wesam@culture.gov.jo 295 Oó`©dG

r¿Gô``` rªo©dGh oá``©a qôdG p∂«a ! r¿É````` sª nY Énj p∂```n∏ nª rLnCG É ne

r∫É n«LnC’G p∂æY nç só nM rónb r∫ÉÑLnCG pá n©rÑ``` n°S ≈∏Y pâ rªpf

rQƒ````` oãræ ne mÜÉ` nà pc uπ oc »pa rQƒof rø pe l±ô`` nM p∂ oîj pQÉnJ

r¿ƒtædG o± rô``` nM É ng pô pNBG »pa r¿ƒ oª nY nπ« p≤a pâ« uª``` o°S rónb

»pà nØ```` n°T »` pa mºn nf ≈n∏ rMnCG Énj »pànæ```` n°S rƒ``` n°S ÉnjnCG o¿É sª nY Énj

tπ`` p¶oJ nh » pª`` rënJ pá nªr« nîdÉ nc tπ n¶nJ n±ƒ````` n°S k᪠p°UÉ nY Énj

rºn∏`` r© ne p∂` sfCÉpH o¿É````` sª nY Énj rºn∏ r©nj oó¡````` r°ûnj pºdÉ©dG tπ oc

r¿Énà`` r°ùoÑdG »pa pIôg qõdG nπã pe r¿É``````WhnCÓd kI nô```` nî rØne Énj

ما أجملكيا عمان!IójÉ«©dG ∞WÉY .O :ô©°T

2019

- ~ ¿

ƒKÓãdG

áæ°ùdG -

᫪°TÉ

¡dG á«f

OQC’G áµ

∏ªªdG -

áaÉ≤ãdG

IQGRh

ÉgQó

°üJ ¿É

«àØdGh

∫ÉØWCÓ

d IQƒ°ü

e á«aÉ≤

K ájô¡°

T á∏é

e

مدن أردنية

oOô```Zحبيبتي يا إربد nõoJ ká```Môa É`````j oó````HQpEG É````j »```àÑ«ÑMoO qô````¨ªdG o≥```°TÉ`©dGh p∂``````` t `Ñëoj …òdG É`fnCG

oó` pYƒ`` nªdG pâfnCG uÖë∏d lá`````` n°†Ñf pâfnCG pÖ∏≤∏doó````` sM nƒoe iƒ n¡dG p∂«a râ``æ∏YnCG pOÓ````ÑdG tπcoó n¡ r°ûnj kGó`` réne pó`éª∏d É````æH …òdG p∂`` oîjQÉJ

oó```` p°ûræoJ oQƒ``« t£dG É``¡d oó``````HQpEG mOQh o¿Éà``°ùHoóq«`````°S É¡```«a oOôØdGh lô``` ngƒ nL É¡```«a oÜôtàdGoó```` qæLoCG É¡d »````MhoQ rø nµ``` s°ùdG oô«N »àæjóe

oO uó`````` néof É```````f nOƒ o¡ oY ká`````` n°ShôY Éj p∑É``æÄLoó n¡`` r°ûne p∂«a oº`∏ëdGh râ``` n≤s≤ëJ ≈næ oªdG p∂«aoó````HQpEG ÉgG nó`` pa …ô rª oY oO qOQoCG É```````¡d h oó``°TnCG

معان وردة الحب…ô«àÑdG »∏Y :ô©°T

»LÉf ø°ùM :ô©°T

É````¡«a É``````æ neÓ rMnCG iônfÉ`````æ«fÉenCG »a ƒ````` ogõJhÉ¡`````«ªëj nˆG ÉnærdnCÉ`````°SÉ``````櫪ënj p¿É```WhnCÓdh

uÖ````` oëdG oIOQh o¿É````©epÖ∏≤dG »a p¥ƒ s°ûdG tπchpÜQ sódG ≈∏Y lQƒ`` of É```¡d

É``````æj pó r¡nj pAÉ````«∏n©dG ≈dpEGÉ```````æoàÑ«ÑM É````````æoàæjóeÉ```````æoàdƒoØ oW ƒ```` ogõJ É¡HÉæoJô«````` p°ùne É¡```````` pà sª¡HÉ`````æ«f róoJ päÉ````jÉ n dG nøeÉgÉæ rª`````` n°S nQ m¥Qh ≈∏YÉgÉ`````` q« nëoe É```````` qf qƒdhÉ ngÉ`` næjnCGQ m¥ rƒ`````` n°T »ahÉ``````æ« paGƒoJ É¡pà nª`````` r°ùnÑpHƒoæ rënJ É``````æteoCG o¿É````````©neoø`````` rënf É¡d lAÉ``````æHnCGhoø`````` rës∏dG É`æd ƒo∏ëj É`¡HÉ`````æ«fÉ nZnCG É¡d oÖ``````« p£nJÉ```¡j pó¡of pô``` rªo©dG n™```«HQÉ¡« p≤ r°ùnf uÖ``` oëdG nAÉ```ehÉ¡`````«pærÑnfh Ég oô ué`````` n°ûofÉ``````æj pOÉjnCG røe mΩ rõ```````` n©pH

OG qƒY ¢ûjhQO óªëe :á q°übâ«JÉZõdG ¢UÓNEG :Ωƒ°SQ نا عمان أم

23

má£Ñ¨H nô©°T , pø«àæ°S oòæe páq«aÉ≤ãdG q¿OQoC’G pIÉæb »a oπª©j , páq«aÉ≤qãdG pèeGôÑ∏d l§«°ûf wó©eh lΩ qó≤e lΩÉ°Sh kGô«Ñc kÉ≤ r°û pY É¡o≤°û©j o¬qfnC’ n∂dPh , n¿É qªY n™e máq«fƒjõØ∏J má∏HÉ≤e nAGôLpEG o¬ o°ù«FQ o¬ræ pe nÖ∏W ÉeóæY mIô«Ñc

.o¬d nOhóM ’

p¬pàæjóe pájDhôd kÉb rƒ n°T o≥Øîj o¬oÑ∏bh ƒjóà°SoC’G nπNO , pQGƒ pëdG Gòg pAGôLpE’ oΩõ∏j Ée sπc lΩÉ°Sh nõ q¡L ,É¡ pNƒ oª o°ûpH râ°ù∏Lh mΩÉ°Sh ≈∏Y râªq∏°S ,náq«¡ÑdG É¡nàs∏ oM o¢ùÑ∏J »gh o¿É qªY râ∏NO , páHƒÑëªdG

: oQGƒ pëdG nCGóHh. nøjógÉ°ûªdG pIOÉ q°ù∏d p∂ n°ùØf »e qón≤oJ r¿nCG ƒLQnCG ,¿É qªY náq«¡ÑdG ÉæqeoCG p∂H kÓ¡ n°Sh kÓgnCG :ΩÉ°Sh -

, mπ«ªL mQhôë°T päƒ n°U ≈∏Y mìÉÑ°U sπc oß≤«à°SnCG" : q»æH Éj pá n© s°ùdGh pÖ rM qôdG ≈∏Y :¿É qªY - pΩóbnCG) nø«q«fƒ tª©dG ≈∏Y náq«ëàdG »≤doCGh nπ«ªédG n»HƒK o¢ùnÑdnCG , pIQÉ¡ q£dGh pAÉ≤qædÉH »¡Lh oπ p°ùZnCG nó©H . n¿ƒ tªY náqHQ »fƒ sª n°Sh ,º¡pàµ∏ªªd k᪰UÉY »fh oòîqJG ,(»æràæµ°S »àdG p܃© q°ûdG røe »ª°SG ¢SƒØdOÓ«a »fÉãdG ¢Sƒª«∏£H oóFÉ≤dG nôq«Zh , o¿Éfƒ«dG »æ∏NO má∏jƒW mäGƒæ°S

."É«ØdOÓ«a" ≈dpEG " n¿ƒ tªY áqHQ"

, o¿Éfƒ«dGh , o¢SôØdGh , n¿ƒt«∏HÉÑdG »ææµ°S pá∏jƒ s£dG …ôªY päGƒæ°S nôÑY »qæe mø rc oQ qπc »a Gh oóq«°T , n¿ƒª∏°ùªdGh , o¿Éeh tôdGh , o •ÉÑfnC’Gh nìQÉ°ùªdGh n¢ùFÉæµdGh nóLÉ°ùªdGh n Ó≤dGh n䃫ÑdG t∫óJ »àdGh , n∂dP nô«Zh nπoÑ t°ùdGh päÉLqQóªdGh

."º¡pJGQÉ°†M ≈∏Yh º¡«∏Y

?∂«∏Y o oRÉæsàdG Gòg GPɪdh :ΩÉ°Sh - páqjQÉéqàdGh páq«YÉa qódG p¢VGôZnC’G »a u…ƒn« nëdG n» p©bƒe røe pIOÉØà°SÓd :¿É qªY -

. páqjôµ°ù©dGh páq«YGQõdGh páq«æµ s°ùdGh

,É¡d nπjõédG o√ nôµ°T nΩ qób pájÉ¡ædG »ah , n¿É qªY n™e nπ«ªédG o√ nQGƒM lΩÉ°Sh n™HÉJ . nΩÉfh G kóq«L nôqKóJ , pΩƒqæ∏d nÖgP , mQhô°Sh mìôØH oô©°ûj ƒgh pâ«ÑdG ≈dpEG nOÉYh

o¿É qªY râfÉc ; pìôØdÉH oô p© r°ûoj mA»°T tπc , pIòaÉædG nøe nô¶f , p¬pJOÉ©c G kô qµÑe lΩÉ°Sh nß≤«à°SG n¢VQnC’G oR qô£j , mAhó¡H o§bÉ°ùàj oè∏ãdG n∫GR Ée ,É¡ paÉaR pá∏«d »a l¢ShôY É¡qfnCÉc n¢†«HnC’G É¡nHƒK o¢ùÑ∏J

o¬ nª∏b n∂°ùenCG , n¿É qª©H p¬pFÉ≤d røY kGôjô≤J oÖàµj nòN nCGh p¬Ñàµe ≈d pEG nOÉY .kGQhô o°Sh káé¡H p܃∏≤dG ≈∏Y »Ø°†ojh ,ká nYh nQh kAÉ¡H páªjó≤dG »fÉѪdÉH o¿GOõJ , m¿ƒoæ nM qΩoCÉc mìôØH É¡rjój nø«H nøcÉenC’G oÖYGóJ , pOƒ q£dÉc pá∏«ªédG É¡pàq∏ oëH o¿É qªY o∞≤J" : nÖàch p∂∏ªdG pó«¡ q°ûdG póé°ùeh , pô«ÑµdG q»æ«°ùëdG póé°ùªdGh , päÉqjQƒ oëdG pπ«Ñ°Sh , q»fÉeh tôdG pêqQóªdGh , n¿É qªY pá©∏b : pIójóédGh p¢SQGóªdG ≈d pEG páaÉ°VpE’ÉH , páq«Hô©dG pá¨∏dG p™ nª réneh , páq«fOQoC’G pá©eÉédGh , pÜÉÑ°û∏d pø«°ùëdG páæjóeh , pø«°ùëdG pøH p G póÑY ,kÉ«dÉY kÉJƒ n°U lΩÉ°Sh n™ª°S ."É¡dɪLh É¡pઠn¶ nY ≈∏Y lógÉ°T n¿É qªY »a Ée qπc . páãjóëdG p QGƒ q°ûdGh , pájÉY qôdG pQh oOh , páãjóëdG

: u»ëdG p∫ÉØWnCG n™e oO qOôj nìGQh nº°ùàHG , pIòaÉædG nøe nô¶f

… pOÓH Éj rô```ѵf oÖ`` q«£dG oôé```` q°ûdG p∂«a oô```ѵj É``` nª∏ãe

rô```àYRh kÉfƒ`` oàj nR p∂```pHGógnCG n¥ƒ```a É`````æ« pYQRÉa

rô```` n°†NnCG pó``«©dG pìÉÑ``°U nπãe kÓ```enCG É```æ« p∏ªMGh ≈eÉ```` n°ûf : uÖ```ëdG pôàaO »a Éf nAɪ```°SnCG »ÑoàcGh

rôãc nCG ( n¢VQnC’G) n¿ƒo≤ n°û©j røµd ( nOQƒdG) n¿ƒo≤ n°û©j

o

OG qƒY ¢ûjhQO óªëe :á q°übâ«JÉZõdG ¢UÓNEG :Ωƒ°SQ نا عمان أم

23

má£Ñ¨H nô©°T , pø«àæ°S oòæe páq«aÉ≤ãdG q¿OQoC’G pIÉæb »a oπª©j , páq«aÉ≤qãdG pèeGôÑ∏d l§«°ûf wó©eh lΩ qó≤e lΩÉ°Sh kGô«Ñc kÉ≤ r°û pY É¡o≤°û©j o¬qfnC’ n∂dPh , n¿É qªY n™e máq«fƒjõØ∏J má∏HÉ≤e nAGôLpEG o¬ o°ù«FQ o¬ræ pe nÖ∏W ÉeóæY mIô«Ñc

.o¬d nOhóM ’

p¬pàæjóe pájDhôd kÉb rƒ n°T o≥Øîj o¬oÑ∏bh ƒjóà°SoC’G nπNO , pQGƒ pëdG Gòg pAGôLpE’ oΩõ∏j Ée sπc lΩÉ°Sh nõ q¡L ,É¡ pNƒ oª o°ûpH râ°ù∏Lh mΩÉ°Sh ≈∏Y râªq∏°S ,náq«¡ÑdG É¡nàs∏ oM o¢ùÑ∏J »gh o¿É qªY râ∏NO , páHƒÑëªdG

: oQGƒ pëdG nCGóHh. nøjógÉ°ûªdG pIOÉ q°ù∏d p∂ n°ùØf »e qón≤oJ r¿nCG ƒLQnCG ,¿É qªY náq«¡ÑdG ÉæqeoCG p∂H kÓ¡ n°Sh kÓgnCG :ΩÉ°Sh -

, mπ«ªL mQhôë°T päƒ n°U ≈∏Y mìÉÑ°U sπc oß≤«à°SnCG" : q»æH Éj pá n© s°ùdGh pÖ rM qôdG ≈∏Y :¿É qªY - pΩóbnCG) nø«q«fƒ tª©dG ≈∏Y náq«ëàdG »≤doCGh nπ«ªédG n»HƒK o¢ùnÑdnCG , pIQÉ¡ q£dGh pAÉ≤qædÉH »¡Lh oπ p°ùZnCG nó©H . n¿ƒ tªY náqHQ »fƒ sª n°Sh ,º¡pàµ∏ªªd k᪰UÉY »fh oòîqJG ,(»æràæµ°S »àdG p܃© q°ûdG røe »ª°SG ¢SƒØdOÓ«a »fÉãdG ¢Sƒª«∏£H oóFÉ≤dG nôq«Zh , o¿Éfƒ«dG »æ∏NO má∏jƒW mäGƒæ°S

."É«ØdOÓ«a" ≈dpEG " n¿ƒ tªY áqHQ"

, o¿Éfƒ«dGh , o¢SôØdGh , n¿ƒt«∏HÉÑdG »ææµ°S pá∏jƒ s£dG …ôªY päGƒæ°S nôÑY »qæe mø rc oQ qπc »a Gh oóq«°T , n¿ƒª∏°ùªdGh , o¿Éeh tôdGh , o •ÉÑfnC’Gh nìQÉ°ùªdGh n¢ùFÉæµdGh nóLÉ°ùªdGh n Ó≤dGh n䃫ÑdG t∫óJ »àdGh , n∂dP nô«Zh nπoÑ t°ùdGh päÉLqQóªdGh

."º¡pJGQÉ°†M ≈∏Yh º¡«∏Y

?∂«∏Y o oRÉæsàdG Gòg GPɪdh :ΩÉ°Sh - páqjQÉéqàdGh páq«YÉa qódG p¢VGôZnC’G »a u…ƒn« nëdG n» p©bƒe røe pIOÉØà°SÓd :¿É qªY -

. páqjôµ°ù©dGh páq«YGQõdGh páq«æµ s°ùdGh

,É¡d nπjõédG o√ nôµ°T nΩ qób pájÉ¡ædG »ah , n¿É qªY n™e nπ«ªédG o√ nQGƒM lΩÉ°Sh n™HÉJ . nΩÉfh G kóq«L nôqKóJ , pΩƒqæ∏d nÖgP , mQhô°Sh mìôØH oô©°ûj ƒgh pâ«ÑdG ≈dpEG nOÉYh

o¿É qªY râfÉc ; pìôØdÉH oô p© r°ûoj mA»°T tπc , pIòaÉædG nøe nô¶f , p¬pJOÉ©c G kô qµÑe lΩÉ°Sh nß≤«à°SG n¢VQnC’G oR qô£j , mAhó¡H o§bÉ°ùàj oè∏ãdG n∫GR Ée ,É¡ paÉaR pá∏«d »a l¢ShôY É¡qfnCÉc n¢†«HnC’G É¡nHƒK o¢ùÑ∏J

o¬ nª∏b n∂°ùenCG , n¿É qª©H p¬pFÉ≤d røY kGôjô≤J oÖàµj nòN nCGh p¬Ñàµe ≈d pEG nOÉY .kGQhô o°Sh káé¡H p܃∏≤dG ≈∏Y »Ø°†ojh ,ká nYh nQh kAÉ¡H páªjó≤dG »fÉѪdÉH o¿GOõJ , m¿ƒoæ nM qΩoCÉc mìôØH É¡rjój nø«H nøcÉenC’G oÖYGóJ , pOƒ q£dÉc pá∏«ªédG É¡pàq∏ oëH o¿É qªY o∞≤J" : nÖàch p∂∏ªdG pó«¡ q°ûdG póé°ùeh , pô«ÑµdG q»æ«°ùëdG póé°ùªdGh , päÉqjQƒ oëdG pπ«Ñ°Sh , q»fÉeh tôdG pêqQóªdGh , n¿É qªY pá©∏b : pIójóédGh p¢SQGóªdG ≈d pEG páaÉ°VpE’ÉH , páq«Hô©dG pá¨∏dG p™ nª réneh , páq«fOQoC’G pá©eÉédGh , pÜÉÑ°û∏d pø«°ùëdG páæjóeh , pø«°ùëdG pøH p G póÑY ,kÉ«dÉY kÉJƒ n°U lΩÉ°Sh n™ª°S ."É¡dɪLh É¡pઠn¶ nY ≈∏Y lógÉ°T n¿É qªY »a Ée qπc . páãjóëdG p QGƒ q°ûdGh , pájÉY qôdG pQh oOh , páãjóëdG

: u»ëdG p∫ÉØWnCG n™e oO qOôj nìGQh nº°ùàHG , pIòaÉædG nøe nô¶f

… pOÓH Éj rô```ѵf oÖ`` q«£dG oôé```` q°ûdG p∂«a oô```ѵj É``` nª∏ãe

rô```àYRh kÉfƒ`` oàj nR p∂```pHGógnCG n¥ƒ```a É`````æ« pYQRÉa

rô```` n°†NnCG pó``«©dG pìÉÑ``°U nπãe kÓ```enCG É```æ« p∏ªMGh ≈eÉ```` n°ûf : uÖ```ëdG pôàaO »a Éf nAɪ```°SnCG »ÑoàcGh

rôãc nCG ( n¢VQnC’G) n¿ƒo≤ n°û©j røµd ( nOQƒdG) n¿ƒo≤ n°û©j

o

5 4

õjõ©dGóÑY ... õjõ©dGóÑY ? oΩÉ°Sh Éj GPÉeG kó«©°S n∑GQnCG

n¿ƒ tªà¡j oå«M , pá∏«Ø£dG oá¶aÉëe É¡fpEG , põjõ©dG nóÑY Éj rô¶fG. má q°UÉN mäÉs«ªëe »a É¡nfƒo©°†jh páqj qôÑdG päÉfGƒ«ëdÉH

,Éæg Ó«∏b oìÉJôæ°S râfÉc ró≤a ,¿É©e ná¶aÉëe Éær∏°Uh rób Égh o∫ƒWnCG É¡Hh , pájQÉéàdG pπaGƒ≤dGh pêÉ sé oëdG pQƒÑ©d É k≤jôW. u¿OQoC’G »a mójóM pá sµ p°S

ºcóæY rπgh?Éæo∏ãe lôëH

nπ«∏dG nìÉJôæd k᪫N tó p©oæ°S n¿B’Gh . pAGôàÑdG náæjóe oQhõf sºK

. pIQÉj qõdG p√ò¡H G kóL ló«©°S ÉfnCG

p¢ShôY páÑ≤©dG pá¶aÉëe »a ¿B’G nâfnCG ,…ô«¨°U Éj rº©f Éæjód q¿nCG ɪc, pº°SÉÑdG q¿OQoC’G pô r Kh , pôªMnC’G pôëÑdG

pºdÉ©dG »a môëH n¢†ØNnCG. oâq«ªdG oôëÑdG ƒgh

. pásjôëÑdG pAÉ«MnC’G p¢û«©d oí∏°üj ’h G kóL lídÉe ¬fpEG , rº©f

! lâq«eh lôëH

, p∑ôµdG pá¶aÉëe »a oøëf n¿B’Gh lïjQÉJ É¡d »àdG É¡pà©∏b røe oÜôà≤æ°Sh …òdG q»HƒqjnC’G pøjódG pìÓ°U pπ£ÑdG n™e lπaÉM."ÜÉ≤©dG º°ûN"É¡oÑ≤d n¿Éch. n¢Só≤dG É¡H ≈ªM

! n¿Gƒ«ëdG n∑GP nπªLnCG Ée

É¡ªdG o∫GõZ o¬fpEG

n¿ rP pEG oÖ∏WnCÉ°S’ qhnCG …ódGh

o≥WÉæe É¡fnCG qóH ’lá∏«ªL

Éf oò oNrCÉ«°S ,»≤jó°U Éj É k©ÑW p܃æédG ≈dpEG má∏MQ »a »HnCG Éj hhhƒgÉj , pᩪédG nΩƒj

!!ΩÓ°S

?Éæ©e oÖgòJ rπg p∫ɪL ≈∏Y n∂oa uôYoCÉ°S

u¿OQoC’G ÉpææWh

sπc »°ûªæ°S rπg? p≥jô£dG p√òg

pAGôàÑdG páæjóªd Éæo∏ p°Uƒoj …òdG p≥« q°ùdG tôªe ¬fpEG »àdG , p™Ñ s°ùdG É«f qódG pÖFÉéY ióMpEG pájOQƒdG

páJƒëæªdG páq«°Sóæ¡dG É¡pJQɪ©H oô¡à°ûJ . páªjó≤dG p√É«ªdG uôL päGƒæbh

.»≤jó°U Éj pIóªYnC’G ≈dpEG rô¶fG ,Éær∏°Uh rób Ég

? õjõY Éj n∂H Ée.»HnCG Éj Ékæ°ùM

É¡qfpEG !! páYhô∏d Éj . p¿ƒ∏dG oájOQh

n¿ƒµJ r¿nCG t≥ëà°ùJ pπ©ØdÉH.É«f tódG pÖFÉéY ióMpEG

»æK uó nM , rº oc nó∏H nπªLnCG Ée. p¿ oóªdG »bÉH røY nôãcnCG

w»îjQÉJ løWh q¿OQoC’Éa ,»≤jó°U Éj rº©f pº¶©e »a o Ó≤dGh , lπ«°UnCG

pá¶aÉëe »Øa , päɶaÉëªdG , páfG qôëdG oá©∏b p¥QRnC’G nøe oójó©dG oóLƒj ɪc

: pá«îjQÉàdG pQƒ°ü≤dG ΩÉ°ûgh GôªëdG ô°üb

.≈à°ûªdGh ábôjh

≈dpEG oÖgòæ°S oˆG nAÉ°T r¿pEG G kóZh , pó∏ÑdG p§°Sh »a päÉjQƒ oëdG nô°üb iôà°Sh n¿É sªY

, nºjó≤dG s»æ«°ùëdG nóé°ùªdGh , s»fÉeh qôdG nêqQóªdGh …OGh »a pô«enC’G p¥GôY oô°üb n∂dòc h

