mayniMoises na gatabon nang kaallag sang kaimo naanantak di makatanaw yang manga taga Israel kabawa pa uupas yang allag disang kaimo naan, kayyang pagupas nang allag disang kaimo naan yangtoosanan na umupas yang gaom na sikun sangpagbuut nang manga balaod kay aon pay labaw nagaom na sikun sang pagbuut nang bago na togonnang Dios. 14Wamakadarag yang manga taga Israelsang pagbuut nang balaod nang Dios na pyagalaongni Moises kay mabagsug yang oro nilan. Tigkanadoon aw gabasa yang sompaw nang manga tagaIsrael sang pagindo nang Dios na syosolat ni Moiseskadini, wamagapakadarag sang kaologan. Maynaanyang otawawwapa otoo kang JesuKristo, di pa yaanmakadarag na si Jesu Kristo yang gatoman sangkariko nang balaod nang Dios na syosolat ni Moises.15 Wakaw tigkan adoon, aw gabasa yang mangasompaw nang taga Israel sang balaod nang Dios nasyosolat ni Moises, wa magapakadarag sang kaolo-gan. 16 Toyo aw butang da nilan sang ginawa nilanna si Jesu Kristo yang Ginoo, baya da makadaragda silan saan na pagindo. 17 Yang Balaan na Espir-ito yang gabaya sang tomotoo wakaw wa da kitapagabuuti nangmanga balaod nangDios na syosolatni Moises. 18Wakaw kita kariko na yamarobos kangKristo, na yabay magdumdum kanaan, yagakaipanmagkaparin na makagaon kang Jesu Kristo kayanyaan yang ikitaun da agkanatu yang kadyaw ni JesuKristo. Yaan yang gaparin kanatu yang Balaan naEspirito na Magbubuut sang manga tomotoo.

4Yang Paagi nang Madyaw na Magindoway

1 Yang pagpangindo yang sogo na syasarig nangDios kanak tungud sang kallaat naan kanatu.Wakaw magatinuud ak magindo, pagaindo ko yangpagindo nang Dios allawgabi. 2 Yagaarili ako sangkariko nang maat na imo na pyagatago nang ka-daygan kay makainaina. Dili ak magaindo sangbuku nangmatungtung na pagindo kayan yaglaong,“Yani yang pyagalaong nang Dios,” sari buku.Dyadadayaw ko pakatigam yang pagindo nang Dios.Yang kariko nang otaw na yaningug kayan yagsaitkanak, matigam silan na matungtung yang kanakpagindo. Yang Dios arag yatigam sang pagindo kokamayo. 3 Yaning matungtung na pagindo nangDios na pyagaindo ko yamatago sangmanga otawnawa otoo. 4Wa silan makadarag sang matungtung napagindo kay yang magbabaya disining donya yangyabay magbaya kanilan antak di makadarag sangbyabatok ko na mangkadyaw na manga imo ni JesuKristo. Wakaw di silan makadarag na magonawayang pagkadios ni Kristo aw yang kanaan Ama naDios. 5 Buku nang kaagi ko yang yabay ko batokonkamayo, yang yabay ko batokon yang pagkaginooni Jesu Kristo. Ako maynang kamayo sogwanuntungud kang Jesu Kristo na kanatu Ginoo. 6 Kadininang pagimo nang Dios sang donya, yagalaong yangDios, “Pakita na allag antak mawara yang kangitn-git.” Adoon pyapakapawa nang Dios yang kanatu

ginawa antak natu katigaman yang kanaan kadyaw.Yaan yang kyakatigaman ta sang kadyaw nang Diossi Jesu Kristo.

7 Ako, kay arag ako otaw, yang kanak lawasmaynang koron na mayamuk makayam. Toyo pag-buut nang Dios na maski maynaan ako, iyan kanakyang katigaman ni Jesu Kristo na makapanalanginabay sang manga otaw. Yaan yang pagbuut nangDios antak katigaman nang manga otaw na yangdagdagu na gaom buku nang kanak, kanang Diosgaom. 8 Maski madaig yang yakarasay kanak, waak makapagtangku sang pagindo ko bain sang soritnang Dios. Maski wa pa ak akatigam daw nananginangun ko, wa akaribog yang oro ko, wara akoakaundug nang kabutang ko. 9 Maski aon maga-ropog kanak na yapagkontara kanak, wa ak ayawinang Dios. Maski byobonog ako, yabay ak tabangannang Dios antak ak abay maboi. 10 Arimarim akpyapatay garo nang yapagkontara kanak maynangyamapagguna kang Jesu Kristo nangaon, toyo yabayak tagapan ni Jesu Kristo antak katigaman nangmanga otaw na iyan kanak yang kinaboi na sikunkang Jesu Kristo. 11Wakaw kaba boi pa ako, abay akanipanipin na apatayun nang yapagkontara kanaktungud sang pagtoman ko sang pagbuut ni JesuKristo, kay antak katigaman nang manga otaw naiyan kanak si Jesu Kristo na yabay magtagap kanak.12 Tagtagbi di ak patayun tungud sang pagindo kobain kang Jesu Kristo, awgaid yang kanak pagindoyang kyakaponowan nang kamayo kinaboi na waykataposan.

13 Syosolat yang sorit nang Dios na yagalaong,“Yotoo ako kayan byatok ko yang tyotoowan ko.”Ako, yang kanak pagtoo magonawa sang pagtoonang yagalaong saan, kay ako na yotoo, byabatokko yang tyotoowan ko. 14Yatigam ako na yang Diosna yagaboi sang Ginoo ta na si Jesus na pyapatay,yaan yangmagaboi kanatu sang kanatu pagkamataykay kita sakop ni Jesu Kristo. Yiimo yani nang Diosantak kamo aw ako masaid kanaan. 15 Kariko niniyamapagguna kanak kay antak kamo panalanginan,kayan yagdogang yang manga otaw na panalang-inan nang Dios antak arag silan magbantog sangDios, antak magdogang yang dungug nang Diospono sang panalangin naan kanatu.

Pagkinaboi Pinaagi sang Kanmo Pagtoo16 Wakaw maski yangudul yang lawas ko na

yagkamatadung da, wa ak akaomo kay allawallawdyadasig ako nang Dios. 17 Yang kanatu karisudadoon na titigkuran ta, aballinan nang Dios nangpanalangin na way kataposan. Tatagbi yaningkarisud ta adoon aw tanding sang way tatamananna panalangin na abarus kanatu nang Dios. 18 Kayyaan yang yabay ta dumdumun yang wa ta ikitaa nasikun sang Dios. Buku nang kikita ta disining donya,kay yang kikita ta disining donya dili magapabilinnang way kataposan awgaid yaan yangmagapabilinnang way kataposan yang sikun sang Dios.

51Yatigam kita na yaning lawas ta maynang baray

na pyagauyaan ta disining donya. Aw yamatay dakita, yang lawas ta yakagaon sang baray na yaranasda, awgaid yatigam kita na atagan kita nang Dios

2 Korinto 5:2 200 2 Korinto 6:5nang bago na lawas na maynang madigun na barayna pagauyaan ta aglangit, buku yaan nang imo nangotaw, imo nang Dios, magapabilin yaan nang waykataposan. 2Adoonmaynang yamauruk kita tungudsang kanatu karisud, wakaw laban gosto natu naakaaronan da kita nang bago na lawas aglangit 3kaydi amaimo na way kanatu lawas na manga sakop niJesu Kristo. 4Kay iyan pa kita sang lawas ta disiningdonya, yamauruk kita kay marisud yang kanatukabutang. Wa kita magapaurub na amatay kita,awgaid yagapaurub kita na asangkoban kita nangDios nang bago na lawas na di magkamatay antakkaballinan yang lawas na magkamatay nang lawasna di magkamatay. 5 Yang Dios yang yagaandamkanatu sining pagkaparin natu na akaaronan da kitanang bago na lawas. Yatag da nang Dios kanatuyang Balaan na Espirito, na yaan yang kamatooranna amatoman yang kariko nang panalangin naankanatu.

6-8 Wakaw maski wa pa kita ikita sang Dios,yabay kita maguma kay yaan yang kyakanarigan ta.Yatigam kita na kaba aani pa kita sang donya, wapa kita adto sang kanatu Ginoo. Pyaparabi natuna mapanaw kita disining donya kay gosto natuna misingadto langit sang Ginoo ta. Madyaw yangginawa ta maski aani pa kita sang donya kay labankita yamanarig sang sorit nang Dios. 9Wakawmaskidiin kita, ani sang donya daw aglangit, yaan yangabay ta butang sang ginawa ta yang makaontol kitasang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 10 Kay kariko natuamatobang kang Jesu Kristo na magaokom kanatuantak yang kada isa kanatu barusan ni Jesu Kristopinasobay sang kanatu manga imo, daw madyawdaw maat.

Papagamigo sang Dios Pinaagi kang Kristo11 Kay yatigam kami sang pagokom nang kanatu

Ginoo, na isilotan naan yang gaimo sang maat,wakaw pyapakaindo nami yang manga otaw antaksilan tomangkap sang sorit nangDios. YatigamyangDios na madyaw yang kanami paagi kay yatigamyaan sang kariko nang kanami dumdum. Gosto kona arag akatigaman mayo yang kanak paagi. 12Wakami magaambog antak mayo sayaun na yagalaongkamayo adoon. Yagaid kami maglaong kamayonang matungtung antak kamomagtaod kanami, awantak kamo matigam sang matungtung na otobagmayo sang manga otaw na yagaambog na yagasayasang kanilan kabutang, toyo maat yang kanilandyudumdum. 13 Aw pananglit aon makaungudkamayo na kami munung kono tungud sang imonami, pagalaong ko kamayo na yang yiimo namimakabantog sang Dios. Buku kami nang munung,madyaw yang ungud nami, wakaw yakadasig kamisang kamayo ginawa. 14Yang lugun ni Kristo kanatuyang gabaya kanami adoon antak kami abay mag-dumdum daw onnoon pagtabang sang arag otaw.Maynaan yang kanami paagi kay yatigam kami nasi Kristo yang yagapakamatay sang kariko nangotaw. Pagkamatay ni Kristo, maynang yangkamatayda yang kariko nang otaw. 15 Yagapakamatay siKristo sang kariko nang otaw kay antak silan naaon day kinaboi na way kataposan na sikun sangDios dili da magbuutbuut magimo sang kariko nanggosto nilan, awgaid yaan yang pangagdan da nilan

si Kristo na yagapakamatay tungud kanilan kayanyoman magboi antak makapanalangin kanilan.

16 Di da kami magaokom sang otaw pinaagisang katigaman nang otaw. Maski maynaan yangpagokomnami kang Jesu Kristo nangaon buku nangmaynaan adoon, kay yatigam da kami na si JesuKristo buku nang otaw gaid, Dios yaan. 17Wakaw awyamanarig yang otaw kang Jesu Kristo, kyaaronanda yaan nang bago na batasan, yawara da yangdadaan, kariko kyaballinan da nang bago na labanmadyaw. 18 Yang pyagaponowan nining madyawna imo yang Dios kay syosogo naan si Jesu Kristoantak managidayaw da yang manga otaw aw yangDios pinaagi kang Jesu Kristo. Kayan pinili kaminang Dios na kami yang magaindo sang mangaotaw antak managidayaw da silan aw yang Diospinaagi kang Jesu Kristo. 19 Maynaan, yang Diosyang gabuut saan kay iyan yaan agkang Jesu Kristo,wakaw nang pagkamatay ni Jesus wa da udumdumanang Dios yang papagkontara kanaan nang mangaotaw na yotoo kang Jesu Kristo kay yang kamatayunni Jesu Kristo yang bayad sang kanilan sara. Wakawpyasaylo ra silan. Yang batok na yang Dios yanggasogo kang JesuKristo antakmanagidayawdayangmanga otaw aw yang Dios, yaan na batok yangpyapakatigam kanami antak nami abay batokon.

20 Kami yang syosogo ni Jesu Kristo, kami yangpyapagsorit nang Dios antak kamo tomangkap sangkanaan pagindo, wakaw pyapakaindo kamo namimaynang si Kristo yang yagasorit sang kanami sorit.Laong nami, “Papagamigo kamo sang Dios antakmawara yang papagkontara mayo sang Dios antakmanagidayaw da kamo aw yang Dios.” 21 Si Kristoyang way sara, maski isa, toyo kyakamang nangDios yang kanatu manga maat na imo aw butangannaan agkang Kristo, si Kristo yang pyapagdara nangDios sang kariko nang maat na imo ta. Yaan naimo pagbuut nang Dios antak si Kristo makarayonkanatu antak kita maimo matarong nang kadyawnang Dios.

61 Kami yang limbang nang Dios na pyaga-

panonogo naan disining donya, wakaw pya-pakaindo kamo nami antak di mayo sapadan yangkanang Dios kallaat kamayo. 2 Kay yagalaong yangDios, “Aon timpo na maningug ak kamayo, yaanna timpo yang madyaw kamayo kay ako yangmakatabang sang pagpagawas kamayo sang silotna way kataposan.” Yaan yang pyagalaong nangDios. Wakaw dadyawa yang pagpaningug mayo kayadoon na allaw yang timpo na pagbuut nang Diosnamotoo kamo sang pagpagawas nang Dios kamayosang silot na way kataposan.

3 Yabay nami dadyawun yang batasan nami an-tak way maat na imo digkanami na akapagsilingannang kadaygan, aw antak silan dili magodyat sangimo nami na pyagasogo nang Dios. 4 Kay yangkariko nang imo nami, yaan yang tarigpono nakami sogwanun nang Dios. Wakaw yabay kamimagtigkul sang kariko nang karisud. 5 Byobonarankami, ipan kami pirisoon, yabay kami samokonnang manga otaw na lyarangutan kanami. Maskimarisud yang gawbuk nami, maski allawgabi wa

2 Korinto 6:6 201 2 Korinto 7:11kami akatorog, maski way kyaan nami, yabaykami magtoman sang pyagasogo nang Dios kanami.6 Yang arag akatoosan na kami sogwanun nangDios yang kanami batasan na madyaw, aw yangmatungtung na pagindo na kyakatigaman nami,aw yang pagpasensiya nami, aw yang pagkabuu-tan nami kamayo. Arag akatoosan nang mangaotaw na pyagabayaan kami nang Balaan na Espir-ito, akatoosan nilan na matungtung yang kanamilugun sang arag otaw. 7Yabay kami magbatok sangmatungtung na pagindo, yamagad nami yang gaomnang Dios. Yang paagi na yabay daugun yang ya-pagkontara sang Dios yang madyaw na paagi namina pagbaya nang Dios. Yaan yang maynang karasagaw tuklu nami nang papagtanam nami sang kanamipagbono na si Satanas. 8 Yabay kami mangagadsang Dios maski di kami pagtaodon nang mangaotaw. Ipan kami odyatun. Aon gabantog kanami,aon yagapakaraat kanami. Aon yagalaong na kamikono magaro, awgaid matungtung yang kanamisorit. 9Aon yagalaong na kami way kabos, toyo aonmanga tomotoo na yatigam na kami madyaw yangbatasan. Ipan kami garo patayun, toyo boi kami.Maski pagbuut nang Dios na kyakastigo kami, wakami akamatay. 10 Maski madaig yang yakaundugkanami, yabay kami maguma. Pobre kami toyosilan na yatangkap sang kanami pagindo, silan yangkyakaaronan nang manga dakora na panalanginnang Dios. Maski way kanami butang, kyakaaronankami nang panalangin nangDios naway tatamanan.

11 Kamo na manga amigo nami ag Korinto,pyaglaong da nami kamayo yang kariko nang asangginawa nami kay dakora yang kanami lugun ka-mayo. 12 Kami yang dagdagu yang karugun ka-mayo, toyo kamo yang wa abay akarugun kanami.13 Yagasorit kamayo maynang kamo kanak mangaanak. Madyaw aw magsiling kamo kanami antakmadakora yang lugun mayo kanami.

Ayaw Mapagkonsabo sang Wa Otoo sang Dios14 Ayaw kamo mapagobay abay sang wa otoo

kang Kristo, kay dili magailimbang yang madyawaw yang maat. Silan na yamanarig kang Kristoyang aon batasan na maynang yamallag, silan nawa otoo yang maynang asang kangitngitan, wakawdili silan magailimbang kay dili makaburuk yangkangitngit sang allag. 15 Si Kristo aw si Satanas,onnoon pagoyon nilan? Wakaw onnoon pagonawanang otaw na kang Kristo aw yang buku nang tomo-too? 16 Di amaimo na apaglagkusun yang pagsimbasang diosdios aw yang Dios na matungtung, kaykinaanglan na yang Dios gaid yang abantogon. Kitana sakop nang Dios maynang baray nang Dios kayyani yang pyagalaong nang Dios na syosolat kadini,laong, “Magauya ako asang kanak manga otaw, ma-pagtukud ak kanilan kay ako yang kanilan Dios awsilan yang kanak sakop.” 17Wakaw yagalaong yangGinoo ta, “Ayawan mayo yang wa otoo, ayaw kamomapagonawakanilan antak dili kamomakaimo sangmaat. Aw mangagad kamo sang pyagalaong kokamayo, madyaw ko na magapasakop kamo kanak.18 Kayan aw maynaan, ako yang kamayo Ama awkamo yang kanak manga anak.” Yaan yang pya-galaong nang Ginoo ta namakagagaom sang kariko.

71 Kamo na manga karugunan ko, kay kariko nin-

ing pyagalaong ko syasaad nang Dios, kinaanglanna ayawan ta yang kariko nang manga maat naimo kay yaan yang makapagkaraat sang dumdumta aw lawas ta. Kay yamalluk kita nang silot nangDios wakawmamakot kita abay antak podomadyawnang Dios yang kanatu imo.

Yang Paguma ni Pablo2 Butangan kami sang ginawa mayo antak

madakora yang lugun mayo kanami. Pyapakaraatkami, kay aon yagalaong na kami kono yang ya-gaimo sang maat digkamayo, toyo way kyakaraatannami digkamayo, way imo nami digkamayo namaat, wa kami magalimbong kamayo. 3 Ayawkamo magdumdum na maat kamo nang ginawanami, kay tinuud na dagdagu yang kanami lugunkamayo. Aw matay kita aw maboi, marugun kamikamayo. 4Yamanarig ak kamayowakaw pyagalaongko kamayo kariko yang asang ginawa ko. Awyapagbaraw ako sang kadaygan, yabay ta kamobantogon. Maski nanang kanami karisud, labanmadyaw yang ginawa ko, laban ak yagauma kaymadyaw digkamayo.

5 Pagdatung ko ag Masedonia, wa ak akaorawakay madaig yang kanami karisud. Madaig yangyapagkontara kanami. Arag ak yamaundug dawaon makawara sang kamayo pagtoo. 6 Toyo yangDios yang yakaorawa sang yamaundug, wakaw akoarag yamaorawa naan kay syosogo naan si Tito anikanami. 7 Buku gaid nang pagdatung ni Tito yangpyagauma nami, arag gauma kami pagdungug namisang pagbatok ni Tito na kamo kono yang pyagaumanaan kay madyaw yang imo mayo kanaan. Aragbyabatok ni Tito na laban kamo yamaawung kanak,gosto mayo mikita kanak. Arag pyagalaong naan nayamaundug kamo tungud sang kamayo sara. Laongnaan na yapagoyon kamo sang kanak pagokomkamayo. Pagdungug ko sining batok ni Tito, labanak gauma.

8Nangaon nang pagsolat ko kamayo yamaundugako nang pagsagda ko kamayo, kay yatigam akona yamaundug kamo nang dagawdagaw pagkataposmayo pagbasa sang solat ko. Toyo adoon wa daak akaundug na gasolat ak kamayo. 9 Yagauma akadoon, toyo yang yakapaguma kanak buku nang ka-mayo kaundug, yaan yang yakapaguma kanak yangpagkaparin nang kamayo batasan na yamaundugkamo. Yang kamayo kaundug pyagabuutan nangDios na makaparin sang kamayo batasan. Yaanyang kyakatoosan na yang solat ko kamayo yangyakapanalangin kamayo. 10 Aw yang Dios yangyakaundug sang otaw, yaan yang makaparin sangkanaan batasan antak yaan maimo madyaw nangDios nang pagayaw naan sang kanaan sara. Kayanpyagsakop yaan nang Dios. Wakaw wa yaan ma-gasusul na yaparin da yang kanaan batasan. Aw-gaid yang kaundug nang manga otaw na di man-gagad sang Dios buku nang madyaw kanilan kay dimakaparin sang batasan nilan, wakaw yaan yangmakapagkaraat kanilan kayan sinilotan silan nangsilot na way kataposan. 11 Kamo, yatigam na ya-parin da yang batasan mayo nang kaundug mayona pagbuut nang Dios. Tungud sang kaundug mayo

2 Korinto 7:12 202 2 Korinto 8:15kyakatigaman na way labut mayo sang maat na imonang otaw na yakasara nangaon digkamayo, kaylaban maat mayo yang makaarigarig na imo naan.Arag yamalluk kamonang saramayonangaonnawakamomagasagda saan na otaw toyo adoon yaawungda kamo kanak. Kay yamaundug kamo nang gaimosang maat digkamayo, laban gosto mayo mangagadsang kanak pagindo bain sang otaw na gaimo sangmaat, wakaw yaparabay kamo magsilot saan naotaw. Kariko nini na imo mayo toosanan na wa daysara mayo pono saan na otaw.

12 Tinuud na yagasolat ako kamayo nangaon,toyo yang otaw na yakasara aw yang otaw nakyakasaraan naan, buku nang silan gaid yangdyudumdum ko nang pagsolat ko kamayo. Yagaso-lat ak kamayo kay antak kamomatigam na yamakotkamo tomangkap sang kanami pagindo. Yaan yangmadyaw nang Dios. 13Wakaw yamadasig kami nangimo mayo.

Yang paguma ni Tito yang arag pyagauma nami.Yagauma si Tito kay yamadasig yaan nang pag-pangagad mayo sang kanami pagindo. 14 Nong wapa si Tito akadto kamayo, pyagabantog ko kamokanaan. Wa kami akaarig kay yiimo mayo yangpyagalaong ko kanaan. Podo matungtung yangpyagalaong nami kamayo, aw arag matungtungyang kariko nang pyagabantog ko kang Tito bainkamayo, kay yangagad kamo sang kanami pagindo.15 Wakaw aw yakaungud si Tito kamayo, dakorakamo sang ginawa naan kay kariko mayo yangagadsang pagindo naan kamayo, kay dakora yang pag-taod mayo kanaan. Yapakaabong kamo daw kamomakasara. 16 Yagauma ako na kamo kanarigan nayabay mangagad sang kanami pagindo.

8Yang Pagatag na Pyapasobay sang Pagkinaboi nang

Yotoo kang Kristo1 Kay manga karomonan nami, abatokon ko ka-

mayo yang madyaw na imo nang manga tomotoodig Masedonia tungud kay laban silan pyanalang-inan nang Dios. 2 Laban gauma silan maski labankyakarisudan silan na yabay silan kontaraun. Maskilaban pobre silan, yamakot silan mangatag nangkanilan sapi na pyanabang nilan sang manga to-motoo ag Jerusalem na yamaukud nang pagkaanadoon na timpo. 3 Yatigam ako na yang manga to-motoo dig Masedonia yangatag nangmaski nana naamaimo nilan pangatag. Maski yamaukud silan, ya-gadumdum silan na maynaan yang pangatag nilan.4 Lyurugutan kami nilan na omoyon kami na uupudnilan atagan yang kadaygan na tomotoo asangkadaygan na barrio sang kanilan panabang sangmanga tomotoo ag Jerusalem na yamangkaukud.5 Yang yaatag nilan madaig pa sang kyakaundan kona akaatag nilan. Buku nang kanilan sapi gaid yangyaatag nilan, toyo labaw pa saan, kay yoona nilanpapagbayaun yang Ginoo ta sang ginawa nilan naantak silan makaimo nang madyaw sang pyagasogonang Ginoo ta kanilan. Kayan yangagad silan sangpagbuut nang Dios na amaimo silan kanami tomata-bang. 6 Agkamayo nangaon si Tito, yagabatok yaandigkamayo. Pagbatok kamayo ni Tito, managtipon

kamo sang panabang mayo, toyo kay wa pa akat-apos yang pagtipon mayo sang kamayo panabang,wakaw pagkita nami sang imo nang manga to-motoo ag Masedonia, maglaong ak kang Tito namadyaw na omori yaan agkamayo na magadasigkamayo antak kamo makatapos sang pagtipon sangkamayo panabang sang yamangkaukud na tomotooag Judea. 7 Kamo na ag Korinto yang kyakaaronannang dagdaguna panalangin nangDios, namadigunyang pagtoomayo sangDios, na aragmatigamkamomagindo, na arag matungtung yang kyakatigamanmayo sang paagi nang Dios, na arag gosto mayo namatabang sang kamayo karomonan na tomotoo, naarag kamo yamarugun kanami. Kay dagdagu yangpanalangin nang Dios kamayo, wakaw gosto namiadoon na laban akallaatan mayo arag yang mangapobre na tomotoo ag Judea antak aragmadyawyangpanabang mayo kanilan.

8 Dili ak magalaong kamayo na panabang kamo,kamoyangmatigammallaat sang yamangkaukud agJudea. Awgaid byabatok ko yang imo nang mangatomotoo ag Masedonia na laban gosto nilan toma-bang sang taga Judea. Kayan aw matungtung nakamo yagatipon sang kamayo panabang, matung-tung agaw yang kamayo karugun sang kadaygan.9 Yatigam kamo sang pagkarugun kamayo nang Gi-noo ta na si JesuKristo. Wapa yaan adatungdisiningdonya dadaan da yaan kyakaaronan nang kariko.Awgaid yayawan naan yang kariko kayan yaimoyaan laban pobre kay yamallaat yaan kamayo. Ya-maimo yaan pobre kay antak kamo kaaronan nangpanalangin nang Dios.

10Wakaw maski di ak magsogo kamayo, madyawaw abay kamo magtipon sang pyagaponowan mayotiponon nangaon nong isa na toig antak kamomakatapos sangpagtipon sangpanabangmayo sangmanga pobre na tomotoo ag Judea, asang syo-dad na Jerusalem. Maski wa kamo pagalaonga,kamo yang mona magtipon nangaon nong isa natoig kay madyaw mayo yang gatipon sang pana-bang. 11Wakaw madyaw aw makatapos kamo sangpagtipon mayo sang kamayo panabang. Pagkaun-gud mayo nangaon na amatag kamo, yanagumakamo na makaatag kamo sang panabang, wakawmadyaw na laban kamo gauma na makatapos kamosang kamayo panabang adoon. Ayn nang amagagamayo yaan yang atagan mayo. 12 Aw laban kamogauma na yamatag kamo, kyakaontoran yang Diosaw yamatag kamo nang amaimo mayo atag, kay wamagalaong yang Dios na aatag mayo yang di mayoakaatag.

13 Wa ak magalaong na abay kamo mangatagsang yamangkaukud antak kamo maukud, 14 toyomadaig yang kyakapanmowan mayo adoon. Wakawmadyaw aw liwatan mayo yang yamangkaukudadoon. Kayan aw kamo yang maukud, silan yangaon, silan yang miliwat kamayo. Aw maynaanyang imo mayo, way tomotoo na amaukud. 15 Kayyang pyapasolat nang Dios yagalaong, “Yang yanga-mang sang madaig na pagkaan way yamasamakanaan, yang yangamang sang tagbi na pagkaanway yakaukud.”

Si Tito aw yang Kanaan Manga Inagad

2 Korinto 8:16 203 2 Korinto 9:1516 Yagapasalamat ako sang Dios na gabaya kang

Tito na gauma yaan na matabang kamayo abay,mayn nami na yanaguma na matabang kamayo.17 Paglaong nami kang Tito na madyaw na makadtoyaan kamayo, laban yaan yagauma. Wakaw waak magasogo kang Tito na makadto kamayo, kaysi Tito yagauma, gosto naan na makadto kamayo.18 Pyapaagad nami kang Tito yang otaw na dungga-nun na tyataod nang manga tomotoo disang karikonang simbaan kay laban yaan matigam magbatoksang sorit nang Dios. 19 Yaning dungganun namagbabatok yang arag pipili nang manga tomotooasang manga simbaan, amagad yaan kanami awkomamang kami sang panabang na titipon mayona adaraun nami ag Judea na aatag nami sangyamangkaukud dato. Yaning tabang mayo na apat-pud nami sang manga pobre, yaan yang abatokonnang yatagan kayan byantog nilan yang Ginoo naDios. Arag yaan na tabang mayo yang akatoosanna gosto natu matabang sang arag kita tomotoo nayamangkaukud.

20 Gosto nami na amagad yaan kanami dawkami dodaan na syasarinan nami yang dara namina panabang na apatpud nami sang manga po-bre. 21 Gosto nami na yang kariko nang imo namimadyaw nang Dios, toyo arag gosto nami na yangmanga otaw aragmatigam kanami namadyaw yangmanga imo nami, na way limbong.

22 Aon sang ka otaw arag na pyapaagad namikang Tito adto kamayo. Yaan na otaw, pyagasaitannami yang batasan naan, wakaw yatigam kami nayaan maasub tomabang sang gawbuk nang Dios.Laban gosto naan na amagad agkamayo antak yaanmakatabang kay dakora yang pagsarig naan ka-mayo. 23 Si Tito yang limbang ko sang gawbuk nangDios, gaonawa kami si Tito tomabang kamayo. Yangdowa na lomon ta na amagad ni Tito, silan yangmatinomanun na syosogo nang manga tomotoo nagauya asang manga barrio. Kay laban madyawyang batasan nilan, wakaw si Kristo yang byabantognang manga otaw na yatigam kanilan. 24 Wakawaw domatung silan pakitaan mayo yang karugunmayo kanilan antak katigaman nang kadaygan natomotoo asang manga barrio na matungtung yangpagbantog ko na laban dakora yang karugun mayosang kadaygan.

9Panabang sang Arag Tomotoo kang Kristo

1Waykinaanglannamagasolat pa ak kamayobainsang panabang mayo, 2 kay yatigam ak na gostomayo tomabang sangmangapobre ag Judea. Wakawkamo yang byabantog ko adto sang manga tomotooag Masedonia. Pyagalaong ko yang taga Masedoniana kamo na taga Korinto na sakop nang Akaya yangyagpataan da magtipon anay da nong isa na toigsang tatabang mayo. Yaan yang pyagalaong kosang manga tomotoo ag Masedonia. Pagdungugnang taga Masedonia na kamo gosto amatag nangkamayo tabang, madaig silan yang gasiling kamayona arag amatag nang panabang. 3 Kay yaglaongda ak sang taga Masedonia na yagpataan da kamomagtipon sang kamayo tatabang, wakaw syosogoko si Tito aw yang manga inagad naan na silan

yang amaona agkamayo na antak silan makatabangkamayo daw wa pa kamo makatapos sang pagtiponsang panabang mayo, kay aw maynaan, maat yangpyagbantogan ko kamayo. 4 Kay aw aon magadkanak na taga Masedonia agkamayo, kayan aw ki-taun nilan na wa kamo makaandam sang kamayopanabang amaarig ako nang pagbatok ko agkanilannangaon na byabantog ko kamo. Buku nang akogaid yang amaarig, kamo yang laban amaarig awwapa kamo makatapos sang pagtipon sang panabangmayo. 5 Wakaw syosogo ko agkamayo yang mangakaromonan ta na silan yang amaona agkamayo,antak nilan mapataan yang kamayo panabang nasyasaad mayo nangaon na itiponon mayo. Kayanaw domatung da ako agkamayo, tapos da kamomagtipon sang aatag mayo na panabang, akatiga-man nang kadaygan na kamo gosto matag nangpanabang maski way magsogo kamayo.

6Ayawmayo pagkaringawi yang pagindo na yangtagbi da yang panggas, tagbi da yang amagani, toyoyang dakora yang panggas, dakora yang amagani.Magonawa yaan sang gaatag nang tagbi, madawatnang tagbi. 7 Wakaw madyaw aw kada sang kaotawyaan yangmagabuut dawpila yang aatag naan,toyo buku nang madyaw aw atag naan yang bukunang gosto naan atag. Arag buku nang madyaw awkarugusan yaan matag. Kay yang Dios yamarugunsang otaw na gauma aw yamatag sang panabang.8Yang Dios yangmakagagaom namakaatag kamayonang makaboi kamayo antak way makaukud ka-mayo, arag pagbuut nang Dios na aon sobra mayoantak kamo makatabang sang kadaygan. 9 Laongnang pyapasolat nang Dios, “Yang yabay toma-bang sang manga pobre, yang kanaan karugun diamawara, yagapabilin nang way kataposan.” Yaanyang pyagalaong nang Dios sang yabay magatagsang manga pobre. 10Yang Dios na gaatag nang binikamayo, yaan arag yang gapabonga nang madyawantakdakora yang abotmayo. Arag yaanyangyabaymagdogang sang karikonangmaynang tanummayoaw yaan arag yang magadogang sang kariko nangmaynang abot mayo antak magdogang yang ta-bang mayo sang kadaygan tungud sang karugunmayo kanilan. 11 Panalanginan kamo abay nangDios antak kamo makatabang abay sang kadaygan.Kayan aw yamatud kami sang kamayo tabang adtosang manga pobre, laban silan yagapasalamat sangDios nang pagdawat nilan sang kamayo tabang.12Yang yaatag mayo yakatabang sang manga tomo-too na yamangkaukud, yaan yang pyagapasalamatnilan sang Dios. 13 Pagkita nang manga otaw sangpagkallaat mayo kanilan aw yang pagkallaat mayosang kadaygan, abayun nilan bantogon yang Dioskay yang panabangmayo kanilan yang kyakatoosanna kamo yangagad sang manga pagindo ni JesuKristo, na pyagalaong mayo na pyangagadan mayo.14 Aw yaan yang imo mayo, yang manga otawna tyatabangan mayo, laban amarugun kamayo,aampo kamo nilan sang Dios kay byabati nilanyang dagdagu na panalangin nang Dios kamayo nakyakallaatan mayo silan. 15 Wakaw madyaw yangmagapasalamat kita sang Dios, na syosogo naan anikanatu yang Anak naan na si Jesu Kristo na Ginoo ta.Yang Anak naan yang laban dakora na pagatag naan

2 Korinto 10:1 204 2 Korinto 11:7kanatu na way bayad.

10Bain sang Pagpangagad ni Pablo sang Pagbuut nang

Dios1 Ako si Pablo yang buutan kamayo, di ak ma-

gaparabaw kamayo kay maynaan yang batasan niJesu Kristo na gabaya kanak. Wakaw pyapakaindoko kamo na mapakadyaw kamo sang batasan mayo,kay aw dili kamo mapakadyaw sang batasan mayo,osoritin ko kamo, asagdaun ko yang manga otawdigkamayo na yokontara kanak, na yagalaong na awaadto ako kamayo yagapaobos ako, toyo awmaawatako kamayo maisug kono ako. 2 Wakaw aw do-matung da ako agkamayo, maisug da ako magsagdasining manga otaw, kay yagalaong kono silan nayang kanak pagindo aw yang kanak manga imo waygaom kono nang Dios. 3 Matungtung sa agaw nakami otaw, toyo kami yang aon gaom nang Dioskay yang Balaan na Espirito yang gabaya kanami.Yang gawbuk nami sang Dios maynang gagira, toyowa kami magagira pinaagi sang katigaman nangotaw. 4Yang kanami armas buku nang kanang otawarmas, kay yang armas nami yang dakora na gaomnang Dios antak daugun nami aw sapadi yang gaomnang sakop ni Satanas na yosopak sangmatungtungna pagindo bain sang Dios. 5 Wakaw yabay namidaugun yang bakong na pagindo na pyagaindo nangmanga otaw na yagaparabaw garo sang Dios pinaagisang kanilan pagindo na sopak sang katigaman bainsang Dios. Kayan syagda arag nami yang karikonang bakong na dumdum nang otaw antak maparinaw antak mangagad sang pagbuut ni Kristo. 6 Awkatigamannami na yangagad da kamo sangpagbuutni Kristo, isilotan da nami yang maski sini kamayona gaimo sang maat nang Dios.

7Dadyawamayo pagsaiti yang batasan nang otawantak katigaman mayo yang matungtung aw yangbuku. Kay aon digkamayo yapagkontara kanami nayagalaong na silan yang kang Kristo sakop. Wakawmadyaw aw makaungud silan na kami arag kangKristo sakop. 8 Yatagan kami nang Ginoo ta nangkatungud antak kamo dasigin nami, wa kami ataginaan nang katungud na kamo akaraatan nami. Namaskimagdumdumkamo na kyarabnan da yang ka-bantog ko sang kanak katungud sang pagindo ko, waak akaarig sang pyagalaong ko kay otomanun namiyang pyagalaong nami. 9 Ayaw kamo magpakaun-gud na pyagaalluk ko kamo nining solat ko kamayo,kay buku yaan nangmatungtung. 10Aon digkamayoyagalaong, “Dili kami maningug kang Pablo kaymaski maisug yaan sang pagsolat naan kanatu, awani la yaan kanatu, way gaom naan aw gasorit, wayasoy naan na otaw.” 11 Toyo yang manga otaw nayagalaong nang maynaan, kinaanglan na matigamsilan daw monnono yang kanami imo, kay kami,aw aadto ra kami kamayo, yang pyagalaong namidisang solat ko yaan yang arag imoon nami.

12 Ayaw kamo magdumdum na kami magasilingkanilan na yanagbantog nang kanilan batasan. Wapa silan makadarag nang madyaw kay silan yanggabuut daw nana na batasan yang madyaw kanilan,kayan yaglaong silan na yamasayup yang mangaotaw na di magasiling nang maynaan na batasan.

13 Toyo kami buku nang maynilan, kay aw magban-tog kami, yaan gaid yang kanami pyagabantog yangpagpanonogo kanami nang Dios, aw kamo, aragyakaupud kay yang kanami pagindo kamayo yaanyang sogo kanami nangDios adto kamayo. 14Wakawbuku nang kanami pagbuut yang pagindo kamayo,yaan yang pyagasogo kanami nang Dios, wakawkami yang yamaona komadto kamayo na gabatoksang madyaw na batok bain kang Kristo. 15 Toyoyang gawbuk nang kadaygan na wa apagawbukankanami nang Dios, dili kami magabantog saan nagawbuk kay buku nang kanami gawbuk. Awgaid kaypyapaindo kamo kanami nang Dios, yani yang gostonami na abaymagdogang yang kamayo pagtoo sangDios antak kami makapanallos adto sang kadaygan16 antak arag kabatokan nami nang madyaw na ba-tok bain kang Jesu Kristo yang kadaygan na mangaotaw asang manga barrio na apit adto mayo na wapa akadtowi nang maggawbukay nang Dios. Kayanway otaw na makapaglaong na gabantog kami nanggawbuk nang kadaygan namaynang yaan yang aragkanami gawbuk.

17 Toyo yaan yang madyaw kanatu yang panga-gadan ta yang syosolat na yagalaong, “Yaan yangmadyaw kanatu yang abantogon ta yang imo nangGinoo ta.” Yaan yang pyapasolat nang Dios. 18 Toyomaat nang Dios yang otaw na magabantog sangkanaan tyoonan paagi. Yang otaw na tyatangkapnangDios kyakatigamannangDios namadyaw yangkanaan paagi.

11Si Pablo aw yang Buku nang Tinuud na Manga

Apostol1 Yagapakallaat ak kamayo, tigkuri mayo yaning

pyagalaong ko kamayo adoon maski dyudumdummayo na ako yang way ungud. 2 Laban kamo dakorasang ginawa ko maynang pagdakora nang Dioskanatu na way gosto naan na makarowat kanaan.Kay kamo na manga tomotoo maynang daraga nawa pa nang usug akapoti na yaandamko na apakasalsang sangka otaw na si Jesu Kristo. 3 Yamaundugak daw aon kagaro ni Satanas na makapagkaraatkamayo maynang yakapagkaraat kang Eba kadinikayan yagdowadowa kamo na di da abay magad-umdum kang Jesu Kristo, na di da abay magtaodkanaan. 4 Yamaundug ak kay wa kamo magasagdasang manga otaw digkamayo na gabatok sang to-bok na Kristo, yabay kamo maningug sang kanilanpagindo na wa nami pagaindowan. Mayn kamonang yatangkap sang maski nana kay tyatangkapmayo yang tobok na tomatabang na buku nangBalaan na Espirito na tyatangkap mayo nangaon,arag tyatangkap mayo yang tobok na pagindo nabuku nang matungtung.

5 Maski aon digkamayo yagalaong na silan konoyang labaw na manga apostol, wa silan arabawkanak. 6 Kay maski buku ak nang laban matigammagsorit, way kolang nang kyakatigaman ko. Yangpagindo ko kamayo, yatigam kamo na dyadadayawko pakatigam kamayo yang kariko nang matung-tung na pagindo.

7Dagaw yagalaong kamo na yaan na manga otawlabaw pa kanak kay wa ak magapabayad kamayo

2 Korinto 11:8 205 2 Korinto 11:33

sang pagindo ko kamayo sang madyaw na batoknang Dios. Dumdum mayo, yakasara koraw akona wa ak adawat sang tabang mayo kanak. Waak adawat sang pagtabang mayo kanak kay antakway makaurang sang kanak pagindo kamayo antakkamo panalanginan nang Dios. 8Durug yagaindo akkamayo, yang manga tomotoo asang kadaygan namanga simbaan yang gaatag kanak sang yamagastoko sang pagindo ko kamayo. 9Nangaon na aadto akkamayo, maski wa day sapi ko, wa ak mangayo ka-mayo kay yang manga karomonan ta na taga Mase-donia na yadatung agkamayo nangaon, silan yanggadara sang kariko nang yakaukud kanak. Maskiwa ak mangayo kamayo nangaon sang kanak gasto,arag pagbuut ko na dili ak mangayo sang amagastoko mallaw. 10 Wakaw maski diin ak magindo digAkaya, way makapagsagda sang pyagalaong ko nadi ak makamang sang amagasto ko digkamayo, kaymaski atagan ako, di akmadawat. Matungtung yangpyagalaong ko kamayo kay si Kristo na di magka-garo yang gabuut kanak. 11 Dagaw magadumdumkamo na buku kamo nang dakora sang ginawa kokay wa ak adawat sang tabang mayo kanak. Toyoyatigam yang Dios na pyagadakora ko kamo sangginawa ko.

12 Wakaw magadili ako abay sang tabang mayokanak, kay antak kamomatigam na buku kami nangmagonawa sang manga magindoway digkamayo nayabay mangayo kamayo sang maski nana na ama-gasto nilan kayan yanagambog na arag silan mangaapostol namagonawa kanak. 13Yangmanga apostolna yagaindo digkamayobukunang tinuudnamangaapostol kay wa osogowa nang Dios. Manga magarosilan na magindoway. Yagaway silan magindo naantak kamo tomoo na silan yang tinuud na mangaapostol ni Kristo. 14Maynaan silan, kay magonawasilan sang pangoro nilan na si Satanas na gasil-ing sang paagi nang maturus na sogwanun nangDios na tagalangit antak patooon naan yang mangaotaw kanaan. 15 Wakaw buku nang marisud sangmanga sogwanun ni Satanas yang pagsiling sangmanga sogwanun na madyaw yang batasan antaktomoo yang mikita kanilan na silan yang gaindonangmatungtungmaski buku. Wakawmallaw nangkataposan, abarusan silan sang kariko nangmaat naimo nilan.

Yang Pagtigkul ni Pablo sang Kanaan Pagkaapostol16 Yoman ak maglaong kamayo na ayaw kamo

magdumdum na ako way ungud, na yagaambog akokamayo. Toyo maski magdumdum kamo na akoway ungud, paningug kamo, magaambog ak ka-mayonang dagawdagawmayn akonangway ungud.17Toyo yani na pagambog ko adoon buku nang pag-buut nang Ginoo ta kay yang pagambog ko kamayoadoonmaynang pagambog nang way ungud. 18Aondigkamayo madaig na otaw na yabay managambogkamayo bain sang kanilan kariwat, wakaw arag akmagaambog. 19 Aw kamo yang manga ungudan,nanga kamo yatangkap sang paagi nining mangamagindoway digkamayo na way asoy nang pagindo.20Tyatangkapmayo yangmanga sogo nilan kamayomayn kamo nang kanilan allang. Gyogonto kamonilan antak mabos nilan yang kamayo sapi. Gyo-gopisan kamo nilan. Maski atamparingin kamo

nilan, yabay mayo tangkapun silan. 21 Toyo tinuudna buku kami nang maisug maynilan kay dili kamimakaimo sang maynang imo nilan. Kay yagaam-bog silan kamayo, arag ak magaambog kamayoadoon maski yaan yang batasan nang way ungud.22Yagalaong yangmangamagindoway agkamayonasilan kono yang pinili nang Dios kay manga Judiosilan na sompaw ni Abraham na ama ni Israel. Akoarag Judio aw arag sompaw ni Abraham na amani Israel. 23 Yagalaong silan na silan kono yangmanga sogwanun ni Kristo. Ako yang sogwanun niKristo na labaw pa kanilan. Yatigam ako na yaningpagambog ko kamayo, yamasiling nang batasannang way ungud, toyo magaambog ak kamayo nalaban ak yamapagod na madaig pa yang kanak gaw-buk sang kanilan gawbuk. Marakwat silanmapiriso,ako arimarimyamapiriso tungud sang pagpangagadkang Jesu Kristo. Ipan ak bonaran nang mangaotaw, ipan ak garo patayun. 24Makarima ak dakupanang manga Judio, kada ak dakupun, lyarabut aknilan nang makakatlowan aw siyam na ka labut.25 Makatlo ako bonari, makaisa pa ak donaga nangmanga bato antak ak matay. Makatlo pa akokarunudan sang barko na syasakayan ko, makaisapa ak maglotawlotaw disang babaw nang laod nangsang gabi aw sang allaw na yanagun sang tagbina kaoy. 26 Madaig yang yakarisud kanak sangkanakmanga panaw, aon panaw ko na kyakarisudanako, yabaa yang tobig na tyataripag ko. Ipan akmagi sang paguya nang torisan. Maski yang aragkami Judio aw yang buku nang Judio ipan kanakmakarisud. Asangmanga syodad yakasagad ak sangkasamok. Agput ak matay disang banwa na waymaguya. Agput ak marumus nang dagat. Aragpyapakaraat ako nang manga otaw na yagalaongna silan yang manga tomotoo, sari buku. 27 Labanak yamarasay nang kanak gawbuk, aon gabi na waak akatorog, aon allaw na yamarangga ako kayanyagutum ako kay way pagkaan ko, arag aon allaw nakyakanikiyan ako kay manipis yang dagom ko.

28 Kayan aon pay yakarisud kanak na labaw pasang kadaygan na karisud ko. Yamaundug akosang kariko nang manga tomotoo na pyagaindoko daw magdowadowa pagtoo kang Jesu Kristo.29 Aw aon tomotoo na buku nang madigun yangpagtoo, yamauruk ako kay yamallaat ak kanaan. Awaon yakaimo sang maat kay aon gawaring kanaan,dyadamanan ko yang gawaring kanaan.

30Maski buku nang gosto ko na magaambog, awmagambog ako, yaan gaid yang akapagambog koyang tyatabangan ako nang Dios antak mabantogyang Dios. 31 Yang Dios na Ama nang Ginoo ta nasi Kristo, yaan yang yatigam na buku nang kagaroyaning byabatok ko kamayo. Yaan yang abantogonta nang way kataposan.

32 Arag abatokon ko kamayo yang karisud konangaon na aadto ako sang syodad na Damaskona yamaribot nang arad na bato. Makagwas yaanna arad. Yang gobernador ag Damasko na sakopnang ari na si Aretas yang gasogo sang mangabantay antak ak dakupun nilan aw lomogwa ak sangpilwangan nang arad sang syodad kay maat nangari yang kanak pagindo. 33 Awgaid yarasak ak sang

2 Korinto 12:1 206 2 Korinto 13:1bangkaraw kayan tyonton disang bintana nang aradna bato, kayan yakagawas ako sang manga bantay.

12Yang Pyapakita nang Ginoo kang Pablo

1 Maski way kabos nang pagambog, magaambogako kamayo kay gosto komatabang kamayo. Wakawabatokon ko kamayo yang maynang tagaynupna pyapakita kanak nang Ginoo ta na si Kristo.Arag abatokon ko kamayo yang dyadayon kanakpakatigam nang Ginoo ta. 2-3 Nangaon, sapam-poro aw opat na ka toig, byabaton ak nang Diosadto sang katlo na langit na banwa nang Dios.Awgaid wa ak akatigam daw yamagad yang kanaklawas aglangit daw wara. Yang Dios gaid yangyatigam saan. 4 Aglangit dyudungug ko yang labanmadyaw na batok, toyo di ak magabaraw saan kaywara apabarawan nang Dios. 5 Amaimo maga-mbog ako bain sining yamapagguna kanak, toyodili ako kay aw magambog ako bain kanak, yaangaid yang akapagambog ko yang tyatabangan akonang Dios. 6 Toyo maski gosto ko magambog bukunang maynang pyagambogan nang way ungud, kayyang kanak pyagambogan matungtung. Toyo di akmagaambog daw aon otaw na magdumdum na akoyang yarabaw, kay toman da nang yikita sang kanakbatasan aw yang yudungug sang kanak pagindo.

7Kay dakora laban yang kyakatigaman ko na dya-dayon kanak pakatigam nang Dios, wakaw pagbuutnang Dios na aon allaw na pyaparisudan ako nangsogwanun ni Satanas, daw magparabaw ako sangarag otaw tungud sang dakora na kyakatigaman kona dyadayon kanak pakatigam nang Dios. 8Makatloak magampo sang Dios na antak kamangun naanyang yakarisud kanak. 9Awgaid yimibak kanak yangDios na yagalaong, “Toman da yang kanak pagtagapkanmo, kay aatag ko kanmo yang dakora na gaomantak kaw makatoman sang kariko nang pagbuutko kaba kyakarisudan kaw.” Yaan yang pyagalaongnang Dios kanak. Wakaw laban ak yagauma aw bya-batok ko yang kanak karisud na yakarutuy kanak,kay aw kyakarisudan ako, byabati ko yang gaom niKristo nang pagtagap naan kanak. 10 Wakaw kayiyan kanak yang gaom ni Kristo, maski yamarutuyako, gauma ako, maski yoodyat ako, gauma ako,maski syasamok ako nang kontara ko, gauma ako.Maski kyakaraatan ako, gauma ako, maski nana payang karisud ko tungud sang pagpangagad ko kangKristo, yabay ak maguma kay aw kyakarisudan ako,dakora yang gaom na iyan kanak kay iyan kanak siKristo.

Yang Lugun ni Pablo sang Taga Korinto11 Yatigam ako na mayn ako nang way ungud na

yagaambog abay kamayo, toyo kamo yang ususu-run, kay wa mayo ako abantoga asang atobangannang manga magindoway digkamayo na yokontarakanak. Toyo maski way kabos ko, wa arabaw kanakyang manga magindoway digkamayo na yagalaongna silan yang labaw na manga apostol. 12 Nangaonna aadto ak kamayo maski madaig yang yokontarakanak, kikitamayo yangmangkadyawna kaburung-burungan na manga imo awmanga milagro na pya-paimo kanak nang Dios na akatoosan na ako yang

tinuud na apostol na syosogo nang Dios. 13 Kamona manga tomotoo ag Korinto, yang batasan kosang kadaygan na manga simbaan magonawa sangbatasan ko digkamayo. Aon sambook na tobok nabatasan ko digkamayo, yang kanak gasto na wa koapabayadi kamayo. Awdumdummayona yaan yangsara ko pasaylowa mayo ako.

14 Agput da ak tomarok kamayo, yani yang katlona pagtarok ko kamayo. Awgaid dili ak makamangsang amagasto ko digkamayo kayway gosto komag-gasto sang kamayo sapi, awgaid yaan yang gosto kokamayo na panalanginan kamonangDios. Kay bukunang madyaw na batasan na yang manga anak yangmatagap sang taganak, awgaid yang taganak yangmatagap sangmanga anak. Wakaw di akmakamangsang kamayo sapi kay ako yang maynang kamayotaganak. 15 Laban madyaw ko na yang kanak sapiyang agastoon ko kay madyaw ko maski kawaraanako nang kusug nang pagtabang ko kamayo. Nanga,tagbi ako sang ginawa mayo? Awgaid kamo dakorasang ginawa ko.

16 Yatigam da kamo na wa ak adawat sang ka-mayo sapi na amagasto ko. Toyo aon digkamayoyagalaong na gyagaway ko kamo antak kamo tomoosang kagaro. 17 Nanga kamo gadumdum saan?Yatigam kamo na wa kamo ogontowa nang maskisini na syosogo ko agkamayo, wa silan akamangsang kamayo sapi. 18 Tapos da ko paglaongon siTito nangaon na antak komadto kamayo, arag aontomotoo na pyapaagad ko kang Tito. Yadatung silanagkamayo, yatigam kamo na wa silan akamang sangsapi mayo, kay yatigam kamo na kami si Tito mag-onawa yang kanami batasan, yabay kami magimosaang madyaw imoon.

19Dagaw gadumdum kamo na yagasolat ak agka-mayo na abatokon ko yang kariko nang kanakmanga imo antakmayo katigaman naway imo namina maat digkamayo. Aw yaan yang dumdum mayo,buku nang matungtung, kay yang pagbatok ko ka-mayo, yaan yang pagbuut ni Kristo, yang Ama naanna Dios arag yatigam saan. Kay manga karugnananko, yang kariko nang byabatok ko kamayo, yaanyang yiimo ko antak magdogang yang pagtoo mayokang Kristo. 20 Yamaundug ako daw aon kitaunko na maat ko aw domatung ako agkamayo, kayandaw maat mayo aw sagdaun ko kamo sang imomayo na maat. Yamaundug ako daw aon mapagagisdigkamayo na yamasigi, daw aonmapagtanam sangkadaygan antak yaan gaid yang kaaronan, daw aonmagpallaraong sang kadaygan aw pagpakaraat sangkadaygan, daw aon magparabaw sang kadaygankayan yakaimo sang samok. 21 Yamaundug akodaw amaarig ak asang atobangan nang Dios aw do-matung da ak oman agkamayo kay aon pay mangaotaw digkamayo na wa pamagatangku sang pagimosang maat maynang kadopangan aw yang yamarimsang asawa, aw buku bana, nang kadaygan, aw yangmaat na kyakaundan nilan na gosto nilan imoon.

13Yang Kataposan na Manga Tambag awManga Pan-

gomosta1 Matarok ak agkamayo, yani yang katlo na pag-

tarok ko kamayo. Aw aon sombong bain sang gaimo

2 Korinto 13:2 207 2 Korinto 13:14sang maat, kinaanglan na aon dowa na ka otaw,aw buku toro na yakasait sang gaimo sang maatantak katoowan na matungtung yang kariko nangbatok nang titistigosan. Yaan yang pagbuut nangDios na pyapasolat naan nangaon. 2Nangaon nongkadwa na pagtarok ko kamayo kyakarag ko yangkariko nang yagaimo sang maat. Yaglaong da akkamayo nangaon, aw domatung da ak agkamayooman, way makagawas sang silot na di mobotawansang maat na imo. Agput da ak komadto kamayo,wakaw yoman ko karagun yang yagaimo sang maatnangaon, aw arag ko kyakarag yang kadaygan nayagaimo sang maat. 3 Aw domatung da ak agka-mayo, pagkita mayo sang imo ko, matigam kamo natinuud agaw na si Kristo yang gaindo kanak sangpyagalaong ko kamayo, kay yang imoon ni Kristokamayo yaan yang pagpakatigam naan kamayo nabuku nang tagbi yang gaom naan, makagagaomyaan kamayo. 4 Tinuud na yamarutuy si Kristomagonawa kanatu na otaw nang pagpatay kanaandisang koros, kay arag yaan otaw. Toyo adoonmagonawa yang gaom ni Kristo aw yang gaom nangAma naan na Dios kay byoboi yaan nang gaom nangAma naan na Dios. Ako, arag ak yamarutuy may-nang pagkarutuy ni Kristo nang pagpatay kanaan,toyo yamaparin yang kabutang ko adoon kay aragagkanak yang gaom nang Dios kay iyan kanak siKristo, wakaw makatoman ako sang pagbuut naanagkamayo.

5 Sosiya mayo yang kamayo dumdum daw madi-gun yang pagkanarig mayo kang Kristo, daw yaangaid yang pyangagadan mayo. Aw wa kamoakatigam daw iyan kamayo si Kristo dawwara, yaanyang toosanan mayo na wa kamo pagasakopa niKristo. 6 Yamaiman ako na matigam kamo na waak akapakyas sang pagpangagad ko kang Kristo.7Yaampo ko kamo sang Dios na dili kamo magaimosang maat. Wa ak magaampo na antak katigamannang manga otaw na madyaw yang kanak imodigkamayo, awgaid yaampo ko kamo sang Dios naantak madyaw yang kamayo manga imo, maskiwa akatigami yang kanami katungud. 8 Awgaidaon katungud ko sang pagindo sang matungtungna pagindo nang Dios, toyo way katungud kosang pagsagda sang yangagad sang matungtung napagindo. 9 Laban ak magauma aw madigun yangpagtoo mayo kang Jesu Kristo maski yoodyat akonang kadaygan na yagalaong na ako way katungud.Wakaw yaayo ko sang Dios na antak podo madyawyang kamayo manga imo, way maat. 10 Wakawyagasolat ak sining pagindo ko kamayo nang wa paak akadto kamayo kay antak kamo abay mangagadsang pagindo ko kamayo antak di ak magsagda ka-mayo nang pagdatung ko agkamayo. Yaatag kanaknang Dios yang katungud pagsagda, kay antak mag-dogang yang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo, waotogotan kanak na magaimo sang makawara sangkamayo pagkanarig.

11 Kay manga karomonan, di da ko apakaabaunyang kanak solat. Pagalaong pa ko kamayona paguma kamo, dadyawa mayo yang batasanmayo. Pangagadi mayo yang pyagaindo ko kamayo.Panagoyon kamo, di da kamo managagisagis antakmadyaw yang ginawa mayo. Aw yaan yang imoon

mayo, aagkamayo yang Dios na yakaatag kamayonang karugun aw karinaw.

12 Panagginuguray kamo sang isaisa kamayo,yaan yang akatigaman sang panagilugun mayo.

13 Kariko nang manga tomotoo na inagad ko aniyakanamput kamayo.

14 Yani yang gosto ko na amapagguna kamayona panalanginan kamo nang Ginoo ta na si JesuKristo, na akarugunan kamo nang Dios na Ama, namanagidarag kamo kay iyan agkamayo yang Balaanna Espirito.

Galasia 1:1 208 Galasia 2:4

Yang Solat ni Pablo sangTAGA GALASIA

1Ako si Pablo na apostol ni Jesu Kristo, yagasolatako kamayo na taga Galasia. Yang gapili kanak siJesu Kristo aw yang Ama naan na Dios na yagaboikanaan na pyapatay. Buku nang otaw yang gapilikanak. Arag buku nang otaw yang yagasogo kanakpagbatok bain kang Jesu Kristo. 2 Kariko nami didina manga tomotoo yamawung kamayo na mangatomotoo ag Galasia.

3 Pyangayo ko kamo kariko sang Ama ta na Diosaw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antak kamo abaypanalanginan antak marinaw yang dumdum mayo.4Kay pagbuut nang Ama ta na Dios, yagapakamataysi Jesu Kristo kay yang kanaan kamatayun yangbayad sang kanatu sara antak kita makagawas sangsara na yabay imoon nang manga otaw adoon natimpo. 5 Wakaw allawgabi abantogon ta yang Diosnang way kataposan. Amen.

Sayda yang Madyaw na Batok, Way Kadaygan6 Laban ak yamaburung kamayo na yaparabay

maparin yang pagtoomayo sangDios. Tyatarikodanmayo yang matungtung na batok bain sang pagta-bang ni Jesu Kristo kanatu kayan yangagad kamosang tobok na pagindo. Wakaw maynang yayawanda mayo yang Dios na gapili kamayo. 7 Tinuud nawa day kadaygan na batok bain kang Jesu Kristo.Pyagalaong ko yani kamayo kay yatigam ako naaon manga otaw na gabatok na yakaribog kamayokay gosto garo nilan na aparinin yang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo. 8 Toyo yang maski sinina otaw na magaparin sang madyaw na batok nabyabatok ko kamayo, isilotan nang Dios nang labanmarisud na silot na way tatamanan. Maski ako,aw maski yang tagalangit na sogwanun nang Diosyang magaparin sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo, isilotan nang Dios nang laban marisudna silot na way tatamanan. 9 Yoman ko paglaongkamayo na maski sini na magabatok kamayo sangtobok na batok, na buku nang magonawa sangmadyaw na batok na byabatok ko kamayo, isilotanyaan nang Dios nang laban marisud na silot na waytatamanan.

10 Yatigam kamo na yang gosto ko imoon yangmadyaw nang Dios. Aw gaindo ak sang pagindo namakaontol sang otaw na buku nang kanang Diospagindo, yamaimo ak sogwanun nang otaw. Aw-gaid sogwanun ak ni Jesu Kristo, wakaw yaan yangyabay ko pagindo sangmanga otawyang pagindonamadyaw nang Dios.

Yang Pagkaimo Apostol ni Pablo11Pagalaong ko kamayo na manga karomonan ko

na yang madyaw na batok na byabatok ko kamayobuku nang sikun sang otaw. 12 Wa yaan pagain-dowan kanak nang kanak kamonaan, way otaw nayagaindo saan kanak. Si Jesu Kristo mismo yangyagapakatigam kanak saan na batok.

13Dyumungug da kamo sangmaat na imo ko nan-gaon nang yangagad pa ako sang tyotoowan nangarag kami Judio. Pyaparisudan ko nangaon yang

manga tomotoo kang Jesu Kristo, wa ak akallaatkanilan, kay gosto kogarona amawara silan. 14Nangbagong otaw pa ako, marisud ako daugun nang aragkami bagong otaw na Judio sang pagpangagad sangkanami tyotoowan. Laban ak yamakot mangagadsangpagindonang kanami kamonaan labawpa sangpagpangagad nang kanak kainagadan.

15 Awgaid kyakallaatan ako laban nang Dios kaydadaan da ako pinili naan nang wa pa ak akawtawantak ko matoman yang kanaan sogo. 16 Wakawpyapakatigam kanak nang Dios na si Jesu Kristokanaan Anak antak ko batokon yaan sang mangaotaw na buku nang Judio. Yagabatok ako bain kangJesu Kristo na way maski sini na otaw na yagaindokanak. 17 Wa ak arag akadto Jerusalem antak ma-pagindo kanilan na pinili nang Dios na manga apos-tol na dadaan mona pa kanak. Sana kyomadto raako sang banwa na Arabia. Kayan yagbarik ako adtosang syodad na Damasko. 18 Paglabay nang torongka toig komadto ako Jerusalem na yatarok kangPedro. Dowang ka simana ko digkanaan. 19 Awgaidway pyagakita ko sang kadaygan na apostol, si San-tiago gaid na mangod ni Jesus. 20Yatigam yang Diosna buku nang kagaro yaning syosolat ko kamayo.

21Pagsikun ko ag Jerusalem, simingadto ako sangbanwa na Siria aw adto sang banwa na Silisia. 22Waypyagakita ko sang manga tomotoo ag Judea, wakawwa pay yikilara kanak. 23 Yagaid silan batokan,laong, “Yaparin da yang ginawa naan na otaw. Nan-gaon pyagaparisudan naan kita na manga tomotooantak garo mawara yang kanatu pagtoo kang JesuKristo, awgaid adoon pyamakotan da naan batokanyang manga otaw bain kang Jesu Kristo antak to-moo.” 24Wakaw byabantog nilan yang Dios tungudkanak.

2Si Pablo aw yang Kadaygan na Manga Apostol

1 Paglabay nang samporo aw opat na ka toigmagbarik ak oman aw si Bernabe ag Jerusalem,pyagaagad arag nami si Tito. 2 Yakadto ako napyagabayaan ako nang Dios pagpakadto. Pagdatungnami adto mapagkita ako sang manga apostol napangoro disang simbaan ag Jerusalem nang kamiayda. Pyagalaong ko kanilan yang abay ko pagindosang manga otaw na buku nang Judio. Sabo pya-galaong ko yaan kanilan na manga pangoro an-tak ko katigaman daw madyaw nilan yang kanakpagindo, daw madyaw nilan yang abay ak magindodaw dili. Arag pyagalaong ko yaan kanilan antakdi kami managkasompaki, antak matoman yangpagindo ko sang manga otaw na buku nang Judiokay aw di matoman, way kabos nang pagindo ko.3 Yang manga pangoro disang simbaan yagalaongna matungtung yang kanak pagindo bain sang pag-too kang Jesu Kristo. Wakaw si Tito na inagadko na buku nang Judio wa nilan apapangagadasang kanang Judio balaod bain sang pagtopo, kayyang pagtopo wa ikinaanglana antak masakop nangDios. 4 Awgaid aon manga Judio na manga tomo-too kono silan na yagaway domorod sang kanamipanagkatipon. Yagasait silan sang imo nami namanga tomotoo daw yangagad kami sang kanangJudio balaod daw wara, kay gosto garo nilan na

Galasia 2:5 209 Galasia 3:4papangagadun kami sang balaod nang Judio bainsang pagtopo. Silan garo yang magatopo kang Tito.5Awgaidmaski sang ka tingug dawa kamimaningugkanilan kay gosto nami na di odogpo yang dadaanna pagindo sang matungtung na pagindo bain kangJesuKristo antak yangmatungtungnapagindo yangpangagadan nang kariko nang manga tomotoo, Ju-dio aw buku nang Judio.

6 Yang manga dungganun na pangoro disangsimbaan ag Jerusalem na yamagadagad kang Jesusnangaon, yudungug sang kanak pagindo, awgaidwanilan odogangi aw wa akamangi yaan na pagindoko. Yang kanak dumdum, yang manga pangorodisang simbaan aw yang buku nang pangoro, waykatobokan kay pyapagonawa nang Dios. 7 Yangmanga pangoro disang simbaan yatigam da na akopipili nang Dios papagbatokon bain kang Jesu Kristoadto sang manga otaw na buku nang Judio, mayniPedro na pipili arag nang Dios papagbatokon bainkang Jesu Kristo adto sangmanga Judio. 8Yang Diosyang yagabaya kang Pedro antak abay magbatoksang manga Judio. Ako, arag Dios yang yagabayakanak antak ak abay magbatok sang buku nangJudio. 9 Pagkatagtaga nang manga pangoro na siSantiago aw si Pedro aw si Juan na pipili ako nangDios, managkaoyon silan na si Bernabe aw ako yangmagababatokon bain kang Jesu Kristo adto sangmanga otaw na buku nang Judio, silan yang mag-ababatokon adto sang manga Judio. Pyagaonawaanyaan nang kariko nang pangoro disang simbaan nayanagkatipon disaan. 10 Yaan gaid yang pyagasogonilan kanak na apatabangan sang manga tomotooyang manga pobre na tomotoo ag Jerusalem. Labanmadyaw ko yaan imoon.

Si Pedro Syasaway ni Pablo ag Antiokia11 Pagkatapos nang kanami panagtipon ag

Jerusalemmagbarik kami ag Antiokia. Wa akadogayyadatung si Pedro ag Antiokia. Syasagda ko yaandisang pagkadaigan kay laban dakora yang kanaansayup. 12 Syasagda ko yaan kay nang baya payaan domatung ag Antiokia yapagsasaroon dakmanyaan sang manga tomotoo na buku nang Judioawgaid pagdatung nang manga Judio na sikun kangSantiago ag Jerusalem wa da yaan mapagsaro sangmanga tomotoo na buku nang Judio, kay daw yaansodiin nang manga Judio na yapagsaro yaan sangbuku nang Judio na wa mangagad sang balaod nangJudio bain sang pagtopo. 13Wakaw yang kadayganna manga tomotoo na Judio ag Antiokia arag wada mapagsaro sang manga tomotoo na buku nangJudio, arigkan si Bernabe arag da yaggaon kangPedro, wa da aragmapagsaro. Yaan yang yakasayupkanilan kay wa nilan imowa yang madyaw garonilan imoon. 14 Wakaw pagkatigam ko na wanilan pangagdi nang madyaw yang matungtung napagindo bain sang pagtoo kang Jesu Kristo, parabayko paglaongon si Pedro disang atobangan nangmanga tomotoo, laong ko, “Ikaw, kay lagi, maskiarag kaw Judio, byotawanan da mo yang paagi nangJudio pagdungugmo sang pagindo bain sang pagtookang Jesu Kristo. Nanga adoon pyapangagad da moyangmanga tomotoo na buku nang Judio sang paaginang Judio?”

Yang Manga Judio aw yang Buku nang JudioAmarowas Pinaagi sang Pagtoo

15 Kita na manga sompaw nang Judio, bukukita nang maynang kadaygan na manga saraun.16 Awgaid yatigam kita na yaan gaid yang makapa-gawas sang otaw sang kanang Dios silot yang pagtookang Jesu Kristo, buku nang pinaagi sang pagtomansang manga balaod nang Dios. Wakaw yotoo aragkita na manga Judio kang Jesu Kristo antak kitamakagawas sang silot nang Dios kay yatigam dakita na way otaw na makagawas sang silot nangDios pinaagi sang pagtoman sang manga balaodnang Dios. 17 Kaba yamakot kita na manga Judioantak maimo sakop nang Dios tungud kang JesuKristo, kyakatigaman ta na yakasara kita maynangbuku nang Judio. Wara yani magapasabot na siJesu Kristo yang yagadasig kanatu pagimo sangsara. 18 Wakaw yang manga tomotoo na yomanmangagad sang kanang Judio batasan na yayawanda nilan pagdungug nilan sang pagindo bain sangpagtoo kang Jesu Kristo, silan yang yosopak sangpagindo nang Dios. 19 Ako nangaon, na yangagadak garo sang balaod nang Dios, yakasara ako kaywa ak makatoman sang kariko nang balaod. Wakawmayn ak nang yatay da tungud sang silot nang Diossang kanak sara na yarapas sang balaod nang Dios.Awgaid adoon mayn ak nang boi da oman, wakawmagatoman ak sang pagbuut nang Dios. 20 Kaytungud sang kanak pagtoo kang Jesu Kristo maynak nang yakaupud kanaan patayun kay yaan yangyagapakamatay ballin kanak. Wakaw adoon bukuda ko yang yagbuut sang kanak ginawa, si JesuKristo yang yagbuut da kay si Jesu Kristo iyan kanak.Wakaw adoon madyaw da yang kanak batasan kaysi Jesu Kristo na Anak nang Dios yang yagabuutkanak kay yaan yang kyakanarigan ko. Laban yaanmarugun kanak kay yagapakamatay yaan tungudkanak. 21Wakaw aw di ko tangkapun si Jesu Kristomayn ak nang wa atangkap sang kallaat nang Diosna pyapasaylo ako sang kanak sara pinaagi kangJesu Kristo. Toyo aw magdumdum yang otaw naamapasaylo yaan nang Dios pinaagi sang pagtomannaan sang balaod, yamasayup yaan kay awmaynaanway kabos nang pagkamatay ni Jesu Kristo.

3Yang Balaod aw yang Pagtoo kang Jesu Kristo

1 Kamo na taga Galasia maynang yanagkasangukamo. Yamaburung ako kamayo na gosto mayona maningug sang buku nang matungtung napagindo bain sang manga balaod maski dyadyayawda ko kamo batokan bain kang Jesu Kristo nakyakarabowan asang koros. 2 Yamaonnono yangkaungudungud mayo? Nanga, yaatag kadi kamayonang Dios yang Balaan na Espirito tungud sangpagpangagad mayo sang balaod? Laban sa bukunang maynaan, yaatag kamayo nang Dios yang Bal-aan na Espirito tungud kay yudungug kamo sangimo ni Jesu Kristo kayan tyomoo kamo kanaan.3 Pagkanarig mayo kang Jesu Kristo yang Balaan naEspirito yang yagabaya da kamayo na antak kamomakapangagad sangDios. Kayannanga adoon kamoyang yagbuutbuut da? 4Nanga, way kadi kyakatiga-man mayo na yamapagguna kamayo nang Balaan

Galasia 3:5 210 Galasia 3:25na Espirito? Yamaundug ak mayo daw yagtangkuda kamo sang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo.5 Yang Dios yang yamatag kamayo nang Balaan naEspirito. Yaan yang yagaimo sang manga milagrodigkamayo. Kariko nini wa akapagguna kamayopinaagi sang pagpangagad mayo sang balaod. Aw-gaid yamapagguna yaan tungud sang pagtoo mayokang Jesu Kristo.

6 Maynang pyagalaong nang Dios bain sangkanatu kamonaan na si Abraham, laong, “Si Abra-ham yotoo sang pyagalaong nang Dios. Wakaw siAbraham madyaw nang Dios kay yamanarig yaankanaan.” 7 Wakaw yatigam da kamo na maski sinina otaw na amanarig sang Dios amaimo sompawni Abraham. 8 Anay da pyagalaong nang Dios yangimoon naan sang manga otaw na buku nang Judio.Pyagalaong nang Dios na di naan silan isilotan awmanarig silan kanaan. Yaan yang madyaw na batokna pyagalaong nang Dios nangaon kang Abraham.Syosolat yang pyagalaong nang Dios kang Abraham,laong, “Pyanalanginan ta kaw kay yotoo kaw kanak.Wakaw pinaagi kanmo arag ko panalanginan yangmanga otaw disang kariko nang banwa maski bukunang Judio aw tomoo silan kanak maynang pag-too mo.” 9 Tinuud na si Abraham pyanalanginannang Dios kay yotoo yaan sang kariko nang pya-galaong nang Dios kanaan. Maynaan oman adoon,panalanginan kita nang Dios aw tomoo kita sangpyagalaong naan kanatu.

