5. user_guide_eab_8.1.pdf

8/18/2019 5. User_Guide_EAB_8.1.pdf

1/25

Vodič za korisnika

za

Program ENSI ® EAB

Verzija 8.1

15.08.2009

ENSI

EABSoftware

www.ensi.no

ENSI® 2009 – Copyright


2/25

ENSI® EAB Software 8.1 User Guide

ENSI © 2009 Page 2

Sadržaj

1 Uvod ........................................................................................................................................ 3

2

POČETAK ................................................................................................................................ 3

2.1

Instalacija.................................................................................................................................. 3

2.2

Pokretanje ................................................................................................................................ 3

2.3

Licenca ..................................................................................................................................... 4

3

Glavni meni ............................................................................................................................. 5

4

Rad sa projektima ................................................................................................................... 5

4.1

Novi projekt ............................................................................................................................... 5

4.2

Opšti podaci .............................................................................................................................. 6

4.3

Otvaranje projekta .................................................................................................................... 8

Omotač zgrade .................................................................................................................................... 8

5

Kratak opis zgrade .................................................................................................................. 9

5.1 Konstrukcija zgrade .................................................................................................................. 9

5.2 Raspored zauzetosti i grijanja ................................................................................................... 9

6

Grijanje .................................................................................................................................. 10

7 Ventilacija (Grijanje) ............................................................................................................. 12

8

Potrošna topla voda ............................................................................................................. 14

9

Ventilatori, Pumpe i Osvjetljenje ......................................................................................... 16

10 Razni potrošači iskoristivi i neiskoristivi ............................................................................ 17

11

Hlađenje i Vanjski potrošači ................................................................................................ 17

12

Rezultati................................................................................................................................. 18

12.1

Budžeti za energiju i snagu ..................................................................................................... 18

12.2

Mjere ...................................................................................................................................... 19

12.3

ET - kriva ................................................................................................................................ 21

12.4

Godišnja potrošnja energije .................................................................................................... 22

12.5

Gubici toplote .......................................................................................................................... 23

13 Štampanje i snimanje (čuvanje) projekata .......................................................................... 23

13.1

Ekran sačuvati sliku ................................................................................................................ 23

13.2 Štampanje izvještaja ............................................................................................................... 23

13.3 Snimanje (čuvanje) projekata ................................................................................................. 24

13.4

Pomoć .................................................................................................................................... 25


3/25


ENSI © 2009 Page 3

1 UvodProgram ENSI® EAB je prilagođen za brze proračune energetskog stanja postojećih i novih zgrada.

Sledeća poglavlja opisuju instalaciju programa i daju objašnjenja različitih programskih prozora/ikona,

glavne funkcije i mogućnosti, kao i način korištenja programa. Detaljniji podaci o parametrima,

definicijama i načinu procjenjivanja mjera energetske efikasnosti mogu se naći u fajlu „Help” koji je dio

programa1.

2 POČETAK

2.1 Instalacija

Da bi program ispravno radio, instalacija se mora izvršiti sa orginalnog CD-a na kome se nalazi ENSI®

EAB program. Da bi ste instalirali program potrebno je da kliknite dvaput na set up file „EAB Software

xx 8.1.exe”. Program je predpodešen da se instalira u direktorijum „Program files”. Prilikom instalacije,

korisnik može izabrati bilo koji drugi direktorij za instalaciju programa (ovo se preporučuje za korisnikeWindows Vista).

2.2 Pokretanje

Pokretanje programa:• Kliknite na dugme START

• Izaberite PROGRAMS: „ENSI EAB Software xx 8.1”

• Kliknite na ikonicu „ENSI EAB xx 8.1” (za korisnike Windows XP)

Pokretanje programa za korisnike Windows Vista:

• kliknute desnom tipkom miša na ikonicu

programa „ENSI EAB xx 8.1.exe”

• izaberite „Run as administrator ”

(ponavljati svaki put prilikom pokretanja

programa)• ili podesiti Privilege level datoteke „ENSI

EAB xx 8.1.exe” u

Properties>Compatibility to level ”Run

this file as administrator”

1 Help fajl je na engleskom jeziku


4/25


ENSI © 2009 Page 4

2.3 Licenca

Za program ENSI® EAB je potrebna licenca. Potrebno je da imate posebnu datoteku (fajl) sa licencom

da bi ste mogli da pokrenete ovlaštenu (registrovanu) verziju programa. Kada prvi put pokrenete

program pojaviće se sledeći prozor:

Kliknite na dugme „OK” da bi ste prešli na sledeći prozor:

Unesite ispravno svoje ime i adresu e-pošte (e-mail) i potom kliknite na dugme „Save Registration

File”. (da bi sačuvali registracioni fajl u Windows Vista domeni morate pokrenuti računar kao

administrator, pogledajte poglavlje 3).