.É k°†jnCG p¿ÉµªdG oáYhQ oå«M pô« u°ùdG

º oµjód !oˆG nAÉ°T Ée.lIô«ãc l Ób

pAÉ≤∏ÑdG oá¶aÉëe rπgh? n¿É qªY røY lIó«©H

pá«HôàdG n¢S rQO nâ«°ùfnCG? p¢ùenCG pá«YɪàL’G

p¿óªdG nøe nójó©dG tº°†J oAÉ≤∏ÑdÉa , rº©f É¡pFÉæÑH oô¡à°ûJ »àdG o§∏ s°ùdG Ég oRôHnCG

. pπ«∏©dG Ég uƒ nLh u»KGôàdG

Éæ©e nÖgòJ r¿nCG ≈qæªJnCG rºc ÉHOÉe pá¶aÉëe »a ƒÑ«f pπÑL ≈dpEG oáq«FÉ°ùØ«°ùoØdG oäÉMƒs∏dG É¡«Øa

.oáªjó≤dG o¢ùFÉæµdGh oá«îjQÉàdG

n hQnCG Éeh ºµnf oóoe nπªLnCG Ée »FÉbó°UnCG oç uóMoCÉ°S , rº oµ nîjQÉJ røY oOƒYnCG ÉeóæY pâjƒµdG »a . p¬ p∏gnCG pΩôch u¿OQoC’G p∫ɪL

?É¡nàaôY n∞«c

nOƒ©f ≈àM máMGôà°SÉH º oµojrCGQ Ée u¿OQoC’G p᪰UÉY n¿É sªY ≈dpEG É kMÉÑ°U

?ÉænJô«°ùe nπªµfh »dɨdG

râfÉch , mΩÉY »nØdnCG røe nôãcnCG nπÑb o•ÉÑfnC’G oÜô©dG ÉgÉæHh .É¡n∏ pNGO rº og nRƒæc n¿ƒ¶Øëjh É n¡fƒoæµ°ùj n∫RÉæe

, pá«îjQÉàdG »fÉѪdG nøe pójó©dG ≈∏Y …ƒàëJ É¡fnCG ɪc o᪵ëªdGh oíHòªdGh pâæÑdG oô°übh oáfõîdG É¡«Øa

. oóÑ©ªdGh oôj sódGh päÉWÉ°ûæ∏d lìô°ùeh

p܃ o°SÉëdG nRÉ¡L ríàØf n∫É©J . mQhô°S uπ oµH p∫ɪ q°ûdG nøe oCGóHnCÉ°S. u¿OQoC’G p¿óe pQ nƒ o°U ≈∏Y n∂ra uôYoCGh

Éj rô¶fG . páÑ°üîdG É¡pàHôàH oõq«ªàJ »àdG óHQpEG oá¶aÉëe oå«M pá¶aÉëe »a oóLƒJ »àdG p¢†H sôdG oá©∏b p√ògh , oõjõY

pìÓ°U pIOÉb oóMnCG náeÉ°SoCG oøH pøj qódG tõY ÉgÉæH , n¿ƒ∏éY. u»HƒqjnC’G pøjódG

5 4

õjõ©dGóÑY ... õjõ©dGóÑY ? oΩÉ°Sh Éj GPÉeG kó«©°S n∑GQnCG

n¿ƒ tªà¡j oå«M , pá∏«Ø£dG oá¶aÉëe É¡fpEG , põjõ©dG nóÑY Éj rô¶fG. má q°UÉN mäÉs«ªëe »a É¡nfƒo©°†jh páqj qôÑdG päÉfGƒ«ëdÉH

,Éæg Ó«∏b oìÉJôæ°S râfÉc ró≤a ,¿É©e ná¶aÉëe Éær∏°Uh rób Égh o∫ƒWnCG É¡Hh , pájQÉéàdG pπaGƒ≤dGh pêÉ sé oëdG pQƒÑ©d É k≤jôW. u¿OQoC’G »a mójóM pá sµ p°S

ºcóæY rπgh?Éæo∏ãe lôëH

nπ«∏dG nìÉJôæd k᪫N tó p©oæ°S n¿B’Gh . pAGôàÑdG náæjóe oQhõf sºK

. pIQÉj qõdG p√ò¡H G kóL ló«©°S ÉfnCG

p¢ShôY páÑ≤©dG pá¶aÉëe »a ¿B’G nâfnCG ,…ô«¨°U Éj rº©f Éæjód q¿nCG ɪc, pº°SÉÑdG q¿OQoC’G pô r Kh , pôªMnC’G pôëÑdG

pºdÉ©dG »a môëH n¢†ØNnCG. oâq«ªdG oôëÑdG ƒgh

. pásjôëÑdG pAÉ«MnC’G p¢û«©d oí∏°üj ’h G kóL lídÉe ¬fpEG , rº©f

! lâq«eh lôëH

, p∑ôµdG pá¶aÉëe »a oøëf n¿B’Gh lïjQÉJ É¡d »àdG É¡pà©∏b røe oÜôà≤æ°Sh …òdG q»HƒqjnC’G pøjódG pìÓ°U pπ£ÑdG n™e lπaÉM."ÜÉ≤©dG º°ûN"É¡oÑ≤d n¿Éch. n¢Só≤dG É¡H ≈ªM

! n¿Gƒ«ëdG n∑GP nπªLnCG Ée

É¡ªdG o∫GõZ o¬fpEG

n¿ rP pEG oÖ∏WnCÉ°S’ qhnCG …ódGh

o≥WÉæe É¡fnCG qóH ’lá∏«ªL

Éf oò oNrCÉ«°S ,»≤jó°U Éj É k©ÑW p܃æédG ≈dpEG má∏MQ »a »HnCG Éj hhhƒgÉj , pᩪédG nΩƒj

!!ΩÓ°S

?Éæ©e oÖgòJ rπg p∫ɪL ≈∏Y n∂oa uôYoCÉ°S

u¿OQoC’G ÉpææWh

sπc »°ûªæ°S rπg? p≥jô£dG p√òg

pAGôàÑdG páæjóªd Éæo∏ p°Uƒoj …òdG p≥« q°ùdG tôªe ¬fpEG »àdG , p™Ñ s°ùdG É«f qódG pÖFÉéY ióMpEG pájOQƒdG

páJƒëæªdG páq«°Sóæ¡dG É¡pJQɪ©H oô¡à°ûJ . páªjó≤dG p√É«ªdG uôL päGƒæbh

.»≤jó°U Éj pIóªYnC’G ≈dpEG rô¶fG ,Éær∏°Uh rób Ég

? õjõY Éj n∂H Ée.»HnCG Éj Ékæ°ùM

É¡qfpEG !! páYhô∏d Éj . p¿ƒ∏dG oájOQh

n¿ƒµJ r¿nCG t≥ëà°ùJ pπ©ØdÉH.É«f tódG pÖFÉéY ióMpEG

»æK uó nM , rº oc nó∏H nπªLnCG Ée. p¿ oóªdG »bÉH røY nôãcnCG

w»îjQÉJ løWh q¿OQoC’Éa ,»≤jó°U Éj rº©f pº¶©e »a o Ó≤dGh , lπ«°UnCG

pá¶aÉëe »Øa , päɶaÉëªdG , páfG qôëdG oá©∏b p¥QRnC’G nøe oójó©dG oóLƒj ɪc

: pá«îjQÉàdG pQƒ°ü≤dG ΩÉ°ûgh GôªëdG ô°üb

.≈à°ûªdGh ábôjh

≈dpEG oÖgòæ°S oˆG nAÉ°T r¿pEG G kóZh , pó∏ÑdG p§°Sh »a päÉjQƒ oëdG nô°üb iôà°Sh n¿É sªY

, nºjó≤dG s»æ«°ùëdG nóé°ùªdGh , s»fÉeh qôdG nêqQóªdGh …OGh »a pô«enC’G p¥GôY oô°üb n∂dòc h

.É k°†jnCG p¿ÉµªdG oáYhQ oå«M pô« u°ùdG

º oµjód !oˆG nAÉ°T Ée.lIô«ãc l Ób

pAÉ≤∏ÑdG oá¶aÉëe rπgh? n¿É qªY røY lIó«©H

pá«HôàdG n¢S rQO nâ«°ùfnCG? p¢ùenCG pá«YɪàL’G

p¿óªdG nøe nójó©dG tº°†J oAÉ≤∏ÑdÉa , rº©f É¡pFÉæÑH oô¡à°ûJ »àdG o§∏ s°ùdG Ég oRôHnCG

. pπ«∏©dG Ég uƒ nLh u»KGôàdG

Éæ©e nÖgòJ r¿nCG ≈qæªJnCG rºc ÉHOÉe pá¶aÉëe »a ƒÑ«f pπÑL ≈dpEG oáq«FÉ°ùØ«°ùoØdG oäÉMƒs∏dG É¡«Øa

.oáªjó≤dG o¢ùFÉæµdGh oá«îjQÉàdG

n hQnCG Éeh ºµnf oóoe nπªLnCG Ée »FÉbó°UnCG oç uóMoCÉ°S , rº oµ nîjQÉJ røY oOƒYnCG ÉeóæY pâjƒµdG »a . p¬ p∏gnCG pΩôch u¿OQoC’G p∫ɪL

?É¡nàaôY n∞«c

nOƒ©f ≈àM máMGôà°SÉH º oµojrCGQ Ée u¿OQoC’G p᪰UÉY n¿É sªY ≈dpEG É kMÉÑ°U

?ÉænJô«°ùe nπªµfh »dɨdG

râfÉch , mΩÉY »nØdnCG røe nôãcnCG nπÑb o•ÉÑfnC’G oÜô©dG ÉgÉæHh .É¡n∏ pNGO rº og nRƒæc n¿ƒ¶Øëjh É n¡fƒoæµ°ùj n∫RÉæe

, pá«îjQÉàdG »fÉѪdG nøe pójó©dG ≈∏Y …ƒàëJ É¡fnCG ɪc o᪵ëªdGh oíHòªdGh pâæÑdG oô°übh oáfõîdG É¡«Øa

. oóÑ©ªdGh oôj sódGh päÉWÉ°ûæ∏d lìô°ùeh

p܃ o°SÉëdG nRÉ¡L ríàØf n∫É©J . mQhô°S uπ oµH p∫ɪ q°ûdG nøe oCGóHnCÉ°S. u¿OQoC’G p¿óe pQ nƒ o°U ≈∏Y n∂ra uôYoCGh

Éj rô¶fG . páÑ°üîdG É¡pàHôàH oõq«ªàJ »àdG óHQpEG oá¶aÉëe oå«M pá¶aÉëe »a oóLƒJ »àdG p¢†H sôdG oá©∏b p√ògh , oõjõY

pìÓ°U pIOÉb oóMnCG náeÉ°SoCG oøH pøj qódG tõY ÉgÉæH , n¿ƒ∏éY. u»HƒqjnC’G pøjódG

∞jô°ûdG óªMCG ô«ª°S :OGóYEG

6

pπÑL røe É¡pHôo≤d , pïjQÉàdÉH Ég oôcPh É¡ oª°SG n§ÑJQG ,¿É©e páæjóªd u»Hô¨dG p∫ɪ°ûdG »a ,IGô q°ûdG p∫ÉÑL n§°Sh o™≤J láq«fOQoCG lájôb. n¿B’G ≈àM É¡«°VGQnCG »a ká∏KÉe p√ pQÉKBG ÉjÉ≤H râdGR Éeh ,É¡«a u»fÉeh tôdG pó¡©dG nøe mø°üM pQÉKBG pOƒLhh , pº«µëàdG

. pIôé¡∏d pá©°SÉàdG páæ s°ùdG »a É¡ p∏gnCG n™e kÉër∏ o°U nó≤Yh , nºs∏°Sh p¬«∏Y oˆG ≈q∏°U- o∫ƒ°SôdG É¡ nëàa

. pAGôªëdG p∫ÓuàdG pOƒLƒH oás«aGô¨édG É¡oà©«ÑW oRÉàªJh , m᪰ùf p∞dnC’G »dGƒM É¡oæµ°ùj ," nô rª oëdG nÜÉ°†¡dG" ká¨d "ìoQPnCG " »æ©J

pQÉé°TnC’Gh pø«JÉ°ùÑdÉH räô p¡oà°TG óbh ,É¡ pª°SÉH ≈ sª°ùoj lπ«°S É¡«a n¿Éch ,É¡pFÉe páHhòYh pIôaƒH É kªjób räõs«ªJh râaô oY. p¿Éqe tôdGh , pRƒs∏dGh , pø«àdGh p¿ƒàjõdÉc , pIôªãªdG

. q»°ùjQOpE’Gh u…ƒ nª nëdG päƒbÉj : pø« nN uQDƒªdG nøe wπc É¡æY nÖàch 1845 nΩÉY ( ø«dÉa êQƒL) t…óæ∏æØdG oádÉ qM sôdG Ég nQGR

pøH nájhÉ©e"h " mÖdÉW »H nCG pøH x»∏Y" nø«H pº«µëàdG oáKOÉM "ìoQPnCG " `H n§ÑJQG pIó°TGôdG páaÓîdG nó©H x»°SÉ«°S mçóM nô¡°TnCG sπ©d ." p¢UÉ©dG pøH hôªY "h " u…ô©°TnC’G ≈°Sƒe »H nCG" pájÉ°UƒH " n¿É«Ø°S »HnCG

É¡n« p°VÉe É¡d oó«©J »àdG pásjƒªæàdG pèeGôÑdGh pá«àëàdG ≈æÑdGh päÉeóîdG nøe mô«ãµd oô≤àØJh , pAGôë s°üdG nøe lQÉëH n¿B’G É¡ o£«ëJ . n¥ pô r°û oªdG

أذرح

أماكن أردنية

7

o

¢Shô°†dG íeÉ°S .O :OGóYEG

o¬ oª°SG oO sOônànj … pòsdG oQƒ o¡ r°û nªdG t»MÉn« u°ùdG oºn∏© nªdG n∂d nP o¬sfpEG pásaÉc røe oQG sh tõdG p¬«Jr CÉnjh ,Ék©« pª nL nø«q«fOQoC’G p™ peÉ n°ùe ≈∏Y , pπ«°UnC’G u…Qɪ© pªdG uøØdG p∫ɪéH p™tàªsà∏d ; pºdÉ©dG pAÉëfnCG nøe páq«bô s°ûdG pá¡édG »a o™≤j x»fÉehQ mìô°ùe røY lIQÉÑY nƒgh p™bGƒdG páaƒ nédG pπÑL røe pÜô≤dÉH n¿É sªY páq«fO rQoC’G p᪰UÉ©dG p¬pFÉæH oøeR oOƒ©jh , n¿É qªY pá©∏≤d pá∏HÉ≤ªdG p∫ÓqàdG póMnCG ≈∏Y pQƒWGôÑepEÓd É keGôc pEG n»pæoH oå«M (Ω130) páæ°S ≈dpEG

.∑G nòfBG n¿É qªY nQGR …òqdG (¢SƒfÉjQOÉe) »àqdG (ΩQƒØdG) náMÉ°S p¬pÑfÉL ≈dpEG oßMÓj pêsQó oª∏d oôFG sõdGh É¡pFÉæH oïjQÉJ oOƒ©jh ,(™Hôe ôàe 7600) É¡oàMÉ°ùe o≠∏ÑJ ¢Sƒ«fƒ£fnCG) pô°ü«≤dG pó¡Y »a …OÓ«ªdG »fÉqãdG p¿ô≤dG ≈dpEG oπª©nà r°ùoj o¬sfpEÉa q»fÉeh qôdG pêqQóªdG oìô°ùe ÉsenCG ,(¢Sƒ«H øe lô«ãµa ,Gòg Éæ peƒj ≈qàM páq«FÉæ¨dGh páq«Mô°ùªdG p¢Vhô©∏d oΩÉ≤oJ páq«Mô°ùªdG p¢Vhô©dGh páqjOÉ°ûfE’Gh páq«FÉæ¨dG päÓØëdG É¡pJógÉ°ûªd »JrCÉj l¢†jôY lQƒ¡ªL É¡d o¿ƒµjh , p¬«∏Y

. u»îjQÉqàdG u…ôKnC’G p¿ÉµªdG Gòg ≈∏Y oΩ són≤oJ É¡sfnC’ ;G kórjóëJ lá nª q°ù≤e lô«Ñc lìô°ùe o¬sfnCÉH t»fÉeh qôdG oêsQó oªdG oõq«ªàjh

Ée pIógÉ°ûªd lInCÉs«¡e É¡o©«ªLh ,(ÉvØ°U 44) ≈dpEG o¬oJÉLqQóe m∫GƒbnCG røe i nhôoj Ée p ɪ°Sh , pìô°ùªdG p¢VQnCG ≈∏Y o¢Vôr©oj , u»îjQÉqàdG pìô°ùªdG n∂dP náÑ°ûN n¿ƒ∏à©j øjòqdG pø«∏q㪪∏d É¡o∏ pª©nà r°ùj pìô r°ùªdG pá q°üæe n∞∏N kI só©e Éka nô oZ n∑Éæg s¿nCG ɪc º¡ p°ùHÓe pô««¨àdh , p¢Vhô©dG nπÑb º¡ p°ùØfnCG pô«°†ëàd n¿ƒfÉsæØdG ≈∏YnCG »a oóL rƒojh , páØ∏àîªdG páq«Mô°ùªdG pógÉ°ûe nø«H

. nø«q«fÉeh qô∏d mäGOÉY oπqãªJ láqjôî°U läÉJƒëæe pìô°ùªdG sºJ p¿Gô«¨°U p¿ÉØëàe pìô°ùªdG »ÑfÉL ≈∏Y oóLƒj ɪc

:ɪg ÉkãjóM ɪgoDhÉ°ûfpEG pIÉ«M øe ÉkÑ p≤M oQ qƒ°üj nƒ ogh : páq«Ñ© q°ûdG pIÉ«ëdG o∞ëàe -1 p∞j qôdG »a º¡nKÉKnCGh º¡pJGhOnCG oøq«Ñjh , q»fOQoC’G pÖ© q°ûdG

. p≥HÉ q°ùdG p¿ô≤dG ióe ≈∏Y pájOÉÑdGh náq«fOQoC’G nAÉjRnC’G o∫hÉæàj nƒgh : páq«Ñ© q°ûdG pAÉjRnC’G o∞ëàe -2 ,…ójnC’ÉH ná nYƒæ°üªdG náªjó≤dG náqjó«∏≤qàdG náq«æ«£°ù∏ØdGh páq«fó©ªdG päÉ© q°UôªdGh pôgGƒédGh pø«jõsàdG t»∏ oM n∂dòch

.oAÉ°ùuædG É¡oeóîà°ùJ râfÉc »àqdG pádÉ°UnC’G ≈∏Y w»îjQÉJ ló pgÉ°T t»fÉeh qôdG oêsQó oªdÉa lìô°U nΩƒ«dG nƒgh , páªjón≤dG pQÉKB’Gh pïjQÉqàdGh pIQÉ°†ëdGh Ék©« pª nL Éæ«∏Yh , páaÉ≤qãdGh p GóHpE’Gh uøØdGh pìôØdG pìhô°U øe ≈∏Y nøj pógÉ°T n¿ƒµfh ,Éf nQÉ°üHnCG p¬pH n™uàªoæpd ;o√ nQhõnf r¿nCG

. p GóHpEÓd páq«Ñg sòdG pQƒ o°üo©dG

وماني ج الر المدر

7

o

¢Shô°†dG íeÉ°S .O :OGóYEG

o¬ oª°SG oO sOônànj … pòsdG oQƒ o¡ r°û nªdG t»MÉn« u°ùdG oºn∏© nªdG n∂d nP o¬sfpEG pásaÉc røe oQG sh tõdG p¬«Jr CÉnjh ,Ék©« pª nL nø«q«fOQoC’G p™ peÉ n°ùe ≈∏Y , pπ«°UnC’G u…Qɪ© pªdG uøØdG p∫ɪéH p™tàªsà∏d ; pºdÉ©dG pAÉëfnCG nøe páq«bô s°ûdG pá¡édG »a o™≤j x»fÉehQ mìô°ùe røY lIQÉÑY nƒgh p™bGƒdG páaƒ nédG pπÑL røe pÜô≤dÉH n¿É sªY páq«fO rQoC’G p᪰UÉ©dG p¬pFÉæH oøeR oOƒ©jh , n¿É qªY pá©∏≤d pá∏HÉ≤ªdG p∫ÓqàdG póMnCG ≈∏Y pQƒWGôÑepEÓd É keGôc pEG n»pæoH oå«M (Ω130) páæ°S ≈dpEG

.∑G nòfBG n¿É qªY nQGR …òqdG (¢SƒfÉjQOÉe) »àqdG (ΩQƒØdG) náMÉ°S p¬pÑfÉL ≈dpEG oßMÓj pêsQó oª∏d oôFG sõdGh É¡pFÉæH oïjQÉJ oOƒ©jh ,(™Hôe ôàe 7600) É¡oàMÉ°ùe o≠∏ÑJ ¢Sƒ«fƒ£fnCG) pô°ü«≤dG pó¡Y »a …OÓ«ªdG »fÉqãdG p¿ô≤dG ≈dpEG oπª©nà r°ùoj o¬sfpEÉa q»fÉeh qôdG pêqQóªdG oìô°ùe ÉsenCG ,(¢Sƒ«H øe lô«ãµa ,Gòg Éæ peƒj ≈qàM páq«FÉæ¨dGh páq«Mô°ùªdG p¢Vhô©∏d oΩÉ≤oJ páq«Mô°ùªdG p¢Vhô©dGh páqjOÉ°ûfE’Gh páq«FÉæ¨dG päÓØëdG É¡pJógÉ°ûªd »JrCÉj l¢†jôY lQƒ¡ªL É¡d o¿ƒµjh , p¬«∏Y

. u»îjQÉqàdG u…ôKnC’G p¿ÉµªdG Gòg ≈∏Y oΩ són≤oJ É¡sfnC’ ;G kórjóëJ lá nª q°ù≤e lô«Ñc lìô°ùe o¬sfnCÉH t»fÉeh qôdG oêsQó oªdG oõq«ªàjh

Ée pIógÉ°ûªd lInCÉs«¡e É¡o©«ªLh ,(ÉvØ°U 44) ≈dpEG o¬oJÉLqQóe m∫GƒbnCG røe i nhôoj Ée p ɪ°Sh , pìô°ùªdG p¢VQnCG ≈∏Y o¢Vôr©oj , u»îjQÉqàdG pìô°ùªdG n∂dP náÑ°ûN n¿ƒ∏à©j øjòqdG pø«∏q㪪∏d É¡o∏ pª©nà r°ùj pìô r°ùªdG pá q°üæe n∞∏N kI só©e Éka nô oZ n∑Éæg s¿nCG ɪc º¡ p°ùHÓe pô««¨àdh , p¢Vhô©dG nπÑb º¡ p°ùØfnCG pô«°†ëàd n¿ƒfÉsæØdG ≈∏YnCG »a oóL rƒojh , páØ∏àîªdG páq«Mô°ùªdG pógÉ°ûe nø«H

. nø«q«fÉeh qô∏d mäGOÉY oπqãªJ láqjôî°U läÉJƒëæe pìô°ùªdG sºJ p¿Gô«¨°U p¿ÉØëàe pìô°ùªdG »ÑfÉL ≈∏Y oóLƒj ɪc

:ɪg ÉkãjóM ɪgoDhÉ°ûfpEG pIÉ«M øe ÉkÑ p≤M oQ qƒ°üj nƒ ogh : páq«Ñ© q°ûdG pIÉ«ëdG o∞ëàe -1 p∞j qôdG »a º¡nKÉKnCGh º¡pJGhOnCG oøq«Ñjh , q»fOQoC’G pÖ© q°ûdG

. p≥HÉ q°ùdG p¿ô≤dG ióe ≈∏Y pájOÉÑdGh náq«fOQoC’G nAÉjRnC’G o∫hÉæàj nƒgh : páq«Ñ© q°ûdG pAÉjRnC’G o∞ëàe -2 ,…ójnC’ÉH ná nYƒæ°üªdG náªjó≤dG náqjó«∏≤qàdG náq«æ«£°ù∏ØdGh páq«fó©ªdG päÉ© q°UôªdGh pôgGƒédGh pø«jõsàdG t»∏ oM n∂dòch

