university grants commission sri lanka …ugc.ac.lk/downloads/annual_report/2012/annual...
TRANSCRIPT
úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj
YS% ,xldj
;sia y;rjeks jd¾Isl jd¾;dj
gy;fiyf;fof khdpaq;fs; Mizf;FO
,yq;if
Kg;gj;jp ehd;fhtJ tUlhe;j mwpf;if
UNIVERSITY GRANTS COMMISSION
SRI LANKA
THIRTY FOURTH ANNUAL REPORT
2012
1
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj
ye|skaùu
úYajúoHd, moaO;sfha mzOdk wdh;kh jk úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj 1978
wxl 16 ork úYajúoHd, mk; hgf;a 1978 foieïnrA ui 22 jk osk msysgqjk ,oS'
úYajúoHd, wOHdmkh ie,iqï lsrSu yd iïnkaëlrKh" Wiia wOHdmk wdh;k j,g
wruqo,a fjka lsrSu" wOHhk m%ñ;Ska mj;ajdf.k hdu" Wiia wOHdmk wdh;kj,
mrsmd,k kshdul iy Wiia wOHdmk wdh;kj,g YsIHhka we;+,;a lsrSfï kshdul
;SrKh lsrSu úsYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ ldrAhhka fõ'
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ oelau
iuia: f,dal mzjk;djka iu. hñka cd;sfha wjYH;djhka iy wfmalaIdjka bgqjk
wdldrfhka Wiia wOHdmk moaO;sh ;=< ‘õYsIaG;ajfha uOHia:dk’ cd,hla kshdukh
lrïka" ixjrAOkh lr mj;ajd f.k hk õYsIaG md,l wdh;khla õSu'
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ fufyjr
Wiia wOHdmkh iïnkaO Wkkaÿjla olajk mdrAYj iuÕ iïnkaO ù cd;sl iy f.da,Sh
wjYH;djhkag irs,k mrsos wOHhk mdGud,djkaf.a úúO;ajh" mzï;sh iy tys
.=Kd;aulNdjh mj;ajdf.k hdu iy wod,;ajh iy;sl lsrSu ;=,ska mzYia: uÜgfï
b.ekaùfï mrAfhaIK meje;aùfï kj fidhd.eksï iy f.da,Sh uágfï fiajdjka ys ksr;
“õYsIaG;ajfha uOHia:dk” cd,hla njg Wiia wOHdmk moaO;sh m;alsrSu i|yd wjYH
udrAf.damfoaY ,ndfoïka" fmdaIKh lrïka iy$ fyda myiqlï i,iïka rfá wjYH;djkag
wod< jk by<u uásgfï bf.kSu" mrAfhaIK meje;aùu iy kjHlrKh fj; lemjqKq
iy uyckhdg j.lsj yels wdldrfha" mq¿,a ms<s.ekSula iy jeâ bv mzia:djka iys; Wiia
wOHdmk moaO;shla" wjYH iïm;a fjka lsrSu iy hym;a md,kh iy l<ukdlrKh
;=<ska ia:dms; lr ksis uÕ fmkaõula Tiafia" ixjrAOkh fldg mj;ajdf.k hEu
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ fufyjrhs'
2
iNdm;s;=ïhf.a ldrAh idOk iudf,dapkh
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj 1978 jrAIfha msysgqjk ,o w;r th 1978 wxl 16 orK úYajúoHd, mk; hgf;a YSz ,dxlSh úYajúoHd, moaO;sfha mzOdk wdh;kh njg m;aúh' úYajúoHd, wOHdmkh ie,iqï lsrsu iy iïnkaëlrKh úYajúoHd," Wiia wOHdmk wdh;kj,g wruqo,a fjka lsrsu" wOHhk mzï;Ska mj;ajd f.k hdu" Wiia wOHdmk wdh;kj, mrsmd,kh kshdukh lsrsu" Wiia wOHdmk wdh;kj,g YsIHhka we;=,;a lsrSfï kshdul ;SrKh lsrSu iy fldïIka iNdj hgf;a mj;akd iEu wdh;khlgu mz.;sh iy ixjrAOkh i|yd iydh ,ndoSu tys j.lSu fõ' 2012 jrAIh ;=, oS úYajúoHd,j, m%;smdok fldñIka iNdj úiska bgqlrk ,o ldrAhhka iudf,dapkh fuu jdrAIsl jdrA;dfjka isÿflfrA' ta wkqj 2012 jrAIh ;=, oS isÿ jQ m%Odk;u ls%hdldrlï iy ch.%yKhka f,i YsIHhka úYajúoHd,j,g we;=<;a lsrSu" wOHhk úYsIaG;d" YsIH lghq;=" ldrAhuKav, ixjrAOkh" ldrAïl wdrjQ,a" há;, myiqlï ixjrAOkh" f;dr;=re ;dlaIK ixjrAOkh" ;;a;aj iy;sl uQ,H mrsmd,kh iy l<ukdlrKh wdoS lafIa;% hgf;a ixlaIsma;j my; olajd we;' úYajúoHd,$ Wiia wOHdmk wdh;k fj; isiqka we;=,;a lsrSu 2011 jrAIfha oS mej;s w'fmd'i' (W'fm<) õNd.h i|yd YsIH lKavdhï folla kj ksrAfoaYh iy merKs ksrAfoaYh hgf;a fmkS isÜ neõka úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj õNd. fomdrA;fïka;=fõo Wmfoia mrsos õoaj;a lïgqjla m;a lrk ,o w;r tlS lïgqfú ksrAfoaY iy Wmfoia mrsos YsIH lKavdhï fol taldnoaO fldg tlla f,i i,ld ,l=Kq .Kkh lsrSug;a l=i,;d wkqms<sfj,g wkqj isiqka fm< .eiaùug;a lghq;= lr õNd. fomdrA;fïka;=j u.ska w¯, m%;sM, ksl=;a lrk ,oS' mz;sM, ksl=;a lsrSfuka wk;=rej fuu ;SrKh fYzaIaGdèlrKfha wNsfhda.hg ,la jq w;r ta wkqj úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdjg merKs õIh ksrAfoaYh iy kj õIh ksrAfoaYh i|yd fmkS isá isiqka tlsfklg fjkia jqQ ck.yk folla f,i i,ld úYajúoHd, mkf;a 15 (vii) j.ka;shg wkql+, fjñka iEu whÿïlrefjl= fj;u kej; z ,l=Kq ksl=;a lrk f,ig Wmfoia fok ,oS' flfia fj;;a úYajúoHd,j,g isiqka f;dard .ekSug wjYH l=i,;d f,aLKh ilia lsrsu i|yd Ndõ;d l< hq;= lzufõoh fYzaIaGdèlrK ksfhda.fha õfYaIfhka i|yka fldg fkd;snQ neõka ta i|yd lzufõohla fhdackd lsrSug w;s.re ckdèm;s;=ud õiska kï lrk ,o úoaj;a lïgqjla m;a flrsKs' tlS lïgqfõ ksrAfoaY wkqj merKs iy kj ksrAfoaY i|yd fmkS isÜ isiqka tlsfklg fjkia ck.yk folla fia i,ld z ,l=Kq .Kkh lr miqj tu ,l=Kq f,aLK fol taldnoaO lr wjfrdayK mámdáhg ilia lr tla f,aLKhla f,i ilid .ekSug wjYH lghq;= flrsKs' flfia fj;;a fojk l=i,;d f,aLKh o" fm;aiï 08 la f.dkq lsrSu fya;=fjka wNsfhda.hg ,la õh' ta ms<sn|j fYzaIaGdèlrKfha u;h jQfha whÿïlrejka tlsfklg fjkia jq ck.yk folla fia i,ld úYajúoHd, m%fõYh i|yd isiqka f;dard.ekSu i|yd l=i,;d f,aLK ms<sfh, lsrSu ks;Sm;sjrhdf.a o Wmfoia mrsos w¯, ish¿ mdrAYjhka tl;= ù l< hq;= nj h' fulS .eg¿j õi£u i|yd úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj õiska õl,am l%u y;rla fhdackd lrk ,o w;r fYzaIaGdèlrKh õiska thska ;=kajk õl,amh f;dard .kakd ,o w;r tu õl,amhg wkqj YsIHhska f;dard .ekSu" iEu osia;s%lalhlska u tla tla mdGud,dj i|yd miq.sh jir my ;=, oS úYajúoHd,j,g f;dard .kakd ,o m<uq jrg iy fojk fyda ;=kajkjrg õNd.hg fmkS isÜ YsIH ixLHdfõ Wmrsu wkqmd;h mokï lrf.k ilia ù we;' fulS úl,amh wkqj wfmaÌs; 21"500 la jk YsIH m%udKhg wu;rj isiqka 5"609 la we;=<;a lr.ekSug úYajúoHd,j, m%;smdok fldñIka iNdj wfmaÌd lrk ,oS' tfiau miq.sh jirj, oS iuyr úYajúoHd, mdGud,dj,g m%fõYh i|yd uQ,sl wjYH;djhka jQ w¯, mzdfhda.sl/wNsfhda.;d mrSÌKj,ska iu;a ùu fuu jifrA o ta wdldrfhka u mj;ajd f.k hd hq;= f,i fYzaIaGdèlrKh õiska úYajúoHd,j, m%;smdok fldñIka iNdjg ksfhda. lrk ,oS' flfia fj;;a w¯, mrSlaIK mj;ajd 2012.12.31 osk jk;=re;a tlS mrSÌK mz;sM, úYajúoHd,j, m%;smdok fldñIka iNdj fj; ,eÇ fkd;snQKq neúka jrAIh wjidk jk ;=re;a 2011/2012 wOHhk jrAIh i|yd isiqka f;dard .ekSfï lghq;= wjidk lr.ekSug fkdyels úh' 2011 jrAIfha oS mej;s w'fmd'i' (W'fm<) õNd.fha mz;sM, mokï lrf.k 2011/2012 wOHhk jrAIh i|yd úYajúoHd, mzfõYhg whÿï lsrSug iqÿiqlï ,enQ uqˆ whÿïlrejka ixLHdj 141"411 la úh'
3
WmdèOdrS ksuejqu 2012 jrAIfha úYajúoHd,j,ska msg jq uqˆ WmdêOdrS ixLHdj 8"847 la jq w;r ïka nyq;rh tkï 37.5] la l,d õIh Odrdfjka úh' 2012 jrAIfha msg jQ uqˆ mYapd;a WmdèOdrS ixLHdj 7"887 la fõ' wOHhk ixjrAOkh iy wOHhk m%ó;Ska mj;ajdf.k hdu miq.sh jrAIfha oS y÷kajd ÿka Wmdê wOHhk mdGud,d myg idfmalaIj iudf,daÑ; jrAIfha oS úfYaI wjYH;d wOHdmkfõoS Wmdê mdGud,dj úYajúoHd, moaO;sh fj; yªkajd fok ,oS' tfuka u Wiia / jeäÿr wOHdmk wjia:d jeâ lsrSu wruqK lrf.k miq.sh jrAIfha oS y÷kajd ÿka wOHhk mdGud,d 23 g idfmalaIj kj mYapd;a Wmdê wOHhk mdGud,d 06 la fuu jifrA oS kshñ; mrsmdá wkq.ukh lrñka yªkajd fok ,oS' bx.Szis b.ekaùu i|yd jk ia:djr lïgqj õiska úYajúoHd, isiqka w;r bx.Szis NdId ksmqK;djh jeâoshqKq lsrSu i|yd wjYH uq,sl lghq;= isÿlr we;s w;r úYajúoHd,j, m%;smdok fldñIka iNdj Wiia wOHdmk wud;HxYfha iyfhda.h we;sj mrsjrA;kh ;s%;aj NdIdfjka iy f;dr;=re ikaksfõok ;dÌK Wmdè wOHhk mdGud,d l,d mSGj,g yªkajd oSu i|yd wjYH lghq;= iïmdokh lrk ,oS' iudf,daÑ; jrAIfha oS úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ ia:djr lïgq õiska jD;a;Sh udrAf.damfoaY WmfoaYlhka fj; mqyqKqj ,ndoSu" úYajúoHd, isiqkaf.a uDÿ l=i,;d ixjrAOkh lsrSu" we;eï mz:u Wmdè wOHhk mdGud,dj, .=Kd;aulNdjh jeûoshqKq lsrSu hkdos wxY iïnkaOj jevuqˆ ixõOdkh lrk ,oS' by; i|yka jevuq¿j,g wu;r j úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj õiska HETC f,dal nexl= jHdmD;sfh;a" LksP f;,a iïm;a ixjrAOk f,alï ldrAhd,fh;"a fcdaka lS,aia iud.u wdoS rdcH fkdjk ixõOdkj,;a iyfhda.h we;sj cd;sl jeo.;alulska imsrs lreKq b,lal lr.;a õõO jevuq¿ meje;aùug lghq;= lrk ,oS' iudf,daÖ; jrAIfha oS úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj f;dard.;a Wmdè mdGud,d i|yd Wiia wOHdmk wdh;k y;rla fj; Wmdè msrskeófï ;;a;ajh ,ndoSu i|yd Wiia wOHdmk .re wud;H;+ud fj; ksrAfoaY lrk ,oS' YsIH lghq;= rdcH úYajúoHd,hkays w;HjYH N=ïldj lszhd;aul lsrSu iy wdh;kfha idrOrAu iy mz;sm;a;s iqrÌs; lsrSug iy mj;ajdf.k hdug odhlùu msKsi isiqka fm<Uùfï wfmaÌdj we;sj 2012 jrAIfhaoS fldñIka iNdj õiska úYajúoHd, YsIH mz{ma;shla yªkajd fok ,oS' fuu jir ;=,oS úYajúoHd, moaO;sh ;=< uyfmd< YsIH;aj,dNSka 33"089 la o YsIHdOdr,dNSka 23"446 la o mrs;Hd. YsIH;aj ,dNSka 35 la o õh' miq.sh jir iuÕ iei|SfïoS m%;sY;hla f,i YsIHdOdr,dNSka ixLHdfõ 30] l jrAOkhla olakg ,efnk w;r fmr jrAIhg wkqrEmj uyfmd< YsIH;aj,dNS jrAOkh 2'5] ls' ldrAhuKav, ixjrAOkh 2012 jrAIfha oS uyd NdKavd.drh Ñiska kj ldrAhuKav, ;k;=re 751 la wkqu; lrkq ,enQ w;r" ta wkqj úYajúoHd, moaO;sfha wkqu; uq¿ ldrAhuKav, ;k;=re ixLHdj 21"043 olajd by< hk ,oS' wkqu; kj ldrAhuKav, ;k;=re 751 ka 294 la wOHhk ldrAhuKav, ;k;=re i|yd fõ' iudf,daÑ; jrAIfha oS" úYajúoHd, ldrAhuKav, ixjrAOk ls%hdldrlï Yla;su;a lsrSu i|yd úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj úiska o< jYfhka remsh,a ñ,shk 65 la fjka lrk ,o w;r ldrAhuKav, ixjrAOk uOHia:dkhka ys fufyhqñ ls%hdldrlñ myiq lsrSu iy kj ldrAhuKav, jevigyka ie,iqï lsrSu i|yd fuu wruqo,a uqodyrsk ,oS' tfia u úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ m%;sm;a;s wkqj hñka b.ekaùu iy wOHhk lghq;= mrsmd,kh hk wxYhkays úYsIaG;ajhla we;s lsrSfñ mq¿,a wruqK fmroers fldgf.k" úYajúoHd,$Wiia wOHdmk wdh;khkays wOHhk ldrAhuKav, i|yd mYapd;a Wmdê iqoqiqlï ,nd.ekSug õfoaY.; ùu i|yd remsh,a ñ,shk 7'046 la ,ndfok ,oS' óg wu;rj" foaYSh mrAfhaIK m%odk l%uh hgf;a mYapd;a Wmdê wOHhk iqÿiqlï ,nd.ekSu i|yd wOHhk ldrAhuKav,h fj; remsh,a ñ,shk 5'62 la ,ndfok ,oS'
4
jegqma õIu;d ms<sn| ldrAïl wdrjq, iudf,daÉ; jrAIfha oS úYajúoHd, wdpdrAhjrekaf.a iï;s iïfï,kh (FUTA) iy wkOHhk ldrAhuKav, jD;a;Sh iï;s u.ska õõO jD;a;Sh lszhdudrA. .kq ,eÅKs' õYajõoHd, wdpdrAhjrekaf.a iñ;s iïfï,kh ;uka lrkq ,enQ b,a,Sïj,g hym;a m%;spdrhka fkdoelaùu iy rch u.ska fok ,o fmdfrdkaÿ bgq fkdlsrSu uq,alr f.k udi y;rla mqrd ;u jD;a;Sh iñ;s ls%hdudrA.h lr f.k hk ,oS' wkOHhk ldrAhuKav, jD;a;Sh iñ;s u.ska osh;a lrk ,o jD;a;Sh iñ;s ls%hdudrA. udi 1 1$2 la mqrdjg mej;s w;r tu ls%hdudrA. .ekSug idOl jQ wruqKq f,i jegqma õIu;d iy §ukd uq,alr f.k ;sìK's há;, myiqlï ixjrAOkh uyd NdKavd.drh úiska mkjk ,o úúO lmdyerSñ j,ska wk;=rej 2011 jrAIfha oS uqodyrsk ,o remsh,a ï,shk 4"290 g idfmalaIj 2012 jrAIh wjidk jk úg kj boslsrSï iy wLKav jHdmD;s" mqkre;a:dmk jHdmD;s" w;am;a lr.ekSï" w¨f;ka ia:dms; lrk ,o úYajúoHd,hkays há;, myiqlï jHdmD;s iy 2012 jrAIh i|yd YsIHhkaf.a ksmqK;d f.dvke.Su jeks jHdmD;s i|yd remsh,a ñ,shk 5"504 la muK úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;khka fj; ,eî we;' fuu jrAIh ;=, oS oeâ mrSlaIdjlska iy we.hSulska miqj fldñIka iNdj õiska kj boslsrSï jHdmD;s 22 la wkqu; lrk ,oS' 2012 jrAIfha oS úYajúoHd, moaO;sh ;=< jHdmD;s 11 la fy!;slj wdrïN lr ;snQ w;r remsh,a ï,shk 13"672 la jákd boslsrSï jHdmD;s 44 la" ie,iqï iy boslsrSï ls%hdj,sfha õõO uÜgñj, mej;=ks' tfia u remsh,a ñ,shk 2"778 la jákd jHdmD;s 13 la ^miq.sh jrAIfha jHdmD;s 12 g idfmalaIj& wjika lr úYajúoHd, moaO;shg ndrfokq ,eîh' f;dr;=re ;dlaIK ixjrAOkh 2012 jrAIfha oS úYajúoHd, moaO;sfha mqia;ld,j, f;dr;=re iy ikaksfõok ;dlaIK ixjrAOkh lsrSu i|yd remsh,a ï,shk 08 l wdfhdackhla isÿflrsKs' tfiau úYajúoHd, moaO;sfha f;dr;=re ;dlaIK myiqlï jeâ oshqKq lsrSug iy Yla;su;a lsrSug fmr jrAIfha oS fjka lrk ,o remsh,a ñ,shk 15 wdfhdackhg idfmalaIj" remsh,a ï,shk 50 la (o< jYfhka) fuu jrAIfha oS fjka flrsKs' by; lreKq j,g wu;rj úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj iy úYajúoHd, w;r ikaksfúokfha ldrAhlaIu;djh jeä oshqKq lsrSu i|yd fldñIka iNd /iaùñ Yd,fõ f;dr;=re ;dÌK/oDIH iïuka;zK myiqlï cd;Hka;r m%ñ;Ska wkqj by< kexùug lghq;= lrk ,oS' ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k iudf,daÑ; jrAIfha oS" ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,fha ndysr ;;a;aj we.hSï jevigyka hgf;a wdh;ksl iudf,dapk 10 la úIh$jevigyka iudf,dapk 07 la iy mqia;ld, iudf,dapk 01 la fukau Wmdê mdGud,d 99 la we.hSulg ,la lrk ,o w;r by; wkqms<sfj,g wkqj fmr jifrA oS mj;ajk ,o iudf,dapk$ we.hSï ixLHdj 6" 13" 1 iy 47 ls' 2012 jrAIfha oS" Wiia wOHdmk wdh;khkays ;;a;ajh jeûoshqKq lsrSu i|yd cd;sl iy úYajúoHd,$mSG uÜgfuka jevuq¿ 274 la meje;aõKs' úYajúoHd,hkays wNHka;r ;;a;aj iy;sl ls%hdj,sh Yla;su;a lsrSfï wruqKska w;afmd;la ms<sfh, lr we;' wNHka;r ;;a;aj iy;sl ls%hdj,sh Yla;su;a lsrSu i|yd wjYH mz;S;k lszhdj,sh wdrïN lsrSu Wfoid iy rfÜ iEu Wiia wOHdmk wdh;khlau (rdcH iy mqoa.,sl) iy jevigyka mz;S;kh lsrSug iydh lr.ekSu i|yd mz;S;k w;afmd;la ms<sfh< lsrSu i|yd jevuq¿ 3 la meje;aúKs' 2012 jrAIfha oS ndysr ;;a;aj we.hSu i|yd wka;rAcd,h yryd WmfoaYk iy we.hSï moaO;shla ixjrAOkh lsrSu fuu lafIa;zfha jeo.;a ikaèia:dkhla f,i i,l=Kq fõ' uQ,H mrsmd,kh iy l<ukdlrKh 2012 jrAIh i|yd úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj úiska weia;fï;= .; l< mrsos remsh,a ñ,shk 28"363 la b,a,d isák ,o w;r mqkrdjrA;k iy m%d.aOk úhoï i|yd uyd NdKavd.drh úiska m%:ufhka remsh,a ñ,shk 20"283 la wkqu; lrk ,oS'
5
jeäjk ,o wdrÌl fiajd msrsjeh uQ,HlrKh lSrSu i|yd remsh,a ï,shk 215 la w;sfrAl mz;smdok f,i fjka lsrSug miqj wkque;sh ,ndfok ,o'S fmr jrAIh iu. iei|SfïoS 2012 jrAIfha oS úYajúoHd, moaO;sfha mqkrdjrA;k õhoï i|yd jk mz;smdok fjka lsrSu 12] ka jeâ jq w;r há;, myiqlï ixjrAOkh lsrSug wod,j uyd NdKavd.drh õiska mkjk ,o õõO iSudjka fya;=fjka mzd.aOk õhoï 19] lska my; jegqKs' uyd NdKavd.drh úiska y÷kajdfok ,o hymd,kh iy l<ukdlrK m%;sm;a;s yryd uQ,H l<ukdlrKh úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;kj, jeûoshqKq lsrSug wjYH iydh oelaùu i|yd Bg wod, lreKq mrSlaId lsrSug 2012 jrAIh ;=< oS wjia:d 29 l oS ú.Kk ldrAh iy WmfoaYl lñgqj uqK .eiS we;' bosrs jirj, oS úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ iy Wiia wOHdmk wdh;khkays ukd lszhdldrS;ajh ;yjqre lrkq jia Wiia wOHdmkh ms<sn| by<u WmfoaYl iy kshduk wdh;kh f,i úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj iudf,daÉ; jrAIfha oS plzf,aL 25 la iy wdh;k plzf,aL 16 la ksl=;a lr we;'
6
1 úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNd l<ukdlrKh fldñIka iNdfõ iNdm;s" Wm iNdm;s iy idudcslhka my; mrsos fõ; iNdm;s
uydpd¾h tia'ù'ã'cS'iurkdhl î'ta'^fmardfoKsh& YS% ,xld" tñ' ta'^fmardfoKsh& YS% ,xld" mS'tÉ'ä' ^Yd' wekavDDia-iafldÜ,ka;h& foaYmd,k õoHdj ms<sn| fcaHIaG uydpdrAh Wm iNdm;s
uydpd¾h rxcs;a fiakdr;ak î' tia' iS' Mï*s,aa" mS'tÉ'ä' ^õhkd&" mS'tÉ'ä tÉ' iS' ^vrAyeï&
fNda. úoHdj ms<sn| fcaHIaG uydpdrAh
idudcslhka uydpd¾h tÉ' wfÅ.=KjrAOk î'tia'iS' ^fmardfoKsh& YS% ,xld" tï'tia'iS' iy mS' tÉ' ã' ^b,sfkdhsia we't'c'& f.dúm< i;aj ksIamdok iy fi!LH ms<sn| fcaHIaG uydpd¾h fmardfoKsh úYajúoHd,h uydpd¾h tia fudaykodia î'tia'iS' ^f.!rj& fld<U " mS'tÉ'ã'^weäf,aâ& t*a whs ridhk" iS' ridhk úY%du,;a Wml=,m;s" hdmkh úYajúoHd,h uydpd¾h u,aldka;s pkaøfialr í'ã'Mia' ^,xld&" mS tÉ' ã' ^ksõldi,a t.rd.& jHqy õoHdj ms<sn| fcaHIaG uydpdrAh õch u,,fialr uhd tï'ta' ^lekagnrs&" wêkS;S« ^bkrA fgïm,a&" kS;s{ uydpd¾h iïm;a wur;+x.