10 Yang otaw na amanarig na makagawas yaansang silot nangDios pinaagi sang pagpangagadnaansang balaod nang Dios, yaan na otaw yang labandi makagawas sang silot kanaan kay aon syosolatna pyagalaong nang Dios, laong, “Aw di kaw abaymangagad sang kariko nang balaod na pyapasolatnang Dios kang Moises, laban sa di kaw makagawassang silot kanmo.” Yatigam kita na way otaw namakatoman sang kariko nang balaod nang Dios.11Wakaw yatigam kita na way otaw na makagawassang silot nang Dios pinaagi sang pagtoman sangbalaod, kay yagalaong yang Dios, “Yang otaw nayamaimomatarong pinaagi sang pagkanarig kanak,yaan na otaw yang yasakop da ko nang way kat-aposan.” 12 Yamasayup yang otaw na yamanarigna yang pagtoman sang balaod yang makapagawaskanaan sang silot. Yang pagbuut nang balaod tobok,kay aon syosolat na yagalaong, “Way otaw na mak-agawas sang silot nang Dios aw di naan matomanyang kariko nang balaod nang Dios.”

13 Wakaw si Jesu Kristo bibitay disang kaoy kayyaan yang yaballin kanatu silotan tungud sangpaglapas ta sang balaod nang Dios. Kay aon syosolatna yagalaong, “Yang pagbitay sang otaw disangkaoy yaan yang laban makaarigarig na silot sangotaw.” 14 Si Jesu Kristo bibitay disang koros antakpanalanginan yang kariko nang otaw, Judio awbuku, antak silan makadawat sang Balaan na Espir-ito tungud sang pagtoo kang Jesu Kristo. Tungudsaan yatigam kita na yatoman da yang saad nangDios kang Abraham nangaon na panalanginan naanyang kariko nang otaw disang donya pono sangsompaw ni Abraham.

Yang Balaod aw yang Saad

15Manga karomonan ko, apakatigamun ko kamosang tinuud, na aw aon otaw na yasaad sang kaday-gan na otaw kayan syolat yaan na saad aw pirmainaan, maski sini di makaparin saan na saad, di yaanakadogangan aw di akakamangan. 16 Pyagalaongnang Dios yang kanaan saad kang Abraham aw sangkanaan sompaw. Wa yang Dios asaad sang madaignamanga sompawniAbraham, awgaid sang ka otawda yang syasaadan naan na sompaw ni Abraham, siKristo gaid. 17 Yani yang pyagalaong ko, pagsaadnangDios kangAbraham, opat na gatos awkatlowanna ka toig yang yalabay kayan pa byutang nangDios yang kanaan balaod. Yang kanaan balaod wamakawara sang kanaan saad. Aw yaimo pa gaidnang balaod mawara yang saad, wa day kabos nangsaad. 18 Aw yaimo pa gaid nang otaw na amaimoyaan madyaw nang Dios pinaagi sang pagtomansang balaod, way kakabosan nang saad. Awgaidyang Dios yagalaong na yang otaw amaimomadyawnaan tungud sang sompaw ni Abraham na si JesuKristo na syasaad nang Dios kang Abraham.

19Matungtungna yang otawdi amaimomatarongpinaagi sang balaod nang Dios. Toyo ayaw mag-dumdum na buku nang madyaw yang balaod nangDios. Sabo byubutang nang Dios yang balaod antakyang manga otaw matigam sang maat nang Dios,aw antak silan matigam na isilotan silan nang Diosaw lomapas silan sang kanaan balaod. Kariko nangotaw yamatobang sang silot nang Dios kay yalapassang kanaan balaod. Maynaan yang kabutang nilanasta sang pagdatung nang sompaw ni Abraham nasi Jesus na syasaad nang Dios, kay panalanginannang Dios yang kariko nang otaw na yotoo kangJesus. Yang balaod nang Dios pyapabatok naan sangmanga tagalangit na sogwanunnaan adto kangMoi-ses. Kayan pyaglaong ni Moises sang manga otawyang balaod nang Dios. 20 Awgaid nang paglaongnang Dios sang kanaan saad kang Abraham, waykadaygan na syosogo nang Dios papaglaongon kangAbraham, kay yang Dios mismo yang yapagbarawkanaan.

21 Ayaw magdumdum na yamawara yang saadnang Dios tungud sang kanaan balaod. Dumdumamayoyangmangabalaod, di pagasakoponnangDiosyang otaw pinaagi sang balaod kay di amaimo yangotaw matarong pinaagi sang balaod. 22 Kay aonsyosolat na way otaw na wa makalapas sang balaodnang Dios. Wakaw aw di manarig yang otaw kangJesu Kristo di amatoman agkanaan yang saad nangDios na aatag naan yang Balaan na Espirito sangmanga otaw na yamanarig kang Jesu Kristo.

23 Kaba wa pa adatung si Jesu Kristo yamatobangkita sang silot nang Dios kay yakalapas kita sangbalaod naan. Pagdatung ni Jesu Kristo lingatunnaan yang silot sang manga otaw na yamanarigkanaan. 24 Yang balaod nang Dios yagaindo kanatukaba wa pa adatung si Jesu Kristo. Awgaid pag-datung naan somarig kita kanaan kay yaan yang ya-gapagawas kanatu sang silot tungud sang paglapasta sang balaod. 25 Adoon na dyomatung da si JesuKristo yaan yang yagindo da kanatu. Wa day labutnang balaod kanatu kay yanarig da kita kang JesuKristo.

Galasia 3:26 211 Galasia 4:24-2526 Yaimo da kamo manga anak nang Dios pono

sang pagtoo mayo kang Jesu Kristo. 27 Kariko mayoyarobos da sakop ni Jesu Kristo. Wakaw yasiling dakamo naan kay iyan kamayo si Jesu Kristo. 28Karikonang manga tomotoo magonawa yang pagtanawnang Dios tungud kang Jesu Kristo, Judio aw buku,allang aw buku, usug bobay magonawa nang Dios.29 Aw tinuud na kang Kristo kamo sakop, yaimo dakamo manga sompaw ni Abraham. Wakaw karikonang panalangin na syasaad nang Dios kang Abra-ham aatag naan kamayo.

41 Abay ko kamo pagindoon antak kamo matigam

bain sang balaod nang Dios. Aw matay yang ama,yang kanaan anak yang magapanmo sang karikonang kanaan tyarikdan. Awgaid kay tagbi pa yanganak naan, maski yaan yang tagtomon da sangpyanmowan nang kanaan ama, yang kanaan kabu-tang yakagaon sang sogwanun, 2 kay kaba tagbi payaan, yaan yang pangagdan naan yang otaw na pya-pagbantay nang kanaan ama sang kanaan kabilinkaba wa pa adatung yang allaw na syasaad nangkanaan ama na aatag da kanaan yang kanaan pyan-mowan. 3Maynaan kita, yakagaon kita sang isu kaywa pa kita akatigam kang Jesu Kristo, wakaw yaanyang yabay pa natu pangagdan yangmanga pagindona kanang otaw pagbuut. 4 Toyo pyapakawtawnang Dios disang bobay na Judio yang kanaan Anaknang allaw na pagbuut naan na akawtaw. Syosogonaan ani sang donya yang Anak naan na si Jesusna mangagad sang kariko nang balaod nang Dios,5antak naan kitamarowas na yakalapas sangmangabalaod nang Dios, aw antak kita na yotoo kanaanmaimo manga anak nang Dios.

6Kay yaimo da kitamanga anak nangDios, wakawyaatag naan kanatu yang Balaan na Espirito nangkanaan Anak na si Jesu Kristo. Wakaw laban kitayanaguma kay yang Balaan na Espirito yang ya-gapakatigam kanatu na tinuud Ama ta yang Dios.7 Wakaw tungud sang imo nang Dios buku da kitanang maynang manga sogwanun kay tinuud da namanga anak kita nang Dios. Aw yaimo da kaw anaknang Dios, kyaaronan da kaw nang kariko nangpyanmowan nang Dios.

Yang Kawili ni Pablo sang Taga Galasia8Kamo na buku nang Judio, nangaon wa pa kamo

akatigam sang Dios, pyangallang kamo abay nangbuku nang Dios kay yaan yang pyangagdan mayo.9 Toyo adoon na kyatigaman da mayo yang tinuudna Dios, yang Dios oman yatigam da kamayo, kayannanga yoman da kamomangagad sang kanang otawimoimo na di makatabang kamayo. Wakaw pangal-langun kamo oman nang yagapabaya sang mangamagindoway na di makatabang kamayo, 10 kay ty-otoowanmayo silan na yagalaong na aon kono allawna balaan na yaan kono yang allaw na simbaay,arag aon manga allaw na pipistaan nilan kay balaankono, arag aon allaw na di pagkaan kay yaan konoyang allaw na balaan, arag aon toig na pinili nilanna balaan kono. Toyo way kabos naan na pagindonilan. 11Laban yamaundug ako kay dawwa pa kamomakadarag sang kanak pagindo kamayo bain kangJesu Kristo.

12 Kay manga karomonan ko, pyangayo ko ka-mayo na ako yang pagasilingan mayo sang pag-pangagad kang Jesu Kristo. Pagpangagad dakmanko kang Jesu Kristo botawanan ko parabay yangpagbuut nang balaod nang Judio. Yagasiling akomayo na buku nang Judio na way labut sang balaodnang Judio.

Wa ko akaringawi yang kadyaw mayo kanak nan-gaon nang aadto ako kamayo. 13 Nang tigmadna pagbatok ko kamayo sang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo, yadogay ako digkamayo kayyangudul laban yang lawas ko. 14Maski yakasamokako kamayo tungud sang kasakit nang lawas ko, wamayo ako atarikodi, awgaid sana syagimano ramayoako, maynang pagsagimano mayo sang tagalan-git na sogwanun nang Dios, aw mayn oman sangpagsagimano mayo kang Jesu Kristo. 15 Yanagumakamo na iyan ako digkamayo nangaon. Yatigam akona laban kamo yamakot pagtabang kanak. Adoonmaynang yatobok da kamo kanak. 16 Gyaon da akmayo sang kontaramayo tungud kay pyagalaong kokamayo yang matungtung.

17 Yang kadaygan na manga magindoway digka-mayo, yagapakita silan nang kadyaw kamayo, aw-gaid yang dyudumdum nilan na imoon kamayo dikamayo makapagkadyaw. Gosto nilan na amawarayang kanatu panagidarag antak di da kamo kanakmaningug, silan yang abay da mayo paninggan.18 Buku nang maat aw aon otaw na mapagidaragkamayo na yang pagindo naan makapagkadyawkamayo, madyaw yang maynaan maski wara akdigkamayo. 19 Kay manga karomonan ko, labanyamaundug ak mayo kay gosto ko na si Jesu Kristogaid yang ubutang sang ginawa mayo antak kamomakagaon kanaan. 20 Gosto ko garo makadto akkamayo adoon antak kita managkabaraw bain saanna imo, kay laban ak yamaundug mayo.

Yang Pagindo Bain sang Kaagi ni Agar aw ni Sarah21 Kamo na gosto pagabuutan nang balaod,

paningug kamo antak kamo matigam sang pagindobain sang balaod. 22 Kay aon syosolat na yagalaongna si Abraham aon dowa na anak na usug. Yang isaanak nang allang na pyangasawa naan, aw yang isaanak nang asawa naan na buku nang allang. 23Yanganak nang allang way katobokan sang kadaygan namanga isu na yamawtaw, awgaid yang anak nangyakaraon na buku nang allang yamawtaw kay yaanyang pagbuut nang Dios, yaan yang syasaad naankang Abraham. 24-25 Abatokon ko kamayo yangdowa na bobay na pyananglit sang dowa na togonnang Dios. Yang isa na togon pyananglit kang Agar.Wakaw kadini pagbutang nang Dios sang kanaanbalaod pinaagi kang Moises asang butay na Sinaiyaan yang pagkatoman nang isa na togon naan.Yang butay na Sinai ag Arabia yaan yang paguyanang allang na si Agar na pyangasawa ni Abraham.Wakawmanga allang yang sompawni Agar na asangbanwa na Arabia. Magonawa kamo, arag mangaallang aw arag manga allang yang kariko nangmanga Judio na pyagabuutan nang balaod na yaatagnang Dios kang Moises disang babaw nang butay naSinai na pyananglit kang Agar. Maynaan yang kaaginang bobay na allang ni Abraham na pyangasawanaan.

Galasia 4:26 212 Galasia 5:1726 Awgaid buku nang manga allang yang som-

paw nang bobay na buku nang allang na asawa niAbraham. Yakaonawa ra kita kanilan, buku da kitanang manga allang kay wa da kita pagabuuti nangbalaod, yaan yang yagbuut da kanatu si Jesu Kristo.Wakaw yawara da yang silot kanatu na pagbuutnang balaod. Adoon mayn da kita nang sompawnang bobay na buku nang allang kay yotoo kita sangsaad nang Dios kang Abraham na panalanginannaan yang manga otaw pinaagi sang kanaan som-paw. 27Aon syosolat bain sang bobay na buku nangallang, laong, “Ikaw na yakaraon na bobay paguma.Ikaw na wa makaagi sang pagpanganak, pangiyaktungud sang paguma mo. Ikaw na yakaraon nabobay manganak kaw nangmadaig, madaig pa sanganak nang bobay na allang.”

28 Manga karomonan ko, yaimo da kita mangaanak nang Dios tungud sang saad naan, wakaw kitamayn da ni Isaak na pyanganak ni Abraham. Si Isaakyang anak nang asawa naan na buku nang allang.29 Boi pa si Abraham, yang anak nang allang ya-gaodyat kang Isaak na anak nang buku nang allangna yamawtaw tungud sang pagbuut nang Balaanna Espirito. Maynaan oman yang yamapaggunaadoon, yoodyat nang wa otoo yang yotoo kangJesu Kristo na yaimo da anak nang Dios tungudsang pagbuut nang Balaan na Espirito. 30 Toyopagdadayaw kamo paningug, kay aon syosolat nayagalaong, “Papanawa yang bobay na allang awyang kanaan anak kay di yaan makapagpanmo sangpyanmowan nang ama na ibilin naan sang anaknang asawa naan na buku nang allang.” Magonawaoman saan adoon, ayawan mayo yang dadaan napagindo bain sang balaod kay di akaaronan nangpanalangin nang Ama ta na Dios yang pyagabuutannang balaod. 31Wakaw kita, kay manga karomonanko, buku kita nang maynang manga sompaw nangallang na yamatobang sang silot na pagbuut nangbalaod, awgaid mayn kita nang manga sompawnang bobay na buku nang allang, kay manga anakkita nang Dios pinaagi sang gaom nang Balaan naEspirito.

5Pakatagapi Mayo yang Kamayo Kagawasan

1 Buku da kita adoon nang manga allang napyagabuutan nang balaod kay pyagawas da kitani Jesu Kristo sang silot kanatu na pagbuut nangbalaod. Wakaw pagpadayon kamo sang pagtoomayo kang Jesu Kristo kay antak di kamo omanpagbuutan nang balaod.

2 Pagalaong ko kamayo adoon na maynang waykabos ni Jesu Kristo kamayo aw makaungud kamona magapatopo antak kamo maimo madyaw nangDios. 3 Pagalaong ko oman kamayo antak kamolaban makadarag. Aw yang pagtopo yang kaundanmayo na makaimo kamayo madyaw nang Dios, la-ban sa dili kamo amaimo madyaw nang Dios kinabadi mayo kasamanan yang kariko nang balaod nangDios. 4 Kamo na yangagad sang manga balaod kaydumdummayo yaan yang paagi antak kamomaimomadyaw nang Dios, way labut kamayo ni Jesu Kristokay wa mayo adawata yang tabang nang Dios ka-mayo pinaagi sang pagtoo kang Jesu Kristo. 5 Toyo

kita, tungud sang pagbaya kanatu nang Balaanna Espirito yagapadayon kita sang kanatu pagtoo.Wakaw yamaiman kita na panalanginan kita nangDios kay yaimo da kita madyaw naan tungud sangpagtoo natu kang Jesu Kristo. 6 Wakaw aw kangKristo kamo sakopway labutmayo sang balaod bainsang pagtopo kay way katobokan nang tyopo awyang buku. Awgaid yaan yang laban madyaw nangDios kanatu yang amanarig kita kang Jesu Kristo,kayan yanagilugun kita tungud kay dakora yaansang ginawa ta.

7Nangaonmadyaw yang pagpangagadmayo sangmatungtung na pagindo bain kang Jesu Kristo, toyoadoon tobok da kamo. Yaonnono ra kamo, nanangyagpabaya da kamayo na yosoway kamo sang paaginang Dios? 8Yang pyagaindo nang kadaygan digka-mayo laban sa bukunang sikun sangDios na yagapilikamayo antak kamo mangagad kang Jesu Kristo.9 Aw aon magindo digkamayo sang maski tatagbigaid na pagindo na buku nang matungtung napagindo, amallug makarimpud digkamayo yaan napagindo aw di mayo sagdaun. 10 Awgaid laban akoyotoo na atabangan kamo ni Jesu Kristo antak dimayo botawanan yang pagpangagad sang pagindoko kamayo. Maski sini na otaw yang magaindokamayo antak kamo makasoway sang paagi nangDios laban sa isilotan nang Dios.

11 Kay manga karomonan ko, aon yagakagaro namanga magindoway digkamayo na yagalaong napyagaindo ko kono na dili pagasakopon nang Diosyang tomotoo aw di magpatopo. Toyo pyapakarisu-dan ako nilan kay wa ak magaindo sang maynaanna pagindo. Lyarangutan silan kay gaindo akona si Jesu Kristo gaid yang makapagawas kanatusang silot tungud sang kanatu sara kay yaan yangyagapakamatay disang koros tungud kanatu antakkita na yamanarig kanaan pagsakopon nang Dios.12 Gosto ko na mapanaw digkamayo yaning mangaotaw antak wa day makaribog sang oro mayo tun-gud sang buku nang matungtung na pagindo nilan.

13 Manga karomonan ko, sabo pipili kamo nangDios na antak mawara yang silot na pagbuut nangbalaod. Awgaid ayaw magdumdum na abay kamomagimo sang maat kay liningat da yang silot ka-mayo. Abay kamo pagtinabangay tungud sangpanagilugun mayo. 14 Yang kyakatibosan nangkariko nang balaod nang Dios yang kapagilugun,na amarugun kaw sang arag kamo otaw maynangpagkarugun mo sang tyoonan lawas mo. Wakawdumduma yang arag kamo otaw. 15 Awgaid awmanagagisagis kamoawpapagkokomatunkamokaygaodyat kamo sang arag kamo otaw, magdadayawkamo kay daw mawara yang panagilugun mayo.

Yang Balaan na Espirito aw yangKinaiya naKanangOtaw

16Wakawpagalaong ko kamayona yangBalaannaEspirito yang abaya papagbayaa kamayo. Aw yaangaid yang papagbayaun mayo, di da kamo makaimosang maat na imo na pagbuut nang kamayo dum-dum. 17 Yang pagbuut nang kanang otaw dumdumaw yang pagbuut nang Balaan na Espirito wa maga-onawa, yanagkasompaki. Wakaw awmangagad kawsang Balaan na Espirito di kaw magaimo sang maatkay kontara nang Balaan na Espirito yang maat.

Galasia 5:18 213 Galasia 6:1718 Aw yang Balaan na Espirito yang pyapagbayamayo kayan yabay kamo mangagad sang kanaanpagbuut, yakagawas da kamo sang pagbuut nangbalaod nang Dios.

19 Kariko nang otaw arag yatigam na maat yangimo na pagbuut nang kanang otaw dumdum may-nang pagipid sang bobay na buku nang kanaanasawa, aw yangmaripa namanga sosoritin, aw yangkariko nang imo na laban makaarigarig. 20 Aragmaat yang pagsimba sang buku nang tinuud naDios, maat yang panawagtawag sang manga mag-babaya. Arag maat yang papagtatanamun, aw yangpagkasigi sang arag otaw, aw yang kadaman sangsangka otaw, aw yang karumut, aw yang wa ma-gaidarag na yanagkasompaki. 21 Maat nang Diosaw maat yang dumdum mo sang sangka otaw namadyaw yang kabutang kay gosto mo na ikaw garo.Maat yang paralasing, aw yang yagakabanyaga, awyang pagimo sang kadaygan namanga imo namaat.Kyakarag ko kamo oman na yang magaimo sangmaynining pyagalaong ko, di pagasakopon nangDios.

22 Awgaid maynini yang otaw na pyagabayaannang Balaan na Espirito, yamarugun yaan, ya-gauma, marinaw yang dumdum naan, di magbarusnang maat sang kadaygan, laban buutan, matin-abangun, matinomanun, 23 di magparabaw sangkadaygan, di da magaimo sang kyanaraman naanna maat na imo. Wakaw yang tomotoo na yabaymangagad sang pagbaya nang Balaan na Espirito,wa makasopak sang balaod. 24Yang manga otaw natinuud kang Jesu Kristo sakop di da magaimo sangkyakaundan nilan na maat, di da mangagad sangpagbuut nang kanilan dumdum. 25 Iyan kanatu yangBalaan na Espirito na yamatag kanatu nang kinaboina way kataposan, wakaw yaan yang papagbayaunta abay kanatu. 26 Aw maynaan kita, di kita ma-pagbantog, di kita magaimo sang akasigiyan nangkadaygan, aw di mapagagaw sang kadaygan.

6Kinaanglan Magatinabangay Kamo

1 Manga karomonan ko, aw kimita kamo digka-mayo sang arag kamo tomotoo na yakasara, kamona pyagabayaan nang Balaan na Espirito yang ma-gatambag saan na tomotoo antak ayawan dak-man naan yang maat. Pakabuutan kanaan, awdadyawa yaan tambagi antak yaan oman manga-gad sang Dios. Ikaw na magatambag kanaan pag-dadayaw daw kaw matintal kayan yakasara kaw.2Pagtinambagay kamo aw aonmaat digkamayo. Awmaynaan kamo, yakatoman kamo sang sogo ni JesuKristo na yagalaong, “Panagilugun kamo.” 3 Yangotaw na mapagtanding sang sangka otaw bain sangkanaan gawbuk, na yagadumdum na yaan labawsang kariko, sari buku, pyagakagarowan naan yangkanaan ginawa. 4 Awgaid yani yang madyaw, nakada otawmagadumdumdawmadyaw yang kanaangawbuk daw buku. Aw madyaw, yaan yang maka-paguma kanaan. Aw maynaan, di da naan atandingsang kadaygan yang kanaan gawbuk, kay kyatiga-man da naan na madyaw yang kanaan gawbuk.5Wakaw dadyawa yang kanmo gawbuk, kay kariko

nang otaw arag yamatobang sang kanaankanaangawbuk.

6 Pagalaong ko kamayo na kariko mayo na pya-gaindo bain sang sorit nang Dios, maski nana naamaaron kamayo na madyaw, pasawita mayo yangmagindoway mayo antak way makaukud kanaan.

7 Pakatagap daw kaw makaimo sang maat nangDios kay yatigam kaw na kikita nang Dios yangkariko nang paggugunaun mo. Pananglit, mag-tanum kaw nang omay, yatigam kaw na omay yangamabot kanmo, buku nang batad. 8Magonawa saan,kikita nang Dios yang paggugunaun mo, wakaw awyaan yang pangagdanmayo yang kyakaundanmayona maat, isilotan kamo nang Dios nang way kata-posan. Awgaid aw yaan yang pangagdanmayo yangpagbuut nang Balaan na Espirito, panalanginankamo nang Dios disining donya aw diglangit nangway kataposan. 9 Wakaw di kita amaomo magimosang madyaw, abayun ta imoon kay madatung yangallaw na madawat kita sang madyaw na barus nangDios aw di ta tangkuan yang pagpangagad sangkanaan pagbuut. 10 Wakaw aw maimo, abay kitamagimo nang madyaw sang manga otaw, labi pasang arag kita tomotoo.

Yang Kataposan na Tambag11 Di da ko apakaabaun yaning solat ko kamayo.

Yaning kyampusan da na solat yang kanak mismotollo yang yagasolat wakaw mabakla yang mangaletra. Yani yang akatoosan mayo na sikun kanakyani na solat. 12 Aon manga otaw digkamayo nawa atangkap na yang pagkamatay ni Jesu Kristoasang koros yang makaimo kanatu madyaw nangDios. Wa silan atangkap saan daw silan parisudannang arag silan Judio. Wakaw lyurugutan kamonilan papangagadun sang balaod antak sa konosilan pagsayaun. 13 Awgaid maski yangagad silansang balaod nang Judio bain sang pagtopo, yakala-pas silan sang kadaygan na balaod kay wa nilanakatoman yang kariko nang balaod. Sabo gosto garonilan na arag kamo otopoon kaymanagbantog silanna yangagad kamo sang kanilan pagindo. 14 Toyoako, wa ak magadumdum na abantogon ako, yaangaid yang abantogon ko si Jesu Kristo kay yaga-pakamatay yaan disang koros tungud kanak kayyang kanaan kamatayun yang bayad sang kanaksara. Tungud saan, maynang yuupud ako kang JesuKristo patayun disang koros. Wakaw yayawan dako yang manga imo na pagbuut nang otaw na bukunang pagbuut nang Dios. Arag di da ak magaimosang paggugunaun na kanak tyoonan pagbuut kaysi Jesu Kristo gaid yang dakora sang ginawa koadoon. 15Way katobokan nang tyopo aw yang buku.Awgaid yaan yang laban kikinaanglan nang otawyang akaaronannang bago na kinaboi na aatag nangDios pinaagi kang Jesu Kristo. 16 Pyangayo ko sangDios na akallaatan naan yang kariko nang yangagadsining pagindo ko antak marinaw yang dumdumnilan, kay silan yang tinuud na sakop nang Dios.

17 Ayaw da mayo ako pagsamoka na magalaongkamo na ako way katungud pagindo bain kang JesuKristo, kay yang manga botyaw nang kanak lawasyang toosanan na ako aon katungud sang pagindo,kay aon day botyaw nang lawas ko na byobonaran

Galasia 6:18 214 Galasia 6:18nang manga otaw tungud sang pagpangagad kokang Jesu Kristo.

18Kaymanga karomonanko, pyangayo kona abaykamo panalanginan nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.Amen.

Epeso 1:1 215 Epeso 2:3

Yang Solat ni Pablo sangTAGA EPESO

1Ako si Pablo, ako yang yagasolat kamayo. Apos-tol ako ni Jesu Kristo kay pagbuut nang Dios na abayakomagindo bain kang Jesu Kristo. Kamo namangapinili nang Dios asang karowagan nang donya nayamanarig kang Jesu Kristo, pyapadara ko yaningsolat ko kamayo. 2 Pyangayo ko kamo kariko sangAma ta na Dios aw kang Jesu Kristo na Ginoo taantak kamoabaypanalanginan antakmarinawyangkamayo dumdum.

Yang Manga Panalangin na Espiritowanun digkangKristo

3 Kadyaw da agaw nang Dios na Ama nang Ginoota na si Jesu Kristo. Yaan yang abayun ta bantogonkay yaan yang yamatag kanatu nang kariko nangkanaan panalangin pinaagi sang Balaan na Espirito.Sabo yatagan da kita nang kariko nang kanaanpanalangin pinaagi sang Balaan na Espirito, kay kitasakop ni Jesu Kristo na kyakanarigan ta. 4 Wa paimowa nang Dios yang donya, pinili da kita naanna amaimo kita manga balaan na anak naan pinaagikang Jesu Kristo antak way maat na akapagsagdakanatu. 5 Dakora yang lugun nang Dios kanatu.Dadaan pagbuut naan na imoon kita manga anaknaan pinaagi kang Jesu Kristo kay yaan yang gostonaan imoon. 6Wakawabaynatu bantogon yangDioskay laban dakora yang panalangin naan kanatu,laban kyakallaatan naan kita na sakop nang kanaanAnak na si Jesu Kristo na laban naan karugnanan.

7Tungud sang dakora na kallaat naan kanatu pya-pasaylo kita sang kanatu sara pinaagi sang kanaanAnak, kay yang dogonangAnaknaanna pyapatutudasang pyagapatayan kanaan na koros yang bayadsang kanatu sara antak kitamakagawas sang silot naway kataposan. 8 Way tatamanan nang pagtabangnang Dios kanatu. 9Pyapakatigamnang Dios kanatuyang pagbuut naan na imoon naan na wa pa naanapakatigaman nangaon. Tyatabangan kita naankay gosto naan na makadarag kita sang pyagalaongnaan na si Jesu Kristo yang magatoman sang karikonangpagbuut naanna amatomandisining donya awaglangit. 10 Kay aw domatung yang allaw na pipilinaan na amatoman da yang pagbuut naan na imoonnaan, makaori yang kariko agkanaan pinaagi kangJesu Kristo kayan wa day makalapas sang kanaangaom aglangit aw ansining donya kay si Jesu Kristoyang magaari da sang kariko.

11 Dadaan pagbuut nang Dios na ipiliin naan kitaantak kita makaambit sang kariko nang panalanginsang sakop ni Jesu Kristo. Kariko nang pagbuutnang Dios na imoon naan arag yamaimo. 12Kami namanga Judio na yamaona tomoo kang Kristo dadaanda pyagbuutan nang Dios na ipiliin naan antak kamiyang akaponowan nang pagbantog sang Dios.

13 Arag kamo na buku nang Judio na arag kangKristo sakop, kay pagdungugmayo sangmadyaw nabatok bain kanaan, tomoo kamo sang matungtungna pagindo na si Jesu Kristo gaid yang makakamangsangmanga saramayo antak kamomakagawas sangsilot nang Dios na way kataposan. Kayan pinaagi

sang pagtoo mayo kang Jesu Kristo yaatag naankamayo yang Balaan na Espirito kay yaan yangtarigpono na sakop kamo nang Dios. Yaan yangpagkatoman nang saad nang Dios nangaon na aatagkanatu na manga tomotoo kang Jesu Kristo yangBalaan na Espirito. 14 Kay iyan kanatu yang Balaanna Espirito, yatigam kita na tinuud na madatungyang allaw na amatoman yang kariko nang pya-galaong nang Dios kanatu na manga sakop naan.Yaan yang makabantog sang Dios.

Yang Pagampo ni Pablo15-16 Wakaw tungud saan, pagdungug ko na ty-

omoo ra kamo kang Jesu Kristo na Ginoo ta, abayko bantogon yang Dios. Yagapasalamat ako kanaanpagdungug ko sang kapagilugun mayo sang aragkamo tomotoo. 17Yabay ko kamo ampo sang Dios naAma nang kanatu Ginoo na si Jesu Kristo. Kadyawda agaw nang Ama naan diglangit. Pyangayo kokanaan na pagabayaan kamo nang Balaan na Es-pirito antak magadogang yang pagkatigam mayosang Dios na makaungudan kamayo antak kamomakadarag sang matungtung na katigaman nangDios. 18 Pyangayo ko arag na apakatigamun kamonang Balaan na Espirito antak kamo matigam sangkariko nang pagbuut nang Dios na imoon naan ka-mayo kay kamo yang pipili naan. Aw maynaan am-atigam kamo sang kariko nang dakora na panalan-gin na aatag nang Dios kamayo na yotoo kanaan.19 Pyangayo ko arag na matigam kamo sang labandakora na gaom nang Dios na makatabang kanatuna yotoo kanaan. 20 Yaan na gaom yang yagaboikang Jesu Kristo na pyapatay kayan byaton yaanaglangit asang apit karinto nang Ama naan na Diosantak yaan yang maggaom sang kariko aglangit awasang donya. 21Wakaw way makapagsagda kanaanmaski yang manga tagalangit di makapagsagda,maski si Satanas aw yang manga sakop naan, awmaski sini na aon gaom asang donya, dili maka-pagsagda kang Jesu Kristo kay si Jesu Kristo yanglabaw sang kariko. Wakaw yang aran na si JesuKristo, yaan yang yarabaw sang kariko nang aran.22Pagbuut nangDios na si Jesu Kristo yang yamaimomakagagaom sang kariko. Pagbuut naan arag nasi Jesu Kristo yang amaimo pangoro nang karikonang manga tomotoo. 23 Yang kariko nang mangatomotoo lawas ni Kristo, wakaw ikitaun na waykolang nang pagkaDios ni Jesu Kristo disang mangatomotoo.

2Byoboi Kita agkang Kristo

1 Kamo nangaon maawat sang Dios, yamatobangpa kamo nangaon sang silot nang Dios na waykataposan tungud sang manga sara mayo, kay wapa kamo akatigam sang pagindo nang Dios bainkang Jesu Kristo. 2 Nangaon yabay mayo imoonyang kyanaraman mayo na maat na imo, maynangimo nang kadaygan na manga otaw na wa pa otookang Kristo. Yang pyangagadan mayo nangaon siSatanas na pangoro nang kariko nang mangkaraat.Si Satanas aw yang sakop naan yang gabaya sangmanga otaw na wa mangagad sang Dios. 3 Tinuudna maynaan yang batasan natu kariko nangaon,yagaimo kita sang maat na manga imo na pagbuut

Epeso 2:4 216 Epeso 3:6nang dumdum ta. Maski nanang gosto nang lawasta, maski nanang kyakaundan ta, yaan yang yiimota nangaon wakaw yamatobang kita nangaon sangsilot nang Dios maynang kadaygan na manga otaw.

4 Awgaid kadyaw da agaw nang Dios kanatu.Dakora laban yang pagkallaat naan kanatu, 5 kaymaski maynang yangkamatay da kita nangaon nayamaawat sang Dios tungud sang manga sara ta,pyapagori kita nang Dios, yatagan kita naan nangbago na kinaboi pinaagi kang Kristo. Yaan yangimo nang Dios kanatu kay yaan yang gosto naan naimoon pinaagi sang pagtoo ta kang Kristo antak kitamakagawas sang silot na way kataposan. 6 Kayanmaynang yuupud kita arag kang Kristo batononnang Dios aglangit, wakaw kita yang makaupudkanaan sang kanaan pagdomara sang kariko. 7 Saboyiimo nang Dios yaan antak pakita naan antodsang way kataposan yang laban dakora na tabangnaan kanatu pinaagi kang Jesu Kristo tungud sangpagkallaat naan kanatu. 8 Kadyaw da agaw nangtabang nang Dios kamayo, kay tungud sang kallaatnaan kamayo makagawas kamo sang silot naanna way kataposan pinaagi sang pagtoo mayo kangKristo. Yaan na tabang nang Dios kamayo yaanyang pagatag naan na way bayad, kay way amaimomayo na maski nana na makapagawas kamayo sangsilot nang Dios. 9 Wakaw way akapagambog ta naamaimo ta na makapagawas kanatu sang silot nangDios. 10 Toyo kita na maynang yangkamatay danangaonna yamaawat sangDios, pagbuut nangDiosna pinaagi kang Jesu Kristo pyapagori kita naankayan yatagan kita nang bago na ungud antak yaanyang imoon ta adoon yang madyaw na manga imona dadaan pyataan da nang Dios na apaimo naankanatu.

Yamaimo Kita Isa na Sakop ni Kristo11Kamona bukunang sompawnangmanga Judio,

kaundi mayo na kamo buku nang kang Kristo nan-gaon. Laong nangaon nang manga Judio na kamomanga saraun kay wa pa kamo akatigam sang Dios.Awgaid maski yatigam silan sang Dios, yamasayupsilan kay dumdum nilan na yang yakapagkadyawankanilan yang kanilan manga imo. 12 Kaundi mayona kamo maawat sang Dios nangaon, wakaw wamagaidarag nangaon kamo aw yangmanga Judio napinili da nang Dios. Kaywa kamo akatigamnangaonsang manga saad nang Dios, wa kamo makaambitsang manga panalangin na syasaad naan. Nan-gaon wa pa kamo akatigam na aon Dios na mata-gap kamayo, wakaw way tinuud na kyakanariganmayo nangaon. 13 Awgaid adoon madyaw da kayyasakop da kamo ni Jesu Kristo, yapagidarag dakamo kanaan. Maski yamaawat kamo nangaon sangDios, pyapasaid kamo naan adoon agkanaan pinaagisang pagpatutud ni Jesu Kristo sang kanaan dogodisang pyagapatayan kanaan na koros. 14-15Wakawkami na manga Judio aw kamo na buku nang Judioyanagidarag da, si Jesu Kristo yang kyakaponowannang kapagidarag natu, kay maski wa magaidaragkita nangaon, adoon sang ka ungud da kita kayyapagidarag da kita kang Kristo. Sabo yanagidaragda kita kay yatigam da kita na tungud sang pagka-matay ni Jesu Kristo asang koros, wa day labut natusang manga balaod aw manga pagindo nang manga

Judio kay liningat da ni Jesu Kristo yang silot kanatutungud sangpaglapas ta sangmangabalaod. Wakawsi Kristo gaid yang pangagadan ta adoon, bukunang manga balaod nang Judio. 16 Yagapakamataysi Kristo asang koros antak kita na yotoo kanaan,Judio aw buku nang Judio, maimo isa na sakop niKristo na makaori adto sang Dios kay liningat dani Kristo yang kanatu manga sara. Wakaw wa daysilot nang Dios kanatu. 17 Kyomani la si Kristona yagapakatigam sang madyaw na batok antakmadyawyang ginawanang Judio awyangbukunangJudio na yamaawat sang Dios nangaon. 18 Wakawadoon kami na Judio aw kamo na buku nang Judioarag makasimba aw makapagampo sang Ama ta naDios pinaagi sang pagbaya kanatu nang Balaan naEspirito, kay yang kamatayun ni Jesu Kristo disangkoros yang yamaimo ta agiyanan adto sang Dios.

19Wakaw kamo na yotoo kang Kristo, maski bukukamo nang Judio, buku da kamo nang maynangmanga otaw na sikun sang kadaygan na banwana wa pa akatigam sang matungtung na Dios,kay kariko nang tomotoo kang Kristo manga ma-glomon kay yiimo silan nang Dios manga anaknaan. 20 Kamo na manga tomotoo kang Kristomaynang pagkana nang baray na yiimo nang Dios.Yang manga apostol aw manga propeta nang Diosmaynang manga arigi nang baray. Si Kristo yang dimagkatangkug na bato na tyotollokan nang baray.21 Wakaw pinaagi kang Kristo yamarindug yangmadigunna baray na yamaimobalaan na baray sangDios. 22Tungud kang Kristo yaimo da kamo pagkananang baray nang Dios na pyagauyaan naan pinaagisang Balaan na Espirito.

3Yang Imo ni Pablo sang Buku nang Manga Judio

1 Sabo yamapiriso ako kay yangagad ako sangpagbuut ni Jesu Kristo na yagaindo ako kamayo nakamo na buku nang Judio arag pyagasakop nangDios. 2 Laban sa yudungug kamo na tungud sangpagkallaat nang Dios sang kariko nang otaw, pipiliakonaan antak akomakapagindo bain sang karugunnaan kamayo na buku nang Judio. 3 Laban sayatigam da kamo na pyapakatigam kanak nang Diosyang dyudumdumnaan na imoon naan kay byutangda ko yaan disining solat ko kamayo. 4 Aw basaunmo, matigam kaw daw yoonnono kong pagkatigamsang dyudumdumni Kristo na imoon naan na wa paakatigami nang manga otaw nangaon, toyo adoonpyakatigam da naan kanak. 5 Yaning dyudum-dum naan na imoon wa apakatigaman nang Diossang kamonaan. Adoon da gaid naan apakatiga-man yaan pinaagi sang Balaan na Espirito adtosang kanaan manga apostol aw manga propeta napinili naan. 6 Yani yang wa pa akatigami nangaon,na yang manga panalangin na syasaad nang Diossang manga Judio arag yatagan yang buku nangJudio. Pyapagdogpo nang Dios yang Judio aw yangbuku nang Judio antak maimo isa na sakop niJesu Kristo antak silan magonawa makaambit sangmanga panalangin na syasaad nang Dios nangaonna aatag ni Kristo kanilan tungud sang pagtoo nilansang madyaw na batok bain kanaan.

Epeso 3:7 217 Epeso 4:157Tungud sang karugunnangDios kanak pipili ako

naan antak ko kapagindo yaning madyaw na batokna pyapakatigam naan kanak. Kayan yabay naanako atagan nang kanaan gaom antak ak makabaroysang syasarig naan kanak. 8 Ako, maski karikonang tomotoo labaw pa kanak, yabay ako tabangannang Dios sang kanak pagbabatokon adto sang bukunang Judio sang dakora na imo ni Jesu Kristo kani-lan. Way tatamanan nang panalangin naan kanatumaski di pa kita makadarag saan kariko. 9 Adoonpyagabayaan ako nang Dios pagpakatigam sangkariko nang manga otaw sang dyudumdum naanna imoon na makatabang sang kariko nang otaw.Anay da nang kapagimo nang Dios sang kariko,yang dyudumdumnaanwa naa naan apakatigaman.10 Sabo yiimo naan yaan kay antak naan pakitasang manga tagalangit aw yang kariko nang aongaom na sakop ni Satanas yang kadakora nangkanaan kyakatigaman na kikita nilan digkanaannang pagtabang naan sangmanga tomotoo na Judioaw yang buku nang Judio. 11 Yang imo naan sangmanga tomotoo dadaan da asang ungud naan naimoon. Yiimo naan yaan pinaagi kang Jesu Kristona kanatu Ginoo. 12Wakaw adoon di da kita amarigmagampo sang Dios kay pagkanarig ta kang JesuKristo, sakop da kita naan. Wakaw atagan kitanaan aw mangayo kita kanaan. 13 Wakaw ayawkamomagkaundug na yadatung kanak yang karisudtungud sang pagpamakot ko pagindo kamayo kayyang pagindo ko kamayo yangmakatabang kamayo.

Yang Lugun ni Kristo14 Pagdumdum ko sang kadakora nang tabang

nang kanatu Ama na Dios, lomood ako asang ato-bangan naan, kay 15 aw buku pa nang Ama naDios, way amaimo na sakop diglangit aw sakop naotaw asang donya. 16Wakaw yaampo ko sang Amata na Dios na pinaagi sang gaom nang Balaan naEspirito na iyan disang surud nang ginawa mayo,atabangan kamo naan antak madigun yang kamayoginawa. 17 Arag yaampo ko sang Ama ta na Diosna pinaagi sang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo,si Kristo na iyan kamayo yang papagbayaun mayoabay sang kamayo ginawa. Kayan laban kamomanagilugun kay si Jesu Kristo yang pyagaponowannang karugun nang Dios. 18 Pyangayo ko arag nakamo aw kariko nang sakop nang Dios matigam nayaning dakora na karugun ni Kristo kamayo yangway tatamanan. 19Maski di amaimo na makadaragkita sang dakora na lugun ni Jesu Kristo kanatu,gosto ko na pagadakoraun mayo sang ginawa mayosi Jesu Kristo antak iyan sang ginawa mayo yangkariko nang pagkaDios ni Kristo.

20 Byabantog ko yang Dios. Way tatamanan nanggaom nang Dios agkanatu, wakaw dakora pa sangayoon ta kanaan yang amaimo naan kanatu pinaagisang kanaan gaom. Dakora pa arag sang amaimonang dumdum ta yang amaimo naan kanatu pinaagisang kanaan gaom. 21 Kariko ta na tomotoo, allaw-gabi abayun ta bantogon yang Dios tungud kangJesu Kristo antod sang way kataposan. Amen.

4Tambag Antak Managkaoyon

1 Yamapiriso ako adoon kay yagababatokon akobain sang Ginoo ta na si Jesu Kristo. Pyapakaindo takamona ayaw kamomagpakaringawna pyagasakopkamo nang Dios kay yaan yang yagapili kamayo.Wakaw dadyawa mayo yang batasan mayo. 2 Ayawmagparabaw sang kadaygan. Dadyawa yang ginawamayo sang arag kamo otaw. Yang maat kanmo,tigkuri, ayaw magkadaman, abaya yaan karuguni.3 Dadyawa yang batasan mo sang arag kamo tomo-too antak magilasak kamo na pyagabayaan nangBalaan na Espirito. Aw maynaan, way makaurangkamayo, kay yabay kamo managidarag. 4 Kita nasakop ni Jesu Kristo, maynang sang ka lawas dakita kay iyan disang surud nang ginawa ta yangsayda na Balaan na Espirito. Tungud sang pagpilikanatu nang Dios, sayda yang kyakaimanan ta natyatagadan ta. 5 Sayda yang kanatu Ginoo na siJesu Kristo, wakaw magonawa, isa ra yang kanatuntyotoowan. Yaan da yang pagbawtismo kanatu natoosanan na kita sakop da ni Jesu Kristo. 6 Saydanang Dios yang Ama nang kariko nang sakop ni JesuKristo. Makagagaom sang kariko yang Dios na Labi,kay iyan yaan maski diin.

7 Awgaid buku nang magonawa yang pyaga-sogo ni Kristo sang isaisa kanatu. Wakaw pag-buut ni Kristo na wa magaonawa yang pagatagnaan na yamadawat nang isaisa kanatu kay an-tak kita makatoman sang pyagasogo naan sangisaisa kanatu. 8 Aon syosolat bain kang Kristo nayagalaong, “Bibiyag naan yang sakop ni Satanasna yapagkontara kanaan kayan yapakabaton yaanaglangit na abantogon yaan kay yaan yang gadaugsang kariko. Pagdatung naan aglangit, pangatagannaan yang manga otaw antak silan makatomansang pagbuut nang Dios kanilan.” 9 Pyagalaongna “Yapakabaton yaan aglangit,” wakaw yatigamkita na yomona yaan kumunsad ansining donya.10 Yaang yomona kumunsad ani sang donya, yaanarag yang yapakabaton aglangit, kay yaan yangmakagagaomsang kariko aglangit awasang karowa-gan nang donya. 11Yanagkatoboktobok yangmangapagatag ni Kristo sang manga otaw. Yaan yangkanaan pagatag yang manga apostol na syosogonaan adto sang karowagan nang banwa, aw yangmanga propeta na yagasorit sang sorit nang Diosna pyapagsorit kanilan nang Balaan na Espirito, awyang manga magbabatok sang madyaw na batok,aw yangmanga pastor awmanga magindoway sangmanga tomotoo. Silan yang yaatag ni Jesu Kristo.12 Yang imoon nini na manga otaw yang magaindosangmanga tomotoo antakmakatoman sang pyaga-sogo kanilan ni Jesu Kristo, aw antak madigun yangpagtoo nilan kanaan, 13 antod maimo magonawayang pagtoo aw katigaman bain sang Anak nangDios. Aw maynaan, sang ka ungud da silan, bukuda silan nang maynang manga isu, awgaid amadi-gun da yang kanilan pagtoo, makagaon da silankang Kristo. 14 Way gosto nang Dios na makagaonkita sang manga isu na mallug maribog, kayanyakasoway kay yangagad sang tobok na pagindonang manga otaw na matigam magimoimo sangkagaro. 15 Awgaid kita, yaan yang abay ta paglaongyang matungtung kay kita yang yanagilugun. Awmaynaan, makagaon kita ni Kristo na Pangoro natu

Epeso 4:16 218 Epeso 5:11-12kariko na manga tomotoo. 16 Kita na manga tomo-too lawas ni Kristo kay iyan yaan kanatu kariko. Kaysi Jesu Kristo yang gapangoro kanatu, isaisa kanatuaon kanaankanaan gawbuk na makatabang sangarag kita tomotoo na itong kanaan lawas. Wakawaw maggawbuk kita nang madyaw kay yanagilugunkita, isaisa kanatu magadogang yang pagtoo, kayanyagkadyaw kita na sakop ni Kristo.

Yang Bago na Kinaboi digkang Kristo17 Yani yang pagbuut ni Kristo na pyagaindo

ko kamayo na pangagadan mayo. Ayaw da kamomaggaon sang batasan nangmanga otawnawa otookang Kristo, kay yang kanilan dumdum way kyak-abosan. 18 Wa silan ikilara sang matungtung kaykyakangitngitan yang kanilan dumdum. Maawatsilan sang Dios, wakaw di silan makaambit sangkinaboi na way kataposan na sikun sang Dios. Kaymabagsug yang oro nilan, wakaw wa silan akatigamsangmadyawnapaagi nangDios. 19Wasilan akaarigmagimo sang maat. Wa silan makatigkul, gostonilan abay imoon yang maat. Yaan gaid yang yabaynilan kaundan yang magaimo sang kyanaramannilan na maat na manga imo.

20-21 Toyo kamo, dyumungug da kamo sangmadyaw na paagi ni Kristo. Wakaw yatigam dakamo na yaang maat na imo buku nang sikunsang pagindo naan, kay si Jesu Kristo yang pya-gaponowan nang kariko nang matungtung napagindo na sikun sang Dios. 22 Wakaw ayawi lamayo yang pagbuut nang kamayo dumdum, kayyaan yang pyagaponowan nang kariko nang maatna manga imo mayo na makapagkaraat kamayo.23 Yang Dios yang papagbayaa mayo sang kamayoginawa antak yangkarikonang akaundanmayo aragmadyaw. 24 Butangan sang ginawa mayo si JesuKristo na yagabaya kamayo na yamaimo tinuud namatarong na yakagaon sang Dios.

25 Wakaw ayaw da kamo magkagaro. Yangmatungtung yang abaya paglaongan sang kamayomanga kainagadan kay manga maglomon kitakariko na sakop ni Kristo. 26 Aw madaman kaw,ayaw magimo sang maat tungud sang pagkadamanmo. Maski yamadaman kaw parabaya botanwi yangkanmo kadaman, ayaw pagpasallupi nang suga,27kay dawkawpagbayaanni Satanas kayan yakaimokaw sang maat.

28 Di dakman magpangindakaw yang matakaw,yaan yang inangun da naan abay yang mamakotyaan maggawbuk antak yaan maboi nang madyawaw antak makatabang sang yamaukud.

29 Ayaw magsorit sang maat na sosoritin na waykakabosan. Yaan yang sorita mayo yang maka-pagkadyaw sang yaningug antak makadigun sangkanilan pagtoo antak silan kapanalanginan nangDios. 30Ayaw magimo sang maski nana na makaun-dug sang Balaan na Espirito na iyan sang ginawamokay yang Balaan na Espirito yang tarigpono kanmona ikaw kanang Dios. Yaan arag yang akatigamanta na amatoman yang saad nang Dios na madatungyang allaw na abatonon kita nang Dios aglangitkayan yaparin yang kanatu lawas.

31 Wakaw ayawi la mayo yang maat na ginawasang sangka otaw, di dakman kamomagkadaman, didakman kamo magsosoritin nang maat, di dakman

kamo mapagkokomatun, di dakman kamo magpal-laom sang arag kamo otaw. 32 Awgaid pakabuutankamo sang arag kamo otaw, pagkinallaatay kamo.Aw aon maat kamayo, pagpinasayloway kamo may-nang pagpasaylo kanatu nang Dios pinaagi kangJesu Kristo.

5Yang Pagkinaboi disang Kapawaan

1Wakaw paggaoni mayo yang batasan nang Dioskay kamo yang manga anak naan na laban naankyakarugunan. 2 Dumduma yani, yagapakamataysi Kristo tungud kanatu antak maimo yaan bayadsang kanatu sara adto sang Dios, aw antak kitamakagawas sang silot nang Dios. Yagauma labanyang Dios tungud saan na imo ni Kristo. Wakawabaya mayo paggaoni yang karugun ni Kristo.

3 Yaan yang paggunaa ra mayo yang batasan nayakagayon sang manga anak nang Dios. Wakawusug bobay kamayo, ayaw kamo magimo sangkadopangan, di da kamo magdumdum sang mangaimo na maynaan. Botanwi la mayo yang maripana manga babarawun. Ayawi la mayo yang maatna batasan na maski nanang ikitaun mayo gostomayo na apanmowan. Yang kyakaundan mayo namaynaan, maski agaid mayo paglaong buku nangmadyaw sang manga anak nang Dios. 4 Wakawayaw da mayo imowa yang maski nana na maatna batasan, ayawi la mayo yang kanang kasan-guan sorit, ayaw da kamo magsorit sang makainasang sangka otaw. Buku nang madyaw sangmanga tomotoo yaan na manga imo, awgaid yaanyang madyaw yang magapasalamat sang Dios sangkanaan panalangin kanatu. 5 Tinuud di pagasako-pon ni Kristo yang manga dopang aw yang mangaotaw na yang maripa na manga imo yang yabaynilan dumdumun, aw yang otaw na gosto garokanaan yang pyanmowan nang kadaygan na yaanyang yaimo da naan dios yang kyakagostowan naanna yabay naan kaundan. Di yaan na manga otawmakadawat sang pyanmowan asang kasakopan niKristo aw yang Ama naan.

6 Yaan na paggugunaun yang dyadaman nangDios, wakaw yang yagaimo saan isilotan naan kaywa silanmangagad sang pagindo nang Dios. Aw aonmaglaong kamayo na buku nang matungtung yan-ing kanak pagindo, ayaw kamo magtoo, gyagawaygaid kamo nilan kay buku nang matungtung yangkanilan pagindo. 7 Laban sa ayaw kamo mapaga-gadagad saang manga otaw na yabay magimo sangmaat na manga imo. 8 Nangaon kyakangitngitanyang kamayo dumdum kay yaan gaid yang yak-abutang sang kamayo ginawa yang magaimo sangmaat. Awgaid adoon lyamdagan da yang kamayodumdum kay tyomoo ra kamo kang Kristo. Wakawyaan yang imowa mayo yang manga imo nang otawna lyaramdagan yang dumdum. 9 Aw lyaramdaganyang dumdum mo makaimo kaw sang kariko nangmadyaw, makanotol kaw sang katoridan na paaginang Dios, makapangagad kaw sang matungtungna pagindo naan. 10 Paganad antak mo katigamanyangmadyawna imo na pagauma nang Dios kanmo.11-12 Ayaw kamo mapagagadagad sang manga otawna yagaimo sang way manga kakabosan na manga

Epeso 5:13 219 Epeso 6:8imo. Aw magbaraw kita sang maat na mangaimo na tyatago nilan, yaan yang makapagkaraatkanatun. Yang kanilan maat na pyagguna, yaanyang pyagguna nang manga otaw na kyakangitngi-tan yang dumdum. Yaan yang imowa mayo yangmadyaw antak silan matigam na yang kanilan imomaat. 13 Yang madyaw na manga imo, yaan yangyamallag disang kangitngitan. Aw kimita yang otawsang kamayo manga imo na madyaw na maynangyamallag adto kanaan, matigam yaan sang kanaanmanga imo na maat. 14 Yang manga otaw na asangkangitngitan manga saraun, mayn silan nang ya-torog disang paguya nangmanga patay. Wakaw aonsyosolat na yagalaong, “Pagmata kamo na mangaotaw na yatorog, pagbangon kamo disang mangapatay, aramdagan yang dumdummayo ni Kristo.”

15 Wakaw pakadyawa mayo yang batasan mayo.Pakaungudan kamo. 16 Yaan yang abaya mayoimowa yang madyaw maski madaig yang karisudmayo tungud sang maat na manga imo nang mangaotaw. 17 Ayaw kamo maggaon sang sangu, dum-duma yang imoon mo na madyaw nang Dios.

18 Ayaw pagbutangan sang ginawa mo yang pa-glasinglasing, kay daw kaw manaram naan kayanyasapad kaw. Awgaid yaan yang butangan sangginawa mo yang pagbuut nang Balaan na Espiritona antak yaan yang magbaya kanmo, buku nanginmun. 19Paginindowaykamoawkantaamayoyangmanga Salmo aw yang kadaygan pa namanga kantana pagbantog sang Dios aw yang manga kanta nadyadayon kamayo pakatigam nang Balaan na Es-pirito. Aw magkanta kamo, butangan sang ginawamayo yang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 20 Abay tapasalamatan yang Ama ta na Dios sang kariko nangyamapagguna kanatu tungud sang Ginoo ta na siJesuKristo na kyakanarigan ta. 21Pagtinaoday kamomaynang si Kristo yang pyagataod mayo.

Yang Manga Asawa aw yang Manga Bana22 Kamo na manga asawa pangagadi mayo yang

manga bana mayo maynang si Kristo yang pyanga-gadan mayo, 23 kay yang bana yang pangoro nangasawa. Maynaan oman, si Kristo yang pangoronangmanga tomotoona kangKristo lawas, kay yaanyang garowas sang silot kanilan. 24 Wakaw labansa pangagadan mayo na asawa yang kamayo banasangmaski nana. Maynaan yangmanga tomotoo nayangagad kang Kristo.

25 Kamo na manga bana, karuguni mayo yangkanmo asawa na maynang pagkarugun ni Kristokanatu na manga tomotoo nang pagpakamataynaan asang koros tungud kanatu. 26 Sabo yaga-pakamatay si Kristo tungud kanatu antak naanmaringat yang kanatu manga sara kay antak kitana yamanarig kanaan maimo kanaan sakop. Pya-pagkadyaw naan yang kanatu ginawa pinaagi sangsorit nang Dios na maynang tobig na yakaogaskanatu. 27Wakaw kay kang Kristo kita sakop, imoonkita naan mallaw bantogan asang atobangan naan,amaimo kita balaan na wa day sara na maski asangginawa ta wa day maat, podo ra madyaw. 28 Kamonamanga bana, pakabuutimayo yang kanmo asawa.Tagapi yang kanmo asawa maynang pagtagap mosang kanmo lawas. Aw karugunan mo yang kanmoasawa agaon mo yang lugun mo kanaan sang lugun

mo sang tyoonan kanmo lawas, kay yang magasawamaynang sayda yang lawas. 29 Way otaw na ama-raat sang tyoonan kanaan lawas, sana tyagapan danaan yang tyoonan kanaan lawas aw pagpakaananaan. Maynaan si Kristo, gatagap kanatu na mangatomotoo, 30kay yaimo da kita lawas ni Kristo. 31Aonsyosolat na yagalaong, “Aw mangasawa ra yangusug morowat da yaan sang kanaan manga taganakantak mapagtukud sang kanaan asawa, kayan silandowa yaimo da isa.” 32 Mararum yaan na soritnang Dios na pyapakatigam naan kanatun. Yaniyang kaologan naan na sorit na si Kristo aw yangmanga tomotoo kanaan yamaimo isa. Kadyaw daagaw naan. 33Karikomayo namagasawa, pagalaongko kamayo oman na yani yang pangagadi mayo nayang bana amarugun sang kanaan asawa maynangpagkarugun naan sang tyoonan kanaan lawas. Yangasawa magataod sang kanaan bana. Ayaw mayopagkaringawi yaan.

6Yang Manga Anak aw yang Manga Taganak

1Kamonamanga isu, abayamayopangagadi yangkamayo manga taganak, kay yaan yang pagbuutnang Dios kamayo na sakop ni Kristo. 2 Dumdumayang manga balaod nang Dios, aon yuupud na saadnaan na yagalaong, “Pagtaoda si ama mo aw si inamo, 3antakmaaba yang omolmo, aw antakmadyawyang kabutang mo.” Amasiling naan yang mangaisu aw mangagad sang kanilan taganak.

4 Kamo na manga taganak, dadyawa mayo yangbatasan mayo sang kamayo manga anak kay bukunang madyaw aw madaman yang anak mo tungudsang kanmomaat na batasan. Dadyawa silan pagin-dowa. Sagdaa silan aw buku nang madyaw yangkanilan imo antak silan kaindowan, na mangagadsilan kang Kristo.

Yang Manga Sogwanun aw yang Manga PangoroNilan

5 Kamo na manga sogwanun, pangagadi yangkariko nang pyapagawbuk nang yagasogo kamayo.Dadyawa tomana yang pyapagawbuk nilan kamayotungud sang pagtaod mayo sang pangoro mayo.Butangan sang ginawa mayo yang maski nana naagawbukun mayo, maynang si Kristo yang pyaga-gawbuk mayo. 6 Di da kamo magsiling sang kaday-gan na manga sogwanun na yapakaasub maggaw-buk aw pyagatanawan silan nang kanilan pangoroantak silan pagsayaun, awgaid aw wa pagatanawisilan, wa silan magagawbuk nang madyaw. Awgaidkamo, maski wa magasait yang kamayo pangoro,abay kamopaggawbuk nangmadyaw kay kamo aragmanga sogwanun ni Kristo. Wakaw butangan sangginawa mayo yang gawbuk mayo tungud sang pag-taod mayo kang Kristo antak mayo matoman yangpagbuut nang Dios kamayo. 7 Madyaw nang Diosna gauma kamo na gagawbuk kay buku gaid nangotaw yang pyagagawbuk mayo, arag yang Ginoo tana si Kristo yang pyagagawbuk mayo. 8 Laban satinuud na yang otaw na madyaw yang imo, maskisogwanun aw maski buku, abarusan nang madyawni Ginoo Jesus nang maori na allaw.

Epeso 6:9 220 Epeso 6:249 Kamo na aon manga sogwanun, dadyawa mayo

yang batasan mayo sang manga sogwanun mayo,silan arag pyagaindo ko na adadyawun yang batasannilan kamayo. Ayaw silan pagigusa. Ayaw kamomagpakaringaw na yang Dios aglangit buku gaidnang kanilan pangoro, awgaid arag kamayo, waymatagan pyaparabi naan sang manga otaw disangdonya, pyapagonawa naan kariko.

YangKarasagnaMakasaranig sangMangaTomotoo10Yani yang kyampusan na pagalaong ko kamayo

na ayaw mayo pagkaringawi. Abaya butangan sangginawa mayo si Jesu Kristo, akatabangan kamonang kanaan dakora na gaom na way tatamanan.11 Kamo maynang manga otaw na yapagtanam nabyobokad ni Satanas. Wakaw dawata yang karikonang tabang nang Dios kamayo kay daw kamodaugun nang gaom ni Satanas na laban matigammagimoimo sang manga kagaro antak kamo tomookanaan. 12Buku nang otaw yang pyapagtanaman taawgaid si Satanas aw yang kanaan manga maropigna sogwanun na buku nang maynatu na mangaotaw. Aon digkanilan manga sogwanun ni Satanasna dakora yang gaom na yamaimo pangoro nangkanilan sakop digpagawanan aw asang karowagannang donya. Arag aon digkanilan yagabaya sangpagimo sang maat disang manga nasyon, wakawmaynang kyakangitngitan yang karowagan nangdonya kay yaan yang yagaari pa si Satanas namaropig. Gimadaigan arag yang manga magbabayaaw mangkaraat na syosogo ni Satanas antak mag-baya sang manga otaw na saraun. 13 Wakaw abayadawata yang kariko nang tabang nang Dios kamayoantak kamo makaimo somopak sang kariko nangkang Satanas manga sogwanun aw domorod silankamayo. Maski abay kamo nilan tintarun, ayawkamo magpadaug kanilan, di da kamo magososantak kariko nilan daugun mayo.

14Dasiga yang ginawa mayo antak kamo domaugsang sakop ni Satanas. Abay paglaongan yangmatungtung na sorit kay mayn yaan nang urun modisang awak mo. Paggaon sang batasan nang Diosna poros madyaw kay mayn yaan nang limbotongmo. 15 Butangan sang ginawa mo yang madyawna batok bain kang Jesu Kristo kay mayn yaannang sapatos sang siki mo. 16 Abaya pakadigunayang pagkanarig mo sang Dios kay mayn yaan nangkarasag mo na makasaranig kanmo antak di kawmasogat nang kang Satanas papana na gadara nangatoron. Yaan yang pagtintal kanmo ni Satanas namaropig. 17 Pagdakoraa sang ginawa mo si JesuKristo na kyakanarigan ta kay yaan yang yagapaka-matay tungud kanatu antak kita makagawas sanggaom ni Satanas. Yaan na imo ni Kristo mayn yaannang sadok na potaw na makasaranig sang oro mo.Yaan yang papagbayaa sang pagalaong mo yangBalaan na Espirito antak kaw domaug kang Satanaspinaagi sang sorit nang Dios kay mayn yaan nangmatarum na kakana. 18 Abay kamo pagampo awpagbantog sang Dios, pangayo kamo kanaan nangtabang antak di kamo daugun ni Satanas aw antakdi kamo daugun nang manga sogwanun naan namangkaropig. Butangan sang ginawa mayo yangpagampo mayo na pyagabayaan nang Balaan naEspirito, ayaw kamo magtangku. Maski diin abay

kamo pagampo sang Dios. Pangayo sang Dios napanalanginan naan yang kariko nang manga tomo-too. 19 Ampowan mayo ako sang Dios antak naanpagbayaan yang kanak pagindo antak ako makaimomagpakatigam sang kawtawan sang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo na pyapakatigam kanak.Ampowan ako mayo sang Dios antak way makau-rang sang kanak pagindo. 20 Sabo pipiriso akona syogo nang Dios kay yabay ako magindo bainkang Jesu Kristo. Wakaw ampowan mayo ako sangDios antak di ak malluk nang manga otaw antakmagapadayon ako magbatok sang manga otaw dinikay yaan yang pagbuut kanak nang Dios.

Yang Panabi21Manga karomonan ko, syosogo ko adto kamayo

si Tikiko na lomon nami na pyagapanonogo niKristo. Kanarigan yaan na otaw, karugnanan tayaan. Yaan yang magalaong kamayo sang karikobain kanak antak kamo matigam sang kanak kabu-tang didi. 22 Wakaw syosogo ko yaan adto kamayotungud sini antak kamo matigam daw yaonnono raako didi. Amadasig kamo naan pinaagi kang JesuKristo.

23 Kay manga karomonan ko, pyangayo ko sangAma ta na Dios aw kang Jesu Kristo na Ginoo tana apakadigunun nilan yang kamayo pagtoo antakmarinaw yang dumdummayo aw antak magsikaru-gun kamo laban. 24 Panalanginan abay nang Dioskamo kariko aw tinuud na pyagadakora mayo sangginawa mayo yang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

Pilipos 1:1 221 Pilipos 1:29

Yang Solat ni Pablo sangTAGA PILIPOS

1 Kami si Timoteo na manga sogwanun ni JesuKristo yangomosta kamayo kariko na manga tomo-too kang Jesu Kristo ag Pilipos. Kamo na mangamatikadung na pangoro nang simisimbaay aw yangmanga katabang nilan aw karikomayo namanga to-motoo dato Pilipos, ako si Pablo, ako yang yagasolatkamayo.

2 Pyangayo ko kamo kariko sang Ama ta na Diosaw kang Jesu Kristo na Ginoo ta na abay kamopanalanginan antak marinaw yang dumdummayo.

Yaampo ni Pablo yang Manga Tomotoo3 Pyapasalamatan ko yang Dios tungud kamayo

kada ak makaungud kamayo. 4 Laban ak ya-gauma kada ak yagaampo tungud kamayo. 5 Labanak yagauma dungan yotoo kamo kay yanagtina-bangay kita antak kita makaimo magbatok sangmanga otaw sang madyaw na batok bain kang JesuKristo. 6 Laban ak yatigam na yang Dios na ya-gapono sining madyaw na gawbuk na pyagasogonaan kamayo abay tomabang kamayo matag am-atapos yani na gawbuk nang allaw nang pagbarikni Jesu Kristo. 7 Laban madyaw ko yaan kamayona manga karugnanan ko. Yabay kita managi-nambitay sang panalangin nang Dios kanatu maskiasang pirisowan ako aw maski aglogwa ako nangpirisowan na yagababatokon ako antak katigamannang manga otaw yang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. 8 Yang Dios yatigam na laban gosto kona disaan da ak kamayo kay laban ak yamarugunkamayo, na yaan na karugun pagbaya ni Jesu Kristo.

9 Yani yang yaampo ko sang Dios na odogangannaan yang karugun mayo sang isaisa kamayo awantak arag abay doganganyang kyakatigamanmayobain kang Jesu Kristo aw antak kamo abay matigammagungudungud sang kariko nang pagindo kamayonang Dios. 10 Kayan amatigam da kamo magpilidaw wain yang laban madyaw, kayan makapagarilila kamo sang kariko nang maat na manga imo awarag wa day akapagsaway kamayo pagdatung nangallaw na pagabarik ni Jesu Kristo. 11Yaampo ko aragsang Dios na akapakitamayo sangmanga otaw yangmadyaw na manga imo na pagbaya kamayo ni JesuKristo, kay aw maynaan amabantog yang Dios.

Yang Pagkinaboi digkang Kristo12 Kay manga karomonan ko, pyapakatigam ko

kamayo na di makaurang sang madyaw na batokyaning kanak kabutang na pipiriso ako, awgaid sanayakadogang da yaan sang paglimpud nang madyawna batok, 13 kay yang manga sondaro didi awyang kariko nang manga otaw na yamasaid kanak,yatigam silan na yamapiriso ako kay si Jesu Kristoyang byabatok ko. 14 Yang pagkapiriso ko aragyakadigun sang pagkanarig nang manga karomo-nan kang Jesu Kristo. Wakaw adoon yagtinuud dasilan maggogod sang sorit nang Dios, wa da silanakalluk.

15 Awgaid yatigam ako na aon manga otaw namaski yagababatokon silan bain kang Jesu Kristo,

gosto nilan na okontaraun ako kay yamasigi silankanak. Toyo arag aon manga otaw na buutan kanakna yabay magbabatokon bain kang Jesu Kristo.16 Maynaan yang imo nilan kay yamarugun silankanak. Yatigam silan na pagbuut nang Dios napipiriso ako kay antak ko paglaong yang matung-tung bain sang madyaw na batok. 17 Awgaid yangyapagkontara kanak, silan yang yagabatok bainkang Jesu Kristo na antak maboyo yang mangaotaw agkanilan. Maynaan yang imo nilan kay dum-dum nilan na yaan yang makadogang sang kanakpagkaundug disining pirisowan.

18 Awgaid maynini yang kanak pagdumdum,madyaw ko na yakarimpud yang batok bain kangJesu Kristo maski di butang sang ginawa nang gaba-tok. Yagauma ako maski maynaan yang imo nilan.19 Maski yamapiriso ako adoon, laban ak magumakay yatigam ako na panalanginan ako nang Diostungud kay yaampo mayo ako aw tungud kay tyata-bangan ako nang Balaan na Espirito na yaatag kanakni Jesu Kristo. 20 Laban di ak magaimo sang maskinana namakaina kanak. Wakawdi ak amallukmaskiapatayun ako tungud sang pagpangagad ko kangJesu Kristo, kay gosto ko na abay yaan mabantognang kariko nang kanak imo. 21 Kaba boi pa akosi Kristo gaid yang pyagadakora nang ginawa ko.Aw patayun ako, laban da madyaw yang kanakkabutang digkanaan. 22Aw di pa ak matay abay akomagimo sang madyaw na yakabantog kang Kristo.Yaan yang yakarisud kanak daw wain yang ipiliinko, yang amatay ako aw yang amaboi ako. 23Wakawyagakaarangan ako daw wain yang madyaw, dawyang amatay ako daw yang maboi ako. Laban gostoko na amawara ak disining donya antak dato ra akkang Jesu Kristo kay laban madyaw yang kabutangko dato. 24Awgaid aw abay pa ak tomabang kamayo,yaan yang madyaw yang di pa ak mapanaw kamayodisining donya. 25Wakaw yatigam ako na tinuud namadogaydogay pa ako disining donya na mapagi-nagad ak kamayo antak kamo katabangan na ma-gadogang yang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo,kayan laban kamo magauma. 26 Aw boroyan da akonilan sang pirisowan kayan yakaori ak agkamayo,disaan laban da mayo amabantog si Kristo tungudsang pagtabang naan kanak.

27 Awgaid di da kamo magpakaringaw na sakopkamo ni Kristo, wakaw pagdaraa mayo yangmadyaw na batasan na yakagayon kamayo namanga tomotoo kang Jesu Kristo. Aw yaan yangpagdaraun mayo, aw iyan ako agkamayo aw wara,gosto ko na pagaidunggan na dakora sang ginawamayo yang pyapakatigam kamayo nang Balaan naEspirito. Kayan yagkaoyon kamo sang pagindo bainsang pagtoo kang Jesu Kristo antak dili domaugyang kamayo kontara. 28 Ayaw kamo magkalluksang yapagkontara kamayo maski nanang inangunnilan, kay aw di kamo malluk nilan, yaan yangtoosanan na di silan makagawas sang silot nangDios na way kataposan, awgaid kamo, yaan yangtoosanan na yakagawas kamo saan kay yang Diosyang gabuut. 29 Maynaan kay kamo yang sakop niJesu Kristo na tyatabangan nang Dios kay antakbuku gaid nang pagtoo mayo kang Jesu Kristoyang pagatamanan mayo, toyo tyatabangan kamo

Pilipos 1:30 222 Pilipos 3:1arag nang Dios kay antak kamo makatigkul sangkarisud tungud sang pagpangagad mayo kang JesuKristo. 30 Wakaw kamo adoon arag da magatigkulsang karisud maynang pagtigkul ko sang karisudna kikita mayo nangaon nang aadto ako kamayo.Yatigam kamo arag sang kanak karisud adi adoonna yabay ko tigkuran.

2Yang Pagpaobos ni Jesu Kristo

1Manga karomonan ko, tungud kay sakop kamoni Kristo wakaw yamadasig kamo naan. Yang karu-gun naan kamayo yaan yang yakapaguma kamayo.Arag yanaginambitay kamo sang panalangin ka-mayo nang Balaan na Espirito. Wakaw kay mangakaromonan ko; aw kabuutan mayo yang arag kamo,aw kallaatan mayo silan, 2 pagaindoon ko kamo napanagoyon kamo. Abay kamo panagilugun antakkamo maimo maynang sang ka ungud da. Aw maynda kamo naan, laban ak magauma. 3 Ayaw mapa-gagaw sang dungug na magaambog kaw, madyawyang dili magaparabaw sang kadaygan kay maatyangmakaungud kaw namagaparabaw sang kaday-gan na manga otaw. 4 Madyaw aw managtinaban-gay, buku gaid nang kanmo tyoonan kadyawan yangpamakotan mo.

