bulgaristan’da saĞlik ve saĞlik turizmi · hekimi çalışmaktadırlar bulgaristan diş...
TRANSCRIPT
Investing in your futureEUROPEAN UNION
European Regional Development Fund
OP “Development of the Competitivenessof the Bulgarian Economy” 2007-2013
Project “Promoting the advantages of investing in Bulgaria” BG 161PO003-4.1.01-0001-C0001, with benefi ciary InvestBulgaria Agency, has been implemented with the fi nancial support of the European Union through the European Fund for Regional Development and the national budget of the Republic of Bulgaria.
BULGARISTAN’DA SAĞLIK VE SAĞLIK TURIZMI
İÇERIKGiriş 4
Bulgaristan’a genel bakış 8
İnsan Kaynakları 16
Sağlık Turizm hakkında genel bilgiler 25
Balneoloji 40
“Bulgaristan sağlık hizmetlerinin düşük fi yatlarını sağlık
personelinin profesyonel deneyimiyle birleştiren ülkeler
arasında yer almaktadır ve sağlık turistlerinin tercih ettiği
istikamet haline dönüşebilir.”EconomistIntelligenceUnit, Eylül, 2011
4
Giriş
Haberlerde Bulgaristan:
Reutersom, EconomistIntelligenceUnit, Eylül 2011 fi rmasının analiz raporuna göre, sayısı artan Avrupalı (ve AB dışındaki ülkelerden şahıslar) sadece yurtdışında bulunabilen sağlık yardımına kavuşmak ve bekleyenler listesini aşmak veya özel tedavi görmek için sınırları aşıyorlar.
Eurostat yearbook 2010
5
Bulgaristan neler sunar:
Giriş
Mükemmel coğrafi , iklimsel ve doğal koşullar
Eşsiz deniz, dağ ve mineral su birleşimi Bulgaristan’ ı yılın her zamanında sağlığı güçlendirmek için uygun bir yer haline getirmektedir
Uzun yıllara dayalı Balneoloji ve Kaplıca Turizmi gelenekleri
Dünya standartlarında, yenilenmiş tedavi ve rehabilitasyon merkezleri ve oteller
Yüksek nitelikli uzmanlar ve deneyimli sağlık personeli
Bulgaristan’da sağlık hizmetlerinde nispeten düşük fi yatlar
İyi gelişmiş özel kozmetik cerrahi ve diş hekimliği klinikleri ağı
Bulgaristan, doğal güzelliklerini ve entelektüel kaynaklarını, yüzlerce mineral su kaynaklarını, şifalı iklimini, çamur banyolarını, organik tarımı ve sağlıklı yaşam tarzı oluşturan hizmetlerin geliştirilmesini kültürel, şarap, deniz ve dağ turizmini değerlendirmelidir.
Antonia Wirth, International Real Estate Federation (FIABCI) Başkanı
6
Giriş
Bulgaristan tedavi, bakım ve dinlenme konusunda cazip bir istikamettir
Doğada mevcut tüm mineral su türleri dikkate alınınca Bulgaristan mineral su kaynakları sayısına göre Avrupa’da İzlanda’dan sonra ikinci sırada yer alıyor.
İlkbaharTaze ve renkli
YazKuru ve sıcak
Sonbaharsıcak ve Yağışlı
KışYumuşak ve karlı
Bulgaristan’ın en değerli doğal zenginliklerinden bazıları eşi olmayan hidrotermal, balneoloji mineral suların, şifalı çamur, deniz ve başka sağlık kaynaklarıdır.
Sağlığa yararlı deniz ve dağ iklimi Mükemmel doğa ve hayat dolu manzaralar Ağırlıklı olarak dağların eteklerinde konumlanmış 600’ den fazlası mineral
olan toplam 1 600 su kaynağı Düzinelerce lagün ve şifalı çamur kaynakları Küratif torf depolama sahası
7
Giriş
Bulgaristan kadim tarihi olan, etnolojik ve kültürel mirasa ve güzel doğaya sahip bir ülkedir
Tarih
i Mira
s
Den
iz ta
til k
öyle
ri
Doğ
al g
örül
mey
e değe
r ye
rleri Kül
türe
l gör
ülm
eye
değe
r yer
ler
Doğ
a pa
rkla
rı
Güz
el d
oğa
Kay
ak ta
til k
öyle
ri
Ark
eolo
jik g
örül
mey
e değe
r yer
ler
8
Bulgaristan’a genel bakış
Ülkenin stratejik lokasyonu aşağıdaki pazarlara erişim imkanı sunmaktadır: Güneydoğu Avrupa – yüksek potansiyel ve 122 Milyon’luk nüfusu olan bir
pazar Avrupa Birliği - Bulgaristan nüfusu 500 milyon kişiden ibaret olan bir pazara
erişimde en düşük maliyetleri sunar Rusya/BDT, Ortadoğu ve Kuzey Afrika
Bulgaristan siyasi ve makroekonomik istikrar birleşimi ile bir çok iş geliştirme teşvikleri sunmaktadır
İstikrarlı parlamenter demokrasi – AB, NATO ve Dünya Ticaret Örgütü üyeliği
Bulgaristan para birimi Para kurulu şartlarında Euro’ ya sabitlenmiş durumdadır
En düşük vergi oranları ile AB’de en düşük işgücü masrafl arı, ülkedeki yatırımcılara yönelik spesifi k teşviklerle takviye edilmektedir
AB fi nansmanı – önümüzdeki birkaç yıl içerisinde Avrupa fonlarından 10 Milyar Euro’nun üzerinde
Bulgaristan stratejik konuma sahip olup, siyasi istikrar ve düşük genel iş yürütme giderleri sunmaktadır
9
Bulgaristan’a genel bakış
Kaynak: Bulgaristan Merkez Bankası, Ulusal İstatistik Enstitüsü
Bulgaristan: Genel İstatistikler Nüfus: 7,4 milyon İşgücü: 4,6 milyon Kentsel nüfus: 73 %Başkent: Sofi aZaman Dilimi: EET (UTC +2)Yaz Saati : EEST (UTC+3) İller: 110 879 kilometre kare Alan: 108 489 kilometre kare Göller: 2 390 kilometre kare İklim : Ilıman kıtasal iklim
Dil :Bulgarca (Resmi) 85,2%Türkçe 9,1%Romanca 4,2%İngilizce , Almanca , Rusça, Fransızca
Nüfusun büyük kısmı tarafından konuşulur
Din:Doğu Ortodoks 76%Müslüman 10%Diğer 14%
Para Birimi : Bulgar Levası (BGN)Sabit Kur : 1 € =BGN 1,95583 Kurumlar Vergisi 10%Gelir Vergisi 10%KDV (Standart ) 20%
Yönetim Şekli : Parlementer Demokrasi Yüksek seçim makamı : 240 sandalyelik tek kamaralı
ulusal meclis Yürütme Organları : Bakanlar Kurulu, Başbakan’ın
başkanlığında
2007 yılından bu yana Avrupa Birliği üyesi.2004 yılından bu yana NATO üyesi.
1996 yılından bu yana Dünya Ticaret Örgütü üyesi.
10
Bulgaristan’a genel bakış
Bulgaristan’ın makroekonomik göstergeleri elverişli
Kaynak : Bulgaristan Merkez Bankası, Eurostat
2011 yılında Devlet borç ve bütçe açığı, Bulgaristan, Romanya, Polonya ve AB 27, (% GSYH)
Bulgaristan ekonomisi 2000-2008 yılları arasında yaklaşık %6 civarında istikrarlı bir büyüme kaydetti
Ekonomi 2011 yılında, %1,7 oranında reel GSYİH büyümeyle istikrara kavuştu ve bu büyümenin 2012 yılında %2,8 ‘e olması bekleniyor
2011 yılında %2,1 olan Bulgaristan’ın bütçe açığı - Avrupa’da en düşük seviyeler arasında yer alıyor
Bulgaristan %17 GSYİH ile AB içinde en düşük devlet borcu olan ikinci ülkedir 1997’de Bulgaristanda düzenlenen para kurulu düzenlemesi sayesinde
Bulgaristan dövizi stabildir
Bulgaristan son zamanlarda kredi notu Moody’s tarafından yükseltilen Avrupa’da tek ülkedir.
2011 Ekonomik özetiGSYİH (milyar €): 38,5İhracat (milyar €): 25,6Net doğrudan yabancı yatırım (GSYİH%)
3,5
GSYH büyümesi (2012P,%): 1,7İşsizlik oranı (%): 10,4Enfl asyon (%): 3,4
Hükümet açığı (GSYH%): 2,1Devlet Borcu (GSYİH%): 17,0Cari işlemler dengesi (GSYH%):
0,9
Uzun vadeli kredi notu: Moody’s: Baa2 sabit S&P: BBB sabit Fitch: BBB sabit
Kaynak: Bulgaristan Ulusal Bankası, Eurostat, bu şirketlerin web sayfalarının konu değerlendirmesi
17,0
38,6
53,8
82,0
-2,1
-4,4
-5,6-6,4
Bulgaristan Romanya Polonya AB 27Açık
Borç
11
Sofya
Vidin
Montana Vratsa
Pleven
Loveç
Pernik
Köstendil
District Sofi a
Pazarcık
SmolyanKırcali
Haskovo
Yambol
Sliven
Tırgovişte
Razgrad
Şumen
Silistra
Dobriç
Gabrovo
Blagoevgrad
PlovdivStara Zagora
Ruse
Varna
Burgaz
Black Sea
Danube
Veliko Tırnovo
So
GSYİH Kompozisyonu 2011
İhracat Kompozisyonu
Havaalanları Limanlar
Metaller 16%
Yiyecekler 8%
Diğer hammaddeler 20%
Tüketim malları 25%
Makine ve teçhizat 17%
Petrol Ürünleri ve Elektrik 14%
Hizmetler 6%
Sanayi 31%
Tarım 63%
Bulgaristan’a genel bakış
12
Bulgaristan’ a genel bakış
.... çok sayıda resim galerileri, festivalleri, konserleri, müzeleri ile hayat dolu bir şehir;
...dünya seviyesinde Golf sahaları;
...altın renkli kumlarla örtülü plajı ile güzel sahil şeridi;
... 2012 yılında Dünya kayak kupasına ev sahipliği yapmış Bansko da dahil olmak üzere, kayak merkezleri;
... güzel Rila, Pirin, Rodop Dağları ve Koca Balkan Dağları’nda doğa yürüyüşü ve ekstrem sporlar;
...harika lezzetler ve butik şarap izbeleri;
...Trakya ve Roma kalıntı ve eserleri;
...Birinci ve İkinci Bulgar Krallık’larından kalma ortaçağa kale ve eserleri;
...M.S 4. yüzyıldan kalma manastırlar ve tapınaklar;
...Aydınlanma çağı köy manzaraları
Bulgaristan Sofya’ ya kolay erişimi ile benzersiz bir kişisel deneyim sunuyor...
