castigationes kehrianae - dialnet.unirioja.es · ot,+„r tu ioso vero apparata lineas seu versus...

54
CASTIGATIONES KEHRIANAE 1. De Monasterio S. Bartolomaei de Carpineto in dioecesi Pennensi* S ummarium . = Ope codicis mediolanensis Bibliothecae Ambrosianae signa- ti D yo inf. supplentur atque emendantur ea quae in P. Fr. K ehrii Italia Pontifi- cia IV (1909) 292-99 desunt vel minus recte proponuntur, hac quidem ratio- ne : I) codex describitur ; II) excerpta ex eo inedita, scilicet cum descriptoris fr. Ioannis de Valle tum Chronici auctoris fr. Alexandri, proferuntur ; III) ite- ratis curis « Capitala» eduntur ; IV) privilegia pontificia, quae darò Kehrio vel minime vel excerptim tantum innotuerunt, pieno tenore exhibentur ; V) textus kehrianus adamussim emendatur; VI) abbatum series chronologica statuitur. Quae enucleacius sequens Conspectus commonstret : I. De Codice Ambrosiano D 70 inf. : p. 353-355 II. Excerpta inedita e Codice Ambrosiano : p. 355-363 1. Litterae fr. Ioannis de Valle ad d. Iulium Caesarem abbatem mo- nasterii de Casanova : p. 356-359 2. Inscriptio metrica fr. Ioannis de Valle : p. 359 3. Dedicatio metrica fr. Alexandri s. Bartholomaeo patrono : p. 359-360 4. Inscriptiones metricae Alexandri monachi in Regesto occurrentes : p. 360-362 5. Alexandri monachi Appendix ad Chronicon : p. 362-363 * Opera impressa solis auctorum nominibus frequentius allegata : V. B indi , Monumenti storici ed artistici degli Abruzzi (1889) 552-56 in nota ; B. C apa SSO, Le fonti della storia delle Provincie Napolitane, in Archivio Storico per le Pro- vincie Napoletane 1 (1876) 205-10 ' Appendice ’ ; P. Fr. K ehr , Italia Pontificia IV (1909) 292-99 ; I d ., Nachrìchten der Gesellschaft der Wissenschaften zu Gót- tingen : Philologisch-historische Klasse 1898 Heft 3 (= K ehr N.) ; J. D. Mansi , Sacrorum. conciliorum nova et amplissima collectio ; P feugk -H arttung , A eia Pontificum Romanorum inedita III (1886) ; F. U gheiai , Italia Sacra 2X b (1722) 349-92 (i. e. editionis a Coleti curatae pars altera). Alia plenis inscriptionibus referentur. Compendia vero A B C D codices de quibus hic infra ; EphC = Ephe- merides Carmeliticae ; IS = Italia Sacra Ughelli-Coleti ; K — K ehr ; ML = = Migne Patrologia Latina. - Scribendi ratio Ms adamussim sequitur, praeter haec notanda : capitales litterae et interpunctionis modus ad morem fere hodier- nuin sunt exacta, excepta epistola italica fr. Ioannis de Valle, in qua vetus, quantuin fas fuit, expressus est. Textuum e ms. ambrosiano editorum lineae vel metrorum versus in margine numeris distincta sunt, quo facilius in ap- Ephemerides Carmeliticae 03 (1949/2) 351-404

Upload: hoangngoc

Post on 09-Feb-2019

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

CASTIGATIONES KEHRIANAE

1. De Monasterio S. Bartolomaei de Carpineto in dioecesi Pennensi*

S u m m a r iu m . = Ope codicis mediolanensis Bibliothecae Ambrosianae signa- ti D yo in f . supplentur atque emendantur ea quae in P. Fr. K e h r i i I t a l i a P o n t i f i ­c ia IV (1909) 292-99 desunt vel minus recte proponuntur, hac quidem ratio- ne : I) codex describitur ; II) excerpta ex eo inedita, scilicet cum descriptoris fr. Ioannis de Valle tum Chronici auctoris fr. Alexandri, proferuntur ; III) ite- ratis curis « Capitala» eduntur ; IV) privilegia pontificia, quae darò Kehrio vel minime vel excerptim tantum innotuerunt, pieno tenore exhibentur ; V) textus kehrianus adamussim emendatur; VI) abbatum series chronologica statuitur.

Quae enucleacius sequens C o n s p e c t u s commonstret :

I. De Codice A m brosiano D 70 inf. : p . 353-355

I I . E x c e rp ta in ed ita e Codice A m brosiano : p . 355-3631. L itte ra e fr. Io an n is de V alle ad d. Iu liu m C aesarem a b b a tem mo-

n a ste rii de C asanova : p . 356-3592. In sc rip tio m etrica fr. Io an n is de V alle : p . 3593. D edicatio m etrica fr. A lex an d ri s. B arth o lo m aeo p a tro n o : p . 359-3604. In sc rip tio n es m etricae A lexandri m onach i in R egesto occu rren tes :

p . 360-3625. A lexandri m onach i A p p en d ix ad C hronicon : p . 362-363

* Opera im pressa solis auctorum nom inibus frequen tiu s a lleg ata : V . B i n d i , Monumenti storici ed artistici degli A bruzzi (1889) 552-56 in n o ta ; B . C a p a SSO, Le fonti della storia delle Provincie Napolitane, in Archivio Storico per le P ro­vincie Napoletane 1 (1876) 205-10 ' A p p end ice ’ ; P. F r. K e h r , Ita lia P ontific ia IV (1909) 292-99 ; I d ., Nachrìchten der Gesellschaft der W issenschaften zu Gót- tingen : Philologisch-historische K lasse 1898 H e ft 3 ( = K ehr N .) ; J. D. Ma n s i , Sacrorum. conciliorum nova et am plissim a collectio ; P f e u g k -H a r t t u n g , A eia Pontificum Romanorum inedita I I I (1886) ; F . U g h e ia i , Ita lia Sacra 2X b (1722) 349-92 (i. e. editionis a C oleti cu ra ta e p ars a ltera). A lia plenis in scrip tio n ibu s referentur. Com pendia vero A B C D codices de quibus h ic in fra ; E p h C = E phe- m erides C arm eliticae ; I S = I ta lia S acra U gh elli-C oleti ; K — K e h r ; M L = = M igne P atro lo gia L a tin a . - Scrib end i ra tio M s adam ussim sequitur, praeter haec n otan da : capita les litterae e t in terp u n ction is m odus ad m orem fere hodier- nuin sunt exacta , e xcep ta ep istola ita lic a fr. Ioann is de V alle , in qua vetus, quantuin fas fu it, expressus est. T ex tu u m e ms. am brosiano editoru m lineae vel m etrorum versus in m argine num eris d istin cta sunt, quo facilius in ap-

Ephemerides Carmeliticae 03 (1949/2) 351-404

g r a tia k u s a s . t e r e s ia , o .c .d .CASTIGATIONES KEHRIANAE

352

I I I . « C ap itu la » variis lectionibus in stru cta : p. 303-373

I V S B arth o lom aei p riv ilegia P on tificu m in ed ita : p. 374-388

1. E u gen ius Pp . I H O liverio a b b a ti: p. 375-3772. L u ciu s Pp- I H B oam un d o ab b a ti : p. 377-379 ., L u ciu s P p . IH m onachis S. B arth o lom aei : p. 379

L u ciu s P p . IH G uiseim o L a u reti corniti : p. 379-3 0

M an datu m G irald i cardin alis : p. 380-381 L 'rbanus Pp. I H G irardo cardinali : p 382

^ .. p ttt rnonachis S. B artholom aei . p . 384 9 . C elestm us Pp. H I m o n aca“ ^ H onorii n i : p. 384-388.

A T i ? n — ? r n “ T a lt e r io ab b ati e t m onachis S. B artholom aei :

., H onorius Pp. I H m onachis S. B artholom aei : p. 387

3. H onorius Pp . I H P an d u llo subdiacono : p. 388

' A p ^ en ^ ix^ eE ^ n d a t ì o n e J ^ 11ali0s , I ^ i a^ P on tificiae locos : p. 393-400

T E p iscop atu s V alven sis (K I V . Sa-5«) '• P- 393 2. E p iscop atu s Pennensis (K I V 283-89) ■ P- 393 39°

- t i r T i r u n n i * 3 ). TQ6

4-5-6 .7-8 .

3-4-5- 6 .

7-8.9-

H cm a ste riu m ^ . C e m e n T de P is e ari a ( K I V ^ 9 0 -3 0 6 ): P . 39 6 -3 9 8

S S l T S ^ i ^ n o l i c IV H 4-I5) '• *M o n a ste riu m s. P e tr i d e L a u r e to (K I V 289-90) : p. 399

E p is c o p a tu s M a rs ic a n u s ( K I V 239-44) • P- 399 A d d itio n e s ad a lio s I t a l ia e P o n tif ic ia e to m o s : p . 3 9 9 -4 ° °

A ) A d t . I , R o m a : p ■ 399-4° °I) S . R - E - Cardinales : p ■ 399-4 ° °

I I) S . R - E . S u b d ia c o n i : p . 4° °B) A d t . V i l i , C a m p a n ia : p . 4 ° ° .

Montecassino, Monasterium s. Benedicti . 4

Tabula Regestorum s. Bartholomaei synoptica : p . 4 0 1 '4°*

S Bartholomaei de Carpineto abbatum series cron o lo gica tasta fr. Ale- xandri Chronicon et Regestum : p . 403-404

------------------ - . '(.OT,+ „r Tu io s o v e r o a p p a r a ta lin e a s seu v ersu sp a r a tu im a s p a g in a s o rn a n te c it e n t . . P i£ icat cra ss io r a u te m ip s u m q u o n u m e ro m o d u lu s o r d in a n u s ^ 8 , e t £n' a b b a tu m serie) p r a e n o ta tu r .t e x t u s (ve l e iu s d is t in c tio n e s m C a p R -bu8 h a e c p u ta m u s re c e n se n d a :C o m p e n d iis a c s ig m s u su « c e p t i s u te m , T g ad d e J C seu e m e n ­di B C D c o m p e n d ia s u n t d e q u ib u s c l . p . 3 4 3 in f r a in h o c a rtic u lo ;

dationem, prima marni a d r i^ 'w e n d u m ) • »° numerus (casu gram maticali cl. linea ; le. lo co ; Ig. lege (iegR, legendum )^» a d d i t . _ om ittit ; - or-contextu eruendo) ; su p . supra in ho , ’ d bus sint) ; = idem habet ,dinem invertit (additis numens1, s i ei usdem numeri, lineae vel versus

,* a . « 10 w i o » p ™ — - * ” ' .

V I.

I. DE COD. AMBROSIANO D 7 0 INF. 353

I

DE CODICE AMBROSIANO D 70 INF.

Monasteri, quod sub s. Benedirti regula s. Bartholomaeo Apostolo dedicatum Carpineti in Marsiae dioecesi Pennensi a. 962 fundavit Ber- nardus filius quondam Biuduni, Comes Pennensis, Clironicon exeunte s. X II Alexander monachus, potissimum tabularii monumentis adhi- bitis, confecit ; dimidio vero post saeculo, libertate amissa, coenobium Cisterciensibus s. Mariae de Casanova subiectum est, comtnunia deinceps fata ab a. 1258 utroque monasterio experto. Utrum iam tunc archivum s. Bartholomaei in abbatiam principeni translatuni fuerit, difficile est dictu, quamquam Kehrio res acta videtur : 1 etenim apud Ughelli de instrumentis monasterii s. Bartholomaei, quae fr. Alexander Chronico adiecit, vel ‘ ex tabular. Coenobii Casae novae ’ 2 vel ‘ extat in tabu­lario ejusdem Monasterii s. Bartholomaei de Carpineto ’ 3 affirmatur, praeter ea quae de Chronici codice originali subiicienda sunt.

Codex vero fr. Alexandri, vix non autograplius, littera beneventana exaratus, s. XVI haud semel descriptus est ; postea periit. Cui hae fere inerant partes :

1. Prologus2. Capitula3. Chronici 11. 64. ‘ Appendix ad Chronicon ’5. Regestum6. fr. Alexandri dedicatio metrica.

Kehrio quidem ‘ Italiani Pontificiam ’ adornanti, nullus codex in­tegre omnes partes complectens occurrit. Nam, praeter aliquot docu­menta originalia et manuscripta excerpta chartarum continentia, duo codices Chronicon exhibentes ei innotuerunt, videlicet :

1. B r a n c a c c i a n u s s. XVIII (Napoli, Bibl. Brancacciana IV A 14) a fr. Benedicto Conti sorano scriptus, cui partes 1-4 insunt ;

2. C h i s i a n u s s. XVI (Roma, Bibl. Vaticana, Chigi G VI 157 f. I53r-i89v) ; cui quoque insunt partes 1-4 et pauca excerpta e 5, seu capitula (iuxta Ambrosianum) 7 et 9.

lixinde elucet maxima parte haud spernendi Regesti Kehrium fuisse destitutum. Felici tamen eventu nobis Mediolani in Bibliotheca Am­brosiana alia perquirentibus occurrit codex ineunte s. XVII exaratus,

1 K e h r 293. 2 / S 2 I (1717) 1113. 3 I S 2 I (1717) 1118.

9

354 GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. — CASTIG4.TIONES KEHRIANAE - I.

integre fr. Alexandri opus asservans, quem Kehrii aciem et impigram sollicitudinem effugisse vehementer mirati sumus. Quamobrem super - vacaneum haud aestimabitur in eius descriptione tempori paululum indulsisse.

Codex est chartaceus, 4 fasciculis constans, quorum priores 3 singuli ff. 20 complectuntur, quartus vero 24 ; charta una omnes^ ambit fa- sciculos adhaeretque integumento charta crassiori flexibili confecto, cuius tergum pellis subtilis protegit in eoque imo tessella mscripta 7 affida est. Dimensiones eiusmodi habentur : folium 265 X 193. spatium vero lineis exarandis plumbo distinctum 211 X 146, lineis in qualibet pagina scriptis 42/43.

Iuxta fasciculos supra laudatos codicis ff. 84 computantur, numerus autem originalis solummodo 79 recenset, cuius rationis specimen, una cum operis argumenta, breviter subiecturi sumus . ; ( ,

f. < i > n. n.: i r signaturam praebet ‘ D. n° 70. P.te I N. 7 ; i v B . f < 2 > n. n., recentius vero plumbo ‘ I 2r inscriptionem praesefert

‘ + I Chronicorum Eiber. | Monasteri Sancti | Bartholomei Ord =| inis Cisterciensis. a quodam Alexandro Monacho conscnptus, ut in calce. ’ ; f. <2T> vacat.

f < 3 > rv recentius plumbo ÉII ’ : litterae italicae fr. Ioannis de Valle, codicis descriptoris, ad abbatem Iulium Caesarem Mattuci dataeCasanovae 1 martio 1606. . ,, ,

f < 4 > = f. 1 computationis originalis, demceps afferenda . f. i r : ‘ Prologus authoris chronicorMW. Cum quedam instru­

menta huius Ecclesie... » f. i v vacat.f. 2r : ‘ Incipiunt Capitula ’.f 4^: ‘ Expliciunt Capitula. | Incipit liber ChromcorMw Pnmus .

Sequitur series sex librorum, quorum quisque 1 incipit ’ et ‘ explicit adornatur, quae quidem singulatim omittenda lue ducimus :

ff. 4 r - 7 r : L. I ff. 7v - qv ; E. II ff. 9V - i i v : B. IH ff. n v - i4v : E- IV ff. i4v - i9 r : E. Vff IQV - 23r ! I-y* VI . .f. 23r : «Èxplicit liber sextus, et Chronicorum ultimus. 1 Incipiunt

Instrumenta, et Priuilegia huius Ecclesice .ff. 23r - 78v Instrumenta et Privilegia (seu Capitala 7-109]. ff 78v - 79r : inscriptio metrica fr. Alexandri, quae incipit .

‘ Presens vita breuis ditescit flore caduco ». f 79r : inscriptio metrica fr. Ioannis de Valle, quae incipit .

'< Hunc tibi suine librum sanctissime Bartholomee ». ff. <83-84> n. n. vacant.

Codicem denique littera quae dicitur beneventana ab auctore funse

\

I. DE COD. AMBROSIANO D 70 INF. -— II. EXCERPTA

exaratum, et fr. Ioannes de Valle in epistola italica 4 et fr. Benedictus Conti soranus in calce 1. I 5 ultro fatentur.

Cum autem Chronicon in duobus quoque codicibus, quorum Kehrius memmit, sit asservatum, breviter de eis disserendum. Iuxta Kebrium ms. Brancaccianum s. XVIII a fr. Benedicto Conti Sorano conscriptum est, Chisianum autem s. XVII ; ergo necessitudinem inter utrumque diligens auctor haud certe perspexit. Etenim declaratio quam codex Brancaccianus in calce 1. I praefert, in codice quoque Cbisiano 6 le- gitur, e quo ad evidentiam denuo bic edendam ducimus :

Explicit li ber I. | Ego fr. Benedictus Conti Soranus Ord Cister. apud Mona steri um Casanoue | in Aprutio, euiws nunc Monasterium S. Bartholomei, de quo fit mentio, membrum | est, supradictum librum primum manu propria copiaui ex libro coriaceo ca- | ractere longobardo existente penes priorem dicti Monasterij, et facta collatfcwe | concordat etc. sicut qui sequun- tur licet aliena manu transcripti ab eode m libro

Proinde et codex Chisianus cum Brancacciano intime connectitur et originalis fr. Benedicti nequit dici, utpote qui una manu sit exaratus ; Brancaccianus vero, si quidem originalis sit (de quo, cum nondum ipsi examini subiecerimus, nihil concludendum fas est), Cbisiano antiquior sit oportet ; utcunque unius descriptionis sunt testes et textum prae- buerunt Ughellio, qui, nostra utique sententia, codice ipso fr. Alexandri numquam est usus.

Il

EXCERPTA INEDITA E CODICE AMBROSIANO

Codici, quem diligenter, ut ipse fatetur,7 post ambiguitatem illuni retractandi superatam, descripsit, fr. Ioannes epistolam italicam prae- misit, qua operis quod abbati superiori suo dicat perspicue rationem exhibet. Operae praetium duximus eam hic edere ; cui continuo adii- ciemus versus, quibus, fr. Alexandri stilum et morem imitatus, labores suos s. Bartholomaeo obtulit, exemplari ipsi finem imponens.

Fratris vero Alexandri, praeter aliquot versus in fine 1. V Chronici

* *«/■ P- 3 5 7 . Il- 35 s.hic ìnf. ; Ca passo 405 ; B in d i 555 n o t. 1

6 f. I58 r 11. 17 s.7 int- P- 357 s.

3 5 6 GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. — CASTIGATIOXBS KEHRIANAE - I.

exstantes, qui in editione ughelliana leguntur,8 plures in Regesto colle- gimus inscriptiones praecipuis quibusdam instrumentis et privilegiis praefixas, easque numeris capitulorum quo pertinent praenotavimus. Insuper fusiori calamo, praeclarum opus consummans, librum metrice s. Bartholomaeo dicavit. Quae omnia tantum in exemplari Ambrosiano servata sunt.

De 1 Capitulis quorum novam editionem, locupletissimo apparatu instructam, ad codicis Ambrosiani fidem exegimus, evulgandam cen- suimus, quaedam suo loco enarranda occurrent.

1

L it te r a e f r . J o à n n is de V a lle

à d D .J u l iu m C a esa rem M a tta c i A b b a te m M o n a s te r ii de C a sa n o v a .

Casanovae, 1606 mart. 1. (/. / rv).

