türk eğitim tarihi - osmanlı dönemi eğitimde İlk yenileşme hareketleri dönemi (1776-1839)...
TRANSCRIPT
![Page 1: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/1.jpg)
Osmanlı DönemiEğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839)Tanzimat Dönemi (1839-1876)
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ – EĞİTİM FAKÜLTESİ
Türk Eğitim Tarihi
Bu eser Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası lisansı ile lisanslanmıştır. Lisansın bir kopyası için, http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/
linkini ziyaret edin.
![Page 2: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/2.jpg)
İçindekiler�Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi
�Tanzimat Dönemi
![Page 3: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/3.jpg)
Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839)
![Page 4: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/4.jpg)
Eğitimin Temel Özellikleri�Yenileşmeye askeri okullar açılarak başlanmıştır.
�Yabancı öğretmenlere de görev verilmiştir.
�İlk kez batı dilleri (Fransızca, İngilizce) programlara girmiştir.
�1826'da Yeniçeri Ocağı kaldırılmıştır. Vak'a-i Hayriye
�İlköğretim zorunluluğu ilk kez gelmiştir.
�1830'da ilk kez batıya öğrenci gönderilmiştir.
�Takvim-i Vekayi: 1831 Türkçe yayınlanan ilk gazete.
�Süreli yayınlar zamanla toplumun eğitim ve kültür düzeini etkilemiştir.
�Tercüme Odası kurulması ve yabancı dil öğretimi
![Page 5: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/5.jpg)
Yenileşme Döneminde Açılan Askeri Okullar
Mühendishane-i Bahri-i Hümayun (1776)
• I. Abdülhamit
• İlk askeri deniz okulu
• Hendese okutulduğundan dolayı Mühendishane deniyor
• İlk hocası Cezayirli Seyit Hasan
Mühendishane-i Berri-i Hümayun (1795)
• III. Selim
• Askeri kara okulu
• Mecmua-i Ulum-i Riyaziye ilk kez yüksek matematik ve modern fizik konuları
• Eğitim süresi 4 yıl
• Sınıf-ı rabi, Sınıf-ı salis, Sınıf-ı sani, Sınıf-ı evvel
Tıphane-i Âmire ve Cerrahhane-i Mamure (1827)
• II. Mahmut
• Tıp ve cerrahlık öğrenimi
• 4 yıl
• Mektep ya da Sıbyan Bölükleri
Mekteb-i Fünûn-ı Harbiye (1834)
ve
Mızka-ı Hümâyûn Mektebi (1834)
• II. Mahmut
![Page 6: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/6.jpg)
Yenileşme Döneminde Açılan Sivil Okullar
Rüşdiye Mektepleri (1839)
•Sıbyan mektepleri ile Askeri okullar arasında
Mekteb-i Maarif-i Adliye (1839)
•Sivil memur yetiştirme amaçlı
Mekteb-i Ulûm-i Ebediye (1839)
•Rüşdiye düzeyinde
•Halka ve memur olacaklara yanlışsız yazı yazabilme, bir konuyu kaleme alabilme öğretimi
Mekteb-i Fünûn-ı Harbiye (1834)
ve
Mızka-ı Hümâyûn Mektebi (1834)
•II. Mahmut
![Page 7: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/7.jpg)
Diğer Önemli Etkiler�Beşiktaş Cemiyet-i İlmiye: Beşiktaş semtinde üst düzeyde, serbest ve ileri görüşlü, bazı müsbet bilimleri bilen, onların Osmanlılar için önemini kavramış bilim adamları ve aydınlar topluluğu.�İsmail Ferruh Efendi, Şanizade Ataullah Mehmet Efendi,
Melekpaşazade Abdülkadir Bey, Kethüdazade Mehmet Arif Efendi
�II. Mahmut 1824'te yayınladığı fermanla ilköğretim zorunluluğu getirilmiştir.
![Page 8: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/8.jpg)
Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın Eğitim Islahatı�Ordunun eğitimi için Fransız subaylar getirilmesi.
�Fransa′ya öğrenci gönderilmesi (1826).
�Tıp okulu açılması (1827).