13
Bulgaristan’ a genel bakış
Bulgaristan Avrupa ülkelerine sadece bir uçuş mesafededir
1,25 saat
2,35 saat
1,15 s
aat
1,00
saa
t
3,00
saa
t
3,00 saat
4,30 saat
3,00 saat
2,00 saat
6,00 saat3,3
0 saa
t
0,30
saa
t
2,15
saa
t
2,15 saat
3,00 saat
2,35 saatSOFIA
Frankfurt
Varşova Bükreş Moskova
Novosibirsk
Odessa
Beyrut
Doha
Tel AvivKahireİstanbulAtina
Viyana
Bruxelles
Paris
Londra
Dünyanın her yerinden Bulgaristan’nın ana havalimanlarına giden uçuş sayısı her geçen sene artıyor
Sofya, Plovdiv ve Varna’ ya direk uçuş sağlayan birçok düşük tarifeli fi rma bulunmaktadır.
M
E 79
E 79
E 83
E 772
E 80
E 85
E 85
E 871
E 80
Küstendil
14
Vidin
Montana
Vratsa
Lovech
Pleven
Stara Za
PlovdivPazardjik
Blagoevgrad
Kyustendil
Pernik Sofi a Sofi a
Kardzhali
Smolyan
Haskov
Veliko Tarn
Gabrovo
Bulgaristan çok kısa zaman içerisinde önde sağlayan kaliteli ve devamlı gelişen bir altyapıya
Bulgaristan’ a genel bakış
Varshets
Bankya
Sandanski
Momin Prohod
Velingrad
Hisar Pavel Banya
Narechenski Bani
E 70
E 70
E 87
E 87
E 772
E 773
E 80
E 85
E 85
E 87
Danube
15
Silistra
Rousse
Targovishte
Razgrad
Shoumen
Dobrich
Varna
BurgasYambolagora
vo
Sliven
novo
Black Sea
TURKEY
KarayoluBirinci sınıf yolDemiryoluMekanlarHavaalanı
gelen kaplıca merkezlerine ulaşım sahiptir
Bulgaristan’ a genel bakış
Ovça Mogila
Banite Köyü
Pomorie
Sv. Konstantin i Elena
16
İnsan Kaynakları
Bulgaristan pratisiyen doktor sayısı bakımından AB’ de ilk sıralarda yer almaktadır...
Bulgaristan hastane sektöründe çalışan hemşire sayısı oranı bakımından ortalama göstergelere sahiptir. Ülke çapında 100 000 kişiye 421 hemşire düşmektedir, AB’de ise 100 000 kişiye 745
Bulgaristan’ da bir doktor başına 1,5 hemşire düşmektedir 100 000 kişilik nüfusa 36 ebe düşmektedir, bu rakam AB ortalamasının biraz
üstünde
Kaynak: Eurostat
Yunanistan
Avusturya
Bulgaristan
Almanya
Çek Cumhuriyeti
İspanya
Fransa
AB
Macaristan
Hırvatistan
Slovenya
Romanya
Polonya
612
468
369
356
354
338
330
302
267
241
226
217
364
100 000 kişiye düşen doktor sayısı
17
İnsan Kaynakları
...ve 100 000 kişilik nüfusa düşen diş hekimi sayısı bakımından ikinci sırada
Kaynak: Eurostat
Bulgaristan’da modern stomatoloji odalarında yaklaşık olarak 7 000 diş hekimi çalışmaktadırlar
Bulgaristan diş hekimliği, dünya tıp kriterlerinin tamamına uygundur Bulgaristan’da Diş Hekimleri - nüfus oranı AB’ ne göre nerdeyse iki
misli daha iyi durumdadır. Bulgaristan’ da 1 doktora yaklaşık 1 000 kişi düşüyor, AB’ de ise 1 800.
Yunanistan
Bulgaristan
Almanya
Hırvatistan
Çek Cumhuriyeti
Fransa
AB
Slovenya
İspanya
Romanya
Avusturya
Macaristan
Polonya
131
86
79
74
68
67
66
61
58
58
55
49
32
Diş doktoru sayısı
GR ES SI HR CZ SK HU EE LV PL LT RO BG
29 16026 316
17 168
11 969 11 312 10 777 10 100 9 7128 596 8 399
7 2345 891
4 085
18
İnsan Kaynakları
Bu sektördeki insan potansiyelini geliştirme imkanları:
SOCRATES/ERASMUS gibi Avrupa Birliği’nin üniversiteler alanında işbirliği programı kapsamında karşılıklı öğrenci ve öğretim görevlisi değişimine dair ikili anlaşmalar mevcut
Sağlık çalışanlarının büyük bir bölümü ihtisası yurtdışında yapar. Sağlık çalışanları özel sektörde de çalışmak için gerekli motivasyona sahip-
tirler
Tıp fakültelerinde yabancı dil eğitimi zorunludur Tıp ve turizm arzu edilen eğitim ve gelişme sektörleri olarak kabul
edilmektedirler Bulgaristan işgücü maliyetleri Avrupa’nın en düşük seviyelerindedir ve bu
gerçek sağlık hizmetlerinin nihai rekabetçi fi yatlarını da belirlemektedir
Kaynak: Eurostat, Novembre 2011
Yıllık ortalama brüt maaş (€)
19
İnsan Kaynakları
Geçen yıl, sağlık alanında özel sektördeki maaşlar kamu alandaki maaşları geçti, buna rağmen AB ülkelerinin maaşlarına göre hala daha düşüktürler
Sektörde çalışan uzmanların listesi büyüktür:
Sağlık Personel: Doktorlar, Hemşireler, Diş Hekimleri, Diş Teknisyenleri, Laboratuar
Doktorları Terapistler: Masörler, Fizyoterapistler, Ergo Terapistler
Turizm Personeli: İdareciler, Tur Operatörleri, Aşçılar, Garsonlar, Rehberler
Kaynak: ulusal İstatistik Enstitüsü
20061 000
2 000
3 000
4 000
5 000
2007 2007 2007 2010
Kamu SektörüÖzel Sektör
(€)
000
20
İnsan Kaynakları
Bulgaristan’ da 5 Tıp Üniversitesi var, bütün ülkede Tıp öğrencilerinin sayısı ise takribi 15 000’dir
Farklı uzmanlık dallarında nispeten eşit dağılım
Kaynak: ulusal İstatistik Enstitüsü
Radyologlar
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Ebe - Jinokologlar
Oftalmologlar
Otorinolaringolog
Nörologlar
Psikiyatristler
İstatistik alanları
Deri ve Zührevi Hastalıklar
İç hastalıkları
Kardiologlar
Pnömi ve Psikiyatrlar
Çocuk hekimleri
Cerrahlar
Oropedik travmalar
ÜrologlarBulaşıcı hastalık uzmanları
Tıp Üniversitesi
Tıp Koleji
Rehabilitasyon ve Fizik
Tedavi
Diş Hekimliği
21
Sofya Tıp Üniversitesi
Tıp Fakültesi Diş Hekimliği Fakültesi Kamu Sağlığı Fakültesi Eczacılık Fakültesi
Öğrencilerin eğitiminde 13 üniversite hastanesinin tesisleri kullanılmaktadır: “Aleksandrovska”, “Sveta Ekaterina” , “Kraliçe Yoanna” , “Doğum Evi” ve diğerleri
51 farklı ülkeden 800 yabancı öğrenci ile toplamda 4 000 örenci eğitim görmektedir
Yaklaşık 2 000 öğretmen ve bilimsel asistan ve 2 300 uzman görev yapmaktadır
Plovdiv Tıp Üniversitesi
Tıp Fakültesi Diş Hekimliği Fakültesi Kamu Sağlığı Fakültesi Eczacılık Fakültesi Tıp Kolej:
Bölümler: Tıbbi Laboratuvar Analisti, Röntgen(X-Ray) Analisti, Rehabilitasyoncular, Diş Teknisyeni, Eczacılık, Sağlık Müfettişi
Yaklaşık 2 500 öğrenci ve 200 doktora öğrencisi eğitim görmektedir
İnsan Kaynakları Tıp Üniversiteleri
Ulusal Politika Enstitüsünün 2009 yılında yaptığı reyting araştırmasına göre Sofya Tıp Üniversitesi toplam 50 özel ve devlet üniversiteleri arasında birinci sırada ve en prestijli üniversite olarak seçilmiştir.
