Download - Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
1/41
ACIDIZING
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
2/41
PENYEBARAN ASAM KEDALAM
MEDIA BERPORI
PENYEBARAN ASAM DIPENGARUHI:
- KONSENTRASI ASAM- JENIS MINERAL YG ADA DI LAPISAN
- TEMPERATUR LAPISAN
- KECEPATAN RAMBAT ASAM
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
3/41
UNTUK MENGETAHUI KECEPATAN
PERGERAKAN ASAM PERLU DIKETAHUI:- KINETIKA REAKSI ANTARA ASAM DGN
MINERAL BATUAN
- SIFAT HETEROGENITAS BATUAN
- DISTRIBUSI DARI MINERAL DALAM
BATUAN
SALAH SATU MODEL YG DIGUNAKANDALAM PENYEBARAN ASAM :
“WORMHOLE”
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
4/41
KINETIKA REAKSI ASAM DGN MINERAL
BATUAN
REAKSI AKAN MULAI BERLANGSUNG APABILA ASAM TELAH MENCAPAI PERMU-
KAAN MINERAL BAIK SECARA DIFFUSI MAU
PUN SECARA KONVEKSI.
KECEPATAN ASAM YG BEREAKSI DAN KE-
CEPATAN MINERAL YG TERLARUTKAN
TERGANTUNG PADA:
- KECEPATAN TRANSPORT ASAM KEPERMUKAAN MINERAL BATUAN
- KECEPATAN REAKSI SEBENARNYA YG
TERJADI DIPERMUKAAN MINERAL
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
5/41
La! K"#"$a%a& R"a'():La! '"#"$a%a& $"*!!+a& (!a%! ("&,aa :
)*a&a:
/( : +a! 0"a'() $"0*!'aa&1 *2+"3"%)'
' : '2&(%a&%a +a! 0"a'() 4*2+" 5* +)%* #*-6
("# -78
A : +!a( $"0*!'aa& $aa%a&1 #*6
C : '2&("&%0a() a(a* +* 9a(a #a)0a&
m
js CAk q =
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
6/41
K2&(%a&%a '"#"$a%a& 0"a'() %"0a&%!& $aa
%"*$"0a%!0.
U&%!' ("&,aa , ;"0'!0a& '2&("&%0a()&,a(";aa) a');a% 0"a'()1 );"0)'a& %a&a &"a%)9
)"$a& /(1("
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
7/41
DISAIN DAN PELAKSANAAN PENGASAMAN
MATRI= ACIDIZING A(a* ,a& %"0;a)' )!&a'a& aa+a
O>"0;!0"& 0a. ? 7. $()39% !&%!' D 7. 9%
? 7. 5 7.6 $()39% !&%!' D 7. 9%
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
8/41
61 H)%!& BHP )*a&a 0"'a
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
9/41
' : a>"0a" $"0*"a;)+)%,1 *
< : )&%"0>a+ %2+!*" )&"'() , ;"(a0.
B)+a*a&a '"a+a*a& a&'a+ a& (!
F1$"0!&a'a& HCL 6
B)+a*a&a (!"0%)&
a"&% a%a! Ba++ S"a+"0( a& I&"'() ("#a0a ;"0%a
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
10/41
MENENTUKAN KEMAMPUAN MELARUTKAN
DARI ASAM
K"*a*$!a& a(a* !&%!' *"+a0!%'a& +)*"(%2&"32+2*)%"
a$a% )!'!0 "&a& 9a'%20:
)*a&a : A : "&()%a( a(a*1 03#*
S : "&()%a( *a%0)1 03#*
A: ;"0a% ;a)a& a(a* *!0&) )a+a*#a)0a&
: $"0;a&)&a& *a((a *a%0) %"0
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
11/41
PRODUCTIVITY IMPROVEMENT FROM
ACIDIZATION
P"0;a&)&a& $02!#%)>)%, )&" a*a" a&2&" ,a& !&a*a" :
k s aa+a< $"0*"a;)+)%, 2&" ,a&
a*a"1,a)%! a0) a0)-a0) +!;a& (!*!0 4r w 8
(a*$a) "&a& a0)-a0) a*a" 4r s8. 0" aa+a<
0a)&a" 0a)!(
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
12/41
MA=IMUM PRESSURE INJECTION
U&%!' *"&-)&"'()'a& 9+!)a '"a+a* 920*a()
,a& a*a" "&a& 0a)&a" 0a)!( 0 " a&
%"'a&a& 0"("0>2)0 P0 a$a% )&,a%a'a& (";aa):
)*a&a 0 aa+a< 0a)!( a0) 2&" , a*a"
a& a$a% )$"0')0a'a& a0) $"0(a*aa&:
Paa *a%0) %0"a%*"&% %"'a&a&
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
13/41
QUALITY CONTROL PADA PROSES ACIDIZING:
-Aa&,a $"&aa(a& +a$a&a&
-P"0"a&aa& a(a* , a'a& )!&a'a&1'"'!a%a&&,a a& a)%)>"( , )!&a'a&
-P"*"0)'(aa& %a&') , )!&a'a& 4%)a' aa ()(a
a0) '")a%a& , +a+!8 a& ;"0()<
-Ja+!0 $)$a ,a *"&
-B)+a %)a' ;"0()<
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
14/41
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
15/41
ACID FRACTURING
D)+a'!'a& $aa 920*a() #a0;2&a% 4%)a' )!&a'a&
$aa +a$)(a& (a&(%2&"8.D)!&a'a& (!a%! 9+!)a%"0%"&%! 4$a8 (";"+!* a(a* ))&"'()'a& ;"'"0a
"&a& +a! a+)0 ,a& %)&) *"+";)2)0
a$a% *"&"0)*a&,a. Ha+ )&) *"&,";a;'a& '"&a)'a&
%"'a&a& ) (!*!0 ("
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
16/41
A#) 90a#%!0" "&a& >2+!*" '"#)+ a$a% *"*;a&%!*"&a%a() '"0!(a'a& +!;a& (!*!0 a&
*"&"*;a+)'a& $02!'%)9)%a( "&a& ;,-$a(( 2&a
$"0*"a;)+)%a( 0"&a< )("')%a0 +!;a& (!*!0.
