2 8 1 0 0

ความสำ�าค�ญและการร�กษาพระไตรปิ�ฎก5 1 2 0 0 4 1 -1 0 0

พระธรรมปิ�ฎก (ปิ. อ. ปิยุ�ต�โต)0 15 0 0 0

ก�อนจะพ�ดถึ!งพระไตรปิ�ฎก ควรทำ�าความเข้&าใจก�นก�อนว�า พระพ�ทำธศาสำนา ค)ออะไร

พระพ�ทำธศาสำนา ก*ค)อค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า การทำ+,เราน�บถึ)อพระพ�ทำธ ศาสำนา ก*ค)อน�บถึ)อค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า

ข้อให้&น!กยุ&อนห้ล�งไปิถึ!งสำม�ยุพ�ทำธกาล เม),อพระพ�ทำธเจ&าออกปิระกาศพระ ศาสำนา ยุ�งไม�ม+พระพ�ทำธศาสำนา ทำ�านทำ�/งห้ลายุทำ+,มาเปิ0นพระสำาวกข้องพระพ�ทำธ

เจ&า ก*ค)อต&องการมาฟั2งค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เพราะเห้ต�ทำ+,ต&องการฟั2งค�าสำ�,ง สำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ก*จ!งเปิ0นผู้�&ฟั2งทำ+,เราเร+ยุกว�าเปิ0นสำาวก ค�าว�าสำาวกน�/น ก*แปิลว�าผู้�&ฟั2งน�,นเอง

เม),อฟั2งค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าทำ+,เร+ยุกว�า พระพ�ทำธศาสำนาแล&ว ก*ไปิ ปิฏิ5บ�ต5ตามค�าสำ�,งสำอนข้องพระองค6 การฟั2งค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าแล&วปิฏิ5บ�ต5

ตามน�/น ก*เปิ0นพระพ�ทำธศาสำนาอ+ก พระพ�ทำธศาสำนาจ!งม+ความห้มายุ ทำ�/งเปิ0นค�าสำ�,ง สำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า และการปิฏิ5บ�ต5ตามค�าสำ�,งสำอนน�/น

5 2 0 0 0 ถึ!งความห้มายุข้ยุายุไกล

ก*จ�บห้�วใจพระพ�ทำธศาสำนาไว&ให้&ได&0 26 0 0 0 ต�อมาก*ม+การจ�ดต�/งเปิ0นชุ�มชุน เปิ0นสำถึาบ�น เปิ0นองค6กร ห้มายุความว�า คนมา

รวมก�นเร+ยุน มาฟั2งค�าสำ�,งสำอน ข้ยุายุออกไปิ เร+ยุกว�าเล�าเร+ยุนค�าสำ�,งสำอนข้องพระ พ�ทำธเจ&า แล&วก*ปิฏิ5บ�ต5 ทำ�าก�นอยุ�างเปิ0นจร5งเปิ0นจ�ง เปิ0นจ�านวนมาก ก*ต&องม+การจ�ด

สำรรด�แลต�างๆ เพ),อให้&คนทำ�/งห้ลายุทำ+,มาอยุ��รวมก�นเพ),อว�ตถึ�ปิระสำงค6อยุ�างน+/ ได&เร+ยุน ได&ฟั2ง แล&วก*ได&ปิฏิ5บ�ต5ตามค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าอยุ�างได&ผู้ล การจ�ดสำรรด�แลให้&

ม+การเล�าเร+ยุน สำด�บฟั2ง และปิฏิ5บ�ต5ตามค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ก*เร+ยุกว�าเปิ0นพระ พ�ทำธศาสำนาด&วยุ ความห้มายุข้องพระพ�ทำธศาสำนาก*เลยุกว&างข้วางออกไปิ

พอถึ!งข้�/นจ�ดต�/ง การด�แลให้&ม+การเล�าเร+ยุนและปิฏิ5บ�ต5 ก*เลยุรวมไปิถึ!งทำ�กสำ5,ง ทำ�กอยุ�างทำ+,เก5ดข้!/นมาเปิ0นชุ�มชุน เปิ0นองค6กร เปิ0นสำถึาบ�นห้ร)อ อะไรๆ ทำ+,กว&างข้วาง

ออกไปิ ความห้มายุข้องพระพ�ทำธศาสำนาก*ข้ยุายุออกไปิ เปิ0นอยุ�างทำ+,เราเข้&าใจใน ปิ2จจ�บ�นน+/ จนกระทำ�,งไปิๆ มาๆ ก*เลยุล)มไปิเลยุ ไม�ร� &ว�าต�วพระพ�ทำธศาสำนาค)ออะไร

อยุ��ตรงไห้น ถึ&าไม�ทำบทำวนก�นไว&ให้&ด+ ต�อไปิก*จ�บไม�ถึ�ก ว�าทำ+,แทำ&น�/นพระพ�ทำธศาสำนา ก*อยุ��ทำ+,จ�ดเร5,ม ค)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าเทำ�าน�/นเอง

เพราะฉะน�/น จะต&องจ�บต�วพระพ�ทำธศาสำนาไว& ให้&อยุ�� ทำ+,ค�าสำ�,งสำอนข้อง พระพ�ทำธเจ&าให้&ได& ไม�ว�าอะไรก*ตาม ถึ&าม+การปิฏิ5บ�ต5 ม+การเชุ),อถึ)อก�นไปิมากมายุ

ให้ญ�โต แต�เสำร*จแล&วไม�ใชุ�ค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ก*ไม�ใชุ�พระพ�ทำธศาสำนา ทำ+,ว�ามาน+/เปิ0นเร),องแรกทำ+,ต&องทำ�าความเข้&าใจก�อน เปิ0นอ�นว�า คนทำ+,มาห้าพระ

พ�ทำธศาสำนา ก*ค)อต&องการค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เราไม�เอาอะไรอยุ�างอ),น เราไม�ได&ต&องการค�าสำ�,งสำอนข้อง คนอ),น เปิ0นต&น

เม),อเราต&องการค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ถึ&าเปิ0นสำม�ยุพ�ทำธกาล จะทำ�า อยุ�างไร เราก*ไปิฟั2งพระพ�ทำธเจ&า ถึ&าอยุ��ในว�ดเด+ยุวก�บพระองค6 ก*ไปิห้าไปิเฝ้;าพระ

องค6 ไปิทำ+,ธรรมสำภาทำ+,พระพ�ทำธเจ&าตร�สำแสำดงธรรม ไปิฟั2งพระองค6 ห้ร)อซั�กถึาม

พระองค6 ทำ�ลถึามปิ2ญห้าต�างๆ ให้&พระองค6ตร�สำตอบให้& ถึ&าอยุ��ไกลก*เด5นทำางมา บาง คนมาจากต�างปิระเทำศ ข้+,ม&า ห้ร)อว�าน�,งเกว+ยุน เด5นทำางก�นมาเปิ0นว�น เปิ0นเด)อน ก*

เพ+ยุงเพ),อมาฟั2งพระพ�ทำธเจ&าสำ�,งสำอน

5 2 0 0 0จ�ดเร5,มความค5ดรวบรวม- ร�กษาพระพ�ทำธศาสำนาต&นแบบข้องการสำ�งคายุนา0 14 0 0 0 ต�อมา พระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพาน พระองค6จากเราไปิแล&ว ถึ&าเราต&องการ

พระพ�ทำธศาสำนา ค)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เราจะเอาจากทำ+,ไห้น พระพ�ทำธ เจ&าปิร5น5พพานไปิแล&ว ถึ&าไม�ม+การรวบรวมบ�นทำ!กค�าสำ�,งสำอนข้องพระองค6ไว&

พระพ�ทำธศาสำนาก*เปิ0นอ�นว�าห้มดสำ5/น ฉะน�/น เร),องต�อไปิน+/สำ�าค�ญมาก ค)อ การรวบรวมและบ�นทำ!กจาร!กค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าไว& ต�อจากน�/นก*น�า

สำ)บทำอดก�นมาจนถึ!งยุ�คปิ2จจ�บ�น ว�าทำ�าอยุ�างไร พวกเราเวลาน+/จ!ง โชุคด+ทำ+,ม+โอกาสำร� &จ�กพระพ�ทำธศาสำนา ข้อยุ&อนไปิเล�าว�า แม&แต�เม),อพระพ�ทำธเจ&ายุ�งทำรงพระชุนม6อยุ�� พระพ�ทำธเจ&า

เองและพระสำาวกองค6สำ�าค�ญ โดยุเฉพาะพระสำาร+บ�ตร ก*ได&ค�าน!งเร),องน+/ไว&แล&วว�า เม),อพระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพานไปิแล&ว ถึ&าไม�ม+การรวบรวมปิระมวลค�าสำอนข้องพระ

องค6ไว& พระพ�ทำธศาสำนาก*จะสำ�ญสำ5/น ด�งน�/น ทำ�/งๆ ทำ+, พระพ�ทำธเจ&ายุ�งทำรงพระชุนม6 อยุ��ก*ได&ม+การร5เร5,ม เปิ0นการน�าทำางไว&ให้&เปิ0นต�วอยุ�างแก�คนร� �นห้ล�งว�า ให้&ม+การรวบ

รวมค�าสำอนข้องพระองค6 ซั!,งเราเร+ยุกว�า6 1 -1 0 0สำ�งคายุนา0 1 0 0 0 12 1 -1 0 0สำ�งคายุนา0 1 -1 0 0 ก*ค)อการรวบรวมค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าไว& แล&วทำรงจ�าไว&0 9 0 0 0

เปิ0นแบบแผู้นอ�นเด+ยุวก�น ค)อรวบรวมไว&เปิ0นห้ล�ก และทำรงจ�าถึ�ายุทำอดสำ)บมาเปิ0น อยุ�างเด+ยุวก�น ต�วอยุ�างในสำม�ยุพ�ทำธกาลก*ม+ เปิ0นพระสำ�ตรห้น!,งเลยุ

ตอนน�/นก*ปิลายุพ�ทำธกาลแล&ว น5ครนถึนาฏิบ�ตรผู้�&เปิ0นศาสำดาข้องศาสำนาเชุน ได&สำ5/นชุ+ว5ตลง สำาวกข้องทำ�านไม�ได&รวบรวมค�าสำอนไว& และไม�ได&ตกลงก�นไว&ให้&

ชุ�ดเจน ปิรากฏิว�าเม),อศาสำดาข้องศาสำนาเชุนสำ5/นชุ+ว5ตไปิแล&ว สำาวกล�กศ5ษยุ6 ล�กห้าก*แตกแยุกทำะเลาะว5วาทำก�นว�า ศาสำดาข้องตนสำอนว�าอยุ�างไร

คร�/งน�/น ทำ�านพระจ�นทำเถึระได&น�าข้�าวน+/มา กราบทำ�ลแด�พระพ�ทำธเจ&า และพระองค6ได&ตร�สำแนะน�าให้&พระสำงฆ์6ทำ�/งปิวงร�วมก�นสำ�งคายุนาธรรมทำ�/งห้ลายุไว&เพ),อ

ให้&พระศาสำนาด�ารงอยุ��ยุ� ,งยุ)นเพ),อปิระโยุชุน6สำ�ข้แก�พห้�ชุน7 1 -1 0 0(ทำ+.ปิา.๑๑/๑๐๘/๑๓๙)0 9 0 0 0 เวลาน�/น พระสำาร+บ�ตรอ�ครสำาวกยุ�งม+ชุ+ว5ตอยุ�� คราวห้น!,งทำ�านปิรารภเร),องน+/

แล&วก*กล�าวว�า ปิ2ญห้าข้องศาสำนาเชุนน�/นเก5ดข้!/นเพราะว�าไม�ได&รวบรวมร&อยุกรอง ค�าสำอนไว& เพราะฉะน�/นพระสำาวกทำ�/งห้ลายุทำ�/งปิวงข้องพระพ�ทำธเจ&าข้องเราน+/ ควร

จะได&ทำ�าการสำ�งคายุนา ค)อรวบรวมร&อยุกรองปิระมวลค�าสำอนข้องพระองค6ไว&ให้& เปิ0นห้ล�ก เปิ0นแบบแผู้นอ�นห้น!,งอ�นเด+ยุวก�น

เม),อปิรารภเชุ�นน+/แล&วพระสำาร+บ�ตรก*ได&แสำดงว5ธ+การสำ�งคายุนาไว&เปิ0นต�วอยุ�าง โดยุทำ�านได& รวบรวมค�าสำอนทำ+,พระพ�ทำธเจ&าทำรงแสำดงไว&เปิ0นข้&อธรรมต�าง ๆ มา

แสำดงตามล�าด�บห้มวด ต�/งแต�ห้มวดห้น!,ง ไปิจนถึ!งห้มวดสำ5บ ค)อเปิ0นธรรมห้มวด ๑ ธรรมห้มวด ๒ ธรรมห้มวด ๓ ไปิจนถึ!งธรรมห้มวด ๑๐ เม),อพระสำาร+บ�ตรแสำดง

จบแล&ว พระพ�ทำธเจ&าก*ได&ปิระทำานสำาธ�การ7 1 -1 0 0(ทำ+.ปิา.๑๑/๒๒๕-๓๖๓/๒๒๔-๒๘๖)

0 1 0 0 0 ห้ล�กธรรมทำ+,พระสำาร+บ�ตรได&แสำดงไว&น+/ จ�ดเปิ0นพระสำ�ตรห้น!,งเร+ยุกว�า6 1 0 0 0สำ�งค+ต5สำ�ตร0 1 -1 0 0 แปิลง�ายุๆ ว�าพระสำ�ตรว�าด&วยุการสำ�งคายุนา ห้ร)อสำ�งค+ต5 น+/เปิ0นต�วอยุ�าง0 6 0 0 0

ทำ+,พระอ�ครสำาวกสำ�งสำ�ด ค)อพระสำาร+บ�ตรได&กระทำ�าไว& แต�ทำ�านพระสำาร+บ�ตรเอง ได& ปิร5น5พพานก�อนพระพ�ทำธเจ&า เม),อพระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพานแล&วก*เปิ0นอ�นว�าพระสำาร+ บ�ตรไม�ได&อยุ��ทำ+,จะทำ�างานน+/ต�อ แต�ก*ม+พระสำาวกผู้�&ให้ญ�ทำ+,ได&ด�าเน5นงานน+/ต�อมาโดยุ

ไม�ได&ละทำ5/ง กล�าวค)อพระมห้าก�สำสำปิเถึระ ซั!,งตอนทำ+,พระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพาน น�/น เปิ0นพระสำาวกผู้�&ให้ญ� ม+อายุ�พรรษามากทำ+,สำ�ด

5 2 0 0 0 เม),อพระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพาน

งานร�กษาพระพ�ทำธศาสำนาก*เร5,มทำ�นทำ+0 5 0 0 0 พระมห้าก�สำสำปิเถึระน�/น ทำราบข้�าวปิร5น5พพาน ข้องพระพ�ทำธเจ&า เม),อพระ

องค6ปิร5น5พพานแล&วได& ๗ ว�น ข้ณะทำ+,ทำ�านก�าล�งเด5นทำางอยุ��พร&อมด&วยุห้ม��ล�กศ5ษยุ6 จ�านวนมาก เม),อได&ทำราบข้�าวน�/น ล�กศ5ษยุ6ข้องพระมห้าก�สำสำปิะจ�านวนมากซั!,งยุ�ง

เปิ0นปิ�ถึ�ชุนอยุ�� ก*ได&ร&องไห้&คร�,าครวญก�น ณ ทำ+,น� /นก*ม+พระภ5กษ�ทำ+,บวชุเม),อแก�องค6 ห้น!,ง ชุ),อว�า