22
İnsan Kaynakları
Pleven Tıp Üniversitesi Tıp Fakültesi Kamu Sağlığı Fakültesi Sağlık hizmetleri Fakültesi Tıp Koleji
Bölümler: Tıbbi rehabilitasyon ve ergoterapi, kamu sağlığı ve sağlık yönetimi, hemşirelik, ebelik, tıbbi ve röntgen laboratuvar bilimi ve vb. Yaklaşık 800 öğrenci eğitim görmektedir Pleven Tıp Üniversitesinde 29 ülkeden 600 yabancı öğrenci ve 4 100 Bulgaristanlı öğrenci eğitim almıştır
Varna Tıp Üniversitesi Tıp Fakültesi Diş Hekimliği Fakültesi Eczacılık Fakültesi Kamu Sağlığı Fakültesi Tıp Koleji
Kuruluşundan bugüne kadar 8 300 Bulgaristanlı ve 45 ülkeden yaklaşık 1 000 yabancı öğrenci mezun olmuştur Düzenli olarak Masörlük ve terapistlik kursları organize edilmektedir
Stara Zagora Trakya Üniversitesi Üniversite hastanesi ile Tıp Fakültesi
Bölümler: tıp, sosyal faaliyetler, sağlık hizmetleri yönetimi, ebelik, hemşirelik
Tıp Koleji: Bölümler: Terapist; tıbbi laboratuar uzmanı 300’ ü yabancı öğrenci olmak üzere yaklaşık 6 000 öğrenci eğitim görmektedir
Tıp Üniversiteleri
23
İnsan Kaynakları
Ulusal İstatistik Enstitüsü’nün 2010 yılı kayıtlarına göre “Sağlık” sektöründe toplam 3 304 öğrenci, Sosyal faaliyetler sektöründe ise 779 öğrenci mezun olmuştur
Her yıl ülkedeki bütün üniversitelerden ve tıp kolejlerinden yaklaşık 800 tıp öğrencisi, 460 hemşire, 200 fi zyoterapist, 70 ebe, 200 eczacı, 60 diş hekimi mezun olmaktadır
Tıp, tıbbi rehabilitasyon ve ergoterapi, fi zyolog, fi zyoterapist, ergoterapist, hemşire ve ebe ve vb. uzmanlıklar Sofya Üniversitesi, Blageovgrad Güneybatı Üniversitesi, Ruse Üniversitesi, Ulusal Spor Akademisi ve bütün tıp kolejlerinde okutulmaktadır
Sofya Üniversitesi Ulusal Spor Akademisi
Blagoevgrad Güneybatı Üniversitesi Ruse Üniversitesi
Tıp Üniversiteleri
24
Mesleğini yurt dışında icra ettikten sonra Bulgaristan’a dönen ve insan kaynaklarının mevcut sermayesi haline gelen Bulgaristanlıların sayısı artmaktadır
İnsan Kaynakları
Dr. Dorian Bosev yurtdışında çalışmış, ancak memleketine dönmeyi tercih etmiş kişilerden birisidir.
Dr. Dorian Bosev Üniversite Jinokoloji Hastanesi’nde Ebe-Jinokolog
Kaloyan DimitrovFizyoterapist
Bulgaristan’da çalışmak istiyorum, üniversite hastanesinde çalışmak istiyorum. Perspektifl i olduğunu düşünüyorum ve Bulgaristan’lılara yardımcı olmak istiyorum.
Arap dünyası ve Batı’da SPA prosedürleri lüks olarak değerlendirilmektedir ve sosyal bir statü ifade etmektedir.Fizyoterapistler hastanelerde olduğu gibi SPA hizmetlerinde de çalışabilirler.
Basra Körfezi’ bölgesinde birçok terapist, fi zyoterapist,masör ve hemşire çalışmaktadır. Bize gerekli saygı ve itibarı göstermektedirler. Biz hızlı adapte olan, çabuk öğrenen çok iyi uzmanlarız - Harika uygulayıcılarız!
2008 - 2009 yılları arasında Palo Alto, Kaliforniya’ da bulunan Stanford Üniversite Hastanesinde Dr. Cameron Nezhat’ın asistanlığını yapmıştır.
1997 yılında Ulusal Spor Akademisi’ ni bitirmiştir.3 yıl boyunca Bahreyn ve Kuveyt’ te özel fi zyoterapi merkezlerinde çalışmıştır.
BULGARISTAN’DA SAĞLIK VE SAĞLIK TURIZMINE GENEL BAKIŞ
26
Bulgaristan sağlık sektöründeki iyi geleneklerine güvenmektedir
Sağlık
Bulgaristan’daki sağlık sektörü deneyimli profesyönellere sahiptir(doktorlar, diş hekimleri, hemşireler, terapistler, eczacılar, rehabilitasyoncular, bilim çalışanları)
Kalp hastalıkları, ortopedi, onkoloji, diş hekimliği vb. alanlarda uluslararası tanınmış uzmanlar bulunmaktadır
Sağlık prosedürlerinde düşük fi yatlar Özel sağlık sigorta fonlarının mevcudiyeti Mevcut işgücü, uygun mevzuat, sağlık malzemeleri ve ürünleri ve eczacılık
ürünleri üretiminden dolayı özel sağlık merkezlerinin kurulması imkanı
Prof. Dr. Zlatko Penev, uluslararsı tanınmış bir doktor ve bilim adamıdır. CuBr lazer ışığı ilk kez 1984 yılında Dr. J. Penev tarafından dermotoloji alanında hemanjiom hastaları üzerinde kullanılmıştır.
Bulgaristan tıp alanında birçok başarıyla övünebilir
1959 yılında Dr. Dimitır Paskov loddon özünden galanthamine alkaloidini izole etmiştir.İlaç çocuk felci, demans, progresif müsküler distrofi , miyastenia, miyopatiler, yenidoğanlarda genel felç tedavisinde kullanılmaktadır...
1972 yılında Prof. İvan İvanov Mitev, Mitev tonu/U wave/ adı verilen altıncı kalp tonunu bulmuştur.
28,9
1,5
1,8
1,8
11,9
3,1 1.7
1.6
2.4
2,2
2,1
2,0
2,52,5
3,7
5,4
2,8
2,9
1,64,6
7,8
3,0
3,5
3,5 11,6
5,0
5,0
27
Bulgaristan kişi başına düşen hastane sayısı bakımından ilk sıralarda yer almaktadır ve işgücü bütün ülke genelinde eşit şekilde dağılmıştır
Sağlık
100 000 kişiye düşen hastane sayısı
Kaynak: WHO/Europe, HFA Database 2009
Finl
anda
Bul
garis
tan
Yuna
nist
an AB
Slo
vaky
a
Rom
anya
Çek
Cum
huriy
eti
Pol
onya
Lüks
embu
rg
Mac
aris
tan
İspa
nya
Hırv
atis
tan
Slo
veny
a
Hol
land
a
5,45
4,64
2,77 2,67 2,53 2,48 2,44 2,4 2,26
1,75 1,681,44 1,42
1,14
Sektörde çalışanların coğrafi yoğunlaşması(bin)
28
Bütün ülke çapında çok farklı hastaneler çeşitleri ve sağlık merkezleri dağılmıştır
Bulgaristan’daki hastanelerin % 52,4’ ü çok yönlü hizmet vermektedir En yüksek yatak sayısı Üniversite hastanelerinde bulunmaktadır Tedavi devamı, uzun süreli tedavi ve rehabilitasyon konusunda hizmet
veren 14 özel hastane faaliyet göstermektedir 22 özel Rehabilitasyon hastanesi
Sağlık
2010Tıp ve sağlık tesisleri Adet Yataklar
Hasta bakımı için sağlık kuruluşları 346 48 934
Çok yönlü hizmet veren hastaneler 164 32 576
İhtisas hastaneleri 148 13 256
Kapsamlı onkoloji merkezleri 9 1 334
Hastane dışı yardım tesisleri 1 613 938
Teşhis Danışma Merkezleri 113 287
Sağlık Merkezleri 520 624
Dental Merkezler 49 4
Tıbbi - Dental Merkezler 29 23
Bağımsız sağlık-teşhisve sağlık – teknik Laboratuvarlar
902 -
Kaynak: UİE
29
Bulgaristan sağlık turizmi baş listesine girmeyi başardı
Sağlık turizmi geliştirmeye dair devasa kapasiteye sahibiz. Şu anda da İskandinav ülkelerinden, Kanada’dan, Büyük Britanya’dan ve diğer ülkelerden travma ve ortopedik sorunları, göz hastalıkları, kronik kalp hastalıkları ve diğerleri için hastalar bizi aramaktalar.
Dr. Drenski - Tokuda Hastanesi Sofya Genel Müdürü(CEO)
Bulgaristan sağlık turizm konusunda cennet
haline gelebilir.
Bulgaristan’daki fi yat - sağlık hizmetlerinin kalitesi
orantısı Batı Avrupa’lılara son derece cazip gelmektedir.
En çok arananlar - kısırlık tedavisi, plastik cerrahi, diş
tedavisi, kalça protezi tedavisi ve lazer ile göz tedavisi
hizmetleridir. Bunların hepsi Bulgaristan’da uygun
fi yata yapılmaktadır ve iyi nitelikli uzmanlar tarafından
yapılmaktadır. gazete: “İndependant”
Sağlık Turizmi
30
Oftalmoloji (Göz) Cerrahi
En çok aranan prosedürlerden bazıları: Katarakt ve Glokoma lazer tedavisi Miyop, Hipermetrop ve Astigmat’ ın lazer ile
düzeltilmesi Keratoplasti(kornea nakli) Şaşılık Retina Dekolmanı;Kriyoterapi Retina hastalıklarına lazer tedavisi Pterjium(Dış Perde) Halatsion, entropium, ektropium, ptozis Dakriotsistorinostomiya ve diğerleri
Bulgaristan hakkında çok olumlu izlenimlerim var! Kaliforniya’da yaşıyorum ve dünyadaki en iyi lazerli göz merkezlerine erişim imkanım var. Mutlulukla söyleyebilirim ki, Bulgar klinikleri de bu uluslar arası elit içerisindedir. Ekipmanlar en yeni teknolojidir. Benim için yüksek kaliteli bakım hizmeti uyguladılar ve olabilecek en iyi sonucu aldım - düzeltme olmadan %100 görme. Film endüstrisinde çalışan biri olarak benim için görebilmekten daha önemli bir şey yoktur.
