utrecht university teken bij huisdieren -...
TRANSCRIPT
![Page 1: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/1.jpg)
Utrecht University
Teken bij huisdieren
Utrechts Kennisnetwerk Zoönosen, 8 juni 2016
Dr. Paul A.M Overgaauw Dipl. ACVM
dierenarts-microbioloog, parasitoloog
Institute for Risk Assessment Sciences
Division Veterinary Public Health
![Page 2: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/2.jpg)
o Vector-borne diseases: >17% van alle infectieziekten & >1 miljoen doden per jaar
o > 2.5 miljard mensen (> 100 landen) alleen al risico op dengue-infectie
o Malaria > 600.000 doden/jaar (vooral kinderen jonger dan 5 jaar)
o Honderden miljoenen mensen risico op Chagas disease, leishmaniase en schistosomiase
Sterfte door Vector-borne diseases
![Page 3: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/3.jpg)
Agenda
• Teken bij huisdieren in NL
• Door teken overgebrachte infecties bij huisdieren
• Risico overdracht infecties naar de mens
• Tekenbestrijding
![Page 4: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/4.jpg)
Teken bij huisdieren
Door teken overgebrachte infecties bij huisdieren
Risico overdracht infecties naar de mens
Tekenbestrijding
![Page 5: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/5.jpg)
Teken bij dieren in Nederland Tickbuster onderzoek*
Tekenonderzoek 2006 (n=2800) 2010 (n=400)
- Ixodes ricinus 80% (volw. 3/4 onvolw. 1/4) 82%
- Ixodes hexagonus 4.3% 6,8%
- Dermacentor reticulatus 1.6% 0,8%
- Rhipicephalus sanguineus 0.5% 2,3%
* Utrecht Centrum voor Teken-gebonden Ziektes (UCTD), F. Jongejan, A. Conijn
![Page 6: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/6.jpg)
Ixodes ricinus (Schapenteek, Castor Bean Tick)
• Gematigd klimaat (West-Europa)
• (Meest actief in feb/maart – okt/nov)
• (Inactief in winter)
• Geen ogen; lange monddelen
• Vector van o.a:
- Borrelia burgdorferi (ziekte van Lyme)
- Ehrlichia spp.
- Tick-borne encephalitis virus (TBEV)
transmissie: transtadieel (larve nymph adult) & transovarieel
![Page 7: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/7.jpg)
Ixodes hexagonus (Hedgehog tick)
• Teek van de Europese egel
• Vector van o.a:
- Borrelia spp.
- Tick-borne encephalitis virus (TBEV)
- Humane babesiose (Babesia microti)
![Page 8: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/8.jpg)
Rhipicephalus sanguineus (Bruine hondenteek; Gordijnenteek)
• (Sub) tropisch klimaat (Z. Europa, N. Amerika)
• Hond (sporadisch op mens)
• Kan volledige cyclus binnenshuis doormaken
• Ogen, korte monddelen, hexagonale kopbasis
• Vector van o.a:
- Babesia spp.
- Ehrlichia spp.
- Rickettsia conorii (Middellandse Zee koorts)
![Page 9: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/9.jpg)
Rhipicephalus
sanguineus
![Page 10: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/11.jpg)
Dermacentor reticulatus (Vlekkenteek, Marsh Tick, Cow tick)
• Gematigd + (sub)tropisch klimaat (Europa)
• Herkauwers, paard, hond
• Met ogen en gevlekt schild
• Vector van o.a:
- Babesia spp.
- Rickettsia spp.
Ogen
Gevlekt
schild
![Page 12: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/12.jpg)
N=855
1,6% pos. B. canis
N=1092
collected from the vegetation collected from various hosts
![Page 13: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/13.jpg)
Gevaren teken bij huisdieren
• Directe problemen * bloedverlies
* huidontstekingen
* (toxinen)
• Indirecte problemen * transmissie infecties
![Page 14: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/14.jpg)
• Babesia spp.