5Yaan yang pagsilingi yang batasan ni Jesu Kristona wa magaparabaw. 6Maski iyan kang Kristo yangkariko nang pagkaDios, wa yaan mapagagaw sangdungug sang Dios na kanaan Ama. 7 Sana yayawanda naan yang kanaan pagkarabaw na yakaonawasang Dios, kayan yaimo yaan sogwanun nang Diosaw kaimo otaw. 8 Kayan matag pyatay yaan, yabayyaan mangagad sang Dios na kanaan Ama. Yangpagpatay kanaan disang koros makainaina na ka-matayun. 9Wakaw byabaton yaan nang Dios aglan-git kayan yatagan yaan nang gaom sang kariko, awatagi yaan nang aran na labaw sang kariko nangmanga aran, kay pagbuut nang Ama naan na Diosna yaan yang marabaw sang kariko. 10 Wakawmolood yang kariko pagdungug sang aran ni Jesus,yang kariko nang manga otaw aw yang kariko nangtagalangit aw asta si Satanas aw kariko nang kanaankasakopan, arag molood kang Jesus. 11 Kariko nilanmikilara awpaglaongna si JesuKristo yang labawnaGinoo. Wakaw laban amabantog yang Ama na Dios.

Yamallag maynang Ilawan disang Donya12 Manga karugnanan ko, yatigam ako na yabay

kamo mangagad sang pagindo ko kamayo nangaonnang aadto pa ako. Adoon maski wara da ak digka-mayo, abaya mayo pangagadi nang madyaw yangpagindo ko. Kalluk kamo daw kamo makasara, pa-makoti mayo imowa yang kariko nang sogo kamayonangDios 13kay pyagabayaan kamonangDios antakyang pagbuut naan madyaw mayo imoon, kayantyabangan kamo naan antak kamomakatoman saanna pagbuut.

14 Maski nanang imoon mayo, ayaw kamo mag-bagolbol awayawmapagagisagis 15antakwaymaka-pagsaway kamayo. Pollayon pakadyawa mayo yangbatasan mayo kay antak kamo kilaraun na mangaanak kamo nang Dios, na way maat digkamayomaski modogpo kamo nang manga maat na otaw.

Aw maynaan, mayn kamo nang allag na yamallagdisining banwa na maynang yamangitngit nangmangkaropig aw kadaygan na manga otaw na wada akatigam daw nana pa yang madyaw. 16Wakawbatoki mayo silan antak silan matigam sang kinaboina way kataposan na pagatag nang Dios. Aw man-gagad kamo sang kariko nangpyagaindo ko kamayo,laban ak magauma aw domatung si Jesu Kristo, kayyaan yang akatigaman na madyaw yang gawbuk kodigkamayo. 17Maski apatayun ak nilan na gabatokak kamayo bain kang Jesu Kristo, gatang tyomoora kamo kanaan, magauma da ako. 18 Wakaw aragkamo paguma antak kita magonawa, arag maga-uma.

Si Timoteo aw si Epaprodito19 Aw pagbuut ni Jesu Kristo na Ginoo ta, apada-

gawdagawun ko si Timoteo pakadtoon kamayo.Pagori naan adi kanak akabatokan da ak naan bainkamayo, disaan amaorawa ra ako. 20 Way ka-daygan na mayni Timoteo na yakagaon kanak nayatagoyap kamayo. 21 Yang kadaygan, maynangyaan yang yabay nilan dumdumun yang kanilantyoonan kabutang, buku nang pyapagawbuk kani-lan ni Jesu Kristo. 22 Yatigam kamo na madyawyang batasan ni Timoteo. Maynang tudtuud yaananak ko, kay inagad ko yaan maglimpud magba-tok sang madyaw na batok bain kang Jesu Kristo.23 Wakaw sokod dakman kyakatagtagaan ko didiyang akainangan ko, parabayun ko yaan pakadtoonkamayo. 24 Yamanarig ako sang Ginoo ta na siJesu Kristo na atabangan ako naan antak ako aragmakadagawdagaw komadto kamayo.

25 Awgaid dyudumdum ko na yaan yang madyawyang apaoriin ko agkamayo si Epaprodito napyapakadi mayo nangaon antak tomabang sangyakaukud kanak disining pirisowan. Maynangtudtuud lomon ko yaan kay yaan yang inagad komagbatok sang kawtawan bain kang Jesu Kristo. Ya-gatinuud yaan tomabang kanak papagasdang sangyapagkontara kanak. 26Yamawung yaan kamayo awkaundug yaan kay yatigam yaan na dyumungug dakamo na yaan yamasakit. 27 Tinuud na yamasakityaan, agput yaan matay. Awgaid laban kyakallaatanyaannangDios, ako arag kyakallaatan nangDios kayyagakadyaw yaan sang sakit naan antak di magdo-gang yang kanak pagkaundug. 28 Sabo laban gostoko na omori yaan agkamayo antak kamo magumana mikita kanaan oman. Kay aw maynaan, aragak gauma, kayan yaorawa ako. 29 Wakaw aw moriagkamayo si Epaprodito papagumaa mayo kay yaanyang lomon ta na pyapaori agkamayo nang Ginoo tana si Jesu Kristo. Taodamayo yang kariko nang otawna mayni Epaprodito. 30 Tungud sang pagtomannaan sang sogo ni Jesu Kristo wa yaan makaungudsang lawas naan daw nanang akainangan, wakawbay garo yaan matay nang pagtabang naan kanakkay yamakot yaan tomabang kanak antak yaanmakatoman sang kamayo garo tabang kanak.

3Yang Tinuud na Pagkamatarong

1 Sang kataposan nining solat ko, kay mangakaromonan ko, pyagaindo ta kamo na abaya mayo

Pilipos 3:2 223 Pilipos 3:21butangan sang ginawa mayo si Jesu Kristo na Gi-noo ta, aw abaya mayo bantoga yaan. Aw may-naan yang imoon mayo laban magauma kamo ponokanaan. Wa ak akaomo magindo kamayo, kayaw pangagadan mayo yaning syosolat ko, amaimoyaan saranig mayo 2 sang manga magindoway namakasapad sang kamayo pagtoo. Yang batasannilan, yanagsiling nang ido na yabay maglopogkamayo, kay magaindo silan kamayo antak kamomagpatopo kanilan. Yagalaong silan, “Aw di kawmagpatopo di kaw pagasakopon ni Kristo.” Wakawkay manga karomonan ko, panaglama kamo siningmanga otaw na maynang ido, 3 kay yaan gaid yangkyakanarigan nilan yang kanilan paagi na kanangotaw gaid imoimo. Awgaid kita yang tinuud namanga anak nang Dios na yagatinuud simimbakanaan, kay pyagabayaan kita nang Balaan na Es-pirito. Wakaw yabay ta bantogon si Jesu Kristo nakyakanarigan ta. Wa kita akanarig sang kanangotaw paagi kay yatigam kita na yiimo kita mangaanaknangDios tungud sangpagkanarig ta kang JesuKristo. 4 Aw aon otaw na yagadumdum na yaananak nang Dios tungud sang pagtoman naan sangpaagi nang otaw, yamasayup yaan. Ako yamakotmangagad nangaon sang paagi nami na manga Ju-dio, awgaid buku naan yang yakaimo kanak sakopnang Dios 5maski tyotopo ako nang kawarong allawnang kanak pagkawtaw. Ako tinuud Judio na som-paw ni Benjamin na anak ni Israel, na yang kanaksorit laban matok na sorit nang Judio, kay sangka dogo da kami na manga Judio. Arag Pariseoako nangaon na yamakot mangagad sang karikonang balaod nami na manga Judio. 6 Tungud sangpagtoman ko garo sang kanami balaod laban akyapagkontara nangaon sang manga tomotoo kangJesu Kristo. Way kolang sang kanak pagtomansang balaod. Maski yaan yang kanak pyangagadannangaon, buku naan yang yakaimo kanak anak nangDios. 7 Wakaw yang kariko nang pyagguna konangaon na yakagyotawan kanak, byotawanan dako dungan yotoo ak kang Jesu Kristo. 8 Laban sayang kariko nangmadyaw ko nangaonwa day kabosadoon kay laban kyadadayawan da ko katigamansi Jesu Kristo na kanak Ginoo, yaan yang labawsang kariko. Pagkanarig ko kanaan, yayawan dako yang kariko nang madyaw ko nangaon. Yangkyakatibosan nang ginawa ko adoon si Jesu Kristo.Maynini yang kyakadumduman ko adoon na yangkariko nangmadyaw ko nangaonmaynang pagkaanna yagkaraat da na syarabul da ko kay yaan yanglaban da ko madyaw yang pagkanarig ko kang JesuKristo. 9 Wakaw madyaw ak nang Dios kay iyanda sang ginawa ko si Jesu Kristo. Yang yakaimokanak matarong yang pagkanarig ko kang JesuKristo, buku nang pagtoman ko sang balaod. Kaypagbuut nang Dios na yaan gaid yang makaimosang otaw matarong yang pagkanarig kang JesuKristo. 10 Wakaw adoon yaan gaid yang gosto kona ubutang sang ginawa ko si Jesu Kristo antakak laban matigam kanaan aw antak ako agadannang dagdagu na gaom nang Dios kay yaan yangyagaboi kang Jesu Kristo na pyapatay. Arag labangosto ko na makaambit ako sang pagtigkul sangkarisud tungud sang pagpangagad ko kang Jesu

Kristo antak ako makagaon kanaan na pyapataydisang koros. 11Yani arag yang tyotoowan ko na akooboiin kasikun matay.

Yang Pagdaragan Padurug adto sang Pagadaugan12 Wa ak magalaong na ako yang yakatoman da

sini kariko, awgaid yaan yang kanak pyagapaduru-gan, na otomanun ko yaan kariko, kay pyagsakopda ako ni Jesu Kristo. 13 Kay manga karomonanko, wa ak magadumdum surud nang ginawa ko nayatoman da ko yani kariko, toyo pagbuut ko na wada ko ubutangan sang ginawa ko yang kanak kaaginangaon, awgaid yabay ako mamakot mangagadsang pagbuut ni Jesu Kristo matag madatung akoaglangit. Yaan yang abay ko imoon. 14 Yamakotak mangagad kanaan mayn ak nang yapaglombadomaragan antak ak makadawat sang madyaw nabarus aglangit. Yang Dios na gapili kanak yangmagaatag kanak naan na barus aglangit kay akosakop ni Jesu Kristo.

15 Kamo na yatigam da laban sang paagi ni JesuKristo, butangan sang ginawa mayo yaning pya-gaindo ko. Aw aon disaan kamayo tobok yangdumdum sini, apakatigam kanaan nang Dios nangpyagatamanan nang kanaan ginawa. 16Maski wa pakita akatigam sang kariko, abayun ta pangagadanyangmatungtung na pagindo nang Dios na kyatiga-man da ta.

17 Kay manga karomonan ko, pagsiling kamokanak sang kanak paagi sang pagpangagad kangJesu Kristo. Pagsaiti mayo arag daw sini yangyagasiling kanak sang kanak paagi kayan paningugkamo kanilan. 18 Panaglama kamo, kay pyaglaongda ko kamayo na aon digkamayo di mangagad sangkanak paagi. Adoon pyangillumuglumugan yangmata ko nang lowa nang paglaong ko na madaigna otaw yang buku nang kang Kristo sakop. Maskiyagalaong silan na yotoo silan kang Jesu Kristo, kon-taranilan si JesuKristo kaywa silan otoo sang karikonang matungtung na pagindo bain sang kaolo-gan nang kamatayun naan asang koros. 19 Yangamadawat nini na manga otaw yang silot nang Diosna way kataposan asang impirno kay yang maat namanga imo na pagbuut nang kanilan dumdum, yaanyang yabay nilan imoon. Wakaw kay maynaan yangkanilan batasan, mayn da nang kanilan dios yangkyanaraman nilan na batasan kay yaan yang yabaynilan pangagadan. Yang kanilan maat na mangaimo, wa silan akaarig, sana yanagbantog da silansang kanilan imo na maat. Yaan yang yabay nilandumdumun yang kanilan kabutang disining banwa.

20 Awgaid kita, yang tinuud na kanatu paguyaaadto langit, wakaw yaan yang yabay ta tagadanyang Ginoo ta na si Jesu Kristo na aglangit. Labangosto natu na amallug yaan magbarik ani sangdonya kay yaan yang Maglorowas na kanatu Ginoona makagagaom sang kariko. 21Aw domatung yaan,aparinin naan yaning kanatu lawas namagkamatay,agaon naan sang kanaan lawas na di da magka-matay. Imoon naan yang pagparin sang kanatulawas pinaagi sang dakora na kanaan gaom naway tatamanan. Wakaw kay way tatamanan nangkanaan gaom, yaan yang magaari sang kariko.

Pilipos 4:1 224 Pilipos 4:234

Yang Manga Tambag1 Kay manga karomonan ko, butangan sang gi-

nawa mayo yang pyagaindo ko kamayo bain kangJesu Kristo aw pagpadayon kamo pangagad kanaan.Laban sa gosto ko na mapagkita kamayo, kay kamoyang labanmadyawko kay yang kamayo pagkanarigkang Jesu Kristo yang yakapaguma sang kanak gi-nawa.

2 Kay Eodia aw Sintike, pyapabotawanan ko ka-mayo yang panagagisagis, panagidarag kamo kaykang Kristo kamo. 3 Ikaw, kay lagi, na inagad komaggawbuk sang pyagasogo nang Dios, ikaw yangpyapagindo ko saang dowa na bobay antak silanoman managidarag. Nangaon yamakot silan dowatomabang kanak na yagabatok sang madyaw nabatok. Mayn silan ni Klemente aw yang kadayganna manga inagad ko na yabay magtoman sang sogokanatu nang Dios. Laban samatungtung na syosolatyang kanilan manga aran disang kanang Dios librona listaanan sang manga otaw na kyaaronan danang kinaboi na way kataposan.

4 Butangan sang ginawa mayo si Jesu Kristoaw panaguma kamo abay tungud kanaan. Omanko kamayo paglaong na panaguma kamo. Maskinanang karisud mayo, butangan sang ginawa mayosi Jesu Kristo, kay yaan yang yakapaguma kamayo.5 Madyaw aw makarimpud sang kariko nang otawyang dungug na kamo manga buutan.

Kamo na manga tomotoo, ayaw mayopagkaringawi namasaid kamayo yang Ginoo ta na siJesu Kristo. 6Wakaw ayaw magkaundug sang maskimonnono yang kabutang mo, pagampo gaid sangDios aw pangayo kanaan sang yakaukud kamayoaw pasalamati yaan. 7 Kayan pyagbayaan kaw nangDios na antak marinaw yang dumdum mo labawpa sang kyakaundan mo. Wakaw di amaribog yangdumdummo kay iyan sang ginawamo si Jesu Kristo.

8 Yani kay, kay manga karomonan ko, yang kat-aposan na tambag ko kamayo disining solat ko.Yaan yang abaya mayo kaundi yang tinuud na sorit,aw yang dungganun na kaagi, aw yang matorid nabatasan, aw yang manga imo na poros madyaw, awyang manga inang na yakaontol, aw yang maskinana na pyagasaya na madyaw nang Dios. Maskinana na madyaw na akanamput, aw yang kariko namadyaw mayo pagbantog, yaan yang abaya kaundi.9 Tomana mayo yang pagindo ko kamayo aw ayawmayo pagkaringawi yang tyangkap da mayo awyang kariko nang pyagalaong ko kamayo aw yangkariko nang kikita mayo na yiimo ko. Aw toma-nun mayo yani kariko, mapasaid kamayo yang Diosna yagabaya kamayo na makarinaw sang dumdummayo.

Pasalamat Tungud sang Pagatag10 Yagauma ako aw bantoga ko yang Dios na

yakaimo da kamo oman pagtabang kanak. Yatigamako na gosto mayo na abay tomabang kanak, toyowa pa kamo asakat sang pagtabang kanak, adoon pagaid. 11Wa akmagabagolbol sang kanak pagkaukud,kay yanaram da ako nang maski nana na ma-datung kanak. 12 Yanaram da ako sang kabutangna way magkapoti aw kanaram da ak nang yomolla.

Tungud sang kariko nang kyakaagyan ko, yatigamda ako magsagobang sang kariko. Aw kaaronanako madyaw, aw kawaraan ako madyaw, yaan da,madyaw ko. Aw magutum ako, aw mabiyag ako,arag ko madyaw. 13Makaimo ako sang maski nanapinaagi sang gaom na yaatag kanak ni Jesu Kristo.

14 Bading kabuutan mayo na tyatabangan akmayo sining kanak karisud adoon. 15 Nang tigmadnang pagbatok ko sang madyaw na batok digka-mayo, yatigam kamo na taga Pilipos na pagpanawko nangaon ag Masedonia, way kadaygan na mangatomotoo na yakatabang kanak, kamo gaid yangyakaongoy kanak. Yanagtinabangay kita, yanag-inatagay. 16 Nang pagkaukud ko nangaon adtosang syodad na Tesalonika ipan mayo ako padaraannang manga panabang. 17Ayaw kamomagdumdumna yang panabang mayo kanak yang yakabutangsang ginawa ko, buku naan, kay yaan yang gostoko yang makadawat kamo sang madyaw na barusnang Dios kamayo tungud sang kamayo pagatag.18 Yadawat da ko yang panabang mayo kanak napyapadara mayo kang Epaprodito, wakaw wa dayyakaukud kanak kay laban madyaw yang panabangmayo kanak. Kariko nang yakaukud kanak arag daaon, sana yagasobra pa. Laban madyaw nang Diosyang pagatag mayo kanak, laban yaan yakaontolsang Dios. 19 Wakaw atagan arag kamo nang Diosantak way makaukud kamayo, kay way tatamanannang panabang nang Dios kamayo pinaagi kang JesuKristo na kyakanarigan ta. 20 Abantogon ta yangAma ta na Dios nang way kataposan. Amen.

Yang Manga Pangomosta21 Kariko mayo na sakop ni Jesu Kristo, yango-

mosta ako kamayo. Kariko nang manga karomonanna inagad ko adi yakanamput kamayo. 22 Aw yangkariko nang manga tomotoo na gauya adi, labipa yang manga tomotoo na panogwanun ni Sesarna pangoro nang manga ari, yangomosta kamayo.23 Panalanginan kamo nang Ginoo ta na si JesuKristo.

Kolosas 1:1 225 Kolosas 1:27

Yang Solat ni Pablo sangTAGA KOLOSAS

1Ako si Pablo, ako yang yagasolat. Pagbuut nangDios na apostol ako ni Jesu Kristo. Aadi inagad koyang lomon ta na si Timoteo. 2 Pyapadaraan naminining solat kamo na matinomanun na karomonannami ag Kolosas, kamo na kanang Dios sakop nayangagad kang Jesu Kristo. Panalanginan kamonang Ama ta na Dios antak marinaw yang kamayodumdum.

Yang Pagampo na Pagpasalamat3 Aw yaampo ko kamo, pyapasalamatan ko yang

Dios na Ama nang Ginoo ta na si Jesu Kristo, 4 kayyudungug ako na madigun da yang pagsarig mayokang Jesu Kristo, na kamomarugun sang arag kamotomotoo. 5 Minda naan yang batasan mayo, kaypagdungug mayo nangaon sang matungtung napagindo nang Dios, yaiman da kamo na aglangitpanalanginan kamo nang Dios nang way kataposan.6 Yang pagindo nang Dios bain kang Jesu Kristona yagarimpud sang karowagan nang donya, yaanyang yagaparin sang batasan nang manga otaw.Wakaw yamaparin yang batasan mayo pagkatigammayo na tinuud yang pagkallaat nang Dios kamayona byabatok kamayo nangaon ni Epapras. 7 SiEpapras na karugnanan ta yang matinomanun naarag kita sogwanun ni Jesu Kristo. Kyakanariganyaanni JesuKristo na yagaindo kamayo. 8Si Epaprasyang yagabatok kanami bain sang karugunmayo napagbaya kamayo nang Balaan na Espirito.

9 Wakaw pagdungug ko saan, abay ko kamopagampo. Tigkan adoon yabay ta kamo pagampona atagan kamo nang Balaan na Espirito nangkatigaman antak kamo matigam sang kariko nangpagbuut nang Dios kamayo. 10 Kayan makaimokamo sang kariko nang gosto nang Ginoo na apaimonaan kamayo na madyaw naan. Kayan mayn kamonang omay na laban yamabot kay yakaimo kamosang madaig na mangkadyaw na manga imo kayyabay magdogang yang katigaman mayo bain sangDios. 11 Pyangayo ko sang Dios na pinaagi sangkanaan laban dakora na gaom makapadayon kamosang pagsarig mayo antak maski laban akarisudankamo, magatigkul kamo. Kayan di kamo mabarusnang maat sang kadaygan, sana managuma kamo.12 Abayun mayo pasalamatan yang Ama ta na Dios,kay kamo na manga tomotoo yang pipili naan napyanalanginan asang kanaan balaan na sakop naporos madyaw, way maat. 13 Kyakamang kita naandisang gaom ni Satanas aw barina kita naan adtosang sakop nang kanaan Anak na laban naan karug-nanan. 14 Pyapasaylo kita nang Dios sang kanatusara kay yang Anak naan na si Jesu Kristo yangyagatobos kanatu nang pagkamatay naan disangkoros.

Yang Kinaiya ni Kristo aw yang Imo naan15Yang Dios na di pagkitaun kikita digkang Kristo

na yakani sang donya, toyo iyan da si Kristo dadaannang wa pa yang donya. Yaan yang yagabuut sangkariko, 16 kay pyapaimo kanaan nang Dios yang

kariko. Yiimo naan yang kariko nang pagkitaunaw yang di pagkitaun. Yiimo naan yang karikonang manga pangoro na aon dakora na gaom awyang manga sakop nilan, aw si Satanas aw yangkasakopan naan aw yang kariko nang aglangit awasang donya arag yiimo naan. Yaan kariko pya-paimo nang Dios kang Kristo na agamitin ni Kristoaw gosto ra naan. 17 Dadaan iyan si Kristo nangwa pa yang maski nana, yaan yang yagabuut dawonnoon naan paggamit sang yanagkatoboktobok nakabutang nang kariko nang inimo naan. 18 Si JesuKristo yang pangoro nang kariko nang manga to-motoo. Yaan yang pyagponowannang kinaboi nilanna way kataposan. Kay yaan yang labi na byoboioman na pyapatay, wakaw yaan yang makagagaomsang kariko. 19 Kay pagbuut nang Dios na waykolang nang pagkaDios ni Jesu Kristo na kanaanAnak. 20 Pagbuut naan na pinaagi sang pagpatu-tud sang dogo nang Anak naan disang koros nakyakamatayan naanmakaori yang kariko agkanaan,kayan wa day makasopak sang kanaan gaom asangdonya aw aglangit.

21 Kamo, yamaawat kamo sang Dios nangaon.Yamakontara mayo yaan pinaagi sang manga imomayo na maat kay maat yang dumdum mayo, wamayo udumduma yang Dios. 22 Awgaid yamaimootaw si Kristo kayan pyatay, kayan tungud sangkanaan kamatayun yakaori kamo adto sang Dios.Wakaw aw paatobangun da kamo adto sang Dios,wa day ikitaun na sara mayo kay liningat da ni JesuKristo antak maimo kamo manga balaan. 23 Yaanyang amatoman kamayo aw magpadayon kamosang kamayo pagtoo kang Jesu Kristo. Awmaynaan,dili kamo akawaraan nang pagkanarig mayo sangsaad na aatag kamayo nang Dios nong pagdungugmayo sang madyaw na batok bain kang Jesu Kristo.Yaan na batok yakarimpud sang karowagan nangdonya. Yaan yang kanak gawbuk yang pagbaba-tokon saan na batok adto sang manga otaw.

Yang Imo ni Pablo disang Manga Tomotoo24Yagauma ako maski yamapiriso ako adoon tun-

gud sang pagindo ko bain kang Jesu Kristo. Tun-gud sang kariko nang karisud na kyakaagiyan koyakaambit ako sang karisud na kyakaagiyan ni JesuKristo tungud sang manga tomotoo, kay yaningpagtigkul ko sang karisud maynang si Jesu Kristoyang yabay magtigkul sang karisud kay kita namanga tomotoo maynang lawas naan kay yaan iyankanatu. Wakaw tungud kamayo aw yang kadayganna tomotoo magatigkul ako antak matoman yangwa pa akatoman na karisud, 25 kay pipili ako nangDios na antak ako makatabang sang manga tomo-too. Ako yang syasarigan nang Dios na magaindosang kariko nang katigaman na gosto naan na pa-gaindo sang manga tomotoo. 26 Kay pagbuut nangDios na apakatigam da sang kanaan sakop yangwa naan apakatigaman sang manga otaw nangaon.27 Gosto nang Dios na apakatigamun naan yangkariko nang sakop naan asang karowagan nangdonya sang laban madyaw na pagbuut naan na wapa mayo akatigami. Wakaw yang pagbuut naanyang pyapakatigam ko kamayo adoon, na si JesuKristo iyan inagadmayo namanga tomotoo kanaan.Tungud saan, yatigam da kamo na akaaronan da

Kolosas 1:28 226 Kolosas 2:19kamo nang laban dakora na pagatag nang Dios.28Wakawsi JesuKristo yangbyabatok ko sang karikonang otaw. Maski diin ako, dyadadayaw ko pagindosangmanga otaw yang sorit nang Dios. Kyakarag kosilan daw silan mangagad sang buku nang matung-tung na pagindo. Sabo yiimo ko yaan, kay antakyang manga tomotoo matigam sang kariko bainkang Jesu Kristo antak madigun laban yang kani-lan pagtoo kanaan antak way makapuya kanilan.29 Yaan yang pyamakotan ko abay imoon pinaagisang dakora na gaom ni Jesu Kristo na yaatag naankanak.

21 Kamo na manga tomotoo ag Kolosas aw ag

Laodisea aw yang kadaygan na wa pa ikita kanak,gosto ko na matigam kamo na yamakot ako tungudkamayo, 2kay gosto ko na amadasig kamo awpanag-ilugun kamo maynang sayda yang ginawa mayoantak kamo labanmanarig tungud sang pagkatigamsang wa apakatigaman nang Dios sang manga otawnangaon na si Jesu Kristo. 3Yaan gaid yang makata-bang kamayo antak kamo makadarag sang karikonang paagi nang Dios kay iyan agkanaan yangkariko nang katigaman nang Dios.

4 Pyagalaong ko yani kamayo antak di kamotomoo sang magakagaro kamayo na manga otawna aw gasosoritin, laong mayo daw matungtung,wain sa kadi podo kagaro yang pyagaindo nilan.5 Maski wara ako disaang kamayo, maynang iyanako kamayo kay yabay ko kamo kaundan. Kay saydayang tyotoowan mayo si Jesu Kristo, yagauma akokay yatigam ako sang kadigun nang pagtoo mayokariko kang Jesu Kristo.

Yang Pagkinaboi na Way Kolang digkang Kristo6Kay tyomoo ra kamona si Jesu Kristo yangGinoo

mayonamakagagaomsang kariko, iyan yaan inagadmayo, wakaw si Jesu Kristo na kyakanarigan mayoyang pangagdi mayo. 7 Pagdakoraa yaan mayo sangginawa mayo antak magdogang yang pagkanarigmayo kanaan. Yaan yang pyagaindo kamayo ni Epa-pras wakaw pangagdi mayo yaan, kayan yanagumakamo laban na manamput sang Dios.

8 Magkido kamo daw kamo makatoo sang soritnang manga otaw na sait magindo na magaidmakawara sang kamayo pagtoo kay way kabos napagindo nilan kay yang pyagaindo nilan yang pyag-dara nang kanilan kamonaan na pagbuut kanilannang kanilan manga magbabaya na sakop ni Sa-tanas. Wa silan mangagad sang pagbuut kanilanni Kristo. 9 Maski sang pagkaotaw ni Kristo, iyanagkanaan yang kariko nang pagkaDios. 10 Si Kristoyang labaw na makagagaom sang kariko nang aongaom aglangit aw asang donya, wakaw way kolangmayo kay iyan inagadmayo si Kristo na tomatabangkamayo.

11 Yang manga Judio tyotopo kadini kay yaanyang toosanan na silan sakop nang Dios. Toyotobok da adoon, buku da nang maynang batasannang manga Judio kadini, kay adoon pagtoo rak-man mayo kang Jesu Kristo, parabay naan lingatunyang maat na kyakaundan mayo antak di da kamomagimo sang maat. Wakaw kay yaan yang ya-maimo kamayo ni Jesu Kristo, yatigam da kamo na

pyagsakop da kamo nang Dios pinaagi kang JesuKristo. 12Na yang pagbawtismo kamayo yaan yangtoosanan na maynang yakaupud da kamo kang JesuKristo patayun aw lubungan. Yang pagkagimotmotmayo disang tobig nang pagbawtismo kamayo yaanyang toosanan namaynang yakaupud da kamo kangJesu Kristo boiin oman na sikun patayun. Sabo ya-maimo yaan kamayo tungud sang pagtoomayo sanggaom nang Dios na yagaboi kang Jesus na pyapatay.13 Kamo nangaon wa pagasakopa nang Dios tungudsang manga imo mayo na maat. Kamo nangaon nabuku nang Judio wa pa kamo akatigam sang soritnang Dios. Awgaid adoon, kay byoi da oman siJesu Kristo na pyapatay, maynang arag da kamobyoi na sikun sang pagkamatay mayo kay maynangyakaupud da kamo sang pagboi oman kang JesuKristo tungud sang kamayo pagtoo kanaan. Pagtoorakman mayo kanaan parabayun kamo pasayloonsang kariko nang yamaimo mayo na paglapas sangmanga balaod nang Dios. 14 Nangaon kariko natuyookman na isilotan kay way yangagad kanatu sangpagbuut nang Dios, kariko natu yalapas sangmangasogo naan. Awgaid adoon yang pagokom kanatuna isilotan kita yawara da kay si Jesu Kristo yangyagdara ra saan disang pagkamatay naan disangkoros. 15 Pinaagi sang pagkamatay naan disangkoros kyawaraan da sang gaom papagato kang Jesussi Satanas aw yang kariko nang kasakopan naan.Pinaagi saan pyapakita nang Dios na si Jesu Kristoyang makagagaom sang kariko.

16Kay kyatigaman da mayo na si Jesu Kristo yangmakagagaom sang kariko, di dakman kamo mag-paningug sang manga otaw na yagalaong kamayona makasara kamo aw di kamo mangagad sangkanilan batasan bain sang pagkaan aw paginum.Di dakman kamo magpaningug sang pagindo nilanbain sang allaw na pagpapatana aw yang kadayganna manga allaw na byabalaan nang manga Judio.17 Kariko nang pagindo na maynaan pyangagdankadini kay wa pa si Jesu Kristo adatung, toyo di dayaan natu adoon pangagdan kay dyomatung da siJesu Kristo kay si Kristo yang katinuudanan nangkariko nang pagindo kadini. 18 Wakaw magkidokamo kay aon manga otaw na yagadumdum nasilan gaid yang matigam kay aon kono yakaon kani-lan. Aon digkanilan yagalaong na way otaw namakapagtawag sang Dios aw di mapatabang sangmanga sogwanun na tagalangit. Toyo ayaw kamomagpaningug kanilan na magalaong kamayo nayang kamayo pagtoo sang Dios sayup. Yaan namanga otaw wa akatagtaga sang pyagaindo nilankamayo wakaw yang kanilan pagindo way kabos.Yang kanilan pagindo buku nang pagbuut nang Dios19 kay wa silan atangkap na si Jesu Kristo yangPangoro nang manga tomotoo. Yamasingnini yaan,si Jesu Kristo yang maynang oro kay yaan yangpangoro, kita na manga tomotoo maynang kanaanlawas kay kita kanaan sakop. Wakaw si Jesu Kristogaid yang magabuut kanatu na manga tomotooantak magadogang yang pagkanarig ta kanaan awyang panagilugun ta kay yaan yang gosto nang Dioskanatu antakmakagaon nang sayda yang ginawa ta.

Yang Pagpakamatay aw yang Pagkinaboi na Inagadsi Kristo

Kolosas 2:20 227 Kolosas 3:17

20Na, kay pinaagi sang kamayo pagtoo kang JesuKristo maynang yakaupud da kamo arag kang JesuKristo patayun disang koros, wakaw yakagawas dakamo adoon sang gaom ni Satanas aw yang karikonang kasakopan naan. Adoon sakop da kamo niJesu Kristo, wakaw ayaw da kamo magpangagadsang pagindo nang manga otaw na wa pagabayainang Dios. 21 Pananglit, aon pagindo nilan bainsang pagkaan na yagalaong, “Ayaw magkaan saan,maski magaid moti ayaw kamo magpoti.” 22 Yaanna pagindo bain sang pagkaan way kabos, kay yangpagkaan, yamatapos kaanun wa da, tapos da. Yangpagindo nilan kanang otaw gaid imoimo. 23 Laongmo sa agaw daw tinuud manga mangkatigam silantungud sang pagsimba nilan sang manga sogwanunna tagalangit aw tungud sang paglasay nilan sangkanilan tyoonan lawas kay yagadumdum silan nayang lawas nilan yang gapono sang sara nilan. Aw-gaid maski yamakot silan mangagad sang kanilanpaagi, dili yani na manga imo nilan makatabangsang pagarili sang maat na kyakaundan nilan.

31Yatigam kamo na kyaaronan da kamo nang bago

na kinaboi tungud sang pagtoo mayo kang JesuKristo kaymaynang yakaupud da kamo sang pagboikang Jesu Kristo na pyapatay. Wakaw butangansang ginawamayo si Jesu Kristo na inagad nang Diosaglangit na apit karinto naan kay si Jesu Kristo yangmakagagaom sang kariko adoon. Kayan kyaaronankamo nangmanga dakora na pagatag na panalanginnaan. 2 Wakaw yaan yang abaya dumduma mayoyang pagbuut kamayo ni Jesu Kristo na aglangit,di dakman kamo magdumdum sang kanang otawpagbuut na sopak sang pagbuut nang Dios. 3 Kaykamo maynang yamatay da na yakaupud da kamosang pagkamatay ni Jesu Kristo tungud sang pagtoomayo kanaan, wakaw wa day labut mayo sang paagina kanang otaw imoimo. Yang kamayo pagkabu-tang adoon na pyagsakop da kamo nang Dios, nakamo iyan inagad ni Kristo aw si Kristo iyan inagadnang Dios, wa akatigami nang manga otaw na waakanarig kang Jesu Kristo. 4 Kay iyan kanatu siKristo, wakaw nang allaw na pagabarik naan anisang donya umupud kita kanaan kayan yakaambitkita sang kanaan dakora na gaom na apakita naansang manga otaw disang karowagan nang donya.

Yang Dadaan aw yang Bago na Batasan5Wakaw ayawi lamayo yangmaat na kyakaundan

mayo na sopak sang Dios. Usug bobay kamayo,di dakman kamo magimo sang kadopangan, ayawila mayo yang pagdumdum sang imo na maynaan.Ayawi la mayo yang maripa na manga babarawun.Di dakman kamo magdumdum na magaimo sangmaat. Ayawi la mayo yang maat na batasan namaski nanang ikitaun mayo gosto mayo na kamayora garo, kay maat yaan nang Dios kay pyaparabimayo yaan maynang Dios kay gyaon da mayo sangDios simbaun. 6 Yaan na paggugunaun yang labanmaat nang Dios, wakaw yang yagaimo saan isilotannaan. 7Yaan yang pyaggunamayonangaonnangwapa kamo akanarig kang Jesu Kristo.

8 Adoon na tyomoo ra kamo kang Jesu Kristo,ayawi la yang kariko nang maat na imo. Di dak-man kamo magdumut sang arag kamo otaw. Didakman kamomagkadaman, di dakman kamomag-pallaom sang arag kamo otaw. Di dakman kamomagbutangbutang sang kadaygan, di dakman kamomagpallaong nang maat sang arag kamo otaw. 9 Didakman kamo magkagaro. Sabo wa da kamo maga-imo sang maat kay byotanwan da mayo yang maatna kyakaundan mayo na sopak sang Dios. 10 Yaanyang syakbat da mayo yang bago na batasan nasikun sang Dios, kay pyarin da nang Dios yangginawa mayo. Kayan yang Dios yang yabay damagbuut sang ginawa mayo na pyarin da naan,antak kamomakagaonnaanna yagaimokamayo, awantak kariko katigamanmayo bain kanaan. 11Asangkasakopan nang Dios si Jesu Kristo yang makaga-gaom sang kariko. Iyan yaan sang kariko nangmanga tomotoo kanaan. Pyapagonawa naan yangkariko nang manga tomotoo kanaan antak saydayang ginawa nilan. Yang Judio aw yang buku nangJudio, yang allang aw buku nang allang, aw yangmanga otaw na sikun sang maski nana na nasyon,yaan da, pyapagonawa ra naan silan adoon napyagsakop da naan. Arag maski nana na tinoowanyang pyagasikunan nilan na byobotawanan nilan,pyapagonawa ra naan silan dungan pyagsakop danaan silan. Magonawa yang kariko nang mangatomotoo kay sayda yang kyakanarigan nilan na iyaninagad nilan, si Jesu Kristo na labaw sang kariko.

12 Kamo yang sakop nang Dios na pipili naanna manga karugnanan naan na yamaimo kanaanmanga anak. Wakaw yaan yang imowa ra mayoabay yang madyaw nang Dios. Kallaati mayo yangarag kamo otaw, pakabuutan kamo, ayaw kamomagparabaw sang kadaygan, pagmatinaodon kamosang arag kamo otaw, aw ayaw kamo magbarusnang maat sang maski sini. 13 Tigkuri mayo yangmaat na batasan nang manga otaw kamayo. Awaon maat na kyakaponowan nang maat na ginawamayo, pagpinasayloway kamomaynang pagpasaylokanatu nang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 14 Yangkapagilugun yang labaw sini kariko, kay aw man-agilugun kamo, maynang sayda yang kamayo gi-nawa. 15 Si Kristo yang papagbayaa mayo sangkamayo ginawa antak kamo managidarag, kay yaanyang gosto nang Dios na kamo na manga tomotoomanagidarag maynang tudtuud maglomon. Kayanyabay mayo pasalamatan yang Dios tungud sangkariko nang pagtabang naan kanatu.

16 Ayaw mayo pagkaringawi, butangan sang gi-nawa mayo yang kariko nang pagindo ni Jesu Kristoaw dadyawa mayo yang paginindoway mayo awyang pagtinambagay mayo. Uputi mayo yangpanagkanta mayo namanagbantog kamo sang Dios.Kantaa mayo yang manga Salmo aw yang kadayganpa namanga kanta na pagbantog sang Dios aw yangmanga kanta na dyadayon kamayo pakatigam nangBalaanna Espirito. 17Si JesuKristo yangpapagbayaamayo sangmaski nana na pagalaongmayo awmaskinana na imoon mayo kay yaan gaid yang Ginoo tana kyakanarigan ta. Kayan yabay ta pasalamatanyang Ama ta na Dios pinaagi kang Jesu Kristo namakagagaom sang kariko.

Kolosas 3:18 228 Kolosas 4:18Yang Panagilayon nang Isaisa disang Sakop ni

Kristo18 Kamo na manga kaboyagan, pangagdi mayo

yang bana mayo, kay yaan yang pagbuut nang Dioskamayo.

19 Kamo na manga bana, karuguni mayo yangasawa mayo, ayaw pagdadaga.

20Kamonamanga isu, abayamayo pangagdi yangkamayo manga taganak kay yaan yang madyawnang Dios kamayo.

21 Kamo na ama aw ina, imayaa mayo damaniyang manga isu mayo daw silan maundug kayanyaglaong, “Maski nanang imoon ko, wara si ama awsi ina akaontori.”

22 Kamo na manga sogwanun, pangagdi mayoyang kariko nang pyagasogo nang kamayo pangoro.Di da kamo magsiling sang kadaygan na mangasogwanun na yapakaasub maggawbuk aw pya-gatanawan silan nang kanilan pangoro antak silanpagsayaun, toyo aw wa silan pagatanawi, wa silanmagagawbuk nang madyaw. Awgaid kamo, maskiwa magasait yang kamayo pangoro, abaya mayogawbuka yang pyagasogo naan kamayo. Dadyawayang gawbukmayo tungud sang pagtaod aw kaallukmayo sang Dios kay yabay yaan kamayo magtanaw.23 Pamakoti yang maski nana na agawbukun mayo,kay buku gaid nang otaw yang pyagagawbuk mayo,yang Ginoo ta arag mayo pyagagawbuk. 24 Ayawkamo magpakaringaw na madyaw yang barus naaatag kamayo kay yaang pyagagawbuk mayo yangGinoo na si Jesu Kristo. 25 Awgaid yang yagaimosangmaat na imo isilotan, kay awmagokomda yangDios, way aparabiin naan, apapagonawaun naanyang pagokom.

41Kamo na aonmanga sogwanun, pakadyaw kamo

sang batasan mayo sang manga sogwanun mayo.Ayaw pagkaringawi na aon kamayo Ginoo aglangitna yabay kamayo magtanaw.

Yang Manga Tambag2Na pagaindo ko kamayo kariko na manga tomo-

too disaan na abay kamo pagampo sang Dios, ayawkamo magkalaad sang pagampo mayo. Pamakotkamo pagampo aw abaya bantoga yang Dios. 3Aragdi kamo magpakaringaw, ampowan mayo ako awyang manga inagad ko antak lingatun nang Diosyang kariko nang yakaurang kanami kay antak kamimakapadayon magbabatokon sang madyaw na ba-tok na sikun sang Dios na wa pa apakatigaman naannangaon bain kang Jesu Kristo. Tungud sang pagba-batokon ko saan, yamapiriso ako adoon. 4Ampowanmayo ako antak makaimo ako pagpakatigam sangmanga otaw antak silan makadarag nang madyawsaangmadyaw na batok. Kinaanglan na apakatigamko yaan sang manga otaw.

5 Kamo na manga tomotoo disaan, pakabuutankamo sang manga otaw na wa otoo sang Dios awpakadyaw kamo sang batasan mayo kanilan. Awmaimo mo, batoki bain kang Jesu Kristo yang otawna pagalaongon mo, ayaw da magtagad sang isana allaw, parabaya ra batoki. 6 Dadyawa yangpapagbaraw mo kanilan antak maguma silan nangmadyaw na sorit mo. Pataan kamo paganad antak

kamo matigam mibak bain sang pagtoo mayo kangJesu Kristo, aw dadyawa mayo yang pagibak mayosang kariko nang otaw.

Yang Kataposan na Manga Pangomosta7Syosogo ko adto kamayo si Titiko na arag inagad

nami na pyagapanonogo ni Jesu Kristo. Labanmadyaw ko si Titiko, kanarigan yaan na otaw. Pa-galaong naan kamayo yang kariko nang kyakainan-gan nami didi. 8 Wakaw syosogo nami yaan adtokamayo na antak kamo matigam daw yaonnono rakami didi antak kamo madasig naan. 9Aw komadtosi Titiko kamayo, agadan yaan nang matinomanunna karugnanan na lomon ta na si Onesimo na sikundigkamayo. Pagalaong nilan dowa kamayo yangkariko nang yamapagguna kanami didi.

10 Si Aristarko na arag piriso na inagad ko awsi Markos na lomon ni Bernabe, yamawung kamikamayo. Pyaglaong da ko kamayo nangaon siMarkos na taodamayo yaan awdomatung yaan adtokamayo. 11 Arag aadi kanami si Josue Justo na aragyamawung kamayo. Disang kariko nang tomotoona Judio ani yaning toro gaid yang yabay tomabangkanak sang pyagasogo nang Dios antakmadaig yangmagpasakop sang Dios. Madyaw yang tabang nilantoro kanak.

12 Yang sogwanun ni Jesu Kristo na si Epaprasna sikun disaang kamayo, arag yamawung kamayo.Pyamakotan naan kamo ampo antak labanmadigunyang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo antak dida kamo mapuya, aw antak matigam kamo labansang pagbuut nang Dios antak di makasoway yangkamayo pagtoo. 13 Yakasait ako na laban yaanyamakot magampo tungud kamayo aw tungud sangmanga tomotoo na taga Laodisea aw taga Hirapolis.14 Si Lukas na karugnanan ta na doktor yamawungkamayo, aw si Demas arag yamawung kamayo.

15Yangmanga tomotoo na taga Laodisea, aw yanglomon ta na bobay na si Nimpa aw yang mangatomotoo na ipan magkatipon disang kanaan baray,batoki silan na yamawung kami kanilan. 16 Basaayani na solat sang kariko nang manga tomotoona taga Kolosas. Pagkatapos, apadara yaning so-lat sang taga Laodisea antak arag silan magbasa,aw kamanga yang solat ko na pyapadara ko adtosang taga Laodisea antak arag kamo magbasa saan.17 Paglaongon mo doon kanak si Arkipo antak yaanmagpadayon pagtoman sang pyagasogo kanaan niJesu Kristo.

18 Disining kataposan nang solat ko, ako mismoyang yagasolat na yamawung ako kamayo antakpagkita mayo saan, katigaman mayo na kariko nin-ing solat kanak sorit. Ayaw mayo pagkaringawi naaani ako sang pirisowan, ampowan mayo ako abay.Panalanginan kamo nang Dios.

1 Tesalonika 1:1 229 1 Tesalonika 2:15

Yang Mona na Solat ni Pablo sangTAGA TESALONIKA

1Ako si Pablo, yagasolat ako kamayo na taga Tesa-lonika. Si Silas aw si Timoteo yang kanak mangainagad dini. Kamo na manga sakop nang Ama ta naDios awni JesuKristo na kanatuGinoo, pyapadaraankamo nami nining solat. Pyangayo nami kamo sangDios antak kamo abay panalanginan antakmarinawyang dumdummayo.

Yang Pagkinaboi aw Pagtoo nang taga Tesalonika2 Yabay kamo nami pagampo sang Dios. Aw

yagaampo kami pyapasalamatan nami yang Ama tana Dios tungud kamayo kariko. 3 Kyakaundan namiyang kamayo pagkanarig kanaan kay kyakatiga-man nami na madyaw yang manga imo mayo.Arag kyakaundan nami yang kamayo karugun sangkariko nang otaw kay kyakatigaman nami na yata-bang kamo kanilan. Kyakaundan nami na madigunyang pagtoo mayo na mabarik ani sang donya yangGinoo ta na si Jesu Kristo. 4 Manga karomonan kona karugnanan nang Dios, yatigam kami na kamopipili nang Dios, 5 kay nangaon na byabatok namikamayo si Jesu Kristo, yaparabay kamo matigam namatungtung yang kanami batok. Byabatok namiyaan kamayo, buku gaid nang kanami sorit, awgaidyamagad kanami yang gaom nang Balaan na Espir-ito na gaindo kanami. Kapaguya nami digkamayoyikita kamo na laban madyaw yang kanami mangaimona antak kamo tabangan nangDios. 6Yagasilingkamo nami aw si Jesu Kristo, kay pagtangkap mayosang sorit nangDios, yagatigkul kamo sang paglasaykamayo nang manga wa otoo. Maski arasayunkamo, pyapaguma kamo nang Balaan na Espirito.7Wakawkamoyang pyagasilingannang kariko nangtomotoo asang probinsiya na Masedonia aw Akaya.8 Kay sikun digkamayo ag Tesalonika yakarimpudyang sorit nang Dios asang kadaygan na mangabanwa. Buku gaid nangmaguya sangMasedonia awAkaya yang yudungug sang sorit nang Dios, awgaidkariko nang maguya sang manga banwa na dya-datung nami arag da yatigam sang kamayo pagtoosang Dios. Magabatok garo kami kanilan, awgaidsilan yang yaona ra maglaong kanami sang kamayopagtoo sang Dios. 9 Yaparabay silan magbatokkanami na madyaw yang pagtangkap mayo kanaminang pagtarok nami kamayo. Yagalaong silan nayayawan da mayo yang pagpangagad sang karikonang sisimba mayo na buku nang tinuud kay yaanyang pyangagdan da mayo yang tinuud na Dios nadi magkamatay. 10Arag byabatok nilan na wa kamoakaomo sang pagtagad mayo sang Anak nang Diosna si Jesu Kristo na mabarik oman sikun diglangitna byoboi oman nang Dios nangaon. Si Jesus yangyatabang kanatu antak di kita kaupud sang mangaotaw na isilotan nang Dios nang allaw na pagaokomnaan.

2Yang Yamaimo ni Pablo adto Tesalonika

1 Kamo na manga karomonan nami, yatigamkamo na madyaw yang kapaguya nami nangaon

digkamayo kay aon yamanarig sang kanami batok.2 Yatigam kamo sang paglasay kanami dig Piliposnang wa pa kami akadto kamayo. Pyapakainaankami nilan, awgaid maski laban kami arasayun digPilipos, yabay kami manallos agkamayo kay tyata-bangan kami nang Dios. Wakaw wa kami akallukmagbatok kamayo sang sorit nang Dios bain kangJesus maski madaig yang yosopak sang kanami ba-tok. 3 Yang batok nami way sayup, buku nangkagaro, wa upudi nang maat na dumdum. 4 Kaypipili kami nang Dios, syasarig kanami naan yangpagpakatigam sang sorit nang Dios bain kang JesuKristo, wakawbyabatok nami yani. Yang gosto namina akaontoran nang pagbatok nami yang Dios, bukunang otaw. Kay yang Dios yang yatigam na gabatokkami sangmatungtung. 5Yatigamkamonawakamonami pagasaya na antak kamo tomoo. Wa kamiakabuut kamayo na antak mayo kami atagan. YangDios yang yatigam saan. 6 Wa kami mapagbantogkamayo. Maski sini na otaw, wa kami makaungudna kami abantogon nilan. Aw gosto nami mag-sogosogo kamayo, makapagsogo kami kamayo kaykamimanga apostol ni Jesu Kristo na kanaanmangasyogo, awgaid yaan wa nami imowa kamayo. 7 Sanayaggaon da kami nang buutan na ina na yagatagapsang kanaan manga anak. 8 Kyakarugunan kamonami laban, wakaw yabay kamo nami pagindoonnang sorit nang Dios. Yang yiimo nami kamayobuku gaid nang pagbatok nami sang sorit nang Diosawgaid allawgabi tyatabangan kamonami kay labandakora kamo nang kanami ginawa.

9 Manga karomonan ko, yatigam kamo na nan-gaon nang pagindo nami kamayo sang sorit nangDios yabay kami maggawbuk allawgabi antak kamimaboi, wa kami asarig kamayo antak di kamokarisudan. 10 Kamo yang yatigam sang imo namikamayo na podo madyaw. Way imo nami naasawayun nang kadaygan. Yamasip kami sangDios. 11-12 Yakagaon kami nang kamayo ama nayagaindo sang anak antak magkadyawan. Isaisakamayo pyagaindo nami antak kamo madasig sangpagtoo mayo. Pyapakaindo kamo nami sang imona madyaw nang Dios. Kay pipili kamo nang Diosna pagasakopon naan nang way kataposan, labanmadyaw yang kamayo kabutang.

13 Pagbatok nami kamayo nangaon sang soritnang Dios yaningug kamo kayan tyomoo kamo.Wakaw adoon yabay kami mapanumdum sang Dios.Yotoo kamo sang batok nami kay yatigam kamona yang dyudungug mayo sorit nang Dios, bukunang kanang otaw. Yang sorit nang Dios yangaon gaom sang pagparin sang dumdummayo antakkamo na yamanarig kanaan magimo sang madyawnaan. 14 Kamo na manga karomonan ko, yangyamapagguna kamayomaynang yamapagguna sangmanga tomotoo sang Dios ag Judea na yangagadkang Jesu Kristo na pyaparisudan nang arag silanJudio. Kay kamo arag pyaparisudan nang mangaotaw na wa otoo sang Dios disang kamayo banwa.15 Yang manga Judio yang yagapatay kadini sangmanga propeta na pyapagbatok nang Dios. Aragmanga Judio yang yagapapatay sang kanatu Ginoona si Jesus. Kami yang yimowan arag nang maatnang arag kami Judio kay bibigaw kami nilan sang

1 Tesalonika 2:16 230 1 Tesalonika 4:14kanami banwa. Yayawan da nilan yang mangaimo na madyaw nang Dios. Kyokontara nilan yangkariko nang otaw. 16Syasagda garo kami nilan antakdi kami makapagbatok sang manga otaw na bukunang Judio sang sorit nang Dios na antak silan aragpagsakopon nang Dios. Yang imo nangmanga Judiona maynaan yang yabay makadogang sang kanilanmanga sara. Wakaw pyapataan nang Dios yang silotkanilan na laban marisud.

Gosto ni Pablo na Makadto Kanilan Oman17 Kay manga karomonan ko, tagpilang boran

na wa kita magakita, wa kamo nami akaringawi.Laban yamaawung kami kamayo. Wakaw yagabaatkami na makadto kami kamayo ag Tesalonika.18 Yabay ak magdumdum na makadto kamayo awbuku madaig yang manga imoimo nang pangoronangmangkaraat na si Satanas na yakaurang kanak.19 Aw domatung oman ani yang kanatu Ginoo na siJesus, panamputun nami yaan na kamo yanarig dakamo kanaan. Awmatobang kita kanaan, magaumakami kay arag kamo iyan. 20 Yang kamayo pagka-narig sang Dios yang yakapaguma kanami kay kamolaban madyaw nami.

31 Kay wa da kami makatigkul sang pagkaawung

nami kamayo wakaw yakadumdum kami na dini lakami dowa Atenas 2kayan pyakadto nami kamayo siTimoteo na inagad nami magbatok bain kang JesuKristo. Pyapakadto nami yaan kamayo namagaindokamayo antak laban madigun yang kamayo pagtoosangDios 3awantak kamomakatigkul sangpaglasaykamayo nang manga otaw na wa otoo, kay yatigamda kamo na di kita atangkuan nang paglasay nangbuku nang tomotoo. 4 Yaan pyagaindo ko kamayonangaon na aadto ak kamayo. Adoon na dyatungda kamo nang karisud, kyatigaman da mayo namatungtung yang kanak pagindo. 5Wakaw nang wada ak makatigkul sang pagkawili ko kamayo, pya-pakadto ko kamayo si Timoteo antak ak matigamsang pagtoo mayo daw monnono. Yamawili ak ka-mayo daw kamo tintarun ni Satanas kay aw daugunkamo nang pagtintal ni Satanas, yang kariko nangpagindo nami kamayo wa day kabos, amawara da.

6 Baya pa na yadatung ani kanami si Timoteona yomori sikun digkamayo. Adoon laban madyawyang kanami ginawa kay byabatok naan na yabaykamo tomoo kang Jesus, yabay kamo managilugun.Byabatok naan kanami na madyaw kono kami nangkamayo ginawa. Yamaawung kono kamo kanamimayn nami na yamaawung kamayo. 7 Kay mangakaromonan ko, maski kyakarisudan kami, maskikyokontara kami nang manga otaw, madyaw yangginawa nami kay kyakatigaman nami na yabaykamo tomoo sang Dios. 8Wakaw adoon di da kamiamawili kay yatigamdakamina yabay kamomanga-gad sang Dios. 9Wakaw dakora yang kapanumdumnami sang Dios tungud kamayo, kay laban yagaumakami tungud kamayo. 10Allawgabi yabay nami pan-gayoon sang Dios na magakita kita oman na antakpagindoon kamo nami sang wa pa mayo akatigamina paagi nang Dios.

11 Pyangayo nami sang Ama ta na Dios aw kangJesus na kanatuGinoona ilingatun yang karikonang

yakaurang kanami antak kami makakadto kamayo.12 Pyangayo nami sang Ginoo na magadogang yangpagilugunmayo aw yang karugunmayo sang karikonang otaw antak makagaon nang karugun nami ka-mayo, 13 aw antak pakadigunun yang pagtoo mayoantakmadyawkamo labannangAma tanaDios, wayikitaun naan na sara mayo nang pagdatung nangGinoo ta na si Jesus na agadan nang kariko nangbalaan na sakop naan.

4Yang Pagkinaboi na Madyaw nang Dios

1 Kay manga karomonan ko, pyagindo da namikamayo nangaon yangmanga imo namadyaw nangDios. Yaan yang yabay mayo pangagdan. Kaypagbuut kanami nang Ginoo ta na si Jesus, pya-pakaindo kamo nami na abay kamo magimo nangmadyaw antak maguma laban yang Dios kamayo.2 Yatigam da kamo sang kanami pagindo kamayona pyapagindo nang kanatu Ginoo na si Jesus.3 Gosto nang Dios na abayun mayo imoon yangmadyaw naan, wakaw ayaw kamo magpakaungudna magaimo nang maat sang bobay. 4 Na yangkariko mayo amatinorot mangasawa, di magaimonang kadopangan sang kawbayan. 5 Ayaw kamomagpangagad sang kyakaundan mayo na maat, kayyaan yang pyagguna nang manga otaw na wa otoosang Dios. 6 Aw pangagdan mayo yang kyakaundanmayo na maat, kayan yakasara kamo sang asawanang sang ka otaw, laban sa isilotan kamonangDios.Dyadadayaw nami yaan pagindo kamayo nangaon.7 Wa kita ipiliya nang Dios na magaimo kita sangmaat. Pipili kita naan na antak kita magimo sangmadyaw. 8 Aw di kamo maningug saan, buku gaidnang otaw yang wa mayo paninggi, yang Dios aragwamayo paninggi. Yaan yang yamatag kanatu nangBalaan na Espirito antak di da kitamagimo sang imona maat naan.

9Pyagindo da nang Dios kamayo na manga tomo-too yang kapagilugun, wakawwa day kinaanglan namagasolat pa ak kamayo bain saan kay yatigam dakamo saan. 10Tinuudnayamarugunkamo sang aragkamo tomotoo disang tibookMasedonia, toyo gostonami namagadogang yang karugunmayo sang aragkamo otaw. 11Yaan yang abaya pamakotimayo yangmagauya kamo na ampan way kakasamok disaangkamayo. Pagsipaggawbuk kamo. Ayaw mayo pa-ganggaa yang yanaggawbuk. Pamutlug kamo pag-gawbuk antak kamo maboi. Yaan yang pyagaindoko kamayo nangaon. 12 Aw pangagdan mayo yaanna pagindo, ikitaun nang buku nang tomotoo yangmadyaw na manga paagi mayo. Pagataodon kamonilan. Arag di da kamo masarig sang maski sini naamatag sang yakaukud kamayo.

Yang Pagbarik nang Ginoo13 Kay manga karomonan ko, gosto nami na

matigam kamo sang akainangan nangmanga tomo-too na yangkamatay da antak di kamomaurukmay-nang manga otaw na wa akaiman na amaboi omannang way kataposan. 14 Yotoo kita na pyapataysi Jesus kayan yagboi oman. Maynaan oman yangakainangan nang manga tomotoo na yangkamatayda, papagboiin oman, amagad ni Jesus.

1 Tesalonika 4:15 231 1 Tesalonika 5:2815 Yaning pagalaong nami kamayo pagindo ni

Jesus na kanatu Ginoo. Nang pagdatung ni Jesus,yang manga tomotoo na boi pa, di magaona sangyatay da na manga tomotoo. 16 Kay maynini yangamapagguna, madatung sang pagawanan si Jesusna sikun diglangit, agagaan naan yang pagtawagkanatu. Udungugun ta yang pagtawag nang labawna sogwanun nang Dios na tagalangit aw yangtrompeta na apatanogon nang Dios. Pagdungugsaan, magboi yang yangkamatay na manga tomo-too. 17 Kapagboi nilan, kita na boi na mangatomotoo amagad kanilan mapakabaton adto sangpagawanan na mosongon kang Jesus, kayan yoma-gad kita kanaan nang way kataposan. 18 Wakawpagdinasigay kamo tungud saan na pagindo antakmaorawa yang kamayo ginawa na yamauruk.

5Pangandam Kamo sang Pagbarik nang Ginoo

1 Kay manga karomonan ko, di da ak magaso-lat kamayo bain sang manga allaw na pagaokomnang Dios 2 kay yatigam kamo na makatokaw do-matung yaan namanga allaw namaynangmatakawna madatung nang gabi na way yagadumdum namadatung yaan. 3 Aw agput da domatung yaanna manga allaw, magalaong yang manga otaw,“Madyaw adoon na timpo, way kasamok, wayakalluk ta.” Awgaid sakadyap da silan datungannang karisud na makasapad kanilan. Makatokaw, diakaariliyan, maynang mabdus na pyagaayudan nadi akaogsod sang masapit na allaw yang pagayud.Way makapagarili saan na karisud. 4 Awgaid kamona manga karomonan ko, buku kamo nang may-nang manga otaw na yanaguya asang kangitngitan.Di kamo akatokawan nang pagdatung nang allawna pagaokom nang Dios. Buku kamo nang may-nang otaw na kyakatokawan nang pagdatung nangmatakaw. 5Kamomanga sakop nang Dios, yanaguyakamo asang kaparawangan. Wara kita magauyadisang kangitngitan. 6Wakaw mapakatagap kita, dikitamagagaonnang kadaygannamaynang yatorog.Magakido kita sang kanatu manga imo. 7 Gabiyang katotorog nang otaw aw yang pararasing araggabi yang paglasinglasing nilan. 8 Awgaid kita nayanaguya disang kaparawangan, managkido kita.Madyaw yang abay kita mandagom nang limbotongta na pagkanarig ta sang Dios aw yang karugun takanaan kay yaan maynang kanatu limbotong. Awyang pagtoo ta sang Dios na pagasakopon kita naannang way kataposan yaan maynang sadok na potawna saranig sang kanatu dumdum. 9 Wa kita ipiliyanang Dios na antak silotan asang impirno. Awgaidpipili kita naan antak kita pagsakopon nang waykataposanpinaagi kang JesuKristo na kanatuGinoo.10Si Jesu Kristo yang yagapakamatay tungud kanatuantak kita maimo inagad naan. Maski boi pa kitaaw maski matay da kita amaimo kita inagad naan.11 Wakaw abay kamo pagdinasigay aw abay kamopaginindoway antak madigun yang pagtoo mayokang Jesu Kristo. Yang yiimo mayo adoon abayamayo imowa.

Yang Kataposan na Tambag aw Pangomosta

12 Kay manga karomonan ko, gosto nami napangagdan mayo yang kamayo manga pangoro nakanang Dios pinili na gaindo kamayo, na mogoroykamayo asang pagtoman sang pyagasogo nang Dioskamayo. 13 Pakadakoraa sang ginawa mayo silankay silan yang yatabang kamayo. Kariko mayo,panagidarag kamo antak way kasamok.

14Yapakaindo kami kamayo, kay manga karomo-nan ko, na pakaindoon mayo yang manga matakadigkamayo antak silan maggawbuk. Padasiga yangarag kamo tomotoo na yamalluk antak di da mag-dowadowa sang pagpangagad kang Jesu Kristo.Dadyawa pagindowa yang buku pa nang madigunyang pagtoo kang Jesus antak di da magdowadowasang pagtoo. Ayaw magkaomo nang manga otaw,abaya tabangi. 15 Pagindowa silan antak di silanmarus sang yagaimo kanilan nang maat. Pamakotkamo pagimo nang madyaw sang manga tomotoo,kariko nang otaw arag imowi mayo nang madyaw.

16 Maski nanang karisud na madatung kamayoabay kamo paguma. 17 Allawgabi abay kamopagampo sang Dios. 18 Maski nanang madatungkamayo na karisud, yang gosto nang Dios yang abaykamo kanaan mapanumdum. Kamo na kang JesuKristo sakop, makaimo kamo saan kay pyagabuutankamo nang Dios.

19 Ayaw magdili sang pagbaya nang Balaan naEspirito. 20 Ayaw magsodi sang propesiya na pya-gasorit nang manga otaw na pyagabayaan nangBalaan na Espirito. 21 Dumduma yang kariko nangpropesiya aw yang pagindo daw sikun sang Balaanna Espirito daw buku. Yaan gaid yang pangagdimayo yang tinuud na sikun kanaan. 22 Arilii yangkariko nang maat.

23 Yang Dios na makaimo kanatu balaan,pagabayaan kamo naan antak madyaw yang karikonang kamayo manga imo. Magabaya yaan kamayoantak madyaw yang kamayo espirito aw yangkamayo kallowa aw ginawa aw yang kamayolawas. Matabang yaan kamayo antak way kitaundigkamayo na sara aw domatung da si Jesu Kristo.24 Yang Dios yang yagaimo saan kay yaan yangyagapili kanatu, laban yaan kanarigan.

25Manga karomonan ko, pagampowan kami aragsang Dios.

26Paglaonga yang kariko nang tomotoo disaan nabyutang da ko silan sang kanak ginawa.

27Osogoon ko kamo sini na madyaw nang Dios naabasaun mayo yaning solat adto sang kariko nangmanga tomotoo aw managkatipon kamo.

28 Amatoman agkamayo yang panalangin nangkanatu Ginoo na si Jesu Kristo.

2 Tesalonika 1:1 232 2 Tesalonika 2:15

Yang Kadwa na Solat ni Pablo sangTAGA TESALONIKA

1 Ako si Pablo, yagasolat ako oman kamayo nataga Tesalonika. Si Silas aw si Timoteo yang kanakmanga inagad adi. Kamo na manga sakop nangAma ta na Dios aw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo,pyapadaraan kamo nami nining solat.

2 Pyangayo nami kamo sang Dios na antak kamoabay panalanginan antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Pagokom aw Domatung si Kristo3Manga karomonan ko, yabay nami pasalamatan

yang Dios kay dakora yang pagtoo mayo sang Diosaw arag dakora yang kapagilugun mayo. 4 Wakawaw yapagkita kami sang manga tomotoo disangkadaygan na manga banwa, byabantog kamo namikay maski lyarasay kamo nang manga otaw na waotoo, yabay kamo tomoo sang Dios. Yagatigkulkamo sang imo nilan na maat kamayo.

5 Matorid yang pagokom nang Dios kay kamona yakatigkul sang karisud tungud sang pagtomanmayo sang pagbuut nang Dios, kamo yang pa-gasakopon nang Dios aw magari da yaan. 6Matoridyang pagokom nang Dios, na abarusan naan nangmaori na allaw yang manga otaw na yagaimo nangmaat kamayo adoon. 7 Arag pagbuut nang Diosna amaorawa kamo aw domatung si Jesu Kristokay ilingatun nang Dios yang paglasay kamayo.Madatung si Jesus na sikun diglangit na amarimpudnang laga aw agadan nang kanaanmanga sogwanunna tagalangit na dakora yang gaom. 8 Isilotan naanyang manga otaw na wa mangagad sang Dios awyang wa atangkap sang sorit nang Dios bain kangJesu Kristo na kanatu Ginoo. 9 Silan isilotan nangDios nang silot na way kataposan. Apaawatunsilan nang Dios. Di silan mikita sang kadyawandisang dakora na gaom naan. 10 Amapagguna yaninang allaw na adatung ni Jesus na abantogon nangkanaan manga sakop, na pagataodon nang karikonang yotoo kanaan. Kamo aragmagabantog kanaankay tyomoo ra kamo sang pyagaindo nami kamayo.

11 Wakaw yabay kamo nami pagampo sang Diosantak kamo na pipili naan tabangan naan antakkamomakaimo sang gosto naan na apaimo kamayo.Pyangayo nami sang Dios na pono sang kanaangaom amatoman yang kariko nang kyakaundanmayo na madyaw na antak matoman mayo yangmanga imo na yagasikun sang kamayo pagtoo sangDios. 12 Kay yang Dios yang gaimo sini, amabantogmayo yang Ginoo ta na si Jesus, kamo arag amaban-tog pinaagi kanaan. Amatoman yani tungud sangpagtabang nang Ama ta na Dios aw ni Jesu Kristo nakanatu Ginoo.

2Yang Otaw na Pyagabayaan ni Satanas

1 Kay manga karomonan ko, apakatigam namikamayo daw monnono yang pagbarik ni Jesu Kristona kanatu Ginoo ani sang donya, aw daw mon-nonong pagkamang naan kanatu na pagaagad naan.2 Pagaindo ko kamayo adoon na aw dumungug

kamo sang magalaong, “Dyomatung da yang allawna pagaokom nang Dios,” ayaw kamo magkalluk,ayaw kamo magtoo kay buku yaan nang matung-tung. Ayaw kamomagpaningug sang otawnamaga-laong nang maynaan, maski magalaong pa yaan napyagabayaan yaan nang Balaan na Espirito. Maskimagalaong yaan na magindoway yaan nang soritnang Dios, maski magalaong pa yaan na si Pabloyang yagasolat saan na batok, ayaw kamo magtoo.3 Ayaw magtoo saan na pagindo, kay yani yangamaona mapagguna na yang manga otaw mosopaksang Dios kayan pa dyomatung yang allaw na pa-gaokom nang Dios. Ninyan na timpo magatinuudyang manga otaw somopak sang Dios, kayan dy-omatung yang otaw namaropig na gimapaparaatanyang ontol. Yang akainangan naan yang osogbayaan sang laga nang atoron disang impirno nangway kataposan. 4 Kay laban yaan mosopak sangDios. Magaparabaw yaan sang kariko nang sisimbanang manga otaw, magaparabaw yaan sang karikonang byabalaan nang otaw. Maski disang templonang Dios, magaingkod yaan aw paglaong, “Akoyang Dios.”

5 Wa koraw mayo akaringawi na yaan yang pya-gaindo ko kamayo nang aadto pa ako kamayo.6 Yatigam da kamo na adoon aon pay yakaurangsangmaropig antak di yaanmapakita kinaba di yaantogotan nang Dios. 7 Yang gaom na yapagkontarasang Dios iyan adoon, toyo yabay pa yaan magtago,yabay yaan magimo sang imo naan na maat. Abayyaanmagtago asta sang pagkariyos nang yakaurangkanaan. 8-12 Aw makamang da yang yakaurang,mapakita da yaang otaw na maropig. Pagdatungnaan, agadan yaan nang gaom ni Satanas na pan-goro nang mangkaraat, wakaw makaimo yaan nangdakoranamanga kaburungburunganawmanga imona gyagaway naan pagpatoo sang manga otaw nawa akanarig sang Dios. Isilotan silan nang Dioskay gadili silan sang matungtung na pagindo namakalowas kanilan. Kay maat nilan yang motoosang Dios wakaw apabayaan silan nang Dios an-tak abay silan tomoo sang manga kagaro naan namaropig, isilotan silan nang Dios kay yaan yangmadyaw nilan imoon yang maat. Aw domatung dasi Jesus, pagsagda naan saang maropig, maparabayyaan matay, amawara da yang kariko nang gaomnaan.

Pipili Kamo antak Kamo Malowas13Kaymanga karomonan ko na karugnanan nang

Ginoo, yabay nami pasalamatan yang Dios kayyotoo kamo kanaan. Kay nang wa pa nang Diosimowa yang donya pyataan da kamo naan piliinantak kamo pagsakopon naan nang way kataposanpinaagi sang pagbaya nang Balaan na Espirito namakaimo kamayo manga balaan nang Dios tungudsang pagtoo mayo sang matungtung na pagindo.14 Yaan yang pagbuut nang Dios kamayo wakawpinaagi sang madyaw na batok na byabatok namikamayo yamaimo kamo sakop nang Dios antakkamo makaambit sang kabantogan nang Ginoo tana si Jesu Kristo. 15Wakaw, kay manga karomonanko, ayaw kamo magdowadowa sang pagtoo mayo.Pangagdi yang pyagaindo nami kamayo nang aadto

2 Tesalonika 2:16-17 233 2 Tesalonika 3:18pa kami kamayo aw yang pagindo na asang solat napyapadara nami adto kamayo.

16-17 Yabay kamo nami pagampo sang Dios antakkamo tabangan naan antak way kaundug mayo.Yaampo nami na amadigun yang kamayo pagtooantak kariko nang kamayo sorit aw imo madyawnang Dios. Maynaan yang pagampo ko kay labanyamallaat kanatu yang Ginoo ta na si Jesu Kristoaw yang Ama ta na Dios na yamarugun kanatuwakaw way kataposan nang kanatu kadasig antakdi mawara yang pagkaiman ta na amatoman yangkariko nang saad naan kanatu.

3Ampowan Mayo Kami

1 Kay manga karomonan ko, yaampo mayo kamiabay sang Dios antak arag makarimpud yang soritnang Dios sang karowagan nang banwa aw an-tak yaan tangkapun maynang pagtangkap mayo.2Pangayowa aragmayo sang Dios antak kami taban-gan naan kay aonmangamaat na otawna yokontarakanami kay madaig yang wa pa akanarig kang JesuKristo.

3 Kanarigan yang Ginoo na si Jesu Kristo.Apakadigunun naan yang kanatu pagtoo, atagapankita naan antak di kita madara ni Satanas napangoro nang mangkaraat. 4 Kay kanarigan yangGinoo na yagabaya kanatu wakaw yamanarig kamina yabay mayo pangagdan yang pagindo namikamayo.

5 Pyangayo nami na apakatigamun kamo nangGinoo sang karugun nang Dios kamayo. Pyangayonami na arag kamo matigam na atabangan kamonaan antak makatigkul kamo sang karisud mayniJesu Kristo na yagatigkul sang paglasay kanaan.

Pakaasub Kamo6 Kay manga karomonan ko, yaning pyagaindo

nami sikun kang Jesu Kristo na kanatu Ginoo. Ayawmapagobay sang manga tomotoo na mataka na wamangagad sang pyagaindo nami kamayo. 7 Kayyatigam da kamo sang imoon mayo antak kamomakapaggaon sang imonami. Wakamimagatintakanang aadto kami kamayo. 8Wa kami magapangayosang maski sini sang kanami pagkaan. Byabayadannami yang kyakaan nami. Yagaindo kami kamayo,arag kami yamakot maggawbuk allawgabi antak dikamimakapangayo kamayo sang yakaukud kanami.9 Yaan yang yiimo nami antak kamo magsilingkanami. Toyo aw mangayo kami kamayo amaimonami kay aon katungud nami saan toyo wa namiyaan imowakamayo. 10Nang aadtopa kami kamayo,pyagaindo kamo nami na yang di magagawbuk diapakaanun.

11Dyudungug nami na aon disaan manga matakana wa managgawbuk, yagaid magsamok sangyanaggawbuk. 12 Yang manga otaw na maynaan,yani yang pagaindo nami kanilan, pagindo na sikunkang Jesu Kristo na kanatu Ginoo, na magagawbuksilan antak silan maboi. Di da magasamok sangkadaygan na yanaggawbuk.