�Gazete çıkarılması (1828).
![Page 9: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/9.jpg)
Avrupaya Öğrenci Gönderilmesi�1834′ten i�baren, Viyana, Paris ve özellikle Londra’ya gi&kçe artan sayıda askerî öğrenci ve genç subay gönderilmiştir.
�Amaç;�Harbiye ve öteki askerî okullara yetenekli, bilgili öğretmen
yetiştirmek,
�Kültürlü ve teknik bilgi sahibi subay yetiştirmek,
�Tophane, Baruthane, Fişekhane, Dökümhane gibi askerî fabrikalara mühendis subay yetiştirmek
�İngiltere′ye giden genç Osmanlı subayları bir yılda İngilizce öğrenerek Woolwich Kraliyet Harp Akademisi ′ne alınmışlar ve topçuluk, deniz subaylığı, deniz inşaat mühendisliği öğrenimi görmüşlerdir.
�Avrupa′dan öğretmen subaylar, teknik elemanlar getirilmiştir.
![Page 10: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/10.jpg)
Sümbülzade Vehbi�Tuhfe-i Vehbi (tuhfe : armağan)�Farsçayı kelime ezberleterek öğretmek için yazılmış bir
tür sözlüktür.
�Nuhbe-i Vehbi (nuhbe : seçilmiş, her şeyin en iyisi)�Arapçayı kelime ezberleterek öğretmek için yazılmış
bir tür sözlüktür.
�Lûtfiyye-i Vehbi�Bu kitap bir ahlâk ve davranış kitabıdır.
�Nabi′nin Hayriyye′sinden ilham alınarak yazılmıştır.
![Page 11: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/11.jpg)
Tanzimat Dönemi (1839-1876)
![Page 12: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/12.jpg)
1839 Gülhane Hatt-ı Hümayunu (Tanzimat Fermanı)�3 Kasım 1839'da Mustafa Reşit Paşa tarafından kaleme alınmıştır
�Tanzimat (düzenlemeler) dönemi denir.
�1854 den sonra yeni bir dönem başlamış, reformların yetersiz kalmasından dolayı 1856 Islahat Fermanı yayınlanır.
�"vezirden çobana kadar herkes eşittir"
Gülhane Hatt-ı HümayunuAbdülmecid
![Page 13: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/13.jpg)
Reform Hareketlerinin Nedenleri�Tarih gelişim süreci içinde ülkede yenilikler gerekli bir ihtiyaç olduğu halkın eğitilmesi devletin ve hükümetin önemli bir görevi olarak görüldüğü için.
�Osmanlı yönetimine ve Türklere karşı düşmanca davranan Avrupa kamuoyunun kazanmak için.
�Avrupa devletlerinin baskısı nediyle.
Gülhane Hatt-ı Hümayunu'nun Mustafa Reşit Paşa tarafından okunması
![Page 14: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/14.jpg)
Eğitimin Temel Özellikleri�Eğitimin devleti felakete gidişten kurtaracak bir yol olarak görülmesi.
�Eğitim bilim olarak görülmüş. Kitaplar yazılmaya başlanmıştır.
�Okul ve sınıf fiziki ortamları hazırlanmış. Araç gereç kullanımı başlamıştır.
�Örgün eğitime geçilmeye başlanmıştır.
�Nisan 1847 Talimatı ile zorunlu ilk öğretim 6 yıla çıkarılmış ve kısmen uygulanmıştır
�İlk olarak sıbyan mekteplerinde yenileşmeler yapılmıştır.
![Page 15: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/15.jpg)
Eğitimin Temel Özellikleri�İlk kez kızlar için orta dereceli okullar açılmıştır.
�İlk kez Kız Öğretmen okulu açılmıştır.
�Medreselerin düzeltilmesine gidilmemiş. Bazı meslek medreseleri açılmıştır.
�Medrese dışındaki örgün eğitimde ilk, orta, yüksek şeklinde bir dercelenmeye gidilmiştir.
�Öğrenci ve öğretmen kılık ve kıyafetleri belirlenip düzenlenmeye başlamıştır.
�Disiplin aracı olarak falaka yasaklanmıştır.