– B. canis (Dermacentor reticulatus)
– B. vogeli (Rhipicephalus sanguineus)
– B. gibsoni (R. sanguineus, H. longicornis)
– Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus)
• Ehrlichia canis (R. sanguineus)
• Anaplasma phagocytophilum en A. platys (Ixodes ricinus)
• Borrelia burgdorferi (Ixodes spp.)
• Hepatozoon canis – ingestie van teek (R. sanguineus)
Door teken overgedragen infecties
bij de hond
Teken bij huisdieren
Door teken overgebrachte infecties bij huisdieren
Risico overdracht infecties naar de mens
Tekenbestrijding
![Page 15: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/15.jpg)
• Babesia spp.
– B. canis (Dermacentor reticulatus)
– B. vogeli (Rhipicephalus sanguineus)
– B. gibsoni (R. sanguineus, H. longicornis)
– Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) Spanje & Portugal
• Ehrlichia canis (R. sanguineus)
• Anaplasma phagocytophilum en A. platys (Ixodes ricinus)
• Borrelia burgdorferi (Ixodes spp.)
• Hepatozoon canis – ingestie van teek (R. sanguineus)
Door teken overgedragen infecties
bij de hond
Teken bij huisdieren
Door teken overgebrachte infecties bij huisdieren
Risico overdracht infecties naar de mens
Tekenbestrijding
![Page 16: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/16.jpg)
Canine babesiose West-Europa*
* Halos et al, Parasite 2014, 21, 13
✶ > Western-Europe incidence
< Western-Europe incidence
![Page 17: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/17.jpg)
- eencellige parasiet (protozo) in erythrocyten
- cyclus in speekselklieren teek
(vooral Dermacentor, soms Rhipicephalus)
- na 2-3 dgn. overdracht
- in 2004 – 2005 in NL autochtone uitbraken
Babesia canis babesiose
![Page 18: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/18.jpg)
Babesia canis babesiose
- Peracute vorm
pups, plotseling sloom, hemolyse, anemie,
bloedwateren, shock, sterfte in 1 –2 dgn.
- Acute vorm
importhonden, sloom, koorts, braken,
bloedarmoede (bloedwateren, geelzucht)
- Chronische vorm
endemische honden, vage klachten
- Subklinische vorm
dragers na herstel
![Page 19: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/19.jpg)
Ehrlichia canis canine monocytaire ehrlichiose
- regelmatig import in Nederland (Frankrijk, Spanje, Italië, Portugal, Griekenland)
- 5% v.d. Rhipicephalus teken in Europa drager
- in lymfocyten en monocyten (in milt en lymfeknopen tekort aan bloedplaatjes,
sekwestratie en destructie)
- koorts, eetlustverlies, dyspnoe, oedemen, braken, bloedingsneiging, kreupel
- Duitse herder gevoeliger (bloedneuzen)
![Page 20: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/20.jpg)
Anaplasmose bij hond en kat
Anaplasma phagocytophilum (canine granulocytaire anaplasmose)
In heel Europa incl. Nederland. Vaak in combinatie met B. burgdorferii.
Anaplasma platys (canine cyclische thrombocytopenie)
Rond Middellandse-Zee. Vaak in combinatie met Babesia en/of E. canis
Symptomen
- acute lusteloosheid, slechte eetlust, koorts, kreupel
- vergrote lymfeklieren, vergrote milt, soms neurologische verschijnselen
- bleke slijmvliezen, diarree, braken, petechiae, benauwd (A. platys)
![Page 21: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/21.jpg)
Hond
‐ 2-5 maanden na een beet van besmette teek
‐ Meeste gevallen subklinisch (seroprevalentie hond NL: 10-40%)
‐ Klinisch (m.n. jonge hond): koorts & wisselende kreupelheid, dikke
gewrichten, vergrote lymfeklieren, sloomheid, geen eetlust
‐ Sommige honden ontwikkelen progressief nierlijden (Lyme nefropathie
bij collies, Labradors), hartproblemen of neurologische aandoening
Kat
- Lyme wel beschreven, maar zeldzaam
- Koorts & algemeen ziek
Ziekte van Lyme bij hond en kat
![Page 22: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/22.jpg)
Zoönotische pathogenen in
Europese teken
M & M
• 7050 Ixodes ricinus nymfen uit Frankrijk, Denemarken en NL
• Getest op 25 bacteriële en 12 parasitaire species
Resultaten Nederland (duin + bos)
• Verwachte pathogenen Niet-verwacht
- Borrelia burgdorferi s.l (40%) - Borrelia miyamotoi (50%)
- Anaplasma phagocytophilum (31%)
- Rickettsia helvetica (82%)
- Candidatus Neoehrlichi amikurensis (74%)
- Babesia divergens (4%)
- Babesia venatorum (20%)
Teken bij huisdieren
Door teken overgebrachte infecties bij huisdieren
Risico overdracht infecties naar de mens
Tekenbestrijding
![Page 23: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/23.jpg)
Wat is nu het risico om teken via
huisdieren op te lopen?
