lesson 3 - lernu · dialog and number the scrambled sentences in the correct order. divide pupils...

Lesson3

This project is co-funded by the European Commission. Thispublication reflects the views only of the authors, and theCommissioncannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.

https://lernu.net/en/instruado

All contents of this website, in particular texts, pictures andgraphics, are protected by copyright. Unless expressly statedotherwise, copyright is held bylernu.net and is licensed underCreativeCommonsAttribution -Non-commercial -Distributionunderthesameconditions4.0Internationallicense.

Grammar

AdverbsAdverbs(wordsdenotingaverb)maybeformedbyaddingtheending-e:

bele = beautifully

forte = strongly

Rapidaaŭtoveturasrapide. = Afastcargoesfast.

perTheprepositionpermeansaninstrumentfordoingsomething:

per = with,bymeansof

Manĝiperkulero. = Toeatwithaspoon

Ŝikantispertrebelavoĉo. = Shesangwith(in)averybeautifulvoice.

kunTheprepositionkunmeansthatoneistogetherwithsomebodyorisdoingsomethingwithsomebodyelse:

kun = with

Miiriskunlaamiko. = Iwentwiththefriend.

Miparoloskunli. = Iwilltalktohim.

postTheprepositionpostmeansthatanactiontakesplaceafteranotheraction,intimeorplace:

post = after

poste = afterwards,later

Livenispostmi. = Hecameafterme(afterIdid).

Miiraspostvi. = Miiraspostvi.

Mivenosposttrihoroj. = Hewillcomeinthreehours.

malantaŭ

malantaŭ = behind

Livenismalantaŭmi. = Hecamebehindme(walking/drivingalongbehind).

-ul-Thesuffix-ul-indicatesapersoncharacterizedbysomequality:

grandulo = alargeperson

malbonulo = abadperson

belulino = abeautifulwoman,abeauty

-ej-Thesuffix-ej-formsthewordforaplacewheresomethingregularlyhappens:

lernejo = school(placeforlearning)

kuirejo = kitchen(placeforcooking:kuiri–tocook)

laborejo = workplace

-ebl-Thesuffix-ebl-denotespossibility,andcorrespondstoEnglish"-able","-ible":

manĝebla = edible

videbla = visible

kompreneble = understandably(naturally,ofcourse)

eble = perhaps,maybe

malebla = impossible

Volitive(imperative):U-endingTheverbendingforacommand(imperative)is-u.

Thisformcanalsobeexpressedwithasubject:

Withthevolitivethesubjectisoftenomittedifitisthepronounvi:Venutuj!=Vivenutuj!Butthisomissionisonlypossibleinthemainclause,notinarelativeclause.

Manĝu! = Eat!,Eatup!

Iru! = Go!,Goon!

Lilernu! = Lethimlearn!

Nividu. = Let'ssee.

Learninggoalsgettoknowtheadverbending-Egettoknowtheimperativeending-Urepeattheuseofthepastandfuturetense(endings-ISand-OS)

RequireddidacticmaterialsComputerforplayingaudio

PreparationAudios1,2CopiesofM1CopiesofM2CopiesofM3CopiesofM4CopiesofM5CopiesofM6

Newwords

Block11(sessions21-22)

longe = long,foralongtime

sufiĉe = enough,sufficient

paroli = tospeak,totalk

mono = money

antaŭ = before,infrontof

kompreni = tounderstand

post = after

dolaro = dollar

poste = afterwards,later

riĉa = rich

ĝoje = joyfully,gladly

afero = thing,matter

tra = through

aŭ = or

strato = street

kanti = tosing

varma = warm

-EJ = thesuffixwhichformsthewordforaplacewheresomethingregularlyhappens

tago = day

-E = theendingforadverbs

kafo = coffee

kiel = how;as,like

kuko = cake

-U = theverbendingforimperative

Activityplan

20min HandouttheTextM1andlistentoAudio1.

Readandtranslateittogether.Askpupilstoeachreadtwosentencesandtotranslatethemagain.Whentheycometotheendofthetext,theystartfromthebeginning,thistimewithouttranslation.Theteacheronlyassistswiththecorrectpronunciationandhelpswiththetranslation,ifnecessary.