�Halk eğitimi daha iyi anlaşılmaya başlanmıştır.
Falaka Cezası
![Page 16: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/16.jpg)
Eğitimin Temel Özellikleri�Osmanlı insan tipi meydana getirmek için eğitimden de yararlanılmak istenmiştir.
�Sıbyan mektepleri dışında yeni okullar açılmıştır.
�Sivil okullara ve memur yetiştirmeye fazla önem verilmiştir.
�Azınlık okulları açılmıştır.
�Dilin eğitimdeki önemi yanında sadeleşmesinin de gerektiği anlaşılmaya başlanmıştır.
�Mesleki ve teknik eğitimin temelleri atılmıştır.
�İlk kez öğretmen yetiştiren meslek okulları açılmıştır. Bayezid Meydanı'ndaki
Dârülfünun-i Osmanî Binası
![Page 17: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/17.jpg)
Eğitimde Yenileşmenin Dayanakları�Bilgili bir toplum
�Yeni bir aydın tipi ve kadro oluşturmak
�Abdülmecit'e göre asıl ilerleme, ülkenin mamur olması ve halkın refaha kavuşmasıdır.
�Osmanlı eğitiminin yenileşmesine etki eden unsurlar:�Avrupada resmi görevdeki ya da öğrenim gören aydınlar
�Ülkeye daha sık gelmeye başlayan yabancılar
�Azınlık ve yabancı okulları
![Page 18: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/18.jpg)
İlköğretimdeki Yenilik ve Gelişmeler
Sıbyan okullarının ıslahı
• Nisan 1847 tarihli "Etfalin Talim ve Tedris ve Terbiyelerini Ne Veçhile Eylemeleri Lâzım Geleceğine Dair Sıbyan Mekâtibi Hâceleri Efendilere İta Olunacak Talimat" ilk kez yayınlanan bir tür müfredat
• Siyah taş tahta, divit
• Muin-i Mekatip: Okulları teftiş ve hocalara etmek için kurulan müfettişlikler.
![Page 19: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/19.jpg)
İlköğretimdeki Yenilik ve Gelişmeler
Sıbyan okullarının ıslahı
• 1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi: İlköğretimde daha önemli adımlar
• Sıbyan mektepleri Umumi ve Hususi olmak üzere ikiye ayrılmıştır
• Maarif Nezaretine bağlı olanlara iptidai mektep,
mekteb-i idadi, usul-i cedide mektebi
• Halk arasında taş mekteb
• Kadın öğretmenli "ev içi" sıbyan mektebleri
![Page 20: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/20.jpg)
Ortaöğretimdeki Yenilik ve Gelişmeler
Rüşdiyeler
• Askeri okulların dışındakilere Mülkiye
Rüşdiyeleri de denir.
• Darülmuallin-i Rüşdi
• İlk kız Rüşdiyesi olan Cevri Kalfa İnas Rüşdiyesi, Ocak 1859. Sultanahmet (At Meydanı) Kız Rüşdiyesi de denmiştir.
![Page 21: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/21.jpg)
Ortaöğretimdeki Yenilik ve Gelişmelerİdadiler (Sözlük Anlamı: Hazırlık)
• 4 yıllık Rüşdiyelerden sonra 3 yıllık öğretim süresine sahip.
• Harb okulu ve Askeri Tıbbiye'ye gitmek isteyenlerin eksik bilgilerini tamamlamak amaçtır.
• İlk idadiye, Mekteb-i Fünun-ı İdadiye Nisan 1845 (Kuleli Askeri İdadisi - 1872)
• 1845'te Bursa'da Işıklar Askeri İdadisi
• Terimin orta öğretim adı olarak kabul görmesi 1869 tarihli Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile olmuştur.