6 1 -1 0 0สำ�ภ�ทำทำะ0 1 -1 0 0 ได&พ�ดข้!/นมาว�า ทำ�านทำ�/งห้ลายุจะร&องไห้&ก�นไปิทำ�าไม พระพ�ทำธ0 14 0 0 0

เจ&าปิร5น5พพานน+/ก*ด+ไปิอยุ�าง ค)อว�า ตอนทำ+,พระองค6ยุ�งอยุ��น� /น พระองค6ก*คอยุด�แล คอยุกวดข้�น ตร�สำห้&ามไม�ให้&ทำ�าสำ5,งโน&นสำ5,งน+/ แนะน�าให้&ทำ�าสำ5,งน�/นสำ5,งน+/ พวกเราก*

ล�าบาก ต&องคอยุระม�ดระว�งต�ว ทำ+น+/ พระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพานไปิแล&วน+, พวกเราคง จะทำ�าอะไรได&ตามชุอบใจ ชุอบอะไรก*ทำ�า ไม�ชุอบอะไรก*ไม�ทำ�า

พระมห้าก�สำสำปิเถึระได&ฟั2งค�าน+/แล&ว ก*น!กค5ดอยุ��ในใจ แต�ไม�ได&กล�าวออกมา ค)อทำ�านน!กค5ดว�า พระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพานไปิให้ม�ๆ แค�น+/ ก*ยุ�งม+คนค5ดทำ+,จะทำ�าให้&

เก5ดความแปิรปิรวน ห้ร)อปิระพฤต5ปิฏิ5บ�ต5ให้&ว5ปิร5ตไปิจากพระธรรมว5น�ยุ ทำ�านก* เลยุค5ดว�าควรจะทำ�าการสำ�งคายุนา

ทำ�านวางแผู้นไว&ในใจว�าจะชุ�กชุวนพระเถึระผู้�&ให้ญ� ซั!,งเปิ0นพระอรห้�นต6ทำ�/งห้ลายุทำ+, ม+อยุ��สำม�ยุน�/น ซั!,งล&วนทำ�นเห้*นพระพ�ทำธเจ&า ได&ฟั2งค�าสำอนข้องพระองค6มาโดยุตรง

เปิ0นผู้�&ร� &ค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า และได&อยุ��ในห้ม��สำาวกทำ+,เคยุสำนทำนาตรวจสำอบก�น อยุ��เสำมอ ร� &ว�าอะไรเปิ0นค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า จะชุวนให้&มาปิระชุ�มก�น มาชุ�วยุ ก�นแสำดง ถึ�ายุทำอด รวบรวม ปิระมวลค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า แล&วตกลงวาง

มต5ไว& ก*ค)อค5ดว�าจะทำ�า6 1 -1 0 0

สำ�งคายุนา0 25 0 0 0 แต�เฉพาะเวลาน�/น ทำ�านต&องเด5นทำางไปิทำ+,ปิร5น5พพาน และจ�ดการเร),อง

การถึวายุพระเพล5งพระพ�ทำธสำร+ระให้&เสำร*จเสำ+ยุก�อน ทำ�านจ!งเด5นทำางไปิยุ�งเม)อง ก�สำ5นารา แล&วก*เปิ0นปิระธานในการถึวายุพระเพล5งพระพ�ทำธสำร+ระ ในพระ

ราชุ�ปิถึ�มภ6ข้องกษ�ตร5ยุ6ม�ลละทำ�/งห้ลายุ เม),องานจ�ดการเร),องพระพ�ทำธสำร+ระเสำร*จแล&ว พระมห้าก�สำสำปิเถึระก*ด�าเน5น

งานตามทำ+,ทำ�านได&ค5ดไว& ค)อได&ชุ�กชุวนน�ดห้มายุก�บพระอรห้�นต6ผู้�&ให้ญ� เพ),อจะทำ�า การสำ�งคายุนา

ต�อจากน�/นก*เปิ0นเร),องข้องงานให้ญ�แห้�งการสำ�งคายุนา ซั!,งม+การเตร+ยุมการถึ!ง ๓ เด)อน ซั!,งได& ทำ+,ปิระชุ�มทำ+,ถึ�/าสำ�ตตบรรณค�ห้า ณ ภ�เข้าชุ),อเวภาระ เม)องราชุคฤห้6

พระเจ&าแผู้�นด5นตอนน�/นทำรงพระนามว�าอชุาตศ�ตร� ซั!,งได&ทำรงเปิ0นผู้�&อ�ปิถึ�มภ6การ สำ�งคายุนา ต�/งแต�การจ�ดเตร+ยุมสำถึานทำ+,

เม),อจะทำ�าสำ�งคายุนา ก*ม+การค�ดเล)อกต�วบ�คคลทำ+,จะเข้&าร�วมปิระชุ�ม จ!งค�ด เล)อกได&พระอรห้�นต6 ๕๐๐ องค6 ทำ+,เห้*นร�วมก�นว�าเปิ0นผู้�&ม+ค�ณสำมบ�ต5 ม+ความร� &ความ

สำามารถึ เชุ�นเปิ0นห้�วห้น&าห้ม��คณะ เปิ0นผู้�&ได&จ�าค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าไว&ได&มาก และชุ�ดเจน

ในการปิระชุ�มน+/ พระมห้าก�สำสำปิเถึระทำ�าห้น&าทำ+,เปิ0นปิระธาน โดยุเปิ0นผู้�&ซั�ก ถึาม ค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าน�/น พระพ�ทำธเจ&าเองทำรงแบ�งไว&เปิ0น ๒ สำ�วน เร+ยุก

ว�า ธรรมสำ�วนห้น!,ง และว5น�ยุสำ�วนห้น!,ง ธรรม ค)อห้ล�กค�าสำอนว�าด&วยุความจร5งข้องสำ5,งทำ�/งห้ลายุ พร&อมทำ�/งข้&อ

ปิระพฤต5ปิฏิ5บ�ต5ทำ+,พระพ�ทำธเจ&าทำรงแนะน�าตร�สำแสำดงไว&โดยุสำอด คล&องก�บความจร5งน�/น สำ�วนว5น�ยุ ค)อปิระมวลพ�ทำธบ�ญญ�ต5เก+,ยุวก�บห้ล�กเกณฑ์6ต�างๆ ในการเปิ0นอยุ��

ห้ร)อกฎระเบ+ยุบต�าง ๆ ข้องสำงฆ์6 ทำ+,จะด�ารงไว&ซั!,งภาวะอ�นเก)/อห้น�นให้&ภ5กษ�และ ภ5กษ�ณ+ปิระพฤต5ปิฏิ5บ�ต5ตามธรรมน�/นอยุ�างได&ผู้ลด+ และร�กษาพระศาสำนาไว&ได&

ด&วยุเห้ต�น+/จ!งเร+ยุกพระพ�ทำธศาสำนา ด&วยุค�าสำ�/นๆ ว�า6 1 -1 0 0ธรรมว5น�ยุ0 11 0 0 0 ฝ้Lายุธรรมน�/น ผู้�&ทำ+,ได&ฟั2งค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าอยุ��ตลอดเวลา เพราะ

ต5ดตามพระองค6ไปิ อยุ��ใกล&ชุ5ด เปิ0นผู้�&อ�ปิ2ฏิฐากข้องพระองค6 ก*ค)อพระอานนทำ6 ทำ+,ปิระชุ�มก*ให้&พระอานนทำ6 เปิ0นผู้�&น�าเอาธรรมมาแสำดงแก�ทำ+,ปิระชุ�ม ห้ร)อเปิ0นห้ล�ก

ข้องทำ+,ปิระชุ�มในด&านธรรม สำ�วนด&านว5น�ยุ พระพ�ทำธเจ&าทำรงยุกยุ�องพระอ�บาล+ไว&ว�าเปิ0นเอตทำ�คคะ ทำ+,ปิระชุ�มก*ค�ดเล)อกพระอ�บาล+ให้&มาเปิ0นผู้�&น�าในด&านการว5สำ�ชุนาเร),องข้องว5น�ยุ ทำ�/งห้มดน+/เราก*เร+ยุกก�นง�ายุๆ ว�า สำ�งคายุนาพระธรรมว5น�ยุ เม),อได&ต�วบ�คคล

เร+ยุบร&อยุแล&ว ก*เร5,มปิระชุ�มก�น อยุ�างทำ+,กล�าวแล&วว�า ทำ+,ถึ�/าสำ�ตตบรรณค�ห้า โดยุม+พระ อรห้�นต6 ๕๐๐ องค6 เร5,มการปิระชุ�มเม),อพระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพานแล&วได& ๓ เด)อน

การปิระชุ�มด�าเน5นอยุ��เปิ0นเวลา ๗ เด)อน จ!งเสำร*จสำ5/น แสำดงว�าเปิ0นงานทำ+,ให้ญ�มาก เร),องการทำ�าสำ�งคายุนาคร�/งแรกน+/ ทำ�านเล�าไว&ในพระไตรปิ�ฎกด&วยุ ผู้�&ต&องการ

ความละเอ+ยุดสำามารถึไปิอ�านได&เอง7 1 -1 0 0( ว5นยุ.๗/๖๑๔-๖๒๘/๓๗๙- ๓๙๔ )0 1 0 0 0

5 2 0 0 0 เม),อสำ�งคายุนาพระธรรมว5น�ยุ

ก*ทำ�าให้&พระพ�ทำธศาสำนาเถึรวาทำเก5ดข้!/นมา0 17 0 0 0 ว5ธ+การสำ�งคายุนา ทำ+,เร+ยุกว�าว5ธ+การร&อยุกรองห้ร)อรวบรวมพระธรรมว5น�ยุ

ห้ร)อปิระมวลค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ก*ค)อ น�าเอาค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า มาแสำดงในทำ+,ปิระชุ�ม แล&วก*ม+การซั�กถึามก�น จนกระทำ�,งทำ+,ปิระชุ�มลงมต5ว�าเปิ0น

อยุ�างน�/นแน�นอน เม),อได&มต5ร�วมก�นแล&วในเร),องใด ก*ให้&สำวดพร&อมก�น การสำวดพร&อมก�นน�/น แสำดงถึ!งการลงมต5ร�วมก�นด&วยุ และเปิ0นการทำรงจ�า

ก�นไว&อยุ�างน�/นเปิ0นแบบแผู้นต�อไปิด&วยุ ห้มายุความว�า ต�/งแต�น�/นไปิ ค�าสำอนตรง น�/นก*จะทำรงจ�าไว&อยุ�างน�/น เม),อจบเร),องห้น!,งก*สำวดพร&อมก�นคร�/งห้น!,ง อยุ�างน+/

เร),อยุไปิ ใชุ&เวลาถึ!ง ๗ เด)อน การสำวดพร&อมก�นน�/นเร+ยุกว�า สำ�งคายุนา เพราะค�าว�า " สำ�งคายุนา " ห้ร)อ

เร+ยุกอ+กอยุ�างห้น!,งว�า " สำ�งค+ต5 " แปิลว�า สำวดพร&อมก�น คายุนา ห้ร)อค+ต5( เทำ+ยุบก�บค+ต ในค�าว�าสำ�งค+ต) แปิลว�าการสำวด สำ� แปิลว�าพร&อมก�น สำ�งคายุนา

ก*ค)อสำวดพร&อมก�น ถึ&าเปิ0นชุาวบ&านก*ร&องเพลงพร&อมก�น เปิ0นอ�นว�า ผู้�านเวลาไปิ ๗ เด)อน พระอรห้�นต6 ๕๐๐ องค6 ก*ได&ทำ�าสำ�งคายุนา

ปิระมวลค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&ามาเปิ0นมต5ร�วมก�นได&เร+ยุบร&อยุ ค�าสำอนทำ+,รวบ รวมปิระมวลไว&น+/ เปิ0นทำ+,ม� ,นใจ เพราะทำ�าโดยุทำ�านทำ+,ได&ทำ�นร� &ทำ�นเห้*นทำ�นเฝ้;าทำ�น

ฟั2งจากพระพ�ทำธเจ&าโดยุตรง ค�าสำอนทำ+,ลงมต5ก�นไว&อยุ�างน+/ซั!,งเราน�บถึ)อก�นมา เร+ยุกว�า12 1 -1 0 0

เถึรวาทำ0 1 -1 0 0 แปิลว�า0 4 0 0 0

ค�าสำอนทำ+,วางไว&เปิ0นห้ล�กการข้องพระเถึระ ค�าว�าเถึระในทำ+,น+/ ห้มายุถึ!งพระเถึระผู้�& ปิระชุ�มทำ�าสำ�งคายุนาคร�/งทำ+, ๑ ทำ+,ว�าไปิแล&วน+/

พระพ�ทำธศาสำนาซั!,งถึ)อตามห้ล�กทำ+,ได&สำ�งคายุนาคร�/งแรกด�งกล�าวมาน+/ เร+ยุก ว�า

12 1 -1 0 0เถึรวาทำ0 1 -1 0 0 ห้มายุความว�า ค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ค)อพระธรรมว5น�ยุ ทำ�/งถึ&อยุ0 6 0 0 0

ค�าและเน)/อความอยุ�างไรทำ+,ทำ�านสำ�งคายุนาก�นไว& ก*ทำรงจ�าก�นมาอยุ�างน�/น ถึ)อตามน�/น โดยุเคร�งคร�ด เพราะฉะน�/นจ!งต&องร�กษาแม&แต�ต�วภาษาเด5มด&วยุ ห้มายุความว�า

ร�กษาข้องแทำ&ข้องจร5ง ภาษาทำ+,ใชุ&ร �กษาพระธรรมว5น�ยุไว&น+/ เร+ยุกว�าภาษาบาล+ เพราะ ฉะน�/น ค�าสำอนข้องเถึรวาทำก*ร�กษาไว&ในภาษาบาล+ตามเด5ม คงไว&อยุ�างทำ+,ทำ�าน

สำ�งคายุนา

5 2 0 0 0 พระธรรมว5น�ยุสำ�าค�ญเพ+ยุงใด

จ!งทำ�าให้&ต&องม+การสำ�งคายุนา0 10 0 0 0 ธรรมว5น�ยุ ห้ร)อห้ล�กค�าสำอนทำ+,สำ�งคายุนาไว&น+,แห้ละ เปิ0นต�วพระพ�ทำธ

ศาสำนา เพราะได&บอกแล&วว�า พระพ�ทำธศาสำนาก*ค)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เราน�บถึ)อพระพ�ทำธศาสำนา ก*ค)อเราน�บถึ)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า แล&วปิฏิ5บ�ต5

ไปิตามค�าสำ�,งสำอนน�/น พร&อมทำ�/งด�แลจ�ดสำรรทำ�าการต�างๆ เพ),อให้&ชุาวพ�ทำธทำ�/งห้ลายุ ได&เร+ยุนร� &ปิฏิ5บ�ต5ตามค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าน�/น

การปิฏิ5บ�ต5อยุ�างน+/ก*เปิ0นไปิตามทำ+,พระพ�ทำธเจ&า เองได&ตร�สำไว& ค)อเม),อพระ พ�ทำธเจ&าจะปิร5น5พพาน พระองค6ได&ตร�สำไว&เองว�า พระองค6ไม�ได&ทำรงแต�งต�/งพระ