G ratum anim um erga benignissim um sibi D om num Iu liu m C aesarem M at­ta c i, m onasterii de C asan ova abbatis, in sp iritu alib us m eritissim um card. F e ­derici Borrom ei, a bbatis com m en datarii, v icariu m , p ro laturus, an tiqui codicis, longobardorum scrip tura e xarati, Chronicon m on asterii s. B arth o lom aei cum suis in strum en tis am plectentis, litteralis exscrip tionis opus, lice t ob festina- tion em b a u d aeque perfectum , u tilita te autem eidem a b b ati, p rop ter iurium illius ecclesiae, ta n e C asan ovae subiectae, p lenissim um conspectum , forte non

d estitu tu m , libentissim e o ffert e t d icat.

Al molto R.a° Sig.re Don Giulio Caesare Mattuci Abbate di Ciuitella j, Casanoua, et per rill.mo et R.mo Card. Borromeo sopra la Giurisdittione spirituale della Badia vicario mentissimo.

Li Phisici dicono, Sig.re mio molto R.d0, che la natura ha sculpito 5 nel Anima nosira vn certo mstinto, et particolare affectione, che ci tire,

et torce per forza, ad amaje piu vna persona che vn’altra, et dicono ciò procedere dal influentia delle constellatione de Pianeti, et cause se­conde, che debbono hauere simile concorenza, et aspetto nella natiulta dell’vna, et del altra ; il qual’effetto fa che in diverse anime s’incontrino

10 simile humore et inclinatione, et che se non fusse la virtù della diuersita dell educatione, che viene ogniuno nel suo particolare, verrebbono ad essere inclinati a simile passione, et affectione. La quale opinione vienne da essi pruouata, et verificata, non solo dalla pratica humana, ma ancora

8 I S 2X b 3 7 4 -

II. EXCERPTA INEDITA E COD. AMBROSIANO : I. 357

1 5

25

30

dalla speculatione, et consideratione delh ordinari motivi di certi ani­mali irrationali, li quali se vedeno piu amoreuolmente acostarsi, et acom- pagnarsi, ad vno piu eh ad vn'altro, et non solo della medesima spetie, ma ancora diuerse, et qualche volte contraria, aliena, et forestiere. Et da qua il prouerbio s i m i l i s s i m i l e m q u e r i t , a m a t e t o b s e q u i u m p r e s t a t ’.

Non intende con tutto ciò presumere, hauer alcuna cosa tale, nella naturalle inclinatione mia, che sia degna d ’essere paragonata, o assimi­lata, ad vna minima particella della virtù di V. S., nella dichiaratione della quale non voglio intrare, si per fugire la nota d ’adulatione, come per timore di piu presto oscurire il splendore delli suoi meriti, che illu­strargli, et dargli vn minimo ragio della luce che meritano, non essendo di gran lunga la capacita mia sufficiente a ciò ; ma me contentaro (re­stando dentra li termini, et confini della modestia) certificare al mondo, che 1 affetione che V. P. sempre m’hà mostrata, condotta, et gouernata, duna prudenza, quanto può essere tra li mortali isquisita, la forza della qualle me tienne vinto, et constretto seruire, et honorare, quelle natura, della quale desidero essere, se non imitatore, almeno amatore, et ser- uitore.

Questo è stato il pensiero, con il quale feci risolutione pensando com­piacere a V. P. di pigliare quest’imprese di transcriuere quest’opera delle

35 Croniche di S. Bartolomeo, voltando et mutando solo il carrattero an­tiquo de Longobardi, in moderno, et vulgare, lassandola nella medesima lingua, et frasa latina, la quale nella narratiua delli sei libri intitulati Croniche, et nelli priuilegi, et letre de Pontefici, et principi, se truoua assai corretta, et passabile, ma per tutta I opera, et instrumenti fatti

40 da notari, et altri particolari, pieni di barbarismi ; il che a lettori piu presto darra materia di ridere, et burlarsi, che scusare l ’usanza di quel tempo, et la simplicita di quella gente, habitatore di questa prouincia, che tanto poca stima faceua della pratica almeno mediocra della lingua latina.

45 Et questa consideratione me trauagliò molto nel principio del’opera, prima me potessi in me stesse nsoluere, se 10 la douesse sequitare, de verbo, ad verbum, come pareua fusse conueniente, all’ottorita di quel- 1 antichità, ouero per vitare la calomnia che facilmente se darra al tran- scrittore, da chi non hauera letto la presente Epistola, il auertimento,

,0 ouero l ’vltima ellegia in rima che comincia : ‘P r e s e n s v i t a b r e - u i s a tergo del foglio 78. “ io la douesse riformare, et farne come l

l) 8 videtuv covr. {ex i ?) A c

358 GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. — CASTIGATIONES KEHRIANAK - I.

vna traduzione, et translatione. Ma in fine, il tutto ben ruminato, con­trastato, et bilanciato le ragione, et del s i ,6 et del non, consideratis considerandis, me sono in fine risoluto, al imitatione di quello deuoto,

55 et religioso padre Alessandro, compilatore di quest opera, cioè lassare in­tegro il stille suo vero; et per vitare ogni sospitione di falsificatone, agiun- tione, o minutione, contentarmi del titolo di transcrittore sollamente, come giustamente mi conuienne, non hauendovi mutato, agiunto, ne minuto, vocabuli, dittione, ne sillabe alcune, ma solo la figura del carrattero, nell

6° qUale se ci sara errore, come io confesse, che troppo spcesse se truouaua, supplico V. S. non atribuire ad altro diffetto, che alla prescia ; che molto volte hauendo la mente occupata di molti pensieri, apartenenti alla vocatione mia, m’ha sturbato dal atentione, che me proponeua ha- uere alla perfettione di quest’opera, hauendola a presentare a V. S. et

65 jn breue tempo, in testimonio del seruitio, che gli ho dedicato, et come a lei piu conueniente, essendo come ella è meritamente preposto dal HI mo R.mo Card. Borromeo luce, et splendore di santità nel mondo christiano, in quella dignità di vicario in spiritualibus, sopra la giusri- sditione della Badia || di Casanoua, nel quale essercitio si adopera con

7° tanta diligentia, et fidelità, non spargnando ne spese, ne fatiga, mirando sollamente, et principallemente al honore, et seruitio et Padrone Ill.moet R.mo.

Io considerando in ciò il zello suo, mi parse hauer il campo aperto, et ocasione rileuante di fargli opera, et seruitio grato, transcriuendo, et presentandogli questo libro delle Croniche di S.t0 Bartolomeo di Ca­sanoua del Ordine Cisterciense, nel quale contienne tutti li instrumenti, contratti, et fede, delle fundatione, dottatione, donatione, lasciti, per- mutatione, transattione, compre, et regione, di feudi, censi, possessione, di chiese, castelli, et altri gius, et priuilegi, et temporali, et spirituali,

8 0 già hauute, et possedute pacificamente, dalla chiesa di S. Bartholomeo, et hogi di S.ta Maria di Casanoua ; aciò oltra la matura intelligentia, et pratica, che tienne delle cose spirituale, et temporale, se potesse an­cora seruire di quest’opera, come zelante del honore, et vtille del Pa­drone Ill.ra0 et R.mo, ricognoscendo in detta opera, quello che gfusta-

8 5 mente e, et dourebbe essere del suo dominio, et giurisditione, et spiri- tualle, et temporalle.

Et non credo essermi punto ingannato nel mio dissegno, cioè che V. S. riceuera questa mia fatiga, non secundo la quantità dell opera,

b) e t del si bis scriptum del. A'c ) lg. truouara d) lg. del

II. EXCERPTA INEDITA E COD. AMBROSIANO : 1-3- 359

essendo pocca, ma secundo la qualità del animo sincere, ch’io' di fargli 9° ogni grato seruitio.

Et in tanto se dignara commandarmi altro, gli bacio humilmente la mano, pregando il Summo Sig.re la conserui in prosperità, et perpetua felicita.

Da Casanoua il primo di Marzo .1606.—

95 D i V . S . M . R .humile et aff.mo ser.re

f. Ioannes de valle. M. Cisterciense.

2

In sc r ip tio m e tr ic a j r . Io a n n is de V a lle . (/• 79r)

Hunc tibi sume librum, sanctissime Bartholomee, ac anime miserans auxiliare mee ; sis et Joannis memor, est tibi qui famulandi et me posco lue crimine siue lue ;

s nec tolleres ire quo vadit filius ire,cum perit hec species fitque fides species; quod fides vel spes fient species simul et res succurras citius tunc mihi propitius.

Amen.

frater Joannes de valle a vetusto codice de verbo ad verbum transcripsit.

3

D e d ic a tìo m e tr ica fr . A le x à n d r i S . B a r th o lo m a eo p a tro n o

( f - 7S v - 7 9 T)Presens vita breuis ditescit flore caduco Et subito animus perit obsita gloria fuco.Horas ac annos tristes habet utique menses Pretereuntque dies vt naues poma ferentes,Quorum sentimus pondus ferimusque laborem,Sed non gustamus neque nos sentimus odorem.Hic dum viuit homo patitur discrimina multa :

e; Ig. c h ’i ho2 8 succurras] sallem r 2 videi, cori'. A 1 i l verbo] o corr. ex uni A 1

Gaudia sint omnis carnis cum carne sepulta.Ad modicum parens vapor hec est denique vita,

i o Pocula que donat mortalia sint aconita,Diuitie cuius pereunt quasi fumus in auras,Preter quas pietas celestes mittit in aulas.Altera vita sequens est xpi numine piena :His corruptelis et casibus est aliena.

r.5 Cum nunquam desint sed sunt ibi gaudia tanta,Nec prosa possunt promi nec cannine tanta.Qua propter nulli sit commutatio dura, !|Pro sempiternis si tradiderit peritura.Hunc librum quare sum de propriis operatus,

20 Sit peccatori deus vt mihi propitiatus ;Offero quem letus nunc sancto Bartholomeo,Vt prò me semper supplices ipse deo,Noscat Alexandrum me dictum gratia vesfra,Quem precibus vestris defendat ecl<esiast> ica dextra.

25 Corrige tu lector dictum si quid ineptum :Sit nihil vt falsum, sed cuiquid dicito rectum.Instrumentorum non fit mutatio quequam :Scribitur in verbis velut est expressio nequam.Dicant exempla velut exemplaria monstrant,

3° Et noua sic maneant autentica qualia Constant.Ergo deum quare tu qui legis ista precare,Crimina condonet, paradisum quod mihi donet

— .. finis .. —

4

In scrip iion es m eiricùe A le x a n d r i m on ach i in R egesto occu rren tes

1 (ad n ° io g )

Tunc est sancta stipes, cum pietas erit sibi stipes.Jste boni flores operis reparabant odores.

2 (ad n ° 1 1 6 )

Pampo pennensi<s> presul ìus pontificale Ex hic descriptis fecit esse monasteriale.

3 8 om nis] lg. forte om nia 15 sunt] lg. s in t 24 ecclesiastica] eclica A 25 scriptam A 26 cuiquid] lg. qu idquid

4 1 iste] prob. lg isti | reparaban t] a3 4 — o ? A (corr. re p .u n t. )

3 6 o ' GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. — CASTI GATIQNES KEHRIANAE - I.

\

II. ex c e r pt a in e d it a e co d . a m brosiano : 3-4.

3 {ad n ° 12 0 )

Hic Malmozectus huic ecclesie, quia rectus,Felonacum donat : littera scripta sonat.

4 {ad n ° 1 2 1 )

Huic Carpinetum damus ecclesie monasterio totum : Scripta diserta ferent, facient vobis ea notum.

5 {ad n ° 12 6 )

Presul Eribertus penne/isis homoque disertus :Eius Pamponis confirmat facta prioris.

6 {ad n ° 12 8 )

Ecclesiam sancti nunc eximo Bartholomei,Vt tantum Papce totaque subsit ei.

7 {ad n ° 13 0 )

Predecessorum Grimualdus facta m <e>orum Antistes firmo, scripti munimine firmo.

8 {ad n ° 13 3 )

Papa per essegesim pius Jnnocuus vocatur :Hic meritis concors nomen habet datur ;Ecclesiam scripto pater hic hanc eximit isto.

9 {ad n ° 13 4 )

En ego Rambotus inclinis corpore totus,Abbas, ablatis te restituo modo gratis.

10 {ad n ° 14 8 )

Moribus Vrbanus et nomine pontificatus Addidit hic quedam specialia Papa beatus.

11 {ad n ° 155)Istius iste bonus pius ecclesieque patronus Et libertatis fuit auctor digmquetatis.

12 {ad n ° 16 4 )

Abbas trina cape Gualterius munera Pap? : Testamentorum tu cornua ferto duorum Et delinquentes hac virga corrige gentes.

3 M alm ozeatus Ig A , sed consonantia exigente correximus

362 CjRA TlAN tJS a s . t e r e s i a , o .c .d . — CA STIG A TIO N ES K E H R IA N A E - I .

Ecclesice sponsum factus anulus iste pudoris Te cui te sancti constringat fedus amoris.

13 (ad n ° 16 5 )

Romanus Siculus simul hic Rex Imqueperator Muniit ecclesiam scriptis hanc iuris amator.

5

A le x a n d r i m o n a ch i A p p c n d ix a d C h ron icon

Nec ex eodem codice Ambrosiano ea quae ab Alexandro monacho appendicis instar Chronico, Innocentio III Pontifice, adiecta, ab Ughel- lio quidem praetermissa, a Capasso-Bindi autem edita e Brancacciano, omittenda censuimus.

8 Prologus in fundatione (/° 24').Jure postliminii “ reuocato prescriptionis b edicto pariter cum pre-

scriptore c in eternitatem sublato,d per longam quietem optime repa- ratus, qui prius gloriabare discintus, ad interpolata ' studia iterum

5 letus accingar/ et que de memorato abbate Gualterio dicenda super sunt,* presenti pagine 1 studiose aggrediar annotare.

Cum igitur sub predicto Henrico imperatore terra sileret, gladiis conuersis in falces, et in vomeres lanceis, idem imperator apud Tra- num” solemnem curiam celebrauit, vbi dictum nostrum Abbatem be-

10 bignè suscipiens, Monasterium istud piena libertate donauit, Carpi- netum et Faram " cum suis pertinentns pieno iure concessit ; inde in Allemaniam regressus, Gudielmo libo Regis Tancredi cum multis nobili<bu>s p huius Regni secum captiuis deductis. Iterum postmodum Panormum reuersus, in Messana contate Sicilie diem q mortis clausit

1=1 extremum, Constantia imperatrice sua uxore, filia quondam Regis Ro- gerii, a quo s regnum ei de iure competebat paterno, cum trieno filio suo Federico “ regnante post eum. Que non post lapsum longi temporis viam vniuerse carnis intrauit et ad patres suos apposita, tutella<m> 5 * * *

5 E xtat in cod. Chìsiano ( = B ) et in Brancacciano ( = C), e quo cdiderunt Capasso 309-10 ( = C 1) et post eum B in d i 535-56 ( = C 3). Variantes lectiones ex B et C subiicientur.

a) p ostlim ini C b) proscriptionis B C c ) p roscriptore B C d) sub- la tu s C e) gloriabatM r B f) in terp e llata B C g) accingor C h) e t que] a tqu e C *) supersuut C 1 *) p agin a B C m) T h ran u m B n) Pha- ram B C °) G uillelm o B C P) nobilibus B C <i) diem ] — B C r) clau-sis C s) qu a B C 4) trien n o B trien n i C u) F rederico B C v ) opo-s ita C x) tu te la m B C

II. EXCERPTA INEDITA : 4 -5 --- III. “ CAPTIUI.A ’’ 363

regni et filli Domno Papa<e> y in testamento * delegauit. Inde Domnus Papa vniuersos huius regni nobiles sibi tutellam et Regib' fecit ìurare. Dictus autem Rex Fedencus, cum ad annos aetatis legitime peruenisset, desponsauit sibi Constantiam, sororem Regis Ragone.^ Cnm itaque memoratus Abbas Gualterius, agendis bmus fvTonasterii tanquam studiosus operarius insudaret, Domnoh' Papa<e> *' Inno­cen ti tertio 9 Reate venienti expensarumh exhibuit procurationem."" Inde, cum campanile huius ecclesie diuino iudicio rueret, dictus Àbbas cepit ipsum firmiori opere ac grossieri,0' fundamentis melioribus reformare. Ricardus p' de Britulo et filius eius comes, et Ricardus filius Coni filii sui, abrenuntiauerunt omni iuri, omni " actioni, si quam haberent, aduersus Monasterium istud s' vel eius possessiones aut temmenta in perpetuum, et scripto roborauerunt.

I li

‘ CAPITULA ’ VARIIS LECTIONIBUS INSTRUCTA.

‘ Capitula ’ seu documentorum series, quam post Prologum ser- varunt codices Ambrosianus, Chisianus (licet ICehrius huius non me- minit) et Brancaccianus, necnon Barberinianus unus separatim, e codice Brancacciano vulgavit Capasso et huius editionem haud feliciter recudens Bindi.10 Capitula in codice Chisiano forte Kehrio effugerunt. In Ambrosiano Capitula numeris continuis praenotantur, computatis quoque sex libris Chronici ( = n° x-6), qui ad 169 pertingunt. In Chi­siano vero et Brancacciano libri Chronici a serie Capitulorum exclu- duntur, nec numeris haec ipsa distinguuntur. Computus contra con- tinuus invenitur in codice Barberiniano, cuius n° 1 — xi Ambrosiani,

y) Pape C z) testam en tu m C a') tu te lam B C b/) R egn i B C c') fecit] + fid e lita tem B C a ') D om inns C e/) Fredericus B C £') d isponsauit C °') A rago n ie B C h') dom ino C >') P ap e B C (Pape B ) ’O ‘ e xp e ctatu m (expertum ?) ' C m') procu ratorem B C n') firm iore B C °') grossiore B C P') R iccard o B C V ) F r it ta lo B C r') om - nique B C s') istud] — C

9 B i n d i 551 n ot. 2, q u am vis denuo hanc n arration em ediderit, p arum sibi con stan s auctores a llegat, eis u tiqu e adhaerens, qui ‘ .... afferm ano che A les­sandro fu M onaco B en edettin o , e scrisse so tto il p on tificato di Celestino I I I fino a ll’anno 1193, in cui forse m orì ’ . N e q u iv it tam en d atu m nosse in stru m en ti Coni f. q. R iccard i de B ritu lo ' in presen tia D om ni G u alterii ’ a b b a tis a. 1204 ind. 7 ian. (A f. yy1 n° 166).

10 Capasso 205-09 ; B in d i 552-55 n o t., cu ius o sc ita n tia hic in fra e t in a p p a ­ra ti! e v id e n te r p a te t .

364 GRAT i I n US a S . TERE5IA, O.C,D. --- CASTIGATIONES KEHRIANAE - I.

et quia deest Ambrosiani Cap. 169, necnon duo Capitula (= Ambro­siani 82 94) in supputatione omissa sunt, insuper Capitula 166-68 post numerationem sunt addita, omnia simul computata sunt 153. Attamen in f. 92r praebentur inscriptiones quae cum Capitulis 1-10 Ambrosiani conveniunt, quin tamen propriis numeris sint instructi, scilicet :

92ra = 7 — 10 92rb ==x — 6.

Manus quae ff. 92 et 93 codicis miscellanei Barberiniani exaravit, si- milis est, licet rudior et maiori littera utatur, manui fr. Ioannis de Valle. Eadem manus post scripta Capitula, ea numeris donavit; serius alia seriem revidit, castigavit, omissa inseruit, atramento obscuriori et littera negligentiori.

