x6-perfect spy px an
DESCRIPTION
aTRANSCRIPT
sè 58 . 15 - 5 - 2007
h á i c h u y Ö n n g ê i n í c n g o µ i
4 0
thuyÕt phôc «ng nhiÒu lÇn, mµ«ng vÉn nãi �kh«ng�.
* Nhng cuèi cïng «ng Èn ®·chÊp nhËn?
- V©ng, n¨m 2003, søc kháecña Ph¹m Xu©n Èn yÕu dÇn vµcã thÓ «ng biÕt m×nh kh«ng cßnsèng ®îc bao l©u, nªn «ng nãivíi t«i: �T«i ®· ®äc c¸c cuèn s¸chcña «ng viÕt vÒ ViÖt Nam. T«ibiÕt «ng lµ mét häc gi¶, mét nhµsö häc giái, b©y giê t«i ®ång ý ®Ó«ng viÕt s¸ch vÒ t«i. T«i muènmét nhµ sö häc Mü viÕt vÒ t«i,muèn ngêi d©n Mü hiÓu thªmvÒ cuéc chiÕn tranh ViÖt Nam vµnh©n d©n ViÖt Nam�.
* Qu¸ tr×nh «ng thu thËp tliÖu cho cuèn s¸ch nh thÕ nµo?
- T«i mÊt gÇn 5 n¨m ®Ó hoµnthµnh cuèn s¸ch - nhng chÝnhthøc lµ tõ 2003, sau khi Ph¹mXu©n Èn cho phÐp t«i viÕt s¸chvÒ «ng. T«i ®· sang ViÖt Nam17 lÇn, pháng vÊn rÊt nhiÒu ngêivµ h¬n hÕt t«i ®· dµnh nhiÒu thêigian trß chuyÖn víi «ng Èn, cãlÇn trong suèt 2 tuÇn, víi c¶ 7ngµy trong tuÇn, mçi ngµy tõ 4®Õn 8 tiÕng, cho ®Õn khi «ng mÖtmái vµ ®Ò nghÞ t«i dõng l¹i. CãthÓ biÕt søc kháe cña m×nh ngµycµng kÐm, nªn thêi gian cuèi «ngcëi më h¬n, cho phÐp t«i ®îcxem kho t liÖu c¸ nh©n ë nhµ«ng. ¤ng ®Ò nghÞ cho t«i ®îcgÆp gì mét sè cÊp chØ huy cña
«ng, nh «ng Mai ChÝ Thä, vµnh÷ng ngêi cïng ho¹t ®éng víi«ng n¨m xa, nh bµ NguyÔnThÞ Ba (lµ giao liªn cña «ng). T«icòng gÆp gì c¸c t¸c gi¶ ®· viÕts¸ch vÒ Ph¹m Xu©n Èn, nh÷ngngêi ®ang lµm phim tµi liÖu vÒ«ng ë TP HCM. ë Mü, t«i t×m®Õn nguån t liÖu c¸ nh©n cñac¸c ®ång nghiÖp, b¹n bÌ quenbiÕt cò cña Èn nh Neil Sheehan,Robert Shaplen, StanleyKarnow, David Alberstam�, c¸cth viÖn cña chÝnh phñ, quèc héi,b¸o chÝ Mü. Qua c¸c nguån tliÖu vµ tiÕp xóc, t«i thÊy «ngkh«ng chØ lµ ®iÖp viªn tµi ba, mµcßn lµ mét nhµ b¸o giái, lµm viÖchÕt søc nghiªm tóc. Mäi nguånth«ng tin sau nµy ®îc kiÓm ®Þnhl¹i cho thÊy «ng kh«ng bao giêcung cÊp th«ng tin gi¶, sai lÖch(disinformation) - ®©y lµ ®iÒu rÊt®îc coi träng ë Mü. Theo t«ic¶m nhËn, cã lÏ Ph¹m Xu©n ÈnthÝch nghÒ phãng viªn h¬n lµnghÒ t×nh b¸o. ¤ng thùc sù ®ammª nghÒ b¸o. Nhng trongnh÷ng gi©y phót quyÕt ®Þnh, «nglu«n lu«n thùc hiÖn �sø mÖnh�cña mét nhµ t×nh b¸o.
* §· cã ngêi cho r»ng Ph¹mXu©n Èn lµ mét ®iÖp viªn �haimang�, thËm chÝ �ba mang�. ¤ngnghÜ nh thÕ nµo?