Jessie Steele - Steven Seagal ekibinden yönetmen
Lasik (laser-assisted in situ keratomileusis) göz cerrahisi: USA’ da - 2 800 Euro, Bulgaristan’da ise 1 175 Euro
Sağlık Turizmi
31
Plastik Cerrahi, Dermatoloji ve Kozmetoloji
En büyük avantajlardan bir tanesi prosedürlerin iyi fi yatıdır:
Göğüs: büyütme; şekillendirme; yukarı kaldırma, küçültme ve diğerleri
BOTOKS, FILLERE Mezoterapi Karın, yüz, burun, göz kapakları, eller, kulak
plastikleri ve liposuction Basen plastik düzeltme; kalça plastik düzeltme Jinekomasti; Androloji Mide kelepçesi ve diğerleri
Yüz mezoterapisi Kimyasal Peeling; Dermabrazyon ve
mikroermabrazio Filling - FacialLineFilling; Botoks; Vaposone Kolagen ile gençleştirme; İyonoforez Foto epilasyon ve foto gençleştirme için PTF
teknolojisi Akne tedavisi, genişlemiş kılcal damarlar, rosacea,
telanjiektazi
Yüz gerdirme fi yatı Bulgaristan’da ortalama 1 200 Euro, Dudak düzeltme 450 Euro’dan başlamakta, Liposuction - 3 000 Euro. Göğüs büyütme operasyonu - ortalama 3500 Euro Full Face Lifting - USA - 15 000 Euro, Bulgaristan - 4 500 Euro
Bulgar dermatologlar mezoterapi(vitamin, iz elementler ve maddeler,cilt bileşimlerinin cilde doğrudan enjekte edilmesi ) cilt kırışıkları ve yüz hatları doldurmada hialüron asiti enjekte yöntemi gibi en modern metodları kullanmaktadırlar.
Sağlık Turizm
32
Omurga Cerrahisi
Omurga ve omurilik rahatsızlıkları tedavisi Dejenratif Disk hastalıkları Bel Fıtığı Spinal Stenoz Intervertebral disk bozuklukları ve sakroiliak eklem Travma, tümör ve omurga ve omurilik enfl amatuar
hastalıkları
Bulgaristan da cerrahi tedavi alanında en modern metodları ile övünebilir
Bulgaristan’da tamamen özel ekipman ve hazırlanmış uzmanlar kullanılarak endoskopik spinal cerrahi uygulanmaktadır.
Deforme artroz, artrit, spondilit veya sırt kronik hastalıkları için farklı programlar bulunmaktadır:
Kemik ve eklem hastalıkları programları Kas - iskelet hastalıkları - yaralanma ve kemik kırıkları,
çıkık ve gergin tendon programları Uzman tıbbi SPA Osteoporoz programı ile başlangıç
veya ileri osteoporoz tedavisi
Sağlık Turizmi
33
Ortopedik cerrahi - kemik - eklem hastalıkları
Diz ve kalça eklemi değişimi Diz artroskopisi Omuz artroskopisi Omuz kasları operasyonu; omuz eklemi
anjiyoplasti Vertebra cerrahi bağlantısı Spinal stenoz cerrahi Tendon restorasyon - aşil tendonu, geri çekme
kası
Eklem değişiminde kızılötesi kameralı ve 3 boyutlu görüntülü en çağdaş bilgisayar navigasyonu kullanılmaktadır
Bulgaristan’daki hastane kuruluşları osteoporoz, hasarlı menisküs ve eklem bağını bilgisayar destekli cerrahi ile yapmaktadırlar. Eklem değiştirme operasyonları / kalça, diz, omuz, topuk/ minivazif ve esirgeyici olup, en yeni nesil implant kullanılmaktadır.
Bulgaristan çok küçük bölümden ameliyat yapılmasını sağlayan en modern metod az invaziv laparoskopik cerrahi sunmaktadır - safra kesesi ve safra yolları, apandisit, fıtık ve vb. ameliyatlarda video sistemi ile 1 cm’ ye kadar.
Kalça değişimi fi yatı USA’ da 12 000 Euro; Bulgaristan’ da ise 4 000 Euro
Sağlık Turizm
34
Estetik Diş Hekimliği ve İmplantoloji
Terapi - çürük, pulpitisler, kangren Estetik prosedürler - beyazlatma, kaplama, estetik
diş cerrahisi Ortodontik tedavi - raylar, parantez .... Diş teknisyenliği hizmetleri - diş protezi yapma
Bulgaristan’ da en yeni implant diş prosedürleri sunulmaktadır, Bulgar diş hekimleri ön dişlerin splintleme işlemi,porselen dolgu, tam protez, elastik protezler, model döküm protezler, dişleri lazerle beyazlatma ve vb. işlemler için en modern teknik ve cihazlar kullanmaktadırlar.
Bulgaristan’da Diş tedavi hizmetleri Batı Avrupa’daki ortalama fi yatlara göre % 60 daha düşüktürBulgaristan’ da diş tedavisi tatil paketleri 2500 ile 4040 Euro arasındadır.
Seramik kaplama imalat ve uygulama - 327 Euro İmplantın yerleştirilmesi (Bredentmedical) - 614 Euro Fotopolimer dolgu - 51 Euro Kemik yapılandırma - 409 Euro Seramik kaplama - 205 Euro Tam ağız protezi- 399 Euro
Diş prosedürleri AB ve Rusya tarafından en çok tercih edilenler arasındadır
Sağlık Turizm
35
Destekli Üreme
Ortak sperm veya donör ile intrauterin inseminasyon
Foliküler ponksiyon Embriyo bağışı Embriyo transferi “In Vitro” yumurta dölleme MicrosurgicalEpididymisSpermAspiration Embriyoların transferi İmplantasyon ve döllenmiş yumurtaların
gelişmesi In Vitro oosit maturasyonu ve diğerleri
Başarı oranı gelişmiş Avrupa ülkelerindekiyle karşılaştırılabilir
Neden Bulgaristan’da tüp bebek? Bulgar klinikleri tüp bebek konusunda üreme tıbbı
alanında zengin deneyime sahipler Tüp bebek prosedürleri ve metodları açısından
işlem öncesi tanıya ilişkin, yumurta ve sprem bağışı, yumurtalık dondurma, spermatozoit veya embriyo ile ilgili olarak herhangi bir kısıtlama yoktur
Tüp bebek işlemine tabi olacak kadınlara ilişkin yüksek üst yaş sınırı (Donör ve donör olmayan inseminasyon için 51)
Tek veya çift kadınlar açısından herhangi bir kısıtlama yoktur
Taşıyıcı annelik ile ilgili bir kanunun kabulü öngörülmektedir.Bulgaristan’da in vitro fertilizasyon, yumurta bağışı, kök hücrelerin dondurulması ve vb. üreme işlemleri yapılmaktadır.
Sağlık Turizm
36
Fizyoterapi ve rehabilitasyon
Bulgaristan pek çok tedavi programları sunmaktadır: çamur ve kül suyu tedavisi ile rehabilitasyon ve
dinlenme Akpunktur ile sigara bırakma Vücudu genç ve zinde tutmak ve kendi savunma
gücünü arttırmak amacıyla yüksek basınç altında %100 oksijen içeren hiperbarik tedavisi
Tedavi amaçlı SPA paketleri ve vb.
Bulgaristan Avrupa ülkelerine sadece bir uçuş mesafededir. Tedavi her türlü turizm ile birleştirilebilir - deniz, dağ, SPA, ekoturizm, köy, kültürel, arkeolojik, kaplıca turizmi.
Kaynak: Bgmedicaltourism.com
Fiziksel tıp nispeten yeni bir tıbbi uzmanlık dalıdır ve etkileri modern hatalıkların önlenmesinden tedavisine kadar uzanır - kas-iskelet sistemi, romatizma hastalıkları, sinir sistemi, metabolizma hastalıkları, osteoporoz, stres ve hipodinamia yaralanmalar – ve doğal faktörlerle kaplıcaların başarılı bir şekilde birleştirilmesine imkan sağlamaktadır.
Hastanelerden(Sağlık merkezleri) kaplıcalara ve iklimsel tatil bölgeleri kombinasyonu, cerrahi prosedürleri fi zyoterapi ve rehabilitasyon ile takip ederek çok uygun bir şekilde birleştirmektedirler.
Sağlık Turizm
37
Teşhis ve bakım
Bulgaristan’da en modern araştırma ve muayene teşhis görüntüleme donanımları bulunmaktadır.
Önerilen bakım programlarından bir tanesi Bulgaristan tatil merkezlerinde bir tatil ile birleştirilebilir ve aşağıdaki bileşenleri dahil edebilir :
Tam klinik muayene Prostat ekografi si (erkekler için) Karın bölgesi organların ultrasonografi si Elektrokardiografi Süt bezleri ultrasonografi si(bayanlar için) Laboratuvar testleri - bütün kan göstergeleri Göz muayenesi, fundus muayenesi ve diğerleri
Modern tıpta çeşitli hastalıkların, belirtilerin ve hastalığa karşı meylin tespit edilmesi hastaya, hasta olmadan önce bakım konusunda yardım eder.
Kaynak: Bgmedicaltourism.com
Bulgaristan’da her yaştaki kadınların jinekoloji rahatsızlıklarının bakımı, teşhisi ve tedavisi olmak üzere tüm gerekli prosedürler yapılmaktadır.
Sağlık Turizm
38
Bulgaristan su aracılığıyla iyileşme ve tedavi için en elverişli ülkelerden birisidir
Bulgaristan’daki kaynak sularının en önemli etkileri aşağıdaki gibidir :
Tansiyonun düşürülmesi ve kalbin çalışmasının desteklenmesi
Bağışıklık ve kalp - vasküler sisteminin yenilenmesi ve güçlendirilmesi
Metabolizmanın iyileştirilmesi Fonksiyonel bozuklukların giderilmesi Anti-enfl amatuar etkisi Bazı kaynak sular radyasyon etkilerine karşı
vücudun direncini arttırmaktadır. Bronşit, eklem, böbrek, deri, jinekolojik ve diğer
hastalıklara karşı faydalı etki Sağlıklı sualtı masaj ve sualtı jimnastik
Bulgaristan’da yapılan Telassoterapi deniz suyunun iyileştirici gücü, deniz mineralleri ve yosunlar ile yapılmaktadır.
Mineral suların büyük kısmı şişelemeye, günlük kullanıma ve ev koşullarında kaplıca bakımında kullanıma müsaittir.
Kaynak sular farklı mevsimlerde ısınma ve klima amacıyla jeotermal kaynak olarak da kullanılabilir Bölgemizdeki Antik Roma hamamları dahi kaynak suları ile ısıtılmaktaydı.