Textum codicis Brancacciani ex editione Capasso - Bindi desumere necesse fuit, cum nulla bucusque facta sit facultas exemplaris ipsius inspiciendi. Aliquotiens autem utraque editio distinguenda fuit, quia Bindi textum Capasso perperam legit. Insuper, nescio quo casu aut qua ratione id evenerit, series Capitulorum apud Bindi omnino per­turbata legitur, quam, cum Kehrius rem haud adverterit, ita resti- tuendam duximus :

1 0 p . 552»2 ° p. 553a usque a d ‘ D e C a s a le ’

3° p. 552b4° P- 553b usque ad ‘ D e u n a p e tia terre in A n d ra va n o '5 0 p. 553a a ‘ V alen tin u lo ’ ad finem usque6° p. 554a a ‘ D e A z z a n o ’ usque ad ‘ D e con ven ien tia in ter A b b a te m ’

7° P- 553b a ‘ D e S. A n gelo in C orneto ’ a d fin em usque8° p. 554tì ab in itio usque ad ‘ D e S. P etro de A lia n o ’

9° p- 554a a ‘ b>e con stitution e S. M arie su b B ritu lis ’ ad finem usque

i o 0 p. 555» (4 C apitula)i x ° p. 555b ta n tu m ‘ D ittere di P P . U rb an i G. V ic a r io ’

1 2 0 p. 5 5 4b a ‘ D ittere M atth ei V ic e ca n c e lla r ii' usque a d finem

I 3° P- 555b (1 0 loco) ta n tu m ‘ E x p lic iu n t C a p itu la ’ .

Capitula hic denuo eduntur iuxta textum codicis Ambrosiani, cuius fidem Regestum privilegiorum et instrumentorum in hoc uno manu- scripto integre asservatorum satis firmat. In apparatu tamen variae reliquorum codicum lectiones exhibentur, ultimo vero loco lectiones Regesti ipsius codicis Ambrosiani ; quorum quaenam sint adhibita sigla sequens conspectus admonebit.

A M ilano, B ib l. A m b rosian a D 70 inf. ff. 2 r-4v (2 3 i-j 8v)A 1 C ap itu la p o st Prologum A 2 in scription es in R egesto

\

III. « CAPITUtA » VARIIS I.ECTIONlBUS INSTRUCTA 365

ri1* te x tu s ante em endationem A 1' A te x tu s p ost ipsius prim ae m anus em endationem

B R o m a, B ibl. V a tican a , C higi G V I 15 7 ff. I5 3 v-I54 v ( = n o v a num er.)B * te x tu s ante em endationem I?1 p o st em endationem eadem m anu

C N ap oli, B ibl. B ran caccian a I V A 14

C1 ed. Capasso C2 ed. B ind i, si quando concordia desit D R o m a, B ibl. V a tican a , B arb erin i 3208 ff. (92r ) 93r-94v

D * te x tu s ante em endationem D 1 p ost em endationem eadem m anu eodem tem pore perfectam D 2 p o st retractation em sive eadem m anu sive alia alio tem pore effectam

Scriptionis variarti rationem tunc tantum dignam quae afferretur duximus, cum de nominibus sive personarum sive locorum propriis ageretur. Omissiones autem, commixtiones et separationes integrorum Capitulorum in apparata diligentius recensitas, brevis hic indiculus,ad: Ambrosiani codicis amussim redactus, ostendat

C apit. I-IO•

ora B C D (sed cf. D f. 9 2 r)» 13 ora C» 2 4 om B C)) 25 om B C)) 26 om B C9 27 om B)) 28 om B C» • 57 m ix cum 56 C 1)) 7° om B» 76 om C2» 82 ora D *)) 89 om C2» 93 ora B C» 94 om B C D *» 96 sep et aliam lineam constit. B C» 104 sep et aliam lineam constit. C2)) 109 ora C» 123 ora B C» !43 om D *» 164 om C» 166 m ix cum 1 65 B C» 166-168 om D *

In duplicis autem apparatus altera parte aliquot elementa diplo­matica e Regesto offeruntur, quibus uniuscuisque documenti ratio potissimum chronologica habeatur, hoc utique ordine : annus incar- nationis (et imperii vel pontificatus, si praesto sit), mensis et dies (et ali quando hebdomadae dies), indictio, locus actus dati, notarius (vel cancellarius vel script or). Cum certa spes adsit integri Regesti in col- lectione ‘ F o n t i p e r la S to r ia d ’ I t a l ia ’ in lucem proferendo a pluribus nunc enarrandis abstinendum arbitramur.

306 G R A T I^ N ^ S A S. T E R E SIA , O .C .D . — CASTIGATX0 5 E S K E H R IA N A E - I .

Incipiunt Capitula. 2T

. 1 — Liber primus.

.2 — Liber secundus.

.3 — Liber tertius.

.4 — Liber quartus.

.5 — Liber quintus.

.6 — Liber sextus.

.7 — De locatione Castelli Britulo.

.8 — Prologus in fundatione.

.9 — De fundatione Monasteri S.u Bartolomei.10 — De principio fundationis.11 — Cartula maior de constructione huius Ecclesioe, et dotatione.12 — De S.ta Justa de Locretano.13 — De Ozano.14 — De S.ta Agnea de Catuniano.15 — De Scarparis.16 — De Freulano.17 — De Casali Spesso.18 — De Colle Vrsuli.19 — De S.t0 Siluestro de Colle de Lecma.20 — De S.ta Lucia in Ara Antiqua.21 — De S.t0 Martino de Seconsano.22 — De eodem.23 — De Castello Tellano.24 — De Valeczo.25 — De Mortula.26 — De S.t0 Pancratio de Tellano.

7 B ritu li A 2 9 D e fun datione, et dotatione huius S ti. M o n a ste r i< i> ,fa c ta per M agnificu virum B ernardum B iuduni, D om inum Pennensis A 2 10 fundationis] dotationis A 1* 10-11 .io . e t . i r . C artu la m aior de d o ta ­tione e t constructione A 2 11 m aior] io corr. e x ? A 1 ' | e t dotatione] e t d o ­tatio n e A 1' possessionibus B C (p o ss< essi> on ib u s B) possessionibus eius D 12 L o retan o C 2 | + cartu la A 2 13 — B C 14 A gn ea fg corr. D 1)] A g a taB C (A gath a C) | C atin ian o B C A 2 \ + cartu la A 2 15 Scarpasis C \ +cartu la A 2 16 1 corr. ex i D 1 | F rem ano A 2* | + cartu la A 2 17 casale B |-J- cartu la A 2 18 -f- cartu la A 2 19 —}— cartu la A 2 20 -]- cartu la21 Seconzano B Scronzano C | + cartu la A 2 23 -j- cartu la A 2 24] — BC ! + cartu la A 2 25] — B C | + cartu la A 2 26] — B C \ + cartu la A 2

7 a. i. 117 4 sept. ind. 8 8 est continuano L . V I 9 a. i. 962, O tton. 2°,m art. 14 ind. 4 10-11 a. i. 962 m art. ind. 4, Penn. 12 a. i. 962 oct.ind. 4, Pinn. 13 a. i. 962 iul. ind. 4, Penn. 14 a. i. 964 oct. ind. 6, Pim i., A c z o n o t . iud. 15 a. i. 973 sept. ind. 15, Pinn., D od ato iud. not. 16 a. i. 977 m art. ind. 4, Pinn., L u p o not. 17 a. i. 978 aPr - in d - 5. Pinn., _Co«sta»zo iud. not. 18 a. i. 979 oct. ind. 6, Constanzo iud. n ot. 19 a. i. 980 ian. ind! 7, Pin n ., A den olfo iud. not. 20 a. i. 1029 iul. ind. i r , Pinn., G uido iud. not. 21 a. i. 1031 oct. ind. 13, Pinn., G iso not. 22 a. i. 1034 iul. ind. 1, Pinn., G iso not. 23 a. i. 1035 apr. ind. 2, Pin n ., Illebrand o not. 24 a. i. 1039 ian. 1 ind. 6, Pinn., G uido not. iud. 25 a. i. 1039 febr. ind. 6, P inn., G uido not. iud. 26 a. i. 1039 sept. 7 ind. 6, Pin n ., G uido not. iud.

\

I I I . « C A PITU LA » V A R IIS EE C T IO N IB U S IN ST R U C T A 367

.27 — De 250. modiis terrarum in valle Trittana.

.28 — De Castello Farra.

.29 — De 250. modiis terrarum in Fara.

.30 De vna jnsula et duobus molendinis in Carpineta.

.31 — De Casale. ||• 32 — De S.t0 Angelo in Cometa. J?v.33 — De S.t0 Angelo in Paternum.• 34 — De S.t0 Martino de Catumano.■ 35 — De S.ta Maria sub Britulis.• 36 — De S.to Paulo de Ara Antiqua..37 — De Aliano..38 — De quatuor modiis terre ad Ara Antiqua..39 — De Andreola.• 40 — De Contassinis..41 — De Pompeiano.• 42 — De Casale Spesso.• 43 — De Ara Antiqua..44 — De Castaldano..45 — De eodem..46 — De Cucca. t• 47 — De Casali.

27J B | post D e del. C C P D 1 dein corr. ut A (r corr. in T ritan a) | D e v a lle tr itta n a cartu la A 2 28] — B C | + cartu la A 2 | tara D A 2 29 C C PC | P h ara B C | -f- cartu la A 2 30 duobus] d corr. ex 2 i 1 | — vn a. et duo-bus A 2 I 4- cartu la A 2 31 casale] a 2 corr. D 1 \ + cartu la A 2 32 + car­tu la A 2 33 in] ad B C D A 2 | P atern u m C | + cartu la A 2 34 de] inC | Catin iano B | + e t de H ortis cartu la A 2 35 B rittu lis B C D | sub] de A 2 | B ritu lo A 2 + cartu la A 2 36 + cartu la A 2 37 A lian o A 2 + ca r­tu la A 2 38 iiii. B C \ terrarum B | ara] a rva ? C 1 C 2 arra D inter a. et a in ­certe legit B (in in n i iu u i7») | aram antiqua»» A 2 | - f cartu la A 2 39 - f car­tu la A 2 40 - f cartu la A 2 41 Pom peiano] i corr. D 1 [ex 1?) Pom planoB C Ponpeiano D A 2 | + cartu la A 2 42 C asali C Cassale B | - f cartu la A 2 43 de] e corr. D l | - f cartu la A 2 44 + cartu la A 2 45 + cartu la A 246 cucca] corr., del., dein rescripsit D 1 | -f cartu la A 2 47 Casale B C I 4-cartu la A 2 * 33 * * * * * 39

27 a. i. 1039 m ad. ind. 6, Finn., C on stan zi iud. not. 28 a. i. 1040 iul. ind. 7, Pinn., A czo not. iud. 29 a. i. 1042 m ad. ind. 9, Finn., Constanzò iud. not. 30 a. i. 1043 m ad. ind. io , Pinn., C asto not. 31 a. i. 1044 apr. ind. 11 , Pinn., Joannes not. iud. 32 a. i. 1044 aug. ind. 11 , Pinn., B ernardo not.33 a. i. 1044 aug. ind. 1 1 , Pinn., C onstanzo iud. n ot. 34 a. i. 1046 ian.ind. 13, Pinn., A czo not. iud. 35 a. i. 1046 m art. ind. 13, Pinn., S en iorettoiud. not. j| N B . C ap itu la 36-60 regesta ta n tu m in strum en torum p raeben t ; quaeconceptis verb is non exp rim u n tur in du bie tam en innuuntur, uncis inclusim us. [|36 < a . i. i o 46 > apr. < in d . X3>, P u p o not. 37 < a . i. 1046 apr. ind. I 3 >C on stan tius iud. not. 38 < a . i. i o 4 6 > m ad. < in d . I 3 > , A lb ertu s iud. not.39 < a . i. io 4 6 > aug. < in d . I 3 > , R ain erius iud. not. 40 < a . i. i o 4 6 > sept. < in d . I 3 > A d am not. iud. 41 < a . i. 1046 sept. ind. I 3 > A den olph us iud. not. 42 < a . i. 1046 sept. ind. I 3 > C on stan tius iud. not. 43 < a . i. i o 4 6 > e ec. < in d . I 3> C on stan tius iud. not. 44 < a . i. I046t> apr. <cind. 1 3 ^ Giso not. 45 < a . i. 1046 apr. ind. I 3 > Giso not. 46 < a . i. 1046 apr. ind. I 3 > Giso not. 47 < a . i. i o 4 6 > m art. < in d . I 3 > Giso iud not.

, 6S GRATI AMUS A S. TERESIA, O.C.D..— C ASTIO ATIONES KEHRIANAE - I.-----.-----—.--- : :---- :----------------- " ' I

.48 — De Colle Liudaldi.

.49 — De S.t0 Martino de Catuniano.

.50 — De Valentinulo.

.51 — De Castaldano.

.52 — De Acrefoleto.

.53 — De Aliano. .

.54 — De vna petia terre ad S.tum Valentinulum.

.55 — De vna petia terre in Plagis de Cerreto.

.56 — De Felectulo.

.57 — De Tribus Soliis. . .58 — De 4. modiis terre et 8. sextariis in Catuniano.

■59 _ De vna vinea et vna petia terre in Casali.. 60 — De cerqueto de Mortula. ..61 — De vna vinea et vna petia terre in Freulano.! 62 — De S.t0 Petro de Alano. H.63 — De Trite. ^.64 — De Tresolie..65 — De Locerinis..66 — De Radicinosi..67 — De Valli..68 — De S.t0 Petro ad Morum..69 — De Cenzali.

48 L iu d ard i B C ! + cartata A 2 49 C attatan e B 1 + cartata A 2 504. c artata A 2 5 i + ca rta ta A 2 52 A crefo lletto B C D A | + cartataA 2 53 A litano A 2 A lian o C D * A lian o D - (i « l 2) A zza n o B \ + car- tn la A 2 54 V alen tin u m B C | de terra ad S .m vallen tm u m cartata A - 55 D e terra in C erretto ca rta ta A 2 56 P e la ta lo B C | + cartata A - 57 in eadem linea ac n° 56 & \ D e terra in trib u s solns c a r ta ta A 58 I I I I B C qu atu o r D | v iii B octo C D \ scu tarus C | C atim ano C | D e terra in C atun iano cartata A 2 59 Casale B C | D e terra e t v in ea m Casali car- tu ia A 2 60 D e terra e t cerqueto in M ortula cartu la A - 61 p etia ... ireulano] terra B serra C \ D e frem an o D * del. et add. ‘ D e. i . v in e a e t i terra m rfreuT lano (lano f. Q2r) D 2 D e terra e t v in ea m frem an o c a rta ta A - t>£ A .-& T J T l cartata A 2 63 6 , 7 corr. A * 1 | + c artata A 2 64 tro e- golie B (tre B * tro B 1 an e contea?) T ra gallo C | + c artata A 65 Lacerim s lu c e r in is C | + cartata A 2 66 R acid inoso B C \ + ca rta ta A 2 67 Valli] i D l ex e \ V a lle B C \ + cartata A 2 68 8 con.^ ex y A 1 \ + c artata A 69 C euzali B C auzoli C C enzalis D * | + cartata A 2

48< a . i . i o t a m art. ind. i 3> 49 i o 45 ini. ind. 13. G iso n ot. 50 < a.i. io 46 > sep t. < in d . i 3> Joan n es not. iud. 51 < a . 1. io 46 > oct. < m d . I 3> , A czo n ot. iud. 52 a. i. 1046 m art. ind. 13, Joannes n ot. iu d . 53 < a . 1. io 46 > apr. < in d . i 3> , Pinn., Joan n es n ot. iud. 54 < a . 1. io 46> sep t. < m d . I3> Pinn., C on stan tius iud. not. 55 < a . i. 1046sept. in d . i 3 > , P inn A czo n o t iud. 56 < a . i. io 46 > n ov. < in d . i 3> , Pin n ., Joan n es n ot. _ 5/ a. 1. 1046 n ov. ind. 13, Pinn., L eb ran d u s not. 58 < a . i. 1946 n ov . ind. I 3> , Pin n ., A czo not. iud. 59 a. i. 1046 febr. ind. 13, G iso not. 60 < a . 1. io 46 > apr. < in d . I3 > , Ser P etru s n ot. iud. 61 a. i. 1046 ìan . m d. 13, A cz n ot. iu d 62 a. i. 1047 ind. 14, A czo not. h n l 63 < a. 1. i ° 47> aug. < rind. i 4 > , Joannes not. 64 a. i. 1047 apr. ind. 14, G n m ald u s iud. not. 65 < a . i. i o 47 > dee. < in d . i 4> , Joannes n ot. iud. 66 a. 1. 1047 febr. m . 14, M alo iud. not. 67 < a . i. 1047 febr. ind. i 4> . C asto n ot. 68 < a . 1 1047 febr. ind. i 4> , Joannes not. iud. 69 a. i. 1047 apr. ind. 14, Joannes not. iud.

rI I I . « CAPITITI,A » V A R IIS EE C T IO N IB U S IN STRU CTA 369

■ 70 — De Calabretta.• 71 De S.ta Maria m Genestrula.• 72 De 12. modiis terrarum.■ 73 De colle de Loburno..74 — De eodem..75 — De Barano.. 76 — De Dohola..77 De vna petia terre in Andrauano.• 78 — De Valentinulo..79 De 4. modiis terra rum in Andrauano. .80 — De cortinis de Catuniano..81 — De Canali..82 — De vna petia terre in Todeldano..83 De 7. sextariis terre in Carpineto..84 — De 4. petie terre in Todeldano..85 — De .3. petie terre in Carpineto..86 — De vna ancilla..87 — De 20. modiis terre in Taliano..88 — De Carpineto.• 89 - De Zano..90 De tribus petiis terre in Valeczo.

79 * 7°-dR , Ca a b re tt" C C a la b rettam D * | -f cartu la A 2 71 + cartu la A 272 x ii B C A duodecim D | terrarum ] — C 2 | + cartu la A 2 73 labu rn o C D 1(u interi.ex o D *) | D e v .m odn s terrarum in colle de loburno cartu la A 2 74 De

ìn j.o r m odiis terrarum in colle de loburno cartu la A 2 75 + cartu la A 2

J ? ' t nCartula A 2 77 1)6 terra in A n drauan o cartu la A 2 78 + car-B S u atu or D 1 terre B C D A * ( t« re B ) | A ndrauanum

| - f cartula , A 80 C atim ano B C | D e terra ad C ortinas de C atuniano cartu la A 81 C anale B C | + cartu la A 2 82] — D *. add. in linea «° 81cum monito in marg D i | T od eltan o B C | D e terra in Todellano cartu la A 2? L Vj 2 ePoedm B -B 1 S catariia6 ; i terre] - B C D \ De terra in C arpineto car- tu ia A 84 u n C qu atu o r B D \ petioe D p etiis B C I in] ad B C D I T o- delanum B C D (Tud. C) \ D e aliis terris in todellano cartu la A 2 85 tribus ? ì 111 a i P n ? S B C D I D e aUis terris ia C arpineto cartu la A 2 86 + car­so 1 r - 1 XX B„ C I De terra in T a lia n o cartu la A 2 88 + cartu la A 2?®J, ~ n" ' , ? f an° B D <deL ° z D ì ) A zza ao C i | + cartu la A 2 9 0 ii i Cdu abus D [del. dua et interi, tr i D 2) | V alezzo B | D e terra in v a leczo cartu la A 2

70 < a . i 1047 apr. ind. I 4 > , C on stan tius not. 71 a. i. 1047 ind14. Pinn A czo iud. n o t 72 a. i. 1047 ia n. ind. i 4, G rim aldus iud.' not. 73 < a . 1. i o 47> febr. < in d . i 4> , G rim aldus iud. n ot. 74 < a i i o 74> oct- < m d . I 4 > , G rim aldus iud. not. 75 < a . i. 1047 oct. ind. i 4> ' G iso n o t iud. 76 a. 1. 1047 ind. 14, G iso not. iud. 77 a. i. io 48 febr!

