&¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %Ëqk...

47
CҨP CӬU PHҦN VỆ GS.TS NguyӉn Gia Bình vƠ cӝng sự Khoa Hӗi sӭc tích cực BV Bҥch Mai

Upload: phamthu

Post on 15-Jul-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

C P C U PH N VỆ

GS.TSăNguy năGiaăBìnhăvƠăc ngăsựă KhoaăH iăs cătíchăcựcăBVăB chăMaiă

Page 2: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Đ IăC NGă • Ph nă ngăph năv ăcóăth ădi năraăởăb tăc ăđơuăv iăb tăkỳălo iăthu căhoặcăd ănguyênănƠoă(thu căhoặcăhóaăch tădùngătrongăchẩnăđoánăvƠăđiềuătr ă,ăth căĕn,ăhóaămỹăphẩm,cônătrùngăđ tầ.)ă

• Di năbi nălơmăsƠngăphongăphú,ăph căt pă,ăkhóăl ờngătr că

• c nănhậnăbi tăs măcácătìnhăhu ngăph căt păcóăth ăx yăraăđ ngăthờiăsẵnăsƠngăc păc uăk păthờiăhi uăqu ă

Page 3: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Đ NHăNGHƾAăCọNăPH CăT P

• Ph nă ngăd ă ngă(allergicăreactions) • Ph nă ngăquáămẫnă(hypersentsitivityăreactions) • Ph năv ă(anaphylaxis) • Ph nă ngăph năv ă(anaphylacticăreactions) • Ph nă ngăd ngăph năv ă(anaphylactoidă

reations)

Page 4: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

NguyênănhơnăngƠyăcƠngănhiềuă • Foods:Bananas, beets, buckwheat, Chamomile tea, citrus fruits, cow’s milk,* egg whites,* fish,*

kiwis, mustard, pinto beans, potatoes, rice, seeds and nuts (peanuts, Brazil nuts, almonds,

hazelnuts, pistachios, pine.nuts, cashews, sesame seeds, cottonseeds, sunflower seeds, millet

seeds),* shellfish*

• Venoms and saliva: Deer flies, fire ants, Hymenoptera (bees, wasps, yellow jackets, sawflies),*

jellyfish, kissing bug (Triatoma), rattlesnakes

• Antibiotics: Amphotericin B (Fungizone), cephalosporins, chloramphenicol ,ciprofloxacin ,

nitrofurantoin (Furadantin), penicillins,* streptomycin, tetracycline, vancomycin (Vancocin)

• Aspirin and nonsteroidal anti-inflammatory drugs*

• Miscellaneous other medications

• Allergy extracts, antilymphocyte and antithymocyte globulins, antitoxins, carboplatin (Paraplatin),

• corticotropin (H.P. Acthar), dextran, folic acid, insulin, iron dextran, mannitol (Osmitrol),

methotrexate,methylprednisolone (Depo-Medrol), opiates, parathormone, progesteron

(Progestasert), protamine.sulfate, streptokinase (Streptase), succinylcholine (Anectine), thiopental

(Pentothal), trypsin,chymotrypsin, vaccines

• Latex rubber*

• Radiographic contrast media*

• Blood products

• Cryoprecipitate, immune globulin, plasma, whole blood

• Seminal fluid

• Physical factors

• Cold temperatures, exercise

• Idiopathic

Page 5: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Cơ ch ph c tạp Các chất trung gian và tác dụng c a chúng trong phản v

Các chất trung gian Tác dụng sinh lý Biểu hiện lâm sàng

Yếu t ho t hóa tiểu cầu

Prostaglandins

Leukotrienes

Tryptase

Kinins

Heparin

Chymase

Tumor necrosis factoralpha,

Interleukin-1 (IL-1)

Nitric oxide

Histamine

Tăng tính th m m ch

Giãn m ch ngo i vi Co thắt m ch vành

Co thắt cơ trơn

kích thích thần kinh c m giác Ho t hóa quá trình viêm

Huy đ ng các tế bào viêm

Ho t hóa thần kinh giao c m

Phù m ch

Sẩn Phù thanh qu n

Huyết áp h

choáng Thiếu máu cục b cơtim

Thở khò khè Bu n nôn, nôn, ỉa ch y Đau bụng

Ng a

Lieberman P. Specific and idiopathic

anaphylaxis: pathophysiology and

treatment.In: Bierman W, ed. Allergy, asthma,

and immunology, from infancy to adulthood.