í' ta' wdrAÒl õoHdj ^õfYaI& ^YSz cmqr&" tï ta wdrAÓl õoHdj ^fld<U&" Mï' Mia' iS' .zdïh ixjrAOk wdrA:slõoHdj ^id.d&" mS' tÉ' ã' ^lf.dIsud&
uyd NdKavd.dr ksfhdacs; mS' ta' wfífialr uy;d
YS% ,xld mrsmd,k fiajh - 1 mx;sh" î'ta' ^,xld& ^fmardfoKsh&" rdcH mrsmd,kh ms<sn| iy;sl m;% mdGud,dj ^SLIDA& .%dóh ixj¾Okh ms<sn| ämaf,daud mdGud,dj NIRD" ^bkaoshdj&" uyd NdKavd.dr ksfhdacH f,alï" uQ,H yd ie,iqï wud;HdxYh
f,alï fla' cS' à' t,a' kkaofiak uy;d î'fldï ^úfYaI&" tï'î'ta' ^YS% chj¾Okmqr& 2 úYajúoHd, l<uKdlrKh 2'1 fld<U úYajúoHd,h
l=,m;s
w;s W;=ï Tiaj,aâ f.dañia w.ro.=re ysñmdKka
Wm l=,m;s uydpdrAh CIksld ysrsUqf¾.u f,aLldêldrS
à' t,a' wd¾' is,ajd uhd ^jev n,k&
7
2''2 fmardfoKsh úYajúoHd,h l=,m;s wdpdrAh fmzauodi Wv.u ^2012.02.22 olajd& uydpd¾h mS' vì,sõ' wEmdisxy ^2012.02.23 isg& Wml=,m;s uydpd¾h tia'í'tia' wnhfldaka ^2012.07.31 olajd& uydpd¾h ta' fiakdr;ak ^2012.08.01 isg& ksfhdacH Wml=,m;s uydpd¾h ù' tia' ùrisxy ^2012.11.30 olajd&
uydpd¾h tÉ' tï' tia' fla' fykakdhl ^2012.12.01 olajd& f,aLldèldrS hQ' ã' fodvkaj, uhd ^2012.06.14 olajd& ^jev n,k& wdpdrAh tï' tka' chjrAOk ^2012.06.15 olajd&
2''3 le<Ksh úYajúoHd,h
l=,m;s w;s mQcH f.!rjdpdrAh je,ñáhdfõ OrAulSrA;s YSsSz l=i,Oïu ysñ
Wm l=,m;s uydpd¾h ir;a wuqKq.u
f,aLldêldrS ví' tñ' lreKdr;ak
2''4 YS% chj¾Okmqr úsYajúoHd,h
l+,m;s f.!rjdpdrAh uydpdrAh fn,a,kaú, úu,r;k ysñ
Wm l+,m;s
wdpd¾h tka' t,a' ta' lreKdr;ak f,aLldêldrS ch,;a uq;af;Ügqfõf.or uhd ^2012.02.14 olajd& fla' cS' ízfgda uhd ^2012.02.15 isg&
2''5 fudrgqj õYajúoHd,h
l+,m;s foaYudkH wdpdrAh Mia' frda,kaâ is,ajd
Wm l+,m;s uydpdrAh ta' fla' ví' PhjrAOk
ksfhdacH Wml=,m;s uydpdrAh tka'ã' .=KjrAOk ^2012.01.04 olajd& uydpdrAh wdr'A ta' w;a;,f.a ^2012.01.05 isg& f,aLldêldrS
ta' t,a' cjq*rA idosla uhd
8
2'6 hdmkh úsYajúoHd,h
l+,m;s uydpdrAh tï' isjiQrsh
Wm l+,m;s uydpd¾h jika;s wrir;akï ïh f,aLldêldrS ù' lkaoSmka uhd
2'7 reyqKq úYajúoHd,h
l+,m;s w;s mQcH rdclSh mKaä; m,a,;a;r iqukfcda;s kdhl ysñ
Wm l+,m;s uydpdrAh ta' t,a' Mia' fukaäia ksfhdacH Wml=,m;s uydpdrAh tia' cS' fca'tka' fiakdkdhl f,aLldêsldrS mS' tia' lˆ.u ñh
2'8 YzS ,xld újD; úYajúoHd,h
l+,m;s iEï tia' úfÊisxy uhd
Wm l+,m;s uydpd¾h Wmd,s úodkm;srK ^2012-06-16 olajd& wdpdrAh õcs; kdkdhlaldr ^2012-06-17 isg& ksfhdacH Wml=,m;s wdpdrAh fca' ,shk.u f,aLldèldrS ví' t,a' õkaoHd chfiak fuh
2'9 YzS ,xld kef.kysr úYajúoHd,h
l+,m;s uydpd¾h fhda.d rdikdh.ï Wm l+,m;s wdpd¾h fla' fm%aul=ud¾ ^2012-02-12 olajd& ^jev n,k& wdpd¾h fla' fldaõkaordcd ^2012-02-13 isg& f,aLldêsldrS fla' ufyaIka uhd
2'10 YzS ,xld w.aksos. úYajúoHd,h
l+,m;s uydpdrAh wdÖ tï' bIdla Wm l+,m;s wdpdrAh tia' tï' tï' iauhs,a
f,aLldêldrS tÉ' ta' i;a;d¾ uhd
9
2'11 YzS ,xld rcrg úYajúoHd,h
l+,m;s uydpdrAh ta' ù' iqrùr Wm l+,m;s uydpd¾h fla' ta' kkaofiak ^2012-10-12 olajd& uydpd¾h fla' ta' kkaofiak ^2012-10-12 isg 2012-12-14 olajd& ^jev n,k& uydpd¾h fla' tÉ' rxcs;a úchjrAOk ^2012-12-15& f,aLldêldrS ta' cS' lreKdr;ak uhd
2'12 YzS ,xld inr.uqj úYajúoHd,h
l+,m;s f.!rjdpdrAh uydpd¾h lUqre.uqfõ jcsr ysñs
Wm l+,m;s uydpd¾h tï' tia' rEmisxy f,aLldêldrS fla' tï' kjr;ak nxvd ^2012-02-29 olajd& ^jev n,k& tï' tï' õu,isrs uhd ^2012-03-01 isg&
2'13 YzS ,xld jhU úYajúoHd,h l+,m;s uydpd¾h ,CIauka ch;s,l Wm l+,m;s uydpdrAh ta' tka' t*a' fmf¾rd f,aLldêldrS B' tï' cS' talkdhl uhd
2'14 YzS ,xld W!j fj,a,iai úYajúoHd,h
l+,m;s .re wdpd¾h wˆ;ajej fidar; ysñ
Wm l+,m;s uydpd¾h ví' mS' wdrA' mS o is,ajd f,aLldêsldrS wd¾' ù' tia' mS' rdcmlaI uhd ^2012-02-14 olajd& ^jev n,k& ks,aïKS oshfnokf.a fuh ^2012-02-15 isg&
2'15 fi!kaorAh l,d úYajúoHd,h
l+,m;s mKaä;a wdpdrAh ví' ã' wurfoaj
Wm l+,m;s uydpd¾h chfiak fldaÜfÜf.dv
f,aLldêsldrS fiaor fyááf.a uhd ^jev n,k&
10
3 wdh;k
3' 1 lDIslrAu úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHCI uydpd¾h fld,ska tka mSrsia
3'2 md,s yd fn!oaO wOHhk ms<sn| mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHCI uydpdrAh iqukmd, .,aukaf.dv
3'3 foaYSh ffjoH úoHd wdh;kh wOHCI wdpdrAh wdrA' ta' chisxy ^2012-04-15 olajd& ^jev n,k& iqksu,a fiakdr;ak uhd ^2012-05-16 isg&
3'4 udkj iïm;a wNsj¾Ok wdh;kh wOHCI
wdpdrAh ví' fla' ysrsUqf¾.u ^2012-05-13 olajd& wdpdrAh frdydka ù' fmfrArd ^2012-05-14 isg&
3'5 ffjoH úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHCI uydpd¾h chka; chjrAOk
3'6 mqrd úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHCI uydpdrAh c.;a ùrisxy
3'7 l<ukdlrKh ms<sn| mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHlaI wdpdrAh Wos; msS' ,shkf.a
3'8 fld<U úYajúoHd,Sh mrs.Kl wOHhkdh;kh
wOHCI wdpd¾h cS' tka' úl%ukdhl
3'9 .ïmy úl%udrÉÑ wdhqrAfõo úoHdh;kh
wOHCI uydpd¾h fÊ' ta' ,shkf.a ñh
3'10 úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHCI uydpd¾h î' tia' î' lreKdr;ak
11
3'11 cd;sl mqia;ld, yd ú{dmk wOHhk wdh;kh wOHCI
tï tia' hQ' wurisrs uhd
3'12 ;dCIK úoHd wdh;kh" fudrgqj úYajúoHd,h
wOHCI wdpdrAh à' ta' cS' .+Kfialr
3'13 ffcj ridhk" wkql ffcj úoHd yd ffcj ;dCIK wdh;kh
wOHCI uydpd¾h fla' tÉ' f;kakfldaka
3'14 iajdñ úmq,dkkao fi!kaorAh wOHhkdh;kh
wOHCI î' rdfcaYajrka ñh ^2012-04-16 olajd& ^jev n,k& wdpdrAh fla' fmzaul=udrA ^2012-04-17 isg&
3'15 bx.S%is mYapd;a Wmdê wdh;kh
wOHCI wdpd¾h tÑ'ù'tï' r;aj;af;a ïh ^jev n,k& ^2012-02-29 olajd& wdpd¾h tÑ'ù'tï' r;aj;af;a ïh ^2012-03-01 isg&
3'16 udkj Ydia;% yd iudc úoHd Wiia wOHdmkh i|yd jQ cd;sl uOHia:dkh wOHlaI wdpd¾h wd¾' tï' fla' r;akdhl ^jev n,k& 3'17 fld<U úYajúoHd,Sh lDIs ;dlaIKsl iy .%dóh úoHd wdh;kh wOHlaI wdpdrAh ksYdka; fmfrArd ^2012 foieïnrA olajd& ^jev n,k& 4. õYajõoHd, m%fõYh
2011 jrAIfha mej;s w' fmd' i ^W/fm<& õNd.h i|yd whÿïlrejka lKavdhï folla kj õIh ksrAfoaYh iy merKs õIh ksrAfoaYh hgf;a fmkS isák ,oS' tfia fyhska" õYajõoHd, m%fõYh i|yd isiqka f;aßfï oS merKs iy kj úIh ksrAfoaY hgf;a ,efnk úNd. m%;sM, taldnoaO lsßfï yelshdj i,ld ne,Su i|yd Wmfoia ,nd.ekSug úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj úiska õNd. fomdrA;fïka;=j iuÕ tlaj õoaj;a lïgqjla m;a flrsKs. tlS lïgqfõ ksrAfoaY wkqj Z ,l=Kq .Kkh lr YsIH lKavdhï fol taldnoaO lr tla l=i,;d
f,aLKhla ms<sfh, lsßu i|yd õNd. fomdrA;fïka;=j fj; Wmfoia ,eî ;sÄKs. m%;sM, ksl=;aùu;a iuÕu úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ fuu ;SrKh" ,xld .=re ix.uh iy 2011 jrAIfha w' fmd' i ^W$fm<& õNd.hg fmkS isák ,o whÿïlrejka 16 fofkl= õiska f.dkq lrk ,o wxl 29/2012 ork fY%aIaaGdêlrK ^ud'ys'& kvqj uÕska wNsfhda.hg ,laõh' by; kvqfõ ;Skaÿj 2012.06.25 osk m%ldYhg m;a l< w;r tuÕska ixfYdaê; 1978 wxl 16 ork õYajõoHd, mkf;a 15 (vii) j.ka;sh iuÕ wkq.; úh hq;= nj;a" 2011 jrAIfha w' fmd' i
^W/fm<& õNd.hg merKs iy kj ksrAfoaY hgf;a fmkS isá isiqka tlsfklg fjkia ck.ykhka folla fia i<ld Z ,l=Kq .Kkh lsßu i|yd ms<s.;a ixLHdk kHdhka iy uq,OrAu mokï fldgf.k wjYH mshjr .ekSug;a úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj fj; ksfhda. lrk ,oS'
12
;jo by; i|yka lrk ,o ÿrAj,;d yd úIu;d ksjeros fldg m%udohlska f;drj 2011 w' fmd' i ^W/fm<& õNd.h i|yd fmkS isák ,o whÿïlrejka fj; Z ,l=Kq kej; ksl=;a lsßu i|yd wjYH mshjr .kakd f,i úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj fj; Wmfoia ,eÄKs' 2011/2012 wOHhk jrAIh i|yd isiqka f;dard .eksu i|yd jk l=i,;d wkqms<sfj,g wkql=,j f,aLKh ilia lsßfïoS Ndõ;d l< hq;= l%uh ;Skaÿfõ úfYaIfhka i|yka lr fkd;snq neúka õYajõoHd, m%fõYh i|yd isiqka f;dard.ekSfïoS merKs iy kj ksrAfoaY hgf;a jk YsIH lKavdhï fol fm< .eiaõu i|yd iqÿiq l%ufõohla fhdackd lsßu i|yd w;s.re ckdèm;s;=ud õiska õoaj;a lïgqjla m;a lrk ,oS. tlS lïgqj õiska fY%aIaGdëlrKfha ksfhda. m%ldr õYajõoHd, j,g isiqka we;=,;a lsßu i|yd 2011 jrAIfha w' fmd' i ^W$fm<& õNd.fhaoS merKs iy kj ksrAfoaY hgf;a fmkS isák ,o whÿïlrejka lKavdhï fol tlsfklg fjkia jQ ck.ykhka folla f,i i,ld Z ,l=Kq .Kkh l< miq th tldnoaO fldg wjfrdayK ms<sfj,g tla f,aLKhla ielish hq;=hehs ksrAfoaY lrk ,oS. ta wkqj Z ,l=Kq .Kkh lr osia;s%la iy iuia: Èjhska l=i,;d uÜgï kej; ksl=;a lrk f,ig õNd. flduidßia ckrd,a fj; oekqï fokq ,eîh' fojk l=i,;d f,aLKh ieliSfï l%ufõoh o, fYa%IaGdëlrKfha mjrk ,o kvq wgla (08 la) (kvq wxl 560/2012, 459/2012, 462/2012, 445/2012, 441/2012, 418/2012, 466/2012 480/2012) uÕska wNsfhda.hg ,laúh' fulS fm;aiu bosßm;a lrk ,o fm;aiïlrejka fjkqfjka fmkS isá ks;S«jrekaf.a fmdÿ ;rAlh jqfha whÿïlrejkaf.a olaI;djh ksrAKh lsßu i|yd merKS iy kj ksrAfoaY hgf;a mj;ajk ,o õNd.fha m%;sM, ;ks we.hSula f,i ie,lsh fkdyels njhs; ula ksido h;a" fuu õNd. fofla ÿIalr uágï idfmalaI jYfhka tlsfklg fjkia neõks' fY%aIaGdëlrKfha u;h jQfha o whÿïlrejka tlsfklg fjkia jq ck.yk folla f,i i,ld õYajõoHd, i|yd isiqka f;aßu i|yd jk l=i,;d f,aLKh ieliSu neúka" fYa%IaGdëlrKh úiska fï i|yd wod, mdrAYj .re kS;sm;sjrhdf.ao Wmfoia iys;j jvd iqÿiq õiªulg t<eöug wjir ,nd ÿkafka h' fuu .eg¿j õi|su i|yd úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj úiska õl,am y;rla ms<sfh, lrk ,oS' úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj õiska fhdacs; l%u y;frka" iEu osia;%slalhlskau tla tla mdGud,dj i|yd miq.sh jir 05 ;=<oS" úYajúoHd,j,g f;dard .kakd ,o" m<uqjrg iy fojeks fyda ;=kafjksjrg õNd.hg fmks isák ,o whÿïlrejkaf.a Wmßu wkqmd;h mokï lr .ksïka idok ,o isiqka we;=,;a lsßfï wkqmd;h hgf;a bosßm;a lrk ,o ;=kajeks l%uh fhdod .eksug fYa%IaGdëlrKh iy wod< wfkl=;a mdrAYjo tlÕ õh' ta wkqj tlS l%uh Ndõ;d lrïka" fuu jir i|yd jk fhdacs; YsIH m%fõYh jk isiqka 21,500 g w;sfrAlj isiqka 5609 la f;dard .eksug úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj n,dfmdfrd;a;= õh' ;jo" 2012.07.22 osk ksl=;a lrk ,o fYa%Ks.; lsßï wj,x.= lr isiqka úYajúoHd, i|yd f;dard.ekSfï oS tla tla mdGud,dj i|yd iEu osia;%slalhgu merKs iy kj ksrAfoaY hgf;a lvbï ,l=Kq folla ksl=;a úh hq;= njgo fYa%IaGdëlrKh ksfhda. lrk ,os' tfiau m%fõYh i|yd f;dard.;a isiqka õYajõoHd, j,g wkqhqla; lsÍfï § hï mdGud,djla i|yd f;dard.kq ,nk isiqkaf.a Èjhska l=i,;d u; f;dard .efkk m<uq 10 % 2011/2012 wOHhk jrAIh i|yd wod, m%fõY w;afmdf;a II jk fldgig wkqj f;dard .ekSug;a; l=i,;d mx.=fõ b;sß 30 % by; i|yka m%fúY i|yd isiqka f;dard .ekSug mokï jQ 3 jk l%uh hgf;a m<uqjrg iy fojk fyda ;=kajk jrg õNd.hg fmkS isák whÿïlrejka w;r wkqmd;h mokï fldg f.k isÿlsßug ;SrKh õh' Bg wu;rj" osia;%sla mx.=j hgf;a f;dard.kakd ,o ia:dk j,ska 60 % la msrùu i|yd l=i,;d mx.=j hgf;a f;dard.kakd ,o by<u 40 % (10% + 30%) fjka lsßfuka wk;=rej b;=re jQ ia:dk m<uqjrg fyda fojk iy ;=kajkjrg fmks isák ,o isiqkaf.a wkqmd;h mokï fldg f.k lsrSug ;SrKh õh' tfiau" fmr jrAIj, oS m%dfhda.sl mßÌK/wNsfhda.;d mßÌK iu;aùu úYajúoHd, m%fõYh i|yd mQrAj wjYH;djhla f,i ie,l= wOHhk mdGud,d i|yd tlS mßÌKhka fuu jrAIfha oS
13
o meje;aõh hq;= njg úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj fj; fYa%IaGdëlrKh ksfhda. lrk ,os. ta wkqj" tjeks mdGud,d iïnkaOj wjYH m%dfhda.sl/wNsfhda.;d mßÌK meje;aõu i|yd úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj õiska ish¿u õYajõoHd, oekqj;a lrk ,oS' tlS mßÌK m%;s¿, 2012.12.31 osk jk õg;a úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj fj; ,eî fkd;snqKq neõka jrAIh wjidk jk õg;a 2011/2012 wOHhk jrAIh i|yd isiqka f;dard .eksu wjika lsrSug fkdyels Éh' 2011/2012 wOHhk jrAIh i|yd õYajõoHd, m%fõYh fjkqfjka whÿï lsßug 141,411 l whÿïlrejka msrsilg iqÿiqlñ ,eî ;sÄK'
5. wOHhk ixj¾Okh iy wOHhk m%ñ;sh mj;ajdf.k hdu
5.1 ia:djr lñgq
ixfYdaOkh l< 1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 4 ^2& fPaofha úê úOdk wkqj úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj úiska úúO lafIa;z i|yd ia:djr lñgq m;a lr we;' wod, lafIa;zj, Wiia wOHdmk lghq;= ms<sn|j úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdjg jdrA;d lsrSu iy ksrAfoaY bosrsm;a lsrSu tla tla ia:djr lñgqfõ j.lSu fõ' ta wkqj 2012 jifrA oS úúO úIhka iïnkaO ia:djr lñgq 15 la iy fjk;a lñgq tlla ^1& úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ lzshd;aul jQ w;r tu jrAIfha oS tla tla ia:djr lñgq õiska mj;ajk ,o /iaùï jdr .Kk my; oelafõ;
ia:djr lñgqfõ ku reiaùï mj;ajk ,o jdr .Kk
1. lDIs lrAu mY= ffjoH iy i;aj úoHdj 05 2. mqia;ld, iy ú{dmk úoHd 04 3. bx.zSis b.ekaùu 06 4. úYajúoHd, j, jD;a;Sh udrAf.damfoaYkh 06 5. úoHd 06 6. mYapd;a Wmdê wOHhk yd mrAfhaIK 04 7. udkj Ydia;z yd iudc úoHd 02 8. l<uKdlrk wOHhkh 06 9. bxcsfkare yd jdia;= úoHdj 06 10. ffjoH úoHd yd oka; Y,H úoHd 05 11. f;dr;=re ;dlaIK ixjrAOk 06 12. ;;aj iy;sl yd mz;S;k 05 13. foaYsSh ffjoH úoHd 14. ndysr Wmdè 15. úYajúoHd, ldrAhuKav, ixjrAOkh
06 02
03
fjk;a lñgq iqÿiqlï/ Wmdè mzodk wdh;k ms<s.ekSu i|yd jk b,a,Sï 04 wOHhkh lsrSu i|yd jk lñgqj
5.2 mz:u Wmdê wOHhk mdGud,djka wdrïN lsrSu/mz;sjHqy.; lsrSu
úúO mSG / úYajúoHd, / Wiia wOHdmk wdh;k u.ska lrk ,o fhdackd ie,ls,a,g f.k fldñIka iNdj úiska iudf,daÉs; jrAIfha osS my; i|yka Wmdê wOHhk mdGud,dj wkqu; lrk ,osS'
• YS% ,xld õjD; ÑYajÑoHd,fha õfYaI wjYH;d wOHdmkfÉoS õfYaI Wmdèh
14
5.3 mYapd;a Wmdê wOHhk mdGud,d
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj õiska mYapd;a Wmdê mdGud,d wkqu; lsßu i|yd wod, kshñ; mrsmdá wkq.ukh lrñka 2012 jrAIfha oS my; i|yka mYapd;a Wmdê mdGud,d 06 wkqu; lrk ,oS.
1. reyqKq õYajõoHd,fha fNda. ksIamdok ;dlaIK õoHdm;s Wmdê/mYapd;a âmaf,daud wOHhk mdGud,dj
2. fudrgqj õYajõoHd,fha, nyqwjhúl ;dlaIK õoHdm;s Wmdê/ mYapd;a âmaf,daud wOHhk mdGud,dj
3. fudrgqj õYajõoHd,fha, wNHka;r .Dy w,xlrK õoHdm;s Wmdê/ mYapd;a âmaf,daud wOHhk mdGud,dj
4. fld<U õYajõoHd,fha m%;sckl ffjoH õoHdm;s Wmdê/ mYapd;a Wmdê wOHhk mdGud,dj
5. fld<U õYajõoHd,fha isxy, Ydia;%m;s Wmdêh
6. le<Ksh õYajõoHd,fha jHdmdr .KldêlrK õoHdm;s Wmdêh iy jHdmdr uq,H õoHdm;s Wmdêh
by; mdGud,djkag wu;rj" Y%S chjrAOkmqr õYajõoHd,fha l<ukdlrK mYapd;a Wmdê mdGud,dj, (MBA/MPA/ úoHdm;s& isÿlrk ,o fjkialï i|yd o úYajúoHd,
mz;smdok fldñIka iNdfõ wkque;sh ,ndfok ,oS.