I 5 > 7JQoannes n ° t . iud. 78 < a . i. io 48> m art. < in d . x5 > , Joan n es not. 1Ud' ,79 < a - !• ! ° 48> m art. < in d . i 5 > , Joan n es not. iud. 80 < a . i. io 48> m ad. < in d . i 5 > , G iso not. iud. 81 a. i. 1049 febr. ind. 1, A czo not. iudr l < a - IOi 9 > m ì r}- < ln d - r > ’ A czo n °t- iud. 83 < a . i. 1049 m art. ind. i > Giso not. iud. 84 < a . 1. i o 4g > m ad. < in d . i > , A czo not. iud. 85 < a i

n o f u J eP S7 2’ A delm ariua iu d - n o t- 86 < a . i. 1049 sept. ind. 2 > , A czo not. iud. 87 1050 m n. ind. 2, C on stan tius iud. n ot. 88 a. i. 1050 oct.iud 2’ oo111' ’ Cron stantlus lu d - n o t- 89 a. i. 1050 n ov. ind. 2, P etrus not. Iud. JU a. 1. 1051 m art. ind. 3, Joan n es not. iud.

37°C R A TIA N U S a S . TÉ R B SIA , O.'c .D . — CA STIG A TIO N ES K EH RIA N 'A E -■ I-

.91

.92

.93..94..95..96..97..98..99.100.101.102.103.104

.105

.106

.107

.108

.109

De commutatione Collis Frigidi et Pollecanti.De S.t0 Sauino de Hortis.De Meletulo. IlDe vno seruo et vna anelila.De tribus petiis terre in Brituli.De vna petia terre ad S.tum Felicem de Catumano.De S.ta Maria in Sereno.De S.t0 Sauino de Casali Spesso.De S.t0 Syluestro de Vestigio.De vno molendino et vna petia terre m Genestrula.

■ De 30 modiis terrarum in Casali.■ De conuenientia Constantii et Papari.- De 100. modiis terrarum in Fabnca.- De conuenientia inter Abbas Erimundus et 1 ransmundus

Bernardi.- De S.t0 Angelo in Corneto.■ De S.t0 Xpoforo.- De 5. modiis terrarum in Andrauano.- De duobus modiis terrarum in Locretano.- De S.t0 Nicolao de Locretano.

a i com m unicatione B C \ frig i B \ P a lecan ti B C \ + c a tta la A 2 92 S a ­bino B S ab in a C \ ortis D A 2 | + cartu la A 2 93] — B C | D e terra in m ele-tu lo cartu la A 2 94] — B C D * \ in linea n° 93 D | uno] 1 D | una]" d 2 | vna] - | + cartu la A * 95 ii i C duabus D * tr ibu s D 2 (del. dua

et interi, tri) | B rittu lis B C | D e terra in B rittu lo cartula A 96 de C a­tulliano] in alia ponit linea, novum capitulum constitnens B C | C atim ano | D e terra ad S .tu m felicem de C atum ano cartu la A 97 + cartu la A 98 S abino B C | Casale B | + cartu la A 2 99 S ilvestro B C A. \ + cartu la A100 D e terra e t m olendino in G enestrula cartu la A ‘ 101 « a : B C tr ig m tan 1 torre- C I Casale B C I D e terra m Casali cartu la A * 1UZ P ap eri C |, ca rtu la /t2 103 C B C centum D | terre B C D \ D e terra in fa b n c a

cartu la ,42 104 A b b ates B A b b atem C \ G rim undum C E rim undum B |T ransm undum B C T rasm un dus D \ B erard i B C \ quae sequuntur post A b ­b a tem ’ separat C 2 et novam lineam seu capitulum alibi conshtuit \ D e ccmuen- tione E rim u n d i A b b a tis e t T ra» sm u Mdi B ern ard i cartu la A 105 + ca r­to la A 2 106 C hristophoro B C ristoforo D | + cartu la A 107 V B Cnuinoue D I terre B C D (terr? B ) | D e terra m A n d rauan o cartu la A «B c l terre B C D \ D e terra in O cretano cartu la A 2 | in linea seq. D e con- ftru ctio n e S .f i v ita li! ’ D *, dein del. D * l 109] - C | O cretano A 2 | + ca rto la A

91 a. i. 1053 nov . ind . 5. F inn ., Aczo iud . n o t. 92 < a . i- 1053 nov . ind. - > p ù m Aczo n o t. iu d . 93 1059 m ad. ind . i r , C o n stan tiu s iu d . n o t. 94 a. i 1060 ian . in d . 12, A d elm arius iu d . n o t. 95 < a . 1. io 6 o > febr. < m d . > , P im i B erno iu d . n o t. 96 a. i. 1050 sep t. ind . 12, Giso n o t. iud . 97 a. 1. 1 6 sep t in d 12, P in n ., Aczo no t. iu d . 98 a. i. 1060 sep t. in d 12, A delm arius iud. n ot 99 a. i. 1060 oct. ind . 12, F in n ., B erto iu d . no t. 100 a. 1. L m d.1 P in n Aczo iu d . n o t. 101 a. i. 1065 iun . in d . 2, B erno iu d . n o t. 102 < a .

in i < in d . a > . P inn ., Aczo iud . n o t. 103 < a . i. io 6 5> oc t. < m d . 2 > F in n B erno tod . nó t. 104 a. i. 1065 nov. ind . 2, P inn ., Aczo iu d not. 105 i i. 1066 m ad. ind . 3, Aczo iud . no t. 106 a l. 1066 nov . in d 3 P m .., Giso n o t iu d 107 a. i. 1067 apr. ind . 4. C o n stan tiu s iud . n o t. 108 < a . 1. m 6 7> iu n < in d . 4> , Aczo iud7 n o t. 109 a. i. 1067 iun . ind . 4, P m n .. Aczoiud . no t.

I I I . « C A PU TILA » V A R IIS LE C T IO N IB U S IN STR U C TA 371

.110

.III

.112 .113 .114 .115 .116 .117 .118 .119 .120 -

.121 -

.122 -

.123 -

.124 -

.125 -

.126 -

.127 -

. 128 -

.129 -

- De constructione S.u Vitalis.- De S.ta Lucia in Campo Franconis.- De 22. modiis terraram in Sculcula.- De S.t0 Peregrino.

i V?ìalet0re dC MeZZC Ct dC S't0 Sa,Uatore de Bertona-- De donatione Pamponis Pennenszs Episcopi.- De tribus mansis hominum in Castello Fara.- De 100. modiis terrarum in Nirano.■ De S.t0 Nicolao de Viculo.- De Felonaco.■ De Carpinete.

De S.t0 Laurentio de Oneczano.De S.t0 Joanne de Ciuitella. ||.De S.ta Maria in Plano.De Fellonnaco.De dono Eriberti Pennenszs Episcopi.De Aliano.Priuilegium Domni Paschalis Papoe.De Fellonaco.

q ta V* + caTtìAa 111 in cam po] interi. D * 1 2 ex del. cam pis D * I - f etS. Cruce in M onaczano, e t S .to M aria in G ualdo, e t S .ta J u sta e t S to

c a r t e r / CDÌ I B C D | D e te rra in S cu lcu lacarraia A 113 + carra ia A - 114 m ezzo f i C I de S .to 2] — C 2 I D e ecclesia S A Salu atoris de m eze, e t S.U S alu atoris de B erton a ca rto la A 21 ! 5 + ca rto la A 116 Pennensis Episcopi] ca rto la A 2 117 ii i

C hom inum ] h o n u n is D | m ansis hom inum ] m ensuris sem inis f i C I P h ara B Cf + n C“ Ula A 118 C f i C c e n to » D | terre B D | N iran o D 2 interi ex fan o I) V iran o f i C | D e terra in N irano ca rto la A 2 4 119 N ico la C i 4-'ca rto la A 2 ,20 F ellon aco B C D A * | + ca rto la A 2 ì 21 f c a r t u l a '^142 O neczano] interi. D 1 e* del. C arp in ete D * | + ca rto la A 2 123] — f i C I

B C D A ? 126 l 24 1 C° rr' ('ef i ? > - ° 2 I + cartu la A 2 125 F ellon acoa D . . . 128 P e«nentis f i | + ca rto la A 2 127 l 2 corr. D 2 (ex i? ) 1A zzan o f i A liano A 2 | + cartu la A 2 128 Domni] — B C D I Papoe] 4. ij A | -j- cartu la A - 129 felonaco A 2 \ -f ca rto la A 2

110 a. i. 998 O tton is 2», apr. ind. io , Pinn., P etru s iud. n ot. I l i a

n ot m T i ré T V AmÌ CUS n 0 t' 112 a - 1008 o c t- in d ' 5. A m icu s• H"! a - 1- 1012 m ad. ind. 9, Pinn., A m icus iud. n ot. 114 a i 1 0 1 ;

T d ' n o t ' I 2 j1tomÌTCn ' V Ud- “ “ a ' 1 , 5 a ' ù I ° 7I m a ri. ind. 8, F in n., A c z oiud. n ot. 116 1076 apr. m d. 13, Pinn., M ainardo iud. 117 a i 1087

muV'T 9v / n n - iu d - KOt- 1 ,8 a - L 1088 “ art. “ d. IO, Pinn. R o-120 T f rTenolter " T 3 ' 1- 1090 a u g ' in d ' I2 ’ P in n - R ain ald u s iud. n ot 120 a i 1093 n ov. m d. 15, Pinn., A czo iud. not. 121 a. i. 1098 apr in d s

m a., M ainardo not. m d. 122 a. i. 1098 apr. ind. 5, Pinn., M ainardo n o t ' m a. 123 a. 1. 1100 m ad. m d. 7, Pinn., R ain ald u s iud. n ot. 124 a i tJ . m art: i ? d - 8> P ln n -. S auso iu d . not. 125 a. i. r io 6 sept. in d . 13 P inn

am ardo iud. not. 126 a. i. 110 9 aug. ind. r, M ainardo not. iud. 127 a i ’ i n o apr m d. 2, P m n , R ein ald us iud. not. 128 a. i. 1 1 1 8 p on t. 18 d e e ’4 non. m d. 8 ap. Transtiberim , Joan n es S R E card. diac. et b ib lioth . 129 a i ’1119 lun. m d. i r , Pinn., R ain ald u s iud. not

3 7 2 GRATJANUS A S. TERESIA, O.C.D. — CASTIGATIONES* KEHRIANAE - I.

.130 —

.131 -

.132 —

.133 —

.134 —

.133 —

.136 —

.137 —

.138 —

.139 —

.140

. 141 —

.142 —

.143 -

.144 —

.145 —

.146 —

.147 —

.148 -

.149 —

.150 —

De conuenientia Grimoaldi Pennensis Episcopi.De S.t0 Petro de Aliano.De constitutione S.te Marice sub Brituli.Priuilegium Domni Innocenti! Papce.De S.ta Maria in Plano.De S.to Joanne de Catuniano.Priuilegium Domni Eugenii Papce.Litterce Regis Guilielmi ad comitem Robertum Lorotelli. Litteroe protectionis Regis Guilielmi.Jnstrumentum Gosclini comitis Laureti.Mandatum Regis Guilielmi prò eligendo Abbate.Testamentum Berardi de Viculo.Litterce dimissorice Domni Lucii Papce prò Abbate Boamundo. Priuilegium Domni Lucii Papce.Litteroe Regis Guilielmi de concessione Abbatis.Litterce Domni Lucii Papoe ad Gosclinum comitem Laureti. Litteroe Domni Girardi Cardinalis et vicarii.Litteroe plateici redditus de Aterno.Priuilegium Domni Vrbani Papoe.Litteroe Domni Vrbani Papoe Pennensr Episcopo.Litteroe Domni Vrbani Papce Domno Girardo vicario.

130 coKuewtione D * * dein del. uentione et interi, uen ientia D 2 \ Pewnentis B Gri- m u ald i A 2 | + cartu la A 2 131 de] — D | A zza n o B A lian o A 2 | + cartu la A 2132 Macice] ce corr. D 2 | B rittu lis B C B ritu lo A 2 | + cartu la A 2 133 Dom ni]—B C D | - f ij A 2 134 + cartu la A 2 135 C atin ian o B C | + cartu la A 2136 Domni] — B C D | + iij A 2 137 gu ilie lm i] G uilielm i C interi. D 2 S icilie D * | + ii B A 2 | R < o b e r tu m > de L o reto B C R < o b e r tu m > lo r e t < i> D 138 R egis G uilielm i] Dom ni R egis guilielm i ii. S icilie B C (G uilielm i C) D om ni R egis [...] Sicilioe S ecun di D* (del. et corr. G uilielm i 2. S icilie D 2) | + ij A 2 139 Gosclini B Gosolini C Goselini D G ocelin i A 2 140 G uilielm i]S icilie D * | + i i . B C D (Guilielm i C G uilelm i interi. D 2 secundi D ) 141 Be- rardi] B . D * B erard i interi. D 2 | D om ni B ernard i A 2 142 B oam un d oatrarn. obscuriori D | prò A b b a te B oam undo] — A 2 143 totum atram. ob- scuriori D | + iij. A 2 144 Dom ni R egis B C \ G uilielm i C D 2 (Guilelm i interi, ex del. S icilie D *) 145 G osolinum B C \ ad ...L au r.] G uizelm i cornitiL a u re ti A 2' 146 Domni] — B C D \ G < e r a r d i> B C G irald i A 2 | card , etv ie.] card in alis S .li A d rian i e t v ic a n u s Dom ni P ap e A 2 147 redditus] d 2corr. D 1 | de] in B C 148 + iij A 2 150 U rb an i Papoe] t s j B C \ Domno] — B C D A 2 | G < e r a rd o > B C | v icario] + suo A 2

130 a. i. 1123 lei. sept. ind. 15, M ainardo iud. 131 a. i. 112 6 ian. in d . 3, Pin n ., R ain ald u s iud. not. 132 a. i. 113 6 ind. 12 133 a. i. 113 8 p on t. 9, 8k l. apr., ind. 1, L ateran ., A ìm ericus S R E diac. card, e t can cell. 134 a. i. 1143 oct. 9 ind. 5, Ju v en alis n ot. 135 a. i. 114 5 ind. 7 136 a. i. 1x49 p on t. 5, 17k l. iun. ind. ix , T u scu l., G uido S R E diac. card , et cane. 137 iun. 5 ind. 6, M essine 138 sept. 22 ind. 8, Pan orm i 139 1168 apr. ind. 2 140 o ct. 28in d. 14, Pan orm i 141 a. i. 1182 febr. ind. 15 142 3 non. sep t., V eletri• 143 a. i. 1183 pon t. 1 ind. 15, V eletri, A lb ertu s S R E presb. card, e t cane. 144 ian. 26 ind. 14, P an orm i 145 5 k l. oct., V e le tri 146 nulla nota 147 a. . 1184 ind. 2 148 a. i. 118 6 pon t. 2, 14 k l. febr. ind. 5, V eron ., A lb e rtu s S R E

presb. card , e t cane. 149 non. feb r., Verone 150 non. feb r., Verone

.151

.152

.153

.154

.155

.156

.157

.158 ■

.159 -

.160 -

.161 -

.162 -

.163 -

.164 -

.165 -

.166 -

.167 -

.168 - ,169 -

" CA]>rTur'A » v a r iis u c t i o x ib p s in s t r u c t a

Litteroe Mathei vicecancellariusI n StCMe,?tU,n Ma,thìe de èscara. ||De S. Joanne de Catuniano.

Litteroe Regis Guilielmi.- PriuiJegium Domni Celestini Pance- De terra de Salmacinis in Valeczo ‘I , ltteroe Protectionis Regis Tancredi.

Litteroe Domni Celestini Papoe.De S .° Thoma de Locretano.

- Litteroe Domni Celestini Papoe prò confirmando AKK f- Jnstrumentum comitis Rainaldi Aprutii d A ^- Litteroe e.usdem corpitis hominibus C anneti.

Litteroe dimissonoe Domni Papoe Celestini.Litteroe indulgentiae Domni Celestini Papae Litteroe protectioms Domni Henrici Imperatoris ge.nuntiat.onis Coni de Ciuitaquana.

_ j puilegium Domni Jnnocentii Papoe.— f !!!erce r n 1 Ho.n?i:ii Pap® prò eligendo Abbate. Litteroe alias Domni Hononi Papoe.

Expliciunt Capitula.

373

4v

151 M atth aei B C 2 M a t t i le ! r i ru Ti i ~ -------lM M a t th e i B C 1 M atth aei C 2 | P is c a r ia T 2 ' vl5oCT 1C<:llarii B C (us co n . D 1)

160 Celestini Papce] ^ A ? 1 ?6t 7 1 r 159 deD n E C | + c a t t a l a ^ (celebrando D) | A p ru tii A '1' H, f dlci.° ?n sua curla celebrato B C Dstini] r-o A 2 164! - c f D o m n i 7 % 7 SS° 7 l / ÌUÌSÌOnÌS C I RaP<* Cele-C ivitaq u an a B C (de om. C 2) id est addìi ! , * 160 * * * 164 165, . + rem m ciation is Coni de

2? ~ B c Di ‘ub““ ». Ai J., ìaU.die In» N ìA A A A A JDdÌ53 “ “ A e i '( 2 | a ' G niiielm i II , m artM essane 155 a. i. „ 9I “ £ “ *» k k “ d - 7 « 4 ian. 28 ind. 7,E gid in s diac. card. 156 a i ' sePt- m d. 9, R om ae ap. S. Petrum ,157 n ov. 26 ind. io , ap P iscariam i c V '™ d ec- la d - 5, A lexa n d er m o n ad i.1 1 93 ind. i r I6Ó pont T s k l 1 7 7 2* a u g- R a te ra a - 159 a. i.apr. die dom ind 1 2 ? i r ò ’ 5 u ' p r '' I ' a teran - 161 a. i. 119 5 j , gj164 pont. 4, 4 H. oct 163 P»nt. 4. 4 kl. o c t .^ a t e r a n 'ian. ind. 7 1 67 a . ì i t o T ^ ! , ^ a p r’ ” • T ran i 166 a. i. 1204cane, v ices agens 168 pontP 1 4 7 m art™ ^’ 7 ’ * ’ R e a te ’ R ainaldus not. m ai., L ateran . P ’ 2 kk m a rt- E ateran . 169 pon t. 1, 6 non.

374 GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. --- CASTIGATICI NKS KEHRIAXAE I.

IV

S. BARTHOLOMAEI PRIVILEGIA PONTIFICUM INEDITA

Ughelli, aliis exscribentibus, quaedam (n° i. 3), plura vero (n° 5.18. 27. 32. 33) Pflugk-Harttung ex ipsis originalibus ediderunt, omnia compiente Kehrio ex excerptis Salconii (n° 4. 11. 30). Universa autem hncusque edita, iuxta Kehrii seriem singularumque editionum paginis adnotatis, brevi conspectu ob oculos proponi queunt :

n° 1 = UGHELLI 2X a 390 » 3 = » » 391» 4 = K e h r N . 317» 5 = P f r u g k -H . I l i 219 s» 11 = K e h r N . 326 s » 18 = P f l u g k -H . I l i 340 s » 27 = » » 380 ss» 30 = K e h r N . 332 s » 32 = P f u t g k -H . I l i 396 » 33 = » » 396s

Quae, praeter kehriana, recudenda non duximus, licet ipse Pflugk- Harttung ab oscitantia non caverit,11 gravius utique Ughelli peccante ;12 in appendice vero tria, duo scilicet Honorii III brevia et amplissimum Innocentii III privilegium, e codice Ambrosiano addenda visa sunt.

