to ities e of improvhospitals quality ctiv informationa technology...

78

Activities to improve quality of hospitals information technology system by the thai medical informatics association AD. 2013-2015

Choosna Makarasara1, Wansa Paoin2, Chamaree Chuapetcharasopon3, Maliwan Yuenyongsuwan4, Bordin Sapsomboon5, Sranyoo Chanate6

1Thai Medical Informatics Association, Thailand; 2Faculty of Medicine, Thammasat University, Thailand; 3Bumrungrad International Hospital, Thailand; 4Bureau of Policy and Strategy, Ministry of Public Health, Thailand; 5Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol University, Thailand; and 6Kruaynamthai Hospital, Thailand

AbstractThe Thai Medical Informatics Association (TMI) started the hospital information technology system quality improvement since AD 2009. Three quality improvement tools were created, i.e. framework for quality improvement, self assessment form and roadmap to hospital information system quality improvement. In AD 2013, the association invited hospitals to start the information technology improvement activities using the tools, until now 25 hospitals are actively using the tools to facilitate hospital information technology quality improvement. TMI and the Healthcare Accreditation Institute (HA) plan to accredit the information technology quality of the hospital in late 2015. Initial self assessment from 25 hospitals showed that the framework 7th

category (data and information), got the highest average quality score (2.385) due to past activities of information quality audit in hospital, while the

framework 6th category (control), got the lowest average quality score (1.032) due to lack of monitoring and control system. Eight quality problems were identified in these hospitals i.e. lack of health IT master plan, lack of IT risk management, no security management, no basic quality assurance, lack of quality monitoring data, data center management problem, lack of important cl in ical data and ineffect ive qual i ty control mechanism. TMI will assist this group of hospitals to make sure the some hospitals could get accreditation on the hospital IT quality.

Keywords: hospital information technology, quality improvement.

Received 3 April 2015; Accepted 25 May 2015

Correspondence: Wansa Paoin, Faculty of Medicine, Thammasat University, Rangsit Campus, Paholyotin Road, Pathumthani, Thailand, 12120 (Tel.: +66-2926-9999; E-mail address: [email protected]).

Hospitals Information Technology System Quality Choosna Makarasara, et al.

Journal of the Thai Medical Informatics Association, 1, 78-87, 2015

79

กจกรรมการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลของสมาคมเวชสารสนเทศไทย ใน ป พ.ศ. 2556 ถง 2558

ชษณะ มะกรสาร, วรรษา เปาอนทร2, จามร เชอเพชระโสภณ3, มะลวลย ยนยงสวรรณ4, บดนทร ทรพยสมบรณ5, ศรณย ชเนศร61สมาคมเวชสารสนเทศไทย; 2คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร; 3โรงพยาบาลบำารงราษฎร; 4สำานกนโยบาย และยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข; 5คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล; และ 6โรงพยาบาลกลวยนำาไท

บทคดยอ สมาคมเวชสารสนเทศไทยดำาเนนโครงการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลตงแตพ.ศ. 2552 เรมจากการสรางกรอบการพฒนาคณภาพ แบบประเมนตนเอง และแผนทนำาทางไปสการพฒนาคณภาพ เปนเครองมอหลก 3 ชน และเรมรบสมครโรงพยาบาลเขารวมโครงการตงแต ป พ.ศ. 2556 จนถงปจจบนมโรงพยาบาลภาครฐและ เอกชนเขารวมโครงการพฒนาจำานวน 25 โรงพยาบาล และจะรวมกนสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล เรมประเมนและรบรองคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล ในปลายป พ.ศ. 2558 ผลการประเมนโรงพยาบาลเบองตน พบวา หมวดทไดโรงพยาบาลคะแนนประเมนตนเองสงทสด คอ หมวดท 7(ขอมลสารสนเทศ) คะแนนเฉลย 2.385 เพราะโรงพยาบาลสวนใหญมกระบวนการตรวจสอบและควบคมคณภาพขอมลในเวชระเบยนผปวยทพฒนามาแลว ในระดบหนง หมวดทไดคะแนนตำาสด คอ หมวดท 6 (การวด) ไดคะแนนเฉลย 1.032 สาเหตจากโรงพยาบาล

สวนใหญยงไมมระบบการวดและตดตามผลการดำาเนนงาน ของระบบเทคโนโลย มประเดนโอกาสพฒนาทพบบอย ทงหมด 8 ประเดน ไดแก การขาดแผนแมบท ขาดระบบจดการความเสยง ไมมการจดการความมนคงปลอดภย ไมมการรบประกนคณภาพขนตน ไมมการเกบขอมลเพอตรวจสอบคณภาพการบรการ ปญหาการจดการหองเครองแมขาย ปญหาคณภาพขอมลการรกษาผปวย และกลไกตรวจสอบคณภาพขอมลไมทำางาน สมาคมทำาหนาทเปนพเลยงให คำาแนะนำาในการแกปญหาการพฒนาคณภาพกบโรงพยาบาล ทเขารวมโครงการ

คำาสำาคญ: hospital information technology, quality improvement.

