8. kontrolli nervor i ventilimit te mushkerive

8/14/2019 8. Kontrolli Nervor i Ventilimit Te Mushkerive

1/31

18/02/2009 Mr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 1

Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci

Sistemire

spirator


2/31

Objektivat msimore

T sqarohet origjina e ritmit respirator themelor dhe

dallimi n mes t qendrs respiratore n medul dhe

qendrs pneumotaksike (kontrolli i pavarur nga vagusi).

rego e e e qen rave era n rym marr e T prshkruhen dhe t jepen shembuj t reflekseve t

cilat marrin pjes n kontrollin e frymmarrjes.



Sistemire

spirator


3/31

Kontrolli nervor i ventilimit t mushkrive

realizohet duke ndryshuar parametrat q e-

frekuencn e frymmarrjes-(f).



Sistemire

spirator


4/31


grupe t mekanizmave nervor: Rregullimi i vullnetshm

18/02/2009 Mr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci 4Dr.sc. Hatixhe Latifi-Pupovci

Sistemire

spirator


5/31

Rregullimi automatik i ventilimit

Realizohet prmes dy grupe t qendrave:

Qendrat respiratore n medull

Qendrat respiratore n pons


Sistemire

spirator


6/31


Figure 42.26 Automatic control of breathing


Sistemire

spirator


7/31



Sistemire

spirator


8/31



Sistemire

spirator


9/31

Qendrat respiratore n medull

respiratore n medul:

Qendra respiratore dorzale (QRD) - ang. DRG

Qendra respiratore ventrale (QRV) ang.


Sistemire

spirator


10/31

Qendrat respiratore dorzale

Qendra res iratore dorzale sht n ru ineuroneve t lokalizuara afr rrnjs s nervit t IXkranial.

Ndr she uhet endr ins iratore me enseimpulset nga ajo stimulojn muskujt inspirator).


Sistemire

spirator


11/31


eurone e eren e nga o qen r rgo n mpu se

deri n trupat e neuroneve motorike respiratore. et nervore q marr n p es n nsp r m onverg o n

n neuronet motorike t n.frenikt lokalizuara n

motorike interkostale.


Sistemire

spirator


12/31


,mndodh inspirimi. q muskujt inspirator do t relaksohen ekspirimi i

. Inervimi reciprok - neuronet motorike pr muskujt

aktivizuara neuronet motorike pr muskujt inspirator,

.


Sistemire

spirator


13/31


Ritmi i QRD bn q ritmi i frymmarrjes t jet 12-

zgjat 2 sekonda dhe fazn ekspiratore 3 sekonda.

Frymmarrja me frekuenc t till quhet eupnoea.


Siste

mire

spirator


14/31



Siste

mire

spirator


15/31

Qendrat respiratore ventrale

rrjet e neuroneve inspiratore dhe neuroneve

trunor) n kufirin medull/pons.

s qet. t rritura nevojat pr ventilim. Esht shum e

.


Siste

mire

spirator


16/31



Siste

mire

spirator


17/31


modifikojn aktivitetin e qendrs respiratore dorzale

.dy qendra q ndikojn n frymmarrje:

Qendra apneustike Qendra pneumotaksike


Siste

mire

spirator


18/31


Qendra a neustike arandalon k en e neuroneveinspiratore, ashtu q sgurojn nj efekt shtes

ins irator. Qendra pneumotaksike inhibon QRD ashtu qk neuronet ins iratore, ra edhe kohz at en e

inspirimit. Qendra pneumotaksike n nj moment t caktuardominon qendrn apneustike, ashtu q ndihmon

ndaljen e inspirimit dhe paraqitjen e ekspirimit.


Siste

mire

spirator


19/31

Kontrollimi nervor i frymmarrjes

Deri von sht menduar QRD sht prgjegjsepr ritmin bazik t frymmarrjes.

Regjioni i kompleksit te pre-Btzingerit Rezultati sht nj ritm rregular i inspirimit dheekspirimit por kombinimi frekuenc/thellsi e

frymmarrjes ende nuk sht optimal. Ky ritm modulohet nga aktiviteti i qendrsapneustike dhe pneumotaksike ku kombinimi

frekuenc/thellsi e frymmarrjeve rregullohet ngaqendra apneustike e cila merr informata ngamushkrit.