Igitur, appendice, utpote extra Kehrii fines, praetermissa, sequentia privilegia, numeris quidem littera in vertice instructis omnino nova, reli qua autem e Kehrio excerptim saltem nota, nostra haec editio in lucem profert :

n° 4 = in nostra ed. ordine 1» n = » )) )) » 2» 12 = » )) )) » 3

I 2C = » )) )) » 4» i 4 a = » )) » » 5»*19 == » )) )) » 6»*20 = » )) )) » 7» 27a = » )) )) » 8» 30 = » )) )) » 9

11 E x em p lo sit I I I 381 cuius varia s lection es e x orig in ali desum psim us : 1. 18 Soreno] Sereno | C ativan o] C atun ian o ; 1. 21 B rutulo] b rittu lo .

12 In uno p riv ilegio P aschalis I I (K n° i) ed ito 2X 390 -91 = A i. 63^-64* n ° 128 p lu squ am v ig in ti varia n tes in ven im u s co lla to cod. A cum originali (Chigi E V I 182 perg. n° 29) fere sem per concordante, qu arum qu aedam gra- vissim ae su n t, u t, v . g. : 39°b B patria] p arroch ia [ praestan te] p rocu ran te ; 39obC T egrini] Peregrini | D eretani] O cretani ; 3 9 iaA ind. X ] in d ict. V i l i ( M C X V I] M C X V III .

375IV . P R IV IL E G IA IN E D IT A : I . E U G E N II I I I

In textibus edendis scribendi ratio jaliquatenus quoad litteras capi- tales corrigenda fuit et sententiae iuxta hodiernum modum iungendae et separandae : pristinum enim modum restituere nec inule qua que certum fuisset nec uniforme. Mlaioribus tamen intervallis et litteris maioribus atque diductis logicas distinximus litterarum partes, nempe :

1) introductionem : inscriptionem cum salutatione ;2) corpus, cuius duae sunt sectiones : a) enarratio, b) dispositio

cum suis divisionibus ;3) conclusionem : a) sanctionem, b) datum.

Regestis appendicem tantum ornavimus, cum in § V, quae ‘ Casti- gationes in Kehrii textum ' inscribitur, abunde sint proferenda.

1

Eu g e mu s Pp. I l i Ol i v e r i o abbat i .Tusculani 114 9 mai. 16. — A f. 6?v-68v = K n° 4.

136 Priuilegium Domni Eugenii Papce III.

5

io

/ 5

C UGENIUS episcopus seruus seruorum Dei dilectis filiis Oliberio ' abbati monasterii Sri1 Bartholomei, quod in Pinnensi parochia

situm est, eiusque fratribus tam presentibus quam futuris regularem vitam professis, in perpetuum. QuOTlENS illud a nobis petitur, quod religioni et honestati convenire dinoscitur," animo nos decet libenti concedere, et petentium desideriis congruum impartiri sufragium. Ea PROPTER dilecti in Domino filii, ves/ris justis postulationibus eie- menter annuimus, et prefatum Monastenum, in quo diurno mancipati estis obsequio, sub Beati Petri et nostra protectione suscipimus, et contra prauorum hominum nequitias apostolici pnuilegii robore communimus, statuentes, vt quascunque possessiones, quecunque bona in presen­tiamo! idem cenobium iuste et canonice possidet, aut in futumm con­cessione Pontificu/n, largitione regum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis iustis modis, prestante Domino, poterit adipisci, firma vobis vesfrisque successoribus et illibata permaneant. In q u i b u s hec proprns nommibus duximus annotanda : Castellum Carpinetum, Castel- lum Fara cum pertinentiis suis, Ecclesiam quoque Sancti Vitalis, Sri1 Mi- chaelis, Sri1 Joannis, S.te Marie, Sri1 Peregrini cum pertinentiis, Ec- clesiam Sri1 Nicolai de Viculo, Ecclesiam S.te Marie in Sereno, Ecclesiam S.te Marie et Sancti b Felicis et Sri1 Joannis in Catuniano cum perti­nentiis suis, Ecclesiam S.41 Xpofori, S.te Marie in Genestrula, Eccle-

1 aì dinoscitur] n con . e del. s A c b) e t san cii con. A c

3 7 6 G RA TIA N U S a s . t e r e s i a , o .c .d . ---- CA ST IG A TIO N ES K E H R IA N A E - X.

siam S.u Nicolai, S.te Marie, S.te Juste de Castello Ocretano, Ecclesiam S.te Marie Britulensis, Ecclesiam S.u Laurentii de Fabrica, S.H Joannis

25 in Malleo, S.11 Laurentii Vnicani, Ecclesiam S.te Marie in Plano, S.te Marie in Cellulis cum pertinentiis eorum, Valeczum cum pertinentiis suis, Fullonicum cum pertinentiis suis, terras quas habetis <in>Castro Ciuitelle. S a n e c r i s m a , oleum sanctum, consecrationes altarium, benedictiones clericorum, a diocesano suscipietis episcopo, si quidem

3° catholicus fuerit et gratiam atque communionem Apostolice Sedis habu- <er>it, eaque gratis et sine prauitate vobis voluerit exibere ; alioquin catholicum quemcunque malueritis adeatis antistitem, qui vobis postu­lata indulgeat. 0 b e u n t e vero te nunc eiusdem jj loci Abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi quahbet surreptionis astutia

35 seu violentia preponatur, nisi quem fratres communi assensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam prouiderint eligendum, a Romano semper Pontifice consecrandum. S e p u i t u r a m quoque eiusdem loci omnino liberam esse decemimus, vt eor um qui se illic sepeliri deliberauerint deuotioni vel extreme vo-

40 luntati, nisi forte excommunicati vel interdicti sint, nullus obsistat. D ecernim us ergo, vt nulli omnino hommurn liceat prefatum locum temere perturbare, aut eius possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare ; sed omnia integra con- seruentur eor um, prò quorum sustentatione et gubernatione concessa

4 5 sunt vsibus omnimodis profutura. S i q u a i g i t u r in futurum ecclesiastica secularisue persona hanc nostre constitutioms paginam sciens contra c eam temere venire temptauerit, secundo tertioue commo- nita, si non satisfactione congrua emendauerit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se Diuino Judici existere de perpetrata

5 ° iniquitate coenoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini nostri Jesu Xpi aliena fiat atque in extremo examine districte vltioni sub- iaceat. C u n c t i s autem eidem loco sua ìura seruantibus sit pax Domini nostri Jesu Xpi, quatinus, et hic fructum bone actionis percipiant, et apud districtum Judicem premia eterne pacis inuemant. Amen. Amen.

55 Amen.

Ego Eugenius catholice Ecclesie Episcopus ss.

(rota) BV Datum Tusculani, per manum Gmdonis S.te Romane Ecclesie diaconus cardinalis et cancellarus, xvij.0 Calend. Junii, Jndictione xi.a, Jncarnationis Dominice anno mile-

c) eam bis scriptum del. A c

IV. PRIVILEGIA INEDITA : I. EUGEXII III - 2. CUCII III 377

simo centesimo xlviiij. Pontificatus vero Domni Eugenii Pape iij. Anno quinto.

‘F Ego Conradus Sabinensis episcopus ss.* Ego Oddo diaconus cardinabs S.*1 Georgn ad Velum " Aureum ss.

*F Ego Vbaldus presbiter cardinalis titulus S.te Praxedis ss."F Ego Ymarus Tusculanus episcopus ss.*F Ego Octauianus diaconus cardinalis S.11 Nicolai in Carcere Tul­

liano ss.*F Ego Joannes Paparo diacons cardinalis S.t! Adriani ss.";*■ Ego Hugo titulus in Lucina presbiter cardinalis ss.

2L u c i u s Pp . I l i B o a muri do a b b a t i .Velletri 1182 ante K l. Sept. — A f. 6g'’-yor = K n° 1 1 .

143 Priuilegium Domni Lucii Papoe .iij.

UCIUS episcopus seruus seruorioti Dei dilecto filio Boamundo Ab- ' bati Monasterii S.u Bartholomei, quod in Pinnensi territorio

situm est, eiusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum. ■’ Pie POSTULATIO voluntatis effectu debet prosequente compleri, vt et

deuotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et vtilitas postulata vires indubitanter assumat. Ea PROPTER, dilecte in Domino fili “ Boa- munde Abbas, tuis iustis postulationibus prebentes assensum, et felicis memorie Innocenti! Pape predecessoris nostri vestigiis inherentes, mo-,

10 nasterium beati Bartholomei, cui auctore Domino preesse dinosceris sub beati Petri tutella et nostra protectione suscipimus, et contra prauorum hommum nequitias Apostolici pnuilegn robore communimus, statuentes, vt quascunque possessiones, quecunque bona idem cenobium in pre-

' sentjarum ìuste et canomce possidet, aut in futurum concessione Pon- 15 tificum, regum largitione vel principum, oblatione fidelium, seu aliis

iustis modis, Deo propitio, potent adipisci, firma tibi tuisque succes- soribus et illibata permaneant. In q u 1 b u s hec propriis duximus exprimenda vocabulis, videhcet : Castellum Carpinetum, Castellum Faram cum pertinentns suis, Ecclesiam quoque S.11 Vitalis, S.t5 Mi-

20 chaelis, S.u Joannis, S.te Marie, S.t! Peregrini, S.tf Nicolai de Viculo, Ecclesiam Sancte Mane m Sereno, Ecclesias S.te Mane et Sancti Fe­licis in Catuniano cum pertinentiis suis, Ecclesiam S.11 Xpifori, S.le

dJ V elu m ] 1 corr. A c 2 a) filii A

---- C A STIG A TIO N ES k e h r i a n a e - I .

Marie in Genestrula, Ecclesiam S.u Nicolai et S.te Justce de Castello Ocretano, Ecclesiam S.te Marie Britulensis, Ecclesiam S.h Laurentii

25 Vnicani, Ecclesiam S.te Marie in Cellulis cum pertinentiis eorum, Ec­clesiam S.te Cecilie et S.te Marie de Valeczo, et Valeczum et Fellonacum cum pertinentiis suis. S a n e c h r i s m a , oleum sanctum, conse- crationes Altarium, benedictiones clericorum, a Diocesano suscipietis Episcopo, si quidem catholicus fuerit, et gratiam atque communionem

3 ° Àpostolice Sedis habuerit, eaque gratis et sine prauitate vobis voluerit exhibere ; alioqum catholicum quemcunque malueritis adeatis Antisti- tem, qui vobis postulata indulgeat. O b e u n t e vero te nunc eiusdem loci Abbate, vel tuorum quolibet succesorum, nullus qualibet ibi sub- reptioms astutia seu molestia preponatur, nisi quem fratres communi

33 assensu vel fratrum pars sanioris consilii, secundum Dei timorem et beati Benedicti regulam, prouiderint eligendum, a Romano semper Pontifice benedicendum. S e p u l t u r a m quoque eiusdem loci omnino liberam esse decernimus, vt eorum qui se illic sepelire deli- berauerunt deuotiom et extreme voluntati, msi forte excommumcati

40 sint, nullus obsistat, salua tamen iustitia illarum ecclesiarum, a quibus mortuorum corpore assumuntur. N llL L l ERGO hommum fas sit predictum cenobium temere perturbare, aut eius possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare ; sed omnia ìntegra conseruentur eorum, prò quorum sustentatione et guber-

45 natione concessa sunt, vsibus ommmodis profutura, salua Sedis Aposto- lice auctoritate. S i q u a i g i t u r in posterum ecclesiastica secu- lansue persona hanc nostre constitutionis paginam sciens contra eam temere venire temptauerit, secundo tertioue commomta, msi presump- tionem suam condigne correxerit, potestà || tis honorisque sui digmtate 7

■5° careat, reamque se diurno judicio existere de perpetrata miquitate co- gnoscat, et a sacratissimo corpore et sanguine Dei ac Domini Redemptoris nostri Jesu Xpi aliena fiat, atque in extremo examine diurne vltiom subiaceat. C u n c 1 1 s autem eidem loca sua seruantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus, et hic fructum bone actionis per-

55 cipiant, et apud distnctum Judicem premia eterne pacis inueniant. Amen. Amen. Amen.

Ego Lucius catholice Ecclesie Episcopus ss.

(rota) BV Datum Veletri, per manum Alberti S.tc Romane Ec­clesie presbiteri cardinalis et cancellarius, Jndictione xv.a

60 Anno Jncarnationis Dominice milesimo. centesimo lxxxnj0.Pontificatus vero Domm Luci! Pape tertn anno ,1.

378 G RA TIA N U S A S. T E R E S IA , O .C .D .

i v . p r i v i l e g i a i n e d i t a : 2 -4 . c u c i i . i h 37 9

65

70

Ego Theodinus Portuensis et S.te Rufine episcopus ss.^ Ego Paulus prenestinus episcopus ss.

Ego Joannes presbiter cardinalis titulus S.u Marci ss.4*- Ego Arduinus presbiter cardinalis titulus S.te Crucis in Jeru-

salem ss.Ego Laborans presbiter cardinalis S.te Marie Transtiberini titulus

Sancti Calixti ss."E- Ego Gratianus Sanctorum Cosme et Damiani diaconus cardi­

nale ss.

L u c i u s Pp . I l i m o n a c h i s S . B ar t ho l o ma c i .Veletri (118 2 ) Sept. 3. — A f. 6gT = K «° 12.

142 Litterce dimissorice Domni Lucii Papoe.

L ‘UCIUS episcopus seruus seruorum Dei dilectis filiis monachis et omnibus ad Monasterium S.11 Bartholomei de Carpineto spe-

ctantibus salutem et Apostolicam benedictionem. D lL E C T U M filium 5 nostrum Boamundum, electum uestrum,a ad Sedem Apostolicam ve-

nientem ea qua decmt benignitate suscepimus, et inuocata sacrab <Spiritus> Sancti gratia benediximus in Àbbatem. IpsuAt IGITUR ad Ecclesiam suam cum commendatione Sedis Apostolice remitterites, per Apostolica uobis scripta precipiendo mandamus, quatenus ei obe-

10 dientiam et reuerentiam debitam impendentes, salubria eius monita et mandata suscipiatis humiliter et firmiter obseruetis. D ato Veletri, tertio nonas semptembris.

L u c i u s Pp . I l i G u i s e l mo L a u r e t i corni t i .Veletri (1 1 8 2 ) sept. 27. — A f. 70T = K — (n° 1 2 °)

145 Litterce Domni Lucii Papce Guiseimo corniti Laureti.

UCIUS episcopus seruus seruorum Dei dilecto filio nobili viro Goselmo corniti salutem et Apostolicam benedictionem. Con-

QUEREA'TE dilecto fiho nostro Abbate S.11 Bartholomei de Carpineto,

3 a) u 1 corr. ex n A c b) c et a corr. A c ; dein nota formulam esse ' in v o ­c a ta Sp iritu s S an cti gratia ’ [et. in f. n ° 9), quare suspicari licet sacra male lectum esse loco Spiritus

380 G RA TIA N U S A S . T E R E S IA , O .C .D . — CASTIGATIQNBS KF.HRIAXAK I .

■5 auribus nosfris insonuit quod, cum ipse in nostra esset presentia consti- tutus, nuncius venerabilis fratns nostri Pennensis Episcopi nostras ad te veritate tacita Iitteras impetrauit, vt eundem Episcopum in posses- sionem Ecclesie S.te Marie de Plano nostra inducens a auctoritate de- beres, cum causa, que inter eos super eadem Ecclesia et auibusdam

10 aliis agitatur, venerabili fratri nostro Aprutino Episcopo et dilecto filio B. monacho a nobis commissa fuerit audienda. Q uO N U M IGITUR iustitiam memorati Abbatis per fraudem vel malitiam alicuius non patimur deperire, per Apostolica scripta mandamus, quatinus, non obstantibus Iitteris quas iam dicti nuncius Episcopi a nobis ventate

15 tacita dicitur impetrasse, iam dictum Abbatem prescriptam permittat Ecclesiam, sicut antequam iam dictas Iitteras recepisset habebat, pacifice possidere, aut, si in possessionem ipsius earumdem occasione litterarum prefatum Episcopum induxisti, nullum super hoc fauorem ei vel auxilium defensionis impendas, sed vt eidem restituatur Abbati studios us eia-

20 bores. D a tuM Velato .v. c?l. Octobris.

5Ai a n d a t um G i r a l d i c àr di n a l i s .

{1185) — A f. yo',-?iT = K — (n° 14 a)-

146 Litterce Giraldi cardinalis S.*1 Adriani et vicarius Domm Papce.

CUM VENERABILE episcopus Pennensis per nuncium propnum que- relam de dilecto iratre nostro Abbate S.*1 Bartholomei de Carpi­

neta et sociis eius deposuisset, quod conuenientiam non seruauerant quam 5 mera dicebantur fecisse voluntate, postulans, vt in nostra presentia de

causa ipsa cognosceretur, tam ipsi quam Abbati dedimus in mandat's, vt cum sais rationibus nostro se conspectui presentarent causaturi. C u m i g i t u r prefixo termino Episcopus aduenisset, prò Abbate et Monachis decano Gentili et Gualterio monachis aduenientibus, asscito

10 venerando episcopo Ferentinate et abis viris prudentibus et discretis, ab vtraque parte que dicebantur audiuimus diligenter. I m p r i m 1 s ita que Pennensis episcopus petiit a nobis per aduocatum suum, ut conuenientiam que facta fuerat inter ipsum et Abbatem de Carpineto et recordationem canonicorum et monachorum et penam adiectam face- remus inuiolabiliter obseruari ; de quo instrumentum ostendit sigillo

4 a) prob. Ig. inducere

I \ . P R IV IL E G IA IN E D IT A : 4 . L U C II I I I — 5 . M A N D . G IRA RD I 381

suo et Abbatis signatum. D e c a n u s a u t e m , qui cum iam dicto Gualterio monacbo vicem gerebat Abbatis et monachorum standi iudicio, sicut in eorum bttens quas nobis transmiserunt cognouimus, respon- derunt: || quod conuenientia illa non debebat seruari, quia instru-

20 mentu/n conuenientie non erat munitum consensu monachorum et sub- 77r scriptione eorumdem. E x i b 11 e sunt autem alie scripture super eo quod canonici et monachi fuerunt recordati, in quibus continetur de vno exenio Pennensi Episcopo exibendo, quod monachi presententur, et de duobus seruitns, a duobus hommibus de Fara eidem Episcopo

25 prestandi ; et de archidiacono Pennensi, quem monachi quatuor, qui ad recordationem fuerunt electi, dicebant gratia beneficii, quod ab ipso Monasterio tenebat, frequenter in festo Sancti Bartholomei in ipso Monasteri cantasse euangelium; quatuor canonicis dicentibus con- trarium, quod credebant archidiaconus prò dignitate Pennensis Ecclesie

30 ibidem euangelium cantasse, quod judicio nostro est reseruatum. De seruitio autem duorum hominum de Fara, decanus et socii eius dicebant, quod personale fuerat beneficium Episcopo Grimualdi : aiebant enim arbitres qui scnpturam illam fecerunt minus scnpsisse, quod secundum assertionem monachorum ipsi arbitri post factam scripturam et bullatam

35 recognouerunt, licet Episcopus contradiceret. Nos’ IGITUR inconsulte aliquid agere nolentes, cum b o n i s i t ì u d i c i s n i h i l , secundum beatum Ambrosium,13 d e a r b i t r i o s u o a g e r e ’, et quia ‘ v e- r i t a s s e p i u s e x a g i t a t a m a g i s s p l e n d e s c i t i n l u ­ce m , decreuimus, vt saluo omni eo quod dicere possunt, tam Episcopus

quam Monachi, de facto et de iure super propositis questionibus et proponendis, statuimus terminum vsque ad proximum festum natiuitatis Dominice Genitncis, quo testes super omnibus predictis dubietatibus et questiombus ab vtraque parte recipiantur et nobis postmodum pre­sententur, vt largiente Domino sententiam dictare, sicut iuris ordo po-

43 stulat, valeamus. 15

15 15 7 1 ■ H om . X X in P s. 118 n . 36 ' B on us enim iu d e x niliile x arbitrio suo fa c it ', qui te x tu s (omisso 'enim ') leg itu r in D ecreto G ra- tian i (e quo prob. sum psit Giraldus) c. 4, C. I l i , Q. 7, § 1 ; F ried b erg I, 527].