3d ed. Philadelphia:

W.B. Saunders, 1996:297-320.

Page 6: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

H IăTH OăVểăC PăC UăPH NăV ăT IăCHICAGO 2011

( The journal of emergency Medicine vol 45 no 2,pp 299-306; 2013)

• Ph năv ălƠăm tăph nă ngănghiêmătr ngăgơyăraănhiềuăb nhăc nhălơmăsƠngăkhácănhauăănh ngăcóăđặcăđi măchungălƠăxu tăhi nănhanhăvƠăcóăth ădẫnăđ năt ăvong

• Th ờngădoănguyênănhơnăph nă ngăd ă ngănh ngăcũngăcóăth ăkhôngă

Page 7: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Theoăvi năqu căgiaăHoaăKỳăvềăD ă ngăvƠăb nhănhi mătrùng(ăNIAIP)ăvƠăH ăth ngătheoădõiăd ă ngăth căĕnăvƠă

ph năv ă(ăFAAN)ăMỹă2005

• Xu tăhi nănhanhă(ăm tăvƠiăphút- vƠiăgiờă) • Đeăd aătínhăm ngă(ăsuyăc pătínhăcácăc ăquană:ătu năhoƠn,ăhôăh p,ătiêuăhóaầ)

• Vìăvậyăph iăchẩnăđoánănhanhăă(ăch ăy uădựaăvƠoălơmăsƠng,ăcóăchẩnăđoánăphơnăbi t)

• vƠăx ătríăđúngăvƠănhanhă

Page 8: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Đ nhănghƿaăc aăAnh

• LƠăph nă ngăd ă ngănặngă,toƠnăthơnă,ăxu tăhi nănhanh

• Đeăd aătínhăm ng:ă Hôăh pă:ăđ ờngăthởă(ăphùăh ng,ăthanhăqu n)ăvƠăhoặcăkèmătheoăR iăloanăvềăthởă(ăthởănhanh,ăcoăthắtăph ăqu n)ăvƠăhoặcăkèmătheoătri uăch ng

Tu năhoƠnă:ătr yăm ch,ăt tăHA

Th ờngăkèmătheoăcácătri uăch ngăc aăda,ăniêmăm c

Page 9: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Thờiăgianăxu tăhi năd uăhi uăph năv ăđ uătiênătheo Rescusitation Council (UK) 2012

Page 10: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

T IăSAOăT ăVONG

• ChẩnăđoánăvƠăx ătríăchậm

C ăquanănƠoăb ă nhăh ởngădẫnăđénăt ăvongă?

1.Hôăh pă:ădoătắcăngh năđ ờngăthởă(ăAirway:ăphùămi ng,l i,h ng,ăh ăh ng,ăthanhăqu n)

khôngăthởăđ că(ăBreathing)ădoăcoăthắtăph ăqu nă 2.ăTu năhoƠnă:ăgiưnăm chănặng,ăthoátăqu n,ăcoăm chăvƠnh,ăthi uămáuăc ătimă

Page 11: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

HI NăT NGăTĔNGăTệNHăTH MăMAOăM CH

(ăm tă35%ăn cătrongălòngăm chătrongăvòngă10ăphút)

Page 12: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Vậyăph iălƠmăgìă?

Th ăgi iă? Vi tănamă? M iăc ăsởă?

