trauma van de...
TRANSCRIPT
![Page 1: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/1.jpg)
Sprains en Fracturen
van de Enkel
Debbie Van Renterghem
19-01-2013
![Page 2: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/2.jpg)
Anatomie
Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus
Mediaal en lateraal ligamentair complex
Dynamische vs statische stabiliteit (musculair – ligamentair/capsulair/osseus)
Beperkte (meestal) weke delen enveloppe
![Page 3: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/3.jpg)
Anatomie (2)
Lateraal
- Anterieur talofibulair
ligament ATFL
- Calcaneofibulair
ligament CFL
- Posterieur talofibulair
ligament PTFL
Mediaal
- Deltoid ligament
![Page 4: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/4.jpg)
Biomechanica
Complexe mobiliteit : PF ~ IR talus vs DF ~ ER talus + postlat translatie en ER fibula
ROM : 32° DF (10° gang) – 45° PF
Enorme belasting : 4xBW in staanfase
1mm talar shift ~ 42% TT contactopp
![Page 5: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/5.jpg)
Incidentie
Inversietrauma = meest voorkomend
locomotorisch systeem
½ sportgerelateerd
15-24 >< 60+
Geen relatie osteoporose, wel obesitas
![Page 6: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/6.jpg)
Symptomatologie
Pijn ~ localisatie letsel?
Zwelling
Warmte
Roodheid
Moeilijk (onmogelijk) belasten
![Page 7: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/7.jpg)
Klinisch onderzoek
Eerste 48u weinig betrouwbaar (na 4à5d)
Inspectie: zwelling, ecchymose, huid, weke
delen …
![Page 8: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/8.jpg)
Inspectie
Zwelling
Ecchymose
Intactheid huid
![Page 9: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/9.jpg)
Klinisch onderzoek
Eerste 48u weinig betrouwbaar (na 4à5d)
Inspectie: zwelling, huid, ecchymose, …
Neurovasculair
Palpatie: osseus (! volledige fibula),
ligamentair, tendineus,
Functioneel: rom a/p, peroneï, steunname, …
Stabiliteit (voorste schuiflade, talar tilt)
![Page 10: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/10.jpg)
Stabiliteit
ATFL dysfunctie ~ voorste
schuiflade/anterior talar translation
![Page 11: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/11.jpg)
Stabiliteit
CFL dysfunctie ~ inversie (cavé ST) /
talar tilt
![Page 12: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/12.jpg)
Klinisch onderzoek
Eerste 48u weinig betrouwbaar (na 4à5d)
Inspectie: zwelling, huid, ecchymose, …
Neurovasculair
Palpatie: osseus (! volledige fibula),
ligamentair, tendineus,
Functioneel: rom a/p, peroneï, steunname, …
Stabiliteit (talar tilt, voorste schuiflade)
Syndesmose (squeeze test, exorotatie)
![Page 13: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/13.jpg)
Syndesmose
Squeeze test
![Page 14: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/14.jpg)
Syndesmose
Externe rotatie test
![Page 15: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/15.jpg)
Klinisch onderzoek
Eerste 48u weinig betrouwbaar (na 4à5d)
Inspectie: zwelling, huid, ecchymose, …
Neurovasculair
Palpatie: osseus (! volledige fibula), ligamentair, tendineus,
Functioneel: rom a/p, peroneï, steunname, …
Stabiliteit (talar tilt, voorste schuiflade)
Syndesmose (squeeze test, exorotatie)
Eveneens achter-, midden- en voorvoet
![Page 16: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/16.jpg)
Beeldvorming
Rx
- Ottawa Ankle Rules : belasting –
drukpijn tibia/fibula/naviculare/MT5
Echo
Mri
Ct
Botscintigrafie
![Page 17: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/17.jpg)
Differentiaal diagnose
Sprain / Enkelbandletsel
Fractuur (malleoli, MT5, Maisonneuve,
talus, calcaneum,…)
Osteochondraal letsel
Achillespeesruptuur
Peroneuspeesruptuur/luxatie
![Page 18: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/18.jpg)
Sprain
Weke delen letsel
Enkeltrauma waarbij ligament
gedeeltelijk of volledig is gescheurd
Stretching neurovasculaire structuren
![Page 19: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/19.jpg)
Sprains : Mechanisme
Inversie >>> Eversie
Exorotatie
![Page 20: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/20.jpg)
Sprains : risicofactoren
Spier- / peeszwakte
Zwakke of laxe ligamenten
Beperkte enkelmobiliteit
Inadequate proprioceptie
Neuromusculaire dysbalans
Oneven oppervlakte
Slecht schoeisel (zwakke heel support, hoge
hakken)
![Page 21: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/21.jpg)
Definitie
Klinisch
Functioneel
verlies
Instabiliteit
Graad 1 microscopische
beschadiging van de
enkelbanden
minimaal geen
Graad 2 partiele scheur van
de enkelbanden
moderaat moderaat
Graad 3 volledige scheur van
de enkelbanden
(zwelling lateraal en
mediaal)
maximum opvallend
![Page 22: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/22.jpg)
Behandeling
PRICE
Gips??? / Walker???
