คตธรรม ๑๘ พระอาจารย

พฒนาจต ชวตพฒนา เพมสข ลดสก

1

๑. หลวงปเสาร กนตสโล วปสสนาน .. มผล อานสงสใหญ ยงกวา

ทาน .. ศล .. พรหมวหารภาวนายอมทำาใหผเจรญนน

มสตไมหลง เมอทำากาล กรยา มสคตภพ คอมนษยและโลกสวรรค เปนไปในเบองหนา หากยงไมบรรลผลทำาใหแจงซงพระนพพาน.. ถาอปนสยมรรคผลม กยอมทำาใหผนนบรรลมรรคผล ทำาใหแจงซงพระนพพานได..ในชาตนนนเทยว

อนง ยากนกทจะไดเกดเปนมนษย

เพราะตองตงอยในธรรมของมนษย คอ ศล ๕ และกศลกรรมบท ๑๐ จงจะไดเกดมาเปนมนษย

ชวตทเปนมานกไดดวยยากยงนก เพราะอนตรายชวตทงภายใน-ภายนอกมมากตางๆ

2การทไดฟงธรรมของสตตบรษ คอ พระ

สมมาสมพทธเจาน กไดยากยงนก เพราะกาลทวางเปลาอย ไมมพระพทธเจาเกดขนในโลก ยดยาวนานนก บางคาบบางสมย จงจะมพระพทธเจาเกดขนในโลกสกครงสกคราวหนง

เหตนน .. เราทงหลายพงอยดวยความ ไมประมาทเถด อยาใหเสยททไดเกดมาเปน มนษย พบพระพทธศาสนานเลย

๒. หลวงปมน ภรทตโต การบำารงรกษาสงใดๆในโลก . . การบำารง

รกษาตน ค อ ใจ เปนเยยม จดทเยยมยอดของโลกคอ ใจ ควรบำารงรกษาดวยด

ไมวาธรรมสวนใด.. ถาสำาคญตน..วาเสวย..เปนอนผดทงนน ตดด นแกยากกวาตดชวเสยอก

3

๓. หลวงปดลย อตโลสวนธรรมะ ใหดทจตของตวเอง ปฏบตท

จต เมอเขาใจจตแลว อยางอนกเขาใจเอง หลกธรรมทแทจรงนนคอจต ให กำาหนดดจต ใหเขาใจจตตวเอง ล กซงแลว นนแหละ ได แลวซง หลกธรรม

ถงจตไมสงบ กไมควรใหมนออกไปไกล ใชสตระลกไปแตภายในกาย น

ดใหเหนอนจจง ทกขง อนตตา อสภสญญา หาสาระแกนสารไมได

เมอจตมองเหนชดแลว จตกเกดความ สลดสงเวชเกดนพพทาความหนายคลาย

กำาหนด ยอมตดอปาทานขนธได เชนเดยวกน

การศกษาธรรมดวยการอาน-ฟง สงทไดกคอสญญา(ความจำาได)

การศกษาธรรมโดยลงมอปฏบต ผลการปฏบต คอ ภมธรรม

การปฏบตใหมงเพอสำารวม เพอความละ คลายกำาหนดยนด

เพอความดบทกข ไมใชเพอเหนสวรรควมาน หรอพระนพพาน

4ไมตองตงเปาหมายเพอจะเหนทงนน

ใหปฏบตไปเรอยๆไมตองอยากเหนอะไร เพราะนพพานมนเปนของวาง ไมมตวตน หาทตงไมม หาทเปรยบไมได

ปฏบตไปจงจะรเอง

ผปฏบตทแทจรง ไมจำาเปนตองคำานงถงชาตหนา ชาตหลง หรอนรก สวรรคอะไรกได

ใหตงใจปฏบตใหตรง ศล สมาธ ปญญา อยางแนวแนกพอ

ถาสวรรคมจรงถง ๑๖ ชนตามตำารา ผปฏบตดแลวยอมไดเลอนฐานะของตนโดยลำาดบ

หรอถาสวรรคนพพานไมมเลย ผปฏบตดแลวในขณะน ยอมไมไรประโยชน ยอมอยเปนสข เปนมนษยชนเลศ

5

๔. หลวงปเทสก เทสรำส

ตามกระแสพระธรรมเทศนาของสมมาสมพทธเจาวา

ทกขเปนของไมควรละ แตเปนของควรตอส

ความทะยานอยาก ไดสข หรอไมอยากให มทกขตางหาก เปนของควรละ

ผทจะพนจากทกขไดในโลกน ลวนแตยกทกขขนมาเปนเหตทงนน

ทกขกบความเพยร เทานนทมคามากใน โลกน

หากไมมทกขกบความเพยรเสยแลว ใครๆในโลกนจะไมทำาความด เพอพนทกขในโลกนและโลกหนา ตลอดถงพระนพพาน