.oAÉ°ùuædG É¡oeóîà°ùJ râfÉc »àqdG pádÉ°UnC’G ≈∏Y w»îjQÉJ ló pgÉ°T t»fÉeh qôdG oêsQó oªdÉa lìô°U nΩƒ«dG nƒgh , páªjón≤dG pQÉKB’Gh pïjQÉqàdGh pIQÉ°†ëdGh Ék©« pª nL Éæ«∏Yh , páaÉ≤qãdGh p GóHpE’Gh uøØdGh pìôØdG pìhô°U øe ≈∏Y nøj pógÉ°T n¿ƒµfh ,Éf nQÉ°üHnCG p¬pH n™uàªoæpd ;o√ nQhõnf r¿nCG

. p GóHpEÓd páq«Ñg sòdG pQƒ o°üo©dG

وماني ج الر المدر

9

»dÉq«µdG ¿Éªjôc :OGóYEG

جاجية سم على الرمل في القوارير الز الر»JÉ≤jó°U ..»FÉbó°UnCG

røne o∫ qhnCGh , pºdÉ©dG »a G kóL páªjó≤dG p¿ƒæØdG nøe pêÉL tõdG »a pπe sôdG ≈∏Y pº°S sôdG tøa Éæ oîjQÉJ páf sƒ∏ªdG pπe sôdG päÉ≤ÑW nø«Ña ,Éæpàsjƒ og røe wº¡e lAõL »gh , o•ÉÑfnC’G É¡naôY p∫ɪ pédG pπaGƒbh pô© s°ûdG p䃫Hh pAGôë s°üdG oQ nƒ o°Uh , oπ«°UnC’G t»fOQoC’G ÉæoKGôJh

. páHÓîdG pá©«Ñ£dGh p∫ƒ«îdGh páq«MÉ« u°ùdG p≥WÉæªdGh , n¿É sªY p᪰UÉ©dG p§°Sh »a mIôãµH oóLƒJ oôjQGƒ≤dG p√ògh oå«M , p⫪dG pôëÑdGh n¢TôLh ¿ƒ∏éYh qΩQ …OGhh pAGôàÑdGh páÑ≤©dG : pπãe páqjôKnC’Gh

.É¡pFGô p°T ≈∏Y oìÉq« t°ùdG oπÑ≤oj? mᣫ°ùH mäGƒ£îH nôjQGƒb »a É¡ p©°Vhh p∫Ée uôdG pøjƒ∏àH Éf rô sµa ƒd GPÉe

طريقة العمل:. pÖFGƒ s°ûdG nøe p¬pà«≤æàd mIÉØ°üe »a pπe sôdG p™ r°VƒH oΩƒ≤f -1

. pAɪdG nøe mπ«∏≤H nπe sôdG t¢Tôf -2. m¢SÉ«cnCG »a nπe sôdG o uRƒf -3

.G kó«L o¬ oc uôëfh o¬o≤∏¨fh m¢ù«c uπc »a pá¨Ñ s°üdG nøe Ó«∏b pá≤©∏ªdÉH o∞«°†f -4. s∞éJ ≈qàM má«YhnCG »a n¿ sƒ∏ªdG nπe sôdG o™°†f -5

o≥∏¨f sºK mäÉ≤ÑW pπµ°ûH pèjQóàdÉH p™ rªo≤dG »a p¿ sƒ∏ªdG pπe sôdG uÖ n°üH oΩƒ≤f -6.G kó«L náLÉL tõdG

, m≠ª°Uh má©«aQ má°ûjQ pᣰSGƒH páLÉL tõdG nπNGO mIQƒ°U u…nCG oº r°SQ p¿ÉµeE’ÉH -7.o√Éæ rª°SQ …òdG pπµ°ûdG nÖ°ùM o≥ p°üà∏àa páLÉ nL tõdG »a n∫Ée uôdG o∞«°†f sºK

المواد المطلوبة:. pºYÉsædG pπe sôdG nøe lá« uªc -

.lIô«¨°U ¿ƒ∏jÉf o¢SÉ«cnCG -. m¿GƒdnCG pI só©H mΩÉ©W oá¨Ñ°U -

.lá©«aQ mº°SQ oá°ûjQ ,≠ rª n°U ,™ rªb ,á≤©∏e - .láªYÉf lIÉØ°ü pe -

8

اللزاقيات

»JÉ≤jó°U..»FÉbó°UnCG râfÉc »àdG páq«KGôàdG päÉjƒ∏ëdG pô¡°TnCG røe oäÉ«bGõ∏dG

páq«fOQoC’G p¿óªdG nøe pójó©dG »a páØ∏àîªdG päÉÑ°SÉæªdG »a oΩ só≤J É kªjób ≈ qª°ùoJ râfÉch ,¥ôتdGh óHQpEGh §∏ q°ùdGh ∑ôµdG :πãe

p∞ n°üàæe »a pás«°ù∏HÉædG páaÉæµdG pQƒ¡X nπÑb n∂dPh " ph rónÑdG náaÉæc" pøª s°ùdGh pAɪdGh pø«ë s£dG røe l§«∏N oäÉ«bGõ∏dGh , nøjô°û©dG p¿ô≤dG

røµdh , pêÉ s°üdG ≈∏Y oõnÑîj , p¿ƒàjõdG pâjRh q…ó∏ÑdG GƒndÉ©J , pêÉ s°ü∏d ÓjóH pIÓ≤ pªdG oΩGóîà°SG oøµªj

:Ég oô u°† nëof n∞«c iôf

n¢†«H nCG mø«ëW o܃c - . nôª°SnCG mø«ëW o܃c -.ºYÉf ô qµ°S oá≤©∏e - .AÉe pÜGƒcnCG oáKÓK -. májó∏H má檰S o܃c - . mí∏e á q°TQ -

. páÑZôdG nÖ°ùM lº°ùª°S hnCG mácôH oáqÑM -. mø°ûN mô qµ°S o܃c -. m¿ƒàjR pâjR p܃c o∞°üf -

oáæ«é©dG o∑ nôàoJh oí∏ªdGh oAɪdGh oø«ë£dG o§n∏ rîoj -1 . máYÉ°S n∞°üf nìÉJôàd

. p¿ƒàjõdG pâjR ™e oáæª q°ùdG o§n∏îJ -2 n™e má≤«bQ m¢UGôbnCG ≈dpEG G kó«L t¥ nôoJh m™£b ≈dpEG oáæ«é©dG oº n°ù≤J -3

. mø«ëW pá q°TQ mᣠu°Sƒàe mQÉf ≈∏Y É¡«a n¢U rôo≤dG o™°†f ,ká©°SGh kIÓ≤e oø uî°ùf -4

. pñÉØàf’ÉH nCGóÑjh s∞éj ≈qàM má≤©∏e pQGó≤ªH oí£ s°ùdG oø ngójh iôNoC’G pá¡édG ≈∏Y oÖn∏≤oj -5

. p¿ƒàjõdG pâjRh páæª s°ùdG p§«∏N røe ÉkÑjô≤J mIô«Ñc páæª s°ùdG p§«∏îH oá«fÉãdG oá¡édG oø ngóJh iôNoCG kI sôe o¢Uô≤dG oÖn∏≤j -6

. pº°ùª u°ùdGh pácôÑdG pásÑMh pô sµ q°ùdÉH t¢T nôoj sºK , p¿ƒàjõdG pâjRh mäÉãs∏ãe ≈dpEG pø«µ u°ùdÉH o™ s£≤Jh É¡ p°†©H n¥ƒa oáØZQnC’G o™ n°VƒJ-7

. mä’hQ pπµ°ûH t∞n∏oJ hnCG mäÉ©sHôe hnCG

المواد الالزمة:

الخطوات:

9

»dÉq«µdG ¿Éªjôc :OGóYEG

جاجية سم على الرمل في القوارير الز الر»JÉ≤jó°U ..»FÉbó°UnCG

røne o∫ qhnCGh , pºdÉ©dG »a G kóL páªjó≤dG p¿ƒæØdG nøe pêÉL tõdG »a pπe sôdG ≈∏Y pº°S sôdG tøa Éæ oîjQÉJ páf sƒ∏ªdG pπe sôdG päÉ≤ÑW nø«Ña ,Éæpàsjƒ og røe wº¡e lAõL »gh , o•ÉÑfnC’G É¡naôY p∫ɪ pédG pπaGƒbh pô© s°ûdG p䃫Hh pAGôë s°üdG oQ nƒ o°Uh , oπ«°UnC’G t»fOQoC’G ÉæoKGôJh

. páHÓîdG pá©«Ñ£dGh p∫ƒ«îdGh páq«MÉ« u°ùdG p≥WÉæªdGh , n¿É sªY p᪰UÉ©dG p§°Sh »a mIôãµH oóLƒJ oôjQGƒ≤dG p√ògh oå«M , p⫪dG pôëÑdGh n¢TôLh ¿ƒ∏éYh qΩQ …OGhh pAGôàÑdGh páÑ≤©dG : pπãe páqjôKnC’Gh

.É¡pFGô p°T ≈∏Y oìÉq« t°ùdG oπÑ≤oj? mᣫ°ùH mäGƒ£îH nôjQGƒb »a É¡ p©°Vhh p∫Ée uôdG pøjƒ∏àH Éf rô sµa ƒd GPÉe

طريقة العمل:. pÖFGƒ s°ûdG nøe p¬pà«≤æàd mIÉØ°üe »a pπe sôdG p™ r°VƒH oΩƒ≤f -1

. pAɪdG nøe mπ«∏≤H nπe sôdG t¢Tôf -2. m¢SÉ«cnCG »a nπe sôdG o uRƒf -3

.G kó«L o¬ oc uôëfh o¬o≤∏¨fh m¢ù«c uπc »a pá¨Ñ s°üdG nøe Ó«∏b pá≤©∏ªdÉH o∞«°†f -4. s∞éJ ≈qàM má«YhnCG »a n¿ sƒ∏ªdG nπe sôdG o™°†f -5

o≥∏¨f sºK mäÉ≤ÑW pπµ°ûH pèjQóàdÉH p™ rªo≤dG »a p¿ sƒ∏ªdG pπe sôdG uÖ n°üH oΩƒ≤f -6.G kó«L náLÉL tõdG

, m≠ª°Uh má©«aQ má°ûjQ pᣰSGƒH páLÉL tõdG nπNGO mIQƒ°U u…nCG oº r°SQ p¿ÉµeE’ÉH -7.o√Éæ rª°SQ …òdG pπµ°ûdG nÖ°ùM o≥ p°üà∏àa páLÉ nL tõdG »a n∫Ée uôdG o∞«°†f sºK

المواد المطلوبة:. pºYÉsædG pπe sôdG nøe lá« uªc -

.lIô«¨°U ¿ƒ∏jÉf o¢SÉ«cnCG -. m¿GƒdnCG pI só©H mΩÉ©W oá¨Ñ°U -

.lá©«aQ mº°SQ oá°ûjQ ,≠ rª n°U ,™ rªb ,á≤©∏e - .láªYÉf lIÉØ°ü pe -

8

اللزاقيات

»JÉ≤jó°U..»FÉbó°UnCG râfÉc »àdG páq«KGôàdG päÉjƒ∏ëdG pô¡°TnCG røe oäÉ«bGõ∏dG

páq«fOQoC’G p¿óªdG nøe pójó©dG »a páØ∏àîªdG päÉÑ°SÉæªdG »a oΩ só≤J É kªjób ≈ qª°ùoJ râfÉch ,¥ôتdGh óHQpEGh §∏ q°ùdGh ∑ôµdG :πãe

p∞ n°üàæe »a pás«°ù∏HÉædG páaÉæµdG pQƒ¡X nπÑb n∂dPh " ph rónÑdG náaÉæc" pøª s°ùdGh pAɪdGh pø«ë s£dG røe l§«∏N oäÉ«bGõ∏dGh , nøjô°û©dG p¿ô≤dG

røµdh , pêÉ s°üdG ≈∏Y oõnÑîj , p¿ƒàjõdG pâjRh q…ó∏ÑdG GƒndÉ©J , pêÉ s°ü∏d ÓjóH pIÓ≤ pªdG oΩGóîà°SG oøµªj

:Ég oô u°† nëof n∞«c iôf

n¢†«H nCG mø«ëW o܃c - . nôª°SnCG mø«ëW o܃c -.ºYÉf ô qµ°S oá≤©∏e - .AÉe pÜGƒcnCG oáKÓK -. májó∏H má檰S o܃c - . mí∏e á q°TQ -

. páÑZôdG nÖ°ùM lº°ùª°S hnCG mácôH oáqÑM -. mø°ûN mô qµ°S o܃c -. m¿ƒàjR pâjR p܃c o∞°üf -

oáæ«é©dG o∑ nôàoJh oí∏ªdGh oAɪdGh oø«ë£dG o§n∏ rîoj -1 . máYÉ°S n∞°üf nìÉJôàd

. p¿ƒàjõdG pâjR ™e oáæª q°ùdG o§n∏îJ -2 n™e má≤«bQ m¢UGôbnCG ≈dpEG G kó«L t¥ nôoJh m™£b ≈dpEG oáæ«é©dG oº n°ù≤J -3

. mø«ëW pá q°TQ mᣠu°Sƒàe mQÉf ≈∏Y É¡«a n¢U rôo≤dG o™°†f ,ká©°SGh kIÓ≤e oø uî°ùf -4

. pñÉØàf’ÉH nCGóÑjh s∞éj ≈qàM má≤©∏e pQGó≤ªH oí£ s°ùdG oø ngójh iôNoC’G pá¡édG ≈∏Y oÖn∏≤oj -5

. p¿ƒàjõdG pâjRh páæª s°ùdG p§«∏N røe ÉkÑjô≤J mIô«Ñc páæª s°ùdG p§«∏îH oá«fÉãdG oá¡édG oø ngóJh iôNoCG kI sôe o¢Uô≤dG oÖn∏≤j -6

. pº°ùª u°ùdGh pácôÑdG pásÑMh pô sµ q°ùdÉH t¢T nôoj sºK , p¿ƒàjõdG pâjRh mäÉãs∏ãe ≈dpEG pø«µ u°ùdÉH o™ s£≤Jh É¡ p°†©H n¥ƒa oáØZQnC’G o™ n°VƒJ-7

. mä’hQ pπµ°ûH t∞n∏oJ hnCG mäÉ©sHôe hnCG

المواد الالزمة:

الخطوات:

11 10

G kônH É k¡ pésà oe , q»fOQoC’G p܃æédG ≈°übnCG nƒëf G kôaÉ°ùoe lô peÉY n≥∏£fG . páq« pMÉn« u°ùdG páq«∏MÉ s°ùdG páqjOÉ°üàb’G páÑ≤©dG páæjóe ≈dpEG

o¬ n≤nÑ n°S rónb ón©°SnCG o¬ o≤j pó n°U n¿Éch pIôpFÉ s£dÉH G kôaÉ°ùe , pá∏M uôdG p√ pP`g »a pQÉ£e ≈dpEG q»dh sódG n¿É qªY pQÉ£e rø pe ÉkbÓ£fG

. q»dhódG páÑ≤©dG

, u…ôëÑdG páÑ≤©dG p√ sõæàªH É nªq«N , q»Hƒoæ nédG pA≈WÉ s°ûdG »ah rø pe nø«aÉ£ r°ü oªdG oΩõ∏J »àdG päÉeóîdG oásaÉc oôaGƒàJ oå«M

. nøjôpFG qõdGh páæjóªdG pπgnCG

páæjóe »a pá n°ù«FôdG pºdÉ©ªdG päGQÉjR nèeÉfôH p¿É≤jó s°üdG nCGóH Ég nó©Hh. páqjôëÑdG pAÉ«MnC’G n∞ nërà oeh , páqjôëÑdG pΩƒ∏©dG ná s£ nëne :É¡od qhnCG ¿Éch , páÑ≤©dG

" q…ôëÑdG nó« nëdG" GógÉ°Th ,Ék«LÉLoR ÉkHQÉb ÉÑ pcQ qºK .Ég nô«Zh , mäGôFÉWh , mäÉHÉqHO :náqjôµ°ù©dG n™£≤dGh É k°Vô©e : n¿ƒµàd ; q…ôëÑdG p É≤dG »a rân© p°V oh »àdG É kXÉØ pMh , páqjôëÑdG pAÉ«MCÓd ihrCÉeh , nø«°UG qƒ¨∏d ÉkjôëH

. páq« pµ nª s°ùdG pIhôsãdGh ,áq«fÉL rô nªdG pÜÉ© u°ûdG ≈∏Y

páÑ≤©dG pá©∏b ™bƒe ≈dpEG pAÉbó°UnC’G pá≤aôH Ó≤àfG sºK :Ék©e Gh oQGRh “ q»dɪ s°ûdG pôëÑdG ≈∏Y” páq«îjQÉàdG IQƒãdG óFÉb- q»∏Y pøH pø«°ùëdG p∞jô°ûdG nâ«H

pá©∏≤dG n∂∏àd n≥ p°UÓ oªdG-iôѵdG áq«Hô©dG

»àdG p∑É nª°SnC’G pAGƒ p°ûH p¿É≤jó s°üdG n™àªà°SG ≈∏Y ÉfhÉ©Jh káLRÉW n¿hOÉq« s°üdG É¡ nLôNnCG

. mIòjòd máqjôëH mAGóZ máÑLh pô«°†ëJ

n ɪà°S’G p¿É≤j pó s°üdG pä uƒØj rºdh nø«aRÉ©dG nø pe páH ròn©dG ≈≤«°SƒªdG pΩɨfnC’ pádB’G ≈∏Y nø«q«∏ëªdG nø«qjQƒ∏µ∏ØdG

. páq« pª p°ùª u°ùdG : páqjôJƒdG

p∂∏ u°ùdG ƒfÉqæa" q»q∏ëªdG pô«Ñ©sàdÉH hnCG pá≤£æªH pA≈WÉ s°ûdG ≈∏Y ," q…hÉÑ≤©dG

, pπ«îsædG pQÉé°TnCG nâëJ pôjÉØëdG

… pOÉjnCÉH pôëÑdG nø pe oêôîJ n∑ɪ°SnC’G s¿nCG ÉaôYh ; mº s¶æoe mèeÉfôÑH páÑ≤©dG pAÉæHnCG rø pe nøjOÉq« s°üdG pôFÉédG pó« q°üdG nø pe páq«µ nª s°ùdG pIhôsãdG pájɪëd

. páq«Ñ∏ s°ùdG päÉq«cƒ∏ t°ùdGh

ná n¶ rënd Gò nNnCG ɪ p¡dƒ o°U oh p¢TÉ©àfÓd máMÉÑ p°S nádƒ nL pA≈WÉ s°ûdG ≈∏Y uô nëdG nø pe p∞«ØîsàdGh. pº pYÉsædG pπe sôdG …P , u»dɪ q°ûdG

11 10

G kônH É k¡ pésà oe , q»fOQoC’G p܃æédG ≈°übnCG nƒëf G kôaÉ°ùoe lô peÉY n≥∏£fG . páq« pMÉn« u°ùdG páq«∏MÉ s°ùdG páqjOÉ°üàb’G páÑ≤©dG páæjóe ≈dpEG

o¬ n≤nÑ n°S rónb ón©°SnCG o¬ o≤j pó n°U n¿Éch pIôpFÉ s£dÉH G kôaÉ°ùe , pá∏M uôdG p√ pP`g »a pQÉ£e ≈dpEG q»dh sódG n¿É qªY pQÉ£e rø pe ÉkbÓ£fG

. q»dhódG páÑ≤©dG

, u…ôëÑdG páÑ≤©dG p√ sõæàªH É nªq«N , q»Hƒoæ nédG pA≈WÉ s°ûdG »ah rø pe nø«aÉ£ r°ü oªdG oΩõ∏J »àdG päÉeóîdG oásaÉc oôaGƒàJ oå«M

. nøjôpFG qõdGh páæjóªdG pπgnCG

páæjóe »a pá n°ù«FôdG pºdÉ©ªdG päGQÉjR nèeÉfôH p¿É≤jó s°üdG nCGóH Ég nó©Hh. páqjôëÑdG pAÉ«MnC’G n∞ nërà oeh , páqjôëÑdG pΩƒ∏©dG ná s£ nëne :É¡od qhnCG ¿Éch , páÑ≤©dG

" q…ôëÑdG nó« nëdG" GógÉ°Th ,Ék«LÉLoR ÉkHQÉb ÉÑ pcQ qºK .Ég nô«Zh , mäGôFÉWh , mäÉHÉqHO :náqjôµ°ù©dG n™£≤dGh É k°Vô©e : n¿ƒµàd ; q…ôëÑdG p É≤dG »a rân© p°V oh »àdG É kXÉØ pMh , páqjôëÑdG pAÉ«MCÓd ihrCÉeh , nø«°UG qƒ¨∏d ÉkjôëH

. páq« pµ nª s°ùdG pIhôsãdGh ,áq«fÉL rô nªdG pÜÉ© u°ûdG ≈∏Y

páÑ≤©dG pá©∏b ™bƒe ≈dpEG pAÉbó°UnC’G pá≤aôH Ó≤àfG sºK :Ék©e Gh oQGRh “ q»dɪ s°ûdG pôëÑdG ≈∏Y” páq«îjQÉàdG IQƒãdG óFÉb- q»∏Y pøH pø«°ùëdG p∞jô°ûdG nâ«H

pá©∏≤dG n∂∏àd n≥ p°UÓ oªdG- iôѵdG áq«Hô©dG

»àdG p∑É nª°SnC’G pAGƒ p°ûH p¿É≤jó s°üdG n™àªà°SG ≈∏Y ÉfhÉ©Jh káLRÉW n¿hOÉq« s°üdG É¡ nLôNnCG

. mIòjòd máqjôëH mAGóZ máÑLh pô«°†ëJ

n ɪà°S’G p¿É≤j pó s°üdG pä uƒØj rºdh nø«aRÉ©dG nø pe páH ròn©dG ≈≤«°SƒªdG pΩɨfnC’ pádB’G ≈∏Y nø«q«∏ëªdG nø«qjQƒ∏µ∏ØdG

. páq« pª p°ùª u°ùdG : páqjôJƒdG

p∂∏ u°ùdG ƒfÉqæa" q»q∏ëªdG pô«Ñ©sàdÉH hnCG pá≤£æªH pA≈WÉ s°ûdG ≈∏Y ," q…hÉÑ≤©dG

, pπ«îsædG pQÉé°TnCG nâëJ pôjÉØëdG

… pOÉjnCÉH pôëÑdG nø pe oêôîJ n∑ɪ°SnC’G s¿nCG ÉaôYh ; mº s¶æoe mèeÉfôÑH páÑ≤©dG pAÉæHnCG rø pe nøjOÉq« s°üdG pôFÉédG pó« q°üdG nø pe páq«µ nª s°ùdG pIhôsãdG pájɪëd

. páq«Ñ∏ s°ùdG päÉq«cƒ∏ t°ùdGh

ná n¶ rënd Gò nNnCG ɪ p¡dƒ o°U oh p¢TÉ©àfÓd máMÉÑ p°S nádƒ nL pA≈WÉ s°ûdG ≈∏Y uô nëdG nø pe p∞«ØîsàdGh. pº pYÉsædG pπe sôdG …P , u»dɪ q°ûdG

12

»a mádƒéH " pô°ü©dG nó©H" GƒoeÉb sºK .ΩGóbnC’G ≈∏Y G kô«°S , p¥ƒ t°ùdG rø pe tón©oJ páÑ≤©dG páæjóe »a o QGƒ s°ûdÉa É¡ pWÉ n°ùÑH p¿óªdG p∞ n¶fnCGh pπ nªLnCG päÉJÉÑsædG nø pe pô n°†NnC’G É¡ pë q£ n°ùoeh

. pá nY qƒæªdG pQÉé°TnC’Gh

nádƒ nL oAÉbó°UnC’G nòNnCG ,»dÉàdG pΩƒ«dG »ah. p¥óæØdG pínÑ r°ùne »a káq«MÉÑ°U máMÉÑ°S

pÖpFÉ≤ëdG pÖ«JônàH GƒoeÉb ,º¡ péeÉfôH pájÉ¡f »ah. mΩÓ°ùH n¿É qªY pá nª p°UÉ©dG ≈dpEG pIOƒn©dG pá∏Môd G kOGó©à°SG