Pointoutthegrammarinthelesson:theending-Eandthesuffixes-EJ-,-EBL-.

5min Non-linguisticrecreationalgame

10min First,explainthenewgrammaticalelements.Theending-Esignifiesanadverb.Anadverbqualifiesaverbwhileanadjectivequalifiesasubstantive.Describetheuseoftheending-Uforimperativesandgiveafewexamplestorepeatthepasttense(-IS)andthefuturetense(-OS).

10min HandoutthedialogM2andexerciseM3.Readthedialogoutloudtothepupils.Pupilsfollowthedialogandnumberthescrambledsentencesinthecorrectorder.

Dividepupilsintopairsandaskthemtoreadthedialogandtotrytotranslateit.Askonepairtoreadthedialogoutloudandtotranslateit,linebyline.Helpwiththetranslation,ifnecessary.Thenaskthispairtoactoutthedialog,withouttranslatingitagain.Ifthereistime,youcanaskotherpairstoactoutthedialog.

10min

20min PupilsreadDialogM2onemoretime.ThenthenputthedialogsasideandcompleteM4withoutlookingatthedialog.Theirtaskistofillthegapswiththemissingwords.

5min Non-linguisticrecreationalgame

10min Worktogetherasaclassordividethepupilsingroups.PupilstranslatesentencesinM5intotheirnationallanguage.

Assignhomework

M1 Text

Enkafejo(1-aparto)AnakajMarkolongeparolisantaŭlalernejo.Posteiliĝojeiristralastrato.Estisvarmatago.Ilividiskafejonkajenĝikukojn.

–Nienirukajmanĝu–dirisMarko.

–Ĉuvihavassufiĉanmonon?

–Kompreneble,mihavascentdolarojn.

–Ho,viestasriĉa!

M2 Dialog

Julia

Petro

Julia

Petro

Julia

Petro

Petro,kielmikantas?

Belesedforte.Ĉuvipovasmalforte?

Mikomprenas.Eblemipovos.

Ĉuviŝataskukojnkajkafon?

Ho,jes.

Venukunmialkafejo.Nisidoskajparolosprigeamikoj.Mihavasmononporlakukojkajkafo.Lakafopormidevasestivarma.

M3 Exercise

Listenandaddanumber.

Petro:Ĉuviŝataskukojnkajkafon?

Julia:Mikomprenas.Eblemipovos.

Julia:Petro,kielmikantas?

Petro:Belesedforte.Ĉuvipovasmalforte?

Julia:Ho,jes.

Petro:Venukunmialkafejo.Nisidoskajparolosprigeamikoj.Mihavasmononporlakukojkajkafo.Lakafopormidevasestivarma.

M4 Exercise

Fillinthegaps.

Julia:Petro,kielmi ?

Petro: sedforte.Ĉuvipovas ?

Julia:Mikomprenas.Eblemipovos.

Petro:Ĉuviŝatas kajkafon?

Julia:Ho,jes.

Petro:Venukunmial .Nisidoskajparolosprigeamikoj.Mihavas porlakukojkajkafo.Lakafopormi estivarma.

M5 Translationexercise

Translatetoyournationallanguage.

Miŝataskantibelajnkantojn.Milernasmultematematikon,sednesciassufiĉe.Ilivenisrapideallalernejokajdevislernilonge.Surlastratomiirisrapidekajneparolismulte.Venurapidealmiahejmokajvipovosĝojeparolikunmi.

M6 Song

NemonosedamoHo,kionvifaras?demandasnunMarko.

Milegaslalibron,milernaslalingvon.

Ĉukunmivivenosalkafoamika?

Vitrinkoslakafon,paroloskunmi.

Midankas,hoMarko,miŝataslakafon,

seĝiestasbona,seĝiestasvarma.

Mitreŝatassidikunvienlaĉambro,

sednunminepovas,midirasalvi.

Melody:esperantofre.com

M7 Homework

Writeyourowndialog.

Learnallofthenewwordsbeforethenextclass.