13 Kay manga karomonan ko, ayaw kamomagkaomo, abay kamo pagimo sang madyaw nangDios. 14 Yang mosopak sang kanami pagindo

disining solat, tarigponowi, ayaw da mapagobaykanaan antak da yaan magdura, di da oman yaanmagaimo sang maat. 15 Ayaw yaan paggaonan sangkontara mayo, awgaid dadyawa yaan pagindowamaynang kanmo mangod antak oman yaanmangagad sang pagindo nang Dios.

Yang Panabi16 Kay yang Ginoo mismo yang pyagponowan

nang karinaw, yaampo ko kamo na maski nanangamapagguna kamayo, amarinaw abay yang dum-dum mayo tungud kay iyan kamayo yang Ginoo.

17 Ako si Pablo, ako yang yagapirma sining solatantak mayo katigaman na kanak solat. Yani yangkanak yiimo aw yagapadara ako nang solat.

18 Yang kanatu Ginoo na si Jesu Kristo yang abaykamayo manalangin.

1 Timoteo 1:1 234 1 Timoteo 2:2

Yang Mona na Solat ni Pablo kang1 TIMOTEO

1Ako si Pablo, yagasolat ako kanmo, kay Timoteo.Apostol ako ni Jesu Kristo kay yaan yang sogo kanaknang Dios na makalowas kanatu aw si Jesu Kristo nakyakanarigan ta na magabarik ani na magaari.

2 Ikaw, kay Timoteo, maynang tudtuud anak kokay arag kita tomotoo. Yabay ta kaw ampo sangAma na Dios aw kang Jesu Kristo na kanatu Ginooantak kaw abay panalanginan, aw antak kaw abaykallaatan antak marinaw yang dumdummo.

Manga Tambag antak Kaariliyan yang mangaSayup na Pagindo

3 Nang agput da ako komadto Masedonia pya-paguya ta kaw adto sang syodad na Epeso. Gostoko na abay kaw maguya dato kay ikaw yang ma-gasagda sang manga otaw na gaindo sang bukunang matungtung. 4 Paglaonga silan antak nilanbotanwan yang pyagdara nang kanilan kamonaankay di yaanmakatabang kanilan, sana yanagagisagisda silan tungud saan. Yaan gaid yang makatabangkanatu yang pagtoo ta sang sorit nang Dios antakkita makapangagad sang pagbuut naan. 5 Gosto ko,kay Timoteo, na adadyawun mo silan pagindoonantak silan managilugun. Aw aon pay maat sangginawa nilan na wa pa akaogasi nang dogo ni JesuKristo, di pa silan managilugun kay buku pa nangtinuud yang pagtoo nilan. Wakaw abayun mo silanpagindoon antak wadaymasiyod nang ginawa nilanna maat. 6 Aon day manga otaw na yosoway siningmatungtung na pagindo kayan yagsosoritin silannang sorit na way kakabosan. 7 Gosto nilan garona magaindo nang balaod nang Dios na byabatokni Moises kadini, toyo wa silan akatigam daw mon-nono yaan na balaod. Yotoyo silan magindo maskiwa akatigam.

8 Yatigam kita na madyaw pagindo yang mangabalaod na pyagaindo ni Moises kadini aw ostoyang paggamit ta saan. 9 Yang manga balaodyang yagapakatigam sang manga otaw bain sangsara nilan, wakaw kinaanglan matigam yang mag-indoway na yang manga otaw na matarong waylabut sang balaod kay yang balaod pagindoway sangmakasasara na wa aasip sang Dios, aw yang mangaotaw na yosopak sang pagbuut nang Dios, aw yangmanga otaw na gaodyat sang Dios, aw yang mangaotaw na wa magataod sang Dios, aw yang mangaotaw na gapatay sang kanilan ama aw ina, aw yangmammono, 10-11 aw yang bobay aw usug na yaan dayang kyakaundan nilan yang kadopangan, aw yangmanga usug na motoon sang arag usug, aw yangmanga otaw na gapamiyag sang arag otaw, aw yangmagaro, aw yang yagaimo sang maski nana na imona sopak sang matungtung na pagindo pinasobaysang yamabantog namadyaw na batok nang Dios napyagponowan nang kariko nang panalangin. Yaanna batok yang pyapabatok kanak nang Dios.

Pasalamat tungud sang Kallaat nang Dios

12Yamapanumdum ako kang Jesu Kristo na Ginoota na yatagan naan ako nang gaom antak mak-abaroy sining pyagasogo naan kanak. Pipili ak naan,yiimo ak naan sogwanun, kay kyakanarigan aknaan, wakaw yamapanumdum ako kanaan. 13Maskiyagaodyat ako kanaan nangaon, maski yabay akomapagkontara kanaan, maski pyaparisudan ko yangmanga tomotoo kanaan, kyakallaatan ako naan kaywa pa ak akatigam na yang kanak imo maat nangDios kay wa pa ak otoo na si Jesu Kristo yang Anaknang Dios. 14 Laban ako pyanalanginan nang Dios,pyaparin naan yang kanak dumdum, kayan tyomooako kang Jesu Kristo. Yaan yang dakora na kallaatnaan kanak, wakaw buutan da ako sang mangaotaw tungud kanaan. 15 Yaning batok bain kangJesu Kristo tinuud wakaw kinaanglan matangkapyang kariko nang otaw sining batok na si JesuKristo yakani sang donya namagalowas sangmangaotaw sang kanilan sara antak silan pagsakoponnang Dios nang way kataposan. Kariko nang otawyakasara, toyo ako yang laban kyakarabnan nangsara. 16 Awgaid kyakallaatan ako nang Dios antakkitaun nang manga otaw yang pagpasensiya ni JesuKristo kanak pinaagi sang paglowas naan kanaksang kanak sara maski ako yang laban saraun. Yangpagkallaat nang Dios kanak yang akatigaman nangmanga otaw na aw tomoo silan kang Jesu Kristo pa-gasakopon naan silan nang way kataposan. 17 Yangyagabuut saan yang Ari na Dios na makagagaomnang way kataposan na di magkamatay. Di yaanpagkitaun nang otaw. Yaan gaid yang Dios, wakawabantogon ta yaan nang way kataposan. Amen.

18 Ikaw, kay Timoteo, na maynang tudtuud anakko, ikaw yang pyagalaong nang manga propeta,wakaw pangagad sang pyagalaong kanmo nangmanga propeta na pyagabayaan nang Balaan naEspirito, kay yang pyagalaong nilan kanmo yangmakatabang kanmo antak di kaw daugun nangmanga otaw na pyagabayaan ni Satanas na yosopaksangmatungtungnapagindo. 19Wakawpakadigunayang pagtoo mo kang Jesu Kristo antak yaan gaidyang imoonmo yang kyakatigamanmo namadyaw,kay aw dili mo yaan imoon, magakaraat yang dum-dum mo. Kay aon day manga otaw na wa magaimosang kyakatigaman nilan na madyaw, sana yaanyang inimo da nilan yang maat, wakaw yamawarayang kanilan pagtoo kang Jesu Kristo. 20 Maynaanyang yiimo ni Himeneo aw si Alejandro, wakawpyapabayaan ko silan na adakupun ni Satanas antaksilan magdura antak di da silan magdigadiga sangDios.

2Manga Tambag bain sang Pagsimba

1 Yani yang pagindo ko kanmo, kay Timoteo,madyaw na onaun mayo ampo sang Dios antakpanalanginan yang kariko nang otaw. Bantoga yangDios, kay yaan yang yatabang kanilan. 2 Ampowanyang manga ari aw manga pangoro nang gobernoaw yang kadaygan na manga otaw nang gobernoantakmatigam silanmagtagap sang kanatun banwana way kasamok antak kaagdan ta yang kariko nangpagbuutnangDios kanatu, amamutlug kita simimbakanaannawaymakaurang kanatu,magatinabangay

1 Timoteo 2:3 235 1 Timoteo 3:16kita. 3 Osto yang maynaan na pagampo kay yaanyang madyaw nang Dios na kanatu Tomatabang4 kay gosto naan na magalowas sang manga otawsang kanilan sara antak silan kaaronannang kinaboina way kataposan aw antak nilan katigaman yangmatungtung na pagindo bain sang Dios. 5-6 Saydayang Dios, aw sayda yang pyagailayon nang mangaotaw adto sang Dios, yaan si Jesu Kristo na yaga-pakaotaw. Yagapakamatay yaan tungud kanatu kayyang kanaan kamatayun yang bayad sang karikonang sara nangmanga otaw. YangDios na Ama yangyagabuut sang allaw na kyakamatay naan. Tungudsaan pyapakatigam nang Dios yang pagbuut naanna apasayloon yang kariko nang otaw pinaagi sangkamatayun ni Jesu Kristo. 7 Yaan yang madyaw nabatok na byabatok ko sang manga otaw na bukunang Judio kay pipili ako nang Dios kayan syogonaan ako na magaindo kanilan bain sang matung-tung na pagindo antak arag silan tomoo kang JesuKristo. Buku nang kagaro yang pyagalaong ko, podomatungtung.

8 Wakaw maski diin magatipon yang otaw namisimba, gosto ko na yang manga usug na tomo-too abay magampo sang Dios. Butangan mayosang ginawa mayo yang Dios aw magampo kamo.Panagampo kamo nang wa kamo akadaman, ayawkamo magagis.

9 Yang manga bobay na tomotoo, gosto kona mandadagom silan nang dagom na maka-gayon kanilan na antak way akapagsaway kanilan.Madyaw yang di silan magabutang nang madaig namanga bubutang sang lawas maynang manga bo-rawan, sapi, aw yang manga maal na dagom kayanyabay nilan doroson. 10 Awgaid yaan yang abaynilan imoon yang mangkadyaw antak katigamannang kadaygan na yaan na manga bobay tomotoona yangagad sang Dios. 11Dadayaw kamo paningugna manga kawbayan sang pagindo kamayo, aw pan-gagdi mayo yaan na pagindo. 12 Di ak motogot nayang bobay yangmagaindo sangmanga kausgan. Diak motogot arag na yang bobay yang magapangorosang usug. Yang madyaw sang bobay yang magaidsilan magpaningug disang simbaan. 13 Sabo pya-galaong ko yaan kay yang mona imoon nang Diosyang usug na si Adan kayan yoman imoon yangbobay na si Eba. 14 Yang bobay na si Eba gyagawaysogoon ni Satanas antak mangagad kanaan kadini,buku ni Adan yang gyagaway. Pagpangagad nangbobay sang gaway kanaan ni Satanas, makalapasyaan sang balaod nang Dios. 15Awgaid yang mangabobay, aw dili silan tomarikod sang Dios, awmapak-abuutan silan abay sang manga otaw, aw mangagadsilan abay sang pagbuut nang Dios, awmapakadyawabay silan sang batasan nilan, olowasun silan sangpagpanganak nilan.

3Yang manga Pastor nang manga Tomotoo

1 Matungtung yang pyagalaong na yang otawna gosto magpastor sang manga tomotoo, madyawyang kanaan kyakaundan. 2 Yang manga otawna gyagayon mayo piliin na imoon manga pastornang manga tomotoo kinaanglan madyaw yangkanilan batasan antak way pagsaway kanilan nang

kadaygan. Isa ra yang asawa naan, kay maat awmarim pa yaan sang kadaygan na bobay. Matigammangabong sang makapagkaraat kanaan, matigamyaan magdumdum sang madyaw, pyagataod yaannang manga tomotoo. Matayod yaan sang otawna yadatung sang kanaan baray. Kinaanglan namatigam yaan magindo sang sorit nang Dios. 3 Diyaan maglasinglasing, di mapagtanam, awgaid bu-utan yaan, di mapagagis sang maski sini. Di naanaparabiin yang sapi. 4 Kinaanglan na madyawyaan magdomara sang kanaan asawa aw mangaanak. Pyagataod yaan nang kanaan manga anak,aw aon pyagasogo naan sang kanaan manga anak,yaparabay silan domapa. 5 Aw di yaan matigammagdomara sang kanaan asawa aw manga anak,labaw pa na di yaan matigam magdomara sangmanga tomotoo sang Dios. 6 Yang otaw na bago pana tomotoo di mayo ipiliin na imoon pastor nangmanga tomotoo kay daw yaan magparabaw kani-lan. Kay aw masiling yaan nang maynaan, isolotanyaan nang Dios maynang pagsilot kang Satanas nagaparabaw garo sang Dios. 7 Yang madyaw piliinna imoon pastor nang manga tomotoo yang otawna arag pyagataod nang buku nang tomotoo sangDios, kay antak way akapagsaway nilan kanaan. Kayaw sawayun yaan, aw magkaraat da yang dumdumnaan, amadakup da yaan ni Satanas kayan pyag-bayaan yaan papagimoon sang maat nang Dios.

Yang manga Katabang nang manga Tomotoo8 Maynaan oman yang manga otaw na ipiliin na

imoon katabang nang manga tomotoo. Kinaanglanmadyaw yang batasan nilan, akanarigan. Di yaanmaglasinglasing, buku nang tagaw sang sapi. 9Yaanyang abayun nilan butang sang ginawa nilan yangmatungtung na pagindo na pyapakatigam nangDios bain sang pagtoo kang Jesu Kristo. Yaanyang pyangagdan nilan, wakaw waday amasiyoddisang ginawa nilan na maat. 10 Yang ipiliin mayona imoon katabang nang manga tomotoo, onaunpaniidan daw madyaw na otaw. Aw kitaun mayona way maat digkanaan, baya da imowa ra mayokatabang. 11 Kinaanglan yang manga asawa nangmanga katabang arag mangkadyaw yang batasan.Buku nang manga komatun. Manga buutan silansang kadaygan, akanarigan silan sang maski nana.12 Yang katabang arag isa ra yang asawa, kay maataw marim pa sang kadaygan na bobay. Kinaanglanna madyaw yaan magdomara sang kanaan asawaaw manga anak. 13 Aw madyaw yang imo nangmanga katabang, pagataodon silan laban. Wakawaw maynaan, mapakaasub da silan magbabatokonbain sang pagtoo kang Jesu Kristo.

Labaw sang Kariko yang Pagindo bain kang Kristo14Kaba gasolat ako sini kanmo, yagadumdum ako

na mapagkita ak kanmo nang dili madogay. 15 Toyomaski amaangga ako, akatigaman da mayo disiningsolat ko yang batasan na madyaw kanatu na mangatomotoo sang Dios, kay kita yang manga tomotoosang Dios na makagagaom. Wakaw kita na sakopni Jesu Kristo maynang madigun na arigi, kay ya-madigun kita nangmatungtung na pagindo. Ikitaundigkanatu yang matungtung na pagindo nang Dioskay kita yang yangagad saan na pagindo. 16Yatigam

1 Timoteo 4:1 236 1 Timoteo 5:10kita na labaw sang kariko yang pagindo na pya-pakatigam nang Dios kanatu bain kang Kristo. Ya-gapakaotaw yaan. Pyapakatigam nang Balaan naEspirito sang manga otaw na matarong yaan naAnak nang Dios. Kikita yaan nang manga tagalangitna sogwanun nang Dios. Byabatok yaan asangkarowagan nang donya antak arag dumungug yangbuku nang Judio. Yaan yang tyotoowan nangmangaotaw asang kariko nang banwa. Yapakabaton yaan,yomori aglangit na laban da yaan dato yabantog.

4Yang Buku nang Tinuud na manga Magindoway

1 Pyapakatigam nang Balaan na Espirito na ma-datung yang allaw na aon manga otaw na mob-otawan sang matungtung na pagindo bain sangpagtoo kang Jesu Kristo. Yaan yang pangagdan danilan yang buku nangmatungtung na pagindo nangmanga otaw na pyagabayaan nang manga magarona espirito na sakop ni Satanas. 2 Yaning maat napagindo na kanang magaro na espirito, pagaindonang manga otaw na mangkagaro na wa da ikilarasang madyaw kay yanaram da silan nang kagaro.Wa da silan akalluk magimo sang maat nang Dios,kay yang yagabuut kanilan si Satanas na pangoronang manga magaro na espirito na gabaya kanilan.3 Yaan na manga otaw yagaindo na buku nangmadyaw yang mangasawa. Arag yagaindo silan naaon manga pagkaan na dili apakaan maski madyawkaanun. Awgaid bukunang osto yaanna pagindoni-lan kay yang kariko nang pagkaan yiimo nang Diosantak makaboi sang manga otaw. Yaan na mangapagkaan apasalamatan sang Dios nang manga to-motoo na makaan saan kay yatigam da silan sangosto na pagindo nang Dios. 4 Madyaw yang karikonang inimo nang Dios, wara yaan pagadiliyan. Toyoapasalamatan ta yang Dios aw kamangun ta yangyaatag naan kanatu. 5 Kay aw pasalamatan ta,amakaan ta, kay yaan yang pyagalaong nang Dios.

Madyaw na Sogwanun ni Jesu Kristo6 Aw pagindo mo yaan sang karomonan ta na

tomotoo, matinomanun kaw na sogwanun ni JesuKristo. Kayan amadigun yang pagtoo mo bain sangDios pinaagi sang madyaw na pagindo bain kang Je-sus Kristo na pyangagdanmo. 7Ayawi la yang pyag-dara na kanang mona pyagdara na way kakabosanna dili makabantog sang Dios. Yaan yang abayamayo pangagdi yang pagbuut nang Dios antak kamomanaram. 8Yang pagnaram sang lawas paggawbukmadyaw, toyo laban madyaw yang pagnaram sangpagpangagad sang pagbuut nang Dios. Kay awmangagad kita sang Dios, panalanginan kita naanadoon, labi pa nang maori na allaw, panalanginankita nangway kataposan. 9Tinuud yang pyagalaongko, kinaanglan otoowan yaan nang kariko nangotaw. 10 Wakaw pamakotan ta abay pagindo yangpaagi nang Dios kay yang Dios na kyakanarigan tayang makagagaom na di magkamatay. Yaan yangtomatabang sang kariko nang otaw, labaw pa natyatabangan naan yang manga tomotoo kang JesuKristo.

11 Yaning pyagaindo ko pagindowan sang mangatomotoo disaan aw paglaonga silan na kinaanglan

pangagadan yaan. 12 Mapakadyaw kaw antak waymagodyat kanmo maski baya pa kaw na otaw, kayikaw yang gaonanan nang manga tomotoo sangmadyaw na batasan. Wakaw di kaw magsorit nangmaat, sana karuguni yang manga otaw. Pakadigunayang pagtoo mo kang Jesu Kristo. Ayaw mag-pakaungud sang maski nana na maat. 13Kaba wa paako adatung agkanmo yaan yang abaya imowa yangpagbasa sang sorit nang Dios asang atobangan nangmanga otaw. Pagindowa silan antak silan matigam.14 Ayaw pagkaringawi yang katigaman na yaatagkanmo nang Balaan na Espirito na yamadawat monangaon nang pagampo kanmo nang manga pastornangmanga tomotoonapyapagsorit nangDios sangpropesiya bain kanmo kaba dyadapun nilan yangoro mo. 15 Duputa imowa yang kariko nang pya-galaong ko, butangan yaan sang ginawa mo antakkitaun nang kariko nang manga otaw na yagado-gang yang katigamanmo bain sang paagi nang Dios.16 Magdadayaw kaw daw kaw makaimo sang maat.Abaya dadyawa yang pagindo mo sang manga otawaw abaya pangagdi yang pyagaindo ko kanmo, kayaw abay kawmangagad saan na pagindo, buku nangikawgaid, kariko nangpagaindoonmonamaningugkanmo arag pagasakopon nang Dios.

5Yang manga Katungdanan adto sang manga Tomo-

too1 Ayaw pagligtai yang manga otaw na magorang

pa mo maski makaimo silan sang maat, awgaiddadyawa silan paglaonga maynang paglaong mosang kanmo ama. Aw mangod pa mo na usug,gaonan yaan sang tudtuud mangod mo. 2Maynaanoman yang imoon mo sang magorang pa mo nabobay, gaonan yaan sang kanmo ina. Aw mangodpamo na bobay, gaonan yaan sang tudtuudmangodmo. Ayaw magpakaungud nang maat kanilan.

3Tayodamayo yangmanga baro na bobay na waykyakasandugan. 4 Toyo aw aon manga anak, awbuku ompo, nang baro na bobay, pagaindoon silanpagtayod sang kanilan taganak aw ompo antak silanmakabarus sang pagpatorin kanilan. Madyaw nangDios yaan na imo. 5Toyo yang baro na bobay na waykyakasandugan, yang Dios gaid yang kyakanarigannaan. Allawgabi yabay yaan magampo sang Dios,yangayo sang tabang. 6Awgaid yang baro na bobayna yangonot sang kanaan ginawa, maynang yatayda, maski boi pa yaan, kay tyatarikodan naan si JesuKristo. 7Wakaw pagindowan yaan sang manga barona bobay disaan antak silan matigam magimo sangmadyaw nang Dios, antak way pagsaway kanilan.8 Yang otaw na tomotoo na wa atayod sang kanaanlayon aw manga tudtuud lomon aw taganak nayamaukud, wa da yaan atangkap sang pagindo niJesu Kristo. Yaan na batasan naan, daug pa nangmanga otaw na wa otoo kang Jesu Kristo.

9 Yani yang tambag ko bain sang manga barona bobay na ipiliin mayo na imoon katabang nangmanga tomotoo. Dili ipiliin mayo yang baro nabuku pa nang boyag, arag dili ipiliin yang baro nayakaagi sang madaig na usug, yang kikinaanglanyang sayda gaid yang bana nangaon. 10 Yaan gaidyang ipiliin mayo yang madyaw yang dungug na

1 Timoteo 5:11 237 1 Timoteo 6:10baro kaymadyaw yang kanaanmanga imo, madyawyang pagdomara naan sang kanaan manga anak,matayod yaan sang manga domadatung, yangogasyaan sang siki nang arag tomotoo, yatabang sangmanga otaw na aon karisud, yamakot yaan magimosang madyaw na manga imo.

11 Awgaid yang baya pa na manga bobay na ya-mangkabaro dili ipiliin na imoon katabang nangarag tomotoo, kay yagakaparin yang kanilan dum-dum kay aw makaungud silan na magabana omanmatarikod da silan sang pagpangagad kang JesuKristo. 12 Kayan yakasara silan kay wa magatomansang saad nilan sang Dios na matabang sang mangatomotoo. 13 Buku gaid naan yang maat na amaimonilan. Arag amabaragaw da yaan doon. Maga-pamanikpanik sang kabarayan, way amagawbuk,abay da gaid maggogodanun sang waday pada namanga babarawun. Mapagkokomatun sang mangasimbaray. Unaun da, makapagsorit da sang maat nasorit na makaidla sang ginawa nang sang kawtaw.14Wakaw gosto ko na yang manga baro na buku panang boyag magabana oman antak manganak silanaw tagapi nilan yang kanilan manga anak aw karikonang surud nang kanilan baray. Kayan awmaynaansilan, way akapagsaway kanatu nang manga otawna yokontara kanatu. 15 Pagindowa silan antakmangagad sang kanak tambag kay aon day mangabaro na bobayna syomowayda sang paagi nangDioskayan yangagad sang paagi ni Satanas.

16 Yang tomotoo na aon layon na manga barona bobay, kinaanglan na yaan yang magapakaansangmanga baro na layon naan, di naan asarig sangkadaygan na manga tomotoo, kay antak yaan gaidyang pagpakaanun nang kadaygan na manga tomo-too yang manga baro na bobay na way kyakasan-dugan na layon.

17 Bain sang manga pastor nang manga tomotoo,aw madyaw yang pagdomara nilan sang mangatomotoo, atagi silan nang madyaw na bayad an-tak way makaukud kanilan, labi pa yang mangapastor na maasub magbabatokon bain sang soritnang Dios aw maasub arag magindo sang mangaotaw. 18 Yaan yang madyaw imoon mayo sangmanga pastor aw madyaw yang pagdomara nilan,kay yaan yang kaorogan nang sorit nang Dios nasyosolat na yagalaong, “Pakaana yang karabaw napyagadaro mo, ayaw pagbosari yang baba naan an-tak di makakaan.” Aon pay oman isa na yagalaong,“Yang maggawbukay, kinaanglan abayadan silansang kanilan gawbuk.”

19 Ayaw magtoo sang sombong bain sang pas-tor nang manga tomotoo na maat kono yang imonaan. Ayaw magtangkap saan na sombong, awway dowa, aw buku torong ka otaw na magatistigosna matungtung sa agaw yaan na sombong. 20 Awmatungtungna yakaimoyaan sangmaat, awdi naanayawan yang maat, sagdaa yaan asang atobangannang manga tomotoo antak yang kadaygan mallukmagimo sang maat.

21 Yang Dios na Ama ta aw si Jesu Kristo aw yangpinili naan na manga sogwanun na tagalangit yangyatigam sang pagindo ko kanmo. Wakaw dadyawapangagdi yang pyagaindo ko kanmo. Way mataganadapitan mo, aw magokom kaw sang arag tomotoo,

papagonawaa silan karikomaski yang isa amigomo.22 Ayaw magpili parabay sang otaw na baya pa mokitaun na imoon mo pastor nang manga tomotoo,kay daw kawpagsagad awmakaimo yaan sangmaat.Pangabong sang kariko nang maat.

23 Yani yang tambag ko kanmo, kay Timoteo, nabuku gaid nang tobig yang inumun mo, inum nangtagbi na inmun antak kablongan yang giyubmo, kayipan kaw naan kuduran.

24 Aon manga otaw na yakasara na kyakatiga-man parabay nang manga otaw yang kanilan sara.Wakaw kyakatigaman na isilotan silan nang Dios.Aon oman sara na wa akatigami parabay, awgaid diamaimo na di akatigaman yaan na sara. 25Maynaanoman yang madyaw na manga imo, aon kyakatiga-man parabay, aon wara. Awgaid maski di akatiga-man parabay yang madyaw na imo, apakatigamyaan nang Dios.

61 Yani yang pagindo ko sang manga allang na to-

motoo na mapakadyaw kamo sang kamayo batasan,kinaanglan magataod kamo sang kamayo tagallangantak way makapagsaway sang paagi nang Dios awantak di masaway yang kanatu pagindo. 2 Kamona manga allang na arag tomotoo yang kamayotagallang, ayaw magdumdum na way kinaanglanna mangagad kamo sang pyagasogo kamayo nangkamayo tagallang kay arag kamo tomotoo. Sanamapakarisi la kamo maggawbuk kay yang pyaga-gawbuk mayo magonawa kamayo tomotoo aw aragkarugnanan nang Dios.

Yang Sayup na Pagindo aw yang Tinuud na KadatoPagindowan sang manga otaw yani kariko antak

silan matigam. 3 Aw aon manga otaw na mag-aindo nang tobok na pagindo na yakasopak sangpagindo nang Ginoo ta na si Jesu Kristo aw aragwa silan otoo sang tyotoowan ta bain sang Dios,4 yapagbantog silan magindo sari way kyakatiga-man. Yaan yang yongodan nilan yang yapaglantogiaw yapagagis bain sang sorit nang Dios. Unaunda managagis yagsikadaman, yanagagaw da silansang dungug, yagsipaglaong da nang maat na soritsang isaisa kanilan. Kayan maat da yang ginawanang isaisa kanilan. 5 Yabay silan mapagagis kaywa day madyaw na kyakaundan nilan. Wakaw wada silan akatigam daw monnono yang matungtungna pagindo. Dumdum nilan na amasapiyan silanpinaagi sang pagsimba sang Dios, kay yang sapiyang dakora nang ginawa nilan.

6 Tinuud na laban panalanginan nang Dios yangmanga otaw na mangagad sang kanaan pagbuutna marinaw yang dumdum nilan maski buku abaymadyaw yang kanilan kabutang. 7Nang pagkawtawta way dyadara ta, mayn naan oman aw matay kita,way adaraun ta. 8Wakaw aw aon pagkaan ta, aw aondamit ta, toman da naan, madyaw da yang ginawata. 9 Toyo yang manga otaw na yagadumdum namagasapi garo, yaan yang yakaboyo sang ginawanilan yang sapi. Yagakabarag yang ginawa nilankay madaig yang kyakaundan na way kakabosan namakasapad kanilan. Yaan yang makadara kanilanadto sang silot kanilan na way kataposan. 10 Kayyang pagdumdum nang otaw na magasapi garo,

1 Timoteo 6:11 238 1 Timoteo 6:21yaan yang pyagaponowan nang kariko nang karasinang maat na manga imo. Madaig yang yobotawansang pagtoo sang Dios tungud sang pagdumdumnilan na magasapi garo, kayan dyatung silan nangmadaig na makaundug kanilan.

Manga Tambag11 Awgaid ikaw, kay sogwanun kaw nang Dios,

arilii yang kariko nining maat na pyagguna nangmanga otaw. Ayaw magdumdum na amasapiyankaw, awgaid yaan yang pamakoti imowa yangmadyaw aw tomana yang kariko nang pagbuutnang Dios kanmo. Pakadiguna yang pagkanarigmo kang Jesu Kristo aw paggaon kanaan. Karu-guni yang kariko nang otaw, mapakabuutan kaw.Ayaw magtarikod sang Dios maski nanang amapag-guna kanmo na marisud, 12 awgaid padayona yangmadyaw na manga imo mo tungud sang pagtoo mokang Jesu Kristo. Butangan sang ginawa mo naikawpyagasakopnangDios nangway kataposan kaypipili kawnaan antak kawkaaronannangkinaboi naway kataposan. Madaig yang galaong na madyawyang byabatok mo bain sang pagtoo mo kang JesuKristo. 13 Pagalaong ko kanmo na butangan sangginawa mo yang kariko nang pyagaindo kanmo kayyangDios na yakaboi sang kariko aw si JesuKristo nayagagogod sang tinuud bain kanaan asang okmananni Ponsio Pilato, silan dowa yakasait sang pagindoko kanmo. 14Wakaw pagasogo ko kanmo na tomanayang kariko nang pyagaindo kanmo. Dadyawa yangpagpangagad mo saan antak way sayup mo astamagbarik yang Ginoo ta na si Jesu Kristo ani sangdonya. 15 Magabarik ani si Jesu Kristo pagdatungnang allaw na papagbarikin da yaan nang Dios. Kayyaan yang magbubuut sang kariko disining donya.Way tatamanan nang kadyaw nang Dios. Yaan yangAri nang kariko nangmanga ari, yaan yang Pangoronang kariko nang pangoro disang karowagan nangdonya. 16 Yaan gaid yang makagagaom nang waykataposan kay yaan yang di magkamatay. Yagauyayaan asang allag na di pagkasaidan. Aw nangaon awadoonway otaw na yikita sang Dios. Abayun ta yaanbantogon kay yang kanaan gaom way tatamanan.Amen.

17Bain sang manga mayaman na tomotoo, pagin-dowa silan na di magaparabaw sang kadaygan, dida silan magkanarig sang sapi kay yang sapi dipagkatigaman yang pagkawara, awgaid yaan yangasarigan nilan yang Dios kay yang Dios way tata-manan nang pagkallaat naan kanatu, yabay kitanaan papagumaun. 18 Pagindowa yang mangamayaman na yaan yang imoon nilan yang madyawna manga imo. Pagindowa silan antak silan mallaatsang kadaygan, di silan magatillumut, pangatagannilan yang yamaukud. 19Aw yaan yang imoon nilan,mayn silan nang yagadayaw sang kanilan mangapyanmowan diglangit na di amawara. Wakawpanalanginan silan nang Dios nang way kataposankay yatiboros da yang kanilan ginawa sang paaginang Dios antak silan kaaronan nang madyaw nakinaboi na di amawara na aatag kanilan nang Dios.

20 Ayaw pagayawi, kay Timoteo, yang gawbukna syasarig kanmo nang Dios. Arilii yang waykabos na manga sosoritin na maat nang Dios, ayawmagkaupud sang panaglantogi nang manga otaw

bain sang pyagalaong nilan na katigaman, sari bukunang tinuud na katigaman. 21 Aon manga otaw nayatangkap saan na katigaman na buku nang tinuud,wakaw yakasoway da silan sang pagindo bain sangpagtoo kang Jesu Kristo.

Kariko mayo namanga tomotoo kang Jesu Kristo,yaampo ko kamo sang Dios na panalanginan kamonaan abay.

2 Timoteo 1:1 239 2 Timoteo 2:9

Yang Kadwa na Solat ni Pablo kang2 TIMOTEO

1 Ako si Pablo, yagasolat ako oman kanmo, kayTimoteo. Pagbuut nang Dios na yamaimo ako apos-tol ni Jesu Kristo na papagbatokon bain sang kinaboinaway kataposanna syasaad naan sangmanga otawpinaagi kang Jesu Kristo.

2 Ikaw, kay Timoteo, yang laban ko karugnanankay mayn kaw nang tudtuud anak ko tungud sangpagtoo mo kang Jesu Kristo. Yabay ta kaw amposang Ama ta na Dios aw kang Jesu Kristo na kanatuGinoo antak kaw abay panalanginan, aw antak kawabay kallaatan antak marinaw yang dumdummo.

Pagpasalamat aw Pagdasig3 Way maat sang ginawa ko nang pagpangagad

ko sang Dios, byabantog ko yaan na sisimba komaynang imo nang kanak kaompowan. Allawgabiawyakaungud ak kanmo, gapasalamat ako sangDiostungud kanmo kayan yampo ta kaw. 4Pagkanamputko sang pagkaundug mo kanak nang pagpanawko, maawung ak kanmo. Gosto ko magakita kitaantak ak laban maguma. 5Kyakanamputan ko yangpagtoo mo na tinuud maynang pagtoo ni Loidana ompo mo aw maynang pagtoo ni ina mo nasi Eunise. Yatigam ako na yagapadayon kaw sangkanmo pagtoo. 6Wakaw pagalaong ko kanmo omanna ayaw pagkaringawi yang katigaman aw gaom nayaatag kanmonangDios na yamadawatmonangaonnang pagampo ko kanmo kaba dyadapun ko yangoro mo. 7 Kay yang Balaan na Espirito na yaatagnang Dios kanatu dimakaimo kanatumataraw, sanayakadasig kanatu kay yakaatag kanatu nang gaom,aw pagbayai kita antak managilugun aw antak dikita makaimo sang maat.

8 Ayaw magkaarig maggogod bain kang JesuKristo na kanatu Ginoo. Ayaw magkaarig nayamapiriso ako nang pagpangagad ko kanaan. Ayawmagkaarig, sana pagtigkul sang maski nana nakarisud na madatung kanmo tungud sang pagba-tok mo sang madyaw na batok bain kang JesuKristo. Makatigkul kaw saan na karisud aw somarigkaw sang gaom nang Dios na matabang kanmo.9 Lyorowas kita nang Dios sang kanatu sara. Pipilikita naan na pagasakopon naan antak di kita mag-imo sang maat. Wa kita naan pagasakopa tungudsang kanatu madyaw na manga imo awgaid pya-gasakop kita naan tungud sang dakora na karugunnaan kanatu kay yaan yang gosto naan imoon, kaynang wa pa naan imowa yang donya dadaan dadyumdum naan na apakaniin naan si Jesu Kristoantak tomabang kanatu. 10 Adoon kyatigaman data yang karugun nang Dios kanatu, kay dogay dana yamawtaw ansining donya yang Mallorowas nasi Jesu Kristo. Yaan yang yagalingat sang kanatukaalluk sang kamatayun, kayan pyakatigam kitana pinaagi sang madyaw na batok bain kanaanpagasakopon kita nang Dios nang way kataposan.Wakaw amanarig da kita na aon day kanatu kinaboina way kataposan sikun sang Dios.

11Tungud saangmadyaw na batok bain kang JesuKristo, pipili ako nang Dios, syosogo naan ako pa-pagindoon awpapagbatoka saanna batok. 12Wakawpipiriso ako adoon tungud saan na imo ko, awgaiddi ak amaarig maski pipiriso ako kay yatigam akosang kyakanarigan ko. Yatigam ako arag na yaanaon dakora na gaom na yatagap sang syasarig naankanak asta sang pagdatung nang allawna pagaokomnaan sang manga otaw. 13 Pangagadi yang matoridna pagindo na pyagaindo ko kanmo. Butangansang ginawa mo yang karugun mo sang arag otawaw yang pagtoo mo na pagbaya nang Dios kanmona sakop ni Jesu Kristo. 14 Dadyawun mo yangsyasarig kanmo pinaagi sang Balaan na Espirito naiyan kanmo. Kayan yaan yang sarigi yang Balaanna Espirito na matabang kanmo sang kariko nangkanmo imo.

15 Yatigam kaw na tyatarikodan ako nang karikonang tomotoo ani sang probinsiya na Asia, wa dasilan atabang kanak, si Pigelo aw si Hermogenesarag wa da atabang kanak. 16 Awgaid si Onesiporobuku nangmaynilan, wakaw pyangayo ko sang Diosna akallaatan yaan aw yang kanaan pamilya kayipan ako naan tabangan. Wa yaan akaarig tomarokkanak maski yamapiriso ako. 17 Pagdatung naanani sang syodad na Roma, pakaanapanapun ako,baya da naan atantani na kinita da ako. 18 Wakawpyangayo ko sang Dios na akallaatan yaan naannangmaori na allaw na pagaokomda naan. Yatigamkaw arag na madaig yang tabang naan kanak nangaadto pa kami Epeso.

2Mayn Kita nang Sondaro

1 Kay anak ko, dasiga yang ginawa mo kayyatigam kaw na yabay kaw tabangan ni Jesu Kristo.2 Dyudungug mo yang pyagaindo ko nangaonasang pagkadaigan. Wakaw pagindowan yaan sangkyakanarigan mo na manga otaw antak silan aragmatigam magindo sang kadaygan.

3 Ikaw, pagtigkul sang karisud na madatungkanatu na yangagad kang Jesu Kristo, min kaw nangmadyaw na sondaro na yagatigkul sang karisud.4 Dumduma yang yamaimo sondaro, kinaanglan nayaan gaid yang pangagdan naan yang sogo nangkanaan pangoro, wakaw di yaan magkaupud sangmanga imo nang buku nang sondaro. 5 Arag minkaw nang yapaglomba na yagatoman sang pyap-atoman bain sang paglomba, kay maski amaonakaw aw di mo tomanun yang pyapatoman bainsang paglomba, di kaw apadaugun. 6 Arag minkaw nang yagpawa, yang laban yamakot magpawa,kinaanglan na yaan yang amaona komaan sangabot disang pawa. 7 Dadyawa ungudunguda yangpyagalaong ko kay pagabayaan kaw nang Dios naakadaragan mo yani kariko.

8 Ayaw pagkaringawi yang sompaw ni ari Dabidna si Jesu Kristo, pyapatay kayan byoi yaan omannang Dios. Yaan yang madyaw na batok na pya-pakatigam ko sang manga otaw nang pagbatokko kanilan bain kang Jesu Kristo. 9 Kyakarisudanako na pipiriso maynang otaw na yakalapas sangbalaod nang okom, yaan yang yamapagguna kanak

2 Timoteo 2:10 240 2 Timoteo 3:8kay yagababatokon ako abay sang madyaw na ba-tok bain kang Jesu Kristo. Toyo maski amapirisoako, yang sorit nang Dios di akapunpunan, yabaymaglimpud sang banwa. 10 Wakaw yagatigkul akosang maski nana na karisud tungud sang mangaotawnapinili nangDios antak silan tomookang JesuKristo kayan yaimo sakop naan, kayan panalang-inan arag silan nang way kataposan asang banwanang Dios. 11Matungtung yang batok na yagalaong,“Aw yakaupud kita kang Jesu Kristo matay, aragyakaupud kita kanaan boiin. 12 Aw magtigkul kitasang kariko nang karisud arag makaupud kita kangJesu Kristo magari. Awgaid awmaglaong kita na wakita akatigam kanaan, di kita naan aangkunun nakanaan sakop. 13Maski buku kita nang matinoma-nun kanaan, di yaan amaparin, kay di amaimo na dinaan otomanun yang kariko nang syasaad naan.”

Yang Yakaontol na Sogwanun14 Yani na pagindo ko dadyawa pagindowan

oman sang manga tomotoo disaan antak di nilankaringawan. Aragpagindowankanilannawaygostonang Dios sang papaglantogi bain sang sorit nangDios. Pagindowan kanilan na yang panaglantogiway kakabosan, magaid yaan makawara sang pag-too nang manga otaw na yanagpaningug kanilan.15 Dadyawa imowa yang pyapaimo kanmo nangDios antak madyaw naan yang kariko nang imomo aw antak way pagsaway kanmo. Dadyawapakatigaman sang manga otaw yang matungtungna pagindo na sikun sang Dios kay kinaanglan naway sayup nang pagindo mo. 16 Ayaw magkaupudsang manga sosoritin na maat nang Dios kay yaanna imo yang makadogang sang manga imo na maat.17Yang pagindo nilan maynang sakit na mannaponna gapakamatay sang otaw. Maynaan yang pya-gaindo nining dowang ka otaw na si Himeneo awsi Pileto. 18 Yosoway silan sang matungtung napagindo kay yagalaong silan na lyomabay da yangpagboi nang Dios sang manga patay. Wakaw aonyamangkaribog sang pagtoo tungud sang kanilanpagindo. 19 Awgaid ayaw magkakudugkudug saanna pagindo, kay di amaimo na amaparin yangpagindo nang Dios kay yaan maynang dagdagu nabato na di magkatangkug. Kay aon pagindo nangDios na syosolat na yagalaong, “Yatigam yang Diossang manga otaw na kanaan sakop.” Aon omanisa na yagalaong, “Yang maski sini na yagalaong nayaan kang Kristo sakop, kinaanglan atangkuan naanyang manga imo na maat nang Dios.”

20Mayn kita nang kasangkapan asang dakora nabaray nang mayaman. Aon disaan madaig na karasinang kasangkapan, aon kasangkapan na borawan,aon kasangkapan na sapi, toyo agamitin gaid yaanaw aon kabantogan na inangun. Aon kadayganoman na kasangkapan na kaoy aw lopa na gyagamitnang tagtomon allawallaw. 21 Mayn kita naan nakasangkapan, wakaw aw gosto natu makagaon sangmangkadyaw na kasangkapan na madyaw nangtagtomon sang baray, kinaanglan na ayawan natuyang kariko nang maat na manga imo. Kayan awmasiling da kita nang maynaan, agamitin da kitanang Dios sang maski nana na madyaw na imo naapaimo kanatu. 22Wakaw ayaw magimo sang maatna yagakaimo nang arag kamo bagong otaw. Yaan

yang pamakoti yang pagimo sangmatarong. Pakag-suna yang pagtoo mo kang Jesu Kristo aw karuguniyang arag kamo otaw. Yaan yang imowa yangmadyaw antak way daman nang kadaygan kanmo.Yaan kariko yang pamakoti imowa kay yaan yangpyagaimo nang manga otaw na tinuud na yotoosang Dios. 23Ayaw magkaupud sang way kakabosanna panaglantogi, kay yaan yang pyagakaponowannang panagagis. 24 Kinaanglan na yang pyaga-panonogo nang Dios dili mapagagisagis. Mapak-abuutan yaan sang kariko nang otaw. Kinaanglanna matigam yaan magindo. 25Magapasensiya yaansang manga otaw na yosopak kanaan, buku nangmabasag yang sorit naan kanilan, adadyawun naansilan pagindoon. Kay aw maynaan yang pagindokanilan, dagaw amaparin yang ginawa nilan nangpagbaya kanilan nang Dios, kayan makadarag dasilan sang matungtung na pagindo. 26 Kayanmakaori da kanilan yangmadyaw na dumdumnilankayan yarowas silan na dyadakup ni Satanas nayangallang kanilan.

3Yang Kataposan na Manga Allaw

1 Kinaanglan na makadarag kaw na aon dakorana karisud aw agput da domatung yang kataposannang wa pa magabarik si Jesu Kristo. Yang mangaotaw ninyan na timpo magapakita abay sang kani-lan maat na imo. 2 Yang kanilan tyoonan lawasgaid yang akarugunan nilan, dili yang kadaygan.Yaan yang dakora sang ginawa nilan yang sapi. Ya-gaambog silan, yagaparabaw sang kadaygan. Maatyang pyamabaan nilan sang kadaygan. Di silanmagpangagad sang kanilan taganak. Aw tyataban-gan silan, di silan magkapanumdum sang madyawna yadatung kanilan. Di silan magpakaungud sangDios. 3Yangkanilanbatasan,maskimaglomon silan,wa managilugun, di magkawara yang kadaman ni-lan sang arag otaw. Pyangimowan nilan sang sarayang kadaygan. Yangonot sang kanilan ginawa,maat yang kanilan ontol, maat nilan yang madyawna imo. 4 Maski yang arag silan, yiimowan nilannang maat. Maski nanang akainangan nilan waubutangan sang ginawa nilan. Aw gadumdum silanmaynang silan gaid yang otaw. Yaan yang pyaparabinilan yang madyaw nilan na makapaguma kanilan,toyo ampan wa nilan pagadakoraa sang ginawanilan yang Dios. 5 Wa akaparin yang kanilan maatna batasan, yotoyo silan simimba, wa silan atangkapna yangDios yangmakagagaom. Ariliyan yangmay-naan na manga otaw. 6 Aon manga otaw na mayni-lan na yotoyo mapagobay sang sangka yangognanantak tumukud kanilan antak makapagindo nangbuku nang osto na pagindo. Gyagaway nilan pa-tooon yang manga kawbayan disaan na makasasarakay mallug daugun nang pagtintal kay madaig yangkyakaundan nilan na maat na yakabarag kanilan.7Wakaw yagapaningug yaan na manga bobay sangmaski sini na magaindo kanilan, toyo wa silanakatigam daw wain yang matungtung. 8 Yaan namanga magindoway yosopak sang matungtung napagindo. Wakaw wa makanotol yang kanilan dum-dum sang madyaw. Yang kanilan pagtoo way kabos,buku nang sikun sang Dios. Mayn silan ni Janes

2 Timoteo 3:9 241 2 Timoteo 4:18aw si Jambres na yapagkontara kang Moises kadini.9 Awgaid way akabosan nang kanilan manga imo,kay di madogay akatigaman nang manga otaw nabuku nang ungudan silanmayni Janes aw si Jambresna buku nang ungudan.

Yang Kataposan na manga Tambag10-11 Toyo ikaw, kay anak ko, paggaon kanak

sang kariko nang paagi ko, kay kyatigaman da moyang kanak pagindo aw yang kanak batasan awyang pyamakotan ko na imoon na makaontol sangDios na dakora sang ginawa ko. Kyatigaman damo arag yang pagtoo ko kang Jesu Kristo aw yangpagpasensiya ko sang arag otaw awyang karugun kokanilan. Kyatigaman damo arag na dili akomagtan-tan sang pagbuut nang Dios kanak maski karisudanako. Kyatigamandamo arag yang pagkontara kanakaw yang karisud na titigkuran ko ag Antiokia aw agIkonio awag Listra, awgaid lyorowas ako saan karikoni Ginoo Jesus. 12 Buku ko gaid yang yagatigkulsang karisud, kariko nangmanga tomotoo kang JesuKristo na gostomagatoman sang pagbuut nang Diosarag apakarisudan nang kadaygan na manga otaw.13 Toyo yang manga otaw na makasasara aw yangyagaway simimba na wa otoo sang Dios, magado-gang yang kaparaat nang manga imo nilan. Gyag-away nilan yang manga otaw patooon sang kanilanpagindo, toyo arag silan kyakagawayan nang kaday-gan. 14 Ikaw, kay anak ko, abaya pangagdi yangpyagaindo kanmo na kyakatigaman mo na matung-tung kay yatigam kaw na kanarigan yang yagaindokanmo na yangagad abay sang Dios. 15 Dumdumayani, isu pa kaw pyagindo da kaw sang sorit nangDios na syosolat. Yang syosolat yang yakaindokanmo antak kaw matigam na pagasakopon kawnang Dios nang way kataposan pinaagi sang pag-too mo kang Jesu Kristo. 16 Yang kariko nangsorit na syosolat disining Bibliya pyapasolat nangDios, wakaw yaan yang laban madyaw gamitin awmagindo, aw magsagda sang tomotoo na yakasara,aw magindo sang otaw na aon manga sayup, awmagindo bain sang matarong na manga imo. 17 Awyang sorit na syosolat asining Bibliya yang abaypangagadan nang otaw na pyagapanonogo nangDios, way kolang digkanaan, sait yaan sang pagimosang maski nana na madyaw na imo na pyapaimokanaan nang Dios.

41 Aon importante na sogo ko kanmo, kay mag-

abarik ani sang donya si Jesu Kristo na magaari.Yaan yang yagasait sining sogo ko kanmo yang Diosaw si Jesu Kristo na magaokom sang kariko nangmanga otaw, boi aw patay. 2 Wakaw pagasogo kokanmo na abaya batoka sang manga otaw yangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo. Maskidiin kaw, maski kano, kinaanglan na apakaindoonmo yang manga otaw. Pasabota silan bain kangJesu Kristo antak tomoo kanaan. Aw aon tomo-too na yakasara, sagdaa yaan aw paglaonga yaansang kanaan sara. Pakaindowa silan nang madyawaw dasiga silan antak silan mangagad sang soritnang Dios. Kinaanglan na abay kaw magpasensiyakaba gaindo kaw kanilan, ayaw paglibaga, pagtigkulmaski marisud yaan pagindoon. 3 Sabo maynaan

yang sogo ko kanmo kay agput da domatung yangallaw na di da matangkap yang manga otaw sangosto na pagindo. Yang tyatangkap nilan yangmaski nana na madyaw nilan, wakaw mapagindosilan sang madaig na magindoway, maski sini namagindoway namagaindo sang pagindo namadyawnilan. 4 Di da silan maningug sang matungtung napagindo. Sana yaan yang abay da nilan paningganyang buku nang matungtung na manga gogoda-nun na imoimo nang otaw. 5 Awgaid ikaw, ayawmagkataratara maski nanang amapagguna. Abayatigkuri yang karisud, pamakot paglimpud pagbaba-tokon sang madyaw na batok bain kang Jesu Kristo.Tomana yang kariko nang imo na pyapaimo kanmonang Dios.

6Bain kanak, kay anak ko, agput da ako tomarikoddisining donya, kay di da ak madogay apatayun da.7Pyamakotan ko imoon yang kariko nang pyapaimokanak nang Dios, wakaw adoon yabos da ko toma-nun yang kariko nang pagbuut naan kanak. Wa akobotawan sang pagpangagad kanaan maski madaigyang kyakaagyan ko na karisud kay yabay ak tomookanaan. 8 Adoon yagtagad da ako sang madyaw nabarus ni Ginoo Jesus sang kariko nang matarong naotaw. Amadawat ko yaan na barus pagdatung nangallaw na pagaokom naan sang kariko nang mangaotaw. Matarong yang kanaan pagokom. Buku nangako ra yangmakadawat sangmadyawna barus, aragmakadawat saan yang kariko nang yamaiman sangpagbarik oman ni Jesu Kristo ani sang donya.

Yang manga Togon9 Pamakoti na makakadi kaw kanak nang di

madogay adoon, 10 kay pyapanawan ako ni Demaskay yaan yang pyaparabi naan yang makapagumakanaan disining donya. Yisingadto yaan Tesalonika.Si Kresente yakadto Galasia, aw si Tito yakadtoDalmasia. 11 Si Lukas gaid yang aani la inagadko. Apita si Markos aw pagagadan ani kay madyawyaan na katabang ko. 12 Si Tikiko pyakadto ra koEpeso. 13 Aw komadi kaw daraun mo doon kanakyang madakmul na dagom ko na bibilin ko ag kangKarpo ag Troas. Daraun mo arag yang manga libroko, aw ayaw pagkaringawi yang manga papel napyansolatan ko kay laban ko yaan importante.

14 Si Alejandro na panday sang boronsi yangyagaimo nang laban maat kanak, toyo yang Diosyangmabarus kanaan sangmaat na imonaankanak.15 Arilii yaan na otaw kay laban yaan yosopak sangkanatu pagindo.

16Yang mona na pagbista kanak, way kanak tisti-gos kay yayawan ako nilan kariko. Awgaid pyan-gayo ko sang Dios na apasayloon silan. 17 Awgaidtyatabangan ako ni Ginoo Jesus antak makaimo akomagbabatokon sang kariko nang batok bain kanaanadto sang buku nang Judio na asang karowagannang banwa. Lyorowas ako naan na pyapatay garonang manga otaw na yosopak kanak. 18 Maskinanang amapagguna kanak na maat, olowasun akonang Ginoo, abay ako naan tabangan matag do-matung yang allaw na pagadara naan kanak adtosang kanaan kasakopan aglangit. Yaan yang yabaynatu bantogon nang way kataposan. Amen.

Yang Kataposan na Pangomosta

2 Timoteo 4:19 242 2 Timoteo 4:2219 Paglaonga si Priska aw si Akila aw si Onesiporo

aw yang kanaan pamilya na yabay ko silan kanam-putan. 20 Si Erasto aadto ra Korinto. Si Tropimopyapanawan ko dato Mileto na yamasakit. 21Mallugkaw adi, di pa madatung yang amiyan adi la kaw.

Yangomosta kanmo si Eubulo aw si Pudente awsi Lino aw si Klaudia aw yang kariko nang mangatomotoo adi arag yangomosta kanmo.

22Pagabayaan kaw abay nangGinoo. Pyangayo kosang Dios na panalanginan kamo kariko.

Tito 1:1 243 Tito 2:6

Yang Solat ni Pablo kangTITO

1 Ako si Pablo na kanang Dios sogwanun, yaga-solat ako kanmo, kay Tito. Yamaimo ako apostolni Jesu Kristo kay syosogo ako naan adto sangmanga pinili nang Dios antak kadogangan yangkanilan pagtoo aw antak katigaman nilan yangkariko nang matungtung na pagindo bain sang tin-uud na tinoowan natu. 2 Syosogo ako na apakain-doon silan antak silan maiman na akaaronan nangkinaboi na way kataposan na dadaan da syaad nangDios nang wa pa naan imowa yang donya. Diamaimo na di otomanun nang Dios yang kanaansaad kay di yaan magkagaro. 3 Wakaw pagdatungnang allaw na pipili nang Dios, pakatigam naanyang kanaan madyaw na batok bain sang kinaboina way kataposan na syasaad naan. Kayan yangpagbabatokon saan na batok syasarig kanak nangDios na yagarowas kanatu.

4 Ikaw, kay Tito, maynang tudtuud anak ko tun-gud sang pagtoo ta kang Jesu Kristo. Yabay ta kawampo sang Ama na Dios aw kang Jesu Kristo nakanatun Mallorowas antak kaw abay panalanginanantak marinaw yang dumdummo.

Yang Imo ni Tito adto Kreta5 Sabo bibilin ta kaw dig Kreta antak mo taposon

yang maski nana na wa pa akatapos disaan awantak mo piliin yang imoon manga pastor nangmanga tomotoo disang kariko nang simbaan disaanna banwa. Ayaw pagkaringawi yang pyagaindo kokanmo bain sang imoon mo manga pastor nangmanga tomotoo. 6 Yang imoon mo pastor nangmanga tomotoo kinaanglan na way maat na imona ikitaun digkanaan. Isa ra yang asawa naan kaymaat aw marim pa yaan sang kadaygan na bobay.Kinaanglan manga tomotoo yang manga anak naanna arag madyaw yang batasan antak way akapag-saway kanilan. Dili silan magpangonot sang kani-lan ginawa toyo yangagad sang kanilan taganak.7 Tungud kay yang manga pastor nang manga to-motoo yang syosogo nang Dios pagdomara sangmanga tomotoo, kinaanglan na way maat na imona akapagsaway kanaan. Kinaanglan na dili yaanmagparabaw sang kadaygan, di magkasapingsap-ing madaman, di maglasinglasing, buku nang maatyangontol, bukunang sapi yangdakora sang ginawanaan. 8 Kinaanglan na matayod yaan sang mangadomadatung. Yang pyaparabi nang kanaan ginawayang pagimo sang madyaw, matigam magdumdumdaw nana yang madyaw awmaat. Di yaan maglapassang balaod awgaid yangagad yaan sang pagbuutnang Dios. Kinaanglan na matigam yaan magarilisangmaat. 9Kinaanglanna yaan yang asarigannaanabay yang sorit nang Dios na pyagaindo kanaanantak yaan makadasig sang manga otaw pinasobaysangmatungtung na pagindo, aw antak yangmangaotaw na yosopak saan na pagindo matigam sangkanilan sayup.

10 Kay madaig yang mabagsug yang oro na wamangagad sang pyagaindo kanilan, labi pa yangmanga tomotoo na Judio na yagalaong na maat aw

dili mangagad yang kadaygan na manga tomotoosang kanilan batasan na syosolat ni Moises kadini.Way kakabosan nang kanilan sorit, gyagaway nilanyang manga otaw antak silan toowan. 11 Sagdaayang manga otaw na magasorit nang maynaankay syasapadan nilan yang pagtoo nang kadayganpinaagi sang kanilan pagindo. Buku nang madyawyang kanilan pagindo, yagaindo silan antak silanmakasapi. 12 Aon digkanilan matikadung na tagaKreta na yagalaong bain sang arag silan, laong,“Yang manga otaw na taga Kreta manga mangka-garo, maat yang ontol nilan, mangkatikaan, labanmangkataka, di maggawbuk.” 13 Matungtung saagaw yang pyagalaong naan. Wakaw sagdaa silanaw pagindowa antak matorid yang kanilan pagtookang Jesu Kristo. 14Paglaonga silan antak di da silantomoo sang kanang Judio gogodanun na buku nangmatungtung. Paglaonga arag silan antak di da silanmangagad sangmanga imoimonangmanga otawnawa atangkap sang matungtung na pagindo. 15 Awmatarong yang otaw, arag matarong yang kanaanpagdumdum bain sang maski nana na amapaggunakanaan. Awgaid aw buku nang matarong yangotaw kay wa otoo sang Dios, yang imo naan namaat magadogang. Yanaram da yaan nang maat naimo wakaw wa yaan makadumdum nang madyaw.16Yangmanga otaw namaynaan yagalaong na silanyang manga tomotoo sang Dios, awgaid buku nangtinuud kay yang kanilan manga imo buku nangmagonawa sangpyagalaongnilan. Labanmaat nangDios yang kanilan batasan kay wa nilan pagapan-gagdi yang pyagaindo kanilan. Wakaw way kabosnilan, di silanmakaimo sangmaski nana namadyawna imo.

2Yang Osto na Pagindo

1 Awgaid ikaw, kinaanglan na di mo aparininyang pagindo mo bain sang matorid na pagindo.2 Pagindowa yang mangkatadung na kinaanglan nadi da silan magalasinglasing, toyo kinaanglan namapakadyaw silan sang batasan nilan antak silantaodon. Kinaanglan na matigam silan magarili sangmaat, na tinuud yang kanilan pagtoo, na laban silanmarugun sang arag otaw, na magatigkul silan sangmaski nana na karisud, di silan omosos. 3Pagindowaarag yang manga boyag na kinaanglan na yangimoon nilan yang madyaw nang Dios, na dili silanmapagkokomatun, na dili silan magalasinglasing.Kinaanglan na madyaw yang kanilan batasan an-tak silan paggaonan nang kadaygan na kawbayan.4 Kinaanglan na pagaindoon nang manga boyagyangmanga baya na kawbayan antak silanmarugunsang kanilan bana aw manga isu nilan. 5 Yani aragyang pagaindo nilan sang baya na kawbayan, naamarig silan magimo nangmaat, na di amarim sangbuku nang kanaan bana. Kinaanglan na magapa-datul silan sang kanilan paguya, na mapakabuutansilan aw pangagad sang kanilan bana. Kayan awyaan yang abay imoon nang manga baya na kaw-bayan, di amasaway nang kadaygan yang kanatupagindo bain sang Dios.

6 Pakaindowa arag yang manga baya na otawna kinaanglan na di da silan magaimo nang maat

Tito 2:7 244 Tito 3:15na manga imo na pagbuut nang kanilan dumdum.7 Ikaw, kinaanglan na ikaw yang amaimo gaonanannilan sang pagimo sang madyaw. Dadyawa pagin-dowan yang matungtung na pagindo antak silanmatigam na tinuud yang pagindo mo. 8 Kinaanglanna matorid yang kariko nang pagindo mo antakway akapagsaway kanmo. Kayan yaarig yangmangaotaw na yapagkontara kanatu kay way kikita nilanna maat na akapagsaway nilan.

9 Pagindowa yang manga sogwanun na tomo-too na pangagdan nilan yang manga sogo nangkanilan pangoro antak yang kanilan pangoro kaon-toran nang kariko nang kanilan manga imo. Ki-naanglan na di silan magasopak sang kanilan pan-goro. 10 Kinaanglan na di silan makamang sangmaski manga tatagbi na butang nang kanilan pan-goro na adaraun nilan. Kinaanglan na way ikitaundigkanilan na maat, poros madyaw, antak silankanarigan nang kanilan pangoro. Aw maynaanyang batasan nang manga sogwanun, akatigamanna laban madyaw yang pagindo kanilan bain sangDios na kanatu Mallorowas.

11Makapangagad silan saan na pagindo kay pya-pakita nang Dios sang kawtawan yang kanaan karu-gun kanilan antak silan marowas sang kanilan sara.12 Wakaw tungud sang karugun naan kanatu pya-gaindo kita naan na ayawan ta yang kariko nangimo na sopak sang Dios aw yang maat na batasanna pagbuut nang kanang otaw dumdum. Pyagaindoarag kita naan na ariliyan ta yang kariko nangmaat na dumdum, na imoon ta yang matarong namanga imo antak kita makaontol sang Dios kabaaani pa kita sang donya. 13Kayan yaguma kita kabayagatagad kita kang Jesu Kristo kay yamaiman kitana magabarik yaan ani sang donya. Aw magbarikda si Jesu Kristo na kanatu Dios na Mallorowasna makagagaom sang kariko ikitaun ta yaan nayagadan nang dakora na gaom. 14 Yaan yang ya-gapakamatay tungud kanatu antak kita marowasnaan sang sara, kayan inimo kita naan matarongantak kita masakop naan. Kayan kita na sakop naanyamakot magimo sang matarong na manga imo.

15 Dadyawa pagindowan yaning pyagaindo kokanmo antak pangagadan nilan. Pakaindowa silanaw dasiga silan, arag sagdaa silan kay ikaw yang aonkatungud saan sikun sang Dios. Ayaw magtogot naaon magaodyat kanmo.

3Yang Pagkinaboi na Pinasobay sang Pagindo ni

Kristo1 Paglaonga yang manga tomotoo disaan antak

makaungud na kinaanglan na mangagad silan sanglabaw na pangoro nang goberno aw yang kadayganna manga otaw nang goberno. Kinaanglan napangagdan nilan yang kanang goberno balaod, awarag mapakaasub silan sangmaski nana namadyawna imo na pagbuut nang goberno. 2 Kinaanglanna di silan maglaong nang maat sang maski sini,na di silan mapagagis, awgaid mapakabuutan silanaw pagtaod sang kariko nang otaw. 3 Kay kitana kang Jesu Kristo tobok da adoon yang batasanta. Nangaon yang batasan ta maynang mangasangu, wa kita mangagad sang manga balaod kay

yakasoway kita sang paagi nang Dios. Yagatomankita nangaon sang maat na pagbuut ta kay yaanyang yabay ta imoon yang maski nana na maat nakyakallingiyan ta. Maat yang kanatu ontol nangaon,laban kita yamasigi sang sangka otaw. Kyokon-tara kita nang arag otaw, kayan kita yanagkontarakariko. Yaan yang batasan ta nangaon. 4 Kayanyapagguna na pyapakita nang Dios yang kanaankadyaw aw karugun sang kawtawan. 5 Lyorowaskita naan. Yang paglowas naan kanatu buku nangbarus sang kanatumadyawna imo, awgaid lyorowaskita naan kay kyakallaatan kita naan. Yogasan kitanaan sang maat pinaagi sang gaom nang Balaan naEspirito antak kita maimo manga bago na otaw napyarin da yang ginawa ta kayan kyaaronan nangbago na kinaboi na yaatag kanatu nang Balaan naEspirito. 6 Panalanginan kita nang way tatamanankay byobobowan kita nang Dios nang Balaan naEspirito pinaagi kang Jesu Kristo na kanatu Mal-lorowas. 7 Yiimo naan yaan tungud sang karugunnaan kanatu antak kita maimo matarong na ya-maiman na aon kanatu kinaboi na way kataposansikun sang Dios. 8Makasarig kaw saang pyagalaongko.

Gosto ko na apakaindoon mo yang manga otawsaang pyagaindo ko kay kinaanglan na yang mangaotaw na tyomoo ra sang Dios abay silan mamakotmagimo sang madyaw na manga imo. Kay makata-bang yang kanilan imo sang kadaygan na otaw awtinuud na madyaw. 9 Awgaid arilii yang mangaotaw na yapagagis bain sang sorit nang Dios nawa nilan akatigami. Arilii yang manga imoimona pyagdara nang kanatu kamonaan, arilii aragyang papagagis bain sang manga balaod aw yangmaski nana na akaponowan nang panagagisagis.Yang manga sosoritin na maynaan way kakabosan,di makatabang sang manga otaw. 10 Aw aon isadigkamayo na yabay mapagagis sang arag mangatomotoo, sagdaa yaan. Aw di pa yaan maningugkanmo, omana sagdaa. Aw di da yaan kanmo masippabayai la yaan. 11 Kay yatigam kaw na yang otawna maynaan yakasoway da sang madyaw na paagi,yakasara da yaan tungud sang imo naan. Wakawdi yaan makagawas sang silot nang Dios, katagaanyang kanaan imo.

Yang Kataposan na Tambag12 Aw domatung da adto kanmo si Artemas aw

buku si Tikiko na apakadtoon ko kanmo, maparabaykaw komadto Nikopolis, magakita kita dato, kaydato ako nang timpo nang amiyan. 13Tabangi mayonang madyaw si Senas na abogado aw si Apolos naantak di silan maukud na mapanaw. 14 Paglaongayang manga tomotoo dato na kinaanglan na ma-pakaasub silan maggawbuk antak way kaukud nilanaw antak arag silan makatabang sang kadaygan naaon karisud. Kay aw mapakataka yang otaw wayakabosan naan.

15Kariko nang manga inagad ko didi yangomostakamayo. Pangomostaan ako sang manga tomotoodisaan na yamarugun kanami kay arag kami tomo-too. Pyangayo ko na kariko mayo panalanginannang Dios.

Pilemon 1 245 Pilemon 25

Yang Solat ni Pablo kangPILEMON

1 Ako si Pablo, yamapiriso ako adoon tungud kaysi Jesu Kristo yang pyangagadan ko. Yang inagad kodini yang lomon ta na si Timoteo.

Ikaw, kay Pilemon na karugnanan nami na kata-bang nami, ikaw yang pyapadaraan nami niningsolat ko, 2 aw yang lomon ta na bobay disaan na siApia, aw si Arkipo na inagad tamagtoman sang pag-buut ni Jesu Kristo, aw yang kariko nang tomotoona yagasimba disang kanmo baray, arag silan yangpyapadaraan nami nining solat ko.

3 Yabay kamo nami ampo sang Ama ta na Diosaw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antak kamo abaypanalanginan antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Lugun aw yang Pagtoo ni Pilemon4 Arimarim ako yakaungud kanmo, kay Pilemon,

nang pagampo ko. Pyapasalamatan ko abay yangDios tungud kanmo 5 kay dyudungug ko na tinuudyang pagtoo mo kang Ginoo Jesus na karugunanmoaw yang kariko nang kang Kristo sakop. 6 Yaampoko na tungud sang papagidarag mo sang mangatomotoo na tyatabangan mo magadogang yangpagkatigam mo sang kariko nang kanatu panalan-gin na sikun kang Jesu Kristo kay yotoo kita kanaan.7 Kay lagi, laban ak gauma na yamarugun kaw sangmanga tomotoo, yamadasig ako kay yagauma yangmanga tomotoo tungud kanmo.

Pyapaori ni Pablo si Onesimo8 Wakaw maski aon kanak katungud na sikun

kang Jesu Kristo na amaimo ta kaw sogoon, 9 waraak magaimo kanmo saan tungud sang panagilugunta, agaid ko kanmo paglaong yang gosto ko awmangagad kaw. Yaan yang yiimo ko maski ako siPablo na matadung da na adoon yamapiriso tungudkang Jesu Kristo. 10 Yani yang pagalaong ko kanmona kallaati si Onesimo na maynang tudtuud anakko, kay pagindo ko kanaan ani sang pirisowan,maparabay yaan manarig kang Jesu Kristo, wakawmaynang ako yang kanaan ama. 11 Nangaon waymadyaw na tabang na yamaimo naan kanmo, aw-gaid adoon dakora yang akatabang da naan kanmoaw kanak.

12 Apaoriin ko agkanmo si Onesimo na labankarugnanan ko. 13 Yang gosto ko dini la garo kanakyaan kay yaan yang apatabangun da mo kanak kabapipiriso ako tungud sang pagbabatokon ko sangmadyaw na batok. 14 Awgaid dili ta kaw urugusunna apatabangun mo yaan kanak, wakaw wara akmagadumut kanaan dini, pyapaori ko agkanmo.Yaan yang madyaw na ikaw yang magabuut dawpatabangun mo yaan kanak adi sang pirisowan dawdili.

15 Dagaw pagbuut nang Dios na yadagawdagawsi Onesimo manaw digkanmo kay pagori naanagkanmo di da mapanaw matag akamatay da naan.16 Adoon buku da gaid nang sogwanun yaan, toyoyaan labaw pa sang sogwanun kay yanarig da kangJesu Kristo. Mayn da yaan nang kanmo lomon nakyakarugunan mo, labi pa kanak, toyo labaw pa

digkanmo kay yaan kanmo sogwanun na arag dakamo tomotoo kang Jesu Kristo.

17 Aw yiisip mo na ako katabang mo, tayodayaan maynang pagtayod mo kanak aw komadto akokanmo. 18Awyakasara yaan kanmo, daw yakaotang,singadi kanak, panokot. 19Kay ako si Pablo yang ya-gapirima sini na magabayad kanmo. Toyo yatigamkaw na dakora yang tabang ko kanmo kay tungudsang kanak pagindo kanmo lyowas da kaw nangGinoo ta. 20 Yaan sa agaw, kay lagi, yang gosto ko,na atabangan mo ako tungud sang pagtoo ta kangJesu Kristo. Imowa yang makapaguma kanak kaymagonawa kita sakop ni Jesu Kristo.

21 Wakaw syosolatan ta kaw kay yamanarig akona mangagad kaw kanak. Yatigam ako na labaw pasang ayoon ko yang imoon mo kanak. 22 Buku gaidnini yang ayoon ko. Pataana yang pagakorangan ko,kay yamaiman ako nang pagampo mayo sang Diostungud kanak na makalogwa ako sang pirisowankayan kyomadto kamayo.

Kataposan na Pangomosta23 Si Epapras na inagad ko na arag yamapiriso

tungud sang pagtoo naan kang Jesu Kristo, yango-mosta kamayo. 24 Si Markos aw si Aristarko aw siDemas aw si Lukas yangmanga katabang ko adi sangpagtoman sang pyagasogo kanatu nang Dios, aragsilan yanagpangomosta kamayo.

25 Pyangayo ko na panalanginan kamo nang Gi-noo ta na si Jesu Kristo.

Hebreo 1:1 246 Hebreo 2:11

Yang Solat sang mangaHEBREO

Yang Pyagalaong nang Dios Pinaagi sang kanaanAnak

1Aw yagaindo yang Dios kadini sangmanga Judioyang kanaan manga propeta yang ipan naan so-goon papagbatokon sang kanaan pagindo. 2Awgaidadoon yang kanaanAnak yang pyapagbatok da naankanatu. Yaan yang pyapagimonangDios sang langitaw lopa. Yaan yang pyapagtagtomon nang Diossang kariko. 3 Pyapakita nang Anak nang Diosdisang donya yang gaom aw yang kaallag nangDios agkanaan kay yaan Dios man. Yaan yangyagabuutbuut sang kabutangbutang nang karikoaglangit aw asang donya pinaagi sang gaom nangkanaan sorit. Pagkatapos naan magpakamatay an-tak lingatun yang sara nang otaw, magingkod yaandiglangit sang ingkodanan na asang apit karintonang Dios na Lyomabi. 4 Disaan pyapakita na yaanyang labaw sang manga tagalangit na sogwanunnang Dios. Aw yang katungdanan naan na yaatagkanaan nang Dios arag labaw pa sang katungdanannang manga tagalangit.

5Yani yang pyapasolat kadini nangDios bain kangJesus, laong, “Ikaw yang kanak Anak, ako ra yangkanmo Ama.” Yoman maglaong yang Dios kanaan,“Yaimo da ako kanmo Ama, ikaw yaimo da kanakAnak.” Ampan way tagalangit na sogwanun naanna pyagalaong nang Dios nang maynaan. Labawsang kariko nang tagalangit yang Anak nang Dios.6 Yoman maglaong yang Dios nang pagsogo naansang kanaan Anak ani sang donya, “Kariko nangtagalangit na kanak sogwanun misimba sang kanakAnak.” 7 Yang tagalangit pyagalaong nang Dios nasilan kanaan manga sogwanun gaid. Maski nananggosto naan na apaimowan kanilan, yamaimo, tu-nang yamaimo silan samut, tunang yamaimo silanatoron. 8 Awgaid pyagangaranan nang Dios yangkanaan Anak nang Dios, kay yagalaong yang Diossang kanaanAnak, “IkawnaDios, magaari kawnangway kataposan. Matarong yang pagari mo sangkanmo kasakopan. 9 Madyaw mo yang manga imona madyaw, maat mo yang manga imo na sopaksang kanak balaod, wakaw ikawna Dios, pyapagumata kaw labaw pa sang paguma nang kanmo mangainagad.” 10 Yagalaong yang Dios arag, “Anay dasang pagpono ikaw na Ginoo yang yagaimo sangdonya. Yang langit arag iimo mo. 11Kariko nang in-imo amangkawara, awgaid ikaw magapabilin. Yanglangit aw lopa amaparin, wa day akabosan may-nang damit na morongo ra. 12 Oloronon mo yaanmaynang pagloron sang kamun, aballinan mo yaannang bago. Awgaid ikaw, dili amaparin, dili kawamamatadung maski kano.” Maynaan yang pya-galaong nang Dios sang kanaan Anak. 13 Yang Dioswa magalaong sang tagalangit nang maynang pya-galaong naan sang kanaan Anak, laong, “Pagingkodasang apit karinto ko asta pagdatung nang allaw naapaguyukan da ko sang parapara mo yang karikonang kontara mo.” 14 Sogwanun gaid nang Diosyang manga tagalangit na di pagkitaun. Syosogo

silan naan antak tomabang sang manga otaw nasakop naan.