ภ5กษ�สำาวกองค6ใดให้&เปิ0นศาสำดาแทำนพระองค6แต� พระองค6ตร�สำไว&เปิ0นภาษาบาล+ว�า โยุ โว อานน�ทำ มยุา ธม�โม จ ว5นโยุ จ เทำสำ5โต ปิญฺ�ญต�โต โสำ โว มมจ�จเยุน สำต�ถึา. 7 1 -1 0 0( ทำ+.ม.๑๐/๑๔๑/ ๑๗๘ )0 1 0 0 0 6 1 -1 0 0แปิลว�า0 1 -1 0 0: ด�กรอานนทำ6 ธรรมแลว5น�ยุใด ทำ+,เราได&แสำดงแล&ว และบ�ญญ�ต5แล&ว แก�0 10 0 0 0 เธอทำ�/งห้ลายุ ธรรมแลว5น�ยุน�/น จ�กเปิ0นศาสำดาข้องเธอทำ�/งห้ลายุ ในเม),อเราล�วง ล�บไปิ ห้มายุความว�า พระพ�ทำธเจ&าตร�สำให้&พระธรรม ว5น�ยุ ค)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระ

องค6น+/ เปิ0นศาสำดาแทำนพระองค6เพราะฉะน�/น การสำ�งคายุนาจ!งถึ)อว�าเปิ0นการปิฏิ5บ�ต5 ตามพ�ทำธพจน6 ทำ+,เห้ม)อนก�บได&ทำรงฝ้ากฝ้2งสำ�,งเสำ+ยุไว&ว�า ให้&พระธรรมว5น�ยุ ค)อค�าสำ�,ง

สำอนข้องพระองค6เปิ0นศาสำดาแทำนพระองค6ด&วยุ เม),อร� &อยุ�างน+/แล&ว ถึ&าเราเคารพพระพ�ทำธเจ&า เราก*ต&องร�กษาพระธรรมว5น�ยุไว&

ให้&ด+ เพราะการร�กษาพระธรรมว5น�ยุทำ+,สำ�งคายุนาไว& ก*ค)อร�กษาพระศาสำดาข้องเรา ไว& ค)อร�กษาพระพ�ทำธเจ&าไว& น�,นเอง

5 2 0 0 0 จากพระธรรมว5น�ยุ

มาอยุ�างไรจ!งเปิ0นพระไตรปิ�ฎก

0 34 0 0 0 ข้อกล�าวต�อไปิว�า การสำ�งคายุนาทำ+,บอกเม),อก+/ว�าเปิ0นการปิระมวลค�าสำ�,งสำอน

ข้องพระพ�ทำธเจ&าไว& ห้ร)อปิระมวลพระธรรมว5น�ยุไว&น�/น นอกจากปิระมวลค)อรวม มาแล&ว ก*ม+การจ�ดห้มวดห้ม��ไปิด&วยุ

การจ�ดห้มวดห้ม��น� /นก*เพ),อให้&ทำรงจ�าได&สำะดวก และง�ายุต�อการแบ�งห้น&าทำ+, ก�นในการร�กษา ก�บทำ�/งเก)/อก�ลต�อการศ!กษาค&นคว&าด&วยุ

นอกจากแบ�งโดยุสำ�วนให้ญ�เปิ0นธรรมก�บว5น�ยุแล&ว ก*ยุ�งม+การจ�ดแยุกซัอยุยุ�อยุออกไปิอ+ก ธรรมน�/น แยุกยุ�อยุออกไปิเปิ0น ๒ สำ�วน เพราะธรรมน�/นมากมายุเห้ล)อเก5น

ต�างจากว5น�ยุซั!,งม+ข้อบเข้ตแคบกว�า เพราะว5น�ยุเปิ0นเร),องข้องบทำบ�ญญ�ต5เก+,ยุวก�บการ ร�กษาสำ�งฆ์ะ ค)อคณะสำงฆ์6ไว& เพ),อให้&ชุ�มชุนแห้�งพระภ5กษ� และพระภ5กษ�ณ+ ด�ารง

อยุ��ด&วยุด+ แต�ธรรมเปิ0นค�าสำอนทำ+,ครอบคล�มพระพ�ทำธศาสำนาทำ�/งห้มด สำ�าห้ร�บ พ�ทำธบร5ษ�ทำทำ�/ง ๔

เน),องจากธรรมม+มากมายุ จ!งม+การแบ�งห้มวดห้ม��ออกไปิอ+ก โดยุแยุกเปิ0นว�า ๑. ธรรมทำ+,พระพ�ทำธเจ&าตร�สำแสำดงไปิตามกาลเทำศะ ตามเร),องราวทำ+,เก5ดข้!/น

ค)อเสำด*จไปิพบคนโน&น เข้าทำ�ลถึามเร),องน+/ พระองค6ก*ตร�สำตอบไปิ เสำด*จไปิพบ ชุาวนา ทำรงสำนทำนาโต&ตอบก�บเข้า จนจบไปิ ก*เปิ0นเร),องห้น!,ง เสำด*จไปิเจอก�บ

พราห้มณ6 ได&สำนทำนาก�บเข้า ห้ร)อตอบค�าถึามข้องเข้า ก*เปิ0นอ+กเร),องห้น!,ง ไปิเจอ กษ�ตร5ยุ6ห้ร)อเจ&าชุายุ ก*สำนทำนาก�นอ+กเร),องห้น!,ง ธรรมทำ+,ตร�สำแสำดงแก�บ�คคลต�างๆ ในสำถึานการณ6ต�างๆ แต�ละเร),องๆ จบไปิเร),องห้น!,งๆ น+, เร+ยุกว�าสำ�ตรห้น!,งๆ

ธรรมมาในร�ปิน+/มากมายุ เร),องห้น!,งๆ ก*ม+สำาระไปิอยุ�างห้น!,ง ตามแต�ว�าพระ องค6ได&ตร�สำแก�บ�คคลปิระเภทำใด เพ),อทำรงชุ+/แจงอธ5บายุห้ร)อตอบปิ2ญห้าเร),องไห้น ตรงก�บพ)/นเพภ�ม5ห้ล�งความสำนใจ และระด�บความร� &ความเข้&าใจ ห้ร)อระด�บ

สำต5ปิ2ญญาข้องเข้า ฉะน�/นธรรมแบบน+/จ!งเห้*นได&ว�าม+เน)/อห้าแตกต�างก�นมาก พอ จบเร),องน+/ทำ+,ตร�สำแก�ชุาวนา ซั!,งเปิ0นธรรมระด�บห้น!,ง เพ+ยุงเปิล+,ยุนไปิอ+กเร),องห้น!,ง

เทำ�าน�/น ก*เปิ0นธรรมคนละด&านคนละระด�บก�นเลยุ ต�วอยุ�างเชุ�นตร�สำก�บชุาวนา เปิ0นเร),องการทำ�ามาห้าก5น ห้ร)อเร),องการห้ว�าน

พ)ชุ ก*อาจจะตร�สำเก+,ยุวก�บความข้ยุ�นห้ม�,นเพ+ยุร ห้ร)ออาจจะเทำ+ยุบก�บการปิฏิ5บ�ต5ข้อง พระภ5กษ�ก*สำ�ดแต� แต�พอไปิอ+กเร),องห้น!,ง พระองค6สำนทำนาก�บพราห้มณ6 ก*อาจจะ ตร�สำเร),องวรรณะ ห้ร)อเร),องไตรเพทำข้องพราห้มณ6 ห้ร)อเร),องการบ�ชุายุ�ญ ด�งน+/

เปิ0นต&น ธรรมทำ+,ตร�สำแบบน+/ พอเปิล+,ยุนเร),องไปิ เน)/อห้าก*เปิล+,ยุนไปิ ห้�างก�นมาก

ฉะน�/นเน)/อห้าสำาระจ!งไม�ไปิตามล�าด�บ แต�ละเร),อง ๆ น�/นก*เร+ยุกว�าสำ�ตรห้น!,ง ๆ ธรรมทำ+,ตร�สำแสำดงแบบน+/ ค)อตร�สำแสำดงแก�บ�คคล โดยุปิรารภเร),องราว

เห้ต�การณ6 สำถึานการณ6คนละอยุ�างๆ น+/ รวมไว&ด&วยุก�น จ�ดไว&พวกห้น!,ง เร+ยุกว�า12 1 0 0 0พระสำ�ตร0 8 0 0 0 ๒. ธรรมอ+กปิระเภทำห้น!,ง ค)อธรรมทำ+,แสำดงไปิตามเน)/อห้า ไม�เก+,ยุวข้&องก�บ

บ�คคลห้ร)อเห้ต�การณ6 ไม�ค�าน!งว�าใครจะฟั2งทำ�/งสำ5/น เอาแต�เน)/อห้าเปิ0นห้ล�ก อยุ�างทำ+, เร+ยุกก�นในปิ2จจ�บ�นว�าเปิ0นว5ชุาการล&วนๆ ค)อยุกห้�วข้&อธรรมอะไรข้!/นมา ก*อธ5บายุ

ให้&ชุ�ดเจนไปิเลยุ เชุ�นยุกเร),องข้�นธ6 ๕ มา ก*อธ5บายุไปิว�าข้�นธ6 ๕ น�/น ค)ออะไร แบ�งออกเปิ0นอะไรบ&าง แต�ละอยุ�างน�/นเปิ0นอยุ�างไรๆ อธ5บายุไปิจนจบเร),องข้�นธ6 ๕

ห้ร)อว�าเร),องปิฏิ5จจสำม�ปิบาทำก*อธ5บายุไปิในแง�ด&านต�างๆ จน กระทำ�,งจบเร),องปิฏิ5จจสำม�ปิบาทำน�/น ธรรมทำ+,แสำดงเอาเน)/อห้าเปิ0นห้ล�กอยุ�างน+/ ก*จ�ด

เปิ0นปิระเภทำห้น!,ง เร+ยุกว�า12 1 -1 0 0พระอภ5ธรรม0 1 -1 0 0 0 1 0 0 0 สำ�วนว5น�ยุก*ยุ�งคงเปิ0นว5น�ยุอยุ��เทำ�าน�/น เร+ยุกก�นว�า12 1 -1 0 0พระว5น�ยุ0 1 -1 0 0

ตอนน+/จะเห้*นว�า0 3 0 0 0

เม),อแยุกธรรมเปิ0น ๒ สำ�วน ค)อเปิ0นพระสำ�ตรก�บอภ5ธรรม แล&วม+ว5น�ยุเด5มอ+กห้น!,ง ธรรมเปิ0น ๒ ว5น�ยุ ๑ รวมก�นก*เปิ0น ๓ ถึ!งตอนน+/ก*เก5ดเปิ0นการจ�ดห้มวดห้ม��พระ

ธรรมว5น�ยุอ+กแบบห้น!,ง เปิ0นปิ�ฎก ๓ ทำ+,เร+ยุกว�า12 1 -1 0 0พระไตรปิ�ฎก0 4 0 0 0 ปิ�ฎก แปิลว�าตะกร&า ห้ร)อกระจาด โดยุม+ความห้มายุเชุ5งเปิร+ยุบเทำ+ยุบว�าเปิ0นทำ+,

รวบรวม เพราะกระจาด ตะกร&า กระบ�ง บ�&งก+Oน� /น เปิ0นทำ+,รวบรวมทำ�พสำ�มภาระ ในทำ+, น+/ก*ค)อรวบรวมจ�ดค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าไว&เปิ0นปิระเภทำ ๆ เปิ0นห้มวด ๆ

จ!งเปิ0น ๓ ปิ�ฎก เร+ยุกว�า12 1 -1 0 0ไตรปิ�ฎก0 1 -1 0 0 ค)อ0 1 0 0 0 ๑. 12 1 -1 0 0พระว5น�ยุปิ�ฎก0 1 -1 0 0 เปิ0นทำ+,รวบรวมพระว5น�ยุ ซั!,งปิระกอบด&วยุกฎเกณฑ์6กต5กา0 2 0 0 0

สำ�าห้ร�บร�กษาภ5กษ�สำงฆ์6 และภ5กษ�ณ+สำงฆ์6ไว& ๒. 12 1 -1 0 0พระสำ�ตต�นปิ�ฎก0 1 -1 0 0 เปิ0นทำ+,รวบรวมพระสำ�ตรทำ�/งห้ลายุ ค)อธรรมทำ+,ตร�สำแสำดง0 3 0 0 0

แก�บ�คคล ห้ร)อปิรารภเห้ต�การณ6ห้ร)อสำถึานการณ6อะไรบางอยุ�าง เปิ0นแต�ละ เร),องๆ ไปิ

๓. 12 1 -1 0 0พระอภ5ธรรมปิ�ฎก0 1 -1 0 0 เปิ0นทำ+,รวบรวมค�าอธ5บายุห้ล�กค�าสำอน ทำ+,เปิ0นเน)/อห้า0 2 0 0 0

สำาระ เปิ0นห้ล�กการแทำ&ๆ ห้ร)อเปิ0นว5ชุาการล&วนๆ

5 1 0 0 0พระไตรปิ�ฎกสำ�าค�ญเพ+ยุงใด0 28 0 0 0 เม),อพ�ดมาถึ!งข้�/นน+/ก*รวมความได&ว�า พระไตรปิ�ฎก ก*ค)อทำ+,รวบรวมพระธรรม

ว5น�ยุ ค)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ทำ+,เร+ยุกว�าเปิ0นพระพ�ทำธศาสำนา ซั!,งพระพ�ทำธ เจ&าได&ตร�สำไว&ว�า น+,แห้ละค)อศาสำดาข้องชุาวพ�ทำธทำ�/งห้ลายุ เราจ!งได&ถึ)อก�นมาเปิ0น

ห้ล�กว�า จะต&องร�กษา แล&วก*เล�าเร+ยุน และปิฏิ5บ�ต5ตามห้ล�กค�าสำอนในพระไตร ปิ�ฎกน+/

พร&อมก�นน�/นก*ใชุ&ค�าสำ�,งสำอน ค)อพระธรรมว5น�ยุในพระไตรปิ�ฎกน+/แห้ละเปิ0นห้ล�กเปิ0นเกณฑ์6มาตรฐานในการต�ดสำ5นความเชุ),อถึ)อและการปิระพฤต5ปิฏิ5บ�ต5

ข้องพ�ทำธศาสำน5กชุนทำ�/งห้ลายุว�า เปิ0นพระพ�ทำธศาสำนาห้ร)อไม� ถึ&าไม�เปิ0นไปิตาม ทำ+,ได&รวบรวมปิระมวลสำ�งคายุนาและร�กษาสำ)บต�อไว&ในพระไตรปิ�ฎก ห้ร)อคลาด

เคล),อนจากน�/น ก*ไม�ใชุ�พระพ�ทำธศาสำนา ถึ&าถึ�กต&องตามน�/นก*เปิ0นพระพ�ทำธศาสำนา สำ5,งทำ+,เราเล�าเร+ยุนปิฏิ5บ�ต5 ไม�ว�าจะเปิ0นด&านว5น�ยุข้องพระภ5กษ�สำงฆ์6 เชุ�น การ

บวชุ การม+โบสำถึ6 การสำร&างก�ฏิ5 การกรานกฐ5น และสำ�งฆ์กรรมต�างๆ การใชุ&ไตร-

จ+วรข้องพระภ5กษ� การทำ+,พระภ5กษ�ทำ�าอะไรได&ห้ร)อไม�ได& การทำ+,จะต&องอาบ�ต5ต�าง ๆ ม+ปิาราชุ5กเปิ0นต&น ห้ร)อการทำ+,ชุาวบ&านจะทำ�าบ�ญทำ�าทำาน ค�าว�าทำานก*ด+ ค�าว�าบ�ญ

ก*ด+ เร),องศ+ล เร),องสำมาธ5 เร),องปิ2ญญา ไตรสำ5กข้า ภาวนาต�างๆ ข้�นธ6 ๕ ไตรล�กษณ6 อร5ยุสำ�จจ6 ตลอดถึ!งพระน5พพาน ก*ล&วนมาจากพระไตรปิ�ฎกทำ�/งน�/น ถึ&าไม�ม+