Balneoloji
39
Kaynak suları Bulgaristan’ın en önemli zenginliklerden bir tanesidir
Bulgaristan’da 600 geliştirilmiş kaynak suyu yatağı ve 1 600 kaynak bulunmaktadır, ancak sadece %30’u kullanılmaktadır:
kanıtlanmış tıbbi özelliklere sahip Sıcaklık(10°C - 103°C)
0,5 - 63 l/s - kaynak suyu kapasitesi Günlük 270 milyon litrelik kapasite Kaynak su derinliği 400 -1500 metre Toplam akış oranının %55’ i düşük alkalit
sudur(pH 7,2 –8,2) Ortalama 65 tanesi balneolojik tatil bölgesidir Herbir tatil bölgesi farklı organlar ve vücudun
farklı bölgeleri üzerinde tedavi özelliklerine sahiptir
Kaynak suları tüketim için uygundur Çoğu tatil köyleri Bulgaristan’ın dağlık
bölgelerinde bulunmaktadır ve taze hava ile mükemmel iyileşme imkanı sunmaktadır
Bulgaristan’daki kaynak sularının akış hızı dakikada birkaç litreden binlerce litreye kadar ulaşabilmektedir
Ülkede bulunan kaynakların %80’i sıcak veya kaynaktır ve bütün ülkeye dağılmıştır
Sapareva banya mevkiinde Balkanlar’ın tek aktif gayzeri bulunmaktadır ve 103° С ile Avrupa’daki en sıcak olanıdır
Akış hızının Sıcaklık aralıklarına göre (%)’ dağılımı
20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 >80
Balneoloji
35
30
25
20
15
10
5
0
Kaynak: Bulgar balneoloji ve spa derneği
Sıcaklık aralıklarında, C derece
Topl
am d
ebis
inin
%
40
Balneoloji
O
Chifl ik
Pa
Shipkovo
KyustendilSapareva Banya
Nevestino
SandanskiPravo bardo
DevinNarechenski
Velingrad
VarvaraHissar
StrelchaMomin prohod
Varshets
Koshava
Novi Iskar
BankyaKarlovski minbani
Plovdiv
Sofi a
Bulgaristan’ ın en büyük avantajı kaynak sularının
GREECE
MACEDONIA
SERBIA
ROMANIA
41
Balneoloji
ShablaKavarna
AlbenaMarash
Popovo
TargovishtePavlikeni
Ovcha Mogila
avel Banya
bani
neralni Nessebar
Stefan Karadjovo
Shcorpilovtzi
Slanchev bryag
Pomorie
Varna
Stara Zagora
Haskovo
Ruse
Burgas
Sliven
Kaynak SularıSodyum KlorurKarbonikRadonSilisyumHidrojen sülfi tFlorürlüZayıf MineralizeMagnezyum
bütün ülkeye dağılmış olmasıdır
Black Sea
TURKEY
42
Balneoloji
Bulgaristan’daki dağ ve deniz kıyısı bölgelerinde bulunan kaplıca kaynakları, Kuzeybatı Avrupa, Sudetenler, Karpatlar, Orta Fransa Sıra Dağları ve hatta Appeninler gibi bölgelerde bulunan dinlenme-tedavi merkezlerine kıyasla kanıtlanmış bioiklimsel avantajlara sahiptir. Jeoloji Bilimleri Profesörü Dr. Kostadin Şterev
Mineral ve Termal Sular Bulgaristan doğasının sınırsız ve etkileyici zenginliğidir. Onların bolluğu ve çeşitliliği Bulgaristan’ı Balkanlar, Avrupa ve Akdeniz hidrotermal bölgeleri arasında öncü konuma getirmektedir.
Dr. İva Markovska- Bulgaristan’da medikal spa Merkezi Müdürü
Çek Cumhuriyeti
Macaristan Bulgaristan
Mineral su kaynakları sayısı 463 450 600
Mineral su ortalama ısısı 70 0 С 65-70 0 С 70-75 0 С
En sıcak anakaynak 73 0 С 96 0 С 103 0 С
Doğada bulunan tüm kaynak su türleri Bulgaristan’da da bulunmaktadırMevcut, gelişmiş ve tescilli (belgelendirilmiş) mineral su kaynakları bakımından Bulgaristan, İzlanda’dan sonra Avrupa’da ikinci sıradadır ve balneoloji konusunda kanıtlanmış gelenekleri olan devletlerin önündedir.
Avrupa Komisyonu tarafından neşredilen “Avrupa Jeotermal Kaynaklar Atlası”nda Bulgaristan’ın Hidrojeotermal Görünüşü bölümünü hazırlayan jeoloji Bilimleri Profesörü Dr. Kostadin Shterev’e göre
Bulgaristan devasa yeraltı kaynak su kaynakları rezervine sahip Bütün bu kaynakların toplam debisinin toplanması durumunda dünyadaki
tüm şişelenmiş mineral su miktarını aşacağı iddia ediliyor Kullanılabilir mineral su rezervlerinin toplam yıllık hacmi 100 milyon
metreküptür, fakat bu hacmin ancak %6 sı iyi derecede incelenmiştir
43
Balneoloji
Bulgaristan’da rehabilitasyon ve fi zyoterapi cihazlarıyla donatılmış çok sayıda termal tedavi birimi kurulmuştur
ElektroterapiElektroterapi - ilaçların elektrikli alan aracılığıyla cilde uygulanması UHF - terapi: ultra yüksek frekanslı elektrik alanı aracılığıyla tedaviSanatoryum, sağlık merkezleri ve hastanelerde uygulanmaktadır
El TerapisiBirçok yerde uygulanmaktadır ; oteller, spor, sağlık merkezleri, terapi merkezleri, sanatoryumlar ve hastaneler
RadyoterapiLazer terapisi- en sık cilt hastalıkları tedavisindeRöntgen terapisi - en sık kötü huylu tümor tedavisindeUltraviyole terapisi- Kemik ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi amacıyla
Kineziterapi Spinal deformasyon düzeltmesi ve ameliyat sonrası hareketlendirmede uygulanır.Kineziterapi uzmanları sanatoryum, sağlık ve üniversite merkezleri hastanelerde çalışırlar
Rehabilitasyon
44
Balneoloji
Ultrason terapisiUltrason tedavisi - En sık böbrek ve mesane taşlarının kırılmasında uygulanır Ağırlıklı olarak sağlık merkezleri ve sanatoryumlarda uygulanır.
HidroterapiDaha çok balneoterapi olarak bilinen sıcak ve soğuk duş, hamam ve su masajlarının kullanıldığı tedavi Uygulama: balneoterapi kalbin çalışmasını destekler, zira kanın kalbe doğru akışını kolaylaştırır.Mineral sular sualtı masajı ve sualtı jimnastik için kullanılabilir.Özellikle bronşit, eklem, böbrek, cilt, kadın hastalıklarında etkisi oldukça güçlüdür Termal tedavi, sanatoryum ve hastanelerde hizmet olarak sunulmaktadır.
İklim terapisi – elverişli iklime dayalı tedaviHelioterapi – güneş bnayosu terapisi Aeroterapi - hava banyosu terapisi Talasoterapi - deniz suyu ve yosun terapisi Aromaterapi – eterik yağlar terapisi doktor yardımı olmadan belirli dinlenme tesislerinde tatil aracılığıyla gerçekleştirilir iklim terapisinin etkisi başka fi zyoterapi çeşitleriyle birlikte yapılması durumunda artar
Rehabilitasyon
45
Balneoloji
Roma devrinde (I-VII asır) balneoloji dinlenme tesisleri lejyonların fi ziksel gücünün iyileştirilmesine yönelik çabalarıyla ilişkilendirilmektedir
Mineral su Kaynakları etrafına Tapınaklar-hamamlar-hastanler inşa edilir
Bulgaristan’ın her dört yanı termal ve balneoloji tedavi merkezleriyle kaplıyımış - Augusta / bugünkü Hisar /, Pautalia / Köstendil /, Thermopolis / Burgaski Mineralni Bani/, Germanea / Sapareva banya /, Tanzos / Slivenski bani/, Serdika / Sofya /
Bulgaristan’ın günümüzdeki başkenti - Sofya mineral su kaynakları sayesinde ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Bu kaynaklar yüzünden İmparator Büyük Konstantin ‘Serdika benim Roma’mdır’ demiştir
Mineral suların ilk tanımları yapılır
Kaplıca inşa eden İmparatorlar arasında Trayanus, SeptimiySeveriy, Maximilianus ve Justinyanus var
Balkanlardaki en büyük Roma kaplıcası 2.yy’ın sonunda inşa edilen Varna’daki Roma kaplıcası’dır
Thermopolis (Burgaski mineralni bani) - çok sayıda Roma, Bizans imparatorları, Bulgar krallar ve Osmanlı padişahlar tarafından ziyaret edilen büyük kaplıcalar merkezidir
Burgas yakınındaki mineral suyun tedavi özelliklerini Türk Seyyah Evliya Çelebi XVII asırda tasvir etmiştir. Evliya Çelebi bütün dünya çapında yaptığı seyahatlerde başka daha şifalı su görmediğini anlatıyor.
Traklar ve Romalılar dönemi
Kaynaktan ateş sıcağı kaynar, dünyada hasta tedavisinde kullanılan çok sayıdaki diğer kaynaklar arasında ilk ve en iyisi.