Page 13: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Th ăgi i

• Đ nhănghƿaăđ năgi nă,ănh năm nhătri uăch ngălơmăsƠngăđ ăd ănhậnăbi t

• Phơnălo iăđ ăchẩnăđoánăvƠăx ătríăs m

• Phổăbi năr ngăraăc ngăđ ngătựăc păc uătr căkhiănhơnăviênăyăt ăcóămặt

Page 14: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Chẩnăđoánăphơnăbi t (Am Fam Physician 2003;68;1325-32)

Triệu chứng Chẩn đoán phân biệt

T t Huy t áp S c nhi m khuẩn

Ph n ng c ờng phó giao c m

S c tim

S c gi m th tích

Suy hô h p kèm theo có

ti ng khò khè hoặc ti ng rít

D vật thanh qu n, Hen PQ, đ t c p COPD

H i ch ng m t ch c nĕng dây thanh

Tr y m ch sau bữa ĕn D vật đ ờng thở

Ng đ c Monosodium glutamate

Ng đ c Sulfite

Ng đ c cá Scombroid

H i ch ng chóng mặt Carcinoid

Sau mãn kinh (c n nóng b ng mặt) H iăch ngăđỏădaă(vancomycină[Vancocin])

Khác Ng t do quá s hãi

mastocytosis h th ng

B nh phù m ch di truyền

B nh leucemia có kèm tĕng sx histamin

Page 15: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Phácăđ ăx ătríăph năv ăliênăquanăđ năth căĕnă ( Journal of pediatric Health care vol 27 number 2s)

Khi Có bất kỳ 1 ho c nhiều tri u ch ng n ng sau : PH I: thở nông, khò khè, ho nhiều TIM: tím tái, mạch y u, chóng m t,l n l n H NG : cảm giác ch n h ng, khàn ti ng, rối loạn nuốt ho c thở Mi NG: phù to ( l ỡi ho c môi) cản trở nuốt ,thở DA : ban ở nhiều nơi ho c k t hợp với các tri u ch ng Ban, sẩn ng a, phù ( mắt, môi…) RU T; đau qu n bụng, nôn , a chảy

1. TIÊM EPINEPHRINE NGAY L P T C 2. Call 911 ( g i cấp c u ) 3. Bắt đầu theo dõi 4. Thêm thuốc : -Antihistamine -Hít các thuốc giưn ph quản n u hen -V n phải sửdụng EPINEPHRINE trong các tr ờng hợp n ng m c dù đư dùng kháng Histamin và thuốc giưn ph quản

CH CÓ TRI U CH NG NH : Mi NG: ng a DA: m t vài ban quanh mi ng

hoặc ởămặt, ng a ít RU T: đ y b ng hoặc bu n nôn ít

1. DÙNG ANTIHISTAMINE 2. theo dõi, báo cho nhân vien y t và gia

đình

3. N u tri u ch ng ti n tri n nặng nh trên,

ph i DÙNG EPINEPHRINE 4. Bắt đ u theo dõi ( sắc mặt, khó thở, ..)

Page 16: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Tri uăch ngăvƠăphơnălo iăph nă ngăquáămẫnă(ăMỹ)

M c đ Các tri u ch ng

1.Nhẹă(ch có ởăda và tổ

ch c d i da )

2. Trung bình (bắtăđ uăcóăd uăhi uăởăđ ờngăhôăh p,ătimăm chăhoặcătiêuăhóa )

3 .Nặng (thi u oxy, t t HA hoặc d u hi u th n

kinh)

Đỏădaănhiều,ăsẩnăng aăhoặcăphùăquanhămắtăhoặăphùăm ch,ă

Khóăthở,ăthởăkhòăkhè,ăthởărít,ăbu nănôn,ănôn,ăchóngămặtă,ăm tăx uăă(tr căkhiăng tă), Nhìn đôi, chẹn ngực , hoặc đau b ng

Xanh tím hoặc SpO2 92% at any stage, t t huy t áp (SBP < 90 mmHg ởăng ờiăl n),ălẫnăl n,ătr yăm chă,ăm tăýăth căhoặcăđáiăkhôngătựăch ăă

Brown SGA. Clinical features and severity grading of

anaphylaxis. J Allergy Clin Immunol; 114:371–376. Copyright

(2004),

Page 17: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

H i Gây mê H i s c Pháp Prise en charge d’un choc anaphylactique

www.sfar.org 2010

Tri uăch ngălơmăsƠng

GRADE I d uăhi uăởăda,ăniêmăm cănóiăchung.

