u ngai sak's (cld chairperson) speech on mrtv

7
Moe1 csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESifhpyfvsOf;í csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESifhpyfvsOf;í csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESifhpyfvsOf;í csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESifhpyfvsOf;í csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESifhpyfvsOf;í jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdefYcGef; jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdefYcGef; jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdefYcGef; jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdefYcGef; jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdefYcGef; av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkY cifAsm; ..... av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkY cifAsm; ..... av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkY cifAsm; ..... av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkY cifAsm; ..... av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkY cifAsm; ..... wk d if ;&if ;om;jynf ol taygif ;wd k Y tm;vH k ; r*F vmygvd k Y ½d k aopG mEI wf cG ef ;quf otyf ygw,f / uRefawmfuawmh csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf OuúXOD;idkifqmcfhjzpfygw,f/ uRefawmfh taeeJ Y csif ;'D rd k ua&pD tzG J Y csKyf ygwD &J Url 0g'oabmxm;a&S Uvk yf ief ;pOf rsm;ud k wif jyoG m;rS mjzpf ygw,f / wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; ..... wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; ..... wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; ..... wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; ..... wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; ..... csif ;vl rsKd ;wd k Y [m e,f csJ Ut*F vd yf wk d Y vuf atmuf rusa&muf rD uud k ,f h uH Mur® mud k ,f zef wD ;NyD ;rd rd wd k Y e,f ajra'oud kvG wf vyf Nid rf ;csrf ;pG mpD rH tk yf csKyf cJ h MuwJ hvl rsK d ;jzpf ygw,f / e,f cs J Ut*F vd yf vuf atmuf ud k usa&muf wJ h tcgrS m csif ;awmif wef ;a'oOya' (The Chin Hill Regulations-1896) jyXmef ;í csif ;awmif wef ;a'oud ktk yf csKyf cJ h ygw,f / atmif qef ;tuf wvD pmcsKyf t& awmif wef ;a'orS m aexk d if MuwJ h ucsif ? csif ;? &S rf ; pwJ h wd k if ;&if ;om;vl rsK d ;rsm;[m Armwk d if ;&if ;om;rsm;eJ Y twlvG wf vyf a&;,l oih f r,l oih f ud pö ay:ayguf vmcJhygw,f/ zqyvacgif;aqmifrsm;eJY AdkvfcsKyfatmifqef;OD;aqmifwJh udk,fpm;vS,frsm;eJY csif;? ucsif ?&S rf ;acgif ;aqmif rsm;[m tjyef tvS ef aqG ;aEG ;cJ h MuNyD ; jynf axmif pk jref rmEd k if iH awmfzG J Y pnf ;wnf aqmuf a&;twG uf (12-2-1947)&uf aeY rS m yif vH k pmcsKyf ud k vuf rS wf a&;xk d ;cJ h Muygw,f / ,aeY jynf axmif pk or® wjref rmEk d if iH vd k Y ac:wJ h jynf axmif pk jref rmEd k if iH awmf [m csif ;? ucsif ? &S rf ;ES if hAd k vf csKyf atmif qef ;OD ;aqmif wJ h Armtpk d ;&ud k ,f pm;vS ,f wk d Y u vuf rS wf a&;xk d ;wJ h yif vH k pmcsKyf u ae arG ;zG m;oef Y pif ay;vd k uf wmjzpf ygw,f / ord k if ;0if yif vH k pmcsKyf ud k vuf rS wf a&;xk d ;cJ h wJ h csif ;wk d if ;&if ;om;wk d Y [m jynf axmif pk jref rmEd k if iH awmf ud kyl ;wG J wnf axmif ol rsm;jzpf wJ h twk d if ; jynf axmif pk or® wjref rmEd k if iH awmf wnf wH h cd k if NrJ a&;twG uf t"d uwm0ef &S d wJ hvl rsKd ;wpf rsKd ;jzpf wJ h taMumif ; azmf jyvd k ygw,f / wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; .... wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; .... wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; .... wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; .... wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; .... wd k if ;&if ;om;vl rsK d ;acgif ;aqmif rsm;u arQmf rS ef ;cJ h MuwJ h yif vH k pmcsKyf yg tES pf om&rsm;ud k 1947ck ES pf zG J Y pnf ;tk yf csKyf yH k tajccH Oya'rS mvnf ;aumif ;? 1974ck ES pf ? jynf axmif pk qd k &S ,f vpf or® w 2^odkY

Upload: chin-league-for-democracy

Post on 09-Apr-2017

190 views

Category:

News & Politics


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

1csif;'Drd kua&pDtzG J YcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESif hpyfvsOf;ícsif;'Drd kua&pDtzG J YcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESif hpyfvsOf;ícsif;'Drd kua&pDtzG J YcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESif hpyfvsOf;ícsif;'Drd kua&pDtzG J YcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESif hpyfvsOf;ícsif;'Drd kua&pDtzG J YcsKyf\rl0g'oabmxm;vrf;pOfESif hpyfvsOf;í

jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdef YcGef;jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdef YcGef;jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdef YcGef;jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdef YcGef;jrefrmh½kyfjrifoHMum;^a&'D,dk rSa[majymaomrdef YcGef;

av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk Y cifAsm; .....av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk Y cifAsm; .....av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk Y cifAsm; .....av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk Y cifAsm; .....av;pm;&ygaom wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk Y cifAsm; .....

wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYtm;vHk; r*FvmygvdkY½dkaopGm EIwfcGef;qufotyfygw,f/

uRefawmfuawmh csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf OuúXOD;idkifqmcfhjzpfygw,f/ uRefawmfh

taeeJYcsif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfygwD&JU rl0g'oabmxm;a&SUvkyfief;pOfrsm;udk wifjyoGm;rSmjzpfygw,f/

wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; .....wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; .....wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; .....wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; .....wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; .....

csif;vlrsKd;wdkY[m e,fcsJUt*FvdyfwkdYvufatmuf rusa&mufrDu udk,fhuHMur®mudk,f

zefwD;NyD; rdrdwdkYe,fajra'oudk vGwfvyfNidrf;csrf;pGm pDrHtkyfcsKyfcJhMuwJh vlrsKd;jzpfygw,f/ e,fcsJUt*Fvdyf

vufatmufudkusa&mufwJhtcgrSm csif;awmifwef;a'oOya' (The Chin Hill Regulations-1896)

jyXmef;í csif;awmifwef;a'oudk tkyfcsKyfcJhygw,f/

atmifqef;tufwvDpmcsKyft& awmifwef;a'orSm aexkdifMuwJh ucsif? csif;? &Srf;

pwJhwdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;[m Armwkdif;&if;om;rsm;eJYtwl vGwfvyfa&;,loihfr,loihfudpöay:ayguf

vmcJhygw,f/ zqyvacgif;aqmifrsm;eJY AdkvfcsKyfatmifqef;OD;aqmifwJh udk,fpm;vS,frsm;eJY csif;?

ucsif? &Srf;acgif;aqmifrsm;[m tjyeftvSefaqG;aEG;cJhMuNyD; jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf zGJYpnf;wnf

aqmufa&;twGuf (12-2-1947)&ufaeYrSm yifvHkpmcsKyfudkvufrSwfa&;xkd;cJhMuygw,f/

,aeYjynfaxmifpkor®wjrefrmEkdifiHvdkYac:wJh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf[m csif;? ucsif?

&Srf;ESifh AdkvfcsKyfatmifqef;OD;aqmifwJh Armtpkd;&udk,fpm;vS,fwkdYu vufrSwfa&;xkd;wJhyifvHkpmcsKyfu

ae arG;zGm;oefYpifay;vdkufwmjzpfygw,f/

ordkif;0ifyifvHkpmcsKyfudk vufrSwfa&;xkd;cJhwJh csif;wkdif;&if;om;wkdY[m jynfaxmifpk

jrefrmEdkifiHawmfudk yl;wGJwnfaxmifolrsm;jzpfwJhtwkdif; jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHawmfwnfwHhcdkif

NrJa&;twGuf t"duwm0ef&SdwJh vlrsKd;wpfrsKd;jzpfwJhtaMumif; azmfjyvdkygw,f/

wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; ....wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; ....wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; ....wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; ....wdkif;&if;om;jynfoltaygif;wdk YcifAsm; ....

wdkif;&if;om;vlrsKd;acgif;aqmifrsm;u arQmfrSef;cJhMuwJh yifvHkpmcsKyfyg tESpfom&rsm;udk

1947ckkESpfzGJYpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'rSmvnf;aumif;? 1974ckkESpf? jynfaxmifpkqdk&S,fvpfor®w