2Yang Kalowasan

1 Kay yang Anak nang Dios yang syosogo nangDios pagindo kanatu wakaw kinaanglan abay tabutang sang dumdum ta yang kariko nang pagindokanatu daw kita makasoway sang pagindo. 2 Yangbalaod na pyapabatok kadini nang Dios sang mangatagalangit sang manga Judio pyapakatigam namatungtung kanang Dios pagindo kay yang karikonang yakasara na yosopak saan yabos silotan pina-sobay sang kanaan imo namaat. 3Aw sisilotan yangkariko nang wa mangagad sang pyagaindo nangtagalangit, dili amaimo na dili kita isilotan aw dilikita mangagad sangmatorada na pagindo bain sangpagsakop nang Dios sang yotoo kanaan. Nang tig-mad yang yagabatok saan na pagindo yang kanatuGinoo na Anak nang Dios, kayan yagbatok omankanatu yang byabatokan naan. 4Arag pyapakatigamnang Dios na matungtung yaan na pagindo kaykaba yanagbatok silan, pyapaimo nang Dios kanilanyang manga mangkadyaw na imo na yagadan nangkanaan gaom antak tomoo yang yaningug saan nabatok. Ayn nang gosto naan na gabatok yatagannaan nang katigaman sikun sang Balaan na Espiritona makadigun sang pagtoo nang otaw.

5 Yang manga tagalangit, maski aon yaatag nangDios kanilan na gaom, buku nilan yang apapagpan-goroon nang Dios sang donya na makaballin sini nadonya nang maori na allaw. Yaan na donya yangbyabaraw ta adoon. 6 Awgaid otaw yang papag-pangoroon nang Dios saan. Aon syosolat kadini nayagalaong, “Ikaw na Dios, nanga yang otaw yabaymo kaundan? Sari otaw gaid yaan, kayan yabay pamo tabangan. 7Pyagabuutan mo na yang tagalangityang marabaw adoon sang otaw, toyo dili madogayyang kanilan paglabaw sang otaw. Yatagan moyang otaw nang katungud pagkapangoro, yabantogda yaan aw pagtaoda. 8 Pyapagpangoro mo yaansang kariko.” Maynaan yang syosolat kadini. Pya-pagpangoro nang Dios yang otaw sang kariko, wayinimo nawa pagabayai nang otaw. Awgaid adoon namanga allaw, yatigam kita na wa pa magapangoroyang otaw sang kariko. 9 Yaan na syosolat kadiniyatoman da kang Jesus. Awgaid yatigam kita kangJesus, pyagabuutan nang Dios na lyarabawan yaandagawdagaw nangmanga tagalangit sang katungudnang aani yaan sang donya. Kay yamallaat yangDios kanatu, yagapakamatay si Jesus tungud sangsara nang kariko nang otaw. Adoon yabantog dayaan aw pagtaoda kay yagatigkul yaan sang ka-matayun na silot sang sara nang manga otaw.

10 Madyaw kay yang Dios na gaimo aw gabayasang kariko, yagabuut kang Jesus antak waymakolang sang paagi sang paglowas ni Jesus kanatuwakaw pyapagtigkul si Jesus sang karisud. Sangmaynaan, makasonod kanaan adto langit yangmanga otaw na yaimo da manga anak nang Dios.11 Si Jesus yang yagalingat sang sara nang otawantak maimo silan kanaan sakop. Yaan aw yangmanga otaw na lilingatan naan sang sara saydayang Ama. Wakaw maski labaw si Jesus sang manga

Hebreo 2:12 247 Hebreo 4:3tomotoo, wa yaan akaarigmaglaong na yangmangatomotoo, kanaan manga lomon. 12Kay aon syosolatkadini na yaan yang yagalaong, nong yamaimoyaan otaw, laong, “Abatokon ko ikaw na Dios adtosang kanak manga lomon. Akantaun ko yangkanak pagbantog kanmo aw yanagkatipon silan namisimba kanmo.” 13 Kayan yoman yaan maglaong,“Abay ak somarig sang Dios.” Arag yaan yagalaong,“Yapagtukud ako sang manga anak nang Dios napyapatagapan naan kanak.”

14 Manga otaw kita na pyagangaranan nangmanga anak nang Dios, wakaw arag yamaimo otawsi Jesus antak magpakamatay yaan kanatu kayanpinaagi sang kanaan pagkamatay dyadaug naan siSatanas na aon gaom na makamatay sang otaw.15 Yagalowas si Jesus kanatu na anay da yamallukna amatay, kyakamang naan yang kanatu kaalluk naamatay. 16Wakaw kikita ta na buku nang tagalangityang tyatabangan ni Jesus, awgaid yaan yang ty-atabangan naan kita na manga otaw na yosonod niAbraham. 17Wakaw madyaw kay yaimo da si Jesusmaynatu na kanaan manga lomon antak arag yaanmati sang maynang kanatu byabati, antak matigamyaan mallaat kanatu. Yaan yang yamaimo kanatumagampoway adto sang Dios, arag yaan matino-manun aw kasarigan sang pyapaimo kanaan nangDios. Yagapakamatay yaan antak yang manga otawmapasaylo sang kanilan sara. 18Kay kyaagiyan da niJesus yang pagtigkul sang karisud wakaw yatigamda yaan tomabang kanatu, tyatabangan kita naanaw kyakarisudan kita antak kita makatigkul.

3Si Jesus Labaw kang Moises

1 Manga karomonan ko na tomotoo, kariko natupinili nang Dios na imoon kanaan manga anak.Dumduma mayo si Jesus na syosogo nang Dios anikanatu na pyapagbatok sang kanaan pagindo. Aragyaan yang labawnamagampowaynatu sang pagtoo.2Nang aani pa sang donya si Jesus, mamutlug yaanmagimo sang pyagalaong nang Dios na yamatagkanaan nang katungud. Si Moises arag matinoma-nun sang Dios bain sang pagdomara sang taga Israelna sakop nang Dios kadini. 3 Awgaid si Jesus nagaimo sang kariko labaw pa kang Moises na sakopgaid nang Dios, wakaw byabantog yaan nang Dioslabaw pa sang pagbantog kang Moises. Maynaanoman yang pagbantog sang otaw na tagtomon sangbaray labaw pa sang sakop disaan na baray. 4 Kaymaski nana na baray aon gaimo, awgaid yang gaimosang kariko yangDios. 5MadyawyangpagdomaraniMoises sang sakop nang Dios kadini, matinomanunyaan toyo sogwanun gaid yaan nang Dios. Yangkanaan gawbuk yang pagpakatigam sang mangaotaw bain sang imoon nang Dios nang maori naallaw. 6 Si Jesu Kristo arag gatoman sang pyapaimokanaan, awgaid buku yaan nang sogwanun, Anakyaan nang tagsakop. Sakop kita naan aw abay kitasomarig kanaan aw abay kita maiman kanaan.

Yang Pagpatana nang Kaotawan nang Dios7 Wakaw kinaanglan maningug kita sang pya-

galaong nang Balaan na Espirito na syosolat kadini,laong, “Aw dumungug kamo sang pyagalaong nang

Dios adoon, 8ayawmagsopak, pangagad kamo, ayawpagpakabagsuga yang oro mayo maynang kamayokamonaan kadini na yosopak sang pagindo nangDios, titigi nilan abay yang Dios daw silotan silannaan tungud sang kanilan pagsopak nong aadtosilan sang banwa na way maguya. 9 Surud nangkapatan na ka toig maski yabay nilan kitaun yangmanga mangkadyaw na imo nang Dios, wa nilanasipa yang Dios, yabay nilan tigiin yang Dios dawdiin taman yang pagtigkul naan. 10 Wakaw la-ban maat nang Dios yang imo nilan. Yagalaongyaan na buku nang osto yang kanilan dumdum.Yabay yaan magpakatigam kanilan sang kanaanpaagi awgaid way gosto nilan na matigam saan.11 Kay laban maat nang Dios yang kanilan imo,wakaw yagalaong yaan na di da silan makasludsang banwa na pagapatanaan nilan na apapaguyaankanilan nang Dios.” Maynaan yang syosolat kadini.12Wakaw panagkido kamo namanga karomonan kodaw aon otaw digkamayo na magaimo sang maatnang Dios na wa da akanarig kanaan kayan yaanyang akaponowan nang pagtarikod naan sang Dios.13Adoon kaba yabay pa yang Dios magindo kanatu,abay kita allawallawmanaginindoway antakway isakanatu na di damasarig sang Dios kaymadyawnaanna abay magimo sang maat. 14 Kay aw abay kitasomarig sang Dios, maynang pagkanarig ta nangtigmad, akaupud kita kang Kristo panalanginannang Dios. 15 Kaundi yang pyagalaong nang Bal-aan na Espirito, laong, “Aw dumungug kamo sangpyagalaong nang Dios adoon, ayaw magsopak, pan-gagad kamo, ayaw pagpakabagsuga yang oro mayomaynang kamayo kamonaan kadini na yosopaksang pagindo nang Dios.” 16 Yang yudungug sangpyagalaong nang Dios toyo yosopak ngaong mangaotaw na pyagaagad ni Moises pagpanaw ag Egipto.17 Yamadaman yang Dios kanilan tungud sang imonilan na maat wakaw lyarasay silan nang Dios su-rud nang kapatan na ka toig asang banwa na waymaguya. Yamangkamatay silan kariko disaan nayosopak sang Dios. 18 Pyaglaong da nang Dioskanilan na di da silan makaslud sang banwa napagapatanaan nilan na apapaguyaan naan kani-lan kay wa silan mangagad sang kanaan pagindo.19 Wakaw kyakatigaman ta na wa nilan adatungayang pagapatanaan na aatag nang Dios kanilan kaywa silan akanarig sang Dios.

41 Kita na manga tomotoo adoon, arag kita pya-

galaong nang Dios na arag kita atagan naan nangakapagpatanaan ta, wakaw managkido kita antakway isa kanatu na di akaatagan. 2 Kita maynilankadini kay arag kita byabatokan bain sang aka-pagpatanaan na aatag nang Dios sang yamanarigkanaan. Awgaid silan kadini maski yudungug silansaan way madyaw na yamaimo kanilan kay wasilan otoo sang pyagalaong nang Dios. 3 Kita gaidna yamanarig sang Dios yang yatagan nang aka-pagpatanaan na yaandam naan sang otaw. Kayyagalaong yaan bain sang kanatu kamonaan nalaban di da silan atagan nang akapagpatanaan kaylaban maat naan yang imo nilan. Yagalaong yang

Hebreo 4:4 248 Hebreo 5:14Dios saan maski yaandam da naan yang akapag-patanaan anay da nang pagimo naan sang karib-otan. 4 Yatigam kita na yaandam da yaan kay aonsyosolat kadini bain sang kapitong allaw na yaanna allaw yang pyagatangku nang Dios sang pagimonaan sang kariko. 5 Awgaid maski yaandam da,wa adatunga nang kanatu kamonaan kay yagalaongyang Dios na laban di da silan atagan nang akapag-patanaan na aatag naan sang yamanarig kanaan.6 Yang kanatu kamonaan kadini wa atagi kay wasilan akanarig sang Dios awgaid aon kadayganna atagan. 7 Pyaglaong da nang Dios na adoonna manga allaw aatag naan sang maningug sangkanaan pyagalaong yang akapagpatanaan. Yadogayyang pagurangan nang paglaong nang Dios sangkanatu kamonaan aw yang pyapasolat naan kangDabid na yagalaong, “Aw dumungug kamo sangpyagalaong nang Dios adoon, pangagad kamo, ayawpagpakabagsuga yang oro mayo.” 8 Matungtungna aon manga otaw na dyadara ni Josue adto sangbanwa na pyapaguyaan nang Dios sang kanatukamonaan, toyo buku pa naan yang pyagalaongnang Dios na akapagpatanaan na aatag naan sangyamanarig kanaan. Kaypagkatapos disaan, yadogaypa kayan yoman maglaong yang Dios na madatungyang allaw na aon kadaygan na manga otaw na ata-gan naan nang akapagpatanaan. 9 Wakaw yatigamda kita na aon pa adoon yaandam nang Dios napagapatanaan nang kanaan manga otaw. 10 Kayyang otaw na pyapatana nang Dios yagtangku dasang kanaan imo, wa da akanarig sang kanaanmadyaw na imo na yaan yang makatabang kanaan,maynang Dios na yagatangku sang pagimo naansang karibotan kayan yagpatana.

11 Wakaw mamakot kita antak kita atagan nangakapagpatanaan ta. Di kita magasiling kanilankadini na wa akanarig sang Dios kay daw arag kitasilotan nang Dios. 12 Mangagad kita sang pya-galaong nang Dios kanatu kay yagadan yang kanaansorit nang gaom na maynang pyagaatobang ta yaanna gasorit. Maynang espada na laban matarum nayaragsub sang otaw maynaan oman yang pagindonang Dios na maragsub sang ungud nang otaw,maski yang ginawa naan arag lyaragsub, wakawkyakatigaman yang dumdum naan aw yang surudnang ginawa naan. 13 Way amatago sang Dios.Yagadadayaw naan kitaun yang kariko nang imonang otaw, aw yang kariko nang dumdum nilanyabos naan katigaman. Amatobang kita kariko sangDios tungud sining kanatu manga imo.

Si Jesus yang Labaw na Magampoway na Dungga-nun

14Wakaw abay kita mangagad sang pagindo nangDios na kyakanarigan ta kay si Jesus na Anak nangDios yang labaw na magampoway natu adto sangDios. Makagagaom yaan, aadto yaan langit asangatobangan nang Dios. 15 Maski Anak nang Dios siJesus yatigam yaan sang karutuy ta kay arag yaanyakaagi sang kariko nang kyakaagiyan ta, awgaidwayaan makaimo sang maat. 16Wakaw di kita amarigmatobang sang Dios allawallaw na mapagbarawkanaan. Aw mapakallaat kita kanaan amallaat yaankanatu. Atabangan kita naan aw magkinaanglankita nang tabang.

51 Yang manga labaw na magampoway disang

templo nang manga Judio pipili antak matobangsilan sang Dios tungud sang manga otaw. Silanyang yamatag sang Dios nang manga ayup na pya-patay na lingat sang sara nang otaw. 2 Yatigamsilan na arag silan yakasara maynang kadaygan namanga otaw wakaw di silan ilibagun nang mangaotaw na yakasara tungud sang kanilan karutuy.3 Wakaw aw matag sang Dios yang magampowaysang lingat sang sara, buku gaid nang kanang ka-daygan sara yang ilingatun, awgaid arigkan sangkanaan sara pyaparingat. 4 Yang magampoway wamagabuut na yaan yang magaimo sang dakora nagawbuk na pagkamagampoway. Awgaid yang Diosyang yamatag kanaan saan na katungud. Maynni Aaron kadini na magampoway nang taga Israeladto sang Dios, yang Dios yang yamatag kanaansaan na katungud. 5 Arag si Jesu Kristo, wa yaanmagaparabaw antak maimo yaan labaw na maga-mpoway, awgaid yang Dios yang yamatag kanaansaan na katungud, yagalaong yang Dios kanaan,“Ikaw yang kanak Anak, ako ra yang kanmo Ama.”6 Arag syosolat kadini yang pyagalaong nang Dioskang Kristo, laong, “Way kataposan nang kanmopagkamagampoway, mayn kaw ni Melkisedek nausug na magampoway kadini nang timpo ni Abra-ham.” 7Nongotawpa si Jesus, kaba gadumdumyaansang karisud namadatung kanaan, yagadaraw yaan,yagaampo yaan sang Dios kay yaan yang makaboioman kanaan na apatayun. Kay laban madyawni Jesus na abay yaan mangagad sang pagbuutnang Dios, wakaw yaningug yang Dios sang kanaanpagampo. 8 Maski Anak nang Dios si Jesus, pya-gaindo yaannangDios pagpangagad kanaanpinaagisang karisud na titigkuran naan. 9 Yamatapos niJesus kaagiyan yang kariko nang gosto nang Dios naapaagiyan kanaan, yamaimo yaan maglilingat sangsara nang manga otaw na yamanarig kanaan antaksilan kaaronan nang kinaboi na way kataposan nayaatag nang Dios. 10 Kayan inimo yaan nang Dioslabaw na magampoway nang manga tomotoo adtosang Dios mayni Melkisedek.

Tambag antak Dili Makasoway11 Madaig pa garo yang pagaindo ko kamayo

bain sang imo ni Jesus, di da gaid, kay marisud dakamo pagindoon kay way gosto mayo na matigam.12 Dogay da kamo na yamanarig sang Dios wakawmadyaw da garo kamo imoon magindoway, awgaidonnoon pagimo kamayo magindoway na yagaki-naanglan pa kamo na oman pagindoon sang tigmadna pagaanadan bain sang paagi nang Dios. Yaka-gaon da kamonang isuisu na di pamakaimo komaansang kanun, wakaw yabay pa kamo pasosoon. 13Awyabay pa kamo somoso agaw maynaan isu pa. Yangotaw na maynaan di pa matigam mangagad sangpagindo nang Dios. 14 Aw komaan da yaan sangkanun, agaw maynaan dakora da yaan, bukun dayaan nang isu. Maynaan oman yang otaw na yabaymangagad sang pagindo nang Dios. Kay yanaramda yaan nang pagpangagad sang pagindo, wakawkimilara ra sang maat aw madyaw.

Hebreo 6:1 249 Hebreo 7:56

1 Di da kita abay maganad sang tigmad na pya-gaanadan bain sang pagtoo kang Kristo. Yaan yangpagaanadan da ta adoon yang mararumlarum napagindo antak magsun yang pagtoo natu. Di dakita abay magagogodgoday sang pagindo bain sangpagbotawan sang manga imo na di makaontol sangDios, aw yang pagindo bain sang pagtoo sang Dios,di da abay natu pagaanadan. 2 Yang pagindo bainsang manga paagi nang pagbawtismo aw yang pag-dapun sang oro nang otaw kaba yaampo, aw yangpagindo na managboi oman yang yamangkamatayaw yang silot na way kataposan nang Dios sangotaw, arag di da natu abay ogodgodon. 3 Di da natuoman pagaanadan yang tigmad na pagindo, yaanyang pagaanadan da natu, aw tomogot yang Dios,yang mararum na pagindo antak magsun yang pag-too natu. 4 Magapadayon kita sang pagkanarig takang Jesus daw aon otaw digkanatu na mobotawansang kanaan pagtoo. Kay yang otaw na yobotawansang pagkanarig naan kang Jesus, di da amaimo namabarik yaan antak tomoo oman kang Jesus kaypyakatigam da yaan nangaon nang Dios bain kangJesus, yakadawat da yaan sang pagatag nang Diosna sikun diglangit, yatagan da yaan nang Balaanna Espirito, 5 kyatigaman da naan na madyaw yangpyagalaong nang Dios, kinita da naan yang mangamangkadyaw na imo na yagadan nang gaom nangDios. 6Wakaw di da yaan mabarik tomoo kang Jesuskay kyagiyandanaankariko kayanpyakainaannaanasang atobangan nang manga otaw si Jesus na AnaknangDios kaywanaanubutangan sang ginawanaanyang pagkarabo kang Jesus asang koros. 7-8 Kita namanga otaw maynang pawa na yabay oranun. Awmadyaw yang abot nang tanum na amakaan nangtagtomon, makadawat yang pawa sang panalanginnang Dios. Toyo aw gityan yang pawa nang soksokaw sagbut, buku nangmadyaw na pawa. Magalaongyang Dios na way asoy naan na pawa, osonogon da.

9 Kamo na manga karugunan ko, maski gaindokami kamayo nangmaynaan, yatigam kami na bukukamo nang mayn nilan na yobotawan sang pag-too sang Dios, yotoo kami na abay imoon mayoyang madyaw na imo na iimo nang otaw na ly-owas da nang Dios sang sara. 10 Matarong yangiimo nang Dios kanatu, dili naan akaringawan yangmanga madyaw na imo mayo aw yang karugunmayo kanaan na pyapakita mayo na yabay kamotomabang sang kanaan manga otaw. Abarusankamo naan nang madyaw sang manga imo mayona madyaw. 11 Gosto nami na abay kamo mamakotasta sang kataposan antak matoman yang karikonang tyatagadanmayo na imoon nang Dios kamayo.12 Gosto nami na di kamo amataka sang pagpanga-gad mayo sang Dios. Pagsiling kamo nang mangatomotoo na yabay somarig sang Diosmaski yadogaymatoman yang pyagalaong nang Dios kanilan, wasilan akaomo, yabay magtagad wakaw tyotomannang Dios kanilan yang manga saad na pyagalaongnaan.

Yang Dili Akapagdowadowaan na Saad nang Dios13 Tanawa yang Dios kadini sang pagsaad naan

kang Abraham. Kay way yarabaw kanaan na maka-pagpasarig sang saad naan wakaw pyasarigan da

naan na otomanun naan yang saad naan kang Abra-ham. 14 Yani yang pyagalaong nang Dios kangAbraham, laong, “Abay ta kaw tabangan, kay Abra-ham, apakadaigin ko yang kanmo manga sompaw.”15Yabaymagtagad si Abraham sang pagtoman nangDios sang saad kanaan, wa yaan akaomo, wakawyamatoman yang saad kanaan nang Dios. 16 Tinuudna yang otaw awyasaad ipan naan paglaong na yangDios yang yatigam namatungtung yang pyagalaongnaan kay labaw pa kanaan yang Dios. Aw taposda naan paglaong yang kanaan saad, na maynaanyang paagi nang kanaan pagsaad, di da amaimolantogiin. 17Maynaan oman yang Dios, gosto naanna akatigamannangmanga otawna syasaadannaanna dili naan aparinin yang saad naan kanilanwakawdyodogangan naan yang kanaan saad nang kanaanpasarig na otomanun naan yang syasaad naan.18 Yang saad nang Dios aw yang pasarig naan naotomanun naan yang saad naan, laban di amaparin.Di amaimo na di naan otomanun yang pyagalaongnaan. Wakaw kyatigaman da ta na kita na yadangupkanaan makasarig na kariko nang pyagalaong nangDios kanatu arag amatoman. 19 Yang pagkanarigta na amatoman yang saad nang Dios maynangpotaw kadigun na pyagatagun sang barangay antakdi maanod. Yang pagkanarig ta yang yabaymakata-gun kanatu antak di ta ayawan yang kanatu pagtoo.Yang tyatagadan ta na saad nang Dios kanatu labanakaimanan ta na amaimo kanatu 20 kay yagona rakanatu si Jesus adto langit, yamatobang yaan sangDios tungud kanatu. Yakagaon yaan nang labawna magampoway na yarasak sang balaan na paguyanangDios na syasaringgannangmadakmul na sapotdisang templo nang manga taga Israel. Yamaimosi Jesus labaw na magampoway na way kataposan.Yang katungud ni Jesus pagkamagampoway may-nang katungud ni Melkisedek pagkamagampoway.

7Yang Magampoway na si Melkisedek

1 Si Melkisedek yang ari nang banwa na Salem,arag yaan magampoway nang otaw adto sangDios na makagagaom. Pagori ni Abraham sikunmagpatay sang manga ari na yapaggira kanaan,songonon yaan ni Melkisedek. Yaampo sang Dios niMelkisedek si Abraham antak abay yaan tabangannang Dios. 2 Yaatag ni Abraham kang Melkisedekyang kasamporo sang kanaan tyaban sikun sangmanga ari. Yang kaorogan nang aran ni Melkisedek“Ari na madyaw nang Dios.” Arag pyagangarananyaan nang ari nang banwa na way kasamok kayyaan yang kaorogan nang aran na Salem. 3 Waykyakasolat bain sang ama aw ina ni Melkisedekaw bain sang manga kamonaan naan. Arag waykyakasolat bain sang allaw nang pagkawtaw naanaw yang allaw nang pagkamatay naan wakaw maynyaan ni Jesus na Anak nang Dios, way kataposannang kanaan pagkamagampoway.

4Yatigam kita na dungganun si Melkisedek kay siAbraham na pangoro natu na taga Israel yamatagkanaan nang kasamporo sikun sang tyaban naansang manga ari. 5 Yang manga sompaw gaid niLebi yang yamaimo magampoway disang templo.Pyagabuutan nang balaod na makakamang silan

Hebreo 7:6 250 Hebreo 8:6sang kasamporo na abot na pyagaatag nang mangataga Israel na arag sompaw ni Abraham maynangmagampoway. 6 Maski buku nang sompaw ni Lebisi Melkisedek, yaan yang yatagan ni Abraham nangkasamporo. Yaan yang yagaampo adto sang Diostungud kang Abraham, maski si Abraham yangsyasaadan nang Dios. 7Yatigam kita na yang maga-mpoway sangDios labaw sang otawna yaamponaansang Dios, wakaw kikita ta na labaw si Melkisedekkang Abraham. 8Yang magampoway disang templona yatagan nang otaw nang kasamporomanga otawsilan namagkamatay. Awgaid bain kangMelkisedekna yakamang sang kasamporo na sikun kang Abra-ham, way kyakasolat na yamatay yaan. 9-10 Si Lebiyang kamonaannangmagampowaynapyagaatagannang kasamporo nang kariko nang abot nang tagaIsrael. Nang pagatag ni Abraham kang Melkisedeknang kasamporo itong yamatag si Lebi kay itongsayda si Lebi aw si Abraham kay sompaw si Lebini Abraham. Wakaw yatigam kita na labaw siMelkisedek kang Lebi kay maynang yamatag kangMelkisedek si Lebi nang kasamporo.

11 Yang balaod na pyapatoman nang Dios kanatuna manga taga Israel pyapaagi kang Moises nongtimpo nilan na si Aaron yang labaw na magam-poway. Awgaid yaan na paagi wa akatoman nangmanga otaw wakaw yatagan si Jesu Kristo nangkatungud sang pagkamagampoway. Yang katungudni Jesus pagkamagampoway buku nang maynangkatungud ni Aaron pagkamagampoway na si Aaronsompaw ni Lebi, awgaid maynang katungud niMelkisedek pagkamagampoway. 12 Pagbarin sangkatungdanan na magampoway, arag da yaparinyang balaod bain sang magampoway, 13-14 kay siJesu Kristo yang ballin sang manga sompaw ni Lebina magampoway toyo buku nang sompaw ni Lebisi Jesus, sompaw ni Juda. Awgaid yaan yang pya-galaong ni Moises na amaimo manga magampowayyang manga sompaw ni Lebi, buku nang sompaw niJuda.

Yang Lain na Magampoway na Mayn ni Melkisedek15 Kyadaragan da ta laban na yaparin da yang

balaod aw yang pagkamagampoway kay mayn niMelkisedek si Jesus sang kanaan pagkamagam-poway, 16 kay wa akaimo magampoway si Jesuspinaagi sang balaod na yaan yang imoon magam-poway yang sompaw ni Lebi, awgaid yamaimo yaanmagampoway kay aon gaom naan kay magapabilinyaan boi nang way kataposan. 17 Kay syosolat ka-dini yang pyagalaong, “Way kataposan nang kanmopagkamagampoway, mayn kaw ni Melkisedek namagampoway kadini.” 18-19 Yang dadaan na balaoddi abay makatabang sang otaw antak makaon-tol sang Dios wakaw byaballinan nang Dios nangmadyawnapaagi na pinaagi saanmakadorodda kitasang Dios.

20-21 Yasaad yang Dios na yagalaong na waypagkatapos nang kang Jesus pagkamagampoway.Way maynaan na saad naan sang manga sompawni Lebi nang pagkaimo nilan magampoway, awgaidsyosolat kadini yang pyagalaong nang Dios bainkang Jesus, laong, “Dili amaparin yang kanak dum-dum, syaad da ko na way pagkatapos nang kanmopagkamagampoway.” 22 Wakaw laban madyaw pa

sang dadaan na paagi yang bago na paagi na si Jesusyang gapasarig.

23 Yang dadaan na paagi madaig yang yamaimomagampoway kay pyagaballinan aw yatay da.24 Awgaid si Jesus na di magkamatay, sayda naanyang magampoway nang way kataposan. Yangkanaan pagkamagampoway di amasingadto sangkadaygan. 25 Wakaw laban makatabang si Jesusnang way kataposan sang kariko nang otaw namodorod sang Dios antak di silan silotan tungudsang kanilan sara. Kay si Jesus pollayon boi, yabayyaan matobang adto sang Dios tungud kanatu,wakaw pollayon yaan makatabang kanatu sangkanatu kikinaanglan sang Dios.

26 Si Jesus yang magampoway na laban makata-bang kanatu kay pollayon madyaw yaan, ampanway maat na imo naan, buku yaan nang mayn natuna manga otaw na maat yang imo, yapakabatonyaan adto sang Dios aglangit, arag yaan makaga-gaom sang kariko. 27 Yang kadaygan na mangamagampoway kinaanglan allawallaw amatag sangDios nangmanga ayupna pyapatay antak pasayloonnang Dios silan aw yang kadaygan na manga otawsang kanilan sara. Tobok yang kang Jesus paagi,yang pagatag ni Jesus sang Dios na pyagalingat sangsara nang otaw, misan da gaid naan imowa. Waday kinaanglan na osobliin pa. Yaan na pagatagyang lawas naan na pyapatay disang koros. 28 Yangmanga otaw na yamaimo magampoway pinaagisang balaod ni Moises, otaw namakasasara. Awgaidpinaagi sang saad nang Dios kyakaballinan yangbalaod ni Moises, yamaimomagampoway nang waykataposan yang Anak nang Dios. Way kolang nangkanaan manga imo.

8Si Jesus yang Kanatu Labaw na Magampoway

1 Laban di ta akaringawan yang pyagaindo kokamayo, na aon day maynaan adoon labaw namagampoway kanatu adto sang Dios, si Jesu Kristo.Yagingkod da yaan sang ingkodanan na asang apitkarinto nang trono nang Dios aglangit. 2Asang ato-bangan nang Dios yagatoman si Jesus sang kanaankatungdanan pagkamagampoway. Yaan yang tin-uud na ampowanan na buku nang inimo nang otawawgaid yang Dios yang yagaimo. 3 Maynini yangpaagi nang magampoway disang donya, yamatagsilan sang Dios nang manga ayup na pyapatay nalingat sang sara nang otaw. Wakaw arag si Jesusyagaatag sang Dios, yaatag naan yang kanaan lawasna pyapatay asang koros. 4 Aw ani pa si Jesussang donya dili yaan amaimo magampoway kayaon manga magampoway na mamatag adto sangDios sang pagatag na sogo nang balaod ni Moi-ses. 5Yang paagi nang manga magampoway yagaidmagsiling sang paagi nang tinuud na ampowanandiglangit aw yang kanilan ampowanan yagaid gaonsang ampowanan diglangit. Yatigam kita saan kaynang bay maglindug si Moises sang kanilan am-powanan sang Dios, pyagalaong yaan nang Dios,“Dadyawa mayo yang pagimo, gaonan mayo sangpyapakita ko kanmonangaon asang butay na Sinai.”6 Yang katungdanan na yaatag kang Jesus labawpa sang katungdanan nang manga magampoway

Hebreo 8:7 251 Hebreo 9:15disining donya. Yang bago na paagi ni Jesus antakmakadorod kita sang Dios labaw pa sang dadaan napaagi kay yang bago na paagi yagadan nang labanmadyaw na manga saad nang Dios. 7Aw yadyaw payang dadaan na paagi, di da aballinan nang bago napaagi.

8Buku nang madyaw nang Dios yang manga tagaIsrael kay wa silan mangagad sang dadaan na paagi.Wakaw yagalaong yaan, “Madatung yang allaw naimoon ko yang bago na paagi na pangagdan nangmanga Judio na sompaw ni Israel aw sompaw niJuda antak maringat yang kanilan sara. 9Yang bagona paagi na imoon ko wa makagaon sang imo kokadini nang pagkamang ko sang kamonaan nilandisang banwa na Egipto. Wa nilan pangagdi yangkanak pagindo wakaw wa da ko silan atabangi.”10 Yagalaong yang Dios, “Maynini yang imoon kona bago na paagi kay antak makadorod kanak yangsakop ko na manga taga Israel. Ubutang ko sangkanilan ginawa yang kanak pagindo antak abayunnilan dumdumun, antak silan matigam sang gostoko na imoon nilan. Na amaimo ako kanilan Pangorona Dios kayan silan amaimo kanak manga anak.11 Ninyan na manga allaw di da nilan pagaindoonyang kanilan manga inagad aw manga lomon bainkanak kay kariko nang otaw, dungganun aw bukunang dungganun, matigam da kanak. 12 Amallaatako kanilan aw ayawan nilan yang kanilan sara, dida ko silan isilotan. Kariko nang kanilanmanga imona maat ko, akaringawan da ko, di da ko akanam-putan.” Yaan yang pyagalaong nang Dios na bagona paagi sang pagsimba kanaan. 13 Pyaglaong danaan yang bago na paagi na yakaballin sang dadaanna paagi, wa da naan apapangagdi sangmanga otawyang dadaan. Sang maynaan, yagapasabot yaan nayang dadaan na paagi di da amagamit. Yang maskinana na di da amagamit, ayawan da.

9Yang Pagsimba na Aani sang Donya aw Yang

Pagsimba na Aadto Langit1 Yang dadaan na paagi sang pagsimba, aon

manga balaod na tyotoman nilan sang kanilanpagsimba. Arag aon ampowanan sang Dios nainimo nang otaw. 2 Yaan na ampowanan kaoy yangpyagaarabat aw paris nang ayup yang pyagaatup.Yang apit gangaan pyagangaranan nang balaan naampowanan. Asaanubutanganyang ilawan awyanglamesa aw yang allawallaw byubutang sang lamesana paan na pasalamat sang Dios. 3 Yang apit surudna syasaringgan nang madakmul na sapot pyagan-garanan nang balaan na paguya nang Dios. 4 Asaanubutangan yang lamesa na borawan na sonoganansang insenso na maynang torob. Asaan arag yangkaban na syasangkoban nang borawan. Yaan nakaban yang pyagangaranan nang arka nang dadaanna paagi, agsurud naan na kaban yang borawanna lasakanan sang paan na mana na yaatag kadininang Dios. Arag aagsurud yang bangka na gyagamitni Aaron kadini na yadaon. Arag lyarasak disaanyang dowambook na bato na lipig na syosolatannang samporong ka sogo nang Dios sang mangaotaw. 5 Asang babaw nang kaban yaning podo bo-rawan na pyagangaranan nang pasaylowanan nang

Dios sang manga otaw tungud sang kanilan sara.Pyapaindug asaan yang manga inimo na gyagaonsang tagalangit na laban magayon, na yagapasabotna iyan disaan yang Dios. Yarongan nang mangapanid nilan yang pasaylowanan. Toman da naan, diakasamanan batokon adoon disini yang kariko nangasaan.

6 Yang dadaan na paagi sang pagsimba sangDios, allawallaw yarasak yang manga magampowaydisang apit gangaan na ampowanan, yagatomansang katungdanan nilan. 7 Awgaid yang apit su-rud na yurangan nang madakmul na sapot, waymakaslud disaan, yang labaw namagampoway gaid,toyo misan gaid surud nang kada toig. Di yaanmakaslud aw way dara na dogo. Yaatag naan sangDios yang dogo antak yaan pasayloon sang kanaanimo na maat nang Dios aw antak arag pasayloonyang manga taga Israel. 8Yang pagkabutangbutangnang dadaan na ampowanan sang Dios na yuran-gan agsurud nang madakmul na sapot yaan yangpakatigam kanatu nang Balaan na Espirito na dilimakaslud sang balaan na paguya nang Dios yangmanga otaw kaba iyan pa yang dadaan na am-powanan aw yang dadaan na paagi sang pagsimba.9Yang dadaan na paagi aon kaorogan adoon kanatu.Kay kariko nang manga pagatag sang Dios nangotaw na pyapasobay sang dadaan na paagi nangpagsimba, waramagadadayawmakalingat sang saranang otaw. 10 Yaan na manga paagi sang pagsimba,bain gaid yaan sang pagkaan aw paginum aw pag-pangogas. Pyapatoman yaan sang otaw na paagikaba wa pa nang Dios imowa yang bago na paagisang pagsimba.

11 Awgaid adoon si Jesu Kristo yang makaatagkanatu nang mangkadyaw na panalangin kaymakadorod yaan sang Dios. Yang ampowanan nalyarasakan naan buku nang inimo nang otaw, waradisining donya, gimadyawan yaan, labaw pa sangmanga ampowanan disining donya. 12 Yarasak siJesus sang balaan na paguya nang Dios diglangit,wa magadara nang dogo nang kambing aw baka,awgaid yang kanaan dogo yang pyapatutud naandisang koros. Misan da yaan surud, wa da naanomana. Yaan yang paagi nang pagtobos naankanatu antak di da kita silotan sang kanatu imona maat nang Dios. 13 Yang dadaan na paagi yangdogo nang kambing aw baka aw yang aribo nangnati na baka na syosonog syasabog sang mangaotaw na di makasimba kay yakasara. Yamatapossilan sabogan, madyaw da, makasimba ra. Toyowara magadadayaw makalingat sang kanilan sara.14 Labaw pa saan na paagi yang dogo ni Jesu Kristokay yakawara sang kanatu sara antak di da natuakanamputan kayan yangagad kita sang Dios namakagagaom. Kay pinaagi sang Balaan na Espiritoyaatag ni Jesus yang kanaan lawas adto sang Diosnang pagkamatay naan asang koros. Yaan napagatag yang ampan way kolang, laban madyawkay way maat digkang Jesus.

15 Wakaw si Jesus yang yagadomara sang bagona paagi kay antak yang otaw makadorod sangDios. Yang kamatayun ni Jesus yang tobos sangmanga otaw antak marowas silan sang sara nayamaimo nilan kaba yagapadayon silan mangagad

Hebreo 9:16-17 252 Hebreo 10:16sang dadaan na paagi. Wakaw adoon kariko nangotaw na pinili nang Dios, makadawat sang way kat-aposan na panalangin na syasaad nang Dios kanilan.16-17 Maynaan oman yang pagdawat sang kabilinnang yamatay. Maski syolat da nang tagtomon yangmagapanmo sang kanaan kabilin, di pa amakamangyaan na kabilin kaba boi pa yang tagtomon. Awkatigaman da na matungtung yamatay da yangtagtomon, baya da akaagdan da yang syosolat napangombilin. 18 Wakaw arag kadini yaan yangpagpakatigam namakaatobang silan adto sang Diosyang paggamit sang dogo nang manga ayup napyapatay. 19Maynini yang pagpangagad nilan sangbalaod nang Dios. Yoona paglaong ni Moises sangmanga otaw yang kariko nang manga pagindo nangDios, kayan pyoti naan yang lasakanan nang dogonang baka aw kambing na dyadariyan nang tobig.Wiwitikan naan nang dogo yang syosolatan nangbalaod aw yang kariko nang otaw arag wiwitikannaan nang dogo. Yang bobol nang karnero na pip-intoraan nang mapora aw yang manga sanga nangkaoykaoy na isopo yang gyagamit naan pagwitik.20Kaba wiwitik ni Moises, laong naan, “Yaning dogoyang agamitin ta aw modorod kita sang Dios kayyaan yang paagi naan na pyagaindo naan na imoonnatu.” 21 Yang ampowanan sang Dios aw yangkasangkapan na gyagamit nilan sang pagsimba aragwiwitikan ni Moises nang dogo. 22 Tinuud na pina-sobay sang pagindo nang balaod yaimo madyawyang agput kariko asang simbaan pinaagi sang dogona wiwitik nilan. Aw way dogo na tumutud diamapasaylo yang otaw sang kanilan sara.

Yang Pagatag ni Kristo Yakawara sang manga Sara23 Yang ampowanan disining donya aw yang

manga butang na gyagamit sang pagsimbamatung-tung gyagaon sang aglangit. Yaning asang donyaamaimo gaid madyaw pinaagi sang dogo na wi-witik. Toyo yang aglangit yagakinaanglan nanglaban madyaw na pagatag na dogo. 24 Yang am-powanan na lyarasakan ni Jesus buku nang inimonang otaw. Yang inimo nang otaw gyagaon gaidsang tinuud na ampowanan diglangit. Yang langityang lyarasakan ni Jesu Kristo, asaan da yaan, yam-atobang yaan sang Dios tungud kanatu. 25Kada toigyarasak yang labawnamagampoway sang balaan napaguya nang Dios, gadara sang dogo na buku nangkanaan tyoonan dogo, dogo nang ayup. Awgaidsi Jesus di da oman magaimo sang yiimo naan, nayamatag nang kanaan dogo tungud sang sara nangotaw. 26 Aw maynang paagi nang magampowayyang paagi ni Jesus, arimarim magapakamaty siJesus dungan yamaimo yang donya. Toyo bukunang maynaan yang paagi ni Jesus. Misan da yaankani sang donya na yagapakamatay antak lingatunyang sara nang manga otaw, adoon da na agputda yang kataposan nang kariko. Di da yaan omanmagpakamatay. 27 Maski sini na otaw misan dakamatay. Aw yamatay da, ookman da yaan nangDios. 28 Wakaw si Jesus misan da magpakamatayantak lingatun yang sara nang otaw. Makani omansang donya si Jesus, toyo di da magapakamataytungud sang sara nang otaw, awgaid makamangsang manga otaw na yabay magtagad kanaan namadatung.

101 Yang dadaan na paagi sang pagsimba na pya-

gaindo nang balaod na yaatag ni Moises yaan yanganino gaid nang madyaw na panalangin nang Diosna madatung, wakaw wa makalingat sang imo nangotaw namaat nang Diosmaski kada toig pyapatutudnang magampoway yang dogo nang manga ayup.2 Yaan na paagi aw yakawara pa sang sara disangdumdum nilan, di da silan magapatutud sang dogokay matigam silan na ampan, wa day sara nilan.3 Awgaid kay wara magadadayaw makalingat sangsara, wakaw yabay magpatutud yang magampowaysang dogo kada toig. Disaan yakanamput silan sangmaat nang Dios na manga imo nilan. 4 Kay yangdogo nang baka aw dogo nang kambing laban dilimakakamang sang sara nang otaw.

5 Wakaw pagdatung ni Kristo asang donya,maglaong yaan sang kanaan Ama na Dios, “Yangpagpatay nilan sang manga ayup aw yang pagatagkanmo, buku nang gosto mo, wakaw pyagabuutanmo ako na amaimo ako otaw antak aon lawas naakaatag kanmo. 6Yang pagsonog nilan sang mangaayup aw yang pagatag kanmo tungud sang saranilan buku nang madyaw mo. 7Wakaw galaong akokanmo, kayAmanaDios, na yakani ak sangdonyanamagatoman sang kanmo pagbuut na syosolat kadinibain kanak.” 8Nang tigmad pyagalaong ni Kristo nayang Dios wa akaontori nang pagpatay nilan sangayup aw yang pagsonog saan aw yang kadayganna manga pagatag na pyagalingat sang sara nilankay buku nang maynaan yang gosto nang Dios.Yagalaong si Kristo sang maynaan maski yaan yangpaagi na pyagaindo nang balaod. 9 Kayan yaglaongsi Kristo, “Yakani ak sangdonyanamagatoman sangkanmo pagbuut.” Wakaw kyakamang nang Diosyang dadaan na paagi sang pagsimba, byaballinannaan nang bago na paagi. 10 Kay yangagad si Kristosang pagbuut nang Dios, wakaw liningat da yangkanatu sara, madyaw da kita nang Dios tungud sangpagatag ni Kristo. Yang kamatayun naan asangkoros yang kanaan pagatag na wa day kinaanglanna osobliin pa.

11 Yang dadaan na paagi sang pagsimba,allawallaw yagatoman sang kanilan katungdananyang manga magampoway na gadomara sangpagsimba nang manga simisimbaay. Yabay silanmagatag sang Dios nang dogo nang manga ayup napyapatay nilan na wara magadadayaw makalingatsang sara nang manga otaw. 12 Si Jesu Kristomakaisa ra matag sang kanaan dogo asang korostungud sang sara nang otaw. Toman da naan napagatag, tapos da aw wa day amaoman. Pagkataposnaan na imo ni Jesus, magingkod yaan diglangitsang ingkodanan na asang apit karinto nang Diosna kanaan Ama. 13 Adoon gatagad yaan sang allawna apaguyukan da sang parapara naan yang karikonang kontara naan. 14 Pinaagi sang misan da napagkamatay ni Jesu Kristo disang koros pollayonmadyaw da nang Dios yang kariko nang otawna pyasaylo ra naan sang kanilan sara. 15 YangBalaan na Espirito arag yagapakatigam kanatu namatungtung agaw na toman da yang kamatayun niKristo na lingat sang sara. Nang tigmad pyagalaongnang Balaan na Espirito, 16 “Yagalaong yang Dios

Hebreo 10:17 253 Hebreo 11:5na maynini yang bago na paagi na imoon naanantak domorod kanaan yang manga otaw, ubutangnaan sang ginawa nilan yang kanaan mangapagindo antak abayunnilan dumdumun, antak silanmatigam sang gosto naan na imoon nilan.” 17Kayanpyaglaong naan na di da naan akanamputan yangkanilan sara aw yang pagsopak nilan sang kanaanbalaod. 18Wakaw aw pyasaylo ra yang otaw wa daykinaanglan na amatag pa nang dogo na pagalingatsang kanaan imo na maat nang Dios.

Modorod Kita sang Dios19 Manga karomonan ko na manga tomotoo,

yatigam da kita na makaslud da kita adoon sangbalaan na paguya nang Dios diglangit kay yag-patutud da si Jesus sang kanaan dogo asang koros.20 Makaslud da kita disaan na mapagbaraw sangDios kay inimo da ni Jesus yang bago na paagi.Yamaimo yaan otaw antak maimo yaan agiyananadto sang Dios, maynang agiyanan na pyagaaginang magampoway adto sangkilid nang sapot awyarasak silan sang balaan na paguya nang Diosdisang ampowanan. 21 Kay aon day kanatu labawna magampoway na gadomara sang pagsakop nangDios, 22wakawamatobang kita sangDios na ubutangta sang ginawa ta yang Dios, na abay kita somarigna yaningug yaan kanatu. Modorod kita na wa daakaarig kay kyamangdanangDios yang kanatu sara.Madyaw da kita nang Dios kay maynang yakapan-gogas da kita disang matinaw na tobig. 23Abay kitasomarig na amatoman yang kariko nang syasaad natabang kanatu nang Dios, di kita magadowadowasang pagkanarig ta, kay di amaimo na di otomanunnang Dios yang kariko nang syasaad naan kanatu.24Magadumdum kita sang imoon ta antak kitaman-agilugun aw managtinabangay. 25 Abay kita man-agtipon simimba, di kita magasiling sang kadaygannawa da isimba. Magainindoway kita antakmagsunyang kanatu pagtoo. Kay kyakatigaman ta na siJesus amallug da domatung ani sang donya.

26 Aw pyakatigam da kanatu nang Dios yangmatungtung na pagindo bain sang pagkamatay niJesu Kristo na lingat sang sara, kayan yabay kitamagimo sang sara na tyotyoyowan ta yang pagimo,marisud yang akainangan ta kay wa day paagi namakalingat sang sara. 27 Yaan yang inangun da tayang magaid da kita magtagad sang makaallukallukna silot nang Dios disang laga nang atoron na dat-nganan nang yosopak kanaan. 28 Yatigam kamo nakariko nang yosopak kadini sang balaod nang Diosna pyagaindo ni Moises, aw kyakatigaman pinaagisang dowa aw buku toro na tistigos na yagamatoodna tinuud agaw yosopak, ampan way yamallaatkanaan, pyapatay yaan. 29 Labaw pa sang silot sangotawkadini yang silot sang otaw adoonna yatarikodsang Anak nang Dios, na yagadumdum na wayasoy nang dogo ni Jesus na pyapatutud antak kitamakadorod sang Dios. Nangaon yaan na dogo yangyakalingat sang kanaan sara toyo adoonpyagdiliyanda naan. Yang imo naan na maynaan, yagasodisang Balaan na Espirito na yagapakatigam kanatusang tabang nang Dios. 30 Yatigam kita na dagdaguyang silot sang otaw na gaimo sang maynaan kayyatigam kita sang Dios na yagalaong kadini, “Akoyang magasilot sang otaw, ako yang mabarus sang

maat na imo nilan.” Arag syosolat na isilotan nangDios yang kanaan manga otaw. 31 Kay yang Diosna Lyomabi yang magasilot sang otaw na yosopakkanaan wakaw laban makaallukalluk yaan na silot.

32Wakaw mangagad kita abay sang Dios. Kaundimayo yang nangaon nong baya pa kamo na yatigambain kang Jesus. Maski yabay kamo lasayun yabaykamo magtigkul, wa kamo obotawan sang kamayopagtoo. 33Dyadadag kamonilan, syosodi kamonilanasang pagkadaigan nang otaw. Yamaundug kamona gatanaw kamo sang kamayo manga upud natomotoo na dyadadag, atabangan garo mayo toyodi kamo makaimo. 34 Yamallaat kamo sang aragkamo tomotoo na pipiriso, pyagakadtowan mayosilan, tyatabangan mayo. Yanagtigkul kamo aragna yagawan kamo nang manga otaw sang kamayomanga butang. Gauma kamo kay yatigam kamona kamo yang gapanmo sang madyaw na mangapanalangin na labaw pa sang manga butang asiningdonya. Di amawara yaan na pyanmowan mayo.35 Wakaw ayaw kamo magkalluk, kanarig kamoabay sang Dios maski nanang madatung kamayo,kay laban madyaw yang barus kamayo nang Dios.36 Aw karisudan kamo, pagtigkul kamo antak mayomatoman yang pagbuut nangDios, kayan amadawatmayo yang syasaad kamayo nang Dios. 37 Abay kitamagtagad, di kita amaomo, kay aon syosolat kadinina yagalaong, “Dili madogay madatung da yangtyatagadan ta, di amaangga. 38 Kariko nang otawna sakop nang Dios maynaan yang paagi kanilan,na abay silan somarig sang Dios maski akarisu-dan silan. Kay aw malluk silan kayan yagtangkusang pagpangagad sang Dios buku da silan nangmadyaw nang Dios.” Yaan yang syosolat kadini.39 Awgaid buku kita nang maynang kadaygan nayamalluk kayan yagtangku sang pagpangagad sangDios, wakaw isilotan silan disang atoron. Kita yangmanga otaw na yabay somarig sang Dios antakmakadawat sang tabang na syasaad nang Dios.

11Yang Pagtoo

1 Aw yamanarig kita sang Dios, yotoo kita na tin-uud na amatoman yang kariko nang syasaad nangDios kanatu. Maski yang wa pa akaimo tyotoowanta na tinuud amaimo, kay yamanarig kita sangpyagalaong nang Dios. 2 Aon manga kamonaan tana otaw nang Dios, madyaw silan nang Dios kayyamanarig silan kanaan. 3 Tungud sang kanatupagkanarig sang Dios, yatigam kita na yamaimokadini yang karibotan pinaagi gaid sang sorit nangDios. Kariko nang inimo naan na kikita ta adoon,yamangkaimo yaan na way kikita na pyagasikunan.

4 Tungud sang pagkanarig ni Abel sang Diosyaatag naan sang Dios yang madyaw na pagatag,madyaw pa sang pagatag ni Kain. Yamanarig si Abelsang Dios, kayan pyakatigam nang Dios na madyawnaan si Abel, wakaw dyadawat naan yang pagatag niAbel. Maski dogay da na yamatay si Abel yabay yaanmagindo kanatu pinaagi sang kanaan pagkanarigsang Dios. 5 Si Enok arag yamanarig sang Dioswakaw wa yaan akamatay, dyadara yaan adto sangDios. Yaanap nilan yaan, toyo wa da nilan ikitaa kaykyamang da nang Dios. Syosolat kadini na kaba aani

Hebreo 11:6 254 Hebreo 11:29pa si Enok sangdonya,madyawyaannangDios. 6Awdi kita somarig sang Dios di kita makaontol kanaan.Yani gaid yang paagi na makadorod kita sang Dios,motoo kita na matungtung aon Dios. Arag motookita na abarusan nang Dios nangmadyaw yang otawna gosto matigam kanaan. 7 Si Noe arag yamanarigsang Dios. Nang pagkarag nang Dios kang Noe naaon madatung na silot sang manga otaw, yotoo siNoe. Yotoo yaan sang pyagalaong nang Dios maskiwa naan ikitaa yang pyagalaong nang Dios. Wakawyiimoni Noe yang sakayanan na arka antak dili yaanaw yang kanaan sakop marumus. Yang pagimo niNoe sang arka yaan yang pagpakatigam naan sangmanga otaw na yamanarig yaan sang pyagalaongnangDios. Pyapakatigamnaan aragna isilotannangDios yang wa otoo kanaan. Kay yamanarig yaansang Dios, wakaw dyadawat nang Dios si Noe namadyaw naan na otaw.

8 Kay yamanarig si Abraham sang pyagalaongnang Dios kanaan, wakaw yangagad yaan sang sogonang Dios na pyapakadto yaan sang banwa nasyasaad nang Dios na itingunun naan paguyaan.Maski wa yaan akatigam sang adatungan na banwa,yadayon yaanmanawdisang kanaan banwa. 9Yabayyaan somarig sang Dios. Pagdatung naan saan nabanwa na syasaad kanaan nang Dios wa yaan mag-abaray, yagaid naan pagbarinbarinin yang kanaanpyagauyaan na tolda. Si Isaak aw si Jakob mayn danaan yang paguya nilan disaan na banwa. Maskiarag silan syasaadan nang Dios, yabay silan maguyadisaan maynang buku nang kanilan banwa, yabaysilan magtagad sang pagkatoman nang saad nangDios na aatag naan kanilan yaan na banwa. 10Maynda naan yang paguya ni Abraham kay yagatagadyaan sang allaw na akadto naan sang syodad na diamasapad. Yang Dios yang yagaimo saan na syodad.11Si Sarai na asawani Abraham,maski boyag da yan-ganak pa kay yamanarig yaan sang Dios. Yatigamyaan na yang Dios kanarigan, otomanun naan yangsaad naan kanilan na manganak silan. 12 Maskidi da makapanganak si Abraham kay matadungda, tungud sang pagkanarig naan sang pyagalaongnang Dios, yanganak yaan kayan kyaaronan yaannang madaig na sompaw. Yang kadaig nang kanaansompaw maynang bitoon aglangit aw maynangbowangin disang baybayun.

13 Yaan na manga otaw, matag yangkamatayyabay somarig sang Dios. Yamatay silan na wapa makadawat sang kariko nang syasaad kanilannang Dios. Pinaagi sang pagkanarig nilan, maynangkikita nilan yang syasaad kanilan na banwa, wakawgapasalamat silan sang Dios. Yanaguma silan namatungtung yang saad nang Dios kanilan. Yatigamsilan na yaning donya buku nang tinuud na paguyanilan, yagaid silan disini magsagna. 14 Yang mangaotaw na yagalaong na yaning donya buku nangtinuud na paguya nilan yagaanap sang banwa nagosto nilan na itingunun nilan paguyaan. 15 Awgosto nilan mori sang pyapanawan nilan na banwa,makaori silan, 16 toyo di da silan omori kay labanmadyaw nilan na magauya silan diglangit kay labanmadyaw pa yaan sang paguya disining donya. Kayyabay silan somarig sangDios, wakawmadyawnangDios na magalaong silan na yaan yang kanilan Dios,

yaandaman naan silan nang syodad na kanilan pa-gauyaan.

17-18 Syasaad nang Dios kang Abraham na ataganyaan nang anak na akaaronan nangmadaig na som-paw. Si Isaak yang anak naan na syasaad nang Dios.Awgaid yaayo nangDios kangAbrahamna apatayunsi Isaak, itong pagaatag. Titigi nang Dios si Abrahamdaw somarig yaan abay dawdili. Laban yamanarig siAbraham sang Dios wakaw maski sambook da yangkanaan anak, aatag da naan sang Dios, apatayun danaan. 19 Dumdum naan na maski apatayun naansi Isaak, oboiin yaan oman nang Dios. Tungud kaypatayunun da ni Abraham si Isaak, wakawmaynangyamatay da yaan na pyapagboi gaid oman nangDios. 20 Si Isaak arag yamanarig sang Dios, wakawkaba gaampo yaan tungud sang kanaanmanga anakna si Jakob aw si Esau, yagalaong yaan kanilan naamatoman yang syasaad nang Dios kanilan. 21 SiJakob arag yamanarig sang Dios na otomanun nangDios yang kanaan saad, wakaw nang agput da yaanmatay, yagalaong yaan sang kanaanmanga omponaanak ni Jose, laong, “Atabangan kamo nang Dios.”Kaba yagaampo yaan yanokod yaan nang kanaanbangka. 22 Si Jose arag yamanarig sang Dios. Nangagput da mogto yang kanaan ginawa, yagalaongyaan sang taga Israel, laong, “Aw domatung yangallaw na mapanaw da kamo dini Egipto, daraunmayo yang kanak pusa, lubungan mayo adto sangbanwa na aatag nang Dios kanatu.”

23 Yang taganak ni Moises yamanarig sang Dioswakaw pagkawtaw ni Moises tagoon nilan surudnang torom boran kay madyaw na isu, marabo.Wa silan akalluk nang ari nang Egipto na gabu-tang sang balaod na kariko nang amawtaw na usugapatayun. 24 Si Moises arag yamanarig sang Dioswakaw pagkadakora naan, maat da naan yang kabu-tang naan na pyanganak yaan nang anak nang arinang Egipto na si Paraon. Pyapanawan naan yangmadyaw na kabutang naan, 25 kay gosto naan namapagdogpo sang manga taga Israel na sakop nangDios, maski akarisudan yaan mayn nilan. Madyawpa naan yang magalisud yaan di dugsa sang maga-imo sang maat nang Dios, maski makapaguma sangginawa naan nang dagawdagaw. 26 Yagadumdum siMoises na maski osodiin yaan tungud sang pagka-narig naan kang Kristo na Pinili nang Dios madyawnaan. Yagalaong si Moises namadyaw pa naan yangosodiin yaan, madyaw pa sang magapanmo sangmangkadyaw na manga butang nang taga Egipto.Yatigam si Moises saan kay yaan yang gosto naanyang madyaw na pagatag nang Dios kanaan. 27 Kayyamanarig si Moises sang Dios, wakaw yapanawyaan disang banwa na Egipto. Maski yamadamanyang ari, wa akalluk si Moises. Yabay si Moisesmangagad sang pagbuut nang Dios, maynang kikitanaan yang Dios na yamagad kanaan. 28 Kay ya-manarig yaan sang Dios, kariko nang pyagalaongnang Dios pyangagdan ni Moises. Gaindo yaan sangmanga taga Israel na magapatay sang karnero naadamag yang dogo disang apit nang tatakup antaklabayan silan nang taga langit na magpapatay sangmanga panganay na usug disang Egipto.

29Yang taga Israel arag yamangkanarig sang Dioswakaw yakataripag silan sang dagat na pyagan-

Hebreo 11:30 255 Hebreo 12:10garanan nang Mapora na Dagat, yagakiyas yangdagat kayan yagi nilan yang pyagkiyasan nang da-gat. Awgaid yamabos marumus yang taga Egiptona garopog kanilan na yitigi magi sang yaagi nilan.30 Tungud sang pagkanarig nang taga Israel sangDios yamaranas yang makagwas na arad na batonang syodadna Jeriko na pyagauyaannangpagbononilan. Allawallaw yilibot silan sang syodad kayannang kapitong allaw na paglibot nilan, yaranas dayang arad na bato. 31 Si Rahab na taga Jeriko, maskimaat yang dungug na bobay, yagatayod yaan sangtaga Israel na yaniid sang kanaan banwa. Tungudsang pagkanarig ni Rahab sang Dios wa yaan ap-ataya nang pagpatay nang taga Israel sang maguyadisaan na banwa na wa mangagad sang sorit nangDios.

32 Madaig pa yang kamonaan ta na yamanarigsang Dios. Di da ak makasakat magsolat sang imo niGideon, Barak, Samson, Jepte, Dabid aw si Samuelaw yang manga propeta nang Dios na magbabatoksang kanaan sorit. 33 Kariko nilan yamanarig sangDios, wakaw aw yapaggira silan sang kadaygan namanga banwa silan yang yadaug. Madyawyangpag-domara nilan sang kanilan sakop. Yaningug yangDios sang kanilan manga pagampo, tyotoman naanyang saad naan kanilan. Tyatagapan silan nang Diosdisang pyagauyaan nang manga liyon antak di silankaanun nang liyon. 34 Arag aon manga otaw na ty-atabangan nang Dios na yagapatay sang dagdagu nasonog. Aon arag otawna agput da garo tibasunnangbuku nang tomotoo toyowa asaota. Aon yamarutuyna yatagan nang Dios nang kusug. Aon disang giralaban maisug kay tyatabangan nang Dios. Dyadaugnilan yang yosorong kanilan, maski madaig yangyosorong, pyapadaragan nilan. 35Aonmanga bobayna kyakamatayan, awgaid byoboi nang Dios yangyamatay kay yamanarig yang bobay sang Dios.

Awgaid aon kadadaygan nilan na yamanarig sangDios na yamatay nang bonog, pyapakuduran nangbuku nang tomotoo. Pyaparabi nilan yang am-atay silan, dili silan sang oboroyan silan na papag-tangkuun da sang pagkanarig sang Dios. Yatigamsilan na maski amatay silan madatung yang allawna oboiin silan nang Dios kayan laban madyaw dayang kanilan kabutang. 36Aon kadadaygan nilan nayagatigkul sang paglasay nang buku nang tomotoo,syosodi silan disang pagkadaigan. Pyangkapariyanyang lawas nilan nang paglabut. Byabakos silannang kadina disang pirisowan. 37 Aon dyodonagnang bato kayan yamatay. Aon gyagabas yang awak,yootod, aon titibas kayan yamatay. Madaig yangyamaadag na yapanaw sang kanilan baray kayanmaski diin da silan yakapaguya, yandagom silannang paris nang karnero aw paris nang kambing,kay way kanilan sapot. Wa day kanilan mangabutang, lyoropigan silan nang buku nang tomotoo,laban maat yang iimo kanilan nang manga otaw.38 Yabay silan maglonos asang kabutayan aw asangbanwa na way maguya. Yagauya silan asang mangagikub. Laban mangkadyaw yang batasan nilan namanga otaw, toyo buku silan nang madyaw nangmanga otaw na buku nang tomotoo, lyoropigansilan. Awgaidway gyotawandisining donya namak-agaon kanilan. 39 Kariko nilan madyaw nang Dios

kay yamanarig silan kanaan, toyo yamatay silanna wa pa akatoman yang saad nang Dios kanilan.40 Kay anay da yaandam nang Dios kanatu yangpaagi na laban madyaw, na agaw nilan madawatyang madyaw na barus naan, kita yang inagad nilandomawat.

12Yang Dios na Kanatu Ama

1Wakaw kay yatigam da kita kanilan na yabay so-marig sangDiosmaski laban kyakarisudan, arag kitamapakaasub, mangagad sang pagbuut kanatu nangDios. Magasiling kita nang yagakais na wa maga-dara nang makabugat kanilan, wa mandagom nangmaaba na dagom na makasakbot kanilan, wakawayawan ta yang kariko nang maat na imo na kyak-abaragan ta aw yang imo na makaurang sang pag-pangagad sang Dios. 2Si Jesus yang abay ta kaundanna yabay manarig sang Dios nong aani pa yaan sangdonya. Yaan yang pagasilingan ta, yaan yang gaindokanatu sang pagtoo sang Dios. Yagatigkul yaansang pagkamatay naan disang koros kay yatigamyaan sang madatung kanaan na kasaya, wa naanubutangan sang ginawa naan yang makaarigarig napagkamatay naan. Adoon yagingkod da yaan sangingkodanan na asang apit karinto nang trono nangDios.

3 Aw karisudan kamo dumduma mayo si Jesusna maski lyarasay nilan yabay gaid yaan magtigkul.Dumduma mayo yaan antak di kamo mosos, awantak di kamo magtangku sang pagpangagad mayosang Dios. 4 Si Jesus gapatutud sang kanaandogo, toyo kamo, wa pay pyapatay digkamayo nangmanga otaw na yagaimo sang maat. 5 Kyaringawanda koraw mayo yang pyagalaong nang Dios kanatuna kanaan manga anak. Yagaindo yang Dios, laong,“Kay manga anak ko, aw pakarisudan ko kamokaundi yang kyakaponowan nang pagpakarisudko kamayo antak mayo katigaman. Ayaw kamomagkaomo aw magindo ako kamayo aw yakasarakamo. Aw pakarisudan ko kamo abay kamo kanarigkanak. 6 Kay pyapakarisudan ko yang kanak mangaanak na yamasakop ko antakmatigam silanmagimosang madyaw ko. Pyagadamanan ko yang kariko ni-lan na yamasakop ko antak di da silan magimo sangmaat.” Yaan yang pyagalaong nang Dios kanatu nakanaanmanga anak. 7Wakaw pagtigkul sang karikonang pagpakarisud nang Dios na madatung kamayokay yaan na karisud, pagindo nang Dios kamayo nakanaan manga anak. Way anak na di akastigoonnang kanaan ama antak makadumdum yaan mag-imo nang madyaw. 8 Aw yang manga anak nangDios, arag man akastigoon. Awwa kamo akastigowanang Dios, agaw maynaan buku kamo nang kanaananak, yagaid kamo makun na sakop kamo naan,toyo buku nang matungtung. 9 Aw kyakastigo kitanang ama ta disining donya, yamasip kita kanilanaw taoda ta silan. Labi pa na amasip kita aw pagtaodsang kanatu Ama diglangit antak maboi kita nangmadyaw. 10 Yaning kanatu ama disining donyagakastigo kanatu nang isu pa kita awwa kitamanga-gad sang pagindo na madyaw, ayn nang kyakatiga-man nilan na paagi pagkastigo. Awgaid yang Dios,podo madyaw yang kanaan kastigo kanatu, kay

Hebreo 12:11 256 Hebreo 13:8pyagaindo kita naan antakmakapangagad kita nangkanaan pagkamadyaw. 11 Kariko nang kastigo nangDios kanatu, marisud, way makapaguma na kastigo,toyo aw masip kita sang kastigo nang Dios kanatu,kayan yatigam kita magimo sang madyaw naan,amadigun da yang kanatu pagtoo.

Yang manga Tambag aw yang Pagkarag12 Wakaw pakadiguna yang pagtoo mayo, abaya

mayo tigkuri maski nanang madatung kamayo.13Pamutlug kamo pagtoman sang madyaw na paagiantak magsiling kamayo yang manga otaw na wapa abay akatagtaga, kayan matagtaga ra silan,di da silan makasoway sang madyaw na paagi.14 Pamakoti mayo arilii yang kasamok antak mari-naw yang kamayo paguya. Pamakoti mayo imowayangmadyaw nang Dios kay yang wamagaimo sangmadyawnang Dios dimikita sang Dios. 15Panagkidokamo, dumduma mayo yang manga imo digka-mayo na manga tomotoo, daw aon otaw na waadawat sang tabang na syasaad nang Dios kanatunamakadigun sang pagtoo ta. Panagkido kamo dawaon otaw na magaimo sang maat na akapaggaononmayo kayan yagkadaig kamo na di da makadorodsang Dios kay yakasara. 16 Panagkido kamo dawaon magkabanyaga digkamayo. Panagkido kamodaw aon di da abay motoo sang Dios mayn ni Esaukadini. Si Esau yangpanganayna anakni Isaak, yaanyang aon katungud pagdawat sang panalangin nangDios na aatag sang panganay na anak. Toyo yaatagni Esau yaan na katungud kang Jakob, pyagaballinnaan sang kanun ni Jakob. 17 Yatigam kamo nawa akadogay gosto ra ni Esau na madawat saanna panalangin, awgaid maski yagadaraw yaan nagasusul, di da amaoman yang kanaan imo, di damakabarik yang kanaan katungud pagkapanganay.

18 Kamo, yang pagsimba mayo sang Dios bukunang maynang pagsimba nang manga taga Israelkadini. Yamatobang silan adto sang Dios, yatanawsang butay na Sinai, maawatawat silan sang butay.Kikita nilan na yamallaga yang butay awmangitngitmaynang gabi durug yabagyo. 19 Yudungug silansang bodyong disang butay aw yang tingug nangDios. Laban silan yamalluk nang tingug wakawyagalaong silan kangMoises na di da silan apadung-gun sang tingug. 20 Yamalluk silan daw wa silanmakaontol sang gasorit kay baya pa magindo kani-lan yang gasorit na maski sining mopoti sang butay,maski ayup, odonagun nang bato antak matay kaylaban balaan yang pyagauyaan nang Dios. 21 Yangkikita nilan disaan makaallukalluk. Maski si Moisesyagalaong na tyatakigan yaan nang pagkalluk naan.22 Di mayo akaagiyan sang pagsimba mayo sangDios yang kyakaagiyan nilan na makaalluk. Kamo,maynang yamatobang sang trono nang Dios diglan-git na pyagangaranan nang butay na Sion. YangDios na di magkamatay yang dyodorodan mayo.Aw yang syodad nang Dios na Jerusalem diglangityang dyodorodan mayo. Yanagkatipon disaan yangpilang mararan na tagalangit na sogwanun nangDios na yagabantog sang Dios. 23 Arag yamagadkamo simimba nang kariko nang manga anak nangDios. Kariko nang manga aran nilan yabos dasolat diglangit. Yodorod kamo sang Dios na ma-gookom sang kariko. Arag asaan yang kallowa nang

yamangkamatay na pyasaylo ra nang Dios sangsara nilan, pollayon da silan madyaw nang Dios.24 Yodorod kamo kang Jesus na yagaandam kanatunang bago na paagi nang pagsimba sang Dios. Kayyang dogo ni Jesus na pyapatutud naan disang korosyaan yang pyagalingat sang kanatu sara. Yang paaginang dogo ni Jesus laban madyaw pa sang dogo niAbel, kay tungud sang dogo ni Jesus na maynangwiwitik kanatu makadorod da kita sang Dios.

25Wakaw managkido kamo, abay kamo paningugsang Dios na yagaindo kamayo. Silan kadini naway gosto maningug sang pyagalaong nang Diosdisining donya, sisilotan, wa silan makagawas sangpagsilot kanilan. Kita adoon, arag di kita maka-gawas sang silot aw abay kita somopak sang Diosaglangit na yagaindo kanatu. 26 Kadini na yapag-baraw yang Dios sang taga Israel, yagakagayong-gayong yang donya nang kanaan tingug. Adoonsyasaad nang Dios na misan koman gayongon naanyang donya, uupud arag yang langit gayongon.27 Yagalaong yaan sang maynaan kay panglingatunnaan yang kariko nang dadaan na manga inimo.Yang di agayongon yaan yang amaibilin. 28 Kitayang kasakopan na di agayongon. Wakaw ama-panumdum kita sang Dios, misimba kita kanaannang paagi na madyaw naan, na masanggang kitakanaan kay makagagaom yaan. 29 Kay yang kanatuDios maynang atoron na makasonog sang kariko.

13Omonnono Kita antak Kaontoran yang Dios

1 Kamo na manga tomotoo kang Kristo, abaykamo panagilugun. 2 Aw aon domatung sang ka-mayo baray na manga tomotoo, papanika mayomaski wamayo ikilaraa, dadyawamayo tayoda. Aonmanga otaw na yatayod sang yadatung kanilan,wa silan akatigam na yang tyatayod nilan mangatagalangit na sogwanun nang Dios. 3 Kaundi yangkaromonan mayo na yamapiriso, sokodan sang gi-nawa mo aw ikaw yang yapiriso aw dumduma yangkarisud nilan wakaw abaya silan tabangi. Aw yanglyoropigan, abaya tabangi maynang arag abatiinnang ginawa mo yang kanilan karisud. 4 Karikomayo, ayaw kamo magpakaringaw na yang panag-tukud nang magasawa madyaw wakaw pagataodon.Usug aw bobay kamayo, ayaw kamo managipidaw buku kamo nang magasawa. Kay yang bobayaw usug na yanagipid na buku nang magasawa,isilotan nang Dios. 5 Ayaw mayo pagbutangan sangginawa mayo yang sapi na yaan yang abay mayodumdumun. Ayn nang yaatag kamayo nang Dios nakabutang mayo toman da mayo, panaguma kamo,kay galaong yang Dios na atabangan kita naan, dikita naan ayawan. 6Wakaw di kita magadowadowa,laban kita amanarig kay yatigam kita na yang Diosyang tomatabang kanatu. Di da kita amalluk nangimo kanatu nang arag kita otaw kay way otaw namakapagwaring kanatu aw di togotan nang Dios.