Kuleli Askeri İdadisi
![Page 22: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/22.jpg)
Ortaöğretimdeki Yenilik ve Gelişmeler
Sultaniyeler
• Galatasaray'da kurulan ilk lise. Mekteb-i Sultani
• Rüşdiye üzerine 6 yıl
• 1-3 yıl Kısm-ı Adi (idadi dersleri)
• 4-6 yıl Kısm-ı Ali (edebiyat ve müsbet ilimler)
• 1873 DarüşşafakaMekteb-i Sultani
![Page 23: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/23.jpg)
Yükseköğretimdeki Yenilik ve Gelişmeler
Darülfünûn
• 13 Ocak 1863 Kimyager Derviş Paşa konuşması
• Eylül 1865 yanmış ve ortadan kalkmış
• 1869 tarihli Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile tekrar kurulmuştur
• Öğretim süresi her şube için 3 yıl
• Müderris olacaklar için 4 yıl
• Dersler halka da açık olacak
![Page 24: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/24.jpg)
Yükseköğretimdeki Yenilik ve GelişmelerDarülfünûn
• 1859 ilk sivil yükseköğretim kurumu Mekteb-i Mülkiye
• Kaymakamlık ve müdürlük gibi idari görevler yapacak memur yetiştirmek
• Mayıs 1867 Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye
• Sivil tıp okulu
• 1857 Paris'te Mekteb-i Osmani
• Paris’e gönderilen askeri okul öğrencilerinin bir çatı altında öğrenim görmeleri ve disiplinli bir şekilde eğitilmeleri, Fransızca öğrenmeleri, biraraya getirip başıboşluktan kurtarmak için kurulan hazırlık okulu.
![Page 25: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/25.jpg)
Mesleki ve Teknik Eğitimde Yenilik ve Gelişmeler
Mesleki ve Teknik Eğitim
• 1842 Askeri Baytar Mektebi
• 1847 Ziraat Talimnamesi
• İlk uygulamalı tarım okulu
• 1857 Orman Mektebi: İki Fransız orman mühendisi
• 1874 Maâdin Mektebi: Maden mühendisi
• 1862-1863 Mekteb-i Maarif-i Adliye (Mekteb-i Aklâm/Mahrec-i Aklâm): Rüşdiye üzerine 3 yıl. Memur yetiştirilmesi
• 1864 Lisan Mektebi: Genç memurlara Fransızca, Rumca, Bulgarca öğretmek amaçlı
![Page 26: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/26.jpg)
Mesleki ve Teknik Eğitimde Yenilik ve Gelişmeler
Erkek Teknik Öğretim Okulları
• Mithat Paşa tarafından Islâhhaneler Nizamnamesi
• Terzilik, Kunduracılık, Matbaacılık, tabaklık (deri işleme), dokumacılık
• 1847 Ziraat Talimnamesi
• İlk uygulamalı tarım okulu
• 1857 Orman Mektebi: İki Fransız orman mühendisi
• 1874 Maâdin Mektebi: Maden mühendisi
• 1862-1863 Mekteb-i Maarif-i Adliye (Mekteb-i Aklâm/Mahrec-i Aklâm): Rüşdiye üzerine 3 yıl. Memur yetiştirilmesi
• 1864 Lisan Mektebi: Genç memurlara Fransızca, Rumca, Bulgarca öğretmek amaçlı
![Page 27: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/27.jpg)
Mesleki ve Teknik Eğitimde Yenilik ve Gelişmeler
Kız Teknik Öğretim Okulları
• 1859 ilk kız Rüşdiyesi Cevri Kalfa Mektebi
• Kadınlara mahsus sanayi
• 1864 Rusçuk'ta yetim kızlar için ordu dikim
ihtiyacını karşılamak üzere dikim atölyesi
niteliğinde Islâhhane açılmıştır.
• 1869 Kız Sanayi Mektebi: Ordu ihtiyacı için
dikimhane
![Page 28: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/28.jpg)
TANZİMAT DÖNEMİNDE ÖZEL ÖĞRETİM AZINLIK VE YABANCI OKULLAR
�1856 Islahat fermanına göre azınlıklar okul açabileceklerdi.
�1869 tarihli Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile ücretli ya da ücretsiz özel okulların kurulmasına izin verildi.
�Türklerin özel okul kurma çabası yoktur.
�Ruslar Heybeli ada da bir Ortodoks ilahiyat okulu kurdular.
�Yahudiler 1845 de Musevi Asri mektebini kurdular.