Pojaviće se prozor sa potvrdom da je registraciona datoteka (fajl) snimljena (sačuvana):

Napomena: Sačuvana registraciona datoteka se nalazi u istom direktoriju u kome je instaliran

program.

Pošaljite e-poštom (e-mail) „EAB Software_reg.txt”-datoteku ENSI-u i mi ćemo vam poslati datotekusa licencom.

Snimite datoteku sa licencom koju ste dobili od ENSI-a u direktorijum gdje ste instalirali program

„ENSI EAB Software xx 8.1”.Prilikom sledećeg pokretanja Vaš program će biti ovlaštena verzija ENSI EAB programa.


5/25


ENSI © 2009 Page 5

3 Glavni meniPomoću ikonica koje se nalaze na glavnom meniju možete pristupiti različitim modulima programa..

Sledeća slika prikazuje glavni meni i prozore kojima se pristupa pomoću odgovarajućih ikonica.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

1. Novi projekt 9. Ventilacija (grijanje)

2. Otvori projekt 10. Potrošna topla voda

3. Snimi projekt 11. Ventilatori, pumpe i osvjetljenje

4. Štampanje 12. Razni potrošači

5. Opšti podaci 13. Hlađenje i vanjski potrošači

6. Omotač zgrade 14. Budžet snage i energije / Mjere / ET-kriva / Gubici toplote

7. Kratak opis zgrade 15. Ekran sacuvati sliku

8. Grijanje 16. Pomoć

4 Rad sa projektima

4.1 Novi projekt

Prilikom pokretanja programa možete izabrati između „Novi projekat” i „Otvori projekat”. Ovo možete

uraditi na početnom prozoru kao i sa glavnog menija.


6/25


ENSI © 2009 Page 6

Ako izaberete „Novi projekat” pojaviće se prozor „Opšti podaci”,:

4.2 Opšti podaci

Važno je da prvo odredite naziv projekta (predpodešeno je da se projekat snimi u poddirektorijum,direktorijuma „Work”, istog naziva).

Dalji proračuni uzimaju standardne klimatološke podatke, standardne vrijednosti i tabele praznika koji

su dio programa, ili sam korisnik može kreirati datoteke sa standardnim vrijednostima i tabelama

praznika.

Sledeći korak je izbor standardnih vrijednosti sa padajućih menija:

• „Klimatski podaci”

• „Tip zgrade”

• „Standardni uslovi”

• „Tabela praznika”

Da bi ste dobili podatke o klimi za izabrani grad pritisnite dugme br 1, i pojaviće vam se sledeći

ekran (prozor):


7/25


ENSI © 2009 Page 7

NAPOMENA: Klimatološke podatke nije moguće mijenjati ili uređivati iz programa. Klimatološki podaci

se mogu, ako je potrebno, saom mijenjati direktno u klimatološkim datotekama (fajlovima).

Pritiskom na dugme br 2 otvarate prozor (ekran) „Standardni uslovi”:

Pritiskom na dugme „Uredi” mogu se mijenjati i ponovo snimiti referentne vrijednosti za standardne

uslove kao novi „Korisnikom određen” fajl (User defined file).

Pritiskom na dugme no 3 otvara se prozor sa podacima o praznicima:

Pritiskom na dugme „Uredi” mogu se mijenjati i snimiti podaci o praznicima kao novi „Korisnikom

određen” fajl..


8/25


ENSI © 2009 Page 8

4.3 Otvaranje projekta

Da bi ste radili sa prethodno snimljenim projektom izaberite „Otvori projekat” na početnom prozoru ili

sa glavnog menija.

Izaberite željeni projekat (*.prj fajl) sačuvan u jednom od poddirektorija „Work” direktorijuma.

Ako ne izaberete nijedan projekat, program će započeti novi projekat.

