
2/16

$u'ah &e(agai te')at!itual

• *e!da)at (enda-(enda )u&aka &u+i 'ilik &uku yangdigunakan dala' !itual &e(agai 'edia kontak dengan

)a!a leluhu!#• $u'ah-!u'ah ini telah 'enjadi (agian la!angan yang

hidu) di dala' (agi )e'iliknya, yang le(ih 'e'ilihkelua!ga &e(agai )enjaga &e'enta!a di!inya di(andingte')at tinggal (ia&a di te')at lain#

• *a)i 'e!eka 'a&ih teta) 'elakukan !itual dengan &uku,dan itu adalah !u'ah-!u'ah yang indiidu, (ahkan jika'e!eka tinggal di te')at lain# Ke&u+ian !u'ah !itual'e'(uatnya (e!(eda !u'ah te')at tinggal yangdiangga) (ia&a#


3/16

• .i (agian indone&ia, 'ungkin dite'ui &elu!uh de&a !u'ah yang ditinggalkan tak (e!)enghuni, ke+uali ketika kelua!ga

(e!ku')ul di&ana untuk 'elakukan !itual#• .e&a /eohala, di )antai uta!a /e'(ata# *e!letak tinggi di

le!eng gunung (e!a)i ilea)e# Ko'unita& ila)e (ena!-(ena!tinggal di &e(uah de&a di(aah, di te)i laut, teta)i 'a&ing-'a&ing &uku 'e'iliki !u'ah di de&a, di'ana 'e!eka datang(e!&a'a-&a'a untuk u)a+a!a tahunan )ada akhi! 'u&i'ke'a!au, hanya &atu atau dua kelua!ga yang ditinggal&e(agai )enjaga dide&a#

• $u'ah-!u'ah (e!&t!uktu! dinding te!(uka dengan ata) je!a'i yang 'enjo!ok# *e')at )enyi')anan )u&aka &u+i&e)e!ti gading gajah dan d!u' )e!unggu#


4/16

• .i a&ia tengga!a, !u'ah (ukan hanya digunakan &e(agai te')at tinggal, atau (ahkantidak &a'a &ekali, (ukan di gunakan &e(agaihunian 'anu&ia# e(e!a)a !u'ah, alau)un)enting (agi kelua!ga 'e!eka, 'ungkinda)at di tinggalkan (egitu &aja#


5/16

*o!aja, &ul&el

.i to!aja, &udah 'enjadi hal (ia&a(ila !u'ah tongkonan di biarkankosong. Ka!ena &e'uaketu!unannya le(ih 'e'ilihuntuk tinggal di !u'ah 'ode!ndidekatnya, ta)i teta)

'ele&ta!ikan !u'aht!adi&ionalnya

$u'ah t!adi&ional *o!aja,*ongkonan, (e!a&al da!i katatongkon yang (e!a!ti duduk3# .ite')at ini &anak &auda!a da)atduduk &antai atau 'endi&ku&ikan'a&alah kelua!ga#

anyaknya ke)ala ke!(au yangada )ada dinding !u'ah'enandakan &tatu& )e'ilik !u'ahitu#


6/16

%u&a tengga!a ti'u!

.i de&a leohala 'e'iliki(e(e!a)a !u'ah (e!)aga!di(angun di &ekita! alta! (atu ke+ildan !u'ah )e!i(adatan# Me!eka'e'iliki o!ang yang diangga)tetua dide&a yang di&e(ut u(un5#ia 'endi!ikan !u'ah )e!i(adatan

dan tinggal di dekat de&a# Ketikaada kelahi!an atau ke'atian yangte!jadi dala' kelo')ok, ketika&aatnya untuk 'elakukan !itual)e!tanian tahunan, atau ketikau(un itu 'e'(angun ke'(ali

!u'ah )e!i(adatan, 'aka anggota yang te!&e(a! da!i kelo')ok ha!u&


7/16

• Suku )ede&aan di &u'(a (a!at juga

'ene!a)kan &t!uktu! yang dito)angoleh (atuan# .e&a kedange&e +ende!unghanya &e(agian dite')ati oleh o!ang-o!ang yang tua dan 'e!eka yang'e'atuhi adat t!adi&ional yang kuat#