แทจรงความนกคดไมใชทกขแตการไปยดความนกคดมาเปนของตน

จงเปนทกข

6

หลกอนตตาในพระพทธศาสนา ทพระพทธเจาตรสรดวยปญญาอนชอบ

พระองคมไดตรสวา อนตตาไมมตนไมมตว เปนของวางเปลา

พระองคตรสวา ตนตวคอ รางกายของคนเรา อนไดแก ขนธทง ๕ น มนมอย

แต จะ หาสงเปนสาระในขนธ ๕ นนไมม ดงนตางหาก

การเหนความฟงซานของจต นนคอ..ปญญาชนตน..

คนใดวาตนด..คนนนยงไมด ใครวาตนวเศษวโส หรอฉลาดเฉยบ

แหลม คนนนคอ คนโง

๕. หลวงปขาว อนาลโยสตเปนแกนของธรรม แกนของธรรม

แท อยทสต ใหพากนหดทำาใหด

ครนมสตแกกลาดแลว ทำากไมพลาด คดกไมพลาด กศลธรรมทงหลายจะเกดขน

เมอบคคลอยกบสตแลว สตเปนใหญ

สตมกำาลงดแลว จตมนรวม เพราะสต คมครองจต

7

๖. หลวงปแหวน สจณโณเวลากเลสมนเกดขน ทางกาย วาจา ใจ รทนมนเดยวน มนกดบไปเดยวนแหละ ตวสตมนปกครองอยเสมอ ถามสตอยทกเมอ มนบไดคบมนหละ ครนเกดขน รทน-มนกดบ รทน-กดบ รทน-กดบ คดผด-กดบ คดถก-กดบ พอใจ-ไมพอใจ กดบดบ ลงทนท ทตวสต

8

๗. ทานพอล ธมมธโร เมอมนษยเปนคนไมด แมวตถเหลานนจะ

เปนของดกตาม มนจะกลบกลายเปนโทษแกปวงชนไดเหมอนกน

ถามนษยมธรรมประจำาใจ สงทงหลายทใหโทษ กจะกลายเปนประโยชน

พวกเราทงหลาย ไมมความสตยความจรงตอ ต วเอง

จงมไดประสบสขอ นแทจรง เหมอนอยางพระพทธองค

เราบอกกบตวเองวา อยากไดความสข แตเรากโดดเขาไปสกองไฟรอน เรารวา

สงนนๆเปนยาพษ แตเรากดมมนเขาไป นแหละเปนการทรยศตอตวเอง

9

๘. ทานเจาคณนรรตนราชมานต คำาวา..ไมสบายใจ..อยาใช และอยาใหมขน

ในใจตอไป Let it go, and get it out !

ก อ น ม น จ ะ เ ก ด ต อ ง Let it go ปลอยใหมนผานไป

อยารบเอาความไมสบายใจไว ทจะทำาอะไรไมผดนน ขอสำาคญอยทสตถามสตคมครองกาย วาจา ใจ อยทก

ขณะ จะทำาอะไร ไมผดพลาดเล ย ทผ ดพลาดเพราะขาดสต ค อ เผลอ

เหมอ เลนเลอ ประมาท ระเรง หลงลมจงผดพลาด

10จงนกถงคตพจนวา กมสตตางโลปอง

อาจแกลวกลางสนามตองฝกหดแกไขปรบปรงจตใจเสยใหม ทงกอนทจะทำาอะไร หรอกำาลงกระทำาอย

และเมอเวลากระทำาเสรจแลว

ตองหดใหจตใจ แชมชนร นเรง เกดปตปราโมทย เปนสขสบายอยเสมอ เปนเหตใหเกดกำาลงกาย กำาลงใจ Enjoy living