Nakon izbora postojećeg projekta, koristite ikonice da prođete kroz geometriju zgrade i različite

budžetske stavke za energiju, da napravite izmjene, proračune i da odštampate rezultate.

Omotač zgrade

Nakon što ste izvršili podešavanja u prozoru „Opšti podaci” kliknite na dugme i pojaviće se

prozor sa tabelom za unos geometrije zgrade koja se odnosi na pozicije zidova/prozora prema

stranama svijeta , krov i pod (omotač zgrade).


9/25


ENSI © 2009 Page 9

Prije pokretanja energetskih proračuna potrebno je da unesete podatke o omotaču zgrade u ovom

prozoru. Prvo unesite u gornjem dijelu prozora stvarne površine i stanje zidova, prozora, krova i poda.

U srednjem dijelu prozora dat je iznos ukupne površina fasade.

Nakon toga korisnik može, u donjem dijelu prozora koji se zovi „Mjere”, da unese podatke o mjerama

koje se odnose na omotač zgrade, odnosno smanjivati g i U-vrijednosti .

NAPOMENA: Da bi ste prešli na sledeć

i prozor („Kratak opis zgrade“) morate unijeti podatke zanajmanje jednu orjentaciju (stranu svijeta), krov i pod.

5 Kratak opis zgrade

5.1 Konstrukcija zgrade

Podaci o grijanoj/hladjenoj površini, zapremini i toplotnom kapacitetu se moraju unijeti, dok podaci o

spoljašnjim zidovima, prozorima, površinama krova i poda bivaju automatski preneseni sa prethodnog

prozora gdje su unošene tačne mjere.

5.2 Raspored zauzetosti i grijanja

U sledećim poljima je moguće promijeniti vrijednosti toplota koju odaju osobe (metabolička toplota),

odgovarajući rasporedi zauzetosti i grijanja.


10/25


ENSI © 2009 Page 10

6 Grijanje

Nakon što ste završili unos podataka u prozoru „Kratak opis zgrade” pritiskom na dugme

prelazite na prozor „Grijanje”.

Postojeće stanje zgrade za koju se radi proračun se unosi u kolonu „Stvarni”. Prilikom pokretanjaprograma, predpodešene vrijednosti u „Stvarni”, „Osnova” i „Mjere” su iste kao u koloni „Standard”.

Ako se postojeće stanje u zgradi razlikuje od standardnih vrijednosti, treba promijeniti vrijednosti u

„Stvarni”, direktnim unošenjem ili pomoću ikonica za fino podešavanje (podaci za: U-zida, U-

prozora, U-krova, U-poda i ukupni dotoci od sunca se mogu mijenjati samo u tabelama za geometriju

zgrade). Nakon što ste podesili sve podatke za kolonu „Stvarni” sračunata potrošnja energije za

grijanje će se pojaviti u poslednjem redu „Korištena energija”.

Ako se stvarni radni uslovi razlikuju od projektnih uslova onda će i ostvarene uštede odstupati od

proračunskih. Da bi se izbjegli nesporazumi oko ostvarenih i proračunskih ušteda energije izuzetno je

važno da se vlasnik zgrade i auditor usaglase oko zahtjevanih radnih uslova ili tzv. „Osnove”. Ako je

stvarna unutrašnja temperatura preniska, npr. dio opreme se ne koristi, izračunata zahtjevana energija

bazirana na projektnim (termofizičkim) uslovima u zgradi i usvojeni režim rada sistema se trebajukoristiti kao „Osnova“ da bi se dobili tačne proračunske uštede od postavljenih energetskih mjera.

Ovakve, nove zahtjevane vrijednosti trebaju biti unesene u kolonu „Osnova”.

U koloni „Mjere” korisnik može opisati mjere promjenom odvorarajućih parametara. Sračunate uštede

u kWh/m2 godišnje će se pojaviti u koloni „Uštede”, a ukupna potrošnja energije nakon provedenih

mjera će se pojaviti u poslednjem redu „Korištena energija” u koloni „Mjere”.

Za svaku od budžetskih stavki (Ventilacija, Potrošna topla voda, Ventilatori i pumpe, Osvjetljenje i

Razni) program radi na isti način kao i za „Grijanje”. Za budžetske stavke „Hlađenje i vanjski potrošači”


11/25



Korištena energija se treba unijeti direktno u modul „Hladjenje i vanjski potrošači“ da bi se dobio

ukupnan energijski budžet.