5.4 ia:dms; kj msG
cd;sl wjYH;d wkqj wod, wOHdmk lafIa;%hkayS wOHhk lghq;= jHdma; lsßfï woyiska" rfá W;=re iy kef.kysr m<d;aj, bxcsfkare mSG ia:dms; lsßfï oeä wjYH;djh" úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj yªkd.;a fyhska my; i|yka kj mSG ia:dms; lsßu i|yd wkque;sh ,ndfok ,oS' • hdmkh õYajõoHd,h my; i|yka wOHhkdxY 04 o iuÕ bxcsfkare msGh ls,sfkdÉõfha ia:dms; úh'
1. isõ,a bxcsfkare wOHhkdxYh 2. õoaHq;a iy bf,lafg%dksl bxcsfkare õoHd wOHhkdxYh 3. mß.Kl bxcsfkare wOHhkdxYh 4. wka;rA õIh wOHhk wOHhkdxYh
• Y%S ,xld w.aksos. õYajõoHd,h my; i|yka wOHkdxY 05 o iuÕ bxcsfkare msGh ia:dms; úh'
1. isõ,a bxcsfkare wOHhkdxYh 2. mß.Kl õoHd iy bxcsfkare wOHhkdxYh 3. ldrAñl bxcsfkare wOHhkdxYh 4. õoaHq;a iy õÿ,s ixfoaY bxcsfkare wOHhkdxYh 5. wka;rA õIh wOHhkdxYh
5.5 ia:dms; kj wOHhkdxY
wod, ia:djr lïgqfõ ksrAfoaY i,ld n,d tlS wOHhk lafIa;%fha wOHhk ls%hdldrlï jHdma; lsßfï wruqK o iys;j úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj õiska my; i|yka kj wOHhkdxYh ia:dms; lsßu i|yd wkque;sh ,ndfok ,oS'
15
• hdmkh õYajõoHd,h
l<ukdlrK wOHhk iy jdKscHh msGfha jdKscHh wOHhkdxYh
5.6 (1) úfoaY úYajúoHd, ms<s.ekSu
YS% ,dxlSh isiqka ;uka wOHdmkh ,enQ úfoaY úYajúoHd," ms<s.;a úYajúoHd, f,i iy;sl lr fok f,ig uilg b,a,Sï 150 lg jeä m%udKhla úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj fj; ,efnk w;r ta ish,a, iudf,daÑ; j¾IfhaoS úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ wOHhk lghq;= wxYh úiska b;du;a ldrAhlaIuj bgqlrk ,oS'
(2) rdcH fkdjk Wmdê msßkuk wdh;k iudf,dapkh
Wiia wOHdmkh ixjrAOkh lsßfï wruqK we;sj Wmdê msßkuk wdh;khla f,i ´kEu wdh;khla ms<s.eksu i|yd wud;H;=ud yg 1978 wxl ork õYajõoHd, mkf;a 25 A j.ka;sh uÕska õêõOdk i,id we;. 2012 jrAIfhao"S iEu Wmdê mdGud,djlgu wod<j wdh;ksl iy mdGud,d iudf,dapk mj;ajd Wmdê msßkeïfï ;;a;ajh ,nd oSu i|yd úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj õiska my; i|yka Wmdê mdGud,d .re wud;H;=ud fj; ksrAfoaY lr we;'
wdh;kfha ku Wmdê mdGud,dfõ ku
Y%S ,xld f;dr;=re ;dlaIK wdh;kh õoaHq;a iy bf,lafg%dksl bxcsfkare õoHdfõoS Wmdêh
ldrAïl bxcsfkare õoHdfõoS Wmdêh
isõ,a bxcsfkare õoHdfõoS Wmdêh
uQ,¯jH bxcsfkare õoHdfõoS Wmdêh
Y%S ,xld jr,;a .KldëlrK wdh;kh õoHdfõoS Wmdêh ^jHjydßl .KldêlrKh&
cd;sl jHdmdr l<ukdlrK wdh;kh
jHdmdr l<ukdlrK mYapd;a âmaf,daud mdGud,dj
mß.Kl cd, mYapd;a âmaf,daudj
udkj iïm;a l<ukdlrK mYapd;a âmaf,daudj
ldrAïl l<ukdlrK mYapd;a âmaf,daudj
jHdmD;s l<ukdlrK mYapd;a âmaf,daudj
uDÿldx. bxcsfkare mYapd;a âmaf,daudj
Y%S ,xld cd;Hka;r fn!oaO õoHdh;kh fn!oaO kdhl;aj Ydia;%fõoS õfYaI Wmdêh
tfiau" úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ 2012 cq,s 26 osk mej;s 854 jk /iaùfïoS" cd;sl jHdmdr l<ukdlrK wdh;kfha (NIBM) fj; ,nd oS ;snq Wmdê msßkeïfï ;;a;ajh ksIam%Nd lr" tys Wmdê msßkuk wdh;kh jk cd;sl jHdmdr l<ukdlrK õoHdh;kh (NSBM) fj; Wmdê msßkeïfï ;;a;ajh ,nd oSu i|yd .re Wiia wOHdmk wud;H;=ud fj; ksrAfoaY lsßug ;SrKh lrk ,oS'
5.7 NdId ksmQK;d" f;dr;=re ;dlaIK iy uDÿ l=i,;d ixjrAOkh
NdId" f;dr;=re ;dlaIK iy uDÿ l=i,;djka ys by, ksmqK;djhla iys; WmdêOdrSka i|yd b;d õYd, fj<|fmd, b,a¨ula we;s neõka" Tjqkaf.a m%:u Wmdê wfmaÌl ld,mßÑfþofhaoS" tlS l=i,;d ixjrAOkh lsßu w;HdjYH fõ'
16
ta wkqj" 2011 isg õYajõoHd, j,g we;=¿ jk kjl isiqka i|yd kdhl;aj mqyqKq jevigykla iy mqrAj kuH;d jevigykla" Wiia wOHdmk wud;HdxYfha uq,sl;ajfhka mj;ajkq ,nhs' óg wu;rj YsIHhkaf.a iyc olaI;d ^lõ;d jevigyk& iy l%Svd l=i,;d ixjrAOkh lsßfï wruqKska tajdg wod, ixjrAOk jevigyka wud;HdxYh uÕska mj;ajkq ,efì'
w& NdId ksmQK;d l=i,;d
iudf,daÉ; jrAIfhaoS" bx.S%is NdIdj b.ekaõu i|yd jk ia:djr lïgqj õiska õYajõoHd, isiqkaf.a bx.%Sis NdId ksmqK;d Yla;su;a lsßu iïnkaOj idlÑPd jg lsysmhla meje;aúK' fï iïnkaOj f.k we;s m%Odk;u l%shdldrlula jqfha õYajõoHd, moaO;sfha ;sfnk iEu bx.%sis NdId b.ekaõfï tallhlau Yla;su;a lsrSuh' isiqkaf.a NdId ksmqK;d jeâoshqKq lsßfï wruqKska" yels iEu wjia:djloSu bx.%Sis NdIdj õIhla f,i Wmdê mdGud,dj,oS yªkajd oSug wjYH ls%hdjka o f.k we;' oaõ NdId b.ekaõu iy isxy,$ fou< udOHfhka b.ekaõï flfrk we;eï mdGud,d tall bx.%sis NdIdfjka b.ekaõugo õYajõoHd, uÕska yªkajd oS we;' tfiau" úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj" Wiia wOHdmk wud;HdxYh iy rdcH NdId fomdrA;fïka;=j iuÕ tlaj mßjrA;k wOHhk mdGud,d iïnkaëldrljre iuÕ idlÑPd lsysmhla mej;ajqqq w;r tysoS úYajúoHd, isiqka i|yd jD;a;suh mqyQKqj;a iuÕu mßjrA;k Ydia;%fõoS Wmdê mdGud,djla yªkajdoSu i|yd õIh ksrAfoaY wdlD;shla i|yd udrAf.damfoaY ilia lsßug ;SrKh lrk ,oS'
wd& f;dr;=re ;dlaIK l=i,;d
iEu Wmdê mdGud,djlgu wksjdrAh õIhla f,i f;dr;=re ;dlaIKh õIh b.ekaõu i|yd fmdÿ õIh ud,djla ieliSug wjYH udrAf.damfoaY ms<sfh, lsßu i|yd wod, ia:djr lïgqj mshjr f.k we;' f;dr;=re yd ikaksfõok ;dlaIK Ydia;%fõoS õfYaI Wmdê mdGud,djla i|yd õIh ud,d wdlD;shla ixjrAOkh lr we;s w;r l,d msGhkays mSGdêm;sjreka we;=¿ ishÆ wOHhk ldrAhuKav,j,g Bg wod, mqyQKqj ,nd oS we;' fuu Wmdê mdGud,dj 2014 jrAIfha oS õYajõoHd, õiska yªkajd oSug wfmaÌd flf¾'
we& uDÿ l=i,;d iy m%dfhda.sl mqyqKqj
jD;a;sh udrAf.damfoaYkh i|yd jk ia:djr lïgqj" fcdaka lS,aia iudc j.lSfï jHdmD;sh iuÕ tlaj YsIHhkaf.a uDÿ l=i,;d jeâ oshqKq lsßu i|yd fmardfoKsh õYajõoHd,fha oS jevuq¿jla mj;ajk ,oS' tfiau fuu jevigyk wfkla õYajõoHd, j,o meje;aùug ;SrKh lr we;' õYajõoHd, isiqka yg rdcH$ fm!oa.,sl wxYfha m%dfhda.sl mqyqKqj ,ndoSu m%Odk;u wx.hla f,i yªkdf.k we;' ta wkqj fndfyduhla õYajõoHd, j, ffjoH õoHd iy bxcsfkare mdGud,dj,g wu;rj l<ukdlrK iy f;dr;=re ;dlaIK mdGud,d i|yd o m%dfhda.sl mqyqKqj yªkajd oS we;. udkj Ydia;% yd iudc õoHd iy õoHd mdGud,djka i|yd o m%dfhda.sl mqyqKqj yªkajd oSug we;s yelshdj" fldïIka iNdfú wod, ia:djr lïgqj õiska .fõYKh lrïka mej;=ks'
5.8 mj;ajk ,o jevuq¿
• jD;a;sh udrAf.damfoaY WmfoaYljre/wOHhk jD;a;sh udrAf.damfoaYljre i|yd jD;a;Sh udrAf.damfoaY WmfoaYkh iy wOHhk jD;a;Sh udrAf.damfoaYkh ms<sn| meje;a jq foosk mqyqKq jevuqˆj
fldïIka iNd pl%f,aL wxl 934 uÕska y÷kajd ÿka jD;a;sh udrAf.damfoaYk tallj, mqyqKq lsrSï wx.h Yla;su;a lsrSu iy wkql=,kh lsßu msKsi jD;a;sh udrAf.damfoaYkh i|yd jk ia:djr lïgqj õiska 21jk ishji i|yd Wiia
17
wOHdmk jHdmD;sh iy EDEX jD;a;sh fiajd iuÕ tlaj 2012 foieïnrA 4 iy 5 oskhkaySoS fld<U cdklS fydag,fha oS jD;a;Sh udrAf.damfoaY WmfoaYkh yd wOHhk jD;a;Sh udrAf.damfoaYk ms<sn| foosk mqyqKq jevuq¿jla mj;ajk ,o w;r th iïmqrAK iyNd.S;ajh iys; idrA:l jevuq¿jla õh.
• jD;a;sh udrAf.damfoaY i|yd jk ia:djr lïgqj fcdaka lS,aia iudc j.lSfï jHdmD;sh iuÕ tlaj isiqka i|yd uDÿ l=i,;d ixjrAOkh lsßu i|yd meje;a jQ f;osk jevuq¿j
jD;a;sh udrAf.damfoaYk i|yd jk ia:djr lïgqj õiska isiqkaf.a uDÿ l=i,;d jeâ oshqKq lsßfï wjYH;djh yªkd .ksñka fcdaka lS,aia iudc j.lsfï jHdmD;sh iuÕ tlaj fmardfoKsh õYajõoHd,fha oS uDÿ l=i,;d ixjrAOkh lsrSu i|yd jk f;osk jevuq¿jla mj;ajk ,oS' fï i|yd lSrA;su;a mqoa.,hkaf.a iïm;a odhl;ajhla ;snQ w;r jevuqˆjg iEu msGhlau ksfhdackh jk mrsos isiqka 500 lf.a iyNd.s;ajhla õh'
• 21 jk ishji i|yd fi!LH jD;a;slhkaf.a wOHdmkh i|yd jk f.da,Sh lïgqfõ flá jdrA;dj t<s oelaùu
ffjoH õoHdj iy oka; ffjoH õoHdj ia:djr lïgqj õiska 2012 cqks 08 jk osk" fylagrA fldínElvqj lDIs mrAfhaIK iy mqyqKq wdh;kfhaos fi!LH jD;a;slhkaf.a wOHdmkh i|yd jk f.da,Sh lïgqfõ flá jdrA;dj t<s oelaõu i|yd lghq;= lrk ,oS' fuu flá jdrA;dj t<s oelaõfï wruqK jqfha f,dj mqrd fi!LH jD;a;slhkaf.a wOHdmkh fojk ishjig wod, jk f,i m%;sieliSu i|yd wod, jk fidhd .eksï iy ksrAfoaY iïnkaOj fi!LH jD;a;slhkaf.a oekqj;a Ndjh we;s lsßuhs' fuh wka;rA wOHhk ffjoH uËq,af,a iy Y%S ,xld õoHd cd;sl õoHdh;kfha iyfhda.h we;sj mj;ajk ,oS'
• MBBS ^ufkda õoHd & õNd.fha" ufkdaõoHdj i|yd fmdÿ õNd. wdlD;shla ilia lsßu ms<sn|j mej;a jQ idlÉPd - ufkdaõoHd lKavdhu
ffjoH õoHdj iy oka; ffjoH õoHdj ms<sn|j jk ia:djr lïgqj õiska" MBBS fmdÿ wjidk nyqjrK m%Yak m;% õNd.fha oS ufkdaõoHdj fÌa;%h .ek jvd;au ksjeros ;ks ms<s;=rla iys; nyqjrK m%Yak ms<sfh, lsrSu .ek idlÉPdjla 2012 iema;eïnrA 13 osk úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõoS mj;ajk ,oS.
• foaYsh ffjoH õoHd õIhud,dj mqkßÌKh lsßu i|yd jevuq¿j
mj;akd foaYsh ffjoH õoHd õIhud,dj iudf,dapkh lsßug iy
"wdhqrAfõo/hqkdks/isoaO ffjoH õoHd fldgia i|yd fmdÿ nyqjrK m%Yak m;%hla ms<sfh, lsßu i|yd wjYH jk m%Odk õIhud,djla ieliSu" i|yd 2012 wf.daia;= 28 jk osk fld<U cdklS fydag,fha oS jevuq¿jla mj;ajk ,oS'
• õYajõoHd,hkayS wdhqrAfõo/hqkdks/isoaO ffjoH õoHd mdGud,djkaj, .=Kd;aulNdjh jeâ oshqKq lsßu i|yd fkajdisl jevuq¿j
HETC jHdmD;sh" foaYsh ffjoH õoHd i|yd jk ia:djr lïgqj iy úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,h tlaj Wiajegflhshdfõ" mdï õf,aÊ fydag,fhaoS 2012 Tlaf;daïnrA 15-16 hk oskhkaj, oS by; lreK .ek jevuq¿jla mj;ajk ,oS.
• f.da,Sh mßirhl keÕS tk wjYH;d iy wNsfhda. ch .ekSu i|yd Y%S ,dxlSh õYajõoHd, kej; ksrAudKh lsßu iy kej; ia:dms; lsßu .ek jevuqˆj
úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj õiska 2012 cqks 18-19 oskhkaj,oS jdoaÿj iEkaâia ìÑ fydag,fhaoS ’f.da,Sh mßirhl keÕS tk wjYH;d iy wNsfhda. ch .ekSu i|yd Y%S ,dxlSh õYajõoHd, kej; ksrAudKh lsßu iy kej; ia:dms; lsßu” hk uefhka jevuq¿jla" HETC jHdmD;sfha uq,HdOdr we;sj mj;ajk ,oS' fuu wjia:dj i|yd wOHhk ldrAh uKav, idudcslhka" rdcH ks,Odßka" fm!oa.,sl wxYfha iy õfoaYSh iïm;a odhlhka we;=ˆj mqoa.,hka 80la muK iyNd.S õh' fuu
18
jevuq¿fõ wruqK jqfha Wiia wOHdmkfha .%yKh lr.ekSug ;sfnk wjia:d ,nd.ekSug iy b;du;a W.% ;rÕldß f.da,Sh mßirhl wNsfhda.hka .ek idlÉPd lsrSu h' jevuq¿fõ jd¾;d igyka m%ldYhg m;a lr we;s w;r tys ksrAfoaYhka l%shd;aul lsßu i|yd w;s.re ckdêm;s;=udg iy Wiia wOHdmk .re wud;H;=udg Ndrfok ,oS.
5.9 Y%S ,dxlSh õYajõoHd, mqia;ld,hkayS ixrlaIK iy wdrlaIK tall msysgqùu
Y%S ,dxlSh õYajõoHd, mqia;ld,hkayS ixrlaIK iy wdrlaIK tall msysgqùu iïnkaOfhka w¯, ia:djr lñgqj õiska bosrsm;a lrk ,o fhdackdj i|yd fldïIka iNd wkque;sh ,nd fok ,oS' fï i|yd wdrïNl mshjr f,i 2012 jrAIfha oS fld<U" fmardfoKsh" hdmkh iy kef.kysr hk õYajõoHd,j, mqia;ld, i|yd remsh,a ï,shkh ne.ska fjka lr we;'
5.10 lKsIaG wdpdrAhjreka i|yd jk ldrAhuKav, ixjrAOk jevigykg f;dr;=re
idlaIr;d tallhkaa yªkajd oSu õYajõoHd, wdpdrAhjreka i|yd oekg mj;ajkq ,nk ldrAhuKav, ixjrAOk
jevigykg f;dr;=re idÌr;djh ms<sn| tallhkaa we;=,;a lsrSug;a th ldrAhuKav, ixjrAOk uOHia:dk iy mqia;ld,j, fÊHIaG ldrAhuKav, idudcslhskaf.a wkq.%yfhka meje;aõh hq;= njg;a fldñIka iNdj ;SrKh lrkq ,ÿj ls%hd;aul fõ'
5.11 m%:u Wmdê wfmalaIlhkaf.a ,l=Kq iy fY%aKs kej; mßÌd lsßu i|yd õêõOdk
ie,iSu
m%:u Wmdê wfmalaIlhka ;u õNd. ,l=Kq iy fY%aKs kej; mßÌd lsßu i|yd n,dfmdfrd;a;=fõ kï ta i|yd wjir ,ndoSu msKsi mj;akd õNd. w;=re kS;s ixfYdaOkh lsßu i|yd iEu õYajõoHd,hlskau iy Wiia wOHdmk wdh;khlskau b,a,d isáug 2011 fkdjeïnrA 17 jk osk mej;s 838 jk fldïIka iNd /iaõfïos .kakd ,o ;SrKh wkqj mj;akd õNd. w;=re kS;S/ udrAf.damfoaY ixfYdaOkh lr ta ta wod, ikd;k iNdjg iy md,l iNdjg wkque;sh i|yd fhduq lsßug Wmfoia oS we;.
5.12 cd;Hka;r m%ï;Ska iuÕ fm< .eiSu i|yd mrs.Kl õoHd Wmdê jrA.SlrKh lsrSu
jrAIhl ld, mßÉfÊohla ;=< cd;Hka;r m%ï;Ska iuÕ mrs.Kl õoHd Wmdê fm, .eiaùu i|yd õYajõoHd,j,g" ACM/IEEE udrAf.damfoaYj,g wkql+,j ;u mß.Kl õoHd Wmdê mdGud,d ksrAudKh lr.ekSug wjYH Wmfoia pl%f,aL u.ska ,ndoSug lghq;= lrk ,oS'
5.13 WmdêOdrS/mYapd;a WmdêOdrS ksuejqu WmdëOdrS ksuejqu
2012 jrAIfhaoS uqˆ WmdêOdrS ksuejqu 8,847 ls' uqˆ WmdêOdrS ksuejqfïka 37.5% la muK jq nyq;rh l,d õIh Odrdfjka msgjq WmdêOdÍkah. 2012 jrAIh i|yd jk uqˆ
WmdêOdrS ksuejqfï jHdma;sh my; mrsos fõ.
2010 iy 2012^1& jrAIh i|yd WmdëOdrS ksuejqu
wOHhk lafIa;zh 2010 2011 2012(2) l,d 4,432 6,882 3116 l<ukdlrK iy jdksPH 2,704 2,849 1625 kS;sh 392 348 445 ffjoH õoHdj 797 1,061
820 oka; Y,H õoHdj 64 65 mY= ffjoH õoHdj 60 58 54
19
igyk ^1& ndysr Wmdê we;+,;a fkdfõ' ^2& 2012 jrAIfha WmdêOdrS ksuejqu miq.sh j¾I j,g idfmaÌj wvqùug msGhkaa lsysmhlu wjidk úNd.hka"
2012 jrAIfha we;sjq wOhHk wkOhHk ldrAhuKav,fha jD;a;Sh iï;s lszhdudrA. fya;+ lrf.k mej;aùug fkdyelssùu fya;= õh'
mYapd;a Wmdê ksuejqu /lshd fj<|mf,a mj;akd by, ;rÕldrS;ajh iu. tlaj .uka lrkq msKsi mYapd;a Wmdë wOHhk mdGud,d i|yd isiqka ,shdmosxÉ ùfï by, keUqrejla olakg we;' 2012 jifrA uqˆ mYapd;a Wmdè ksuejqu 7"887 la õh' fuh fmr jir iuÕ iei|SfïoS 2"649 l jeäõuls' 2012 jrAIh i|yd mYapd;a Wmdê ksuejqu
6. uq,H mßmd,kh
1978 wxl 16 ork õYajõoHd, mkf;a 15 (ii) j.ka;sh m%ldrj õYajõoHd,g iy Wiia wOHdmk wdh;k i|yd jk whjeh weia;fïka;= tu wdh;kj, iyfhda.h we;sj õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska ms<sfh, lrk ,oS' 2012 jrAIh i|yd weia;fïka;=.; yd wkqu; lrk ,o whjeh
ldKavh/wruqK weia;fïka;=.; whjeh
(ï,s)
wkqu; whjeh (ï,s)
wkqu; %
mqkrdjrA;k õhoñ i|yd m%;smdok 16,762 14,504 79.1%
m%d.aOk õhoñ i|yd m%;smdok 11,601 5,779 49.8%
lDIslrAuh 540 595 515 bxcsfkare 1,285 1,346 167 jdia;= õoHdj iy mzudK ióÌKh 140 211 150 õoHdj 2,420 2,750 1627 w;=re ffjoH õoHdj - 340 191 foaYSh ffjoH õoHdj 208 181 137 tl;=j 13,042 16,686 8,847
wOHhk lafIa;zh mYapd;a Wmdê
ämaf,daud
Ydia;zm;s / õoHdm;s/orAYkm;s
wdpdrAh Wmdê
l,d 4047 1219 21 l<ukdlrK iy jdKsPHh 293 1015 - kS;sh - 2 - ffjoH õoHdj yd oka; Y,H õoHdj 152 72 229 mY= ffjoH õoHdj yd lDIslrAuh - 200 7 bxPsfkare 18 110 2 jdia;= õoHdj iy mzudK iïÌKh 2 3 2 õoHdj 144 329 8 foaYSh ffjoH õoHdj 12 - - tl;=j 4668 2950 269 uqˆ tl;=j
7887
20
tl;=j 28,363 20,283
wdrlaIl fiajd i|yd mqkrdjrA;k ,eîñ hgf;a w;sfrAl fjka lsrSï
- 215 -
uqˆ m%;smdok 28,363 20,498 -
wNHka;r wdodhñ 1,560 1,560 100%
tu jifrA uq¿ m%;smdok ^w;sfrAl fjka lsrSï iuÕ& iy uqodyßk ,o/ m%fhdackhg .kakd ,o m%udKh fmr jir iuÕ iei|Sula f,i my; olajd we;' õYajõoHd, moaO;sfha wruqo,a fjkalsßï/m%fhdackhg .ekSñ
mzodk
2011 2012 uqˆ
wruqo,a fjka lsrSï
uqod yrsk ,o uqˆ wruqo, rems ï,s
uqod yersï/ Ndõ;d lsrSï,
uqˆ fjka lsrSï j,ska
% f,i
uqˆ wruqo,a
fjka lsrSï rems ï,s
uqˆ wruqo,a
fjka lsrSï rems
ï,s
uqod yersï /Ndõ;d lsrSï uqˆ fjka lsrSï j,ska % f,i
mqkrdjrA;k
mzodk 13,161.2 12,961.1 98% 14,719.0 14,611.0 99%
m%d.aOk
mzodk 7,100.0 4,278.7 60% 5,778.5 4,340.8 75%
tl;=j 20,261.2 17,239.8 85% 20,497.5 18,951.8 92% miq.sh jir yd iei|SfïoS 2012 jrAIfha oS mqkrdjrA;k mzodk i|yd fjka lsrsï 12% ka by< f.dia we;s kuq;a mzd.aOk úhoï i|yd jk fjka lsrsï 19% ka my< f.dia we;' ^remsh,a ï,shk 7,100 isg remsh,a ñ,shk 5778.5 olajd&
by< j.=fjka fmkajd we;s mrsos 2012 jrAIfha oS mzd.aOk mzodk Ndú;h / uqod yersï" uqˆ m%d.aOk fjka lsrSu jk remsh,a ñ,shk 5778.5 ka 75% la jk w;r th miq.sh jrAIhg idfmalaIj 15% jeâõuls' flfia jqjo õhoï ms<sn|j ie<lSfïoS th fmr jrAIhg jvd 1.5 % l jeûùuls' (2011 - rems ï,s 4278.7, 2012 - rems ï,s 4,340.8). 6.1 wruqo,a fn¯ yerSfñ m%;sm;a;sh – mqkrdjrA;k õhoï fjka lsßï
õYajõoHd, iy m%:u Wmdê msßkuk Wiia wOHdmk wdh;k fj; mqkrdjrA;k õhoï fjka lsßu my; i|yka iq;%h u; mokïj isÿ lr we;.
tla YsIHhl= i|yd ilia lrk ,o msßjeh my; i|yka m%;sm;a;suh idOl i,ld n,d .Kkh lr we;.