![Page 24: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/24.jpg)
Antropomorfisme
(toekennen menselijke eigenschappen aan dieren)
- 92% bezitters praat met zijn huisdier (vrouwen sign. >> man)
![Page 25: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/25.jpg)
Huisdier is geen mens, Waar ligt de grens?
![Page 26: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/26.jpg)
Wat is dan het probleem?
![Page 27: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/27.jpg)
Hond Kat
• Huisdieren in slaapkamer: 61% 63%
• Huisdieren in bed: 18% 30%
• Huisdieren die in gezicht likken: 50% 55%
• Kat op het aanrecht: --- 45%
Huisdieren en hygiëne
![Page 28: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/28.jpg)
Hondentong
gezond???..
![Page 29: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/29.jpg)
Huisdieren mee naar bed?
![Page 30: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/30.jpg)
Willen we teken in de tuin?
![Page 31: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/31.jpg)
Preventie
1. Dagelijkse huidinspectie
2. Tekentang
3. Acariciden
Teken bij huisdieren
Door teken overgebrachte infecties bij huisdieren
Risico overdracht infecties naar de mens
Tekenbestrijding
![Page 32: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/32.jpg)
Preventie
![Page 33: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/33.jpg)
Tekenbestrijding bij hond en kat
Effectief tekenproduct:
• Heeft een snel ‘knock down’ effect
• Heeft nawerking (weken tot maanden)
• Is ook effectief tegen vlooien
• Is veilig voor dier, eigenaar en omgeving
![Page 34: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/34.jpg)
Spot-ons
Sprays
Tabletten
Banden
![Page 35: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/35.jpg)
Repellent effect
![Page 36: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/36.jpg)
Hot foot effect
![Page 37: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/37.jpg)
www.esccap.eu
![Page 38: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/39.jpg)
Producttabellen
![Page 40: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/40.jpg)
• Ehrlichiosis versus Anaplasmosis: Barbara Khön. Veterinary Faculty of Berlin (Germany)
• Lyme disease: Reinhard K. Straubinger. (University of Munich. Germany)
• Babesia spp: Laia Solano Gallego (Veterinary Faculty Barcelona, Spain)
• Canine leishmaniosis: Gad Baneth (Hebrew University, Israel)
• Feline babesiosis. Maria Grazia Pennisi (The University of Messina, Italy)
• Heartworm disease and Wolbachia: Laura Kramer (University of Parma, Italy)
• Flea & flea borne diseases: Patrick Bourdeau (Veterinary Faculty of Nantes. France)
• Feline leishmaniosis: Maria Grazia Pennisi (University of Messina, Italy)
• Feline Vector borne diseases: Michael Lappin. Colorado State University. USA
19th-20th October 2016 Granada, Spain
![Page 41: Utrecht University Teken bij huisdieren - vandieropmens.nlvandieropmens.nl/uploads/Teken_bij_huisdieren.pdf · – Theileria annae (Ixodex ricinus en I. hexagonus) ... Patrick Bourdeau](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022022020/5b9af78309d3f22d2a8c5e0c/html5/thumbnails/41.jpg)
Dank voor uw aandacht!