GRADE II nhăh ởngăđ năch cănĕngăt ngă(ítănh tă2ăt ngă) GRADE III nhăh ởngăch cănĕngănhiềuăt ngănặngăđeăd aătínhăm ngăvƠăc năđiềuătr ăchuyênăbi tă GRADE IV Ng ngătu năhoƠn/hoặcăhôăh pă Các dấu hiệu ở da có thể không có hoặc chỉ xuất hiện sau khi huyết áp tăng trở lại

Điềuătr ă •ăG iăng ờiăgiúpăđ , ng ngătiêmătruyềnăcácăch tănghiăgơyăph năv ă •ăH iăchẩnăăn iă-ngo iăkhoaă( c nătránhălƠmăgi?, đ năgi năhóa, phẫuăthuậtăkhẩnătr ngăhoặăng ngăphẫuăthuậtă) •ăOxyăliềuăcaoăvƠăki mătraănhanhăđ ờngăthởă •ăĐ ờngătruyềnătƿnhăm chăđ măb o

B iăph ăth ătíchă;d chătinhăth ăđẳngătr ngă(30 mL·kg-1)sauăđó amidons (30

mL·kg-1)

ADRENALINE IV điềuăch nhăm iă1 - 2 phút, tùyătheoăm căđ ănặngă

Page 18: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

H i Gây mê H i s c Pháp Prise en charge d’un choc anaphylactique

www.sfar.org 2010

nhịp nhanh không phải là chống chỉ định dùng adrenalin

• Grade I : không dùng adrénaline

• Grade II : bolus de 10 à 20 μg

• Grade III : bolus de 100 à 200 μg

• Grade IV : c p c u ngừng tuần hoàn

- MCE : massage cardiaque externe ( ép tim ngoài lồng ngực) - BOLUS 1 mg d’ADRENALINE mỗi 1 à 2 phút sau đó 5 mg từ lần th ba Liều adrenalin ph i tăng lên , sau đó truyền liên tục liều 0,05 - 0,1

μg·kg/phút

NHẬN XÉT

Có cần chia 4 m c độ không ?

Nên gộp Grade II và III làm một Khi có nhịp nhanh không có tăng huyết áp : tiêm bắp Nếu có kèm theo tăng huyết áp : truyền tĩnh m ch điều chỉnh theo m c độ suy hô h p và trụy m ch

Page 19: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

VI TăNAMă • L nă1ă:ăĐĩăLÂUă • Chẩnăđoánăkhiăcóăs că(ăt tăhuy tăáp) • Adrenalinădùngădèădặtă:ătiêmăd iădaă1mgăsauăđóăătrángăx ăranhătiêmătƿnhăm chă

• L nă2ă:ăphácăđ ă1999

(Thông tư số 08/1999-TT-BYT ngày 04 tháng 05 năm 1999)

• Ch aăđ căcậpănhậtă

Page 20: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

M tăs ănhậnăxétă • Nênăsắpăx păl i.ch ăc năth yăd uăhi uăởădaăhoặcăniêmăm căăkèmă1ă

trongăcácăd uăhi uăđeăd aătínhăm ngă:ă Aă:Airwayă:ăăăăăă+ăphùăl i,ăh ng,ănu tăkhó

+khƠnăti ngăhoặcăăthởăkhòăkhèă B:ăBreathing:ăăă+ăkhóăthởănhanh, +ăăcóăti ngărít,ăm tă +ăsPo2ă↓ă<ă92%

+ălẫnăl n,ăvậtăvưădoăthi uăoxy,ăxanhătímă +ăng ngăthởă C:ăCirculation:ă+ăm chănhanh,ăy uă +ădaăl nhăhoặcăd uăhi uăthi uăoxyănưoă(ăvậtăvưăầ)ăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă

+ătr yăm chă,t tăhuy tăápăă +ăng ngătim

D.ăhoặcăc ăquanătiêuăhóaă:ăbu nănôn,ăđauăb ng,ănôn,ă aăch yă

Page 21: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

M tăs ănhậnăxétă • Nên phân mưc đ nặng để có hướng xử trí thích hợp, Nên phân 3 m c đ : Nhẹ . Nặng , và Nguy kịch cho d nhớ , và