,º¡pJQÉjR »a päGõq«ªdG pRôHnCG n∫ rƒ nM nåjóëdG GƒodOÉÑJ p≥jô£dG »ah nΩôch ,º¡nà°TÉ°ûHh , páÑ≤©dG »dÉgnCG nÖbÉæe n¿h oô ocòj Gƒ oMGQh nº r© nWh pìƒ oëq∏dG pᡵf nÖ« pWh pA≈WÉ s°ûdG pπ«îf nAÉ¡Hh ,º¡pàaÉ«°V. páq«ª p°ùª q°ùdG nΩɨfnCGh nQƒ∏µ∏ØdGh , páq«îjQÉàdG pá©∏≤dG náÑ«gh páqjOÉs« s°üdG

≈∏Y x…hÉÑ≤Y m≥jó°U pπnÑ pb rø pe mAGóZ nIƒYO ,Ék≤Ñ r°ùoe Gƒs≤∏J rónb GƒfÉch rºd rø nªa ìƒ oëod náq«æ«°U Ég nó©H oáqjÓëàdG râfÉch , p∂ª s°ùdG páqjOÉq«°U

.náÑ≤©dG pπ oN rónj rºd o¬sfnCÉc , nìƒ oë∏dGh náqjhÉÑ≤©dG náqjOÉq« s°üdG p¥ shòàj

É«f qódG pÖFÉéY ióMpEG pAGôàÑdG náæjóe nQhRnCG r¿nCG ≈qæªJnCGh º oc nó∏H tÖMoCG , pâjƒµdG nøe ÉfnCGh ¿Óª°T »ª°SG.É¡æY oärCGôb GPÉe ºc oôÑNoCÉ°Sh , p™Ñ q°ùdG

. mΩÉY 2000 røe nôãc nCG nπÑb o•ÉÑfnC’G oÜô©dG ÉgÉæH láqjôKnCGh lá«îjQÉJ láæjóe É¡fpEG . páqjOQƒdG Ég pQƒî°U p¿GƒdnCG pÖÑ°ùH ( pájOQƒdG páæjóªdG) pº°SÉH râÑ u≤odh

. páæjóªdG ≈dpEG oπ p°Uƒj pôî s°üdÉH l¥ƒ≤°ûe w»°ù«FQ l≥jôW ƒgh : o≥« q°ùdG pAGôàÑdG nπNGO oóLƒjh ,kGõæc …ƒàëJ É¡qfnCÉH n¿hó≤à©j rº¡sfnC’ pº°S’G Gò¡H râ« uª o°Sh : oáfõîdG oóLƒJ ɪc

. m¢üî°T p±’BG nIô°ûY o™°ùqàjh , pIôFGódG p∞°üf oπãe o¬o∏µ°Th : pAGôàÑdG oìô°ùeh ( n¿ƒYôa pâæH pô°üb) pº°SÉH kÉ°†jnCG o±ô©ojh : pâæÑdG oô°übh oôj sódGh

,É¡«a pIós«°ûªdG »fÉѪdG pºî°VnCG røe oôÑà©j : oô«ÑµdG oóÑ©ªdGh o᪵ëªdGh nøe É¡ pZGôa pEG ≈d pEG i qO nCG m∫GõdR ≈dpEG râ°V qô©J É¡fnC’ " pá©FÉ°†dG páæjóªdÉH" râÑ u≤od róbh ,∂dòc oíHòªdGh

. mójóL røe É¡oaÉ°ûàcG nó«Y oCG r¿nCG ≈dpEG p¿É qµ t°ùdG. pIQÉéàdG p É£bh , pQÉ qîØdG páYÉæ°üH pAGôàÑdG páæjóe o¿Éµ°S nπ¨à°TG ɪc

. p™Ñ s°ùdG É«f qódG pÖFÉéY røe Ég oQÉ«àNG qºJh.É¡«a o¬æY ºµàK sóM m¿Éµe sπc nógÉ°ToCGh Ég nQhR nCG r¿nCG ≈qæªJnCG

ضيوف من بلدي…õæ©dG ¿Óª°T :ÖdÉ£dG

ådÉãdG : q∞ q°üdGâjƒµdG/á¨∏dG á«FÉæK ¿Éª°SO :á°SQóe

البتراء: المدينة اردنية الوردية

nøe o᪫∏Mh , nóHQpEG røe râJnCG o∫Éæªa , mIQhÉée n≥WÉæe røe n¿ rô°†M »JGƒ∏dG É¡ pJÉ≤jó°U oáq«ª°S oá sª©dG râ∏Ñ≤à°SG : o∫Éæe râdÉb , pAGó¨dG nó©Hh , päGOôتdG p¢†©H pΩGóîà°SG »ah , päÉé¡s∏dG »a l±ÓàNG n∑Éæg n¿Éc . p¥ôتdG

.É¡ pàæjóe røY oÖàµJh kábQhh É kª∏b mIóMGh tπc oòNrCÉà°S , káØjôX káÑ©d oÖ©∏æ°S

n¿Éch , pΩÉæZnC’G p»YQ ≈∏Y n¿hóªà©j É¡«a ¢SÉædG ¿Éc , pá«fOQoC’G p¿óªdG ióMpEG »g o¥ôتdG :᪫∏M.Éæ pàsjƒgh Éæ pJÉ«M røe w»°SÉ°SnCG lAõL oájhóÑdG Éf oó«dÉ≤Jh , pô© s°ûdG p䃫H »a Éf oOGóLnCG o¢û«©j

Éæ o°ùHÓe oRÉàªJh , pOÉ°üàb’G »a páYGQõdG ≈∏Y oóªà©f Éæch , x»ØjQ m™HÉW äGP râfÉc oóHQpEG »àæjóe :∫Éæe. oáq«ª°S Éj p∑ oQhO nAÉL n¿B’Gh .Éænæ«H oáÑëªdGh oπaɵàdG oOƒ°ùjh ,Éæ n°†©H o±ô©f mäÓFÉ©c oøëfh , pábÉfnC’ÉH

pôFGhódGh põcGôªdG oáaÉch , o™fÉ°üªdG É¡«a oóLƒjh , o᪰UÉ©dG »gh , n¿É sªY páæjóe »a o¢û«YnCG :áq«ª°S pÖÑ°ùH ; päÉqjƒ¡dG …O uó©àe , p¿Éµ t°ùdG nøe oô«ãµdG oóLƒjh , nIô°UÉ©ªdG n¢ùHÓªdG …óJôfh páq«eƒµëdG oº¶©e oπª©jh , pIQÉéàdGh , pOÉ°üàb’G »a páYÉæ q°üdG ≈∏Y oóªà©fh , páq«LQÉîdGh pá«∏NGódG päGôé¡dG

. pá s°UÉîdGh pá«eƒµëdG p∞FÉXƒdG »a pOGôanC’G

páæjóe ≈dpEG nΩOÉ≤dG n ƒÑ°SoC’G oÖgòà°S É¡fnC’ , pIOÉ© s°ùdÉH oô©°ûJ »gh ,É¡naƒ«°V oáq«ª°S râY sOh mπaÉM mΩƒj nó©H . nπ°†a nCG mπµ°ûH Ég pOÓH p¿ oó oe ≈∏Y o± sô©àà°Sh , p¥ôتdG páæjóe ≈dpEG o√ nó©Hh , nóHQpEG

1415

IOƒ qªM OÉ©°S :áÑdÉ£dG

É«f qódG pÖFÉéY ióMpEG pAGôàÑdG náæjóe nQhRnCG r¿nCG ≈qæªJnCGh º oc nó∏H tÖMoCG , pâjƒµdG nøe ÉfnCGh ¿Óª°T »ª°SG.É¡æY oärCGôb GPÉe ºc oôÑNoCÉ°Sh , p™Ñ q°ùdG

. mΩÉY 2000 røe nôãc nCG nπÑb o•ÉÑfnC’G oÜô©dG ÉgÉæH láqjôKnCGh lá«îjQÉJ láæjóe É¡fpEG . páqjOQƒdG Ég pQƒî°U p¿GƒdnCG pÖÑ°ùH ( pájOQƒdG páæjóªdG) pº°SÉH râÑ u≤odh

. páæjóªdG ≈dpEG oπ p°Uƒj pôî s°üdÉH l¥ƒ≤°ûe w»°ù«FQ l≥jôW ƒgh : o≥« q°ùdG pAGôàÑdG nπNGO oóLƒjh ,kGõæc …ƒàëJ É¡qfnCÉH n¿hó≤à©j rº¡sfnC’ pº°S’G Gò¡H râ« uª o°Sh : oáfõîdG oóLƒJ ɪc

. m¢üî°T p±’BG nIô°ûY o™°ùqàjh , pIôFGódG p∞°üf oπãe o¬o∏µ°Th : pAGôàÑdG oìô°ùeh ( n¿ƒYôa pâæH pô°üb) pº°SÉH kÉ°†jnCG o±ô©ojh : pâæÑdG oô°übh oôj sódGh

,É¡«a pIós«°ûªdG »fÉѪdG pºî°VnCG røe oôÑà©j : oô«ÑµdG oóÑ©ªdGh o᪵ëªdGh nøe É¡ pZGôa pEG ≈d pEG i qO nCG m∫GõdR ≈dpEG râ°V qô©J É¡fnC’ " pá©FÉ°†dG páæjóªdÉH" râÑ u≤od róbh ,∂dòc oíHòªdGh

. mójóL røe É¡oaÉ°ûàcG nó«Y oCG r¿nCG ≈dpEG p¿É qµ t°ùdG. pIQÉéàdG p É£bh , pQÉ qîØdG páYÉæ°üH pAGôàÑdG páæjóe o¿Éµ°S nπ¨à°TG ɪc

. p™Ñ s°ùdG É«f qódG pÖFÉéY røe Ég oQÉ«àNG qºJh.É¡«a o¬æY ºµàK sóM m¿Éµe sπc nógÉ°ToCGh Ég nQhR nCG r¿nCG ≈qæªJnCG

ضيوف من بلدي…õæ©dG ¿Óª°T :ÖdÉ£dG

ådÉãdG : q∞ q°üdGâjƒµdG/á¨∏dG á«FÉæK ¿Éª°SO :á°SQóe

البتراء: المدينة اردنية الوردية

nøe o᪫∏Mh , nóHQpEG røe râJnCG o∫Éæªa , mIQhÉée n≥WÉæe røe n¿ rô°†M »JGƒ∏dG É¡ pJÉ≤jó°U oáq«ª°S oá sª©dG râ∏Ñ≤à°SG : o∫Éæe râdÉb , pAGó¨dG nó©Hh , päGOôتdG p¢†©H pΩGóîà°SG »ah , päÉé¡s∏dG »a l±ÓàNG n∑Éæg n¿Éc . p¥ôتdG

.É¡ pàæjóe røY oÖàµJh kábQhh É kª∏b mIóMGh tπc oòNrCÉà°S , káØjôX káÑ©d oÖ©∏æ°S

n¿Éch , pΩÉæZnC’G p»YQ ≈∏Y n¿hóªà©j É¡«a ¢SÉædG ¿Éc , pá«fOQoC’G p¿óªdG ióMpEG »g o¥ôتdG :᪫∏M.Éæ pàsjƒgh Éæ pJÉ«M røe w»°SÉ°SnCG lAõL oájhóÑdG Éf oó«dÉ≤Jh , pô© s°ûdG p䃫H »a Éf oOGóLnCG o¢û«©j

Éæ o°ùHÓe oRÉàªJh , pOÉ°üàb’G »a páYGQõdG ≈∏Y oóªà©f Éæch , x»ØjQ m™HÉW äGP râfÉc oóHQpEG »àæjóe :∫Éæe. oáq«ª°S Éj p∑ oQhO nAÉL n¿B’Gh .Éænæ«H oáÑëªdGh oπaɵàdG oOƒ°ùjh ,Éæ n°†©H o±ô©f mäÓFÉ©c oøëfh , pábÉfnC’ÉH

pôFGhódGh põcGôªdG oáaÉch , o™fÉ°üªdG É¡«a oóLƒjh , o᪰UÉ©dG »gh , n¿É sªY páæjóe »a o¢û«YnCG :áq«ª°S pÖÑ°ùH ; päÉqjƒ¡dG …O uó©àe , p¿Éµ t°ùdG nøe oô«ãµdG oóLƒjh , nIô°UÉ©ªdG n¢ùHÓªdG …óJôfh páq«eƒµëdG oº¶©e oπª©jh , pIQÉéàdGh , pOÉ°üàb’G »a páYÉæ q°üdG ≈∏Y oóªà©fh , páq«LQÉîdGh pá«∏NGódG päGôé¡dG

. pá s°UÉîdGh pá«eƒµëdG p∞FÉXƒdG »a pOGôanC’G

páæjóe ≈dpEG nΩOÉ≤dG n ƒÑ°SoC’G oÖgòà°S É¡fnC’ , pIOÉ© s°ùdÉH oô©°ûJ »gh ,É¡naƒ«°V oáq«ª°S râY sOh mπaÉM mΩƒj nó©H . nπ°†a nCG mπµ°ûH Ég pOÓH p¿ oó oe ≈∏Y o± sô©àà°Sh , p¥ôتdG páæjóe ≈dpEG o√ nó©Hh , nóHQpEG

1415

IOƒ qªM OÉ©°S :áÑdÉ£dG

غار الرسامون الصøÑd ƒHCG Oƒªëe OÉjR ¿GQƒf :áÑdÉ£dG Ωƒ°SQ

»°SÉ°SC’G øeÉãdG : t∞ s°üdGø«°ùëdG âæH É«g Iô«eC’G á°SQóe

»fGƒ«M røY É¡oàÑàc ká s°üb º oµ ncQÉ°ToCG r¿ nCG tÖMoCGh pâjƒµdG nøe ÉfnCG , u¿OQoC’G »a »FÉbó°UnCG Éj ºµH ÓgnCG. pIÉØë∏ t°ùdG pπ s°†ØªdG

oÖfQnC’G n¿Éc , pΩÉ©£dG pøY ÉãëÑjh ,É k©e ÉnÑ©∏«d páHɨdG ≈dpEG mΩƒj sπc p¿ÉÑgòj p¿É≤jó°U oIÉØë∏ q°ùdGh oÖfQnC’G pás∏°S »a o¬ o©°†Jh oÖfQnC’G p¬«≤∏j Ée o™ªéJ râfɵa oIÉØë∏ t°ùdG ÉenCG , p¢VQnC’G ≈∏Y p¬ peÉ©W »bÉH »eôjh oπcrCÉj rôq«¨j rºdh ,º¡d r™ªà°ùj rºd o¬sæµd o√ƒ oë°üfh pÖfQnC’G p± tô°üJ røe oäÉfGƒ«ëdG pâéYõfG , päÓ nª¡ªdG

.É¡t∏c oäÉfGƒ«ëdG o¬rરUÉNh , p¬ pJÉa tô°üJ o¬ndƒMh , oºqdnCÉàjh É k°†jôe É kªFÉf nÖfQnC’G päógÉ°ûa , pIôé s°ûdG n¥ƒa oô«£J oáeɪëdG râfÉc pΩÉjnC’G póMnCG »ah , n∂ p°Vôe oÖÑ°S ƒ¡a oÖfQnC’G É¡tjnCG n∂nà«H r∞ u¶fh pÖ«Ñ£dG ≈dpEG rÖgPG : o¬d râdÉb , oñÉ°ShnC’Gh oÜÉH tòdG

. p¿ÉªjpE’G nøe oáaɶædÉa p¬«dpEG râYô°SnCÉa o¬oÑbGôJ râfÉc nIÉØë∏ t°ùdG søµd ,»qæY räó©àHG oIÉØë∏ q°ùdG »à≤jó°Uh l¢†jôe ÉfnCG : oÖfQnC’G sOQ

. p¬ pdõæe p∞«¶æJ »a o¬rJ nóYÉ°Sh , nÖ«Ñ£dG nπÑ∏ÑdG räô°†MnCGh.»JÉ«M n∫GƒW páaɶædG »a o√É°ùfnCG rød l¢SQO Gòg : n∫Ébh oÖfQnC’G nìôa

1617

ø«°ùëdG »∏Y ø«°SÉj :ÖdÉ£dGådÉãdG : t∞ s°üdG

âjƒµdG/á¨∏dG á«FÉæK ¿Éª°SO á°SQóe

درس لن أنساه

غار الرسامون الصøÑd ƒHCG Oƒªëe OÉjR ¿GQƒf :áÑdÉ£dG Ωƒ°SQ

»°SÉ°SC’G øeÉãdG : t∞ s°üdGø«°ùëdG âæH É«g Iô«eC’G á°SQóe

»fGƒ«M røY É¡oàÑàc ká s°üb º oµ ncQÉ°ToCG r¿ nCG tÖMoCGh pâjƒµdG nøe ÉfnCG , u¿OQoC’G »a »FÉbó°UnCG Éj ºµH ÓgnCG. pIÉØë∏ t°ùdG pπ s°†ØªdG

oÖfQnC’G n¿Éc , pΩÉ©£dG pøY ÉãëÑjh ,É k©e ÉnÑ©∏«d páHɨdG ≈dpEG mΩƒj sπc p¿ÉÑgòj p¿É≤jó°U oIÉØë∏ q°ùdGh oÖfQnC’G pás∏°S »a o¬ o©°†Jh oÖfQnC’G p¬«≤∏j Ée o™ªéJ râfɵa oIÉØë∏ t°ùdG ÉenCG , p¢VQnC’G ≈∏Y p¬ peÉ©W »bÉH »eôjh oπcrCÉj rôq«¨j rºdh ,º¡d r™ªà°ùj rºd o¬sæµd o√ƒ oë°üfh pÖfQnC’G p± tô°üJ røe oäÉfGƒ«ëdG pâéYõfG , päÓ nª¡ªdG

.É¡t∏c oäÉfGƒ«ëdG o¬rરUÉNh , p¬ pJÉa tô°üJ o¬ndƒMh , oºqdnCÉàjh É k°†jôe É kªFÉf nÖfQnC’G päógÉ°ûa , pIôé s°ûdG n¥ƒa oô«£J oáeɪëdG râfÉc pΩÉjnC’G póMnCG »ah , n∂ p°Vôe oÖÑ°S ƒ¡a oÖfQnC’G É¡tjnCG n∂nà«H r∞ u¶fh pÖ«Ñ£dG ≈dpEG rÖgPG : o¬d râdÉb , oñÉ°ShnC’Gh oÜÉH tòdG

. p¿ÉªjpE’G nøe oáaɶædÉa p¬«dpEG râYô°SnCÉa o¬oÑbGôJ râfÉc nIÉØë∏ t°ùdG søµd ,»qæY räó©àHG oIÉØë∏ q°ùdG »à≤jó°Uh l¢†jôe ÉfnCG : oÖfQnC’G sOQ

. p¬ pdõæe p∞«¶æJ »a o¬rJ nóYÉ°Sh , nÖ«Ñ£dG nπÑ∏ÑdG räô°†MnCGh.»JÉ«M n∫GƒW páaɶædG »a o√É°ùfnCG rød l¢SQO Gòg : n∫Ébh oÖfQnC’G nìôa

1617

ø«°ùëdG »∏Y ø«°SÉj :ÖdÉ£dGådÉãdG : t∞ s°üdG

âjƒµdG/á¨∏dG á«FÉæK ¿Éª°SO á°SQóe

درس لن أنساه

1819

ة تنتهيماما تقرأ لي البتراء.. أعجوبة وردي¥Éæ°ûH ¥hô°T :Ωƒ°SQ ¿Ó©°T …OÉ¡dG óÑY:á q°üb

» nc m∞ n n°û pH o¬J nO rƒ nY oô p¶nàrfnCG , ná nMÉn« u°ùdG tÖëoj » pNnCG ™ pà rªnà r°SnCÉ na É ng nQG nR » pàsdG pø pcÉ nenC’G pπ nª rLnCG rø nY »d n» pµ rënj r¿nCG ≈sæ nªnJnCGh ,¬ n© ne É¡oJ rQ oR »æsfnCÉ nc oô o© r°TnCGh , p¬ pãj pó në pH n∫ rƒ nM más« pMÉn« p°S mánd rƒ né pH pΩÉqjnC’G nø pe mΩ rƒnj » pa nÖ ngPnCG » pa kIôrà na ≈ n°†nb É ne nó r©nH nΩ rƒn«dG » pNnCG nAÉ nL , pºndÉ n©dG pâjƒµ r°ùnÑdG n™ n£ pb nπ ncnCGh n…É s°ûdG nÜ pô n°T , q¿ oO rQoC’G ": n∫É n≤ na , q¿ oO rQoC’G » pa nó ngÉ n°T É ne pπ nª rL nCG rø nY o¬oàrd nCÉ n°ù na r¿nCG n∂oæ pµ rªoj lánHG sò nL oø pcÉ nenCG É n¡ pH lá n© pFG nQ q¿ oO rQoC’G p᪠p°UÉ n©dGh ,¢ùr« nb uΩoCGh ,ánfƒ q°ûdG :πrã pe ,Ég nQh oõnJ …OGhh , pâq«ªdG pô rënÑdGh ,áÑ n≤ n©dGh , n¿É sª nY , n¿ƒo∏ ré nY pá©r∏ nbh ,ø« pYÉ ne päÉ neÉ sª nMh , pÖLƒ oªdG ": n∫Énbh p…É s°ûdG nø pe ká nØ r°T nQ n∞ n°T nQ sºoK". qΩ nQ … pOG nhh , q¿ oO rQoC’G pRƒoæ oc oø nªrKnCG , násj pO rQ nƒdG nánæj pó nªdG :nAG nôrànÑdG sø pµnd oáæj pó ne »g ,™rÑ s°ùdG É«rf tódG pÖpFÉ né nY i nó rMpEG »¡a n∂r∏ pJ tπ oc , pás« pMÉn« u°ùdG p™ pbG nƒ nªdG oπ nª rLnCGh ,•ÉnÑrfnC’G É n¡ pH ô o© r°ûnJ » pàsdG pQÉ n¡rHpE’G pádÉ nM rø nY n∂« pæ r oJ n’ pAÉ nª r°SnC’G G nò ngh ná nª n¶ n©dG p√ pò ng i nônJ É¡ neÉ nenCG o∞ p≤nJ nârfnCGh

."ô¡rÑ oªdG RÉ nérfpE’G pQ nƒ t°üdG n¢† r©nH nê nô rNnCGh o¬nànÑ« p≤ nM » pNnCG nínà na ":∫Énbh » peÉ nenCG É¡ o°V pô r©nj ƒgh pánÑ« pé n©dG » pa nQ nƒ t°üdG p√ pò ng o⣠n≤nàrdG ó n≤nd pô pcÉnÑdG pìÉnÑ s°üdG pârb nh p∞ n°ünàræ oe ≈sà nMh , pQ É¡qæd G

p√ pò ng » pØ na , pô r¡ t¶dG nó r©nH mIô uNnCÉnà oe má nYÉ n°S » pa kÉfÉn« rMnCGh ≈∏ nY o¢ù rª s°ûdG o§ o≤ r°ùnJ nø« pM pój pó rëqàdÉH päÉnb rhnC’G káHÓ nN nô pXÉnæ ne i nônJ pás«©« pÑ s£dG pQƒ oî t°üdG pí r£ n°S