มชวตอยดวยความเบกบาน สมองจงจะเบกบาน จะศกษาเลาเรยนกเขาใจงาย

เหมอนดอกไมทแยมบานตองรบหยาดนำาคาง และอากาศอนบรสทธ ฉะนน

จงเลอกทำาแตกรรมทดๆนะ .. เป น ค ำา แ ท น ค ำา อ ว ย พ ร อ ย า ง ส ง ส ด

ประกอบดวยเหตผลเมอทำากรรมดแลว ไมใหพร กตองด

เม อท ำาช วแลว จะมาเสกสรรป นแตงอวยพรอยางไร กดไมได

ทำาชวเหมอนกอนหน จะตองจมทนท ไมมผวเศษใดๆจะเสกเปาอวยพร ขอรองใหหนลอยขนมาได

ท ำา ก ร ร ม ช ว ต อ ง ล ม จม ป น เ ส ย ร า ศ เกยรตคณชอเสยง

เหมอนกอนหนหนก จมลงไปอยก บโคลนใตนำา

11

๙. หลวงปฝน อาจาโร

เราเปนผกอกรรม กอเวร กอภย ... ไมมใครกอให ไมใชเทวบตรเทวธดาสรางให พนองสรางให บดามารดาสรางให เราสรางเอง...

“จงยงชวตดวยความไมประมาทเทอญ”

12

๑๐. หลวงปคำาด ปภาโสจตใจของเราเอง เปนตวกอทกข พระ

อรหนตสาวกทงหลายเมอทานมความร ม ปญญาคมครองรกษาใจทานกไมมทกข เพราะทานไมปรารถนาสงตางๆ เมอประสบกบรป กลน เสยง หรออนๆ

เ พ ร า ะ ใ จ เ ร า ม ต ณ ห า ป ร า ร ถ น าทะเยอทะยานยนดยนราย ทำาใหเราทกข ไมใชวารป รส กลน เสยง โผฏฐพพะ หรอสงอนๆมาเผาเราใหรอนเปนทกข ตวของเราเอง ทเปนไฟคอยเผาตวเอง

การภาวนาตองการปราบกเลส ใหเหนความโลภ โกรธ หลง ราคะตณหา เหน มานะทฏฐของตน

สงสมมต เรายดถอวาเปนกรรมสทธ กไดเพยงชวตหนงๆ ไมวาจะเปนสามภรรยา สมบต ต างๆ เม อตายไปจะยดถ อ เป นกรรมสทธของเราอกไมได จะเอาสงเหลานนตดตามไปสวรรค นรก หรอทไหนๆไมได

ตรงกบคำาวาสมบตของโลก กตองอยในโลก

13

๑๑. หลวงพอด พรหมปญโญ

โลกเทาแผนดน..ธรรมเทาปลายเขม... เรองโลกมแตเรองยงของคนอนทงนน

ไมมทสนสด เราแกไขไมได สวนเรองธรรมนนมทสด มาจบทตว

เรา ใหดตวเอง แกไขตวเอง ตนของตน

เตอนตนดวยตนเอง ถาเปนโลกแลว จะมแตสงออกไปขาง

นอก ต ลอดเวลา

แตสงทเปนธรรม ตองวกกลบเขามาหา ตวเอง ..

เพราะธรรมแทๆ ยอมเกดในตวของเรา ทงนน

รอใหแกเฒาหรอจวนตว แลวจงสนใจ ภาวนา

กเหมอนคนหดวายนำา ตอนเรอหรอแพ ใกลแตก

มนจะไมทนการณ 14

๑๒. หลวงปสม พทธาจาโร

เมอสงไมเทยงนนมาถง จะตองรเทาทน อยาไปยดถอ

เมอไปยดถอ สงนนไมเปนไปตามใจหวงเกดความทกข

ถาไมยดถอ เหนวาทกสงทกอยางยอมมความไมเทยง มความเกดขน ตงอย แลวดบไป เกดขนใหม ตงอย กดบไป... เกดขน แลวกดบไป

เปนอยอยางน ทกสงทกอยาง ไมวาคน สตว วตถธาตทงหลาย มความไมเทยงแทแนนอน

วนเวลาทหมดไป สนไป โดยไมไดทำาอะไรทเปนคณประโยชนแกตวเองบาง ทเกดมาในโลกและไดพบพระพทธศาสนา เปนชวตทนาเสยดายยงนก