điều trị sớm • Nhẹ : chỉ có d u hi u ở da hoặc niêm m c không có suy ch c năng

b t c t ng nào • Nặng : là khi có d u hi u ở b t c t ng nào A :Airway : phù lưỡi, họng, nu t khó hoặc khàn tiếng , thở khò khè B: Breathing: khó thở nhanh, thở có tiếng rít, m t sPO2 ↓ < 92%.

lẫn l n, vật vã do thiếu oxy, xanh tím, ngừng thở C: Circulation: m ch nhanh, yếu da l nh hoặc d u hi u thiếu oxy

não ( vật vã …) trụy m ch ,tụt huyết áp , ngừng tim

D. hoặc cơ quan tiêu hóa : bu n nôn, đau bụng, nôn, ỉa ch y Các m c đ không c định ,có thể chuyển biến nhanh • Nguy kịch: d u hi u thiếu oxy nặng (chẹn ngực, m ch nhanh hoặc

chậm , HA cao , hoặc th p <90 mmHg, thở nhanh hoặc ng t thở , SpO2<92% , hoặc có hôn mê

Page 22: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

M tăs ănhậnăxétă • Thử test giá trị đến đâu ( thế giới không làm ) • Kỹ thuật thử và kết qu tin cậy ở m c nào ? • Nếu âm tính d làm cho người ta lơ là c nh giác,không

chuẩn bị sẵn sàng c về tinh thần và dụng cụ c p c u

• N I DUNG H P THU C C P C U CH NG S C PH N V Chuẩn bị h p ch ng s c với 2 ng adrenalin là ít quá

Không cho phác đ c p c u vào h p ch ng s c ( treo trên tường hoặc ph i được tập hu n thành th o )

Xử trí : adrenalin nên tiêm bắp , kho ng cách tiêm là 5 phút hoặc ngắn hơn tùy theo đáp ng c a b nh nhân ( 10-15 phút lâu quá )

Page 23: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

AiălƠăng ờiăc păc uăbanăđ u? Bác sỹ hay điều dưỡng ?

Bác sĩ ở đâu ?

Page 24: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

D ngăc ă,ăthu că,oxyăsẵnăsƠngă

Page 25: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Phácăđ ăchẩnăđoánăvƠăx ătríăph năv

Page 26: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

K tăqu ăc păc uăph năv ăápăd ngătheoăphácăđ ăkhoaăHSTCăt i

m tăs ăb nhăvi nă

Page 27: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Phơnăb ăs ăli uătrongănghiênăc u

G m 161 BN. Trong đó 154 BN áp dụng PHÁC Đ và có 7 BN (chiếm 4.3%) không áp dụng theo phác đ

Page 28: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

K tăqu ăđiềuătr

154 BNăđiềuătr ătheoăphácăăđ ă,ăkhôngăcó t ăvong. 63ăBNă(40.9%)ăh tăph nă ngăd ă ng,ăkhôngăxu tăhi nănặngăthànhăph năv . 91ăb nhănhơnă(59.1%)ăph năv ăkhỏiăă 7ăBNăkhôngătheoăphácăđ ă,ătrongăđóăcóă5/7ătr ờngăh pă(71.4%)ăt ăv ng

Page 29: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Phân b theo l a tuổi và gi i tính

Nhóm điều tr theo phác đ

Tuổiătrungăbình 41.5 ± 18.4,

t ă3ătháng - 89ătuổi.ă

Có 2.6%ăd iă12ătuổiă(t ăs ăli uăb nhă

vi năHùngăV ng)

Nhóm theo phác đ :

154 BN, 7nam và 79 nữ.

Tỉ l nam/ nữ là 1/1

Page 30: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Tiềnăs ăvƠănguyênănhơnăd ă ng

Trong nhóm có tiềnăs ăd ă ng:ăă

- D ă ngăthu că(63.8%)

-D ă ngăth căĕnă27.3%

151/153ăb nhănhơnăkhaiăthácăđ cătiềnă

s ăd ă ngăch ăcó 14.9%ăb nhănhơnăph nă

v ăăcó tiềnăs ăd ă ngăt ătr c.