." n∑ oô pë r°ùoJ » pa kÉÑj pô r≤nJ pAG nôrànÑdG o¢ù« p°SrCÉnJ sºnJ o¬sfnCG oärCG nô nb ró n≤nd " : n∫Énb . p•ÉnÑrfnC’G pá nµn∏ rª nª pd m᪠p°UÉ n© nc O nÓ« pªdG nπrÑ nb 312 ΩÉ nY pI nôrà nØdG pΩÉqjnCG ≈sà nM pÜ rô n ∏ pd r∞ n°ûnà rµoj rºnd pAG nôrànÑdG o™ pb rƒ ne nI nó pª rYnC’G o™ pHÉnJoCGh pQ nƒ t°üdG » pa oô o¶rfnCG ÉnfnCGh ," pás« pfÉ nªrã o©dG » pN nCG oârd nCÉ n°S nIô pMÉ s°ùdG nIô p¡rÑ oªdG nô pXÉnæ nªdGh nán∏« pª nédG ": n∫Énb , pAG nôrànÑdG o±É n°û pà rcG É n¡ pH sºnJ » pàsdG pás« pØr« nµdG rø nY ≠«aOƒd ¿É ngƒoj) t…ô°ùjƒ q°ùdG o¥ pô r°ûnà r°ù oªdG É n¡ nØ n°ûnà rcG n∂pd nò pdh 1812 ΩÉ nY » pa n∂pd nP n¿É nc ,(äQÉ¡côH ¢SÉsædG n¢† r©nH ¿É ngƒoj n™ pª n°S ó≤a , lánÑj pô nZ lánjÉ nµ pM , ná© pFÉ s°†dG nánæj pó nªdG ≈ sª n°ùoJ máæj pó ne ø nY n¿ƒoK só nënànj ká∏« pM ¿É ngƒoj nπ n© nØ na ≈ n°Sƒ oe … pOG nh p∫ÉnÑ pL » pa oó nLƒoJ nºj pó r≤nJ oój pôoj xêÉ nM pI nQƒ o°U »a nô sµnænJ ó n≤ na , káÑj pô nZ » pa pOƒ oL rƒ nªdG n¿h oQÉ ng u» pÑsædG píj pô n°V nóræ pY pán« pë r°VoC’G ó n≤nd ,áæj pó nªdG rø nY o∞ r°û nµdG ¬nd sºnJ n∂d nò pHh , pá≤ p£ræ nªdG mán∏ rM pô pH oΩƒ o≤nj äQÉ¡côH ≠«aOƒd ¿É ngƒoj n¿É nc pIô pjõ nédGh ô r°ü peh ΩÉ s°ûdG pOÓ pH » pa más« paÉ n°û rµ pà r°SG pás« paG nô r oédG pás« p© rª nédG pÜÉ n°ù pëpd n∂pd nPh pás« pH nô n©dG

." pás« pfÉ n£j pô pÑdG pás« pµ∏ªdG n¢† r©nH » ueoCG Énænd râ ne sónb r¿nCG nó r©nH » pNnCG øe oârH nônà rbG s¿nCG n∂pãj pó nM » pa nä rô nc nP ró n≤nd" :¬nd oâr∏ o≤ na iƒr∏ nëdG : n∫Énbh nº n°ùnàrHGh »pd nô n¶nf ,Én«rf tódG pÖpFÉ né nY rø pe nAG nôrànÑdG

p™rÑ s°ùdG Én«rf tódG pÖpFÉ né nY rø pe » pg ,º n©nf"

r¿nCG » p nÑrænjh ,2007 ΩÉ nY n∂pd nP nç nó nM , pI nój pó nédG páë pF n’ ≈∏ nY É¡ oLG nQ rOpEG sºnJ pAG nôrànÑdG náæj pó ne s¿nCG nºn∏ r©nJ ΩÉ nY ƒµ r°ù« pfƒo«dG o™nÑrànJ » pàsdGh u»ªndÉ n©dG pçG nôtàdG » pg" :∫Énbh o¬ n© ne » pàsdG pQƒ t°ü∏ pd nQÉ n°TnCG sºK ,"1985 pQƒ oî o°U » pa ¿ sƒn∏ oe x»∏ re nQ ô né nM » pa lIQƒ oØ rë ne lánæj pó ne rân« uª o°S n∂pd nò pd É¡sfnCG tø oXnCG ,≈ n°Sƒ oe … pOG nh p∫ÉnÑ pL ná n© r£ pb oò oNkCÉnj ƒgh »pd nô n¶nf nºtK ,"ásj pO rQ nƒdG páæj pó nªdÉH päÉ nØ t°û nµsàdG s¿nCG nºn∏ r©nJ r¿nCG » p nÑrænj" : n∫Énbh i nƒr∏ nM nº n¶ r© oe oøu«nÑoJ pAG nôrànÑdG pánæj pó ne » pa nIOƒ oL rƒ nªdG násjQƒ oî t°üdG Gò ngh , u»Lƒodƒo« oédG pºs∏ t°ùdG ≈∏ nY pQƒ o°ü o©dGh päG nônà nØdG oá≤ p£æªdÉa ;É« rLƒodƒo« oédG ºr∏ p© pd pás«ª ngnC’G pájÉ nZ » pa lA» n°T pô rënÑdG p ró n°U pìÉnà pØrfGh päÉ nc nô në pH kGô« pã nc rä nôsKnCÉnJ

." pâu« nªdG t…nCG AG nôrànÑdG » pa o¢û« p©nj rπ ng" :» pNnC’ oâr∏ ob É n¡ pH oó nLƒoj , pó« pcrCÉqàdÉ pH ,º r©nf" :∫Énb "? mäÉnfG nƒn« nM n™ ne o∞s« nµnànJ É¡sfnC’ ; oõ pYÉ nªdGh o∫É nª pédGh o∫ƒo« oîdG rºnd" : oâr∏ ob ."AG nôrànÑdG pI nQG nô nM pAG nƒ rLnCGh pá saÉ nédG pánÄ« pÑdG √ pò ng" :∫Éb "?AG nôrànÑdG oá nª p∏ nc » pæ r©nJ G nPÉ ne »pd rπ o≤nJ lánÄ« p∏ ne oAG nôrànÑdÉa , nIQÉ né pëdG » pæ r©nJ pás« pfÉnfƒo«dG » pa oá nª p∏ nµdG

." pô rî s°üdG » pa pIQƒ oØ rë nªdG pásjô né nëdG ÉgQÉnKBÉ pH oä rO nQnCGh pánH sÓ nîdG pQ nƒ t°üdG » pa kÓ« p∏ nb oâ rM nô n°S

páæj pó nªdG √ pò ng oAÉnæ pH sºnJ ≈nà ne n± pô rYnCG r¿nCG n’ :∫É n≤ na n∂pd nP rø nY o¬oàd nCÉ n°ù na ?Iój pô nØdG

nârb nƒdG pój pó rësàdÉ pH ló nMnCG o± pô r©nj ,AG nôrànÑdG oánæj pó ne ¬« pa rân« pæoH … pòsdG rânÑ n°ùnà rcG É¡sfnCG ní pLG sôdG søµnd nπrÑ nb p∫ shnC’G p¿ rô n≤dG oòræ oe kánfÉ nµ ne

w» p°ù« pF nQ lõ nc rô ne É¡sfnCÉ pH pO nÓ« pªdG ,π pHG nƒsàdG ká s°UÉ nNh pIQÉ né pà∏ pd

."ôªdG ô né n°Th ,Qƒ oîoÑdGh

q¿ oO rQoC’G pIQÉnj põd kGô« pã nc »ænà rb sƒ n°T ró n≤nd" : m∞ n n°û pH oâr∏ ob pπ r© pØdÉH" : n∫Énbh nº n°ùnàrHG ,» pNnCG Éj AG nôrànÑdG kÉ°Uƒ o°ü oNh o¬nJÉ na pAG nôrànÑdG » pa u… pO rQ nƒdG p∫É nª nédÉH r™ pà rªnà r°ùnj rºnd rø ne r¿ nCG oäQ sônb ÉnfnCÉ na , lInCÉLÉ nØ oe … póræ pY n∂nd nârfnCGh , oô« pã nµdG »© ne n» pJrCÉnJ r¿nCG n∂oæ pµ rªoj ,iô rNoCG kI sô ne nAG nôrànÑdG nQh oRnCG pI nCÉ nLÉ nØ oªdG ≈dpEG n¿B’Gh , pás« pØr« s°üdG n∂pJ nRÉ nLEG » pa Énæ pH És« ng ,AG nôrànÑ∏ pd kás« nM nô pXÉnæ ne oâr∏ sé n°S ró n≤nd ,iôNoC’G

.kÉqjƒ n°S É ng oó pgÉ n°ûof pá n©rà oªdGh pôë u°ùdÉH oärCÓàeG ,nAG nôrànÑdG oógÉ n°ToCG ÉnfnCGh

. pAG nôrànÑdG » pa o∫ sƒ nénJnCG »ufnCÉ pH oºo∏ rMnCG oâ rª pfh pá°ü pdÉ nîdG

1819

ة تنتهيماما تقرأ لي البتراء.. أعجوبة وردي¥Éæ°ûH ¥hô°T :Ωƒ°SQ ¿Ó©°T …OÉ¡dG óÑY:á q°üb

» nc m∞ n n°û pH o¬J nO rƒ nY oô p¶nàrfnCG , ná nMÉn« u°ùdG tÖëoj » pNnCG ™ pà rªnà r°SnCÉ na É ng nQG nR » pàsdG pø pcÉ nenC’G pπ nª rLnCG rø nY »d n» pµ rënj r¿nCG ≈sæ nªnJnCGh ,¬ n© ne É¡oJ rQ oR »æsfnCÉ nc oô o© r°TnCGh , p¬ pãj pó në pH n∫ rƒ nM más« pMÉn« p°S mánd rƒ né pH pΩÉqjnC’G nø pe mΩ rƒnj » pa nÖ ngPnCG » pa kIôrà na ≈ n°†nb É ne nó r©nH nΩ rƒn«dG » pNnCG nAÉ nL , pºndÉ n©dG pâjƒµ r°ùnÑdG n™ n£ pb nπ ncnCGh n…É s°ûdG nÜ pô n°T , q¿ oO rQoC’G ": n∫É n≤ na , q¿ oO rQoC’G » pa nó ngÉ n°T É ne pπ nª rL nCG rø nY o¬oàrd nCÉ n°ù na r¿nCG n∂oæ pµ rªoj lánHG sò nL oø pcÉ nenCG É n¡ pH lá n© pFG nQ q¿ oO rQoC’G p᪠p°UÉ n©dGh ,¢ùr« nb uΩoCGh ,ánfƒ q°ûdG :πrã pe ,Ég nQh oõnJ …OGhh , pâq«ªdG pô rënÑdGh ,áÑ n≤ n©dGh , n¿É sª nY , n¿ƒo∏ ré nY pá©r∏ nbh ,ø« pYÉ ne päÉ neÉ sª nMh , pÖLƒ oªdG ": n∫Énbh p…É s°ûdG nø pe ká nØ r°T nQ n∞ n°T nQ sºoK". qΩ nQ … pOG nhh , q¿ oO rQoC’G pRƒoæ oc oø nªrKnCG , násj pO rQ nƒdG nánæj pó nªdG :nAG nôrànÑdG sø pµnd oáæj pó ne »g ,™rÑ s°ùdG É«rf tódG pÖpFÉ né nY i nó rMpEG »¡a n∂r∏ pJ tπ oc , pás« pMÉn« u°ùdG p™ pbG nƒ nªdG oπ nª rLnCGh ,•ÉnÑrfnC’G É n¡ pH ô o© r°ûnJ » pàsdG pQÉ n¡rHpE’G pádÉ nM rø nY n∂« pæ r oJ n’ pAÉ nª r°SnC’G G nò ngh ná nª n¶ n©dG p√ pò ng i nônJ É¡ neÉ nenCG o∞ p≤nJ nârfnCGh

."ô¡rÑ oªdG RÉ nérfpE’G pQ nƒ t°üdG n¢† r©nH nê nô rNnCGh o¬nànÑ« p≤ nM » pNnCG nínà na ":∫Énbh » peÉ nenCG É¡ o°V pô r©nj ƒgh pánÑ« pé n©dG » pa nQ nƒ t°üdG p√ pò ng o⣠n≤nàrdG ó n≤nd pô pcÉnÑdG pìÉnÑ s°üdG pârb nh p∞ n°ünàræ oe ≈sà nMh , pQ É¡qæd G

p√ pò ng » pØ na , pô r¡ t¶dG nó r©nH mIô uNnCÉnà oe má nYÉ n°S » pa kÉfÉn« rMnCGh ≈∏ nY o¢ù rª s°ûdG o§ o≤ r°ùnJ nø« pM pój pó rëqàdÉH päÉnb rhnC’G káHÓ nN nô pXÉnæ ne i nônJ pás«©« pÑ s£dG pQƒ oî t°üdG pí r£ n°S

." n∑ oô pë r°ùoJ » pa kÉÑj pô r≤nJ pAG nôrànÑdG o¢ù« p°SrCÉnJ sºnJ o¬sfnCG oärCG nô nb ró n≤nd " : n∫Énb . p•ÉnÑrfnC’G pá nµn∏ rª nª pd m᪠p°UÉ n© nc O nÓ« pªdG nπrÑ nb 312 ΩÉ nY pI nôrà nØdG pΩÉqjnCG ≈sà nM pÜ rô n ∏ pd r∞ n°ûnà rµoj rºnd pAG nôrànÑdG o™ pb rƒ ne nI nó pª rYnC’G o™ pHÉnJoCGh pQ nƒ t°üdG » pa oô o¶rfnCG ÉnfnCGh ," pás« pfÉ nªrã o©dG » pN nCG oârd nCÉ n°S nIô pMÉ s°ùdG nIô p¡rÑ oªdG nô pXÉnæ nªdGh nán∏« pª nédG ": n∫Énb , pAG nôrànÑdG o±É n°û pà rcG É n¡ pH sºnJ » pàsdG pás« pØr« nµdG rø nY ≠«aOƒd ¿É ngƒoj) t…ô°ùjƒ q°ùdG o¥ pô r°ûnà r°ù oªdG É n¡ nØ n°ûnà rcG n∂pd nò pdh 1812 ΩÉ nY » pa n∂pd nP n¿É nc ,(äQÉ¡côH ¢SÉsædG n¢† r©nH ¿É ngƒoj n™ pª n°S ó≤a , lánÑj pô nZ lánjÉ nµ pM , ná© pFÉ s°†dG nánæj pó nªdG ≈ sª n°ùoJ máæj pó ne ø nY n¿ƒoK só nënànj ká∏« pM ¿É ngƒoj nπ n© nØ na ≈ n°Sƒ oe … pOG nh p∫ÉnÑ pL » pa oó nLƒoJ nºj pó r≤nJ oój pôoj xêÉ nM pI nQƒ o°U »a nô sµnænJ ó n≤ na , káÑj pô nZ » pa pOƒ oL rƒ nªdG n¿h oQÉ ng u» pÑsædG píj pô n°V nóræ pY pán« pë r°VoC’G ó n≤nd ,áæj pó nªdG rø nY o∞ r°û nµdG ¬nd sºnJ n∂d nò pHh , pá≤ p£ræ nªdG mán∏ rM pô pH oΩƒ o≤nj äQÉ¡côH ≠«aOƒd ¿É ngƒoj n¿É nc pIô pjõ nédGh ô r°ü peh ΩÉ s°ûdG pOÓ pH » pa más« paÉ n°û rµ pà r°SG pás« paG nô r oédG pás« p© rª nédG pÜÉ n°ù pëpd n∂pd nPh pás« pH nô n©dG

." pás« pfÉ n£j pô pÑdG pás« pµ∏ªdG n¢† r©nH » ueoCG Énænd râ ne sónb r¿nCG nó r©nH » pNnCG øe oârH nônà rbG s¿nCG n∂pãj pó nM » pa nä rô nc nP ró n≤nd" :¬nd oâr∏ o≤ na iƒr∏ nëdG : n∫Énbh nº n°ùnàrHGh »pd nô n¶nf ,Én«rf tódG pÖpFÉ né nY rø pe nAG nôrànÑdG

p™rÑ s°ùdG Én«rf tódG pÖpFÉ né nY rø pe » pg ,º n©nf"

r¿nCG » p nÑrænjh ,2007 ΩÉ nY n∂pd nP nç nó nM , pI nój pó nédG páë pF n’ ≈∏ nY É¡ oLG nQ rOpEG sºnJ pAG nôrànÑdG náæj pó ne s¿nCG nºn∏ r©nJ ΩÉ nY ƒµ r°ù« pfƒo«dG o™nÑrànJ » pàsdGh u»ªndÉ n©dG pçG nôtàdG » pg" :∫Énbh o¬ n© ne » pàsdG pQƒ t°ü∏ pd nQÉ n°TnCG sºK ,"1985 pQƒ oî o°U » pa ¿ sƒn∏ oe x»∏ re nQ ô né nM » pa lIQƒ oØ rë ne lánæj pó ne rân« uª o°S n∂pd nò pd É¡sfnCG tø oXnCG ,≈ n°Sƒ oe … pOG nh p∫ÉnÑ pL ná n© r£ pb oò oNkCÉnj ƒgh »pd nô n¶nf nºtK ,"ásj pO rQ nƒdG páæj pó nªdÉH päÉ nØ t°û nµsàdG s¿nCG nºn∏ r©nJ r¿nCG » p nÑrænj" : n∫Énbh i nƒr∏ nM nº n¶ r© oe oøu«nÑoJ pAG nôrànÑdG pánæj pó ne » pa nIOƒ oL rƒ nªdG násjQƒ oî t°üdG Gò ngh , u»Lƒodƒo« oédG pºs∏ t°ùdG ≈∏ nY pQƒ o°ü o©dGh päG nônà nØdG oá≤ p£æªdÉa ;É« rLƒodƒo« oédG ºr∏ p© pd pás«ª ngnC’G pájÉ nZ » pa lA» n°T pô rënÑdG p ró n°U pìÉnà pØrfGh päÉ nc nô në pH kGô« pã nc rä nôsKnCÉnJ

." pâu« nªdG t…nCG AG nôrànÑdG » pa o¢û« p©nj rπ ng" :» pNnC’ oâr∏ ob É n¡ pH oó nLƒoj , pó« pcrCÉqàdÉ pH ,º r©nf" :∫Énb "? mäÉnfG nƒn« nM n™ ne o∞s« nµnànJ É¡sfnC’ ; oõ pYÉ nªdGh o∫É nª pédGh o∫ƒo« oîdG rºnd" : oâr∏ ob ."AG nôrànÑdG pI nQG nô nM pAG nƒ rLnCGh pá saÉ nédG pánÄ« pÑdG √ pò ng" :∫Éb "?AG nôrànÑdG oá nª p∏ nc » pæ r©nJ G nPÉ ne »pd rπ o≤nJ lánÄ« p∏ ne oAG nôrànÑdÉa , nIQÉ né pëdG » pæ r©nJ pás« pfÉnfƒo«dG » pa oá nª p∏ nµdG

." pô rî s°üdG » pa pIQƒ oØ rë nªdG pásjô né nëdG ÉgQÉnKBÉ pH oä rO nQnCGh pánH sÓ nîdG pQ nƒ t°üdG » pa kÓ« p∏ nb oâ rM nô n°S

páæj pó nªdG √ pò ng oAÉnæ pH sºnJ ≈nà ne n± pô rYnCG r¿nCG n’ :∫É n≤ na n∂pd nP rø nY o¬oàd nCÉ n°ù na ?Iój pô nØdG

nârb nƒdG pój pó rësàdÉ pH ló nMnCG o± pô r©nj ,AG nôrànÑdG oánæj pó ne ¬« pa rân« pæoH … pòsdG rânÑ n°ùnà rcG É¡sfnCG ní pLG sôdG søµnd nπrÑ nb p∫ shnC’G p¿ rô n≤dG oòræ oe kánfÉ nµ ne

w» p°ù« pF nQ lõ nc rô ne É¡sfnCÉ pH pO nÓ« pªdG ,π pHG nƒsàdG ká s°UÉ nNh pIQÉ né pà∏ pd

."ôªdG ô né n°Th ,Qƒ oîoÑdGh

q¿ oO rQoC’G pIQÉnj põd kGô« pã nc »ænà rb sƒ n°T ró n≤nd" : m∞ n n°û pH oâr∏ ob pπ r© pØdÉH" : n∫Énbh nº n°ùnàrHG ,» pNnCG Éj AG nôrànÑdG kÉ°Uƒ o°ü oNh o¬nJÉ na pAG nôrànÑdG » pa u… pO rQ nƒdG p∫É nª nédÉH r™ pà rªnà r°ùnj rºnd rø ne r¿ nCG oäQ sônb ÉnfnCÉ na , lInCÉLÉ nØ oe … póræ pY n∂nd nârfnCGh , oô« pã nµdG »© ne n» pJrCÉnJ r¿nCG n∂oæ pµ rªoj ,iô rNoCG kI sô ne nAG nôrànÑdG nQh oRnCG pI nCÉ nLÉ nØ oªdG ≈dpEG n¿B’Gh , pás« pØr« s°üdG n∂pJ nRÉ nLEG » pa Énæ pH És« ng ,AG nôrànÑ∏ pd kás« nM nô pXÉnæ ne oâr∏ sé n°S ró n≤nd ,iôNoC’G

.kÉqjƒ n°S É ng oó pgÉ n°ûof pá n©rà oªdGh pôë u°ùdÉH oärCÓàeG ,nAG nôrànÑdG oógÉ n°ToCG ÉnfnCGh

. pAG nôrànÑdG » pa o∫ sƒ nénJnCG »ufnCÉ pH oºo∏ rMnCG oâ rª pfh pá°ü pdÉ nîdG

…Rƒ`a QGõ`f :Ωƒ°SQh OGóYpEGفنون وتسال

nπªLnCG níÑ°ü«d nº r°S sôdG r¿ qƒd لون:

pÆQÉØdG pÖfÉédG »a nº r°S sôdG rQ uôcارسم معنا:

اجابات

pí«ë s°üdG uπ q¶dG nójóëJ r∫hÉMحيح: الظل الص

? pí«ë s°üdG p≥jô q£dG nójóëJ o™«£à°ùJ rπg متاهة:

? pQÉé°TnC’G ≈∏Y ( pá¡cÉØdG päÉsÑ nM) oOóY rºcكم العدد:

4 ºbQ :o í«ës °üdG t π¶dG8=2+6 :p ÜÉ≤ãdG o OGƒYnCG

45 :o Oó©dG ºc6-5 : ¿É≤HÉ£àe

o ≥jós °üdG :n á∏r ªo édG CGôbG o ô«°ùj u π¶dÉc o ∞sjõo ªdG

p ¢ùªs °ûdG »a »©eo ΩÓ¶dG s πM GPpEG »fo ôo é¡jh

p™HÉJh p܃∏≤ªdÉH nº∏≤dG r∂ p°ùenCG ní«ë s°üdG n≥jô£dG n±ô©àd n•ƒ o£ oîdG أوصل:

ɪ o¡nàaô©e r∫ phÉ nM kÉeɪJ p¿É≤HÉ£àe p¿Éª°SQمتطابقان:

. káë«ë°U oádOÉ©ªdG oíÑ°üJ móMGh mOƒ oY p∂jôëàH

أعواد ثقاب:

pá∏ª©dG p¢üëa pá«æ≤J p¢ùØæH kÓ«∏b oπ«ªJ nábQƒdG pπ n©LGpá∏ªédG nIAGôb n™«£à°ùàd

اقرأ الجملة:

2021

…Rƒ`a QGõ`f :Ωƒ°SQh OGóYpEGفنون وتسال

nπªLnCG níÑ°ü«d nº r°S sôdG r¿ qƒd لون:

pÆQÉØdG pÖfÉédG »a nº r°S sôdG rQ uôcارسم معنا:

اجابات

pí«ë s°üdG uπ q¶dG nójóëJ r∫hÉMحيح: الظل الص

? pí«ë s°üdG p≥jô q£dG nójóëJ o™«£à°ùJ rπg متاهة:

? pQÉé°TnC’G ≈∏Y ( pá¡cÉØdG päÉsÑ nM) oOóY rºcكم العدد:

4 ºbQ :o í«ës °üdG t π¶dG8=2+6 :p ÜÉ≤ãdG o OGƒYnCG

45 :o Oó©dG ºc6-5 : ¿É≤HÉ£àe

o ≥jós °üdG :n á∏r ªo édG CGôbG o ô«°ùj u π¶dÉc o ∞sjõo ªdG

p ¢ùªs °ûdG »a »©eo ΩÓ¶dG s πM GPpEG »fo ôo é¡jh

p™HÉJh p܃∏≤ªdÉH nº∏≤dG r∂ p°ùenCG ní«ë s°üdG n≥jô£dG n±ô©àd n•ƒ o£ oîdG أوصل:

ɪ o¡nàaô©e r∫ phÉ nM kÉeɪJ p¿É≤HÉ£àe p¿Éª°SQمتطابقان:

. káë«ë°U oádOÉ©ªdG oíÑ°üJ móMGh mOƒ oY p∂jôëàH

أعواد ثقاب:

pá∏ª©dG p¢üëa pá«æ≤J p¢ùØæH kÓ«∏b oπ«ªJ nábQƒdG pπ n©LGpá∏ªédG nIAGôb n™«£à°ùàd

اقرأ الجملة:

2021

:…Qƒ°ùàæªdG á°SQóe øe - áæ°S 13 -»æ¨dG óÑY óªMnCG ºjôc :ÖdÉ£dG : pójó q°ûdG p¬ pMôa røY kGôqÑ©e n∫Éb

Éæo∏°üØj ’h , pQƒªtædGh pOƒ°SoC’Gh , páÑH uódG pÖfÉéH oô«°ùf oøëfh ,É pæJOÉ©°S ióe Gƒ∏q«îàJ ’ pá°û«©e pπ«°UÉØJ pájDhôH Éæd níª°S …òdG , pô°†NnC’G pπjƒ£dG pêÉ« u°ùdG nøe pøj nôàe iƒ°S É¡æY ≈ndpEG páq∏àdG p√òg røe o≥∏£æJ o∫ÉØbnC’Gh , p¢UÉØbnC’G nøe kIQôëàe pá«©«Ñ£dG É¡ pàÄ«H »a päÉfGƒ«ëdG »¡a ,ihCɪdG páq«ªëe nπNGO m¿ÉenCG »a oøëf : o∫ƒ≤J É¡fnCÉch má sØNh , mºZÉæJ »a páq∏àdG n∂∏J ÉænÑfÉL n¿hô«°ùjh ,Énænd ¿ƒ oMô°ûj nøjõq«ªe nø«H sQóe É¡«∏Y nø«ªFÉ≤dG oâjnCGQh ,láªî°V lás«ªëe

. p᫪ëªdG nπNGO päÉfGƒ«ëdG pIÉ«M røY nπ«°UÉØJ Éæfƒ£©jh Éæfh oó p°Tôoj

:án« pæ nW nƒdG ±GQ ᫪jOÉcnCG ¢SQGóe - áæ°S11 -Ωôc √ƒNnCGh áæ°S 13 -ô«enCG :ÖdÉ£dG nπªLnCG Gh oógÉ°Th pôëÑ∏d o™«ªédG ∫õf oå«M , páÑ≤©dG páæjóe »a o√ÉjnCGQ Ée p¿GOô°ùj ÉMGQ nøe nójó©dG Gƒ¶M’h ,á∏FÉ©dGh ºg pájôëÑdG pä’ƒcrCɪdG uòdnCÉH Gƒ o©àªà°SGh , pôXÉæªdG oácôëdG oå«M p¥Gƒ°SnC’G ≈dpEG Gƒ o¡éqJG pAÉ°ùªdG »ah ,¢Uƒ¨dGh áMÉÑ°ùdG :πãe päÉ«dÉ©ØdG päÉjôcòdG ≈∏M nCG oπ≤æJ pQƒ t°üdG oπªLnCG râfÉch , pIÉ«ëdÉH l᪩Øeh lᣰûf oájQÉéàdG

. p᪰UÉ©dG n¿É qªY »a tóédGh oI sóédG Ég nó pgÉ°ûàd

:®É qØëdG ᫪jOÉcnCG -äGƒæ°S 8 -Iôjɨe óªëe OƒLh :áÑdÉ£dG »a ,ás« pf oO rQoC’G pá sªëdG pá≤£æe »a mΩɪëà°SG ácôH ≈d pEG oâdõf : o∫ƒ≤nJ »gh É¡ãjóëH ÉærJó©°SnCG mìÓenCG ≈∏Y …ƒàëJ É¡fpEG o∫ƒ≤J » qeoCG o⩪°Sh kI sQÉM râfÉc É¡«a o√É«ªdG ,áfÉæc »æH AGƒd , pπ°UÉتdGh päÓ n°† n©dG nh pó∏édG p¢VGôenCG πãe p¢VGôenC’G nøe pô«ãµdG nøe AÉØ q°ûdG »a oóYÉ°ùJ

.É k©e nAÉNôà°S’Gh n¬«aôàdG É¡«a Éæ≤ q≤M ká©àªe ká∏MQ râfÉch

:OÉJhC’G ᫪jOÉcnCG - áæ°S 11 -ΩÉepE’G OGôe ójR :ÖdÉ£dG oå« nM , páªjó≤dG p¢ùFÉæµdG päGP pá«FÉ°ùØ«°ùØdG páæjóªdG »a m∫ɪL røe o√BG nQ É sªY kGôÑ©e n≥∏£fG oõ«ªàJ »àdG ÉHOCÉe oáæjóe É¡fEG ,ƒÑ«f oπÑLh , pá°S só≤ªdG p¢VQnCÓd má«∏°UnCG má£jôN oΩóbnCG oônÑ rcnCG nh oô¡°TnCG É n¡« pa nh , o᫵jôenC’G oá©eÉédGh , oá«fɪdnC’G oá©eÉédG É¡æe pIô«¡ s°ûdG päÉ©eÉédÉH pá∏FÉ©dG n™e Éæ∏≤àfG pIQÉjõdG pájÉ¡f »ah , p§°ShnC’G p¥ô s°ûdG iƒà°ùe ≈∏Y x»æjO m™ª°T p∞ëàe

. páHÓîdG p¢ùª s°ûdG pÜhôZ pôXÉæe pIógÉ°ûªd

:ánãj pó nëdG á«HƒjC’G á°SQóªdG-äGƒæ°S 9 -܃jnG OGDƒa ódÉN ¿É£∏°S :ÖdÉ£dG sºnJ … pòsdG ôØ°UnC’G Ég pôéëH räô¡oà°TG »àdG p§∏ s°ùdG páæjóe p∫ɪéH o¿É£∏°S ≈æ¨àj ΩÉY páaÉ≤ãdG pIõFÉL ≈∏Y räRÉM É¡fnCG G kôînà rØ oe nh G kõà© oe Éf nôÑNnCGh ,¢ù∏HÉf røe o√ oQÉ°†MpEG

.ºjó≤dG É¡ pØ nërà oe »a pQƒ t°üdG pπªLnCG p•É≤àdGh É¡ pJQÉjõH Éæ në°üfh ,2008

OÉJhC’G ᫪jOÉcnCG -áæ°S 12 -ΩÉ°ùM …Dƒd :ÖdÉ£dG , u»ØjôîdG p∫GóàY’G pIôàa ≈nd pEG nÜôbnCG o¿ƒµJ »àdGh , nøjOÉ s°üëdG pôªb pá∏«d røY ÉfôÑ rNnCG pá∏«d p¢ùª°T oÜhôZ oóeÉ©àj pá∏«∏dG p√òg »ah , s…ƒe sódG nôª≤dG ≈ sª°ùjh ,G kQóH oôª≤dG o¿ƒµnj nh pôXÉæªdG pπªLnCG røe n∂dPh , móMGh x§N ≈∏Y u…ƒ ne qódG pôª≤dG o¥hô°Th , nøjOÉ s°üëdG pôªb røe má°übGQ má«KGôJ má nMƒ∏H ≈¡àfG oå«M , pIQƒµdG pAGƒd/¢ûbôH päÉHÉZ »a É¡oJ rógÉ°T »àdG É kª∏Y ,á≤HÉ£ªdG Ég oô¡°TnCGh »Ñ∏b ≈dpEG páÑsÑëªdG pä’ƒcrCɪdG ≈ n¡ r°TnCG Éæd Gƒe sóbh , pIó∏ÑdG pπgnCG

.øjOÉ s°üëdG pôªb ná∏«d . pá«dÉ©ØdG n¢ùØf nó pgÉ°T oC’ p¿ÉµªdG p¢ùØæd mΩÉY sπc oô°†MnCG »æfnCG

:™«∏£dG ó« p°T nQ á°SQóe -äGƒnæ n°S 10 -¿ÓH ódÉN ∞°Sƒj :ÖdÉ£dG »a nΩƒétædG Éf ró°UQh , qΩQ …OGh »a pº««îsàdÉH Éæ rªob É¡«a má∏«d nπªLnCG râfÉc : o∫ƒ≤j , páq«∏ªîªdG pAGOƒ s°ùdG p™£≤dG ≈∏Y p¢SɪdnC’G pôrãæc râfÉch , pá∏«ªédG …OGƒdG pAGôë°U . pá∏«ªédG pá∏MôdG päÉjôcòd nQƒ t°üdG Éæ r£≤àdGh ,G kOQÉH tƒédG n¿É nc oå«M nQÉædG Éær∏ n©°TnCGh

:πFGhnC’G ¢SQGóe -äGƒæ°S 10 -…Rƒa ≈æL :áÑdÉ£dG láHÓN lá≤£æe »gh ,º°S’G Gò¡H É¡ p૪°ùJ pÖÑ°Sh ,OÉ©∏L pá≤£æe røY ÉærJôÑNnCG oå«M. páfƒ°ûîdGh páHÓ q°üdG ≈橪H OÉ©∏Lh , pá«©«Ñ£dG pôXÉæªdG oäGP lá∏«ªLh päGRô£ªdG pIó∏ÑdG oäGó«°S ¬«a o¢ùÑ∏J Ó«ªL É k°SôY pá≤£æªdG √òg »a räó¡°T ,RÉѪ≤dG rhnCG p܃sãdÉH ≈ qª°ùj É ne o∫ÉLôdG …óJôjh , má«gGR má∏«ªL m¿GƒdnCÉH nájhó«dG

. q»¡ s°ûdG q»fOQoC’G o∞°ùæªdG É¡ p°SrCGQ ≈∏ nY nh , p¥ÉÑWnC’G nô¡°TnCG ÉædhÉæJh

rº o¡nd ≈qæ°ùJ rπgh , pán∏« pª nédG u¿ oO rQoC’G p¿óe røY ºgÉædnCÉ°S nh , p∫ÉØWnC’G p¢†©H n™e lAÉ≤d Éæd n¿É nc nøe mπ«°ùH Éæ«∏Y GƒdÉ¡fÉa ,π« pª nédG 2019 ΩÉY p∞«°U pAÉ¡àfG nó©H É k°Uƒ°üNh É¡nJQÉjR.oAÉ≤∏dG Gòg Énænd n¿É nµna , pπ«ªédG ÉæqfOQ oCG náMƒd oáÄjôÑdG º o¡o∏ peÉfnCG r⪰SQh , pán∏« pª nédG päÉjôcòdG

»°üeɪëdG ΩÉ°ùM ¢SQÉa ÖdÉ£dG :´Ó£à°S’G iôLnCG

2223

ة استطالع المدن اردني

:…Qƒ°ùàæªdG á°SQóe øe - áæ°S 13 -»æ¨dG óÑY óªMnCG ºjôc :ÖdÉ£dG : pójó q°ûdG p¬ pMôa røY kGôqÑ©e n∫Éb

Éæo∏°üØj ’h , pQƒªtædGh pOƒ°SoC’Gh , páÑH uódG pÖfÉéH oô«°ùf oøëfh ,É pæJOÉ©°S ióe Gƒ∏q«îàJ ’ pá°û«©e pπ«°UÉØJ pájDhôH Éæd níª°S …òdG , pô°†NnC’G pπjƒ£dG pêÉ« u°ùdG nøe pøj nôàe iƒ°S É¡æY ≈ndpEG páq∏àdG p√òg røe o≥∏£æJ o∫ÉØbnC’Gh , p¢UÉØbnC’G nøe kIQôëàe pá«©«Ñ£dG É¡ pàÄ«H »a päÉfGƒ«ëdG »¡a ,ihCɪdG páq«ªëe nπNGO m¿ÉenCG »a oøëf : o∫ƒ≤J É¡fnCÉch má sØNh , mºZÉæJ »a páq∏àdG n∂∏J ÉænÑfÉL n¿hô«°ùjh ,Énænd ¿ƒ oMô°ûj nøjõq«ªe nø«H sQóe É¡«∏Y nø«ªFÉ≤dG oâjnCGQh ,láªî°V lás«ªëe

. p᫪ëªdG nπNGO päÉfGƒ«ëdG pIÉ«M røY nπ«°UÉØJ Éæfƒ£©jh Éæfh oó p°Tôoj

:án« pæ nW nƒdG ±GQ ᫪jOÉcnCG ¢SQGóe - áæ°S11 -Ωôc √ƒNnCGh áæ°S 13 -ô«enCG :ÖdÉ£dG nπªLnCG Gh oógÉ°Th pôëÑ∏d o™«ªédG ∫õf oå«M , páÑ≤©dG páæjóe »a o√ÉjnCGQ Ée p¿GOô°ùj ÉMGQ nøe nójó©dG Gƒ¶M’h ,á∏FÉ©dGh ºg pájôëÑdG pä’ƒcrCɪdG uòdnCÉH Gƒ o©àªà°SGh , pôXÉæªdG oácôëdG oå«M p¥Gƒ°SnC’G ≈dpEG Gƒ o¡éqJG pAÉ°ùªdG »ah ,¢Uƒ¨dGh áMÉÑ°ùdG :πãe päÉ«dÉ©ØdG päÉjôcòdG ≈∏M nCG oπ≤æJ pQƒ t°üdG oπªLnCG râfÉch , pIÉ«ëdÉH l᪩Øeh lᣰûf oájQÉéàdG

. p᪰UÉ©dG n¿É qªY »a tóédGh oI sóédG Ég nó pgÉ°ûàd

:®É qØëdG ᫪jOÉcnCG -äGƒæ°S 8 -Iôjɨe óªëe OƒLh :áÑdÉ£dG »a ,ás« pf oO rQoC’G pá sªëdG pá≤£æe »a mΩɪëà°SG ácôH ≈d pEG oâdõf : o∫ƒ≤nJ »gh É¡ãjóëH ÉærJó©°SnCG mìÓenCG ≈∏Y …ƒàëJ É¡fpEG o∫ƒ≤J » qeoCG o⩪°Sh kI sQÉM râfÉc É¡«a o√É«ªdG ,áfÉæc »æH AGƒd , pπ°UÉتdGh päÓ n°† n©dG nh pó∏édG p¢VGôenCG πãe p¢VGôenC’G nøe pô«ãµdG nøe AÉØ q°ûdG »a oóYÉ°ùJ

.É k©e nAÉNôà°S’Gh n¬«aôàdG É¡«a Éæ≤ q≤M ká©àªe ká∏MQ râfÉch

:OÉJhC’G ᫪jOÉcnCG - áæ°S 11 -ΩÉepE’G OGôe ójR :ÖdÉ£dG oå« nM , páªjó≤dG p¢ùFÉæµdG päGP pá«FÉ°ùØ«°ùØdG páæjóªdG »a m∫ɪL røe o√BG nQ É sªY kGôÑ©e n≥∏£fG oõ«ªàJ »àdG ÉHOCÉe oáæjóe É¡fEG ,ƒÑ«f oπÑLh , pá°S só≤ªdG p¢VQnCÓd má«∏°UnCG má£jôN oΩóbnCG oônÑ rcnCG nh oô¡°TnCG É n¡« pa nh , o᫵jôenC’G oá©eÉédGh , oá«fɪdnC’G oá©eÉédG É¡æe pIô«¡ s°ûdG päÉ©eÉédÉH pá∏FÉ©dG n™e Éæ∏≤àfG pIQÉjõdG pájÉ¡f »ah , p§°ShnC’G p¥ô s°ûdG iƒà°ùe ≈∏Y x»æjO m™ª°T p∞ëàe

. páHÓîdG p¢ùª s°ûdG pÜhôZ pôXÉæe pIógÉ°ûªd

:ánãj pó nëdG á«HƒjC’G á°SQóªdG-äGƒæ°S 9 -܃jnG OGDƒa ódÉN ¿É£∏°S :ÖdÉ£dG sºnJ … pòsdG ôØ°UnC’G Ég pôéëH räô¡oà°TG »àdG p§∏ s°ùdG páæjóe p∫ɪéH o¿É£∏°S ≈æ¨àj ΩÉY páaÉ≤ãdG pIõFÉL ≈∏Y räRÉM É¡fnCG G kôînà rØ oe nh G kõà© oe Éf nôÑNnCGh ,¢ù∏HÉf røe o√ oQÉ°†MpEG

.ºjó≤dG É¡ pØ nërà oe »a pQƒ t°üdG pπªLnCG p•É≤àdGh É¡ pJQÉjõH Éæ në°üfh ,2008

OÉJhC’G ᫪jOÉcnCG -áæ°S 12 -ΩÉ°ùM …Dƒd :ÖdÉ£dG , u»ØjôîdG p∫GóàY’G pIôàa ≈nd pEG nÜôbnCG o¿ƒµJ »àdGh , nøjOÉ s°üëdG pôªb pá∏«d røY ÉfôÑ rNnCG pá∏«d p¢ùª°T oÜhôZ oóeÉ©àj pá∏«∏dG p√òg »ah , s…ƒe sódG nôª≤dG ≈ sª°ùjh ,G kQóH oôª≤dG o¿ƒµnj nh pôXÉæªdG pπªLnCG røe n∂dPh , móMGh x§N ≈∏Y u…ƒ ne qódG pôª≤dG o¥hô°Th , nøjOÉ s°üëdG pôªb røe má°übGQ má«KGôJ má nMƒ∏H ≈¡àfG oå«M , pIQƒµdG pAGƒd/¢ûbôH päÉHÉZ »a É¡oJ rógÉ°T »àdG É kª∏Y ,á≤HÉ£ªdG Ég oô¡°TnCGh »Ñ∏b ≈dpEG páÑsÑëªdG pä’ƒcrCɪdG ≈ n¡ r°TnCG Éæd Gƒe sóbh , pIó∏ÑdG pπgnCG

.øjOÉ s°üëdG pôªb ná∏«d . pá«dÉ©ØdG n¢ùØf nó pgÉ°T oC’ p¿ÉµªdG p¢ùØæd mΩÉY sπc oô°†MnCG »æfnCG

:™«∏£dG ó« p°T nQ á°SQóe -äGƒnæ n°S 10 -¿ÓH ódÉN ∞°Sƒj :ÖdÉ£dG »a nΩƒétædG Éf ró°UQh , qΩQ …OGh »a pº««îsàdÉH Éæ rªob É¡«a má∏«d nπªLnCG râfÉc : o∫ƒ≤j , páq«∏ªîªdG pAGOƒ s°ùdG p™£≤dG ≈∏Y p¢SɪdnC’G pôrãæc râfÉch , pá∏«ªédG …OGƒdG pAGôë°U . pá∏«ªédG pá∏MôdG päÉjôcòd nQƒ t°üdG Éæ r£≤àdGh ,G kOQÉH tƒédG n¿É nc oå«M nQÉædG Éær∏ n©°TnCGh

:πFGhnC’G ¢SQGóe -äGƒæ°S 10 -…Rƒa ≈æL :áÑdÉ£dG láHÓN lá≤£æe »gh ,º°S’G Gò¡H É¡ p૪°ùJ pÖÑ°Sh ,OÉ©∏L pá≤£æe røY ÉærJôÑNnCG oå«M. páfƒ°ûîdGh páHÓ q°üdG ≈橪H OÉ©∏Lh , pá«©«Ñ£dG pôXÉæªdG oäGP lá∏«ªLh päGRô£ªdG pIó∏ÑdG oäGó«°S ¬«a o¢ùÑ∏J Ó«ªL É k°SôY pá≤£æªdG √òg »a räó¡°T ,RÉѪ≤dG rhnCG p܃sãdÉH ≈ qª°ùj É ne o∫ÉLôdG …óJôjh , má«gGR má∏«ªL m¿GƒdnCÉH nájhó«dG

. q»¡ s°ûdG q»fOQoC’G o∞°ùæªdG É¡ p°SrCGQ ≈∏ nY nh , p¥ÉÑWnC’G nô¡°TnCG ÉædhÉæJh

rº o¡nd ≈qæ°ùJ rπgh , pán∏« pª nédG u¿ oO rQoC’G p¿óe røY ºgÉædnCÉ°S nh , p∫ÉØWnC’G p¢†©H n™e lAÉ≤d Éæd n¿É nc nøe mπ«°ùH Éæ«∏Y GƒdÉ¡fÉa ,π« pª nédG 2019 ΩÉY p∞«°U pAÉ¡àfG nó©H É k°Uƒ°üNh É¡nJQÉjR.oAÉ≤∏dG Gòg Énænd n¿É nµna , pπ«ªédG ÉæqfOQ oCG náMƒd oáÄjôÑdG º o¡o∏ peÉfnCG r⪰SQh , pán∏« pª nédG päÉjôcòdG

»°üeɪëdG ΩÉ°ùM ¢SQÉa ÖdÉ£dG :´Ó£à°S’G iôLnCG

2223

ة استطالع المدن اردني

24

øÑd ƒHCG OÉjR .O :á q°übäÉ≤jQR ¿É«H :Ωƒ°SQ

نوران

, pør«nJô«¨ s°üdG É¡rj nój nø«H É¡oÑq∏≤J »gh ,kGô«ãc râµH , mô¡°T røe nôãcnCG oòæe É¡pàfGõ pN pê rQ oO »a râeÉf »àdG É¡nànÑ r©od o¿GQƒof râ n°ù s°ùëJ , pør« nª pYÉsædG É¡rj só nN ≈∏Y oπ«°ùJ o ƒe tódGh ränô n°† nM , pAGón dG p∫ ohÉæàd É¡j pOÉæJ É¡seoCG r⩪°S .Ég uó né nc nIÉ«ëdG pâbQÉa É¡sfnCG râqæX n§≤à∏J r¿ nCG o∫ phÉ nëoJ »gh , pAɵÑdG »a o¿GQƒf räsôªà°SG !? p∂pJOÉ©c kÉÄ« n°T pä rô n°ù nc rπg ? o¿GQƒof Éj pâr∏©a GPÉe :ká∏FÉb tΩoC’G pâ nMÉ°U

. mô sµ o°S pá©£≤c É¡ pªna »a oÜh oòj mΩÓµH oºpà rªnàoJh ,É¡ n°SÉØfnCG

É¡nà nYÉ né n°T o¿GQƒof rân©ªéà°SG .É¡pJô« p n°U p rh nQ røe oÇ uó n¡oJ rä nòNnCGh ,kánÑ n©rà oe É¡oJG nó«¡æJ o¬rà nZôanCG môrÑ n°U »a kÓjƒ nW tΩoC’G päô¶àfG nánÑ©t∏dG tΩoC’G pâ nµ°ùenCG . mOƒ oª rëne … só néc »ueoCG Éj râJÉe , o∑ sôëàJ ’ É¡sfpEG ,»ueoCG Éj …ô o¶fG !»ànÑ r©od râJÉe ró≤d : râdÉbh ,kInCÉéa Éæg …ô¶àfG ,»nàæHG Éj nIÉ«ëdG É¡d oó«YoCÉ°S : râdÉbh ,Ég pQ ró n°üpd É¡ tª o°†nJh , n¿GQƒof p∞pà nc ≈∏Y oâuH nôoJ »gh , râ nª°ùàHGh ,É n¡rànÑn∏nbh , mój pó nL røe »uæ n oJ páÑ©t∏dG näƒ n°U o¿GQƒof rân© pª n°ùa ,kÉ©j pô n°S páÑ©t∏dG päÉqjQÉ s£nH rând nóÑà°SGh ,É¡ peƒnf páaôZ »a tΩoC’G pâHÉZh ,kÓ«∏b pâ©aQ !kÉ°†jnCG … uó néd nIÉ«ëdG … pó«©oJ r¿nCG »ueoCG Éj p∂«∏Y : râdÉbh , oπÑb røe Ég rónà r©nJ rºd má n°û rg nóH É¡ueoCG ≈dpEG räô¶f sºK ,kGô«ãc râ nMôØa