Siste

mire

spirator


20/31

Ndikimi i qendrave t larta t trurit n frymmarrje

po a a us e qe a o a e u o

n ritmin e qendrave respiratore.Emocionet e forta, dhembja dhe ndryshimi i temperaturs e

ndr sho n frekuencn res iratore dhe ritmin:

Hidhrimi shkakton ndaljen (mbajtjen ) e fryms. Ngacmimet shkaktojn rritjen e frekuencs.

Ulja e temperaturs mund t shkakton apnoea (ndaljen e

fryms).

frymmarrjes.


Siste

mire

spirator


21/31

Rregullimi i vullnetshm i ventilimit

frymmarrjes jan t lokalizuara n korteksin cerebral

dhe dr o n im ulse n neuronet res iratore rmestraktit kortikospinal.

Inte ron fr mmarr en at ve rimeve t

vetdijshme sic jan t folurit, t knduarit dhefryerjes s hundve.

Kto veprime t filluara nga korteksi cetrebral dhe

paracerebral, shkaktojn ndaljen e prkohshme tfrymmarrjes automatike.


Siste

mire

spirator


22/31

Rregullimi i vullnetshm i ventilimit

Korteksi motorik n mnyr direkte stimulon neuronetmotorike t muskujve inspirator (duke anashkaluar

qendrat medullare) kur ne dshirojm q n mnyr t . .

dshirojm t mbajm frymn ose t ndryshojm

Megjithat, aftsia yn q t mbajm frymn sht ekufizuar endrat res iratore automatikisht rifillo nfrymmarrjen kur koncentrimi i CO2 n gjak arrin vlerat

kritike.


Siste

mire

spirator


23/31

Rregullimi i ventilimit gjate aktivitetit fizik


Siste

mires

pirator


24/31


Nga sinjalet q arrijn nga dy lloje t receptorve

senzorik:

Kemoreceptort: monitorojn koncentrimin e

prshtasin ventilimin varsisht nga nevojat e.

Receptort n mushkri: monitorojn

e mushkrive.


Siste

mires

pirator


25/31



Siste

mires

pirator


26/31



Siste

mires

pirator


27/31

Reflekset respiratore

Ndrmjetsohen nga vagusi dhe vijn si pasoj e ngacmimit t.3 llojeve t receptorve.

Receptort n tendosje :ecep or q reago n nga a , e m e n zuara me ame r ma n

muskulatur e lmuar.Vllimet mushkrore Rregullojn karakteristikat e frymmarrjes

Receptort q reagojn n materiet irituese:Prgjigje e shpejt me fijet me diametr t vogl, mbaresa t lira nervore n

Frekuencn e frymmarrjes Frymmarrje rapide , frymmarrje e sfocuar.

Receptort n form t fijeve C:e o a pam e n zuara n a rs ap ar ve pu monar.

Dmtimi Frymmarrje rapide , konstriksion laringeal dhe sekreti t mukusit.


Siste

mires

pirator


28/31

Receptort n rrugt e frymmarrjes dhe n mushkri

.


Siste

mires

pirator


29/31

Refleksi i Hering-Breuerit refleksi i inflacionit

Ky refleks kufizon inspirimin dhe i mbron mushkrit.

Gjat inspirimit stimulohen receptort n tendosje

. Receptort drgojn impulset n qendrat respiratore

. Kto sinjale inhibojn inspirimin e mtutjeshm dhe

. Kur mushkrit kthehen n pozitn e mparme ,

prsri fillon inspirimi tjetr.


Siste

mirespir

ator


30/31

Refleksi i Hering-Breuerit refleksi i inflacionit


Siste

mirespir

ator


31/31

Reflekset res iratore n iritim

Stimulohen me aktivizimin e receptorve q prgjigjen n

. . . ,inhalimi i tymit t duhanit, pluhurit ose errave t dmshme.

Kta receptor drgojn sinjale n qendrat respiratoreprmes fijeve aferente t nervit vagus.

Nse jan t stimuluar receptort n hapsirn e hundsather do t induktohet teshtitja.

induktohet kollitja.

do t ngushtohen dhe do t paraqiten vshtirsit nfrymmarrje.


Siste

mirespir

ator

8. kontrolli nervor i ventilimit te mushkerive

Documents