วนทรบตนฉบบ 3 เมษายน 2558; วนทตอบรบ 25 พฤษภาคม 2558

ผนพนธประสานงาน: วรรษา เปาอนทร, คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต ถนนพหลโยธน ปทมธาน 12120 (โทร.: 0-2926-9999; E-mail address: [email protected])

Choosna Makarasara, et al. Hospitals Information Technology System Quality

ความเปนมาและแนวทางการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล สมาคมเวชสารสนเทศไทย ไดเรมกจกรรมการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล ตงแตป พ.ศ. 2552 โดย เรมจากการทสมาคมไดรบการตดตอ จากสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน) ใหชวยพฒนาเครองมอเพอประเมนคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล สมาคมจงไดแตงตง คณะทำางาน

จำานวน 11 คน จากคณะกรรมสมาคม ดำาเนนการพฒนาแนวทางและคมอตางๆ เรมจากกรอบการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล (Hospital IT Quality Improvement Framework–HITQIF) (ดภาคผนวก ก) ซงเปนกรอบแนวทางสำาหรบการสำารวจ ประเมน และพฒนา คณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลในองคประกอบ ทสำาคญ 7 ดาน ไดแก 1. โครงสรางและบทบาท (Structure and Role) 2. เทคโนโลย (Technology) 3. บคลากร (People)


80

4. กระบวนการ (Processes) 5. การควบคม (Control) 6. การวด (Metrics) 7. ขอมลสารสนเทส (Data & Information)

กรอบการพฒนาฉบบแรกไดพฒนาแลวเสรจในป พ.ศ. 2554 เมอพฒนาเสรจแลว คณะทำางานไดนำากรอบการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล ฉบบแรกน ไปทดลองใชประเมนคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศในโรงพยาบาล 2 แหง ไดแก โรงพยาบาลนพรตนราชธาน และ โรงพยาบาลของสถาบนประสาทวทยา พบวา กรอบการพฒนาครอบคลม องคประกอบทงหมดทสำาคญในการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลแลว แตตวกรอบน ยงไมสามารถ นำาไปใชเปนแนวทางในการเรมตนกจกรรมพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลได ในป พ.ศ. 2555 นพ. วรรษา เปาอนทร เลขาธการสมาคมเวชสารสนเทศไทย ไดนำาเสนอเครองมอ สำาหรบการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลเพมเตมอก 2 รายการ ไดแก แบบประเมนตนเองตามกรอบการ พฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลเพอให โรงพยาบาลใชประเมนตนเอง และ แผนทนำาทางไปส การพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลอยาง ตอเนอง (Road Map to Hospital IT Continuous Quality Improvement) (ดภาพท 1 และภาคผนวก ข) เพอใชแสดงแนวทางในการดำาเนนกจกรรมพฒนาคณภาพ และกจกรรมหลกทควรดำาเนนการ 16 กจกรรม ไดแก 1. การวางแผนเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล 2. การวางระบบขอมล การปรบสถาปตยกรรมเทคโนโลย

สารสนเทศโรงพยาบาล 3. การสำารวจทรพยากรดานเทคโนโลยสารสนเทศของโรง

พยาบาล 4. การวเคราะหชองวาง 5. การวางแผนศกยภาพเทคโนโลยสารสนเทศ 6. การจดตงจดบรการและการจดการใหระบบดำาเนนอยาง

ตอเนอง 7. การจดการขอตกลงระดบบรการการใหบรการ 8. การจดการความมนคงปลอดภย 9. การจดการอบตการณ 10. การจดการปญหา 11. การจดการโครงการเทคโนโลยสารสนเทศ 12. การจดการการเปลยนแปลง 13. การจดการปรบเปลยนและตดตงเทคโนโลยทออกมาใหม 14. การจดการทรพยสนและขอมลทรพยากรการใหบรการ


15. การจดการรายการบรการ 16. การจดการความรและปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง

คณะทำางานไดนำากรอบการพฒนาคณภาพ แบบประเมนตนเอง และแผนทนำาทางไปทดสอบใชกบโรงพยาบาลรฐ 2 แหง คอ โรงพยาบาลสมเดจพระบรมราชเทว ณ ศรราชา และ โรงพยาบาลบานตาก (โรงพยาบาลชมชนในจงหวดตาก) และ โรงพยาบาลเอกชน 1 แหง คอ โรงพยาบาลกลวยนำาไท พบวา เครองมอทง 3 รายการน ทำาใหโรงพยาบาลเหนสถานการณปจจบน และสามารถกำาหนดทศทางและเรมกจกรรมการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลไดดกวาการใชกรอบการพฒนาเพยงอยางเดยว กลางป พ.ศ. 2556 สมาคมเวชสารสนเทศไทยไดเรมโครงการรวมพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โรงพยาบาล โดยไดรบสมครโรงพยาบาลทสนใจเพอเขารวมโครงการ ในโครงการนผ ทรงคณวฒและผเชยวชาญดาน การจดการและการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล ของสมาคมจะทำาหนาทเปนพเลยงใหกบทมงานของโรงพยาบาลเรยนร และดำาเนนการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศใหมนคง ปลอดภย มคณภาพ และเกดกลไกการพฒนาอยางตอเนอง โดยใชระยะเวลาประมาณ 15-18 เดอน ไปสการรบรองคณภาพขนตน ในปแรกมโรงพยาบาลเขารวมโครงการจำานวน 10 โรงพยาบาล ไดแก รพ. นครนายก รพ. ชยนาทนเรนทร รพ. นาน รพ. แพร รพ. นครพนม รพ. อดรธาน รพ. กระบ รพ. โรคผวหนงเขตรอน จ. ตรงรพ. ละง และ รพ. หาดใหญ โดยสมาคมกบโรงพยาบาลไดลงนามในบนทกขอตกลง ในการรวมมอกน 5 ขอ ดงน ขอ 1 สมาคมและโรงพยาบาลตกลงรวมกนใชกรอบ

และแนวทางการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศ โรงพยาบาลทพฒนาขนโดยสมาคม ในการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศของโรงพยาบาล ในชวงเวลาททำางานรวมกน

ขอ 2 สมาคมจะสนบสนนองคความร ดานการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศโรงพยาบาล และจดหา ผ เชยวชาญดานการพฒนาระบบสารสนเทศใหทำางานร วมกบ คณะทำางานของโรงพยาบาล อยางนอย 3 คน ตงแตเรมกระบวนการประเมนตนเองจนถงการสรางตนแบบกลไกการพฒนาสำาเรจในชวงเวลาตามทระบไวขางตนโดยสมาคม จะรบผดชอบค าตอบแทนในการทำางานของ ผเชยวชาญดงกลาวทงหมด

ขอ 3 โรงพยาบาลจะสงคณะทำางานพฒนาคณภาพ ระบบสารสนเทศโรงพยาบาลมารวมทำางานกบ


81

ผเขยวชาญของสมาคมในชวงเวลาทระบไวขางตน และสนบสนนคาใชจ ายในการเดนทางและคา ทพกในกจกรรมตรวจเยยมโรงพยาบาลของคณะ ผ เชยวชาญจากสมาคมตามอตราทเบกไดจาก ทางราชการ

ขอ 4 บรรดาขอมลและองคความรทไดจากการพฒนา ใหสมาคมนำาไปใชพฒนาปรบปรงกรอบและแนวทางการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศโรงพยาบาล ใหสมบรณยงขน และเผยแพรตอโรงพยาบาลอนตอไป ยกเวนขอมลทเปนขอมลเฉพาะของโรงพยาบาล ใหขออนญาตโรงพยาบาลกอนนำาไปใช สำาหรบตนแบบกลไกการพฒนาของโรงพยาบาลใหถอเปนลขสทธ ของโรงพยาบาล

ขอ 5 โรงพยาบาลยนยอมใหใชชอและตราสญลกษณ ของโรงพยาบาลเพอแสดงการสนบสนนโครงการพฒนาระบบสารสนเทศของทางสมาคม โดย สมาคมจะใชตราสญลกษณของโรงพยาบาลในเอกสารโครงการ เผยแพรบนเวบไซตสมาคม และจดแสดงในงานประชมประจำาปของสมาคม

ในระหวางป พ.ศ. 2556 ถงตนป พ.ศ. 2557 ระหวางทโครงการรวมพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โรงพยาบาลระหวางสมาคมกบโรงพยาบาลทง 10 แหง ยงคงดำาเนนการอย สมาคมไดบรรลขอตกลงรวมกนกบ สถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน) ในการประเมนและรบรองคณภาพดานเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาลซงจะดำาเนนการรวมกน โดยกำาหนดวาจะเรมกจกรรมประเมนและรบรองคณภาพโรงพยาบาลรนแรกไดตงแตกลางป พ.ศ. 2558 เปนตนไป ในป พ.ศ. 2557 หลงจากทางสมาคมเวชสารสนเทศไทย ไดนำาเสนอโครงการรวมพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลในงานประชม HA Forum และการประชมกลางปของสมาคม ไดมโรงพยาบาลสมครเขารวมโครงการเพมเตมอก 15 โรงพยาบาล ประกอบดวย รพ. สำาโรงการแพทย รพ. สมเดจพระนางเจาสรกตต รพ. กาฬสนธ รพ. สไหงโกลก รพ. สมเดจพระสงฆราชองคท 19 รพ. พระยน รพ. วดเพลง รพ. สมทรสาคร รพ. พษณเวช รพ. บางโพ รพ. มหาสารคาม รพ. สรนทร รพ. คเมอง รพ. บานใหม ไชยพจน และรพ. กลวยนำาไท ทำาใหจำานวนโรงพยาบาล ทเขารวมโครงการทงหมด มจำานวน 25 โรงพยาบาล ซงคาดวา ในปลายปพ.ศ. 2558 จะมโรงพยาบาลจำานวนหนงทผาน การประเมนและไดรบการรบรองคณภาพจากสมาคมและ สถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน)


ผลการดำาเนนการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โรงพยาบาล โรงพยาบาลทง 25 แหง ไดเรมกจกรรมพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล โดยเรมจากการประเมนตนเองตามกรอบการพฒนา 7 ดาน ซงเปนแบบประเมนแบบ Rating Scale มคาคะแนน 5 ระดบ คอ ระดบ 0, 1, 2, 3, 4 (ระดบ 0 หมายถงไมมระบบคณภาพ ระดบ 4 หมายถงมระบบคณภาพทมนใจไดวามการพฒนาคณภาพอยางตอเนอง) เมอคณะผเชยวชาญจากสมาคม เขาตรวจเยยมโรงพยาบาล กไดสรปความเหนระดบคะแนนของแตละโรงพยาบาล โดยมผลการประเมนเฉลยในแตละดานของกรอบการพฒนาดงตารางท 1


82

ตารางท 1 แสดงผลการประเมนตนเองตามกรอบการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศโรงพยาบาลจำานวน 25 โรงพยาบาล