Learninggoalspracticethegrammaroflesson3learnnewwords

RequireddidacticmaterialsComputerforplayingaudio

PreparationAudios3,4,5CopiesofM8CopiesofM9CopiesofM10CopiesofM11

Newwords

Block12(sessions23-24)

kelnero = waiter

-EBL = thesuffixwhichdenotespossibilityandcorrespondstoEnglish-able,-ible

porti = tocarry

-UL = thesuffixwhichformsthewordforapersoncharacterisedbysomequality

multaj = much,alot

per = with,bymeansof

denove = again

kie = where

serĉi = tolookfor,toseek

sen = without

unu = one

loko = place

rapida = fast,quick

alia = other,another

dormi = tosleep

vizaĝo = face

vojaĝi = totravel

fine = atlast,finally

banano = banana

forta = strong

apetito = appetite

voĉo = voice

gimnazio = secondaryschool,grammarschool,highschool

okazi = tohappen

saluton = hello,hi

scii = toknow(afact,howto)

restoracio = restaurant

cent = ahundred

Activityplan

5min SingtogetherthesongM6.

15min HandouttheTextM8andlistentoAudio3.

Readandtranslateittogether.Askpupilstoeachreadtwosentencesandtotranslatethemagain.Whentheycometotheendofthetext,theystartfromthebeginning,thistimewithouttranslation.Theteacheronlyassistswiththecorrectpronunciationandhelpswiththetranslation,ifnecessary.

5min Non-linguisticrecreationalgame

10min Break

10min HandouttheexerciseM9.Studentsreadthesentencesaboutthetextanddecidewhethertheyaretrueorfalse.

5min SingtogetherthesongM6.

5min Non-linguisticrecreationalgame

20min HandoutexerciseM10.ThenreadthedialogM11outloud.StudentsfollowthetextandfillinthemissingwordsinM10.

HandoutDialogM11.

Dividepupilsintopairsandaskthemtoreadthedialogandtotrytotranslateit.Askonepairtoreadthedialogoutloudandtotranslateit,linebyline.Helpwiththetranslation,ifnecessary.Thenaskthispairtoactoutthedialog,withouttranslatingitagain.Ifthereistime,youcanaskotherpairstoactoutthedialog.

Assignhomework

M8 Text

Enkafejo(2-aparto)Lakelneroalportismultajnkukojn.Ilimanĝiskajpostlamanĝolakelnerodenovevenis.

Markoserĉisenunuloko…serĉisenalia…Liavizaĝoestismalĝoja.Finelidirispermalfortavoĉo:

–Minehavasmonon.

Kiookazisposte?Ĉuviscias?

M9 Exercise

Arethesesentencestrue(+)orfalse(-)?Correctthefalseones.

AnakajMarkolongeparolisantaŭlakafejo.

Estisvarmatago.

Enlakafejoilividiskukojn.

Nienirukajtrinku–dirisMarko.

Mihavascentdolarojn–dirisAna.

Lakelneromanĝismultajnkukojn.

Markoserĉislamonon.

Linehavassufiĉanmonon.

M10 Exercise

Listenandfillinthegaps.

A:Saluton,miestas .Kiuviestas?

B:Saluton,miestas .Ĉuvivojaĝis ?

A:Trebone.

B:Kiel vivojaĝisdeMariboralni?

A:Trelonge.Nunmiŝatasmanĝi.

B:Nihavosmanĝonenrestoracio.Ĉuvi manĝibananojn?

A:Jes.Kionnifarosposte?

B;Niirosal geamikojdormieniliajhejmoj.

A:Ĉekiuamikomidormos?

B:Mividossurla .ĈeLinda.

A:Ĉuŝihavasgefratojn?

B:Jes.Ŝi fratonLeon.

A:Kialiestaskajkionlifaras?

B:Li gimnaziulo.

A:Bone,ankaŭmiestas.Nibone .

B:Bonanapetiton.Nunmidevasiri.Saluton.

A: .

M11 Dialog

A

B

A

B

A

B

A

B

A

B

A

B

A

B

A

B

A

Saluton,miestasAna.Kiuviestas?

Saluton,miestasPetro.Ĉuvivojaĝisbone?

Trebone.

KiellongevivojaĝisdeMariboralni?

Trelonge.Nunmiŝatasmanĝi.