2^odkY

Page 2: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

2jrefrmEkdifiHawmfzGJYpnf;yHktajccHOya'rSmvnf;aumif;? 2008ckESpf? jynfaxmifpkor®wjrefrmEkdifiHawmfzGJY

pnf;yHktajccHOya'rSmvnf;aumif;? xnfhoGif;jyXmef;jcif;r&Sdao;wmawGY&ygw,f/ vGwfvyfa&;eJYtwl

aygufzGm;vmcJhwJh wkdif;&if;om;vufeufudkiftzGJYtpnf; rsm;eJYjynfwGif;ppf[m yifvHkpmcsKyfrSm

arQmfrSef;xm;cJhMuwJhppfrSefaom zuf'&,fjynfaxmifpk pepfrazmfaqmifEdkifjcif;? wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;

udk,fydkifjyXmef;cGihfr&Sdjcif;? wkdkif;&if;om;vlenf;pkwdkYtm; vTrf;rkdtEdkif,lrIrSumuG,fxm;wJh tmrcHcsuf

r&Sdjcif;wdkYaMumifh (67)ESpfMumjrihfcJhNyDjzpfygw,f/

'gaMumifhjynfaxmifpkwnfwHhckdifNrJa&;? wkdif;&if;om; pnf;vHk;nDnGwfrI ydkrdkcdkifNrJa&;?

jynfwGif;ppfcsKyfNidrf;a&;ESifhtrsKd;om;jyefvnfoihfjrwfa&;twGuf wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm; wef;wlnDrQ

rI&SdwJhzuf'&,f jynfaxmifpkpepfwnfaqmufa&;? wkdif;&if;om;vlrsKd;pktm;vHk; udk,fydkifjyXmef;cGihf

&&Sda&;[mr&Sdrjzpftaumiftxnfazmfaqmif&Guf&rnfhvdktyfcsufjzpfygw,f/ zuf'&,fjynfaxmifpkpepf

rwnfaqmufEdkifao;oa&TU jynfwGif; ppfcsKyfNidrf;Edkifrnfr[kwfbJ wkdif;&if;om;vlrsKd;pkrsm;vuf0,frSm

udkk,fydkifjyXmef;cGihfr&&Sdao;oa&TU jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;r&&SdEkdifqkdwJh tcsuf(2)csufukd orkdif;oifcef;pm

&&SdcJhNyD;jzpfygw,f/

csif;'Drdkua&pDtzGJYtcsKyftaeeJY jynfwGif;ppfcsKyfNidrf;a&;? a&&SnfwnfwhhHwJhjynfwGif;

Nidrf;csrf;a&;? trsKd;om;jynfvnfoihfjrwfa&;twGuf zuf'&,fjynfaxmifpkpepfwnfaqmufa&;?

udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh&&Sda&;udk rl0'gtjzpfcsrSwfvQuf ygwDudkxlaxmifzGJYpnf;cJhygw,f/ 'ghtjyif csif;vlrsKd;

rsm;[m csif;jynfe,frSmomru jynfaxmifpkor®wjrefrmEdkifiHawmf tESHHYtjym;rSmjyefYusJaexkdifMuwJh

twGuf csif;wpfrsKd;om;vHk;udk udk,fpm;jyKNyD; csif;wpfrsKd;om;vHk;twGuf &yfwnf aqmif&GufEkdifzkdY?

Oya't& &ydkfifcGifhrsm;udk tjynfht0&&SdEdkifzkdY? jynfaxmifpk0iftjcm;wkdif;&if;om;rsm;eJYtwl jynfaxmifpk

wnfwHhcdkifNrJa&;twGuf vufwGJaqmif&GufEdkifzkdYcsif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfudk zGJYpnf; wnfaxmifcJhwm

jzpfygw,f/

csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf&JU rl0g'&nfrSef;csufrsm;udk taumiftwnfazmfwJhtcgrSm pdefac:rI

rsm;udk&ifqkdifausmfvTm;EdkifzdkY&J&ihfowåd&SdzkdYvdktyfwJhtwGuf csif;'Drkdua&pDtzGJYcsKyf&JU ygwDtvHoHk;yHkwpfyHk

udk teDa&mif? csif;jynfe,fESifhwuG jynfaxmifpkwnfaqmufa&;aqmif&GufwJhctcg Nidrf;csrf;jcif;?