. pó«©ÑdG p≥oaoC’G »a pïÑ£ªdG pIòaÉf nôrÑ nY É¡r«nær« nY oì uô n°ùoJ »gh ,É¡r«nÑ pLÉ nM tΩoC’G

25

áLGƒîdG ¿Éª∏°S ó«©°S .O :áªLôJ

من ادب العالمي

الفالح الطيب

, nÜô°ûa m√É«e pQƒÑæ°U ≈dpEG nπ n°Uh Ée n¿ÉYô°Sh . pAɪdG pøY ÉkãëH n∫õæa , p¢û£©dÉH nô©°T . pQÉ£≤dÉH oôaÉ°ùj l∞«£d lπLQ n¿Éc ɪæ«H pá s£ëe »a pá∏«∏dG nAÉ°†b nQ sô≤a oΩÓ¶dG sπM . pQÉ£≤dÉH n¥Éës∏dG p™£à°ùj rºd o¬sæµdh oπLôdG n¢†cQ . nπëJQGh oQÉ£≤dG nôØ°U sºK

. pó¨dG »a oô o°†ëj n±ƒ°S o¬fnCG nº∏©a .»dÉàdG pQÉ£≤dG pøY nô°ùØà°SG »dÉàdG pΩƒ«dG pìÉÑ°U »ah . pQÉ£≤dG

tπ pënj oΩÓ¶dG nCGóHh . ró pénj rºd o¬sæµdh , máaôZ røY ÉkãëH káaÉ°ùe nQÉ°S . nQÉ¡sædG n∂dP p¬«a nå oµªj »c m¿Éµe ≈∏Y nQƒã©dG nQ sôb , n∂dòdh .É¡«a o¬nà∏«d nº«≤j »c máaôZ ≈∏Y nQƒoã o©dG r™£à°ùj rºdh

»ah . pñƒµdG oÖMÉ°U n≥aGh .G kóMGh Ékeƒj p¬pdõæe »a ≈≤Ñj r¿ nCG pñƒ oµdG pÖ pMÉ n°U røe nÖ∏W . mô«¨°U mñƒc ≈d pEG nπ°Uh G kô«NnCGh. mπHÉ≤e u…nCG ≈∏Y n∫ƒ o°ü oëdG p™sbƒàj rºdh rÖ∏£j rºd o¬sæµdh . nΩÉ©£dG o¬d nΩ sóbh p¬pà neóîH pñƒµdG oÖMÉ°U nΩÉb pΩƒ«dG n∂dP

Ó oLnQ o∞«£∏dG oπ oL sôdG nógÉ°Th . nÜÉÑdG t…hô≤dG níàa . pÜÉÑdG ≈∏Y Ékb rô nW o∞«£∏dG oπ oL sôdG n™ª°S , kAÉ°ùe pá©HÉ s°ùdG páYÉ s°ùdG »ah Ée nójó°ùJ pñƒ oµdG pÖ pMÉ n°U røe oÖ∏£jh , nñƒ oµdG oπNój pAGôsãdG ≈∏Y t∫óJ n¢ùHÓe …óJôj pìÉnÑ n°U »ah . p∫ɪdG ≈dpEG oêÉàëj s…h nôo≤dG s¿nCG o∞«£s∏dG oπ oL sôdG nº p∏ n©a . mørj nO røe p¬«∏Y

.G kóFÉY nπnØnbh pôjQGƒ nédG pó nMnCG »a pOƒo≤tædG nøe É k°ù«c n™°Vh »dÉàdG pΩƒn«dG

:É¡«∏Y nÖpà oc róbh p¬«dpEG má¡ sLƒe mábQh ≈∏Y nôãY ÉeóæY , n∂dòH t…hô≤dG nº∏Y nQGO …òdG nåjóëdG oâr© pª n°S p¢ùenCG nΩƒjh . mπHÉ≤e u…nCG n¿hO »ænJ ró nYÉ n°S ró≤d Ée Gògh . pOƒ≤tædG ≈dpEG má nLÉëH n∂sfnCG oâ rª p∏ n©a , pÖjô¨dG pπ oL sôdG nø«Hh n∂næ«H

. p¬«dpEG oêÉàëJ

. pπpHÉ n≤ oªdÉH nI nó nYÉ n°ù oªdG n∂d n¿ƒoe uó≤j , nøjôNB’G oó pYÉ°ùJ ÉeóæY :oá nª rµ pëdG

25

áLGƒîdG ¿Éª∏°S ó«©°S .O :áªLôJ

من ادب العالمي

الفالح الطيب

, nÜô°ûa m√É«e pQƒÑæ°U ≈dpEG nπ n°Uh Ée n¿ÉYô°Sh . pAɪdG pøY ÉkãëH n∫õæa , p¢û£©dÉH nô©°T . pQÉ£≤dÉH oôaÉ°ùj l∞«£d lπLQ n¿Éc ɪæ«H pá s£ëe »a pá∏«∏dG nAÉ°†b nQ sô≤a oΩÓ¶dG sπM . pQÉ£≤dÉH n¥Éës∏dG p™£à°ùj rºd o¬sæµdh oπLôdG n¢†cQ . nπëJQGh oQÉ£≤dG nôØ°U sºK

. pó¨dG »a oô o°†ëj n±ƒ°S o¬fnCG nº∏©a .»dÉàdG pQÉ£≤dG pøY nô°ùØà°SG »dÉàdG pΩƒ«dG pìÉÑ°U »ah . pQÉ£≤dG

tπ pënj oΩÓ¶dG nCGóHh . ró pénj rºd o¬sæµdh , máaôZ røY ÉkãëH káaÉ°ùe nQÉ°S . nQÉ¡sædG n∂dP p¬«a nå oµªj »c m¿Éµe ≈∏Y nQƒã©dG nQ sôb , n∂dòdh .É¡«a o¬nà∏«d nº«≤j »c máaôZ ≈∏Y nQƒoã o©dG r™£à°ùj rºdh

»ah . pñƒµdG oÖMÉ°U n≥aGh .G kóMGh Ékeƒj p¬pdõæe »a ≈≤Ñj r¿ nCG pñƒ oµdG pÖ pMÉ n°U røe nÖ∏W . mô«¨°U mñƒc ≈d pEG nπ°Uh G kô«NnCGh. mπHÉ≤e u…nCG ≈∏Y n∫ƒ o°ü oëdG p™sbƒàj rºdh rÖ∏£j rºd o¬sæµdh . nΩÉ©£dG o¬d nΩ sóbh p¬pà neóîH pñƒµdG oÖMÉ°U nΩÉb pΩƒ«dG n∂dP

Ó oLnQ o∞«£∏dG oπ oL sôdG nógÉ°Th . nÜÉÑdG t…hô≤dG níàa . pÜÉÑdG ≈∏Y Ékb rô nW o∞«£∏dG oπ oL sôdG n™ª°S , kAÉ°ùe pá©HÉ s°ùdG páYÉ s°ùdG »ah Ée nójó°ùJ pñƒ oµdG pÖ pMÉ n°U røe oÖ∏£jh , nñƒ oµdG oπNój pAGôsãdG ≈∏Y t∫óJ n¢ùHÓe …óJôj pìÉnÑ n°U »ah . p∫ɪdG ≈dpEG oêÉàëj s…h nôo≤dG s¿nCG o∞«£s∏dG oπ oL sôdG nº p∏ n©a . mørj nO røe p¬«∏Y

.G kóFÉY nπnØnbh pôjQGƒ nédG pó nMnCG »a pOƒo≤tædG nøe É k°ù«c n™°Vh »dÉàdG pΩƒn«dG

:É¡«∏Y nÖpà oc róbh p¬«dpEG má¡ sLƒe mábQh ≈∏Y nôãY ÉeóæY , n∂dòH t…hô≤dG nº∏Y nQGO …òdG nåjóëdG oâr© pª n°S p¢ùenCG nΩƒjh . mπHÉ≤e u…nCG n¿hO »ænJ ró nYÉ n°S ró≤d Ée Gògh . pOƒ≤tædG ≈dpEG má nLÉëH n∂sfnCG oâ rª p∏ n©a , pÖjô¨dG pπ oL sôdG nø«Hh n∂næ«H

. p¬«dpEG oêÉàëJ

. pπpHÉ n≤ oªdÉH nI nó nYÉ n°ù oªdG n∂d n¿ƒoe uó≤j , nøjôNB’G oó pYÉ°ùJ ÉeóæY :oá nª rµ pëdG

27 26

áæjGóÑdG ¢UÓNpEG :OGóYEGAÉ¡≤ØdG ø°Sƒ°S :Ωƒ°SQ

محمية ضانا

pô°TÉ©dG p¿ô≤dG »a râ°ù s°SnCÉnJ , u¿O rQoC’G q»Hƒoæ nL pán∏r« pØ s£dG pá n¶naÉëoe »a pá©bGƒndG pás« p°S pOÉ≤dG pájôb »a o™n≤nJ lás«fO rQoCG lás«©«ÑW lás« pª rëne ÉnfÉ n°V nI nô rØ oM o¬ pLGƒoJ »àqdG pá nL uôn©nà oªdG É n¡ p°ùrjQÉ n°†nàH oõs«ªnànJh ,2ºc (300) É n¡oà nMÉ°ù pe oRhnÉénàJ , u»fɪã©dG pºµ oëdG n¿ÉsHpEG u…ôé p¡dG rø nY kIó p©nàrÑ oe ,ánH nô nY …OGh pAGôë°U ≈∏Y lás∏ p£oeh , pá«dÉ©dG pIQó nëræ oªrdG p∫ÉÑ pédG øe mOóY pìƒoØ o°S r≈n∏Y lI sóàªe n»gh , pΩGó p¡rf’G oäGP lá≤«ë°S lájOhnCG É¡o∏s∏ nînàjh , k’ɪ°T ºc(50) páq«fó©ªdG GôØY p√É«e røYh ,ÉkHƒæL ºc(20) ( páqjOQƒdG páæjóªdG) pAGôàÑdG pás« pª rëe »pah ,(ÉfÉnJ) ≈ qª n°ùoJ râfÉc »àsdGh ,Ég pOh oó oM ≈∏Y pá©bGƒrdG ÉfÉ°V pájôb rø pe É¡ nª°SG râÑ n°ùnàcG róbh , møJÉa x»©«ÑW m∫ɪL u»∏e qôdG pôéëdGh q…ô«édG pôéëdGh …ôÑeɵdG pQƒî°U »a pOƒLƒªdG p¢SÉëqædÉc p¿OÉ©ªdÉH lás«æZ lás«Lƒdƒ«L lánÑ«côJ ÉnfÉ°V

.õ«æ¨æªdGh , p¿ qƒ∏ªdG

pá«MÉf rø pe u¿O rQ oC r’G »a É kY qƒoænJ p≥WÉæ nªrdG pônã rcCG røe ÉfÉ°V oás« pª rëneh päÉJÉÑqædG nøe lOóY É¡«Øa , páq«JÉÑqædG p•ÉªfnC r’Gh , páq«Ä«ÑrdG pá nª p¶rfnC r’G Ég oOóY nQ uóob »àqdG iôN oC r’G päÉÄ«ÑdG »a pIQOÉqædG pÜÉ°ûYnC’Gh m¿Éµe »a pºdÉ©dG »a É ng oO rƒLh oQ oórænj x»JÉÑf m ƒf (800)`H p¿ÉÑãµdG pâÑfh , pIô°†îdG ºFGO •ƒt∏ÑdGh ,ôY rô©dG) :πãe , móMGh ,í« q°ûdGh , pI nô uªn© oªdG phô q°ùdG päÉHÉZh , q»fGOƒ q°ùdG pâÑqædGh , páq«∏e sôdG

.(...Égô«Zh ,¿Éaƒ q°ûdGh ,Ωƒ°ü«≤dGh ,º£oÑdGh ,ºnJ qôdGh

,≥°ùjƒo©dG ô≤°U) :É¡æeh pIQOÉqædG p∞MGh qõdGh pQƒ« q£dGh päÉfGƒ«ëdG o¢†©H É¡«a oôKɵàJ »àqdG p≥WÉæªdG pôãcnCG røe É n¡sfpEG ɪ nc oÜÉ≤©dGh , oôª°SnC’G oô°ùsædGh , o™Ø°SC’G oÜÉ≤©dGh ,áq«fÉfƒo«dG IÉØë∏ q°ùdGh ,AÉHô pëdGh ,∫QƒdGh , qÖ s°†dGh ,…Qƒ q°ùdG QÉ©qædGh ,ógó¡dGh ,oáL sƒàªdG oIôsÑ≤dGh , q…hÉæ«°ùdG q…OQƒdG oQƒØ°ü©dGh , pôé s°ûdG oáLRÉgh ,iQÉÑëdGh ,ájQÉ°ùnf oáeƒHh , t»Ñg sòdG , oÖF uòdGh , t»æ«£°ù∏ØdG o¿Ésæ£dGh , pô rî s°üdG oQhôë°Th ,oAGô«ªëdGh , oøjõëdG o≥∏HC’Gh ,âgÉÑdG p≥gGƒ s°ûdG o±É s£Nh , oπÑ∏ÑdGh o™Ñ s°†dGh , t»∏e sôdG oÖ∏©sãdGh , t»≤«æ«ØdG oÖ∏©sãdGh , t…hGôë°üdG t§≤dGh , t»fɨanC’G oÖ∏©sãdGh , t… uônÑdG t§ p≤dGh , o≥°TƒdGh , oôªsædGh »àqdG u¿OQoC r’G »a nIór« pM nƒrdG nás« pª rëªdG ÉnfÉ n°V oônÑnà r©oJ nh ,(..Égô«Zh , t… pô rî s°üdG o∫Gõn dGh , t… pô rî s°üdG oôHƒdGh , o¿óÑdGh , o§ s£îªdG

: n»gh , pá©HQnC r’G páq«aG nô r oérdG pásjƒn« nëdG pºr«pdÉnbnC r’ÉH o™sàªnàJ. p§ u°S nƒà oªrdG p¢†n«HnC’G pô rënÑrdG oº« p∏rbpEG ~

. t»fG nQ rƒ s£rdG t»fG nôjE r’G oº« p∏rbpE r’G ~. páu«pH nôn©rdG pAG nô rë s°ürdG oºr«∏bpEG ~

. t»fG nO rƒ t°ùdG oº« p∏rbE r’G ~

, pºdÉ©dG p∫hO páqaÉc røe o¬nfh oOÉnJôj nìÉq« q°ùdG s¿pEÉa Gòd ;nIQÉj qõdG t≥ënà°ùj wº¡e w»MÉn«°S lºn∏©e ÉnfÉ°V s¿pEÉa páMÉ« q°ùdG p∫Éée »ah pAGƒ°VnCG ≈∏Y pôª s°ùdG päÓØM n¿ƒª«≤ojh , mπ«ªL x»KGôJ m™HÉW päGP máq«Ñ©°T n¥OÉæa ≈dpEG râd qƒëJ »àqdG páªjó≤dG É¡pJƒo«H »a n¿ƒ oªr« p≤oj nh n¿ƒ≤q∏°ùàjh , páq«æ« q£dG É¡pJƒ«H páqbRnCG nø«Hh É¡ p°VQnCG ≈∏Yh É¡pdÓJ »a p√ qõæqà∏d pΩGóbnC’G ≈∏Y pô«°ùªdG øe É kWGƒ°TnCG n¿ƒo© n£≤jh , pôª≤dG mäÉMÉ°ùe ≈∏Y o™qHôàJ pá°ûg qódG oIóu« n°S ÉnfÉ°V n»g É¡a , nø«°TɪdG ≈£N É¡odÉeQ oÖYGóJ mᣰùÑæe m¢VQnCG ≈∏Y nádó°ùæªdG É¡ndÉÑL

.~ nÓYh sπL~ o≥dÉîdG É¡ nYóHnCG láØëJ nøjôFG qõdG p¿ƒ«Y »a É¡sæµd , má©°SÉ°T

27 26

áæjGóÑdG ¢UÓNpEG :OGóYEGAÉ¡≤ØdG ø°Sƒ°S :Ωƒ°SQ

محمية ضانا

pô°TÉ©dG p¿ô≤dG »a râ°ù s°SnCÉnJ , u¿O rQoC’G q»Hƒoæ nL pán∏r« pØ s£dG pá n¶naÉëoe »a pá©bGƒndG pás« p°S pOÉ≤dG pájôb »a o™n≤nJ lás«fO rQoCG lás«©«ÑW lás« pª rëne ÉnfÉ n°V nI nô rØ oM o¬ pLGƒoJ »àqdG pá nL uôn©nà oªdG É n¡ p°ùrjQÉ n°†nàH oõs«ªnànJh ,2ºc (300) É n¡oà nMÉ°ù pe oRhnÉénàJ , u»fɪã©dG pºµ oëdG n¿ÉsHpEG u…ôé p¡dG rø nY kIó p©nàrÑ oe ,ánH nô nY …OGh pAGôë°U ≈∏Y lás∏ p£oeh , pá«dÉ©dG pIQó nëræ oªrdG p∫ÉÑ pédG øe mOóY pìƒoØ o°S r≈n∏Y lI sóàªe n»gh , pΩGó p¡rf’G oäGP lá≤«ë°S lájOhnCG É¡o∏s∏ nînàjh , k’ɪ°T ºc(50) páq«fó©ªdG GôØY p√É«e røYh ,ÉkHƒæL ºc(20) ( páqjOQƒdG páæjóªdG) pAGôàÑdG pás« pª rëe »pah ,(ÉfÉnJ) ≈ qª n°ùoJ râfÉc »àsdGh ,Ég pOh oó oM ≈∏Y pá©bGƒrdG ÉfÉ°V pájôb rø pe É¡ nª°SG râÑ n°ùnàcG róbh , møJÉa x»©«ÑW m∫ɪL u»∏e qôdG pôéëdGh q…ô«édG pôéëdGh …ôÑeɵdG pQƒî°U »a pOƒLƒªdG p¢SÉëqædÉc p¿OÉ©ªdÉH lás«æZ lás«Lƒdƒ«L lánÑ«côJ ÉnfÉ°V

.õ«æ¨æªdGh , p¿ qƒ∏ªdG

pá«MÉf rø pe u¿O rQ oC r’G »a É kY qƒoænJ p≥WÉæ nªrdG pônã rcCG røe ÉfÉ°V oás« pª rëneh päÉJÉÑqædG nøe lOóY É¡«Øa , páq«JÉÑqædG p•ÉªfnC r’Gh , páq«Ä«ÑrdG pá nª p¶rfnC r’G Ég oOóY nQ uóob »àqdG iôN oC r’G päÉÄ«ÑdG »a pIQOÉqædG pÜÉ°ûYnC’Gh m¿Éµe »a pºdÉ©dG »a É ng oO rƒLh oQ oórænj x»JÉÑf m ƒf (800)`H p¿ÉÑãµdG pâÑfh , pIô°†îdG ºFGO •ƒt∏ÑdGh ,ôY rô©dG) :πãe , móMGh ,í« q°ûdGh , pI nô uªn© oªdG phô q°ùdG päÉHÉZh , q»fGOƒ q°ùdG pâÑqædGh , páq«∏e sôdG

.(...Égô«Zh ,¿Éaƒ q°ûdGh ,Ωƒ°ü«≤dGh ,º£oÑdGh ,ºnJ qôdGh

,≥°ùjƒo©dG ô≤°U) :É¡æeh pIQOÉqædG p∞MGh qõdGh pQƒ« q£dGh päÉfGƒ«ëdG o¢†©H É¡«a oôKɵàJ »àqdG p≥WÉæªdG pôãcnCG røe É n¡sfpEG ɪ nc oÜÉ≤©dGh , oôª°SnC’G oô°ùsædGh , o™Ø°SC’G oÜÉ≤©dGh ,áq«fÉfƒo«dG IÉØë∏ q°ùdGh ,AÉHô pëdGh ,∫QƒdGh , qÖ s°†dGh ,…Qƒ q°ùdG QÉ©qædGh ,ógó¡dGh ,oáL sƒàªdG oIôsÑ≤dGh , q…hÉæ«°ùdG q…OQƒdG oQƒØ°ü©dGh , pôé s°ûdG oáLRÉgh ,iQÉÑëdGh ,ájQÉ°ùnf oáeƒHh , t»Ñg sòdG , oÖF uòdGh , t»æ«£°ù∏ØdG o¿Ésæ£dGh , pô rî s°üdG oQhôë°Th ,oAGô«ªëdGh , oøjõëdG o≥∏HC’Gh ,âgÉÑdG p≥gGƒ s°ûdG o±É s£Nh , oπÑ∏ÑdGh o™Ñ s°†dGh , t»∏e sôdG oÖ∏©sãdGh , t»≤«æ«ØdG oÖ∏©sãdGh , t…hGôë°üdG t§≤dGh , t»fɨanC’G oÖ∏©sãdGh , t… uônÑdG t§ p≤dGh , o≥°TƒdGh , oôªsædGh »àqdG u¿OQoC r’G »a nIór« pM nƒrdG nás« pª rëªdG ÉnfÉ n°V oônÑnà r©oJ nh ,(..Égô«Zh , t… pô rî s°üdG o∫Gõn dGh , t… pô rî s°üdG oôHƒdGh , o¿óÑdGh , o§ s£îªdG

: n»gh , pá©HQnC r’G páq«aG nô r oérdG pásjƒn« nëdG pºr«pdÉnbnC r’ÉH o™sàªnàJ. p§ u°S nƒà oªrdG p¢†n«HnC’G pô rënÑrdG oº« p∏rbpEG ~

. t»fG nQ rƒ s£rdG t»fG nôjE r’G oº« p∏rbpE r’G ~. páu«pH nôn©rdG pAG nô rë s°ürdG oºr«∏bpEG ~

. t»fG nO rƒ t°ùdG oº« p∏rbE r’G ~

, pºdÉ©dG p∫hO páqaÉc røe o¬nfh oOÉnJôj nìÉq« q°ùdG s¿pEÉa Gòd ;nIQÉj qõdG t≥ënà°ùj wº¡e w»MÉn«°S lºn∏©e ÉnfÉ°V s¿pEÉa páMÉ« q°ùdG p∫Éée »ah pAGƒ°VnCG ≈∏Y pôª s°ùdG päÓØM n¿ƒª«≤ojh , mπ«ªL x»KGôJ m™HÉW päGP máq«Ñ©°T n¥OÉæa ≈dpEG râd qƒëJ »àqdG páªjó≤dG É¡pJƒo«H »a n¿ƒ oªr« p≤oj nh n¿ƒ≤q∏°ùàjh , páq«æ« q£dG É¡pJƒ«H páqbRnCG nø«Hh É¡ p°VQnCG ≈∏Yh É¡pdÓJ »a p√ qõæqà∏d pΩGóbnC’G ≈∏Y pô«°ùªdG øe É kWGƒ°TnCG n¿ƒo© n£≤jh , pôª≤dG mäÉMÉ°ùe ≈∏Y o™qHôàJ pá°ûg qódG oIóu« n°S ÉnfÉ°V n»g É¡a , nø«°TɪdG ≈£N É¡odÉeQ oÖYGóJ mᣰùÑæe m¢VQnCG ≈∏Y nádó°ùæªdG É¡ndÉÑL

.~ nÓYh sπL~ o≥dÉîdG É¡ nYóHnCG láØëJ nøjôFG qõdG p¿ƒ«Y »a É¡sæµd , má©°SÉ°T

29

..øeõdG øe ø«àYÉ°S nó©Hh n∂ojrCGQ Ée tπc p¬H oRÉàªJ Ée nÖoàµf r¿nCG oóªMnCG Éj

mäGOÉY røe pás«fOQoC’G Éæpf oóoe røe máæjóe? nó«dÉ≤Jh

:πãe Éæof oóoe p¬H oô n¡à r°ûoJ Ée É k°†jnCG oÖàµfh pâj sõdGh pás«°TôédG p¿ÉÑdnC’Gh u»côµdG pó«ªédG

Ég pô«Zh u…hÉ≤∏ÑdG pøª s°ùdGh u»fƒ∏é©dG

, pá nMƒ∏d mπ«ªL m¿GƒæY røe o¬d Éj nø«ëª°ùJ rπg! o¿GRQ Éj p∂æe oäô pZ ró≤d

?É k°†jnCG »à nM rƒnd ≈∏Y o¬ n≤ p∏WoCG r¿nCG »d pídÉ s°üdG pπª©dG »a nøjôNB’G oó«∏≤J