• 2011 jrAIfhaoS jeâ jq wOHhk oSukdj
• 2011 jrAIfhaoS yªkajd fok ,o wOHhk mrAfhaIK oSukdj
• mqoa., fÑ;kj, jdrAIsl jrAOl
mqkrdjrA;k õhoï = tla YsIHfhl= i|yd ilia x ,shdmosxÑ YsIH ixLHdj lrk ,o msßjeh
21
• l<ukdlrK fiajd fomdrA;fïka;= pl%f,aL wxl 43 (BP 2011) uÕska l%shd;aul
lrk ,o jegqma iy cSjk õhoï oSukd
• csjk õhoï oSukdj u; õYajõoHd, wrAOidOl wruqo,g iy fiajd kshqla;s
Ndrldr wruqo,g odhl uqo,a fjka lsÍu ^fhduqj : wdh;k pl%f,aL wxl 14/2011&
• wfkl=;a mqkrdjrA;k i|yd WoaOuk .e,msï
6.2 wruqo,a m%;sm;a;s – m%d.aOk m%odk i|yd fjka lsßu
w& m%uqL;dj mokï lrf.k wruqo,a ,ndoSu'
m%uqL;dj mokï lrf.k wruqo,a ,ndosfï m%;sm;a;shg wkqj m%d.aOk m%odk fjka lsßu i|yd ïKqï 05 la i<ld n,k ,oS; i. flfrïka mj;sk boslsßï jHdmD;s
ii. oi jirl uOH ld,Sk jevigyk hgf;a wkqu; lrk ,o jHdmD;s
iii. mSG Ndrh $ nr ;eîu - õYajõoHd, i|yd nr ;eîu .Kkh lsrSu i|yd tla
õIh lafI;%hl tal mqoa., idfmaÌ YsIH msßjeh mokï lr.;a w;r ta wkqj
iEu õYajõoHd,hla i|ydu wˆ;ajeähd yd fhdacs; ia:djr j;alï w;am;a
lr.ekSfï m%odk fjka lsßu .Kkh lrk ,oS. fhdacs; idfmaÌ msßjeh .=Kl – ffjoH õoHd - 5, õoHd - 3, l<ukdlrK - 1, kS;S - 1, l,d - 1, wOHdmkh - 1, bxcsfkare õoHdj - 3, mY= ffjoH õoHd - 4, lDIs õoHd - 3, mßmqrl ffjoH õoHdj - 2.
iv. my; fhdacs; mßos ia:r ;=kla i|yd Wmßu iy wju m%d.aOk m%odk yªkajd fok ,oS' Y%S ,xld kef.kysr õYajõoHd,h õfYaI l=fõá m%odk uÕska uq,H iydh imhk ,o neõka W;=re - kef.kysr ia:rh hgf;a i,ld n,k ,oS.
v. jHdmD;s we.hSï yd kSÍÌK lñgqj (PEMC) õiska wkqu; mßo"s Wiia wOHdmk wdh;khkayS wjYH;d iy m%uqL;d mokï fldg f.k mYapd;a Wmdê wdh;k iy wfkl=;a iEu Wiia wOHdmk wdh;khla i|ydu wruqo,a imhk ,oS'
wd& ldrAh M,h mokï lrf.k wruqo,a iemhSu
m%d.aOk õhoï Ndõ;fha l%shdldß;ajh we.hsu i|yd fojk ldrA;=fõoS ^2012 cqks& iy y;rjk ldrA;=fõoS ^2012 Tlaf;daïnrA& m%.;s iudf,dapk /iaõï folla
meje;aõug fhdackd õh' ta wkqj õYajõoHd,/Wiia wOHdmk wdh;kj, ldrAh
idOkh mokï fldg f.k w;sfrAl wruqo,a tajdg fjka lsßu/kej; fjka lsßu isÿ lrk ,oS.
ia:rh (T)
õYajõoHd, tla YsIHhl= i|yd jk Wmßu m%d.aOk m%odk rems. 000
tla YsIHhl= i|yd jk wju m%d.aOk m%odk rems. 000
T-1 ia:dms; õYajõoHd,
fmardfoKsh" fld<U" c~mqr"le<Ksh" fudrgqj" reyqK
rems. 30 - rems. 40 l=vd õYajõoHd, i|yd wjuh remsh,a 200$- la jk mrsos tla õYajõoHd,lg remsh,a 200$-
T-2 W;=re yd kef.kysr õYajõoHd,
hdmkh" kef.kysr rems. 120 - rems. 130
T-3 kj õYajõoHd, rcrg" jhU"inr.uqj" w.aksos."W!j fj,a,iai" fi!kaorAh l,d
rems. 100 - rems. 113
22
we& oekqu jeäoshqKq lsrSu yd wdh;ksl ixjrAOk jevigyk
õYajõoHd, wOHdmkfha iuia: wruqKq ,Õd lr .eksu i|yd õYajõoHd, m%cdfõ l=i,;d" ksmqK;d iy oekqu jeâ oshqKq lsßug iy wdh;ksl YlH;dj jeâ oshqKq lsÍug fhdackd õh'
ta wkqj" 2012 jrAIh i|yd õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska weia;fïka;=.; mßos oekqu jeâ oshqKQ lsßu iy wdh;ksl ixjrAOk jevigyk hgf;a my; i|yka jHdmD;s fhdackd flfrk ,oS' jHdmD;s 1 : m%:u Wmdê wfmaÌlhkaf.a kdhl;aj ksmqK;d iy Okd;aul Ñka;k ixjrAOkh m%:u Wmdê wfmaÌlhkaf.a kdhl;aj ksmqK;d iy Okd;aul Ñka;kh ixjrAOkh lsßu i|yd wdrÌl wud;HdxYfha iydho we;sj Wiia wOHdmk wud;HxYh õiska kdhl;aj jHdmD;sh iïnkaëlrKh lrk ,oS' ta wkqj" õYajõoHd, wOHdmkh i|yd f;dard .kakd ,o YsIHhka i|yd kHdhd;aul iy m%dfhda.sl fkajdisl mqyqKq mdGud,d mj;ajk ,oS' fuu jHdmD;sh i|yd jk wruqo,a õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska wkqu; whjeh iSudj ;=< Wiia wOHdmk wdh;kh fj; uqod yßk ,oS'
jHdmD;s 2 : l%Svd l=i,;d ixjrAOkh m%:u Wmdê wfmaÌlhkaf.a l%Svd l=i,;d yªkd .ekSug iy jeâ oshqKq lsßug fyda ixjrAOkh lsßug õYajõoHd,/Wiia wOHdmk wdh;khkayS iydho we;sj" Wiia wOHdmk wud;HdxYh õiska l%Svd l=i,;d ixjrAOk jHdmD;sh iïnkaëlrKh lrk ,oS'
jHdmD;s 3 : l=i,;d ixjrAOkh m%:u Wmdê wfmaÌlhkaf.a õfYaI l=i,;d yªkd .ekSug ixjrAOkh lsßug iy w.h lsßug õYajõoHd, iydh we;sj Wiia wOHdmk wdh;k õiska fuu jHdmD;sh
iïnkaëlrKh lrk ,oS' ta wkqj m%ldYk/rEmjdyskS fj<| oekaõï iy kdgH ksIamdokh lsßu i|yd jevuq¿ mj;ajk ,o w;r wka;rA õYajõoHd, l=i,;d Wf<,la ^lù;d& meje;aõfï wruqKq we;sj jir mqrd uq,sl uágfï ;rÕ mj;ajk ,oS' jHdmD;s 4 : jHjidh ixjrAOkh : jD;a;sh udrAf.damfoaYkh m%:u Wmdê wfmaÌlhkaf.a jHjidhl;aj l=i,;d yªkd.ekSu" jeâ oshqKq lsßu fyda ixjrAOkh lsßu msKsi õYajõoHd,j, o iydh we;sj Wiia wOHdmk wud;HdxYh iy õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska fuu jHdmD;sh iïnkaëlrKh lrk ,oS" ta wkqj" l,d iy l<ukdlrK m%:u Wmdê wfmaÌlhka 1500 la i|yd Y%S ,xldfõ ms<s.;a jD;a;Shuh wdh;k iuÕ tlaj jHjidhl;aj jevigyka yªkajd oSug fhdackd õh' tfiau wjika jir isiqka i|yd jD;a;sh udrAf.damfoaYk jevigyka meje;aùug fhdackd õh' jHdmD;s 5 : õfoaY isiqka 1000 la wdlrAIKh lr .eksfï jevigyk f;dard .kakd ,o õYajõoHd, 06 la i|yd õfoaY isiqka 1000 la wdlrAIKh lr .eksu
i|yd õYajõoHd, iydh we;sj Wiia wOHdmk wud;HdxYh/ õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj uÕska fuu jHdmD;sh iïnkaëlrKh lrk ,o w;r idrAla iy wfkl=;a rgj,a w;r oekqj;a lsßfï jevigyka meje;aõug fhdackd lrk ,oS. jHdmD;s 6 : wOHhk m%ldYk" cd;Hka;r iïuka;%K iy mrAfhaIK õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska we.hsug ,la lsrSfïka wk;=rej f;dard.kakd ,o wOHdmk m%ldYk cd;Hka;r iïuka;%K iy mrAfhaIK jHdmD;s i|yd õYajõoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;k fj; õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ ia:djr lïgq yryd wruqo,a fjka lrk ,oS'
23
jHdmD;s 7 : wdpdrAh Wmdê 30 iy orAYkm;s Wmdê 200 fuu jHdmD;sh udkj Ydia;% yd iudc õoHd Wiia wOHdmkh i|yd jq cd;sl uOHia:dkh iy õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ cd;Hka;r iyfhda.S;d wxYh õiska iïnkaëlrKh lrk ,oS' ta wkqj my; mßos wruqo,a fjka lrk ,oS;
udkj Ydia;% yd iudc úoHd Wiia wOHdmkh i|yd jQ cd;sl uOHia:dkh i|yd remsh,a ï,shk 60 õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ cd;Hka;r iyfhda.Ss;d wxYh i|yd remsh,a ï,shk 20 jHdmD;s 8 : ldrAh uKav, ixjrAOkh õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ udkj iïm;a wxYh iuÕ tlaj wod, ia:djr lïgqj fuu jHdmD;sh iïnkaëlrKh lrk ,oS' wod, lïgqj õiska we.hSug ,la lr wkqu; lrk ,o jHdmD;s jdrA;d mokï fldg f.k õYajõoHd,
m%;smdok fldïIka iNdj õiska õYajõoHd,/Wiia wOHdmk wdh;k fj; wruqo,a fjka lrk ,oS' jHdmD;s 9 : f;dr;=re ;dlaIK ixjrAOkh õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ f;dr;=re ;dlaIK ixjrAOk lïgqj õiska f;dr;=re ;dlaIK ixjrAOk m%;smdok iïnkaëlrKh lrk ,o w;r f;dr;=re ;dlaIKh mokï lr .;a l%shdldrlï ixjrAOkh lsßug iy jeâ oshqKq lsßug
õYajõoHd,/Wiia wOHdmk wdh;k õiska ,nd fok ,o fhdackd mokï fldg f.k wruqo,a ta i|yd fjka lrk ,oS'
wE& õYaj õoHd, yhla cd;Hka;r ;,hg m%jrAOkh lsßu
õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ jHdmD;s we.hsï iy WmfoaYk lïgqfõ ksrAfoaY mßos by; jevigyk i|yd jdrAIsl õhoï iSudjkag hg;aj õYajõoHd,j, oekg flfrïka mj;sk jHdmD;sj, ldrAh Ndrh o mokï lrf.k wruqo,a fjka flrsK'
úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj" úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk
wdh;khkaysa 2008-2012 olajd uQ,H ls%hdldrS;ajh
rems'ï,s'
2008 2009 2010 2011 2012
1. rdcH fjka lsrSï mqkrdjrA;k 10,940 11,107 11,415 13,161 14,719 m%d.aOk 4,929 4,520 3,500 7,100 5,779 2. úhoï mqkrdjrA;k 9,901 10,227 10,962 12,961 14,591 m%d.aOk 2,996 2,726 2,832 4,279 4,361 3. YsIH uQ,H wdOdr uyfmd< 106 92 93 127 125 YsIHdOdr 251 297 328 357 375
iqkdï iy mrs;Hd. YsIH;aj 1 1 2 1 1
24
uQ,H mrsmd,kh úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj $ úYajúoHd, Wiia wOHdmk wdh;k
mqkrdjrA;k $ m%d.aOk m%odk fjka lsrSï jrAI 2009 isg 2012 olajd ^remsh,a ï,shk&
úYajúoHd, $ wdh;k m%d.aOk m%odk mqkrdjrA;k m%odk
2010 2011 2012 2010 2011 2012 fmardfoKsh 290 464 393 1,830 2,235 2,267 fld<U 238 400 357 1,070 1,243 1,270 YS% chjrAOkmqr 180 383 354 980 1,126 1,302 le<Ksh 171 386 350 975 1,100 1,256 fudrgqj 199 375 289 785 882 942 reyqK 230 455 337 1,025 1,153 1,223 hdmkh 229 545 543 690 786 869 újD; 34 70 67 530 635 663 kef.kysr 160 230 422 346 372 427 rcrg 353 1,033 575 391 503 624 inr.uqj 257 387 321 385 431 531 w.aksos. 130 181 244 242 318 338 jhU 164 312 292 305 379 431 fi!kaorAh l,d 149 342 194 284 328 379 W!j fj,a,iai 200 287 207 155 180 234 lDIslrAu úoHd mYapd;a 2 2 5 18 23 15 ffjoH úoHd mYapd;a Wmdè 4 1 8 82 80 64
mqrd úoHd mYapd;a Wmdè 8 22 5 34 43 45
l<ukdlrK mYapd;a Wmdè 10 15 - - - - úoHd mYapd;a Wmdè 5 6 5 14 19 11 md,s yd fn!oaO mYapd;a Wmdè 1 1 4 16 11 10 bx.S%is mYapd;a Wmdè 1 1 1 4 4 7 foaYSh ffjoH úoHdj 15 25 36 112 137 157 udkj iïm;a wNsjrAOk 4 4 7 19 22 25 mrs.Kl wOHh;dh;kh 5 38 25 72 85 93 .ïmy úl%udrõõ
50 149 91 93 111 128 ;dlaIK úoHd 51 5 5 62 77 74 cd;sl mqia;ld, yd ú{dmk
2 2 2 8 8 9 ffcj ridhk" wkql ffcj 5 31 29 30 35 35 iajdï úmq,dkkao 6 18 18 31 42 58 udkj Ydia;%
2 82 68 46 10 11 ;s%l=Kdu, uKavmh
68 129 73 58 69 89 jjqkshd - - - - - - lDIs ;dlaIKsl
10 21 24 5 7 8 ú'ú'm%'fld'i' 72 701 427 162 153 151 ol=Kq wdishdkq õYajõoHd,h
- - - 7 - -
tl;=j
3,300 7,100 5,779 10,866 12,610 13,744 ldrAh idOk m%;smdok
200 - - 549 551 975
uq tl;=j 3,500 7,100 5,779 11,415 13,161 14,719
25
7. úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNd f,alï ldrAhd,Sh fiajl ixLHdj
2012 jrAIh fjkqfjka úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNd f,alï ldrAhd,h i|yd úOdhl fYzaKs ;k;=re 60 ,smslre yd iudka;r fYzaKs ;k;=re 179 iy lKsIaG fYzaKs ;k;=re 53 jYfhka ;k;=re 292 lska iukaú; fiajl ixLHdjla i|yd mz;smdok i,id ;sìKs' 2012 foieïn¾ 31 oskg m<uq ldKavfhka 41 la o" fojk ldKavfhka 120 la o" ;=ka jk ldKavfhka 47 la o" fiajfha kshq;= úh'
7.1 úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNd fiajlhkaf.a m;a lsßï" Wiia õï" õY%du .eksï iy b,a,d wiaõï
iudf,daÉ; jrAIfhaoS" fldïIka iNd f,alï ldrAhd,h fj; iaÓr m;aõï 29 la iy fldka;%d;a mejreï moku hgf;a m;aõï 07 la o isÿ lrk ,oS' iaÓr m;aõï j,ska 12 la õOdhl fY%aKs ldKavhg wh;a h'
tfiau" fuu jrAIfhaoS õOdhl iy ,smsldr yd iudka;r fY%aKs i|yd Wiiaõï 38 la fldïIka iNdj õiska ,ndfok ,oS' 2012 jrAIfhaoS" fiajlhka 07 la fiajfhka õY%du .sh w;r fiajlhka 03 la ;u ;k;=re j,ska b,a,d wiaõh'
7.2 oSrA> ld,Sk fiajd ;s<Sk
fldïIka iNd f,alï ldrAhd,fha fiajlhka õiska õYajõoHd, moaO;sh fj; ,ndfok ,o oSrA> ld,Sk iy iïudkkSh fiajh fjkqfjka fldïIka iNd pl%f,aL 678, 696 iy 893 m%ldrj fiajlhka 14 fofkla uqo,a ;Hd. ,nd .ekSu i|yd iqÿiqlï ,eîh' idudcslhka 14 ka" tla fiajlfhla jir 35l fiajd ld,hla o" fiajlhka 04la jir 30la iy wfkl=;a fiajlhka jir 25l fiajd ld,hlao iïmqrAK lrk ,oS'
7.3 ldrAh uKav, mqyqKqj iy ixjrAOkh
iEu jrAIhlu f,alï ldrAhd,SSh ldrAhh uKav,hg Tjqkaf.a ksmqK;d iy fiajd oekqu oshqKq lr .ekSu i|yd Tjqkaf.a rdcldrsj,g wod, jevuq¿$mqyqKq mdGud,djkag iyNd.Sùug wjia:dj ,ndfokq ,efí' ta wkqj YSz ,xld ixjrAOk mrsmd,k wdh;kh" fmdÿ uq,H iy ixj¾Ok .KldèldrK wdh;kh" boslsrSï mqyqKqj iy ixj¾Ok wdh;kh" rdcH .sKqï iy uq,H wdh;kh" jr,;a .KldèldrSjrekaf.a wdh;kh" jHdmdr l<ukdlrKh i|yd jq cd;sl wdh;kh" iSudiys; ksmQK;d ixj¾Ok wruqo," YSz ,xld mokï wdh;kh" ì%;dkH ljqkai,h jeks ms<s.;a wdh;k úiska fufyhjkq ,nk jevuq¿ j,g iy mqyqKq jev igykaj,g Tjqka fhduq flfrk w;r fï i|yd úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj úiska fjku ldrAh uKav, mqyqKq jev igyka wruqo,la mj;ajdf.k hkq ,efí'
óg wu;rj" ;ukaf.a /lshdfõ ixjrAOkhg wdOdr jk úYajúoHd, moaO;sfha Wiia wOHdmk wdh;k úiska mj;ajdf.k hkq ,nk wOHhk mdGud,d yeoErSug woyia lrk ldrAhuKav, idudcslhkag uq,HdOdr iemhSfï m%;smdok o i,id we;'
(1) iudf,daÑ; jrAIh ;+<oS" úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj úiska kï lrk ,o úOdhl ldrAhh uKav,fha idudcslhka 10 la iy õOdhl fkdjk ldrAhuKav,fha idudcslhska 37 la Tjqkaf.a rdcldßhg iDcqju iïnkaO mqyqKq yd ixjrAOk jevigykaj,g iyNd.S jk ,oS'
(2) fldïIka iNd ldrAh uKav,fha fiajlhkaf.a fou< NdId oekqu jeâ oshqKq lsßu i|yd" cd;sl NdId iy mqyqKq wdh;kfha iydh we;sj fldïIka iNdfõ fiajlhka 45 la i|yd fou< NdId wOHhk mdGud,djla wdrïN lrk ,oS'
(3) flàld,Sk õfoaY mqyqKq jevigyka i|yd iyNd.S ùug õOdhl ks,OdÍka 03 la i|yd rdcldß ksjdvq ,nd fok ,o w;r tla ks,Odßfhl=g furg oS wdpdrAh Wmdê yeoeÍu i|yd jirl jegqma iys; wOHhk ksjdvq ,ndfok ,oS'
7.4 we.ehsï iy ms<s.eksï
iudf,daÑ; j¾Ih ;=,oS fldñIka iNdfõ fiajfhka bj;a jQ fiajl Nj;=ka úiska bgqlrk ,o fiajh w.h lsrSu;a tu j¾Ih ;=<oS wÆ;ska fiajhg tla jQ fiajl Nj;=ka i;=áka ms<s.ekSu;a fldñIka iNdj jd¾;d lrhs'
26
8 udkj iïm;a m%.;sh 8'1 fiajl ixLHd iudf,dapkh lsrSu
õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska lrk ,o ks¾foaY i,ld n,d l<ukdlrK fiajd fomd¾;fïka;=j õiska 2012 j¾Ih i|yd Wiia wOHdmk wdh;k i|yd my; i|yka kj fiajl ixLHdj wkqu; lrk ,oS'
wdh;kh ;k;=re ixLHdj
wOHhk
wOHhk iydh
mrsmd,k iy wfkla ldrAh uKav,h
l<ukdlrK iydhl/ldrAïl
l<ukdlrK iydhl/ldrAïl fkdjk
mqyqKq/kqmqyqKq
tl;=j
269
25
63
61
136
197
751
8'2 mrsmd,k fYa%Ks i|yd m;alsrSï $ Wiia lsrSï
1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 71 ^2& fcaofha ^11& iy ^111& Wmj.ka;s iy 8^1& j.ka;sh wkqj mrsmd,k fYzaKsj,g m;aùï yd Wiia ùï úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj úiska l, hq;=h' ta wkqj 2012 jrAIfha oS my; i|yka m;aùï yd Wiiaùï isÿlrk ,oS'
m;aùï $ Wiiaùï ^w& iyldr f,alï $ iyldr f,aLldêldrS ;k;=re wdh;kh ixLHdj
õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj 06 fld<U õYajõoHd,h 02 fmardfoKsh õYajõoHd,h 02 le<Ksh õYajõoHd,h 02 YSz chjrAOkmqr õYajõoHd,h 01 hdmkh õYajõoHd,h 04 reyqK õYajõoHd,h 04 YS% ,xld õjD; õYajõoHd,h 05 YS% ,xld kef.kysr õYajõoHd,h 02 YS% ,xld rcrg õYajõoHd,h 01 YS% ,xld inr.uqj õYajõoHd,h 05 YS% ,xld jhU õYajõoHd,h 04 W!j fj,a,iai õYajõoHd,h 01 fi!kao¾h l,d õYajõoHd,h 03 lDIslrAu úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 foaYSh ffjoH úoHd wdh;kh 03 ffjoH úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 02 mqrd úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 lDIs ;dlaIKsl iy .%dóh úoHd wdh;kh 02
;s%l=Kdu, uKavmh 02
27
^wd& iyldr .Kldèldß $ iyldr uq,Hdèldß $ iyldr wNHka;r õ.KldêldrS wdh;kh ixLHdj õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj 02 fld<U õYajõoHd,h 01 fmardfoKsh õYajõoHd,h 02 le<Ksh õYajõoHd,h 01 YSz chjrAOkmqr õYajõoHd,h 01 hdmkh õYajõoHd,h 02 YS% ,xld õjD; õYajõoHd,h 01 fi!kao¾h l,d õYajõoHd,h 01 mqrd úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 bx.Szis mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 lDIs ;dlaIKsl iy .%dóh úoHd wdh;kh 01
^we& fÊHIaG iyldr f,alï/fÊHIaG iyldr f,aLldêldrS ;k;=re
wdh;kh ixLHdj õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj 03 fld<U õYajõoHd,h 04 fmardfoKsh õYajõoHd,h 02 le<Ksh õYajõoHd,h 01 fudrgqj õYajõoHd,h 01 reyqKq õYajõoHd,h 03 YS% ,xld õjD; õYajõoHd,h 01 YS% ,xld kef.kysr õYajõoHd,h 01 YS% ,xld inr.uqj õYajõoHd,h 02 YS% ,xld jhU õYajõoHd,h 03 fi!kao¾h l,d õYajõoHd,h 03 ffjoH úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 bx.Szis mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 udkj Ydia;% yd iudc úoHd Wiia wOHhkh i|yd jQ cd;sl uOHia:dkh 01
^wE& fÊHIaG iyldr .KldêldrS$ fÊHIaG iyldr uQ,HdêldrS$ fÊHIaG iyldr wNHka;r ú.KldêldrS ;k;=r
wdh;kh ixLHdj
õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj 01 fld<U õYajõoHd,h 01 YS% ,xld kef.kysr õYajõoHd,h 01 lDIslrAu úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 01 YS% ,xld inr.uqj õYajõoHd,h 01 ^b& iyldr f,aLldêldrS ;k;=r (mqia;ld, fiajd) wdh;kh ixLHdj
fld<U õYajõoHd,h 01 YS% ,xld jhU õYajõoHd,h 02 fmardfoKsh õYajõoHd,h 01
^B& iyldr f,alï/ f,aLldêldrS ( kS;s yd mzf,aLK) wdh;kh ixLHdj fi!kao¾h l,d õYajõoHd,h 01
28
Wiiaùï ^W& fÊHIaG iyldr f,aLldêldrS/fÊHIaG iyldr uQ,HdêldrSjre
U-EX 2(1) jegqma mrsudKfha msysgqùu
wdh;kh ixLHdj õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj (fcaHIaG iyldr wNHka;r õ.KldêldrS)
01
fmardfoKsh õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 01
YSz chjrAOkmqr õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 01
YSz chjrAOkmqr õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr uq,HdêldrS) 01
fudrgqj õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr uq,HdêldrS) 01
hdmkh õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 03
reyqKq õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 02
reyqKq õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr uq,HdêldrS) 01
YS% ,xld kef.kysr õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 01
YS% ,xld w.aksos. õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 01
YS% ,xld w.aksos. õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr uq,HdêldrS) 01
YS% ,xld inr.uqj õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr f,alñ) 01
YS% ,xld jhU õYajõoHd,h (fcaHIaG iyldr uq,HdêldrS) 02
md,s yd fn!oaO wOHhk ms<sn| mYapd;a Wmdê wdh;kh (fcaHIaG iyldr uq,HdêldrS)
01
^W!& jd¾Isl ld¾h idOk we.hSï jd¾;dj mokï lrf.k fcaHIaG iyldr
f,aLldêldrS $fcaHIaG iyldr uq,Hdèldß ;k;=re i|yd lrk ,o Wiiaùï ^fldïIka iNd pl%f,aLK wxl 668 mokïj&
^t& ksfhdacH f,alï ksfhdacH f,aLldèldrS ;k;=re
wdh;kh ixLHdj fld<U õYajõoHd,h 01 YSz chjrAOkmqr õYajõoHd,h 01 foaYSh ffjoH úoHd wdh;kh 01 mqrd úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 01
^ta& ksfhdacH .KldèldrS/ksfhdacH uQ,HdêldrSjre/ksfhdacH wNHka;r
ú.KldêldrS ;k;=re
wdh;kh ixLHdj
le<Ksh õYajõoHd,h 01 ;s%l=Kdu, uKavmh 01
^T& ksfhdacH f,aLldèldrS ;k;=r (mqia;ld, fiajd)
wdh;kh ixLHdj fudrgqj õYajõoHd,h 01
wdh;kh ixLHdj õYajõoHd, m%;smdok flïIka iNdj ^fcaHIaG iyldr f,aLldêldrS&
01
fld<U õYajõoHd,h ^fcaHIaG iyldr wNHka;r õ.KldêldrS&
01
YS%md,S uKavmh ^fcaHIaG iyldr f,aLldêldrS& 01
29
^´& ksfhdacH f,aLldèldrS ;k;=r(kS;s iy mzf,aLK)
wdh;kh ixLHdj
reyqK õYajõoHd,h 01
8'3 1978 wxl 16 ork õYajõoHd, mkf;a 71^2&^iii& j.ka;sh m%ldr 2012 jrAIh ;=< oS my;
i|yka mrsmd,k fkdjk wkOHhk fiajl m;aùï iy Wiiaùï isÿlrk ,oS'
^1& m;aùï ;k;=r õYajõoHd,h m;aùï
ixLHdj ffjoH ks,OdrS fmardfoKsh õYajõoHd,h
fld<U õYajõoHd,h YS% ,xld kef.kysr õYajõoHd,h
02 01 01
jev bxcsfkare ^isõ,a& ;=kajk fYa%Ksh
fmardfoKsh õYajõoHd,h fudrgqj õYajõoHd,h hdmkh õYajõoHd,h
01 01 01
f.dõm< l<uKdlre mqyqKq bxcsfkare ;=kajk fYa%Ksh
jhU õYajõoHd,h õjD; õYajõoHd,h
01 01
^2& Wiiaùï
;k;=r õYajõoHd,h m;aùï ixLHdj
WoHdk md,l ^N+ orAYl& III fYa%Ksh YS% ,xld inr.uqj õYajõoHd,h 01
fcaHIaG udKav,sl ld¾ïl ks,OdrS fld<U õYajõoHd,h fmardfoKsh õYajõoHd,h le<Ksh õYajõoHd,h YSz chjrAOkmqr õYajõoHd,h fudrgqj õYajõoHd,h reyqK õYajõoHd,h
02 03 01 01 01 01
m%Odk ld¾ïl ks,OdrS m%Odk wdrlaIl ks<OdrS
fmardfoKsh õYajõoHd,h le<Ksh õYajõoHd,h
fudrgqj õYajõoHd,h
01 01 01
YdrSrsl wOHdmk wOHÌ ^Wiia wOHdmk&
fudrgqj õYajõoHd,h reyqKq õYajõoHd,h
01 01
jev bxcsfkare II fYa%Ksh le<Ksh õYajõoHd,h
01
udKav,sl fyo md,sldj Ñ;zK Ys,amS I fYa%Ksh
le<Ksh õYajõoHd,h õjD; õYajõoHd,h
01 01
30
8'4 1978 wxl 16 ork õYajõoHd, mkf;a 71^2&^iii& j.ka;sh m%ldr 2012 jrAIh ;=< oS my; i|yka mrsmd,k fkdjk wkOHhk fiajl fY%aKs iy Wiiaùï isÿlrk ,oS'
8'5 wka;¾ õYajõoHd, udreùñ
õYajõoHd, mkf;a 78 jk j.ka;sh m%ldr 2012 j¾Ih ;=< õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska my; i|yka wka;¾ õYajõoHd, udreùï isÿlrk ,oS'
mrsmd,k fYa%Ks - 24
wkOHhk iy mrsmd,k fkdjk - 53
8'6 jegqma õIu;d ms<sn| jk ldrAïl wdrjq,a
w) õYaj õoHd, wdpdrAhjrekaf.a iï;s iïfï,kfha jD;a;Sh iï;s lszhdudrA. õYajõoHd, wdpdrAhjrekaf.a iï;s iïfï,kh Tjqkaa lrk ,o b,a,Sï rch õiska
fkdi,ld yer we;s nj mzldY lrïka 2012 wfma%,a 26 jeks¯ tla osk ixfla; jev jrAPkhla osh;a lrk ,o w;r tosku tlS ix.uh õiska fld<U oS õfrdaO;d md .ukla o ksr; úh'
bka miqj kej;;a 2012 Pq,s 04 jk isg 2012 Tlaf;dnrA 10 olajd wLKav jev
jrAckhl ksr; õh" w) wkOHhk ldrAhuKav,fha jD;a;Sh iï;s lszhdudrA.
jegqma yd iïnkaO ldrKd uq,a lrf.k 2012-02-29 jk osk wkOHhk ldrAhuKav, jD;a;Sh iï;s õiska wLKav jev jrAckhla wdrïN lrk ,oS' 2012-02-29 jk osku wkOHhk ldrAhuKav, jD;a;Sh iï;sh" jegqma yd fiajl ixLHd fldïIka iNdj Wiia wOHdmk wud;HxYh iy õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj iu. idlÑPd lsrSfuka miq jD;a;Sh iï;sh iy Wiia wOHdmk wud;HxYfha f,alï w;r w;aika lrk ,o .sõiqug wkqj 2012-03-01 osk isg jD;a;Sh iï;s lszhdudrA. kj;d oeïug jD;a;Sh iï;s õiska ;SrKh lrk ,o'S tys m%;sM,hla f,i 2012-03-21 oske;s uydNdKavd.dr ksfhdacH f,alïf.a ,smsh mokï fldg f.k jegqma m%;sfYdaOkh iïnkaOj 2012-05-15 oske;s wxl 985 ork fldïIka iNd plzf,aLh ksl=;a lrk ,os' flfia fj;;a Wiia wOHdmk wud;HxYfha f,alï iy jD;a;Sh iï;s w;r w;aika lrk ,o .sõiqfï lreKq 985 ork fldïIka iNd plzf,aLfhka imqrd ke;s nj m%ldY
fmar
dfoK
sh
le<
Ksh
Ys% c
~mqr
jh
U
in
r.
uqj
udKav,sl ld¾ñl ks,OdrS 1 16 02 01 udKav,sl ld¾ñl ks,OdrS 11 10 05 ld¾ñl ks,OdrS 1 fYzaKsh 17 02 ld¾ñl ks,OdrS 1 fYzaKsh (A) ldKavh 01 fÊ. udKav,sl iyldr ^,s.fia.& 05 02 udKav,sl iyldr ^,ss.fia.& 08 05 01 ,smslre 1 fYzaKsh 07 09 ,smslre 11 fYzaKsh 07 02 01 01 udKav,sl iyldr ^.'Nd'& 01 01 irma 1 fYa%Ksh 01 udKav,sl iyldr ^mq.fia.& 02 02 mqia;ld, iydhl 1 fYa%Ksh 06 01 01 mqia;ld, iydhl 11 fYa%Ksh 02 01
31
lrïka 2012 uehs 22 iy 23 hk oskhkayS oS jD;a;Sh iï;s õiska foosk jev jrAckhla o" 2012-06-06 osk isg wLKav jD;a;Sh iï;s jev jrAckhla o wdrïN lrk ,oS' ta wkqj õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska fuu .egˆj lïlre flduidrsia fckrd,a fj; bosrsm;a lrk ,oS' jD;a;Sh iï;s iy õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj w;r idlÉPd lSmhlg miqj 1950 wxl 43 orK ldrAïl wdrjq,a mkf;a 12 (1) j.ka;sh u.ska ixfYdaë; mrsos ldrAïl wdrjq,a õi|Su i|yd .sõiqulg m%úYaG jq neúka 2012-06-27 osk isg jD;a;Sh iï;s lszhdudrA. kj;d ouk ,oS'
8'7 ld¾huKav, ixj¾Ok ls%hdldrlï
õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj HETC jHdmD;sh iu. tlaj wOHhk" õOdhl iy wkOHhk ldrAhuKav, i|yd w¯, õõO ud;Dld hgf;a mqyqKq w;afmd;a fm<la ilia lsrSfï ldrAhfha kshq;= õh' ldrAhuKav, ixjrAOkh i|yd jk ia:djr lïgqj iy udkj iïm;a ixjrAOk tallfha o iydh we;sj y÷kd.kakd ,o iïm;a odhlhka õiska my; i|yka mqyqKq w;afmd;a iy mqyqKq mdGud,d jrAIh ;=, oS ilia lrk ,oS'
i. YSz ,xlSh õYajõoHd, wOHhk ldrAhuKav,h i|yd y÷kajdoSfï jevigyk
ii. mqyqKqlrejka mqyqKq lsrSu - wOHhk ldrAhuKav,h fjkqfjka Wiia wOHdmkh
i|yd f;dr;=re iy ikaksfõok ;dÌKh iii. mrAfhaIK mzùK;d mzjrAOkh iv. wkOHhk ldrAhuKav,h i|yd w;HjYH uDÿ l=i,;d (õOdhl fYzaK"s f,alï
ldrAh uKav,h" ldrAñl ldrAhuKav, iy ,smslre fYa%Ks) v. õYajõoHd, ldrAhuKav,h i|yd ls%hdldÍ bx.Szis NdIdj - .=re w;afmd; 1
fldgi vi. õYajõoHd, ldrAhuKav,h i|yd ls%hdldÍ bx.Szis NdIdj - .=re w;afmd; 11
fldgi vii. mz:u Wmdè wOHhk mdGud,d i|yd õIh ud,d ixjrAOkh
fuu w;afmd;aa mokï lrf.k HETC jHdmD;sfha iy õYajõoHd, mz;smdok fldïIka iNdfõ udkj iñm;a ixjrAOk tallfha iydh we;sj ld¾huKav, ixj¾Ok uOHia:dk õiska õYajõoHd,hkays mqyqKq jevigyka mj;ajkq ,efì' iEu ld¾huKav, ixj¾Ok uOHia:dkhla õiskau wOHhk ld¾huKav, i|yd y÷kajdoSfï mqyqKq jevigyka mj;ajk ,oS' i,ld n,k ,o jrAIh wjidkfha oS wkOHhk ldrAhuKav,fha õOdhl fYzaKs i|yd mqˆ,a y÷kajdoSfï jevigykla ls%hd;aul lsrSu i|yd wjYH lghq;= lrïka mej;=k w;r th 2013 jrAIfha oS wdrïN ùug kshï;j ;snqKs' tfiau l<ukdlrKh ms<sn|j mYapd;a Wmdê wdh;kh YSz ,xld ixjrAOk mrsmd,k wdh;kh" jHdmdr l<ukdlrK cd;sl wdh;kh jeks wdh;k iu. tlaj õYajõoHd, ld¾huKav,h i|yd õfYaIfhka ieliQ mqyqKq jevigyka õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ udkj iïm;a ixj¾Ok tallh iy HETC jHdmD;sh õiska ixõOdkh lrïka mej;=ks' 2011 jrAIfha oS ldrAhuKav, ixjrAOk uOHia:dk õiska tu uOHia:dkj, ldrAhuKav, ixjrAOk ls%hdldrlñ Yla;su;a lsrSu i|yd wjYH há;, myiqlï ixjrAOkh" WmlrK iy ldrAhd, WmlrK ï,oS .ekSu iy ldrAhuKav, ixjrAOk jevigyka meje;aùu i|yd õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfjka ,nd.;a wruq,a M,odhS f,i Ndõ;d lr we;' tfiau m<uq jgfha oS ,ndfok ,o wruqo,a u.ska oekgu;a wdrïN lrk ,o lszhdldrlï / jevigyka wLKavj mj;ajdf.k hdug iy 2012 jrAIfha oS ldrAhuKav, ixjrAOk kj lszhdldrlï kS¾udKh$wdrïN lsrSu i|yd õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska o< jYfhka remsh,a ï,shk 65 la fjka fldg uqod yer we;'
32
8'8 õYajõoHd, wdpd¾hjreka i|yd YsIH;aj" wê YsIH;aj" m¾fhaIK m%;smdok iy wfkl=;a uQ,H iydh ,ndoSu
úYajúoHd, moaO;sh ;=, m¾fhaIK ixialD;shla we;s lsrsu iy Yla;su;a lsrSu msKsi foaYSh fyda úfoaYSh jYfhka ;u Wiia wOHdmkh yeoErSug úfYaIfhkau lKsIaG wdpd¾hjrekag wjia:dj ,ndoSu i|yd wOHhk l¾huKav,hg myiqlï ,ndoSug iy wkqn, oSug lemjQ úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNd m%;sm;a;sfhys msysgd jvjvd;a wruqo,a ,ndosug úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj úiska miq.sh jir lSmh ;=, uy;a m%h;akhla ork ,oS' tlS wruqK <Õdlr .eksu i|yd iudf,daÑ; j¾Ifha oS my; i|yka m%;smdok ,ndfok ,oS' (i) orAIKY+rS mrAfhaIK Wmdè i|yd foaYSh mrAfhaIK mz;smdok
mYapd;a Wmdê iqÿiqlï ,nd.ekSu i|yd mj;akd wjia:d jeälrkq jia m¾fhaIK Wmdê i|yd foaYSh m¾fhaIK m%;smdok hgf;a 2012 j¾Ifha oS úYajúoHd, moaO;sfha wOHhk ld¾huKav,fha idudcslhka 28 g remsh,a 5"621"006$05 l m%;smdok ,ndoSug úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj lghq;= lrk ,oS'
m%odk ,dNSka ixLHdj 2012
2008 2009 2010 2011 2012
m%udKh
remsh,a
m%udKh
remsh,a
m%udKh
remsh,a
m%udKh
remsh,a
m%udKh
remsh,a 2008 lKavdhu
02 5,950,000 1,075,000 500,000 2,750,182 550,000.00 2009 lKavdhu
11 5,350,125 7,273,900 1,381,700 2,540,187.05 2011 lKavdhu
15 2,530,000 2,530,819.00
tl;=j 28 5,950,000 6,425,125 7,773,900 6,661,882 5,621,006.05
(ii) 2012 jrAIfha tlai;a rdcOdksh õiska wOHhk ldrAhuKav,h i|yd ,ndfok fmdÿrdcH uKav,Sh wê YsIH;aj
fmdÿrdcH uKav,Sh wê YsIH;aj i|yd YSz ,xld úYaj úoHd, j,ska wdpdrAhjreka 19 la õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdj õiska kï lrk ,o w;r fmdÿrdcH uKav,Sh ix.ufhka wfmalaIlhka 14 la f;dard .kakd ,os' miq.sh jir 03 ;=, õYajõoHd, j, YsIH;aj,dNSka fnoS we;s wdldrh my; i|yka mrsos fú'
fmdÿrdcH uKav,Sh wOHhk ldrAhuKav, wê YsIH;aj õYajõoHd,h 2010 2011 2012
fld<U - - 3
fmardfoKsh 1 3 4
le<Ksh 1 - -
YSz chjrAOkmqr 2 - 1
fudrgqj - - -
hdmkh - 1
reyqK 1 2 2
õjD; 1 2 1
kef.kysr - - -
w.aksos. - - -
rcrg - - -
inr.uqj 2 3 2
jhU 1 1 -
tl;=j 09 1 14
33
(iii) 2012 jrAIfha tlai;a rdcOdksh õiska wOHhk ldrAhuKav,h i|yd ,ndfok fmdÿrdcH uKav,Sh YsIH;ajh
fmdÿrdcH uKav,Sh YsIH;aj i|yd wdpdrAhjreka 07 la õYajõoHd,hSh m%;smdok fldïIka iNdj õiska kï lrk ,o w;r fmdÿrdcH uKav,Sh ix.ufhka ta i|yd tla wfmalaIlfhla f;dard .kakd ,o w;r õia;r my; olajd we;'
ku õYajõoHd,h
lkm;s .cm;s uhd hdmkh õYajõoHd,h
8'9 õYajõoHd, wOHhk ld¾huKav, i|yd .=jka .uka .dia;= i|yd uQ,H iydh
iudf,daÑ; j¾Ifha oS úYajúoHd, wOHhk ld¾huKav,hg mYapd;a Wmdè ,nd.ekSu i|yd úfoaY.; ùfïoS Tjqkag wjYH .=jka .uka .dia;= jYfhka remsh,a 7,046,661.32
la m%odkh lr we;' tu uqo, úYajúoHd, w;r fnoS we;af;a my; i|yka wdldrhgh.
úYajúoHd, wjir ,nd fok ,o
b,a,Sï .Kk
mzudKh ^remsh,a&
wNHka;r ndysr
fld<U úYajúoHd,h 4 6 595,300.00 fmardfoKsh úYajúoHd,h 7 10 1,205.671.70 hdmkh úYajúoHd,h 3 2 277.931.00 YSz chjrAOkmqr úYajúoHd,h 3 8 1,312,072.62 reyqK úYajúoHd,h 2 7 1,096,049.00 fudrgqj úYajúoHd,h 1 4 374,201.00 YS% ,xld inr.uqj úYajúoHd,h 1 3 325,200.00 le<Ksh úYajúoHd,h 5 6 893,496.00 YS% ,xld w.aksos. úYajúoHd,h - 1 47,550.00 fi!kaorAh l,d úYajúoHd,h - 8 150,000.00 YS% ,xld rPrg úYajúoHd,h 5 2 264,760.00 YS% ,xld jhU úYajúoHd,h 2 3 338,550.00 YS% ,xld újD; úYajúoHd,h - 3 75,730.00 ;szl=Kdu, uKavmh - 1 38,530.00 YS%md,s uKavmh - 1 51,620.00 tl;=j 33 65 7,046,661.32
8'10 m%dfhda.sl mqyqKqj ,ndoSu'
2007-03-29 oske;s wxl 03$2007 ork wdh;k pl%f,aL ,smsh u.ska ixfYdaOkh lrk ,o wxl 10$2002 wdh;k pl%f,aL ,smsh u.ska wod, lr .kakd ,o 2000-07-19 oske;s wxl 12$2000 ork rdcH mrsmd,k pl%f,aLKh m%ldr" 2012 j¾Ifha oS Wiia wOHdmk wdh;khkays m%dfhda.sl mqyqKqj ,ndoSu i|yd mqyqKq jkakka 900 lg" úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ wkque;sh ,ndfok ,oS' úYajúoHd,h$ wdh;kh mqyqKqjkakka
ixLHdj fld<U úYajúoHd,h 94 fmardfoKsh úYajúoHd,h 221 le<Ksh úYajúoHd,h 44 YS% chjrAOkmqr úsYajúoHd,h 51 fudrgqj õYajõoHd,h 27 hdmkh úsYajúoHd,h 146 YzS ,xld újD; úYajúoHd,h 12
34
YzS ,xld kef.kysr úYajúoHd,h 58 YzS ,xld w.aksos. úYajúoHd,h 17 YzS ,xld inr.uqj úYajúoHd,h 08 YS% ,xld jhU úYajúoHd,h 75 fi!kao¾h l,d õYajõoHd,h 12 lDIs õoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 03 md,s yd fn!oaO wOHhk mYapd;a Wmdê õoHd wdh;kh 02 foaYSh ffjoH õoHd wdh;kh 17 udkj iïm;a wNsj¾Ok wdh;kh 04 ffjoH õoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 16 fld<U õYajõoHd,Sh mrs.Kl õoHdh;kh 11 .ïmy õl%uwdrÉÉ wdhqrAfõo úoHdh;kh 13 õoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh 05 ;dCIK úoHd wdh;kh" fudrgqj úYajúoHd,h 04 ffcj ridhk" wkql ffcj úoHd yd ffcj ;dCIK wdh;kh 02 iajdñ úmq,dkkao fi!kaorAh wOHhkdh;kh 09 YS%md,s uKavmh 12 ;szl=Kdu, uKavmh 56 jjqkshd uKavmh 11 tl;=j 930
9 hÜ;, myiqlï ixjrAOkh
2012 j¾Ifha oS kj boslsrSï yd fkdksï jev jHdmD;s" mqkre;a:dmk jHdmD;s" w;am;a lr .ekSï" w¨f;ka ia:dms; õYajõoHd,j, hÜ;, myiqlï jHdmD;s iy isiqkaf.a YlH;d f.dvke.Su i|yd remsh,a ï,shk 5"779 l uqˆ uqo,la fjka lrk ,oS' kuq;a uyd NdKavd.drh õiska miqj ks¾foaY lrk ,oafoa remsh,a ï,shk 5"504 la muKs' flfia fj;;a uyd NdKavd.drh õiska mkjk ,o õõO iSud lsrSï iy uqo,a ksoyia fkdlsßfï l%shdj,sh wkqj wjika jYfhka õYajõoHd, iy Wiia wOHdmk i|yd 2012 jrAIh ;=, ksoyia lr ;snqfka remsh,a ï,shk 4"361 l uqo,la muKS.
tu jrAIh ;=, oS úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;k úiska kj jHdmD;s fhdackd 20 la fldñIka iNdj fj; tjd ;snq w;r jir wjidkh jk úg ukd ksrSÌKfhka iy we.hSfuka wk;=rej fldñIka iNdj úiska fhdackd *22 la muKla wkqu; lr ;sìKs' 2012 jrAIfha oS cd;sl ie,iqïlrk fomdrA;fïka;=j úiska kj jHdmD;s j,ska *07 la i|yd wkque;sh ,ndfok ,o w;r fmr jir j,oS ,nd .kakd ,o jHdmD;s fhdackd o we;=¿j jHdmD;s *11 la fuu jifrA oS leíká uKav,h u.ska wkqu; lrk ,oS' fuu jHdmD;s 11 i|yd jk uqˆ weia;fïka;= msrsjeh remsh,a ï,shk 4,854.87 la fú' 2012 jifrA oS úYajúoHd, moaO;sh ;=< kj boslsrSï jHdmD;s #*11 la wdrñN l< w;r ie,iqï iy bos lsrSï lszhdj,sfha úúO uágfuka jHdmD;s 44 la flfrïka mej;s w;r tys jàkdlu remsh,a ñ,shk 13"672'40 la õh' iudf,daÉ; jrAIfha oS weia;fïka;=.; uq¿ msrsjeh remsh,a ï,shk 2"778.30 la jákd jHdmD;s #*13 la wjika fldg úYajúoHd, moaO;shg ,nd fok ,oS' iudf,daÑ; jrAIfhaoS wjika lrk ,o jHdmD;s f,aLKhg wu;rj l+afõÜ wruqo, woshr-1 hgf;a YzS ,xld w.aksos. úYajúoHd,h i|yd jk jHdmD;sh wjika lr úYajúoHd,h fj; ndr fok ,oS' wod, f;dr;=re my; mrsos fú.