พระไตรปิ�ฎก เราก*ไม�ร� &จ�กถึ&อยุค�าเห้ล�าน+/เลยุ และพระภ5กษ�ก*ไม�ม+มาตรฐานทำ+,จะ ว�ดว�าต�วปิระพฤต5ปิฏิ5บ�ต5อยุ�างไรถึ�ก อยุ�างไรผู้5ด อะไรเปิ0นอาบ�ต5ปิาราชุ5ก อะไรเปิ0น

อาบ�ต5สำ�งฆ์าทำ5เสำสำ ถึ�ลล�จจ�ยุ ปิาจ5ตต+ยุ6 ไม�ม+พระไตรปิ�ฎกเสำ+ยุอยุ�างเด+ยุว เปิ0นอ�นห้มดสำ5/น ค)อห้มดสำ5/นพระพ�ทำธ

ศาสำนาน�,นเอง เปิ0นอ�นว�า เม),อพระพ�ทำธเจ&ายุ�งทำรงพระชุนม6อยุ�� เ ราก*ฟั2งค�าสำ�,งสำอนข้อง

พระองค6จากพระพ�ทำธเจ&าโดยุตรง แต�เม),อพระพ�ทำธเจ&าปิร5น5พพานแล&ว เราต&อง การพระพ�ทำธศาสำนา ค)อ ต&องการค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เราจะไปิเอาจาก

ทำ+,ไห้น ก*ต&องไปิเอาจากทำ+,ทำ�านรวบรวมปิระมวล ไว& ซั!,งถึ�ายุทำอดสำ)บต�อก�นมาใน พระไตรปิ�ฎก เพราะพระไตรปิ�ฎกเปิ0นทำ+,ร �กษาสำ)บทำอดพระพ�ทำธศาสำนาไว& ห้ร)อ

ร�กษาค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าไว&

5 1 0 0 0 พระไตรปิ�ฎกยุ�คทำ�องจ�า แม�นยุ�าแค�ไห้น

0 43 0 0 0 ทำ+น+/การร�กษาสำ)บต�อพระไตรปิ�ฎกน�/นทำ�านทำ�าก�นมาอยุ�างไร เร),องน+/ต&องแบ�ง

เปิ0น ๒ ยุ�ค ค)อ ๑. ยุ�คทำ+,สำ)บต�อมาด&วยุการทำรงจ�าด&วยุปิาก เปิล�า เร+ยุกว�าม�ข้ปิาฐะห้ร)อม�ข้ปิาฐ และ ๒. ยุ�คทำ+,ได&

จาร!กเปิ0นต�วอ�กษร เชุ�นในใบลานเปิ0นต&น ชุ�วงแรก เปิ0นยุ�คข้องการร�กษาไว&ด&วยุการทำรงจ�า โดยุสำวด ห้ร)อสำาธยุายุ แต�

ก�อนน+/อาตมาเองก*เคยุสำงสำ�ยุ เห้ม)อนห้ลายุคนสำงสำ�ยุว�า เม),อร�กษาด&วยุการทำรงจ�า ก* น�ากล�วว�าจะม+การคลาเคล),อนเลอะเล)อนห้ลงล)มไปิ แต�เม),อเวลาผู้�านมา ได&พ5จารณา

ไตร�ตรอง และได&เห้*นห้ล�กฐานและห้ล�กการต�างๆ ก*กลายุเปิ0นว�า การร�กษาด&วยุ การทำ�อง โดยุสำวดแล&วทำรงจ�าไว&น�,นแห้ละ เปิ0นว5ธ+ทำ+,แม�นยุ�ายุ5,งกว�ายุ�คทำ+,จาร!กเปิ0น

ลายุล�กษณ6อ�กษร ทำ+,ว�าอยุ�างน�/นเพราะอะไร? เพราะว�าการทำ�อง ทำ+,จะทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎก ห้ร)อ

ค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ทำ+,เร+ยุกว�า ธรรมว5น�ยุน�/น ทำ�านทำ�าด&วยุว5ธ+สำวดพร&อมก�น ค)อ คล&ายุก�บทำ+,เราสำวดมนต6ก�นทำ�กว�นน+/แห้ละ เวลาสำวดมนต6พร&อมก�น เชุ�นสำวดก�น ๑๐ คน ๒๐ คน ๕๐ คน ๑๐๐ คนน�/น จะต&องสำวดตรงก�นห้มดทำ�กถึ&อยุค�า จะตก

ห้ล�นต�ดข้าดห้ายุไปิก*ไม�ได& จะเพ5,มแม&ค�าเด+ยุวก*ไม�ได& เพราะจะข้�ดก�น ด+ไม�ด+ก*สำวด ล&มไปิเลยุ

เพราะฉะน�/น การทำ+,จะสำวดโดยุคนจ�านวนมาก ๆ ให้&เปิ0นไปิด&วยุด+ ให้&สำอด คล&องกลมกล)นก�น ก*จะต&องสำวดเห้ม)อนก�นห้มด ทำ�านจ!งร�กษาค�าสำ�,งสำอนข้องพระ พ�ทำธเจ&าไว&ด&วยุว5ธ+น+/ ค)อทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎกด&วยุว5ธ+สำวดพร&อมก�นจ�านวนมาก ๆ

พระสำงฆ์6ทำ�/งห้ลายุน�/นทำ�านเห้*นความสำ�าค�ญข้อง พระไตรปิ�ฎก เพราะร� &อยุ��ว�า น+/แห้ละค)อพระพ�ทำธศาสำนา ถึ&าห้มดพระไตรปิ�ฎกเม),อไร พระพ�ทำธศาสำนาก*ห้มด

ไปิเม),อน�/น ถึ&าพระไตรปิ�ฎกเคล),อนคลาดไปิ พระพ�ทำธศาสำนาก*เคล),อนคลาดไปิด&วยุ พระเถึระร� �นก�อนน�/น ถึ)อความสำ�าค�ญข้องพระไตรปิ�ฎกเปิ0นอยุ�างยุ5,ง แม&แต�

ในยุ�คทำ+,จาร!กเปิ0นลายุล�กษณ6อ�กษรแล&ว ก*ต&องถึ!งก�บพ�ดก�นว�า อ�กษรจาร!กพระธรรม ข้องพระพ�ทำธเจ&าน+/ อ�กษรเด+ยุวม+ค�าเทำ�าก�บพระพ�ทำธร�ปิองค6ห้น!,ง เพราะฉะน�/น

ถึ&ามองในแง�บวก ก*ค)อว�าต&องชุ�วยุก�นร�กษาไว&ให้&ด+ แม&แต�จาร!กห้ร)อสำน�บสำน�น การจาร!กเพ+ยุงน5ดห้น�อยุ ก*เปิ0นบ�ญเปิ0นก�ศลมาก แต�มองในแง�ลบก*ค)อ ถึ&าใครไปิ

ทำ�าให้&ผู้5ดพลาด แม&แต�อ�กษรเด+ยุว ก*เห้ม)อนทำ�าลายุพระพ�ทำธร�ปิองค6ห้น!,ง เปิ0นบาปิ มาก น+,แห้ละ ทำ�านให้&ความสำ�าค�ญถึ!งอยุ�างน+/ เพราะฉะน�/น พระเถึระร� �นก�อน ทำ�านจ!ง

ระว�งมากในเร),องการร�กษาทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎกไม�ให้&ผู้5ดเพ+/ยุน รวมความว�า ๑. ม+ความระม�ดระว�งเห้*นเปิ0นสำ�าค�ญมาก เพราะถึ)อว�าเปิ0นต�วพระพ�ทำธศาสำนา๒. ถึ)อเปิ0นงานข้องสำ�วนรวม โดยุเฉพาะพระเถึระผู้�&ให้ญ� ผู้�&น�าห้ม��คณะ และพระ

สำงฆ์6ทำ�/งห้มดในพระพ�ทำธศาสำนา จะต&องเอาธ�ระในการด�แลร�กษาอยุ�างยุ5,ง เปิ0นอ�นว�า การร�กษาด&วยุว5ธ+เด5ม ค)อการทำรงจ�าด&วยุการสำาธยุายุน�/น เปิ0นว5ธ+ทำ+,

แม�นยุ�าทำ+,สำ�ด เพราะร�กษาโดยุสำ�วนรวมทำ+,สำวดพร&อมก�น แต�พร&อมก�นน�/นแต�ละองค6 ก*ม+ห้น&าทำ+,ต&องทำ�องจ�าอยุ��แล&ว โดยุจะต&องม+การซั�กซั&อม และทำบทำวนก�นอยุ��เสำมอ

ซั!,งปิรากฏิแม&แต�ในสำม�ยุน+/ ในพม�าก*ยุ�งร�กษาปิระเพณ+น+/ไว& กล�าวค)อในยุ�คน+/ ทำ� /งๆ ทำ+, ม+ค�มภ+ร6จาร!กและพ5มพ6เปิ0นเล�มห้น�งสำ)อแล&ว เข้าก*ยุ�งพยุายุามสำน�บสำน�นพระภ5กษ�ให้&

ทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎก ในพม�าปิ2จจ�บ�นยุ�งม+ปิระเพณ+เปิ0นทำางการข้องบ&านเม)อง ค)อ ม+การสำอบพระ

ภ5กษ�ทำ+,มาสำม�คร เพ),อจะแสำดงความสำามารถึในการทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎก พระภ5กษ� องค6ใดสำอบผู้�านแสำดงว�าทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎกได&ห้มด ซั!,งถึ&าน�บเปิ0นต�วห้น�งสำ)อ

พ5มพ6เปิ0นอ�กษรไทำยุ ก*ได& ๔๕ เล�ม ๒๒, ๐๐๐ กว�า ห้น&า ถึ&าทำ�านจ�าได&ห้มด ทำาง การจะต�/งให้&เปิ0น

12 1 -1 0 0พระต5ปิ�ฏิกธร0 1 -1 0 0 แปิลว�า ผู้�&ทำรงจ�าพระไตรปิ�ฎก จะได&เปิ0นพระทำ+,0 9 0 0 0

เคารพน�บถึ)อองค6ห้น!,ง และทำางร�ฐบาลจะเล+/ยุงด�โยุมพ�อแม�ข้องพระภ5กษ�น�/น และ อ�ปิถึ�มภ6บ�าร�งด&วยุปิระการต�างๆ

เด+Oยุวน+/ก*ยุ�งม+พระต5ปิ�ฏิกธร ค)อพระภ5กษ�ร�ปิเด+ยุวทำ+,สำามารถึจ�าพระไตรปิ�ฎก ได&ทำ�/งห้มด ๒๒, ๐๐๐ กว�าห้น&า ให้&เห้*นว�าเปิ0นสำ5,งทำ+,เปิ0นไปิได& ไม�ใชุ�สำ5,งเห้ล)อว5สำ�ยุ น+,

ค)อองค6เด+ยุวเทำ�าน�/น ก*ยุ�งจ�าไห้ว ในสำม�ยุโบราณต&องใชุ&ว5ธ+ทำรงจ�าโดยุทำ�องปิากเปิล�าอยุ�างน+/ เพราะไม�ม+การ

จาร!กเปิ0นลายุ ล�กษณ6อ�กษร เพราะฉะน�/น พระภ5กษ�ทำ�/งห้ลายุก*ทำรงจ�าก�นไว& องค6 ไห้นทำรงจ�าไว&ได&มากทำ+,สำ�ด ก*จะได&ร�บความเชุ),อถึ)อ และเคารพน�บถึ)อ

5 2 0 0 0 พระไตรปิ�ฎกยุ�คจาร!กเปิ0นลายุล�กษณ6

ถึ)อเปิ0นห้ล�กข้องชุาต5 จ!งคงอยุ��ได&ด&วยุด+0 59 0 0 0 ต�อมาถึ!ง พ.ศ. ใกล& ๕๐๐ จ!งได&เร5,มม+การใชุ&ว5ธ+จาร!กเปิ0นลายุล�กษณ6อ�กษรลง

ในใบลาน พอถึ!งยุ�คจาร!กลงในใบลานน+/แห้ละ กลายุเปิ0นยุ�คทำ+,จะม+ความคลาด เคล),อนได&ง�ายุ เพราะคนเร5,มปิระมาทำว�า เออ เราม+ใบลาน ม+ห้น�งสำ)อทำ+,จาร!กไว&แล&ว

อยุากร� &ก*ไปิเปิ�ดด�และตรวจสำอบได&ง�ายุ เราไม�ต&องจ�าให้&มาก ไปิๆ มาๆ การสำวด สำาธยุายุพระไตรปิ�ฎกก*เห้ล)ออยุ��แค�สำวดมนต6 อยุ�างทำ�าว�ตรสำวดมนต6ทำ+,เราเห้*นๆ ก�น

อยุ�� คนก*จ�าพ�ทำธพจน6ได&น&อยุลงๆ เห้ล)อน&อยุลงไปิทำ�กทำ+ นอกจากน�/น ในการค�ดลอกเปิ0นลายุล�กษณ6อ�กษรทำ+,เร+ยุกว�า จาร เวลาค�ดลอก

ก�นทำ+ห้น!,ง ก*อดไม�ได&ทำ+,จะม+การตกห้ล�นห้ร)อผู้5ดเพ+/ยุน เชุ�นต�ว จ เปิ0น ว ห้ร)อต�ว ว เปิ0น จ เปิ0นต&น เพราะฉะน�/น จ!งต&องม+การค�ดลอกในระด�บทำ+,เปิ0นทำางการให้ญ�

ข้องคณะสำงฆ์6ทำ�/งห้มด ห้ร)อเปิ0นระด�บข้องปิระเทำศชุาต5 ซั!,งเราจะเห้*นได&ว�า ปิระเทำศพ�ทำธศาสำนาทำ�กปิระเทำศ จะถึ)อเร),องน+/เปิ0นสำ�าค�ญ จะต&องม+พระไตรปิ�ฎก

ฉบ�บห้ลวงเปิ0นข้องราชุการ เปิ0นข้องแผู้�นด5น เปิ0นข้องปิระเทำศชุาต5 ร�กษาไว&เปิ0น ห้ล�กข้องกลาง แล&วมาค�ดลอกต�อๆ ก�นไปิ

นานๆ จ!งต&องม+การมาปิระชุ�มก�นระด�บชุาต5 แล&วก*เอามาตรวจสำอบก�น เอา มาทำานก�น ตรงไห้นตกห้ล�น ผู้5ดพลาดไปิ ก*ทำ�าเชุ5งอรรถึไว& ค)อถึ)อเร),องความ

บร5สำ�ทำธ5Pบร5บ�รณ6ข้องพระไตรปิ�ฎกเปิ0นเร),องสำ�าค�ญสำ�งสำ�ดในพระพ�ทำธศาสำนา เพราะ น+/ค)อองค6แทำนทำ+,แทำ&ข้องพระพ�ทำธเจ&า ทำ+,เปิ0นพระศาสำดา และเปิ0นต�วพระพ�ทำธ

ศาสำนา จะเห้*นว�า ปิระเทำศพ�ทำธศาสำนาทำ�กปิระเทำศถึ)อเร),องพระไตรปิ�ฎกเปิ0นห้ล�ก

สำ�าค�ญยุ5,ง เวลาน�าพระพ�ทำธศาสำนาไปิปิระเทำศต�างๆ ก*ค)อจะต&องน�าพระไตรปิ�ฎก ไปิ อยุ�างพระเจ&าอโนรธาม�งชุ�อ ทำ+,เปิ0นมห้าราชุข้องพ�กาม ผู้�&เปิ0นต&นความยุ5,งให้ญ�

ข้องพม�า ทำ+,ปิราบมอญลงได& ตอนน�/นมอญน�บถึ)อพระพ�ทำธศาสำนา พระเจ&า อน�ร�ทำธมห้าราชุ ห้ร)อพระเจ&าอโนรธาม�งชุ�อไปิปิราบมอญได&แล&ว ห้�นมาน�บถึ)อ พระพ�ทำธศาสำนา ก*น�าเอาพระไตรปิ�ฎกจากมอญไปิยุ�งพ�กาม

พระภ5กษ�ทำ�/งห้ลายุเด5นทำางไปิมาระห้ว�างปิระเทำศในสำม�ยุโบราณ ก*เพ),อ ศ!กษาพระไตรปิ�ฎก ค�ดลอกพระไตรปิ�ฎก และอรรถึกถึาพระเจ&าแผู้�นด5นไทำยุแต�

ละยุ�ค เวลาสำร&างบ&านเม)องให้ม� ก*ทำรงถึ)อเร),องพระไตรปิ�ฎกเปิ0นการสำ�าค�ญ เชุ�นเม),อ กร�งศร+อยุ�ธยุาแตก ถึ�กพม�าเผู้า พระเจ&ากร�งธนบ�ร+รวบรวมปิระเทำศชุาต5ได& ทำรงต�/ง

เม)องห้ลวงให้ม�ทำ+,กร�งธนบ�ร+ พอต�/งเม)องห้ลวงเสำร*จ ก*จ�ดการเร),องคณะสำงฆ์6 ห้าพระ

ภ5กษ�ทำ+,น�าเคารพน�บถึ)อมาสำถึาปินาเปิ0นองค6สำมเด*จพระสำ�งฆ์ราชุ เสำร*จแล&วภาระ ให้ญ�อ�นสำ�าค�ญทำ+,พระองค6ทำ�า ก*ค)อให้&รวบรวมพระไตรปิ�ฎก เพราะว�าอยุ�ธยุาถึ�ก

เผู้า พระค�มภ+ร6ถึ�กไฟัไห้ม&ไปิ แล&ว ก*โปิรดให้&ไปิรวบรวมพระไตรปิ�ฎกจากห้�ว เม)อง ทำ�/งเม)องเห้น)อ เม)องใต& เอามาเล)อกค�ดจ�ดต�/งเปิ0นสำมบ�ต5กลางไว&ทำ+,เม)องห้ลวง

เพ),อเปิ0นห้ล�กข้องบ&านเม)องต�อไปิ พอมาถึ!งแผู้�นด5นร�ชุกาลทำ+, ๑ สำม�ยุกร�งเทำพฯก*เห้ม)อนก�น พอเร5,มต�/งกร�ง เม),อ

จ�ดบ&านเม)องพอเข้&าทำ+, สำ5,งทำ+,พระองค6ทำรงร+บทำ�า ค)อเร),องข้องพระไตรปิ�ฎก ถึ!งก�บม+ การสำ�งคายุนาข้องกร�งเทำพฯ ข้!/นมา คร�/นสำ�งคายุนาเสำร*จเร+ยุบร&อยุ สำอบทำานได&

พระไตรปิ�ฎกมาเปิ0นห้ล�ก ก*จ�ดต�/งเปิ0นฉบ�บห้ลวงข้องแผู้�นด5น จ!งเปิ0นทำ+,ร� &ก�นว�า การ ร�กษาพระไตรปิ�ฎกเปิ0นงานสำ�าค�ญอยุ�างยุ5,งยุวดในปิระว�ต5ศาสำตร6พระพ�ทำธศาสำนา

ในยุ�คทำรงจ�าด&วยุปิาก การร�กษาพระไตรปิ�ฎกก*ค)อ ทำ�องพร&อมก�น สำวด พร&อมก�น มาสำอบทำานก�นด&วยุวาจาอยุ��เสำมอ ต�อมาในยุ�คทำ+,เปิ0นลายุล�กษณ6อ�กษร ก*

ค)อเอาค�มภ+ร6ทำ+,จาร!กไว&ทำ� /งห้ลายุ มาเทำ+ยุบเค+ยุงสำอบทำานก�นอยุ��เสำมอ การสำอบทำาน ก�นน+/ เปิ0นความห้มายุข้องการสำ�งคายุนาในยุ�คห้ล�ง ซั!,งเปิ0นทำ+,น�าอ�ศจรรยุ6ว�า พระ

ไตรปิ�ฎกข้องเราทำ+,เปิ0นบาล+ จะไปิอยุ��ในพม�า ไปิเปิ0นข้องสำ5งห้ลอยุ��ในล�งกา ไปิอยุ�� ในปิระเทำศไทำยุ ห้ร)อไปิอยุ��ในปิระเทำศไห้น แม&แต�ฝ้ร�,งเอาไปิค�ดลอกเปิ0นฉบ�บ

อ�กษรโรม�น ก*เห้ม)อนก�นห้มด เน)/อห้าอยุ�างเด+ยุวก�น จะม+แปิลกไปิก*เพราะพ5มพ6ผู้5ด น5ดๆ ห้น�อยุๆ อยุ�างข้องเราม+อยุ��แห้�งห้น!,ง ตกห้ล�นไปิ ยุาวห้น�อยุ สำ�กคร!,งค�อนห้น&า

ก*ถึ)อเปิ0นเร),องให้ญ�มากแล&ว ห้มายุความว�า พระไตรปิ�ฎกบาล+ข้องเถึรวาทำเราน+/ ไม�ว�าจะเปิ0นข้องปิระเทำศ

ไห้น ทำ�/งๆ ทำ+,อยุ��ห้�างไกลก�นไปิแสำนนาน ก*ยุ�งเห้ม)อนก�น เน)/อห้าอยุ�างเด+ยุวก�นแสำดงถึ!งการทำ+,ทำ�านให้&ความสำ�าค�ญก�บการร�กษา ในเวลาทำ+,เราม+การตรวจชุ�าระพระไตรปิ�ฎกคร�/งห้น!,ง เราก*เอาข้องทำ�ก

ปิระเทำศมาสำอบทำานเทำ+ยุบเค+ยุงก�น เพ),อด�ว�าม+ข้&อความถึ&อยุค�าห้ร)ออ�กษรต�วไห้นผู้5ด เพ+/ยุนก�นไห้ม แม&แต�เล*กๆ น&อยุๆ เพ+ยุงว�า อ�กษร จ เปิ0น ว เราก*จะทำ�าเชุ5งอรรถึไว&

ว�า ตรงน+/ฉบ�บข้องเราเปิ0นอยุ�างน+/ ฉบ�บพม�าห้ร)อฉบ�บไห้นเปิ0นอยุ�างน�/น อยุ�างชุ),อ พระอ�ญญาโกณฑ์�ญญะ ก*ม+การผู้5ดเพ+/ยุนก�นไปิน5ดห้น�อยุ ฉบ�บข้องเราเปิ0นอ�ญญา

โกณฑ์�ญญะ ฉบ�บอ�กษรโรม�นข้อง Pali Text Society เปิ0นอ�ญญาตโกณฑ์�ญญะ เปิ0นต&น ความแตกต�าง แม&แต�น5ดเด+ยุว เราก*บ�นทำ!กไว&ให้&ร� &ในเชุ5งอรรถึ

5 2 0 0 0 ต&องเข้&าใจให้&ชุ�ด

แค�ไห้นใชุ� แค�ไห้นไม�ใชุ�สำ�งคายุนา0 22 0 0 0 การสำ�งคายุนาน�/นต&องให้&ร� &ว�าเปิ0นการทำ+,จะร�กษาค�าสำอนเด5มเอาไว&ให้&แม�นยุ�า

ทำ+,สำ�ด ไม�ใชุ�ว�าพระภ5กษ�ทำ+,สำ�งคายุนาม+สำ5ทำธ5Pเอาความค5ดเห้*นข้องตนใสำ�ลงไปิ การ สำ�งคายุนาก*ค)อ การมาทำบทำวนซั�กซั&อมตรวจสำอบค�มภ+ร6ให้&ตรงตามข้องเด5ม และ

ซั�กซั&อมตรวจสำอบคนทำ+,ไปิทำรงจ�า ห้ร)อไปิน�บถึ)ออะไรต�างๆ ทำ+,อาจจะผู้5ดเพ+/ยุนไปิ ให้&มาทำบทำวนต�วเอง ให้&มาซั�กซั&อมก�บทำ+,ปิระชุ�ม ให้&มาปิร�บความเห้*น ความเชุ),อ

การปิฏิ5บ�ต5ข้องตน ให้&ตรงตามพระไตรปิ�ฎกทำ+,ร �กษาก�นมาอยุ�างแม�นยุ�า ทำ+,เปิ0น ห้ล�กกลางน+/

บางคนเข้&าใจผู้5ดว�า ในการสำ�งคายุนาน+/ ผู้�&ทำ+,เข้&าร�วมสำ�งคายุนา จะไปิปิร�บไปิ แต�งไปิทำ�าอะไรก�บพระไตรปิ�ฎก ด+ไม�ด+อาจจะถึ!งก�บเข้&าใจว�ามาแต�งพระไตรปิ�ฎก

ก�นให้ม� ซั!,งเปิ0นความเข้&าใจทำ+,คลาดเคล),อนไปิไกล ซั!,งแสำดงว�าไม�ร� &จ�กการสำ�งคายุนาและไม�ร� &เร),องอะไรเลยุ เพราะฉะน�/น จะต&องยุ�/าก�นว�า การสำ�งคายุนาพระไตรปิ�ฎก ก*ค)อ การมาทำบทำวนตรวจสำอบซั�กซั&อมก�นในการทำ+,จะร�กษาพระไตรปิ�ฎกข้องเด5มทำ+,ทำ�านสำ�ง-

คายุนาไว& ในการสำ�งคายุนาคร�/งทำ+, ๑ เม),อ ๓ เด)อน ห้ล�งจากพระพ�ทำธเจ&า ปิร5น5พพานแล&ว ว�าเปิ0นอยุ�างไร ก*ให้&คงอยุ��อยุ�างน�/น อยุ�างแม�นยุ�าทำ+,สำ�ดเทำ�าทำ+,จะเปิ0น

ไปิได& อะไรทำ+,คลาดเคล),อน ใครทำรงจ�าผู้5ดไปิ ก*ให้&มาปิร�บเข้&าก�บข้องเด5มข้องแทำ&น+/ เสำ+ยุ เพราะว�าเม),อเราร�กษาค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ก*ค)อเราจะต&องเอาค�าตร�สำข้อง

พระองค6ข้องเด5มไว&ให้&ได& ถึ&าค�าสำอนค�าตร�สำเด5มห้มดไปิ ก*ค)อพระพ�ทำธศาสำนา ห้มดไปิแล&ว

แต�เราก*ต&องร� &ด&วยุว�า ในพระไตรปิ�ฎกไม�ใชุ�ม+เฉพาะค�าตร�สำข้องพระพ�ทำธเจ&า อยุ�างเด+ยุว ค�าข้องพระสำาวกก*ม+ เชุ�นค�าข้องพระสำาร+บ�ตรทำ+,ได&แสำดงว5ธ+สำ�งคายุนา

เปิ0นต�วอยุ�างไว&น�/น ก*เปิ0นพระสำ�ตรอยุ��ในพระไตรปิ�ฎก ชุ),อ6 1 -1 0 0สำ�งค+ต5สำ�ตร0 1 -1 0 0 แต�ธรรมะทำ+,0 46 0 0 0

พระสำาร+บ�ตรน�ามาสำ�งคายุนาไว&ในสำ�งค+ต5สำ�ตรน�/น ก*ค)อค�าตร�สำข้องพระพ�ทำธเจ&า ห้ร)อธรรมทำ+,พระพ�ทำธเจ&าได&ทำรงแสำดงไว&น�,นเอง นอกจากน�/นก*ม+ค�าสำนทำนาก�บผู้�&

อ),น ซั!,งม+ค�าข้องผู้�&อ),นอยุ��ด&วยุในน�/น ห้ล�กค�าสำอนอะไรเก�าๆ ก�อนพ�ทำธกาล ทำ+,พระพ�ทำธเจ&าทำรงยุอมร�บ ทำรงน�ามา

เล�าให้&น�บถึ)อปิฏิ5บ�ต5ก�นต�อไปิ ก*มาอยุ��ในพระไตรปิ�ฎกด&วยุ อยุ�างเร),องชุาดก เฉพาะ สำ�วนทำ+,เปิ0นต�วค�าสำอนแทำ& ๆ ค�มภ+ร6ทำ+,น5พนธ6แม&ห้ล�งพ�ทำธกาลก*ม+บ&าง อยุ�างในสำม�ยุ

สำ�งคายุนาคร�/งทำ+, ๓ สำม�ยุพระเจ&าอโศกมห้าราชุ พระโมคค�ลล+บ�ตรต5สำสำเถึระ ปิระธานสำ�งคายุนา ทำ�านได&เห้*นว�า พระในสำม�ยุน�/นบางพวกม+ความเชุ),อถึ)อว5ปิร5ตผู้5ด

แผู้กแตกออกไปิ ทำ�านก*เร+ยุบเร+ยุงค�มภ+ร6ข้!/นมาเล�มห้น!,ง เพ),อว5น5จฉ�ยุความเชุ),อถึ)อ ห้ร)อการสำ�,งสำอนทำ+,ผู้5ดพลาดเห้ล�าน�/น

แต�การว5น5จฉ�ยุน�/นก*เปิ0นเพ+ยุงว�า ทำ�านมาเชุ),อมโยุง โดยุยุกเอาค�าสำอนค�า ตร�สำข้องพระพ�ทำธเจ&าทำ+,โน&น ทำ+,น+, ในเร),องเด+ยุวก�นน�/น มารวมก�นไว&เปิ0นห้ล�กฐาน

อ&างอ5ง เพ),อแสำดงให้&เห้*นว�า เร),องน�/นพระพ�ทำธเจ&าตร�สำว�าอยุ�างไร เพ),อจะว5น5จฉ�ยุ ความเชุ),อห้ร)อค�าสำอนข้องผู้�&ทำ+,เชุ),อผู้5ดพลาดไปิน�/น อยุ�างน+/ก*กลายุเปิ0นค�มภ+ร6ให้ม�

แต�แทำ&จร5ง ก*เปิ0นการน�าเอาพ�ทำธพจน6ในเร),องน�/นๆ มารวมไว&ในอ+กล�กษณะห้น!,ง โดยุม+เร),องราว ห้ร)อข้&อค5ด ห้ร)อข้&อพ5จารณาอะไรอยุ�างห้น!,งเปิ0นแกน

แต�ก*อยุ�างทำ+,กล�าวแล&วว�า พระไตรปิ�ฎกน+/เปิ0นปิระมวลค�าสำอนข้องพระพ�ทำธ เจ&า ทำ+,ถึ)อว�าเปิ0นมาตรฐาน เปิ0นข้องสำ�วนรวมทำ+,พระสำงฆ์6ทำ�/งห้มดโดยุเฉพาะทำ�านทำ+,

เปิ0นคร�อาจารยุ6และพระเถึระทำ+,ร �บผู้5ดชุอบการพระศาสำนาต�างก*คอยุจ�บตา คอยุ ระแวดระว�ง ถึ)อเปิ0นสำ�าค�ญ ฉะน�/นใครจะไปิเทำ+,ยุวใสำ�เต5มอะไรลงไปิไม�ได& จะต&อง

เปิ0นทำ+,ยุอมร�บก�นอยุ�างแน�นอน และไม�ใชุ�ปิระเทำศเด+ยุวร�กษาไว& ห้ลายุๆ ปิระเทำศ ต�างก*ม+ แล&วก*ต&องคอยุทำานเทำ+ยุบก�น ห้ม�,นตรวจสำอบไม�ให้&คลาดเคล),อนก�นไปิ