Gotik tarihçisi Jordanes (VI yy) Thermopolis’i (bugünkü Burgaski bani) şöyle anlatır:
Tarih
46
Hisar (aynı zamanda Augusta, Diokletsianopolis, Seuthopolis, Aleksiopolis, Toplitsa olarak da anılır) - Trakların yerel mineral suları tedavi amaçlı kullandığı dönemlerde başlayan bin yıllar süren zengin bir geçmişe sahiptir
Milattan önce V-IV asırlarda mineral su kaynakları etrafında tedavi-dini tapınaklar- nympheumlar inşa edilir (kaynak ve şifa veren suların tanrıçaları olarak sayılan nimfeumların tapınağı)
Romalılar 293 yılında İmparator Diokletsianus adına Trakya bölgesinde üçüncü en büyük şehirlerini kurarlar - Diocletianopolis
Şehrin 11 metrelik kaleler ve iç mimarisi Avrupa’nın en iyi muhafaza edilen Romalılar surlarını oluşturmaktadır
Diokletsianopolis Kaplıcaları Balkan yarımadasında muhafaza edilen az sayıdaki Romalılar hamamlarından bir tanesidir. Beyaz mermerle kaplı olan kaplıcalar, kil borulardan geçen kaynak suyla ısıtılıyormuş ve içerinde mineral suyuyla çok sayıda prosedür ve tedavi yapılıyormuş.
İmparator Diokletsianus, dünyada ilk olarak banyo giriş ücretlerini uygulamaya başladı.
Hissar Mineral suyun tedavi özelliklerinin bir kanıtı Böbrek taşları müzesidir – Hisar’da yapılan balneoloji tedavisi sırasında veya sonrasında atılan yaklaşık 10 000 böbrek taşı koleksiyonu.
Traklar ve Romalılar Dönemi
Balneoloji Tarih
47
Dokuzuncu yüzyılda Kliment Ohridski Ohrid Okulu’nu ve Ohrid’deki Kliment Manastırı’ndaki ilk hastaneyi kurar
Aziz İvan Rilski’nin hastalara yardım ettiği ve ‘Derde Derman’ risalesini yazdığı söylenir - Bulgaristan’da sağlık faaliyetlerinin yürütülmesini kaydeden ilk örneklerden bir tanesi
Mineral sular öncelikle hijyenik ihtiyaçlar için kullanılır- geçmişte Türk hamamları inşa edilmiş, genellikle Roma hamamlarının kalıntıları üzerine
1885 yılında Osmanlı Hakimiyetinde Kaplıcaların ilk Bulgarca baskılı kataloğu çıkmıştır. 1891’de kaplıcaların korunmasına ilişkin ilk kanun kabul edilmiştir
Yirminci yüzyılın başlarında eski Roma kaplıcalarının yerine modern balneoterapi sanatoryumları inşa edilir
1950’de hastalık gruplarına göre ihtisaslaşan çok sayıda ulusal tatil beldesi kurulur
1959’da iki tür sağlık kuruluşları oluşturulmuştur - Balneoterapi ve kaplıca tedavisi sanatoryumu
Yirminci yüzyılın sonuna gelindiğinde, Bulgaristan’da çok sayıdaki tatil beldesi sanatoryum, tatil beldesi poliklinikleri, pansiyonlar, tatil evleri, balneoterapi sanatoryum, çamur tedavisi merkezleri olarak yapılandırılır
Bulgaristan’da ilk mineral su kimyasal analizi Hisar’daki 5 su kaynağından elde edilen örnekler alınarak 1882’de gerçekleştirilmiştir ve bu amaç doğrultusunda Doğu Rumeli yönetimi “Hisar sularının kullanılmasına ilişkin yönetmelik” yayınlamıştır. Bulgaristan’da Balneoloji bu şekilde başlamıştır.
Ortaçağ ve modern çağ
Balneoloji Tarih
48
Çok sayıda otel, sanatoryum, klinik mevcut, ancak dinlenme tesisleri, oteller (dağlık bölgelerde ve Karadeniz kıyısında uygun fi yatlarda gayrimenkuller) satın alma fırsatı var
Modern spa oteller ve termal tedavi merkezleri, tüm yıl boyunca her türlü spa ve wellness paketleri ve sağlık programları sunuyor. Nerdeyse tamamı 4 veya 5 yıldız kategorisinde olup mineral su havuzları, sauna, solaryum, fi tness merkezleri, fi tnes aletleri, güzellik salonu, vs gibi imkanlar sunar ve iyi eğitimli profesyonellerden oluşan bir ekipler çalışır
Modern termal tedavi merkezlerine dair başarı örnekleri Balneokompleks SPA Club Bor 4 *
Avrupa Kaplıcalar Birliği tarafından belgelendirilmiş Bulgaristan’ın ilk oteli
antik Roma hamamlarının kalıntıları üzerine inşa edilmiş, eşsiz mimari üslubuna sahip Velingrad'ın en büyük dört yıldızlı termal tedavi kompleksi
BalneoKompleks Sveti Spas 5 * Bulgaristan'daki en yeni 5 yıldızlı balneokompleks
tamamen mineral su ile beslenmektedir Bulgaristan Doğasının mucizelerinden bir tanesinin
yakınında - Karstik kaynak Kleptuza : Balkanların en büyük karstik kaynağı
Bulgaristan Avrupa kaplıcalar haritasına girdi
Balneoloji Tarih
49
Uluslararası hizmet birimi Bulgaristan’a sağlık turizmi istikameti olarak duyulan ilginin artması üzerine kurulmuştur. Küreselleşme ve Bilgiye serbest erişim milyonlarca insana seyahat etme ve modern tesisleri, yüksek teknolojileri, kalifi ye personeli ve rekabetçi fi yatları olan devletlerde teşhis, tedavi ve rahabilitasyon alma imkanı sağlamıştır.
Dr Georgi Simeonov - DKC “Tokuda” CEO’su
MBAL TOKUDA HASTANESİ SOFYA “Tokushukay Medikal Corporation” Japonya’da 280’nin üzerinde ve Bulgaristan’da bir hastanesiyle dünyanın en büyük hastane zincirlerinden birisidir. Bulgaristan Sağlık sektörüne yaptığı yatırım 120 milyon avro üzerindedir.
Çok alanlı hastanede 32 klinik ve bölüm 3 operasyon ünitesi ve 22 ameliyathane Modern tanı merkezi Yüksek teknolojik donanım Önleyici Tıp Merkezi
Tokuda kuruluşunun 5. Yıl dönümünü sağlık turizmi alanında stratejik yatırım yaparak kutladı ve “sağlık” turistlerine yönelik ilk uluslararası hastane bölümünü açtı
Başka devletlerden gelen 8 000’in üzerinde hasta Tokuda’da tedavi görmektedir – ABD’den 400, Kanada’dan 800, AB’den 1 000, Rusya ve BDT’dan 350, Orta Doğu’dan 200 ve Sırbistan, Yunanistan, Makedonya ve Romanya’dan
MBAL “Tokuda Hastanesi Sofya” hastalara dünya kalitesinde sağlık hizmetini nispeten daha düşük fi yatlarla ve bekleme süresi olmadan sunmaktadır
2006 yılında sağlık sektörünün en büyük yabancı yatırımı yapıldı
Sağlık Turizm Başarı örneği
50
Balneoloji
Bulgaristan 102 tatil beldesiyle önemli dinlenme-turistik potansiyele sahiptir:
Ulusal öneme sahip 34 tatil beldesi (on deniz kıyısında ve beş dağlık bölgede)
Yerel öneme sahip 68 tatil beldesi (spa, orman ve deniz)
Bulgaristan’ın en ünlü SPA merkezleri
Bulgaristan mineral su varlığı ve çeşitleri ve termal tedavi merkezleri bakımından Avrupa’da birinci sırada yer almaktadır
Coğrafya
Varshets Ovça Mogila köyü
Banite köyü, Karlovo İli Hisar
Bankya
Sofya
Momin ProhodKöstendil
Velingrad
Sandanski
Nareçen
Banite köyü, Smolyan ili
Pavel banya
Pomorie
St. Constantin ed Elena
51
Köstendil – Sofya’ya 90 km mesafede, E-871 uluslararası karayolu üzerinde
Akdeniz etkisi ve +10,7 ºC yıllık ortalama sıcaklık ile karasal iklim
yaklaşık 40 kaplıca kaynağı
Mineral sular : hidrotermal, hidrokarbonat-sülfat-sodyum, sülfi t, fl orür
Sıcaklık: T = 72 ve 74 º C; mineralizasyon : M = 640 mg / l, Asit oranı: pH = 8,133; Debi : D = 2.200 lt / dak
Mikro Elementler : Cu, Zn, Pb, Fe, Mn, V, Co, Mo, W, Ti, Al, Ga, Ge, Sr, Ba, Li, B
biyolojik olarak aktif organik maddeler ve hormonlar bakımından zengin değerli tedavi edici toprak kaynağı
Tedavi göstergeleri l’acqua minerale e la torba curativa
Indicazioni di trattamento:Hastalıklar:
Kemik-enklem yapısı, periferik sinir sistemi, ağır metallerle zehirlenme, jinekoloji, kısırlık, ısı kaynaklı yanıklar sonrası haller, üst solunum yollar, cilt hastalıkları, dengesiz glukoz toleransı
Balneoloji ve Coğrafya Köstendil
Köstendil- Truva döneminden kalan bin yıllık geçmişe sahip şehir
Köstendil
52
Velingrad Sofya’dan 140 km mesafede, Batı Rodoplarda deniz seviyesinden 800 m yükseklikte bulunmaktadır
akdeniz etkisi ile karasal iklim ortalama yıllık sıcaklık +10 º C
Mineral sular : düşük mineralli, Hipertermal, hidrokarbonat-sülfat-sodyum, fl orür, silisyum ve düşük radonlu
Sıcaklık: T = 37-81 º C; mineralizasyon: M = 203-659 mg / l, debi : D = 5000 lt / dk, asid oranı : pH = 8,2-9,25; radon: Rn = 81 Em / l;
Mikro Elementler : Cu, Zn, Pd, Sn, Fe, Mn, V, Cr, Ni, Co, Mo, Ag, Ti, Al, Ga, İn, Ge, Sr, Ba, Li, B.