12/25



7 Ventilacija (Grijanje)

Za ventilaciju je moguće koristiti ili glavni prozor i unijeti ukupan protok vazduha ili unositi podatke za

svaki ventilacioni sistem u zgradi posebno.

Ako ste pritisnuli dugme „Ventilacioni sistemi”, otvoriće vam se novi prozor u kome možete unositi

podatke za svaki ventilacioni sistem u zgradi.


13/25




14/25



Potrebno je unijeti podatke za radno vrijeme, protok vazduha, povrat toplote, temperaturu dobave isnagu ventilatora posebno za svaki ventilacioni sistem. Uneseni podaci će biti preračunati na jedan

prosječni sistem i preneseni u glavni prozor ventilacije. Na osnovu ovih podataka program će

sračunati potrošnju energije za „Ventilaciju (grijanje)”.

Ako zgrada nema vještačku ventilaciju u toku „Radnog vremena” unesite vrijednost 0. Potrebe za

energijom se automatski prikazuju kao 0 kWh/m², i ostali parametri se ne mogu podešavati.

Ako želite da procjenite ugradnju vještačke ventilacije u zgradu u kojoj je prije nije bilo, unesitevrijednosti parametara novog ventilacionog sistema direktno u kolonu „Osnova”.

8 Potrošna topla voda

Prozor „Potrošna topla voda” je prikazan na slici ispod:

Najveću istovremenu snagu za PTV možete unijeti u slijdeću tabelu:


15/25




16/25



9 Ventilatori, Pumpe i Osvjetljenje

Ovaj prozor, prikazan na slici ispod, se odnosi na dvije budžetske stavke „Ventilatori i Pumpe” i„Osvjetljenje”:

NAPOMENA: Potrošnju pumpi za hlađenje u kWh/m²year morate posebno unijeti.

Najveću istovremenu snagu za rasvjetu možete unijeti u sledeću tabelu:


17/25



10 Razni potrošači iskoristivi i neiskoristivi

Budžetska stavka „Razni” je podijeljena na dva dijela; iskoristivi i neiskoristivi.

Najveću istovremenu snagu za različite potrošače možete unijeti u sledeću tabelu:

11 Hlađenje i Vanjski potrošači

Potrebna energija budžetskih stavki „Hlađenje” i „Vanjski potrošači” se trebaju direktno unositi.Za detaljne proračune ovih budžetskih stavki mogu se koristiti specijalizovani programi ili drugi načini

proračuna.

Detaljni proračuni potrošnje energije za „Hlađenje” će biti uključeni u sledeću verziju programa ENSI®EAB.


18/25



12 Rezultati

12.1 Budžeti za energiju i snagu

Kada popunite kolone „Stvarno”, „Osnova” i „Mjere” za sve poračunske stavke, kliknite na zelenuikonicu „Rezultati” da bi ste dobili rezultate za „Budžet za energiju i snagu”.

Prozor „Budžet za energiju” sadrži sračunatu potrošnju energije za „Stvarno”, „Osnova” i „Nakon

mjera” u kWh/m2 grijane/hladjene površine i u kWh/god.

Informacija o godišnjoj korištenoj energiji u kWh/m2 za istu zgradu, ali za standardne referentne

vrijednosti se nalazi u koloni „Standard”.

Klikom na „Budžet za snagu”, pojaviće se odgovarajući proračun za najveću istovremenu snagu za

svaku od budžetskih stavki posebno.


19/25



Za svaku od kolona „Stvarno”, „Osnova” i „Nakon mjera” prikazana je i specifična snaga u W/m2

grijanog/hlađenog prostora kao i ukupno potrebna snaga u kW. Podaci za PTV, Osvjetljenje i Razne

potrošače će biti preračunati ukoliko su korisniku na raspolaganje ulazni podaci o najvećoj

istovremenoj snazi za ove stavke.

Predpodešenu spoljnu projektnu temperaturu (SPT) možete promjeniti pomoću klizača. Snaga

potrebna za grijanje i ventilaciju će biti automatski preračunata. Razlika između standardne SPT

(Spoljne projektne temperature) i unešene SPT ne bi trebala da bude veća od ± 20%.NAPOMENA: Promjena SPT neće biti snimljena u datoteku (fajl) projekta.