รวมความก*ค)อให้&จ�าไว&เลยุว�า ปิระเทำศพ�ทำธศาสำนาเถึรวาทำทำ�/งห้มด ม+พระ ไตรปิ�ฎกชุ�ดเด+ยุวก�น ซั!,งเน)/อห้าเห้ม)อนก�นทำ�/งห้มด แม&จะต�างก�นในต�วอ�กษร จ ว

บ&าง บางแห้�ง ห้ร)อตกห้ล�นบางค�าบ&าง ก*น&อยุเต*มทำ+ ความสำ�าน!กตระห้น�กม�,นน+/ อยุ�าว�าแต�ต�างปิระเทำศเลยุ แม&แต�ปิระเทำศไทำยุเรา

ต�อไปิ ถึ&าไม�เห้*นความสำ�าค�ญ เราเองก*อาจจะทำ�าให้&เล)อนลางคลาดเคล),อน เวลาแปิลค�าว�า " สำ�งคายุนา " เปิ0นภาษาอ�งกฤษ เราม�กไปิเทำ+ยุบก�บภาษาฝ้ร�,ง

เชุ�น Council อยุ�างข้องศาสำนาคร5สำต6 เข้าม+ Vatican Council เปิ0นต&น เราก*แปิลว�า เปิ0นการสำ�งคายุนา อ�นน�/นเปิ0นการแปิลเพ+ยุงเทำ+ยุบในบางแง�ความห้มายุ ซั!,งทำ+,จร5งไม�

เห้ม)อนก�นเลยุ การปิระชุ�ม Council ข้องศาสำนาคร5สำต6น�/นเปิ0นอ+กแบบห้น!,ง ซั!,งเปิ0นการมา

ตกลงก�นก�าห้นดห้ล�กความเชุ),อ และแม&แต�การวางนโยุบายุในการเผู้ยุแผู้�ศาสำนา ข้องเข้า แต�การสำ�งคายุนาในพระพ�ทำธศาสำนาเปิ0นการร�กษาค�าสำอนเด5มข้อง

พระพ�ทำธเจ&าไว&ให้&แม�นยุ�าทำ+,สำ�ด ไม�ให้&ใครมาเทำ+,ยุวแก&ไข้ให้&คลาดเคล),อนห้ร)อต�ด แต�งต�อเต5ม จะมาทำ�าให้&ตกห้ล�นก*ไม�ได& ต�อเต5มก*ไม�ได& ต&องร�กษาไว&ให้&แม�นยุ�าทำ+,สำ�ด

เราเพ+ยุงมาตรวจเชุ*ค มาซั�กซั&อม ทำบทำวนก�น ใครทำ+,เชุ),อถึ)อห้ร)อสำ�,งสำอนคลาดเคล),อน ห้ร)อผู้5ดแผู้กไปิ ก*มา ปิร�บให้&ตรงตามข้องเด5ม

เพราะฉะน�/น พระพ�ทำธศาสำนาเถึรวาทำจ!งม+ความภ�ม5ใจโดยุชุอบธรรมว�า เรา ร�กษาพระพ�ทำธศาสำนาไว&ได&เปิ0นแบบเด5มแทำ& สำ�วนพระสำ�ตรต�างๆ ข้องพระพ�ทำธ

ศาสำนาแบบมห้ายุานทำ+,เปิ0นอาจร5ยุวาทำ/ อาจารยุวาทำ เด+Oยุวน+/ก*ร� &ก�นห้มดแล&วว�าเปิ0น ข้องทำ+,แต�งข้!/นภายุห้ล�ง ไม�ร�กษาค�าสำอนเด5มแทำ&ๆ ไว& ก*เลยุคลาดเคล),อนห้ร)อห้ายุ

ค�มภ+ร6สำ�วนมากก*สำาบสำ�ญไปิ เข้าก*เลยุมายุอมร�บก�นว�า ค�าสำอนเด5มแทำ&ข้องพระพ�ทำธ เจ&าทำ+,จะห้าได&ครบสำมบ�รณ6ทำ+,สำ�ด ก*ต&องมาด�ในพระไตรปิ�ฎกบาล+ข้องพระพ�ทำธ

ศาสำนาเถึรวาทำข้องเราน+/ เร),องน+/เปิ0นทำ+,ยุอมร�บก�นเปิ0นสำากล ค)อน�กปิราชุญ6 วงว5ชุา การทำ�,วโลก จะเปิ0นมห้ายุาน ห้ร)อเถึรวาทำ ห้ร)อเปิ0นว�ชุรยุาน ก*ร� &ก�นทำ�/งน�/น

5 2 0 0 0 ควรเห้*นค�ณค�าข้องอรรถึกถึา

ทำ+,ค�/าชุ�อยุ��เค+ยุงข้&างพระไตรปิ�ฎก0 10 0 0 0 เม),อถึ)อพระไตรปิ�ฎกเปิ0นมาตรฐานชุ�/นห้น!,งแล&ว ต�อจากน�/น ก*จะม+การปิ�ด

รายุการว�า เอาละ พระไตรปิ�ฎกม+แค�น+/ ต�อจากน+/พระเถึระ พระอาจารยุ6ผู้�&ให้ญ� ทำ+, เปิ0นน�กปิราชุญ6 ก*ทำ�าห้น&าทำ+,ชุ�วยุก�นร�กษาพระไตรปิ�ฎกน+/ไว&

นอกจากร�กษา ทำ�านก*ม+ห้น&าทำ+,อธ5บายุด&วยุ เพราะต&องสำ�,งสำอนล�กศ5ษยุ6จ�านวน มากมายุ ซั!,งเม),อศ!กษาพระไตรปิ�ฎกน�/น ก*อาจไปิต5ดข้�ด ไม�เข้&าใจบางสำ�วนบางตอน

ทำ+,ยุาก พระอาจารยุ6ผู้�&ให้ญ�เห้ล�าน+/ทำ+,ทำ�านสำ)บต�อค�าสำอนก�นมา และถึ�ายุทำอดค�าอธ5บายุ ก�นมาเร),อยุ ต�/งแต�สำม�ยุพ�ทำธกาล พระเถึระจนถึ!งพระมห้าเถึระผู้�&เปิ0นคร�อาจารยุ6

เห้ล�าน+/ ก*อธ5บายุค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าในพระไตรปิ�ฎกให้&แก�ล�กศ5ษยุ6ล�กห้าข้อง ทำ�าน ห้ร)อผู้�&ทำ+,ศ!กษาค&นคว&า แล&วค�าอธ5บายุเห้ล�าน+/ก*มารวบรวมก�นเปิ0นค�มภ+ร6ระด�บ

รองจากพระไตรปิ�ฎก เร+ยุกชุ),อว�า12 1 -1 0 0" อรรถึกถึา "0 1 -1 0 0 ค)อไม�จ�ดรวมเข้&าในพระไตรปิ�ฎก0 3 0 0 0 ตอนน+/เทำ�าก�บม+ค�มภ+ร6 ๒ ระด�บ

ระด�บทำ+, ๑ ค�มภ+ร6ทำ+,จาร!กพ�ทำธพจน6 พร&อมทำ�/งเร),องเก+,ยุวข้&องทำ+,เปิ0นห้ล�กฐานด�/งเด5ม เปิ0นมาตรฐานให้ญ� เปิ0นเกณฑ์6ต�ดสำ5นพระพ�ทำธศาสำนา เร+ยุกว�า

6 1 -1 0 0พระไตรปิ�ฎก0 1 -1 0 0 และ0 2 0 0 0

ระด�บทำ+, ๒ ค�มภ+ร6เค+ยุงข้&างพระไตรปิ�ฎก ซั!,งม+มาแต�เด5มเห้ม)อนก�น โดยุถึ�ายุทำอดก�น มา เปิ0นค�าอธ5บายุพระไตรปิ�ฎกน�/นอ+กทำ+ห้น!,ง เร+ยุกว�า

6 1 -1 0 0อรรถึกถึา0 1 -1 0 0 0 18 0 0 0 น�าสำ�งเกตว�า การร�กษาพระไตรปิ�ฎก ก�บการร�กษาอรรถึกถึาน+/ต�างก�น ค)อ

พระไตรปิ�ฎกน�/นจะต&องร�กษาไว&อยุ�างเด5ม ต�วภาษาก*ต&องข้องเด5ม ค)อภาษาบาล+ แต�อรรถึกถึา ซั!,งเปิ0นค�าอธ5บายุพระไตรปิ�ฎก ม��งให้&ผู้�&ศ!กษาใชุ&ปิระกอบการศ!กษาให้&

เข้&าใจพระไตรปิ�ฎก เพราะฉะน�/นอยุ�างในล�งกาสำม�ยุก�อน เด5มน�/นก*ร�กษาก�นมาด&วยุ ภาษาสำ5งห้ล ซั!,งเปิ0นภาษาข้องชุาวล�งกา ห้มายุความว�า ผู้�&ศ!กษาเร+ยุนพระไตรปิ�ฎก

โดยุอาศ�ยุค�าอธ5บายุข้องอรรถึกถึา จ!งเร+ยุนพระไตรปิ�ฎกทำ+,เปิ0นภาษาบาล+ ด&วยุอรรก ถึาค)อค�าอธ5บายุทำ+,เปิ0นภาษาสำ5งห้ลข้องชุาวล�งกาเอง

เปิ0นเชุ�นน+/จนกระทำ�,งต�อมา พ.ศ. ๙๐๐ เศษ พระพ�ทำธโฆ์ษาจารยุ6ซั!,งอยุ��ใน อ5นเด+ยุ จ!งได&เด5นทำางมายุ�งล�งกา และแปิลอรรถึกถึาจากภาษาสำ5งห้ลกล�บเปิ0นภาษา

บาล+ ตอนน�/น ในอ5นเด+ยุ พระพ�ทำธศาสำนาเสำ),อมมากแล&ว กลายุเปิ0นว�าศ�นยุ6กลาง

พระพ�ทำธศาสำนาเถึรวาทำได&มาอยุ��ในล�งกา พระพ�ทำธโฆ์ษาจารยุ6ซั!,งอยุ��ในอ5นเด+ยุ ต&องการจะให้&คนอ5นเด+ยุได&เร+ยุนร� &พระพ�ทำธศาสำนามากห้น�อยุ จ!งต&องการอรรถึกถึา

ซั!,งเปิ0นค�าอธ5บายุพระไตรปิ�ฎกทำ+,อยุ��ในล�งกา ทำ�านจ!งเด5นทำางจากอ5นเด+ยุมาล�งกา แล&วมาข้อแปิลอรรถึกถึาภาษาสำ5งห้ลกล�บเปิ0นภาษาบาล+ เพ),อน�าไปิศ!กษาในอ5นเด+ยุ

ตอนน+/เราก*เลยุได&อรรถึกถึาทำ+,เปิ0นภาษาบาล+อ+ก ก*เลยุม+ทำ�/งพระไตรปิ�ฎกและอรรถึ-กถึาทำ+,เปิ0นภาษาบาล+

5 2 0 0 0 ค�มภ+ร6พ�ทำธศาสำนาม+ห้ลายุชุ�/น

ทำรงความสำ�าค�ญลดห้ล�,นลงมา0 8 0 0 0 ต�อจากน�/นก*ยุ�งม+ค�มภ+ร6ร� �นสำ)บมาห้ล�งจากอรรถึกถึา กล�าวค)อ เน)/อห้าในพระ

ไตรปิ�ฎก สำ�วนใดทำ+,อรรถึกถึาอธ5บายุไว& อาจารยุ6ให้ญ�ร� �นต�อมาเห้*นว�าอธ5บายุยุ�งไม� พอ ควรจะให้&ชุ�ดกว�าน�/น ค)อพ�ทำธพจน6บางแห้�งในพระไตรปิ�ฎก พระอรรถึกถึา

จารยุ6เห้*นว�าง�ายุ ร� &ก�นด+อยุ��แล&ว เพราะร� �นข้องทำ�านยุ�งใกล&พ�ทำธกาล ทำ�านก*ไม�อธ5บายุ พระอาจารยุ6ร� �นต�อมาเห้*นว�าคนร� �นห้ล�งน+/ไม�เข้&าใจ ก*อธ5บายุเสำ+ยุด&วยุ ห้ร)อแม&แต�ค�า

ข้องพระอรรถึกถึาจารยุ6น�/นเอง คนร� �นห้ล�งก*อาจเข้&าใจไม�ชุ�ด ก*ม+พระอาจารยุ6ผู้�& ให้ญ�ทำ+,เชุ+,ยุวชุาญมาอธ5บายุข้ยุายุความไปิอ+ก ค�มภ+ร6ร� �นห้ล�งต�อจากอรรถึกถึาน+/เร+ยุก

ว�า6 1 -1 0 0ฎ+กา0 1 -1 0 0 ต�อจากฎ+กาก*ม6 1 -1 0 0ี+อน�ฎ+กา0 1 -1 0 0

ลดห้ล�,นก�นลงมา0 16 0 0 0 ค�มภ+ร6เห้ล�าน+/ใชุ&เปิ0นห้ล�กทำ+,จะต�ดสำ5นว5น5จฉ�ยุค�าสำอนในพระพ�ทำธศาสำนาลด

ห้ล�,นก�นลงมา โดยุถึ)อว�าพระไตรปิ�ฎกเปิ0นอ�นด�บห้น!,ง เปิ0นมาตรฐานให้ญ� และ เปิ0นมาตรฐานกลาง ซั!,งต�ดสำ5นเด*ดข้าดว�าเปิ0นพระพ�ทำธศาสำนาห้ร)อไม� ต�อจากน�/น

มาก*ม+อรรถึกถึามาชุ�วยุเปิ0นเกณฑ์6ว5น5จฉ�ยุต�อ ค)อถึ&าในพระไตรปิ�ฎกน�/นเราม+ข้&อ สำงสำ�ยุอะไร ก*มาด�ค�าว5น5จฉ�ยุในอรรถึกถึา

ทำ+,ว�าน+/ไม�ได&ห้มายุความว�า อรรถึกถึามาต�ดสำ5นพระไตรปิ�ฎก แต�ห้มายุความ ว�า เราคนร� �นห้ล�งอ�านพระไตรปิ�ฎกก�น อาจจะเข้&าใจไม�ชุ�ดเจน พระอรรถึกถึาจารยุ6

ก*มาอธ5บายุไว&ให้&ชุ�ด เราจ!งใชุ&อรรถึกถึาเปิ0นเคร),องชุ�วยุว5น5จฉ�ยุในสำ�วนทำ+,เรายุ�งไม� ชุ�ดเจน ต�อจากน�/นก*ม+ฎ+กา อน�ฎ+กา ตามล�าด�บต�อก�นไปิ ค�มภ+ร6เห้ล�าน+/ทำ�านถึ)อเปิ0น

สำ�าค�ญสำ)บก�นมา เพราะผู้�&ทำ+,จะเร+ยุบเร+ยุงค�มภ+ร6ข้!/นมาได& ก*ต&องเปิ0นทำ+,ยุอมร�บ เปิ0นคร� อาจารยุ6 เปิ0นผู้�&ทำ+,ร� &ห้ล�กค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เชุ+,ยุวชุาญจ�ดเจนตลอดพระ- ไตรปิ�ฎก และชุ�,าชุองทำ�,วตลอดในค�มภ+ร6ทำ� /งห้ลายุในชุ�/นทำ+,เห้น)อตนข้!/นไปิ และเม),อ

น5พนธ6ข้!/นมาแล&วก*ต&องเปิ0นทำ+,ยุอมร�บข้องปิราชุญ6ด&วยุก�นในยุ�คน�/นแล&วจ!งอยุ��ได& เพราะฉะน�/น จ!งเปิ0นห้ล�กข้องพระศาสำนา