1 โครงสราง และ บทบาท 1.517 1.1 แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาล 0.750 1.2 นโยบายดานเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาล 1.250 1.3 การจดโครงสรางและอตรากำาลงของหนวยงานเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล 2.833 1.4 การกำาหนดมาตรฐานเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาล 1.083 1.5 การวเคราะหออกแบบระบบเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาล 1.667

2 เทคโนโลย 2.125 2.1 การจดใหม Data Center 2.333 2.2 มการกลนกรอง/เลอกใช Technology อยางเหมาะสม 1.542 2.3 การจดเทคโนโลยสำาหรบการรกษาความมนคงปลอดภยและคมครองความลบ 2.500 ขอมลสวนบคคลและการเขาถงขอมลผปวย

3 บคลากร 1.516 3.1 มบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศทเพยงพอ-โดยมการกำาหนดสมรรถนะท 2.375 จำาเปนของแตละตำาแหนงอยางเหมาะสม 3.2 มการประเมนสมรรถนะบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศและนำาผลการ 0.917 ประเมนมาพฒนาบคลากรเพอใหบคลากรมความรความสามารถทจำาเปน ตอการปฏบตและพฒนางานอยตลอดเวลา 3.3 มกระบวนการรกษาบคลากรไวในระบบ 1.583 3.4 มการพฒนาบคลากรผใชงานระบบเทคโนโลยสารสนเทศ 1.188

4 กระบวนการ 1.9864.1 มระบบสนบสนนการใชงานดานเทคโนโลยสารสนเทศ 1.458 4.2 มระบบใหบรการดานเทคโนโลยสารสนเทศ 1.167 4.3 มการจดการและจดสรรทรพยากรเพอการดำาเนนงานเทคโนโลยสารสนเทศ 2.375 4.4 มการจดการใหระบบเทศโนโลยสารสนเทศดำาเนนงานไดอยางตอเนอง 2.083 4.5 มการจดการดานความปลอดภยเทคโนโลยสารสนเทศ 2.125 4.6 มการจดการขอมลสำาคญใหไดรบการบนทกและจดเกบอยางถกตองครบถวน 2.708

5 การควบคม 2.0005.1 มระบบควบคมทวไป 1.8335.2 มระบบควบคมดาน application 2.250 5.3 มระบบบรหารความเสยงเทคโนโลยสารสนเทศ 1.167 5.4 มระบบควบคมคณภาพขอมล 2.750

ดานท กรอบการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศโรงพยาบาล

คะแนนเฉลยในแตละรายการ

คะแนนเฉลยในหมวด



83

ตารางท 1 แสดงผลการประเมนตนเองตามกรอบการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศโรงพยาบาลจำานวน 25 โรงพยาบาล (ตอ)

6 การวด 1.032 6.1 มการวดและตดตามกระบวนการทำางานดานเทคโนโลยสารสนเทศ 1.167 6.2 มการวดและตดตามควบคมดานความมนคงปลอดภยของเทคโนโลยสารสนเทศ 0.833 6.3 มการวดและตดตามความถกตอง ครบถวน เชอถอ และทนเวลาของขอมล 2.125 6.4 มการตรวจสอบการปฏบตตามกฎระเบยบและนโยบาย 0.833 6.5 มการตรวจสอบการใชสารสนเทศใหตรงตามวสยทศน และพนธกจและบรบท 0.200 โรงพยาบาล

7 ขอมลสารสนเทศ 2.385 7.1 มขอมลทเพยงพอกบการใหบรการ ไมซำาซอน ไมขดแยงกน 2.458 7.2 มการเผยแพรและกระจายการใชงานขอมลสารสนเทศทเหมาะสม 2.583 7.3 สารสนเทศถกนำามาใชอยางเหมาะสม 2.250 7.4 หนวยงานใชขอมลททนสมยจากแหลงตางๆ 2.250

ดานท กรอบการพฒนาคณภาพระบบสารสนเทศโรงพยาบาล

คะแนนเฉลยในแตละรายการ

คะแนนเฉลยในหมวด

จากตารางท 1 พบวา หมวดทไดโรงพยาบาลคะแนนประเมนตนเองสงทสดคอ หมวดท 7 ขอมลสารสนเทศ ไดคะแนนประเมนเฉลย 2.385 รองลงมาเปน หมวดท 2 เทคโนโลย ไดคะแนนประเมนเฉลย 2.125 และหมวดท 5 การควบคม ไดคะแนนประเมนเฉลย 2.0 สำาหรบหมวดทไดคะแนนตำาสด คอ หมวดท 6 การวด ไดคะแนนประเมน เฉลย 1.032 ซงคาคะแนนเหลาน สอดคลองกบผลการ ตรวจเยยมของคณะผ เชยวชาญ ซงพบวาโรงพยาบาล สวนใหญ มกระบวนการตรวจสอบและควบคมคณภาพ ขอมลในเวชระเบยนผปวยทพฒนามาแลวในระดบหนง จากความพยายามในการตรวจสอบคณภาพขอมลจาก ทมตรวจสอบภายในและ การตรวจสอบจากภายนอก ทำาใหคะแนนประเมนในสวนขอมลสารสนเทศอยสงกวาระดบ เฉลย 2.0 สวนกระบวนการวดคณภาพการทำางานของระบบเทคโนโลยสารสนเทศนน โรงพยาบาลสวนใหญยงไมมระบบการวดและตดตามผล การดำาเนนงานของระบบเทคโนโลย ทำาใหไดคะแนนประเมนตำาทสดในหมวดการควบคม เมอคณะผเชยวชาญทเขาตรวจเยยมโรงพยาบาลไดลง ไปดการปฏบตงานในพนทสวนตางๆ ทเกยวของกบคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศ กไดพบประเดนทเปนโอกาสพฒนาคณภาพหลายประเดน โดยในโรงพยาบาลทง 25 แหงน