A#) 90a#%!0" "&a& >2+!*" ;"(a0 *"*;"0)'a&(%)*!+a() "&a& *"0!;a< 9+2 $a%%"0& )("')%a0
+!;a& (!*!0 a0) 0a)a+ *"&a) +)&)"0.
Da$a% )()*$!+'a& ;a
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
17/41
- Pa&a& )&a*,# 90a#%!0"
- Ja0a' 4'"a+a*a& $"&"%0a()8 a(a* *"&"*;!(90a#%!0"
- K"&a)'a& $"0*"a;)+)%a( ,a& )
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
18/41
Va0)a;"+ ,a& +a)& aa+a< '2&!'%)9)%a( 0"'a
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
19/41
CARBONAT ACIDIZING
T!!a& a0) $"&a(a*a& (!*!0 & 920*a()+)*"(%2&" a& 2+2*)%" aa+a< *"*$"0;a)')'"0!(a'a& 920*a() )("'"+)+)& +!;a& ;20 a%a! a$a%*"*;"&%!' (a+!0a& ;a0! & a+)0a& +)&"a0.
Kaa&-'aa& HC+ )!&a'a& $aa 920*a()(a&(%2&" !&%!' *"+a0!%'a& #a0;2&a% (#a+"1 *a%"0)a+#"*"&%)& a%a! a+a* ;"&%!' $a0%)'"+ +a)&&,a.
Wa'%! 0"a'() a(a* )"9)&)()'a& (";aa) a'%!
,a& );!%!
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
20/41
Fa'%20 ,a& $"0+! )$"02+!*" a(a*1 '2&("&%0a() a0) a(a*1 %,$" a%a! "&)(a(a*1 ()9a% ')*)a a& ()9a% 9)()' a0) ;a%!a& 920*a()
a& '"#"$a%a& a+)0a& a0) a(a*.
Wa'%! 0"a'() a(a* ("#a0a %)a' +a&(!& (";a&)&
"&a& +!a( $"0*!'aa& +)*"(%2&" a%a! 2+2*)%",a& a$a% ;"0"a'() & !*+a< >2+!*" a(a* ,
)!&a'a&. Paa *a%0) a#)))& $"0;a&)&a& +!a(
a& >2+!*" )&) %)&)1 ("
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
21/41
D"&a& ;"0%a*;a
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
22/41
*"*$"0+a*;a% '"#"$a%a& 0"a'()1 ,a)%! "&a&
*"&!&a'a& "++" a#)1 "*!+()9,)& a%a!
#
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
23/41
Wellbore cleanout )+a'!'a& "&a& *"!#)1
*"&,"*$02%1 *"&"&a$'a& a%a! *"&-()0'!+a()'a&
a(a* );aa< %"'a&a& 0"'a< ;a%!a&.DAD 4D2"++ S#"+ $a#' 48 (";aa)
$0"9+!(< $aa $"0;a)'a& (#a+" ,$(!*.
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
24/41
Paa $02("!0 , &20*a+ "&a& *"&-()0'!+a()'a&
7 a(a* HC+ a%a! +a0!%a& a(a* '"a+a* %!;)&a& '"*!)a& )a+)0'a& '"$"0*!'aa& '"*;a+). U&%!'
+a$)(a& , *"&a&!& ;"() 4)02&8 *a'a a(a* %)a'
a$a% *"*;"0()
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
25/41
K)&"%)'a R"a'() A(a*-M)&"0a+
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
26/41
R"a'() a(a* a& *)&"0a+
K"#"$a%a& '2&(!*() a(a* a%a! $"+a0!%a& *)&"0a+("#a0a '"("+!0!