สำ�วนพระอาจารยุ6ร� �นห้ล�งต�อจากทำ+,ว�ามาแล&ว ซั!,งเปิ0นพระเถึระผู้�&ให้ญ�ในยุ�ค น�/นๆ ทำ+,มาแสำดง ค�าสำอนห้ร)อค�าอธ5บายุต�างๆ ก*เร+ยุกก�นว�าเปิ0น

12 1 -1 0 0อ�ตตโนมต50 1 -1 0 0 ห้มด0 7 0 0 0

ไม�ว�าจะเปิ0นพระอาจารยุ6องค6ไห้นก*ตาม แต�ละองค6ๆ ก*เร+ยุก อ�ตตโนมต5 ค)อมต5ข้อง บ�คคล ห้ร)อเปิ0นมต5สำ�วนต�วข้องทำ�านผู้�&น� /นๆ ซั!,งถึ)อเปิ0นสำ�าค�ญน&อยุลงมา

เปิ0นอ�นว�า ถึ)อพระไตรปิ�ฎกเปิ0นห้น!,ง อรรถึกถึาเปิ0นสำอง รองลงมา แล&วก* เปิ0นฎ+กา อน�ฎ+กา เปิ0นต&น จนมาถึ!งอ�ตตโนมต5ข้องอาจารยุ6ทำ+,ม+ชุ+ว5ตอยุ��ในปิ2จจ�บ�น

ห้ร)อแม&ก�อนน�/น ทำ+,แต�งต�าร�บต�าราไว&ห้ล�งจากร� �นอรรถึกถึา ฎ+กา อน�ฎ+กา จ�ดเปิ0นอ�ตตโนมต5ทำ�/งห้มด

5 2 0 0 0 ถึ&าน�บถึ)อพระบรมศาสำดา

ก*ต&องร�กษาพระไตรปิ�ฎก0 43 0 0 0

ทำ+,กล�าวมาน+/ ก*ด&วยุม��งจะให้&ร� &จ�กว�า พระไตรปิ�ฎกค)ออะไร ม+ความสำ�าค�ญอยุ�างไร การสำ�งคายุนาค)ออะไร และการร�กษาสำ)บต�อพระไตรปิ�ฎกทำ�าก�นมาอยุ�างไร

เวลาน+/น�าเสำ+ยุดายุว�า ชุาวพ�ทำธจ�านวนมาก ไม�เข้&าใจสำ5,งทำ+,เปิ0นห้�วใจสำ�าค�ญ ซั!,ง เปิ0นแก�น และเปิ0นเน)/อต�วข้องพระพ�ทำธศาสำนา ไม�ร� &จ�กพระไตรปิ�ฎก ไม�ร� &จ�กการ สำ�งคายุนา ไม�ร� &จ�กว5ธ+ร �กษาสำ)บทำอดพระไตรปิ�ฎก ห้ร)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า

ทำ+,เร+ยุกว�าธรรมว5น�ยุน�/น เพราะฉะน�/น จ!งเปิ0นโอกาสำ ห้ร)อเปิ0นชุ�องทำางให้&เก5ดความ สำ�บสำน ตลอดจนความเสำ),อมโทำรมและความคลาดเคล),อนต�างๆ พร&อมทำ�/งค�าสำอน

ทำ+,ผู้5ดเพ+/ยุนแปิลกปิลอมจะแทำรกซั&อนห้ร)อแอบแฝ้งเข้&ามา เร),องน+/ต�างจากชุาวพ�ทำธในสำม�ยุโบราณมาก แม&เข้าจะไม�ม+การศ!กษาร� &อะไร

มากมายุในความห้มายุข้องคนปิ2จจ�บ�น แต�เข้าเข้&าใจสำ5,งเห้ล�าน+/ อยุ�างน&อยุร� &จ�กว�า พระไตรปิ�ฎกค)ออะไร เปิ0นห้ล�กข้องพระศาสำนาอยุ�างไร ม+ความสำ�าค�ญอยุ�างไร

ต�อความเปิ0นความตายุข้องพระพ�ทำธศาสำนา เพราะว�าถึ&าพระไตรปิ�ฎกคลาดเคล),อน ก*ค)อพระพ�ทำธศาสำนาคลาดเคล),อน ห้ร)อก�าล�งเล)อนลางไปิ ถึ&าพระไตรปิ�ฎกห้ายุไปิ

ห้มดไปิ ก*ค)อพระพ�ทำธศาสำนาสำ�ญสำ5/น เพราะจะไม�ม+แห้ล�งค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เห้ล)ออยุ��

อยุ�างทำ+,กล�าวแล&วว�า เราน�บถึ)อพระพ�ทำธศาสำนา ก*ค)อน�บถึ)อค�าสำ�,งสำอนข้อง พระพ�ทำธเจ&า ต&องการฟั2งค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เม),อต&องการร� &ว�าพระพ�ทำธเจ&า

สำอนว�าอยุ�างไร เราจะไปิร� &เอาเองได&อยุ�างไร ก*ต&องไปิฟั2งจากพระพ�ทำธเจ&า เม),อ พระพ�ทำธเจ&าไม�อยุ�� ก*ต&องไปิด�ค�าสำอนทำ+,จาร!กไว& ซั!,งก*ได&จาร!กไว&และร�กษาก�นมาใน

พระไตรปิ�ฎกน+/ ถึ&าห้มดพระไตรปิ�ฎก ก*ค)อห้มดพระพ�ทำธศาสำนา ห้มดค�าสำ�,งสำอนข้องพระ-

พ�ทำธเจ&า ห้มดพระธรรมว5น�ยุ ห้มดพระศาสำดาข้องชุาวพ�ทำธ จ!งเปิ0นห้น&าทำ+,ข้องชุาวพ�ทำธ ทำ+,จะต&องร�กษาพระธรรมว5น�ยุไว& ด&วยุการเล�า-

เร+ยุนพระไตรปิ�ฎก แล&วก*ร�กษาพระไตรปิ�ฎกไว&ให้&อยุ��ม� ,นคงด&วยุด+ ด�งทำ+,ชุาวพ�ทำธ โบราณทำ�กปิระเทำศได&พยุายุามร�กษาก�นมาเปิ0นงานสำ�าค�ญข้องชุาต5

ถึ&าเราเห้*นความสำ�าค�ญข้องพระไตรปิ�ฎก ก*ค)อเห้*นความสำ�าค�ญข้องพระพ�ทำธ- เจ&า เพราะว�าเราน�บถึ)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระองค6 ถึ&าเราร�กษาพระไตรปิ�ฎกไว&ได&

พระพ�ทำธศาสำนาก*อยุ��อยุ�างด+ทำ+,สำ�ด แล&วก*จะม+ห้ล�กทำ+,เปิ0นแกนกลาง ทำ+,เราน�บถึ)อเปิ0น อ�นห้น!,งอ�นเด+ยุวก�นในห้ม��ชุาวพ�ทำธทำ�/งห้มด ชุาวพ�ทำธทำ�/งปิวงในปิระเทำศเถึรวาทำทำ�ก

ปิระเทำศ ก*จะม+เอกภาพด�งทำ+,เคยุม+เอกภาพก�นมาแล&ว อยุ�างทำ+,กล�าวแล&วว�า ค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าในพระไตรปิ�ฎกข้องปิระเทำศ

ไทำยุ พม�า ล�งกา ห้ร)อในปิระเทำศไห้นๆ แม&แต�ทำ+,เอาไปิในยุ�โรปิ เชุ�นทำ+,อ�งกฤษ ก* เปิ0นเน)/อห้าอ�นเด+ยุวก�นห้มด เปิ0นค�าสำอนเด+ยุวก�น เชุ�น ทำาน ศ+ล ภาวนา อ�นเด+ยุวก�น

ศ+ล สำมาธ5 ปิ2ญญา ไตรสำ5กข้า อ�นเด+ยุวก�น ข้�นธ6 ๕ ปิฏิ5จจสำม�ปิบาทำ อ�นเด+ยุวก�น ไม� ว�าพระสำ�ตรใดๆ ไปิด�เน)/อห้าก*เห้ม)อนก�นห้มด ไปิทำ+,ไห้นก*ใชุ&ก�นได&เห้ม)อนก�น

เพราะฉะน�/น ถึ&าพระไตรปิ�ฎกทำ+,เปิ0นห้ล�กข้องพระพ�ทำธศาสำนายุ�งคงอยุ�� ชุาว พ�ทำธก*ยุ�งม+ความเปิ0นอ�นห้น!,งอ�นเด+ยุวก�น แต�ถึ&าเราเสำ+ยุห้ล�กเร),องน+/เม),อไร ก*เปิ0นอ�น

ว�าพระพ�ทำธศาสำนาจะเร5,มม+ปิ2ญห้า ชุาวพ�ทำธเองก*จะทำะเลาะเบาะแว&งก�น น�,นก*ค)อ ความเสำ),อมโทำรมข้องพระพ�ทำธศาสำนา และความเสำ),อมโทำรมแห้�งปิระโยุชุน6สำ�ข้

ข้องปิระชุาชุน ทำ+,จะไม�ร� &จ�กพระพ�ทำธศาสำนาทำ+,แทำ&จร5งและไม�สำามารถึปิฏิ5บ�ต5ให้&ถึ�ก ต&องเพราะฉะน�/น จะต&องชุ�วยุก�นสำร&างความร� &ความเข้&าใจทำ+,ถึ�กต&องเก+,ยุวก�บพระ-

ไตรปิ�ฎก และชุวนก�นร�กษาด&วยุการศ!กษาพระไตรปิ�ฎกก�นอยุ�างจร5งจ�ง

5 2 0 0 0 เสำร+ภาพแห้�งความค5ดเห้*นข้องบ�คคล

ต&องไม�สำ�บสำนก�บความซั),อตรงต�อพระศาสำดา0 46 0 0 0 อน!,ง ข้อให้&แง�ค5ดไว&น5ดห้น!,งว�า การทำ�าเชุ�นน+/ไม�ใชุ�ห้มายุความว�าเราต5ดต�ารา

ห้ร)อต5ดพระไตรปิ�ฎก อ�นน+/เปิ0นคนละเร),องก�น แต�เปิ0นการทำ+,เราร� &ว�าอะไรเปิ0นเกณฑ์6 ต�ดสำ5น ห้ร)อเปิ0นมาตรฐานค�าสำอนในพระพ�ทำธศาสำนา ให้&ได&ร� &ว�าพระพ�ทำธเจ&าสำอน

อะไร และสำอนว�าอยุ�างไร สำ�วนเราจะเชุ),อห้ร)อไม�ก*เปิ0นเร),องข้องเรา เปิ0นสำ5ทำธ5 เสำร+ภาพสำ�วนบ�คคล แม&แต�ว�าจะเชุ),อพระพ�ทำธเจ&าห้ร)อไม� ก*เปิ0นสำ5ทำธ5ทำ+,จะเชุ),อห้ร)อ

ไม�เชุ),อก*ได& ต&องแยุกให้&ถึ�ก เวลาน+/ก*เปิ0นปิ2ญห้าอ+กอยุ�างห้น!,งค)อ ความสำ�บสำนข้องคนในยุ�คทำ+,เร+ยุกก�นว�า

ม+การศ!กษา แต�การศ!กษาน+/ก�าล�งพร�าม�วลงไปิมาก จนแยุกไม�ถึ�กแม&แต�ระห้ว�างต�ว ห้ล�กการ ก�บความค5ดเห้*นสำ�วนบ�คคล เพ+ยุงแค�น+/ก*แยุกไม�ถึ�ก จ!งแน�นอนว�าความ

สำ�บสำนจะต&องเก5ดข้!/น แล&วก*น�าไปิสำ��ปิ2ญห้าต�างๆ มากมายุ ถึ&าเราถึามว�าพระพ�ทำธเจ&าสำอนว�าอยุ�างไร ห้ร)อสำอนเร),องอะไรว�าอยุ�างไร เรา

จะด�ทำ+,ไห้น เราก*ต&องไปิด�พระไตรปิ�ฎก เพราะเราไม�ม+แห้ล�งอ),นทำ+,จะตอบค�าถึามน+/ ได& เราจะว�าเอาเอง ห้ร)อไปิตอบแทำนพระพ�ทำธเจ&าได&อยุ�างไร ว�าพระองค6สำอนอยุ�าง

น�/นอยุ�างน+/ ต�อจากน�/น เม),อร� &ว�า ห้ร)อได&ห้ล�กฐานเทำ�าทำ+,ม+ว�าพระพ�ทำธเจ&าสำอนว�าอยุ�างไร

แล&ว เราจะเชุ),อค�าสำอนน�/นห้ร)อไม� ห้ร)อเราม+ความเห้*นต�อค�าสำอนน�/นว�าอยุ�างไร อ�น น�/นก*เปิ0นเร),องข้องเรา เปิ0นเร),องข้องบ�คคลน�/น ตอนน+/ไม�ใชุ�เร),องห้ล�กการ แต�เปิ0น เร),องข้องความค5ดเห้*น

ฉะน�/นจะต&องแยุกสำ�วนน+/ให้&ได& เวลาจะพ�ดก�นก*ต&องแยุกให้&ถึ�กว�าเราก�าล�ง พ�ดก�นเร),องว�า ค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าว�าอยุ�างไร พระพ�ทำธเจ&าสำอนในเร),องน+/ว�า

อยุ�างไร ห้ร)อว�าเราก�าล�งพ�ดเร),องว�า เราม+ทำ�ศนะความค5ดเห้*นในเร),องน�/นว�าอยุ�างไร ต&องแยุกให้&ถึ�ก แล&วก*พ�ดให้&เปิ0นข้�/นตอน เปิ0นล�าด�บ ก*จะไม�เปิ0นปิ2ญห้า

เวลาน+/ก*เทำ�าก�บว�าได&เก5ดปิ2ญห้าทำ�,วไปิห้มด ต�/งแต�ไม�ร� &จ�กพระไตรปิ�ฎก ไม�ร� & จ�กความสำ�าค�ญข้องพระไตรปิ�ฎก ไม�ร� &ว�าการร�กษาสำ)บทำอดพระไตรปิ�ฎกเปิ0นมา

อยุ�างไร แล&วก*ม+ความสำ�บสำนระห้ว�างค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ว�าพระองค6สำอน อยุ�างไร ก�บความค5ดเห้*นข้องบ�คคลห้ร)อเราแต�ละคนต�อค�าสำอนน�/นว�าเราค5ด อยุ�างไร ทำ�/งห้มดน+/มองก�นไม�ชุ�ดเจน คล�มเคร)อ และว�าก�น เลอะเทำอะ สำ�บสำนไปิ

ห้มด เพราะฉะน�/นก*แน�นอนว�าจะต&องเก5ดปิ2ญห้า ทำ+,จร5งเร),องน+/ก*ไม�ใชุ�ว�าจะยุากอะไรเลยุ ก*เพ+ยุงแต�แยุกให้&ถึ�ก ถึ&าใครมาถึามว�า

พระพ�ทำธเจ&าสำอนว�าอยุ�างไร เราจะว�าเอาเองก*ไม�ได& ก*ต&องว�าไปิตามทำ+,พระพ�ทำธเจ&า สำอน ก*ไปิเอาห้ล�กฐานมาแสำดงให้&ด� แต�ถึ&าเข้าถึามว�า พระพ�ทำธเจ&าสำอนว�าอยุ�างน+/ แล&ว ห้ร)อธรรมะข้&อน+/พระพ�ทำธเจ&าสำอนไว&ว�าอยุ�างน+/ ค�ณจะว�าอยุ�างไร อ�นน+/ก*เปิ0น