- ViÖc «ng ®îc trao tÆng danhhiÖu �Anh hïng qu©n ®éi� vµ lµ
mét trong sè Ýt c¸c nhµ t×nh b¸oVN ®îc phong hµm cÊp tíngchøng tá «ng ®· ®îc phÝa Nhµníc ViÖt Nam chÝnh thøc c«ngnhËn lµ nhµ t×nh b¸o cña riªngm×nh. B¶n th©n t«i thËt sù tinr»ng «ng chØ ho¹t ®éng cho phÝaVN. MÆc dï cã rÊt nhiÒu b¹n bÌlµ ngêi Mü, rÊt ngìng mé vµcã nhiÒu c¶m t×nh víi nh©n d©nMü vµ v¨n hãa Mü, nhng «ngÈn lµ ngêi lu«n trung thµnh víiTæ quèc vµ nh©n d©n m×nh.
* ¤ng dù ®Þnh quay l¹i ViÖt Namvµo th¸ng 10/2006 ®Ó ®a cho«ng Èn ®äc l¹i b¶n th¶o lÇncuèi..., nhng kh«ng thµnh, v× «ngÈn ®· mÊt vµo th¸ng 9/2006.Theo «ng, cuèn §iÖp viªn hoµn®· cã ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin cÇnthiÕt vµ ®óng víi nh÷ng ®iÒu mµ«ng Èn mong muèn hay cha?
- T«i nghÜ cuèn s¸ch ®· cã ®ñnh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt. ¤ngÈn vÉn nãi víi t«i lµ «ng kh«ngmuèn ®äc b¶n th¶o tríc khi invµ kh«ng muèn söa ch÷a nh÷ngg× t«i viÕt, v× nÕu lµm thÕ th× tù«ng ®· viÕt s¸ch vÒ m×nh tõ l©uråi.T«i tin lµ m×nh ®· viÕt ®ñ vµ®óng nh÷ng g× mµ Ph¹m Xu©nÈn mong muèn kÓ l¹i - ngo¹i trõmét sè th«ng tin «ng cho t«i biÕt®Ó tham kh¶o vµ nãi kh«ng nªn®a vµo s¸ch v× cã thÓ lµm tænth¬ng ®Õn mét sè ngêi.
Lª Phîng (Washington)
TuÇn qua t¹i Washington, cuèn §iÖp viªn hoµnh¶o (Perfect Spy - NXB Harper Collins) cña t¸cgi¶ Larry Berman viÕt vÒ nhµ t×nh b¸o ViÖt Namnæi tiÕng Ph¹m Xu©n Èn ®· chÝnh thøc ra m¾t®éc gi¶ Mü (b¶n tiÕng ViÖt sÏ ®îc NXB Th«ngtÊn cña TTXVN cho ra m¾t ®éc gi¶ vµo th¸ng 9/2007 tíi). Phãng viªn TTXVN thêng tró t¹iWashington pháng vÊn «ng Larry Berman vÒcuèn s¸ch nµy:
�Toâi vieát ñuùng nhöõng gì Phaïm Xuaân AÅn mong muoán!�LARRY BERMAN
* Tha «ng Larry Berman,«ng cã ý ®Þnh viÕt s¸ch vÒ cuéc®êi cña Ph¹m Xu©n Èn tõ khinµo?
- T«i gÆp Ph¹m Xu©n Èn lÇn®Çu tiªn vµo th¸ng 7/2001.Tríc ®ã t«i kh«ng biÕt g× vÒ«ng. Håi Êy t«i ®ang viÕt cuèns¸ch Kh«ng hßa b×nh, ch¼ngdanh dù - Nixon, Kissinger vµsù ph¶n béi ë ViÖt Nam vÒ c¸ccuéc ®µm ph¸n ë Paris gi÷aHenry Kissinger vµ Lª §øc Thä.Khi nãi chuyÖn víi «ng, t«i nhËnthÊy cã lÏ «ng lµ ngêi hiÓu biÕtnhiÒu nhÊt vÒ cuéc ®µm ph¸nnµy trong sè nh÷ng ngêi mµ t«itõng gÆp tríc ®ã. Trß chuyÖnvíi «ng, t«i cßn ®îc biÕt «ngtõng häc b¸o chÝ t¹i trêng Or-ange Coast College ë Californiahåi 1957-1959 vµ trong thêi gian«ng thùc tËp t¹i b¸o SacramentoBee «ng tõng th¨m trêng§HTH California - Davis lµtrêng hiÖn t«i ®ang lµm gi¸os. Sau buæi tèi h«m ®ã, t«i míibiÕt «ng nguyªn lµ mét nhµ t×nhb¸o sau nµy ®îc trao danh hiÖu�Anh hïng qu©n ®éi�, nhng ®·sèng suèt thêi gian dµi trong vábäc lµ mét nhµ b¸o ë Sµi Gßnmµ kh«ng bÞ lé. T«i thÊy nh÷ngc©u chuyÖn vÒ «ng thËt hÊp dÉn,vµ thÕ lµ t«i cã ý ®Þnh viÕt s¸chvÒ «ng. Nhng «ng tõ chèi. Suèthai n¨m 2001 vµ n¨m 2002, t«i
¶n
h:
Hµ
Léc