15

เวลาแมเพยงหนงนาททผานไป แมจะ ทมเงน ม หาศาลสกสบลาน รอยลานบาท ก ไมสามารถซอกลบคนมาได

ฉะนน โลกนจะมอะไรนาเสยดาย เทากบปลอยวนเวลาผานไปโดยเปลาประโยชน แมเพยงแคนาทเดยว

มรณกรรมฐาน เปนยอดกรรมฐาน คนเราเมอประมาทมวเมา ไมมองเหนภย

อนตรายจะมาถงตน คดหมายเองวาเราคงไมเปนอะไรงายๆ

เราสบายดอย เรายงเดก ยงหนมอย ความตายคงไมกลำากรายไดงาย

อนน เปนความประมาทมว เ มา

๑๓. ทานอาจารยพระมหาบว ญาณสมปนโน

ธมมะทานสอนใหดตวเอง ระวงตวเอง จะไดเหนความบกพรองของตวเอง แลวแกไขตวเองไป เรอยๆจนสมบรณ

16

๑๔. ทานพอเฟ อง โชตโกกอนจะพดอะไร ใหถามตวเองวา ทจะ

พดนจำาเปนหรอเปลา ถาไมจำาเปนกอยาพด นเปนขนตนของการอบรมใจ เพราะถาเราควบคมปากตวเองไมได เรา

จะควบคมใจไดอยางไร ไปกวดกวด รวมแลวกวดเดยวนนแหละ

คอวดตวเรา จตเปรยบเหมอนพระราชา อารมณทงหลายเปรยบเหมอนเสนา

เราอยาเปนพระราชาทหเบา มวแตนกถงวนเกด... ใหนกถงวนตาย

เสยบาง

17

ของดจรงไมตองโฆษณา คนชอบขายความดตวเอง ท จ รงขายความโง ของตวเองมากกวา คมใหม ในฝก ถงเวลาตองใชจรงๆ จง

คอยชกออกมา จะไดไมเสยคม สกวนหนงความตายจะมาถง บบบงคบใหเราปลอยทกสงทกอยาง ฉะนน เราตองหดปลอยวางลวงหนาใหมนเคย ไมอยางนน พอถงเวลาไป จะลำาบาก

เวลาเราทำางานอย ถาเราสงเกตวาใจเราเสย ใหหยดทนท

แลวกลบมาดใจของตนเอง เราตองรกษาใจเปนงานอนดบแรก คนอนดาเรา เขากลมไป..แตเราเกบมา

คด เหมอนเขาคายเศษอาหารทง..แลวเรา

ไปเกบมากน แลวจะวาใครโง...?

18

๑๕. หลวงพอชา สภทโท

ผยดอารมณ จะเปนทกข เพราะอารมณมนไมเทยง

ดซ...เราขามกนไปหมด พากนทำาบญ แตไมพากนละบาป ผาสกปรกไมฟอก แตอยากจะรบนำายอมนะ

ทเรามาปฏบตกนอยน เพอใหเหนจตเดม เราคดวาจตเปนสข จตเปนทกข

ความจรงจตไมไดสรางสข-ทกข อารมณมาหลอกลวงตางหาก มนจงหลงอารมณ ฉะนน เราจงตองฝกจตใจใหฉลาดขน ใหรจกอารมณ ไมเปนตามอารมณ จตกสงบ

การทำาจต กบการทำากายใหมก ำาลง มนตางกน การทำากายใหมกำาลง คอออกกำาลงกาย บรหาร กระโดด วง

การทำาจตใจใหมกำาลง คอ ทำาจตใหสงบ ไมใชทำาจตใหคดนน-คดน ใหอยในขอบเขต เพราะจตไมเคยสงบ ไมเคยมกำาลง จงไมมกำาลงดานสมาธภายใน

19

๑๖. หลวงปหลา เขมปตโตมองตวเองใหมาก จงจะเปนคนดได มวแตมองผอน กลายเปนคนพาล ไมร

ตว เพราะนสยคนพาลยอมเพงโทษผอนเปนวตร

โบราณกลาววา อจจาระของตน นงดมอย กพอดม อจจาระผอนกระทบจมก เกดเปน พษภย ( โลกทงปวง เปนแบบนสวนมาก )