7Tanawa yang manga pangoro mayo nangaon nayagabatok kamayo nang sorit nang Dios. Tanawamayo yang imo nilan aw yang pagkamatay nilanna yabay somarig sang Dios. Silan yang paggaonimayo antak madigun yang pagtoo mayo. 8 Yangkanilan kyakanarigan si Jesu Kristo. Anay da sang

Hebreo 13:9 257 Hebreo 13:25pagpono aw nang way kataposan di yaan ama-parin, abay yaan tomabang sang kanaan mangaotaw. 9 Wakaw managkido kamo daw kamo maka-pangagad sang buku nang matungtung na mangapagindo. Yaan yang makadigun sang pagtoo natuyang pagtabang nang Dios, buku nang pagpangagadsang pagindo bain sang pagkaan daw nanang diakaanun aw daw nanang madyaw kaanun. Wamakatabang yaan na pagindo sang yangagad saan.10 Kita, yang kanatu kyakanarigan yang pagtobosni Kristo kanatu pinaagi sang kamatayun naan.Awgaid yang manga otaw na yabay somarig sangdadaan na paagi sang pagsimba laban sa di silanamatobos ni Kristo. 11 Yang manga magampowayyusurud sang balaan na ampowanan sang Dios nagadara nang dogo nang ayup na pyapatay nilantungud sang sara nang otaw. Toyo yang lawasnang ayup na pyapatay syosonog nilan aglogwanang banwa na pyagauyaan nilan. 12Maynaan aragsi Jesus. Aadto logwa nang syodad yaan apatayadisang koros antak pasayloon kita sang kanatu sarapinaagi sang kanaan dogo na yututud. 13 Wakawamanarig kita kang Kristo maski osodiin kita sangkanatu pagtoo maynang pagsopak nilan kang Je-sus. 14 Manga lomarabay gaid kita disining donya,wakaw abay ta dumdumun yang banwa nang Diosna akadtowan ta. 15 Wakaw adoon abantogon taabay yang Dios. Yang pagbantog kanaan yang itongpagatag ta kanaan. Apasalamatan ta yaan abay kaymakadorod kita sang Dios kay yagapakamatay siJesus tungud kanatu. 16Ayaw kamomagpakaringawna kinaanglan amarugun kamo sang kadaygan.Pagtinabangay kamo, amatag sang yamaukud yangaon. Yaan na imo yang madyaw nang Dios, maynyaan nang laban madyaw na pagatag sang Dios.

17Pangagdimayo namanga tomotoo yangmangapangoro mayo na yagaindo kamayo. Imowa mayoyang apaimo nilan kamayo, kay silan yang gatagapkamayo antak madigun yang pagtoo mayo, am-atobang silan sang Dios tungud sang pagdomaranilan sang manga tomotoo daw madyaw daw buku.Wakaw pangagdi silan mayo antak managuma silansang kanilan pagdomara kamayo. Aw di kamomangagad sang pagindo nilan, marisud kanilan, awkamo oman dili akatabangan.

18Kami na gaindo kamayo, abayamayo ampowansang Dios. Yatigam kami na way imo nami adoonna buku nang madyaw nang Dios kay gosto nami naabay nami imoon yang madyaw. 19 Laban ko gostona aampo mayo ako abay sang Dios antak ak mallugmakabarik adto kamayo.

Yang Pagampo20-21 Yang Dios yang tomatabang kanatu, wakaw

way kaundug natu. Yoman naan boiin si JesusKristo na pyapatay. Si Jesus yang makagagaomna tomatagap kanatu na manga kasakopan naankay gapatutud yaan sang kanaan dogo disang korostungud kanatu. Yang dogo naan yang tarigponosang bago na paagi sang pagsimba sang Dios. Diamaparin yaan na paagi. Gaampo ako sang Dios naatabangan kamo naan antak matoman mayo yangkanaan pagbuut. Pagabayaan kita naan antak kitamagimo sang madyaw naan pinaagi sang gaom ni

Jesus. Si Jesu Kristo yang abantogon ta nang waykataposan. Amen.

Yang Pagpanabi22 Kay manga karomonan ko, gosto ko tomabang

kamayo antakmadigun yang pagkanarigmayo sangDios, wakaw paninggi mayo yaning pyagaindo kokamayo disining solat, buku nang maaba yani nasolat. 23 Aon batok ko kamayo na makapagumakamayo adoon. Si Timoteo na pipiriso na gabatoksang sorit nang Dios, byoroyan da. Pagaagad koyaan adto kamayo aw domatung yaan adi nang wapa ak apanaw. 24 Kariko nang pangoro digkamayoawmanga tomotoo, paglaonga na yamaawung kamikanilan, wa nami silan akaringawi. Yang mangatomotoo ani na taga Italia arag yanaglaong saankamayo. 25Atagapan kamo kariko nang Dios. Amen.

Santiago 1:1 258 Santiago 2:1

Yang Solat niSANTIAGO

1 Ako si Santiago, panogwanun ako nang Diosaw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo. Yagasolat akokamayona kanangDiosmanga otawna asang karikonang banwa. Panalanginan kamo nang Dios.

Yang Pagtoo aw yang Katigaman2 Kay manga karomonan ko, aw domatung ka-

mayo yang karisud, ayaw kamo magkaundug, sanapanaguma kamo kay pagtigi yaan kamayo daw abaykamo somarig sang Dios daw dili. 3 Aw datungankamo nang karisud kayan di maparin yang kamayopagkanarig sang Dios, makatigkul kamo sang karikonang karisud. 4 Aw karisudan kamo, abaya mayotigkuri antak pollayon madyaw kamo nang Diosaw antak way kolang nang kamayo pagtoo. 5 Awaon otaw digkamayo na kyakarisudan na wa paabay akatigam daw monnono yang pagtigkul sangkarisud, papangayowa yaan sang Dios antak yaanmaungudan, laban sa atagan yaan, kay buutan yangDios, way tatamanan nang kanaan pagatag sangmaski sini na yangayo kanaan. 6 Awgaid aw ma-gaampo yaan na otaw sang Dios, kinaanglan naamaiman yaan na atagan yaan. Dili yaan magad-owadowa sang pagtoo naan. Motoo yaan na ataganyaan nang Dios kay aw magdowadowa yaan, maynyaan nang barud na pyagabarikbarik nang samut.7-8 Kamo na gadowadowa sang pagtoo na atagankamo nang Dios, ayaw kamo magkaiman na aonaatag kamayo nang Dios. Laban sa di kamo atagankay wa kamo otoo na atagan kamo. Yamadara kamonang maski nana na kyakaundan mayo.

Yang Kapobre aw yang Kadato9 Kamo na pobre na manga tomotoo, panaguma

kamo kay laban madyaw kamo nang Dios. 10 Kamona manga tomotoo na mayaman, panaguma kamokay kyakamangan kamo nang Dios sang pagkanarigmayo sang kamayo kadato. Yang manga mayamanamawara maynang bolak na yamangkaranus. 11Awmakagwas da yang suga yarayud da yangmanga bo-lak, yawara da yang kadyaw nilan, amangkatakdagda asang lopa. Maynaan yang mayaman, kabayamakot yaan antak masapiyan laban, yaan da am-atay.

Yang Pagtintal12 Yang tomotoo na yagatigkul sang karisud, na

wa akaparin yang kanaan pagtoo, yaan yang la-ban magauma kay abarusan yaan nang Dios nangmadyaw. Atagan yaan nang Dios nang kinaboina syasaad nang Dios sang kariko nang otaw nayaan yang dakora sang dumdum nilan yang Dios.13 Aw karisudan kamo kayan yakaungud kamo namagaimo kamo nang maat, ayaw magdumdum nayang Dios yang gaindo kamayo sang maynaan, kayyang Dios way labut sang maat. Dili yaan magaindokanatu na antak kita magimo nang maat. 14 Ipanyang otaw makaimo nang maat kay yamadara yaannang kanaan maat na dumdum na gasogo kanaan.15Aw pangagdan naan yang sogo nang kanaanmaatna dumdum, makaimo yaan nang maat nang Dios.

Yaan yang akainangan nang sara yang makamatayda sang yagaimo sang sara.

16 Manga karugnanan ko, aw yakaungud kamona magaimo sang maat nang Dios, ayaw kamomagdumdum na yang Dios yang gaindo kamayosaan. 17 Kay yang Dios yang yabay matag nangmadyaw. Kariko nang pagatag nang Dios podomadyaw, way kolang. Yang Dios na yagaimo sangkariko nang yamallag diglangit wa magakaparin-parin yang pagdumdum naan kanatu, yabay kanatumarugun. 18Yang Dios yang yagabuut na kita imoonkanaan manga anak pinaagi sang kanatu pagtoosang kanaan sorit na podomatungtung. Yiimo naanyani antak kita lomabaw sang kariko nang kanaaninimo.

Paningug aw Pangagad19 Manga karugnanan ko, butangan yani disang

ginawa mayo, kariko mayo paningug nang madyawsang sorit nang Dios. Ayaw magdayon magsorit,onaa dumdumayangpagalaongmayo. Awyaningugkamo sang pagindo nang Dios, ayaw magkadaman.20 Kay yang otaw na yamadaman di makaimo sangpagbuut nang Dios kanaan na madyaw. 21 Karikonang maripa na paggugunaun aw kariko nang maatna manga dumdum, ayawi mayo. Yang Dios yangpapagbayaa kamayo, tangkapa yang kariko nangkanaan sorit na pyapakatigam kamayo, kay yaanyang makaindo kanatu antak pagsakopon kita nangDios nang way kataposan.

22 Ayaw magdumdum na toman da kamayo yangyagaid kamo dumungug sang sorit nang Dios, aw-gaid pangagdi yang kariko nang dyudungug mayona kanaan sorit. 23-24 Yang otaw na yudungugsang sorit nang Dios, kayan wa mangagad saan nasorit maynang otaw na yatanaw sang kanaan kaimodisang ispiyo kayan yomanaw yaan, kyaringawanda naan parabay yang kikita naan. 25 Awgaidyang otaw na yaningug nang madyaw sang mangapagindo ni Jesu Kristo kayan byutang naan sangkanaan dumdum, na di naan akaringawan, kayanpyangagdan naan yaan na manga pagindo, yaanyang atabangan nang Dios sang kariko nang imoonnaan. Yang pagindo ni Jesu Kristo way kolang, yaanyang makatabang kanatu antak kita makapagimosang madyaw.

26 Yang otaw na yagalaong, “Ako yisimba sangDios,” aw di naan katigkuran yang pagbabarawunnaan sang aon aw wara na way kakabosan, sayupyang kanaan dumdum nang paglaong naan nayisimba yaan sang Dios, kay yang kanaan pagsimbaway kakabosan. 27Awgaid yani yangmatungtung napagsimba na madyaw nang Dios na kanatu Ama, nayang manga baro na bobay aw yang manga minaylona manga isu na kyakarisudan, atabangan. Aragayaw maggaon sang maat na batasan nang mangaotaw na wa otoo sang Dios.

2Papagonawaun Sagimanoon yang Dato aw yang

Pobre1 Manga karomonan ko, aw matungtung na

kamo sakop nang kanatu Ginoo na si Jesu Kristo,ayawmayo papagligbana yang pagtayod mayo sang

Santiago 2:2 259 Santiago 3:3manga otaw, papagonawaa mayo. 2 Pananglit, aondowang ka otaw na yalasak nang simbaan. Yangisa madyaw yang dagom aw pamaningsing nangborawan na paningsing, yang isa pobre, yandagomnang laum na dagom. 3 Pagkita mayo kanilanparabayun mayo pagtaodon yang yandagom nangmadyaw, kayan pyapagingkod mayo sang madyawna ingkodanan. Awgaid yang pobre na otaw, pya-galaong mayo, “Disadto kaw magingkod sang lagus,aw dili dayon da pagindug disaan.” 4 Aw maynaanyang imomayo, maat kamo kay pyapagligban mayoyang manga otaw, pyaparabi mayo yang sang kaotaw. Yang batasan mayo na maynaan maat.

5 Paningug kamo na manga karugnanan ko,madaig yang manga pobre na otaw na pipili nangDios kay gosto naan na masarig silan kanaan laban,kayan pyagsakop silan nang Dios na magaari kani-lan kay yaan yang syasaad naan sangmanga otawnayamabuut kanaan. 6 Awgaid kamo wa mayo ataodayang manga pobre na otaw. Dumduma mayo yangmanga mayaman, silan yang yalloropig kamayo.Silan yang yagapadara kamayo adto sang okmanankay pyagasombong kamo. 7 Silan yang yagasawaysang aran ni Jesu Kristo na laban madyaw mayo naaran kay yaan yang tagsakop kanatu.

8 Aw pangagdan mayo yang maturus na pagindonang Dios na yakasolat kadini, laban madyaw. Yaniyang pagindo, “Karuguni yang kariko nang otawmaynang pagkarugun mo sang kanmo tyoonanlawas.” 9 Awgaid aw papagligbanun mayo yangmanga otaw, yakaimo kamo nang maat nang Dios,kaywa kamomangagad sining pagindo. Wakawma-galaong yang Dios na kamo yakasara. 10Aw pangag-dan nang otaw yang kariko nang pagindo nang Dios,kayan lyapas naan yang isa na pagindo, magonawara yaan nang yakalapas sang kariko nang pagindo.11 Kay yang Dios yang yagalaong na usug aw bobaykamayo, ayaw kamomanagipid aw buku kamo nangmagasawa, yang Dios oman yang yagalaong na ayawmagpatay sang arag kamo otaw. Wakaw maskidi kaw imipid sang buku nang kanmo asawa, awmagpatay kaw sang arag kamo otaw, yakalapas kawsang pagindo nang Dios. 12 Magkido kamo antakyang kariko nang kamayo pagalaong madyaw, awyang kariko nang kamayo imo arag madyaw. Kayyang Dios yang magaokom kanatu pinaagi sangpagindo ni Jesu Kristo. Yaan na pagindo yangmakatabang kanatu antak kita makapagimo sangmadyaw. 13Awmagokom da yang Dios na magasilotsang manga otaw, di naan akallaatan yang otaw nadi magkallaat sang arag otaw. Awgaid yang otawna yamallaat sang arag otaw, akallaatan yaan nangDios aw magokom yaan.

Yang Pagtoo aw yang Pagpangagad14 Manga karomonan ko, aw maglaong yang

otaw na yotoo sang Dios, awgaid wa yaan ma-gaimo sang madyaw, way kabos nang kanaanpyagalaong. Aw maynaan yang kanaan pag-too sang Dios, dili yaan pagasakopon nang Diosnang way kataposan kay kolang yang kanaan pag-too. 15 Pananglit, aw aon manga tomotoo nayamaukud nang pagkaan aw damit, 16 aw yagaidkamo maglaong, “Akallaatan kamo nang Dios, kaanantak kamo mabiyag, pandagom kamo antak di

kamo magkot,” toyo wa mayo atagi, way kabosnang pyagalaong mayo. 17Aw maynaan oman yangpagtoo mayo sang Dios, aw maglaong gaid kamo nayotoo sang Dios, awgaid way imo mayo na madyawnang Dios, buku nang matungtung yang pagtoo namaynaan.

18Aon yagalaong digkamayo, “Yang kanak pagtooyagapakita na ako sakopnangDios.” Aonyagalaong,“Yang kanak imo yang gapakita na ako sakop nangDios.” Awgaid ako, magalaong ak kanilan, “Aw waymadyaw nang Dios na imo mo, di kaw makapakitana yotoo kaw sang Dios. Ako, apakita ko yangkanak pagtoo sang Dios pinaagi sang manga imoko na madyaw nang Dios.” 19 Yagalaong kamo nayotoo kamo na sambook da yang Dios, matung-tung yang pyagalaong mayo toyo kolang, kay maskiyang manga mangkaraat na kontara nang Dios aragyatigam na sambook da yang Dios. Wakaw labansilan yamalluk sang Dios. 20 Kamo na mabagsugyang oro, pagaindo ko kamayo na way kabos nangpagtoo mayo aw di kamo magimo sang madyawnang Dios. 21 Yang kanatu kamonaan na si Abra-ham yagapakita na yaan matarong pinaagi sangpagtoman naan sang sogo nang Dios kanaan, nabay naan garo patayun yang kanaan anak na siIsaak na pagatag naan sang Dios. 22Wakaw yatigamkita na yangagad si Abraham sang manga sogonang Dios kay yamanarig yaan sang Dios. Tungudsaan, yamadigun yang kanaan pagtoo. 23 Wakawyatoman da yang pyagalaong nang Dios na syosolatkadini, laong, “Si Abraham yamanarig sang Dios,wakaw pyagalaong nang Dios na madyaw da naan siAbraham, matarong yaan na otaw.” Pyagangarananyaan nang Dios nang karugnanan naan. 24 Yatigamkita na dili yang Dios magalaong na madyaw naanyang otaw na yotoo kono sang Dios na wa magaimosang madyaw nang Dios. Awgaid aw yotoo yangotaw kayan yagimo sang madyaw, magalaong yangDios na yaan na otaw madyaw naan.

25 Dumduma si Rahab na maat yang dungug nabobay kadini, tyatayod naan yang dowa na mangaJudio na syosogo ni Josue na maniid sang banwa napyagauyaan naan. Pyagaindo silan ni Rahab sangdaran na agiin nilan antak di silanmadakup. Wakawyagalaong yang Dios na madyaw da naan si Rahab,pyasaylo ra naan yaan sang kanaan manga imo namaat, kay yamanarig yaan kanaan. 26 Dumdumaoman yang lawas aw wa day ginawa, yatay da, waday amaimo. Maynaan oman yang pagtoo nangotaw, aw yotoo kono yaan toyo wa magaimo sangmadyaw, maynang yatay da yaan na pagtoo, dimakalowas kanaan.

3Yang Dila

1Manga karomonan ko, buku nang madyaw yangmadaig kamo na gosto magaindo disang simbaan,kay kami na manga magindoway, aw di kami man-gagad sang pyagaindo nami kamayo, madawat kamisang labaw na silot. 2 Kariko natu arag yakaimosang maat. Yang otaw na wa magasorit nangmaat, yaan yang madyaw nang Dios. Kay awmakaimo yaan na di magsorit nang maat, makaimoyaan arag magarili sang maat. 3 Dumduma yang

Santiago 3:4 260 Santiago 4:12kabayo aw kyakakangan, yangagad yaan maski diinyaan linggiya. 4 Dumduma oman yang dagdaguna barako disang dagat. Maski ukugdan nang ma-bandus na samut, matorid na yudurug maski diinpaduruga nang yagatimon pinaagi sang tatagbi natimon. 5Maynaan oman yang dila nang otaw, maskitatagbi yaan, agamitin yaan nang otaw magambogsang dakora na imo antak abantogon. Maynangtatagbi na atoron na amatakdag disang daon nangkaoy na makarimpud makasonog sang kagorangan.6 Yang dila nang otaw maynang atoron na pya-gakaponowan nang maat na pyagakainangan nangotaw. Kariko nang maat disang donya syosoritnang dila. Yang dila yang yakaimo maat sangkariko nang lawas nang otaw. Maynang atoronyaan na kyakataw, kay yakasamok yaan sangmangaotaw. Yang maat na sorit na syosorit nang dilamaynang atoron disang impirno. 7 Yang mangayaras na mananap aw yang manga langgam awyang magosag aw yang manga isda, yamaimo nangotaw yang pagnaram kanilan. 8 Awgaid way otawna makaimo pagnaram sang dila antak di magsoritnangmaat. Di pagkapunpunan yang dila. Yang soritnang dila na labanmaatmaynang bisa nang tinanapna yagapakamatay sang otaw. 9 Yang kanatu dilayang gyagamit ta pagpasalamat sang Ginoo aw Amata na Dios, yang kanatu dila yang gasorit nangmaat sang otaw na inimo nang Dios na mayn naan.10 Yaan da na dila, sayda, yang yagapasalamat sangDios aw yang yagasorit nang maat sang arag otaw.Kay manga karomonan ko, buku nang madyawyaan na imo. 11 Buku nang sayda yang yobogaksang tobig na matabang aw yang tobig na maasin.12 Yang abokado di magbonga nang kapayas, yangbaragun di magbonga nang abokado, yang tobig napyagainum wa magasikun sang dagat. Maynaanarag kita, magaid kita magsorit nang madyaw, diliadariyan nang maat.

Yang Katigaman na sikun Aglangit13 Aw aon otaw digkamayo na ungudan na

matigam magimo sang madyaw, apakita naan yanipinaagi sang madyaw na imo naan. Di yaan mag-aparabaw tungud sang kanaan madyaw na mangaimo. 14 Awgaid aw masigi yang otaw, aw mamakotyaan antak yaan yang lomabaw sang kadaygan, diyaan makapaglaong na yaan ungudan kay yangkanaan imo yalapas sang matungtung na pagindo.15 Aon sa agaw kanaan ungud toyo buku nangpagbuut nang Dios, yang maynaan na ungud sikunsang katigaman nang otaw aw sikun sang kanaandumdum na wa pagabayai nang Balaan na Espir-ito. Pagbuut nang mangkaraat yang maynaan naungud. 16 Aw yamasigi kamo sang imo nang sangka otaw kayan yamakot kamo antak lomabaw sangkadaygan, disaan abay kamo masamok, abay kamomagimo sang laban maat nang Dios. 17 Awgaidkamo na aon ungud na sikun sang Dios, way maatna akaundan mayo, di kamo mapagtanam, ma-pakabuutan kamo, buku nang mabagsug yang oromayo, mallaatun kamo aw matinabangun aw abaypagimo nang madyaw sang kadaygan, di mayo pa-pagligbanun yangmanga otaw, di kamomagkagaro.

18Aw maungudan kita, magasagda kita sang yanag-tanam antak way samok, kayan makaimo kita sangmangkadyaw na manga imo.

4Yang Maat na Kyakaundan

1 Yani yang pyagakaponowan nang kasamokmayo yang kyakaundan mayo na maat aw yangkyakaundan mayo na madyaw yanagkasompaki ag-surud nang ginawa mayo. 2 Gosto mayo na madaigyang kamayo apanmowan wakaw gosto mayo namagapatay sang sang ka otawantakmaaronkamayoyang dyudumdum mayo na apanmowan. Yamasigikamo sang kanang sang ka otaw na gosto mayo nakamo garo yang magapanmo. Ban na way kamayopyapanmowan, yasamok da kamo. Wa kamo akaa-roni kay wa mayo ayowa sang Dios. 3 Aw yangayokamo sang Dios, aw dili kamo atagan agawmaynaanaon maat disang kamayo dumdum, kay yangayokamo antak matoman yang kamayo kyakaundan namaat. 4 Wa da kamo mangagad sang madyaw napaagi nang Dios mayn kamo nang bobay na wa daakarugun sang kanaan bana. Aw mangagad kamosang paagi nang manga otaw na wa otoo sang Dios,yosopak kamo sang Dios. Wakaw aw yaan yangmadyawmayo yangmangagad kamo sang kyakaun-dan nang wa otoo, yaimo da kamo kontara sangDios. 5Ayawmagdumdumnaway kabos nang syoso-lat na sorit nang Dios na yagalaong, “Yang Balaanna Espirito yang pyapagbaya nang Dios kanatu, ya-gatagap yaan kanatu, yaan yang gosto naan na yangDios gaid yang pagadakoraun sang dumdum ta.”6 Dagdagu yang tabang nang Dios kanatu, yatabangyaan kanatu antak butang ta yaan sang dumdumta. Kay syosolat kadini yang pyagalaong nang Dios,“Atabangan nang Dios yang otaw na yagapaobos,awgaid atarikodan naan yang manga otaw na yaga-parabaw sang kadaygan.” 7Wakaw yang Dios yangpapagbayaa kamayo. Sopaka si Satanas kayan ma-paawat yaan kamayo. 8Awdomorod kamo sangDiosna mapagbaraw kanaan, mapasaid yaan kamayo.Kamo na yakasara sang Dios, ayawi mayo yang imona maat naan. Kamo na gadowadowa sang pagtoomayo sang Dios, butangan sang ginawa mayo yangpagpangagad abay sang Dios. 9 Dumduma mayoyang sara mayo sang Dios. Pagsusul kamo sangsara mayo aw kauruk kamo tungud saan. Ayaw damagikurun, awgaid pagsusul da aw kauruk. 10Ayawkamomagpakakagwas disang atobangan nang Dios.Toowi na waymadyaw digkamayo kayan atabangankamo nang Dios aw bantoga kamo naan.

Yang Tambag na Dili Magaokom sang arag Tomotoo11 Kay manga karomonan ko, ayaw kamo mag-

saway sang arag kamo kay aw magpakaraat kamosang sang ka otaw, aw okman mayo na yakasarayaan, yakasopak da kamo sangpagindonangDios nayagalaong, “Panagilugun kamo.” Awmaynaan yangimo mayo, wa da kamo mangagad sang pagindonang Dios awgaid yagaparabaw kamo sang pagindonang Dios. 12Kay yang Dios gaid yang pyagponowannang kanaan pagindo. Yaan gaid yang matigam

Santiago 4:13 261 Santiago 5:20magokom. Yaan gaid yangmagalaong daw pagsako-pon naan yang otaw daw silotan naan. Kamo, dikamo matigam magokom sang arag otaw.

Tambag na Dili Magaambog13Paningug sini na pagindo, ayawdamaglaongna

“Kisurum makadto kita sang syodad, magauya kitadato nang sang ka toig. Makasapi kita dato.” 14Wakamomapagbaya sang Dios sang imoonmayo. Kisu-rum na allaw, wa mayo akatigami yang akainanganmayo. Di kita manoratos disang donya. Mayn kitanangubul na yumupas. 15Wakawyani yangmadyawmayo paglaong, “Ayn dakman nang pagbuut nangDios, aw gosto naan, abay kita maboi, makaimo kitamaggawbuk.” 16 Awgaid aw magambog kamo, awbantogon mayo yang kamayo imo, yaan yang maatna batasan. 17 Dumduma yani na pagindo, yangotaw na yatigam sang madyaw na paagi toyo wanaan pangagdi, laban yakasara yaan sang Dios.

5Tambag sang Dato

1 Paningug kamo adoon sining kanak pagindo,kamo na manga mayaman, panagmatay kamo tun-gud sang maat na akainangan mayo. 2 Yangmanga dyayaw mayo na pyanmowan way akabosankay amangkasapad aw pangkawara. Yang mangamangkadyaw mayo na damit akaanun nang mangatanga. 3 Yang dyayaw mayo na sapi pangkutku-tun nang kararing. Yang kararing disang sapiyang akatigaman na kamo manga mangkarumut,wa mayo yang sapi mayo panabangan sang kaday-gan na yanaglisud. Kay dakora mayo sang ginawamayo yang sapi, wakaw yaan yang magakayam ka-mayo. Yamaaron kamayo yang madaig na mangamangkadyaw na pyanmowan awgaid amakayamyaan nang atoron nang allaw na pagaokom nangDios. 4 Dumduma yang manga maggawbukay sangkamayo pawa, lilimbongan mayo silan, wakawyanagbagolbol silan, dyudungug silan nang Diosna makagagaom sang kariko. 5-6 Pyapapiriso mayoyang manga otaw na wa makaimo nang maat awpapatayan mayo. Wa silan makaimo mapaglabankamayo. Awgaid kamo, madyaw yang kabutangmayo disining donya anay da sang pagkaisu mayo.Yiimo mayo yang kariko nang makapaguma ka-mayo. Adoonmayn kamo nangmataba na baboy nawa akatigam na agput da yaan iyawun.

Yang Pagpaobos aw yang Pagampo7 Adoon kamo na manga karomonan ko,

panagtigkul kamo sang kariko nang maat na imokamayo nang kadaygan matag madatung yangkanatu Ginoo na si Jesus. Pagtagad sang pagdatungnaan ani sang donya na yaan yang magaokom da.Dumduma yang yanagpawa, yamaiman silan namadaig yang amabot. Yanagtigkul silan magtagadsang oran na yagapagiti aw yagapakainog sangtanum kayan gyani. 8 Arag kamo panagtigkul,pakadiguna mayo yang pagtoo mayo kay di damadogay madatung da yang kanatu Ginoo na siJesus.

9 Ayaw kamo, kay manga karomonan ko, magsi-nawayay antak dili kamo kastigoon nang Dios.Kaundi na agput da domatung si Jesus na labaw

na magookom, maynang dyomatung da yaan sanggangaan. 10 Dumduma mayo na manga karomonanko, yang manga propeta na pyapagbatok nang Diossang kanaan sorit kadini. Yanagtigkul silan sangmaat na manga imo kanilan nang kadaygan, waabarus. Pagsiling kamo nilan. 11 Yatigam kitana yakatigkul silan sang karisud, pyapaguma silannang Dios kay wa akaparin yang kanilan pagtoosang Dios. Maynaan oman si Job, madaig yangyadatung kanaan na karisud, awgaid yabay yaansomarig sang Dios. Kayan pagkatapos nang karisud,tyatabangan yaan nang Dios kay yang Dios labanyamallaat kanatu.

12 Kay manga karomonan ko, yani yang labandakora na pagindo ko kamayo. Aw aon paglaongmayo sang kadaygan yaan yang madyaw nang Diosyangmagalaong gaid nangmatungtung, laong, “Uu,imoon ko yaan.” Aw di kamo magaimo, paglaong,“Dili.” Ayaw mayo pagdogangi yang sorit mayoantak di kamo silotan nang Dios. Ayaw magpangin-garan sang maski nana diglangit aw disining donyana yaanyangyikita namatungtungyang soritmayo.

13 Kamo na manga tomotoo, aw aon digkamayokyakarisudan, papangayowa yaan sangDios sang ta-bang. Awaon yanagumanamadyawyang kabutang,magakanta yaan sang pagkapanumdum naan sangDios. 14 Aw aon digkamayo yamasakit, pagpatawagsang manga usug na tomatagap sang manga to-motoo antak yaan ampo sang Dios. Aaplasan ni-lan yaan nang lana kaba mapatabang silan kangGinoo Jesus. 15 Kayan kay yamanarig silan nayaningug yang Dios kanilan amawara yang kanaansakit. Papagkadyawun yaan nang Dios aw pasay-lowa yaan sang kanaan sara. 16Wakaw yang mangaimo mayo na maat nang Dios na marisud mayokaayawan, batoka sang arag kamo tomotoo antakkamo ampo aw antak magkadyaw da kamo sangsakit mayo. Aw gaampo yang matarong na otaw napyagabayaan nang Balaan na Espirito, pyaningganyaan nang Dios. 17 Tanawa si Elias na propeta nangDios kadini. Mayn yaan natu, arag otaw, awgaidnang pagpangayo naan sang Dios na di apaoranun,yaningug yang Dios, torong ka toig aw tunga, waooran. 18 Kayan yoman yaan mangayo sang Diosnang oran, yamatoman, yukurug yang dagdagu nabugsak, kayan yanggiti yang kanilan tanum.

19 Kay manga karomonan ko, aw aon digkamayoyakasoway sang matungtung na pagindo kayan awisa kamayo na magaindo kanaan antak oman yaanmangagad sang paagi nangDios, 20yatigamkamonayang yagaindo kanaan yaan yang yatabang kanaanantak di nang Dios yaan silotan na amatay aw antakyaan pasayloon sang madaig na sara.

1 Pedro 1:1 262 1 Pedro 1:23

Yang Mona na Solat niPEDRO

1Ako si Pedro na apostol ni Jesu Kristo na syosogonaan na magabatok bain kanaan. Syosolatan kokamo na kanang Dios manga otaw na yakasabodmaguya sang manga banwa na sakop nang Ponto,Galasia, Kapadosia, Asia, aw Bitinia. 2 Pipili kamonang Dios kay pagbuut naan na aparinin nang Bal-aan na Espirito yang ginawa mayo antak yaan gaidyang pangagdan mayo si Jesu Kristo. Apasayloonkamo naan sangmanga sara mayo kay ogasan kamonang kanaan dogo.

Pyangayo ko na magadogang yang panalanginnang Dios kamayo antak marinaw yang dumdummayo.

Laban Yamaiman Kita3 Panamputun ta yang Dios na Ama nang Ginoo

ta na si Jesu Kristo kay tungud sang dakora nakallaat naan kanatu yaatag naan kanatu yang bagona kinaboi pinaagi sang pagboi naan kang JesuKristo na pyapatay. Pagkaboi oman ni Jesu Kristoyaiman da kita na arag kita boiin nang Dios sikunsang pagkamatay. 4Wakaw yatigam kita na aon daaglangit mangamadyaw na panalangin na yaandamnang Dios kanatu na kanaan manga sakop. Yaningyaandam nang Dios di amaparin, magapabilin nangway kataposan. 5 Madatung yang allaw na otoma-nun nang Dios yang kariko nang pagbuut naan bainsang kanatu kalowasan kayan kyaaronan kita nangkariko nang panalangin nang Dios. Kaba wa paadatung yaan na allaw tyatagapan kamo nang Diosna makagagaom kay yamanarig kamo kanaan.

6 Wakaw tungud saan, bantoga mayo yang Dios.Paguma kamo aw abaya mayo tigkuri yang maskinana na karisud, kay yaan yang amapagguna ka-mayo adoon. 7 Kay yaan na karisud yang pagtiginang Dios kamayo antak katigaman daw tinuudagaw na madigun yang pagtoo mayo daw buku.Dumduma yang borawan na pyapatonaw nang otawantak katigaman daw poros borawan daw buku.Awgaid yang borawan di magapabilin nang waykataposan, amawara. Labaw pa nang Dios sangborawan yang pagtoo mayo kanaan, wakaw titigikamo naan pinaagi sang karisud antak katigamandaw tinuud agaw yang pagtoo mayo daw buku. Awwa mayo ayawi yang pagtoo mayo maski yagarisudkamo, amabantog kamo, ataodon kamo nang pag-barik ani ni Jesu Kristo tungud sang tinuud napagtoo mayo. 8Maski wa mayo ikitaa si Jesu Kristo,yaan yang dakora sang ginawa mayo, yaan yangkyakanarigan mayo, wakaw way tatamanan nangkapaguma mayo. 9 Kay pagkanarig mayo kanaan,lowasun kamo naan sang kariko nang makasapadkamayo.

10 Yaning paglowas kamayo nang Dios yangpyamakotan paganadan nang manga propetanang Dios kadini na pyapagbatok nang Dios bainsang manga panalangin na amatoman digkamayo.11 Pyamakotan nilan paganadan yang pyapabatokkanilan nang Balaan na Espirito ni Kristo kaywa silan akatigam daw monnono yang pagtigkul

ni Kristo aw daw monnono yang kabantog naanpagkatapos nang kanaan marisud na kamatayun.Pyamakotan arag nilan paganadan daw kano yaankapagguna. 12 Kayan pyakatigam nang Balaan naEspirito sang manga propeta na yang byabatoknilan wa akapagguna nang timpo nang boi pasilan, awgaid adoon da na timpo. Wakaw yangmadyaw na batok na byabatok nilan kadini byatokda kamayo adoon nangmanga sogwanun nang Dios.Yang Balaan na Espirito na pyapakani nang Diossikun diglangit yang yagabaya kanilan na yagabatokkamayo. Maski yang tagalangit namanga sogwanunnang Dios gosto na makadarag saang madyaw nabatok na byabatok kamayo.

Kinaanglan na Matarong Kita13 Wakaw dadyawa mayo dumduma yang kariko

nang imoon mayo. Pagkido kamo antak yaan gaidyang imoon mayo yang madyaw nang Dios. Abaykamo kaiman sang manga panalangin nang Diosna aatag kamayo nang pagdatung oman ani niJesu Kristo. 14 Manga anak da kamo nang Dios,wakaw pangagdi mayo yaan. Ayawi mayo yangmaat na kyakallingiyan mayo nangaon nang wa pakamo akatigam sang matungtung na pagindo nangDios. 15 Sana yaan yang abaya mayo imowa yangmatarong na manga imo kay matarong yang Diosna gaimo kamayo manga anak naan. 16 Kinaanglanna yaan yang imoon mayo kay aon syosolat na pya-galaong nang Dios, laong, “Kinaanglan namatarongkamo kay ako matarong.” Yaan yang pyagalaongnang Dios na pyapasolat naan.

17 Yang Dios yang magaokom sang kariko nangotaw, kutub nang imo nilan na maat, yaan yangabarus kanilan, way aparabiin naan sang kanaanpagokom. Wakaw aw yagalaong kamo na yang Diosyang kamayoAma, kalluk kamo kanaan kaba aani pakamo sang donya daw kamo makasara. 18 Yatigamkamona tyotobos kamonangDios sang kamayo saraantak kamo marowas sang way kabos na pyagdaranang kamayo kamonaan. Yang bayad nang Diossang kamayo kalowasan buku nang borawan aw sapina kanang otaw babayad na magkawara, 19 awgaidyang bayad nang Dios yang dogo nang karugnanannaan na si Jesu Kristo. Pyapatay yaan na way sara,kayan pyatutud yang dogo naan maynang labanmadyaw na karnero na pyapatay kayan yatag yangdogo tungud sang sara nang manga otaw. 20 Wapa imowa yang donya dadaan da pinili nang Diossi Kristo antak maimo kanatu magtotobos. Wakawtungud kamayo yaan yang pyapakatigam nang Diosadoon na timpo. 21 Tungud kang Kristo tyomoo rakamo adoon sang Dios na yagaboi kang Kristo napyapatay aw daraa yaan aglangit na magaari yaansang kariko. Wakaw yang Dios yang kyakatibosannang pagtoo mayo aw pagkaiman mayo.

22 Kay yangagad da kamo sang matungtung napagindo, byotawanan da mayo yang kyanaramanmayo na maat na manga imo, wakaw tinuud yangpagkarugun mayo sang arag kamo tomotoo. Karu-gunimayo silan laban awpakitaamayo silan pinaagisang manga imo mayo na tinuud agaw na dakorayang lugun mayo kanilan. 23 Kay yaimo da kamomanga anak nang Dios na kyaaronan da nang bagona kinaboi na buku nang kinaboi na sikun sang

1 Pedro 1:24 263 1 Pedro 2:20kamayo taganak na magkamatay, awgaid yang Diosna di magkamatay yang yamatag kamayo saangbago na kinaboi na maynang kanaan kinaboi kayyotoo kamo sang kanaan sorit bain kang JesuKristo. Dakora yang gaom nang sorit nang Dios,di amawara, awgaid amatoman yaan kariko. 24 Kaysyosolat yang pyagalaong nang Dios, laong, “Karikonang otaw maynang sagbut, yang kabantog nilanmaynang bolak. Yamatay yang sagbut aw karayudyang bolak kayan yatakdag. 25 Awgaid yang soritnang Dios di amawara, magapabilin yaan nang waykataposan.” Yaan na sorit nang Dios yang madyawna batok na byatok da kamayo.

2Yang Boi na Bato aw yang Balaan na Sakop

1 Wakaw kay yaimo da kamo manga anak nangDios, ayawi la mayo yang kariko nang maat naimo. Di dakman kamo magkagaro. Ayaw kamomagkasigi sang sang kawtaw, aw ayawi yang maatna sosoritin na makaina kanilan. Kinaanglan nadi kamo magaway magpatootoo. 2 Pagsiling kamosang manga isu na magsoso pa na yaan yang gostoyang gatas, awgaid kamo, yang maynang gatasmayo yang sorit nang Dios kay manga anak kamonang Dios. Podo madyaw yang sorit nang Dios,way maat. Wakaw yaan yang abaya butangan sangginawa mayo yang sorit nang Dios antak madigunyang pagtoo mayo kang Jesu Kristo na yakaatagkamayo nang kalowasan. 3 Kay yatigam da kamosang kallaat nang Ginoo kamayo.

4 Kanarig kamo sang Ginoo. Yaan yang yakaboikanatu. Yaan yang maynang madyaw na batona syasarabul nang manga panday, wa yaan nilanagamita sang baray. Awgaid yaan yang madyawna pinili nang Dios. 5 Kita arag maynang bato kayyaan yang yakaboi kanatu. Wakaw kanarig kamosang Dios kayan gyamit kamo naan sang baray nayiimo naan. Disaan na baray kamo yang yiimo naanmanga balaan na magampoway. Wakaw tungudsang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo akaayawanmayo yang kamayo pagbuut kayan byantog mayoyang Dios aw abaya mayo pangagdi yang kanaanpagbuut, kay yaan gaid yang madyaw naan. 6 Kaysyosolat yang pyagalaong nang Dios, laong, “Aonpinili da ko na maynang madyaw na bato nagyagamit ko kay yaan yang yakadigun sang karikonang manga bato na gyagamit ko sang kanak barayna bato na yiimo ko agkanami, ag Sion. Yangkariko nang yamanarig kanaan di akainaan, toyopagataodon silan nang Dios.” 7 Kay silan na yotookangKristo na yaan yangpinili nangDios, yaan yangdakora sang ginawa nilan, awgaid silan na di mo-too kanaan, amatoman digkanilan yang pyagalaongnang Dios na syosolat, laong, “Yang bato na waagamita nang manga panday sang baray kay waykabos kono, yaan na bato yang kikinaanglan nilanadoon kay yaan yang yakadigun sang tibook baray.”8 Arag yamatoman yang pyagalaong nang Dios nasyosolat, laong, “Yaan na bato yang akasongko-ran nang siki nang manga otaw kayan yarogso.”Maynini yang kaorogan naan, makasongkol silankay wa silan otoo sang sorit nang Dios, wakawamarogso silan, yaan yang silot kanilan. Yaan yang

pagbuut nang Dios na akainangan nang wa otookanaan.

9 Awgaid kita buku nang maynilan, kita yangpinili nang Dios na yamaimo kanaan manga anak.Mangamagampoway kita na yabaymagbantog sangDios aw pangagad sang kanaan pagbuut tungudsang pagkanarig ta kang Jesu Kristo na kanatu Arina makagagaom sang kariko. Wakaw kita yangmanga balaan na sakop naan na yagarimpud mag-batok bain sang kariko nang manga makaburung-burung na manga imo nang Dios. Lyorowas kitanaan sang kanatu sara aw pagbayai kita naan antakkita matigam sang kamatooran pinaagi kang JesuKristo. Yaan na imo naan maynang kyakamangkita naan disang kangitngitan aw barina kita naanadto sang kanaan kapawaan. 10 Nangaon buku pakamonang sakop nangDios, awgaid adoon yaimo dakamo sakop naan. Nangaon wa pa kamo akatigamsang pagkallaat nang Dios kamayo, toyo adoonpyakatigam da kamayo yang kallaat naan kamayo.

Manga Sogwanun nang Dios11 Manga karugnanan ko, yang tinuud na

tagsakop kamayo yang Dios maski aani pa kamosang donya. Wakaw apakaindoon ko kamo na di dakamo magaimo sang maat na imo na pagbuut nangkamayo dumdum, daw kamo masapad. 12 Abayamayo pakitaan yang madyaw na batasan mayosang manga otaw na wa otoo sang Dios antaksilan matigam na madyaw yang manga imo mayomaski magalaong silan na maat kamo. Wakaw awmaynaan yang batasan mayo, madatung yang allawna abantogon nilan yang Dios tungud kamayo, kayapakatigam nang Dios kanilan yang matungtung.

13 Tungud sang Ginoo ta pangagadi yang mangabalaod nang goberno. Pangagadi mayo yang labawna pangoro nang goberno mayo. 14 Pangagadi aragyang manga otaw nang goberno na syosogo naan,kay silan yang gasilot sang manga otaw na yalapassang balaod, awgaid yang yagaimo sang madyawabantogon nilan. 15 Kay pagbuut nang Dios natungud sang madyaw na imo mayo akatangkuanyang kasanguan na sosoritin nang manga otaw.16 Libre kamo sang pagimo sang gosto mayo imoon,toyo ayaw kamo maggaway magimo sang madyawna agaid mayo pagtabon sang maat na imo mayo.Awgaid yaan yang imowa mayo yang madyaw nangDios kay kamo sakop naan. 17 Pagtaoda mayo yangkariko nang otaw, aw karuguni mayo yang aragkamo tomotoo sang maski wain na banwa. Kallukimayo yang Dios antak di kamo magimo sang maatnaan. Arag pagtaoda yang labaw na pangoro mayo.

Yang Gaonanan na Pagtigkul ni Kristo18 Kamo na manga sogwanun, pagtaoda mayo

yang kamayo manga magsosogo, pangagdi mayoyang kariko nang pagasogo nilan kamayo. Maskibuku yaan nang buutan, maski maat yang ontolnaan abaya yaan pangagdi. 19 Yaan yang imowamayo sang kamayo magsosogo kay yatigam kamona pagbuut nang Dios na di kamo apabarusun sangyagadadag kamayomaski wa kamomakasara, kayanaw magtigkul kamo sang maat kamayo, aw di kamomarus, panalanginan kamo nang Dios. 20 Awgaiddumdum mayo abantogon kamo aw magtigkul

1 Pedro 2:21 264 1 Pedro 3:21kamo sang kastigo kamayo tungud sang imo mayona maat? Laban sa dili. Toyo aw magtigkul kamosang pagdaugdaug kamayo maski yagaimo kamosang matarong na manga imo, panalanginan kamonang Dios tungud saan. 21 Kay pagbuut nang Diosnamagatigkul kamo sang pagdaugdaug kamayo kaysi Jesu Kristo na yagatigkul sang karisud tungud ka-mayo yang kinaanglan na pagasilingan ta. 22Ampanwamakaimo si Jesu Kristo nang sara, wa yaanmaga-kagaro maski makaisa. 23Yoodyat yaan, toyo yatin-gun yaan, wa yaan abarus. Dyadaugdaug yaan, toyowa yaan makaungud na mabarus. Awgaid syasarignaan sang Dios yang pagbarus kay matarong yangpagokom nang Dios. 24 Si Kristo yang sisilotandisang koros tungud kanatu, kay yaan yang ya-gadara sang kanatu sara antak mawara yang kanatusara kayan di da magaimo sang sara, awgaid yaanyang abay da ta imoon yang matarong na mangaimo. Yang yakadyaw kamayo yang kanaan mangapari na titigkuran naan. 25 Nangaon mayn kamonang manga karnero na yamatanak kay yapaawatkamo manaw sang Dios. Awgaid adoon yomori dakamo agkanaan kay yaan yang pyangagadan mayosi Jesu Kristo na kamayomagbantayay na yagatagapkamayo antak way makasapad kamayo.

3Yang Asawa aw yang Bana

1Kamonamanga kawbayan, pagtaodamayo yangkamayo manga bana aw pangagdi mayo silan maskiwa otoo silan sang sorit nang Dios. Kayan awmadyaw yang batasan mayo kanilan, aon amaimotomotoo kang Jesu Kristo tungud kamayo, maskidi mayo silan batokan bain sang pagtoo mayo.2 Kay yakasait silan na matarong yang mangaimo mayo tungud sang pagtaod mayo sang Dios.3 Kamo na manga kawbayan, buku nang borawanaw sapi na pangbutang mayo sang kamayo lawas,aw buku nang mangkadyaw na dagom, aw bukunang mangkadyaw na pagkasodlay nang kamayologay yangmakadayaw kamayo. 4Awgaid yaan yangmakadayaw kamayo yang kabuutan mayo aw yangkadayaw mayo kanilan. Yaan yang kadayaw na diamaparin na laban madyaw nang Dios. 5Yaan yangbatasan kadini nang manga kawbayan na tomo-too na yamanarig sang Dios kayan yangagad sangkanilan manga bana. 6 Maynaan si Sarah kadinina yangagad sang kanaan bana na si Abraham napyagataod naan na yiisip naan na yaan yang kanaanpangoro. Kamo namanga kawbayan, amaimo kamomanga sompaw ni Sarah aw magimo kamo sangmadyaw, way akalluk mayo.

7 Kamo na manga bana, dumduma mayo yangkamayo manga asawa na buku nang mayn mayoyang kakusugan, wakaw dadyawa mayo silan, ayawpagdadaga. Ayaw pagkaringawi na yapaginambitaysilan kamayo sang panalangin nang Dios kamayokay magonawa kamo, arag yatagan nang kinaboina way kataposan. Aw maat yang batasan mayona manga bana, di kamo magakaoyon sang kamayopagampo, wakaw yang pyangayo mayo sang Dios diamatoman.

Yang Pagtigkul sang Karisud tungud sang Imo naMatarong

8 Yang kataposan na pagalaong ko bain saan,kariko mayo disaan, kinaanglan na abay kamopanagoyon antakmaimomaynang sayda yang dum-dum mayo aw yang ginawa mayo kay kariko mayomanga anak nang Dios. Wakaw panagilugun kamo.Kallaati mayo yang arag kamo aw ayaw kamomagparabaw kanilan. 9 Aw aon maglaong nangmaat kamayo, aw maski aon magimo nang maatkamayo, ayaw kamo magbarus. Sana pangayowasang Dios antak silan panalanginan. Madyaw nayaan yang imoon mayo kay kamo na manga pinilinang Dios yang panalanginan. 10 Kay yakasolatda yang sorit nang Dios, laong, “Yang gosto namagakadyawan yaan antak maguma, kinaanglan nadili yaan magasosoritin nang maat, di dakman yaanmagkagaro. 11 Di dakman yaan magimo sang maat,awgaid yaan yang abay naan imoon yang madyaw.Mamakot yaan na way managagisagis antak ampanway kakasamok, na antak managoyon yang kariko.12Kay yang Dios yang yabay magtanaw sang mangaotaw na matarong, pyaninggan naan yang kanilanpagampo. Awgaid yang manga otaw na yagaimosang maat dyadamanan nang Dios.” Yaan yangpyapasolat nang Dios.

13Awmamakot kawmagimo sangmadyaw, siningmutugum kanmo magimo sang maat? 14Awgaid awaon tumugum kanmo magimo sang maat na gaimokaw sang madyaw, kayan yagtigkul kaw, panalang-inan kaw nang Dios. Wakaw ayaw magkalluk sangmagaimo nang maat kanmo. Ayaw magkaundugdaw nanang inangun nilan kanmo. 15 Awgaid pag-taodamayo si Jesu Kristo aw abaya yaan papagbayaakamayo kay yaan yang kanatu Ginoo na makaga-gaom sang kariko. Pangandam kamo antak kamomakaibak parabay sangmagaosip kamayo bain sangpagtoo mayo, toyo dadayawa yang pagibak mayobain sang pagtoo mayo aw kalluki yang Dios an-tak di kamo magparabaw sang magaosip kamayo.16 Kinaanglan na matarong yang kariko nang imomayo antak way maat sang ginawa mayo. Kay awmadyaw yang batasan mayo na yangagad kang JesuKristo, amaarig yang magaodyat kamayo. 17 Toyoaw pagbuut nang Dios na magatigkul kamo sangmasakit na karisud tungud sang pagimo mayo sangmadyaw, madyaw pa yaan sang pagtigkul mayosang masakit na karisud tungud sang pagimo mayosang maat. 18 Dumduma si Jesu Kristo, maski waysara naan yagapakamatay yaan tungud sang saranang kariko nang otaw kay kariko yakasara. Ya-matapos yaan patayun, pyapagboi yaan na di daoman amatay, wakaw yaan yang magadara kanatuna yamanarig kanaan adto sang Dios. 19-20 Pagkaboinaan oman, tomarok yaan sang manga patay napipiriso kay wa mangagad sang Dios kadini nangboi pa si Noe, kayan byatokan naan silan. Kadiniyatagadtagad yang Dios daw aon otaw na manarigkanaan kaba yagaimo pa si Noe sang barako na pya-gangaranan nang arka. Awgaid warong kawtaw dayang yamanarig sang Dios, wakawwaroway da silanyang yakasakay sang arka, wa akamatay nang lunupna silot nang Dios. 21 Dumduma yang pagkagawasni Noe sang lunup, maynaan yang pagbawtismo

1 Pedro 3:22 265 1 Pedro 5:3

kanatu na kita aragmakagawas sang silot nang Dios.Yang pagbawtismo kanatu buku nang pagogas sangkanatu lawas, toyo yang pagbawtismo kanatu yangtoosananna kita namanga tomotoo yakagawas sangsilot nangDios kay yangayo kita kanaan namagalin-gat yaan sang kanatu sara pinaagi sang pagboi omankang Jesu Kristo na pyapatay. 22 Adoon adto ralangit si Jesu Kristo na yaan yang labaw sang karikokay yaan yang pagbuut nang Dios. Wakaw yagari dayaan sang kariko nang tagalangit na sogwanunnangDios aw yang kariko nang aon katungud aw karikonang aon gaom aglangit.

4Yang Pagkinaboi na Yaparin da

1 Pakadiguna yang ginawa mayo antak kamomakatigkul sang maski nana na karisud namadatung kamayo mayni Jesu Kristo na yagatigkulsang kasakit nang pagpatay kanaan. Yangyakatigkul sang karisud mayni Jesu Kristo di damagaimo sang maat nang Dios. 2Wakaw di dakmankamo magimo sang maat na pagbuut nang kamayodumdum asta sang pagkamatay mayo, awgaid yaanyang abaya mayo imowa yang pagbuut nang Dioskamayo. 3 Ayawan mayo yang kariko nang maat naimo, toman da naan na pagimo mayo sang imona pyagaimo nang buku nang tomotoo. Yabaysilan magimo sang kadopangan. Yang gosto nilanarag imoon yang abay mapakabiyag komaan awpaglasinglasing, kayan yagimo sang maski nana namaat kaba yasayaw silan aw pagampo sang bukunang Dios. 4 Yamaburung silan daw nanga di dakamo mapagagadagad kanilan sang pagimo sanglaban maat na manga imo. Wakaw yagasosoritinsilan kamayo nang maat. 5 Awgaid ayn nang imonilan, yaan yang pagalaong nilan na imibak sangDios na andam pagokom sang boi aw patay. 6Maskiyang kanang Dios sakop na yatay da yookmanpinasobay sang imo nilan nang boi pa silan. Awgaidbyabatokan silan bain sang madyaw na batok nangpagboi ni Jesu Kristo antak silan maboi maynangpagkaboi nang Dios.

YangMadyaw na Sinarigan sang Pagatag nang Dios7 Agput da domatung yang kataposan nang

kariko. Wakaw pakadiguna yang ginawa mayo awpagdadayaw kamo antak abay kamo makapagamponang madyaw sang Dios. 8 Yang labaw na ubu-tang sang ginawa mayo yang managilugun kamolaban, kay yang marugun yabay magpasaylo sangkadaygan. 9 Dadyawa mayo tayoda yang arag kamoaw ayaw kamo magbagolbol na yatayod kanilan.10 Pyapatpudan kita na manga tomotoo nang pa-gatag na gaom aw katigaman, wakaw kinaanglanna agamitin ta nang madyaw yang kariko nangpagatag nang Dios sang kada isa kanatu, kay yaanyang syasarig naan kanatu antak kita magtinaban-gay. 11 Yang syasarigan nang Dios na magabatok,kinaanglan na magabatok silan sang pyagalaongkanilan nang Dios. Yang amaimo tomatabang sangmanga tomotoo, kinaanglan na matabang silanpinaagi sang katigaman na yaatag kanilan nangDios. Kinaanglan na yaan yang imoon mayo antakbantogon yang Dios tungud sang kariko nang imo

mayo pinaagi sang gaom ni Jesu Kristo. Yaan yangmakagagaom sang kariko na madyaw bantogonnang way kataposan. Amen.

Yang Pagtigkul sang Karisud tungud sang Pagpan-gagad kang Kristo

12 Manga karugnanan ko, ayaw kamo magk-aburung na yamatobang kamo sang masakit nakarisud, kay yaan yangpyagakainangannang karikomayo na manga tomotoo antak katigaman dawtinuud yang pagtoo mayo daw buku. 13 Wakawpaguma kamo kay kyakaupud kamo sang pagdaug-daug kang Jesu Kristo. Kayan nginyan allaw naapakita da kamayo yang kanaan gaom magaumakamo laban. 14 Aw aon magsosoritin kamayo nangmaat tungud sang pagpangagad mayo kang JesuKristo, paguma kamo kay yaan yang toosanan napyagabayaan kamo nang Makagagaom na Espiritona Dios. 15 Awgaid pagdadayaw kamo antak dilikamo makasara na akaponowan nang silot kamayo,maynang pagpatay mayo sang arag otaw, aw pan-gawat, aw pagbinogoy, aw pagkokomatun, aw pag-imo sang maski nana na maat na imo. 16 Toyo awdaugdaugun kamo tungud sang pagtoo mayo kangJesu Kristo, ayaw magkaarig. Sana bantoga yangDios na dyadaugdaug kamo tungud sang pagtoomayo kanaan.

17 Dyomatung da yang allaw na pagaokom nangDios sang manga otaw, yang onaun naan okomanyang imo nang kanaan sakop. Aw maynaan, labansa makaallukalluk yang okom sang manga otaw nawa mangagad sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. 18 Yakasolat da yang sorit nang Dios,laong, “Aw karayan da marowas yang matarong naotaw, laban sa di amarowas yang manga otaw na wamangagad sangDios.” 19Wakawkamona kyakarisu-dan adoon tungud sang pagbuut nang Dios kamayo,kinaanglan na abay kamo magimo sang madyawaw sarig abay kamo sang Dios na yagaimo sangkariko, kay yaan yang matinomanun na magatagapkamayo.

5Yang manga Otaw nang Dios

1 Kamo na manga pangoro na tomatagap sangmanga tomotoo aon osogoon ko kamayo kay akoarag pangoro na tomatagap sang manga tomotoo.Yakasait ako sang pagtigkul ni Jesu Kristo sangkasakit nang pagkamatay naan disang koros. Awmarik da yaan ani sang donya, arag ako mayn mayona makaupud sang kabantogan naan na apakita.2Wakaw syosogo ko kamo na arag tomatagap sangmanga tomotoo na adadyawun mayo tagapan yangmanga sakop nang Dios na syasarig naan kamayo.Ayawkamomagbagolbol tungud sang pagpanonogokamayo nang Dios, awgaid paguma kamo. Ayawkamo magdumdum sang sapi kaba yangagad kamosang pagbuut nang Dios. 3Ayaw kamo gaidmagsogosang manga tomotoo na syasarig kamayo maynangikaw yang labaw kanilan, awgaid pagsiling kamosang manga bantay sang karnero kay yang sakopnang Dios maynang manga karnero na yamagadsang yagabantay kanilan. Wakaw dadyawa yangbatasan mayo kay kamo yang pagasilingan nang

1 Pedro 5:4 266 1 Pedro 5:14manga sakop nang Dios. 4 Kayan aw magbarik dasi Jesu Kristo na maynang labaw na bantay, aatagnaan kamayo yang laban madyaw na barus na diamawara.

5 Kamo na manga bagong otaw, pangagdi mayoyangmangamatikadungmayo. Karikomayo disaanpagtinabangay kamo na di magaparabaw sang aragkamo, kay yakasolat da yang sorit nang Dios, laong,“Syosopak nang Dios yang manga otaw na yaga-parabaw sang kadaygan, awgaid panalanginan naanyang manga otaw na di magparabaw sang kaday-gan.” 6Wakaw pagpaobos kamo aw pangagad sangpagbuut nang Dios naMakagagaom. Kayan amaimokamo bantogan nang allaw na pipili naan. 7 Maskinanang amapagguna kamayo, ayaw magkaundug,sana sarig kamo sang Dios na yabay kamo naantagapan kay kamo yang kyakarugunan naan.

8 Pagkido kamo aw pakatagap kay yang kontaramayo na si Satanas maynang makaallukalluk naliyon na yanganap sang apatayun naan. 9 Wakawsarig kamo abay sang Dios aw ayaw kamo magososkang Satanas, atobanga mayo yaan aw sopaka, kayyatigam kamo na yang arag kamo manga tomo-too asang karowagan nang donya arag yagatigkulsang karisud. 10 Yadagawdagaw kamo magtigkulsang karisud. Awgaid yang Dios yang yagabayakamayo antak magdogang yang kamayo pagtoo,yaan yang yabay tomabang kamayo. Yang Dios naway tatamanannangpagkallaat yangmagaimo saankamayo kay kamo yang pipili naan na makaambitsang kariko nang panalangin naan kaymanga sakopkamo ni Jesu Kristo. 11 Madyaw agaw na yaanyangmakagagaom sang kariko nangway kataposan.Amen.

Manga Pangomosta12 Si Silbano na yiisip ko na matinomanun na

tomotoo yang yatabang pagsolat siningmakagpa nasolat ko. Sabo syosolat ko yani kamayo kay antakkamo madasig. Gosto ko na makadarag na yaningsolat ko kamayo yang tinuud na batok bain sangkarugun nang Dios kamayo. Abaya butangan sangginawa mayo yang karugun naan kamayo.

13 Yang arag kamo tomotoo na yisimba sangDios didi Babilonia yangomosta kamayo. Si Markosna maynang anak ko arag yangomosta kamayo.14Ginaguray kamo na arag tomotoo. Pakitaan yangpanagilugun mayo.

Kariko mayo na yamanarig kang Jesu Kristo,pyangayo ko kamo sang Dios na marinaw yangdumdummayo.

2 Pedro 1:1 267 2 Pedro 2:5

Yang Kadwa na Solat niPEDRO

1 Ako si Simon Pedro na apostol na sogwanun niJesu Kristo. Yagasolat ako kamayo na arag yama-narig kang Jesu Kristo. Magonawa yang kanatu pag-too wakaw arag kamo yakaambit sang panalanginnaan tungud kaymatarong si Jesu Kristo na kanatunDios na Mallorowas.

2 Pyangayo ko na magadogang yang panalanginkamayo nang Dios antak abay marinaw yangdumdum mayo tungud sang pagdogang nangpagkatigam mayo sang Dios aw kang Jesu Kristona kanatu Ginoo.

Pipili Kita nang Dios antak Makaambit sangPanalangin naan aw Kabantogan

3 Yatagan kita nang Dios nang kariko nang kik-inaanglan ta pinaagi sang kanaan gaom antakkita magtoman sang kanaan pagbuut pinaagi sangkyakatigaman ta bain kang Jesu Kristo na yagapilikanatu antak kita makaupud sang kanaan kaban-togan aw antak kita makapagsiling sang matarongna paagi naan. 4 Tungud saan syasaad naan kanatuyang mangkadyaw na manga saad na makapagawaskanatu sang maat na kanang otaw pagbuut disiningdonya na makasapad kanatu, aw antak ta pagsilin-gan yang kinaiya nang Dios. 5 Wakaw kamo nayanarig da kang Jesu Kristo pamakoti mayo yangpagimo mayo sang madyaw, arag pamakoti mayoyang pagdogang sang katigamanmayo. 6Arag ayawmagpangagad sang akaundan mo na maat. Maskinanangmadatungkanmonamarisud, abaya tigkuri.Yaan yang tomana mayo yang kariko nang pagbuutkamayonangDios. 7Butangan sang ginawamoyangarag kamo manga tomotoo na silan yang dakoranang dumdummo kayan karuguni silan laban. 8Awpamakotan mayo tomanun yaan kariko, amatomanyang pagbuut kamayo nang Dios kay yangagadkamo sang pyagalaong kamayo ni Jesu Kristo nakanatu Ginoo. 9 Awgaid maski sini na otaw nawa magatoman saan mayn yaan nang bota kay wanaan ubutangan sang ginawa naan yang pagpasaylonang Dios kanaan sang maat na manga imo naannangaon.

10 Wakaw, kay manga karomonan ko, pamakotimayo imowa yang madyaw antak katigaman nakamo tinuud manga anak nang Dios na pipili naan.Kay awmagpadayon kamo magimo sang pyagaindoko kamayo di kamo makasoway sang pagpangagadmayo sang Dios. 11 Kayan yatagan kamo nangkatungud paglasak adto sang kasakopan nangGinoota na si JesuKristo na kanatuMallorowas namagaarikanatu nang way kataposan.

12 Wakaw abay ko paglaong kamayo yang pya-gaindo komaski kyatigamandamayo yaan awmaskimadigun yang pagtoo mayo sang matungtung napagindo na dyudungug mayo nangaon. 13Madyawaw abay ko yani kanamputan kamayo kaba boi paako. 14 Kay yatigam ako na di da madogay amatayda ako kay si Jesu Kristo na kanatu Ginoo yang

gapakatigamkanak saan. 15Wakawyamakot ako an-tak di mayo karingawan yang pyagaindo ko kamayomaski matay da ako.

Yang Yikita sang Kabantogan ni Kristo16 Pagalaong ko kamayo na yang byabatok nami

kamayo bain sang gaom ni Jesu Kristo na kanatuGinoo aw yang kanaan pagbarik oman ani bukunang toyo da gaid gogodanun nang otaw namatigam magimoimo sang gogodanun. Awgaidkikita nami yang kanaan pagkaDios namakagagaomsang kariko. 17-18 Kay aadto kami nangaon, inagadnaan disang butay nang pagbantog kanaan nangAma naan na Dios. Yudungug kami sang tingugna sikun aglangit, tingug nang Dios na Lyomabina yagalaong, “Yani yang kanak Anak na laban kokyakarugunan, laban ako kyakaontoran naan.”

19 Tungud saan, yatigam da kita na matungtungkariko nang pyapaglaong nang Dios sang mangapropeta. Wakaw madyaw na ubutang mayo sangginawa mayo yang pagindo nilan kay mayn yaannang ilawanna yamallag disang kangitngitanmatagkyallawan. Wakaw yang pagindo nilan makata-bang kanatu antak kita makadarag sang paagi nangDios kaba wa pa magabarik ani sang donya si JesuKristo. Aw domatung da yaan oman, mayn yaannang bitoon na yamallag nang pakaallawun kayyallagan naan yang kanatu dumdum antak labankita makadarag. 20-21 Wakaw butangan sang gi-nawa mayo yaning pagalaong ko kamayo adoon,kay way pyagalaong nang propeta kadini na sikunsang kanang otaw pagbuut, awgaid yang Balaan naEspirito yang yagabaya sang manga propeta antaksilanmakapaglaong sang pyapaglaong kanilan nangDios. Wakaw way makadarag sang pagindo nangDios disining Bibliya aw di pagindoon nang Balaanna Espirito.

2Yang Magaro na manga Magindoway

1 Awgaid maski kadini aon arag manga propetana magaro na buku nang kanang Dios propeta.Magonawa oman adoon, aon madatung digka-mayo na manga magindoway na magaro na bukunang kanang Dios magindoway. Yang kanilanpagindo makawara sang kamayo pagkanarig kangJesu Kristo, kay wa silan magataod kang Jesu Kristona Ginoo na yagapakamatay tungud sang maatna imo nilan. Wakaw madatung yang allaw naisilotan silan nang Dios. 2Madaig yang managsilingsang kadopangan nilan. Wakaw pagkita saan nangmanga wa otoo managlaong silan na buku nangmadyaw yang kang Kristo paagi. 3 Yamasigi silanwakaw magaindo silan kamayo nang buku nangmatungtung antak silan makasapi kamayo. Dadaanpyataan da silan okoman nang Dios, wakaw di silanmakagawas sang silot nang Dios.

4 Kay maski yang manga tagalangit na sogwanunnang Dios na yagaimo sang maat wa apasaylowanang Dios, yoontog naan silan adto sang longagna laban gimararuman, pipiriso naan silan disaangkangitngitan matag domatung yang allaw na pa-gaokom da kanilan. 5 Arag wa apasaylowa nangDios yang manga otaw kadini na yagaimo sang

2 Pedro 2:6 268 2 Pedro 3:6maat. Pyapalunupan nang Dios yang donya kayanyamatay silan kariko. Awgaid si Noe na yagaindobain sang imo na madyaw nang Dios, yaan gaidaw yang asawa naan aw yang unum na kanaanmanga anak, waro silan kariko yang wa akamatay,lyorowas silan nang Dios sang lunup. 6 Sisilotanarag nang Dios yang manga otaw ag Sodoma awag Gomora, kay yabay silan magimo sang maat.Yamawara silan kariko nang pagkasonog nilan. Dis-aan pyapakatigam nang Dios na isilotan naan yangmaski sini na abay lomapas sang pagbuut naan.7-8 Awgaid si Lot na taga Sodoma wa akasonog, kaypyaparogwa yaan nang Dios disaan. Madyaw naotaw si Lot, laban yaan yamaundugna yagadumdumsang kadopangan nang manga otaw disaan. Labanmasakit yang ginawa naan kay allawallaw dyudun-gug naan yang maat na sorit nang taga Sodoma,allawallaw kikita naan na yabay silan lomapas sangbalaod nang Dios. 9 Wakaw yatigam da kita nayangDiosmakatabang sangmaski sini na kyakarisu-dan na yamanarig kanaan. Yang manga otaw nayabay magimo sang maat, pyapabayaan nang Diosna isilotan silan aw domatung da yang allaw napagaokomdanaan kanilan. 10Laban sa isilotan naanyang manga otaw na yosopak sang kanaan pagbuutaw abay pagimo sangmaski nana namaat na imo napagbuut nang kanilan dumdum.

Maynaan yang batasan nangmangamagindowaysang pagindo na buku nang matungtung. Maisugsilan, yagaparabaw silan sang arag otaw. Wa silanakalluk sang manga mangkaturus na tagalangit,yoodyat nilan. 11 Awgaid yang manga tagalangitna sogwanun nang Dios, maski labaw silan wasilan magaodyat kanilan asang atobangan nangDios. 12 Yaning manga magindoway sang bukunang matungtung na pagindo maynang yaras namananap na wa akatigam na yaan yang akainangannilan yang adakupun silan aw pataya. Yabay silanmagodyat sang kariko nang aon gaom kay wa silanakatigam saan. Wakaw apatayun silan maynangpagpatay sang manga mananap, 13 kay yaan yangbarus sang maat na imo nilan sang arag otaw napyaparisudan nilan. Di silan magkaarig magimosang kyakaundan nilan na kadopanganmaski allaw.Silan yang makaina kamayo kay yapagsaro silankamayo, yumupud kamayo na yagabantog kangJesu Kristo, awgaid madyaw nilan yang abay silanmagimo sang kyanaraman nilan na maat na imo.14 Kariko nang bobay na kikita nilan, imipid garo.Wara silan akataman magimo sang kadopangan.Yang otaw na buku nang magsun yang pagtooyakasara kay yangagad sang kanilan kagaro. Yaningmangamaat namagindoway yanaram da sang kani-lan kaoponopon, yatigam silan magkamang sangmaski nana na kyakariman nilan kay mangkatigammanagbaraw. Awgaid di amaimo na di silan isilotannang Dios nang silot na way tatamanan. 15Yayawannini na manga otaw yang matungtung na paaginang Dios, wakaw mayn silan nang yagakatanakna wa da makanotol sang daran na agiin nilan.Yagasiling silan kang Balaam na anak ni Bosor nalaban madyaw naan yang sapi wakaw maski maatnang Dios yang imoon naan, yiimo naan antak yaanmakasapi. 16 Awgaid pyapagsorit nang Dios yang

kabayo namaynang otawna gasorit kayan yagsagdayang kabayo kang Balaam antak di matoman yangmaat na laban gosto naan na imoon.

17Yani na manga otawmaynang bogak na wa daytobig. Di silan akanarigan, mayn silan nang dak-lum na pyaparis nang samut wakaw wa akanayonoran. Yandaman da silan nang Dios nang giman-gitngitan na pagauyaan nilan nang way kataposan.18-19Yabay silanmapagbantogmagbaraw sang kani-lan kadopangan antak maboyo nilan yang mangaotaw na baya pa na yobotawan sang maat na imona pyagaimo nangmanga otaw na wa akanarig sangDios. Laong nang magaro na manga magindoway,“Awmangagad kamo nami di kamomakagaon nangallang, kay tanawa kami, maski nanang gosto namiimoon, yamaimo nami.” Wain kawng mayn silannang allang kay di silan makabotawan sang kya-naraman nilan na maat na imo na makasapad kani-lan. Kay tinuud na yang otaw pyangallang nangmaski nana na yagabaya kanilan. 20 Yang mangaotaw na yomayaw da sang maat na batasan tungudkay tyomoo ra silan kang Jesu Kristo na Ginoo ta,aw oman silan magbarik magimo sang maat nangDios kayan pyangallang silan nang sara, yarabawyang maat na imo nilan sang imo nilan nang wapa silan otoo kang Jesu Kristo, wakaw laban maatyang akainangan nilan. 21 Madyaw pa silan awwa silan magkatigam sang paagi ni Jesu Kristo nayakaimo sang otaw madyaw, kay maski kyatigamanda nilan, wa da nilan paninggi yang matarong napagindo. 22 Pagbarik nilan oman sang pagimo sangmaat, matoman yang pyagalaong na yang ido ipankomaan oman sang kanaan soka, aw yang baboymaski osogbowan mo, oman yaan maglogob disangpasak.

3Yasaad yang Ginoo ta na Magabarik yaan Ani

1 Manga karugnanan ko, yani yang kadwa nasolat ko kamayo. Yani na solat aw yang mona nasolat ko kamayo kyakanamputan ko kamayo yangmatungtung na pagindo antakmatorid yang katiga-man mayo. 2Dumduma yang pyagalaong nang Diosna pyapabatok naan nangaon sang manga balaanna propeta naan. Arag dumduma yang pagindonang Ginoo ta na Mallorowas na si Jesu Kristo nabyabatok kamayo nang manga apostol na syosogonaan agkamayo. 3 Yang onaun ko pakatigam ka-mayo yang madatung nang maori na allaw na ma-gaodyat kamayo kariko na yangagad sang pagindoni Jesu Kristo. Yang tyotoman nilan yang maatna kyakaundan nilan. Managikurun silan kamayo,4 aw paglaong, “Wain da sa si Jesu Kristo na yasaadna magabarik ani sang donya?” Magalaong aragsilan, “Di man magabarik ani si Kristo, yangka-matay da yang kanatu kaompowan, awgaid wa saykyakaparinan nang donya. Magonawa yang karikoadoon aw kariko kadini nang pagimo sang donya.”5 Awgaid wa nilan udumduma yang yiimo nangDios kadini na yagaid yaan maglaong kayan yaimoyang langit aw yang lopa. Pyapaibaw nang Diosyang lopa disang tobig, podo tobig yang makilibotnang lopa. 6 Tobig arag yang pyagasapad nang Dioskadini sang karikonangotawnayabaymagimo sang

2 Pedro 3:7 269 2 Pedro 3:18maat, pyapalunup naan yang banwa nang tobig.7 Kayan yoman maglaong yang Dios na yang langitaw lopa na iyan adoon yaandam naan sang atoronna pagasapad sang banwa pagdatung nang allaw namagaokomda yaan sangmanga otawna isilotan kayyabay da silan magimo sang maat nang Dios.