2010 2011 2012
jHdmD;s .Kk
uq jákdlu (rems ï,s)
jHdmD;s .Kk
uq jákdlu (rems ï,s)
jHdmD;s .Kk
uq jákdlu (rems ï,s)
ú'ú'mz'fld'i' úiska ,nd .kakd ,o jHdmD;s fhdackd .Kk
39 12,671.06 31 5,535.40 20 3,755.83
ú'ú'mz'fld'i' úiska wkqu; jHdmD;s fhdackd .Kk
*11 3,744.61 *24 8,069.00 *22 2,512.35
cd;sl ie,iqï i|yd ,nd fok ,o jHdmD;s .Kk
*12 5,913.36 *24 7,762.02 *23 3,306.93
cd;sl ie,iqï u.ska wkqu; jHdmD;s .Kk
*10 1,499.64 *15 4,351.8 *07 3,259.13
35
leíká uKAv,h u.ska wkqu; jHdmD;s .Kk
*12 1,583.8 *12 1,317.47 *11 4,854.87
jir ;=,oS wdrïN lrk ,o jHdmD;s .Kk
*14 2,799.4 #*17 2,496.9 #*11 1,514.70
flfrïka mej;s jHdmD;s .Kk (wLKav)
*60 13,637.95 #*41 14,662.55 #*44 13,672.40
wjika lrk ,o jHdmD;s .Kk *22 2,780.6 #*12 2,223.45 #*13 2,778.30 * fmr jir j,oS ,ndfok ,o jHdmD;s fhdackd o we;=¿j # jHdmD;s j, fN!;sl ;;a;ajh muKla i,ld n,k ,oS'
10 f;dr;=re ;dlaIK ixj¾Okh
õYajõoHd,hkayS f;dr;=re ;dlaIK md,kh f;dr;=re ;dlaIK md,kh" wdh;k md,kfha fldgila jk w;r th wdh;kfha mj;sk f;dr;=re ;dlaIK wdh;kfha Wmdh udrA.hka iy wruqKq i|yd iydh oelaùu ikd: lrk ixl,amhla f,i biau;= ù we;' úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ wdh;ksl ie,eiau iu. wkq.; fjïka úYajúoHd,hka ys f;dr;=re ;dlaIK md,kfha ;;a;ajh yªkd .ekSug iy õèu;a md,khla ;=<ska úYajúoHd,hkays f;dr;=re ;dÌKh Ndõ;fha M,odhS;dj iy ldrAhÌu;dj jeä oshqKq lrkq jia f;dr;=re ;dÌKh md,kh ms<sn|j wjfndaOhla we;s lsrSu i|yd iïÌKhla mj;ajk ,oS' oDIH iïuka;zK myiqlï jeâ oshqKq lsrSu úYaj úoHd, iu. jvd hym;a ikaksfõokhla yryd fldñIka iNdfõ ldrAhÌu;djh jeä oshqKq lsrSu i|yd õi÷ula f,i 2008 oS fldñIka iNdfõ oDIH iïuka;zK myiqlï ia:dms; lrk ,o w;r fldñIka iNd /iaùñ Yd,fõ f;dr;=re ;dÌK/oDIH iïuka;zK myiqlï cd;Hka;r m%ñ;Ska wkqj by< kexùug lghq;= lrk ,oS' fldñIka iNd ;;a mzfoaY cd,h (LAN) oshqKq lsrSu 2001 jrAIfha oS fldñIka iNdfõ oS lszhd;aul lrk ,o ;;a mzfoaY cd,h uÕska ikaksfõokh i|yd jvd hym;a rel=,la ,ndoSu i|yd th kùk ;dlaIKh fhdod kej; mz;sia:dmkh 2012 jrAIh ;=, lrk ,oS' fuu kj cd,h u.ska fldñIka iNdfõ wjYH;djhka ;j;a jir 07 g jvd jeâ ld,hla mqrd imqrd,Sfï yelshdj we;' mqia;ld, i|yd f;dr;=re ;dlaIK wruqo,a fnod yerSu mqia;ld,j, f;dr;=re iy ikaksfõok ;dÌK wruqo,a ixjrAOkh i|yd my; i|yka mrsos õYajõoHd, fj; wruqo,a fnod yrsk ,oS fnod yrsk ,o uq¿ mzudKh remsh,a ï,shk 8 ls'
Wiia wOHdmk wdh;kh jHdmD;s
mzudKh (remsh,a)
w.aksos. mqia;ld, iajhxlSzhlrKh - 2012 1,000,000 jhU mqia;ld, iajhxlSzhlrKh - 2012 1,000,000 le<Ksh geÜ,a fáma mqia;ld, wdrÌK moaO;sh iõ lsrSu 1,000,000 YS% chjrAOkmqr õYajõoHd, mqia;ld, i|yd f;dr;=re ;dÌK mz;smdok 1,000,000 fudrgqj õYajõoHd, mqia;ld, i|yd f;dr;=re ;dÌK mz;smdok 1,000,000 fi!kao¾h l,d õYajõoHd, mqia;ld, i|yd f;dr;=re ;dÌK mz;smdok 1,000,000 fld<U õYajõoHd, mqia;ld, i|yd f;dr;=re ;dÌK mz;smdok 1,000,000 hdmkh õYajõoHd, mqia;ld, i|yd f;dr;=re ;dÌK mz;smdok 1,000,000
tl;=j 8,000,000
36
f;dr;=re ;dlaIK wruqo,a fjka lsrSu $ fnod yerSu -2012 f;dr;=re ;dÌK myiqlï jeâoshqKq lsrSug iy Yla;su;a lsrSug my; i|yka mSG fj; wruqo,a fnod yrsk ,oS'
Wiia wOHdmk wdh;kh jHdmD;s mzudKh
(remsh,a)
fld<U
mrs.Kl iy f;dr;=re ;dÌK mrsirhla ksrAudKh lsrSu – kS;s mSGh 2,915,000/- iy cd,lrK myiqlï iemhSu – l<uKdlrK iy uQ,H mSGh 3,000,000/-
5,915,000
fld<U f;dr;=re ;dÌK IT (fhduqj QIG 2011) 24.09.2012 osk ï,shk 12 g ixfYdaOkh lrk ,oS 12,000,000
YS% chjrAOkmqr FMSC yS ITRC oS f;dr;=re ;dÌK iïm;a oshqKq lSrSu 6,000,000
fmardfoKsh foaYmd,k õoHd wOHhkdxYh i|yd f;dr;=re ;dÌKh mokï lr.;a iïm;a uOHia:dkh i|yd 2,436,000
reyqK mrs.Kl ï,oS .ekSu i|yd w;sfrAl wruqo,a 3,750,000
reyqK bxcsfkare mSGh i|yd mrs.Kl iy cd, Wmdx. ñ, oS .ekSug 8,000,000
jhU õYajõoHd, mq ,a cd,h oshqKq lsrSu 3,915,000
jjqkshd jjqkshd uKavmh i|yd f;dr;=re ;dÌK uOHia:dk ia:dmkhk lsrSu 15,000,000
mqrd õoHd Wi-fi moaO;sh iõ lsrSu i|yd 750,000
tl;=j 50,016,000 11 Wiia wOHdmkfha ;;a;aj iy;slh
2009 j¾Ifha oS õYajõoHd, m%;smdok fldïIka iNdfõ fjku wxYhla f,i ia:dms; lrk ,o ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,h" ;;a;aj iy;sl iy m%;S;kh ms<sn| ia:djr lïgqfõ ks¾foaY iy u.fmkaùu hgf;a my; i|yka l%shdldrlï j, ksr; õh.
• ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,fha m%Odk;u l¾hNdrhla jkqfha" Wiia wOHdmk wdh;khkays .=Kd;aulNdjh iy tajdfha wOHhk jevigykaj, m%ó;Ska iudf,dapkh lsrSu iy tys m%;sM, m%ldYhg m;a lsrSu hs' fï i|yd ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,h u.ska wdh;ksl iudf,dapk" õIh $ mdGud,d iudf,dapk iy mqia;ld, iudf,dapk i|yd jk ndysr ;;a;aj we.hSï mj;ajkq ,nhs' iudf,daÑ; jrAIfha oS ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,h õiska ndysr ;;a;aj we.hSñ hgf;a wdh;ksl iudf,dapk 10 la o" õIh$ mdGud,d iudf,dapk 07 la o" mqia;ld, iudf,dapk 01 la o isÿlr we;'
• óg wu;rj õYajõoHd,hkays m%:u Wmdê" mYapd;a Wmdê iy ndysr Wmdê mdGud,d iy kj wdh;k ms<sn| j my; i|yka uQ,sl we.hSï isÿlrk ,oS'
õYajõoHd,h m%:u Wmdê
mdGud,d
mYapd;a Wmdê
mdGud,d
ndysr Wmdê
mdGud,d
kj wdh;k
fjk;a
fld<U õYajõoHd,h - 13 5 - - fmardfoKsh õYajõoHd,h - 12 1 1 - YS% chj¾Okmqr õYajõoHd,h - 4 - - 1 le<Ksh õYajõoHd,h 1 11 1 - 1
37
fudrgqj õYajõoHd,h 1 15 1 - - hdmkh õYajõoHd,h 1 4 - - - reyqK õYajõoHd,h - 7 - - - kef.kysr õYajõoHd,h 1 4 - - - w.aksos. õYajõoHd,h - 1 - - - rcrg õYajõoHd,h - 1 - - -
inr.uqj õYajõoHd,h 1 1 - - - jhU õYajõoHd,h - - 1 - - õjD; õYajõoHd,h 2 2 - - 2 fi!kao¾hh l,d õYajõoHd,h - 3 1 1 - ffjoH õoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh - 2 - - - foaYSh ffjoH õoHd wdh;kh - 1 - - - .ïmy õl%udwdrÉÑ wdh;kh - 1 - - - rdcH fkdjk Wiia wOHdmk wdh;kh - - - - 23
tl;=j 7 82 10 2 27
• ;;a;aj iy;sl ljqkais,h õiska 2012 j¾Ifha oS Wiia wOHdmk wdh;khka ys .=Kd;aulNdjh jeäoshqKq lsrSu i|yd cd;sl" wka;rAcd;sl iy õYajõoHd,$mSG uÜgfuka jevuqˆ 274 la mj;ajk ,oS' fuu jevuqˆ u.ska Wiia wOHdmk wdh;khkays ;;a;aj iy;sl rduqj" iïudk iy iqÿiqlï rduqj" õYajõoHd,hkays wNHka;r ;;a;aj iy;slh" ÑIh iudf,daplhka i|yd jk mqyqKQ jevigyka" õYajõoHd,hkays õIh iudf,dapk ls%hdj,sh" õIh ks¾foaY mqkrSlaIKh iy m%;sixialrKh" YsIH m%;spdr iy iyDohskaf.a ksrSlaIKhka iy kjHlrK iy wka;¾ iyNd.S ikaksfõok bf.kqï Ñêl%u jeks õõO õIh lafIa;%hka wdjrKh lrkq ,eîh'
• wNHka;r ;;a;aj iy;sl l%ufõoh ;=<ska tlu wdh;kh ;=< fiajh lrk fiajlhka tlsfkld iu. oekqu fnod yod .ekSug iy tlsfkldf.ka bf.k .ekSug wjldY i,ikq we;ehs o" hym;a mqreÿ m%ldYhg m;alrkq we;ehs o" tlsfkldf.a ch.%yK iy odhl;ajh w.hkq we;ehs o wfmalaId flf¾' tfia u wNHka;r ;;a;aj iy;sl l%ufõoh uÕska wdh;kh i|yd we;s j.lSu ms<sn| yeÕSu iy ls%hdj,sh ms<sn|j kj jegySula wdh;kh yryd ks¾udKh lrkq we;'
tfia fyhska ÑYajÑoHd,j, wka;rA ;;a;aj iy;sl lszhdldrï Yla;su;a lsrSu i|yd wka;rA ;;a;aj iy;sl w;afmd;la ms<sfh, fldg we;s w;r th fï jk õg;a QACC fjì wvõfha mzldYhg m;afldg we;'
• ;;a;aj iy;sl iy m%;S;k ljqkais,fha m%Odk;u j.lSula jkqfha YS% ,xldfõ Wiia wOHdmk wdh;k ^rdcH iy fm!oa.,sl& iy Wmdè mdGud,d m%;S;kh lsrSuhs' Wiia wOHdmkfha m%;S;kh hkq fmdÿ j.lSu iy wOHhk .=Kd;aulNdjh jeâoshqKq lsrSu i|yd jk iajhx we.hSu iy iyDohskaf.a we.hSu u; mokï jQ wdh;ksl ls%hdj,shls' fï i|yd my; i|yka lafIa;zhka ;;a;aj iy;sl ljqkais,h u.ska y÷kdf.k we;'
1. lDIslrAuh mY= ffjoH õoHd iy mY= iïm;a 2. jdKscH iy l<ukdlrK 3. l,d" udkj Ydia;z" iudc õoHd wOHdmkh" kS;sh" ,,s;" l,d 4. bxcsfkare õoHd" .DyksrAudK Ys,amh" f;dr;=re ;dÌKh iy N+õ«mk 5. ffjoH õoHd" oka; ffjoH õoHd iy iu fi!LH õoHd 6. õoHd iy id.r õoHd
38
tfiau mz;S;k jevigyka i|yd wjYH ks¾kdhl ;;a;aj iy;sl iy mz;S;k ljqkais,h õiska y÷kdf.k we;s w;r mz;S;k lszhdj,sh iy mz;S;k w;afmd; ms<sfh< lsrSu i|yd jevuq¿ 03 la iudf,daÉ; jrAIfha oS mj;ajk ,oS'
• ndysr ;;a;aaj iy;slfha wfmaÌs; mz;sM, ,Õd lr .ekSfï lzufõohla f,i cd,.; mzfõYhla ixjrAOkh lrk ,o'S fuu moaO;sh u.ska myiqfjka mrsYS,kh l< yels" ndysr ;;a;aj iy;sl ms<sn| ksrjoH iy hdj;ald,Sk f;dr;=re ,ndfok w;r mrs.Kl b,aÆïm;a mzYakdj,s yryd mz;spdr ,ndoS we;' fuu f;dr;=re ,nd.ekSfï myiqj uÕska YSz ,xldfõ wOHdmk lafIa;zh jeä oshqKq lsrSu i|yd wjYH ;SrK .ekSug n,OdrSkag myiq lr we;' fuu moaO;shg myiqfjka mzfõY ùu i|yd th QAAC mzOdk fjí wvõh fj; iïnkaO lr we;s w;r tys we;s õYsIaG ;;a;ajh mj;ajd f.k hdug wjYH mz;spdr moaaO;sh jvd;a Yla;su;a lr ndysr ;;a;aj we.hSu i|yd jk cd,.; ksrSlaIKhla iy we.hSfï moaO;shla lszhd;aul lsrSu Wiia wOHdmk ;;a;aj iy;sl fÌa;%h i|yd jeo.;a ikaèia:dkhla jkq we;'
2012 jrAIfha oS õYajõoHd,hkays ;;a;aj iy;sl lszhdldrlï ms<sn| idrdxYh
lzshdldrï 2012 jrAIh ;=< tl;=j
1. ndysr ;;a;aj we.hSï
w. õIh/jevigyka iudf,dapk 07 309
2. jevigyk mz;S;k lDIslrAuh l<ukdlrKh iy l,d lafIa;zhka
i|yd mz;S;k w;afmd;a ms<sfh< lsrSfï cd;sl jevuq¿
03 05
3. õIh ïKqï ,l=Kq mzldYkh 03 41
4. oekqj;a lsrSfï jevigyk 03 258 5. jevuq¿ 17 274 6. mzldYk
w. mSG ixhqla; jdrA;d 01 60
wd. wka;rA ;;a;aj iy;sl w;afmd; m%ldYs; õh
mzldYhg m;a lrk ,oS (QAAC fjí wvõh)
wE. mrAfhaIK ,sms 02 09
b. ndysr ;;a;aj we.hSï i|yd mqyqKq jevms<sfj, ielisK'
ielisK
mzldYhg m;a lrk ,oS (APQN fjí
wvõh) 7. iudf,daplhka mqyqKq lsrSu 04 621 8. õYajõoHd,j, ndysr ;;a;aj we.hSï i|yd
cd,.; ksrSlaIKhka iy we.hSï moaO;sh ixjrAOkh lr we;s w;r lszhdjg kexùug kshï;hs
9.wdishd Ydka;slr ;;a;aj cd,h mz;S;kh (ASPN)
10.cd;Hka;r iudf,dapk 02 02
39
12 YsIHhka iïnkaO lghq;=
õYajõoHd, YsIH mz«ma;sh
rdcH õYajõoHd,j, ,shdmosxÉ jk isiqka i|yd jk udrAf.damfoaYhla f,i fukau õYajõoHd, iy isiqka w;r mj;akd .sõiqfï fldkafoais mzldYhg m;a lrk f,aLKhla f,i o õYajõoHd, m%;smdok fldñIka iNdj õiska “õYajõoHd, YsIH mz«ma;sh” ms<sfh< lrk ,o'S rdcH õYajõoHd,hkays ukd lszhdldrS;ajh i|yd jk iEu mrÿ orkakkaf.kau wfmaÌs; lemùu fuu.ska wjOdrKh lrk w;r th wdpdrAhjrekag mrsmd,k iy iydh ldrAhuKav,fha fukau uyck;dj fj; udrAf.damfoaYkhla f,i th lszhdlrhs' õYajõoHd, YsIH m%«ma;sh uQ,slju isiqkag Tjqkaf.a iyfhda.h iy odhl;ajh" rdcH õYajõoHd,hka ys w;HjYH N+ñldfõ fhoSug" wdh;kfha idrOrAu yd uQ,OrAu wdrÌd lsrSug iy mj;ajdf.k hdug wjYH iydh ,ndoSu msKsi;a isiqka Wkkaÿ lrjhs'
13 úYajúoHd, isiqkag uQ,H wdOdr ,ndoSu 13'1 ye|skaùu
uQ,Huh jYfhka úYajúoHd, isiqkag wdOdr ,nd fok lzu 3 la we;' tajd kï;
uyfmd< YsIH;aj lzuh úYajúoHd, YsIHdOdr lzuh
mrs;Hd. YsIH;aj lzuh
fuu lzu ;=fkka uyfmd< YsIH;aj iy mrs;Hd. YsIH;aj i|yd isiqka f;dard .ekSu jdrAIslj úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj úiska o úYajúoHd, YsIHdOdr lzuh wod, úYajúoHd,$Wiia wOHdmk wdh;k úiska o isÿ flfrA'
(1) uyfmd< YsIH;aj
uyfmd< Wiia wOHdmk YsIH;aj Ndrldr wruqo, u.ska uyfmd< YsIH;aj lzuh hgf;a ldKav foll YsIH;aj úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdfõ iyfhda.h iys;j mzodkh lrkq ,efí' tajd kï uyfmd< Wiia wOHdmk l=i,;d YsIH;aj iy uyfmd< Wiia wOHdmk idudkH YsIH;aj fõ'
(2) YsIHdOdr iy uyfmd, YsIH;aj f.ùï
2012 j¾Ih ;=, oS YsIHdOdr iy uyfmd, YsIH;aj fjkqfjka uyd NdKavd.drh orkq ,enQ msßjeh iy mß;Hd. YsIH;aj i|yd my; oelafjk mßos uq,H m%;smdok i,id we;. isiqka i|yd uQ,H wdOdr jrA.h
isiqka ixLHdj f.jk ,o uqˆ uqo, rems ^ñ,s'&
uyfmd< 33,089 101.46
YsIHdOdr 23,446 283.40
mrs;Hd. YsIH;aj 35 1.12
(3) mrs;Hd. YsIH;aj
by;ska olajk ,o YsIH;aj m%Odkhkag wu;rj my; i|yka mß;Hd. YsIH;aj
m%Odkhkao iudf,daÑ; jrAIfha os isÿflßks.