หากโลกทงปวง หนกไปทางสอนตนเองเปนชนหนง และจำาเปนมากกวาสงใดแลว

การโตเถยงเกยงงอน รงเกยจ - เบยดส ก คงสงบไป พทธศาสนากยนยนวา..สอนตนดแลว จงสอนทานผอนจงไมเดอดรอนภายหลง

เร องอปสรรคทงปวงเปนยาวเศษ เปนเหตใหเขดหลาบโลกทงปวงไปในตว แบบถถวนแยบคายดวยซำา

มงดในโลกยเปนทางวนเวยน มงทาง โลกตตระเปนทางพนทกข

20

๑๗. พระอาจารยบญก อนวฑฒโน

เราไปโรงเรยนเพยรศกษาวชาการ แลวมงทำางานอาชพ เรายอมไดเงนทองเพอมาเลยง รางกาย

เราเขาวดเพยรศกษาธรรมะ แลวมงทำาบญกศล เรายอมเสยเงนทองเพอเลยงจตใจ

ผใดมงเลยงแตรางกาย หรอบ ำาร งแตจตใจเพยงอยางเดยว

ค วา ม เจ ร ญ ข อ ง ช ว ต ย อ ม ข า ด ต กบกพรองไป

หากผใดเขาใจ เล ยงทงรางกาย และ บำารงจตใจพรอมกน

ความเจรญของชวตยอมเพมพนยงขน ย งม ช ว ตอย ก สบาย ตายไปก ต อง

เปนสข..

21

๑๘. พทธทาสภกขวธชบชวตยามมทกข คนเราเกดมาชาตหนง

ถาร จกแตท ำามาหากนเล ยงรางกายอยางเดยว

ไมร จกแสวงหาธรรมะมา หลอเล ยง จตใจใหสขสงบเยนดวยแลว

การเกดมานน กจะเปนการเกดมาเพอ ทนทกขทรมาน

ตดคกตดตารางในทางวญญาณชนดหนง ไปจนตายทกชาตทเดยว

เพราะถาไมรจกทำาจตใจใหสงบ ตามธรรม บางแลว

แมคนรวยทอยตก..กมความสขสคนจน ทอยกระทอมซอมซอ

ไมได.......

22

ภาพปรศนาธรรม “ลงสามตว”

ลงตวปดหพดวา? ลงตวปดตาพดวา? ลงตวปดปากพดวา?

ภาพลงสามตว เอามอ ปดห - ปดตา - ปดปาก น

เปนภาพ ปรศนาธรรม ทางพทธศาสนา ทมมาแตโบราณ

เปนภาพทมความหมายลกซงมาก....จนแพรหลายไปทวโลก

เปรยบจตคน เหมอนลง กลงไปมา

หดปดห ปดตา ปดปากบาง

ไมยนด ยนราย สงตางตางปลอยจตวาง วางไว ไรตวก

เมอจตวาง วางได ไรตวตนไมตองมว สะละวน ปดตาหมสงใด ใหเหน ใหตาดสกแตร จตไมยด ไมเกาะตาม

อนความทกข มได เพราะใจยด

ดนไมหลด ตดพน เพราะใจหาญกลาไปแตง เปนตวก ของกตามมแตพาล ใหเกลอกกลว ในชวด

อนจตวาง ใจวาง ตามแตเดมไมตองเสรม ไมตองตด ใหบดสปลอยจตใจ เปนธรรม- ชาตดทกอยางม ลวนไมหลด ไมตดใคร

อนความวาง วางอยแลว ตามธรรมชาตไมตองอาจ ไปเสรมแตง ใหวางใหมธรรมชาต ลวนสมบรณ อย

ภายในหดเขาใจ เชนนนเอง ในตวเรา

หดฝกจต ใหแยบคาย เมอผสสะใชตบะ ใชปญญา อยาไดเขลาเมอกระทบ อยากระเทอน

เปนตวเราปลอยใหเขา เปนธรรม ของ

เขาเอยอนความร ในธรรมขน สญญ

ตาอยาเพงหา ในทใด สหายเอยตถตา แจงอยแลว ตามทเคยฝกใหเคย ทกสงวาง วางในตว…