Tedavi yöntemleri mineral su ve iklim – ana tedavi faktörü kaplıca banyoları, havuzlar, su altı masajı, tedavi
duşları aracılığıyla termal tedavi sulamalar, inhalasyon kineziterapi, parafi n tedavisi, tam kapsamlı fi zik
tedavi prosedürleri yelpazesi
Velingrad - 80 mineral suyu kaynağıyla Balkanların kaplıca başkenti
Balneoloji ve Coğrafya Velingrad
Velingrad
53
Balneoloji ve Coğrafya Velingrad
Tedavi göstergeleri merkezi ve periferik sinir sistemi hastalıkları iltihabi ve dejeneratif eklem hastalıkları ortopedik travmatik hastalıklar üst solunum yolları ve akciğer hastalıkları, alerji
halleri hastalıkları kalp-damar hastalıkları endokrin ve metabolik hastalıklar iltihabi ve jinekolojik hastalıklar, kısırlık mide ve bağırsak hastalıkları üriner sistemi hastalıkları bazı cilt hastalıkları: dermatit, egzama, mikoz
Velingrad beş yıldızlı otellerinde seçkin lüks ve dünya standartlarında hizmet sunmaktadır :
Balneokompleks Aquatonik SPA Otel Dvoretza Spa Otel Select Balneo Otel Sveti Spas Grand Otel Velingrad ParkOtel SpaMax Velingrad İki su kaynağı tarafından beslenen şehirdeki
tek hotel – kaynakların biri tedavi amaçlı, diğeri ise içme suyu amaçlı olarak kullanılır
Bulgar Balneolojisinin İncisi’ olarak adlandırılan Velingrad Avrupa’da 80 Mineral kaynağına sahip tek şehir.
Yılın dört mevsiminde de güneşli gün sayısı en yüksek olan tatil beldesi !
54
Sandanski - bronşiyal astım tedavisinde Avrupa’nın en iyi doğal tedavi mekanı olarak kabul edilen bir şehir
Sandanski - Sofya’nın 160 km güneybatısında, Bulgar-Yunan sınırına 20 km ve Bulgaristan-Sırbistan sınırına 115 km mesafede
uluslararası karayolu E-79 Sofya - Kulata - Atina
eşsiz iklim – belirgin Akdeniz etkisiyle ılıman kıta iklimi, ülkenin en yüksek ortalama yıllık sıcaklığı (+14 ºC) ve en düşük nem oranı (%66)
benzer özelliklere sahip 20’den fazla kaynak - Hipertermal (72ºC -81ºC), düşük mineralli, silisik, hafi f fl orlu, içme ve termal tedaviye uygun
Mineral sular hidrokabonatlı-hipertermal, düşük mineralli, silisik, sülfat-sodyumlu, hafi f fl orürlü, hoş içme tadı niteklierine sahip, şeffaf tortusuzdur
sıcaklık: T = 72-82 ; mineralizasyon: M = 0,51-0,6 mg / l; Debi : D = 6-7,6 lt / sn; Asitlik oranı : pH = 7,5-8,7
Roma yerleşim yeri Dezudava (Sandanski) M.Ö. 2000 yılında kurulmuştur, bundan sonra yerleşen Slavlar ise şehre Sveti Vraç ismini vermiştir – Aziz şifa verenler.
Sandanski
Balneoloji ve Coğrafya Sandanski
55
Sandanski, bilimsel temelli modern iklim terapisi için ideal bir yer olup, kaplıca tedavisi, rehabilitasyon, birincil ve ikincil bakım ve rekreasyona son derece elverişlidir.
Tedavi yöntemleri temel tedavi etkenleri mineral su ve iklim’dir fi zik tedavi prosedürleri, ilaç-inhalasyon tedavisi,
parafi n tedavisi, tedavi jimnastiği, hidroterapi, iklimsel saha gezileri
Tedavi göstergeleri solunum sistemi hastalıkları zatüree sonrası haller, bronşektazi, başlangıç
aşamasında akciğer amfi zemi kronik enklem hastalıkları, Behterev hastalığı,
spondiloatroz, kıırk sonrası haller, rövmatid artrit; periferik sinir sistemi hastalıkları, nevralji, nevrit,
plexitis; beyin kanaması sonrası rehabilitasyon
Araştırmalar, Sandanski’de yapılan iklim tedavisinin nefes tıkanıklığı, öksürük ve ekspektorasyon gibi klinik belirtilerin hastaların %80’de tamamen ortadan kalkmasına yol açtığını göstermektedir – aynı zamanda ilaç kullanımı ihtiyacını da azaltmaktadır.
Balneoloji ve Coğrafya Sandanski
56
M.Ö. 6-5. yy’da tedavi edici çamuruyla meşhur bir yunan kolonisi olarak kurulmuştur
Burgaz’ın 22 km güneyinde karadenizin bağlık ve meyve bahçeleri ile çevrili
güzel bir yarımadasında bulunmaktadır sahilde bol miktarda demir ve manganez içeren kum
mevcut ortalama yıllık sıcaklığı +12,8ºC ile kıta-Akdeniz
iklimi Deniz suyu
şifalı lagün çamuru, siyah, ince, yağlı ve yüksek viskoziteye sahip, düşük seviyede radyoaktiftir ve çok sayıda gaz, amino asit ve hormon benzeri maddeler içerir
Tedavi yöntemleri liman çamuru, rap, lug ve deniz suyu çamur uygulamaları, çamur banyoları, kaviter
(vajinal ve rektal tamponlar), Mısır yöntemi (açık hava çamur tedavisi), fi zik tedavi, luglu kompresler, lug inhalasyon, kineziterapi, masaj - kuru ve sualtı, akupunktur, lazer tedavisi, rejim ortamında beslenme
Pomorie - çamur tedavisinde ülkenin en popüler ve modern merkezi
Şifalı çamur doğal bir ürün olup organik ve anorganik yapıya sahiptir, jeolojik, kimyasal, biyolojik süreçler ve iklim, toprak, su, bitkisel ve hayvansal çevre gibi fi ziko-coğrafi faktörlerin katılımı ile oluşmuştur.
Pomorie
Balneoloji ve Coğrafya Pomorie
57
Tedavi göstergeleri Hastalıklar:solunum sistemi, kas iskelet sistemi, periferik ve santral sinir sistemi, kadın üreme sistemi: kısırlık, erkek üreme sistemi: prostatit, cilt hastalıkları, metabolizma: Vücudun genel bakımı ve güçlendirme.
Şifalı çamurun oluşmasında ana rolü sülfat azaltıcı bakteriler oynamaktadır, özellikle Vibriodesulfuricans demir hidrosülfat oluşumunda yer almaktadır, bu madde ise çamurun rengini ve büyük ölçüde şifa etkisini vermektedir.Çamur ile sıvanmış kişilerin yaş aralığı 3 ila 103 arasıdır. Bu yöntemi uygulayanlar sıvanan kişinin yaklaşık 20 dakika çamurun kurumasını beklemesi gerektiğini söylüyor. Bu şekilde çamurun şifa özellikleri azami surette kullanılıyor.
Çamur tedavisi ya da peloid terapisi M.Ö. de bilinen tarihi bir olaydır ve toprak, çamur, tortu anlamına gelen yunan “pelos” kelimesinden gelmektedir.
Balenoloji ve Coğrafya Pomorie
58
Sofya’dan 140 km mesafede akdeniz etkisiyle dağ altı ova iklimi yıllık ortalama sıcaklık +11,9 ° C ortalama yaklaşık 4 000 l / dak su iten 24 mineral su
kaynağı
Mineral sular düşük mineralli olup, hidrokarbonat-sülfat-sodyumludur ve yüksek alkal reaksyona sahiptir, silisik, füorür, hoş tad niteliklerine sahiptirler
sıcaklık: T = 37-49,5 º C; mineralizasyon: M = 218-240 mg / l, Asitlik oranı : pH = 8,5-10; Debi : D = 1 200 lt / dak
mikro Elementler : Cu, Pb, Sn, Fe, Mn, V, Cr, Ni, Co, Mo, W, Ag, Al, TL, Ga, Ge, Sr, Ba, Li, As, B
Romalılar egemenliği sırasında Traklar tarafından kullanılan binyıllık bir geçmişi olan bir yer
Hisar
İlk kaplıca biletleri İmparator Diokletianus tarafından bugunkü Hisar şehrinin yerinde kurulan eski Roma Şehri’nde uygulanmıştır.
Balneoloji ve Coğrafya Hisar
59
Tedavi yöntemleri ana tedavi faktörü sudur içme yöntemli termal tedavi - içerek dahili olarak
alınan mineral sular, mide-bağırsak dönüşümünde etki gösterir, karaciğer-safra kesesi hastalıklarında, böbrek-üroloji rahatsızlıkları, organizmanın genel intoksikasyonunda mükemmel etki gösterir
harici ; subakval banyolar, termoterapi, parafi n terapisi, diyet tedavisi, çeşitli fi zyoterapi prosedürleri, kineziterapi, elektrik ve ışık tedavisi
Tedavi göstergeleri üriner boşaltım sistemi sindirim sistemi: Kronik gastrit ve gastroduodenit,
fonksiyonel mide hastalıkları, dispeptik sendromu, kronik nonspesifi k enterokolit, ülser hastalığı
safra kesesi ve karaciğer hastalıkları metabolik hastalıklar – metabolizma sendromu :
hiperamnezimi, obezite, diyabet, gut kas-iskelet sistemi jinekolojik (iltihabi) nörolojik: diskopati, radikülit, polinefrit
Balneoloji ve Coğrafya Hisar
60
merkez Bulgaristan’da, eşsiz Gül Vadisi’nde bulunmaktadır
karasal iklim yıllık ortalama sıcaklık +10,8°C 7 mineral su kaynağı
Mineral su - biraz mineralli, hidrokarbonat-sodyum, hipertermal, radon, silisik ve fl üorür ve hafi f alkalli reaksyon
sıcaklık: T = 54 º C; mineralizasyon: M = 646 mg / lt; debi : D = 600 lt / dk, asitlik oranı : pH = 7,2; radon: Rn = 114 Em / l
Tedavi yöntemleri mineral su elektromiyografi , odyometri, Doppler Vaso grafi si,
sualtı masajı, parafi n tedavisi, tedavi jimnastiği, mekanik terapisi, elektrik ve ışık tedavisi, manuel terapi
Tedavi göstergeleri Hastalıklar
merkezi ve periferik sinir sistemi – ağırlıklı olarak spinal beyin ; dejeneretiv nörolojik hastalıklar ; ortopedik ; jinekolojik ; diş çürüğü, diş eti iltihabı vs.
