डॉ�. मधू� ओसवा�ल ठक्कर

म�क्ता� चॅ�रिरटे�बल फौं�न्डे�शन

04/10/23 www.mcf.org.in 1

रम�श,वाय ३५, प्ल%बर, म्हा�ता�ऱ्य� आईचॅ� एक� लता� एक कम�वाता� म�लगा�, वाय�च्य� ब�र�व्या� वार्षां�1 पा�स�न खै4न5 चॅ� व्यासन २ वार्षां7 क� न्सर श5 झगाडॉ�न म:त्य�

04/10/23 2www.mcf.org.in

म5 आता� कश5 जगा� ?

04/10/23 3www.mcf.org.in

•र�णू�, ३० वाय , ,म@लकर5णू , •ता5न म�ल�%चॅ5 आई •लहा�नपाणू� पा�स�न मिमश्री5चॅ5 सवा%य •ताCडॉ�%ता बर� न हा@णू�र� अल्सर . •ज�व्हा�% TMH मध्य� आलH ता�व्हा�% ऑपार�शन करण्य�चॅ5 स्थिLता5 नव्हाता5. •निनदा�न� न%तार ता5न मनिहान्य�%ता वा�रलH 04/10/23 4www.mcf.org.in

य� निनष्पा�पा म�ल�% कडॉ� क@णू बघणू�र ?

04/10/23 5www.mcf.org.in

•निवान@दा, नगारचॅ� एक श�ताकर5, र�त्रं%दिदावास बनिहाणू5च्य� लग्न�स�ठT कष्ट क� ल�. •र@ज “म�णिणूकचॅ%दा“च्य� १५ पा�ड्या� खै�ल्ल्य�. •आज ता@ फौंक्ता द्रवा पादा�र्थ7 घ�ऊ शकता@. •उपाचॅ�र करण्य�चॅ5 स्थिLता5 न�हा5.

04/10/23 6www.mcf.org.in

04/10/23 7www.mcf.org.in

ता%ब�खै� खैर@खैर ज5वाघ�णू5 आहा�. दारवार्षां^ ९००,००० व्याक्तिक्ता ता%ब�खै� स�वान�न� मरणू

पा�वाता�ता. भा�रता�ता दार ४० स�क% दा�ल� ता%ब�खै� स%ब%क्तिधूता

आज�र�न� एक व्याक्ताc म:त्य�म�खै5 पाडॉता�. २०२० पाय1ता, दारवार्षां^ अ%दा�ज� १२ ल�खै व्याक्तिक्ता

ता%ब�खै� खै�ण्य�न� मरणू पा�वाता5ल. ता%ब�खै�चॅ� व्यासन असणू�ऱ्य� व्याक्ताcचॅ� आय�ष्य

सर�सर5 २० ता� २५ वार्षां�1न5 कम5 हा@ता�. • भा�रता�ता5ल धू�म्रपा�न करणू�ऱ्य� १०० निकश@रवाय5न

म�ल�%पा4कc ५० म�ल�%न� ता%ब�खै� स%बक्तिधूता आज�र�न� म:त्य� य�इल.

04/10/23 www.mcf.org.in 8

भा�रता�ता5ल ता%ब�खै� चॅ� वा�पार भा�रता�चॅ� ता%ब�खै� उत्पा�दान आणिणू आणिणू ग्रा�हाक य�%ता जगा�ता नितासर�

न%बर आहा�. भा�रता�ता २७.५ क@टेH ल@क ता%ब�खै� वा�पार करता�ता. म्हाणूज�

३५% भा�रता5य क� ठल्य� न� क� ठल्य� स्वारूपा�%ता ता%ब�खै� वा�पारता�ता. भा�रता�ता धू�रनिवारनिहाता ता%ब�खै�चॅ� वा�पार जगा�%ता सवा�1ता ज�स्ता आहा�. २५.९% प्रौlढ व्याक्तिक्ता (३२.९% पा�रुर्षां आणिणू १८.४% मनिहाल�) धू�रनिवारनिहाता

ता%ब�खै�चॅ� वा�पार करता�ता. धू�म्रपा�न करणू�ऱ्य�%ता निबडॉ5 वा�पार�चॅ� प्रौम�णू ज�स्ता (९.२%)आहा�, तार ५.७% ल@क क्तिसगा�र�टे वा�पारता�ता. धू�म्रपा�न�चॅ� अप्रौत्यक्ष पारिरणू�म हा@ण्य�चॅ� प्रौम�णू सवा�1ता ज�स्ता, म्हाणूज�

५२.३% आहा� आणिणू य�पा4कc २९.०% व्याक्ताsवार अस� अप्रौत्यक्ष पारिरणू�म घर�%ता आणिणू स�वा7जनिनक दिठक�णू5 हा@ता असता@. (म�ख्यत्वा� प्रौवा�स�%ता वा हा�टे�ल्स मध्य�)

www.mcf.org.in04/10/23 9

04/10/23 10www.mcf.org.in

04/10/23 11www.mcf.org.in

भ्रा�मक ज�निहार�ता5

04/10/23 12www.mcf.org.in

04/10/23 13www.mcf.org.in

14

प्रौत्य�क क्तिसगा�र�टे ओढल्य�न%तार आय�ष्य�चॅ5 १४ मिमनिनटे� नष्ट हा@ता�ता

04/10/23 www.mcf.org.in

ता%ब�खै�चॅ� धू@क� 1. दाHघ7क�ळ दिटेकणू�र� /गा%भा5र

श्वा�सनक्तिलक� दा�हा

www.mcf.org.in

2.2. EmphysemaEmphysema

3.3. हृदायहृदाय रक्तावा�निहान्य�%चॅ� आज�र रक्तावा�निहान्य�%चॅ� आज�र

04/10/23 15

www.mcf.org.in

4. 4. फौं� फ्फौं� स�चॅ� वा इतार क� न्सर फौं� फ्फौं� स�चॅ� वा इतार क� न्सर

5. 5.

6. 6.

04/10/23 16

हृदाय निवाक�र�च्य� झटेक्य�चॅ� वा�ढता� धू@क�

क्षयर@गा

www.mcf.org.in

8. 8. धू�म्रपा�नधू�म्रपा�न करणू�ऱ्य�करणू�ऱ्य� म�ता�म�ता�- - निपात्य�%चॅ5निपात्य�%चॅ5 ब�ळ�ब�ळ� जन्मताजन्मता:: कम5कम5 वाजन�चॅ5वाजन�चॅ5 असता�ताअसता�ता. .

7. 7. ल{निगाक आणिणू प्रौज@त्पा�दान क्षमता�वार वा�ढता� दुष्पारिरणू�म ल{निगाक आणिणू प्रौज@त्पा�दान क्षमता�वार वा�ढता� दुष्पारिरणू�म

10. 10. रक्तादा�बरक्तादा�ब, , दाम्य�ल� निनम%त्रंणू आणिणू दाम्य�ल� निनम%त्रंणू आणिणू नपा�%सकता�नपा�%सकता�,, प्रौज@त्पा�दान अक्षमता� प्रौज@त्पा�दान अक्षमता�

9. 9. म�त्रंपिंपा~डॉम�त्रंपिंपा~डॉ आणिणूआणिणू यक: ता�चॅ� यक: ता�चॅ� आज�र आज�र

04/10/23 17

04/10/23 23www.mcf.org.in

ता%ब�खै� आणिणू ताCडॉ�चॅ� क� न्सरजगा�%ता ताCडॉ�चॅ� क� न्सर असणू�ऱ्य�%चॅ5 स%ख्य� सवा�1ता ज�स्ता भा�रता�ता

आहा�

दार वार्षां^ नCदाणू5क: ता ७-८ ल�खै क� न्सर क� स�स पा4कc ४०% ताCडॉ�चॅ� क� न्सर आहा�ता

भा�रता�ता दारवार्षां^ १३०,००० ल@क ताCडॉ�च्य� क� न्सरन� मरणू पा�वाता�ता

सध्य� ६० ता� ८०% advanced stage मध्य�

दार ता�स�ल� १४ म:त्य� 1: http://ocf.org.in

04/10/23 24www.mcf.org.in

पा�श%टे कस� अस�ल / दिदास�ल ?Leukoplakia, Erythroleukoplakia or

ErythroplakiaताCडॉ उघडॉण्य�स त्रं�स बर� न हा@णू�र� व्रणू अर्थवा� गा�%ठ ताCडॉ�%ता रक्तास्त्रं�वा खिखैळखिखैळ� दा�%ता निगाळण्य�स त्रं�स दा�ता�%चॅ5 कवाळT घ�लण्य�स त्रं�स म�न�ता गा�ठ क�न दुखै5 ब@लण्य�स त्रं�स

पा�ष्कळ वा�ळ� लक्षणू� दिदासता न�हा5ता 04/10/23 25www.mcf.org.in

04/10/23 26

Erythroplakia

04/10/23 27www.mcf.org.in

04/10/23 28www.mcf.org.in

www.mcf.org.in

य� SMF पा�श%टे ल� ताCडॉ उघडॉणू� य�व्हाडॉ� अवाघडॉ हा@ता� कc २ ब@टे� स�द्धा� ताCडॉ�%ता घ�लता� य�ता नव्हाता5.