½dk;om;jcif;? ajzmifhrwfwnfMunfjcif; vdktyfwJhtwGuf ygwD&JUtvH oHk;yHkESpfyHkudk tjyma&mif? oabmxm;

ajzmifhrSefjcif;? pifMu,fjcif;vdktyfwJhtwGuf csif;trsKd;om;a&;twGuf csif;trsKd;om;wpf&yfvHk; wpfvHk;

- 2 -

3^odkY

Page 3: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

3wpf0jzpfa&;ESihfwkdif;&if;om;pnf;vHk;nDnGwfa&;twGuf Mu,fjzLwpfvHk;eJYygwD&JUtvHudk azmfaqmifxm;

ygw,f/

'ghtjyif ygwD&JUtrSwfwHqdyfudk ygwD&JUtvHaemufcHta&mifay:rSm teDa&mifawmifZvyf

yef;oHk;yGihfeJY atmufcsif;iSuf tzkdtrESpfaumif,SOfwGJum a&SUokdYrsufESmrlvsuf xdyfrSm (Chin League

For Democracy Party)vdkY azmfjyxm;NyD;atmufajcrSm ygwDxlaxmifwJYckESpf 2014vdkYazmfjyxm;yg

w,f/ t"dyÜg,fuawmh wHqdyf&JUatmufcHta&mif[m ygwD&JUtvHta&mifudk udk,fpm;jyKNyD; awmifZvyf

yef;oHk;yGifh[m csif;awmifwef;rSm&SifoefyGihfvef;wJhyef;udk udk,fpm;jyKygw,f/ awmifZvyfyef;oHk;yGifh

uawmh vGwfvyfjcif;? w&m;rQwjcif;? wef;wlnDrQjcif;udk &nfnTef;ygw,f/ atmufcsif;iSufarmifESHu

csif;trsKd;om;wdkY&JU opömw&m;udk udk,fpm;jyKNyD; usm;? r? trsKd;om;? trsKd;orD;? wef;wl&nfwl

,SOfwJGvsuf csif;trsKd;om;a&;ESihfjynfaxmifpkwnfwHhcdkifNrJa&;twGuf opöm&Sd&SdBudK;yrf;aqmif&Gufrnf

qkdwJh t"dyÜg,fudkaqmifygw,f/

wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYcifAsm; ....

ygwD&JUrl0g' &nfrSef;csufrsm;udk qufvuf&Sif;jyvdkygw,f/

(1) ppfrSefwJhygwDpHk'Drdkua&pDpepfeJYtwl wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm; wef;wlnDrQrI&SdwJh ppfrSefwJh

zuf'&,fjynfaxmifpkpepfwnfaqmufa&;/

csif;vlrsKd;rsm;twGuf ppfrSefaom'Drdkua&pDpepf&&Sd½kHeJY rvHkavmufao;ygbl;/ yifvHk

pmcsKyfeJY yifvHkuwdu0wfrsm;t& ucsif? u,m;? u&if? csif;? Arm? rGef? &cdkif? &Srf; pwJhvlrsKd;rsm;

wef;wlnDrQwJh zuf'&,fjynfaxmifpkpepf wnfaqmufrSomvQif csif;vlrsKd;rsm;tygt0if wkdif;&if;om;

vlrsKd;tm;vHk;taeeJY Oya'jyKa&;? tkyfcsKyfa&;ESifh w&m;pD&ifa&;rSm wef;wlwJhvkyfydkifcGihf &&SdMurSm

jzpfygw,f/ wef;wlnDrQzdkYtwGuf wkdif;&if;om;vlrsKd;wpfrsKd;jzpfwJh ArmvlrsKd;[mvnf; wkdif;(7)wkdif;

tjzpfzGJUpnf;wnfaqmuf&rnfhtpm; jynfe,fwpfjynfe,ftjzpf zGJYpnf;wnfaqmufzkdYvdktyfrSmjzpfyg

w,f/

'hgtjyifcsif;rsKd;EG,fpkrsm;tMum;rSmvnf; rsKd;EG,fpkBuD;u rsKd;EG,fpki,frsm;udk vTrf;rdk;

tompD;&,lrIr&SdapzkdYwef;wlnDrQrIudk t"duazmfaqmif&rSmjzpfygw,f/ 'gaMumifhzGJYpnf;yHktajccHOya'

jyifqif&mrSm zuf'&,fjynfaxmifpkpepfeJYudk,fydkifjyXmef;cGihfudk rvGJraoGxnfhoGif;zkdYvkdtyfrSmjzpfygw,f/

'DvdkdxnhfoGif;a&;qGJEkdifzkdY csif;trsKd;om;todynm&Sif? twwfynm&Sifrsm;? jynfaxmifpktqihfvTwfawmfrSm