w& ïáiqîIS iud.fï cd;Hka;r YsIH;aj
úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj iy ïáiqîIS iud.u úiska úYajúoHd, isiqka i|yd YsIH;aj msrskeófï wruqKska wjfndaO;d .súiqula w;aika lrk ,o'S
40
ta wkqj m%odkh lrk ,o wruqo,ska fld<U úYajúoHd,fha l<ukdlrK iy uQ,H mSGh i|yd iy YS% chj¾Okmqr úYajúoHd,fha l<ukdlrK iy jdKscH mSGh i|yd fuu YsIH;aj wruqo, hgf;a YsIH;aj 30 la msrskuk ,oS' (remsh,a 4000 ne.ska jQ jdrsl 12 ka f.jd ksu lsrSu i|yd) fuu YsIH;ajfha jdrAIsl jákdlu remsh,a 48"000 ls' fuu YsIH;ajh ;j;a jirlg oSrA> lsrSfï yelshdj we;sj jirl ld,hla i|yd fõ'
wd& fmd<sia u'iq'i' hyidOl fhdackd lzuh
bxcsfkare" ffjoH úoHd yd lDIs õoHd hk õIh Odrdjka i|yd fudrgqj fmardfoKsh iy jhU úYajúoHd,j,g mzfõY jQ isiqka fj; 2010/2011 wOHhk jrAIh i|yd fmd,sia u'iq'i' hy idOl fhdackd lzuh hgf;a wruqo,a ,ndfok YsIH;aj lzuh u.ska YsIH;aj 03 la msrskuk ,oSS'
fuu YsIH;ajfha jdrAIsl jákdlu remsh,a 20000 la jk w;r" th remsh,a 2000 ne.ska jQ udisl jdrsl 10 ka iïmQrAK mdGud,d ld,h wdjrKh jk mrsos f.jkq we;'
wE& ysrdka ;s,lr;ak mrAfhaIK mzodk
2012 udrA;= 27 osk fldñIka iNd iNdm;s uydpdrAh .dïKS iurkdhl uy;df.a mzOdk;ajfhka iy YsIH;aj odhlhd jk wrAâ,s ;s,lr;ak uy;df.a iyNd.S;ajh we;sj 2012 lemS fmfkk mYapd;a Wmdè mrAfhaIK i|yd jk ysrdka ;s,lr;ak õfYaI ;Hd. msrskeïfï W;aijh fldñIka iNdfõ oS mj;ajk ,oS' úYajúoHd, wOHhk ldrAhuKav, mrAfhaIK wdh;k ldrAhuKav,j, iy jD;a;Sh wdh;kj, idudcslhka õiska isÿlrk ,o mYapd;a Wmdè mrAfhaIK i|yd f.!rj oelaùu fuu mzodkfha wruqKq fõ' fuys§" iajdNdõl õoHd" ffjoH õoHd iy f;dr;=re ;dÌKh hk lafIa;z hgf;a 2009 jrAIfha isg 2011 jrAIh olajd ld,mrsÉfPaoh ;=< isÿlrk ,o jHdmD;s 03 la i|yd remsh,a 150"000$- ne.skaa mzodk msrskuk ,oS'
(4) iqkdñ jHikhg ,la jq isiqka i|yd jk YsIH;aj jevigyk
iqkdñ jHikhg ,la jqQ m%:u Wmdê wfmalaIlhka i|yd foaYsSh yd õfoaYsSh ys;j;=kaf.ka ,o mrs;Hd. u.ska 2005 jifrA osS msysgqjk ,o YsIH;aj jevigyk hgf;a m%:u Wmdê wfmalaIlhka i|yd remsh,a 1,398,000/- la YsIH;aj wruqo,a jYfhka 2012 j¾Ih ;=,oS mzodkh lrk ,osS'
13.2 YsIH;aj mzodk iïnkaëlrKh
• úYajúoHd,j,g we;=ˆ jk isiqka i|yd fldurAI,a nexl= YsIH;aj fhdackd lzuh
YSz ,xldfõ iEu úYajúoHd,hlau wdjrKh jk mrsos ffjoH õoHd iy l<ukdlrK mSGj,g we;=¿jk isiqkag ,ndoSug fuh ieliS we;' YsIH;ajfha jdrAIsl jákdlu remsh,a 25"000/- la jk w;r th jdrsl 10 ka f.jkq we;s w;r i,ld n,k ,o mdGud,d ld,h u; uqˆ jdrsl .Kk r|d mj;S' i,ld n,kq ,nk jrAIfha oS fuu YsIH;ajh i|yd ms<sfj<ska 2009 iy 2010 w'fmd'i (W/fm<) õNd.fha mz;sM, mokï fldg f.k 2009/2010 wOHhk jrAIfhka isiqka 25 la f;dardf.k we;s w;r 2010/2011 wOHhk jrAIfhka o Bg iudk ixLHdjla f;dard .kakd ,oS'
41
• vhf,d.a l=i,;d YsIH;aj jevigyk jdrAIslj w.fmd.i (W/fm<) õNd.fha b;d Wiia l=i,;d ,nd.kakd yd YSz ,xldfõ úYajúoHd,j, bxcsfkare mSGhkag we;=,aùu i|yd iqÿiqlï ,nd.kakd isiqka 27 la fj; fuh ,ndoSug lghq;= lr we;' úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj 2009 iy 2010 jrAIfha oS mj;ajk ,o w'fmd'i' (W/fm<) õNd.h mokï lrf.k vhf,d.a fg,sfldï YSz ,xld iud.fï mQrAK uQ,H iydh we;sj YsIH;aj 54 la W;aijdldrfhkaa 2012 ckjdrs 26 jk osk msrskeïug lghq;= lr we;' YsIH;ajfha jákdlu udislj remsh,a 4000/= la jk w;r idrA:l wOHdmk lszhdldrlï iy hym;a yeisrSug hg;aj mdGud,d ld,h ;==< fuu YsIH;ajh f.jkq ,nhs'
14 uQ,H l<ukdlrKh jeä oshqKq lsrSu
ú.Kldêm;s iy md¾,sfïka;= fmdÿ jHdmdr lñgqj u.ska lrk ,o ksrSlaIK i,ld n,d Wiia wOHdmk wdh;khkays wruqo,a l<ukdlrKh wLKavj iudf,dapkh lsrSu i|yd úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj úiska ú.Kk lghq;= ls%hd;aul lsrsfï iy miq úmrï lsrSfï lñgqjla msysgq jk ,oS' wud;HdxYfha f,alï;=ud uq,iqk ork fuu lñgqj wLKavj uqK .efik w;r tu.ska ;u uQ,H fr.=,dis u; msysgd uyd NdKavd.drh úiska yªkajd fok ,o hymd,kh iy l<ukdlrK ls%hdud¾. ms<smosñka wNHka;r md,k moaO;sfha iy ls%hdmámdáfha fodaIhka iy wvq¨yqËqlï yªkd.ekSug úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;khkag yelshdj ,eî we;' my; i|yka úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;kj,g wod, lreKq wèÌKh lsrSu i|yd iudf,daÑ; j¾Ifha o"S lñgqj õiskj jdrhla uqK .eiS we;' tajd kï; úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj fld<U úYajúoHd,h fmardfoKsh úYajúoHd,h YS% chj¾Okmqr úsYajúoHd,h le<Ksh úYajúoHd,h fudrgqj õYajúoHd,h hdmkh úYajúoHd,h reyqKq úYajúoHd,h YzS ,xld w.aksos. úYajúoHd,h YzS ,xld rcrg úYajúoHd,h YzS ,xld inr.uqj úYajúoHd,h YzS ,xld jhU úYajúoHd,h YzS ,xld újD; úYajúoHd,h fi!kaorAh l,d úYajúoHd,h YzS ,xld W!j fj,a,iai úYajúoHd,h lDIslrAu mYapd;a WmdêwOHhk wdh;kh ffjoH õoHd mYapd;a WmdêwOHhk wdh;kh md,s yd fn!oaO wOHhk ms<sn| mYapd;a Wmdê wdh;kh mqrd úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh l<ukdlrKh ms<sn| mYapd;a Wmdê wdh;kh úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kh udkj iïm;a wNsj¾Ok wdh;kh foaYSh ffjoH úoHd wdh;kh fld<U úYajúoHd,Sh mrs>kl wOHhkdh;kh .ïmy úl%udrÉÑ wdhqrAfõo úoHdh;kh cd;sl mqia;ld, yd ú{dmk wOHhk wdh;kh ;dCIK úoHd wdh;kh" fudrgqj úYajúoHd,h iajdñ úmq,dkkao fi!kaorAh wOHhkdh;kh bx.S%is mYapd;a Wmdê wdh;kh
42
15 .re Wiia wOHdmk wud;H;=udf.a m%Odk;ajfhka m%.;s /iaùï meje;aùu"
úYajúoHd, wOHdmkh l%udkql+,j mj;ajdf.k hdu iy ls%hdldrlïj, m%.;sh wëlaIKh lsrSu i|yd wOHhk" mrsmd,k iy wfkl=;a uÜgfï ld¾huKav,h o we;=ˆj úYajúoHd, m%cdj uqK .eiSfï /iaùï ud,djla .re Wiia wOHdmk wud;H;=udf.a m%Odk;ajfhka mj;ajk ,oS' tajd fufiah;
(1) 2012.01.26 iy 2012.03.20 hk oskhkays" fld<U .,OdrS fydag,fha oS fldñIka iNd idudcslhka" tys wod, ks,OdrSka" l,d iy udkj Ydia;z mSGdèm;Ska iy fÌa;%fha õoaj;=ka iy f;dr;=re iy ikaksfõok ;dlaIK lrAudka;fha õoaj;=k"a wOHhk mzcdjf.a iyNd.S;ajfhka Ydia;zfõoS Wmdèh i|yd f;dr;=re iy ikaksfõok ;dÌKh y÷kajdoSfï yelshdj fidhd ne,Su i|yd
(2) 2012.02.14 osk" Wml=,m;sjrekaf.a iy wfkl=;a wod, ks,OdrSkaf.a iyNd.S;ajfhka 2012 jrAIfha uOH ld,Sk iy oSrA> ld,Sk ixjrAOk b,lal fukau mj;akd YsIH .eg¿ idlÉPd lsrSu i|yd
(3) 2012-04-30 osk" fld<U" fmardfoKsh" YS% chj¾Okmqr iy fudrgqj õYajúoHd, j, Wm l=,m;sjreka iy wod, ks,OdrSkaf.a iyNd.S;ajfhka 2012-2015 lzfudamdh ie,eiau iy 2012 jrAIh i|yd lszhdldrS ie,eiau idlÉPd lsrSu i|yd
(4) 2012-06-22 osk ishˆu Wm l=,m;sjreka iy w¯, ks,OdrSka iu. úYajúoHd,hkays jrA;udk lszhdldrlï idlúPd lsrSu i|yd
(5) 2012-06-25 osk YS% chj¾Okmqr" hdmkh" rcrg" inr.uqj" W!j fj,a,iai iy fi!kaorAh sl,d úYajúoHd, Wml=,m;sjre iy wod, ks,OdrSka iu. lzfudamdh ie,eiau iy lszhdldrS ie,eiau idlÉPd lsrSu i|yd
(6) 2012-07-30 osk fld<U .,OdrS fydag,fha oS" wod, ks,OdrSka iu. lù;d ksmqK;d mzodfkda;aijh ms<sn| idlÉPd lsrSu i|yd
(7) 2012-09-06 osk uyd NdKavd.dr ks,OdrSka iu. whjeh idlÉPd meje;aùug fmr 2013 jdrAIsl whjeh ms<sfh, lsrSu idlÉPd lsrSu i|yd Wm l=,m;sjre iy uyd NdKavd.dr ks,OdrSka iu. wkq.dï /iaùula mj;ajk ,oS'
16 cd;sl wdh;k iy ixúOdk i|yd imhk ,o iydh
• iSudjdisl m;aùï ,nd oSu ioyd 2004/05 (mqkrA) wjika ffjoH úoHd õNd. mokï lr f.k
l=i,;d f,aLKh ms<sfh, lr fi!LH wud;HdxYh fj; Ndr fok ,oS.
• rcrg ffjoH õoHd mSGh yer 2005/06 tï'í'í'tia'(mzOdk) õNd.h i|yd wod, iSudjdisl m;aõï ioyd tï'í'í'tia' WmdêOdrSkaf.a ;djld,sl l=i,;d f,aLKhla ms<sfh, fldg fi!LH wud;HxYh fj; Ndr fok ,oS"
• Y%S ,xld uyd nexl=j" ck yd ixLHd f,aLK fomdrA;fïka;=j" lïlre fomdrA;fïka;=j iy wfkl=;a rdcH wdh;k uÕska m%ldYhg m;alrkq ,nk jdrAIsl m%ldYk i|yd õYajõoHd, fÌa;%hg wod, o;a; l<ukdlrK f;dr;=re moaO;s wxYh õiska tu wdh;k fj; ,ndfok ,oS.
• úYajúoHd, wOHdmkh ms<sn| UNESCO ixLHdk wdh;kh i|yd wjYH f;dr;=re" l<ukdlrK f;dr;=re moaO;s wxYh õiska ,ndfok ,oS'
17 ffk;sl lghq;=
17'1 kj kshuhka iy kshudj,Shka
iudf,daÑ; j¾Ifha oS, fldñIka iNdfõ kS;s wxYh úiska rcfha w;s úfYaI .eiá m;z u.ska kshuhka 05 la (YzS ,xld kef.kysr úYajúoHd,fha ksis n,OdrSka m;a lsrSu ioyd 01 la" we;eï wdh;k jid oeïu i|yd 02 la o" hdmkh úYajúoHd,fha iy w.aksos. úYajúoHd,fha bxcsfkare mSG ia:dms; lsrSu i|yd 02 laa) o kshudj,Ska 01 la mzldYhg m;a lrk ,oS'
43
^1& j¾Ih ;=< oS m%ldYhg m;a lrk ,o kshuhka;
^w& 2012 wf.daia;= 23 oske;s wxl 1742$05 ork rcfha w;súfYaI .eiá m;z ksfõokfhka mzldYs; mrsos 1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 20^4& j.ka;sh hgf;a flgqïm;a lr we;s YzS ,xld kef.kysr úYajúoHd,fha md,l iNdj fjkqjg ksu,a rxPs;a wrA:kdhl uy;d ksis n,Odrshd f,i m;a lsrSfï kshuh wj,x.= lr Tyqj tu úYajúoHd,fha Wml=,m;s fjkqjg ksis n,OdrShd f,i 2011 foieïnrA 31 osk isg ls%hd;aul jk mrsos m;a lsrSfï kshuh
wd) 2012 wf.daia;= 21 oske;s wxl 1772/5 ork rcfha w;s úfYaI .eiá m;z ksfõokfhka mzldYs; mrsos 1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 20 ^4& ^w& j.ka;sh hgf;a flgqïm;a lr we;s .re wud;H;=ud õiska isÿlrk ,o kshufha Wmf,aLKj, ioyka wdh;k idudkH ;;a;ajhg mz;sia:dmkh lrk ;=re tu wdh;k jid oeïu ioyd jk kshuh
^we& 2012 iema;eïnrA 05 oske;s wxl 1774/8 ork rcfha w;s úfYaI .eiá m;z ksfõokfhka mzldYs; mrsos 1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 24 ^4& ^w& j.ka;sh hgf;a flgqïm;a lr we;s by; ^wd& ys i|yka .re Wiia wOHdmk wud;H;=ud õiska lrk ,o kshuh tlS wdh;k idudkH ;;a;ajhg kej; m;a ù we;s neõka ksIamzNd lsrSfï kshuh'
^wE& 2012 foieïnrA 05 oske;s wxl 1787/27 ork rcfha w;súfYaI .eiá m;z
ksfõokfhka mzldYs; mrsos 1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 27 (1) j.ka;sh hgf;a flgqïm;a lr we;s hdmkh úYajúoHd,fha yd w.aksos. úYajúoHd,fha bxcsfkare mSG ia:dms; lsrSfï kshuh.
^2& jir ;=<oSs mzldYhg m;a lrk ,o kshudj,ska
úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kfha 1996 wxl 01 ork kshudj,sfha 24(w) jk j.ka;sh" 1978 wxl 16 ork úYajúoHd, mkf;a 18 jk j.ka;sh iu. lshúh hq;= neõka" 2012.04.25 oske;s wxl 1755/33 ork rcfha w;súfYaI .eiá m;z ksfõokfhka mzldYs; mrsos" úoHd mYapd;a Wmdê wdh;kfha 1996 wxl 01 ork kshudj,sfha 24(w) jk j.ka;sh ixfYdaOkh õh.
17.2 wêlrK lghq;=
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdjg tfrysj úúO wêlrK yd úksYaph iNd bosrsfha mjrk ,o kvq 45 la ms<sn|j lghq;= kS;s wxYh u.ska jrAIh ;=, oS isÿlrk ,os.
fYazIaGdêlrK - kvq 22 wNshdpkdêlrK - kvq 07 udkj ysñlï fldñIka iNdj - kvq 03 lñlre fomdrA;fïka;= õurAYk - kvq 01 osia;%sla Widúh - kvq 01 uydëlrKh - kvq 02 lñlre úksYaph iNdj - kvq 01 úYajúoHd, fiajd wNshdpkd uKav, - kvq 08
18 uOHu wNHka;r ú.Kkh
úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNdj iy Wiia wOHdmk wdh;k j, wNHka;r ú.Kk iy mrSlaIK meje;aùu uOHu wNHka;r ú.Kk wxYhg mjrd we;s fyhska fmr jrAI j,oS fukau wNHka;r md,k lzu j, mzudKj;a nj" plzf,aL Wmfoiaj,g" úYajúoHd, mk;g yd n,mdkq ,nk fjk;a kS;srS;s j,g wkql+, ùu úuiñka fuu jifrAoS o wNHka;r ú.Kk lghq;= bosrshg f.k hk ,oS' wëlaIK lghq;= iy kj mz;sm;a;s fyda mz;sm;a;s fjkia lsrSu ms<sn| fhdackd" úYajúoHd, mz;smdok fldñIka iNd ú.Kk lñgqj u.ska flfrk w;r úYajúoHd, moaO;sfha mj;sk ÿrAj,;d yd W!k;d oshqKq lsrSug wjYH fhdackd wod, ks,OdrSkaf.a wjOdkhg fhduq lsrSug wjYH lghq;= wod, jrAIh ;=,oS lrk ,oS'
44
^1& idudkH ú.Kk jevigykaj,g wu;rj my; i|yka úYajúoHd, iy Wiia wOHdmk wdh;khkays we;eï õfYaIs; õurAYk isÿlrïka jeäÿr lszhdudrA. .ekSu i|yd wod,
n,OdrSka fj; jdrA;d bosrsm;a lrk ,oS.
YS% ,xld W!j fj,a,iai úYajúoHd,h YS% ,xld jhU úYajúoHd,h iajdñ úmq,dkkao fi!kaorAh wOHhkdh;kh
udkj Ydia;% yd iudc úoHd Wiia wOHdmkh i|yd jQ cd;sl uOHia:dkh
^2& úYajúoHd,$ Wiia wOHdmk wdh;k 29 la iïnkaOj md¾,sfïka;= fmdÿ jHdmdr ms<sn| lñgqj iïnkaO ldrKd uOHu wNHka;r ú.Kk wxYh úiska iïnkaëlrKh lrkq ,enQ w;r ta u.ska b,a,d isá f;dr;=re ,ndfok ,oS'
^3& iudf,daÑ; jrAIfha oS 2012.03.30, 2012.09.07 iy 2012.12.07 hk oskhkayS oS wjia:d
;=klos úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNd õ.Kk lïgqj uqK .efik ,oS. 19 úYajúoHd, fiajd wNshdpkd uKav,h iudf,daÑ; jrAIfhaoSS úYajúoHd, fiajd wNshdpkd uKav,h 48 jdrhla /iafjk ,oS' 2012
jrAIfha oS õYajõoHd, wNshdpkd 18 la w¿;ska ,shdmosxÉ lrk ,oS' ksfhda. 19 la i|yd wod, jrAIfha oS ksfhda. ksl====;a lrk ,o w;r bka wNshdpkd 17 la ksIam%Ndjka jq w;r wNshdpkd 02 la
i|yd wkque;sh ,eìKs' lsisÿ kvqjlaa i|yd uQ,sl ksfhda. ksl=;a fkdlrk ,oS. wNshdjkd 01 la muKla l,a ;nk ,oS' ta wkqj 2012 jrAIh wjidkfha oS wNshdpkd 22 la mßÌK wjika fkdue;sj b;srsj mej;sK.
úYajúoHd, fiajd wNshdpkd uKav,h õiska ksfhda. ksl====;a lrk ,o wNshdpkd 02 g tfrysj
mejrE wNshdpkd 02 la jrAIh wjika jkõg wNshdpkdêlrKfha õNd. fjïka mej;s w;r
wNshdpkd 02 la i|yd ksfhda. ,ndfok ,oS. 20 m%ldYk iy m¾fhaIK wOHhk
(1) “YS% ,xld úYajúoHd, ixLHdk 2011” l,dmfha 10 jk fjˆu 2012 wf.daia;= udifha oS m%ldYhg m;a lrk ,oS'
(2) ’f.da,Sh mßirhl keÕS tk wjYH;d iy wNsfhda. ch .ekSu i|yd Y%S ,dxlSh
õYajõoHd, kej; ksrAudKh lsßu iy kej; ia:dms; lsßu” hk jevuq¿fõ jd¾;d igyka 2012 iema;eïn¾ udifha oS m%ldYs; úh'
(3) 2011 uQ,H jrAIj,g wod,j úYajúoHd, tall mqkrdjrA;k õhoï õYaf,aIKh lrk ,o w;r “YSz ,xldfõ úYajúoHd,hkays mz:u Wmdê wOHdmkfha tall mqkrdjrA;k õhoï õYaf,aIKh 2011 olajd” hk jdrA;dj ms<sfh, lrk ,os .