12.2 Mjere

Izborom kartice „Mjere” dobiva se pregled mjera sa sračunatim godišnjim uštedama u kWh/m2 ukupne

grijane/hlađene površine zgrade i u kWh/a za svaki parametar. Takođe je sračunata i zbirna ušteda za

sve mjere.


20/25



Na potrošnju energije za grijanje takođe utiču i mjere preduzete na Osvjetljenju i Raznim potrošačima.

Rezultujuće neto godišnje uštede (kWh/a) su prikazane i koloni „Stvarno”.

Izborom jedne od mjera u koloni „Parametar” možete preimenovati mjere ili dati njen opis u bijeloj ćeliji„Mjere”. Ovaj novi opis će biti uključen u štampane izvještaje.


21/25



12.3 ET - kriva

Program EAB računa ET-krivu, koja se koristi za praćenje potrošnje energije, za 3 slučaja, „Stvarno”,

„Osnova” i „Nakon mjera”.

Izračunata potrošnja energije za grijanje i ventilaciju se može uporediti sa „Kalibracionom linijom” koju

se odredio korisnik na osnovu stvarnih mjerenja. Nakon toga korisnik može mijenjati različite računske

parametre u programu da bi kalibrisao model, sve dok se sračunata (puna) linija „Stvarne” potrošnje

ne poklopi sa zelenom kalibracionom linijom.


22/25



Postavljanjem kursora na ET-krivu možete očitati tačne vrijednosti. U ćeliji sa tekstom koja prati

kursor su prikazani spoljna temperatura i sedmična potrošnja energije za izabranu tačku.

Desnim klikom na površinu dijagrama možete snimiti ET-krivu. Slika će biti snimljena u .bmp formatu

na željenom direkotrijumu (predpodešen je direktorijum „Work” gdje je program instaliran):

12.4 Godišnja potrošnja energije

„Godišnja potrošnja energije” prikazuje godišnju potrošnju energije za stavke „Stvarno”, „Osnova” i

„Nakon mjera” u vidu dijagrama-stupaca podijeljenih na određene budžetske stavke.


23/25



12.5 Gubici toplote

U prozoru „Gubici toplote” su prikazani gubici toplote preko različitih dijelova sistema. Koeficijent

gubitka toplote H (W/K) i specifični koeficijnet gubitka toplote H´ (W/m2K grijane/hlađene površine) su

prikazani za kolone „Stvarno” i „Nakon mjera”.

13 Štampanje i snimanje (čuvanje) projekata13.1 Ekran sačuvati sliku

Ikonica „Ekran sačuvati sliku” se koristi za snimanje (čuvanje) izabranog dijela ekrana. Predpodešeno

je da se slika snimi (sačuva) u poddirektorijumu, direktorijuma „Work” gdje je program instaliran,

nazvan kao i trenutni projekat.

13.2 Štampanje izvještaja


24/25



Da bi odštampali izvještaj pritisnite dugme

„Štampanje izvještaja” nakon čega će Vam se

otvoriti prozor iz kojeg možete pregledati i

odštampati izvještaje sa klimatološkim

podacima, tabele praznika, geometriju zgrade

kao i sve proračune.

Takođe je moguće odštampati samo određenu

stranicu, kao i cjelokupan izvještaj.

13.3 Snimanje (čuvanje) projekata

Da bi ste snimili (sačuvali) novi ili izmjenjeni projekat kliknite na dugme „Snimiti” na glavnom meniju.

Predpodešeno je da se datoteka (fajl) snimi sa ekstenzijom .prj u poddirektorijum, direktorijuma „Work”gdje je program instaliran, pod istim nazivom kao i sam projekat. Korisnik može izmijeniti ovu putanju

ili naziv datoteke.

Kada zatvarate program, a niste snimili tekući projekat, pojaviće se sledeći prozor:


25/25


13.4 Pomoć

Pritiskom na dugme „Pomoć” otvoriće se dokument u PDF formatu u kome se nalaze definicije,

detaljna objašnjenja različitih prozora i parametara, informacije za podršku (pomoć) i savjeti za

procjenu različitih energetskih efikasnosti.

5. user_guide_eab_8.1.pdf

Documents