8 Awgaid kamo na manga karugnanan ko, ayawmayo pagkaringawi yani, na yang Dios buku nangmaynatu na otaw, yang sang allaw aw yang sangmararan na ka toig yaan da sang dumdum nangDios. 9Aonmanga otawna yagadumdumnawaubu-tangan nang Ginoo sang dumdum naan na otoma-nun naan yang saad naan na magabarik yaan asin-ing donya. Wa pa yaan magabarik kay yagatagadyaan sang manga otaw na amanarig kanaan na wapa akanarig. Yamallaat yaan kanatu, wakaw gostonaannaway amasapad kanatu, gosto naanna karikonang otaw mobotawan sang kanilan imo na maat.

10 Awgaid laban sa magabarik oman yang Gi-noo ani sang donya maynang matakaw na maka-tokaw domatung na way yakaungud na madatungyaan. Ninyan na allaw amawara yang pagawanan naagadan nang dagdagu na tanog na lyagoblob nangatoron. Kariko nang asang makilibot ta amabostomonaw nang kapaso, amasonog yang donya awkariko nang asang donya. 11 Kay yatigam kamo naamawara yang kariko, wakaw pagkido kamo, yaanyang pangagdi mayo abay yang pagbuut nang Diosantak madyaw nang Dios kariko nang imo mayo.12Magapadayon kita magtoman sang apaimo nangDios kanatu kaba yagatagad kita sang pagbarik niJesu Kristo antak yaanmallugmagbarik ani. Tinuudaw domatung yaan na allaw, amasonog aw kawarayang langit, kayan kariko motonaw nang kapasonang laga nang atoron. 13 Awgaid yamanarig kitasang saad nang Dios namagaimo yaan nang bago nalangit aw bago na lopa, na yang kariko disaan podomadyaw. Yaan yang tyatagadan ta.

14 Wakaw kamo na manga karugnanan ko, kabayagatagad kamo saan, pamakoti mayo antak kimitayang Dios na pollayon madyaw yang imo mayo awway maat na batasan mayo antak marinaw yangdumdum mayo. 15Dumduma mayo na wa pa maga-barik yang Ginoo ta kay yamallaat yaan sangmangaotaw. Yagatagad pa naa yaan antak aragmakagawassang silot nang Dios yang madaig na wa pa otookanaan. Maynang kanak pagindo yang syosolatkamayo ni Pablo na kanatu lomon na karugunanta, kay yatagan yaan nang Dios nang katigaman.16Maynaan yang pyagaindo kamayo ni Pablo disangkariko nang solat naan aw yagaindo yaan bain sangallaw na pagabarik nang Ginoo. Awgaid aon ipannaan pagindo na marisud kadaragan wakaw aonmanga otaw na wa akatigam sang matungtung nakaorogan, kayan yasayup silan sang pagsaysay nilansang pagindo ni Pablo, yamasayup arag silan sangpaglikwad sang kadaygan na pagindo na syosolatdisining Bibliya. Wakaw amasapad silan tungudsang yiimo nilan.

17 Awgaid kamo na manga karugnanan ko, kayyatigam da kamo bain saan namanga otaw, pagkidokamo kay daw kamo makatoo sang buku nang ma-torid na pagindo naan doon na manga otaw namaat yang batasan na yakalapas sang balaod nang

Dios. Pagkido kamo, kay yang kanilan pagindoyang makaawat kamayo kang Jesu Kristo. 18Wakawkinaanglanna abaymayodogangan yang kyakatiga-man mayo bain sang Ginoo ta na Mallorowas na siJesu Kristo antak magdogang yang kadigun nangpagtoo mayo kanaan tungud sang panalangin naankamayo. Bantoga yaan nang way kataposan. Amen.

1 Juan 1:1 270 1 Juan 2:15

Yang Mona na Solat niJUAN

Yang Makagagaom na Tingug1 Kay manga karomonan nami, yaning syosolat

ko kamayo yang pagindo bain sangmakagagaom natingugnamakaatag nang kinaboi naway kataposan.Anay da nang wa pa yang kariko nang inimo dadaaniyan da yaan. Yaan yang pyagalaong nami kamayona kikita nami na pyaninggan nami. Yabay kamimagsait kanaan, pyopoti nami yaan. 2 Yaan yangpyagponowan nang kinaboi naway kataposan, anayda inagad yaan nang Ama ta na Dios. Pyapakatigamyaan nang Dios kanami pagdatung naan ani kanamiwakaw kami yang yikita kanaan. 3Wakaw byabatoknami kamayo yang kikita nami aw yang dyudungugnami kay antak kita magsipakaambit sang panalan-gin nang Dios aw yang Anak naan na si Jesu Kristo.4 Wakaw syosolat ko yani kamayo antak kita man-agsipaguma laban.

Yang Dios yang Allag5 Pagalaong ko kamayo yang pagindo kanami ni

Jesu Kristo na yang Dios yang gyugual nang allag,way kangitngit agkanaan, maski tatagbi. 6 Awmaglaong kita na yang Dios yang gabuut kanatu,kayan awdili kitamangagad kanaan,mangamagarokita. Yakagaon kita nang otaw na dili magagi disangkapawaan kay wa mangagad sang matungtung napagindo. 7Toyo aw abay kitamagi disang kapawaan,magaimo kita sangmadyawnangDios kay yangDiosgyugual nang allag. Kayan aw maynaan yang imota, managidarag kita, kayan yang dogo ni Jesu Kristona Anak nang Dios yangmagaogas sang kariko nangkanatu sara.

8 Aw aon digkanatu magalaong surud nangkanaan ginawa, “Ako yang way sara,” yamasayupyang dumdum naan kay wa pa yaan akatigamsang matungtung na pagindo na sikun sang Dios.9 Awgaid aw paglaong natu sang Dios yang karikonang manga imo ta na maat, apasayloon kita naansang kariko nang maat, aw ogasi kita naan pinaagisang pagkamang naan sang kariko nang kanatusara. Makasarig kita na yaan yang imoon nangDios kay matinomanun yaan, podo matarong yangkanaan imo. 10 Aw aon digkanatu magalaong, “Waak magaimo sang maat nang Dios,” maynang ya-galaong yaan na yang Diosmagaro kaywa yaan otoosang pyagalaong nang Dios na kariko nang otawyakaimo nang maat.

2Si Kristo yang Kanatu Tomatabang

1Kamonamanga kaompowanko, syosolat ko yanina manga pagindo kay antak dili kamo makaimosang maat nang Dios. Awgaid aw aon yakaimo sangmaat nang Dios, aon domadapit kanatu asang apitnang Ama na Dios. Yaning domadapit kanatu si JesuKristo na matarong. 2 Si Jesus yang yagpakamatayda kanatu disang koros antak kita pasayloon nangDios sang kariko nangmaat. Buku gaid nang kanatuimo na maat nang Dios yang pyapasaylo naan,

kariko nang kanang otaw imo na maat nang Diospyapasaylo naan pinaagi kang Jesu Kristo.

3 Aw mangagad kita sang manga pagindo nangDios kanatu, agaw maynaan yatigam kita sang Dios.4Aw aonmaglaong, “Yatigam ako sang Dios,” kayanwa mangagad sang pagindo nang Dios, magaroyaan na otaw. Wara asang ginawa naan yangkamatooran. 5 Awgaid yang yabay mangagad sangpagindo nang Dios, dakora sang ginawa naan yangDios. Aw maynaan kita, tinuud na yang Dios yanggabuut kanatu. 6 Aw matungtung yang pyagalaongnang otaw na yang Dios yang gabuut kanaan, ki-naanglan na yaan yang pagagaonan naan yangbatasan ni Jesu Kristo nangaon nang aani pa yaansang donya.

Yang Bago na Sogo7 Kamo na manga karugnanan ko, yang syoso-

lat ko kamayo adoon yang pagindo nang Dios nadadaan da mayo dyungug nangaon nang pagtoomayo kang Jesu Kristo. Maski dadaan da yan-ing pagindo na syosolat ko kamayo na kinaanglanmanagilugun kita, 8 oman ko kamayo paglaong kayyatigam ako na kamo, baya pa na yanagilugun namaynang pagkarugun ni Jesu Kristo kay yagkaipanda mawara yang kangitngit kay yagkaipan damawara yang kanatu kaignorante kaymaynang yal-lagan da kita nang tinuud na allag kay kyaindowanda kita ni Jesu Kristo na gyugual nang allag.

9 Yang otaw na yagalaong, “Si Jesu Kristo nagyugual nang allag yang gabuut kanak,” awgaidyapagkontara yaan sang arag tomotoo, iyan dayaan sang kangitngitan kay wa mangagad sangpagindo ni Jesu Kristo. 10 Awgaid yang marugunsang arag tomotoo, iyan da yaan sang kapawaankay yangagad yaan sang pagbuut ni Jesu Kristo nagyugual nang allag. Wakaw way maat digkanaanna makapagsagad sang kadaygan pagimo sang sara.11 Awgaid yang yapagkontara sang arag tomotoo,iyan da yaan sang kangitngitan kay wa yaan man-gagad sang pagbuut ni Jesu Kristo na gyugual nangallag. Wakaw wa yaan akatigam daw isingainyaan dumurug kay mayn yaan nang bota na yabaymangindaran sang kangitngitan.

12 Kamo na manga kaompowan ko, yagasolat akokamayo kay pinaagi kang Jesu Kristo pyasaylo rakamo nang Dios sang kamayo manga maat na imo.13 Kamo na mangkatadung, yagasolat ako kamayokay kyatigaman da mayo yang Makagagaom na wapa akaimo yang donya, dadaan iyan yaan. Kamona manga bagong otaw, yagasolat ako kamayo kaykamo yang yadaug kang Satanas na pangoro nangmangkaraat.

14Kamo na manga isu, yagasolat ako kamayo kaykyatigaman da mayo yang Ama ta na Dios. Kamona manga mangkatadung, yagasolat ako kamayokay kyatigaman da mayo yang Makagagaom na wapa akaimo yang donya, dadaan iyan yaan. Kamona manga bagong otaw, yagasolat ako kamayo kaymadigun yang pagtoo mayo kay byubutang mayosang ginawa mayo yang sorit nang Dios, wakawyadaug kamo kang Satanas na yagabuut sang karikonang imo na maat.

15 Ayaw pagbutangan sang ginawa mayo yangmaat na paagi nang manga otaw disining donya.

1 Juan 2:16 271 1 Juan 3:12Ayaw kamo magsiling sang batasan nilan. Kay awmadyaw mayo yang maat nang Dios, buku nangAma ta na Dios yang dakora sang ginawa mayo.16Kayyangmaat napaagi nangmangaotawdisiningdonya aw yang batasan nilan buku nang sikun sangAma ta na Dios, paagi yaan nang manga otaw napyagabuutan ni Satanas. Pananglit, yang karikonang maat na pagbuut nang manga otaw, aw yangkariko nang maat na kikita nilan na gosto nilan, awyang kariko nang pyagabantog nang otaw disiningdonya, ampan way isa sini na sikun sang Dios,sikun yaan sang manga otaw na sakop ni Satanas.17Yaning donya aw yang kariko nang maat na gostonangmanga otaw yagakaipan damawara, toyo yangyangagad sang pagbuut nang Dios yang akaaronannang kinaboi na way kataposan.

Yang Kontara ni Kristo18Kaymanga ompo, ani la yang kataposan nining

timpo. Dyungug da mayo na aon madatung napagabuutan ni Satanas na mapagkontara kang JesuKristo. Maski adoon, madaig da yang dyomatung nayapagkontara kang Kristo, wakaw kyatigaman da tana ani la yang kataposan. 19Nangaon yamagadagadnatu yaning manga otaw na adoon yapagkontarakang Kristo, awgaid lyomowat da silan kanatu kaybuku silan nang tinuud na inagad ta. Aw tinuud nasilan kanatu manga inagad, abay silan magadagadnatu. Awgaid yolowat silan kanatu, wakaw yatigamkita na silan buku nang tinuud na manga inagad ta,buku silan nang sakop ni Jesu Kristo.

20 Awgaid kamo, kariko mayo yatigam sangmatungtung na pagindo kay yatag da kamayo niJesu Kristo yang Balaan na Espirito. 21Wakaw yaga-solat ako kamayo kay yatigam kamo sang matung-tung na pagindo. Arag mayo kyakatigaman na yangkagaro buku nang sikun sang pyagaponowan nangmatungtung na pagindo.

22 Sini yang yagakagaro? Yang magaro yangotaw na yagalaong na si Jesus buku nang Ginoo napinili nang Dios na magaari disining donya. Yangyagalaong nang maynaan, yaan yang yapagkontarakang Jesu Kristo kay way gosto naan otoowan yangAma na Dios aw yang Anak naan na si Jesu Kristo.23 Kay yang way gosto tomoo sang Anak nang Diosarag wa otoo sang Ama na Dios. Awgaid yangyagalaong na si Jesu Kristo yang tudtuud Anak nangDios yaan yang otaw na yotoo sang Ama naan naDios.

24Kamo, butangan mayo sang ginawa mayo yangpagindo bain kang Jesu Kristo na dyudungug mayoanay da sang pagpono. Kay aw abay mayo dum-dumun yang dyungug da mayo di kamo amaawatsang Dios na Ama aw sang Anak naan. 25 Yanikay yang saad kanatu ni Jesu Kristo, na kita namanga tomotoo naan akaaronan nang kinaboi naway kataposan.

26 Kyakarag ko kamo pinaagi sining solat na aonday yapagkontara kang Jesu Kristo na magaindo ka-mayo nang kanilan pagindo na buku nang matung-tung. 27 Awgaid kamo, yatagan da ni Jesu Kristonang Balaan na Espirito, na yagaindo kamayo sangkariko nang matungtung na pagindo, kayan nangakamo yaningug pa sang tobok na pagindo? Abaya

mayo pangagadi yang pagindo nang Balaan na Es-pirito kay buku nang kagaro yang kanaan pagindo.Kayan abaya mayo pakadakoraa sang ginawa mayosi Jesu Kristo.

28 Kay manga ompo, pakadakoraa mayo sang gi-nawamayo si Jesu Kristo antak dili kamomalluk, awantak dili kamo maarig nang allaw na makani yaanoman. 29 Yatigam kamo na matarong si Jesu Kristokay yaan yang tudtuud Anak nang Dios, wakawyatigamkamona yang kariko nang otawna yagaimosang madyaw nang Dios, podo kanang Dios mangaanak.

3Yang Manga Anak nang Dios

1 Dakora agaw yang karugun nang Dios kanatu.Kay tanawa, pyagangaranan kita naan nang kanaanmanga anak. Tinuud na yaimo da kita manga anaknaan. Wakaw yang wa otoo kang Jesu Kristo wasilan akatigam kanatu kay wa silan akatigam sangAma ta na Dios. 2 Kay manga karugnanan ko natomotoo, manga anak da kita nang Dios. Wa pa kitaakatigam daw monnono yang pagparin naan sangkanatu lawas, toyo yatigam kita na pagbarik ni JesuKristo disining donya, mikita kita kanaan, kayanyaparin yang kanatu lawas, makagaon da kita naan.3Yang tomotoo na yabaymagtagad sang pagbarik niJesu Kristo, yabay magimo sang madyaw nang Dioskay antak yaan makagaon ni Jesu Kristo na ampanway maat na imo.

4Yakasara yangmaski sini na yarapas sang balaodnang Dios. Kay maat nang Dios yang yarapas sangkanaan manga balaod. 5Yatigam kamo na yakani siJesu Kristo sang donya namagakamang sangmangasara ta. Arag yatigam kamo na way maski isa nasara ni Jesu Kristo. 6 Wakaw yang otaw na dakorasang ginawa naan si Jesu Kristo, dili magimo sangsara. Awgaid yang magiimo sang sara, wa pa naanubutangan sang ginawa naan si Jesu Kristo, wa payaan akatigam kanaan.

7 Kay manga ompo, managkido kamo daw aonmagpatoo kamayo sang kagaro. Yang yagaimo sangmadyaw nang Dios yaan yang matarong mayni JesuKristo matarong. 8 Yang magiimo sang maat nangDios sakop ni Satanas, kay si Satanas, wa pa akaimoyang donya tigkan adoon yabay magimo sang maatnang Dios. Wakaw yakani sang donya si Jesu Kristona Anak nang Dios kay antak mawara yang gaomni Satanas antak dili matoman yang kanaan mangaimo.

9-10 Yang otaw na yaimo da anak nang Dios dilida magimo sang maat kay yakagaon da yaan sangkanaan Ama na Dios. Tungud kay yang Dios yangkanaan Ama, di da yaan magaimo sang maat, kayyang otaw na yabay magimo sang maat nang Dios,aw buku nang marugun sang arag tomotoo, bukuyaan nang anak nang Dios, anak yaan ni Satanas.

Pagilugun Kamo11 Anay da sang pagindo kamayo bain sang sorit

nang Dios, dyudungug mayo yang pagindo na ki-naanglan managilugun kita. 12 Ayaw kamo magsil-ing ni Kain na panganay ni Adan. Kang Satanassakop si Kain, na yagapatay sang kanaan mangodna usug. Nanga pyapatay ni Kain yang kanaan

1 Juan 3:13 272 1 Juan 4:16mangod? Pyapatay ni Kain yaan kay madyaw nangDios yang manga imo nang kanaan mangod, yangimo ni Kain maat.

13 Wakaw, kay manga karomonan ko, ayawkamo magkaburungburung aw kontaraun kamonang manga otaw na buku nang sakop nang Dios.14 Yatigam kita na yakagawas da kita sang silot nakamatayun, kay aon day kanatu kinaboi na waykataposan. Yatigam da kita saan kay yamarugunkita sang arag tomotoo. Awgaid yang wa akarugunsang arag tomotoo, wa pa yaan akaaroni nang kin-aboi na way kataposan. 15 Yang yapagkontara sangarag otaw yaan yangmaynangmammono sang aragotaw. Yatigam kamo na yang mammono wa akaa-roni nang kinaboi na way kataposan. 16 Yatigamda kita sang lugun nang Dios, kay yagapakamataykanatu si Jesu Kristo antak kita marowas sangsilot na kamatayun. Wakaw kinaanglan matabangkita sang arag tomotoo maski amatay kita mayniJesu Kristo na yatabang kanatu. 17 Aw aon otawna makaimo tomabang sang arag tomotoo na ya-maukud, toyo dili matabang, kyakatigaman ta nabuku nang dakora sang ginawa naan yang Dios.18 Kay manga ompo, maski magalaong kamo namarugun kamo sang arag tomotoo, aw dili kamotomabang sang arag tomotoo na yamaukud, bukunang tinuud yang lugun mayo.

Yang Di Amaarig asang Atobangan nang Dios19 Yatigam kita na aw tinuud yang karugun ta

sang arag otaw, tinuud na asang ginawa ta yangmatungtung na pagindo nang Dios, kayan di kitaamaarig asang atobangan naan. 20 Awgaid aw aonkyakadumduman ta na maat, kyakatigaman nangDios kay yatigam yaan sang kariko nang ginawanang otaw. 21 Kay manga karugnanan ko, aw waykyakatigaman ta na maat surud nang dumdumta, dili kita amaarig asang atobangan nang Dios.22Kayan atagan kita naannangmaski nanana ayoonta kanaan kay yangagad kita sang kanaan mangasogo aw imowa yang madyaw naan. 23 Syosogonaan kita pagkanarig sang Anak naan na si JesuKristo. Syosogo arag kita naan panagilugun may-nang pagindo ni Jesu Kristo kanatu. 24 Yang yan-gagad sang manga sogo nang Dios dakora sangginawa naan yang Dios, iyan agkanaan yang Dios.Kyakatigaman ta na iyan agkanatu yang Dios tun-gud sang Balaan na Espirito na yatag naan kanatu.

4Yang Espirito na Tinuud na Sikun sang Dios aw yang

Buku1 Kay manga karugnanan ko, ayaw kamo mag-

too sang kariko nang yagalaong na silan yangpyagabayaan nang Balaan na Espirito. Pagsait kamokanilan antak katigamanmayo daw sikun agaw sangDios yang yagabaya kanilan. Kay maski diin madaigyang pyagabayaan nang manga magaro na espiritona yakaon kanilan. 2 Yang otaw na yagalaong na siJesu Kristo na makagagaom sang kariko yamaimootaw, yang gabaya saan yang Balaan na Espirito.Yaan yang ikilaraan mayo sang Balaan na Espiritona yagabaya kamayo. 3 Toyo yang kariko nangotaw na yagalaong na buku ni Jesu Kristo yang

makagagaom sang kariko na yamaimo otaw, yangyagabaya saan buku nang sikun sang Dios, sikunkang Satanas na pangoro nang manga magaro naespirito na yapagkontara kang Jesu Kristo. Dyungugda mayo nangaon na makani yang yapagkontarakang JesuKristo, iyan da yaan adoondisining donya.

4 Awgaid kamo na manga ompo ko, kamo yangmanga anak nang Dios. Dyadaug mayo yang mangamagaro na espirito kay dakora yang gaom nangBalaan na Espirito na gabaya kamayo, dakora pasang gaom nang yagabaya sang kadaygan namangaotaw disining donya. 5 Silan yang yapagkontarasang Dios, yang kanilan pagindo yosopak sang Dios.Wakaw yangmanga otaw na dili magoyon sang Diosyabay maningug sang kanilan kagaro na pagindo.6 Awgaid kita yang manga sakop nang Dios. Wakawyang yaningug sang kanatu pagindo arag sakopnang Dios, yatigam silan sang Dios. Awgaid yang wamaningug sang kanatu pagindo, buku nang kanangDios sakop, wa silan akatigam sang Dios. Tungudsaan, kikilara ta yang pyagabayaan nang Balaanna Espirito kay yabay magindo sang matungtung.Kikilara ta arag yang pyagabayaan ni Satanas kayyabay magindo sang kagaro.

Yang Dios yang Yamarugun Kanatu7 Kay manga karugnanan ko, kinaanglan man-

agilugun kita kay yang Dios yang pyagaponowannang lugun. Yang marugun sang arag otaw yaanyang anak nang Dios. Yaan yang yatigam sang Dios.8 Awgaid yang wa akarugun sang arag otaw, yaanyang wa akatigam sang Dios kay yang Dios yangyapagilugun. 9 Pyakita da nang Dios yang karugunnaan kanatu, agaw syosogo da naan yang bogtongnaAnak naan ani sang donya antak atagan kita naannang kinaboi na way kataposan. 10 Yang tinuudna lugun, buku nang kanatu karugun sang Dios,awgaid yang tinuud na lugun yaan yang karugunnang Dios kanatu, na syosogo naan yang kanaanAnak na yagapakamatay antak kita mapasaylo naansang kanatu sara.

11 Kay manga karugnanan ko na tomotoo,kay maynaan yang kadakora nang lugun nangDios kanatu, wakaw kinaanglan managilugunkita. 12 Way otaw na yikita sang Dios, toyo awmanagilugun kita, iyan da agkanatu yang Dios. Awmanagilugun kita, tinuud na dakora sang ginawata yang Dios, kayan dyogangan naan yang kanatukarugun.

13 Tinuud na dakora sang ginawa ta yang Diostungud kay yang Espirito nang Dios na yaatagnaan kanatu yang yagabaya kanatu, amanarig aragkita na yang Dios na iyan agkanatu dili morowatkanatu. 14Kay yikita kami nangaon sang Anak nangDios, wakaw yagarimpud kami magbatok na yangDios na Ama ta yang gasogo sang kanaan Anakantak maglowas sang tibook kawtawan. 15 Yangmaski sini na otaw na yagalaong na si Jesus yangtudtuud Anak nang Dios, iyan agkanaan yang Diosna gabaya kanaan, dakora sang ginawa naan yangDios. 16 Kyatigaman da ta yang karugun nangDios kanatu, wakaw yotoo kita na yaan yamarugunkanatu.

1 Juan 4:17 273 1 Juan 5:21Yang Dios yang yapagilugun, yaan yang pya-

gaponowan nang lugun, wakaw yang otaw na ya-marugun sang arag otaw, dakora sang ginawanaan yang Dios, yang Dios yang yagabaya kanaan.17 Wakaw kinaanglan na pagadakoraun ta sang gi-nawa ta yang Dios antak dili kita malluk aw do-matung da yang allaw na pagaokom da naan. Dilikita amaarig naan na allaw matobang sang Dios kayyagagaon kita kang Jesu Kristo na yagatoman sangpagbuut nang Ama naan na Dios. 18 Kay aw labandakora sang ginawa ta yang Dios, dili kita amalluksang Dios. Kay aw malluk kita sang Dios, agawmaynaan, buku nang dakora sang ginawa ta yangDios. Dili kita amalluk sang kyakarugunan ta. Toyoyang otaw, yaan yang kyakalluk yang barus nangDios sang imo naan na maat.

19 Yang Dios yang yamaona kanatu marugun,wakaw yamarugun kita. 20 Aw aon yagalaong,“Dakora sang ginawa ko yang Dios,” toyo yapagkon-tara yaan sang arag otaw, yaan yang otaw na labanmagaro. Kay yang buku nang marugun sang aragotaw na kikita naan, buku nang dakora sang ginawanaan yang Dios na wa naan ikitaa. 21 Yang otaw nadakora sang ginawa naan yang Dios, kinaanglan naarag marugun yaan sang arag otaw, kay yaan yangsogo kanatu ni Jesu Kristo.

5Dyadaug ta yang Kariko nang Maat disang Donya

1 Yaan yang anak nang Dios yang maski sinina yotoo na si Jesus yang pinili nang Dios namakagagaom sang kariko. Yang otaw na dakorasang ginawa naan yang Dios, yamarugun arag sangmanga anak nang Dios. 2Aw dakora ta sang ginawata yang Dios kayan yangagad sang kanaan mangasogo, yamarugun arag kita sang manga anak nangDios. 3 Kinaanglan magatoman kita sang mangasogo nang Dios, kay aw dili, buku nang dakorasang ginawa ta yang Dios. Buku nang marisudpangagadan yang manga sogo nang Dios, 4 kaymadaug yang manga anak nang Dios sang maskinana na yapagkontara sang Dios. Yang makadaugsang yapagkontara sang Dios yang pagkanarig tasang Dios. 5Waymakadaug sang yapagkontara sangDios, yang yotoo gaid na si Jesus yang tudtuud Anaknang Dios.

Yang Pyagamatood bain kang Jesu Kristo6 Yatigam kita na si Jesus yang Anak nang Dios

na yakani sang donya sikun sang Ama naan naDios. Yatigam kita pinaagi sang pagbawtismokanaan ni Juan disang tobig aw yang pagkarabokanaan disang kyakamatayan naan na koros nayututud yang kanaan dogo. Buku gaid nang to-big na pyagabawtismo kanaan aw buku gaid nangdogo naan na yututud disang kyakamatayan naanna koros yang kyakatigaman na Anak yaan nangDios. 7Yang Balaan na Espirito yang yagapakatigamdisang ginawa ta na matungtung na si Jesus yangAnak nang Dios. Way kagaro nang Balaan na Es-pirito. 8Toro yang kyakatigaman ta na matungtungna Anak nang Dios si Jesu Kristo. Yang mona yangpagbawtismo kang Jesus. Yang kadwa yang dogoni Jesu Kristo na yututud disang kyakamatayan

naan na koros. Yang katlo yang Balaan na Espiritona yagapakatigam na matungtung na Anak nangDios si Jesu Kristo. Yang pagmatood nining toroyanagoyon. 9 Wakaw yotoo kita na kanang DiosAnak si Jesu Kristo kay yang Dios yang gapakatigam.Sana yang otaw aw gabatok, pyaninggan ta, aw dipa mo sa yang Dios. 10 Yang yamanarig sang Anaknang Dios, pyapakatigam nang Dios yang kanaanginawa na matungtung yang batok nang Dios bainsang kanaan Anak. Awgaid yang wa otoo sang batoknang Dios maynang yagalaong yaan na yang Diosmagaro, kay wa yaan otoo sang batok nang Diosbain sang kanaan Anak. 11 Yani yang pyagalaongnang Dios, na kita yatagan da nang kinaboi naway kataposan, yaan na kinaboi asang kanaan Anakna si Jesu Kristo. 12 Wakaw yang yamanarig sangAnak nang Dios, kyaaronan da nang kinaboi na waykataposan. Awgaid yang wa akanarig sang Anaknang Dios, way kinaboi na way kataposan.

Yang Kinaboi na Way Kataposan13 Yani syosolat ko kamayo na yamanarig sang

Anak nang Dios antak kamo matigam na kyaaronanda kamo nang kinaboi na way kataposan. 14Wakawdi da kita amaarig mangayo sang Dios kay kyatiga-man da ta na maningug yang Dios sang karikonang pagpangayo ta na dili makalapas sang kanaanpagbuut. 15Aw yatigam kita na yaningug yang Diossang kanatu pagpangayo kanaan, yatigam kita aragna atagan kita naan nang yaayo ta kanaan.

16 Aw aon kitaun mayo na kailog mayo na ya-gaimo sang maat nang Dios toyo yang imo naanna maat dili makadara kanaan adto sang impirno,pagampowan mayo yaan adto sang Dios na antakpakaabaun yang kanaan kinaboi. Awgaid aon saranamakadara sang otaw adto sang impirno. Aw yaanyang sara naan dili ako magalaong na magaampokamo sangDios bain saan. 17Maat sa agawnangDiosyang kariko nang sara, toyo aon oman sara na dilimakadara sang otaw adto sang impirno.

18 Yatigam kita na dili magimo sang maat nangDios yang yaimodamanga anak naan kay yangAnaknang Dios na si Jesu Kristo yang yabay tomabangkanilan antak dili silanmasapad ni Satanas na labanmaropig.

19Yatigamkita na yaimo da kitamanga anak nangDios awgaid yang kariko nang kadaygan na mangaotaw, yaan yang yagabaya kanilan si Satanas nalaban maropig.

20 Yatigam kita na dyomatung da yang tudtuudAnak nang Dios, yagapakatigam yaan kanatu sangtinuud na Dios. Yaimo da kita manga anak nangtinuud naDios kay yaimo da kitamanga lomonnangtudtuud Anak naan na si Jesu Kristo. Yaan yangtinuud na Dios, yaan yang pyagaponowan nangkinaboi na way kataposan.

21 Kay manga ompo, magdadayaw kamo dawkamo makasimba sang buku nang tinuud na Dios.

2 Juan 1 274 2 Juan 13

Yang Kadwa na Solat niJUAN

1Yani na solat sikun sangmatikadung na tomata-gap sangmanga tomotoo. Ikaw, kay boyag, madyawnang Dios, yagasolat ako kanmo aw sang mangaanak mo. Kyakarugunan ta kamo kariko, buku kogaid yang yamarugun kamayo, kariko nang yatigamsang matungtung na pagindo nang Dios, arag ya-marugun kamayo, 2 kay dakora sang ginawa ta yangmatungtung na pagindo na di da amawara.

3 Yang Ama ta na Dios aw si Jesu Kristo na Anaknaanmagapanalangin kanatu, amallaat kanatu, am-atag kanatu nang marinaw na dumdum pinaagisang kanilan karugun kanatu aw pinaagi sangmatungtung na pagindo na pyapakatigam nilankanatu.

Yang Kamatooran aw yang Karugun4Yagauma ako pagkatigam ko na aonmanga anak

mo na yangagad sang matungtung na pagindo napyapatoman kanatu nang Ama ta na Dios. 5Wakawgosto ko, kay boyag, na kariko ta managilugun.Yaning sogo bain sang panagilugun buku nang bagona sogo kay dadaan da yaan dyungug nang pagtoota kang Jesu Kristo. 6 Kay aw yanagilugun kita,yagatoman kita sang manga sogo nang Dios kanatu.Wakaw kinaanglan managilugun kita kay anay dakita tomoo sang Dios dadaan da yaan na sogo pya-gaindo kanatu.

7Kyakarag ta kamonamadaig yang kyomani sangbanwa ta na yagaindo nang kagaro. Wa silan otoo nayamaimo otaw si Jesu Kristo na makagagaom sangkariko. Magaro yang otaw na maynaan. Yaan yangyapagkontara kang Jesu Kristo. 8Paglama kamodawkamangun nilan disang ginawa mayo yang kanamipagindo na matungtung. Managkido kamo dawdili kamo makadawat sang kariko nang madyaw nabarus kamayo nang Dios.

9 Kay aw aon motawan sang pagindo ni JesuKristo kayan yangagad sang tobok na pagindo, waykanaan Dios. Awgaid yang yabay mangagad sangpagindo ni Jesu Kristo, dili yaan makarowat sangAma aw sang Anak naan na si Jesu Kristo. 10Aw aondomatung kamayo na dili magaindo sang pagindoni Jesu Kristo, ayaw pagpapanika yaan sang baraymayo. Ayaw pagsagimanowa yaan. 11 Kay yangmasagimano kanaan yomoyon sang kanaanpagindona kagaro.

Yang Panabi12 Madaig pa yang pagalaong ko kamayo, toyo

di dak naa magasolat adoon. Kay magaibaraw kitaaw komadto ra ako kamayo antak laban kita datomaguma.

13 Aani yang manga anak nang lomon mo nabobay na arag madyaw nang Dios. Yagalaong silankamayo, “Atagapan kamo nang Dios.”

3 Juan 1 275 3 Juan 15

Yang Katlo na Solat niJUAN

1Yani na solat sikun sangmatikadung na tomata-gap sangmanga tomotoo. Yagasolat ako kanmo, kayGayo, ikaw laban kyakarugunan ko.

2 Kay lagi, yaampo ta kaw sang Dios na antakmadyaw yang kanmo kabutang aw antak madyawyang lawas mo. Yatigam ako na madyaw kaw nangDios kay madigun yang pagtoo mo. 3 Yagaumaako laban pagdatung adi nang karomonan ta kaybyabatok nilan kanak na ikaw matinomanun kayyabay kawmagtoman sangmatungtungnapagindo.4Dyudungug ko na yagatoman yangmanga ompo kosang matungtung na pagindo ni Jesu Kristo, wakawlaban ak yagauma.

Syasaya si Gayo5 Kay lagi, matinomanun kaw kay yatayod kaw

aw tabang sang karomonan ta na tomotoo, maskisikun silan sang kadaygan na banwa na wa pa moikilaraa. 6Yagabatok silan ani sang manga tomotoona ikaw laban buutan kanilan. Madyaw sa agawna atabangan mo silan antak makapadayon silansang kanilan panaw na magaindo bain kang JesuKristo, kay silan yang syosogo nang Dios papagin-doon. 7 Wa silan mangayo nang tabang sang bukunang tomotoo kaba yagalimpud silan magindo bainkang Jesu Kristo. 8 Wakaw kita na manga tomotooyang amatag kanilan antak kitamakatabang kanilanmaglimpud sang matungtung na pagindo adto sangmanga banwa.

Si Diotrepes aw si Demetrio9 Pyapadara ko nangaon agkamayo yang solat

adto sang manga karomonan ta na tomotoo, toyowa maningug si Diotrepes sang pyagalaong ko kaygosto naan na yaan gaid yang magapangoro disangsimbaan mayo. 10 Aw domatung ako agkamayo,pagalaong ko kamayo yang kariko nang imo naankay yang pagpallaong naan kanami buku nangmatungtung. Arag dili yaan magtayod sang mangakaromonan ta na yakadto kamayo. Buku gaid nangyaan da yang imo naan, kay asta yang yatayod sangmanga karomonan ta syasagda naan, di da garonaan apasimbaun.

11 Ikaw, kay lagi, ayaw pagsiling sang maat nabatasan, yaan yang pagsilingi yang madyaw. Yangyagaimo sang madyaw yaan yang kanang Diossakop, yang yagaimo sang maat wa asang ginawanaan yang Dios.

12 Byabantog si Demetrio nang kariko nang otaw.Yangagad yaan sang matungtung na pagindo. Aragpagalaong ko kamo na laban madyaw yang batasannaan. Yatigam kaw na matungtung yang pya-galaong ko.

Yang Panabi13-14 Madaig pa yang pagalaong ko kanmo, toyo

di dak naa magasolat adoon kay gosto ko na dimadogaymakadto ak kamayo kayan yagibaraw kita.

15 Panalanginan kamo nang Dios antak marinawyang dumdum mayo. Yang manga amigo mayo

adi yangomosta kamayo. Pangomostaan ako sangkariko nang amigo ta adto kamayo.

Judas 1 276 Judas 17

Yang Solat niJUDAS

1Ako si Judas na sogwanun ni Jesu Kristo, yagaso-lat ako kamayo. Mangod ako ni Santiago.

Kamo na pyagasakop nang Ama ta na Dios yanglaban kyakarugunan naan, tyatagapan kamo naanabay pinaagi kang Jesu Kristo. 2 Madyaw aw kim-ilara kamo na yang Dios yang yamallaat kamayo,kyakarugunan kamo naan aw tabangi kamo antakmarinaw yang dumdummayo.

Yang Buku nang Tinuud na Magindoway3 Kay manga karugnanan ko, yaan garo yang

ubutang ko sang solat ko kamayo yang bain sangdakora na imo nang Dios kanatu na lyorowas kitanaan pinaagi kang Jesu Kristo, toyo di da naa adoonkay aon yosopak sang pagindo nang Dios, yaniyang byutang da ko sang solat kamayo adoon yangpagdasig kamayo antak mayo silan sagdaun. Abayamayo pagindowa bain sang pagtoo kang Jesu Kristona yaan gaid yang akanarigan nang manga otaw.Way kolang nining matungtung na pagindo nangDios na syasarig naan kanatu kariko na kanaanmanga sakop. 4 Pagkido kamo kay aon mangaotaw na yodogpo kanatu na wa natu akatigami nan-gaon na yotoyo gaid magpatoo na kang Jesu Kristosakop. Adoon silan yang yosopak aw pagparin sangmatungtung na pagindo bain sang pagkallaat nangDios kanatu antak maimo nilan yang kyanaramannilan na imo na laban maat. Pyagaindo nilan namadyaw yang magaimo sang maski nana na maripana manga imo na makaarigarig. Yagalaong silan nadi silan kono isilotan nang Dios kay dakora yangkallaat nang Dios kanilan. Wa silan atangkap sangpagindo ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo na yagabuutkanatu na manga sakop nang Dios. Matungtung naisilotan nang Dios yangmaski sini namagaimo sangmanga maat na imo na maynaan.

5 Maski dogay da kamo na yatigam na isilotannang Dios yang magaimo sang maat, pagalaong kooman kamayo yang yiimo naan kadini. Dumdumayani, tyatabangan nang Dios yang sompaw ni Israelsang kanilan karisud, kyakamang naan silan digEgipto. Awgaid pagkatapos naan pagawasun silansang banwa na Egipto, sapadan naan yang karikodigkanilan na wa akanarig kanaan. 6 Dumdumamayo arag yang tagalangit na manga sogwanunnang Dios. Aon tagalangit na wa otoman sangpagbuut nang Dios kanilan, kay yayawan nilanyang kanilan sakop na pipili nang Dios kanilan.Wakaw pipiriso silan nang Dios asang kangitngi-tan matag domatung yang allaw na pagasilot dakanilan. Byabakos silan nang kadina na di magk-abogto. 7 Dumduma mayo arag yang banwa naSodoma aw Gomora aw yang makilibot naan namanga banwa. Kadini yang manga otaw disaan la-ban manga dopang, maynining manga otaw adoonna yodogpo kamayo na yagaimo sang kadopangan.Wakaw syosonognangDios kadini yangmanga otawdisaan na manga banwa. Yaan na silot nang Dios

yang toosanan na arag isilotan naan nang way kat-aposan disang impirno yang maski sini na yosopaksang pagindo ni Jesu Kristo.

8 Awgaid yaning manga otaw na yosopak sangpagindo ni Jesu Kristo, yabaymakaungud sangmaatkayan yagimo sang kadopangan na yakapagkaraatkanilan. Wa silan maningug sang maski sini naaon gaom, maski yang manga mangkaturus natagalangit yoodyat nilan. 9Awgaid dumduma mayoyang imo kadini ni Miguel na labaw na sogwanunna tagalangit nang Dios. Gaagis si Miguel aw siSatanas daw sini yang makamang sang lawas nidiponto Moises. Awgaid si Miguel wa magaodyatkang Satanas, yagaid yaan maglaong, “Syasagdakaw, kay Satanas, nang Dios.” 10 Awgaid yani namanga otaw yabaymagodyat sangmaski sini na aongaom na wa nilan ikilaraa. Mayn silan nang mangayaras na mananap na way dumdum, kay yabay silanmagimo sang kyanaraman nilan na maat na imo.Yang imo nilan na maat yang yakasapad kanilan.11 Laban sa isilotan silan nang Dios kay laban maatyang batasan nilan. Yagagaon silan sang imo niKain na kyakaraatan naan yang kanaan mangodkayan pyatay naan amayna yangagad sang Dios.Yagagaon silan arag sang imoni Balaamnayagaindosang maat nang Dios antak yaan makakamang sangsapi. Yagagaon arag silan kang Kora na yalapassang pagindo ni Moises bain sang pagbuut nangDios. Wakawpamatayun arag silan nang DiosmayniKora na pyapatay kay yosopak sang Dios. 12 Yaningmanga otaw na yosopak sang pagindo ni Jesu Kristoyakasamok sang kamayo pagsimba kang Jesu Kristo.Way batasan nilan na yapagsaro kamayo, mangamatikaan silan, manga pasoon. Mayn silan nangdaklum na wa akanayon oran kay pyaparis nangsamut. Mayn silan nang kaoy na yangkatakdag dayang daon kay yagango ra kayan yatowad. 13Maynsilan nang mabakla na barud kay yang maat na imonilan yakagaon nang maripa na sora nang dagatsikun sang barud. Arag yakagaon silan nang mangabitoon diglangit na wa da disang kyakabutangannilan kayan wa da aallag adto sang manga otaw.Yandaman da silan nang Dios nang mangitngit napagauyaan nilan nang way kataposan.

14 Si Enok na kapito na sompaw pagpono kangAdan yagalaong sang akainangan nang manga otawna maynilan. Pyagalaong naan yang pyapagsoritkanaan nang Dios na madatung yang kanatu Ginoona agadan nang gimadaigan namanga sogwanun natagalangit namangabalaan. 15Makani yaannamag-aokom sang kariko nang manga otaw. Isilotan naanyang kariko nang saraun na otaw tungud sang kani-lan imo namaat aw tungud sangmaat na sorit nilansang Dios. Yaan yang pyapagsorit nang Dios kangEnok kadini. 16 Yani na manga otaw yanagbagol-bol sang kanilan manga pangoro. Syususul nilanyang Dios tungud sang kanilan karisud. Yaan yangpyaparabi nilan yang maat na kyakaundan nilanna abay nilan pangagadan. Manga mangkaambogsilan. Gyagaway nilan pagsayaun yang kadayganantak silan atagan.

Yang Pagkarag aw yang Pagtambag17 Awgaid kamo na manga karugnanan ko na

tomotoo ayawmayo pagkaringawi yang pyagalaong

Judas 18 277 Judas 24-25nangaon nang manga apostol nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo. 18 Pyagalaong nilan na aon mangaotaw na madatung nang maori na manga allaw namagaikurun na magaodyat kamayo na yangagadsang pagindo ni Jesu Kristo. Yaan yang yabay nilanimoon yang kyanaraman nilan na maat nang Dios.19Yang yabay nilan tomanun yang kanilan pagbuut,kay wara digkanilan yang Balaan na Espirito. Pya-pagsoway nilan yang manga tomotoo pinaagi sangkanilan bakong na pagindo. 20 Awgaid kamo namanga karugnanan ko na tomotoo, butangan sangginawa mayo yang matungtung na pagindo bainkang Jesu Kristo antak magdogang yang kamayopagtoo. Pagampo kamo abay sang Dios pinaagisang pagbaya nang Balaan na Espirito. 21 Butangansang ginawa mayo yang dakora na lugun nang Dioskamayo. Abay kamo pagtagad kang Jesu Kristo nakanatu Ginoo kay tinuud na magabarik yaan kayanpyagagad kita naan, pagasakopon da naan nangwaykataposan tungud sang kallaat naan kanatu.

22 Kallaati yang manga otaw na yagadowadowasang pagtoo, pagindowa silan antak madigun yangpagtoo nilan. 23 Tabangi silan na mayn kaw nangtyomabang sang otaw na baymasonog nang atoron.Pagindowa silan antak di silan masapad. Kallaatimayo arag yang kadaygan toyo pagdadayaw dawkaw makapaggaon sang kanilan kyanaraman namaat na imo.

Yang Pagsaya24-25 Yang Dios gaid yang matigam tomabang ka-

mayo antak di makasoway yang pagtoo mayo. Yaangaid yangmakaringat sang karikonang kanatumaatna batasan pinaagi kang Jesu Kristo na kanatu Ginooantak laban kita mallaw maguma asang atobangannaan. Wakaw abantogon ta yaan kay yaan gaidyang labaw na makagagaom sang kariko pinaagikang Jesu Kristo na Ginoo ta. Wa pay yamangkaimona maski nana, dadaan min da naan yang kanaanpagkaDios, wa akaparin. Min da naan yaan asta sangway kataposan. Amen.

Pyapakita 1:1 278 Pyapakita 2:4

Yang PYAPAKITA kang Juan1 Syosolat disini na libro yang pyapakatigam ni

Jesu Kristo na yaatag kanaan nang Dios antak naanpakatigam sang manga tomotoo yang amapaggunadi madogay. Syosogo ni Jesu Kristo yang kanaansogwanun na tagalangit antak pakatigam kanakyani na batok. Ako si Juan yang gasolat sini,ako kang Kristo otaw. 2 Kariko nang kikita koaw dyudungug ko yamabos ko solat disini, yangpyagalaong nang Dios aw yang pyapakatigam kanakni Jesu Kristo arag syosolat ko. 3 Yang magabasasini, panalanginan nang Dios. Yang maningug namangagad sini na pagindo panalanginan nang Dios.Agput da matoman yaning pyapakatigam na syoso-lat disini.

Yangmanga Pangomosta adto sangmanga Tomotooasang Pitong ka Syodad

4 Syosolatan ko yang manga tomotoo kang JesuKristo na gauya asang pitong ka banwa na sakopnang Asia. Atabangan kamo nang Dios, atagapankamo naan antak marinaw yang dumdum mayo.Yang Dios way pagpono, way kataposan, dadaanyaan iyan. Atabangan kamo nang Balaan na Es-pirito na gapakatigam sang kanaan gaom sang pitona paagi, iyan yaan asang atobangan nang trononang Dios. 5 Atabangan kamo ni Jesu Kristo namatinomanun na magbabatok sikun sang Dios. SiJesu Kristo yang mona magboi na yamatay na di daoman amatay. Si Jesu Kristo yang pangoro nangmanga pangoro disining donya. Yamapanumdumkita kanaan kay laban yaan buutan kanatu. Ly-orowas kita naan sang kanatu sara pinaagi sangpagpatutud sang kanaan dogo asang koros. 6 Kitaiimo naan kanaan sakop na manga magampowayna yamapanumdum sang Dios na kanaan Ama. SiJesu Kristo yang abantogon ta nang way kataposan,langit aw lopa, si Jesus yang makagagaom sangkariko. Amen. 7 Tanawa, madatung si Jesus namadari nang manga panganod, ikitaun nang karikonang otaw, tigkan sang yagapatay kanaan, aragmikita. Pagkita kanaan na magaokom da kani-lan, kariko nang maguya disang donya, amapuruk.Matungtung yaan, amen.

8 Yagalaong yang Dios na Lyomabi, laong, “Akoyang gapono sang kariko, ako yang magatapossang kariko. Ako yang way pagpono na way kata-posan, iyan ako adoon, ako yang makagagaom sangkariko.”

Kikita ni Juan si Kristo na Maynang YagatagaynupYaan na Yikita

9 Ako na inagad mayo tomoo kang Jesus, pipirisoako asang poro na pyagangaranan nang Patmos.Pipiriso ako amayna gabatok ak sang sorit nangDios, arag pyakatigam ko sang manga otaw si Je-sus. Kariko natu na yamanarig kang Jesu Kristo,magonawa yang kanatu kabutang, lyoropigan kitanang manga otaw na wa otoo kanaan, yabay kitamagtigkul sang karisud, arag amagad kita ni Je-sus magpangoro sang donya. 10 Nang allaw nangpagsimba sang Dios, kaba pyagabayaan ak nangBalaan na Espirito, aon pyapakita naan kanak. Nang

tigmad dyudungug ko yang gasorit disiding likodko. Laban matanog yang kanaan sorit, maynangtanog nang bodyong. 11 Laong nang sorit, “Yangikitaun mo adoon, solatan sang libro. Yang solatmo, apadara sang manga tomotoo disang pitong kabanwa na Epeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis,Piladelpia aw Laodisea.”

12 Yapakabilik ako antak ak kimita sang yapag-baraw kanak. Pagatobang ko, kimita ako sangpitong ka ilawan na borawan. 13 Disang tunganang manga ilawan aon kikita ko na maynang otaw,yang dagom naan maaba maynang dagom nang ari,yurunan yang kanaan aba nang borawan. 14 Labanmapoti yang kanaan logay maynang gapas yangkapoti. Yang kanaan mata maynang laga nangatoron. 15 Yang kanaan siki maynang allag nangboronsi na idilag nang atoron. Yang kanaan tin-gug maynang tanog nang tobig na yakawas sangtagonan. 16 Tyatakmagan naan nang kanaan tollona karinto yang pitong ka bitoon. Byabanga naanyang espada namatarum, magsangkilid yang surab.Yamallag yang kaimo naan maynang allag nangsuga nang alasdosi. 17 Pagkita ko kanaan, matowadako asang atobangan naan, maynang yamatay daako. Dyadamdam naan ako nang kanaan tollo nakarinto, galaong yaan kanak, “Ayaw magkalluk, akoyang gapono sang kariko, ako yang magatapos sangkariko. 18 Boi ako, nangaon yamatay ako, adoon boida ako nang way kataposan. Ako yang gabaya sangkamatayun aw yang pandatnganan nang kallowanang yamatay, arag ako yang gabaya. 19 Duputa so-latan yang kikita mo adoon aw yang yamapaggunaadoon aw yang amapagguna nang maori na allaw.20 Maynini yang kaorogan nang pitong ka bitoonna kikita mo disang karinto na tollo ko, yaan yangkanang Dios manga sogwanun na tomatagap sangmanga tomotoo disang pagtitiponan nilan. Yangkaorogan nang pitong ka ilawan yaan yang mangatomotoo na gauya asang pitong ka banwa na sakopnang Asia.”

2Yang Pyagalaong sang taga Epeso

1Yang yapagbaraw kanak yabaymaglaong kanak,“Pagsolat sang kanang Dios sogwanun na tomata-gap sangmanga tomotoo dig Epeso, paglaong, ‘Yaniyang pyagalaong ko kamayo, ako na gatakmag nangpitong ka bitoon nang karinto na tollo ko, ako nagapanawpanaw disang pitong ka ilawan, yatanawkanilan. 2 Kikita ko yang kamayo manga imo,kyakatigaman ko yang kamayo karisud, kikita ko nayabay kamo magimo sang madyaw na imo maskiakarasayan kamo nang kadaygan. Kyakatigaman kona kamo, maat mayo aw mapagobay kamayo yangmanga otaw na yabay magindo sang kagaro. Yagad-umdum kamo sang kanilan pagindo, kyatigaman damayo na silan gakagaro na galaong na silan mangaapostol, wain buku. 3 Yatigam da ako na kamoyabay magtigkul sang karisud tungud sang pagtoomayo kanak, wa kamo akaomo nang pagpangagadmayo sang kanak pagindo. Yabay kamo magimosang madyaw na imo. 4 Awgaid yani yang imomayo na maat ko, yang wa da mayo ako akaruguninang maynang pagkarugun mayo kanak nangaon

Pyapakita 2:5 279 Pyapakita 2:29

nang tigmad. 5 Dumduma yang karugun mayokanak nangaon, pagsusul kamo, imowa mayo omanyang manga madyaw na imo maynang iimo mayonangaon. Aw dili mayo parinin yang kamayo imo,adatungan ko kamo, akamangun ko yang kamayoilawan disang byubutangan. 6Yani pa kay yang imomayonamadyawko, namaatmayo yangmanga imonang manga Nikolaita. Laban maat ko arag yangkanilan batasan. 7 Kamo na yudungug sini na solat,pangagad sang pyagalaong nang Balaan na Espiritosang manga tomotoo. Kariko nang tomotoo namadaug sang maat apakaanun ko silan sang bonganang kaoy aglangit na pyagangaranan nang kaoy namakaboi nang way kataposan.’ ”

Yang Pyagalaong sang taga Esmirna8Yoman yaan maglaong kanak, “Yani yang osolat

mo sang sogwanun nang Dios na tomatagap sangmanga tomotoo adto Esmirna. Paglaong, ‘Ako nagaindo kamayo yang gapono sang kariko, ako yangmagatapos sang kariko, ako yang yamatay na gaboioman. 9 Kyakatigaman ko yang paglasay kamayonang manga otaw. Kikita ko yang karisud mayokay madaig yang kolang kamayo, toyo kyakaaro-nan kamo nang madyaw na pagatag nang Dios.Yatigam ak sang pagpakaraat kamayo nang mangaotaw na pyagangaranan nang Judio, toyo buku nangmadyaw na Judio, manga sogwanun silan nang pan-goro nang mangkaraat na si Satanas. 10Ayaw kamomagkalluk sang madatung kamayo na makarasaykamayo. Aon pipiriso kamayo ni Satanas na kamayopagbono. Yaan yang pagtigi kamayo daw abay kamokanak manarig maski pipiriso kamo amayna yotookamo kanak. Arasayun kamonilan nang samporongallaw. Maski apatayun kamo nilan, abay kamokanak mangagad, atagan ta kamo nang madyaw nabarus na amaboi kamo digkanak nang way kata-posan. 11Kamona yudungug sini na solat, pangagadkamo sang pyagalaong nang Balaan na Espirito sangmanga tomotoo. Kariko nang tomotoo na madaugsang maat di silan amasingadto sang impirno nalaga nang atoron na pyagangaranan nang kadwa nakamatayun.’

Yang Pyagalaong sang taga Pergamo12“Yani yang osolatmo sang sogwanun nang Dios

na tomatagap sang manga tomotoo ag Pergamo,paglaong, ‘Ako na gaindo kamayo yang gabanganang espada namatarum, magsangkilid yang surab.13 Yatigam ak sang kamayo pyagauyaan, madaigdisaan yang manga otaw na pyagabayaan ni Sa-tanas. Maski yaan yang pyagauyaan mayo, yabaykamo manarig kanak, wa mayo ayawi yang pagindoko maski pyapatay nilan disang banwa mayo siAntipas na kyakanarigan ko magbatok sang kanaksorit. 14Awgaid yani namanga imo digkamayo yangmaat ko, na aon disaan yangagad sang pagindo niBalaam na gaindo kadini kang Balak nang pagtintalsang manga Israel antak magimo sang maat nangDios. Pyapatambong ni Balak sang kanaan pistayang manga Israel antak makakaan sang pista sangdiosdios aw panagimo silan nang maat disaan, yangmanga bobay aw usug. 15 Arag yani maat ko, aondigkamayo yangagad sang pagindo nang mangaNikolaita. 16Adoon pagsusul da, ayawi la yang maat

na imo mayo. Papanawa mayo yang yanagindonang maat. Aw dili, maparabay ako komadto ka-mayo na magaokom kamayo. Agamitin ko yaningespada na byabanga ko sang papagtanam kanilanna yanagindo nang maat. 17 Kamo na yudungugsini, pangagad kamo sang pyagalaong nang Balaanna Espirito sang manga tomotoo. Yang tomotoo namadaug sang maat, atagan ko nang kanun na manana dyadayaw diglangit. Arag atagan ko yaan nangtagbi na mapoti na bato na syosolatan nang kanaanbago na aran. Yaan gaid yang yatigam saan na aranyang yatagan naan na bato.’

Yang Pyagalaong sang taga Tiatira18“Yani yang osolatmo sang sogwanun nang Dios

na tomatagap sang manga tomotoo adto Tiatira,paglaong, ‘Ako na gaindo kamayo yang Anak nangDios, yangmata komaynang laga nang atoron, yangkanak siki maynang allag nang boronsi. 19 Yatigamak sang kariko nang imo mayo, kikita ko yang karu-gun mayo aw yang pagkanarig mayo kanak, yangpagtinabangay mayo aw yang pagtigkul mayo sangkarisud arag kyakatigaman ko. Kikita ko na yangkamayo madyaw na imo adoon yakadogang sangtigmad na imo mayo na madyaw. 20 Awgaid yaanyang maat ko digkamayo yang wa mayo apapanawayang bobay na si Jesebel. Yagalaong yaan na yaanpropeta na syogo nang Dios. Pyapatoo naan yangkanak manga sogwanun sang kanaan kagaro napagindo antak managimo silan sang kadopanganaw antak makakaan silan sang pista sang mangadiosdios. 21 Yabay pa ak magtagad daw magsusulyaan na bobay sang kanaan sara, toyo di naanobotawan yang imo naan na maat. 22 Wakawisilotan ko yaan na bobay, apakasakitin ko yaandisang korangan naan, laban yaan amarasay. Awyang yangagad sang pagindo naan na bobay, awdili silan magsusul sang kanilan sara na yaningugsang kanaan pagindo, arag isilotan ko, laban silanamarasay. 23 Yang manga inindo naan na bobay nagaindo adto sang kadaygan, apatayun ko, wakawkariko nang manga simisimbaay matigam na akoyatigam sang ginawa nang otaw. Yang gaimo sangmadyaw ko abarusan ko nang madyaw, yang gaimosang maat ko abarusan ko nang maat. 24-25 Kamodato Tiatira na wa atangkap saang pagindo naan nabobay, kamonawa akaanad sang kanaan pagindo namararum kono na pagindo ni Satanas, kamo wa dayapaimoko kamayo, yaan da gaid yang abaya ramayopangagdimatagmadatung ako yangmatungtungnapagindo na dyudungug mayo nangaon. 26-27 Yangtomotoo na madaug sang maat na yabay magimosang imo na pyagaindo ko matag sang pagkamataynaan, yaan yang atagan ko nang kagaom na aragyaan magapangoro sang manga banwa maynangkanak kagaom na yaatag kanak nang kanak Ama.Magadomara yaan na yang kanaan gaid pagbuutyang otomanun nang otaw. Yang di mangagadsang kanaan pagbuut makagaon nang pinggan nayoontog, yamadogdog kay sisilotan silan. 28Amaboiyang madaug agkanak nang way kataposan, ako napyagangaranan nang bontatara na yamallag nangpakaallawun. 29 Kamo na yudungug sini pangagadkamo sang pyagalaong nang Balaan na Espirito sangmanga tomotoo.’ ”

Pyapakita 3:1 280 Pyapakita 4:13

Yang Pyagalaong sang taga Sardis1Yang yapagbaraw kanak yabaymaglaong kanak,

“Yani yang osolat mo sang tomatagap sang mangatomotoo adto Sardis, paglaong, ‘Ako na gaindokamayo yang gatakmag sang pitong ka bitoon, ya-gadan ak nang Balaan na Espirito na pito yangpaagi. 2 Yatigam ako sang kariko nang imo mayo.Maski pyagangaranan kamo nang tomotoo kanak,kikita ko na maynang yamatay da kamo kay wada kamo akanarig kanak. Pagmata ra, pagban-gon, pakadiguna yang pagtoo mayo kay bay kamokawaraan nang pagtoo. Kikita nang Dios na wamayo apasamani imowa yang pyapaimo ko kamayo.3Dumduma yang pagindo na dyudungugmayo nan-gaon, yaan yang omana mayo pangagadi. Botanwimayo yang maat na imo mayo. Aw di kamo omanmagimo sang madyaw, makatokaw ak domatungkamayo, maynang matakaw na wa kamo akatigamsang oras na adatung. 4 Awgaid aon pay mangatomotoo digkamayo ag Sardis na wa apatapingiyang kanilan dagom kay wa silan magaimo sangmaat nang Dios, wakaw silan yang amagadagadkanak na mandagom nang mapoti kay madyaw koyang kanilan imo. 5Yangmadaug na yabaymanarigkanak apapandagomon ko nang mapoti na dagom.Dili ko oponasun yang kanaan aran disang libro nalistaanan sang aran nang manga otaw na maboidigkanak nang way kataposan. Abatokon ko sangkanak Ama aw sangmanga tagalangit na pyagsakopda ko yaan na otaw. 6 Kamo na yudungug sini,pangagad kamo sang pyagalaong nang Balaan naEspirito sang manga tomotoo.’

Yang Pyagalaong sang taga Piladelpia7 “Yani yang osolat mo sang tomatagap sang

manga tomotoo adto Piladelpia, paglaong, ‘Ako nagaindo kamayo, balaan, ako yang Pinili nang Diosna kyakanarigan mayo. Ako yang aon gaom sangpagkapangoro maynang gaom kadini ni Dabid naari nang Israel. Aw yowangan ko antak sumurudyang otaw, waymakapagtakup, aw tyatakup ko, waymakapagowang, kay ako yang gabuut sang karikonang imo. 8 Yatigam ako sang kamayo manga imo.Yowangan da ko kamayo antak imoon mayo yangkanak pagbuut, way makapagtakup, way makau-rang kamayo sang apaimo ko kamayo. Kikita kona tagbi da yang yamanarig kanak digkamayo, aragtagbi da yang pyanmowanmayo awgaidmaski may-naan yang kabutang mayo, yabay kamo mangagadsang kanak pagindo, wa kamo magalaong na dida kamo kanak motoo. 9 Tanawa, yang mangaotaw na yanaglaong na silan kono manga Judio,yanagkagaro silan, buku silan nang madyaw na Ju-dio, sogwanun silan ni Satanas, apakadtoon ko silankamayo, apaloodon ko silan asang atobangan mayokayan matigam silan na kamo madyaw ko. 10Kamo,kay yabay kamomangagad sang kanak pagindo bainsang pagtigkul sang karisud, asaringgan ta kamosang karisud na madatung sang karowagan nangbanwa na makarasay sang otaw. 11 Di madogaymadatung ako, kariko nang kyakatigaman mayona kanak sorit duputa mayo pangagadi antak waymakaurang sang pagdawat mayo sang madyaw na

barus ko kamayo. 12 Yang tomotoo na madaugsang maat pagasakopon ko, mayn yaan nang arigidisang ampowanan sang Dios na iyan da, di daamakamang. Osolat ko digkanaan yang aran nangDios na tagtomon kanaan. Arag osolat ko digkanaanyang aran nang banwa nang Dios, yaang syodad napyagangaranan nang bago na Jerusalem na mukun-sad sikun sang Dios diglangit. Aw yang aran kona bago, arag osolat ko digkanaan. 13 Kamo nayudungug sini, pangagad kamo sang pyagalaongnang Balaan na Espirito sang manga tomotoo.’

Yang Pyagalaong sang taga Laodisea14 “Yani yang osolat mo sang tomatagap sang

tomotoo adto Laodisea, paglaong, ‘Ako na gaindokamayo yang pyagangaranan nang matinomanunkay yagatoman ak sang kariko nang pyagalaong ko,kariko nang inimo nang Dios, ako yang gapono.15 Yatigam ak sang kariko nang imo mayo. Bukukamo nang mapaso, buku nang maniki awgaidmaynallaw kamo na yagapasabot na kamo bukunang kanak kontara aw buku nang amigo ko.Madyaw pa ko aw mapaso kamo, aw buku, maniki.16 Awgaid adoon kay maynallaw kamo, oropadunko kamo. 17 Yagalaong kamo, Kami, kyaaronan danangmangkadyaw, madyaw yang kanami iimo, wayyakaukud kanami. Toyowa kamo akatigamna labankamo yamaukud, kallaat mayo, manga bota kamo,di kamo mikita sang yakaukud kamayo. Mangalobas kamo, way imo mayo na madyaw nang Dios.18Wakaw yani yang pyagaindo ko kamayo, kamangamayo dini kanak yang matungtung na pagtoo namaynang lonsay na borawan antak way makaukudkamayo. Arag kamanga dini kanak yang madyawna imo na maynang mapoti na dagom antak dikamo maarig kay kamo adoon maynang lobas kayway madyaw na imo mayo. Arag kamanga mayodini kanak yang pagindo nang Balaan na Espiritona maynang boborong sang kamayo mata antakkamo kimita sang matungtung. 19 Kariko nangkanak manga otaw, apakatigam ko kanilan yangmaat ko na imo nilan, akastigoon ko silan antaksilan magdura. Wakaw ayaw da kamo magdowad-owa, botanwi mayo yang kariko nang maat na imomayo. Butangan sang ginawa mayo yang pagpan-gagad mayo kanak. 20 Adoon gatagad ako, yabay akmagtawag kamayo. Aw maningug kaw sang kanakpagtawag kayan yowangan mo, malasak ako, maynkita nang gaatobang disang kananan, na yanagsaro.21 Yang tomotoo na madaug sang maat, atagan konang gaom, apagingkodon ko yaan asang apit nangkanak ingkodanan antak yaan arag magpangorosang donya inagad ko yaan. Mayn ko na yadaugsang maat kayan yagingkod asang apit nang trononang kanak Ama na gapangoro sang kariko. 22Kamona yudungug sini, pangagad sang pyagalaong nangBalaan na Espirito sang manga tomotoo.’ ”

4Yang Pagsimba diglangit

1Yamatapos pakita kanak yaang mona na mangaimo, yooman ak pakitaun. Yoowangan yang may-nang pilwangan diglangit. Kayan dyungug ko yangtingug na maynang bodyong, yaan yang tingug

Pyapakita 4:2 281 Pyapakita 5:14nang mona na yapakita kanak. Yagalaong yaan,“Singadi taas kay apakita ko kanmo yang amapag-guna nang maori na manga allaw.” 2 Pyaparabayak pagbayaan nang Balaan na Espirito. Aglangitikita ako sang trono na ingkodanan nang Dios nayagaari. Kikita ko arag yang gaingkod disaan. 3Aonbarangaw na maronaw na yakarokong sang trono.Ikintab nang kadyaw yang yagaingkod na maynangmotya na ikintab. 4 Asang makilibot nang tronoaon karowaan aw opat na manga trono. Yangyanagingkod disaan yang mangkatikadung. Yanag-pandagom silan nang mapoti, yanagpudung nangborawan.

5 Yagakikilat disang trono aw pagoni yangmatanog, aw pagdadanug yang linti. Asangatobangan nang trono aon kikita ko na maynangpitong bookna byarabadanna sarungna syusugaan.Yaan yang Balaan na Espirito na pitong ka karasiyang imo. 6 Asang atobangan nang trono aonkikita ko na dagat na maynang ispiyo yang katinaw.Aon opat na tagalangit na asang makilibot nangtrono, isa sang kada kilid nang trono. Yamaribotyang kanilan lawas nang mata. 7 Yang isa natagalangit maynang liyon, yang kadwa maynangbaka, yang katlo maynang otaw yang kaimo, yangkaopat maynang marambuguk na yalayog. 8 Kadaisa unum yang panid, yamaribot yang lawas nangmata. Allawgabi gakanta silan, wa magatangku.Yagalaong yang kanta nilan, “Pollayon madyawyang Dios, ampan way maat na imo naan. Yaanyang makagagaom sang kariko. Yaan yang waypagpono, way kataposan, dadaan iyan yaan.”9 Gakanta silan sang pagbantog nilan, gapasalamatsilan sang gaingkod disang trono na pollayon boi,10 arag gabantog kanaan yang mangkatikadungna karowaan aw opat. Yolood silan asang kanaanatobangan. Kyakamang nilan yang kanilan pudungna borawan, byubutang asang atobangan nangkanaan trono, pagpakatigam nilan na way gaomnilan aw buku naan, yagalaong silan. 11 “Ikawyang Dios nami na kanami Pangoro, ikaw yangbyabantog nami yamapanumdum kami kanmona ikaw yang makagagaom sang karowagan nangbanwa. Madyaw na ikaw yang byabantog nami kayikaw yang yagaimo sang kariko nang yamaimo. Awdi kaw magbuut waray amaimo.” Maynaan yangpagbantog nilan sang gaingkod sang trono.

5Yang Lyororon na Papel aw yang Nati nang Karnero

1 Kikita ko yang lyororon na papel na tyatak-magan nang gaingkod asang trono disang kanaantollo na karinto. Yaan na papel, magsangkilid aragsyosolatan. Didigun yaan na papel aw butangi nangpitong ka digun antak di maburat. 2 Kayan kimitaako sang tagalangit na laban kusugan na sogwanunnang Dios. Gyagagaan naan yang pagsorit, laong,“Sini yang aon gaom na makakamang sang digunaw makapagburat sang papel?” 3 Way kikita kona makapagburat saan na papel, way mikita sangsyosolat disaan, maski aglangit, maski asang donya,maski asang sarad nang donya, waray makapagbu-rat. 4 Yagadaraw ako na way gaburat sang papelna mikita sang syosolat. 5 Kayan yaglaong kanak

yang mangkatikadung, laong, “Ayaw da magdaraw,si Jesus na pyagangaranan nang Liyon na sompawni Dabid na sompaw ni Juda, yaan yang yadaug sangkariko, wakaw yaan yang makakamang sang mangadigun, yaan yang makapagburat sang papel.”

6 Kayan kinita ko si Jesus na pyagangaranannang Nati nang Karnero. Gaindug yaan disang apitnang trono na lilibotan nang opat na tagalangit awyang mangkatikadung. Kikita ko yang botyaw nangpagkamatay naan. Arag kikita ko yang pitong kasowag naan aw yang pitong ka mata naan. Yaanyang Balaan na Espirito na mikita sang karowagannang donya, pito yang paagi naan pagtabang sangotaw. 7 Dyodorodan nang Nati nang Karnero yangtrono kayan dyawat naan yang papel na tyatakma-gan nang gaingkod disang trono. 8 Pagdawat naansang papel, lomood asang atobangan naan yangopat na tagalangit aw yang karowaan aw opat naka mangkatikadung. Kada isa na mangkatikadunggatakmag sang alpa. Kada isa kanilan gatakmagsang lipong na borawan na yamakmo nang in-senso na maynang torob. Yang kaorogan nanginsenso na yomollot adto sang Dios yang pagamponang manga tomotoo. 9 Yanagkanta silan sangbago na kanta, yagalaong yang kanta, “Ikaw yangaon gaom pagdawat sang papel aw makakamangsang pyagadigun saan kay ikaw yang pyapatay.Yang kanmo dogo na pyapatutud mo yaan yangpyagatobos mo sang manga otaw antak sakoponsilan nang Dios sikun sang kariko nang mangabanwa, maski nana na nasyon. 10 Yiimo mo silansakop nang Dios na manga magampoway na yama-panumdum kanaan. Silan yang magapangoro sangdonya.” 11 Kayan tyomanaw ako, yudungug akosang pyagalaong nang manga tagalangit na sog-wanun nang Dios, di amabilang kay laban madaigsilan, manga samporong mararan aw samporongoman na mararan. Asang makilibot silan nangmanga mangkatikadung aw yang opat na tagalan-git na asang tagkikilid nang trono. 12 Gyagagaannilan yang paglaong, “Yang pyagangaranan nangNati nang Karnero yang pyapatay nangaon, wakawyaan yang gyagayon bantogon, yaan yang yatagannang kariko nang gaom, yaan yang tagtomon sangkariko, yaan yang yatigam sang kariko, yaan yangmakaimo sang maski nana na gosto naan. Batokayang kanaan kadungganun, abantogon yaan sangimo naan na podo madyaw. Abaya dumduma yaanna Pangoro sang kariko.” 13Kayan dyungug ko yangsorit nang kariko nilan diglangit aw asining donyaawagsaradnang donya awasang dagat, yanaglaong,“Bantoga nang way kataposan yang gaingkod asangtrono aw yang maynang Nati nang Karnero. Batokayang kadungganun nilan, taoda silan kay silan yangmakagagaom sang kariko, silan yang gabuut sangkariko.” 14Paglaongnilan saan,maglaong yang opatna tagalangit na asang kilid nang trono, “Matung-tung saagaw, amen.” Yang mangkatikadung yoloodasang atobangan nang trono, yisimba silan sanggaingkod disaan aw yang pyagangaranan nang Natinang Karnero.

6Yang manga Digun sang Papel

Pyapakita 6:1 282 Pyapakita 7:111 Yatanaw ako sang pyagangaranan nang Nati

nang Karnero na gatakmag sang papel. Pagkamangnaan sang kaisa na digun sang papel, dungugun koyang pyagalaong nang kaisa na tagalangit na asangkilid nang trono, maynang tanog nang linti yangkanaan tingug, yagalaong yaan, “Unug da.” 2Kayankimita ako sang kabayo na mapoti. Yang yasakaynang kabayo gatakmag nang papana. Yatagan yaannang pudung nang ari. Yapanaw yaan, adaugunnaan yang kariko nang mosopak kanaan.

3Pagkamang nang Nati nang Karnero sang kadwana digun, dungugun ko yang kadwa na tagalangitna asang kilid nang trono na yagalaong, “Unug da.”4Kayan kimita ako sang kabayo namaporamaynangdogo. Yang yasakay saan yatagan nang espada namaaba. Yatagan nang gaom antak papagtanamunnaan yang manga otaw antak managsikamatay.

5 Kyakamang yang katlo na digun, dyudungugko yang katlo na tagalangit na yagalaong, “Unugda.” Pagtanaw ko, kikita ko yang kabayo namaitum.Yang yasakay saan, gadara nang timbangan. 6Kayandyungug ko yang galaong asang tunga nang opatna tagalangit na yagalaong, “Yang pagabili sangdowang ka sopa nang bugas, yang bayad sang sangallawnagawbuk, yangpagabili sang sangka gantangna batad, yang bayad sang sang allaw na gawbuk.Awgaid yang lana nang olibo aw yang bino, ayawmagpoti saan, ayawpagparina yang kantidadnaan.”

