vergilius aeneis 6.77-101
TRANSCRIPT
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 1/15
De Sibylle in trance
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 2/15
77 At Phoebi nondum patiens immanis in antro
bacchatur vates, magnum si pectore possit
79 excussisse deum;
Maar nog niet in de ban van Phoebus, loopt als een wilde in de
enorme grot de priesteres, om te zien of zij uit haar borst kon
afschudden de grote god;
77
patiens ± congr met vates78 bacchatur = als een Bacchante tekeer gaan; een Bacchante waseen aanhangster van Bacchus. De Bacchanten dronken natuurlijk veelwijn. Van de Bacchanten werden gruwelijke verhalen verteld over watze deden, als ze in zo¶n trance waren. Ze zwierven door de bossen enverscheurden levend alles wat ze tegen kwamen: dier én mens.
vates = de Sibyllemagnum congr met deum (hyperbaton):
nadruk op magnum: de god is zo machtig
dat haar lichaam zich ertegen verzet.
79 excussisse ± metafoor van paard dat juk wil
afschudden en moet worden bedaard. Orpheus gedood door Bacchanten
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 3/15
Koning Pentheus wordt door Bacchanten
(waaronder zijn moeder!) verscheurd.
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 4/15
79 tanto magis ille fatigat
os rabidum, fera corda domans, fingitque premendo.
des te meer put hij haar uit, haar schuimende mond, haar wilde hart temmend, en hij temt haar door haar in te tomen.
79-80fatigat, domans, fingit premendo: metafoor van wild paard (= deSibylle) dat moet worden µingetoomd¶ door de ruiter (=de god) wordt
doorgezet
Wie wordt bedoeld met ille?
Apollo
80 os rabidum, fera corda: Welke stijlfiguren zie je?asyndeton, chiasme
os rabidum znw ± bnw
fera corda bnw ± znw
premendo ± gerundium, abl.
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 5/15
81 Ostia iamque domus patuere ingentia centum
sponte sua vatisque ferunt responsa per auras:
E indelijk gingen de 100 enorme openingen van het huisopen uit eigen beweging en brengen door de lucht de
antwoorden van de profetes:
81patuere = patuerunt (3
e
mv perf)82 vatis: welke naamval?
genitivus
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 6/15
83 µO tandem magnis pelagi defuncte periclis
(sed terrae graviora manent), in regna Lavini
85 Dardanidae venient (mitte hanc de pectore curam),
O jij die eindelijk de grote gevaren van de zee doorstaanhebt (maar ergere wachten op het land), in het rijk van
Lavinium zullen de Trojanen komen (stuur deze zorg weg uit
je hart),
83 defuncte ± welke vorm en naamval? Wie wordt aangesproken?
vocativus van defunctus= PPP van defungi (deponens)
Aeneas
84 in regna Lavini: hier hoort Aeneas dus
voor het eerst zijn bestemming; tot nu toe
was die slechts in orakeltaal geuit.graviora ± compar/ onz mv: ernstiger dingen
85 venient: futurum!
hanc curam ± welke zorg wordt bedoeld?
De zorg van Aeneas, dat de Trojanen nooit meer hun
bestemming zullen vinden (de reis duurt immers al heel lang)
De Aeneis bestaat uit 2 delen. Hoe komt dat ook hier terug?
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 7/15
Delen van de Aeneis:
* boek 1-6: de omzwervingen van Aeneas over zee
* boek 7-12: de strijd in Italie (dus op land) die Aeneas
moest leveren met de Italiaanse volkeren om een nieuwe
stad te kunnen stichten.
Tweedeling hier: pelagi / terrae
In deze twee delen laat Vergilius zich inspireren door zijn grotevoorganger Homerus (translatio, imitatio, aemulatio!). Die had immers:
Ilias = strijd op land
Odyssee = reis over zee
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 8/15
86 sed non et venisse volent. Bella, horrida bella,
et Thybrim multo spumantem sanguine cerno.
maar ze zullen ook willen dat ze niet waren aangekomen.Oorlogen, vreselijke oorlogen en de Tiber schuimend door
veel bloed, zie ik.
86venisse ±
AcI bij volent; acc van
AcI is weggelaten (µse¶)
volent ± futurum
bella, bella ± repetitio, extra nadruk
horrida ± uitwerking van 84 graviora
87 spumantem sanguine ± dus wat voorspelt de Sibylle?
dat er in de oorlog in Latium veel mensen zullen sterven (enhun bloed komt in de rivier de Tiber).