Nihavosmanĝonenrestoracio.Ĉuviŝatasmanĝibananojn?

Jes.Kionnifarosposte?

Niirosalnovajgeamikojdormieniliajhejmoj.

Ĉekiuamikomidormos?

Mividossurlapapero.ĈeLinda.

Ĉuŝihavasgefratojn?

Jes.ŜihavasfratonLeon.

Kialiestaskajkionlifaras?

Lilernasengimnazio.

Bone,ankaŭmi.Niboneamikos.

Bonanapetiton.Nunmidevasiri.Saluton.

Saluton.

M12 Homework

TranslateText7andlearnthenewwordsbyheart.

Writeashortdialoguewiththewordsyoualreadyknow.

Learninggoalsgettoknowtheuseoftheprepositionsperandkungettoknowanewsuffix-EBL-

RequireddidacticmaterialsComputerforplayingaudio

PreparationAudios6,7CopiesofM6CopiesofM13CopiesofM14CopiesofM15CopiesofM16

Newwords

Block13(sessions25-26)

kie = where

interreto = Internet

leciono = lesson

interese = interesting

biciklo = bicycle

moderna = modern,fashionable,trendy

Activityplan

20min HandoutDialogM13.

Dividepupilsintopairsandaskthemtoreadthedialogandtotrytotranslateit.Askonepairtoreadthedialogoutloudandtotranslateit,linebyline.Helpwiththetranslation,ifnecessary.Thenaskthispairtoactoutthedialog,withouttranslatingitagain.Ifthereistime,youcanaskotherpairstoactoutthedialog.

5min Non-linguisticrecreationalgame

10min Explainthenewgrammaticalelements.TheprepositionsPERandKUNareinmanylanguagesoneandthesameandtheyarenoteasilydistinguishedwhentheyareinseparatefunctions.

5min HandouttheexerciseM14.Pupilsputthewordsinthecorrectorderandcreatesentences.

5min HandouttheexerciseM15.Pupilstranslatethesentencesaloneorinpairs.

10min Break

20min Askpupilstoplayashortsketchfromthepreviouslesson.Creategroupsof3pupils.Ingroups,pupilsfirstreadandtranslateSketchM16.

5min Non-linguisticrecreationalgame

5min SingtogetherthesongM6.

Assignhomework

M13 Dialog

Ivo

Maria

Ivo

Maria

Ivo

Maria

Ivo

Maria

Ivo

Kievividisfacilanlingvolecionon?Mivolaslernirapide.

EnlalernolibrokiuneldonisInter-kulturo.

Ĉuestaskompreneblajdemandoj?

Ankaŭrespondojestaskompreneblajkajparoleblaj.

Kielgeinstruistojinstruas?

Iliinstruassenlibrojsedperinterretajlecionoj.

Interese.Modernajmetodoj.Miŝataskajmilernosperviametodo.

Enlakursooniankaŭkantaskajĝojelernasvortojn.

Miirasenskribiminallakurso.

M14 Exercise

Putthewordsincorrectorderandmakequestions.

1–demandoj/estas/ĉu/kompreneblaj?

2–instruas/geinstruistoj/kiel?

3–vidis/lecionon/kie/vi/facilan?

M15 Translationexercise

Milernasperlernolibro,lilernasperinterreto.Ŝiirasperbiciklokunamikino.Liirasperamikinokunbiciklo.Kunkiuviamikas?Perkiovimuzikas?Kunkiuvikantas?

M16 Sketch

Patrino

Infano

Patrino

Infano

Patrino

Patro

Patro

Infano

Patrino

Infano

Patro

Infano

Patrokajpatrino

Minevolasmanĝi(alinfano)

Manĝu!

Minevolas!

Manĝu!Estubona!Manĝu!

Minevolasmanĝi.Minevolasestibona.

(allapatro)

Ĉuvividas?Linevolasmanĝi.Linevolasestibona.

(allapatrino)

Jes.Mividas.Lidiraskelinevolasmanĝi.Lidiraskelinevolasestibona.

(allainfano)

Ĉuvivolasmanĝi?Ĉuvivolasestibona?Videvasmanĝi.Videvasestibona.