382 C R A TIA N U S a s . t e r e s i a , o .c .d .CA STIGA TIO N ES K E H R IA N A E

U r b a n u s Pp- I H G i r a r d o c a r d i n a l iV e ro n a e (11 8 7 ) fe b r . 5 - — A f - l 2? = K *19

150 Litteroe Domni Vrbani Papoe Girardo vicario suo.

\ / rbanus episcopus seruus seniorum Dei dilecto filio Gira V Adriani diacono cardinali, vicario nostro, salutem et Apostohcam benedictionem. D ilecti (ilii nostri Abbas et fratres S. Bartbolonae, Pennensis, transmissa nobis conquestione, monstrarunt, quo ^en bilis frater noster Pennensis Episcopus super iure parrochiali medie a s castelli quod dicitur Genestrula sex denani<s> censualibus, Eccl a s ti Peregrini duobus casalibus,* et multis alus eis miunosus ex.stit Nos ITAQUE causam ipsam tue discretionis examini committentes per Apostolica scripta mandamus, quatinus, vocatis ad tuam P^entiampartibus et auditis que hinc inde duxerint proponeva, quod lu tumfuerit, appellatane remota, iudices et facias firmiter obseruari ; ita quo fratribus ipsis prò defectu iustitie digna non remaneat materia conque- rendi. D atuM Verone Non. febrarii.

io

U r b a n u s Pp- I H P e n n e n s i Ep i s c o p oV eronae (I i 8 y ) febr. 5. — A f . 72r = K *20

149 Litteroe Domni Vrbani Papoe Pennensi Episcopo.

\ J RBANUS episcopus seruus seruomm Dei venerabili fratn Pennensi V Episcopo salutem et Apostolicam benedictionem. hx PARTE

dilectorum filiomm n<ost>romm Abbatis et fratrum sancti Bartholomei querelam accepimus, quod super parrochiali iure me ie^**8 _quod dicitur Genestrula sex denariis censualibus, Ecclesia S. Pere§ duobus etiam casalibus,* et multis aliis eis iniariosus existis IGITUR quantum Monasterium ipsum specialius beati etri ìur s tanto amplius iara eius illibata semate tenemur fratemitatem tuam rogamus attentius et per Apostolica scripta mandamus, quatinus Mo- 6 7

6 a) certo lg. censualibus7 a) certo lg. censualibus

3 » 3IV . P S IV H .E C IA IN E D IT A : 6-7. U R B A N I I I I - 8. C E L E S T IN I I I I

nasterium ipsum prò reuerentia Sedis Apostolice, ad quam nullo pertinet mediante, diligas et in suo iure defendas, ac de predictis et aliis queri- moniis quas proponuntur cum fratribus ipsis amice componas, ita quod eis iusta de te non remaneat materia conquerendi. Si VERO de iure confidis, coram dilecto fil'o Girardo S.M Adriani diacono card inali, vicario nostro, cui negotium commissimus, causam tuam ordine iudi- c<i>ario prosequans. D atum Verone, Non. februarii.

8C d e s t i n u s P p . 1 1 1 A p r u t i n o e p i s c o p o e t a b b a t i

S . N i c o l a i de T r o t i n oLuterani, 1 17 2 aug. i . — A f. 75r = K — [n° 27*}.

158 Litteroe Domni Celestini Papoe.

Celestinus episcopus seruus seruorum Dei venerabili fratri Apru­tino Episcopo et dilecto filio Abbati S.1' Nicolai de Trotina saluterò

et Apostolicam benedictionem. QuERELAM dilecti filii nostri Abbatis S.“ Bartholomei de Carpineto accepimus, quod nobilis vir Bernardus Comes Laureti et Maria comitissa vxor sua eum et monasterium Ecclesia S.te Marie in Plano per violentiam spoliarunt; et licet tu frater Episcope, et dilectus filius Abbas S.n Clementis de Piscaria, ad mandatum pie recordationis Clementis Papa<e> predecessoris nostri eundem cornitelo et comitissam diligentius monueritus, vt quod male fecerant emenda- rentur, vestris super hoc monitis acquiescere contempserunt. N e IGITUR dictum Monasterium Ecclesia dia diutius maneat spoliatum, diligentie vestre per Apostolica scripta mandamus, precipiendo memo- ratos comitem et comitissam diligenti curetis admonitione inducere, vt si res ita se habeat, eandem Ecclesiam prefato Abbati et Monasteri© suo resignent et permittant pacifice possidere. Q u o d SI commoni- tioni vestre acquiescere forte noluerint, illos, ad hec nostra freti auctori- tate, cessante appellatone cogatis. DatuAT Lateraru', cal. Augusti, pontificatus nostri anno secundo.

38 4 G R A T IA N U S A S . T E R E S IA , O.C.D-. — CA STIGA TIO N ES K E H R IA N A E - X.

9C d e s t i n u s P p ■ I I I m o n a c h i s S . B a r t h o l o m à e i

Laterani, 119 4 mari. 28. — A /. 75v - K n° 30

160 Litteroe Domni Papce Celestini prò confirmando Abbate.

CELESTINUS episcopus seruus seruorum Dei dilectis filns decano et conuentui S.*1 Bartholomei de Carpineto salutem et Apostolicam

benedictionem. SlCUT ex litteris vesfns accepimus, iuxta mandatum nos/rum prò eligendo vobls pastore secundum beati Benedicti regulam conuenistis, et, inuocata a Spiritus Sancti gratia, vota verfra in dilectum filium Gualterium monachum Casinenseni, virum, sicut dicitur, prouidum et discretum, pariter conuenerunt et eum in pastorem vestrum vnani- miter elegistis. Q u o CIRCA vniuersitati vestre per Apostolica scripta mandamus, quatinus eundem electum vesfrum <ad nostram> pre- sentiam transmittatis, confirmationis et benedictioms munus, prout dignum fuerit, a Sede Apostolica recepturum. D atuM Lateram v.cal. Aprilis, Pontificatus nostn Anno tertio.

A P P E N D I X

P r iv i le g iu m I n n o c e n t i i I I I e t L i t t e r a e H o n o r i i I I I

1

Reate 1198 aug. 1 = Innocentii Pp- IH a. 1. A p lT -1 8 .

I n n o c e n t i u s I I I praedecessorum suorum Inn ocen tii < I I > , L u cii

< I I I > , U rb an i < I I I > , e t C elestin i < I I I > p riv ilegia innovans, G ualterium ab b a tem et m onachos S. B artholom aei sub A posto licae S edis protectionem

suscipit.

167 Priudegium Domni Innocentii PapcE iij.

I NNOCEA'TiuS episcopus seruus seruorum Dei dilectis filns Gualterio 1 abbati monasterii “ S.u Bartholomei, quod in Pennensi territorio

situm est, eiusque fratribus tam presentibus quam futuris, regularem vitam 5 professis, in perpetuum. MoNET NOS Apostolice Sedis, cui licet im- * 14

9 in vo ca to A 1 a) m onasterio A

14 M L 214-17 in R egestis Inn ocen tii I I I p riv ileg ii n u lla f i t m entio.

15

30

35

40

meliti presidemus, auctoritas, prò statu omnium Ecclesiarum prouida circumspectione satagere, et ne malignorum rapinis vel molestiis ex- ponantur, Apostolicum ipsis patrocinium exhibere. Ea PROPTER

ddecti in Domino filii, vestris iustis postulationibus clementer annuimus, et fehcis recordatioms predecessoram nostxoxum Innocenti!, Lucii, Vrbam et Celestini, Romanorum Pontificum vestigiis inherentes, mo- nasterium beati Bartholomei, quod in Pennemi territorio situm est quod special iter beati Petri iuris existit, in quo diuino mancipati estis obsequio, sub beati Petri < tutela>c et nostra protèsone suscipimus, et contra prauorum hominum nequitiam Apostolici priuilegii robore com- munimus. P r e t e r e a , quascunque possessiones, quecunqut bona idem monasterium in presentiarum ìuste et canonice possidet, aut in futurum concessione Pontificum, largitone regum vel principum, oblatione fi- delium, seu allis iustis modis, prestante Domino, poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et illibata permaneant. In q u i b u s hec proprus duximus exprimenda vocabulis : Locum ipsum in quo prefatum Monasterium situm est cum omnibus pertinentiis suis, Castel- lum videlicet Carpinetum, Somatum, Castellum Fara, cum pertinentiis suis, Ecclesiam quoque S.« Vitalis, cum pertinentiis suis, Ecclesiam S-“ Michael is, Ecclesiam S.“ Joannis, Ecclesiam S.te Marie, Ecclesiam S.fl Peregrini, Ecclesiam S.*1 Nicolai de Viculo, Ecclesiam S.te Marie m Sereno, Ecclesias S.te Marie et Sancti Felieis in Catuniano, cum per- tmentns_suis, Ecclesiam Sancti Joannis, Ecclesiam S.« Jacobi, Ecclesiam S.n Xpofori, Ecclesiam S.te Marie in Genestrula, Ecclesias S.u Ni­colai et S.te Juste de Ocretano, Ecclesiam S.te Marie de Britulo, Ec- clesiarn S.“ Laurentii de Fabrica, Ecclesiam S.11 Joannis in Balneo, iicclesiam S.u Laurentii de Vnicani, Ecclesiam S.te Marie in Plano, Ec- ciesiam S.te Marie in Cellulis, cum pertinentiis eorum, Ecclesiam S.te Marie in Valeczo et Valeczum, Ecclesiam SA Cecilie, Ecclesiam8 S.te Juste de Fellonaco et Fellonacum cum pertinentiis suis. C r i s m a v e r o , oleum sanctum, consecrationes altarium seu basilicorum, ordina- tiones monachomm seu clericorum, westxoxum, qui ad sacros ordines fue- rint promouendi, a diocesano suscipiatis Episcopo, si quidem catholicus fuent, et gratiam atque communionem Apostolice Sedis habuerit, et ea vobis gratis et absque prauitate vel exactione aliqua voluerit exhibere; ahoquin liceat vobis quem malueritis catholicum adire antistitem, qui ni- mirum nostra fultus auctoritate, vobis quod postulatur indulgeat. L i -

b) p o st sub del. berati corr. A ' e nota fo rm u la in se ru im u s) s ex m ej ecclesie A

i i

386 G RATIAN U S A S. TK RK SIA , O .C .D . — C ASTIO ATI O NES K E H R IA K A E I .

c e a t q u o q u e vobis clericos vel laicos liberos et absolutos, a seculo fugientes, ad conuersionem recipere et eos absque contradictione aliqùa

4 5 retinere. S e p u l t u r a m p r e t e r e a ipsius loci liberam esse decernimus, vt eorum deuotioni et extreme voluntati, qui seillic sepeliri deliberauerint, nisi forte excommunicati vel interdicti sint, nullus obsistat ; salua tamen iustitia illarum Ecclesiarum, a quibus mortuormn corpora assumuntur. O b e u n t e v e r o te nunc eiusdem loci Abbate, vel tuorum quolibet

5° successone, nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu molestia pre- ponatur, nisi quem fratres communi consensu vel fratrum maior pars concilii sanioris, secundum Dei timorem || et beati Benedicti regulam, 78 prouiderint eligendum, a Romano semper, tanquam ad ipsum specialiter pertinente< m > , Pontifice benedicendum. DECERNIMUS ERGO, vt nulli

55 hominum liceat prefatum Monasterium temere perturbare, aut ems possesiones auferre vel ablatas retinere, minuere, seu quibuslibet vexa- tionibus fatigare ; sed omnia illibata et integra conseruentur, eorum, prò quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, vsibus omni- modis profutura, salua Sedis Apostolice auctoritate. S i q u a ì g i-

6o t u r Jn futurum ecclesiastica secularisue persona hanc nostre consti- tutionis paginam sciens contra eam temere venire temptauent, secundo tertioue commonita, nisi reatum suum congrua satisfactione correxent, potestatis honorisque sui dignitate f careat, reamque se diurno mdicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac

65 sanguine Dei et Domini redemptoris nostri Jesu Xpi aliena fiat atque in extremo examine districte vltionig subiaceat. C u n e t i s a u t e m eidem loco sua iura seruantibus sit pax Domini nosiri Jesu Xpi, quatinus, et hic fructum bone actioms percipiant, et apud districtum judicem premia eterne pacis mueniant. Amen. Amen. Amen.

7° Ego Innocentius Catholice Ecclesie Episcopus ss.

(rota) BV Datum Reate per manum Rainaldi Domm Pape notarli, cancellarii vicem agentis, secundo idus augusti, indictione prima, incarnationis dominice anno .M0.C°.XC0.VIII°. Pontificatus vero Domni Innocentii Papoe .III. anno

75 primo. -. -4* Ego Petrus Portuensis et S.te Rufine episcopus ss.* Ego Petrus titulus S.te Cecilie presbiter card. ss.4 - Ego Jordanus presbiter card. Pudentione titulus Pastons ss.

t) d ig n ita t i A %) v lt io n is A

3 «7IV. PRIVILEGIA IXED. : APP. I. INNOC. Ili - 2. HON. III.

So card ! f ° GlJld° k S' te Marie Tranitiberim tittulus Calixti presbiter

* Eg° GnthÌUS tkuluS S “ U u re<n>tii in Lucina presbiter cara. ss.

f f g° Soffredus titulus S.te Praxedis presbiter card. ss.^ Lgo Girardus S.tJ Adriani diaconus card. ss. t J?g0 GreSonus i S.*> Marie in Aquiro diaconus card. ss.T ^ g° Gregonus S.« Georgi! ad Vellum Aureum diaconus card. ss.' Petrus S.te Marie in Via Lata diaconus ycard. ss.

*5

2Laterani 1217 ian. 31 = Honorii Pp. / / / a. I. — A f 78' 15

G u a lte n o abbate in Pennensem episcopum assum pto, H onorius Pp. IH ra ribns m onasteri! m an dat, u t de novo pastore canonice eligendo p ro vid ea n t.

168. Litteroe Domni Honorii Papoe prò eligendo abbate.

1 I ONORI US episcopio seruus seruor um Dei dilectis filiis conuentui monasteri! S. 1 Bartholomei de Carpineta salutemet Àpostolicam

benedictionem. Cum GuALTERIUS, quondam abbas vester, in Pennen- J sem eplScopiUm Slt assumptus, ne Monasterium vestrvm diutius maneat

pastons solatio destitutum, vniuersitati vestre per Apostolica scripta mandamus, quatmus ° conueneritis è in vnum, Spirifus Soncti gratia ìnuocata, talem vobis preficiatis per electionem canonicam in pasta­

io ^ . qU‘ tantocongruat oneri et honori. D a t i m i Laterani i j° . Cai. Martn. Pontificatus nostri anno primo.

J*) G corì'- *) prob. corr. ex G eorgius A c2 a) qu aten u s Ugheiai b) lg conuenientes

(re corr., or interi.') c) p asto rem U g h e i#W

\° ab u GHEI,i ,i 2I (1717) 1133, e quo la u d a ta e a P . P r e s s u t t i I Rebesh del Pontefice Onorio I I I I (1884) 92 n ° 326 ad a. 12 17 19/2 e t p ostea ab eodem editae m ter Regesta H onorii Papae I I I I (18S8) 63 n° 354 • regestum autem apud A . P o t t h a s t . Regesta Rom anorum P o n tific u ’n I (1874) l a i n» T e ? N ota tam en d atu m apud P ressu tti esse ‘ X I c a l.' (forte recte) loco

i

388 G RA TIA N U S A S. T E R E S IA , O .C .D . CA STIG A TIO N ES K E H R IA N A E - I .

3Laterani 1217 mai. 10 = Honorii Pp. IH a. I .~ A / . 78' 16

H o n o riu s I I I P andu lfo subdiacono s u o : re ie c ta p o s tu la ta n e de ab b a te s C lem entis T ib u rtin i m o n a s te r i s. B arto lom aei de C arp in e te p re fe ren d o , e idem co m m ittit, u t a rb ite r in n o v a electione se co n stitu a t.

HONORIUS episcopus seruus seruorum Dei dilecto filio Pandulfo sub­diacono nostro salutem et Apostolica™ benedizione™. CuM

POSTULAT10NEM a dilecto filioG. et quibusdam aliis monachis Mona-sterii S tl Bartholomei de Carpineto factam de abbate S. 1 Clementis 11-

5 burtini contra statuta Lateranensis Concili! 17 non duxerimus aprobandam, discretioni tue per Apostolica scripta mandamus, quatmus conuentum Monasterii memorati moneas et inducas, vt sibi preficiant personam idoneam in abbatem. Tu VERO in medio eorum tanquam lapis an- gularis existens, electionem quam maior et samor pars vestrorum ca­

ro non;ce celebrarint, auctoritate nostra sicut videris expedire, appellatione remota, confirmes, dummodo electionem non obuiet de canomcis msti- tutis. DA TUM Laterani VI.0 nonas maii pontificata nostri annoprimo.

V

CASTIGATIONES IN TEXTUM KEHRII

Hucusque adnotata et edita recolligentes, ea quae in Kehru textum addenda vel emendanda invenimus, auctorem per paginas, numeros et lineas prosequentes, breviter tradituii sumus. Si quae obscunora supersint, paulo uberius immorantes illustrare studebimus.

D 292 (in bigliographia) + L. H. CoTTINEAU, Répertoire topo-biblio- graphique des Abbayes et Prieurés I (1936) 606 sub voce Carpineto della Nova ’ nihil novi addens.

293 l. 4 + ‘ quae omnia servavit codex Ambrosianus n° 137 s140 144 (151) 154 157 163 _________ ____________ ___________ _

3 a) a interi. A ( = j4 c ?)

16 D eest_ apud P . P R E S S U T T i, Regesta Honorii Papae I I I (ci. not. 1 S i­l i Q ,,nnonitur hic certo cum ulus abbatiaru m , qui quidem m Conc. b ate

ci T V a 121 s in cap X I I I ‘ C e novis religionibus prohib itis ’ im probatus f “ rT t ‘ C lu d etiam prohibem us, ne quis in || d iversis m onasteriis locum mo- n a c h 'h a b e r e praesum at, n e c u n u s a b b a s p l u r i b u s m e n a s t e - r i i s p r a e s i d e r e ’ . M a n s i 22 (1728) 1002-03.