มประเดนโอกาสพฒนาทพบบอยทงหมด 8 ประเดนดงน 1. ไมมแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ หรอแผนการ

พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศไมสอดคลองและ ไมสนบสนนแผนโรงพยาบาล

2. ขาดระบบจดการความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศ 3. ไมมการจดการความมนคงปลอดภยขนตน ขาดนโยบาย

และระเบยบปฏบตดานความมนคงปลอดภย 4. ไมมการรบประกนคณภาพขนตน หรอมการรบประกน

คณภาพการใหบรการของหนวยเทคโนโลยสารสนเทศนอยเกนไป

5. ไมมการเกบขอมลเพอตรวจสอบคณภาพการบรการ ของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

6. การจดการหอง Server ไมไดมาตรฐาน 7. ปญหาคณภาพขอมลการดแลรกษาผปวย ขอมลสำาคญ

หายไป ใชรหส ICD (International Classification of Diseases and Related Health Problems) โดยเขาใจผดวารหส ICD ใชแทนคำาวนจฉยโรคได ทำาใหชอโรค ของผปวยหายไปจากระบบขอมลของโรงพยาบาลสง ผลกระทบตอการใหบรการผปวยอยางมคณภาพตอเนอง

8. กลไกตรวจสอบคณภาพขอมลไมทำางาน หรอทำางานนอยเกนไป



84

เมอคนพบประเดนทเปนโอกาสการพฒนา คณะผเชยวชาญจากสมาคมเวชสารสนเทศไทย ไดทำาหนาทพเลยง ใหคำาแนะนำาสงททมงานของโรงพยาบาลควรดำาเนนการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศดานตางๆ เปนลายลกษณอกษรดงตวอยางดานลาง

ขอเสนอแนะการดำาเนนการพฒนาคณภาพในระยะแรก ระยะ 3 เดอนแรก (1 กรกฎาคม ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2557) 1. ดำาเนนการประสานแผนแมบท IT กบแผนยทธศาสตร

ของโรงพยาบาล โดย a. ทบทวนแผนยทธศาสตรของโรงพยาบาล b. ทบทวนแผนแมบท IT และแผนการพฒนา

ระบบสารสนเทศ c. เขยนตารางเทยบใหเหนความสมพนธระหวาง

แผน IT กบแผนยทธศาสตรของโรงพยาบาลใหเกดความมนใจวา แผนแมบท IT สามารถตอบสนองยทธศาสตรของโรงพยาบาลทกดาน

d. จดลำาดบความสำาคญของยทธศาสตร e. วางแผนการดำาเนนโครงการตามลำาดบความ

สำาคญ 2. ดำาเนนการจดการความเสยง (Risk Management)

โดยมกจกรรมทควรทำาคอ a. คนหาความเสยงในระบบสารสนเทศใหครอบคลม

ทกดาน b. ประเมนคะแนนความเสยง c. คดเลอกความเสยงทตองการจดการ 5 เรอง

ตามคะแนนความเสยง d. จดทำาแผนการจดการความเสยง 5 เรองท

คดเลอก e. ดำาเนนการจดการความเสยง f. ประเมนผลการจดการความเสยง รอบแรก 3. จดทำาขอตกลงระดบการใหบรการดานสารสนเทศ

(Service Level Agreement) โดย a. ประชมรวมกนเพอคดเลอกขอตกลงระดบการ

ใหบรการ 3 ขอ b. ดำาเนนการเกบขอมลเพอหาระยะเวลาทเหมาะ

สมในการกำาหนดขอตกลง c. ประเมนผลการเกบขอมล d. เตรยมประกาศขอตกลง 4. จดทำานโยบายและระเบยบปฏบตดานความมนคง

ปลอดภยในระบบเทคโนโลยสารสนเทศ a. จดทำานโยบายดานความมนคงปลอดภยใน

ระบบสารสนเทศ

b. จดทำาระเบยบปฏบตเพอความมนคงปลอดภยในระบบสารสนเทศ อยางนอย 3 เรอง ไดแก ระเบยบสำาหรบผใชงานระบบ สำาหรบเจาหนาทฝายสารสนเทศ และสำาหรบผบรหาร

c. เตรยมประกาศใชนโยบายและระเบยบปฏบต d. เตรยมจดฝกอบรมใหเหนความสำาคญและ

การปฏบตตามระเบยบปฏบต 5. วางระบบตรวจสอบคณภาพการวนจฉยโรคและการให

รหส ICD a. ปรบระบบการบนทกคำาวนจฉยโรคผปวยนอก

ในระบบ โดยใหแพทยบนทกชอโรคเขาไปในระบบ (OPD Card หรอ บนทกเขาระบบคอมพวเตอร) โดยไมใช รหส ICD แทนคำาวนจฉยโรค

b. ตรวจสอบคณภาพความครบถวน และ ความถกตอง มรายละเอยดทด ในการบนทกคำาวนจฉยโรค

c. ตรวจสอบคณภาพความครบถวนของเวชระเบยนผปวยใน และ OPD Cards

d. ตรวจสอบคณภาพความถกตองการใหรหส ICD ผปวยในและผปวยนอก

e. จดทำารายงานผลการตรวจสอบ 6. เรมวดและเกบสถตปญหาทพบและสถตการใหบรการ

ของหนวย IT นำาผลการวดมาวเคราะหเพอหาทางปรบปรงบรการ

a. เกบรายการ Incident ทเกดขน มรายละเอยดเกดขนทไหน เกดเหตการณอะไร เวลาเทาไร ใครเปนผตรวจพบ ตรวจพบอยางไร

b. ทำารายงาน Incident วเคราะหสาเหตของปญหา วเคราะหแนวโนมการเปลยนแปลง เพมขน ลดลง หรอเทาเดม