- acute fase
- graad 3
- WB onmogelijk
- therapeutisch
- graad 3
- 2-4w FWB
- syndesmose tot 6w NWB
![Page 23: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/23.jpg)
Behandeling (2)
FUNCTIONEEL!
Brace/taping
Staan/lopen aanmoedigen
Onbelaste DF
Fysio : Kracht – mobiliteit -
proprioceptie
![Page 24: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/25.jpg)
Prognose
20-40% last 1j na ruptuur lateraal
bandcomplex
Osteochondraal letsel
Chronische instabiliteit
Syndesmoseletsel
![Page 26: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/26.jpg)
Chirurgie bij sprain?
Chronische
instabiliteit !!! (Positieve
anterieure schuiflade en
excessieve tilt op RX)
OCD
Anatomische
reconstructies (type
Broström)
Stabilisering (type
Chrisman-Snook,
Evans)
Arthrodese (TT, ST,
triple)
Arthroscopie
![Page 27: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/27.jpg)
Syndesmose
Anatomie :
- AITFL – PITFL – ITL - IO
Functie :
- integriteit enkelvork
- tibia en fibula als 1 unit
- zeer beperkte mobiliteit
Traumamechanisme :
- externe rotatie + dorsiflexie stress
Man > vrouw
![Page 28: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/28.jpg)
Syndesmose behandeling
Zonder
diastase/instabiliteit
Met diastase of
instabiliteit
Met fractuur
Chronisch letsel
- RICE – gips 2-3w – vaak
interosseus ca²
- Reductie en fixatie
- Reductie en fixatie
- AS resectie hpertrofisch
weefsel +/- fixatie
![Page 29: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/30.jpg)
Postoperatief
6-8w NWB gips
Verwijderen schroef? ~ NWB
Fysio – specifiek?
Hernemen activiteiten op
6m?
![Page 31: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/31.jpg)
Fracturen
Laterale malleolus
Mediale malleolus
Posterieure malleolus
Pilon tibial
Talus
(Calcaneum)
(MT5)
Avulsiefracturen
![Page 32: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/32.jpg)
Geassocieerde letsels
Tibiotalair gewrichtsopp (60%)
Syndesmose
Ant proc van calcaneum
Lat proc van talus
Basis MT5
![Page 33: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/33.jpg)
Lauge-Hansen
![Page 34: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/34.jpg)
Laterale malleolus
Weber classificatie ~
syndesmose
A/B : Conservatief
B/C : Plaat- en
schroefosteosynthese +/-
syndesmoseschroef
Verkorting >> Altijd eerst !
![Page 35: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/35.jpg)
Mediale malleolus
Verticaal / horizontaal
Periost intrafocaal
ORIF (99%)
Nonunion 5-15% >2mm
![Page 36: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/36.jpg)
Posterieure malleolus
Dislocatie
Fixatie > 25% articulair
opp
Zelden unimalleolair
![Page 37: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/37.jpg)
Bimalleolair
![Page 38: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/38.jpg)
Trimalleolair
![Page 39: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/39.jpg)
Pilon Tibial
Tibial plafond
« Hammer »
Vertical load drives talus in
tibia
Exfix / ORIF
![Page 40: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/40.jpg)
Externe fixator
Zimmer
Stryker
Synthes
![Page 41: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/41.jpg)
Behandeling #
1. Anatomische reductie enkelvork
2. 1mm lateral shift talus ~ 42% minder
contactoppervlakte
3. Syndesmosestabiliteit testen na fixatie
![Page 42: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/42.jpg)
Behandeling # (2)
Indicatie conservatieve therapie:
- geïsoleerde lat malleolus # met intact
lig deltoideum
- niet/min. verplaatste med malleolus #
(tip avulsie)
- niet verplaatste bimalleolair # (????)
![Page 43: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/43.jpg)
Gipsimmobilisatie
- 90°
- 4à6w
- +/- WB
Revalidatie / Fysio
Walker
Antistase (tubigrip,
wisselbaden,…)
Postoperatief
![Page 44: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/44.jpg)
Complicatie
Wondproblemen
Nonunion
Malunion
Infectie <2%
Posttraumatische arthrose 10% (90% malreductie)
CRPS
DVT (2,99%) / PE ( 0,32%) ( na ORIF)
Pijnlijke hardware
Tibiofibulaire synostose (zeldzaam)
![Page 45: Trauma van de enkelorthopedie-web.be/sites/default/files/sprains_en_fracturen_van_enkel[1].pdfAnatomie Complex gewricht : congruentie tibia – fibula –talus Mediaal en lateraal](https://reader035.vdocuments.us/reader035/viewer/2022070622/5e3b5409065b581241032f91/html5/thumbnails/45.jpg)
Dankuwel!