�Tanzimatın "eğitim yoluyla Osmanlılık" politikası başarılı olamadı.
![Page 29: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/29.jpg)
Yabancıların Giriştiği Özel Öğretim
Katolik Okulları
Saint Benoit
Saint Louis
Saint Joseph
Notre Dame de Sion: kız okulu
Protestan Okulları
1824 Beyrut'ta ilk Amerikan
Protestan Okulu
Robert Kolej
Kız Koleji
![Page 30: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/30.jpg)
Batı Hayranlığı�Mürebbiye: Hüseyin Rahmi Gürpınar
�Pervaneler: Müfide Ferit Tek
![Page 31: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/31.jpg)
Öğretmen Yetiştirme Politikaları
DARULMUALLİM
• 18 MART 1848 ilk öğretmen okulu açıldı.
• Öğrenci sayısı 25-30 idi.
• Öğrenciler sınavla alındı.
• Öğretim süresi 3 yıldır.
• İşlenen dersler ders verme, öğretim yöntemi, farsca, aritmetik, geometri, alan ölçümü, astronomi, coğrafya.
Darülmuallimi Sıbyan
• 1868
• İptidai mektep okullarına öğretmen yetiştirmek için açılır.
• Başlangıçta öğretim süresi 1 yıldır.
• Ulum-i Diniye, İlm-i Mahariç ve Tecvid, Hesap, tarih , coğrafya, imla ve inşa, Hüsn-i Hat, Türkçe Sarf Usül-i Cedide Üzere Tehecci
Darülmuallimat
• 1870 de darülmuallime çok benzeyen kızlar için kadın öğretmen yetiştirmek amacıyla açılmıştır.
• Tedbir-i Menzil, Dikiş, Nakış, Ameliyet-ı Hiyatiye
• Ülke kadınları arasında aydın ve bilgili bir kitlenin oluşmasına yardımcı olmuştur.
![Page 32: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/32.jpg)
Öğretmen Okulları Üzerinde Medrese Etkileri�1848 Takvim-i Vekayi'deki "yer uygunluğu"
�Darülmualliminlerin öğretmenleri de medreselidir.
�Ahmet Cevdet Efendi: Darülmuallimin Müdürü�Cerre çıkılmasını kaldırmıştır.
�Cerr nedeniyle öğrenim aksamakta
�Erzak toplamak dilenciliktir
�Darülmuallim medrese düzenine özgü tutum ve davranışlardan sıyrılmalı, yeni ve öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bir kurum olmalı.
�Öğretmenlerin tutum ve davranışlarının, mesleğin gerektirdiği özelliklerin belirlenmesi
![Page 33: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/33.jpg)
Cerre Çıkmak�Cerr kelime anlamı itibarı ile kendine çekmek, cezbetmek manasındadır.
�Osmanlı devletinde medreselerde yaz tatilleri Üç Aylarda verilirdi.
�Osmanlılarda softa denilen seçilmiş medrese talebeleri hem kendi bilgilerini pekiştirmek, hem de dinîkonularda halkı aydınlatmak için İmparatorluğun farklı bölgelerine gönderilirdi.
�Bu göndermeye “cerre çıkmak” denirdi.
�Medrese öğrencileri için cerre çıkmayı bir noktada bugünkü üniversitelerin staj eğitimleri gibi de anlamak mümkündür.
![Page 34: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/34.jpg)
Öğretmen Okulları Üzerinde Medrese Etkileri�İlk eğitim bakanı Abdurrahman Sami Paşa�Öğretmene ihtiyaç bulunduğunu belirtmiştir
�Darülmuallimin mezunlarının sayıca ve bilgice yetersiz yetiştiklerini ileri sürmüştür
�Okul dışındna sınavla atama yapılmıştır
�Sadrazama yukarıdaki atamalarla iligli şikayet dilekçesi verilmiştir. 1851 tarihli Nizamnamede bununla ilgili hüküm olmadığı belirtilmiştir.
�1861'de Darülmuallimin Nizamnamesine hüküm konularak yasalaştırılmıştır.