...ÉgÉgÉg oóªMnCG Éj kIô«Z n¢ù«d pó«Ø oªdG

páæµenC’G ≈dpEG nô« p°ûof r¿nCG ≈ n°ùæf rødh. má¶aÉëe uπc »a pá sª p¡ oªdG pásjôKnC’G

»à nMƒnd ≈∏Y o≥ p∏W oCG n±ƒ°Sh ..óªMnCG (áÑ«ÑëdG Éæfóoe) nº°SG

28

ΩõÑdG ∫É°†f :Ωƒ°SQh ƒjQÉæ«°S مدننا الحبيبة nπªLnCG Ée

É¡nà rª n°S nQ ≈àe !ná nMƒs∏dG p√òg?»NnCG Éj

ró≤d pá≤«≤ëdG »a !G kóL ládƒ oé nN ÉfnCG r¿nCG n∂oæ pµªoj rπg , oóªMnCG Éj n∂æe oäô pZ?»qØ n°U »a É¡n≤q∏ nYoC’ ?ná nMƒs∏dG »ænj pó¡oJ

pídÉ s°üdG pπª©dG »a nøjôNB’G oó«∏≤J »æj póYÉ°S És«g . o¿GRQ Éj kIô« nZ n¢ù«d pó«Ø oªdG

»d kIójóL ká nMƒd nº o°SQnC’

oòæeÉ¡n≤u∏YoCG »µd , pør«nàYÉ°S

»qØ n°U »a

29

..øeõdG øe ø«àYÉ°S nó©Hh n∂ojrCGQ Ée tπc p¬H oRÉàªJ Ée nÖoàµf r¿nCG oóªMnCG Éj

mäGOÉY røe pás«fOQoC’G Éæpf oóoe røe máæjóe? nó«dÉ≤Jh

:πãe Éæof oóoe p¬H oô n¡à r°ûoJ Ée É k°†jnCG oÖàµfh pâj sõdGh pás«°TôédG p¿ÉÑdnC’Gh u»côµdG pó«ªédG

Ég pô«Zh u…hÉ≤∏ÑdG pøª s°ùdGh u»fƒ∏é©dG

, pá nMƒ∏d mπ«ªL m¿GƒæY røe o¬d Éj nø«ëª°ùJ rπg! o¿GRQ Éj p∂æe oäô pZ ró≤d

?É k°†jnCG »à nM rƒnd ≈∏Y o¬ n≤ p∏WoCG r¿nCG »d pídÉ s°üdG pπª©dG »a nøjôNB’G oó«∏≤J

...ÉgÉgÉg oóªMnCG Éj kIô«Z n¢ù«d pó«Ø oªdG

páæµenC’G ≈dpEG nô« p°ûof r¿nCG ≈ n°ùæf rødh. má¶aÉëe uπc »a pá sª p¡ oªdG pásjôKnC’G

»à nMƒnd ≈∏Y o≥ p∏W oCG n±ƒ°Sh ..óªMnCG (áÑ«ÑëdG Éæfóoe) nº°SG

28

ΩõÑdG ∫É°†f :Ωƒ°SQh ƒjQÉæ«°S مدننا الحبيبة nπªLnCG Ée

É¡nà rª n°S nQ ≈àe !ná nMƒs∏dG p√òg?»NnCG Éj

ró≤d pá≤«≤ëdG »a !G kóL ládƒ oé nN ÉfnCG r¿nCG n∂oæ pµªoj rπg , oóªMnCG Éj n∂æe oäô pZ?»qØ n°U »a É¡n≤q∏ nYoC’ ?ná nMƒs∏dG »ænj pó¡oJ

pídÉ s°üdG pπª©dG »a nøjôNB’G oó«∏≤J »æj póYÉ°S És«g . o¿GRQ Éj kIô« nZ n¢ù«d pó«Ø oªdG

»d kIójóL ká nMƒd nº o°SQnC’

oòæeÉ¡n≤u∏YoCG »µd , pør«nàYÉ°S

»qØ n°U »a

QƒÑédG óªëe :á q°üb¬ÑjGôZ øªjCG :Ωƒ°SQ حراء اردنية) مدينة المفرق (عروس الص

3031

sπ oL n¿ƒ o°† rªoj ºgh o√ nAÉnærHnCG oÖpbG nôoj G kór« nM nh tó nédG o¢ù p∏ rénj »pa nπ pZÉ s°ûdG º o¡n∏ r o°T râ nënÑ r°UnCG rón≤na , pás« pc sòdG pI nõ p¡ rLnC r’ÉpH rº p¡pàrb nh uóérdG pø rg pP »pa rä nô n£ nN nh ,Én«Lƒodƒoæ rµuàdG nh pQ tƒ n£sàdG pô r°ü nY: kÓpFÉnb rº¡r«n∏ nY i nOÉnæna ,o√ nAÉnærHnCG oó« pØoj nh o¬nJ nó rM nh É n¡pH o™£r≤nj ,lI nô rµ pa

rón≤na , rº oµn©ne nç só nënJ nCG r¿nCG oój pQoCG ,»FÉæHnCG Énj G rƒndÉ n©nJ : tóédG… pó rM nh p¢Sƒo∏ oérdG nø pe oä rô pé n°V

(¿ƒ oª p°ùnàrÑnj rº og nh , rº pg uó nL n∫ rƒ nM o∫ÉnØ rWnC r’G o™ sª nénànj)?ÉnænK uó nëoJ r¿nCG oój pôoJ G nPÉ nªpH , põj põn©rdG n… uó nL Énj n∂nd rƒ nM oø rënf É ng : l¿Énæ nM

?»dɨdG pÖ«Ñ nërdG Énæuf oO rQ oCG p¿ oóoe nAÉ nª r°SnCG n¿ƒoa pô r©nJ rπ ng : qó nérdG

,AÉnb rQ sõdG ,(oá nª p°UÉn©rdG )¿É sª nY ,… uó nL Énj mó« pcrCÉnJ uπ oµpH : lô p°SÉnj..¿ƒo∏é nY ,¢T rô nL ,óH rQpEG

k nÓ« p∏nb o⪠r°ünj

..∑ôµdG ,án∏« pØ s£dG ,§r∏ s°ùdG ,ÉHOÉe ,¿Én©ne ,ánÑ p≤ n©rdG :ó nª rMnCG

o⪠r°ünj

? pás«pf oO rQoC r’G pAG nô rë s°üdG n¢Sh oô nY ºoà« p°ùnf G nPÉ nªpd nh : nóérdG

: m¢Sƒ oª¡e mâpaÉ nN mä rƒ n°üpH n¿h oô uµnØoj rº og nh oOn n’ rhnC r’GpAG nô rë s°üdG o¢Sh oô nY .... pAG nô rë s°üdG o¢Sh oô nY

. p¥ôتdG nánæj póne ,… uóL oó p°ü r≤nj :IQÉ n°S

(IQÉ n°ùpd l≥« pØ r°ünJ )oIQÉ n°S Énj pâræ n°ù nMnCG : tóédG

?… uó nL Énj pº r°S p r’G G nò n¡pH o¥ôتrdG rân« uª o°S G nPÉ nªpd nh : l¿Énæ nM

¥G nô p©rdG : p¿G nô« pérdG ≈n∏ nY u¿ oO rQoC r’G oánHG sƒnH » p¡na , pás«pd rh sódG p¥ oô t£dG p¥ nônà rØ oe ≈n∏ nY É n¡ pYƒob oƒpd pº r°S p r’G G nò n¡pH o¥ôتrdG pân« uª o°S ó≤d : tóédG .ÉkHƒoæ nL ásj pOƒo© t°ùdG nh k’É nª n°T ásj pQƒ o°Sh Ékb rô n°T

?… uóL Éj É kªjób pº°S’G Gòg pô«¨H ≈ sª°ùoJ râfÉc rπg :óªMnCG

t» paG nô r oérdG É n¡o© pb rƒ nªna , nó« p°û nªrdG nô r°ün≤rdG r…nCG "¿ oóoØrdG " oô« p r°ünJ » pg nh "øjóØdG" É n¡r«n∏ nY o≥n∏ r£oj n¿É nc rºn©nf , oóªMnCG Énj nâræ n°ù nMnCG : tóédG. pá nªj pón≤rdG pQƒ o°ü©dG oòræ oe pá n≤ p£ræªrdG pAÉ nL rQnCG pôpFÉ n°S n™ne m•ÉnÑpJ rQpG ná n£ r≤of nh pπ paG nƒn≤r∏pd ká s£ nëne nh mäG nQnÉ n°† nM ná n¡ pLG nh oπ uµ n°ûoJ É n¡n∏ n© nL o§ u°S nƒnà oªrdG

.… uó nL Énj oQÉnKB r’G É n¡« pa oôoã rµnJ lánæj póe » pg r¿ nPpEG : lô p°SÉnj

?kásj pônK nCG ká nªj pónb kánæj póe râ n°ùr«ndnCG , oô p°SÉnj Énj É k©rÑ nW :IQÉ n°S

»pàsdG …hÉØ s°üdG oá n©r∏nb nh , pánf sƒn∏ oªrdG pQƒ oî t°üdÉpH oás« pæ n rdG p∫É nª pérdG tΩnCG É ng pR nôrHnCG rø pe mI nój pó nY másj pônKnCG n™ pbG nƒ nªpH pás« pæ n rdG p¿ oó oªrdG nø pe o¥ôتrdG : tóédG. pºndÉ n©rdG »pa má n°ù«pæ nc nΩ nórb nCG oø p°†nà rënJ É nª nc máu« pîj pQÉnJ n¢ùpFÉnæ nc n™HQ nCG oø p°†nà rënJ »pàsdG »pæ« p£n≤rdG qΩnCG o¢ùpFÉnæ nc nh "∞jÉØLpE’G " pá n©r∏ n≤pH o± nô r©oJ

. pán∏« pª nérdG pás«pf oO rQoC r’G pánæj pó nªrdG p√ pò ng pI nQÉnj põpH lI nój pó n°T lánÑ rZ nQ … póæY nQÉ n°U : o¿Énæ nM

pásj ph rô nªrdG nh pás« p∏ r©nÑrdG päG nh nô r°† oîrdG pø«pJÉ n°ùnH nh pás« pa rƒ nérdG p√Én« pªrdÉpH lás« pæ nZ lánæj póne » pg rπnH , másj pônKnCG mánæj póne nO sô néoe râ n°ùr«nd o¥ôتrdG : tóédG.É n¡p« p°VG nQnCG ≈n∏ nY pásj phG nô rë s°üdG pá n©«pÑ s£dG páÑn∏ nZ pº rZ nQ ≈n∏ nY pás«pfG nƒn« nërdG pI nh rôsãdG nh

. pá n©pFG sôdG pánæj pó nªrdG p√ pò ng ≈ndpEG mán∏ rM pQ pÖ«pJ rônàpd pºu∏ n© oªr∏pd oç só nënJnCG n± rƒ n°S , pánæj pó nªrdG p√ pò ng pI nQÉnj põpH lI nój pó n°T lánÑ rZ nQ … póæY nQÉ n°U Énf nCG nh :ó nª rMnCG

. pAG nô rë s°üdG p¢Sh oô nY pI nQÉnj põpd lI nój pó n°T lánÑ rZ nQ Énærj nónd nínÑ r°UnCG Énæt∏ oc :Ék©« pª nL o∫ÉnØ rWnC r’G

.»FÉæHnCG Énj rº oµ« pa oˆG n∑ nQÉnH : tó nérdG

o

QƒÑédG óªëe :á q°üb¬ÑjGôZ øªjCG :Ωƒ°SQ حراء اردنية) مدينة المفرق (عروس الص

3031

sπ oL n¿ƒ o°† rªoj ºgh o√ nAÉnærHnCG oÖpbG nôoj G kór« nM nh tó nédG o¢ù p∏ rénj »pa nπ pZÉ s°ûdG º o¡n∏ r o°T râ nënÑ r°UnCG rón≤na , pás« pc sòdG pI nõ p¡ rLnC r’ÉpH rº p¡pàrb nh uóérdG pø rg pP »pa rä nô n£ nN nh ,Én«Lƒodƒoæ rµuàdG nh pQ tƒ n£sàdG pô r°ü nY: kÓpFÉnb rº¡r«n∏ nY i nOÉnæna ,o√ nAÉnærHnCG oó« pØoj nh o¬nJ nó rM nh É n¡pH o™£r≤nj ,lI nô rµ pa

rón≤na , rº oµn©ne nç só nënJ nCG r¿nCG oój pQoCG ,»FÉæHnCG Énj G rƒndÉ n©nJ : tóédG… pó rM nh p¢Sƒo∏ oérdG nø pe oä rô pé n°V

(¿ƒ oª p°ùnàrÑnj rº og nh , rº pg uó nL n∫ rƒ nM o∫ÉnØ rWnC r’G o™ sª nénànj)?ÉnænK uó nëoJ r¿nCG oój pôoJ G nPÉ nªpH , põj põn©rdG n… uó nL Énj n∂nd rƒ nM oø rënf É ng : l¿Énæ nM

?»dɨdG pÖ«Ñ nërdG Énæuf oO rQ oCG p¿ oóoe nAÉ nª r°SnCG n¿ƒoa pô r©nJ rπ ng : qó nérdG

,AÉnb rQ sõdG ,(oá nª p°UÉn©rdG )¿É sª nY ,… uó nL Énj mó« pcrCÉnJ uπ oµpH : lô p°SÉnj..¿ƒo∏é nY ,¢T rô nL ,óH rQpEG

k nÓ« p∏nb o⪠r°ünj

..∑ôµdG ,án∏« pØ s£dG ,§r∏ s°ùdG ,ÉHOÉe ,¿Én©ne ,ánÑ p≤ n©rdG :ó nª rMnCG

o⪠r°ünj

? pás«pf oO rQoC r’G pAG nô rë s°üdG n¢Sh oô nY ºoà« p°ùnf G nPÉ nªpd nh : nóérdG

: m¢Sƒ oª¡e mâpaÉ nN mä rƒ n°üpH n¿h oô uµnØoj rº og nh oOn n’ rhnC r’GpAG nô rë s°üdG o¢Sh oô nY .... pAG nô rë s°üdG o¢Sh oô nY

. p¥ôتdG nánæj póne ,… uóL oó p°ü r≤nj :IQÉ n°S

(IQÉ n°ùpd l≥« pØ r°ünJ )oIQÉ n°S Énj pâræ n°ù nMnCG : tóédG

?… uó nL Énj pº r°S p r’G G nò n¡pH o¥ôتrdG rân« uª o°S G nPÉ nªpd nh : l¿Énæ nM

¥G nô p©rdG : p¿G nô« pérdG ≈n∏ nY u¿ oO rQoC r’G oánHG sƒnH » p¡na , pás«pd rh sódG p¥ oô t£dG p¥ nônà rØ oe ≈n∏ nY É n¡ pYƒob oƒpd pº r°S p r’G G nò n¡pH o¥ôتrdG pân« uª o°S ó≤d : tóédG .ÉkHƒoæ nL ásj pOƒo© t°ùdG nh k’É nª n°T ásj pQƒ o°Sh Ékb rô n°T

?… uóL Éj É kªjób pº°S’G Gòg pô«¨H ≈ sª°ùoJ râfÉc rπg :óªMnCG

t» paG nô r oérdG É n¡o© pb rƒ nªna , nó« p°û nªrdG nô r°ün≤rdG r…nCG "¿ oóoØrdG " oô« p r°ünJ » pg nh "øjóØdG" É n¡r«n∏ nY o≥n∏ r£oj n¿É nc rºn©nf , oóªMnCG Énj nâræ n°ù nMnCG : tóédG. pá nªj pón≤rdG pQƒ o°ü©dG oòræ oe pá n≤ p£ræªrdG pAÉ nL rQnCG pôpFÉ n°S n™ne m•ÉnÑpJ rQpG ná n£ r≤of nh pπ paG nƒn≤r∏pd ká s£ nëne nh mäG nQnÉ n°† nM ná n¡ pLG nh oπ uµ n°ûoJ É n¡n∏ n© nL o§ u°S nƒnà oªrdG

.… uó nL Énj oQÉnKB r’G É n¡« pa oôoã rµnJ lánæj póe » pg r¿ nPpEG : lô p°SÉnj

?kásj pônK nCG ká nªj pónb kánæj póe râ n°ùr«ndnCG , oô p°SÉnj Énj É k©rÑ nW :IQÉ n°S

»pàsdG …hÉØ s°üdG oá n©r∏nb nh , pánf sƒn∏ oªrdG pQƒ oî t°üdÉpH oás« pæ n rdG p∫É nª pérdG tΩnCG É ng pR nôrHnCG rø pe mI nój pó nY másj pônKnCG n™ pbG nƒ nªpH pás« pæ n rdG p¿ oó oªrdG nø pe o¥ôتrdG : tóédG. pºndÉ n©rdG »pa má n°ù«pæ nc nΩ nórb nCG oø p°†nà rënJ É nª nc máu« pîj pQÉnJ n¢ùpFÉnæ nc n™HQ nCG oø p°†nà rënJ »pàsdG »pæ« p£n≤rdG qΩnCG o¢ùpFÉnæ nc nh "∞jÉØLpE’G " pá n©r∏ n≤pH o± nô r©oJ

. pán∏« pª nérdG pás«pf oO rQoC r’G pánæj pó nªrdG p√ pò ng pI nQÉnj põpH lI nój pó n°T lánÑ rZ nQ … póæY nQÉ n°U : o¿Énæ nM

pásj ph rô nªrdG nh pás« p∏ r©nÑrdG päG nh nô r°† oîrdG pø«pJÉ n°ùnH nh pás« pa rƒ nérdG p√Én« pªrdÉpH lás« pæ nZ lánæj póne » pg rπnH , másj pônKnCG mánæj póne nO sô néoe râ n°ùr«nd o¥ôتrdG : tóédG.É n¡p« p°VG nQnCG ≈n∏ nY pásj phG nô rë s°üdG pá n©«pÑ s£dG páÑn∏ nZ pº rZ nQ ≈n∏ nY pás«pfG nƒn« nërdG pI nh rôsãdG nh

. pá n©pFG sôdG pánæj pó nªrdG p√ pò ng ≈ndpEG mán∏ rM pQ pÖ«pJ rônàpd pºu∏ n© oªr∏pd oç só nënJnCG n± rƒ n°S , pánæj pó nªrdG p√ pò ng pI nQÉnj põpH lI nój pó n°T lánÑ rZ nQ … póæY nQÉ n°U Énf nCG nh :ó nª rMnCG

. pAG nô rë s°üdG p¢Sh oô nY pI nQÉnj põpd lI nój pó n°T lánÑ rZ nQ Énærj nónd nínÑ r°UnCG Énæt∏ oc :Ék©« pª nL o∫ÉnØ rWnC r’G

.»FÉæHnCG Énj rº oµ« pa oˆG n∑ nQÉnH : tó nérdG

o

32

äÉæ°ùëdG π«Ñf :Ωƒ°SQ

المدن اردنية كاريكاتير العدد

oOô```Zحبيبتي يا إربد nõoJ ká```Môa É`````j oó````HQpEG É````j »```àÑ«ÑMoO qô````¨ªdG o≥```°TÉ`©dGh p∂``````` t `Ñëoj …òdG É`fnCG

oó` pYƒ`` nªdG pâfnCG uÖë∏d lá`````` n°†Ñf pâfnCG pÖ∏≤∏doó````` sM nƒoe iƒ n¡dG p∂«a râ``æ∏YnCG pOÓ````ÑdG tπcoó n¡ r°ûnj kGó`` réne pó`éª∏d É````æH …òdG p∂`` oîjQÉJ

oó```` p°ûræoJ oQƒ``« t£dG É``¡d oó``````HQpEG mOQh o¿Éà``°ùHoóq«`````°S É¡```«a oOôØdGh lô``` ngƒ nL É¡```«a oÜôtàdGoó```` qæLoCG É¡d »````MhoQ rø nµ``` s°ùdG oô«N »àæjóe

oO uó`````` néof É```````f nOƒ o¡ oY ká`````` n°ShôY Éj p∑É``æÄLoó n¡`` r°ûne p∂«a oº`∏ëdGh râ``` n≤s≤ëJ ≈næ oªdG p∂«aoó````HQpEG ÉgG nó`` pa …ô rª oY oO qOQoCG É```````¡d h oó``°TnCG

معان وردة الحب…ô«àÑdG »∏Y :ô©°T

»LÉf ø°ùM :ô©°T

É````¡«a É``````æ neÓ rMnCG iônfÉ`````æ«fÉenCG »a ƒ````` ogõJhÉ¡`````«ªëj nˆG ÉnærdnCÉ`````°SÉ``````櫪ënj p¿É```WhnCÓdh

uÖ````` oëdG oIOQh o¿É````©epÖ∏≤dG »a p¥ƒ s°ûdG tπchpÜQ sódG ≈∏Y lQƒ`` of É```¡d

É``````æj pó r¡nj pAÉ````«∏n©dG ≈dpEGÉ```````æoàÑ«ÑM É````````æoàæjóeÉ```````æoàdƒoØ oW ƒ```` ogõJ É¡HÉæoJô«````` p°ùne É¡```````` pà sª¡HÉ`````æ«f róoJ päÉ````jÉ n dG nøeÉgÉæ rª`````` n°S nQ m¥Qh ≈∏YÉgÉ`````` q« nëoe É```````` qf qƒdhÉ ngÉ`` næjnCGQ m¥ rƒ`````` n°T »ahÉ``````æ« paGƒoJ É¡pà nª`````` r°ùnÑpHƒoæ rënJ É``````æteoCG o¿É````````©neoø`````` rënf É¡d lAÉ``````æHnCGhoø`````` rës∏dG É`æd ƒo∏ëj É`¡HÉ`````æ«fÉ nZnCG É¡d oÖ``````« p£nJÉ```¡j pó¡of pô``` rªo©dG n™```«HQÉ¡« p≤ r°ùnf uÖ``` oëdG nAÉ```ehÉ¡`````«pærÑnfh Ég oô ué`````` n°ûofÉ``````æj pOÉjnCG røe mΩ rõ```````` n©pH

wesam@culture.gov.jo 295 Oó`©dG

r¿Gô``` rªo©dGh oá``©a qôdG p∂«a ! r¿É````` sª nY Énj p∂```n∏ nª rLnCG É ne

r∫É n«LnC’G p∂æY nç só nM rónb r∫ÉÑLnCG pá n©rÑ``` n°S ≈∏Y pâ rªpf

rQƒ````` oãræ ne mÜÉ` nà pc uπ oc »pa rQƒof rø pe l±ô`` nM p∂ oîj pQÉnJ

r¿ƒtædG o± rô``` nM É ng pô pNBG »pa r¿ƒ oª nY nπ« p≤a pâ« uª``` o°S rónb

»pà nØ```` n°T »` pa mºn nf ≈n∏ rMnCG Énj »pànæ```` n°S rƒ``` n°S ÉnjnCG o¿É sª nY Énj

tπ`` p¶oJ nh » pª`` rënJ pá nªr« nîdÉ nc tπ n¶nJ n±ƒ````` n°S k᪠p°UÉ nY Énj

rºn∏`` r© ne p∂` sfCÉpH o¿É````` sª nY Énj rºn∏ r©nj oó¡````` r°ûnj pºdÉ©dG tπ oc

r¿Énà`` r°ùoÑdG »pa pIôg qõdG nπã pe r¿É``````WhnCÓd kI nô```` nî rØne Énj

ما أجملكيا عمان!IójÉ«©dG ∞WÉY .O :ô©°T

2019

- ~ ¿

ƒKÓãdG

áæ°ùdG -

᫪°TÉ

¡dG á«f

OQC’G áµ

∏ªªdG -

áaÉ≤ãdG

IQGRh

ÉgQó

°üJ ¿É

«àØdGh

∫ÉØWCÓ

d IQƒ°ü

e á«aÉ≤

K ájô¡°

T á∏é

e

مدن أردنية