8/16

Kedang

• Suku-&uku di k6dang'enggunakan !u'ah

t!adi&ional 'e!eka&e(agai te')at untuk!itual, 'e!eka juga'e')unyai 'eja alta!da!i (atu, de&a

+andi7kuil, dan 'iniatu!!u'ah untuk )a!aleluhu! 'e!eka yang di&e(ut huna lélang3#


9/16

Su'(a


10/16

%uaulu – &e!a'

• $u'ah t!adi&ionalnuaulu di&e(ut numamone atau !u'ah&u+i#

•

ia&anya digunakanuntuk 'enyi')an(a!ang-(a!ang yangdi angga) &u+i#


11/16

• Ma&ya!akat dae!ah 'e'(angun te'uan dandi&i&ihkan untuk tujuan &u+i# Ke(anyakan adat

aga'a a&ia tengga!a tidak 'enggunakan +andiatau te')at i(adah yang te!)i&ahkan# a!lett8194: 'en+atat adanya (e(e!a)a !itual&t!uktu! )e!'anen 8di&e(ut )e!&u!uan: dia'enjela&kan )e!&u!uan &e(agai kuil

didedika&ikan untuk dea untuk'enghidangkan7'enyajikan !itual !itual,&t!uktu!nya 'e')unyai (angunan te!tutu)di(angku ata&, dan yang te!(uka di(agian(aah, di)e!untukan untuk te')at (e!i&ti!ahat

a!ah-a!ah


12/16

Sulae&i tengah

$u'ah t!aditional &ulae&itengah


13/16

Kuil, alta! dan a!&itektu!&e'enta!a

• a!lett 194 'en+atat adanya (e(e!a)a &t!uktu!!itual )e!'anen 8di&e(ut )a!&u!oan: (atak to(a

ata!a tahun 1920-an, 'e&ki)un &udah langka )ada&aat ia 'enjela&kan )a!&u!oan &e(agai kuil, yangdidedika&ikan untuk )a!a dea dan leluhu!#St!uktu! ini 'e'iliki (agian ata& )enutu) te!(uka yang di'ak&udkan &e(agai te')at )e!i&ti!ahatan

(agi a!ah )a!a leluhu!#• %a'a )a!&u!oan &e+a!a eti'ologi& (e!hu(ungan

dengan 'alay dan &u!au 'inangka(au yang'e!ujuk &e(uah !u'ah do3a


14/16

• $akyat ;o!e& di)e!tahankan (e!(agai jeni& !u'ah yang te!kaitdengan i(adah )ada leluhu!#

•%age 'e'iliki !u'ah i(adah laki-laki 8(e heda:, yang (e!i&itanduk ke!(au yang diko!(ankan untuk leluhu! laki-laki#$u'ah i(adah anita 8&ao aja:,te')at )enyi')anan )u&aka#

• e(e!a)a da!i &t!uktu! ini 'a&ih ada, 'e&ki)un &e(agian(e&a! )enduduk &aat ini di +athoni+, lio, ende, &ikka dan(agian ti'u! )ulau &e'ua 'e'iliki !u'ah i(adah 'e!eka#

• Ada 2 jeni& !u'ah i(adah di lio, teta)i hanya 1 di ende#


15/16

• Fo!t 19=1 'enuli& (aha alta! &u'(a &elaludikaitkan dengan kedua !oh laki-laki dan anita,

di&e(ut tuan3 dan anita3, yang (e!&atu &e(agaia&)ek kehadi!an &u)!anatu!al tunggal#di'anaalta! te!di!i da!i kedua kayu dan (atu, kayu'ela'(angkan laki-laki dan (atu &e(agai)e!e')uan#

•.itengah de&a dike)ulauan *ani'(a!, (e!di!i&t!uktu! (atu (e!(entuk ka)al 8nata!:, yangkadang di'a&ukan uki!an kayu, ini (entuk )u&at!itual de&a#


16/16

Sekian dan te!i'a ka&ih

Wa&&ala'###

the house as ritual site

Documents