Ne,minevolasmanĝi.Ne,minevolasestibona.Minedevasmanĝi.Minedevasestibona.Kiudiraskemidevasmanĝi?Kiudiraskemidevasestibona?

Ĉuvinepovasmanĝi?

Mipovas.Minevolas.Mipovasmanĝi.Minevolasmanĝi.Mipovasestibona.Minevolasestibona.Mipovasdiri,keminevolasmanĝi.Mipovasdirikeminevolasestibona.

Vinepovasdiri,kevinevolasmanĝi.Videvasmanĝi!

(elprenaslibron,lernolibrondeEsperanto)

Minedevasmanĝi.Minehavastempon.MilernasEsperanton.

(kune)

Linehavastempon.LilernasEsperanton.

M17 Homework

Learnnewwordsbyheart.LookagainatthewordsinLessons1and2.

Createsentencesonthecomputer.Create5sentenceseveryday–translateandwritedownifthesentenceiscorrect.

Learninggoalsgettoknowthesuffix-EJ-andthesuffix-UL-repeatthesuffix-EBL-

RequireddidacticmaterialsComputerforplayingaudio

PreparationAudio8CopiesofM18CopiesofM19CopiesofM20ColouredwordcardsM21CopiesofM22

Block14(sessions27-28)

Activityplan

20min HandouttheexerciseM18.AskpupilstocompletethesentenceswhileyoureadthedialogM19outloud.

HandoutDialogM19.

Dividepupilsintopairsandaskthemtoreadthedialogandtotrytotranslateit.Askonepairtoreadthedialogoutloudandtotranslateit,linebyline.Helpwiththetranslation,ifnecessary.Thenaskthispairtoactoutthedialog,withouttranslatingitagain.Ifthereistime,youcanaskotherpairstoactoutthedialog.

5min Non-linguisticrecreationalgame

5min Explaintheuseofthesuffixes-UL-and-EJ-.

10min Break

20min HandouttheexerciseM20.Revisethemeaningofthesuffixes-EJ-,-UJ-and-EBL-.

HandoutcardsM21.Pupilsformpairsandcompletetheexercisebyaddingsuffixestothewords.

Examples:

-EJ:lernejo,sidejo,parolejo,kantejo,laborejo,kuirejo-EBL:videbla,komprenebla,portebla,serĉebla,havebla,videbla-UL:grandulo,malbelulino,malriĉulo,belulino

5min Non-linguisticrecreationalgame

10min HandouttheexerciseM22andaskpupilstocompleteit.

10min Singtogethersomeofthesongs.

Assignhomework

M18 Exercise

Fillthegapswithoneofthethreewords:Bone,Hejmo,Jes,portas,tablon,libro,portas,povas,librojn.

Petro:Kionvi ?

Ana:Miportaslibrojn.Miŝataslegi .

Petro:Ĉuvi donialmilibronporlegi?

Ana: .Kievilegosĝin?

Petro:Enmia .Tiemihavasgrandan ,seĝonkajlampon.

Ana:Unu neestaslegebla.

Petro: .Ĝinminelegos.

M19 Dialog

Petro

Ana

Petro

Ana

Petro

Ana

Petro

Kionviportas?

Miportaslibrojn.Miŝataslegilibrojn.

Ĉuvipovasdonialmilibronporlegi?

Jes.Kievilegosĝin?

Enmiahejmo.Tiemihavasgrandantablon,kajseĝon.

Unulibroneestaslegebla.

Bone.Ĝinminelegos.

M20 Exercise

Formwordsandwritetheminthecorrectcolumn.

-EJ- -UL- -EBL-

M21 Colouredwordcards

ej ul

ebl a

o ino

lern sid

parol kuir

labor kant

vid malriĉ

port serĉ

hav vid

grand malbel

belul kompren

M22 Exercise

Completethesentences.

e.g.Markonehavassufiĉanmonon.

Mitrinkas .

Nividis .

Liafratokantos .

Anamanĝas .

Lernantokomprenas .

M23 Homework

Learnallwordsofthelesson3byheart.

LookagainatthewordsinLessons1,2and3.

Write5sentenceswithword-endings-ej-,-uj-and-ebl-.