- 3 -

4^odkY

Page 4: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

4csif;vlrsKd;Oya'ynm&Sifrsm; tygt0ifwkdif;&if;om;vlrsKd;ynm&Sifrsm;yg0ifzkdYvdktyfygw,f/ 'gaMumifh

csif;vlrsKd;rsm;taeeJYvrf;azmuf ay;rnf? wHwm;aqmufay;rnf? ausmif;aqmufay;rnfqdkwJY uwd

u0wfrsm;udkarQmfudk;jcif;xuf wpfcsdefwnf;rSmzuf'&,fjynfaxmifpkpepf wnfaqmufa&;udkOD;pm;ay;

BudK;yrf;aqmif&Guf&rSmjzpfygw,f/ wHwm;aqmufjcif;? vrf;azmufjcif;tvkyf[m tpdk;&&JUrjzpfrae

vkyfaqmif&rnfhwm0efjzpfNyD; b,ftpdk;&wufwuf rvGJraoGvkyf&rnfhtvkyfjzpfwJhtwGuf zuf'&,f

jynfaxmifpkwnfaqmufa&;uom wkdif;&if;om;tm;vHk;twGuf ydkNyD;ta&;BuD;ygaMumif; wifjytyf

ygw,f/

(2) wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;tm;vHk;ESifhwl csif;vlrsKd;wkdYtaejzihf udk,fydkifjyXmef;cGifh&&Sda&;ESifh

rdrdwdkYuHMur®mudkvGwfvyfpGmzefwD;cGihf&&Sda&;/

t*Fvdyfvufatmufrusa&mufrD udk,fhMur®mudk udk,fzefwD;cGihf&SdcJhwJh csif;vlrsKd;wkdY[m

t*Fvdyfvufatmufusa&mufwJhtcg a'ocH? e,fcHtBuD;tuJrsm; cefYtyfNyD; a'o"avhxHk;wrf;

rsm;t& tkyfcsKyfcJhygw,f/ (12-2-1947)&ufaeYrSm csKyfqkdwJhyifvHkpmcsKyft& jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH

rSm vlrsKd;wpfrsKd;tjzpfyg0ifvmwJhtcg csif;awmifwef;a'oudk jynfe,fray;bJcsif;0daoowkdif;tqihf

udkomay;tyfcJhtwGuf csif;vlrsKd;wdkYEkdifiHa&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;vkyfydkifcGifhrsm;qHk;½IH;cJh&ygw,f/ 'Dvkd

vufvTwfqHk;½IH;cJh&wJh udk,fydkifjyXmef;cGihf? udk,fhuHMur®mudk,fzefwD;cGihfudk jyefvnf&&Sda&;twGuf

csif;trsKd;om; wpf&yfvHk;Oya'abmiftwGif;u BudK;yrf;Mu&rSmjzpfygw,f/ rdrdwkdYudk,fydkifjyXmef;cGihf&Sdygu

wHwm; aqmufjcif;? vrf;azmufjcif;? aq;½kH? aq;cef;ESihfvQyfppfrD;&&Sda&;wkdYudk vdktyfwJhae&mrSm

rdrddwdkYudk,fwdkifpdwfBudKufpDrHaqmif&GufEdkifrSmjzpfygw,f/

(3) jynfaxmifpkwnfNidrfat;csrf;a&;udka&S;½Ií EdkifiHa&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;wdkYwGif wef;wl

nDrQaomtcGifhtvrf;rsm; &&Sda&;ESihfwpfajy;nDzGUH NzdK;wkd;wufapa&;/

jrefrmEdkifiH&JUjynfwGif;ppf[m (67)ESpfMumjrifhNyDjzpfw,f/ jynfwGif;ppfjzpf&wJhtaMumif;

t&if;udk qef;ppfvQif vlrsKd;BuD;jzpfwJhArmvlrsKd;rsm;u vlenf;pkwkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;tay: vTrf;rdk;jc,f

vS,fw,fvdkY cHpm;MuwJhtwGufaMumifhjzpfygw,f/ yifvHkpmcsKyftwkdif;r[kwfbJ zGJYpnf;yHktajccHOya'

a&;qGJ&mrSm jynfaxmifpkpepf(zuf'&,fpepf)r[kwfbJ wpfjynfaxmifpepfeJYa&;qGJum EdkifiHawmfudk

wnfaqmufcJhygw,f/ tJh'DtcsdefupNyD;csif;vlrsKd;tygt0if wkdif;&if;om;vlenf;pkrsm;[m EdkifiHa&;vkyfydkif

cGihfqHk;½IH;cJh&kHru pD;yGm;a&;? vlrIa&;rSmvnf; wef;wlnDrQrIr&SdcJhwmBuHKawGYcHpm;cJhMu&ygw,f/