เร),องข้องเราจะว�าเอา เราค5ดอยุ�างไรก*เปิ0นสำ5ทำธ5ข้องเรา เปิ0นเสำร+ภาพข้องเราทำ+,จะพ�ด ว�าธรรมะข้&อน�/น พระพ�ทำธเจ&าสำอนไว&อยุ�างน�/นแล&ว เราจะว�าอยุ�างไร เราก*ว�าตาม

ความเข้&าใจข้องเราได& แต�ทำ+,จร5งก*ควรจะศ!กษาค�าอธ5บายุข้องทำ�านให้&ชุ�ดแจ&งก�อนแล&วจ!งมาสำร�ปิเอา

ถึ&าสำร�ปิด+ก*ตรงตามทำ+,พระพ�ทำธเจ&าสำอน สำร�ปิไม�ด+ก*ผู้5ดพลาด ก*ศ!กษาค&นคว&าต�อไปิ แต�อยุ�างน&อยุก*แยุกให้&ชุ�ดอยุ�างทำ+,กล�าวมาแล&วว�า พระพ�ทำธเจ&าสำอนว�าอยุ�างไร ก*ว�า

ไปิตามทำ+,ทำ�านสำอน แล&วเราเห้*นว�าอยุ�างไร ก*ว�าไปิตามทำ+,เราเห้*น เวลาน+/คนว�าก�น น�งน�งสำ�บสำนไปิห้มด

เม),อเก5ดปิ2ญห้าอยุ�างทำ+,ร� &ก�นอยุ��ในปิ2จจ�บ�น ก*เปิ0นโอกาสำทำ+,จะต&องมาซั�กซั&อม ในห้ม��ชุาวพ�ทำธ เพ),อจะสำร&างเสำร5มความร� &ความเข้&าใจทำ+,ถึ�กต&อง และปิฏิ5บ�ต5ก�นให้&

ถึ�กต&อง ถึ&าชุาวพ�ทำธจ�บห้ล�กในเร),องน+/ได& ม+ความเข้&าใจถึ�กต&อง และม+ความตรงไปิ ตรงมา ปิฏิ5บ�ต5ด&วยุความซั),อตรง พระพ�ทำธศาสำนาก*จะยุ�งคงอยุ��เปิ0นห้ล�ก เปิ0นศ�นยุ6

รวมชุาวพ�ทำธ และม+อยุ��เพ),อปิระโยุชุน6สำ�ข้แก�ปิระชุาชุนทำ�/งห้ลายุสำ)บต�อไปิ

5 2 0 0 0 ม+พระไตรปิ�ฎกทำ+,สำ�งคายุนาไว&ด+

ก*ใชุ&สำ�งคายุนาคนได&ด&วยุ0 21 0 0 0 ได&พ�ดมายุาวมาก จ!งควรสำร�ปิไว&อ+กคร�/งห้น!,งว�า การสำ�งคายุนาน�/น เปิ0นการ

ร�กษาพระธรรมว5น�ยุค)อค�าสำ�,งสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าไว&ให้&คงอยุ��อยุ�างด+ทำ+,สำ�ด ค)อให้& แม�นยุ�าตรงตามทำ+,พระพ�ทำธเจ&าตร�สำไว&เทำ�าทำ+,เปิ0นไปิได&

ระยุะเร5,มแรก ก*ม+การปิระมวลรวบรวมและร�กษาไว& แต�ระยุะห้ล�งต�อๆมา ม+แต�การร�กษาอยุ�างเด+ยุว ให้&คงอยุ��อยุ�างเด5ม ให้&บร5สำ�ทำธ5P

แม�นยุ�าทำ+,สำ�ด จะต�ด จะต�อ จะแต�ง จะเต5ม อยุ�างไรไม�ได&ทำ�/งสำ5/น ถึ&าไปิต�ดต�อ ห้ร)อ แต�งเต5ม ก*จะกลายุเปิ0นสำ�ทำธรรมปิฏิ5ร�ปิ ค)อข้องปิลอมห้ร)อข้องเทำ+ยุม

เพราะฉะน�/น ในยุ�คทำ+,ม+การจาร!กเปิ0นลายุล�กษณ6อ�กษรแล&ว เวลาสำ�งคายุนาก* ค)อการทำ+,เอาพระไตรปิ�ฎกฉบ�บต�างๆ เทำ�าทำ+,ม+อยุ��เปิ0นห้ล�กในปิระเทำศต�างๆ มาตรวจ

สำอบทำานก�น เชุ�น ฉบ�บข้องไทำยุ ข้องพม�า ข้องล�งกา เปิ0นต&น เทำ�าทำ+,ม+อยุ��ในปิระเทำศ เถึรวาทำเปิ0นภาษาบาล+ รวมทำ�/งฉบ�บอ�กษรโรม�น ซั!,งก*มาจากแห้ล�งเด5มอ�นเด+ยุวก�น

ตรงก�นอยุ��แล&ว แต�เกรงว�าห้�างก�นนานมาจะคลาดเคล),อนก�นไปิ สำ�งคายุนาในสำม�ยุน+/ ก*เปิ0นการเอาพระไตรปิ�ฎกฉบ�บข้องปิระเทำศต�างๆ เห้ล�าน�/น มาตรวจสำอบก�น ถึ&าม+

ผู้5ดแผู้กอะไร ก*ต&องทำ�าเชุ5งอรรถึลงไปิ และจดห้มายุเห้ต�ไว& ผู้�&ทำ+,ทำ�าสำ�งคายุนาไม�ม+ สำ5ทำธ5ไปิแก&ไข้ด�ดแปิลงอะไรทำ�/งสำ5/น

ม+แต�ว�าเราจะต&องสำ�งคายุนาคน กล�าวค)อคนบางคนบางกล��มอาจจะน�บถึ)อ เชุ),อถึ)อ สำ�,งสำอนผู้5ดแผู้กไปิ ก*เอาคนเห้ล�าน�/นมาตรวจสำอบก�บค�าสำอนด�/งเด5มในพระ

ไตรปิ�ฎก แล&วก*ปิร�บให้&คนเห้ล�าน�/นสำอนให้&ถึ�กต&องตรงตามพระไตรปิ�ฎก อยุ�างน+/ก* เปิ0นความห้มายุทำ+,ข้ยุายุออกไปิข้องค�าว�า สำ�งคายุนาด&วยุเห้ม)อนก�น

เวลาน+/จ!งเห้ม)อนก�บว�า เราม+ความห้มายุข้องสำ�งคายุนา ๒ อยุ�าง ค)อ

๑. 6 1 -1 0 0สำ�งคายุนาพระค�มภ+ร60 1 -1 0 0 ห้ร)อสำ�งคายุนาพระไตรปิ�ฎก ได&แก�ตรวจสำอบ ให้&0 3 0 0 0

ค�มภ+ร6พระไตรปิ�ฎกคงอยุ��อยุ�างเด5ม บร5สำ�ทำธ5P บร5บ�รณ6 และแม�นยุ�าทำ+,สำ�ดเทำ�าทำ+,เปิ0นไปิ ได& ไม�ม+อะไรแปิลกปิลอม

๒. 6 1 -1 0 0สำ�งคายุนาคน0 1 -1 0 0 เปิ0นการปิร�บต�วคนให้&สำอนให้&ตรงตามพระไตรปิ�ฎก ถึ&า0 20 0 0 0

เราจะไม�ต&องม+การสำ�งคายุนาคนก*ทำ�าได&โดยุทำ+,ว�า พระจะต&องสำ�,งสำอนตรวจสำอบต�ว เองให้&ตรงตามพระไตรปิ�ฎกอยุ��เสำมอ

ถึ&าพ�ทำธบร5ษ�ทำไม�เสำ),อมโทำรม ก*ไม�ต&องม+การสำ�งคายุนาคน การทำ+,พ�ทำธบร5ษ�ทำจะเสำ),อมโทำรมก*เพราะพาก�นห้�างเห้5นจากพระธรรมว5น�ยุ เพราะฉะน�/น ถึ&าต&องการให้&พระพ�ทำธศาสำนาเจร5ญม�,นคง ก*จะต&องม+การ

ศ!กษาและสำ�,งสำอนพระธรรมว5น�ยุให้&ถึ�กต&องอยุ��เสำมอ ผู้�&ทำ+,ต&องร�บผู้5ดชุอบโดยุตรงใน เร),องน+/ ก*ค)อพระภ5กษ�สำงฆ์6 ซั!,งม+ห้น&าทำ+,อยุ��แล&วว�าจะต&องสำ�,งสำอนพระธรรมว5น�ยุ

ในยุามปิกต5 พระสำงฆ์6ก*ต&องสำ�,งสำอนอยุ��แล&วเปิ0นปิระจ�า ยุ5,งถึ&าเก5ดเห้ต�ทำ+,แสำดง ว�าผู้�&คนไม�ร� &ไม�เข้&าใจพระธรรมว5น�ยุ พระสำงฆ์6ก*จะยุ5,งต&องเอาใจใสำ�สำ� ,งสำอนชุ+/แจงให้& ปิระชุาชุนเข้&าใจให้&ถึ�กต&องและให้&ร� & อยุ�างน&อยุให้&ร� &ว�า ในพระพ�ทำธศาสำนาน+/จะใชุ&

อะไรเปิ0นมาตรฐาน เปิ0นเกณฑ์6ในการต�ดสำ5น ว�าอะไรถึ�กต&อง อะไรไม�ถึ�กต&อง เปิ0น พระธรรมว5น�ยุห้ร)อไม� น�,นก*ค)อจะต&องร� &จ�กพระไตรปิ�ฎก ซั!,งสำม�ยุก�อนคนม+ความร� &

ความเข้&าใจถึ�กต&องในเร),องน+/เปิ0นอยุ�างด+ เพราะฉะน�/น ปิ2ญห้าก*จะเก5ดข้!/นได&ยุาก เม),อเก5ดเห้ต�การณ6คราวน+/ ก*เปิ0นเคร),องเต)อนใจชุาวพ�ทำธว�า เราจะต&องห้�นมา

ร�กษาพระธรรมว5น�ยุให้&บร5สำ�ทำธ5P และร� &จ�กพระไตรปิ�ฎกทำ+,เปิ0นต�วห้ล�กเด5มทำ+,ร �กษา พระธรรมว5น�ยุน�/นไว& แล&วห้�นมาฟัS/ นฟั�ชุาวพ�ทำธให้&กล�บไปิสำ��พระธรรมว5น�ยุ ให้&ร� &จ�ก

ศ!กษาพระไตรปิ�ฎกก�นอยุ�างจร5งจ�งอ+กคร�/งห้น!,ง เร),องความสำ�าค�ญข้องพระไตรปิ�ฎก และการร�กษาพระไตรปิ�ฎก ค)อร�กษา

พระธรรมว5น�ยุด&วยุการสำ�งคายุนาเปิ0นต&น ก*จบเพ+ยุงเทำ�าน+/

5 2 0 0 0 ชุวนก�นต),นข้!/นมา

ชุ�วยุก�นเร+ยุนและร�กษาพระไตรปิ�ฎกก�นให้&ด+0 25 0 0 0 ข้อแถึมสำ�กน5ดว�า ความจร5งเร),องน+/ก*ไม�ได&ยุากอะไร เห้ม)อนอยุ�างว�า เราม+ค�ณ

พ�อค�ณแม� ม+คร�อาจารยุ6 ห้ร)อคนทำ+,เราเคารพน�บถึ)อ เราอยุากจะจดจ�าค�าพ�ดข้องทำ�าน ไว& ว�าทำ�านพ�ดอะไร สำอนอะไร เราม+เทำปิเราก*บ�นทำ!กเสำ+ยุงทำ�านไว& ถึ&าไม�ม+ เราก*เอา

สำม�ดจดบ�นทำ!กไว& เม),อทำ�านสำ5/นชุ+ว5ตไปิแล&ว เราไม�ม+โอกาสำถึามทำ�านอ+ก เราก*ม+เทำปิน�/น ห้ร)อ

สำม�ดทำ+,จดบ�นทำ!กไว&น�/น เราก*เอามาเปิ�ดด� ถึ&าเราต&องการร�กษาค�าพ�ดข้องทำ�านไว& เรา ก*ต&องร�กษาเทำปิห้ร)อสำม�ดบ�นทำ!กน�/นไว&ให้&ด+ เพราะถึ&าห้ายุไปิ ก*เปิ0นอ�นว�าเราจะไม�ม+

ค�าพ�ดข้องทำ�านห้ร)อค�าสำอนข้องทำ�าน ยุ5,งคนทำ+,ไม�เคยุฟั2งทำ�าน ไม�เคยุอ�านบ�นทำ!กน�/น ไม�ม+อะไรอยุ��ในความทำรงจ�า ไม�เคยุร� &จ�กเลยุ ก*เปิ0นอ�นห้มดทำางทำ+,จะร� &ว�า ค�ณพ�อ ค�ณ

แม� คร�อาจารยุ6 ได&พ�ดได&สำอนอะไรไว& น+,ก*เห้ม)อนก�น เม),อเราต&องการจะฟั2ง จะร� & จะ อ�านค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า พระสำาวกทำ+,ทำ�นเห้*น ทำ�นฟั2ง ทำ�นเฝ้;าพระพ�ทำธเจ&า ทำ�าน

ก*รวบรวมค�าสำอนค�าตร�สำข้องพระพ�ทำธเจ&าไว&ให้&เราแล&ว เม),อสำามเด)อนห้ล�งพ�ทำธ ปิร5น5พพาน แล&วก*เก*บร�กษาสำ)บต�อก�นมาให้&เราจนถึ!งปิ2จจ�บ�นน+/ด&วยุความล�าบาก

ยุากเยุ*น ก*เปิ0นห้น&าทำ+,ข้องเราทำ+,จะต&องไปิอ�าน ไปิศ!กษาและเก*บร�กษาไว&ต�อไปิ ทำ�าไมเราจะไม�ร�กษาพระไตรปิ�ฎกไว& ในเม),อถึ&าพระไตรปิ�ฎกห้ายุไปิก*ค)อว�า

บ�นทำ!กค�าตร�สำค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&าก*ห้มดไปิ ห้ายุไปิ เราก*ไม�ม+ค�าสำอนข้อง พระพ�ทำธเจ&า เราจะไปิน�,งฌานเอา เราจะไปิพ�ดแทำนทำ�าน ห้ร)อว�าร� &ข้!/นมาเอง ก*ยุ�อม

เปิ0นไปิไม�ได& อ�นน+/ก*เปิ0นเร),องธรรมดาสำาม�ญ ซั!,งไม�น�าจะเปิ0นปิ2ญห้าข้!/นมาเลยุ สำม�ยุ ก�อนก*ไม�เคยุม+ปิ2ญห้าอยุ�างน+/

น�บว�าเปิ0นเร),องแปิลกทำ+,ว�าคนสำม�ยุน+/กล�บไม�เข้&าใจว�า พระไตรปิ�ฎกค)ออะไร ทำ�าไมต&องร�กษาพระไตรปิ�ฎก ทำ�าไมต&องเอาพระไตรปิ�ฎกมาเปิ0นมาตรฐานห้ร)อ

เปิ0นเกณฑ์6ว5น5จฉ�ยุว�าอะไรเปิ0นธรรมว5น�ยุ อะไรเปิ0นค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า เด+Oยุว ก*จะกลายุเปิ0นว�า ค�าสำอนข้องพระพ�ทำธเจ&า ใครจะว�าอยุ�างไรก*ได& เพราะฉะน�/น จ!ง

ควรต),นข้!/นมาชุ�วยุก�นร�กษาพระธรรมว5น�ยุไว&ให้&ด+ .

0 1 1 0 0................................................................0 2 0 0 0