�1996'lara kadar meslek dışından çok fazla atama yapılmıştır.
![Page 35: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/35.jpg)
İdari Teşkilatlanma�1846 Meclis-i Maarif-i Umumiye�Hükümet başkanına bağlı ilk örgüt çekirdeği
�Darülfünun kurulması işleri
�1846 Mekâtib-i Umumiye Nezareti�Rüşdiye ve sıbyan mektepleri
�Muin denilen müfettişler bulunuyordu.
�1851-1862 Ercümen-i Daniş: Okulların ve açılacak Darülfünun ders kitaplarını telif ya da çeviri olarak hazırlayacak, bilim akademisi olarak çalışacaktı.
�1857 Maarif-i Umumiye Nezareti�Bakanlık düzeyinde ilk örgüt
�İlk Maarif Nazırı: Abdurrahman Sami Paşa
�İlk müşteşar: Tarihçi ve dip Hayrullah efendi
![Page 36: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/36.jpg)
İdari Teşkilatlanma�Genel yönetim merkezi Maarif-i Umumiye Nezareti
�Maarif Nazırı başkanlığında Meclis-i Kebir-i Maarif (Büyük eğitim Meclisi)
�Daire-i İlmiye: Ders kitapları, telif ve tercüme
�Daire-i İdari: okul, maarif meclisleri, müze, kütüphane ve matbaaların idaresi, öğretmen özlük işleri, eğitimle ilgili tahkikat ve muhakeme
�İl düzeyinde Meclis-i Kebir-i Maarifin şubesi ve icra organı olarak Maarif Meclisi Kurulmuştur.
![Page 37: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/37.jpg)
TANZİMAT DÖNEMİ HALK EĞİTİM ÇALIŞMALARI�1831 Takvim-i Vekayi: devletin resmi haftalık yayın organı
�1840 Ceride-i Havadis�Türkiye'de yayımlanan ilk özel gazete (1840-1864, 1212 sayı). William Churchill adlı bir ingiliz tarafından kuruldu.
�1860 Tercüman-ı Ahval�Şinasi ve Agah Efendi
�İstanbul’da 1860-1866 arasında yayımlanan ilk özel gazetedir.
�1869 da çocuklar için dergiler.�Mümeyyiz
�Mecmua-i Fünun
�1863 de Darülfünun'da halk eğitim dersleri.
�1860 da Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye halk eğitim alanlarında çalışmalar.
�1863-1867 Cemiyet-i Tedrisiye
�1864 Kıraathane (Okuma Evi)�Yerli ve yabacı, gazete, dergi, kitap …
![Page 38: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/38.jpg)
EĞİTİME KATKILARI OLAN DEVLET ADAMLARI�Abdülmecit (1823-1861)
�Reşit Paşa (1800-1858)
�Sadık Rıfat Paşa (1807-1858)
�Ali Paşa (1815-1871)
�Fuat Paşa (1815-1869)
�Ahmet Cevdet Paşa (1822-1895)
�Ahmet Kemal Paşa (1808-1888)
�Saffet Paşa (1814-1883)
![Page 39: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/39.jpg)
EĞİTİM ALANINDA ETKİNLİKLERİNİ DUYURAN EN ÖNEMLİ TEMSİLCİLER
�Ziya Paşa (1825-1880
�Ebuzziya Tevfik (1848-1913)
�Namık Kemal (1840-1888)
�Ali Suavi (1838-1878)
�Seli Sabit Efendi (1829-1911)
![Page 40: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/40.jpg)
USUL-İ CEDİD HAREKETİEğitim tarihimizde Usul-i Cedid, ders araç ve gereçleri konusunda yenileşme, özellikle
öğretmenlerin geleneksel öğretim yöntemlerini bırakıp yeni ve etkili öğretim yöntemleri uygulaması demektir.
![Page 41: Türk Eğitim Tarihi - Osmanlı Dönemi Eğitimde İlk Yenileşme Hareketleri Dönemi (1776-1839) Tanzimat Dönemi (1839-1876)](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022012304/55ab06aa1a28abbc2d8b45d2/html5/thumbnails/41.jpg)
Sorular