- 4 -

5^odkY

Page 5: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

5csif;jynfe,f[m qif;&JrGJawrItBuD;qHk;a'ojzpfaewm[m acwftqufquf wajy;nDzGUHNzdK;wdk;wuf

a&;udkraqmif&GufEdkifcJhvdkYjzpfygw,f/ ,cktcgjynfaxmifpkjrefrmEdkifiHrSm csif;wdkif;&if;om;wdkYtaeeJY

EkdifiHa&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;wkdYrSmvkyfydkifcGifhtjynfht0&&Sda&;udk aqmif&GufzkdYvkdtyfaMumif; rD;armif;xkd;jy

aeygw,f/

'ghaMumifhpD;yGm;a&;? zGUHNzdK;wkd;wufa&;tcGifhtvrf;rsm;udk wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm; wef;wl

nDrQwJhwpfajy;nDzGUH NzdK;wkd;wufa&;udk aqmif&Gufjcif;uom jynfaxmifpkwnfNidrfat;csrf;a&;udk

jzpfay:aprSmjzpfygw,f/

(4) jynfaxmifpkor®w jrefrmEdkifiHawmfu vufrSwfxkd;twnfjyKNyD;jzpfwJhtjynfjynfqkdif

&m vlYtcGifhta&;aMunmpmwrf;yg vlYtcGifhta&;ESifh&ydkifcGifhrsm;udk csif;vlrsKd;tm;vHk;tygt0if EkdifiHom;

wkdif;tjynfht0cHpm;&&SdEkdifa&;/

jrefrmEkdifiH[m pDa'g(CEDAW)eJY pDtm&fpD(CRC) pmcsKyfrsm;udk vufrSwfa&;xkd;wJhEkdifiH

jzpfygw,f/ tjynfjynfqkdif&mvlYtcGifhta&;aMunmpmwrf;udkvnf; vufrSwfa&;xkd;NyD;jzpfygw,f/

'gaMumihfuav;oli,frsm;tcGifhta&;tjynfht0&&SdEkdifa&;? trsKd;orD;rsm; tMurf;zufcH&rIrS uif;a0;a&;?

usm;^r wef;wlnDrQa&;? bmoma&;vGwfvyfcGihf? vGwfvyfpGm,HkMunfudk;uG,fcGihf? vlenf;pktcGifhta&;

tjynfht0&&Sda&;twGuf tmrcHcsuf&&Sda&;[m txl;ta&;BuD;ygw,f/ 1993ckeSpf? uav;oli,fOya'

udk CRC ESihftnDjyifqiffzkdYvdktyfovdk jypfrIjypf'Pfudkvnf; wkd;jr§ihfNyD; &Jta&;ydkifrItjzpf jyifqifzkdYvdktyf

ygw,f/ uav;oli,ftay: usL;vGefwJhvdifydkif;qdkif&m t"r®jyKusihfapmfum;rIrsm;twGuf xda&muf[efY

wm;wJhjypf'PfcsrSwfEdkifzkdY tenf;qHk;jypf'PfowfrSwfay;zdkYvdktyfygw,f/ wpfaeYwpfjcm;vlpkzGJYNyD;

&rf;um;rI wdk;yGm;vmjcif;? trsKd;orD;rsm;tay: t"r®jyKusifhrIwkd;yGm;vmjcif;udk [efYwm;zkdYtwGuf

oufqkdifwJhOya'rsm;udk jyifqifNyD; xda&muf[efYwm;wJhjypf'PfcsrSwfEdkifa&;twGuf aqmif&Guf&rSm

jzpfygw,f/ 'gaMumifhcsif;'Drkdua&pD tzGJYcsKyftaeeJY txufygtcGihfta&;rsm;udk csif;vlrsKd;tygt0if

wdkif;&if;om;tm;vHk;u tjynfht0cHpm;Edkifa&;BudK;yrf;aqmif&GufrSmjzpfygw,f/w&m;Oya'pdk;rkd;a&;

twGuf ydkrdkxda&mufpGmaqmif&GufzkdYvnf; vdktyfygw,f/

(5) wkdif;&if;om;vlenf;pkrsm;eJYcsif;wkdif;&if;om;wdkY&JUtcGifhta&;udk xdcdkufepfemrIr&Sdap&ef

vHkavmufaomtumtuG,fa&;/

- 5 -

6^odkY

Page 6: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

61947ckESpf? zG J Ypnf;tkyfcsKyfyH ktajccHOya't&vnf;aumif;? 1974ck kESpf? zG J Ypnf;yH ktajccH