Page 31: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Nguyênănhơnăgơyăph năv ăt iăBVăKhoaăHSTC – B chăMai

Trong s 70 BN ph n v t i Khoa HSTC BM

- Do ch phẩm máu 48BN (66.8%)

- Do kháng sinh 18 BN (25.7%)

Page 32: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

M căđ ăph năv ăphơnălo iătheoăphácăđ ăkhoaăHSTC – B chăMai

Trongă154ăb nhănhơn,: - M căđ ănhẹ:ă66ăb nhănhơnăă(42.9%)

- Nặng:ă52ăBNă(33.8%) - Nguy kích: 36 BN (23.4%)

- T iăB chăMai:ă70ăBN,ăm căđ ănhẹăchi măt ăl ăcaoănh tă(61.4%),ădoăphátăhi năvƠăđiềuătr ăs m

- CácăBVăt nh:ăcó 21b nhănhơn,ătrongăđó m căđ ănhẹăch ăchi mă19%ăvà m căđ ănguyăk chălênăđ nă42.9%. • BVănhỏ:ăcó 63ăb nhănhơn,ănhómănhẹă30.2%ăvà nhóm

nguyăk chăch ăchi mă25.4%ă(doăđ căphátăhi năvà x ătrí k păthời),ătrongăđó có 50ăBNă(79.4%)ăđ cădùng adrenalin

và ch ă20.6%ăkhôngăph iădùngăđ năadrenalin.ă

Page 33: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Di năbi nălơmăsƠngăph năv

Ph n v x y ra ngay t c thì: 6BN (chiếm 3.3%)

Nhóm từ 2 – 20 phút chiếm tỉ l cao nh t (34.2%)

Page 34: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Nhơnăviênăyăt ăăđ uăăphátăhi năăph năv

-T iăăICUăB chăMai:ă68/70ă(97.1%)ăphátăhi năbanăđ uăbởiăđiềuăd ngă

- T iăBVăHùngăV ng:ăcóă29/32ă(90.3%)ădoăđiềuăd ngăăvƠăđ căx ătríăngayălậpăt că

bằngăcáchătiêmă½ă ngăadrenalin

- T iăBVăQTăH iăPhòng:ă10/11ă(91%)ăăphátăhi năngayăbởiăđiềuăd ng

Page 35: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Cácătri uăch ngălơmăsƠngăc aăph năv

77%có tri u ch ng da và niêm m c. 52.6% có Khó thở và thở rít không có th tự xu t hi n , BN có thể có 1-2 hoặc 3 tri u ch ng

Page 36: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Tri uăch ngălơmăsƠngăc aăph năv

TĕngăHA:ă16ăBNă(10,6%),ăHAătơmăthuăcaoănh tă250ămmHg

T tăhuy tăáp:ă40ăBNă(26.5%)

Ngayăkhiăphátăhi năph năv ,ăhuy tăápătrungăbìnhă97ă± 33 mmHg

Page 37: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Tìnhăhìnhăs ăd ngăadrenalinătrongăph năv

Page 38: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Tìnhătr ngăs ăd ngăadrenalin

Adrenalin

M c đ

S ăd ngăadrenalin Tổng

Có không

n % n %

Nhẹ 13 19.6 53 94.6 66

Nặng 49 50.0 3 5.4 52

Nguyăk ch 36 36.7 0 0 36

Tổng 98 100 56 100 154

98 BN được sử dụng adrenalin, .

66 BN nhẹ, có 13 BN (19.6%) được sử dụng adrenalin

56BN không được sử dụng adrenalin, có 3 BN(5.4%) ở m c đ nặng.

Page 39: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Tìnhăhìnhăs ăd ngăadrenalinăởăcácăBV

Adrenalin

M c đ

BVBM

BVăt nh

BVăt ănhơnănhỏ

Tổng

n = 27 % n = 21 % n = 50 %

Nhẹ 1 3.7 4 19.0 8 16.9

Nặng 15 55.6 8 38.1 26 52.0

Nguyăk ch 11 40.7 9 42.9 16 32.0

Tổng 27 21 50

ở b nh vi n B ch Mai, b nh nhân được phát hi n và xử lí kịp thời ngay từ đầu nên s lượng b nh nhân được sử dụng adrenalin ít hơn, chỉ định adrenalin cho nhóm nhẹ ít hơn.