7. ปรบสภาพภายในหอง Data Center ใหไดมาตรฐาน ตามกรอบการพฒนา

โดยทมงานโรงพยาบาลจะไดรบมอบหมายกจกรรมท ควรดำาเนนการตอไป และระยะเวลาทควรดำาเนนการให แลวเสรจ เมอถงเวลาทคาดวากจกรรมควรมความกาวหนา คณะผเชยวชาญกจะลงไปตรวจเยยมซำาเปนระยะๆ และให คำาแนะนำาเพมเตมเทาทจำาเปน จนมนใจวา โรงพยาบาลพรอมรบการประเมน จงจะกำาหนดวนประเมนและรบรองคณภาพตอไป



85

บทบาทของผบรหารโรงพยาบาลและการทำางานเปนทมในการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล จากประสบการณการตรวจเยยมและใหคำาปรกษา พบวาผอำานวยการโรงพยาบาลเปนบคคลทมความสำาคญมากตอ การพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาล โดยพบวา โรงพยาบาลทผอำานวยการมสวนรวมอยางแขงขน ตอการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลจะมการพฒนาไปไดรวดเรวกวา โรงพยาบาลทผอำานวยการ มสวนรวมนอย นอกจากนน ยงพบวา การพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลนน ไมใชงานทจะ มอบหมายให บคคลหรอหนวยงานใดเพยงหนวยเดยว รบผดชอบดำาเนนการได โดยพบวา ในระยะแรกของโครงการ มบางโรงพยาบาลมอบหมายให หวหนาหนวยงานเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาล เปนผดำาเนนการเพยงฝายเดยว ตอมาจงพบวา ไมสามารถดำาเนนการพฒนาคณภาพใหกาวหนาได ตองขอใหผอำานวยการจดทมงานใหม โดยตองม ผบรหาร องคกรแพทย ฝายพฒนาคณภาพ ฝายเวชระเบยน เขามารวมทำางานกบฝายเทคโนโลยสารสนเทศจงจะสามารถดำาเนนกจกรรมพฒนาคณภาพใหกาวหนาไปได เพราะการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาลตามกรอบแนวทางของสมาคมเวชสารสนเทศนน ครอบคลมตงแตเรองการจดทำาแผนแมบทใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตรของ โรงพยาบาล การจดการความมนคงปลอดภยซงเกยวของกบ

บคลากรทกคนในโรงพยาบาล การควบคมคณภาพขอมลสำาคญซงสวนใหญเปนเรองทแพทยตองใหความรวมมอในการบนทกขอมลใหไดคณภาพด ฯลฯ ปจจยเหลาน ทำาใหการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถทำาใหสำาเรจไดจากการทำางานของฝายเทคโนโลยสารสนเทศเพยงฝายเดยว สรปสถานการณปจจบนและสงทวางแผนจะดำาเนนการ ตอไปเพอพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลในชวงครงปหลง ของพ.ศ. 2558 สมาคมและสถาบนพฒนาคณภาพสถานพยาบาล จะเรมเขาประเมนโรงพยาบาล และทยอยใหการรบรองคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาล โดยจะมกรอบการประเมนทเรยกวา Hospital Information Technology Maturity Model ดงภาพท 2 โดยคาดวา จะมโรงพยาบาลจำานวนหนงทผานมารบรองคณภาพ ตงแต ป พ.ศ. 2559 สมาคมรวมกบสถาบนพฒนาคณภาพสถานพยาบาล จะขยายแนวทางการดำาเนนงานใหครอบคลมจำานวนโรงพยาบาลมากขน เพอชวยใหโรงพยาบาลในประเทศไทยมการพฒนาคณภาพระบบเทคโนโลยสารสนเทศของโรงพยาบาลมากขนเรอยๆ โดยตงเปาหมาย วาภายใน ป พ.ศ. 2560 จะมจำานวนโรงพยาบาลทผานการรบรองคณภาพอยางนอยในขนท 1 ไมตำากวา 200 โรงพยาบาล

ภาพท 1 แผนทนำาทางไปสการพฒนาคณภาพเทคโนโลยสารสนเทศโรงพยาบาลอยางตอเนอง (Road Map to Hospital IT Continuous Quality Improvement



86

ภาพท

2 ระ

ดบคณ

ภาพระ

บบเทคโนโ

ลยสา

รสนเทศ

โรงพ

ยาบา

ล (TMI Ho

spita

l IT M

aturity

Mod

el)