04/10/23 29

04/10/23 30www.mcf.org.in

04/10/23 31www.mcf.org.in

04/10/23 32www.mcf.org.in

04/10/23 33www.mcf.org.in

ता%ब�खै� स@डॉण्य�च्य� पा�यऱ्य�

1. दाHघ7 श्वासन

2. खै�पा पा�णू5 आणिणू पा�य निपाणू�

3. दा�रू पा�स�न दूर रहा�णू�, स�खैर,क�फौंc आणिणू स्निस्नग्धू पादा�र्थ7

टे�ळणू� 4. ज�वाणू� न%तार क्तिसगा�र�टे ऐवाज5 एक कपा पा�दिदान्य�चॅ� चॅहा�

पिंक~वा� पा�पारमिंम~टे क� न्डे5 चॅ� आस्वा�दा घ्य� www.mcf.org.in04/10/23 34

www.mcf.org.in

5. 5. जिजमल� ज�जिजमल� ज�,,पा�क7पा�क7 मध्य� ज�पिंगा~गा कर�मध्य� ज�पिंगा~गा कर�,, र@जच्य� रुटेHनर@जच्य� रुटेHन मध्य� बदाल कर�मध्य� बदाल कर�. .

6. 6. ता�मच्य�ता�मच्य� क� टे�%ब�ता5लक� टे�%ब�ता5ल व्याक्ताsन�व्याक्ताsन� आणिणूआणिणू मिमत्रं�%न�मिमत्रं�%न� ता�मच्य�ता�मच्य� सम@र धू�म्रपा�न न करण्य�चॅ5 निवान%ता5 कर�सम@र धू�म्रपा�न न करण्य�चॅ5 निवान%ता5 कर� . .

7. 7. सवा7सवा7 ashtrays ashtrays लपावा�नलपावा�न ठ�वा�ठ�वा� आणिणूआणिणू सगाळ्य�सगाळ्य� क्तिसगा�र�टे�स क्तिसगा�र�टे�स फौं� क� न द्या� फौं� क� न द्या�

8. 8. धू�म्रपा�न करणू�र�धू�म्रपा�न करणू�र� आणिणूआणिणू नन करणू�ऱ्य�च्य�करणू�ऱ्य�च्य� बद्दल दाहा�बद्दल दाहा� चॅ�%गाल्य�चॅ�%गाल्य� आणिणूआणिणू वा�ईटेवा�ईटे गा@ष्ट5गा@ष्ट5 क्तिलहून क�ढ�क्तिलहून क�ढ�..

04/10/23 35

म�ल� आणिणू अप्रौत्यक्ष धू�म्रपा�न

खै@कल� आणिणू श्वा�स�चॅ5 घरघर

दाम�

क�न�%ता स%सगा7

घस� बसणू� आणिणू सदा�

डॉ@ळ्य�%ता चॅ�रचॅ�र / खै�ज

ब@लण्य�स त्रं�स

3604/10/23 36www.mcf.org.in

गाभा�7रपाणू आणिणू अप्रौत्यक्ष धू�म्रपा�न

गाभा7वाता5 स्निस्त्रंय� दिदावास�चॅ� ६ ता�स ETS च्य� स%पाक�1ता आल्य� तार त्य�%च्य� अजन्म ब�ळ�च्य� रक्ता�%ता carcinogens ज�ऊ शकता�

दिदावास�ल� 2 ता�स ETS च्य� स%पाक�1ता आल्य�स जन्म�चॅ� वा�ळT कम5 वाजन�चॅ� धू@क� दुपाटेHन� वा�ढता@

गाभा7पा�ता

अपा�ऱ्य� दिदावास�चॅ� ब�ळ

जन्मता: कम5 वाजन

अचॅ�नक ब�ल म:त्य� ( SIDS )

3704/10/23 37www.mcf.org.in

04/10/23 38www.mcf.org.in

Acknowledgement

Many clinical slides from Dr Pankaj Chaturvedi’s slide-set

Translation by Suneeta Gadre

04/10/23 www.mcf.org.in 39