I V . P R IV IL E G IA IN E D . A P P E N D . ---- V. CA SPIO A TIO N ES 389

in m s ^ C h iln t Ee VM R7,' ÌU,i Frideri? 1200 oct. 19d isiano t VI 187 pergamena 7 (originai.) et f. 29" (copia)

I 4 } r ^ A alÌn' 2 “ | (m codicum serie, litteris diminutis) sub siglo C- .4 le. duo exemplana lg tria exemplana ’ ; de duobus exempfaribus

f acciano et Chisiano cf. quae supra animadvertimus, hic vero tan- r X V I i r ^ P ^ ^ 'H ^ogationis (?) apponendum l. 4 post

s XV1]1 et I. 5 post fr. Benedicto Conti S o r a n o a d n° 2) veroaddendum : e codice m quo fr. B en ed ic i Conti Soranus I Iibrum et alter scriba reliquos quinque libros desenpserat una manus exaravit ’ • . 9 post ‘ cf. Pertz in Archiv IV 528 ’ + ‘ 3) cod s X VII ’•

Milano bibl. Ambrosiana D 70 inf., a fr. Ioanne de Valle momchò monastern cisterciensis de Casanova ex ipso originali exaratus mtegred esrr^ , I f eXandI! exhibens, .hucusque ignotus, in hac elucubratane desenptus et excerptim editus ;

sub siglo C 1 l. 2 post ‘ f. 93 sq. ’ + 1 (cf. etiam 92r) ’ ; l. 1 \c ‘ ex~ scnpsit lg exscnbi curavit ’ ; 1.3 post ‘ editione ’ + ‘ inven untur quoque m eod Chisiano C VI 157 f.153--154- (novae numerat ) ’ ; post l .J + et e codice Ambrosiano f. 2r-4v EphC 3 (1949)366-373

sub siglo C l. 1 post Brancacciano , + ‘ integre in codice Ambro-

AmlosTam S V T T » ' Y t ^ 7 ° f ,85M88V exstant Capitalareferemus " adncientes foliorum numerum, Ambrosianum

P‘. , 7 4 post [• ? + ‘ NB. Ughelli nec codicem fr. Alexandri nec pnvilegia ex onginalibus ipse unquam forte exseripsit ’.

serienf' contin In sequentlbus numeris Kehrii marginalibus actorum seriem continuata praenotantibus utemur.

n° 1 /. 7 le. ‘ C 3 ’ lg * C3 /. 63™ n° 128 /. 8 post ‘ C 3 ’ + « (?)

n° 3 1-8 le. ‘ C3 ’ lg ‘ C3/. n° 133 ’ ; I. 9 post ‘ C 3 ’ + ‘ (?)

S - V ( & i & £ A 6™ ' - « ' •' p»* • « -

ani! 1 Ì , 1 ,w mpUS Pressius determinar! potesti ‘ Velletri 1182 (paulo

^ A i & ? < ! % £ f u r ò * - : “ - -

390 G RA TIA N U S A S. T E R E S IA , O .C .D . — CA STIGA TIO N ES K E H R IA N A E - I .

n° 12 omnino sic emendandum :‘ Velletri (1182) sept. 3

L u c i u s I I I monachis et omnibus ad monasterium s. Bartholomaei spectantibus nuntiat se Boamundum abbatem ab eis electum benigne suscepisse, eidem benedixisse et ad suos revertenti debitam reverentiam et obedientiam praecipit impendendam. - Dilectum filium nostrum Boamundum. Dat. Veletri 3 non. sept.

C 1 Reg. C 2 laud. [Ughetti ' V I 1267 ; 2ATb 375) C 3 f. 69* n° 142. - Ed. E p h C 3 {1949) 379 n ° 3 ex C 3. - Reg. J L . - . '

n° * 1 2 a (KEHR— ) :‘ (Velletri 1182 [aug.-sept.?])

L u c i u s I I I mandat <Attoni> Aprutino episcopo et B(erardo) monacho <s. Clementis de Piscaria> causam quae mter episcopum Pennensem et monasterium s. Bartholomaei de ecclesia s. Manae de Plano et quibusdam aliis agitatur decidendam.

Laudatur in litteris n° J2C recensitis.

n° *12b (K ehr— ) :‘ (Velletri 1182 [aug.-sept.?])

L u c i u s I I I litteras mittit ad Goselmum comitem Laureti ut epi­scopum Pennensem contra monasterium s. Bartholomaei agentem in ecclesiae s. Mariae de Plano possessionem inducat.

Laudantur in litteris n° i2 c recensitis et subreptitiae declarantur.

n° *12c ( K e h r —, sed cf. n° *17) :‘ Velletri (1182) sept. 21

L u c i u s I I I mittit litteras ad Guiselmum comitem Laureti ut, litteras apostolicas a nuncio episcopi Pennensis verità te tacita ad eum impetratas (n° 12b), quibus eundem episcopum apostolico mandato in possessionem ecclesiae s. Mariae de Plano induceret, cum causa apostolica auctoritate episcopo Aprutino et B(erardo) monacho audienda commissa sit, nullius prorsus esse valons sciens, vel abbatem in pacifica eiusdem ecclesiae possessione esse permittat, vel, si episcopum in eius- modi possessionem iam induxerit, nullum amplius favorem aut auxilium praestet, sed ut abbati restituatur studiosius elaboret. - Conquerente dilecto filio nostro. Dat. Veletri 5 cab oct.

C 1 C 3 /. 7ov n° 145. - Ed. E p h C 3 (1949) 379 n° 4 ex C 3. - C f. in fra dicenda n° 17. ’

Cum in litteris de B oam undo abbate declaretur ‘ cum ipse in n ostra esset presen tia con stitu tu s ’ , litteras su brep titias esse im p etratas, fac tu m paulo an te in eu n tem m ensem septem brem a. 118 2 referendum est, cum lis de benedictione a bbatis ad ap ostolicam sedem ob appellationem d evolu ta

V. castxgation-es in TEXTumk e f ir n

coram Lucio I H decisa est (cf. K e h r

391

II. I 2 . I 2 a-com m a a cta fuisse putam us.

a 9)- Ideo eodem anno 118 2 n ° 9.

adnotata ad no 5 - 7 ) f ^ ^ StatUeiVla videtur •' iuxtaarias (118 6 ) advocante Imcio I II ( n ° ’* i6 ) A l * ’ dU? ln balendas febru- mci auctor) nuncius prò abbate ad venera? m o a a c b u s (Chro-successoresuscipitur (post 1185 nov *b Vrhano HIad quem monachi (mense septembi-pi™ 1/11011 mandatimi (n° *16) novembrem a. U85 r e p o L X T S S ^ T ' ” ‘" “a *I5)’ “ d 11 I4a) partes ad litem finiendam con venera m § Septembri (iuxtaquoque commode assignatur. * er&° a- 1185 u° xq

f “ * C! V ' " n aSmUPe !* * delen-de alns Iittens agit; /.5 ‘ Catiniano ’ (sicut et n» * m / ì f ' Abrosia™™ ponti ficus ongmalibus et in Ambrosiano ‘ Catuniano

n ° H a ( K e h r - ) ;

Girardus diaconus cardinalis s. Adriani / r • • r r r • • 'Partibus, per suas litteras convocatis 1 1 1 Vlcanus- auditisvero decano et Gualterio monac ^ 7 ° P/° ^ 3g nte’ Genti/e causae decisionem differens n o v i , f m°nasteno s. Bartholomaei, et praesentandos terminum statuit f U.nqUe partl ad testes recipiendos to S 18 " * * - 0 » Ceni-

6 1 ” ° ^ C3 A 7 ° V' 7J r n ° I 4 6 - - E d - E P " C 3 (I 9 49) 3 80 no , e x C 3 ,

quibus supra nM 2^Sq7o in^asu prob ^ l ^ l T ^ VÌde tur ac i]Iae de sunt, ìdeoque inter a. l ì 82 (post 27 seotW f e / ™ 1 da ae °ensendae delendum ‘ C 1 et P septd et 1 185 (ante 25 nov.) et 1.4

n° 18 /-7 post ‘ C1 ^ ’ + ‘ c 3 /. 71V-72T n° 148 \

n° 19 emendandum totum :

U r b a n u s I I I mandat C iardo A’ a ‘ (//<?^ ^ r . *ut ìmunas ab episcopo Pennensi m o n a s t^ ' S‘ Ddn?nV vl'cario suo, super castello Genestrulae, ecclesia s ? Ba* boI?ma* i,,ataset, advocatis partibus, appeilatione r e m o , e.f .mu,tls aJus examinet vandum cure,. - Dilec.i fili! „ostr' " ser-

C i C 2 (Ughelli I V I 1260 ■ 2 y b ,382 no 6 c 3. - Reg. J R . . 3 7 ^ C 72 ' I5°- - Ed- EPhC 3 (I049)

/

392 GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. CASTIGATIONES KEHRIANAp - I.

n ° 20 (d ee s t ap . K e h r , q u i n o titiam ta n tu m em e n d a n d u m :

e n° *19 hausit) totum

‘ Veronae (1187) febr. 5U r b a n u s I I I mandat episcopo Pennensi, ut de Castello Gene- strula, ecclesia s. Peregrini et multis aliis vel cum monachis s . Bartholo- maei amice se componat, vel ordine iudiciario coram Girardo aiac. car s. Adriani, vicario suo, cui negotium commisit, causam prosequatur. - Ex parte dilectorum. Dat. Veron. non. febr.

C 1 C 3 /. 72T n° 149 ; E d. E p h C 3 (* 9 4 9 ) 3$2 n ° 7 ex C'J-

N B . V a ld e m iram ur K eh riu m in re g e s to /. 2 G irardum cardinalem vocare

m ag(istrum ) ’ sim pliciter, quin de cardine R om anae E cclesiae eum prodat.

n° *26a : ‘ (1191-92?)C l e m e n s I I I mandat <Attoni> episcopo Aprutmo et abbati s Clementis de Piscaria, ut Bernardum comitem Laureti et Manam comitissam, uxorem eius, qui monasterium s. Bartholomaei ecclesia s. Mariae de Plano expoliaverunt, de iure monasterio ìntegre servando admoneant.

Laudai, in liiteris Celestini I I I n° 27®. '

n° 27 1.7 p o s t * C Reg. ’ + ‘ C3 /. 73v-74v n° 155 ’.

n ° 27a ( K e h r — ) : . ,v ‘ Letterari. 1192 aug. 1C e l e s t i n u s I I I mandat episcopo Aprutino et abbati s. Nicolai de Trotina, ut Bernardum comitem Laureti et Mariam comitissam, uxorem eius, qui monasterium s. Bartholomaei ecclesia s. Mariae de Plano violenter spoliarunt, ab eodem episcopo Aprutmo et ab abbate s Clementis de Piscaria mandante Clemente Pp. < III> frustra admo- nitos, denuo de iure monasterio servando moneant, secus absque ap- pellatione ad id apostolica auctoritate adigant. — Querelam dilecti tilu nostri. Dat. Lateran. cal. august. pont. n. a. 2.

C 1 C 3 f. 75r »° 15S. - Ed. E p h C 3 {*9 4 9 ) 3 ^ 3 «° 8 ex c 3 - ’ ReS- K eh r- ' '•

n° 30 1.7 post ‘ C1 Reg. ’ + ‘ C3 /. 75V n° 160 ’ ; post ‘ Ed. ... ex D ’ ■ et EphC 3 (1949) 384 n° 9 ex C3 ’.

n° 32 1.6 post ‘ C 1 Reg. ’ ‘ C 3 / . 76v n° 164 ’.

CA STIG A TIO N ES IN TE X T U M K E H R II — A P P E N D IX :3 9 3

n°. 33 h8 P°st ; C1 Reg. ; + * C3 /. 76- n° 163 ’ ; /. 10-11 ‘ litteris di- missoriis et indulgente cf. mscriptionès C 1 et C3 n° 163 164 ‘ Lit- terce dimissorioe... indulgentice

annno4r 7 6atUm ‘ (Ull9, U4K Ìn-‘ (1194) ’ corriS ^ u m : nam hoceodem anno Lualtenus abbas benedictioms munus accepit (n° 32 s) • immoet luterai n" 34s eodem tempore datai et fortaisis eadem ipsa die ac

fe H S>' nemp< 28 “ Pf; 1194- ' propter mona,feriig avamina n 33 1.3 ; utcumque, nullatenus perspicitur, cur n° *34,S;L,dat7 pr?P0SltUm ‘0( , ' 9 ' : 9f ) ’ et n° *35‘ (1194) ’ de eadem causa simul ìudicanda, et cur n 34 1.2 nomen Celestini inter uncos cum signo interrogationis ìnclusum sit.

A P P E N D I X

EMENDA T10NESIN ALIO S ITA LIA E P O N T IF IC IE LOCOS

Aforem Kehrii in diligentissimis regestis conficiendis gerentes, se- quentes additiones et emendationes inducemus, tantum dubitantes de no i2* ad monasterium s. Clementis de Piscaria utrum recte statu possrt, sperantes autem abundantiam ex se ipsa veniam esse con- secuturam.

1

Episcopati Vaivensis (K IV 252-58)

Inserendum p. 258 n° 26a :r i t • i t i i i \ t i ‘ (Eateran.) 1194 (sept. 28?)~ e I e s 11 n u s I l i delega t ep. Valvensem, ut causam inter Gual- terium abbatem s. Bartholomaei de Carpinete et Michaelem abbatem s. retri de Laureto super ecclesia s. Mariae de Plano decidat.

v . Loreto A p ru tin o, Mon. s. P etri n° i . ’ (infr. p. 399).

2

Episcopati Pennensis (K IV 283-89)

Conspectum omnium inter episcopos Pennenses et mona­sterium s. Bartholomaei1 actorum iuxta Kehrii ad ‘ Episcopatum Pen- nensem’ senem praebentes, addita et castigata innuemus numeris regestorums. Bartholomaei laudatis et paginis ( ‘ su fi, fi ... ’ ) huius no- strae editionis.

GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. --- CASTIOATXONES KEHRIANAE - I-

E p . P e n t ì . S. B a r th . C a s tig a tio n e s K e h r .

*5 = *2** 5 *6* i6 = *7*18 = *9*19 = *10

* ig a = *12* — ap. KEHR : v . sup. p. 390

*IQ^ = * 12^ — • ap. KEHR : v . sup. p. 390M O

» II I 2C — ap. KEHR : v . sup. p. 39°

*23 = * i4 v . sup. p. 391

2 3a = I 4 a — ap. K e h r : v . sup. p . 391

*24 = *15 v . sup. p. 391

* 2 5 = *16 v . sup. p. 391

26 = 19 v. sup. p. 391

2 7 = 20 v. sup. p. 392

*28 = *21

* 2 9 = *22

*30 = *23*3 , = *3 !

S u m m atim e num eris 35 1+ 4 ) E p iscop atu s Pennensis, 14 ( + 4 ) m onasteriums. B arth o lom aei respiciunt.

Mutationes in regesta Episcopatus Pennensis inducendae :

n° *19a ( K e h r ): ‘ (Velletrì 1182 [aug.-sept.?])

L u c i u s I I I mandat <Attoni> Aprutino episcopo et B(erardo) monacho <s. Clementis de Piscaria> causam quae inter episcopum Pen- nensem et monasterium s. Bartholomaei de ecclesia s. Manae de riano et quibusdam aliis agitatur decidendam.

v . Mon. s. B artholom aei de C arpineto n° * i2 a ’ (s u p . p . 3 9 °)-

n° *19b (Kehr ) : . , , C9r 3-n‘ (Velletrì 1182 (aug.-sept.?J)L u c i u s I I I iitteras mittit ad Goselmum comitem Laureti, ut episcopum Pennensem contra monasterium s. Bartholomaei agentem in ecclesiae s. Manae de Plano possessionem inducat.

-1- Mnti S. B artholom aei de C arpineto n° * i 2b ’ [sup. p . 39°)-

n° 19c (Kehr— ) :‘ Velletrì (1182) sept. 21

L u c i u s I I I Iitteras mittit ad Guiselmum comitem Laureti, ut, Iitteras apostolicas a nuncio Pennensis episcopi veritate tacita ad eum impetratas, quibus eundem episcopum in possessionem ecclesiae s. iva-

395

i. possessionem ìannuiJum amplius tavorem aut auxilium praestet, sed ut abbatistudiosius elaboret. restituatur

v. Mon. s. B artholom aei de C arpin ete n» i 2c ’ (sup. p. 3go).

n° 23 datum ‘ ( /184-85) ’ mutandum. in ‘ (1185)

n° 23a ( K e h r — ) :

. . ‘ CU85)Girardus diac. card. s. Adriani, L u c i i I I I vicarius, auditis par­ti15118’ per suas htteras convocatis, episcopo prò se agente, Gentile vero decano et Gualterio monachis prò monasterio s. Bartholomaei, causae decisionem differens, novum utnque parti ad testes recipiendos et prae- sentandos terminum statuit festum nativitatis Domimcae Genitricis (8 sept.).

v . Mon. s. B artlio lom aei de C arpin ete n° 14a ’ (sup. p. 391).

n° *24 datum ‘ (1184-85) ’ mutandum in ‘ (1185)

n° *25 datum ‘ (1184-85), mutandum in ‘ (1185 post sept. 8 )'.

n° 26 totum emendandum :‘ Veron. (1187) febr. 5

Ur . ba n u s I I I mandat Girardo diac. card. s. Adriani, vicario suo, ut miurias ab episcopo Pennensi monasterio s. Bartholomaei illatas super castello Genestrulae, ecclesia s. Peregrini et multis aliis examinet, et, advocatis partibus, appellatone remota iudicium et ferat et obser- vandum curet.

n° 27 ( K e h r notitiam tantum ex n° 26 hausit) :

* Veron. (1187) febr. 5U r b a n u s I I I mandat episcopo Pennensi, ut de castello Genestrula, ecclesia s. Peregrini et multis aliis vel cum monachis s. Bartholomaei ani/\Cf - Se- C0.mP?nab vel ordine iudiciario coram Girardo diac. card.

v . Mon. s. B artholom aei n° 19 ’ (sup. p . 391).

s. Adriani, vicario suo, cui negotium ipse commisit, causam prosequatur.v. Mon. s. Bartholomaei n° 20 ’ ( s u p . p . 3 9 2 )

396G R A T IA N U S a S . T E R E S IA , O .C .D . — C ASTIO ATI O N ES K E H R IA N A K - I-

3Comes Laureti (K IV 290)

n° *2 : ‘ (Velldri 1182 [aug.-sept.?])L u c i u s I I I litteras mittit ad Goselmum comitem Laureti, ut episcopum Pennensem contra monasterium s. Bartholomaei in pos- sessionem ecclesiae s. Manae de Plano inducat.

v . Mon. s. B artholom aei de C arpin ete n° * i2 b ’ {sup. p. 39°)-

n° *3 : . ‘ {1191-92?)C I e m e n s I I I mandai <Attoni> episcopo Aprutino et abbati s. Clementis de Piscaria, ut Bernardum comitern Laureti et Manam comitissam, uxorem eius, qui monasterium s. Bartholomaei ecclesia s. Mariae de Plano expoliaverunt, de iure monasteri integre servando admoneant.

Laudai, in litteris Celestini I I I n ° 4 -

v. Mon. s. B artholom aei de C arpin ete n» *26a ’ (sup. p. 3 9 2)-

n° 4 (Kesr—) :

C e 1

‘ Lateran. 1192 aug. 1 e s 11 n u s I I I mandat episcopo Aprutino ^et abbati s. Nicolai

de Trotina, ut Bernardum comitem Laureti et Mariam comitissam, uxorem eius, qui monasterium s. Bartholomaei ecclesia s. Manae de Plano violenter spoliarunt, ab eodem episcopo Aprutino et ab abbate s. Clementis de Piscaria mandante Clemente Pp. HI frustra admonitos, denuo de iure monasterio servando moneant, secus absque appellatone ad id apostolica auctoritate adigant.

v . Mon. s. B artholom aei de C arp in ete n° 2 j a ’ (sup. p. 3 9 2)-

Monasterium s. Clementis de Piscaria (K IV 299-306)

n° *2?a (KeHR_) : * ( /070-81 [prob. 1181))A l e x a n d e r I I I committit Aprutino episcopo et Leonati S.R.E. diac card, et abbati s. Clementis de Piscaria causano mter Oderisium episcopum Pennensem et Oliverium abbatem s. Bartholomaei super ecclesia s. Mariae de Plano concordia vel ìudicialiter termmandam.

V. Mon. s. B artholom aei de C arpin ete n° *7. ’

V. CASTIGATIONF.S : A P P E X D . 3 . C . L A U R E T I - 4 . S . CLEM . 397

n° *27 b ( K e h r — ) :

. • r i i ' (V''dietri 1182 [aug-sept.P])L u c i u s I I I mandat <Attoni> Aprutino episcopo et B(erardo) monacho <s. Clementis de Piscaria> causàm, quae inter episcopum rennensem et monasterium s. Bartholomaei de ecclesia s. Mariae de

ano et quibusdam alns agitatur, decidendam.