Sy

stem

Le

vel 1

L

evel 2

Leve

l 3

0. G

eneral S

tatus

1. IT M

aster Plan

2. IT Risk M

anag

emen

t Sy

stem

3. S

ecurity

Man

agem

ent

4. S

ervice

Des

k, S

ervice

Lev

el

Agreem

ent, Incid

ent a

nd Problem

Man

agem

ent

เรมม

กระบ

วนกา

รจดก

ารให

เกดค

ณภา

พ

โดยเรม

เหนผ

ลบางสว

น

แผน

IT สอ

ดคลอ

งกบแ

ผนโรงพ

ยาบา

ล ตอ

บสนอ

งยทธ

ศาสต

รหลก

ของโรงพย

าบาล

มกระ

บวนก

ารพฒนา

แผนท

ไดมา

ตรฐา

นมกา

รประ

เมนคว

ามเส

ยงใน

ระบบ IT

ดำา

เนนก

ารจด

การค

วามเ

สยงจ

นประ

เมน

ไดวาคว

ามเสยง

ลดลง

มนโย

บาย

และร

ะเบยบปฏบตดาน

คว

ามมนคง

ในระ

บบ IT

ผท

เกยว

ของ

รบทร

าบ เขา

ใจ แ

ละปฏ

บตตา

มระเบย

บปฏบตอย

างเค

รงครด

มการ

จดการ

Da

ta C

enter จน

มนคง

ปลอด

ภยทก

ดาน

มการจด

service

desk

มการปร

ะกาศ

SL

A ใน

เรอง

ทสำาค

ญอย

างยง

สำาหร

บผใช

ระบบ

IT

มระบ

บเกบ

ขอมล

IT

Activ

ity a

nd In-

cide

nt R

eport an

d Mon

itorin

g

มการ

พฒนา

อยางตอ

เนอง

และเชอ

มโยง

ใน

สาข

าตาง

ๆ เก

ดระ

บบการ

พฒ

นา

คณภา

พดา

น IT

มการดำา

เนนก

ารตา

มแผน

IT ทส

อดคล

องกบ

แผนโ

รงพยา

บาล

เก

ดผล

สำาเรจใ

น บา

งโคร

งการ

นำาผ

ลการ

จดกา

รควา

มเส

ยงใน

รอบปท

ผานม

า มา

ใชปร

บแผน

การจ

ดการคว

ามเสยง

ในปต

อไป

ทำาให

ความ

เสยง

ลดลง

ได

ตอเนอง

มกา

รจดกา

รการ

เขาถ

งขอม

ลผป

วยให

เขาถ

งไดเ

ฉพาะ

ผทรบ

ผดชอ

บกา

รดแล

รกษาผ

ปวยในช

วงดง

กลาว

เทาน

น ไม

มกา

รใชช

องทา

งทไม

มนคง

(LINE

, Soc

ial

Med

ia) ใน

การร

บสงข

อมลผ

ปวย

ประก

าศ SLA

ทสำา

คญได

ครบท

กดาน

การ

บรกา

ร (H

ardw

are, So

ftware, Net-

work, Da

ta Se

rvice, Ne

w Re

quire

-men

t) ม

ขอมล

ในระ

บบ I

nciden

t แล

ะ Ac

tivity

Mon

itorin

g มา

กกวา 95%

ของ

เหตก

ารณ

มการ

พฒนาค

ณภาพ

อยาง

กวา

งขวา

ง ทง

องคก

ร เกดก

ารพฒ

นาคณ

ภาพอย

าง

ตอเนอง


เนนก

ารตา

มแผน

IT

ทสอด

คลอง

กบแผ

นโรงพย

าบาล

เกด

ผลสำา

เรจ โดย

IT

เปนเครองมอ

หลกในก

ารผล

กดนย

ทธศา

สตร

สำาคญ

ของโรงพย

าบาล

มกล

ไกกา

รจดกา

รควา

มเส

ยงทดำา

เนน

ครบว

งจร

PDCA

อย

างตอ

เนอง

มาแล

วอย

างนอ

ย 3 รอ

บวงจ

ร ไม

พบค

วามเสย

งทจ

ดการได

มกล

ไกกา

รจดกา

รควา

มมนคง

ทดำาเนน

ครบว

งจร

PDCA

อย

างตอ

เนอง

มาแล

วอย

างนอ

ย 3 รอ

บวงจ

ร ไม

พบก

ารละ

เมด

ความ

มนคง

ในระ

บบ

มกลไ

กการ

นำาผ

ลการ

ประ

เมน SL

A มา

ใชปร

บคณภา

พบร

การ

ทดำาเนน

ครบ

วงจร

PD

CA อย

างตอเ

นอง

มาแ

ลว

อยางนอ

ย 3 รอ

บวงจร ผใ

ชระบ

บมคว

ามพงพ

อใจม

าก



87

ภาพท

2 ระ

ดบคณ

ภาพระ

บบเทคโนโ

ลยสา

รสนเทศ

โรงพ

ยาบา

ล (TMI Ho

spita

l IT M

aturity

Mod

el) (ต

อ)

Sy

stem

Le

vel 1

L

evel 2

Leve

l 3

5. C

linical D

ata Qua

lity

Control

6. Softw

are De

velopm

ent Q

uality

Control (

if availab

le)