Page 40: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Cáchăs ăd ngăadrenalin

Ngay ban đầu, 95.9% adrenalin được tiêm tắp, không có trường hợp nào tiêm dưới da.

Page 41: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Liềuăadrenalinătrongăph năv

Liều adrenalim Trung bình Nhỏănh t L nănh t

Khởi đ u ( n= 98) 0.64 ± 0.23 mg 0.3 1.0 mg

Lặpăl iă(ănă=ă23) 0.99 ± 0.56 mg 0.3 2.0 mg

Duy trì ( n = 46) 0.20 ± 0.29 mcg 0.05 1.5 mcg/kg/phút

98 BN dùng adrenalin khởi đầu (½ - 1 mg )

23/98 ph i dùng liều lặp l i

46/98 ( chiếm 46.9%) chỉ cần ph i truyền TM duy trì

adrenalin 1-2 ngày

Page 42: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Di năbi nălơmăsƠngăsauătiêmăadrenalin

cóă21ăb nhănhơnăkhôngăk păđoăm ch,ăhuy tăápăkhiăph năv

Sauăph năv ă15ă– 60ăphútănh pătimăc aăcácăBNăă,ănhanhănh tălƠă195ăck/p.ă

Sauăđiềuătr ăkho ngă2h,ănh pătimăc aăb nhănhơnăổnăđ nh.100-120 /phút

Page 43: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Di năbi nălơmăsƠngăsauătiêmăadrenalin

Cóă21ăb nhănhơnăkhôngăđoăm ch,ăhuy tăápătr căkhiăxẩyăraăph năv .ă

Ngayăkhiăbắtăđ uăph năv ăcóăb nhănhơnătĕngăhuy tăáp,ăcaoănh tălênă250ămmHg

Sauăkhiăđ cătiêmăadrenalinăhuy tăápăcóăxuăh ngăổnăđ nhăd năsauă1ăh

Page 44: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Di năbi nălơmăsƠngăsauătiêmăadrenalin

4844.7

23.7

13.8

7.23.9 2.7

30.3 28.9

11.26.6 4.6 2.6 2

13.2 13.2 12.5 10.5 8.64.1

1.3

khi PV sau 5 phút Sau 15 phútSau 30 phút Sau 1h Sau 2h Sau 2h

Thay đổi triệu hứng lâm sàng sau xử trí

% số ệnhnhân

Thở rít Vật vã Phù niêm

Page 45: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

K tăqu ăđiềuătr

Nhóm b nh nhân điều tr theo phác đ có

154 b nh nhân:

- 63 BN (40.9%) h t ph n ng d ng, không

xu t hi n nặng thành ph n v .

- 91 b nh nhân (59.1%) ph n v khỏi - T vong: 0%

- 13 BN(19.6%) trong nhóm nhẹ có dùng

adrenalin không gây biến ch ng: nhịp nhanh,

đau đầu, t c ngực…

Nhómăkhôngătheoăphácăđ :ă -5/7ăBNă(71.4%)ăph năhi n,ăx ătríămu nănênăđưăt ăv ng.ă -2ătr ờngăh păph năv ăkéoădƠiădẫnăđ năsuyăđaăt ngă

Page 46: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

K T LU N

• PHỄCăĐ ăĐ NăGI N,ăD ăỄPăD NGăCHOăM IăTUY Nă

• B CăĐ UăT ăL ăTHĨNHăCỌNGăCAO

• KHỌNGăBI NăCH NGăă • C NăTI PăT CăNGHIểNăC UăCHOăHOĨNăCH NHăPHỄCăĐ ă

Page 47: &¨3&ì83+¦19Ê - vnaccemt.org.vnvnaccemt.org.vn/files/media/201611/3.cc-pv.pdf · %ËQK leucemia có kèm WQJ sx histamin . 3KiFÿ×[ñWUtSK§QYËOLrQTXDQÿÃQWKíFQ ( Journal of

Trơnătr ngăcámă nă!