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 9/15
88 Non Simois tibi nec Xanthus nec Dorica castra
defuerint; alius Latio iam partus Achilles,
90 natus et ipse dea;
N iet zal voor jou een Simois, een Xanthus, een Grieks
legerkamp ontbreken; een andere/tweede Achilles (is) al
geboren in Latium, eveneens zoon van een godin;
88Simois, Xanthus, Dorica castra: trikolondefuerint ± fut ex (alsof het al voltooid is in de toekomst)
89 alius Achilles ± Achilles als symbool voor iemand die de Trojanen
veel strijd heeft opgeleverd.
partus ± vul aan µest¶ (ellips)
PPP van parere ± voortbrengen90 natus dea ± Achilles was zoon van de nimf Thetis;
de toekomstige tegenstander van Aeneas,
Turnus, was ook zoon van een nimf, Venilia
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 10/15
De strijd tussen Aeneas en Turnus in Latium
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 11/15
90 nec Teucris addita Iuno
usquam aberit, cum tu supplex in rebus egenis
92 quas gentes Italum aut quas non oraveris urbes!
en niet zal Juno, de Trojanen niet loslatend,ergens ontbreken, wanneer jij smekend in behoeftige
omstandigheden alle (welke niet) volken van de Italiërs of
alle steden om hulp zult hebben gevraagd!
90Iuno ± sinds Gouden
Appel is zij de Trojanen niet goedgezind. Zij zit
Aeneas de hele reis al dwars en zal dat dus blijven doen.
91 aberit ± welke vorm van welk ww?
fut van ab-esse
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 12/15
93 Causa mali tanti coniunx iterum hospita Teucris
externique iterum thalami. [vers niet af!]
De oorzaak van zoveel narigheid is weer voor de Trojaneneen buitenlandse echtgenote en weer een buitenlands
huwelijk.
93 coniunx iterum: de gs. herhaalt zich dus. Wie was de eerste coniunx
hospita en wie is het nu?
Eerst Helena die door Paris naar Toje werd gehaald
En nu Lavinia, die al aan Turnus is toegezegd (maar met
Aeneas gaat trouwen. Turnus niet blij natuurlijk).
94 Toen Vergilius stierf gaf hij Augustus de opdracht de Aeneis te verbranden omdat deze niet af was. Aan een
zin als deze kun je dat bv. zien. De hexameter is nog
niet volledig.
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 13/15
95 Tu ne cede malis, sed contra audentior ito,
qua tua te Fortuna sinet. Via prima salutis
97 (quod minime reris) Graia pandetur ab urbe.¶
Jij, ga de ellende niet uit de weg, maar ga er daarentegen
moediger op af, waarheen jouw Lot je zal toestaan (te
gaan). De eerste weg naar redding zal zich openen
(geopend worden) vanuit een Griekse stad (wat je allerminst
verwacht).
95audentior ± comparativus
96-97 sinet, pandetur ± welke tijd?
futurum
97 re-ris ± 2e ev praes van deponens reri (reor)
quod minime reris ± waarom verwacht Aeneas dat niet?
omdat de Grieken tot nu toe tegen de Trojanen waren(Trojaanse Oorlog!)
Graia urbe ± de stad Pallanteum, waar later Rome zal komen; de
Griekse koning daar, Euander, zal Aeneas straks helpen.
(let op de naam: Eu-ander = eu\ ajnhvr/ajndrov~ = goede man)
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 14/15
98 Talibus ex adyto dictis Cumaea Sibylla
horrendas canit ambages antroque remugit,
100 obscuris vera involvens:
Met dergelijke woorden zong/sprak de Sibylle van Cumaevanuit de tempel de huiveringwekkende raadselachtige
woorden en ze brulde terug uit de grot, terwijl ze de
waarheid in duisternis hulde:
88adytum = heiligste deel van een tempel (hier: van de grot)Cumaea = bnw; Vergilius gebruikt vaak een pssessief bnw , terwijl
je een genitivus van een znw zou verwachten
99 remugit ± bijzondere woordkeus, want µmugire¶ is eigenlijk µloeien¶.
Geeft aan wat voor galm haar woorden hadden in de grot.
100 vera ± onz mv van bnw verus ware dingen = de waarheid
obscuris - onz mv van bnw obscurus
duistere dingen = duisternis
8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101
http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 15/15
100 ea frena furenti
concutit et stimulos sub pectore vertit Apollo.
tegen de razende slaat Apollo deze teugels en hij richt
prikkels onder haar borstkas.
100furenti ± inhoudelijk te vergelijken met (
78) bacchatur
100-101 frena, stimulos ±metafoor van begin van tekst weer
stimulus ± om een paard aan te sporen werd vaak een prikkelende
tak gebruikt; dus Apollo houdt de Sibylle in zijn macht.