Oya't&vnf;aumif;? vuf&SdusihfoHk;aewJh 2008zGJYpnf;yHktajccHOya't7vnf;aumif;? csif;wkdif;&if;

om;rsm;tygt0if wkdif;&if;om;vlenf;pkrsm; Oya't&vHkavmufwJhtumtuG,fr&SdcJhtwGuf 1961

ckESpfrSm jynfaxmifpkygvDrefuAk'¨bmomudkEkdifiHawmfbmomtjzpfjyXmef;jcif;cJhjcif;[m vlenf;pk&JU

tcGifhta&;xdcdkufepfemapcJhygw,f/ vuf&SdusihfoHk;aewJhtajccHOya't& jynfaxmifpkvTwfawmfrSm

ukd,fpm;vS,f(664)OD;&SdwJhteuf jynfe,f(7) jynfe,fu vlenf;pkwdkif;&if;om;vTwfawmf udk,fpm;

vS,f(207)OD;om&SdwJhtwGuf ArmvTwfawmfudk,f pm;vS,fta7twGuf[m ESpfq^oHk;qrsm;aeygw,f/

jynfolvTwfawmfrSm vlOD;a&tenf;trsm;tvkduf vTwfawmfudk,fpm;vS,frsm;udk a&G;cs,f&rSmjzpfNyD;

trsKd;om;vTwfawmfrSm wkdif;&if;om;vlrsKd;wpfrsKd;jzpfwJh ArmvlrsKd;&JU vTwfawmfudk,fpm;vS,fta&

twGuf[mvnf; tjcm;wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;\ vTwfawmfudk,fpm;vS,fta&twGufeJY nDrQwJh

vTwfawmfudk,fpm;vS,f(12)OD;om jzpf&ygrnf/ 'grSom trsKd;om;vTwfawmfu vlenf;pktcGifhta&;udk

umuG,fEkdifrSmjzpfygw,f/ 'gaMumifhzGJYpnf;yHktajccHOya'rSm vlenf;pkwdkif;&if; om;wkdY&JU ta&;udpö?

bmoma&;udpörsm;rSm xdckdufepfemrIr&SdapzkdY oufqkdif&mvlenf;pkwkdif;&if;om; jynfe,fvTwfawmf

udk,fpm;vS,ftrsm;pk\oabmwlnDcsuf? trsKd;om;vTwfawmf&Sdoufqkdif&mvlrsKd;vTwfawmf udk,fpm;

vS,ftrsm;pk\ oabmwlnDcsufvdktyfaMumif;zGJYpnf;ykHtajccH Oya'rSmxnfhoGif;jyXmef;zkdYvdktyf

rSmjzpfygw,f/

(6) csif;jynfe,fjyifyü jyefYuJsaexkdifMuwJh csif;vlrsKd;rsm;taeeJY Oya't& &ydkifcGifhrsm;

tjynfht0&&SdEdkifa&;/

csif;vlrsKd;rsm;[m csif;jynfe,frSmomru jynfe,fjyifyjzpfwJh&cdkifjynfe,f? ppfukdif;wkdif;

a'oBuD;? rauG;wdkif;a'oBuD;? &efukefwkdif;a'oBuD;wkdYrSm jyefYESHYaexkdifvsuf&SdMuygw,f/ tjcm;EdkifiH

rsm;rSmvnf; urÇmtESHYjyefYusJaexkdifvsuf&SdMuygw,f/ csif;ygwDEdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;taeeJY csif;vlrskKd;

wpfOD;csif;&JUOya't& &ydkdifcGifhrsm;tjynfht0&&SdEdkifa&;twGuf aqmif&Gufay;&rSmjzpfygw,f/ EdkifiHa&;?

pD;yGm;a&;? vlrIa&;u@mtoD;oD;rSm csif;vlrsKd;wkdYaexkdifwJh ae&ma'orSm&SdwJh EkdifiHom;rsm;enf;wltcGifh

ta&;wef;wlnDwl&&Sda&;aqmif&Gufay;&rSmjzpfygw,f/ vlenf;pkjzpfwJhtwGuf vTrf;rdk;jc,fvS,fjcif;

rcH&ap7ef vHkavmufwJhtumtuG,f&&Sda&;twGuf Oya'jyXmef;Ekdif&efnd§EdIif;aqmif&Gufay;&rSmjzpf

ygw,f/ Oya't&owfrSwfxm;wJhvlOD;a&jynfhrDygu csif;vlrsKd;a&;&m0efBuD;rsm;&&Sda&;eJY csif;vlrsKd;rsm;

twGuf epfemrIr&SdzkdYBudKwifumuG,frI? epfemrItwGuf ukpm;rIrsm;aqmif&Gufay;&rSmjzpfygw,f/

- 6 -

7^odkY

Page 7: U Ngai Sak's (CLD Chairperson) Speech on MRTV

Moe

7

- 7 -

(7) csif;trsKd;om;a&;wGifcsif;trsKd;om;wpf&yfvHk;wpfvHk;wpf0wnf;jzihf vufwJGaqmif

&GufEdkifa&;?