7 Kyakamang yang kaopat na digun, dyudungugko yang kaopat na tagalangit na yagalaong, “Unugda.” 8 Pagtanaw ko, kikita ko yang kabayo nakaboon. Yang yasakay saan pyagangaranan nangkamatayun, yigiyod kanaan yang pyagangaranannang Hades na pandatnganan nang kallowa nangyangkamatay da. Silan dowa yatagan nang gaom namagapangoro sang tunga sang tunga nang donya.Apapatay nilan yang manga otaw disaan nang giraaw gutum aw manga sakit aw manga mananap nagapatay sang otaw.

9 Kyakamang naan yang karima na digun, kikitako digsarad nang butanganan sang pagatag sangDios yang manga kallowa nang manga otaw napyapatay kay gabatok silan sang sorit nang Dios natyotoowan nilan. 10 Gyagagaan nilan yang kanilanpaglaong, “Ikaw na Dios na Pangoro sang kariko,ikaw na podo madyaw yang imo, podo matung-tung yang pyagalaong mo, kano kaw magsilot sangmanga otaw na antak kabarusan yang pagpataynilan kanami?” 11 Kayan tyagan silan nang mapotina dagom. Pyagalaong silan na matingun silannaa, magatagad matag amatay yang kadaygan natomotoo na manga sogwanun nang Dios na aragapatayun nang buku nang tomotoo.

12Kyakamangnaan yang kaunumnadigun, kayanyaglinog nang dagdagu na linog, kayan yaitum yangsugamaynangmaitumna sapot. Yang boran yaporara, yasing da nang dogo. 13 Aon manga bitoon nayamaorog asang donya na maynang ilaw na bonganang igira na yamaorog kay byabagyowan. 14Kayanyawara yang pagawanan, maynang lyoron na papel.Kariko nang butay aw kariko nang poro yamangk-abarin sang kyakabutangan nilan. 15 Yang mangaari aw yang manga dungganun aw yang mangapangoro nang sondaro aw yang manga mayaman

aw yang manga mangkaturus, kariko nang otaw,allang aw buku, gatago silan asang manga gikub,gasilong silan sang dagdagu na manga bato sangkabutayan. 16-17 Galaong silan sang manga butayaw manga bato, laong, “Kaunui kami antak kamikatabonan antak di da kami kitaun nang gaingkodsang trono diglangit, saringgi kami antak di kamidatungan nang silot nang Nati nang Karnero. Kaydyomatung da yang allaw nang pagsilot nilan sangmanga otaw na yosopak kanilan. Way makalabankanilan.”

7Yang Sanggatos awKapatan awOpat naMararan na

ka Otaw na Israel1 Kayan kimita ako sang opat na tagalangit na

sogwanun nang Dios. Gaindug silan, yang isa agsi-latan, yang isa agsallupan, yang isa agamiyanan,yang isa agbarabagan. Silan yang yagabaya sangsamut antak di magsamut asang lopa aw asangdagat aw asang manga kaoy. 2 Kayan kimita akosang karima na tagalangit na yapakabaton digsi-latan. Gadara yaan nang tarigpono nang Dios namakagagaom. Tyatawag naan yang opat na tagalan-git na yatagan nang gaom pagkayam sang lopa awdagat, laong, 3 “Ayaw naa pagkayama yang lopa awdagat aw manga kaoy kaba wa pay tarigpono namisang guya nang manga otaw na sogwanun nangDios.” 4 Kayan pyaglaong kanak yang kadaig nangotaw na tyatarigponowan, sang gatos aw kapatanaw opat na mararan yang kadaig, manga sompawsilan nang samporo aw dowa na anak ni Jakob namanga Israel. 5 Aon samporo aw dowa na mararanyang tyatarigponowan na sakop ni Juda, na anak niJakob, samporo aw dowa na mararan yang sakopni Ruben, samporo aw dowa na mararan yangsakop ni Gad, 6 samporo aw dowa na mararan yangsakop ni Aser, samporo aw dowa na mararan yangsakop ni Neptali, samporo aw dowa na mararanyang sakop ni Manases, 7 samporo aw dowa namararan yang sakop ni Simeon, samporo aw dowana mararan yang sakop ni Lebi, samporo aw dowana mararan yang sakop ni Isakar, 8 samporo awdowa na mararan yang sakop ni Sabulon, samporoaw dowa na mararan yang sakop ni Jose, samporoaw dowa na mararan yang sakop ni Benjamin natyatarigponowan.

Yang Madaig na manga Otaw9 Kayan tyomanaw ako, kikita ko yang madaig na

otaw, wa da akabilang kay madaig da laban, sikunsang kariko nang banwa. Yanagindug silan disangatobangan nang gaingkod sang trono aw sang pya-gangaranan nang Nati nang Karnero. Yandadagomsilan nang mapoti, yanagtakmag silan nang daonanna manga sangasanga nang kaoy na gapaypay silankay gabantog silan sang Dios. 10 Gyagagaan nilanyang sorit nilan, laong, “YangDios na gaingkod sangtrono aw yang Nati nang Karnero, abantogon namisilan kay silan yang yagarowas kanami sang kanamisara, silan yang yabay kanami tomabang.” 11Kayankariko nang tagalangit na sogwanun nang Dios nayanagindug asang makilibot nang mangkatikadungaw yang opat na tagalangit na asang tagkikilid nangtrono, yolood silan asang atobangan nang trono,

Pyapakita 7:12 283 Pyapakita 9:11yamapanumdum silan sang Dios, 12 laong, “Amen,amapanumdum saagaw kita sang kanatu Dios kayyaan yang makagagaom sang kariko, yaan yang Ly-omabi. Amapanumdum kita kanaan kay yaan yangyatigam sang kariko, yaan yang Pangoro diglangitaw disang donya. Yaan yang abay bantogon nangway kataposan.”

13 Kayan yagosip kanak yang mangkatikadung,laong, “Ikaw, yang dumdum mo, yaning madaigna otaw na yandadagom nang mapoti, wainmagsikun?” 14 Yiibak ko yaan, galaong ako, “Ikawyangmagalaong kanak, kay pangoro, kay ikaw yangyatigam saan, wa pa ak akatigam.” Kayan yaglaongyaan, “Yaan na manga otaw yang yagatigkul sanglaban marisud na timpo disang donya. Liningatda yang kanilan sara nang dogo nang Nati nangKarnero, maynang pyagabonak nilan sang kanilandagom yang kanaan dogo. 15 Wakaw yanagindugda silan disang atobangan nang trono nang Dios,allawgabi tyotoman nilan yang pyapaimo nangDios kanilan. Yang gaingkod sang trono yaan yangyatagap kanilan na yapagobay kanilan. 16Di da silanamagutum, di da silan amarangga, di da usuganan,dili da silan akapasowan nang maski nana, 17 kayyang Nati nang Karnero na asang trono yaan yangmagatagap kanilan. Atagan silan naan nang bago nakinaboi na way kataposanmaynangmagtonggowayna yamallad sang kanaan karnero adto sang mangabogak na madyaw inumun. Di da silan magadarawkay awaraun nang Dios yang kyakapagdaraw nangotaw.”

8Yang Kapito na Digun sang Papel

1 Pagkamang nang pyagangaranan nang Natinang Karnero sang kapito na digun sang papel,yagaagpu yang langit surud nang tunga sang oras.2Kayan kimita ako sang pito na tagalangit na yabaymagindug asang atobangan nang Dios. Yatagansilan nang pitong ka bodyong. 3 Aon isa na sog-wanun nang Dios na tagalangit na yodorod asangbutanganannangpagatag sangDios, gatakmagyaansang lasakanan na borawan na sonoganan nanginsenso na maynang torob. Yatagan yaan nangmadaig na insenso na odogang naan sang pagamponang manga tomotoo aw pagbutang asang butan-ganan na borawan na asang atobangan nang trono.4Kaba tyatakmagan nang tagalangit yang lasakananna borawan, yomollot yang ubul nang insenso nadyodogang sang pagampo nang manga tomotooadto sang Dios. 5Kayan initmo nang tagalangit yanglasakanan na borawan nang atoron na sikun disangbutanganan nang pagatag sang Dios. Titimbag naanadto sang donya. Pagtimbag adto sang donya, mag-dadanug yang linti aw pagoni yang laban matanogaw pagkilat aw paglinog.

Yang manga Bodyong6 Kayan yang pito na tagalangit na gatakmag

sang pitong ka bodyong, yangandam sang pagpaonisang bodyong. 7 Pagbodyong nang yamaona natagalangit, mubugsak asang donya yang maynangays kaniki na kyakadariyan nang laga nang atoronaw dogo. Maski yang manga kaoy aw yang mangasagbut disang lopa agput tumunga masonog.

8 Pagbodyong nang kadwa na tagalangit, aonmaynang dagdagu na butay na yamallaga na yoon-tog adto sang dagat. 9Kayan yaimo dogo yang agputkatunga sang dagat, yamawara yang kariko disaanaw yang manga sakayanan arag yamawara.

10 Pagbodyong nang katlo na tagalangit, maorogsikun diglangit yang dagdagu na bitoon na yamal-laga maynang sarung. Agput katunga sang mangatobig aw manga bogak disang donya yang kyukug-dan. 11 Yang aran naan na bitoon Mapait. Yaimoda mapait yang agput katunga sang manga tobigdisang donya. Madaig yang yamatay nang mapaitna tobig.

12 Pagbodyong nang kaopat na tagalangit, ma-parabay maparin yang kaallag nang suga aw yangboran aw yang bitoon, kayan kyawaraan yangallaw nang agput katunga na kaparawang, aragkyakawaraan nang agput katunga na kaparawangyang gabi.

13 Kayan tyomanaw ako, pyapakita kanak yangmarambuguk na yalayog durug yagalaong nangma-gaga, “Kallaat da agaw. Kallaat da agaw nangmangamaguya disang donya mallaw aw magbodyong dayang toro na tagalangit na wa pa magabodyong.”

91 Pagbodyong nang karima na tagalangit, kitaun

ko yang maynang bitoon na yamaorog asang donyasikun diglangit. Yatagan yaan nang yabi sangtatakup sang bito na way tatamanan nang kararum.2 Yoowangan naan yang tatakup sang bito kayanyomollot yang ubul namaynang ubul nang dagdaguna dorok. Yagangitngit yang banwa tungud saan naubul, wa da ikitaa yang suga. 3Aonmaynangmangadoron, toyo laban dagdagu, na yadatung asangdonya sikun disang ubul. Aon kanilan kagat nalaban masakit maynang kagat nang tambanokawa.4 Pyagalaong silan na dili asapadan yang sagbutaw kaoy aw tanum. Yaan gaid yang apasakitannilan yang manga otaw na way tarigpono nangDios asang kanilan guya. 5 Pyagalaong silan na diliapatayun yang otaw, agaid nilan pasakitan surudnang limam boran. Yang kasakit maynang kasakitnang kyagatan nang tambanokawa. 6 Surud nanglimam boran, gosto nang manga otaw amatay toyodi silan amatay.

7 Yang manga doron maynang kabayo na yaan-dam sang gira, yang kanilan oromaynang gapudungnang borawan, yang kaimo nilan maynang otaw.8Yang logay nilan maynang logay nang bobay, yangonto nilan maynang onto nang liyon. 9 Yang abanilan kyakatabonan nang maynang potaw, yanglyagublub nang panid nilan maynang tanog nangmadaig na kalisa na gyogoyod nang kabayo nayapakaanug domaragan adto sang gira. 10 Yangikog nilan aw yang kibot maynang kanang tam-banokawa. Yang bisa disang ikog nilan, yaan yangpagarasay sang manga otaw surud nang limamboran. 11 Yang ari nilan yang pangoro disang bitona way tatamanan nang kararum. Yang pyagan-garan nang Judio saan na ari si Abadon, aw yangpyagangaran nang manga Griego si Apolyon. Yangkaorogan naan na aran, yang magkakayam sang

Pyapakita 9:12 284 Pyapakita 11:9manga otaw. 12 Tapos da yang mona na karisud,dowakman yang madatung na karisud.

13 Pagbodyong nang kaunum na tagalangit, dun-gugun ko yang gasorit sikun sang kadogongan nangborawan na butanganan sang pagatag sang Dios naasang atobangan nang Dios. 14Yagalaong yaan sangkaunum na tagalangit na gatakmag nang bodyong,laong, “Boroyi yang opat na tagalangit na byakosdisang dorog nang dagdagu na tobig na pyagan-garanan nang Euprates.” 15 Kayan byoroyan yangopat na tagalangit na byabakos kadini na yaandamninyan na oras, ninyan na allaw, ninyan na boran,ninyan na toig antak magpatay sang agput katungasang manga otaw disang donya. 16 Laban madaigyang manga sondaro na yamagad nilan. Yasakaysilan sang maynang kabayo. Pyagalaong kanakyang kadaig nilan, dowang gatos na ka milyon.17Yani yang pyapakita kanak nang Balaan na Espir-ito, yang manga kabayo aw yang yagasakay. Yangyanagsakay sang kabayo kyakatabonan yang abanang gaburuk na maronaw aw mararag aw maporana yidilag. Yang oro nang manga kabayo maynangoro nang liyon. Yologwa sang kanilan baba yangatoron awyang ubul aw yang obat. 18Agput katungasang manga otaw sang donya yang yamatay naangtorong ka paglasay, laga nang atoron aw yang ubulaw yang obat. 19 Yang pyagarasay nang mangakabayo yang sikun disang baba nilan aw yang ikognilan na maynang tinanap na aon oro na mangagat.

20 Yang yamasama na manga otaw na wa aka-matay nang paglasay nang kabayo, wa obotawansang pagtaod nilan sang manga larawan na inimonilan na borawan aw sapi aw boronsi aw bato awkaoy. Yaan na manga larawan aon mata, wa ikita,aon taringa, wa udungug, aon siki, wa makapanaw.Yang manga otaw, wa magatangku sang pagtawagnilan sang mangkaraat. 21 Arag wa nilan atangkuiyang pagpatay sang arag otaw aw yang pagkabalyannilan aw yang kadopangan aw yang pagpangin-dakaw nilan, arag wa nilan obotawani. Kariko nangmaat nang Dios yabay nilan imoon.

10Yang Tagalangit aw yang Tagbi na Libro

1 Kayan kimita ako sang tagalangit na sogwa-nun nang Dios. Laban kusugan yaan. Yapanaogyaan sikun diglangit. Lilibotan yaan nang mangapanganod maynang dagom naan. Disang tupadnang oro naan aon barangaw. Yang kanaan kaimoyamallag maynang allag nang suga. Yang siki naanmaynang laga nang atoron. 2Yagatakmag yaan sangtagbi na libro na byuburat. Gaindug yaan, yangkarinto na siki naan asang laod, yang kawara na sikiasang lopa. 3 Gatawag yaan, laban matanog yangtingug naan, maynang tiniyao nang liyon. Pagsoritnaan magdadanug yang pito na linti. 4 Pagoni nanglinti, magasolat da garo ako aw buku yudungug akosang galaong diglangit, “Ayaw pagsolatan yang pya-pasabot nang pito na linti, dili yaan apakatigam.”5Yang tagalangit na yagaindug asang lopa aw dagatkikita ko na yuunat naan aglangit yang kanaanbuktun na karinto, 6-7 kayan yaglaong yaan, “YangDios yang yatigamnamatungtung yang kariko nangpagalaong ko, yang Dios na boi nangway kataposan,

na gaimo sang langit aw lopa aw dagat aw karikodisaan.” Kayan yaglaong yaan, “Wa day asagkaan.Aw magbodyong da yang kapito na tagalangit, am-atoman da yang pagbuut nang Dios na wa naanapakatigaman kadini sangmanga otaw, awgaid pya-pakatigam naan sang kanaan manga propeta.”

8Kayan yomanmaglaong kanak yang dyudungugko sikun diglangit, laong, “Kadtoi yang tagalangitna gaindug na yang sang kilid na siki asang laod, awyang sang kilid asang lopa. Kamanga yang byuburatna libro na tyatakmagan naan.” 9 Kyakadtowan kosa kono yang tagalangit kayan yaayo ko yang libro.Laong naan, “Kamanga aw kaana. Matamis yaanmaynang duga disang babamo, toyo awadto ra sangkanmo dubdub makasakit yaan sang dubdub mo.”10 Kayan kyamang ko kono yang libro na tyatak-magan nang tagalangit aw kaana ko. Matungtungsaagaw matamis disang baba ko, awgaid yakasakitsang dubdub ko. 11 Kayan pyaglaong naan ako,“Ikaw yang oman magbatok sang pyapabatok nangDios kanmo bain sang amapagguna sang mangaotaw aw sang manga banwa aw sang manga ari.”

11Yang Dowa na Propeta na Yagagogod sang Matood

1 Kayan yatagan ako nang sosokod na maynangbaston aw paglaonga ako, “Unug da, sokoda yangtemplo dig Jerusalem aw yang butanganan sangpagatag sang Dios disaan, bilanga arag yang mangasimisimbaay disaan. 2 Ayaw pagsokoda yang apitlogwa nang ampowanan sang Dios, kay yatag dasangmanga otawna buku nang Judio namagadadagsang Balaan na Syodad na Jerusalem surud nangkapatan aw dowa na boran. 3 Osogoon ko yangkanak dowa na propeta na atagan ko nang gaom an-tak nilan batokon surud nang kapatan aw dowa naboran yang pyagaindo ko kanilan. Sangmararan awdowang gatos aw kaunuman na allaw yang kapatanawdowanaboran. Mandadagomsilannangmaitumna sapot.” Kayan yangagad ako sang pyagalaongkanak.

4 Yang dowa na propeta nang Dios yaan yangpyagalaong kadini na mayn silan nang dowa nakaoy na olibo aw dowa na ilawan kay yagadansilan nang gaom nang Dios na makagagaom sangkarowagan nang banwa. 5 Aw aon magimo nangmaat kanilan, osonogon nang atoron na yologwadisang baba nilan. Maynaan yang pagpatay sangkontara nilan. 6 Aon gaom nilan, makapagbuutsilan na di apaoranun surud nang manga allaw namagababatokon silan sang pyapabatok nang Dioskanilan. Aon arag gaom nilan na makaimo sang to-big dogo. Aon arag gaomnilan paglasay sangmangaotaw maski kano. 7 Pagkatapos nilan magbatoksang pyapabatok nang Dios kanilan, papagtanamansilan nang makaallukalluk na maynang mananapna yologwa disang bito na way tatamanan nangkararum. Adaugun silan aw pataya silan. 8 Yanglawas nilan mangunat disang daran nang dakorana syodad na kyakamatayan nang kanilan Pan-goro na kyakarabo asang koros, yaan na syodad naJerusalem na pyagangaranan nang manga propetanang Sodoma aw Egipto. 9 Torong allaw aw tungatanawun yang lawas nilan nang manga otaw na

Pyapakita 11:10 285 Pyapakita 12:17

sikun sang karowagan nang banwa, dili apalubung.10Managuma yang manga otaw disang donya, man-agpista silan, managinatagay kay yamatay da yangdowa na propeta na yagarasay kanilan. 11 Awgaidpagkatapos nang torong allaw aw tunga, papagboiinoman silan nang Dios, managbangon da silan dowa,laban amalluk yang managtanaw kanilan. 12 Kayandyungug nilan dowa yang sorit diglangit na ma-galaong, “Kadi kamo.” Kayan mapakabaton silanaglangit na madari nang panganod kaba yagatanawyang kontara nilan. 13Ninyang pagpakabaton nilanmaparabay maglinog nang dagdagu. Agput tungasang tunga nang syodad yang yamasapad naan nalinog. Pitong mararan na ka otaw yang yamatay.Yang yamasama, laban amalluk kay yikita sanggaom nang Dios wakaw yagabantog silan sang Dios.14 Maynaan yang kadwa na karisud. Di madogaymadatung yang katlo na karisud.

Yang Kapito na Bodyong15 Pagbodyong nang kapito na tagalangit, mag-

sorit yang aglangit, gyagagaan yang paglaong,“Adoonmagaari da yang Dios disang donya aw yangkanaan Pinili na si Kristo magaari da nang waykataposan.” 16 Paglaong naan saan, lomood yangkarowaan aw opat na mangkatikadung na yanag-ingkod sang kanilan manga trono asang makilibotnang Dios, yamapanumdum silan sang Dios. Laongnilan, 17 “Ikaw na Dios na makagagaom sang kariko,na iyan adoon aw dadaan iyan da, yamapanumdumkami kanmokay ikawyangmagaari da sang karowa-gan nang banwa, pyakatigam da mo yang gaommo.18 Yang yokontara kanmo yamangkadaman kanmokay dyomatung da yang allaw na pagasilot mokanilan. Adoon okoman da mo yang manga patay,abarusan mo nang madyaw yang kanmo mangapropeta aw kariko nang yamanarig kanmo, karikonang yangagad sang kanmo pagindo, dungganunaw buku, abarusan mo nang madyaw. Aw yangmanga otaw na gasapad sang donya, asapadan mo.”

19 Kayan yowangan yang pilwangan nang am-powanan sang Dios diglangit. Kikita agsurud nangampowanan yang butanganan sang saad nang Diossang manga otaw. Syasangkoban yaan nang bo-rawan. Pagpakita saan, magkikilat, aw pagoni yangmatanog, aw pagdadanug yang linti, aw paglinog,aw bugsak nang maniki na maynang ays.

12Yang Bobay aw yang Daragon

1 Kayan pyakita kanak digpagawanan yang labanmakailimilim na imo na tarigpono nang amapag-guna. Kikita ko yang bobay na yandadagom nangsuga aw gina sang boran, syasangkoban yang oronaan nang samporo aw dowa na bitoon na pudungkanaan. 2Pyagaayudan yaan na bobay, gatiyao yaannang kasakit. 3 Kayan kimita ako sang kadwa namakailimilim na imo digpagawanan. Yakaon yangpangoro nang mangkaraat na maynang daragon namapora, pito yang oro aw samporo yang sowag.Pyupudungan yang manga oro naan nang may-nang pudung nang ari. 4 Syasabul nang ikognaan yang agput katunga sang manga bitoon kayanyakasarabul adto sang donya, aw pagindug yaan

asang atobangan nang bobay, gatagad sang isu, kayakaanun naan aw mawtaw. 5 Kayan kyawtawanyang bobay, yang anak naan usug. Magaari yaansang karowagan nang banwa na way makasopaksang kanaan pagari. Awgaid yaagaw yaan na isuaw daraa adto sang Dios, adto sang kanaan trono.6Yaparagoy yang bobay adto sang katagowan, yisin-gadto sang banwa na yaandam kanaan nang Dios.Tyatagapan yaan disaan surud nang sang mararanaw dowang gatos aw kaunuman na allaw.

7-8 Kayan kinita ko yang pagtanaman diglan-git. Si Miguel na maturus na tagalangit na sog-wanun nang Dios aw yang manga tagalangit nainagad ni Miguel, yapaggira sang daragon na pan-goro nang mangkaraat aw sang manga sogwanunnang daragon. Dyadaug silan ni Miguel kayanpyaspas silan aglangit. 9 Yoorog adto sang donyayang pangoro nang mangkaraat na kadini maynangtinanap, yaan na pyagangaranan ni Satanas nayagapatoo sang kanaan kagaro adto sang mangaotaw asang karowagan nang banwa. Yang kanaanmanga inagad arag pyanarabul asang donya, wada silan makakadto langit. 10 Kayan dyungug koyang gasorit diglangit na gyagagaan yang paglaong,“Yatoman da yang paglowas nang Dios sang otawsikun sang gaom ni Satanas. Pyapakita nang Diosyang kanaan gaom na yaan yang makagagaom sangkariko. Magaari da yang Pinili nang Dios na siKristo. Kay pyaspas da diglangit yang gapakaraatsang manga tomotoo allawgabi disang atobangannang Dios. 11 Yang manga tomotoo yadaug sangpangoro nang mangkaraat pono sang dogo nangNati nang Karnero na si Jesus na pyapatutud disangkoros. Yadaug silan kay yabay silan maglaong nayotoo silan sang pyagalaong nangDios, yadaug silankay wa nilan ubutangan sang ginawa nilan yangabay silan maboi disining donya, di silan maga-tangku sang pagtoo maski apatayun silan. 12 Kamona manga tagalangit, paguma da kamo kay wa dadisaan yang pangoro nang mangkaraat. Kamo naasang donya aw asang dagat, kallaat da agaw mayo,kay magauya da digkamayo yang pangoro nangmangkaraat. Laban yaan yamadaman kay yatigamyaan na dili madogay amakamang da yang kanaangaom.”

13 Pagkatagtaga nang pangoro nang mangkaraatna pyaspas da yaan diglangit, maglopog yaan sangbobay na yanganak sang isu na usug, kay arasayunnaan. 14 Awgaid yatagan yang bobay nang panidnang dagdagu na marambuguk antak yaan lomayogna di asaoton nang pangoro nang mangkaraat.Misingadto yaan sang katagowan kayan tyagapanyaan adto surud nang torong ka toig aw tunga.15 Yang pangoro nang mangkaraat moboga nangdagdagu na tobig adto sang bobay antak yang bobaymaanod nang surug. 16 Awgaid tyatabangan yangbobay kay yaparabay yang lopa magbukad kayansyumurupyang tobig. 17Pagkita nangpangoronangmangkaraat saan na imo, madaman yaan laban sangbobay. Kayan yomanaw yaan na magalasay sangmanga sompaw nang bobay. Yang kariko nangyangagad sang manga pagindo nang Dios aw yabaysomarig kang Jesus, arasayun naan. Yakadto yangpangoro nang mangkaraat sang dorog nang dagat

Pyapakita 13:1 286 Pyapakita 14:10aw pagindug disaan.

13Yang Dowa na Makaallukalluk na Mananap

1 Kayan kinita ko yang makaallukalluk na may-nang mananap na yotonga disang dagat. Pito yangoro, samporo yang sowag. Kada sowag pyupudun-gan nang pudung nang ari. Syosolatan yang mangaoro naan nang kanang Dios aran na yaakun naan.2 Yaan na mananap yakagaon nang leopardo, yangsiki naan maynang siki nang oso aw yang kanaanbaba maynang baba nang liyon. Yaatag kanaannang daragon na pangoro nang mangkaraat yanggaomnaan awpagkapangoro disining donya. 3Yangisa na oro nang mananap aon botyaw nang pari namakamatay toyo kyablongan da. Yotoo yangmangaotaw kanaan tungud sang kaburungburungan nayamapagguna kanaan na yang kanaan pari kyakab-longan. 4 Sisimba nang manga otaw yang daragonkay yaatag nang daragon yang kanaan gaom sangmananap. Yisimba yang manga otaw sang man-anap, yagalaong silan, “Way marabaw sang man-anap, way madaug kanaan kay makagagaom yaan.”

5Gaambog yangmananap, gasodi yaan sang Dios.Tyotogotan nang Dios yaan pagambog. Yataganyaan nang katungud pagkapangoro sang donya su-rud nang kapatan aw dowa na boran. 6 Gasodi yaansang Dios, yang aran nang Dios aw yang paguyanang Dios aw yang kariko nang tagalangit aragnaan syosodi. 7 Tyotogotan nang Dios yaan pa-pagtanam sang manga tomotoo kayan dyaug naanyang manga tomotoo. Yatagan yaan nang gaompagkapangoro sang kariko nang manga otaw disin-ing donya. 8 Misimba sang mananap yang karikonang otaw asang donya gawas sang yakalista ra sanglibro nang Nati nang Karnero na pyapatay. Yaanna libro anay da sang pagimo sining donya dadaanlistaanan sang aran nang manga otaw na amaboinang way kataposan adto sang Dios. 9 Paningugkamo, 10 yang otaw na pyagabuutan na ipirisoon,laban sa amapiriso. Yang otaw na magapatay sangarag otaw pinaagi sangmatarum dili amaimo na diliyaan apatayun pinaagi sang matarum. Wakaw yaanyang madyaw yang abay magtigkul sang karisudyang manga tomotoo, abay silan somarig sang Dios.

11Kayan kinita ko yang isa na maynang mananapna yorogwa sikun sang lopa. Dowayang sowagnaan,maynang sowag nang karnero. Yang tingug naanmaynang tingug nang daragon. Yaan na mananapyang propeta na magaro na madatung sang donya.12 Tyotoman naan yang pagbuut nang mananap namona domatung sikun sang dagat. Pyapasimbanaan yang manga otaw adto sang mona domatungna mananap na kyablongan da sang kanaan pari namakamatay. 13 Asang atobangan nang manga otawyiimo nang maori na mananap yang kaburungbu-rungan na manga imo. Yang atoron pyapakaorognaan sikun agpagawanan. 14Yangmanga kaburung-burungan na yiimo naan na pagbuut nang mona namananap, yaan yang yakaboyo sang manga otaw.Tungud saan, pyapagimo naan yang manga otawsang larawan na yagaon nang mona na mananap nakyakapariyan awgaid wa akamatay. 15 Tyotogotannang Dios yang maori na mananap pagatag nang

ginawa sang larawan kayan yagsorit yang larawan,yagalaong na kariko nang otaw na di misimba sanglarawan, apatayun. 16-18 Pyapatarigponowan naanyang kariko nang otaw asang karinto na tollo, awdili asang guya, antak katigaman na silan sakopnang mona na mananap. Kariko nang otaw, dung-ganun aw buku, sapiyan aw pobre, allang aw buku,arag apatarigponowan, kay dili makapagbili aw dilimakapagbarigya yang way ikitaun na tarigpono naaran nang mananap, aw buku nang aran, yangnumero na tarigpono sang aran. Aw atagan kamonang Dios nang katigaman, matigam kamo sangkaorogan nang numero kay yang numero tarigponosang aran nang otaw. Yang numero naan na otawunum na gatos aw kaanuman aw unum, 666.

14Yang Kanta dig Langit

1 Pagtanaw ko oman kitaun ko yang pyagan-garanan nang Nati nang Karnero na gaindug asangbutay na pyagangaranan nang Sion. Inagad naanyang sang gatos aw kapatan aw opat na mararanna ka otaw. Yang manga guya nilan syosolatannang aran nang Nati nang Karnero aw aran nangkanaan Ama. 2 Kayan dyungug ko yang tingugsikun diglangit, matanog maynang tanog nang to-big na yakawas sang tagonan, awmaynang oni nanglinti, arag maynang oni nang madaig na kodlong.3Yanagkanta silan adto sang atobangan nang trononang Dios na lilibotan nang opat na tagalangit awyang manga mangkatikadung. Byabantog nilanyang Dios pinaagi sang bago na kanta na pag-pasalamat nilan kanaan. Yaan gaid yang matigammagkanta saanna kanta yang sang gatos awkapatanaw opat na mararan na ka otaw kay silan yangpyanglowas nang Dios disang donya. 4 Yaan namanga otaw wa iipid sang manga bobay. Maskidiin yang Nati nang Karnero yamagad silan, kaypyanglowas silan nang Dios disang donya wakawmayn silannangmonanapagatag sangDios aw sangKarnero. 5 Ampan wa silan magakagaro, madyawyang kariko nang imo nilan.

Yang Torong ka Tagalangit6 Kayan kinita ko yang tagalangit na yarayog

asang pagawanan, magabatok sang kariko nangotaw bain sang madyaw na batok na di amaparin.7Gyagagaan naan yang kanaan sorit, laong, “Panga-gad kamo sang Dios, yang Dios yang bantoga mayokay dyomatung da yang allaw na isilotan da naanyang manga otaw. Lood kamo asang atobangannaan kay yaan yang yagaimo sang kariko, langit awlopa, aw dagat aw manga bogak arag yiimo naan.”

8 Aon oman tagalangit na yarayog asangpagawanan na yagalaong, “Amasapad da yangdagdagu na syodad na Babilonia kay maat yangkanaan imo na yakapagsagad sang manga otaw napyagaagad naan pagsimba sang buku nang Dios.”

9 Aon oman tagalangit na yarayog asang pa-gawanan. Gyagagaan naan yang kanaan sorit,yagalaong, “Kariko nang misimba sang mananapaw sang larawan naan, aw yang kariko nangaon tarigpono asang guya, aw wara asang kamot,10 yaan yang adamanan nang Dios. Way kallaat

Pyapakita 14:11 287 Pyapakita 16:7nang Dios na laban yamadaman. Yang otaw nagaimo saan arasayun disang impirno na atoronna yaragablagab, pagatanawan yaan nang mangatagalangit aw yang Nati nang Karnero. 11 Abaymollot nang way kataposan yang ubul nang atoronna yakapagba kanilan. Allawgabi arasayun disaanyang kariko nang otaw na yisimba sang mananapaw sang larawan naan, yang maski sini na aontarigpono na aran nang mananap arag arasayun.”

12 Pyakatigam da kamayo yaan na silot nangDios wakaw kamo na yangagad sang pagindo nangDios na yasarig kang Jesus, panagtigkul kamo sangkarisud na madatung.

13 Kayan dyungug ko yang yagalaong diglangit,“Solatan yaning pagalaong ko, pagpono adoon, ma-gauma laban yang amatay na yamanarig kang JesuKristo.” Galaong yang Balaan na Espirito, “Matung-tung sa agaw. Makatana da silan kay wa day gawbuknilan aw wa day karisud nilan. Abarusan silan nangmadyaw kay yatigam yang Dios sang kariko nangimo nilan na madyaw naan.”

Yang Ganiin disang Donya14 Pagtanaw ko oman, kitaun ko yang inarak

na aon gaingkod na maynang anak nang otaw.Yagapudung yaan nang borawan, gatakmag nangagbasay na matarum. 15 Kayan lyomogwa yangisa na tagalangit sikun sang ampowanan sang Dios.Yagatawag yaan, gyagagaan naan yang pagtawagsang gaingkod sang inarak, laong, “Gamita ra yangagbasay kay dyomatung da yang allaw na gagani.Ilag da yang ganiin asang donya.” 16 Kayan yagbasnang gaingkod sang inarak yang donya, gyani layang ganiin disang donya.

17 Kikita ko oman yang isa na tagalangit nayorogwa sikun sang ampowanan sang Dios. Aragyaan gatakmag nang matarum na agbasay. 18 Kayalyomogwa sang butanganan nang pagatag sang Diosyang isa oman na tagalangit na gatonggo sangatoron disaan. Gyagagaan naan yang pagtawagsang tagalangit na gatakmag sang agbasay, laong,“Pangotoda ra yang manga baragun na paras asangdonya kay inog da yang bonga.” 19 Kayan yagbasannang tagalangit yang donya. Syasarabul naan yangyagbas naan adto sang ligisan na kadaman nangDios sang manga otaw na wa otoo kanaan. 20 Liligisyang byubutang disang ligisan na aglogwa nangsyodad, kayan yomoganoy yang dogo sikun disaan,torong gatos na ka kilometro yang kyakarubgubannang dogo na sandupa yang kararum.

15Yang manga Tagalangit na Yagadara sang Kata-

posan na Makasapad sang manga Otaw1 Kayan aon oman kikita ko diglangit na laban

makailimilim na imo na tarigpono sang amapag-guna. Kikita ko yang pitong ka tagalangit nayagadara nang pitong ka karasi na karisud asangdonya. Yani yang kyampusan na karisud, awmatomanda yaan, amatapos da yang kadamannangDios sang manga otaw ani sang donya.

2 Kayan kinita ko yang dagat na maynang ispiyokatinaw na kyakadariyan nang maynang atoronkapora. Yanagindug disang apit nang dagat yang

manga otaw na yadaug sang mona na mananapkay wa isimba sang kanaan larawan aw wa adawatsang numero nang kanaan aran. Yanagtakmagsilan nang manga alpa na yaatag kanilan nangDios. 3 Yanagkanta silan sang kanta ni Moises napanogwanun nang Dios aw yang kanta nang Natinang Karnero na si Jesus. Laong nang kanta nilan,“Ikaw na Ginoo nami na Dios yang makagagaomsang kariko. Dakora na manga imo yang yiimo mona ari sang karowagan nang banwa, matarong yangkanmo batasan. 4Way otaw na di magataod kanmona Dios. Kariko nilan arag magabantog kanmotungud sang kanmo manga imo na madyaw. Kayikaw gaid yang Lyomabi na podomadyaw yang imo.Kariko nang otaw molood asang atobangan mo kaykikita nilannamatarong yang kanmopagokomsangdonya.”

5 Kayan kinita ko na kyakaowangan yang am-powanan sang Dios diglangit. 6 Yorogwa dis-aan yang pitong ka tagalangit na gadara sangpitong ka karasi na karisud. Yandagom silan nanggimapotiyan na dagom. Yagasinabat silan nangborawan. 7 Kayan yatagan nang isa na tagalangitna asang kilid nang trono yang pitong ka tagalan-git nang pitong ka borawan na igopan na yan-gitmo nang kadaman nang Dios na di magkamatay.8 Kikita ko yang ampowanan na yamatmo nangmaynang ubul na gaom aw kaallag nang Dios. Waymakaslud sang ampowanan kaba di matapos yangpitong ka karasi na karisud na adaraun sang donyanang pitong ka tagalangit.

16Yang manga Igopan na Lyarasakan nang

Kaingutingut nang Dios1 Kayan dyungug ko yang matanog na tingug

sikun sang ampowanan sang Dios, yagalaong sangpitong ka tagalangit, “Unug da kamo, obowa mayoadto sang donya yang pitong ka igopan na kadamannang Dios.” 2Kayan yobo nang yamaona na tagalan-git yang sang ka igopan disang donya. Kayan gimitiyangmabakla na laro na labanmasakit asangmangaotaw na aon tarigpono nang mona na mananap, awasang yisimba sang larawan naan na mananap.

3 Kayan yobo sang dagat nang kadwa na tagalan-git yang kanaan igopan. Yamaimo dogo yang dagatmaynang dogo nang patay. Kayan yamatay yangkariko nang asang dagat.

4 Yoobo nang katlo na tagalangit yang kanaanigopan, pyapakurug sang manga tobig aw sangmanga bogak. Kariko naan yamaimo dogo. 5 Kayandyungug ko yang sorit nang tagalangit na mag-tonggoway sang tobig, laong naan, “Matarong yangkanmo barus kanilan, ikaw na Dios na pollayonmadyaw, ikaw na iyan anay da sang pagpono naway kataposan, 6 kay pyapatutud nilan yang dogonang kanmo manga propeta aw yang kadaygan pana kanmo manga otaw na pyapatay nilan, wakawadoon pyapainum mo silan sang dogo. Tomanagaw barusan mo silan nang maynaan kay maatyang imo nilan.” 7 Dyudungug ko yang sorit sikunsang butanganan sang pagatag sang Dios, laong,“Matarong, kay Ginoo na Dios namakagagaom sangkariko, yang okom mo na silot kanilan.”

Pyapakita 16:8 288 Pyapakita 17:118 Kayan yobo nang kaopat na tagalangit yang

kanaan igopan asang suga. Kayan yallako yangmanga otaw kay laban mapaso yang suga. 9Awgaidwa silan obotawan sang maat na imo nilan, wa silanmagabantog sang Dios. Tyotollon nilan yang Dioskay paglasay nang Dios yang maynaan na karisud.

10-11 Kayan yobo nang karima na tagalangit yangkanaan igopan adto sang trono na ingkodanan nangmona na mananap. Yamangitngit yang kariko nangkasakopan naan. Yanagbanga da gaid yang mangaotaw sang kanilan dila tungud sang kasakit nangpagpallako aw kasakit nang laro. Pyapakaraat nilanyang Dios, wa nilan atangkui yang maat na imonilan.

12 Kayan yobo nang kaunum na tagalangit yangkanaan igopan adto sang dakora na tobig na pya-gangaranan nang Euprates. Yaparabay katiyanyaan na tobig antak makataripag yang manga arinang manga banwa digsilatan. 13 Kayan kinitako yang torong ka makaallukalluk na mangkaraatna maynang ambak na yorogwa sang baba nangdaragon na pangoro nang mangkaraat aw babanang mona na mananap aw baba nang maori namananap na propeta na magaro. 14-16 Yang toro namangkaraat manga sogwanun nang pangoro nangmangkaraat. Makaimo silan sang manga kaburung-burungan na imo. Pyapakadto silan sang mangaari disang karowagan nang donya antak magtiponyang manga ari na mapaggira sang Dios nang allawna pipili nang Dios na makagagaom sang kariko.Pyapagtipon nilan yang manga ari asang banwa napyagangaranan nang manga Israel nang Armage-don. Yagalaong si Jesus, “Paningug, makatokawak domatung maynang matakaw. Magauma yangotaw na yabay magtagad kanak maynang otaw nawa akatorog,maski gabi yabaymandagomantak diliyaan makapanaw na lobas, na makaarigarig. Yangotaw na wa magatagad kanak, yatorog, way imonaannamadyawnamakatabon kanaan asang kanakatobangan.”

17 Kayan yobo nang kapito na tagalangit yangkanaan igopan adto sang pagawanan. Aon omansorit na matanog sikun sang trono, agsurud nangampowanan sang Dios, yagalaong, “Dyomatungda yang kyampusan na silot.” 18 Paglaong saan,magkikilat, aw pagoni yang matanog, aw paglinti,aw paglinog. Dungan nang otaw disang donya waylinog na maynaan kakusug. 19 Yang dakora na syo-dad yagasarimburag na yamabain nang torong kabain nang linog. Kariko nang manga syodad asangkarowagan nang banwa yamangkasapad. Maynaanyang barus nang Dios sang dakora na syodad naBabilonia, pyapainum nang Dios kanilan yang lasaknang kanaan tagayan na dagdagu na silot kanilan.20Kariko nangmanga poro disang dagat kyatabonanda nang dagat, yamawara nang linog. Yapatag dayang kariko nang kabutayan. 21 Aon yamangkallogsikun diglangit na tagmaynang mabakla na bato naays na yukurug sang manga otaw. Yang kabugatnang kada isa aon karimaan na ka kilo. Labanmarisud yaan na kastigo na yadatung sang donya,wakaw pyapakaraat nang manga otaw yang Dios.

17Yang Maat na Bobay

1 Kayan dyomorod kanak yang isa kanilan pitona tagalangit na gatakmag sang pitong ka igopan.Yagalaong yaan kanak, “Adi kaw, apakita ko kanmoyang pagsilot nang Dios sang yagakadopang nabobay na gaingkod asang manga tobig maynangbiya. 2 Yang manga ari disang donya arag yama-gad saan na bobay sang pagsimba sang buku nangDios. Yang manga otaw disang donya maynangyamarango nang bino na pyapainum kanilan naanna bobay. Yaan na bino yang kanaan pagkadopang,na yobotawan yaan sang pagtoo sang Dios kayansimimba sang buku nang Dios.” 3 Kayan kabapyagabayaan ako nang Balaan na Espirito maynangdyadara ako nang tagalangit adto sang banwa naway maguya. Kikita ko yang bobay na gaingkodsang makaallukalluk na mananap na mapora. Ya-marimpud yang lawas naan na mananap nang arannang Dios na yaakun naan. Pito yang oro naanaw samporo yang sowag. 4 Yang dagom naangbobay kanang pangoro dagom. Mapora yaan nadagom, laban maal, pyamutangan yang bobay nangmanga borawan aw manga maal na manga motyaaw perlas. Yagatakmag yaan na bobay sang tabona borawan. Yamatmo yang tabo nang kabanyaganaan aw kadopang naan kay yisimba yaan sangbuku nang Dios. 5 Syosolatan yang guya naan nangkanaan aran na yang kaorogan yang kanaan imo namaat. Yani yang aran, laong, “Yani yang Babiloniana dakora na syodad, ina yaan nang kariko nangdopang aw banyaga.” Pyagangaranan yaan nangmaynaan kay yagaindo yaan sangmanga otawantaksimimba sang buku nang Dios.

6 Kikita ko na maynang yamaobog yang bobaynang dogo nang manga tomotoo kay madaig yangpyapatay naan na manga otaw na yotoo kang Je-sus. Laban ak yamailimilim pagkita ko sang bobay.7 Yagalaong yang tagalangit, “Nanang yakailimilimkanmo? Obadun ko kanmo yang kaorogan nangbobay aw yang syasakayan naan na mananap napito yang oro aw samporo yang sowag. 8 Yaan namananap boi kadini, kayan yawara asang donya,awgaid agput da lomogwa sang bito na way tata-manan nang kararum, kayan yontog adto sangatoron disang impirno. Aw mapakita yaan namananap, amailimilim yang kariko nang otaw nawa makalista yang aran sang listaanan na anay dapagimo sang donya listaanan sang aran nangmangaotaw na amaboi nang way kataposan adto sangDios. Amailimilim silan kay yaan na mananap boikadini, kayan yawara asang donya, kayan mapakitada oman asang donya. 9 Aw atagan kamo nangDios nang katigaman,matigamkamo sang kaorogannang bobay aw yang mananap. Yang pitong kaoro nang mananap yaan yang pitong ka bakorod naingkodanan nang bobay. 10Yang pitong ka oro yaanarag yang pitong ka ari. Yawara da yang pagkaarinang limang ka ari. Saydakman yang gaari adoon,yang kaunum. Yang kapito na ari wa pa adatung.Aw domatung yaan na magaari, dili madogay yangkanaan pagari. 11 Yang mananap na boi kadini nayamawara adoon yaan yang kawaro na ari na ma-datung, awgaid arag yaan inagad nang yamaona na

Pyapakita 17:12 289 Pyapakita 18:19pitong ka ari. Yang akainangan naan yang osogbayaan sang atoron disang impirno. 12 Yang kikitamo na samporong ka sowag yaan yang samporongka ari na wa pa magaari. Awgaid atagan silannang katungud pagari dagawdagaw inagad nangmananap. 13Managoyon yaning samporong ka ari,atagan nilan yang mananap nang katungud antakyaanmaimo labaw na ari. 14Mapagtanam silan sangNati nang Karnero, awgaid adaugun silan nang Natinang Karnero kay Ginoo yaan nangmanga ginoo awAri nangmanga ari. Inagad nang Nati nang Karneroyang kanaan manga sakop na manga pinili naan nayangagad sang kanaan pagbuut.”

15Yomanmaglaong kanak yang tagalangit, “Yangmanga tobig na kikita mo na ingkodanan nangbobay yaan yangmanga otaw sang karowagan nangdonya. 16-18Yang bobay yaan yang dakora na syodadna gabuut sang kariko nang manga ari. Awgaid dilimadogay amaparaat sang bobay yang samporongka ari aw yang mananap. Akamangun nilan yangkariko nang kanaan kagaom aw kadato. Asapadannilan yaan kayan syonog. Yang Dios yang yamatagkanilan nang dumdum pagtoman sang kanaan pag-buut. Managoyon yang manga ari na matabangsang mananap na magaari asta sang pagkatomannang kariko nang pyagalaong nang Dios na amapag-guna.”

18Yang Pagkasapad nang Babilonia

1 Kayan kinita ko yang isa na tagalangit na ya-panaog sikun diglangit. Dakora yang kanaan gaom.Yaallagan yang donya nang kanaan allag. 2 Labangyagagaan naan yang kanaan tingug na galaong,“Yasapad da yang dakora na syodad na Babilonia.Pyaguyaan da yaan nang kasakopan ni Satanas.Yamatipon disaan yang kariko nang mangkaraataw yang manga mangkaripa na langgam na labanmaat. 3 Yamasapad yaan na syodad kay maat yangimo naan na yakapagsagad sang manga otaw napyagaagad naan pagsimba sang buku nang Dios.Yang manga ari disang donya arag yapagkonsabokanaan. Gosto naan na akaaronan yaan nangmadaig na pyanmowan wakaw yang manga mag-barigyaay asang karowagan nang donya yakasapikay yabay yaanmagbili sang kanilanmanga barigyana laban maal.”

4 Kayan dyungug ko yang sorit diglangit na ya-galaong, “Kamo na kanak sakop, panaw kamo saanna bobay, ayaw da kamo mapagobay kanaan dawkamo makaupud sang kanaan manga imo na maatnangDios. Panawi lamayo yaan dawkamokaragkusaw silotan da yaan. 5 Kay laban madaig yang imonaan na maat nang Dios, syomongko da aglangityang kanaan sara, wakaw abarusan da yaan nangDios, wa akaringawi nang Dios yang kanaan sara.6 Lasaya mayo yaan maynang paglasay naan sangmanga tomotoo. Dobliya yang barus mayo sangkanaan manga imo na maat nang Dios. Odobliinyang paglasay kanaan antak lomabaw sang paglasaynaan sang manga tomotoo. 7 Nangaon gabantogyaan sang kanaan tyoonan lawas, laban madyawyang kanaan kabutang. Adoon aballinan da yangkagaom naan, aballinan nang karisud aw kaundug.

Kay gadumdum yaan, laong, ‘Biya ako na pangoro.Buku ako nang maynang baro na way makaboi,madaig yang makatabang kanak, way makaundugkanak.’ 8 Awgaid misan da datung kanaan yangkariko nang silot nang Dios. Akarisudan yang sakopnaan nang sakit na mallug makamatay. Abay silanmauruk na kyakamatayan, adatungun silan nanggutum, osonogon yang banwa nilan. Kay yangGinoo na Dios na gasilot kanilan makagagaom sangkariko.”

9 Yang manga ari asang donya na yumupudnaan magimo sang maat nang Dios aw upud sangkanaan kadato, managdaraw silan aw magtanawsang ubul na omollot nang pagsonog saanna banwa.10Managindug silan na maawat saan na banwa kayyamalluk silan daw makaupud silan silotan. Ma-galaong silan, “Kallaat da agaw nang manga otawdisaan na syodad. Dakora yaan na syodad, dakorayang gaom naan. Awgaid yaparabay masapad nasisilotan.”

11-13 Managdaraw yang manga magbarigyaaynang pagkasapad naan na syodad kay wa day maga-bili sang kanilan barigya na borawan aw kasangka-pan na pyamontakan nang sapi, wa day maga-bili sang kanilan manga paningsing, balyug, taklayaw manga ariyos aw manga perlas, wa day mag-abili sang kanilan mangkadyaw na manga sapotaw yang kaoy na maballo aw yang manga inimosikun sang marpil aw kaoy aw boronsi aw potawaw marmol aw yang manga mangkadyaw na anagaw yang insenso aw mira aw bino aw lana aw arinaaw trigo aw manga baka, manga karnero, mangakabayo, manga kalisa, aw yang manga allang aragbyabarigya nilan. Adoon wa day gabili, yawara da.14Magalaong da yangmangamagbarigyaay, “Karikonang butang na mangkadyaw pyamakotan naanna antak maaron, adoon yangkawara da. Karikonang kanaan kadato aw kagaom, yawara da, di dayaan oman akaaronan.” 15 Yang yakasapi disaanna banwa amangkapowangud, managdaraw silankaba yanagindug na mapaawat daw pagsagad silanmarasay, 16 managlaong silan, “Kallaat da agaw,yasapad da yang dakora na syodad. Nangaon aonkanaanmangamangkadyawnamangapyanmowan,mayn yaan nang bobay na yandagom nang maalna sapot aw pagkido pamaningsing aw pamalyugnang borawan aw motya na perlas. 17 Adoonyaparabay mawara yang kanaan kadato.” Yangyanagdomara sang manga sakayanan sang dagataw yang maggawbukay sang manga sakayanan awyang kariko nang otaw na tagtomon sang mangatagodara asang manga sakayanan, arag yanagindugasang kaawatan, yanagtanaw silan saan na syodad.18 Kaba yagatanaw silan sang ubul na yomollotnang pagsonog saan, yanaglaong, “Way maynaanna syodad kadakora.” 19 Kayan kyomamut silansang bonbon aw sabogan sang kanilan oro kay ya-mangkaundug silan. Yanagdaraw silan, yanaglaong,“Kallaat da agaw nang dakora na syodad na yawarada. Kariko nang tagtomon sang manga sakayananasang dagat aw yang tagtomon sang manga tago-dara asaan, yakasapi silan nang barigya nilan asaanna syodad. Sakadyap yasapad yang kariko disaan.”Maynaan yang pyagalaong nang gadomara sang

Pyapakita 18:20 290 Pyapakita 19:20sakayanan asang dagat.

20 Kamo na tagalangit, panaguma da kamo kayyawara da yaan na syodad. Panaguma da kamona manga apostol aw manga propeta aw yang ka-daygan pa na sakop nang Dios. Byarusan da nangDios yang imo kamayo na maat. 21 Kayan kinita koyang tagalangit na laban kusugan. Pyopoti naanyang bato na laban dagdagu kayan yontog adto sangdagat, yagalaong, “Yaning pagontog ko sang bato,maynaan yang pagsapad sang dakora na syodadna Babilonia. Kariko nang asaan amasapad, di daoman ikitaun yaan na syodad. 22 Wa day udun-gugun disaan na magaoni na kodlong aw dyawutaw parundag aw trompeta. Di da oman ikitaundisaan yang magaimo sang maski nana na butang,yang garingan wa day udungugun. 23Wa day allagnang ilawan na ikitaun, wa day udungugun namanga sorit nang yanagkasal. Nangaon yangmangamamarigyaay disaan na syodad dungganun asangdonya. Sisilotan yaan na syodad kay pyapatoo naanyang manga otaw sang kanaan kagaro na pagindona pagsimba sang buku nang Dios. 24 Sisilotanarag nang Dios yang Babilonia kay pyapatay naanyang manga propeta nang Dios aw yang kadayganna manga otaw nang Dios. Kariko nang otaw napyapatay asang donya yukurug asaan na syodadyang barus nang Dios.” Maynaan yang pyagalaongnang tagalangit.

191 Kayan dyungug ko yang tanog nang magkadaig

diglangit, yanaglaong silan, “Aleluya, abantogonyang Dios, yaan yang yagarowas sang tomotoona pyaparisudan nang kanilan kontara, yaan yangabay tomabang sang otaw, yaan yang makagagaomsang kariko. 2 Abantogon yaan kay matarong yangpagokom naan kay sisilotan naan yang bobay nayagakadopang, yaan yang syodad na gaindo sangkagaro sang manga otaw antak magimo sang maatnang Dios, pyapasimba naan yang manga otawsang buku nang Dios. Byabarusan yaan nang Dioskay yaan yang gapatay sang manga otaw na sakopnang Dios.” 3 Yoman maglaong yang magkadaig,“Aleluya, abantogon yang Dios. Yaan na syodad,way pagkatapos nang ubul na yomollot disaan.”4 Yang karowaan aw opat na mangkatikadung awyang opat na tagalangit yolood na yagabantog sangDios na gaingkod sang trono, yanaglaong silan,“Amen, podo madyaw yang manga imo nang Dios.Aleluya, abantogon yaan.”

Yang Pista sang Kasal nang Nati nang Karnero5 Aon yagalaong sikun disang trono, laong,

“Abantogon ta yang Dios ta, kariko mayo na kanaansakop, kamo na yangagad sang kanaan paagi, dung-ganun aw buku nang dungganun, bantoga mayoyang Dios.” 6 Kayan dyungug ko yang tingug nangmagkadaig na yanagkatipon, matanog maynangtanog nang tobig na yakawas sang togonan, may-nang linti na matanog. Yanaglaong silan, “Aleluya,abantogon yang Dios kay yaan yang ari sang langitaw lopa. Yang kanatu Dios yang makagagaomna magbubuut sang kariko. 7 Managuma da kita,abantogon ta yang Dios na Lyomabi kay dyomatungda yang allaw nang kasal nangNati nang Karnero na

si Jesus. Yaandam da yang manga tomotoo na may-nang tawas naan, 8yatagan silan nangmangkadyawna sapot na way taping na pandagomon naan,yakasilaw yang kapoti naan na sapot. Yaan na sapotyang manga imo nang tomotoo na madyaw nangDios.”

9 Kayan yaglaong kanak yang tagalangit, “Sola-tan yaning pagalaong ko, pyanalanginan nang Diosyang pyapatambong sang kasal nang Nati nangKarnero.” Yoman yaan maglaong, “Yaan yang pya-galaong nang Dios na podo matungtung.” 10 Kayanlyomood ako na misimba sang tagalangit na ya-pagbaraw kanak, awgaid yagalaong yaan, “Ayawmagsimba kanak. Sogwanun ako nang Dios maynmo aw maynang kanmo manga inagad na yabaymagbatok sang pagindo ni Jesus. Yang Dios yangsimbaa.” Yang yanagbatok sang pagindo ni Jesus,pyagabayaan nang Balaan na Espirito na gabuutsang pagbatok nang manga propeta nang Dios.

Yang Yagasakay sang Mapoti na Kabayo11 Kayan kinita ko na maynang kyakaowangan

yang langit. Aon disaan kabayo na mapoti. Yangyagasakay saan pyagangaranan nangMatinomanunaw Kanarigan kay matarong yang pagbarus naansang yapagkontara kanaan, matarong arag yangpapagtanam naan kanilan. 12Yang mata naan may-nang laganang atoron,madaig yang kanaanpudungna pudung nang ari. Aon syosolat digkanaanna aran naan. Yaan gaid yang yatigam saan naaran. 13 Yandagom yaan nang dagom na dogoon.Yang aran na yaatag kanaan yang Sorit nang Dios.14Yigiyod kanaan yang manga sakop naan diglangitna arag yagasakay sang manga kabayo na mapoti.Yandagom silan nang mapoti na sapot na way tap-ing. 15 Yaan yang gaona, gabanga yaan nang es-pada namatarum na pagapatay naan sangmosopakkanaan. Magaari yaan na yang kanaan pagbuutyang otomanun nang otaw, way makasopak sangpagari naan. Asapadan naan yangmosopak kanaan,yaan yang magaligis sang ligisan na kadaman nangDios sang wa mangagad kanaan. 16 Syosolatan yangkanaan dagom aw yang kanaan paa nang kanaanaran na Ari nang manga ari, Ginoo nang mangaginoo.

17 Kayan kinita ko yang tagalangit na gain-dug disang suga, yagatawag sang manga langgamna yalayog digpagawanan, gyagagaan naan yangpagtawag, laong, “Adi kamo, panagtipon kamo, aonpyapakaan kamayo nang Dios. 18 Akaanun mayoyang onod nang patay na manga ari aw mangakapitan aw manga sondaro aw yang onod nangmanga kabayo aw yang yasakay saan, yang onodnang kariko nang patay, allang aw yang buku nangallang, dungganun aw buku nang dungganun, akaa-nun mayo.” 19 Kayan kinita ko yang mona na man-anap aw yang manga ari aw yang kanilan sondaro.Yanagtipon silan namapaggira sang yagasakay sangmapoti na kabayo aw yang kanaan manga sakop.20 Kayan dyakup yang mananap aw yang magarona propeta na yagaimo sang buku nang tinuud namanga kaburungburungan na pagbuut nang man-anap. Yaan na manga imo yang tyotoowan nangmanga otaw na yadawat sang tarigpono nang man-anap aw simba sang larawan naan na mananap.

Pyapakita 19:21 291 Pyapakita 21:8Silan dowa yoontog na boi adto sang impirno napodo laga nang atoron. 21 Yang kanilan mangasondaro pyapatay nang espada na byabanga nangyagasakay sang mapoti na kabayo. Yang mangalanggam yamangkabiyag na yanobog sang onodnang manga patay.

20Sang Mararan na ka Toig

1 Kayan kinita ko yang tagalangit na sogwanunnangDios na yapanaog sikun diglangit. Yagatakmagyaan nang dagdagu na kadina aw yang yabi sangtatakup nang bito naway tatamanan nang kararum.2 Dyadakup naan yang daragon na si Satanas kayanbyakos na di oboroyan nang sang mararan na katoig. Si Satanas yang pangoro nang mangkaraatna yagagaon kadini nang tinanap. 3 Yoontog siSatanas nang tagalangit agsurud nang bito na waytatamanan nang kararum kayan tyakup naan awkandadoi yang tatakup antak way makapagowang.Pipiriso si Satanas disaan antak di yaan magpatoosang kanaan kagaro sang manga otaw surud nangsangmararan na ka toig. Pagkatapos naan, boroyanyaan nang dagawdagaw.

4-5 Kayan kinita ko yang manga trono. Yangyanagingkod disang manga trono yang yatagannang gaom sang pagokom sang manga otaw. Aragkikita ko yang manga kallowa nang manga otawna pyapatay tungud sang pagbatok nilan sang soritnang Dios aw pagpakatigam na si Jesus yang kani-lan Ginoo. Wa silan isimba sang mananap awlarawan naan na mananap, wa silan adawat sangtarigpono nang mananap asang kanilan guya awkamot. Yagaboi silan kayan yomagad silan kangKristo magari surud nang sang mararan na ka toig.Yang pagboi kanilan pyagangaranan nang mona napagboi sang yamatay. Yang yamaibilin na yamataydili oboiin matag matapos yang sang mararan na katoig. 6 Yang otaw na oboiin nang Dios nang monana pagboi sang yamatay, kanang Dios manga otaw,panalanginan naan laban. Dili silan amasingadtosang impirno na pyagangaranan nang kadwa nakamatayun. Amaimo silan magampoway sang Diosna abay magbantog kanaan aw abay pagbantogkang Kristo. Amagad silan ni Kristo magari surudnang sang mararan na ka toig.

Dyadaug si Satanas7 Aw matapos yang sang mararan na ka toig,

oboroyan naa si Satanas sang kanaan pirisowan,8 magapanawpanaw yaan na oman magpatoo sangkanaan kagaro sang manga otaw asang karowa-gan nang donya. Papagtiponon silan ni Satanasantak mapaggira sang Dios. Pyagangaranan silannang Gog aw Magog. Laban madaig silan maynangbowangin asang baybayun kadaig. 9 Aw manawsilan maynang yamarimpud yang donya, panaglib-otan nilan yang pyagauyaan nang sakop nang Dioskay osorongon nilan yang syodad na kyakarugunannang Dios, awgaid aon atoron na sikun aglangit namakasonog kanilan. 10 Si Satanas na yagakagarokanilan oontog adto sang impirno na podo laganang atoron na yoontogan sang mananap aw sang

propeta na magaro. Arasayun silan allawgabi nangway kataposan.

Yang Kataposan na Pagokom11Kayan kinita ko yangdakora na trononamapoti

aw yang gaingkod disaan arag ko kikita. Yamawarayang langit aw lopa, wa da ikitaa, bay dakman sangtrono iyan. 12 Yang yamangkamatay, dungganunaw buku nang dungganun, kikita ko na yanagindugdisang atobangan nang trono. Yang manga libro nalilistaan sang manga imo nang manga otaw byubu-rat. Arag byuburat yang isa na libro na lilistaan sangaran nang manga otaw na boi adto sang Dios nangway kataposan. Kayan yokman yang yamangka-matay tungud sang manga imo nilan na syosolatasang manga libro. 13 Kariko nang yamangkamataypyapaatobang sang gaingkod disang trono, yangyamangkamatay disang dagat aw yang asang lopaaw yang kallowa nilan na asang pandatnganan napyagangaranan nang Hades. Yookman silan tungudsang manga imo nilan. 14 Kayan kariko nang ya-mangkamatay aw yang sikun sang Hades yoontogadto sang impirno na podo laga nang atoron na pya-gangaranan nang kadwa na kamatayun. 15 Karikonilan yoontog disaan kay wa akalistaan sang librona lilistaan sang manga otaw na boi adto sang Dios.

21Yang Bago na Langit aw yang Bago na Lopa

1 Kayan kinita ko yang bago na langit aw bagona lopa kay yang dadaan na langit aw dadaanna lopa yawara da, yang dagat arag da yawara.2 Kikita ko yang syodad na yukunsad sang donyasikun sang Dios diglangit, yaan yang balaan nasyodad, bago na Jerusalem. Laban madyaw na syo-dad, maynang bobay na akasarun da na yandagomnang mangkadyaw na dagom. 3 Dyudungug koyang matanog na sorit na sikun sang trono, laong,“Adoon adi la sang manga otaw yang paguya nangDios. Magauya yaan digkanilan, kanang Dios dasakop yang manga otaw. Mapagtukud yaan kani-lan, yaan yang kanilan kyakanarigan. 4 Wa daymagadaraw kay awaraun nang Dios yang karikonang kaundug nang otaw, di da silan amatay, di damagaurug, wa day kasamok, wa day sakit. Karikonang karisud na iyan sang donya adoon, amawarada.”

5 Yagalaong yang gaingkod sang trono, “Karikoiimo ko bago.” Pyagalaong naan arag, “Pansola-tan yaning pyagalaong ko kay podo matungtung.”6 Yagalaong yaan, “Yatoman da. Ako yang gaponosang kariko aw ako yang magatapos. Yang otawna maynang yamarangga kay gosto naan matigamkanak, apainum ko kanaan yang way bayad na tobigna akaponowan nang kinaboi na way kataposan.7 Yaan yang aatag ko sang manga otaw na madaugsang maat na abay kanak somarig. Amaimo akokanilan Dios, silan amaimo kanak manga anak.8 Awgaid yang kadaygan na otaw yaan yang pan-datnganan nilan yang atoron na yabay mallaga.Pyagangaranan yaan nang kadwa na kamatayunkay amarasay silan disaan nang way kataposan.Disaan domatung yang wa otoo kanak tungud sangkaalluk sang arag otaw, aw yang gatangku sang

Pyapakita 21:9 292 Pyapakita 22:12pagtoo kanak, aw yang yabay magimo sang maatnang Dios, aw yang manga mamomono, aw yangyanagimo sang kadopangan, aw yangmanga balyanna gatawag sang kanilan magbabaya na buku nangDios, aw yang misimba sang buku nang Dios, awyang kariko nang magaro.”

Yang Bago na Jerusalem9 Kayan dyomorod kanak yang isa kanilan pito

na tagalangit na yagaobo sang pitong ka lasakananna yamatmo nang kyampusan na pito na karisud.Yagalaong yaan, “Adi kaw, apakitaun ta kawsang tawas nang pyagangaranan nang Nati nangKarnero.” 10 Kayan pyagbayaan ak nang Bal-aan na Espirito, dyadara ako nang tagalangit adtosang laban makagwas na butay. Pyapakita naankanak yang balaan na syodad na Jerusalem nayukunsad sikun sang Dios diglangit. 11 Laban ma-parawang yaan na syodad kay yamallag disaan nanggaom nang Dios. Yakasilaw yaan maynang motya.12 Yaarad yaan nang bato, laban makagwas yangarad. Samporo aw dowa yang pilwangan nang arad,kada pilwangan aon bantay na tagalangit. Kadapilwangan syosolatan nang aran nang samporo awdowa na anak ni Jakob na taga Israel. 13 Kada kilidnang arad toro yang pilwangan, toro agsilatan, toroagamiyanan, toro agbarabagan aw toro agsallupan.14Aon samporo aw dowa na bato na yoonayan nangarad. Syosolatan yang bato nang manga aran nangsamporo aw dowa na apostol na manga inindo niJesus.

15 Yang tagalangit na yapagbaraw kanak gatak-mag nang baston na borawan na pagasokod sangsyodad aw manga pilwangan aw arad. 16Magonawayang kaaba aw yang karakbang aw yang kakagwasnang syodad, dowang mararan aw opat na gatos naka kilometro. 17 Kayan yagsokod yaan sang arad,kaanuman aw unum na ka metros yang kakagwasnang arad. Magonawa yang pagsokod nang tagalan-git aw yang pagsokod nang otaw. 18Yang yiimo aradyang madyaw na bato na yakasilaw. Yang mangabaray asang syodad lonsay borawan na yamallagmaynang ispiyo. 19 Yang samporo aw dowa nabato na yonayan nang arad manga mangkadyaw nabato. Kada bato tobok. Yang kaisa na bato haspe,yang kadwa sapiro, yang katlo agata, yang kaopatesmeralda, 20 yang karima onise, yang kaunum ko-rnalina, yang kapito krisolito, yang kawaro birilo,yang kasiyam topasyo, yang kasamporo krisopraso,yang kasamporo aw isa hasinto, yang kasamporo awdowa amatista.

21 Yang samporo aw dowa na ka pilwangan sam-poro aw dowa na ka perlas kay kada pilwanganinimo nang isa na perlas. Yang daran disang syodadlonsay borawan na yakasilaw.

22 Way kikita ko na simbaan disang syodad kayiyan disaan yang Dios na Lyomabi na makagagaomsang kariko aw yang Nati nang Karnero, silan yangsisimba. 23 Yang syodad wa magakinaanglan sangallag nang suga aw boran, kay yaallagan nanggaom nang Dios, yang kaallag nang Nati nangKarnero arag asaan. 24 Kariko nang otaw yaalla-gan naan na syodad. Adaraun disaan na syodadnang manga ari yang kanilan kadato. 25 Pollayonowangan yang manga pilwangan nang syodad, dili

atakupun kay podo ra allaw, wa day kangitngit.26 Disaan amapanumdum silan sang Dios, karikonang mangkadyaw adaraun asaan. 27 Laban dimakaslud asaan yang maski nana na maat nangDios, yang yisimba sang buku nang Dios aw yangyangagad sang kagaro na pagindo di makaslud.Yaan gaid yangmakaslud asaan yangmanga otawnalilista sang libro nangNati nang Karnero na lilistaansang arannang kanaan sakopna boi digkanaannangway kataposan.

221Kayan pyakita kanak nang tagalangit yang tobig

namakaboi sang kariko. Yang tobigmaynang ispiyokatinaw. Yang kaoro naan na tobig yang trono nangDios aw yang Nati nang Karnero. 2 Yoboros yaandisang tunga nang daran disang syodad. Magsangk-ilid nang tobig aon manga kaoy na pyagangaranannang kaoy na makaboi. Samporo aw dowa yangkarasi nang bonga, kada boran yobonga. Yang daonnaan na kaoy yang yakapagkadyaw sang karikonang manga otaw. 3 Disaan na syodad way maatna akaponowan nang pagsilot nang Dios. Iyandisaan yang trono nang Dios aw yang Nati nangKarnero. Isimbaun yaan nang kanaan manga sog-wanun, 4 ikitaun nilan yang kaimo naan. Yang guyanilan osolatan nang aran naan. 5Di da amangitngit,di da silan magakinaanglan nang ilawan aw sugakay yaallagan silan nang kanilan Dios na Lyomabi.Managari silan nang way kataposan.

Yang Pagbarik ni Jesus6 Kayan yaglaong yaan kanak, “Podo matung-

tung yani na sorit kay yang Balaan na Espiritona yagabaya sang kanaan manga propeta yaga-sogo sang kanaan sogwanun na tagalangit antakpakatigam sang kanaan sogwanun na manga otawyang amapagguna sang donya di madogay.” 7 Laongni Jesus, “Paningug, di madogay magabarik akoadto sang donya. Apapagumaun nang Dios yangmangagad sang pyagalaong disining libro na pya-pakatigam nang Dios.”

8 Ako si Juan, yang yikita aw yudungug sini namanga imo. Pagkatapos pakita kanak yang karikolomood ako sang atobangan nang tagalangit nagapakita kanak saan na manga imo. 9 Awgaidyagalaong yaan kanak, “Ayaw magsimba kanak, kayikaw aw ako, aw yangmanga propeta na kanmo ina-gad aw yang kariko nang yangagad sang pyagalaongdisining solat arag sogwanun nang Dios. Yang Diosyang simbaa.”

10 Yagalaong yaan kanak, “Ayaw pagtagowa yangpyagalaong disining libro, abaya pakatigaman sangkadaygan kay amallug da mapagguna yang syosolatdisini. 11 Pagdatung naan na manga allaw, di daaparinin yang manga batasan nang otaw. Yanggapili sang imo na maat nang Dios, abay mag-imo saan, yang gaimo sang kadopangan arag diamaparin, abay magimo sang kanaan kadopangan.Yang otaw na gaimo sang madyaw nang Dios, abaymagimo saan. Yang otaw na kanang Dios sogwanunabay mangagad sang Dios.”

12 Yagalaong si Jesus, “Di madogay mabarikako adto sang donya. Abarusan ko yang karikonang otaw pinasobay sang kanaan kanaan imo.

Pyapakita 22:13 293 Pyapakita 22:2113 Ako yang way pagpono na way pagkatapos,yang gapono sang kariko aw yang magatapos sangkariko. 14 Pyanalanginan nang Dios yang karikonang otaw na pyasaylo ra naan sang kanilan sara,mayn silan nang yagbonak sang kanilan dagom an-tak mawara yang taping, silan yang makakaan sangbonga nang kaoy na pyagangaranan nang kaoy namakaboi, silan yangmakaslud sang pilwangan nangarad sang syodad. 15 Di makaslud yang yanagimosang maat nang Dios aw yang yanagkabalyan awyang yanagimo sang kadopangan aw yang mangamamomono aw yang yisimba sang buku nang Diosaw yang kariko nang magaro. 16 Ako si Jesus,yagasogo ako sang kanak sogwanun na tagalangitantak pakatigam kamayo na manga tomotoo yanina batok. Ako yang Pinili nang Dios na sompaw niDabid, ako yang Pangoro na pyagangaranan nangmaallag na bitoon na yamallag nang pakallawun.”

17 Yang Balaan na Espirito aw yang manga karu-gunan ni Jesus na manga tomotoo kanaan ya-galaong, “Singadi la.” Kariko nang mudungug sinipapaglaonga silan, “Singadi la.” Kamo na maynang

yamarangga kay gosto mayo matigam sang Dios,kamanga mayo nang way bayad yang tinuud nakinaboi na sikun sang Dios.

Yang Pagtapos18-19 Magakarag ako sang kariko nang yudungug

sini, na di akamangan aw di odogangan yaning soritna pyapakatigam nang Balaan na Espirito disin-ing libro. Aw dogangan yani na sorit, yang otawna magadogang, odogang sang silot kanaan yangkariko nang karisud na syosolat disini na libro. Awkamangan yani na sorit, yang otaw namagakamangdi da apaambitin nang Dios sangmanga panalangin,di makakaan sang bonga nang kaoy na makaboi. Diyaan makaslud sang syodad na balaan na syosolatdisini na libro.

20 Ako si Jesus, ako yang yagalaong na podomatungtung yang kariko nini na sorit. Di madogaymabarik ak oman adto sang donya. Laong nangmanga sakop ni Jesus, “Amen, parabay adi, kayGinoo Jesus.”

21 Kariko mayo na sakop ni Jesus atagapan kamoni Ginoo Jesus. Amen.