7. C

apacity

Man

agem

ent

มกา

รเกบ

ขอมลป

ระวต

ผล

การต

รวจ

รางก

าย ค

ำาวนจ

ฉยโรค

การท

ำาหตถ

การ

การใหย

า กา

รรกษ

า แล

ะรหส

ICD

ของ

ผปวย

นอกแ

ละผป

วยใน

ทกรา

ย ไม

นอย

กวารอย

ละ 8

0มร

ะบบต

รวจส

อบคณ

ภาพคว

ามคร

บถวน

แล

ะความถ

กตอง

ของข

อมล

OPD

, IP

D

มเอ

กสา

รการ

วเครา

ะหและ

ออกแบ

บระ

บบทส

ำาคญใน

โปรแ

กรมท

พฒนา

เอง ไม

นอยก

วารอ

ยละ

80

มการ

วเคร

าะหสถ

านกา

รณปจจ

บนแ

ละ

Gap

Ana

lysis, มกา

รจดทำา

แผนเพ

มศก

ยภาพ

ดา

น Ha

rdware, So

ftware,

Netw

ork, P

eople

ware

มการกำา

หนด

สมรร

ถนะท

จำาเป

นขอ

งบคล

ากรส

ำาคญ

ในฝา

ย IT

มกา

รเกบ

ขอมลป

ระวต

ผล

การต

รวจ

รางก

าย ค

ำาวนจ

ฉยโรค

การท

ำาหตถ

การ

การใหย

า กา

รรกษ

า แล

ะรหส

ICD

ของ

ผปวย

นอกแ

ละผป

วยใน

ทกรา

ย ไม

นอย

กวารอย

ละ 9

5ใน

รปแบ

บ Structured

Data in datab

ase

(Not S

cann

ed R

ecord)

มเอ

กสา

รการ

วเครา

ะหและ

ออกแบ

บระ

บบทสำา

คญใน

โปรแ

กรมทพฒนาเอง

ทกโป

รแกรม

มการ

ทำา

Softwar

e Ve

rsion

Control

มกา

ร Co

mmen

t So

urce

cod

es


เนนก

ารพฒ

นาศก

ยภาพ

ตามแ

ผน

เกดผ

ลสำาเรจ

ในบา

งดาน

มขอ

มลท

สามาร

ถนำาม

าวเค

ราะห

เพอ

เพมคณ

ภาพ

ดาน Q

uality an

d Sa

fety

of C

are, Improv

e Clinical O

utco

mes

มกล

ไก R

equiremen

t Man

agem

ent,

Projec

t Man

agem

ent, So

ftware

Qua

lity

Ass

uran

ce ใน

การ

พฒ

นา

โปรแ

กรมทก

ๆ โป

รแกร

ม

มกลไ

กการพฒนา

ศกยภ

าพทด

ำาเนน

ครบ

วงจร

PDC

A อย

างตอ

เนอง

มาแล

วอยา

งนอ

ย 3 รอ

บวงจร พบค

วามก

าวหน

าอยา

งตอ

เนอง



เปดรบผลงานวชาการเพอนำเสนอ 1 มนาคม 2558

วนสดทายทรบผลงาน 30 มถนายน 2558

แจงผลการพจารณา/ตอบรบ 31 กรกฏาคม 2558

สงบทความเพอตพมพใน Proceeding 31 สงหาคม 2558

ลงทะเบยนลวงหนา 30 กนยายน 2558

Conference Days 25 - 27 พฤศจกายน 2558

CONFERENCE TOPICS

IMPORTANT DATE

การประชมวชาการ NCMedInfo 2015 เปดรบบทความวจยภาษาไทยและภาษาองกฤษโดยเขยนในรปแบบ 2 คอลมภ กำหนดความยาวไมเกน 6 หนากระดาษ A4

ดรายละเอยดเพมเตม http://bit.ly/ncmedinfo2015

สมาคมเวชสารสนเทศไทย เปนองคกรทจดตงเพอสนบสนนการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอประโยชนในการพฒนาทางการแพทยและสาธารณสขไทย

ดำเนนกจกรรมสงเสรมสนบสนนพฒนาและเผยแพรความรและการใชงานดานเทคโนโลยสารสนเทศสขภาพอยางตอเนอง

มานานกวา 20 ป โดยมแพทย พยาบาล ทนตแพทย เภสชกร และบคลากรดานสขภาพและเทคโนโลยสารสนเทศ

เขารวมประชมเปนจำนวนมากทกป ในปนสมาคมฯขยายขอบเขตและรปแบบของการประชม

โดยเพมสวนการนำเสนอผลงานวจยการประยกตใช และการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศทางการแพทยและสขภาพ โดยรวมกบองคกรภาคเครอขาย จดงาน NCMedInfo 2015

สมาคมเวชสารสนเทศไทย | www.tmi.or.th | E-mail: [email protected] | Tel: 0-2590-1492 Fax: 0-2965-9816

Platform Technologies

Privacy, Security, and Confidentiality Issues in

Medical Information

Public Health Informatics and the Health Information Infrastructure

Social Engineering, Legal and Professional Issues

Software Engineering and Software Development

Standards in Medical Informatics Telemedicine and Telesurgery

Web and Internet Technology

Other Topics Related to Medical and Health Informatics

Artificial Intelligence and Computation Intelligence

Communication and Networking

Decision Support and Recommender System

Data Mining and Knowledge Representation

e-Health and e-Hospital

Evidence-based Medicine and Guideline

Image Processing and Pattern Recognition

Information Retrieval, Natural Language Processing,

and Ontology

Nursing Informatics







CONFERENCE TOPICS

IMPORTANT DATE











Medical Information















and Ontology

Nursing Informatics







CONFERENCE TOPICS

IMPORTANT DATE











Medical Information















and Ontology

Nursing Informatics







CONFERENCE TOPICS

IMPORTANT DATE











Medical Information















and Ontology

Nursing Informatics

to ities e of improvhospitals quality ctiv informationa technology...

Documents