BuD;rm;wJh&nfrSef;csuf? BuD;rm;wJhvkyfief;BuD;rsm;udk nDnGwfrItm;eJYom &,lEkdifrSmjzpf

w,f/ csif;jynfe,f&JUvlOD;a&[m (4)odef;ausmfrQom&Sdygw,f/ jynfe,fjyifyvlOD;a&aygif;vQifyif vlOD;a&

wpfoef;rjynfhwJhtajctaerSm uGJjym;rIudkjzpfapwJhvkyf&yfrsKd;udk a&SmifMuOfvsuf csif;wpfrsKd;om;vHk;

pnf;vHk;nDnGwfa&;eJYwpfvHk;wpf0wnf;jzpfa&;udk aqmif&GufMu&rSmjzpfygw,f/ udpöwpfckpDwkdif;rSm

csif;vlrsKd;EG,fpktm;vHk;wdkY[m tjrifcsif;? cH,lcsufjcif;wlnDMurnfr[kwfaomfvnf; uGJjym;jcm;em;wJh

tawG;tjrif,HkMunfcsufwkdYudk pkpnf;NyD;tjyeftvSefnd§EdIif;vsuf em;vnfrIeJYaqmif&Guf&rSmjzpfygw,f/

tjcm;wpfzufrSmvnf;udpö&yfwkdif;rSm csif;trsKd;om;wpf&yfvHk; wpfvHk;wpf0wnf;jzpf

a&;[m vG,fulwJhudpör[kwfwJhtwGuf omrefudpö&yfrsm;rSm 50&mcdkifEIef;ausmf&JU axmufcHoabm

wlnDrI? txl;ta&;BuD;aomudpö&yfrsm;rSm oHk;ykHESpfyHkausmfodkYr[kwf av;yHkoHk;yHkausmf&JU oabmwlnDrIeJY

pnf;vHk;nDnGwfrIudk wnfaqmuf&rSmjzpfygw,f/

'gayr,fhcsif;trsKd;om;a&;udpöESihfpyfvsOf;NyD; ta&;BuHKvmygu csif;wpfrsKd;om;vHk;

taeeJY wpfvHk;wpf0jzpfa&;[m tvGefa&;BuD;ygw,f/ ygwDwpfck? tzGJYtpnf;wpfckeJYwpfckwkdY&JU uGJjym;

jcm;em;rIrsm;udk rdrdwdkYygwDtzGJYtpnf;xuf csif;trsKd;om;wpf&yfvHk;&JU tusKd;pD;yGm;udkOD;pm;ay;zkdY

csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfu tav;teufcH,lxm;ygw,f/

'gaMumifhcsif;tzGJYtcsKyftaeeJY csif;trsKd;om;rsm;&JU pnf;vHk;nDnGwfa&;twGuf b,f

tajctaersKd;rSmrqkd vufajrmuft½IH;ay;rnfr[kwfygaMumif;wifjytyfygw,f/

'D&nfrSef;csufrsm;udktaumiftxnfazmfaqmif&Guf&mrSm wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;

pnf;vHk;nDnGwfa&;udktpOfa&S;½INyD; csif;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf&JU rl0g'&nfrSef;csufwlnDwJh csif;EkdifiHa&;ygwD

rsm;? ppfrSefwJhzuf&,fjynfaxmifpkwnfaqmufa&;ESihfwkdif;&if;om;vlrsKd;rsm;tm;vHk; udk,fydkifjyXmef;cGifh

&&Sda&;twGuf vIyf&Sm;aqmif&GufwJh tjcm;EdkifihHa&;ygwDrsm;? tzGJYtpnf;rsm;? vlyk*¾dKvfrsm;ESifhtwlwuG

vufwGJaqmif&GufrnfjzpfaMumif; wifjytyfygw,f/

wkdif;&if;om;jynfoltaygif;wdkYudk,fpdwfESpfjzmusef;rmcsrf;omMuygapvdkY qkrGefaumif;

awmif;tyfygw,fcifAsm; /