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
27/41
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
28/41
R"a'() a(a* "&a& *)&"0a+
;a%!a&
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
29/41
S!09a#" 0"a#%)2& 0a%"
K"#"$a%a& 0"a'() $"0*!'aa& (!a%! +a0!%a&
a(a* A ,a& ;"0"a'() "&a& *)&"0a+ B:
) *a&a:
RA ? '"#"$a%a& *!!+&,a a(a* A Q*2+3"%)'
0A ? '"#"$a%a& 0"a'() $"0*!'aa& *)&"0a+ B
Q*2+3"%)'-*6SB ? +!a( $"0*!'aa& *)&"0a+ B Q*6
J)'a A )'2&(!*()1 0A a& RA &"a%)9
B A A S r R =
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
30/41
K"#"$a%a& 0"a'() a(a*-*)&"0a+ !*!*&,a
)&,a%a'a& "&a& '"#"$a%a& $"+a0!%a&*)&"0a+ RB:
RA !*!*&,a %"0a&%!& $aa '2&("&%0a()
("&,aa6 ,a& ;"0"a'(). U&%!' 0"a'()
+a0!%a& a& $aa%a&1 '2&("&%0a() $aa%a&a$a% )a;a)'a& 'a0"&a %"%a$ '2&(%a&
B
B
A A R R
ν
ν =
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
31/41
E # ? '2&(%a&%a '"#"$a%a& 0"a'() "&a&(a%!a& *2+ A3Q*6-"%)'-4*2+ A3*D8α
C A ? '2&("&%0a() ("&,aa A $aa
$"0*!'aa& 0"a'()
α ? 20" 0"a'() 4? !'!0a& (";"0a$a '!a%'"#"$a%a& 0"a'() %"0a&%!& $aa
'2&("&%0a() A8E # %"0a&%!& $aa (!
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
32/41
HC+-#a+#)%" a& HC+-2+2*)%"
L!& '' 471 78
∆−=
=−
RT
E E E
C E r
o
f f
HCl f HCl
exp
α
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
33/41
R"a'() HC+ a& +)*"(%2&"
)ml/m(k!"Cl#knsen$ras
% mlkkal/k!98&.1!askns$an$a
mlkkal/k!101'
exp1014.&
e$#k)ml/m(k!reaks#laj*kns$an$a
&
+
6.0
=
==
×=∆
∆−×=
=
−=
HCl
f
HCl f HCl
c
R
E
RT E
E
c E r
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
34/41
R"a'() HC+ a& 2+2*)%"
T
T
T E
c E r
f
HCl f HCl
4
'
109+.11
10+.6
&900exp1048.4
−
−
×−×
=
−×=
−=
α
α
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
35/41
R"a'() A(a*-a(a* L"*a< 4HF8
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
36/41
R"a'() HF a& 9"+($a0 ( )[ ]
feldspar HF
f
f
HF HCl f feldspar
r r
T K
T E
T K
T E
cc K E r
+0
''4exp10+4.6
90exp10'0.9
1.0
0.1
,(al#$e)elsparS#*m
9'6exp1066.'
4680exp10+&.1
1.+
0.4
,e)(r$hlaselsparP$ass#*m
1
+
+
1
=−
×=
−×=
=
=
×=
−×=
==
+=+
−
−
−
−
α
β
α
β
α β
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
37/41
R"a'() K!a0(a a& HF
−×=
−=
−
T E
c E r
f
HF f HF
11'0exp109.1 &
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
38/41
R"a'() C+a, a& HF
−=
−=
T T
E E
c E r
o
o
f f
HF f HF
11&''0exp
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
39/41
Mineral Lempun Tempera!ur" C E#
Ka2+)&)%" A+S)O74OH8 7.10-11
6 .10-11
6.10-10
'.410-10
S2)!**2&%*20)++2&)%"
A+S)O64OH8nH6O .610-11
6 6.10-10
I++)%" K-6 A+4A+1S)8O64OH8 6 8.110-1+
7.10-11
.10-11
M!(#2>)%" KA+S)O74OH86 .10-10
.10-10
7.10-9
6.10-9
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
40/41
La! 0"a'() ')*)a
S!a%! ;a%a& %"0;!a% a0) CaCOD1 ,a&
)$!%a0 (a&a% #"$a% a+a* +a0!%a& HC+
7. J)'a a0)-a0) aa+&,a 7 #*1
;"0a$a'a< a0)-a0)&,a ("%"+a< %"0;"&a* );"a&a ("+a*a 7 "%)' S!
-
8/18/2019 Stimres Acidizing (Kuliah 3 4)
41/41
P"0;a&)&a& La!-+a! 0"a'()
HF S";!a< $a0%)'"+ a+;)%" "&a& a0)-a0) 7 **
)a%!
6°C1 ;"0a$a +a*a $a0%)'"+ a+;)%" a'a& +a0!%a+a* +a0!%a& a(a* Ba&)&'a& a'%!%"0(";!% )'a $a0%)'"+&,a '!a0(a.