Laudai, in litteris L u d i I I I ad Guiseìm um comitem Laureti.

v. Mon. s. B artholom aei de C arpineto n° * i2 a et I2C ’ (sup. p. j g 0)

n ° *27c ( K e h r - ) :

r i i n ‘ (1188-89)\ l e m e n s i I I committit, ad petitionem Pennensis episcopi, Attoni Aprutino episcopo et Berardo monacho s. Clementis <de Piscaria> quaestiones mter eum et monasterium s. Bartholomaei vertentes au- diendas.

v. Mon. s. B artholom aei de C arpineto n° *23

n° *28a (Kehr—) :

‘ (1190)C l e m e n s I I I iterum Raynaldo corniti Aprutii rescribit, quatenus monasteno s. Bartholomaei castella et omnia ablata restituat, ipsum deinde manuteneat et defendat, addens, si non faciat, se mandare Apru- tmo et rennensi episcopis et abbati s. Clementis <de Piscaria>, ut ipsum excommunicationis sententia feriant.

v. Mon. s. B artholom aei de C arpin eto n° *25. ’

n° *28b (K ehr—) :

‘ (1190)C le m e n s I I I mandat Aprutmo et Pennensi episcopis et abbati s. Uementis, ut Kaynaldum comitem Aprutii, commonitum et corrisi nolentem, excommunicatioms sententia feriant.

v . Mon. s. B artholom aei de C arpin eto n° *26. ’

n° 28c (K ehr—) :

r i TTT A • ‘ (1191-92?)S i e m e n s I I I mandat <Attom> Aprutino episcopo et abbati s. LJementis de Piscana, ut Bernardum comitem Laureti et Mariam comitissam, uxorem eius, qui monasterium s. Bartholomaei ecclesia ®"jmlanae 6 ^ ano sP0harunt, de iure eidem monastero integre servando

v. Mon. s. Bartholomaei de Carpineto n° *2 óa ’ ( su p . p . 3 9 2

39» g r a t ia n u s a s . t e r e s ia , o .c .d .CASTIGATION-ES K E H R IA N A E

n0 *30 ( K e h r — ) : ‘ (1194)

, • 1 1 I constituit Aprutinum episcopum et abbatemC e l e s t i n u s I H . C0T ? “" |n causa quae inter Gualtenum ab-

S Pet" ^ UUret° V' r_titur super ecclesia s. Marne de Plano.V L o reto A pru tin o, Mon. s. P e tn n»

Episcopatus Aprutinus (K IV 310-13)

Spatio parcentes, ZTarpineto «° - (sup.C.-+ nisi haec V. Mon. S. nurw * ___________t r n r le m U S ,tenda sit t i s i haec

Aprut. E pisc.

n° * i 5a IK - n° *1 5b »n° * i 5C »n° * i 5d »n° *r 5e »

Barthol.*6*7

*1 o

*1 2a*., e

Castigationes

v. sup. p- 39°

n° * i ;n° * I5 B n° *i5h n» 1 5* n° *15*

23 *2 5 *26 *26a 2 7a

*35

V. sup. p. 392 V. sup. p. 392

Monasterium s. Nicolai de Trotino (K IV 314-13)

n° 3 (Kehr— ) : * Lateran. 1192 aug. 1

C e l e s t i n u s I H mandat e?1S“ P^ P’tf M a r i a m comitissam, de Trotina, ut Bernardum comitem ecclesia s. Mariae deuxorem eius, qui monas erium ■ episcopo Aprutino et ab abbate Plano violenter spoliarunt, Pn te pp. IH frustra admomtos,

? . 2 S £ -peìlatione ad id apostolica auctoritate adigan .

v . M o n . s. B a r th o lo m a e i d e C a rp in e to n» 2 ya ’ ( « * • * 392) '

399V. CASTIGATIONES IN TF.XTDM KEHRII : APPENDICES 4 -9

7

Monasterium s. Petri de Laureto (K IV 289-90)

n° *1 :‘ {Lateran) 1194 {sept. 28?)

C e l e s t i b u s I I I delegat episcopum Valvensem, ut causam inter Gualterium abbatem s. Bartholomaei de Carpineto et Michaelem ab- batem s. Petri de Laureto super ecclesia s. Mariae de Plano decidat.

v. Moli. s. B artholom aei de C arpineto n° *34 ' (sup. p. 393).

n° *2 :‘ {1194)

C e l e s t i n u s I I I constituit episcopum Aprutinum et abbatem s. Clementis de Piscaria arbitros in eadem causa.

v. Mon. s. B artholom aei de C arpineto n° *35 ’ (sup. p. 393).

8Episcopatus Marsicanus (K IV 239-44)

n° *4a (K eh r—) :‘ {1122?)

[ C a l i x t u s I I ] committit ad suggestionem Grimaldi episcopi Pen- nensis Berardo Marsicano episcopo et S.R.E. cardinali causam inter ecclesiam Pennensem et monasterium s. Bartholomaei de Carpineto de tribus castellis, scilicet Viculo, Castilione et Penna, quae Eribertus Pen- nensis episcopus huic monasterio dederat, audiendam et terminandam.

v . Mon. s. B artholom aei de C arpineto n° *2. ’

9Additiones ad alios Italiae Pontificiae tomos.

Personarum ad quaedam loca relationes attendentes, sequentia item regesta statuere fas est, quae innuisse tantum sufficiet.

A ) A d t. I . R o m a :

I) S. R. E. C a r d i 11 a l e s :

I) B e r a r d u s presb. card. s. Chrysogoni 1. Calixto II Pp. {1122?)

v. Mon. s. B artholom aei de C arpineto n° *2.

4oo g r a t ia n u s a s . TERESIA, O.C.D.CASTIGATXONHS K E H R IA N A E I-

2) L e o n a t u s diac. card. s. (?)1. Alexandro IH Pp. (1170-81)

v . Mon. s. B artholom aei de C arpinete n fJ *7-

3) G i r a r d us diac. card. s. Adriani

1. Lucio III Pp- 0185)v. Mon. s. B artholom aei de C arpinete n» *H -

2. Lucio III Pp- 0185)V. Mon. s. B artho lom aei n° i 4a-

3. Lucii IH vicarius mandat 0185)v . Mon. s. B artho lom aei n» *15-

4. Urbanus III mandat Girardo. Veron. 0187) febr. 5v . Mon. s. B artho lom aei u° 19-

5 Urbanus III Girardo vicario suo causam committit. Veron0187) febr. 5

v. Mon. s. B artho lom aei n° 20.

II) S. R. E. S u b d i a c o n i :

1) B e r a l d u s de Colomento1. Lucius IH causam ei committit audiendam. (U U )

v . Mon. s. B arth o lo m ae i n° *10.

2) B e n e d i c t u s _ . ,. , C//Q?1. Celestinus III causam ei committit audiendam.

v . Mon. s. B artho lom aei n° *28.

B ) A d t. V i l i C a m p a n i a :Mo n t e c a s s i n o , M o n a s t e r i u m s. B e n e d i c t i 1

1) B e r a l d u s de C o l o m e n t o1. Lucius III causam ei committit audiendam. (UGZ)

V. M on. s. B arth o lo m ae i n° *10 .

V. CASTIGATIONES IN TiCXTUM KEHRn : APPEND. 9 — TABULA 4OI

TABULA REGESTORUM S. BARTHOROMAEI SYNOPTICA

Sequentem tabulam conficientibus liaec fuit nobis dux intentio, ut ea quae sparsim de regestis s. Bartholomaei vel eo pertinentibus dis- seruimus uno conspectu praeberemus ac ita expeditius omnia inveniren- tur. Undecim autem sectiones in quas ipsa dividitur haec fere continent :

Prima (b) seriem regestorum s. Bartholomaei iuxta Kehrium, auctam tamen (numeris litteris instructis) et emendatam (tunc in uncis ap­posito numero ut apud Kehrium asterisco praenotato), in qua ubi in uncis invenitur signum K’ innuitur Kehrium quidem textum et novisse et edidisse, excerptim tamen, quem nostra editio supplevit ;

i a-8a ad reli qua regesta v. IV Ita lia e P o n t if ic ia e supplementa nu­meris a nobis chronologice ordinatis inserendis, ita quidem ut etiam personarum earumque ad loca relationum rationem haberemus, aliqua- tenus amplitudini magis quam Kehrius concedentes ; signo -f- nu- meros praenotavimus a nobis Kehrii seriei additos. Haec autem ordine sunt regesta :

1 episcopatus Valvensis 2 ep. Pennensis 3 comes Eaureti 4 monasterium s. Clementis de Piscaria 5 ep. Aprutinus 6 mona- sterium s. Nicolai de Trotino 7 monasterium s. Petri de Eaureto 8 ep. Marsicanus ;

9a aliorum Italiae Pontificiae voluminum complementa, nempe I) prò cardinalibus S.R.E. 1 Berardo 2 Eeonato 3 Girardo (n.° 1-5 docc. appictis); et prò subdiaconis S.R.E. 4 Beraldo de Colomento 5 Benedicto; II) prò monacho Casinensi 6 Beraldo ( = 4) ;

Ultima paginas nostrae lucubrationis monet litteris a-c praenotatis, qui bus innuuntur : a) privilegia pontificia a nobis in § IV edita, b) casti- gationes in § V quoad regesta s. Bartholomaei, c) eaedem quoad reliqua (omisso c quando plura huiusmodi sequuntur). Paginarum numeros breviori modo referentes prò paginis’quatercentesimam antecedentibus primatn numeri notulam (i. e. 3) constanter omittimus.

12

S. Bartb.

I*2

3

4 (K*)5

*6* 7

*8*9

•io

12 (II?) *12“*1 2b 12°

*13n 4

i 4a (17?)

*15*1 6

*17 (H*?) j1819 (*19)20 (*20)

*21

*22

*2 3 * 24

* 2 5

*26 *2 6“

2 727»

*28

*29

30 (K -)

* 3 1

32

3 3

* 3 4

* 3 5

1 23 1 -

Valv. Penn. ^auret. jS.

1

1

,

, j *1 9“

1 * l9 bI 1 9C

+ *2

J Aprut. S. S ic. S. Peti.

ì *1 5 *

* 2 7 “ I * 1 5 b

*15C

*2 7 “

*2 3

2 3 a *24

*2 5

26(*26)

27(*27)*28

* 2 9

*3°

*1 5“

+ * 3

+ 4

*27°

*28“*2 8b

2 8 c

*32

*26“

*15e

*1 5f *158

*I5h

15'

+ * 3 °

+ 3

*I5‘

*1*2

4 . 6

E d itio n es (a)

e tR egesta (b, c)

“89C8gg 9gg“89“ 75 b 8 9

“ 5 98

c4g6 598 94oo

c6g8 9 400

77 b 8 9

179 bgo

“90 c 2 9 4

3 1

3 4

3 5

4 9 7 5 98

b90 c 2 9 4 39 ó

“ 79S b9 ° c29 4 s

b 91 c 2 9 5 94 ° ° a8 os b9 l o 2 9 5 94 ° °

bg i c 2 9 5 94 ° °

9 1 c 2 9 5

“82 b9 i c 2 9 5 94 ° °

“ 8 2 S b 9 2 c 2 9 5 94 ° °

e 4 9 7 b9 8

c4g7 5g8 c 4 9 7 59 8bg2 c3g6 5gg

“83b92 c3g64975'89®

“84 b9 2

“ 92

b 9 3

b93 c l 9 3 7 9 9

*>93 4' 598 7 9 9

TA BU LA R EG K =T . SY N O PT . ■— A BBATUM S E R IE S CHRONOU. 4°3

VI

S. BARTHOLOMAEI DE CARPINETE)ABBATUM SERIES CHRONOLOGICA

IUXTA FR. ALEXANDRI CHRONICON ET REGESTUM

Abbatum s. Bartholomaei seriem a fundatione monasterii ad sua usque tempora completarli fr. Alexander in Cbronico tradidit, in quo legentes hanc nostram contexuimus, sexdecim abbates suo quosque loco recensentem, ab a. 962 ad a. 1194 (— 1217).

In Cbronico fr. Alexander officii durationem annorum numero usque ad Oliverium (n° 14) designavit, uno Bosone excepto (n° 3), procul dubio nùtitias vel ab ali qua tabula monasterii officiali vel, probabilius, suae supputationi, in quibusdam certo deficienti, innixus expromens ; nul- libi tamen cum anno incarnationis contulit. Quae animadvertenda putavimus, cum in Regesto quidam abbates, scilicet Bernardus, Giso, Ioannes (I) Castaldus, Adam (n° 5. 6. 8. io) nuspiam occurrant, si aequatio inter Azonem (n° 4) Chronici et Stezonem Regesti insuper teneatur. Praeterea prò aliquot abbatibus, nempe Stephano, Erimundo, Adam, Sansone, Ioanne (III), Oliverio et Boamundo (n° 7. 9. io, 12-15) obitus dies adnotatus legitur (quem cruce praefixa signabimus) adbibito bic certo monasterii obituario.

Supputatis autem durationibus a Benedicto (electo a. 962) ad Oli­verium, cuius successor Boamundus a. 1182 a Pontifice confirmatus est, summatim anni 232 + io menses habentur, quae summa annis 12 + io mensibus maior est numero annorum a 962 ad 1182 com­putando. Aequatio quidem fere posset repeti a lectione numerorum ordinali, concesso quoque brevi temporis intervallo Bosoni abbati ; sed difficultas oritur ab adnotata fractione io mensium ad officium Ioannis (II), qua anni muneris cyclus integer supponitur. Commode igitur e Regesto et aliunde universa quae seriem et certiorem et dili- gentiorem reddant promenda sunt. Principem in bac re locum obtinent privilegia confirmationis pontificia, e qua in monasteriis Apostolicae Sedi immediate subiectis muneris abbatialis initium ad iuris norrnam sumit. Huiusmodi servantur prò Oliverio (n° 14), Boamundo (n° 15), Gualterio (n° 16). Reli qua instrumenta et concessiones, si initia et fines officii non praebent sane, magna haud carent utilitate, cum certas temporis notas referant.

Seriem in sequentibus continuam texemus, adnotatis brevissime fon- tibus plenius in imo folio afferendis, boc modo : C = Cbronicon, K = Kebr, R = Regestum (e Regesto extremis tantum annis allatis).

Cbronologiam vero singulorum abbatum e fontibus aut coniecturjs erutam sic (apposito R si e Regesto cum Cbronico consentiente) primo loco signabimus, ut crassioribus numeris certos, ordinariis iuxta Chro- nicon probabiles, inclinatis autem mere coniectos annos exprimamus.

40 4 GRATIANUS A S. TERESIA, O.C.D. — CASTIGATIONES KEHRIANAE - I .

1. Benedictus 962-9722. Constantius 972-9753. B oso 975-9794. A zo ( = S tezo R ?) 979-9965. B ern ard us 996-10126. G iso 1012-10297. Stephanus 1029-1046 (= R)8. Ioann es (I) C astaldu s 1046-10479. E rim u n d u s 1047-1072

10. A d a m 1072-1075

1 1 . Ioann es (II) 1075-107612. S an so 1076-111013. Ioannes (III) 1110 -114 9

14. O liverius 1149-118115 . B oam un d us (de Luco) (1181)-

1182-119316. G ualteriu s 1194-1217 (1216?)

a. io C a. 962 Ra. 3 C a- 973 R

a. 978-79 Ra. 17 C a. 980/1 (Stezo) Ra. 17 Ca. 18 Ca. 17 f 7id sep t C a. 1029-1046 Ra. 3 Ca. 25 f 8kl feb r C a. 1047-1071 Ra. 3 f 1 5H ian Ca. io m. io C

a- 35 t 3id n o v C a. 10 76-1110 R

a. 39 t 5 1 ian C a. 1118 -114 5 Ra. 35 t 2kl sep t C a. 1149 R 114 9 -116 9 K

j- i8 k l m ai C a. 118 2-118 6 R 1182 K.

a. 1194 R K ~ 1 2 1 7 ( Ì )R

R om ae 1949

F r . G r a t i a n t j s a s . T e r e s i a , O . C. D .

1 I S 1 2X b 351 s C n° 9. io s. 13 R 2 I S 3X b 352 C n ° 15 R 3 I S2X b 352 C n" 16-18 R 4 I S KYb 352 C n° 19 R 5 I S 2X b 352 C 6 I S 2X b 352 C 7 I S 2X b 353 C n° 20. 23-31. 52 R 8 I S *X b 353 C 9 I S3X b 353-357 c n° 62s 71 86 88 9 is 94S 99 102-105 109 115I R 10 I S \ 2X b 357 C 11 I S 2X b 357 C 12 I S 2X b 357-361 C n° 116 1 1 9 S 122 s 125- 12 7 R 13 I S 2X b 361-367 C n° (118 121 ? ‘ presb iter m onachus e t prep òsitu s ’ ) 128-135 R 14 I S 2X b 367-374 C n° 4 K (privilegiu m confirm ationis) = n ° 136 R , n° 5 K (1169 iun. 25) 15 I S 2X b 374-380 C B oam undid e L u co, m onachi s. C lem entis de Piscaria, e lectio con firm ata ab A lexa n d ro I I I { K n° 8), im p u gn ata vero ab episcopo Pennensi, tan dem p o st causam agitatam C ato n ia n i coram P o n tific is iu dices delegatos, appellatione in terp o sita , defin itive a p p ro b a ta est a L u cio I I I cau sa ip sa coram d irem p ta (K n ° 9-11). Cum A le x a n ­der I I I a. 118 1 aug. 30 obierit, e lectio e t con firm atio B oam un d i hoc ipso mense p ro b a b iliter evenisse censenda est, ob itu sq u e O liverii m ense circiter preceden ti accidisse. A p p ellatio episcopi ia m a Lu cio I I I a ccep ta ta est (post 1 septem bris), qu i nuncios n iisit n egotium m in im e con fectu ro s ob ap p ellationem ad Sedem A p o sto lica m interp ositam . D ecisio L u cii I I I V e lle tr i prim o eius p o n tificatu s an n o (1 sept. 1181-82) d a ta est, e t quidem a d finein eiusdem (propter n° 12 = 3 n ostrae editionis), quare a. i. 1183 in p riv ilegio n o tatu m ( K n° 11) haudquaquam a d m itten d u m ducim us. Cum R om ae ad s. Lau ren tiu m e x tra m oenia die 14 apri- lis extrem u m diem ob ierit (K n° 28) e t a. 119 4 m art. 28 R o m ae iam sit n ota successoris electio (K n° 30), recte eum a. 119 3 v ita fu n ctu m esse concluditur. n ° 142-144 147 s 153 155 s R 16 electu s p ro b ab iliter in eu n te m artio 1194 fcf. K u° 30), ta n tu m 28 septem bris m u n us ben ediction is ob tin uit. C um in ep iscop u m Pennensem esset assum ptus, duas de successore H onorius I I I a. 12 17 litte ra s m isit : 28 febr. de eligendo ab b ate e t io m ai, e lectionem fa c ta m im- p robans ac n ovam absque appellatione a P an du lfo su bd iacon o suo confirm andam in dicen s. E u b e l — H ie ra rc h lC a th . 2I 394 ‘ ob. A n ast. (1216) | G ualteriu s O .S .B . 3 | 1216, 1220 | G am s 911 e t in n ota 3) ' Consecr. ab H on. I l i a. 1 (lib. 1 f. 103) — a. 12 16 G ualterii episcopatum inchoans n ostrum consensum v ix ob tin ebit.