(4) úYajúoHd, moaO;sh ;=< mj;akd udkj iy fN!;sl iïm;a ms<sn|j õia;SrAK o;a;
.nvdjla ixjrAOkh lsrSu msKsi úYajúoHd,j, mj;akd nqoaèuh" ldrAïl iy há;, myiqlñ iïm;a yªkd .ekSu i|yd fmr jrAIfhaoS wdrïN lrk ,o iïÌKh wjika lrk ,o'S fuu o;a; .nvdfõ uq,sl wruqK jkqfha" tys we;s õia;SrAK o;a; fhdod.ksñka úYajúoHd, moaO;sh ;+, wdh;ksl ixjrAOkh jeä oshqKq lsßuh'
(5) YSz ,xldfù o< mzfõY wkqmd;h õYaf,aIKh lsrSfï wruqK we;sj YSz ,xldfú Wiia
wOHdmkh i|yd jk YsIH iyNd.S;ajfha uágu wOHhk lsrSu i|yd ;D;Sh uágfï mdGud,d mj;ajk rdcH" wrAO rdcH iy mqoa.,sl Wiia wOHdmk wdh;k wdjrKh jk mrsos iïÌKhla mj;ajk ,oS'
(6) fhdacs; moaO;sfha" m<uq udrA. .; o;a; /ia lsßfï tallh fldïIka iNd fjí wvõh
yryd yªkajd oS we;' ^fuu tallh PHP iy MySql jeks õjD; uq,dY% uDÿldx. Ndõ;d lrïka ixjrAOkh lrk ,o" mßmd,k ldrAh uKav,h ms<sn|j f;dr;=re talrdYs lsßu" .nvd lsßu iy jdrA;d lsßu i|yd jqjls'&
45
21 úYajúoHd, úY%du jegqma wruqo,
1978 wxl 16 orK úYajúoHd, mkf;a 97 j.ka;sh wkqj cSj .Kl úfYaI«hskaf.a ksrAfoaY u; iy úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfÉ wkque;sfhka úYajúoHd, wrA:idOl wruqo,g odhljk uqo,ska fldgila õY%du wruqo,g fhdod .ksñka úYajúoHd, õY%du wruqo,a l%uh msysgqùug lghq;= lrk fhosKs' ta wkqj úYajúoHd, fiajlhskayg úYajúoHd, w¾:idOl wruqo,g wu;rj úY%du wruqo,la ia:dms; lsrSu i|yd tjlg isá .re wOHdmk yd Wiia wOHdmk wud;H rspâ m;srK uy;df.a fhdackdj 1999 ud¾;= 24 osk mej;s leìkÜ /iaùfïoS wkqu; lrk ,oS' ta wkqj 1999 cQks 10 oske;s fldñIka iNd pl%f,aL wxl 747 u.ska 1999 iema;eïn¾ 01 osk isg úYajúoHd, úY%du wruqo, ia:dms; lrk ,oS'
idudcsl;ajh
• 1999 iema;eïn¾ 01 oskg fiajfha kshq;= ishˆu iaÓr fiajhlhska yg Tjqkaf.a leue;a; u; wruqof,a idudcsl;ajh ,nd.ekSug yels jQ w;r 1999 iema;eïn¾ 01 oskg miq fiajhg ne÷kq ishˆu fiajlhskayg w¾:idOl wruqof,a idudcsl;ajh ,nd.eksu wksjd¾h úh'
• 1999 iema;eïnrA 01 jk oskg fiajfha kshq;= õY%du wruqo,g leue;a; m< l< fiajlhska yg w¾:idOl wruqo,a fYaIfhka 40] la miq.sh fiajd ld,fha j.lsï imqrd .eksu i|yd úY%du wruqo,g udre lsrSu wksjd¾h úh' wkd.; fiajd ld, j.lSï wdjrKh lsrSu i|yd ta wkqj w¾:idOl wruqo, i|yd fiajHhd úiska odhl jk 15] bmehqï j,skaa 8] la merKs iy kj idudcslhka fomsrsiu fjkqfjka úY%du jegqma wruqo,g ner l< hq;= w;r b;sß 7] wrA:idOl wruqo,g nerlrkq ,efí'
jrm%ido
• õY%du wruqof,a idudcslhka jir 20la fyda jeä fiajd ld,hla iïmQ¾K lr õY%du .kafka kï ^wOHhk ldrAhuKav,hg wjqreÿ 65 oS;a wkOHhk ldrAhuKav,h wjqreÿ 55 fyda 60 olajd fyda ta w;r oS ;a h' & ;u cSú; ld,h mqrd udisl úY%du jegqmla ysñfõ'
• fiajlhd úiska iïmQ¾K lrk ,o uqˆ fiajd ld,h i|yd wjika jrg f.jkq ,enQ jegqm wkqj õY%du jegqm .Kkh lrkq ,nhs' ta wkqj wjqreÿ 55 ka úY%du .kakd fijlhka yg j¾Ihlg 1] lao wjqreÿ 60 ka úY%du .kakd whg 1'2] lao wjqreÿ 65 ka úY%du .kakd whg 1'4] lao hk wkqu; wkqmd;hg h' wkOHhk ldrAhuKav,fha fiajlfhl= wjqreÿ 55 oS õY%du hd yels kuq;a wjYH mrsos wjqreÿ 60 olajd fyda ta w;r ld,hla fiajh lrhs kï Tyqg õY%du jegqma Bg wod,j f.jkq ,efí'
• úY%dñlhd ñh.sh fyd;a ld,;%hdg úY%du jegqfmka 50] la f.jkq ,efí' jhi 18 g wvq orejka isà kï jhi 18 iïmQ¾K jkf;la orejka w;r b;srs 50] iufia f.jkq ,efí'
• jir 20 la fiajd ld,hla iïmQ¾K lr fkdue;s fiajlhka yg Tjqka fiajfhka úY%du .kakd wjia:dfõ oS ;u .sKqfï nerg we;s fYaIh wod, fmd,sho iu.ska f.jkq ,efí'
• jir 20 l fiajd ld,hla iïmQ¾K lsrSug fmr fiajfha fhoS isák ld,h ;=,oS wNdjhg m;ajk wújdyl fiajlhkaf.a .sKqfï we;s fYaIh Tyqf.a$wehf.a <Õu {d;shd fj; f.jkq ,efí'
md,kh iy l<ukdlrKh
úYajúoHd, úY%du jegqma wruqof,a l<ukdldrs;ajh iy md,k jHqyh bosrsfhaoS jvd;a Yla;su;a iy úêu;a lsrSug fhdackd õh' ta wkqj úYajúoHd, úY%du jegqma fhdackd l%uh kshdukh lsrSu" mrsmd,kh iy l<ukdlrKh i|yd kshudj,shla flgqïm;a lsrSu i|yd lñgqjla m;a lsrSug fldñIka iNdj ;SrKh lrk ,o w;r l,ska l,g úY%du jegqma fhdackd l%ufha ls%hdldrlï iudf,dapkh lsrSu i|yd WmfoaYk uKav,hla m;a lsrSug o fldñIka iNdj ;SrKh lrk ,oS' ú.Kkh lsrSu i|yd ú.Kldêm;s fj; ,nd oSug wruqof,a jd¾Isl .sKqu ms<sfh, lrk ,oS' rdcH kS;s rS;s m%ldr j wdfhdack isÿ ù we;'
46
uQq,H idrdxYh
úY%du jegqma අරමද - úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj
2008 2009 2010 2011 2012 1 idudcsl;ajh
ls%hdldrS idudcslhska 6,073 6,883 7,282 7,588 8,167
wlS%h idudcslhska 968 1,080 1,363 1,503 1,778
uq¿ idudcslhska 7,041 7,963 8,645 9,091 9,945
2 m%;s,dN f.ùñ lrk idudcslhska 67 82 89 113 121
3 wruqof,a fYaIh ^rems'ï,s'&
idudcslhskaf.a odhl wruqo, 1052 1330 1633 1958 2432
õY%dñlhskaf.a wruqo, iy ixõ;h 117 164 201 278 299
1169 1494 1833 2236 2731 4 iuia; wdfhdackh ^rems'ï,s'& 1117 1392 1679 2000 2454
5 iuia; wdfhdack wdodhu ^rems'ï,s'& 146 208 213 224 236
6 wdodhï nÿ ^rems'ï,s'& 15 21 21 22 20
7 wdfhdackh u; jdrAIsl m%;s,dN wkqmd;h ^]&
13% 15% 13% 11% 10%
8 idudcslhkag m%ldYs; fmd<S wkqmd;h 12% 13% 11.5% 8% 9%
9 úY%du jegqma f.ùu ^rems'ï,s'& 8 12 12 17 17
wruqof,a j¾Okh
rem
s ñ,
s
úY%du jegqma f.ùu
rem
s ñ,
s
rem
s ñ,
s
wdfhdack wdodhu
ia:djr ;ekam;=
NdKavd.dr í,am;a
NdKavd.dr ne֕lr
wdodhï õYaf,aIKh 2012 NdKavd.dr ne÷ïlr
ia:djr ;ekam;=
47
22. úYajúoHd, w¾:idOl wruqo,
1978 wxl 16 orK úYaj úoHd, mkf;a 89 - 96 j.ka;s hgf;a úYaj úoHd, m%;smdok fldñIka iNdj u.ska ia:dms; lrk ,o úYajúoHd, fiajl w¾:idOl wruqo, úYaj úoHd, fiajlhkaf.a úY%du osúh iqrÌs; lrk ie,eiauls' jvd;a M,odhs l<uKdldÍ;ajh ;=,ska úY%du hk fudfydf;a fyda fiajh wjikajk úgoS idudcslhka i|yd jvd;a fyd| m%;s,dN ,nd oSu úYaj úoHd, w¾:idOl wruqof,a wruqKhs' wruqof,a idudcslhka Tjqkaf.a jegqfmka 10] lao fiajd fhdaclhd úiska idudcslhdf.a jegqfmka 15] lao odhl uqo,a f,i f.jkq ,efÄ' jrm%ido fiajlhd úY%du hdfñoS fiajl w¾:idOl wruqo,a fYaIh úY%du m%;s,dNhla f,i ysïùu'
rcfha fiajlhkayg l%shd;aul lrk wdmod Kh, jdyk Kh yd mrs.Kl Kh i|yd wjYH jk wem myiqlï f,i wruqo,a fYaIh fhdod.; yel'
idudcslhkag ;u .sKqfï nerg we;s wruqo,a fYaIfhka 65] olajd Kh uqo,a ,nd .; yel'
úYaj úoHd, wdpd¾h uKav,hg yd wfkl=;a úYajúoHd, fiajlhskayg Wiia wOHdmk lghq;= i|yd rcfha YsIH;aj u; úfoaY .;ùfñ oS Wiia wOHdmk wdh;kj, we;s wem ne÷ïlr i|yd wruqo,a fYaIh fhdod .; yel'
uQ,H idrdxYh úYajúoHd, wrA:idOl wruqo,
úYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj
2007 2008 2009 2010 2011 2012 1. සාමාජකතව
ක;ාාරවසාමාජක 26,111 26,143 27,450 27,368 27,892 28,291
අකරsවසාමාජක 5,404 5,385 5,348 5,321 5,288 5,272 2. පර7තදාා ෙගවව
පරරතදාාවෙගතවවදවසසංාúත 2,071 2,544 2,302 2,847 2,663 2,349
පරරතදාාවෙගවව(ර' ම') 604.4 866.9 961.3 1,002.0 997.2 1,031.0 3. අරමෙෙවෙ ෙශ (ර' ම') 12,433.2 13,761.3 15,515.1 16,906.6 18,502.0 20,832.0 4. ෙපොදවසසංච (ර' ම') 156.5 162.5 49.4 74.8 123.7 391.0
5. ෙපොළවඅඅපාචවස මැව ෙ ෙශ (ර' ම') - - - 136.9 281.6 -
6. තරශව තවද ා දකවවමදව (ර' ම') 1,139.9 695.1 640.1 708.8 858.8 784.0
7. සමසචවආෙෝජව (ර' ම') 9,028.9 9,955.6 11,350.5 12,547.0 13,582.0 15,682.0
8. සමසචවආෙෝජව ආාමව (ර' ම') 978.3 1,189.0 1,627.4 1,553.8 1,560.6 1,762.0
9. ආාව ද (ර' ම') 97.8 120.7 162.7 155.3 124.8 141.0
10. ආෙෝජවවමච තාරවපතදාාවඅඅපාචව(%) 10.84% 12.12% 14.34% 12.38% 11.50% 11.3%
11. සාමාජකන පරවාශචවෙපොොවඅඅපාචව(%) 10.5% 12% 15.5% 10.5% 11.0% 11.0%
48
23. 2012 j¾Ifha oS ksl=;a lrk ,o fldñIka iNd pl%f,aL iy wdh;ksl pl%f,aL ,sms
1978 wxl 16 ork õYajõoHd, mk; uÕska iy wod, rdcH wdh;k õiska lrk ,o uÕ
fmkaõï m%ldr jegqma, n|jd .eksfï mrsmdá" fiajl ixLHd iy ta iïnkaO lreKq ms<sn|j" úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ iy Wiia wOHdmk wdh;k j, ukd l%shdldß;ajh wruqKq lr f.k iudf,daÑ; jrAIfhaoS" my; i|yka fldïIka iNd pl%f,aL iy wdh;k pl%f,aL ksl=;a lrk ,oS'
(1) fldñIka iNd pl%f,aL
pl%f,aL wxlh fldñIka iNd pl%f,aL kduh
pl%f,aL oskh
973 2012 whjeh fhdackd m%ldr rdcH ixia:d" jHjia:dms; uKav, iy jHdmD;s ldrAh uKav, i|yd ,ndfok oSukd ixfYdaOkh lsßu
04.01.2012
974 õYajõoHd, moaO;sfha wkOHhk ldrAh uKav,fha ;k;=re j, mqrmamdvq msrõu
04.01.2012
975 2012 whjeh fhdackd m%ldr õYajõoHd, ldrAh uKav,fha jegqma ixfYdaOkh lsÍu
13.01.2012
976
úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdfõ iy Wiia wOHdmk wdh;k i|yd jk wdh;k ix.%yfha III jk mßÑf–ofha 18:12:1 jk m%ldr fiajlhka m;a lsßu i|yd wkque;sh ,nd .eksu
12.03.2012
977 úYajúoHd, õiska mj;ajk ,o wNHka;r õNd. i|yd f.ùfï moku
14.03.2012
wdodhï uq,dY%
neÿïlr
ia:djr ;ekam;=
fjk;a
wdfhdack wdodhu neÿïlr
ia:djr ;ekam;=
fjk;a
wruqof,a j¾Okh
rem
s ì
,sh
k
wdmiq f.ùï
wdm
iq f
.j
q ixL
Hdj
wdmiq f.jq ixLHdj wdmiq f.jq uqo, ^rems ñ,shk&
rem
s ñ
,sh
k
49
pl%f,aL wxlh fldñIka iNd pl%f,aL kduh
pl%f,aL oskh
978 m%:u Wmdê wfmaÌlhkaf.a ,l=Kq iy fY%aKs kej; mÍÌd lsßu i|yd úê úOdk'
09.04.2012
979 wka;rA úYajúoHd, Wm-md,ljrekaf.a jD;a;sh iï;s iy úYajúoHd, m%;smdok fldñIka iNdj w;r ldrAïl wdrjq, ms<sn|j fíreïlrK õksYaph l%shdjg kexùu
09.04.2012
980 mß>kl ;dlaIK WmfoaYl ;k;=r ^õfYaI wjYH;d& ^ldhsl
iy/fyda oDYH wdndO iys; whÿïlrejka i|yd muKla n|jd .eksfï mrsmdáh &
16.04.2012
981 úYajúoHd, õiska mj;ajk wNHka;r õNd. i|yd f.õfï moku 23.04.2012 982 f;aßï lïgq idudcslhka i|yd .dia;= f.õï 30.04.2012
983 jev m%OdkS ;k;=re ^hka;%/w;=re weïKqu/fmd;a ne|Su& by, fYa%Ksh i|yd n|jd .eksfï mrsmdáh
04.05.2012
984 mqia;ld, iydhl ;k;=r III fYa%KSh, II fY%aKsh, I fYa%Ksh, udKav,sl iyldr/mqia;ld, fiajd iy f–HIaG udKav,sl iyldr/ mqia;ld, fiajd i|yd n|jd .eksfï mrsmdáh
08.05.2012
985 2012 whjeh fhdackd ^jegqma& m%ldr wxl 30(1) l<ukdlrK fiajd pl%f,aLh u; mokïj õYajõoHd, ldrAh uKav,fha jegqma õIu;d m%;sfYdaOkh lsrSu'
15.05.2012
986 WmlrK ldrAïl ;k;=r, III fY%aKsh iy m%jrAOk fY%aKs i|yd n|jd .eksfï mrsmdáh 16.05.2012
987 YdßÍl wOHdmk WmfoaYl ;k;=r III fY%aKsh i|yd n|jd .eksfï mrsmdáh
16.05.2012
988 kegqï yd kdgHlrK mSGh iy ix.S; iy oDYH l,d msGh i|yd WmfoaYl ;k;=re i|yd n|jd .eksfï mßmdáh
24.05.2012
989 wOHlaIl ;k;=r/ie,iqï iy wOHlaIl/há;, myiqlï ixjrAOkh - 2012.06.01 i|yd n|jd .eksfï mámdáh
29.05.2012
990 wOHhk ksjdvq ,nd isák wOHhk ldrAh uKav,fha iudcslhka i|yd mrAfhaIK oSukd f.õï
31.07.2012
991 f;aßï lïgqfõ fiajh lsßu i|yd m;a lrk ,o fldïIka iNd ksfhdacs;hka
06.08.2012
992 2003.09.09 oske;s wxl 830 ork fldïIka iNd pl%f,aLh m%ldr f.jk ,o mdGud,d .dia;= m%;s f.ùu
23.08.2012
993 l%Svdx.k iydhl ;k;=r – my< fYa%Ks iy by, fY%aKs i|yd n|jd .eksfï mrsmdáh
30.08.2012
994 mßjdi ld,fha miqjk fiajlhkaf.a iqy| udreùï 26.09.2012
995 cd;Hka;r m%ó;Ska iuÕ .e<mSu i|yd wd.Kk Wmdê jrA.SlrKh lsßu
28.09.2012
996 f–HIaG lÓldpdrAh ;k;=re II fY%aKsh ^ffjoH/oka; ffjoH& iy
^ffjoH fkdjk/oka; ffjoH& i|yd n|jd .eksfï mrsmdáh 09.10.2012
997 ixhqla; oSukd f.ùu 21.12.2012
50
wdh;k pl%f,aL
,sms wxlh wdh;k pl%f,aL ,sms kduh oskh
01/2012 õYajõoHd, fiajlhka i|yd õfYaI w;a;sldrlï f.õu 04.01.2012
02/2012 mßjdi lÓldpdrAhjre iy f–HIaG lÓldpdrAhjre - iDcq n|jd .eksï - i|yd õfoaY mYapd;a Wmdê wOHhk lghq;= i|yd uq,H iydh
17.01.2012
03/2012 n|jd .eksfï mámdáfha 4 jk ldKavh hgf;a lÓldpdrAh ^mßjdi& m;a lsrSu'
18.01.2012
04/2012 .d,af,a isg bªjr olajd jk ÿïßh udrA.h ms<silr lsßu fya;=fjka ÿIalr;djkag uqyqKmdk rdcH fiajlhka i|yd iyk ie,isu
27.01.2012
05/2012 we;eï jD;a;sh iï;s õiska lrk ,o jD;a;sh iï;s l%shdldrlï 22.02.2012
06/2012 iyldr f,aLldêldß ^mqia;ld, fiajd& iy iyldr f,alï/ iyldr f,aLldêldß ^kS;S yd m%f,aLk& ;k;=re Wiia lsßu
30.03.2012
07/2012 ndysr lÓldpdrAh ldrAh uKav,fha f.õï iy .uka õhoï 16.04.2012
08/2012 m%dfhda.sl mqyqKq i|yd fmdÿ wdh;k fj; mqyqKqjkakka wkqhqla; lsßu
23.04.2012
09/2012 lÓldpdrAh ^mßjdi& iy f–HIaG lÓldpdrAhjre ^iDcq n|jd .eksu& i|yd õfoaYhkays oS mYapd;a Wmdê wOHhk i|yd uq,H iydh
15.05.2012
10/2012 we;eï jD;a;sh iï;s õiska isÿ lrk ,o jD;a;sh iï;s l%shdudrA.
21.05.2012
11/2012 jD;a;sh iï;s l%shdudrA. 30.05.2012 12/2012 ks, weªï ueisu i|yd .dia;= 19.06.2012
13/2012 2012 - whjeh fhdackd m%ldr rdcH ixia:d, ia:dms; uKav, iy jHdmD;s ldrAh uKav,fha oSukd ixfYdaOkh
23.07.2012
14/2012 2012 - rduidka iufha oSs õfYaI ksjdvq ,ndoSu 24.07.2012 15/2012 õYajõoHd,hl Wml=,m;s i|yd wod, jegqma iy oSukd 17.09.2012 16/2012 mSGdêm;sjrfhl= f;dard .ekSu 30.10.2012
(1) wdh;k pl%f,aL ,sms
51
õYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj 2012 foieïnrA 31 oskg fYaI m;%h
2012
2011
remsh,a
remsh,a
j;alï
cx.u fkdjk j;alï
foam, mssrsh; iy WmlrK 545,594,270
561,402,047
wdfhdack
34,876,495
35,039,813
580,470,765
596,441,860
cx.u j;alï
f;d.
3,668,369
4,209,635
fj<| yd wfkl=;a ,eîSï 63,757,518
37,341,873 bosrshg l< f.ùï iy ;ekam;= 3,383,369
2,239,413
uqo,a yd uqo,a iudk oE 6,104,707
14,755,811
76,913,961
58,546,732
uq j;alï
657,384,726
654,988,593
ialkaOh iy j.lSï
taldnoaO wruqo,
õ,ïNS; mzd.aOk ,eîï 27,441,758
41,006,818
õhoï fkdjQ mzd.aOk mzodk 4,066,949
6,493,386 ia:djr j;alï mqkre;a:dmkh yd jevs oshqKq lsrSfï mzodk 1,126,076
2,616,135
j;alï mz;Hd.k w;srsla;h
509,313,767
509,313,767 r|jd.kakd ,o w;srsla;h (W!K;djh) (22,137,450)
(29,455,544)
519,811,100
529,974,562
cx.u fkdjk j.lSï
mrAfhaIK wruqo,
18,947,759
17,976,407
õfoaY wdOdr jHdmD;s -
2,344,720
õfYaI wruqo,
9,881,435
8,222,781 õYajõoHd, YsIH;aj wruqo, 18,258,844
18,334,472
õYzdu mz;s,dN ioyd fjka lsrSï 35,696,924
38,014,686
82,784,961
84,893,066
cx.u j.lSï
õYajõoJd, iy Wiia wOHdmk wdh;k ioyd l< hq;= f.ùï 42,136,386
22,166,423
fj<o iy wfkl=;a f.ùï 7,892,499
8,684,565 l,a nÿ- YSz ,xld urApkags 4,386,659
8,773,332
;ekam;+
373,119
496,645
54,788,664
40,120,965
uq ialkaOh iy j.lSï 657,384,726
654,988,593
w;aika lf<a uydpdrAh tia' tia' tï' fla' fla' ysrsUqfrA.u iNdm;skS
w;aika lf<a wdrA ta'hq' rKùr .KldèldrS
52
(2) wdh;k pl%f,aL ,sms
õYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj foieïnrA 31 oskg wjika jQ jrAIh i|yd wdodhï úhoï mzldYh -
2012
2011
remsh,a
remsh,a
wdodhï
rcfha mzodk
mqkrdjrA;k ,eîï 1,085,874,583
640,903,460 ia:djr j;alï mqkre;a;dmkh yd jeäoshqKq lsrSu 9,490,059
11,317,941
lzulaIh lrk ,o m%d.aOk wdOdr 22,991,495
9,221,251
ol=Kq wdishdkq õYajõoHd,h ioyd odhl;ajh 70,359,281
28,641,193
oekqu jeâ oshqKQ lsßu iy wdh;ksl ixjrAOk ioyd mzd.aOk mzodk 398,514,723
440,534,432
uq rcfha mzodk 1,587,230,141
1,130,618,276
wfkl=;a wdodhï 19,739,390
12,003,005
1,606,969,531
1,142,621,281
wvq l<d: õhoï
fiajl fõ;k 112,104,960
104,030,831
.uka õhoï 1,419,918
789,776 iemhqï
10,896,944
8,422,527
kv;a;= fiajd 7,383,341
4,133,947 .sõiqï.; fiajd ioyd õhoï 22,421,462
19,607,399
fjk;a jrA;k õhoï 36,269,554
26,191,382 mqkre;a:dmk õhoï 9,490,059
11,317,941
ia:djr j;alï laIh ùï 22,991,495
19,279,652 YsIH uQ,HdOdr 384,860,380
483,898,368
õYajõoHd,/Wiia wOHdmk wdh;k ioyd uq,HdOdr 993,956,286
469,175,624
1,601,794,400 1,146,847,447
w;srsla;h /(W!k;djh) 2012 jrAIh ioyd
5,175,131
(4,226,165)
53
õYajúoHd, m%;smdok fldïIka iNdj foieïnrA 31 oskg wjika jQ jrAIh uqo,a mzjdy mzldYh -
2012 remsh,a
2011 remsh,a
fufyhqï lszhdldrlï ;=<ska uqo,a m%jdyh
fufyhqï w;srsla;h /(W!k;djh)
5,175,131
(4,226,165)
.e,mSï
laIh ùï
22,991,495
19,279,652 mdrsf;daIs;h ioyd fjka lsrSï
3,610,826
11,440,386
ia:djr j;alï õlsKSfuka ,o ,dNh/mdvqj
1,442,719
(900,466) fmd<S õhoï
912,773
912,773
lzulaIh lrk ,o m%d.aOk wdOdr
(22,991,495)
(20,539,192) lzulaIh lrk ,o mqkre;a:dmk wdOdr
(9,490,059)
-
fufyhqï w;srsla;h /(W!k;djh)
1,651,390
5,966,988
ldrl mzd.aOkh fjkia ùu
f;d.j, jeäs õu 541,266 (2,350,962) Kh.e;shkaf.a jeäùu
(26,415,645)
6,755,474
bosrshg l, f.ùïj, jeä ùu
(1,143,956)
(379,241) Wiia wOHdmk wdh;kj,g f.õh hq;= õhoï jeäùu
19,969,963
2,113,399
fj<o Kh ysïhkaf.a wvqùu
(792,067)
(4,006,058) ;ekam;= j, my< hdu
(123,526)
209,630
fufyhqï lszhdldrlï j,ska Wmhk ,o uqo,a
(6,312,574)
8,309,230 mdrsf;daIs; f.ùï
(3,785,625)
(7,505,093)
fmd<S f.ùï
(912,773)
(912,773) fufyhqï lszhdldrlï j,ska ,o Y=oaO uqo,a mzjdyh
(11,010,973)
(108,636)
wdfhdack lszhdldrlï j,ska ,o Y=oaO uqo,
foam, msrsh; yd WmlrrK ï,g .ekSï
(8,626,436)
(7,298,950)
ia:djr j;alï bj;a lsrSu
-
2,103,800 ia:djr ;ekam;= u; wdfhdack
163,318
(2,336,749)
wdfhdack lszhdldrlï ioyd fho jq Y=oaO uqo,a mzjdyh
(8,463,118)
(7,531,899)
uq,H lszhdldrlï j,ska ,o Y=oaO uqo,
m%d.aOk wdOdr ,eîï
8,000,000
2,000,000
mqkre;a:dmk wdOdr ,eîï
7,000,000
3,500,000 mrAfhaIK wruqo,aj, jeä ùu
971,352
541,666
jdyk i|yd l,a nÿ f.ùu
(4,386,668)
(4,386,668) õfoaY wdOdr jHdmD;s j,ska ,eîï/f.ùï
(2,344,720)
118,463
õfYaI ldrAhhka ioyd wruqo,a ,eîï $ f.ùñ
1,658,654
1,044,364 YsIH;aj wruqo,a ,eîï
(75,628)
2,241,895
uq,H lszhdldrlï j,ska ,o Y=oaO uqo,
10,822,989
5,059,720
Y=oaO uqo,a mzjdyh
(8,651,103)
(2,580,817)
01.01.2012 oskg uqo,a fYaIh
14,755,811
17,336,628 31-12-2012 oskg uqo,a fYaIh
6,104,707
14,755,811
igyk 1 ,xld nexl=j-2323284
(89,970,566)
8,879,569
,xld nexl=j – õfoaY jHdmD;s
277,940
277,940 ,xld nexl=j – úYajúoHd, YsIH;aj wruqo,
5,797,333
5,598,302
,xld nexl=j .sKqï wxl 2323284 fj; lrk ,o tla osk ;ekam;=
90,000,000
6,104,707
14,755,811