Pavel Banya’daki Mineral su Romalılar döneminden beri kullanılmaktadırPavel Banya
Pavel BanyaBalneoloji ve Coğrafya
61
güney Bulgaristan’da Rodop Dağlarında bulunmaktadır
Ilıman kıtasal ve Akdeniz iklimi arasında geçiş iklimine sahip
yıllık ortalama sıcaklık +9,5ºC
Mineral sular - hiperterminal, hidrokarbonat-sodyum, radonlu ve fl örürlü, berrak, renksiz, kokusuz, içmesi keyifl i.
sıcaklık: Т = 23 ve 31,2 ºC; mineralizasyon: М = 1 566 и 1 580 mg/l; debi: D = 600 l/dk; asidite: pH = 7,6 ve 7,27; radon: Rn = 1 027 Em/l
Mikro Elementler : Cu, Pb, Fe, Mn, V, Mo, W, Ti, Al, Ge, Sr, Ba, Li, B
Tedavi metodları mineral su ve iklim mineral su banyoları ve tedavi havuzu, inci
banyoları, hidrogalvanik - faradik - diadinamik, tangentor küvveti, fi zyoterapi, parafi n tedavisi
Tedavi Göstergeleri:Hastalıklar:
sindirim sistemi, sinir sistemi, endokrin-değişim rahatsızlıkları,kalp-damar hastalıkları; beyin kanaması ve kırık sonrası hallerde rehabilitasyon ; karaciğer ve safra kesesi hastalıkları
Nareçen - kışın ve yazın dinlenme imkanı sunan meşhur uluslararası tatil beldesi Pamporovo yakınında bulunmaktadırNareçen
Balneoloji - Coğrafya Nareçen
62
uluslararası E-79 yoluna yakın olup, Stara Planina Dağları’nda bulunmaktadır
dağ altı iklimi etkisinde yumuşak ılıman kıta iklimi havanın yıllık ortalama sıcaklığı +12 ºС 2 mineral su kaynağı
Mineral su - hipertermal, hafi f mineralize, hidrokarbonat - sülfat- sodyum, yüksek alkalli - hoş bir içme tadı
sıcaklık: T = 36 ve 33,2 ºC; Mineralize: М = 240 mg/l; asidite: рН = 9,7; debi: D = 720 l/dk
mikro Elementler: Cu, Zu, Fe, Mn, Ni, Mo, W, Ag, Al, Ti, Ge, Sr, Li, Ba
Tedavi Yöntemleri ana tedavi yöntemi mineral su ve iklimidir mineral su banyoları, özel banyolar: Gaz-
karbonik, oksijen, bitkisel, elektrikli banyolar, tangentor. fi zyoterapi, lazer terapisi, parafi n tedavisi, kineziterapi
Tedavi GöstergeleriHastalıklar:
kas-iskelet sistemi, merkezi ve periferik sinir sistemi, endokrin ve metabolizma hastalıkları, kalp-damar hastalıkları, böbrek taşı hastalığı, römatizma hastalıkları vs.
Romalılar tarafından Medeka (şifalı) olarak adlandırıan şehir mineral su kaynakları yakınında kurulmuştur
Vırşets
Balneoloji - Coğrafya Varshets
63
deniz başkenti Varna’ya 10 km plaj kıyısının uzunluğu 3.5 km’nin üzerindedir 1 800’den 2 050 metreye kadar derinliğe sahip 7
mineral suyu kaynağıMaden suyu
kalsiyum-magnezyum, düşük mineralize oranı sıcaklık Т = 40° - 60°; debi: D = 175 l/sn
Tedavi yöntemleri mineral su ve iklim kombinasyonu -
vücudun genel durumunu etkiler, bağışıklığı kuvvetlendirir ve stresi ve yorgunluğu azaltmaya yardımcı olur
Tedavi göstergeleri Hastalıklar:
üst solunum yolları, endokrin sistem, kas iskelet ve işlevsel sinir sistemi, kronik cilt iltihapları, kalp damar hastalıkları, miyokard enfarktüsü sonrası rehabilitasyon
Spesifi k mikrokliması, arındırıcı negatif iyonları, geniş yapraklı ormanı ve mineral su kaynakları ile Karadeniz’in en eski dinlenme beldesi
Tarihî kayıtlara göre tatil beldesindeki manastır (Aziz ve Azize Konstantin ve Elena) İmparator Konstantin ve annesi İmparatriçe Elena onuruna inşa edilmiştir. Elena eski Odessos (şimdi Varna)’ yı ziyaret ediyormuş ve tatil beldesinde minerali su kaynaklarından elde edilen su ile tedavi görüyormuş.
Sv. Konstantin ve Elena
Balneoloji - Coğrafya Sv. Konstantin ve Elena
64
Trakya kenti M.Ö. sekizinci yüzyılda Neolitik yerleşim yerinin üzerinde, kaplıcalar yakınında kurulmuş, daha sonra Romalılar Serdika ismini vermiş
20. yüzyılın başlarında Sofya merkezinin simgesel binası olan Merkez Mineral Su Banyosu kuruldu. Banyonun SPA müzesi ve rehabilitasyon merkezi haline dönüştürülmesi planlanmaktadır
Sofya’nın etrafında 50’ye yakın hidrotermal su kaynağı Büyük derinlikten çıkan ekolojik temiz su kaynakları 8 tür mineral suya sahip 8 termal su alanı mevcut,
bunlardan bazılarının mineral içeriği 35-40 kat daha yüksek
Sağlık kuruluşlarının en yoğun olduğu bölge : hastaneler, klinikler, sağlık merkezleri, enstitüler, spa otelleri, diş merkezleri, tıp ve eczacılık alanında bilimsel araştırma birimleri
Tıp fakülteleri olan iki üniversite İlaç ve tıbbi ürün üreten şirketlerin çoğunluğunun merkez
adresi
Eğer bugün Sofya varsa, bunu nedeni mineral sularıdır!
Diğer Avrupa başkentlerine göre sadece Sofya sekiz farklı tipte mineral suya sahiptir. Hergün 100 bin kişiyi tedavi edebilir.
Prof. Kostadin Şterev - Hidrojeolog
Sofi a
Balneoloji - Coğrafya Sofya
65
Sofya’nın 17 km güneybatısında dağ altı etkisinde ılımlı kıta iklimi yıllık ortalama sıcaklık +9,4ºС 2 mineral su kaynağı
Mineral su hidrotermal, hidrokarbonat - sülfat - sodyum silikon
ve hafi f fl orürlü sıcaklık: Т = 33-36 ºC; mineralizasyon: М = 310 mg/l;
debi: D = 1 100 l/dk; asidite: pH = 9,53; gazlar - azot; mikro elementler: Cu, Fe, Mo, Ag, Ti,
Al, Ga, Ge, Sr, Ba, As, B
Tedavi yöntemleri mineral su ve iklim sualtı jimnastiğine yönelik küvvet ve banyolarda
tedavi, tedavi düşleri, güneş-hava banyoları, kineziterapi, elektrik-ışık tedavisi, masaj terapileri, parafi n tedavisi, akupunktur ve refl eks terapisi
Tedavi Göstergeleri Hastalıklar:
kalp damar hastalıkları, sinir sistemi, kas iskelet sistemi ; metabolizma
Bankya’daki mineral sular XV-XVI. yüzyıllardan beri kullanılmaktadır
Bankya
Balneoloji - Coğrafya Bankya
66
Rila Dağı’nın eteklerinde yer almaktadır uluslararası E79 yolu yakınında, Sofya’ya 75km
mesafede
Mineral Su - hipertermal, az mineralize, sülfat - hidrokarbonat, sodyum, fl orür, silis ve sülfür.
kaynakta su sıcaklığı 103 °С’dir. Her 20 saniyede 18 metre kaynak su fışkırtır
mikro elementler: önemli seviyede demir, manganez, kalsiyum içeren kükürt bileşimi
Tedavi yöntemleri İklim koşulları - ısı, ultraviyole ve aeroyonizasyon
bileşenleri, özellikle kardiyovasküler, nörolojik ve metabolizma hastalıkları, aşırı yorgunluk, stres ve gerginlik hallerinde bir çok iyileşme sürecini teşvik eder
Tedavi göstergeleri Hastalıklar:
kas iskelet sistemi, periferik ve merkezi sinir sistemi, kemikler, eklemler, cilt ve dişler, üst solunum yolları, kadın hastalıkları, ağır metal tuzlarının sebep olduğu sert ve kronik zehirlenmeler vs
Balkanlar’ın ve kıta Avrupa’nın tek 103ºС’ lik geyzer – fıskiyeye sahip şehir
Sapareva Banya
Sapareva BanyaBalneoloji - Coğrafya
BYA hizmetler: Makroekonomik Bilgi
Yasal Tavsiye
İşletme maliyetleri hakkında bilgi
Vasıfl ı işsizlik, kullanılabilirliği bölgesel bilgiler işgücü, eğitim düzeyi, altyapı, yabancı yatırımcılar ve sanayi bölgeleri
Boş arsa tedarik etme
Potansiyel tedarikçiler, taşeronlar tanımlanması veya ortak girişim
Bireysel idari hizmetler
Merkezi ve yerel yönetimler ile temaslar
Sanayi odaları, yerel üniversiteler ve Stok’lar ile bağlantılı kuruluşlar
InvestBulgaria Agency 31 Aksakov Street
Sofi a 1000, Bulgaria
Tel.: +359 2 985-5500
Fax: +359 2 980-1320
E-mail: [email protected]
www.investbg.government.bg
Investing in your futureEUROPEAN UNION
European Regional Development Fund
OP “Development of the Competitivenessof the Bulgarian Economy” 2007-2013
Project “Promoting the advantages of investing in Bulgaria” BG 161PO003-4.1.01-0001-C0001, with benefi ciary InvestBulgaria Agency, has been implemented with the fi nancial support of the European Union through the European Fund for Regional Development and the national budget of the Republic of Bulgaria.